ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ANNUS II. - VOLUMEN II. ROMAE TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS MDCCCCX A n n u s II. - V o l . II. D i e 20 Ianuarii 1 9 1 0 . Num. 1. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X EPISTOLAE I: AD V. E. UBERTUM ANTONIUM S. R. E. CARDINALEM FISCHER, ARCHIEPISCOPUM COLONIENSIUM, DE HABITO EUCHARISTICO CONVENTU. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem, — Quae de Coloniensi eucharistico conventu, nuper habito felicissime, sive a publica fama sive a Legati Nostri scriptis accepimus, ex tuis litteris plane confirmari accidit perquam iucundum. Pro q u o christianae religionis triumpho fideique spectaculo splendidissimo, D e o primum immortales agendae sunt gratiae, qui, defervescente caritate multarum gentium, voluit ignem sui amoris in Germanorum urbe praenobili vehementer a c c e n d i ; deinde gratulationes exhibendae Coloniensium p o p u l o , cuius dudum ac Pauli Nec ad spectata pietas et in praeconio te minus, est: fide Fides dilecte fili, constantia romano vestra annuntiatur in voluntatis digna universo nomine mundo. Nostrae significatio patet, cuius et egregiam in administranda dioecesi sollertiam iamdiu perspe¬ ctam habemus, et quantum animi, studii, consilii in iuvando, fovendo coetu eucharistico collocaveris, admirati sumus. Tuae nunc diligentiae relinquitur tam bene inchoata perficere et in provinciae c a m p o latissimo messem congregare in horrea Domini plurimam. Faxit benignissimus Deus ut vestrae congressionis celebritas fidelis populi memoria excidat nunquam, et, quae gens R o m a n a e Ecclesiae filiam se profitetur coniunctissimam, a Iesu amore in Sacramento latentis et a paterno complexu Nostro, qui Eius gerimus vices in terris, nunquam divellatur. Quae ut omnia prospere et e sententia succedant, tibi, dilecte fili Noster, o m n i b u s ACTA, vol. I I , n. 1. — 20-1-910 1 6 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. qui congressioni adfuerunt, Coloniensi p o p u l o , civitati ac dioecesi universae apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die XXII mensis Augusti anno MCMIX, Pontificatus Nostri septimo. PIUS PP. X II. AD R. P. D. EDUARDUM PULCIANO, ARCHIEPISCOPUM IANUENSEM, DE NUPER HABITA SYNODO DIOECESANA. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Grate accepimus c o m m u n e s litteras, quibus tu et bene multi de Clero tuo paucis ante diebus, q u u m S y n o d u m dioecesanam auspicaremini, vestrum in N o s obsequium studiumque declarastis: eo magis q u o d inde intelleximus, v o s , hac formidolosa conditione temporum graviter, uti par est, c o m m o t o s , idcirco maxime in unum convenisse, ut quae ad religionem istius populi defendendam, quaeque ad depositum Fidei inviolate custodiendum pertinerent, collatis inter v o s consiliis statueretis. Optime autem in causa tanta caelestes apud D e u m patronos adhibetis Carolum Borromaeum et Catharinam Fliscam, appetente iam ipsorum memoria saeculari. Aderit certe v o b i s Episcopus sanctissimus, cuius quidem pastoralis sollertia ac diligentia cum in omni genere, tum praecipue in tuenda integritate doctrinae catholicae fuit miraculo: nec vero vobis praesidium deerit foeminae incomparabilis, quae, cum insigne Liguriae decus exstiterit, profecto studere debet, ut populares sui laudem christianae professionis incorruptam retineant. Nos c u m pietati vestrae paterna caritate r e s p o n d e m u s , tum salutaribus vestris consiliis atque coeptis propitium Deum apprecamur. Cuius munerum auspicem tibi, Venerabilis Frater, et Clero populoque tuo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , die xi Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . Acta Pii PP. X. 7 III. AD R. P. D. MARIANUM EPISCOPUM OSCENSEM, IN SUO QUINQUAGESIMO AB INITO SACERDOTIO ANNIVERSARIO. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Placuit tibi, subeuntis sacerdotii tui natalis quinquagesimi nuncium, sane iucundissimum, ad N o s mittere: placet Nobis laetitiae tuae in partem venire, eamque societate Nostra pleniorem reddere ac suaviorem. Nec tamen amori tantum in te Nostro id tribuendum existimes. Tuae enim virtutes, tua N o s impellunt merita tam diuturno sacerdotio ac tam laudabiliter emenso episcopali munere, profecto neque pauca, neque obscura, sed egregiae nativitatis testata monumentis. Ea utique amori in stro hanc a Nobis impetrant paternae benevolentiae te N o - significationem. Tu vero Nostras accipias gratulationes: accipias et omina quibus te caelestibus p o s c i m u s perpetuo cumulari muneribus, eorumque conciliatricem apostolicam accipias benedictionem, quam tibi, venerabilis Frater, clero ac p o p u l o , in q u e m pastorales tuae curae evigilant, peramanter in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die X I I Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. P I U S PP. X IV. AD RMUM. D. HENRICUM GARRIGUET, ANTISTITEM GENERALEM SOCIETATIS SULPICIANAE. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Redditae sunt Nobis tuae nuper litterae: in quibus quidem gratum fuit, q u o d tuam et Societatis, cui praesides, o m n e m in Nos observantiam declarabas; sed illud etiam gratius, q u o d addebas de vestra voluntate Nobis fidelissime obtemperandi, praesertim q u o d ad institutionem Cleri adolescentis attinet. Hanc enim adeo N o s habemus curae, ut nihil supra: quas propterea edidimus praescriptiones de recte ordinando studiorum cursu, de tuenda doctrina sana, de formandis ad solidam pietatem et ad reverentiam Ecclesiae docentis animis alumnorum, eas profecto Nos accurate religioseque servari in primis cupimus et optamus. Nimium quantum c o m m u n i s salutis interest, ut sacra iuventus ex instituto D o c t o r u m Scholasticorum, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 8 duce T h o m a Aquinate, veterem Patrum sapientiam alte percipiat, q u o ipso erroribus quibusvis n o v i s immunis erit; eademque mature discat docilem se et obsequiosam et deditam praestare huic beati Petri Cathedrae, in qua Christus D o m i n u s s u m m u m magisterium regimenque posuit Ecclesiae suae. V o s in h o c tanto munere, quando sic animatos videmus, sperare licet Nobis ac libet, cumulate vestris partibus satisfacturos, divina adiuvante gratia. Huius Nos. auspicem, et benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili, et o m n i b u s vel magistris vel discipulis Societatis Sul¬ picianae apostolicam benedictionem grato c u m animo impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die X I I Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . V. AD CAMILLUM BATAILLE ADVOCATUM, EQUITEM ACTIS CONVENTUUM CATHOLICORUM IN GREGORIANUM, SCRIBAM AB SEPTENTRIONALI GALLIA ET AD FRETUM GALLICUM. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Catholicos, in septentrionali Gallia et ad Fretum Gallicum incolentes, mirifice Iesu Christi Vicario esse d e d i t o s , c u m saepe alias, tum nuper c o g n o v i m u s ex eis litteris, quas, subnotatas nominibus omnium qui Insulas in u n u m convenerunt religiosae rei c o n s u l t u m , tu q u i d e m , ut scriba ab actis huiusmodi conventuum, ad Nos perferendas curasti. Atque hae Nos litterae sic affecerunt prorsus, q u e m a d m o d u m optavistis: n o n enim voluptatem solum Nobis, sed solatium etiam, n e c ita exiguum, attulerunt. Nam, q u o d Nobis ob expleta feliciter quina episcopatus lustra amantissimis verbis gratulati estis, pergratum fuit: idque ab eximia in Nos pietate vestra erat expectandum. Q u o d autem promisistis, constanter v o s prudenterque o m n e m daturos operam conciliandae inter catholicos Gallos concordiae, q u o posthac meliore cum spe possitis pro Dei et Ecclesiae iuribus legitimum aggredi certamen, id enimvero ad consolandos N o s valuit, sollicitos, ut intelligitis, et anxios n o n tam propter violentiam i m p r o b o r u m ad n o c e n d u m , quam propter dissensiones b o n o r u m ad resistendum. Iamvero huius c o n c o r d i a e , quam efflagitare n o n desistimus, praeclarum q u o d d a m specimen intueri licet, postquam vigilantium v o c e E p i s c o p o r u m denuntiatum terna puerorum salus, est, quanto quibus certarum in discrimine versetur sempi- doctrinarum virus in scholis publicis instillari solet. Passim, favente D e o , nostros videmus, c o m m o t o s Acta Pii PP. X. 9 atrocitate rei, coalescere inter s e , Episcopis d u c i b u s , ut hanc parvulorum stragem prohibeant: quam recte dixeris Herodiana crudeliorem, quum ille rex Iudaeae corpora ceciderit, isti animas perdant. Ad suscipiendam dimicationem huiusmodi, in qua de vestra ipsorum sobole atque etiam de Gallia catholica decernitur, nihil est q u o d v o s hortemur. Iam ipsi ad eam toto pectore incubuistis. Pergite igitur, ut facitis: simul vero ne virtute confidamus nostra, sed o p e m imploremus Dei omnipotentis, qui nobis aliquando de hostibus nominis sui dabit victoriam. Auspicem interea divinorum m u n e r u m , tibi, dilecte fili, et o m n i b u s , qui tuis litteris suum adscripsere n o m e n , apostolicam benedictionem singulari cum caritate et benevolentia impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die X I I Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . VI. AD R. P. ROBERTUM RAZZOLI, EX ORDINE FRATRUM MINORUM CUSTODEM TERRAE SANCTAE, OB EDITUM " DIARIUM TERRAE SANCTAE „. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Diarium Terrae Sanctae, haud ita pridem a te coeptum vulgari, eiusmodi est opus, quod magni ab optimo q u o q u e fieri debet. Non m o d o enim in h o n o r e m vertit Franciscalis familiae tuae, cuius res istic et superiore et hac memoria praeclare gestas complectitur; sed etiam, afferendis, quae in tabulariis vestris asservantur, veteribus monumentis, iura catholici nominis in istos Sacratos L o c o s , eaque a maioribus fortissime asserta, illustrat. H u c accedit, q u o d amplam ibi materiam habent in promptu, quicumque vel pietatis vel doctrinae causa rebus Palaestinae student. Quare tibi gratulamur, dilecte fili, teque ut, q u o d instituisti, pergas hortamur: inde maxime sperantes fore, ut divinus R e d e m p t o r noster cognoscatur magis et ametur. Ipsius autem munerum auspicem, et paternae benevolentiae Nostrae testem, tibi et sodalibus tuis, operis huius adiutoribus, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum die X I I Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 10 VII. AD ANTISTITAM ANNECIENSIS DOMUS A VISITATIONE, CETERASQUE RELIGIOSAS FOEMINAS EIUSDEM ORDINIS UNIVERSI, CUIUS PROXIME AGENT SAECULARIA SOLEMNIA. Dilectae in Christo Filiae, salutem et apostolicam benedictionem. — Communis v o b i s c u m laetitiae afferunt causam saecularia solemnia, quae p r o x i m o mense Iunio, tercentesimo anno exeunte ab instituto Visitationis Ordine, opitulante D e o , estis acturae. Nam et Nobis incrementa familiae vestrae considerantibus licet c u m Cypriano admirari, quam largiter flo¬ reat « Ecclesiae matris gloriosa foecunditas »; et vobis, quasi medio in itinere emensum hucusque spatium respicientibus copia datur colligendi vires ad reliquum cursum et ad metam assequendam, idest finem voca¬ tionis vestrae. Qui sit autem is finis, haud magis a legiferis parentibus Francisco Salesio et Ioanna Francisca, quam usu ipso et religiosae disci¬ plinae observantia didicistis. Ea nempe sancti doctoris fuit mens, ut filiae Deo formarentur, quibus inesset « spiritus gratiae et precum »; quae Ipsum in spiritu et veritate adorarent; quae animi demissione suique despicientia Eius gloriae amplificandae studerent; quae, quasi columbae in tacito nido delitescentes, terrenis omnibus abdicatis, et in caelestium rerum contemplatione defixae, sese D e o exhiberent hostias viventes. Est haec v o b i s a sancto episcopo Genevensi et veneranda eius alumna con¬ stituta lex, cuius quamdiu apud v o s vigebit auctoritas, tamdiu poterit societas vestra salva consistere. Qua in re etsi minime dubitamus quin quod genus aetatis degendae sibi velit constantissime permanere; auctor est vestrum quaeque nihilominus, d i e s , haud inopportunum quia constituit, in eo magnus novitatis ducimus in memoriam redigere, quanti sodales religiosos intersit, instituti sui disciplinam sartam tectam¬ que servare. Quid enim esse putemus praescriptas monachis regulas, nisi evangelicae perfectionis documenta, Ecclesia duce, in usum dedu¬ cta? Quocirca praeclare gloriosus ille Decessor Noster affirmavit, se, si q u e m invenisset coenobitam suae professionis retinentissimum, n o n dubi¬ tare vel vivum ad Beatorum Caelitum honores evehere. Nec enim chri¬ stiana perfectio in rebus miris et extraordinariis patrandis, sed in com¬ munium officiorum tuitione consistit, et in virtute nostra dimetienda Deus, ut habet S. Gregorius, « n o n respicit quantum, sed ex quanto ». Nec est cur alia vota profitentium videatur v o b i s vita praestantior. Nam « divisiones gratiarum sunt; idem autem s p i r i t u s » . Atque item: « i n Acta Pii PP. X. d o m o Patris mei mansiones multae 11 sunt ». Quo fit ut aliae Martham sectentur, aliae Mariam. V o s , quae optimam partem elegistis, hanc reti¬ nete, neve a sancto proposito dimoveri patiamini per speciem procu¬ randae alienae salutis, perperam reputantes, in qua versamur tempe¬ state, n o n vitam contemplationi deditam, sed actuosam desiderari. Primum enim, q u e m a d m o d u m Christi praecepta, ita etiam consilia, sunt o m n i u m t e m p o r u m ; et qui haec aliquando inopportuna censeat, is q u o d a m m o d o videtur dare manus victas perpetuis obtrectatoribus claustralis, uti vocant, otii. Quin etiam, q u o nequior est aetas, eo maior urget necessitas iram divinam assiduis precibus plenâque sui deditione placandi. An vero me¬ liores illuxerunt Salesio dies, qui ab inimicis catholici nominis conqui¬ situs ad necem et asperrima quaeque perpessus, de illo tamen instituti genere cogitavit, q u o d v o s profitemini? Intelligebat enim vir sanctissimus, nulla re magis et propitium haberi D e u m et iuvari p r o x i m o s , quam sacrificio laudis diuturno et e x e m p l o vitae intemeratae. Ipsa denique Viri sanctitas a q u o leges accepistis, « sapientia, discretione, suavitate mirabiles », debet efficere, ut sibi quaeque dicta putet, quae A p o s t o l u s T i m o t h e o : « Tu vero permane in iis quae didicisti et credita sunt tibi, sciens a q u o didiceris ». — Interim, ut studio, q u o remur u n a m q u a m q u e vestrum teneri, veteris disciplinae retinendae stimulus aliquis adiiciatur, facultatem facimus edendi denuo scripta singula sancti Doctoris Fran¬ cisci Salesii, prout ab ipsius calamo prodierunt. Promptae autem voluntatis vestrae praemium esse v o l u m u s plenissimam peccatorum indulgen¬ tiam ab omnibus ac singulis conditionibus lucrandam eo familia Instituti a Visitatione die, quem celebrandis hisce solemnibus unaquaeque sodalibus statis eiusdem Ordinis destinaverit. Caelestium denique munerum auspex et benevolentiae Nostrae testis accedat apostolica bene¬ dictio, q u a m omnibus et singulis vobis, dilectae in Christo Filiae, peramanter impertimus. Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, die XIII mensis Decembris anno MDCCCCIX, Pontificatus Nostri septimo. PIUS PP. X Acta Apostolicae Sedis. -. Commentarium Officiale. 12 VIII. AD TERTIARIOS FRANCISCALIS E FOEDERATIS SODALITIIS URBIS. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Delectavit Nos vestra nuper c o m m u n i s epistola: in qua p r i m u m , grate v o s acce¬ pisse dicebatis Apostolicas Nostras Litteras, « Septimo iam », quibus tres Franciscales familias primi Ordinis pares inter se esse ediximus. Qua¬ rum statutis Litterarum uti omnes, quos attingunt, in perpetuum parere debent, ita n o n est dubium, quin v o s , q u o d ad v o s attinet, reli¬ giose obsecuturi sitis. Deinde vehementer placet q u o d c o g n o v i m u s , dari a v o b i s operam, ut, q u e m a d m o d u m iam quotquot estis R o m a e Tertiarii Franciscales ex variis sodalitatibus fraternum v o b i s c u m cetera quae sunt per Italiam foedus rite fecistis, ita generis eiusdem sodalitia con¬ societis. Nihil enim societate istiusmodi ac foedere videtur opportunius. Quum sit exploratum vires coniunctas efficaciores esse quam singulas, cernere licet quam studiose catholici nominis hostes in unum conglo¬ bentur, ut nefaria certius proposita contingant. istis congruenter, oportet o m n e s boni Ergo ad repugnandum coeant, iique in primis, qui ex instituto Patriarchae Assisiensis, et ipsi christiane sapere ac vivere in e x e m p l u m , et christianam fidem moresque in p o p u l o fovere ac tueri debent. Quare agite, et optimum inceptum alacres persequimini, divino confisi auxilio. Cuius N o s auspicem v o b i s , dilecti filii, apostolicam benedictionem paterna c u m caritate impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die XVII Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X. S. Congregatio Consistorialis. 13 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS DE RELATIONIBUS DIOECESANA ET VISITATIONE SS. LIMINUM I. DECRETUM SERVANDUM AB OMNIBUS LOCORUM ORDINARIIS QUI S. CONGREGATIONI DE PROPAGANDA FIDE SUBIECTI NON SUNT. A remotissima Ecclesiae aetate repetenda lex et consuetudo qua singuli Episcopi, statis temporibus, Urbem apostolorum Petri et Pauli limina est, petant, ut sanctorum venerentur, suaeque statum dioe¬ cesis exponant Apostolicae S e d i : cuius rei illustria monumenta veteres Ecclesiae annales suppeditant. Eiusmodi autem facti ratio in ipsa Ecclesiae natura et constitu¬ tione nititur, atque a sacro Petri primatu necessario fluit, cui christiani gregis universi commissa custodia est, per divina illa praecipientis D o mini verba: pasce agnos, pasce oves. In utroque autem munere, quum visitationis sacrorum Liminum, tum relationis de statu dioecesis, debitae Petro eiusque successori submissionis et reverentiae continetur officium. Verum, quamvis unum et alterum huius legis caput tot antea sae¬ culis viguerit, serius tamen hac de re certior invecta est disciplina. Est enim X y s t o V t r i b u e n d u m , q u o d i s , Constitutione edita die 20 mensis decembris 1585, cui initium Romanus Pontifex, congrua ratione determinaverit, quibus temporibus et qua lege visitanda sacra Limina essent et reddenda ratio S u m m o Pontifici de pastoralis officii imple¬ mento a Patriarchis, Primatibus, Archiepiscopis et E p i s c o p i s : quibus etiam prospexerunt encyclicae litterae sacrae Congregationis Concilii, datae die 16 mensis novembris 1673. Abbatibus autem nullius dioecesis cautum est per Constitutionem Benedicti X I V , datam die 23 mensis novembris 1740, quae incipit Quod sancta. Haec obtinuit ad nostros usque dies disciplina. Verum, effectis hodie multo facilioribus ac tutioribus dioeceses inter et Sanctam Sedem com¬ merciis, iam praesertim aevi conditionibus haud respondere visa sunt ea, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. quae in memoratis Constitutionibus decreta fuerunt circa visitationes ad sacra Limina ac dioecesum relationes ad A p o s t o l i c a m Sedem. Re mature agitata in coetu E m o r u m Virorum Pontificio Iuri in u n u m corpus redigendo praepositorum, conclusa ab iisdem, SSmi D. N. Pii Papae X iussu, ad hanc S. Congregationem Consistorialem delata sunt, eidemque commissum iudicium, utrum et q u o m o d o eius coetus consilia publici iuris fieri atque in u s u m deduci possent, etiam ante pro¬ mulgandum ipsum C o d i c e m . Nunc vero, omnibus diligenter perpensis, iisque inhaerens quae a memorato coetu PP. Cardinalium deliberata sunt, S. Congregatio Consistorialis, de mandato SSmi Domini nostri, E o q u e adprobante, decernit quae sequuntur: CAN. I. Abrogata lege temporum, quibus hactenus visitanda fuerunt sacra Limina et relatio Sanctae Sedi exhibenda de statu dioecesis, o m n e s l o c o rum Ordinarii, quibus dioecesani regiminis onus incumbit, obligatione tenentur referendi singulis quinquenniis ad S u m m u m Pontificem de statu sibi commissae dioecesis ad normam c a n o n u m infra positorum et novi Ordinis praesenti decreto adiecti. CAN. II. § 1. Quinquennia sunt fixa et communia, incipientque a die 1 mensis ianuarii anno 1911. § 2. In primo quinquennii anno relationem exhibebunt Ordinarii Italiae, et insularum Corsicae, Sardiniae, Siciliae, Melitae, aliarumque minorum adiacentium. § 3. In altero, Ordinarii Hispaniae, Lusitaniae, Galliae, Belgii, Hol¬ landiae, Angliae, Scotiae et Hiberniae, c u m insulis adiacentibus. § 4. In tertio, Ordinarii imperii Austro-Ungarici, Germanici, et reli¬ quae Europae c u m insulis adiacentibus. § 5. In quarto, Ordinarii totius Americae et insularum adiacentium. § 6. In quinto, Ordinarii Africae, Asiae, Australiae et insularum his orbis partibus adiacentium. § 7. Et ita per vices continuas singulis, quae sequentur, quinquenniis. C A N . III. § 1. In prima cuiusque Ordinarii relationes ad singula quaesita, quae in adiecto Ordine continentur, distincte responderi debet. § 2. In relationibus quae sequentur sufficit ut Ordinarii ad quaesita in singulis articulis contenta dicant, utrum novi aliquid habeatur, necne. S. Congregatio Consistorialis. 15 Adiicient vero q u o m o d o et q u o fructu ad effectum perduxerint monita et mandata, quae S. Congregatio in sua responsione ad rela¬ tionem significaverit. § 3. Relatio latina lingua est conficienda. § 4. Subsignanda autem erit, praeter quam. ab Ordinario, ab uno vel altero ex convisitatoribus, qui de statu dioecesis magis conscii sunt et de ea testificari possunt. Ipsi vero circa ea quae ex relatione noverint, si publici iuris n o n sunt, gravi secreti lege adstringuntur. C A N . IV. § 1. Omnibus et singulis pariter praecipitur u t , quo anno debent relationem exhibere, beatorum apostolorum Petri et Pauli sepulcra vene¬ raturi ad Urbem accedant, et R o m a n o Pontifici se sistant. § 2. Sed Ordinariis, qui extra Europam sunt, permittitur ut alternis quinquenniis, idest singulis decenniis, Urbem petant. § 3. Huic obligationi Ordinarius, vel ipse per se, vel per Coadiuto¬ rem aut Auxiliarem Episcopum, si quem habeat, satisfaciet; vel, iustis de causis a S. Sede probandis, per ideoneum sacerdotem qui in eadem dioecesi stabilem c o m m o r a t i o n e m teneat. CAN. V. Si annus exhibendae relationi adsignatus, ex toto vel ex parte, inci¬ derit in primum biennium ab inito dioecesis regimine, fas erit Ordinario ab exhibenda relatione, et a visitatione sacrorum Liminum peragenda pro ea vice, abstinere. CAN. VI. § 1. P r o x i m o anno 1910 Ordinarii, qui relationis et visitationis obli¬ gatione tenentur, ex benigna SSmi D. N. venia eximuntur. § 2. Annis autem 1911 et 1912 a relatione et visitatione abstinere licebit Ordinariis, de quibus in §§ 2 et 3 can. II, qui anno 1909 iuxta veterem temporum periodum legi satisfecerunt. Qui vero de statu suae dioecesis referent, hi ad n o r m a m novi Ordinis a S. Sede statuti huic muneri satisfaciant. CAN. VII. Denique c u m sacrorum Liminum visitatio et relatio dioecesana ad Apostolicam Sedem n o n sint confundendae cum lege de visitatione pasto¬ rali dioecesis, idcirco vigere pergunt praescripta a Concilio Tridentino, sess. X X I V , cap. III de reform., his verbis expressa: Propriam Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 16 diocesim (Episcopi) per se ipsos, aut, si legitime impediti fuerint, per suum generalem Vicarium tudinem visitare tota biennio aut Visitatorem, si quotannis totam non poterunt, saltem per se vel maiorem propter eius partem, ita eius lati¬ tamen ut Visitatores suos compleatur, visitare non praeter¬ mittant. SSmus autem D. N. Pius Papa X, his canonibus et adiecti Ordinis normis mature perpensis, iussit haec omnia promulgari et evulgari, man¬ davitque ut ab omnibus ad q u o s spectat integre serventur, contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum R o m a e , die 31 mensis decembris anno 1909. C . CARD. D E L A I , L. S. G. Consistorialis Secretarius. X S. S. Tecchi, Adsessor. S. Congregatio Consistorialis. 17 ORDO SERVANDUS IN RELATIONE DE STATU ECCLESIARUM NORMAE COMMUNES Prooemium Relationis. 1. Significetur n o m e n et c o g n o m e n , aetas et patria Ordinarii; eius institutum religiosum, si ad aliquod ipse pertinet: quando dioecesis regimen susceperit: et si Episcopus est, quando fuerit consecratus. 2. Iudicium aliquod generale praebeatur de conditione religiosa et morali dioecesis, et utrum aliquis ab ultimo quinquennio religionis pro¬ gressus vel regressus habitus sit. C A P . I. Generalia de statu materiali. 3. Indicetur paucis et perspicuis verbis, a) origo dioecesis, eius titulus seu gradus hierarchicus cum pri¬ vilegiis potioribus: sitne archiepiscopalis, quot et quas habeat suffra¬ ganeas sedes; si sit episcopalis, cui archiepiscopali suffragetur: si imme¬ diate subiecta, cui metropolitano debeat adhaerere pro s y n o d o ; b) extensio dioecesis, ditio civilis, caeli temperatio, lingua; c) locus residentiae Ordinarii c u m indicationibus necessariis ut epistolae tuto mittantur; d) summa incolarum et praecipua o p p i d a : quot inter incolas sint catholici; et si varii adsint ritus, quot catholici in singulis; et si adsint acatholici, in quot et quales sectas dividantur; e) numerus sacerdotum saecularium, clericorum et alumnorum Se¬ minarii; f) utrum et quot capitula canonicorum, aliique sacerdotum coetus ad instar capitulorum sint in dioecesi; g) quot sint paroeciae vel quasi paroeciae, c u m numero fidelium in iis quae maximae vel ACTA, vol. I I , n. 1. - 20-1-9010. minimae sunt; in quot vicariatus foraneos 2 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 18 aliasve circumscriptiones paroeciae dividantur; quot aliae ecclesiae vel oratoria publica adsint; sitne sacer aliquis l o c u s celeberrimus, et qualis; h) utrum et quaenam instituta religiosa virorum habeantur, cum n u m e r o d o m o r u m et religiosorum sive sacerdotum sive l a i c o r u m ; i) utrum et quaenam instituta religiosa m u l i e r u m , cum numero d o m o r u m et religiosarum. CAP. II. De fide et de cultu divino. 4. Utrum divinus cultus libere in dioecesi exerceatur: sin minus, unde obstacula proveniant, a civilibus ne legibus, an ab hostilitate per¬ versorum h o m i n u m , vel acatholicorum (si adsint), vel ab alia c a u s a : quaenam ratio suppetat ad ea amovenda, vel sin minus imminuenda: et n u m adhibeatur. 5. Utrum numerus ecclesiarum in singulis oppidis seu paroeciis fide¬ lium necessitati sufficiat. 6. Utrum generatim ecclesiae et sacella publica satis instructa sint iis quae ad fabricam ac supellectilem pertinent; et quaenam generatim cura habeatur ut eadem munda sint et decenter ornata. 7. Utrum in singulis ecclesiis inventarium omnium b o n o r u m et su¬ pellectilium habeatur, et q u o m o d o custodiatur, ne morte rectoris aut alio quolibet eventu contingat ut aliquid subtrahatur aut disperdatur. 8. Utrum sint ecclesiae in quibus res vel supellectiles habeantur materia, arte, antiquitate pretiosae, praesertim c o d i c e s vel libri, picturae, sculpturae, opera musiva arte vel antiquitate insignia; q u o m o d o custo¬ diantur; sintne haec recensita in inventariis, et an de iis speciale inventarium penes Curiam servetur. Cautumne sit ne quid etiam tenue, sed ratione materiae, artis vel antiquitatis pretiosum, sine licentia S. Sedis et iudicio peritorum venum¬ detur. 9. Utrum singulis d i e b u s , mane et vespere horis opportunioribus, ecclesiae pateant fidelibus. Utrum debita vigilantia custodiantur ne sacrilegiis, profanationibus aliisve damnis obnoxiae sint. 10. Utrum, d u m sacra peraguntur, ita omnibus fidelibus pateant, ut quilibet vel pauperrimus absque gravamine vel rubore libere ingredi, ibique adstare valeat. 11. Utrum aliquando ecclesiae vel sacella adhibeantur ad aliquem profanum u s u m , ad academicos c o e t u s , musicos c o n c e n t u s , aliaque id genus. S. Congregatio Consistorialis. 19 12. Utrum in omnibus ecclesiis et sacellis in quibus S S m a Euchari¬ stia asservari debet vel potest, conditiones a iure requisitae ad conser¬ vationem SSmi Sacramenti accurate serventur: et an cura sit ut altare SSmi Sacramenti cultu, munditie et ornatu emineat. 13. Utrum poenitentiae tribunalia collocata sint in patenti ecclesiae l o c o , et cratibus instructa iuxta canonicas leges. 14. Q u o m o d o custodiantur sacrae reliquiae in ecclesiis et sacellis. Utrum ibidem adsint reliquiae sigillo vel d o c u m e n t o authenticitatis desti¬ tutae, vel plane suspectae. Et an idcirco in Visitatione Ordinarius aliquid decreverit. Utrum, q u o d sciatur, penes privatas personas reliquiae insignes serventur; q u o iure, et qua c u m veneratione. 15. Utrum in cultu divino, sanctorum veneratione, administratione sacramentorum aliisque sacris functionibus liturgicae leges serventur. Irrepserintne singulares consuetudines, et quaenam: n u m hae S. Sedis auctoritate aut vetustissimo usu rite approbatae dici queant, aut saltem toleratae: et si tales n o n sint, quid fiat ut prudenter deleantur. Speciatim vero utrum lingua et cantus liturgicus iuxta S. Sedis decreta adhibeantur. 16. Utrum graves errores contra fidem serpant inter dioecesis fide¬ les. Adsintne e clero qui eisdem infecti sint. Quaenam huius mali fuerit vel adhuc sit causa. Quid fiat ut eidem malo occurratur. 17. Utrum consilium vigilantiae et officium censorum ad haec prae¬ cavenda institutum sit: quibus personis constet: et an diligenter munera sua ipsae adimpleant, et q u o fructu. CAP. III. De iis quae ad Ordinarium pertinent. 18. Quibus bonis et reditibus mensa Ordinarii polleat. An et quali aere alieno gravetur. Q u o m o d o administratio geratur: utrum independenter ab auctoritate civili, n e c n e ; an seorsim a ceteris dioecesis vel piorum o p e r a m bonis et proventibus, vel cumulate; qua m e t h o d o et per quas personas. 19. Utrum adsit d o m u s Ordinario dioecesis propria, vel privatam ipse conducere cogatur. In utroque casu num aedes ita instructae sint, ut Ordinarii dignitati congruant, et luxum n o n redoleant. 20. Cum quibusnam personis Ordinarius habitet, et quaenam sit earum vitae ratio. 20 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 21. An, a quibus S. Sedis officiis, et quibusnam specialibus faculta¬ tibus et privilegiis ipse qua Ordinarius instructus sit. 22. Q u o m o d o residentiae legi satisfaciat. 23. Quoties consuescat in cathedrali templo vel alibi sacris functio¬ nibus interesse aut pontificalia peragere. 24. Qua frequentia sacris concionibus et pastoralibus litteris clerum ac p o p u l u m instruat. Et quatenus sit impeditus a praedicando, an per alios opportune suppleat. 25. Quot et quales adsint in dioecesi casus reservati: et quibus Ordinarius committat facultatem. ab eisdem absolvendi. 26. Qua frequentia sacramentum confirmationis administret; et utrum pro dioecesis conditione petitionibus fidelium satisfacere ipse per se valeat: et, si ipse n o n valeat, q u o m o d o et per q u o s suppleat. Utrum in huius sacramenti collatione canonicae regulae de aetate confirmandorum ac de patrinis serventur. 27. Utrum ipse per se vel per alium E p i s c o p u m sacras ordinationes contulerit. Et in h o c peragendo, dum studuit dioecesim locupletare idoneorum sacerdotum copia, utrum sartum tectum servaverit Tridentini Concilii praescriptum n o n promovendi qui n o n essent necessarii vel utiles ecclesiae pro qua assumuntur. 28. Utrum ipse per se, vel per Vicarium generalem aut per alios viros a se deputatos totam dioecesim ita visitaverit ut singulis annis vel saltem bienniis de statu singularum paroeciarum certam notitiam habere potuerit. An visitando paroecias, praeter ea quae pertinent ad divinum cultum, populi m o r e s , religiosam puerorum et adolescentium institutionem, legatorum satisfactionem, aliaque; visitationem quam vocant personalem cleri peregerit, singulos audiendo, ut cognoscat quae sit eorum vitae ratio, qui spiritus precum, q u o d studium procurandae p r o x i m o r u m salutis, aliaque. 29. Utrum curaverit ut Conciliorum et S. Sedis leges et praeceptio¬ nes in dioecesi nota fierent et ab omnibus servarentur. 30. Utrum dioecesanam s y n o d u m congregaverit; et si nullam coe¬ gerit, an, q u o m o d o et quanam potestate suppleverit. 31. Si sit metropolitanus, an provinciale concilium, aut saltem col¬ lationes seu conferentias episcopales habuerit, et quoties. Exemplar eorum quae in conferentiis c o m m u n i consilio conclusa sunt ad S. Sedem (si adhuc factum n o n fuerit) transmittat. 32. Q u o m o d o se habeat c u m civili l o c i auctoritate: an episcopali» S. Congregatio Consistorialis. 21 dignitas et iurisdictio sarta tecta ita semper servari potuerit, ut num¬ quam per servilitatem erga humanas potestates, vel alio m o d o , detri¬ mentum libertati et immunitati Ecclesiae aut dedecus statui ecclesiastico obvenerit. CAP. I V . De Curia dioecesana. 33. Utrum habeatur Vicarius generalis qui tum virtutis ac doctrinae opinione tum gradus doctoralis auctoritate polleat: et quot aliis mini¬ stris constet dioecesana Curia. 34. Utrum et quot adsint examinatores et iudices synodales aut pro-synodales. 35. Utrum adsit tribunal ecclesiasticum cum suis administris rite constitutum; aut saltem possit constitui, si necesse sit. 36. Utrum Curia dioecesana aedes proprias convenienter instructas habeat cum tabulario, in q u o pars secreta d o c u m e n t o r u m tuto ac seorsim ab aliis documentis custodiatur. An archivum ipsum sit bene ordinatum. 37. Quaenam taxa in usu sit pro actis Curiae rependendis; an et q u a n d o approbata; et an conformis ceteris quae in provincia ecclesia¬ stica aut regione vigent. 38. Utrum Ordinarius cognoscat querelas adesse ob Curiae taxas; et an in re praesertim matrimoniali concubinatus, aut alia mala acci¬ disse sciat ob earum gravitatem seu ob rigorem exactionis earumdem. Q u o m o d o taxarum proventus erogetur. 39. Utrum ex multis, aut ex aliis titulis speciales alii proventus Curiae sint; et q u o m o d o erogentur. CAP. V . De clero generatim. 40. Referatur generatim quinam sint cleri m o r e s , qui cultus, ac doctrina, q u o d studium aeternae salutis p r o x i m o r u m , quae pietas: quaenam erga suum Ordinarium S u m m u m q u e Pontificem obedientia et reve¬ rentia: quaenam inter sacerdotes concordia, coniunctio, caritas. 41. Utrum vestis talaris adhiberi possit et reapse adhibeatur a c l e r o : et in quolibet casu an clerus habitu proprio et decenti induatur, nec sint hac in re scandala vel dicteria. 42. Utrum sacerdotes in missae celebratione praeparationem et gra¬ tiarum actionem debite peragant: an serotinae visitationi SSmi Sacra- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. menti assueti sint: qua frequentia ad poenitentiae sacramentum accedere soleant. 43. Utrum ad spirituales exercitationes statis temporibus omnes et singuli per vices conveniant, qua frequentia, et quibusnam in aedibus: an Ordinarius hac occasione salutaria monita sive in c o m m u n i sive in particulari pro opportunitate clero praebere n o n omittat. 44. Utrum collationes seu conferentiae ecclesiasticae de quaestio¬ nibus moralibus, seu casibus conscientiae, itemque theologiae et liturgiae habeantur: qua frequentia, qua methodo, q u o fructu. 45. Quae Ordinarii cura sit de iunioribus sacerdotibus, ut postquam sacerdotio initiati sunt studia n o n deserant, et pietate adhuc proficiant. 46. Pro emeritis sacerdotibus infirmis et pauperibus an d o m u s aliqua habeatur in qua recipiantur et debita caritate sustententur: an saltem reditus speciales constituti sint quibus eisdem subveniatur. 47. Utrum adsint sacerdotes, qui quamvis viribus et iuvenili aetate polleant, otiosi tamen vivant, adeo ut inutiles vel etiam noxii dioecesi sint: quaenam huius rei sit causa, et an et q u o m o d o huic malo occurri possit. 48. Utrum adsint de clero qui rebus politicis et factionibus civilibus immodice et indebite se immisceant, c u m offensione aliorum et spiri¬ tualis ministerii detrimento: et quid factum sit, aut fieri possit ut intra iustos limites contineantur. Et in dioecesibus ubi una vivunt catholici variorum rituum, aut diversae linguae, vel nationis, an idcirco adsint in clero contentiones et aemulationes: quid fiat ut exstinguantur, et spiritus Christi in o m n i b u s inducatur. 49. Utrum, q u o d Deus avertat, aliquis habeatur sacerdos qui vitam minus honestam agat, aut agere publice videatur; vel cui imputetur aliquod aliud crimen post ultimam relationem dioecesanam patratum. Nullane habeatur, q u a m Ordinarius sciat aut suspicetur in suo clero, violatio legis de observandis et vitandis in satisfactione missarum manualium. Caveantne sacerdotes nedum a libris, sed etiam a diariis irreligiosis vel impiis legendis, nisi gravis et legitima causa intercedat. 50. Quid factum sit tum ad salutarem lapsorum correctionem, tum ad scandali (si adfuerit) reparationem. Utrum et quoties suspensio ex informata concientia in quinquennio irrogari debuerit; q u o fructu; et quaenam sit regula quae in h o c adhibetur. 51. Utrum generatim clerus sive ex eleemosynis missarum, sive ex aliis ministerii spiritualis proventibus, aut ex beneficiis ecclesiasticis habeat q u o honeste vivere possit. S. Congregatio Consistorialis. 23 C A P . VI. De capitulis. 52. Utrum adsit cathedrale canonicorum capitulum.; quot canonicis et dignitatibus constet; et an adsint theologi et poenitentiarii officia. 53. Q u o m o d o canonicorum, officiorum et dignitatum provisio l o c u m habeat; utrum libere iuxta c o m m u n e ius, an alia aliqua speciali ratione. 54. Utrum et quali praebenda singuli fruantur: et an haec distincte administretur; an potius vigeat regimen communis massae. In quolibet casu an specialis alia communis massa habeatur pro distributionibus quotidianis, pro missa conventuali, pro expensis fabricae et cultus. 55. Utrum, et a quo tempore capitulum suas habeat constitutiones legitime approbatas, et an eas servet. 56. Quale sit chorale servitium tam pro recitatione divini officii quam pro missae conventualis celebratione; quotidianum ne iuxta c o m mune ius, an potius intermissum: et q u o indulto. 57. Utrum, et quot adsint canonici honorarii: an excedant numerum a sacris canonibus statutum. 58. Deficiente cathedrali capitulo, an habeatur consultorum colle¬ gium; quot personis constet; quibus aliis ministeriis iidem vacent; et an ita proximi sint civitati episcopali ut facile congregare possint. 59. Quanam canonici vel consultores existimatione gaudeant in dioecesi. Utrum ipsi c o n c o r d e s inter se et c u m Ordinario sint; an potius aliquid Ordinarius habeat, q u o d eorum de agendi ratione doleat. 60. An Ordinarius eos rite convocet, ut in negotiis maioris momenti consilium vel consensum iuxta sacros canones requirat. 61. Utrum, sede vacante, capitulum libere procedere possit ad vicarii capitularis electionem; an potius, sede vacante, alia sit consuetudo pro¬ videndi dioecesis regimini, quaenam sit, et q u o n a m iure vigeat. 62. Si alia habeantur in dioecesi canonicorum capitula, dicatur quid de singulis obtineat q u o a d numerum, chorale servitium, praebendas et reditus capitulares, b o n a m q u e existimationem. C A P . VII. De parochiis, earumque rectoribus. 63. Utrum omnes paroeciae de suo proprio pastore sint p r o v i s a e : an potius adsint quae ab aliquo viciniore parocho vel ab aliquo canonico ad tempus regantur: quam ob c a u s a m : et an idcirco i n c o m m o d a nota¬ bilia aut mala sequantur. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 24 64. Utrum provisio paroeciarum fiat per c o n c u r s u m : et q u o m o d o concursus ipse celebretur. 65. Utrum adsint paroeciarum seu animarum rectores ad nutum amovibiles. 66. Utrum, quibusnam sub conditionibus, et q u o iure adsint paroeciae Ordinibus seu Congregationibus religiosis addictae. 67. Utrum habeantur paroeciae in quibus cura animarum habitualis penes capitula aliasve personas existat. 68. Utrum adsint paroeciae o b n o x i a e iuri patronatus ecclesiastico,, vel l a i c o , sive familiari, sive populari, sive r e g i o : quaenam praxis vigeat in earum p r o v i s i o n e : an et quaenam i n c o m m o d a hac de re acci¬ derint. . 69. Utrum emolumenta, quae occasione administrationis sacramentorum, funerum, celebrationis missarum solemnium, attestationum, pu¬ blicationum a parochis percipi solent, recognita sint ab Ordinario, vel diuturno usu probata. Et an sive ob gravitatem parochialium taxarum, sive ob rigorem exactionis earumdem, inconvenentia aliqua et querelae, praesertim in re matrimoniali et in funeribus, deploranda sint. 70. Utrum et qua dote certa parochi eorumque ecclesiae generatim honestentur: an potius ex solis stolae incertis et fidelium oblationibus vivere debeant. Si bonis immobilibus parochus eiusque ecclesia fruantur, q u o m o d o administratio geratur, et q u o m o d o caveatur pro conservatione patrimonii sacri alterutrius, vel utriusque. In quolibet casu an parochi habeant q u o honeste sustententur et q u o expensis occurrant pro animarum cura et pro parochialibus functionibus necessariis. 71. Utrum parochi d o m u m canonicam habeant; et an ibi c u m par o c h o eius adiutores una vivant. Et si ita n o n sit, an et q u o d studium habeatur ut h o c regimen inducatur. 72. Utrum, qua lege et qua observantia caveatur, ne quolibet sub praetextu, etiam ratione servitii, iuniores mulieres (etiam consanguineae, si cum p a r o c h o adiutores simul vivant) parochiales d o m u s inhabitent aut frequentent: et an cura sit ne in parochialibus aedibus familiae consanguineorum parochi cum filiis et nepotibus degant. 73. Utrum libri parochiales adsint in singulis paroeciis, et ibi iuxta canonicas praescriptiones adnotentur quae pertinent ad baptismum, matrimonium ac mortem fidelium. Speciatim circa matrimonium, an novissima lex servetur qua iube- (S. Congregatio Consistorialis. 25 tur de peracto matrimonio inscriptionem fieri in baptizatorum libro ad singulorum n o m e n . An habeantur itemque tabellae quoque libri confirmatorum et status a n i m a r u m , seu libri missarum fundatarum et manualium, iique diligenter redigantur ac serventur. 74 Utrum in singulis paroeciis tabularium aliquod adsit, illudque in duas partes, publicam et secretam, divisum, et utrumque naviter custoditum. 75. Utrum parochi aliique animarum curatores debitam residen¬ tiam servent. 76. Utrum diebus festis missam pro p o p u l o applicent, sacrasque fun¬ ctiones ad diei festi sanctificationem proprias cum zelo et fructu cele¬ brent: potissimum vero an evangelium explicent, et catechesim tam pueris quam adultis tradant, qua methodo, q u o fructu. An adsint hisce in rebus negligentes. 77. Utrum in audiendis buenda, infirmorum confessionibus, sacra Eucharistia distri¬ adsistentia semper praesto sint, nihilque inconve¬ niens, vel nulla querela hac de re habeatur. * 78. Utrum, nisi gravis et legitima causa in aliquo speciali casu obstet, baptismum administrent et matrimonio adsistant in ecclesia, servatis solemnitatibus a Rituali R o m a n o praescriptis. 79. Q u o m o d o se gerant erga fideles q u i , sectis secretis notorie addicti, vel alia quavis de causa extra Ecclesiae sinum viventes, sacra¬ menta in extremis d e p o s c u n t ; et erga eos qui extra Ecclesiae sinum defuncti, christiano more sepeliri a consanguineis velint. 80. Quaenam sit consuetudo in admittendis pueris ad primam com¬ munionem: et an sarta tecta servetur regula a Catechismo Concilii Tridentini tradita, ut pueri qui sui confessarii et parentum iudicio discre¬ tionis sunt capaces a sacra mensa n o n prohibeantur, nec diu arceantur. 81. Utrum parochi pro viribus curent fideles suos in fide roborare, ad sacramentorum frequentiam, praesertim quotidianam ad S. C o m m u n i o n e m etiam excitare, et in christianae vitae more et puritate conti¬ nere. Et ad hunc finem, praeter consueta sui officii munera, a) an aliquoties in anno, diebus praesertim solemnioribus vel tempore adventus, quadrag sarium extraordinarium a d v o c e n t ; b) an identidem post aliquam annorum periodum sacras missiones in sua paroecia haberi curent; c) an pias devotiones ab Ecclesia p r o b a t a s , ut expositionem SSmi Sacramenti, viam crucis, rosarium, mensem marianum, aliaque Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 26 similia in sua ecclesia celebrent, et fidelibus c o m m e n d e n t : et quaenam magis in usu sint in d i o e c e s i ; d) an studeant p u e r o s , puellas et maioris aetatis fideles allicere ut ad pias u n i o n e s , patronatus, sodalitates vel consociationes catho¬ licas se adscribant; e) an prudenter instituant vel saltem foveant opera socialia, quae Ecclesiae catholicae spiritu aluntur. C A P . VIII. A R T . I. - De Seminario dioecesano. 81 Paucis dicatur quae sit Seminarii fabrica, novane an v e t u s , quot alumnis continendis capax, an disciplinaribus et hygienicis regulis r e s p o n d e n s , an a servitutibus libera, hortis et atriis ad recreationem instructa. Si vero dioecesanum Seminarium n o n unicum sit, sed in maius et minus, vel in plura alia aedificia divisum, exponatur quae sit materialis singulorum conditio. 83. Quinam sint Seminarii vel Seminariorum reditus, an, et quali aere alieno graventur: quae pensio ab alumnis persolvatur: q u o m o d o pauperibus subveniatur. 84. Dicatur quinam sit rector, qualis eius aetas, qualesque sint eius qualitates: quot alii e u m in regimine adiuvent: et utrum hi, et quidem omnes, muneri c o m m i s s o digne satisfaciant, et alumnos in disciplina et pietate instituant; an potius aliquid animadvertendum sit. Si vero Seminarium a congregatione aliqua religiosa regatur, indicetur quaenam sit haec c o n g r e g a t i o , quando, quibusnam conditionibus, et an ex S. Sedis venia curam pii instituti susceperit, et an praefatis conditionibus satisfaciat. 85. Utrum habeatur magister pietatis, vulgo director spiritualis, in Seminario degens et nullo alio officio implicatus; et an, praeter ipsum, sufficiens copia aliorum confessariorum detur. 86. Utrum adsint deputati p r o disciplina et pro o e c o n o m i a a S. Concilio Tridentino praescripti: et an Ordinarius eorum consilium iuxta iuris praescripta requirat. 87. Utrum eorum magistri in Seminario c o n v i v a n t , n e c n e : et an quoad idoneitatem, pietatem, agendi rationem (praesertim si Semi- narium incolant) aliquid animadvertendum sit. 88. Quot sint actu Seminarii alumni: et an qui ad statum ecclesiasticum certe n o n aspirent. inter eos admittantur S. Congregatio Consistorialis. An et quot 27 externi alumni habeantur: qua de causa: et an fieri possit ut et ipsi q u a m primum Seminarium ingrediantur: interim q u o m o d o vigilentur: an saltem cura sit ut ante sacram ordinationem per aliquod notabile tempus in Seminario degant. An et quot alumni extra dioecesim instituantur, ubi et qua de causa. Et vicissim an clerici alterius dioecesis in Seminarium dioecesanum recepti sint, quot, quarum dioecesum, et quibusnam de causis. 89. Si unum sit Seminarium, et simul convivere debeant aetate iuniores c u m maioribus, an debitae cautelae adhibeantur, ut seorsim hi ab illis et c u m disciplina suae cuiusque aetatis propria instituantur. 90. Q u o m o d o pietas et disciplina excolatur in Seminario: quaenam sit sacramentorum frequentia: an, quoties in anno et q u o m o d o spirituales exercitationes fiant. 91. Quot annis, qua lingua, qua m e t h o d o , quorum auctorum textibus theologiae et philosophiae studia absolvantur: quot et quaenam disciplinae hisce accessoriae tradantur. Quot annis et qua methodo humaniora studia perficiantur: et in his praeter linguas latinam, graecam et propriae nationis an et quaenam aliae disciplinae tradantur. An clerici in sacris caeremoniis et cantu liturgico instituantur. 9â. An prohibeantur alumni a lectione librorum ac diariorum, quae quamvis in se innoxia, eos tamen a studiis suis distrahere possunt. 93. Utrum Ordinarius saepe Seminarium invisat et alumnos pro viribus ipsemet audiat, ut cognoscat q u o spiritu educentur, quaenam sit e o r u m pietas, quinam in studiis profectus. 94. Quae regulae serventur in promotione alumnorum ad ordines: quale scrutinium habeatur et quale e x a m e n , ut constet quinam pietate, scientia, vitae integritate aliisque requisitis sacra ordinatione digni et idonei censeantur: an spirituales exercitationes praemittantur: an interstitia serventur: q u o titulo ordinentur. 95. Utrum ab ultimo quinquennio extraordinarium aliquid in Seminario acciderit sive b o n u m sive malum. 96. Utrum adsit rusticationis domus, et ibi alumni feriarum tempore adunentur. Ea si desit, an et quae spes sit ut comparetur, et ibi alumni saltem m a x i m a ex parte temporis agant ferias. Interim d u m ad suos revertuntur, an parochi naviter de iis curam habeant, et Ordinarium certiorem reddant de e o r u m d e m agendi ratione: quaenam h a c de re normae praescriptae sint in dioecesi. 97. Utrum cura sit ut maioris spei clerici, sive~ante sive post susceptum sacrum presbyteratus o r d i n e m , in aliqua pontificia studiorum univer- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sitate, sive R o m a e sive alibi, instituantur ut academicos gradus asse¬ quantur. 98. Si qui vero c u m Ordinarii v e n i a , vel eius m a n d a t o , publicas civiles studiorum universitates frequentant, an pro iis regulae a S. Sede statutae serventur, ut ipsi a perversione custodiantur, et a fide vel ab ecclesiasticae vitae institutis n o n deflectant. 99. Si clerici servitium militare obire cogantur, quae cautelae adhibeantur ut ii in stipendiis honestam vitam agant prout ecclesiasticos decet; et a stipendiis dimissi sine aliorum periculo utiliter ad Seminarium regredi et ad sacros ordines post debitam ac maturam proba¬ tionem tute promoveri queant. 100. Utrum firma sit regula non admittendi in Seminarium reiectos vel dimissos ab aliis Seminariis vel ab institutis religiosis. A R T . I I . - De Seminario interdioecesano seu regionali. 101. Si in dioecesi habeatur Seminarium q u o alumni plurium dioecesum, vel totius alicuius r huic Seminario praesideat, de eius statu fuse referat iuxta quaesita supe¬ rius relata pro Seminario dioecesano. Q u o d si huic Seminario ipse n o n praesit, indicet cuius immediatae directioni subsit, et exponat quid de eo fama ferat. CAP. I X . De institutis religiosis virorum. 102. Utrum vitam c o m m u n e m servent, vel habitent soli aut in d o m i b u s privatis c u m saecularibus: q u o habitu incedant: q u o m o d o sustententur: quae sit eorum fama: utrum aliqui in maioribus ordinibus constituti adsint in dioecesi a suis Praepositis eiecti vel dimissi; et quaenam sit eorum agendi ratio. 103. Quibusnam muneribus obeundis se addicant in d i o e c e s i : q u o fructu, qua fama: an eorum hospitalia, orphanotrophia, s c h o l a e , etc. iuxta canonicas praescriptiones Ordinarii vigilantiae subsint. Qui curam animarum in parochiis sibi addictis exercent, an in omnibus, quae ad istam curam spectant, ab Ordinario dependeant. 104. Si religiosi adsint quaestuantes, utrum opportuna S. Sedis decreta hac de re edita ab eis serventur, et an aliquid inconveniens in his acciderit. S. Congregatio Consistorialis. 29 105. Utrum aliquod habeat Episcopus c u m regularibus offendiculum in exercitio iurisdictionis sive suae, sive sibi a iure delegatae. 106. Si congregatio aliqua dioecesana adsit, dicatur in q u e m finem fuerit instituta, an fini suo respondeat, et q u o fructu. An in alias dioeceses se diffuderit, et q u o vinculo d o m u s extradioecesanae c u m dioece¬ sanis nectantur. CAP. X . De institutis religiosis mulierum. 107. Utrum generatim ita religiose vivant ut fidelium exemplo sint: an forte aliqui abusus irrepserint, praesertim post ultimam relationem, et quinam. Utrum in monasteriis monialium, Praelatis regularibus subiectis, omnia prout de iure procedant, an aliter; et h o c in casu q u o m o d o pro¬ visum fuerit. 108. Utrum circa clausuram serventur leges canonicae. 109. Utrum monasteriorum reditus fideliter a d m i n i s t r e t u r : an m o nialium dotes fuerint persolutae et investitae, et q u o m o d o administrentur An ipsae q u o q u e moniales exemptae Ordinario rationem reddant de b o n o r u m administratione iuxta canonicas leges. 110. Utrum pro confessione monialium constitutiones et decreta a p o stolica serventur. 111. Quae vitae activae addictae sunt, quibus operibus incumbant, q u o spiritu, qua fidelium utilitate et Ecclesiae aedificatione. 112. Si adsint quae infirmis in privatorum domiciliis inserviant, aut rem domesticam in hospitalibus aliisque virorum d o m i b u s gerant, q u o modo caveatur ne quid inconveniens accidat: an cautelae ipsae rite custodiantur; an aliquid hac in re deplorandum sit. Si religiosae adsint quaestuantes, utrum opportuna S. Sedis decreta hac de re edita ab eis serventur, et an aliquid inconveniens in his acciderit. 113. Si instituta mere dioecesana habeantur, an haec cohaerenter ad canonicas leges regantur, in q u e m finem fundata sint, q u o fructu vivant, an etiam extra dioecesim diffusa sint, et an variae d o m u s ab invicem independentes sint, an non. Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium Officiale. 30 CAP. X I . De populo generatim. 114. Quinam in universum sint populi mores, et an specialia vitia in eo invalescant, et quaenam. 115. Utrum dominicis et festis diebus fideles generatim abstineant ab operibus servilibus, missam audiant, et nos dies, prout christianos decet, sanctificent. Si inter varia dioecesis loca differentiae notabiles adsint, hae notentur. 116. E o d e m m o d o referatur quae sit observantia legum abstinentiae et ieiunii, et Paschalis praecepti. 117. Pariter indicetur quae sit frequentia ad sacramentalem con¬ fessionem et ad S. C o m m u n i o n e m in variis dioecesis locis pro diverso personarum sexu, conditione, aetate. 118. Utrum parentes solliciti generatim sint, ut recens nati saltem intra h e b d o m a d a m baptismo abluantur: an sint qui nimium differant, aut forte negligant vel prohibeant baptismum ministrari. 119. Utrum matrimonia mere civilia sive concubinatus habeantur, et qua frequentia. An alii speciales vigeant abusus contra sanctitatem matrimonii. 120. Utrum usus matrimoniorum m i x t o r u m , ubi sunt acatholici, invaluerit, qua frequentia, et an ex legitima venia. An conditio de uni¬ versa prole in catholica religione educanda servetur. Quaenam catholicae fidei detrimenta ex his matrimoniis proveniant. An ab huiusmodi c o n t i n e n d i s nuptiis parochi studeant fideles avertere. 121. Utrum parentes generatim curent filios suos n o n s o l u m m o d o in sinu familiae sed etiam extra, et maxime in scholis, christianis mo¬ ribus instituere. 122. Utrum fideles qui graviter decumbunt generatim extrema sacra¬ menta deposcant. An, q u o numero et quibusnam de causis funera civilia contingant. 123. Utrum in exercitio iurium politicorum et civilium curent fideles ita agere, vel tales eligere, q u o religioni et libertati Ecclesiae plene consulatur. 124. Utrum adsint in dioecesi sectae secretae, praesertim massonicae. An socialismus aliaeque societates ab Ecclesia damnatae in dioecesi radicem fixerint et propagentur. An spiritismi praxis habeatur. Quid fiat ut fideles ab his omnibus avertantur, et q u o profectu. S. Congregatio Consistorialis. CAP. 31 XII. De iuventutis institutione et educatione. 125. Referatur in primis ac generatim quae sit ratio institutionis et educationis Aliorum in dioecesi iuxta usum legesque civiles. Utrum contra sacrum Ecclesiae et parentum catholicorum ius oppo¬ nantur christianae iuventutis educationi obstacula; et quid fiat ut haec amoveantur. Utrum scholae distinctae iuxta sexum sint, an utrique sexui c o m m u n e s : quae mala inde sequantur: et quaenam remedia adhibeantur. 126. Si agatur de dioecesi in catholica natione constituta, dicatur utrum ibi scholae publicae primordiorum, vulgo elementares, bonae vel innoxiae generatim sint, et an ibidem per ecclesiasticos viros aut i d o n e o s magistros christiana doctrina digne tradatur: an potius noxiae sint. Et in h o c casu an scholae liberae habeantur: q u o m o d o sustententur: a quot alumnis frequententur: an Ordinarii vigilantiae et inspectioni subsint. 127. Si agatur de dioecesi ubi catholici cum acatholicis commixti sint, an catholici scholas proprias primordiorum habeant, et quinam sit earum status. Et si scholas proprias non habeant, et frequentare cogantur scholas publicas mixtas, an saltem catholica fides ibi n o n offendatur, et catho¬ licis alumnis iusta libertas relinquatur ut in fide per ecclesiasticos viros vel i d o n e o s magistros instituantur. 128. Q u o d si pueri et puellae scholas publicas primordiorum adire cogantur, quae noxiae sint, quid fiat ut iuventus a perversione et cor¬ ruptione immunis fiat. 129. Utrum scholae mediae vel superiores quae in dioecesi habentur, vel ad quas dioecesani confluere solent, hostiles sint, vel non, catholicis veritatibus et doctrinis. Et si sint hostiles, quid fiat ut adolescentes ab erroribus et vitiis praeserventur. An habeantur scholae mediae vel superiores catholicis propriae: et quinam sit earum status. 130. Utrum opera quae post-scholaria dicuntur, ut recreatoria, circuli, scholae catecheticae, oratoria serotina et festiva, ad sanam christianae iuventutis institutionem et praeservationem in dioecesi habeantur; quaenam, et quo fructu. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. CAP. X I I I . De piis sodalitatibus aliisque religiosis consociationibus. 131. Utrum adsint piae sodalitates aliaeque religiosae consociationes rite institutae: quot et cuius nominis: an habeantur eae quae a S. Sede potissimum commendatae sunt, ceu illae a S S m o Sacramento, a Rosario, a christiana doctrina, aliaeque pro pueris et puellis in fide, pietate, m o r u m q u e puritate excolendis. 132. Utrum erectae sint in ecclesiis paroecialibus et religiosorum, vel habeantur etiam quae in propriis et distinctis ecclesiis exsistant. An in ecclesiis monialium sodalitates virorum adsint, et qua facultate. 133. Utrum ab auctoritate ecclesiastica iuxta canonicae legis praescripta dependeant: quem fructum afferant: an forte aliquod gignant incommodum. 134. Utrum adsint tertiarii in saeculo viventes, cuius ordinis, q u o fructu: an saepe congregentur, et an sint exemplo fidelibus. 135. Utrum in aliqua pia sodalitate vel tertio ordine adsint, et in fratres seu sodales recipiantur, qui notorie addicti sint sectis ab Ecclesia damnatis, vel religioni adversi aut inhonestae vitae sint. Et quid fiat ut h o c malum avertatur. CAP. X I V . De piis legatis et eleemosynarum collectionibus. 136. Utrum habeantur in dioecesi pia legata missarum, aliorumve religiosorum onerum, et an de iisdem Curia dioecesana indicem habeat c u m recensione onerum et indicatione redituum, 137. A quibus generatim administrentur, an fideliter et fructuose. 138. Utrum missis legatorum aliisque obligationibus intra praescriptum tempus regulariter satisfiat: et si h o c nequeat fieri, an reditus praesertim missarum fundatarum Ordinario tradantur: an adsint qui hac de re ad officium revocari mereantur, aut revocati iam sint, et q u o fructu. 139. Utrum et q u o fructu fiant in dioecesi piae collectiones eleemosynarum a S. Sede praescriptae vel commendatae pro communi Ecclesiae b o n o , ut, pro Fidei propagatione, pro sancta Infantia, pro redemptione captivorum, pro o b o l o S. Petri, pro Terra sancta. 140. Utrum fiant collectiones speciales pro ipsius dioecesis necessi¬ tatibus, ut, pro fidei conservatione, pro praeservatione ab erroribus et cleri pro sustentatione, si o p u s sit. S. Congregatio Consistorialis. 33 141. An et quaenam aliae collectiones eleemosynarum in dioecesi usuveniant. Si religiosi vel religiosae quaeritantes habeantur, an tot sint numero ut nimium ^ravamen fidelibus afferri videatur. CAP. X V . De operibus piis et sodalibus. 142. Utrum hospitalia, orphanotrophia, brephotrophia aliaque similia caritatis instituta in dioecesi fundata sint; et an dependeant ab auctoritate ecclesiastica iuxta S. Concilii Tridentini praescripta. Et nisi dependeant, referatur directione an subtracta in iis sunt, quae a catholici materna Ecclesiae protectione spirituali adsistentia frui et saltem libere possint. 143. Utrum adsint in dioecesi opera illa quae socialia dicuntur quibus dum consulitur b o n o morali et religioso fidelium, prospicitur etiam eorum temporali utilitati vel necessitati, ut, asyli pro infantibus, patronatus pro iuvenibus utriusque sexus, circuli pro iuventute catho- lica, aut pro studiis peragendis, consociationes operariorum, agricolarum, mulierum in hunc vel alium pium finem vel mutuum subsidium, arcae nummariae, aliaque similia. 144. Utrum consociationes et opera haec socialia, et potissimum qui eis praesunt, debitam in omnibus Ordinario et S u m m o Pontifici reverentiam praestent, et in iis quae fidem, mores et iustitiae leges attingunt, S. Sedis directioni et moderationi o m n i n o subsint. 145. Cura ne sit ut hisce consociationibus et operibus praeficiantur qui n o n nomine tenus, sed corde et opere catholici sint. Et an caveatur, quatenus o p u s sit, ut qui hisce consociationibus et operibus adscripti sunt, aut beneficia et subsidia ab iis nanciscuntur, a vitiis recedant, in fidei doctrina instituantur, et christianam vitam ducant. 146. Utrum caveatur ne in hisce catholicis consociationibus con¬ numerentur sectis secretis adscripti, increduli, impii vel religioni adversi, qui consociationes ipsas vel earum opera a recto fidei et iustitiae tra¬ mite deducere possint. CAP. X V I . De editione et lectione librorum et diariorum. 147. Utrum in dioecesi edantur libri, ephemerides, illustrationes, diaria obscena vel impia, vel utcumque religioni n o x i a ; a q u i b u s , et quali c u m diffusione et detrimento. ACTA, vol. II, n. 1. — 20-1-910. 3 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 34 148. Utrum libri et diaria impia vel obscena aliarum civitatum dioecesim ingrediantur, ibique diffusa sint, et quaenam potissimum sint. 149. Utrum strenue a catholicis agatur et praesertim a parochis et a sacerdotibus, ut libri et diaria obscena vel impia a dioecesi removean¬ tur, adhibita etiam, si fieri potest, civilis auctoritatis opera. An cleri et maxime confessariorum cura sit ut libri et diaria obscena vel impia a catholicis familiis arceantur, et a fidelibus n o n legantur. 150. Utrum libris et diariis noxiis alia opponantur religiosa et honesta: quot sint, q u o m o d o diffusa et q u o fructu. Datum R o m a e , die 31 mensis decembris anno 1909. G. Card. DE L A I , S. G. Consistorialis Secretarius. S. TECCHI, Adsessor. II. NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Decreto S. Congr. Consistorialis eiecti sunt Episcopi: 8 ianuarii 1910. - R m u s D. Antonius Anastasius Rossi, Vicarius generalis, dioeces. Papiensis, ad sedem Archiepiscopalem Utinensem (Udine). 8 ianuarii 1910. - R. D. Carolus Liviero, Archipresbyter Agnen. dioeces. Patavinae, ad sedem Episcopalem Civitatis Castelli (Città di Ca¬ stello). 8 ianuarii 1910. - R. D. Augustinus Laera, Canonicus-parochus ecclesiae cathedralis et pro vicarius generalis Aquaviven., ad sedem Episcopalem Oleastrensem (Ogliastra). 8 ianuarii 1910. - R. D. Iosephus Ioannes Rice, parochus S. Petri de Northbrige, dioeces. Campifontis (Spingfield), ad sedem Episcopalem Bur¬ lingtonensem (Burlington) in Statibus foederatis Americae. Promoti sunt: 19 ianuarii 1910. - Illmus ac R m u s D. Nilus Mac Neil, Episcopus S. Georgii de Terra N o v a , ad sedem Metropolitanam Vancouveriensem (Vancouver). 20 ianuarii 1910. - Illmus ac R m u s D. L e o Gauthey, Episcopus Ni¬ vernensis, ad sedem Metropolitanam Bisuntinam (Besancon). S. Congregatio de Religiosis. 35 S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS I DECLARATIO CIRCA STUDIA A RELIGIOSIS PERAGENDA. Nonnulli Superiores Generales Ordinum et Institutorum huic Sacrae Congregationi Negotiis Sodalium Religiosorum praepositae humillime exposuerunt difficultates, quas parit immediata executio recentiorum Declarationum circa studia, d. d. 7 septembris 1909; sive quia alumni in propriis illorum Collegiis degentes, qui ad Novitiatum ingrediendum iam existimabantur sufficienter apti, in Collegiis ipsis, ad statum curri¬ culum studiorum perficiendum adhuc permanere debent; sive quia ipsae novitiorum d o m u s per aliquod tempus claudendae erunt, quum haud facile sit reperire alumnos ad tramitem Declarationum undequaque instructas. Ideoque supplices preces dederunt, ut, quousque iuxta placita huius Sacrae Congregationi s res apprime ordinentur, praefatas Declarationes benigniori quadam ratione interpretari fas esset. Sanctissimus autem D o m i n u s Noster Pius Papa X, cui haec o m n i a infrascriptus Cardinalis Praefectus retulit in Audientia diei 21 d e c e m bris 1909, rem mature perpendere dignatus est aequa lance cum expo¬ sitis difficultatibus b o n a librando, quae ex immediata executione dicta¬ rum Declarationum Ordinibus et Institutis provenient, quae quidem b o n a n o n potest esse, quin cedant in utilitatem ipsius Ecclesiae Universae. Et sane, hisce praesertim difficillimis temporibus, aequali ac Sacerdotes saeculares debent scientia pollere Sacerdotes Regulares, q u o r u m consilia Fideles n o n minori sane fiducia expetere constat; scientia veris vocationi¬ bus nedum adimat, potius confert stabilitatem; quod si nonnullos abuti contingat scientia, Ordinis vel Congregationis sumptibus acquisita, et ante ingressum in Novitiatum discedere, melius est illos abire, q u o s ex h o c ipso patet n o n habuisse propositi constantiam, imo nec amplectendae vitae religiosae animum vere sincerum; longe minor est Ordinibus et Institutis timenda iactura, si minus frequentati, vel prorsus vacuae per aliquod tempus novitiorum d o m u s existant, quam si plenae Sodalibus n o n adaequate institutis; praestat selectus numerus lium, quam magnus praetereuntium, integre alumnorum stabi¬ summopere curandum, ut id q u o d numero erit inferius, spe reddatur uberius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 36 His igitur aliisque permotus argumentis, idem Sanctissimus D o m i nus Noster minoris faciens difficultates expositas, supplicibus precibus haud annuendum, idque omnibus Superioribus Generalibus Ordinum et Institutorum in normam et regulam significandum duxit. Contrariis quibuscumque minime obstantibus, etiam speciali men¬ tione dignis. R o m a e , die 71 decembris 1909. Fr. I. C. CARD. VIVES, Praefectus. L. © S. D. L. Janssens 0. S. B., Secretarius. II. DUBIA CIRCA PROFESSIONEM RELIGIOSORUM. Ab hac Sacra Congregatione, Negotiis Religiosorum Sodalium prae¬ posita, sequentium dubiorum solutio expostulata fuit, nimirum: I. Quidam Religiosus, dimissus, ab una D o m o Ordinis, de consensu Superioris Generalis, in alia D o m o eiusdem Ordinis ad Novitiatum admissus fuit ante Decretum d. d. 7 septembris 1909, q u o d incipit « Ecclesia Christi », sed post eiusdem Decreti publicationem, professionem votorum simplicium emisit, n o n implorato Indulto Apostolico. Quaeritur, utrum valida sit professio, an vero sanatione indigeat. IL Quidam Religiosus, dispensatus a votis emissis in alio Ordine, Congregatione, vel Instituto, ad Novitiatum in diverso Ordine admissus fuit ante publicationem supradicti Decreti. Quaeritur, utrum ad professionem v o t o r u m simplicium indigeat Indulto Apostolico, an vero absque Indulto valeat professionem emittere. Et Sacra eadem Congregatio respondendum censuit, prouti respondet: Ad I. Negative ad primam partem; Affirmative ad secundam. Ad II. Affirmative ad primam partem; Negative ad secundam. Atque ita rescripsit, die 4 ianuarii 1910. Fr. I. C. CARD. VIVES, Praefectus. D. L. Janssens 0. S. B. Secretarius. Secretaria Status. 37 SECRETARIA STATUS ORDO SERVANDUS IN MODERATIONE ET ADMINISTRATIONE COMMENTARII OFFICIALIS. Per dare al periodico Acta Apostolicae Sedis tutta quella regola- rità e perfezione che richiede l'importanza dell'opera, d o p o un anno di esperimento, si è trovato approvate necessario dal S. Padre, per Sua fissare le seguenti n o r m e , c h e , disposizione si rendono di pubblica ragione c o l presente atto affinchè da ognuno, si spetta, siano messe in esecuzione ed osservate. 1. La redazione del periodico sarà composta di un un vice-direttore, i quali direttore e di dipenderanno dall' Emo Cardinale Segretario di Stato. Ad essi saranno dati in aiuto u n o o due impiegati subalterni, secondo la necessità. 2. In conformità alla Costituzione Promulgandi 1908, il periodico si stamperà nella tipografìa del 29 settembre Vaticana: ed il direttore della medesima dovrà curare quanto riguarda le associazioni e la spedizione del periodico, dando, ogni mese, regolare resoconto all'amministrazione dei Beni della S. Sede, e compilando, ogni anno, un bilancio complessivo. 8. Quanti fanno parte della redazione ed amministrazione del periodico sono obbligati a conservare il segreto per tutto quello che venis- sero a conoscere nel disimpegno delle l o r o attribuzioni; e ciò fino a che non siano autorizzati alla pubblicazione e la pubblicazione stessa n o n sia stata eseguita. A tale effetto dovranno prestare il giuramento de secreto servando come tutti gli altri officiali della S. Sede. 4. Il bollettino avrà due parti, una officiale ed una illustrativa e completiva Nella prima dovranno essere inseriti tutti gli atti, disposizioni, decreti ed istruzioni che emanano dalla S. Sede, e richieggono la promulgazione e pubblicazione per aver forza di legge, attenendosi strettamente alle disposizioni della citata Costituzione Promulgandi e del regolamento speciale della Curia Romana, cap. VI, n. 1. Nella seconda parte si riporteranno i decreti e le sentenze, che p o s s o n o conoscere la prassi di Curia, essere utili per o dar norma di giurisprudenza cano- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. . 38 nica e c c . , i voti dei consultori, le informazioni e le notizie di p r o m o zioni o nomine ecc. 5. Ordinariamente il periodico dovrà essere pubblicato al principio ed alla metà ciascun m e s e ; ed alla fine dell'anno dovrà dare l'indice progressivo ed alfabetico delle materie. 6. In ogni Segreteria delle SS. Congregazioni, dei Tribunali e degli Offici della S. S e d e , sarà dai Superiori rispettivi fissato un impiegato coll'incarico speciale di raccogliere, e trasmettere alla redazione del periodico, gli atti e documenti che d e b b o n o o p o s s o n o pubblicarsi. 7. Esso però n o n dovrà consegnare alcun atto o documento col- l'autorizzazione di pubblicarlo, se n o n d'intesa e dipendentemente dai suoi Superiori. 8. Se per fare la detta consegna egli debba compiere u n o straor- dinario l a v o r o di compilazione o d i copiatura, il quale n o n sia compensato altrimenti, a giudizio compenso questo dei dall'ammininistrazione compenso secondo le suoi Superiori potrà ottenere un del periodico. I Superiori fisseranno norme stabilite dal regolamento della Curia Romana, e lo indicheranno all'amministrazione medesima. 9. Gli atti stampati si t r o v a n o , salvo potranno essere rimessi indicare alla redazione alla redazione stessa, se e c o m e come debbano essere ridotti nella pubblicazione. 10. In ogni gli altro caso atti e documenti devono essere sottratti che per la l o r o natura alla pubblicazione d e v o n o rimanere segreti. Egualmente dovranno essere taciuti i nomi delle persone private, quante volte la pubblicazione dei medesimi nei d o c u m e n t i , sentenze, ed decreti altri atti della S. Sede n o n sia necessaria, e possa recare danno o disturbo alle persone medesime. E se si richiegga qualche indicazione, questa dovrà limitarsi alle sole iniziali, od essere surrogata in altro modo. 11. Di regola ordinaria n o n più tardi del 5 e del 50 di ogni mese dovranno da ciascun dicastero essere trasmessi alla redazione del pe- riodico gli atti e documenti da pubblicarsi. E parimenti nessun d o c u m e n t o od atto potrà da qualsiasi consegnarsi ad altri periodici per officio la pubblicazione, se prima n o n sia avvenuta la promulgazione e pubblicazione negli Acta Apostolicae Sedis. . 12. La redazione del bollettino d o p o la composizione del manoscritto, prima di permetterne la stampa, dovrà passare le bozze al rispettivo dicastero per la revisione, se ciò sia richiesto dal dicastero me- desimo. Sarà compito dell' officiale incaricato dei rapporti c o l periodico di 39 Secretarla Status. far sì che questa revisione sia sollecitamente fatta, riferendone ai suoi Superiori. 13. Alla redazione ed amministrazione degli Acta Apostolicae Sedis viene anche affidata la compilazione, vendita e distribuzione del con- sueto annuario La Gerarchia Cattolica, che si pubblica dalla S. Sede. 14. La redazione del periodico e della Gerarchia avrà la sua sede fìssa ed ordinaria nel palazzo della Cancelleria Apostolica. 15. Il direttore del periodico e della Gerarchia per quanto riguarda la redazione, ed il direttore della tipografia Vaticana per quanto riguarda le associazioni e la distribuzione, fisseranno un breve regolamento interno per gli addetti ai rispettivi offici, l'orario, la divisione del lavoro, e simili, intendendosi fra loro, onde questi regolamenti siano c o n c o r d i ; e si accorderanno anche per quanto riguarda il giorno della pubblicazione dei fascicoli del periodico e della Gerarchia, per l'ordine da tenersi nella disposizione del testo, pei caratteri da usarsi e per il buon andamento delle pubblicazioni. Dal Vaticano, li 5 gennaio 1910. Per mandato speciale di Sua R. Santità. CARD. MERRY DEL VAL. EPISTOLAE I. AD L. F. HEIDON, PRAESIDEM SOCIETATIS A S. VINCENTIO A PAULO APUD SYDNEY IN AUSTRALIA. Dear Sir, I have had great pleasure in presenting to beautiful A d d r e s s , so artistically designed the Holy Father the and faultlessly executed, which y o u forwarded on behalf of the Society of St. Vincent of Paul in Australia and New Zealand. His Holiness desires me to convey to y o u and, through y o u to the members of the Society, the expression of His sincere gratitude for, and deep appreciation of the sentiments of filial devotion towards His Person and of the loyal attachment to the Holy See therein so n o b l y expressed. He is highly sensible of the great mission entrusted to y o u r Society, and of the vastness of the field opened out to your self-sacrificing labours. His Holiness while commending in the highest terms the unfai- ling zeal and untiring assiduity of the Society in the accomplishment Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 40 of its work of love, so fruitful in spiritual and temporal g o o d in behalf of the P o o r of Christ, most cordially invites the Brothers of St. Vincent of Paul to w e l c o m e the advice given by His Holiness in regard to frequent Communion. This practice the H o l y Father most earnestly recommends to the members of St. Vincent of Paul Society, as the surest means of obtaining that special grace and spiritual help so needful to them in the fulfilment of their arduous duties, and of rendering their labours richer in merit for themselves, and more fruitful in lasting g o o d to others. His Holiness in conclusion graciously bestows His Apostolic Benediction on the Superior Council as well as on each of the members of the Society, on their families and on the p o o r to w h o m they minister. Assuring y o u of my esteem R o m e , December 9-1909. I am Dear Sir. L. j$j S. Yours very fathfully in Xt. R . C A R D . M E R R Y DEL VAL. II. AD R. P. D. CARMELUM PUJIA, ARCHIEPISCOPUM SANCTAE SEVERINAE, OB PROXIME HABENDUM CATHECHISMI CONGRESSUM IN CALABRIA. La notizia del futuro appresa dal Santo Padre congresso con catechistico in Calabria, è stata sensi di viva soddisfazione. L' Augusto Pontefice, che, c o n chiara visione dei bisogni e dei rimedi, fin dai primordi del Suo additò nello Pontificato, colla memoranda Enciclica Acerbo studio del catechismo stiana restaurazione, della mai sentire salutare nimis, cattolico il principio di quella cri- quale la tristezza dei tempi fa oggi più che imperioso il bisogno, n o n iniziativa, che mentre poteva n o n compiacersi di così onora grandemente l'episcopato cala- brese, che ne è il promotore, fa sperare giorni migliori in cattolici profondamente consci della loro f e d e , e pieni di coraggiosa fermezza nel professarla. Sua Santità, mentre fa voti che il congresso migliori frutti, e risponda riesca fecondo dei ampiamente alle aspettative, confida nell'il- luminata operosità degli Arcivescovi e dei V e s c o v i della regione, sia per la utilità delle discussioni, sia per la praticità dei propositi, sia final- mente per la prontezza e costanza c o n cui questi saranno messi in esecuzione, e per la quale la medesima Santità Sua fa caldo appello allo Secretarla Status. 41 zelo dèi parroci e del clero tutto, ed alla vigilanza dei Vescovi stessi. La benedizione apostolica, che V. S. Illma e R m a implora sul congresso, su quanti vi prenderanno parte, sopra i lavori che ne formeranno l'oggetto, il Santo Padre l' accorda di cuore, e piena delle più elette grazie del cielo, e ben volentieri la estende ancora all' intiera Calabria, quanto duramente provata dalla sventura, altrettanto cara al paterno Suo animo. Ed io, lieto di concorrere alla solennità del congresso col partecipare a V. S. questo tratto della sovrana benevolenza del S o m m o Pontefice, mi valgo ben volentieri dell'occasione, per professarmi della S. V. Illma e R m a R o m a , 13 décembre 1909. affezionatissimo c. fr. L. £g S. R. CARD. MERRY DEL VAL III. AD FERDINANDUM ZICHY COMITEM, IN L X X X AETATIS SUAE ANNO. Monsieur le Comte, Sa Sainteté le Pape Pie X, désirant v o u s donner un témoignage spécial de sa haute estime et de sa Paternelle bienveillance, à l'heureuse occasion du 8 0 m e anniversaire de votre naissance, a daigné v o u s c o n - férer l'Ordre très insigne, rétabli par SS. Pie X Lui même, de la Milice Borée, dit de l'Eperon d'Or. Je l'honneur de v o u s transmettre, ci-joint, le Bref pontifical, avec l'imprimé relatif, et, en unissant mes plus vives et sincères félicitations, je saisis avec plaisir cette occasion pour v o u s offrir, monsieur le Comte, l'expression de mes sentiments très distingués. R o m e , le 13 décembre 1909. L. £g S. • R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . IV. AD R. P. D. IOACHIM ANON S. I., COLLEGII MANILENSIS MODERATORE M. R e v . Pater, Athenaenum Manilense et alumnorum frequentia et disciplinae integritate et in Apostolicam Sedem observantia iure merito perspicuum, quinquaginta iam annos emensum esse a q u o primum conditimi est, Beatissimus Pater iucundo accepit a n i m o , et gratulatur vehementer. Ante acta tam laudabiliter tempora n o n m o d o solatìi causam, sed et optima Pontifici S u m m o praebent auspicia, pro adolescentibus recte Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 42 instituendis. Haec porro auspicia Sanctitas Sua amplectitur libenter, ac libentissime eiusdem athenaei moderatori, praeceptoribus, atque alumnis fausta quaeque adprecatur et in D o m i n o benedicit. Hanc ergo nactus occasionem existimationem in te meam confirmo meque tibi profiteor R o m a e , die 13 decembris 1909. addictissimum L. © S. R. CARD. MERRY DEL VAL. V. AD VIRUM EMINENTISSIMUM IOSEPHUM CALASANCTIUM CARD. VIVES Y TUTO, TERTIARIORUM FRANC1SCALIUM URBIS CONVENTIBUS PRAEPOSITUM. Emo e Rmo Signor Mio Ossmo, I Terziari di R o m a delle quattro Famiglie Francescane, c o n lodevole iniziativa, guidati dai rispettivi Direttori, hanno stretta u n ' u n i o n e veramente fraterna, e serafica, anche nell'intento nobilissimo di p r o m u o verla e propagarla, quanto sia possibile, fra tutti i Terziari d'Italia. A rendere tale unione maggiormente salutare e benefica, è desiderio del Santo Padre che cooperi anche l'Eminenza Vostra, prestando valido aiuto ai Direttori ed assistendo quanto potrà, almeno in tutto il prossimo a n n o , alle adunanze che a tale s c o p o si terranno. E ciò perchè mediante lo zelo illuminato di Vostra Eminenza si apra ai comuni consigli più facile e spedita la via per il conseguimento dell' ottimo fine e si preparino gli animi ad un futuro Congresso, che riunendo ed armonizzando tutte le energie dei Terziari, salva sempre l'autonomia delle differenti congregazioni o fratellanze, contribuisca potentemente allo sviluppo del Terz'ordine e della sua benefica azione. Nel partecipare pertanto all'Eminenza Vostra l'augusta volontà del Santo Padre, ho il piacere di trasmetterle qui unita una lettera che la medesima Santità Sua si è degnata d'inviare in detta o c c a s i o n e , e n o n dubito che il prezioso autografo, nel tempo istesso che giungerà gradito ai Terziari suddetti ed ai l o r o zelanti Direttori, renderà salda questa unione e ne moltiplicherà i frutti di vita cristiana. E baciandole umilissimamente le mani, c o n sensi della più profonda venerazione passo a raffermarmi Di Vostra Eminenza Roma, 20 dicembre 1909. U m i l m o D e v m o Servitore vero R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . Secretaria Status. 43 VI. AD REVM. AMATOREM BUENO DE BARROS, DIRECTOREM INSTITUTI CUI NOMEN « MANTENEDORA DA INFANCIA ». R e v . Signore, Il devoto indirizzo, c o n cui i componenti la direzione dell' associazione « Mantenedora da Infancia » hanno p a r t e c i p a t o al Santo Padre la inaugurazione dell' asilo, che, c o n ossequioso e gradito pensiero, si è voluto intitolare dall' augusto n o m e di Lui, è stato accolto da Sua Santità c o n viva compiacenza. La medesima Santità Sua fa i migliori voti per la prosperità e per l'incremento di questa istituzione, che, destinata a guidare nei primi passi della vita le bambine ad essa affidate, ha l'alto compito di prepararle a quella salutare missione che nella famiglia e nella società è riservata alla donna cattolica. E perchè questi Suoi desideri siano coronati da un felice avvenire, il Santo Padre benedice di cuore questa n u o v a opera di cristiana carità, quanti ne s o n o chiamati alla direzione e le bambine in essa r a c c o l t e ; ed in pari tempo benedice ancora la prelodata associazione « Mantenedora da Infancia » e le molteplici pie associazioni da essa fondate. Con sensi di particolare ossequio, mi professo della S. V. R m a R o m a , 26 dicembre 1909; Affmo per servirla L. £g S. R. CARD. MERRY DEL VAL. VII. AD R. P. D. ANGELUM DE SANTI S. I., PRAESIDEM GENERALEM CONSOCIATIONIS ITALICAE " A SANCTA CAECILIA „. R e v . Padre, Il Santo Padre ha appreso c o n sensi di viva compiacenza la notizia del felice congresso di musica sacra tenuto in Pisa, e degli ottimi p r o positi in esso formulati per promuovere in Italia, c o n impegno pari al b i s o g n o , le salutari riforme pontificie su questa parte precipua della sacra liturgia. Sua Santità n o n dubita che allo zelo c o n tanta efficacia spiegato nel congresso suddetto per aprire alla n u o v a presidenza vasto c a m p o di azione, terrà dietro n o n minore alacrità nel percorrere le vie tracciate dai comuni consigli e dalle direttive pontifìcie. L'arte sacra rivelerà allora n u o v e recondite bellezze, e queste nel tempo istesso che Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 44 guadagneranno l'animo dei più restii alla riforma, appianeranno ad essa, in R o m a ed ovunque, qualsiasi speciosa difficoltà. Ed a questo fine benedice di cuore questi salutari propositi, benedice ancora la n u o v a presidenza, colla quale si congratula dell'assunto ufficio, e su questa e su quelli implora copiosi i celesti aiuti o n d e affrettare il compimento delle desiderate riforme, intese tutte a p r o m u o v e r e lo splendore del culto ed il d e c o r o della casa di D i o . Con sensi di particolare ossequio, mi professo della S. P. R m a R o m a , 26 décembre 1909. Affmo nel Signore L. £g S. R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . VIII. AD ALBERTUM DE MUN, COMITEM, DE OPERE GUI TITULUS « ŒUVRE DES CERCLES CATHOLIQUES D'OUVRIERS » . Le Saint Père a été très touché des h o m m a g e s et des v œ u x que v o u s Lui avez exprimés au nom du comité de 1'« Œuvre des Cercles catholiques d'Ouvriers ». Heureux d'applaudir aux louables initiatives, suscitées en ces derniers temps par lés nécessités de l'heure présente, le Souverain Pontife ne perd pas de vue les organisations plus anciennes, qui ont eu le mérite d'ouvrir la voie et de grouper les b o n n e s volontés en s'appuyant sur le principes de l'Evangile et sur la discipline de l'Eglise. Tel fut le caractère de votre œuvre, et c'est là le secret de sa féconde vitalité, c o m m e aussi des services éminents qu'elle a rendus à la religion et à la société. Mais le Saint Père n'oublie pas n o n plus, que le succès des œuvres dépend en très grande partie de la valeur et du dévouement persévérant de ceux qui les dirigent. C'est pourquoi en v o u s accordant de tout cœur la Bénédiction que v o u s demandez pour 1' « Œuvre des Cercles catholiques d'Ouvriers », Sa Sainteté v o u s envoie, avec ses meilleurs vœux, une Bénédiction toute spéciale p o u r . v o u s et v o s zélés coopérateurs; Veuillez agréer, Monsieur le Comte, avec mes remerciments personnels pour la lettre que v o u s m'avez adressée, l'assurance de mes sentiments dévoués en Notre Seigneur. R o m e , le 31 décembre 1909. L. £8 S. R. CARD. M E R R Y DEL VAL. Diarium Romanae Curiae. 45 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI SACRAMENTI AVVISO DI CONCORSO Nella Sacra Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti è aperto il concorso ad un posto di Ufficiale minore. Chiunque desiderasse prendervi parte, deve esibire la domanda ed i titoli necessari per l'ammissione nella Segreteria di detta Congregazione, non oltre il giorno 19 del prossimo febbraio. Roma, il 19 gennaio 1910. Philippe Giù stini, Segretario. S. CONGREGAZIONE DEI RITI Stamane, 18 gennaio 1910, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali, e col voto dei Rmi Prelati Officiali, e Consultori Teologi, si è tenuta la Congregazione dei Riti, preparatoria, per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù della Ven. Serva di Dio Margherita Bóurgeoys, fondatrice della Congregazione delle Suore di Nostra Signora. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnato di nominare: Vescovo assistente al Soglio: 11 Dicembre 1909. — Mons. Corrado Busch, Vescovo di Spira. Protonotari apostolici ad instar participantium: 10 Décembre 1909. — Il Rev. D. Filippo Nery Dias, già Canonico della Cattedrale di Rio Janeiro; — Mons. Guglielmo Hohaus, Vicario foraneo arcivescovile di Praga. 46 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Prelati domestici: 22 Novembre 1909. — Il Rev. D. Giorgio Göpfert, Professore di Teologia all' Università di Würzburg; — Il Rev. D. Teodoro Diem, Prevosto del capitolo cattedrale di Würzburg. 6 Decembre 1909. — Il Rev. D. Domenico Pasi, Parroco di S. Margherita in diocesi di Faenza. 7 Decembre. — Il Rev. D. Antonio Mongiardo, Arciprete di S. Andrea del Ionio in diocesi di Squillace. 9 Decembre. — Il Rev. D. Egidio Bruno, Vicario generale di Susa. 10 Decembre. — Il Rev. D. Giuseppe Sigismondo Zimmern, Professore di Teologia a Spira. 13 Decembre. — Il Rev. D. Luigi Humbrecht, della diocesi di Besançon. 15 Decembre. — Il Rev. D. Pietro Hüls, Professore all' Università di Munster; — Il Rev. D. Raffaele Leonetti, Provicario generale di Andria. 20 Decembre. — Mons. Edoardo Knobloch, Parroco nella diocesi di Praga. 8 Gennaio 1910. — Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnata nominare il Rmo P. Pietro Bastien, dei Benedettini, Direttore del Bollettino officiale, Acta Apostolicae Sedis. 9 Gennaio 1910. — Il Rmo P. Ab. Magnanensi Placido, Procuratore Generale dei Cistercien si, ed il Rmo P. Munerati Dante, Pro-Procuratore Generale dei Salesiani, Consultori della S. Congregazione dei Religiosi. 18 Gennaio 1910. — Sua Santità, con biglietto della Segreteria, si è benignamente degnata nominare Arciprete della Patriarcale Arcibasilica Lateranense, il Signor Cardinale Pietro Respighi, Suo Vicario Generale. ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata conferire le seguenti onorificenze: Milizia Aurata: 10 Décembre 1909. — Al Sig. Conte Ferdinando Zichy di Ungheria. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio magno, classe civile-' 20 Novembre 1909. — Al Sig. Conte Francesco Giuseppe de Czernin, della diocesi di Budweis. 11 Décembre 1909. — Al Sig. Edoardo Scheller, Consigliere della Luogotenenza di Praga. 47 La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro: lo Décembre 1909. — Al Sig. Giovanni Battista Imsand, Maggiore-SottoTenente della Guardia Svizzera Pontifìcia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio magno, classe civile: 26 Novembre 1909. — Al Sig. Dott. Guido Pedrali della diocesi di Mantova. 7 Décembre 1909. — Al Sig. Andrea Felice Fossé d'Arcosse di Soissons. 13 Décembre. — Al Sig. Emilio Pantrel di Fougères, diocesi di Rennes. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio magno, classe militare: 14 Décembre 1909. — Al Sig. Carlo Bolzer, d'Austria-Ungheria. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro: 24 Novembre 1909. — Al Sig. Girolamo Osvaldini, Presidente del Consiglio delle Conferenze di S. Vincenzo de' Paoli nel Veneto. 25 Novembre. — Al Sig. Eugenio Geurts di Bruxelles. 3 Décembre 1909. — Al Sig. Dott. Vittorio Hrdliczka di Vienna. MÀGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 9 Décembre 1909. — Il Rev. D. Bérauch Francesco, della diocesi di Budweis; — — — — — — 11 Rev. D. Steinbach Pietro, della medesima diocesi; Il Rev. D. Sponar Giacobbe, della medesima diocesi; Il Rev. D. Malek Antonio, della medesima diocesi; Il Rev. D. d'Almeida Balthasar Tommaso, della diocesi di Evora; il Rev. D. Hasenkamp Enrico, della diocesi di Munster; Il Rev. D. Marengo Francesco, della diocesi di Malta; 13 Décembre. — Il Rev. D. Di Somma di Colle Gennaro. 17 Décembre. — Il Rev. D. De Angelis Salvatore, Parroco di S. Pietro in Vaticano. 48 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Camerieri d'onore in abito paonazzo: 9 Décembre 1909. — Il Rev. D. Bruno Brunone, della diocesi di Susa; — Il Rev. D. Ferreira Lopez Giovanni Pietro, della diocesi di Ponsò Alegre. 16 Décembre. — Il Rev. D. Cardazzo Antonio, della diocesi di Concordia — Il Rev. D. Comisso Pietro, della medesima diocesi. NECROLOGIO 24 Novembre 1909. — Mons. Nicola Armentia, dei Minori, Vescovo di La Pace. (La Paz, Bolivia). 8 Gennaio 1910. — S. E. Rina il Sig. Card. Francesco di Paola Satolli, Vescovo di Frascati, Arciprete della Patriarcale Arcibasilica Lateranense, Prefetto della S. Congregazione degli Studi. Annus II. - V o l . II. D i e 1 5 Februarii 1 9 1 0 . Num. 2 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X EPISTOLAE I. VENERABILI FRATRI GULIELMO, ARCHIEPISCOPO BOSTONIENSI, OB LARGITATEM ERGA PONTIFICIUM INSTITUTUM BIBLICUM. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Ponti¬ ficium institutum biblicum, q u o d vix exortum ab omnibus maxime probari accepimus, utpote divinarum rerum scientiae provehendae perutile, tua m o d o auctum largitate, maiora laetamur posse ecclesiae portendere. Pietate in Nos tua nihil uberius: tuae vere pecuniae nulla prestantior usura. Cogitare etenim de sapientia sensus est consummatus: et qui illam diligit, diligit vitam. Vitam porro dilexisti te praebendo adiutorem operi q u o d , utpote Sacris Litteris explanandis destinatum, doctrinam natum est celebrare Illius qui solus verba vitae aeternae habet. Officium h o c tuum tuae in Nos observantiae perspectaeque liberalitati plurimum sane addit, idemque grato complectimur a n i m o , D e u m enixe adprecantes ut te caelestium gratiarum vice, ea qua par est affluentia, rependat. Harum interea auspex et insimul testis praecipuae benevolentiae Nostrae apostolica sit Benedictio quam tibi, venerabilis frater, clero ac populo in quem pastorales tuae curae optime evigilant, peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum die x x v Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . ACTA, vol. II, n. 2. — 20-2-910. 4 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 50 II. DILECTO FILIO NOSTRO ANTONIO IOSEPHO S. R. E. PRESB. CARD. GRUSCHA, ARCHIEPISCOPO VIENNENSI, DE INCREMENTO RELIGIONIS VINDOBONAE. Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Grate c o g n o v i m u s ex tuis litteris, quae tu vota pro Nobis fecisti in Natale D o mini, utique congruenter tuae in Nos pietati: Nosque, huic officio refe¬ rentes ex animo v i c e m , omnia tibi a D e o b o n a precamur. Sed illud Nobis fuit gratissimum, q u o d per easdem litteras nunciasti, crescere in civitate Vindobonensi studium cultumque religionis iam c o e p i s s e : idque postquam Clementis Mariae Hofbauer, honoribus sanctorum per N o s aucti, implorari patrocinium vulgo coeperit. Profecto exsequi verbis n o n p o s s u m u s , quantae Nobis consolationi h o c sit. Restât ut iste Clerus Sancti illius novensilis, ornamenti iam sui, virtutes m a x i m e q u e aposto¬ latus diligentiam imitari studeat; id q u o d vehementer cupimus, ut magnus ad consolationem Nostram cumulus accedat. Divinorum autem munerum auspicem, tibi, dilecte Fili Noster, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, 'die x Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . III. VENERABILI FRATRI IACOBO, ARCHIEPISCOPO BONONIENSI, ARCHICANCELLARIO COLLEGII THEOLOGORUM, OB VOTA SUMMO PONTIFICI OBLATA. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Gra¬ tias tibi, Veneralis Frater, et doctoribus decurialibus Collegii istius agi¬ mus ob significationem, quam in Natale Iesu Domini dedistis, vestri in Nos animi: qui quidem etsi iam erat Nobis cognitus, eum tamen reco¬ gnoscere ex vestra epistola, iucundum fuit. In hac enim non solum pietatem amavimus vestram, vel grate commemorantium divina beneficia, quae anno vertente accepissemus, vel bene Nobis precantium in annum p r o x i m u m ; sed etiam et praesertim amavimus propositum stu- diumque vestrum religiose semper obtemperandi iis Nostris praescriptio¬ nibus, quae ad instituendos rite sancteque Clericos pertinent. Profecto, Acta Pii PP. X. 51 cum res agatur, de qua maxime laboramus, sic persuadeatis vobis volumus, nullum esse genus, in q u o vestra officii diligentia magis probari Nobis possit. Nos autem, vicissim omnia vobis optantes divinae beni¬ gnitatis munera, horum Frater, apostolicam auspicem v o b i s , primumque tibi, Venerabilis benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . IV. VENERABILI FRATRI VINCENTIO, EPISCOPO FANENSI, DE SEMINARIO THEOLOGICO TOTIUS PICENI SUPERIORIS. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Libentissime legimus tuas litteras, in quibus primum gratias Nobis diligenter agis, q u o d Seminarium Theologicum urbe, honoris Instituti sic tui s e d e , animatum enim te operam constituimus. totius Piceni Nam superioris videmus ad curam te accessisse, q u e m a d m o d u m oportet: o m n e m navaturum in alumnis, ut probe ista huius scribis instructi éva- dant cum a sana doctrina, tum vero a solida pietate; nec unquam pas¬ surum ut alterutro in genere pestifera Modernistarum contagia sentiant. Itaque dubitare non potes, quin, uti rogas, precari velimus, ut tibi hac in causa his benigni!s Deus reddimus adsit. Quae autem pro Nobis pie facis vota, ex animo v i c e m ; atque auspicem caelestium munerum, tibi, Venerabilis Frater, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benediction e m amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , die x Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. P I U S PP. X . v. DILECTIS FILIIS ALOISIO SALVATORELLI ARCHIPRESBYTERO ET CANONICIS ECCLESIAE PERUSINAE, OB LIBENTER EXCEPTUM DELEGATUM APOSTOLICUM. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Venerabilem Fratrem, quem istuc ad dioecesim procurandam misimus Delegatum Apostolicum, primo statim congressu et alloquio vestros et omnium de 52 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Clero animos sibi conciliasse, q u o d scribitis, n o n demiramur: n o v i m u s enim comitatem humanitatemque egregii viri. Sed tamen id N o s acci¬ pimus nempe perlibenter. Illud multo libentius, q u o d additis, s u m m a m v o s observantiam reverentiamque ei praestituros, utpote qui gerat per¬ sonam Nostrani; eique ita dicto audientes futuros, ut ipsius n o n solum imperata facere, sed etiam optatis obsequi velitis. Itaque, facilitate ac studio vestro exploratae prudentiae industriaeque nominis suffragante, confidere posse videmur, cursum muneris eius et expeditum et fructuo¬ sum fore. Q u o d autem incolumitatem prosperitatemque Nobis omina¬ mini, ac praesertim earum aegritudinum, quas contumacia tot Aliorum Nobis parit, levationem a D e o exposcitis, vestram Nos pietatem grate amplectimur. Sane h o c s u m m u m est v o t o r u m Nostrorum, ut quotquot de sacro ordine sunt, mente et animo c u m Vicario Iesu Christi perfecte consentiant. Huic v o s v o t o semper pro virili parte cumulate satisfa- cturos, q u e m a d m o d u m promittitis, pro certo habemus. Reliquum est, ut pro vestro fratrum amore detis operam, ut n e m o in Clero istius dioecesis iam reperiatur, quin eidem, ut oportet, satisfaciat. A u s p i c e m interea divinorum, quae v o b i s optamus, munerum, ac testem paternae b e n e v o lentiae Nostrae, v o b i s , dilecti filii, apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x Ianuarii MCMX, Pontificatus, Nostri anno septimo. PIUS P P . X . VI. VENERABILI FRATRI MARIANO ANTONIO, ARCHIEPISCOPO BONAERENSI, DE ACCEPTA PETRIANA STIPE. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Et Petrianam tuae Archidioecesis stipem, et tuam accepimus e p i s t o l a m ; quae quidem declarabat, quam volentibus in Nos pietatis suae tum pro subsidii animis Bonaërenses illud munus, te auctore, contulissent. Itaque non tan- opportunitate, sed etiam pro suavitate officii vestri gratias v o b i s agimus. Tu autem scias iucundissimum Nobis fuisse, q u o d extremum erat in tua epistola, catholicos istos vere h o c se nomine dignos praestare; quamquam ipsa eorum in Apostolicam hanc Sedem caritas id satis Nobis indicat. Talem igitur laudem ut, tua praesertim opera, conservent atque augeant, vehementer c u p i m u s : proptereaque, Acta Pii PP. X. 53 divinae auspicem gratiae, tibi, Venerabilis Frater, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum die xxiv Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . VII. VERERABILI FRATRI PAULO, EPISCOPO BRUNENSI, DE NUPER HABITA SYNODO DIOECESANA. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Gratias primum tibi agimus ob fausta vota quae proximis litteris significasti te facere, Nostra c a u s a ; tibique pariter omnia bene evenire, optamus. Tunc gratulamur, q u o d S y n o d u m dioecesanam feliciter habueris, q u e m a d m o d u m acta Nobis testantur, quae misisti. Eamdem isti dioecesi fru¬ ctuosam fore confidimus; recteque tu in hanc rem statuisti, ut alumni sacrorum e Seminario maiori Synodi praescriptiones mature addiscant. Quod autem addidisti de m a g n o populi ad sacram Synaxim concursu, qui factus est mense Novembri in gratiam Nostri, rem tu narrasti Nobis gratissimum; q u a m q u e , non exigua ex parte, diligentiae tuae debere videmus. Auspicem itaque caelestium, quae precamur, munerum, tibi, Venerabilis Frater, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die xxiv Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo PIUS PP. X . VIII. DILECTO FILIO H. OSTER CONSOCIATIONIS " A SANCTA IESU INFANTIA " MODE¬ RATORI PER GERMANIAM, OB " A SANCTA IESU COLLECTAM STIPEM IN FAVOREM OPERIS INFANTIA ". Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Ex annalibus consociationis a Sancta Infantia Iesu libenter comperimus, pueros catholicos e Germania', anno superiore, adeo largiter opitulatos esse pio Operi, ut totius pecuniae, quae ubique gentium ex collationibus catholicorum redacta est, ipsi partem fere dimidiam contulerint. H o c certe est n o n m o d o puerorum benignitati, sed etiam diligentiae Operis cura- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 54 torum, praesertimque tuae, tribuendum. Quare tibi, dilecte fili, et adiutoribus tuis, ceterisque consociationis istius moderatoribus valde gratulamur; ac v o b i s omnibus itemque pueris g e r m a n i s , quotquot de ista consociatione sunt, auspicem divinorum munerum, et paternae Nostrae benevolentiae testem, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum die x x i v Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . IX. DILECTIS FILIIS P. CALON PRAESIDI CETERISQUE VIR1S E SUPREMO CONSILIO PIAE SOCIETATIS SANCTI VINCENTII A PAULO, DE PROGRESSU SOCIETATIS. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Annum p r o x i m o superiorem fuisse, divino munere, faustum ac prosperum Societati Vin¬ centianae, perlibenter discimus ex eo rationum libro, quem v o s , de m o r e editum, N o b i s obtulistis: ex q u o quidem constat et ad numerum vestrorum coetuum in pluribus gentibus multas accessiones factas esse, et tantum collaticiae pecuniae erogatum esse in solatia egenorum, quantum num¬ quam antea licuerit. Est sane q u o d vobis, dilecti filii, gratulemur: idque facimus ex animo. Nec v e r o v o s hortamur, ut in opere tam Ecclesiae sanctae frugifero constanter perseveretis: neque enim hortatione indiget alacritas atque industria vestra, sed o p e tantum divinae benignitatis. Hanc N o s , etiam ut pro collecta stipe quam misistis, referamus gratias, v o b i s i m p l o r a m u s ; eiusque sit auspex apostolica benedictio, quam v o b i s , dilecti filii, et universae Societati Vincentianae peramanter impertimus. D a t u m R o m a e apud S. Petrum die x x i v Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri a n n o septimo. P I U S PP. X . S. Congregatio S. Officii. 55 S. CONGREGATIO S. OFFICII INDULTUM PRO TERTIARII S ET CONFRATRIBUS ORD. REDEMPTORUM B. M. V. DE MERCEDE. Beatissime Pater, Fr. Franciscus Gargallo, Vices-Procurator Generalis Ordinis Redem¬ ptorum B. M. V. de Mercede, ad S. V. pedes provolutus, humiliter petit ut concedere dignetur Indultum, quo Tertiarii et Confratres Ordinis legitime impediti quominus ecclesiam adeant accepturi Benedictionem cum Indulgentia Plenaria diebus assignatis, qui in Dominicam n o n incidant, illam accipere valeant in Dominica sequenti; q u o d quidem etiam liceat, quoties solemnitas festi, cui Benedictio praefata adnexa est, in Dominicam sequentem transferri contingat. Et Deus etc. Die 9 Decembris 1909. SSmus D. N. Pius Divina Providentia PP. X, in Audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, benigne annuit pro gratia iuxta preces, ceteris servatis de iure servandis. Contrariis n o n obstantibus quibus- cumque. Aloisius L. * S. Can. Giambene, Substitutus pro Indulgentiis. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 56 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS I. CIRCA COMPETENTIAM RELATE AD MATRIMONIA MIXTA. S. Congr. S. Officii litteris diei 27 Martii 1909 a S. Congregatione Consistoriali formalem declarationem petiit circa competentiam relate ad matrimonia mixta. Itaque proposito dubio in terminis ab Adsessore S. Officii statutis h o c est: « quale sia la competenza dei S. Offizio in « fatto di matrimonii misti, sia tra battezzati e n o n battezzati, sia tra « cattolici ed acattolici, tanto dal lato pratico, ossia per la concessione « delle dispense, quanto dal lato t e o r i c o , ossia per la risoluzione dei « dubbi che p o s s o n o sorgere su tale materia-, anche nei riguardi dei « recente decreto Ne temere », Emi Patres, perpensis consultorum votis et re mature considerata, respondendum censuerunt: « Competentiam S. Officii se extendere ad omnia quae sive directe sive indirecte, in iure aut in facto se referunt ad Privilegium Paulinum et ad praefatas dispen¬ sationes. Et ad mentem, quae est: supplicandum S S m u m ut statuat ac decernat ut quaelibet quaestio circa praefata matrimonia deferatur Sacrae Congregationi S. Officii, salva huic Sacrae Congregationi potestate, si ita censeat et casus ferat, quaestionem ipsam remittendi ad aliud S. Sedis officium ». SSmus, audita relatione infrascripti Cardinalis Secretarii, resolu¬ tionem ratam habuit et confirmavit, mandavitque ut in posterum quaelibet quaestio circa matrimonia mixta deferatur S. Congregationi S. Officii iuxta petita, sub lege tamen ut firma semper et in omnibus maneat dispositio decreti Ne temere in art. XI n. 2° et 3° statuta. C. Card. DE L A I , S. C. Consistorialis Secretarius. L. £8 S. Scipio Tecchi, S. C. G. Adsessor. II CIRCA RELATIONEM S. SEDI EXHIBENDAM AB ALUMNIS COLLEGII IOSEPHINI. Proposito dubio, utrum veteres alumni Collegii Iosephini civitatis Columbus in America adhuc teneantur quolibet anno relationem S. Sedi exhibere, iuxta iuramentum ab iis emissum, SSmus Dnus Noster in S. Congregatio Consistorialis. audientia concessa 57 E m o Cardinali Secretario die 21 Ianuarii currentis anni 1910, attenta n o v a rerum conditione inducta a Const. Sapienti Consilio, benigne dignatus est alumnos memorati Collegii dispensare et eximere ab annua relatione peragenda. Carolus Perosi, S. G. G. Substitutus. III. NOMINATIONES EPISCOPORUM. Decreto S. Congr. Consistorialis eiecti sunt E p i s c o p i : 7 frebuarii 1910. - R m u s D. Ioannes Martinus Jañiz, dioec. Corduben. in America, ad sedem Epi de Estero) in Repubblica Argentina. 7 februarii 1910. - R m u s D. Abel Bazàn, dioeces. Corduben. America, ad sedem Episcopalem Paranensem (Paranà) in in Repubblica Argentina. 7 februarii 1910. - R m u s D. Ioannes Gulielmus Shaw, ad titularem Castabalensem (Castabala) et in coadiutorem Rmi sedem Episcopi S. Antonii (S. Antonio, Texas) in Statibus foederatis Americae. 7 februarii 1910. - R m u s D. Dionisius 0' Donaghue, ad sedem Episcopalem Ludovicopolitanam (Louisville) in Statibus foederatis Americae. Apostolicus Sanctae Cruciatae in Hispania, die 15 Maii 1889, preces Suae Sanctitati porrexit, quod sequitur ostendens: « 1. ° Orator et o m n e s ipsius Praedecessores in e o d e m munere c o n stanter tenuerunt, Episcopis n o n contradicentibus, imo approbantibus, pauperes et opifices, ut diebus prohibitis carnibus licite vesci possent obstringi sumere Bullam Cruciatae, excepto indulto carnis, q u o d sup¬ plere valent per recitationem precum. « 2. ° Nonnulli theologi et ex his verbi divini praedicatores interpre¬ tantes aliter ac Commissarii Apostolici Breve Pii V I I , 7 Augusti 1801, proindeque dissentientes a sententia ac praxi Commissariae, opinaban¬ tur pauperes et operarios et alios, his similes, n o n indigere summario Indulti carnis neque summario Cruciatae, ' ac iisdem pro utroque sum- 110 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. mario orationem sufficere. Quapropter Emus Orator •opportunum duxit supremo iudicio Sanctae Sedis sententiam ac praxim Commissariae sub¬ mittere, q u o d fecit, annuens praeterea ad id votis plurimorum Antistitum per memoratas preces. « His precibus E m u s Secretarius Status Suae Sanctitatis, litteris 12 Martii 1890, ita respondit: " Proposito Commissioni Cardinalium S. Congregationis super negotiis ecclesiasticis extraordinariis sequenti d u b i o : An pauperes et operarii teneantur elargiri eleemosynam ut privilegiis Bullae Cruciatae frui valeant " Emi Patres responderunt: Nihil esse innovandum. Continuatim Emus Secretarius addidit: " Probe noscet Eminentia Vestra, ex hac decisione approbata etiam a Sanctissimo, reiecta qualibet alia opinione, confirmatam esse praxim, quam usque nunc Commissarii Generales Sanctae Cruciatae sequuti sunt ". « Episcopi una c u m Commissario Generali existimarunt decisionem Cardinalium datam fuisse in sensu, q u e m clarissimis verbis Emus Secretarius patefecit, et ita declararunt, cum evulgaverunt in suis dioecesibus integrum responsum ipsiusmet Secretarii occasione praedicationis Bullae pro anno 1891. « N i h i l o m i n u s n o n desunt theologi, qui adhuc teneant ac doceant etiam in libris, tamquam probabilem opinionem contrariam sententiae et praxi Commissariae Apostolicae. Putant forsan Commissionem Cardinalium respondentem Nihil esse innovandum, quaestionem irresolutam reliquisse. Non attendunt vero, prout par attendere est, declarationem Emi Secretarii respondentis ex officio precibus porrectis Suae Sanctitati, qua declaratione sensus decisionis luce meridiana clarior apparet. « Suscepto a me regimine huius dioecesis comperi in ea sacerdotes ex praestantioribus virtute et scientia, alios sustinere sententiam C o m missariae, alios vero adhaerere contrariae etiam p o s t dictam decisionem. Non paucis abhinc annis in ipsa dioecesi coepit notabiliter decrescere et adhuc decrescit reditus Bullae in detrimentum divini cultus et ipsorum pauperum. Timeo ne doctrina laxa super hac materia sit alia ex efficacioribus causis istius lamentabilis diminutionis. His omnibus e x p o sitis, reverenter constans ac Commissariae quacumque alia enixe postulo: Utrum relata Generalis Apostolicae opinione, praesertim post Sanctae sententia seu Cruciatae, praelaudatam praxis exclusa decisionem, te¬ nenda ac sequenda sit ». VOTUM CONSULTORIS. - Episcopus Gerundensis a S. G. postulat solu¬ tionem dubii circa Bullam Cruciatae. Substantia illius dubii in h o c ver¬ titur ut sciatur an pauperes, ut possint in Hispania frui privilegio Indulti quadragesimalis, vi cuius in diebus ieiunii (exceptis pluribus diebus) - i S. Congregatio Concilii. 111 possint vesci carnibus, teneantur sumere saltem Bullam Cruciatae, erogata eleemosyna a Commissario Cruciatae taxata. Fundamentum illius dubii e s t , q u o d Indultum quadragesimae a Pio VII c o n c e s s u m , deinde a Pio IX et postremo a Pio X feliciter regnante prorogatum (22 Ian. 1907), ad fruendum privilegio Indulti exigit ut a divitibus solvatur certa eleemosyna a Commissario Cruciatae taxanda et praeterea ut iidem divites sumant Bullam Cruciatae, erogata alia eleem o s y n a pro Bulla Cruciatae ab e o d e m Commissario determinata; adeo ut, pro divitibus Indultum quadragesimale fiat quoad valorem dependens a susceptione Bullae Cruciatae, qui proinde privilegio vescendi carnibus frui nequeunt, nisi erogata duplici eleemosyna in opera pia impendenda (ad tramites Concordati anni 1851). P o r r o ab onere erogandi eleemo¬ synam Pius VII, ceterique Pontifices qui indultum prorogarunt, pauperes solutos esse voluerunt et nihilominus favore in Indulto concesso gaudere recitatis certis ad Deum precibus, iuxta intentionem Sancti- tatis Suae. Iam vero Commissarius Cruciatae solitus est ita Indultum quadragesimale interpretari, ut pauperes, qui in Indulto describuntur, sint quidem immunes ab obligatione sumendi Indultum soluta eleemosyna, sed ab onere dandi eleemosynam pro Bulla Cruciatae non sint deobligati. E contra plerique auctores theologiae moralis Hispani vel simpliciter tuentur vel saltem ut vere probabile et in praxi tutum tenent, pauperes, recitatis precibus ad mentem Sanctitatis Suae, omni officio functos esse, nec teneri, ut Indulto quadragesimali fruantur, ad elargiendam eleemosynam pro Bulla Cruciatae taxatam. Priori sententiae innixus praesertim Commissarii decisione adhaeret Episcopus Gerundensis, communicata per litteras Emi Secretarii Status (12 Martii 1890), ideoque postulat a S. C. declarari sequens dubium: « Utrum relata sententia, seu praxis constans Commissariae Generalis « Apostolicae Sanctae Cruciatae, exclusa quacumque alia opinione, prae« sertim post praelaudatam decisionem, tenenda ac sequenda s i t » . Rmus Episcopus Gerundensis proposito dubio responsum putat esse dandum affirmativum; utque tale responsum affirmativum a S. G. detur postulat; q u o d suum iudicium et postulatum confirmat: 1. ° ex opinione et praxi in Commissaria Bullae Cruciatae vigente; 2. ° ex eo q u o d putet illam praxim confirmari responso contento in litteris Emi Cardinalis Secretarii Status; 3. ° ex malis, quae sequerentur ex doctrina con¬ traria, q u a m passim tuentur nostri temporis theologi. Quae fundamenta aliquantulum examinanda sunt, eisque sunt opponenda argumenta con¬ trariae sententiae. Acta Apostolicae Sedis., - Commentarium Officiale. Ac primo quidem negari n o n potest Commissarium Cruciatae in ea opinione constanter fuisse, pauperes, ut Indulto quadragesimali fruantur, teneri erogare eleemosynam pro Bulla Cruciatae taxatam, atque secundum illam o p i n i o n e m sua edicta promulgasse in executionem prae¬ dicti Indulti (Cfr. huiusmodi edicta apud Hernaez, Coleccion de Bulas tomo I, p. 853 seq. ). At illa opinio et praxis Commissarii Cruciatae, ipso fatente E p i s c o p o Gerundensi, n o n impedivit quominus theologi contra¬ riam tenentur sententiam et merito quidem. Nam Commissarius Cru- ciatae n o n est constitutus interpres Indulti Pontificii, sed merus ipsius promulgator atque has Litteras Nostras opportunis remediis executor: publicari «Tibi et in omnium notitiam pervenire, easdemque observari, et efficias eleemosynas a divitibus conferen¬ das, secundum quod tibi in Domino colligas separatim deponendas, subsidiumque vero, dilecte Fili,... committimus, ut videbitur expedire, atque in egenorum erogandas: preces fundendas laxes, ab iisque et pauperum pauperibus levamen praescribas.... ». Iam executor Indulti Pontificii, n o n habet auctoritatem illud authentice interpretandi atque alios obligandi ut interpretationem a se datam admit¬ tant; nihil ergo mirum quod, non obstante interpretatione Commissârii, theologi aliter senserint, ideoque interpretatio Commissarii praedictorum theologorum interpretationem n o n evertit, si ipsa aut certo aut saltem cum solida probabilitate in textu Indulti sit fundata. At ab E p i s c o p o Gerundensi aliud adducitur argumentum, in h o c fundatum q u o d Emus Cardinalis, Bullae Cruciatae Commissarius, die 15 Maii 1899, Sanctae Sedi exposuit sententiam et praxim in Commissaria vigentem et oppositam opinionem plurium theologorum, et memoratam praxim Commissariae supremo iudicio Sanctae Sedis submittebat. Precibus Emi Commissarii Emus Secretarius Status, litteris 12 Martii 1890 ita respondit: « Proposito Commissioni Cardinalium S. Congregationis << super negotiis ecclesiasticis extraordinariis sequenti d u b i o : An paupe<< res et operarii teneantur elargiri eleemosynam ut privilegiis Bullae « Cruciatae frui valeant: Emi Patres responderunt: Nihil esse innovan- « dum ». Deinde in iisdem litteris additur: « P r o b e noscet Ema Vestra, ex « h a c decisione, approbata etiam a Sanctissimo, reiecta qualibet alia « o p i n i o n e , confirmatam esse p r a x i m , quam usque nunc Commissarii « Generales Sanctae Cruciatae sequuti sunt ». Ex quo responso Videtur inferri praxim Commissariae Cruciatae iam n o n esse innixam soli privatam opinioni Commissarii: sed etiam illam opinionem unice esse tenen¬ dam, exclusa opinione contraria, fuisse authentice declaratum. Sed allegatum responsum, c u m ad quaestionem hodie propositam . nihil pertineat, argumentum superius nullo m o d o confirmat. Sane Emi P P . S. Congregatio Concilii. 113 m e m o r a t a m responsum: Nihil esse innovandum (de cuius significatione n o n est cur hic disputetur) dederunt ad dubium sic propositum: << An << pauperes et operarii teneantur elargiri eleemosynam ut privilegiis Bul<< lae Cruciatae fruantur ». Dubium autem praesens est: « An pauperes « et operarii teneantur solvere eleemosynam pro Bulla Cruciatae (non « u t privilegiis Cruciatae fruantur, sed) ut fruantur privilegio Indulti « quadragesimalis ->>, q u o d Indultum pauperes ab onere solvendi eleemos y n a m expresse liberat et loco eleemosynae certas preces recitandas praescribit. Hae duae quaestiones sunt prorsus diversae et independentes, Sicut sunt privilegia diversa et independentia Bulla Cruciatae et Indultum quadragesimale; Sane Bulla Cruciatae iam ab Urbano II (a. 1089) prima vice, dein a Iulio II, Paschali II ceterisque subsequentibus R R . P P . fuit Hispaniae c o n c e s s a , ac privilegia continet iis similia, quae concedebantur militibus in expeditionibus pro recuperanda Terra Sancta susceptis; videlicet gratias spirituales praesertim continet, et quoad usum ciborum vetitorum, esum carnium in diebus ieiunii n o n concedit nisi in casu infirmae valetudinis et de consilio utriusque medici (spiritualis sc. et corporalis). At indultum quadragesimale, quo usus carnium in diebus ieiunii (pluribus exceptis) simpliciter conceditur, prima vice fuit ad triennium concessum a Pio VI (a. 1775) et ob rationes prorsus diversas, SC. Ob penuriam ciborum esurialium, quibus eo tempore, interrupto maritimo commercio, Hispania laborabat; quamvis postea a Pio VII; ceterisque R R . PP. etiam cessante illa causa, ad peti¬ tionem Regis Catholici fuerit usque ad nostrum tempus renovatum. H i n c clare efficitur: utrum pauperes aliquid solvere teneantur, sive ut fruantur privilegiis Cruciatae sive ut utantur favore Indulti simalis, tenore esse duas quaestiones quadrage- quarum unaquaeque debet resolvi ex respectivi indulti. A g e vero n o n videtur c u m solido fundamento posse negari, quin vel ipsi pauperes aliquid solvere teneantur ut privilegiis Cruciatae uti possint, cum illam obligationem universim et sine distinctione tenor Bullae imponat: << concedimus et indulgemus, ut christifideles utriusque « sexus... qui intra annum a consuetis publicationibus harum earumdem « l i t t e r a r u m sponte contulerint eleemosynam ab Archiepiscopo Toletano, « in officium Commissarii Generalis subrogato et harum litterarum exe« cutore, pro vario eorumdem christifidelium gradu et conditione taxatam « et in supradictos pios usus erogandam, gratiis, favoribus et privilegiis « frui possint, quae m o x declarabimus; De hisce vero ab executore prae« dicto: summarium conficiendum erit, quod unusquisque ex c o m m e m o « ratis christifidelibus accipere debebit privilegiis, favoribus gratiisque ACTA, vol. II, n. 3. — 28-2-910. 8 : Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 114 « perfui queat ». Ubi evidenter ponitur tanquam conditio pro u n o q u o q u e fideli ad gratiis perfruendum sumptio summarii et elargitio eleemosynae taxatae. Congruenter cum tenore Bullae, Commissarius Cruciatae solitus est pro diversa conditione fidelium diversas determinare taxas solvendas, quarum infima vel ipsis pauperibus privilegiis Bullae frui volentibus esset solvenda. Quodsi talis obligatio in pauperibus fuit negata vel in dubium revocata, merito ex dictis S. C. responsum dedit « nihil esse innovandum », q u o praxim Commissariae probavit et contrariam ipsi sententiam exclusit. n o n allegatur, quia Illud tamen responsum forte publici iuris non auctores adhuc de obligatione illa pauperum autem in praesenti quaestione non ab aliquibus auctoribus est factum; unde aliqui dubii manent. Quoniam est sermo de conditione ad lu¬ cranda Cruciatae privilegia, q u o d unum continetur in dubio, resolutioni S. C. proposito, illud responsum inutiliter ad nostrum casum illustran¬ dum allegatur. Reliquum ergo est, ut ad dignoscendas conditiones pro lucrando privilegio Indulti quadragesimalis requisitas Indulti unice attendatur. (Cfr. textum ad tenorem huius alterius apud Gury-Ferreres, Theol. mor. vol. II; pag. 790; editio 4, anni 1909). Iam vero h o c Indultum obliga¬ tionem duplicis eleemosynae erogandae divitibus imponit; pauperes, quos divitibus contraponit et quorum conditionem accurate describit, ab onere '"duplicis eleemosynae expresse liberat, et nihilominus, recitatis certis precibus^ privilegio indulti frui posse declarat; en verba: « Hic repetimus << q u o d iam Litteris nostris superioris anni indicavimus, illos scilicet qui « h a c indulgentia nostra uti optent, obligari ad certam aliquam eleemo<< synam, uniformiter habita ratione cuiusque conditionis taxandam, ac « praeterea ad aliam quae pro bulla Cruciatae indici atque exigi solet: « qua duplici eleemosyna minime persoluta, nemo sibi putet has Litteras « nostras sibi suffragari. Quod onus quidem divitibus imponere intendimus, « nullo autem m o d o pauperibus....: quos quidem omnes, certis ad Deum « p r e c i b u s iuxta nostram mentem pie recitatis, omni officio defunctos « e s s e decernimus ». Iam d a r e in h o c documento onus impositum divitibus in toto orationis contextu est onus duplicis e l e e m o s y n a e , a quo onere eximuntur pauperes, quos insuper ulterius dicitur l o c o eleemosynae teneri ad recitandas certas preces, tit Indulti privilegio fruantur, illisque recitatis, omni officio functos esse decernitur. Cum haec videatur clara et legitima Indulti interpretatio, nihil mirum q u o d plerique magnae notae A A . Theologiae moralis pauperes ab omni onere taxae solvendae libe¬ ros declarent, q u o privilegio Indulti frui possint; nec ab ea sententia dimoveri potuisse ex praxi contraria Commissarii, qui c u m a Sede A p o - S. Congregatio Concilii. stolica merus Indulti executor, 115 n o n authenticus interpres, fuerit- consti- tutus, non potuit alios obligare ad sequendam suam interpretationem, m i n u s , ex dictis, Indulto conformem. A texendo longo catalogo A A . qui benigniorem favore pauperum interpretationem sequuntur, c u m id admittatur in precibus a R m o E p i s c o p o Gerundensi oblatis, consulto supersedeo. (Cfr. Gury-Ferreres, loc. cit. pag. 780). Ultimo l o c o pro obtinenda resolutione pauperibus minus favorabili R m u s Episcopus Gerundensis, illud argumentum allegat, q u o d : « N o n paucis abhinc annis; coepit notabiliter decrescere et adhuc reditus Bullae in detrimentum divini decrescit cultus », atque i d e m timet « ne doctrina laxa super hac materia sit una ex efficacioribus causis istius lamentabilis diminutionis ». Non diffiteor hanc esse considerationem n o n levis ponderis, c u m ex concordato pars magna pecuniae a Gubernio assignatae pro expensis cultus divini sit desumenda ex reditibus Bullae. Idcirco praedicti A A . , qui mitiori in favorem pauperum sententiae patrocinantur, non omit¬ tunt monere hortandos quidem vehementer etiam pauperes ut Crucia¬ tam sumant, propositis magnis illius utilitatibus, licet addant, minime ipsis obligationem esse i m p o n e n d a m , quae limites probabilitatis certe n o n excedit. Audiatur prae aliis Villada (Casus Conscientiae vol, II, pag. 197): « Experientia docet multo plures ex pauperibus excusatis « moveri ad Bullam Cruciatae sumendam, proposita eis maxima utilitate « spirituali ex tali acceptione oritura q u o a d absolutionem peccatorum « quantumvis reservatorum, quoad indulgentias et remissionem poena- « rum peccatis debitarum, votorum commutationem, b o n o r u m incerto« rum compositionem, proposita etiam necessitate cultus divini, ad quem « summae pecuniae collectae applicantur, quam ex minis negandae abso« lutionis intentatis in pauperes nolentes eam Bullam Cruciatae ad uten« d u m Indulto quadragesimali sumere, ad quam alioquin non certo « obligantur. Nec facile dictu est, q u o d peccatis damnisque animarum « occasionem in praxi praebeat nimius rigor in hac r e » . Quae eximii theologi lamentationes possunt o p p o n i illis aliis Rmi Episcopi celeroqui rationabilibus. Neque est oblivioni dandum in dies singulos decrescere fidelium . fidem et pietatis fervorem, nec n o s t r i s . diebus satis capere pauperes praesertim et operarios, cur empta Bulla, ut ipsi per ignorantiam dicunt, possint carnibus v e s c i , secus n o n item. Certe si votum confessariorum in casu esset exquirendum, haud dubito quin communi suffragio illam obligationem pauperum relaxandam putarent, etsi ipsa maxime certa esset. Atque ex dictis certo videtur probatam talem obligationem non' Acta Apostolicae Sedis. ~ Commentarium Officiale. existere. Nec est silentio praetereundum q u o d c u m lex abstinentiae a carnibus in diebus ieiunii obliget o m n e s ratione utentes, pauperi ope¬ rario numerosam familiam habenti imponeretur obligatio tot summaria sumendi totidemque solvendi eleemosynas q u o t in numerosa familia per¬ sonae, s u n t : septennium iam praetergressae, c u m ipse forte ex sola ratione officii nimium laboriosi ab illa lege abstinentiae sit excusatus. Quare satius erit, opinor, R m i Episcopi lamentationibus auream illam excitare atque opponere sententiam, quam Emi Patres S. Congr. S. Officii prudentissime expresserunt decreto edita die 7 D e c e m b r i s 1892; q u o d die prima Iunii 1898 iterum in Hispaniam transmiserunt, uti per manus confessariorum circumferretur: est porro decretum tenoris sequen¬ tis: « Si fideles, de quibus agitur (agebatur de fidelibus qui carnibus utun¬ tur vetitis diebus absque sint vere divites susceptione Indulti quadragesimalis), n o n in sensu litterarum in forma Brevis s. m. Pii PP. VII, die 7 Augusti 1805, i. e. si laborare debeant ad propriam ac familiae sustentationem, quamvis aliqua b o n a possideant, vel toto salario n o n indigeant, nullo pacto tenentur Summarium quadragesimale susci- pere ». (Nulla h i c fit mentio de obligatione saltem sumendi Bullam Cruciatae, c u m tamen agatur ole m o d o consulendi conscientiae ipsorum dum carnibus diebus vetitis vescuntur). « Atque hi si de h a c re nihil dicant, Confessarii taceant; si dubitent, instruendi ac monendi sunt, eos non teneri. At, vero divites, q u i , se de hac; ipsa re non,; accusant in confessione, si nullus ex monitione fructus speretur, i m m o ex ipsa timeatur spiritualis ruina poenitentium, ab eis monendis abstineant, iuxta regulas a probatis auctoribus, praesertim a S. A l p h o n s o de Lig o r i o traditas circa monitionem, ex qua nullus fructus praevidetur, vel spirituali damnum timetur. Qui vero tenentur obligatione aut taxam solvendi, aut abstinentiam servandi, et de hac transgressione se accu¬ sant, instruendi ac monendi sunt a suis confessariis, qui si nihil pro¬ fecerint, excepto casu contemptus E c c l e s i a e , eos moneant ut dispen¬ sationem ab E p i s c o p o petant, et si id facturos polliceantur, absolvi interim poterunt ». Ex dictis concluderem, de illa pauperum obligatione circa quam versatur praesens sapientissimo dubium non constare, et attentis criterio in responso Sancti Officii dictis, praesertim contento, n o n posse prudenter de novo imponi. Quare dubio proposito, respondendum censerem: Negative. DECISIO.... Et Emi Patres S. C. Concilii in generali conventu diei 22. Ianuarii 1910, responderunt: Pauperes ut fruantur indulto quadrage- : ~ -S; Congregatio 'Rituum. simali non teneri ad eleemosynam elargiendam, teneri Hi autem si frui velint aliis privilegiis Bullae Cruciatae. Facta autem relatione in audientia diei 23 Ianuarii 1910, S S m u s resolutionem E m o r u m Patrum approbare dignatus est. C. X L. C A R D . GENNARI, Praefectus. Basilius S. Pompili, Secretarius. S. CONGREGATIO RITUUM I. BRUNEN. (Brünn). D U B I A CIRCA E C C L E S I A E E T A L T A R I U M C O N S E C R A T I O N E M . R m u s Dnus Paulus Huyn, Episcopus Brunensis, Sacrorum Rituum Congregationi ea quae sequuntur reverenter exposuit: I. In Consecratione Ecclesiae consecratum fuit Altare, cuius m e n s a habebat sex cruces, nempe quatuor in angulis, quintam in medio et sextam supra lapidem q u o clauditur sepulchrum reliquiarum. Signatae porro sunt c u m aqua primae quinque cruces, at cum sacris oleis tantum primae quatuor et sexta, omissa quinta. Quid in casu f a c i e n d u m ? Hinc quaeritur: II. An signandae et ungendae sint primae quinque cruces, an primae quatuor et s e x t a ? i i i . An responsum huic quaestioni valeat etiam pro Altaribus por¬ tatilibus ? IV. An in Consecratione Altarium portatilium Episcopus consecrans debeat ipse omnes cruces propria manu ex incenso formare et candelas i m p o n e r e ; an his in actionibus a sacerdotibus adiuvari possit ? E t . Sacra Rituum Congregatio, exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus perpensis, ita rescribendum censuit: Ad I. Orator seu consecrans in casu acquiescat. Ad II. Affirmative ad primam partem; negative ad secundam. 118 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ad III. Affirmative. Ad IV. E p i s c o p u m consecrantem in praedictis actionibus posse adiuvari a sacerdotibus. Atque ita rescripsit, die 14 Ianuarii 1910. Fr. S. CARD. Praefectus. MARTINELLI, L. © S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. II. METEN. (Metz). DE FESTO SANCTARUM MARTYRUM PERPETUAE ET FELICITATIS IN ECCLESIA PROPRIA. R m u s Dnus Willibrordus Benzler, Episcopus Metensis, exposuit quae sequuntur: Decreto Sacrorum Rituum Congregationis, diei 25 Augusti 1909, festum Sanctarum c e m minorem Martyrum Perpetuae et Felicitatis, ad ritum dupli- evectum est pro tota Ecclesia, ipsique adsignata est, ut dies quasi-natalitia, sexta Martii. Quaeritur: Utrum in Ecclesia propria, Festum harum Ss. Martyrum Titulare, q u o d hucusque celebrabatur die septima Martii, translato Festo S. T h o m a e Aquinatis, a m o d o recoli debeat die sexta Martii, an potius relinquendum sit in die natalitio? Et Sacra eadem C o n g r e g a t i o , exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, re sedulo perpensa, ita respondendum censuit: Affirmative ad primam partem; Negative ad secundam, iuxta Decretum n. 0 3876 Quebe¬ cen. 13 Decembris 1895, ad III. Atque ita rescripsit, die 28 Ianuarii 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. Ph Can. di Fava, Substitutus. III. MANTUANA. (Mantova). DE BENEDICTIONE PARTIS TANTUM SACRORUM OLEORUM. Postulato R m a e Curiae Episcopalis Mantuanae ad Sacram Rituum Congregationem pro opportuna declaratione transmissum sub die 24 S. Congregatio Rituum. 119 Ianuarii 1910 circa consuetudinem antiquam etiam immemorialem bene¬ dicendi Feria V in Coena Domini tantum eamque immediate miscendi partem Sacrorum Oleorum, cum oleis n o n benedictis, Sacra Rituum Congregatio respondendum censuit: Servetur Decretum n. ° 2883 Patavino, 7 Decembris 1844, ad 3 n o n obstante enunciata c o n s u e t u d i n i ; Atque ita rescripsit, die 28 Ianuarii 1910. Fr. S. CARD. Praefectus. MARTINELLI, L. j$j S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. IV. S Q U I L L A C E N . (Squillace). DE MACHINA " GRAMMOFONO " IN SACRIS FUNCTIONIBUS. R. D. Bellarminus Ruggiero, Archipresbyter Curatus Vallisfioritae, Squillacensis Dioeceseos, de consensu sui R m i Episcopi Administratoris Apostolici, a Sacra Rituum Congregatione sequentis dubii solutionem humillime expostulavit; nimirum; An in Missa solemni et aliis functionibus, in Ecclesiis, quibus est carentia magistri organi vel cantorum, etiam laicorum, liceat uti machina vulgo dicta Grammofono pro cantu, stricte liturgico gregoriano, partium variabilium Missae solemnis, h y m n o r u m et aliorum canticorum ? Et Sacra eadem C o n g r e g a t i o , exquisito Commissionis. Liturgicae suffragio, proposito dubio respondendum censuit: Negative. Atque ita rescripsit, die 11 Februarii 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. V. CANONICORUM REGULARIUM LATERANENSIUM CONGREGATIONIS AUSTRIACAE. DE USU KALENDARII REGULARIUM, QUIBUSDAM IN CASIBUS. R m u s P. D. Ioseph Sailer, Moderator Generalis Canonicorum Regu¬ larium Lateranensium, Congregationis Austriacae, Praepositus et A b b a s S. Floriani, Sacrorum Rituum Congregationi ea quae opportuna declaratione humillime exposuit; nimirum: sequuntur pro Acta Apostolicae, Sedis. - Commentarium Officiale. 120 I. Ab ultimo ante tres annos defuncto P a r o c h o perinsignis E c c l e siae Abbatialis S. Floriani, praedictae Congregationis, extractum fuit in ipso o p p i d o S. Floriani n o s o c o m i u m , cuius administratio, iuxta statuta suae fundationis, penes Parochum pro tempore supradictae Ecclesiae residere debet. Iamvero in capella seu sacello dicti n o s o c o m i i , in q u o quotidie Missa celebratur ab u n o ex Canonicis supramemoratae, Abba¬ tiae, usu venit ad Divina peragenda Directorium seu Kalendarium Canonicorum Regularium. IL Iisdem Canonicis Reg. S. Floriani, in parva Civitate Wochla¬ bruch, est Ecclesia Parochialis, cui iam tempore Imperatoris Iosephi II adnexa fuit municipalis Ecclesia, in qua pariter usu venit Kalendarium Canonicorum Regularium. III. In eadem Civitate Wochlabruch est addictarum (Schulschwestern) apud instituendae degunt. In d o m o domus Sororum quas multae hac duo puellae habentur scholis, bonis litteris sacella, in quibus Sacrum peragitur et quae a duobus Canonicis Regularibus supradictae Abbatiae S. Floriani inserviuntur, cum ipsis demandata fuerit ab Epis c o p o Linciensi cura spiritualis tam sororum quam puellarum. Hisce adhiberi expositis, quaeritur: An in primo, secundo valeat Directorium et tertio casu seu Kalendarium proprium Canonicorum Regularium Lateranensium praefatae Congregationis? Et Sacra eadem Congregatio > exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus sedulo perpensis^ ita rescribere rata est: Ad I. Negative. Ad II. Affirmative, d u m m o d o Ecclesia chialis, vel praefatae sit filialis Ecclesiae Paro- Congregationi C a n o n i c o r u m . R e g u l a r i u m . Latera- nensium concredita. Ad III. In sacello principali publico vel semipublico negative; in altero sacello, utpote privato, affirmative; iuxta decreta n. Orbis 9 Decembris 1895, et n. 0 0 3862 Urbis et 3910 Ruthenen, 22 Maii 1896. Atque ita rescripsit, die 11 Februarii 1910. L. X Fr, S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. S. Romana Rota. SACRA ROMANA ROTA I. P A R I S I E N . (Paris). NULLITATIS ; ; Pio MATRIMONII - CHAUBERT-WEBER. Papa X feliciter regnante, Pontificatus VI, die 23 Dec. Dominationis suae anno 1909, RE. PP. DD. Gulielmus Sebastianelli, Seraphinus Manu p o n e n s , et Franciscus Heiner, Auditores de Turno,, instante pro appellatione ab beri Vinculi defensore Curiae. eadem Curia prolatam nullitatis repraesentatum deputatum, et per detineatur, interveniente et adversus sententiam matrimonii, inter Alexandrum Chau- procuratorem Elisam Weber non Parisiensis, Nazarenum comparentem disceptante in Ferrata, ex officio cum in manicomio insana causa Vinculi defensore ex offi- cio, sequentem tulerunt sententiam. :. Die 16 Novembris an. 1901, Alexander Chaubert matrimonium con¬ traxit in Ecclesia S. Georgii, Parisiis, c u m Elisa W e b e r , quam a pue¬ ritia c o g n o v e r a t ; pater enim et mater Elisae erant patrinus et matrina Alexandri, qui proinde d o m u m illorum frequentabat. Ante matrimonium, Elisa W e b e r reclusa fuerat, petentibus parentibus,. in manicomio loci dicti Villejuif, quia mente debilis erat et signa insaniae iam ab infantia dederat. H o c factum parentes Elisae caute celaverunt Alexandro hucusque matri. Sed post matrimonium, vix elapsis d u o b u s aut tribus men¬ sibus, Elisa rursus signa insaniae dedit, ita ut Alaxander illam derelin¬ quere coactus fuerit, et illa iterum in manicomio, parentibus et marito instantibus, inclusa fuerit. Cum autem insania Elisae in dies ingra¬ ; vesceret et nulla spes Alexandro reliqua esset uxorem sanam recupe¬ randi, hic, die 29 Ianuarii 1907, libellum obtulit E m o Cardinali Archie¬ piscopo Parisiensi, instans ut nullum declararetur: suum matrimonium, ex capite dementiae mulieris. cum Elisa Revera prodiit, die 7 Iulii 1908, sententia Curiae Parisiensis, qua nullum declaratum est praefatum matrimonium; a qua sententia Defensor vinculi appellavit ad Sac r a m Congregationem Concilii. Cum ergo causa remissa fuisset ad S. R. R o t a m , h i c , die 22 Maii 1909, rite concordatum est dubium, ut sequitur: An constet de nullitate matrimonii inter Alexandrum Ghamb&rt et Elisam Weber., In iure, ut notum est, nuptias n o n concubitus, sed consensus facit; certum est autem consensum ad validitatem matrimonii requisitum, oriri Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 122 debere ex mente sana et voluntate libera. Scriptum est enim in cap. Dilectus, 24, de sponsalibus et matrimoniis: « Cum eadem cum ipso viro qui continuo furore laborat, morari n o n possit, et propter alienationem furoris legitimus non potuerit intervenire c o n s e n s u s , mandamus quatenus, si rem noveris ita esse, praefatas personas cures ab invicem sepa¬ rari »; inde Summarium capitis: « Furiosus matrimonium contrahere non potest ». Q u o d autem dicitur de furiosis, ab o m n i b u s doctoribus exten¬ ditur ad eos qui insania quieta seu tranquilla laborant; amentia enim est genus, q u o d sub se duas saltem species complectitur, nimirum alienationem furoris, ut legitur in cit. capite, et insaniam quietam; in utroque casu mens n o n est sana, et ideo consensus legitimus seu iuridicus ex ea oriri nequit. Quoniam autem aliquem esse de mentem directe constare nequit, quia amentia intellectum afficit, ad probationem amentiae etiam testes singulares admittuntur, imo sola fama sufficit, uti tradit Pallot¬ tini (Collectio, e t c , Y. Matrimonium, § III, n. 8). In facto autem constat Elisam W e b e r insanam fuisse ante et post matrimonium, et etiam tempore matrimonii, et ideo legitimum in matrimonium consensum dare n o n potuit. Ut a facilioribus exordiamur, constat eam insanam fuisse post matri¬ nium; n o n d u m enim quinque mensibus a contracto matrimonio elapsis, nimirum in priori medietate mensis Aprilis anni 1902, rursus includitur in m a n i c o m i o , in q u o etiam nunc amens et insanabilis miserabiliter degit. Eam autem iam a primis annis huius novae detentionis in manic o m i o insanam fuisse demonstratur ex attestationibus medicorum manic o m i o addictorum; in eis enim legitur: « Etat mental. Etat stationnaire. « Malade' présentant de l'insuffisance de développement intellectuel, qui « ne lui permet pas de se diriger seule dans la vie ordinaire et de « pourvoir à ses besoins par un travail suffisamment utile et soutenu, « 1. 1 Juillet 1903 », et alibi: « A u c u n changement à signaler et je n'en « p r é v o i s pas dans un délai rapproché. Est indifférente a t o u t vis-à-vis « des siens, c o m m e au transfert (de uno manicomio in aliud) dont il a « é t é question, 9 Juillet 1 9 0 4 » , et alibi: « M ê m e état de débilité mentale « avec apathie, inconscience, incapacité de se diriger et de pourvoir à ses « b e s o i n s . Peu ou point d'aptitude à une occupation utile et suivie, 15 « Mars 1905 », et postea: « Est actuellement dans une période d'agita« t i o n , et se montre bruyante et d é s o r d o n n é e ; elle paraît tout à fait « indifférente, et ne répond pas quand on lui parle de sa famille. Depuis « son arrivée à l'asile, elle est manifestement inconsciente. Cet état de « démence est en voie de devenir chronique, et il est à craindre qu'au« cune amélioration ne puisse survenir, 2 Mars 1906 », et etiam: « Ma- S. Romana Rota. 123 « dam Chaubert-Weber se montre toujours très troublée et n'a qu'une « conscience très incomplète de ce qui se passe autour d'elle. Elle est « souvent agitée et a des tendances à la violence. Elle doit être soignée « c o m m e un enfant; elle ne s'intéresse à personne, 11 Octobre 1 9 0 6 » . Et haec insania qua Elisa laborat post matrimonium, etiam antequam includeretur in manicomio indiciis et signis haud dubiis manife¬ stata est. Uno enim mense post matrimonium elapso, cum in capella Sancti Georgii, iuvenibus et viris reservata, vir eius pergeret ad confi¬ tenda peccata sua, Elisa c u m eo perrexit, et prope eum genuflexa est, inter medios iuvenes, frustra eam monente et repellente viro. H o c etiam tempore, prorsus incapacem se exhibet ad quodlibet opus, etiam facil¬ limum, p e r a g e n d u m ; q u o d puellulae, etiam ante septennium, faciunt, ipsa facere n e s c i t ; nescit cibos parare m a r i t o ; imo curiosa quaedam et extranea peragit, v. g., legumina cruda pro coctis marito praebet, de rebus matrimonialibus etiam maxime intimis sine ullo pudore loquitur, postulat quaecumque videt, agit et loquitur ut infans, ita ut risus viden¬ tium excitet, et passim de ea dicatur: Haec mulier insanit; quando autem res n o n succedunt ei sicut vult, iurgia movet, fratrem proiecto cultro laedit. Si ergo haec conferantur cum his quae supra audivimus a medicis manicomio addictis, clarissime apparebit infelicem mulierem, post matrimonium c u m Alexandro Chaubert contractum, gravi insaniae m o r b o laborasse, qui sensim et sine sensu auctus est, et ad plenam amentiam excrevit. Sed etiam ante matrimonium e o d e m insaniae m o r b o laborabat; de quo clarissimum signum est eius inclusio et detentio in manicomio dicto de Villejuif, n o n longe a Parisiis; in eo enim, petentibus parentibus, inclusa est propter insaniam, ut passim referunt testes et lucu¬ lentissime demonstretur documento novissime a Curia Archiepiscopali Parisiensi m i s s o , iuxta quod Lisa W e b e r inclusa est tanquam m o r b o laborans in manicomio de Villejuif amentibus reservato, a die 26 A u gusti 1899 usque ad diem 14 Aprilis an. 1901, id est, per n o v e m d e c i m menses et amplius. Et haec Elisae inclusio in manicomio, instantibus eius parentibus peracta, eo maiorem vim habet ad demonstrandam eius insaniam, quod horum multum, i m o plurimum, intererat ut haec quasi nota imbecillitatis familiae non inureretur, praesertim cum eo tempore iam cogitarent de Elisa nuptui tradenda; unde et caute dissimularunt et celarunt filiae suae detentionem in manicomio, fingentes m o d o eam profectam esse in Alsatiam, m o d o eam esse quidem in manicomio, sed uti famulam. Ipsa mater sponsi, Alexandri Chaubert, nesciebat Elisam esse in m a n i c o m i o ; Alexander autem putabat eam esse ibi quasi famu- 121 Acta Apostolicae Sedis) Commentarium Officiale. Iam, -ut ipse declarat: Et 'haec o m n i a l u c e m accipiunt t u m ex his q u a e narrat testis Dna Guillotot, tum ex his quae o c c a s i o n e m praebuerunt priori Elisae inclusioni. Iuxta enim Dñam Guillotot, Elisa Weber, etiam in puerilibus annis iam indubia dabat signa abalienatae mentis: « Déjà dans s o n enfance, elle était extraordinaire. Elle ne jouait jamais avec les autres enfants; elle arpentait la cour, causait seule et faisait dé grandes révérences aux plantes. Elle n'était pas folle au point de crier : et de faire des scènes, mais elle était étrange. Je n'ai pas été étonnée de savoir qu'elle était enfermée ». Ipso autem die matrimonii; avia Alexandri haec d i d i c i t : « Mademoiselle W e b e r était une déséquilibrée, et avait fait plusieurs fois des scènes violentes à ses parents, cassant « tout dans le ménage, et on avait été obligé de l'enfermer », quae omnia confirmat testis Petrus Weber, frater Elisae: « D'une façon génér a l e , ma sœur n'avait pas son esprit. Cela se manifestait surtout par une paresse que rien ne pouvait vaincre. Notre mère l'a peut-être trop gâtée. J'ai entendu dire q u e , vers dix-huit ans (j'étais au régiment), il y a eu des scènes violentes entre ma mère et ma s œ u r ; elles se pre¬ naient aux c h e v e u x , toujours ne voulant rien faire. Je l'ai entendu dire par les v o i s i n s : la chose était notoire ». Nec dicatur Alexandrum, dum eam invisit in manicomio, nullum signum insaniae in ea animadvertisse. Nam n o n vidit eam nisi transeundo, ut ipse d i c i t : « Je la vis rapidement, en passant...; je la vis pen« dant un quart-d'heure »; insuper perspexit in ea hilaritatem infanti¬ lem; porro h o c certo signum est debilis m e n t i s ; nam in his adiunctis, puella sui c o m p o s , n o n m o d o non prorumpit in gaudia infantilia, sed potius ad verecundiam et modestiam se componit. Nec addatur Dñam Hamen, amitam Elisae, quae per aliquot dies neptem suam, a m a n i c o m i o cum licentia medicorum eductam, apud se habuit, pariter nihil insaniae in ea perspexisse. Nam haec statim addit: « Au b o u t de quelques jours, elle s'est laissee ramener docilement a Villejuif ». Porro h o c etiam est insaniae iudicium. Quae enim puella sui; c o m p o s , hac praesertim aetate in qua de nuptiis cogitat, docilem se sineret in maniconium i n c l u d i ? Unde constat Elisam W e b e r insanam fuisse post matrimonium, et ante m a t r i m o n i u m ; nec satis est dicere eam, ante matrimonium, fuisse s o l u m m o d o mentis tardae et rudis; erat insuper vere et proprie insana; facta enim quae supra relata sunt, nonnisi insanae c o n v e n i u n t ; et si non fuisset nisi simplex spiritu, n o n fuisset in manicomio inclusa a. parentibus, nec in eo retenta per n o v e m d e c i m menses a medicis. Nunc ergo quaerendum est utrum fuerit insana tempore intermedio, S. Romana Rota. ' 125 scilicet a die 14 Aprilis 1901, q u o exiit de m a n i c o m i o , u s q u e ad tempus q u o contraxit matrimonium, scilicet ad diem 16 Novembris, eiusdem anni. Qua in re primum dicendum est, quando probata; est amentia ante et post matrimonium, eam praesumi tempore i n t e r m e d i o ; q u o d docuit Sanchez (De matrimonio, lib. I, disp. 8, n. 17) et communiter receptum e s t ; u n d e dixit Pallottini, l o c o supra citato, n. 9; « S i testes deponant de mulieris insania, ante et post matrimonium, insana videtur esse praesumenda pariter de tempore celebrati matrimonii ». Et ratio est illa quam affert Sanchez, n i m i r u m « Quia, c u m furoris morbus suapte natura perpetuus, insanabilis et desperatus sit, praesumitur durare omni tempore, et i l l a . dilucida intervalla sunt per, a c c i d e n s , ideoque minime p r a e s u m i t u r ». Q u o d , multo magis affirmandum est, q u a n d o . insania n o n per accidens orta est, sed quasi ex generatione contracta, qualis est insania Elisae; perhibent enim testes genitores Elisae mentis fuisse debilis et aliquantis per insolitae, Elisae fuisse consobrinam insaniae m o r b o l a b o r a n t e m ; i p s e Iudex Parisiensis de fratre Elisae haec notat: « L e Tribunal, après avoir entendu le témoin, croit b o n de noter que. Pierre Weber e s t plutôt un simple d'esprit. Il ne comprenait que diffi¬ cilement n o s questions. Il a cependant répondu en toute sincérité et b o n n e foi ». Unde clarissimus medicus B u c q u o y , sententiam rogatus a Iudice; Parisiensi, haec ait: « Il semblerait aussi, d'après les témoi¬ gnages, q u e déjà dans son enfance la jeune fille avait des allures et des habitudes bizarres et était assez différentes des enfants de son age; son état mental ne se serait pas développé accidentellement, mais aurait quelque chose de c o n s t i t u t i o n n e l » . Nec. dicatur, in re praesenti, Elisam egressam esse a manicomio, et proinde, sicut ingressus eius et detentio in manicomio praesumptio¬ nem generat insaniae, sic et eius egressum praesumptionem generare sanationis. Hoc, i n q u a m , dici nequit. N a m : 1. ° Hoc forte dici posset, si medici ipsi eam dimisissent e manicom i o ; sed, de facto, n o n medici dimiserunt Elisam, sed eius. parentes eam, repetiere; q u o d dicunt testes, v. g. D o m i n a Hamen, D o m i n a Chaubert. 2. ° Testes d i c u n t . Elisam, quando egressa est e m a n i c o m i o , n o n fuisse sanatam; dicit enim D o m i n a Guillotot: « Elle est sortie de Villejuif... « elle avait toujours le meme air singulier ». 3. ° Quando parentes Elisam e m a n i c o m i o educere statuerunt, me¬ dicus manicomio addictus declaravit, si parentes Elisam ad se reducere vellent, eos filiam suam quantocius nuptui tradere debere; praevidebat enim medicus sagax; et experientia edoctus m o x futurum esse ut mor- 126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale. bus q u o laborabat Elisa ingravesceret et ita exterius manifestaretur, ut n e m o vellet amplius eam in u x o r e m ducere. Q u o d medici monitum p r o b e intellexerunt parentes Elisae; unde, in parando matrimonio, licet puella septemdecim tantum annorum esset, festinarunt et properarunt; i m o , ita properarunt, ut, etiam inscio Alexandro, denuntiationes proximi matrimonii in ecclesia publicatae fuerint. De qua festinatione incautis¬ sima agunt o m n e s testes. Unde quando Elisa egressa est e m a n i c o m i o , n e m o , n e c medicus, nec parentes, putabant eam esse sanatam; Secundo, praedicta praesumptio; q u o d nimirum Elisa, insana ante et post m a t r i m o n i u m , fuerit etiam insana augetur quibusdam factis tempore intermedio, valde quae testes narrant. Sic Domina Chaubert, socrus Elisae, ait: « Lisa était une enfant, m o i n s que cela, une incon« sciente. Je me souviens qu'avant le mariage, je lui parlais des devoirs « qui l'attendaient; je lui disais que je ne m'étais mariée m o i - m ê m e qu'à « l'âge de vingt-six ans, et que, si la chose était à refaire, je retarderais « encore. Elle ne comprenait rien du tout à mes paroles. A tout ce que « je lui objectais, elle répondait en disant qu'elle aurait une belle robe, « un beau v o i l e , etc. Dans le mariage elle ne voyait pas autre chose. « J'ai insinué qu'elle était moins raisonnable qu'un enfant; on arrive à « se faire comprendre d'un enfant; elle, je le répète, était inconsciente ». Sic etiam, e o d e m teste narrante, mater Elisae a r t e m , licet facillimam, nunquam docere potuit filiam, q u a e , imperitia sua et m o d o insolito agendi, intuentium risus statim movebat. Nec desunt facta ipso tempore matrimonii, quae ostendunt Elisam nullo m o d o fuisse sanatam. Die sic dicti matrimonii civilis, subscriptionem suam in tabulis publicis apponere n o n potuit; a iuvene quodam, qui ad nuptias fuerat invitatus, sine ullo pudore petivit ut manui suae chirothecam aptaret, q u o d admirationem omnium movit. Dicit testis Dña Guillotot: « P o u r moi, le j o u r du mariage « la j e u n e fille était contente d'avoir une r o b e b l a n c h e ; elle croyait qu'elle « avait tout g a g n é ; mais je ne pense pas qu'elle se soit rendu compte « d e s devoirs que lui imposait le mariage ». Addit testis Leocadia F r o « y è r e : « Dès les premiers j o u r s qui ont suivi le mariage, j ' a i pu constater « que la jeune femme parlait et agissait c o m m e un enfant ». Unde praesumptio insaniae, pro tempore q u o d decurrit ab egressu Elisae e m a n i c o m i o ad ipsum matrimonium, praedictis factis roborata, assurgit ad moralem certitudinem Nec refert q u o d aliqualis contradictio notetur inter dicta Alexandri Chaubert et d o c u m e n t u m supra memoratam, novissime missum a Curia Parisiensi. Iuxta enim h o c documentum, Elisa W e b e r n o n exiit a manic o m i o nisi die 13 Aprilis anni 1901, id est, septem tantum mensibus S. Romana Rota. ante contractum matrimonium. Alexander autem dicit se anno 1900 invisisse Elisam in sua familia, et proinde iam egressam e manicomio. Qua in re, certo certius retinenda est data, quam exhibet documentum, tum quia h o c d o c u m e n t u m , licet n o n p u b l i c u m , o m n i m o d a m tamen fidem meretur, tum quia haec data optime convenit cum dictis testium, qui asserunt genitores Elisae maxima festinatione usos fuisse in parando matrimonio, nec voluisse illud differre ultra unum annum. Nec refert, inquam, haec aliqualis contradictio. N a m : 1. ° Certo Alexander haec n o n asseruit ex fraude vel d o l o ; eum enim exhibet Curia Parisiensis uti maxima commendatione d i g n u m : « Fraternitati Tertiariorum S. Francisci adscriptus, vitam vere christianam « n o n sine forti virtute degit inter operarios, quorum plurimi mentem « e r g a religionem offensissimam praebent »; quae virtus aliunde elucet ex eius responsionibus coram Iudice Parisiensi. 2. ° Prorsus inverosimile est Alexandrum haec asseruisse d o l o s e ; n a m haec assertio n o n favet illi, sed nocet; q u o enim maius est inter¬ vallum inter egressum Elisae e manicomio et diem contracti matrimonii, eo longiora sunt intervalla quae externe videbantur lucida aut potius quieta, et proinde eo minor praesumptio pro statu insaniae. 3. ° Unde dicendum est Alexandrum haec asseruisse ex lapsu me¬ moriae, q u o d n o n est mirum in homine prorsus illitterato, qui de labore quotidiano vivebat. Quibus omnibus consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos, infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, ^confirmata sententia Curiae Archiepiscopalis Parisiensis, decernimus, declaramus, et definitive sententiamus: Constare de nullitate matrimonii inter Alexandrum Chaubert et Elisam Weber; et sic proposito dubio respondemus. Ita pronuntiamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris Tri¬ bunalium ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram definitiv a m sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. 25, De reform., Conc. Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura s i n t R o m a e , die 23 Decembris 1909. Gulielmus Sebastianelli. L. >B S. Seraphinus Many, Ponens. Franciscus Heiner. Sac. Tancredes Tani, Notarius. 128 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. II. G O R I T I E N . (Görz). PRAESENTATIONIS AD PAROECIAM. Pio septimo PP. RR. X feliciter regnante. PP. DD. Gulielmus Pontificatus Sebastianelli «et Franciscum Heiner, Auditores de turno, Dominationis Ponens, suae anno Seraphinus Many in causa Goritien, - Praesenta¬ tionis ad paroeciam - inter Sac. Ioannem Meizlik actorem repraesentatum per legitimum procuratorem stianum T o g n o n Christophorum iustitiae pro runt Vincentium Sacconi Advocatum conventum Astorri repraesentatum advocatum, per interveniente et legitimum in Sac. Seba¬ procuratorem causa Rmo Promotore iuris ac legis tutela, die 10 Februarii 1910 sequentem tule- sententiam. Cum parochialis- Ecclesia, urbis - Grado - in Archidioecesi Goritiensi vacare contigerit, Sacerdotes Ioannes Meizlik et Sebastianus T o g n o n in concursu ab Ordinario indicto idonei renunciati sunt et Municipio Gra¬ densi, utpote beneficii Patrono, die 19 Oct. 1908 exhibiti; ut ex illis unus designaretur, atque ecclesiasticae praesentaretur auctoritati ad habendam canonicam institutionem, Gradensis communitatis suffragia in favorem Rev. Meizlik cesserunt. At cum in Austria patroni privati non habeant ad praesentandum collationis pertinet nisi sex h e b d o m a d a s , quibus transactis ius liberae ad - Ordinarium; hic ratus iuspatronatus Communi- tatis Gradensis esse privatum, et videns elapsum fuisse sex hebdoma¬ darum spatium, Sebastianum Tognon ad paroeciam vocavit Contra agendi Ordinarii rationem Ioannes Meizlik provocavit ad S. G. Concilii, quae ex Sanctissimi Domini Papae rescripto ad H. S. T. quaestionem diiudicandam sustineatur ritiensi remisit. Hodie igitur nominatim in Sac. causa proponitur sub dubio: An Sebastiani Tognon facta ab Ordinario Go- casu. Verum Statim occurrit quaestio praeiudicialis, n u m Scilicet legitimus ac validus fuerit concursus habitus ad obtinendam vacantem Ecclesiam Gradensem. Si enim haec quaestio- negativa dimittatur solutione, super¬ vacaneum et inutile prorsus est aggredi controversiam in merito. H o c posito, in cap. 18, Sess. XXIV, De Ref. Conc. Trid. statuitur ut candidati in concursu ad vacantes parochiales Ecclesias « examinentur ab Episcopo, sive, eo impedito, ab eius Vicario Generali, atque ab aliis exa¬ minatoribus non paucioribus quam tribus.... Alios provisiones praeter supradictam formam factae subrepti S. Romana Rota. In conferentiis 19 Martii 1567 provisiones praefatas n o n reptitias, sed nullas declarat, irritas solum sub¬ et nullius valoris ac momenti. Unde Benedictus X I V (De Syn. Dioecesana, Lib. IV, cap. 8) scribit: « Si examen fit coram e x a m i n a t o r e s synodalibus paucioribus quam tribus, con¬ cursus est illegitimus et collatio parochiae, utpote facta contra formam a Tridentino praescriptam, nullius roboris est ». Monet autem idem Pontifex l o c . cit. examinatores sua suffragia ferre debere priusquam e l o c o examinis discedant et ab E p i s c o p o , eiusque Vicario disiungantur. Q u o d adeo verum est ut « si examinatores fuerint pares aut singulares in votis s u i s , sicut ab examinatoribus suffragia ferenda sunt statim peracto examine, ita etiam in eventu, q u o d Episcopus aut eius Vica¬ rius alicui accedere possit, coram iisdem examinatoribus explicare debet cuinam accedat, cum id pertineat ad examinis complementum ». C o m m u n e h o c ius substantialiter viget in imperio Austriaco. Quamvis enim in e o d e m imperio inductum sit, ut examen, q u o d circa concurren¬ tium doctrinam ac scientiam institueretur seorsim ab e o , quo reliquae examinandorum dotes investigantur; attamen per decretum Archiepiscopi Goritiensis 29 Augusti 1857 in examine generali quoad scientiam, et in speciali q u o a d reliqua requisita n o n o m n e s examinatores adhiberi debent, sed ii dumtaxat, quos Archiepiscopus designaverit, ita tamen ut ad mentem C o n c . Trid. sess. XXIV, De Ref. et Benedicti X I V « ad minimum « tres examinatores tentamen instituant, praesente Commissario Archie« piscopali ». Q u o d c o n s o n u m est art. 24 Concordati 1855 « Parochiis « omnibus providebitur publico indicto concursu et servatis Concilii Tri« dentini praescriptionibus ». Iamvero diligenter exploratis in themate actis concursus, duo tantum Examinatores reperiuntur, qui simul cum Praeside, commissario archiepiscopali, super idoneitate concurrentium, sua tulerunt suffragia. Etenim in relatione examinatorum quatuor exhibentur subscriptiones; et n o n o m n e s subscripti examini interfuerunt, prouti in protocollo, q u o d in archiepiscopali cancellaria fuit assumptum, deducere est. Sciscitatus enim a iudice subscriptor Ioannes Kokosar, quaenam fuerint nomina con¬ venientium ad convocatam sessionem examinatorum prosynodalium repo¬ suit. « I p s e Faidutti aderat et praeter illum Ioannes W o l f Canonicus et « e g o ; ergo summatim tres Examinatores prosynodales ». Idem etiam testatus est alter subscriptor Ioannes W o l f his verbis: « C o n v e n t u ! erat « praesens etiam D. Faidutti, nec n o n D. Ioannes Kokosar parochus et exa« minator prosynodalis et ego, absente D o m i n o Kolavic et D. Z a m p a r o ; « summatim ergo aderamus numero tres simul c u m Faidutti». Neque refert D. Kolavic asseruisse se q u o q u e conventui praesentem fuisse. PraeterACTA, vol. I I , n. 3. - 28-2-910. 9 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 130 quam q u o d enim haec declaratio enervatur per depositionem praedictorum examinatorum, q u o r u m primus fassus est « ipse (Kolavic) n o n adfuit « sessioni, sed postea protocollum a me confectum, et omnia acta con« currentium ipsi Salcamum transmissa fuerunt, qui protocollum sub« scriptum r e m i s i t » , alterque deposuit « D. Kolavic, in quantum recordor, « praesens n o n fuit, quando et ubi subscripserit, nescio », nihili etiam eam pendendam esse affirmationem ex eo colligitur, q u o d interrogatus, ubinam esset illa consessio, incunctanter reposuit « nescio ». Cum igitur in h o c concursu duo tantum examinatores extiterint de eius nullitate n o n est ullo m o d o dubitandum. Neque dicendum Commissarium Archiepiscopalem conventui adsti¬ tisse quasi tertium examinatorem. Etenim Patres Tridentini, aiente Benedicta X I V 1. e, praecipiunt in examine praesentes esse debere « tres « ad minimum Examinatores (ab Episcopo vocatos) qui coram se vel « suo Vicario concurrentes ad parochialem examinent ». Igitur in q u o libet examine ad minimum quatuor adesse debent personae, tres videlicet examinatores et Praeses. Iudicium autem circa idoneitatem candida¬ torum pertinet ad solos examinatores, nisi pares vel singulares fuerint in suis suffragiis. Clara sunt verba Pontificis l. c. « In h o c Examinatorum « iudicio, nullae sunt partes Episcopi, vel Vicarii, qui Episcopi l o c o exa« mini assistit, nisi forte Examinatorum vota sint paria, vel singularia », Iamvero Ordinarius Goritiensis in trasmittendis actis concursus H. S. T. declarat D. Faidutti Commissarii Archiepiscopalis munus exercuisse et se abstinuisse a v o t o et subscriptione; q u o d patet etiam ex p r o t o c o l l o , in q u o deest subscriptio Faidutti inter Examinatores. Neque in contra¬ rium afferri potest decisio S. C. Concilii, Policastren., relata a saepius laudato Pontifice in cap. VII, n. 5, cit. op. Cum enim in S y n o d o dioecesana Policastrensi inter examinatores. synodales deputatus fuisset etiam Vicarius generalis, atque hic concursui ad parochialem quamdam vacantem Ecclesiam sub nomine dignitatis Vicariatus vocatus fuisset et interfuit, S. C. Concilii concursum ad cautelam sanavit, rescribens Epis c o p o Vicarium generalem ad parochiales concursus deinceps v o c a n d u m esse proprio expresse nomine. At de interventu Episcopi altum silen¬ tium tenetur: quin i m o adfuisse consessui iure praesumi debet; alias S. Congregatio vel nullum concursum declarasset, utpote peractum contra formam Concilii Tridentini, vel saltem a duplici defectu sanationem concessisset. Quibus rite perpensis, Nos infrascripti Auditores de turno, Christi nomine invocato, ac pro tribunali sedentes decernimus et declaramus nullum atque irritum fuisse concursum habitum ad obtinendam vacantem Secretaria Status. 131 Ecclesiam Gradensem, atque ideo nullius roboris esse et praesentatio¬ nem Ioannis Meizlik et nominationem D. Sebastiani T o g n o n . Expensas autem iudiciales decernimus inter partes haberi compensatas et pro compensatis haberi volumus et mandamus. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et Ministris tri¬ bunalium, ad quos spectat, ut executioni mandent hanc nostram sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Ref. Conc. Trid. iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , 10 Februarii 1910. Gulielmus Sebastianelli, Ponens. L. © S. Seraphinus Many. Franciscus Heiner. Sac. Tancredes Tani, Notarius. I. AD R. P. FR. IOSEPHUM M. LLOVERA C. G., PRO GRATIARUM ACTIONE DE DUOBUS EXEMPLARIBUS TIANA » OPERIS « TRATADO ELEMENTAL DE SOCIOLOGIA CRIS¬ REVERENTER EXHIBITIS. Muy R d o . P a d r e : Con su atenta carta del 25 del mes pasado, he recibido los dos ejemplares, que me mandaba, de su obra « Tratado elemental de S o c i o logia Cristiana », premiada por la benemérita « A c c i ó n Social Popular » de Barcelona. Es tan importante para los intereses católicos de España, en los actuales momentos, el extender y difundir las sanas doctrinas sociales c o n un libro que a las esenciales condiciones de pureza de doctrina y de orientaciones, reúna la claridad y sencillez en el método y resulte de utilidad práctica para toda clase de personas, que al dar cuenta a Su Santidad del ejemplar de la obra que le dedica, me ha encargado 132 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. trasmitirle con paternal y especialísimo afecto de agradecimiento la Bendición Apostólica implorada. Acepte V. al mismo tiempo, mis v o t o s de sincera gratitud por el ejemplar que se ha servido mandarme, y téngame p o r su atento seguro servidor, R o m a , 27 Enero 1910. R. CARD. M E R R Y DEL V A L . L. £B S. II. AD R. P. D. EMMANUEL MARBEAU, EPISCOPUM ELECTUM MELDENSEM, DE « PAROISSIAL » BEATISSIMO PATRI OBSEQUENTER OBLATO. Monseigneur. Le Saint Père a accueilli avec la plus grande bienveillance l'hommage « du Paroissial des Fidèles », que Votre Grandeur a v o u l u Lui faire. Les fruits n o m b r e u x qui ont déjà été obtenus par les publications de la Bibliothèque de la vraie et solide piété, sont un sûr garant de l'utilité et de l'opportunité du Paroissial, à une époque où il est si nécessaire de maintenir et de développer encore la foi et la vie chrétienne dans les âmes. Un ouvrage destiné à faire connaître l'excellence et les beautés de la Liturgie et de la prière de l'Eglise, et leur parfaite concordance avec les besoins de l'âme et avec les désirs du cœur, et à instruire les fidèles de tous leurs devoirs de chrétiens, est appelé à rendre les plus grands services. Aussi cette publication restera-t-elle, avec celle du Catéchisme de Trente, une des œuvres les plus excellentes, par lesquelles Votre Grandeur aura manifesté ce zèle aposto- lique, dont les fidèles du diocèse de Meaux, après ceux de la paroisse de Saint — Honoré d'Eylau de Paris, vont maintenant recueillir les fruits abondants. Sa Sainteté v o u s envoie de tout cœur la Bénédiction A p o s tolique. Elle bénit aussi l'ouvrage que v o u s Lui avez adressé, ainsi que l'œuvre de publications, que vous avez entreprises pour le plus grand bien des âmes. Je vous prie, Monseigneur, d'agréer l'expression de mes sentiments très dévoués en Notre Seigneur. R o m e , 31 Janvier 1910. R. L - f f S. CARD. MERRY DEL V A L . 133 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI S A C R A M E N T I Non il 1% ma il 17 Marzo avrà luogo la prova scritta per il concorso ad un posto di ufficiale minore nella S. G. per la disciplina dei Sacramenti. S. C O N G R E G A Z I O N E DEI RITI 15 Febbraio 1910. — Nel Palazzo Apostolico Vaticano si è tenuta la Congregazione ordinaria dei Sacri Riti, nella quale a giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: 1. Ripresa della Causa di Canonizzazione del Beato Giovanni da Triora, Sacerdote professo dei Frati Minori, martirizzato nella Gina. 2. E parimenti della Causa di Canonizzazione della Beata Giovanna d'Are, Vergine, detta la Pulcella di Orleans. 3. Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Serva di Dio Adelaide Cini, fondatrice dell'Istituto del Sacro Cuore di Gesù in Malta. 4. Conferma del Culto prestato da tempo immemorabile al Servo di Dio Giuliano Cesarello de Valle, Sacerdote professo dei Frati Minori, chiamato santo e beato. 5. Intorno alla concessione ed approvazione dell'Officio e Messa propria in onore del Beato Francesco Néron, Martire, per la Diocesi di Saint-Cloud. 6. E parimenti dell'Officio e Messa propria in onore del Beato Giovanni Teofane Vénard, Martire, per la Diocesi di Pòitiers. 7. E parimenti, dell'Officio e Messa propria in onore del Beato Giovanni Eudes, Confessore, fondatore della Congregazione di Gesù e Maria, detta degli Eudisti. 8. Intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Paola Elisabetta Cerioli, vedova Buzecchi-Tassis, fondatrice dell'Istituto della Sacra Famiglia. 9. E finalmente intorno agli scritti della Serva di Dio Maria Teresa Haze, fondatrice delle Figlie della Croce. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 134 DATARIA APOSTOLICA AVVISO DI CONCORSO. Nella Dataria Apostolica è aperto il concorso per un posto di Aiutante di Studio. Quei sacerdoti, laureati in diritto canonico, che desiderassero prendervi parte, dovranno presentare la domanda con i titoli necessari al Protocollo del dicastero, non più tardi del 22 Marzo p. v. Dataria Apostolica, 22 Febbraio 1910. G . GUERRI, Prefetto. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnato di nominare: Vescovo Assistente al Soglio: 13 Gennaio 1910. — Mons. Agostino Giuseppe Callier, Vescovo di Haarlem. Protonotario apostolico ad instar participantium: 31 Gennaio 1910. — Mons. Giovanni Battista Mendecker, Vicario generale dell'archidiocesi di Monaco. Prelati domestici: 15 Gennaio 1910. — Rev. D. Enrico A. Braun, Dottore in teologia e Rettore della Chiesa di S. Agnese in New-York. — 20 Gennaio. — Rev. Can. D. Pietro Cerone, Arciprete della Cattedrale di Muro Lucano. 24 Gennaio. — Rev. D. Francesco Stieglitz, Canonico della Cattedrale di Linz. 26 Gennaio. — Rev. Can. D. Giuseppe Hollweck, Professore di diritto Canonico nell'accademia vescovile di Eichstätt. 29 Gennaio. — Rev. Can. D. Francesco Bertaccini, già Prefetto delle Scuole del Pontificio Seminario Romano. 1 Febbraio 1910. — Rev. D. Tommaso Kennedy, Rettore del Collegio Inglese in Valladolid. Cappellano comune Pontificio: 25 Gennaio 1910. —„Rev. D. Rocco Giani, Cappellano Innocenziano nella Basilica Vaticana. Diarium Romanae Curiae. 135 ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve si è degnata conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 17 Gennaio 1910. — Al Sig. Bernardo Lencastre, di Porto in Portogallo. 19 Gennaio. — Al Sig. Conte Roberto Zileri dal Verme, della diocesi di Vicenza. La Placca dell' Ordine Piano: 14 Gennaio 1910. — Al Sig. Comm. Mariano Pagliari, Vice-Presidente dell' Associazione « La Fedeltà » in Roma. La Commenda con Placca dell' Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 18 Gennaio 1910. — Al Sig. Dottor Alberto Torres, Deputato al Parlamento in Portogallo. 20 Gennaio. — Al Sig. Conte Alfonso Hennequin de Villermont, Borgomastro in Ermeton-sur-Biert, della diocesi di Namur. 29 Gennaio. — Al Sig. Conte Carlo de Mérode, Marchese di Westerloo, Principe di Grimberghe e di Rubempré, addetto alla Missione Straordinaria mandata al Santo Padre da S. M. il nuovo Re del Belgio. La Commenda dell' Ordine Piano: 12 Febbraio 1910. — Al Sig. Duca Gabriele de Rarécourt de la Vallèe de Pimodan, di Parigi. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 Gennaio 1910. — Al Sig. Bernardo Stephan, Avvocato, Consigliere aulico in Beuten, diocesi di Breslavia. 17 Gennaio. — Al Sig. Visconte Giovanni de Jonghe d'Ardoye, dell' archidiocesi di Malines. 29 Gennaio. — Al Sig. Stefano Visart de Bocarmé, addetto alla Missione straordinaria mandata al S. Padre da S. M. il nuovo Re del Belgio. 14 Febbraio 1910. — Al Sig. Ugo de Schragl, Consigliere edile ed Architetto presso 1' I. R. Luogotenenza d'Innsbruck. — Al Sig. Enrico Delvaux, Governatore della provincia di Liegi. 17 Gennaio. — Al Sig. Matteo Liesens, Ingegnere in Tamines, diocesi di Namur. Il Cavalierato dell'Ordine Piano: 14 Gennaio 1910. — Al Sig. Dr. Adriano Ponce de Leon, Medico Chirurgo, Consigliere dell'Associazione " La Fedeltà " in Roma. 136 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 8 Gennaio 1910. — Al Sig. Carlo Balzer, Impiegato Superiore del Governo Austriaco in Galizia. 14 Gennaio. — Al Sig. Agostino Schneider, di Patschkaw, diocesi di Breslavia. 15 Gennaio. — Al Sig. Alfonso Lucas, Regio Consigliere i a Belk, diocesi di Breslavia. 25 Gennaio. — Al Sig. Giacomo Mac Adam, di Londra. 29 Gennaio. — Al Sig. Paolo Emilio de Favereau, addetto alla missione speciale mandata al S. Padre da S. M. il nuovo Re del Belgio. 5 Febbraio 1910. — Al Sig. Pietro Ludovico Courtecuisse, di Douai, diocesi di Cambrai. 5 Febbraio. — Al Sig. Eugenio Rigo, Ingegnere in Hautmont, della stessa diocesi. 16 Febbraio. — Al Sig. Enrico Pauwels-Mertens, di Anversa. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 14 Gennaio 1910. Al Sig. Alessandro Volpato, in Roma. 25 Gennaio. — Al Sig. Isidoro Marie van Cauwenberghs., presidente del Comitato di carità di Anversa. 15 Febbraio 1910. — Al Sig. Michele Kambalouri, Direttore delle corrispondenze estere del governo Turco, e Dragomanno del Vilajet di Scutari. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE Cameriere segreto soprannumerario: La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: 17 Febbraio 1910. — Mons. Giuseppe Carughi, Canonico della Cattedrale di Como. NECROLOGIO Mese di Febbraio 1910. — Mons. Marco Hudrisier, dei Min. Cappuccini, Vescovo di Port-Victoria, nelle Isole Seychelles. Annus II. - V o l . Ii. D i e 15 Martii 1 9 1 0 . Num. 4. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. CONCESSIO TITUL1 ET PRIVILEGIORUM ARCHISODALITATUM CONFRATERNITATI VIRGINIS DE SION PRO IUDAEORUM CONVERSIONE IMPETRANDA IN ECCLESIA " ECCE HOMO " CONSTITUTAE, CUM FACULTATE AGGREGANDI UBIQUE TER¬ RARUM. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Sodalitium cui vulgo titulus est « Associatio precum pro Iudaeorum conversione impetranda » paucis abhinc annis Parisiis inchoatum et ab Archiepiscopo Parisiensi proba¬ tum, tanta, favente Deo, brevi, incrementa suscepit, ut per totam fere Galliam diffusum, m o x in universum catholicum terrarum orbem feliciter propagatum reperiatur. Indulgentiis a Sede Apostolica ditatum, nunc circiter centum millibus sodalibus constat, illudque moderantur religiosi viri, qui sacerdotes Nostrae Dominae de Sion appellantur. Iamvero cum iidem sacerdotes, suffragantibus Patriarcha Hierosolymitano, et Archiepiscopis Parisiensi, Viennensi Westmonasteriensi, atque Car¬ thaginensi, N o s enixis precibus flagitaverint ut tam frugifero sodalitio centrum constituere, illudque Archisodalitatis titulo ac privilegio augere de Apostolica benignitate velimus, Nos quibus nihil antiquius est, quam ut c o m m u n i o n e precum veram Iesu Christi fidem deerrantes ample¬ ctantur, votis his piis annuendum quantum in D o m i n o possumus existimavimus. Quare de Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, prae¬ sentium vi, huic sodalitio sive societati, centrum constituimus, in ecclesia ad arcum Ecce Homo ubi a Hierosolymitano Patriarcha die XVII Aprilis mensis anno MCMVIII, feria nempe sexta in Parasceve, erecta fuit ConACTA, vol. II, n. 4. — 15-3-910. 10 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 138 fraternitas titulo Nostrae Dominae de Sion eiusque statuta probata fuerunt. Illam autem confraternitatem pro Iudaeorum conversione impe¬ tranda constitutam, Apostolica similiter auctoritate, tenore praesentium ad Archisodalitatis titulum et gradum, perpetuum in m o d u m evehimus, omnibus ei iuribus et privilegiis additis, quae ad Archisodalitia de m o r e pertinent. Propterea concedimus Moderatori atque officialibus praesentibus et futuris societatis huius sic per Nos ad archisodalitii dignitatem evectae, ut ipsi in posterum, servatis forma Constitutionis Clementis PP. VIII Praedecessoris Nostri rec. mem. aliisque apostolicis ordinatio¬ nibus desuper editis, omnes et singulas eiusdem nominis atque instituti societates ubique terrarum existentes, eidem Archisodalitio legitime aggre¬ gare queant; utque illis singulas et universas indulgentias, relaxationes ipsi Archiconfraternitati a Sede Apostolica concessas et aliis communi¬ cabiles, communicare licite similiter valeant. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et defi¬ niri debere, atque irritum et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliis Constitutionibus et ordinationibus Apostolicis ceterisque, speciali licet atque individua mentione et derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die x x i v Augusti MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. $i S. CARD. a M E R R Y DEL Secretis VAL, Status. II. FIDELES OMNES, MANU GESTANTES APPOSITUM ROSARIUM, RITE BENEDICTUM, IN RECITATIONE CORONAE PRETIOSISSIMI SANGUINIS, INDULGENTIAM L DIERUM PRO QUOLIBET " PATER " ET QUOLIBET " GLORIA " LUCRARI POS- SUNT, PRAETER IAM CONCESSAS. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Decessor Noster recolendae me¬ moriae L&o P P . X I I I per Rescriptum S. Congregationis Indulgentiarum sub die XVIII Septembris anno MDCCCXCIII Sodalibus inscriptis in C o n - Acta Pii PP. X. 139 fraternitatem a Pretiosissimo Sanguine, c u m recitent c o r o n a m ipsius Pre¬ tiosissimi Sanguinis, manu gestantes appositum rosarium rite benedictum, pro qualibet Dominica oratione et qualibet prece a « Gloria Patri » nun¬ cupata, partialem quinquaginta dierum indulgentiam, vel defunctis appli¬ cabilem, largitus e s t Nunc autem cum dilecti filii sacerdotes Missionarii a Pretiosissimo Sanguine Nos enixis precibus flagitaverint, ut indulgentiam eandem ad universos ex utroque sexu fideles extendere de Apostolica benignitate, v e l i m u s : Nos salutare ac frugiferum consilium esse rati, coelestium munerum erogatione, excitare gentes ad passionis Domini mysterium rite recolendum, votis his piis annuendum libenti quidem animo existimavimus. Quare de Omnipotentis Dei misericordia ac Beati Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi per praesentes concedimus, ut singuli atque universi fideles ex utroque sexu, nunc et in posterum ubique terrarum existentes potiri queant praefata partiali indulgentia adnexa recitationi Coronae Sanguinis Pretiosissimi, d u m m o d o serventur conditiones omnes quae additae sunt concessioni, quam recen¬ suimus, per memoratum Rescriptum a Decessore Nostro Confraternitatis cognominis Sodalibus factae, et d u m m o d o ipsae Coronae sint rite bene¬ dictae a potestatem habentibus, et iuxta formulam a Sacrorum Rituum Congregatione probatam. Non obstantibus contrariis quibuscumque. Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Sed volumus ut praesentium Litterarum exemplar, sub poena nullitatis gratiae obtentae, ad Supremam Congregationem S. R o m a n a e et Universalis Inquisitionis de more exhibeatur; ac similiter ut praesentium Litterarum transumptis, seu exemplis, etiam impressis, manu alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae, vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die ix Decembris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. CARD. MERRY DEL V A L , a Secretis Status. Die 13 Decembris 1909. — Praesentium Litterarum exemplar ad hanc Supremam S. Congregationem S. Romanae et Universalis Inquisitionis exhibitum fuit. In quorum fidem, etc. Aloisius Giambene, Substitutus pro Indulgentiis. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 140 III. INDULGENTIAM ET PRIVILEGIUM A L T A R I S B. MARIAE VIRGINIS " A FRAXINO " N U N C U P A T I , IN D I O E C E S I V E R O N E N S I . PIUS p p . x . Ad perpetuam rei memoriam. — Dilecti filii sacerdotes designati ad provehenda sollemnia quatercentenaria festa, quae ob memoriam Appa¬ ritionis B. M. Virginis a Fraxino nuncupatae prope Pischariam in dioecesi Veronensi habenda sunt, supplici Nos adeunt p r e c e , ut eidem vetusto ac perinsigni sanctuario, de thesauro Ecclesiae Nobis divinitus c o m m i s s o , singulares nonnullas gratias largiri, de Apostolica benignitate velimus. Nos autem inspecto gravi commendationis officio dilecti filii Nostri Bartholomaei S. R. E. Cardinalis Bacilieri ex dispensatione A p o stolica Episcopi Veronensis, votis his piis annuentes, de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, altare B. M. Virginis a Fraxino, in memorato Sanctuario situm, Apostolico missarum pro defunctis privilegio, per praesentes ita decoramus, ut quandocumque sacerdos aliquis saecularis, vel cuiuslibet ordinis regularis, missam pro cuiusque fidelis anima, quae D e o in cha¬ ritate coniuncta ab hac luce migraverit, ad memoratum altare rite lita¬ verit, anima ipsa, si ita D e o placuerit, a purgatorii poenis liberetur. Pari insuper auctoritate largimur, ut servatis ecclesiasticorum canonum praescriptionibus ad ipsum Virginis altare Sacrum facientes, missam voti¬ vam B. M. Virginis celebrare possint quotidie exceptis dominicis, festis duplicibus primae et secundae classis, vigiliis feriis octavisque privi¬ legiatis. Tandem ut spirituali fidelium ad Sanctuarium dictum confluentium bono consulamus, omnibus et singulis admissorum confessione fidelibus ex utroque sexu qui sacramentali expiati, atque epulis coelestibus refecti, Virginis a Fraxino Sanctuarium diebus dominicis, ac festis B. M. Virginis visitent, ibique pro christianorum Principum concordia, haere¬ sum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exal¬ tatione pias ad Deum preces effundant, quo ex iis die id agant Plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o concedimus. His vero fidelibus qui corde saltem contrito quovis anni die, preces ut superius diximus fundentes, idem Sanctuarium celebrent, de numero poenalium in forma Ecclesiae solita septem annos expungimus. Porro sinimus fidelibus ipsis fas siet, si malint, Acta Pii PP. X. 144 plenariis his ac partialibus indulgentiis, functorum vita labes poenasque expiare. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die v Ianuarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. CARD. L. £g S. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. IV. SEPARATUR A VICARIATU APOSTOLICO CE-LI SEPTENTRIONALIS DISTRICTUS PAO-T1NG-FOU, ATQUE EX EO NOVUS ERIGITUR VICARIATUS APOSTOLICUS CE-LI CENTRALIS APPELLATUS. PIUS PP. x . Ad futuram rei memoriam. — Nobis in sublimi Principis A p o s t o lorum cathedra nullis quidem meritis Nostris divinitus collocatis, illud ante omnia cordi est, ut vera fides in universum terrarum orbem pro¬ pagetur; eaque de causa catholicas missiones longinquis in regionibus constitutas, impenso studio provehere satagimus, quaeque in illarum emolumentum cedant, vigili sollicitudine praestare maturamus. Iamvero cum ad fovenda felicia incrementa, quae postremis hisce annis, adlabo¬ rantibus sacerdotibus a Missione suscepit christianum n o m e n in Vica¬ riatu Apostolico Ce-li Septentrionalis seu Pekinensis, venerabilis frater Stanislaus Jarlin, Episcopus titularis Pharbaetitensis, et memorati Vicariatus dignissimus Praesul, Nobis proposuerit, ut in separatam missio¬ nem erigere dignaremur ipsius Vicariatus districtum Pao-ting-fou nun¬ cupatum; Nos omnibus rei momentis attento ac sedulo studio perpensis, cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus negotiis Prop. Fidei praepositis, votis his annuendum sint, Motu existimavimus. Quae cum ita p r o p r i o , ac certa scientia et matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium vi, districtum Pao-ting-fou a Vicariatu Ce-li Septentrionalis seiungimus, eumque erigimus in separatum Vicariatum apostolicum, sub nomine Ce-li Cen¬ tralis, sacerdotum a Missione curis tradendum. Itaque novus hic Vicariatus Apostolicus Ce-li Centralis sic per Nos erectus, complectatur dictum districtum Pao-ting-fou, constantem Praefectura primi ordinis Pao-tingfou, nec n o n altera secundi ordinis Y - t c h o o , et finiatur ad septentrionem Praefecturis Suen-hoa-fou et Choun-tien-fou ad orientem, et meridiem Praefectura H o - k i e n - f o u , ad occidentem vero tum Praefecturis T i n g - Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 142 tchoo et Tcheng-ting-fou pertinentibus una cum memoratis ad provinciam civilem Tche-ly tum provincia civili Chan-Si. Ecclesiasticae autem limitetur ad septentrionem Vicariatu Apostolico Ce-li Septentrionalis, ad orientem et meridiem Vicariatu Ce-li Meridionalis, tandem ad meridiem et occidentem Vicariatu Ce-li Meridio-occidentalis. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et spe¬ ctare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstan¬ tibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito non tollendo, aliisque Constitutionibus et ordinationibus Apostolicis ceterisque, speciali licet atque individua mentione et derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die xiv Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. 5i S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. V. DIOECESIS AKCRENSIS AB AMADIENSI CHALDAEORUM DISIUNGITUR. VERERABILI FRATRI IOSEPHO EMMANUELI THOMAS, PATRIARCHAE BABYLONENSI CHALDAEORUM. PIUS P P . x . Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae ad spirituale fidelium b o n u m satius procurandum opportuniora viden¬ tur, ea in hac sublimi Principis Apostolorum cathedra, licet immeren¬ tes, collocati, omni studio ac voluntate praestamus. H o c igitur consilio ducti, Akcrensem dioecesim in tuo isto Patriarchatu, quae expostulan¬ tibus Georgio Ebed Jesu Khayyath, Patriarcha fel. mem., atque S y n o d o Episcoporum Chaldaici ritus, per similes Apostolicas litteras, die vice¬ simo tertio mensis Aprilis anno MDCCCXCV datas, Dioecesi Amadiensi perpetuo accessorie unita fuit, addito eidem Episcopo Amadiensi una cum iurisdictione etiam titulo Akcrensis, nunc ob graves c a u s a s , inferius descriptas, a praedicta dioecesi Amadiensi disiungendam censuimus. Quindecim enim annorum experimento, Nostri Delegati testimonio con¬ firmato, compertum est Episcopum Amadiensem nec apte nec c o m m o d e 143 Acta Pii PP. X. ob l o c o r u m distantias, impervias semitas, aliasque graves difficultates A k crensis dioeceseos regimini et gubernio incumbere posse. Quapropter tu, venerabilis frater, superiore anno in hac Alma Urbe Nostra praesens ob visitationem Sacrorum Liminum enixas preces Nobis adhibuisti, ut praedicta Akcrensis dioecesis ab Amadiensi iterum separaretur, et donec rite- de proprio Pastore provideri possit, potius a Patriarcha, cuius dioecesi illa propior est, interim administraretur. Quibus omnibus rei momentis cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus, christiano nomini propagando praepositis pro negotiis Ritus orientalis, sedulo ac mature perpensis, tuis huiusmodi votis annuendum existimavimus. Quare praesentium tenore ac de Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praefatam sedem episcopalem Akcrensem ab Amadiensi Chaldaeorum separamus omnino ac disiungimus, et ita separatam ac divi¬ sam administrandam provisorie et ad interim curae et religioni vene- rabilis fratris Patriarchae Babylonensis pro tempore committimus, qui eandem regere et gubernare poterit etiam per dignum atque idoneum suum Vicarium ad nutum amovibilem, prout eidem videbitur in D o m i n o expedire. Decernentes praesentes Nostras litteras firmas, validas, efficaces, semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos omnibus et per omnia plenissime spectat et in posterum spectabit in suffragari sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n t o l l e n d o , aliisque Constitutionibus et sanctionibus A p o stolicis in contrariis facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, die xxiv Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £g S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. 144 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. EPISTOLAE I. AD ANTONIUM TIT. SS. NEREI ET ACHILLEI S. R. E. PRESBYTERUM CARDINALEM FISCHER, COLONIENSIUM ARCHIEPISCOPUM, PRO GRATIARUM ACTIONE OB VOLUMEN, TAMQUAM VENERATIONE OBSEQUIUM SUMMO PONTIFICI E X H I - BITUM, QUO RES OMNES CONTINENTUR IN CONVENTU EUCHARISTICO COLO¬ NIAE AGRIPPINAE GESTAE. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Quem ex perspecta tua ac Germaniae Catholicorum sollertia conieceramus feli¬ cem exitum non ita pridem a te habiti Conventus Eucharistici, eundem Nobis testatum voluisti misso nuper volumine, ad res in eo gestas refe¬ rendas edito. Publica iam fama, iam ipse quem R o m a misimus Ven. Frater Noster, Episcopus Praenestinus, qui coetui eidem Nostro nomine praesideret, ad Nos attulerant q u o d istic id temporis licuit intueri miran¬ dum fidei pietatisque publicae exemplum. celebritate refertissimum Nostros veluti Sed amavimus Conventum pene ob oculos litteris versari, uno aspectu emetiendum. Et re quidem vera intelligere vix poteris quantum inde hauserimus solatii, quantaque simus prosequuti animi delectatione quae in eo volumine enarrantur, tum indigenarum peregre convenientium frequentiam quae in conciliis pene innumerabilem, tum habitae sunt, gravitatem sacrorum rituum solemnia atque atque disceptationum, utilitatem, tum mira splendorem, tum denique multiplici significatione egregie proditam in Christo pietatem et in Apostolicam Sedem observantiam. Gratulamur tibi labores tam prospere exantlatos, iis vero qui coetui interfuere, pulcherrimum honestissimumque religionis specimen et adauctum inde in Altaris Sacramentum cultum, precamur omnibus studium usque vehementius erga m a x i m u m h o c fidei mysterium, in quo, singulari quadam miraculorum copia ac varietate, et divina caritas et humana elucet dignitas. Auspicem coelestium munerum ac testem paternae Nostrae benevolentiae gratique in te animi, tibi, dilecte Fili Noster, Clero populoque tuo apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum, die XIII Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . 145 Acta Pii PP. X. II. ALL'ILLUSTRISSIMO E REVERENDISSIMO MONS. FRANCESCO SAVERIO HABERL, PRELATO DOMESTICO DI S. S. E PRESIDENTE GENERALE DELL'ASSOCIAZIONE " SANTA CECILIA " DI GERMANIA, RATISBONA (BAVIERA). La Santità di N. S. è venuta a conoscere, che particolarmente in Germania e fra i connazionali tedeschi degli Stati Uniti d'America, si va spargendo un'opinione intorno all'edizione vaticana del canto liturgico assolutamente falsa in se stessa e molto pregiudizievole alla restaurazione uniforme del medesimo canto in tutta la Chiesa. Si va cioè insinuando che il S. Padre, nel pubblicare la prefata edizione non ha inteso di accogliere in essa alcuna forma speciale di ritmo, ma di lasciare ai singoli maestri di musica la facoltà di applicare alla serie di note, prese materialmente, quel ritmo che essi stimano più conveniente. Quanto sia falsa questa sentenza si dedurrà anche dal semplice esame dell'edizione vaticana, d o v e le melodie sono evidentemente disposte secondo il sistema del cosidetto ritmo libero, del quale nella prefazione del Graduale Romano si riportano e si inculcano perfino le regole principali di esecuzione, perchè tutti vi si attengano ed il canto della Chiesa sia per tutto uniformemente eseguito, inoltre, c o m e è ben noto, la Commissione pontificia deputata alla compilazione dei libri liturgici gregoriani, fin dal principio e con aperta approvazione della Santa Sede ha inteso espressamente di vaticana in tale ritmo segnare le determinato. In singole melodie dell'edizione fine l'approvazione data per ordine del S. Padre dalla S. Congregazione dei Riti al Graduale Romano, c o m e si estende a tutte le norme speciali onde l'edizione vaticana è stata composta, così anche inchiude la forma ritmica delle melodie, la quale per conseguenza è inseparabile dall'edizione stessa. Per conseguenza nella presente restaurazione gregoriana, è stato sempre ed è ancora del tutto alieno dalla mente del S. Padre e della S. Congregazione dei Riti di lasciare all'arbitrio dei singoli un così importante e sostanziale elemento, quale è il ritmo delle melodie della Chiesa. La S. V., per la molta autorità che gode, c o m e Presidente generale della benemerita Associazione tedesca conoscere a tutti i membri di S. Cecilia, è invitata a far della predetta Associazione la presente comunicazione, esortando insieme i cultori della musica sacra a desistere da tentativi, i quali, nel presente stato degli studi archeologici, letterari e storici, n o n p o s s o n o dare nessun serio ed accettevole risultato. Essi servono solo a confondere le menti dei m e n o esperti e ad Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 146 alienare gii animi dalla restaurazione gregoriana, quale fu intesa dal S. Padre, e quale anche per rispetto al ritmo, n o n solo è accettata e c o n nuovi ed utili studi sempre meglio illustrata da tutti i più insigni teorici gregoriani, ma oramai praticata c o n pieno e consolante successo da innumerevoli scuole in ogni parte del m o n d o . Tanto era mio dovere significarle per speciale incarico di Sua Santità. C o n sensi di sincera stima ed osservanza R o m a , 18 Febbraio 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Prefetto. NOMINATIONES EPISCOPORUM. Decreto S. Congr. Consistorialis nominati sunt: 4 Martii 1910. - Rev. D. Patritius Ricardus Heffron, rector Seminarii archiepiscopalis S. Pauli de Minnesota, ad ecclesiam lem Winonensem (Winona) in Statibus episcopa- Foederatis Americae Septen- trionalis. 10 Martii 1910. - Rev. D. Carolus Augustin, canonicus ad honorem ecclesiae cathedralis Vratislaviensis, ad Ecclesiam titularem episcopalem Diocaesariensem (Diocesarea) et deputatus in Auxiliarem Emi ac Rmi Dñi Episcopi Vratislaviensis (Breslau). 10 Martii 1910. - R e v . D. Iosephus Alves Martins, canonicus archi¬ diaconus ecclesiae cathedralis Loandae, ad Ecclesiam episcopalem S. Iacobi Capitis Viridis (S. Giacomo di Capo Verde). ERRATA CORRIGE. Cum error irrepserit in enucianda nominatione R. P. D. Ioannis Bedae Cardinale in fasciculo diei 15 Februarii 1910, textus est hac ratione corrigendus: 3 Februarii 1910. - Illmus et R e v m u s D. Ioannes Beda Cardinale, Episcopus Cornetanus et Centumcellarum (Corneto e Civitavecchia) ad Ecclesiam titularem archiepiscopalem Laodicensem in Phrygia, cum officio Delegati Apostolici in dioecesi Perusina (Perugia). S. Congregatio de Sacramentis. 147 S. CONGREGATIO DE SACRAMENTIS DECRETUM CIRCA DISPENSATIONES AB IMPEDIMENTIS MATRIMONIALIBUS CONCEDENDAS REGIBUS ET REGIAE STIRPIS PRINCIPIBUS. Inter causas maiores Apostolicae Sedi speciali m o d o reservatas, dispensationes etiam illae recenseri sunt solitae, quae ad principum regiae stirpis matrimonia referuntur, exclusis ab eiusmodi utenda facultate aliis omnibus Ecclesiae Praepositis. Verum, quandoquidem quae observantia et consuetudine nituntur, n o n omnia semper sic plane definita et perspicua esse soleant, ut nihil anceps relinquant; idcirco, ne in re tanti momenti ulla possit suboriri dubitatio, SSmus D. N. huic S. Congregationi de disciplina Sacramentorum mandavit ut opportunum Decretum hac de re promulgaret. Itaque Sacra haec Congregatio SSmi D. N. Pii Papae X iussa faciens, de expresso Ipsius mandato atque Eiusdem auctoritate declarat, dispensationes a quibusvis impedimentis matrimonium sive dirimentibus sive impedientibus, quae regibus ac regiae stirpis principibus erunt conce¬ dendae, Sedi Apostolicae speciali m o d o esse reservatas, ita ut ab huius potestatis usu excludantur Ordinarii omnes et alii quilibet, in quavis dignitate constituti; eandemque potestatem in facultatibus cuilibet et quavis forma concessis, nullatenus esse comprehensam. Praesentibus in perpetuum valituris, contrariis quibuslibet, etiam speciali mentione dignis, n o n obstantibus. Huius autem Decreti tenorem Sanctitas Sua in audientia habita ab infrascripto Cardinali Praefecto die vi Martii MCMX audivit et appro¬ bavit. Datum R o m a e , ex aedibus eiusdem S. Congregationis, die vii mensis Martii anno MCMX. D. CARD. FERRATA, Praefectus. L. £g S. Ph. Giustini, Secretarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 148 S. CONGREGATIO CONCILII PATAVINA (Padova). DISTRIBUTIONUM CHORALIUM Die 26 februarii 1910. SYNOPSIS DISPUTATIONIS. — Cum in Capitulo Cathedrali Patavino massa distributionum choralium, quae vocabatur Cerneva Maggiore, ita tenuis existeret ut chori servitium verisimiliter negligeretur, ideo Gregorius X I I I , motu proprio Admonet Nos, diei 7 Martii 1575, mandavit, ceu refert Capitulum, « che la massa delle distribuzioni si costituisse in « Ducati tremila, da lire Venete sei ciascuno, e se a formare la detta « s o m m a non fosse sufficiente la massa comune, ogni canonico e dignità, « coi redditi della propria prebenda, dovesse concorrere a formare i tre« mila Ducati, ratione habita valoris praebendae et fructuum ». Hanc praescriptionem deinde Paulus V poenalibus sanctionibus communivit, statuens litteris apostolicis in forma Brevis, latis die 1 Novembris 1627, quae incipiunt In Supremo: « che quel canonico il quale avesse lasciato « passare il mese di Ottobre e di Aprile senza pagare la sua contribu« zione, non potesse più avere v o c e attiva e passiva in capitolo finché « non l'avesse versata; e nemmeno godere delle quotidiane distribuzioni, « minacciando della sospensione a divinis chiunque fosse c o n c o r s o a « usare indulgenza sul proposito ». Motus proprii Gregorii X I I I et Brevis Pauli V exemplaria authentica in actis desiderantur. Haec autem portio a singulis pro rata reditus solvenda, in n o v a ordinatione praebendarum confecta anno 1828 constituta fuit in libellis decem et o c t o pro singulis centenis redituum uniuscuiusque canonica¬ tus, et vocata est decima capitularis respondens circiter sextae parti totius praebendae. Nunc autem maxima portio quae solvitur ab archipresbytero attingi! libellas 1275, 73, minima vero quae solvitur ab ultimo canonico est lib. 329, 45. Integra vero massa pro distributionibus chora¬ libus assignata pertingit ad libellas 9017, 32. His praemissis ad rei intelligentiam, referam huiusmodi rationem efformandi decimam capitularem pro ea parte quae archipresbyterum respicit, haud iustam videri hodierno archipresbytero Antonio R a m p a z z o , qui proinde iam a die 2 Iunii elapsi anni apud S. V. 0. super h o c quaestionem movit, ac supplici oblato libello petiit: « Utrum ex rediti- S. Congregatio Concilii. bus beneficii sui aliqua saltem pars, quae scilicet sufficienti congruae parochiali respondeat, a praedicta onere sit eximenda. Quatenus affirmative: Qua mensura eiusmodi congrua determinari debeat ». Quatenus vero negative: « An in computatione redituum ratio sit habenda de missis pro populo celebrandis quae admittitur in aliis beneficiis quoad onera missarum ex legatis ». Insuper: « An subtrahi possint impensae tum quae ad ordinariam et extraordinariam reparationem immobilium beneficii fiunt, tum quae ad pueros alliciendos ut doctrinae christianae et scholae religionis intersint, vel ad pauperum et infirmorum necessi¬ tates levandas adhibentur ceteraeque quibus parochiale beneficium onerato ». Capitulum Cathedrale, cui Episcopus de mandato S. C. supplicem libellum remisit pro informatione et v o t o , in capitulari coetu diei 17 eiusdem mensis et anni, unanimi suffragio adprobavit resolutionem his terminis contentam: « Il Capitolo, dolente di aver dovuto occuparsi di così delicata questione, si dichiara contrario tanto all' idea vagheggiata da Monsignor Arciprete di considerare la prebenda della quale è investito c o m e formata di due enti separabili, il canonicato e la congrua parrocchiale; quanto al fine da esso inteso c o n la detta separazione, di esimere cioè parte delle rendite della sua prebenda dall'applicazione della decima capitolare ». Ad hanc vero conclusione!» Capitulum devenit ob sequentes ration e s : « 1° perchè nè l ' u n o nè l'altro rio X I I I e P a o l o V) fa distinzione dei citati documenti (di Grego¬ di trattamento fra la prebenda canonicale goduta dall'Arciprete e quella delle altre dignità e canonici riguardo alla misura nella quale deve applicarsi la così detta decima capitolare; 2° ed è ciò tanto vero che si usò sempre e si usa tuttavia nella denunzia dei redditi di ciascun canonicato "al sindaco capitolare, di tener conto nelle attività di quelle godute dall'Arciprete, della casa canonica che a lui solo è rimasta, attribuendo alla stessa un certo canone di fitto in base alle norme stabilite nei prospetti capitolari per detta denunzia; 3° perchè mentre tutte le altre prebende, per le leggi eversive e per l'imposta del 3 0 % da prima, e poi per la suc¬ cessiva riduzione della rendita pubblica, sono andate sempre più assottigliandosi, quella dell'Arciprete invece n o n solo n o n subì le dette vicende (fatta eccezione per la piccola parte costituita da certificati di rendita pubblica), ma potè anzi, per le migliorate condizioni dell'agri¬ coltura e conseguente aumento dei fitti delle terre, avvantaggiarsi non p o c o ; 4° perchè non vi è motivo di mutare uno stato di cose tanto antico. N o n oneri nuovi sono stati aggiunti, onde aggravata la condi- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 150 zione della prebenda ex quadam aequitate si debba fare una riduzione, ma gli oneri sono i medesimi sempre quelli cioè inerenti ad ogni be¬ neficio parrocchiale, c o m e la Messa pro populo, il s o c c o r s o agli am¬ malati, e c c . ; 5° perchè n e m m e n o per circostanze estrinseche è peggiorata la condizione della prebenda, ché anzi è migliorata assai, cosicché al presente essa ha un reddito netto di circa sette mila lire, ossia è superiore del d o p p i o della più pingue delle altre prebende e tripla degli ultimi canonicati. E tale insomma da offrire all'investito il m o d o di soddisfare convenientemente agli oneri comuni inerenti alla cura della parrocchia. Che se in vista forse degli oneri suddetti, nella rior¬ ganizzazione di tutte le prebende della Cattedrale avvenuta nel 1828, fu creduto sufficiente l'assegnare all'Arciprete un beneficio che supe¬ rava allora di sole lire austriache 500 il reddito di quelli delle altre dignità, sembrerebbe dovesse starsene tanto più contento l'odierno Arciprete il quale, c o m e si disse, ha una rendita più che doppia di quella che ha il meglio provveduto dei suoi confratelli; 6° perchè la divisione della prebenda domandata da Mons. Arciprete nei riguardi dell'applicazione della decima capitolare al verificarsi di "una n u o v a vacanza potrebbe far nascere l'idea che, c o m e lo furono gli altri cano¬ nicati, fosse assoggettabile a liquidazione e conversione la parte di beneficio separata dalla congrua parrocchiale c o n quali conseguenze per la prebenda stessa e c o n quale danno disastrose degli altri canonici che dovrebbero supplire essi medesimi all'eventuale minore contributo dell'Arciprete a formare la massa delle distribuzioni è facile indovinare; 7° perchè l'Arciprete è tale in quanto è rivestito di quella determinata prebenda canonicale per cui diventa vicario perpetuo del Capitolo per la cura attuale della parrocchia, mentre la parrocchialità abituale risiede nel Capitolo, e non ha peso l'osservazione che per la prebenda arcipretale è obbligatorio il c o n c o r s o (donde si vorrebbe inferire che il canonico viene ad aggiungersi all'arciprete); perchè tale obbligo corre anche pel teologo e per il penitenziere; 8° infine perchè se l ' u s o e la consuetudine nella presente materia hanno massimo valore, l ' u s o e la consuetudine, nel caso nostro sono affatto contrari alla novità che vorrebbe introdursi da Monsignor Arciprete, essendosi costantemente tassata la prebenda arcipretale c o m e tutte le altre senza che alcuno degli antecessori, per quanto consta, abbia mai sollevato eccezioni ». Capitulum praeterea ad assertiones suas in quo describuntur reditus firmandas singularum praebendarum addit schema prouti m o d o existunt nec n o n prout erant anno 1828 cum constituta fuit n o v a ordi- S. Congregatio Concilii. natio decimae 151 capitularis solvendae. Porro ex h o c schemate eruitur praebendam archipresbyter detractis oneribus, quae anno 1828 vix libell. 4500 attingebat, nunc in libell. 7087, 41 computari posse, et e contra praebendam alterius dignitatis, nempe archidiaconi, quae anno 1828 haud minor erat libell. 4000, nunc attingere tantum libell. 2467, 45, et facta proportione, ceteras etiam praebendas gravem passas fuisse im¬ minutionem, ita ut postremus canonicus, qui anno 1828 reditum libellarum 2500 habebat, m o d o v i x libell. 1880, 28 percipiat. Ex altera vero parte archipresbyter Rampazzo ita ratiocinatur: « Cum Archipresbyter parochus Cathedralis non secus ac caeteri parochi instituatur, indicto prius concursu et habito examine, Sanctae vero Sedi praesentetur eligendus, nullo antea exquisito Capituli v o t o , eaque electione fiat ut curam animarum eius ecclesiae adeptus de iure canonicali dignitate potiatur, congruum videtur parochiale munus archipresbyter habendum esse uti praecipuum, canonicalis vero dignitas ut quid accessorium, quamvis de iure connexum. Ex quo inferendum puto, n o n repugnare iuri si qua saltem pars, congruae instas, a beneficio canonicali separetur. Neque obstat q u o d theologus duplici canonicatu auctus, qua thesaurarius scilicet et qua theologus, de utriusque reditibus integram semper taxam solverit, licet scripturales lectiones imper¬ tire debeat: id enim fit n o n quia inscindibiles sint beneficii fructus, sed quia officium, q u o d ipse ob adeptum theologalem canonicatum praestare debet, nullis omnino sumptibus gravetur, q u o d certe de archipresbyte¬ rali canonicatu dici nequit. Quin etiam, si quid allatum argumentum valeret, in favorem archipresbyter cederet: ille enim ideo altero canonicatu est auctus, ut praestitum ab eo officium rite compensetur. « Ceterum tria mihi observanda occurrant quod pertinet ad cho¬ rales distributiones. Primum n o n esse causam, cur tanta summa distri¬ bui debeat inter duodecim c a n o n i c o s pro chorali residentia, libellarum scilicet 4508, 66 per semestre spatium: cum enim ea fuerit statuta ex Gregoriana Bulla, quando canonicorum numerus erat duplo maior, nunc infra dimidium minuenda videretur. Deinde durum esse statutam impo¬ sitionem eo usque pertingere, ut canonicus quis de distributionibus nihil o m n i n o percipiat, imo de suo addat. « N o n esse denique compertum, quo titulo d o m u s Archipresbyter! taxa capitulari plectatur ad distributionum s u m m a m complendam, cum nullum sit ens tam vere et proprie parochiale, quam ipsa canonica domus». His praeterea addit sese gravare debuisse aere alieno ad solvendas expensas factas intra triennium a capta possessione in restaurandis 152 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. immobilibus spectantibus ad beneficium, quarum summa attingit libellas 4490, non computatis expensis ordinariis pro e o r u m d e m manuten¬ tione. Quibus expositis, sequentia videntur animadvertenda. Primo. Quod teneatur ad solvendam Decimam Capitulares R. Archi- presbyter Capituli Patavini, nemo est qui possit dubitare. Nam, prae¬ terquam q u o d id ab Archipresbytero n o n negatur, evidens o m n i n o est Gregorium P. X I I I , cum motu proprio Admonet Nos, voluisse complere massam distributionum ad tramitem regulae per S. G. Trid. Sess. 21, de ref., cap. 3 stabilitae. Porro mandaverat S. S ynodus portionem fructuum «tam dignitatum, quam canonicatuum, personatuum, portionum ciorum separari debere, et in inter dignitates et offi- distributiones quotidianas converti, quae obtinentes et coeteros divinis in interessentes proportio¬ nabiliter... dividatur »; nulla nempe fit exceptio. Ac propterea ipse Gregorius P. X I I I mandavit u t : « ogni Canonico e Dignità, coi redditi delia « propria prebenda, dovesse concorrere a formare i tremila ducati ». Secundo. Archipresbyter quaestionem proponit de eximenda aliqua parte suae praebendae a contributione decimae capitularis, cum haec pars considerari debeat ut congrua parochialis eique n o n pro chorali ser¬ vitio, sed pro cura animarum rependatur. Porro id rationi consentaneum apprime videretur, et revera hac de causa in pluribus Capitulis praebenda canonicalis parochi o m n i n o a congrua parochiali separata existit, quae percipitur a parocho, nulla habita servitii choralis ratione. Verum e contra antiqua consuetudo in Capitulo Patavino vigens, in Constitutionibus Pontificiis probabiliter fundata et ab his certe non improbata haud levis etiam videtur ponderis ut suadeat nullam in h o c immuta¬ tionem faciendam esse, praesertim si consideretur divisionem ab Archipresbytero propositam nec sine laesione iuris quaesiti aliorum canonic o r u m ad effectum perduci posse. 1° Et revera Gregorius P. X I I I mandavit ut omnes de Capitulo Patavino subiiciantur oneri decimae capitularis « ratione habita valoris praebendae et fructuum ». Iamvero non potest esse dubium quin rationem praebendae habeat pecunia secundum quam, ratione dignitatis et muneris, proventus beneficii archipresbyteralis superat ceteras praebendas t u m canonicorum, tum dignitatum et officiorum. Nam in iure q u o d datur pro officio et munere spirituali rationem habet praebendae. - Praeterea, in eadem linea officiorum et dignitatum inveniuntur Canonicus Archipresbyter, Canonicus T h e o l o g u s , et Canonicus Poenitentiarius; porro hi duo ultimi, etsi pius recipiant de bonis Ecclesiae, id n o n sub ratione stipendii et salarii, sed sub ratione praebendae accipiunt. - Et adhuc anno 1828, n o v a determinatio proventuum pro singulis canonicis et S. Congregatio Concilii. dignitatibus Capituli Patavini, facta praebendarum: « Nella est riorganizzazione 153 sub ratione novae institutionis di tutte le prebende della Cat¬ tedrale, avvenuta nel 1828, fu creduto sufficiente l'assegnare all' Arci-prete un. beneficio che superav Tandem o m n e m hac super re amaritudinem tollit observantia: obser- vantia enim est optima legum et ordinationem humanarum interpres; atque maximum habet valorem in distributionum materia. Porro c o m pertum est q u o d « l'uso e la consuetudine, nel caso nostro, s o n o affatto contrari alla novità che vorrebbe introdursi da Monsignor Arciprete; essendosi costantemente tassata la prebenda arcipretale, c o m e tutte le altre, senza che alcuno degli antecessori, per quanto consta, abbia mai sollevate eccezioni ». 2° Neque valet in contrarium ratio aliata ab Archipresbytero, d u m ait: « Q u u m Archipresbyter Cathedralis Ecclesiae, n o n secus ac coeteri Parochi, instituatur indicto concursu et habito examine; Sanctae vero Sedi praesentetur eligendus, nullo antea exquisito capituli voto;; eaque electione fiat ut curam animarum eius Ecclesiae adeptus de iure canonicali dignitate potiatur; congruum videtur parochiale munus Archipresbytero habendum esse uti praecipuum, canonicalis vero dignitas ut q u i d accessorium, quamvis de iure c o n n e x u m . Ex quo inferendum puto, n o n repugnare iure si qua saltem pars, Congruae instar, a beneficio canonicali separetur ». Respondetur: Esto q u o d munus et dignitas Archi¬ presbyteri sint potiora simplici canonia; esto etiam q u o d munus A r c h i presbyter! sit ratio ob quam archipresbyteralis praebenda per concurs u m confertur, nullo exquisito capituli v o t o ; hinc tamen non sequitur praedictam praebendam in duas posse dividi portiones, quarum una sit praecipua et se habeat instar parochialis congruae, altera vero sit a c c e s soria et se habeat instar canonicalis praebendae, quaeque sola decimae capitulari subiiciatur. Huic enim divisióni multa opponuntur. Opponitur mandatum Gregorii P. X I I I ; opponitur praeterea paritas archipresby¬ teralem praebendam inter et praebendas theologalem et poenitentia¬ riam: hae siquidem pari m o d o ac illa pinguiores sunt pro dignitate et munere Canonici Theologalis et Poenitentiarii, per solum conferantur concursum (Benedic. X I I I , Pastoralis Officii); et tamen non eximuntur a decima capitulari secundum eam partem qua caeteras superant praeb e n d a s ; opponitur adhuc m o d u s collationis praedicti beneficii per solum c o n c u r s u m ; qui, etsi fiat deputatur praebenda, ratione habetur officii specialis ad q u o d sustinendum tamen pro obtinenda hac determinata praebenda canonicali cui, praeter officium chori, aliud adnectitur munus docendi nimirum, vel confessiones audiendi, vel ministrandi Sacramenta ACTA, vol. n, n. 4. — 1 5 - 3 - 9 1 0 . 11 Acta Apostolicae Sedis. "Commentarium Officiale. 154 (Cfr. Pastoralis Officii); opponitur tandem ratio Congruae Parochialis ab Archipresbytero invocata. V e r a m enimvero Portio congrua, quae debe¬ tur sive P a r o c h o sive Vicario, complectitur omnia quae requiruntur ad convenientem rectoris sustentationem pro ipsius statu et conditione (Schmalzgr. L. III, T. 39, n. 120). In themate autem proventus ad convenientem Vicarii Capituli sustentationem pro eius statu et conditione deputati, constituuntur per archipresbyteralem praebendam; sicuti susten¬ tatio Canonici Theologi et Canonici Poenitentiarii obtinetur per prae- bendam theologalem vel poenitentiariam (Pastoralis Officii). Ac proinde, si ratione congruae parochialis, archipresbyteralis praebenda ab onere decimae capitularis esset eximenda, non tantum secundum partem, sed secundum totalitatem eximenda foret, q u o d absit. Accedit quod, ut saepe saepius definiit S. Cong., ille qui curam animarum alicui Ecclesiae vel Dignitati aut Canonicatui imminentem exercet, tempore q u o exequitur munia parochialia, etiamsi divinis officiis non intersit, lucratur distributiones quotidianas. Nam tunc servitium parochiae succedit l o c o servitii choralis; ac proinde distributiones ipsae in congruam imputandae sunt. Quapropter, in casu, ea pars fructuum praebendae archipresbyteralis quae in distributiones convertitur et restituitur Archipresbytero titulo distributionum, rationem congruae n o n amittit. Tertio. Archipresbyter alias quaestiones proponit, quae quantitatem decimae capitularis eiusque distributionem respiciunt. Recolit enim Archipresbyter a Gregorio X I I I statutum fuisse ut massa distributionum in summa trium millium ducatorum constitueretur cum Capitulum numero canonicorum duplo actualium maiori coalescebat, et infert congruum esse ut nunc, canonicis ad duodenarium numerum reductis, et massa distributionum ad medietatem reducatur. Insuper Archipresbyter, qui quolibet semestre libell. 538, 78 pro decima capitulari solvit, n o n potest ob suam residentiam a massa distributionum percipere ultra lib. 365, 73, ideoque multo pius conferre quam lucrari valet, q u o d profecto aequitati, si non etiam iuri, repugnare videtur. Iamvero quoad primum incongruum prima fronte n o n appareret, im¬ minuto numero canonicorum et massam distributionum imminui; verum prius inquirendum esset num summa pro distributionibus assignata respondeat pro unaquaque praebenda tertiae saltem parti redituum, iuxta praescriptum Sacrae Tridentinae Synodi, sess. 21, de reform., cap. 3. Quae autem in actis prostant circa reditus singularum praebendarum n o n o m n i n o clara sunt: attamen prudenter colligi posse ex deductis videtur pro maiori saltem parte canonicorum, et praesertim pro archipresbytero, summam in distributiones collatam tertia parte omnium redi- & Congregatio Concilii. 155 tuum minorem esse, proindeque inferendum dispositionem Gregorii X I I I latam eo tempore probabiliter fuisse cum praebendati tenuioribus fructibus gauderent. Quoad secundum allegatur decisio in Faventina, Distributionum, diei 22 Februarii 1851. An autem citata Faventina praesenti casui aptetur dubitari posset. Siquidem ibi agebatur de Capitulo Collegiatae oppidi Brisighella, in quo cum praebendae, ut in Cathedrali Patavina, sepa¬ ratae et inaequales essent, Episcopus statuerat ut tertia singularum praebendarum pars naturam assumeret distributionum et deinde absentium fallentiae inservientibus accrescerent ea proportione qua quisque ad distributiones efformandas contribuisset. Porro h o c Episcopi decretum Sacra Congregatio, contrariis quibuscumque non obstantibus, firmum habendum esse declaravit. Attamen in allato casu non existebat peculiare ius, prout existit pro Capitulo Patavino a Gregorio X I I I et a Paulo V constitutum, q u o d verisimiliter invectum est c u m iam praebendae inaequales erant ad discrimen inter canonicales reditus temperandum. Ceterum praetereundum non est inter duodecim inaequales praebendas distributionum divisionem pro rata summae collatae nec paucis nec levibus difficultatibus in praxi o b n o x i a m esse. Quarto. In computatione reddituum, non est eadem ratio habenda de missis pro populo celebrandis quae admittitur in aliis beneficiis quoad onera missarum ex legatis. Et revera, decima capitularis a Canonicis solvenda est, attento valore praebendae et fructuum, atque, ut fert ius, detractis pensionibus aliisque legitimis oneribus. Onera autem detrahenda ea intelliguntur quae realia sunt et directe gravant p r a e b e n d a m ; non vero quae personalia dicuntur, et directe pertinent ad ipsum officium beneficiati. Iamvero onus missae celebrandae pro populo sibi commisso, est personale omnibus et singulis qui actu animarum Curam exercent, et obligatorium ex divino praecepto, ratione officii Pastoris (Conc. Trid., sess. 23, cap. 1, de reform). Ac propterea onera missarum pro p o p u l o celebrandarum, inter ea non numerantur quae legitime detrahuntur ex fructibus praebendae, priusquam determinetur decima capitularis ab Archipresbytero solvenda. Aliter omnino ratiocinandum est ubi agitur de oneribus missarum ex legatis piis. Et primo quidem, legata pia ad missas celebrandas non habent propriam praebendae rationem; ac proinde non subiiciuntur decimae capitulari, quae debetur ratione praebendae canonicalis. Atque praeterea onera missarum ex legatis piis sunt onera realia quae directe gravant ipsa pia legata, atque ideo legitime eximuntur ab impositione Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 158 decimae capitularis. A d d e tandem q u o d Sacra Congregatio saepe declaravit, n o n posse ab Episcopo converti in distributiones quotidianas reddimus, pia testantium voluntate relicti pro missarum celebratione. Quinto. In computatione redituum subtrahendae sunt expensae quae fiunt ad reparationem sive ordinariam sive extraordinariam immobilium beneficii. In propatulo quidem est, q u o d beneficiatus quilibet, c u m aequi¬ paretur in vita usufructuario, tenetur ex fructibus beneficii res in b o n o statu conservare; atque ideo, ex dispositione iuris, omnes terras, vineas, prata ac cetera huiusmodi manutenere debet; obligaturque ad reparationem fundorum et immobilium quae ad beneficium spectant. Et haec quidem onera realia sunt; atque ita praebendam gravant ut (quod explorati iuris est) successor in beneficio teneatur debita solvere a praedecessore contracta in utilitatem beneficii, et beneficiatus decessor reddere teneatur successori sumptus reparationum a se omis¬ sarum in bonis beneficii. Ac proinde expensae quae fiunt ad repa- rationem sive ordinariam sive extraordinariam immobilium beneficii subtrahendae sunt ex eiusdem beneficii proventibus, antequam deve¬ niatur ad separationem partis fructuum in distributiones quotidianas assignandae. Sexto. In computatione redituum subtrahendae non videntur impensae quae fiunt ad pueros alliciendos ut doctrinae christianae et scholae religionis intersint, vel ad pauperum et infirmorum necessitates levandas adhibentur, coeteraque quibus parochiale officium oneratur. Re quidem vera, expensae huiusmodi collocandae sunt inter eas eleemosynas ad quas tenetur vel beneficiatus ratione superflui (si q u o d est) in fructibus sui beneficii, vel parochus ratione caritatis et curae, pastoralis; n o n vero computandae videntur inter illa realia onera quae ita gravant praebendam ut, ex dispositione iuris, detrahenda sint antequam deducatur pars fructuum in distributiones quotidianas de iure convertenda. Hinc proponuntur sequentia dubia: 1. ° An. et quomodo post imminutum numerum canonicorum in Capi¬ tulo Patavino 2° locus sit imminutioni massae distributionum in casu? An methodus hucusque vigens in eodem Capitulo quoad divisionem distributionum reformanda butiones respondentes ita sit summae ut cuivis solutae pro canonico assignentur distri- earumdem massa in casu? 3. ° An aliqua et quae pars praebendae archipresbyteri parochi a decima capitulari immunis esse debeat in Et quatenus negative ad tertium. casu? S. Congregatio Indicis. 157 4. ° An et quae onera detrahenda sint ex reditibus praebendae archipresbyteralis ad effectum solutionis decimae capitularis in casu? DECISIO. — Emi Patres S. Congregationis Concilii, in generalibus comitiis, die 26 Februarii 1910 respondendum censuerunt: Ad l Ad u m 4 , 2 u m u m u m et 3 . Ex deductis, nihil esse innovandum. . Affirmative, detrahenda esse onera realia praebendae tantum. C. C A R D . GENNARI, Praefectus. Basilius Pompili, Secretarius. S. CONGREGATIO INDICIS DECRETUM Feria II die 7 Martii 1910. Sacra Congregatio Emorum ac R m o r u m S. R. E. Cardinalium a S S m o D o m i n o Nostro Pio P P . X Sanctaque Sede Apostolica Indici librorum pravae doctrinae, eorumdemque proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum habita in palatio Apostolico Vaticano die 7 Martii 1910, damnavit et damnat, pro¬ scripsit proscribitque, atque in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et mandat quae sequuntur o p e r a : IOSEPH T U R M E L , jusqu'au concile de — Tertullien. — Saint ANGEL Histoire de Trente. Paris, la théologie positive, depuis Gabriel Beauchesne et V origine ie C. ie Paris, Bloud et C . Jérome. PULIDO Ibid. FERNANDEZ, Españoles sin patria y la raza sefardí. Madrid, E. Teodoro, 1905. Luis de filosofía torial, La GAMBARA, sociologia; manual para y de bachillerato y de cultura generat. estudiantes de derecho, Barcelona, casa edi¬ 1909. — Sociología criminal; manual para abogados, médicos forenses, estudiantes de derecho y de medicina y de cultura generat. Ibid. 1909. — Antropología criminal; especial para abogados, médicos, diantes de derecho y de medicina y de cultura generat. Ibid. 1909. estu- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 158 criminal; curso doctoral de la universidad de Barcelona. Ibid. — Psicología y antropología 1909. dado en ei salon Itaque nemo cuiuscumque gradus et conditionis praedicta- opera damnata atque proscripta, q u o c u m q u e l o c o et q u o c u m q u e idiomate, aut in posterum edere aut edita legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. IOSEPHUS TURMEL et FORTUNATUS R u s s o , Decreto S. Congregationis edito die 5 Iulii 1 9 0 9 , q u o quidam libri ab eis conscripti notati et in Indicem librorum prohibitorum inserti sunt, laudabiliter se subiecerunt. Quibus S S m o D o m i n o Nostro Pio Papae X per me infrascriptum Secretarium relatis, Sanctitas Sua decretum probavit, et promulgari praecepit. In quorum fidem, etc. Datum R o m a e , die 9 Martii 1 9 1 0 . F. CARD. SEGNA, Praefectus. L. © S. T h o m a s Esser, 0. P., Secretarius S. CONGREGATIO RITUUM I. ROMANA DUBIA QUAEDAM CIRCA MISSAM VOTIVAM SS. APOSTOLORUM PETRI ET PAULI, FESTA TITULARIS ET DEDICATIONIS ECCLESIAE CATHEDRALIS ET LECTIONES I. NOCTURNI IN FESTIS S. FRANCISCI XAVERII, S. ANTONII PATAVINI ET S. ALOISII GONZAGAE, QUANDO PRO IPSIS RECURRENDUM SIT AD COMMUNE CONFESSORUM. Sacrorum Rituum Congregationi nuperrime proposita sunt, pro opportuna solutione, sequentia d u b i a ; videlicet: I. Utrum ad Missam votivam Officio votivo Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli respondentem, in Vigilia Omnium Sanctorum sub die 30 vel 31 Octobris, tertia Oratio debeat esse Concede nos famulos tuos de Beata Maria V i r g i n e ; an potius Deus, qui corda fidelium de Spiritu Sancto, quae ad Missam ipsius Vigiliae. uti secunda praescribitur? II. Utrum Festum Titulare Ecclesiae Cathedralis cum sua Octava, S. Congregatio Rituum. extra ipsam 159 Cathedralem, habendum sit tamquam Festum primarium, vel secundarium ? III. Utrum Festum Dedicationis Ecclesiae Cathedralis cum sua Octava, extra ipsam Cathedralem^ sit aestimandum tamquam Festum primarium, an vero ceu Festum s e c u n d a r i u m ? IV. Utrum in Festis Sanctorum Francisci Xaverii, Antonii Patavini, et Aloisii Gonzagae, si p r o Lectionibus I Nocturni recurrendum sit ad Commune Confessorum, Lectiones sint sumendae e primo, an potius e secundo l o c o ? • Et Sacra eadem Congregatio, audito Commissionis Liturgicae suffragio, re sedulo perpensa, ita respondendum censuit: Ad I. Affirmative ad primam partem; negative ad secundam, in casu proposito. Ad II. Affirmative ad primam p a r t e m ; negative ad secundam, iuxta Decretum Generale n. 0 3810, diei 27 Augusti 1893 ad I. Ad III. Affirmative ad iuxta Decretum Generale n. primam 0 partem; negative ad secundam, 3863 Celebrationis Festorum Patroni loci, Dedicationis ac Tituli Ecclesiae, diei 9 Iulii 1895 ad II et III, ubi Ecclesia Cathedralis dicitur omnibus e Clero propria aut ratione beneficii, aut ratione subiectionis, etiam pro Regularibus. Ad IV. Negative ad primam p a r t e m ; affirmative ad secundam. Atque ita rescripsit, die 16 Februarii 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. Philippus Can. di Fava, Substitutus. IL P A R E N T I N . ET POLEN. (Parenzo e Pola). CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI SERVO DEI IULIANO CESARELLO DE VALLE, SACERDOTI PROFESSO ORDINIS MINORUM SANCTO ET BEATO NUNCUPATO. Ad septimum Ordinis Minorum conditi saeculum commemorandum, valde opportuna et utilis nuper apparuit recensio, chronologice disposita, alumnorum o m n i u m qui ad tres Sancti Francisci Ordines pertinent, qui¬ que, initio ducto a legifero Patre, Sancti vel Beati vel Venerabiles ab Ecclesia hucusque recogniti et declarat! sunt. Nemo enim n o n videt quantum hic catalogus hagiographicus conferat ad arboris bonitatem fructuumque 160 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ubertatem ostendendam simulque excitandam in Fratribus ac Sororibus religiosis, nunc et in posterum, imitationem virtutum et fiduciam praesidii Istis autem adiiciuntur alii Servi Dei sanctitatis fama illustres, q u o r u m Causa Beatificationis, formalis vel aequipollentis, procedens per viam n o n cultus aut per alteram cultus immemorialis seu casus excepti, apud Sacram Rituum Congregationem n o n d u m excepta vel n o n intro¬ ducta aut in cursu est. Hisce postremis adnumeratur Dei Famulus lulianus Cesarello De Valle, Sacerdos Professus Ordinis Minorum, Beatus nuncupatus, qui, saeculo illo primo ad exitum vergente, floruisse repu¬ tatur et de cuius cultu immemoriali seu casu excepto confirmando, h o c exoriente anno, actum est. lulianus natus est in Castro Valle, Istriae,. ex honesta familia Cesarello. In Ordinem Sancti Francisci cooptatus et, ut antiquissima monumenta perhibent. Sacerdotio auctus, vitam duxit n o n minus virtute quam opere ac sermone claram in C o e n o b i o praecipue Sancti Michaelis supra collem eiusdem tituli ac nominis p r o p e Vallem erecto, quod, a Camaldulensibus Monachis derelictum, Fratres Franci¬ scani acceperant. Divino incensus amore atque animarum saluti intentus, v i c o s et castella Istriae sacro ministerio perlustravit, pacis etiam seque¬ ster in componendis civium dissidentium animis; et in signum huius apostolatus in imagine sculpta vel picta repraesentatur gestans librum. in una et crucem in altera manu. Tandem, annis et meritis dives, supre¬ mum diem obiit in e o d e m c o e n o b i o , sub tutela Principis militiae cae¬ lestis et Ecclesiae militantis Patroni. De vita, estis atque obitu huius Servi Dei atque de eiusdem familia paucae extant m e m o r i a e ; nec nativitatis nec mortis annus agnoscitur. Ceterae probabiliter scripto consi¬ gnatae, inter rerum publicarum vicissitudines atque externas internasque perturbationes, facile deperditae sunt. Aliter dicendum est de documentis, et monumentis cultum respicientibus, quae reapse abundant. H u n c enim, inde a Iuliani obitu vel brevi post, fuisse Ipsi exhibitum, in dies ampli¬ ficatum et usque in praesens continuatum acta processualia c u m sub¬ sequenti R m i Dñi Episcopi Parentini et Polensis sententia ferunt. Inter antiquos scriptores memorandi sunt: A n o n y m u s in codice cui titulus Provinciale Ordinis Fratrum Minorum in Bibliotheca Vaticana sub n. 1960 asservato, circa annum 1343 exarato et a R. P. Conrado Eubel ad Claras Aquas, anno 1891, e d i t o ; B a r t h o l o m a e i Pisanus in libro De conformitatibus, scilicet vitae Beati Francisci ad vitam Domini Nostri Iesu Christi inter annum 1385-1395 evulgato et in libro I De Provincia Dal¬ matiae; Codex membranaceus cura et solertia R. D. presbyteri Marci Antonii Rota, Veneti, atque Canonici Castri Vallis, anno 1570, c o n f e c t u s ; Martyrologium Franciscanum Arturi a Monasterio, anno 1638; Menolo- S. Congregatio Rituum. gium Patris Fortunati Hueber, anni 1698, et Waddingus in suo opere seu Annalibus, anni 1733. Monumenta ac testes fide digni una cum constanti traditione docent de titulo Sancti ac Beati inscripto et invocato, de vinea, schola et pia sodalitate sub nomine et patrocinio Beati Iuliani consti¬ tutis, de festo liturgico cum oratione panegyrica, de apposito altari et lampade coram eo collucente, de imaginibus cum signis beatitatis et reliquiis publicae venerationi expositis, de sacellis ac templis eidem Beato dicatis. Statuta insuper Communitatis Vallensis ad saeculum X V , idest annum 1477, Sanctum Iulianum agnoscunt ac referunt uti Patro¬ num loci. Antiqua et recentiora kalendaria, sicut c o d e x Marci R o t a suprarelatus, tres commemorant dies festos Iuliano s a c r o s : in Maio, « Beati Iuliani Confessoris », in Iunio, « Dedicationem altaris Sancti Iuliani », in Iulio, « Translationem Beati I u l i a n i » . Ex quibus, diem prim a m Maii utpote natalitiam vel quasi-natalitiam, m o s erat atque est in Ecclesia Vallensi celebrari cum maiori populi frequentia et devotione ac ritus magnificentia, per solemnia Missarum et Vesperarum, adiecta etiam publica supplicatione in qua deferuntur lipsana seu reliquiae ipsius; Beati et Sancti titularis. Accessit etiam indulgentia plenaria per Litteras Apostolicas in forma Brevis sa. me. Pii Papae V I , die 26 Februarii anni 1793 concessa, in forma Ecclesiae consueta, Christifidelibus praedi¬ ctam ecclesiam visitantibus, enunciata die prima Maii, in festo primario et solemniori Sancti Iuliani. Haec et alia eruuntur ex Actis supramemo¬ ratis Processus Ordinarii Parentini et subsequentis sententiae Episcopi, ad probandum cultum immemorialem Servo Dei Iuliano adhibitum, seu casum exceptum ad normam decretorum sa. me. Urbani Papae VIII. Quae cum ita sint, instante R m o P. Francisco Maria Paolini, Ordinis Fratrum Minorum Postulatore Generali, Emus ac R m u s Cardinalis Franciscus a Paula Cassetta, Episcopus Sabinensis et huius Causae Ponens seu Relator, in Ordinario sacrorum Rituum Congregationis Coetu subsignata die ad Vaticanum habito, sequens dubium discutiendum p r o p o suit: « An sententia lata a R m o Dño Episcopo Parentin. et Polen. super cultu praefato Servo Dei ab immemorabili tempore praestito, sive super casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII sit confirmanda in casu et ad effectum de quo a g i t u r ? » Et Emi ac R m i Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam R. P. D. Alexandro Verde, Sanctae Fidei Promotore, omnibus accurate perpensis, rescribendum censuerunt: « Affirmative seu sententiam esse confirmandam, si Sanctissimo p l a c u e r i t » . Die 15 Februarii 1910. Quibus omnibus Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatis.,. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 162 Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis ratum habuit et probavit, die £3, eisdem mense et anno. ~ F R . S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. L. £g S. Philippus Can. Di Fava, Substitutus. III. M E L I T E N . (Malta). BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI ADELAIDIS CINI, FUNDATRICE HOSPITII A S. CORDE IESU MELITAE. Doctrina et exemplo divini Redemptoris qui dixit: « Non veni vocare iustos, sed peccatores », sancti et iusti instructi, dum de sua perfectione spirituali erant solliciti, aliorum quoque salutem i m p e n s o studio pro¬ curarunt. Nonnulli v e r o , specialem vocationem secuti, periclitantes et vacillantes in via et lege Domini firmare, lapsos ac devios erigere, a vitiis purgare, in viam rectam reducere atque in tuto l o c o collocare n o n destiterunt. Ex his valde laudabilis est Adelaides Cini, Fundatrix Hospitii a Sacro Corde Iesu, Melitae, quae postremis hisce temporibus tertia venit ad honorandam Melitensem Insulam et Ecclesiam, post V e nerabiles M. Adeodatam Pisani, monialem professam Ordinis Sancti Benedicti, et Ignatium Falzon, clericum saecularem, quorum Causam beatificationis iam introductam praesens ac similis Causa optimis sequitur auspiciis. Ex Michaele Cini et Carmela Galea, piis honestisque parentibus, in civitate Valletta, Melitensis Insulae, die 25 Octobris anni 1838 orta, eadem die in Basilica Sanctae Mariae de Portu Salvo regenera¬ tionis lavacro abluta est; Familia Cini septem enumerabat filios et sex filias inter quas natu postrema erat Adelaides. Parentum curis et exemplis religiose instituta, proles quotidie templum Carmelitarum adibat, ut sacrosancto Missae sacrificio adsisteret; vespere Rosarium Marianum cum suis domesticis et operariis recitabat; singulis feriis quartis cuiusvis hebdomadae exercitiis in h o n o r e m Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo peractis, quae cum benedictione eucharistica c o n c e d e b a n t u r , dili¬ genter intererat. Mensem autem Maium Deiparae Virgini cum bonis operibus appositisque precibus coram altari domestico floribus ornato cereisque accensis lucente consecrabat. Haec pietatis exercitia constanter servavit praelaudata familia etiam cum a Valletta ad l o c u m Harum se transtulit domiciliumque posuit. Ita Adelaides, aetate, virtute atque c o n - S. Congregatio Rituum. 163 venienti doctrina succrescens, divinae vocationis ad perfectiorem vitae statum eligendum indicia ostendebat. Quae quidem indicia magis in dies eluxerunt, postquam ad sacram Synaxim iam admissa et sacro chrismate confirmata, litterarum rudimentis vacabat; quo tempore magistrarum eaque ac sodalium existimationem et amorem sibi comparavit. In paterna d o m o , vel in schola, aut in templo suis officiis intenta, egregia Puella cum octavum supra decimum attingeret aetatis annum, parentes Eam nuptui collocare cogitant et negotium expedire curant. Verum res incas¬ sum cedit, et Adelaides divinae voluntati obtemperare semper parata nullum inde moerorem atque animi perturbationem recipit. I m o iteratis fervidisque precibus peculiare lumen super electione status a D e o petit atque o b t i n e t ; praesertim in sacris exercitationibus, quae in templo Sanctae Venerae a patribus Societatis Iesu habebantur. T u n c enim ad meliora charismata se vocatam a g n o s c e n s , dimissis vestibus coloratis et ornatis, quae tamen honestae puellae conveniebant, habitum induit nigrum ac simplicem. Postulat insuper veniam a genitore, ut claustrum ingredi et in eo religiosa vota nuncupare possit. Suam sententiam ape¬ rire differt amantissimus pater, tum quia Filiae vocationem experire ac probare v o l e b a t , tum quia ab illa adhuc nubili et domi o p e m ac solatium habebat. Interim Dei Famula otiosa n o n stetit, et puellas in templum Sanctae Venerae cogebat atque christiana cathechesi opportunisque instructionibus ad sacramenta rite suscipienda imbuere sategit. Demortuo paulo post genitore, ardentius flagrans desiderio vitae claustralis amplectendae, cui satisfacere v o l e n s , in variis monasteriis respectivae praesidi se obtulit, sed, infirma valetudine laborans, nullum ex iis ingredi potuit. Tandem Augustinianense monasterium, a Sancta Catharina nuncupatum, adivit, ubi memoratu dignum est q u o d sanctimonialis, spectatae virtutis, Adelaidi ingressum postulanti dixit: « Christum Iesum Eam nolle intra claustra, sed potius velle et puellas ac feminas in discrimine positas vel aberrantes in tuto collocaret vel in viam Dei mandatorum redu¬ ceret >. Et quaerenti: « Quibus m o d i s id perficere potuisset », respondit monialis: « Ne timeret, Deus enim vires opesque Ipsi praeberet ». T u n c humilis Dei Ancilla, ad exemplum Bmae Virginis ab Angelo salutatae, conclusit: « Fiat de me q u o d Deus vult fieri ». Ad hanc vivendi rationem sic exhortata, de consilio etiam sui spiritualis moderatoris Ioannis Tabone, missionariorum praepositi, manus ad opus satis arduum admo¬ vit, divina Providentia mirabiliter interveniente. Quidam enim Ioannes A s p h a r , natione indicus, ad hunc specialem apostolatum, cum insigni favore ac ingenti pecunia, Adelaidem potenter excitavit. Quae primum D e o lucrifecit quandam feminam siculam, nomine Carmelam, venustate 164 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. quidem decoram sed morum corruptione deformem, cuius c o n v e r s i o n e m tentavit suavi ac familiari conversatione incoepta per viam et conclusa in t e m p l o , ubi illa mulier, ad ferventes exhortationes Servae D e i , in lacrymas verae contritionis effusa, sub Illius ductu in lege Domini c o n stanter ambulare statuit. Quam conversionem, B m a Maria Virgine adiuvante, cuius sacrum numisma eidem mulieri d o n o dederat, Adelaides, sacri s e r m o n e s , maxime sermo de s c a n d a l o , ab ecclesiastico o r a t o r habiti, ita perfecerunt, ut ipsa mulier de anteactae vitae ratione ac de peccatis contra legem Dei commissis vehementer d o l e n s , confessionem generalem peregerit et ad d o m u m prope Sanctam Veneram, humilis ac poenitens suam in Christo matrem et magistram secuta fuerit. Paulo post in asylum a B o n o Pastore se recepit, ad tempus deperditum et peccata sua redimenda. H o c in asylo degens, in tantam existimationem superiorum venit, ut ad magnam Africae urbem mitteretur atque etiam praeses alterius asyli pro mulieribus poenitentibus eligeretur. Illic, summa cum laude suam missionem adimplens, usque ad obitum vixit. Itaque praedictis exordiis fausto eventu coronatis, Adelaides Dei spiritu ducta, maiori studio et alacritate plures civitates perlustravit, inter quas Sengleam,. Victoriosam, C o n s p i c u a m , maxime Vallettam, ad dubiae vel amissa^ famae honestatis mulieres colligendas, curandas, convertendas in noso¬ comiis ad rem apertis aut in domibus ad partus destinatis. Neque solum de matribus, sed et de natis sollicita, patre legitimo aut certo carentibus, eos huic vel alteri nutrici tradebat, suo aere vel eleemosynis collatis,, sicque ipsorum corporis animaeque Saluti prospiciebat. Singulari indu- stria, per se vel per alias pias feminas, puellis ac mulieribus honestos labores procurabat, vel legitimas nuptias, vel tutum famulatum penes morigeras familias. Quasdam vero sororibus a B o n o Pastore ad vitam poenitentem agendam, quatenus opus esset, committebat, neque unquam desiit hisce miseris in sua paterna d o m o opportunum perfugium exhibere. Parte enim domus, quae eidem in haereditatem obtigerat, magda¬ lenis assignata, reliquam, quam emerat, puellis orphanis, derelictis ac periclitantibus destinavit, donec, magdalenis alibi in tuto positis, tota d o m u s hisce puellis custodiendis et instituendis reservata remansit. Q u o d hospitium amplificatum ab ipsa Dei Famula Sacro Cordi Iesu dicatum fuit, a quo etiam gloriosum nomen accepit. Ita duplici operi, et magdalenis ac puellis, ministerium caritate et religione plenum. suum praestitit Adelaides q u o a d vixit, Ipsa autem a m o r e m , q u o erga Christum D e u m patientem et Virginem Matrem perdolentem aestuabat, quemque assidue fovebat per plura pietatis exercitia, in illas infundebat, ut cum metu et tremore propriam salutem operarentur, sancta -sacramenta rite: S. Congregatio Rituum. 165 reciperent, animas in expiatorio carcere detentas sublevarent, et D e u m totis viribus diligerent, eiusque legem integre diligenterque observarent. Cu¬ rabat etiam ut ipsae coelites sanctosque patronos, praecipue Patriar¬ cham Ioseph, Nicolaum Barensem, Caietanum Thienaeum et Aloysium Gonzaga devoto ac filiali affectu colerent. D e m u m , tot tantisque labo¬ ribus fracta et cardiaco m o r b o ac subsequenti hydropisi correpta, domi quiescere coacta est. Attamen, adhuc infirma, domesticis curis suam operam impendebat, quotidiana sanctissimae Eucharistiae c o m m u n i o n e recreata. Verum, h o c duplici m o r b o per mensem magis ingravescente, ad extrema deducta ac sacramentis morientium refecta, inter puellas, tum orphanas tum poenitentes, quae tunc in asylo v i v e b a n t , et flentes et orantes una c u m sacerdote adstante, postquam verba pronunciaverit: « In manus tuas, Domine Iesu, c o m m e n d o spiritum meum », reclinato capite, piam animam exhalavit, die 28 Martii, sabbato ante Dominicam P a l m a r u m , anno 1885. Defunctae corpus in Sacello Hospitii expositum manet, ut satisfiat votis ac devotioni civium ex omni coetu visitantium, pluribus Sacris ibidem litatis, ac puellis earumque magistris aeternam felicitatem dilectae matris animae devote adprecantibus. Die vero sequenti, «exequiis peractis, ad coemeterium a Virgine dolorosa nuncupatum dedu¬ citur ac religiose sepelitur. Post sexdecim menses atque iterum post quatuordecim annos recognitum, in separato tumulo usque in praesens quiescit. Interim fama sanctitatis quam vivens sibi acquisierat Adelaides, post obitum et progressu temporis adeo clarior evasit, ut de ea Pro- cessus informativus in ecclesiastica Curia Melitensi, Ordinaria Auctoritate, adornatus, R o m a m ad Sacram Rituum Congregationem transmissus sit. Hinc, instante R m o D n o A l p h o n s o Canonico Carinci, Causae "postulatore, attentis litteris postulatoriis quorundam E m o r u m S. R. E. Car- dinalium, plurium R m o r u m Sacrorum Antistitum necnon Capitulorum, R e l i g i o s o r u m , monialium ac s o r o r u m , nobilium et Sodalitatum, praesertim ex Insula Melitensi, Emus et R m u s Dnus Cardinalis Dominicus Ferrata, eiusdem Causae Ponens t u u m Congregationis C o e t u , seu Relator, in ordinario Sacrae R i - subsignata die ad Vaticanum coadunato, sequens dubium discutiendum proposuit: « A n sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de q u o agitur ». Et Emi ac R m i Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam R. P. D. Alexandro Verde Sanctae Fidei Promotore, omnibus accurate perpensis, rescribendum censuerunt: « Affirmative seu signandam esse Commissionem, si Sanctissimo placuerit ». Die 15 Februarii 1910. Facta p o s t m o d u m de his Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X 166 Acta, Apostolicae Sedis. -Commentarium Officiale. per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum, relatione, Sanctitas S u a , Rescriptum Sacrae eiusdem Congregationis ratum habens, propria manu signare dignata est Commissionem intro- ductionis Causae Venerabilis Servae Dei Adelaidis C i n i , Fundatricis hospitii a Sacro Corde Iesu, Melitae, die 23, eisdem mense et anno. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. £g S. Philippus Can. Di Fava, Substitutus: IV. SINARUM. CANONIZATIONIS BEATI IOANNIS A TRIORA MARTYRIS, SACERDOTIS PROFESSI ORDINIS FRATRUM MINORUM. Per litteras Apostolicas in forma Brevis incipientes Fortissimorum virorum sa. me. Leonis Papae X I I I et datas die 7 Maii anno 1900, in Patriarchali Basilica Vaticana solemnia Beatificationis peracta fuerunt septuaginta septem martyrum Tunquini, Cochinchinae et Sinarum ad quatuor Familias religiosas, nempe Societatis ab exteris Missionibus, Ordinis Praedicatorum, Congregationis Missionis atque Ordinis Minorum pertinentium. Ex his omnes erant natione exteri, praeter unum e gente itala Ioannem Lantrua, a Triora nuncupatum ex o p p i d o natali Ventimiliensis dioecesis in Liguria, qui, Sacerdos professus Ordinis Minorum ac M i s s i o n a r i i in Sinensi imperio ob catholicam fidem ab ethnicis captus, in vincula coniectus et capite damnatus, glorioso martyrio coro¬ natus est. M o x institutis atque expletis intra annum a solemni beatifi¬ catione triduanis festivitatibus in h o n o r e m Beati Ioannis cum cleri popu¬ lique concursu celebratis in ecclesiis ipsius Ordinis, cultus et devotio in novensilem Beatum de die in diem crescit atque invalescit, praesertim in regione ligure et in urbe R o m a ubi quiescit Eius corpus in almo T e m p l o Aracoelitano, ob, gratias quas Christifideles orantes et fidentes implorant atque Eidem grato animo referunt acceptas. Quin imo post venerationem Ipsi ab Apostolica Sede indultam, nova asseruntur pro¬ digia, Beato Ioanne invocato atque interveniente, divinitus patrata. Quibus permoti Causae Actores ad ulteriora procedere, ipsamque Cau¬ sam adhuc promovere statuerunt, firma solidaque spe freti se felicem optatumque solemnis canonizationis exitum quantocius esse consecu¬ turos. Quare, instante R m o P. Francisco Maria Paolini, Ordinis Minorum Postulatore Generali, attentis litteris postulatoriis Emi ac R m i Dñi S. Congregatio Rituum. 167 S.. R. E. Cardinalis A. Rinaldini, quorundam R m o r u m Sacrorum Antistitum ac praecipue R m i Dñi Ambrosii Daffra, Ventimiliensis Episcopi in cuius dioecesi natus est Beatus Ioannes a Triora, necnon tum R e v m i P. Dionysii Schuler, Ministri Generalis totius Ordinis Fratrum Minorum, tum A d m . R e v . P. Ministri Provinciae R o m a n a e et Fratrum Sodalium eiusdem Provinciae et Conventus Aracoelitani, in cuius ecclesia religiose asservantur peculiarique pietate coluntur sacrae Beati Ioannis exuviae, Emus ac R m u s Dnus Cardinalis Franciscus a Paula Cassetta, Episcopus Sabinensis et huius Causae Ponens seu Relator, in Ordinariis Sacrorum Rituum Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanum habitis, sequens dubium discutiendum proposuit: « An sit signanda Commissio reassumptionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur ? » Et Emi ac R m i Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam R. P. D. Alexandro Verde Sanctae Fidei Prom o t o r e , rescribendum censuerunt: « Affirmative, seu signandam esse Commissionem reassumptionis Causae, si Sanctissimo p l a c u e r i t » . Die 15 Februarii 1910. Facta p o s t m o d u m de his Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas Sua sententiam ipsius Sacri Consilii ratam habens, Commissionem Reassumptionis Causae Canonizationis Beati Ioannis a Triora, martyris, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum, signare dignata est, die 23, eisdem mense et anno. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. L. © S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. v. AURELIANEN. (Orleans). CANONIZATIONIS B. IOANNAE DE ARC VIRGINIS, PUELLAE AURELIANENSIS. Inter solemnes beatificationes, anno elapso 1909, in Patriarchali Basilica Vaticana peractas, e memoria h o m i n u m nunquam excidet illa, qua, Dominica in Albis, per Litteras Apostolicas in forma Brevis Sanctissimi Domini Nostri Pii Papae X, Ven. Ioannae Arcensi Virgini, Puellae Aurelianensi, beatorum coelitum honores primo delati fuere. Non solum cives sed etiam exteri ac praecipue e natione gallica fere innumeri fideles omnesque Episcopi ad illam Basilicam convenerunt. Uno eodemque spi- 168 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ritu ac religione ducti, praefatam Virginem candore et fortitudine admi¬ rabilem devoto affectu venerantes, elevatis oculis extensisque manibus, u n o veluti ore consalutarunt Beatam simul ingeminantes: « Haec dies quam fecit Dominus, exultemus et laetemur in ea ». Ipsa templi decora luce coruscantis amplitudo et magnificentia, cultus et caeremoniarum ordo ac splendor, animorum effusio in laetitia et ardore, adstante mane Missae pontificali ab Episcopo Aurelianensi celebratae universo Coetu Sacrorum Rituum Congregationis una cum Capitulo et Clero vaticano, vespere autem in sacra functione coram Augustissimo Eucharistiae Sacramento publice exposito et ante imaginem, in excelsum super altari Cathedrae collocatam, Beatae Ioannae ipso S u m m o Pontifice Pio X praesente ac orante, sacrorum Purpuratorum c o r o n a c i r c u m d a t o ; haec omnia ad maiorem solemnitatem et religionem valde concurrerunt. Supremi Pastoris omniumque adstantium Antistitum et fidelium atque ipsius gloriosae Virginis Beatae Ioannae c o m m u n e v o t u m , communis oratio ad Christum D e u m , R e g e m regum et D o m i n u m dominantium, pro Ecclesia et Patria. Quot vero et quanta susceperint incrementa, cultus, pietas ac fiducia in novensilem Beatam plane liquet ex triduanis festivitatibus intra annum a beatificatione cum magna pompa, impenso studio, assidua frequentia atque ubere fructu spirituali hucusque cele¬ bratis in Galliae aliarumque regionum civitatibus ac dioecesibus, n e c n o n a recentioribus petitionis Sacrae Rituum Congregationi p o r r e c t i s , pro impetrando Festo cum Officio et Missa propriis nuper approbatis in h o n o r e m Beatae Ioannae ad exemplum et praesidium propositae. Insuper complures gratiae i m o et prodigia Eius meritis et intercessione a D e o patrata feruntur, post indultam eidem Beatae ab Apostolica Sede venerationem. Quapropter, instante R m o P. X a v e r i o Hertzog, Societatis Sancti Sulpitii Procuratore Generali et huius Causae Postulatore, attentisque litteris postulatoriis E m o r u m et R m o r u m S. R. E. Cardinalium Petri Hectoris Coullie, Archiepiscopi Lugdunensis et Viennensis, et Ludovici Henrici Lucon, Archiepiscopi Rhemensis, n e c n o n Rmi Dñi Sta¬ nislai Touchet, Episcopi Aurelianensis, aliorumque A r c h i e p i s c o p o r u m et Episcoporum Galliae, Emus et R m u s Dnus Cardinalis Dominicus Ferrata eiusdem Causae P o n e n s seu Relator in ordinariis Sacrorum Rituum Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanum coadunatis, sequens dubium discutiendum p r o p o s u i t : « An sit signanda Commissio reassumptionis Causae, in casu et ad effectum de q u o a g i t u r ? » Emi ac R m i Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi P o nentis, audito etiam R. P. D. Alexandro Verde Sanctae Fidei P r o m o tore, omnibus sedulo perpensis, rescribere rati s u n t : «Affirmative, seu 169 S. Romana Rota. s i g n a n d a m esse Commissionem, si Sanctissimo placuerit ». Die 15 Februarii 1910. Quibus omnibus Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem Sacri Consilii ratum habens, propria manu signare dignata est Commissionem reassumptionis Causae Canonizationis Beatae Ioannae de Arc, Virginis, Puellae Aurelianensis, die 23, «eisdem mense et anno. Fr. S. L. CARD. £8 S. MARTINELLI, Praefectus. " Philippus Can. Di Fava, Substitutus. SACRA ROMANA ROTA C R A C O V I E N . NULLITATIS MATRIMONII. 1 Pio PP. X feliciter regnante, , Pontificatus Dominationis Suae anno . septimo, die 21 Ianuarii 1910, RR. PP. DD. Seraphinus Many, Ponens, Franciscus Heiner et Ioannes Prior de Turno, in Causa litatis Matrimonii tionis Dna ex Sophia kowski, repraesentati Capite Krasinska, per clandestinitatis, cui adhaesit Procuratorem instante alter in coniux Nazarenum Cracovien. Nul- gradu appella¬ Severinus Chel¬ Ferrata, advocatum, interveniente et disceptante in Causa Defensore Vinculi ex officio, sequen% tem tulerunt sententiam. Sophia Krasinska et Severinus Chelkowski matrimonium contraxe¬ runt Cracoviae, die 28 ianuarii 1892, in ecclesia Patrum Carmelitarum, nuptias benedicente R. P. Priore conventus, et praesente parocho R. D. Mikulski. Cum autem varias ob causas vita communis intolerabilis facta fuisset, Sophia Krasinska, cum audisset a q u o d a m advocato Varsoviensi suum cum Severino matrimonium forsan esse nullum ex capite clandestinitatis, matrimonium suum tanquam nullum ex praefato capite impu¬ gnare coepit, et, rescripto S. Congregationis Concilii, diei 15 maii 1908, causa cognoscenda et definienda commissa est R m o et E m o Ordinario Cracoviensi, Sophia Krasinska pro nullitate matrimonii agente, viro autem ACTA, vol. Il", n. 4. - 15-3-910. ' 12 170 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. suo Severino pro eiusdem valore stante. T a n d e m prodiit, die 4 iunii 1909, sententia qua definitum est non constare de nullitate matrimonii. A. qua sententia c u m appellasset Sophia Krasinska, causa, novis repertis documentis, transmissa est ad S. Congregationem Concilii, et inde ad S. Rotam, in qua, die 12 octobris an. 1909, utraque pars eum R. D. Defensore vinculi convenit ad concordandum dubium. Declaravit autem D. Severinus Chelkowski se desistere a propu¬ gnando valore matrimonii, et agere velle pro nullitate, et authentico mandato procurationis, eiusdem diei 12 octobris, in suum procuratorem et advocatum designavit D. A d v o c a t u m Ferrata, qui iam erat procurator et advocatus Sophiae Krasinska, ap|5ellahtis. Inde concordatum est dubium, ut sequitur: An constet de nullitate matrimonii in casu. In iure, in locis ubi promulgatum est decretum Tametsi, cap. I, de reformatione matrimonii, Conc. Tridentini, requiritur, ad h o c ut matri- monium sit validum, ut celebratum fuerit coram p a r o c h o p r o p r i o , vel alio sacerdote, ex licentia seu delegatione parochi proprii vel Ordinarii. Parochus autem proprius intelligitur parochus in q u o uterque sponsus vel alteruter, domicilium vel quasi-domicilium habet. In facto, agitur, in praesenti causa, de locis in quibus publicatum est decretum Tametsi; in l o c o enim domicilii s p o n s i , Severini Chelkowski, scilicet in dioecesi Posnaniensi, publicatum est decretum; item, in l o c o domicilii sponsae, Sophiae Krasinska, scilicet in dioecesi Zyto¬ meriensi, publicatum est decretum; haec enim dioecesis, n u n c in provincia seu gubernio Kiovensi, pertinebat ad antiquum Poloniae regnum, iii q u o decretum publicatum est opera Sigismundi regis. Ceterum etiamsi decretum non fuisset publicatum in domicilio sponsi vel sponsae, nihil ad rem praesentem faceret; certum est enim decretum publicatum fuisse in l o c o ubi praefati sponsi matrimonium contraxerunt, scilicet Craco¬ viae; porro hoc hodie pacificum omnino est inter doctores, et n o n semel a Sacris Congregationibus Romanis resolutum aut d e c i s u m , nimirum, quando nupturientes veniunt etiam e l o c o ubi n o n est publicatum decretum, in l o c u m ubi publicatum est, eos teneri decreto, licet in h o c l o c o nec domicilium nec quasi-domicilium acquirant. Porro parochus Mikulski, coram quo contractum est matrimonium, n o n erat parochus proprius sponsorum. Verum quidem est genitores sponsae, coniuges Krasinski, habitasse aliquando Cracoviae, in d o m o ab iisdem empta, ad Plateam (seu Viam) Wolska, n. 12, quae via est in territorio parochiae Omnium Sanctorum, cuius tunc erat administrator parochus Mikulski, Sed 1. ° ibi n o n habitaverunt nisi per ultimos menses v S. Romana Rota. 171 anni 1887, et primos anni 1888; reliquo tempore, habitaverunt vel in suis dominiis in Ukrania, vel V a r s o v i a e ; mortuo autem marito an. 1890, Domina Iulia Olga Krasinska, mater sponsae, habitavit cum suis liberis in Ukrania, et anno 1891 V a r s o v i a e ; ibi autem, tempore matrimonii, habitabat cum sua filia Sophia, sponsa Severini Chelkowski; 2. ° paucis diebus ante matrimonium, mater ibi matrimonium et filia profectae sunt Cracoviam, ut celebraretur; ibi autem n o n remanserunt nisi paucis¬ simis diebus, scilicet uno vel altero die ante, et item uno vel altero die post matrimonium; 3. ° Cracoviae autem n o n ' habitaverunt in praefata d o m o ad Plateam Wolska, sed in publico diversorio Grand-Hotel; praefata enim annum domus 1890, et locata quidem fuerat familiae Z a m o y s k i , iam forsan ante (teste Comitissa Zamoyski) tota et integra locata fuerat, quin ullum cubiculum sibi reservasset comitissa Krasinska; et ideo, sive tempore matrimonii, sive forsan in aliis commorationibus, comitissa Krasinska, Cracoviam veniens, habitabat in diversorio; familia autem Zamoyski d o m u m retinuit usque ad eius venditionem anno 1894; 4. ° unde publice declaratum fuit, a magistratibus Cracoviensibus, Domi¬ nam Sophiam Krasinska non commoratam fuisse Cracoviae ab anno 1890 usque ad diem 26 ianuarii an. 1892; eius autem nomen scriptum repe¬ riri ad diem 27 ianuarii 1892 in diversorio Grand-Hotel; 5. ° ceterum Iulia Olga Krasinska, mater sponsae, cuius domicilium eius filia Sophia participabat, o m n e m animum et intentionem abiecerat revertendi Cra- c o v i a m ; vir enim eius, comes Krasinski, non emerat illam d o m u m ad Plateam Wolska nisi eo fine ut sibi suisque civitatem austriacam pro¬ curaret; h o c autem fine obtento, et mortuo marito, nihil poterat amplius viduam eius retinere Cracoviae aut huc revocare. Unde etiam comitissa Krasinska, die 1 iunii 1891, plenissimum mandatum dedit D. Francisco Slenk vendendi d o m u m i s t a m ; q u o d egregie ostendit comitissam vale¬ dixisse habitationi suae Cracoviensi; 6. ° ex parte vere sua, Severinus Chelkowski venit quidem Cracoviam, ut ibi matrimonium contraheret c u m Sophia, sed tantum per m o d u m brevis c o m m o r a t i o n i s ; huc enim venit aliquot diebus (forte 15) ante matrimonium, ut omnia pararet; habitavit in diversorio Grand-Hotel, et u n o vel monium, Cracoviam cum uxore sua reliquit. altero die post matri- Quae omnia clare osten- dunt neque Sophiam neque Severinum, tempore matrimonii, Cracoviae domicilium aut quasi-domicilium h a b u i s s e ; et haec quidem adeo perspicua sunt, ut R e v . D. Mikulski, qui, in depositione sua iuridica coram Iudice Cracoviensi, modis omnibus probare satagebat se fuisse competen¬ tem ad benedicendas has nuptias, ne cogitaverit quidem asserere suam « competentiam » titulo domicili aut quasi-domicilii alterutrius sponsi. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Sed neque competens fuit ex delegatione habita a p a r o c h o vel Ordinario alterutrius sponsi. In attestatione enim parochiali praefati matrimonii, nulla fit mentio huiusmodi delegationis, quae tamen fieri debuisset, et revera fiebat quotiescumque matrimonium celebrabatur vi delegationis (cuius exemplum est in parochiali attestatione matrimonii Hedwigis, sororis Sophiae, q u o d matrimonium item celebratum est Cracoviae, in eadem paro Mikulski affirmat se matrimonio non interfuisse vigore delegationis parochi aut Ordinarii alterutrius sponsi. Unde hac de re n o n est difficultas. Verum non magis firmus est titulus competentiae, quem revera proposuit Rev. Mikulski, scilicet facultas seu delegatio generalis a S, Sede habita. Haec asseruit R e v . D. Mikulski in sua depositione iuridica: « R . D. Serwatowski (cui nempe successerat in administranda parochia Omnium Sanctorum) habuit facultatem assistendi matrimoniis illorum qui matrimonia inire non potuerunt intra fines mortuo autem R. D. Serwatowski, fuit apud imperii Russiaci; me P. Stanislaus Za¬ leski S. L, ostenditque mihi documenta typis mandata, ut mihi per¬ suaderet me eiusmodi personarum matrimoniis valide assistere. posse. Dnus C h e l k o w s k i . vero asseruit suam sponsam esse inter numerum eiusmodi personarum ». Unde titulus competentiae pro D, Mikulski erat, iuxta ipsum, facultas generalis, a S. Sede impetrata, assistendi matrimoniis illorum qui matrimonia inire n o n potuerint in Russia. Verum, inquam, nullo m o d o firmus est hic titulus, Nam 1, °. de huiusmodi facultate generali, vigente anno 1892, nulla ullibi fit mentio; petivit quidem et obtinuit Curia Cracoviensis facultatem generalem parochis delegandam, « benedicendi matrimonia fidelium Russiaci Im¬ perii subditorum, qui gravibus de causis coram parocho proprio, nuptias celebrare nequeunt »; sed serius, nimirum die 10 martii 1896, impetrata est; et insuper concessa est tanquam facultas nova, attentis peculiaribus rationibus animum R. Pontificis m o v e n t i b u s , quin ullo m o d o alludatur ad praeteritam c o n c e s s i o n e m ; quod procul dubio psten^it antea n o n exstitisse huiusmodi facultatem; unde et in sententia R m a e Curiae Cracoviensis tacetur de h a c facultate quam se habere prae¬ tenderat parochus Mikulski; 2. ° insuper facultas quam se habere dixit parochus Mikulski, sicut ea quae a n n . , 1896 concessa fuit, n o n respicit nisi « m a t r i m o n i a illorum f i n e s imperii Russiaci » ; qui porro matrimonia inire n o n potuerunt i n t r a S o p h i a Krasinska d e . illorum numero ; n o n erat, ut statim demonstratur. Fatendum quidem, est fideles subditos imperii Russiaci, qui, vi legum imperii, inscripti erant in publicis tabulis ecclesiae orthodoxae (scilicet & Romana Rota. schismaticae) non potuisse contrahere matrimonium nisi coram ministro o r t h o d o x o (scilicet schismatico). Fatendum est etiam (fere usque ad nostra tempora quibus publicatum est edictum tolerantiae) - praefatum rigorem extensum fuisse etiam ad cives austriacos, ritus graeci rutheni uniti, qui degebant in Russia, ibique b o n a possidebant, ita ut a gubernio Russiaco cogerentur, pariter sub gravissimis poenis, sacramenta in ecclesiis et a sacerdotibus schismaticis recipere. Hi enim, utpote uniti, a patria religione desciverant, et ideo habebantur ut rebelles, q u o s ad uni¬ tatem revocare quibusvis mediis oporteret. Sed alia prorsus erat conditio Sophiae, eiusque fratris et sororum. Ex una enim parte, erant o m n e s cives austriaci, ab anno circiter 1878, q u o pater e o r u m , pro se, u x o r e , et omnibus suis posteris, civitatem austriacam, secundum iura, adeptus erat; ex altera parte, probare pote¬ rant se esse romanos c a t h o l i c o s ; sic Sophia probare poterat se esse romanam catholicam tum fide baptismi subscripta a parocho « Balneo¬ rum S. Iuliani », in Italia, tum authentica attestatione praedicti R e v e rendi Mikulski, parochi in civitate Cracovia, data die 4 augusti 1890, quae exstat in Actis. Unde Sophiae nihil prorsus timendum erat, si sacramenta reciperet in Russia a sacerdotibus catholicis et in specie si matrimonium contrahere, coram sacerdote catholico et in ecclesia catholica. H o c repetunt omnes testes in causa interrogati; h o c etiam asseruit D. Chelkowski, qui tamen tunc temporis stabat pro valore matrimonii; dixit enim, et pluries, coram Iudice Cracoviensi, matrimonium celebratum fuisse Cracoviae, non quia quidquam impedire poterat celebratio¬ nem matrimonii in Russia, sed quia eius sponsa specialem devotionem fovebat erga imaginem Mariae Sanctissimae dictae « na Piasku », quae singulari cultu honorabatur in Ecclesia Carmelitarum Cracoviae, Unde lapsui memoriae tribuenda sunt verba supra relata Reverendi Mikulski: « D. Chelkowski asseruit suam sponsam esse inter numerum eiusmodi personarum », quae scilicet n o n potuerint contrahere matrimonium in Russia sine gravissimis incommodis. I m o factis constat familiae Krasinski, ob acquisitam civitatem austriacam, et professionem religionis r o m a n o - c a t h o l i c a e , nihil amplius timendum fuisse ex parte gubernii Russiaci; Henricus enim, frater Sophiae, matrimonium contraxit Vilnae, in Russia, an. 1897, et nullum inde timuit aut passus est i n c o m m o d u m ; ita etiam Hedwigis, soror Sophiae, solemniter baptizata est Varsoviae, in Russia, quin inde unquam ortum sit pro illa -aut eius familia detrimentum. Et tantum abest ut civibus^austriacis religionem romano-catho¬ licam profitentibus quidquam timendum fuerit ob matrimonia in Russia coram sacerdotibus catholicis publice contracta, ut potius eo m o d o ; illa 174 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. debuerint contrahere, si voluerint ex iis effectus civiles oriri. Quod expresse testatus est Consul R u s s i a c u s , anno praeterito 1909, his verb i s : « Le Consulat Impérial de Russie a R o m e certifie que, d'après la « loi russe, le mariage est reconnu légal quand il a été célébré par les « a u t o r i t é s religieuses de la religion à laquelle appartiennent les con« joints, et selon le rite de cette religion. Si les deux conjoints appar« tiennent à la m ê m e religion, leur mariage doit être célébré par un « ecclésiastique de leur religion (articles 61 et 65 du c o d e , v o l u m e X, « en vigueur depuis 1824 et jusqu'à n o s jours). Par conséquent, une « j e u n e fille, dont le père, originairement sujet russe, aurait changé dé « nationalité dans les formes légales avec toute sa postérité, et baptisée « à l'étranger dans la religion catholique romaine, quoique d'après les « lois russes sur les mariages mixtes elle eût dû être baptisée orthodoxe « g r e c q u e , désirant épouser un catholique romain de nationalité alle« mande, ou de toute autre nationalité, et se trouvant être, au moment « de son mariage, catholique r o m a i n e , et légalement sujette étrangère, « doit faire célébrer son mariage en Russie dans une église catholique « romaine, afin que le mariage soit reconnu valide d'après la loi russe « en vigueur aussi en 1892 ». (Haec attestatio exstat in Actis). Unde cum Sophia esset civis austriaca, et legitime probare posset se esse religione romano-catholicam, liberrime poterat in Russia matrim o n i u m contrahere, ideoque R e v . parochus Mikulski, etiamsi revera habuisset generalem illam facultatem, de qua loquitur in sua depositione, nunquam potuisset eius matrimonio assistere. Et h o c etiam m o d o solvitur aliud argumentum pro validitate matrimonii. Putatum est enim Sophiam, propter gravissimam matrimonium in Russia difficultatem celebrandi, solutam fuisse ab obligatione ser- vandi formam Tridentinam, et ideo potuisse recurrere ad quemlibet sacerd o t e m , etiam n o n parochum p r o p r i u m , nec ab h o c delegatum. Verum, uti constat ex supradictis, nulla fuit Sophiae matrimonium difficultas in R u s s i a , quia n o n erat de numero contrahendi civium illorum, q u o s leges Russiacae premebant, et ideo nullo m o d o soluta fuit ob obligatione servandi formam Tridentinam. Quibus omnibus consideratis et sedulo perpensis, Christi n o m i n e i n v o c a t o , Nos infrascripti A u d i t o r e s , pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus, et definitive sententiamus Constare de Chelkowski et Dominam nullitate matrimonii Sophiam Krasinska, inter et ita Dominum Severinum ad propositum du- bium Affirmative r e s p o n d e m u s ; et exinde sententiam appellatam infirma¬ mus et pro infirmata haberi decernimus et declaramus; Statuentes prae- Secretaria Status. 175 terea expensas a D o m i n o Severino Chelkowski et a Domina Sophia Krasinska in parte aequali esse solvendas. Ita p r o n u n c i a m u s , mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tri¬ bunalium, ad quos pertinet, ut exsecutioni mandent h a n c nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reformatione, Conc. Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis m e d i i s , quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 21 Ianuarii 1910. Seraphinus Many, Ponens L. J$j S. Franciscus Heiner, Ioannes Prior. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS I. AD R. P. AMBROSIUM DE VALENCINA, O. M. C, MODERATOREM PROVINCIALEM PATRUM CAPULATORUM, OB GRATIAS AGENDAS PRO EPHEMERIDE " EL ADALID SERÁFICO " BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITA. Muy Reverendo P a d r e : Con su atenta carta, sin fecha, he recibido la doble colección de la piadosa Revista franciscana «El Adalid Seráfico » que bajo la dirección de V. se publica en esa capital, correspondiente á los años ix y x de su p u b l i c a c i ó n ; y me he apresurado á dar cuenta á nuestro Santísimo Padre el Papa Pio X, de los votos y adhesiones de parte de V. y de los Terciarios y demás lectores de la referida publicación Católica. Muy grato es siempre al atribulado corazón del Sumo Pontífice y de grande consuelo, el ver en la humilde Revista de T V . un medio tan sencillo c o m o e f i c a z para mantener y fomentar la sólida piedad en las familias, p o r medio del espíritu franciscano, que respiran las páginas del Adalid Seráfico. Sigan, pues, trabajando c o n ahinco para que crezcan y se establezcan nuevos centros y Terceras Ordenes y para, que se mantengan y nutran de verdadera y sólida piedad cristiana. » Acta Apostolicae Sedis.- Commentarium Officiale. 176 A este fin el Santo Padre concede c o n paternal afecto una e s p e cialisima Bendición Apostolica para V. los Religiosos de su Provincia, c o n los demás Terciarios y lectores de su Revista. A p r o v e c h o esta ocasión para reiterarme de V. muy R. Padre, afectísimo seguro servidor 24 Enero 1910. R . C A R D . M E R R Y DEL VAL. L. ^ S . . IL AD R. P. D. IOSEPHUM RAYMUNDUM IBARRA, ARCHIEPISCOPUM ANGELORUM, DE UNIVERSITATE CATHOLICA ANGELOPOLITANA GRATULANDI CAUSA. Quae Beatissimo Patri coram renunciasti de Catholica tua Universitate Angelopolitana, quaeque referre voluit eiusdem Athenaei R e c t o r y litteris diei 8 Decembris anni 1909, Revmi etiam Delegati Apostolici necn o n tua laude exornatis, Sanctitati Suae periucunda obvenerunt. Nihil enim Augusto Pontifici potius esse potest, quam ut existant atque floreant Instituta quorum finis sit iuvenes ecclesiasticos aliosque' militiae clericali non adlectos, bonis moribus ac pietate imbuere eosque: o m n e s vel sacris vel civilibus atque liberalibus instruere disciplinis. Q u o d cum duobus abhinc annis in Universitate Catholica Angelopolitana factum conspiciatur, ita ut tam brevi temporis spatio, eiusdem Archidioecesis Ordinario testante, non solum ex eadem Archidioecesi, sed etiam ex aliis Reipublicae Mexicanae provinciis, quin i m m o ex A m e rica centrali alumni eiusdem Universitatis scholas frequentent, eoque successu ut o m n e s amplissimis laudibus cumulent Catholicae Universitatis Angelopolitanae fructus, D e o Optimo Maximo nec n o n Beatae Mariae Virginis patrocinio gratiae quam maximae reddendae sunt. Quo magis autem de die in diem Institutum istud floreat, s u m m o pere interest profecto q u o d Professores eiusdem Athenaei in doctrina catholica tradenda Divum T h o m a m Aquinatem sectentur eumque d u c e m ac magistrum semper habeant; quodque Universitas ista omnino et in omnibus Apostolicae Sedis advigilantiae, auctoritati et mandatis, sub¬ missa permaneat. Quae sane promissio, iisdem litteris contenta tuisque verbis confirmata, magno solatio Beatissimi Patris animo fuit, Eumque in b o n a m spem induxit, q u o d Universitas Angelopolitana magis magis¬ que in dies prosperet melioresque adhuc fructus adferat. Quem in finem, atque etiam ut aliquo m o d o significet quam Sibi cordi sit Universitas Angelopolitana, Augustus Pontifex Tibi, nec n o n Secretaria Status. 177" Rector!, Superioribus, Magistris et Alumnis omnibus specialem apostolicam benedictionem effuso animo impertitur. Maxima autem cum existimatione sum et permanere gaudeo Ampli¬ tudini Tuae R o m a e , ¥1 Ianuarii 1910. addictissimus L. £g S . . R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . III. AD NOBILES ATQUE PIAS FEMINAS QUIBUS COETUS CONSTITUITUR UNIONIS MULIERUM CATHOLICARUM NETENSIS DIOECESIS, OB VENERATIONE OBSE¬ QUIUM SANCTITATI SUAE EXHIBITUM. Illme Signore, Il Santo Padre, Pio X, ha ricevuto il devoto indirizzo inviatogli da cotesto Comitato della Unione delle Donne Cattoliche, a h o m e di tutte le aderenti alla medesima Unione, ed è statò ben lieto di apprendere, insieme alla espressione della L o r o filiale venerazione, lo slancio c o n cui alla v o c e della divina grazia, che le invitava ad un più vigoroso apostolato cristiano, hanno risposto con i propositi di un cuore grande e di un animo volonteroso. Sua Santità fa voti che, mediante una ben disciplinata e costante azione di propaganda, cotesta Unione moltiplichi le proprie forze in una numerosa schiera di madri, spose e sorelle, che col profumo delle virtù e colla soavità dell'affetto cooperino alacremente a condurre le anime a Dio ed a farlo regnare nei cuori, nelle famiglie e nella società. Ed a questo fine l'Augusto Pontefice benedice le Socie tutte di cotesta U n i o n e , e quante, c o n nobile esempio di cristiana carità, vorranno c o n L o r o dividere le fatiche ed il premio di questo santo apo- stolato. Mi valgo volentieri del presente incontro per raffermarmi Delle SS. LL. Illme R o m a , 29 Gennaio 1910. Servitore L. £g S. R. CARD. MERRY DEL V A L . Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 178 IV. AD R. D. CANONICUM E. JANVIER, PRO GRATIARUM ACTIONE DE VOLUMINE " SERMONUM SACRAE QUADRAGESIMAE " ANNI 1909. Monsieur le Chanoine, J'ai présenté au Saint Père le v o l u m e contenant v o s Conférences du Carême de 1909, et Sa Sainteté en a agréé l'hommage avec une grande bienveillance. Le sujet que v o u s avez abordé, est de ceux qui empruntent aux événements de l'heure présente une particulière importance. Dans beaucoup d'esprits, la véritable notion de la loi s'est o b s c u r c i e : 'en dehors de ceux qui sont restés fidèles aux enseignements traditionnels de l'Eglise et à la doctrine qu'elle a reçue de son Divin Fondateur, un grand n o m b r e se sont laissés séduire par des erreurs philosophiques, et par de faux principes issus de la révolution. Rappeler à votre auditoire le véritable fondement de la loi, établir l'existence de la loi naturelle qui en est la participation, montrer que le pouvoir législatif, c o m m e tout pouvoir, vient de Dieu, indiquer l'action bienfaisante de l'Eglise dans les législations humaines, voilà une tâche digne de cette chaire de Notre-Dame, que v o u s illustrez à la suite de v o s éloquents devanciers. C'est à la philosophie traditionnelle c o m m e aux enseignements de la foi, que vous avez voulu, Monsieur le Chanoine, demander la solution des questions que v o u s soulevez. Rien ne peut être plus conforme aux intentions et aux directions du Souverain P o n tife: vous donnez ainsi aux convictions de vos auditeurs une base inébranlable, et v o u s les mettez en garde contre les dangers de certaines philosophies modernes. Le Saint Père vous félicite d o n c de v o s persévérants efforts, et v o u s accorde, avec b e a u c o u p d'affection, la Bénédiction Apostolique. Il prie le Seigneur de faire germer le b o n grain que v o u s avez déposé dans les âmes, et de lui faire porter des fruits abondants qui seront votre encouragement et votre récompense. A v e c mes remercîments personnels pour l'exemplaire que vous m'avez envoyé, je v o u s prie d'agréer, Monsieur le Chanoine, l'expression de mes sentiments bien dévoués en Notre Seigneur. 31 Janvier 1910. R. C A R D . MERRY DEL V A L . Secretaria Status. 179 v. AD R. P. D. I A C 0 B U M VENDAS DE GÉLY, LIBRO EPISCOPUM MINATENSEM, " LE CHRIST ET MA VIE " OB SUMMO GRATIAS PERSOL¬ PONTIFICI OBSE- QUENTER EXHIBITO. Monseigneur, Le Saint Père a eu pour très agréable l'hommage qui Lui a été fait par Votre Grandeur, du livre intitulé « Le Christ et ma vie », dans lequel sont réunies, si heureusement, les notions et les pratiques les plus propres à l'entretien et au développement de la vie chrétienne. C o m m e gage d'abondantes faveurs Divines, Sa Sainteté envoie au pieux et modeste auteur Sa Bénédiction Paternelle. A v e c mes remercîments pour l'exemplaire qui m'a été offert, veuillez agréer, Monseigneur, l'expression de m o n entier dévouement en Notre Seigneur. 11 Février 1910. R. CARD. MERRY DEL V A L . L. £& S. VI. AD R. D. CANONICUM J. L. DE LA PAQUERIE, SACERDOTEM S. C, OB LIBRUM " ÉLÉMENTS D'APOLOGÉTIQUE " OBSEQUENTER Monsieur l e C h a n o i n e , BEATISSIMO PATRI OBLATUM. ; Le Saint Père a agréé avec une particulière bienveillance l'hommage que v o u s Lui avez fait de v o s deux v o l u m e s « E l é m e n t s A p o l o g é tiques » revêtus de l'approbation de l'autorité religieuse. L'intéressant et remarquable ouvrage que v o u s venez de publier, est bien de ceux qui ont le mérite de répondre aux exigences et aux nécessités des temps présents. C'est ainsi que, à la lumière de la foi, d'une saine philosophie et du b o n sens, à l'appui de l'Ecriture S., de l'histoire et des données de la science, vous démontrez d'une manière simple, les grandes vérités de la doctrine catholique en réfutant les objections et les erreurs de l'incrédulité. Le Saint Père se plaît d o n c à v o u s féliciter du zèle qui v o u s a fait entreprendre et poursuivre ce travail, fruit de v o s réflexions et de v o s études, et II ne doute pas que la Divin Sauveur bénira largement ces pages consacrées à la défense de la religion et au bien des âmes. J 80 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. C o m m e gage de ces faveurs célestes les plus précieuses, Sa Sainteté v o u s envoie de tout cœur avec ses remercîments, la Bénédiction Apostolique. Je v o u s remercie sincèrement, pour ma part, des deux exemplaires que v o u s avez bien voulu m'envoyer, et je v o u s prie d'agréer, Mon- sieur le Chanoine, l'expression de mes sentiments dévoués en Notre Seigneur. 22 Février 1910., R. CARD. M E R R Y DEL V A L . L, * S. VII. AD R. D. RAMIRUM FERNANDEZ VERSITATE PONTIFICIAE Y VALBUENA, TOLETANAE, OB PRAEFECTUM STUDIORUM UNIGRATIARUM ACTIONEM PRO DUOBUS EXEMPLARIBUS OPERIS " LA ARQUEOLOGÍA GRECO-LATINA ILUSTRANDO EL EVANGELIO ". Muy respetable M o n s e ñ o r : Con su atenta carta del día 8 del corriente he recibido los ejemplares de su obra « La Arqueología greco-latina ilustrando el Evangelio »,. y me he apresurado á poner en manos del Padre Santo el ejemplar dedicado á su augusta persona, encargándome le diera en su nombre muy expresivas gracias, y le trasmitiera la Bendición Apostólica. P o r mi parte, después de darle á V. las mas afectuosas gracias por el ejemplar que me ha remitido, tengo ahora el gusto de felicitarle por sus trabajos, que son claro testimonio de su incansable laboriosidad y celo santo en defender él tesoro divinó de los sagrados libros. Que el Señor bendiga sus esfuerzos y le c o n c e d a su santa gracia. R o m a , 22 Febrero 1910. R. CARD. M E R R Y DEL VAL.. VIII. AD R. P. D. IOANNEM M. A. MORICE, EPISCOPUM CAIESENSEM, OB VENERATIONIS OBSEQUIUM OCCASIONE SPIRITUALIUM EXERCITIORUM CLERI EIUSDEM DIOECESIS BEATISSIMO PATRI EXHIBITUM. Monseigneur, Je n'ai pas manqué de mettre entre íes mains du Saint Père « l ' A d r e s s e » que Votre Grandeur m'envoyait, le 26 Janvier p., signée par Elle même et par les membres de son clergé réunis pour les exercices spirituels de la retraite. Secretaria Status. Cette expression 181 de filial h o m m a g e , de dévoument et d'entière obéissance au Souverain Pontife, a été chère à son cœur paternel. Il aime à croire que ces saints jours, écoulés dans la, retraite et dans la méditation, contribueront puissamment à ranimer le"zèle et l'esprit sacerdotal des ministres de Jésus Christ, pour se dévouer avec une nouvelle ardeur à la sanctification des âmes, en travaillant à leur sanctification personnelle. C o m m e gage des grâces Divines, les plus abondantes qu'il demande à, Dieu de répandre, au milieu des difficultés actuelles, sur Votre Grandeur et sur son d i o c è s e , le Saint Père vous envoie de tout cœur la Bénédiction Apostolique ainsi qu'au clergé et aux fidèles confiés à v o s soins. Je profite volontiers de cette occasion pour vous exprimer, Monseigneur, mes sentiments très dévoués en Notre Seigneur. Le 25 Février 1910. R . C A R D . M E R R Y DEL V A L . L. XS. AD ALOISIUM BAHIA Y URRUTIA, QUI GENERALI CATHOLICORUM COETUI PRAEEST. Muy consoladores han sido para el paternal Santísimo Padre Pio X, los reiterados actos corazón de Nuestro de fe y piedad cristiana, que espontánea y simultáneamente han tenido lugar en toda España, celosa de defender la cristiana e d u c a c i ó n , de sus hijos, contra las asechanzas de las escuelas anticristianas; pero la grandiosa Asamblea de Madrid, celebrada el día 2 del corriente m e s , c o n el mencionado o b j e t o , contiene una importancia de tal naturaleza, por el número de los concu- rrentes y p o r haber tomado parte en ella todas las clases de la Sociedad, que han sido de especialísimo agrado de Su Santidad. Al felicitar á V. y Junta Directiva p o r el éxito extraordinario de dicha Asamblea, me es muy grato participarle, que Su Santidad agradece el Mensaje que c o n tal motivo se han servido mandarle, y les c o n c e d e á VV. y á Cuantos católicos han tomado parte, una especial Bendición Apostólica, que desea fecunde y consolide la unión ejemplar c o n que tantos católicos han llevado á cabo una obra de tanta importancia. Con este motivo se ofrece de V. atento seguro servidor R o m a , 25 Febrero 1910. ••» L. ^ S. °: : •: <<•;. • R. C A R D . MERRY DEL VAL. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. m DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Die 15 mensis Martii 1910, in Palatio Apostolico Vaticano, habita fuit Congregatio Sacrorum Rituum Particularis, in qua, Causae infrascriptae rela¬ tae sunt, nimirum: ARMACANA. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI OLIVERII P L U N K E T , P R I M A T I S H I B E R N I A E , ARCHIEPISCOPI A R M A C A N I . Super Dubio: « An constet de validitate Processuum Apostolica Auctoritate constructorum; item de obedientia praestita Decretis sa. me. Urbani Papae VIII, de non cultu editis, in casu et ad effectum de quo agitur ? » TAURINEN. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI IOSEPHI C A F A S S O , SACERDOTIS SAECULARIS, COLLEGII ECCLESIASTICI TAUR1NENSIS R E F O R M A T O R I S . Super Dubio: « An constet de validitate et relevantia Processus Apostolica Auctoritate in Curia Taurinensi constructi super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere praefati Ven. Servi Dei in casu et ad effectum de quo agitur ? » VALENTINA. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. S E R V A E DEI M A R I A E MICHAELAE A S A N - CTISSIMO S A C R A M E N T O , FUNDATRICIS CONGREGATIONIS A N C I L L A R U M SANCTISSIMI SACRAMENTI ET C A R I T A T I S . Super Dubio: « An constet de validitate Processuum tam Apostolica quam Ordinaria Auctoritate constructorum: testes sint rite ac recte examinati, et iura producta legitime compulsata, in casu et ad effectum de quo agitur ? » MEDIOLANEN. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS V E N . SERVI DEI B A R T H O L O M A E I C A N A L E , SACERDOTIS PROFESSI CONGREGATIONIS CLERICORUM R E G U L A R I U M S. P A U L I BARNA¬ BITARUM. Super Dubio: « An constet de validitate et relevantia Processus, in Archidioecesi Mediolanensi Auctoritate Apostolica constructi, super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere praefati Ven. Servi Dei, in casu et ad effectum de quo agitur ? » Diarium Romanae Curiae. 183 SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnato di nominare: 23 Febbraio 1910. — L'Emo Sig. Cardinale Mariano Rampolla del Tindaro, Presidente dell'Accademia Romana di San Tommaso d'Aquino. 7 Marzo 1910. — L'Emo Signor Cardinale Domenico Ferrata, Protettore delle Suore del S. Cuore di Gesù in S. Quentin. 11 Marzo. — L'Emo Sig. Cardinale Beniamino Cavicchioni, Prefetto della S. Congregazione degli Studi. Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata di nominare: Protonotario apostolico ad instar participantium: 28 Febbraio 1. 910. — Rev. D. Luigi Martino, Arciprete emerito di Modu¬ gno in diocesi di Bari. Prelati domestici: 17 Febbraio 1910. — Rev. D. Matteo Vido, Vicario generale della diocesi di Tine. 21 Febbraio. — Mons. Giuseppe Hendrick, Cameriere Segreto Soprannumerario di S. S., della diocesi di Rochester (St. Un. ). 26 Febbraio. — Mons. Vincenzo Hausner, Cameriere Segreto Soprannumerario di S. S., parroco in Müglitz diocesi di Olmütz. ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 22 Febbraio 1910. — Al Sig. Dott. Alberto Blancas, Inviato Straordinario e Ministro Plenipotenziario della Repubblica Argentina presso la S. S. La Commenda dello stesso Ordine: 19 Febbraio 1910. — Al Sig. Enrico Aynard, Presidente del Consiglio centrale della Società di S. Vincenzo de Paoli in Carcassona. 26 Febbraio. — Al Sig. Ludovico de Buggenoms, Presidente della Società di Archeologia e dell'Opera dei Circoli militari in Liegi. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 26 Febbraio 1910. — Al Sig. Francesco Zanetti. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 19 Febbraio 1910. — Il Rev. D. Giorgio Zinnicq van Bergmann, Parroco a Tilburgo; — Il Rev. D. Alessandro Jaivenois, della diocesi di Troyes. Camerieri segreti di spada e cappa soprannumerari: Febbraio 1910. — Il Sig. Stellier R. H. Gosselin di Errwood Hall, della diocesi di Shrewsbury (Inghilterra). 3 Marzo 1910. — Il Sig. David E. Kenny, della diocesi di Trenton; — Il Sig. Michele Karski, della diocesi di Sandomir. Cameriere d'onore in abito paonazzo: 19 Febbraio 1910. — Il Rev. D. Angelo Callegari, della diocesi di Bru¬ gnato. NECROLOGIO Marso 1910. — Mons. Domenico Riccardi, Vescovo di Sarsina. A n n u s II. - V o l . 11. D i e 31 Martii 1 9 1 0 . Num. 5. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. SODALITIO " MARIAE REGINAE CORDIUM " IN URBE INSTITUTO NONNULLAE INDULGENTIAS IN PERPETUUM CONCEDUNTUR, ADDITO PARITER IN PERPETUUM INDULTO ALTARIS PRIVILEGIATI PERSONALIS PRO SOCIIS SACER- DOTIBUS. P I U S P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Fidelium sodalitates ad pietatis et caritatis opera patranda institutae, quasi cohortes auxiliares, in sacri muneris exercitatione clerum adiuvant, et tum divini cultus decori pro¬ spiciunt, tum actuoso studio intendunt, ut potiora in dies christiana res incrementa suscipiat. Haec animo repetentes R o m a n i Pontifices Nostri Decessores, sapienti quidem consilio, societates ipsas, ut propositum sibi finem facilius consequi quirent, peculiaribus gratiis et privilegiis, munire et cohonestare consueverunt. Iamvero cum dilectus filius Hubertus Maria Ghebard, Procurator generalis Societatis Mariae B. Montfort nec non Filiarum a Sapientia, Nos enixis precibus flagitaverit ut Christi fidelibus adscriptis vel adscribendis Sodalitio sub titulo Mariae Reginae Cordium canonice instituto, in hac Alma Urbe, per litteras a Cardinali Nostro in eadem Urbe Vicario in spiritualibus generali, die xvi Iunii mensis anno MCMVI datas, penes publicum Sacellum q u o d adiacet Collegio Montfort, in vico urbano cui a Sardinia nomen, nonnullas spirituales gratias, de thesauro Ecclesiae largiri dignaremur, Nos quibus nihil antiquius quam ut pietas christiani populi magis ac magis erga Deiparam Virginem, Salvatoris Nostri altricem, augeatur, amplificetur, votis his annuend u m quantum in D o m i n o possumus, existimavimus. Quae cum ita sint, ACTA, vol. II, n, 5. — 3 1 - 3 - 9 1 0 . 13 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 186 de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli A p o s t o lorum Eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus qui eandem societatem titulo Mariae Reginae Cordium penes Collegium Montfort, huius Urbis canonice erectam in posterum rite ingredientur, die primo eorum ingressus, si vere poenitentes et confessi pserint, plenariam; ac tam inscriptis quam in S. Synaxim sum¬ posterum inscribendis ipsa in societate sodalibus, qui admissorum confessione expiati, ac c o e lestibus Epulis refecti, quotannis die festo B. M. V. ab Angelo salutatae, supradicti Collegii Montfort publicum Sacellum a primis vesperis ad o c c a s u m solis diei huiusmodi visitent, ibique pro Christianorum Principum c o n c o r d i a , haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, plenariam q u o q u e o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o c o n c e d i m u s . Porro largimur sodalibus ipsis, si malint liceat, plenariis his indulgentiis, vita functorum labes poenasque expiare. Praeterea sacerdotes in memorata Sodalitate tam inscriptos quam in posterum rite inscribendos, altaris privilegiati personalis indulto, ita per praesentes Apostolica Nostra auctoritate donamus, ut iidem tribus cuiusque hebdomadae diebus, ad lubitum eligendis, si ad quodlibet altare Missam pro defunctorum ani¬ mabus piandis celebrent, eadem Missa, illi animae pro qua facta fuerit n o n minus suffragetur, quam si fuisset ad privilegiatum altare peracta. N o n obstantibus Constitutionibus et ordinationibus Apostolicis, ceterisque, speciali licet et individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Datum R o m a e , apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die i Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. © S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. Acta Pii PP. X. 187 II. CONSOCIATIO PRECUM PRO SCANDINAVORUM CONVERSIONE IMPETRANDA E R I GITUR IN ABBATIA S. MAURITII CLARA VALLENSIS, IN DIOECESI LUXEM¬ BURGENSI, CUM FACULTATE INSCRIBENDI SOCIOS UBIQUE TERRARUM, ET CUM INDULGENTIIS CONSUETIS. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Pias inter fidelium consociationes quae vel boni operis exemplo, vel precum c o m m u n i o n e clerum adiuvant in sacri ministerii partibus implendis, illas quidem interposita auctori- tate Nostra apostolica sancire, ac thesauro Ecclesiae singularibus de gratiis locupletare maturamus, quas sociorum numero et propositi finis opportunitate, praestare ceteris noverimus. Iamvero compertum Nobis est dilectum filium Paulum Renaudin A b b a t e m S. Mauritii Claravallensis, in dioecesi Luxemburgensi, miranda Anscharii sancti vitae facinora memoria repetentem salutare ac frugiferum consilium mente molitum esse instituendae fidelium societatis quae eo spectet ut, assidua prece, populorum qui septentrionales Europae veram Christi fidem a coelesti numine tabulae Abbatia docent, Sanctum Corbeiensi Anscharium regiones incolunt, reditum ad impetret. monachum Fastorum Ecclesiae benedictinum, in Gallia, instantibus Daniae et Sueciae septentrionales Europae oras Evangelii praedicandi causa ex regibus, lustrasse ac tam uberes ibidem in Dominico agro r e c o l e n d o fructus percepisse, ut universos Scandinaviae Daniaeque p o p u l o s Christo lucrifecerit. Inde apostolicis laboribus praemium obtinuit meritis n o n impar; Hammaburgen¬ sium enim Antistes electus est, et a Decessore Nostro Gregorio P P . IV sacro pallio donatus, in regionibus Borealibus Ordinis decus atque Sedis legatus fulgidum extitit. cum labentibus saeculis hae nobiles regiones, grassante Sed benedictini Sanctae constitutus, ornamentum haeresi lutherana a fide R o m a n a misere desciverint, ipse dilectus filius Paulus Renaudin A b b a s sui muneris esse ratus populorum illorum ad veram catholicam fidem reditum ferventibus votis a Deo impetrare, piam in suo abbatiali templo erigendam cogitavit consociationem fidelium, qui ad Scandinaviae conversionem animum intendentes, continuas D e o funde¬ rent preces, per quas super Evangelii praecones divinae gratiae ros ab Alto dimitteretur. Nunc autem c u m idem A b b a s N o s enixis precibus adierit, ut consociationem eandem, Apostolicae potestatis sanctione, instituere dignemur, Nos generosis huiusmodi coeptis ex nativo apostolatus Su- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 188 premi officio aspirantes optatis his piis et salubribus ultro libenterque annuendum existimamus. Quae cum ita sint, haec decernimus. 1. In Abbatia Sancti Mauritii Claravallensis intra fines dioecesis Luxemburgensis, consociationem precum ad obtinendum reditum ad catholicam fidem Scandinavorum populorum, nempe Danorum, Sueco¬ rum ac Norvegorum, Apostolica Nostra auctoritate, tenore praesentium, erigimus et instituimus. % Patronos Sodalitatis esse volumus B. Mariam Virginem sub titulo Assumptionis, Sanctum Paulum, Sanctum Anscharium, Sanctum Canu¬ tum, Sanctum Olavum et Sanctam Birgittam. 3. Esto consociationis praeses A b b a s pro tempore existens S. Mauritii Claravallensis, qui per se, vel per alium quemvis ex monachis suis ab ipso electum, societatem eandem moderabitur. 4. Fas sit c u i c u m q u e fideli catholico ubique terrarum degenti, in ipsam consociationem rite ingredi. Nomina vero sodalium inscripta v o l u m u s peculiari libello, in memoratae Abbatiae tabulario asservando. 5. Sodales quotidie una saltem vice Salutationem Angelicam reci¬ tare teneantur, pro Scandinavorum trandae conversionis voluntatem, conversione, reliquis atque orationibus hanc impe¬ suis adiiciant; animas autem vita functorum e regionibus Scandinavis, quae in purga¬ torio igne detineantur, singulari prece prosequantur. giferis his exercitationibus, spiritualia etiam Praeterea ut fru¬ accedant carismata, de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli A p o s t o l o r u m Eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus ex utroque sexu, ubique terrarum degentibus, qui in consociationem ipsam in posterum ingredientur, die primo eorum ingressus si vere poenitentes et confessi sacram Synaxim sumpserint, plenariam; ac tam inscriptis, quam in posterum inscribendis ipsa in consociatione precum sodalibus, in cuiuslibet eorum mortis articulo, si item vere poenitentes et confessi ac sacra Communione refecti, v e l quatenus ut facere nequiverint, saltem contriti, n o m e n Iesu, ore, si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, et mortem tanquam peccati stipendium submisso animo susceperint, etiam plenariam; tandem iisdem nunc et in posterum existentibus super enun¬ ciatae consociationis sodalibus, qui admissorum confessione rite expiati, atque Angelorum pane refecti, diebus festis coelestium Patronorum ipsius consociationis, nempe festivitate Deiparae Virginis sideribus receptae, et diebus quibus Sancti Pauli, Anscharii, Canuti, Olavi ac Birgittae festa celebratur propriam consociationis ecclesiam exstet in locis ubi commo¬ rantur, secus suam cuiusque ecclesiam curialem, a primis Vesperis ad occasum diei huiusmodi visitent; ibique pro christianorum principum 189 Acta Pii PP. X. concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac Sanctae Matris Ecclesiae exaltatione, pias ad D e u m preces effundant, q u o ex his die id agant, item plenariam omnium peccatorum quorum indulgentiam ac remissionem misericorditer in D o m i n o concedimus. Porro largimur sodalibus ipsis, si malint fas siet, excepta plenaria in articulo mortis lucranda indulgentia, reliquis aliis plenariis indulgentiis de quibus supra habita mentio est, vita functorum labes poenasque expiare. Contrariis nonobstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae m u nitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e , apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die VIII mensis Martii McMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L $ S. C A R D . M E R R Y DEL a Secretis VAL Status. EPISTOLAE I. VENERABILI FRATRI AGNELLO, EPISCOPO NOLANO, OB L EXPLETOS ANNOS SACERDOTII. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem.. — Q u o d c o g n o v i m u s ex tuis proximis litteris te propediem quinquaginta sacerdotii annos c o m p l e t u r u m , id Nobis scilicet valde gratum fuit, praesertim quia videbamus dari Nobis causam eius testandae benevolentiae, qua te ob merita prosequimur. Itaque, c u m tibi iam nunc gratulamur q u o d virtutem diligentiamque tuam usque adhuc provexit divina benignitas, magnamque et aetatis et meritorum accessionem optamus, tum ponti¬ ficalis indulgentiae muneribus volumus fausti diei, in quem memoria tuae consecrationis incidet, augere laetitiam eamque facere fructuosio¬ rem. Quare in eum diem damus tibi, ut, c u m Sacrum facies, plenariam peccatorum veniam a D e o impetres; atque h o c idem tribuimus omnibus; 190 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. de tuo grege fidelibus, qui, rite Confessione abluti et Sanctissimi Eucharistia refecti, te ipsum et Nos remque christianam D e o commendaverint. Auspicem autem divinorum munerum, tibi, venerabilis frater, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum die XVII Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . IL AD GABRIELEM MARIAM FRATRUM "A SCHOLIS CHRISTIANIS " ANTISTITEM GENERALEM, OB CELEBRANDUM QUINTUM ET SEPTUAGESIMUM ANN1VERSARIUM A RESTITUTIS DOMIBUS, RELIGIOSIS TIRONIBUS INSTITUENDIS. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Quem datis ad N o s litteris nuntiasti propediem celebrandum quintum et septuage¬ simum annum a restitutis d o m i b u s , religiosis tironibus Societati cui naviter praees instituendis, eundem n o n tibi tantum ac tuis, sed et Nobis gaudio scito futurum. Compertum quippe habemus hosce annos nec laborum expertes, neque v a c u o s fructibus v o b i s effluxisse. Vix enim memoratu opus est quantum in provehenda christiana popularium adolescentium institutione contulerint opere qui ex domibus eisdem pro¬ diere optimae disciplinae alumni, et quantum ex actuosa eorundem caritate, religiosa civilisque res perceperit utilitatis. Laetamur ex animo tam praeclara molimina, eaque, tua sollertia et Episcoporum favore auctis religiosis tironibus qui doctrina et sancti¬ monia perspicui laborantibus fratribus suppetias veniant, maiora in dies incrementa confidimus captura. Sane in quae incidimus tempora, quaeque adolescenti aetati struuntur insidiae ut mature a religione et a virtute abducatur, studiis eorum qui sese b o n o devovent pueritiae multam parant messem. Ne desint: ergo operarii qui eam sedulo excolant ut col¬ ligant uberrimam. Id a D e o supplices contendimus: et ut e sententia cadant vota Nostra, o c c a s i o n e m nacti subeuntis domesticae tuae laeti- tiae, tibi, dilecte Fili, tuisque sodalibus universis amantissime benedici¬ mus, rati patris benedictionem filiorum d o m o s firmas reddere ac perenni prole fecundas. Datum R o m a e , apud S. Petrum die XXIII Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . Acta Pii PP. X. III. DILECTIS FILIIS CAROLO KANTER ADLECTO INTER ANTISTITES DOM. PONT. ET MARCHIONISSAE ADELI PALLAVICINI PRAESIDIBUS PIAE SOCIETATIS " A B , ALTARI ", IN QUINQUAGESIMO A CONDITA SOCIETATE ANNIVERSARIO. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Exeunte anno quinquagesimo a condita pia Societate cui praesidetis, recte existimastis, quas dabatis nuper ad Nos litteras, eas Nobis fore periucundas. Etenim nihil sanctius, nihil salubrius esse potest, quam, q u o d v o b i s est p r o p o situm, p r o m o v e r e cultum Sacramenti Augusti, simulque inopiae subve¬ nire sacrarum a e d i u m , ubi necessariae supellectilis copia desideretur. In h o c autem apparet plane eximiam valdeque fructuosam adhuc vestram industriam exstitisse. V o b i s igitur plurimum gratulamur, quin etiam gratias ingentes agimus, q u o d , vestram et c o m m u n e m foventes in Christum D o m i n u m pietatem, optime de Ecclesia sancta mereri consuevistis. Praeterea, q u o d documento sit paternae in v o s benevolentiae Nostrae, v o b i s singulis, quotquot estis de ista Societate, damus, ut anno vertente, semel, q u o d i e cuique libuerit, m o d o rite expiati Sancta de altari libaveritis, plenariam peccatorum veniam apud Deum impetretis. Q u o d reliquum est, Societatem vestram, q u a m gaudemus late per Hungariae dioeceses iam esse propagatam, magnopere velimus ut] omnes boni opibus suis atque studiis iuvent. Auspicem vero coelestium munerum, vobis, dilecti filii, cunctisque vestris sodalibus apostolicam benedictionem peramanter impertimus. D a t u m R o m a e , apud S. Petrum die XXVII Februarii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X. IV. DILECTO FILIO NOSTRO PETRO S. R. E. PRESB. CARD. COUILLIÉ, ARCHIEPISCOPO LUGDUNENSI. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae nuper facta sunt R o m a e hostiliter et contumeliose in Ecclesiam sanctam, c u m foederatae i m p r o b o r u m manus annuam memoriam hominis flagi¬ tiosissimi celebrarent, ea certe animo Nostro, tot iam curis afflicto, ma- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. gnam aegritudinis accessionem importarunt. Vidimus enim, inimicis Crucis Christi datam in hac sacra Urbe licentiam, ut maiestatem R o m a n i Pontificatus sanctitatemque religionis catholicae incredibili conviciorum petulantia luce palam appeterent, idque, q u o d m a x i m o d o l o r e fuit, c u m gravi offensione adolescentiae et plebis imperitae. Sed tamen miserentis Dei beneficio, qui acerbitates rerum tempestivis mitigare solatiis et de malis b o n a solet quaerere, per eos ipsos dies factum est, ut, c o m m o t i s indignitate rei animis catholicorum, undique ad Nos afferrentur pietatis atque obsequi! praeclara testimonia: quibus n o n parum eam Nostram aegritudinem levari sensimus. Ad id officii Nobis tribuendum n e m o te diligentior fuit, dilecte fili 'Noster, qui per litteras amantissimas n o n solum tuo, sed etiam dioecesis tuae nomine, s u m m a m Nobis fidem es pollicitus; tametsi eam v o s c u m omni Gallia catholica egregie praestatis, tot tantaque i n c o m m o d a perferentes pro Ecclesia, constantia mirabili. Nobis autem vestrum h o c studium Nos consolandi sane fuit i u c u n d u m , itemque fausta omina, quibus Nos in p r o x i m u m diem nominalem estis prosecuta Quare, agentes ex animo gratias, tibi, dilecte fili Noster, et Clero p o p u l o q u e tuo apostolicam benedictionem, auspicem coelestium munerum ac testem praecipue benevolentiae Nostrae, peramanter impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum die xiv Martii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . S. Congregatio de Sacramentis. 193 S. CONGREGATIO DE SACRAMENTIS i. ROMANA ET ALIARUM. DUBIORUM CIRCA DECRETUM DE SPONSALIBUS ET MATRIMONIO. In plenariis comitiis a S. Congregatione de disciplina Sacramentorum habitis, die 12 martii 1910, sequentia proposita fuerunt dirimenda dubia nimirum: I. Quid intelligendum sit nomine « regionis », seu in qua distantia debeant versari contrahentes a l o c o in q u o est sacerdos competens ad assistendum matrimonio, ut h o c possit valide et licite iniri coram solis testibus ad n o r m a m art. VIII decr. « Ne temere ». II. Accidit n o n raro ut ob sacerdotum inopiam plures paroeciae ab u n o tantum parocho regantur, qui easdem o m n e s singulis mensibus invi¬ sere nequit. Sunt pariter quaedam amplae paroeciae, vicos etiam c u m sacello publico valde dissitos continentes, qui infra mensem, tum ob viarum asperitatem, tum ob f l u m i n u m impetum lustrari a parocho nequeunt o m n i n o , nec parochus a fidelibus adiri potest. Quaeritur: a) Possintne fideles paroeciarum in primo casu, elapso mense quin parochus advenerit, valide ac licite matrimonium contrahere c o r a m duobus testibus tantum, iuxta art. V I I I ; b) Quilibet vicus in secundo casu possitne tamquam « regio » haberi, ita ut ibi degentes facultate praefati art. VIII uti valeant. III. Utrum valide matrimonium c o r a m solis testibus ineat qui in « regionem », de qua art. VIII in fraudem legis se conferat. IV. An possint adhiberi ut testes mali christiani atque adeo pagani in ordine ad observandas praescriptiones art. II, III, VII et VIII. V. Quoad menstruam commorationem et vagos quaeritur: a) Utrum commoratio menstrua, de qua in art. V, § 2 sit accipienda sensu relativo, i. e., q u o a d eos qui alibi habent domicilium aut quasi-domicilium, an sensu absoluto, seu q u o a d illos qui nullibi praedictum domicilium aut quasidomicilium habent; b) Utrum parochus vel Ordinarius proprius, de q u o e o d e m art. V, § 3, sit parochus vel Ordinarius commorationis menstruae 194 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sensu absolute- a c c e p t a e ; c) Utrum nomine vagorum, de quibus art. V, § 4, ii o m n e s veniant qui destituuntur domicilio et quasi-domicllio, an ii tantum qui, domicilio et quasi-domicilio destituti, praeterea nullibi habent p a r o c h u m vel Ordinarium commoratione saltem menstrua acqui¬ situm. VI. Accidit ut parochorum coadiutores ab Episcopis nominentur, et quidem ex iure particulari facultate assistendi coniugiis n o n sint instructi; tamen usuvenit ut, ab incepto officii exercitio, parochis non contradicentibus, sed irrequisita eorum licentia, matrimonii adsistant, in libris etiam matrimoniorum adhibentes solam sui ipsorum subscription e m ; i m o praesertim in maioribus paroeciis semper vel fere semper matrimoniis adsistant. Quaeritur in c a s u : a) An matrimonia coram coadiutoribus hucusque inita, tacentibus parochis, sint valida; b) Quatenus affirmative, an licite coadiutores se gerant in assistentia connubiis praestanda ab incepto officii exercitio, absque expressa parochorum deleg a t i o n e ; c) Utrum tolerari possit m o s ut coadiutores omnibus vel fere omnibus matrimoniis in paroecia adsistant, an potius parochi urgeri debeant ad hanc adsistentiam ut plurimum et ordinarie per seipsos explendam, nisi legitima et gravi causa, onerata ipsorum conscientia, impediti fuerint, quo in casu deputationem coadiutoribus conferant et ita solitis verbis connubia in libris matrimoniorum describantur. VII. Utrum per art. T decreti maneat abrogatum ius speciale ante illud decretum in Hispania vigens, et ad Americam Latinam extensum, vi cuius ad valorem sponsalium requirebatur scriptura publica a notario subscripta. VIII. Utrum Ecclesiae regulares exemptae ad tenorem decreti exi¬ stimari possint et valeant tamquam territorium parochi seu Ordinarii, in q u o r u m territoriali districtu sunt sitae, ad effectum adsistentiae matrimonii. I X . An et q u o m o d o annuendum sit petitionibus quorundam Ordi¬ nariorum, n i m i r u m : 1. ° Episcopi Rosensis postulantis dispensationem ab obligatione imposita per art. I X , § 2 adnotandi in libro baptizatorum coniuges tali die in sua paroecia matrimonium contraxisse; 2. ° Vicarii Apostolici Kiam-Si Orientalis postulantis dispensationem n o n solum ab obligatione adnotandi matrimonium contractum in libro baptizatorum, sed etiam in libro matrimoniorum; 3. ° quorundam Ordinariorum Sinen¬ sium qui quaerunt: Utrum responsum S. C. G. diei 27 Iulii 1908, ad VII, restringatur ad solos duos casus tunc in quaesito p r o p o s i t o ; et, quatenus affirmative, postulant ut responsum extendatur necessitatis; 4° Episcopi Mangalorensis ad alios casus verae qui postulat ut sibi facultas S. Congregatio de Sacramentis. 195 detur permittendi ut matrimonium celebratum in libro matrimoniorum describi possit a Sacerdote qui ex delegatione parochi matrimonio adstitit, quando parochus sit absens. Et Emi Patres ad huiusmodi dubia ita respondendum censuerunt: R. Ad I. ™ Matrimonium potest valide et licite contrahi coram solis testibus sine praesentia Sacerdotis competentis ad assistendum semper ac, elapso iam mense, Sacerdos competens absque gravi i n c o m m o d o haberi vel adiri nequeat. Ad 2. um Ad 3. um Ad 4. um Provisum i n primo. Affirmative. Q u o a d qualitates testium a decreto « Ne temere » nihil esse immutatum. um Quoad 5. Ad a et 6. Provisum per responsum ad quintum datum a S. G. Concilii die 28 Martii 1908. Ad e: Nomine vagorum, de quibus art. V, § 4, veniunt omnes et soli qui nullibi habent parochum vel Ordinarium proprium ratione domicilii vel menstruae commorationis. Q u o a d 6. um Ad a: acquiescant, facto verbo cum S S m o ; ad b: ser- ventur de iure servanda; ad c: quoad assistentiam matrimoniis a parochis personaliter praestandam Archiepiscopus pro suo iure urgeat si quae sunt de ea re leges Concilii Provincialis. Q u o a d descriptionem matrimonii celebrati servetur art. IX Decreti «Ne temere» et praescriptum Ritualis Romani. Ad 7. um Affirmative. Ad 8. um Affirmative. Quoad 9. um Ad l. um Non expedire e t a d mentem. Mens, est u t Ordi- narius aliique ipsius cooperatores, quantum in D o m i n o possunt, satagant illam perniciosam superstitionem ab animis fidelium avertere, qua ab usurpandis Sanctorum nominibus in baptismo receptis deterrentur. Doceant ipsos, ] frequenter, idcirco nomina eis imponi Sanctorum, ut eorum exemplis ad pie vivendum excitentur et patrociniis protegantur. Parochis vero aliisque [animarum curae praepositis sacerdotibus c o m mendent, ut quamdiu illa perniciosa superstitio eradicari n o n possit, omni, qua valeant, diligentia libros parochiales conscribant, etiam adhibita opera aliorum, quorum industria ea in re iuvari posse credant. Quodsi in casu particulari verum n o m e n coniugati scire n o n poterunt, stante morali impossibilitate legem observandi, ea n o n obligantur. Ad 2. um Non expedire q u o a d utrumque e t a d mentem. Mens est: Ordinarios curare debere, ut a Missionariis regesta celebratorum matrim o n i o r u m diligenter conficiantur et conserventur, eisque p r o suo pru- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 196 denti arbitrio praescribere cautiones ad vitanda i n c o m m o d a exposita, adhibitis etiam, si opus fuerit, signis conventionalibus. Ad 3. u m Ad 4. um Quoad l . u m Negative; q u o a d 2 . u m Provisum i n p r i m o . Pro gratia prudenti arbitrio e t conscientiae Episcopi. Die autem 13 eiusdem mensis et anni SSmus Dominus Noster, audita relatione infrascripti Secretarii, supra relatas resolutiones ratas habere et approbare dignatus est. D. CARD. FERRATA, Praefectus. L. © S . Ph. Giustini, Secretarius. IL M E S S A N E N . SEU R H E G I N E N . PRAESUMPTIONIS DE MORTE. Mense Martio 1910. P o s t cladem ultro citroque Messanae fretum die 28 Decembris 1908 a terraemotu editam, Emus Archiepiscopus Catanensis primus instru¬ ctionem petiit a S. S e d e . pro statuenda libertate eorum profugorum qui, nefarie in concubinatu viventes, terrore perculsi, suae saluti animae con¬ sulere satagebant. Et Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum, sub die 18 Ianuarii a. 1909, praelaudato E m o Archiepiscopo litteras dedit c u m instructionibus pro urgentioribus casibus, id est: « In sostituzione della solita « f e d e di stato libero o di assenza d'ogni altro i m p e d i m e n t o , qualora « trattisi di persone le quali pretendono di n o n aver mai contratto altro « matrimonio, basterà deferir loro, c o n le cautele in uso, il giuramento « suppletorio. Circa la stessa fede di stato libero, in caso d'avvenuta « morte del primo coniuge, è necessario di aver presente, mancando i « s o l i t i certificati, l'Istruzione del S. Offizio del 1868, se trattasi di « m o r t e anteriore al recente disastro: occorre poi di soprassedere se « trattasi di morte che si suppone avvenuta nello stesso disastro in man« canza di p r o v e evidenti ». Progressu temporis, Vicariatus Urbis Cancellarius eidem S. C. quoddam mortis testimonium a civili potestate depromptum subiecit, quae¬ rens ab ea quinam tribuendus esset valor huiusmodi testimoniis. Antequam responderetur, haec eadem S. C. scripsit, sub die 17 N o vembris an. p. e., ad Archiepiscopos Messanensem et Rheginensem, ut S. Congregatio de Sacramentis. informationes mitterent sequentes, scilicet: animarum a civili iterum fuerit stabilitus; utrum in ipsa Curia status quamnam fidem testimonia mortis potestate deprompta mereantur; velint informationes 197 denique ut alias transmittere ad exarandam Instructionem in proposito utiles opportunasque. Praefatis litteris ita respondit, die 26 eiusdem mensis, Archiepiscopus Messanensis: « Finora non è stato possibile compilare lo stato delle « anime, poiché si attende all'ordinamento delle parrocchie, impianto delle « baracche, Chiese Parrocchiali e case canoniche. « Sarà questa in seguito la prima occupazione. « Quanto poi ai defunti nel disastro ho prestato solo fiducia alla « costatazione della morte per mezzo o della ricognizione del cada« vere o delle testimonianze di persone degne di fede che attestano il « decesso. « E non essendo tranquillo del mezzo delle pubblicazioni che pra« tica 1' Ufficiale dello Stato Civile, ero anch' io sul punto di scrivere a « cotesta Sacra Congregazione per aver istruzione come regolarmi « quando nè 1' uno, nè l' altro mezzo c o n c o r r o n o e non si ha nel con« tempo notizia delle persone, quivi dimoranti all'epoca del disastro. « Laonde supplico la S. V. Illma ad implorarmi sul riguardo le oppor« tune n o r m e , essendovi in corso vari casi per celebrazione di matri« moni, e mi interessa togliere alcune coppie dal concubinato ». Respondit sub die 30 ipsius Novembris Vicarius Capitularis Rhe¬ ginensis: « Di risposta alla nota di V. S. Illma d e b b o dirle che ancora « n o n fu possibile di ricostituire in tutte le parrocchie dell'Archidiocesi « lo stato delle anime d o p o il terremoto. In molte riesce difficilissimo il « ricostituirlo, tanto più che nessuno ha sede fissa, nè fu ancora c o m « pletato il numero delle baracche da costruirsi. « A n c h e a conoscere il numero dei morti è opera difficile, perchè le « famiglie s o n o disperse e molti s o n o profughi in paesi ignoti. In questa Cu« ria per i matrimoni dei vedovi si chiede ordinariamente il certificato « di morte dal Parroco, il quale, ove non c o n o s c a il morto, per farlo « deve prima redigere un atto notorio sulla deposizione di quattro testi« moni fededegni. « Per gli atti di morte dello Stato Civile, non li riconosciamo validi « se n o n sono confermati dal Parroco d o p o le pratiche di rito ». In thesi generali huiusmodi testimoniorum civilis potestatis receptio ad statum libertatis c o m p r o b a n d u m periculis est obnoxia, at exceptiones faciendae sunt pro qualitatibus p e r s o n a r u m : id q u o d investigationem ex parte ecclesiasticae auctoritatis importat ad decernendum utrum per- 198 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sona de qua obitus asseritur, fuerit proba et coniugem familiamque amore fuerit prosecuta, et ita p o r r o . V e r u m investigatio eo magis urgenda esset quia possunt dari testes, quorum probatio praeferenda est legis praesumptioni, uti in Curia Rhegi¬ nensi iam peragitur. Caeterum S. C. Sancti Officii, ut exemplum iuris afferatur, infaustam post pugnam de Adua, h o c pro viduarum statu libertatis dedit respons u m : « D u m m o d o agatur de viris, qui certo adstiterunt pugnae de A d u a « et peractis opportunis investigationibus, indubitanter dignosci nequeat, « an vir reapse mortuus ceciderit, attentis specialibus circumstantiis in « casu, exposito occurrentibus, et valida praesumptione obitus, Ordina« rius per mittere poterit transituro ad alias nuptias ». Ex q u o apparet opportuna investigationem esse prius faciendae et quatenus hae evadat sine affectu, perpendendae sunt speciales casus circumstantiae una simul cum valida mortis praesumptione. Et inter circumstantias perpensas in citata responsione S. O. erant accensendi illiciti amores viduarum ad nuptias convolare cupientium. Aliud exemplum reperitur in responsione eiusdem S. C. Sancti Officii, sub die 27 Aprilis an. 1887. En species:. « Victoria N. matrimonium, contraxit c u m Iosepho N. qui an. 1870 ad bellum profectus, in proelio ad civitatem S. Quintini, die 19 Ian. an. 1871 c o m m i s s o , disparuit, ut constabat ex litteris Ministri qui militiae praeerat, n e c ex eo tempore ulla fama de eo audita fuit, ita ut tribunal civile sententiam pronuntia¬ verit de eius obitu. A d d e n d u m q u o d Iosephum pactum inivit cum septem ex eius sociis ut post praelium convenirent ad eumdem l o c u m , solusque e conventu abfuit ». Et S. C. censuit: « D u m m o d o ex authenticis d o c u « mentis ex testibus fide dignis saltem summarie et extraiudicialiter c o n « stet n o n solum de his quae ab Episcopo exponuntur, sed insuper « Iosephum N. sincero animo prosecutum fuisse u x o r e m et liberos « neque ullam adfuisse causam qua eos desereret, permitti posse ora« trici ut matrimonium ineat cum L u d o v i c o N. ». Tandem abs re forsan n o n erit aliam S. O. responsionem, die 28 Iunii 1865 datam, prae oculis habere. Quaerebatur a Vic. A p . Pondichery: « Utrum provisiones legis civilis de absentibus coniugibus, l o c u m certitudinis moralis de eorum morte tenere possint, ac consequenter utrum derelicti coniuges, perfectis et impletis istis provisionibus, aliud matrimonium contrahere valeant ». Resp.: « I u x t a e x p o s i t u m , negative, et expendendos esse casus « particulares ab ipso Vic. A p . iuxta Instructionem quae eidem c o m « municetur ». 199 S. Congregatio de Sacramentis. Haec Instructio quae incipiebat Ingentes bellorum clades subrogata fuit recentiori Instr. G. S. Off. an. 1868, a qua tota haec regitur quaestio. Emi Patres S. Congregationis de disciplina Sacramentorum in plenariis comitiis habitis die 12 martii 1910 proposito d u b i o : «An et quomodo providendum » respondendum R. Expendendos esse ab censuerunt: Ordinario casus particulares iuxta Instru¬ ctionem « Matrimonii vinculo » a S. G. Sancti Officii, datam anno 1868. D. CARD. FERRATA, Praefectus. L. X S. Ph. Giustini, Secretarius. INSTRUCTIO SUPREMAE SACRAE CONGREGATIONIS AD PROBANDUM OBITUM A L I C U I U S C O N I U G I S , A N . 1868. Matrimonii vinculo duos tantummodo « Christo ita docente, copu¬ lari, et coniungi posse, alterutro vero coniuge vita functo, secundas, i m o et ulteriores nuptias licitas esse, dogmatica Ecclesiae Catholicae doctrina est ». Verum ad secundas, et ulteriores nuptias q u o d attinet, cum de re agatur, quae difficultatibus, ac fraudibus haud raro est obnoxia, hinc Sancta Sedes sedulo curavit m o d o Constitutionibus generalibus, saepius autem responsis in casibus particularibus datis, ut libertas novas nuptias ineundi ita cuique salva esset, ut praedicta matrimonii unitas in discrimen n o n adduceretur. Inde constituta Sacrorum Canonum quibus, ut quis possit licite ad alia vota transire, exigitur q u o d de morte coniugis certo constet, uti cap. Dominus, de secundis nuptiis, vel q u o d de ipsa morte recipiatur certum nuncium uti Inde Cap. etiam ea quae In praesentia, explanatius De sponsalibus et matrimoniis. traduntur in Instructione Cum alias, 21 Augusti 1670 a Clemente X sancita, et in Bullario R o m a n o inserta super examine testium pro matrimoniis contrahendis in Curia Emi Vicarii Urbis, et coeterorum Ordinariorum. Maxime vero quae propius ad rem facientia ibi habentur NN. 12 et 13. Et haec quidem abunde sufficerent si in eiusmodi causis peragendis o m n i m o d a et absoluta certitudo de alterius Coniugis obitu haberi semper posset; sed c u m id n o n sinant casuum p r o p e m o d u m infinitae vices (quod sapienter animadversum est in laudata Instructione his 200 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. verbis: Si tamen huiusmodi testimonia haberi non possunt, Sacra gregatio non intendit excludere alias probationes, possunt admitti, dummodo legitimae sint, et Con- quae de iure communi sufficientes) sequitur, q u o d stantibus licet principiis generalibus praestitutis, haud raro casus eve¬ niunt, in quibus Ecclesiasticorum Praesidum iudicia haerere solent in vera iustaque probatione dignoscenda ac statuenda, i m o pro summa illa facilitate, quae aetate nostra facta est remotissimas quasque regiones adeundi, ita ut in o m n e s fere orbis partes homines divagentur, eiusmodi casuum multitudo adeo succrevit, ut frequentissimi hac de re ad Supremam hanc Congregationem habeantur recursus, n o n sine porro partium i n c o m m o d o , quibus inter informationes atque instructiones, quas pro re nata, ut aiunt, peti mittique necesse est, plurimum defluit temporis, quin possint ad optata vota convolare. Quapropter Sacra eadem Congregatio huiusmodi necessitatibus occurrere percupiens, simulque perpendens in dissitis praesertim Mis¬ sionum locis, Ecclesiasticos Praesides opportunis destitui subsidiis, quibus ex gravibus difficultatibus extricare se valeant, e re esse censuit, uberiorem edere Instructionem in qua, iis, quae iam tradita sunt, nullo pacto abrogatis, regulae indigitentur, quas in eiusmodi casibus haec ipsa S. Congregatio sequi solet, ut illarum ope, vel absque necessitate recursus ad Sanctam Sedem, possint iudicia ferri, vel certe, si recurrendum sit, status quaestionis ita dilucide exponatur, ut impediri longiori mora sententia n o n debeat. I t a q u e : 1. Cum de coniugis morte quaestio instituitur, notandum primo l o c o , q u o d argumentum a sola ipsius absentia quantacumque (licet a legibus civilibus fere ubique admittatur) a Sacris Canonibus minime sufficiens ad iustam probationem habetur. Unde sa. me. Pius VI ad Archiepiscopum Pragensem die 11 Iulii 1789 rescripsit, solam coniugis absentiam atque o m n i m o d u m eiusdem silentium satis argumentum non esse ad mortem comprobandam, ne tum quidem c u m edicto regio coniux absens evocatus (idemque porro dicendum est, si per publicas ephemerides id factum sit) nullum suimet indicium dederit. comparuerit, idem ait Pontifex, non quam eius magis mors in Quod enim non causa esse potuit, contumacia. °2. Hinc ad praescriptum eorumdem Sacrorum Canonum, documentum authenticum obitus diligenti studio exquiri o m n i n o debet; exaratum scilicet ex regestis paroeciae, vel xenodichii, vel militiae, vel etiam, si haberi nequeat ab auctoritate ecclesiastica, a gubernio civili loci in quo, ut supponitur, persona obierit. 3. Porro quandoque h o c documentum haberi nequit; quo casu S. Congregatio de Sacramentis. 201 testium depositionibus supplendum erit. Testes vero d u o saltem esse debent, iurati, fide digni, et qui de facto proprio deponant, defunctum cognoverint, ac sint inter se c o n c o r d e s quoad locum, et causam obitus aliasque substantiales circumstantias. Qui insuper, si defuncti propinqui sint, aut socii itineris, industriae, vel etiam militiae, eo magis plurimi faciendum erit illorum testimonium. 4. Interdum unus tantum testis examinandus reperitur, et licet ab omni iure testimonium unius ad plene p r o b a n d u m n o n admittatur, attamen ne coniux alias nuptias inire peroptans, vitam coelibem agere cogatur, etiam unius testimonium absolute n o n respuit Suprema Congregatio in dirimendis huiusmodi casibus, d u m m o d o ille testis recensitis conditionibus sit praeditus, nulli exceptioni o b n o x i u s , ac praeterea eius depositio aliis gravibusque adminiculis fulciatur; sique alia extrinseca adminicula colligi o m n i n o nequeant, h o c tamen certum sit, nihil in eius testimonio reperiri q u o d n o n sit congruum atque o m n i n o verisimile. 5. Contigit etiam ut testes o m n i m o d a fide digni testificentur se tempore n o n suspecto mortem coniugis ex aliorum attestatione audi¬ visse, isti autem vel quia absentes, vel quia obierint, vel aliam ob quamcumque rationabilem causam examinari nequeunt; tunc dicta ex alieno ore, quatenus omnibus aliis in casu concurrentibus circumstan¬ tiis, aut saltem urgentioribus respondeant, satis esse censentur p r o se¬ cutae mortis prudenti iudicio. 6. Verum, haud semel experientia compertum habetur, q u o d nec unus quidem reperiatur testis qualis supra adstruitur. H o c in casu probatio obitus ex coniecturis, praesumptionibus, indiciis et adiunctis quibuscumque, sedula certe et a d m o d u m cauta investigatione curanda erit, ita nimirum ut pluribus hinc inde collectis, eorumque natura perpensa, prout scilicet urgentiora, vel leviora sunt, seu propriore vel remotiore nexu c u m veritate mortis coniunguntur, inde prudentis viri iudicium ad eamdem mortem affirmandam probabilitate maxima, seu morali certi¬ tudine promoveri possit. Quapropter quandonam in singulis casibus habeatur ex huiusmodi coniecturis simul coniunctis iusta probatio, id prudenti relinquendum est iudicis arbitrio; heic tamen non abs re erit plures indicare fontes ex quibus illae sive urgentiores, sive etiam leviores colligi et haberi possint. 7. Itaque in primis illae praesumptiones investigandae erunt quae personam ipsius asserti defuncti respiciunt, quaeque profecto facile haberi poterunt a coniunctis, amicis, vicinis, et q u o q u o m o d o notis utriusque coniugis. In quorum examine requiratur ex. gr.: An ille, de cuius obitu est s e r m o , bonis moribus imbutus esset; ACTA, vol. I I , n. 5. - 31-3-910. 14 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. pie, religioseque viveret; u x o r e m q u e diligeret; nullam sese occultandi causam haberet; utrum bona stabilia possideret, vel alia a suis propin¬ quis, aut aliunde sperare posset. An discesserit annuentibus u x o r e et c o n i u n c t i s ; quae tunc eius aetas, et valetudo esset. An aliquando, et quo l o c o scripserit, et num suam voluntatem quamprimum redeundi aperuerit, aliaque huius generis indicia colli¬ gantur. Alia ex rerum adiunctis pro varia absentiae causa colligi indicia sic potuerunt: Si ob militiam abierit, a duce militum requiratur quid de eo sciat; utrum alicui pugnae interfuerit; utrum ab hostibus fuerit captus; num castra deseruerit, aut destinationes periculosas habuerit etc. Si negotiationis causa iter susceperit inquiratur, itineris gravia pericula fuerint ipsi superanda: num utrum tempore solus profectus fuerit, vel pluribus comitatus: utrum in regionem ad quam se contulit supervenerint seditiones, bella, fames, et pestilentiae etc, etc. Si maritimum iter fuerit aggressus, sedula investigatio fiat a q u o portu discesserit; quinam fuerint itineris s o c i i ; q u o se contulerit; q u o d n o m e n navis quam conscendit; quis eiusdem navis gubernator; an nau¬ fragium fecerit; an societas quae navis cautionem forsan dedit, pretium eius solverit; aliaeque circumstantiae, si quae sint, diligenter perpen¬ dantur. 8. Fama q u o q u e aliis adiuta adminiculis argumentum de obitu constituit, hisce tamen conditionibus, nimirum: q u o d a duobus saltem testibus fide dignis et iuratis comprobetur, qui deponant de rationabili causa ipsius famae: an eam acceperint a maiori et saniore parte populi, et an ipsi de eadem fama recte sentiant; nec sit dubium illam fuisse concitatam ab illis, in quorum c o m m o d u m inquiritur. 9. Tandem, si opus fuerit, praetereunda n o n erit investigatio per publicas ephemerides, datis directori omnibus necessariis personae indiciis, nisi ob speciales circumstantias saniori, ac prudentiori consilio aliter censeatur. 10. Haec omnia pro opportunitate casuum Sacra haec Congregatio diligenter expendere solet; cumque de re gravissima agatur, cunctis aequa lance libratis, atque insuper auditis plurium theologorum, et iurisprudentum suffragiis, denique suum iudicium prohunciat, an de tali obitu satis constet, et nihil obstet q u o m i n u s petenti transitus ad alias nuptias concedi possit. 11. Ex his o m n i b u s Ecclesiastici Praesides certam desumere pos- S. Congregatio Concilii. sunt n o r m a m quam in huiusmodi iudiciis 203 sequantur. Q u o d si, non obstantibus regulis hucusque notatis, res adhuc incerta et implexa illis videatur, ad Sanctam Sedem recurrere debebunt, actis omnibus c u m ipso recursu transmissis, aut saltem diligenter expositis. LUXEMBURGEN. ELEEMOSYNAE (Luxemburg). MISSARUM. Episcopus Luxemburgensis, datis ad S. G. Concilii litteris sub die 30 iulii 1909 exponebat ut sequitur: « In dioecesi Luxemburgensi, ex consuetudine generali, parochi suis vicariis relinquunt diversa iura stolae, uti sunt emolumenta ex baptismo, ex benedictione mulierum post partum, etc. Aliam adhuc non parvam imminutionem parochialis congrua apud n o s ex eo patitur q u o d , ex consuetudine immemoriali, vicarii, generatim non in d o m o parochiali habitantes, singulis Dominicis diebusque festivis nec¬ non pluribus aliis occasionibus mensae parochi gratis assideant. Insu¬ per parochi maiorem sibi assumunt partem oneris ex hospitalitate et visitatione aegrotantium et pauperum provenientis quin vicarii ex h o c capite nimis graventur. Ex omnibus hisce largitionibus tractu temporum firmatis, congrua parochialis plus aequo diminueretur nisi exsta¬ ret aliqua saltem c o m p e n s a t i s pariter ex consuetudine et tacito atque unanimi consensu parochorum et vicariorum introducta. Ex Missis nempe cantatis, tum fundatis tum adventitiis, quarum in unaquaque parochia magnus exstat numerus, ideoque a solo parocho persolvi nequeunt, parochi, cum vicariis suis eas committere cogantur, ab ea stipendii parte quae pro sacerdote celebrante vel in limine funda¬ tionis vel ab Ordinario pro Missa adventitia cantanda statuta est, aliquid sibi retinent ad complendam congruam m o d o supradicto notabiliter imminutam. Quod pactum tacitum, die 29 Aprilis 1898 a S. G. de Propa¬ ganda Fide ad normam cuiusdam responsi S. C. Concilii diei 25 Iulii 1874 pro fundatis Missis approbatum, post decretum Ut debita sollici¬ tudine S. C. Concilii diei 11 Maii 1904 in animis plurimorum ecclesiarum rectorum graves excitavit dubitationes. Sunt qui post publicatum Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 204 h o c decretum, cum magno congruae parochialis detrimento, vicariis suis totum stipendium solvunt, quin aliquid ex vetere consuetudine supra memorata immutare ausi fuerint, timentes ne excitent populi admirationem turbentque bonam p a c e m p a r o c h o s inter et vicarios. Alii, praesertim rectores quidam parochiarum m a g n a r u m , innixi responso S. G. de Propaganda Fide diei 29 Aprilis 1898, nil innovandum esse duxerunt, ne ad eas rei familiaris angustias deciderent ut, aucta dis¬ proportione emolumentorum parochi et vicariorum, impares fierent ad implendum obligationes receptas et suo statui convenientes. Attentis hisce difficultatibus quibus apud n o s premuntur parochi, a Sanctitate T u a humiliter peto ut, ad consulendum conscientiae paro¬ chorum, ad tuendam congruam parochialem, ad pacem ac concordiam parochos inter et vicarios servandam et admirationem populi vitan¬ dam, praxim hucusque receptam approbare digneris, iuxta declara¬ tiones a S. G. Concilii exhibitas in Monacen. 25 Iulii 1874, Hildesien. 21 Ianuarii 1898 et responsum S. G. de Propaganda Fide diei 26 Apri¬ Iis 1898 in Luxemburgen. ». Emi Patres S. Congregationis Concilii in generalibus comitiis die 26 Februarii 1910 respondendum censuerunt: Attentis particularibus circumstantiis iisque perdurantibus, pro facultate retinendi vigentem praxim, facto verbo cum S S m o . 1 S. C. Concilii 25 Iulii 1874, - Archiep. Monacen. - In parochorum reditibus etiam Missarum fundationes, singularum parochiarum -propriae, et publicae functiones occasione exequiarum vel benedictionis matrimoniorum peragendae numerantur, quibus pro Missis sive fundatis sive casualibus certa stipendia ordinario maiora parocho assignan¬ tur, quae stipendia partem integralem beneficii parochialis constituunt. Quaeritur, utrum parochi impediti celebrationem harum Missarum alteri sacerdoti sic tradere debeant, ut totum stipendium constitutum pro celebratione talium Missarum solvant, an potius sufficiat ordinarium vel aliquanto maius ab Archiepiscopo statuendum, ita ut quod supersit ab ipsis parochis, quibus Missae eaedem in partem redituum assignatae sunt, tuta conscientia retineri possit. B. Attento quod eleemosynae Missarum, de quibus in precibus, pro parte locum teneant congruae parochialis, licitum esse parocho, si per se satisfacere non possit, Missas alteri sacerdoti committere, attributa eleemosyna ordinaria loci, sive pro Missis lectis sive cantatis. S. Congregatio Rituum. U 205 S. CONGREGATIO RITUUM MONITUM. AD EDITORES LIBRORUM LITURGICORUM. I. In rubricis Generalibus Breviarii R o m a n i tit. I X , n. 6, post Festum Nativitatis B. M. V. inseri debet Septem Dolorum, Dominica tertia Septembris. II. In parte hyemali Breviarii R o m a n i in Festo S. Thomae Aquinatis, die 7 Martii, ubi stituantur v e r b a : Feriae « In legitur: « Lectio IX, de Homilia etc. », sub¬ Quadragesima, lectio IX, de Homilia et comm. ». III. In Rubrica Breviarii et Diurnalis quae invenitur die 16 Se- ptembris in Festo Ss. Cornelii et Cypriani Mm. et quae incipit; « Si Festum Ss. Cornelii et Cypriani occurrerit Dominica, etc » et c o n c e - ditur in 1 Vesp. et Land, tantum, verba I Vesp. et deleantur. IV. In Missali R o m a n o , tum in Festo Ss. VII Fundatarum, tum in Missa Intret de Communi plurim. Mart. 1 l o c o , ad Graduale l e g e n d u m ; « in generationem et generationem », prouti legitur in textu S. Scripturae, Eccl. 44, 14. V. In Rituali R o m a n o , Benedictio novae Campanae, quae ad usum Ecclesiae, sive Sacelli, inserviat, adprobata per Decretum S. R. G. 22 Ianuarii 1908, ponatur inter benedictiones reservatas in appendice, ante benedictionem simplicem novae Campanae, quae tamen ad usum Ecclesiae n o n inservit, nuper reformatam. V I . Item in Rituali R o m a n o , Benedictio Officinae Librariae et Ma¬ chinae Typographicae nuper adprobata Decreto 12 Maii 1909, inseratur inter benedictiones n o n reservatas, in appendice, ante benedictionem Domus Scholaris noviter erectae. DECRETUM. Sanctissimus Dominus Noster Pius Papa X, referente infrascripto Cardinali Sacrorum Rituum Congregationi Praefecto, suprascriptas varia¬ tiones Breviario, Missali ac Rituali R o m a n o respective inserendas decre¬ vit. Die 9 Martii 1910. Fr. S. h. C A R D . MARTINELLI, S. B. G. Praefectus. © S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 206 SACRA ROMANA ROTA MEDIOLANEN. (Milano). NULLITATIS MATRIMONII - BALZAN-ADAMI. Pio PP. X feliciter regnante Pontificatus Dominationis Suae anno septimo, die 15 Februarii 1910, RR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens, Aloisio Sincero et Iosephus Mori, Auditoribus de turno, in causa trimonii, inter gelum Eugenium P. D'Alessandri, ptante in causa mediolanen. -Ma¬ Balzan, repraesentatum per procuratorem An- Advocatum, et Italam Adami, interveniente et disce- Vinculi Defensore ex officio, sequentem definitivam tuterunt sententiam. Eugenius F. Balzan, die 20 Aprilis anni 1874, in dioecesi Adriensi natus, anno 1889, dum quindecim erat annorum, a parentibus Veronam studiorum causa apud amitam missus est. Fere post annum a suo adventu in hanc urbem, amore captus est erga Italam Adami, puellam septemdecim annorum, apud genitores in parochia S. Georgii in Braida eiusdem urbis commorantem, quam frequenter ille videbat in quadam herbaria taberna, herbarii mercatoris adiutricem. Brevi sibi mutuo matrimonium Cum promiserunt: filius aetate Eugenii vero noluit assentiri nuptiis. minor esset et deficeret consensus paternus, matri- monium civile celebrari n o n poterat. celebrationi pater Matrimonii etiam religiosi licitae obstabat lex dioecesana, quae prohibebat nuptias coram ecclesia iniri, nisi praemissus fuerit contractus civilis. E u g e n i o , igitur, petenti vinculo tantum sacramentali cum puella coniugi, absolute renuerunt parochus S. Georgii in Braida, sacerdos Caie¬ tanus Masotti, proprius nempe sponsae parochus, et Curia Veronensis. Hisce repulsis minime fractus, Eugenius ad fratrem suum Paulum recur¬ sum habuit, qui in simili rerum conditione positas, coram parocho Omnium Sanctorum Patavii expedite nupserat. R e m agebat Paulus cum parocho ecclesiae Omnium Sanctorum, qui paratum se exhibuit ad nuptias celebrandas, d u m m o d o sibi afferretur delegatio parochi sponsae. Insistente Paulo apud parochum Masotti, iste concessit Eugenio quaedam documenta matrimonialia, attestationes videlicet status liberi utriusque contrahentis, simulque baptismi sponsae, et epistolam ad parochum Mortesina, sub die 31 Decembris 1891 quae sic sonat: « Il sottoscritto si pre- S. Romana Rota. 207 già spedirle i documenti relativi al matrimonio Balzan Eugenio Fran¬ cesco di Lorenzo c o n Adami Itala di F r a n c e s c o , ed in pari tempo, declinando ogni responsabilità, dichiara che da parte sua nulla osta a che ella o altri assista al matrimonio suddetto ». Hisce documentis munitae, s u m m o mane die 2 Ianuarii 1892, partes Patavium petiere, et in ecclesia Omnium Sanctorum coram parocho Mortesina, qui dispensationem a bannorum proclamatione iam obtinuerat, et a proprio sponsae parocho se delegatum esse ad matrimonio assistendum bona fide reputavit, nuptias iuxta formam Tridentinam inierunt. At infelicem exitum habuit matrimonium, et vitae consuetudo brevi abrupta est. Pluribus interiectis annis, Eugenius Mediolanensi Curiae supplicem misit libellum, petens ut suum matrimonium c u m Itala Adami nullum declararetur ex capite clandestinitatis, propter defectum parochi proprii. Haec Curia, obtenta ab Episcopo Patavino delegatione, processum instruxit ac sententiam edidit die 17 Martii 1909, qua nullum declaratum fuit matrimonium ob rationem supradictam. Ab hac sententia Defensor Vinculi Mediolenensis iuxta Constitutionem Benedictinam « Dei miseratione » ad H. S. Ordinem appellavit, et de appellationis instantia hodie c o g n o s c e n d u m est sub dubii formula: An constet de matrimonii nullitate in c a s u ? Quaedam imprimis praestat notare ut ab initio caput emineat totius quaestionis dirimendae. Causa vertitur tota in quaestione utrum Archipresbyter Masotti, proprius sponsae parochus, matrimonio assistendi licentiam dederit parocho ecclesiae Omnium Sanctorum Patavii, D. Vincentio Mortesina? Et huius quaestionis solutio querenda est in interpretatione facti transmissionis documentorum matrimonium respicientium a proprio paroc h o ad parochum Mortesina, qui matrimonio adstitit, et epistolae quam supra retulimus, iisdem documentis parochus patavinus putavit se pisse, neque alia aliata sunt adnexae. His enim solis licentiam matrimonio assistendi rece- argumenta ad delegationem Rev. Vincentius Mortesina sub iuramento enixus, probandam. deponit: « Il parroco che aveva diritto al matrimonio mi mandò tutto: dunque intendeva tra¬ smettere a me il diritto. - Per me il fatto era una delegazione impli¬ cita - il fatto era più forte delle parole ». Et eadem delegatio, iuxta eumdem, patet ex epistola parochi Masotti, quam simul c u m praefatis documentis ipsi misit, cuius textus erat: « Il sottoscritto si pregia ecc. », prout supra in facti specie refertur: « Io l ' h o intesa, deponit parochus « Mortesina, c o m e una delegazione e per questo n o n delegai nessun « altro sacerdote ». Archipresbyter Masotti in depositione sua iurata negat prorsus sibi 208 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. unquam fuisse ipsum, iuxta mentem dandi licentiam testem dubium de validitate sacerdotem matrimonio assistendi, et h o c Brentegani, asseruit matrimonii, quando ex natis ante exortum dissidiis coniuges ab invicem separati vivebant. Cum parochus proprius neget se licentiam concessisse, onus probandi delegationem habitam incumbit p a r o c h o Mortesina et contrahen¬ tibus, iuxta ea quae habet Sanchez, De Matr. disp. 37, n. 5: « Quando autem contracto matrimonio aliquis opponit sacerdotem qui interfuit, caruisse licentia, ipsi incumbere onus probandi testatur Cephalus, consta. 47, n. 2, vol. 1, q u o d maxima difficultate n o n caret: videtur enim fundata opponentis intentio in decreto Tridentino Sess. 24, c. 1, de Ma¬ trim. petentis quare licentiam: et cum potius videtur illa sit quid facti, non praesumitur: onus probandi transferri in ipsos contrahentes, vel sacerdotem qui interfuit. Sed placet concordia Mascardi, conclus. 984, ubi alia ad h o c affert; et n. 3 resolvit, si contra licentiam opponatur a tertio, ipsi incumbere probare; si vero a proprio p a r o c h o , transferri onus probandi in alienum sacerdotum et ipsos contrahentes ». Ad ius q u o d spectat, recolendum imprimis celebre Tridentinum Decretum « Tametsi », de Ref. Matr., Sess. XXIV, cap. 1: « Qui aliter quam praesenti parocho vel alio sacerdote, de ipsius parochi seu Ordinarii licentia, et duobus vel tribus testibus matrimonium contrahere attenta¬ bunt, eos sancta Synodus ad sic contrahendum omnino inhabiles reddit: et huiusmodi contractus irritos et nullos esse decernit, prout eos praesenti decreto irritos facit et annullai ». Ut alius sacerdos, praeter proprium, unius alteriusve contrahentis parochum, matrimonii constituatur testis qualificatus, debet praecedere actus positivus voluntatis externe expressus proprii parochi sive Ordinarii proprii, q u o ipsi conceditur assistendi licentia, de qua loquitur decretum. Ideo licentia praesumpta seu interpretativa, quae revera non existit, sed s o l u m m o d o data quadam hypothesi existeret, non sufficit ad testem matrimonii auctorizabilem constituendum. Ad rem Sanchez, de Matr. lib. 3, disp. 35, n. 24: « quando enim licentia et iurisdictio est necessaria ad substantiam et valorem rei, ut in poenitentia et matrimonio, n o n satis est ratihabitio de futuro. Quia (ut probavi 18) licentia debet praecedere, et in ratihabitione de futuro, non praecedit licentia et consensus, sed tantum est probabilis praesumptio consensus postea praestandi ». At per licentiam tacitam, quatenus a praesumpta vel interpretativa distinguitur, sufficienter chi vel Ordinarii alium exprimi potest voluntas positiva proprii parodelegandi sacerdotem ad munus implendum testis auctorizabilis. Cf. Sanchez, l. c. n. 20; Bened. X I V . Inst. Eccles. 33, S. Romana Rota. n. 12. 209 Cum ceteroquin nullibi in iure restringatur haec facultas gene- ralis delegandi ad solam expressam, dicendum est delegationem haberi, ubi facta « matrimonium praecedentia et vere concludentia » (Wernz, de Matr. p. 289) ostendunt hanc fuisse mentem illi cui de iure competit delegare. Fagnanus, in cap. 2, de Cland. desp. n. 31 et seqq., nonnullas affert declarationes S. C. C. quae contrariae videntur, quarum una est sequens: « An ut sacerdos, qui n o n est proprius contrahentium paro- c h u s , eos matrimonio coniungere possit, sufficiat tacita licentia quae resultat ex tolerantiae S. C. censuit non sufficere, sed requiri vel c o m missionem generalem administrandi omnia sacramenta, vel, si haec n o n adsit, specialem et expressam licentiam ». Ad rem vero notat Cl. P. Wernz, l. c. (222). « Si controvertitur n u m tacita licentia sufficiat, non raro potius de nomine quam de re fit disputatio: etenim delegatio tacita quae q u o a d rem est mere interpretativa vel praesumpta, certo n o n est valida. Cfr. S. C. C. in c. Paris, 14 Dec. 1889, in Act. S. Sed. vol. 22, n. 477 et seqq responsio vero S. C. C. in c. 22 Iun. 1581, quae videtur reprobare tacitami licentiam, potius videtur intelligenda de licentia sensu lato tacita, i. e. praesumpta ». Facta « vere concludentia » dici debent solum quando manifeste ex illis colligi potest delegationem intendi, seu si aliam explicationem probabilem facta non admittunt. In re facti ad trutinam prius revocanda est epistola supra relata parochi Masotti. Huius verba - « In pari tempo declinando ogni respon¬ sabilità, dichiara che da parte sua nulla osta a che Ella o altri assista al matrimonio suddetto » - formulam negativam (nulla osta) conti- nenti et designationem vagam personae quae matrimonio assistere possit (Ella o altri assista), quae, licet ex sese dubii valoris sint, tamen sufficere possent ad legitimum assistentiae titulum conferendum, si contextus et circumstantiae concomitantes scribenti fuisse animum delegandi sua¬ derent: at in immediato contextu occurrunt alia verba: « declinando « ogni responsabilità », quae o m n e m vim ipsorum delegationem signifi¬ candi, maxime si attendantur facta praecedentia, plane elidunt. Ut notat Barbosa, Axiom. 222, n. 48: « Verba praecedentia declarant sequentia, et e converso, 1. utrum, ff. de petit, haered. 1. qui filiabus, in princ. etc. I m o quod verba praecedentia magis declarant sequentia quam e con- verso, dicunt Cephal. cons. 156, n. 10 et seqq., et cons. 351, n. 38 Paris., cons. 23, n. 118, lib. 1 ». Si de facto delegaverit parochus, actus delegationis, sive bene sive male factus, sibi necessario imputatur. Qui licentiam concedit ad actum quemdam determinatum, abiicere a se nequit respon¬ sabilitatem tali concessioni intrinsece inhaerentem, atque ab eadem inse- 210 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. parabilem. Parochus Masotti, itaque, clare exprimens se nihil respon¬ sabilitatis in negotio sibi assumere, h o c ipso exprimit se nolle licentiam matrimonio assistendi concedere. Aliis verbis, clausula, qua reiicit respon¬ sabilitatem, lumen affert propositioni dubiae q u a e sequitur: « nulla osta « a che Ella o altri assista », et determinai sensum eiusdem negativum, q u e m verba ipsa naturaliter praeseferunt, ita ut aequivaleat attestationi ex parte scribentis se nolle obstacula ponere quominus parochus Mor¬ tesina vel alius quicumque sacerdos matrimonio assistat. Nam potuit parochus Masotti n o n solum negative se habere respectu matrimonii celebrandi, denegando assistendi licentiam, verum etiam contrarium p r o d e r e , rationes nempe se positive urgendo apud Curiam Patavinam vel Sponsi parochum, quibus matrimonium n o n expedire ostenderetur: - disparitatem videlicet conditionis sponsorum, iuvenis aetatem minorem, dissensum paternum, impossibilitatem contractum civilem faciendi - indicia haec omnia haud obscura funestae cuiusdam sequelae. Circumstantiae antecedentes eamdem epistolae interpretationem confirmant. 1. ° Lex dioecesana Veronensis prohibebat quominus matrimonium religiosum contraheretur quin fieret contractus civilis. 2. ° Huic legi obsequens, parochus sponsae renuit matrimonio assistere, uti o m n e s testes deponunt; i. e. sponsus et sponsa, pater et mater s p o n s a e , ipse parochus Masotti, et alii quidem ex auditu. I m o pater sponsae, qui matrimonio validitati favet, testatur parochum Masotti non semel, sed pluries et spontanee se matrimonio contrarium exhibuisse: « fu il parroco che più volte venne in casa mia a dirmi che il matrimonio « n o n poteva celebrarlo, perchè lo sposo era troppo giovane ». 3. ° Deponit sponsus fratri eius Paulo, qui omnia ad matrimonium Patavii celebrandum paranda curabat, parochum Masotti absolute renuisse delegationem petitam c o n c e d e r e : « Si rifiutò di fare la delegazione, di¬ cendo che tutto al più avrebbe potuto dichiarare che a lui non risul¬ tava vi fossero ostacoli ed impedimenti nei precedenti miei e dell'Adami in ordine al matrimonio ». At excludendum censuere PP. h o c testimonium, quia testis unici est in propria causa, et quidem ex auditu. Nihilominus constare adverterunt parochum Masotti nullas habuisse partes in negotio quo de matrimonio Patavii celebrando agebatur. 4. ° Curia ipsa Veronensis, q u o d probe notandum est, licentiam ad matrimonium testantur. ineundum denegavit, ut etiam pater et mater mulieris Et declarat Vicarius Generalis Veronensis, qui tempore quo nuptiae fuerunt initae eodem munere iam fungebatur: « Chi scrive « rammenta assai bene di aver negato l'assenso alla celebrazione del « matrimonio, per la ragione che mancando allo sposo Y età prescritta, S. Romana Bota. 211 « n o n avrebbe potuto, se n o n d o p o molto tempo, mettersi in regola colla « parte civile Certo l'Arciprete Masotti, avuto questo negativo, n o n « avrebbe dovuto delegare ad altri la celebrazione del matrimonio ». Temere nimis egisset parochus, si, posthabita Curiae repugnantia, ausus fuisset delegationem c o n c e d e r e , praesertim in casu, ubi c o n i u g e s , in urbe episcopali degentes, omnibus essent in exemplum, quo facili m o d o eludi possent et lex dioecesana, et Curiae ipsius oppositio. Hae omnes circumstantiae, praecipue si cumulatim sumantur, grav e m omnino praesumptionem facto delegationis contrariam constituunt. Insuper magno pretio aestimandum esse putarunt PP. testimo- nium parochi Masotti. Probe agnoscunt quidem depositionem eius etiam iuratam, se nunquam habuisse intentionem delegandi, nullum effectum habere posse, si aliunde constaret sufficienter expressam fuisse ipsius voluntatem delegationem, de qua in themate, concedendi, siquidem de re agitur quae ad forum externum pertinet, ubi « nihil est nisi q u o d apparet ». Cum vero nullum interesse in causa habeat, et facta propria explicet, etiamsi testis unicus sit relate ad aliqua quae deponit, magnae auctoritatis in re habendus est. Ipse sacerdos Brentegani, qui parum benignum erga eum se pro¬ dit, fatetur: « N o n crederei però che ora fosse capace di tradire la « verità e di lasciarsi corrompere ». Notat enim De Luca, De Iudic. disp. 32, n. 59: « Regula est, q u o d singularis testis probationem non concludit ex vulgari assumpto, q u o d dictum unius dictum nullius: et tamen in aliquibus casibus, etiam unicus testis sufficiens reputari solet, ad probationem plenam, sive ad pius quam fomentum adminiculorum idem semi-plenam, adeo ut aliquod suppleat: multum qualificato, sive de mediante puta, quia agatur de teste deponente de facto proprio, nul- lum penitus habente in negotio interesse bursale, vel existimationis, aut affectionis: declaratione aut q u o d non vel agatur de probatione interpretatione rei ambiguae, voluntatibus, et etiam quandoque in actibus in ex integro, sed ultimis de praesertim inter vivos ». Parochus Masotti deponit: « Asserisco assolutamente che certamente io non ebbi « intenzione di delegare ». Idem, iuxta testem Brentegani, asseruit ante exortum dubium de matrimonii coniuges seorsum vivebant. validitate, quando ex natis Sensum epistolae, quam dissidiis scripsit parocho Mortesina, explicat: « Il senso di tutto era q u e s t o : Faccia lei da parte « sua quello che crede di poter fare, uscendo io da ogni responsabilità, « e nulla pretendendo delle mie competenze ». Pater sponsae non con¬ tradicit, imo potius confirmat, quando testatur eum promisisse « suo « appoggio », et epistolam dicit fuisse « una semplice raccomandazione ». 212 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Sed nec ulla eidem parocho Masotti videbatur necessitas huiusmodi delegationem concedendi, ut matrimonium Patavii valide et licite con- trahi posset. Nam optime scivit ibi fuisse parochum proprium sponsi. Imo declarat: « g l i sposi mi dissero che andavano a contrarre il ma¬ trimonio innanzi al parroco dello sposo, e ritenni che quel parroco poteva legittimamente assistere al matrimonio del Balzan, allora giovanetto di 18 anni ». Ideo omnia Veronae ordinate peracta autu¬ mans, sponsos Balzan-Adami post reditum ex itinere legitime coniun- ctos reputavit, ut ipse et alii testantur, et filiam ex matrimonio procreatane in libro baptizatorum tanquam ex legitimis nuptiis natam inscribi fecit. Refert mulieris mater illum filiae post nuptias semel obiter d i x i s s e : « Ho scritto io una carta che ti sposino »: quae verba, si quidem tanta fides huic testi adhiberi liceat, aliud significari nequeunt nisi epistolam quae iam satis superque explicata est. Ex documentorum transmissione n o n magis probatur intentio dele¬ gandi, quamvis generaliter refert Aichner, Comp. Iur. Eccles. p. 675: « Licentia tacita est quae ex actibus concludentibus manifeste colligi- tur, e. g. si parochus omnia documenta necessaria transmittat ad alium p a r o c h u m , non tamen adiecta delegatione ratione intentio delegandi indubitanter copulandi, ex tali agendi a p p a r e t » . In casu enim nostro concreto patet h o c factum transmissionis documentorum m a i o r e m significationem n o n habuisse quam verba epistolae, quae documentis adne¬ ctebatur, et rationem istius facti ex illis verbis simulque ex circum¬ stantiis, de quibus supra, esse desumendam. Praeterea, manente impossibilitate matrimonium Veronae vel in dioecesi Veronensi celebrandi, ius habebant partes experiendi num alibi deratum finem obtinendi. laetior spes ipsis affulgeret desi- Quin huic negotio se immiscuerit parochus Masotti, uti dictum est, partibus tamen poscentibus documenta ad matrimonium necessaria recusare n o n poterat. Licentiam matrimonio assistendi, igitur, ex proprio sponsae paro¬ cho n o n habuit parochus Mortesina, sive expressam, sive quae ex factis praecedentibus et vere concludentibus tacitam, seu manifeste colli- gitur. Quibus omnibus mature perpensis: Christi nomine invocato, solumque Deum prae oculis habentes, Nos, infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, ad propositum dubium dicimus, pronunciamus, atque definitive sententiamus: constare de nullitate matrimonii in casu, salva tamen legitimitate filiae ex matrimonio natae, statuentes praeterea expensas esse solvendas ab Eugenio Balzan. 1 Secretaria Status. 213 Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris tribu¬ nalium, ad q u o s spectat, ut exsecutioni mandent hanc sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, Sess. XXV, de Ref. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 23 Februarii 1910. Ioannes Prior, Ponens. L. J$i S. Aloisius Sincero Ioseph Mori. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS DOCUMENTA * AMERICAM LATINAM ET INSULAS PHILIPPINAS RESPIC1ENTIA. L EPISTOLA AD ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS IN AMERICA LATINA ET INSULIS PHILIPPINA. Illme ac R m e Domine, Sanctissimus Dominus Noster Americae Latinae et Philippinis Insulis, per Rescriptum die l pressum praesentibus ieiunio a Ianuarii huius anni datum, q u o d typis im¬ litteris apponitur, amplissimum Indultum super et abstinentia, ad decem annos valiturum, concedere digna- tus est. Ut Amplitudini Tuae videre est, gratiae, quas per Indultum h o c generale in re ieiunii et abstinentiae Sanctitas Sua universis praefata¬ rum regionum Dioecesibus est elargita, tanti sunt momenti eamque praeseferunt benignitatem in conscientiis fidelium expediendis a conditionibus praescriptisque onerosis Indulti anni 1899, ut superare sane di eas quantum elapsis temporibus hac de re concessum fuerit, ipsis in locis ubi Bulla Cruciatae, quae dicitur, vigebat. Cum autem haec Bulla et Indulta sive Summaria q u a d r a g e s i m a e aliave id genus Rescripta, quae dari una c u m memorata Bulla consueverunt, iamdiu in pluribus Ame- f 214 Acta Apostolicae Sedis. - -Commentarium Officiale. ri eae Latinae regionibus vim amplius non obtinerent, atque, ubi vige¬ bant, eleemosynae quae h o c titulo solvendae erant, potius ex hodie remisso passim fidei Christianae fervore quam ex vero Ecclesiae legum contemptu, a paucioribus, pro fidelium numero, in dies praestarentur; idem Pontifex sapientissime desiderans ne id, q u o d initio ad animarum pacem et b o n u m constitutum fuerat, vergeret, humanae infirmitatis causa, in n o v a m peccati occasionem atque in multorum aeternae salutis discrimen, statuit decrevitque ut desinat pro America Latina universa ac pro Philippinis Insulis eiusdem Bullae Cruciatae, itemque quadragesimalium Indultorum sive Summariorum, de quibus supra, usus et obligatio; q u o fiet ut, in locis ubi hucusque illa privilegia vigebant, qui ea impetrave¬ rint non amplius renovare teneantur, qui vero ipsa non obtinuerint nihil est cur expostulent. Q u o d vero spectat ad ceteras facultates et gratias, quae ordinario more per Bullam eamdem" hactenus tribuebantur, si ratio et vis prospi¬ ciatur facultatum Apostolicarum, quibus earum regionum Episcopi ditari solent, necnon tum peculiari summa S. Sedis benignitas "in elargiendis, tum generali forma, Indulgentiis plenariis vel partialibus, compertum quidem erit nunc harum omnium, partem abunde compensari, partem alio de capite, sed pari profusione c o n c e d i ; quare ex hac Bullae Cruciatae cessatione, regionum earum fideles nil prorsus detrimenti neque spiritualium Ecclesiae beneficiorum imminutionem esse passuros iam prae¬ videre fas est. N a m : 1. ° Spirituali indulgentiarum lucro per relatam Bullam concessarum, tam vivis quam defunctis, satis superque per tot pietatis opera vel preces, quae nunc exstant, ab Ecclesia indulgentiis locupletatas, facile sup¬ pleri potest. 2. ° Facultatibus, quae pro interdicti tempore tribuebantur, vix unquam, in hodierna Ecclesiae praxi, opus esse videtur; quod, si casus huiusmodi forte contingat, ita, ad agendi rationem q u o d attinet, interdicti applicatio mitigata evadet, ut vetera Indulta expetendi necessitas fere non habeatur. 3. ° Votorum ac iuramentorum commutationibus aliunde aditus plane patet, propter Apostolicas facultates, quae, ad tempus non ita breve, a S. Sede Episcopis communicantur atque propter tot tantaque privilegia ac particularia indulta, quibus plurimi ex utroque clero confessarii gaudere solent. ' 4. ° Eaedem facultates satis consulere videntur etiam casibus cano¬ nicarum inhabilitatum, aeque ac difficultatibus, quae oriri solent poenis incursis a Beneficiariis in acquisitione et usu sui beneficii. ex Secretaria Status. 215 5. ° Idem dicendum de absolutione a censuris, de dispensatione super canonicis irregularitatibus et matrimonialibus impedimentis quibusdam, atque de celebrandi licentia per horam ante lucem et per horam post m e r i d i e m ; quibus omnibus a S. Sede optime provisum est per facultates quam amplissime earum regionum Episcopi collatas, quae longe excedunt quotquot Bulla Cruciatae continebantur. Hisce compositum litteris, item Rescriptum Amplitudo tua repe¬ riet, q u o facultates quaedam, Dioecesibus Americae Latinae anno 1900 a Leone PP. X I I I f. r. ad decennium tum per Rescriptum a S. Congregatione Negotiis Ecclesiasticis Extraordinariis praeposita datum die a l Ianuarii sub nn. 1, 2, 3, 4, 6, 7 et 8, tum per Rescriptum S. Congregationis Concilii diei 4 a e Maii concessas, ad aliud decennium confirmantur, et ad Insulas Philippinas item ad decennium extenduntur. Haec omnia patefacere atque consideranda Tibi proponere tenebar; iamque superest ut Tibi sensus exprimam plenissimae existimationis meae ex animo. Amplitudinis Tuae a R o m a e , die l Martii 1910. Addictissimus R. C A R D . MERRY DEL VAL. IL INDULTUM CIRCA ABSTINENTIAM ET IEIUNIUM PRO AMERICA LATINA ET INSULIS PHILIPPINIS. Ex Audientia SSmi die l a Ianuarii 1910. Archiepiscopi et Episcopi Americae Latinae, in Urbe, anno MDCCCXCIX, in plenarium Concilium congregati, Leoni PP. X I I I f. r. exposuerunt maximam difficultatem in qua, ob speciales regionum conditiones, ver¬ santur fideles suarum dioecesium servandi ecclesiasticas leges de ieiunio et abstinentia non obstantibus amplissimis indultis a S. Sede iam c o n cessis. Supplices proinde dederunt preces ut Sanctitas Sua ampliorem et generalem pro America Latina dispensationem concedere dignaretur. Porro idem Pontifex, re mature perpensa atque praehabito v o t o nonnullorum S. R. E. Cardinalium, attentis gravissimis causis allatis, referente me infrascripto Cardinali a Secretis Status, volens animarum necessitatibus atque anxietatibus occurrere, servata ecclesiastica lege ieiunii et abstinentiae ac salvis permanentibus excusationibus ab eadem lege iure communi, iuxta regulas probatorum auctorum, admissis, am- 216 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. plius indultum et generale concessit, quibusdam conditionibus circum¬ scriptum. Cum autem causae illae gravissimae n o n solum perdurent, sed mitigationem in ipsis conditionibus praefatis suadeant, Sanctissimus Dominus Noster Pius Divina Providentia Papa X, ne ex petitione singulis fidelibus vel familiarum capitibus usque adhuc imposita, vel ex taxis eleemosynarum ex capite Bullae Cruciatae vel aliunde alicubi praescriptis, » spirituale damnum patiantur illi praesertim qui forsan n o n ex vero legis despectu, sed potius ex fragilitate et humana infirmitate, conditionibus et praescriptis onerosis non satisfaciant et tamen indebite indulto gaudere praesumant, ut experientia compertum est; n o v u m indultum de speciale benignitate concedendum duxit ad decennium, et concessit, singulis annis ab omnibus et singulis Americae Latinae et Insularum Philip¬ pinarum Ordinariis, facta mentione apostolicae delegationis, simpliciter et ad litteram prout iacet promulgandum, cuius v i r t u t e : I. Lex ieiunii sine abstinentia a carnibus servetur feriis VI adventus et feriis IV quadragesimae. II. Lex ieiunii et abstinentiae a carnibus servetur feria IV cinerum, feriis VI quadragesimae et feria V maioris hebdomadae. Sed diebus ieiunii semper licebit omnibus, etiam regularibus, quamvis specialem dispensationem non petierint, in collatione serotina, uti o v i s ac lacticiniis. In refectiuncula autem matutina permittuntur lacti¬ cinia, salva lege parvitatis et exclusis ovis. III. Abstinentia a carnibus sine ieiunio servetur in quatuor pervi¬ giliis festorum Nativitatis D. N. I. C, Pentecostes, Assumptionis in coel u m B. M. V. et Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli. Circa usum huius indulti, Sanctissimus haec quae sequuntur stat u i r e dignatus est: 1. ° Firma remanent privilegia in Const. Leonis X I I I Trans Ocea¬ a num, die 18 Aprilis 1897 Americae Latinae concessa, et per aliud Indultum, hac ipsa die datum, ad Insulas Philippinas extensa. 2. ° Omnia alia indulta circa ieiunium et abstinentiam, etiam sub titulo Bullae Cruciatae et Summariorum, quae eidem Bullae adnecte¬ bantur, hucusque in usu, quamvis Apostolicis Litteris confirmata, penitus et totaliter in universa America Latina et in Insulis Philippinis abrogata declarantur. 3. ° Nulla omnino taxa pecuniaria nullaque eleemosyna q u o c u m q u e titulo deinceps imponi poterit pro usu indulti: nec petitio eiusdem indulti a singulis fidelibus vel familiarum requiritur. capitibus facienda amplius Secretaria Status. 4* Quamvis ex capite dispensationis circa ieiunia et abstinentiam vel ex titulo indultorum Bullae Cruciatae et Summariorum, quae huic adnectebantur, nulla taxa nullaque eleemosyna imponi possit, tamen Sanctitas Sua hortatur fideles qui id possint, ut, per spontaneas eleem o s y n a s , sumptibus cultus divini, christianae institutionis iuventutis, beneficentiae et missionum concurrere n o n omittant: ad quod, singulis annis, in quatuor diebus festis de praecepto, uniformi ratione in unaquaque Provincia Ecclesiastica seu regione Americae Latinae et Insularum Philippinarum a respectivis Ordinariis praescribenda, in omnibus parochialibus ecclesiis et in omnibus ecclesiis et sacellis iurisdictioni Episcop o r u m subiectis fiant collectae eleemosynarum extraordinariae (omnino tamen voluntariae seu n o n praeceptivae) ad hunc finem destinatae, et respectivo Ordinario tradendae; cuius prudentiae et conscientiae earumdem eleemosynarum distributio committitur. Et omnes fideles speciali diligentia curent, n o n tamen sub praecepto, hanc S. Sedis benignam indulgentiam piis precibus, praesertim per Rosarii Marialis recitationem, compensare. 5. ° Religiosi utriusque sexus, speciali v o t o non obstricti, quamvis sint ex Ordinis Minorum Familiis, de consensu suorum Superiorum uti possunt praesenti indulto, etiam q u o a d abstinentias et ieiunia in propria regula sive statutis praescripta. Hortandi tamen sunt Superiores Regulares, praesertim Provinciales et quasi Provinciales, ut pro viribus abstinere curent ab usu huiusmodi indulti intra claustra; subditi vero stent iudicio suorum Superiorum. Contrariis quibuscumque, etiam specialissima mentione dignis, non obstantibus. Datum R o m a e , die, mense et anno praedictis. R. CARD. a M E R R Y DEL V A L Secretis Status. III. FACULTATES DECENNALES EPISCOPIS AMERICAE LATINAE ET INSULARUM PHILIPPINARUM CONCESSAE. Ex Audientia SSmi die l a Ianuarii 1910. S S m u s D. N. Pius Div. Prov. Papa X, referente me infrascripto Cardinali a Secretis Status, quaedam privilegia Americae Latinae anno 1900 a L e o n e P P . X I I I f. r. ad decennium concessa, ad aliud decennium ACTA, vol. II, n. 5. - 31-3-910. 15 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 218 confirmare dignatus est, et ad Insulas Philippinas item ad decennium extendere, videlicet: I. Ut quoties Fidei Professio fieri debeat coram E p i s c o p o , et adsit gravis necessitas, emitti valeat etiam coram delegato ipsius Episcopi. II. Ut ubi necessarium sit ob paucitatem sacerdotum, audito Capitulo, et ubi Capitulum n o n adsit, habito v o t o Consultorum dioecesa¬ norum, Episcopi ad S y n o d u m dioecesanam singulis vicibus aut dimidiam partem P a r o c h o r u m vel Rectorum, aut illos v o c a r e possint, quos opportunius v o c a n d o s in D o m i n o iudicaverint. III. Ut in Missis v i v o r u m quae celebrantur cum cantu, in duplicibus primae et secundae classis, in dominicis aliisque diebus sollemnibus, et quoties SS. Eucharistiae Sacramentum publicae fidelium venerationi patet expositum, quamvis haberi n o n possint ministri sacri, liceat thurifica¬ tiones peragere. IV. Ut « Memoriale Rituum » a Benedicto X I I I editum pro parochiis ruralibus adhiberi possit etiam in ecclesiis n o n parochialibus, in quibus verificentur conditiones parvarum ecclesiarum. V. Ut attentis specialibus circumstantiis praedictarum regionum clerici etiam simpliciter tonsurati, ultra triennium ab omni officio et beneficio suspensi, elapso suspensionis triennio, privati ipso facto habendi sint iure deferendi habitum talarem et tonsuram, nisi obtineant specialem licentiam in scriptis a proprio Ordinario. VI. Ut tuto admitti possint tamquam causae speciales privationis ab officio et beneficio parochiali, praevia legitima seu trina monitione, eae quae habentur in articulo 820 decretorum Concilii Plenarii Americae Latinae, idest: 1. ° Publica, perdurans graviterque culpabilis infamatio quoad mores sacerdotales, etiam post legitimas admonitionem n o n correctos, qua cura animarum grave d a m n u m patiatur: 2. ° Temeraria et post legitimam monitionem contumaciter repetita ad matrimonium admissio eorum, qui publicis impedimentis rite n o n dispensatis detinentur; 3. ° Omissio temeraria instructionis catecheticae, diebus saltem dominicis et festis solemnibus, per maiorem anni partem et post legitimam monitionem pertinaciter continuata. Item temeraria et post legitimam monitionem iterata negligentia, in administratione sacramentorum fidelibus in articulo mortis constitutis, etiam ex sola causa distantiae ab ecclesia parochiali a d m i s s a ; 4. ° Gravis, publica et post legitimam monitionem repetita iniustitia et inobedientia in exigendis taxis, praesertim occasione matrimonio- Secretaria^ Status. 219 r u m contrahendorum aut funerum, contra leges dioecesanas de taxis latas; 5. Gravis, publica, per maiorem anni partem temere protracta, atque post legitimam monitionem pertinaciter continuata negligentia spiritualis curae et institutionis christianae Indis et Nigritis paroeciae impendendae secundum normas in legibus dioecesanis praescriptas. VII. Ut attentis specialibus circumstantiis dictarum regionum c i r c a , b o n a ecclesiastica, Episcopi, praevio Capituli vel Consultorum dioecesa¬ norum consensu, facultatem habeant: 1. ° Locandi b o n a ecclesiastica ultra consuetum triennium, usque ad novem vel duodecim annos, d u m m o d o iuxta leges civiles periculum non adsit q u o d locatio transeat in emphy¬ teusim; 2. ° Libere alienandi b o n a ecclesiastica, ubi summa pecuniae non excedat valorem viginti millium libellarum monetae propriae nationis, si necessitas vel evidens utilitas id postulent, et pretium inde obveniens investiatur l o c o honesto tuto et fructifero, favore Ecclesiae seu causae ad quam b o n a pertinebant. VIII. Ut designatis, ubicumque fieri poterit a singulis Ordinariis in propria dioecesi nonnullis paroeciis principalioribus, quae Sacerdotibus maturae aetatis, probatae vitae, non c o m m u n i scientia et pietate prae¬ ditis, in titulum ad tramitem iuris de regula ordinaria conferantur, ceterae omnes paroeciae, i m o et superius recensitae, si adiuncta (prudenti Ordinarii iudicio aestimanda) id exigant, conferri possint absque c o n cursu et ad nutum, salvis tamen privilegiis ab Apostolica Sede concessis, et cauto ut facultate transferendi aut removendi paroeciarum rectores, Episcopi nonnisi moderate et ex iusta causa utantur; onerata super h o c eorumdem Episcoporum conscientia. I X . Ut Episcopi conferre possint absque concursu omnes Canonic a t u de officio, quoties expedire iudicaverint. Contrariis quibuscumque, etiam speciali mentione dignis, non obstantibus. Datum R o m a e , die, mense et anno praedictis. R. CARD. a MERRY DEL V A L Secretis Status. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. IV. INDULTUM EXTENSIONIS LITTERARUM APOSTOLICARUM " TRANS OCEANUM " ET CONSTITUTIONIS " ROMANOS PONTIFICES " AD INSULAS PHILIPPINAS. Ex Audientia SSmi die l a Ianuarii 1910. SSmus D. N. Pius Div. Prov. Papa X, referente me infrascripto Cardinali a Secretis Status, de speciali benevolentia, ad Provinciam Ecclesiasticam Manilensem seu ad universam regionem Insularum Phi¬ lippinarum extendere dignatus est privilegia Americae Latinae, per Litt. a Apost. Trans Oceanum, die 17 Aprilis 1897, a sa. me. Leonis Papae X I I I ad triginta anno s concessa; ita tamen ut, quousque dicta privilegia pro America Latina perdurent, e o d e m tempore pro Insulis Philippinis vigeant, ut tum in America Latina tum in praefatis Insulis eadem sit privilegiorum duratio. Insuper in perpetuum ad easdem Constitutionem Romanos Pontifices ab Insulas Philippinas extendit eodem L e o n e X I I I octavo Idus Maii 1881 editam. Contrariis quibuscumque, etiam speciali mentione dignis, non obstantibus. Datum R o m a e , die, mense et anno praedictis. R. CARD. a M E R R Y DEL V A L Secretis Status. EPISTOLAE. I. AD R. P. EMMANUEL M. NUÑES, O. M., DEFINITOREM GENERALEM IN HISPANIA, OB DEVOTIONIS OBSEQUIUM NOMINE ETIAM AUCTORITATUM ECCLESIASTI¬ CARUM LUCENSIUM AUGUSTO PONTIFICI EXHIBITUM. Muy Rev. Padre: El devoto Mensaje que con fecha 5 del pasado F e b r e r o , mandan las autoridades eclesiásticas de Lugo al Santo Padre, ha sido del agrado de Su Santidad, c o m o no podía menos de suceder; porque estimando tanto el fomento y desarrollo del espíritu franciscano entre los fieles, Secretaria Status. mi c o m o lo prueban multitud de documentos pontificios de tiempos aun recientes, le es sumamente grato el ver que las ilustres Familias Franciscanas multiplican su celo, no solo para aumentar el número de Terciarios sino también en hacer mas lozano y v i g o r o s o el plantel de ellos, c o n las piadosas asociaciones de jóvenes católicos, que bajo el n o m b r e de Juventud Antoniana, Juventud Seráfica, y otras semejantes, se van instituyendo á la sombra del frondoso árbol del Serafín de Asís. Su Santidad concede m u y de corazón una especialísima Bendición Apostólica á todas las Juventudes mencionadas, c o n los Religiosos y Autoridades que las fomenten y sostengan. Me es grato ofrecerme de V. atento seguro servidor, 10 Marzo 1910. R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . L. © S. II. AD PERILLUSTREM VIRUM EUGENIUM D U T H O I T , PROFESSOREM OECONOMIAE POLITICAE IN UNIVERSITATE CATHOLICA INSULARUM IN GALLIA, OB GRATIARUM ACTIONEM PRO OPERE " V E R S L'ORGANISATION PROFESSIONNELLE " BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITO. Monsieur, Le Saint Père a agréé avec une satisfaction toute spéciale l'exemplaire de l'ouvrage intitulé: « Vers l'Organisation professionnelle », fruit de votre enseignement à l'Université catholique de Lille, et que votre piété a voulu Lui offrir en filial hommage. Parmi les m o y e n s de servir aujourd'hui efficacement la cause de Dieu, on ne saurait mettre en doute que l'un des premiers et des plus puissants ne soit l'action sociale, à la condition que l'on entende d'abord par là un constant effort vers la perfection chrétienne, et un large rayonnement de cette -perfection autour de soi. A ce prix seulement une ère de justice et de charité pourra se lever sur le monde, avec l'intelligence des vrais intérêts économiques. Ainsi que v o u s le remarquez très justement, c'est le faux libéra- lisme e l'individualisme antichrétien, joints à une autonomie absolue de la personne humaine qui ont entraîné la société civile au bord de l'abîme qui s'ouvre aujourd'hui devant elle. C'est aussi cette téméraire utopie, qui rêve de supprimer radicalement des inégalités que la nature même des choses rend à jamais irréductibles. Soucieux d'épargner au peuple Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. c h r é t i e n ces funestes illusions, les Souverains Pontifes ont eu à cœur ; de formuler les doctrines et d'établir les constitutions d'un mouvement social catholique, inspirant de la sorte pour ces graves problèmes, dans la mesure où il dépendait d'eux, une solution prompte et assurée. Aussi bien Sa Sainteté, dès les. premiers temps de Son Pontificat, a convié l'action catholique à proposer sa solution aux problèmes sociaux de notre é p o q u e , et à la faire valoir pratiquement selon les principes chrétiens. Votre étude, Monsieur, vient d o n c à son heure en répandant une lumière nouvelle sur l'un des côtés les plus intéressants et les plus féconds de ce grand objet. En v o u s envoyant, ainsi qu'à votre famille, la bénédiction apostol i q u e , Sa Sainteté me charge de v o u s exprimer Ses paternels encou- ragements, auxquels je joins mes remercîments personnels pour l'exemplaire du même ouvrage que vous m'avez gracieusement adressé. Veuillez agréer, Monsieur, l'expression de mes sentiments très distingués. Le 12 Mars 1910. R. CARD. M E R R Y DEL V A L . L. $ S. III. AD STANISLAUM MEDOLAGO A L B A N I , COMITEM, PRAESIDEM UNIONIS OECONO¬ MICO-SOCIALIS PRO CATHOLICIS ITALIAE, DE REGULARUM SCHEMATE BEATISSIMI PATRIS ADPROBATIONI PROPOSITO. Il Santo Padre ha preso conoscenza dello schema di Regolamento che V. S. ha teste presentato alla sovrana Sua approvazione. Tale Regolamento, compilato da codesta Presidenza per stabilire una più stretta unità d'indirizzo ed un migliore coordinamento di forze tra i minori e maggiori Centri federativi sorti in seno all'Unione E c o n o m i c o - S o c i a l e e l'Unione istessa, per i criteri di pratica efficacia ai quali è informato, si presenta sommamente utile allo s c o p o , ed è riuscito di vivo gradimento a Sua Santità. La necessità di tale Regolamento, richiesto, giova riconoscerlo, dal progressivo moltiplicarsi delle Associazioni aderenti all'Unione E c o n o m i c o - S o c i a l e e da un salutare movimento federativo tra i sodalizi similari, costituisce per se stesso il più bell'elogio per l'attuale Presidenza, la quale, chiamata a militare nel campo dell'azione cattolica, è giunta, y) Secretaria Status. 223" c o n felice successo, a radunare numerose intorno a sè le Istituzióni cattoliche di natura economico-sociale e di raggrupparle in distinti centri, ' per favorire in un più rapido e fecondo sviluppo delle singole parti la vita rigogliosa del tutto. L'augusto Pontefice è stato b e n lieto di constatarlo, traendone argomento di conforto per sè e di ben meritata lode per codesta Presidenza, la quale ha così bene corrisposto alle comuni aspettative; L'approvazione pertanto che Ella implora dal Santo Padre n o n p u ò farsi desiderare, ed io ho l'onorifico incarico di partecipargliela a c c o m pagnata dai migliori auguri che il n u o v o Regolamento, col contribuire efficacemente a vieppiù stringere e rinsaldare i vincoli tra il Centro maggiore e le aggregate Federazioni, renda tra esse più copiosa la c o m u nicazione di energia e di vita reciproca e sia alle Istituzioni non ancora federate, salutare eccitamento per una santa e desiderata emulazione. Ove poi il cresciuto numero delle Federazioni e le nuove esigenze, che ne potrebbero derivare, rendessero necessarie saggie modificazioni ai rapporti dell'Unione colle Federazioni istesse, la Presidenza pro tempore, traendo dai nuovi bisogni occasione di nuovi ed efficaci criteri direttivi, potrà portare al presente Regolamento opportune innovazioni od aggiunte, lasciando però sempre inalterato all'Unione quel carattere che la distingue e che le è impresso dal fine pel quale è sorta nel campo dell'azione cattolica. È però desiderio vivissimo del Santo Padre che una calda e costante carità renda fratelli, in Gesù Cristo, i cuori di tutti gli aderenti alla Unione Economico-Sociale, e che tutte le Federazioni, diocesane o generali, già sorte o che sorgeranno tra i sodalizi similari appartenenti all'Unione istessa, rimangano a questa sempre e docilmente unite e congiunte, c o m e a quel centro che ha per proprio compito di unificare e coordinare tutta l'azione e c o n o m i c a sociale dei cattolici italiani. Il « non erubesco evangelium » poi, che c o n tanta franchezza ripeteva già S. P a o l o nella sua lettera ai Romani, sia impresso a grandi ed indelebili caratteri sulla bandiera di tutte le Istituzioni cattoliche, ed una aperta e franca professione cristiana formi la loro gloriosa divisa e la sintesi luminosa del carattere che le informa e le distingue. Sua Santità ebbe già occasione di dichiararsi esplicitamente a questo riguardo nel venerato autografo n o n ha guari indirizzato a V. S.; oggi, profittando di questo incontro, ritorna sullo stesso argomento per inculcare di n u o v o ed a tutte indistintamente le Associazioni, che militano nel campo cattolico, di essere e mostrarsi cattoliche a tutta prova, n o n solo nell'ombra delle proprie riunioni, ma ancora alla luce delle grandi manifesta- 224 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. zioni sociali; n o n solo nel silenzio della vita privata, ma anche nel rumore della vita pubblica, sì che ognuna possa applicare a se stessa e ripetersi con gioia « in ipso (Christo) vivimus, movemur et sumus ». E perchè la parola del Pontefice trovi eco fedele nell'animo ossequioso di tutti e singoli gli aderenti a l l ' U n i o n e E c o n o m i c o - S o c i a l e , il Santo Padre, P i o X, imparte ad essi di gran cuore T apostolica benedizione. 15 Marzo 1910. R. L. SB CARD. M E R R Y DEL V A L . s. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI. Il giorno 5 Aprile p. v. nel Palazzo Vaticano si terrà la Congregazione dei Riti Preparatoria, per discutere il dubbio sopra i miracoli della Ven. Serva di Dio Anna Maria Taigi, del terzo Ordine della SSma Trinità. NECROLOGIO. 18 Marzo 1910. — Mons. Francesco Augusto Labeuche, Vescovo di Belley. A n n u s II. - V o l . II. D i e 15 Aprilis 1 9 1 0 . Num. 6. ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E ACTA PII PP. X MOTU PROPRIO DE CONCESSIONIBUS INDULGENTIARUM A SUPREMA S. CONGREGATIONE S. OFFICII RECOGNOSCENDIS. C q u a e u m p e r A p o s t o l i c a s d a t a s , r e c t a m e t s u p e r « p r u d e n t e m e a r u m d e m S a c r a e p r a e c a v e n d a s i n g a t i o n e m d e a c 1 .° c u l a r e s , a l i t e r J u l . d e v o l u t a m p e r q u a e p r a e f a t a m o r i r i p o s s e n t , a u t h e n t i c i t a t e p r o p r i o e t e t a t q u e e t e x c u r a m o n u s c i r c a i n v i g i l a n d i uni S u p r e m a e v o l u e r i m u s ; a d e x c o n c e s s i o n i ¬ S a c r a m C o n g r e - u t q u e o m n i b u s e f f i c a c i a , c e r t a Curia MDCCCCVIII a n . i m p r e s s i o n e , O f f i c i i f a c i l e Romana e o q u e q u a s c u m q u e e a r u m d e m m o t u e t q u a m o b t e n t i s A u c t o r i t a t e , r a m u s a f o r t e c o n s t e t N o s t r a S a n c t i d u b i t a t i o n e s m a t e r i a a l . m o d e r a t i o n e m p u b l i c a t i o n e C o n g r e g a t i o n i b u s h a c e a r u m de L i t t e r a s Sapienti Consilio » , I I I K universam rem de indulgentiis, i d i n c i p i u n t p l a n e N o s t r a s S u p r e m a s c i e n t i a , d e c l a - d e c e r n i m u s : I n d u l g e n t i a s q u a e s u p r a d i c t a n o n q u a s c u m q u e , r e s p i c i a n t S u p r e m a i p s a s S a c r a s i v e g e n e r a l e s p e r s o n a s C o n g r e g a t i o n e s i v e p e t e n t i u m S a n c t i p a r t i - t a n t u m , O f f i c i i e s s e r e c o g n o s c e n d a s ; 2 .° I d e m s a c e r d o t i b u s o b i e c t a v e l 3 .° b u s s u p r a , S a n c t i ACTA, c u i u s c u m q u e e i s q u e c u m q u e d i c e n d u m a d n e c t e n d i q u i b u s c u m q u e C o n c e s s i o n e m v i m O f f i c i i h a b e r e i l l a s d e g r a d u s e t c o n c e s s i s d i g n i t a t i s i n d u l g e n t i a s e t q u i b u s v i s b e n e d i c e n d i p r i v i l e g i a p r o p i a q u o - c h r i s t i f i d e l i b u s ; i n d u l g e n t i a r u m t a n t u m a u t h e n t i c e vol. II, n. 6. —15-4-910. f a c u l t a t i b u s e t p o s t q u a m f a c u l t a t u m , S a c r a d e q u i - C o n g r e g a t i o r e c o g n o v e r i t ; 18 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 4. ° Quoad praeteritas, demum, confessiones, eas effica¬ ciam tantum habituras, si intra sex menses ab huius Nostri Decreti publicatione eidem Sacrae Congregationi exhibitae ab eaque recognitae fuerint; 5. ° Idcirco impetrantes posthac huiusmodi concessiones teneri, sub poena nullitatis gratiae obtentae, exemplar earumdem dictae Supremae Sacrae Sancti Officii Congregationi exhibere, ut rite recognosci ac ratae haberi possint. Haec edicimus, declaramus, sancimus, contrariis quibuscumque, etiam speciali et individua mentione ac derogatione dignis, non obstantibus. Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Datum Romae, apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die V I I Aprilis M C M X , Pontificatus Nostri anno septimo. P I U S PP. X. LITTERAE CONCEDITUR INDULGENTIA RUM FIDELIBUS APOSTOLICAE PARTIALIS PERPETUA PRO INSULARUM PHILIPPINA- RECITANTIBUS ORATIONEM IN HONOREM B. M. VIRGINIS IMMACULATAE. PIUS PP. x . Ad perpetuam rei memoriam. — Quae ad fidei pietatique praesertim in longinquis regionibus satius consulendum pertinent, quaeque N o bis sacri Antistites proponunt, utpote qui dominici sui cuique commissi gregis necessitates exploratas habeant, eisque summa o p e prospiciant, Nos, pro altissimo officio Nostro libenti quidem animo concedimus atque impertimus. Cum vero Venerabiles Fratres Apostolicus Delegatus in Insulis Philippinis extraordinarius, Archiepiscopus de Manila et Episcopi Insularum Philippinarum, in prima Synodo provinciali Manilana congregatio enixe a Nobis petierint, ut indulgentiam septem annorum largiri dignaremur fidelibus universis earumdem Insularum Philippinarum vel in his commorantibus, qui infrascriptam orationem in h o n o r e m SS. Trinitatis, divini Iesu Cordis, Deiparae Virginis Immaculatae et S. Ioseph devote recitaverint, N o s vi precationum maxime freti, piis loculentisque huiusmodi votis, quantum in D o m i n o possumus, censuimus obsecundandum. Acta Pii PP. X. Quare omnibus ac singulis utriusque sexus Christifidelibus Insularum Philippinarum, vel in Insulis Philippinis commorantibus, si corde saltem contrito, quae sequuntur preces, q u o c u m q u e idiomate ad verbum pronunciaverint, septem annos de numero poenalium in forma Ecclesiae consueta relaxamus. Quas poenitentiarum relaxationes etiam animabus Christifidelium, quae Deo in caritate coniunctae ab hac luce migrave¬ rint, per m o d u m suffragii applicari posse indulgemus. Preces hae sunt: « Gratiarum actio et petitio pro fidelibus et populis Insularum Phi¬ lippinarum. Gloria Patri, gloria Filio, gloria Spiritui Sancto in saecula sae¬ culorum. A m e n . Te Deum Patrem ingenitum, te Filium unigenitum, te Spiritum Sanctum Paraclitum, sanctam et individuam Trinitatem, toto corde confitemur, laudamus atque b e n e d i c i m u s : Tibi gloria in saecula: Tibi gratias in aeternum: confirma h o c Deus q u o d operatus est in No¬ bis; salva nos et populos nostros. Sit laus divino Cordi, per q u o d No¬ bis porta salus. Ipsi gloria et h o n o r in saecula. Cor Iesu sacratissimum, o Cor, voluptas caelitum, Cor fida spes mortalium, Tui sumus, Tui esse volumus, salva nos et populos n o s t r o s : reconde nos in dulcissimo habi¬ taculo caritatis tuae. Suavis enim es, D o m i n e , et in aeternum miseri¬ cordia tua. Parce igitur, o Cor Iesu suavissimum, parce civitati nostrae, quae in fide Ecclesiae tuae enutrita, verae fidei thesaurum, Te auctore, mirabiliter servavit, et contra omnis generis insidias custodivit. Suscipe ergo, o Cor Iesu sacratissimum, gratiarum actiones Cleri et populi Insu¬ larum Philippinarum, quae in abundantia beneficiorum tuorum salvae factae sunt. O Beatissima Virgo Maria, ab originali labe praeservata, peramantissima Insularum Philippinarum Patrona potentissima, sit Tibi etiam laus perennis, veneratio sempiterna et gratiarum actio in Christo Iesu. O Immaculata Mater nostra, o benignissima Mater nostra, o dul¬ cissima et augustissima Regina nostra, misericordias tuas grato animo decantamus, sub tuum praesidium confugimus. O Domina, quae rapis corda hominum dulcore, Tu rapuisti cor nostrum, Tu rapuisti corda populorum nostrorum, Tu primitias fidei nostrae, benignissimo patro¬ cinio tuo in tot pietatis tuae monumentis per universas regiones nostras obfirmasti, amplificasti et confirmasti. O Domina, o Mater nostra, quae serpentis caput virgineo pede contrivisti, libera populos nostros a vene¬ natis impiorum et haereticorum iaculis. Tu quae Nutrix fuisti atque Educatrix populorum nostrorum in fide dilectissimi Filii tui, Tutrix etiam, Vindex et Propugnaculum esto. Tui s u m u s , Tui esse volumus, monstra te esse Matrem et Patronam nostram, custodi nos, salva n o s potentissimis precibus tuis. Ioseph sanctissime, Deiparae Sponse castis- 228 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sime, qui Insulis Philippinis Protector semper extitisti dilectissimus, Tibi laus et veneratio in Christo Iesu. Virginum Custos, q u e m laeta cele¬ brant agmina coelitum, quem cuncti resonant Christiadum chori, inter¬ cede pro nobis, suscipe corda nostra, dulcissimo Cordi Sponsae tuae Immaculatae perpetua donatione dicanda, donanda, tradenda. A m e n ». In contrarium n o n obstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, die iv Martii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. yfa S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. EPISTOLA AD R. P. D. IOACHIMUM CANTAGALLI, FAVENTINORUM EPISCOPUM, QUINTUM ET VICESIMUM ANNUM AB ADEPTA FAVENTINA SEDE PERAGENTEM, GRATULA¬ TIONIS ERGO. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — N o v i mus te Sacerdotem pium iisdemque perpolitum litteris quae te a pue¬ ritia maxime delectarunt, et iure optimo p r o b a v i m u s ; novimus Episcopum dominici gregis amantissimum et h u n c prudentia regiminis et auctoritate virtutum naviter diligenterque pascentem, teque dileximus et tulimus in o c u l i s ; novimus autem nuper te, exacto sexagesimo Sacerdotii natali, aetate gravem, graviorem meritis, peragentem annum quintum et vicesimum |ab adepta Faventina Sede, perfunctum iam laudabiliter Calliensi et Pergulano Pontificatu, et magnopere laetamur atque ex animo gratulantes fausta quaeque ab Omnipotente D e o , b o n o r u m omnium largitore, tibi enixe adprecamur. Ne quid vero desit Nostrae in te pietati, officiis hisce Apostolicam libenter addimus Benedictionem, qua cum tibi, Venerabilis Frater, tum universae tuae ditionis Clero p o p u l o q u e coelestium gratiarum opes suppliciter contendimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x v Martii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . S. Congregatio Consistorialis. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS i. DE COMPETENTIA CONCEDENDI FACULTATEM CELEBRANDI TRES MISSAS NATIVITATIS DOMINI IN SACELLIS PUBLICIS ET ECCLESIIS. Proposito dubio « utrum post Constit. Sapienti Consilio spectet ad S. Congr, de disciplina Sacramentorum concedere facultatem legendi tres Missas Nativitatis Domini, noctu, in sacellis publicis et Ecclesiis, quae ad h o c privilegio apostolico indigent, cum distributione SSmae Eucharistiae; an potius h o c tribuendum sit Sacrorum Rituum Congregationi » Emi Patres sacrae Congregationi Consistoriali praepositi, re mature considerata, respondendum censuerunt: « Affirmative ad primam partem, negative ad secundam ». In audientia autem infrascripto Card. Secretario die 11 martii 1910 concessa, SSmus D. N. resolutionem ratam habuit et confirmavit. Die 14 Martii 1910. C. ^ CARD. D E L A I , Secret. L. © S. Scipio Tecchi, Adsessor. II. DE COMPETENTIA CONCEDENDI FACULTATEM ACQUIRENDI BONA ORDINIBUS AUT CONGREGATIONIBUS RELIGIOSIS USURPATA. Sacra Congregatio Concilii, cum ipsi oblatae essent preces a Vicario Capitulari cuiusdam dioecesis circa emptionem aedificii Ordinis Regularis, cui a gubernio civili iamdudum ablatum fuerat, huic Sacrae Congregationi Consistoriali proposuit dubium « utrum, post Constitutionem Sapienti Consilio, spectet ad S. C. Concilii, vel potius ad S. C. de disciplina Religiosorum, facultas permittendi christifidelibus, ut bona acquirant Ordinibus aut Congregationibus religiosis usurpata ». 230 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Re autem mature perpensa et praehabito consultorum v o t o , Emi Pa- tres respondendum censuerunt: « spectare ad Sacram Congregationem « Concilii ». In audientia autem die 11 martii 1910 infrascripto Cardinalis Secretario concessa, SSmus D. N. resolutionem probavit. Die 14 Martii 1910. C. CARD. D E LAI, Secret. L. % S. Scipio Tecchi, Adsessor. III. ROMANA CIRCA SOCIETATEM MISSIONARIORUM AFRICAE. Quaesitum nuper est a Superiore Societatis Missionariorum Africae, vulgo « Pères Blancs » nuncupatorum, utrum haec Societas etiam post Constit. Sapienti Consilio subiecta maneat S. Congregationi de Propa¬ paganda Fide. Et S. Congr. Consistorialis, re mature perpensa, respondendum censuit: Affirmative, iuxta resolutionem huius S. Congreg. in Romana, diei 9 Decembris 1909, relate ad quasdam alias Missionariorum societates. Die 15 Martii 1910. Carolus Perosi, Substitutus. IV. NOMINATIONES EPISCOPORUM: Decreto S. Congr. Consistorialis nominati sunt: 21 martii 1910. — R. P. Iosephus Gregorius Castro, Ordinis Fratrum Minorum, Praeses residentiae Ayacuquensis ad Ecclesiam cathedralem Cuschensem (Cuzsco) in Peruviana republica. 21 martii 1910. — R. D. Franciscus de Paula G r o z o , parochus S. Catharinae in civitate Cajamarca, ad Ecclesiam cathedralem de Caja¬ marca in Peruviana republica. , 21 martii 1910. — R. D. Carolus Garcia Irigoyen, canonicus metro¬ politanae ecclesiae Limanae, ad (Trujillo) in republica Peruviana. cathedralem Ecclesiam de Truxillo ** S. Congregatio de Religiosis. 231 28 martii 1910. — R. P. Tiburtius Hajdu, 0. S. B., confirmatus est Archiabbas S. Martini in sacro monte Pannoniae (S. Martino di Monte Pannonia). 1 aprilis 1910. — R m u s D. Petrus La Fontaine, episcopus Cassa¬ nensis (Cassano all'Ionio), ad Ecclesiam titularem episcopalem Chary¬ stiensem (Caristo). I. EX A U D I E N T I A SSMI diei 5 Aprilis 1910. DECLARATIONES CIRCA DECRETUM " ECCLESIA CHRISTI ", EDITUM DIE 7 SEPTEMBRIS 1909 " DE QUIBUSDAM POSTULANTIBUS IN RELIGIOSAS FAMILIAS NON ADMITTENDIS " . Circa Decretum Ecclesia busdam Postulantibus in Christi d. d. 7 Septembris 1909 De qui- Religiosas Familias non admittendis, ab hac Sacra Congregatione Negotiis Religiosorum Sodalium praeposita, sequentium dubiorum solutio expetita fuit: I. An postulantes ad Novitiatum admissi ante publicationem decreti et in ipso comprehensi, valide ad professionem admitti queant, absque venia Apostolicae Sedis. II. An ii, qui in aliqua Familia Religiosa primam tantum professionem emiserant ante publicationem decreti, valide admitti possint ad alteram professionem, scilicet solemnem in Ordinibus Regularibus, et perpetuam in ceteris Institutis, si in decreto comprehensi fuerint. III. An valide et licite ad Novitiatum admitti possint postulantes, qui a Seminariis vel a Collegiis sive ecclesiasticis sive religiosis, vel a Novitiatu dimissi quidem n o n fuerunt formaliter, sed aequivalenter, id est, quos Superiores induxerunt vel hortati sunt, ut sponte discederent ne dimitterentur. IV. An recipi valeant ii, qui professionem votorum temporaneorum in aliqua Congregatione emiserunt, sed, peracto tempore, eamdem sponte non renovarunt. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa X respondendum mandavit: Ad I. Negative. . Ad II. Affirmative; sed Superiores sub gravi obligatione tenentur: a) opportunas, secretas iuratasque informationes exquirere Superiorum Seminarii, vel Collegii, vel Instituti religiosi a quo, circa veras causas exitus alumnorum, de quibus agitur; b) moraliter aliunde certos fieri et de bonis eorum religiosis moribus, et de solidae vocationis argumentis, et, si agatur de clericis candidatis, etiam de idoneitate litteraria. Et Superiores a quo, graviter onerata eorum conscientia, tenentur sincere et sub iuramento secretas huiusmodi informationes exquisitas a Superioribus ad quos transmittere. Ad III. Valide quidem per s e , sed o m n i n o illicite. Et ad fraudes vel abusus e medio tollendos in re tanti momenti, Superiores nullum ex huiusmodi candidatis admittant, antequam per accuratas et secretas informationes a Moderatoribus Seminariorum, vel Collegiorum ecclesiasticorum sive religiosorum, vel religiosi Instituti, in q u o novitii fuerunt, sub fide iuramenti habitas, certi omnino fuerint, candidatos, de quibus agitur, neque formaliter dimissos fuisse, neque aequivalenter. Q u o d si de candidatis clericis agatur, pariter constare debet de eorum idoneitate litteraria. Ad IV. Affirmative, praehabitis tamen iuratis informationibus, ut supra, in responsione ad II et III. Contrariis quibuscumque, etiam speciali mentione dignis, non obstantibus. Fr. J. C. CARD. VIVES, Praefectus. L. © S. D. L. Janssens, 0. S. B., Secretarius. II. EX AUDIENTIA SSMI diei 5 Aprilis 1910. DECLARATIO ET EXTENSIO DECRETI " QUUM MINORIS " DIE 15 IUNII 1909 EDITI. Quum in aliquibus Congregationibus et Institutis Religiosis non habeatur professio votorum perpetuorum, sed tantum vel temporalium, vel etiam merum iuramentum perseverantiae, aut peculiares quaedam promissiones, quibus alumni, peracta probatione, Instituto vel Congre- S. Congregatio de Propaganda Fide. 233 gationi ligantur; et quum decretum Sacrae Congregationis de Religiosis d. d. 15 Iunii 1909, q u o nonnullae praescribuntur clausulae, Rescriptis saecularizationis perpetuae vel temporaneae ac dispensationis v o t o r u m inserendae, expresse respiciat sacerdotes et clericos, in sacris consti¬ tutos, qui professionem v o t o r u m perpetuorum emiserunt; hinc dubium exortum est, utrum eisdem clausulis servandis teneantur sacerdotes et clerici in sacris constituti, qui n o n quidem professionem v o t o r u m perpetuorum, sed vel temporalium tantum, vel iuramentum perseverantiae, vel peculiares quasdam promissiones, ad n o r m a m suarum Constitutio¬ num, ediderant et ab eisdem dispensationem obtineant. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa X respondendum mandavit: Affirmative, si Religiosi votis temporaneis, vel iuramento perseverantiae vel supradictis promissionibus per sex integros annos ligati fuerint. Contrariis quibuscumque non obstantibus. Fr. J. C. CARD. VIVES, Praefectus. h. PB s . I). L. Janssens O. S. B., Secretarius. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIONES EPISCOPORUM. Brevi A p o s t o l i c o nominati sunt: 8 Ianuarii 1910. — R m u s P. Bernardinus Slaku, Ordinis Fratrum Minorum, Episcopus tit. Tiberien. et Coadiutor cum futura successione R m i D. Episcopi Pulatensis (Pulati) in Albania. 15 Februarii 1910. — R m u s P. Eugenius Massi, Ordinis Fratrum Minorum, Episcopus tit. Ioppensis et Vicarius Apostolicus de Scian-si Sept. in Sinis. 234 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. CONGREGATIO RITUUM i. ORDINIS F R A T R U M MINORUM SEU CUSTODIAE TERRAE SANCTAE SANCTUARIO GETHSEMANI IN TERRA SANCTA CONCEDITUR MISSA VOTIVA DE ASSUMPTIONE BEATAE MARIAE VIRGINIS. Frater Robertus R a z z o l i , Ordinis Fratrum Minorum Sacerdos et Sanctorum Palaestinae L o c o r u m Custos, Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X humillime exposuit quod a S u m m o Pontifice Pio Papa IX per decretum Sacr. Rit. Congregationis sub die 31 Augusti 1865, in una Ordinis Minorum Sancti Francisci, inter Missas votivas in Sanctuariis sic vocatis maioris ordinis seu classis, reperitur indulta: IX. Super Sepulchrum Beatae Mariae ptione Beatae Mariae Virginis in Virginis. Valle Iosaphat; Tunc utique Missa votiva de Assum¬ temporis spes effulserat, n o n d u m penitus amissa, ne in praesenti quidem tempore, ut h o c cele¬ berrimum atque Sanctissimum Deiparae Monumentum, saeculo X V I I I a schismaticis in Catholicorum iniuriam violenter ereptum, vel uti exclu¬ sivam vel uti saltem cum acatholicis c o m m u n e m proprietatem, iidem Catholicae Ecclesiae filii possent Divinis Officiis ac praesertim Missae celebratione iterum frequentare. Attamen, quamvis a mane ad vesperam liberum omnino sit omnibus ac singulis fidelibus Christi ipsum Beatae Mariae Virginis Sepulchrum invisere, ibique Indulgentiam Plenariam toties quoties acquirere a Sede Apostolica concessam atque eidem Sacro L o c o firmatam, Sacerdotes illic nequeunt ac praesertim peregrini, prouti avidius usque ad explendam suam devotionem alioquin optarent, Missam ulla hucusque ratione celebrare. Itaque, ut ingeminatis Sacerdotum piorumque fidelium votis fiat satis, idem humilis Orator, enixe postulat, ut Missa votiva de Assumptione Beatae Mariae Virginis, concessa per decretum die 31 Augusti anno 1865 editum, et prouti ea legitur in Missali votivo in Terrae Sanctae locis adhibito atque anno 1898 Hieroso¬ lymis edito, ab omnibus ac singulis Sacerdotibus dici valeat in continenti Sanctuario Gethsemani seu Cappella publica, quae parvo lapideo spatio disiungitur a Sepulchro ipso Beatae Mariae Virginis in e o d e m Gethse- S. Congregatio Rituum. 235 mani fundo, usquedum Sanctuarium istud ex acatholicorum utcumque manibus redimatur. Sanctitas porro Sua his precibus R m i Procuratoris Generalis Ordinis Fratrum Minorum commendationis officio communitis et ab infrascripto Cardinali Sacrae Rituum Congregationi relatis, attentis expositis peculiaribus circumstantiis, Praefecto iisque perduran- tibus, expetitam Missam votivam de Assumptione Beatae Mariae Virginis ab omnibus et singulis Sacerdotibus celebrari in enunciata Cap¬ pella publica seu Sanctuario Gethsemani benigne concessit cum iisdem privilegiis, quae Sanctuario Sepulchri Beatae Mariae Virginis iuxta suum gradum atque ordinem competerent; servatis Rubricis ceterisque servandis. Contrariis n o n obstantibus quibuscunque. Die 9 Martii 1910. F R . S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. Philippus Can. Di Fava, Substitutus. II. ASTURICEN. DUBIA CIRCA (Astorga). QUASDAM CONSUETUDINES IN ECCLESIA CATHEDRALI ASTURICENSI VIGENTES. R. D. Antonius Fernandez Nistal, hodiernus Caeremoniarum Magister Ecclesiae Cathedralis Asturicensis, de sui R m i Dñi Episcopi mandato, Sacrae Rituum Congregationi humillime quae sequuntur proposuit dubia; nimirum: I. A priscis iam inde temporibus viget in Ecclesia Cathedrali Astu¬ ricensi consuetudo solemniter benedicendi Fontem Baptismalem in Sabbato Sancto et in Vigilia Pentecostes; sed cum nulla sit in ea Parochia nec Parochus proprium habens territorium, absoluta Fontis benedictione, effunditur aqua in piscinam. II. In Dominicis aliisque Festis solemnioribus Ceroferarii, dum canitur Evangelium a Diacono, non se sistunt a lateribus Subdiaconi, sed a lateribus Clerici, qui in cornu Epistolae et versus ipsum Subdia¬ conum sustinet Crucem Processionalem. III. Ex immemorabili consuetudine Canonicus hebdomadarius manet omnibus diebus ad Vesperas, Festis, solemnioribus exceptis, in habitu chorali usque ad Canticum Magnificat, q u o i n c h o a t o , medius inter duos Beneficiatus discedit in Sacrarium et, assumpto ibi Pluviali, revertitur Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 236 in chorum, cantat Orationem vel Orationes Officii, et, quin dimittat Plu¬ viale, facit Officium ad Completorium usque ad primum versum primi Psalmi, quo incoepto, iterum discedit in Sacrarium et, deposito Pluviali, revertitur in chorum, ut absolvat Completorium. Quaeritur: An praedictae consuetudines sint continuandae, vel saltem tolerendae ? Et Sacra Rituum Congregatio, exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus sedulo perpensis, rescribendum censuit: Ad L II. et III. prouti exponitur, negative. Atque ita rescripsit, die 16 Martii 1910. Fr. S. CARD. Praefectus. MARTINELLI, L. © S . Philippus Can. di Fava, Substitutus. III. M E L I T E N . (Malta). DE QUIBUSDAM IN ORDINE PRAEDICATORUM CONSUETUDINIBUS. R. D. Emmanuel Vassallo, Magister Caeremoniarum Dioeceseos Melitensis, de consensu Rmi sui Ordinarii, Sacrorum Rituum Congregationi haec quae sequuntur dubia exposuit; scilicet: I. An Fratres Ordinis Praedicatorum teneantur genuflectere coram Episcopo d i o e c e s a n o , dum in eorum Ecclesiis assistit ad sacras fun- ctiones ? II. An decretum S. R. C. n. 3874 Meliten. 30 Novembris 1895, vi cuius iidem Fratres Ordinis Praedicatorum possunt in processionibus Crucifixi imaginem ad se conversam tenere, habeat l o c u m etiam in processionibus in quibus intervenit Episcopus dioecesanus ? III. An liceat Praelatis Regularibus privilegium habentibus, uti palmatoria, quando celebrant coram Episcopo dioecesano ? IV. An cui tenentur ad processiones Litaniarum S. Marci videli- cet et Rogationum, possint, processione peracta, relinquere E c c l e s i a m ; vel debeant expectare d o n e c celebrans preces post Litanias dicendas concludat? Et Sacra eadem Congregatio, audita informatione Rmi P. Procu¬ ratoris Generalis Ordinis Praedicatorum, et exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus accurato examine perpensis, quaestionibus propositis ita respondendum censuit: S. Romana Rota. 237 Ad I. Quum in ritu Ordinis Praedicatorum ministri et clerus infe¬ rior n o n genuflectant ad Crucem, sed caput profunde inclinent, neque ad Episcopum dioecesanum in casu genuflectere debent. Ad II. Affirmative. Ad III. Affirmative, d u m m o d o tamen Episcopus n o n assistat throno. . Ad IV. Negative ad primam partem; affirmative ad secundam, et consuetudinem contrariam esse eliminandam. Atque ita rescripsit, die 9 Aprilis 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI,. S. B. C. Praefectus. L. © S. Ph. Can. di Fava, Substitutus. SACRA ROMANA ROTA GAUDISIEN. (Gozo). UNIONIS E T A D M I N I S T R A T I O N I S . Pio septimo, PP. die phinus Many X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno 10 Ianuarii 1910, BR. PP. DD. Gulielmus Sebastianelli, Seraet Franciscus Heiner, Ponens, Auditores de turno, in causa Gaudisiensi - Unionis et Administrationis - inter Capitulum Ecclesiae Cathedralis Gaudisiensis, repraesentatum per rata advocatum, legitimum procuratorem N. Fer- et Clerum ac Archipresbyterum Ven. Ecclesiae S. Georgii, repraesentatum per legitimum procuratorem F. Solieri advocatum, sequen- tem sententiam. tulerunt A n n o 1688, die 27 Aprilis, per decretum Episcopi Melevitani Cocco¬ Palmerii, a parochiali Ecclesia collegiata sub titulo B. M. V. sideribus receptae in insula Gaudisiensi (Gozo) sita, et serius in Ecclesiam cathedralem erecta, quatuor regiones c u m Ecclesiis filialibus propter earum distantiam dismembratae et in proprias parochias erectae fuerunt. Ut autem h o c damnum dismembratione praefatae repararetur, eidem per dictum Ecclesiae allatum decretum Episcopi Melevitani unita est contigua Ecclesia parochialis S. Georgii. En verba decreti ad rem spe¬ ctantia: « E t ne per huiusmodi dismembrationem sive verius disiun- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 238 ctionem, separationem et divisionem eiusque quatuor Archipresbyteratus regionum, ipsa Matrix Ecclesia collegiata detrimentum sive aliquod contradarum in patiatur loco ipsarum parochias sic noviter erectarum postquam praefata Ecclesia parochialis S. Georgii per ces¬ sum, sive decessum actualis eius parochi, vel aliter q u o m o d o c u m q u e et qualitercumque vacaverit, et nunc pro tunc eamdem Parochialem S. Georgii, Parochialitatis statu tamen prout in praesentiarum reperitur firmo semper remanente, eoque minime suppresso, nec immutato, unico contextu eidem Archipresbyteratui Matris Ecclesiae unimus, sive verius subrogamus, ac subiicimus curae, gubernio, rectoratui, regimini ho¬ dierni Reverendi Archipresbyteri, eiusque successorum in perpetuum et cunctis futuris temporibus c u m omnibus eius Parochianis, attinen¬ tiis, proventibus, altarium Ecclesiae praedictae festivitatibus, juribus sepulturarum aliisque emolumentis universis, et singulis ad eamdem Ecclesiam Parochialem S. Georgii spectantibus, exceptis et pro unita, seu verius subrogata, et subiecta in perpetuum esse volumus et man¬ damus, ad instar Parochialis Ecclesiae S. Pauli A. extra moenia Civi¬ tatis Notabilis insulae Melitae curae, gubernio, rectoratui, et regimini admodum subiectae Reverendi Archipresbyteri nostrae Cathedralis Ecclesiae ». Haec unio per beneplacitum Apostolicum ex Rescripto S. C. C. sub die 26 Maii 1689 confirmata est. Cum anno 1864 Pius IX per bullam « Singulari amore » insulam Gaudisiensem in n o v a m dioecesim erexerit, dicta Ecclesia collegiata in cathedralem evecta est, sed quoad factam unionem Ecclesiae S. Georgii in eadem nihil novi constitutum fuit, ita ut prior status permanserit usque ad annum 1895, quo Clerus Ecclesiae S. Georgii tractare coepit cum Abbate Generali Capituli regularis Ecclesia institueretur Collegium sium et Ecclesia honorarium ipsa ad dignitatem Quamvis autem Abbas Lateranensis, ut in praefata canonicorum Lateranen- Ecclesiae collegiatae elevaretur. Generalis precibus cleri - servatis servandis - annuisset et etiam Episcopus Gaudisiensis consensum praebuisset, Capitulum cathedrale acriter sese opposuit postulatis cleri S. Georgii, conten¬ dens, fieri n o n posse, propositam institutionem sine consensu ipsius Capituli. Re delata ad Curiam episcopalem, Episcopus, postquam tota causa a duobus suis delegatis discussa fuit, protestationes omnes Capituli non solum reiecit, sed et per decretum die 13 Novembris 1901 erectioni Collegii canonicorum in Ecclesia parochiali S. Georgii nihil obstare declaravit. Verba Decreti sunt haec: « Attentis relatis declaramus nihil S. Romana Rota. 239 obstare, quin Collegium honorarium canonicorum Lateranensium eri¬ gatur in Ecclesia parochiali Divi Georgii M. huius civitatis Victoriae. Ideoque consensum Nostrum praebemus, ut perficiatur erectio de qua in precibus ». Huic rescripto Episcopi Capitulum se opposuit et detulit totam causam ad S. Congregationem Concilii, excipiens q u o d unio Ecclesiae S. Georgii cum Ecclesia cathedrali minus principaliter facta fuisset et proinde necessarius esset consensus Capituli cathedralis pro erectione Ecclesiae S. Georgii ad Ecclesiam collegiatam, dum e contra clerus Ecclesiae S. Georgii per multa argumenta contendit, unionem duarum Ecclesiarum esse aeque principalem. Quare per procuratores ambarum partium sequentia dubia apud S. Congregationem Concilii proposita sunt: 1. An constet de unione aeque principali vel minus principali inter Ecclesiam parochialem S. Georgii et Ecclesiam parochialem et cathedralem Gaudisiensem in casu ? % An Decretum Episcopi Gaudisiensis die 13 Novembris 1901 sustineatur in casu ? S. Congregatio sub die 29 Iulii 1905 unicum dedit responsum ad duas quaestiones seu rescripsit: « Attentis omnibus, l o c u m n o n esse erectioni « Capituli regularis Lateranensis ad h o n o r e m in Ecclesia S. Georgii ». Sed huic decisioni partes contendentes n o n acquieverunt. Clerus Ecclesiae S. Georgii petiit beneficium novae audientiae, ut S. Congregatio decideret, an Ecclesia S. Georgii sit unita cathedrali aeque vel minus principaliter. At S: Congregatio sub die 23Augusti 1905 iterum rescripsit: « Non esse respondendum et partes acquiescant, idque notificetur « Episcopo, qui hac de re sacerdotes suos opportune ac graviter moneat, « ut a similibus contentionibus abstineant ». Non obstante hac stricta monitione prosequebantur ambae partes inter se disputare de natura unionis; quare S. Congregatio Concilii precibus annuens statuit rem disceptare de n o v o , remisit autem causam sub die 19 Novembris 1908 ex mandato expresso Summi Pontificis ad recenter restauratam S. R. Rotam, in q u o tribunali haec duo dubia con¬ cordata sunt: 1. « An unio inter siam S. Georgii Ecclesiam cathedralem insulae Gaudisii et Eccle¬ eiusdem civitatis sit aeque principalis vel minus princi¬ palis seu subiectiva ? » 2. « Cui competit ius administrationis praedictae Ecclesiae S. Georgii? » Q u o a d primum dubium R R . P P . censuerunt, constare de unione minus principali seu subiectiva inter Ecclesiam cathedralem insulae Gau- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 240 disii et Ecclesiam S. Georgii eiusdem civitatis, ita ut haec illi tamquam accessoria seu filialis Ecclesia subordinata sit. Praemittendum est, effectum unionis accessoriae non esse, uti aliqui incorrecte docent, exstinctionem ac suppressionem nominis et tituli Ecclesiae unitae; imo et b o n a huiusmodi Ecclesiae in suo statu separato conservanda esse ita ut confundi non debeant cum bonis Ecclesiae principalis. Siquidem h o c conditioni vel statui Ecclesiae unitae accessoriae contradicit, cum notio huiusmodi Ecclesiae praesupponat obiectum sepa¬ ratae existentiae; aliter non esset unio sed plena exstinctio. An in tali unione duarum Ecclesiarum, Ecclesia unita qua talis uti separata existere maneat et parochus Ecclesiae matricis in ea omnes, uti in casu, vel tantum singulas functiones parochiales sive per se sive per vicarios pro incolis filialibus adimplere debeat, h o c Episcopus in Decreto unionis distincte determinabit. Q u o d si deficit haec ordinatio, praesumendum est, curam animarum in suo c o m p l e x u in tali Ecclesia filiali uti antea exercendam esse, quia officia spiritualia unitae Ecclesiae per dictam unionem non minuuntur. Ita et Ecclesia S. Georgii ex voluntate Episcopi Cocco-Palmerii in decreto erectionis munera parochialia expresse retinebat seu « firmo semper Parochialitatis statu » prout reperiebatur, quamvis « omnes eius parochiani, attinentia, proventus, tates, iura sepulturarum aliaque eamdem Ecclesiam parochialem altarium Ecclesiae emolumenta S. praedictae festivi¬ universa et singula ad Georgii spectantia Archipresbyteratui » unita fuerint. Q u o d autem haec unio m o d o subiectivo facta fuerit vel aeque principali, est verius quaestio historica quam iuris positivi, et dependet in casibus singulis sive a documentis fundationis sive ab observantiis vel consuetudinibus cuiuscumque Ecclesiae. Discutiendum est igitur in casu instrumentum unionis Ecclesiae S. Georgii cum Ecclesia collegiata per Episcopum Cocco-Palmerium confectum. Ad cognoscendam in eo naturam seu speciem huius unionis sunt iuxta iurisprudentiam in primis formulae, quibus unio facta est, inspiciendae. In casu Episcopus in unionis decreto parochiae S. Georgii et Ecclesiae collegiatae seu archipresbyteralis utitur his verbis matris « eamdem parochiam Ecclesiae et pro unita, seu mus et mandamus moenia et unimus, sive ad instar Admodum Ecclesiae subiectae Georgii,.... eidem Archipresbyteratu verius subrogamus ac subiicimus curae verius subrogata et subiecta in perpetuum Civitatis Notabilis regimini S. ». parochialis insulae Reverendi Melitae Ecclesiae curae, Archipresbyteri esse volu¬ S. Pauli A. extra gubernio, rectoratui nostrae cathedralis 241 S. Romana Rota. Regula prima interpretationis legum ac rescriptorum est verba accipere iuxta propriam significationem et c o m m u n e m iurisprudentiae usum. Si igitur dicatur in unionis instrumento: « Unimus Ecclesiam S. Georgii Archipresbyteratu », hac locutione clare exprimitur Episcopum voluisse parochiam S. Georgii vere subordinare Archipresbyteratui; aliter dictum esset: unimus Ecclesiam S. Georgii et Archipresbyteratum vel cum Archipresbyteratu. Casus dativus satis significat unam alteri. Hic sensus firmatur per v e r b a : « sive verius partem subiici subiicimus », quae locutio nihil aliud exprimere potest quam Ecclesiam S. Georgii subie¬ ctam fuisse Archipresbyteratui Ecclesiae collegiatae. Idem roboratur per verba: « subrogamus » vel « necnon matrici Ecclesiae eiusque Archipre¬ sbyteratui vicinam parochialem regionum subrogare ac S. subiicere Georgii unire seu verius loco quatuor excogitavimus atque deliberavimus », sicut etiam ex v e r b i s : « ne Ecclesia matrix collegiata eiusque Archipre¬ sbyteratus detrimentum patiatur vicinam Ecclesiam S. loco quatuor regionum dismembratarum Georgii unire, subrogare ac subiicere decrevimus ». Respicienda est praecipue appositio: subrogamus « loco » ipsarum quatuor regionum, quarum Ecclesiae erant vere filiales, ergo vere subiectae et subordinatae Ecclesiae collegiatae. Cum autem « loco » harum Ecclesiarum subrogatur Ecclesia S. Georgii, haec per consequens reponitur in eadem conditione subiectiva, in qua illae existebant. Idem apparet ex comparatione unionis Ecclesiae S. Pauli cum Ecclesia cathedrali in insula Melitensi, nam notio « ad instar » nihil aliud exprimere potest q u a m : Ecclesiam S. Georgii unitam esse Ecclesiae collegiatae eodem modo q u o Ecclesiam S. Pauli constat esse coniunctam cum Ecclesia cathedrali Melitensi. Q u o d autem haec unita illi fuerit unione minus principali seu accessoria, patet ex relatione ad limina Episcopi C o c c o Palmerii anno 1714: « Accessit Episcopus ad Ecclesiam parochialem sub titulo divi Pauli « Apostoli, quae est in perpetuum unita dignitati Archipresbyteratus « Cathedralis. Haec Ecclesia non constituit parochiam ex se, « semper una et eadem cum cathedrali fuit habita Ex dictae bene tamen quo Archipre- « sbyter est utriusque Ecclesiae Rector ». Ut definiatur an unio in casu sit minus aut aeque principalis, inspi¬ ciendae sunt etiam collationes Archipresbyteratus Ecclesiae collegiatae, prout S. R o t a (in Melev. Benef. 11 Dec. 1690 coram Caccia) d o c e t : « collationes attendi debent ad dignoscendam qualitatem beneficiorum ». Pro- fecto in omnibus bullis collationis dicti Archipresbyteratus sive a S. Sede sive ab Episcopis expeditis nunquam facta est mentio Ecclesiae S. Georgii, q u o d omni iuri obstaret, si haec Ecclesia aeque principaliter unita fuisset. ACTA, vol. II, n. 6. - 1 5 - 4 - 9 1 0 . 17 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. H o c ex doctrina eiusdem S. Rotae principalem, probatur adesse: « unionem aeque cum sit facta mentio utriusque ». instrumento nominatur Quia in nullo collationis Ecclesia S. Georgii, decidendum est de eius unione minus principali seu subiectiva iuxta principium iuris: « de Ecclesia pedissequa non curatur, Porro notissimum est nec de ea expedit facere mentionem ». omnibus parochum aeque principaliter unitarum duas missas diebus duarum Ecclesiarum Dominicis et festivis de praecepto applicare pro populo utriusque parochiae sub gravi obli¬ gatum esse. In facto vero, uti ex protocollo visitationis Episcopi Rull anno 1760 eruitur, constat de unius tantum missae celebratione utraque Ecclesia. Ex hac unicitate missae concludendum pro est de paro- chiae unicitate, i. e. de subiectione Ecclesiae S. Georgii quoad Ecclesiam collegiatam. E o d e m m o d o Archipresbyteri Ecclesiae collegiatae obstricti essent recitare officium Titularis ac festum celebrare Dedicationis Ecclesiae S. Georgii sub ritu duplicis primae classis cum o c t a v a , si haec unita fuerit Ecclesiae collegiatae seu Archipresbyteratui aeque principaliter. At neque unum neque alterum revera factum est. De dicta obligatione non est dubitandum. Ita scribit A. Carpo in suo Kalendario perpetuo (c. 2, n. 18): « Si quis Episcopus existat « rum cathedralium vel Parochialium « sub ritu duplicis primae classis cum « idem sentiendum de Dedicatione) vel parochus duarum Ecclesia- unitarum, recitare octava de debet ambarum officium Titulari (S. R. G. '5 Iul. 1698, et (et 6, 12 Se- « ptembris 1842 in Nucerina) ». « Quod tamen vim obtinet, dummodo prae« fata unio huiusmodi sit ut Episcopus vel Parochus unius sit etiam « seorsim Episcopus vel Parochus alterius, non autem si ex duabus cathe« dralibus vel parochialibus « Episcopus vel Parochus facta fuerit una, duarum ecclesiarum, quia tunc sed unius minime foret dumtaxat ». Ex hac ratione subiectionis Clerus Ecclesiae S. Georgii in relationibus visitationum fere semper habetur uti appendix Cleri Ecclesiae collegiatae, sicut et idem clerus non propria cruce in processionibus utitur, sed sub cruce Ecclesiae collegiatae ex mandato Episcopi i n c e d i t . In ordinatione processuali Episcopi anno 1714 Ecclesia S. Georgii sub Ecclesiis parochialibus numquam nominatur, quinimo in litteris petitoriis populi Gaudisiensis ad Pontificem Gregorium X V I Ecclesia S. Georgii inter Ecclesias filiales enumeratur. Praedictis omnibus adiicere praestat, hodiernum maioris Ecclesiae Archipresbyterum iurato t e s t i m o n i o , aliis omissis, haec declarasse: 1. ° pro omnibus p a r o c h i a l i s sive matricis, sive intra veteres limites S. Georgii existentibus, indistincte unam tantum missam pro populo^ 243 S. Romana Rota. uti a nobis iam supra dictum est, celebrari; 2. ° semel pro omnibus indistincte in Ecclesia tantum S. Georgii Evangelium et catechismum expli¬ cari; 3. ° promulgationes omnes sive pro matrimoniis sive pro ordinibus, indistincte pro omnibus tum matricis tum Ecclesiae S. Georgii fieri tantum in hac postrema Ecclesia, et de omnibus indistincte promulgari « qui ad hanc Ecclesiam pertinent» sine distinctione duarum parochiarum. Sed maioris momenti est pro approbanda unione subiectiva Ecclesiae S. Georgii, q u o d in relationibus visitationum Episcoporum ad Sedem Apostolicam, directis, ubi parochiae dioecesis enumerantur, de Ecclesia S. Georgii vel plerumque nulla fit mentio vel aliquoties etiam vice¬ parochialis dicitur. Ita Episcopus Cocco-Palmerius, qui ante unionem in sua relatione ad Sedem Apostolicam Ecclesiam S. Georgii enumerat inter parochias dioecesis, eamdem post unionem non commemorat, solum referens: « i n insula regionibus habitatis, Gaudisii extat Castrum cum una Ecclesia matrix suburbio et aliis sex atque Collegiata, et aliae sex parochiales, quarum quatuor ego erexi ». Cum duae parochiae a suo ante¬ cessore conditae fuerint, quatuor autem ipse erexerat, Ecclesia S. Georgii ex numero parochiarum exclusa manet, et tamquam una eademque cum parochia Ecclesiae collegiatae ab ipso auctore unionis consideratur. Idem saepissime testantur aliae relationes ipsorum Episcoporum usque ad nostros dies. E o d e m m o d o cum an. 1864 collatio Archipresbyteratus, erectionis novae dioecesis causa, ad tempus suspensa fuit, nulla mentio habita est de Ecclesia S. Georgii, quamvis in facto collatio huius quoque Ecclesiae esset suspensa, q u o d nullo m o d o omitti potuisset, si unionem aeque principaliter factam esse, auctoritatibus ecclesiasticis persuasum fuisset. Idem deducitur ex facultate Archipresbytero Ecclesiae collegiatae in decreto erectionis concessa, possessionem capiendi Ecclesiae S. Georgii, « vacatione secuta per cessum sive decessum actualis eius parochi », nam decidit S. Rota (coram Muto Vicen. parochialis seu Vicariae, 24 Nov. 1694) ad hanc r e m : facultas « accedit insuper in concessa in dicto unionis poralem parochialis Ecclesiae, comprobationem huiusmodi subiectionis instrumento, de qua agitur, capiendi possessionem cor¬ quae talem unionem subie¬ ctivam ostendit ». Si posterius sine tali facultate fere omnes Archipresbyteri immissi sint in possessionem realem parochiae S. Georgii, id non est intelligendum de actu canonico verae immissionis in possessionem, sed tantum de actu exercitii iurisdictionis iam habitae. E o d e m m o d o irrito conatu instrumenta et documenta proponuntur, in quibus Ecclesia S. Georgii parochialis nominatur. Quamvis vero saepissime vice-parochia dicatur, nil mirum q u o d aliqua Ecclesia etiam parochialis vocetur vel h o c nomen 244 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. retinuerit, etiamsi vera parochia n o n sit; q u o d saepissime contingit ex eo q u o d sacramenta ibi ministrantur et parochialia munera exercentur. Pari m o d o probat unionis naturam subiectivam in casu facultas attributa Archipresbytero curam animarum exercendi in Ecclesia S. Georgii per vice-parochum ad nutum amovibilem uti docet et in hac re S. R o t a (coram Millino, Bossanen. Vicariae, 29 Apr. 1739): «Non omnis ac quae¬ libet unio ius solum plenaria tribuit et deputandi Vicarium ad nutum amovibilem, sed subiectiva ». Non obstat, q u o d in textu unionis Archipresbyter quandoque nomi¬ netur, ita ut ipsi potius videatur, tamquam privatae personae, unio esse peracta. Archipresbyter enim Ecclesiam habet nunquam ut privata persona, sed ut persona archipresbyteralis seu uti caput collegii. Ita et Pignatelli (tom. IX, Consult. 150, n. 3). « Nec dicas quod cura « animarum potius « Nam id spectat ad Archipresbyterum vel ad aliam dignitatem. recte procedit in illis Ecclesiis, in quibus presbyteri divina mini- « strantes non faciunt collegium, secus vero in Ecclesiis collegiatis, Prior » sive decanus, aliusve, est non uti parochus, sed uti caput collegii, seu uti « minister capituli et collegii ». Ceterum reiicitur illa obiectio deducta ex formulis unionis instrumenti, ubi praeter Archipresbyterum vel Archipresbyteratum etiam « Ecclesia matrix » vel « Ecclesia collegiata » nominatur; quamobrem pro prima sententia nullum argumentum deduci posse R R . P P . Auditoribus visum est. Perperam autem clerus S. Georgii ad ius suum tuendum ad citati decreti verba confugit, « prout in praesentiarum quibus reperitur, statuitur firmo «parochialitatis statu tamen, semper remanente, eoque minime « suppresso, nec immutato ». Ex facta enim reservatione nonnisi consequitur q u o d unio n o n fuerit extinctiva et q u o d Ecclesiae unitae « status » parochialitatis. Quid autem sub nostro intelligatur, sat constat, cum nonnisi ius comprehendat et munia parochialia conservatus statu fuerit solus parochialitatis iure sacramenta administrandi exercendi; ea omnia nempe peragendi, quae Archipresbytero matris Ecclesiae per Decretum expresse commissum fuit seu « in ea sacramenta « cetera omnia parochialia per « Ordinario seipsum sive omnia parochianis ministrare, per eius vice-parochum ab approbandum exercere ». Cum affertur igitur, p r o unione aeque principali, reservatio huius parochialitatis status Ecclesiae S. Georgii, dici potius debet hanc re¬ servationem probare contrarium, nam n o n fuisset revera necessarium reservare dictum parochialitatis statum, si Ecclesia S. Georgii aeque principaliter unita fuisset cum Ecclesia collegiata. Verba « minime tamen S. Romana Rota. «immutato» etc. solummodo eum 245 sensum habere possunt: Ecclesia S. Georgii subiicitur quidem Ecclesiae collegiatae eiusque Archipresbyteratui, attamen n o n supprimitur, sed in suo statu parochialitatis remanere debet, ita ut, n o n obstante eius subiectione, in eadem sicut antea sacramenta administranda aliaeque functiones parochiales pro p o p u l o procurandae sint. Neque pariter obstat, q u o d Capitulum non praestiterit suum a iure requisitum c o n s e n s u m , ut Capitulo; nam exinde concludatur unionem non factam contra dicendum est hunc consensum dedisse nomine Capituli solum Archipresbyterum, q u o d sufficit pro validitate actus uti et S. R o t a decernit: « Archipresbyterum contrahendo sub nomine dignitatis, « tamquam Capituli caput et nomine Ecclesiae contrahere censeri » (in rec. Tit. 1, part. 5, n. 7-8). Ceterum subsecutus est de facto Capituli c o n sensus, nam cum ageretur de executione decreti unionis in eius instrumento legitur, « Viso decreto « et super super unionem parochialis « Archipresbyteratui..... S. erectionem Georgii Archipresbyterum quatuor Ecclesiae in vacuam, parochialium collegiatae liberam ac eius realem « et corporalem possessionem Ecclesiae parochialis S. Georgii nuper unitae « eidem Matrici collegiatae Ecclesiae committimus ». Tandem defectus consensus, etsi adfuisset, per confirmationem sanatus est ex parte S. Congregationis Concilii sub die 5 Martii 1689, uti statim videndum est. Unio equidem minus principalis roboratur per decretum S. Congregationis Concilii. Episcopus Cocco-Palmerius nempe timens ne dispositiones suae forsan obstare possent decreto sess. 24, de reform., prohibenti uniones Concilii Tridentini c. 19, Parochialium Cathedralibus seu collegiatis Ecclesiis, « pro maiori robore dictae erectionis et respective, in vim praefatae reservationis supplicat pro tione, et quatenus opus sit, etiam pro assensu apostolico ». igitur dictae Congregationi h o c d u b i u m : « An nova Parochialium Collegiatae et et respective unio Archipresbyterali Ecclesiae Ecclesiae Proponebatur erectio dd. quatuor parochialis Insulae SUBIECTIONIS illius approba¬ Sancti Gaudisii Georgii sit confir¬ manda ». Ad h o c dubium S. Congregatio sub die 5 Martii 1689 respondit « affirmative ». In hac igitur decisione authentica seu suprema approba¬ tione, S. Congregatio Concilii unionem approbat expressis verbis subie¬ ctionem nuncupatam, ita ut dicendum sit rem iudicatam haberi. Ex his omnibus argumentis, aliis omissis, censuerunt R R . Patres constare de unione subiectiva seu minus principali Ecclesiae S. Georgii cum Ecclesia collegiata seu cathedrali Insulae Gaudisii. Sed non obstante hac Ecclesiae S. Georgii unione subiectiva Eccle- 246 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. siae collegiatae seu cathedrali, competit ius administrationis praedictae Ecclesiae S. Georgii n o n Capitulo cathedrali, sed E p i s c o p o una cum Archipresbytero Ecclesiae cathedralis. Residet quidem cura habitualis non m o d o Ecclesiae cathedralis, sed etiam eiusdem subiectae Ecclesiae S. Georgii penes capitulum, prout ex bulla Pii IX « Singulari amore » anni 1864 apparet, ubi expresse dicitur: « animarum habitualis cura erit penes Capitulum; actualis vero ab Archipresbytero, prima Capituli di¬ gnitate exercenda est », ita ut ex h o c proprie competeret dicto Capitulo etiam administratio b o n o r u m eiusdem subiectae Ecclesiae S. Georgii. H o c principium iuris pacificum est apud Canonistas. Attamen Capitulum ipsum sibi imputet, si praefatam administrationem tum ante erectionem Gaudisiensis dioecesis, tum post hanc peractam nunquam exercuit. Constat e n i m , quousque insula Gaudisiensis dioecesi Melevitanae incorporata mansit, i. e. usque ad annum 1864, ob inductam consuetudinem, omnes Ecclesias a solo Episcopo una cum parochis per procuratores ab eo nominatos administratas fuisse, simulque cum illis ipsam etiam matricem et collegiatam Ecclesiam. Cum h o c ius tionis S. R o t a hoc ab eius Capitulo tentamen: «quoniam tudine explendi quaestio praesertim ita materia iudicari valet redire valeat Episcopus administrationem haec enim in impugnatum fuerit, decidit ad siae gubernationis reperitur bonorum antiquissima Episcopum alio tamquam quolibet caput de debet pro bonorum contra antiquissima consue¬ redituum consuetudo administrationis in Capitulo aut ac in administra- Ecclesiae, quibus est lege servari quae inferiori, quin ac partem non facile totius eccle¬ » (coram Emerix, Melevitan., 28 Novembris 1692). Q u o d autem praedicto iure Episcopus Gaudisiensis gaudeat, roboratur ipso tenore bullae Pii IX « Singulari amore », qua n o v a fuit dioecesis erecta, per quam enim bullam tribuitur E p i s c o p o facultas « omnia et singula iura, officia, et munia episcopalia exercendi iuxta sacros cano¬ nes et legitimam consuetudinem ». Cum igitur Episcopus Melevitanus vi consuetudinis exerceret administrationem bonorum Ecclesiarum omnium suae dioecesis, idem ius, vi eiusdem consuetudinis, possidet successor eius in certa parte eiusdem dioecesis a Pio IX in propriam dioecesim erecta. Siquidem hic est una eademque persona moralis seu iuridica cum antecessore suo in tota dioecesi, ita ut omnia iura ab h o c ad illum transierint. Ex q u o sequitur, tempore erectionis novae dioecesis Gaudisiensis anno 1864, Episcopum iam in possessione legitima administrationis fuisse, quam adhuc una cum Archipresbytero per procuratores quoad b o n a Ecclesiae S. Georgii exercuit usque ad hunc diem et quidem S. Romana Rota. semper sine contradictione Capituli Ecclesiae cathedralis. Q u o m o d o cumque igitur torqueri velint praedicta verba bullae Pii I X , ob n o v a m saltem inductam praescriptionem ab anno 1864 i n c o e p t a m , dicendum est Episcopum consistere in possessione sui iuris. Compertum est enim, post erectionem q u o q u e Gaudisiensis dioecesis nullum ius sibi vindicasse nec exercuisse Capitulum cathedrale super administratione Ecclesiae S. Georgii, ab E p i s c o p o simul cum Archipresbytero pacifice gesta usque ad annum 1907, q u o Capitulum S. Congregationem Concilii adivit ad suum h o c ius vindicandum. Expleta proinde est in favorem Episcopi Gaudisiensis quadragenaria praescriptio. Nec dicatur bullam « Singu- lari amore » Pii IX exstinxisse o m n e s consuetudines etiam futuras, per clausulas derogatorias. Nam primum hae n o n pertinent ad iura Episcopi, quae expresse in dicta bulla, uti iam possessa, praeservantur, q u o d iam supra demonstratum est. Deinde ex sententia communi doctorum per clausulas derogatorias n o n derogatur consuetudini futurae seu in posterum introducendae, nisi consuetudo sit reprobata uti irrationabilis, q u o d tamen profecto de administratione b o n o r u m ecclesiasticorum ex parte Episcopi exercitata dici n o n potest. His omnibus perpensis Christi nomine invocato, et solum Deum prae oculis habentes, nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, dicimus, declaramus et definitive sententiamus, respondendo ad proposita dubia: Ad I. S. Constare de unione minus principali vel subiectiva Ecclesiae Georgii. Ad II. factum est, Spectare ad Episcopum et Archipresbyterum prout hucusque excluso prorsus Capitulo. Expensas vero, quarum taxationem Nobis reservamus, inter partes contendentes compensamus, ita nempe ut summa pro expeditione sententiae debenda ab utraque parte pro medietate solvenda sit. Ita pronunciamus, mandantes Ordinario loci et ministris tribuna¬ lium ad quos spectat, ut executioni mandent hanc nostram sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 10 Ianuarii 1910. Gulielmus Sebastianelli. L. S. Seraphinus Many. Franciscus Heiner, Ponens. Sac. Tancredes Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 248 SECRETARIA STATUS DICHIARAZIONE SULLE MODALITÀ DEI CONCORSI NELLA PROVVISTA DEGLI UFFICI DELLA CURIA ROMANA. Con decreto della S. Congregazione del Concilio Anteactis tempo- ribus, del 22 Dicembre 1894, si stabiliva che « nullus ex clericis et sacer¬ dotibus alienae dioecesis ad ecclesiasticum officium, q u o d c u m q u e sit, aut ad aliud munus quod residentiam in Urbe requirat, eligi a q u o q u a m in posterum poterit, nisi praeter testimoniales commendatitias sui Episcopi litteras, exhibeat quoque veniam a S u m m o Pontifice iam obtentam R o m a e manendi ». — Con lettera poi del 6 A g o s t o 1905, diretta all'Emo Cardinale Vicario, il S. Padre disponeva quanto segue: « Ad evitare che i sacerdoti dimoranti provvisoriamente in R o m a assu¬ mano uffici, che importano una stabile o lunga dimora, vogliamo che, c o m e è stabilito per i sacerdoti appartenenti al Clero R o m a n o , così i forestieri non possano essere ammessi a concorsi di sorta, nè ottenere uffici, benefici o qualsiasi altra occupazione, senza l'esplicito consenso del Vicariato. Qualora mancasse questo consenso, si d e b b o n o tenere c o m e irrite e nulle così le ammissioni a qualunque c o n c o r s o , c o m e le nomine a benefici, uffici od a qualsiasi altro impiego. Tali disposizioni d e b b o n o valere in ogni caso e per qualunque autorità, anche degna di specialissima menzione, senza eccettuarne alcuna ». Ora nel Regolamento della Curia R o m a n a , part. I, cap. II, è stabilito che per la provvista degli uffici minori si apra un c o n c o r s o c o n esame, e fra gli approvati quanto a scienza si faccia la scelta c o n un duplice scrutinio. Nulla però si dice degli attestati da richiedersi dagli Ordinari dei concorrenti, nè del consenso del Vicariato per stabilirsi in R o m a , di cui nei documenti sopra indicati. Si è quindi sollevato il dubbio se ed in quale m o d o le disposizioni accennate, e particolarmente quelle del 1905, continuino ad aver vigore nella provvista degli uffici della Curia R o m a n a . R o m a , 11 Marzo 1910. Sottoposto al S. Padre il dubbio superiormente riferito, Sua Santità, ponderata attentamente ogni cosa, ha ordinato che si dichiari c h é riman- Secretaria Status. 249 g o n o in pieno vigore le disposizioni sopra ricordate anche nei concorsi per la provvista degli uffici della Curia R o m a n a . Ed in conformità di ciò dispone e stabilisce: 1. ° che niuno sia ammesso all' esame nei detti concorsi se non presenti ai Superiori del rispettivo dicastero l'attestato dell' Ordinario proprio di origine o di domicilio, da cui consti essere il candidato immune da censure, e nulla ostare per la sua ammissione alla p r o v a ; 2. ° che niuno sia definitivamente scelto negli scrutini, e proposto al S o m m o Pontefice per l'approvazione, se c o n lettere segrete non si abbiano prima chieste notizie particolari del candidato al suo Ordinario sia di origine sia di domicilio, nonché al Vicariato di R o m a ; e n o n si abbiano avute risposte del tutto rassicuranti sulla vita e condotta del medesimo; 3. ° che l'interpolazione al Vicariato, di cui al n. 2, non debba omettersi neanche nel caso che il soggetto n o n abbia mai dimorato in R o m a ; 4° che tanto le lettere d ' i n t e r p o l a z i o n e c o m e le risposte date e gli allegati aggiunti debbano rimanere sempre e del tutto segreti; 5. ° infine che le nomine avvenute colla preterizione di queste regole siano e debbano considerarsi c o m e irrite e nulle. Per mandato speciale di Sua Santità Pio Papa X R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . EPISTOLAE. I. AD R. P. BENEDICTUM IOSEPHUM RODRIGUEZ, S. I., COMMENTARII CUI TITULUS " MENSAGEIRO DO CORAÇÃO DE JESUS " MODERATOREM, OB FILIAL E DEVOTIONIS OBSEQUIUM OCCASIONE TRIGESIMI ANNIVERSARII AB INITIO SUPRADICTAE EPHEMERIDIS BEATISSIMO PATRI EXHIBITUM. Reverende Pater, Epistola tua multa Beatissimo Patri attulit suavia. Significasti enim ephemeridem quae lusitane inscribitur « Mensageiro do Coração de Jesus » triginta exegisse iam anno s a q u o primum in vulgus prodiit, eosdemque nec desides effluxisse neque fructu vacuos, utpote in fovendam Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 250 augendamque erga Sacrum Cor Iesu pietatem et Ecclesiae doctrinas vulgandas celebrandasque naviter collatos. Addidisti te nactum nuper eiusdem commentarii curam, haud minori studio acceptae a praedecessore tum tuendae religiosae causae, tum dari nominis haereditatem diligenter servaturum et in maius provecturum. Utrinque Beatissimo Patri et laetandi et gratulandi et bene sperandi facultas. Cui quidem alendae spei plurimum conferant, quos declarasti, in Christi Vicarium addictae devotaeque mentis sensus. Istum erga Se animum, istos, quos prodiit epistola tua, iucundos gratosque nuntios Sanctitas Sua amplectitur libentissime, teque, quem religioni et Ecclesiae egregie navantem operam hortatur ut erecto semper alacrique animo propositum tibi decus assequi contendas, Apostolica recreat Benedictione, quam et iis omnibus patere desiderat, qui tibi praesto sunt commentario eidem sive scribendo, sive vulgando, sive utcumque iuvando. Hanc ego nactus occasionem, existimationem in te meam confirmo, meque tibi profiteor R o m a e , die 7 Martii 1910. Addictissimum R. CARD. M E R R Y DEL V A L . II. AD NOBILEM DOMINAM MARIAM PIEDAD DE ARANA, MARCHIONISSAM DE UNZA DEL VALLE, DE INSTITUTA SOCIETATE " UNIÓN DE DAMAS ESPAÑOLAS D E L . SDO. CORAZÓN DE JESÚS ", GRATULANDI CAUSA. He dado cuenta á Su Santidad de la carta y del interesante opúsculo que contiene el Reglamento y aprobaciones de la Unión de Damas Españolas del Sdo. Corazón de Jesús, El Santo Padre celebra m u c h o la prosperidad c o n que va desarrollándose esta obra y la buena acogida que ha merecido no solamente entre las piadosas Damas Españolas, sino hasta en la misma Familia Real, que no desmiente nunca, c o n altos ejemplos, el glorioso título de católica. Ha dado encargo Su Santidad, de felicitar á V. especialmente por el éxito lisonjero obtenido en el establecimiento de la Junta Central de Madrid y manda una especial Bendición Apostólica para V. c o m o Diarium Romanae Curiae. 251 Presidenta General y para todas las Juntas establecidas y que se establezcan según lo que tan sabiamente dispone el citado Reglamento. Con este motivo me es grato reiterarme de V. Señora Marquesa, atento seguro servidor, R o m a 18 Marzo 1910. R. C A R D . M E R R Y DEL V A L . DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI. Il giorno 19 del corrente mese di Aprile, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si terrà la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, per discutere le seguenti Cause: I. Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Venerabile Servo di Dio Pasquale Attardi, Sacerdote Secolare della Archidiocesi di Napoli. II. Conferma del culto prestato ab immemorabili al Servo di Dio Bartolo Buonpedoni della diocesi di Colle in Toscana e del Terzo Ordine di S. Francesco. III. Concessione ed approvazione dell'Officio e Messa propria, nonché dell'Elogio da inserirsi nel Martirologio dell'Ordine di S. Benedetto, in onore del Beato Uttone primo Abate Mettense e del Beato Gamalberto parroco. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnato di nominare: 23 Marzo 1910. — L'Emo Sig. Cardinale Giuseppe Calasanzio Vives y Tuto, Protettore delle Suore Terziarie Cappuccine di Loano. 2 Aprile 1910. — L'Illmo e Rmo Mons. La Fontaine, Vescovo titolare di Caristo, Segretario della Sacra Congregazione dei Riti. 5 Aprile. — L'Illmo e Rmo Mons. Giuseppe Alberti, Canonico teologo della Cattedrale di Acquapendente, Uditore della Sacra Romana Rota. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 252 11 Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve pontifìcio, si è degnato di nominare: Protonotari apostolici ad instar participantium: 2 Marzo 1910. — Mons. Vincenzo Ferreira Galvào, Vicario Generale della diocesi di S. Luigi del Maragnano; — Rev. Can. Pietro Sincich, Decano del Capitolo della Cattedrale di Trieste. Prelati domestici: 26 Febbraio 1910. — Rev. D. Luigi Evrard, Canonico della metropolitana di Malines; — Mons. Emilio Tieraerts, Canonico della metropolitana di Malines, Elemosiniere di Corte; — Il Rev. Can. Paolino Ladeuze Rettore Magnifico della Università cattolica di Lovanio. 14 Marzo 1910. — Mons. D. Stefano Rada, Canonico della Cattedrale di Veszprimia. 15 Marzo. — Il Rev. Can. Emilio Chiarini, Vicario Generale della diocesi di Grosseto. ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell' Ordine Piano: 14 Marzo 1910. — Al Sig. Giuliano Davignon, Ministro degli Affari Esteri nel Belgio. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 9 Marzo 1910. — Al Sig. Francesco Mulier, dell'Archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dello stesso Ordine: 1 Marzo 1910. — Al Sig. Giovanni Terrei, dell'archidiocesi di Lione, — Al Sig. Abele Waldmann, dell'archidiocesi di Lione. 12 Marzo. — Al Sig. Dott. Giuseppe Franz, della diocesi di Breslavia. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 18 Marzo 1910. — Al Sig. Francesco Rosa, di Roma. Diarium Romanae Curiae. 253 MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 8 Marzo 1910. — Il Rev. D. Vincenzo Porrisini, della Archidiocesi di Ravenna; — Il Rev. D. Gioacchino Reyes Mendez, della diocesi di Siviglia; — Il Rev. D. Carlo Schnabl, della diocesi di Vienna. 14 Marzo. — Il Rev. D. Giuseppe Mössmer, della Archidiocesi di Stri¬ gonia; — Il Rev. D. Giovanni D i b ; — Il Rev. D. Giuseppe Trikál, della Archidiocesi di Strigonia. 23 Marzo. — Il Rev. D. Francesco Fisauli, della diocesi di Acireale. Camerieri segreti di spada e cappa soprannumerari: 10 Marzo 1910. — Il Sig. Conte Francesco Vitali, della Archidiocesi di Fermo. 14 Marzo. — Il Sig. Antonio Swane Jurgens, della diocesi di Bois-le-duc. Camerieri d'onore in abito paonazzo: 8 Marzo 1910. — Il Rev. D. Ignazio Dubowski, della diocesi di Luceoria. 14 Marzo. — 11 Rev. D. Augusto Giorgini, della diocesi di Senigallia. NECROLOGIO 24 Marzo 1910. — Mons. Simone Millinovic, dei Minori, Arcivescovo di Antivari. 5 Aprile 1910. — Mons. Venceslao Giannuzzi, Canonico della Basilica Vaticana. 6 Aprile. — Mons. Bernardino di Milia, dei Minori Cappuccini, Vescovo di Larino. 254 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. APPENDIX Edito in n. 0 praecedenti p. 220 indulto extensionis Litterarum Apostolicarum ". Trans Oceanum " et constitutionis " R o manos Pontifices " ad Insulas Philippinas, placet ad com- modum lectorum ipsas constitutiones ex integro heic referre. I. CONSTITUTIO QUA NONNULLA CONTROVERSIARUM CAPITA INTER EPISCOPOS ET MISSIONARIOS REGULARES ANGLIAE ET SCOTIAE LEO DEFINIUNTUR. EPISCOPUS S E R V U S S E R V O R U M DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM. R o m a n o s Pontifices Decessores Nostros paterno semper caritatis affectu inclytam Anglorum gentem fovisse, et monumentis suis testatur historia, et felicis recordationis Pius IX in Litteris Universalis Ecclesiae in kalend. Octobris anno Incarnationis Dominicae MDCCCL datis, graviter ac diserte demonstravit. Quum autem per eas Litteras episcopalem hie¬ rarchiam idem Pontifex inter Anglos restitueret, cumulavit q u o d a m m o d o , quantum temporum ratio sinebat, ea benefacta quibus Apostolica Sedes nationem illam fuerat prosequuta. Ex dioecesium enim restitutione pars illa dominici gregis ad nuptias Agni caelestis iam vocata, ac mystico Eius corpori sociata, pleniorem veritatis atque ordinis per Episcoporum gubernationem et regimen S. 1 Irenaeus , cessione rursus adepta est. inquit successionem habent ab Apostolis, qui cum Episcopatus suc- charisma veritatis certum, secundum atque inde fit, q u e m a d m o d u m S. Cyprianus Episcopos Episcopi quippe, constituatur, et omnis actus placitum Patris, acceperunt; monet% ut Ecclesia super Ecclesiae per eosdem Praepositos gubernetur. Huic sane sapienti consilio mirifice respondit eventus; plura nimirum Concilia provincialia celebrata, quae saluberrimis legibus religiosa 1 Adv. haer. lib. IV, cap. 26, n. 2. 2 Epist. 29 ad lapsos. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». 255 dioecesium negotia ordinarunt: latius propagata in dies catholica fides, et complures nobilitate generis et doctrina praestantes ad unitatem Ecclesiae revocati: clerus a d m o d u m auctus: auctae pariter religiosae d o m u s non m o d o ex regularibus ordinibus, sed ex iis etiam recentioribus institutis, quae moderandis adolescentium m o r i b u s , vel caritatis operibus exercendis optime de re christiana et civili societate meruerunt: constituta pia laicorum sodalitia: novae missiones novaeque Ecclesiae quam¬ plures erectae, nobili instructu divites, egregio cultu d e c o r a e ; permulta etiam item condita orphanis alendis hospitia, seminaria, collegia et scholae, in quibus pueri et adolescentes frequentissimi ad pietatem ac lit- teras instituuntur. Cuius quidem rei laus non exigua tribuenda, est Britannicae gentis ingenio, q u o d prout constans et invictum est contra vim adversam, ita veritatis et rationis v o c e facile flectitur, ut proinde vere de ipsis dixerit Tertullianus Britannorum inaccessa Romanis loca, l Christo subiecta . At praecipuum sibi laudis meritum vindicant cum assidua Episcoporum vigilantia, tum Cleri universi docilis ad parendum voluntas, prompta ad agendum sollertia. Nihilominus quaedam ex ipsa rerum conditione ortae difficultates dissensusque inter sacrorum Antistites et sodales ordinum religiosorum obstiterunt, quominus uberiores fructus perciperentur. Illi e n i m , cum praescripta fuisset per memoratas Litteras Praedecessoris Nostri c o m munis iuris observantia, rati sunt se posse omnia decernere quae ad ipsius iuris executionem pertinent, quaeve ex generali Ecclesiae disciplina Episcoporum potestati permissa sunt. Plures contra gravesque causae prohibebant, ne peculiaris missionum disciplina, quae iam inve¬ teraverat, repente penitus aboleretur. Ad has propterea difficultates avertendas et controversias fundendas Angliae Episcopi, pro sua in hanc Apostolicam Sedem observantia, Nos adiere rogantes, ut suprema auctoritate Nostra dirimerentur. Nos vicissim haud gravate eam postulationem excepimus, tum quia nobilem illam nationem n o n minore quam Decessores Nostri benevolentia complectimur, tum quia nihil Nobis est antiquius, quam ut sublatis dissidii causis stabilis ubique vigeat mutua cum caritate concordia. Q u o gravius autem et cautius a Nobis iudicatio fieret, n o n m o d o iis quae ultro citroque adducebantur iuribus et auctoritatibus diligenter animum adiecimus, sed etiam sententiam perrogavimus Congregationis specialiter deputatae aliquot S. R. E. Cardinalium a d u o b u s sacris Consiliis, q u o - 1 Lib. adv. iudaeos, cap. 5. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 256 rum alterum Episcoporum et Regularium negotiis expediendis praeest, alterum christiano nomini propagando. Hi cunctis quae in deliberationem cadebant, et rationum bantur utrinque, religiose accurate exploratis m o m e n t i s , quae affere¬ perpensis, fideliter Nobis exposuerunt quid aequius melius de singulis quaestionibus decernendum sibi videretur in D o m i n o . Audito itaque memoratorum Cardinalium c o n s i l i o , causaque probe cognita, supremum iudicium Nostrum de controversiis ac dubi¬ tationibus quae praepositae sunt per hanc Constitutionem pronun- ciamus. Multiplex licet varieque implexa sit congeries rerum quae in disce¬ ptationem vocantur, omnes tamen ad tria potissimum capita c o m m o d e redigi posse arbitramur, q u o r u m exemptionem alterum ad familiarum pertinet ab episcopali iurisdictione; religiosarum alterum ministeria respicit, quae a regularibus missionariis exercentur; tertium quaestiones complectitur de bonis temporalibus deque usu in quem illa oporteat converti. Ad regularium exemptionem q u o d attinet, certa et cognita sunt canonici iuris praescripta. Scilicet quamvis in ecclesiastica hierarchia, quae est divina ordinatione constituta, presbyteri et ministri sint inferiores Epi1 scopis, horumque auctoritate regantur ; tamen q u o melius in religiosis ordinibus o m n i a essent inter se apta et connexa, ac sodales singuli pacato et aequabili vitae cursu uterentur; denique ut esset incremento et perfez i o n i religiosae conversationis 2 consultum, haud immerito R o m a n i Ponti- fices, q u o r u m est dioeceses describere, ac suos cuique subditos sacra potè" state regundos adtribuere, Clerum Regularem E p i s c o p o r u m iurisdictione exemptum esse statuerunt. Cuius rei n o n ea fuit causa q u o d placuerit religiosas sodalitates potiore conditione frui quam clerum saecularem; sed q u o d earum d o m u s habitae fuerint iuris fictione quasi territoria quaedam ab ipsis dioecesibus avulsa. Ex q u o factum est ut religiosae familiae, quas iure et Pontifici c o m m u n i et Episcopis propter hieraticum principatum, m a x i m o propter primatum Pontificium immediate subesse 3 o p o r t e r e t , in Eius potestate esse porrexerint, ex E p i s c o p o r u m potestate per privilegium vitam exierint. Quum autem se ipsa degant, sic huius privilegii dioecesana disciplina, intra fines dioecesium temperata vis est, ut sarta tecta sit adeoque ut clerus regularis in multis subesse debeat episcopali potestati sive ordinariae sive delegatae. 1 Concil. Trid., sess. 23, de sacram, ord., can. 7. S. Gregor. M., Epist. III, lib. IX. — Bened. XIV, Epist. Decret., Apostolicae ser¬ vitutis, prid. Idus Mart. 1742. Concil. Vatic. Constit., Pastor aeternus, cap. 3. 2 3 257 Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». De h o c itaque privilegio exemptionis dubitatum est, num eo mu¬ niantur religiosi sodales, qui in Anglia et Scotia missionum causa con¬ sistunt: hi enim ut plurimum in privatis domibus terni, bini, interdum singuli commorantur. Et quamvis Benedictus X I V in Constit. Apostolicum ministerium, III kalend. Iunii anno Incarnationis Dominicae MDCCLIII, memoratos missionarios regulares privilegio perfrui declaraverit, subdu¬ bitandum tamen Episcopi rursus in praesens existimabant, eo quod, restituta episcopali hierarchia, rem catholicam ad iuris communis formam in ea regione gubernari oportet. Iure autem communi 1 constitu- tum est, ut domus, quae sodales religiosos sex minimum non capiant, in potestate Episcoporum esse omnino debeant. Insuper ipse Constitutionis Auctor visus est ponere privilegii causam in « publici regiminis legibus quibus c o e n o b i a quaecumque prohibentur »; hanc vero cau- sam compertum est fuisse sublatam, quum plures iam annos per leges liceat religiosis sodalibus in collegia coire. Nihilominus haec tanti non sunt, ut reapse privilegium defecisse iudicemus. Nam quamvis hierarchiae instauratio faciat, ut res catholica apud Anglos ad c o m m u n e m Ecclesiae disciplinam potentialiter revocata intelligatur; adhuc tamen res ibi geruntur e o d e m fere m o d o atque in missionibus geri solent. Iamvero sacrum Consilium christiano nomini propagando pluries declaravit, Constitutiones Clementis VIII Quoniam ix kal. Iulii MDCIII, Gregorii X V Cum alias xvi kal. Septemb. MDCXXII, Urbani VIII Romanus Pontifex v kal. Septemb. MDCXXIV, itemque Constitutiones Innocentii X non esse de domibus atque hospitiis missionum 2 intelligendas . Ac merito q u i d e m ; nam quum dubium iamdudum fuisset propositum Clementi V I I I , utrum religiosi viri ad Indos missi in cul¬ turam animarum existimandi essent quasi vitam degentes extra coenobii septa, proindeque Episcopis subesse Tridentina lege iuberentur, Pontifex ille per Constitutionem Religiosorum quorumcumque vi Idus Novembris MDCI decreverat eos « reputandos esse tamquam religiosos viventes intra « claustra » quamobrem « in concernentibus curam animarum Ordinario « loci subesse: in reliquis vero n o n Ordinario loci, sed suis superioribus « subiectos remanere ». Neque aliud sensit iudicavitque Benedictus X I V in suis VI Constitutionibus Quamvis v kal. Martii MDCCXLVI; Cum nuper I US Novembris MDCCLI, et Cum alias v Iunii MDCCLIII. E X quibus omnibus liquet, etiam hospitia ac d o m o s quantumvis incolarum pauci1 Innocent. X, Constit. Instaurandole, die 15 Octob. 1652. Constit. Ut in parvis, die 10 Februar. 1654. S. Cong. de Prop. Fide 30 Ianuarii 1627; 27 Martii 1631; 5 Octobris 1655; 23 Septembris 1805; 29 Martii 1834. 2 ACTA, vol. II, n. 6. - 154-910. 18 258 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. tate infrequentes huius, de q u o agitur, privilegii iure comprehendi, idque Don in locis solum ubi Vicarii apostolici, sed etiam ubi Episcopi praesunt; de Episcopis enim in Constitutionibus, quas memoravimus, agebatur. Apparet insuper rationem potissimam exemptionis missionariorum regularium in Anglia non esse exquirendam in legibus civilibus, quae coenobiis erigendis obessent; sed magis in eo salutari ac nobilissimo ministerio, q u o d a viris apostolicis exercetur. Q u o d non obscure Benedictus X I V significava inquiens, « regulares Anglicanae missionis desti¬ natos illuc proficisci in bonum sanctae nostrae religionis ». Eamdemque causam pariter attulerat Clemens VIII, cum de sodalibus religiosis ad Indos profectis docuerat, ipsos antistitum suorum iussu illuc concessisse, ibique sub disciplina praefecti provinciae versari « ad praedicandum « sanctum Dei evangelium et viam veritatis et salutis demonstrandam ». Hinc post sublatas leges sodalitiis catholica in regularibus integrum restituta, ipsi infensas, et hierarchia Britannorum Episcopi in priori S y n o d o Westmonasteriensi testati sunt, rata sibi privilegia fore, « qui¬ bus viri religiosi suis in domibus vel extra legitime gaudent » quamvis extra monasteria ut plurimum degant ». Quamobrem in praesenti etiam Ecclesiae catholicae apud Britannos conditione declarare non dubitamus: Regulares, -qui in residentiis missionum commorantur, exemptos esse ab Ordinarii iurisdictione, non secus ac regulares intra claustra viventes, praeter quam in casibus a iure nominatim expressis, et generatim in iis quae concernunt curam animarum et sacramentorum administrationem. Praecipuam hanc quam definivimus controversiam altera excipie¬ bat affinis, de obligatione qua teneantur Rectores missionum creditam habentes animarum c u r a m , eorumque vicarii, aliique religiosi sodales, facultatibus praediti quae missionariis conceduntur, ut intersint iis Cleri conventibus, quos collationes seu conferentias vocant, neque non Synodis dioecesanis. Cuius quaestionis vis et ratio ut intelligatur, praestat me- morare q u o d in Concilio Westmonasteriensi Provinciali iv praecipitur his v e r b i s : « Si duo vel plures sint sacerdotes in eadem missione, unum tantum primum designandum, qui gerat curam animarum et administrationem Ecclesiae cet 1 cum dependentia a primo exercere » . Comperta itaque natura facti de q u o agitur, et semota tantisper ea quaestionis parte quae S y n o d o s respicit, ambigi nequit, quin Rectores missionum adesse debeant iis Cleri coetibus, qui collationes dicunt « Dec. 10, n. 10. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». 259 p a r o c h o r u m ; parochos autem etiam regulares ea obligatione adstringi et docuit Benedictus X I V Const. Firmandis, § 6, VIII Idus Novemb. MDCCXLIV, et sacrum Consilium Tridentinis decretis interpretandis pluries declaravit Recte igitur in praedicta S y n o d o Westmonasteriensi fuit constitu- tum « Ad suam collationem tenentur convenire, respondere parati omnes « sacerdotes saeculares et regulares, salvis « h a b e n t a n i m a r u m » . Aliter dicendum eorum iuribus, qui curam videretur de vicariis, aliisque religiosis viris apostolica munia obeuntibus. His enim integrum quidem est de iure constituto a memoratis collationibus abstinere, prout alias 2 fuit a sacra Congregatione Concilii declaratum . At Nos ' minime prae¬ terit Concilium R o m a n u m dicti X I I I iussisse habitum confessarios anno MDCCXXV [auctoritate Bene- omnes etiam ex ordinibus regularibus intra fines provinciae commorantes coetus illos celebrare « d u m m o d o « morales in eorum conventibus lectiones non habeantur ». Quum autem q u o d sine effectu geritur id geri nullo m o d o videatur, sacrum Consilium christiano nomini propagando merito existimans domesticas regularium collationes in quibusdam missionum locis parum fructuosas ob exiguum sodalium numerum futuras, cunctis et singulis illic munere perfungentibus imperavit, ut Cleri conventibus interessent. Hisce igitur rationibus permoti declaramus, omnes missionum rectores Cleri colla- tionibus adesse ex officio debere, simulque ut iisdem intersint vicarii q u o q u e , decernimus ac praecipimus aliique religiosi viri missionariis facultatibus concedi solitis instructi, qui hospitia, parvasque missionum d o m o s incolunt. 3 De officio conveniendi ad S y n o d u m explorata Tridentina lex e s t : « Synodi quoque dioecesanae quotannis celebrentur, ad quas exempti etiam o m n e s , qui alias, cessante exemptione, interesse deberent, nec capitulis generalibus subduntur, accedere tenentur. Ratione autem parochialium aut aliarum saecularium ecclesiarum etiam adnexarum, debent ii qui illarum curam gerunt, quicumque illi sint, S y n o d o inte¬ 4 resse ». Quam legem egregie illustravi! Benedictus X I V . Neque vero putamus cuiquam negotium facessere decretum Alexandri VIII, III kal. Aprilis MDCXCI quo cavetur, ut ad synodum accedant Abbates, Rectores, Praefecti, omnes antistites d o m o r u m Episcoporum potestati subiecerat. religiosarum quas Innocentius X Quum enim Innocentianae Constitu- 1 Forosempronien. 5 Septemb. 1650, Lib. 19 Decret. 2 Forosempronien. 12 Maii 1681, Lib. 53, Decr. fol. 258. Aquipendien. VV. SS. LL. 12 Martii 1718. 3 4 Sess. 24, cap. 2, de reform. De Synod. dioec, lib 3, cap. 1, § 11. 260 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. tiones viros apostolicos, qui in sacris missionibus versantur, n o n attingunt, facile intelligitur, neque decretum Alexandri VIII ad eos, de quibus modo apud Nos agitur, pertinere. parti h o c unum respondemus: Quare huic posteriori standum esse quaestionis decretis Synodi Triden- tinae. Proxima est quaestio quae respicit appellationem ab interpretatione, quam Episcopi ediderint, decretorum synodalium. Namque hisce decretis pareant oportet etiam religiosi sodales in iis quae ad curam animarum l et sacramentorum administrationem referuntur , ceterisque in rebus « in « quibus eos Episcoporum iurisdictioni subesse canonica praecipiunt 2 « instituta » . Profecto dubitare non licet quin ab iis interpretationibus 3 ad Sedem Apostolicam provocatio sit; « siquidem, Gelasio I et Nicolao I 4 auctoribus, ad illam de qualibet mundi parte canones appellari voluerunt: ab illa autem nemo sit appellare permissus ». Quare huius appellationis tantummodo vis et effectus potest in dubitationem adduci. At haec dubitatio facile tollitur, si apta fiat causarum distinctio. Fas est nimirum Regularibus appellare in devolutivo tantum, quoad interpretationem decretorum, quae de iure communi, sive ordinario*sive delegato, Regulares etiam afficiunt; quo vero ad interpretationem aliorum decretorum etiam in suspensivo. Authentica namque interpretatio quae manat ab Episcopis, qui Synodorum auctores sunt, tanti profecto est, quanti sunt ipsa decreta. Ex quo illud omnino est consequens, licere religiosis sodalibus a primo decretorum genere appellare eo iure et m o d o , q u o 5 licet cuilibet e dioecesi appellare a lege communi, scilicet in devolutivo . At vero ad reliqua decreta q u o d attinet, ea certa lata contra regulares vim rationemque legis amittunt: quare constat illos sic exemptionem a iurisdictione episcopali possidere uti ante possederint; donec Pontificis maximi auctoritate indicetur, iure ne an secus cum iis actum sit. Hactenus de exemptionis privilegio; nunc de iis quaestionibus dicendum, quibus ministeria quaedam per regulares exercita occasionem praebuerunt. Excellit inter haec munus curationis animarum, q u o d saepe, ut innuimus, religiosis viris demandatur intra fines ab Episcopis prae¬ stitutos; locus autem iis finibus comprehensus missionis gnatur. Iamvero de his missionibus nomine desi¬ disceptatum fuit, an et q u o m o d o fieri possit ab Episcopis earum divisio, seu, ut dici solet, dismembratio. 1 2 3 4 5 Conc. Trid., sess. 25, cap. 11, de regular. Innoc. IV, cap. I, de privileg., in 6. Epist. 7, ad Episc. Dardanen., an. 495, tom. 2, Collect. Harduini. Epist. 8, ad Michael. Imperai., tom. 5, Collect. Harduini. Bened. XIV, de Synod. Dioec, lib. 13, cap. 5, § 2. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». Nam qui Regularium 261 iura tuebantur, negabant hanc divisionem fieri posse nisi legitimis de causis, adhibitisque scripta sunt ab Alexandro I I I 1 iuris solemniis quae prae2 et a Concilio Tridentino . Alio vero erat Episcoporum opinatio. Profecto si divisio fiat paroeciae veri nominis, sive antiquitus c o n ditae, sive recentiore memoria iure constitutae, dubitandum n o n est quin nefas sit Episcopo canonum praescripta contemnere. At Britanni eae missiones generatim in paroecias ad iuris tramites erectae non sunt: idcirco sacrum Consilium christiano nomini propagando anno MDCCCLXVI officium applicandi missam pro populo ad Episcopum pertinere censuit, propterea q u o d dioecesium Britannicarum n o n ea sit constitutio, ut in veras paroecias dispositae sint. Itaque ad divisionem missionis simplicis ea iuris solemnia transferenda n o n sunt, quae super dismembratione paroeciarum fuerunt constituta: eo vel magis q u o d propter missionum indolem et peculiares circumstantias, numero plures ac leviores causae possint occurrere, quae istarum divisionem suadeant, quam quae iure definitae sint ut fiat paroeciarum divisio. Neve quis urgeat similitudinem quam utraeque inter se h a b e n t ; cum enim obligatio servandi solemnia iuris libertatem agendi coerceat, ad similes causas n o n est pertrahenda. Silentibus itaque hac super re generalibus Ecclesiae legibus, necesse est ut Concilii Provincialis Westmonasteriensis valeat auctoritas, cuius h o c decretum est: « Non obstante rectoris missionarii deputatione, licebit Episcopo de consilio Capituli, intra limites missionis cui prae¬ ponitur, n o v a s ecclesias condere ac portionem districtus iis attribuere, si necessitas aut utilitas populi fidelis id requirat ». Quae cum sint ita, ad propositam consultationem r e s p o n d e m u s : licere Episcopis missiones 3 dividere, servata forma sancti Concilii Tridentini , quoad missiones quae sunt vere proprieque dictae p a r o e c i a e ; q u o a d reliquas vero, ad formam i Synodi I Provincialis Westmonasteriensis . Q u o melius autem missioni, quae dividenda sit, eiusque administris prospiciatur, volumus ac prae¬ cipimus, ut sententia q u o q u e rectoris exquiratur, q u o d iam accepimus laudabiliter esse in more p o s i t u m : q u o d si a religiosis sodalibus missio administretur, Praefectus Ordinis audiatur; salvo iure appellandi, si res postulet, a decreto episcopali ad Sanctam S e d e m in devolutivo tantum. Peracta missionis, cui regulares praesint, dismembratione, alia non¬ nunquam quaestio suboritur: 1 2 3 4 utrum nempe Episcopus in praeficiendo Cap. ad audientiam, de Eccles, aedific. Sess. 21, cap. 4, de reform. Cap. 4, sess. 21, de reform. De regimine congregationum seu missionum, n. 5. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 262 Rectore missioni, quae nova erigitur, ipsos religiosos sodales ceteris debeat praeferre. — Quamvis illi hanc sibi praerogativam adserant, obscurum tamen n o n est, haud leves exinde secuturas difficultates et offensiones. Ceterum in ea de qua sermo est, nova erectione necesse est alterutrum contingere; nimirum ut paroecia veri n o m i n i s , aut mera missio constituatur. Si primum fieret, per quam alienum esset ab Ecclesiae disciplinae religiosa familia arcessitum parochum praeferri; sic enim iure q u o d m o d o viget arcentur regulares a parochi munere, ut illud susce¬ pturi venia Apostolica indigeant. Ad rem Benedictus X I V in Constit. Cum nuper, VI Idus Novembris MDCCLI. « Quemadmodum, inquit, negari nequit ex veteri canonum l e g e , m o n a c h o s et regulares ecclesiarum paro¬ chialium regiminis capaces fuisse, ita certum nunc est ex recentiori canonica disciplina interdictum esse regularibus parochiarum curam adsumere sine dispensatione Apostolica ». H i n c sacrum Consilium Tridentinis decretis interpretandis 1 ad dubium « an annuendum sit pre¬ cibus Patrum Augustinianorum de nova paroecia iisdem concedenda » rescripsit - negative et amplius -. Sin autem, q u o d secundo l o c o posui¬ mus, mera missio erigitur, ius certe n o n obest religiosis viris ne inter eos eligatur rector; ast ne iis quidem praeferri optantibus suffragatur. R e m itaque integram et in sua potestate positam aggrediens Episcopus, libertate sua utatur oportet; ubi enim iura silent, l o c o legis et Praesulis auctoritas; praesertim vero quod, ut doctorum fert adagium, Episcopus intentionem habet in iure fundatam in rebus omnibus, quae ad dioecesim suam administrandam attinent. Quamobrem praelatio quoad n o v a m missionem, a Regularibus expetita, aut nullo iuris subsidio fulcitur, aut in disertam iuris dispositionem offendit. Officium curationis animarum sedulitati Regularium commissum alias etiam dubitationes gignit; eaeque loca spectant finibus comprehensa missionum quae ab ipsis reguntur. teria et pia loca, Coepit enim ambigi utrum coeme¬ intra fines illarum sita, Episcopus visitare possit. Ast in coemeteriis facilis ac prona suppetit distinctionis adeoque finiendae controversiae ratio. Nam si de coemeteriis agatur quae solis religiosis familiis reservantur, ea plane ab Episcopi iurisdictione, proindeque a visitatione exempta sunt; cetera vero fidelium multitudini c o m m u n i a , quum u n o ordine haberi debeant cum coemeteriis paroecialibus, iurisdictioni Ordinariorum subsunt indubitate, ac propterea optimo iure ab Episcopo visitantur, q u e m a d m o d u m statuit Benedictus X I V in Constit. Firmandis VIII Idus Novembris MDCCXLIV. Haud absimili distinctione de 1 In Ianuen., dismembrationis, xxv Ianuarii MDCCCLXXIX. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». 263 locis piis quaestio dirimitur, ea secernendo quae exempta sunt ab iis quibus praeest Episcopus sive ordinario iure, sive delegato. De utrisque igitur, tum coemeteriis tum piis locis, sententiam Nostram paucis c o m plectimur pronunciantes: sacrorum, canonum et constitutionum Apostolicarum praescripta esse servanda. Superioribus dubiis arcto iungitur n e x u illud quo quaeritur an Episcopis subesse debeant scholae p a u p e r u m , quae elementares etiam, primariae, puerorum nuncupantur; est enim sanctissimum docendi mi- nisterium, et p r o x i m u m piis locis ordinem tenent scholae de quibus agendam est. Quo illae pertineant ex ipso nomine dignoscitur; intendunt nimirum ad puerilem aetatem primis litterarum elementis primisque fidei veritatibus, ac morum praeceptis apte instituendam: quae quidem institutio omnibus est temporibus, locis et vitae generibus necessaria, ac multum habet momenti ad universae societatis humanae, nedum singulorum h o m i n u m incolumitatem; ex puerili enim institutione pendet, ut plurimum, qua quis ratione sit reliquae aetatis spatium acturus. Itaque quid a docentibus eo loci praecipue praestandum sit, sapienter Pius IX significavit scribens, « In hisce potissimum scholis o m n e s cuiusque e p o p u l o classis pueri vel a teneris annis sanctissimae nostrae religionis mysteriis ac praeceptionibus sedulo sunt erudiendi et ad pietatem mo¬ rumque honestatem, et ad religionem civilemque vivendi rationem accurate formandi, atque in iisdem scholis religiosa praesertim doctrina ita primarium in institutione et educatione l o c u m habere ac dominari debet, ut aliorum cognitiones, quibus iuventus ibi imbuitur, adventitiae 1 appareant » . — Nemo exhinc n o n intelligit istam puerorum institutionem in Episcoporum officiis esse p o n e n d a m , et scholas, de quibus agitur, tam in urbibus frequentissimis, quam in pagis exiguis inter opera contineri quae ad rem dioecesanam maxime pertinent. Insuper q u o d ratio suadet lux historiae confirmat. Nullum quippe fuit tempus quo singularis non eluxerit Conciliorum cura in huiusmodi scholis ordinandis ac tuendis, pro quibus plura sapienter constituerunt. Eorum nempe decretis prospectum est ut illas Episcopi in oppidis et pagis 2 restituì et augeri curarent , puerique ad discendum admitterentur, qua¬ 3 ibet, si fieri p o s s e t , impensa remissa . 1 Eorumdem auctoritate dictae Epist. ad Archiep. Friburgen., Cum non sine maxima, xiv Iulii MDCCCLXIV, Acta, vol. 3. 2 Synod. I Provincial. Cameracen., tit. de scholis, cap. 1. - Synod. Provincial. Mechlinien., tit. de scholis, cap. 2. Synod. Namurcen., an. 1604, tit. 2, cap. 1. 3 264 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 1 leges, quibus alumni religioni ac pietati operam darent , definitae dotes 2 et ornamenta animi, quibus magistros praeditos esse oporteret , iisque 3 imperatum, uti iurarent iuxta formulam catholicae professionis : demum scholarum curatores constituti qui eas adirent, ac circumspicerent ne quid inesset vitii aut incommodi, neve quid omitteretur ex iis rebus, quas de 4 illarum disciplina leges dioecesanae sanxissent . Ad haec, quum Patres Conciliorum probe intelligerent parochos etiam pastoralis ministerii compotes e s s e , partes haud exiguas iisdem tribuerunt in scholis puerorum, quarum cura cum animarum curatione summa necessitate iun¬ 5 gitur. Placuit igitur in singulis paroeciis pueriles scholas constitui , qui6 bus n o m e n est parochialibus impositum : iussi sunt parochi munus docendi suscipere, sibique adiutricem operam magistrorum et magistrarum 7 adsciscere : iisdem negotium datum scholas regendi et curandi diligen8 tissime : quae omnia si n o n ex fide integreque gesserint, officium dese¬ 9 l0 ruisse arguuntur , dignique habentur in quos Episcopus animadvertat . In unum ergo collineant argumenta ex ratione et factis petita, ut scholae, quas pauperum vocant, institutis dioecesanis et paroecialibus praecipuo iure adnumerandae sint; eaque de causa Britannorum Episcopi ad hanc usque aetatem in missionibus tam saecularibus quam regularibus easdem pro potestate sua visitare consueverunt. Q u o d et Nos probantes declaramus: Episcopos ius habere quoad omnia visitandi huiusmodi scholas pauperum in missionibus et paroeciis regularibus aeque ac in saecu- laribus. Alia profecto causa est ceterarum scholarum et collegiorum, in quibus religiosi viri secundum ordinis sui praescripta 1 Synod. Antuerpien., sub Mireo, tit. 9, cap. 3. 2 Synod. Cameracen., an. 1550. iuventuti catho- 3 Synod. II Provine. Mechlinien., tit. 1, cap. 3. Synod. II Provine. Mechlinien., tit. 20, cap. 4. — Synod. Provine. Pragen., an. 1860, tit. 2, cap. 7. Synod. Valensien., an. 529, can. 1. — Synod. Nanneten., relat. in cap. 3, de vit. 4 5 et hon. clericor. — Synod. Burdigalen., an,. 1583, tit. 27. 6 Synod. I Provinc. Mechlinien., tit. de scholis, cap. 2. — Synod. Provinc. Co¬ locen., an. 1863, |tit. 6. — Synod. Provine, apud Maynooth, anno 1875. 7 Synod. Nanneten., sup. cit. — Synod. Antuerpien., sup. cit. —- Synod. Provine. Burdigalen., an. 1850, tit. 6, cap. 3. 8 Synod. Provinc. Viennen., an. 1858, tit. 6, cap. 8. — Synod. Provine. Ultra¬ iecten., an. 1865, tit. 3, cap. 2. 9 Synod. Provine. Colocen., an. 1863, tit. 6, cap. 5. — Synod. Provine. Colonien., an. 1860, tit. 2, cap. 23. — Synod. Provine. Ultraiecten., an. 1863, tit. 9, cap. 5. 10 Synod. I Provine. Cameracen., tit. de scholis, cap. 2. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». 265 licae instituendae operam dare solent; in hisce enim et ratio postulat, et Nos v o l u m u s firma atque integra privilegia manere quae illis ab A p o stolica Sede collata sunt, prout aperte est declaratum anno MDCCCLXXIV a sacro Consilio christiano nomini propagando, q u u m acta expenderentur Concilii Provincialis Westmonasteriensis IV Quum res in vado sit q u o d ad scholas attinet et collegia regularium iam constituta, adhuc tamen est in ancipiti, si de novis erigendis agatur. De his enim quaeritur; an et cuius superioris venia sit impetranda? Porro c u m latius ea dubitatio pateat et ecclesiarum quoque ac coenobiorum erectionem pertingat, omnia haec unius quaestionis et iudicii terminis complectimur. Atque hic primo occurrunt Decretales veteres, quibus est absque Sedis cautum Apostolicae ne quid huiusmodi 2 licentia speciali . quisquam institueret Postmodum Tridentina Synodus in eodem genere quidquam operum fieri prohibuit « sine Epi¬ scopi, in cuius dioecesi erigenda sunt, licentia prius obtenta 3 »: quo tamen Concilii decreto haud est superioribus legibus derogatum, veniam ab Apostolica Sede impetrari habentibus. Quapropter cum ea in re Uberius passim ageretur, Urbanus V I I I 4 pravam consuetudinem emenda¬ turus, opera eiusmodi improbavit tam quae sine venia Episcopi, quam quae sola illius auctoritate susciperentur, et veterum canonum simul Conciliique Tridentini leges omnino in posterum servari decrevit. — H u c etiam spectavit Innocentius X in "Constitut. Instaurandole idibus Octo- bris MDCLII, qua praecepit ut n e m o ex familiis regularibus « d o m o s vel « l o c a quaecumque de n o v o recipere vel fundare praesumat absque Sedis « Apostolicae licentia speciali ». Quare communis hodie sententia est, cui favet passim rerum iudicatarum auctoritas, n o n licere Regularibus, tam intra quam extra Italiam, n o v a monasteria aut conventus sive collegia fundare, sola Episcopi venia impetrata, sed indultam quoque a 5 Sede Apostolica facultatem r e q u i r i . Iisdem insistens vestigiis sacrum Consilium christiano nomini propagando pluries decrevit, veniam A p o stolicae Sedis et Episcopi aut Vicarii Apostolici ecclesiis collegiisque erigendis, etiam in missionibus, ubi religiosi sodales d o m o s sedesque 1 Decret. 26. Cap. Religiosorum, § confirmatus, de relig. domib. et cap. Ex eo de excess. praelat. in 6. Conc. Trident., sess. 25, cap. 3, de Regular. Constit. Romanus Pontifex, XIII Kalend. Septembris 1624. Bened. XIV, de Synod. dioeces., lib. 9, cap. 1, num. 9. — Monacelli, formul. legai., part. 1, tit. 6, form. 19, num. 31. 2 3 4 5 266 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 1 habeant, esse omnino necessariam . His ergo de causis ad propositum dubium r e s p o n d e m u s : sodalibus religiosis novas sibi sedes constituere, erigendo novas ecclesias, aperiendove coenobia, collegia, scholas, nisi obtenta prius expressa licentia Ordinarii loci et Sedis Apostolicae, n o n licere. Fieri solet utique subtilior inquisitio, an duplex ea venia sit impetranda, si non prorsus n o v u m opus regularis familias moliatur; sed ea quae sunt instituta velit in alios usus convertere. Verum neque obscura, neque anceps erit futura responsio, si varios, qui accidere possunt, casus distinguamus. Initio enim quis serio dubitet, an ea quae pietatis reli¬ gionisque causa instituta sunt, liceat in usus a religione et pietate alienos convertere ? Restat itaque ut de tribus hisce dumtaxat quaeratur, utrum nempe liceat dimovere de l o c o instituta alioque transferre: aut immutare in usum consentaneum, qualis esset si schola in ecclesiam, c o e n o b i u m in collegium, in d o m u m pupillis aegrotisque recipiendis, vel vicissim mutaretur; aut demum, priore usu retento, n o v a m causam sive usum inducere. Iam vero quominus duo illa prima, privata ipsorum auctoritate, religiosi sodales efficiant, obstat decretum Bonifacii VIII, qui eos vetuit « ad habitandum d o m o s vel loca quaecumque de n o v o recipere, 3 « seu hactenus recepta mutare » . Rursus qui fieri potest ex d u o b u s illis alterutrum, nisi res recidat in fundationem n o v a m « Monasteriorum, « Collegiorum, d o m o r u m , conventuum et aliorum Regularium l o c o r u m « huiusmodi ? » Atqui id perfici prohibuit Urbanus VIII per Constitutionem Romanus Pontifex, nisi « servata in omnibus et per omnia sacrorum « canonum et Concilii Tridentini forma ». Sic unum superest de q u o contendatur; num priore usu retento, nova causa vel usus adiici valeat. T u n c autem pressius rem urgere oportet et accurate dispicere, utrum ea inductio alterius usus ad interiorem administrationem, disciplinamque domesticam spectet, velut si tirocinium aut collegium studiorum causa iunioribus sodalibus in c o e n o b i o constituatur; an fines interioris administrationis sit excessura, puta si inibì schola fiat aut collegium q u o d pateat etiam alienis. Plane si dictos fines excesserit, res redit ad alter¬ utram illarum, quae a Bonifacio VIII et Urbano VIII fieri pro lubito, ceu diximus, prohibentur. Sin autem intra limites domesticae disciplinae mutatio contineatur, suo certe iure Regulares utentur; nisi forte leges fundationis obsistant. Ex quibus singillatim perpensis manifesto colli- 1 Sac. Congreg, de Prop. Fide in coetibus habitis diebus 22 Mart. 1669; 3 Nov. 1688, 1704, 1768; 23 Aug. 1858; 30 Maii 1864; 17 Iulii 1865. Cap. Cum ex eo, de excess. praelat., in 6. 2 Appendix. - Constitutio <% Romanos Pontifices 267 gitur: Religiosis sodalibus non licere ea quae instituta sunt, in alios usus convertere absque expressa licentia Sedis Apostolicae et Ordinarii loci, nisi agatur de conversione, quae, salvis fundationis legibus, referatur dumtaxat ad internum regimen et disciplinam regularem. Nunc ad illud progredimur controversiae caput, in q u o de tempo¬ ralibus missionum bonis disputatum est. Ex liberalitate fidelium ea parta b o n a sunt, qui c u m sua sponte et voluntate dona largiantur, vel intuitu missionis id faciunt, vel eius qui missioni praeest. Iam si missionis intuitu donatio contigerit, ambigi solet, an viri religiosi quibus d o n u m sit traditum, accepti et expensi rationem reddere Episcopo teneantur. Atque istud quidem fieri oportere, sacrum Consilium christiano nomini propagando super dubio proposito ob missiones Britannicas religiosis Ordinibus sive Institutis commissas die X I X Aprilis MDCCCLXIX, rescripsit in haec verba: « 1° Missionarii regulares b o n o r u m temporalium, ad ipsos qua regulares spectantium, rationem Episcopis reddere n o n tenentur. 2° Eorum tamen bonorum, quae missioni, vel regularibus intuitu mis¬ sionis tributa fuerunt, Episcopi ius habent ab iisdem missionariis regu¬ laribus, aeque ac a Parochis cleri saecularis, rationem exigendi ». Quo vero tabulis accepti et expensi ratio constaret, sacer idem Coetus die x Maii anno MDCCCLXVIII, in mandatis dederat ut b o n a missionum diligenter describerentur, ea secernendo quae propria missionum essent ab iis quae ad sodalitia sodalesve singulos ve pertinerent. Nihil enimvero in his decernendis vel praecipiendis est actum, q u o d iuris communis doctrinis vulgatissimis apprime non congruat. Nam quaevis oblatio parocho aut alteri Ecclesiae Rectori data piae cuiusdam causae intuitu, ipsimet piae causae acquiritur. Ex quo fit, ut qui rem pecuniamve erogare oblatam iuxta accepit administratoris l o c o sit, cuius est illam l mente et consilium largitoris . Quoniam vero admini¬ strantis officio incumbit rationes actus sui conficere, eique reddere cuius 2 res gesta fuit , ideo parochus vel Ecclesiae R e c t o r facere non potest quin rationes reddat Ordinario loci, cuius est iurisdictio et causae piae 3 tutela . At missiones, de quibus apud Nos actum fuit, pieno iure ad E p i s c o p u m pertinent; huic ergo cuiusque oblationis earum intuitu collectae rationes oportet exhibere. Neque haec ex eo 1 infirmantur, quod Fagnan. in cap. Pastoralis, de his quae fiunt a Praelatis, n. 29. — Card. de Luca in Conc. Trid., discur. 18, n. 5. — Reiffenst., Lib. 3, Decret., tit. 30, n. 193. L. 1 § officio ff. de tutelae et rat. distr. — L. 2 § et sane ff. de negot. gest. L. Curator., L. Tutor, Cod. de negot. gest. Sac. Cong. Concilii Nullius, seu Nonantulan. iurium parochialium, 27 Iunii 1744 2 3 ad dub. XII. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 268 Urbanus II in Concilio Claromontano, aliique post eum R o m a n i Pontifices decreverunt 1 circa Ecclesias parochiales, q u o a d temporalia Mona- steriis iunctas, teneri vicarios respondere Episcopis de plebis cura, de temporalibus vero non ita, cum monasterio suo sint o b n o x i i ; siquidem 2 seposita etiam ratione historica unde ea profecta est iuris dispositio , certum exploratumque est, in iis pontificiis decretis ac litteris appellatione temporalium, beneficii fructus et quae beneficiati personae adhae¬ rent compendia significari. Quocirca ea confirmantes quae a S. Congregatione de Propaganda Fide rescripta et mandata sunt, statuimus, religiosos sodales, redditis Episcopo rationibus, docere debere de pecunia, intuitu missionum sibi aliata, et quantum de ea et quos in usus impenderint aeque ac missio¬ narios Cleri saecularis, iuxta praedictas resolutiones eiusdem Congre- gationis die X I X Aprilis MDCCCLXIX, et Instructionem diei X Maii MDCCCLXVIII. T a n d e m ne quis obrepat error aut dissensus in his quae m o d o ius¬ simus exequendis, definiendum censemus, quae pecuniae, quaeque res viris religiosis oblatae intuitu missionum intelligantur. Namque receptum est hac in re, spectari primum oportere quid largiter voluerit; q u o d si non appareat, placuit, parocho vel rectori ecclesiae collatam donationem 3 p r a e s u m i . At multum ab hac regula recessum est propter consuetudinem, quam quidam ecclesiastici iuris periti fere c o m m u n e m evasisse docent, cuius vi « hodie pene solae oblationes quae in Ecclesia sub missis ad altare fiunt et quae pro administratione sacramentorum, pro benedicendis nuptiis aut mulieribus post partum, pro exequiis et sepul¬ turis, aut aliis similibus functionibus specialiter offeruntur, ad paro¬ chum spectat; consuetudine reliquas ferme omnes ecclesiis ipsis aut 4 sacellis aut aliis certis finibus applicante » . Praeterea si in parochum 5 rectoremve, a quibus spiritualia adiumenta fideles accipiunt , apud inconcinne praesumi potest collata liberalitas, ubi Ecclesia bonis praedita sit, per quae religionis decori et ministrorum tuitioni prospiciatur, longe aliud iudicium esse debet ubi eam b o n o r u m copia Ecclesia non habeat, 1 Lucius II ad Priorem S. Pancratii in Anglia, Alexander III ad Monaster. S. Arnulphi, Lucius III ad Superior. Praemonstr. et ad Abbatissam S. Hilarii in dioecesi Fesulana. Gonzal. Comment., in cap. I, de Cappel. Monach. Argum. ex cap. Pastoral. 9 de his quae fiunt a Praelat. cap. Transmissa, de Verb. sign., ac praesertim cap. I, de Statu Monach. Reiffenst. L. 3 Decretai, tit. 30, n. 193, Van Espen ius eccles, univ., part. 2, 2 3 4 sect. 4, tit. 2, cap. 10, nn. 20 et 21. Argum. ex cap. quia Sacerdotes 13, caus. 10, quaest. 1. 5 269 Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». ac liberalitate fidelis populi unice aut potissimum sustentetur. T u n c enim largitores putandi forent voluisse consulere cultus divini splendori et religionis dignitati, ea ratione et m o d o quem ecclesiastica auctoritas decerneret. Ideo apud christianos primaevos lege cautum fuerat ut pecunia omnis d o n o accepta, inter Ecclesiam, Episcopum, Clericos et egenos divideretur. Legis porro sese interponens auctoritas, si largitio¬ num tempora et causas praestituat, illud efficit quoque, ne fideles semper pro arbitrio possint m o d u m et finem designare in quam oblatam stipem erogari oporteat; nequit enim facere privatorum voluntas, ut q u o d a legitima potestate in b o n u m c o m m u n e praecipitur certo destituatur effectu. Haec Nobis considerantibus visi sunt prudenter et opportune egisse Patres Concilii Provincialis Westmonasteriensis II, cum partim interpretantes piam et aequam donantium voluntatem, partim ea, quae Episcopis inest, utentes potestate imperandi pecuniae collationes decer¬ nendique quo tempore et qua de causa conferri oporteat, statuerunt in capite de bonis ecclesiasticis, quid censendum sit intuitu missionis col¬ latum. Iubet igitur ratio, itemque Nos constituimus, hac in re religiosos ad leges Westmonasteriensis Synodi sese affatim accommodare oportere. Sublatis controversiis cognitioni Nostrae propositis, confidimus, curam a Nobis in iis componendis adhibitam eo valituram, ut ad tran¬ quillitatem et incrementum rei catholicae in Anglia non leviter conferat. Equidem pronunciationes Nostras ad iuris et aequitatis regulam studiose religioseque exegimus, nec dubitamus quin in iis exequendis par diligentia et religio eniteat illorum inter quos iudicium protulimus. Sic enim fiet, ut Episcoporum ductu et prudentia religiosi sodales de Anglicis missionibus apprime meriti, strenue et alacriter e laboribus suis fructus salutis ferre pergant laetissimos, atque utrique (ut v o c e utamur Gregorii Magni ad Angliae Episcopos) communi... consilio, concordique actione quae sunt pro Christi zelo agenda disponant et quae senserint, non sibimet discrepando unanimiter, 1 perficiant . recte sentiant, Concordiam hanc postulat paterna caritas Episcoporum in adiutores suos et mutua Cleri in Episcopos observantia; hanc concordiam flagitat finis communis qui situs est in salute animarum iunctis studiis ac viribus quaerenda; hanc eamdem exigit necessitas iis resistendi qui catholico nomini infensi sunt. Haec vires gignit et infirmos q u o q u e pares efficit ad grandia quaeque gerenda; haec signum est q u o d sinceros Christi discipulos ab iis dister¬ minat qui se tales esse mentiuntur. Ad hanc igitur singulos et universos enixe cohortamur in D o m i n o , rogantes c u m Paulo ut impleant gaudium 1 Apud Bedam, Histor. Angl., II, 29. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 270 Nostrum, ut idem sapiant eamdem caritatem habentes, unanimes, idipsum 1 sentientes . D e m u m ut firmiter ea consistant quae constituimus, volumus atque decernimus, praesentes Litteras et in eis contenta quaecumque, etiam ex eo q u o d praedicti religiosi sodales et alii quicumque in praemissis interesse habentes cuiusvis status, gradus, ordinis et dignitatis existant, seu alias specifica mentione digni iis non consenserint, nec ad ea vocati et auditi, causaeque propter quas praesentes emanaverint sufficienter adductae, verificatae et iustificatae n o n fuerint, aut ex alia qualibet etiam quantumvis iuridica et privilegiata causa, colore et capite etiam in corpore iuris clauso, nullo unquam tempore de subreptionis vel obreptionis, aut nullitatis vitio seu intentionis Nostrae, vel interesse habentium consensus, aliove quolibet, quantumvis magno et substantiali, individuamque expressionem requirente defectu impugnari, infringi, retra¬ ctari, in controversiam vocari, aut ad terminos iuris reduci, seu adversus illas restitutionis in integrum aliudve q u o d c u m q u e iuris remedium inten¬ tari vel impetrari; sed ipsas praesentes Litteras semper firmas, validas et efficaces existere et fore, quibuscumque iuris seu facti defectibus, qui adversus illas ad effectum impediendi vel retardandi earum executionem quovis m o d o vel quavis de causa opponi possent minime refra¬ gantibus, suos plenarios et integros effectus obtinere, easque propterea, omnibus et singulis impedimentis penitus reiectis, ab illis ad q u o s spectat, et pro tempore quandocumque spectabit, inviolabiliter servari; sicque et n o n aliter in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari ac definiri debere, ac irritum fore et inane si secus super his, a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. N o n obstantibus praemissis, et quatenus opus sit Nostra et Cancellariae Apostolicae Regula de iure quaesito non tollendo, aliisque A p o stolicis ac m Universalibus, Provincialibus et Synodalibus Conciliis editis constitutionibus et ordinationibus, nec n o n q u o r u m c u m q u e Ordinum, Congregationum, Institutorum et Societatum, etiam Iesu, et qua¬ rumvis Ecclesiarum et aliis quibuslibet, etiam iuramento, confirmatione Apostolica, vel quavis alia firmitate roboratis statutis et consuetudinibus, ac praescriptionibus etiam immemoralibus, privilegiis quoque, indultis et Litteris Apostolicis q u o m o d o l i b e t in contrarium praemissorum c o n cessis, editis et factis ac licet pluries iteratis. Quibus omnibus et singulis, etiamsi pro illorum derogatione specialis forma servanda foret, 1 Philip., II, 2. Appendix. - Constitutio « Romanos Pontifices ». 271 tenores earumdem praesentibus pro plene ac sufficienter expressis habentes ad praemissorum effectum dumtaxat specialiter et expresse dero¬ gatum esse volumus, ceterisque contrariis quibuscumque. Q u o c u m q u e autem m o d o earumdem praesentium Litterarum exempla in Anglia publicata fuerint, volumus ut statim post huiusmodi publicationem omnes et singulos quos concernunt vel concernent in posterum perinde afficiant, ac si unicuique illorum personaliter intimatae ac notificatae fuissent. Nulli ergo h o m i n u m liceat paginam hanc Nostrarum decisionum, declarationum, decretorum, praeceptorum et voluntatis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem h o c attentare praesumpserit, indignationem Omnipotentis Dei et Beatorum Petri et Pauli A p o s t o l o , rum eius, se noverit incursurum. Datum Romae apud S. Petrum anno Dominicae Incarnationis millesimo octingentesimo octuagesimo primo octavo Idus Maii, Pontificatus Nostri anno quarto. G. CARD. SACCONI, Pro-Datarius. - TH. CARD. MERTEL. VISA DE CURIA I. DE AQUILA E VICECOMITIBUS Loco X Plumbi. Reg. in Secret. Brevium. I. CUGNONIUS. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. II. LITTERAE DE PRIVILEGIIS APOSTOLICAE AMERICAE LATINAE LEO PP. XIII AD F U T U R A M REI MEMORIAM. Trans Oceanum Atlanticum ad alteram orbis partem divinae pro¬ videntiae benigna dispositione per Christophorum C o l u m b u m aperto itinere, Ecclesia Dei multa ibi mortalium millia reperit, quos, ut suum munus atque opus erat, a latebris et fero cultu ad humanitatem et mansuetudinem traduceret, ab errore et superstitione ad c o m m u n i o n e m b o n o r u m omnium, quae per Iesum Christum parta sunt, ab interitu ad vitam revocaret. Q u o d quidem salutare munus, ipso vivente adhuc reper¬ tore C o l u m b o , ab Alexandro VI Pontifice Maximo decessore Nostro inchoatum, perpetuo caritatis tenore ita Ecclesia insistere perrexit, pergit, ut temporibus Nostris ad extremam usque Patagoniam sacras suas expeditiones auspicato protulerit. Campus enim spatio interminatus cessatione ipsa atque otio ferax, si diligenter subigatur et colatur, fructus edit laetos atque uberes, cultorumque laboribus atque industriae optime respondet. Quamobrem R o m a n i Pontifices decessores Nostri nullo n o n tempore destiterunt ad Americae culturam n o v o s operarios summittere, q u o s ut acrius elaborarent praestantioresque ab opere suo fructus demeterent, singularibus facultatibus et privilegiis auxerunt, atque extraordinaria auctoritate et potestate corroborarunt. Quibus freti Missionarii, lumine religionis catholicae per Americae regiones longe lateque diffuso, brevi interiecto annorum spatio, in iis praesertim locis ubi novi incolae ab Europa commigrantes, nominatim Hispani, domicilium sibi sedemque stabilem collocaverant, tempia excitarunt, monasteria condiderunt, paroecias, scholas aperuerunt, dioeceses ex potestate s u m m o r u m Pontificum constituerunt. Ex q u o factum est ut Americae magna pars ab avita religione n o v o r u m incolarum et ab origine eorum linguae haberi et dici possit America Latina. At illud proprium est humanarum institutionum et legum, ut nihil sit in eis tam sanctum et salutare q u o d vel consuetudo n o n demutet, vel tempora n o n invertant, vel mores n o n corrumpant. Sic in Ecclesia Appendice. - Litterae Apostolicae « Trans Oceanum ». 273 Dei, in qua cum absoluta immutabilitate doctrinae varietas disciplinae coniungitur, non raro evenit, ut quae olim apta erant atque idonea, ea labens aetas faciat vel inepta, vel inutilia, vel etiam contraria. Quare antiquis privilegiis temporis decursu vel ex parte abrogatis, vel alias ut plurimum insufficientibus, singulari maximorum Pontificum largitione, aliae adiectae sunt facultates sub determinatis formulis, vel singulis Americae Latinae Episcopis deinceps delegari solitae, vel p r o extraordinariis quibusdam casibus et determinatis regionibus concessae, quarum series si antiqua privilegia numero et extensione superat, difficultates tamen quae sunt circa naturam, vigorem et numerum eorumdem e medio n o n tollit. Ad haec amovenda i n c o m m o d a decessor Noster sanctae memoriae Pius IX, datis ad id similibus litteris die i Octobris anni MDCCCLXVII, plura ex antiquis privilegiis pro Republica Aequatoris ad triginta annorum spatium confirmavit, seu quatenus opus fuerat denuo concessit. Quum vero ex monumentis ecclesiasticis Americam Latinam respicientibus, quae magna peritorum diligentia collecta atque investigata sunt, probe constet multa ex privilegiis Indiae Occidentali concessis partim haud vigere, partim in dubium esse revocanda; Nos qui Americanas gentes egregie de Ecclesia R o m a n a meritas singulari amore prosequimur, ad tollendas in re tanti momenti perplexitates et angustias animi, quae Episcopos illarum dioecesium aliosque, quorum interest, n o n raro exagitant, totum dictorum privilegiorum negotium deferri iussimus speciali Congregationi Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium; qui, post maturam deliberationem, n o v o r u m privilegiorum cata¬ logum, exclusis catalogis, summariis et recensionibus in conciliis provin¬ cialibus vel aliter editis, conficiendum censuerunt, confectumque Apostolica auctoritate probandum. Nos igitur, re mature perpensa, pro ea, quam gerimus de o m n i b u s Ecclesiis sollicitudine, eorumdem Venerabilium Fratrum Nostrorum Sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium, ne clerus et populus illarum regionum anteactorum privilegiorum memoria et usu penitus privati maneant, sententiam tenuimus, et quae infra recensentur privilegia p r o omnibus Americae Latinae singulisque dioecesibus et ditionibus de A p o stolicae potestatis plenitudine ad p r o x i m u m triginta annorum spatium hisce ipsis litteris concedimus. Quare, q u o d bonum, felix, faustumque sit, et universae Americae Latinae Ecclesiae benevertat, mandamus, edicimus: I. Ut eiecti Episcopi in Americae Latinae ditionibus commorantes, postquam promotionis litteras Apostolicas acceperint, nisi aliter in prae- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 274 fatis litteris praescriptum sit, a q u o c u m q u e maluerint catholico Antistite, gratiam et c o m m u n i o n e m Apostolicae Sedis habente, accitis et assisten¬ tibus, si alii Episcopi assistentes absque gravi i n c o m m o d o reperiri nequeant, duobus vel tribus presbyteris in ecclesiastica dignitate constitutis, vel Cathedralis Ecclesiae Canonicis, consecrationis munus accipere valeant. II. Ut Concilii Provincialis celebratio ad d u o d e c i m annos differri possit, reservato Metropolitae iure illud frequentius, prout necessitas postulaverit, celebrandi, nisi aliter per Sedem Apostolicam postea ordinatum fuerit. III. Ut Episcopi Sacrum Chrisma, q u o d ex indico etiam, vero tamen balsami liquore fieri potest, et Olea Sacra conficere possint, iis sacerdotibus adstantibus qui adstare potuerint, et, urgente necessitate, extra diem Coenae Domini. IV. Ut adhiberi possint Sacra Olea etiam antiqua, n o n tamen ultra quatuor annos, d u m m o d o corrupta ne sint, et peracta omni diligentia, n o v a vel recentiora Sacra Olea haberi nequeant. V. Ut pro o m n i b u s et solis regionibus seu locis, in quibus, magnae distantiae causa vel ob aliud grave impedimentum, perdifficile sit Parochis vel Missionariis ad Baptismum conferendum aquam Sabbato Sancto et Pentecoste benedictam ex fontibus baptismalibus, ubi asservatur, desumere et secum circumferre, Ordinarii, nomine Sanctae huius Sedis, concedere possint Parochis et Missionariis supra dictis facultatem benedicendi aquam baptismalem ea breviori formula, qua Missionarios in Peruvia apud Indos summus Pontifex Paulus III uti concessit, quaeque in appendice ad Rituale R o m a n u m legitur. VI. Ut si propter defectum temporis, improbamque defatigationem, aliisque gravibus de causis perdifficile sit omnes adhibere caeremonias pro Baptismo adultorum praescriptas, parochi et Missionarii, de praevio Ordinarii consensu, uti possint solis ritibus, qui in Constitutione Pauli III Altitudo, diei i Iunii MDXXXVII designantur. Insuper ut in iisdem rerum adiunctis Ordinarii nomine Sanctae Sedis concedere valeant Parochis et Missionariis usum ordinis Baptismi parvulorum, onerata in usu huiusmodi facultatis eorumdem Ordinariorum conscientia super existentia gravis necessitatis. VII. Ut in omnibus et singulis ditionibus Americae Latinae, nulla excepta, omnes sacerdotes tam saeculares quam regulares, quamdiu in praefatis ditionibus moram duxerint, et non alias, singulis annis die secunda Novembris seu die sequenti, iuxta rubricas Missalis R o m a n i , qua nempe c o m m e m o r a l o omnium fidelium defunctorum ab Ecclesia univer- Appendix, T Litterae Apostolicae « Trans Oceanum ». 275 sali recolitur, tres Missas singuli celebrare possint et valeant, ita tamen ut unam tantum eleemosynam accipiant, videlicet pro prima Missa dumtaxat, et in ea quantitate tantum, quae a Synodalibus Constitutionibus seu a loci consuetudine regulariter praefinita fuerit; fructum autem medium secundae et tertiae Missae n o n peculiari quidem defuncto, sed in suffragium o m n i u m fidelium defunctorum o m n i n o applicent, ad normam Constitutionis XXVI Augusti Benedictis X I V Pontificis Maximi Quod expensis, diei MDCCXLVIII. VIII. Ut omnes fideles annuae Confessionis et Communionis praecepto satisfacere possint a dominica Septuagesimae usque ad octavam diem sollemnitatis Corporis Christi inclusive. I X . Ut omnes fideles lucrari possint indulgentias et iubilaea, quae requirunt Confessionem, Communionem et ieiunium, d u m m o d o , servato ieiunio, si l o c o inhabitent ubi impossibile prorsus vel difficile admodum sit Confessarii copiam habere, corde saltem contriti sint cum proposito firmo confitendi admissa quam primum poterunt, vel ad minus intra unum mensem. X. Ut Indi et Nigritae intra tertium et quartum tam consanguini¬ tatis quam affinitatis gradum matrimonia contrahere possint. X I . Ut Indi et Nigritae q u o c u m q u e anni tempore nuptiarum benedictionem accipere possint, d u m m o d o iis temporibus, quibus ab Ecclesia prohibentur nuptiae, pompae apparatum non adhibeant. X I I . Ne Indi et Nigritae ieiunare teneantur praeterquam in feriis sextis Quadragesimae, in Sabbato Sancto, et in pervigilio Natalis Domini Nostri Iesu Christi. X I I I . Ut praeterea Indi et Nigritae absque ullo onere seu solutione eleemosynae, uti possint indulto, q u o d Quadragesimale dicitur, et quo fideles respectivae dioecesis seu regionis ab Apostolica Sede donantur; ideoque carnibus, ovis et lacticiniis vesci possint omnibus diebus ab Ecclesia vetitis, exceptis quoad carnes diebus in superiori paragrapho xii notatis. X I V . Ut quandocumque in causis tam criminalibus, quam aliis quibuscumque forum ecclesiasticum concernentibus, a sententiis pro tempore latis appellari contigerit, si prima sententia ab Episcopo lata fuerit, ad Metropolitanum; si vero prima sententia lata sit ab ipso Metropolitano, ad Ordinarium viciniorem absque alio Sedis Apostolicae rescripto appelletur: et si secunda sententia primae conformis fuerit, vim rei iudi¬ catae obtineat, et executioni per eum, qui eam tulerit, demandetur, quacumque appellatione non obstante; si vero illae duae sive ab Ordinario et Metropolitano, sive^ a Metropolitano et Ordinario viciniore latae, con- 276 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. formes n o n fuerint, tunc ad alterum Metropolitanam vel Episcopum ei a q u o primo fuit lata sententia, viciniorem eiusdem provinciae appel¬ letur, et duas ex ipsis tribus sententias conformes, quas vim rei iudi¬ catae habere volumus, is, qui postremo l o c o iudicaverit, exequatur, quacumque appellatione non obstante. Cum autem recursus ad Apostolicam Sedem, etiam omisso medio, sive ante sive post sententias iudicum infe¬ riorum, semper integer manere debeat, ad normam iuris, in usu huius privilegii omnino servandae erunt sequentes conditiones: 1° Ut in singulis causis salva maneat cuique litiganti facultas ad hanc Apostolicam Sedem etiam post primam sententiam recurrendi; 2° Ut in singulis actibus expressa fuit Apostolicae delegationis mentio; 3° Ut causae maiores sint eidem Apostolicae Sedi reservatae ad n o r m a m Sacri Concilii Tridentini; 4° Et q u o a d causas matrimoniales ea custodiantur, quae in Constitutione Benedicti X I V , cuius initium Bei miseratione, praestituta sunt. Abrogatis deletisque Auctoritate Nostra Apostolica omnibus et singulis Indiarum Occidentalium privilegiis q u o c u m q u e nomine vel forma ab hac Sancta Sede prius concessis. - Contrariis quibuscumque etiam speciali et individua mentione dignis non obstantibus. Datum R o m a e apud S. Petrum sub anulo Piscatoris die solemni Paschae XVIII Aprilis MDCCCXCVII, Pontificatus Nostri anno vicesimo. A. C A R D . MACCHI. A n n u s II. - V o l . II. D i e 30 Aprilis 1 9 1 0 . Num. 7. COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X CONSTITVTIO APOSTOLICA DE SVBVRBICARIIS DIOECESIBVS PIVS EPISCOPVS S E R V V S S E R V O R V M DEI AD PERPETVAM REI MEMORIAM A p o s t o l i c a e R o m a n o r u m P o n t i f i c u m sollicitudinis, vel a b ipsis Ecclesiae primordiis, praecipua pars fuit ut christiani p o puli salus efficaci et constanti ministerio i l l o r u m esset c o m m e n data, de q u i b u s s c r i p t u m est: in quo vos Spiritus Sanctus Attendite vobis et universo gregi, posuit episcopos regere Ecclesiam Dei. Inter h o s p r i n c i p e m sane l o c u m obtinent qui, e n u m e r o P a t r u m Cardinalium, sedes o c c u p a n t Urbi propiores, quibus p r o i n d e n o m e n i n d i t u m est Suburbicariis. Hi Antistites et amplitudine dignitatis et excellentia doctrinae, n o n m i n u s q u a m ceteris virtutibus, praesertim libera¬ litate, munificentia, studio p r o v e h e n d a e fidelium salutis, quant u m splendoris et opis in l o c a contulerint i p s o r u m iurisdictioni subiecta, ad h a e c usque t e m p o r a historiae m o n u m e n t a testantur. V e r u m recentius rerum h o m i n u m q u e adiuncta l o n g e i m m u tata, i p s o r u m r e g i m e n effecerunt in dies difficilius. H i n c enimv e r o m e m o r a t a e dioeceses graviore in necessitate versantur et i m p e n s i o r e m c u r a m v i g i l a n t i a m q u e desiderant. N a m qui anteA C T A , vol. I I , n. 7. — 30-4-910. 19 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 278 actis t e m p o r i b u s suburbani populi, c o l e n d i s agris plerique dediti, q u i e t a m v i t a m tutamque ducebant, h o d i e , multiplicatis c o m m e r c i i s , expeditioribus itineribus, a u c t o q u e p r o i n d e n u m e r o confluentium h o m i n u m , i n q u o t i d i a n u m v o c a n t u r Fidei m o r u m q u e discrimen. E x altera v e r o parte o b e u n d a Cardinalibus in U r b e negotia adeo sunt multiplicata, ut e o r u m p a e n e m o l e obruantur, praesertim ob tot tantasque q u i b u s Ecclesia n u n c premitur necessitates. Q u o fit ut suppeditandis auxiliis et im¬ pendendis curis, quibus, c o m m i s s a e i i s d e m dioeceses in praesenti rerum c o n d i t i o n e m a x i m e indigent, ac praestandae operae in negotiis quae a p u d A p o s t o l i c a m S e d e m pertractantur, ingravescente praesertim aetate, t e m p u s et vires i n t e r d u m n o n suffi¬ ciant. H i s de causis A p o s t o l i c a e Sedi o p p o r t u n u m et necessar i u m v i s u m est suburbicariis dioecesibus e o r u m q u e regimini a l i q u a m t e m p e r a t i o n e m afferre, q u a Cardinales E p i s c o p i Subur¬ bicarii, sarcta tectaque e o r u m dignitate in dioecesibus sibi c o m missis, per efficacius Suffraganeorum m i n i s t e r i u m suppetias haberent, atque ita et pastoralis sollicitudo ipsis fieret aliquanto levior et suarum d i o e c e s u m spiritualibus necessitatibus melius consulere tur. Quare o m n i a matura deliberatione c o m p l e x i , adhibitisque in c o n s i l i u m pluribus S. R. E. Cardinalibus, q u o s inter Suburbicariis, firmo m a n e n t e iure constituto de o p t i o n e et n o m i natione P a t r u m C a r d i n a l i u m ad suburbicarias dioeceses, vi praesentium Litterarum constituimus ac p r a e c i p i m u s ut circa E p i s c o p o s Cardinales Suburbicarios e o r u m q u e Suffraganeos l e g u m capita, quae infra scripta sunt, p e r p e t u o inviolateque serventur. I. Cardinalis, ad S e d e m s u b u r b i c a r i a m p r o m o t u s , ipse verus est E p i s c o p u s dioecesis, cuius p o s s e s s i o n e m inibit e a d e m ratione q u a ceteri e p i s c o p i residentiam habentes. I I . Disciplina quae h u c usque v i g u i t u t Emis E p i s c o p i s Sabinensi et V e l i t e r n o adiutor daretur suffraganeus Episcopus, ad o m n e s extenditur Cardinales Suburbicarios, q u i b u s i d c i r c o Acta Pii PP. X. singulis suus erit in posterum suffraganeus E p i s c o p u s c u m sede titulari. III. Suffraganeus a S u m m o Pontifice n o m i n a b i t u r et sui officii possessionem capiet, litteras n o m i n a t i o n i s e x h i b e n d o E p i s c o p o Cardinali. I V . Cardinalis Suffraganeo adtribuat et vi praesentis Constitutionis irrevocabiliter adtribuisse praesumitur, o m n i a ad re¬ gendam d i o e c e s i m necessaria ita ut uni Suffraganeo sint in dioecesi g u b e r n a n d a e a d e m iura et officia ac E p i s c o p o residenti, quae hisce litteris contraria n o n sint. V. Suffraganeus d i o e c e s i m gubernat n o m i n e et v i c e Cardinalis. V I . Cardinali vita functo vel renuntiante vel a d aliam dioec e s i m translato, Suffraganei iurisdictio n o n cessat, sed ipse dioec e s i m t u n c regit n o m i n e Sanctae Sedis ad instar A d m i n i s t r a toris A p o s t o l i c i . V I I . Ipse debet quotannis de statu dioecesis etiam oecono¬ mico ad, C a r d i n a l e m referre. V I I I . U b i fieri poterit pars a e d i u m e p i s c o p a l i u m a Sancta Sede destinabitur Suffraganeo et Curiae. I X . A d u n u m Cardinalem pertinent solemnes o l e o r u m benedictiones et pontificalia in festis anni maioribus, prout in Caeremoniali episcoporum descripta sunt; nisi forte Cardinalis ipse velit ea Suffraganeo committere. X . Cardinalis debet M i s s a m , sicuti ceteri episcopi r e s i d e n ¬ t e s , p r o p o p u l o applicare. X I . Insigne tantum Cardinalis d o m u i episcopali, cathedrali aedi, aliisque templis, piisve de m o r e locis et actis Curiae appo¬ natur. X I I . S o l i u m in dioecesi et n o m e n in c a n o n e Cardinali uni competit. 280 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. X I I I . Cardinalis, etiam absens, facultate pollet per univer- sam d i o e c e s i m largiendae indulgentiae d i e r u m b i s c e n t u m X I V . U n i Cardinali, q u o t e m p o r e i n dioecesi c o m m o r a t u r , ius est p o n t i f i c a l i a in e a d e m peragendi aut permittendi. X V . Beneficia C a p i t u l o r u m sive c a t h e d r a l i u m sive c o l l e ¬ gialium et beneficia parochialia Sanctae Sedi n o n reservata, n e q u e u n t a Suffraganeo, servatis servandis, conferri absque - E p i s c o p i Cardinalis consensu. X V I . Cardinalis ius est v i g i l a n d i d i o e c e s i m , et, si opportun u m duxerit, etiam lustrandi, ne q u i d fides aut ecclesiastica disciplina detrimenti patiatur. X V I I . Potest i n sua dioecesi Cardinalis m a t r i m o n i i s assistere et reliqua sacramenta ministrare o m n i a . Candidati t a m e n ad t o n s u r a m et ad ordines doctrinae p e r i c u l o subiiciantur et pro¬ bentur a Suffraganeo; c u i ceterum n o n licet ordines conferre, aut conferendos alii c o m m i t t e r e absque v e n i a Cardinalis. X V I I I . S y n o d u s haberi nequit sine c o n s e n s u Cardinalis; eiusque n o m i n e c o n v o c a n d a est. S y n o d i a u t e m decreta anteq u a m promulgentur, Cardinali c o g n o s c e n d a deferantur, eiusque n o m i n e p r o m u l g a r i debent. X I X . Beneficia etiam parochialia i n dioecesi n e uniantur, dividantur, dismembrentur, inaudito Cardinali. X X . I d e m Cardinalis audiri debet, a n t e q u a m Seminarii rector, professores, o e c o n o m u s n o m i n e n t u r . X X I . V i t a functo Suffraganeo v e l renuntiante v e l ad aliam d i o e c e s i m translato, Cardinalis per v i c a r i u m dioecesis admini¬ strationi providebit, d o n e c a Sancta Sede n o m i n e t u r successor. X X I I . Vita functo Cardinali e a d e m debentur iusta funebria q u a e Cardinali E p i s c o p o residenti. Igitur q u a e c u m q u e his Litteris decreta, declarata, sancita sunt ab o m n i b u s ad q u o s pertinet servari v o l u m u s ac m a n d a m u s , 281 Acta Pii PP. X. e a q u e rata, v a l i d a , firma in o m n e s partes esse ac fore d e c e r n i m u s , contrariis n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet, e t i a m specialissima m e n t i o n e dignis. Cardinales a u t e m q u i m o d o S u b u r ¬ bicariis d i o e c e s i b u s praesunt, eas regere pergant, ut ante, nisi v e l i n t ac petant praesenti Constitutioni se a c c o m m o d a r e . Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis Dominicae millesimo nongentesimo decimo, die 15 A p r i l i s , Pontificatus Nostri a n n o s e p t i m o . A. CARD. AGLIARDI G. C A R D . DE L A I E. E. Cancellarius. S. C. Consistorialis Secretarius. VISA Loco Plumbi. M. RIGGI G. A., Not. Reg. in Cane. Ap. N. 556. MOTU P R O P R I O CONFIRMANTUR CONSOCIAMO SACRI CORDIS IESU AD SCHOLAM PIAM, CONCREDITURQUE AULA PIA SODALIBUS MARIANIS A MISERICORDIA. Quum disciplinae christianae atque eruditioni puerorum ex v i c o , qui a ponte Aelio initium capit et ad Vaticanum porrigitur, consultum vellet decessor Noster sanctae memoriae Pius I X , anno MDCCCLIX scholas elementorum ad aream Piam instituit, earumque curationem ac regimen Sodalibus Marianis a Misericordia dedit: quodque instituerat, id ipsum anno MDCCCLXI chirographo confirmavit. T a m longo spatio, sodales eo semper studio mandatum sibi munus administrarunt, ut exspectationi Pontificis cumulate satisfecerint. Quin etiam, gnari temporum, quae ad instituendam rite iuventutem novas usque opes requirunt, ii, ne ado¬ lescentulos, qui primordia studiorum supergressi essent, in illo aetatis aestu indefensos ab illecebris corruptelarum relinquerent, optimo sane consilio Consociationem iuvenum, a Sacro Corde Iesu appellatam, apud suas ipsorum scholas condiderunt. Orta autem haec est Consociatio sub initio Pontificatus Nostri, Nobis quidem valde probantibus: qui, ut con¬ sociatis proprius esset locus, q u o convenirent, atque ubi pro suo instituto versarentur, impensa Nostra et ex munifica piorum h o m i n u m 282 Acta Apostolicae. Sedis. - Commentarium Officiale. collatione, in horto scholae adiacente aedificium exstruximus, cui de nomine Nostro Aulae Piae nomen adhaesit. Iam rei tam salubriter institutae placet auctoritatis Nostrae pondus addere, q u o confirmata stabilitatem obtineat. Nos itaque motu proprio et certa scientia Consociationem Sacri Cordis Iesu ad Scholam Piam, quae consociatio in b o n u m alumnorum veterum condita, tamen aliis quoque adolescentulis viciniae patet, ratam habemus et confirmamus. Praeterea Sodalibus Marianis a Misericordia uti cura et gubernatio Scholae Piae demandata est, ita Consociationem hanc iuvenum curandam, regendam administrandamque in perpetuum tradimus. Item Aulam Piam cum omni aedificiorum accessione, quae vel iam facta est vel postea fiet in complementum Operis, eorumdem Sodalium custodiae et curae concredimus. Denique interdicimus, ne quis hanc Aulam et haec aedificia ad alios usus convertat, quam quibus iam n u n c a Nobis, ceterisque beneficii auctoribus, destinata sunt. Atque omnia, quae his Nostris litteris decreta sunt, rata esse volumus in perpetuum, contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . LITTERAE APOSTOLICAE ERECTIO SODALITII SUB TITULO MISSAE REPARATRICIS IN ARCHISODALITATEM PRO UNIVERSA HELVETIA CUM FACULTATE AGGREGANDI ET CUM COM¬ MUNICATIONE INDULGENTIARUM. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Refert ad Nos dilectus filius Ioannes Ev. Kleiser, protonotarius apostolicus et canonicus B. Mariae Virginis Friburgi, per decretum sub die x x i v Novembris mensis, anno MDCCCCIX, ab Ordinario dioecesis Lausannensis et Genevensis editum in instituto Societatis Marienheim appellatae, Friburgi Helvetiorum, canonice erectam fuisse piam sodalitatem sub titulo Missae Reparatricis, ipsumque Ioannem sive alium sacerdotem ab e o d e m delectum atque in munere s u c c e s s o r e m , confraternitatis illius. Rectorem fuisse designatum. Finis sodalitatis enunciatae est h o n o r e m Dei a christianis omissione Missae festivis diebus laesum per alterius Missae auditionem piare, ita ut sodales iidem praeter Missam consuetam, diebus dominicis ac de praecepto 283 Acta Pii PP. X. festis, quasi l o c u m christifidelium negligentium obtinentes, alteram Missam audire teneantur, et si gravi de causa impediantur, quominus ad alterum sacrum illis diebus assistant, fas sit ipsis vel se Eucharisticis dapibus eadem illa dominica reficere, vel intra h e b d o m a d a m Sacro adstare. Verum cum praedictae Sodalitates iam in Gallia, Belgio, Hollandia, Austria, Britannia, Hispania ac Germania institutae sint respective Na¬ tionales, id est in unaquaque natione Archisodalitas existat, reliquarum centrum et caput; et supradicto Friburgensis sodalitii Moderatori, in votis a d m o d u m sit, ut societatem eandem Friburgi erectam, ad gradum ac dignitatem archisodalitii pro tota Helvetia evehere dignaremur, additis peculiaribus indulgentiis, quae iam concessae sunt similibus archi¬ sodalitatibus, et nuperrime archisodalitio dioecesis Argentinensis per similes apostolicas litteras die x x v Iunii mensis, anno MDCCCCVI d a t a s ; Nos votis his annuendum, quantum in D o m i n o possumus, existimamus. Itaque ut frugifera huiusmodi societas potiora capiat incrementa, illi o m n e s et singulas indulgentias conferimus quibus Argentinensis archisodalitas pollet. Nimirum omnibus et singulis fidelibus ex utroque sexu qui ipsam Friburgensem a Missa Reparatrice nuncupatam societatem in posterum ingredientur, die primo eorum ingressus, si vere poenitentes et confessi Sacram Synaxim sumpserint, plenariam; ac tum inscriptis quam in posterum inscribendis eadem in societate sodalibus in cuiuslibet eorum mortis articulo, si item vere poenitentes et confessi, vel, quatenus id facere nequiverint, n o m e n Iesu o r e , si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, et mortem tamquam peccati stipendium submisso animo susceperint, etiam plenariam; denique iisdem nunc et posterum similiter existentibus societatis eiusdem sociis, si item admissorum confessione expiati ac coelestibus epulis refecti, singulis annis die festo Perdolentis Virginis ab ortu, et die festo Sanctae Annae Deiparae Virginis Matris, dominica infra octavam sollemnitatis SS. Corporis Christi Domini, et feria quinta in Coena Domini, a primis vesperis ad o c c a s u m solis dierum huiusmodi, propriam respectivae societatis ecclesiam, si extet in locis ubi ipsi sodales degunt, secus cuiusque curiale, aut aliud quodvis publicum templum visitent, ibique pro Christianorum Principum c o n c o r d i a , haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, q u o ex iis die id agant similiter plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam concedimus. Insuper iisdem et remissionem misericorditer in D o m i n o confratribus sive sororibus, quoties corde saltem contrito, iuxta societatis tabulas pietatis quodvis sive charitatis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 284 opus exerceant, de numero poenalium dierum in forma Ecclesiae c o n sueta expungimus fas sit, sexaginta. Sed largimur fidelibus iisdem si malint excepta plenaria in mortis articulo lucranda indulgentia, reli- quis plenariis sive nasque expiare. partialibus indulgentiis functorum vita labes poe- Praesentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Praeterea c u m maxime peropportunum Nobis videatur, ut etiam in Hel¬ vetia centrum constituatur pro huiusmodi Sodalitio, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, perpetuumque in m o d u m Sodalitatem super¬ enunciatam a Missa Reparatrice nuncupatam Friburgi Helvetiorum ere- ctam in Instituto Societatis Marienheim appellatae in Archisodalitatem c u m propriis privilegiis erigimus atque instituimus. Archisodalitatis nominandi zelatores autem sic erectae Moderatori potestatem facimus atque zelatrices facultate gaudentes legitime ac valide recipiendi atque aggregandi sodales. Ipsi denique moderatori, et memoratis zelatoribus et zelatricibus praesentibus et futuris similiter perpetuo, apostolica Nostra auctoritate concedimus, ut ipsi alias quascumque eiusdem nominis atque instituti societates in tota Helvetia existentes, canonice sibi aggregare queant; illisque o m n e s et singulas indulgentias, relaxationes ipsi Archisodalitati a Sede Apostolica concessas, d u m m o d o aliis communicari possint, in forma Ecclesiae consueta c o m municare valeant, servatis tamen Clementis PP. VIII Nostri Praedecessoris Constitutione, aliisque apostolicis ordinationibus desuper editis. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus contrariis quibuscumque. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, die vi Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £g S. C A R D . M E R R Y DEL a Secretis Status. VAL, Acta Pii PP. X. 285 EPISTOLA AD R. D. SEBASTIANUM CORRADI CANONICUM, PRAEPOSITUM AEDIS METROPOLITANAE GENUENSIS, OB CENTE RINAE FLISCAE. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Q u o d ex tuis litteris intelleximus, te lectisque viris curantibus, celebres istic app arari honores Catharinae Fliscae, cuius a beato exitu propediem plenum erit quartum saeculum, id quidem Nobis non accidit mirum, qui singularem Genuensium pietatem p r o b e cognitam haberemus. Etenim fieri n o n poterat, ut tam religiosa civitas sibi deesset h o c t e m p o r e , nec vellet omni studio memoriam celebrare sanctissimae feminae, quae tantum ipsius lumen et decus extitisset. At, si non mirum, id tamen pergratum accidit, nempe vestra ipsorum causa, quibus omnibus sacra ista solemnia valde ad salutem profutura confidimus. Nam et praeclara virtutum exempla recolentes, quae in vita elucent maximae civis, animos sumatis oportebit ad retinendam avitam Fidem, atque ad vivendum congruenter, et piae voluntatis significationibus eam prosequentes, ipsius certe de caelis patrocinium vobis et civitati vestrae magis magisque conciliabitis. Nos autem D e u m benignum quaesumus, hos velit, quos exspectamus fructus, esse uberrimos; atque auspicem divinorum munerum, tibi, dilecte fili, et Ge¬ nuensibus universis apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die xi Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 286 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS I. DECRETUM DE SECRETO SERVANDO IN DESIGNANDIS AD SEDES EPISCOPALES IN FOEDERATIS STATIBUS AMERICAE SEPTENTRIONALIS. Recta ecclesiasticae disciplinae ratio postulat, ut nomina eorum qui ad provisionem sedium episcopalem in Foederatis Statibus Americae Septentrionalis a cleri consiliis, iuxta leges ibi vigentes, S. Sedi proponuntur, secreta o m n i n o serventur. H o c exigit decus ecclesiasticae ele¬ ctionis et gravitas negotii, reverentia erga supremum R o m a n i Pontificis iudicium q u o d invocatur, ipsaque iustitia candidatis debita. Nam cum h o r u m nomina, ut saepe accidit, patefiunt, h o c ipso publicae discussioni exhibentur, quae pro varia hominum ac diariorum acceptione aliquando aequa est, saepius iniusta et iniqua. Quod, cum honori candidati, et aliquando absque facili plenaque reparatione, detrahit, tum etiam sereno S. Sedis iudicio et iustae electionis libertati impedimentum affert. Unde fit ut optimi plures ne in candidatorum album referantur totis viribus refragentur, n o n solum ob iustissimum tanti officii timorem, sed etiam ne in vulgi ore versentur et in varias vituperationes incurrant. Quae considerantes aliquot R m i huius regionis Praesules aliique etiam praeclarissimi viri, S. Sedem pro opportuno remedio rogaverunt. SSmus autem D. N. Pius PP. X ut in re tanti momenti cogno¬ sceret quae iusta quae opportuna statui possent, omnes et singulos Statuum Foederatorum Americae Antistites audiri iussit. Modo vero, de consulto Emorum Patrum S. G. Consistorialis, iuxta vota ferme concordia omnium illius regionis Antistitum, ea quae sequuntur statuit, et ut ab omnibus ad quos spectat adamussim serventur mandavit: 1. Convenientibus habent suffragium dioecesanis consultoribus et parochis qui ius ferendi pro prima candidatorum propositione, vulgo tema, ab initio sessionis omnes et singuli coram Praesule praesidente iusiurandum dabunt de secreto servando circa nomina quae in discus¬ sionem veniunt, et circa ea quae ex maiore suffragiorum numero probata manent, ut Episcoporum iudicio subiiciantur. S. Congregatio Consistorialis. 287 % Si quis consultor, q u o d Deus avertat, iuramento desit, praeter alias poenas quibus o b n o x i u s evadere potest, statim a consultoris officio removendus erit: si parochus, poena erit perpetua privatio iuris ad suf¬ fragium ferendum. 3. Episcopi idem secretum servare sub gravi obligantur: et ab initio sessionis in qua de candidatorum scrutinio agitur, Praeses de hac obligatione eos opportune admonebit. - 4. Ad idem secretum sub gravi tenentur Apostolicae Delegationis administri, iuxta iuramentum q u o d ab iisdem praestari solet; et ii quoque ad quos forte Apostolicus Delegatus se diriget ut opportunas notitias de candidatis habeat: qua de re sive verbis, sive litteris aliquem interpellet, ipse tenetur de gravi h 5. Exemplar huius decreti in singulis curiis episcopalibus servetur, ut omni tempore singulis ad quos spectat norma et regula sit. Praesentibus valituris contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum R o m a e , die 30 Martii 1910. G. CARD. D B LAI, Secretarius. L. i $ i s . S. Tecchi, Adsessor. II. NOVA APOSTOLICAE CANCELLARIAE REGULA PRO SUBSCRIPTIONE CONSTITUTIONUM APOSTOLICARUM. De novis Apostolicis Constitutionibus edendis post ea quae in A p o stolica Constitutione « Sapienti consilio » statuta sunt, SSmus Dominus Noster|Pius PP. X, audito quorumdam E m o r u m S. R. E. Cardinalium consilio, decernere dignatus est, ut Constitutionibus huiusmodi in posterum una subscribant Cardinalis S. R. E. Cancellarius, et Cardinalis qui officio praeest ad cuius competentiam res pertinet in eadem Constitutione pertractata; et ut duplex earumdem Constitutionum exemplar, alterum a S u m m o Pontifice, alterum a memoratis patribus Cardinalibus subscri- ptum in Apostolicae Cancellariae tabulario custodiatur et servetur. Die 15 Aprilis 1910. De speciali mandato SSmi D. N. Pii Papae X. R. CARD. a M E R R Y DEL V A L , Secretis Status. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 288 III. NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius P P . X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, elegit: 18 martii 1910. — R. P. D. Salvatorem Scanu, episcopum S. Marci et Bisiniani, in Administratorem Apostolicum dioecesis Cassanensis ad nutum S. Sedis durante sedis vacatione. 2 aprilis 1910. — R. P. D. Ioannem Baptistam G o r o r d o , episco- pum titularem Nilopolitanum, in episcopum ecclesiae cathedralis Caebua¬ nae (Cebù). R. D. Ioannem Bernardum Mac Ginley, presbyterum dioecesis Philadelphiensis, in episcopum ecclesiae cathedralis de Cáceres (NuevaCàceres). 7 aprilis 1910. — R. D. Vincentium Kluczynski, dioecesis Vilnensis, in archiepiscopum ecclesiae metropolitanae Mohiloviensis (Mohilew). R. P. D. Gasparem Felicianum Cyrtowt, episcopum titularem Casto¬ riensem, in episcopum ecclesiae cathedralis Samogitiensis (Samogizia). R. P. D. Antonium Karas, episcopum titularem Dorylensem, in episcopum ecclesiae cathedralis de Sejna seu Augustoviensis (Seyna). R. D. Augustinum Losiñski, canonicum poenitentiarium metropolitanae ecclesiae Mohiloviensis, in episcopum ecclesiae cathedralis Kiel¬ censis (Kielce). R. D. Marianum R y x , parochum loci Wierzbica, in episcopum ecclesiae cathedralis Sandomiriensis (Sandomir). R. D. Longinum Zarnowiecki, rectorem academiae ecclesiasticae Petropolitanae, in episcopum titularis ecclesiae Mosynopolitanae et] in suffraganeum episcopo Luceoriensi et Zytomeriensi deputatum. 9 aprilis 1910. — R. D. Timotheum Corbett, rectorem cathedralis ecclesiae Duluthensis, in episcopum ecclesiae cathedralis Crookstoniensis (Crookston). R. P. D. Vincentium Wehrle, O. S. B., abbatem monasterii S. Mariae apud R i c h a r d s o n , in episcopum ecclesiae cathedralis Bismarckiensis (Bismarck). R. D. Iosephum F. B u s c h , moderatorem Missionariorum dioecesa¬ norum S. Pauli de Minnesota, in episcopum ecclesiae cathedralis Lea¬ densis (Lead). S. Congregatio Consistorialis. 289 12 aprilis 1910. — R. D. Iosephum Petrelli, secretarium Delegationis Apostolicae in Philippinis insulis, in episcopum ecclesiae cathedralis Lipensis (Lipa). R. D. Paulum S i n g z o n , vicarium generalem episcopi Cebuani, in e p i s c o p u m ecclesiae cathedralis Calbayoganae (Calbayog). Postulante R m o Archiepiscopo Turritano ob suam infirmam vale¬ iudinem ut relevaretur ab onere actualis curae suae archidioecesis et administrationis dioecesum Ampuriensis et Templensis, SSmus D. curam actualem earumdem dioecesum commisit R. P. D. Bernardo Pizzorno, •episcopo titulari Comanensi, auxiliari Turritani Archiepiscopi. 13 aprilis 1910. — R. D. Ioannem Arthurum Chollet, professorem in Universitate Insulana, in episcopum ecclesiae cathedralis Virdunensis (Verdun). R. D. A d o l p h u m Manier, vicarium generalem episcopi Augustodu¬ nensis, in episcopum ecclesiae cathedralis Bellicensis (Belley). R. D. Petrum Chatelus, parochum S. Francisci Salesii in civitate Lugdunensi, in episcopum ecclesiae cathedralis Nivernensis (Nevers). 15 aprilis 1910. — R. D. Iosuè Signori, pro-vicarium generalem e p i s c o p i Bergomensis, in episcopum cathedralis ecclesiae Fossanensis {Possano). R. D. Georgium Gusmini, parochum ecclesiae S. Alexandri in civitate Bergomensi, in episcopum cathedralis ecclesiae Fulginatensis (Foligno). R. D. Nicolaum Gola, canonicum metropolitanae ecclesiae Cameri¬ nensis, in episcopum ecclesiae cathedralis Marsorum (Marsi). R. D. Emmanuelem Virgilio, vicarium generalem episcopi Venusini, in episcopum Oleastrensem (Ogliastra). Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. IV. E R E C T I O N E S DIOECESUM. SSmus Dominus Noster Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 11 novembris 1909. — Sedem episcopalem Natalensem (Natal) provinciae ecclesiasticae S. Salvatoris de Bahia in statu reipublicae Bra«ilianae. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 290 15 decembris 1909. — Sedem episcopalem Aracayuensem (Aracayù) pariter provinciae ecclesiasticae S. Salvatoris de Bahia in statu reipublicae Brasilianae. 31 decembris 1909. — Sedes episcopales Crookstoniensem ( c r o o k s t o n ) et Bismarckiensem (Bismarck) provinciae ecclesiasticae S. Pauli de Minnesota in Statibus Foederatis Americae Septentrionalis. 21 ianuarii 1910. — Sedes episcopales Corrientensem (Corrientes) et de catamarca provinciae ecclesiasticae Bonaêrensis in republica Argentina. 10 martii 1910. — In metropolitanam evexit sedem episcopalem Cu¬ iabensem (Cuyabà) eique suffraganeas constituit duas novas sedes episcopales S. Aloisii de Cáceres et Corumbensem (Corumbà) in statu Matto Grosso reipublicae Brasilianae. 10 aprilis 1910. — Erexit in Insulis Philippinis quatuor novas sedes episcopales: Lipensem (Lipa), Calbayoganam (Calbayog), Tuguegaraoanam (Tuguegar fecturam apostolicam Palawanam easque suffraganeas constituit metropolitanae ecclesiae Manilanae. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. THEANEN. MISSARUM (Theano). PRO POPULO Die 9 Aprilis 1910. SYNOPSIS DISPUTATIONIS. — In oppido Gallutii dioecesis Thea¬ nensis sex numerantur paroeciae, quarum quinque iam a remoto tempore unitae sunt paroeciae principali, quae insimul Collegiata est sub titulo S. Stephani protomartyris. De his quinque paroeciis disceptatur an verae paroeciae sint a principali distinctae, et an earumdem rectores oneri celebrandi Cum enim Missam hodiernus pro p o p u l o Episcopus diebus praefatos festis subesse debeant. parochos monuisset ut, S. Congregatio Concilii. 291 iuxta indultum sibi a Sacra Congregatione c o n c e s s u m , in festis sup¬ pressis Missam ad Episcopi mentem litarent in b o n u m seminarii, parochi nonnisi ad tempus et in obsequium Episcopi iussa ipsius facere declaraverunt, asserentes in vim u ciam existere, et proinde « che non sono obbligati a celebrare ad mentem « Episcopi le Messe nei dì festivi abrogati, c o m e hanno sèmpre praticato « a n o n celebrarle sino alla venuta dell' Amministratore Apostolico « Mons. Caracciolo. Che se per questo applicarono le p o c h e Messe, fu « perchè in Curia si disse che ciò era ad tempus per supplire alle spese « straordinarie dallo stesso sostenute e che si sostenevano per la stessa « amministrazione. Che se al venerato ordine dell'E. V. R m a i sottoscritti « pure si sono finora uniformati, lo è stato per lo stesso intendimento, « cioè delle spese non lievi dall'E. V. sopportate, e non perchè siano « tenuti ». Instabant itaque apud Episcopum, ut « voglia confermare la « pratica da essi poveri parroci sempre tenuta, di celebrare cioè le sole « annue Messe ventitré per ognuno e sgravarli da altro peso non dovuto ». Ut autem statim intelligatur quare annuas Missas 23 de obligatione celebrandi tantum parochi loquantur, referam Capitulum Collegiatae S. Stephani, cui sex parochi adnumerabantur, ob imminutos reditus, anno 1850, obtinuisse a S. Congregatione EE. et R R . sanationem et con¬ donationem praecedentium omissionum et pro futuro « usque dum le risaie ad pristinum statum restituantur » reductionem onerum Missarum ad annuas 270, quae ex fundatione 1135 erant. P o r r o , suppressa Collegiata, c u m ex canonicis tantum sex parochi supersint, hi suae obligationi satisfaciunt applicando annuatim unusquisque Missas 23, scilicet eam partem quae unicuique canonico obtigeret pro rata reditus. Notandum praeterea in precibus S. C. EE. et R R . oblatis anno 1850 additum non fuisse elenchum legatorum quorum reductio postulabatur; verum ceu de more munus rescriptum exequendi et conficiendi n o v a m tabel¬ lam E p i s c o p o commissum fuit, qui h o c postremum negotium Capituli Primicerio concredidit. Porro in n o v a tabella a Primicerio confecta, quam modo exhibent parochi et de cuius authenticitate Episcopus dubium n o n m o v e t , primo l o c o ponuntur: Missae pro populo, quae ex 365 ad annuas 91 reductae fuerunt. Haec est quaestio, quam Episcopus resolvere n o n audet et quam proinde S. V. O. definiendam proposuit. Cum autem quaestionis solutio praecipue desumenda videatur ex natura quinque paroeciarum, quae nunc sub titulo sunt S. Mariae dei Casale, S. Iacobi A p o s t o l i , S. Bartholomaei A p o s t o l i , S. Laurentii et SS. Clementis et Donati, praestat documentum antiquius q u o d habetur unionis ecclesiarum Gallutii ecclesiae S. Stephani referre. Huiusmodi Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. d o c u m e n t u m est Bulla quaedam Iulii II, anno 1505 n o n o calendas Februarii data, in qua haec inter cetera leguntur: « Nobis nuper exhibita petitio continebat, q u o d olim b. m. A n g e l o tit. S. Laurentii in Damaso Presb. Card. in R e g n o Siciliae et Terra citra pharum dictae Sedis L e gato pro parte tunc archipresbyteri dictae ecclesiae S. Stephani et prae¬ fatorum Capituli e x p o s i t o , q u o d ecclesiae S. Andreae de Carpulo et S. Mariae de Sipicciano ac S. Donati de Sancto Donato, necnon S. Re¬ paratae de Sancta Reparata, et S. Clementis de Sancto Clemente ac S. Honuphrii de Sancto Honuphrio, n e c n o n S. Quiri de Sancto Quiro et S. Mariae de Casali parochiales, ac S. Blasii de Sancto Biasio, nec n o n S. Silvestri de Sancto Silvestro... sine cura ecclesiae territorii sive districtus terrae Gallutii dictae dioecesis a tempore fundationis earumd e m ecclesiarum et per tantum tempus, cuius initii memoria h o m i n u m n o n existebat, fuerant et esse consueverunt ac tunc existebant immediate subiectae dictae ecclesiae S. Stephani ac eidem Capitulo, e t c . Idem Angelus Cardinalis et Legatus tunc archipresbyteri et Capituli S. Stephani praedictorum in ea parte supplicationibus inclinatus, praefatas ecclesias... cum o m n i b u s iuribus et pertinentiis suis eidem ecclesiae Sancti Stephani, seu illius mensae Capitulari, auctoritate suae legationis perpetuo univit, concessit et incorporavit, ita q u o d iiceret eidem archipresbytero et Capitulo S. Stephani per s e , vel alium seu alios corporalem possessionem unitarum ecclesiarum et cappellaniae iuriumque et pertinentiarum praedictorum propria auctoritate libere apprehendere et perpetuo retinere illarumque fructum redditus et proventus in suos ac mensae et unitarum ecclesiarum et cappellaniae huiusmodi usus et utilitatem convertere, etc... Cum autem sicut eadem petitio subiungebat ut ipse archipresbyter et Capitulum S. Stephani in pacifica possessione tam parochialium quam sine cura ecclesiarum et cappellaniae unitarum praedictarum a tanto t e m p o r e , cuius memoria h o m i n u m n o n existit, fuerint et sint, illarum curam et gubernationem canonicis, presbyteris et clericis dictae ecclesiae S. Stephani committendo, ita ut fructus earumdem unitarum ecclesiarum et cappellaniae inter omnes canonicos, presbyteros et clericos ac alias personas ipsius ecclesiae S. Stephani, ac aliis unitis ecclesiis praedictis ita divinis officiis deservientes distribuantur et dividantur, ac ratione divisionis huiusmodi singuli c a n o n i c i , presbyteri et clerici eiusdem ecclesiae S. Stephani unam congregationem sive societatem inter se facere videantur, sintque etiam ipsi Capitulum et canonici S. Stephani in pacifica possessione, vel quasi, eligendi ad archipresbyteratum, etc... Nobis fuit humiliter supplicatum ut u n i o n i , annexioni, incorporationi et consuetudini praedictis, pro illarum subsistentia firmiori, 293 S. Congregatio Concilii. robur Apostolicae confirmationis adiicere, ac pro potiori cautela singulas parochiales et sine cura, per dictum Angelum Cardinalem et Legatum unitas de n o v o , ac post unionem huiusmodi fundatas ecclesias praedictas praefatae mensae perpetuo unire, adnectere et incorporare aliasque in praemissis opportune providere de benignitate Apostolica dignaremur. Nos igitur... huiusmodi supplicationibus inclinati, unionem, annexionem, incorporationem et consuetudinem praedictas auctoritate Apostolica tenore praesentium approbamus et confirmamus, supplemusque omnes et singulos defectus si qui forsan intervenerint in eisdem, et nihilominus pro potiori cautela parochiales et sine cura, ut praefertur, unitas ac post unionem huiusmodi fundatas singulas ecclesias praedictas, quibusvis modis et ex q u o r u m c u m q u e personis seu per literas resignationes, etc... c u m omnibus iuribus et pertinentiis suis eidem mensae capitulari de n o v o respective perpetuo auctoritate et tenore praedictis unimus, adnecti¬ mus et incorporamus, ita q u o d liceat eisdem archipresbytero et Capitulo per se vel alium seu alios corporalem possessionem per dictum Legatum unitarum continuare... proviso q u o d propter u n i o n e m , annexionem et incorporationem huiusmodi parochiales et sine cura ecclesiae unitae singulae praedictae debitis non fraudentur obsequiis et animarum cura in dictis parochialibus ecclesiis nullatenus negligatur, sed illarum ac sine cura ecclesiarum singularum praedictarum congrua supportentur onera consueta. Nos enim ex nunc irritum decernimus et inane, etc. ». Sequuntur suetae clausulae irritantes. Adest praeterea vetus exemplar sessionis Synodi Provincialis Ca¬ puanae in qua coram Archiepiscopo et Episcopis comparuit archipresbyter oppidi Gallutii q u i , postquam superius exposita commemoravit et Bullam Iulii II exhibuit, retulit: « Datum est nuper intelligi Reverendis¬ simum Ordinarium Theanensem velle aliquid supradictis innovare, et Capitulo suas ecclesias parochiales praedictas ad libitum conferre, et desuper Bullam praedictam, ut superius dictum est, expeditam et concessam dictis Capitulo et canonicis, ut dictat, observari petit comparens ipsi nomine, q u o in dicta Provinciali S y n o d o per Illmos et R m o s D D . Archiepiscopum et Episcopum ordinari et decerni dictos canonicos et Capitulum S. Stephani praedicti esse manutenendos in eorum pacifica possessione nihilque innovari circa unionem praedictam et perceptionem et divisionem fructuum ac potestates eligendi personas in dicta ecclesia S. Stephani ad archipresbyteratum et primiceriatum iuxta e t c , et nihil innovari, cum omni qua decet reverentia, tenorem Bullae praedictae, et ita petit et supplicat omni m o d o meliori ». Subditur autem: « Cura animarum sit apud Collegium, ACTA, vol. II, n. 7. — 30-4-910. exercitium vero cum sit approbatarum 20 294 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. personarum a R m o Episcopo secundum formam S. Concilii Tridentini ex eodem tamen C o l l e g i o , sine Bullis illius. Provisum per Illmum et R m u m D. Archiepiscopum Capuae de voto et concilio R m o r u m Episcoporum ibidem praesentium. Capuae die 10 Novembris 1577 ». His praemissis ad facta enucleanda, referam parochos oppidi Gal¬ lutii instare ut declarentur immunes ab onere Missae pro p o p u l o sequentes ob rationes: « Perchè la natura del benefìcio, che ciascuno di essi parroci pos¬ siede, ha carattere n o n di vera parrocchia ai sensi del S. C. di T. (sess. XXIV, cap. 13, de Reform. ), ma di una vera economia. In altri termini il beneficio che ciascun parroco possiede n o n è originaria¬ mente di istituzione parrocchiale. Esso non rappresenta che una prebenda del patrimonio collettivo della Collegiata. Che a comprovare meglio la natura del benefìcio, essi parroci presentano al l o r o E c c m o O. D. l'originale Bolla di Giulio II, 9 Feb¬ braio 1505... nonché un manoscritto antico di pag. ed una decisione del Sinodo Provinciale di Capua del 10 Nov. 1577 sull'indole e natura della Collegiata di S. Stefano, che Collegium, exercitium Episcopo, vero cum secundum formam sit cioè: Cura animarum approbatarum personarum Concilii Tridentini, ex eodem sit apud a Revmo tamen Col¬ legio sine Bullis illius. E da ciò risulta chiaro, che, secondo la costituzione della Collegiata, i par stessa. In qual m o d o poi debba intendersi la unione alla Collegiata di S. Stefano, oltre delle parrocchie che risulta dalla stessa Bolla, in virtù della quale, come collettiva ed unica è la cura apud collegium, collettivo ed unico è pure il peso, si fa chiaro ancora: a) dai libri delle Messe, dai quali nario Diocesano il libro risulta (si presenta all' Ordi¬ dal 1805 al 1830) che le Messe pro populo e Pii Legati si portavano dal Collegio Capitolare, ripartite per 12 Ca¬ nonici e 4 Porzionarï, compresi i Canonici Parroci; quale ripartizione n o n avrebbe avuto luogo se le Parrocchie fossero state autonome e la cura n o n fosse stata collettiva; b) dal fatto che presso niuna Parrocchia, ma solo presso la Col¬ legiata, trovasi il libro delle Messe pro populo e dei Pii Legati. P e r c h è , venuta la soppressione della Collegiata, ogni Canonico non Parroco ebbe dal Demanio, per la prebenda soppressa, un asse¬ gno di circa L. 200, e ai Canonici Parroci, ai quali s o n o successi gli attuali p a r r o c i , fu fatta salva la sola prebenda in grazia della cura. Sicché i 6 Parroci, successori dei 6 Canonici Parroci della Collegiata, S. Congregatio Concilii. 295 posseggono, ognuno, quella prebenda che possedeva il Canonico Par¬ roco, la quale essendo spoglia della quota-corale e cultuale, già in potere del Demanio, appena dà, al netto, L. 200 annue, giusta la liqui¬ dazione fatta dal F o n d o per il Culto. Infine giova far osservare per ragione che, similia similibus, anche nei Comuni limitrofi di M i g n a n o , diocesi di T e a n o , di circa 3600, e di Roccadevandro, diocesi di Monte Cassino, di circa 3500 abitanti, vi s o n o delle Chiese Collegiali soppresse, nelle quali pure unica era la cura e collettiva la Messa pro populo, e c o n questa mentre in ciascuno dei detti differenza, che due Comuni la popolazione è uguale a quella del Comune di Galluccio, forse pure superiore; la prebenda, fatta salva per cura, in quella di R o c c a d e v a n d r o tiene un reddito netto sopra le L. 1000, ed in quella di Mignano sopra le L. 800 ». Afferunt praeterea rescriptum S. C. EE. et R R . et elenchum Missarum, de quibus supra, ex quibus confirmari contendunt onus appli¬ candi Missas pro populo Capitulo Collegiatae S. Stephani inesse, ideoque ab eo sex parochos, qui non sunt nisi Capituli vicarii amovibiles, exem¬ ptos esse declarandos. Ex alia vero parte Episcopus rationem dubitandi habet ex eo quod, quidquid de antiqua unione sit, in facto m o d o sex parochi « hanno avuto Bolla propria, hanno chiesa propria con propri redditi, indipendente l'uno dall'altro nel ministero parrocchiale, hanno popolazione propria, e ciascuno è fornito di separata prebenda ed hanno anche il supple¬ mento di congrua ». Ceterum observari posset haud bene perspectum esse ex superius relatis documentorum verbis per unionem ecclesiarum parochialium ecclesiae Collegiatae Sancti Stephani immutatam fuisse earum naturam ita ut ex pluribus paroeciis una tantum efformanda esset. Siquidem in Bulla Iulii II semper exstinctio manet et repetitur inter ecclesias parochiales et ecclesias sine cura animarum quae Collegiatae unitae fuerunt, ac de omnibus expresse cavetur: « provisio quod propter unionem, annexionem et incorporationem huiusmodi parochiales et sine cura ecclesiae unitae sin¬ gulae praedictae debitis n o n fraudentur obsequiis, et animarum cura in dictis parochialibus ecclesiis nullatenus negligatur, sed illarum congrua supportentur onera consueta ». Quoad reliqua tandem animadvertendum videtur rescriptum S. C. EE. et R R . et elenchum Missarum allatum evidenter ad rem non facere: factum vero quod hucusque parochi se n o n obligari putarunt ad Missas pro populo et illas posse in re, de qua agimus, argumentum eximendos, eum non constet non esse non applicarunt, non constituere ad illos ab onere abusum, et quia contra Triden- tini decreta vim non haberet consuetudo, etsi legitima admitteretur. 296 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Hisce habitis, ad propositum d u b i u m : An parochi oppidi Gallutii exempti sint ab obligatione applicandi Mis- sam pro p o p u l o in casu; Emi Patres S. G. Concilii, in plenis comitiis die 9 aprilis 1910, respondendum censuerunt: Non constare. C. CARD. GENNARI, Praefectus. L. j$j S. Basilius Pompili, Secretarius. S. CONGREGATIO RITUUM SECOVIEN. (Seckau). DE USU KALENDARII PRO REGULARIBUS, QUI PAROECIAM IN DIOECESI ADMINISTRANT. Hodiernus R m u s Dnus Episcopus Secoviensis, a Sacra Rituum Congregatione reverenter petiit solutionem sequentis dubii: An Regulares, qui Paroeciam in dioecesi administrant, sive Ecclesia Parochialis sit Monasterio incorporata sive non, teneantur in Missis servare Kalendarium Ordinis, an Kalendarium Dioecesanum? Et Sacra Rituum Congregatio, exquisito v o t o Commissionis Liturgicae, proposito dubio ita respondendum censuit: Si Paroecia sit Mo- nasterio vel Domui Religiosae incorporata, aut eiusdem Monasterii seu D o m u s curae in perpetuum vel indefinitum tempus concredita, vel Com¬ munitas apud ipsam Parochialem Ecclesiam Divina peragat Officia, in Missis Kalendarium Religiosorum semper adhibeatur; secus item in Missis Kalendarium Dioecesanum Urbis, 15 Decembris Congregationis Austriae, semper 1899, 11 et servetur; iuxta Decreta num. 4051 Canonicorum Regularium Lateranensium Februarii 1910. Atque ita rescripsit, die 22 Aprilis 1910. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. R. C. Praefectus. L. © S. Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. S. Romana Bota. 297 SACRA ROMANA ROTA R A V E N N A T E N . (Ravenna). NULLITATIS Pio PP. X MATRIMONII RINALDI-GENNARI. regnante, Pontificatus Dominationis die 19 Ianuarii 1910, RR. PP. DD. stianelli et Antonius Nullitatis - suae anno septimo, Gustavus Persiani, Gulielmus Seba¬ Perathoner, Auditores de turno, in causa Ravennaten. matrimonii, inter Sanctem Franciscum tatum per Rev. Dnum Henricum Pezzani, Rinaldium, advocatum, repraesen- et Adam Gennari, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt sententiam. Sanctes Franciscus Rinaldi qu. Francisci, d o m o Luceria in Provincia Fodiana, c u m Ravennae stipendia uti Guardia di Finanza mereretur, d o m u m Adae Gennari, viventis Friderici filiae, frequentare coepit, eique consentienti et vicem rependenti amoris sui signa n o n dubia mani- festavi!. Sed, qui hinc inde fovebatur, amor malo fato honestatis limites excessit, et Sanctes vesana victus libidine A d a m suam matrimonii p r o missione deceptam turpiter c o g n o v i t , quae ex h o c illicito c o m m e r c i o concepit. Mense Iulio 1900 c u m Sanctes Ravenna discessisset et Barium, superioribus suis ita disponentibus, adiisset, A d a eiusque parentes instanter petierunt, ut ipse promissam matrimonii celebrationem festinaret, ne illa, praegnantia publice cognita, fama periclitaretur: quibus Sanctes morem gessit, et sub die 8 Augusti 1900 epistolam dedit, quam altera secuta est die. 10 eiusdem mensis et anni, quibus voluntatem suam ostendit. Et c u m utraque epistola, secunda praesertim, Parochi et Vicarii Generalis iudicio visa fuisset apta scribentis exprimendo consensu! de praesenti, in Ecclesia S. Nicandri Ravennae, die 15 Augusti 1900 Parochus, facta sibi a Vicario Generali facultate, utrumque matrimonio coniunxit. Vir, parentibus suis auctoribus, c u m alia muliere matrimonium contrahere cupiens Sacratissimum Principem, supplici dato libello non semel aut bis, sed quatuor, enixe rogavit, ut matrimonii sui cum A d a nullitas declararetur. 298 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Re ad S. C. G. die 15 Octobris 1905, delata, omnia quae de iure et stylo Curiae erant explenda, nulla interposita m o r a , fuerunt peracta. Sed processus confectio fuit dilata, praesertim propter difficultates excutiendi testes, plurimasque investigationes domicilii pluries (disiunctim vel simul) regiones se transtulerunt; coniugum, qui in diversas, et etiam extremas, Italiae unde orta necessitas auxilium invocandi Curiae Novariensis et Messanae: ideoque acta processus a Ravennatensi Antistite die 30 Ianuarii 1909 fuerunt transmissa ad S. Congregationem Concilii, quae inde a die 26 Decembris 1908, ad S. Congregationem de Sacramentis remiserat positionem, cui etiam acta processus successive fuerunt unita. Haec autem acta a S. Congregatione de Sacramentis fuerunt transmissa ad S. R o m a n a m R o t a m , praevia facultate obtenta ex Audientia Sanctissimi, decreto diei 27 Martii 1909. Quare, expletis actis, mediante instructoria suppletiva apud Curiam Ecclesiasticam Panormitanam absoluta, omnibusque peractis a iure requisitis, H. S. T. quaestio solvenda hac die proponitur sub d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu? Factum quod spectat. — Voluit Sanctes Rinaldi conscientiae suae consulere, et Adae b o n a m famam sartam tectamque servare antequam huius praegnantia exterius appareret. Quare cum in eo esset, ut Ravenna discederet Barium aditurus, una cum A d a ipsa se coram Vicario Generali praesentavit, petiitque, parocho absente, matrimonio cum eadem copulari. Haec scimus a parocho S. Nicandri, qui sciscitanti iudici num sciret, coniuges Rinaldi-Gennari coram Vicario Generali se praesentassent, ut coram illo matrimonium contraherent, respondit: sì che lo so; e lo seppi da Mons. Beppi Vicario e dalla famiglia Gennari. Quod Vicarius ipse et Ioanna Sarti, mater Adae, iudicialiter excussi fassi sunt. Verum cum Sanctes h o c non obtinuisset, et discessum differre non potuisset usque ad parochi reditum in civitatem, die 12 Iulii 1900 obligatione scripto consignata et ab ipso subscripta atque a testibus subsignata, spopondit se cum A d a quamcitius fieri posset, i m m o p r o x i m o Augusto mense, matrimonium initurum, et etiam, expleto militari servitio, coram civili magistratu actum a lege praescriptum executurum: « Dichiaro io qui sottoscritto e mi obbligo di sposare la Signorina Ada Gennari al più presto possibile e c o n tutte le formalità della Chiesa, e, terminato il tempo, mi obbligo di fare gli atti civili. Mi obbligo ancora di consumare le formalità della Chiesa per la fine di Agosto ». Q u o d etiam Iulio Ricci Sanctes ipse manifestavit; ille enim dixit se a Rinaldio scivisse matrimonium suum c u m A d a proximo Augusto mense contractum iri. 299 S. Romana Rota. Adae intererat huius obligationis festinare implementum, c u m diutius praegnantiae signa occultare n o n posset sine bonae famae suae iactura; et ideo mediantibus epistolis diei 16 et 19 Iulii 1900 enixis precibus Sanctem exoravit, ut quae matrimonio celebrando necessaria erant, quamcitissime pararet. « Ti raccomando, se mi vuoi bene, di far presto « quello che mi hai detto, cioè quello di farti fare le carte dello stato « libero, quello che mi bisogna per maritarci. Mi raccomando per carità, « e te lo chiedo, fa più presto che puoi, poiché sai anche che n o n p o s s o « star tanto perchè si c o n o s c e già adesso che io divento madre, figurati « se d e b b o stare ancora per un altro mese ». Cui tamen ex actis n o n constat Sanctem respondisse. Illud hic non est omittendum, Rinaldium agnovisse prohibitio¬ nem nubendi sibi factam a legibus disciplinaribus militiae quoadusque militari servitio fuisset adscriptus; ideo, ne puniretur, omnia voluisse per¬ fici secreti lege servata. « A d a mia v u o i , che io ti sposi in C h i e s a ? « Ebbene s o n o pronto a farlo qualora la cerimonia religiosa viene « consumata secretamente. Voglio che nessuno sappia, che io ti s p o s o « in Chiesa, se no i miei Superiori, se lo vengono a sapere, mi mandano « alla compagnia di disciplina » (Epist. 21 Aprii. 1900). T u n c pater Adae, mediante epistola diei 2 Aug. 1900 apud Sanctem institit, ut assumptam hendo: adimpleret i m m o , quo facilius obligationem matrimonium contra- h o c assequeretur, difficultatibus omnibus r e m o t i s , misit ad eum formulam a P a r o c h o S. Nicandri exaratam ab ipso subscribendam, et subscriptam praesenti exprimeret pro restituendam, qua consensum de matrimonio per epistolam rite celebrando, iuxta e a , quae Sanctes ipse Adae significaverat, cui dixerat matrimonium per epistolam contrahi posse. Etiam Iulius Ricci per epistolam diei 7 Augusti 1900 instantius rogavit Sanctem, ut matrimonii celebrationem diutius non differret et formulam consensus restitueret. Sanctes utrique respondit die 8 Augusti; et uni Ricci Iulio die 10 eiusdem m e n s i s : per eas epistolas, quin formulam ei propositam subscriptam restituisset, consensum suum expressit: quo posito, die 15 Augusti 1900 in parochiali Ecclesia S. Nicandri Ravennae, matrimonium Sancti Rinaldi c u m A d a Gennari fuit celebratum, sicut utrique erat in votis. Nonnullis a celebrato matrimonio diebus elapsis, A d a Barium se contulit, ad virum suum, a q u o fuit recepta et veluti uxor retenta. I m m o Rinaldium Messanam profectum secuta est, ibique etiam ut vir et u x o r simul vixerunt. Haec vitae maritalis consuetudo ad sex fere per annos fuit servata, licet interim gravissimae inter ipsos fuissent ortae dissensiones etiam coram laico Iudice actione poenali propositae. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 300 Tandem, Sancti parentibus auctoribus ex una parte, et ex altera prae oculis habita celebratione alterius matrimonii cum muliere melio¬ ris conditionis, Sanctes repudiavit A d a m suam et ab se reiecit. Ius quod attinet. Iamvero matrimonium licet ad esse Sacramenti a Christo D o m i n o fuerit elevatum, tamen contractus naturam n o n amisit; et i d e o , sicut contractus ceteri, partium consensu perficitur. Proinde nihil impedit quominus matrimonium per epistolam contrahatur. Et h o c revera ante Concilium Tridentinum, et etiam post illud, illis in locis in quibus Decretum Tametsi (Sess. 24, c. I, de reform, matrim. ) n o n fuit promulgatum, absque dubio retinebatur v e r u m , c u m epistola scribentem repraesentaret, quae nudum eius consensum (L. mulierem ff. de ritu nuptiarum). Haec eadem doctrina, exprimeret etiam post dicti decreti promulgationem, hodie retinetur vera et in praxi sequenda, licet nonnulli aliter senserint. Sane « in omnibus fori malitas, minusque quaestionibus decidendis non verborum for¬ legalium propositionum generalitas attendi debent, sed substantia veritatis, atque ratio vel finis ob quem lex prodierit ac ordinata sit ». (Card. De Luca, Theatrum verit. et iust., de matrim., Disc. XVI, R o m a n a ) . Sed finis, quem Concilium Tridentinum sibi proposuit, est ut matrimonium sit notum Ecclesiae et possit probari ne aliud publice, aliud occulte celebretur; ac insuper ne matrimonium celebretur ab aliquo quam a proprio p a r o c h o (Rota, Fiorentina inter Consilia Menoch. cons. 368, n. 4, et Seraph. decis. 957, p. 1, ver. Nam praesentia parochi): huic fini satisfit cum epistola coram parocho et testibus lecta scribentem reprae¬ sentet, eiusque absentis consensum de praesenti in matrimonium exprimat. Quare forma contrahendi per epistolam sufficiens est retinenda. Eo vel magis si attendatur, a iure antiquo non esse recedendum absque textu e x p r e s s o , cum correctio iuris sit odiosa et omnino vitanda (l. Praeci¬ pimus, C. de appetì)). Quare lex correctoria, per quam reducimur ad ius c o m m u n e , est favorabilis et extendenda; atque ita omnis intellectus per quem reducimur ad ius c o m m u n e favorem continet et extendi debet (Gloss. c. Statum verb. Numerandum de praeb. in 6), quamvis a propria verborum significatione recedatur (Vid. Sanchez, I, disp. XII, n. 2, XVII, n. 6; II, disp. XI, n. 20). Iamvero intelligendo decretum Tridentinum eo sensu, ut n o n irritet matrimonium contractum per epistolam, reducimur ad ius c o m m u n e , quo validum retinebatur; et ideo haec interpretatio tamquam favorabilis est retinenda. H o c principio fundatur doctrina, quae retinet matrimonii per procuratorem initi validitatem, et qua reditur ad ius c o m m u n e , et eius 301 S. Romana Rota. correctio vitatur, licet aliquantisper impropriari verba videantur; coniux enim absens per procuratorem habetur praesens. Quare sicut matrimonium per procuratorem initum post C o n c . Trid. retinetur validum, ita et validum retinetur contractum per epistolam. Neque dicatur hac in hypothesi concipi non posse utriusque c o n iugis praesentiam coram eodem parocho iisdemque testibus a Tridentino requisitam. Epistola enim mediante, nedum utriusque coniugis praesentia haec verificatur, sed etiam consensus utriusque partis satis superque exprimitur. Etenim in n o v a et correctoria lege cum correctionum et exorbitationum numerus n o n sit permittendus, verius est ut contrahentium praesentia demonstrative, n o n autem taxative, in conciliari decreto praesupponatur (Cardin. De Luca, 1. c ) , et ideo sicut procurator absentem coniugem praesentem facit, ita et epistola illum coram P a r o c h o et testibus repraesentat. Aliunde autem matrimonium perficitur unius pol¬ licitatione quin ulla repromissione opus sit; neque enim potest vir esse nisi sit uxor, neque uxor nisi sit v i r ; hinc non est necesse ut duplex distinctus eliciatur actus, alter q u o ius alteri datur, et alter quo ius ab altero traditum acceptatur; unus enim idemque actus traditionis virtua¬ liter continet acceptationem, et unus idemque actus acceptationis tradi¬ tionem. Epistola igitur, quae c o r a m parocho et testibus absentem repraesentat in pollicitatione, virtualiter et consequenter eius etiam exprimit traditionis acceptationem alterius partis, quae traditionem repraesentati per epistolam acceptat. Hinc est q u o d , S. Congregatio Concilii diei 30 Septembris 1673 (Lib. Decret. S. C. C. vol. XXVIII, p. 184) matrimonium initum per epistolam validum retinuit. Porro R o t a R o m a n a in opinionum discrepantia illam sequitur, quae roboratur auctoritate et sapientia Eminentissimorum Patrum, quibus ipsa Congregatio constat (Recens, p. XV, decis. 162, n. 10); cuius Congregationis determinationes non est ambigendum quin pro lege servari debeant ad tradita per Hond. cons. 36, n. 26, 2; Garz. de Bene f. in praef. et propterea Bota illas semper reverenter suscipit atque observat absque ulla discussione (Recens, p. X dec. 321, coram Meltio n. 2, 3; p. XI, dec. 373, n. 1, 2). Cuius praxis rotalis ratio redditur a Cardinali De Luca (Relat. R o m . Cur. disc. 32, n. 67) qui dicit: Solis declarationes Sacrarum Congregationum faciant auctoritatem tamquam eadem Bota magis (multo alia Cardinalium ista decisiones papales) inferiora Tribunalia) praerogativa conceditur, (ut quod reverenter illas initi per epistolam ex parte iuris suscipiat. De validitate igitur matrimonii Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 302 nullimode potest dubitari; atque ideo supervacanea prorsus habenda sunt quae in contrarium actoris Patronus satis copiose disceptavit. Quaestio igitur matrimonii in casu est tota quaestio facti, quae h u c d e m u m reciditi num Sanctes Rinaldi consensum praestiterit a iure requisitum. Iamvero constat ex actis, Parochum Soprani, die 15 Augusti 1900, Sanctem Rinaldi qu. Francisci e Luceria per epistolam repraesentatum, et A d a m Gennari filiam viventis Friderici coniunxisse; et cum e Ravenna in matrimonium matrimonium gaudeat favore iuris, ita ut, eius admissa celebratione, etiam validitas semper sustineatur quoadusque nul¬ litas plene n o n probetur, sequitur matrimonium, de q u o agitur, ut supra contractum, validum esse retinendum, saltem quoadusque n o n probetur contrarium. Porro de huius matrimonii validitate dubitari n o n potest. Sanctes enim scripsit in sua epistola diei 8 Augusti 1900: « Io giuro Con fedeltà ed ancora in presenza del nostro b u o n Signore di sposarmi la Signo¬ rina A d a di questa città »: sed cum haec n o n satis clara visa fuis¬ sent, mentem suam clarius aperuit in alia epistola sequenti data die 10 eiusdem mensis et anni: « Io sottoscritto dichiaro di sposarmi A d a Gen¬ nari qui a Ravenna, mediante questa mia lettera e replico alla mia in data 8 corr. mese. Oggi 10 Agosto giuro sulla t o m b a di mio padre di sposarmi A d a e replico al giuramento di cui sopra ». Sanctes igitur apertissime ostendit intentionem suam ducendi Adam, mediante epistola 10 Augusti, seu eo temporis momento, quo haec coram Parocho et testibus legeretur; h o c enim indicant apertissime verba adhibita: « Dichiaro di « sposarmi A d a Gennari qui a Ravenna mediante questa mia », ecc. Et h o c etiam fit clarius ab adiunctis. Extant in actis epistolae diei 8 Augusti 1900 et diei 10 eiusdem mensis et anni, q u i b u s , praesertim illa diei 10, Sanctes respondit petitioni sibi factae ab Adae patre, Fri¬ derico Gennari, et a Julio R i c c i ; et cum responsionem inter et petitionem analogia intercedere debeat, eo sensu Sanctes in responsione sua intel¬ ligendus est locutus, quo Fridericus et Iulius se in petitione expres- serunt. Iamvero uterque petiit ut Sanctes consensum de praesenti, epistola mediante, exprimeret, quo matrimonium contraheretur. Fridericus enim in epistola diei 2 Augusti ait: « Io intendo che vi sbrighiate a man¬ dare questo foglietto c o m e il presente, che ha fatto di suo p u g n o il sig. Parroco. Voi dovete recarvi da un parroco di Bari, che attestate di accettare il matrimonio c o n A d a c o m e il presente foglietto. Credete voi che l'Ada possa rimanere in Ravenna nello stato in cui si trova e prima che essa sia sposata in Chiesa ? Vi prego di far ciò il più S. Romana Rota. 303 « presto possibile. Pensate che chi fa il bucato lo deve anche asciugare. « Se siete una persona c o m e si deve e un galantuomo dovete compiere « il vostro dovere ». T e n o r folii, de quo loquitur est: « Bari « 1900 Parrocchia di 3 Agosto Colla presente intendo di manifestare la mia attuale costante « volontà di contrarre matrimonio religioso c o n Gennari Ada, figlia di « Federico, della Parrocchia di S. Nicandro in Ravenna. In fede « Sante Rinaldi figlio di Firma del Parroco ». Iulius Ricci autem in epistola diei 7 Augusti, cui Sanctes respondit die 10, ait: « Ora vedo che n o n ti dai alcun pensiero di spedire questo « foglietto, che ti spedirono, e c o m e siamo rimasti d'accordo. Io ti prego « caldamente di spedirlo al più presto possibile « quel foglio preciso, che ti hanno spedito Come tu sai spedisci ». Sanctes igitur consensum de praesenti per epistolam diei 10 A u gusti dicendus est expressisse ad effectum h o c eo magis est retinendum, si matrimonii contrahendi; et advertatur, formulam a Friderico ad Sanctem missam et a Parocho S. Nicandri exaratam, a Sancte ipso fuisse requisitam: « c o m e siamo rimasti d'accordo « foglio preciso, che ti hanno spedito c o m e tu sai, spedisci quel », qui ceteroquin sciebat, matri- m o n i u m per epistolam contrahi posse, sicut ipse Adae declaraverat, quae hoc affirmat iuramento: « Il Rinaldi mi disse che il matrimonio poteva « celebrarsi per lettera; ignoro c o m e l'abbia saputo ». Deinde Sanctes eadem epistola diei 10 Augusti 1900 Iulio Ricci mandavit, ut Adam, quam citissime fieri potuisset, Barium ad se addu¬ ceret: « Ti prego di fare il più presto possibile, desidero che tu stesso « l'accompagni a Bari ». Iamvero, omnibus fatentibus, h o c non poterat evenire, nisi celebrato prius matrimonio coram Ecclesia. Nam Parochus requisitus a Iudice: « può Ella citare testimonianze comprovanti la espressa volontà del Rinaldi di celebrare de praesenti il suo matrimonio c o n la Gennari PRIMA che questa partisse da Ravenna per andare a rag¬ giungerlo a B a r i ? » respondit: « Persone della famiglia Gennari e il teste Ricci Giulio mi hanno testificata questa sua volontà decisa ». Qua de re Adae mater interrogata dixit: « S o n o certissima. Lo ha ripe¬ tuto Sante le mille volte ». Idem Iulius Ricci etiam affirmat. Ea igitur epistola mediante, Rinaldius voluit matrimonium contrahere, q u o contracto, mandatum Iulio Ricci datum concipitur et explicatur. Denique sensus epistolae ab omnibus, ex circumstantiis, fuit intel¬ lectus pro veri consensus de praesenti expressione. Parochus enim per¬ contatus a iudice: 1. ° Qua ratione retinuerit ea in epistola consensum de praesenti expressum fuisse ? respondit: « In forza delle espressioni Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 304 « contenute nelle lettere e dal complesso delle circostanze ». 2° An a) sponsa epistolae notitiam habuerit, et b) indubitanter cognoscere potuisset « che la sposa interpretasse la lettera quale consenso de prae¬ senti e che accettasse c o n reciprocanza di tale consenso ? » respondit: « a) S ì , le fu letta avanti l'altare, testimoni R i c c i Giulio e Ricci « Giuseppe, figli di P a o l o : « b) sì, indubbiamente », seu consensum de praesenti intellexit et « c o n reciprocanza d'affetto » acceptavit. 3. ° An etiam testes h o c idem retinuerint ? respondit: « Sì, indubbiamente, spe¬ cie rispetto a Giulio incaricato dallo s p o s o Rinaldi a condurgli p o i la sposa a Bari ». Et hic revera in testem matrimonii assumptus per¬ contatus a iudice dixit: « Ho creduto di andare alla Chiesa per assi¬ stere ad un vero matrimonio sul serio ». Constat itaque Sanctem, epistola mediante, matrimonium c u m A d a voluisse contrahere, c u m epistola diei 10 Augusti 1900 consensum de praesenti vere expresserit; et cum de cetero alia requisita n o n defuerint, de matrimonii sic contracti validitate dubitari non potest. Et h o c Sanctes ipse retinuit, non solum enim A d a m recepit et cum ea sex annos marita¬ lem vitam duxit, sed verbis etiam apertissimis u x o r e m suam coram D e o eam declaravit: « là mia famiglia se sapesse una cosa simile, non s o l o n o n vorrebbe più prendere me in casa, ma quanto non vorrebbe nem¬ meno vedere quella donna, che davanti a Dio è mia moglie » (Epist. 15 Oct. 1900). Neque dicatur c u m actoris patrono « consensus qui erat de praesenti die 10 Augusti non poterat amplius tamquam de praesenti manifestari coram Parocho et duobus testibus die 15 Augusti ». Qui enim die 10 Augusti fuit expressus consensus, non revocatus perseveravit virtualiter, sicut mandatum n o n re vocatum, non obstante temporis decursu, virtualiter perseverat: et h o c sufficit ut epistola Sancti die 15 Augusti eamdem habuerit efficaciam, quam habuisset die 10. Sane consensus virtualiter perdurans sufficit ad quoslibet humanos ctibus n o n e x c l u s i s ; n o n enim mora actus constituendos, contra¬ interposita impedit eorumdem stipulationis validitatem, m o d o consensus unius non fuerit revocatus q u o tempore alter consentit. H o c etiam matrimoniis convenit post Concilium Tridentinum celebratis, « quando alter coram p a r o c h o et testibus consentit, altero nihil r e s p o n d e n t e , et post 15 dies iterum c o r a m e o d e m parocho iisdemque testibus, praesenteque e o d e m contrahente, h i c , qui prius tacuerat, consentit, erit matrimonium, quia durat in virtute prior consensus verbis expressus » (Sanchez, II disp. 32, n. 17). Neque obstat omissio solemnitatum, hae enim adhibentur in matrimoniis ordinario m o d o fieri solitis: earum omissio nullitatem n o n S. Romana Bota. secumfert. 305 Exemplo sint ' matrimonia clandestina celebrata antequam Decretum « Ne temere » diei 2 Augusti 1907 ederetur; et quae etiam nunc, instante mortis periculo, celebrantur ad prolem legitimandam, et. ad morituri conscientiae c o n s u l e n d u m , in quibus formalitates omnes omittuntur, et nihilominus de "eorumdem validitate nemo um quam dubi¬ tavit quando fuit forma Tridentina observata. Sed Rinaldius haec omnia susque deque habet, et iurat: 1. ° Se nunquam habuisse intentionem A d a m d u c e n d i : etenim a) Adae ipse declaravit, sibi a militari lege vetitum esse matrimonium; 6) post factum conceptionis ad molestias vitandas petiit alio transferri; c) praesens, si voluisset, contraxisset, non discedens, vel ad h o c rediens quin epistola uteretur; d) supplicationibus iteratis sive Adae sive huius parentum, vel non respondit vel respondit aequivoce. Quae omnia intentionem matrimonio contrariam faciunt praesumere. H i n c : 2. ° in litteris diei 8 Augusti 1900 et 10 eiusdem consensum fin¬ xit, et h o c ex condicto c u m Ada peregit ad senescentem patrem deci¬ piendum: sicut coram Vicario Generali eadem fictione usus est, cum petiit ab eo matrimonio copulari: « lo chiamai in disparte.... e gli rivelai che non era mia intenzione di sposare Ada Gennari ». Verum consensus externe rite praestitus verus semper praesumitur quamdiu contrarium evidenter non probetur. Sed nullatenus plene pro¬ batur q u o d Sanctes affirmat ad consensum praestitum infirmandum; i m m o probatur contrarium. Quoad intentionem contrahendi, quam Sanctes dicit se nunquam habuisse, quae hactenus sunt discussa affirmationis huius ostendunt falsitatem; quin potius statuunt absque dubio intentionis huius realem et continuarli existentiam. Neque aliquid concludunt exposita in contrarium; ex iis enim nonnisi coniecturae et praesumptiones desumuntur, quae nullo positivo ful¬ citae argumento cedere debent veritati luculentissime demonstratae. In specie vero et directe: a) Contrarium resultat ex litteris diei 21 Aprilis 1900 et ex obligatione scripta diei 12 Iulii 1900, cui altera accessit obligatio diei 17 Maii 1902, quae praecedentem ratam habuit et confirmavit; b) translatio non fuit a Sancte petita; hic enim fatetur, se valde timere ne familia sua ad matrimonium cum A d a impediendum, ipso relu¬ ctante, secreto ageret ut alio transferretur: « Il ritardo dei miei mi fa martire: mi ammazza mi fa dubitare che forse supponendo ciò che io e tu vogliamo fare, cooperatisi per il mio traslocamento, ma n o n mi scriveranno mai più, solamente quando io sarò distante da Ra¬ venna » ( E p i s t diei 24 Iunii 1900); c) Sanctes ipse Adae proposuit, 306 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. absentia sua praesupposita, matrimonii d) Sancti intererat matrimonium celebrationem per epistolam; secreto contrahere ne a Superioribus suis ob violatam militiae disciplinam puniretur (Epist. 21 Aprii. 1900); et h o c explicat quare matrimonium in forma ordinaria celebrare nolue¬ rit, et formalitates requisitas n o n curaverit contentus in epistola diei 10 Augusti exprimere, quae in formula a Parocho S. Nicandri exarata continebantur, substantia tantum retenta, q u e m a d m o d u m Ada ei sugges¬ serat: « Giurami in un foglio, c o m e quelli che mi scrivi da per te solo, « senza andare dal tuo parroco »; e) iteratis supplicationibus Adae eiusque patris et amici Ricci, responsum non negavit, sed distulit tantum; non solum enim diebus 8 et 10 Augusti 1900 illis respondit, sed etiam voluntatem suam celebrandi matrimonium apertissime manifestavit. Et dilationis ratio aderat; non enim o e c o n o m i c a e Sancti conditiones erant adeo floridae ut familiae necessitatibus consulere ei permitterent. Q u o d deducitur ex litteris Friderici Gennari, diei 2 Augusti 1900, et Adae Gennari, diei 19 Iulii 1900 ad Sanctem missis, et ex epistola ipsius Sancti sub die 15 Octobris 1900 ad Fridericum expedita: « I o congedandomi « d e b b o dire ai miei fratelli date a mangiare, vestite e pagateci la pigione « tanto a me che a mia moglie se io vivessi di una rendita non mi « sarei fatto promettere da voi le 15 lire al mese. Capite Fictio vero consensus inutiliter ». allegatur. Etenim « veritas actus ex publico instrumento, aliisque etiam coniecturis resultans, non obum¬ bratur ex aliquo tractatu simulandi inter partes secuto.... Simulatus qui praetenditur actus, si fuit celebratus ex causa vera et reali non potest de aliqua simulatione redargui » (Rota, In sum. decis. 591, par. XVIII, vol. II, n. 7 et 11). Sed matrimonium, de quo agitur, fuit initum ex causa vera et reali; fuit enim initum implendae obligationis causa, quae orta ex illicito c o m m e r c i o , solemniter firmata fuit chirographo diei 12 Iulii 1900, implenda quam primum, et non ultra mensem Augustum proxim u m : quaeque die 15 Augusti fuit impleta. potest de simulatione redargui. Igitur matrimonium non Provocat actor ad quamdam laciniam epistolae ab A d a conscriptae ab eaque recognitae: « Sancte, te ne prego in g i n o c c h i o , se non vuoi sposarmi in Chiesa giurami in un foglio, c o m e quelli che mi scrivi da per te solo, senza andare dal tuo par¬ roco, almeno per farci leggere al m i o b a b b o che mi hai sposato ». Sed c u m huiusmodi documentum non sit integrum, et etiam data careat, cuius quis sit integer sensus ex toto scripturae contextu nequit intel- ligi, probandi vi destituitur. H o c p r i m u m ; sed deinde dicendum est: Sanctem Epistola diei 10 Augusti 1900, non Adae, sed Iulio Ricci, iuxta huius petitionem expressam die 7 Augusti, respondisse: et cum respon- 307 S. Romana Bota. sio analoga esse debeat petitioni, quae in casu consensum verum requis i v a , sequitur dictam epistolam diei 10 Augusti quamlibet exclusisse fictionem. Ceterum A d a ipsa verum consensum in matrimonii celebratione exprimendum et v o c e et scripto, praesertim litteris 16 et 19 Iulii 1900 instantissime et serio postulavit; sed cum hinc Sanctes necteret moras, et hinc diffamationis suae immineret periculum, anxietatibus pressa ut remedium extremum simulationem cogitavit, si alias infamiae notam vitare n o n potuisset. Sanctes primum et principale acceptavit, et expressit in epistola diei 10 Augusti; cum Patronus actoris nullimode o stenderti alterum selegisse. Nec meliori fato sustinetur fictio consensus coram Vicario Generali r hic enim sciscitanti Iudici: num Rinaldius veram ostendisset voluntatem contrahendi cum Ada? respondit: « Mi sembra che la visita di cui ho « parlato sopra, fosse diretta a questo s c o p o , poiché si lamentò che il « Parroco era assente, e che egli doveva partire « mai stata mia abitudine surrogare il Parroco Assicuro che non è nelle sue attribuzioni,, « e quindi son ben sicuro, che anche pregato dai surricordati ad assi« stere al loro matrimonio, mi sarò rifiutato »; quae verba ventati n o n respondissent, si quae a Sancte insinuatur secreta confidentia, i m m o expressa supplicatio praetextum inveniendi matrimonio contrarium, facta revera fuisset. « Quando andai da lui con la Gennari, lo chiamai in « disparte e gli rivelai che n o n era mia intenzione di sposare la Gen« nari, pregandolo nel contempo di trovare qualche ragione per farmi « partire per Bari prima di sposarla ». Denique unus Sanctes exponit in actis fictionem consensus in contrahendo matrimonio c u m Ada. Sed nullius actoris affirmatio sufficit ad matrimonii nullitatem declarandam, quando, ut in casu, affirmationis non concludatur probatio. A d d e etiam, Sancti attendi non debere affirmationem, quia in pluribus peierasse deprehenditur: aliis omissis certo certius mentitus est cum affirmavit coram Iudice sub iuramenti lege, se celebrati matrimonii fidem lacerasse: « d o p o due o tre giorni mi fece « vedere il certificato di matrimonio ed io glielo lacerai », ut exclu¬ deret se A d a m tamquam u x o r e m suam recepisse; etenim illa fides ab A d a fuit consignata Panormitano iudici, et servatur in actis. Ab h o c mendacio purgare Sanctem studet patronus, qui potius mendacem A d a m putat ostendere, dicens: « Vinculi defensor debuerat potius investigare, q u o m o d o A d a habere potuit illam fidem matrimonia¬ lem, saltem sub die illa, dum Parochus iuramento testatur non c o n - cessisse illam fidem nisi post tres menses de licentia Ordinarii ad b o n a m Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 308 famam Adae tuendam ». Perperam tamen. Primo enim Parochus non bene dicitur iuramento testatus se matrimonialem fidem n o n conces- sisse nisi post tres menses de licentia Ordinarii; sed anno 1905 requi¬ situs ab A d a ut Sancti Superioribus acta manifestaret honoris sui tuendi gratia, petita venia a Vicario Generali, h i c : « neh" interesse di proteggere « Y onore della Gennari gli autenticava le copie da consegnarsi ai Su« periori del Rinaldi e gliele trasmetteva in data 13 Settembre 1905 ». Sciendum deinde est Parochum Soprani tres dedisse matrimonii, primam die bri 1905; et tertiam die 15 Augusti 1900; alteram fides celebrati mense Septem¬ 13 Martii 1906. Iamvero fides, quae ab A d a praesentata dicitur, et a Sancte lacerata, est illa quae sub die 15 Au- gusti 1900 a Parocho relaxata fuit, quamque Ada secum tulerat, ne mulier suspecta quae videretur: et haec serius data apparet, et de fides integra servatur in actis. Fides qua Parochus loquitur, et ad quam Patronus actoris appellat, est illa, quae concessa fuit mense Septembri 1905. Sanctes igitur mendacio non liberatur, et e contra A d a h o c crimine rea n o n convincitur, c u m revera verum deposuerit. Ceterum Sanctes a se Adam repulit ne familiae suae displiceret et ut cum muliere melioris conditionis societatem iniret. Huius separa¬ tionis causam, Parochus percontatus a Iudice sic e x p o n i t : « Perchè inna« morato di altra ragazza che tentò di sposare a Lucerà Altra ragione -« potrebbe essere il malcontento della famiglia ». Q u o d nedum Ada confirmat « i congiunti del Rinaldi non volevano che questi sposasse « me, perchè senza dote egli ha rivolto i suoi affetti verso una certa « Caterina Coretti »; sed Rinaldius ipse apertissime admittit « non solo « non vorrebbe (la mia famiglia) prendere me in casa, ma quanto non « vorrebbe n e m m e n o vedere quella donna », et die 14 Februarii 1904 a Curia Luceriae postulavit expeditionem actorum pro matrimonio c u m alia muliere contrahendo. Et gravissima sunt quae a quodam Sancti fratre epistola diei 27 Februarii 1901 ei minitantur nomine familiae: « Concezio « ha giurato, che se tu immediatamente non la fai ritornare a Ravenna, « egli inesorabilmente ti rovinerà » . . . . Dum Catharina Coretti e S. Agatha in provincia Novariensi huius iudicii exitum spectat, a q u o pendet matrimonii sui cum Rinaldio celebratio. Haec omnia aequo ac deliberato animo perpendentes, Nos infrascripti Auditores de T u r n o , invocato Christi n o m i n e , pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus ac sententiamus non constare de nullitate matrimonii in casu, seu pro- posito d u b i o : negative, respondemus. In expensis Sanctem Rinaldi con•demnamus, quarum taxationem Nobis vel cui de iure reservamus. Secretaria Status. 309 Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris Tribunalium, ad q u o s spectat adversus reluctantes procedant ad normam Sacrorum canonum et praesertim c. 3, sess. XXV, de Reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , die 19 Ianuarii 1910. Gustavus Persiani, L. j${ S. Ponens. Gulielmus Sebastianelli. Antonius Perathoner. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. I. AD R. D. ACHILLEM R A T T I , ADLECTUM INTER ANTISTITES DOMUS PONTIFICIAE ET AMBROSIANA E BIBLIOTHECAE PRAESIDEM, OB VOLUMEN RECOLENDAE MEMORIAE ANTONII CERIANI EDITUM ET BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITUM. R e m porro fecisti quae et perillustris decessoris tui et tuam cete¬ rorumque absolutissimi operis scriptorum pietatem exornat egregie. Q u o d sane Beatissimo Patri misisti v o l u m e n , recolendae celebrandae¬ que memoriae Antonii Ceriani optimo consilio destinatum, facile praestat utrumque. Libet enim in eo summam desideratissimi Ambrosianae Bibliothecae Praesidis laudem iisdem artibus testatam intueri quas ipsemet et fovit impense ac mirabiliter provexit. Libet una simul in officio huiusmodi s u m m u m intueri studium summamque observantiam quibus clarissimi doctissimique viri eum vita functum censuere hone¬ standum quem vivum et dilexerunt et coluerunt cultu pene singulari. ACTA, vol. II, n. 7. - 30-4-910. 21 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 310 Sed d o n o missum volumen tuam etiam declarat pietatem erga Beatissimum Patrem, Quem iucundissima pii doctique Sacerdotis recor¬ datione et ipsa tua humanitate delectare voluisti. Quam quidem voluntatem Sanctitas Sua amplectitur libentissime, eam Apostolica rependit Benedictione qua te coelestibus muneribus augendum ditandumque desiderat. Ea qua par est observantia me tibi profiteor R o m a e , die 1 Aprilis 1910. Addictissimum R. CARD. M E R R Y DEL VAL. L. © S. IL AD PERILLUSTREM VIRUM COMITEM KELLER, PRAESIDEM COMITATUS CATHOLICI PRO DEFENSIONE RELIGIONIS, OB ANNUAM RELATIONEM DE OPERIBUS AB EODEM COMITATU EXANTLATIS. Je me suis e x p r e s s e de porter à la connaissance du Saint-Père le très intéressant compte-rendu annuel des travaux du Comité Catholique de Défense Religieuse, que vous avez bien voulu m'envoyer. Sa Sainteté a éprouvé un vif plaisir à constater tout le bien réalisé par v o s efforts personnels et ceux de v o s si dévoués collaborateurs. Les nombreuses consultations juridiques d o n n é e s , les traits, brochures et bulletins publiés et largement répandus, et tout spécialement la propagande si efficace résultant des 500 conférences populaires organisées par v o s soins, sont une preuve manifeste du zèle et de l'activité du Comité que vous présidez si dignement, en v o u s inspirant des exemples de votre illustre Père. Le Souverain Pontife qui se plaisait, il y a quelques mois, à v o u s témoigner Sa haute satisfaction, à l'occasion du discours que vous aviez p r o n o n c é lors de l'Assemblée annuelle de la Société d'Education, espère vivement que la continuation de v o s efforts contribuera largement à amener les catholiques à s'unir et à s'organiser sur le terrain religieux, en même temps qu'à les orienter, avec une parfaite discipline, dans la voie du succès final. Secretaria Status. 311 Gomme gage de Sa paternelle bienveillance, le Saint-Père v o u s accorde de tout cœur à vous-même, aux membres du Comité et à v o s travaux, la bénédiction apostolique. Je v o u s prie d'agréer, Monsieur, l'expression de mes sentiments de haute estime et d'entier dévouement en Notre-Seigneur. Le 13 Avril 1910. R. CARD. M E R R Y DEL V A L . L. © S. III. AD ILLUSTREM VIRUM ALOYSIUM DURAND, PRAESIDEM UNIONIS MENSARUM AD RURICULARUM ET OPIFICUM MUTUATIONES, OB PETITAM APOSTOLICAM BENEDICTIONEM. C'est avec une d o u c e consolation que le Saint-Père a reçu la supplique, transmise et recommandée par Monseigneur l'Evêque de Nantes, et dans laquelle v o u s exprimez finalement à Sa Sainteté le désir de recevoir Sa bénédiction et Ses encouragements pour votre Union de„s Caisses rurales et ouvrières, à laquelle vous imprimez de plus en plus un caractère ouvertement catholique, inspiré par votre foi et reposant sur les instructions du Saint-Siège en matière sociale. V o u s voulez très justement que les procédés d'action sociale, vraiment capables de réaliser un grand bien par le maniement des intérêts é c o n o m i q u e s et par la formation pernicieux principe tère catholique de des la neutralité élites, s'écartent résolument religieuse et du revêtent un carac- plein de précision et de netteté, dans une union disci- plinée. En effet, c'est en améliorer réellement le vain q u ' o n prétendrait restaurer la société et sort des peuples en évitant de mettre à la base de l'action sociale l'inspiration de la Religion et de la charité chrétienne. Le Saint-Père a appris avec un vif intérêt que votre Union ren- ferme des groupements qui peuvent servir très efficacement de modèles aux autres, tant au point de vue de l'organisation point de vue de l'organisation religieuse. économique, qu'au Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 312 Sa Sainteté v o u s félicite particulièrement du recours aux moyens surnaturels, notamment de la pratique des retraites qui, à d'autres époq u e s , ont produit des merveilles de foi et de sanctification, en faisant rayonner la perfection chrétienne de la vie personnelle à la vie familiale et à la vie sociale. C'est avec effusion de cœur que le Souverain Pontife v o u s envoie, avec Ses félicitations et Ses encouragements, la bénédiction aposto¬ lique. Le 17 Avril 1910. R. CARD. MERRY DEL V A L . Diarium Romanae Curiae. 313 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I Il giorno 3 Maggio p. v., presso 1' Emo e Rmo Sig. Cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa, avrà luogo la Congregazione Antipreparatoria dei Sacri Riti sopra le virtù in grado eroico del Venerabile Marcellino Giuseppe Champagnat, Sacerdote della Società di Maria, Fondatore dell' Istituto dei Piccoli Fratelli Maristi. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnata di nominare: 19 Aprile 1910. — L'Emo Sig. Cardinale Sebastiano Martinelli, protettore della Società o f the Holy Child Jesus di Mayfìeld nel Sussex (Inghilterra) e delle Suore della Carità del Verbo Incarnato di S. Antonio nel Texas. La stessa Santità Sua, con biglietto della Segreteria di Stato, si è benignamente degnata di nominare Consultori della Sacra Congregazione della Disciplina dei Sacramenti: 20 Aprile 1910. — Rev. D. Federico Fofi, Canonico Regolare Lateranense; — Mons. Giovanni Willemsens, già professore dell'Università di Lovanio; — Il Rev. P. Placido Angelo Rey Lemos, dei Frati Minori dell'Unione Leoniana; — Il Rev. P. Carlo Maria Giuseppe Lotter, della Congregazione del Santissimo Redentore; — Il Rev. D. Arturo dirotte, professore di Dommatica nell' Un i versila di S. Apollinare; — Il Rev. P. Giuseppe Civra, dell'Ordine dei Servi di Maria. 314 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnato di nominare: Prelati domestici di S. S.: 5 Aprile 1910. — Rev. Can. Prof. Lorenzo Lauri, Sostituto del Reggente della Cancelleria Apostolica, della diocesi di Roma. 7 Aprile. — Rev. Mons. Giuseppe Sardi, Arciprete e Vicario Foraneo in S. Damiano d'Asti. ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell' Ordine Piano: 2 Aprile 1910. — Sig. Hakki Pacha, Gran Visir del Governo Ottomano. La gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 6 Aprile 1910. — Sig. Enrico de Himmel-Agisburg, Generale a riposo nell'esèrcito austriaco, residente a Bressanone, La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 22 Marzo 1910. — Sig. Mehemed Alì-Aimi, Governatore della Siria. Il Cavalierato dello stesso Ordine, classe civile: 22 Marzo 1910. — Sig. Edgardo Geoffroy, Agente consolare in Siria. 31 Marzo. — Sig. Francesco Prokisch, Direttore della filiale della Cassa di Risparmio Austro-Ungarica in Csanàd. 2 Aprile 1910. — Sig. Alfredo Lacombe, dell'archidiocesi di Lione; — Sig. Arturo Doal, Presidente generale della Gioventù Cattolica Piecarda in Amiens. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 Marzo 1910. — Sig. Milone Andreewitch. 7 Aprile 1910. — Sig. Raffaele Latronico, della diocesi di Policastro. 8 Aprile. — Sig. Ing. Ernesto Galeazzi, di Torino. Diarium Romanae Curiae. 315 MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 6 Aprile 1910. — Sig. D. Giovanni Freiseisen, della dioc. di Bressanone; — Sig. D. Guendalino Haidegger, della medesima diocesi. 12* Aprile. — Sig. D. Alessio Amadio, dell'archidiocesi di Udine. 15 Aprile. — Sig. D. Antonio Saverio de Paira, della dioc. di Parahyba; — Sig. D. Francesco Saveriano de Aranjo, della medesima diocesi; — Sig. D. Andrea Werdenich, della dioc. di Giavarino; — Sig. D. Ansgaro Borsiczky, della medesima diocesi; — Sig. D. Adalberto Berkij, della medesima diocesi; — Sig. D. Michele Takáts, della diocesi di Vacia. 18 Aprile. — Sig. D. Francesco Sass, della diocesi di Rosnavia. Camerieri segreti di spada e cappa soprannumerari: 11 Aprile 1910. — Sig. Conte des Enffans d'Avernas, della dioc. di Secovia. 12 Aprile. — Sig. Visconte Giorgio Vilain XIV. Camerieri d'onore in abito paonazzo: 6 Aprile 1910. — Sig. D. Giovanni Raffi, della diocesi di Bressanone; — Sig. D. Federico Moli, della medesima diocesi. 15 Aprile. — Sig. D. Domenico Abrade, dell'archidiocesi di Torino. Camerieri d'onore di spada e cappa soprannumerari: 12 Aprile 1910. — Sig. Raimondo Leonarte Olmos, dell'archidiocesi di • Valenza. 316 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Cappellano d'onore extra urbem: 15 Aprile 1910. — Sig. D. Zoltáno Viz, della diocesi di Vacia. Cappellano segreto d'onore: 18 Aprile 1910. — Sig. D. Giovanni Payer, della diocesi di Rosnavia. NECROLOGIO 15 Aprile 1910. — Mons. Remigio Guido Barbieri, della Congregazione benedettina Cassinese, Vescovo titolare di Teodosiopoli e Vicario Apostolico di Gibilterra (Gibraltar). Mese di Aprile. — Mons. Antonio Emanuele de Castilho Brandao, Vescovo di Alagóas. A n n u s II. - V o l . II. D i e 15 Mai 1 9 1 0 . Num. 8. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. CAPELLANIS BASILICAE LAPURDENSIS (LOURDES), DIOECESIS TARBIENSIS, INSIGNIA CHORALIA CONCEDUNTUR. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — E Lapurdensi Basilica in h o n o rem Immaculatae Beatae Virginis immani structura ac mirificis artis operibus intra fines dioecesis Tarbiensis erecta atque ornata, quasi e fonte perenni in universum terrarum o r b e m caelestia charismata manant. H u c innumerae fidelium turmae gratiarum sequestrae Virginis o p e m im¬ plorantium, n o n intermissa peregrinatione confluunt tam flagranti ger¬ manae pietatis studio, ut ibidem praesenti tempestate veterum christian o r u m religio reviviscere videatur. Quare cum idem templum inter insigniora catholici nominis sanctuaria iure meritoque recenseatur, consentaneum rationi existimamus, clerum qui eadem in Basilica divino cultui inservit, sacrorum etiam insignium ornamento renidere, ut simul et christianae plebis obsequium sibi magis magisque conciliet, et ipso habitu prodat quantum amplitudine ac dignitate ceteris antecellat. H o c con- silio c u m venerabilis frater Franciscus Xaverius Schoepfer, Episcopus Tarbiensis, preces Nobis exhibuerit, gravissimo commendationis officio suffultas Cardinalis Sacrorum Rituum Congregationi Praefecti, ut Capel¬ lanis titularibus ipsius Basilicae Lapurdensis peculiaria quaedam cho¬ ralia insignia de benignitate Apostolica largiri dignaremur, Nos votis his annuendum libenti quidem animo censuimus. Quare ex certa scientia ac matura deliberatione Nostris deque Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium v i , perpetuumque in m o d u m c o n c e d i m u s , ut ACTA, vol. II, n. 8. - 15-5-910. 22 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 318 capellani titulares Basilicae B. Mariae Virginis Immaculatae vulgo de Lourdes appellatae, intra fines sitae dioecesis Tarbiensis, nunc et in posterum existentes, induere queant lineum amiculum manicatum sive rochetum, nec non desuper mozetam sericam nigri coloris cum subsuto, ocellis, globulis ac fimbriis coloris violacei. Largimur insuper ut gestare queant chordulam coloris caerulei e collo pendentem c u m numismate q u o d ex adversa parte Lapurdensis Virginis Imaginem referat, aversa autem effigiem nostram, h o c inscripto titulo « Pius X Pont. Max., instante Francisco Xaverio Schoepfer, Episcopo Tarbiensi, anno Iubilaei Appa¬ ritionis expleto, concessit, MCMIX » . Verum concedimus, ut Capellanis titu¬ laribus memoratae Basilicae Lapurdensis liceat deferre insignia huius- modi intra lirnites dioecesis Tarbiensis: Capellani vero ad h o n o r e m B. M. V. Lapurdensis, id est sacerdotes extra-dioecesani, annuente eorundem Ordinario, a venerabili fratre Episcopo Tarbiensi absque numeri limitatione ad hanc dignitatem nominati, tantum in templo D e o sacro in h o n o r e m B. M. V. in oppido Lapurdensi uti possint vestibus et signis Capellanis ordinariis in dicto templo inservientibus concessis. Decernentes praesentes litteras firmas, validas atque efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri inane, si secus debere, atque irritum esse et super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die v Iulii MCMIX, Pontificatus Nostri anno sexto. R. L. ffc S. CARD. a MERRY DEL Secretis VAL, Status. II. CONSOCIATIONI SACERDOTUM IN HONOREM SANCTISSIMI CORDIS IESU CONCEDUNTUR PLENARIAE ET PARTIALES INDULGENTIAE IN PERPETUUM. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Laeto accepimus animo in plures dioeceses propagatam esse sacerdotum in h o n o r e m SSmi Iesu Cordis Consociationem, quam presbyteri saeculares, ab ipso S S m o Iesu Corde nuncu- Acta Pii PP. X. 319 pati, ubique de Ordinariorum consensu instituere h o c consilio student, ut cultus erga illud divinae caritatis principium et fontem magis magisque cre¬ scat in dies, atque Ei frequentes amoris ac reparationis actus offerantur. Huiusmodi igitur Sodalitatem, quo maiora in D e o incrementa suscipiat, precibus dilecti filii Leonis Dehon, supremi Moderatoris eiusdem Congregationis, benigne exceptis, caelestibus Ecclesiae thesauris libentes locupletamus. Quare de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s ac singulis sacerdotibus, qui dictam Consociationem in posterum ingredientur, die primo eorum ingressus, si vere poenitentes et confessi rint, plenariam; ac tam descriptis Sacram Synaxim sumpse- quam pro tempore describendis in eadem Consociatione sodalibus in cuiuslibet eorum mortis articulo, si vere poenitentes et confessi ac S. C o m m u n i o n e refecti, vel, quatenus id facere nequiverint, n o m e n Iesu ore, si potuerint, sin minus corde devote invocaverint et mortem tamquam peccati stipendium de manu Domini patienter susceperint, etiam plenariam; n e c n o n iisdem nunc et p r o tempore existentibus sodalibus, vere item poenitentibus et confessis ac S. C o m m u n i o n e refectis, qui Ecclesiam vel publicum oratorium feria sexta post octavam sollemnitatis SSmi Corporis Christi, et festis purissimi Cordis Mariae, S. Ioseph Eius castissimi Sponsi, S. Michaelis A r changeli ac S. Ioannis Apostoli et Evangelistae a primis vesperis, pari¬ terque omnibus feriis sextis, quae primis singulis mensibus recurrunt, ab ortu ad occasum solis diei huiusmodi, devote quotannis visitaverint, ibique pro christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, quo die praedictorum id egerint, plenariam similiter omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o concedimus. Praeterea eisdem sacerdotibus sodalibus q u o ties formalem actum caritatis et reparationis erga S S m u m Iesu Cor expleverint, septem annos totidemque quadragenas; quoties denique, hac eadem amoris et reparationis mente, quemvis pietatis actum peregerint, trecentos dies de iniunctis eis seu alias q u o m o d o l i b e t debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta relaxamus. Quas omnes et singulas indulgentias ac poenitentiarum relaxationes etiam animabus Christifidelium in Purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse misericor- diter in D o m i n o largimur, plenaria tamen indulgentia excepta in mortis articulo lucranda. In contrarium n o n obstantibus quibuscumque. sentibus Prae- perpetuo valituris. V o l u m u s autem, ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae mu- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 320 nitis^ eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae ve] ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die ix Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. De speciali mandato SSmi D. N. Pii Pp. X. R. L. C A R D . M E R R Y DEL V A L , S. a Secretis Status. III. AD D. MARIAM STILTZ, MODERATRICEM GENERALEM SOCIETATIS FILIARUM A SANCTO FRANCISCO SALESIO, GAUDET SUMMUS PONTIFEX DE HUIUS SOCIETATIS INCREMENTO EXOPTATQUE UT IN DIES AUGEATUR AC FLOREAT. PIUS PP. x. Dilecta in Christo filia, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter gravissimas Pastoralis muneris curas quibus quotidie detinentur, illud maxime gratum ac iucundum est Nobis, ut omni o p e , illisque omnibus praesidiis queis Nos ditavit Altissimus, spirituale fidelium b o n u m promoveamus atque animos adiuvemus, ut in dies perfectiorem vitae rationem sequi et ad sanctimoniam carissimum christianae Ecclesiae pignus contendere satagant. Procul dubio ad hunc summae perfectionis finem religiosa vita potissimum intendit; quam quidem vitam Ecclesia, auctore et auspice divino fondatore, constituit ac sitam voluit in professione aeque exercitatione praestituta votorum castitatis, paupertatis atque obedientiae, sub certa regula. Verum cum, uti liquet e sacra Scriptura, multi sint vocati, pauci vero eiecti, neque omnibus datum sit complecti religiosam vitam, quae quidem p a u c o r u m est, quumque de cetero, omnes homines, pro sua quisque ratione, propriae debeant perfectioni studere, cui acqui¬ rendae ab ipso D e o invitantur, sequitur ut Nobis qui Pastoris aeterni vices in terris gerimus, ea etiam pro viribus instituta provehenda sint, quae, licet ad religiosam vitam non spectent, faciliorem tamen fidelibus viam ad virtutem sternunt. H o c quidem vitam religiosam sapienti consilio institutae, praeter proprie dictam, extant associationes, confraternitates ac tertii ordinis societates, quas Ecclesia fovet, probat et concelebrat utpote spirituali emolumento perutiles; harum enim ope operaque fidelium animi ad certum aeternae salutis iter capessendum diriguntur. Has inter associationes, pluribus nominibus optime de re sacra meritas, h o n o - Acta Pii PP. X. 321 rificentissimum pro certo l o c u m obtinet illa, cui tu, dilecta in Christo filia, tam naviter, tamquam generalis moderatrix praees. Frugifera haec associatio Parisiis anno millesimo octingentesimo septuagesimo secundo instituta a pio sacerdote Henrico Chaumont et a muliere, cui nuper in introducenda beatificationis causa titulum venerabilis Dei famulae decrevimus, scilicet a Barbara Carolina Colchen Carré de Malberg, caelestem sibi elegit patronum Franciscum Salesium, E p i s c o p u m Genevensem, nempe perillustrem illum sanctum qui prae ceteris verae pietatis spiritum intellexit eumque ad assequendam gentibus pervium reddidit. Eadem consociatio n o n solum in sodalium numerum inserit virgines ac viduas, sed mulieres etiam, in coniugali statu viventes, idque illam ab omnibus religiosis congregationibus penitus absoluteque distinguit. D u plex eidem societati finis est, uniuscuiusque sanctificatio et constans apostolatus, qui fines apprime cordis Nostri optatis respondent. Ad proposita vero huiusmodi uberius assequenda, efficacibus n o n minus quam legitimis modis utitur consociatio. Et sane ad uniuscuiusque sodalis sanctificationem, multum conferant probationes, seu methodicum illud examen quo, sub ecclesiastici viri directione, cuique sociae fundamen¬ tales christianae virtutes vitae, per aliquod temporis spatium ad medi¬ tationem successive proponuntur, ut ipsae sodales in earumdem plena doctrina iuxta verum ac legitimum Ecclesiae sensum inspiciant, atque ita per diuturnum laborem quotidianos si q u o s noverint defectus reformare paulatim studeant. Q u o d attinet ad apostolatum, hic praecipue continetur primum bonis exemplis intra domesticos parietes consanguineis et propinquis exhibendis; dein piis operibus quae p r o x i m o s attingant, etiam in l o n g o terrarum marisque tractu commorantes. Opera ista quae numerare dissitis regionibus l o n g u m est, variae naturae sunt, sed l o c o r u m et personarum necessitatibus accommodata. H o r u m operum exercitatio adscriptas omnes constituit, tamquam dignas ac devo¬ tas cleri coadiutrices, idque tum in tradenda catechesi, tum in tuendis fide ac moribus, tum in temporalibus necessitatibus levandis, tum denique in. fovendo christianae vitae] spiritu. Usque a primordiis societas sodalium numero mirandum in m o d u m redundavit. Singularis haec [prorsus sociarum frequentia, auspicata sodalitii ipsius diffusio, luculentissima Sacrorum Antistitum suffragia, qui societatem debito laudis praeconio prosequuntur illiusque utilitatem atque opportunitatem verbis amplissimis apud N o s commendant, haec omnia mirifice testantur, vere spiritum Dei huic societati inchoandae praefuisse, eundemque in ipsa spiritum adhuc aperte perseverare et florere. Quapropter et Nos abstinere n o n possumus, quin meritas D e o gratias a g a m u s , ob tot salutares fructus, q u o s ipsa asso- 322 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ciatio ad hanc usque diem percepii., ac spem prope certam fovemus, futurum ut eadem in dies menta feliciter comparet et praesentibus lam afferat. Quare stantes, illas aucta, uberiora spiritualia emolu- malis opportunam ac validam mede¬ omnes et singulas sodales peculiari laude cohone¬ paterna sollicitudine hortamur, ut in primitivo fervore studeant persistere, debitam exhibeant Praepositis suis obedientiam ac modestiam et humilitatem in exemplum praeseferant. Q u o d si ipsarum vocatio religiosae vitae sublimitate caret, nihilominus grata Deo est, proptereaque Apostolica Nostra approbatione digna, atque ideo sodalibus singulis maxime cara esse debet. Accedant igitur ad hanc societatem frequentiori in dies numero piae animae, quae, licet diversas ob causas a statu religioso complectendo christianae vitae semitam impediuntur, nihilominus ad meliorem decurrendam vocantur et opportunos quae- runt omni diligentia m o d o s , ut optato fine potiantur. Efformetur utinam pacifica in christianis castris haec acies, cuius arma sunt oratio et sacrificium, cuius tessera peculiaris et proprii muneris implementum et unicus finis salus animarum ad maiorem Dei gloriam. Quotquot tali im¬ butae spiritu in hac consociatione animae reperiantur, pro certo habeant se in spiritu Ecclesiae vivere, Nobis summopere esse acceptas magnum¬ que Sacratissimo Iesu Cordi solatium pensae Nostrae voluntatis afferre. Ut autem significatione, piam ipsam singulari pro¬ associationem Filiarum a S. Francisco Salesio decoramus, eiusdem associationis inscri¬ ptas, sapienti ac prudenti Episcoporum directioni committimus, ut ita certos vigilesque moderatores et custodes singulae nanciscantur: deinde societati universae cui tu, dilecta in Christo filia, tanto studio ac tanta sollertia praees, tibique, et singulis sororibus tuis ac sacerdotibus directoribus, caelestium munerum auspicem apostolicam benedictionem peramanter impertimur. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die xiii Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. De speciali mandato SSmi D. N. Pii PP. X. R. L. i© S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. 323 Acta Pii PP. X. IV. ECCLESIA PAROCHIALIS PAGI VULGO " BONSECOURS ", DIOECESIS TORNACENSIS, TITULO BASILICAE MINORIS DECORATUR. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Conspicua tempia Dei, quae tum vetustate, tum insignibus Sanctorum simulacris, tum etiam summa fidelium religione celebrantur, amplissimis honoribus ac privilegiis de more institutoque R o m a n o r u m Pontificum propensa voluntate cohonestamus. Inter ea merito est sacra aedes recensenda, quae in l o c o vulgo Bonse¬ cours, intra fines dioecesis Tornacensis, iam usque ab anno MDCXXXVII in h o n o r e m veteris ac celeberrimi Simulacri Deiparae Virginis de b o n o Succursu exaedificata, eidem pago n o m e n dedit. Quo c u m in dies semper maiore numero fideles sive e Belgicis, sive e finitimis Galliarum regionibus confluerent, tantae Matris o p e m experti et imploraturi, ipsum templum paulo post in ampliorem formam productum fuit. Anno denique MDCCCXCV n o v u m aedificium, funditus erectum, tanta molis amplitudine ac tam pulchris artis operibus exornatum veteri successu, ut illud inter clariora monumenta, superiore saeculo in Belgico regno extructa, optimo sit iure adnumerandum. Neque in sacro huiusmodi templo supellectile abunde instructo, frequens deest clerus, dignitate spectatus, qui cum parocho duce non minus in divinum cultum, quam in spirituale christianae plebis emolumentum intendit. Huc accedit q u o d R o m a n i Pontifices Decessores Nostri celebratam hanc Ecclesiam indulgentiis ditaverint, ac rec. mem. Pius Papa IX sodalitatem, sub e o d e m B. M. Virginis de b o n o Succursu titulo ibidem institutam, in archisodalitatem inde ab anno MDCCCLXXII erexerit, facta ei potestate sibi ceteras eiusdem nominis sodalitates intra Belgii lirnites aggregandi. Nos autem ipsi, erga vetustissimum signisque claram Simulacrum veneratione adducti, illud per similes Nostras litteras, die quarto et vigesimo Martii anno MCMV datas, aureo diademate sollemni ritu coronandum decrevimus. Quae cum ita sint, precibus venerabilis fratris Caroli Gustavi Wal¬ ravens, episcopi Tornacensis, benigne exceptis, Mariale h o c templum n o v o perhonorifico titulo exornantes, n o v o splendore libenti quidem animo locupletamus. Quare vi praesentium Apostolica auctoritate N o stra parochialem ecclesiam Deiparae Virgini de b o n o Succursu dicatam, atque in Tornacensis dioecesis p a g o , ab eadem Deipara Virgine vulgo Bonsecours nuncupato, positam, ad Basilicae minoris dignitatem perpe- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 324 tuum in m o d u m evehimus, illique una cum h o c honorificentissimo titulo omnia et singula conferimus iura, privilegia, praerogativas, h o n o r e s , indulta, quae minoribus huius almae Urbis Nostrae Basili eis de iure competunt. Decernentes praesentes litteras firmas, validas atque efficaces semper existere et fore suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die XIII Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. CARD. L. £J3 S. a M E R R Y DEL V A L , Secretis Status. EPISTOLAE. I. AD R. P. D. IOANNEM DOVÌ), OB BAPTISTAM CELEBRANDUM RESSIA, EPISCOPUM TRECENTESIMUM VICODUNENSEM CARDINALIS IOANNIS (MON¬ BONAE NATALEM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Ioannis Bonae trecentesimum celebrare natalem, n o n v o s anno superiore fugit, quicumque Vicodunensium glorias, uti domesticas, colitis; neque enim in v o b i s defuit, q u i , te auspice, Venerabilis Frater, de hominis laudibus in concione scite commemoraret: sed, cum conversi vulgo essent animi ad admirationem beati Anselmi, cui saeculares honores tum habebantur, consulto propria quaedam solemnia revocandae memoriae clarissimi civis in p r o x i m u m tempus distulistis. O m n i n o , significationibus hunc honestari gratae posteritatis, aequum est: quem si negaveris Do¬ ctori Augustano comparandum videri, ipsum tamen subalpinae gentis decus et benedictinae familiae ornamentum, atque etiam Ecclesiae lumen iure dixeris. Nam, q u o d ad eruditionem et doctrinam attinet, quis dubitet, inter eos, qui saeculo septimo decimo, alii in alio genere, admira- 325 Acta Pii PP. X. biles extiterunt, singularem quemdam l o c u m tribuere Cardinali Bonae ? Qui quidem incredibile est quanta in suis studiis varietate et copia fuerit: sed praecipue deditus iis, quae in caerimoniis Ecclesiae et in disciplina christianae vitae versantur, adeo scientiae pervestigatione profecit, ut ceterorum qui deinceps eas theologiae partes ratione et via tractarunt, diu princeps haberetur. Haec autem, quae sibi paraverat, tanta doctrinae praesidia, in c o m m u n e m meditando fructum scribendo protulit, idque necessario sane t e m p o r e , cum praesertim haeresis Ian¬ seniana per Ecclesiae ordines late serperet, et, quacumque virus inie¬ cisset s u u m , o m n e m religionis fervorem exstingueret. Itaque ad illu¬ strandam catholicae professionis veritatem de iis rebus omnibus, quibus divinus cultus continetur, atque ad refovendam christiani populi pietatem n o n parum valuerunt, quae hic vulgavit scripta et multa et praeclara: 'atque ex his unum et alterum volumen, in quibus ad divinarum rerum contemplationem legentes rapit, sic novimus probari prudentibus, ut aureo de imitatione Christi libello n o n multum cedere videantur. Sed enim n o n solum ingenii et doctrinae h o c fuit, ut aliis tam esset fru¬ ctuosus: fuit etiam animi et sanctitudinis, qua is quidem inter aequales eminuit. I a m , qua esset indole virtutis, insigne documentum dederat adolescentulus, cum, detrimentum pudicitiae ne faceret, e paterna d o m o in c o e n o b i u m se proripuit. Postquam autem ad Mariae Vicanae auspicato initium est orsus religiosae vitae, quid aliud egit in reliquum tempus, nisi ad o m n e m excellentiam virtutis contendit ? Ita, si litteris disci¬ plinisque colendis multum operae semper dedit, plurimum perfectioni animi dedit; atque in iis non tam christianae versatus est, ut sitim scientiae expleret, quam ut gloriam Dei quaereret et salutem animarum. H o c spectavit u n i c e ; huc retulit o m n i a : non igitur mirum, si quidquid ille scripsit c o m m u n i s religionis fovendae causa, eam habet eloquentiae v i m , quae a caritatis calore proficiscitur. Ceterum, quoniam perfectio absolutioque christianarum virtutum habitu animi modesto et humili, tamquam fundamento, nititur, existimari potest ad celsum quemdam sanctimoniae gradum pervenire hunc debuisse, qui, c u m omnium c o m mendatione floreret, ut accepimus, ipse se unus contemnere, atque honores aut oblatos mirabili sollicitudine defugere, aut impositos pari m o destia gerere consueverit. — Iamvero talis viri excitare memoriam, eique venerationem iustam et meritam conciliare h o m i n u m , id q u o d vobis propositum est, opportunum equidem hodie arbitramur: praesertim c u m videamus usu venire, ut solida Ecclesiae decora nostri saepe negligant, iique apud externos umbras omnes etiam falsae gloriae consectentur; nec pauci adolescentes, q u o d magis dolendum est, ex ipso Clero, alie- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 326 norum auctoritatem in studiis rationemque secuti, misere a veritate et ab officio discedant. Itaque vestrum illud valde placet consilium, quidquid latuerit adhuc scriptorum B o n a e , sedulo conquirere in lucemque proferre; nam refert omnia huius in promptu esse ingenii studiorumque munera: quae quidem etiamnum, cum in omni litterarum genere tanta progressio facta est, praeclaro possunt esse usui. Nec minus probamus, q u o d cogitatis magno ei vi et optimo monumentum ex collatione civium ponere in p u b l i c o ; decet enim qui n o m e n patriae in perpetuum illu¬ stravit, eum perpetuo patriae ornari praeconio. Sed illud praesertim e re fore v i d e m u s , q u o d ipsum v o s intelligimus v e l l e , vitae morumque huius effigiem, vestris ingeniis expressam et politam, proponere huic saeculo ad contemplandum. Etenim c u m alia multa catholicis maximeque studiosis e sacro ordine licebit inde discere, tum haec praecipue: ut libere se exercentes in omni cognitione rerum, immoti consistant in obsequio Fidei; ut calentes ad optima quaeque studia, nihil de pietatis ardore remittant; ut denique scientiam plurimarum rerum cum humili opinione sui atque adeo cum innocentiae vitae et sanctitate coniungant. — Quare ista v o s solemnia in honorem Ioannis Bonae, Nostra etiam auctoritate permoti, alacres agite. Ille v e r o , etsi testamento cavit ne quid unquam de se mortuo praedicaretur, tamen suas a v o b i s celebrari laudes facile patietur, quandoquidem celebritas huiusmodi non nullam habet spem communis boni, q u o quidem ipse, quamdiu vixit, intendit. Nos autem tibi, Venerabilis Frater, ceterisque egregiis viris, qui rei appa¬ rendae praesunt, auspicem divinorum munerum apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x x v Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . II. AD R. P. D. AMBROSIUM AGIUS, ARCHIEPISCOPUM TIT. PALMYRENUM, DELEGATUM APOSTOLICUM PER INSULAS PHILIPPINAS, DE RESTITUENDO COLLEGIO IOSEPHIANO IN CIVITATE MANILA SODALIBUS SOCIETATIS IESU. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Paternam curam providentiamque Nostram de prosperitate ecclesiae Philippinae multis iam rebus nulli quidem n o n cognitam, maturum arbitramur testari denuo et efficere, ut Collegium Sancti Iosephi, q u o d Athenaeo urbis Manilae, quasi quaedam huius accessio, recenti memoria adiunctum est, Acta Pii PP. X. 327 restituitur in statum pristinum, atque ita fructus salutis uberrimos p o p u l o christiano ferat. Quamquam, ut id faciamus, n o n tam causa Nos utilitatis communis movet, quam aequitatis: quae nimirum postulat, ut ante omnia ratio habeatur, quid hac de re pius rei auctor constituerit. Neque enim est obscurum, hac mente R o d e r i c u m de Figueroa, qui Iosephianum Collegium condidit, fuisse, ut sacrum exsisteret Seminarium ministris Evangelii excolendis in usum illius regionis: e u m d e m q u e testamento cavisse, ut in perpetuum quicumque sodalibus Societatis Iesu Manilae consisten¬ tibus foret praepositus, penes ipsum huius administratio regimenque Collegii esset. Huic optimi et munifici viri vel proposito vel praescripto c u m diu esset et feliciter obtemperatum, scimus varios postea intervenisse casus temporum qui, ne idem deinceps fieret, prohibuerunt. Nunc igitur, cum, quae iam obstabant auctoris voluntati, nulla sunt, rem, quantum potest, in integrum restituì, consentaneum est. Quare Nos velle scias, ut sodales Dominiciani ex Athenaeo Sancti T h o m a e urbis Manilae, qui Collegio Sancti Iosephi iam dudum praesunt, eiusdem Collegii administratione cedant sodalibus e Societate Iesu, eamdem urbem incolentibus: hique reditus b o n o r u m Collegii lectis istius regionis adolescentibus, in quibus indoles ad s a c e r d o t u m esse videatur, alendis riteque instituendis impendant. Haec vero ut adducantur ad effectum, tu, Venerabilis Frater, pro tua fide prudentiaque curabis. Simul autem, q u o magis pateat Nos hac in re soli paruisse iustitiae, mandamus tibi, ut, Nostris verbis, grati animi studium in luce ecclesiae Philippinae profiteare Dominicianis sodalibus, qui sua in istos p o p u l o s promerita praeclare auxerint, dum Collegium Sancti I o s e p h i , cum insigni Religionis artiumque optimarum emolumento, gubernarunt. Ceterum, de sodalibus Societatis Iesu sperare Nobis licet atque adeo confidere, e o s , c u m huius Collegii, q u o d ipsis educatoribus adolevit, iterum curam susceperint, in eiusdem c o m m o d u m vetera diligentiae solertiaeque exempla renovaturos. A u s p i c e m divinorum munerum ac testem benevolentiae Nostrae, tibi, Venerabilis Frater, atque utrique religiosae familiae apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die III Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 328 III. AD R. P. D. VALERIUM LASPRO, SALERNITANUM ARCHIEPISCOPUM, QUINQUAGE¬ SIMUM EPISCOPALIS MUNERIS ANNIVERSARIUM CELEBRANTEM, GRATULA¬ TIONIS ERGO. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Vide quae sit Nostra in te benevolentia. Vix enim Nobis nuncium allatum est te integre naviterque braturum natalem gesti episcopalis muneris quinquagesimum, nihil sane propediem cele¬ habuimus antiquius quam tibi per hasce litteras adesse, fausta felicia cuncta adprecaturi. Quin etiam alterum addimus pietatis argumentum. Neque enim ad te solum patere cupimus cor N o s t r a m , sed et ad universos tecum una laetantes fideles; ut quos eadem sociat domestica laetitia, eadem omnes complectatur pontificia caritas. Tibi igitur die octava Maii, Sacrum ad aras, ut Nobis fertur, sollemniter iteraturo, facultatem concedimus Pa¬ palem Benedictionem cum Indulgentia Plenaria iis impertiendi adstantibus qui, admissis expiatis, Sancta de altari libaverint. Hanc demum paterni animi significationem pleniorem facimus apostolica benedictione, quam tibi, Venerabilis Frater, et tuae concredito vigilantiae Clero p o p u loque peramanter in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, die III Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . S. Congregatio Consistorialis. 329 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS i. COMMUTATIONIS FINIUM DIOECESUM. Preces oblatae fuerunt huic Sacrae Congregationi Consistoriali ut pars quaedam paroeciae S. Gabrielis de Brandon a dioecesi Ioliettensi seiungeretur atque paroeciae S. Caroli de Mandeville in dioecesi Triflu¬ vianensi adderetur. Porro eadem Sacra Congregatio, rebus omnibus perpensis et per E m u m infrascriptum Secretarium facta de his omnibus S S m o D o m i n o relatione, de Eiusdem mandato eam territorii partem quae hisce limi¬ tibus vulgari sermone continetur: « au Nord-Est, par les limites actuelles « du diocèse des Trois-Rivières; au Sud-Est, par la rivière Maskinongé; « au Sud-Ouest, par le lac Maskinongé, le terram numero cent-trente« quatre de la paroisse St-Gabriel de Brandon et la paroisse St-Damien; « au Nord-Ouest, par la ligne qui séparé le Canton de Peterborough des « terres du Gouvernement de la Province de Quebec » et quae nunc ad paroeciam S. Gabrielis de Brandon, dioecesis Ioliettensis, pertinet, a praefatis paroecia et dioecesi avellit et paroeciae S. Caroli de Mandeville, dioecesis Trifluvianensis, in omnibus attribuit. Die 9 Aprilis 1910. C. L. CARD. D E LAI, Secretarius. © S. Scipio Tecchi, Adsessor. II. DE COMPETENTIA CIRCA TAXAS CURIARUM EPISCOPALIUM. Propositum fuit huic Sacrae Congregationi Consistoriali d u b i u m : « Utrum post Const. Sapienti Consilio adhuc spectet ad S. C. Concilii adprobare taxas Curiarum Episcopalium, nec non dirimere quaestiones omnes, quae ad eas referuntur; an vero haec facultas reservanda sit huic S. C. Consistoriali ». Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 330 Re autem mature considerata et praehabito Emi P P . respondendum Consultorum censuerunt: « Affirmative ad primam voto, partem, negative ad secundam ». SSmus Dominus, in audientia diei 15 Aprilis 1910 E m o infrascripto Secretario benigne concessa, resolutionem probavit. Die 21 Aprilis 1910. C. L. $ CARD. D E LAI, Secretarius. S. Scipio Tecchi, Adsessor. III. CIRCA PRIVILEGIUM DEFERENDI PILEOLUM VIOLACEI COLORIS EPISCOPIS CONCESSUM. Propositum fuit S. Congr. Consistoriali dubium utrum etiam in sacris functionibus, absque Episcopi, speciali indulto, uti possint privi- legio deferendi pileolum violacei coloris concesso a f. r. Pio IX per apostolicas litteras 17 Iunii 1867 incipientes « Ecclesiarum ». Facta hac de re ab E m o Cardinali Secretario relatione S S m o D o mino Nostro in audientia diei 22 Aprilis 1910, Sanctitas Sua, de consulto etiam Sacrarum Congregationum de disciplina Sacramentorum ac Rituum, mandavit ut declaretur, eos posse a die in qua a S u m m o Pontifice eiecti sunt, quamvis consecrationem episcopalem n o n d u m susceperint; idque dum sacris operantur, non tamen a Praefatione usque ad susceptum Corpus et Sanguinem Christi Domini, ac dum divinis officiis sacrisque ritibus intersunt. Die 2 Maii 1910. C. L. CARD. D E LAI, Secretarius. £g S. Scipio Tecchi, Adsessor. IV. NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius Papa X, decreto Sacrae huius Congregationis, elegit: 10 martii 1910. — R. D. Pacificum Fiorani, episcopum Charystiensem, in episcopum cathedralium ecclesiarum titularem unitarum Cor¬ netanae et Centumcellarum (Corneto Tarquinia e Civitavecchia). (S. Congregatio Consistorialis. 12 martii. 1910. — R. D. Apollonium 331 M a g g i o , episcopum titula- rem Lystrensem, in Administratorem Apostolicum dioecesis Asculanae in Piceno (Ascoli). 15 aprilis 1910. — R. D. Gabrielem Vettori, parochum ecclesiae vulgo S. Salvi, in civitate Fiorentina, in episcopum ecclesiae cathedralis Tiburtinae (Tivoli). 18 aprilis 1910. — R. D. Iosephum Gross, presbyterum archidioecesis Pragensis ibique parochum et decanum Falkenaviensem, in epis c o p u m cathedralis ecclesiae Litomericensis (Leitmeritz). 22 aprilis 1910. — R. P. D. T h o m a m Valeri, O. F. M., moderatorem collegii seraphici in l o c o Figline, dioecesis Fesulanae, in archiepi- s c o p u m metropolitanae ecclesiae Brundusinae (Brindisi) c u m perpetua administratione episcopalis sedis Ostunensis (Ostuni). 29 aprilis 1910. — R. P. D. Arthurum Marchi, episcopum cathe- dralis ecclesiae Regiensis in Aemilia, in archiepiscopum ecclesiae archiepiscopalis Lucanae (Lucca). Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. V. E R E C T I O N E S DIOECESUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 15 aprilis 1910. — Sedem episcopalem Toletanam in America, provinciae ecclesiasticae Cincinnatensis, in Statibus Foederatis Americae Septentr. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 332 S. CONGREGATIO RITUUM S. CHRISTOPHORI DE HABANA. DUBIA CIRCA SOLEMNITATEM EXTERNAM IN DOMINICAM TRANSFERENDAM. R m u s Dnus Petrus Gonzalez y Estrada, Episcopus Sancti Christo¬ phori de Habana in Insula C u b a , a Sacrorum Rituum Congregatione sequentium dubiorum solutionem humiliter expostulavit; nimirum: Per Decretum S. Congregationis Supremae Inquisitionis approbatum a S S m o D n o Pio Papa X . , Dioecesibus Provinciae Ecclesiasticae Sancti - Iacobi de Cuba concessum fuit ut, retentis quibusdam festis, alia n o n penitus auferantur sed transferantur, quoad externam solemnitatem, in Dominicam p r o x i m a m non impeditam. Eiusmodi vero festa transferenda sunt sequentia: Epiphaniae D o m i n i , Purificationis B. M. V., S. Ioseph Conf. Sponsi B. M. V., Annuntiationis B. M. V., S. Iacobi Apost. atque Nativitatis B. M. V. Circa translationem vero externae solemnitatis litur¬ gice consideratae praedictorum festorum, sequentia orta sunt dubia: I. Solemnitas externa festorum, de quibus supra, poteritne celebrari in Dominica sequenti, quando haec fuerit primae vel secundae respective classis ac festum transferendum ? II. Solemnitas externa Purificationis B. M. V. celebrari fas erit in Dominica Septuagesimae, Sexagesimae vel Quinquagesimae? III. Solemnitates externae festorum S. Ioseph atque Annuntiationis B. M. V. poteruntne celebrari in Dominica Passionis? IV. Solemnitas e x t e m a festi Nativitatis B. M. V. transferendam in Dominicam p r o x i m a m , in qua recolitur festum SSmi Nominis Mariae, ita celebranda erit, ut dicantur duae Missae, una de S S m o Nomine Mariae et altera de Nativitate eiusdem B. M. V.; vel potius unica est Missa celebranda maiori cum solemnitate; an melius transferenda erit praedicta solemnitas Nativitatis B. M. V. in Dominicam quartam Septembris? V. Quid tandem faciendum, si Dominica prima post festum S. Iacobi Apostoli transferendum quoad externam solemnitatem fuerit dies festus S. Annae, eiusdem ritus ac festum S. Iacobi, nempe secundae classis? Et Sacra eadem Congregatio, exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus sedulo perpensis, ita respondendum censuit: S. Congregatio Rituum. 333 Ad I. II et III. Negative, sed fiat tantum commemoratio ad normam decreti num. 3754 Declarationis Indulti pro solemnitate festorum transfe- renda, 2 Decembris 1891 ad III. Ad IV. Ob intimam c o n n e x i o n e m festorum Nativitatis B. M. V. et SSmi Nominis Mariae, satis est ad finem indulti ut canatur unica Missa de S S m o Nomine eiusdem B. M. V. Ad V. Celebretur Solemnitas festi S. Iacobi Apostoli utpote dignioris, cum unica Missa de eodem Sancto, ad mentem decreti n. 3754 ad V. Atque ita rescripsit, die 29 Aprilis 1910. F R . S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. L. ffi S. f Petrus La Fontaine, Ep. SACRA ROMANA Charystien, Secretarius. ROTA i. NEAPOLITANA. CREDITI. Pio septimo, Papa X RR. PP. feliciter regnante, Bonaventuram actorem anno DD. Ioannes Prior, Aloisius Sincero Ponens et Ioseph Mori, Auditores de Turno, in dotem Pontificatus Dominationis Suae appellantem, causa Neapolitana - Crediti, inter Spavone, Parochum S. Erasmi, vulgo ai repraesentatum legitimum per sacerGraniti, procuratorem Vin- centium Sacconi advocatum, et Sacerdotem Philippum Savarese, parochum S. Michaelis Archangeli ad Arenavi, curatorem Angelum D'Alessandri, tem definitivam tulerunt repraesentatum per advocatum, legitimum pro- die 22 Ianuarii 1910 sequen- sententiam. Causa haec vertitur inter adm. Rev. Dnum Bonaventuram Spavone, Parochum S. Erasmi vulgo ai Graniti, Neapolitanae tatis, et adm. Rev. Dnum dioecesis ac civi- Philippum Savarese, Parochum S. Michaelis Archangeli ad Arenam, eiusdem civitatis ac dioecesis, atque pro obiecto habet obligationem impositam Paroeciae S. Michaelis Archangeli, seu ipsius Parocho, solvendi paroeciae S. Erasmi, seu eius Parocho, p o r tionem subsidii pro cultus expensis a Municipio soluti. A C T A , vol. Ii, n. 8. — 15-5-910 23 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 334 Causa agitata est in prima instantia apud R m a m Curiam Neapo¬ litanam, quae sententiam adversam P a r o c h o S. Erasmi tulit. Quum iste legitime appellationem interposuerit apud Sanctam Sedem, huic sacro Ordini, pro n o v o examine, subiicitur controversia, proposito d u b i o : « An et qua mensura subsidium a Municipio solutum paroeciae « Sancti Archangeli all'Arena, debeatur paroeciae S. Erasmi ai Graniti « in casu ». FACTUM QUOD SPECTAT. Illmus et Revmus Dnus Ioseph Carbonelli, Vicarius Generalis Emi ac Revmi Cardinalis Gulielmi Sanfelice, Archiepiscopi Neapolitani, speciali mandato, per litteras sub die 20 Decembris 1883, eiusdem Archiepiscopi munitus, atque servatis de iure servandis, quantum ex actis constat, definitivam die 18 Decembris 1884 tulit sententiam de quatuor paroeciarum, quas inter paroecia S. Michaelis Archangeli, divisione ac de ecclesia S. Erasmi vulgo al Ponte della Maddalena, seu ai Graniti, ex eadem erectione. Vi huius sententiae, novae Paroeciae S. Erasmi adsignata fuerunt loca, territorium, numerus incolarum, cura animarum, cappellaniae, pia legata, et congruus reditus, reservata Ordinario facultate omnia dubia solvendi, omnesque controversias dirimendi, quae exoriri potuissent, tum circa praedictorum legatorum onerumque Missarum adsignationem, tum circa territorii divisionem, et finium descriptionem. Quoad cultus vero expensas, quum omnibus et singulis Neapoli¬ tanae Civitatis Paroeciis Municipium Neapolis ex antiquissima consue- tudine certam summam pro eisdem cultus expensis solvere consuesceret, idcirco ipsemet Vicarius Generalis Carbonelli auctor fuit apud Municipium, ut idem subsidium novae Paroeciae tribueret. Q u o d quum facere detrectaret auctoritas tunc temporis Municipium regens, idem Vicarius Generalis, in sua sententia divisionis ac erectionis,, decrevit ut summa menstrua libellarum 105. 19 veteri Paroeciae S. Archangeli ad Arenam a Municipio pro cultus expensis dari solita, in quatuor partes divideretur, quarum unam in libellis 26. 30 paroeciae S. Erasmi noviter fundatae attribuit, ab e o d e m P a r o c h o S. Archangeli ex memoratis libellis 105. 19 sibi adsignatis subtrahendam, novaeque Paroeciae S. Erasmi singulis mensibus persolvendam. At anno 1893 Paroecia S. Erasmi et ipsa, sicut antiquae paroeciae, subsidium centum libellarum in singulos menses a Municipio Neapolis obtinuit: quare inter paroecias S. Archangeli et S. Erasmi, sicut inter caeteras eiusdem conditionis, controversia agitari coepta est, utrum obli- 335 S. Romana Rota. gatio quoad cultus expensas Paroeciae S. Archangeli per sententiam divisionis imposita adhuc sustineretur, necne. Quaestio aliquatenus composita fuit per quamdam transactionem die 27 Novembris anni 1893, coram R e v m o Provicario Generali, Canonico Aloisio Caruso initam, vi cuius summa libellarum 26. 30 de qua disputabatur, iterum in duas partes divisa fuit, quarum una tantum, in libellis 13. 15, adsignata est Paroeciae S. Erasmi. Verum quum haec conventio non fuisset, ut ceterum ex dicendis melius patebit, vera et propria transactio, neque rem definitive dire¬ misset, nam, praeter alia in ipsa conventione legitur: « che s c o p o della riunione era quello di trovare un mezzo onde conciliare la vertenza », atque « senza entrare nel merito giuridico della controversia », ideo controversia iterum exarsit post mortem adm. Rev. Ianuarii Russo, Parochi S. Erasmi, qui illam transactionem acceptaverat. Q u u m enim Parochus Sancti Archangeli solvere detrectasset n o v o Parocho adm. Rev. Bonaventurae Spavone summam libellarum 13. 15, Parochus Spavone Parochum Savarese in ius coram Tribunali Ecclesiastico R m a e Curiae Neapolitanae vocavit, suae paroeciae iura defensurus, iudicialiter postulando, ut, remissa vel posthabita supradicta conventione anni 1893, Parochus S. Archangeli sententia definitiva condemnaretur ad solvendam in perpetuum paroeciae S. Erasmi summam libell. 26. 30, per sententiam divisionis statutam. IUS QUOD ATTINET. I. Tria distinguuntur genera proventuum in decreto divisionis Paroeciae S. Archangeli et erectionis Paroeciae S. Erasmi, n e m p e : 1. ° Congrua, seu congruus redditus pro Parocho. 2. " Cappellaniae, dotes pro puellis nubilibus et alia pia legata. 3. ° Expensae cultus, scilicet subsidium quoddam a Municipio Nea¬ politano dari solitum Paroeciae S. Archangeli, cuius subsidii quarta pars per decretum supradictum tributa fuit novae Paroeciae S. Erasmi. In casu nostro agitur tantum - q u o d p r o b e est notandum - de expensis cultus, et definitive de hac subsidii portione assignata Paroeciae Sancti Erasmi. En verba decreti: « Finalmente l'assegno mensile, che il Municipio paga per spese di « culto, in L. 105. 19 alla Parrocchia di S. Arcangelo all'Arena, Noi decre« tiamo che si divida in quattro parti eguali, ciascuna di L. 26. 30 men« sili, delle quali tre parti in L. 78. 90 mensili restano alla Parrocchia « d i S. Michele Arcangelo all'Arena, ed un'altra parte in lire mensili 26. 30 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 336 « viene attribuita alla Parrocchiale Chiesa di S. Erasmo. La quale c o n « tinuerà ancora a percepire L. 34 mensili, che il Municipio sinora le « ha pagato c o m e succursale dell'antica Parrocchia di S. Michele Arcan« gelo all'Arena. Sicché il Parroco di S. Erasmo riscuoterà in ogni « mese complessivamente L. 60. 30 per spese di culto, cioè L. 34 diret« tamente dal Municipio, e L. 26. 30 dal Parroco di S. Michele Arcangelo « all'Arena ». - Porro, ut ex dictis liquet, summa quaestio, in qua tota causa vertitur, haec est: num ista partitio subsidii a Municipio concessi Paroeciae S. Archangeli, eiusdemque partis assignatio Paroeciae S. Erasmi ita facta sit in decreto divisionis ob denegationem similis subsidii novae Paroeciae a Municipali auctoritate tunc temporis factam, tamquam ob causam proximam, directam, praecipuam veluti insit ex natura rei decreto et velut substantialem, ita ut tacita conditio resolutiva.. Iam vero quamvis verba decreti in se et praecisive spectata clara sint, tamen hanc quaestionem q u o d attinet, decretum nil prorsus dicit. Alio igitur ex capite, quaestio est dirimenda. Quaesitum itaque praecipue est inter Partium procuratores num haec partitio municipalis pecuniae, per decretum peracta, censenda sit perpetua, idque quia natura, et qualitas legis est ut sit perpetua et semper vigeat; item, an talibus in adiunctis, legis interpretationis ex legislatoris mente aliunde coniectae l o c u s sit; atque ex ad verso iuxta praecepta de interpretatione legum et testamentorum potissimum investigata fuit mens legislatoris. Verum quaestio haec n o n equidem dirimenda est praecise ex principiis de natura legis, num perpetua sit necne, vel utrum investiganda potissimum semper sit ipsius legislatoris m e n s ; nam sententia, seu decretum, de quo agitur, n o n est vera et propria lex'. Neque item ex principiis de interpretatione testamentorum vel contractuum res praecise est dimetienda; nam decretum istud n o n est vere et proprie negotium quoddam iuridicum, sive testamentum sive contractus intelligatur. Quaestio igitur intimius spectanda est atque ad suos genuinos terminos redigenda. Nempe prius dignoscenda est ac determinanda vera et propria natura seu essentia praesentis sententiae seu decreti, scilicet definienda prius est ipsius forma seu figura iuridica, ut aiunt; deinde illi applicanda erunt principia sui iuris propria, si quae sint, et si haec deficiant, dispositiones quae regulant casus similes vel materias ana¬ iogas, atque ad ultimum generalia iuris principia quaerenda sunt et applicanda. Iam vero sententia ista vere et proprie est decretum in re admi- 337 S. Romana Rota. nistrativa, seu in re, quae pertinet ad ius administrationis Ecclesiae Catholicae, vel ad ius constitutionis ipsius, ut aliis, ex. gr. Wernz, magis placet {Ius. Decr., Tom. II, Tit. XIII). Quare ob eamdem rationem qua Vicarius Generalis Curiae Neapo¬ litanae hac in re non ex arbitrio, sed iuxta leges et normas ab Ecclesia latas decernere, statuere debuit, et de facto statuisse censendus est, quum secus ipsius decretum legitimum n o n esset, ita iuxta has leges et normas universales Ecclesiae decretum illud est intelligendum vel ad ipsas redigendum o m n i n o ; idque quia si, vel ipso « in dubio, o m n e factum praesumitur recte factum », id quam maxime obtinet in re nostra, ut ex dicendis patebit. Obiectum vere huius decreti est divisio Paroeciae: q u e m a d m o d u m igitur iuxta normas seu leges ab Ecclesia circa divisionem beneficiorum et paroeciarum a Vicario Generali c o n d e n d u m fuit h o c decretum, ita iuxta easdem leges illud est a iudice intelligendum et authentice inter¬ pretandum. a) Age vero iuxta veterem iurisprudentiam canonicam, divisio, et a fortiori dismembratio beneficiorum, cui continens est casus noster de vera et propria beneficii divisione, vel species quaedam erat alienationis rerum ecclesiasticarum, vel vera et propria alienatio. Iuxta Pirhing enim (Ius. Can., Lib. III, Tit. V, sect. VI, n. CCXXXI1I) divisio est: « species quaedam alienationis » et « dismembratio beneficii censetur esse quaedam alienatio perpetua » (ib., Sect. V, n. CCXXIV). Iuxta Pichler vero (Ius Can., Lib. III, Tit. V, § III, n. 29) cui consonat Reiffenstuel (Ius Can., Lib. III, Tit. XII, § II, n. 27) « dismembratio est vera alienatio rerum ecclesiasticarum ». - Non equidem hac in re silentio praetereundum est « eiusmodi canonicam iurisprudentiam ab elapso saeculo declinare paulisper incoepisse » (Mühlbauer, Thes. Resol. S. C. C. Dismembratio, pag. 1103, n. 5), atque ex quam plurimis exemplis relatis in Thesauro Resolutionum S. C. C. « iurisprudentiam antiquorum temperamentum acce¬ pisse » (ib., pag. 1230-1231), eo quod Tridentina dispositio « non considerava paroeciarum dismembrationem ut rerum ecclesiasticarum (alienationem), in qua solemnitates illae sunt ex iure servandae... sed potius praescripsit specialem formam et m o d u m , q u o facilius Ordinarii consulere possint spiritualibus p o p u l o r u m indigentiis in illis paroeciis... (ib., pag. 1114). - Attamen etsi divisio paroeciae non sit vera et propria alienatio rerum ecclesiasticarum, certe tamen ut casus huic similis vel materia analoga o m n i n o habenda est. Quare n o n omnino deficere dicendae sunt hac in re normae vel leges Ecclesiae, iuxta quas, ut docet Pirhing (Ius Can., Lib. III, Tit. V, Acta Apostolicae Sectis. - Commentarium Officiale. 338 § VI, n. CCXXVI), reditus dividendi sunt « secundum proportionem », nec « Episcopus vel alius simili iurisdictione praeditus... potest res et iura unius Ecclesiae pro suo arbitrio transferre ad aliam Ecclesiam », sed tantum « ex iuxta causa, si videlicet una Ecclesia abundet reditibus et bonis, alia vero indigeat » (Ib., Tit XIII, Sect. I, n. VI). Et ratio est: « Quia Praelati et Rectores Ecclesiarum... n o n sunt domini, sed dispen¬ satores tantum seu administratores rerum et b o n o r u m ecclesiasticorum », cap. 2, De donat. (Ib., n. II), idcirco, ut boni administratores se gerere debent iuxta leges et normas generales Ecclesiae, scilicet disponere debent de rebus ecclesiasticis ex iusta vel aequa causa, et servata proportione inter beneficia divisa. Iam vero in casu nostro nulla alia iusta vel aequa causa suberat vel subesse poterat transferendi quartam partem subsidii Municipalis ab Ecclesia S. Archangeli ad Ecclesiam Sancti Erasmi, praeterquam q u o d Ecclesia S. Archangeli quoad expensas cultus sat provisa erat per subsidium libellarum 105. 19, Ecclesia vero S. Erasmi, quae nonnisi lib. 34 a Municipio obtinebat, vere, ut verbis Pirhing utamur, q u o a d easdem cultus expensas, indigebat. Quum vero haec indigentia in casu procederet vel existeret ex denegatione auctoritatis Municipalis, de qua supra diximus, iusta vel aequa causa illius divisionis non alia fuit, vel esse potuit quam denegatio subsidii ab auctoritate Municipali tunc temporis facta. Qua causa posita, in decreto Vicarii Generalis, vi n o r m a m m et legum ecclesiasticarum, ideoque tacite inesse dicenda est conditio resolutiva, scilicet usque dum Ecclesia S. Erasmi quoad cultus expensas indigens esset, vel donec idem subsidium, sicut et aliae Paroeciae, a Municipio forte acciperet. Q u o d si fingamus Vicarium Generalem simpliciter et absolute, absque ulla iusta causa, in perpetuum et pro omni in posterum casu, etiamsi nempe Paroecia S. Erasmi idem vel fere idem subsidium obti¬ neret, ipsi tribuisse quartam partem subsidii S. Archangeli, aequum et par omnino dicendum esset eum habuisse, ut Ecclesia S. Archangeli, q u o d a m m o d o matrix novae Ecclesiae, haberet pro cultus expensis libellas 78. 90, Ecclesia vero S. Erasmi libellas 126. 36, q u o d certe non fuisset boni administratoris, qui secundum proportionem et iuxta leges Ecclesiae de bonis ecclesiasticis disponeret. Quae autem secundum leges Ecclesiae non fiunt, « nec facere, ut verbis Papiniani utamur, n o s posse credendum est » (fr. 1, pr. Big. 12, 5). b) Q u o d autem ex materia decreti ipsius et ex vi sticarum eruitur, res firmant. Nam in ipsa legum ecclesia- eiusque circumstantiae demonstrant vel ipsa transactione, vel potius conventione, inita condie 339 S. Romana Bota. 27 Novembris anni 1893 Provicarius Generalis Can. Caruso declaravit atque exposuit: « che in questi ultimi tempi, essendosi erette alcune « n u o v e parrocchie, nel decreto di erezione delle medesime, non essen« dosi potuto ottenere dal Municipio di Napoli un assegno annuo a favore « di esse, fu stabilito che la Parrocchia d ' o n d e veniva dismembrata la « nuova, dall' assegno ricevuto mensilmente dal Municipio per le spese « di culto, avesse staccata una determinata s o m m a da corrispondere al « Parroco pro tempore della n u o v a parrocchia ». Emus vero Cardinalis Prisco, hodiernus Ordinarius Neapolitanus, definitius exprimens causam rei et consecutionem in suo voto, declaravit: « E poiché il Municipio non « diede alcun assegno per le spese di culto, c o m e aveva fatto per le altre « fondazioni di Parrocchie, fu ordinato col medesimo decreto di stac« carsi dalla matrice parrocchia una porzione delle spese di culto, che « questa g o d e v a dal Municipio, a favore della filiale in L. 26 mensili ». c) Idem vero confirmatur ex testium depositionibus, quae etsi dici non possunt « declarationes ipsius legislatoris », tamen in aperto ponunt quinam fuerit finis decreti, quaenam fuerit causa directa, proxima et determinans, ob quam Vicarius Carbonelli partitionem subsidii municipalis, in casu, fecit suo decreto. Nam E x m u s Dominus Ianuarius Trama, Episcopus Lyciensis, olim in R e v m a Curia Neapolitana Fisci Patronus, testis iuratus ex officio inductus in causa, quique conventioni adstiterat tamquam Pauperum advocatus seu fiscale aggiunto, ut aiunt, haec d e p o suit: « H Cardinale Sant'elice fece del tutto per fare ottenere a queste « (nuove) Parrocchie erigende l'assegno municipale per spese di culto, « che si percepisce da tutti i parroci di Napoli; ma una lettera del Sin« daco di allora, Nicola A m o r e , che forse si conserva ancora nell'Ar« chivio della Segreteria del Vicariato, fece noto all'Emo Arcivescovo « che il Municipio, pur rispettando l'assegno alle parrocchia antiche, « non intendeva concedere assegno alle nuove. Perduta quindi ogni spe« ranza di ottenere tale assegno, Mons. Vicario Carbonelli nel decreto « di erezione delle nuove parrocchie, servendosi di un diritto conferito « agli Ordinari dal Concilio di Trento, in considerazione che le parroc« chie antiche c o n lo smembramento venivano a risparmiare lo stipen« dio d'un Coadiutore di più, dispose che l'assegno municipale pagato « alle parrocchie antiche venisse diviso a metà con le nuove ». Et quamvis testis non satis distinguat in re nostra stipendium Coadiutoris, congruam parochialem, qualitatem et numerum parochianorum, Archivia et d o m u s parochiales, - quae tamen in casu praesenti probe distinguenda sunt - ab expensis cultus, de quibus tantum agitur, quamvis item non sileat ipsum fuisse tunc temporis « personalmente, facendo astrazione 340 Acta Apostolicae Sedis,. - Commentarium Officiale. « dalla questione di diritto, internamente favorevole ai Parroci « delle nuove Parrocchie in base alia questione di fatto » aperte, declarat: « Io però ritengo da tutto l'insieme della questione, che se le « nuove Parrocchie all'epoca della erezione avessero ottenuto V assegno « Municipale, giammai Mons. Carbonelli avrebbe ad esse attribuito la « metà dell'assegno delle Parrocchie antiche ». Quidquid autem sentiendum sit in re praesenti de vi huius interpretationis mentis seu voluntatis Vicarii Carbonelli, certo certius manifeste patet hanc unam fuisse causam huius partitionis subsidii municipalis, nempe denegationem auctoritatis tunc temporis Municipium regentis. Item Parochus Iannelli, iuramento praestito, haec deposuit: « M o n s . Carbonelli mi rispose: " Caro « Parroco, non ve ne affliggete, perchè questa porzione di assegno, « che darete al Parroco di Sant'Anna è temporanea e transitoria. Un « altro sindaco, od un'altra Amministrazione municipale in appresso, « consentirà a dare anche al Parroco di S. Anna il proprio assegno per « le spese di culto; ed in tal maniera non lo pagherete più voi „. Questa « ultima parte almeno l'argomentai io dalle sue parole ». Iamvero ut praetermittamus quaestionem num haec ultima verba explicite et reipsa protulerit Vicarius Generalis, clara et explicita sunt ea, quae Parochus Iannelli ipsum inducit dicentem: « Questa porzione di assegno, che « darete al Parroco di S. Anna, è temporanea e transitoria ». Nec omnis vis adimitur huic depositioni ex eo q u o d observatum fuerit ex adversa parte testem istum in re q u o d a m m o d o 'sua testimonium fecisse; nam ipse Parochus est, testis iuratus est, causa supra quam deposuit, non est vere et proprie causa suipsius, sed continens tantum, ceterumque ipsius depositio ab aliorum depositione apprime coadiuvatur. Quinimmo Parochus Corbi haec q u o d a m m o d o contra se, nam est parochus Ecclesiae filialis, iuramento praestito deposuit: « In seguito all'ufficio, col « quale il Municipio di Napoli sotto il sindaco A m o r e rifiutò di dare « un assegno mensile alle parrocchie, che si dovevano erigere nuove, il « Vicario di quel tempo (1884) Mons. Carbonelli, ordinò che il Parroco « di Tutti i Santi, dalla cui parrocchia si smembrava quella di S. Anna « al Trivio, avesse date dalle spese di culto che egli riceveva dal Muni« cipio, L. 32, in ogni mese a me, che ero il primo parroco di S. Anna. « Non essendo nel decreto di erezione delle nuove Parrocchie accenno « alcuno in riguardo al tempo, pel quale avrebbe dovuto durare questo « pagamento mensile da farsi dal Parroco di Tutti i Santi, ritengo che « tale pagamento fosse precario e transitorio, cioè avrebbe dovuto durare « fino a che la Parrocchia non avesse ottenuto dal Municipio l'assegno « per le spese di culto ». Et inferius: « In quell'occasione (scilicet - o c c a - S. Romana Rota. 341 « sione controversiae exortae ob subsidium novis Parochis concessum) « parlandone c o l Vicario dell'epoca, Mons. Carbonelli, questi si mostrò « addolorato della interpretazione data al detto decreto dai Parroci nuovi, « i quali pretendevano di continuare a percepire dagli antichi l'assegno « stabilito nel decreto curiale di erezione; perchè riteneva che non ave« vano più il diritto dal momento che essi avrebbero ottenuto le spese « di culto dal Municipio ». Neque vero rationabiliter dubitari potest q u o d hac definita in re testis memoria vacillaverit, nam, praeter cetera, de vexata quaestione agebatur, quae ipsum q u o d a m m o d o tangebat. rum ne in illa quidem inani re, Cete- in qua inducitur memoria vacillasse « no u fui chiamato » (ut nempe conventioni interesset) contra rei veritatem vel saltem aequivoce affirmatur ipsum conventui in Curia habito interfuisse, nam constat ex depositione Episcopi Trama, Parochi Iannelli et ex ipso documento conventionis ipsum a conventu et a conventione ineunda se recepisse. Item Parochus Franciscus P o p o l o testis et ipse q u o d a m m o d o contra se, haec sub iuramento deposuit: « Mons. Carbo- « nelli trovò che malamente si era regolato il Parroco dei Sette Dolori « sospendendo il pagamento di sua privata iniziativa, senza essere auto« rizzato dall'Autorità Diocesana; ma d'altra parte soggiunse che io non « aveva il diritto ad insistere avendo ottenuto per altra via V assegno « municipale ». - Neque opponatur ex his testium depositionibus causam partitionis subsidii in casu nempe denegationem Municipii esse tantum simplex motivum, quod in consideratione iuris n o n cadit, iuxta doctrinam quoad ius romanum enunciatali! a Ferrini, Pandette n. 123: « I negozii, la « cui tipica struttura è determinata esclusivamente o particolarmente « dal contenuto, si dicono dai moderni causali; ciò che costituisce il tipo « forma il motivo prossimo, la causa diretta per cui le parti addivengono « al negozio m e d e s i m o . . . Dalla " causa „ così intesa si distinguono i « semplici motivi, che s o n o le rappresentazioni intellettuali generanti la « serie degli atti volitivi, che mettono capo alla causa strettamente deter« m i n a t a . . . Tali motivi, che non s o n o capaci come la causa di una rap« presentazione obbiettiva e tipica, non sogliono venire in considerazione « per d i r i t t o . . . ». Item Bonfante, Ist. Diritt. Rom., § 27; et perbelle Pacchioni, Cors. Diritt. Rom., Vol. II, p. 146 etc. Nam primo quidem decretum, de q u o agitur, n o n est negocium iuridicum stricte sumptum, sed decretum administrativum, dein vero ex ipsis depositionibus et ex substrata materia evidenter patet denegatum subsidium Municipale novae Paroeciae in casu fuisse veram causam directam, proximam et velut essentialem ipsius decreti, seu partitionis municipalis subsidii in casu. Iam vero, ut docet Barbosa in axiom. 40, 342 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. n. 4, « haec est regula generalis in legibus, contractibus et aliis dispositionibus, ut, cessante causa, super qua fundatur dispositio, cesset et ipsa dispositio; Dyn. cons. 6, ex testamento Domini, n. 2, vers., praeterea, ubi q u o d in pacto, cessante causa finali, cessat effectus; Angel. consti. 346, Titius, ubi ampliat in omni dispositione sive legali, sive testamentaria, sive inter vivos, quia dispositio a causa regolatur, restringatur et amplia¬ tur; Angel., Consti. 86, Hereditas materna, in fin... ». Et num. 18 pro¬ sequitur: « Sive causa respiciat privatam sive publicam utilitatem, quia si ea cessat, cessare debet effectus et dispositio; ex Ioanne de Imola, consil. 87 vers., praeterea secundo Card. Tusch. d. conci. 202, n. 42 ». Concludendum igitur tum a) ex natura ac materia decreti in casu, et ex vi legum ecclesiasticarum hanc circa rem; tum b) ex re ipsa et ex rei circumstantiis; tum c) ex testium depositionibus defectum subsidii municipalis pro cultus expensis Ecclesiae S, Erasmi, sive eius denegationem ex parte auctoritatis Municipium tunc temporis regentis, fuisse causam directam et velut conditionem resolutivam tacitam partitionis subsidii municipalis Ecclesiae S. Archangeli, eiusque portionis assignatae Ecclesiae S. Erasmi. Quare cessante causa defectus municipalis subsidii in Ecclesia S. Erasmi, et verificata conditione concessionis ipsius ex parte Municipii, cessasse o m n i n o dicendum partitionem et assignationem statutam per decretum Curiae Neapolitanae. II. Q u o a d argumenta vero aliata in favorem Paroeciae S. Erasmi, en breviter expedienda sunt; nam ad rem nostram apprime non faciunt. Primo quidem assignationem in favorem Ecclesiae S. Erasmi perpetuam esse deducitur tum ex eo q u o d clare et sine ulla temporis defi¬ nitione facta fuit, tum ex iuris principiis. At verba decreti sunt quidem clara in se, praecisive spectata et velut in abstracto; sed in concreto seu ad casum> et ad controversiam, in qua causa tota vertitur, nil dicunt, ut iam notatum est. Item temporis definitio n o n adest quidem in verbis abstracte spectatis, sed inest decreto ipsi tacite tum ex materia decreti, scilicet cultus expensis, tum ex circumstantiis, tum praecipue ex ratione motiva, ob quam haec assignatio facta fuit, ut iam supra demonstra¬ vimus. Iuris autem principium « natura et qualitas legis est ut perpetua sit et semper vigeat » non recte applicatur. Nam haec perpetuitas obtinet in lege proprie dicta, quatenus est « ordinatio rationis ad b o n u m c o m mune ab eo qui curam habet communitatis promulgata » ( D . Thom., 1, 2, 90. 4) et hoc sensu definitur: « Iussum legitimi Principis propter bonum subditorum, c o m m u n e , perpetuum sufficienter promulgatum » (D'An- S. Romana Rota. 343 nibale, Summ. Theol. Mor., I, 160); sed haec perpetuitas h o c potissimum significat, quod lex n o n cessat resoluto iure eam ferentis, et subditos tenet sive praesentes sive futuras (Ib. 161, not. 15; Suarez, De leg., lib. 1, c. 70, n. 7), minime vero q u o d perduret etiamsi ex. gr. finis legis adaequate cesset. Ad rem Reiff., Ius Can., lib. I, tit. I, § 2, n. 34: « Coeterum ista perpetuitas legis, eiusque obligationis non accipitur pro aeternitate n o n habente principium nec finem (alioquin nulla daretur lex positiva), sed accipitur pro duratione indefinita, quatenus lex proprie dicta debet ferri non pro uno dumtaxat die, vel anno, aut s o l u m m o d o ad vitam legi¬ slatoris, sed in perpetuum. Intellige, quantum est ex primaeva intentione legislatoris, quamvis postmodum, iustis de causis... ». At, q u e m a d m o d u m iam adnotavimus, in casu nostro non agitur de lege proprie dicta, sed de decreto particulari. Quod si omnis lex fertur « rebus ipsis dictantibus et necessitate exigente », id quam maxime obtinet in decreto nostro; nam res dictantes et necessitas exigens, seu indigentia Paroeciae S. Erasmi et defectus Municipalis subsidii erant quid temporaneum et mutationibus prorsus o b n o x i u m . Item non bene quadrant in rem nostram illa iuris principia « lex generaliter loquens generaliter debet intelligi » et « ubi lex non distinguit neque nos distinguere debemus ». Ad rem enim Pirhing (Ius Can., lib. I, tit. I, sect. III, § 1, n. CIV): « lex universalis et generalis sive generatim et indefinite loquens etiam generaliter et uni¬ versaliter est intelligenda, ita ut locum habeat in omnibus, quae sub tali genere in propria verborum significatione continentur; v. gr. lex loquens de filiis etiam filias comprehendit, ubi enim lex non distinguit nec n o s distinguere debemus, Suarez, I. 6, de legib., c. 2, n. 3 et 4, nisi lex generalis per specialem priorem vel posteriorem limitetur sive in ea aliquis casus excipiatur, gl. in I. de pretio 8, v. pretium ff. de publiciana in rem actione ». Iamvero cum decretum nostrum respexerit casum defectus Municipalis subsidii pro expensis cultus, profecto n o n potest intelligi et l o c u m habere in casu, in q u o h o c Municipale subsidium concessum sit. Quare ad s u m m u m hic potius obtineret regula illa iuris (LXXXI in sext. ), iuxta quam: « In generali concessione non veniunt ea quae quis non esset verisimiliter in specie concessurus » Reiff., ib. n. 3. - Neque iterum apte afferuntur verba illa decreti nostri: « quam divisionem (i. e. paroeciae), dismembrationem (i. e. redituum) et novae paroeciae erectionem semper in posterum observandam volumus ». Quam circa rem docet Pirhing (Ius Can., lib. III, tit. V, sect. VI, § V, n. CCXXII): « Discrimen esse inter Beneficii dismembrationem seu diminutionem, et inter Beneficii divisionem seu sectionem; dismembratio, seu diminutio Beneficii tunc fieri dicitur, quando unitas Beneficii non tollitur, sed pars bonorum vel fructuum 344 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sive redituum Beneficii ab eo separatur et aufertur, v. g. si in Ecclesia aliqua sint duae Cappellaniae collativae, quarum una abundantes reditus habeat, altera vero tenues, ex illa pars redituum dematur atque huic applicetur; vel si pars aliqua ex fructibus abundantibus ad Fabricam Ecclesiae deputetur, tunc dicitur fieri dismembratio... At vero divisio seu sectio Beneficii dicitur quando ex uno fiunt duo vel plura beneficia, et si ex una Ecclesia parochiali fiunt duae... ita, ut, divisis fructibus d u o in posterum Parochi... instituantur... ». Itaque v o x dismembratio in Decreto nostro debet intelligi minus proprie de divisione ipsa Paroeciae S. Archangeli seu novae Paroeciae S. Erasmi erectione, non vero definite de assi¬ gnatione portionis subsidii Municipalis. Aliud argumentum desumitur in favorem Ecclesiae S. Erasmi ex eo q u o d decreti interpretationi ex legislatoris mente aliunde coniectae locus n o n sit, quia « in claris nulla interpretatio est facienda ». Verum primo quidem observandum est in themate non esse quaestionem de interpretatione decreti, sed potius de cessatione eius quoad vim obligandi, relate ad solutionem factae assignationis libellarum men¬ struarum 26-30 praestandam a Parocho Matricis Ecclesiae S. Archan- geli in favorem noviter erectae paroeciae S. Erasmi. In iure enim vul¬ gatum est principium q u o d , cessante causa motiva et fine legis, cesset et ipsa lex. In casu autem cessavit et quidem adaequate finis legis; nam causa motiva fuit denegatio subsidii municipalis novae Ecclesiae, finis vero ut praecise occurreretur huic denegationi et consequenti indigen¬ tiae Ecclesiae S. Erasmi quoad cultus expensas. Neque o p p o n i potest legis finem cessasse in casu particulari tantum; nam lex praesens seu, melius, decretum, de quo agitur, latum definite fuit pro casu particulari. Per concessum vero subsidium a Municipio an. 1903 libellarum men¬ struarum 100 favore paroeciae S. Archangeli res incidit in casum, a q u o incipere n o n potuisset: quinimo casus prorsus diversus et oppositus factus est. - At et si interpretationi legis inhaerere velimus, in primis notandum est fieri petitionem principi! quando affirmatur in claris nullam interpretationem esse faciendam. Nam, ut minimum dicamus, num lex in concreto, seu res ipsa clara sit an non, est id q u o d quaeritur. Dein vero legem seu decretum in concreto, scilicet assignationem portionis subsidii factamne fuisse pro omnibus casibus, rebus etiam in o p p o s i t u m mutatis, an non, id n o n m o d o claram n o n est, sed i m m o claram et manifestum est contrarium, ut ex dictis liquet, et transactio seu conventio inita anno 1903, vel ipsa, demonstrat. Nam quamvis haec conventio dici n o n possit, nec sit proprie et stricte transactio « prout Transactio vi nominis idem importat ac Transitum sive recessum ab actione » (Reiff., 345 S. Romana Rota. Ius Can., lib. I, tit. XXXVI, § 1, n. 2), sed in casu v o x transactio acci piemia sit « large et improprie... pro omni actu, quo ab obligatione rece¬ ditur et negocium aliquod inter quosdam componitur, sive id fiat liti s c o m p o n e n d a e causa, sive n o n » (Reiff., ib., Pirhing, Ius Can., lib. I, tit. XXXV, § 1, n. 2), tamen, analogice saltem, valet et in re nostra illud iuris principium ex leg. 1 ff. h. tit. De transact.: « Qui transigit, quasi de re dubia et lite incerta transigit ». Ad rem Santi (Prael. Iur. Can., lib. 1, tit. XXXVI, n. 1): « Transactio est decisio rei dubiae. Haec verba duplicem vim habent: 1. ° nempe posse transigi in re dubia nondum incoepto iudicio', dum scilicet timor est actualis litis futurae; 2. ° obiectum transactionis dubium aliquod offerre debere... ». Et Reiff, ib., § II, n. 18: « Certum nihilo minus est, q u o d generaliter transactio fieri non possit, nisi super re dubia, de qua timetur Iis movenda... ». Q u o d ex circumstantiis transactionis seu compositionis ipsius adhuc confirmatur. Quidquid enim dicendum sit de privata tunc temporis agendi ratione R e v m i Carbonelli, - non enim hic quaeritur et investigatur voluntas in mente Revmi Carbonelli retenta, quae ceteroquin « n i l operatur aut mutat » (Ex I. 62, § Locator horrei, 5, Locati, ibiqu. Bartol. Sancii., M. I, 18, 2), sed ipsius legislatoris intentio quae « partim ex subiecta materia partim ex aliis circumstantiis desumatur oportet » (Arg. ex Reiff., Ius Can., lib. I, tit. II, § IX, n. 205 et Pirhing, Ius Can. lib. I, tit. II, sect. III, § I, n. CIV), - certum o m n i n o est tum partes in transactione ineunda, tum Curiam Neapolitanam eidem adsistendo facto et reipsa, existimasse et duxisse rem esse, minimum, obscuram, nam, si « in manifestis non ae « est opus interpretatione, sed executione » (D. T h o m . , 2. 2 120. 1. um ad 3 ), tanto minus opus est transactione. Quae cum ita se habeant, profecto verba decreti in casu intentioni legislatoris debent deservire. Ad rem Pirhing (Ius Can. Lib. I, Tit. II, Sect. III, § I). « Prima (regula) est in interpretatione legum non tam verba spectanda sunt, quam mens et voluntas seu intentio legislatoris, quae est veluti anima legis, a qua haec o m n e m vim obligandi habet, 1. scire. 17 ff. de legib. 1. n o n dubium, 5 c. eadem reg. ult. in 6, c. in his. 15, i b i : cum non intentio verbis, sed verba intentioni debeant deservire, de verb. signific. c. humana, 11 causa 22 qu. 5. Suarez (I. 6 de legib. cap. 1) n. 12. Colligitur autem ea mens et voluntas tum ex materia legis, tum ex circumstantiis, praecipue vero ex fine et causa sive ratione motiva, ob quam lex fertur, Layman. I. I, Tract. 4, c. 18, n. 4»: q u o d quidem per singulas partes supra n. I factum est. Et D'Annibale, Summ. Th. Mor. I, 184 « lex est q u o d legislator voluit » et « si a recta ratione alienum videatur metiri voluntatem legislatoris ex verbis, non oportet ius Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 346 calumniari et verba captare, sed, quae mens legislatoris fuerit, animad¬ vertere (185 ib. ). In casu autem metiri voluntatem ex verbis n o n tantum esset alienum a ratione, sed ab ipsis normis ecclesiasticis seu iuris c o m munis, ideoque revera esset calumniari decretum. Neque iterum apte applica tur casui nostro: « legislator q u o d voluit expressit, q u o d noluit tacuit » et « casus omissus habetur pro omisso », nam, ne eadem repetamus, id sufficit animadvertere q u o d « neque leges (neque canones et decreta) ita scribi possunt ut o m n e s casus qui quandoque inciderint comprehendantur ». (LL. 10, 12, Tit. III. De Legibus; S. Thom. 1, 2™ 96, 6). Multo minus quid probant argumenta ex absurdis aliata in favorem Ecclesiae S. Erasmi. Si talia darentur (nempe si pro mutata rerum conditione, ex Episcopi coniecta mente pateret aditus novae partitioni faciendae quoad reditus ad parochum filialis Ecclesiae sustentandum, quoad dotem filialis Ecclesiae, quoad legata) an ulla, obiicitur, esset firma paroeciae constitutio? — Verum haec ad rem nostram nil refe- runt. Nam in praesenti causa non agitur de congrua, de legatis nec de assignatione territorii, locorum, numeri incolarum, curae animarum, cap¬ pellaniarum, coeterisque huiusmodi, sed definite tantum agitur de illo menstruo subsidio pro expensis cultus a Municipio soluto Ecclesiae S. Archangeli. Ratio differentiae ex dictis patet, magisque elucescit si consideretur Vicarium Generalem Carbonelli suo decreto minime tri¬ buisse nec ceterum tribuere potuisse ius ad portionem subsidii Municipalis (nam q u o m o d o consistit h o c ius, si pendet a concessione Auctoritatis municipalis?), sed tantum tribuisse portionem subsidii, q u o d pro quolibet mense Municipium solvebat Ecclesiae S. Archangeli. Iamvero h o c subsidium seu pensionem pro rerum h o m i n u m q u e adiunctis muta¬ tioni o b n o x i u m esse, et etiam cessare posse id adversarius ipse insi- nuare videtur ex pensione novis paroeciis assignanda, quae ut obtine¬ retur satis fuisset, ait, victoriam a nostris reportari in comitiis. Item opponitur Parochum S. Erasmi insudavisse et alsisse ut subsidium a Municipio obtineret, atque ex ipsius labore ingenti sane et assiduo praemium habuisse Parochum S. Archangeli. Verum Parochus S. Archangeli n o n praemium tulit, sed id tantum obtinuit, ut sibi totum, q u o d suum erat, retineret et cessaret ab onere sibi imposito, et a quasi q u o dam suo damno. III. Postremo non omnino silendum esse censemus in hac causa de ratione aequitatis, quam, ut ait clarus iurisconsultus neapolitanus, Card. Tuschius (Concl. 312, n. 4, 34) iudex semper prae oculis habere debet tamquam lapidem angularem: « In omnibus causis, ad rem docet 347 S. Romana Rota. Reiff. (Ius. Can. Lib. I, Tit. II, § -XVI, n. 415) potior debet esse ratio aequitatis, quam stricti iuris: desumitur haec regula ex 1. Placuit c. de Iudiciis, ibi: Placuit in omnibus rebus praecipuam tatisque scriptae, quam stricti iuris rationem: Iur. ibi: « In omnibus quidem, esse iustitiae aequL¬ Et 1. In omnibus ff. de R e g . maxime tamen in iure, aequitas spedando, est ». Et 1. Q u o d si Ephesi § Interdum, ff. De eo, q u o d certo l o c o etc. ibi: « In summa aequitatem ante oculus habere debet iudex ». Qui textus quo- tidie allegatur ad h o c , q u o d iudex debeat habere aequitatem ante o c u l o s : et idem habetur in cap. Ex parte 13 de iuxta iuris aequitatem procedere. semper opinio magis aequa Offic. Deleg., i b i : Et in causa¬ Unde ubi attendi debet... sunt diversae opiniones, Iamvero aequum n o n est q u o d Ecclesia matrix ex eodem cespite et ob eamdem rationem minus accipiat quam filiana, adhuc ferat aequum diminutionem est ut Ecclesia matrix proprii subsidii, postquam omnino non Ecclesia filiana idem vel fere idem subsidium obtinuit. Quibus omnibus, spectis ac mature tum quod factum, tum q u o d ius spectat, per¬ perpensis: Christi nomine invocato, solumque Deum prae oculis habentes, N o s infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes, ad propositum dubium definitive r e s p o n d e m u s : Negative ad utramque partem, statuentes praeterea expensas esse compensandas inter partes. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tri- bunalium, ad quos spectat, ut executioni mandent hanc sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de Reform. mediis executivis Concilii Tridentini, iis adhibitis et coercitivis, quae magis efficacia et opportuna p r o rerum adiunctis extitura sint, R o m a e , die 22 Ianuarii 1910. Ioannes Prior. L. £g S. Aloysius Sincero, Ponens. Ioseph Mori. Sac. Tancredes Tani, Notarius. 348 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. II. PARISIEN. NULLITATIS Regnante MATRIMONII feliciter Pio septimo, die 26 februarii PP. ALEXANDR1-BAL. Pontificatus Matrimonii - Auditores de instante pro adversus repraesentatum tum, Georgium Bai contumacem, interveniente ex anno per Curiae Parisiensis, Procuratorem officio, in causa Parisiensi appellatione Defensore Vinculi Pa- xandri, Vinculi Defensore sententiam Turno, risiensi et Dominationis suae anno 1910, BR. PP. DD. Seraphinus Many, Fran- ciscus Heiner et Ioannes Prior, - Nullitatis X, - sequentem inter Nazarenum Catharinam Ferrata, Ale- Advoca- et disceptante in causa definitivam tulerunt sententiam. Die 30 Martii 1875 Catharina Alexandri et Georgius Bal in Ecclesia parochiali dicta « S . H o n o r e d ' E y l a u » , Parisiis, matrimonium xerunt; contra- dicebatur autem Catharinam n o n libere in matrimonium con¬ sensisse, sed sub influxu matris. Revera matrimonium tristes exitus habuit. Brevi coniuges ab invicem de facto discesserunt, et anno 1883, sic dictum divortium civile petitum et pronunciatum fuit. A n n o autem 1908, Catharina Alexandri matrimonium coram Curia Archiepiscopali Parisiensi impugnavit uti nullum ex capite vis et metus, et senten- tiam suae libertati faventem obtinuit. A qua sententia cum Vinculi Defensor Parisiensis ad H. S. O. appellaverit, h i c , ad instantiam Catharinae Alexandri, absente altera parte contumaci, sacra autem matrimonii iura tuente Defensore Vinculi, concordatum est dubium, ut sequitur: « An constet de nullitate matrimonii in casu ». Cui dubio R R . PP. D D . Auditores respondendum censuerunt: « Affirmative ». In iure, celebre extat in Corpore Iuris Caput Cum locum, 14, De Sponsalibus, in quo haec dicuntur: « Cum l o c u m n o n habeat consensus, ubi metus vel coactio int « cuiusque requiritur, coactionis materia repellatur. Matrimonium autem « solo consensu contrahitur; et ubi de ipso quaeritur, plena debet secu« ritate ille gaudere, cuius est animus indagandus, ne per timorem dicat « sibi piacere q u o d odit, et sequatur exitus, qui de invitis solet nuptiis « provenire ». Similia leguntur in cap. Veniens, 15, cod. tit.: « Manda- « mus quatenus, si inveneris q u o d primam post fidem praestitam cogno« verit, ipsum cum ea facias remanere; alioquin secundae (nisi metu -« coactus qui posset in virum constantem cadere eam desponsaverit) &. Romana Rota. 349" « adhaerere facias ut uxori ». Quae l o c a Doctores interpretantes dicunt, saltem de iure ecclesiastico, metum esse impedimentum dirimens matrim o n i u m , si sit gravis, etiam tantum relative, iniustus, et in ordine ad extorquendum consensum matrimonialem i n c u s s u s ; etiam ad metum reverentialem, id est, ad metum q u o d extendunt q u o reformidamus indignationem eius, in cuius potestate constituti s u m u s , m o d o tamen accedat aliquid aliud, v. g,, preces importunae et instantissimae, iurgia, vexationes e t c , ita ut metus sit revera gravis. Quo in sensu, saepius S. Congregatio Concilii matrimonium nulliter contractum fuisse declaravit. In facto, omnia haec quo agitur concurrunt: elementa in celebratione matrimonii de q u o d facile demonstratur, habita prae oculis Instructione Congregationis S. Officii, feria IV, die. 20 iunii 1883: « C o n « siderandum est, utrum qui de illata vi metuve accusantur, patria « potestate et auctoritate pollerent, an qui vim metumve passi sunt, « nullatenus iisdem subiecti fuerint; quae ratio vis inferendae, magnane « ex matrimonio propriae domui utilitas aut decus o b v e n t u r u m ; quae « indoles inferendum, quae conditio, qui m o r e s ; qua ratione familiam « regere consueverint; utrum ad iracundiam et violentiam ita essent « proclives, ut facile q u o d minabantur perficerent, et animo ita essent « duro atque obstinato, ut a nemine sibi contradici aut consiliis suis « impedimenta obiici paterentur Ratio habenda erit primum sexus « personae, quae violentiam passa dicitur; facilius enim animus puellae « c o m m o v e t u r quam v i r i ; deinde aetatis, educationis, indolis, utrum « nempe mitis ac timida fuerit, an fortis et constans; qua ratione in « familia vivere consueverit, utrum sub custodia et vigilantia parentum, « ita ut ab eorum imperio semper et in omnibus penderet ». Ex una parte, Domina Alexandri, mater puellae, omnino et a b s o lute matrimonium illud v o l e b a t ; propter enim prodigalitatem viri, qui minister erat in R o m a n i a , propter ingentes sumptus quibus uterque coniux indulgebat, et varias alias causas, fortunae domus non tantum periclitabantur, sed etiam quasi iam in totum deperditae erant. Huic autem ruinae praesto erat certum remedium, nempe matrimonium filiae cum Georgio Bal, iuvene ditissimo, qui non tantum statum puellae erigerei in melius, sed etiam toti familiae, et praesertim matri, large sub¬ veniret. Unde tanto fortius mulier ambitiosa matrimonium illud cupiebat, quanto vehementius timebat, ne ruina d o m u s publice innotesceret, et ipsa, e statu deiecta, in R o m a n i a m aut Moldaviam regredi cogeretur. Ex altera parte, Catharina Alexandri, puella octodecim annos nata, mitis, timida, n o n minus absolute matrimonium illud abhorrebat, tum A C T A , vol. I I , n. 8. - 15-5-910. 24 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 350 quia ab alio amore, et quidem a pluribus annis, praeoccupata erat, nempe in iuvenem concivem suum, Alexandrum Stériadi, c u m quo etiam se desponsatam putabat, tum quia Georgius Bai, tunc praesertim temporis, indecora et turpi facie erat, q u o fiebat ut eius aspectus puellae, imo omnibus, ut dicunt testes, fastidium generaret. H a n c igitur renitentis puellae voluntatem frangere et illam ad sua vota adducere o m n i n o sibi proposuit mater; erat enim, qualem eam indu¬ cunt o m n e s testes, imperiosa mulier, quae, fere semper absente viro, o m n e m in d o m o auctoritatem, maternam et paternam exercebat (sunt verba Catharinae Alexandri in sua depositione), nec quemquam sibi n o n plene subiectum ferre poterat. Unde ad propositum finem attingendum, nihil intentatum reliquit; prius enim amovit Alexandrum Stériadi, filiae sponsum, cui, ut in R o m a n i a m rediret ad parandam sibi fortunam, per¬ suasit; deinde Georgium Bal accersivit et in d o m u m introduxit; cum autem ab ipsis primis initiis, filiam suam his nuptiis reluctantem reperisset, huius voluntatis flectendae media excogitavit et adhibuit; proposuit enim puellae miserandum familiae statum, proximam ruinam, imminentem e statu deiectionem, regressum in R o m a n i a m ; unicum autem remedium, nimirum nuptias cum Georgio B a l ; quae ratiocinia cum in irritum abi¬ rent, alia media excogitavit; hinc frequentes obiurgationes, graves reprehensiones, continua iurgia. Nec tamen flectebatur puella; unde quoties in conspectum Georgii adducebatur, austera semper et frigida remanebat; n o n audebat quidem intimos animi sensus, a Georgio alienos et aversos, exterius verbis aut gestibus pandere, quia mater vigilantissima n u m q u a m eam cum Georgio solam relinquebat; perstabat. sed, Q u o d etiam q u o d solum in eius potestate erat, frigida animadvertit Georgius, ut ipse coram Iudice testatus est. Hinc, post illos congressus, mater filiam carpebat, obiurgabat et etiam verberabat; q u o d testes omnes, quasi rem in familia notissimam, referunt; nec deest testis oculatus, nempe Ioannes Duca, qui filiam c o r a m se a matre verberatam refert. « Il y avait des discussions conti« nuelles, des p l e u r s ; la mère a donne une gifle en ma présence à sa « fille. Sans doute, toutes ces discussions n'étaient provoquées que par « cette histoire du mariage ». Et eo magis patiebatur puella, q u o d neminem haberet ad quem recurrere p o s s e t ; pater enim eius erat in R o m a nia, et ceteroquin eadem consilia fovebat, quae mater e i u s ; soror eius natu maior longe aberat, nimirum in civitate Valenciennes; soror eius minor adhuc puellula erat, nec ei ullo m o d o o p e m ferre poterat. Et haec repugnantia perduravit usque ad matrimonium; h o c dicunt & Romana Rota. 351 passim testes, v. g. " Sacerdos Vigneron, Domina Oettinger; ceterum h o c erat quasi factum n o t o r i u m ; die enim matrimonii, ut referunt testes, puella videbatur quasi victima ad sacrificium d u c t a ; hanc esse tristem etiam sponsus Georgius animadvertit; qua tristitia pius minusve omnes circumstantes afficiebantur; unde dicebat quaedam famula domus, has n o n esse nuptias, sed potius officium funebre: « On se serait cru à un « enterrement ». Verum est puellam coram sacerdote consensum matrimonialem expressisse, ut ipsa fatetur; sed hunc consensum n o n edidit, nisi quia, in h o c extremo m o m e n t o constituta, non habebat amplius quo se verteret; expressit quidem consensum, sed sub influxu illius metus illiusque moralis coactionis, qua per plures menses oppressam se sen¬ serat. Unde etiam Georgius Stériadi, frater Alexandri, prioris Catharinae sponsi, ad matrem, D o m i n a m Alexandri, epistolam gravibus increpatio¬ nibus et obiurgationibus plenam scripsit, ut illi fidem erga fratrem violatam exprobraret; q u o d ipse sic testatur: « J'insiste sur le fait, qùe ce « mariage avec M. Bal a été fait contre le gre de la jeune fille, par suite « de la pression de la mère. J'en ai été à ce point touché et révolté « que j ' a i écrit à cette epoque une lettre violente à la mère, lettre regret« table sans doute, mais excusable à cause du chagrin qu'éprouvait « m o n frère de ce manque de parole ». Q u o d etiam supponit notissimum in familia fuisse praefatum matrimonium n o n libere, sed coacte, a puella contractum fuisse. H o c pariter, vix contracto matrimonio, luctuose simul et manifeste rei monstravit eventus. Animi enim aversio, quam Catharina concepe¬ rat erga sponsum suum, non solum non deminuta est, sed etiam tanto magis crevit, quanto melius n o v a u x o r intellexit quid esset matrimon i u m ; unde, ut ambo coniuges testantur, Catharina a reddendo debito coniugali abhorrebat, n o n propter conscientiam (putabat enim se legitime nuptam esse), sed propter fastidium et repugnantiam erga virum, quam superare non poterat. Inde, ut passim referunt testes, increpa¬ tiones, obiurgationes, gravia iurgia, verbera aliaque huius generis, ita ut, etiam decurrente primo nuptiarum anno, vir voluerit instituere separationem ab u x o r e ; a quo hac tantum ratione deterritus fuit, q u o d inde omnium admirationem et scandalum timuerit, ut ipse refert. Quae tamen separatio, crescente in dies discordia inter c o n i u g e s , post decem circiter et octo m e n s e s , de facto instituta est; et tandem sic dictum divor¬ tium civile petitum et pronunciatum. Et haec omnia ex actis et allegatis bene probata remanent. Verum quidem est plerosque testes esse tantum ex auditu; sed haec animadvertenda: Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 352 1. ° C u m , propter causam infra afferendam, accusatio matrimonii nonnisi post triginta tres annos a tempore celebrati matrimonii pro- posita fuerit, mirum non est, in tam l o n g o temporis intervallo, multos testes oculatos mortuos esse; sic mortui sunt pater et mater actricis, ambae eius sorores, maritus sororis maioris, filius huius sororis seu nepos actricis, prior sponsus actricis, scilicet Alexander Stériadi; sic etiam mortuae sunt hae duae famulae, quae quinquaginta annos dege¬ rant in d o m o Alexandri et quasi de familia erant; %° Licet plerique testes qui in causa deposuerunt, sint tantum de auditu, plenam tamen fidem merentur, tum quia agitur de re, quae in familia notissima erat (quod etiam notat testis Carolina Bouvard), cum Domina Alexandri, mater puellae, etiam praesentibus cognatis aut amicis filiam increparet et verberaret, tum quia plerique hi testes omnia praedicta facta audierunt vel ab ipsa actrice, aut eius matre, vel a testibus oculatis, praesertim a duabus illis famulis, quae tot annos in familia degerant; quae quidem facta audierunt tempore n o n s u s p e c t o , scilicet toto tempore q u o d intercessit a die celebrati matrimonii usque ad annum 1907, q u o primum Catharina Alexandri dubitare coepit de valore sui matrimonii; 3. ° Nec tamen desunt testes oculati, nimirum testis Ioannes Duca, qui propriis oculis vidit puellam a matre coram se verberatam; et inter testes oculares iure meritoque referri potest Domina vidua Oettinger, mulier sexaginta quinque fatis famulis et annos nata, quae filia erat unius ex prae- continuam cum familia Alexandri necessitudinem fovebat. Nec dicatur actricem Catharinam Alexandri suspicionem incurrere malae fidei, c u m tot annis distulerit matrimonii accusationem. Ratio enim, cur ita distulerit, est in p r o m p t u : ignoravit enim matrimonii sui nullitatem usque ad annum circiter 1907, q u o , c u m interesset concioni catechisticae in Ecclesia S. Honorati, Parisiis, audivit explanationem impedimentorum dirimentium matrimonium, et, in specie, impedimenti vis et metus; qua notitia perculsa, adiit Sacerdotem Vigneron, cuius consiliis utebatur; qui c u m peritum consuluisset, et etiam huc R o m a m consulendi causa venisset, concludit causam de nullitate matrimonii Catharinae Alexandri utiliter proponi posse coram iudice ecclesiastico; q u o d et statim factum est. Haec autem omnia testatur ipse Sacerdos Vigneron, cui concinit Catharina. Quibus omnibus consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine i n v o c a t o , Nos infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, confirmata sententia Curiae Archiepisco- 353 Secretaria Status. palis Parisiensis, decernimus, declaramus et definitive p r o n u n c i a m u s : « Constare de nullitate matrimonii inter gium Bai » et sic proposito Catharinam Alexandri dubio respondemus; statuentes et Geor- praeterea eamdem Catharinam Alexandri ad omnes iudicii expensas teneri. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris Tribunalium, ad quos spectat, ut executioni nitivam sententiam, et adversus mandent hanc nostram defi- reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. S, sess. XXV, De Reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. Die 26 Februarii 1910. Seraphinus Many, Ponens. L. £g S. Franciscus Heiner, Auditor de Turno. Ioannes Prior. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS EPISTOLA AD R. P. D. ARTURUM STANISLAUM TOUGHET, EPISCOPUM A U R E L I A N E N S I , OB DEVOTIONIS OBSEQUIUM BEATISSIMO PATRI EXHIBITUM DIE ANNI VERSARI A RECURRENTE EX QUO IOANNA DE ARC IN NUMERUM BEATORUM ADSCRIPTA EST. C'est avec une toute particulière satisfaction que le Saint-Père a reçu la lettre que Votre Grandeur Lui a adressée à l'occasion de l'anniversaire de la Béatification de Jeanne d'Arc. L'année qui s'achève a été une année de labeurs et de souffrances. Mais, à la suite de Son Divin Fondateur, c'est bien là le rôle et la destinée de l'Eglise ici-bas que d'aller au triomphe à travers les douleurs de la Croix. Pour la Bienheureuse Jeanne également, le Calvaire a précédé la gloire. Et Sa Sainteté fait des v œ u x ardents pour que la protection de la glorieuse Héroïne d'Arc soit le gage de plus en plus assuré du renouvellement de la F o i dans votre bien-aimée Patrie. Parmi les moyens de ce renouvellement, le Saint-Père Se plaît à encourager la forme d'Apostolat que, sous l'inspiration de votre puissante Protectrice, v o u s v o u s efforcez de promouvoir dans votre D i o c è s e , et, avec v o u s , Il se réjouit des heureux résultats dont vous Lui faites part et qui sont le fruit de cet Apostolat, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 354 Du meilleur de Son cœur, le Saint-Père v o u s accorde, ainsi qu'au Chapitre de votre Cathédrale, au clergé et aux fidèles de votre Diocèse la Bénédiction Apostolique. Je v o u s prie d'agréer, Monseigneur, l'expression de mes sentiments très dévoués en Nôtres-Seigneur. Le 27 Avril 1910. R. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a L. © S. Secretis Status. DE RE DB AUCTORIBUS ET DE TEMPORE COMPOSITIONIS PSALMORUM. I. Utrum appellationis Psalmi David, Hymni David, Liber psalmorum David, Psalterium Davidicum, in antiquis collectionibus et in Conciliis ipsis usurpatae ad designandum Veteris Testamenti Librum CL psalmor u m ; sicut etiam plurium Patrum et Doctorum sententia, qui tenuerunt o m n e s prorsus Psalterii psalmos uni David esse adscribendos, tantam vim habeant, ut Psalterii totius unicus auctor David haberi debeat? Resp. Negative. II. Utrum ex concordantia textus hebraici cum graeco textu alexan¬ drino aliisque vetustis versionibus argui iure possit, titulos psalmorum hebraico textui praefixos antiquiores esse versione sic dicta L X X virorum; ' ac proinde si non directe ab auctoribus ipsis psalmorum, a vetusta saltem iudaica traditione derivasse? Resp. Affirmative. III. Utrum praedicti psalmorum tituli, iudaicae traditionis quando nulla ratio gravis est contra eorum genuinitatem, testes, prudenter possint in dubium revocari? Resp. Negative. IV. Utrum, si c o n s i d e r e t u r Sacrae Scripturae haud infrequentia testimonia circa naturalem Davidis peritiam, Spiritus Sancti charismate illustratam in componendis carminibus religiosis, institutiones ab ipso conditae de cantu psalmorum liturgico, attributiones psalmorum ipsi factae tum in Veteri Testamento, tum in N o v o , tum in ipsis inscriptio¬ nibus, quae psalmis ab antiquo praefixae sunt; insuper consensus I u d a e o r u m , Patrum et D o c t o r u m Ecclesiae, prudenter denegari possit praecipuum Psalterii carminum Davidem esse auctorem, vel contra affir¬ mari pauca dumtaxat eidem regio Psalti carmina esse tribuenda? Resp. Negative ad utramque partem. 355 Commissio de re Biblica. V. Utrum in specie denegari possit davidica origo eorum psalmo¬ rum, qui in Veteri vel N o v o Testamento diserte sub Davidis nomine citantur, inter q u o s prae ceteris recensendi veniunt psalmus II Quare fre¬ muerunt gentes; ps. XV Conserva me, Domine; ps. X V I I Diligam te, Domine, fortitudo mea; ps. X X X I Beati quorum remissae sunt iniquitates; ps. L X V I I I Salvum me fac, Deus; ps. CIX Dixit Dominus Domino meo? Res. Negative. V I . Utrum sententia eorum admitti possit qui tenent, inter psalterii psalmos nonnullos esse sive Davidis sive aliorum auctorum, qui propter rationes liturgicas et musicales, oscitantiam amanuensium aliasve incom¬ pertas causas in plures fuerint divisi vel in unum coniuncti; itemque alios esse p s a l m o s , uti Miserere mei, Deus, qui ut melius aptarentur circumstantes historicis vel solemnitatibus populi iudaici, leviter fuerint retractati vel modificati, subtractione aut additione unius alteriusve ver¬ siculi, salva tamen totius textus sacri inspiratione ? Resp. Affirmative ad utramque partem. VII. Utrum sententia eorum inter recentiores scriptorum, qui indiciis dumtaxat internis innixi vel minus recta sacri textus interpretatione demonstrare conati sunt n o n paucos esse psalmos post tempora Esdrae et Nehemiae, quinimo aevo Machabaeorum, compositos, probabiliter sustineri possit? Resp. Negative. VIII. Utrum ex multiplici sacrorum Librorum Novi Testamenti testimonio et unanimi Patrum consensu, fatentibus etiam iudaicae gentis scriptoribus, plures agnoscendi sint psalmi prophetici et messianici, qui futuri Liberatoris adventum, regnum, sacerdotium, passionem, mortem et resurrectionem vaticinati sunt; ac proinde reiicienda prorsus eorum sententia sit, qui indolem psalmorum propheticam ac messianicam per¬ vertentes, eadem de Christo oracula ad futuram tantum sortem populi eiecti praenuntiandam coarctant? Resp. Affirmative ad utramque partem. Die autem 1 Maii 1910, in audientia utrique R m o Consultori ab actis benigne concessa, Sanctissimus praedicta responsa rata habuit ac publici iuris fieri mandavit. R o m a e , 1 Maii 1910. Fulcranus Vigouroux, P. S. S. Laurentius Janssens, O. S. B. Consultores ab actis. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 356 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Il giorno 24 del corrente mese di Maggio, nel Palazzo Apostolico Vaticano, avrà luogo la Congregazione Preparatoria dei Sacri Riti sopra le virtù in grado eroico del Venerabile Antonio Maria Giannelli, Vescovo di Bobbio e Fondatore delle Figlie della Beata Vergine dell'Orto. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata di nominare: 15 Marzo 1910. — L'Emo Sig. Cardinale Domenico Ferrata, Protettore dell'Istituto delle Suore Riparatrici del Sacro Cuore del Perù. 7 Maggio 1910. — Il medesimo Emo, Protettore dell'Istituto delle Figlie di S. Francesco di Sales. Vescovi assistenti al Soglio: 31 Gennaio 1910. — Mons. Giuseppe Altenweisel, Vescovo di Bressanone (Brixen). 18 Marzo. 1910. — Mons. Giuseppe Doubrava, Vescovo di Königgrätz. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 25 Aprile 1910. — Il Rev. D. Lorenzo Richen, dell'archidiocesi di Colonia. 30 Aprile. — Il Rev. D. Vincenzo Misuraca. — Il Rev. D. Filiberto Maria van den Heuvel, della diocesi di Bois-le-duc. Cameriere d'onore di spada e cappa soprannumerario: 2 Maggio 1910. — Sig. Adamo Konopka, dell'archidiocesi di Leopoli. NECROLOGIO. 29 Aprile 1910. — Mons. Guglielmo Pifferi, dei Romitani di S. Agostino, Vescovo tit. di Porfireone e Sacrista di Sua Santità. 7 Maggio 1910. — Mons. Bartolomeo Ortolani, Vescovo di Ascoli Piceno. A n n u s 11. - V o l . 11. D i e 26 Mali 1 9 1 0 . Num. 9. COMMENTARIUM OFFICIALE LITTERAE ENCYCLICAE VENERABILIBUS FRATRIBUS PATRIARCHIS PRIMATIBUS ARCHIEPISCOPIS EPISCOPIS ALIISQUE LOCORUM ORDINARIIS PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTIBUS. P I U S PP. X VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM Editae saepe Dei ore sententiae et sacris expressae litteris in h u n c fere m o d u m , iusti m e m o r i a m fore c u m lau1 dibus sempiternam e u n d e m q u e l o q u i etiam defunctum , diuturna Ecclesiae opera e t v o c e m a x i m e c o m p r o b a n t u r . H a e c n a m q u e sanctitatis parens ac Numinis afflatu 2 tum eius in nobis et altrix, semper acta iuvenili propter robore vigens inhabitantem spiri- , q u e m a d m o d u m i u s t o r u m s o b o l e m nobi¬ lissimam ipsa u n a gignit, enutrit, ulnisque c o m p l e c t i t u r suis, ita materni amoris instinctu de i p s o r u m retinenda m e m o r i a atque h o n o r e instaurando se praebet a p p r i m e sollicitam. Ex ea recordatione superna q u a d a m suavitate perfunditur et a mortalis huius peregrinationis miseriis contuendis abducitur, q u o d beatos illos caelicolas gaudium suum et coronam esse i a m cernat; q u o d in ipsis e m i n e n t e m agnoscat Sponsi caelestis i m a g i n e m ; q u o d n o v o testimonio suis filiis antiqua dicta confirmet: iis qui diligentibus secundum Deum propositum omnia vocati cooperantur sunt sancti in 3 . bonum, Horum autem praeclara facinora, n o n m o d o sunt ad c o m m e m o r a n d u m i u c u n d a , sed etiam ad i m i t a n d u m illustria, et m a g n u s 1 Ps. cxi, 7; - Prov. x, 7: - Hebr. xi, 4. 2 Rom. VIII, U. 3 Rom. VIII, 28. A C T A , vol. II, n. 9. — 26-5-910. 25 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 358 virtutis excitator est concentus ille s a n c t o r u m Paullinae reso¬ nans v o c i : imitatores mei estote sicut et ego Christi \ Ob haec, Venerabiles Fratres, Nos, qui v i x d u m suscepto pontificatu m a x i m o , p r o p o s i t u m significavimus enitendi c o n stanter ut « o m n i a instaurarentur in Christo »; datis p r i m u m e n c y c l i c i s litteris tuerentur in auctorem 2 i m p e n s e c u r a v i m u s ut N o b i s c u m o m n e s in¬ apostolum et pontificem confessionis nostrae,... in 3 fidei et consummatorem Iesum . At q u o n i a m ea fere est infirmitas nostra, ut tanti exemplaris amplitudine facile deterreamur, providentis Dei numine, aliud a nobis est e x e m plar p r o p o s i t u m , q u o d q u u m Christo sit p r o x i m u m , q u a n t u m h u m a n a e licet naturae, t u m aptius congruat c u m exiguitate 4 nostra, Beatissima V i r g o A u g u s t a Dei Mater . Varias d e n i q u e nancti occasiones recolendae m e m o r i a e s a n c t o r u m caelitum, c o m m u n i admirationi o b i e c i m u s f i d e l e s h o s c e servos a c d i s p e n ¬ satores in d o m o D o m i n i , et, prout suus c u i q u e l o c u s est, Eius amicos ac domesticos, sunt iustitiam, adepti qui per sunt fidem plis adducti, iam non simus parvuli mur omni vento circumventionem tate, crescamus doctrinae, erroris; in illo 5 repromissiones in per omnia operati , exem- ut illorum fluctuantes nequitia veritatem vicerunt regna, hominum, autem qui et circumfera¬ in facientes est caput astutia ad in chari¬ 6 Christus . A l t i s s i m u m h o c divinae P r o v i d e n t i a e c o n s i l i u m i n tribus m a x i m e viris perfectum fuisse d o c u i m u s , q u o s m a g n o s pastores e o s d e m q u e doctores diversa q u i d e m aetas tulit, sed aeque prop e m o d u m Ecclesiae calamitosa. H i sunt Gregorius Magnus, I o a n nes C h r y s o s t o m u s et A u g u s t a n u s A n s e l m u s , q u o r u m saecularia solemnia celebrari contigit per hos annos. Binis praeterea E n c y clicis Litteris datis iv I d u s Martias anno Maia* 1 2 3 4 5 6 MCMIX, MCMIV et x i Calend. doctrinae capita et christianae vitae praecepta, I Cor. iv, 16. Litt. Encycl. « E supremi » die iv m. Octobr. MCMIII. Hebr. III, 1; - XII, 2-3. Litt. Encycl. « Ad diem illum », die n m. Februar, Hebr. xi, 33. Eph. iv, 11 seq. MCMIV. 359 Litterae Encyclicae. q u o t q u o t o p p o r t u n a cadere in h a e c t e m p o r a visa sunt, e sanc t o r u m e x e m p l i s m o n i t i s q u e decerpta, fusius e v o l v i m u s . A t q u o n i a m persuasum Nobis est, a d i m p e l l e n d o s h o m i n e s , illustria Christi m i l i t u m e x e m p l a l o n g e m a g i s valitura q u a m 1 v e r b a exquisitasque, disceptationes ; oblata feliciter opportunitate libentes u t i m u r saluberrima instituta ab alio pastore sanctissimo accepta c o m m e n d a n d i , q u e m h u i c aetati propio¬ rem i i s d e m q u e paene iactatum fructibus Deus excitavit, Sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalem, M e d i o l a n e n s i u m Antistitem, ante annos c c c a sa. m e . P a u l o V in s a n c t o r u m a l b u m relatum, C a r o l u m B o r r o m e u m . N e c id m i n u s ad rem; siquidem,, ut m e m o r a t i Decessoris Nostri verba u s u r p e m u s : « D o m i n u s , qui facit mirabilia m a g n a solus, magnificavit novissime facere n o b i s c u m , ac m i r o dispensationis suae opere statuit super A p o s t o l i c a e petrae arcem grande luminare, eligens sibi e gre¬ mio sacrosanctae R o m a n a e Ecclesiae Carolum, sacerdotem fi¬ d e l e m , s e r v u m b o n u m , f o r m a m gregis, f o r m a m Pastorum. Qui v i d e l i c e t multiplici fulgore s a n c t o r u m o p e r u m u n i v e r s a m dec o r a n d o Ecclesiam, sacerdotibus et p o p u l o praeluceret quasi A b e l i n innocentia, quasi E n o c h i n munditia, quasi I a c o b i n l a b o r u m tolerantia, quasi M o y s e s in mansuetudine, quasi Elias in ardenti zelo, q u i q u e i m i t a n d u m exhiberet inter af¬ fluentes delicias H i e r o n y m i corporis castigationem, Martini in sublimioribus gradibus humilitatem, Gregorii pastoralem sollicitudine]», libertatem A m b r o s i i , P a u l i n i caritatem, ac dem u m v i d e n d u m a c p e r s p i c i e n d u m ostenderet oculis nostris, m a n i b u s nostris c o n t r e c t a n d u m h o m i n e m , m u n d o m a x i m e blandiente, crucifixum m u n d o , v i v e n t e m spiritu, terrena calcantem, caelestia iugit lum substitutum, ita etiam m e n t e et opere v i t a m a n g e l o r u m 2 in terris a e m u l a n t e m » . H a e c Decessor ille Noster exactis q u i n q u e lustris ab o b i t u Caroli. N u n c vero, expleto anno tercentesimo ab impertitis. 1 Encycl. « E Supremi ». 2 Ex Bulla « Unigenitus » an. MDCX, Cal. Nov. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 360 e i d e m sacris honoribus, « merito r e p l e t u m est g a u d i o os no« strum et lingua nostra exsultatione in insigni die solemnitatis « nostrae,... in q u a . . . Carolo S. R. E., cui, auctore D o m i n o , prae« sidemus, Presbytero Cardinali sacris decernendis honoribus, « unicae Sponsae suae n o v a i m p o n e r e t u r corona, ornata o m n i <( lapide pretioso ». C o m m u n i s autem c u m Decessore Nostro fiducia N o b i s est, ex c o n t e m p l a t i o n e gloriae sancti Viri, multo¬ que m a g i s ex eiusdem d o c u m e n t i s et exemplis, debilitari posse i m p i o r u m p r o t e r v i a m et c o n f u n d i o m n e s q u i « gloriantur in (( simulacris errorum » \ I t a q u e renovati Carolo honores, qui gregis ac p a s t o r u m huius disciplinae in melius aetatis exstitit forma, sacraeque corrigendae i m p i g e r fuit p r o p u g n a t o r et auctor adversus n o v o s homines, quibus, n o n fidei m o r u m q u e restitutio proposita erat, sed potius d e f o r m a t i o atque restin¬ -ctio, q u u m solario ac d o c u m e n t o erunt catholicis universis, t u m iisdem stimulos addent, u t i n opus, cui t a m i m p e n s e s t u ¬ demus, instaurationis r e r u m o m n i u m in Christo, strenue con¬ spirent. E x p l o r a t u m profecto v o b i s est, Venerabiles Fratres, perpetuo exagitatam E c c l e s i a m deseri a D e o n u n q u a m o m n i consola¬ tione destitutam. Eam ipsum ea, ut illam sibi tradidit pro gloriosam Ecclesiam, aut aliquid huiusmodi, namque non Christus dilexit... sanctificaret habentem et semet- et exhiberet ipse maculam aut rugam, 2 sed ut sit sancta et immaculata . Quin etiam, q u o effusior licentia, q u o acrior hostilis impetus, q u o er¬ roris insidiae callidiores afferre illi s u p r e m u m v i d e n t u r exitium, usque adeo, ut filios n o n p a u c o s de g r e m i o eius avulsos in vitio¬ rum et impietatis g u r g i t e m transversos agant, eo praesentio¬ rem experitur tutelam Numinis. Efficit e n i m Deus ut error ipse, velint nolint i m p r o b i , in t r i u m p h u m cedat veritatis, c u i custo¬ diendae Ecclesia advigilat; corruptio in i n c r e m e n t u m sanctitatis, cuius altrix ipsa est atque magistra; v e x a t i o in mirabilio¬ rem salutem ex inimicis nostris. Ita fit ut, q u o t e m p o r e Ecclesia 1 2 Ex eadem Bulla « Unigenitus ». v, 25 sqq. Eph. Litterae Encyclicae. 361 profanis oculis videtur saevioribus iactata fructibus ac paene demersa, t u n c n e m p e pulchrior, validior, p u r i o r emergat, ma¬ ximarum emicans fulgore virtutum. Sic Dei s u m m a benignitas n o v i s argumentis confirmat, E c clesiam o p u s esse d i v i n u m ; sive q u o d in causa suscipiendi dolo¬ ris m a x i m a , ob irrepentes in ipsa eius m e m b r a errores et n o x a s , ei det s u p e r a n d u m discrimen; sive q u o d ratum efficiat Christi verbum: Portae inferi non praevalebunt q u o d eventibus illud c o m p r o b e t : bus diebus usque ad adversus eam x ; sive ecce ego vobiscum sum omni- consummationem saeculi 2 ; sive denique q u o d arcanae virtutis t e s t i m o n i u m perhibeat, qua promissus a Christo, m a t u r o huius in c a e l u m reditu, alius Par aditus in i p s a m iugiter effunditur, i p s a m tuetur et in o m n i tribulatione solatur; spiritus, qui cum ipsa veritatis, quem mundus non potest maneat accipere, in aeternum; spiritus quia non videt eum 3 nec scit eum, quia apud vos manebit et apud vos erit . H o c ex fonte v i t a et robur Ecclesiae derivatur; h i n c q u o d eadem, ut Concilium Oecumenicum Vaticanum habet, manifestis notis instructa et « t a m q u a m s i g n u m l e v a t u m in nationes », a qua4 vis alia societate secernitur . N e c sane absque divinae potentiae p r o d i g i o fieri potest ut, diffluente licentia et passim deficientibus membris, Ecclesia, quatenus est corpus Christi m y s t i c u m , a doctrinae, l e g u m finis¬ que sui sanctitate n u n q u a m desciscat; ex iisdem rerum causis pares consecutiones et utilitates derivet; ex c o m p l u r i u m filior u m fide ac iustitia fructus capiat salutis uberrimos. Nec m i n u s p e r s p i c u u m haustae a D e o vitae habet i n d i c i u m , q u o d in tam foeda p r a v a r u m o p i n i o n u m colluvie, in tanto perduellium numero, in errorum facie adeo multiplici, constans et i m m u t a b i l i s perseveret, columna et firmamentum veritatis, in unius pro- fessione doctrinae, in e a d e m c o m m u n i o n e sacramentorum, in d i v i n a sui constitutione, in regimine, in disciplina m o r u m . Id1 MATTH, XVI, 1 8 . 2 MATTH, XXVIII, 2 0 . 3 IOAN. 4 Sessio III, c. 3. XIV, 16 sqq. - 2 6 , 5 9 : - XVI, 7 sqq. 362 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. q u e eo pius habet admirationis, q u o d ipsa, n o n s o l u m resistit m a l o , sed etiam vincit in bono malum, n e c b e n e precari desinit a m i c i s atque inimicis, de eo tota laborans i d q u e assequi cupiens, ut et c o m m u n i t a s h o m i n u m et seorsim singuli christian i s institutis renoventur. Est e n i m h o c p r o p r i u m eius m u n u s in terris, cuius beneficia vel ipsi eius i n i m i c i sentiunt. Mirabilis h i c D e i providentia influxus in instaurationis o p u s ab Ecclesia p r o v e c t u m luculenter apparet ea m a x i m e aetate, quae a d b o n o r u m s o l a c i u m dedit C a r o l u m B o r r o m e u m . In eo d o m i n a t u cupiditatum, o m n i fere perturbata et offusa c o g n i t i o n e veritatis, perpetua erat c u m erroribus dimicatio, hominumque societas in pessima quaeque mens, gravem v i d e b a t u r sibi conflare perniciem. Inter h a e c superbi ac rebelles h o m i n e s consurgebant, inimici Crucis Christi... sapiunt... quorum Deus venter est 1 . qui terrena Hi n o n m o r i b u s corrigen¬ dis, sed negandis Fidei capitibus a n i m u m intendentes, o m n i a miscebant, l a t i o r e m sibi aliisque m u n i e b a n t licentiae v i a m , aut certe auctoritatem pro lubitu corruptissimi Ecclesiae cuiusque ductumque defugientes, principis p o p u l i v e , quasi i m p o s i t o i u g o , d o c t r i n a m eius, c o n s t i t u t i o n e m , d i s c i p l i n a m in excidium petebant. Deinde, ad quos pertinet c o m m i n a t i o : iniquorum imitati morem, Vae qui dicitis malum bonum 2 et bonum malum , rebellium t u m u l t u m et i l l a m fidei m o r u m q u e c l a d e m appellarunt instaurationem, sese autem disciplinae veteris restitutores. Re tamen vera corruptores exstiterunt, q u o d , extenuatis E u r o p a e per contentiones et bella viribus, de¬ fectiones h o r u m t e m p o r u m et secessiones maturarunt, quibus u n o velut i m p e t u facto, triplex illud, antea disiunctum, dimi¬ cationis instauratum est genus, a q u o i n v i c t a et sospes Ecclesia semper evaserat; h o c est, primae aetatis cruenta certamina; d o m e s t i c a m subinde pestem errorum; denique, per s p e c i e m sacrae libertatis v i n d i c a n d a e , e a m v i t i o r u m l u e m ac disciplinae eversionem, ad q u a m fortasse n e c aetas m e d i a p r o c e s s e r a i 1 2 Philip, in, 18, 19. ISA i. v, 20. 363 Litterae Encyclicae. D e c i p i e n t i u m h o m i n u m turbae D e u s o p p o s u i t veri n o m i n i s instauratores, eosque sanctissimos, q u i aut c u r s u m i l l u m prae¬ cipitem retardarent a r d o r e m q u e restinguerent, aut illata inde d a m n a sarcirent. Q u o r u m labor assiduus et m u l t i p l e x in resti¬ tuenda disciplina eo maiori solacio Ecclesiae fuit, q u o graviori haec premebatur angustia, c o m p r o b a v i t q u e s e n t e n t i a m : Fidelis Deus, qui... faciet etiam cum l tentatione proventum . Iis in adiunctis laetitiam Ecclesiae c u m u l a v i t oblata divinitus Caroli B o r r o m e i singularis navitas vitaeque sanctitas. Fuit autem in eius ministerio, D e o sic disponente, propria q u a e d a m v i s et efficientia, non s o l u m ad infringendam auda¬ ciam factiosorum, sed etiam ad erudiendos Ecclesiae filios atque e x c i t a n d o s . I l l o r u m n a m q u e et insanos c o h i b e b a t ausus, et ina¬ nes criminationes diluebat, eloquentia usus o m n i u m potentissima, suae vitae et actionis e x e m p l o ; h o r u m v e r o s p e m erigebat, alebat ardorem. A t q u e illud in ipso fuit plane mirabile, q u o d veri restauratoris dotes, quas in aliis disiunctas cernimus atque distinctas, ab iuvenili aetate in se o m n e s recepit in u n u m colle¬ ctas, virtutem, consilium, doctrinam, auctoritatem, potentiam, alacritatem, effecitque ut in c o m m i s s a m sibi catholicae veritatis defensionem contra grassantes errores, q u o d i d e m erat E c clesiae universae p r o p o s i t u m , singulae conspirarent, intermor¬ tuam in multis ac paene restinctam excitans fidem, p r o v i d i s e a m legibus institutisque c o m m u n i e n s , c o l l a p s a m disciplinam restituens, cleri p o p u l i q u e m o r e s ad christianae vitae rationem strenue revocans. Sic, d u m partes instauratoris tuetur omnes, h a u d m i n u s mature servi boni et fidelis fungitur muniis, ac d e i n d e sacerdotis magni, qui in diebus suis placuit Deo et iuventus est iustus; plane dignus in q u e m cuiusvis generis h o m i nes t u m e clero t u m e p o p u l o , divites aeque ac inopes, tamq u a m i n e x e m p l a r intueantur; cuius excellentiae s u m m a i n e p i s c o p i atque antistitis laude continetur, qua, Petri A p o s t o l i d i c t i s obtemperans, 1 2 I Cor. X, 13. I Petr. V, 3. factus est forma gregis ex animo 2 . Nec Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 364 m i n u s m o v e t a d m i r a t i o n e m q u o d Carolus, n o n d u m e x a c t o a n n o aetatis suae v i c e s i m o , s u m m o s h o n o r e s consecutus, m a g n i s a c perarduis Ecclesiae negotiis tractandis adhibitus, ad perfectam c u m u l a t a m q u e virtutem, per c o n t e m p l a t i o n e m r e r u m divinarum, qua in sacro secessu a n i m u m renovaverat, in dies m a g i s c o n t e n d e r et, elucer et que spectaculum... mundo [et angelis et nominibus. T u m vere D o m i n u s coepit, ut m e m o r a t i Decessoris Pauli V verbis utamur, mirabilia sua in Carolo pandere; sapientiam, iustitiam, divini honoris et catholici p r o v e h e n d i n o m i n i s stud i u m f l a g r a n t i s s i m u m , i n primisque c u r a m instaurandae Fidei Ecclesiaeque universae, q u o d opus in augusto illo Tridentino Consilio agitabatur. Cuius habiti laus ab e o d e m pontifice ab o m n i q u e posteritate sic tribuitur Carolo, quasi v i r o , qui, n o n ante illius e x s e q u u t o r exstiterit fidelissimus, q u a m p r o p u g n a t o r acerrimus. N e c e n i m sine multis eius vigiliis, angustiis, laboribus o m n e genus, res est ad e x i t u m perducta. H a e c t a m e n o m n i a nihil erant aliud nisi praeparatio quaed a m vitaeque t i r o c i n i u m , q u o et pietate a n i m u s et m e n s d o ctrina et labore c o r p u s exercerentur, ita ut m o d e s t u s iuvenis ac de se demisse sentiens instar esset argillae in m a n i b u s D o m i n i eiusque in terris Vicarii. H a n c scilicet r a t i o n e m i n e u n d a e viae n o v a r u m rerum fautores illi c o n t e m n e b a n t e a d e m stulti¬ tia q u a nostri, minime s e c u m reputantes, mirabilia Dei ex u m b r a et silentio parentis animi pieque precantis in a p r i c u m proferri, in eaque exercitatione g e r m e n futuri adscensus, h a u d secus ac in semente s p e m colligendae messis, includi. N i h i l o m i n u s , q u o d paullo superius attigimus, auspicata t a m faustis initiis vitae sanctitas et actio t u m se m a x i m e expli¬ cuit effuditque fructus uberrimos, q u u m , « u r b a n o s p l e n d o r e <( et amplitudine relictis, b o n u s operarius in m e s s e m q u a m su« sceperat ( M e d i o l a n u m ) , discedit, u b i partes suas in dies ma« gis i m p l e n d o , a g r u m illum, malitia t e m p o r u m , v e p r i b u s tur« piter d e f o r m e m ac silvescentem, in e u m restituit nitorem, ut « E c c l e s i a m M e d i o l a n e n s e m , p r a e c l a r u m e x e m p l u m redderet 365- Litterae Encyclicae. 1 « ecclesiasticae disciplinae » . T a m m u l t a t a m q u e praeclara is est consequutus c o n f o r m a n d o instaurationis o p u s ad normas, a C o n c i l i o Tridentino paullo ante propositas. E n i m v e r o Ecclesia, p r o b e intelligens, q u a m sint sensus et cogitatio ribus humani dimicare 2 cordis in malum prona , c u m vitiis et erronunquam destitit, 3 et ultra non serviamus peccato ut destruatur corpus peccati . Qua in contentione, quemad- m o d u m ipsa sibi magistra est et impellitur gratia, quae diffusa est in cordibus nostris per Spiritum Sanctum; ita c o g i t a n d i agen¬ dique n o r m a m sumit a 4 spiritu mentis vestrae . reformamini in novitate D o c t o r e gentium, aiente: - Et nolite sensus Renovamini conformari huic saeculo, vestri, ut probetis 5 luntas Dei bona et beneplacens et perfecta . quae sit sed vo- Q u a m q u i d e m se m e t a m contigisse Ecclesiae filius atque instaurator n o n rictus, existimat n u n q u a m ; ad e a m t a n t u m m o d o niti profitetur c u m e o d e m apostolo; quae retro sunt sunt priora bravium extendens supernae meipsum, vocationis obliviscens, ad Dei in ad ea véro destinatum persequor, Christo Iesu quae ad 6 . I n d e consequitur ut et nos c u m Christo in Ecclesia coniun¬ cti crescamus in illo per omnia, qui est caput totum corpus... augmentum facit in Christus, aedificationem ex qua sui in cha¬ 7 ritate , et Ecclesia Mater in dies m a g i s efficiat ratum sacrament u m divinae temporum voluntatis, instaurare omnia hoc in est, in Christo dispensatione plenitudinis 8 . A d h a e c a n i m u m n o n intenderunt auctores illi r e d i n t e ¬ grandae suo marte fidei ac disciplinae, q u o r u m conatibus resti¬ tit Borromeus; nec ea nostri melius vident, q u i b u s c u m strenue nobis, Venerabiles Fratres, est d i m i c a n d u m . N a m et hi E c c l e ¬ 1 2 3 4 5 6 7 8 Bulla « Unigenitus ». Gen. VIII, 21. Rom. vi, 6. Ephes. iv, 23. Rom. xii, 2. Philip, in, 13, 14. Ephes. iv, 15, 16. Ephes. i, 9, 10. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 366 siae d o c t r i n a m , leges, instituta subvertunt, habentes in l i n g u a p r o m p t u m cultioris humanitatis studium, n o n q u o d e o d e neg o t i o v a l d e laborant, sed q u o titulis ad ostentationem paratis p r a v i t a t e m c o n s i l i o r u m queant facilius obtegere. Quid a u t e m re agant, q u i d moliantur, q u o d iter affectent, n e m i n e m v e s t r u m fugit, e o r u m q u e consilia denuntiata per N o s fuerunt atque damnata. P r o p o s i t a n a m q u e ipsis est c o m m u n i s o m n i u m ab Ecclesiae fide ac disciplina secessio, eo vetere illa deterior quae Caroli aetatem in discrimen adduxit, q u o calli¬ dius in ipsis fere Ecclesiae venis delitescit ac serpit, et q u o sub¬ tilius ab absurde positis extrema d e d u c u n t u r . Utriusque pestis o r i g o eadem; inimicus homo, qui ad h u m a nae gentis p e r n i c i e m haud sane e x s o m n i s , superseminavit ziza¬ niam in medio tritici *; i d e m a b d i t u m iter ac tenebricosum; ead e m progressio, i d e m appulsus. Etenim, q u e m a d m o d u m prior illa olim, q u a fortuna rem daret eo vires inclinans, optima¬ t i u m partes aut p o p u l a r i u m alteram adversus alteram c o n s tabat, ut utramque t a n d e m ludificaret atque pessumdaret; sic recentior ista clades m u t u a m exacuit i n v i d i a m e g e n t i u m ac l o c u p l e t i u m , ut sua quisque sorte n o n contentus v i t a m trahat usque m i s e r r i m a m luatque p o e n a m iis irrogatam, qui n o n regnum Dei et iustitiam eius quaerunt, sed c a d u c i s his rebus flu¬ xisque adhaerescunt. A t q u e illud etiam g r a v i o r e m facit praesentem conflictationem, q u o d , q u u m s u p e r i o r u m t e m p o r u m t u r ¬ hulenti h o m i n e s e doctrinae divinitus revelatae thesauro certa q u a e d a m et fixa p l e r u m q u e retinerent, hodierni n o n ante quie¬ t u r i v i d e a n t u r q u a m excisa o m n i a conspexerint. Everso autem religionis fundamento, et i p s a m c i v i l e m c o n i u n c t i o n e m d i s r u m p i necesse est. L u c t u o s u m sane s p e c t a c u l u m in praesens, formido¬ l o s u m i n posterum; n o n q u o d Ecclesiae i n c o l u m i t a t i t i m e n d u m sit, de q u a dubitare d i v i n a promissa n o n sinunt, sed ob impen¬ dentia familiis gentibusque pericula, m a x i m e quae pestiferum impietatis afflatum aut impensius fovent aut ferunt patientius. 1 MATTH, XIII, 2 5 . 367 Litterae Encyclicae. I n h o c t a m nefario stultoque bello, c u i c o m m o v e n d o dilat a n d o socii et adiutores potentes a c c e d u n t i n t e r d u m v e l ipsi, q u i N o b i s c u m facere Nostrasque tueri res deberent prae ceteris; in forma errorum adeo m u l t i p l i c i v i t i o r u m q u e illecebris t a m variis, quibus utrisque h a u d p a u c i etiam e nostris blandiuntur, capti specie novitatis ac doctrinae, aut inani spe ducti, E c c l e siam posse c u m aevi placitis a m i c e c o m p o n i , plane intelligitis, Venerabiles Fratres, nobis esse strenue obsistendum, iisdemque n u n c armis e x c i p i e n d u m i m p e t u m hostium, quibus o l i m usus est B o r r o m e u s . P r i m u m igitur, q u o n i a m ipsam, veluti arcem, i m p e t u n t fidem, v e l e a m aperte d e n e g a n d o , v e l i m p u g n a n d o subdole, vel doctrinae capita pervertendo, h a e c a Carolo saepe c o m m e n data m e m i n e r i m u s : « P r i m a et m a x i m a P a s t o r u m cura ver- « sari debet in iis quae ad fidem c a t h o l i c a m , q u a m S. R o m a n a « Ecclesia et colit et docet, et sine q u a impossibile est piacere « Deo, integre inviolateque s e r v a n d a m pertinent » \ Et rursus: <( In eo g e n e r e . . . n u l l u m t a n t u m studium, q u a n t u m certe ma2 « x i m u m requiritur, adhiberi possit » . - Quapropter « haere« ticae pravitatis fermento », q u o d nisi cohibeatur totam massam corrumpit, h o c est pravis o p i n i o n i b u s ementita specie ir¬ repentibus, quas in unum collectas modernismus profitetur, sanitas est o p p o n e n d a doctrinae et r e p u t a n d u m c u m C a r o l o : « q u a m s u m m u m in haeresis c r i m i n e profligando s t u d i u m et « cura q u a m longe o m n i u m diligentissima e p i s c o p i esse de3 <( beat » . H a u d o p u s est e q u i d e m cetera v e r b a referre sancti viri c o m m e m o r a n t i s R o m a n o r u m Pontificum sanctiones, leges, poenas in eos antistites constitutas, q u i b u s p u r g a n d a e dioecesis ab « haereticae pravitatis fermento » esset cura remissior. Non¬ nihil t a m e n iuverit ad ea quae inde c o n c l u d i t diligenter attendere. « Proinde, inquit, in ea perenni sollicitudine perpetua1 2 3 Conc. Prov. I, sub initium. Conc. Prov. V, Pars I. Ibid. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 368 <( que vigilia e p i s c o p u s versari in primis debet, ut, n o n m o d o « pestilentissimus ille haeresis m o r b u s n u s q u a m in g r e g e m « sibi c o m m i s s u m irrepat, sed o m n i s plane suspicio ab eo q u a m « longissime absit. Si v e r o fortasse, q u o d p r o sua pietate et m i « sericordia Christus D o m i n u s avertat, irrepserit, in eo m a x i m e « elaboret o m n i ope, ut q u a m celerrime d e p e l l a t u r : q u i q u e ea « labe infecti erunt, vel suspecti, c u m illis agatur ad c a n o n u m « s a n c t i o n u m q u e pontificiarum p r a e s c r i p t u m » \ V e r u m n e c propulsar! possunt errorum contagia n e c p r a e ¬ caveri, nisi in recta cleri p o p u l i q u e institutione pars c u r a r u m p o n a t u r m a x i m a . N a m fides ex auditu; auditus autem per ver2 bum Christi . V e r i autem o m n i u m auribus i n c u l c a n d i necessitas n u n c m a g i s imponitur, q u u m per o m n e s reipublicae venas, atq u e etiam q u a m i n i m e crederes, serpere c e r n i m u s m a l u m virus; adeo ut ad o m n e s h o d i e pertineant a d d u c t a e a Carolo causae hisce v e r b i s : « Haereticis finitimi nisi in fidei fundamentis firmi « fuerint ac stabiles, s u m m o p e r e v e r e n d u m esset, ne forte ab <( eis in a l i q u a m impietatis ac nefariae doctrinae fraudem faci3 « lius adducerentur » . N u n c enim, expeditioribus itineribus, q u e m a d m o d u m ceterarum rerum, ita etiam errorum sunt aucta c o m m e r c i a , proiectisque ad licentiam cupiditatibus, in p r a v a societate versamur, ubi 4 non est Dei ; in terra quae desolata est... veritas... et non est quia nullus est scientia qui recogitet 5 corde . Q u a m o b r e m Nos, ut Caroli v e r b a u s u r p e m u s : « mul« t a m hactenus diligentiam a d h i b u i m u s , ut o m n e s ac singuli Christi fideles in fidei christianae r u d i m e n t o r u m institutione 6 « erudirentur » ; e a d e m q u e de re, t a m q u a m de negotio gravis7 simo scripsimus E n c y c l i c a s Litteras . Etsi v e r o n o l u m u s et illa Nobis aptare, quibus inexplebili desiderio flagrans B o r r o m e u s 1 Conc. Prov. V, Pars I. 2 Som. x, 3 Conc. Prov. V, Pars. I. Os. iv, 1. 4 17. 5 IEREM. XII, 11. 6 Conc. Prov. V, Pars. I. Encycl. « Acerbo nimis, » die xxv m. Aprilis 7 MDCCCCV. Litterae Encyclicae. 369 queritur, « p a r u m h u c usque proferisse tanta in re »; n i h i l o m i nus eadem, q u a ipse, « negotii periculique m a g n i t u d i n e ad<( ducti », addere stimulos v e l i m u s o m n i b u s , ut, Caroli similitud i n e m arripientes, p r o suo q u i s q u e m u n e r e aut viribus, in christianae restaurationis o p u s conspirent. Quare m e m i n e r i n t patres familias ac domini, q u o studio pastor ille sanctissimus e o s d e m constanter m o n u e r i t ut liberis, domesticis, famulis ad¬ d i s c e n d a e christianae doctrinae, non s o l u m . c o p i a m facerent, sed etiam o n u s imponerent. Clericis pariter m e m o r i a ne excidat, in fidei rudimentis tradendis a se o p e r a m d a n d a m esse curioni; h u i c v e r o studendum, ut e i u s m o d i scholae suppetant plures, christifidelium n u m e r o ac necessitati pares et magistror u m probitate c o m m e n d a b i l e s , q u i b u s adiutores adsciscantur honesti viri aut mulieres, p r o u t Mediolanensis ipse praescribit antistes \ Christianae huius institutionis aucta necessitas, q u u m ex reliquo n o s t r o r u m t e m p o r u m m o r u m q u e decursu eminet, t u m v e r o p o t i s s i m u m ex publicis discendi ludis, o m n i s religionis ex¬ pertibus, ubi sanctissime q u a e q u e rideri voluptatis l o c o fere du¬ citur, aeque pronis ad impietatem et m a g i s t r o r u m labiis et au¬ ribus auditorum. S c h o l a m dicimus, q u a m neutram, seu laicam per s u m m a m iniuriam appellant, q u u m n o n sit aliud nisi tene¬ b r i c o s a e sectae d o m i n a t u s praepotens. N o v u m h o c p r a e p o s t e ¬ rae libertatis i u g u m m a g n a q u i d e m v o c e et bonis lateribus de¬ nuntiastis v o s , Venerabiles Fratres, praesertim in locis ubi audacius p r o c u l c a t a sunt iura religionis ac familiae et oppressa naturae v o x imperantis u t a d o l e s c e n t i u m c a n d o r i f i d e i q u e p a r ¬ catur. Cui calamitati ab iis illatae, qui, q u a m ab aliis o b e d i e n t i a m exigunt, e a n d e m s u p r e m o rerum D o m i n o recusant, quant u m in Nobis est m e d e n d u m rati, auctores fuimus ut scholae religionis o p p o r t u n e per urbes i n s t i t u e r e t u r . Q u o d o p u s q u a m q u a m hactenus, adnitentibus v o b i s , satis bene prospereque processit, n i h i l o m i n u s m a g n o p e r e e x p e t e n d u m est ut in dies latius 1 Conc. Prov. V, Pars. I. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 370 proferatur, h o c est ut e i u s m o d i magisteria et pateant u b i q u e c o m p l u r a et praeceptoribus abundent doctrinae laude v i t a e q u e integritate commendatis. C u m h a c p r i m o r d i o r u m saluberrima disciplina v a l d e c o n i u n c t a » est officium sacri oratoris, in q u o m e m o r a t a e virtutes m u l t o m a g i s requiruntur. I t a q u e Caroli studia et consilia p r o vincialibus in S y n o d i s ac dioecesanis eo p o t i s s i m u m fuere c o n versa ut c o n c i o n a t o r e s fingerentur, qui in ministerio verbi ver- sari sancte atque utiliter possent. Quod idem, ac forte gravius, quae m o d o sunt t e m p o r a postulare a n o b i s videntur, q u u m tot h o m i n u m nutet fides, n e c desint qui, c a p t a n d a e gloriolae cupi¬ dine, ' ingenio aetatis indulgeant, adulterantes verbum Dei, v i taeque c i b u m subducentes f i d e l i b u s . Q u a m o b r e m s u m m a vigilantia c a v e n d u m n o b i s est, V e n e rabiles Fratres, ne per v a n o s h o m i n e s ac leves v e n t o pascatur grex; sed ut vitali alimento roboretur per ministros verbi, ad quos Deo et illa p e r t i n e n t : exhortante legatos bum Dei, ipsos ad rios per non sed Pro nos: Christo reconciliamini ambulantes in omnem legatione in astutis, manifestatane tractantes neque veritatis, conscientiam hominum inconfusibiles Deo verbum fungimur, 1 ; tamquam - per ministros adulterantes commendantes coram veritatis 2 Deo ; s . - Nec ver- semet¬ operaminus usui nobis erunt n o r m a e illae sanctissimae m a x i m e q u e frugi¬ ferae, quas mediolanensis antistes, Paullinis verbis expressas, c o m m e n d a r e solebat bum, auditus Dei, fidelibus: accepistis Cum accepissetis a nobis ver- illud, non ut verbum sed, sicut est vere, verbum Dei, qui operatur in vobis, hominum, qui cre¬ 4 didistis . Ita sermo Dei vivus et efficax et penetrabilior omni gladio \ n o n s o l u m ad fidei c o n s e r v a t i o n e ! » ac tutelam adducet, sed 1 2 3 4 5 II Cor. v, 20. II Cor. iv, 2. II Tim. II, 15. I Thess. n, 13. Hebr. iv, 12. 371 Litterae Encyclicae. etiam ad v i r t u t u m proposita mire a n i m o s inflammabit; quia. fides sine operibus mortuo, est \ et non auditores sunt apud Deum, sed f actores legis iustificabuntur legis iusti 2 . A t q u e h a c etiam in re cernere licet, utriusque instaura¬ tionis q u a m sit ratio dissimilis. N a m qui falsam p r o p u g n a n e ii stultorum imitati inconstantiam, praecipiti cursu solent ad extrema decurrere, sive fidem sic efferentes, ut ab ea recte agendi necessitatem seiungant, sive in sola natura excellentiam o m n e m virtutis collocantes, remotis fidei ac d i v i n a e gratiae praesidiis. Quo fit ut, quae a naturali honestate d u c u n t u r officia nihil sint aliud nisi simulacra virtutis, nec diuturna illa q u i d e m , n e c ad salutem satis idonea. H o r u m igitur actio, n o n ad restauratio¬ nem disciplinae, sed ad fidei m o r u m q u e eversionem est c o m parata. Contra qui ad Caroli e x e m p l u m , veritatis amici minime¬ que fallaces, salutari rerum c o n v e r s i o n i student, hi e x t r e m a devitant, n e q u e certos e x c e d u n t fines, quos ultra nequit instauratio ulla consistere. E t e n i m Ecclesiae eiusque Capiti Christo firmissime adhaerentes, n o n m o d o inde r o b u r vitae interioris' hauriunt, sed exterioris etiam actionis metiuntur m o d u m , ut sanandae h o m i n u m societatis o p u s tuto aggrediantur. Est aut e m p r o p r i u m divinae huius missionis, in eos perpetuo trans¬ missae qui Christi legatione functuri essent, docere omnes gentes, n o n solum ea quae ad c r e d e n d u m , sed etiam quae ad agendum omnia pertinerent, hoc est, uti 3 quaecumque mandavi vobis . 4 et vita , Christus Ipse enim edixit: servare est via, veritas qui v e n i t ut h o m i n e s vitam habeant et abundantius habeant \ Quia v e r o officia illa retineri o m n i a d u c e t a n t u m natura est difficillimum, quin etiam m u l t o p o s i t u m superius q u a m ut h u m a n a e vires ipsae per se c o n s e q u i possint; i d c i r c o Ecclesia magisterio suo a d i u n c t u m habet christianae r e g i m e n 1 2 Iacob. II, 2 6 . Rom. II, 1 3 . 3 MATTH, XXVIII, 1 8 , 2 0 . 4 IOAN. 5 IOAN. X, 1 0 . xiv, 6. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. societatis eiusque ad o m n e m sanctitatem instituendae m u n u s , d u m per eos qui p r o suo quisque statu et officio sese illi ministros adiutoresve praebent, apta et necessaria salutis instrum e n t a suppeditat. Q u o d plane intelligentes v e r a e instaurationis auctores, n o n ii surculos, praeservandae radicis gratia, coer¬ cent, h o c est, n o n fidem a vitae sanctitate seiungunt, sed utramque aiunt foventque halitu caritatis, quae est vinculum perfectionis \ Iidem, d i c t o audientes A p o s t o l o , depositum custo¬ 2 diunt , n o n ut gentibus notitiam eius o c c u l a n t l u m e n q u e sub¬ ducant, sed q u o d e d u c t o s ex eo fonte veritatis ac vitae salu¬ berrimos rivos latius recludant. In eaque c o p i a d o c t r i n a m ad u s u m adiungunt, illa utentes ad p r a e r i p i e n d a m circumventio¬ nem erroris, hoc ad praecepta in m o r e s actionemque vitae d e d u c e n d a . Q u a m o b r e m instrumenta o m n i a a d f i n e m v e l apta vel necessaria c o m p a r a n t , q u u m ad exstirpatione!» peccati, t u m ad consummationem sanctorum, ficationem corporis Christi 3 . Huc in opus ministerii, in aedi¬ sane spectant Patrum et C o n c i l i o r u m statuta, canones, l e g e s ; h u c a d i u m e n t a illa d o ctrinae, regiminis, beneficentiae omne genus; huc denique disciplina et actio Ecclesiae universa. H o s fidei virtutisque magistros intentis oculis a n i m o q u e intuetur verus Ecclesiae filius, cui sua ipsius e m e n d a t i o proposita est atque aliorum. His auctoribus, quos crebro m e m o r a t , in instauranda Ecclesiae disciplina nititur Borromeus; ut q u u m s c r i b i t : « Nos v e t e r e m « sanctorum Patrum sacrorumque Conciliorum consuetudinem « et auctoritatem, in primis o e c u m e n i c a e S y n o d i Tridentinae « secuti, de iis ipsis m u l t a superioribus nostris Conciliis Pro« v i n c i a l i b u s constituimus ». - I d e m ad consilia publicae cor¬ ruptelae c o e r c e n d a e a d d u c t u m se profitetur « et s a c r o r u m cano« n u m iure et sacrosanctis sanctionibus, et Concilii in primis 4 « Tridentini decretis » . 1 2 5 1 Coloss. III, 14. I Tim. vi, 20. Eph. iv, 12. Conc. Prov. V, Pars I. Litterae Encyclicae. 373 H i s n o n contentus, q u o sibi melius caveret ne forte ab ea n o r m a u n q u a m discederet, a se statuta in S y n o d i s provincialib u s ita fere c o n c l u d i t : « O m n i a et singula quae a nobis in hac « provinciali S y n o d o decreta actaque sunt, q u a d e b e m u s o b o e « dientia et reverentia, auctoritati ac i u d i c i o Sanctae R o m a n a e « Ecclesiae, o m n i u m ecclesiarum matris et magistrae, semper 1 « e m e n d a n d a et corrigenda s u b i c i m u s » . Q u a m q u i d e m v o l u n tatem ostendit eo propensiorem, q u o in dies m a g i s ad actuosae vitae perfectionem grassabatur; nec s o l u m q u a m d i u cathedram Petri o c c u p a v i t patruus, sed etiam sedentibus, qui ei successe¬ runt, P i o V et Gregorio X I I I , quibus q u e m a d m o d u m strenue suffragatus est ad pontificatum, sic in rebus m a x i m i s v a l i d u m se s o c i u m adiunxit e o r u m q u e exspectationi cumulate respondit. Potissimum vero ipsorum voluntati est obsequutus in¬ struendis rebus ad p r o p o s i t u m sibi finem idoneis, h o c est ad sacrae disciplinae instaurationem. Qua in re prorsus abfuit ab i l l o r u m ingenio, qui speciem studii fervidioris i m p o n u n t con¬ tumaciae suae. Itaque, incipiens iudicium a domo Dei 2 , pri- m u m o m n i u m cleri disciplinae ad certas leges c o n f o r m a n d a e a n i m u m adiecit; cuius rei causa sacri ordinis a l u m n o r u m Seminaria excitavit, sacerdotum congregationes, queis nomen oblatis, instituit, religiosas familias t u m veteres t u m recentiores adscivit, concilia coegit, quaesitis u n d i q u e praesidiis coep t u m o p u s m u n i v i t auxitque. M o x e m e n d a n d i s p o p u l i m o r i b u s h a u d remissiorem a d m o v i t m a n u m , sibi d i c t u m reputans q u o d olim prophetae: Ecce constitui te hodie... ut evellas et destruas, ut disperdas et dissipes, 3 et aedifices et plantes . Quare b o n u s pastor ecclesias p r o v i n c i a e ipse per se n e c sine m a g n o labore lustrans, arrepta similitudine divini Magistri, pertransiit bene¬ faciendo et sanando gregis vulnera; quae passim deprehende¬ ret i n c o m m o d a , sive ex inscitia sive ex neglectu l e g u m profecta, tollere atque eradere s u m m a ope contendit; o p i n i o n u m pra1 2 3 Conc. Prov. VI sub finem. I Petr. iv, 1 7 . IER. I, 1 0 . ACTA, vol. I I , n. 9. — 26-5-910. . 26 374 vitati et exundanti c o e n o l i b i d i n u m quasi a g g e r e m obierit a se apertos puerilis institutionis ludos et e p h e b o r u m convictus; au¬ ctas, quas in Urbe p r i m u m excitatas noverat, consociationes Mariales; reclusa orbitati adolescentium hospitia; mulierculis periclitantibus, viduis, aliisque, t u m viris t u m feminis, egenis aut m o r b o seniove confectis, patefacta perfugia; p a u p e r u m tutelam ab impotentia d o m i n o r u m , ab i n i q u o foenore, ab expor¬ tatione puerorum, aliaque id genus q u a m p l u r i m a . H a e c autem sic praestitit, ut ab e o r u m consuetudine toto caelo abhorreret, qui, in r e n o v a n d a suo marte christiana republica, o m n i a cient agitantque vanissimo strepitu, divinae v o c i s i m m e m o r e s : non in commotione Dominus \ H a c n e m p e altera nota, prout v o s e x p e r i e n d o didicistis, V e nerabiles Fratres, veri n o m i n i s instauratores distinguuntur a fi¬ 2 ctis, q u o d illi quae sua sunt quaerunt, non quae Iesu Christi , pronisque auribus excipientes insidiosa dicta ad M a g i s t r u m di3 v i n u m o l i m conversa: manifesta teipsum mundo , superbas ite¬ rant v o c e s : Faciamus et ipsi nobis nomen. Cuius temeritatis causa, quod e t i a m n u n c fieri saepe dolemus, ceciderunt sacerdotes in exeunt bello, in dum proelium volunt fortiter facere, dum sine consilio 4 . Contra qui societati h o m i n u m ad meliora d e d u c e n d a e sincero animo studet, is non propriam gloriam quaerit, sed glo- 5 riam eius qui misit eum ; seque ad Christi e x e m p l u m confor¬ mans, non plateis contendet neque clamabit, neque audiet aliquis in vocem eius; - mitis et humilis corde non 7 erit tristis neque 1 III Reg. xix, 6 , sed . H i c et probatus D e o erit et salutis fructus consequetur amplissimos. 2 turbulentus U. Philip, II, 21. 3 IOAN. VII, 4. 4 I MACHAB. V, 57, 67. 5 IOAN. VII, 18. 6 ISAI. XLII, 2 sq. - MATTH, XII, 19. 7 MATTH, X I , 29. Litterae Encyclicae. 375 In eo q u o q u e secernuntur alter ab altero, q u o d ille, huma¬ nis t a n t u m i n n i x u s viribus confidit in homine et ponit carnem 1 brachium suum ; h i c v e r o fiduciam o m n e m in D e o collocat; ab I p s o et a supernis o p i b u s v i m o m n e m et robur exspectat, ite¬ 2 rans A p o s t o l i v e r b a : Omnia possum in eo qui me confortai . H a s opes, q u a r u m u b e r e m c o p i a m Christus effudit, v i r fidelis in m e d i a quaerit Ecclesia ad c o m m u n e m salutem, in prim i s q u e precandi studium, sacrificium, sacramenta, quae fiunt quasi fons aquae salientis in vitam aeternam 3 . Ea o m n i a ini- que ferentes qui, transversis itineribus et posthabito Deo, ad instaurationis opus contendunt, nunquam desinunt haustus illos purissimos, sin funditus exsiccare, at certe turbulentos facere, ut christianus g r e x inde arceatur. Qua in re profecto tur¬ pius agunt recentiores i p s o r u m asseclae, qui speciem q u a n d a m religionis nobilioris adhibentes, a d m i n i c u l a illa salutis pro m i n i m o d u c u n t habentque ludibrio, praesertim sacramenta duo, quibus aut admissa paenitentium expiantur, aut caelesti dape roboratur animus. Quapropter o p t i m u s quisque s u m m o studio curabit, ut collata tanti pretii d o n a m a x i m o in h o n o r e habeantur, neve patietur in u t r u m q u e divinae caritatis opus h o m i n u m studia restingui. Ita plane se gessit Borromeus, cuius inter cetera h o c scrip t u m l e g i m u s : « Quo m a i o r et uberior est sacramentorum fru« ctus q u a m ut eius vis explicari facile possit, eo diligentius <( et intima animi pietate et externo cultu ac veneratione tra4 « ctanda ac percipienda sunt » . Illa q u o q u e m e m o r a t u dignis¬ sima, q u i b u s curiones aliosque sacros concionatores v e h e m e n ter hortatur, ut caelestis alimenti crebram gustationem in pri¬ stinam c o n s u e t u d i n e m revocarent; q u o d i d e m Nos egimus decreto, cui i n i t i u m : Tridentina Synodus. illum, ait sanctus Antistes, 1 2 IER. XVII, 5. Philip, iv, 13. 3 IOAN. 4 Conc. Prov. I, Pars I I . IV, 14. « Ad saluberrimum sacrae Eucharistiae frequenter Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 376 s u m e n d a e usum, p a r o c h i . . . et c o n c i o n a t o r e s item q u a m saepissime p o p u l u m cohortentur, nascentis Ecclesiae institutis atque exemplis, et g r a v i s s i m o r u m P a t r u m v o c i b u s et uber¬ rima h o c ipso de genere Catechismi r o m a n i doctrina, et sen¬ tentia denique Tridentinae Synodi, quae optaret q u i d e m fide¬ les, in singulis Missis, n o n s o l u m spirituali affectu, sed sacra1 ci mentali etiam Eucharistiae perceptione c o m m u n i c a r e » . Qua vero mente, q u o a n i m o a d e u n d u m sit s a c r u m c o n v i v i u m , docet his v e r b i s : « P o p u l u s , c u m ad frequentent SSmi Sacramenti s u m e n d i u s u m excitetur, t u m etiam commonefiat, q u a m per i c u l o s u m e x i t i o s u m q u e sit ad sacram d i v i n i illius cibi men2 sam indigne accedere » . Q u a m q u i d e m d i l i g e n t i a m postulare v i d e n t u r m a x i m e h a e c t e m p o r a nutantis fidei et langue¬ scentis caritatis, ne forte ex frequentare usu debita tanto mysterio reverentia minuatur, sed potius in h o c ipso sit causa c u r prohet seipsum homo, et sic de pane illo edat et de calice 3 bibat . E x iis fontibus dives gratiae v e n a manabit, u n d e s u c c u m trahant et alantur h u m a n a e q u o q u e ac naturales industriae. N e c e n i m actio christiani viri quae usui sunt et adiumenta vitae despiciet, ab uno e o d e m q u e Deo, auctore gratiae ac naturae profecta; sed illud v a l d e cavebit, ne in externis rebus bonisque corporis captandis fruendis totius vitae finis et quasi bea¬ titas collocetur. His rebus igitur qui recte ac temperanter uti velit, eas conteret ad a n i m o r u m utilitatem, Christi o b t e m p e rans dicto: haec omnia Quaerite primum regnum Dei et iustitiam adicientur vobis eius, et 4 . Ordinatus et sapiens hic rerum usus t a n t u m abest ut infe¬ rioris ordinis, idest societatis civilis b o n o adversetur, ut potius huius c o m m o d a m a x i m e provehat; nec i d inani v e r b o r u m i a c t a ¬ tione, qui m o s est factiosorum h o m i n u m , sed re ipsa et s u m m a 1 2 3 4 Conc. Prov. III, Pars. I. Conc. Prov. IV, Pars II. I Cor. xi, 28. Lue. XII, 3 1 . - MATTH, VI, 33. Litterae Encyclicae. 377 contentione, usque ad b o n o r u m , virium, vitaeque iacturam. Cuius e x e m p l a fortitudinis prae ceteris exhibent sacrorum antistites complures, qui, rebus Ecclesiae afflictis, Caroli ardorem aemulati, divini Magistri ratas efficiunt v o c e s : animam suam dat pro cupidine, 1 ovibus suis . Hi aut studio partium, quidem, Bonus pastor n o n gloriae aut privati alicuius c o m m o d i causa, ad se d e v o v e n d o s pro c o m m u n i salute trahuntur, sed caritate illa quae nunquam excidit. Hac flamma, quae profa¬ nos o c u l o s latet, incensus Borromeus, q u u m ob praestitam lue correptis o p e r a m se in mortis discrimen coniecisset, nihilominus praesentibus occurrisse malis n o n contentus, de futuris etiam sollicitum se sic o s t e n d i t : « O m n i rationi plane consen« taneum est, ut, q u e m a d m o d u m parens optimus, qui filios « unice diligit, c u m in praesenti t u m in futuro eis prospicit ac « parat quae sunt ad vitae c u l t u m necessaria; ita nos paternae « charitatis officio adducti, o m n i praecautione fidelibus p r o v i n « ciae nostrae in h o c C o n c i l i o provinciali quinto consulamus « p r o v i d e a m u s q u e deinceps quae e x p e r i e n d o c o g n o v i m u s , pesti2 « lentiae tempore, salutaria esse adiumenta » . E a d e m haec providentis animi studia et consilia, Venerabiles Fratres, per eam q u a m saepe c o m m e n d a v i m u s , catholic a m actionem, i n r e m u s u m q u e deducuntur. I n partem v e r o ministerii huius amplissimi, q u o d officia o m n i a misericordiae, 3 sempiterno d o n a n d a regno c o m p l e c t i t u r , selecti etiam e p o p u l o a d v o c a n t u r viri. Qui, ubi semel id oneris in se receperint, parati et instructi esse debent ad se suaque o m n i a plane devo¬ venda p r o o p t i m a causa, ad obsistendum invidiae, obtrecta¬ tioni et infenso q u o q u e m u l t o r u m animo, qui malefactis beneficia repensant, currendum cientes in * ad l a b o r a n d u m sicut per patientiam auctorem fidei IOAN. x, 11. 2 Conc. Prov. V, Pars I I . 3 MATTH, 4 5 XXV, 34 sq. Tim. u, 3. Hebr. XII, 1, 2. II bonus miles Christi ad propositum et nobis consummatorem 4 , et certamen, aspi¬ Iesum 5 . Acerbum Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 378 sane luctae genus, sed ad b o n u m civitatis a p p r i m e c o n d u c e n s , etiamsi p l e n a m v i c t o r i a m remoretur dies. In his etiam, quae m o d o d i c t a sunt, illustria Caroli e x e m pla intueri licet, atque inde sumere quae p r o sua quisque c o n ditione imitetur et q u i b u s a n i m u m erigat. E t e n i m q u e m et singularis virtus et m i r a solertia et effusa caritas adeo spectabi¬ lem effecerunt, nec ipse t a m e n alienam sibi sensit h a n c l e g e m : Omnes, qui pie volunt vivere in Christo Iesu, persecutionem 1 patientur . Itaque q u o d asperioris vitae sectaretur genus, q u o d recta semper et honesta retineret, q u o d incorruptus l e g u m iusti¬ tiaeque v i n d e x exsisteret, h o c ipso p r i m o r u m in sé i n v i d i a m collegit; reipublicae gerendae peritorum vafris artibus est obie¬ ctus; magistratus habuit infensos; in o p t i m a t i u m , cleri populi¬ que s u s p i c i o n e m venit; flagitiosorum denique h o m i n u m capitale o d i u m sibi conflavit, ad n e c e m usque petitus. Quibus o m n i bus, q u a m v i s miti esset suavique indole, i n v i c t o a n i m o resti tit. Nec m o d o nihil cessit in iis quae fidei ac m o r i b u s exitio forent, sed ne postulationes q u i d e m e x c e p i t adversas disciplinae aut fideli p o p u l o graves, etiamsi allatas, ut creditur, a rege potentissimo et ceteroquin catholico. I d e m q u e m e m o r verbi Christi: Redolite quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei 2 Deo , atque a p o s t o l o r u m v o c i s : oboedire oportet Deo magis 3 quam hominibus , n o n de causa t a n t u m religionis o p t i m e me¬ ruit, v e r u m etiam de ipsa societate civili, q u a m insanientis prudentiae p o e n a s luentem, c o m m o t i s q u e suapte m a n u s e d i t i o n u m fluctibus paene submersam a b d u x i t certissimae morti. E a d e m sane laus et gratia debebitur catholicis huius t e m p o ris viris e o r u m q u e strenuis d u c i b u s episcopis, q u i b u s in utrisque nullae officiorum partes, quae c i v i u m sunt, desiderari p o terunt u n q u a m , sive agatur dominis etiam dyscolis iusta de servanda fide ac praecipientibus, sive reverentia de ipso- r u m iniquis imperiis detrectandis, aeque r e m o t a t u m p r o c a c i 1 II Tim. in, 12. 2 MATTH, XXII, 21. 3 Act. v, 29. Litterae Encyclicae. 379 licentia delabentium in seditiones ac turbas, t u m servili abiez i o n e e x c i p i e n t i u m quasi sacras leges i m p i a statuta pessimo¬ rum h o m i n u m , qui mentito libertatis n o m i n e iura o m n i a per¬ v e r t e n t e s , durissimam i m p o n u n t servitutem. H a e c n e m p e in c o n s p e c t u terrarum orbis et in m e d i a luce praesentis humanitatis geruntur penes quandam potissimum gentem, ubi p r i n c i p e m sibi sedem constituisse videtur potestas tenebrarum. Quo praepotenti sub d o m i n a t u iura o m n i a filiorum Ecclesiae miserrime proculcantur, exstincto penitus in reipublicae rectoribus o m n i sensu magnanimitatis, urbanitatis ac fidei, quibus virtutibus e o r u m patres, christiano titulo insignes, tamdiu inclaruerunt. A d e o liquet, c o n c e p t o semel in D e u m et in Ecclesiam odio, retro sublapsa referri omnia, et ad antiquae li¬ bertatis ferociam, seu verius ad crudelissimum iugum, per u n a m Christi F a m i l i a m eiusque i n v e c t a m disciplinam depul¬ sum cervicibus, fieri c u r s u m praecipitem. A u t , q u o d i d e m significavit Carolus, adeo est « certum atque exploratum, nulla alia re D e u m gravius offendi, nullaque ad vehementiorem iram, q u a m haeresum labe provocari; nihilque rursus ad pro¬ vinciarum r e g n o r u m q u e interitum maiores vires habere, q u a m 1 teterrimam illam pestem » . Q u a m q u a m m u l t o etiam fune¬ stior existimanda est hodierna conspiratio ad christianas gentes ab Ecclesiae sinu avellendas. In s u m m a enim dissensione sen¬ tentiarum ac v o l u n t a t u m , quae propria nota est aberrantium a vero, in una re inimici consentiunt, h o c est in pertinaci iustitiae ac veritatis oppugnatione; cuius utriusque quia custos est ac v i n d e x Ecclesia, i n h a n c u n a m confertis ordinibus i m p e t u m faciunt. C u m q u e se neutris in partibus esse, aut etiam c a u s a m pacis fovere dictitent, mellitis q u i d e m verbis, at n o n dissimu¬ latis consiliis, nihil aliud revera agunt, nisi ut insidias locent, addentes d a m n o ludibrium, fraudem violentiae. N o v o igitur certaminis genere per hos dies christianum impetitur nomen; belli m o l e s conflatur longe periculosior ac p u g n a e antea pugna¬ t a e , e x quibus tam a m p l a m collegit g l o r i a m Borromeus. 1 Conc. Prov. V. Pars. I. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 380 I n d e e x e m p l a nobis o m n i b u s a c d o c u m e n t a sumentes, p r o rebus m a x i m i s , quibus et privata et p u b l i c a salus continetur, pro fide ac religione, pro sanctitate publici iuris, alacri erecto¬ q u e a n i m o d i m i c a b i m u s , d o l e n d a q u i d e m necessitate c o m p u l s i , sed suavi simul freti fiducia, o m n i p o t e n t e m D e u m t a m g l o riosa in acie militantibus v i c t o r i a m deproperaturum. Cui fidu¬ ciae robur addit Caroliani operis producta ad hanc usque aetatem vis et potentia, sive ad i n t e m p e r a n t i a m i n g e n i o r u m c o m p e s c e n d a m , sive ad o b f i r m a n d u m a n i m u m in proposito sancto instaurandi o m n i a in Christo. Licet nunc, Venerabiles Fratres, iisdem verbis d i c e n d o fin e m imponere, quibus pluries m e m o r a t u s Decessor Noster Paulus V Litteras absolvit decernentes Carolo s u p r e m o s h o n o r e s : a e q u u m est igitur dare nos gloriam et h o n o r e m et benedic t i o n e m v i v e n t i in saecula saeculorum, qui b e n e d i x i t conser¬ vum nostrum in o m n i benedictione spirituali, ut esset sanctus et i m m a c u l a t u s c o r a m ipso, et c u m illum dederit nobis Dominus t a m q u a m fulgentem stellam in h a c n o c t e p e c c a t o r u m , tribulationum nostrarum, adeamus ad d i v i n a m clementiam ore et opere supplicantes, ut Carolus Ecclesiae q u a m vehe¬ menter dilexit, prosit etiam meritis et e x e m p l o , adsit patro¬ cinio et in t e m p o r e iracundiae fiat reconciliatio, per Christum 1 Dominum, n o s t r u m » . A c c e d a t his votis c u m u l e t q u e c o m m u n e m s p e m A p o s t o l i cae benedictionis auspicium, q u a m v o b i s , Venerabiles Fratres, et vestro cuiusque clero p o p u l o q u e peramanter i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m Petrum, die x x v i mensis Maii, anno MDCCCCX, Pontificatus Nostri septimo. PIVS 1 Bulla « Unigenitus ». PP. X (Traduzione). LETTERA ENCICLICA AI VENERABILI FRATELLI PATRIARCHI PRIMATI ARCIVESCOVI VESCOVI ED ALTRI ORDINARI AVENTI PACE E COMUNIONE CON LA SEDE APOSTOLICA PIO PP. X VENERABILI FRATELLI SALUTE ED APOSTOLICA BENEDIZIONE Ciò che la parola d i v i n a r i c o r d a p i ù volte nelle sacre Scritture, c o m e il giusto v i v r à in m e m o r i a eterna di lodi e c h ' e g l i parla anche defunto \ si avvera sopra tutto per la v o c e e l'opera continuata della Chiesa. Questa, infatti, quale m a d r e e altrice di santità, ringiovanita sempre e fecondata dal soffio dello Spirito Santo, che inabita in noi , c o m e è sola a generare, nutrire ed allevare nel suo seno la nobilissima figliuolanza dei giusti, così è la p i ù sollecita, quasi per istinto di amore materno, a conservarne la m e m o r i a e a r a v v i v a r n e l'amore. Da tale ricordanza ella riceve quasi un d i v i n o conforto, e ritrae lo sguardo dalle miserie di questo pellegrinaggio mortale, mentre g i à ve4e nei santi la sua gioia e la sua corona, riconosce in essi la i m m a g i n e sublime del suo Sposo celeste, e i n c u l c a ai suoi figli c o n n u o v a testimonianza il detto a n t i c o : Per quanti amano Dio, per quelli che secondo il proposito divino sono stati chiamati santi, le cose tutte si rivolgono in bene . Nè le loro opere gloriose riescono solo di c o n f o r t o alla m e m o r i a , ma di luce all'imitazione e di forte i n c i t a m e n t o alla virtù per quella e c o u n a n i m e dei santi che risponde alla v o c e di P a o l o : Siate miei imitatori, come io sono di Cristo . 2 s 4 1 Ps. cxi, 7; -Prov. x, 7; - Hebr. xi, 4. 2 Rom. VIII, 11. 3 Rom. VIII, 28. * I Cor. iv, 16. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 382 P e r queste ragioni, "Venerabili Fratelli, mentre Noi, appena assunto il S o m m o Pontificato, significavamo il p r o p o s i t o di a d o perarci costantemente perchè « le cose tutte fossero instaurate in Cristo », c o n la p r i m a nostra Lettera e n c i c l i c a ci s t u d i a m m o v i v a m e n t e di fare che tutti rivolgessero c o n N o i i loro sguardi a Gesù, apostolo e pontefice della nostra confessione... autore e consumatore della fede . Ma p o i c h é la nostra d e b o l e z z a è tanta c h e facilmente restiamo sbigottiti dalla g r a n d e z z a di tanto esemplare, per benefizio della P r o v v i d e n z a d i v i n a un altro m o d e l l o Noi a v e m m o da proporre, che p u r essendo p r o s s i m o a Cristo q u a n t o a natura u m a n a è possibile, è m e g l i o c o n f a c e v o l e alla debolezza nostra, cioè la Beatissima V e r g i n e , A u g u s t a M a dre di D i o . Infine, c o g l i e n d o varie o c c a s i o n i di r a v v i v a r e la m e m o r i a dei santi, p r o p o n e m m o alla c o m u n e a m m i r a z i o n e questi servi e dispensatori fedeli nella casa di D i o , e s e c o n d o il g r a d o p r o p r i o di ciascuno, amici e domestici di lui, c o m e quelli che per la fede vinsero i regni, operarono la giustizia, ottennero le promesse , affinchè dai loro esempi spronati non siamo più bambini vacillanti e trasportati da ogni vento di dottrina per raggiri degli uomini, per astuzia usata a circonvenire nell'errore; ma seguitando la verità nella carità, andiamo crescendo per ogni parte in lui, che è il capo, Cristo . 1 2 3 4 5 Questo consiglio altissimo della P r o v v i d e n z a d i v i n a m o s t r a m m o attuato in tre personaggi massimamente, che quali grandi pastori e dottori fiorirono in età b e n diverse ma quasi del pari calamitose per la C h i e s a : Gregorio M a g n o , G i o v a n n i C r i s o s t o m o e A n s e l m o di Aosta, dei quali o c c o r s e r o in questi ultimi anni solenni feste centenarie. Così più specialmente nelle due Lettere Encicliche, date i l ' 1 2 di m a r z o 1904 e il 21 aprile 1909, s p i e g a m m o quei punti di dottrina e precetti di vita cristiana, quali ci p a r v e r o o p p o r t u n i ai nostri giorni, che si racc o l g o n o dagli esempi e dagli insegnamenti dei santi. E p o i c h é Nói siamo persuasi che gli esempi illustri dei soldati di Cristo v a l g o n o assai m e g l i o a scuotere gli animi e a trascinarli che n o n le parole o le alte trattazioni , profittiamo ora 6 1 2 3 4 5 6 Litt. Encycl. « E supremi » die iv m. Octobr. MCMIII. Hebr. III, 1; xii, 2-3. Litt. Encycl. « Ad diem illum », die II m. Februar, MCMIV. Hebr. xi, 33. Eph. iv, 11 seg. Encycl. « E supremi ». Litterae Encyclicae. 383 volentieri di un'altra felice o p p o r t u n i t à che ci si porge per c o m m e n d a r e gli utilissimi d o c u m e n t i di un altro santo Pastore, suscitato da D i o in t e m p i a noi p i ù v i c i n i e quasi in m e z z o alle m e d e s i m e tempeste, Cardinale della Santa R o m a n a Chiesa e a r c i v e s c o v o di Milano, da P a o l o V di santa m e m o r i a ascritto nel n o v e r o dei santi, Carlo B o r r o m e o . E n o n m e n o a proposito; p o i c h é - per usare le parole dello stesso nostro Antecessore - « il « Signore, che fa maraviglie grandi egli sole, ha operato c o n « noi cose magnifiche in questi ultimi tempi, e c o n opera mira« bile della sua dispensazione, ha eretto sopra la r o c c a d e l l ' A p o « stolica pietra un grande luminare, eleggendo dal seno della « s a c r o s a n t a R o m a n a Chiesa, Carlo sacerdote fedele, servo « b u o n o , m o d e l l o del gregge e m o d e l l o dei pastori. Egli infatti, <( c o n molteplice fulgore di opere sante illustrando la Chiesa « tutta, brilla innanzi ai sacerdoti ed al p o p o l o , quale un A b e l e « per l'innocenza, un E n o c h per la purezza, un G i a c o b b e per la « sofferenza delle fatiche, un M o s e per la mansuetudine, un « Elia per lo zelo ardente. Egli in se mostra da imitare, fra l'ab« b o n d a n z a delle delizie l'austerità di Girolamo, nei gradi più <( alti l'umiltà di Martino, la sollecitudine pastorale di Grego<( rio, la libertà di A m b r o g i o , la carità di Paolino, e finalmente « ci dà a vedere con gli o c c h i nostri, a toccare c o n le nostre mani, « un u o m o che, mentre il m o n d o gli sorride c o n le m a g g i o r i « blandizie, v i v e crocifisso al m o n d o , v i v e dello spirito, calpe« stando le cose terrene, c e r c a n d o continuamente le celesti, « nè solo per officio sostituito in l u o g o di A n g e l o , ma e m u l o in « terra nei pensieri e nelle opere della vita degli A n g e l i » \ Così il nostro Antecessore, trascorsi c i n q u e lustri dalla morte di Carlo. E ora, trascorsi tre secoli dalla glorificazione a lui decretata, « meritamente è pieno il nostro labbro di g a u d i o e la nostra lingua di esultanza nell'insigne g i o r n o della nostra solennità, q u a n d o col decretare i sacri onori a Carlo prete cardinale della Santa R o m a n a Chiesa, alla quale N o i per disposizione del Signore presediamo, fu aggiunta una c o r o n a r i c c a di o g n i pietra preziosa all'unica sua Sposa ». Così N o i a b b i a m o c o m u n e col nostro Antecessore la confidenza, che dalla c o n t e m plazione della gloria, ma più ancora dagli insegnamenti e dagli esempi del Santo, si possa vedere umiliata la protervia degli 1 Ex Bulla « Unigenitus » Cai. Nov. anno MDCX. Acta Apostolicae Sedis. — Commentarium Officiale. 384 e m p i e confusi tutti quelli che « si gloriano dei simulacri degli errori » \ Q u i n d i la rinnovata glorificazione di Carlo, m o d e l l o d e l gregge e dei pastori nei t e m p i moderni, p r o p u g n a t o r e e c o n sigliere indefesso della verace riforma cattolica contro quei novatori recenti, il cui intento n o n era la reintegrazione, ma piuttosto la d e f o r m a z i o n e e distruzione della fede e dei costumi, riuscirà d o p o tre secoli per tutti i cattolici di singolare c o n f o r t o ed istruzione, c o m e di nobile incitamento a tutti per cooperare strenuamente all'opera che tanto Ci sta a cuore della ristaurazione di tutte le cose in Cristo. Certamente è a v o i b e n noto, Venerabili Fratelli, c o m e la Chiesa, q u a n t u n q u e tribolata continuamente, n o n è m a i lasciata da D i o p r i v a di o g n i consolazione. P o i c h é Cristo l'amò e dette se stesso per lei, affine di santificarla e farsela comparire innanzi gloriosa, senza macchia ne ruga ne altra cosa tale, ma perchè sia santa e immacolata . A n z i , q u a n d o più sbrigliata la licenza dei costumi, più feroce l'impeto della persecuzione, p i ù astute le insidie dell'errore s e m b r a n o m i n a c c i a r e a lei r o v i n a estrema, fino a strapparle dal seno n o n p o c h i dei suoi figliuoli, per travolgerli nel v o r t i c e dell'empietà e dei vizi, allora la Chiesa sperimenta più efficace la protezione divina. P e r o c c h é I d d i o fa che l'errore stesso, v o g l i a n o o no i malvagi, serva al trionfo della verità, di cui la Chiesa è vigile custode; la corruzione serva all'incremento della santità, di cui essa è altrice e maestra, la persecuzione ad una più mirabile liberazione dai nostri nemici. Così a v v i e n e che q u a n d o la Chiesa appare agli o c c h i profani sbattuta da più fiera tempesta e quasi sommersa, allora n'esca p i ù bella, p i ù vigorosa, più pura, rifulgendo nello splendore delle m a g g i o r i virtù. 2 In questo m o d o la s o m m a benignità oli D i o viene conferm a n d o c o n n u o v i argomenti, che la Chiesa è opera divina; sia perchè nella p r o v a p i ù dolorosa, quella degli errori e delle c o l p e c h e s'infiltrano nelle stesse sue m e m b r a , le fa superare il cimento; sia perchè le mostra attuato il detto di C r i s t o : Le porte dell'inferno non prevarranno contro di lei ; sia perchè c o m p r o v a di fatto la p r o m e s s a : Ecco io sarò con voi tutti i giorni sino s 3 1 2 3 Ex eadem Bulla « Unigenitus ». Eph. v, 25 sqq, MATTH, XVI, 18. 385 Litterae Encyclicae. alla consumazione del secolo \ sia infine perchè testimonia di quella misteriósa virtù per cui un altro Paraclito, promessole da Cristo nel suo sollecito ritorno al cielo, c o n t i n u a m e n t e in lei effonde i suoi doni, e la difende e la consola in ogni tribolazione; spirito che rimane con lei in eterno; spirito di verità che il mondo non può ricevere, perchè non lo vede, ne lo conosce, perchè egli dimorerà fra voi e sarà con voi . Da questa fonte sgorga la vita e il nerbo della Chiesa; e da questa pure il distinguersi da o g n i altra società, c o m e insegna il Concilio E c u m e n i c o V a t i c a n o , per le note manifeste, ond'è segnalata e costituita « quasi un vessillo sollevato fra le nazioni » . 2 3 E infatti, solo per un m i r a c o l o della potenza d i v i n a p u ò succedere che tra l'innondare della corruzione e la frequente deficienza delle m e m b r a , la Chiesa in quanto è il c o r p o mistico di Cristo, si m a n t e n g a indefettibile nella santità della dottrina, delle leggi, del suo fine; dalle cause stesse tragga del pari fruttuosi effetti; dalla fede e dalla giustizia di molti suoi figliuoli raccolga frutti copiosissimi di salute. Ne m e n o chiaro apparisce il sigillo della sua vita d i v i n a in ciò che fra tanta e così turpe c o l l u v i e di perverse opinioni, fra così grande n u m e r o di ribelli, fra il tanto multiforme variare degli errori, essa persevera immutabile e costante, quale colonna e sostegno della verità, nella professione di una stessa dottrina, nella c o m u n i o n e degli stessi sacramenti, nella sua d i v i n a costituzione, nel g o v e r n o , nella morale. E c i ò tanto più è mirabile, perchè ella n o n solamente resiste al male, ma v i n c e il male col bene, e m a i n o n resta dal benedire e agli amici e ai nemici, mentre tutta si affatica ed anela a operare la r i n n o v a z i o n e cristiana della società n o n m e n o che dei singoli individui. P o i c h é questa è la sua missione propria nel m o n d o , e di questa gli stessi suoi n e m i c i sentono i benefizi. Un tale mirabile influsso della P r o v v i d e n z a d i v i n a nell'opera ristauratrice p r o m o s s a dalla Chiesa appare splendidamente in quel secolo che v i d e sorgere a conforto dei b u o n i S. Carlo B o r r o m e o . Allora, s p a d r o n e g g i a n d o le passioni, travisata quasi del tutto e oscurata la c o g n i z i o n e della verità, eravi lotta c o n t i n u a c o n gli errori, e l'umana società, precipitando al 1 2 MATTH, XXVIII, 2 0 . IOAN. XIV, 16 sqq. - 2 6 , sqq. - xvi, 7 Sessio ni, Const. Bei Filius, cap. 3. sqq. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 386 peggio, s e m b r a v a correre all'abisso. Fra questi m a l i i n s o r g e v a n o u o m i n i orgogliosi e ribelli, nemici della croce di Cristo... u o m i n i di sentimenti terreni, il Dio de' quali è il ventre \ C o s t o r o / a p plicandosi n o n a correggere i costumi, ma a negare i d o g m i , m o l t i p l i c a v a n o i disordini, allargavano a sè ed agli altri il freno della licenza, o certo sprezzando la g u i d a autorevole della Chiesa, a s e c o n d a delle passioni dei principi o dei p o p o l i più corrotti, c o n una quasi tirannide ne Rovesciavano la dottrina, la costituzione, la disciplina. Indi, i m i t a n d o quegli iniqui^ a cui è rivolta la m i n a c c i a : Guai a voi che chiamate male il bene e bene il male , quel t u m u l t o di ribellione e quella perversione di fede e di c o s t u m i c h i a m a r o n o riforma e se stessi riformatori Ma, in verità, essi furono corrompitori, sicché, snervando c o n dissensioni e guerre le forze dell'Europa, prepararono le ribellioni e l'apostasia dei tempi moderni, nei quali si r i n n o v a r o n o insieme in un i m p e t o solo quei tre generi di lotta, p r i m a disgiunti, da cui la Chiesa era uscita sempre v i n c i t r i c e : le lotte cruente della p r i m a età, indi la peste d o m e s t i c a delle eresie, infine, sotto n o m e di libertà evangelica, quella corruzione di v i z i e perversione della disciplina, a cui forse n o n era giunta l'età medievale. 2 A questa turba di seduttori I d d i o o p p o s e veraci riformatori e u o m i n i santi, sia per arrestare quella corrente i m p e t u o s a ed estinguere quel bollore, sia per riparare i danni già recati. Quindi l'opera loro assidua e molteplice nella riforma della disciplina fu di tanto m a g g i o r e conforto alla Chiesa, q u a n t o più grave era la tribolazione che l'angustiava, e c o m p r o v ò il d e t t o : Fedele è Iddio, che... darà con la tentazione il vantaggio \ In siffatte circostanze v e n i v a ad accrescere c o n s o l a z i o n e alla Chiesa, per disposizione provvidenziale, l'operosità e la santità singolare di Carlo B o r r o m e o . S e n o n c h è il ministero di lui, così d i s p o n e n d o I d d i o , ebbe una forza ed efficacia tutta propria, né solo per fiaccare l'audacia dei faziosi, ma per ammaestrare ed infervorare i figliuoli della Chiesa. Di quelli, infatti, egli reprimeva i folli ardimenti e c o n futava le futili accuse, c o n l'eloquenza p i ù potente, c o n l'esempio della sua vita e della sua operosità; di questi rialzava le 1 Philip, ni, 18, 19. 2 ISAI. 3 I. Cor. x, 13. v, 20. Litterae Encyclicae. 387 speranze e r a v v i v a v a l'ardore. E fu certo cosa mirabile com'egli accolse in sè riunite fino dalla sua g i o v i n e z z a tutte quelle doti di un verace riformatore, che in altri v e d i a m o disperse e dis t i n t e : virtù, senno, dottrina, autorità, potenza, alacrità; e tutte le fece servire unitamente alla difesa c o m m e s s a g l i della verità cattolica contro le invadenti eresie, com'era pure la missione propria della Chiesa, risvegliando la fede sopita in molti e quasi estinta, c o r r o b o r a n d o l a c o n p r o v v i d e leggi ed istituzioni, rialz a n d o la scaduta disciplina e r i c o n d u c e n d o strenuamente i c o stumi del clero e del p o p o l o ad un tenore di vita cristiana. Così, mentre adempie le parti tutte del riformatore, n o n m e n o adempie per t e m p o a tutti gli uffici del servo buono e fedele, e più tardi quelle del sacerdote grande, che piacque a Dio nei giorni suoi e fu trovato giusto, d e g n o p e r c i ò di prendersi ad esempio da tutte le classi di persone, siano del clero o dei laici, siano ricchi o poveri; c o m e quegli la cui eccellenza va c o m p e n d i a t a in quella lode propria del v e s c o v o e del prelato, per la quale u b b i d e n d o ai detti d e l l ' A p o s t o l o Pietro, egli si era fatto di cuore modello del gregge . Nè di m i n o r e a m m i r a z i o n e è il fatto che Carlo, n o n ancora c o m p i u t i i suoi ventitré anni di età, b e n c h é sollevato a s o m m i onori, e messo a parte di negozi grandi e difficilissimi della Chiesa, v e n i v a ogni dì m e g l i o avanzandosi nel¬ l'esercizio p i ù perfetto della virtù, mediante quella contemplazione delle cose divine, che nel sacro ritiro già l'aveva rinnovato, e risplendeva spettacolo al mondo, agli angeli ed agli uomini. 1 A l l o r a veramente, per usare le parole del già ricordato nostro Antecessore P a o l o V, c o m i n c i ò il Signore a mostrare in Carlo le sue meraviglie; sapienza, giustizia, zelo ardentissimo in p r o m u o v e r e la gloria di D i o e del n o m e cattolico, e cura sopra tutto per quella opera di ristaurazione della fede e della Chiesa universale che si agitava nell'augusto Consesso Tridentino. Della celebrazione di questo Concilio gli dà merito lo stesso Pontefice e la posterità tutta, in q u a n t o egli, p r i m a di esserne l'esecutore più fedele, ne fu il più efficace sostenitore. Nè certo senza m o l t e sue veglie, stenti e fatiche ebbe quell'opera il suo ultimo compimento. E p p u r e queste cose tutte n o n erano altro che u n a prepara1 I Petr. v, 3. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 388 zione e un tirocinio di vita, nel quale educavasi il cuore c o n la pietà, la mente c o n lo studio, il c o r p o c o n la fatica, serbandosi quel m o d e s t o e u m i l e g i o v a n e quasi argilla nelle m a n i di D i o e del suo V i c a r i o in terra. E una tale vita di preparazione app u n t o era quella che disprezzavano allora i fautori di novità, per la stoltezza m e d e s i m a o n d e la disprezzano i moderni, n o n avvertendo che le opere meravigliose di D i o si m a t u r a n o nell'ombra e nel silenzio dell'anima dedita all'ubbidienza ed alla preghiera, e c h e in questa preparazione sta c o m e il g e r m e del futuro progresso, c o m e nella seminagione la speranza della raccolta. La santità, n o n d i m e n o , e l'operosità di Carlo, che si preparava allora c o n sì splendidi auspici, si svolse p o i e diede frutti prodigiosi, c o m e a c c e n n a m m o sopra, q u a n d o egli « da b u o n ope« raio, lasciata la splendidezza e la maestà di R o m a , si ritirò nel <( c a m p o che a v e v a preso a coltivare (Milano), e a d e m p i e n d o v i <( o g n i g i o r n o m e g l i o le sue parti, ricondusse quel c a m p o , per <( la tristizia dei tempi già bruttamente guasto da sterpi e insel« vatichito, a tale splendore che fece della Chiesa di M i l a n o <( un chiarissimo esemplare di ecclesiastica disciplina » \ Tanti e così preclari effetti egli ottenne c o n f o r m a n d o la sua opera di riforma alle n o r m e proposte p o c o avanti dal C o n c i l i o Tridentino. La Chiesa, infatti, bene i n t e n d e n d o q u a n t o i sentimenti e i pensieri dell'animo umano sono proclivi al male , m a i n o n cessa di combattere c o n t r o i vizi e gli errori, p e r c h è sia distrutto il corpo del peccato e più non serviamo al peccato . E in questa lotta, c o m e ella è maestra a se stessa e guidata dalla grazia che è diffusa nei nostri cuori mediante lo Spirito Santo, c o s ì prende n o r m a al pensare e all'operare dal Dottore delle genti, che d i c e : Rinnovatevi nello spirito della vostra mente . - E non vogliate conformarvi a questo secolo, ma riformatevi nel rinnovamento della mente vostra, per accertare quale sia la volontà di Dio buona, accettevole e perfetta . Nè il figliuòlo della Chiesa e riformatore sincero m a i si persuade di avere t o c c a t o la meta, ma ad essa protesta solo di tendere insieme 2 3 4 5 1 2 3 Ex Bulla « Unigenitus ». Gen. VIII, 21. Rom. vi, 6. * Eph. iv, 23. Rom. XII, 2. 5 389 Litterae Encyclicae. c o n l ' A p o s t o l o : Dimenticando quel che sta dietro e stendendomi verso ciò che mi sta davanti, mi avanzo verso il segno, verso il premio della vocazione superna di Dio in Cristo Gesù \ Q u i n d i avviene che n o i uniti c o n Cristo nella Chiesa cresciamo per ogni cosa in lui che è il Capo, Cristo, dal quale il corpo tutto prende l ' a c c r e s c i m e n t o proprio per la perfezione di se stesso nella carità , e la Chiesa m a d r e viene sempre più ad avverare quel mistero della v o l o n t à divina, di ristaurare nella ordinata pienezza dei tempi tutte le cose in Cristo . A queste cose n o n p e n s a v a n o i riformatori, a cui si o p p o s e Carlo B o r r o m e o , p r e s u m e n d o riformare a loro c a p r i c c i o la fede e la disciplina; nè m e g l i o le i n t e n d o n o i moderni, contro cui a b b i a m o noi da combattere, o Venerabili Fratelli. A n c h e costoro s o v v e r t o n o dottrina, leggi, istituzioni della Chiesa, a v e n d o sempre su le labbra il grido di cultura e di civiltà, n o n perchè stia loro t r o p p o a cuore questo punto, ma perchè c o n questi n o m i grandiosi p o s s o n o più a g e v o l m e n t e celare la m a l v a g i t à dei loro intendimenti. È q u a l i - i n realtà sieno le loro mire, quali le loro trame, quale la v i a che i n t e n d o n o battere, nessuno di v o i lo ignora, e i loro disegni furono già da N o i denunziati e condannati. Si p r o p o n g o n o essi un'apostasia universale dalla fede e dalla disciplina della Chiesa, apostasia tanto peggiore di quell'antica che mise in p e r i c o l o il secolo di Carlo, quanto più astutamente serpeggia o c c u l t a nelle v e n e stesse della Chiesa, quanto più sottilmente trae da principii erronei le conseguenze estreme. 2 3 Di amendue, tuttavia, u n a stessa è l'origine: l ' u o m o nemico, cioè, che sempre desto a perdizione degli u o m i n i soprasseminò la zizzania in mezzo al grano : del pari soppiatte e tenebrose le vie; simile il processo e l'esito finale. P e r o c c h é , a quel m o d o che nel passato la p r i m a apostasia v o l t a n d o s i d o v e la fortuna sec o n d a v a , v e n i v a aizzando l'una c o n t r o l'altra o la classe dei potenti o dei popolani, per travolgere p o i l'una e l'altra nella perdizione, così questa m o d e r n a apostasia esaspera l'odio vic e n d e v o l e dei p o v e r i e dei ricchi, a c c i o c c h é scontento o g n u n o della sua sorte tragga sempre più misera la vita e paghi il fio 4 1 2 3 4 Philip, in, 13, 14. Ephes. iv, 1 5 , 1 6 . Ephes. i, 9, 1 0 . MATTH, XIII, 2 5 . ACTA, vol. II, n. 9. - 26^5-910. 27 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 390 i m p o s t o a quelli che tutti fìssi nelle cose terrene e caduche, n o n cercano il regno di Dio e la sua giustizia. A n z i il presente conflitto è fatto anche più grave da ciò che, d o v e i turbulenti novatori dei t e m p i andati ritenevano per lo più q u a l c h e resto del tesoro della dottrina rivelata, i m o d e r n i sembra che n o n v o g l i a n o darsi p a c e finche n o n lo abbiano v e d u t o interamente disperso. Ora, così rovesciato il f o n d a m e n t o della religione, si scioglie necessariamente anche il v i n c o l o della società civile. Spettac o l o triste al presente, m i n a c c i o s o per l'avvenire; n o n perchè vi sia da temere per l'incolumità della Chiesa, d\ cui n o n perm e t t o n o d u b b i o le promesse divine, ma per i pericoli che sovrastano alle famiglie ed alle nazioni, m a s s i m a m e n t e a quelle che o f o m e n t a n o c o n più studio o tollerano c o n più indifferenza questo pestifero soffio di empietà. Fra u n a sì e m p i a e stolida guerra, m o s s a talora e propagata c o n l'aiuto di quei m e d e s i m i che più d o v r e b b e r o appoggiarci e sostenere la nostra causa; fra un trasformarsi così m o l t e p l i c e degli errori e un blandire di vizi così vario, c h e dagli uni e dagli altri anche molti dei nostri si lasciano lusingare, sedotti dall'apparenza di n o v i t à e di dottrina, o dalla illusione che la Chiesa possa a m i c h e v o l m e n t e accordarsi c o n le m a s s i m e del secolo, v o i bene intendete, Venerabili Fratelli, che noi tutti d o b b i a m o opporre v i g o r o s a resistenza e ribattere l'assalto dei nem i c i c o n quelle armi stesse, di cui un t e m p o usò il B o r r o m e o . E anzitutto, p o i c h é attentano alla r o c c a stessa che è la fede, o c o n l'aperta negazione, o c o n l'ipocrita i m p u g n a z i o n e , o col travisarne le dottrine, ricorderemo quello che S. Carlo spesso i n c u l c a v a : « La p r i m a e più grande cura dei Pastori d e v e essere « intorno alle cose che riguardano il conservare integra e invio« lata la fede cattolica, quella fede che la Santa R o m a n a Chiesa « professa ed insegna, e senza la quale è impossibile piacere « a D i o » \ E di n u o v o : « in questa parte nessuna diligenza p u ò « essere così grande, quanto senza d u b b i o è richiesta dal biso« g n o » . Quindi è necessario di opporsi c o n la sana dottrina al fermento dell'eretica pravità, che n o n represso c o r r o m p e tutta la massa, opporsi cioè alle perverse o p i n i o n i che s'infiltrano sotto mentite sembianze e che raccolte insieme sono professate dal 2 1 2 Conc. Prov. I, sub initium. Conc. Prov. V, Pars. I. 391 Litterae Encyclicae. modernismo; r i c o r d a n d o c o n S. Carlo, « quanto s o m m o d e b b a « essere lo studio e diligentissime sopra ogni altra la cura del « v e s c o v o nel combattere il delitto dell'eresia » . 1 Nè occorre, per verità, ricordare le altre parole del santo che allega le sanzioni, le leggi, le pene poste dai R o m a n i P o n tefici contro quei prelati che fossero negligenti o rimessi nel purgare dal fermento dell'eretica pravità la loro diocesi. Ma bene c o n v e n e v o l e sarà riandare c o n attenta meditazione ciò che egli ne c o n c h i u d e : « P e r c i ò d e v e il v e s c o v o anzi tutto per« sistere in questa sollecitudine perenne e vigilanza continua, « a c c i o c c h é n o n solo il m o r b o pestilentissimo dell'eresia n o n si « infiltri m a i nel gregge a lui c o m m e s s o , ma ne v a d a lontanis« s i m o qualsiasi sospetto. E se poi, il che tolga Cristo Signore « per la sua pietosa misericordia, s'infiltrasse, allora sopra tutto « si adoperi c o n o g n i sforzo perchè sia ricacciato prestissima« mente, e quelli che di tale pestilenza sono infetti o sospetti « siano trattati a n o r m a dei c a n o n i e delle sanzioni pontificie » . 2 Ma nè la liberazione, nè la preservazione dalla peste degli errori è possibile, se n o n c o n una retta istruzione del clero e del p o p o l o ; p o i c h é la fede dall'udito, e l'udito poi per la parola di Cristo . E la necessità d'inculcare la verità a tutti s'impone tanto m a g g i o r m e n t e ai nostri giorni, mentre per tutte le v e n e dello Stato, e anche d o n d e m e n o si crederebbe, v e d i a m o infiltrarsi il veleno, a segno tale che per tutti v a l g o n o o g g i m a i le ragioni addotte da S. Carlo c o n queste p a r o l e : « Quei che confinano c o n « gli eretici o v e n o n fossero stabili e fermi nei fondamenti della « fede, darebbero moltissimo a temere che n o n si lasciassero « t r o p p o facilmente tirare da essi in qualche i n g a n n o di em« pietà e di guasta dottrina » . Ora infatti, per la facilità dei viaggi, sono cresciute le c o m u n i c a z i o n i , c o m e delle altre cose tutte, così anche degli errori, e per la sfrenata libertà delle passioni, v i v i a m o in m e z z o ad una società pervertita, o v e non è verità... e non esiste cognizione di Dio ; in una terra che è desolata... perchè ninno vi è che pensi di cuore . P e r c i ò Noi, v o l e n d o 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 Conc. Prov. V, Pars. I. Ibid. Rom. x, 17. Conc. Prov. V, Pars. I. Os. iv, 1. IEREM. XII, U. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 392 usare le parole di S. Carlo, « a b b i a m o a d o p e r a t o finora m o l t a « diligenza perchè tutti e singoli i fedeli di Cristo fossero bene ((istruiti nei rudimenti della fede cristiana » ; e ne a b b i a m o anche scritto speciale lettera enciclica, c o m e di a r g o m e n t o della più vitale i m p o r t a n z a . Ma, sebbene n o n v o g l i a m o ripetere ciò che a r d e n d o di zelo insaziabile d e p l o r a v a il B o r r o m e o cioè, « di « avere finora ottenuto t r o p p o p o c o in cosa di tanta rilevanza », pure, c o m e lui, « indotti dalla g r a n d e z z a del n e g o z i o e del peric o l o », v o r r e m m o anche m a g g i o r m e n t e infiammare lo zelo di tutti; perchè, p r e n d e n d o Carlo a m o d e l l o , c o n c o r r a n o , c i a s c u n o s e c o n d o il g r a d o e le forze, a quest'opera di ristaurazione cristiana. R i c o r d i n o i padri di famiglia e i p a d r o n i c o n quale ferv o r e ad essi i n c u l c a v a il santo v e s c o v o costantemente, che ai figliuoli, ai domestici, ai servi, n o n solo dessero facoltà, ma i m ponessero l'obbligo d'imparare la dottrina cristiana. I chierici si r i c o r d i n o l'aiuto che in questo i n s e g n a m e n t o d e b b a n o prestare al parroco, e questi p r o c u r i che siffatte scuole si m o l t i p l i c h i n o s e c o n d o il n u m e r o e la necessità dei fedeli, e siano c o m m e n d e v o l i per la probità dei maestri, ai quali siano dati per aiutatori u o m i n i o d o n n e di p r o v a t a onestà, a quel m o d o che prescrive lo stesso santo a r c i v e s c o v o di M i l a n o 'V x 2 Di tale cristiana istruzione appare evidentemente cresciuta la necessità sia da tutto l'andamento dei t e m p i e dei c o s t u m i moderni, sia specialmente da quelle p u b b l i c h e scuole, prive di o g n i religione, d o v e si tiene quasi per sollazzo il deridere tutte le cose p i ù sante, e del pari sono aperte alla b e s t e m m i a e le labbra dei maestri e le orecchie dei discepoli. P a r l i a m o di quella scuola c h e si c h i a m a per s o m m a ingiuria neutra o laica, ma n o n è altro che tirannide prepotente di una setta tenebrosa. Un siffatto n u o v o g i o g o di ipocrita libertà v o i già denunciaste ad alta v o c e e intrepidamente, o Venerabili Fratelli, m a s s i m e in quei paesi d o v e p i ù sfrontatamente furono calpestati i diritti della religione e della famiglia, anzi soffocata la v o c e stessa della natura c h e v u o l e rispettata la fede e il c a n d o r e dell'adolescenza. A rimediare, per quanto era in Noi, a un sì gran male, recato da quelli stessi che, mentre p r e t e n d o n o dagli altri o b b e - 1 Conc. Prov. V, Pars. I. 2 Encycl. « Acerbo nimis » die xxv m. Aprilis MDCCCCV. 3 Conc. Prov. V, Pars I. Litterae Encyclicae. 393 dienza, la n e g a n o al P a d r o n e supremo di tutte le cose, a b b i a m o r a c c o m a n d a t o che si istituissero per le città o p p o r t u n e scuole di religione. E sebbene quest'opera, m e r c è i vostri sforzi, ^abbia fatto finora a s s a i b u o n i progressi, tuttavia è s o m m a m e n t e da desiderare che sempre p i ù largamente si propaghi, cioè che siffatte scuole si aprano da per tutto numerose e fioriscano di maestri c o m m e n d e v o l i per merito di dottrina e per integrità di vita. C o n tale insegnamento utilissimo dei primi elementi va strettamente- c o n g i u n t o l'ufficio dell'oratore sacro, nel quale a più forte ragione si ricercano le doti ricordate. Quindi le diligenze e i consigli di Carlo nei Sinodi provinciali e nei diocesani m i r a v a n o c o n u n a cura specialissima a formare predicatori tali che si potessero adoperare santamente e c o n frutto nel ministero della parola. Ora la cosa stessa, e forse più fortemente, sembra richiesta a noi dai t e m p i che corrono, mentre la fede vacilla in tanti cuori, nè m a n c a n o di quelli che, per v a g h e z z a di gloria vana, assecondano la m o d a , adulterando la parola di Dio, e sottraendo alle anime il c i b o della vita. C o n s o m m a vigilanza, pertanto, noi d o b b i a m o guardare, V e nerabili Fratelli, che il nostro gregge da u o m i n i v a n i e frivoli n o n sia pasciuto di vento, ma sia nutrito del c i b o vitale da ministri della parola ai quali si a p p l i c a n o quelle sentenze: Noi facciamo le veci di ambasciatori a nome di Cristo, quasi esortando Iddio per mezzo di noi: riconciliatevi con Dio \ - da ministri e legati che non camminano nell'astuzia, nè corrompono la parola di Dio, ma si rendono commendevoli presso ogni coscienza degli uomini innanzi a Dio per la manifestazione della verità ; - operai che non possono essere confusi e con rettitudine maneggiano la parola di verità . E n o n m e n o utili ci. saranno quelle n o r m e santissime e s o m m a m e n t e fruttuose che il v e s c o v o di M i l a n o soleva r a c c o m a n d a r e ai fedeli, e sono c o m p e n d i a t e da quelle parole di S. P a o l o : Avendo ricevuto da noi la parola della predicazione di Dio, voi l'accoglieste non come parola umana, ma (qual'è veramente) parola di Dio, la quale opera in voi che avete creduto . v 2 3 4 1 2 3 4 II Cor. v, 20. II Cor. iv, 2. II Tim. n, 15. I Thess. II, 13. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 394 Così la parola di Dio viva, efficace, più penetrativa di ogni spada opererà n o n solo a conservazione e a difesa della. fede, ma ad efficace i m p u l s o delle b u o n e o p e r e : g i a c c h e la fede senza le opere è morta ; e non saranno giustificati innanzi a Dio quelli che ascoltano la legge, ma quei che la legge mettono in esecuzione . Ed è questo un altro p u n t o in cui si v e d e q u a n t o i m m e n s o è il divàrio della vera dalla falsa riforma. P o i c h é quelli che prop u g n a n o la falsa, i m i t a n d o la incostanza degli stolti, sogliono correre agli estremi, o esaltando la fede per m o d o da escludere la necessità delle b u o n e opere, o c o l l o c a n d o nella sola natura tutta la eccellenza della virtù, senza gli aiuti della fede e della grazia divina. Onde segue che gli atti provenienti dalla sola onestà naturale, n o n sono altro che simulacri di virtù, ne durev o l i in sè, nè sufficienti alla salute. L'opera d u n q u e di siffatti riformatori n o n è valevole a ristampare la disciplina, ma esiziale alla fede ed ai costumi. Al contrario, quelli che, ad esempio di Carlo, sinceramente e senza raggiri c e r c a n o la vera e salutare riforma, evitano gli estremi, nè mai trascorrono oltre quei limiti fuori dei quali n o n p u ò sussistere riforma alcuna. P o i c h é , uniti essi fermissimamente alla Chiesa ed al suo Capo Cristo, n o n solo di qui atting o n o forza di vita interiore, ma anche r i c e v o n o n o r m a di azione esteriore, per accingersi c o n sicurezza all'opera sanatrice della u m a n a società. Ora di questa d i v i n a missione, trasmessa perpetuamente in quelli che d e b b o n o fare da legati di Cristo, è p r o p r i o l'insegnare a tutte le genti, nè solamente le cose da credere, ma quelle da operare, cioè, c o m e p r o n u n z i ò Cristo stesso: osservare tutte quelle cose che io vi ho comandato . Egli infatti è via, verità e vita , ed è v e n u t o perchè gli u o m i n i abbiano la vita e l'abbiano con esuberanza . Ma p o i c h é l'adempiere quei d o v e r i tutti c o n la sola g u i d a della natura è m o l t o al di sopra di ciò che possano per sè conseguire le forze dell'uomo, perciò la Chiesa ha, insieme col suo magistero, c o n g i u n t o il potere di 1 2 s 4 5 6 1 2 3 Hebr. vi, 1 2 . Iacob. ii, 2 6 . Rom. ii, 1 3 . 4 MATTH, XXVIII, 1 8 - 2 0 . 5 I O A N . 6 I O A N . XIV, X, 6. 10. 395 Litterae Encyclicae. governare la società cristiana e quello di santificarla, mentre per m e z z o di quelli che nel loro p r o p r i o g r a d o ed officio le sono ministri o cooperatori, viene c o m u n i c a n d o gli o p p o r t u n i e necessarii m e z z i della salute. Il che bene intendendo i veraci riformatori, n o n soffocano essi i g e r m o g l i per porre in salvo la radice, cioè dire n o n disg i u n g o n o la fede dalla santità della vita, ma l'una e l'altra alim e n t a n o e riscaldano al soffio della carità, la quale è vincolo della perfezione \ Così pure, u b b i d e n d o all'Apostolo, essi custodiscono il deposito , n o n già per i m p e d i r n e la manifestazione e sottrarne la luce alle genti, ma per diramare anzi c o n piti larga v e n a le acque saluberrime di verità e di vita che sgorgano da quella sorgente. E in ciò c o n g i u n g o n o la teoria alla pratica, di quella valendosi a prevenire o g n i circonvenzione dell'errore, di questa ad applicare i precetti alla morale ed all'azione della vita. P e r c i ò anche p r o c u r a n o i m e z z i tutti od o p p o r t u n i o necessarii al fine, sia per la estirpazione del peccato, sia per la perfezione dei santi, per l'opera del ministero, l'edificazione del corpo di Cristo . E a questo m i r a n o a p p u n t o gli statuti, i canoni, le leggi dei Padri e dei Concilii; a questo i m e z z i tutti d'insegnamento, di g o v e r n o , di santificazione, di beneficenza d'ogni fatta; a questo i n s o m m a la disciplina e l'operosità intera della Chiesa. A tali maestri della fede e della virtù tiene rivolto l'occ h i o e l'animo il v e r o figlio della Chiesa, mentre si p r o p o n e la riforma di sè e degli altri. E a tali maestri pure si a p p o g g i a il B o r r o m e o nella sua riforma della disciplina ecclesiastica, e spesso li ricorda, c o m e q u a n d o s c r i v e : « Noi, seguendo l'antica « consuetudine ed autorità dei santi Padri e dei sacri Concilii, « principalmente del S i n o d o e c u m e n i c o di Trento, a b b i a m o sta« bilito intorno a questi punti stessi nei nostri precedenti Con« cilii p r o v i n c i a l i molte disposizioni ». - Similmente, nel prendere p r o v v e d i m e n t i di repressione dei p u b b l i c i scandali, egli si professa g u i d a t o « e dal diritto e dalle sacrosante sanzioni dei <( sacri canoni, e del Concilio Tridentino sopra tutto » . 2 3 4 Nè contento di ciò, per m e g l i o assicurarsi di n o n avere m a i a dipartirsi dalla regola suddetta, così di solito c o n c h i u d e gli 1 2 3 4 Coloss. in, 14. I Tim. vi, 20. Eph. iv, 12. Conc. Prov. V, Pars I. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 396 statuti dei suoi Sinodi p r o v i n c i a l i : « Tutte e singole quelle cose che da n o i in questo S i n o d o p r o v i n c i a l e furono decretate e fatte, sottomettiamo sempre, perchè sieno emendate e corrette, all'autorità ed al g i u d i z i o della Santa R o m a n a Chiesa, di tutte le Chiese m a d r e e maestra » . E questo suo p r o p o s i t o egli mostrò sempre p i ù fervido, quanto p i ù si avanzava a gran passo nella perfezione della vita attiva; nè solo finché o c c u p a v a la cattedra di Pietro il pontefice suo zio, ma anche sotto i costui successori, P i o V e Gregorio X I I I , dei quali, c o m ' e g l i potentemente suffragò l'elezione, così nelle m a g g i o r i imprese fu v a l i d o aiuto, c o r r i s p o n d e n d o interamente alla loro aspettazione. 1 Ma sopra tutto li s e c o n d ò nell'attuare i m e z z i pratici per il fine propostosi, cioè per la vera riforma della sacra disciplina. Nel che, di n u o v o , si m o s t r ò egli p i ù che m a i l o n t a n o dai riformatori falsi che m a s c h e r a n o di zelo la loro disubbidienza ostinata. Quindi, c o m i n c i a n d o il giudizio della casa di Dio , si applicò anzitutto a riformare c o n leggi costanti la disciplina del clero; e a questo fine eresse seminarii per gli alunni del sacerd o z i o , f o n d ò c o n g r e g a z i o n i di sacerdoti, che ebbero n o m e di oblati, c h i a m ò famiglie religiose e antiche e recenti, radunò c o n cilii e c o n o g n i sorta di p r o v v e d i m e n t i assicurò e crebbe l'opera i n c o m i n c i a t a . Indi, senza ritardo, pose m a n o egualmente v i g o rosa a riformare i c o s t u m i del p o p o l o , ritenendo per detto a sè quello che già fu detto al p r o f e t a : ee Ecco io ti ho stabilito oggi... perchè tu sradichi e distrugga, perchè disperda e dissipi, edifichi e pianti » . Perciò, da b u o n pastore, v i s i t a n d o personalmente le chiese della provincia, n o n senza gran fatica, a somiglianza del d i v i n o Maestro, passò beneficando e sanando le ferite del gregge; si affaticò c o n o g n i sforzo a sopprimere e sradicare gli abusi, che da p e r tutto s'incontravano, p r o v e n i è n t i sia dall'ignoranza sia dalla trascuranza delle leggi; alla perversione delle idee ed alla corruzione dei c o s t u m i straripante o p p o s e , quasi argine, scuole e collegi, ch'egli aprì per l'educazione dei fanciulli e dei giovinetti, c o n g r e g a z i o n i mariane, che egli accrebbe, d o p o averle c o n o s c i u t e al loro p r i m o fiorire qui in R o m a , ospizi, ch'egli schiuse alla g i o v e n t ù orfana, ricoveri, che aperse alle pericolanti, alle v e d o v e , ai m e n d i c i o i m p o t e n t i per malat2 3 1 Conc. Prov. V I , sub finem. 8 I Petr. iv, 17. 3 IER. I, 10. 397 Litterae Encyclicae. tia o per vecchiaia, u o m i n i e donne; la tutela ch'egli prese dei p o v e r i contro la prepotenza dei padroni, contro le usure, c o n t r o la tratta dei fanciulli, e simili altre istituzioni in gran n u m e r o . Ma tutto ciò egli operò aborrendo totalmente dal m e t o d o di c o l o r o che, nel rinnovare a loro senno la cristiana società, mett o n o tutto sossopra e in agitazione, c o n vanissimo strepito, dim e n t i c h i della parola d i v i n a : nella commozione non è il Signore \ È questo a p p u n t o un n u o v o distintivo dei veri riformatori dai falsi, c o m e p i ù volte v o i avete c o n o s c i u t o a prova, Venerabili Fratelli. I riformatori falsi c e r c a n o i proprii interessi, non quelli di Gesù Cristo , e d a n d o o r e c c h i o all'invito insidioso già fatto al d i v i n o M a e s t r o : Va e mostrati al mondo , ripetono anch'essi le parole a m b i z i o s e : Facciamoci anche noi un nome. Per la quale temerità, c o m e p u r t r o p p o d e p l o r i a m o anche ai nostri giorni, caddero dei sacerdoti in guerra, nell'atto che pretendevano fare cose grandi, e uscivano alla mischia senza prudenza . Al contrario il riformatore sincero n o n cerca la sua gloria, ma la gloria di Colui che lo ha mandato ; e c o m e Cristo, suo esemplare, non contenderà nè griderà nè alcuno udirà la sua voce per le piazze; non sarà torbido nè irrequieto ; ma sarà dolce e umile di cuore . Quindi egli piacerà al Signore e riporterà frutti copiosissimi di salute. . P e r un altro distintivo ancora si differenziano l'uno dall'altro, mentre quegli, a p p o g g i a t o solo alle forze umane, confida nell'uomo e pone la sua fortezza nella carne ; questi i n v e c e mette in D i o tutta la sua speranza; da lui e dai m e z z i soprannaturali aspetta ogni forza e virtù, e s c l a m a n d o c o n l ' A p o s t o l o : Ogni cosa io posso in colui che mi conforta . 2 3 4 5 6 1 8 9 Questi mezzi, che Cristo c o m u n i c ò in larga copia, il fedele cerca nella Chiesa stessa a c o m u n e salvezza, e primi fra essi la preghiera, il sacrificio, i sacramenti, i quali d i v e n g o n o quasi 1 III Reg. xix, 11. 2 Philip. II, ai. 3 IOAN. VII, 4. 4 I MACHAB. V, 57, 67. 5 IOAN. VII, 18. 6 ISAI. XLII, 2 sq. - MATTH, XII, 19. 7 MATTH, X I , 29. 8 IER. 9 Philip, iv, 13. XVII, 5. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 398 1 fonte di acqua che sale alla vita eterna . Ma di tutti questi m e z z i m a l sofferenti c o l o r o che per v i e traverse e d i m e n t i c h i di D i o si affannano intorno all'opera della riforma, m a i n o n cessano di intorbidare quelle fonti purissime, se n o n del tutto disseccarle, per tenerne l o n t a n o il gregge di Cristo. Nel che certo fanno anche p e g g i o i loro m o d e r n i seguaci, che sotto u n a certa maschera di più alta religiosità, h a n n o in niun c o n t o quei m e z z i di salute e li m e t t o n o in discredito, particolarmente i due sacramenti, coi quali o si p e r d o n a n o i peccati alle anime pentite o si fortificano le anime c o l c i b o celeste. Ogni fedele pertanto procurerà c o n s o m m o studio che benefìzi di così gran pregio siano tenuti nel m a s s i m o onore, nè soffrirà che l'affetto degli u o m i n i illanguidisca verso queste due opere della carità divina. Così a p p u n t o si adoperò il B o r r o m e o , del quale fra le altre cose l e g g i a m o scritto: « Quanto m a g g i o r e e p i ù c o p i o s o è il « frutto dei sacramenti di quello che se ne possa spiegare facil<( m e n t e il valore, c o n tanto p i ù diligenza e intima pietà del« l'anima ed esterno culto e venerazione si d e v o n o trattare e ri« cevere » . Del pari degnissime di essere ricordate sono le racc o m a n d a z i o n i ond'egli esorta i parrochi e altri sacri predicatori di richiamare alla pratica antica la frequenza della santa Com u n i o n e , il che pure N o i a b b i a m o fatto c o l D e c r e t o che i n c o m i n c i a : Tridentina Synodus. « I p a r r o c h i e i predicatori, dice il santo v e s c o v o , esortino quanto p i ù spesso il p o p o l o alla pratica salutarissima di ricevere frequentemente la sacra Eucaristia, a p p o g g i a n d o s i alle istituzioni ed agli esempi della Chiesa nascente, alle r a c c o m a n d a z i o n i dei P a d r i più autorevoli, alla dottrina del catechismo r o m a n o , in questo stesso p u n t o più distesamente spiegata, e alla sentenza infine del C o n c i l i o Tridentino, il quale v o r r e b b e che in o g n i messa i fe¬ deli c o m u n i c a s s e r o n o n solo c o n ricevere l'Eucaristia spiritualmente, ma anche sacramentalmente » . C o n quale intenzione poi, c o n quale affetto si d e b b a frequentare questo sacro c o n v i t o , lo insegna c o n queste p a r o l e : « Il p o p o l o n o n solo dev'essere « spronato alla pratica di ricevere frequentemente il santissimo « Sacramento, ma pure a m m o n i t o q u a n t o sia pericoloso ed esi2 3 1 2 3 IOAN. IV, 14. Conc. Prov. I, Pars II. Conc. Prov. III, Pars I. Litterae Encyclicae. 399 « ziale l'accostarsi i n d e g n a m e n t e alla sacra m e n s a di quel c i b o « d i v i n o » V E una simile diligenza sembra richiesta massimam e n t e dai t e m p i nostri di fede vacillante e di carità illanguidita, a c c i o c c h é dalla cresciuta frequenza n o n v e n g a sminuita la riverenza debita a tanto mistero, ma piuttosto se ne tragga m o t i v o a far che l'uomo provi se stesso e così mangi di quel pane e beva del calice . 2 Da queste fonti sgorgherà una ricca v e n a di grazia, e da essa trarranno v i g o r e ed alimento anche i m e z z i naturali ed umani. Nè l'azione del cristiano disprezzerà p u n t o le cose utili e di conforto alla vita, v e n e n d o anch'esse dal m e d e s i m o I d d i o , autore della grazia e della natura; ma eviterà c o n gran diligenza che in cercare e godere le cose esterne e i beni del corpo, si r i p o n g a il fine e quasi la felicità di tutta la vita. Chi v u o l e pertanto usare di questi m e z z i c o n rettitudine e temperanza, li ordinerà alla salute delle anime, u b b i d e n d o al detto di C r i s t o : Cercate prima il regni? di Dio e la sua giustizia e tutte "queste cose vi saranno date per giunta . Un siffatto uso dei mezzi ordinato e sapiente tanto è lungi che m a i v e n g a ad opporsi al bene di ordine inferiore, cioè proprio della società civile, che anzi ne p r o m u o v e in gran maniera gli interessi; nè già c o n v a n a iattanza di parole, c o m ' è il costume dei faziosi riformatori, ma coi fatti e c o l s o m m o dello sforzo, fino al sacrifizio delle sostanze, delle forze e della vita. Di tale fortezza ci d a n n o esempio sopra tutto molti v e s c o v i , i quali, in t e m p i tristi per la Chiesa, e m u l a n d o lo zelo di Carlo, a v v e r a n o le parole del d i v i n o M a e s t r o : Il buon pastore dà la sua vita per le sue pecorelle . Essi n o n da b r a m o s i a di gloria, n o n da spirito di parte, n o n da stimolo di alcun privato interesse sono tratti a sacrificarsi per la salvezza c o m u n e , ma da quella carità che mai non viene meno. Da questa fiamma, che sfugge agli o c chi profani, acceso il B o r r o m e o , d o p o essersi esposto a pericolo di vita nel servire agli appestati, n o n contento di avere s o v v e nuto ai mali presenti, così mostravasi ancora sollecito dei fut u r i : « È affatto c o n f o r m e ad o g n i ragione che, in quel m o d o <( o n d e un o t t i m o padre, il quale a m a di amore u n i c o i suoi fi3 4 3 1 Conc. Prov. I V , Pars II. I Cor. xi, 28. 2 Lue. 3 IOAN. X, 11. XII, 31; - MATTH, VI, 33. 400 gliuoli, p r o v v e d e ad essi sia per il presente c o m e per il futuro, p r e p a r a n d o le cose necessarie alla vita, così noi, mossi dal debito dell'amore paterno, p r o v v e d i a m o ai fedeli della nostra p r o v i n c i a c o n o g n i precauzione e p r e p a r i a m o per l'avvenire quegli aiuti che nel t e m p o della peste a b b i a m o c o n o s c i u t o per esperienza essere salutari » . 1 I m e d e s i m i disegni e propositi di affettuosa p r o v v i d e n z a , Venerabili Fratelli, t r o v a n o una pratica a p p l i c a z i o n e in quell'azione cattolica che spesse volte a b b i a m o r a c c o m a n d a t o . E a parte di questo apostolato nobilissimo, il quale abbraccia tutte le opere di misericordia da premiarsi col r e g n o eterno , s o n o chiamati gli u o m i n i scelti del laicato. Ma essi, a c c o g l i e n d o in sè questo peso, d e v o n o essere pronti e addestrati a sacrificare interamente se stessi e tutte le cose loro per la b u o n a causa, a sostenere l'invidia, la c o n t r a d d i z i o n e e anche l'avversione di m o l t i c h e r i c a m b i a n o d'ingratitudine i benefizi, a faticare o g n u no c o m e buon soldato di Cristo , a correre per la via della pazienza al certame propostoci, riguardando all'autore e consummatore della fede Gesù . Lotta certamente b e n dura, ma efficacissima al benessere stesso della società civile, anche q u a n d o ne sia ritardata la piena vittoria. 2 3 4 A n c h e per questo ultimo p u n t o ora m e n z i o n a t o , si p o s s o n o ammirare esempi splendidi di S. Carlo, e da essi prendere, cias c u n o s e c o n d o la propria condizione, di che imitare e confortarsi. Benché, infatti, e la virtù singolare e l'operosità m a r a v i g l i o s a e la profusa carità lo facessero tanto ragguardevole, neppure egli, tuttavia, a n d ò esente da questa l e g g e : Tutti quelli che vogliono per ciò stesso ch'egli seguiva un tenore di vita p i ù austero, c h e vivere piamente in Cristo Gesù, patiranno persecuzioni . Quindi sosteneva sempre la rettitudine e l'onestà, c h e sorgeva v i n d i c e incorrotto delle leggi e della giustizia, si g u a d a g n ò l'avversione di u o m i n i potenti; si t r o v ò esposto a raggiri di diplomatici; v e n n e talora in diffidenza ai nobili, al -clero ed al p o p o l o , e in fine si trasse addosso l'odio mortale dei malvagi, e ne fu cercato a morte. Ma a tutto egli resistette c o n a n i m o invitto, sebbene d'indole m i t e e soave. 5 1 Conc. Prov. V, Pars II. 2 MATTH, XXV, 34. sq. 3 II Tim. II, 3. Hebr. XII, 1, 2. II Tim. III, 12. 4 5 Litterae Encyclicae. 401 Nè solo n o n cedette m a i a cosa che fosse esiziale alla fede ed ai ' costumi, ma neppure a pretensioni contrarie alla disci¬ plina e gravose al p o p o l o fedele, a n c o r c h é attribuite a un m o narca potentissimo e nel resto cattolico. M e m o r e della parola di C r i s t o : Rendete a Cesare quello che è di Cesare e a Dio quello che è di Dio \ c o m e pure della v o c e degli A p o s t o l i : « Meglio è obbedire a Dio che agli uomini , egli si rese benemerito al s o m m o , n o n della causa della religione solamente, ma della stessa civile società, la quale, p a g a n d o il fio della sua stolta prud e n z a e s o m m e r s a quasi dalle tempeste delle sedizioni da sè eccitate, c o r r e v a a morte certissima. 2 La m e d e s i m a lode e gratitudine sarà d o v u t a ai cattolici del nostro t e m p o e ai loro valorosi condottieri, i v e s c o v i , mentre nè gli uni nè gli altri v e r r a n n o m a i a m a n c a r e in parte alcuna ai d o v e r i che sono proprii dei cittadini, sia che trattisi di serbare fedeltà e rispetto ai dominanti anche discoli q u a n d o c o m a n d i n o cose giuste, sia di ripugnare ai loro c o m a n d i q u a n d o siano iniqui, tenendo lontana del pari e la p r o c a c e ribellione di quelli che c o r r o n o alle sedizioni ed ai tumulti, e la servile abiezione di quelli che a c c o l g o n o quasi leggi sacrosante gli statuti manifestamente empii di u o m i n i perversi, i quali col mentito n o m e di libertà s c o n v o l g o n o ogni cosa e i m p o n g o n o la tirannide p i ù dura. Ciò a v v i e n e al cospetto del m o n d o e alla piena luce della m o d e r n a civiltà, in qualche nazione specialmente, o v e il potere delle tenebre sembra che abbia messo la sua sede principale. Sotto quella prepotente tirannide v a n n o calpestati miseramente i diritti tutti dei figliuoli della Chiesa, spento affatto nei governanti ogni senso di generosità, di gentilezza e di fede, o n d e per tanto t e m p o splenderono i loro padri, insigni del titolo di cristiani. T a n t o è evidente che, entrato l'odio di D i o e della Chiesa, si torna addietro in ogni cosa, e si corre a precipizio verso la barbarie dell'antica libertà, o piuttosto g i o g o crudelissimo, da cui la sola famiglia di Cristo e l'educazione da lei introdotta ci ha sottratti. Ovvero, c o m e esprimeva la cosa stessa il B o r r o m e o , tanto è « cosa certa e riconosciuta, che da nessun'altra c o l p a è « D i o p i ù gravemente offeso, dà nessuna p r o v o c a t o a m a g g i o r e « s d e g n o q u a n t o dal v i z i o delle eresie, e che a sua v o l t a nulla 1 MATTH, XXII, 2 1 . 2 Act. v, 29. 402 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « p u ò tanto a r o v i n a delle p r o v i n c i e e dei regni q u a n t o p u ò « quell'orrida peste » . Senonchè m o l t o p i ù funesta si d e v e stimare l'odierna c o n g i u r a di strappare le n a z i o n i cristiane dal seno della Chiesa, c o m e d i c e m m o . I n e m i c i infatti, sebbene discordissimi di pensieri e di volontà, c i ò c h e è contrassegno certo dell'errore, in una cosa solo si a c c o r d a n o , n e l l ' o p p u g n a z i o n e ostinata della verità e della giustizia; e p o i c h é dell'una e dell'altra custode e v i n d i c e è la Chiesa, contro la Chiesa sola, strette le loro file, m u o v o n o all'assalto. E b e n c h é v a d a n o d i c e n d o di essere imparziali o di p r o m u o v e r e la causa della pace, altro in verità n o n fanno, c o n dolci parole ma non dissimulati propositi, se n o n tendere insidie, per aggiungere al d a n n o lo scherno, il tradim e n t o alla violenza. C o n un n u o v o m e t o d o di lotta è ora dunque assalito il n o m e cristiano; e u n a guerra si m u o v e di gran lunga più pericolosa che non le battaglie p r i m a combattute, dalle quali raccolse tanta gloria il B o r r o m e o . 1 Di qui noi tutti p r e n d e n d o esempio ed istruzione, ci animer e m o a combattere da forti per i p i ù grandi interessi, da cui dipende la salvezza degl'individui e della società, per la fede e la religione, per l'inviolabilità del p u b b l i c o diritto; c o m b a t t e r e m o sforzati certo da una amara necessità, ma confortati insieme da u n a soave speranza che la o n n i p o t e n z a di D i o affretterà la vittoria a chi c o m b a t t e in così gloriosa battaglia. A tale speranza aggiunge v i g o r e l'efficacia potente, perpetuata fino ai nostri giorni, dell'opera di S. Carlo, sia per fiaccare l'orgoglio delle menti, sia per assodare l'animo nel p r o p o s i t o santo di ristaurare ogni cosa in Cristo. Ed ora, Venerabili Fratelli, noi p o s s i a m o c o n c h i u d e r e c o n le parole stesse, o n d e il Nostro Antecessore, P a o l o V, più volte m e n z i o n a t o , c o n c h i u d e v a le lettere che d e c r e t a v a n o a Carlo i supremi o n o r i : « È giusto, per tanto, che noi r e n d i a m o gloria e onore e b e n e d i z i o n e a Colui che v i v e nei secoli dei secoli, il quale benedisse il nostro c o n s e r v o in o g n i benedizione spirituale, perchè fosse santo e i m m a c o l a t o innanzi a lui. E avend o c e l o dato il Signore c o m e una stella fulgente in questa notte di peccati, di tribolazioni nostre, r i c o r r i a m o alla d i v i n a d e menza, c o n la b o c c a e c o n l'opera s u p p l i c a n d o , a c c i o c c h é Carlo « alla Chiesa che egli a m ò tanto ardentemente, g i o v i altresì coi 1 Conc. Prov. V, Pars I. Litterae Encyclicae. 403 « meriti e c o n l'esempio, assista c o l patrocinio e nel t e m p o dello « sdegno si faccia riconciliazione per Cristo nostro Signore » . Si aggiunga a questi v o t i e p o n g a il c o l m o alla c o m u n e speranza l'auspizio della benedizione A p o s t o l i c a , che a V o i , Venerabili Fratelli, al clero ed al p o p o l o di ciascuno di V o i , c o n v i v o affetto i m p a r t i a m o . 1 Dato a R o m a , presso San Pietro, il g i o r n o 26 M a g g i o 1910, settimo del nostro Pontificato. PIO PP. X . 1 Bulla « Unigenitus ». : 1 ; A n n u s II. - V o l . II. D i e 31 Maii 1 9 1 0 . Num. 1 0 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. INDULGENTIA QUOTIDIANA PERPETUA PRO SANCTUARIO A S. SPECU S. BENEDICTI. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Ad augendam fidelium religionem animarumque salutem procurandam caelestibus Ecclesiae thesauris pia caritate intenti, omnibus ac singulis utriusque sexus Christifidelibus, qui vere poenitentes atque ubicumque rite confessi, ad S. Synaxim in Ecclesia Sanctuarii a Sacro Specu S. Benedicti apud civitatem Sublacensem nullius Dioeceseos accesserint, ibique pro Christianorum Principum conc o r d i a , haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, plenariam singulis anni diebus lucrandam omnium peccatorum suorum indulgentiam ac remissionem, quam etiam animabus Christifidelium in Purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicabilem, misericorditer in D o m i n o concedimus ac largimur. Volumus autem ut apostolicae litterae a rec. mem. Clemente Papa X I Decessore Nostro die vicesimo secundo Novembris anno MDCCI datae, quae incipiunt Iniunctum Nobis quaeque ab alio Decessore Nostro Pio PP. VII die quinto et vicesimo Iulii anno MDCCCXVII novis privilegiis auctae fuerunt, firmae, validae efficacesque sint. Non obstantibus in contrarium^ facientibus quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die vicesima septima Octobris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £J3 S. ACTA, vol. II, n. 10. - 31-5-910. C A R D . MERRY DEL VAL, a Secretis Status. 28 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. II. CONCEDUNTUR PRAECIPUAE FACULTATES ORDINI EREMITARUM S. AUGUSTINI. PIUS PP. x. Ad perpetuum rei memoriam. — Comperta sunt Nobis eximia in religionem beneficia, quae inclytus ordo Eremitarum S. Augustini, Dei verbis ad populum praecipue faciendis, assidue confert. Quo vero exan¬ tlati huiusmodi labores in uberius expeditiones atque exercitationes animarum b o n u m cedant, sacras spirituales, quibus religiosa eadem familia fideles ad christianae vitae decus ubique gentium adhortari studet, tum peculiaribus privilegiis, tum coelestibus Ecclesiae thesauris libentes locupletamus. Quare de omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, omnibus ac singulis praefati ordinis sacerdotibus, qui sacras missiones peragant, vel spirituales exercitationes moderentur, praesentium tenore Apostolica auctoritate Nostra concedimus ac largimur, ut illarum postremo die benedictionem Nostro ac Romani Pontificis pro tempore nomine et auctoritate cum Crucifixo sub versis Christifidelibus unico signo et cum ubique indulgentia ab iis tantum impertire plenaria indulgentia uni- licite queant, sit lucranda, qui eidem quae plenaria benedictioni adstite- r a t , ac vere poenitentes et confessi ac S. Communione refecti, Ecclesiam vel publicum oratorium, ubi id pietatis opus habebitur, visitaverint, et pro christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint. Iis praeterea fidelibus, qui sacris hisce missionibus vel exercitationibus ultra medium tempus quo eae perduraverint, inter¬ fuerint, ac pariter expiati admissorum confessione ac coelestibus epulis recreati, vel semel illarum temporis spatio, vel uno q u o cuique libeat e quindecim diebus immediate subsequentibus, Ecclesiam aut publicum oratorium visitantes, i b i , ut praefertur, oraverint, plenariam similiter omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o concedimus. Quoties autem missionum aut exercitationum tempore vel catecheses vel conciones audierint, ducentos dies eis de iniunctis seu alias q u o m o d o l i b e t debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta relaxamus. Praedictis vero sacerdotibus facultatem impertimus, Cruces, Cruci¬ fixos, sacra numismata, coronas precatorias et parvas D. N. I. G., B. M. V., et Sanctorum metallicas statuas benedicendi, eisque indulgentias applicandi, quae in elencho edito typis S. Congregationis de Propaganda Fide diei XXVIII Augusti MCMIII continentur; et q u o d ad coronas precatorias Acta Pii PP. X. 407 non exceptis indulgentiis a S. Birgitta nuncupatis; et potestatem insuper facimus coronas precatorias item benedicendi cum indulgentia quingentarum dierum pro quolibet Pater et pro qualibet Ave recitatis con¬ sequenda. Iisdem denique presbyteris fas erit Cruces ferreas vel ligneas ubique terrarum, de Ordinarii consensu, post peractas missiones erigere ac benedicere, eisque applicare primo: indulgentiam plenariam ab iis fidelibus lucrifaciendam, qui, admissis rite expiati ac S. Synaxi suscepta, die anniversario huius erectionis vel, si hic sit profestus, dominica inse¬ quente, nec non festis Inventionis et exaltationis SS. Crucis, vel dominica respective subsequente a primis vesperis ad occasum solis diei huiusmodi devote Ecclesiam vel publicum oratorium visitaverint, atque i b i , ut supra, oraverint; secundo: indulgentiam septem annorum toti- demque quadragenarum, quam semel in die fideles adipisci poterunt, si corde saltem contrito salutationem angelicam in memoriam septem dolorum Deiparae Virginis ante easdem Cruces septies recitaverint; tertio: indulgentiam quinque annorum totidemque quadragenarum, ab iis fidelibus semel pariter in die lucrandam, qui corde contriti orationem dominicam, salutationem angelicam et Gloria Patri ante memoratas Cruces ter in memoriam trium horarum agoniae D. N. I. C. pie ac devote recitaverint. Quas omnes indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes etiam animabus Christifidelium in Purgatorio detentis per modum suffragii applicari posse misericorditer in D o m i n o indulgemus. In contrarium non obstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. Datum R o m a e apud S. Petrum sub annulo Piscatoris, die XVIII Martii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. ^ S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. EPISTOLAE. I. DILECTIS FILIIS NOSTRIS IOSEPHO S. R. E. PRESB. CARD. FRANC1CA-NAVA ARCHIEPISCOPO CATANIENSI, ALEXANDRO S. R. E. CARD. LUALDI ARCHIEPISCOPO PANORMITANO ET VENERABILIBUS FRATRIBUS CETERIS ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS SICILIAE. Dilecti Filii Nostri et Venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Non satis visum est vobis, cum proxime ad Mariae Tyndaridis convenistis, ut de communibus dioecesum vestrarum rationibus ex more ageretis, eum auspicari coetum vestrae in Nos pietatis, observantiae fidei- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 408 que professione splendida: idem enim Nobis officium exhibere voluistis amantissima epistola, quae Nos nimirum valde delectavit. Eo magis, q u o d inde c o g n o v i m u s , cum de aliis rebus magni momenti v o s contulisse consilia, tum praecipue de studiis Seminariorum ad eam, quam dedimus, normam exigendis: id q u o d certe permagni interest. Perspectam autem habentes diligentiam prudentiamque vestram n o n dubitamus, quin ea statueritis, quae maxime ad rem conducant. Eadem ut feliciter possitis exsequi, vobis a D e o precamur; atque auspicem divinorum munerum, itemque testem benevolentiae Nostrae, vobis, dilecti Filii Nostri et Venerabiles Fratres, et Clero p o p u l o q u e vestro apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die ix Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . II. VENERABILI FRATRI IOANNI BAPTISTAE EPISCOPO IACIENSI. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. —Delectarunt Nos tuae Clerique tui c o m m u n e s litterae: ex quibus intelleximus, v o s , cum in solemni coetu consilia contulissetis de religiosa socialique re tuenda populi, in asceterium convenisse omnes, nempe ut, pie com¬ precando et sancta meditando, prius integraretis vires animi, quam ad effectum ea consulta adduceretis. Recte enim indicastis neminem p o s s e nec sibi prodesse nec aliis ad aeternam salutem, nisi qui agatur Dei spiritu. V o s autem e sacro recessu p r o m p t o s prodiisse et alacres ad omnia o b e u n d a , quae D e o sint gloriae, et videmus et laetamur. Nihil igitur est dubii, quin laborum vestrorum uberes ista ecclesia perceptura sit fructus. Itaque divinam vobis gratiam, quae quidem si absit, inanis omnis est labor, impense precamur; atque auspicem caelestium munerum, apostolicam benedictionem, qua vestram q u o q u e remuneramur piam stipem, vobis, primumque tibi, Venerabilis Frater, peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die ix Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . III. VENERABILI FRATRI ALAPHRIDO EPISCOPO TITULARI ARCENSI, ADMINISTRATORI APOSTOLICO DIOECESIS LUCANENSIS. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Q u o d Nobis nuntias, anno vertente, sacra solemnia in tua dioecesi fore ob Congregatio Consistorialis. 409 memoriam institutae in pago Ticinensi hierarchiae ecclesiasticae, gratum est; praesertim quia Sedis Apostolicae paternam de vobis providentiam hac re cernimus illustratum iri. Decet autem tuos eo vel splendidius eius facti memoriam celebrare velle in gratiam tui, quem audimus abhinc annis viginti quinque a primo istius dioecesis antistite primum omnium esse creatum sacerdotem. Nos, quibus es merito carus, te faustis ominibus iam nunc prosequimur: novimus enim tuam pastoralis officii diligentiam, cuius quidem illa etiam sunt Nobis argumento, et quod vetustam nobilemque aedem, Lucani" principem, reficiendam n o v o q u e cultu exor¬ nandam curasti, et q u o d in ea ipsa aede, quae propediem patebit iterum celebritati sacrorum, dioecesanam habere Synodum decrevisti. Denique in saecularibus honoribus Carolo Borromaeo tribuendis - quoniam istius dioecesis pars maxima ditioni paruit sanctissimi Episcopi - valde pro¬ bamus tibi esse curae, ut Lucanenses tui nemini cedant. Auspicem divinorum munerum ac testem benevolentiae Nostrae, tibi, Venerabilis Frater, et Clero populoque tuo apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, die ix Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius Papa X, decreto Sacrae huius Congregationis, elegit: 6 maii 1910. — R. P. D. Carolum Bertuzzi, episcopum Fulgina¬ tensem, in archiepiscopum titularem ecclesiae Diocletanae. 13 maii 1910. — R. P. D. Apollonium Maggio, episcopum titularem ecclesiae Lystrensis, in episcopum ecclesiae cathedralis Asculanae in Piceno. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae Apostolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. E R E C T I O N E S DIOECESUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 410 Acta Apostolicae Sedis. — Commentarium Officiale. 4: martii 1910. — N o v a m Sedem episcopalem Reginatensem (Re- gina), in provincia ecclesiastica S. Bonifacii in regione Canadensi; — Novum Vicariatum Apostolicum de Keevvatin, in eadem provincia ecclesiastica S. Bonifacii. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. DECRETUM QUO ERIGITUR NOVA MISSIO " DRISDALE-RIVER " A VICARIATU A P O S T O L I C O KIMBERLIENSI (IN A U S T R A L I A ) DISMEMBRATA. Ad fluvium Drisdale-River vulgo nuncupatum in occiduo-septem¬ trionali plaga Vicariatus Apostolici Kimberliensis, quae lineis seu gradibus 128 longitudinis (Greenwich) et 16 latitudinis Austr. circumscribitur, Missionem quamdam, pro Aborigenarum evangelizatione, ab e o d e m Vicariatu dismembrandam et ecclesiasticae iurisdictioni Abbatiae Novae Nursiae interim subiiciendam, suo autem tempore in alteram Abbatiam nullius constituendam, R. P. D. Fulgentius Torres O. S. B. Abbas Novae Nursiae ab hac S. Congregatione erigendi facultatem humiliter postulavit. Qua super petitione, praehabito voto atque assensu Revmi P. D. Episcopi Geraldtonensis supradicti Vicariatus Apostolici Administratoris, attentisque votis atque commendationibus Eminentissimi P. D. Patritii Cardinalis Moran Archiepiscopi Sydneyensis, qui communia omnium Australiae Ordinariorum in novissima plenaria S y n o d o coadunatorum desi¬ deria ita exprimebat, Eminentissimi ac Reverendissimi Patres huius Sacrae Congregationis Christiano Nomini propagando praepositae, in plenariis comitiis die 25 p. e. mensis Aprilis habitis, propositionem Revmi P. D. Abbatis Novae Nursiae maturo examini subiicierunt, et ad d u b i u m : « An expediat dismembratio Vicariatus Apostolici Kimberliensis,. et erectio Missionis Drisdale-River nuncupatae Abbatiae Novae Nursiae adnecten¬ dae, iuxta m o d u m a PP. Benedictinis propositum » respondendum esse censuerunt: « Affirmative ». Hanc autem Eminentissimorum Patrum sententiam ab infrascripto Secretario in Audientia externi diei S S m o D. N. Pio divina Providentia S. Congregatio Rituum. 411 P P . X relatam eadem Sanctitas Sua benigne adprobare ratamque habere dignata est, atque praesens super h o c decretum confici mandavit. Datum R o m a e , ex Aedibus S. G. de Propaganda Fide, die 4 Maii 1910. Fr. H. M. h. CARD. GOTTI, Praefectus. Aloisius © S. Veccia, Secretarius. I. COLLEN. (Colle di Val d'Elsa). CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE PRAESTITI SERVO DEI BARTHOLO BUONPEDONI, PAROCHO E TERTIO ORDINE SANCTI FRANCISCI, EX OPPIDO SANCTI GEMINIANI, BEATO ET SANCTO NUNCUPATO. Cultus immemorialis Beati Vivaldi, Eremitae e Tertio Ordine S. Francisci, a Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papa X per Decretum Sacrae Rituum Congregationis die 11 Februarii anno elapso 1909 confirmatus, animos addidit actoribus hanc similem Causam promovere. Agitur enim de viro ipsi Vivaldo aetatis et temporis aequali, fraternitatis socio, virtutis ac perfectionis religiosae magistro et duce, Bartholo Buonpedoni, ita ut horum Tertiariorum vita, fama, cultus atque iuridica de his inquisitio amico foedere uniantur et mutuo illustrentur. In oppido Mucchio nuncupato, prope Sangeminianum, dioecesis tunc Volaterranae nunc Col¬ lensis, an. 1227, in lucem editus est Bartholus ex nobilibus parentibus Ioanne et Gentina Buonpedoni. Genitrix, adhuc sterilis, deprecante sancto Petro A p o s t o l o ab ipsa enixe invocato, hunc puerum obtinuisse fertur. Infans, gratia divina praeventus, futurae sanctitatis indubia praemon¬ stravit indicia, potissimum castitatis et caritatis. Traditur etiam q u o d ex ore puelli, adstantibus et obstupentibus familiaribus, favillae ignis prodierunt. A pia matre sancte institutus, aetate ac virtute succrescens, cunctis erat exemplo. Mundum eiusque illecebras spernens, posthabitis etiam nuptiis suae nobilitati congruis, se totum Deo devo vere statuit. Id aegre ferens pater nimis dure filium probavit, qui, paterna d o m o relicta, Pisas profectus est. Illic in monasterio S. Viti, Ordinis S. Benedicti, benigne excipitur. Pietatis et scientiae novis praestans incrementis, ardentius 412 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sentit desiderium religiosae vitae amplectendae. Q u o d optimus iuvenis custodit ac fovet precibus bonisque o p e r i b u s , etsi ab- humani generis hoste pluries tentetur. Verum, D e o adiuvante, e praelio victor evadens et propositi constans, q u u m tricesimum aetatis annum iam agat, ad Epis c o p u m Volaterranum aperto fidentique animo confugit. Ad huius nutum promptus et obediens, post legitimas probationes, sacris Ordinibus rite initiatur. Mox ad curam animarum gerendam destinatus et electus, per primum decennium paroeciam Peccioli et per alterum decennium paroeciam Pichena regit ac gubernat. Boni Pastoris vestigia secutus, factus forma gregis ex animo, pastoralia officia sedulo adimplet, vitam ipsam pro ovibus suis dare paratus. In parochi munere fungendo, praeter ceteras virtutes, peculiari quodam m o d o liberalitatem in pauperes exercet; unde Christum sub specie pauperis hospitio excipere meretur. Attamen quia Bartholus acceptus erat Deo, necesse fuit ut tribulationis igne probaretur. Hisce enim viginti annis in cura animarum exactis, et iam sexagenarius, ita horridis lepris corripitur ut a pianta pedis usque ad verticem capitis nulla pars esset in eo sana. Hinc praehabita sui Episcopi venia, paroecia dimissa, habitu Tertii Ordinis S. Francisci indu¬ tus, leprosorum xenodochium penes oppidum Celloli ingreditur. Humilis et infirmus divinae voluntati acquiescens, molestias atque afflictiones illas gravissimas patienter tulit, nec peccavit labiis suis nec stultum quid contra Deum locutus est, veluti alter I o b , tranquille i n g e m i n a n s : « Si bona suscepimus de manu Dei, mala quare non suscipiamus, maxime quum in b o n u m nostrum atque aeternam nostram salutem cedant ? Sit n o m e n Domini benedictum ». Et Deus, ita purificans servum suum, ostendit ei signa suae misericordiae et miserationum. Vere Pater mise¬ ricordiarum et « Deus totius consolationis qui consolatur n o s in omni tribulatione n o s t r a » . Divina enim operante virtute, Bartholus pacem cum gaudio in corde servabat, confratris sui Vivaldi assidua cura et familiari consuetudine recreatus, necessaria q u o q u e vitae sustinendae semper habebat, aliquando etiam per extraordinarium ac mirum divinae Providentiae c o n c u r s u m , Eiusque c o r p u s , etsi in miserrimo illo statu redactum, tamen suaviter olebat. Insuper, hisce signis et fama sanctitatis permoti, ex omni Hetruriae regione, fideles ad leprosum hunc invi¬ sendum seorsim et turmatim confluebant, admirantes et compatientes illasque salutariter recolentes consolatorias sententias tum divini R e - demptoris redivivi: « Nonne haec oportuit pati Christum et ita intrare in gloriam s u a m ? », tum Pauli Apostoli: « Non sunt condignae passio¬ nes huius temporis ad futuram gloriam quae revelabitur in nobis ». Tandem Bartholus, post hanc magnam ac diuturnam tribulationem, Congregatio Rituum. 413 ulceribus quidem plenus in corpore, sed meritis et virtutibus onustus in spiritu, q u u m iam comperisset proximum ac certum diem obitus, Sacramentis Ecclesiae devotissime receptis, coelum ingredi ac vitae et iustitiae coronam recipere meruit, die 12 Decembris an. 1300, aetatis suae septuagesimo secundo. Ad corpus triduo expositum ac suavissimum adhuc efflans odorem cives et advenae accurrerunt frequentissimi. Ipsum vero in ecclesiam S. Augustini, penes oppidum S. Geminiani, religiose delatum, post solemnes ac rituales exequias in apposito tumulo conditum est. Interim, ob eximiam sanctitatis f a m a m , compluribus etiam assertis prodigiis auctam, cultus publicus inde ab obitu Servi Dei ad haec usque tempora perseverans, Eidem praestitus fuisse fertur cum opportuna fidelium Eius caelestis patrocini i invocatione ob liberationem vel praeservationem a lepris. Super huiusmodi autem cultu immemo- riali inquisitiones ordinariae in ecclesiastica Curia Collensi, cum subsequenti sententia favorabili Revmi E p i s c o p i , anno 1898 confectae sunt, deinceps completae, roboratae et exornatae tum per epistolam hodierni Antistitis Collensis Maximiliani Novelli, d. d. 18 Aprilis 1. 908, tum per documenta numero viginti sex in apposito elencho et ordine chronologice disposita ab an. 1400 ad an. 1901. Ex quibus omnibus ad Sacram Rituum Congregationem transmissis, eruere atque innuere sufficit titulum Beati vel Sancti Bartholo passim tributum, imagines radiis vel aureola redimitas cum e o d e m titulo, capellani et altare continens urnam cum reliquiis et inscriptione: « O s s a divi Bartholi Geminianensis malorum geniorum fugatoris », pia sodalitia Bartholi nomine et patrocinio decorata, lampades, lumina, frequentes visitationes et peregrinationes fidelium validam o p e m implorantium ad Servi Dei sepulchrum ac tandem festum in Eius h o n o r e m , cum oblatione cereorum a Municipio facta et publicis nundinis, dominica postrema mensis Maii et alibi die natalitia idibus D e c e m b r i s , recolendum. Q u o d festum institutum fuisse perhibetur per decretum diei 20 Maii an. 1499, a Christophoro, Vicario Generali Episcopi Volaterrani, ex Delegatione pontificia collata per Litteras Apostolicas Alexandri VI, d. d. 16 Maii 1498; testante etiam Benedicto X I V q u i , in suo opere de Beatificatione et Canonizatione Sancto- rum, edito an. 1740 et 1841, refert « Beatum Bartholum a S. Geminiano coli ex facultate Ecclesiae et indulgentias in Eius honorem concessas fuisse a Gregorio X I I I , visitantibus ipsius Beati ecclesias, teste Theodoro Ferrinio in Beati Bartholi vita ». Itaque, quum praedicta acta processualia cum informatione et summario, necnon c u m responsione ad animadversiones R. P. D. Promotoris Sanctae Fidei, examini et iudicio Apostolicae Sedis subiecta fuerint, instante R m o P. Francisco Maria Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 414 Paolini, Ordinis Fratrum Minorum Postulatore Generali, R m i Episcopi, cleri et populi Sancti Geminiani et totius dioecesis Collensis atque insimul R m i P. Dionisii Schuler, totius memorati Ordinis Ministri Gene- ralis, preces et vota depromente, Emus ac R e v m u s Dnus Cardinalis Franciscus a Paula Cassetta, Episcopus Sabinensis Ponens seu Relator, in Ordinario et huius Causae Sacrorum Rituum Congregationis Coetu subsignata die ad Vaticanum coacto, sequens dubium discutiendum proposuit: « An sententia a R m o D n o Episcopo Collensi lata super cultu ab immemorabili tempore exhibito praefato Servo Dei, sit confirmanda in casu et ad effectum de q u o agitur? » Et Emi ac Rmi Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Cardinalis Ponentis, audito etiam v o c e et scripto R. P. D. Alexandro Verde Sanctae Fidei Promotore, reformato d u b i o , omnibus rescribendum accurate perpensis, censuerunt: « Affirmative seu constare de casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII in casu et ad effectum de quo agitur; seu confirmandum esse cultum, si Sanctissimo placuerit ». Die 19 Aprilis 1910. Quibus omnibus Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas Sua Rescriptum Sacrae eiusdem Congregationis ratum habuit et probavit, die 27, eisdem mense et anno. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. B. G. Praefectus. L. © S. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. II. NEAPOLITANA (Napoli). BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI PASCHALIS ATTARDI, SACERDOTIS SAECULARIS. Illustris clerus neapolitanus qui, maiorum suorum vestigiis inhaerens, spectatae virtutis, sanae scientiae pro Dei gloria et animarum singularisque salute provehenda studii et amoris haud parvum nomen sibi comparavit, e suo gremio exisse gaudet ac laetatur alterum sacerdotem super candelabro positum. Paschalis Attardi n o v a luce illuminat dilectos fratres concivesque suos quibus, suam quoque vivendi formam domesticis ac sacerdotalibus virtutibus claram suaviter ac modeste exhi¬ bens, c u m Paulo A p o s t o l o dicit: « Imitatores mei estote, sicut et ego S. Congregatio Rituum. 415 Christi ». Hic h o m o Dei bene describitur et repraesentatur in Ecclesiastico per beatum illum virum qui « inventus est sine macula, post aurum non abiit, nec speravit in pecunia et thesauris, et mirabilia fecit in vita s u a , quia o m n e m spem suam in Dei bonitate et potentia r e p o s u i t » . Neapoli ortus die 2 Octobris an. 1837, ex legitimis coniugibus Nicolao et Clementina Catena, in sacro regenerationis fonte quatuor habuit imposita nomina Paschalem, Vincentium, Raphaëlem et Gertrudem. Parentum cura et exemplo primis scebat infans insimul catechismi rudimentis e d o c t u s , succre¬ modestus, religiosus ac pius. posthabitis, domi altariola erigere, sacras liaria festa devotis exercitationibus dictis prompte alacriterque bat; inspiciens huius sciens Puerilibus ludis caeremonias imitari et pecu- celebrare delectabatur. Maiorum obtemperans, tutam obedientiae viam tere¬ virtutis obedientiam in lucta perfectum exemplar in Christo quam et probe h o m o in vita sua sustinere debet, gloriosas parituram esse victorias. In templo frequens ac diu multumque orans, de rebus divinis conciones audire atque ficio aliisque sacris functionibus adstare sensuum custodia atque incruento Missae sacri- satagebat. Solitudinis amor, ipsius corporis habitus, incessus ac gravitas optimum iuvenem adeo penes domesticos et cives commendabant, ut Eum obviam videntes per vias Sanctum reverenter appellarent. Neque minor erat opinio praeceptoris Michaelis sacerdotis Scotti, qui suum discipulum, studio, modestia et diligentia eximium, diligebat ceterisque condiscipulis in exemplum indigitabat. Sedatis fluctibus ob rerum novarum studia excitatis ann. 1848-1849, neapolitanum Societatis Iesu athe¬ neum, iam clausum denuo patuit alumnis, inter quos selectum tenuit l o c u m Paschalis, ingenio ac virtute pollens, qui etiam peculiari coetui iuvenum praestantiorum a S. Aloisio nuncupato meruit adscribi. Hisce aliisque ornatus perfectioris vitae incrementis ac divina gratia adiutus, ecclesiasticae militiae n o m e n dare exoptavit et, consulente confessano suo, viro prudenti ac pio, atque consentientibus parentibus, anno 1856 clericalem habitum induit. Theologicis disciplinis incoeptis ac feliciter expletis, post varias ac praescriptas probationes, ad sacros Ordines gradatim ac rite promotus fuit. Memorare autem libet Servum Dei in urbe R o m a subdiaconatum recepisse a Cardinali Riario-Sforza, Archiepiscopo Neapolitano, qui, persecutionem passus propter iustitiam, in hac u r b e , veluti refugii l o c o , tunc degebat. Sacerdotio auctus, nulli pepercit industriae ac labori ad Dei gloriam cum animarum salute pro¬ movendam. Neapoli in ecclesia Ssmo Nomini Iesu devotus operam suam in ministerio praestabat. dicata sedulus ac Peculiari ac filiali pie- tatis affectu erga divinum Redemptorem eiusque Virginem Matrem Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 416 Immaculatam et sanctum Ioseph castissimum huius Virginis sponsum ferebatur. Re familiari aliquantulum depressa, praesertim ob varias infirmitates quibus Ipse ac sui afflictabantur, hisce domesticis indigentiis sublevandis simulque pueris ac adolescentulis recte instituendis in propria d o m o , scholam aperuit. D u m litteras tradebat, animos alumnorum ad pietatem informabat. Praesentiam ac timorem Dei cum conscientiae puritate per devotas exercitationes inculcare satagebat, vehementer exhortans discipulos natu maiores ut quotidie sacro adstarent et frequenter ad sacram mensam accederent. Hanc suam charitatem fidelis Christi servus ac minister large et copiose explicabat etiam erga infirmos in xenodo¬ chio ac potissimum erga egenos et pauperes in oratorio nocturno q u o d penes supradictam ecclesiam sedem habebat ipsumque Paschalem per plures annos moderatorem. Qui patienter et mansuete sodales christiana doctrina instruendo, in operibus ad Congregationem Spiritus domini¬ calem pertinentibus eos constanter exercebat. In concionibus, quas de rebus divinis ad normam sacrorum canonum saepissime ad populum habebat, n o n minus docte et lucide quam fortiter et suaviter ita audien¬ tium a n i m o s , D e o adiuvante, c o m m o v e b a t , ut in e i s , praeter multam admirationem et lacrymarum copiam, solidiores virtutis et gratiae fructus gigneret. Ex discipulis atque auditoribus Servi Dei plures, meliora charismata secuti, statum ecclesiasticum sive saecularem sive regularem amplexi sunt, in quo, sacris ministeriis bonisque operibus sedulo intenti, propriam aliorumque salutem usque ad vitae exitum curarunt. Eius prudentia, industria et charitas maxime eluxerunt in audiendis fidelium utriusque sexus confessionibus eorumque conscientiis dirigen¬ dis. Per viam mediam a S. A l p h o n s o Maria de Ligorio duce signatam, suos poenitentes Aliosque mentis et cordis ascensiones ad montem hibetur. T a n d e m , diuturnis continuis infirmitatibus spirituales, magistro et per salutares sanctum Dei perduxisse per¬ l a b o r i b u s , corporis macerationibus atque consumptus, p r o x i m u m vitae finem fidenter aspexit, cupiens dissolvi et esse cum Christo. Mox, lethali et insanabili morbo correptus, quum tres ante dies Sacrum litavisset, vir Dei, voti c o m p o s effectus, meritis dives ac coelo maturus, supremum diem piis¬ sime obiit, die 25 Martii an. 1893. Corpus Servi Dei biduo mansit expositum ut civium ex omni ordine confluentium votis satisfieret, qui aliquid sibi ex Eius vestibus et capillis a m p e r e certabant veluti reliquias, memoriae ac venerationis causa. Ipsius corporis translatio in ecclesiam Congregationis Spiritus non minus quam solemnes exequiae, ob reli- giosam p o m p a m populique devoti frequentiam triumpho similis visa est. Fama autem sanctitatis quam Paschalis, simplex sacerdos saecularis, S. Congregatio Rituum,. 417 Neapoli tantum commoratus, nec splendore dignitatum et officiorum nec celebritate operum ac fundationum sed solo exercitio sacri atque omnigenae virtutis sibi adeptus ministerii fuerat in vita, post eius obitum magis in dies clara ita percrebuit, ut, biennio elapso, ad inquisitionem super ea in ecclesiastica Curia neapolitana Quae quidem inquisitio, iustis adornandam deventum sit. de causis pluries intermissa, demum an. 1904 absoluta, ad Sacram Rituum Congregationem transmissa est. Quum vero omnia in promptu sint, instante R m o P. Antonino ab As- sumptione, Ordinis SSmae Trinitatis Ministro Generali et huius Causae postulatore, attentis litteris postulatoriis quorumdam Emorum Sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium, plurium R m o r u m Antistitum, necnon Canonicorum, Hebdomadariorum et quadraginta presbyterorum ecclesiae Metropolitanae archidioecesis Neapolitanae aliorumque canonicorum vel rectorum ecclesiarum collegiatarum eiusdem archidioecesis simulque c o m plurium praepositorum Ordinum vel Congregationum religiosarum, infrascriptus Cardinalis Sebastianus Martinelli, Sacrae Rituum Congregationi Praefectus et ipsius Causae Ponens seu Relator, in ordinariis Sacri eiusdem Consilii Comitiis subsignata die ad Vaticanum habitis, sequens dubium discutiendum proposuit: « An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur ». Et Emi ac R e v m i Patres sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Cardi- nalis Ponentis, audito etiam v o c e et scripto R. P. D. Alexandro Verde, Sanctae Fidei Promotore, omnibus sedulo perpensis, rescribendum censuerunt: « Affirmative, seu signandam esse Commissionem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit ». Die 19 Aprilis 1910. Facta postmodum de his Sanctissimo D o m i n o Nostro Pio Papae X per ipsum infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem Sacri Consilii ratum habuit et probavit propriaque manu signare dignata est Commissionem introductionis Causae Venerabilis Servi Dei Paschalis Attardi, sacerdotis saecularis, die 27, eisdem mense et anno. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. R. G. Praefectus. L. © S. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 418 SACRA ROMANA RIPANA ROTA (Ripatransone). IURIUM. Pio PP. X regnante, Pontificatus Dominationis die 2 Aprilis 1910, BR. PP. DD. Michael Perathoner, Auditores de pana parochum SS. tatum Iurium per Ripanum, tem - inter Vincentium Sacconi, repraesentatum definitivam per tulerunt turno, in causa GuRi- Gregorii et Margaritae repraesen- advocatum, Angelum anno septimo, Lega, Decanus, P o n e n s , stavus Persiani, Antonius - suae et Capitulum D'Alessandri, Cathedrale advocatum, sequen- sententiam. S. Pius V oppidum Ripaetransonis, q u o d erat dioecesis Firmanae, auxit titulo civitatis cum Ecclesiam S. Benigni ad Cathedralis dignita- tem evexit; quatuordecim vero parochiales Ecclesias eiusdem oppidi univit et adnexuit, cum suis bonis et iuribus, singulis quatuordecim praebend a s , quibus constitutum est Capitulum Cathedrale. Dein hae paroeciae, auctoritate eiusdem S. Pii V, redactae sunt ad quatuor, ceteris omnibus suppressis, cum civitas Ripana divisa esset in quatuor regionibus; Ajelli videlicet, S. Dominici, Montis Antiqui, et Capitis Montis nuncupatis et in unaquaque regione una parochialis Ecclesia sufficere visa est; nempe in Ajello Ecclesia S. Benigni in Cathedralem erecta, in S. Dominici parochialis Ecclesia S. Angeli de Rollano, in Montis Antiqui SS. Nicolai, R u stici et Eleuterii, denique in regione Montis Antiqui parochia SS. Gregorii et Margaritae. — Hae quatuor parochiae unitae manserunt Archipresbyteratui et tribus canonicatibus et praebendis uti singulis, non autem toti Capitulo, vel mensae Capitulari, facultate Canonicis concessa, per Vicarios perpetuos ab Ordinario loci approbandos, parochialia ministeria exercendi. At parochiale officium ex deputatione Vicariorum, uti saepe contingere solet, non satis tanto muneri idoneorum, magnum patiebatur detrimentum, u n d e querelae Congregatio negotiis excitatae Episcoporum expedire ut unio praedicta sunt, et harum et Regularium dissolveretur. Et h o c occasione praeposita Sacra censuit perfecit Paulus V sua S. Romana Rota. 419 Constitutione « Exposuit pastoralis », qua unionem quatuor parochiarum Archipresbyteratui et tribus canonicatibus factam, perpetuo dissolvit, separans et disiungens easdem Ecclesias a praebendis canonicalibus, iubens, tamquam liberas, praevio examine per concursum, iuxta legitimam formam, conferri debere. Iam a constitutione Ecclesiae Cathedralis Ripanae, quia Ecclesia S. Benigni erat angustior, deliberatum fuerat, Cathedralem transferri ad Ecclesiam SS. Gregorii et Margaritae, q u o d tamen, praecipue renuente parocho ad SS. Gregorii et Margaritae, perfici non potuit usque ad annum 1601, q u o Clemens VIII per Breve mandavit eiusmodi translationem dari executioni. Reapse veteri Ecclesia solo aequata, nova extructa est in eodem l o c o sumptibus communitatis. Et in Brevi cavetur quod eadem civitas seu communitas teneretur, prope dictam Ecclesiam SS. Gregorii et Margaritae, d o m u m construere tum pro Episcopo tum pro parocho. Dum opera dabatur novae Ecclesiae aedificandae, parochus SS. Gregorii et Margaritae animarum curam administrant in Ecclesia S. Blasii, quam sub anno 1637, pene fatiscentem, dereliquit, et ad Ecclesiam SS. Gregorii et Margaritae rediit, aegre tamen a Capitulo exceptus. Uti enim contentiones non defuerant parochum inter et Capitulum in Ec- clesia S. Benigni, ita coniiciebant Capitulum non pacificam fore simul¬ taneam utriusque permanentiam in nova Ecclesia Cathedrali. Timorem non fuisse inanem confirmavit eventus; parochus enim coactus fuit ab Ecclesia Cathedrali discedere et iterum ad S. Blasii se recipere, decreto Curiae Ripanae anni 1641. At haec Ecclesia minabatur ruinam, eidem¬ qua reficiendae parochus impar erat, quam ob rem res delata est ad Sacram Congregationem EE. et R R . , quae die 14 Iunii 1651 rescripsit: « Parochialem esse in tane Cathedrali nec molestetur Propertius pro restaura- Ecclesiae S. Blasii. oriantur scandala ». Quo vero ad reliqua Episcopus provideat ne Quod rescriptum, pro sua executione interpretatum est, et applicavit Episcopus Ursinius decreto anni 1657, iubens, etiam com¬ minatis poenis, p a r o c h u m : « che per F avvenire dobbiate esercitare la « cura delle anime a voi soggette nella nostra Chiesa Cattedrale, dove « per voi e i vostri successori abbiamo provvisto di sagrestia congiunta « all' altare di S. Gregorio ecc. ». Plures quaestiones per h o c decretum e medio sublatae sunt, et n o n paucae praeventae, ne in posterum exori¬ rentur; at n o n omnes praecaveri poterant, quae malo fato dein exarserunt. Hisce definiendis occurrit episcopale decretum diei 9 Iunii 1907, q u o d tamen cum minus arrideret instantiis Capituli Ripani, iidem Canonici impetere iudicialiter deliberarunt. Quorum precibus annuens apud H. S. Tribunal institui iudicialem cognitionem eiusdemque causae definitionem 420 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. fieri commisit Beatissimus Pater. Quaestio autem hodie agitur sub hisce rogandi formulis, legitime inter partes concordatis: I. An Ecclesia ius Cathedrali chum SS. Ripana officia spectet nuncupata generalia pro ad Capitulum Capitulum Cathedrale Ripanum Cathedrali, ita ut parochus SS. tulo pendeat paroeciali, defunctis vel potius in ad Paro- Gregorii et Margaritae in casu. II. An Ecclesia taxas celebrandi quoad usum Ecclesiae, necnon statutas ius habeat exclusivum Gregorii et Margaritae a excepto in Capi- tamen Altari S. Ioannis seu quoad usum organi, eidemque Capitulo solvere teneatur vel statuendas in casu. III. An parocho SS. Gregorii et Margaritae competat titulus vulgo « Parroco del D u o m o , o della Cattedrale » in casu. In definitionem factum quod harum quaestionum R R . PP. D D . Auditores ad attinet haec perpenderunt: 1. ° Vi Constitutionis Pauli V factum est, ut dissoluta in perpetuum unione inter praebendas parochiales et canonicales, munus parochiale separaretur et fieret independens a Capitulo, q u o d cum auctoritatem in parochiam exercere non posset, eum removere a sua Ecclesia enixius conatum est. °2. ° In conventione, qua Communitati Ripanae cessa est vetus Ecclesia ut nova in eodem loco construeretur, cautum fuit debere commu¬ nitatem, prope dictam Ecclesiam S. Gregorii in Cathedralem construendam pro commoditate et habitatione V facta fuerat dissolutio unionis praebendae parochialis a canonicali Const. Pauli V) curam animarum gerentis in dicta Ecclesia -S. Gregorii. Quare communis erat intentio ut parochialis cura ab Ecclesia Cathedrali non disiungeretur, cum ipsa parochialis in cathedralem erigere tur; et canonicorum desiderium inde expellendi parochum habitum est post prae- fatam separationem, decretam a Paulo V. — At de facto parochialis Ecclesia S. Gregorii iam titulo Cathedralis aucta fuerat, unde una eademque Ecclesia facta est cathedralis et parochialis. 3. ° Videtur q u o d n o v a Ecclesia Cathedralis erecta sit sub titulo SS. Gregorii et Margaritae, et h o c comprobare dicenda sunt innumera documenta multo posteriora erectioni Cathedralis Ripanae. Ita in Bulla institutionis parochi Mancini, 24 Maii 1840, narratur: requisitus pro parte tuli ad Ecclesiam Clerici B. Propertii Mancini « Ego notarius me personaliter con- Cathedralem SS. Gregorii et Margaritae ». — Verum Capituli Advocatus in discussione orali causae, habita die 31 Martii p. elapsi, asseruit S. Ecclesiam Cathedralem esse sub titulo et invocatione Gregorii Magni Papae. Forsan innititur Patronus auctoritati Philippi 421 S. Romana Rota. Monacelli, Episcopi Ripani, qui in relatione S. Visitationis a. 1826 narrat: « Qua completa (Ecclesia) non vero usque ad eiusdem perfectionem, attamen in statu sufficienti ad explendas inibì ecclesiasticas functiones sub a. 1622 cathedra episcopali regente R. P. D. Laurentio Arzolino, Episcopus ipse et Capitulum illam officiare coeperunt dimissa parochiali S. Benigni ac eiusdem titulo; viso enim titulus ipse in alterum S. decreto S. BR. C. diei 14 Iunii 1623 Gregorii commutatus fuit; ideo nedum Eccle- sia, verum etiam Capitulum sub titulo existunt ab eo tempore, sub invocatane et protectione S. Gregorii Magni ». Ast adverti debet, in referendo titulo nuncupatum fuisse (uti in more est) S. Gregorium Magnum uti Patronum Principem nec exinde excludi S. Margaritam sed veluti haberi secundo l o c o Patronam. Ceterum R R . P P . D D . Auditoribus visum est, heic non quaeri de titulo, sed de ipsa ecclesia, quae absque dubio una eademque est et Cathedralis et Parochialis sive uni et alteri unus idemque sit titulus sive sit distinctus. Quo sensu Sacra Congregatio EE. et R R . anno 1652 rescripsit: « Parochialem esse in Cathedrali ». Hisce in facto notatis, ad ius q u o d spectat haec considerata sunt. Ex Constitutione Pauli V dissolvente in perpetuum praefatam unionem, secutum est Ecclesiam Cathedralem non esse Parochialem quatenus neque capitulo neque alicui ex capitularibus cura competit animarum; sed esse Parochialem quia in ea, iam ante erectam Cathedralem, cura exercebatur animarum, quae adhuc exercetur et exercenda est a parocho independenter a Capitulo. Quae positio quamvis in facto possit esse utrique parti difficilis, ob quotidianas difficultates quibus pax turbari potest, tamen in iure n o n est improbanda neque regulis iuris est contraria. Verum si quaeratur ad quemnam, n e m p e an ad capitulum aut ad parochum, pertineat Ecclesia, otiosum est quaerere de proprietate, quia Ecclesiae sunt extra commercium, seu in proprietate et dominio privatorum esse n o n possunt, uti probat Card. Cavagnis, Ius. Publ. lib; VI, n. 221 (edit. quarta). Utrum vero penes ipsam ecclesiasticam communitatem aut particularem, aut localem, aut supremam sive respective sive absolute superiorem, Ecclesiarum proprietas dicenda sit residere, quaerunt iurisconsulti, uti videre est apud P. Brandi S. I. in opusculo « Di chi sono le chiese? » Remanet ergo usus Ecclesiarum ad q u e m ius habent personae iuridicae sive physicae sive morales in eisdem legitime constitutae. Unde n o n habetur iuridice monstrum plurium capitum in uno corp o r e , prouti obiicit Patronus Capituli; nam apud Card. De L u c a , De Iurisd. Discept. Card. Albitii, n. 104, legitur: « Cum n o n sit monstrum « q u o d in una Ecclesia duo sint capita, diversis tamen respectibus, uti ACTA, vol. II, n. 1 0 . — 3 1 - 5 - 9 1 0 . 29 422 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « consideravit R o t a in decisionibus Montis Regalis, Iurisdictionis 69 et « 121, Part. I, recent, et ex textu in I. s. ff. de iurisdictione omnium iudi« cum voluit ». Et in Decis. 7 aut 6 coram Molines docetur: « « patiantur simulque stare possint Ecclesiam cum inter se c o m - esse saecularem et pro- « prium saecularem Rectorem habere inibi curam animarum exercentem « et nihilo minus officiari et divinum cultum in ea a Regularibus haberi, « ut advertit Card. De Luca, de Reg. discept. 64, n. 4, et punctualiter «in disc. 30, n. 3 et 4, de iurisdict. ubi optimum proponit exemplum « plurium Ecclesiarum Titularium S. R. E. Cardinalium, quae earum « antiquo statu et qualitate retentis precario retinentur et officiantur a « Regularibus..... prouti etiam exploratum habemus « gnantiam quod nullam involgere repu- Ecclesia parochialis erigatur in collegium et nihilo « nus cura in ipsum non mi- transferatur sed exercibilis remaneat in eadem « Ecclesia per eum, qui illam antea habebat ». Et ibi citatur Decisio 125, P. XIX, recent, qua resolutum Ecclesia fuit constare de bono iure curatorum in parochiali S. Babylae dioecesi Mediolanen., quamvis clesia erecta fuerit in Collegiatam. haec E c - Cum enim Praepositus et Canonici vellent sibi arrogare nonnulla munera antea spectantia ad Curatos, hi victores e iudicio discesserunt quum demonstraverint, ex Bulla erectionis Collegiatae, per expressam voluntatem Pontificis Sixti V eorum' praebendas et munera fuisse penitus conservata in e o d e m statu ut prius; unde conclusum fuit, hos Curatos curam habere animarum « ut prius, et ad eos spectare totale et integrum curae animarum ministerium cum iuribus et emolumentis parochialibus »; ita sub n. 2 et n. 24 redditur r a t i o : « iuri non repugnat nihilominus cura quod Ecclesia parochialis non transferatur in Dignitatem erigatur in Collegium et aut Collegium sed rema- neat penes eum, qui illam antea habebat ». Eadem principia disertissime explicat et confirmat Decis. 103, Part. XIX, recent, et docet Corradus, Praxis benef., lib. 2, cap. 2, n. 50. In casu nostro c u m Ecclesia parochialis erecta fuit in Cathedralem, utique facta est mutatio in statu paroeciae cum haec unita fuerit Canonico Archipresbytero; sed Paulus V res in pristinum restituit, dissoluta quacumque unione parochiarum cum prae¬ bendis canonicalibus, unde parochiae effectae sunt liberae et a Capi- tulo et singulis canonicis independentes. Et in hodiernum statum praebendae parochialis in Ecclesia Cathedrali quadrant adamussim principia, quae recoluimus. Firmata vero libertate et independentia parochi in Ecclesia Cathedrali relate ad Capitulum quoad integrum ministerium curae parochialis, consequitur usum Ecclesiae Cathedralis utrique competere, prouti S. Romana Rota. expostulat 423 exercitium tum curae animarum tum functionum capitularium, servato debito o r d i n e , ne oriantur scandala, uti sapientissime monuit Sacra Congregatio EE. et R R . in saepius relato rescripto. Duarum enim personarum ad invicem independentium simultanea permanentia in eadem Ecclesia n o n est monstruosa nec iuri contraria, sed facilem litibus, contentionibus, scandalis aperit aditum. Hinc providentissime Episcopus Ursinius monito Sacrae Congregationis satisfaciens, edidit decretum exe¬ cutorium, q u o lirnites praefixit, quibus et Capitulum et parochus c o n t u e rentur absque offensione propriorum iurium, et ita scandala evitarentur. Ast Sacra Congregatio n o n tantum sua monita direxit in Episcopum Ursinium, sed omnes Episcopos in Cathedra Ripana subsecuturos m o nere intendit ut invigilarent ne inter Capitulum et parochum scandala orirentur. Quare Episcopus Ursinius suo decreto a. 1657 n o n integrum absolvit munus executorium Episcopo concreditum a Sacra Congregatione, sed integram reliquit et intactam suis successoribus potestatem ea decernendi circa rescripti executionem quae pro diversis rerum adiunctis iubere oporteret ad vitandas contentiones canonicos inter et parochum. Reapse ipsum rescriptum ita conceptum est ut nihil novi constituat, sed rerum statum declaret - parochialem esse in Cathedrali -. Equidem c u m Ecclesia Cathedralis, in vim Constitutionis Pauli V aeque inserviat functionibus canonicalibus et exercitio curae animarum, dissoluta tamen unione curae parochialis et praebendae canonicalis, ne ex independentia duorum munerum in eadem Ecclesia exercendorum sequantur contentiones, aemulationes, scandala, Episcopus usque providere debet. H u c spectat Sacrae Congregationis m o n i t i o : Quo vero ad reliqua Episcopus provideat ne oriantur scandala. Quam ob rem R R . PP. D D . Auditores, in controverso decreto episcopali diei 17 Augusti 1908, censuerunt n o n posse probari quae asserit Episcopus « che tutta la ragione di decidere nella presente controversia è « basata principalmente sulla retta interpretazione del Decreto Orsini « sopra accennato, il quale costituisce la regola fondamentale per la con« sistenza della parrocchia dei SS. Gregorio e Margherita nella Chiesa « Cattedrale ». Siquidem decisionis ratio in hodierna quaestione repetenda est a Constitutione quam habent in Ecclesia Cathedrali et Capitul u m et parochia. — Hanc constitutionem perspicue significavit Sacra Congregatio rescribens - parochialem esse in Cathedrali -, nihil decernens circa eiusmodi simultaneam permanentiam duorum entium distinctorum et ad invicem independentiam in eadem Ecclesia, tantum denunciane pericula dissensionum et discordiarum, una simul admonens Episcopum ut invigilet ad easdem praepediendas. Episcopus Ursinius primus manus Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. admovit ut executioni mandaret decretum, sed non o m n e absolvit opus, uti iam animadversum est, et de necessitatibus, quae in dies exoriri possunt cognoscere debet E p i s c o p u s , qui dioecesim Ripanam regit ad fovendam pacem et concordiam in Ecclesia Cathedrali in aedificationem populi christiani. Attamen praetergredi fas n o n est Ordinario Ripano iura legitime quaesita quae scilicet sive ex decreto Ursiniano sive ex consuetudine sive alio quocunque legitimo titulo alteri ex contendentium certe acquisitam fuerit. Ita si non expresse et directe, tamen indirecte et implicite pro functionibus parochialibus assignatum est in decreto Ursiniano altare Sancti Gregorii: usus ita constanter firmavit hanc dicti altaris destinationem ut episcopus eamdem mutare n o n valeat. Item ex conventione anni 1745 parochus se obligavit in perpetuum ad solvendum unum scutatum capitulo pro quibusdam expensis cultus divini in Cathedrali: Episcopus in decreto diei 17 Augusti 1908 ratam habet, uti par erat, eiusmodi conventionem, at iure merito ad duplum evexit pecuniae summam a parocho quotannis solvendam, habita ratione imminuti pecuniae valoris. Eadem ratione Capitulum revereri debet n o n minus quam decretum ursinianum, decretum Sacrae Visitationis anni 1819, mandans distincto campanarum pulsu fidelibus annunciari missae paro- chialis celebrationem. In ordinandis vero normis quibus explicandae sunt in Cathedrali functiones canonicales et parochiales, rectam sibi ponit regulam Episcopus in decreto a. 1908 advertens: « Ciò va sempre inteso col riguardo « alla precedenza che di diritto spetta al Capitolo » De m o d o q u o conti¬ nenda sit haec praecedentia, disserit De Herdt, Praxis Capit., cap. 9, § 8, posito casu distinctionis Capituli et parochiae erectae in Ecclesia Cathedrali, uti contigit in Metropolitana Mechliniensi, et docet « Talis paro« chus n o n dependet a Capitulo sicut Capitulum etiam non dependet a « parocho. Capitulum igitur et parochus duo sunt magistri et duo domini « in eadem d o m o seu Ecclesia. Ecclesia qua Cathedralis certe maior est « et eatenus praeferenda; quatenus autem est parochialis, etiam sua iura « habet. Oportet autem omnia ita ordinare et disponere ut Capitulum « occasionem et tempus opportunum functionibus parochialibus relinquat; « et parochus neque c h o r o neque functionibus capitularibus impedimen« tum ponat. Curandum o m n i n o est Capitulo et parocho ut omnes se « i n t r a iurium et officiorum suorum lirnites contineant etc. ». Barbosa, de Canonicis, cap. 18, n. et cap. 19, n. 1; Melanus, de Canonicis, I. 1, gap. 1; Lucius Ferrari, Bibliot. can. canonicus, art. 11 n. 3; Pallottini, canonici, § 7, n. 1, sq.. De potestate autem Episcopi decernendi ea quae spectant ad ordinem sacrarum functionum in Ecclesia Cathedrali quum S. Romana Rota. 425 in eadem permanere debent et Capitulum et parochia, quin tamen una ab altero dependeat, rescripsit Sacra Congregatio Concilii in una Pam¬ lonen. Iur. par., 28 Aug. 1886 et 29 Ianuarii 1887, et inde deducitur, hisce in adiunctis, Episcopum edere ordinationem debere qua auferantur con¬ tentionum et aemulationum pericula et scandala. Porro in regulandis functionibus per. se n o n parochialibus ratio habenda est illius potioris dignitatis et praeminentiae canonicorum cathedralium prae aliis sacerdotibus vel parochis, uti probant citatae aucto¬ ritates et in primis Barbosa U. cit., quo sub aspectu iure merito Capitulo reservatae sunt certae functiones non parochiales in diebus solemnioribus peragendae, quas enumerat Can. Masciaretti in litteris diei 8 Martii p. elapsi. Sed in casu, ne fiat confusio advertere praestat inter Capitulum et parochiam ne haberi quidem illam unionem aeque principalem quae intercedit si Capitulum et parochia in dictam unionem copulentur, salvis tamen iuribus utriusque partis essentialibus, exercendis in eadem Ecclesia. Ad hanc speciem unionis se referunt plures decisiones Sacrae Rituum Congregationis adserentes Capitulo maiorem partem et potiorem functio¬ num, quae proprie n o n sint parochiales. Ita in Baionen. S. R R . Congregatio rescripsit, die 13 Septembris 1879, « Functiones in Ecclesia Cathedrali, quae simul est parochialis, spectant ad Capitulum, excepta tamen sacramento- rum administratione ». Item in Drapanen. diei 5 Iul. 1871 in Urgentina, diei 23 Maii 1873; et Sacra Congregatio Concilii, his obsecuta regulis, in Carcassonen., diei 14 Iunii 1890. E contra in themate nulla habebatur unio aeque principalis. Etenim ante cit. Constitutionem Pauli V habe- batur unio perfecta seu extinctiva, ex canonicatu et titulo parochiali unum efficiens beneficium, quam unionem penitus et in perpetuum dis¬ solvit Paulus V statuens « unionem praedictam dissolvere, ut melius pro« videretur curae animarum et illius exercitio. » Ergo Summus Pontifex nedum iuribus parochiae essentialibus providere voluit, sed curae animarum et illius exercitio; seu integrae administrationi muneris parochialis. Quam dissolutionem ita efficacioribus verbis significat Pontifex ut diserte doceat nullam unionem superstitem esse, ait enim ab Archipresbyteratu et a canonicalibus, respective « perpetuo dissolvimus ac easdem « parochiales Ecclesias illarumque curam animarum.... perpetuo dismem- « bramus et separamus... ». Propositum Pontificis h o c erat, quamcumque in posterum auferre unionem; quandoquidem praedicta unio tot ac tanta produxerat i n c o m m o d a . Ceterum exploratissimi iuris est, duarum praebendarum aut fundationum, suapte natura, distinctarum, non haberi unionem quamcumque nisi expresse decernatur. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 426 Huc autem redit animadversio ab initio posita, scilicet « neque mon« struosum esse quod in una Ecclesia adsint duo corpora inter se distimia, « saecularium et regularium habentia duo capita, ut de Ecclesia Montis « Regalis exemplificat Rota, coram Goccino, decis. 157... et de Ecclesia « S. Ambrosii Mediolanen, habente duo collegia inter se distincta, q u o « rum unum regitur ab Abate, alterum vero a Praeposito, advertit Lot« terius, de re benef., lib. 1, q. 18, n. 20 » et ita disserit decisio Rotalis 103 a inter recent. Part. 19, t. 1; idemque confirmant decisiones iam ab initio relatae, et explicant ulterius Montis Regalis Iurisdictionis, 69 et 12, Part. 1. Recent. Exempla vero aliata in citatis decisionibus adamussim quadrant in casum nostrum, nulla enim unio vel aeque principalis haberi potest inter duo collegia, u n u m saeculare, regulare alterum. Hisce praeiactis animadversionibus, ad singula dubia haec perpenderunt R R . PP. D D . Auditores. - In primo dubio quaeritur, num parocho ius competat celebrandi officia generalia pro defunctis. H o c ius sibi vin¬ dicat Capitulum abiudicans P a r o c h o . Si stemus decreto Ursiniano deberet contrarium asserì; statuit enim Episcopus Ursinius. « Circa le oblazioni « dei funerali delli parrocchiani dichiariamo spettare totalmente al Cu« rato e di quelli fuori della parocchia che si seppelliranno in detta « Cattedrale, pagatane la quarta funerale al parroco del defunto, il resto « sia parimenti per detto curato. Il funerale nostro e dei Vescovi nostri « successori dichiariamo spettare al Capitolo, conforme all' antico solito ». Idem decernitur pro officiis defunctorum celebrari solitis in diebus Com¬ memorationis annuae defunctorum. Quarum praescriptionum fundamen- tum est tum ius commune attribuens parocho eiusmodi obventiones fune¬ raticias vel saltem quartam partem; tum observantia « secondo V antico « solito ». Capitulo autem reservatur tantum funus Episcoporum. At progressu temporis, et certe ab anno 1821, officia generalia celebrare coepit etiam Capitulum. H o c anno quatuor parochi civitatis querelas movent et conqueruntur de officio generali indicto a Capitulo: « essendo questa una novità senza « diritti e gli interessi parrocchiali « prestar « dei consenso all' atto che esempio che può andare a ferire i che col loro silenzio non intendono potrebbe indurre una consuetudine medesimi parrocchiali diritti ». At protestatio lesiva videtur in irritum cessisse, aut saltem nullum subsecutum fuisse decretum q u o d provocare intendebant parochi a Sacra Rituum Congregatione ad quaestionem dirimendam. Si a celebrandis officiis generalibus impediri non valuit Capitulum, h o c repetendum videtur a b o n o iure, q u o etiam pollet Capitulum celebrandi haec officia quoties legitime a fidelibus commit¬ tantur; Capitulum enim n o n secus ac p a r o c h u s , sub diverso tamen S. Romana Rota. respectu, sunt Ecclesiae Cathedralis rectores. Quare si ante annum 1821 haec officia tantum a parocho celebrabantur, h o c secutum fuerat praecipue a decreto ursiniano, q u o d tamen, uti n o n semel animad- versum fuit, n o n constituit n o v u m rerum statum et ordinem in Cathedrali, sed quae pridem constituta fuerant, oppurtunis regulis moderatus est ne orirentur scandala, iuxta mentem Sacrae Congregationis EE. et R R . Si enim officia generalia ab utroque celebrari valeant et detur locus praeventioni, difficillime evitantur aemulationes et contentiones, uti hodierna docet experientia. Quia vero hodie Capitulum contendit sibi exclusive eiusmodi ius competere et potissimum ex praescriptione, P P . Auditores perpendentes documenta et attestationes hinc inde productas, censuerunt n o n satis constare de asserta praescriptione favore Capituli. Sane extra dubitatio¬ nis aleam versatur, controversum ius et parocho competere, vi sui muneris, idemque l o n g o tempore ipsum exercuisse: ergo Capitulo probandum esset, idem ius ita exclusive ipsum exercuisse, contradicente paroc h o , ut adversus eumdem praescriptio decurrerit. At id in probatis n o n existit; nam ipsae attestationes, quae sunt ambiguae et facile in utramque partem detorquentur, evincunt quasi-possessionem controversi iuris ex parte Capituli non esse certam sed aequivocam neque publicam. Nam ipsi capitulares fatentur, fidelibus persuasum esse parocho hanc facultatem inesse, nempe celebrandi officia generalia, eique haec com¬ mittuntur. De secuta celebratione ipse parochus attestationem facit fidelibus, eisdemque appositas syngraphas attestantes missarum celebrationes tradit; ergo ex duobus rectoribus in Cathedrali sacras functiones cele¬ brantibus, quinam dicendus est officium generale celebrasse, Capitulum an parochus ? Hic quoties sibi committantur officia generalia in more habet monere praefectum sacrarii capitularis eique tradere necessariam pecuniam ut Sacerdotibus celebrandis satisfaciat. Qua ratione, Parochus dum consulit ut omnia in Ecclesia sint decenter peracta pro officii celebratione, et sacerdotes per consuetum pulsum campanarum monean¬ tur, una simul n o n praeiudicat suo iuri quia in Ecclesia Cathedrali explicari non possunt eiusmodi functiones nisi parochum inter et Capitulum maxima intercedat concordia. Et h o c animadversum est a P P . A u ditoribus, considerantibus haec facta, quibus Capitulum fundat potissimum suam intentionem, non esse certa et univoca ad effectum possessionis necessariae ad praescriptionem; exploratissimi autem iuris est ex regula3. a Iuris in 6. ° « sine possessione praescriptio non currit ». Statum vero possessionis reddunt magis confusum et incertum plures attestationes parocho favorabiles pluraque documenta eidem faventia, quae exceptionibus Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. impetuntur a Patrono Capituli, sed suam vim n o n amittere visa sunt R R . Patribus, ea maxime de causa quia Capitulum, quae asserit, plene probare debet. Denique adverterunt D D . Auditores, n o n officere p a r o c h o , quae retulit Canonicus Sciarra: « che nei « Chiesa Cattedrale « uffizi generali «questi libri di amministrazione di questa si trova segnata come riscossa la tassa utensili per dovuta alla medesima Sagrestia dall' anno ultimi tempi». Nam exinde probatur, 1742 sino a Capitulum, etiam ante annum 1821, coepisse officia generalia celebrare; siquidem n e m o inficias iverit, taxam pro utensilibus indicta et in Cathedrali solutam celebrata, pro ob officia generalia a parocho rata parte rependendam esse sacrario Capituli; non secus ac haec taxa solvitur singulis ecclesiis ad quas se conferunt Sacerdotes inibi celebrantes occasione officii generalis, uti fert m o s in civitate Ripana. Ad 2. um dubium Patres respondere censuerunt negative prout pro- ponitur, quia dubium ita conceptum est ut vindicare intenda! Capitulo ius in Ecclesia exclusivum seu proprietatem, et h o c in quaestionem adducere n o n placet, neque quoad Capitulum neque quoad Parochum. Re¬ ducitur enim quaestio ad usum Ecclesiae; et hic attribuitur tum Capitulo tum parocho eum in finem ut unum et alter suas functiones pacifice expleat in Ecclesia Cathedrali. Haec conclusio necessario sequitur ex dictis. Parochus apud suam Ecclesiam SS. Gregorii et Margaritae residere debet, in eaque sua munera adimplere. Omnem dubitationem sustulit rescriptum Sacrae Congregationis declarans: « parochialem esse in Cathedrali » unde...., poenis comminatis, ab E p i s c o p o Ursinio, parochus coactus fuit in Cathedrali curam animarum agere, decernens q u o d « per l'avvenire dobbiate esercitare la cura delle anime a voi soggette nella « nostra chiesa Cattedrale ». Ipse Paulus V, dissolvens unionem interce¬ dentem inter parochias et canonicales praebendas nonnullas, decernit: « perpetuo dissolvimus ac easdem parochiales Ecclesias animarum..... perpetuo dismembramus et separamus ». illarumque curam Cum Pontifex sepa¬ raverit etiam ecclesias, ad Ecclesiam Cathedralem quod attinet dismembrare n o n poterat nisi usum quoad curam animarum, et planum est, quia Ecclesia est simul et parochialis et cathedralis. Ceterum cum Capitulo post Constitutionem Paulianam cura animarum nullimode com- petat, haec ex integro et libere exercenda est a p a r o c h o . Quam ob rem competit parocho usus integrae Ecclesiae in exercitium curae animar u m ; designatio autem altaris Sancti Gregorii in decreto Ursiniano n o n est taxativa et exclusiva, sed prudentialis: « per togliere anco ogni scan« dato e confusione, ordiniamo che i Curati sì presenti che futuri non S. Romana Rota. « possano fare « offizi, funzioni parrocchiali eccettuata « l'Eucaristia e in l'amministrazione della Penitenza 429 tempo che si recitano i divini dell'Augustissimo ecc. ». Infra in Sacramento eodem del- decreto iube¬ tur, parochum debere duas sedes confessionales providere, certe non collocandas ad altare Sancti Gregorii, sed in ambitu Ecclesiae nec n o n praecipitur: « sia tenuto (il Curato) a far scopare la Chiesa una volta « il mese ed un'altra volta il Capitolo », ita etiam parocho data est clavis Ecclesiae et turris campanariae; et exinde quasi simbolice et iuridice apte significatur, usum Ecclesiae aeque competere et Capitulo et parocho. Q u o d recognovit ipsum Capitulum inita conventione diei 3 Aprilis 1745, vi cuius onus parocho impositum fuit solvendi quotannis certam summam pro cereis insumendis in festo Purificationis B. M. V., pro cantu Matutini Maioris Hebdomadae, pro cereo paschali, pro campanarum funib u s ; nimirum parochus coactus est concurrere in expensas cultus divini in Ecclesia Cathedrali, nullo facto discrimine inter functiones parochiales et n o n proprie parochiales. parochum spectantem veluti Quem usum universae solemniter confirmat Ecclesiae ad Bulla Institutionis parochi Mancini in beneficio parochiali obtento a. 1640, quando maximae exardescebant capituli aemulationes in eumdem p a r o c h u m ; legitur in Bulla: D. intus « Ego Notarius Propertio ad civitatem ei prope ad Ecclesiam Ripam altare SS. in me personaliter Cathedralem quarterium Sacramenti SS. contuli Gregorii Capitis Montis; in realem una et cum Margaritae, ibique actualem dicto et perventus corpora- lem possessionem dicti altaris et Ecclesiae immisi etc. ». H o c documentum deductum fuit ab eodem parocho penes Sacram Congregationem EE. et R R . , quum mota est quaestio Capitulum inter et parochum, et prodiit rescriptum «parochialem esse in cathedrali ». Q u o d vero spectat ad organi usum, ex actis Sacrae Visitationis a. 1825-27, refertur « Episcopo pro tempore organi manutentio spectaret », ergo excluditur Capitulum a proprietate organi et haec potius E p i s c o p o attribuenda videtur. Quidquid vero sit de proprietate, certe organi usus cumulative competit Capitulo et parocho pro functionibus respective propriis, ob rationes fuse expositas. Si autem aliqua taxa solvenda sit pro sustinendis expensis organi, haec ab Episcopo determinanda est, uti expresse recognoscit parochus in suis litteris diei 24 Febr. 1910. Quum in 2. ° dubio firmiter quaeratur, an parochus Capitulo « solvere teneatur taxas statutas vel statuendas in casu », animadverterunt R R . Patres parochum n o n pendere a Capitulo in exercitio suarum fun¬ ctionum, neque eidem subiectum esse; unde Capitulum, pro usu Eccle- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 430 siae et suppellectilium ad eamdem spectantium, taxas' imponere n o n valet quas tantum statuere et moderari valet Episcopus. Denique quoad postremum dubium seu quoad u s u m tituli « parroco « della cattedrale », R R . Domini censuerunt, eiusmodi titulum parocho non esse improprium neque Capituli iuribus praeiudicium facere. Siquidem quamvis post separationem et divisionem factam per Const. Pauli V parochiae a praebendis canonicalibus et ab ipso Capitulo et a m e n s a , Ecclesia Cathedralis, qua talis, n o n sit parochialis, tamen una eademque Ecclesia inservit functionibus capitularibus et parochialibus; parochus habet usum et possessionem Ecclesiae, quae est Cathedralis et h o c sensu est parochus Ecclesiae Cathedralis. Nam casus genitivus denotat domi¬ nium aut saltem possessionem; ita in decis. 70, n. 4, part. 18, tom. 1, et decis. 735, n. 37, part. 18, tom. 2, inter recent., et probatum fuit parochum revera Ecclesiae Cathedralis usum habere proindeque possessionem. Quia nullam habet relationem ad Capitulum Cathedralis, parochus dici n o n posset parochus Capituli Cathedralis; quia tunc genitivus n o n denotat dominium aut possessionem sed personalitatem, uti perpenditur in decis. 27, n. 1, part 3, recent. - Qui sensus iuridicus tituli « parroco della Catte« drale » in themate est o b v i u s , quia cum omnibus in civitate Ripana nota sit conditio parochi in Ecclesia SS. Gregorii et Margaritae relate ad Capitulum, tamen hanc appellationem aut alias similes vulgo usur¬ pant libri parochiales ab a. 1637, decreta Curiae episcopalis, fideles etiam in condendis testamentis, et civilis auctoritas, i m o ipsi Canonici in pluribus publicis documentis; sufficiat adducere textum conventionis initae die 3 Aprilis 1745, uti testatur notarius « tra U Rev. Capitolo di « questa città di Ripa ed il Curato di essa Cattedrale ». Quibus omnibus consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine i n v o c a t o , Nos infrascripti A u d i t o r e s , pro tribunali sedentes et solum D e u m prae oculis habentes, propositam quaestionem definientes, ad proposita dubia r e s p o n d e m u s : Ad l. um Ad 2. organi Spectare ad Parochum quoque seu non exclusive ad Capitulum. um Negative prout proponitur; usum autem tum Ecclesiae tum spectare ad utrumque pro functionibus et muniis tibus, servato débito seu conventas, Ad 3. um ordine. A parocho cuique competen¬ vero praeter taxas iam statutas solvendas esse si quas Episcopus statuerit. Affirmative. Ita sententiamus et demnamus Capitulum, definimus. — In expensis vero iudicialibus con¬ dempto tamen honorario advocati parochi. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut executioni mandent hanc sententiam, et Signatura Apostolica. 431 adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de Reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis, die 2 Aprilis 1910. Michael Lega, Decanus, Ponens. L. £g S. Gustavus Persiani. Antonius Perathoner. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SIGNATURA APOSTOLICA MEDIOLANEN. (Milano). C U R A E ANIMARUM. Inter Paulum Rossi Archipresbyterum, Parochum Sancti Ioannis Baptistae Civitatis Modoetiae, et Coadiutores curatos SS. Mauritii, titulares Michaelis et Petri Martyris. In ordinario Coetu seu Congressu habitu ab infrascripto cum Emi¬ nentissimo ac R e v m o P. D. Card. Vincentio Vannutelli, Supremi Apo¬ postolicae Signatura e Tribunalis Praefecto, die 29 mensis Martii 1910, propositum fuit dubium iuxta regulas eiusdem Tribunalis (Lex propria, Can. 40, par. 2) ad deliberandum, an admitti posset instantia seu recursus Coadiutorum Curatorum Modoetiae in Archid. Mediolan. adversus sententiam S. R. Rotae sub die 23 mensis Martii 1909, quae ut « coadiutoribus competat potestas exercendi curam statuerat animarum tum in Ecclesia Archipresbyterali parochiali iuxta m o d u m in tabulis fundationis assignatum et sub dependentia Archipresbyteri nec n o n firma potestate Ordinarii, q u o a d Coadiutorias bendi et ordinandi quae S. Fundator non curatas titulares ea praescri¬ praescripsit nec ordinavit », prouti iam Emus Archiep. Mediolan. Card. Andreas Ferrari in suo Decreto S. Visitationis, die 16 mensis Novembris 1903, edixerat. Quum autem proposita instantia seu recursus, qui praefatam tiam tum ex capite nullitatis tum ex capite rotalem senten- restitutionis in integrum impetebat, secundum Tabulas Fundationis S. Caroli Borromaei et Iuris Canonici praescriptiones, rite attenteque pertractatus ac discussus fuerit, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. animadversum est, nullum quoad petita, ideoque eidem recursui iuris n o n posse nec debere tum est Decretum, q u o reiicitur praefata nec nullitas sententiae rotalis fundamentum inesse admitti. Quapropter edi- instantia seu recursus, quia ullimode probetur, neque expetitae resti¬ tutioni in integrum locus esse possit. Id Decretum regulariter sub die 31 mensis Martii 1910 actoribus notificatum fuit. Quum vero utile tempus, quo, iuxta regulas in Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal riam eiusdem Tribunalis inductas, fas sessionem pro instantia erat adire adversus plena- huiusmodi Decretum, praedicti recurrentes elabi fecissent; idem Decretum ex officio remissum fuit R. P. D. Michaeli L e g a , S. R. Rotae Tribunalis Dec a n o , pro omni et q u o c u m q u e legis effectu, etc. nec n o n pro eiusdem insertione in Actis Apostolicae Sedis. Nicolaus Marini, a Secretis. EPISTOLAE I. AD R. P. D. PETRUM BALESTRA, ARCHIEPISCOPUM CALARITANUM, OB DEVOTIONIS OBSEQUIUM BEATISSIMO PATRI, NOMINE ETIAM EPISCOPORUM SARDINIAE, PRO CONFERENTIIS REGIONALIBUS COADUNATORUM, REVERENTER EXHIBITUM. Il Santo Padre ha ricevuto c o n vero piacere il devoto Indirizzo che V. S. Illma e R e v m a , in n o m e dell'intiero Episcopato Sardo testé radunato per le Conferenze regionali, Gli ha inviato a testimonianza solenne del profondo attaccamento e della sincera devozione che lega i pastori della Sardegna al Pastore Massimo di tutti i fedeli. Sua Santità non dubita che, mercè la divina grazia, le Conferenze suddette siano state feconde di salutari iniziative per le singole diocesi, e che allo zelo spiegato in esse farà seguito un n o n minore impegno, nel tradurre in atto i saggi consigli presi. Ed a questo fine il Santo Padre implora su V. S. e su tutti cotesti suoi Confratelli l'abbondanza delle celesti grazie, delle quali sia auspice 433 Secretaria Status. e pegno l'apostolica benedizione che di gran cuore imparte ai medesimi ed ai rispettivi loro greggi. Mi valgo intanto dell' occasione per raffermarmi, coi sensi della più distinta stima, Di V. S. Illma e R e v m a R o m a , 6 Maggio 1910. Servitore L. £g S. R. CARD. M E R R Y DEL VAL. IL AD R. P. D. PATRITIUM RICHARDUM HEFFRON, WINONENSIUM EPISCOPUM, AD INEUNDAM EPISCOPALEM SEDEM PROPERANTEM. W i n o n a m , ita renunciatum est, cogitas, adeptum initurus pontificatum. Ita sane fas tibi erat, qui te pastorem expetunt, christifideles quantocius affari ac paterno animo complecti, fovere. Id consilii, q u o d tuam pulchre redolet in concreditum gregem plenam caritate voluntatem, pergratum habuit Beatissimus Pater, Qui quidem confidit ut b o n o r u m omnium largiter Deus sacro, quem in Eius gratiam et gloriam suscepturus e s , principatui cursum prosperum et sine offensione concedat. Tu vero « labora sicut bonus miles Christi Iesu » et eum te verbo et exemplo E p i s c o p u m praesta, quem spectata virtus probavit, integrae vitae ac frugiferae navitatis sacerdotem. Nihil est igitur cur e g o , Augusti Pontificis n o m i n e , t e , Winonensem Ecclesiam c o n c e d e n t e m , ad studium catholici n o m i n i s , ad vigilantiam, ad prudentiam, ad caritatem et ad ceteras virtutes adhorter, quibus deditus iamdiu fuisti. In iis excolendis totus eris, ita sane, ut eam, quae m o d o te ornat, n o v a m impositam personam, ornaturus et ipse sis vehemen¬ tiori sacerdotalium o m n i u m virtutum cupiditate. H o c tantum tibi prae ceteris ante o c u l o s vult positum Beatissimus Pater, in quo nimirum, hisce praesertim temporibus, evigilent vel maxime oportet E p i s c o p o r u m curae. Intelligi v o l o de sacris Seminariis ita sapienter providenterque moderandis fovendisque, ut, instituto asse¬ quendo paria, tales edant sanctuarii ministros, qui virtutis ac doctrinae laude perspicui, fratribus in pulvere veniant utiliter. In huiusmodi porro et sole laborantibus suppetias actionis genere te egregie fuisse versatum haud ignorat Sanctitas S u a ; maiori vero c u m studio in posterum versaturum absque ulla dubitatione confidit. Huc igitur alacer c o n tende, ut quam spem expectationemque tui concitasti, eam, D e o opitulante, sustinere valeas quin etiam et superare. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 434 Auspicem interea divinorum munerum ac paternae Pontificis Maximi benevolentiae t e s t e m , accipe apostolicam benedictionem quam eadem Sanctitas Sua et tibi et tuo Clero p o p u l o q u e peramanter in D o mino impertit. Hanc ego nactus occasionem, existimationem in te meam confirmo, meque profiteor libentissime Romae, die 6 Maii 1910. Amplitudini Tuae Addictissimum L. £g S. R. CARD. MERRY DEL V A L . DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I Il giorno 7 Giugno p. v., nel Palazzo Apostolico Vaticano, all'Augusta presenza del S. Padre, si terrà la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati Officiali, ed i Consultori Teologi, componenti la medesima, discuteranno e daranno il loro voto sul dubbio delle virtù, in grado eroico nella Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Ven. Margherita Bourgeoys, fondatrice della Congregazione delle Suore di Nostra Signora. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 19 Aprile 1910. — Mons. Michele C. Mac Donough, Vicario generale della diocesi di Portland. 27 Aprile. — Mons. Giovanni Biagiarelli, Arcidiacono della Cattedrale di di Fano. 30 Aprile. — Rev. Dott. Bertramo Ottone Bardenhewer, Professore di Esegesi biblica nell'Università di Monaco; — Mons. Alfonso Bellesheim, Prevosto della Collegiata della B. V. M. in Aquisgrana. Diarium Romanae Curiae. 435 Prelati domestici di S. S.: 18 Aprile 1910. — Rev. D. Francesco Trudel, Consultore Diocesano e Parroco di S. Giuseppe in Allotowen (Portland); — Rev. Can. Giuseppe M. Gimenez Camacho, Vicario generale della diocesi di Malaga. 4 Maggio 1910. — Rev. D. Francesco Scholz, Canonico della Cattedrale di Breslavia; — Mons. Giovanni Mazanek, Canonico della Cattedrale di Cracovia. ONORIFICENZE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe civile: 19 Aprile 1910. — Al Sig. Conte Maria Sebastiano Gerardo Pietro de la Villegoutier. 2 Maggio 1910. — Al Sig. Ambrogio Petry, della archidiocesi di NewYork. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro: 11 Aprile 1910. — Al Sig. Ferdinando Seeboeck, Scultore. 21 Aprile. — Al Sig. Giulio Moulinasse, Presidente del Comitato della Stampa Cattolica in Belgio. 28 Aprile. — Al Sig. Avv. Carlo Bianchetti, di Torino. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 13 Aprile 1910. — Al Sig. Marchese Carlo d'Antane, della diocesi di Digne. 20 Aprile. — Al Sig. Angelo Desormeaux, dell'archidiocesi di Rennes. 27 Aprile. — Al Sig. Barone Carlo Gilles de Pélichy, membro della Camera dei Rappresentanti nel Belgio. 28 Aprile. — Al Sig. Augusto David, dell'archidiocesi di Cambrai. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro: 11 Aprile 1910. — Al Sig. Pietro Backx, di Anversa. 14 Aprile. — Al Sig. Gerardo Hülskens, della diocesi di Münster. 22 Aprile. — Al Sig. Adelino Desguin, Direttore dell'« Hainaut » nel Belgio. 28 Aprile. — Al Sig. Lodovico Baumann. 2 Maggio 1910. — Al Sig. Giorgio Baumberger, redattore primario del giornale « Neue Zürcher Nachrichten » in Zurigo. 436 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 2 Maggio 1910. — Il Rev. D. Pietro Krawczynski, della diocesi di Cracovia; — Il Rev. D. Antonio Gruszecki, della diocesi di Cracovia. 3 Maggio. — Il Rev. D. Nicolò van Balen, dell' archidiocesi di Utrecht. 6 Maggio. — Il Rev. D. Adamo Maciejowscki, della diocesi di Plock; — Il Rev. D. Leone Goscicki, ' » » » — Il Rev. D. Boleslao Wrostowski, » » » — Il Rev. D. Mariano Kowalski, » » » — Il Rev. D. Casimiro Targowski, » » » 17 Maggio. — Il Rev. D. Antonio J. Hordÿk, della diocesi di Bois-le-duc; — Il Rev. D. Giuseppe Falat, della diocesi di Premislia. 25 Maggio. — Il Rev. D. Giuseppe Busetto, Parroco dei SS. Gervaso e Protaso, in Venezia. 30 Maggio. — Il Rev. D. Ferdinando Ritter, della diocesi di Budweis. Cameriere segreto di spada e cappa soprannumerario: 6 Maggio 1910. — Il Sig. Alfredo Bourdin, della diocesi di Belley. Cameriere d'onore in abito paonazzo: 17 Maggio 1910. — Il Rev. D. Pasquale Santo Martino, della diocesi di Nicteroy. Annus II. - V o l . II. Die 15 Iunii 1 9 1 0 . Num. 1 1 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X i. MOTU PROPRIO D E P I A UNIONE S A N C T I P A U L I A P O S T O L I . Ex q u o Pontificatum Maximum divinitus ingressi sumus, adverti¬ musque, catholici nominis quae essent tempora, numquam ad hanc diem cessavimus id in primis agere, ut Clerus universe parem sanctissimo muneri se praestaret. Nam, quia ad o m n e vitae genus pertinet sacri ministerii virtus; neque abest a vero, salutem populi christiani in manibus esse sacerdotum: idcirco, ad instaurandos publice privatim christianos spiritus, nemo n o n videt caput esse, ut homines e sacro ordine officium suum ante alios studiose obeant, suumque digne teneant gradum dignitatis. Id certe perspectum habent quotquot Christi regnum subruere nituntur: quorum fere h o c unum opus est, frangere aut debilitare vires Cleri catholici: hanc enim esse quasi compendiariam viam ad id quo spectant, sibi facile persuadent. Cernere licet, quibus insidiis circumveniant administros sacrorum, ut vel a sancta disciplinae seve¬ ritate deducant ad profanos mores, vel ut, inflatos falsi nominis scientia, de custodia Fidei demoveant; aut quam violenter per criminationum contumelias eorum famam dehonestent, vel per iniquas spoliationes b o n o rum tristem eis egestatem parent — Quum autem in universitatem Clericorum evigilare curae Nostrae debeant, tum praecipuam quamdam harum partem sibi vindicat Clerus Urbis R o m a e , quem aliis esse exemplo oportet. Huic Nos haud ita pridem ad refovenda identidem virtutum studia praesidium comparavimus, facta lege ut quisque sacerdotum tertio q u o q u e anno in asceteria secederet: eidem nunc alterum providentiae Nostrae dare documentum, Nobis in animo est. Quoniam enim in q u o v i s genere coniunctae vires pius valent quam singulae, placet inteACTA, vol. II, n. U . - 15-6-910. 30 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 438 riore quadam societate invicem devinciri Clericos, ' ut mutuis inter se et consiliis et exemplis et officiis adiuvantes, n o n m o d o fervorem spiritus custodiant, sed ceteris suis rationibus felicius prospiciant. Iam- v e r o , non parum commoditatis ad rem praebet urbanum illud Sodalit i u m , cuius in exercitatione sacrorum munerum diu late patuit utilitas, nunc autem angustis sane finibus circumscribitur. Piam Unionem dicimus Sancti Pauli Apostoli; quae quidem sub finem saeculi duodevicesimi optimo sacerdotum aliquot consilio inita iis adiutandis, qui in valetudi¬ nariis aegrotarent, deinceps aucto sodalium numero, ad quem pientissimi accessere laici, multo latius diligentiam suam protulit, adeoque crevit, ut ex illa, tamquam ex arbore rami, multiplicia sacerdotalis industriae Opera exsisterent. Horum autem pleraque, ut fit, vetustate exoleverunt; tria siquidem omnino supersunt: unum q u o d est de adolescentibus Clericis ad studia vel alendis vel excitandis, secundum decessoris Nostri in Litteris apostolicis, quorum statuta Pii V I I , initium est « Ex quo aeternae, mentis »; alterum q u o d ad magisterium pietatis pertinet exer¬ cendum per dies festos in pueris qui Fratrum a Scholis Christianis ludos frequentant; tertium, quo solemnes sacerdotum coetus quaestionibus de theologia morum explicandis indicuntur. — Itaque Sodalitium huius- modi ita Nobis videtur novandum, ut Societas evadat sacerdotum, inter se cohaerentium, pietatis, eruditionis, adiumenti causa. Et quoniam procul a curis periculisve domesticis maior est sacerdoti facultas recte sancteque vivendi, placet consociatos sensim ad vitae atque victus com¬ munitatem adduci: neque enim maturum videtur hanc legem Societati in praesentia imponere, cum plerumque nimis est arduum omnia removere, quae rem impediunt. Item huic Societati nolumus proprium aliquem assignari campum, in quo se exerceat. Nam, ubi romanae dioecesis antistiti satis magna inde praesto fuerit copia sacerdotum, qui bene a virtutibus et a doctrinis instructi, promptos sese exhibeant, q u o c u m q u e vocentur, dare operam saluti animarum, iam h o c ipso omnibus ration i b u s , quibus religiosa res in Urbe p r o m o v e t u r , c o m m o d e erit consultum. Nos igitur, q u o d Clero Urbis R o m a e bene vertat, motu proprio et certa scientia, Piam Unionem Sancti Pauli A p o s t o l i , ut est constituta, dissolventes, n o v a m e o d e m titulo consociationem sacerdotum constituimus ad eas leges, quae infra scriptae sunt; cui novae Unioni b o n a et iura omnia, quae veteris fuerunt, damus, attribuimus. Praeterea ex tribus Operibus, quae ab Unione nunc dissoluta pendebant, illud, q u o d ad excolendos pietate alumnos Scholarum Christianarum pertinere diximus, exstinguimus, omnemque procurationem rei, cuius causa institutum est, Cardinali, Nostro in Urbe Vicario, relinquimus; d u o reliqua Opera volu- 439 Acta Pii PP. X. m a s permanere, ita tamen, ut n o n distincta a consociatione nova, sed ipsi coagmentata consistant. Denique Sodalitatem sacerdotum ab Asce¬ terio Nocturno, cui sodalitati decessor Noster Leo X I I Litteris apostolicis « Amplissima», anno MDCCCXXVI datis, templum Mariae Paciferae com- misit, Unioni Paullianae adiungimus in u n u m c o r p u s : eidemque Unioni usum privum tamen eius templi aediumque continentium tribuimus, salvis iuribus Presbyteri Cardinalis, qui eum Titulum obtinet, obti- nebat. NOVA LEGUM STATUTA P I A E UNIONI S A N C T I P A U L I A P O S T O L I CONSTITUENDAE GUBERNANDAE. CAPUT I. DE NATURA PIAE UNIONIS. § I. Quae Pia Unio Sancti Pauli Apostoli dicitur, consociatio est sacerdotum sub patrocinio Doctoris Gentium R o m a e anno MDCCXCVII instituta, cui n o v a hic constitutio, Apostolica auctoritate, datur. § II. Unionis huius quadruplex est finis: ut conservet et foveat in consociatis sacerdotalem spiritum, n o n m o d o q u o d ad fructum singulorum, sed etiam q u o d ad b o n u m christiani populi quaerendum attinet: ut promoveat in Clero studia doctrinae, praesertim sacrae; ut rem ipsam o e c o n o m i c a m consociatorum curet, idque per instituta eiusmodi, quae, salva Cleri dignitate, ex usu fore videantur; ut legitimam Cleri defensionem paret, u t c u m q u e , vel singulorum vel totius ordinis causa, opus erit. CAPUT II. QUIBUS MODIS MULTIPLEX UNIONIS FINIS ASSEQUENDUS. § I. Spiritus sacerdotalis alendi gratia, consociati crebro statis diebus concionem inter se habebunt de officiis clericorum; iidem singulis mensibus et quotannis in asceterium secedent; nihil denique missum facient, q u o d ad rem conducat. § II. Eruditionis promovendae causa, Unionis Paullianae erit coetus tum de re morali, tum de re liturgica indicere; bibliothecam parare s o c i i s , exedramque diariis libellisque lectitandis; item magisteria instituere de theologia pastorali, deque ceteris rebus, quae ad sacra munia rite obeunda pertinent; ad haec, propositis praemiis constitutisque stu- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 440 diorum subsidiis, clericos sacerdotesve urbanos vocare in doctrinae certamina, unde qui superiores d i s c e s s e r i t , ad attingendos in quibuslibet disciplinis academicos gradus satis habeant facultatis. § III. Q u o d ad causam o e c o n o m i c a m attinet, duae apud Piam Unionem erunt arcae c o m m u n e s : altera ad subveniendum sociis aegro¬ tantibus, altera ad pecuniam mutuam suppeditandam; utrique autem propria lex dabitur. Praeterea quidquid in h o c genere convenire videatur, experiri licebit. § IV. Denique Piae Unioni aderit advocatorum laicorum decuria, qui et sociorum consultationibus de iure respondeant, et Clerum, q u o ties iniuriis affici. ^contigerit, q u o d saepius per publica scripta usuvenit, in iudicio defendant. CAPUT III. DB COOPTATIONE DEQUE OFFICIIS SOCIORUM. § I. Sacerdotes tantum saeculares, qui e dioecesi romana sint aut in Urbe R o m a domicilium habeant cooptari in U n i o n e m Paullianam licebit. § II. Qui cooptari v u l t , id litteris a Moderatore Unionis Primario petat, quibus litteris adscriptum sit, per Vicarianam Curiam nihil obstare quominus petitioni satisfiat. § III. De petitione facta Moderator Primarius ad Consilium Unioni dirigendae referet, cuius Consilii est de sociorum admissione decernere. § IV. Socii, pro sua quisque facultate, operam ad ea conferent, quae Unioni proposita sunt. § V. Socii singuli singulis mensibus libellam unam italicam in c o m mune solvent. § VI. Socii sint omnes unius eiusdemque ordinis. Si qui tamen aut opibus aut opera insignenti aliquam utilitatem Unioni praebuerit, in generali sociorum c o e t u , ex rogatione summi Consilii, titulum ei socii benemeriti decernere, ius esto. CAPUT IV. DE RATIONE UNIONIS GUBERNANDAE. § I. Patrocinium Unionis Cardinalis, vice sacra antistes Urbis, gerit, cuius in Unionem ipsam et in omnia Unionis Opera plenum ius et potestas est. § II. Cardinalis patronus Antistiti, ipsius in Urbe vices gerenti, patronatus partes delegare potest. Acta Pii PP. X. § III. Moderator Primarius qui dicitur, Unioni 441 praesidet. Modera- tori Primario ministri consiliorum octo, scriba et arcarius assident, ex quibus Consilium Unioni dirigendae constat. § IV. Maximus natu e Consiliariis Moderatoris Primarii absentis muneri vicarius succedit. § V. Q u o n i a m , pro quatuor Piae Unionis finibus, totidem pro- vinciae curam Consilii postulant, Consiliarii bini singulis provinciis curandis praesunt. Hi autem in suo quique munere si quid b o n u m factu existimarint, non ipsi quidquam beranda constituent, sed omnia Consilio deli¬ permittent. § VI. Moderator Primarius et ministri consiliorum tertio quoque anno in generali sociorum coetu creantur. § VII. Continuare cuipiam munus in triennium alterum, ius est: ultra, non est, nisi Cardinalis Patroni ratihabitio accedat. § VIII. Si, triennio vertente, locus Moderatoris Primarii vacaverit, s o c i i , in generali c o e t u , alium sufficient, qui eum locum usque ad triennii exitum obtineat. Eadem conditio est suffectorum in aliis muner i b u s : verumtamen in his sufficiendi potestas Consilio Unionis dirigenti esto. § I X . Consilium singulis mensibus minimum semel habeatur. Numerus autem consultantium legitimus erit, si una cum Moderatore Primario aut eo qui Moderatoris personam gerat, Consiliarii minimum quatuor adsint. § X. Consiliariorum suffragia deliberandi vim habent. Consulta vero n o n valebunt, nisi suffragiis dimidio praesentium pluribus probata sint. CAPUT V. DE GENERALI SOCIORUM, COETU. § I. Quotannis in mense Ianuario coram Cardinali Patrono aut Antistite, eius vices gerente, omnes, quotquot Piae Unioni adscripti sunt, in unum convenient. Hic primum series rerum anno superiore gestarum explicanda est, atque in oculis omnium status rei o e c o n o m i c a e exponendus. T u m duo Syn di ei deligendi, qui rationes excutiant, ratas¬ que habeant. Denique quas res Consilium in disputationem deduxerit, de iis agendum. § II. Generalis coetus extra ordinem toties habeatur, quoties Moderator Primarius cum Consilio habendum censuerit, aut sociorum pars minimum quinta postulaverit. § III. Generali coetui Moderator Primarius, aut qui eius locum Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 442 teneat, praesidem^. Qui autem Consilii scriba est, ipse ab actis coetus generalis sit. § IV. Generali coetui sua n o n est auctoritas, nisi decima minimum pars sociorum adsit. Q u o d vero plurimis praesentium suffragiis probatam sit, id dumtaxat vim legitimi decreti habeat. § V. Generalis c o e t u s , convocatus iterum, legitimi coetus auctoritatem habebit, quantuluscumque praesentium numerus fuerit. § VI. In generali coetu personam socii gerere socio licet nemini; n e c per procuratorem aut per litteras suffragium ferre. § VII. Sociorum cuique licet, quae sibi videantur in generali coetu ordinario deliberanda, ea Moderatori Primario proponere. Verum prop o s i t o eiusmodi, ut mature in Consilio excuti possit, ne fiat, nisi mense antequam Consilium cogatur. § VIII. Si quid in legibus Piae Unionis n o v a n d u m est, non minus quinta parte sociorum adesse, et praesentium duae tertiae partes eidem sententiae sit, n o n suffragari debent. legitimo aut Q u o d si coetus semel et iterum praesentium aut suffragiorum habitus n u m e r o , tertium c o n v o c e t u r : tum demum nulla ratio habeatur, quot adsint; sufficiet ut, qui aderunt, maximam partem in idem placitum consentiant. § I X . Nulla legum socialium derogatio aut novatio deducatur in usum, nisi eam Cardinalis Patronus ratam habuerit. § X. Quidquid in generali coetu statutum est, id Moderator Pri¬ marius aut qui eius partes gerit, impedire potest, ne adducatur ad effectum, antequam ipse Cardinalem Patronum de re certiorem fecerit. CAPUT VI. DE SEDE PIAE UNIONIS. § I. Ad Mariae Paciferae in aedibusque continentibus sedes Piae Unionis esto. § II. Quotannis VIII Cal. Febr. in eo templo sacra solemnia Paulo Apostolo designato socii o m n e s celebrabunt. § III. Sacerdotes consociati, pro sua quisque facultate, sacra eius templi procurent; maximeque ad Poenitentiae tribunal et e suggesto operam saluti animarum dare studeant. § IV. Duodeni a Pia Unione sacerdotes a s u m m o Consilio deli¬ gantur, qui in eo templo o m n e m divini cultus administrationem habeant; eamque secundum certa praescripta exerceant. Atque haec omnia et singula, uti supra decreta sunt, ita firma, stabilia, rata in perpetuum esse v o l u m u s ; n o n obstantibus 443 Acta Pii PP. X. Constitutionibus et sanctionibus Apostolicis - nominatim Litteris Pii VII « Ex quo aeternae mentis », q u o d attinet ad statuta dumtaxat Operis, de q u o ibi agitur; et Litteris Leonis X I I « Amplissima » - aliisque contrariis quibuslibet. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x x v i Maii MCMX, in solemnibus Corporis Christi, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . II. MOTU PROPRIO DE INDULGENTIA " PORTIUNCULAE " SEPTIMO AB INSTITUTO FRATRUM MINORUM ORDINE SAECULO EXPIRANTE. Sacris solemniis ob septem ab instituto norum Ordine tam fausti amplissimo Fratrum Mi- revoluta saecula iam ad finem feliciter vertentibus, ut eventus iugis memoria perseveret ac fructus, piis fidelium votis pro faciliori PORTIUNCULAE, quam v o c a n t , INDULGENTIAE consecu¬ tione ex animo obsecundantes, quae sequuntur, motu proprio atque ex certa scientia, suprema Nostra apostolica auctoritate statuimus ac decernimus: Firmis, scilicet, de memorata Indulgentia antea q u o m o d o c u m q u e factis, quae n o n d u m expiraverint, concessionibus, facultatem facimus omnibus et singulis l o c o r u m Ordinariis unam aut plures, pro rei opportunitate, in quovis propriae ditionis l o c o ecclesias aut publica vel semi¬ publica oratoria designandi, ubi fideles, rite confessi et Sacra Synapsi refecti ac devote iuxta Nostram intentionem orantes, a vesperis diei primae ad solis occasum diei secundae mensis Augusti anni currentis, toties quoties ea visitaverint, haud secus ac si aliquam Ordinis Minorum ecclesiam visitassent, Indulgentiam Plenariam, animabus etiam quas purgatorius ignis emundat, applicabilem, lucrari possint ac valeant. Hanc vero eamdem Indulgentiam, iisdem sub conditionibus eademque ratione lucrifieri posse concedimus a fidelibus utriusque sexus comm u n e m vitam agentibus qui propriam ecclesiam v e l , si careant, pro- prium domesticum oratorium, ubi Ssma Eucharistia asservatur, ut supra, visitaverint. Ne cui demum, praestantissimo h o c spirituali beneficio, ob peculiaria fortassis rerum adiuncta, fruendi copia desit, benigne Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 444 indulgemus iisdem l o c o r u m Ordinariis ut ad supradictam Indulgentiam lucrandam statuere possint tam pro in saeculo quam pro piis in communitatibus viventibus fidelibus l o c o diei secundae Augusti, D o m i n i c a m proxime inse¬ quentem, a vesperis Sabbati ad solis occasum ipsius D o m i n i c a e , hac tamen sub lege ut nequeat quis eadem concessione bis frui. Optamus autem vehementer ac summopere c o m m e n d a m u s ut in ecclesiis oratoriisve, ut supra, designatis, die ad Indulgentiam lucrandam statuta speciales publicae ad Deum supplicationes pro S u m m o Pontifice, Ministris tur; eaeque, Sanctuarii universaque praemissa invocatione militanti Ecclesia peragan¬ Seraphici Patriarchae ac Litaniis Sanctorum, Benedictione Eucharistica absolvantur. Ita volumus, decernimus, sancimus, mandantes, ad quos spectat ut ad fidelium notitiam haec omnia tempestive deducenda curent. Praesentibus h o c anno et occasione tantum valituris. Contrariis quibus- cumque, etiam speciali mentione dignis, n o n obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum, die ix Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . LITTERAE APOSTOLICAE SOCIETAS B. M. V. AUXILII CHRISTIANORUM ET REGINAE PACIS LOCI " BEAU- CHÈNE " IN DIOECESI SAGIENSI (SÉEZ) ERIGITUR IN ARCHICONFRATERNITATEM. PIUS P P . x . Ad perpetuam rei memoriam. — R o m a n o r u m Pontificum Decessorum Nostrorum vestigiis insistentes, pia fidelium sodalitia, quae frugiferos fines, humanaeque societati maxime ad opportunos intendant, singularibus titulis privilegiisque, libenti quidem gratoque animo d e c o rare satagimus; ut uberiora favente D e o incrementa suscipere, et proposita bona facilius consequi valeant. H o c ducti consilio, piis votis obsecundandum censuimus rectoris Ecclesiae oppidi vulgo Beauchène, in dioecesi Sagiensi, qui provehendae pacis studio inflammatus, supplici prece Nos adiit, ut peculiari Pontificiae voluntatis significatione c o h o nestare dignaremur sodalitatem in praefata Ecclesia canonice existen- Acta Pii PP. X. 445 tem, sub nomine et in h o n o r e m B. M. Virginis, Auxilii Christianorum et Reginae Pacis, hunc potissimum ad finem institutam, ut ab ipsius sociis maxima devotione Deipara Virgo recolatur, quae dum mundo Dei Filium Unigenitum pareret, angelos audivit cantantes canticum pacis. Nihil equidem Nobis antiquius est, quam ut optima haec ac desidera¬ tissima pax hominibus bonae voluntatis de coelo gentibus et christiano in primis sequestrae Virginis tum populo promissa, omnibus concedatur, et per gratiarum intercessionem, tum in familiis tum in nationibus denique in universo terrarum orbe constans atque alma iugiter renideat. Quare sodalitatem in Ecclesia oppidi Beauchène, dioecesis Sa¬ giensis sub invocatione Virginis, Auxilii Christianorum et Reginae Pacis, canonice conditum, et iam longe lateque propagatam, per praesentes, Apostolica Nostra auctoritate, in Archisodalitatem perpetuum in modum erigimus, instituimus, omnibusque privilegiis augemus quibus Archiso¬ dalitates de more ornantur. Confraternitatis autem sic per Nos in Archi¬ sodalitium erectae, moderatori atque officialibus praesentibus et futuris, similiter, apostolica auctoritate per praesentes ac perpetuo largimur, ut ipsi societates eiusdem tituli atque instituti, in Gallia universa canonice existentes, sibi aggregare licite queant, servatis Apostolicis Constitutionibus desuper editis, atque illa potissimum Clementis P P . VIII re. me. Nostri Praedecessoris; ipsisque societatibus, eadem auctoritate, communicare, valeant indulgentias omnes et spirituales gratias, super enunciato archisodalitio a Sede Apostolica concessas, quae tamen aliis queant communicari. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s cumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito non tollendo, aliis Constitutionibus et ordinationibus apostolicis ceterisque, speciali licet atque individua mentione et derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die xx Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. j$j S. C A R D . M E R R Y DEL a Secretis Status. VAL, Acta Apostolicae Sed is. - Commentarium Officiale. 446 f EPISTOLAE. I. AD R. P. D. SEPTIMIUM CARACCIOLO DI T O R C H I A R O L O , EPISCOPUM ALIPHA¬ NUM, SACERDOTII SUI ANNIVERSARIUM VIGESIMUM QUINTUM CELEBRANTEM, GRATULANDI CAUSA. Litteras istinc accepimus communis laetitiae nuncias. Allatum enim est Nobis natalem appetere sacerdotii tui vigesimum quintum: qui vero id Nobis perscripserunt, delecti sive e clericis sive e laicis tuae dioecesis viri, qui simul colere ad ea decernenda honoris signa quibus, pridie Kal. Junias, popularis gestiet animus solemnia huiusmodi celebrare, in partem Nos etiam vocarunt domestici gaudii, ut societate Nostra gratior optata dies et tibi et illis effulgeat. Annuimus libenter: et hasce litteras testes esse volumus ipsis quidem paternae Nostrae benevolen- tiae, tibi v e r o , Venerabilis Frater, etiam votorum quibus Deum, quem tu olim, sacris vix initiandus, obtestabaris « partem haereditatis tuae et calicis tui » adprecamur enixe ut te, sacerdotio ornatum et auctum pontificatu, certantem olim frugifero bonum fidei tandem functum certamen « custodiat in via » donec episcopatu « introducat in locum quem paravit » restituturus scilicet haereditatem tuam tibi. Optatis Nostris annuat Deus, omnium auctor b o n o r u m : annuat et caelitum Regina, ipsius ac omnium nostrum dulcissima mater, cui quidem dicati mensis extrema gaudii, gaudia cumulabunt m o x recolendae sacerdotii tui memoriae. Gratia Domini Nostri Iesu Christi tecum sit, Venerabilis Frater, et c u m omnibus tibi concreditis fidelibus, quibus singulis, tibique in primis, amantissime benedicimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x x Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . II. AD R. P. D. IOSEPHUM DERNAZ, LAUSANENSIUM ET GENEVENSIUM EPISCOPUM, SEXAGESIMUM SACERDOTII SUI ANNIVERSARIUM EXPLENTEM, GRATULA¬ TIONIS ERGO. Optimum sane consilium iniisti cum, appetente sacerdotii tui natali s e x a g e s i m o , immortales constituisti D e o habendas gratias, cuius praesentissima ope, tuae id solatii affulget senectuti. Sed et opportune, S. Congregatio de Sacramentis. praeteritam cogitatione respiciens spatium, ac memoria repetens fre- quentia eaque insignia quae, tam diuturno te parta 447 sunt sacerdotio, Deo auctore, in munera ac beneficia, sentiens c a u s a , divinae debeas plane quantum, horum benignitati, gregis tui pietatem implorasti, ut, multiplicatis ad D e u m obsecrationibus, gratam in Eum voluntatem et facilius excites et efficacius expromas. Quin etiam Ipsi Nos qui, tuae testes pastoralis navitatis, in te amando ornandoque cedimus nemini, tibi, Venerabilis Frater, v o l u m u s esse et obsecrandi D e u m adiutores et bene ominandi auctores primi. Uberem porro caelestium gratiarum tibi c o p i a m adprecamur, acti pro Ecclesia labori s praemium atque agendi stimulum: earum vero auspicem, Apostolicam benedictionem tibi tuae¬ que dioecesis Clero populoque peramanter impertimur. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x x i Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . S. CONGREGATIO DE SACRAMENTIS GOANA ET ALIARUM. DUBII CIRCA DECRETUM DE SPONSALIBUS ET MATRIMONIO. Vi legum inter Apostolicam Sedem et R e g e m fidelissimum Lusitaniae concordatarum, circa exercitium iuris regii patronatus in nonnullis dioecesibus Indiarum Orientalium, sancitum fuit ut q u o a d plures fideles iurisdictio quorundam Ordinariorum ea in regione sit personalis, n o n solum quia praefatis Ordinariis data est iurisdictio exclusiva et exempta in certa loca extra territorium continuum propriae dioecesis et intra territorium alterius dioecesis sita, sed etiam quia ob factam mutationem domicilii ab una dioecesi in aliam, iurisdictio sui cuiusque Ordinarii in subditum migrantem non amittitur. Et q u o d attinet etiam ad matrimonia ineunda, in comitiis S. C. de P r o p . Fide una c u m S. Congregatione Ecclesiasticis negotiis extraordinariis praeposita, die 11 septembris 1887, ad dubium V I : « Utrum quoad parochialia, baptismos, matrimonia, communionem Paschalem, Extremam Unctionem et S. Viaticum exemptis (in Archidioecesi Bombayensi) liberum sit, si velint, recurrere ad Ordinarium loci vel sacerdotes eius, omissa quaestione de exemptione renuntianda », responsum fuit: « Negative »; et haec atque aliae eiusmodi decisiones deinde ad omnes dioeceses duplicis iurisdictionis extensae fuerunt. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 448 At memorata circa parochialia personalis et exclusiva iurisdictio iis in dioecesibus impediri videtur, q u o a d matrimonia, ex edito Decreto Ne temere, De sponsalibus et matrimonio, iuxta q u o d iurisdictio Ordinario- rum et parochorum, circa adsistentiam matrimoniis praestandam, facta est o m n i n o territorialis. Re quidem vera quoad parochos qui in territorio aliis parochis assignato subditos sibi habent, decisum est etiam a S. G. Conc. in Romana et aliarum, Dubiorum circa decretum de sponsalibus et matrimonio, a l Februarii 1908, eos valide matrimoniis subditorum die adsistere; nam proposito dubio I X : « U b i n a m et q u o m o d o p a r o c h u s , qui in territorio aliis parochis assignato habet, matrimoniis nonnullas adsistere personas vel familias sibi subditas v a l e a t » , responsum fuit: «Affirmative, quoad suos subditos tantum, ubique in dicto territorio, facto verbo cum Sanctissimo ». Sed haec resolutio, quoad tum validitatem c u m liceitatem, iuribus parochorum territorialium officere non videtur; qui ideo, iuxta cit. decretum Ne temere, valide semper in propria paroecia, et licite quoque, praehabita menstrua alterutrius contrahentis commoratione, matrimoniis fidelium etiam exemptorum adsistere videntur. Quapropter cum quaestio de praefata duplici iurisdictione in Indiis Orientalibus, q u o d spectat ad novas dispositiones decreti Ne temere, orta fuerit inter Archiepiscopum B o m b a y e n s e m et E p i s c o p u m Damanen¬ sem, in generali conventu S. C. Conc. habito die 27 Iulii 1908 in Ro- mana et aliarum, propositum est dubium V I I I : « U t r u m subditi cesis Damanensis, in dioecesi tamen Bombayensi dioe- commorantes, et e converso subditi dioecesis Bombayensis degentes in dioecesi Dama¬ nensi, ut validum et licitum ineant matrimonium, teneantur se sistere dumtaxat coram parocho personali, vel possint etiam coram parocho territorii »; cui dubio EE. P P . responderunt: Dilata. Veram tum hodiernus Archiepiscopus Goanus, Patriarcha omnium Indiarum Orientalium honoris causa, nomine etiam Ordinariorum Provinciae Ecclesiasticae G o a n a e , t u m , ex altera parte, praefatus Archiepiscopus Bombayensis ab H. S. C. iteratis precibus petiverunt ut quaestio dirimeretur; et Goanus Archiepiscopus notitias q u o q u e l o c o r u m et personarum exposuit, pro quibus duplex iurisdictio viget: ideoque, ut mens erat S. Congregationis Concilii, quaestio quoad o m n e s eius generis dioeceses in Indiis Orientalibus suscepta est definienda. Ad quam rem in plenario conventu huius S. C. de disciplina Sacramentorum, habito die °21 mensis Maii 1910 sequens dubium solvendum propositum fuit: Utrum degentes in locis Indiarum / Orientalium in quibus viget duplex S. Congregatio de- Religiosis. iurisdictio, ut validum et licitum ineant dumtaxat 449 matrimonium, teneantur se sistere coram parocho personali, vel possint etiam coram parocho ter- ritorii. Et Emi ac Rmi Patres, re mature perpensa, proposito dubio respondendum censuerunt: Attentis peculiaribus am mative ad l. circumstantiis partem, negative ad 2. a m in casu concurrentibus, affir- , facto verbo cum SSmo. Facta autem S S m o relatione de omnibus a R. P. D. Secretario eiusdem S. G., in audientia diei 29 Maii 1910, Sanctitas Sua Emorum Patrum decisionem approbare et confirmare dignata est. Datum ex aedibus S. G. de disciplina Sacramentorum, die 2 mensis Iunii anno 1910. D. CARD. FERRATA, Praefectus. L. © S. Ph. Giustini, Secretarius. S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DUBIA CIRCA INTERPRETATIONEM DECLARATIONUM diei 7 Septembris 1909. Cum nonnulla dubia exorta fuerint circa rectam interpretationem Declarationum huius Sacrae Congregationis de Religiosis, d. d. 7 Septembris 1909, q u o a d articulum VI, Decreti Auctis admodum, eorum solutio ab hac eadem Sacra Congregatione expostulata fuit, nimirum: 1. Utrum praedictae Declarationes respiciant tantum D o m u s Religiosas studiorum solius Italiae, an etiam, eas ubique terrarum constitutas. 2. Utrum eisdem Declarationibus sese conformare debeant eae tantum Congregationes Religiosae, in quibus emittuntur vota, an etiam illae, quibus alumni ligantur simplici promissione perseverantiae, ut apud Eudistas. 3. Utrum, contracto vacationum tempore, et pressius aucto studiorum conatu, totus Theologiae cursus tribus tantum annis comprehendi possit; an potius per quatuor integros annos a c a d e m i c o s , scilicet per quadraginta quinque menses integros, computatis vacationibus trium priorum annorum, semper protraili debeat. Et Sacra eadem Congregatio, re mature perpensa, respondendum censuit, prouti respondet: Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 450 Ad 1. Negative ad primam partem; Affirmative ad secundam. Ad 2. Negative ad primam partem; Affirmative ad secundam. Ad 3. Negative ad primam partem; Affirmative ad secundam. Contrariis quibuscumque non obstantibus. R o m a e , die 31 Maii 1910. Fr. I. C. CARD. VIVES, L. £g S. Praefectus. F. SEGUSINA Cherubini, Subsecretarius. (Susa). IURIS CANENDI MISSAS ADVENTICIAS. Pio septimo, PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae die 5 Martii 1910, BR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens, Aloisius Sincero et Fridericus Cattani, Auditores de Turno, in causa Segusina, Iuris canendi missas adventicias, inter Petrum Viglione rectorem siae a suffragio appellantem, Vincentium Sacconi Cathedralis dotem anno advocatum appellatum, Antonium repraesentatum per et Antonium legitimum Eccle- procuratorem Tonda Praepositum Ecclesiae repraesentatum per legitimum procuratorem sacer- Lombardi advocatum, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Funera in civitate Segusina celebrari olim consueverunt in Ecclesia Gratiarum, Cathedralis Ecclesiae adiutrice, quae veteri urbis coemeterio adiacebat. Quum vero, anno 1890, auctore Municipio, procul ab urbe translatum fuisset coemeterium, aliam oportuit destinari ecclesiam, "ubi Praepositus Ecclesiae Cathedralis, qui et munere parochi fungitur in eadem ecclesia, funera ^commodius persolvere posset. Ad hunc finem deiecta fuit Ecclesia Sancti Caroli, cui tamen nonnisi paucos annos haec servitus imposita manebat, cum Municipio praesertim haud idonea sit visa. Cum insisteret ex una parte auctoritas municipalis ut missae fune¬ bres, adstante corpore, in Ecclesia Cathedrali celebrarentur, ex alia vero obstaret eiusdem Ecclesiae Capitulum, statuit Episcopus R o s a z ut, stipe fidelium collata, nova erigeretur Ecclesia a Suffragio, cuius finis in litteris eo tempore exaratis sic describitur: « Mentre servirà alle funzioni « funebri di questa città, sarà ad un tempo c o m e un santuario alla « Madonna del Suffragio ». S. Romana Rota. Huic Ecclesiae feliciter erectae 451 praefectus fuit Rev. D. Petrus Viglione, qui illam usque ad hodiernum diem ad ministravi! Per quinque circiter a n n o s , vivente E p i s c o p o Rosaz, n o n est ausus missas cantare adventicias, de quibus in praesenti quaestione agitur. Idem E p i s c o p u s , enim, decreto anni 1885 declaraverat, vigere Segusii c o n suetudinem, qua prohibebatur rectores ecclesiarum non-parochialium huiusmodi missas cantare irrequisito parocho. Contra h o c decretum rectores praedicti recursum habuerunt ad Sacram Congregationem Concilii, quae respondit, die 29 Maii 1886: « Dilata et coadiuventur probationes quoad praescriptionem ». Q u o habito responso, Praepositus Peynetti haud ulterius prosecutus est litem. Mortuo E p i s c o p o R o s a z , R e v . D. Viglione petenti ut sibi missas praefatas inconsulto p a r o c h o canere Iiceret, annuit Episcopus hodiernus, qui simul e u m d e m admonuit de querelis, quas verisimiliter Praepositus moturus esset. Reapse instituit ipse actionem in Curia Segusina, quae sententia die 20 Iulii an. 1901 prolata ius missas dictas canendi sacerdoti Viglione, Ecclesiae a Suffragio rectori, adiudicavit. Appellatione interposita ad Sacram Congregationem Concilii, causa delata fuit ad Sacram R o m a n a m Rotam, quae proposito d u b i o : - An constet de iure sacerdoti Viglione, rectoris Ecclesiae a Suffragio, canendi Missas adventicias, etiam funeraticias, absque parochi licentia in casu % - die 6 Aprilis 1909 negative respondit. Cum haec sententia rotalis n o n fuerit con¬ firmatoria alterius sententiae in eadem causa editae, sacerdos Viglione, iure suo utens, ad normam can. 33, n. 2 Legis Propriae S. R. Rotae ad proxime sequentem turnum rotalem appellavit, et quaestio hodie dirimenda proponitur sub dubii f o r m u l a : « An confirmanda vel infirmanda sit sententia rotalis in casu ? » In sententia prioris instantiae tria praecipue fundamentum praebent solutionis in Praepositi favorem editae: 1. ° Conditio iuridica Ecclesiae Cathedralis, qua refundebatur in sacerdotem Viglione onus p r o b a n d i ; 2. ° specialis dependentia Ecclesiae a Suffragio ab Ecclesia Cathedrali; 3. ° praesumptio de existentia consuetudinis in favorem parochi Ecclesiae Cathedralis. Sacerdos Viglione contenderat sibi iuris regulam assistere, quia Decretum Urbis et Orbis diei 10 Decembris 1703 sibi uti rectori ecclesiae non-parochialis ius canendi missas adventicias indubie tribuit, ac proinde conclusit onus probandi contrarium spectare ad adversarium. Priores iudices, vero ius c o m m u n e Praeposito assistere declararunt. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 452 « Nam Ecclesia cathedralis, aiebant, prae aliis ecclesiis etiam parochialibus, « sibi vindicat quamdam potiorem auctoritatem, et quasi dominium in « ecclesias inferiores, q u o d deducunt doctores ex cap. 2 de cappellis « monach., cuius summarium statuit: - " Si Ecclesia non cathedralis vin« dicat sibi ius in alia ecclesia, obtinebit solum quoad ea, quae pro« bavit sibi deberi praescriptione aut alio legitimo m o d o ". Item ex capite « finali de off. Archidiaconi. Equidem universae aliae ecclesiae dioecesis « in Cathedrali recognoscere et revereri debent veluti suam matricem^ « suum c a p u t : unde id iuris tantum adversus Cathedralem sibi repetere « valent, quae legitimo titulo acquisivisse demonstrant; quare veluti « iure non decrescendi, cathedrali competunt iura alteri ecclesiae certe « n o n acquisita ». Et inferius, post recitatas aliquorum doctorum sententias et decisiones rotales, in quibus affirmatur principium, quod Ecclesia Cathedralis fundatam habet intentionem super subiectione aliarum dioecesis eccle- siarum, haec de privilegiata Ecclesia Cathedralis conditione subdunt: « . . . . haec enim praerogativa competit Ecclesiae Cathedrali, n o n qua« tenus est ecclesia quaedam parochialis, habens sua iura et suos fines, « n o n secus ac aliae parochiae, sed quia est ecclesia Episcopi et veluti' « parochia totius dioecesis et aliarum ecclesiarum matrix et caput ». « In praesenti actione autem effectus huius praerogativae est ut « Praepositus Ecclesiae Cathedralis relevetur ab onere probandi ut con« siderat Schmalzgrueber in tit. de cap. monach. n. 17, aiens, q u o d Ecclesia « Cathedralis, - fundatam habet intentionem super subiectione ecclesiarum « infra fines dioecesis suae sitarum », et proinde relevatur ab onere probandi et istud reiicit in adversarium. De speciali dependentia Ecclesiae a Suffragio haec inter alia habet sententia iam data: « * ex sua origine, effecta est coadiutorialis et auxiliaris Ecclesiae « Cathedralis propter eam potissimam causam, ut ibi libere et c o m m o d e « absolverentur funera fidelium parochianorum: quare qualiscumque « independentia ab Ecclesia Cathedrali aliena est ab eius destinatione, « et deordinaret exercitium cultus divini ». De consuetudine, v e r o , aiunt, i u d i c e s : « quamvis haberi non « possit plene probata, eo màxime quia testes n o n fuerunt iudicialiter « excussi, nihilominus, attentis praecipue praescriptionibus synodalibus « praesumptio oritur favens Praeposito, quae reiicit in contradictores « onus probandi q u o d in contrarium asseritur ». Iudices in praesenti instantia ab onere probandi relevandum esse censuere Sacerdotem Viglione, Ecclesiae a Suffragio rectorem, ratione iuris 453 S. Romana Rota. c o m m u n i s in decreto Urbis et Orbis an. 1703 statuti, cui iuri in casu haud praevalere duxerunt quamcumque privilegiatam conditionem iuri¬ dicam praerogativas Ecclesiae Cathedralis consequentem, q u a , stante controversia inter ipsam et ecclesiam inferiorem, onus probandi in hanc refundere posset: et speciatim, principium ex variis doctoribus et decisionibus intentionem rotalibus in allatum, q u o d ecclesia iure super subiectione Cathedralis aliarum fundatam habet dioecesis ecclesiarum, quamvis in se certissimum sit, et multoties ab H o c Sacro Ordine repe¬ titum, idque tempore immediate subsequente promulgationem Decreti Urbis et Orbis anni 1703, tamen, actioni praesenti applicari n o n posse declarant, ob motiva, quae n u n c sunt explicanda. Principium a Summario, cap. Dilectus 2, de cap. Monach, praecipue deductum, et verbis sive Fagnani, sive decisionum rotalium, in priori sententia enunciatum. - « Ecclesia nulla praeter ecclesiam Cathedralem « fundat intentionem suam de iure super subiectione alterius ecclesiae, « etiam fundatae intra lirnites suae paroeciae, praeterquam ad iura paro« chialia » - duplex assertum continet, uti de propositione exclusiva generaliter docet dialectica; dralis fundat ecclesiae suam etiam affirmativum aliud, nempe, - « Ecclesia Cathe- intentionem quoad de iure super subiectione alterius iura n o n parochialia »: et aliud negativum, - « Nulla alia "ecclesia fundat suam intentionem de iure super subiectione alterius ecclesiae praeterquam in ordine ad iura parochialia ». Qua facta distinctione, notarunt P P . Auditores q u o d in i nulla ex decisionibus rotalibus in sententia appellata citatis, sive scilicet in illa magistrali c o r a m C o c c i n o , Dec. 552, part. 5, Recen.; sive coram Lancetta, Dec. 784 et 988; sive coram Molines, Dec. 990, tom. 4.; sive denique coram Ansaldo in Bisinianen. -Praeeminentiarum. Dec. 483, tom. 5, in nulla ex istis decisionibus applicatur principium supradictum quoad eius partem affirmativam, sed s o l u m m o d o quoad partem excludentem et negativam. Siquidem in nulla ex allatis decisionibus agitur quaestio de iuribus Ecclesiae Cathedralis, sed principium in medium adducitur ad excludendam praetensionem Ecclesiae Cathedrali inferioris, quae iura quaedam sibi vindicaret super altera ecclesia intra lirnites suos posita. Frustra, igitur, in huiusmodi decisionibus Sacrae R o m a n a e Rotae quaereretur explicatio de effectibus positivis talis principii, quatenus iura Cathedrali propria affirmat. Considerantes, deinde, latum positivum praefati principii, seu partem affirmativam, prouti ex Schmalzgrueber in priori sententia refertur: « Ecclesia Cathedralis fundatam habet intentionem super subiectione « ecclesiarum intra fines dioecesis suae sitarum » notarunt insuper PP. A C T A , vol. II, n. 1 1 . — 1 5 - 6 - 9 1 0 , 31 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 454 terminum « Ecclesia Cathedralis » ambiguum esse, qui proinde iuxta materiam subiectam intelligi debet. Uti scribit Barbosa, Appellativ. 85: « Ecclesiae Cathedralis appellatione quandoque solus Episcopus, quan« doque solum Capitulum, quandoque utrumque significatur, importat « etiam Collegium c l e r i c o r u m : item importat quid diversum ab Epi« s c o p o , ut per multa exempla percurrit Feder. de Senis, cons. 296 etc. ». Sicut Ecclesia R o m a n a significat quandoque solum S u m m u m Pontificem, ita titulus Episcopi ponitur quandoque pro ipso E p i s c o p o . Materia vero subiecta relate ad dictum principium positivum est iurisdictio ordinaria Episcopi supra totam dioecesim, ita ut « Ecclesia Cathedralis » in casu significet solum Episcopum. H o c liquet ex iis, quae habet Bourlemont in Decis. 469, n. 1 et 23, part. 19, tom. 2, ubi de e o d e m principio agit: « Altera (regula) scilicet, nulla Ecclesia, excepta « matrice, seu Cathedrali fundat de iure intentionem in subiectione « aliarum ecclesiarum inferiorum, nisi quatenus illam probet ex iure « speciali vel praescriptione ex text. cap. Dilectus, 2, de cap. Monach., « ubi communiter Canonistae et approbata per R o t a m in Decis. 552, « n. 11, per tot. part. 5, tom. 2, Recent. - et (Decisio videlicet magistralis, « de qua in sententia appellata) repetit, inter Coccin., Decis. 2089, n. 10 « et seq. » De eadem regula prosequitur n. 2 3 : « Nec ex quo est Colle« giata, et sic inferior Ecclesiae Cathedrali, viget regula obiecta in prin« cipio, q u o d non habeat subiectas alias inferiores, nisi ex iure speciali « vel praescriptione, tum quia n o n praetendit in ecclesias inferiores « subiectionem et iurisdictionem, in quibus terminis, « loquitur Text. in dicto « illum commentantes et ad quem effectum cap. Dilectus 2, de cap. Monach, et Doctores, , sed tantum praetendit praeeminentiam in fun- « ctionibus ecclesiasticis etc. ». Doctores igitur commentantes praedictum cap. de cap. Monach., secundum hanc decisionem rotalem, regulam seu principium interpretantur de iurisdictione in omnes dioecesis ecclesias. Ipse Ansaldus, loquens de Decisione, quam dedit in Bisinianen. Praeeminentiarum, eamdem principii interpretationem confirmat. runden. -Anniversarium « subiaciebant 14 Episcopo, Maii 1710, secundum dicit: « In In Ge- reliquis p tenarie eam potentiorem iurisdictionem, quam « compatibiliter in ceteris fovet Episcopus etiam cum Praelatis inferio« ribus, ex plene firmatis in Toletan. -Iurisdictionis e t c , et faciunt tra- « dita, seu disputata et explicata in Bisinianen. -Praeeminentiarum 10 Fe- « bruarii currentis coram me ». Item Krimer S. I., in tit. 36 de relig, domib. n. 3021: « Omnes textus, in quibus fundatur haec ecclesiarum et « monasteriorum in iure communi subiectio, relate ad Episcopum seu S. Romana Rota. 455 « Ordinarium loci, loquuntur de Episcopo ac potestate iurisdictionis epi- « scopalis: nihil horum est in parochis et relate ad ecclesias intra « fines parochiae ». Iamvero, Episcopus solus huiusmodi iurisdictionem ordinariam in omnes dioecesis ecclesias possidet. Capitulum enim, vivente Episcopo, nullam habet in dioecesi iurisdictionem. Rota, Decis. 217, n. 2, part. 1. Recen. Firmana-Beneficii - coram Lugdunen., Leuren. For. Benef. de Pot. Cap., qu. 471, et auctores passim. Si nec Capitulum talem iurisdictionem possidet, multo minus illam habet parochus Ecclesiae Cathedralis. In antiquissimo iure, utique, vicarii nati Episcopi, sive in temporalibus sive in spiritualibus, erant Capituli dignitates, Archidiaconus et Archipresbyter. De L u c a , de Praeminentiis, diss. 20, n. 13 et 23. Sed iamdiu ante Concilium Tridentinum utplurimum abrogata est per consuetudinem contrariam huiusmodi iuris dispositio, ita ut delegatus Episcopi ad iurisdictionem in tota dioecesi exercendam sit solus Vicarius generalis ab Episcopo nominandus. Scribit De Luca, de Praeemi¬ nent. disc. 20, n. 14: « Istae autem dignitates non sunt amplius in usu, « unde Archidiaconus et Archipresbyter hodierni dicuntur tales abusive, « aliquas prioris dignitatis reliquias retinentes quoad caeremonialia tan« tum, ut ceteris allegatis habet Lotterius, de Benef. lib. 1, qu. 16, n. 107 « cum seqq.; Sanchez, de Matrim, lib. 3, disp. 27 in fin. ». Hodiernum ius c o m m u n e q u o d attinet, nec Capitulum, nec ulla ipsius Dignitas vel membrum actualiter iurisdictionem episcopalem participat, Episcopo ipso vivente. Commentarla, d e i n d e , cap. Monach. clare Doctorum in dictum cap. Dilectus 2, de ostendunt Summarium eiusdem Capitis nonnisi de 1 Episcopo intelligi posse. Non erit abs re quorundam saltem illorum hic verba referre. Ita Barbosa, in cap. Dilectus de cap. Monach. Ad verba, « Sit in parochia vestra sita etc. Notatur ad h o c q u o d quaelibet Ecclesia, « eo q u o d est in aliqua dioecesi constituta, Episcopo illius subiecta « debet esse, nisi exempta probetur ». Similiter Krimer, de cap. Monach., n. 3048. - « Ex h o c deducitur q u o d quaevis ecclesia eo ipso q u o d est « in aliqua dioecesi constituta, Episcopo illius subiecta debet esse, nisi « exempta probetur.... ». Pirrhing, in idem cap. Dilectus. - « Ex eo q u o d « Ecclesia aliqua sit posita intra fines alicuius parochiae, non recte « infertur illam esse subiectum eidem parochiae, neque haec habet inten« tionem fundatam in iure communi super subiectione ecclesiae sitae « intra fines illius Nec obstat c. Constitutus supr. de relig, domib. Nam « loquitur de Episcopo, sive de Ecclesia Cathedrali, non de inferiore, et Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 456 « nullibi reperitur iure expressum, q u o d in h o c cap. (Dilectus) a Syndico « S. Ceciliae allegatum fuit, de iure communi ecclesiam sitam in aliqua « parochia, subiectam esse eidem ». Item Schmalzgrueber, de cap. Monach., n. 17, cuius verba in sententia appellata citantur: « Ad 2 textus illi « loquuntur de E p i s c o p o et Ecclesia Cathedrali, quae ut tit. praec. n. 5, « dictum est, fundatam habet intentionem supra subiectione ecclesiarum « intra fines dioecesis suae sitarum ». In praecedente titulo, ad quem « refert auctor, sub n. 4, rationem assignat huius fundatae intentionis: « Episcopus h o c ipso q u o d constat illam in dioecesi eiusdem sitam « esse, super eius subiectione intentionem, et praesumptionem in iure « c o m m u n i habeat Ratio est, quia iurisdictio Ordinarii per totam « dioecesim iuris praesumptione extenditur, cons. omnia complectitur « quae ab eadem non probentur exempta ». Unde haud mirum si Commentatores antiquissimi Decretalium, uti Innocentius IV, Hostiensis, Ioannes de Andrea, in h o c cap. Dilectus de cap. Monach., post recitatum Summarium, in toto commentario ne verb u m quidem faciunt de Ecclesia Cathedrali, sed de Episcopo eiusque iuribus constanter loquuntur: et comparatio quae notatur in Decisionibus Sacrae Rotae et auctoribus recentioribus inter Ecclesiam Cathedralem habentem fundatam in iure intentionem super subiectione aliarum ecclesiarum etiam q u o d iura non-parochialia ex una parte, et ex alia ecclesiam inferiorem habentem in iure similem fundatam intentionem relate ad sola iura parochialia, in hisce supradictis antiquis auctoribus magis concrete exponitur, et dicunt: « Episcopus potest petere in genere « iura episcopalia, et sacerdos iura parochialia », quin ulla mentio fiat de « Ecclesia Cathedrali ». Innocentius habet: « (et similiter) haec « adiectio admittitur ubi multa sunt iura eiusdem iuris vel consuetudi« nis, sicut est quando Episcopus petit aliqua iura episcopalia, et postea « subiicit generalem clausulam, scilicet ad omnia alia ad ius episcopale « pertinentia, vel etiam consimilia, i. e. quae a iure vel pacto vel consue« tudine generali, provinciae si agit Archiepiscopus, vel dioecesis si agit « E p i s c o p u s , statuta sunt, ut sint de iure episcopali et eodem modo « sacerdos potest petere iura parochialia ». Hostien. in cap. Dilectus: « Facta oppositio l o c u m habet tantum, quando ea iura, quae « p o s s i d e n t e , de iure communi pertinent ad h o m i n e m illius ordinis, « cuius est ille, qui possidet, puto Episcopus « in sua dioecesi, iura episcopalia possidet Sacerdos iura parochialia in sua parochia ». Ioannes de Andrea, cap. Dilectus: « Haec adiectio admittitur ubi multa petuntur et diversa capitula, 457 S. Romana Rota. « quae eiusdem iuris et conditionis sunt, ut quando Episcopus petit iura «episcopalia, specificando duo « generalem dicens, et omnia vel alia tria, et postea consimilia, ut hic subiicit clausulam dicit, vel ad ius « episcopale pertinentia, id est, quae mihi debentur a iure vel pacto, con« suetudine etiam generali provinciae si Archiepiscopus agit, vel dioe« cesis si agit Episcopus et eodem modo Sacerdos potest petere iura « parochialia ». A b b a s antiquus in idem cap. Dilectus: « Unde dicit secure (Innocentius) q u o d h a e c , quae exprimuntur, « spectant ad Episcopum de iure communi, et intra iura episcopalia com« putantur ut supra de offic. ordin. conquerente. « chiali ut in decimis dici potest q u o d minor In iure autem paroecclesia subdit matrici « ecclesiae ». Antonius de Butrio in cap. Dilectus: « Dicunt auctores q u o d hic non probatur de iuribus episcopalibus, « quia iura erant parochialia, et vindicabantur ut parochialia, licet in facto « et de facto essent episcopalia ». Panormitanus, in idem cap. Dilectus: « Quatenus Glossa pro isto iure alleg, in text. adducit c. Constitutus « de relig, domib., videntur velle quod ista allegatio sit vera, et sic de « iure c o m m u n i ecclesia matrix, i. plebanatus, vel alia parochialis, fundet « intentionem suam super subiectione Ecclesiae intra parochiam. Sed « Doctores communiter impugnant istam glossam. Nam c. Constitutus « loquitur de Episcopo, et non de Ecclesia inferiore. Ideo dicit Innoc. « se ignorare ubi sit illud ius allegatum in text., imo contrarium videt « expressum in cap. fin. de Archidiacon. ». Petrus de Ancharano, in cap. Dilectus: « Cum petitur ius episcopale, ius parochiale vel ius archi diaconale « quia ista habent fines limitatos, et specificatos a iure, admittitur petitio « generalis quia sub verbo (similium) comprehenduntur omnia alia, « quae a iure sunt expressa, et hoc verum quando cum Episcopus ista « petit, vel Rector parochiae iura parochialia.... Si autem ille qui de iure « c o m m u n i n o n habet intentionem fundatam, peteret talia, debent omnia « specificari, quia n o n habet ius c o m m u n e pro se ». Principium igitur, q u o d « Ecclesia Cathedralis fundatam habet inten« tionem in iure de subiectione aliarum ficat, ut verba repetam Barbosae dioecesis ecclesiarum », signi- superius citata: « Ecclesia, eo ipso « q u o d est in aliqua dioecesi constituta, Episcopo illius subiecta debet « esse, nisi exempta probetur ». Praepositus Capituli in casu, quatenus parochus est Ecclesiae Ca- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 458 thedralis, n o n habet sibi delegatam episcopalem iurisdictionem, neque in praesenti càusa n o m i n e Episcopi, cuius i m m o decretum illi contrarium fuit, sed proprio nomine agit, quatenus actualem animarum curam gerit in parochia cathedrali. Nam apprime distinguendum est inter parochiam cathedralem et Ecclesiam Cathedralem, quatenus haec est totius Episcopatus parochia. Ut ait Frances, cap. 21, n. 66, 67: « Neve detur locus « ambiguitatibus dicas breviter distingui Parochum Ecclesiae Cathedralis « et parochiam, ab ipsamet Ecclesia Cathedrali, quatenus est Parochia « totius Episcopatus, ita ut Parochus nihil iuris habeat in alienos sub« ditos, c u m suos lirnites habeat, atque ea ratione alienis subditis Sacra« menta non potest administrare, vel curam exercere in aliena parochia: « ut ex Sacra Congregatione Concilii in Eugubina, 20 Sept. 1628, refert « Barbosa, de offic. et pot. parochi, cap. 19, n. 34 ». Nec quidquam conferunt ad probandam prilegiatam conditionem iuridicam Ecclesiae Cathedralis, de qua in themate, responsa S. C. Concilii in Novarien. et Romana et Bredanen., in sententia priore citata, vel alia similia eiusdem Sacrae Congregationis, quibus declaratur Ecclesiae Cathedrali competere ius administrandi Sacramenta extraneis, eosque funerandi et sepeliendi: cum tale ius non competat Ecclesiae Cathedrali ratione praerogativae sibi propriae, seu ratione praecise cathedralitatis: nam idem ius et aliis ecclesiis principalibus attribuitur respectu ecclesiarum inferio¬ rum in oppidis dioecesis, ut notatur relate ad ius funerandi et sepeliendi in responso Sacrae Congregationis Concilii in Romana et Bredanen., 27 A u g . 1904 ad q u o d refertur in sententia appellata: « Spectat ad paro« chum Ecclesiae Cathedralis seu ad Ecclesiam principalem loci, salvis « consuetudinibus et conventionibus particularibus ». Et respectu administrationis Sacramentorum constat ex Decis. Rotali coram Ansaldo, Bisi¬ nianen. Praeeminentiarum cuius fragmentum aliquod in priori sententia citatur: « Mirifice comprobat (matricitatem videlicet ecclesiae in casu) « h o c ipsum q u o d exteri, vel transeuntes, vel venientes ad habitandum in « praedicto l o c o , vel oppido Lutiorum, Sacramenta suscipiunt ab Archi« presbytero eiusdem Ecclesiae S. Mariae: id enim non solum arguit «respectu ad alias ecclesias matricitatem, ut tradit Pignatelli, cons. « 109 etc. Verum quoque praebet similitudinem in parvo oppido ad illud « quod praticatur in civitatibus « et advenae n o n habentes erga fixam Cathedralem, parochiam ubi pariter hospites ab eadem Cathedrali « t a m q u a m a c o m m u n i matre recipiunt Sacramenta per Gloss, in c. in « nostra de sepult. ». Sicut ista praeeminentia super ecclesia parochiali inferiore in peragendis functionibus parochialibus non arguit praesumptionem iuris in . S. Romana Rota. 459 favorem ecclesiae principalis in o p p i d o dioecesis respectu celebrationis functionum sacerdotalium in ecclesia simplici, ita nec in favorem ecclesiae cathedralis respectu earumdem in civitate episcopali. In supradictis enim responsionibus S. C. notandum est agi de iuribus parochialibus, quae, in se spectata, de iure c o m m u n i omnibus parochis litigantibus aequaliter competebant, et cum dubia exorta fuerint de exercitio eorumdem iurium, sive ratione territorii parochialis, sive ratione domicilii fidelium, congrue decidendi regula desumpta est a maiore vel minore ecclesiarum dignitate. At in casu praesenti quaestio fit de celebratione functionum sacerdotalium in ecclesia simplici, quae ex iure communi nonnisi rectori eiusdem attribuitur. Nec dici potest in favorem ecclesiae cathedralis esse praesumendum respectu dictarum functionum, quia matrix et caput est omnium dioecesis ecclesiarum: nam matricitas ecclesiae cathedralis propria n o n est illa strictiori sensu dicta, quae includit dependentiam ecclesiae inferioris, sive totalem ut in ecclesia mere adiutrice, vel etiam illam partialem quae saepius habetur in ecclesia parochiali ex parochia matrice per divisionem oriunda (Cfr. De Luca, Summa Praeeminent. n. 14, 15, 16). Verum quidem est Praepositum, actorem in casu, praetendere omnim o d a m Ecclesiae a Suffragio dependentiam ab Ecclesia Cathedrali: at huiusmodi praetensio est ipsi probanda ex actis et allegatis (nec probata dici potest, ut infra videbimus), ac proinde ipsi suffragari nequit in limine litis ad onus probandi in adversarium reiiciendum. Ecclesia Cathedralis, utique, quatenus est, ut ita dicamus, parochia totius Episcopatus, cum Episcopo veluti parocho generali, qui sua iurisdictione complectitur omnes dioecesis ecclesias, a praecripto Decreti Urbis et Orbis an. 1703 aliquatenus excipitur, in quantum Episcopo c o m petit usum moderari facultatum sacras functiones non-parochiales com¬ plendi, quas rectoribus tribuit. ecclesiarum non-parochialium Nam ut optime notat sententia idem Decretum appellata ex Institutione Bene- dicti X I V super dicto Decreto 105, cap. V, n. 94: « Ex his, quae hucusque « dicta sunt, facile deprehenditur Sacrae Congregationi, dum p a r o c h o s « inter et Sodalitates dissidia componeret, eam non fuisse mentem, ut « Episcoporum iurisdictionem infringeret, aut ipsos impediret, ne u m q u a m « a decretis ipsis recederent, etiamsi legitima causa interveniat, et dioe« cesis utilitas aliud exposcere videatur ». At similis exceptio non afficit Parochum Ecclesiae Cathedralis cum sua parochia limitata, quum fini ipsi obstaret eiusdem decreti, quod, ut in e o d e m decreto declaratur, editum fuit « ad debitum imponendum « finem controversiis, quae inter Parochos et Confraternitates saecula- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 460 « res, earumque Cappellanos et Officiales, super iuribus parochialibus « et functionibus ecclesiasticis, nonnullisque praeeminentiis seu praero« g a t i v i s , frequenter oriri s o l e n t » . Q u u m , v e r o , principium invocatum de fundata intentione Ecclesiae ecclesiarum, non solum Cathedralis super subiectione ecclesias intra aliarum lirnites Parochiae Cathedralis erectas, sed aeque omnes dioecesis ecclesias respiciat, si parochus Ecclesiae Cathedralis n o n subiicieretur decreto sicut alii parochi, largus omnino relictus fuisset campus ipsis controversiis, ad quas finiendas promulgatum fuit decretum. Et nullibi sane, q u o d maxime attendendum est, in praxim deducta fuisse videtur talis exceptio Cathedralis. favore parochi Ceterum, sententia ipsa appellata, dicit: Ecclesiae « n e a parocho « quidem Ecclesiae Cathedralis prohiberi possunt sive sodalitates sive « simplices rectores quominus compleant functiones non-parochiales ad « n o r m a m citati Decreti Urbis et Orbis, et E p i s c o p o tantummodo com« petit potestas moderandi earumdem u s u m ». C o n c l u d e n d u m , igitur, parochum Ecclesiae Cathedralis nullo speciali privilegio frui in praesenti actione, atque, si iura praetendit in ecclesiam intra lirnites parochiae Cathedralis sitam, id s o l u m , praeter iura parochialia, obtenturum fore, q u o d ex titulo aliquo legitimo sibi competere probare possit. Duae remanent quaestiones dirimendae, quae de facto potiusquam de iure aguntur: 1. ° An probaverit Praepositus Ecclesiam a Suffragio dependentem esse ab Ecclesia Cathedrali ? 2. ° Quatenus negative, an probaverit in civitate Segusina vigere consuetudinem, vi cuius fas non est rectoribus ecclesiarum non-paro- chialium canere missas adventicias sine venia parochi ? Quod primam spectat, si probetur a Praeposito, qui Sacerdotem Viglione in ius vocaverat, Ecclesiae a Suffragio o m n i m o d a dependentia ab Ecclesia Cathedrali, quaestio principalis de missis adventiciis solvi deberet in favorem Praepositi, qui nullam haberet necessitatem invocandi consuetudinem iuri communi derogantem, cum ipsum ius c o m mune parocho facultatem conferat, n o n solum de missis adventiciis disponendi, sed et omnia ordinandi sacra celebranda in ecclesia adiutrice, quae ab Ecclesia parochiali o m n i n o dependet, et cum ipsa unam formalem ecclesiam constituit. Praepositum, tamquam Parochum Ecclesiae Cathedralis, ius habere in Ecclesia a Suffragio funera praesente cadavere celebrandi ambigi nequit. Finis enim partialis erectionis ecclesiae hic praecise erat, uti liquet ex d o c u m e n t o , q u o invitabantur fideles, ut stipem erogarent ad n o v a m 461 S. Romana Rota. ecclesiam aedificandam: « S. E. Mons. R o s a z sta erigendo una bel- « lissima chiesa, la quale, mentre servirà alle funzioni funebri di questa « città, sarà ad un tempo c o m e un Santuario alla Madonna del Suffra« gio ». Impositum fuit h o c onus ab Episcopo defuncto, et a Sacerdote Viglione admittitur. De huiusmodi onere nulla est inter partes controversia. Seposito h o c o n e r e , q u o d nullimode impedit quominus dicatur et sit libera et independens ecclesia praedicta - idem enim onus imposi- tum fuit ecclesiae Sancti Caroli, quin ob eam rationem libertatem ami¬ serit - desunt omnino signa dependentiae ex quibus colligi potest Ecclesiam a Suffragio mere coadiutorialem esse Ecclesiae Cathedralis. Tabulae fundationis n o n habentur, ex quibus ecclesiae iuridica positio praecise determinari potest. Satis clare, tamen, elucet ex m o d o q u o ab eius origine usque ad hodiernum diem administrata fuit. Ut verbis utar Card. De Luca in quaestione analoga: « Quoniam ista sit « ambigua quaestio potius facti et voluntatis, quid scilicet in animo « habuerit Ordinarius, quando ad hanc n o v a m erectionem processit, unde « propterea consuetudo et observantia, d u m m o d o sit univoca et pacifica, « recte attendenda videtur, quamvis n o n esset temporis considerabilis, « n o n tamquam praescriptiva, sed tamquam interpretativa, iuxta quoti« dianam distinctionem in omni materia frequenter insinuatam » (De Decimis, disc. 12, n. 1). Imprimis n o n fuit ex redditibus Ecclesiae Cathedralis erecta, ac proinde deest praesumptio dependentiae, quae ex h o c fonte erui posset. Ait Molines, in Decis. 990, 3 Iul. 1705, tom. 4, n. 3 e 4: « Probavit m o x « dictum Oratorium seu Cappellani S. Mariae fuisse erectam ex Christi « fidelium oblationibus citra subiectionem quamcumque, « tum fuisse gubernium et reddituum eique tradi- administrationem, quae omnia « excludunt subiectionem, ad quam inducendam non sufficit ecclesiam « fuisse erectam intra lirnites alterius ecclesiae, sed inter alias requiri« tur, q u o d sit dotata de redditibus et proventibus illius, ut ex pluribus « firmat Valenzuel., cons. 45, n. 50, lib. I. - Rota, Decis. 192, n. 7, part. 18, « tom. 2. Recent, et in Firmana Iurisdictionis super mod. visitandi, 20 Mar« tii 1702. Neque magis, coram me ». Cf. Schmalzg. de cap. Monach, n. 16. Episcopus actualis declarat: « essere notorio a tutta Susa che le « funzioni solite a celebrarsi nella Chiesa della Madonna del Suffra« gio, quale il Sacro Rosario Novene ecc. Tutte le altre funzioni n o n « parrocchiali furono sempre dal M. R. D. Pietro Viglione, Rettore della « detta Chiesa, celebrate, c o m e celebransi tutt'ora, o per ordine e deter« minazione dello stesso fondatore M. Edoardo Rosaz o del V e s c o v o 462 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « attuale, o per commissione libera e pubblica de' cittadini fedeli, sciente « Canonico Praeposito et numquam contradicente, e n o n già nè a sgravio, « nè in sussidio del medesimo Canonico Prevosto, il quale per altro n o n « ne abbisogna affatto ». Ex decreto eiusdem Episcopi scimus onus suppeditandi sumptus ad sacra indicenda nec non ad omnia sarta tectaque tuenda Sacerdoti Viglione incumbere. Haec omnia facta, quae, si praescindamus parumper a re missarum adventiciarum, haud in dubium vocantur a Praeposito Ecclesiae Cathedralis, consistere nequeunt c u m conditione Ecclesiae mere coadiutorialis. Ideo non dubitavi! idem Episcopus asserere: « L' unico « péso adunque che gravita sulla Chiesa della Madonna del Suffragio a « favore della Chiesa Cattedrale parrocchiale e la servitù della levata dei « cadaveri, sì e c o m e gravitava sulla Chiesa di S. Carlo nè più nè « meno ». Et in rescripto dato R. P. Petro Viglione, rectori Ecclesiae a Suffragio: « Noi intendiamo che l'Oratore sia Rettore c o n tutte le facoltà « inerenti al suo titolo. Del resto riteniamo che questa nostra intenzione « non sia altro che la continuazione dell'intenzione dell'immediato nostro « Antecessore di f. m. Edoardo Rosaz ». Quamnam dens habeant vim huiusmodi declarationes, patebit perpen- verba Ansaldi in saepe citata causa Bisinianen. - Praeminentia¬ rum, Decis. 483, n. 8: « Ordinarius tamquam de iure optime informatus « habetur singulorum statuum suarum ecclesiarum ». Q u o d Sacerdos Viglione per quinque circiter annos, seu vivente Epis c o p o Rosaz, nec missas adventicias cantavit, nec facultatem ad id postulavit, n o n probat ecclesiam suam dependere a Cathedrali, etiamsi ita iussisset Episcopus, c u m alia ratio huius omissionis vel etiam iussionis Episcopi in promptu sit: et ex actibus aequivocis, a fortiori ex omissione aequivoca subiectio ecclesiae n o n probatur. Ut ait Molines, Decis. 990, n. 8: « Cum « dictus actus sit a e q u i v o c u s , nullo m o d o concludit subiectionem, ut « generaliter respondit Rota in Firmana Iurisdictionis, 20 Martii 1702: « Provisiones coram me ». Scitum est enim eumdem Episcopum opinasse, prout in suo decreto an. 1885 declaravit, Segusii vigere ius con¬ suetudinarium, quo in ecclesiis non-parochialibus prohibebatur sine venia parochi huiusmodi missarum cantus. Assertum R e v m i Praepositi Patroni, quod Ecclesia a Suffragio subrogata fuit Ecclesiae Gratiarum, quae totaliter ab Ecclesia Cathedrali dependebat, non solum non probatur, sed nullo nititur fundamento, cum praedicta Ecclesia Gratiarum, licet n o n amplius inserviat exequiis celebrandis, adhuc tamen pergat existere sicut prius, c u m sua dependentia ab Ecclesia Cathedrali, ideoque subrogationi non est locus. 463 S. Romana Rota. Recognita independentia Ecclesiae a Suffragio, regula iuris rectori eiusdem assistit, qua fundatam habet intentionem in iure c o m m u n i , a Decreto Urbis et Orbis an. 1703 declarato, canendi missas adventicias sive pro vivis sive pro defunctis, nisi vetet consuetudo contraria. Ut ait Scarfantonius, part. 3, addit. 22, n. 8 et 9: « Et haec adeo de plano pro« cedunt ut haec praeeminentia faciendi huiusmodi functiones sacras in « propria ecclesia, et canendi missas s o l e m n e s , non solum competit « parocho in sua ecclesia supra quemlibet alium, sed etiam simplici « rectori ecclesiae, sive Oratorii p u b l i c i , supra p a r o c h u m , intra cuius « iurisdictionis lirnites reperitur situata ecclesia vel Oratorium, ut pas« sim declaravit R o t a Romana, ac signanter in Romana-Oratorii etc. ». Idem confirmant variae responsiones Sacrae Congregationis Concilii, ut in Reatina, die 13 Iunii 1844 - Marsorum, die 25 Ian. 1858 - Galtellino¬ ren., die 29 Martii 1862. At si Praepositus probaverit vigere Segusii consuetudinem imme¬ morabilem ab ipso invocatam, qua fas non est rectoribus ecclesiarum non-parochialium canere huiusmodi missas, non est dubium quin et ipsa nova ecclesia a Suffragio eadem consuetudine ligari dicendum sit. Nam, ut ait Panormitanus, in cap. Dilectus de cap. Monach, ad verb. generaliter servetur c o n s u e t u d o : « consuetudo generalis alicuius loci extenditur ad eccle« siam particularem, habentem illam qualitatem, quae regulariter est in « aliis ecclesiis eiusdem loci ». Et Petrus de Ancharano, in idem cap n. 8: « una ecclesia n o n debet declinare a generali consuetudine alia« rum ut not. subtiliter Innocentius s. de offic. Archidiaconi ». Unde parum refert, praesentem actionem q u o d attinet, utrum sacerdos Viglione in sua ecclesia missas adventicias cantaverit vel non, cum dicta ecclesia nonnisi paucos annos ante inceptam hanc litem exstiterit. Processus suppletorius de huiusmodi consuetudine pro praesenti causae instantia habitus est Segusii, in q u o interrogationes porrectae testibus formiter excussis ab utraque parte productis, ad factum existentiae consuetudinis in civitate Segusina restringebantur. Neque indagan¬ dum censuere PP. quid de more fiat respectu cantus missarum adven¬ ticiarum in aliis partibus huius dioecesis: cum civitas ipsa Segusina propriis consuetudinibus gaudere possit, et ceteroquin testimonia aliata nullum relinquant dubium, q u o d solutione indigeat per inquisitionem ad loca circumstantia extensam. Ex serie testimoniorum et ex defensione scripta liquet Patronum Sacerdotis Viglione probandam assumpsisse consuetudinem contrariam illi, quam asservari Segusii affirmat Praepositus. Q u o d nullatenus necessarium fuit, cum satis ipsi fuisset, semel posita Ecclesiae a Suffragio Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 464 independentia, probationes consuetudinis contrariae a Praeposito exhi- bitas insufficientes ostendere, ut ei indicaverat ipsa sententia rotalis iam data, quae declarat: « ne a parocho quidem Ecclesiae Cathedralis prohi« beri possunt simplices rectores quominus compleant sacras functio- « nes non-parochiales ad n o r m a m citati decreti Urbis et Orbis ». Quamvis autem opus superfluum fecerit, et ad abundantiam munus sibi commissum impleverit, fatentur P P . Auditores argumenta ab ipso aliata ple- n a m constituere probationem consuetudinis canendi missas adventicias in ecclesiis non-parochialibus in civitate Segusina: ita ut si aliquando forte exstiterit consuetudo legi contraria, in desuetudinem abiisse, et ad ius c o m m u n e iterum regressum esse dicendum sit. Fatendum etiam censuere relate ad consuetudinem in themate prob a n d a m , Sacerdotem Viglione in meliori conditione positum esse ac adversarium. Cum enim ad s u m m u m Praepositi ius fuerit d u b i u m , ac proinde n o n potuerit fieri quaestio de iure quaesito, et consequenter nec de praescriptione proprie dicta quaesiti iuris, in qua regulam de quadragenaria pacifica possessione sua auctoritate constanter confirmavit Sacra R o m a n a Rota, sed potius quaestio fuerit, in casu Sacerdotis Viglione, de mera consuetudine iuxta legem, per quam fit regressus ad ius commune, quae censetur favorabilis et benigna, ut disc. 37, n. 7 et de Dote disc. 13, n. 8, tradit De L u c a , De Iurisdict, citans A n c h a r a n u m , consil. 13 non amplius requireretur possessio quadraginta annorum, iuxta graves auctores, sed satis esset ad decennium. Scribit Reinffenstuel, lib. 1, tit. 4, n. 196: « Loquendo de consuetudine contra legem ad huius abroga- « tionem, utpote per quam reditur ad ius commune, non est necessarius « lapsus temporis, coeteroquin ad consuetudinem introducendam requi« situs. Unde quando consuetudo posterior contra aliam consuetudinem « reducit n o s ad terminos iuris communis ecclesiastici, sufficere tempus « decem annorum ad tollendam contrariam consuetudinem priorem, tenet « A b b a s , cap. ult. n. 19, h. t.; Felinus, cap. Cum accessissent, n. 30 de « Constitut.; Mascardus, conci. 172, n. 15, citans alios et Suarez, lib. 7 << de Legib., cap. 20, n. 21. Qui tamen id solum admittit in casu quo « prior consuetudo contra ius c o m m u n e fuit particularis, seu alicuius « l o c i , n o n autem universalis, totius Ecclesiae ». Ast haec sunt potius theoretice dicta, cum in praesenti actione iudiciali opus sit servare iuri¬ dicam positionem p a r t i u m , et Praeposito, cui de iure incumbit, onus probandi relinquere. Consuetudinis immemorabilis existentiam in sui favorem propugnai. « Praecipuum et essentiale immemorabilis requisitum, ut monet De Luca « cum auctoribus passim, de iurisd., lib. 3, p. 2, n. 16, est illud, q u o d 465 S, Romana Bota. « testes post pubertatem deponant de visu quadragenariae pacificae p o s « sessionis, subducto tempore litis, absque q u o d quidquam in contrarium « factum, dictum vel auditum fuit, iuxta celebrem Gloss., in cap. 1 de « praescription. in sexto, quotidie in foro decantatam ». Praepositi Patronus textum affert Synodi anno 1725 habitae ab Abbate S. Iusti, qui illo tempore Ecclesiam territorii Segusini regebat ; q u o prohibebantur Missae c u m cantu in ecclesiis filialibus et Oratoriis quibuscumque, irrequisito parocho. Praesumptionem certo parit existentis consuetudinis, quum « constitutio « virida praesumptione observantia, nisi contrarium iuris dicatur ostendatur. R o t a esse in coram Seraph., « Decis. 153, n. 2, et coram Gelso, Decis. 15, n. 6, et Decis. 248, n. 17; « R o c c a , disput. Iur., cap. 39, n. 16»; Pitonius, Discept. Eccl. 93, n. 21. At valor huius praesumptionis multum imminuitur ex eo q u o d prima Synodus Dioecesis Segusinae, post intervallum centum annorum, anno videlicet 1828 congregata, de tali prohibitione omnino silet; praesertim si perpendatur, q u o d notat relatio huius causae coram Sacra Congregatione Concilii, decreta huius Synodi fere de verbo ad verbum transcripta fuisse a S y n o d o Taurinensi Card. Costa, ubi prohibitio missarum, de quibus in themate, expresse continetur. Decretum etiam allegavit Episcopi R o s a z diei 13 Iulii an. 1885, qui depositionibus innixus testium extraiudicialium, consuetudinem vigere declaravit, et consequenter rectores ecclesiarum n o n parochialium dictas missas, inconsulto parocho, celebrare vetuit. Consuetudo vero immemo¬ rabilis, ut notat Pitonius, discep. 93, n. 4: « non probatur per testes extra« iudiciales et fides informes, cum requirantur testes formiter examinati, « deponentes cum rigorosis requisitis. Gloss., in cap. 1, in verb. Memoria « de praescription. in sexto, ut in specie dixit R o t a in Pisana. - Devolu« tionis, 24 Ian. 1701 ». Recursu facto contra decretum Ordinarii, respondit Sacra Congregatio Concilii: « Dilata, et coadiuventur probationes « q u o a d praescriptionem ». Praepositus, vero, Peynetti, qui praescription e m probare volebat, litem deseruit. Si Iis deserta, uti ait De Luca, de Paroch. disc. 27, n. 6: « non interrumpit praescriptionem, dum potius ea « confirmat b o n a m fidem possessoris, ut Decis. 172 Gregor, et Add. Decis. 467 « Sarsinaten. - Feudi 20 Decemb. 1638, Coccin. », certe praesumptionem facit contra eum, qui in tali lite, postea ab ipso deserta, praescriptionem probare conatus fuerit. Si non plena dicenda fuerit a Sacra Congregatione Concilii et a iudicibus prioris instantiae probatio consuetudinis allegata, multo magis nunc, postquam iudicialiter excussi fuerint testes ab utraque parte pro¬ ducti, concludendum est consuetudinem n o n esse probatam. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 466 Praepositus quinque produxit testes, o m n e s de Capitulo Segusino: testimonia aliorum d u o r u m , quae in Summario typis edito inveniuntur, nullo pretio habenda esse decrevit Rotalis Iudex Instructor. Ex hisce quinque, Canonicus Gallessi testatur: « Ho saputo dalla v o c e p u b b l i c a , che si cantassero di tali messe, « tanto più che ci fu una lite ». Canonicus Suspize; « So che si siano cantate di tali messe nella Chiesa di S. Carlo, « ma n o n so che siavi tale consuetudine: quanto p o i a quella del Ponte « non so » . Canonicus Verquera: « Se io ho cantato qualche rara messa, lo feci credendolo un abuso, « tanto in una che nell'altra Chiesa ». Canonicus Marzolini: « N o n p o s s o affermare, nè negare che ci fosse o che non ci fosse « tale consuetudine, nè nell'una, nè nell'altra Chiesa ». Canonicus Calabresi, cuius testimonium prae omnibus favet Praeposito, dicit: « Io ritengo che non ci sia questa consuetudine se n o n per gli « ascritti alle rispettive Confraternite ». Ipse Praepositus ludici interroganti respondit: « Sapeva che si cantassero delle messe in queste due Chiese, se « queste poi furono avventizie o di legato, mi tornava diffìcile stabilirlo ». Hinc testis unicus absolute negat existentiam consuetudinis canendi missas adventicias, inconsulto parocho; quidam alii negative se habent, alii denique factum celebrationis missarum, de quibus in themate, admittunt, et propterea adminiculum probationis adversario praebent. Canonicus Verquera addit in sua declaratione se audivisse a Praeposito Peynetti indroductum fuisse cantum abusivum missarum sub Antecessore suo Praeposito Emiliano Brayda, a Sacerdote Iosepho Viglione. Testis ex auditu est, et quidem a fonte suspecto: nam Praepositus Peynetti est ille, qui coram Sacra Congregatione Concilii conventus ut praescriptionem responso ut probationes contra legem coadiuvarentur communem probaret, quoad accepto praescriptionem, litem deseruit. Persuasionem propriam deinde exprimit idem Canonicus praefatum missarum cantum fuisse abusivum, iudicium de factis, potius quam testimonium dictus de eisdem sacerdos proferens; simulque attestatur Iosephus Viglione huiusmodi missas factum quod cantaverat, non obstante amicabili Episcopi protestatione, sicut ante, ita et post decretum anni 1885, quoadusque vixit. S. Romana Rota. 467 Idem testis exceptiones movet contra testes ex alia parte productos, quorum duos tantum nominat, sed exceptiones non sunt probatae, atque, quamvis probatae fuerint, nimis vagae et ineptae sunt, ut testimonium illorum infirment. In parva urbe Segusina, quae vix quatuor millia incolarum continet, viri saeculares, etiamsi officia religionis negligant, facile scire possent de missarum adventiciarum celebratione ex notitia ab amicis vel coniunctis accepta, qui forte huiusmodi missas celebrandas rectoribus commiserint. Nescirent ordinarie utrum cum licentia parochi celebratae fuerint n e c n e : at ne unus quidem testis talem licentiam vel semel sive petitam sive concessam fuisse deponit, dum plures sacerdotes testantur numquam petitam fuisse Praepositi licentiam. Rector Ecclesiae a Suffragio septemdecim produxit testes, inter quos n o v e m sacerdotes, qui ex propria scientia deponunt huiusmodi missas semper cantatas fuisse in ecclesiis Sancti Caroli et Confrat. S. Spiritus vulgo « Del Ponte » etiam pro illis, ut aliqui testes affirmant, qui con¬ fraternitatibus in eisdem ecclesiis non fuerunt adscripti. Ex eorumdem plurium testimoniis constat huiusmodi missas sine venia parochi semper fuisse celebratas tum ante tum Rmus post decretum Canonicus R o n c h a i l , qui 93 annos Ordinarii, anni habet, testatur 1885. huiusmodi missas semper cantatas fuisse a rectoribus ecclesiae S. Caroli et alterius « Del Ponte » ad instantiam fidelium, illorum etiam qui non fuerunt confraternitatibus adscripti: h o c ipsum se a maioribus accepisse, et propriis oculis v i d i s s e : saepe etiam, uti narrat, munus Diaconi vel Subdiaconi in eisdem missis implevit; i m o cantavit ipse, et exemplum sequens rectoris S. Caroli, cuius vices per decem circiter menses sup¬ plebat, numquam licentiam Praepositi petivit. R m u s Canonicus F. Giorda, annorum 55, idem deponit. D, Iosephus Ugetti, annorum 56, Segusii a nativitate sua degens, de facto principali missarum cantus idem testatur. Corroborant alii testes: et o m n e s deponunt se numquam audivisse de oppositione ex parte Praepositi, nisi tempore decreti Episcopalis anni 1885, quando recursus habitus est ad S. Sedem et litem deseruit Praepositus Peynetti: etsi factum ipsum missarum cantus, attentis praesertim natura publica et constanti earumdem celebrationis, exiguo urbis incolarum numero, necnon exitu inefficaci decreti anni 1885, Praepositus ignorare n o n poterat. Tandem documenta exhibita sunt ex archiviis ecclesiarum dictarum, quibus constat quam plurimas huiusmodi missas in libris Confraternitatum fuisse inscriptas. Ex iisdem Confraternitatum regestis alia pullulant iudicia eiusdem missarum cantus. Si quid discrepant Praepositi testes a testibus in contrarium allatis, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 4(58 posteriorum testimonio, ceteris paribus, est s t a n d u m : n o n solum quia numero plures, vel quia magis definitas et specificatas fecerunt depo¬ sitiones, sed maxime quia verisimiliora deponunt, cum id servatum esse dicant q u o d est de iure. In concursu enim testium, ut notat Molines, Decis. 991, tom. 4, « praef erendi sunt illi qui deponunt iuxta iuris « dispositionem, ut millies dixit R o t a in Decis. 1135, n. 4, coram Sera« phin. et c o r a m Coccin. Decis. 2089, n. 20 et 21, et Decis. 48, n. 13, « coram Bich., et Decis. 282, n. 12, part. 16 Recent., et in Marsicen. - « Decimarum, 30 Iunii 1696 coram Muto ». Procul omni dubio, igitur, dicendum est consuetudinem iuri c o m muni d e r o g a n t e m , qua fas n o n est rectoribus ecclesiarum n o n parochialium missas adventicias canere, in civitate Segusina n o n vigere. Quibus omnibus perpensis: Christi nomine invocato, Nos infrascripti A u d i t o r e s , pro tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, constare de iure sacerdotis Viglione, rectoris ecclesiae a Suffragio, canendi absque Praepositi licentia: missas adventicias etiam funeraticias seu proposito dubio r e s p o n d e m u s , infir¬ mandam esse sententiam rotalem in c a s u : exinde tam decernimus et declaramus: infirmamus, et pro statuentes praeterea infirmata expensas haberi iudiciales tum sententiam appella- prioris tum praesentis instantiae apud S. R. R o t a m compensandas esse inter partes: expensas vero primae instantiae apud Curiam Segusinam solvendas esse omnes a Praeposito Antonio T o n d a decernimus, prout statutum fuit a sententia eiusdem Curiae, quae ab H. S. O. nunc confirmatur. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. 25, de reform. Conc. Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 5 Martii 1910. Ioannes Prior, Ponens. L. X S. Aloisius Sincero. Fridericus Sac. Tancredes Tani, Notarius. Cattani. A n n u s II. - V o l . II. D i e 1 Iulii 1 9 1 0 . Num. 1 2 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X MOTU PROPRIO DE IUREIURANDO CONCEPTIS VERBIS DANDO AB IIS QUI DOCTORES IN SACRA SCRIPTURA SUNT RENUNTIANDA Illibatae custodiendae Religionis Nostrae doctrinae animum intendentes, plura superioribus annis providenda ac sancienda curavimus q u o r u m virtute, Decessoris Nostri fel. rec. exempla secuti, tum debi¬ tum responsis Sacri Consilii de Re Biblica obsequium firmavimus, tum proprium huiusmodi colendis studiis, aetate hac nostra quam quae maxime gravibus, Institutum condidimus. Quoniam vero n o n id tantum- m o d o Cordi Nobis est alumnos, ad magisterium contendentes, praesidiis disciplinae consentaneis ita instruere ut scientiam de Re Biblica per- fecte calleant et progressionem finitimarum doctrinarum in Sacros libros defendendos apte derivent, sed etiam ut, magisterium assequuti, haustam disciplinam fideliter tradant, scientiamque in discipulorum mentibus sine ulla devii sensus suspicione inserant, idcirco formulam praeterea iuris¬ iurandi praescribendam putavimus, quam candidati ad lauream, antequam Doctoris titulo in Sacra Scriptura donentur, recitare atque emittere teneantur. Itaque, tum doctrinae Sacrae, tum Magistrorum alumnorum¬ que, tum denique Ecclesiae ipsius securiori b o n o prospectum, motu proprio atque ex certa scientia et matura deliberatione, deque A p o s t o licae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium v i , perpetuumque in m o d u m , decernimus, volumus, praecipimus, ut, qui in Sacra Scriptura Doctores sint renuntiandi, iuramenti modum formulam in hunc, qui sequitur, emittant: « E g o N. N. omni qua par est reverentia me subiicio et sincero « animo adhaereo omnibus decisionibus, declarationibus et praescriptio¬ « nibus Apostolicae Sedis seu Romanorum Pontificum de Sacris ScriACTA, vol. II, n. 12. - 1-7-9: 10. 32 470 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « pluris deque recta earumdem explanandarum ratione, praesertim vero « Leonis XIII Litteris encyclicis Providentissime Deus die XVIII Novem¬ « bris anno MDCCCXCIII datis, nec non Pii X Motu proprio Praestantior « Scripturae Sacrae dato die XVIII Novembris anno MDCCCCVII, eiusque « Apostolicis Litteris Vineae electae, datis die VII Maii anno MDCCCCIX, « quibus edicitur " « tentiis Pontificalis universos Consilii omnes de Re conscientiae Biblica, ad obstringi officio doctrinam sen¬ pertinentibus, « sive quae adhuc sunt emissae, sive quae posthac edentur, perinde ac « decretis Sacrarum Congregationum a Pontifice probatis, se subiiciendi; « nec posse « tare aut notam culpa tum detrectatae propterea vacare obedientiae gravi tum « sententias has tales impugnent "; quare spondeo « decreta per Sedem Apostolicam et temeritatis quotquot pontificiam verbis devi¬ scriptisque me " principia et Biblicam Commissio¬ « nem edita vel edenda " uti " supremam studiorum normam et regu¬ « lam " « diturum, fideliter, nec integre unquam sincereque me sive in servaturum docendo et inviolabiliter custo¬ sive quomodolibet verbis « scriptisque eadem esse impugnaturum. Sic spondeo, sic iuro, sic me « Deus adiuvet et haec sancta Dei Evangelia ». Q u o d vero, documento h o c Nostro, Motu proprio e d i t o , statutum est, id ratum firmumque esse iubemus, contrariis quibuscumque minime obstantibus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die xxix Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . L I T T E R A E A P O S T O L I C A E I. CONFIRMANTUR NOMINATIM VETERES INDULGENTIAE PIAE CATHOLICARUM MULIERUM FULDENSI UNIONI A MISSIONIBUS NUNCUPATAE AC NOVAE ADIICIUNTUR CUM FACULTATE C O G N O M 1 N E S ASSOCIATIONES UBIQUE AGGREGANDI IN PERPETUUM. PIUS PP. X . Ad perpetuam veluti auxiliariae rei memoriam. — Pias fidelium cohortes, statis sub legibus societates, quae constitutae, propositum sibi habent finem adiuvandi clerum in implendis sacri ministerii partibus, R o m a n o r u m Pontificum Decessorum Nostrorum vestigiis insistentes, Acta Pii PP. X. 471 praecipuis honoribus ac spiritualibus gratiis cohonestare et communire solemus, ut D e o favente, potiora in dies incrementa pro Ecclesiae b o n o et fidelium salute suscipere queant. Harum in numerum societatum, quae summopere ob susceptos in dominico agro fideliter ex colendo labores commendantur, spectatum procul dubio l o c u m detinet catholicarum mulierum Unio a Missionibus nuncupata, quam Fuldae pia femina Catharina Schynse h o c consilio erexit, ut eius sociae missionarios praesertim germanicos, in regionibus infidelium divini Verbi praedicationi operam navantes, valide adiuva¬ rent, et etiam catholicis in ipsa patria inter acatholicos dispersis, p r o viribus subvenirent. Associationem ipsam, a pluribus Germaniae Anti¬ stitibus amplissimis verbis Sanctae huic Sedi commendatam, L e o Papa X I I I rec. mem. Decessor Noster, qui eam plenaria indulgentia in articulo mortis a sociis lucranda iam a die n o n o Maii anno MDCCCCII dita¬ verat, iterum per apostolicas litteras die primo mensis anno MDCCCCIII, Piscatoris annulo obsignatas, tum per rescriptum Sacrae Congregationis Indulgentiarum die decimo eiusdem mensis et anni datum, singularibus aliis indulgentiis spiritualibusque gratiis auxit et locupletava. Nunc a u t e m , cum ex auspicato quidem contigerit, ut plures associationes ipsius nominis atque instituti erectae fuerint in Austria, Helvetia et Ru¬ menia, quarum sociae tum fidei catholicae provehendae studio, tum, patria caritate ductae, Missionarios propriae praesertim cuiusque nationis, d u m apostolicis vacant laboribus, adiuvare intendunt, et ipsa dilecta in Christo filia Catharina S c h y n s e , Fuldensis associationis fundatrix, Nobis enixas preces adhibuerit, ut ipsi associationi Fuldensi de A p o stolica auctoritate permittamus alias istiusmodi cognomines societates, sive erectas, sive in posterum ubique terrarum erigendas, sibi aggregare, simulque ut iam concessis indulgentiis et gratiis novas Nos adiungere dignaremur de thesauro Ecclesiae indulgentias, praesertim pro sacerdotibus hanc in associationem cooptatis, Nos hisce votis, quantum in D o mino possumus, annuendum censuimus. Ut igitur haec pia consociatio, iam tot tantisque meritis spectata, potiore per Nos ornamento renideat, et ipsius s o c i a e , quae tum saecularis tum regularis cleri in sacris Missionibus peragendis validae sunt coadiutrices, amplioribus etiam frui possint spiritualibus gratiis, Nos omnes et singulas indulgentias et privilegia eidem sodalitati iam concessa, apostolica auctoritate Nostra, praesentium tenore nominatim, ut infra, confirmamus, atque eis alia, sunt humiliter petita, libentes adiicimus. quae Quare de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, omnibus et singulis mulieribus, tam inscriptis quam in poste- 472 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. rum rite inscribendis in Fuldensi societate a Missionibus nuncupata, in cuiuslibet earum mortis articulo, si vere poenitentes et confessae ac S. C o m m u n i o n e refectae, vel quatenus id facere nequiverint, nomen Iesu ore, si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, et mortem tanquam peccati stipendium submisso animo susceperint, plenariam; ac tam descriptis quam in posterum pariter ipsa in associatione describendis mulieribus, quae admissorum sacramentali confessione expiatae atque Angelorum Pane refectae, festivitatibus Natalis, Epiphaniae et Paschatis Resurrectionis D. N. I. C, Pentecostes, SS. Corporis Christi, feria sexta infra octavam sollemnitatis, nec n o n diebus festis Immaculatae Conceptionis et Assumptionis Deiparae Virginis, Conversionis S. Pauli, omnium Sanctorum A p o s t o l o r u m , S. Pii V P a p a e , S. Bonifacii Germaniae Apostoli, S. Francisci Xaverii et S. Theresiae Virginis, ipsius Consociationis Patronae, a primis vesperis ad o c c a s u m solis diei huiusmodi quamlibet Ecclesiam seu Oratorium publicum devote Visitaverint, ibique pro Christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione, ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad D e u m preces effuderint, q u o praedictorum die id praestiterint, etiam plenariam; denique iisdem nunc et in posterum pariter existentibus dictae piae Unionis sodalibus, quae quolibet per annum m e n s e , semel per integram horam, vel bis per dimidium horae, in quavis Ecclesia seu publico sacello SS. Sacramentum adoraverint, et uno die mensis illius, ad cuiusque earum lubitum eligendo, item vere poenitentes et confessae ac S. Communione refectae tum ut superius dictum est; cum etiam pro Sacris Expeditionibus in quavis Ecclesia sive Oratorio publico item oraverint, q u o die mensis uniuscuiusque id egerint, plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o mino concedimus. Praeterea iisdem nunc et in posterum ipsam in piam Unionem adlectis mulieribus, quo die Sanctissimum Sacramentum visitantes iuxta R o m a n i Pontificis mentem ac pro infidelium conversione preces effundant corde saltem contrito, trecentos dies; d o m u m sociis zelatricibus, quoties ipsae piam dictam U n i o n e m ad gloriam Dei ani- marumque salutem propagare studeant, trecentos pariter in forma Ecclesiae consueta de poenalium dierum numero dies expungimus. Insuper de benignitate Nostra Apostolica largimur, ut omnes supra¬ enunciatas indulgentias lucrari valeant etiam mulieres religiosae in com¬ munitate degentes, et pauperes quae eleemosynam contribuere nequeant, d u m m o d o rite piae Unioni adscriptae sint, et conditiones pro singulis indulgentiis praestitutas adimpleant, ac praeterea si de plenariis agatur, per quartam horae partem Cor Iesu in Eucharistiam pro conversione Acta Pii PP. X. 473 infidelium supplices adorent. P o r r o sodalibus praedictis largimur, si malint, liceat omnibus ac singulis supra recensitis indulgentiis, excepta plenaria in mortis articulo lucranda, functorum vita labes poenasque expiare. Praeterea spirituali emolumento consulere cupientes sacerdotum, qui eidem Consociationi n o m e n suum dederint, vel in posterum dabunt, Apostolica similiter auctoritate Nostra per praesentes facultatem ipsis facimus impertiendi aegrotis fidelibus, in mortis articulo constitutis, Benedictionem Apostolicam c u m adnexa plenaria indulgentia, d u m m o d o , servatis servandis, formula utantur a Decessore Nostro Benedicto Papa X I V fel. m e m . praescripta. Sit etiam illis facultas benedicendi extra U r b e m tempore Sacrarum Missionum publice, aliis vero temporibus privatim, obtenta prius respectivi Ordinarii licentia, et servatis de more servandis, Cruces, Crucifixos, sacra numismata, coronas precatorias et parvas Domini Nostri Iesu Christi, Deiparae Virginis et Sanctorum o m n i u m statuas, quae sint ex metallo, eisque applicandi indulgentias, quae in elencho edito typis S. Congregationis de Propaganda Fide diei XXVIII Augusti MCMIII numerantur, n o n exclusis quoad precatorias c o r o n a s , indulgentiis a S. Birgitta nuncupatis. Facultate etiam polleant, sartis pariter tectisque consuetis praescriptionibus et l e g i b u s , benedicendi coronas a Sanctissimo Rosario B. M. Virginis eisque applicandi indulgentias vulgo a Patribus Cruci¬ geris appellatas. Iis postremo indulgemus, ut quoties in qualibet Ecclesia Sacrum rite litaverint pro pianda anima cuiusque e dicta Consociatione sodalis, qui e vivis excesserit, idem Sacrum ei quidem animae, pro qua celebratum fuerit, perinde suffragetur, ac si foret ad privilegiatum altare litatum. Insuper sacerdotibus, qui piam eandem Unionem pro¬ pagant vel dirigunt, quater in h e b d o m a d a personale altaris privilegiati indultum ita concedimus, ut Missae quae, quatuor cuiusque hebdomadae diebus ab u n o q u o q u e eligendis, ad quodvis cuiusque Ecclesiae sive Oratorii altare per quemlibet a sacerdotibus memoratis celebrabuntur, servatis servandis, animae seu animabus, pro qua vel quibus celebratae fuerint, perinde suffragentur ac si ad privilegiatum altare rite peractae forent. Denique animum Nostrum vertentes ad consociationes, quae sub e o d e m titulo atque ista Fuldensis, in aliis nationibus institutae reperiantur, vel in posterum iam instituentur, ad frugiferum et m a x i m u m opportunum finem adiuvandi in sacris Expeditionibus respectivae praesertim nationis Missionarios, Apostolica auctoritate Nostra hisce litteris concedimus, ut Fuldensis Unionis officiales praesentes et futuri ipsas consociationes cognomines tam erectas, quam in posterum ubique ter¬ rarum erigendas, sibi aggregare licite queant, servatis Apostolicis Consti- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 474 tutionibus, atque illa potissimum edita a fel. rec. Clemente Papa VIII Decessore Nostro, ac similiter, ut indulgentias o m n e s a Sede Apostolica Fuldensi eidem consociationi concessas, quae tamen cum aliis communicari possint, supradictis eiusdem nominis sodalitatibus impertire licite possint ac valeant. Haec omnia perpetuo concedimus, decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et f o r e , suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus contrariis quibuscumque. Volumus autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur quae adhiberetur ipsis prae- sentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x x i v Martii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. ££H S. CARD. a M E R R Y DEL V A L , Secretis Status. II. SODALIBUS ASSOCIATIONIS REPARATIONIS SACERDOTALIS INDULGENTIA PLENARIA CONCEDITUR. P I U S PP. x . Ad perpetuam rei memoriam. — Dilectus filius Maria Eduardus Mott, sacerdos Congregationis Missionis atque alter a Moderatore generali Associationis sacerdotalis Reparationis, quae quidem associatio sacerdotibus praesertim coalescit, per m o d u m vero exceptionis aliis etiam personis constat, d u m m o d o aliquo voto Deo iam fuerint addictae, retulit ad Nos inter sodales frugiferae huius Associationis, n o n paucos reperiri qui ut reparationem tam gravibus pro Ecclesia Dei temporibus, maxime necessariam curent, semetipsos immolandos Deo, quasi piaculares hostias offerant. H o c quidem s u m m u m christianae pietatis officium, debita laude dignum Nobis visum est; in exhortatione enim, quam pro catholico clero die iv Augusti anno MDCCCCVIII edidimus, declarare non dubitavimus haud paucas esse generosioris virtutis animas quae ob eandem reparationis causam, vere victimas D e o votivas, non intermissa contentione exhibeant, Acta Pii PP. X. 475 atque h o c quidem iucundum Nobis accidere. Verum ut hae voluntariae hostiae (quae ut m o s est in Associamone memorata, coeteris sodalibus ignotae, soli D e o cognitae sunt) in ardua quam ingressae sunt via, alacrius pergere studeant, enixas Nobis supra recensitus sacerdos subdirector generalis preces humiliter adhibuit, ut sodales qui tantum opus susceperint indulgentiarum praesidio munire de Apostolica benignitate velimus. N o s autem precibus h i s , quantum in D o m i n o possumus, annuere volentes, sodalibus memoratae Associationis Reparationis, nunc et in posterum ubique terrarum existentibus, qui sese Deo, ut supra diximus, victimas piaculares' exhibeant, si vere poenitentes et confessi ac S. C o m munione refecti, ac sui in victimas oblationem renovantes, quinque Crucifixi Domini vulnera devote osculati sint, semel in mense plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem, quam etiam animabus Christifidelium in Purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicabilem, misericorditer in D o m i n o concedimus et largimur. Praesentibus perpetuo valituris. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die xxviii Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £g S. C A R D . MERRY DEL V A L , a Secretis Status. III. CONSTITUITUR SUPREMUS MODERATOR PRO ASSOCIATIONE REPARATIONIS SACERDOTALIS. PIUS P P . X. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Piam frugife¬ ramque Associationem, quae e sacerdotibus praecipue constans, n o m e n atque institutum Sacerdotalis Reparationis habet, peculiari benevolentiae Nostrae significatione etiam nuper prosecuti s u m u s , caelestibus eam thesauris libentes locupletando. Vehementer enim probavimus finem sibi ab ipsa propositum, utpote quae religionis caritatisque operibus iniurias in tanta temporum acerbitate D e o ab i i s , qui minus debeant, illatas resarcire studeat; et grato accepimus animo nonnullos eius sodales, se etiam piaculares victimas exhibendo, reparationem pro illorum peccatis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 476 offerre; sociosque universos omni ope adniti, ut qui e tanta vitae dignitate in culpam inciderint, ad muneris decus o m n i n o revocentur. Quare cum tu, dilecte fili, a Nobis suppliciter petieris ut huiusmodi Consociationem novis privilegiis augere dignaremur, Nos piis hisce votis propensa voluntate, censuimus obsecundandum. Praesentium igitur tenore Apostolica auctoritate Nostra Superiorem Generalem Congregationis Missionis pro tempore existentem, praedictae Associationis Reparationis Sacerdotalis Supremum Moderatorem perpetuo facimus et constituimus, eique omnia et singula tribuimus iura et praerogativas, quae huius officii sunt propria. Praeterea opportunum esse ducimus, ut quaelibet alia Consociatio, tum erecta tum in posterum ubique terrarum erigenda, cuius sodales ad eumdem finem Sacerdotalis Reparationis animos intendant, -memoratae principi Associationi, quo c o m m u n e s et exoptati fructus satius percipiantur, adnectatur. In contrarium non obstantibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die II Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. ^ S. CARD. a M E R R Y DEL V A L . Secretis Status. EPISTOLA. DILECTO FILIO NOSTRO ANDREAE S. R. E. PRESB. CARD. FERRARI ARCHIEPISCOPO MEDIOLANENSI. Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam benedictionem. — Communem e p i s t o l a m , a te tuisque sacerdotibus e dioecesana S y n o d o ad Nos missam, plane dignam agnovimus hominibus iis, quos disciplina Caroli Borromaei rite conformatos esse sciremus: cuius quidem sanctissimi Episcopi cum mirabilis fuisset erga Pontificem R o m a n u m pietas et fides, iure vos dicitis factum divinitus, ut ipsius cor, in condiendo c o r pore, servaretur integrum, R o m a m q u e , religiose custodiendum, mitteretur. Etenim ex eis litteris licuit perspicere, quo studio flagretis ipsi, ut summ a m et mentis et animi vestri cum Vicario Iesu Christi coniunctionem retineatis constanter, omnique observantia obedientiaque probetis. Pergratum Nobis id quidem accidit; gratius autem fuerit, si c u m ceteris praescriptionibus Nostris, tum iis praecipue, quae sunt vel de sancte instituenda, uti sacerdotes d e c e t , vita, vel de tuenda integritate fidei S. Congregatio S. Officii 477 catholicae, vel de christiana doctrina tradenda p o p u l o , diligenter v o s , q u e m a d m o d u m soletis et promittitis, satis feceritis. Adsit vobis beatus Antistes suo apud D e u m patrocinio, precamur; Nosque auspicem divinorum munerum, tibi, dilecte Fili Noster, et omni Clero tuo A p o s t o licam benedictionem paterna caritate impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die III Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO D E I N D U L G E N T I I S ) DUBIA CIRCA INTERPRETATIONEM MOTUS PROPRII " CUM PER APOSTOLICAS " DIEI 7 APRILIS 1910. Feria IV, die 15 Iunii 1910. Exortis circa interpretationem Motus Proprii « Cum per Apostolicas » diei 7 Aprilis anni currentis quibusdam dubiis, Supremae huic Sacrae Congregationi S. Officii sequentia quaesita proposita sunt, videlicet: 1. ° Utrum S. Congregationi S. Officii recognoscendae exhiberi debeant concessiones Indulgentiarum et facultatum Indulgentias respicientium quae ante diem 1 Novembris 1908 a S. Congregatione tunc temporis Indulgentiis praeposita et a Secretariis Brevium et Memorialium obtentae fuerunt? 2. ° An dictae exhibitioni sint o b n o x i a e concessiones Indulgentiarum facultatumque Indulgentias respicientium quae a Brevium Secretaria obtentae sunt post diem 1 Novembris 1908; quaeque sive ante sive post eamdem diem 1 Novembris 1908 a quovis alio, praeter recensita, S. Sedis Officio seu Dicasterio prodierunt? 3. ° An Indulgentiae ac facultates Indulgentias respicientes ante diem 1 Novembris 1908 aliter quam per tramitem alicuius ex supra laudatis S. Sedis Officiis seu Dicasteriis obtentae, debeant et ipsae S. Congregationi S. Officii exhiberi ab eaque recognosci sub poena nullitatis? 4° Utrum S. Congregationi S. Officii r e c o g n o s c e n d a e , ut supra, exhiberi debeant facultates, quae conceduntur ex peculiari Apostolico privilegio ab Ordinibus Religiosis, tamquam ipsorum propriae, benedicendi pias imagines, coronas, scapularia, numismata et similia (utpote a Minoribus pro Crucifixis ad Viam Crucis, a Praedicatoribus pro coronis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 478 Rosarii, a Carmelitis p r o scapularibus B. M. V. de Monte Carmelo, etc. ) eisque Indulgentias adnectendi? Quibus mature perpensis, Emi ac R m i D D . Cardinales Inquisitores Generales in plenario conventu habito feria IV die 15 curr. mensis Iunii respondendum Ad l. u m Ad 2. decreverunt: Negative. um Affirmative a d utramque partem. Ad 3. um Affirmative. Ad 4. um Negative. Sequenti vero feria V die 16 eiusdem mensis SSmus D. N. Pius divina providentia PP. X in solita audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, E m o r u m Patrum resolutiones adprobare et confirmare dignatus est atque insimul declarare « non fuisse suae intentionis comprehen¬ dere sub N. 1° Motus Proprii " Cum per Apostolicas " facultatem Benedictionem Apostolicam cum Indulgentia Plenaria una alterave vice vel determinato alicui personarum coetui impertiendi ». R o m a e , ex Aedibus S. Officii, die 17 Iunii 1910. Aloisius Giambene, Substitutus pro Indulgentiis. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, elegit: 22 martii 1910. — R. P. D. T h o m a m Lillis, episcopum Leavenwor¬ thensem ( L e a v e n w o r t h ) , in episcopum titularem ecclesiae Cibyrensis, deputatum in Coadiutorem cum futura successione R. P. D. Ioannis Iosephi Hogan, Episcopi Kansanopolitani (Kansas City). 24 maii 1910. — R. P. D. Ioannem Krapac, episcopum titularem Bellogradensis et Semendriensis, in episcopum cathedralium ecclesiarum Bosnensis et Syrmiensis invicem perpetuo unitarum. R. P. D. R o c h u m V u c i c , episcopum titularem ecclesiae Heleno¬ politanae, in episcopum cathedralis ecclesiae Segniensis (Segna, Zengg) cum perpetua administratione ecclesiae Modrusiensis. 16 iunii 1910. — R. P. D. Vincentium Pulisic, episcopum cathe- dralis ecclesiae Sebenicensis (Sebenico) in archiepiscopum metropolitanae ecclesiae Jadrensis (Zara). S. Congregatio Concilii. 479 23 iunii. — R. D. Augustinum Laera, presbyterum Praelaturae nullius Aquavivensis, in episcopum cathedralis ecclesiae Castellanetensis (Castellaneta). 25 iunii. — R. P. Carolum Curier, presbyterum archidioecesis Baltimorensis, in episcopum cathedralis ecclesiae Zamboangensis in Philippinis insulis. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub p l u m b o ad tramitem iuris expediantur. E R E C T I O N E S DIOECESUM. SSmus Dominus Noster Pius P P . X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 23 maii 1910. — Novas Praefecturas Apostolicas Solimoés Superioris et de Teffé, quas dismembravit ab amplissima A m a z o n u m dioecesi, in republica Brasiliana. 8 iunii 1910. — Novam Abbatiam nullius S. Mariae Auxiliatricis Belmontensis in vicariatu apostolico Carolinae Septentrionalis in Foederatis Americae Statibus. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub p l u m b o ad tramitem iuris expediantur. STRIGONIEN. CIRCA PRIVATIONEM TITULI SACRAE ORDINATIONIS. Die 11 Iunii 1910. Vicarius Generalis Strigoniensis, de mandato Emi Archiepiscopi illius archidioecesis, sequentia S. Congregationi Concilii exposuit: « Sacerdotes in dioecesibus Hungariae ad titulum respectivae dioecesis ordinantur, cum in Hungaria tituli in iure canonico recensiti haud usurpari possint. Emus Archipraesul Strigoniensis approbationem huius tituli petens id quidem non est assecutus, ast facultatem obtinuit ad quinquennium dispensandi a legitimis titulis c a n o n i c i s , ita ut sacer- dotes archidioecesis Strigoniensis ad titulum huius archidioecesis ordinare valeat. Titulus dioecesis, iuxta c o m m u n e m interpretationem in Hungaria vigentem, ius tribuit ordinato sacerdoti ut in casu inhabilitatis ad munera pastoralia exercenda pensione donetur seu sustentetur ex parte Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 480 dioecesis. H u n c in finem dioeceses Hungariae instructae sunt peculiaribus fundationibus et institutis. Titulo dioecesis, quoad h o c ius postu¬ landi sustentationem ex parte dioecesis, aequiparatur incardinatio sacerdotis alicuius alterius dioecesis. « Iamvero de h o c titulo dioecesis quaestio occurrit relate ad disciplinam cleri servandam magni momenti, utrum nempe sacerdotes excom¬ municati et atrocium criminum rei servato iudicii ordine per poenam depositionis titulo dioecesis, per dispensationem Apostolicae Sedis nunc in archidioecesi Strigoniensi usurpato, ita omnino privari possint, sicut privantur per poenam depositionis a titulo canonico beneficii. T i m e n d u m enim est ne huiusmodi infelices sacerdotes post vitam saepe in remotis regionibus transactam, viribus fracti mere civilem et ad angustias redacti, fundamento tituli dioecesis ius sibi arrogent postulandi sustentationem ex parte archidioecesis, si titulo dioecesis privari non possent. Haud levem certe exinde ansam sumerent sacerdotes petulantes in vitam dissolutam se proiiciendi ». Concludit itaque Ordinarius petens a S. V. O. « ut h o c dubium benignissime dilucidare et, relate ad applicationem huius poenae quae in privatione tituli consisteret, me clementer edocere dignetur ». SYNOPSIS DISPUTATIONIS. - Depositio totalis (nam et partialis esse potest), q u a m etiam vocant simplicem et absolutam, de qua manifeste agitur in casu, privat perpetuo clericum, cui talis poena irrogatur, ordine (non tamen quoad characterem ut palam est) et quolibet officio et beneficio ecclesiastico (Schmalz. V, tit. X X X V I I , n. 135; Reiff. V, eod. t., n. 3 3 ; Bened. X I V , de Syn., I. IX, c. VI, n. 3). Porro, ab hac generali privatione officiorum et beneficiorum, non excluditur beneficium, q u o d , forte, clericus depositus nactus sit titulo sacrae ordinationis. Nullo enim id iure cavetur; et « ubi lex n o n distinguit nec nos distinguere debemus » (1. 9 in fin. de iuris et fact. ignor.; c. 6, § pen. de maiorit. ). Eo vel magis q u o d privatio beneficii huiusmodi infligi possit ob crimina minus gravia iis ob quae depositio totalis irrogatur. Ad rem Monacell. tit. X I I I , form. 3, n. 22: « Ordinati ad titulum beneficii, si delinquant, vel n o n resideant, vel « a l i u d demeritum habeant, possunt, servatis servandis, beneficiis pri« vari, n o n obstante q u o d ad eorum titulum ordinati fuerint, aut l o c o « p a t r i m o n i i subrogatis, ut pluries declaravit S. C. C, et in specie in « Firmana, 18 Maii 1665 (lib. 24 decret, pag. 496), Romana, 18 Mart. 1684 « (lib. 34 decret, pag. 70), et Vercellen., 15 D e c . 1690 ». Monacellio autem consentiunt Lucidi, de Visit. c. III, § 12, et Wernz, Ius Decret., tom. II, p. 136. I a m v e r o , cum titulus dioecesis, q u o Hungari ex indulto S. Sedis 481 S. Congregatio Concilii. utuntur, suppleat titulum beneficii, q u i , ex Trid. sess. 2 1 , cap. 2 de reform. ), est verus et praecipuus ordinationis titulus, cumque praedictas titulus sit pure e c c l e s i a s t i c a , non dubito quin sicut titulus beneficii ita etiam titulus dioecesis per depositionis poenam amittatur. Verumtamen, explorati iuris est depositionem non privare privilegiis fori et canonis, adeo ut clericus depositus permaneat in statu clericali. « Quae causa est, ut ait Layman, lib. I, trac. V, p. 111, c. V, n. % cur depo« situm, sicut a beneficio suspensum (Layman loquitur de suspenso ad m o « d u m poenae vindicativae, n o n ad m o d u m censurae), Ecclesia alere tenea« tur ne cum opprobrio cleri mendicare cogatur ». Et idem tradunt A b b . c. pastoralis, § verum, n. 16, de appellat. Avila, p. 4, dub. I, conclus. 3, et Suarez, qui etiam rationem dat, cur, sub h o c respectu sustentationis, melior sit conditio clerici depositi, quam clerici a beneficio per censuram suspensi: « Doctores, inquit, hanc differentiam constituunt inter clericum absolute « depositum vel suspensum ob culpam commissam, et eum qui ob con« tumaciam censura ligatur, q u o d illi ex fructibus beneficii alendi sunt « si indigeant, (arg. ex c. Studeant, distinct. 50), ne cogantur emendicare, « cum iam non sit in voluntate vel potestate eorum habere beneficium « vel ius ad ecclesiasticos fructus. Eum vero qui ob actualem contuma« ciam sic punitur n o n tenetur Ecclesia ex bonis suis alere, etiamsi « indigeat et mendicare cogatur, nam totum h o c ipse meretur in poenam « suae contumaciae: et quidquid dedecoris inde resultare potest, in per« sonam potius quam in ordinem redundabit; totumque illud permittitur « in maius Ecclesiae b o n u m q u o d est contumaciae correctio » (Suarez, de cens. disp. 13, sect. % n. 14). Proinde, in casu nostro, clericus depositus hinc privatur titulo dioecesis c u m q u o fuit ad ordines p r o m o t u s , illinc vero dioecesis e u m , si indigeat, alere tenetur, ne cum status dedecore cogatur emendicare: sicut ordinatus ad titulum beneficii, si poenam depositionis incurrat, beneficium quidem amittit, sed ei, ob dictam rationem, ex beneficii fructibus aut aliunde ex bonis Ecclesiae, necessaria vitae suppeditari debent. At dicat forte q u i s , perperam clericum depositum privari titulo dioecesis, consistens in iure alimenta percipiendi, si deinceps dioecesis eum alere teneatur ratione status clericalis a q u o n o n decidit. Ita enim deposito res eadem restituitur simul ac subtrahitur. V e r u m , haud recte h o c asseritur. E t e n i m , alimenta quae alicui debentur ex titulo ordinationis (in casu ex titulo dioecesis) potiora sunt, tum ratione specificae obligationis tum ratione decoris et quantitatis, alimentis quae clerico criminoso deposito et ad egestatem redacto, quasi in eleemosynam, praebentur quia n o n d u m e clero expunctus est. 482 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Quid autem, si clericus, depositione nullatenus emendatus, in sua pervicacia insordescat? Numquid de bonis Ecclesiae perpetuo alendus erit? Canones, h o c in casu, decernunt clericum depositum « si incorrigibilis « fuerit excommunicari debere, deinde contumacia crescente anathematis « mucrone feriri, p o s t m o d u m vero, si, in profundum maiorum veniens, « contempserit, c u m Ecclesia n o n habeat ultra quid faciat, nec possit « e s s e ultra perditio plurimorum, per saecularem comprimendum esse « potestatem » (C. 10 De Iudiciis): scilicet, si depositio nihil iuverit, ad degradationem realem procedi posse per quam, inter alios effectus, clericus privilegio fori et canonis exuitur, e statu clericali eiicitur omnique privatur ecclesiastica provisione. (Schmalzg., V, X X X V I , n. 139; Reiff., eod. lib. et tit. n. 32; S. Alph., VII, c. III, n. 324, aliique D D . passim); haud certe exclusis alimentis in casu egestatis. At v e r o , c u m n o n semper expediat, hodie praesertim, clericum depositum degradare, hisce in casibus nullo iure vetatur quominus Episcopus possit talem clericum, per novam sententiam, etiam in contumacia ferendam, omni ecclesiastico subsidio privare, ut docent Layman cum Abbate locis cit., et Suarez de Censuris, disp. 27, n. 5; q u o d evidens etiam est ex regulis iuris: « Pius semper in se continet q u o d est minus »; et, « in toto partem non est dubium contineri » (De reg. iur. in 6 reg. 35, 80). Quae enim Episcopus cumulatim potest clerico per degradationem sub¬ trahere, cur n o n poterit ex parte tantum, pari concurrente causa? Ceterum, si depositus sit etiam excommunicatus (ut esse videntur sacerdotes de quibus agitur in themate), is etiam ratione censurae, d o n e c in contumacia perseveret, quaelibet ecclesiastica adiumenta aut amittit ipso f a c t o , ut putat Suarez cum aliis (Vide S. Alph., lib. I I I , n. 670), ducto argumento ex c. Pastoralis, § verum, de Appellat., ubi dicitur: « illi, proventus ecclesiastici merito subtrahuntur cui Ecclesiae c o m « munio denegatur », aut certe poterit eisdem privari per iudicis sen- tentiam, quae c o m m u n i o r opinio est (Schmalzg., V, 39, 158; D'Annibale, 1, § 365, n. 33). Post haec, ut propositum dubium rite solvatur, quaeritur: Utrum sacerdotes excommunicati et atrocium criminum rei servato iudicii ordine per poenam depositionis titulo dioecesis, per dispensationem Apostolicae Sedis nunc in archidioecesi Strigoniensi usurpato, ita o m n i n o privari possint, sicut privantur per poenam depositionis a titulo canonico beneficii? Emi Patres S. Congregationis Concilii, in generalibus comitiis diei 11 iunii 1910, ad propositum dubium respondendum censuerunt: S. Congregatio de Religiosis. Affirmative, salvis tamen iuris dispositionibus 483 quoad alimenta pro iis qui vere indigeant. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa X, in Audientia, die 12 eiusdem mensis Iunii infrascripto Secretario concessa, sententiam Emorum Patrum adprobare et confirmare dignatus est. G. CARD. GENNARI, Praefectus. L. ffi S. Basilius Pompili, Secretarius. S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DE ABBATISSIS ET ALIIS PRAEFECTIS PERPETUIS EXTRA ITALIAM. Cum adhuc perdurent dubia circa extensionem Constitutionis «Exposcit debitum», diei 1 Ianuarii 1583 extra Italiam, re, in Plenariis C o mitiis Sacrae Congregationis de Religiosis die 3 Iunii 1910 habitis, proposita, omnibus declarandum maturissime perpensis, Emi ac Rmi Patres Cardinales censuerunt: Servandas esse hac in re extra Italiam regu- las et constitutiones a Sancta Sede approbatas et consuetudines immemo¬ rabiles; facto verbo cum Sanctissimo. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa X, in Audientia, die 4 eiusdem mensis Iunii infrascripto Subsecretario concessa, sententiam E m o r u m Patrum adprobare et confirmare dignatus est. Contrariis quibuscumque minime obstantibus. Fr. J. C. CARD. VIVES, Praefectus. L. £g S. Franciscus Cherubini, Subsecretarius. Gregorius X I I I in Constitutione « Exposcit debitum » statuit, ut in universa Italia et praesertim in utriusque Siciliae Regnis, Abbatissae et aliae Monasteriis Praefectae, cuiuscumque Ordinis, non amplius in perp e t u u m , sed ad triennium tantum eligerentur, q u o elapso, iterum et pluries, servata forma in Concilio Tridentino statuta, eligi possent. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 484 S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM Q u u m inter Praefecturam Apostolicam Uellensem et finitimum Vicariatum Apostolicum Africae Centralis magis opportuna reciprocorum limitum designatio, propter peculiaria rerum adiuncta, inducenda videretur, Eminentissimi Patres Sacri huius Consilii Christiano Nomini Propagando in Generali Congregatione habita diei 6 vertentis Iunii decernendum censuere ut limites septentrionales praedictae Praefecturae Apostolicae Uellensis, quae nunc parallelo 4° lat. bor. continetur, prof e r a t u r septentrionem versus, novum ei addendo territorium, e Vicariatu Apostolico Africae Centralis seiungendum, q u o d definiatur per cursum inferiorem numinis Uellè ex eo puncto, ubi dictum flumen quartum gradum latitudinis borealis transgreditur, postea per cursum fluminis B o m u usque ad eius originem super linea divisionis aquarum inter Nilum et Congum, et postea per hanc lineam usque ad eius intersectionem cum parali. 4° lat. bor. H a n c vero Eminentissimorum Patrum sententiam S S m o D. N. Pio div. prov. P p . X ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario relatam in Audientia diei 7 vertentis Iunii, Sanctitas Sua in omnibus adprobare ratamque habere dignata est, ac praesens ea super re De- cretum expediri praecepit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de Propaganda Fide, die 16 Iunii 1910. Fr. H. L. £g S. M. CARD. GOTTI, Praefectus. Aloisius Veccia, Secretarius. 485 S. Congregatio Rituum. S. CONGREGATIO RITUUM I. O R D I N I S F R A T R U M MINORUM. DE VETITO USU CORONIDUM, SIVE EX LIGNO SIVE EX METALLO, IN ALTARIBUS. Hodiernus S. Montis Alverniae Superior cum suo Directorio, de consensu R m i Procuratoris Generalis Ordinis Minorum, Sacrorum R i tuum Congregationi ea quae sequuntur humiliter exposuit. Multis in Ecclesiis, ad maiorem Altarium munditiem et ne rugosae sed magis extensae eorumdem mappae servarentur, usus invaluit, in¬ numeris abhinc a n n i s , Coronidum, variis materiis confectarum, lignea n o n exclusa. Hae coronides ligneae ab Altaribus removebantur, iuxta E p i s c o p o r u m Caeremoniale (lib. I, cap. 12, n. 11), dum festivis diebus Sacra Solemnia sive Missae sive Vesperae celebrabantur. Talem agendi rationem esse consonam supradicti Caeremonialis praescriptionibus, eruitur etiam ex novissimo Ordinis Minorum Caeremoniali, die 4 Octobris 1908 edito et rite a S. Sede approbato, (lib. I, part. 2, cap. et art. 1), in q u o agitur de non apponendis Altaribus ligneis Coronidibus iuxta Caeremoniale Episcoporum supradictum, cum de ornatu Altarium Vesperis et Missis solemnibus sermo est. Quum Congregatio ad dubium super liceitate talium in autem Sacra Rituum corollarum, die 24 Fe- bruarii 1908 respondisset his generalibus verbis: negative iuxta Caeremoniale Episcoporum Lib. I, cap. 12, n. U « Nullae tamen coronides ligneae » etc.; atque haec responsio aliquam attulerit dubietatem; idem Orator ab ipsa Sacra Congregatione sequentium dubiorum solutionem reverenter postulavit: I. Utrum, remotis ab Altaribus Coronidibus ligneis dum Sacra Solemnia, ut supra, peraguntur, tolerari et permitti possint aliis temporibus, attenta praesertim antiquissima consuetudine? II. Quatenus negative, utrum adhiberi possint ex metallo decenti coopertae, vel saltem de metallo totaliter confectae? Et Sacra Rituum Congregatio, exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, omnibus accurate perpensis, respondendum censuit: Ad I. et II. Negative. Atque ita rescripsit. Die 13 Maii 1910 Fr. S. L. -£g S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. A C T A , vol. II, n. 1 2 . — 1 - 7 - 9 1 0 . 33 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 486 II. URBIS ET ORBIS. SUPER MISSA SEU COLLECTA IN ANNIVERSARIO ELECTIONIS SEU TRANSLATIONIS EPISCOPI, IUXTA CAEREMONIALE EPISCOPORUM. Ex Decretis S. R. G. n, 3661 Halifaxien. 16 Aprilis 1866 ad III et n. 3876 Quebecen. 13 Decembris 1895 ad VIII dies electionis seu trans¬ lationis Episcopi est ille, in quo provisio Ecclesiae Episcopalis a S u m m o Pontifice publicatur in C o n s i s t o n o , sive ipsa electio seu translatio fiat in Consistorio, sive in eo tantum enuncietur electio seu translatio antea facta; atque ab eiusmodi publicatione niter computatum scopi ad effectum est anniversarium consistoriali hucusque electionis seu commu- translationis Epi- Missae seu Collectae respondentis iuxta Caeremo- niale Episcoporum (lib. II, cap. X X X V ) . Nunc vero, de mandato SSmi Domini Nostri Pii Papae X, ex audientia diei 20 nuper elapsi mensis Maii, per Sacram Congregationem Consistorialem patefacto, Sacra Ri- tuum Congregatio statuit ac declarat diem anniversarium electionis seu translationis, in casu et ad effectum de quo agitur in citato libro et capite Caeremonialis Episcoporum, q u o a d Episcopos in Consistorio electos seu translatos, computandum adhuc esse a die publicationis consistorialis, quoad ceteros vero Episcopos antea electos seu translatos, in posterum non a die enunciationis in Consistorio, sed a die expedi¬ tionis decretorum translationem seu Litterarum Apostolicarum pertinentium; non obstantibus rium hucusque editis. ad electionem resolutionibus seu in contra- Denique Sacra eadem Congregatio iterum atque opportune declarat, diem anniversarium electionis seu translationis Episcopi Coadiutoris c u m futura successione relate ad Missam ipsam seu Collectam, cessante Coadiuti munere et adveniente Coadiutoris successione, item a die expeditionis decretorum seu Litterarum Apostolicarum pro Coadiutoria supradicta esse c o m p u t a n d u m ; prouti alias resolutum fuit, praesertim in una Marianopolitana n. 3440, diei Atque ita rescripsit, declaravit et servari 30 Ianuarii 1878. mandavit, ab hac die 8 Iunii 1910. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. ^ S. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. S. Congregatio Rituum. 487 III. PARISIEN. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI FRANCISCI MARIAE PAULI LIBERMANN, INSTITUTORIS CONGREGATIONIS SACRI CORDIS MARIAE. Super d u b i o : An constet de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et Charitate in Deum ac Proximum, necnon de Cardinalibus Prudentia, Iustitia, Fortitudine ac Temperantia earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Divina illa virtus, quae Saulum ex persecutore Christianorum A p o stolum et Ecclesiae Doctorem effecit, prisca suae potentiae miracula instaurans, Ven. Dei Servum Franciscum Mariam Paulum Libermann e tenebris vocavit in admirabile lumen suum. Hic siquidem pridie Idus Apriles anno reparatae salutis MDCCCIV, Tabernae in Alsatia, patre iudaicae legis d o c t o r e , natus et thalmudicis praeceptis imbutus, in scepti¬ cismum primo prolapsus est: deinde, veritatis agnoscendae ardore per¬ citus, catholicae Fidei historiam studiose intenteque legit: tum ipsi Fidei adeo adhaesit, ut, patris obiurgationibus postpositis, secundum et vigesimum annum agens, sacro Baptismate renatus, inter clericos adscitus sit, et quindecim post annis sacerdotio auctus. Operarium inconfusibilem se praebens, omnibus omnia factus est; m o x missiones ad infideles in Africa degentes evangelizandos instituit, electissimo Evangelii praeconum coetu ad h o c excitato, quos Missionarios a Sacro B. M. V. Corde nuncupavit. Verum decimo anno a condita Sodalitate vix elapso, c u m Congregatio Spiritus Sancti, ab egregio viro Claudio Francisco Poullart des Places Parisiis anno MDCCIII fundata, eodem pertineret - ad informandos nempe alumnos qui Sacris Missionibus apud Nigritas, praesertim in Galliae Coloniis operam essent daturi et temporum iniuria ob exiguum alumnorum numerum pene labaret; ipse Venerabilis Franciscus Libermann, ut haec revivisceret, insigne humi¬ litatis exemplum relinquens, occasionem nactus, ei se sociosque suos, arbitratu Apostolicae Sedis, opportune aggregavit: c u i , suffragio adle- ctos, haud multo post et sanctissime praefuit. Quae res Ecclesiae feliciter evenit: ipsa enim, novis exinde dioecesibus in Gallicis Coloniis constitutis, suos terminos propagavit. Verum Ven. Dei S e r v u s , post annum decimum quam sacerdos erat creatus, m o r b o q u o iamdiu afflictabatur, gravius tentari coepit; ex q u o cum diu decubuisset et maximos dolores invicto prorsus animo 488 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. tolerasset, divinae Voluntati addictissimus, obdormivit in D o m i n o iv No¬ nas Februarias anno MDCCCLII. Eius sanctitatis opinio in Galliae, Italiae et Africae regionibus, pluribus, ut fertur, illustrata miraculis, adeo percrebuit, ut tandem, cunctis peractis quae ad id genus causas ex Apostolicis Constitutionibus sunt praemittenda, examen de ipsius virtutibus sit institutum. Itaque quatuor in eum finem actionibus disputatum fuit: primo nimirum VIII Idus Maias anno MCMVI in aedibus Rmi Cardinalis Aloisii O reglia, Ep. Ostiensis et Veliternensis, Causae Relatori s; deinde ad Vaticanum Idibus Angustis anno MCMVII; tum iterum ad Vaticanum in altera Congregatione praeparatoria pridie Nonas Iulias MCMIX; ac deinde in generalibus Comitiis ibidem coram S S m o D. N. Pio Papa X habitis* Kalendis Februarii anno McMX, in quibus a R m o Cardinali Causae R e latore proposito d u b i o : An constet de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et Charitate in Deum ac Proximum, Iustitia, Temperantia et Fortitudine necnon de earumque Cardinalibus Prudentia, adnexis Venerabilis Servi Dei Francisci Mariae Pauli Libermann, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur, Reverendissimi Cardinales et Patres Consultores singuli suffragia tulerunt: SSmus vero D o m i n u s Noster sententiam suam ferre distulit, admonens in re tanti momenti a Patre luminum Consilii Spiritum esse p o s c e n d u m . Hodierna vero die, oblato sacrosancto Missae Sacrificio, ad hanc nobiliorem Vaticani aulam accedens et Pontificio solio assidens, R m o s Cardinales accersivit Sebastianum Martinelli, Sacrae Rituum Congregationi Praefectum, et Aloisium Oreglia, Causae R e l a t o r e m , una cum R. P. Alexandro V e r d e , Sanctae Fidei P r o m o t o r e , et me infrascripto Secretario, iisque adstantibus pronunciavit: Ita constare de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et Charitate in Deum ac Proximum, nec non de Cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis Venerabilis Servi Dei Francisci Mariae Pauli Libermann, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur; ut procedi possit ad discus¬ sionem trium miraculorum. H o c autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrorum Rituum Congregationis referri mandavit, XIII Kalendas Iulias anno MCMX. FR. S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. L. © S . f Petrus La Fontaine, Ep. Charystien., Secretarius. S. Congregatio Rituum. 489 IV. MARIANOPOLITANA. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI MARGARITAE BOURGEOYS, FUNDATRICIS CONGREGATIONIS A NOSTRA DOMINA. Super d u b i o : An Charitate in Deum Iustitia, Fortitudine in casu et ad constet de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe ac Proximum, ac Temperantia effectum necnon earumque de Cardinalibus et Prudentia, adnexis, in gradu heroico, de quo agitur. Sacrae Scripturae celebrata sententia est: « Infirma mundi elegit Deus ut confundat fortia » (I, Cor., i, 27). Cuius dicti veritas, quamquam ab initio Ecclesiae clarescat, nobis tamen miro q u o d a m m o d o in praesenti causa innotuit. Agitur enim de muliere, cui n o m e n Margarita Bour¬ geoys, vii Idus Apriles anno reparatae salutis MDCXX Trecis in Gallia nata, quae, Dei nutu, sexus et corporeae fragilitatis oblita, sola primum, tum sociis adscitis, quibus nomen Sororum a Nostra D o m i n a imposuit, ardua quaeque perpessa mores h o m i n u m in Canadensi regione degen¬ tium ad normam christianae fidei formavit, digna q u a e , tum animi magnitudine, tum itineribus laboribusque susceptis, vitam Pauli A p o stoli et consuetudinem expressisse videatur. Huius praeclarissima fuit religio in sanctissimam Eucharistiam, ad quam, q u o d a m Spiritus Sancti instinctu permota, vehementissime ferebatur, contendens in primis ut omnes singularem cultum tanto Sacramento tribuerent. In m o r b u m implicita, quum seipsam devovisset pro salute cuiusdam Sororis, quam magno usui ceteris Sororibus futuram putabat, annos octoginta nata sanctissime quievit in D o m i n o . Cuius de morte ut palam factum est, Canadenses eam luxerunt gravius quam filii matrem, eam singulari officio in Ecclesiam, Beatam et Coloniae matrem amantissimam praedicantes. Quae sanctitatis opinio quum percrebuisset in dies, apud Sacram Rituum Congregationem eiusdem causa promoveri coepta est. Collectis igitur probationibus ceterisque ad normam iuris exactis, triplex de virtutibus heroicis Ven. Margaritae Bourgeoys instituta est actio. Primum in antepraeparatoriis Comitiis x i v Kalendas Iulias anno MCMVII in Aedib u s R m i Cardinalis Aloisii Oreglia, Episcopi Ostiensis et Veliternensis, Causae Relatoris; deinde in Coetu praeparatorio ad Vaticanum c o n v o cato IV Idus Ianuarias vertentis anni; denique in generali Conventu nuper habito coram S S m o D, N. P i o Papa X, vii Idus Iunias, in q u o , Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 490 ab eodem R m o Cardinali Relatore proposito d u b i o : An constet de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et Charitate in Deum ac Proximum, nec non de Cardinalibus earumque adnexis Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine Venerabilis Servae Dei Margaritae B o u r g e o y s , in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur, R m i Cardinales et Patres Consultores singuli supersedendum suffragia tulerunt: SSmus vero D o m i n u s duxit, hortatusque est adstantes ut caeleste Noster lumen ad rite iudicandum precibus impetrarent. Hodierna vero d i e , Sacro facto, ad hanc Aulam Vaticanae Aedis accedens, R m o s Cardinales accersivit Sebastianum Martinelli, Sacrae Rituum Congregationi Praefectum, et Aloisium Oreglia, Causae Relatorem, itemque R. P. Alexandrum Verde Sanctae Fidei P r o m o t o r e m et me infrascriptum Secretarium, iisque adstantibus solemniter p r o n u n c i a v a : Ita constare de Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et Charitate in Deum ac Pro- ximum, nec non de Cardinalibus Prudentia, titudine earumque adnexis Venerabilis Servae Iustitia, Dei Temperantia et For- Margaritae Bourgeoys, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur, ut procedi possit ad discussionem quatuor miraculorum. Q u o d Decretum vulgari et in acta Sacrorum Rituum Congregationis referri mandavit XIII Kalendas Iulias MCMX. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. B. C. Praefectus. L. © S. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. V. TIFERNATEN. BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVAE DEI SORORIS FLORIDAE CEVOLI, MONIALIS PROFESSAE IN MONASTERIO CAPUCCINARUM TIFERNI. Super d u b i o : An Charitate in Deum Iustitia, Fortitudine ac constet ac de Proximum, Temperantia Virtutibus Theologalibus Fide, Spe et necnon de earumque Cardinalibus adnexis, in Prudentia, gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Praeclaras inter Virgines, quae optimam partem elegerunt, nobis occurrit Venerabilis Dei Famula Florida Cevoli, Pisis nobili genere orta III Idus Novembres anno rep. sal. MDCLXXXV. Parentibus usa est diligentibus et imprimis erudita, divina quinque favente pietate in Deum praestantibus. Horum gratia, Christi tyruncula, utpote artibus non amplius annos nata, virginitatem suam D e o d e v o v i t : q u o d v o t u m ita S. Congregatio Rituum. servavit, ut septimum et decimum annum 491 agens, obiectas difficultates virili animo eluctata, ad sanctimoniales Capuccinas Tifernatenses advo¬ laverit. Ibi in Sororum numerum rite adscita, vili tunica eaque obso- leta, cellula et arcto cibo contenta, membra sua assiduis ciliciis in servitutem redegit, in corpore vivens sine corpore. Itaque Sorores o m n e s incitabat studio s u o : q u o factum est ut illae n o n semel Venerabilem Dei Ancillam, vel renuentem, per suffragia praesidem destinaverint. Atque haec omnia capitulatim dicta sint. Attamen n o n est prae- tereundum factum Sanctae Veronicae de Iulianis. Nam quum haec tyro¬ num magistrae munere fungeretur in Monasterio Tifernatensi, aegre puellam Cevoli inter Sorores exceperat. Florida vero sic sancta consuetudine sua eam sibi devinxit, ut tantae Magistrae nulla Soror in posterum fuerit carior. Tali m o d o , cum n o v e m et septuaginta complesset annos, nacta est morbum, quo diu graviterque vexata, Christi crucifixi patientiam et obedientiam referens, placidissime quievit in D o m i n o pridie Idus Iunias a n n o MDCCLXVII. Sanctitatis eius opinio c u m fama prodigiorum adeo in dies percrebuit, ut absolutis in Sacrorum Rituum Congregatione omnibus quae ad n o r m a m Apostolicarum Constitutionum sunt praemittenda, tandem de virtutibus Venerabilis Servae Dei ter fuerit instituta quaestio. Primo nimirum in Aedibus R m i Cardinalis Vincentii Vannutelli, Episcopi Prae¬ nestini et Causae Relatoris, pridie Kal. Augustas anno MCMVI; tum ad Vaticanum III Kalendas Apriles MCMIX; denique in generalibus Comitiis coram S S m o D o m i n o Nostro Pio Papa X habitis ix Kalendas Decem¬ bres eiusdem anni. In quibus a R m o Cardinali Relatore, proposito d u b i o : An constet ac de Virtutibus Proximum, item Fortitudine iisque heroico, in casu de Theologalibus Fide, Spe et Charitate Cardinalibus adnexis et ad Prudentia, Ven. Servae Dei Iustitia, in Deum Temperantia Floridae Cevoli in ac gradu effectum de quo agitur, singuli qui convenerant R m i Cardinales et Patres Consultores sententiam dixerunt. SSmus vero Dominus Noster in aliud tempus, divini luminis copiam impetraturus, sententiam suam ferre distulit. Hodierna vero d i e , oblato sacrosancto Missae Sacrificio, in hanc Vaticanae Aedis aulam accivit R m o s Cardinales Sebastianum Martinelli, Sacrorum Rituum Congregationi Praefectum, et Vincentium Vannutelli, Causae Relatorem, una c u m R. P. Alexandro Verde Sanctae Fidei P r o m o t o r e , meque edixit: Deum infrascripto Constare de ac Proximum; Secretario, iisque Virtutibus Theologalibus item de Cardinalibus adstantibus solemniter Fide, Spe et Charitate Prudentia, Iustitia, in Tempe- 492 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. rantia et Fortitudine iisque adnexis Ven. Servae Dei Floridae Cevoli in - gradu heroico, in., casu et ad effectum de quo agitur. H o c autem Decretum promulgari et in acta Sacrorum Rituum Congregationis referri mandavit XIII Kalendas Iulias anno MCMX. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. B. G. Praefectus. L. © S . f Petrus La Fontaine, Episc. SACRA ROMÀNA Charystien., Secretarius. ROTA ROMANA. PRIVILEGII FORI. Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno septimo, die 15 Martii 1910, RR. PP. DD. Gustavus Persiani, Ponens, Gulielmus Sebastianelli, Seraphinus Manu, Auditores - R o m a n a - Privilegii Fori - instante in gradu Iulio Baglioni advocatum, ratorem repraesentato adversus Vincentium Dnum per procuratorem Antonium Sacconi, Boni, advocatum, de Turno, in causa appellationis Revmo Dno Angelum D'Alessandri, repraesentatum sequentem tulerunt per procu- sententiam. R e v m u s Dnus Valerianus Sebastiani, Antistes urbanus, ultimo suo, quo decessit, elogio universalem haeredem instituit R m u m D n u m Iulium Baglioni, Canonicum et parochum S. Mariae in Cosmedin. Antonius B o n i , quo cum in humanis ageret Antistes Sebastiani in suis expediendis negociis usus est consiliario atque ministro, non exiguae summae pecuniariae creditorem erga haereditatem se dixit, suique crediti solutionem ab haerede Baglioni postulavit; sed exitu n o n felici. I d e o , privatis hac super re tractatibus inutiliter cessis, Antonius Boni, iudiciali actione sibi consulendum esse putavit; et hunc ad effectum R e v m u m Dnum Baglioni, utpote clericum, coram Tribunali Vicariatus Urbis convenit. Verum conventus Baglioni in iudicii limine exceptionem proposuit declinatoriam fori privilegiati, q u o coram laico iudice ex utraque parte Uberius prosequeretur iudicium. Quamvis sententia diei 15 Maii superioris anni hac super re lata exceptionem admiserit, contra quam appellatio ad H. S. O. ab Antonio B o n i fuit interposita, tamen partes contendentes,. appellationis definitione r S. Romana Rota. 493 n o n expectata, omnibus eiusdem effectibus de communi consensu, scriptura privata mediante die 18 Iulii 1909 exarata, formaliter renuncia¬ runt, ea lege ut, rebus in pristinum restitutis, coram eodem Iudice primae instantiae iterum institueretur iudicium. Et revera iudicium fuit iterum institutum; sed R e v . Baglioni exce¬ ptionem declinatoriam fori ecclesiastici iterum proposuit, quam Iudex primae instantiae, re melius perpensa, penitus reiecit per sententiam diei 3 Decembris 1909. Ab hac sententia R e v m u s Dnus Iulius Baglioni per actum diei 13 eiusdem mensis et anni ad H. S. O. appellavit, et causa definienda hodie proponitur sub dubiis de consensu partium concordatis: 1. ° A n , etiam attentis hodiernis circumstantiis, sit locus appel- latam ? Quatenus affirmative. 2. ° An exceptio declinatoria fori ecclesiastici sustineatur in casu ? Factum quod attinet. — Cum actor forum rei sequi teneatur, cumque in casu reus privilegiatum habeat f o r u m , Antonius Boni ecclesia- sticae legi obsecutus R e v m u m Dnum Iulium Baglioni convenit coram Tribunali Vicariatus Urbis. Q u o in facto Domini Auditores nedum o b s e quium actoris erga Ecclesiae leges probarunt, sed etiam illius propositum agnoverunt standi iudicio in casu ferendo ab ecclesiastico Iudice, quem secus non adiisset. E contra R e v . Dnus Iulius Baglioni aequius retinuit iudicium coram laico Iudice directe instituere, ratus se, relate ad actorem, coram Iudice ecclesiastico in inferiori conditione versari, c u m ipse, utpote Clericus et ecclesiastico Superiori subiectus, semper cogi possit ad sententiam sibi actualibus contrariam e x e q u e n d a m , et a c t o r , positis conditionibus, sententiam sibi noxiam i m m o ei libera sit facultas coram laico Iudice societatis civilis valeat non curare: n o v u m instituendi iudi- cium, si quae ab ecclesiastico feretur, sententia ei non arriserit. Ideo, quam coram Iudice primae instantiae proposuerat, exceptionem fori declinatoriam, coram H. S. O. renovavit. A p u d illum enim d i x i t : « Con tutta sommessione d o m a n d o al medesimo E c c m o Tribunale che « io possa rinunciare al privilegio del f o r o , e questo allo s c o p o che il « suddetto signor Boni, libero da qualunque censura ecclesiastica, possa « liberamente adire il Tribunale civile laicale, e quivi sperimentare la « sua azione verso di me »; in hac autem iudicii sede iterum ait: « Il « rappresentante del Sig. Can. don Giulio Baglioni convenuto nella pre« sente causa ritorna sulla domanda del Baglioni ed insiste perchè 494 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « cotesto E c c m o Tribunale respinga l'azione intentata dal B o n i , e gli « c o n c e d a nel caso le opportune facoltà per potere adire liberamente, tuta « conscientia, il foro laico ». Hanc petitionem etiam legitimam dixit: « perchè, date le condizioni in cui versa attualmente la Chiesa in Italia, « e in quasi tutte le nazioni, è reso impossibile ad essa F esercizio della « sua competenza e della giurisdizione propria, ed il privilegio del foro « si risolve invece in pregiudizio degli stessi privilegiati ». Ius quod attinet. — Verum difficultatem, quae ex disparitate conditionis actorem inter et conventum, opponitur Domini Auditores nullim o d e attendendam esse censuerunt. Etenim aliud est Iudicis officio fungi, aliud legislatoris. Si quae enim adsunt i n c o m m o d a ex applicatione legum derivantia, legislatoris est ea perpendere atque b o n o societatis accommodare cum leges constituit: sed Iudici onus incumbit ius constitutum recipiendi illudque quaestionibus sibi propositis applicandi. Etiam in societate civili plura desiderantur, quibus leges n o n satis consuluerunt: h o c tamen non obstante, leges a Iudicibus recipiuntur et applicantur quales a legislatoribus prodierunt. Quidquid igitur sit de praefata conditionis disparitate obiecta, quae legis potius respicit rationabilitatem excedentem Ecclesiasticorum Tribunalium competentiam, quaestio H. S. O. proposita ad tramites iuris, q u o societas ecclesiastica utitur, est expen¬ denda atque definienda. Iamvero foro privilegiato gaudent Clerici, qui conveniri n o n debent nisi apud Ecclesiasticum Iudicem omnibus in causis, tam spiritualibus, quam temporalibus, sive civilibus sive criminalibus. Id constat ex pluribus testibus Iuris Canonici, quos confirmavit Concilium Tridentinum (sess. XXV, c. 20, de Reform. ), in q u o Patres hortantur Christianos Prin¬ cipes ut Apostolicas Sanctiones, in favorem personarum ecclesiasticarum editas, tamquam Dei praecepta venerarentur. H o c privilegium Clericis verius competit iure humano consentaneo iuri Divino (Schmalzgrueber, lib. III, tit. 2, de For. compet. n. 98); eorum enim immunitas a foro saeculari immediate quidem iure humano positivo est constituta; sed in iure divino fundamentum habet et intentionem: q u o d ita consentaneum est ordini clericorum ex divina ordinatione statu laicali excellentiori, ut ille deordinaretur et quasi e suo gradu deiice¬ retur, si laici Iudices de e o d e m iudicare valerent. Clerici enimvero veluti res spirituales in iure considerantur ex q u o corpus et animam deputa¬ verunt et dederunt se in servitium et sortem Christi (c. cui portio 2, qu. 2), et incongruum est ut Clerici, personae sacrae, qui iuri divino praeesse debent laicis, subdantur eisdem: et hac ratione exempti dicuntur S. Romana Rota. 495 a iurisdictione Imperatoris, et sic cuiuscumque Iudicis saecularis, ut notat Innocentius in c. 2, de maior, et obed. et in c. Significantibus de Off. deleg. (Fagnan., lib. II, de For. Compet., c. Nullus, num. 3). Quare Concilium Tridentinum declaravit (I. c. ) Ecclesiae et Ecclesiasticorum immunitatem Dei ordinatione et canonicis sanctionibus constitutam esse. Ex q u o sequitur, privilegiatum forum Clericorum nulla saecularium Principum lege posse aboleri, utpote quae lata in b o n u m civilis c o n sortii quavis caret efficacia quoad ecclesiasticam societatem et ad huius leges se n o n extendit, nec se extendere potest; neque contrariam consuetudinem posse introduci, ea enim reprobanda esset, veluti corruptela iuris, utpote adversa Ecclesiasticae libertati: i m m o neque R o m a n u m Pontificem, amplissima qua pollet potestate, h o c privilegium posse auferre q u o a d omnes Clericos omnesque eorum causas, c u m Ipse a Christo D o mino eam potestatem acceperit in aedificationem et non in destructionem. Potest nihilominus Pontifex vel illud cohibere, vel etiam auferre ob l o c o r u m et temporum rationes, cum in sua determinatione ab ipso pendeat, et iis attentis, q u o d expediat iure decernit: et h o c revera factum videmus a Bonifacio VIII, a Concilio Tridentino et etiam per leges a Sancta Sede cum nonnullis regnis, sub hisce temporibus, hac super re concor¬ datas. Sed tunc videtur Papa non abolere h o c privilegium, at ex plenitudine potestatis causas civiles et criminales Clericorum delegare Iudici laico, ut docet Glossa, in can. 1, Bene, dist. 96. P o r r o c u m actor forum rei sequi teneatur, consequitur, quemlibet actorem debere convenire Clericum apud Iudicem ecclesiasticum, a q u o o m n e s civiles et criminales causae Clericorum agitari debent et definiri. Et h o c servandum est non solum omnibus in locis, in quibus potestas civilis omnia iura et privilegia agnoscit, eorumque liberum relinquit exercitium, sed etiam in illis, in quibus, consumata omni ex parte inobedientia et rebellione, forum ecclesiasticum de medio sustulit. Ecclesia enim, quae laicae potestati subit violentiam, cui non potest resistere, iura sua n o n abdicat, neque abdicare valet quin seipsam necet; quae p r o inde hac super re sarta tectaque esse voluit. Huius rei luculentissima adsunt documenta Pii IX fel. rec. auctoritate firmata, ut Allocutio In Consistoriali diei 1 Novembris 1850, qua lex diei 9 Aprilis 1850 circa suppressionem fori ecclesiastici a Subalpino Gubernio promulgata a P o n tifice proscripta fuit; Allocutio Acerbissimum diei 27 Septembris 1852 qua legibus Gubernii Reipublicae Neogranatensis eadem super re latis, idem Pontifex fortiter restitit; Allocutio Numquam fore diei 15 D e c e m bris 1856, qua contra Gubernium Reipublicae Mexicanae sacra Ecclesiae iura vindicavit. Mutatis autem in Italia civilis consortii conditionibus, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 496 S. Universalis Inquisitio Decreto diei 23 Ianuarii 1886^ statuit, ut si cui n o n detur iura sua prosequi contra. clericos nisi apud laicos iudices, ei facta sit potestas laicum tribunal adeundi, ea tamen lege ut actor teneatur a proprio ipsorum Ordinario veniam petere, qua Clericos in forma convenire possit: qua n o n obtenta, in potestate sit Ordinariorum in eum, praesertim si Clericus fuerit, animadvertere poenis et censuris ferendae sententiae, ut in violatorem privilegiati fori. H o c n o n intelligitur nisi praesupposita existentia huius fori; secus enim n o n conciperetur dispen¬ satio a l e g e , quae non existeret, nec punitio ob violatam legem, quae cessasset. Illis, igitur in locis in quibus fori privilegium per S u m m o s Pontifices non fuit derogatum, actor cui alia n o n suppetit via iura sua pro¬ sequendi nisi apud laicos iudices, Clericum potest coram Tribunali laico convenire; sed ad h o c tenetur prius veniam ab Ordinario obtinere. vero satis sibi consultum existimet per sententiam ab Si ecclesiastico Iudice ferendam, Clericus n o n potest ecclesiasticum forum declinare. Neque privilegio fori potest sive explicite sive implicite Clericus renunciare. (lib. II, tit. 2, de For. compet., c. 12). Quamvis enim h o c privilegium personale dici possit cum personas afficiat, tamen c u m non sit datum singulis Clericis intuitu personae, sed intuitu Ordinis Clericalis, induit naturam privilegii iuris publici, cui nemo privatus renunciare q u o m o d o c u m q u e potest, quin iniuriam inferat Ordini Clericali universo. Quare n o n obstat regula - quisque potest iuri suo renunciare - haec enim fallit c u m verificatur praeiudicium tertii: q u o d praeiudicium, in hypothesi, esset dedecus Ordinis Clericalis. Ideo actio ab Antonio Boni coram Tribunali Vicariatus Urbis adversus R e v . D n u m Iulium Baglioni rite fuit instituta ad iuris tramitem, quam conventus ope exceptionis declina¬ toriae fori irrito prorsus conatu impugnavit: consequenterque sententia appellata, lata a Tribunali Vicariatus Urbis die 3 Decembris 1909, exce¬ ptionem illam iure meritoque reiecit. Iamvero quamvis generatim l o q u e n d o appellari possit a quacumque sententia, quia appellatio est species defensionis nemini tam facile negand a e , tamen aliquando prohibetur a iure, iis praesertim in casibus, in quibus appellationis remedium, non ad iniquitatis defensionem, sed ad innocentiae et iustitiae praesidium institutum, cederet in iustitiae et innocentiae detrimentum (cc. 5, 13, 14, 61, de Appetì. ). In genere n o n admittitur appellatio quae aperte videatur frivola et frustratoria (c. 53, de Appell.; Schmalzgr., h. c. 29); talis est appellatio a sententia lata in causis notoriis, sive notorietate facti c u m aliata in iudicium nulla possunt tergiversatione celari, sive notorietate iuris c u m S. Romana Rota. 497 causa fuit decisa secundum claros textus iuris; h o c enim in casu appell a l o , potius quam sententiam latam a iudice, impetit legem, et resol¬ vitur in iustitiae detrimentum, utpote quae frivola et frustratoria est (ee. 26, 29, de Appetì. Clem., 3, h. 1). Quapropter in appellatione a R. D. Baglioni c o r a m H. S. O. interposita adversus sententiam Tribunalis Vicariatus Dominis Auditoribus visum est, appellantem a nota temeritatis n o n posse excusari. Quibus omnibus attentis et sedulo perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , invocato Christi n o m i n e , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et sententiamus, appellationem interpositam a R. D. Iulio Baglioni in casu utpote iuris fulcimento destitutam, i m m o ab ipso iure improbatam, esse reiicien¬ dam sicut de facto reiicimus; seu ad dubia proposita, mutato tamen eorumdem ordine ut q u o d primo sub numero est positum sub secundo positum retineatur, et viceversa, r e s p o n d e m u s : ad l. 2. um um Negative; ad Provisum in l. o statuentes et mandantes ut iudiciales expensae utriusque gradus a Rev. D. Iulio Baglioni solvantur, reservata Nobis vel cui de iure earumdem expensarum taxatione. Ita pronunciamus, statuentes ut illi ad q u o s spectat, exsecutioni mandent hanc nostram sententiam definitivam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum c a n o n u m , et praesertim cap. 3, Sess. XXV de Reform. C o n c . Trid., iis a d h i b i t i s . exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rota, die 15 Martii 1910. Gustavus Persiani, Ponens. L. £8 S. Gulielmus Sebastianelli. Seraphinus Many. Sac. Tancredes Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 498 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E DEI RITI Il giorno 21 del corrente mese di Giugno, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, per discutere le seguenti materie: I. Introduzione della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Servo di Dio Vito Michele Di Netta, Sacerdote professo della Congregazione del Santissimo Redentore. II. Riassunzione della Causa per la Canonizzazione della Beata Maddalena Sofia Barat, Vergine, Fondatrice delle Suore del S. Cuore di Gesù. III. Approvazione dell'elezione della Beata Vergine di Valleverde a Patrona della Città e Diocesi di Bovino. IV. Approvazione dell'elezione della Beata Vergine del Buon Consiglio a Patrona della Città e Diocesi di Sandurst in Australia. V. Revisione degli scritti dei Servi di Dio Giovanni Maria Du Lau, Arcivescovo di Arles, Pietro Ludovico de la Rochefoucault, Vescovo di Sain¬ tes, Francesco Giuseppe de la Rochefoucault, Vescovo di Beauvais, e Compagni Martiri. CONGREGAZIONE ANTIPREPARATORIA Il giorno 28 del corrente mese di Giugno, presso l'Emo e Rmo Cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa, ha avuto luogo la Congregazione Antipreparatoria dei Sacri Riti sopra le virtù in grado eroico della Ven. Ludovica de Marillac, Vedova Le Gras, Confondatrice delle Figlie della Carità. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata concedere: L'uso del Pallio: 12 Maggio 1910. — A Mons. Antonio Stillmans, Vescovo di Gand. E di nominare: Vescovi Assistenti al Soglio: 12 Maggio 1910. — Mons. Alfredo Williez, Vescovo di Arras. 23 Maggio. — Mons. Giovanni 0' Connor, Vescovo di Newark (St. Un. ). 4 Giugno 1910. — Mons. Tommaso Lodovico Heylen, Vescovo di Namur. Diarium Romanae Curiae. 499 Chierico della B. Camera Apostolica: 9 Giugno 1910. — Mons. Felice Sarra, di Roma. Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 14 Maggio 1910. — Il Rev. D. Alessio Brosse, Vicario Generale di Lione. 19 Maggio. — Il Rev. D. Aristide Jourdan, Vicario Generale della diocesi de la Rochelle. 27 Maggio. — Il Rev. D. Guido Bittner, Canonico Decano della Cattedrale di Gurk. Prelati domestici di S. S.: 14 Maggio 1910. — Il Rev. D. Floriano Lavallée, Rettore dell'Università Cattolica di Lione. 18 Maggio. — Mons. Rocco M. Pellegrini, Cameriere d' onore di S. S. in Loreto. 21 Maggio. — Il Rev. D. Giacomo Sinnot, Parroco di S. Carlo in Filadelfia; — Il Rev. D. Beniamino Favrin, Canonico Penitenziere della Cattedrale di Treviso. 25 Maggio. — Il Rev. D. Francesco Malusa, Parroco di S. M. del Rosario in Venezia. 27 Maggio. — Il Rev. Can. D. Giacomo Viladrich y Gaspar, Vicario Generale della diocesi di Urgell; — Il Rev. Can. D. Ferdinando Wappis, Canonico scolastico della cattedrale di Gurk e Preposto infulato di Strasburgo. — Il Rev. Can. D. Giovanni Schmidt, Preposto del Capitolo Cattedrale di Vacia. 28 Maggio. — Il Rev. Dr. Teodoro Klopsch, Professore di Storia Ecclesiastica e Diritto Canonico nella diocesi di Posen. 9 Giugno 1910. — Il Rev. Can. D. Primo Valdarchi, Vicario Generale della diocesi di Urbino. ONORIFICENZE Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato e con Breve, si è degnata conferire le seguenti onorificenze: La gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 28 Maggio 1910. — Al Sig. Conte Bernardo Blumenstihl, rappresentante del disciolto esercito pontificio in Roma. La Commenda dello stèsso Ordine, classe militare: 13 Maggio 1910. — Al Sig. Federico Pfyffer, Capitano nel disciolto esercito pontificio. La Commenda del medesimo Ordine, classe civile: 12 Maggio 1910. — Al Sig. Giulio Moulinasse, della diocesi di Malines. 18 Maggio* — Al Sig. Barone Giuseppe Oudet, della diocesi de la Rochelle. 27 Maggio. — Al Sig. Conte Leopoldo Zieten, della diocesi di Posen. 9 Giugno 1910. — Al Sig. Giovanni Enrico Komp, di Neudek, archidio¬ cesi di Praga. — Al Sig. Ottone Hierl Deronco, pittore. U Giugno. — Al Sig. Arturo Krupp, dell'archidiocesi di Vienna. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 500 Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 Maggio 1910. — Al Sig. Renato de Grien, della diocesi de la Rochelle; — Al Sig. Pietro Bouyè, della diocesi de la Rochelle. 1 Giugno 1910. — Al Guglielmo Kemmer, di Cameron (Africa Occidentale). 9 Giugno. — Al Sig. Italo-Pio de Praetis, dell'archidiocesi di Urbino. 10 Giugno. — Al Sig. Pietro Gatti, Cassiere della S. Congregazione di Propaganda Fide; — Al Sig. Leonardo van der Steen, Segretario dei Congressi Cattolici nella diocesi di Bois-le-Duc. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 14 Maggio 1910. — Al Sig. Lodovico Lacuria, Segretario dell' Università Cattolica di Lione. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 13 — — — — — 17 20 — Giugno 1910. — Mons. Ladislao Szàntó, della diocesi di Veszprimia; Mons. Giuseppe Lukcsics, della medesima diocesi; Mons. Belisario Philipps, dell'archidiocesi di Lima; Mons. Bernardo Schmitz, della diocesi di Osnabrück; Mons. Valentino Pukowsky, della diocesi di Nitria (Ungheria); Mons. Ladislao Hozakowski, della diocesi di Posen; Giugno. — Mons. Luigi Maglione, Minutante della Segreteria di Stato; Giugno. — Mons. Benedetto Neri, della diocesi di Montepulciano; Mons. Giovanni Nepomuceno Werner, dell'archidioecsi di Monaco. Camerieri d'onore in abito paonazzo: 13 mislia: — — 20 Giugno 1910. — Mons. Andrea Haidukiewicz, della diocesi di Pre¬ Mons. Federico Tobler, dell'archidiocesi di Vienna; Mons. Fedele Periccioli, dell'archidiocesi di Siena. Giugno. — Mons. Norberto Backers, della diocesi di Bois-le-duc. NECROLOGIO 21 Giugno 1910. — Mons. Giuseppe Correa Cardoso Monteiro, Vescovo di Angra (Isola Terceira nelle Azorre). 24 Giugno. — R. P. Michele da Carbonara, dei Minori Cappuccini, Prefetto Apostolico dell'Eritrea. A n n u s II. - V o l . II. D i e 15 Iulii 1 9 1 0 . Num. 1 3 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X MOTU PROPRIO. CONSTITUITUR VICARIUS CASTRENSIS IN REIPUBLICAE CILENAE EXERCITU. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — In hac Beatissimi Petri Cathedra ad procurandum Catholicae Ecclesiae b o n u m divina clementia c o l l o cati, ea libenti animo concedimus utilitatem. Iamvero Reipublicae Praeses quae in exploratam cedant fidelium cum dilectissimus in Christo filius Noster Cilenae curaverit exponendum Nobis, sibi gratum fore si pro catholicis qui in terrestribus maritimisque ipsius Reipublicae copiis stipendia faciunt, Vicariatum Castrensem sive Cappellaniam maiorem, ut dicunt, instituere de benignitate Nostra dignaremur: Nos animo reputantes quam salutaris iisdem catholicis futura sit huiusmodi institutio, eam executioni mandare quamprimum decrevimus. Quae cum ita sint, Motu Proprio atque ex certa scientia et matura deliberatione Nostris, per praesentes Vicarium Castrensem, sive Cappellanum Maiorem, in Cilena Republica, Auctoritate Nostra Apostolica, instituimus, sub conditionibus quae infrascriptae sunt. Vicarius Castrensis, sive Cappellanus Maior, separata a ceteris Ordinariis, iisque minimo subiecta iurisdictione pollebit in eos omnes qui sub Cilenae Reipublicae vexillis militant terra marique ubicumque gentium fuerint, atque in o m n e s et singulos fideles qui ad Cilenum exercitum secundum leges pertineant. teras in forma Brevis ab hac S. Sede Is per Apostolicas Lit- facultates Cappellanis Maioribus aliorum exercituum omnes accipiet quae impertiri solent, iisque vel per se, vel per alios ecclesiasticos viros ab ipso subdelegandos, scilicet per Cappellanos Minores, uti poterit. Designatio personae pro Cappellani Maioris munere fiet collatis inter Nos successoresque N o stros et Cilenae Reipublicae A C T A , vol. II, n. 13. - 15-7-910. Praesidem consiliis. Cappellanus Maior 34 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 502 deget in Urbe S. Iacobi de Cile et a Cileno gubernio stipendium acci¬ piet suae dignitati consentaneum, n e c n o n d o m u m muneri respondentem itemque congruum pro sacerdote actuario stipendium. Cappellanorum Minorum erit Cappellanum Maiorem ministerii partibus obeundis omni ope atque opera iuvare. Qui quidem Cappellani e clero eligentur dioecesium Cilenae Reipublicae, atque ut eorum Antistitibus electio ad quos idcirco catholicae rei bene vertat, singulis Cappellanus Maior se vertet, etiam atque etiam commendamus, ut de cetero fidelium salute solliciti, illius curis studiisque, quantum in se fuerit, faveant, obsecundent et praesto sint, id maxime prae oculis habentes militibus in periculis summis dever¬ santibus opus esse adiutoribus qui virtutibus omnibus in eniteant. P o r r o Cappellani uti Minores durante munere exemplum subiecti erunt o m n i n o spirituali Cappellani Maioris iurisdictioni qui ipsis pro se ac tempore tem facultates subdelegabit. nos Minores quibus munitus fuerit aut universas aut in par- Praeterea Cappellano Maiori facultas esto Cappella¬ nominandi, castigandi, deque u n o in alium l o c u m trans- ferendi, simulque ab officio removendi, d u m m o d o legitimae causae id postulent. At enim antequam ad nominationem pellani Minoris, designandae ad id muneris Reipublicae minis alio personae n o m e n significet gubernio, eam rem exploraturus obsit; simulque cum opportunum veniat alicuius Cap- n u m quid ex parte regi- duxerit transferre, aut ab officio r e m o v e r e , ea eorum aliquem de re Reipublicae aut etiam gubernium admoneat. A Cappellano autem Maiori unus ex Cappellani^ Minoribus deligetur ut Vicarii generalis Si Cappellanorum Minorum titulum et officium numerus, qui ad praesentes exerceat. exequendas Litteras a Cappellano Maiori eligentur, haud par necessitati forte videatur, idem collatis cum Reipublicae gubernio consiliis talem numerum augeat. Cappellani Minores stipendium accipient dignitati muneris consentaneum signumque similiter aequatum ipsorum muneri habebunt, ex q u o internosci possint: item convenientem militiae gradum, et honesta missione accepta, iustam parochi censendi sint pensionem. Cappellani illius partis Minores c u m reapse exercitus, quam spirituali curae Cappellanus Maior demandaverit, libere idcirco ipsorum utentur singulis quibusque facultatibus quas sibi idem Cappellanus Maior subdelegave¬ rit. Verumtamen cum aliquo pervenerint, intra tres dies illius loci paroc h o ostendant, Litteras testimoniales tam super eorum sacerdotio quam super sua deputatione ac facultatibus sibi concessis pro huiusmodi munere exercendo. Q u o facto loci parochus n o n impediet, quominus ipsi in parochiali sua Ecclesia sacris operentur, Sacramenta fidelibus sibi Acta Pii PP. X. 503 subiectis administrent, omnibusque illis utantur facultatibus quibus muniti fuerunt. Primi Cappellani Maioris partes erunt (Nosque idcirco plenam illi tribuimus facultatem) leges conscribere, quae et Cappellanorum Minorum ecclesiasticam disciplinam rite tueantur, et fidelibus signis sunt planiorem expeditioremque viam qui sub muniant ad fidei Catho- licae actus exercendos. Hac de re vero cum Reipublicae gubernio age t, ut pro dictis fidelibus, qui stipendia merent, religionis officia cum militiae muneribus quam rectissime priusquam vim habere concilientur. Porro leges incipiant, Sanctae huius Sedis huiusmodi examini subii- ciantur. Vacante Cappellani Maioris munere, usque ad successoris nominationem, iurisdictio et facultates exercebuntur a Vicario Generali. huius muneris propriae provisorie Haec volumus, statuimus, mandamus, decernentes praesentes Litteras firmas atque efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die III Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £g S. CARD. a MERRY DEL Secretis VAL, Status. LITTERAE APOSTOLICAE I. CONCEDUNTUR INDULGENTIAE ET PRIVILEGIA IN PERPETUUM SANCTUARIO B. M. V. PERDOLENTIS, VULGO " DELLA CORONA ", DIOECESIS VERONENSIS. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Inter cogitationes et curas in altissimo h o c Nostro munere collocatas, eas praecipuas esse ducimus, quae ad fovendam christianae plebis pietatem erga Christi Domini passionem et Deiparae Virginis dolores pertineant. Haec enim recolentes my¬ steria, unde salus hominibus manavit, fideles dum sese divino Redem- 50 i Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ptori, Eiusque Matri pro tanto sacrificio obstrictiores fieri sentiunt, ad christianae vitae decus magis magisque revocantur. Humiles igitur preces, v o t o ac suffragio Veronensis Cardinalis Episcopi subnixas, quibus supplicatum est N o b i s , ut Sanctuarium Deiparae Virginis Perdolentis vulgo delia Corona nuncupatum, atque in extrema Veronensi Dioecesi apud montem Baldo positum, amplioribus privilegiis ditare dignaremur, N o s , quantum in D o m i n o p o s s u m u s , benigne exaudiendas censuimus. Idque eo libentius facimus, q u o d praedictum Sanctuarium, religionis cultu insigne, ac piis crebrisque peregrinationibus omni anni tempore celebratum, rec. mem. Pius P P . VI ac L e o X I I I Decessores Nostri iam peculiari benevolentia et conspicuis gratiis prosecuti fuerunt. Quare ut sacerdotum n o n minus quam fidelium pietati satius sit consultum, de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, Apostolica auctoritate Nostra praesentium tenore concedimus, ut omnes ac singuli presbyteri, vel eidem Sanctuario addicti, vel illud peregre adeuntes, Missam votivam a septem B. M. V. doloribus quolibet anni die, iis tantum exceptis diebus, quibus duplex occurrat primae vel secundae classis festum, ibidem celebrare servatis servandis licite queant. Pari autem auctoritate Nostra eiusdem Sanctuarii Rectori pro tempore, ac munere dumtaxat durante, facultatem facimus, ut intra ipsius Sanctuarii fines Crucifixos sive cum adnexa plenaria indulgentia in mortis articulo sub consuetis conditionibus lucranda, sive cum indulgentiarum applicatione, quae alias ab hac S. Sede visitantibus stationes Viae Crucis seu Calvariae, in Ecclesiis Fratrum Ordinis Minorum Sancti Francisci erectas, concessae sunt, benedicere secundum ritum formu¬ lamque praescriptam licite item possit ac valeat. V o l u m u s vero ut illis tantummodo potestas sit has postremas indulgentias aut infirma consequendi, qui valetudine aut alia quavis de caussa ab huiusmodi statio¬ nibus in Ecclesiis Oratoriisve publicis visitandis legitime praepediti, cetera tamen iniuncta pietatis opera rite persolverint. Insuper idem Rector pro tempore, ac munere durante, polleat in supradicto Sanctuario coronas precatorias B. M. Virginis benedicendi facultate, cum iis adnexis indulgentiis, quae vulgo a Patribus Crucigeris appellantur. Universis autem Christifidelibus, q u o acerbissimos Christi cruciatus uberiore cum animorum fructu contemplentur, Apostolica auctoritate Nostra similiter largimur, ut quum quolibet anni die, ad cuiusque libitum eligendo, vere poenitentes et confessi ac S. Communione refecti, Scalas Sanctas eiusdem Sanctuarii, orationi tantum destinatas, flexis genibus ascender m i ac pro Christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione, pias ad Deum 505 Acta Pii PP. X. preces effuderint, qua vice id egerint, o m n e s et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes consequantur, quas consequerentur si Scalas Sanctas de Urbe personaliter et devote flexis pariter genibus ascenderent. Eisdem praeterea fidelibus veniam auctoritate Apostolica Nostra impertimus, ut quum quovis anni die, ad eorum arbitrium etiam eligendo, admissorum confessione rite expiati, atque angelorum pane refecti, memoratum Sanctuarium devote visita- verint, ibique, ut supra, oraverint, plenariam semel in anno lucrandam indulgentiam consequantur. Potestatem denique per praesentes damus ut in praefato Sanctuario easdem atque in Basilica Principis A p o s t o l o rum de Urbe stationes in Missali R o m a n o descriptas, servatis quae servari opus est, per annum haberi liceat, omnibusque fidelibus largimur ut q u o c u m q u e huiusmodi stationum die, Sanctuarium supradictum visitantes, D e o preces, ut praefertur, adhibuerint, omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissior]es ac poenitentiarum relaxationes lucren¬ tur, perinde ac si eodem die Basilicae Vaticanae stationem per se ipsos pie visitarent, d u m m o d o quae iussa sunt religionis opera pro his con¬ sequendis indulgentiis rite praestiterint. Quas omnes et singulas indulgentias ac poenitentiarum relaxationes in Purgatorio detentis per m o d u m etiam animabus Christifidelium suffragii applicari posse misericor- diter in D o m i n o , plenaria tamen indulgentia excepta in mortis articulo lucranda, concedimus. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x x v Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £8 S. CARD. M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. II. AD R. P. D. IACOBUM QUIGLEY, ARCHIEPISCOPUM CH1CAGIENSEM, LAUDATUR SOCIETAS PRO DIFFUSIONE C A T H O L I C A E . FIDEI CH1CAGII IN FOEDERATIS CIVITATIBUS AMERICAE SEPTENTRIONALIS! INSTITUTA. PIUS PP. x. * Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae nuper ad Nos relata fuere, de constitutione et fastis frugiferae illius Associationis, quae paucis abhinc annis sub titulo Catholic Church Extensum Society in tua civitate Chicagiensi inchoata e s t , ad finem •i. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 506 tutandae ac provehendae fidei Catholicae in foederatis Civitatibus Americae Septentrionalis, suavibus animum Nostrum gaudio et solatio per¬ fuderunt. Novimus enim in hanc rem suffragia luculentissima quibus tum Noster apostolicus Waskingtonii Delegatus, tum fere universi istarum dioecesium venerabiles Praesules, tum denique plurimi sacerdotes atque amplissimi viri in ecclesiastica dignitate constituti unanimi consensu institutionis ovantes huius et gratulantes vestrae opportunitatem concelebrant, praesertim atque excellentiam, simul benefacta inde manantia laudantes. Nuncia vero accurata magis ac diligentiora accepimus hodierni Praesidis Societatis ipsius, qui idcirco hanc Urbem adivit ut de sodalitate Nobiscum colloqueretur. Itaque cum Nobis exinde copia facta siet aequa lance pensandi nobilitatem auctoritatemque Societatis, quae propositum sibi finem habet amplificandi in terris R e g n u m Christi Iesu, facere n o n possumus quin Sodalitati eidem sodalibusque universis assensum Nostrum voluntatemque singulari studio significemus. Iucundum quidem nunc est memoria repetere, Nos primum fuisse ineuntis Societatis patronos, eamque spiritualium munerum largitione firmasse. Benedictio Altissimi quam super eam imploravimus, uberrimorum fructuum foecunda parens extitit, tem ipsam peracta o p e r a , sicuti plurima testantur per Societa- videlicet centum f e ì ^ tempia sive Sacella desertis in plagis condita; plures Catholicae scholae in territoriis Insularum de Philippinarum, moralibus et Portus divitis ac religiosis fundatae, innumera opuscula disciplinis pertractantia inter fideles foede¬ ratarum Civitatum vulgata; collata subsidia pro instituendis iuvenibus levitis ad sacras expeditiones mittendis: maxima copia sacrarum suppellectilium et rerum ad divinum cultum spectantium, quae gratuito diribentur; auxilia pecuniaria diversis modis tributa sacerdotibus missionariis; tandem peropportuna vectabilis Cappella, ad finem extructa suppeditandi in spiritualia solatia fidelibus dissitis ac remotissimis terris peramplae huius regionis commorantibus. De tam multis et quidem pretiosis salutem bonorum huiusmodi beneficiis quae ad innumerarum spectant, Nos ipsi v o b i s c u m omnium supremo Datori u n a , venerabilis gratias animarum frater, debitas agimus: sed placet etiam Nobis n o n minus debito laudis praeconio te cohonestare, atque universos illos singulosque sodales, q u o r u m ab o p e r o s o studio ac generosa liberalitate accepta referre debemus post Deum, tot tantaque b o n a feliciter parta. Q u o d si praeteritum tempus est tessera futuri, iure meritoque licet ex eo iugiter potiora auspicari; Nosque quibus perspectae plane sunt, atque exploratae, tum praepositorum vestrorum iustitia, tum 507 Acta Pii PP. X. votorum integritas, spem prope certam haec vestra, cui Deus f o v e m u s , futurum ut societas benedicit, atque homines favent, optatum brevi incrementum nanciscatur. H o c autem incrementum eo magis erit rapi¬ dum et salutare, q u o arctius haerebitis proposito fini vestrae Societatis; qui finis est alacritatem vestram o m n e m unire et solum convertere in b o n u m civium vestrorum intra regionum istarum fines degentium. R e ligiosam hanc finis propositi observantiam Nos v o b i s expresse commendamus: idque a v o b i s servari eo consilio praecipimus, ut n o n m o d o maiori civium vestrorum emolumento consulamus, sed etiam ut sollertia vestra nullam unquam difficultatem sive offensionem creet, quin i m m o constanter procedat atque explicetur, unanimi foedere iuncta cum actione d u o r u m universalium operum, Propagationis Fidei et Sanctae Infantiae, e quibus pretiosissimis adiutoribus Catholica Ecclesia ad divinae Mis- sionis implementum tam valida percipit auxilia. Inter ea procul dubio habentes, v o s Nostrae expectationi cumulatissime fore responsuros, Nos effusione spiritus v o b i s c u m coniungimur, faustis his diebus quibus ad primum ab inita Societate vestra lustrum celebrandum properatis, q u o d explebitur decima octava advertentis Octobris mensis die. Quoniam vero auspicati eventus occasione, coetus Societati eidem moderandae te, venerabilis frater, suffragante a Nobis expostulat, ut peculiare sibi pignus exhibeamus tum benevolentiae Nostrae, tum studii singularis quo opera vestra prosequimur, Nos optatis his precibusque vestris propensa voluntate annuendum existimamus. Quin etiam laeto animo opportunam propitiamque occasionem nanciscimur ut Nos Ipsi pro Societate vestra auxilium et charitatem illorum omnium advocemus, potissimum e vestris civibus, quibus incrementum religionis, non minus quam patriae vestrae b o n u m maxime cordi esse debet. Hortationem hanc Nostram ante omnia et super omnes convertimus ad venerabiles tuos in Pastorali munere fratres; p r o b e noscentes eorum o p e m praecipue optandam esse atque efficacem. Horum suffragium et compellationem continuo sequetur actuo¬ sum cleri vestri studium, et munificentia semper sollicita eorum, quibus divina Providentia una cum terrestrium divitiarum copia, exercendorum b o n o r u m o p e r u m , m o d u m n o n minus o b v i u m quam efficacem largita est. Q u o d vero attinet ad petitionem Nobis exhibitam Nos libenti quidem animo optata gratia Societatem vestram donamus, habendi in hac Urbe Cardinalis Patroni qui unionis eiusdem dra sit quasi s y m b o l u m vivens. Huic c u m Beati Petri Cathe- itaque accurata quotannis ac fidelis ratio reddenda erit singulorum o p e r u m , quae favente D e o , in catholicae fidei incrementum vestris in regionibus Societas ipsa perfecerit. Dilectum vero filium Nostrum Sebastianum S. R. E. Presbyterum Car- 508 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. dinalem Martinelli Patronum vestrum, auctoritate Nostra tes, designamus atque ciationis per praesen- constituimus. Similiter ut certiore m o d o A s s o - vestrae regimini c o n s u l a m u s , decernimus per praesentes ut penes te, venerabilis frater, aut penes tuos pro tempore ista Chicagiensi in archidioecesi successores perenne maneat officium praecipui universae Societatis moderatoris c u m titulo Cancellarli sodalitati. Exinde huic supremo muneri peculiari m o d o coniuncta erit obligatio tuendi Societatis negotia et additis opera auxilioque singulorum q u i . ad Coetum moderatorem pertinent, sapienter procurandi et provehendi quotidianum Associationis illius incrementum. Quoniam vero iuxta regulas hactenus servatas post consilium Moderatorum, immediatus Societati esse debet gubernator, appellatus Praeses, cuius sollertiae ac vigilantiae praestitutis cum facultatibus, generalis societatis ipsius actio manet concredita, Nos penitus animadvertentes, quanti intersit ut electioni illius maximum tribuatur pondus, illam Nobis et Sanctae huic Apostolicae Sedi reservamus. Itaque volumus ut Praesidis ipsius electio fìat e tribus candidatis ad h o c a moderatorum consilio designandis, quorum nomina per tramitem Cardinalis Societatis Patroni, transmittentur ad Urbem. Decernimus insuper ut societatis Praeses a Sede Apostolica sic nominatus, officium retinere nequeat ultra spatium quinquenii. T a n d e m auspicatissima hac ipsa occasione peropportunum consilium ducimus, confirmare atque de integro concedere in perpetuum Associationi vestrae, illiusque universis sodalibus, benefactoribus et zelatoribus indulgentias, gratias et privilegia omnia iam alias tributa potissimum per Nostras Litteras ad te datas die VII Iunii anno MCMVII. Maxime enim Nobis cordi est ut erga frugiferam vestram Consociationem magis magisque in dies, harum regionum fidelium animi mentesque inclinentur; quibus fidelibus, n o n minus quam tibi, venerabilis frater, tuoque clero, effuso christianae charitatis spiritu, coelestium munerum auspicem Nostraeque benevolentiae pignus apostolicam benedictionem peramanter impertimur. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die ix Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. 509 Acta Pii PP. X. EPISTOLAE I. AD R. P. D. ALFREDUM W I L L I E Z , ATREBATENSIUM EPISCOPUM, DE VIGESIMO QUINTO SACERDOTII ANNIVERSARIO GRATULANDI CAUSA. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Qui tristia saepius, ob lamentabiles Gallicae Ecclesiae casus communicare consuevimus, laeta m o d o afferimus, gratulationes scilicet ac vota quibus semisaeculari sacerdotii tui natali perlibenter occurrimus. Quamvis vero optatam huius diei laetitiam complexi iam animo fuimus ac veluti auspicati quum, nuntio illius vix accepto, te paterna benevolentia inter Antistites adlegimus qui Nostro adstant S o l i o , libet h o d i e , ipso in limine sollemnis, iterato amoris argumento, gaudia tua geminare. Sed libet etiam una simul tibi gratulari navitatem in pascendo concredito grege, eamque frequentibus egregiisque pietatis tuae testatam m o n i m e n t i s ; gratulari constantiam qua nuper reus factus servatae religiosissime officii con- scientiae, te strenuum praestitisti Ecclesiae iurium adsertorem et dignum plane ac parem ceteris Galliae Praesulibus, q u o s , ob idem susceptum puerilis institutionis patrocinium, et ipsos in crimen vocatos doluimus et laetati sumus praeclara edentes o m n i u m in oculis haud obscura fortitudinis exempla. Sit itaque tibi faustus hic dies, sit felix; et in m o x iterandis suscepti olim sacerdotii gaudiis « innovetur ut aquilae iuventus tua » ut integris perpetuo viribus, qualiacumque catholicae rei in Gallia futura sint tempora, tu quidem et ferre perpetuo par sis et invicto animo superare. Auspicem interea divinorum munerum Nostraeque benevolentiae testem apostolicam benedictionem tibi, Venerabilis Frater, tuaeque dioecesis Clero populoque amantissime in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, die XXIII Maii MCMX, Ponti¬ ficatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . II. AD R. P. D. GUGLIELMUM VAN DE VEN. BUSCODUCENSEM EPISCOPUM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Etsi pro tua modestia passurus non e s , ut natalem quinquagesimum, qui 510 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. appetii, sacerdotii tui Clerus iste et populus laetitiis publicis concele¬ brent, non tu tamen prohibere potes, quin incensa e o r u m appareant studia, quibus te iure ob merita prosequuntur. Novimus enim his octodecim annis, cum ecclesiam Buscoducensem gubernas, nihil te fecisse reliqui, q u o d ad divinam gloriam et ad sempiternam h o m i n u m salutem perti¬ neret: maximeque tua vel vigilantia vel solertia vel diligentia effectum esse, ut et ista dioecesis fere a Modernismi peste immunis evaderei; et opportuna istic omne genus sodalitia laicorum, in primisque opificum, duce et magistra Religione, exsisterent; e t , usu frequenti sanctissimae Eucharistiae propagato, christianae vitae decus apud populum quotidie latius floresceret. Haec omnia nimirum cum gratiam caritatemque filiorum tibi, tum singularem Nostram benevolentiam pariunt. Quare piis pro te precibus votisque tuorum Nostra adiungimus perlibenter: atque auspex divinorum, quae impense precamur, munerum apostolica sit benedictio, quam tibi, Venerabilis Frater, amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die XXIII maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . III. AD R. P. D. IACOBUM RADINI-TEDESCHI EPISCOPUM BERGOMENSEM, OB HABITAM SYNODUM DIOECESANAM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — T u a m pastoralis officii diligentiam bene n o v i m u s : ideo, si gratum Nobis, n o n mirum accidit, S y n o d u m istic dioecesanam, duorum fere saeculorum interni isso spatio, nuper esse, te instante, habitam. Nec minus pietatem fidemque tuam Clerique tui in Nos eximiam iam diu exploratam h a b e m u s ; sed eam tamen, c o m m u n i vestra epistola studiosissime testatam, grato Nos animo complexi sumus. Etenim in his tantis angoribus, quibus n o n tam ob acerbitatem inimicorum, qui undique in Ecclesiam sanctam impetum faciunt, quam ob contumaciam ac temeritatem quorumdam domesticorum afficimur, tempestivum aliquem solatii fructum cepimus ex vestris litteris, siquidem ex iis intelleximus, vobis h o c maximae semper fore, uti est, curae, ut digne ambuletis vacatione, qua vocati estis; ac pro- pterea quae vel de integritate doctrinae catholicae, vel de instituto sacerdotalis vitae, vel de christiano cultu p r o m o v e n d o populi a Nobis praescripta sunt, ea diligenter, q u e m a d m o d u m consuevistis, exsequamini. Quare Acta Pii PP. X. 511 gratias pro hac suavitate officii vobis a g i m u s , itemque pro collatione stipis, qua tenuitati Sedis Apostolicae pie subvenistis. Simul autem Deum quaesumus, suis v o s remuneretur muneribus, unde utiliter ad vestram et multorum salutem possitis contendere; eorumque auspicem v o b i s , primumque tibi, Venerabilis Frater, apostolicam benedictionem, praecip u a quadam cum caritate, impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die XXIII Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . IV. AD R. P. D. FERDINANDUM DE CROY PROTONOTARIUM APOSTOLICUM, DE EDITO COMMENTARIOLO " BULLETIN PAROISSIAL ". Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Dari operam diariis commentariisve scribendis, quibus christiana sapientia illustretur vulgo et defendatur, non m o d o opportunum est hodie, sed plane necessarium, c u m tantam populis luem scripta religioni catholicae inimica spargunt. Id perspicientes, tu c u m aliis e dioecesi Tornacensi egregiis viris c o m m o d e popularium vestrorum temporibus consulitis, v u l g a n d o , ut iamdudum facitis, bis in mense commentariolum, Bulletin Paroissial q u o d dicitur. H o c enim videmus ea ratione a v o b i s compositum, ut ad homines, n o n ita p a u c o s , q u o s religionis oblivio distinet ab Ecclesiae sacris, maternam Ecclesiae q u o d a m m o d o v o c e m afferat, eisque doctrinae christianae inculcet praecepta, quae de sacerdotis ore non requirunt. Quare opus huiusmodi Nos laudamus vehementer et probamus, vosque hortamur, ut id alacres, q u e m a d m o d u m suscepistis, perseveretis. Auspic e m autem divinorum munerum ac testem paternae benevolentiae Nostrae tibi, dilecte fili, et omnibus qui, te praeside, in hac re elaborant, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die x x i v Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . 512 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. AD V. E. ANDREAM S. R. E. CARDINALEM FERRARI, ARCHIEPISCOPUM MEDIO- LANENSEM, CETEROSQUE EIUSDEM PROVINCIAE ECCLESIASTICAE EPISCOPOS, OB CELEBRANDAM S. CAROLI BORROMAEI MEMORIAM. Dilecte Fili Noster et Venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Quamquam et in cura pastorali et in obsequio Sedis Apostolicae nemini conceditis, tamen consentaneum est ad utramque v o s laudem inflammari solemni memoria Caroli Borromaei c e l e b r a n d a : qui sane mirifice tum Vicario Iesu Christi deditus, tum de salute animarum sollicitus fuit. Id enim ex vestris litteris, quas nuper congregati, ut quotannis soletis, Rhaudi, communiter ad Nos dedistis, intelleximus, et quidem libentissime. Itaque, cum luem Modernismi, multiplici tiores ad populum lapsu christiana vos eo vel vigilantiores fore ad irrepentis, c o e r c e n d a m ; vel diligen¬ doctrina instruendum; vel acriores ad iura tuenda et auctoritatem Apostolicae S e d i s ; vel denique maiore studio disciplinam Ecclesiae sartam tectam conservaturos profiteamini, cernimus iam animo, quanto fructuosior istis dioecesibus vester futurus sit epi- scopatus. Interea, ipso auspice beato Carolo, divinorum copiam munerum vobis, dilecte Fili Noster et Venerabiles Fratres, impense precamur; vobisque et vestris gregibus apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum Romae apud S. Petrum, die vi Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . VI. AD R. P. D. IGNATIUM, PATRIARCHAM ANTIOCHENUM SYRORUM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Q u a m tu et Venerabiles Fratres, qui tecum una convenerant c o m m u n i b u s dioecesium vestrarum rebus et dissidentium Iacobitarum saluti consultum, misistis ad Nos epistolam plenam officii, eam Nos quidem legimus perlibenter. Cognovimus enim et ad deliberandum egregie paratos vos aggressos esse, cum spiritualibus exercitiis dedissetis operam, et in deliberando optime esse versatos, id est fraterna caritate comite. Et v e r o , q u o d sublatis quae intercedebant, dissensionibus inter v o s et controversiis, vetus animorum concordia coaluit, incredibiliter gaudemus. Vos Acta Pii PP. X. 513 autem pergite regnum Iesu Christi in istis regionibus et tueri et promovere, ut facitis, certumque habete Nos v o b i s nec consilio, nec auxilio, pro facultate defuturos. Auspicem interea divinorum munerum ac testem benevolentiae Nostrae, v o b i s , Venerabiles Fratres, et gregibus vestris apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die VIII Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . VII. AD V. B. IULIUM S. R. E. CARD. BOSCHI, ARCHIEPISCOPUM FERRARIENSEM ET EPISCOPUM COMACLENSEM, CETEROSQUE FLAMINIAE REGIONIS ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS, POST ANNUM CONVENTUM BONONIAE HABITUM. Dilecte Fili Noster et Venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae paucis abhinc diebus, B o n o n i a e , ut quotannis soletis, congregati, vota pro incolumitate Nostra suscipiebatis, Nobis aa ipsa die significanda quae anniversaria afferebat natalis Nostri gaudia, pergrata equidem habuimus. Idque eo magis q u o d animorum vestrorum testificationem pleniorem reddidistis tum optimi significatione iudicii q u o d de iis facitis quae nuperrime Encyclicis litteris, in lucem inspi¬ cientes exemplorum Caroli sanctissimi E p i s c o p i , universis in Christo Fratribus ediximus, tum etiam alacritate quam ultro pollicebamini in iis ad quae hortati sumus exequendis. Faxit Deus ut tam perspicua pastoralis sollicitudinis miraeque sollertiae exempla quibus Carolus tantopere inclaruit et Ecclesiae profuit, Episcoporum omnium animis hae¬ reant ita ut eosdem non ad admirationem m o d o , sed et ad imitationem sancte provocent. Id maxime optamus, et quantum potes sumus, d o c e n d o , hortando, praecipiendo pro viribus urgemus atque enixis precibus a D e o contendimus. Studia Nostra vestras ne desiderent partes. Siquidem aeque et in Nos et in v o s cadunt ea, gravissima sane, Pauli verba: « Ipsi enim pervigilant, quasi rationem dilecte Fili et venerabiles pro animabus vestris reddituri ». Sed haec, Fratres, scribimus vobis non ut stimulos adiiciamus navitati vestrae, quam stimulis minime egere compertum habem u s ; sed potius ut paternae Nostrae in v o s caritatis n o v u m addamus testimonium. Actuosam caritatem vestram augeat in dies et uberiorem efficiat Apostolica Benedictio, quam, divinorum munerum auspicem, et Nostrae testem benevolentiae, vobis omnibus, dilecte Fili Noster et Venerabiles Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 514 Fratres, nec non cuiusque vestrum Clero p o p u l o q u e peramanter in D o mino impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die xiv Iunii MCMX, Pontificatus N o stri anno septimo. PIUS P P . X . S. NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, elegit: 23 iunii 1910. — R. D. Adulphum V e n i e n t i , archidioecesis Brundusinae, novissime Barensi in provincia utriusque archipresbyteralis unitae ecclesiae Alti Muri et Aquae Vivae nullius dioeceseos Praelatum Ordinarium renunciatum, in Episcopum titularis ecclesiae Calyndensis (C alinda). 30 iunii 1910. — R. P. Petrum Armengaudium Valenzuela, Magistrum Generalem Ordinis B. M. V. de Mercede, in episcopum cathedralis ecclesiae S. Caroli Ancudiae (S. Carlo di A n c u d ) in republica Chilena Americae Meridionalis. 4 iulii 1910. — R. D. Patritium Finegan, parochum de Ballinamore, in episcopum cathedralis ecclesiae Kilmorensis (Kilmore) in Hibernia. 4 iulii — R. P. D. Iosephum Iacobum Irala, olim episcopum cathedralis ecclesiae de Chachapoyas, in episcopum titularis ecclesiae Tin¬ gitanae (Tingis). Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. ERECTIO DIOECESIS. SSmus Dominus Noster Pius P P . X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 7 iulii 1910. — Sedem episcopalem Caliensem (Cali) provinciae ecclesiasticae Popayanensis (Popayan) in republica Columbiana. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub p l u m b o ad tramitem iuris expediantur. S. Congregatio Concilii. 515 S. CONGREGATIO CONCILII GRANATEN. PROCESSIONIS IN FESTO SANCTISSIMI CORPORIS CHRISTI. 1. R e v m u s Archiepiscopus Granateli, supplicem libellum S S m o D. N. P i o PP. Papae X porrexit cuius tenor est sequens: « Beatissime Pater. - Iosephus Archiep. Granaten. in Hispania, ad « B. V. pedes humillime provolutus e x p o n i t : « a) In hac alma Civitate Granatensi celebrari solemniter proces- « sionem in festo SSmi Corporis Christi, et in Synodalibus Dioecesanis « praescribi, ut ex omnibus paroeciis civitatis, quae sunt numero tredecim, « assistant Cruces parochiales cum clero et fidelibus devotionem haben« tibus. «h) Item, licet ex contextu Legis Synodalis deducatur litteraliter « assistentiam esse praescriptam aliis paroeciis ex dictione limitrophae « civitatis dicta Vega et Sierra, quae viginti octo numero constat, etiam « ex desiderio R e g u m Catholicorum, quando Mauris profligatis instaur a t i o n e m religioso-civilem huius regionis mirabiliter explevere, n e c « n o n ex annuo mandato Ordinarii, ut splendor processionis Apostolicae « et Metropolitanae Ecclesiae Granatensis augeatur, id ordinatum esse « constat. « c) Quando prima vice infrascriptus processioni SSmi Corporis « Christi interfuit, observavit q u o d Parochi civitatis quidem assistebant, « sed ex aliis ditionis limitrophae de Vega et Sierra deficiebant viginti « u n u m , allegantes distantiam et aegritudinem, molestiasque itineris, « aestatis, q u o d aliis annis repetitum est. « d) Exquirens utrum hi parochi n o n assistentes celebraverint in « feria V propria, festivitatem et processionem SSmi Corporis Christi, « negative responsum est, unde publice patet notumque est, quod maior « pars e o r u m , nec assistebant processioni Ecclesiae Metropolitanae « neque in suo proprio die nec in alio aliquo celebrabant processio« nem nec festum in sua paroecia. « e) Infrascriptus intelligens q u o d si post Maurorum vastationem « oppida parva erant valdeque difficile ut functiones ecclesiasticae solem« niter celebrarentur, tamen nunc temporis, quia multiplicata et valde « extensa sunt, n o n est difficultas, et ita populi desiderant, disposuit ut / 516 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « lex generalis Ecclesiae observaretur, hoc est, ut paroeciae urbanae « assisterent, sed aliae extra civitatem, l o c o interessendi, Missam et pro« cessionem in sua propria Ecclesia celebrarent, q u o d magna populorum « laetitia et plausu factum est duobus iam abhinc annis. « f) Nunc vero Municipium Civitatis Granatensis postulat ut revo« cetur Ordinaria dispositio, et Cruces parochiales « stant, cum parochis, processioni « difficultates, quae assistentiam extra-urbanae assi- Ecclesiae Metropolitanae, sed cum parochorum impediunt, subsistant, « certo timendum est q u o d iterum ad inobservantiam introductam redi« bunt. « Quibus attentis, Archiepiscopus interrogati 1. ° An sua ordinatio « celebrandi in omnibus paroeciis festum SSmi Corporis Christi cum « processione in feria V, iuxta Bullam Urbani IV anno 1264 datam, et « a Summis Pontificibus Clemente V , Martino V , e t Eugenio I V con« firmatam, sit sustinenda vel abroganda vel modificanda et in q u o « sensu. « 2. ° An sufficiat paroeciis extra-urbanis celebrare festum et pro« cessionem SSmi Corporis Christi in Dominica infra octavam vel in « aliquo die octavae. « 3. "° An sufficiat ut paroeciae Civitatis assistant processioni Eccle« siae Metropolitanae, vel expediat instaurare antiquam praxim, vi cuius « non m o d o assistebant laudatae processioni, sed in aliis diebus octavae « unaquaeque suam celebrabat particularem processionem, ut in aliqui« bus dioecesibus fit. « 4. ° An approbanda introducta praxis a C o n v e n t u , seu Universi« tate dicta, Parochorum, celebrandi brevem processionem in Dominica « infra octavam, quam processionem infrascriptus amplificavit, et auxit, « assistens et manu sua deferens SSmum Sacramentum ad augendum « Divinae Eucharistiae cultum. « Haec desiderat ut omnia, quae ad divinum cultum spectant, recte « fiant. « Granatae, die 20 Martii 1909. « L. £g S. - B. V. H. Iosephus Archiep. Granatensis ». Ad adaequatam harum quaestionum solutionem obtinendam, ne falso haec laboret supposito, n o n erit abs re principia canonico-liturgica in antecessum exponere circa processionem in genere et illam SSmi Corporis Christi in specie. Sacr. Tridentinum Concilium (sess. XXV, c. 13 de Regni. ) statuit: « Exempti o m n e s , tam clerici saeculares, quam regulares quicumque, « etiam monachi, ad publicas processiones vocati accedere compellan- 517 S. Congregatio Concilii. « tur, iis tantum exceptis, qui in strictiori clausura perpetuo v i v u n t » . Vocante igitur Episcopo omnes ad publicas processiones accedere tenentur. Requiritur tamen 1. ° q u o d Episcopus processionem indicat, et 2. ° q u o d haec sit publica. SS. CC. Rituum et. Concilii suis responsionibus authentice rem declaraverunt. Siquidem in una Elboren. (14 Ian. 1617, n. 346), S. R. C. decrevit: « Ad Archiepiscopum privative quoad alios in sua dioecesi pert i n e r e indicere publicas p r o c e s s i o n e s » (Cfr. Urbevetan., 17 Ian. 1606, n. 217). S. eadem C. simul cum S. C. C. h o c aliud generale principium sancivit: « Episcopi esse edicere, decernere, dirigere atque deducere « processiones, de consilio tantum Capituli, n o n autem consensu. Idque « in omnibus processionibus servandum » (Elboren., 28 Mart. 1626, n. 394). (Idem principium S. C. C. sanciverat in Derthusen., 11 Mart. 1619), (ap. Pallottini, V o l . X V , v. Processiones, n. 3). Agebatur de processionibus de n o v o in perpetuum constituendis, et de iis, quae una dumtaxat vice ob publicam causam indici debebant, non vero de processionibus a lege communi imperatis. Non obstante quoque contraria consuetudine (S. C. C. Sarnen., 22 Iun. 1619, lib. 12 Decretor., p. 13). Item absente Episcopo spectare ad Vicarium Generalem (S. R. C. Vigilien., 28 Sept. 1630, n. 545). Potest denique Ordinarius iuris remediis compellere etiam exemptos ad processiones. Etenim cum in hac re cesset exemptio, omnes subiiciuntur simpliciter iurisdictioni Episcopi, et hinc Episcopus potest l eos poena canonica sibi bene visa, etiam excommunicatione, coërcere . A fortiori potest sub censuris compellere clerum Rationes huius sunt decor sacrarum sibi plene subditum. p r o c e s s i o n u m , populi aedificatio, aliaeque passim a D D . enumeratae. Altera conditio est q u o d processiones sint publicae. Quaenam hae sint, ad quas Congregationis etiam exempti particularis accedere habitae tenentur, edocemur a Decreto de mandato Urbani V I I I , a. 1628, cuius haec sunt verba: « Auditis.... unanimiter censuerunt posse Epi- « s c o p o s poenis sibi bene visis compellere quoscumque Regulares recu« santes, etiamsi Monachos et quomodolibet exemptos ad infrascriptas « processiones accedere, atque illis interesse, exceptis dumtaxat in stri« ctiori 1 clausura viventibus, et Monasteriis, ultra medium milliare a Cfr. S. C. Episc, in Caietan., 25 Oct. 1602; S. C. C, 27 Iul. 1627; in Mediolanen., 3 Aug. 1658; PIGNATELL., Cons. Can. T. III, n. XLVI, n. 11, 12, 13. - STEPH. Decis. 232, n. 15, in Curia Ep. Papien. etc. ACTA, vol. I I , n. 13. — 15-7-910. GRATIAN. - 35 Acta Apostolicae Sedis. - 'Commentarium Officiale. 518 «civitate adstantibus; nempe in festo SS. Corporis Christi, in Litaniis « maioribus, in Rogationibus ac in quibuscumque aliis publicis et con« suetis vel pro b o n o , causa aut h o n o r e publico ab Episcopis indictis « processionibus, non obstantibus etc., privilegiis tantum Apostolicis « S. Concilio Trid. posterioribus contrarium desuper disponentibus mi« nime sublatis » (Pignatelli, t. 1, Cons. Can. CXXII). Ex quo pariter edocemur Episcopum ad extraordinarias q u o q u e processiones compellere posse clerum. Huic decreto concinunt plurima S. R. C. decreta e. gr. Matheranen. n. 259; Ferrarien. n. 272; Chilen. n. 282, Sorana, 878, ad 1, etc. et unanimis D D . sententia. Ast licet Episcopus etiam per censuras compellere possit clerum sive saecularem sive regularem ad interveniendum publicis processio- nibus, h o c tamen cum aliqua limitatione est accipiendum. Et ut praetereamus quae ad nostrum n o n spectant c a s u m , e. g. quoad Clericos Regulares, qui fere omnes sunt privilegiati, et religiosos in studiorum Collegiis degentes, inconcussum principium huius sacri fori est, ab ipso Urbaniano decreto confirmatum, Regulares degentes ultra medium migliare a civitate non teneri. Idipsum tenent D D . omnes etiam de clericis saecularibus. Ad rem Pallottini, (Vol. XXV, v. Process., n. 30): « Nec sub Tridentino decreto com« prehenduntur Clerici extra civitatem vel oppidum degentes cum p r o « pria plebe, iuxta mentem S. C, de qua testatur Campami, in div. iur. « c a n . rub. 12, c. 13, n. 117, et passim firmant D D . : multoque magis « concurrentibus itineris longitudine ac viarum asperitate cum sola « distantia 500 passuum a moeniis oppidi seu civitatis sufficiens repu« tetur ne clerici rurales, licet curam animarum habentes, teneantur « accedere ad publicas processiones in ea fieri solitas ut notat Fagnan., « in cap. Nimis XVIII, de excess. Prael., n. 11 \ et rescripsit S. C. iuxta « resolutionem quae refert Piasec. in prax. Episc. p. 2, c. 3, n. 31 ». « Multo minus igitur ad Processiones accedere tenentur qui ultra « medium milliarium distant (S. C. C. in Caesenat. 1592, lib. 7, Decr. p. 35. « Montis Regal. a 1601, lib. 9, p. 134-7. - Aliphan. 20 Iul. 1678, lib. 29, « p. 110). Ib. n. 31 » . « Id autem, ut Pallottini docet (n. 35) intelligendum est in casu, q u o « c o n t r a r i a non vigeat legitima consuetudo, ut declaravit S. C. in u n a « Strongolen. 17 Iun. 1645, lib. 17 decr. p. 4 8 3 : quin imo ultra milliare « tradit Matteucc, de Offic. Cur. Eccl., c. 4, n. 8 ». 1 Nempe Gregorium PP. XIII excepisse regulares, quorum monasteria distant a civitate ultra medium milliare, ut est adnotandum in lib. publ. S. C. C. ad dict. cap. 17 (Ap. CATALAN., Rit. Rom. illustr., tit. IX, n. XXIII. S. Congregatio Concilii. 519 Itaque Episcopus tantum, vel eo absente, Vicarius Generalis, habet ius et officium indicendi, moderandi processiones publicas h. e.: pro b o n o vel causa publica; sive ordinarias, sive etiam, (de consilio tamen, non autem de Capituli consensu) extraordinarias, sive primo instituantur in perpetuum servandae, sive pro una tantum v i c e : et insuper ius habet obligandi ad interveniendum etiam exemptos (in ceteris) a sua iurisdictione, d u m m o d o n o n sint privilegiati, eosque renuentes compel¬ lendi per poenas sibi bene visas, imo potest compellere degentes vigeat c o n s u e t u d o , quam quoque per censuras. Ast n o n extra civitatem ultra medium milliare, nisi tamen potest abrogare. Consuetudo ipse, si ita sibi in D o m i n o enim suam vim a legali videatur, legislatoris c o n - sensu sumit, qui in casu est ipse Episcopus. Haec principia totam suam vim obtinent quoad processiones publicas, generales, sive ordinarias sive extraordinarias, quas Episcopus velit indicere; sed non respiciunt processiones licet ordinarias et de iure communi, quae tamen non sunt generales totius cleri, sed particulares alicuius Ecclesiae. Porro nulla est generalis lex quae omnes et singulas paroecias obliget ad ordinarias processiones et a fortiori ad illam SSmi Corporis Christi, pro qua rite et decore peragenda plura requiruntur, ut patet. Nulla quidem est lex obligans, ut paulo post videbimus, sed etiam nulla prohibens, imo liberum est cuique Ecclesiae, etiam sine licentia E p i s c o p i , particularem processionem ex ordinariis ducere, si c o m m o d e fieri possit (QUARTI, de process. - DE HERDT, Sac. Ut. prax. vol. 3, n. 314). Aliae processiones consuetae possunt quoque publice fieri sine Episcopi licentia, licet ipse possit eas prohibere, etiam non obstante c o n - suetudine (S. R. C, n. 346, 2 ) . Ius autem habet Episcopus ordinarias processiones publicas a singulis fieri paroeciis si ita expedire in D o m i n o iudicaverit (QUARTI, ib. sect. III, p. 1): et h o c eruitur sive ex natura potestatis Episcopalis, sive ex intentione iuris, d u m m o d o tamen processiones, praesertim SSmi Sacramenti, c o m m o d e et decore fieri possint, q u o d Episcopi prudenti arbitrio relinquitur. Et h o c sufficiat de processionibus in genere; nunc quaedam de processione SSmi Corporis Christi et de Eius festo sunt dicenda. Festum SSmi Corporis Christi primo institutum fuit Leodii a. 1246 a R o b e r t o de Thorete, Episcopo post revelationes divinitus habitas a B. Iuliana Cornelionen. Virg. Iacobus Pantaleo de Troyes, qui, dum esset Archidiaconus Leodien., Iulianae revelationes probaverat, qui postea fuit Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 520 Episcopus Virodunen. et Patriarcha Hierosolymitan., factus denique a. 1261 Summus Pontifex sub nomine Urbani IV, Episcopi Leodien. preces, efficaciores redditas a miraculo Vulsinii habito a. 1262, benigne excepit, et mense Augusto a. 1264 Bullam Transiturus edidit, vi cuius Festum SSmi Corporis Christi instituit et ad universam Ecclesiam obligatorie exten- dit. Ast vix haec Bulla fuerat promulgata, Urbanus viam universae carnis est ingressus, et festum de facto n o n fuit ubique receptum. A. 1311, Clemens integre V, in Consilio Viennen. Bullam Si Dominum, edidit in qua inseruit Bullam Transiturus, eiusque successor Ioannes XXII pleniorem eius executionem curavit. Martinus V, per Bullam Ineffabile (VII Kal. Iun. 1429) indulgen- tias ampliavit, et primus est qui loquitur de processionibus in h o c festo, sine tamen expresso praecepto: « Illi praeterea, ait, qui processiones, in « quibus ipsius vivificum Sacramentum dicto festo deferetur, continuo « secuti fuerint etc. ». Eugenius IV per Bullam Excellentissimum (VII kal. Iun. 1433) indulgentias a Martino V concessas duplicavit. Nullum itaque praeceptum universale in his Bullis reperitur circa processiones in h o c festo faciendas. Porro processiones theophoricae a pluribus iam saeculis in particularibus Ecclesiis vel Monasteriis fiebant, praesertim in hebdomada maiori (V. Can. IV, Conc. Bracharen. a 675. - Lanfranc. Statui. Monast. tempore haer. Berengar. - Ordinarium Rothomagen. e t c ) . Instituto speciali festo SSmi Corporis Christi, p r o n u m erat processiones hac die ex devotione introduci, et plurima sunt huius rei monumenta iam a saec. X I V . Attamen Sacr. Conc. Trid. in Sessione X I I I , habita die 11 Oct. 1551, mediante itaque saec. X V I , de ea loquitur uti solum per consuetudin e m introducta. Etenim in Can. VI dicitur: « Si q. d. in S. Eucharistiae « Sacramento Christum.... neque in processionibus secundum laudabi- « lem et universalem Ecclesiae sanctae ritum et consuetudinem solemni« ter circumgestandum etc. ». H o c nonobstante adhuc sub fine saec. X V I generale praeceptum n o n d u m aderat. Etenim in Sacerdotali Romano p. Alberti Castellani, O. P., (ed. Venet. a. 1564) processio SSmi Corporis Christi adnumeratur inter processiones extraordinarias (quae sunt « ex diversis necessitatibus « institutae) », et de ea legitur: « In festo SSmi Corporis Christi fit ubi« que generalis processio » (p. 267). Quum itaque inter extraordinarias processiones adnumeretur, n o n habebatur ut praeceptiva pro universa Ecclesia. Porro haec universalis consuetudo, quae in pluribus particularibus S. Congregatio Concilii. 521 Ecclesiis pro legem scriptam sancita iam fuerat, pro universa Ecclesia confirmata est, quando in fine saec. X V I et initio saec. X V I I in libris liturgicis Caeremoniali Epp. et Rituali Rom. fuit inserta. Caer. Epp. (lib. II, c. X X X I I I ) processionis praeceptum supponit, sed pro Cathedrali tantum; scribit e n i m : « Ut processio quae hac die erit « facienda rite et recte ac secundum debitas caeremonias in h o n o r e m « tanti Sacramenti fiat.... cura erit Episcopi etc. Item ut fiat rotulus, in « q u o describantur.... omnes qui huic interesse consueverunt vel « debent ». Ex toto contextu nulla eruitur allusio ad alias Ecclesias n o n Ca¬ thedrales. Rituale Rom. (tit. I X , c. I, § 8-9) distinguit quidem, ut Sacerdotale romanum, processiones rat processionem SSmi in ordinarias Corporis Christi et extraordinarias, inter et adnume¬ ordinarias, sed nullum indicat generale praeceptum, sed potius supponit consuetudinem. Scribit e n i m : « n . 8. Processiones autem quaedam sunt ordinariae, quae fiunt « certis diebus per annum, ut.... in festo Corporis Chr. vel aliis diebus « pro consuetudine Ecclesiarum; n. 9 quaedam vero sunt extraordi- « nariae, ut quae variis ac publicis Ecclesiae de causis in dies indi« cuntur ». Ex his rubricis SS. CC. et D D . unanimiter deducunt in festo SS. Corporis Christi processionem esse obligatoriam in civitate Episcopali, eamque unicam ab Episcopo esse indicendam cum interventu totius Cleri, ceterasque Ecclesias in eadem civitate n o n posse processiones eadem die peragere (Cfr. S. R. C, Tuscanellae, 19 Aug. 1619, n. 375). Non est nobis immorari in aperiendis rationibus cur unica processio hac die fieri debeat, c u m sint evidentes. Haec l e x , ut patet, est observanda quousque loci ac temporum circumstantiae sinant. Haec servabantur in Urbe, et ser¬ vantur Granatae. Hisce praeiactis nonnulla sunt adnotanda circa ea quae a R e v m o Archiepiscopo Granaten. in supplici libello exponuntur. R e v m u s Archiepiscopus testatur 1. ° synodali lege urbanos parochos cum sua cruce teneri interesse processioni SSmi Corporis Christi Recte a (n. l ) omnino iuxta Caerem. Epp. Testatur 2. °, n o n solum lege synodali, annuo ulterius Ordinarii mandato idem intimatur paroeciis q u o q u e : « ex dictione limitrophi Sierra et « de Vega, ex desiderio Regum Catholicorum etc. ». Exponit idem Archiepiscopus eosdem parochos non solum non interfuisse, sed nec in suis Ecclesiis processionem duxisse in festo, nec per octavam 522 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ut vidimus nulla est lex generalis paroecias obligans. R m u s Archiepiscopus, circumstantias omnes perpendens mandavit ut processio SSmi Sacramenti in festo Corporis Christi in unaquaque ex supradictis paroeciis extra-urbanis fieret. Ut vidimus nulla est generalis Ecclesiae lex h o c praecipiens, sed episcopali auctoritate, circumstantiis rite perpensis, potest induci. Verum Municipium Granatae id aegre fert, et postulat ut h o c Episcopi mandatum revocetur. Licet laudabile et pium sit municipalis auctoritatis votum, attamen in casu n o n videtur rationabile, nec in praxim facile deducendum. Exces¬ sive enim durum esset omnibus illis parochis (nisi forte uno vel altero excepto) plura passuum millia in eundo et in redeundo peragere. Oppida et plebes singulae sine parocho per integrum diem festum, et quidem solemnissimum, remanere deberent, fortasse quoque cum animarum iactura ob sacramentorum administrationis carentiam. Absurdum denique est vel mente concipere p o p u l o s tam dissitos posse vel velle Gra¬ natam accedere. Quaestionibus itaque propositis: I. An bus ordinatio Revmi extraurbanis paroeciis Sit sustinenda II. An nem SSmi vel Archiepiscopi festum Corporis omni- cum processione vel extra urbanis celebrare festum et processio- Christi in Dominica vel alio die intra octavam? sufficiat Metropolitanae, celebrandi in Christi abroganda? sufficiat paroeciis III. An Granaten. SSmi Corporis ut paroeciae expediat civitatis instaurare modo assistebant huic processioni, sed suam celebrabat particularem assistant processioni Ecclesiae antiquam in aliis processionem, praxim, vi cuius non diebus octavae unaquaeque ut in aliquibus dioecesi- bus fit? IV. An dicta approbanda Parochorum, introducta praxis celebrandi brevem a Conventu, processionem seu in octavam, quam processionem Archiepiscopus amplificava et et sua manu charistiae deferens SSmum Sacramentum, ad Universitate Dominica infra auxit, augendum assistens divinae Eu- cultum? Emi Patres S. Congregationis Concilii in generalibus comitiis diei 11 Iunii 1910, respondendum censuerunt: Ad l. um Ad um 2. Ad 3. um Affirmative ad primam partem, negative ad secundam. Provisum et 4. um in primo. Rem remitti prudenti iudicio Archiepiscopi. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa" X, in Audientia 523 S. Congregatio de Religiosis. die 12 eiusdem mensis Iunii infrascripto Secretario concessa, sententiam E m o r u m Patrum adprobare et confirmare dignatus est* C . CARD. GENNARI, Praefectus. Basilius Pompili, Secretarius. CIRCA EVULGATIONEM DECRETORUM HUIUS SACRAE CONGREGATIONIS. Apostolica Sedes, a d m o d u m sollicita provehendae perfectionis inter Religiosas utriusque sexus Familias, plures edidit easque saluberrimas leges, quibus quaedam vetantur, quaedam praescribuntur, ad Sodalium ingressum, institutionem, vota, studia, vitae externae rationem aliaque* id genus apte moderanda. Inter quas leges, nonnullae tanti ponderis sunt, ut, iis non servatis, quidam actus invalidi, alii poenis ecclesiasticis multati, omnes autem saltem illiciti sint. Saepe vero contingit, ut quae Apostolica Sedes sapienter constituit, ad notitiam omnium Congregationum vel D o m o r u m Religiosarum, praesertim Monialium, non perveniant, legum beneficio sic prorsus amisso. Ita, in exemplum, dicendum de Decretis: Singulari quidem, 27 Martii 1896, q u o a d quaestuationem; Perpensis, 3 Maii 1902, de triennali experimento solemni professioni religiosae praemittendo; Quemadmodum, 17 D e c e m bris 1890, de relatione conscientiae; Sacra Tridentina Synodus, 20 De- cembris 1905, de Communione frequenti; Inter ea, 7 Septembris 1909, de debitis contrahendis; Ecclesia Christi, £ Septembris 1909, de quibusd a m Postulantibus in religiosas Familias n o n admittendis; Sanctissimum, 4> Ianuarii 1910, quo praecedens decretum ad religiosas mulierum Familias extenditur, et de aliis. Haec igitur Sacra Congregatio Negotiis Religiosorum Sodalium praeposita, summopere commendat R e v m i s l o c o r u m Ordinariis eorumque Delegatis seu Deputatis ad Monasteria, praesertim Monialium, quae D o m u m sui iuris constituunt, nec generalem Superiorissam habent, ut notitiam Decretorum, etiam in posterum e d e n d o r u m , quae vitam religiosam respiciunt, efficaciter evulgent inter Religiosas Familias et Insti- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 524 tuta quoque D i o e c e s a n a , ad abusus, si qui irrepserint, t o l l e n d o s , ad b o n u m largius diffundendum et uniformitatem in rerum canonicarum observantiam ubique obtinendam. Datum R o m a e , ex Secretaria Sacrae Congregationis de Religiosis, die 3 Iulii 1910. Fr. I. C. CARD. Praefectus. VIVES, L. £B S. F. SACRA Cherubini, ROMANA Subsecretarius. ROTA UGENTINA NULLITATIS MATRIMONII - (BLEVE - S A P O R I T O ) . Pio septimo, PP. X feliciter regnante, die 22 Martii 1910, Pontificatus BR. PP. DD. Dominationis matrimonii, inter Ugentina - Nul- Camillum Bleve repraesentatum per procuratorem Ioachim Antonelli-Costaggini et Conceptam Saporito, sceptante in causa Vinculi Defensore tivam anno Ioannes Prior, Aloisius Sin- cero, Ponens, Ioseph Mori, Auditores de turno, in causa litatis suae interveniente ex officio, sequentem et di- tulerunt defini- sententiam. Causa praesens prius disceptata est apud Curiam Ugentinam, quae, sententia data sub die 25 Aprilis 1908, declaravit matrimonium habendum esse ut nullum. Appellante contra hanc sententiam Vinculi Defensore, causa deducta est apud hunc Sacrum Ordinem sub proposito et con- cordato d u b i o : An constet de matrimonii nullitate in casu? Quantum ex Regestis Ecclesiae Parochialis Tricasii constat, anno millesimo octingentesimo octogesimo sexto, die vigesima tertia Septembris, denunciationibus praemissis continuis diebus festis, nulloque legitimo impedimento detecto, Noè Summonte, Rector Ecclesiae Parochialis Tricasii, Camillum Bleve et Conceptam Saporito, illius Parochiae, in Ecclesia Parochiali interrogavit, eorumque mutuo per verba consensu h a b i t o , solemniter de praesenti matrimonio coniunxit, praesentibus testibus notis Hypatio Viva et Vito Fracasso illius Parochiae. Matrimonium infelicem exitum habuit, et anno 1906 coepta est causa de ipsius nullitate. Interim vero anno 1890 Concepta Saporito n o v u m S. Romana Rota. 525 contraxit matrimonium coram Ecclesia, in urbe Panormi, q u o d mirum est o m n i n o . Praesens vero matrimonium triplici ex capite impugnatur: 1. ° eo quod non matrimonium de praesenti sed tantum sponsalia de futuro matrimonio contracta fuerint; %. ° ex capite defectus forame Tridentinae, eo q u o d defuerint duo requisiti testes; 3. ° ex capite defectus conditionis de praesenti appositae ad matrimonium, seu ex capite defectus consensus ex errore personae. Verum defectus consensus ex errore personae, seu ex conditione apposita, quem allegavit actor in prima instantia, certe n o n verificatur. Nam haec c o n d i t i o , quam actor fassus est a se positam fuisse, q u o d mulier seu sponsa dives et nobilis moribusque honesta esset, minime probatur, valide inverisimilis est, et denique conciliari nequit cum intentione, quam habuit sponsus, ut ipse fassus est, omnia s u i b o n a sponsae donandi. I. Iamvero de facto celebrati matrimonii inter Camillum Bleve et Conceptam Saporito coram Parocho proprio, minime dubitari potest. Circumstantiae enim, quae regulariter adsunt matrimonio rite celebrato coram Ecclesia, undequaque in casu nostro habentur. Patet enim ex documentis in Archivio dioeceseos Ugentinae asservatis proclama¬ tionem bannorum unicam, praevia dispensatione ab aliis obtenta, factam fuisse in Paroeciis sponsae et sponsi, praemissam fuisse attestationem liberi status "contrahentium, necnon decretum, q u o d vulgo « contrahatur » audit, a Curia emissum fuisse. Postea, festivo comitatu ducta fuit sponsa in d o m u m viri, secuta est cohabitatio ipsorum atque publica fama eos tamquam legitime nuptos habuit. Inscriptum etiam fuit matrimonium in Libro seu in Regestis parochialibus Matrimonii, et quamvis haec inscriptio minus accurata fuerit, nec subsignata a Parocho et a testibus, tamen explicari non posset, si matrimonii celebratio de facto non extitisset. De h o c facto, atque de publica fama celebrati matrimonii, testes praecipui sunt P. Antoninus de Notaris, sac. Vitus Giaccari, Parochus loci Marciano, seu parochus proprius sponsi, sac. Petrus D e l l ' A b b a t e , Parochus hodiernus loci Tricase, et directe vel indirecte testantur quoque De Mitri, Marra Santa, archipresbyter De Filippis, sacerdos Ponzetta, quin imo actor et ipse. Quae cum ita se habeant, notandum est « matrimonium gaudere favore iuris », ut traditur expresse in cap. ult. De Conditionibus. Hic favor iuris in eo consistit ut matrimonium semel celebratum semper validum habendum sit, donec eius invaliditas plene n o n probetur. « Tolerabilius Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 526 est enim, ait Innoc. III, (in cap. 47, De Testibus... ), aliquos contra statuta hominum dimittere copulatos, quam coniunctos legitime contra statuta Domini separare ». Unde principium: « in dubio standum est pro valore matrimonii, q u o d valet in utroque foro, et a fortiori si agatur de matrim o n i o fidelium, utpote sacramento ». Ita Gasparri, De Matrimonio, I, n. 227. Quare minime in iudiciis de matrimonii nullitate vigere potest distinctio inter dubium iuris et dubium facti, eo sensu q u o d in dubio circa aliquod punctum iuris, aliquam nempe legem in se, matrimonium favore iuris gaudeat, in dubio vero circa aliquod factum, seu aliquod punctum, q u o d ex parte facti se teneat, matrimonium non gaudeat favore iuris. Neque invocari potest Instructio ad Vicarios Apost. Oceaniae Centralis missa ex decreto S. C. S. O. Fer. IV, 18 Dec. 1872. Haec enim d o c e t : « Licet autem ab h o c principio (in dubio standum est pro validitate matrimonii) aliquando recedere aequum sit, quando nimirum (ut plerumque contingit in matrimoniis infidelium) quaestio agitur de facto, utrum scilicet matrimonium fuerit unquam contractum n e c n e , nihilo- minus h o c etiam in casu non est continuo properandum ad principium contrarium ». Nam hic agitur de facto ipsius celebrationis matrimonii, utrum scilicet matrimonium fuerit unquam contractum necne, et de peculiaribus quorumdum locorum circumstantias. Iamvero in casu nostro de facto celebrati matrimonii dubitari nequit. Quare a recto tramite aberravit sententia Curiae Ugentinae declarans q u o d matrimonium praesens « debba ritenersi nullo pel fatto che « non si p u ò provare la presenza dei testimonii Vita e Fracasso, segnati « nel registro parrocchiale ». In praesenti enim causa minime probanda est praesentia duorum testium Viva et Fracasso; sed probandum potius est (ut futile dubium de matrimonio de futuro seu de sponsalibus l o c o matrimonii de prae- senti inito, e x c l u d a m u s , prout ex superius iam explosum est) vel duo testes non adfuisse (quod unice in casu nostro in dubium vocari potest), vel non rite adfuisse; idque ita certo probandum est, ut omne prudens dubium in contrarium submoveatur. Iamvero ius q u o d spectat, docet Reiffenstuel, lib. IV, tit. XIX, q. IV: « Ad h o c ut Iudex ecclesiasticus vinculum matrimonii dissolvat, debet eidem de impedimento dirimente constare per probationem plenam et perfectam... Quod si probatio fiat per testes, debet fieri per testes saltem duos omni exceptione maiores ». Factum vero q u o d spectat, ex testibus in documento matrimonii relatis, scilicet Hypatio Viva et Vito Fracasso, hic denegat quidem se matrimonio adstitisse, ille autem fatetur se adstitisse matrimonio vel S. Romana Rota. 527 sponsalibus, i m m o potius sponsalibus, quam matrimonio: « p e r propria « convinzione ritenni trattarsi di matrimonio o promessa di matrimonio; « e ritengo piuttosto la seconda parte, cioè trattarsi di promessa di ma« trimonio, perchè mancò la benedizione dell'anello ». Verum n o n omni exceptione maiores dicendi sunt ad effectum de quo supra, nempe « ad h o c ut Iudex e c c l e s i a s t i c a vinculum matrimonii dissolvat ». Hypatius Viva equidem testatus est q u o d « Il parroco vestito di « cotta e stola benedisse i predetti Bleve e Saporito senza avere inteso « parola alcuna... ». Non officit autem q u o d verba non audiverit, vel de¬ fuerit benedictio annuii, haec enim non sunt stricte necessaria. At ipse, qui fuit Sacrario Ecclesiae Parochialis loci Tricase addictus, testatus est: « che mai vennero eseguite pubblicazioni di matrimonio tra « Camillo Bleve e Concetta Saporito ». H o c autem non m o d o est veritati contrarium, sed nec c o n s o n u m quidem est c u m declarationibus ipsius testis, ut fassus est ipse Vitus Fracasso. Nec satis; nam ipse declaravit Can. Gabrieli Ciullo q u o d « intese scambiar delle parole ». Q u o a d Vitum Fracasso, iste coram Iudice Ecclesiastico testatus est « che egli ha inteso che siano fatte le pubblicazioni di matrimonio » coram publico Notario autem: « entrambi (Viva et Fracasso) accertano « che mai si sono fatte pubblicazioni di matrimonio », q u o d confirmat P. Antonius de Notaris. Quare, vel praescindendo a quadam specie machinationis vel col¬ lusionis, prout ex agendi ratione actoris, ex depositionibus coram N o tario civili, ex declarationibus P. Antonini de Notaris, Archipresbyteri de Filippis et Sacerdotis Ponzetta coniicere licet, horum duorum testium depositiones (ut testem De Mitri praetermittamus, de quo idem iudicium ferendum est) non o m n e prudens dubium excludunt in contrarium. Argumenti autem vis crescit, si ex adverso consideremus dotes Parochi Summonte. Parochus hodiernus Ecclesiae loci Tricase ita deposuit de parocho S u m m o n t e : « Era capacissimo di reggere la parrocchia. Era di buona « morale ed adempiente ai propri doveri. Non Io credo capace di segnare « un testimonio non adibito nella celebrazione del matrimonio ». Quod autem addit: « però può darsi che sbadatamente » etc. in casu, nec credibile est. Parochus Franciscus Blandolino: « Il predetto Parroco mostrò ottima « capacità nel reggere la parrocchia... era di buona morale. N o n i o ritengo « capace di segnare c o m e presente nella celebrazione dei matrimoni un « testimonio, che non sia stato adibito ». Idem declarant sacerdos Ioseph Grafis et Andreas Taloro. Acta Apostolicae Sedis: - Commentarium Officiale. 528 Quin, imo si consideremus documenta existentia in Curia Ugentina, ab ipso Parocho Summonte signata, liquido patet ipsum in ordine ad h o c matrimonium celebrandum diligentissimum fuisse quoad publica¬ tiones matrimonii, q u o a d domicilium, statum liberum, impedimenta e t c , investiganda et exquirenda. Qua ratione igitur putandum est ipsum negli¬ gentem fuisse, quinimo negligentissimum, quoad celebrationem ipsam matrimonii, et quoad praesentiam praesertim duorum testium formam¬ que Tridentinam? Ideo praesens matrimonium praesumendum et habendum est ut recte factum, in forma nempe Tridentina celebratum. II. Sed alia subesse potest explicatio in casu nostro, nempe alios fuisse testes matrimonii, q u o d iuxta recensionem libri parochialis non in d o m o Parochi, sed in Ecclesia celebratum fuit. Scimus enim Parocho m o r e m fuisse alteri munus regesta parochialia conscribendi committere, quum ista manu aliena constanter exarata sint. Ordinarie adhibiti erant ut testes matrimoniorum Viva et Fracasso, ita ut ex negligentia scriptoris fieri potuerit (ut hic asserit aliquando esse factum, eique concinit actualis Parochus D e l l ' A b b a t e ) q u o d ipse inscriptus fuerit tamquam testis quamvis de facto matrimonio n o n adfuerit. Certe haec agendi ratio reprehendenda est; at q u o a d ea quae ipsam matrimonii essentiam respiciunt, Parochus Summonte solertem a d m o d u m se exhibuit. Nam, ut supra dictum est, omnia documenta necessaria collegit, dispensationem scilicet pro unica proclamatione facienda, attestationes denunciationis in paroecia sponsi factae, necnon liberi status contrahentium, et decretum Curiae, qui matrimonii celebrandi facultas data fuit. Nullum inter ista documenta extat vestigium licentiae a Curia concessae ut nuptiae fierent in d o m o Parochi, ex q u o confirmatur celebrationem in Ecclesia factam fuisse. Ceteroquin istius secretae celebrationis ratio adaequata assignari nequit, quum in paroeciis utriusque sponsi matrimonium iam publicatum fuerit. Iamvero concipi nequit, ut supra notatum est, parochum, qui capa¬ cissimus traditur ad regendam parochiam, quique adamussim omnia ad matrimonium celebrandum praeparare studuit, in ipsa celebratione id omittere voluisse, vel omisisse q u o d ad essentialem formam contractus matrimonialis pertinet, praesentiam nempe testium a Concilio Tridentino, cap. I, de ref. matr. sess. XXIV, requisitam. Ideoque etiamsi admittere velimus falsitatem libri parochialis respectu nominum testium, qui matrimonio celebrato adfuerunt, n o n sequitur matrimonium fuisse sine testibus, vel cum uno tantum teste, praeter parochum celebratum. 529 Secretaria Status. Ad s u m m u m , concludere licet rem in dubio manere, at in dubio standum est pro valore matrimonii. Quibus omnibus mature perpensis, Christi nomine invocato, solumque Deum prae oculis habentes, Nos infrascripti Auditores pro Tribunali sedentes, ad propositum dubium pronunciamus atque sententiamus: non constare de matrimonii nullitate inter Camillum Bleve et Conceptam Saporito. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis locorum et ministris Tribunalium, ad q u o s spectat, ut executioni mandent hanc sententiam et adversus reluctantes procedant ad normam Sacrorum canonum et praesertim G. 3, sess. XXV, de Reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , die 22 Martii 1910. Ioannes Prior. L. £8 S. Aloisius Sincero, Ponens. Ioseph Mori. Sac. Tancredes Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. I. AD I. V. PAULUM FERON-VRAU, OB EXHIBITUM SANCTITATI SUAE PRIMUM NUMERUM NOVAE PUBLICATIONIS " L'EUCHARISTIE " AB EODEM NUPER INCE¬ PTAE. Le Saint-Père a reçu avec une parfaite satisfaction le premier numéro de la nouvelle publication que v o u s avez entreprise et à laquelle v o u s avez donné pour titre L'Eucharistie. Sa Sainteté, Pie X, vous félicite du choix d'un m o y e n qui peut être très efficace p o u r l'extension du culte de l'Auguste Sacrement de n o s autels, et Elle vous encourage à marcher sur les traces de votre oncle vénéré, Monsieur Vrau, qui a laissé un si grand exemple de dévouement à la cause catholique, et qui, notamment, a été l'un des principaux promoteurs des premiers Congrès Eucharistiques. Le Saint-Père priera Dieu d'inspirer et de soutenir les Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 530 h o m m e s de foi et de doctrine qui seront v o s collaborateurs, afin que par leurs doctes enseignements, par leur piété et zèle, ils éclairent les esprits et enflamment les cœurs. Soutenus par l'Esprit de Dieu, ils sauront montrer à leurs lecteurs la source intarissable qui alimente divinement le zèle et le fait épanouir en œuvres de régénération sociale. En conviant les âmes aux Congrès Eucharistiques, ils travailleront de la meilleure manière au salut et à la sanctification du monde, c o m m e à l'union et à la c o n c o r d e dont les catholiques ont un si pressant besoin. En éclairant la foi sur ce d o g m e fondamental, ils lutteront victorieusement contre les sacrilèges entreprises des ennemis du Christ et son Eglise, contre le péché d'apostasie, suprême outrage du siècle, qui nie la divinité de Notre-Seigneur Jésus-Christ, et ne voit dans Sa Personne sacrée qu'un h o m m e extraordinaire, méritant l'admiration et n o n l'adoration. Ils poursuivront ainsi, d'une façon très pratique, la puis- sance des ténèbres qui travaille à déchristianiser le m o n d e , en reniant la royauté sociale de Jésus-Christ, en repoussant ses droits à régir la société aussi bien que les individus, en Lui interdisant toute vie publique, en Le chassant de plus en plus des institutions et des lois, en secouant ou en enchaînant l'autorité dont II a investi son Eglise. Une fin si noble est assurément d'un organe qui veut prendre sa place dans cette presse nettement et franchement catholique, consacrée résolument à la défense de l'honneur, des intérêts et de la liberté de l'Eglise, et ne reculant, dans ce but, ni devant les sacrifices matériels, ni devant l'austère nécessité d'un travail constant et désintéressé. Que la nouvelle R e v u e fasse œuvre de rénovation chrétienne, de concert avec les Congrès Eucharistiques, ces solennelles manifestations de foi, qui apparaissent au m o n d e étonné c o m m e de pieuses expéditions, c o m m e des croisades pacifiques, où d'intrépides zélateurs de la gloire de Jésus-Hostie font retentir le vieux cri d'autrefois: « Dieu le veut! ». Le Saint-Père bénit la nouvelle publication, et c o m m e gage d e s destinées les plus f é c o n d e s , Il envoie de grand cœur la bénédiction apostolique au zélé fondateur, à ses collaborateurs, aux propagateurs de la Revue et à tous ses lecteurs. Veuillez, agréer, Monsieur, l'assurance de mes sentiments très distingués. Le 20 Maii 1910. R. L. £g S. C A R D . M E R R Y DEL VAL,; a Secretis Status. 531 Secretaria Status. II. AD R. D. CANONICUM ALFREDUM WEBER, DIRECTOREM OPERIS CATHOLICI DE SACRORUM EVANGELIORUM DIVULGATIONE, OB LIBRUM " LE SAINT ÉVANGILE COMMENTÉ PAR LES APÔTRES " BEATISSIMO PATRI REVERENTER EXHIBITUM. Le Saint-Père me charge de vous faire savoir avec quelle satisfaction Il a agréé l'hommage de votre livre: Le Saint Evangile commenté par les Apôtres. Ce travail, honoré déjà de suffrages éminents, est le digne couronnement de votre précédent ouvrage sur le Saint Evangile de Notre-Seigneur Jésus-Christ; et s'il est juste de voir dans l'ensei- gnement des Apôtres la reproduction, le prolongement et l'explication des enseignements du Divin Sauveur Lui-même, vous avez été heureusement inspiré en publiant ainsi du Saint Evangile le Commentaire, en quelque sorte, le plus attrayant qui puisse être établi. Le Saint-Père se plaît d o n c à considérer votre travail c o m m e un m o y e n très efficace de faire connaître et aimer davantage Celui qui est la Voie, la Vérité et la Vie, et, par suite, de réaliser largement la devise qui Lui tient tant à cœur: Instaurare omnia in Christo. A v e c Ses paternels encouragements, Sa Sainteté vous accorde avec effusion la bénédiction apostolique. Je vous prie d'agréer mes remerciements personnels pour l'exemplaire que vous m'avez gracieusement offert, et l'assurance de mes sentiments bien dévoués en Notre-Seigneur. Le m Maii 1910. R. L. £g S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. 532 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E DEI RITI Il giorno 12 del corrente mese di Luglio, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria Particolare dei Sacri Riti, nella quale furono sottoposte al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali, componenti la medesima, le seguenti cause: I. Intorno alla validità del Processo Apostolico ed Ordinario e. all'esame dei testi della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Ven. Servo di Dio Vincenzo Pallotti, Sacerdote, Fondatore della Pia Società delle Missioni. II. Intorno alla validità del Processo Apostolico e alle inchieste degli Ordinari, nonché al culto in ossequio ai decreti di Urbano VIII non mai prestato ai Servi di Dio Lorenzo Imbert, Vescovo di Capsa e Vicario Apostolico di Corea, e Compagni, uccisi, come si asserisce, dagli idolatri in odio alla Fede. III. Intorno al culto in ossequio ai decreti di Urbano VIII non mai prestato al Ven. Servo di Dio P. Paolo Capelloni, Sacerdote professo della Compagnia di Gesù. IV. Intorno al culto in ossequio ai decreti di Urbano VIII non mai prestato alla Ven. Serva di Dio Filippina Duchesne, della Congregazione delle Suore del S. Cuore di Gesù. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Statò, si è degnata di nominare: 28 Giugno 1910. — L'Emo Signor Cardinale Pietro Respighi, Protettore dell'Arciconfraternita della SSma Natività di N. S. Gesù Cristo degli Agonizzanti in Roma. 10 Luglio 1910. — L'Emo Signor Cardinale Sebastiano Martinelli, Prot¬ tettore dell' Istituto delle Religiose, dette de Lorette au pied de la Croix, della diocesi di Louisville negli Stati Uniti d'America. 4 Giugno 1910. — Il Rev. P. Giuseppe Maria Civra, dei Servi di Maria, ed il Rev. P. Luigi Copéré, Procuratore Generale della Società di Maria, Consultori del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica. 6 Luglio 1910. — Il Rev. P. Giulio Saubat, della Congregazione dei Preti del Sacro Cuore di Betharam, Consultore della Sacra Congregazione dei Religiosi. 533 SACRA ROMANA ROTA Citatio Edictalis PANAMEN. NULLITATIS MATRIMONII Cum rite citata fuerit Dna Eva Rachaël Paniza in causa ut supra ad comparendum coram tribunali S, R. Rotae pro die 15 currentis mensis, cumque Curia de Sonora in Republica Mexicana, cui commissum fuerit mandatum citationis reae conventae notificare, rescripserit factam commissionem exequi nequivisse eo quod domicilium praefatae mulieris reperiri non potuit, cum aliunde ex assumptis informationibus nulla notitia circa eius personam vel locum commorationis colligi valeat, infrascriptus ad tramitem art. 24 § 4 regularum pro iudiciis exercendis coram S. R. R. Tribunali, iubet per praesens edictum, inserendum in commentario Officiali « Acta A. Sedis », ut iterum citetur pars conventu ad comparendum sive per se sive per legitimum constitutum procura- torem die 1 proximi venturi septembris coram eodem Tribunali; q u o d si hac secunda vice ipsa non comparuerit, ut contumax habebitur et audito prius Vinculi Defensore ex officio ad ulteriora procedetur, et die 9 eiusdem mensis causa disceptabitur sub sequenti dubitandi formula: « An constet de nullitate matrimonii in casu ». Itaque l o c o r u m Ordinarii quicumque notitiam habentes de domicilio aut commorationis l o c o dominae conventae, curare debent, si et quatenus fieri possit, ut de hac edictali citatione moneatur. R o m a e , die 16 Iulii 1910. Ioseph Mori, Ponens. (Traduction). TRIBUNAL DE LA SACRÉE ROTE ROMAINE Citation par Décret. P A N A M A - N U L L I T É DE MARIAGE Vue la citation régulière adressée à Madame Eve Rachel Paniza dans la cause sus intitulée, à comparaître devant le tribunal de la Sacrée Rote Romaine pour le 15 courant; vu que la Curie épiscopale de Sonora (république du Mexique) à laquelle l'exécution en a été confiée n'a point pu' le faire, 534 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium. Officiale. étant donné qui le domicile de la dite femme est resté introuvable; vu que d'autre part, les informations prises ne donnent aucune notice de sa personne ou du lieu où elle peut habiter, le soussigné, conformément à l'article 24, par. 4, des règles pour les jugements à établir devant le S. Tribunal de la S. Rote Romaine, ordonne par le présent décret qu'il fait insérer dans le Commentaire officiel « Acta Apostolicae Sedis », que la partie déjà citée le soit à nouveau à l'effet de comparaître soit par elle-même, soit par procureur légitimement constitué par elle, le 1 septembre prochain, devant le même Tribunal. Que si après cette seconde citation elle ne comparait point, elle sera tenue pour contumace et après avoir entendu le Défenseur officiel du lien, on poursuivra la procédure et le 9 du même mois la cause sera discutée sur le doute suivant: « Est-ce qu'il conste de la nullité du mariage dans ce cas?» C'est pourquoi tout Ordinaire qui aura connaissance du domicile ou du lieu d'habitation de la dite Dame, doit avoir soin, dans la mesure du possible qu'elle soit avertie de la présenté citation. Rome, 16 juillet 1910. Josph Mori, Ponent. er A n n u s II. - V o l . 11. D i e 31 Iulii 1 9 1 0 . Num. 1 4 . COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. ERECTIO VICARIATUS APOSTOLICI CE-KIAM OCCIDENTALIS. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Quae christiano nomini in lon¬ ginquas praesertim regiones facilius institutoque Romanorum propagando favent, ea de more Pontificum praestare libentissime solemus. Itaque cum Venerabilis Frater Paulus Maria Reynaud, e congregatione sacerdotum a Missione, Episcopus titularis Fussolanus, qui apostolico Vicariatui Ce-Kiam in Sinis summa cum laude praeest, humiles Nobis preces adhibuerit, ut eundem Vicariatum magnitudine amplissimum, prae oculis praecipue habentes tum naturam l o c o r u m tum itinerum lon¬ gitudinem ac difficultatem, in duplicem Missionem dividere dignaremur; Nos omnibus rei momentis sedulo perspectis cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. Ecclesiae Cardinalibus, Congregationi Propagandae Fidei praepositis, huiusmodi vota benigne excipienda censuimus. Quare Motu proprio atque ex certa scientia et matura deliberatione Nostris, de A p o stolicae potestatis Nostrae plenitudine praesentium tenore ab apostolico Vicariatu de Ce-Kiam in Sinis civiles Praefecturas, quae vulgo Kia-shing¬ fou, Hou-tcheou-fou, Hang-tcheou-fou, Yen-tcheou-fou, Hin-tcheou-fou, et King-hoa-fou appellantur, seiungimus easque in n o v u m Vicariatum apostolicum cui n o m e n sit Ce-Kiam occidentalis, erigimus et constituimus, indito priori Vicariatui titulo Ce-Kiam orientalis. Novae autem huic Missioni h o s , qui sequuntur fines praescribimus, idest ad septentrionem Vicariatum Kian-Nan et lacum T'ai-hou; ad occidentem Vicariatum Kiam Non et Vicariatum Kiam-Si orientalis; ad Meridiem Vicariatum Ce-Kiam ACTA, vol. II, n. 14. - 31-7-910. 36 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 536 orientalis et Vicariatum Fokien, denique ad orientem Vicariatum Ce-Kiam orientalis et mare Sinicum orientale, vel potius sinum Ham-tchou, eandemque Missionem ita terminatam apostolicis curis sacerdotum e Congregatione S. Vincentii a Paulo propensa voluntate c o m m i t t i m u s , utpote qui de catholica religione ac pietate in illa remota loca latius provehen¬ dis optime mereantur. — Decernentes praesentes litteras firmas, vali- das et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s cumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus contrariis quibuscumque. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae m u n i t i s , eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x Maii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. £g S. C A R D . M E R R Y DEL a VAL,. Secretis Status. II. AD R. P. D. PATRITIUM FERGO MAC EVAY, ARCHIEPISCOPUM TORONTINUM: LAU¬ DATUR ASSOCIATIO PRO DIFFUSIONE ECCLESIAE CATHOLICAE TORONTI IN DOMINIO CANADENSI CONSTITUTA DITATURQUE INDULGENTIIS. PIUS P P . x. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. - Aliata nuper ad Nos nuncia de constitutione et gestis frugiferae illius A s s o ciationis quae duobus abhinc rontina sub eodem titulo annis erecta fuit in hac civitate tua To¬ atque illa quae extat Chicagi in Foederatis Civitatibus Americae Septentrionalis, nempe « The Catholic Church Exten¬ sion Society » eundemque contendens ad finem tutandae ac provehen- dae fidei catholicae in Canadensis dominii territoriis, iucunda sane Nobis et gratissima extiterunt. Non sine magna laetitia novimus explicita et gravia suffragia, quibus venerabiles Antistites dioecesium dominii eiusdem non minus quam amplissimi viri tum ecclesiastici tum laici, unanimi consensione institutionem hanc vestram luculento laudis Acta Pii PP. X. praeconio prosequuntur, p r e s t a n t i s s i m a 537 commemorantes benefacta et plurima in rem sacram merita, quibus ipsa summopere commendatur. Diligentius autem in hanc rem atque accuratius retulit ad Nos Apostolicus Ottaviensis Delegatus, qui m o d o Divi Petri limina adivit. Licuit idcirco Nobis aequa trutina pensitare nobilitatem auctoritatemque Societatis huius, quae ad altissimum finem intendit amplificandi Christi Iesu Reg n u m in terris, ideoque minime dubitamus quin Societati eidem soda¬ libusque universis, singulare assensus Nostri paternaeque sollicitudinis pignus ex animo tribuamus. Iuvat q u o q u e nunc in memoriam revocare primos Nos fuisse nascentis sodalitii patronos, illiusque incunabula cohonestavisse illa epistola, quam Decembri mense, anni MDCCCCVIII, N o stro nomine ad te, Venerabilis Frater, dandam curavit Dilectus Filius Noster Cardinalis a Secretis Status. Benedictio Altissimi quam super ineuntem Societatem tunc exoravimus, fructuum uberrimorum foecunda parens atque altrix fuit, sicuti plurima confirmant per Societatem ipsam peracta opera, scilicet: subsidium nummarium munifice collatum, tum pro extruendis ecclesiis sive sacellis, tum pro fundandis catholicis scholis, in pluribus dioecesibus et missionibus necessaria ope destitutis; ingens copia opusculorum de religione et morali disciplina tractantium, late in vulgus diffusorum; institutio commentarii, cui titulus est « Ca¬ tholic Register and Extension »; maxima vis sacrae supellectilis et rerum ad divinum niaria cultum pertinentium auxilia diversis modis gratuito diribitarum; pretiosa pauperibus sacerdotibus in pecu- missionibus erogata; prosperi denique successus quos ipsa Societas obtinuit in servandis pauperibus catholicis Ruthenis per territoria sis, ab insidiis acatholicarum Nord-West disper- sectarum, quae omni illos a catholicae Ecclesiae gremio machinatione, ut evellant, student et conantur. De pluribus his et quidem perinsignibus beneficiis, quae ad innumerarum animarum salutem spectant, Nos Ipsi v o b i s c u m una, Venerabilis Frater, debitas b o n o r u m omnium supremo Datori D e o gratias agimus; sed iustitiae spiritu ductis, placet q u o q u e Nobis non minus debita laude te cohonestare atque universos illos et singulos dictae Associationis sodales, quorum ab operoso studio ac generosa liberalitate accepta referre debemus post Deum tot tantaque b o n a feliciter parta. Quodsi praeteritum tempus est tessera futuri, iure meritoque licet ex eo iugiter potiora ominari: N o s q u e , quibus perspectae plane sunt atque exploratae, tum propositorum vestrorum iustitia, tum votorum integritas, spem prope certam fovemus, futurum ut Societas haec vestra, cui Deus benedicit atque homines favent, optatum brevi incrementum sortiatur. H o c autem incrementum tanto citius atque uberius obtinebi- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 538 tis, quanto haerebitis arctius proposito fini vestrae Societatis; qui finis est alacritatem omnem bonum vestrorum, civium vestram qui unice et s o l u m m o d o degunt intra fines convertere in Canadensis huius dominii. Religiosam hanc propositi finis observantiam Nos v o b i s expresse c o m m e n d a m u s ; eoque consilio ipsum finem sic adamussim a v o b i s servari praecipimus, ut n o n m o d o maiori civium vestrorum emolumento consulamus, sed etiam ut vestra sollertia nullam cultatem sive offensionem, sed constanter unquam gignat diffi- procedat atque explicetur, unanimi foedere iuncta cum actione duorum universalium operum, Pro¬ pagationis Fidei et Sanctae Infantiae, e quibus pretiosissimis adiutori- bus ad divinae missionis implementum percipit catholica Ecclesia tam valida auxilia. Nihil interea dubitantes v o s Nostrae expectationi cumu¬ Iatissime fore r e s p o n s u r o s , Nos effusione spiritus v o b i s c u m coniungi¬ mur, ardentia vota fundentes pro quotidiano huius vestrae Associationis incremento. Quin etiam summopere laetamur facultatem per praesentes esse Nobis factam, ex qua Nos Ipsi pro vestra Associatione amplificanda, advocemus subsidium et charitatem illorum omnium, potissimum a vestris civibus, quibus incrementum religionis non minus quam patriae b o n u m maxime cordi esse debet. Hortationem hanc Nostram ante omnia et super omnes convertimus ad venerabiles tuos in pastorali munere fra- tres, probe noscentes eorum opem praecipue optandam esse atque effi¬ cacem. Horum suffragium et compellationem, continuo sequetur actuosum cleri studium et munificentia semper sollicita eorum, quibus divina Providentia, una cum terrestrium divitiarum copia, exercendorum b o n o r u m operum m o d u m non minus o b v i u m quam efficacem largita est. Q u o d vero attinet ad petitionem Nobis exhibitam, Nos libenti quidem animo optata gratia Societatem vestram donamus habendi in hac Urbe Cardinalis Patroni, qui unionis eiusdem cum R. hac Petri Cathedra sit quasi symbolum denda vivens. Huic itaque erit singulorum accurata quotannis ac fidelis ratio red- operum quae, favente D e o , in catholicae fidei incrementum, vestris in regionibus Societas ipsa patraverit. Porro Dilectum Filium Nostrum Sebastianum S. R. E. Cardinalem Martinelli patron u m vestrum, auctoritate Nostra, per praesentes, designamus atque constituimus. Similiter, ut certiore modo Associationis vestrae regimini consulamus, edicimus per praesentes, ut penes te, Venerabilis Frater, ac penes tuos pro tempore in Torontina archidioecesi successores perenne maneat officium praecipui universae Societatis Moderatoris, cum titulo Cancellarli Sodalitatis. Exinde huic supremo muneri peculiari modo coniuncta erit obligatio tuendi Societatis negotia, et additis opera auxilio¬ que singulorum adiutorum, quibus constat directionis consilium, sapien- Acta Pii PP. X. 539 ter procurandi ac provehendi quotidianum Associationis ipsius incrementum. Quoniam vero iuxta regulas hactenus servatas, post consilium Dire¬ ctionis, immediatus Societati esse debet gubernator, appellatus Praeses, cuius sollertiae ac vigilantiae, praestitutis cum facultatibus generalis Societatis ipsius actio concredita maneat: Nos penitus animadvertentes quanti intersit ut electioni illius maximum tribuatur p o n d u s , eandem Nobis et S. huic Apostolicae Sedi reservatam volumus. Itaque mandamus ut Praesidis ipsius electio fiat e tribus candidatis ad h o c a consilio Directionis designandis, quorum nomina per tramitem Cardinalis Societatis Patroni transmittentur ad Urbem. Decernimus insuper, ut Societatis Praeses, a Sede Apostolica sic nominatus, officium retinere nequeat ultra spatium quinquennii. T a n d e m c u m maxime Nobis cordi sit, fru¬ giferam erga hanc vestram Associationem magis magisque inclinentur animi mentesque fidelium earumdem regionum canadensium, ultro libenterque preces vestras singulis excipientes, eidem Societati atque universis et illius sodalibus, adiutoribus et fautoribus, gratias, indulgentias et privilegia omnia c o n c e d i m u s , quae iam tribuimus cognomini Chica¬ giensi societati: videlicet: 1. Sanctum Philippum N e d u m coelestem Associationis superenunciatae Patronum declaramus. 2. Singulis illius sodalibus plenariam indulgentiam largimur die primo eorum ingressus in Societatem, et quotannis festivitatibus coelestis Philippi Nerii Patroni, Sancti Francisci Salesii, - Sanctae R o s a e a Lima, Sanctae Annae, Sanctorum A p o s t o l o r u m et Conceptionis Virginis Immaculatae, d u m m o d o iisdem diebus confessione admissorum expiati atque Angelorum Pane refecti, quodvis publicum templum rite visitent; tandem in mortis articulo plenariam ab ipsis sociis lucrandam indulgentiam concedimus, d u m m o d o unusquisque eorum in momento constitutus a quo pendet aeternitas vere poenitens et confessus ac S. C o m m u n i o n e refectus, vel quatenus id facere nequeat, corde saltem contritus n o m e n Iesu ore, si possit, sin minus corde devote invocet, mortemque quasi peccati stipendium submisso animo suscipiat. 3. Indulgentiam septem annorum totidemque quadragenarum pro quolibet b o n o opere in Societatis emolumentum a sodalibus praestito. 4. Indulgentiam dierum trecentorum a quovis sodale acquirendam, quoties pie recitet formulam « Sancte Philippe Neri, ora pro nobis ». 5. Concedimus ut, excepta in mortis articulo lucranda indulgentia, fas sit sodalibus ipsis, omnibus aliis tam plenariis quam partialibus indulgentiis, quas supra recensuimus, functorum vitae labes poenasque, si malint, expiare. 6. Postremo largimur beneficium altaris privilegiati ter quavis hebdomada sacerdotibus qui Societatis Modera- 540 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. tores appellantur, et. sexies, quavis pariter hebdomada, illis quos vocant Fundatores. Interea pro certo habentes futurum, ut haec spiritualia charismata, quae v o b i s per praesentes concedimus, ad maiorem Dei gloriam et emolumentum a n i m a r u m , vestraeque Societatis prosperitatem benevertant, tibi, Venerabilis Frater, et clero tuo omnibusque et singulis eiusdem Associationis sodalibus, coelestium munerum a u s p i c e m , No¬ straeque benevolentiae pignus, Apostolicam benedictionem peramanter impertimur. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die ix Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. $ S. C A R D . M E R R Y DEL V A L a Secretis Status. EPISTOLAE I. AD RR. PP. SCRIPTORES TOLICA " EPHEMERIDIS SEXAGESIMO QUAE INSCRIBITUR " LA CIVILTÀ RECURRENTE ANNIVERSARIO EX QUO CAT- IPSA EDI COEPTA EST. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Est profecto cur vobiscum gaudeamus, anno sexagesimo exeunte, a quo in vulgus edi coeperunt commentaria quibus conscribendis egregiam navatis operam. Perspectum enim habemus proposito susceptoque a maioribus consilio v o s firmiter fideliterque inhaesisse, et quidquid fuit in v o b i s virium, id omne in tuendam provehendamque catholicam doctrinam et Apostolicae Sedis iura adserenda alacri contulisse animo. Cui quidem laudi plurimum sane addidere recentiores concertationum plenae dispu¬ tationes quas felici exitu instituistis adversus grassantes, heu nimium ! modernistarum doctrinas eisdemque clam vel palam nefarie assen- tientium, quibus apte formam demitis ad fallendum instructam, et q u o scateant obtecto veneno ostenditis perspicue. V o s sane hortaremur ut q u o d coepistis disceptandi genus h o c acriter urgeatis. Sed experiendo novimus sollertiam vestram stimulis minime e g e r e , quum nulla res v o s magis accendat q u a m studium divinae gloriae, cui animo inten¬ ditis et ipsam vivitis vitam. Sed ne virtute partae v o b i s laudi pignus 541 Acta Pii PP. X. desit paternae Nostrae benevolentiae, Apostolicam benedictionem vobis o m n i b u s , dilecti filii, peramanter in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die II Aprilis MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS PP. X . IL AD MODERATORES ET SCRIPTORES COMMENTARII MENSTRUI " REVUE CATHOLIQUE DES INSTITUTIONS ET DU DROIT ", OB STUDIUM RELIGIONEM AEQUITATEM¬ QUE DEFENDENDI COMMENDATIONIS HORTATIONISQUE CAUSA. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Nihil magis frugiferum atque opportunum, quam, q u o d v o s iam pridem Commen- tarii istius editione contenditis, christiana philosophia strare principia, quibus iisque novarum duce, iuris illu- recta humanae societatis disciplina nititur, ex praescripta legum expendere; t u m , quoties in leges aliquid irrepserit contrarium christianis institutis, - id q u o d saepius fieri solet - detegere fraudem eiusque legitima, si quae sunt, effugia demonstrare. Isto enim pacto, c u m idonea suppeditetis arma bonis omnibus, qui in hac formidolosa inclinatione rei publicae pro Ecclesiae l i b e r a l i b u s iuribusque dimicant, egregie ipsi in religionis aequitatisque defensione versamini. Itaque merito decessores Nostri, Pius IX et Leo X I I I , summis vos laudibus pluries ornarunt, vobisque, ut in proposito susce¬ ptoque consilio permaneretis, vehementer auctores fuerunt. Nos autem pari eo v o s et commendatione et hortatione prosequimur; q u o d quidem impensius f a c i m u s , q u o res, quotidie ruentes requirunt industriam hortamur, n o n ad resistendum. Simul vero m o d o ut vestra iuris vel in peius, acriorem optimum quemque scientia vel prudentia utatur ad b o n u m c o m m u n i s patriae, sed etiam labores et studia vestra omni, qua possit, ope atque opera adiuvet. Divinorum autem munerum auspicem ac singularis Nostrae benevolentiae testem, v o b i s , dilecti filii, A p o stolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum R o m a e apud S. Petrum, die XIII Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. PIUS P P . X . 542 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. CONGREGATIO CONCILII ARIANEN. DIMISSIONIS AB OFFICIO ET REDITUUM. Die te Maii 1910. FACTI SPECIES. - Gravis controversia vertitur inter Capitulum ecclesiae Cathedralis et eius mansionarios: hi nempe petunt ut restituantur in suas chorales mansiones a quibus bis a Capitulo fuerunt eiecti, et insuper instant pro avocatione ad se administrationis ita dictae pro- curationis legatorum, pro augmento salarii seu mercedis, una cum red¬ ditione redituum indebite a Capitulo perceptorum. Harum quaestionum natura, quibus illa adiungitur inter Capitulum et Mansionarium Anto- nium Schiavo, qui u n o e o d e m q u e decreto ac alii mansionarii expulsus fuit ab officio sacristae Maioris Cathedralis et capellani ruralis S. Liberatoris, melius patebit ex sequenti factorum expositione. Sub Episcopo Arianensi Boviglia an. 1691 in ecclesia Cathedrali erectum fuit ex bonis seu expensis Capituli collegium sex mansionariorum, qui n o n uti veri beneficiati, sed potius cappellani ad nutum amovibiles censebantur. Clare id liquet ex statutis capitularibus cap. 56, num. 9, an. 1737, quibus mansionarii v o c e activa aut passiva n o n gaudent, atque eliguntur a Capitulo suntque ad nutum amovibiles. Pro eorum manu¬ tentione annuatim ex mensa Capitulari assignatae fuerunt 72 mensurae vulgo tomoli frumenti, postea ad 120 auctae, nec non summa annua ducatorum 36 (italicae libellae 153) pro onere imposito mansionariis tur¬ natim missam quotidie celebrandi hora proxima ante meridiem, q u o d onus progressu temporis ad dies tantum festivos fuit coarctatum: in iisdem statutis fit sermo de aliis assignatis reditibus pro satisfactione missarum cappellaniae S. Oti, et legatorum Della Calce et Vacca, sed neque missae fuerunt celebratae neque reditus percepti, uti asserunt mansionarii, fortasse quia b o n a pro his institutionibus fuerunt deperdita. Praeter assignatos reditus et alii accesserunt ex diversis missarum legatis factis a piis personis favore mansionariorum infra annos 1766 et 1788, prout constat ex variis publicis instrumentis notarii illius temporis Grifone et ex quadam recensione seu platea municipali: onera horum legatorum conflabantur ex 168 missis lectis, 4 cum cantu, et 10 anniversariis annuatim persolvendis, et reditus pro eorum satisfa- S. Congregatio Concilii. 543 ctione ascendebant ad libellas annuas 187: legatorum administratio, sicuti redituum exigentia gerebatur a mansionariis, ut hi pariter asserunt, et ita habebatur sic dicta procuratio mansionariorum: item inter mansionarios eligebatur sacrista maior cui officio pariter aliqui reditus erant addicti. Interea anno 1866-67 publicatae sunt in Italia leges eversivae proprietate ecclesiasticae, et anno 1872 pro sex mansionariis assignatae fuerunt a Gubernio libellae 3000 ex facta liquatione bonorum apprehen¬ sorum Capituli, quae postea ex restitutione taxae 30 in singulis centenis auctae sunt in libellis 900, ita ut reditus uniuscuiusque mansionarii ad lib. 650 assurgeret: verum hic reditus attributus a fisco mansionariis inscriptus in versuris publicis favore Capituli n u m q u a m repensus fuit mansionariis, sed hi tantum receperunt 10 mensuras frumenti in natura et alias decem in libellis 93, 50. A n n o 1887, Capitulum avocavit ad se administrationem seu procurationem legatorum quae in antecessum a mansionariis gesta fuerat. Praeterea Capitulum nomine mansionariorum expostulavit a Sancta Sede reductionem missarum 168: haec reductio prius ad dimidium facta est, nempe ad 84: deinde coarctata est ad dies tantum festos, n e m p e ad missas 67. Has missas mansionarii celebrare debebant hora p r o x i m a ante meridiem, et pro hac celebratione recipiebant cent. 85. Uti ex facto¬ rum expositione resultat, onus missarum pro legatis coaluerat cum alio onere celebrationis missae q u o a d praesentiam in hora proxima ante meridiem et pro quo erant assignata ducata 36. Cum mansionarii saepe saepius alios sacerdotes delegarent ad has missas celebrandas, quia habebant cappellanias rurales dominicales et festivas, hinc a Capitulo expostularunt eleemosynae augmentum: at Capitulum augmentum irri¬ sorium cent. 15 concessit. Mansionarii h o c respuerunt, et refragati sunt dictas missas celebrare, repetentes procurationem legatorum seu reditum legatorum in libellis 180, 20 ita reductum ob impossibilitatem nonnullas partitas exigendi. At Capitulum, hac petitione se laesum putans, mansionarios recurrentes, nempe Antonium Schiavo, Vincentium Cardinale, Ioannem Graziano, Philippum De Donato, Nicolaum Scarpellino, sub die 10 Februarii 1906, ab officio dimisit: Antonius vero Schiavo qui etiam erat sacrista maior Cathedralis et cappellanus ruralis S. Liberatoris, his quoque officiis privatus extitit. Contra hanc dimissionem praefati mansionarii recursum habuerunt ad Episcopum, qui rebus omnibus pensatis die 17 sequentis Iunii sequens confecit decretum: « I cinque mansionari... riprenderanno « fin da domani 18 Giugno il libero esercizio del loro ufficio corale nei 544 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « posti rispettivi per l'addietro occupati, senz'alcuna mutazione, rima« nendo anche D. Antonio Schiavo sagrestano maggiore e cappellano « rurale di S. Liberatore. « Nulla essi perdono nè dell'annua rendita, nè degli emolumenti « quotidiani ed avventizi pel tempo che contro loro voglia sono stati « assenti dal c o r o e dall'esercizio del loro officio. Per l'annua rendita « della loro procura avranno dal Capitolo Cattedrale L. 180, 20 c o m e « nel 1884, a m e n o che qualche cespite a tale procura appartenente n o n « sia divenuto inesigibile, perchè in tale caso, quello che è inesigibile « devesi sottrarre dalla s o m m a predetta ». Huic decreto non acquieverunt canonici, sed potius illud impugna¬ runt contendentes mansionarios n o n habere reditus proprios, sed quidquid ipsi percipiunt, tradi a canonicis ex massa Capituli, ideoque procurationem legatorum, et summam libellarum 180, 20 nullimode esse debitam multoque minus ius esse ad repetendos maturatos reditus in praeteritum. Quare id per opportunum recursum ad S. C. Concilii detu¬ lerunt. E contra mansionarii, experti Capituli repugnantiam circa petitam solutionem redituum et alia recognita iura ex memorato decreto pariter suas querelas ad eamdem Congregationem detulerunt, postquam Episcopus oleum et operam perdidisset pro statuenda concordia inter partes. Mansionarii insuper in sua instantia instituerunt nedum pro executione decreti Episcopalis supra relati, sed etiam ut sibi addiceretur summa libell. 3900 a fìsco eorum favore in apprehendis bonis Capituli inscripta una c u m ratis decursis et numquam eisdem solutis. Pendente quaestione coram S. C. ex parte mansionariorum non- nulla acciderunt, quae ansam Capitulo videntur praebuisse ad n o v a m e o r u m expulsionem a choro decernendam. Revera mansionarii ad constabiliendum tam summam libellarum 3900 egerunt apud beneficiorum vacantium, ut s u m m a ut supra suum ius ad praecita¬ O e c o n o m a t u m Generalem sibi opportuna relaxaretur declaratio assignata, quae declaratio die 18 Ianuarii 1907 eis remissa fuit ope officialis vulgo di Registro. Haec agendi ratio sionariorum valde displicuit tum Episcopo, tum Capitulo. de man- Deinde mansionarii, uti refert Capitulum, non sese praebuerant assidui c h o r o et servitio altaris et saepe etiam de canonicis obloquebantur cum scandalo fidelium. Quare die 19 Aprilis eiusdem anni accitis mansiona¬ riis ab archidiacono chori praeside de mandato Capituli, mane durante tempore officiaturae choralis, eisdem huiusmodi fit intimatio: «Il Capi« tolo fin da questo m o m e n t o dichiara licenziato il corpo dei mansio« narii dall'ufficio e dalla carica: quindi potete togliervi l'insegne e con- S. Congregatio Concilii. 545 « segnare le chiavi degli armadi ». Haec vero dimissio facta fuit nedum de Capituli consensu, sed etiam approbante Episcopo. Quoniam vero nonnulli ex mansionariis renuere videbantur tum claves armariorum restituere tum insignia canonicalia dimittere, facta etiam declaratione recurrendi ad laicas potestates, hinc Episcopus die 20 immediate sequenti ad frangendam contumaciam et scandala vitanda, suspensionem a divinis ipso facto incurrendam contra renuentes commi¬ natus est. Soluto mansionariorum coetu, Capitulum, consentiente Episcopo, quatuor n o v o s mansionarios Bonghi et nominavit, tantum ex veteribus retentis Guardabascio qui cum refractariis non coaluerant. Illico dimissi mansionarii ad S. Congregationem querelas detulerunt petentes ut facta expulsio ceu irrita haberetur. At haec Sacra Congregatio, accepta super facto recursu Episcopi informatione, sub 22 Iunii huius anni ad oblatum recursum respondit: Lectum ad instantiam. Modo mansionarii una cum Antonio Schiavo qui ab officio Sacristae Maioris et cappellani S. Liberatoris consequenter etiam privatus remanet, dempto tamen mansionario Vincentio Cardinale, qui fertur peregre abiisse, nempe in Americae regiones, appellationem ab edito rescripto promovent ad plenarium EE. VV. conventum, et pluribus allatis documentis ad suam cohonestandam actionem sequentia petunt, prout ex eorum instantia sub die 16 Iulii 1908 n e m p e : 1. ° « La riammissione ai propri posti ed offici. 2. ° « La conferma della sentenza vescovile. 3. ° « L'assegno governativo in L. 650 ciascuno annue. 4. ° « L'indebito percepito dall'epoca della nomina di ciascuno di « essi fino ad oggi ed anche l'assegno dell'ultima messa in ducati 36. 5. ° « Il pagamento del servizio n o n prestato, contro loro volere, « dall'epoca del licenziamento fino ad oggi. 6. ° « Infine, oltre l'indennizzo delle spese fatte e da farsi per la pre« sente causa, il pagamento del servizio prestato per due anni e n o n « ricevuto ancora ». Notandum inanes fuisse o m n e s conatus factos sive ab E p i s c o p o sive ab ipso Visitatore Apostolico, uti ex huius epistola apparet diei 14 Augusti 1908, ad sedandam exortam controversiam et concordiam inducendam. Haec eadem fuit mens H. S. C. uti ex sequenti patet rescripto sub die 9 Septembris praefati anni: « Circa quaestionem acerrime agitatam inter Capitulum et mansionarios dimissos, piacere de concordia, idque notificetur Episcopo qui satagat eiusmodi concordiam conciliare, monitis capitularibus ut suo ipsorum b o n o consulentes ad vitanda gra- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 546 viora scandala et non parva i n c o m m o d a Capitulo impendenda, forsan apud civilia tribunalia, animum inducant ad pacifica consilia, habito in primis prae oculis b o n o animarum ». Hanc concordiam mansionarii penitus reiecerunt, uti constat ex postremo e o r u m recursu sub die 15 Novembris 1908, in q u o exposcitur ut proposita controversia a S. Congregatione ad iuris tramites dirimatur. Operae pretium est varios articulos excutere, hinc inde contendentium relatis et corrivatis rationibus. Et primo sit de mansonariorum reditu. Iuxta Capitularia statuta, de quibus supra in citato cap. 56, man¬ sionariorum reditus ita describitur: « I loro emolumenti sono i sottonotati: a) « Tumuli annui 72 di grano, che si pagano loro dalla mensa « capitolare; b) « Dalla cappella di S. Oto annui ducati 10 (lib. 42, 50) in c o n t a n t e ; c) « Dalla mensa capitolare per una messa quotidiana, che sono « tenuti per turno celebrare all'ora prossima del mezzodì, ducati 36; d) « Annui ducati 14 per una messa ogni mercoledì per l'anima del « V e s c o v o Giacinto della Calce; e) « Annui carlini 35 per un capitale di ducati 50, legato l o r o « col peso di messe ciascuna a carlini 2 (centesimi 85) da Giuseppe V a c c a ; /) « Da ogni funerale di adulto della parrocchia principale della « Cattedrale toccano grani 10 (centesimi 55) a cadauno di loro interve« niente ». Circa alios reditus qui iuxta mansionarios eisdem essent assignati, maxima habetur incertitudo: ita secundum q u a m d a m plateam in Municipio existentem, annuatim a diversis legatis mansionariis spectarent 43, 95 ducata cum onere missarum celebrandarum in ratione cent. 85 pro unaquaque: at in libro exitus et introitus de anno 1884 edicitur a Canonico Pironti, Capituli procuratore, fuisse mansionariorum procuratori persolutas libellas 180 pro missarum celebratione. Ex q u o d a m missarum libello, vulgo vacchetta di messe, apparet mansionarios ex legato parochi Goccia fuisse gravatos celebratione annuali 10 missarum c u m recitatione officii defunctorum, et ex aliorum legatis 4 missis cantatis quolibet anno. Hae missae ab an. 1891 usque ad an. 1905 semper a mansionariis fuerunt perlitatae ut ex eodem libro scatet. Aliae vero missae, iuxta assertionem mansionariorum in numero 168 a S. Sede prius reductae ad dimidium et deinde ad dies festos, inibi perhibentur celebratae m o d o a canonicis et m o d o a mansionariis. Iuxta instrumenta notarii Grifone, alii etiam extarent reditus addi- S- Congregatio Concilii. 547 cti collegio mansionariorum. Sed neque hic res obscuritate caret: nonnulli ex his sunt fructus ex summis mutuo datis e fundo cappellaniae S. Othonis seu Oti, de quibus in primo elencho iuxta capitularia statuta; alii referuntur ad reditus iam statutos pro celebratione missarum cum cantu. Unde ex hisce parum vel nihil argui licet in favore mansionariorum. De existentia vero procurationis legatorum et quae gere¬ batur an. 1884 a Collegio mansionariorum reddunt iuratum testimonium praeter librum exitus et introitus canonici Pironti, etiam tres ex-man¬ sionarii, nempe parochus Santosnosso et sacerdotes P a d o v a n o et Sicu¬ ranza. Hanc legatorum administrationem mansionarii recurrentes con¬ querentur Capitulum an. 1887 a se abstulisse. Q u o a d reditus sacristae maioris, cuius officium gerebat mansiona¬ rius Antonius Schiavo, alii ab ipso erogabantur in expensas sacristiae n e m p e circa 70 ducata, alii vero 7 vel 10 ducata circiter, prout ex supra citatis testibus, cedebant in favorem ipsius sacristae. Horum admini- strationem pariter Capitulum ad se avocasse conqueruntur mansionarii, d u m iuxta notam adductam desumptam ex platea municipali directe essent exigendi ab ipso sacrista. E contra canonici licet nulla documenta protulerint, sequentia deducunt. Primo excipiunt lapsum temporis: siquidem de eiusmodi procurat o n e legatorum et de correspectivo reditu lib. 180, 20 spatio pius quam 20 annorum mansionarii n u m q u a m querelam aut vindicationem excitarunt. Insuper actuales mansionarii in acceptando officio nullam reser¬ vationem apposuerunt. Capitulum annuatim singulis persolvit lib. 120 pro satisfactione missarum: at si haec summa aliquatenus inferior est, expendi oportet q u o d a Capitulo supportantur o m n e s taxae et onera fiscalia hisce reditibus adnexa. Tandem Capitulum observat quod mansionarii n o n constituunt corpus a u t h o n o m u m c u m proprio reditu: at ipsi o m n i n o ab e o d e m dependent, ipsius expensis sustinentur, et ad eius nutum et arbitrium removeri possunt. Verum Capituli ratiocinatio n o n videtur in omnibus esse sequenda. 1° Iuxta Capitularia statuta reditus certi sunt assignat! pro mansionariis. Hi distrahi aut coarctari n o n possunt arbitrio Capituli: excipitur casus q u o d vel capitalia aliqua perierint, aut reditus aliqui eva¬ serint inexegibiles, tunc cumulus redituum pro mansionariis sponte sua imminuitur, et Capitulum de proprio per se generatim l o q u e n d o supplere n o n tenetur. 2. ° Neque Capitulum immutare potest destinationem redituum. Ita, iuxta statuta, sunt addicta ducata 36 pro celebratione facienda alternatim missae a singulis mansionariis hora proxima ante meridiem. Haec obligatio postea reducta, nescitur qua aucto- 548 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ritate, ad dies festos, confundi n o n potest c u m alia obligatione applicandi missas legatorum m o d o restricta tantum ad dies festos. Ita dicatur de aliis reditibus pro satisfactione aliorum legatorum. Cum autem circa m o d u m satisfaciendi legatis maxima in casu habeatur confusio, n e q u e ullimode cognoscatur qualis in praesens certus et realis reditus exigi aut haberi posset, videtur Capitulum obligandum esse ad notulam exhibendam tum legatorum tum introitus m o d o existentis pro e o r u m satisfactione. Alter quaestionis articulus versatur circa libellas 3900 a fisco assi¬ gnatas pro mansionariis, licet, uti supra dictum est, ipsae fuerint massae Capitulari inscriptae. Capitulum contendit hanc assignationem obtinuisse n o n quia reapse mansionariis deberetur, cum ipsi nullam habeant praebendam et sint eius mercenarii, sed ut b o n a in ampliori quantitate vindicarentur ab usurpatoribus. H o c idem confirmat Episcopus. Et re quidem vera, mansionarii dici nequeunt veri beneficiati, et eorum stipendia in statutis sunt designata: ulterius si petitio mansionariorum reciperetur, illud eveniret, q u o d mansionarii pius lucrarentur quam ipsi canonici. Canonici enim habent a gubernio assignatam summam libell. 800 p r o u n o q u o q u e : e contra mansionarii ultra summam libet. 650 pro u n o q u o que, haberent alios assignatos reditus uti cappellani Capituli, qui con¬ globatim sumpti una cum fìsci assignatione maiorem summam darent prae libellis 800. Hinc petitio mansionariorum pro hac parte videtur penitus esse repellenda. Deinde mansionarii petunt ut a tempore suae nominationis annualia ducata 36 iuxta statuta Capitularia sibi attributa, et n u m q u a m sibi persoluta, a Capitulo restituantur. Verum cum haec summa destinata fuerit pro missa celebranda quotidie proxime ante meridiem, et mansionarii id praestiterint tantum diebus festivis et dominicis celebratione missarum pro legatis, videtur deficere petitionis fundamentum. Nec omittendum mansionarios iam hanc s u m m a m alias implicite expostulasse in promota et iam superius expensa vindicatione summae libellarum 3900 ex parte fìsci: siquidem ipsi contendunt gubernium dictam summam decrevisse, prae oculis habitis emolumentis mansionariis spectantibus ex capitularibus statutis. Alter quaestionis articulus est circa repetitionem ex parte mansionariorum emolumentorum ob n o n praestitum chorale servitium ex culpa ipsius Capituli, q u o d per factam, uti ipsi dicunt, iniustam expulsionem eos ab interventu chori impedivit. Sed haec controversia est succedanea alteri de validitate vel n o n eiusdem expulsionis: ideoque de ea inferius sermo recurret. 549 S. Congregatio Concilii. Hucusque disceptatum est de controversia inter Capitulum et mansionarios sub aspectu, ut ita dicam, o e c o n o m i c o : sed gravior est illa quae discutienda restat, et quae quidem praecipue sese prodit sub aspectu morali, nempe de bina dimissione facta a Capitulo mansionariorum, nempe sub die 10 Feb. 1906, et sub die 19 Aprilis 1907, uti in principio enarratum fuit. Priori, uti notum est, defuit consensus Episcopi, qui eam uti nullam declaravit, secundae vero eius consensus accessit et indirecte etiam a S. H. Congregatione fuit confirmata per reiectionem recursus mansionariorum. Praemittendum est in themate n o n agi de officiis mere servitoriis, et in quibus nulla intrat mixtura ecclesiastici ministerii, quorum proinde remotio fieri potest etiam ex levissima causa, ut tenent De Luca TheaL Verit. De benef. Dis. 80 et Scarfantonius ad Ceccop. 11, in votis dec. vot. 46, sed de cappellanus ecclesiasticis licet manualibus altaris et celebrationis cum onere servitii missarum; quare eas obtinentes non videntur q u o d possint removeri ex quacumque levi causa, sed necessaria sit gravis causa et q u o d amotio non procedat ex vindicta vel o d i o , cum ex huiusmodi remotionibus ecclesiasticis personis grave obveniat dedecus in fama. Confer l o c o cit. De Luca, disp. 97, n. 11, 12. Eo vel magis q u o d in proposito casu n o n agitur de amotione alicuius personae privatae seu mansionarii, sed de dimissione totius Collegii, q u o d mansionarii in anteactis temporibus numquam accidisse pro¬ pugnant. Hisce in iure praemissis in facto videndum est utrum duae factae dimissiones sustineantur. De prima mansionariorum expulsione non videtur posse dubitari fuisse nullam: 1. ° Ob defectum legitimae causae, quia mansionarii fuerant poena mulctati ob petitionem suorum iurium, q u o d profecto non est culpabile. 2. ° Ex defectu formae, quia actui Capitulari n o n praecesserat affixio schedae convocationis neque conclusio Capitularis fuerat scripta in libro resolutionum Capituli, quae duo a statutis Capitularibus statuuntur sub p o e n a nullitatis (Stat. Cap. 54, n. 1, 2, 33). 3. ° Ob defectum consensus seu approbationis Episcopi, quae sicuti necessario requiritur in nominatione Mansionariorum, ita et in eorum amotione. Quare iure merito Episcopus decreto diei 17 Iunii 1906 iussit expulsos mansionarios in suas sedes esse restituendos. Verum quid dicendum de secunda expulsione mansionariorum facta a Capitulo anno subsequenti 19 Aprilis 1907? Profecto Episcopus eam ratam habuit, et contendit contra mansionarios recurrentes eam a S. C. esse confirmandam: asserit enim mansionarios duas inter se distinctas Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 550 contundere quaestiones, videlicet, altera de interesse pecuniario iam in favorem mansionariorum decisa; altera vero disciplinaris, seu mansionariorum dimissionis ob negligentiam in chori servitio, scandalum fidelium. H a n c ultimam decisionem ipsemet Episcopus approbavit confir¬ mavitque. Hic Episcopi ratiocinandi m o d u s n o n satis probandus videtur. Nam verum motivum utriusque expulsionis semper extitit interesse pecuniarium. In prima mansionarii expetebant augmentum eleemosynae festivae, et institutionem procurationis legatorum una cum libellis 180, 20; in secunda vero, praeter has repetitiones, addiderunt etiam assignationem libellarum 3900 sibi factam a fisco: et quoniam Capitulum Episcopi decretum executioni mandare denegaverat, mansionarii ad S. C. appellarunt. Haec appellatio facta ad legitimam auctoritatem vera extitit ratio expulsionis decretae et intimatae a Capitulo. H o c vero dicine potest motivum legitimum ad infligendam poenam privationis officii licet ad nutum a m o v i b i l i s ? Sed Episcopus cum Capitulo recurrunt ad alias rationes nempe rebellionis, desertionis chori ex parte mansionariorum; incusant pravam eorum agendi assistentiam rationem et eos curae traducunt uti s c a n d a l o s o s , renuentes animarum, et alia h u i u s m o d i ; in specie vero eos accusant, ob petitionem factam apud Regium O e c o n o m a t u m pro obtinenda declaratione factae assignationis libellarum 3900 eorum favore. Mansionarii has motas accusationes apud laicam potestatem facile repellunt. De recursu reponunt, ipsos n o n eam implorasse uti sibi facta assignatio traderetur, sed tantum petiisse declarationem, q u o documento apud ecclesiasticam auctoritatem suum ius probare valerent: et reapse obtenta attestatio est inter documenta ab ipsis exhibita: n e m o sanus autem contendet hanc attestationem inferre posse periculum mo¬ lestiae Capitulo. Neque solido pariter nituntur fundamento aliae adductae accusa- tiones. Omissa ratione rebellionis quae in casu tota reducitur ad recursum a mansionariis factum ad legitimas auctoritates, sed potius reliqua accusationis capita expendenda sunt. Primo obiter notandum est, q u o d obiecta desertio servitii choralis, neglecta assistentia curae animarum, et alia impiota scandala, si res veritati c o n g r u u n t , intercedere debuerunt post decretum q u o ab E p i s c o p o mansionariorum ius recognitum fuit: alioquin Episcopus et Capitulum in prima dimissione de iis rationem habuissent. At in secunda dimissione aut nullimode existunt, aut fuerunt ultra m o d u m amplificata. Revera in facto est q u o d ecclesia Cathedralis graviter laesa ob terrae m o t u m clausa mansit ab an. 1905 usque ad diem 18 Martii 1907, officiatura chorali interea temporis in ecclesiam Monia- S. Congregatio Concilii. 551 lium a S. Benedicto translata: sed chorus huius ecclesiae ob humiditatem et insalubritatem maxime tempore hiemali, ut constat ex declaratione Pro Vicarii Generalis Arianensis Ciardulli diei 23 Iulii 1907, parum fuit frequentatus. Deinde nonnulli ex mansionariis fuerunt impediti ex infirmitate ab accessu c h o r i , uti Antonius S c h i a v o , Scarpellino, Di D o n a t o ; mala eorum affecta valetudo constat ex medicorum attestationibus in actis, sicuti etiam liquet q u o d nonnulli ex h i s , si ad c h o rum n o n accesserunt diebus praesertim festis, id contigit quia erant distenti ab exercitio curae animarum. Ita iuxta declarationem diei 21 Aprilis 1907 Pro-Vicarii Generalis Ciardulli mansionarii Scarpellino et Di Donato manserunt in officio o e c o n o m i spiritualis paroeciae Cathedralis a mense Aprilis 1903 usque ad diem 21 Aprilis 1907. Item non sustinetur altera accusatio de prava et scandalosa agendi ratione mansionariorum: ea enim nullo specifico facto comprobatur, e contra in actis adsunt attestationes nonnullae p a r o c h o r u m , ex quibus oppositum eruitur. Ex hucusque igitur adductis, cum facta rem otio nullo gravi et probabili cohonestetur motivo uti iniusta et n o n valida est censenda, eo vel magis quia ipsa facta est pendente mansionariorum recursu coram H. S. C. resolutio Capitularis edita fuit, nulla affixione praemissa schedae convocationis Capituli. Posita autem nullitate huius secundae mansionariorum dimissionis sponte sua consequitur, ut mansionariis dimissis debeantur omnia emolumenta, quae ipsi lucrati fuissent p r e s t a n d o servitium chorale: haec enim omissio per ipsos n o n stetit, sed per Capitulum. RESOLUTIO. — Dubiis itaque propositis: I. An dimissio mansionariorum sive a mansionariatu, sive ab aliis officiis, facta a Capitulo tum die 10 Februarii anno 1906, tum die 19 Aprilis 1907, sustineatur in casu. II. An ex et quidam procuratione Fisci reditus mansionariis debeantur, illis legatorum Missarum. provenientibus et ex comprehensis assignatione libellarum 3900, in casu. III. An et quomodo sit in casu providendum circa Missarum celebra- tionem. Emi Patres S. Congregationis Concilii, in generalibus comitiis die 14 maii 1910, respondendum censuerunt: Ad l. um Ad mentem. Mens est: attentis peculiaribus circumstantiis, tres antiqui mansionarii restituantur in officio, ita ut cum aliis m o d o existentibus unum coetum efforment, cui omnia onera et emolumenta ACTA, vol. II, n. 14. — 31-7-910.. 37 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 552 sint communia, et sub his conditionibus: 1. ° ut tribus antiquis mansionariis tribuatur praecedentia super noviter admissis, quin tamen eis debeantur reditus pro praeterito tempore, q u o in chorali servitio remoti fuerunt; 2. ° ut Capitulum augeat ex reditibus capitularibus emolumenta mansionariorum solvendo annuatim summam quae aequivaleat tertiae parti eorumdem emolumentorum, d o n e c mansionarii ad suetum numerum reducantur. Ad Capitulo formam exigi um 2. Exclusa tum reditum Statutorum assignatione libell. ex procuratione Capitularium, 3900, Missarum, exceptis illis deberi tum qui mansionariis a alios reditus ad deperditi sint vel nequeant. um Ad 3. Ad mentem. Mens est: conficiatur elenchus missarum et exhibeatur S. C, una cum descriptione redituum pro earum satisfactione. Sanctissimus autem Dominus Noster Pius Papa X, in Audientia die 15 eiusdem mensis Maii infrascripto Secretario concessa, sententiam E m o r u m Patrum adprobare et confirmare dignatus est. C . CARD. GENNARI, Praefectus. L. £g S. Basilius Pompili, Secretarius. S. CONGREGATIO RITUUM i. U R B I S ET O R B I S DECRETUM SEU DECLARATIO CIRCA COLLECTAM PRO EPISCOPO ELIGENDO, IUXTA CAEREMONIALE EPISCOPORUM. Per Decretum Sacrae Rituum Congregationis, diei 3 Iunii nuper elapsi, dies electionis seu translationis Episcopi in seu translati Consistorio eiecti adhuc computanda est a die nominationis consistorialis, quoad Episcopos autem ante Consistorium electos seu translatos modi dies computanda est, non a die sed a die expeditionis Decretorum electionem seu publicationis in eius- Consistorio, seu Litterarum Apostolicarum ad translationem pertinentium. Quapropter etiam Collecta pro eligendo n o v o Episcopo, tempore Ecclesiae vacationis, iuxta dispositionem Caeremonialis Episcoporum lib. II, cap. 38, num. 27, quae ex decreto n. 0 2672 in Fiorentina diei 19 Decembris 1829 ad III, continuar! S. Congregatio Rituum. debuerat usque ad diem 553 electionis seu Consistorii secreti, deinceps continuabitur usque ad diem, qua notitia de facta Episcopi electione seu translatione, sive per provisionem Consistorialem, sive per Litterarum Apostolicarum e x p e d i t i o n e m , a Curia Dioecesana rite evulgata fuerit. Atque ita haec Sacra Rituum Congregatio declaravit et in posterum servari mandavit, die 8 Iulii 1910. F R . S. C A R D . MARTINELLI, Praefectus. L. £g S. f Petrus La Fontaine, Ep. Charystien., Secretarius. II. DUBIUM CIRCA MISSAM PAROCHIALEM. Sacrorum Rituum Congregationi, pro opportuna solutione, sequens dubium propositum fuit, n i m i r u m : In quibusdam Dioecesibus, Missa in Festis suppressis celebranda et applicanda pro populo, de speciali Indulto Apostolicae Sedis, pro peculiari aliqua intentione applicari potest, d u m m o d o mune aerarium dioecesanum stipendium ad c o m - deferatur. Quaeritur: Utrum in Ecclesiis Parochialibus, ubi unus est tantum Sacerdos, dictis d i e b u s , enunciata Missa necessario sit celebranda de die currente; an possit esse cum cantu de Requie in die et pro die obitus seu depositionis, physice vel moraliter praesente cadavere ? Et Sacra Rituum Congregatio, exquisito Commissionis Liturgicae suffragio, re sedulo discussa et perpensa, propositae respondendum esse censuit: Affirmative ad primam quaestioni ita partem; negative ad secundam. Atque ita rescripsit, die 8 Iulii 1910. Fr. S. C A R D . MARTINELLI, S. B. G. Praefectus. L. j$j S. f Petrus La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 554 SACRA ROMANA ROTA ROSSANEN. CREDITI. Pio septimo, Papa Gulielmus causa - X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae die 21 Aprilis 1910, RR. PP. DD. Sebastianelli Rossanen. - et Seraphinus Crediti, Gustavus Persiani, Many, appellantem, rendum Dominum Dominiciani Mancini, praesentatum per procuratorem Vincentium Turno, in Ianuarium repraesentatum per Reve- procuratorem legitime et Reverendum Dominum Aloysium Madera, tulerunt de - inter Reverendum Dominum Chiarelli, Archipresbyterum, actorem definitivam Auditores anno Ponens, deputatum, conventum et appellatum, re- Sacconi, advocatum, sequentem sententiam. Cum Reverendus Dominus Ianuarius Chiarelli, Archipresbyter in oppido Mandatoriccio in Rossanensi Archidioecesi senio confectus parochialibus muneribus rite obeundis impar existeret, Rossanensis Anti- stites Sacerdotem Aloysium cum onere illum a Madera, die l Ianuarii 1904, ei assignavit coadiuvandi in cura animarum ne quid detrimenti caperent fideles eiusdem curae commissi. Coadiutum inter et Coadiutorem optimae in principio, ut moris est, extiterunt relationes; sed temporis decursu adeo succensuerunt ad invicem, ut concordia inter ipsos penitus evanuerit: et hinc Chiarellio notam censoriam Coadiutoris ministerio inurente, eiusque praesertim operam in sponsalibus celebrandis improbante, hinc Maderio haec omnia aeger¬ rime ferente, et Coadiuto dira minante, tandem coram Rossanensi Ordinario iniuriarum quaerela fuit proposita a Maderio contra Archipresbyter u m : quae tamen ab Ecclesiastico Iudice per sententiam diei 29 Decembris 1908 fuit reiecta. Sed n o n hic iurgiorum finis: cum enim Chiarellius obtinuisset a Fisco o p e decreti diei 31 Octobris 1906 congruae supplementum, et inter titul o s deductionum restituendos scriptae invenirentur annuae Libellae 360 Coadiutori assignatae, has sibi debitas Maderius retinuit, easque, nulla admissa compositione, integras sibi obtinuisset solvendas sategit. contra Archipresbyterum Chiarellium Q u o d cum non coram eodem Iudice alteram instituit actionem, et die 29 Decembris 1908 sententia p r o d i i t : « Condanniamo l'Arciprete don Gennaro Chiarelli a consegnare a don S. Romana Rota. 555 « Luigi Madera L. 1800, ammontate dell'annuo assegno di L. 360 dovute « al Madera dal primo Gennaio 1904, e per l'avvenire, a versare al me« desimo 1' assegno annuo così c o m e viene corrisposto dal F o n d o per « il Culto ». Contra hanc sententiam Chiarellius appellationem ad H. S. O. inter¬ posuit, die 20 Februarii 1909: et coram P o n e n t e , partibus tibus, die 24 Iulii 1909 concordatum fuit dubium consentien- discutiendum: « An « Archipresbyter Ianuarius Chiarelli teneatur tradere Sacerdoti Aloysio « Madera annuam summam Libellarum 360 solutam ab anno 1904 et in « posterum singulis annis a Gubernio solvendam in casu ? » sub quo hodierna die Turno Rotali quaestio iudicanda proponitur. Factum quod attinet. — Actis inspectis, P P . Auditores retinuerunt, Archipresbyterum Chiarellium operam suam favore Sacerdotis Madera apud Ordinarium Archidioeceseos utiliter impendisse, spe fretum, fore ut Maderium Sacerdotem factum suum Coadiutorem haberet n o n sine magno animi sui solatio, Ecclesiaeque suae utilitate non exigua. Q u o d vel ipse Maderius apertissime affirmat: « Quantunque non fosse del « caso vergare questa mia, pur nondimeno la vostra magnanimità e libe« ralità mi stringe a tanto, ritenendo, che c o n ciò soddisfacessi all'adem« pimento di u n o de' miei importanti doveri verso colui, dal quale ho « ricevuto, c o m e in giornata ricevo dei benefizi più che paterni, i quali « in nessun m o d o permettono, che io omettessi detti doveri » (Epist. 29 Maii 1883). — I m m o et Iudex Rossanensis h o c admisit in sententia diei 29 Decembris 1908: « dai buoni è dovuto all'Arciprete Chiarelli il « debito di ammirazione e di plauso per aver pensato a provvedere di un « altro Sacerdote la sua Chiesa », quamvis Maderius obligationem a Chia¬ rellio inde deductam verit. Quidquid impugnaverit, et Iudex impugnationem accepta¬ igitur sit de valore iuridico auxilii eiusque natura, a Chiarellio praestiti Sacerdoti Maderio, de q u o infra dicetur, certum est, illum in huius ecclesiasticam institutionem operam suam impendisse laudabilem. Deinde Chiarellius, die 26 Septembris 1858, fuit Archipresbyter renun¬ ciatus loci Mandatoriccio. Sed quamvis lex ei faveret, tamen numquam liquationem congruae postulavit. Cum Maderius ei fuit Coadiutor assignatus, tunc congruam sibi liquari petiit, quae decreto diei 31 Oct. 1907 revera liquata fuit. Verum c u m pro Coadiutore L. 360 dumtaxat fuissent assignatae, infra tempus utile recursum cui de iure praesentavit, et speciatim q u o a d stipendium Coadiutori assignatum dixit: « che la s o m m a di « L. 360 ammessa in passivo per il mantenimento del Coadiutore è insuffi- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 556 « ciente, essendo faticoso il servizio coadiutorale per l'estensione della « parrocchia e per le case sparse nella campagna, e perciò dovrà ele¬ « varsi a L. 500 quanto effettivamente spende ». Unde visum est RR. Auditoribus desumi debere, Chiarellium n o n tantum sibi, sed etiam, et praecipue, Coadiutori suo voluisse consulere, cum, utilitate sua neglecta quo tempore meliores redditus potuisset obtinere, forte plus aequo sollicitus fuerit de procurando stipendio Coadiutori suo solvendo. Et haec revera fuit mens Archipresbyteri, qui ait: « Si dichiara dal sottoscritto, « che la prebenda di questa Parrocchia era tale da n o n aver bisogno « di ricorrere al F o n d o Culto: però si è ricorso per ottenere un assegno «per l'Economo Coadiutore». Ius quod spectat. — Ante omnia c u m actualis quaestio suam habeat originem a lege civili, quae in liquatione congruae parochorum stipendium assignat Coadiutoribus a Parochis persolvendum, ad tramitem legis canonicae, R R . Patres utramque legem prae oculis habuerunt. Itaque, lege civili posita, Parocho datur actio contra Fiscum ad congruam obtinendam et congruae supplementum: sed in liquatione congruae coram Ecclesia ita lex civilis applicatur ut canonica posthaberi n o n debeat; Ecclesia enim ob reipublicae perturbationes et conditiones mutatas iura sua non abdicavit, sed sarta tectaque esse voluit. Quidquid igitur a Parochis vi legis civilis viri dicatur, patrimonium ecclesiasticum constituit, et iure canonico, non civili regitur et moderatur. Sane congrua a Fisco Parochis debita in meridionalibus regionibus n o n habet rationem subsidii Parochorum personis assignati, sed characterem habet realis praestationis Parochiae debitae l o c o redituum parochialium amissorum vi legum eversivarum, q u o r u m congrua et congruae supplementum sunt veluti restitutio. Ita supremum Tribunal R o m a n u m (Corte di Cassazione di R o m a ) inter alia decrevit die 12 Maii 1880: « Questo Supremo Collegio ha già più volte dimostrato, che gli assegni « corrisposti a titolo di congrua dai Comuni (quibus in hoc onere implendo « Fiscus successit) ai Parroci delle provincie Meridionali in l u o g o delle « a b o l i t e decime Sacramentali ed in forza dei dispacci 25 Luglio e « 1 9 Settembre 1772 n o n rivestono altrimenti il carattere di sovven- « zioni temporanee, e di pensioni alimentari ascritte personalmente al « Parroco in rimunerazione dell'opera, che egli presta per la cura delle « anime, ma rappresentano il correspettivo dell'altro cespite abolito a pro« fìtto del Comune e a danno della Parrocchia, e costituiscono così un « vero e proprio debito di quello a favore di questa ». — Parochi igitur quidquid consequantur a Fisco S. Romana Rota. 557 gruae liquatione vindicant favore praebendae parochialis, q u o d proinde canonicis dispositionibus subiicitur. Iamvero ad praescriptum Concilii Tridentini (Sess. XXI, cap. 4 de Reform. ) ius est Episcopis statuendi ut « in omnibus Ecclesiis parochia« libus, in quibus populus ita numerosus sit, ut unus Rector n o n possit « sufficere ecclesiasticis sacramentis ministrandis et cultui « agendo, cogant rectores divino per- ibi tot sacerdotes ad h o c munus adiungere « quot sufficiant ad sacramenta exhibenda, et cultum divinum celebran« dum »: q u o ex iure Episcoporum aliud consequitur, ius determinandi congruam a Parochis Coadiutoribus solvendam; Parochi e n i m , si h o c eorum relictum fuisset arbitrio, vel nullam n o n adaequatam solverent, atque nimirum o m n i n o , vel ideo E p i s c o p o r u m ius suo careret effectu. Et sane Doctores communiter, et Innocentius X I I I in Bulla Apo- stolici Ministerii, diei 13 Maii 1723, pro regnis Hispaniarum edita, tradunt, E p i s c o p o ius inesse, vi citatae dispositionis Tridentinae praedi- ctam congruam determinandi; dicit enim Innocentius: « Quoties itaque « in aliis parochialibus Ecclesiis, quae, ut praefertur, unitae |non sint, « oportuerit ex aliqua iuxta causa provideri per Coadiutores parocho- « rum, aut per Vicarios temporaneos, curae erit? Episcopis, pro data sibi « a Tridentina S y n o d o potestate, partem fructuum praedictis Coadiuto« ribus aut Vicariis assignandam determinare in ea quantitate, quae pro « suo prudenti arbitrio et conscientia videbitur, ratione videlicet habita « redituum Ecclesiae Parochialis, in] qua deputati fuerint, nec n o n inspe« ctis conditionibus loci, numero animarum, qualitate laboris et quan« titate impensarum, quas commissi officii necessitas postulaverit ». — Q u o d ius ceteroquin Episcopus exercet vel probando factum, si q u o d forte Parochum inter et Coadiutorem singulis in casibus initum fuit, vel ipse designando summam ex parochialibus redditibus desumendam Coadiutoribus tradendam, vel hac in re statuendo in genere per legem aut per statuta Synodalia. Nunc vero in themate Fiscus Parocho Chiarellio Libellas 360 concessit pro Coadiutore, et has veluti portionem congruam ex parochialibus reditibus desumptam Maderio tradendam ptasse et statuisse; concipi 29 Decembris praesumitur Episcopum acce¬ enim non posset 1908 P a r o c h u m Chiarellium q u o d ipse sententia diei condemnaverit ob negatam Maderio congruam mercedem eidem a Fisco collatam, si ipse prius eamdem congruam non acceptasset. I m m o n o n praesumptam tantum et im¬ plicitam, sed veram et explicitam habemus huius rei confirmationem generali dispositione contentam in Dioecesana S y n o d o Rossanensi mense (i 558 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Iulio anni 1906 celebrata. Etenim (Tit. IV, Cap. VI, n. 19) legimus: « Spe« ciatim mandamus, ut Curati, qui proventibus fruuntur Coadiutoribus « a s s i g n a t i s , vel reapse Coadiutores sibi «tradant, vel pecuniam inter adiungant, eisque presbyteros Ecclesiae suae proventus dividant, qui « ipsos coadiuvent. Q u o d si utrumvis ipsos fecisse quotannis comprobare « a p u d Nostram R e v m a m Curiam n o n possint, eidem Curiae eosdem « proventus tradant, ut in utilitatem animarum impendantur ». Si igitur, quae in congruae liquatione Parochi Chiarelli admissa est a Fisco, summa Libellarum 360, Episcopo ita disponente, est portio c o n grua Maderio assignata, nullimode visum est R R . Patribus ambigi posse, quin huic sit integre tradenda. Eo vel magis quod hunc ad effectum a Chiarellio fuit petita «si è ricorso per ottenere un assegno per l'Eco¬ « nomo Coadiutore »; et a Fisco concessa. Quare recte in sententia appellata dicitur: « Sarebbe un'aperta ingiustizia se, essendo comunque asse« gnata una s o m m a per compenso del Coadiutore, a questa si dovesse « dare una diversa destinazione, senza che a quello si desse l'equi- « valente ». Ab hac obligatione, pluribus adductis argumentis, Archipresbyter Chiarellius se expediri contendit; irrito tamen conatu. Et primo ad contractum innominatum - do ut facias - appellat inquiens, se ideo subsidia in ecclesiasticam Maderii institutionem procurandam contulisse, ut illum Sacerdotio insignitum sibi obligatum Coo¬ peratorem faceret in cura animarum exercenda. Sed non ideo contractus concipitur. Civilis enim obligatio, ut Domini observarunt, non ex unius pendet voluntate, sed duorum vel plurium, quorum alter ius acquirit, alteri onus imponitur, cum contractus sit duorum vel plurium in idem placitum seu consensus contrahendae vel distrahendae unde ad contractum requiritur, ut uterque velit, obligationis ut idem velit, causa: utque utriusque voluntas alteri innotescat. Sed in casu, quidquid sit de Chiarellii voluntate obligationem inducere volentis, nihil tisse de his ex parte Maderii ficia non obligationem constat ex actis exti¬ acceptantis. Aliunde bene- foenerantur, ut ex iis oriatur civilis obligatio, quae iudiciali actione prosequi possit. Quare, quod ad contractum est essentiale, ele¬ mentum in casu exulat animo. Sed deinde, Archipresbyter contendit, summam Libellarum 360 a Fisco Coadiutori decretam sibi posse retinere veluti in compensationem earum, quas ipse in ecclesiasticam institutionem Maderii impenderat. Sed iniuria prorsus. T u n c enim tantum R R . D D . Auditores arbitrati sunt, Archipresbyterum sese posse compensare, quando ipse q u o d impendit ut Maderius sacris imbueretur disciplinis, titulo mutui concessisset, exinde S. Romana Rota. 559 restituendi post eius sacerdotalem ordinationem; sed de hac restituendo lege Maderio imposita R R . Patres observarunt nullimode constare; i m m o hanc legem numquam extitisse ex eo collegerunt q u o d Chiarellius mutui restitutionem n u m q u a m reclamaverit, quamvis Maderius sacerdos factus et quindecim post annos ab America reversus solvendo par esset. — Sed deinde compensatio cum sit - debiti et crediti inter se contributio - (L. 1, ff. de Compens. XVI - G. G. Ital. art. 1285), ex utraque parte requiritur debitam q u o d oriatur ex iustitia: sed ex parte Chiarellii debitum tradendi Coadiutori sed h o c non suo L. 360 ex iustitia admiserunt ex constare Domini viderunt; parte Maderii, qui Benefactori suo grati animi certo obligatione tenetur, non vero debito iustitiae; et ideo com¬ pensationis ius excluserunt. Idque eo vel magis retinendum esse cen- suerunt, attento q u o d ex parte Archipresbyteri debitum sit omnino cert u m ; n o n item certum existat ex parte Maderii. Quae enim a Chiarellio factae dicuntur expensae apparent, quamvis prosecutus fuerit. favore Maderii ceteroquin hunc in actis probatae non benevolentia Unica hac super re exhibita aliisque satis favoribus est attestatio Parochi Rizzuti sub die 6 Iulii 1908: « Mi consta che nel 1883-1884-1885 epoca « in cui (Madera) uscì dal Seminario, il R e v e r e n d o Gennaro Arciprete « Chiarelli ha versato la rendita annua di L. 127. 50 per conto del Se« minarista d. Luigi Madera ». Sed haec attestatio praeterquam q u o d data conspicitur viginti post annos elapsos ab eventu, quorum decursu memoria adeo clara sine dubitatione non acceptatur, R R . PP. Auditoribus saltem ex parte visa est falsa. Etenim in libris oeconomicae administrationis Seminarii Rossanensis legitur: « Convittori del Seminario « l'anno 1885-1886, n. 11, Madera Luigi da Mandatoriccio, paga col patri« m o n i o ». H o c igitur saltem anno pensio pro Maderio non fuit a Chiarellio soluta: et tamen Rizzuti contrarium deponit. Et cum sacrum patrimonium ab anno 1883 Maderius obtinuisset a d m o d u m verisimile PP. retinuerunt, pensionem Seminario patrimonii annuali redditu fuisse debitum ei incumbit qui debitum debitam ab anno 1884 eiusdem solutam. Coeterum onus probandi affirmat; et cum Maderius deneget expensas quaslibet a Chiarellio factas in sua institutione ecclesiastica curanda, quamvis alia ab eo accepta beneficia ultro libenterque fatea¬ tur, debitum ex parte Maderii merito reiicitur, cum ab Archipresbytero n o n fuerit probatum. Fundamento itaque compensationis e x c l u s o , consequenter R R . Auditores ius compensationis excluserunt. Ad consuetudinem etiam Archipresbyter recurrit dicens, eam in Archidioecesi Rossanensi esse consuetudinem, ut qui Ecclesiae expensis ad sacerdotium ascendit per triennium eidem Ecclesiae gratuitum ser- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 5(50 vitium praestare teneatur; et c u m ipse suis expensis ecclesiasticam institutionem curaverit sacerdotis Maderii, concludit, hunc vi consuetudinis saltem per triennium teneri gratuitum servitium sibi praestare. Sed frustra. Enimvero, praescindendo a facto ut supra satis controverso expensarum, quas non constat Archipresbyterum sustinuisse pro Maderii institutione, invocata consuetudo in actis n o n resultat probata. Neque ad rem faciunt attestationes Canonici Ciconte, et Canonici Nicastro quorum prior ait: « Essendo stato nel tempo della mia educazione in Napoli presso i « R R . Padri della Compagnia di Gesù aiutato e sussidiato nelle spese « da questo Venerabile Seminario, quando finita la mia e d u c a z i o n e , « tornai Sacerdote in R o s s a n o volentieri, e di gran cuore mi sottomisi « all'obbligo, che mi veniva dalla consuetudine vigente in questa nostra « diocesi di prestare gratuitamente servizio a questo Venerabile Semi- « nario pel periodo di tre anni continui senza mai nulla percepire dal- « l'amministrazione del Pio Istituto »: alter autem dixit: « Ho dimorato « gratuitamente in un Seminario c o m e alunno della Mensa Arcivescovile « c o n l'obbligo di servirlo gratuitamente fatto sacerdote per lo spazio di « tre anni continui, giusta la legge allora vigente ». Etenim haec duo documenta privata a Patrono actoris in medium aliata, a nulla auctoritate recognita et authentica declarata, iuridice rem non evincunt. Deinde utrumque documentum loquitur de casu determinato et taxativo; agitur enim de duobus alumnis, qui Seminarii et Mensae Archiepiscopalis expensis in disciplinis ecclesiasticis fuerunt instituti ea l e g e , ut Sacerdotes facti Seminario gratuito deservirent: qui casus differt a casu de quo agitur, cum in isto agatur simpliciter de alumno in eodem Seminario absque ulla lege aere alieno instituto, siquidem Chiarellius vere pecuniarium utraque subsidium contulisset, ad q u e m attestatio extenderetur; proinde iniuria prorsus maxime cum n o n satis constiterit de expensis hac in re ab Actore factis. Denique Maderius dicitur adstrictus onere Ecclesiae Mandatoric¬ cio per triennium patrimonii, quod obtinuit, ab Archiepiscopo De Luca hunc ad effectum fundati. Quod tamen falso deserviendi ratione ecclesiastici affirmatur. Ea enim fuit mens sacris patrimoniis praeclarissimi Praesulis in fundandis, ut pauperes Ecclesiae Sacerdotibus n o n carerent, nulla oneris gratuiti servitii facta mentione. Et h o c apertis verbis declarat Rossanensis I u d e x , cuius hac in re magni facienda est auctoritas, inquiens: « Il benemerito Arcivescovo di R o s s a n o (Monsi« g n o r De Luca) col suo testamento del 27 Aprile 1833 legava la s o m m a « di D. 3000, perchè si fossero acquistati dei f o n d i , e c o n essi e c o n « altro da lui acquistato si costituissero dei SS. Patrimonii a benefizio S. Romana Bota. 501 « dei Chierici poveri con la intenzione, che le Chiese più bisognose del¬ « l'Archidiocesi potessero avere dei Sacerdoti. Ma sia nel testamento « citato, sia nel decreto del 12 Settembre 1848 c o n cui Mons. Cilento « dava un definitivo assetto ai SS. Patrimonii già costituiti, n o n si trova « fatta parola alcuna dell'obbligo di fare da Coadiutori ai propri Cu¬ « rati per coloro, i quali avessero goduto dei Patrimonii costituiti. Essi « perciò nelle Chiese, cai sono ascritti, n o n p o s s o n o essere obbligati « se non a quel servizio, a cui sono tenuti tutti gli altri sacerdoti ordi¬ « nati a titolo di un patrimonio proprio ». Igitur neque patrimonii titulo Maderius gratuitum servitium praestare tenetur. Constat itaque Archipresbyterum Chiarellium teneri s u m m a m a Fisco in congruae liquatione Coadiutori assignatam tradere Maderio > cum e contra nullum ex adductis existat argumentum aptum huic obligationi negandae. Haec aequo ac deliberato, animo perpendentes, Nos infrascripti A u ditores de Turno, invocato Christi nomine, pro tribunali sedentes, ac solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus ac sententiamus, appellationem a R e v . Chiarellio interpositam esse o m n i n o reii¬ ciendam, eumdemque teneri tradere Aloisio Madera summam Libell. 360 solutam a Fisco ab anno 1904 et in posterum s o l v e n d a m , seu ad propositum dubium respondemus Affirmative, firmo tamen onere ex parte Maderii concurrendi pro rata parte in expensas a Chiarellio factas ac faciendas pro congruae liquatione. Expensas autem praesentis instantiae decernimus inter partes haberi compensatas, et pro compensatis haberi volumus et mandamus. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tribunalium ad quos spectat, ut executioni mandent hanc nostram sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum Canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 21 Aprilis 1910. Gustavus L. >g S. Persiani, Ponens. Gulielmus Sebastianelli. Seraphinus Many. Sac. Tancredes Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 562 SECRETARIA STATUS E P I S T O L A E . I. AD R. P. D. NATALEM BRUNI, MUTINENSIUM ARCHIEPISCOPUM, PRO GRATIARUM ACTIONE DE LITTERIS, NOMINE ETIAM CETERORUM AEMILIANAE REGIONIS ANTISTITUM, POST ANNUUM IPSORUM CONGRESSUM BEATISSIMO PATRI OBSEQUI! CAUSA DATIS. Illme ac R e v m e Dñe, In litteris quas superioribus diebus, una c u m ceteris Aemilianae regionis Episcopis, ex more congressis, Beatissimo Patri dedisti, iucundum sane Eidem fuit pastoralem navitatem vestram agnoscere eiusque quamdam veluti effigiem intueri. In h o c quippe potissimum communia consilia conferenda sapienter duxistis, ut sacri ordinis homines optimis instituantur disciplinis: ita scilicet ut catholicae veritati gandae strenueque defendendae sint pares, et ut in iisdem apte propa- laudi huic nitorem conferat ea vitae sanctimonia, qua si clerici vacent, eorumdem doctrina, etsi elegans, « non aedificat, sed inflat ». Cum vero quotidie experiendo compertum fiat tales futuros sacrorum administros, quales fuerint in sacris Seminariis instituti et comparati, Sanctitas Sua vestrae pariter vertit laudi curas de Seminariis ita moderandis, ut sacerdotalium omnium virtutum sint palestrae. Ita profecto eveniet ut sacerdotes edant quos iure merito « gaudium vestrum vestramque coronam » vobis salutare fas sit, et ut facilior sternatur via fidelibus ceteris Evangelii doctrinam ac disciplinam uberius edocendis, iisdemque Christo lucrifaciendis. Neque diligentiam vestram desiderare passi fuistis eam quae penes nos audit « actio popularis christiana ». Exploratum siquidem est actionem hanc, christiano more socialem, ingenio temporum apprime accom¬ modatam, optimam esse popularis cuiusdam catholici apostolatus for- mam, eamque, d u m m o d o eorum nutu et auctoritate fiat quos Spiritus Sanctus posuit regere Ecclesiam, haud exiguas religiosae aeque ac civili rei parituram utilitates. Q u o d igitur pastorale studium ductorem habuistis in coeptis optimis capessendis, idem - ita, me consiliorum Suorum nuntioque, v o s tem hortatur Sanctitas Sua - in iisdem interprete inter¬ persequendis comi- adhibete constanter. Sollertiae vestrae Eum profecto ad ferendam opem nullo n o n tempore paratum habebitis « Qui coepit in vobis opus bonum ». Neque paterna v o b i s deerit caritas Pontificis Maximi, Qui et Secretaria Status. consilia 563 et coepta vestra amplectitur amore prorsus singulari, eaque ad optatum exitum, divina gratia, quam felicissime ducenda percupit. Pares vero rei bene gerendae vires tibi et ceteris Aemilianae regionis Antistitibus conciliet affluenter Apostolica benedictio, quam Beatissimus Pater singulis vestrum, nec non uniuscuiusque Clero populoque peramanter impertit. Hanc ego libenter nanciscor occasionem ut existimationem in te m e a m confirmem, meque profiteor Amplitudini Tuae 18 maii 1910. Addictissimum R. CARD. L. £g S. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. II. AD FRIDERICUM MISTRAL, PRO GRATIARUM ACTIONE OB POËMATIS EXEMPLAR SANCTITATI SUAE EXHIBITUM. L'hommage que v o u s avez eu la gracieuse pensée défaire au Saint-Père du p o è m e si puissant et si sublime de Nerto dans lequel vous chantez avec tant de splendeur votre pays natal et le siècle des Papes à Avignon, a causé à Sa Sainteté une très douce satisfaction. En faisant cette filiale démarche auprès du Père c o m m u n de la chrétienté, vous vous êtes souvenu que le félibrige, dont vous êtes le glorieux fondateur, se traduit aussi par fils de l'Eglise « filius Ecclesiae ». Votre œuvre immortelle de la renaissance provençale, la rénovation d'une langue vénérable entre toutes, l'évocation de la tradition, particulièrement de la tradition religieuse, si riche, d'une province dont vous portez l'âme dans votre âme, votre attachement aux traditions et à la foi de v o s pères, tout cela vous place au premier rang des grands auteurs, qui honorent le plus les lettres humaines et chrétiennes. Le Saint-Père en vous exprimant toute Sa gratitude et Ses vœux paternels, appelle sur v o u s la bénédiction du Christ, que v o u s avez invoquée c o m m e l'inspirateur de toute poésie, la bénédiction de la Vierge Immaculée que vous avez célébrée en des p o é sies si touchantes et si populaires, Elle « dont la virginité est le ciboire où le Rédempteur s'est incarné pour nous ». bienveillance particulière, Sa Sainteté v o u s Et c o m m e gage de Sa envoie de grand cœur la bénédiction apostolique, ainsi qu'à votre pieuse épouse. Avec mes remercîments personnels pour l'exemplaire du p o è m e que v o u s avez bien voulu me faire remettre, je vous prie de recevoir l'expression des vœux que je forme pour votre bonheur. Je prie le Seigneur de bénir le soir Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 564 de v o t r e longue carrière, qui s'est inspirée à des sentiments dont v o u avez su faire admirer la noblesse et la beauté dans une langue harmonieuse et sonore. Veuillez agréer, Monsieur, l'expression de mes sentiments très distingués. Le Mai 30 1910. R. CARD. a L. $ S . M E R R Y DEL V A L , Secretis Status. III. AD R. D. J. KLEISER, PROTONOTARIUM APOSTOLICUM, OB CONGRESSUM MARIANUM INTERNATIONALEM SALISBURGI HABENDUM. Le Saint-Père qui avait déjà béni la pieuse résolution prise de convoquer le prochain Congrès Mariai international dans la noble ville de Salzbourg, a daigné prendre connaissance du Programme des études et des fêtes du Congrès fixé au mois de Juillet de cette année, et qui doit se tenir sous la haute présidence du Cardinal Archevêque Katscht¬ haler. Rien ne peut réjouir davantage le cœur du Saint-Père, qui me donne l'agréable mission de vous réitérer Ses paternels encouragements afin qu'à l'aide de ce Programme que Sa Sainteté estime très propre à atteindre la fin que se sont proposée les organisateurs du Congrès, v o u s puissiez glorifier efficacement la Vierge Marie, et accroître dans les âmes la confiance en Sa puissante protection. Sa Sainteté Pie X augure les plus heureux résultats du développement d'un pareil programme. 11 a le ferme espoir que la collaboration active et intelligente des organisateurs et des comités, l'adhésion et le concours des membres de l'Episco¬ pat et du clergé, qui viendront avec la contribution de leurs travaux, de leur science et de leur piété, l'empressement des fidèles qui apporteront à ces glorieuses assises l'affirmation publique de leur foi et de leur amour, obtiendront des fruits abondants pour les â m e s ; avec un zèle plus ardent pour l'extension et l'affermissement du culte de la Vierge Mère, pour la gloire de Dieu et les intérêts de l'Eglise. Le Souverain Pontife prie Dieu de disposer les cœurs et de préparer les voies à cette nouvelle et éclatante manifestation d'homma- ges, de félicitations et de prières à la Reine des Cieux. Et pour que les efforts de tous soient fécondés de la rosée de la g r â c e , le Saint-Père accorde avec effusion de cœur la bénédiction apostolique aux P r o m o teurs, aux organisateurs et à tous les adhérents du prochain Congrès. Veuillez agréer, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments très dévoués en Notre Seigneur. Le 1 7 Juin 1 9 1 0 . L. ££j S. R. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. Diarium Romanae Curiae. 565 DIARIUM ROMANAE CURIAE SAGRA CONGREGAZIONE DEI RITI Il giorno 19 del corrente mese di Luglio, nel Palazzo Apostolico Vaticano, ebbe luogo la Congregazione Preparatoria dei Sacri Riti, sopra le virtù in grado eroico del Venerabile Giuseppe Maria Pignatelli, Sacerdote professo della Compagnia di Gesù. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnato di nominare: 20 Luglio 1910. — L'Emo Signor Cardinale Benedetto Lorenzelli, Protettore dei Fratelli Celliti o Alessiani di Aquisgrana. Il Santo Padre, con biglietto e con Breve della Segreteria di Stato, si è degnato di nominare: Vescovo Assistente al Soglio: 30 Giugno 1910. — Mons. Stefano Reville, Vescovo di Sandhurst. Protonotario apostolico ad instar: 20 Giugno 1910. — Il Rev. D. Giovanni Battista Boulet, della diocesi di Seattle (St. Un. ). Prelati domestici di S. S.: 13 Giugno 1910. — Mons. Domenico Crocicchia, Canonico della Basilica Liberiana in Roma. 17 Giugno. — Il Rev. D. Agostino Laubstein, Arcicappellano minore dei soldati di marina, in Germania. 18 Giugno. — Il Rev. Can. Luigi Jeszenszky, Vicario Generale della diocesi di Nitria. 5 Luglio 1910. — Il Rev. D. Giuseppe Valeriano Piaskiewicz, Canonico onorario della Cattedrale di Leopoli (rito latino). — Il Rev. Can. Giovanni Stryjshi, Cancelliere Vescovile di Premislia (rito greco-ruteno). ONORIFICENZE Il Santo Padre, con biglietto e con Breve della Segreteria di Stato, si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: H Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 Giugno 1910. — Al Sig. Luigi Brazzetti, dell'archidiocesi di Bologna. 17 Giugno. — Al Sig. Dott. Bela von Putnik, Console Austro-Ungarico, in Widdin. 1 Luglio 1910. — Al Sig. Giorgio Byelic, di Ragusa. 566 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 Giugno 1910. — Al Sig. Girolamo de Campos Freire, della diocesi di Campinas (Brasile). — Al Sig. Luigi Giuseppe Pereira de Queiroz, della stessa diocesi. 5 Luglio 1910. — Al Sig. Giuseppe Gioachino de Moraes Sarmento, Deputato al Parlamento nel Brasile. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 2 Maggio 1910. — Al Sig. Pietro Szczepanski, dell'archidiocesi di Leopoli (rito latino). 5 Luglio 1910. — Al Sig. Emanuele de Oliveira Paz, Segretario d'Intendenza in Santarem (Brasile). MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 27 Giugno 1910. — Mons. Antonio Pottier. 14 Luglio 1910. — Mons. Giovanni Trinkfass, della diocesi di Linz. — Mons. Stefano Kestler, della diocesi di Va eia. Camerieri segreti di spada e cappa soprannumerari: 23 Giugno 1910. — Il Sig. Carlo Le Moyne de Martigny. 13 Luglio 1910. — Il Sig. Marchese Eugenio d'Oncieu de la Bâtie, dell' archidiocesi di Chambery. — Il Sig. Conte Adriano d'Esclaiber, della diocesi di Arras. — Il Sig. Conte Emanuele de Rougé, della diocesi di St. -Brieuc. — Il Sig. Eugenio Delcourt-Haillot, dell'archidiocesi di Cambrai. 14 Luglio 1910. — Il Sig. Samuele J. Castner, della diocesi di Filadelfia. — Il Sig. Enrico Rosier, della diocesi di St. -Claude. Camerieri d'onore in abito paonazzo: 14 Luglio 1910. — Mons. Leopoldo Schranzhofer, dell' archidiocesi di Vienna. — Mons. Giuseppe Wolny, dell'archidiocesi di Vienna. NECROLOGIO 23 Luglio 1910. — Mons. Domenico Fanucchi, Vescovo di Città della Pieve. 27 Luglio 1910. — Mons. Dionisio Alfonso Steyaert, dei Carmelitani Scalzi, Arcivescovo titolare di Damasco. Annus II. - V o l . II. Die 15 Augusti 1 9 1 0 . Num. 1 5 . AGTA1POSTOI™1EDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE L CONCEDUNTUR INDULGENTIAE PLENARIAE ET PARTIALES FIDELIBUS QUI MISSAE QUOTIDIANA E LUGDUNI PRO PAUPERIBUS DEFUNCTIS CURA PIAE UNIONIS CRUCIFIXI A VENIA CELEBRANDAE, VEL IN SPIRITU SE SISTANT. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. - Caritatis opera eo digniora sunt, quae a Nobis adiuventur, q u o hominibus duriore fortuna oppressis opem ferunt, eorumque potius animas quam corpora sublevare intendunt. Laeto igitur accepimus a n i m o , pium opus in templo Deiparae Virginis ab Angelo salutatae civitatis Lugdunensis conditum fuisse, q u o d sibi potissimum proponit fidelibus in egestate defunctis auxilio v e n i r e , eisque aeterna solatia sacrosancto Missae sacrificio quotidie implorare. Cum vero dilectus filius canonicus Iosephus Lémann, Moderator piae consociationis SSmi a venia danda Crucifixi Redemptoris, humiles Nobis preces adhibuerit, ipsius Cardinalis Archiepiscopi Lugdunensis v o t o subnixas, ut pium huiusmodi opus caelestibus Ecclesiae thesauris di tare dignaremur; Nos hisce optatis, quantum in D o m i n o p o s s u m u s , annuendum existimavimus. Quare, de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli A p o s t o l o r u m Eius auctoritate confisi, omnibus Christifidelibus, qui Sacro in memorata aede litando, quolibet anni ad cuiusque lubitum eligendo die, devote interfuerint, vel quamlibet Missam conspirante consensu ubilibet audierint, ac vere poenitentes et confessi, atque intra illius actionem sacra Communione refecti, Deo preces secundum praedicti pii operis institutum ac mentem effuderint, plenariam, A C T A , vol. I I , n. 15. - 15-8-910. 38 568 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. semel singulis mensibus lucrandam, omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o concedimus. Praeterea iisdem fidelibus, qui corde saltem contriti, vel Sacro in eadem Ecclesia faciendo, vel cuivis alii Missae ubilibet celebrandae devote pariter adsti¬ terint, atque ea durante, ut praefertur, oraverint, q u o die id egerint, septem annos totidemque quadragenas de iniunctis eis seu alias q u o m o dolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta relaxamus. Quas omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes etiam animabus fidelium in Purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse, largimur. Insuper pii operis supradicti mens et institutum est, ut sacrosanctum, q u o d supra diximus, Missae sacrificium ad labes poenasque fidelium defunctorum qui infra recensentur, singulis in hebdomada diebus expiandas valeat. Idest feria cuiusque hebdomadae secunda, litandum erit pro sacerdotibus hac vita in egestate functis, et quorum paroeciae « casuali », q u o d vocant, careant; nec non pro utriusque sexus religiosis, qui vel vexationis vel exilii causa ab omnibus derelicti diem supremum obierint. Feria autem tertia pro pauperibus et hominibus omni subsidio destitutis, qui in civitatibus moriantur; feria quarta pro egentibus agricolis; feria quinta pro militibus, qui vel in praeliis, vel in castris vel etiam in stativis mortem permixte occubuerint, aut sint publica contagione absumpti. Feria sexta pro miseris nautis et navigantibus, qui fluctibus obruti extremum vitae ediderint spiritum. Sabbato pro inopia laborantibus, qui in n o s o c o m i i s decesserint. Die denique dominico pro omnibus vagis hominibus, q u o rum m o r s ignoretur, nec n o n pro iis, qui sint aliquo infortunio interfecti. In contrarium facientibus n o n obstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris die XXVIII Maii MDCCCCX Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. - © S. C A R D . MERRY DEL V A L , a Secretis Status. Acta Pii PP. X. 569 II. RECURRENTE CENTENARIO ADEPTAE LIBERTATIS ANNIVERSARIO CONCEDUNTUR FIDELIBUS REIPUBLICAE MEXICANAE INDULGENTIAE PLENARIAE ET P A R TIALES HOC ANNO TANTUM. •t PIUS P P . x. Gratiae, quae sunt auctori D e o pro omnibus bonis assidue persol¬ vendae, iure meritoque fausti suae nationis Mexicanam gentem impellunt ad memoriam eventus religiosis auspiciis celebrandam. Primum enim iam volvitur saeculum, a quo populus ille se in libertatem vindicare coepit; et felicem hanc nacta occasionem patria Sodalitas, a catholicis diurnis commentariis, Sacrorum Antistitum innixa, proposuit, ut a Mexico iusiurandum anno MDCCXXXVII votis ac suffragiis renovaretur, quo inde ab se suaeque Deiparae Virginis a Guadalupe Patrocinio respublica credidit atque commisit. Cum vero huiusmodi religionem fel. rec. Benedictus X I V Decessor Noster anno MDCCLIV auctoritate sua confirmaverit, cumque Nos semel atque iterum propensam voluntatem Nostram erga illam nobilem regionem ostenderimus, h o c potissimum gaudio civium ordines se tantae Patronae affecti, q u o d beneficiis devinctos ibi cuncti profiteantur, eamque eximia veneratione c o l a n t , precibus Mexicani Archiepiscopi ceterorumque eius Reipublicae Praesulum benigne exceptis, sollemne h o c fidei futurum testimonium caelestibus Ecclesiae thesauris libentes l o c u pletamus. Quare quum secundo dominico die, proximi mensis Octobris, Beatae Virgini Mariae, divae Matri, sacro, in Mexici templis, pia praehabita in n o v e m continuos dies supplicatione, sanctum, q u o d supra m e m o r a v i m u s , iusiurandum denuo dari constitutum sit; N o s , quo h o c fidei et pietatis opus in uberius animarum emolumentum cedat, omni- bus ac singulis utriusque sexus Christifidelibus vere poenitentibus et confessis ac S. Communione refectis, quoties quamlibet ex Ecclesiis Cathedralibus, Basilicis, Conlegiatis, Parochialibus et Vicariis Reipublicae Mexicanae, secunda, uti diximus dominica Octobris huius vertentis anni, a primis vesperis ad occasum solis diei huiusmodi devote visitaverint, ibique pro Christianorum Principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, toties plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in D o m i n o cencedimus. Iis vero fidelibus, Acta Apostolicae Sectis. - Commentarium Officiale. 570 qui corde saltem contrito, q u o c u m q u e die novendiali praedictae supplic a t i o ^ in quavis Ecclesia vel publico oratorio eiusdem Mexicanae ditionis adstiterint, septem annos totidemque quadragenas de iniunctis eis seu alias q u o m o d o l i b e t debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta relaxamus. Quas o m n e s indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes etiam animabus Christifidelium in Purgatorio igne detentis per m o d u m suffragii applicari posse misericorditer in D o mino concedimus et largimur. In contrarium facientibus n o n obstantibus quibuscumque. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x v i Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. III. ECCLESIA METROPOLITANA LEOPOLIENSIS LATINORUM TITULO BASILICAE MINORIS DECORATUR. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Constat apprime Cathedralem Leopoliensem Latinorum Ecclesiam, anno MCCCLXX sub titulo Deiparae Virginis Sideribus receptae aedificatam, ac deinde anno MCCCCXII in Metropolitanam erectam et constitutam, merito o m n i u m sacrarum aedium Provinciae Galiciae, caput haberi atque appellari. Illuc quotannis innumeri peragre adventantes fideles, turmatim confluere solent, vetustissi¬ mam Deiparae Imaginem veneraturi, quae ex decreto Capituli Vaticani iam inde ab anno MDCCLXII aureo diademate redimita fuit. Virginis enim praesentem opem nobilis illius regionis incolae iugiter experti sunt. Ipse Poloniae, Russiae, et Lituaniae rex Ioannes Casimirus, una cum regni Proceribus, Senatu, nobiliumque virorum c o e t u , templum superenun¬ ciatum adivit ut in trepidis rebus atque in ancipiti Regni fortuna, praesidium numinis supplex impetrare!; et Deiparam Regni P o l o n o r u m Regulam praedicans, instituens, Ipsius tutelae ac patrocinio se R e g n u m q u e suum sollemni nuncupato v o t o concredidit. Praeterea eadem in sacra Acta Pii PP. X. 571 aede praestantibus artis operibus exculta, et divite suppellectili prae- dita, Beati Confessoris Iacobi de Strepa, Archiepiscopi Leopoliensis, sacrae exuviae summa quidem religione asservantur, m o x per decretum Sanctae huius apostolicae Sedis in aream argenteam elegantiorem transferendam Nunc autem c u m haec omnia memoria repetens venerabilis frater Iosephus Bilczewski, Archiepiscopus Leopoliensis Latinorum, Capituli, cleri, populique sibi commissi votis obsecundans, Nos enixis precibus flagitaverit, ut Leopoliensem Metropolitanam Ecclesiam Basilicae Minoris titulo ac dignitatem cohonestare dignaremur Nos ut perinsigne idem templum potiori per Nos splendore renideat, optatis his annuend u m propensa voluntate existimavimus. Quare cum ita sint, auctoritate Nostra Apostolica, praesentium vi, perpetuumque in m o d u m Metropolitanam aedem Leopoliensem Latinorum sub titulo B. M. Virginis in coelum Assumptae, ad Minoris Basilicae titulum et dignitatem evehimus, omnibus et singulis privilegiis ribus almae huius Urbis de litteras eidem attributis quae Basilicis Mino- iure competunt. Decernentes praesentes firmas atque efficaces semper existere et fore, suosque plena- rios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque contrariis quibuscumque. Datum Romae apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris., die xxi Iunii McMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. C A R D . L. £g S. a M E R R Y DEL Secretis VAL, Status. IV. SACERDOTIBUS INSCRIPTIS IN RECENTER ADIECTA QUARTA SECTIONE PII CON¬ SORTII SUB TITULO DEIPARAE VIRGINIS PERDOLENTIS, DIOECESIS MEDIOLANENSIS, CONCEDITUR PRIVILEGIUM MISSARUM. PIUS PP x. Ad perpetuam rei memoriam. — Nobis exponendum curavit dilectus filius Paulus Colli, sacerdos, Moderator spiritualis theologici seminarii Mediolanensis, in hac dioecesi iam a duobus saeculis pium extare Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 572 sub titulo Deiparae Virginis Perdolentis sacerdotum consortium, cuius finis est Sacrum pro defunctis sodalibus gratuito litare. Cum vero tri- bus sectionibus, ex quibus huiusmodi consortium hucusque constitit, quarta sit recens adiecta, enixe Nos idem dilectus filius rogavit, ut quartae q u o q u e huic sectioni easdem spirituales gratias, quae tribus aliis semel atque iterum concessae fuerint, impertiri dignaremur. Nos piis hisce votis obsecundantes, ac de Omnipotentis Dei misericordia ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, praesentium tenore Apostolica auctoritate Nostra concedimus ac largimur, ut Missae quae de Ordinarii licentia, atque ex praedictae consortionis praescripto a presbyteris sociis pro defunctis confratribus ad quodlibet cuiusque E c clesiae altare rite celebrabuntur, animae seu animabus pro qua seu pro quibus celebratae fuerint, perinde suffragentur, ac si ad privilegiatum altare peractae fuerint. In contrarium facientibus n o n obstantibus quibuscumque. Praesentibus perpetuo valituris. V o l u m u s autem ut praesentium litterarum transumptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x x i Iunii MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. ffc S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. V. ECCLESIA CATHEDRALIS PLOCENSIS AD DIGNITATEM BASILICAE MINORIS EVEHITUR. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Cathedralis Plocensis Ecclesia titulo S. Mariae Masoviensis, Cathedralibus omnibus Poloniae Russicae vetustate antecellit. Eminet structura, picturis muralibus vitreisque; nec minus innumeris priscae artis monumentis nobilitatur. D u o P o l o n o r u m reges inibi compositi in pace expectant immutationem, et splendida ipsorum sepulcra sacram eandem aedem exornant. Perinsignibus etiam Sanctorum reliquiis gaudet, et Sancti Sigismundi Burgundiae Regis caput antiqua ibidem religione asservatur. Est Sedes dioecesanae Confraterni- 573 Acta Pii PP. X. tatis a SS. Sacramento; Sacrarium abundat mirandis sacris vasis, et pretiosa supellectile; adiacet Ecclesiae musaeum q u o d omnigenae artis 3 conspicuis documentis excellet. Iam vero cum 'venerabilis frater Antonius lulianus, Episcopus Plocensis Nos enixis precibus flagitaverit, ut Cathedralem ipsam s u a m , Basilicam Minorem renuntiare dignaremur, Nos gloriosas animo repetentes sacrae illius aedis memorias, votis his annuendum propensa voluntate censuimus. Quare cum ita sint Apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore, cathedrale templum Plo¬ cense titulo S. Mariae Masoviensis, ad Basilicae Minoris dignitatem e v e h i m u s ; illique privilegia omnia tribuimus quae Minoribus almae huius Urbis Nostrae Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes litteras firmas atque efficaces semper existere et f o r e , suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attentari. Nos obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die i Iulii MCMX ? Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. j$j S. C A R D . M E R R Y DEL a VAL, Secretis Status. VI. PIACULARIS PERPETUA MISSA, IN OMNIBUS GALLIAE ECCLESIIS INSTITUITUR ADDITA PLENARIA INDULGENTIA. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — R o m a n u m decet Pontificem, cui Militantis Ecclesiae divinitus regimen c o m m i s s u m est, ad Purgantem etiam Ecclesiam animum paterno studio convertere. Quare magno in primis animi solatio novimus n o n deesse pios in Gallia sacerdotes qui plures quotannis Missas sponte celebrent, ut abolita a civilibus legibus Missarum legata, quantum est situm in iis, suppleant; ipsosque sacerdotes merito laudis praeconio cohonestantes, minime dubitamus asserere, e o s d e m D e o Nobisque acceptissimum opus inchoasse. Nos ipsi praeterea iuxta mentem piorum fundatorum duo Missarum millia singulos in Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 574 annos celebranda providimus, ne vita functorum fidelium in purgatorio igne detentae animae tanto spirituali b o n o destituantur. Nunc autem n o v u m cupientes Pontificalis sollicitudinis argumentum proferre, placet Nobis multorum Galliae Antistitum votis annuere, et sollemnem in universa eadem natione supplicationem indicere, ut animae defunctorum ipsorum piaculari Sacro ritu litato a peccati» solvantur. Itaque Apostolica Nostra auctoritate praesentium vi perpetuumque in m o d u m edicim u s , ut singulis annis uno e Novembris mensis dominicis diebus in universis Galliae Ecclesiis ad eum quem supra diximus finem, requietis Missa celebretur; omnibusque et singulis fidelibus ex utroque sexu qui eadem dominica in Ecclesiis ipsis admissorum confessione expiati, coelestibus epulis se reficiant, plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam ad labes poenasque defunctorum in forma Ecclesiae solita expiandas concedimus. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime per quoscumque iudices suffragari, sicque in praemissis ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. Non obstanti- bus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, die vi Iulii MCMX, Pontificatus N o stri anno septimo. R. L. % S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. S. Congregatio S. Officii 575 S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO DE INDULGENTIIS) DUBIA CIRCA INTERPRETATIONEM MOTUS PROPRII " CUM PER APOSTOLICAS ", DIEI 7 APRILIS 1910. Feria IV, die 13 Iulii 1910. Circa interpretationem Motus Proprii « Cum per Apostolicas » diei 7 Aprilis currentis anni 1910 Supremae huic Sacrae Congregationi S. Officii sequentia dubia proposita sunt: 1. ° Utrum Sacrae Congregationi S. Officii recognoscendae exhiberi debeant concessiones Indulgentiarum et facultatum Indulgentias respicientium, quae ante diem l a m Novembris 1908 a S. Congregatione de Propaganda Fide factae fuerunt suis subditis. 2. ° Utrum exhiberi debeant recognitioni Congregationis S. Officii concessiones Indulgentiarum et facultatum Indulgentias respicientium factae ab eadem Congregatione de Propaganda Fide post diem l a m No- vembris 1908 et in posterum ab eadem faciendae suis subditis. Quibus mature perpensis, Emi ac R m i D D . Cardinales Inquisitores Generales in plenario conventu habito feria IV, die 13 curr. mensis Iulii, respondendum decreverunt: Ad l. u m Negative. Ad 2. um Negative. Et ad mentem. Mens est ut firma et observanda maneat lata lex per Decretum S. Congregationis Indulgentiarum ac SS. Reliquiarum a Benedicto X I V approbatum die 28 Ianuarii 1756, confirmatum a Pio P P . I X , die 14 Aprilis 1856, iterumque confirmatum a S S m o D n o Nostro Pio P P . X, die 29 Septembris 1908 (Ordo servandus in Romana Curia, Normae peculiares cap. VII, art. 2, n. 81) h o c est: « Impetrantes posthac generales Indulgentiarum concessiones teneri obtentae exemplar earumdem concessio¬ num ad Secretariam S. Congregationis sub poena nullitatis gratiae deferre ». Idest ad Secretariam S. Officii. Sequenti vero feria V, die 14 eiusdem mensis, SSmus D. N. D. Pius 576 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. divina providentia Papa X, in solita audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, Emorum Patrum resolutiones adprobare et confirmare dignatus est. R o m a e , ex Aedibus S. Officii, die 15 Iulii 1910. Aloisius Giambene, Substitutus pro Indulgentiis. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS DECRETUM. Postulante Archiepiscopo S. Ioannis Terraenovae quaenam methodus posthac servanda esset in providendis episcopalibus sedibus illius provinciae quae nonnullos ante annos erecta est, SSmus Dominus Noster Pius P P . X, de consulto "S. Congregationis Consistorialis iuxta votum Delegati apostolici Canadiensis dominii et Terranovae, statuit et decrevit ut in provisione sedium episcopalium memoratae provinciae ecclesiasticae eaedem serventur normae quae vigent in provinciis dominii Canadiensis, contrariis quibusvis n o n obstantibus. Datum R o m a e , ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die 18 Iulii 1910. C. L. CARD. D E LAI, S. Secretarius. S. Tecchi, Adsessor. NOMINATIONES EPISCOPORUM. : ,- SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consisto- rialis, elegit: 25 iulii 1910. — R. P. D. Aloisium B o s c h i , episcopum in Delegatum Apostolicum dioecesis illius episcopi et ad nutum S. Sedis. Montis A l t i , durante Ripanum, infirmitate S. Congregatio de Sacramentis. 577 26 iulii 1910. — R. P. D. Paulum Aemilium Bergamaschi, episcop u m cathedralis ecclesiae Troianae, in archiepiscopum titularis ecclesiae Areopolitanae. 27 iulii 1910. — R. D. Iosephum Chartrand, rectorem cathedralis ecclesiae Indianopolitanae ibique vicarium generalem episcopi, in episcopum rem titularis ecclesiae Flaviadensis cum deputatione in Coadiuto- cum futura successione R. P. D. Francisci Silas Chatard, epi- scopi Indianopolitani. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. DECRETUM DE AETATE ADM1TTENDORUM AD PRIMAM COMMUNIONEM EUCHARISTICAM. Quam singulari Christus amore parvulos in terris fuerit prosequu¬ tus, Evangelii paginae plane testantur. Cum ipsis enim versari in deliciis h a b u i t ; ipsis manus imponere benedicere. Sinite parvulos venire 1 eos; talium est enim regnum Dei . candorem discipulis ait: bitis in complecti, ipsis Idem indigne tulit repelli eos a discipulis, q u o s gravibus his dictis reprehendit: animique consuevit; ipsos ad me, et ne prohibueritis Quanti vero eorundem innocentiam faceret, satis ostendit q u u m , advocato parvulo, Amen dico vobis, nisi efficiamini sicut parvuli, non intra¬ regnum coelorum. Quicumque ergo humiliaverit se sicut parvulus iste, hic èst maior in regno coelorum. - Et qui susceperit unum parvulum talem in nomine meo 2 me suscipit . 1 MARC, X, 1 3 , 1 4 , 1 6 . 2 MATTH., XVIII, 3, 4, 5. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 578 Haec memorans catholica Ecclesia, vel a sui primordiis, admovere Christo parvulos curavit per eucharisticam C o m m u n i o n e m , quam iisdem subministrare solita est etiam lactentibus. Id, ut in omnibus fere antiquis libris ritualibus ad usque saeculum X I I I praescriptum est, in bapti¬ zando fiebat, eaque consuetudo alicubi diutius obtinuit; apud Graecos et Orientales adhuc perseverat. Ad s u m m o v e n d u m autem periculum, ne lactentes praesertim panem consecratum eiicerent, ab initio mos inva- luit Eucharistiam iisdem sub vini tantum specie ministrandi. Neque in baptismate solum, sed subinde saepius divino epulo refi¬ ciebantur infantes. Nam et ecclesiarum quarundam consuetudo fuit Eucharistiam praebendi puerulis continuo post clerum, et alibi post adultorum C o m m u n i o n e m residua fragmenta iisdem tradendi. Mos hic deinde in Ecclesia latina o b s o l e v i t , nec sacrae mensae participes fieri coeperunt infantes, nisi illucescentis rationis usum aliq u e m haberent et Augusti Sacramenti notitiam quandam. Quae n o v a disciplina, ab aliquot Synodis particularibus iam recepta, solemni sanctione firmata est oecumenici Concilii Lateranensis I V , anno MCCXV, promulgato celebri canone X X I , quo fidelibus, postquam aetatem rationis attigerint, sacramentalis Confessio praescribitur et Sacra C o m m u n i o , hisce verbis: « Omnis utriusque sexus fidelis, postquam ad annos discre« tionis pervenerit, omnia sua solus peccata confiteatur fideliter, saltem « semel in anno proprio sacerdoti, « studeat pro viribus adimplere, et iniunctam suscipiens sibi poenitentiam reverenter ad minus in « Pascha Eucharistiae sacramentum, nisi forte de consilio proprii sacer« dotis ob aliquam rationabilem causam ad tempus ab eius perceptione « duxerit abstinendum ». 1 Concilium Tridentinum , nullo pacto reprobans antiquam disciplinam ministrandae parvulis Eucharistiae ante usum rationis, Lateranense decretum confirmavit et anathema dixit in eos qui contra sentirent: « Si quis negaverit o m n e s et singulos Christi fideles utriusque sexus, « quum ad annos discretionis pervenerint, teneri singulis annis, saltem « in Paschate, ad communicandum, iuxta praeceptum S. Matris Eccles i a e , anathema sit » \ Igitur vi aliati et adhuc fideles, ubi primum ad vigentis annos decreti discretionis Lateranensis, Christi pervenerint, obligatione tenentur accedendi, saltem semel in anno, ad Poenitentiae et Eucharistiae 1 2 sacramenta. Sess. XXI, de Communione, c. 4. Sess. XIII, de Eucharistia, c. 8, can. 9. - S. 'Congregatio de Sacramentis. 579 Verum in hac rationis, seu discretionis aetate statuenda haud pauci errores plorandique abusus decursu temporis inducti sunt. Fuerunt enim qui aliam sacramento Poenitentiae, aliam Eucharistiae suscipiendae discretionis aetatem assignandam esse censerent. Ad Poenitentiarii quidem eam esse aetatem discretionis iudicarunt, in qua rectum ab inho¬ nesto discerni posset, adeoque p e c c a r i ; ad Eucharistiam vero seriorem requiri aetatem, in qua rerum fidei notitia plenior animique praeparatio posset afferri maturior. Atque ita, pro variis l o c o r u m usibus hominum ve opinionibus, ad primam Eucharistiae receptionem hinc decem annorum aetas vel duodecim, hinc quatuordecim vel maior etiam est constituta, prohibitis interim ab eucharistica C o m m u n i o n e pueris vel adolescentibus praescripta aetate minoribus. Istiusmodi consuetudo, qua per speciem tutandi decoris augusti Sacramenti arcentur ab ipso fideles, complurium exstitit causa maiorum. Fiebat enim ut puerilis aetatis innocentia a Christi complexu divulsa, nullo interioris vitae succo aleretur; ex q u o illud etiam conse¬ quebatur, ut praevalido destituta praesidio iuventus, tot insidiis circum¬ venta, amisso c a n d o r e , ante in vitia rueret, quam sancta mysteria delibasset. Etiamsi vero primae Communioni diligentior institutio et accurata sacramentalis Confessio praemittatur, q u o d quidem non ubique fit, dolenda tamen semper est primae innocentiae iactura, quae, sumpta tenerioribus annis Eucharistia, poterat fortasse vitari. Nec minus est reprobandus m o s pluribus vigens in l o c i s , q u o sacramentalis Confessio inhibetur pueris nondum ad eucharisticam mensam admissis, aut iisdem absolutio n o n impertitur. Quo fit ut ipsi peccatorum fortasse gravium laqueis irretiti magno cum periculo diu iaceant. Q u o d vero maximum est, quibusdam in locis pueri n o n d u m ad primam C o m m u n i o n e m admissi, ne instante quidem mortis discrimine, Sacro muniri Viatico permittuntur, atque ita, defuncti et more infantium illati tumulo, Ecclesiae suffragiis n o n iuvantur. Eiusmodi damna inierunt qui extraordinariis praeparationibus primae Communioni praemittendis plus aequo insistunt, forte minus animadvertentes, id genus cautelae a Iansenianis erroribus esse profectum, qui Sanctissimam Eucharistiam praemium esse contendunt, n o n humanae fragilitatis medelam. Contra tamen profecto sensit Tridentina S y n o d u s q u u m d o c u i t , eam esse « antidotum q u o liberemur a culpis 1 « q u o t i d i a n i s et a peccatis mortalibus praeservemur » ; quae doctrina 1 Sess. XIII, de Eucharistia, c. 2. 580 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. nuper a Sacra Congregatione Concilii pressius inculcata est decreto die x x v i mensis Decembris an. MDCCCCV lato, q u o a d C o m m u n i o n e m quotidianam aditus universis, t u m provectioris tum tenerioris aetatis patuit, duabus tantummodo impositis conditionibus, statu gratiae et recto voluntatis proposito. Nec sane iusta causa esse videtur q u a m o b r e m , quum antiquitus sacrarum specierum residua parvulis etiam lactentibus distribuerentur, extraordinaria nunc praeparatio a puerulis exigatur qui in primi candoris et innocentiae felicissima conditione versantur, mysticoque illo c i b o , propter tot huius temporis insidias et pericula indigent maxime. Quos reprehendimus abusus ex eo sunt repetendi, q u o d nec scite nec recte definiverint, quaenam sit aetas discretionis, qui aliam Poenitentiae, aliam Eucharistiae assignarunt. Unam tamen eandemque aetatem ad utrumque Sacramentum requirit Lateranense Concilium, quum coniun¬ ctum Confessionis et Communionis onus imponit. Igitur, quemadmodum ad Confessionem aetas discretionis ea censetur, in qua honestum ab inhonesto distingui potest, nempe qua ad usum aliquem rationis per¬ venitur; sic ad C o m m u n i o n e m ea esse dicenda est, qua eucharisticus panis queat a communi d i g n o s c i ; quae rursus eadem est aetas in qua puer u s u m rationis est assequutus. Nec rem aliter acceperunt praecipui Concilii Lateranensis inter¬ pretes et aequales illorum temporum. Ex historia enim Ecclesiae c o n stat, s y n o d o s plures et episcopalia decreta, iam inde a saeculo XII, paulo post Lateranense Concilium, pueros annorum septem ad primam C o m munionem admisisse. Exstat praeterea summae auctoritatis testimonium, D o c t o r Aquinas, cuius haec legimus: « Quando iam pueri incipiunt ali« qualem usum rationis habere, ut possint devotionem concipere huius « Sacramenti (Eucharistiae), tunc potest eis h o c Sacramentum conferri » Q u o d sic explanat L e d e s m a : « Dico ex omnium consensu, q u o d omni« bus habentibus u s u m rationis danda est Eucharistia, quantumcumque « cito habeant illum usum rationis; esto q u o d adhuc confuse cognoscat 2 « i l l e puer quid faciat » . Eumdem locum his verbis explicat V a s q u e z : « Si puer semel ad hunc usum rationis pervenerit, statim ipso iure 3 « divino ita obligatur, ut Ecclesia n o n possit ipsum omnino liberare » . Eadem docuit S. Antoninus, scribens: « Sed cum est doli capax (puer), « cum scilicet potest peccare mortaliter, tum obligatur ad praeceptum 1 Summ. Theol., 3 part., q. 80, a. 9, ad 3. 2 In S. THOM., * In 3 P., S. 3 p., THOM., q. 80, a. 9, dub. 6. disp. 214, c. 4, n. 43. N S. Congregatio de Sacramentis. « de Confessione, et per consequens de Communione » 581 Tridentinum q u o q u e Concilium ad hanc impellit conclusionem. Dum enim memorat Sess. X X I , c. 4: « p a r v u l o s usu rationis carentes nulla obligari neces« sitate ad sacramentalem Eucharistiae c o m m u n i o n e m », unam hanc rei rationem assignat, q u o d peccare n o n possint: « Siquidem, inquit, ade« ptam filiorum Dei gratiam in illa aetate amittere n o n possunt ». Ex q u o patet hanc esse Concilii mentem, tunc pueros Communionis necessitate atque obligatione teneri quum gratiam peccando possunt amittere. His consonant Concilii Romani verba, sub Benedicto X I I I celebrati ac docentis, obligationem Eucharistiae sumendae incipere « postquam pue« ruli ac puellae ad annum discretionis pervenerint, ad illam videlicet « aetatem in qua sunt apti ad discernendum hunc sacramentalem cibum, « qui alius n o n est quam verum Iesu Christi corpus, a pane communi 2 « et profano, et sciunt accedere cum debita pietate ac religione » . Catec h i s m i ^ R o m a n u s autem, « qua aetate, inquit, pueris sacra mysteria « danda sint, nemo melius constituere potest quam pater et sacerdos, « c u i illi confiteantur peccata. Ad illos enim pertinet explorare, et a « pueris percunctari, an huius admirabilis Sacramenti cognitionem ali3 « quam acceperint et gustum habeant » . Ex quibus omnibus colligitur aetatem discretionis ad Communionem eam esse, in qua puer panem eucharisticum a pane communi et corporali distinguere sciat ut ad altare possit devote accedere. Itaque n o n perfecta rerum Fidei cognitio requiritur, quum aliqua dumtaxat ele- menta sint satis, h o c est aliqua cognitio; neque plenus quum sufficiat usus quidam incipiens, h o c Quapropter Communionem ulterius differre, rationis usus, est aliqualis usus rationis: ad eamque recipiendam maturiorem aetatem constituere, improbandum omnino est; idque A p o stolica Sedes damnavit pluries. Sic fel. rec. Pius Papa IX litteris Cardinalis Antonelli ad episcopos Galliae datis die xii Martii anno MDCCCLXVI invalescentem in quibusdam dioecesibus morem protrahendae primae Communionis ad maturiores eosque praefixos annos acriter improbavit. Sacra vero Congregatio Concilii, die x v mensis Martii an. MOCCOLI Concilii Provincialis Rothomagensis caput emendavit, quo pueri vetabantur infra duodecimum aetatis annum ad C o m m u n i o n e m accedere. Nec absimili ratione se gessit haec S. Congregatio de disciplina Sacramentorum in causa Argentinensi die x x v mensis Martii anno MDCCCCX; in qua cum 1 2 P. III, tit. 14, c. % § 5. Istruzione per quei che debbono la prima volta ammettersi alla S. Comunione. Append. XXX, P. 11. 3 P. II, De Sacr. Euchar., n. 63. 582 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ageretur, admittine possent ad sacram. C o m m u n i o n e m pueri vel d u o decim vel quatuordecim annorum, rescripsit: « Pueros et puellas, cum « a d annos discretionis seu ad usum rationis pervenerint, ad sacram « mensam admittendos esse ». Hisce omnibus mature perpensis, Sacer hic Ordo de disciplina Sacramentorum, in generali Congregatione habita die x v mensis Iulii a. MDCCCCX, ut memorati abusus prorsus amoveantur et pueri vel a teneris annis Iesu Christo adhaereant, Eius vitam vivant, ac tutelam inveniant contra corruptelae pericula, sequentem normam de prima puerorum C o m m u nione, ubique servandam statuere opportunum censuit. I. Aetas discretionis tum ad Confessionem tum ad S. Communionem ea est, in qua puer incipit ratiocinari, h o c est circa septimum annum, sive supra, sive etiam infra. Ex h o c tempore incipit obligatio satisfaciendi utrique praecepto Confessionis et Communionis. II. Ad primam Confessionem et ad primam Communionem necessaria n o n est plena et perfecta doctrinae christianae cognitio. Puer tamen postea debebit integrum catechismum pro m o d o suae intelligen¬ tiae gradatim addiscere. III. Cognitio religionis quae in puero requiritur, ut ipse ad prim a m C o m m u n i o n e m convenienter se praeparet, ea est, qua ipse fidei mysteria necessaria necessitate medii pro suo captu percipiat, atque eucharisticum panem a communi et corporali distinguat ut ea devotione quam ipsius fert aetas ad SS. Eucharistiam accedat. IV. Obligatio praecepti Confessionis et Communionis, quae puerum gravat, in eos praecipue recidit qui ipsius curam habere debent, h o c est in parentes, in confessarium, in institutores et in parochum. Ad patrem v e r o , aut ad illos qui vices eius gerunt, et ad confessarium, secundum Catechismum R o m a n u m , pertinet admittere puerum ad primam C o m m u n i o n e m . V. Semel aut pluries in anno curent parochi indicere atque habere C o m m u n i o n e m generalem puerorum, ad eamque, n o n m o d o novensiles admittere, sed etiam alios, qui parentum confessariive consensu, ut supra dictum est, iam antea primitus de altari sancta libarunt. Pro utrisque dies aliquot instructionis et praeparationis praemittantur. VI. Puerorum curam habentibus omni studio curandum est ut post primam C o m m u n i o n e m iidem pueri ad sacram mensam saepius accedant, et, si fieri possit, etiam quotidie, prout Christus Iesus et mater Ecclesia desiderant, utque id agant ea animi devotione quam talis fert aetas. Meminerint praeterea quibus ea cura est gravissimum q u o tenentur officium providendi ut publicis catechesis praeceptionibus pueri ipsi interesse S. Congregatio Concilii. pergant, sin minus, eorundem religiosae 583 institutioni alio m o d o sup¬ pleant. 'VII. numquam Consuetudo non admittendi ad confessionem pueros, aut eos absolvendi, quum ad usum rationis pervenerint, est ^omnino improbanda. Quare Ordinarii locorum, adhibitis etiam remediis iuris, curabunt ut penitus de medio tollatur. VIII. Detestabilis omnino est abusus n o n ministrandi Viaticum et Extremam Unctionem pueris post usum rationis eosque sepeliendi ritu parvulorum. In eos, qui ab huiusmodi more non recedant, Ordinarii locorum severe animadvertant. Haec a P P . Cardinalibus Sacrae huius Congregationis sancita SSmus D. N. Pius Papa X, in audientia diei VII currentis mensis omnia adprobavit, iussitque praesens edi ac promulgari decretum. Singulis autem Ordinariis mandavit ut idem decretum, non m o d o parochis et clero significarent, sed etiam populo, cui voluit legi quotannis tempore praecepti paschalis, vernacula lingua. Ipsi autem Ordinarii debebunt, u n o q u o q u e exacto quinquennio, una c u m ceteris dioecesis negotiis, etiam de huius observantia decreti ad S. Sedem referre. Non obstantibus contrariis quibuslibet. Datum R o m a e ex Aedibus eiusdem S. Congregationis, die VIII mens i s Augusti anno MDCCCCX. D. CARD. FERRATA, Praefectus. Ph. Giustini, a secretis. S. CONGREGATIO CONCILII Cum haec S. C. ad dubium propositum a R. P. D. E p i s c o p o Gerund e n s i , in plenario c o e t u , diei 22 Ianuarii currentis anni reposuerit: « Pauperes (in Hispania) ut fruantur indulto quadragesimali n o n teneri ad eleemosynam elargiendam: teneri autem si frui velint aliis privilegiis Bullae Cruciatae »; postea quaesitum etiam fuit utrum iidem pauperes tenerentur, erogata eleemosyna, Summarium Bullae accipere ut gaudere possint indulto ibidem expresso, q u o « tam quadragesimalibus quam ceteris anni diebus ovis et lacticiniis uti et vesci libere et licite valeant ». Re autem relata SS. D. N. Pio Papae X ab infrascripto S. C. Cardinali Praefecto in audientia rare diei 28 Iunii nuper elapsi, Sanctitas Sua decla- dignata e s t : Pauperes in. H i s p a n i a , ACTA, vol. I I , n. 15. - 15-8-910. non soluta eleemosyna pro 39 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 584 Bulla Cruciatae adsignata, posse frui indulto q u o d in memorata Bulla S. C. edi mandavit. continetur; quoad o v a et lacticinia, et hanc declarationem ab hac Contrariis q u i b u s c u m q u e , etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus. Datum in S. C. Concilii, die 4 Iulii 1910. C. CARD. GENNARI, Praefectus. L. © S. Basilius Pompili, Secretarius. BALTIMOREN. NULLITATIS Pio PP. septimo, die Ponens, 30 Iunii Gustavus Franciscus dericus X feliciter Heiner, Cattani, ren. - Nullitatis legitimos regnante, Pontificatus Persiani, Ioannes Antonius Guilelmus Prior, Sebastianelli, Aloisius Ioseph videntibus omnibus « Matrimonii, procuratores tulerunt suae anno inter Santucci Dñam et Seraphinus Sincero, Perathoner, Ioseph Alberti, » Many, Mori, Fri- videntes, per com- in hac Mariam Astorri, Parkhust, interveniente et disceptante in causa sequentem Dominationis 1910, RR. PP. DD. Auditores M. Lega, Decanus, missionem cum clausula per MATRIMONII. (REID-PARKHUST). Causa Baltimo¬ Reid, repraesentatam Advocatos, et Vinculi Defensore Fridericum ex officio> sententiam. Die 21 Sept. anno 1887, Maria Reid catholica, matrimonium inivit cum Friderico Parkhust, acatholico n o n baptizato, in urbe W a s h i n g - ton, coram R e v . D n o Chapelle, rectore paroeciae S. Matthaei illius civitatis, legitime servata Tridentina forma. 11 annos et inde nati diae inter civile, Vita communis sunt quatuor filii. Sensim enatae coniuges et eousque petierit et obtinuerit. duravit ad sunt discor¬ creverunt ut vir divortium, ita dictum Anno 1901 domina Maria R e i d mense Iulio R o m a m se contulit ac mense Augusto anno 1901 matrimonium quod dicunt civile, cum quodam viro principe Cupiens vero cum eodem viro matrimonium romano etiam religiosum i n i r e , matrimonium c u m D o m i n o Parkhust initum accusare dens h o c invalidum contraxit. fuisse vel quia nulla intercessit coepit, conten- dispensatio ab S. Romana Bota. 585 impedimento disparitatis cultus, aut si concessa fuit, irrita dicenda est, utpote a se n o n expetita, atque concessa, praetermissis necessariis cau¬ tionibus; eo magis quia eius persuasio et intentio fuit contrahendi cum baptizato, minime vero cum infideli. Causa haec antea cognita fuit a S. Congregatione Propagandae Fidei, quae censuit non constare de nullitate matrimonii, anno 1905, mense Maio. Instante Maria Reid haec caussa ex commissione Beatissimi Patris delata fuit ad H u n c S. O. definienda, videntibus omnibus, et in hodierna actione quaestio proponitur sub d u b i o : « An constet de matrimonii nullitate in casu ? » In solutionem quaestionis in primis considerarunt R R . D D . matrim o n i u m , quamvis dubium et controversum, frui beneficio possessionis in c a s u : unde in partem negantem refunditur onus probandi quod eadem contendit. Ad rem Card. D'Annibale haec habet. (P. III,. n. 4 7 8 ) : « si certo n o n appareat matrimonium irritum fuisse, pro matrimonio (quod possidet) regulariter respondendum est: ideoque valore matrimonii nulla, pro nullitate probabilis tantum tametsi pro ratio subsit ». Et S. Officii Instructio 18 Decembr. 1872, a Patronis citata, d o c e t : « in dubium standum est pro valore matrimonii principio recedere aequum sit, quando nimirum licet autem ab h o c quaestio agitatur de facto, utrum scilicet fuerit, numquam contractum, necne ». Hac de caussa Card. D'Annibale apponit limitationem regulariter, innuens casum e x c e ptionis ab Instructione positae, quando scilicet dubium est utrum matrimonium contractum fuerit, necne. In themate autem nullam quae- stionem subesse patet, utrum nempe matrimonium fuerit contractum, necne in facie Ecclesiae, servata Tridentina forma: sed dubium est utrum fuerit valide contractum, praevia dispensatione impedimenti disparitatis cultus. Ipsam autem dispensationem frui hac praesumptione, et hinc, esse in possessione evincitur ex iuris principiis in genere et ex facto. In primis deducitur ex facto q u o d referatur in libris Curiae Bal¬ timoren. Solemne est in H. S. O. ut libri, etsi non subscripti, qui detinentur in Archiviis, plenam fidem faciant de actis inibi relatis: « idem esse scripturam esse publicam, sive quod illa sit sumpta ex publico Ar- chivio » (dec. 3, n. 18, p. 8, Recent). - Et in decis. 766, n. 2, p. 3. Domini firmarunt libros § 47. 1. In causis n o n criminalibus, Promotori iustitiae defensiones exhibeantur, saltem decem dies, vinculi autem Defensori viginti dies ante terminum statutum pro distributione defensionum. 2. Hi tenentur exhibere in dictis causis suas defensiones et responsiones, ad minus, vigesimo die ante causae discussionem. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 801 § 48. Scripturarum distributio et permutatio l o c u m habet in aulis tri- bunalis, coram Notario, qui super exemplari, in actis asservando, fidem faciet in margine, de observantia enunciatarum praescriptionum. Ad eumdem spectat, opera apparitoris ad Auditores iudicantes, eorumque Adiutores a studiis, nec non ad Promotorem iustitiae et vinculi Defensorem (si hi in causa interveniant) transmittere exemplaria ad ipsos pertinentia. § 49. Responsiones intra terminum viginti dierum post distributionem defensionis, et saltem decem dies ante discussionem causae, exhibe¬ buntur tribunali, m o d o superius indicate, una cum novis, si quae deducenda sint, documentis, can. 27, § 1 (Lex propria). § 50. 1. Si responsioni unius partis, praesertim ob n o v o r u m documentorum allegationem, alteri parti videatur necessarium opponere replica¬ tionem, haec permittetur a Ponente, etiam vi can. 27, § 3 (Lex propria) assignato termino peremptorio pro exhibitione huius responsionis. Sicut replicatio, ita absolute vetita non est triplicatio, e t c , iuxta iuris regulas, cauto tamen, ne in h o c lateat fraus eludendi continuatis dilationibus iustitiam. 2. In quolibet casu, etiam ab ultima responsione et scripturarum aut documentorum exhibitione, debent decurrere decem dies ante discussionem et causae definitionem, firmo praescripto § 55; relativa autem decreta parti adversae notificentur. § 51. Elapsa ultima dilatione, concessa pro responsionibus et documentorum exhibitione, censetur conclusum in causa, nec amplius possunt partes ulteriora documenta aut scripturas producere (can. 27, § 2, Lex propria). § 52. 1. Urgente tamen gravissima ratione, Ponens, mediante decreto, poterit ulteriora documenta admittere, clausa q u o q u e supradicta periodo instructoria, aut paulo antequam habeatur audientia turni pro decisione causae, d u m m o d o pars interesse habens apte probet, se ad ultimum eadem reperisse documenta (can. 27, § 3, Lex propria). 802 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale 2. Decretum, q u o d hanc exhibitionem documentorum admittit, ad normam § 50, notum fiet parti adversae, eidem concesso congruo tempore pro responsione, sub poena -absolutae nullitatis iudicii, etiamsi pars iuri notificationis renunciet (can. 27, § 3, Lex propria). § 53. Formulae relativae sequentes esse possunt: 1. (Indicatio diei et causae tituli uti prostat in positione) NN., ut probatur ex unitis allegationibus et attestationibus, reperit nova documenta quae exhibet; ideo instat nonnisi ut ad ultimum admittantur, iuxta canonem 27, n. 3 (Lex propria) (Subscriptio) ». 2. Supra dictam instantiam, quae, sicut quaevis alia, debet in charta rotali bullata exarari, Ponens, nisi eam reiecerit per verba: Nihil, vel Negative, vel Non expedire, admissionem rescribit, decreto sequenti: « (Indicatio causae tituli et diei) Ponens, attenta instantia NN. uti supra porrecta, t mum rerum adiunctis unde probatur nonnisi documenta, quae simul exhibet, fuisse menta ut attentis admitti in iudicium permittit, reperta, haec congruo termino... super iisdem respondere possit pars adversa. eadem dierum Ideoque ad ultidocu- concesso, mandavit noti¬ ficari... (NN. Ponens) ». 3. Si fiat instantia ad obtinendam replicationem, in dum erit, quaenam sint documenta eadem notan- aut probationes, quae ulteriorem declarationem requirunt. 4. Decretum fit a Ponente super e o d e m libello petitionis, exarato in charta rotali bullata, in actis asservando; notificatio autem fit per exemplar transcriptum, et a Notario subscriptum, pariter in charta bullata. 5. Edito decreto, positio ad officialem protocollo addictum trans¬ mittitur, adiecto rescripto: « Uniatur fasciculo actorum et notificetur ». § 54. Ponentis est respuere omnia documenta et petitiones, quae praeseferunt tantummodo indolem moratoriam aut aemulatoriam, can. 27, § 4 (Lex propria). § 55. 1. Termini ut supra constituti ad instantiam partium aut ex officio, a Ponente prorogari possunt; decreta autem seu rescripta exinde edita partibus notificanda sunt. Regulae servandae in iudiciis apud S. B. Rotae Tribunal. 803 2. Ponens coarctationem terminorum inducere curabit, quando id opportunum ducat, attentis tum adiunctis causae, tum eius natura ; sed, absque partium consensu, nequit coarctare terminos iure nostro concessos (can. 28, Lex propria). § 56. 1. Advocatus aut procurator, qui vult obtinere dilationem termini designati pro exhibitione defensionum, debet, decem dies ante praedictum terminum, a Ponente expetere, ut discussio causae differatur. 2. Si, statuto tempore, quin prorogationem obtinuerit, defensionem non exhibeat, decem libellis mulctabitur, arcae tribunalis solvendis, et appositum decretum in l o c o affixionum publicabitur, a Ponente subscriptum. In casu repetitae transgressionis muleta in duplum augetur, et transgressor, arbitrio Ponentis, deferri potest ad collegium disciplinae pro iusta animadversione. 3. Ponens, utraque parte consentiente, concedere valet terminorum coarctationem; horum vero dilationem ad instantiam q u o q u e unius partis, audita adversa parte. Haec si legitimis de causis se opponat, et altera statutos terminos observare renuat, petitione, decernere potest causam Ponens, reiecta dilationis discutiendam esse in contumacia, notificato tali decreto parti inobedienti, cum assignatione congrui termini, ut valeat se defendere. 4. Quando pars procuratorem non habet, Ponens illam de assi- gnatis terminis observandis admonebit. § 57. Pro regula habeatur, scripturas defensionis excedere non debere viginti paginas formae typographicae ordinariae folii r o m a n i ; responsiones, decem paginas (can. 29, § 1, Lex propria). § 58. 1. Ponens, ad petitionem legitimam partis interesse habentis, quae probet adesse causam h o s limites praetergrediendi per rescriptum determinabit ulteriorem paginarum numerum, quem concedendum iudicat, (can. 29, § 2, Lex propria). 2. H o c decretum alteri parti erit notificandum, quae uti potest eadem facultate intra terminos alteri parti assignatos. 3. Advocatus aut procurator qui numerum paginarum praescriptum aut indultum superet, sciat, se o b n o x i u m esse poenis ad normam can. 46 (Lex propria), et § 80, n. 2. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 804 § 59. 1. Instantia ab advocato aut a procuratore debet latine exarari in charta rotali bullata, h o c m o d o : « (Indicatio tituli causae et diei) gravitate, limites N. N. instat ut, attenta causae constitutos viginti paginarum possit excedere. NN. ». Ad calcem petitionis Ponens aut negat gratiam rescribens: Non expedire, aut Nihil, vel concedit sequenti rescripto: (Indicatio diei). Liceat iuxta petita usque ad... paginas; idque notificetur alteri parti ut haec utatur iure suo. NN. Ponens ». Petitio autem remittetur officiali protocollo addicto, ut eam notificari curet parti adversae. 2. Ponens concedere valet, ut excedatur concessa mensura paginarum usque ad tria folia pro defensione, et folium unum pro responsionibus. Amplior concessio dumtaxat a turno indulgeri potest. 3. Facultas obtenta notabitur in defensionis scriptura his verbis: De licentia, sub die... ». Pars adversa quae utitur privilegio suo con¬ tradictori concesso, adnotabit: « Vi licentiae alteri parti concessae ». § 60. Vetantur o m n i m o d e defensiones aut responsiones ex gratia legendae. De quibus non m o d o nulla habebitur ratio, sed advocatus aut procurator, qui eas exhibeat atque subscribat, et sit recidivus, ad collegium disciplinae deferetur, firmo praescripto § 80, n. 2. § 61. 1. Exemplar tum defensionis, tum responsionis a partibus aut ab earum procuratoribus, etsi tantum adsistentis aut consultoris operam praebentibus (can. 18, § 3) exhibendum est Ponenti vel studii Adiutori, ut imprimendi facultas impetretur (can. 29, § 3 Lex propria). 2. Ad hoc, scripturae ab advocatis et procuratoribus exhibendae sunt saltem tres dies ante earum distributionem, si de defensionibus agatur; saltem duo, si de responsionibus. 3. Hac lege comprehenduntur q u o q u e Summaria. 4. Qui has praescriptiones transgreditur, etiamsi gratuito fungatur patrocinio, quinque libellis mulctabitur. § 62. 1. T a m defensiones, quam responsiones ab advocatis aut a procuratoribus semper latine exarandae sunt. 2. Si partes per se ipsae etiam cum adsistente advocato defen- Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. sionem suam suscipiant, uti possunt in scriptura lingua italica aut gallica. - In defensionis 805 et responsionis quolibet tamen casu, unica semper esse debet defensionis et responsionis scriptura, h o c est aut partis aut eius patroni, nunquam vero duplex, id est utriusque (can. 18, §§ 5, 6, Lex propria). § 63. 1. Si quaestio aut dubium exoriatur, utrum in summariis integre et fideliter referantur documenta, aut in genere utrum exemplaria sint fideliter transcripta, pars interesse habens petitionem Ponenti porriget, ut istorum documentorum a Notario collatio fiat. Notarius, accepto Ponentis rescripto q u o d recognitionem praescribit, ad collationem procedet et referet de recognitionis exitu, fidem faciens, an documenta sint fideliter in summario relata necne. Haec collatio etiam ex officio exigi potest. Rescriptum q u o collatio decernitur, et Notarii attestatio de collatione peracta ad instantiam partis, alteri parti, si vero ex officio, utrique parti, erunt notificanda. 2. Decretum collationem praescribens est sequens: «Mandat instante N.N., fiat collatio documentorum a Notario ». Attestationis mula: (vel « originalium) litate Facta collatione documentorum productorum cum exemplarium ut for- scripturarum exemplaribus, testor infrascriptus, mihi constare de fidecum suis originalibus. NN. Notarius ». §64. Defensiones et summaria praelo committantur apud aliquam ex typographus a S. Rotae Collegio probatis (can. 29, § 4, Lex propria). § 65. Quando pars c o n t u m a x , eousque in contumacia persistens, petit ut audientia differatur, nullum ius habet, ut sibi contraria acta aut defensio notificentur. Memoriale autem q u o eadem pars, vel dilationem petat vel aliud promoveat incidens quo causae definitio, quoad meritum, suspendatur, debet alteri, parti communicari, ut haec possit respondere, firmo praescripto § 29. § 66. 1. Quamvis in decreto concordationis dubiorum aut in alio Ponentis decreto iam statuta sit audientiae dies pro causae propositione, erit nihilominus in facultate Ponentis discussionem differre ad aliam audientiam; idque sive ad partium instantiam, sive ex officio. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 806 2. Si partes in dilatione conveniant, certiorem de hac re Ponentem reddunt, qui si n o n renuat, n o v a m audientiam determinat, rescribendo in ipso libello in quo partes suam conventionem manifestant: « Obtinuit et de consensu partium destinavit... ». Q u o d si partes non consentiant, ea, quae dilationem invocat, supplicem libellum Ponenti exhibet, ut aliam partem citet ad videndum destinari aliam turni rotalis audientiam seu alium turnum. Ponens, si opportunum ducat, audita altera parte, petitam dilationem concedere, sequens dat decretum: « Obtinuit et destinavit turnum rotalem diei... et notificetur ». Aliter ita negat: « Utatur iure suo in die propositionis causae super merito, idque pars instantiam quae turno, insistit pro dilatione, notificetur ». qui huius petitionis rationem habebit seu die Hoc in memoriale casu exhibet causae propositioni assignata. 3. Quum decisio super petita dilatione differtur ad diem propositionis causae super merito, firmi remanent termini statuti pro defensionum et responsionum distributione. 4. Memoriale pro dilatione debet distribui saltem sex dies ante propositionem causae, et parti adversae erit notificandum, ut si velit, respondere valeat, exhibendo memoriale responsionis saltem triduo ante propositionem s i o n i s ; salvo §§67 causae. tamen - iure Neque aliud habendi admittitur discussionem memoriale oralem respon- ad normam seq. 5. Si ob aliquam non praevisam causam, ad ultimum et paulo ante propositionem causae petatur ut velit turnus causae decisionem differre, memoriale turno exhibitum pro dilatione, debet alteri parti notificari; secus nihili faciendum est. § 67. 1. Ad probationes et documenta exhibita explananda atque ad contrarias resolvendas difficultates, vetita est quae dicitur, informatio oralis, pro defensionibus et allegationibus iam exhibitis explicandis ; permittitur autem moderata disputatio oralis coram Praelatis Auditoribus in turni audientiam congregatis. 2. Discussio formam oratoriam non assumet, sed eo spectabit, ut aliquod speciale quaestionis punctum explicetur. § 68. Supradictae disputationi locus erit, si alterutra vel utraque pars eam postulet, et Ponens annuendum esse putet, aut tribunal ex officio eandem haberi iubeat (can. 30, Lex propria). 807 Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. § 69. Tempus utile ad illam petendam atque concedendam est (can. 30, 1 ), periodus decem dierum vel alia brevior dilatio, quae decurrit ab ultima responsionum distributione, usque ad audientiam pro decisione in¬ dictam. § 70. Si partes n o v a repererint documenta, aut aliquid habeant magni momenti, ad iudicum notitiam deducendum, id in scriptis fieri debet, non vero inter disputandum, siquidem in disputatione tantummodo probationes aut exceptiones iam adductae illustrandae erunt. § 71. 1. De iis quae in discussione orali disceptata sunt, responsiones aut replicationes typis aut scriptis edere minime licet; si vero discussio sufficienter in una sessione non explicetur, fas erit tribunali aliam sessionem statuere. 2. Aeque poterunt singuli iudices dum disceptatur exigere, ut u n u m aut aliud controversiae caput declaretur ad dirimenda dubia e discussione exorta. 3. T a n t u m m o d o exceptionis gratia, si e discussione appareat controversiam nondum esse decisioni maturam, tribunal « Partes scribant contendentes ad ulterius vel advocati declaranda seu procuratores iura potest (si rescribere : constituti sint) controversa ». 4. Id nonnisi per exceptionem fiat; siquidem tribunal ad oralem discussionem admittere non debet causam, quam ad decisionem sufficienter instructam n o n agnoverit. H o c notum fiet partibus; rescripti petitionem reiicientis formula haec erit : orali, sed antea « non esse locum disputationi corroborentur probationes ». § 72. 1. Rescriptum quod denegat aut oralem discussionem admittit, eidemque certas normas dictat, si fiat a turno, redigitur et notificatur iussu Ponentis. °2. Ponens est discussionis moderator, vigilans ut statutae normae plene observentur. 3. In causis criminalibus pro regula habeatur, ut reus vel eius patronus possit novissimus illatas accusationes refellere. Acta 808 Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. § 73. 1. Generatim non intererunt discussioni ipsae partes, sed advocati sive procuratores qui eis patrocinantur vel adsistunt. Promotor iustitiae et vinculi Defensor debent causarum discussioni, in quibus respective partem habent, interesse. 2. Tribunal potest invitare peritos ut discussioni adsint, quo plenius suum votum declarent. 3. Attamen si agatur de actore aut reo convento, qui utiliter et cum causae cognitione possit sua defendere iura, et h o c praesertim in re criminali, tribunal permittere potest, ut hi q u o q u e quamvis advocatos habeant, sibi patrocinantes aut adsistentes, ad discutiendum admittantur. 4. Extraneis, seu iis qui nn. 1 et 2 huius § n o n comprehenduntur, discussioni interesse non permittetur. § 74. 1. Partes quae discussionem exquirunt, supplicem libellum in scriptis Ponenti porrigent destinetur dies... ». Si quo « instant ut Ponens aut concedatur discussio oralis et tribunal annuat, ita « Die ... obtinuit et destinavit pro discussione diem... et cum rescribitur: intimatione. (NN. Ponens) ». 2. Formula est eadem, quando discussio ad instantiam unius partis conceditur, sed tunc additur: « et mandavit notificari ». » • § 75. 1. B i d u o saltem ante discussionem, partes exhibere debent Adiutori Ponentis capita discussionum, breviter enunciatis singulis quaestionis punctis, quae illustrare ipsae partes petunt. 2. Adiutor a studiis Ponentis quaestionis capita partibus, Auditoribus de turno, ipsorumque studii Adiutoribus communicabit; additis q u o q u e die, hora et l o c o discussioni assignatis, inserendo etiam alias quaestiones, quas forte Auditores turni proponere velint, ut res plenius declaretur (can. 30, § 3, Lex propria). 3. Discussio oralis haberi potest eadem die propositionis causae et proxime ante ipsam propositionem, ita ut, absoluta discussione, statim habeatur turnus pro decisione. § 76. Disputationi unus ex Notariis tribunalis assistet ad h o c , ut si aliqua pars postulet, et Auditores consentiant vel aliquis ex ipsis petat, de Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 809 disceptatis confessis aut conclusis, adnotationem ad tramitem iuris ex continenti Notarius assumat (can. 30, 5, Lex propria). § 77. 1. Ut in discussione servetur o r d o et iudicibus debitus h o n o r habeatur, tribunal poterit advocatos et procuratores punire, qui ab officio defecerint aut tribunali reverentiam non tribuerint (can. 3 0 , 6, Lex propria). 2. Pars quae reverentiam tribunali debitam non praestet, iure priv a n t u r ulterius loquendi, et expelli poterit ab aula iudiciali. 3. Contra advocatum vel procuratorem qui talia committat, tribunal potest illico, facti attenta notorietate, decretum suspensionis ad tempus, pro casus gravitate, edere, vel etiam eum deferre ad collegium disciplinae, ut ex albo S. Rotae advocatorum deleatur. § 78. 1. Quum fit distributio defensionum, a Ponente singuli Auditores de turno monendi sunt de die pro turni audientia statuta ad causae definitionem. Quoties autem differri debeat, eadem repetitur notificatio. Q u o d si dilatio praescribatur ex officio a tribunali, notetur « ex decreto sacri tribunalis ». 2. Officialis tabulario addictus de die turno Rotali assignato ad definitionem causae, per schedulam in cancellaria affixam, monebit partes et omnes interesse habentes. § 79. 1. Audientia turni aut collegii differt ab audientia ponentiae, in qua a solo Ponente aut ab eius Auditore a studiis rescripta confi¬ ciuntur. Q 2. Audientiae turni aut collegii, in qua proponuntur res non iudi- ciales, vel quaestiones iudiciales, sed absque dubiis, vetus n o m e n erit: Bota memorialium. 3. Iudicialia tribunalis acta, non ad respondendum partibus recur¬ rentibus aut petentibus edita, quamvis forte ab istis provocata, appellantur decreta; si ad instantiam aut recursum partium seu in petitionum responsionem emissa, dicuntur rescripta; appellantur denique sententiae, definitivae aut interlocutoriae seu incidentales, si quaestionem definitivam aut incidentalem resolvant. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 810 § 80. 1. Pro legitima executione actorum iudicialium cuiuslibet speciei, competit singulis quoque Praelatis Auditoribus facultas applicandi regulas coercitivas ad normam cap. III, sess. 25, De reformatione Concilii Trident. 2. Ad urgendam observantiam huius Ordinationis possunt mode- " ratae mulctae infligi advocatis aut procuratoribus, qui has leges transgrediuntur, praevia tamen publica comminatione in scriptis facienda. Nefas est, eiusmodi mulctas computari inter expensas a clientibus refi¬ ciendas. T I T U L U S III. De incidentibus. CAPUT I. DE QUAESTIONUM INCIDENTIUM PROPOSITIONE. § 81. In iudiciali causae processu, qui praecipue c o r a m Ponente explicatur, contingere potest, ut variae ex oriantur controversiae, quae totidem incidentales quaestiones constituant. § 82. 1. A decretis a Ponente emissis competit appellatio ad turnum. Quare si utraque aut alterutra pars non acquiescat decreto aut rescripto Ponentis, aut oppositione sua impediat quominus illud emittatur, quaestio per appellationem defertur ad turnum (can. 24, § 3, Lex propria). 2. Appellatio intra decem dies interponenda est (can. 4, § 5, Appendix - Lex propria). 3. In facultate turni est decernere, ut, non obstante appellatione, Ponentis decretum executioni demandetur. § 83. 1. Praedictae regulae fit exceptio in casu q u o Ponens executionem provisoriam sententiae aut inhibitionem executionis praescribat; q u o d decretum aut rescriptum, vigore can. 20 (Lex propria), est inappellabile, Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 811 salvo tamen iure recursus ad turnum a quo cognoscendum erit, utrum Ponens suas partes transgressus sit. 2. H o c autem decretum aut rescriptum debet rationibus tum in iure tum in facto muniri. § 84. A Ponente provisoria executio praecipietur, quoties id conforme sit iuri communi, et praesertim quum agitur de remediis provisionalibus, de cautionibus aut de iudiciis possessores aliisque, quae alimenta aut mercedes respiciunt. § 85. 1. Ponentis est in favorem litigantium eas cautiones aut fideius¬ siones praescribere, quae opportunae videbuntur: a) vel ad rem litigiosam conservandam durante appellationis iudicio, quando executioni provisoriae n o n detur locus, b) vel ad cavendum parti, cuius interest de restitutione rerum aut summarum pecuniae, quae debentur, quoties sive sententia execu- tioni provisorio m o d o demandata sit, sive sententia, praevia petitione restitutionis in integrum seu querela nullitatis, revocata fuerit aut nulla declarata, c) vel ad consequendam, uti par est, decisionis executionem, quam tribunal iuxta diversas actiones forte erit editurum in iudiciis possess o r e s aliisque, quae ad alimenta aut mercedes spectant. 2. Cautio executione facilis, praeter fideiussionem personae solvendo idoneae, est depositum iudiciale in favorem litigantis, contra quem praecipitur executio provisoria, vel cui eadem concessa non fuit. 3. Ponens executionem provisoriam iniungens « mandat, attentis... ut sententia interim, demandetur, sed sub seu antequam cautione vel res iudicata fideiussoria habeatur, executioni vel depositi iudiciarii prae- standa a Caio, cuius favore, sententia executionem obtinet, ut si executio revocari debeat, Titio... res integra restituatur vel summa ex integro solvatur ». Si e contra inhibitoriam decernat, « prohibet quominus sententia, quamvis in tamen vult, rem iudicatam transierit, executioni demandetur, attentis... ut cautio detur ab eo, cuius favore decernitur inhibitio, iudi- catum solvendi aut praestandi, quando executio decernetur ». 812 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. CAPUT II. DE INCIDENTIBUS VEL PER MEMORIALE VEL PER DUBIA PROPONENDA. § 86. Incidentia quae, praevio Ponentis, aut turni decreto seu rescripto, ad turni decisionem remittuntur, differant ex m o d o quo proponi possunt, scilicet: 1° per memoriale et absque dubiis, 2° aut cum dubiorum propositione. § 87. 1. Est quaestio incidentalis per memoriale seu per supplicem libellum proposita, et absque dubiis, discordia partium in formula dubiorum, et tunc Ponens conficit rescriptum super ipso libello: « Die... remisit instantiam ad turnum, et mandavit proponi per memoriale in turno diei... idque notificetur ». 2. In rescripto q u o mandatur, quaestionem incidentem proponi per memoriale destinari debet dies facienda est in Cancellaria ad pro memorialium normam § 48, distributione, firma quae praescriptione § 66, n. 4. 3. Si ponens memoriale quoque responsionis admittat, in rescripto destinabit diem pro responsionum distributione, salvo iure habendi discussionem oralem ad normam §§ 67 seq. et firma praescriptione § 66, n. 4. 4. Qui assignatos terminos non servet quinque libellis mulctabitur. § 88. 1. Tribunal respondens memoriali, dat rescriptum, in quo decidendi rationes utiliter, sed n o n necessario, seu n o n ad validitatem, signifi¬ candae sunt, quodque inappellabile est. 2. Partes petere non possunt ut quaestio proposita per memoriale, et in turno per rescriptum definita, iterum proponatur per dubia. § 89. Quaestiones incidentales minoris momenti, scilicet eae generatim, quarum solutio, magis quam a responsione alicui quaestioni facti aut iuris danda, pendet ab aequitate et prudentia Iudicum, veluti dubiorum Regulae, servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 813 concordatio, designatio diei pro audientia, dilationis concessio, peritorum electio in casu discordiae inter partes et determinatio formulae iurisiurandi a partibus praestandi ad aliquod factum probandum, aliaeque similes controversiae, iuxta aequam Ponentis aestimationem, p r o p o nuntur turno per memoriale, absque dubiis cum formula supradicti rescripti. § 90. 1. Quaestionibus, quae cum dubiis proponuntur, turnus respondet per decisiones, in quibus decidendi rationes in facto et in iure adducuntur, prouti fit in sententiis definitivis. 2. Hae decisiones dicuntur sententiae incidentales seu interlocu- toriam § 91. 1. Si alterutra vel utraque pars oppositionem faciat, q u o m i n u s quaestio per memoriale proponatur et absque dubiis, Ponens qui propositionem per memoriale fieri decrevit et, non obstante partium contra- dictione, a suo decreto recedere non intendit, rescribit: « Utatur (vel utantur) iure suo per memoriale in turno diei... ». 2. Vi huius rescripti, turnus, cui controversia incidentalis decernenda est, debet antea iudicium ferre super instantia, scilicet an locus fieri debeat propositioni dubiorum : si id concedatur, fit per rescriptum : « Obtinuit et DD. PP. mandarunt, ut dubia, servatis servandis, idque coram D. Ponente concordarentur notificetur ». 3. Si dubiorum propositio reiiciatur, fit rescriptum q u o d una simul ita definire valet quaestionem incidentem si haec in partium memoria¬ libus sit satis explicata : « DD. PP. attentis (et hic breviter significantur rationes sed reiectionis) censuerunt mandarunt, ut ex. gr. periti non esse locum concordationi dubiorum, eligantur, vel testis audiatur, et in peritos eligantur Titius et Gaius, vel uti testes audiantur Titius et Gaius, servatis servandis, idque notificetur ». Si quaestio incidentalis in suo merito definiri non valeat, tunc redditur rescriptum : « DD. PP. attentis... censuerunt non esse locum concordationi per memoriale in dubiorum, sed mandarunt quaestionem proponi turno diei... ». § 92. 1. Memoriale, q u o solutio alicuius quaestionis petitur a turno, potest etiam exhiberi, n o n typis editum, sed clare et concinne manuscriptum ; debet autem alteri parti notificari in cancellaria tribunalis coram Notario^ qui id debet adnotare in exemplari, in actis asservando. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 814 2. Pars adversa non prohibetur, q u o m i n u s e o d e m m o d o memoriale responsionis exhibeat, q u o d pariter notificandum est. 3. Turnus, statuta die, si quaestionem iam bene instructam esse censeat, eam definit per rescriptum: secus dilationem concedit, sive partium instantiam, sive ex ad officio. § 93. Quum quaestio incidentalis cum dubiis proponitur, scripturae aut defensiones typis edendae sunt, et inter partes communicentur, servatis terminis et m o d i s , uti praescribitur in can. 26 et 27 (Lex propria) ; et i n §§ 45 sq. § 94. 1. Possunt iudices, quando id opportunum duxerint, concedere partibus, ut discussionem oralem habeant etiam in quaestionibus inciden¬ talibus, per memoriale tantum propositis. 2. In incidentibus, in quibus partes discordant, de formula dubiorum, aut de diei d e s i g n a t o n e pro causae propositione, aut de opportunitate et aequitate petitae dilationis, aut de acceptatione alicuius periti prae alio, ut alicuius determinatae probationis prae alia, aut in similibus quaestionibus, discussio oralis valde utilis esse potest, etiam ad celerius definiendas quaestiones, quae generatim difficultate obiectiva carent. 3. In incidentibus cum dubiis discutiendis, permittitur partibus discussio oralis iuxta praedictas normas. 4. Discussio oralis, si concedatur, debet ordinariis normis conformari, exceptis causis per memoriale propositis, relate ad tempus, quo ista concedi debet, cum possit illico admitti, postquam partes exhibue¬ rint memorialia, quin responsiones expectentur, aut etiam si una pars exhibuerit memoriale, et altera huius exhibitioni renunciaverit per declarationem scriptis datam. 5. Attamen post oralem discussionem nec aliud memoriale nec responsio in scriptis data admittetur. § 95. 1. Sententiae incidentales, illis haud exceptis quae vim definitivae habere dicuntur, n o n admittunt appellationem, et ne recursum quidem ad alium turnum; possunt tamen appellari apud turnum qui senten- tiam protulit. 2. Obiectum huius appellationis est, sententiae incidentalis expetere revocationem; turnus autem eiusmodi petitionem admittet aut reiiciet Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 815 vel per aliam incidentalem sententiam ante definitivam vel in ipsa definitiva sententia. 3. Reiectio est simplex et fit per rescriptum « in decisis ». Admissio autem revocationis niti debet potissimum super novis deductionibus; et hae rationes breviter exponi debent in sententia revocationis. Quum autem responsio circa petitionem revocationis ad definitivam sententiam remittitur, fit per consuetum rescriptum: « Habebitur ratio in die pro- positionis causae super merito ». § 96. Rescriptorum aut decretorum e x e c u t i o , quae super incidentales quaestiones a turno prolata sunt, committitur Ponenti, coram q u o pars diligentior citat : « exequi rescriptum ex. gr. circa deputationem perito- rum ». Super libello decretum fit a Ponente : « Obtinuit et deputavit in peritum D. N. N. ad formam rescripti S. Ordinis ». § 97. 1. Si a Ponente admittatur interventus, aut voluntarius scilicet ad instantiam tertiae personae, hactenus iudicio extraneae, exquirentis ut ad iudicium admittatur; aut necessarius id est praescriptos, sive ex officio, sive ad decreta instantiam partium litigantium, Ponentis, remittuntur ad oppositiones turnum, per adversus haec memoriale, citatis par- tibus. 2. In causis cuiuslibet naturae, quando Ponens iudicet alicuius interventum ex officio exquirendum esse, rem denuntiat Promotori iustitiae, qui si id iustum reputaverit, petitionem conficit, et Ponens edit consuetum rescriptum: Obtinuit etc. Q u o d si adversa pars contradicat, quaestio a Ponente ad turnum remittitur eadem rescripti formula. 3. Si hac de re controversia sit inter Ponentem et P r o m o t o r e m contradicentem intentioni Ponentis, quaestio ad turnum defertur. 4. A Ponente, a turno aut a Iudice Instructore vocari potest Promotor Iustitiae, ut in causam interveniat. § 98. 1. Ponens, quin ad turnum recurrat, facultate pollet statuendi, ut lite pendente attentata, nec nihil non innovetur, et iniungendi res in pristinum sequestrationem redigendi rerum adversus controversarum, sive mobilium, sive immobilium, quatenus id necessarium sit ad integrum et tutum servandum obiectum controversiae usque ad sententiae executionem, firmo tamen praescripto § 83. A C T A , vol. I I , n. 20. - 31-10-910. 54 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 816 2. Controversiae incidentales, quae super his possunt exoriri, remittuntur ad turnum, firmo praescripto § 83. Quaestiones incidentes in gradu appellationis apud S. R o t a m pro¬ motae, seu in primo gradu n o n definitae, definiri possunt ab H. S. Ordine, si connexionem c u m causa principali habeant, quae in prima instantia definita sit: h o c ad normam can. 14, § 2 (Lex propria). § 100. 1. Petitiones incidentales exhiberi debent Ponenti, supplici libello, q u o breviter explicabuntur rationes et probationes, quibus istae sustineri videntur. 2. Ponens, nisi necessarium ducat petitionem illico reiicere, rescribit: « notificetur parti adversae », designans terminum, intra quem responsio detur seu partis « an ipsa annuere aut contradicere intendat petitioni adversae ». T I T U L U S IV. De processus instructione. CAPUT DE OFFICIO AUDITORIS CUI I. PROCESSUS INSTRUCTIO COMMITTITUR. § 101. 1. Decretum quo a R m o Decano committitur Auditori, ad normam canonis 22, § 2 (Lex propria), processus instructio, notificari debet partibus contendentibus, ut possint, si quid habeant, contra ipsum decretum excipere. Proinde decretum a Decano remittitur Ponenti, cum h o c rescripto: « Uniatur fasciculo actorum, idque notificetur ». 2. In causis criminalibus, quae secreto tractandae sunt, et in aliis n o n minoris momenti, sive instante vel Promotore iustitiae vel Defensore vinculi, in causis ipsis respective propriis, sive ex officio, turnus praescribere valet, ut processus instructio secreta maneat quousque non absolvatur. § 102. 1. Ponens aut alius Auditor turni iudicantis n o n potest simul esse causae Instructor, sed h o c officium a Decano debet demandari alicui Auditori alterius turni. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 817 2. Quoties autem ipse turnus edat rescriptum: « Compleantur acta seu probationes, iuxta instructionem dandam a Promotore iustitiae aut a Defensore vinculi » - vel ipse turnus praescribat limites et modum peragendae instructionis, et instructio perfici debeat a Curia dioecesana, non constituitur iudex Instructor ad normam num. praecedentis, sed idem P o n e n s ad Curiam transmittit, per litteras rogatorias a se signatas et a Notario uti in § 15, n. 1, mandatum instruendi processum, iuxta instructionem litteris adnectendam. 3. Litterae ita concipi debent a Ponente : Praemisso tenore decreti instructionem praescribentis, Ponens remittit textum instructionis vel a turno, vel a Promotore iustitiae vel a Defensore vinculi concinnatae; et una simul dat Ordinario facultates opportunas, et necessarias, ut iudex Instructor constituatur etiam c u m potestate subdelegandi ad effectum explendae commissae instructionis, servatis de iure servandis, praevia constitutione Defensoris vinculi in causis matrimonialibus ad tramites Const. Dei miseratione; in causis autem criminalibus, Promotoris iustitiae. - Dein expetitur a Curia ut absoluta instructione, acta authographa remittantur, commendata, si fieri possit, apud officium tabellariorum. Ponens aut turnus sibi reservat, ordinario, processus publicationem, firmo tamen quoad attestationes praescripto § 115, ad normam iuris communis. 4. In eamdem formam, congrua congruis referendo (uti in § 111) concipiuntur litterae rogatoriae ab Auditore Instructore, si instructio integra vel ex parte, in Curia dioecesana perficienda sit. Scilicet, praemisso decreto quo ipse Instructor constitutus fuit, dein normas dictat iuxta quas instructio peragenda est. § 103. 1. In causis ad S. R o t a m per legitimam appellationem delatis, processus instructio absolvitur potestate ordinaria H. S. Tribunalis, in causis vero quae per commissionem deferuntur, ex facultate quae pro¬ manat ab ipso rescripto commissionis. °2. In utroque casu, notificato partibus decreto Rmi Decani, q u o d exinde inter easdem partes efficitur iudiciale, haud innuitur in subsequentibus decretis, quod Iudex instructor procedit ex facultate ordinaria, aut ex commissione, sed in subscriptione indicatur tantum qualitas Instru¬ ctoris. § 104. 1. In decreto q u o committitur Auditori instructio processus, tum obiectum tum instrue* \onis capita breviter declaranda sunt, eaque in Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 818 mandato praesumuntur concessa, etsi in decreto non exprimantur, quae cum principali negotio intime connectuntur. 2. Hinc semper valida censenda sunt acta posita a Iudice Instructore, d u m m o d o inserviant ad veritatem detegendam. Q u o d si "excipiatur, huiusmodi acta nullimode esse c o n n e x a c u m negotio principali in rescripto commissionis expresso et hinc n o n sustineri, de hac exceptione cognoscit turnus. 3. Integrum est partibus interesse habentibus, curare ut quam citius et plene instructio absolvatur, et ad h o c petitiones, si opus fuerit, porrigere Instructori; quae, si ab ipso reiectae fuerint, ad turnum deferri possunt. §105. 1. Iudice instructore constituto, Ponens tamen illos actus explere valet, qui nec ad instructionem pertinent, nec eidem praeiudicant. 2. Si partes coram turno excipiant contra aliquem actum a P o nente positum quasi hic exinde munus usurpaverit munus Iudicis Instructoris acta huiusmodi non censentur nulla, nisi id a turno decernatur. § 106. 1. Instructio versatur circa probationes constituendas, scilicet vel per testes, vel per peritos, vel per iuramenta partibus delata, aut interrogationes eisdem propositas. % Q u o a d probationes iam constitutas, ipse Ponens vel ex officio, vel ad instantiam partium iubet, ut apposita acta et documenta exhibeantur et fasciculo actorum uniantur. 3. Quum ad probationes obtinendas deputandus sit iudex extra Curiam, h o c fit per litteras rogatorias seu remissorias. 4. Si pars probaverit, se ius habere ut documenta vel acta quaedam exhibeantur, eaque ab officiali publico aut ab aliis possessoribus dene¬ gentur, tunc iudex qui istos cogere debet ad tradenda requisita documenta, delegatur per litteras compulsorias. § 107. Instructio pro obtinenda aliqua probatione, praescribi potest vel ex officio vel ad instantiam partium, vel conficienda mandatur implicite seu explicite in rescripto commissionis pontificiae, q u o delegatur definitio causae ex toto vel ex parte instruendae. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 819 § 108. 1. Si agatur de causa criminali, Instructori adsistere debet P r o m o t o r iustitiae, cui et rescriptum quo committitur instructio, et relativa d o c u menta communicanda sunt, ut interrogatoria partibus et testibus proponenda, exceptas responsiones et quamcumque aliam probationis speciem examinet, et exinde exquirere valeat ulteriores inquisitiones, quas opportunas censeat ad veritatem detegendam. 2. In aliis vero causis, quae ad b o n u m et ordinem publicum spectant, Instructoris erit exquirere Promotoris interventum, si opportunum ducat. 3. Verum remittitur arbitrio Instructoris in singulis casibus statuere m o d u m et limites huius interventus Promotoris iustitiae, qui nec absolute seu n o n ad validitatem in hisce causis, de quibus in n. 2, est necessarius, nec requiritur ut exprimatur in actis instructionis. 4. In causis vero respicientibus vinculum matrimonii aut validi¬ tatem professionis religiosae aut sacrae Ordinationis, requiritur inter- ventus Defensoris vinculi ad normam Constitutionum « Bei miseratione » et « Si datam ». § 109. 1. Personis accusatis aut inquisitis ob crimina, interrogatoria proponuntur, non delato iuramento. 2. Instructoris erit in accusationibus criminalibus adsignare accusato defensorem, qui illi adsit etiam in periodo instructionis, si proprium advocatum n o n habeat, nec per seipsum valeat suae defensioni suffi- cienter consulere. § no. Si partes aut testes interrogandi et examinandi, non sint praesentes \n Curia, nec facile ad eam accedere queant, vel peritia extra Urbem explenda sit, instructio quibus perficitur a iudicibus delegatis extra Curiam, litterae rogatoriae remittuntur. § HI1. Iudex eligitur generatim ab Auditore Instructore ad instantiam partis diligentioris edito consueto S. B. Rotae rescripto: « Obtinuit et infrascriptus Auditor, in hac causa iudex Instructor delegavit... iuxta lit- teras rogatorias, quarum remittetur exemplar, cum facultatibus necessa- riis et opportunis, non exclusa potestate subdelegandi, etc. », ad normam 820 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. § 102. - In causis vero criminalibus, et in aliis, prouti casus ferat, eligitur ex officio. 2. Quando iudex eligitur vel ad instantiam Promotoris iustitiae vel ex officio, decretum quo remittuntur litterae rogatoriae, redigitur tantumm o d o sub nomine Instructoris, seu: « Infrascriptus S. R. Rotae Auditor etc. Dno N. N.... in ecclesiastica dignitate constituto munus committit iuxta litteras rogatorias... ». Decretum seu rescriptum ac litterae rogatoriae ita subscribuntur ab Instructore: « S. R. Rotae Auditor et in causa iudex Instructor.»: adiicitur subscriptio Notarii et sigillum cancellariae. § 112. A decretis et rescriptis iudicis Instructoris datur appellatio ad turnum, a quo causa, intructioni obnoxia, iudicanda est. § H3. In cognoscendis causis matrimonialibus, quae in locis missionum instructae sunt, etsi observatae non fuerint normae et regulae praescriptae in Instructionibus a S. Sede ad h o c datis, d u m m o d o tamen satis constet de factis controversis et observatae sint formae substantiales iudicii, nec opera defuerit Defensoris vinculi, deveniri potest ad sententiam definitivam. CAPUT II. DE TESTIBUS. § 114. Quoad probationem per testes hae regulae observandae sunt: 1. Ad personas testium quod attinet non habentur absolutae inha¬ bilitates. Suspecti vero de periurio audiantur quin ipsis quoad integram attestationem vel pro aliqua parte iuramentum deferatur; ac depositio non iurata valeat saltem uti indicium. 2. Testis generatim emittere debet, antequam interrogetur, iura- mentum de veritate dicenda; praeterea in causis spiritualibus, quae ad b o n u m publicum spectant, testes iuramento adstringi possunt ad secretum servandum de propositis interrogationibus datisque responsionibus usque ad publicationem processus. Remittitur iudicis arbitrio, absoluto testis examine, iterum eidem deferre iuramentum de veritate dictorum, minime obstante iuramento iam praestito ab initio de veritate dicenda, idque quotiescumque postulent gravitas aut adiuncta factae attestationis. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 821 3. Pars n e c n o n P r o m o t o r iustitiae ac vinculi Defensor, expetentes probationem per testes, debent proponere, praeter testium examinandorum nomina, etiam articulos seu capita quaestionum. 4. Testis qui n o n paret citationi, potest puniri ad n o r m a m iuris communis. 5. Testes seorsim interrogentur a iudice Instructore, et n o n a partibus nec a P r o m o t o r e vel Defensore, si intersint, qui o m n e s tamen ius habent expostulandi a Iudice ut aliquam ipse proponat interrogationem. 6. Potest permitti partibus aut ipsarum procuratoribus ut adsint testis examini, si agatur de interesse mere patrimoniali aut pecuniario. 7. Adsistet semper unus ex Notariis tribunalis, ut testis responsiones in scriptis redigat. 8. Responsio debet esse oralis n o n antea scripta, edita ad iudicis interrogationem, quae testis n o n denunciatur in citatione; in hac enim, pro diversitate casuum, declaratur tantum obiectum genericum requisitae attestationis. Possunt tamen a testibus adhiberi scripta documenta, ut numeri seu calculi ac datae in memoriam revocentur. 9. Remittitur prudenti iudicis arbitrio comparationem inter testes instituere. 10. Absoluto examine legitur testi depositio, concessa eidem facultate addendi vel corrigendi, si quid habeat, et deinde subscribitur a Iudice, a Notario et ab ipso teste. 11. Testibus reficiendae sunt expensae itineris et commorationis in l o c o tribunalis inquirentis. 12. Testium examinibus interesse debet Defensor vinculi quoties id expostulant praescriptiones iuris communis, ad normam § 108, n. 4. § 115. Absoluto o m n i u m testium examine, Iudex Instructor, si partes aut earum procuratores examini n o n interfuerint, publicat attestationes, prae¬ finiens adversario congruum terminum peremptorium, ut excipere possit contra testes eorumque attestationes, ac etiam ut declaret, an testes ad defensionem producere velit. § US1. In causis criminalibus vel alias ordinem publicum respicientibus, si haud opportunum videatur publicare testium examen, debent manifestari accusato attestationes accusationis, reticitis testium nominibus, si id exquirat gravis ]causa. 822 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 2. Potest iudex, si id prudens ac opportunum censeat, tum accu- satum tum eius patronum iuramento adstringere de secreto servando, ne edantur seu evulgentur contrariae attestationes ac nomina testium. 3. Si testis suam fecerit depositionem sub conditione, ut suum n o m e n n o n manifestetur accusato aut eius procuratori, vel quacumque alia de causa, n o n minoris momenti, haud expediat denunciare nomina testium, et ex alia parte accusatus persistat excipere, attestationes nullius esse valoris, cum n o n possit contra personas testium sibi ignotas excipere; tunc iudex, si id prudens censeat, eligere potest duas vel tres personas, nullum interesse in ipsa causa habentes et omni exceptione maiores, et quantum fieri potest accusato n o n suspectas, quibus c o m municat nomina testium ut iudicent, utrum testes in casu sint fide digni. Ipsarum responsum notificetur accusato, et etiam earum nomina, si id expedire iudex censeat. § 117. Iudex instructor qui litteris rogatoriis delegat vel subdelegat iudicem ut perficiat examen testium aut partium contendentium, opportunas dat instructiones, ac etiam, si id utile sibi videatur, articulos quaestionum p r o p o n e n d a m ! » . §118. Si testes compareant n o n requisiti ad faciendum vulgo - actum de notorietate - competit causae Ponenti aut Iudici Instructori, si adsit, deputare Notarium ad testes interrogando s, praescriptis normis pro excipiendis attestationibus. § H9. Absoluto processu quoad probationem per testes, pars diligentior partem adversam citat: « in sequelam habitarum attestationum... desti- nari, turnum rotalem... ». Si vero probatio a turno decreta fuerit, additur: « et in reassumptionem causae destinari... ». P o n e n s rescribit: «Obtinuit et destinavit turnum diei... ». Et ita q u o a d alias probationes. CAPUT DE III. PERITIS. § 120. Peritos eligere Iudici Instructori competit ad praesentationem partium, si peritiam turnus praescribat, quin sibi peritorum nominationem reservaverit. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 823 § 121. 1. Si periti n o n eligantur ex officio, pars diligentior citat partem adversam: « ad exequendum rescriptum S. Ordinis et deputandum pe- ritum ». 2. Die ad comparendum constituta, utraque pars ius habet prae¬ sentandi peritos, quos putat idoneos ac digniores. 3. Iudex vero Instructor peritum vel peritos eligere debet, q u o s neutra pars rationabiliter uti suspectos Habet. 4. Si linus ex contendentibus persistat in excipienda contra peritos iam electos, ac Instructor, audita etiam alia parte, haud recedendum censeat a facta electione, quaestio ad turnum definienda remittitur, eadem servata procedendi ratione ac pro quaestionibus incidentalibus. § 122. Numerus peritorum, nisi a lege determinetur, a turno, ver a Iudice Instructore singulis in casibus constituetur, habita ratione petitionis partium et naturae quaestionis. § 123/ 1. In causis respicientibus validitatem matrimonii, Sacrae Ordinationis et professionis religiosae, pro illustrandis quaestionibus quae S. Theologiam attingunt, unus vel plures deputantur periti consultores ex officio, seu quin attendantur petitiones aut designationes a partibus factae. 2. Cum deputatur peritus-consultor, debet iudex adsignare in his causis defensorem parti, quae nec defensorem habeat, neque seipsam defendere queat, concesso quoque, si opus fuerit, gratuito patrocinio. § 124. In decreto seu rescripto quo deputantur periti, aperte explicetur, tum obiectum peritiae, allegatis, prout opus fuerit, instructionibus et documentis, tum m o d u s q u o periti in scriptis referant de confecta peritia. § 125. 1. Haec vero relatio confici potest duplici m o d o ; 1.° ut fiant tot relationes quot sunt periti, exaratae et subscriptae a singulis peritis; 2.° vel unica fiat relatio quae explicat votum m q u o d maior pars peritorum devenit, indicatis variis opinionibus illorum qui dissentiunt, at Acta Apostolicae Sedis. - commentarium Officiale. m reticitis ipsorum n o m i n i b u s ; relatio communis subscribitur a singulis peritis. °2. In rescripto q u o deputantur periti, debet designati quinam m o d u s ex hisce duobus servandus sit in relatione conficienda. § 126. 1. Partes ius habent cognoscendi obiectum peritiae antequam perficiatur, nisi agatur de causa criminali vel etiam de gravi negotio ordinis publici, quibus in casibus expedit partes interesse habentes n o n certio¬ rare de obiecto peritiae antequam perficiatur, sed eis,communicare tant u m m o d o peritiae exitum seu sententiam peritorum. 2. Partes postquam noverint obiectum peritiae, opportunas animadversiones facere possunt, ac etiam expetere mutationes circa rescriptum deputationis. 3. Fas est partibus opportunas animadversiones oretenus explicare perito in audientia, in qua ipsis manifestatur peritiae perficiendae obiectum et peritus iuramentum praestat. § 127. • Deinde pars diligentior citat; « ad videndum expediri decretum super deputatione periti, ad eundem informandum et iuramentum a perito prae- stari... ». Iudex rescribit: « Obtinuit, et Dominus ad effectum de quo in precibus destinavit diem... in aedibus vel in sede tribunalis ». § 128. Notarius rogabit actum, qui nedum ab ipso notario subscribetur, sed etiam a iudice et a perito, ac in actis servabitur. § 129. 1. Potest iudex n o n deferre iuramentum perito, praesertim si votum emittere debeat de quaestionibus iuridicis-theologicis, potiusquam de certa quaestione facti. 2. Remittitur tamen prudenti iudicis arbitrio, deferre iuramentum perito etiam cum exhibet cancellariae relationem peritiae praesertim si in ipsa contineantur nova facti adiuncta. § 130. 1. In decreto quo deputantur periti, congrua pecuniae summa taxanda est pro expensis peritiae, ac etiam decerni debet a quanam parte sit solvenda. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 825 % Huiusmodi expensae regulariter ab illa parte solvendae sunt, quae peritiam petit, et in cuius utilitatem decernitur. § 131. 1. Pro causis nullitatis matrimonii ex capite impotentiae, tum in electione periti, tum in conficienda peritia, servanda est Instructio « Cum moneat glossa » quae prodiit e Sacra Congregatione Concilii anno 1840. 2. In casu q u o citatae Instructionis regulae n o n o m n e s servatae fuerint, competit turno iudicare, utrum salva sit substantia probationis, vel aliquid in peritia omissum supplendum sit. § 132. 1. In dilue^ndis exceptionibus propositis contra instrumenta vel acta publica et privata, quoties opus sit probare, an genuina sint necne, si non suppetat probatio per testes, adhibenda est peritia, quae peritis calli¬ graphis, publica auctoritate probatis, si fieri possit, conficienda committitur per collationem scripturarum. 2. Collatio perficitur per examen, q u o character scripturae, de q u o dubitatur an tribuenda sit certo auctori, confertur cum charactere scripturae procul dubio ad eumdem auctorem pertinentis, quae ob o c u l o s peritorum versatur. § 133. Si quis ex peritis moriatur, n o n absoluto munere, vel muneri accepto renunciet, vel legitime recusetur, aut dispensetur a munere implendo, alius substituitur peritus vel a Iudice Instructore, vel a turno seu a Ponente, auditis partibus interesse habentibus. V ; . § 134. Si factum q u o d constituit obiectum peritiae, n o n satis declaratum fuisse iudicibus turni videatur, ipsis integrum erit, ulteriores a peritis exquirere declarationes, necnon praescribere n o v a m peritiam, aliis, etiam ex officio, peritis deputatis. § 135. 1. Votum peritorum tradetur iudici qui peritiam commisit, cuius erit examinare, an respondeat omnibus praescriptionibus rescripti man¬ datae peritiae ac, delato iuramento, si expediat, ad n o r m a m § 129, n. 2, votum unietur fasciculo actorum. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 826 % V o t u m denunciatur partibus, per intimationem, quae tit vel ad instantiam partis diligentioris, vel ex officio. § 136. Iudices non tenentur conformare suum iudicium opinioni peritorum contra propriam persuasionem. CAPUT I V . DE P0SITI0NIBU3 ET INTERROGATIONIBUS IUDICIALIBUS. § 137. 1. Utrique parti integrum est haurire ex confessione iudiciali partis adversae probationem factorum, quae ad causam spectant. % Id etiam permittitur in causis criminalibus et generatim in illis omnibus, quae ad b o n u m publicum spectant, in quibus accusato seu inquisito vel convento, positiones et interrogationes proponuntur a Promotore iustitiae. 3. In causis respicientibus vinculum matrimonii, aut validitatem S. Ordinationis ac professionis religiosae, idem vinculi Defensori c o m petit. § 138. In periodo instructionis fas est partibus petere, ut proponantur positiones et interrogationes ad obtinendam confessionem; sed petitio continere debet singula capita quaestionum super quibus petitur partis adversae responsio. § 139. Petitione admissa est iudicis partem iubere ut interrogationibus respondeat; parte praecepto iudicis non obtemperante, facta habebuntur uti vera et confessa. § 140. 1. Iudex petitionem n o n admittet, nisi haec respiciat facta n o n mediocris gravitatis et ad causam pertinentia; hinc potest positiones et interrogationes corrigere, eisdemque alias magis opportunas substituet. °2. Positio q u o a d formam differt ab interrogationibus; ipsa enim exhibet, assertionem facti, et proponitur parti adversae ad h o c , ut factum assertum pure et simpliciter admittat vel deneget. Regulae servandae in iudiciis apud S. B. Rotae Tribunal. 827 § 141. Decretum q u o admittuntur positiones et interrogationes, continere debet earumdem textum c u m comminatione, q u o d si pars n o n respondeat, aut non excuset validis rationibus suum silentium aut suam absentiam, facta uti vera et confessa habeantur. § 142. In causis n o n criminalibus responsio iuramento firmata sit oportet. §143. Si pars quae debet interrogari commoretur extra Urbem,- neque possit c o m m o d e citari ad comparendum, dantur litterae rogatoriae, iuxta formam superius constitutam. § 144. Pro recipiendis responsionibus adsistet Notarius, qui eas in scriptis rediget, et deinde leget parti, ut, antequam easdem subscribat, aliquid possit addere vel corrigere, uti dictum est de testibus. § 145. Pars, quae statuta die n o n comparuit, si in iudicio se sistat, absoluta iam instructione, et ante latam sententiam definitivam, potest, praevio turni decreto, admitti ad respondendum interrogationibus coram Iudice Instructore, d u m m o d o solvat, absque iure repetitionis, quicumque sit exitus causae, expensas propter suam contumaciam factas. § 146. 1. Positiones et interrogationes enunciabunt articulos facti super quibus exquiritur probatio ; subscribendae erunt a proponente vel ab eius procuratore, qui habeat speciale mandatum. Sufficit tamen primum mandatum ad litem, si contineat expressis verbis vel aequipollenter facultatem proponendi interrogationes. 2. Responsiones ipsa pars oretenus edere debet. Verum si agatur de iudicio n o n criminali, etiam eius procurator respondere valet, dumm o d o speciali mandato munitus sit. 3. Pars quae promovit interrogatorium, non potest adsistere responsionibus, nisi tuere. Instructor decreverit comparationem inter partes insti- Acta Apostolicae Sedis. — Commentarium Officiale. 828 4. In causis contentiosis quae privatum b o n u m respiciunt, comparatio non decernitur, nisi ad instantiam partium, et propositis a parte instante articulis interrogationem; decernitur autem etiam ex officio in causis criminalibus, et in aliis ad b o n u m publicum spectantibus. 5. Iudex potest in hisce postremis causis, etiam dum fit inter partes comparatio, proponere interrogationes ex officio. § 147. Pars, promovens interrogatorium positiones et interrogationes in « instat ut Dominus eadem instantia propositas, sam partem ut eisdem respondeat, medio et admittat citet adver- iuramento, cum monitorio ut si intra tempus et ad locum ab eodem Domino assignandum suo decreto non obtemperet, ipsa habeatur pro confessa ... » vel reformatis positionibus et Iudex Instructor, approbatis interrogationibus propositis, rescribit: « N. N. petiit et obtinuit ut supra et ad eumdem effectum citetur N. N. ad comparendum die ... hora ... in sede ... aut tionis ita inscribitur: « Citetur NN. ex dendum datis, in die... hora ...in medio iuramento, articulis PRIMO, alias fateatur videndum et interrogationibus declarari confessum cita- responin actis circa facta contenta ». « et si scutata non quaenam SECUNDO, haec est: ponitur veritatem hanc esse, adversae parti obligationi; adverso principalis ad sede ...positionibus Formula positionum solvit aedibus ... ». Decretum « sit mille ad quod N. N. ponens mense Iulio satisfaciendum ex veram arbitretur esse hanc summam vera integro suae adversa pars, summa ». ponitur quod pars sibi ex integro fuisse satisfactum de adversa tunc fassa eo quod usque sit coram ad illam Titio, diem sibi debebatur ». § 148. Iudicis Instructoris erit exigere, ut responsiones sint purae et simplices, ita ut, facta in articulis contenta et ab alia parte allegata, admittantur vel denegentur. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 829 CAPUT V . DE IURAMENTO DECISORIO, SUPPLETORIO ET AESTIMATORIO IN LITEM. A R T . L — De iuramento decisorio. § 149. 1. Iuramentum decisorium est q u o d una pars alteri defert eum in finem ut ad normam iuratae responsionis lis habeatur decisa, eademque sit inappellabilis. % Iuramentum deferri potest in q u o c u m q u e stadio et m o m e n t o litis. 3. Procurator nequit deferre, acceptare aut referre iuramentum, aut iam emissum revocare, nisi mandato speciali instructus sit. 4. Iuramentum deferens formulam proponat oportet. §150. Iuramentum potest deferri tantum: 1.° iis in quaestionibus de quibus transigi potest, quaeque n o n sint gravioris momenti, attenta conditione sive illius personae cui defertur, sive illius quae iuramentum defert ; 2.° quoties ex una et ex altera parte aliqualis habeatur probatio, seu non plena; 3.° d u m m o d o agatur de mero facto, praesertim si huius notitiam tantum adversarius, utpote collegii aut pii operis moderator aut administrator, habere possit. § IBI, 1. Iudex rescriptum edit q u o adprobat aut corrigit propositam iuramenti formulam; diem dicit, et l o c u m assignat ad comparendum, cum admonitione « quod si pars loco et se excuset habeatur pro legitime a tempore statutis neque iuret, neque iuramento praestando, aut iuramentum non referat, confessa ». % Huiusmodi notificationis forma, factis debitis mutationibus, servanda est in quacumque specie iuramenti post eius admissionem. § 152. 1. Iuramentum delatum potest a parte cui defertur aut aut referri deferenti. praestari Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium, Officiale. mo 2. Si pars neque iuramentum praestet, neque referat, ast se excuset, contendens h o c in casu se n o n obligari ad iuramentum dandum, iudicis erit aestimare, utrum adductae rationes eae sint ut partem eximant a praeiudicio implicitae confessionis. 3. Talis quaestio incidens definitur a turno, cui remittitur rescripto, « per memoriale, citata parte ». § 153. Formula relati iuramenti a iudice probanda est ad n o r m a m § 151 ; et pro iuramento referendo attendendae sunt conditiones de quibus in § 150. § 1 5 4 - Pars cui refertur iuramentum tenetur aut illud praestare, aut se excusare legitime, ne sibi praeiudicet, prouti statuitur in § 152, n. 2. A R T . II. — Be iuramento suppletorio. §155. 1. Iuramentum dicitur suppletorium, si deferatur ad complendas probationes; istius vero delatio decernitur vel ex officio vel ad instantiam partium. 2. Deferri non potest nisi a turno, at dandum est coram Ponente, nisi excipere h o c iuramentum sibi turnus reservet. 3. Iuramenti delatio decernitur quoque a Iudice Instructore, cuius est idem recipere. § 156. Ut admittatur a iudice h o c iuramentum, requiritur: 1.° q u o d versetur circa facta propria illius cui defertur; 2.° q u o d spectet ad quaestiones n o n gravioris momenti, attenta praesertim personarum conditione ; 3.° q u o d circa factum aliqualis probatio habeatur. § 157. Regulariter deferendum est ei cui favent potiores probationes; in pari autem conditione, reo. § 158. Si pars cui defertur iuramentum, h o c dare renuat, alteri referre n o n valet; et tunc nisi se excuset legitime, iuxta m o d u m praescriptum pro decisorio in § 152, n. 2, idem patitur praeiudicium. Regulae servandae in iudiciis apud S. B. Rotae Tribunal. 831 §159. Iuramentum suppletorium praestitum ab altera parte impugnari valet, qua falsum et erroneum. A R T . III. — De iuramento litis aestimatorio. § 160. Iuramentum in litem seu aestimatorium litis illi parti defertur, quae probaverit sibi deberi q u o d sua actione continebatur, cuius debiti valor aut quantitas, ordinariis probationibus probari nequit, propter factum alteri parti imputandum ad culpam. § 161. H o c iuramentum defertur aut ad instantiam partium aut ex officio. § 162. 1. Pars quae huiusmodi iuramentum dare postulat, uniet libello petitionis notulam singularum rerum aut creditorum quae sibi vindicat, eorumdem valore et quantitate determinatis ; declarando, se paratam esse suam assertionem iuramento confirmare. %. Haec notula et declaratio a parte ipsa aut ab eius procuratore, vi tamen specialis mandati, subscribatur. § 163. 1. Si petitio fiat turno, et hic iuramentum admittat, post consuetam notificationem, apposita explere acta, ad normam rescripti admis- sionis, pertinet ad Ponentem, cuius est exhibitam rerum expetitarum notulam earumque valorem acceptare iuxta petita, aut eam corrigere et reducere et hinc rescribit : « N. N. petiit... et obtinuit ex rescripto S. Ordinis, et in sequelam aedibus ... Dominus destinavit diem qua in sede... aut in idem N. N. praestabit iuramentum aestimatorium in litem iuxta petita ... vel iuxta modum ab ipso iudice praescriptum et cum intima- tione ». 2. Eadem ratione, h o c iuramentum admitti potest a Iudice Instructore in periodo instructionis. § 164. Ponentis iubere l o c o aut Iudicis iuramenti Instructoris fieri est, pro suo prudenti arbitrio, peritiam, expensis tamen partis adversae, quoties utiliter peritia haberi possit. A C T A , v o l . I l , n . 2 0 . - 25-10-910. 55 832 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. CAPUT VI. D E A C C E S S U I U D I C I A L I . § 165. 1. Si necesse sit, ad causae decisionem loca aut res controversas inspicere, uti facile contingit in iudiciis damni infecti, nunciationis novi operis, finium regundorum, et in similibus, turnus ad instantiam par- tium, aut etiam ex officio, accessum decernere valet. 2. Iudex Instructor, si instructionem conficiens perpendat, Iudici pene necessarium esse accessum perficere, de h o c referat turno. 3. Turnus accessum decernens, si hunc explere non reservet integro tribunali, Ponenti committit ut ipse accedat et referat, firmo tamen praescripto sequentis paragraphi. § 166. Decretum q u o accessus praescribitur, praecise determinabit rem inspiciendam et inspectionis m o d u m ; atque praecipiet parti quae accessum expetierit, aut utrique parti, si ex officio decernatur, ut hae s u m m a m deponant, respondentem, prouti coniici potest, expensis necessariis in accessu perficiendo. § 167. 1. Si turnus h o c opportunum ducat, eodem decreto unum aut plures peritos nominare valet ex officio, aut eorumdem deputationem committere Ponenti. 2. Sive una sive altera ratione fiat deputatio peritorum, Ponentis est monere peritos de officio iis commisso. § 168. Ponens ad instantiam partis diligentioris aut ex officio, diem dicit et horam accessus. H o c rescriptum per intimationem deducetur ad notitiam partium et peritorum, si hi constituti sint. § 169. Die et hora statutis, iudex una cum notario, peritis et partibus aut .earum procuratoribus, si hi opportunum ducant interesse, perficient accessum ad effectum et iuxta m o d u m in decreto significatum. 833 Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. § 170. 1. Partibus earumque procuratoribus ius est faciendi, dum perfi- citur accessus, animadversiones, declarationes, contestationes, quarum mentio fiet in relatione quam describit Notarius. 2. Decerni poterit, ut fiant descriptiones l o c o r u m in tabulis topo¬ graphicis; vel ut tabularum exhibitarum fiat recognitio; nec n o n examen testium a partibus aut ex officio productorum; horum autem attesta- tiones in scriptam relationem redigentur a Notario. 3. Item redigentur animadversiones et peritorum declarationes. § 171. Scripta relatio, qua significabitur quilibet actus in accessu perfi¬ ciendo positus, subscribetur a partibus aut ab earum procuratoribus, si interfuerint, a iudice et a Notario. § 172. 1. Si accessus propter distantiam locorum aut ob alias rationes perfici n o n valeat a iudicibus, deputabitur iudex delegatus, qui ad l o c u m accedat una cum peritis. 2. In litteris rogatoriis ad hoc expediendis, dentur iuxta normas iam praescriptas, et exigatur a instructiones delegato ut transmittat relationem a Notario exaratam de accessu. TITULUS V. De s e n t e n t i i s . § 173. Domini Auditores in turnum, aut in plenum collegium aut in aliam coetus formam adunati, ad normam can. 11, (Lex propria), dubiis respondentes legitime propositis et discussis, sententias pronunciant, quae sunt aut interlocutoriae seu incidentales aut definitivae. § 174. 1. Sententiae definitivae n o n poterunt revocari aut corrigi neque a turno qui eas protulit, neque ab alio Auditorum coetu, quicumque fuerit iudicum numerus iuxta diversas coetuum formas, uti in paragrapho Acta Apostolicae. Sedis. - Commentarium Officiale. 834 praecedenti, d u m m o d o sententia definitiva n o n prodierit a collegio rotali, videntibus omnibus. 2. Attamen si error materialis inciderit in textu sententiae, sive in transcribenda parte dispositiva sententiae, sive in aliquo facto rendo, postquam effecta fuerit sententiae notificatio, pars refe- cuius interest, promovit « super correctione textus sententiae » quaestionem incidentalem per memoriale apud eumdem turnum, qui sententiam tulit. Turnus petitionem admittens ex toto vel ex parte, rescribit: nentem iuxta petita vel iuxta modum ... ». Ponens « Ad autem Dnum Po- curabit, ut correctiones iuxta turni rescriptum in sententiae textu fiant. - Turnus, si petitionem respuat, rescribit : « Nihil ». 8. Sententiae interlocutoriae seu incidentales possunt revocari, ad normam § 95. § 175. Si moveatur quaestio incidens, et causa principalis in eo statu reperiatur ut definiri valeat in merito, una sententia tribunal utramque definiet. § 176. Ea est sententia sive interlocutoria sive definitiva in qua conveniat pars absolute maior votorum, can. 31, § 3 (Lex propria). § 177. 1. Die prolationi sententiae statuta, Dñi Auditores conveniunt pro secreta causae discussione, cui n o n intererunt nisi soli iudices. °1. Hi, antequam ad discussionem accedant, iam decisionem coeperint oportet (seu votum) antea discussam et deliberatam cum Adiutore a studiis et cum iuvene studio addicto, vulgo secreto, eademque latine exaratur, instructa rationibus decidendi in iure et in facto. § 178. 1. Primus sermonem instituit Ponens, qui legit votum, opportunis factis declarationibus, etiam super causae processu per acta apud se posita. Deinde ceteri Auditores, ex ordine, prosequuntur sua vota legere eaque declarare, si opus sit. 2. Si decisiones inter se discrepent, et nascatur discussio, fas est Auditoribus a suo v o t o partim vel ex integro recedere; ast mutationes inductae et rationes significari breviter debent in v o t o scripto sub formula « Accedo vel ob ... ». voto Domini ... et ob rationes in eodem voto expressas, Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 835 3. Quoties in prima discussione haberi n o n potest maior pars votorum necessaria causae decisioni, differtur iudicium turno qui proxime habebitur per rescriptum « Resolutio dabitur in proximo Auditorum con- ventu », aut simpliciter « Dabitur in proximo ». 4. Decreta dilatione ad proximum turni conventum, hunc protrahere n o n licet ultra hebdomadam, nisi forte vacationes tribunalis intercedant (can. 31, § 4, Lex propria). 5. Vota scripta dabuntur Ponenti aut Auditori cui sententiam exa¬ rare demandatum est. Publicata sententia, ista vota tradentur Domino Decano, a quo asservanda sunt in archivio secreto decanali (can. 31, § % Lex propria). § 179. 1. Capta decisione, Ponens eam scribit sub forma responsionis ad dubia, eamdem uniens fasciculo actorum, uti partem sententiae dispo¬ sitivam. 2. D u m m o d o tribunal non decernat, decisionem secreto servandam esse usque ad formalem sententiae publicationem, Notarius protocollo addictus, oretenus partibus causae decisionem communicare valet; eisdemque decisionis exemplar, si petatur, tradet. — Rescriptum quo iubetur, decisionem secreto servari ita concipitur « et decisio maneat secreta usquedum prodeat sententia ». 3. Haec intra decem dies a decisione edenda est, aut ad summum, intra triginta dies in causis implicatioribus, praesertim ob plura quae proponuntur dubia, et ob copiam documentorum. 4. Sententia exaranda est a Ponente, vel ab alio ex Auditoribus, cui h o c munus in secreta causae discussione commissum sit. § 180. Si in secundo quoque Auditorum conventu, haberi n o n possit pars maior votorum necessaria ad decisionem, quum singuli Auditores dent dubiis propositis diversas responsiones; perpendatur utrum expediat, vel alia documenta aut probationes exquirere in declarationem cuiusdam facti controversi, vel partes invitare ad magis specificam dubiorum concordationem; nisi opportunius sit, quaestionis solutionem differre per rescriptum: Dilata, aut Reproponatur, aut Non constare, aut Non satis constare. Q u o d si nullum ex his remediis ad optatum exitum conducere valeat, Ponens D o m i n o Decano significabit statum quaestionis, ut ad n o r m a m quoque can. 11 (Lex propria) aliter provideatur. 836 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. § 181. 1. Sententiae definitivae complecti debent: a) Nomen, cognomen, et personarum litigantium qualitatem, eo m o d o , q u o in citationis actu descriptae sunt: nec n o n n o m e n et c o g n o men earumdem procuratorum; b) Intentionem actoris, seu actionem iudicialem c u m conpendiaria facti et actorum causae expositione; c) Rationes decidendi tam in facto, quam in iure; d) Decisionem, seu partem dispositivam et formulam executivam ; e) Indicationem diei, mensis, anni, et loci in q u o decisio prolata fuit; f) Subscriptionem iudicum, qui sententiam protulerunt, et notarii. 2. Sententia debet lingua latina exarari (can. 32, § 3, Lex propria). § 182. Sententia definitiva nulla est, si rationes tam in facto, quam in iure n o n contineat (can. 32, § 3, Lex propria). § 183. 1. In dispositiva parte sententiae, si actor careat actione, aut si eadem Negative probata non fuerit, iudices dubiis simpliciter Affirmative vel respondentes, iuxta diversam formulae conceptionem, reum absolvunt. 2. Si actio iusta sit et comprobata, iudices reum damnant, addendo simplici responsioni, Affirmative vel Negative, dubiis datae, verba: « iuxta modum, etc. » quoties explicari et determinari debeant certa obiecta, nempe vel pecuniarum summae solvendae, vel praestatio factorum, in quibus reus damnatur. 3. In quaestionibus incidentalibus, ordinationem processus respicientibus, datur responsio per verba : Ad mentem, vel rescripto additur : Ad mentem, ut explicetur modus, q u o perficiendus sit actus. 4. Quando actio regulari m o d o non fuit proposita, iudices respondent: Affirmative vel Negative, iuxta dubiorum utatur iure suo coram Ordinario in via formulam; vel Orator administrativa », vel « Orator utatur iure suo, si et quatenus et coram quo de iure ». Contra, quoties constat, actionem carere probatione circa aliquod peculiare obiectum, et pariter constat probationes probabilius posse compleri, respondetur: « Dilata et coadiuventur probationes, tum super hoc puncto... tum super... ». Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 837 § 184. 1. Definitiva sententia c o m p l e r e t u r condemnationem in expensis, qua decernitur, an alter tantum ex litigantibus, vel an uterque litigans, et quanam mensura expensas iudiciales sustinere debeat. 2. In sententiis interlocutoriis aut incidentalibus, expensarum con¬ demnationes reservandae erunt ad litis terminum. § 185. 1. In expensis condemnatur victus, si iudices censeant, eum temere litigasse. % Iniungetur compensatio expensarum ex integro, vel ex parte, si litigantes succumbant, vicissim, in aliquo ex capitibus controversiae, seu pro rata victoriae fit condemnatio in expensis. 3. Praescribetur expensarum compensatio, si iudices censeant, victum n o n fuisse temerarium litigantem, adeo ut nulla fiat refectio expensarum ex parte victi, favore victoris. 4. In causis matrimonialibus et aliis id genus, habenda erit ratio paupertatis partis victae, adeo ut etiamsi haec non habuerit legitimam litigandi causam, tamen expensarum compensatio decernatur. Q u o d si pars victa se reddiderit contumacem, et minime pauper sit, nihilo secius, propter facti adiuncta, aliquando magis expedit decernere expensarum compensationem. 5. In causa criminali qui condemnationem patitur, expensas iudiciales solvere debet, excepto casu quo reo per ipsam condemnationem subtrahantur fructus omnes beneficiales, aliique reditus eidem aliunde n o n suppetant. § 186. Expensarum taxatio, quando earum compensatio l o c u m n o n habeat, aut partes communi consensu eas non determinent, pertinet ad Ponentem. § 187. Ponens aut Auditor extensor sententiam conficit, fideliter e suorum coauditorum votis deducendo rationes decidendi in iure et in facto; adductis dubitandi rationibus et responsionibus iisdem datis: omnia haec breviter, ordinate et distincte explicet. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 838 § 188. 1. Ponens aut Auditor extensor, postquam tempore designato sententiam redegerit, per studii A d i u t o r e m , eam prius exhibebit Auditoribus turni, et deinde Notario, ut eidem subscribant. 2. Sententiae textus autographus a studii Adiutore transmittitur ad Notarium, protocollo addictum, ut eum in actis cancellariae asservet, et vel ipse, vel alii notarii tribunalis exemplaria in authentica forma c o n ficiant, ad partium vel aliorum interesse habentium instantiam. 3. Protocollo autem addictus nullum exemplar petentibus exhibebit, nisi de mandato Ponentis aut Decani, iuxta n o r m a m can. 10, § 2 (Lex propria). § 189. Exemplar authenticum inscriptionem referet nominis Summi Pontificis pro tempore regnantis, et nomina geret Auditorum, qui sententiam suis subscriptionibus munierunt, cum indicatione diei editae sententiae: postremo l o c o formulam executoriam continebit, et subscribetur a Notario. § 190. Formula executoria consistit in praescriptione facienda dioecesanis Ordinariis et ministris competentium tribunalium, ut perfectam sententiae executionem curent, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. III, sess. 25, De ref., Concil. Trid.: idcirco sequens et ministris sententiam, adhibebitur tribunalium, ad formula: « Mandamus Ordinariis quos spectat, ut executioni locorum mandent hanc et adversus reluctantes procedant ad normam ss. canonum et praesertim cap. III, sess. 25, De ref., Concilii Trident., iis adhibitis exe- cutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint ». § 191. 1. Exemplar authenticum in forma executoria integre notificabitur alterius partis procuratori, quando hic constitutus sit; aliter ipsi parti, et notificabitur per apparitorem. 2. Si pars, quae procuratore caret, domicilium habeat extra Urbem, notificatio fiet per Curiam dioecesanam, cuius iurisdictioni subiacet pars ipsa. 3. Curia dioecesana tribunali S. Rotae testimonium exhibebit, se sententiam notificasse, indicato die factae notificationis. 839 Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. § 192. Sententiae notificentur ad instantiam partium interesse habentium, excepto casu, quo tribunal statuat ex officio notificari, idque fiet, quoties h o c intersit boni seu ordinis publici, aut expetant aliae iustae causae. TITULUS VI. De expensis iudicialibus fructibus et damnis aestimandis et de redditione rationum. CAPUT I. DE EXPENSARUM IUDICIALIUM TAXATIONE. § 193. 1. Post sententiae notificationem pars victrix victam citat « ad videndum taxari et moderari expensas iudiciales » apud Ponentem exhibet elenchum expensarum iudicialium, quae comprobandae relato, ad quolibet expensarum Lege caput, numero taxationis cui erunt, statutae in propria. 2. Potest etiam fieri locus refectioni damnorum, prout et quatenus de iure : scilicet quoties sententia praesciebat etiam damnorum refectio¬ nem, quam determinare pertinet ad Ponentem, iuxta normas sequentis capitis. § 194. Ponens, si adsit oppositio circa expensas, perpensis exceptionibus alterius partis, eisdemque discussis, quatenus opus sit, exhibitam expensarum computationem redigit ad normam legis, et ita rescribit: « Visis et perpensis omnibus et moderavit expensas et singulis partibus praesentis computationis, iudiciales in libellas... pro quibus taxavit expedivit man- datum executivum ... ». H o c decretum exarabitur in charta rotali bullata, exhibendo a parte cuius interest. Super citatione autem ita rescribitur: « Provisum in contemporanea ordinantia ». § 195. 1. A Ponentis decreto potest fieri appellatio ad eumdem turnum, qui sententiam protulit in expensis condemnantem. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 840 °2. H o c incidens proponitur per memoriale, proindeque studii Adiutor super appellationis instantia rescribit : « Remisit instantiam ad turnum, et mandavit proponi per memoriale ». § 196. 1. Quaestio incidens circa expensarum iudicialium taxationem e x o riri potest quoad ius unius partis adversus aliam, repetendi scilicet expensas iam solutas, quoties utraque pars contendit, se aut ex integro, aut in parte victoriam retulisse, quum nempe condemnatio in expensis decreta fuit pro rata victoriae. °2. Quoties Ponens aut studii Adiutor, controversiam componere n o n valeant, vel partes n o n acquiescant decreto, controversia ad turnum remittitur, consueto rescripto, cauto tamen, ut duae partium instantiae pertractentur sub unico memoriali, scilicet contineantur sub unica quaestione dirimenda rescripto. Hinc si praedictae duae petitiones exhibitae fuerint ante decretum, fit remisit easdem ad turnum, rescriptum: « Praevia unione instantiarum, et mandavit proponi sub unico memoriali ». Si prolato iam decreto remissionis ad turnum, prodeat instantia alterius partis, sibi etiam victoriam adscribentis, providetur h o c rescripto : « Remisit instantiam memoriali ad turnum et mandavit proponi utramque sub unico ». § 197. 1. Si qui condemnantur in expensis sint plures, nequeunt considerari tamquam in solidum damnati, sed dumtaxat pro rata, habita ratione rei quam in iudicio expetebant, d u m m o d o lex aliter non disponat in casu controverso, neque quaestio sit de obligationibus solidalibus. % Curatores et administratores bonorum et locorum piorum, quando gravia adsint motiva, possunt damnari personaliter in expensis, absque ullo repetitionis iure. § 198. 1. Condemnatio in expensis non omnes complectitur expensas, factas pro singulis instantiis in variis iurisdictionis gradibus, nisi pars appellans appellationem interposuerit ab h o c quoque primae sententiae articulo. % Tribunal, h o c etiam in casu, ex iustis causis, declarare potest fuisse compensatas expensas in antecedentibus instantiis factas, et condemnationem limitare ad solum iudicium S. Rotae. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 841 § 199. 1. Si appellatio ad S. Rotam interponatur, antequam expensarum taxatio l o c u m habuerit apud Curiam dioecesanam, Ponentis est post rotalem sententiam, taxare expensas in antecedentibus instantiis factas. 2. Elenchus expensarum exhibebitur in cancellaria S. Rotae a parte victrice, interesse habente, et declarabitur authenticus a cancellariis tribunalium, e quibus singuli elenchi remittuntur. § 200. Maxime interest, ut eiusmodi quaestiones decidantur a Ponente, quin recursus fiat ad turnum, ne nimium lites protrahantur cum gravi partium damno, et expeditior et facilior fiat solutio. — Quae animadversio partes ipsas inducere debet, ut libenter obsequantur sollicitudinibus Ponentis, diligenter o m n e m rationem experientis ad partes con¬ ciliandas de b o n o et aequo. CAPUT II. DE RATIONUM REDDITIONE ET FRUCTUUM DE ET COMPUTATIONE ET AESTIMATIONE DAMNORUM. § 201. 1. Quando datur locus redditioni rationum, tribunal parti rationem redditurae, congruam dilationem assignabit, praevia monitione, ut, si, nulla accedente iusta causa, expensarum elenchus non exhibeatur termino praefixo, pars, redditionem rationum exposcens, admittatur ad praestand u m iuramentum in litem circa summam, quae debetur, n o n exclusis aliis probationum mediis. 2. Quoties turnus id sibi expresse n o n reservaverit, approbare com¬ putationem et acta explere, quae huc referuntur, spectat ad Ponentem, aut ad eius studii Adiutorem, iuxta normam § 1% n. 4. § 202. 1. Elenchus expensarum exhibendus est cum documentis expensas comprobantibus, et continere debet: a) statum rerum, quarum reddenda est ratio; b) rationes accepti et expensi; c) credita exigenda et res recuperandas. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 842 2. Postremo l o c o continebit recapitulationem et compendium debiti vel crediti, et subscribetur a parte, quae insuper coram Ponente adsistente Notario, iurare debebit de veritate quoad singula rationum capita. 3. Possunt admitti, tamquam comprobata, illa expensarum capita minimi valoris, de quibus dare quis nequit, aut n o n vult syngrapham receptionis d u m m o d o sint veritati et aequitati conformia, salva facultate harum mentionis faciendae, si hoc opportunum videatur, in formula, sub qua iuramentum emittetur. 4. Pars rationem reddens, alteram partem, per apparitorem, cer- tiorem reddere debet de tempore et l o c o , quibus huiusmodi documenta exhibebit, praevio tamen consueto rescripto Ponentis, aut Iudicis Instructoris, seu: « Notificetur ». § 208. Si pars ad computationem redigendam uti opera alicuius ratioci¬ natoris, vel alias necessarias expensas facere debeat, potest eidem inde¬ mnitas in antecessum concedi, iuxta prudens turni aut Ponentis arbitrium. § 204. i. Partibus consentientibus, approbatur redditio rescriptum, scilicet: « Be consensu partium, peracta rata habetur et confirmatur, et conceditur mandatum rationum rationum per redditio executivum ». 2. Si partes non consentiant, proceditur sicut in omnibus aliis incidentibus. § 205. Pro computatione fructuum solvendorum aut damnorum refectione, applicantur dispositiones praecedentium paragraphorum, congrua c o n gruis referendo. § 206. 1. In denuntiationibus de n o v u m opus, quum probari damno infecto debeat, utrum q u o d timetur, iusta aut ob sit atque iuris et facti rationibus innitatur querela, turnus ipse aut Ponens, prouti magis opportunum videatur, uti queunt accessu iudiciali, aut peritorum opera, iuxta procedendi regulas in anterioribus paragraphis statutas. 2. Provisiones, quae hac de re decernuntur, sunt executivae et inap¬ pellabiles ad normam §§ 83 et seq., firmo iure personae conventae, dandi potius idoneam cautionem quae acceptanda erit, d u m m o d o sit revera sufficiens ad praeveniendum cuiuslibet damni periculum. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 843 T I T U L U S VII. De exemptione ab expensis iudicialibus, de earumdem reductione, et de gratuito patrocinio. § 207. 1. Actor aut reus et etiam uterque, si ratione paupertatis expensas iudiciales nequeant sustinere, ius habent ut ab eisdem immunes sint, et una simul gratuito patrocinio fiet locus, assignato advocato qui gratuitum patrocinium aut gratuitam adsistentiam praebeat, nisi partes vel alterutra, per se ipsae sistere et iura sua dicere velint coram iudicibus. (Lex propria - Appendix, cap. IV). 2. Si conditio paupertatis litigantium talis sit, ut hi expensas partim valeant exsolvere, fit locus reductioni expensarum iudicialium, quae sustinendae essent, firma tamen concessione patrocinii gratuiti, uti in num. praeced. 3. Si decreta fuerit reductio tantum expensarum iudicialium, qui huiusmodi decretum tulit, debet simul limites statuere intra q u o s reductio conceditur; veluti in dimidium vel in duas tertias partes expensarum, adeo ut pro rata concessae reductionis, reducantur proventus ad aerarium S. Sedis, ratione sive taxarum sive expensarum uti in n. 5, spectantes, nec n o n proventus qui cedunt [in retributionem operis [a tribunalis administris praestiti. 4. Hinc concessa exemptione aut reductione expensarum iudicialium, in libros rationum debent referri expensae omnes, quae sustinendae essent a parte, nisi eiusmodi beneficio frueretur. 5. Expensae pro versione actorum ab una in aliam linguam, pro documentis transcribendis aut typis edendis, pro testium productione aut peritiarum expletione, et ita porro, solvuntur a tribunali, salvo iure refectionis expensarum, sive ex parte, si concessa fuit reductio e x p e n sarum, sive ex integro, uti cavetur in § ultima h. t. § 208. Petitio exhibebitur Ponenti opportunis instructa documentis, non m o d o circa conditionem paupertatis, sed etiam super meritum causae, d u m m o d o ad meritum q u o d attinet, non agatur de causa quae ad Sacrae Rotae tribunal per commissionem pervenerit. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. § 209. 1. Ponens priusquam ad admissionem vel reiectionem petitionis procedat, partem adversam audiet, P r o m o t o r e m iustitiae, et in causis respicientibus vinculum matrimonii aut validitatem professionis religiosae, aut sacrae Ordinationis, vinculi Defensorem, Decanum advocatorum consistorialium, et, si necessarium ducat, alias etiam notitias exquiret. 2. Praedictae personae, per n u n c i u m iussu Ponentis transmissum convocentur, ad simul deliberandum, si speciales casus difficultates h o c expostulent, arbitrio Ponentis. § 210. A rescripto quo exemptio aut reductio expensarum iudicialium et gratuitum patrocinium denegetur, potest appellari ad turnum vel A u d i torum coetum, cui causa iudicanda est, quaestionem incidentalem promovendo. § 211. Personis, de quibus in § 209, petitio sive de patrocinio gratuito sive de reductione expensarum notificabitur, una cum documentis necessariis ad deliberandum circa eamdem petitionem. Reliquorum documentorum notitia apud cancellariam tribunalis assumi poterit. § 212. Huic processui n o n est locus quando Curia, quae acta causae transmittit ob appellationis iudicium, fidem facit de paupertate partis, iam ad exemptionem expensarum et ad gratuitum patrocinium admissae in priori iudicio : tunc enim habendum erit ut notorium et incontroversum paupertatis factum, d u m m o d o tamen constet de praesumpto b o n o iure contendentis. § 213. T a m in h o c casu, quam in ceteris, in quibus a Ponente admissum fuerit patrocinium gratuitum cum exemptione ab expensis iudicii ex toto vel ex parte, licet n o n m o d o Ponenti, sed etiam parti adversae, Promotori iustitiae, et vinculi Defensori in causis indicatis in § 209 nec n o n Decano advocatorum consistorialium, petere a turno ut dictum beneficium revocetur, si, vel ex actis causae vel ex aliis documentis, n o n adesse constet assertam paupertatem ; aut videatur, propter causam Regulae servatae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 845 fundamento vel b o n a fide destitutam, privilegium concessum n o n esse servandum. § 214. Haec petitio constituit incidens q u o d per memoriale evolvitur apud turnum aut Auditorum coetum, qui debet principalem quaestionem decidere. § 215. 1. Decretum, patrocinium gratuitum concedens, debet ad n o r m a m n. 6, cap. IV Appenditis (Lex propria), designare personam advocati, qui mandatum habebit, ut in sequenti numero statuetur. 2. Ponens advocatum designabit, praehabito Decani assensu, qui ad normam canonis 45, § 2 (Lex propria), dabit sua subscriptione munitum gratuiti patrocinii mandatum, nec aliud exquiritur a parte cui advocatus patrocinari debet. § 216. Si advocatus cui patrocinium gratuitum committitur, officium suum debita diligentia non adimpleat, ad illius observantiam revocabitur a Ponente, ex officio, aut ad instantiam sive partium quarum interest sive Promotoris iustitiae. § 217. Promotoris iustitiae est invigilare ut neque indebite gratuitum patrocinium concedatur, neque h o c patrocinium negligenter vel dolose exerceatur ; idcirco, si oporteat, instet apud Ponentem et etiam apud turnum, si Ponens non exciperet petitionem, aut iussionem turni executioni n o n demandaret. § 218. 1. Si pars quae gratuito patrocinio usa sit, victoriam retulerit, et eam pecuniae summam consecuta fuerit aut aliquam rem in sua aestimatione quintuplo maiorem summa quae solvenda esset pro expensis iudiciariis, neque ex pecuniae summa aut e re iudicio obtenta aliquid pro taxis, retentionibus vel solutionibus detrahendum sit, ab ista iudiciales expensae erunt praecipiendae, n o n vero honoraria advocati aut procuratoris. 2. Si vero eadem pars nedum victoriam referat, sed adversa pars in expensis iudicialibus condemnetur, haec n o n tantum expensas iudiciales solvet, sed etiam advocati aut procuratoris alterius partis h o n o raria. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 846 T I T U L U S VIII. De renuntiatione instantiae, actionis iudicialis, aliorumque causae actuum. § 219. 1. Pars quae ad normam can. 34 (Lex propria) intendit renuntiationem emittere, id potest efficere in q u o c u m q u e statu et gradu causae. % Ut renuntiatio a iudice admittatur, debet esse absoluta, nullique conditioni aut reservationi subiecta, in scriptis data, subsignata c u m loci et temporis indicatione, a renuntiante, vel ab eius procuratore, speciali tamen mandato munito. 3. Pro renuntiandis rebus aut iuribus ecclesiasticis, quae litis obiectum constituant, servetur ius c o m m u n e q u o a d necessitatem expetendi beneplacitum Apostolicae Sedis. 4. Ut renuntiatio suum sortiatur effectum, acceptata sit oportet ab altera parte, cui facienda est notificatio : subintelligitur autem acceptata, si, intra c o n g r u u m temporis terminum a Ponente assignandum, n o n oppugnetur. 5. Debet admitti a Ponente qui curam habebit, ut serventur conditiones superius indicatae. 6. Renuntiatio ab altera parte aut tempore debito n o n oppugnata, aut in causis spiritualibus et in aliis ad b o n u m publicum spectantibus, iis rationibus oppugnata, quae iudici videantur n o n attendendae, et hinc a iudice admissa sine acceptatione alterius partis, nihilo secius plenum sortitur effectum iuridicum. § 220. Renuntiatio facta ab actore vel a reo post sententiae prolationem, aequivalet rei iudicatae irrevocabili contra renuntiantem. § 221. Si quaestio circa validitatem renuntiationis oriatur in via incidentali, ad turnum seu ad coetum Auditorum cui res pertinet, deferetur; si vero, absoluta iam instantia iudiciali aut in primo aut in gradu appellationis apud turnum, in via principali exoriatur, defertur ad tribunal Apostolicae Signaturae. Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 847 § 222. Si pars cui defertur iuramentum de secreto servando, ad n o r m a m § 31, num. 4, idem dare detrectet; aut iussa certam pecuniae summam deponere, decreto n o n obtemperet, quin exemptionem ab expensis legitime obtinuerit; vel si eadem intra praefixum tima excusationis terminum, absque legi- causa, litem prosequi vel aliquem actum ponere negligat aut renuat, censetur iuri suo renuntiasse ; et hinc Ponens suo decreto declarare valet, partem vel ipsam litem vel certi iudicialis actus positionem aut instructionem deseruisse, firmo praescripto § 28, n. 3, nec n o n § seq. § 223. Pars renuntians debet expensas solvere iudicii aut saltem singu- lorum actuum renuntiationi respondentium. TITULUS IX. De appellatione a sententiis ant a decretis rotalibus. § 224. 1. A sententia rotali definitiva, quae non sit sententiae a S. R o t a aut ab altero tribunali editae conformis ideoque n o n sit eiusdem con¬ firmatoria, potest fieri appellatio ad turnum proxime sequentem, ad normam canonum 12 et 33 (Lex propria). 2. Appellationes a sententiis incidentalibus seu interlocutoriis pro- positae, ab e o d e m turno cognoscendae sunt qui sententias protulit. 3. Prolata sententia tiam definitiva, appellatio interposita circa senten- incidentalem in definitiva decisam, defertur ad p r o x i m e subse- quentem turnum, uti in praecedenti n. 1. § 225. Si sententia plura capita aut dubia complectatur, et quoad nonnulla sit confirmatoria, quoad alia sit revocatoria, appellatio n o n conceditur pro ea parte, quae iam fuerit duabus conformibus sententiis iudicata, excepto casu q u o d una pars cum alia sit connexa eidemque accessoria. A C T A , vol, I I , n 20. — 25-10-910. 5 6 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 848 § 226, 1. Si oriatur quaestio de iure appellandi necne, iuxta duas paragraphos praecedentes, decisio fiet a turno, ad quem spectat appellationis iudicium. 2. Sententiae hanc controversiam definientes sunt inappellabiles, excepto recursu ad supremum Signaturae tribunal. § 227. Appellatio statuto tempore et praescriptis formis interposita, effectum suspensivum producit, exceptis casibus, in quibus aut ex lege aut ex decreto iudicis, locum habet executio provisoria. § 228. Quando executio provisoria, in primo gradu expetita, concessa n o n fuerit, peti potest per incidentalem instantiam et per memoriale in appellationis iudicio. § 229. 1. Si executio provisoria fuerit praescripta, ad normam § 84, nequit appellans, a turno appellationis, illius revocationem aut executionis inhi¬ bitionem exquirere. Attamen petere potest ut -executioni provisoriae idonea et aequipollens cautio subrogetur. 2. Haec subrogatio peti debet per instantiam incidentalem et per memoriale alteri parti notificandum. § 230. 1. In appellationis iudicio nequeunt proponi n o v a dubia meritum causae respicienda, quae si proponantur, a Ponente vel a turno ex officio reiici debent. 2. Possunt novae probationes deduci, nec n o n incidentia et exceptiones ad quaestionem principalem spectantes promoveri. - 3. Possunt expeti, prouti res per sententiam definita patiatur, aut usurae aut fructus qui maturaverint post sententiam, vel damnorum reparatio quae pars post eamdem sententiam passa fuerit. § 231. Si iudices turni, a quo fit appellatio, insoluta reliquerint quaedam ex propositis dubiis, respondendo aut Dilata aut Non proposita, appellatio fit tantum a dubiis decisis et etiam ab iis quae n o n d u m sint decisa, Regulae servandae in iudiciis apud S. R. Rotae Tribunal. 849 d u m m o d o haec c o n n e x i o n e m c u m decisis habeant, et eisdem tamquam accessoria sint. § 232.. 1. Etiam in iudiciis appellationis admittitur interventus tertiae personae ad normam § 97. 2. Praedicta persona voluntarie interveniens, appellare censetur a sententiis anterioribus, perinde ac contra se essent prolatae. § 233. 1. Q u o c u m q u e in casu utilis erit actori appellatio interposita a reo et viceversa. 2. Appellatio ab uno aut a pluribus litis consortibus interposita, proderit omnibus, qui in sententia comprehenduntur. § 234. Etiam in iudicio appellationis acta non praeparatoria aut executoria, secus ac in prima instantia, perficientur a Ponente turni appel- lationis. § 235. 1. Appellatio interponitur per petitionem exhibitam Ponenti turni qui sententiam aut decretum protulit; hic autem, si sententia sit appel¬ labilis ad n o r m a m paragraphorum praecedentium, rescribit: « Admittatur et procedatur ad ulteriora, idque notificetur ». Idem rescriptum dat Ponens si decretum a se editum appellatione impetatur; addito tamen « procedatur ad ulteriora per memoriale aut concordato dubio » ; ad normam §§ 86 seq. % Appellationis instantia gravaminis motiva complectetur, nisi agatur de appellationibus iure interponendis in re matrimoniali. 3. Si appellatio exhibeatur a procuratore, hic simul cum instantia debet in cancellaria deponere procurationis mandatum ad prosecutionem appellationis. § 236. 1. Appellatio interponenda est intra decem dies, qui decurrunt a sententiae aut a decreti notificatione. 2. Si intra sex menses ab interposita appellatione, appellans nullum ponat actum iudicialem ad prosecutionem appellationis, haec perempta habebitur, et sententia fit executoria. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale.' 850 § 237. Dnus Decanus, legitime concessa appellatione a sententiis definiti vis, decreto suo determinabit turnum, qui ad normam can. 12, § 3 (Lex propria) iudicare debebit appellationis instantiam. § 238. Hisce appellationis iudiciis c o m m u n e s sunt normae processuales statutae pro instantiis in primo gradu apud tribunal ctandis. S. Rotae pertra¬ A n n u s II. - V o l . II. D i e 10 N o v e m b r i s 1 9 1 0 . Num. 2 1 . A C T A APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE I. ERIGITUR NOVA ARCHIDIOECESIS SIMLENSIS (SIMILA) IN INDIIS ORIENTALIBUS. PIUS P P . x. Ad futuram rei memoriam. — Incensum, quod Nos urget, studium Christi regnum in terris propagandi, admonet Nos, ut quum in aliqua regione auctus fidelium numerus tum Episcoporum muneribus, tum ipsius gregis utilitati officere videatur, mutatis eorumdem locorum condicionibus quam maxime prospiciamus. Cum vero inter ingentem hominum multitudinem, qui septentrionalem fractum Indiarum Orientalium incolunt, Christifideles, adiuvante D o m i n o , non intermisse succrescant, cumque pluris de consilio intersit eos quotidie magis augeri ac multiplicari; Nos, etiam Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardina- lium S. Congregationi Christiano nomini propagando praepositorum, n o v a m ibi Metropolitanam Sedem erigendam censuimus. Quare ex certa scientia ac matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praesentium v i , motu p r o p r i o , aliquot ab archidioecesi Agraensi et aliquot a dioecesi Lahorensi districtus seiungimus ac dismembramus, eosque in archidioecesim, cuius sedem in urbe Simla positam volumus, dilata sententia q u o d ad eius suffraganeas ecclesias, erigimus et constituimus. Praeterea n o v a m huiusmodi archidioecesim apostolicis curis Ordinis Fratrum Minorum Capulatorum libenti animo concredimus, quippe qui de optime assidueque catholica Religione inter Indos proferenda mereantur. Denique votis sive dilecti filii Nostri S. R. E. Cardinalis eiusdem S. Congregationis de Propaganda Fide PraeA C T A , vol. II, n. 21. — 9-11-910. 57 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 852 fecti, sive Venerabilium Fratrum Archiepiscopi Agraensis et Episcopi Lahorensis benigne exceptis, quibus commissum fuerat praestitutae huius archidioecesis limites praefinire, his, qui sequuntur, districtibus eandem archidioecesim constare decrevimus. Itaque ab archidioecesi Agraensi seiungantur districtus q u o r u m vulgo nomina : « Simla, Ambala, Hissar, Karnal, Patiala, Nakha, Jind, Loharu et Maler Kotla », atque e dioecesi Lahorensi districtus seiungantur, vulgo nuncupati : « Mandi, Suket, Kulu, Lahul et Spiti », atque ex his omnibus n o v a archidioecesis componatur, quae est Simlensis appellanda. Decernentes, praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. Non obstantibus Nostris et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque, speciali licet atque individua mentione et derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die XIII Septembris MCMX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. I$( S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. IL ERIGITUR NOVUS VICARIATUS APOSTOLICUS DE " KILIMA-NJARO " IN AFRICA ORIENTALI. PIUS P P . x. Ad futuram rei memoriam. — In h o c s u m m o Sacerdotii fastigio, ad q u o d evecti sumus, cum illud praecipue sit Nobis cordi, ut Christi nomen in universas terras quam maxime propagetur, novas ad h o c Missiones in iis locis libentes erigimus, ubi auctus fidelium numerus id postulare videatur. Itaque cum Apostolicus Vicariatus de B a g a m o y o in Africa orientali, haud pridem erectus, non mediocre divina opitulante gratia incrementum habuerit, peropportunum Nobis visum est, quo nascentibus in eadem regione necessitatibus facilius prospici queat, et catholicae fidei progressum impensius foveri, distractam ex huiusmodi Vicariatu 853 Acta Pii PP. X. borealem partem in n o v a m constituere Missionem. Quare omnibus rei adiunctis cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus S. Congregationi Christiano nomini propagando praepositis scite naviterque perpensis, motu proprio atque ex certa scientia et matura deli- beratione Nostris, deque Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine praesentium tenore borealem plagam praedicti Apostolici Vicariatus de B a g a m o y o a reliquo eiusdem Missionis territorio seiungimus, atque in n o v u m Vicariatum apostolicum de Kilima-Njaro nuncupandum erigi- mus et constituimus, cuius fines sint : ad Boream Vicariatus apostolicus de Zanzibar; ad Orientem Oceanus Indicus; ad Occidentem Vicariatus apostolicus de Unianembe; ad Meridiem vero definiatur cursu Fluminis Msangassi ab eius ostio in Oceanum usque ad Mgera, - qui locus ad Bagamoyensem Vicariatum pertinere pergit -, atque exinde per lineam quae Occidentem versus prosequitur usque ad limites Vicariatus de Unia¬ nembe prope lacum Balangidda ad Septentionem loci Jrangi. Praeterea n o v u m hunc Vicariatum apostolicum de Kilima-Njaro ita constitutum quem omnibus et singulis iuribus, honoribus, privilegiis, indultis frui volumus, quibus apostolici huiusmodi Vicariatus gaudent, eadem A p o stolica auctoritate Nostra ac propensa quidem voluntate curis committimus alumnorum Congregationis a Spiritu Sancto et ab Immaculato Mariae Corde. Decernentes, praesentes litteras firmas, validas et efficaces existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et spectare poterit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum et inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostris et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito non tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque, speciali licet atque individua mentione et derogatione dignis, in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die XIII Septembris McMX, Pontificatus Nostri anno octavo. R. L. £B S. C A R D . MERRY DEL V A L , a Secretis Status. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 854 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS i. DUBIA CIRCA DECRETUM " MAXIMA CURA ". Cum nonnulli Ordinarii quaedam dubia circa vim et interpretationem decreti « Maxima cura » proposuerint, Sacra Congregatio Consistorialis, mandante S S m o D o m i n o Nostro Pio P P . X , eisdem dubiis die 3 octobris 1910, respondit prout infra: 1. Utrum examinatores eligendi iuxta praescriptum can. 4 adhiberi possint in examinibus pro collatione beneficiorum atque sint unum et idem ac examinatores de quibus statuit Trid. Synod. cap. 18 sess. 24 de reform.; an potius sint distincti et adhibendi dumtaxat pro amotione decernenda. R. Affirmative ad I a m a m partem, negative ad I I . 2. An examinatores sive synodales sive prosynodales nunc existentes, per idem decretum a munere cessent. R. Servetur dispositio finalis decreti. 3. Utrum Ordinarii, quando Synodus n o n celebratur, adhuc indigeant indulto S. Sedis pro eligendis examinatoribus. R. Negative. 4. Utrum Ordinarii possint eligere aliquem sacerdotem regularem in examinatorem vel consultorem. R. Affirmative, d u m m o d o sacerdos regularis parochus sit, si in consultorem eligatur. 5. Utrum eligere possint extradioecesanum. R. Affirmative in parvis dioecesibus, aut quoties iusta aliqua causa intercedat. 6. Utrum Ordinarius inter examinatores accensere possit Vicarium suum generalem. R. Non expedire. 7. Utrum inter examinatores aliquot parochi accenseri possint. R. Affirmative. 8. Utrum una eademque persona esse possit simul examinator et consultor. R. Affirmative, sed n o n in eadem causa. Generatim tamen expedit ne plura officia in una eademque persona cumulentur. S. Congregatio Consistorialis. 855 9. Utrum consultores dioecesani de quibus in § 2, can. 4 quorum consensus (quoties deficiat capitulum cathedrale) requiritur in electione examinatorum et parochorum consultorum, iidem sint ac collegium praefatum parochorum consultorum. R. Negative; sed consultores dioecesani stant l o c o capituli in aliquibus dioecesibus ubi cathedrale capitulum erigi adhuc n o n potuit. 10. Utrum in computanda antiquitate electionis ratio habenda sit electionum praecedentium ; an dumtaxat electionis praesentis, ita nempe ut qui bis vel ter electus iam fuerit, antiquior n o n habeatur illo qui prima vice electus sit, d u m m o d o pari die electio evenerit. R. Negative ad I 11. Utrum a m error am partem, affirmative ad I I . in computanda antiquitate et admissio alicuius examinatoris seu consultoris, hac de causa illegitima, inducat nullitatem actorum. R. Negative. 12. Utrum iusiurandum in can. 7 praescriptum debeat singulis vicibus in singulis causis renovari, an sufficiat illud semel emittere post electionem aut in primo conventu. R. Sufficit semel emissum, durante munere, d u m m o d o pro omnibus causis fuerit emissum. Potest tamen Ordinarius exigere ab examinatoribus et consultoribus ut illud renovent in casibus particularibus, si id expediens iudicaverit. G; L. CARD. DE LAI, Secretarius. $ S. Scipio Tecchi, Adsessor. II. AD EMINENTISSIMUM VIRUM CLAUDIUM S. R. E. PRESBYTERUM CARDINALEM VASZARY, ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM (ESZTERGOM) ET PRIMATEM HUNGARIAE. Eme ac R m e Domine mi Obsme, Eminentiae Vestrae litterae, nomine etiam omnium Hungariae Antistitum datae sub die 27 transacti septembris, ad SSmum D o m i n u m Nostrum pervenerunt. Quas quidem Ipse assueta benignitate excepit, nec dissimili cura, prout rei gravitas postulabat, expendit; mihique haec Eminentiae Vestrae coeterisque Antistitibus communicanda mandavit. Porro SSmi Domini Nostri mens est ut firma sit lex qua prohibetur ut diaria et commentaria, etiam optima, quae tamen de politicis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 856 rebus agunt quae in dies eveniunt, aut de socialibus et scientificis quaestionibus quae pariter in dies exagitantur quin adhuc de iis certa sententia habeatur, haec, inquam, in manibus alumnorum seminarii libere non relinquantur. Nil tamen vetat quominus magistri, si agatur de quaestionibus legendos articulos in sua praesentia superiores seminarii aut scientificis, legant alumnis aut tradant eorumdem diariorum et commentariorum, quos ad alumnorum instructionem utiles vel opportunos censent. Commentaria vero in quibus nil contentionis continetur, sed notitias religiosas, S. Sedis dispositiones et decreta, Episcoporum acta et ordinationes referant, vel alia quae quamvis periodica non aliud sunt quam lectiones ad fidem, et pietatem fovendam utiles, h a e c , i n q u a m , possunt, probantibus seminarii moderatoribus, prae manibus alumnorum relinqui tempore a studio et ab aliis praescriptis officiis libero. Haec dum Tibi pro m e o munere significo, manus Tuas humillime deosculor meque impenso animi obsequio profiteor Eminentiae Vestrae R o m a e , die 20 octobris 1910. addictissimum famulum CAIETANUM S. Congr. CARD. DE LAI, Consistorialis Secretarium. III. DECLARATIONES CIRCA IUSIURANDUM A MOTU PROPRIO " SACRORUM ANTISTITUM " PRAESCRIPTUM. Ad hanc sacram Congregationem proposita sunt quae sequuntur dubia circa Motum Proprium Sacrorum Antistitum, die 1 Septembris proxime lapsi editum, nimirum I. utrum q u i , in praesenti, plura obtinent officia vel beneficia, unum dumtaxat iusiurandum praestare possint, an tot iuramenta emittere teneantur quot possident officia vel beneficia; II. coram quo Moderatores generales Ordinum aut congregationum religiosarum praestare debeant eiusmodi iusiurandum; III. an Vicarius generalis delegari possit ab E p i s c o p o , generali m o d o , ad iusiurandum excipiendum; IV. utrum iuramenti formula, pluribus simul convenientibus, ab omnibus singillatim recitetur ; legenda sit, an vero sufficiat ut ab aliquo ex eis (S. Congregatio Consistorialis. 857 V. an quotannis teneantur renovare iusiurandum vicarii parochiales, confessarii et sacris concionatores, quibus facultas singulis annis prorogatur ; VI. utrum parochi, in locis a residentia Episcopi dissitis, tenean- tur emittere iuramentum coram Vicariis foraneis, an sufficiat ut ad Episcopum remittant iurisiurandi formulam ab ipsis subsignatam; VII. an novi beneficiarii debeant subscribere formulam tum pro- fessionis fidei tum iurisiurandi. SSmus Dominus Noster Pius P P . X, in audientia die 21 Octobris 1910 E m o Cardinali Secretario sacrae Congregationis Consistorialis c o n cessa, mandavit ut respondeatur: ad I. sufficere unum iusiurandum, sed de eodem prius praestito fides exhibenda est ei, qui ius habet aliud exigendi iuramentum; ad II. Moderatores generales, qui actu Ordini vel Congregationi vel Instituto praesunt, coram Patribus sui Definitorii, sive Assistentibus sive Consiliariis generalibus; Moderatores autem generales, qui in posterum eligentur, coram Praeside capituli generalis ; ad III. affirmative, postquam ipse in manibus Episcopi iusiuran- dum praestiterit; ad IV. sufficere ut, formula iuramenti ab u n o recitata, a ceteris singulis, iureiurando emisso, formula ipsa subscribatur ; ad V. negative; ad VI. pro hac prima vice sufficere ut memorati parochi subsi¬ gnent iuramenti formulam iuxta indultum diei 25 Septembris elapsi ; in posterum vero parochos teneri ad iuramentum praestandum coram eo a quo beneficii possessionem obtinebunt; ad VII. quoad professionem fidei, nihil innovandum; quoad iuramentum, servandam dispositionem Motus Proprii Sacrorum Antistitum. Datum R o m a e , ex aedibus sacrae Congregationis Consistorialis, die 25 Octobris 1910. C. CARD. DE LAI, L. £8 S. Secretarius. Scipio Tecchi, Adsessor. IV. NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, elegit: 5 septembris 1910. — R. P. D. Vincentium Pisani, iam episcopum Anglonen. et Tursien., in Administratorem Apost, eiusdem dioecesis. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 858 1 octobris 1910. — R. P. D. A d u l p h u m Turchi, episcopum Caiacen¬ sem, in Administratorem Apostolicum Aversanae dioecesis. 12 octobris 1910. — R. D. Eduardum Brettoni, presbyterum archidioeceseos Florentinae, in Episcopum cathedralis ecclesiae Regiensis (Reggio Emilia). 18 octobris 1910. — R. D. Maximilianum Crespo, presbyterum archidioecesis Popayanensis, in E p i s c o p u m cathedralis ecclesiae Antioquien¬ sis in republica Columbiana. — R. D. Franciscum Christophorum T o r o , presbyterum dioecesis Antioquiensis, in Episcopum cathedralis ecclesiae de S o c o r r o . 3 octobris 1910. — Transtulit R. P. D. Ioachimum Antonium d'Al¬ meida, a cathedrali ecclesia Piahunensi ad nuper erectam dioecesim Natalensem in Brasilia. Mandavit autem idem SSmus Dominus ut hac de re Litterae A p o stolicae sub plumbo ad tramitem iuris expediantur. V. E R E C T I O N E S DIOECESUM. SSmus D. N. Pius P P . X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, erexit: 19 octobris 1910. — N o v a m apostolicam praefecturam Fluminis Nigri (Rio Negro) in Brasilia, sequentibus praefinitam limitibus, nempe, in ea parte quae est ad ortum solis et inter ortum solis et septentrionem, territorio praelaturae vulgo Rio Branco ; in ea parte quae est inter septentrionem et occasum solis, territorio rerum publicarum Benezue¬ lensis et Columbianae ; in ea parte solis, divortio quae est inter meridiem et ortum aquarum affluentium in Flumen Nigrum. Haec autem linea, quae discedit a confluenti Fluminis Nigri et Fluminis Albi atque per praefatum divortium aquarum a parte occidentali Fluminis Nigri pergit usque ad confinia Columbiana, extabit uti linea divisionis inter praefecturam quae erigitur et inter A m a z o n u m dioecesim n e c n o n praefecturas nuncupatas Teffé et Solimoës Superioris. S. Congregatio de Propaganda Fide. 859 S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIONES EPISCOPORUM. Brevi Apostolico nominati sunt: 17 augusti 1910. — R. P. Paulus Perini, Societatis I e s u , Episco- pus cathedralis ecclesiae Mangalorensis (Mangalore-India). 13 septembris 1910. — R. P. Ludovicus Munsch, Congregationis Spiritu Sancto et Immaculato Mariae C o r d e , Episcopus gnesiensis et Vicarius Apostolicus de Kilima-Njaro — R. P. Raphael norum, Episcopus Presutti, Ordinis titularis Anchialensis Fratrum a titularis Ma¬ in Africa orientali. Minorum Cappucci¬ et Vicarius Apostolicus Ara- biae. — R. P. Iacobus R o m a n u s B i l s b o r r o w , Congregationis Anglicanae O. S. B., Episcopus cathedralis ecclesiae Portus Ludovici in insula Sancti Mauritii. 15 septembris 1910. R. D. Franciscus Bonne, Archiepiscopus ecclesiae cathedralis Tokiensis (Tokio). Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 860 SACRA ROMANA ROTA U X E N T I N A (Ugento). IURIUM. Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae septimo, die 9 Iulii 1910, BB. PP. DD. Gustavus Persiani, lielmus Auditores Sebastianelli « Uxentina ter et loseph - Iurium » instante in gradu Misericordiae » advocatum, adversus repraesentata tulerunt per de definitivam Rev. in causa procuratorem Vincentium D. Nazarenum Patrizi, Sacconi appellatum, repraeadvocatum, sequen- sententiam. In oppido Castrignano Paroeciae limites anno Turno, appellationis Sodalitate « Ma- Parochum Castrignano del Capo sentatum per procuratorem tem Alberti, anno Ponens, Gu- del Capo Dioeceseos Uxentinae, et intra 1639 extructa fuit Ecclesia B. M. V. sine labe conceptae dicata, et in ea, quo anno ignoratur, erecta fuit Sodalitas laicalis, cui titulus « Mater Misericordiae », quae die 3 Martii 1777 regium, quod vocant, beneplacitum obtinuit. Unicum illa in Ecclesia extabat altare sacrum Deiparae Immacu- latae, cuius ibi venerabatur Imago ; sed hinc inde duae aderant statuae SS. Martyrum Cosmae et Damiani fidelium expositae venerationi. Quidam Gaspar Trazza pro sua, qua erga Sanctos Martyres age- batur, devotione, anno 1853 alterum altare in eadem Ecclesia construi voluit, q u o d eisdem Sanctis dicatum iussit. Exinde fidelium cultus SS. Cosmae et Damiani augeri eorumque festum die 27 Septembris singulis annis solemni coepit, p o m p a et frequentiori populi concursu celebrari. Occasione huius solemnitatis in Ecclesia etiam oblationes fidelium colligebantur. Aliquot post annos Rev. Franciscus Margarito, Rector Sodalitatis, has oblationes suas esse existimans, conquestus est coram Uxentina Curia contra Parochum Chiffi eas ex adverso sibi debitas opinantem; et fertur - quandoquidem documenta desunt - quaestionem fuisse decisane primo favore Rectoris, deinde favore Parochi. R e b u s sic stantibus, eadem quaestio iterum exarsit inter Rectorem Sodalitatis, Rev. T h o m a m Stefanachi, et P a r o c h u m loci, R e v . D. Aloysium Margarito, q u i , spretis rationibus expositis a R e c t o r e , fidelium S. Romana Rota. 861 oblationes anno 1906 sibi vindicavit affirmans, se in posterum eamdem agendi rationem secuturum. At Sodalitas fortiter restitit Parocho ; et sui Praesidis ministerio, supplici dato libello sub die 24 Septembris 1907, postulavit, Parochum, Rev. D. Aloysium Margarite, in ius vocari coram Uxentino Iudice, et ab h o c propositam quaestionem definiri, iuris ordine servato. Incidentali quaestione exorta q u o a d ritum in casu adhibendum, die 20 Ianuarii 1908 sententia prodiit, quae ritum summarium praescripsit. Adversus hanc sententiam a Sodalitate interposita fuit appellatio coram Iudice Metropolitano Hydruntin., die 17 Februarii sequentis; quam tamen Iudex appellationis reiecit, die 18 Septembris 1908. Quare actor, die 5 Octobris subsequentis postulavit, causam prosequi cum ritu summario; quae introducta die 13 Martii 1909, definita fuit in prima instantia die 13-17 Augusti eiusdem anni. Verum exitus iudicii Sodalitati non arrisit; tuit: « Respingiamo la istanza della « diae " sententia enim sta- Confraternita " Mater Misericor- Confermiamo il diritto del prelodato Parroco di fare le fun- « zioni e raccogliere le oblazioni nella novena e festa dei SS. Medici « per consuetudine ragionevole, perchè fondata sul diritto precedente, « che egli aveva nella Cappella della Confraternita, inculcandogli però « di invitare, c o m e per il passato, il Clero pel decoro della solennità, « e dare a ciascun sacerdote un equo compenso per l ' o p e r a pre- « stata ». Ab hac sententia Sodalitas, die 4 Octobris 1909 appellavit ad H. S. O., cui hodie quaestio definienda proponitur, dubiis, de consensu partium statutis : I. Cuinam competat ius celebrandi sacras functiones, necnon reci- piendi et administrandi oblationes occasione festi SS. Cosmae et Damiani in casu? II. A quonam sustinendae sint expensae iudicii primi gradus in casu ? In facto R R . PP. D D . Auditores haec in antecessum statuenda esse censuerunt : 1.° Sodalitas « Mater Misericordiae » erectionis suae initium statuit ante annum 1777, etenim die 3 Martii huius anni nedum eius existentia fuit regis auctoritate et beneplacito recognita, sed etiam eiusdem regulae sub datis conditionibus fuerunt approbatae ; q u o d supponit Sodalitatem tempore praecedenti canonicam erectionem obtinuisse, quamvis data praecisa concessionis non agnoscatur. Et revera tunc temporis Sodali- 862 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. latis canonica erectio extabat; in supplici enim libello Ferdinando IV utriusque Siciliae Regi porrecto pro suo beneplacito obtinendo, et sub¬ signato a Confratribus fere centum legitur : « Li fratelli della Congre- « gazione sotto il titolo di S. Maria delia Misericordia delia Terra di « Castrignano del Capo in Provincia di Otranto « riverentemente e s p o n g o n o c o m e da molti con umil supplica anni è stata in detta terra « la Congregazione suddetta e nella quale etc. ». Q u o d est adeo verum, ut in informatione et voto Regiae Maiestati exhibitis Cappellani Maioris mentio temporis a Sodalitate facta fuerit de bonis acquisitis; legitur « gregazione non possa fare acquisti ex parte Regii immobilibus decursu e n i m : « che la suddetta Con- essendo compresa nella legge di « ammortizzazione, e che siccome l'esistenza giuridica di detta Con« gregazione comincia dal dì dell'impartizione del R e g i o Assenso nella « fondazione e nelle Regole, così restano illese le ragioni delle parti per « gli acquisti fatti precedentemente alla medesima «incapace, il tutto a tenore come Corpo illecito ed del Regal Dispaccio, 19 Giugno prossimo « passato anno ». 2.° Quae possessionis Ecclesiae ex parte Sodalitatis initia fuerint, quae adeptae possessionis conditiones Parochum inter et Sodalitatem ipsam penitus ignoratur, cum nullum huius rei existat documentum, Par o c h o ipso fatente. H o c unum est certum, iurgium nullum inter utrumque extitisse usque ad annum 1863, quo Parochus cum Rectore Sodalitatis contendere coepit circa ius colligendi oblationes a fidelibus factas occasione festivitatis SS. Cosmae et Damiani. 3.° Quamvis autem in Ecclesia Sodalitatis ad latera Imaginis Deiparae sine labe conceptae hinc fidelium expositae venerationi fuit Ecclesia ipsa, tamen tem speciali inde statutae SS. Cosmae et Damiani existerent ab anno 1639, quo nullo ex documento cultu et fidelium communi extructa constat eorum festivita- devotione fuisse celebratam usque ad annum 1853, q u o Gaspar Trazza in eorumdem h o n o r e m altare erigi curavit; tunc demum SS. Martyres, die 27 Septembris speciali populi cultu prosecuti sunt, et in eorumdem h o n o r e m factae sunt etiam oblationes fidelium ; « d o p o la costruzione dell' altare nel 1853 « cominciarono ad aver l u o g o le oblazioni in onore dei Santi Me« dici ». Ad iuris quaestionem quod spectat R R . PP. Auditores terunt, Sodalitatem « Mater Misericordiae » loci Castrignano animadverdel Capo esse in possessione bis fere centenaria Ecclesiae Deiparae Immaculatae, quin possessionis huius ulla appareat imposita c o n d i t i o , in eaque fini institutionis suae assequendo, toto h o c tempore volvente, continuo S. Romana Rota. 863 vacasse. Quare dicta Sodalitas gaudet favore iuris, q u o d possessori suffragatur sive q u o a d Ecclesiam possessam, sive quoad iura omnia Confraternitatibus laicalibus c o n c e s s a , quoadusque contrarium non fuerit demonstratum. Iamvero ex celebri Decreto Urbis et Orbis S. Congregationis Rituum, diei 10 Decembris 1703 Confraternitatibus laicorum erectis intra paroeciae limites ius est functiones omnes religiosas, absque ulla a Par o c h o dependentia, peragendi, quae non sunt de iure parochiali, etenim quaestioni sub num. 3 propositae: « an Confraternitates erectae in aliis « ecclesiis publicis habeant quoad easdem functiones (non parochiales) « aliquam dependentiam a Parocho intra cuius Parochiae limites sitae « sunt Ecclesiae? » R e s p o n s u m fuit « Negative », I m m o eisdem Sodalitatibus est etiam ius administrandi oblationes, licet hae sint de iure parochiali; quaestioni enim n. 28: « an possit Parochus se ingerere in « administratione oblationum, eleemosynarum in saepe praedictis Eccle« siis recollectarum vel capsulae pro illis recipiendis expositae clavem « retinere ? » R e s p o n s u m fuit « Negative ». Et huius decisionis ratio in eo consistit, q u o d Ecclesiae, in quibus erectae sunt laicorum Sodalitates, quamvis intra paroeciae limites sitae, nullam a Parocho habent dependentiam. Potest nihilominus Parochus sibi vindicare quae Sodalitatibus iure communi competunt; sed tunc tantum cum ius allegant ortum vel ex lege fundationis, vel ex constitutionibus Synodalibus et provincialibus, aut ex immemorabili consuetudine vel saltem centenaria. Etenim praefatum Decretum ita concluditur: « Sacra eadem Rituum Congregatio, re mature « discussa, ita respondendum esse censuit, et ita (salvis tamen conven« tionibus et pactis in erectione Confraternitatis forsan factis, concordiis « inter partes initis, et a Sancta Sede approbatis, indultis, constitutio« nibus Synodalibus, et provincialibus, et consuetudinibus immemora« bilibus vel saltem centenariis) declaravit ac decrevit die 10 De- « cembris 1703 ». In h o c pacifica et constans est D o c t o r u m omnium theorica, iurisprudentia Rotali firmata, et a Sacris Congregationibus secuta. Cardinalis De Luca, Theatrum Verit. Disc, 31, n. 6, de Paroch. ait: « Eccle« siae siquidem intra alicuius parochiae limites fundatae, non dicuntur « ipsius parochiae subditae, neque ab ea aliquam dependentiam habere, « nisi ex lege fundationis, aut ex legitima consuetudine, aut alias id « specialiter probet Atque circa facultatem celebrandi solemnitates « iuri parochiali non praeiudicantes, nedum in ecclesiis, sed et in ora« toriis legitime erectis, ita ut aliud non obstet, dicebam, dubium ces- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 864 « sare ex communi et inconcussa notoria observantia Urbis totiusque « Orbis christiani ». Q u o d monuit Altovitus S. G. G. Secretarius quum die 5 Martii 1689 causa Bononiensis Iurium Parochialium proposita fuisset « opus est - inquit - praemittere tamquam te tum principium indubita- Ecclesias licet fundatas intra limites Ecclesiae parochialis non « esse huic subiectas nisi quoad iura parochialia ( B e n e d i c i X I V , Instit. « Eccles., c. V, n. 108) ». Et Fagnanus, ad Cap. ad audientiam de Eccles, aedif. ait: « n u l l a praeter Ecclesiam Cathedralem fundat intentionem « suam de iure super subiectione alterius Ecclesiae etiam fundatae intra « limites suae parochiae praeterquam ad iura parochialia ». Et firmat Rota in decisione coram Molines die 3 Iulii 1705 ibi: « l i c e t dicta Ec« clesia S. Mariae sit posita intra limites Ecclesiae Parochialis, n o n « exinde tamen eidem parochiali censetur subiecta, cum nulla Ecclesia « citra Cathedralem, fundet suam intentionem de iure super subiectione « alterius Ecclesiae, praeterquam in ordine ad iura parochialia ». Quae doctrina continetur dec. 784, 2 Iunii 1713; et dec. 988, a. 1717, coram Lancetta. In Aversana Funeralium coram Coccino die 23 Iunii 1634 inter Recentior, dec. 552, part. V, n. 11^ m Confirmatur resolutionibus S. Congregationis Concilii, quae in Reatina, diei 13 Iunii 1844 proposito d u b i o : « an liceat Cappellano novenas, « triduos et alias functiones n o n parochiales cum expositione SSmi Sa« cramenti explere in Oratorio S. Dominici independenter a P a r o c h o in « casu ? An liceat eidem Cappellano missam solemniter canere indepen« denter a Parocho in casu ? » Respondit : « Affirmative in omnibus, ad formam Decreti Urbis et Orbis S. R. C. 10 Decembris 1703 ». H o c idem statuit in Marsorum Martii 1862; bruarii in die 25 Ianuarii 1858 - in Galtellironen., diei 29 Thelesina, Anniversarii et Missae solemnis diei 9 Fe- 1732. Parochus manifeste igitur in c a s u , non obtinebit nisi probaverit: cum enim Sodalitas intentionem suam possideat, eius favore prae- sumitur. Qua in re principium applicatur « melior est conditio possidentis maxime in iudiciis, quia possessor liberatur ab onere probandi ». Lega, de Iudic, 2 edit., Vol. I, pag. 205. Receptum est q u o d pars habens contra se praesumptionem, si velit contrarium probare gravetur mani- festa concludenti et fortiori probatione. Rota, Dec. Recent., dec. 117, n. 3; dec. 290, n. 1; dec. 469, n. 2, par. 3; dec. 45, n. 7, par. 4, tom. I; dec. 99, p. XVII, diei 17 Aprilis 1671 coram Emerix., p. 11, - q u o d onus in casu in Parochum actorem refunditur, qui proinde actionem suam contra Sodalitatem aliquo particulari titulo manifeste tenetur sustinere. I a m v e r o , actis inspectis, Parochus intentionem suam sive quoad S. Romana Rota. ; 865 t sacras functiones in festo SS. Cosmae et Damiani fieri solitas, sive q u o a d collectas, eadem recurrente solemnitate, a fidelibus factas concludenter non probat, i m m o potius contrarium resultat ex parte Sodalitatis. Enimvero Parochus primo ratiocinatur a priori, nullo iuridico innixus fundamento; c u m enim Sacellum Beatae Mariae Virgini Immaculatae sacrum, antequam inibi erigeretur Sodalitas, infra paroeciae limites existens parochi iurisdictioni esset subiectum, ipse retinuit, Parochum noluisse se privare iuribus, quibus super illo antea fruebatur. « Conclu« dendum videtur, rememoratam suburbanam Capellani, ait causae patro« n u s , semper mansisse nedum sub parochialis Ecclesiae iurisdictione, « sed et in eius proprietate, sicut et ab initio e r a t » . Q u o d et sententia ipsa appellata retinuit: « Essendo stata istallata la Confraternita " Mater « Misericordiae " nella Cappella della Immacolata già esistente sin dal 1689, « e però c o m e cappella urbana soggetta al Parroco, si deve necessaria« mente supporre, che esso Parroco cedendo detta Cappella abbia riser« bato a sè il diritto di compiere le funzioni, e di ricevere le oblazioni « nella festa dei Santi Medici Cosimo e Damiano ». Verum non supponi sed probari debet, et quidem manifeste, Parochum haec sibi reservasse. Ius enim c o m m u n e suffragatur Sodalitati, quae est in quasi possessione iuris ea omnia peragendi, quae non sunt de iure parochiali; eius proinde favore stat praesumptio iuris contra Parochum, qui cum asserat haec iura sibi reservasse, probandi onere gravatur, uti supra dictum est. Parochus igitur in casu probare tenetur agi de exceptione facta a iure communi, quam ipse valet in sui favorem invocare. Decretum enim Urbis et Orbis S. R. C, quod ius Sodalitati assignavit, casus etiam excepit favore Parochorum. Quod tamen PP. A u ditoribus visum est in actis nullimode probatum. Non enim est cur in casu sermo instituatur de pactis in erectione Sodalitatis, hanc inter et Parochum, initis, nullum enim, Parocho ipso fatente, adest documentum, q u o d hac super re aliquid innuat. « Nullum « habetur documentum de facta cessione huiusmodi proprietatis in Soda« litatis favorem, nec unquam a quovis de e o d e m factum est verbum ». Quare commentitium est pactum, q u o d in cessione Ecclesiae facta S o dalitati praesumitur initum. Q u o d pactum eo vel magis debet excludi quia iuridico caret fundamento. Supponitur namque ab actore conventio inter Parochum et Sodalitatem inita ea lege, ut Sodalitati concessa hospitalitate in Ecclesia Deiparae Immaculatae, proprietas huius penes Parochum ipsum remaneret; qui proinde h o c titulo proprietatis sibi reservatae in erectione Sodalitatis omnia iura, etiam circa non parochialia, valet exercere ad praescriptum exceptionis factae in Decreto Urbis et Orbis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 866 10 Decembris 1703. « Necessario concludendum videtur, rememoratam Ca« pellam suburbanam semper mansisse nedum sub parochialis Ecclesiae « iurisdictione, sed et in eius proprietate, sicut et ab initio erat; nec hospi« talitatem, qua indultum est Confraternitati in eadem Capella residendi « huic aliquam potuisse proprietatem transferre super Capellam ipsam ». Verum certum est in i u r e , Ecclesias esse extra c o m m e r c i u m , seu in proprietate et dominio privatorum esse n o n posse. Ideo proprietas Ecclesiae, in qua existit Sodalitas " Mater Misericordiae " immerito adscribitur Parocho, qui proinde fundamento caret, cui innitatur ad demonstrandam Ecclesiae illius subiectionem Ecclesiae parochiali in ordine ad iura non parochialia, quae sibi debita ipse praetendit. Aliunde autem Gaspar Trazza altare a se erectum et SS. Cosmae et Damiano dicatum ita Sodalitati commisit, ut quidquid oneris esset pro eo vel manutenendo vel reficiendo ipsamet sustineret. « Nella qualità « di erede di Gaspare Trazza, mio n o n n o , so che da quest' ultimo, per « sua devozione speciale, venne eretto un altare ai Santi Medici nella « Confraternita " Mater Misericordiae " e noi non ci siamo mai incaricati « di manutenzione perchè s'intendeva affidata alla Confraternita ». Insuper Sodalitas ipsa aere proprio Ecclesiam refecit, exornavit, amplificavit: omnes sustinuit expensas, nedum pro sacris obeundis, sed etiam vecti¬ galibus solvendis, et redditus ipsa percepit derivantes ex duobus cubiculis supra Sacrarium existentibus; i m m o etiam aes templi S. Nicolai anno 1825 a Parocho obtinuit vi contractus emptionis-venditionis. Quae omnia consignata libris administrationis Sodalitatis in unum collecta a publico Notario facta sunt publici iuris per actum diei 10 Martii 1910. Ex quibus PP. Auditores deduxerunt legitimam praesumptionem, i m m o moralem certitudinem de independentia Ecclesiae Deiparae sine labe conceptae a Parocho, qui rectius retentus est Capellam ipsae Sodalitati cessisse absque limitatione et iuris alicuius reservatione; de h o c enim constare deberet, et nullum interim in medium allatum est instrumentum. Gubernium enim alicuius Capellae vel Oratorii et redditum administratio huius subiectionem excludunt Ecclesiae Parochiali; maxime si haec in illius dotationem non concurrat: « Probavit dictum Oratorium « seu Capellam S. Mariae fuisse erectam ex Christi fidelium oblationi« bus..... eique traditum fuisse gubernium et redditum administrationem « quae omnia excludunt subiectionem, ad quam inducendam non sufficit « E c c l e s i a m fuisse erectam intra limites alicuius Ecclesiae, sed inter « alias requiritur, quod sit dotata de redditibus et proventibus illius, ut « ex pluribus firmat Valenzuel cons. 45 n. 50 lib. L - Molines decis. 990 « 3 Iulii 1705 tom. 4 n. 3 et 4 ». S. Romana Rota. 867 Parochi defensio Constitutiones Synodales invocat, in quibus statuitur: « In Oratoriis seu Ecclesiis Confraternitatibus laicorum addictis « n u l l a e aliae sacrae functiones fieri debent, nisi quae in approbatis « Regulis Confraternitatis exprimuntur, sub poenis interdicti eiusdem « Ecclesiae et suspensionis Rectoris » (cap. V, § X I I ) . Sed regulis inspectis et rite examinatis, quae existunt in actis, quamplurima statuta visa sunt, quae Confratrum vitam privatam moderantur, et religionis pietatisque opera n o n pauca commendant, ut ipsi bonis honestisque moribus imbuantur, quin locus et m o d u s iis explendis adsignetur. Ad exercitia communia a Confratribus peragenda, haec generice statuta sunt. « X I I . « Tutti siano diligenti a venire per tempo all' Oratorio nei giorni ed « ore determinate » : et ad munia obeunda a Rectore q u o d spectat, haec etiam valde generice designantur: « X I X . Finalmente per la direzione « spirituale dovrà a nomina dei Priore e con la maggioranza dei detti « fratelli eleggersi un dotto e zelante sacerdote per Padre Spirituale.... « la sua incombenza si restringerà nella semplice e nuda spiritualità ». De functionibus sacris in Ecclesia Sodalitatis explendis ne verbum quidem invenitur. Nisi ergo velimus adserere, nullas o m n i n o functiones sacras a Sodalitate in Ecclesia sua fieri posse, retinendum est eas peragi debere ad formam iuris communis, cuius Constitutiones Synodales nullam faciunt restrictionem ; consequenterque Sodalitati licere eas peragere functiones quae occasione festivitatis SS. Cosmae et Damiani peraguntur. Coeterum si quae excipiendae sunt functiones Rectori Sodalitatis prohibitae, hae sunt: « 1.° Che in ogni esequie resti fermo il diritto del « P a r r o c o ; 2.° che le processioni ed esposizioni del Venerabile possino « farsi, precedute le debite licenze », nam Regius Maior Cappellanus in suo voto, haec duo tantum excepit opinatus, petitum Regium Beneplacitum concedi posse sive quoad Congregationis existentiam, sive quoad Regulas observandas: et R e x Ferdinandus h o c votum in sua c o n c e s - sione sequutus est: « Nos vero dictis petitionibus tam iustis ac piis « libenter annuentes.... tenore praesentium.... fundationem praedictam et « ipsa praesentia Capitula acceptamus, approbamus et convalidamus.... « nostrumque eis assensum realem et consensum interponi mus et prae« stamus usque ad Nostrum R e g i u m Successorumque Nostrorum Bene« placitum.... cum supradictis clausulis, conditionibus et limitationibus in « dicta relatione Supradicti Nostri Regii Cappellani Maioris, ac in omnibus « servata forma relationis praedictae ». Quare ex Synodali Constitutione nullum favore Parochi argumentum exurgit. Ad consuetudinem etiam Parochus provocat, quam in sui favorem dicit esse saecularem. « Licet hae functiones in h o n o r e m SS. MM. paroA C T A , vol. II, n. 2 1 . — 9-11-910. 58 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. m « chiales n o n sint, de iure parochiali tamen, ob saecularem consuetudi« nem, et munere Parochi loci devenerunt »: et h o c admittit etiam sententia appellata : « Considerando, che nel fatto il Parroco ha esercitato « sempre il suo diritto o per sè o per mezzo del suo sostituto ». Certum quidem est, consuetudinem contra ius esse posse rationabilem, et semel legitime introductam posse contra ius praecribere, seu legem abolere: sed ut hanc vim exerat consuetudo praedita sit oportet debitis conditionibus, inter quas tempus immemoriale recensetur, et n o n interrupta, sed continuata actuum repetitio. « introducendae resistat l e x , n o n quidem « Si tamen consuetudini reprobando eam tamquam « irrationabilem aut corruptelam, sed expresse eam prohibendo requiri« tur c u m titulo 40 annorum tempus, vel sine titulo tempus i m m e m o « riale, idest tempus de cuius initio memoria n o n extat. Requiritur autem, « ut haec etiam consuetudo cuiuscumque temporis illa sit, si via prae« scriptionis n o v u m ius introducere d e b e a t , legitimo tempore sit con« tinuata, et semel coepta nullo actu contrario sit interrupta » Pihring, De Consuet. Lib. I, § VI, n. 1. Iamvero neutram verificatum favore Parochi apparet ex actis. Qui enim ab ipso inducti sunt testes ne verbum quidem faciunt de sacris a Parocho peractis in festo SS. Cosmae et Damiani, sed unice de oblationibus ab ipso collectis loquuntur, et quidem ab anno 1853; i m m o tempore nobis longe proximiori. Etenim excepto Quintino Denuccio, qui septuagesimum secundum aetatis annum attigit, et dempto Ioanne Serra qui a testimonio ferendo est prohibitus utpote Sodalitati i n i m i c u s , a qua ab officio aeditui remotus fuerat « dalla quale fui espulso 1' anno « passato per ragione di partiti amministrativi », duo qui supersunt testes unus annos 39 natus, alter 35, orti proinde ille anno 1861, iste anno 1865, nonnisi ab annis 1873 et 1877 ad summum possunt testificari, quibus pubertatem adepti sunt. Ad summum, i n q u a m ; nam nemo est ex his, qui tempus assignet, quo fidelium oblationes colligi coeperunt: « D. Gae« tano Maggio raccoglieva le oblazioni dei fedeli il giorno 27 Settembre « di ciascun anno e poi le consegnava al Parroco », « tutte le oblazioni « che si raccoglievano nel giorno della festa dei detti Santi venivano « consegnate al Parroco ». Nihil ideo impedit quominus huius collectionis initium serius statuatur. Neque dicatur septem testes deposuisse favore Parochi pro sacris ab ipso celebratis; eorum enim testimonium nihil probat in iudicio, datum est enim extraiudiciali forma coram Vicario Foraneo loci Gagliano del Capo sine iudicis delegatione et a testibus n o n iuratis ideoque fidem non merentibus. I. iurisiurandi 9, Cod. Cap. Nuper 51, de Test, et attesi.; a Parocho inducti et coram eo interesse 869 habente auditis tempore suspecto die 29 Maii 1910, pendente scilicet appellatione; et tandem deponentibus de sacris functionibus factis n o n a Parocho, sed a Clero in festo SS. MM. « prima dei 1853 si trovavano « erette le statue dei SS. Cosimo e D a m i a n o , ed il Clero si prestava « ogni anno ad espletare le funzioni sacre nei giorni della festa e novena « precedente ». Consuetudo ergo invocata quoad sacra peragenda n o n existit, et quoad oblationes fidelium tempus immemoriale non habet. Sed neque continuata actuum repetitio verificatur. Nam exclusa sacrorum celebratione, de qua ex parte Parochi nulla existit probatio, oblationes fidelium q u o d attinet, h o c unum resultat, Parochum illas collegisse vel Rectore Sodalitatis absente « in assenza del Padre Spiri« tuale » vel eo alias impedito « per supplire il Padre Spirituale ». Ideo Parochus oblationes collegit n o n quidem iure proprio, sed vel ex tacita vel expressa Rectoris delegatione. Et si aliquando Parochus, Rectore praesente, ausus est aliquid attentare, Confraternitas ita restitit, ut ipse ab oblationibus colligendis desistere coactus fuerit: « nel 1853 comin« ciarono ad aver l u o g o le oblazioni in onore dei SS. Medici. Sorse « questione tra il detto Margarite ed il Parroco Chiffi circa il diritto di « tali oblazioni, e deferita al Vicario Capitolare di quel tempo fu riso« luta a favore del Padre Spirituale. La Confraternita n o n ha mai cre« duto di cedere un tale diritto (circa le oblazioni) al Parroco.... allorché « tre anni or s o n o il parroco Margarite si sostituì al P. Spirituale i « Confratelli reclamarono al loro Priore contro una tale sostituzione, e « fu allora che un tal Liborio Chiffi, il più antico dei Confratelli, ebbe « a dichiarare che mai i Parroci hanno vantato diritti nella Confrater« nita ». Parochus ergo neque iure proprio neque semper et continuo, neque pacifice oblationes collegit. Neque valet obiicere, Sodalitatis Rectores sacra peregisse, et collegisse oblationes nomine et iure Parochi, cuius ipsi erant Coadiutores. Etenim si h o c sub respectu Rectores egissent, nec explicaretur oppositio a Sodalibus facta Parocho, quando hic sacris functionibus peragendis in festo SS. Cosmae et Damiani, operam dedit, « la sostituzione del Par« r o c o nelle funzioni dei SS. Medici produsse un turbamento tra i Con« fratelli » ; cum enim hic iure suo, in hypothesi, uteretur, Sodales nedum nihil potuissent obiicere, sed etiam ministerium eius admittere ac revereri debuissent : nec factum explicaretur ordinariae eius absentiae, cuius vices semper Rectores Sodalitatis gessissent; i m o nec explicaretur cur Parochus sacra peregisset tantum vel Rectore absente, vel eo alias impedito veluti huius delegatus, « per supplire il P. Spirituale nella raccolta « delle obblazioni; nell'assenza del P. Spirituale veniva a sostituirlo &7Ò Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiate. « nella raccolta delle oblazioni ». Sed insuper Sodalitas ex tabulis fundationis Rectores libere sibi elegit, qui semel electi muneribus propriis obeundis ad formam iuris communis vacant independenter a P a r o c h o . Et revera qui Sodalitatis fuerant Rectores n o n o m n e s fuerunt Vicarii seu Parochi Coadiutores. « D o p o la morte dei sacerdote Gaetano Maggio « fu nominato Padre Spirituale della Confraternita il sacerdote Vito Fer« surella, il quale non fu mai sostituto del Parroco », qui cum nihilominus sacra omnia explevisset Sodalitatis propria, novendialibus supplicationibus praemittendis festivitati SS. Cosmae et Damiani n o n exclusis, iure retinetur ea omnia proprio nomine et facultate Rectoris propria, non vicaria Parochi potestate et delegatione, peregisse. Ceterum esto q u o d Rectores Sodalitatis officio Vicarii P a r o c h o r u m functi fuerint; sed h o c est per accidens, et nihil habet c o m m u n e cum officio R e c t o r i s , ut inde concludi debeat, P a r o c h u m , mediante Vicario s u o , in Sodalitatis Ecclesia sacra peregisse et oblationes collegisse. Quare invocata consuetudo ex parte Parochi destituta apparet essentialibus requisitis temporis immemorialis et continuati exercitii, q u o d , saltem quoad sacras functiones, extitit nunquam; et ideo ad rem non facit. Eo vel magis, quod praescriptio contra Decreta Clementis XI non introducatur nisi spatio 100 annorum, quot n o n habentur in casu c u m festum in honorem SS. Cosmae et Damiani solemni cultu et magna populi frequentia cum oblationibus habuerit initium anno 1853. E contra Sodalitas per suos Rectores ius suum quoad sacras functiones et quoad fidelium oblationes est semper prosecuta. Quoad sacra peracta a Rectore testes habemus inductos a Sodalitate. David Pizzo¬ lante, annos natus 63 et Sodalitati adscriptus ab anno aetatis suae quadragesimo primo, ait : « Le oblazioni dei SS. Medici s o n o state raccolte « dal P. Spirituale della Confraternita, il quale ha sempre funzionato ». Orontius Maruccia, quadraginta quinque retro annis Sodalitatis socius, deposuit: « nel 1853 cominciarono ad aver l u o g o le oblazioni in onore « dei SS. Medici, le quali vennero sempre raccolte dal P. Spirituale « D. Francesco Margherito, il quale funzionava nella novena e nel giorno « della festa ». Q u o d etiam confirmat Ioannes Stefanachi, Franciscus Trazza et Vitus Colaci; i m m o confirmat Gregorius A m i c o , testis inductus a Parocho, qui per tres annos aedituus fuit Ecclesiae Sodalitatis. « Mi consta che nei giorni 26 e 27 Settembre di ciascun anno il P. Spi« rituale della Confraternita « oblazioni dei fedeli sunt quidem omnes " Mater Misericordiae " raccoglieva le ». Qui h o c d e p o n u n t , excepto Gregorio A m i c o , Sodalitatis socii; sed eis, h o c minime obstante, plena fides est habenda, n o n enim in causa propria ferunt testimonium, 871 S. Romana Rota. sed pro iure Sodalitatis, q u o d distinctum quid est a iure singulorum « an in causa universitatis, vel collegii qui est pars, vel membrum eius« dem, possit testimonium ferre ? - Respondetur affirmative iuxta c. Insu« per 6 et in c. Cum nuntium 12, h. t. q u o d verum est de collegio, seu « universitate tam saeculari quam ecclesiastica ; ita ut quilibet in par- t i c u l a r i , etiamsi talis communitatis pars sit, in testem pro sua com« munitati admitti debeat, cum non ferant in propria causa testimo« n i u m , sed pro iure universitatis, q u o d distinctum quid « singulorum » Pirhing, Lib. II, Tit. XX, Leci. I, § 10. est a iure Consuetudinem e r g o , quam Parochus nullimode probat, Sodalitas in sui favorem iuridice statuit inde ab*initio introductae Solemnitatis in h o n o r e m SS. Cosmae et Damiani ; ad quam propterea R R . P P . Auditores ius sacra non parochialia peragendi, et oblationes fidelium colligendi pertinere autuma¬ runt. Hoc semel statuto, RR. D o m i n i quaestionem sibi proposue- runt circa usum faciendum o b l a t i o n u m , inquirentes, cui hae debeant assignari, et quae sequuntur observarunt. Oblationes fieri praesumun- tur propter curam animarum, quam Ecclesia sustinet; ideo factae in l o c o sacro aut religioso extra parochialem Ecclesiam sito, d u m m o d o existat intra parochiae limites, per se sunt de iure parochiali et debentur Parocho « oblationes, quae fiunt in Cappella vel Oratorio sito intra « parochiae fines, non Oratorio, sed ipsi parochiali adiudicari debere « resolvunt Trois., Mannet. de oblat. dub. 4, n. 29. Ct Barbosa, de Offic. « Parodi., P. III, C. XXIV, n. 22 ». Sed haec praesumptio l o c u m non habet, et veritati cedit, c u m alia offerentium voluntas patefacta est, sive expresse sive tacite ; q u o d verificatur si fideles donarunt templo, altari, imagini, ut cultus solemnior fieret, vel ut muri Ecclesiae restaurarentur. T u n c oblationes assignantur iuxta intentionem offerentium. Devoti, Lib. II, Tit. XVII, § 7; B a r b o s a , I. c. n. 30: « Quoties a fidelibus praestantur ad certum « finem, pro Missa scilicet, vel fabrica, hunc ad Parochum nullo m o d o « spectant, et voluntas e o r u m , qui eleemosynam seu oblationes dede« runt, praecise servari debet ». Quare Bouix propositae quaestioni « ad « quem spectent oblationes quae fiunt tum alicui Cappellae vel Imagini « Ecclesiae parochialis, tum alicui Oratorio extra Ecclesiam parochia« lem, intra ambitum tamen Parochiae existenti? » Respondit: « Per se « - et nisi aliter constaret de mente offerentis - ad Parochum pertine« rent, uti docet Leurenius, Forum Beneficiale, Par. I ». Quare in casu videndum est n u m et qualis fidelium offerentium voluntas extiterit, quae oblationum usum destinaverit. Et non est dubi¬ tationi locus q u o a d existentiam huius intentionis; fideles enim in casu Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 872 ea mente oblationes dederunt, ut SS. MM. festum solemniori, qua fieri posset, p o m p a celebraretur. H o c enim eruitur ex generali consuetudine, quam in hac materia oblationum plurimum valere tradunt o m n e s ; cfr. Rota, in Lunen. Sarzanen. oblationum, 8 Februarii 1672 coram B. P. D. Merlino. Constat etiam ex actis ; etenim, quae colligebantur, factae oblationes a Rectore Sodalitatis sive directe per seipsum, sive ope Parochi, impensae sunt in iis, quae ad solemnitatem festivitatis requirebantur, nemine reclamante. « Annualmente il P. Spirituale Margarito Francesco « d o p o il 27 Settembre andava a pagare i debiti accredenzati e che egli « prometteva di pagare d o p o la festa di S. Cosimo »: et alibi: « il sosti« tuto dello stesso Giulio raccoglieva le oblazioni dei fedeli il giorno « 27 Settembre di ciascun anno, e poi le consegnava al Parroco, il quale « alla sua volta le distribuiva agli altri sacerdoti avendo riguardo al « maggiore o minore servizio prestato da ciascuno ». Neque contrarium evincitur ex eo q u o d Sodalitas eas oblationes destinaverit augendo stipendio Rectoris « ci recammo in casa del P. Spirituale per pagargli « l'onorario di 40 lire, e proporgli la riduzione dello stesso in L. 30, « facendogli comprendere, che tale riduzione veniva ricompensata dalle « oblazioni dei SS. Medici ». H o c enim ex parte Sodalitatis fuit Rectori propositum; sed nunquam legitur fuisse executioni mandatum: i m m o dubitari etiam potest num vere propositum fuerit, cum in actis legatur : « il Parroco Margarito protesta di falsità sulla parte riguardante la « riduzione dello' stipendio del P. Spirituale ». Sed rogatione etiam admissa, eaque exequuta, nihil sequitur, q u o d destinationi sit contrarium. oblationum Sodalitas enim aere suo directe solemnitatis expensas sustinuit: « le spese del culto sono state sempre a carico della Confra« ternita » et clarius: « incassando le questue domenicali e quelle fatte « nel giorno dei Santi Medici, sopportando tutte le spese del culto, non « escludendo quelle dei Santi Medici, c o m e risulta da due mandati sui « conti finanziari 1904-1905 ». Quas expensas Sodalitas bene potuisset oblationibus sibi compensare; et tamen maluisset - in hypothesi - eas Rectori adsignare - quamvis non integras, allegationibus attentis - in compensationem factae diminutionis. Et h o c recidit in erogationem oblationum a fidelibus intentam; Sodalitas enim huic fini consuluit aere proprio, facta facultate Rectori oblationes aliqua ex parte retinendi, quin summae a se impensae compensationem curaret; seu Rectori, oblationibus cessis, dedit q u o d ei aere suo dare debuisset, et cultus expensas aere suo sustinuit quas oblationibus sustinuisset. — Ceterum h o c etiam sententia appellata concedit, quae quamvis P a r o c h o ius colligendi oblationes concesserit, onus ei tamen imposuit eas impendendi in solemniori S. Romana Rota. 873 cultu SS. Medicorum p r o m o v e n d o : « confermiamo il diritto del prelo« dato Parroco..... inculcandogli però di invitare c o m e per il passato il « Clero pel decoro della solennità, e dare a ciascun sacerdote un equo « c o m p e n s o per l ' o p e r a prestata ». — Quas igitur Sodalitatis Rector colligit oblationes n o n sibi valet retinere, sed in procuranda exteriori p o m p a festivitatis, cui a fidelibus sunt destinatae, tenetur impendere» audita Sodalitate. Sed in praesenti controversia etiam de expensis iudicialibus quaeritur a q u o sint sustinendae. Et R R . P P . Auditores observarunt, con- demnationem in expensis, attento iure communi tum civili tum canon i c o , speciem poenae redolere illi irrogandae, quem constiterit temere litigasse; L. Eum quem Cod. de temere ff. de Iudiciis L. Properandum 13, § 6, Iudiciis: Instit. de poena temere litig., § in fine, Cap. Finem litibus 5 de dolo et contumacia, Cap. Contumax de poenis, licet de stylo H. S. O. ea regula obtinuerit expensis; et expensas utraque parte ut metus semper inter partes debere probabilem extitisse fictori condemnetur in compensari si constiterit ex causam litigandi, quae temeritatem excludit. — Lega, de iudic, p. I, Sect. III, Tit. IV, n. 706: « In h o c p r o p o « situm haec habentur principia expensas compensari inter partes « si victus iustam litigandi causam habuerit ». Verum c u m Tribunal S. R. R. Constitutione Sapienti Consilio in exercitium revocatum fuerit, ea constitutione regitur sive quoad suam competentiam, sive quoad suam constitutionem et procedendi rationem. Iamvero Constitutio Sapienti Consilio statuit ubi desit praescriptio certa Legis propriae, sequendum esse ius c o m m u n e , nulla de veteri stylo H. S. O. facta mentione. Can. 19, Leg. propr., § 1, 2; Can. 43, Appendix., 3, n. 13; Regul. serv. apud S. B. B. Tribunal, Tit. V, § 185. Et revera R o t a hanc regulam sequuta est in Segusina, die 6 Aprilis 1909 et in Alexandrina, die 14 Iunii 1909. Quare in casu videndum est quibus rationibus innixi litigantes decertaverint, ut appareat an temerarii dici debeant... Etenim temere dicitur litigare n o n solum qui d o l o et malitia, sed etiam qui imprudenter et inconsulto litem alteri movet, vel ab altero motam acceptat. Bouix, de iudic, par. 2, subs. 4, c 17, n. 7 ; et nota temeritatis caret qui probabili fundamento victoriae innixus causam suam coram Iudice tuetur, Reiffenstuel, Tit. XXVII, Lib. II, n. 180. Iamvero R R . P P . D D . Auditores viderunt, Sodalitatem in casu iure communi innixam Parochum Ca¬ strignani del Capo in ius v o c a s s e ; et Parochum motam litem acceptasse ad parochialia iura tuenda, n o n imprudenter et inconsulto, sed praevio maturo examine, sicut facit praesumere sententia Parocho favorabilis ab Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 874 Uxentino Iudice lata. Quare Domini dixerunt;-temeritatis notam neutri competere, cui condemnatio in expensis possit infligi ; ideoque casum verificari, in q u o expensarum inter partes fieri debeat locus compen¬ sationi. Quibus omnibus consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine i n v o c a t o , Nos infrascripti A u d i t o r e s , pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, constare de b o n o iure Sodalitatis " Mater Misericordiae " loci um Castrignano del Capo, seu propositis dubiis respondemus: Ad I . Confraternitatem. Ad I I . u m Esse inter partes compensatas sive Ad prioris sive praesentis instantiae; exinde sententiam appellatam infirmamus et pro infirmata haberi volumus, decernimus et declaramus. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris Tribunalium ad q u o s .spectat et adversus reluctantes ut executioni mandent procedant ad normam hanc sententiam SS. Canonum, et prae- sertim cap. 3, Sess. XXV de Reform. C o n c . Trid. iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 9 Iulii 1910. Gustavus L. £g S. Persiani, Ponens. Gulielmus Sebastianelli. Ioseph Alberti. Sac. Tancredes Tani, Notarius. II. S. CHRISTOPHORI DE H A B A N A . N U L L I T A T I S Pio M A T R I M O N I I Papa X feliciter ( E S T E V E Z - G . regnante, Pontificatus L A Z A ) . Dominationis suae anno VII, die 11 Iulii 1910, RR. PP. DD. Ioannes Prior, Ponens, Aloisius Sincero et Iosephus Mori, Auditores de Turno, in causa S. Christophori de Habana. Nullitatis Matrimonii, procuratorem Vincentium inter Petrum Estevez Abreu, Sacconi, Advocatum, tumacem, interveniente et disceptante in causa sequentem tulerunt et repraesentatum per Catharinam Laza, con- Vinculi Defensore ex officio, sententiam. Q u o tempore bellum exardescebat Hispaniam inter et Foederatos A m e ricae Status, imminente Cubanae insulae o b s i d i o n e , plurimi eiusdem incolae, ut belli pericula et i n c o m m o d a vitarent, in Americam confuge- S. Romana Rota. 875 runt. Inter ipsos et Catharina L a z a , puella parentibus orbata, quae, relicta d o m o tutoris in civitate Habana, ubi c u m sororibus convivebat. T a m p a m , parvum Floridae oppidum appulerat, ibi m o r a m peractura. Iuvenis, cui ex pacto sponsali iam inito nuptura erat, Petrus Estevez y Abreu, e divite familia oriundus eiusdem civitatis Habanensis, ubi domicilium c u m patre fovebat, id temporis in Europa voluptuarium carpebat iter. In Americam reversus statuit bello adhuc durante, matrimonium inire. Idcirco T a m p a m petiit, et Rectorem Ecclesiae S. Aloysii, Patrem Tirel S. I. rogavit ut ipsum cum Catharina matrimonio coniungeret. Rector, ut narrat actor in causa, recusavit. Vice-parochus autem, Pater de Carrière S. I. in spem induxit Petrum, dicens se responsum daturum postquam rem mature ponderaverat. Tertia vice rogatus, tandem m o d u m se invenisse dixit, quo sponsorum desideriis acquiescere posset. Coram illo reapse, praemissis denuntiationibus, et praesentibus d u o b u s testibus, celebratum est matrimonium die 15 Augusti an. 1898. Eadem die coniuges T a m p a discessere, haud inde reversuri, et confecto itinere nuptiali, Habanam regressi sunt. Mulier post aliquot annos, datae fidei immemor, alienis indulsit amoribus, virum deseruit et prolem legitime toro susceptam, atque, divortio facto, c u m amasia civili vinculo iuncta est. Hac aerumna oppresso, Petro spes aliqua affulsit se vinculo sacramentali revera non obstringi, et, patre hortante, Curiam Habanensem adiit ut matrimonium nullum declararetur, utpote clandestine contractum, cum neutrius sponsi parochus, sive sacerdos ab e o d e m delegatus, matrimonii celebrationi adstiterit. C u m , v e r o , Episcopus Habanensis ratus sit se iurisdictione in causa carere, quia Petrus de Habana ad Parisios sedem transtulisse videbatur, q u o d confirmavit Provinciae Metropolitanus, Petro instante apud S. Sedem, ad S. C. Concilii causa avocata est. Haec mandavit ut ab Episcopo Habanensi de more institueretur inquisitio. Interim controversia commissa fuit H. S. Ordini iudicanda, et completo processu instructorio, cui interesse omnino renuit Catharina Laza, diribitae fuere citationes de iure. Mulier autem reperiri nequibat, ac proinde per edictum, in ephemeride Acta Apostolicae Sedis die 20 Decembris an. 1909 promulgatum, citata fuit, et cum in audientia Tribunalis die 10 Februarii habita, die et hora in citatione edictali designatis, non comparuerit, contumax est declarata, et quaestio sub consueta dubitandi formula p r o p o sita fuit: An constet de nullitate matrimonii in casu? Oppidum Tampa ad dioecesim pertinet S. Augustini, quae erecta fuit per decretum Pii IX die 11 Maii 1870, et ad Provinciam Baltimorensem tanquam suffraganea, devicta, ut patet ex verbis eiusdem decreti: « In territorio Floridae novam, hisce litteris, episcopalem sedem erigimus, Acta 876 Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. iisdem limitibus definitam, quibus vetus Vicariatus continebatur, eique a civitate Sancti Augustini n o m e n fieri mandamus. Illam porro suffra¬ ganeam esse iubemus A r c h i e p i s c o p o Baltimorensi etc. ». Iamvero, nullibi in Provincia Baltimorensi, ex iure antepiano vigebat, tempore q u o matrimonium in casu contractum fuit, Decretum Tridentinum Tametsi de Clandestinitate, uti scimus ex actis et Decretis Concilii Plenarii Baltimorensis Tertii, a die 9 Novembris a diem 7 Decembris anni 1884 habiti, cui intererat ipse Episcopus S. Augustini, Ioannes Moore sub n. 135 Actorum dicti Concilii haec leguntur : « Decretum Tametsi de matrimoniis clandestinis a Tridentino Concilio editum (Sess. 24, cap. I, de Ref.) non vigere asseritur in sequentibus horum Statuum Foedera- torum Provinciis Ecclesiasticis: scilicet in Baltimorensi, Philadelphiensi:... Chicagiensi, exceptis quibusdam locis Dioecesis Altonensis m o x citandis ». Nulla exceptio, vero, notatur relate ad Provinciam Baltimorensem. Praeterea, de locis ubi promulgatum est vel secus Decretum Tametsi loquens Gasparri, de Matr., vol. 2, n. 1063, ait : « Elenchum pleniorem dat Ioder, op. cit., in App. Proinde hanc Appendicem nonnullis additis vel mutatis, referimus in Alleg. VI ». In hac A p p e n d i c e palam declaratur Decretum praefatum n o n vigere in Dioecesi S. Augustini, in qua situm est oppidum Tampa. Ad probandum in Floridae regione, quae olim sub Imperio Hispa¬ norum comprehensa fuit, vigere notum Decretum, Actoris Patronus Instructionem citat S. Officii diei 9 Sept. 1824: « A d e o relatum "est quanta religionis studio Hispaniarum Reges Concilii et Apostolicae Sedis obsequentes, in eiusdem Concilii publicationem in omnibus eorum ditionibus faciendam incubuerint, ac quanta pariter sedulitate Concilii decreta observari curarint Hispaniarum ditionum Antistites ; ut nec vel minimum dubitari queat de eiusdem decreti in Hispanicis Americanis regionibus observantia ». Zitelli etiam inter loca ubi promulgatum fuit decretum enumerat generatim Regiones o m n e s quae sub ditione quondam fuerunt Hispanorum sive Lusitanorum » (Apparai. Iur. Eccles., p. 430). Et notat ibidem responsionem S. Officii factam Vicario Apostolico Arizonensi, quaerenti utrum pro tota regione quae sub regimine Hispanico extitit tamquam promulgatum censeri debeat Concilium, an solum pro ea parte regionis quae tunc temporis incolas habebat: respondit S. O. die 23 Ianuarii 1882: Affirmative ad primam partem, Negative ad secundam partem. Hac generali regula forte ductus, Mansella deserte asserit Floridam esse l o c u m in quo publicatum est et viget decretum (De Imped. Matrim. Dirim., p. 134, ed. 1881). At n o n ubique Decretum semel publicatum in vigore semper per- S. Romana Rota. 877 mansit, uti n o s docet Pius VII in Brevi ad Archiepiscopum Moguntinum diei 8 Ian. 1803, affirmans matrimonia clandestina rata et firma consistere ubi Decretum : « Vel nunquam publicatum vel nunquam observatum tanquam eiusmodi Concilii decretum, vel, si quandoque observatum fuit, l o n g o dein temporis intervallo in desuetudinem abiit ». Quodnam sit longum temporis intervallum expressum non est, et variae sunt Doctorum sententiae, de quibus hic n o n inquirendum. Stante declaratione Concilii Plenarii Baltimorensis III, praesumendum est h o c temporis intervallum in casu satis longum fuisse ut in desuetudinem abiisse censeatur Decretum, q u o d olim sub ditione Hispanica fuit promulgatum. Minus accurate forte scripsit Dioecesis S. Augustini Cancellarius, cuius epistola est in Actis: « Decretum Tametsi nunquam fuit promulgatum Tampae ». At n o r m a m recte indicavit quam sequitur Curia Dioecesana, Concilio Plenario docente, in matrimoniorum celebratione. At minime sequitur ex eo q u o d Decretum Tridentinum Tampae non vigere constat, matrimonium ibi sine forma tridentina contractum illico validum censeri deberi, quin ulla haberetur necessitas inquirendi de sponsorum domicilio vel quasi domicilio. Nam ut notat alia Instructio S. Officii diei 14 Decembris 1859: « Lex Tridentina de clandestino matrimonio debet sane in unaquaque paroecia promulgari iuxta illius censuram, sed facta semel promulgatione eiusque observantia permanente, lex territorium afficit, et adaequate loquendo, localem et personalem esse in confesso est apud omnes ». Quia localis est, matrimonio in territorio q u o d afficit contracta ubicumque demum catholici contrahentes domicilium foveant, legis obligationi subiiciuntur. Quia personalis est, obligatio personae inhaeret, eosque, qui domicilium vel quasidomicilium habent in paroecia ubi viget, tanquam umbra sequitur ubicumque vagantur, etiam in locis qui a Decreto irritante sunt immunes. Certum est eos qui a l o c o ubi viget Tridentinum ad l o c u m ubi non viget domicilium transferunt, vel quasi-domicilium in l o c o immuni acquirunt, etiamsi id fiat solo animo matrimonium ineundi, posse ibidem validum matrimonium sine forma tridentina contrahere. Nam iure suo utuntur, et nullus videtur dolo facere, qui suo iure utitur 1, 55, ff. de Reg. Iur. « Certum est pariter eos qui, domicilium retinentes in l o c o legi subiecto, ad alium locum immunem transeunt, quin ibi saltem quasidomicilium acquirant, solo animo matrimonium ineundi, ibidem validum matrimonium sine forma tridentina contrahere non posse. Haec patent ex celebri responsione S. C. C. quam dedit die 5 Sept. 1626 Archiepis c o p o Coloniensi Electori, quam deinde Apostolica sua auctoritate confirmavit Urbanus VIII, die 14 Aug. 1627. 878 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Tria sequentia proposuerat Archiepiscopus dubia: « 1. An incolae tam masculi q u a m feminae loci in quo Conc. Trid. in puncto matrimonii est promulgatum, transeuntes per l o c u m , in q u o dictum Concilium n o n est promulgatum, retinentes idem domicilium, valide possint in isto l o c o matrimonium sine parocho et testibus contrahere; % Quid si eo praedicti incolae tam masculi quam feminae solo animo sine parocho et testibus contrahendi se transferant, habitationem non mutantes; 3. Quid si iidem incolae tam masculi q u a m feminae eo transferant habitationem illo solo animo, ut absque parocho et testibus contrahant? » Responderunt Cardinales : « Ad primum et secundum non esse legitim u m matrimonium inter sic se transferentes cum fraude ; ad tertium vero, si domicilium vere transferatur, matrimonium esse validum ». Quam responsionem tanquam normam in huiusmodi quaestionibus proponit Benedictus X I V in epistola ad Archiepiscopum Goanum « Paucis ab hinc » diei 19 Martii 1758. Si solo animo matrimonium contrahendi, vel etiam praecipuo, ad locum immunem sponsi se conferunt, conveniunt Doctores matrimonium esse nullum, quia cum fraude contractum, parochum videlicet fraudando iure suo matrimonio assistendi. At de interpretatione primae responsionis Urbani VIII non una est auctorum sententia. Dubium, enim in primo l o c o propositum de animo transeuntis in l o c u m a lege tridentina immunem nihil continet, sed tantummodo factum transitus notat: responsio autem declarat : « sic transeuntes cum fraude n o n contrahunt legitimum matrimonium » ac proinde sequitur transeuntes sine fraude n o n comprehendi in responsione prima. Quid vero significet sine fraude, seu quid sufficiat ad fraudem purgandam n o n fuit unanimis sententia. Alii tenent fraudem haberi quotiescumque' non acquiratur in l o c o peregrinationis domicilium vel quasi-domicilium ab u n o alterove sponsorum. Et haec sententia certe magis conformis est Instructionibus S. C. S. Officii, quae de vi personali legis tridentinae loquuntur, et aliud medium purgationis a fraude non exhibent praeter domicilii acquisitionem. Ita Instructio S. Officii 14 Decembris 1859 ad Archiepiscopum S. Francisci: « Quatenus vero personalis est, obligat qui domicilium vel quasi-domicilium habentes in l o c o ubi Tridentinum Decretum promulgatum est et viget, in altero ubi non viget contrahere vellent ». Et in litteris Encyclicis S. Officii die 7 Iunii 1867 ad Episcopos Angliae et Stat. Foeder. Americae Septentrionalis: « Iuxta ea quae in h o c decreto (Urbani VIII) sanciuntur, qui domicilium habent et retinent in l o c o ubi tridentina lex viget, nequeunt matrimonium contrahere in l o c o ubi n o n viget, nisi ibi nedum habitationem, sed etiam vere domicilium fixerint, q u o fraudem, S. Romana Bota. 879 si quae intercesserit purgare omnino debeant ». Confirmari etiam videtur responsione S. C C . in Parisiensi matrimonii, 25 Ian. 1873, qua nullum declaratum fuit matrimonium, licet sponsus ad locum a decreto clandestinitatis immunem transiens, animum contrahendi non habuerit. Confirmari videtur, dicimus, quia S. Congregatio rationes sententiae datae assignare n o n solet, ac proinde una decisio non valet ad iurisprudentiam praecise determinandam. Aliam sententiam propugnans, scribit Palmieri-Ballerini, vol. 6, n. 1190: « Nota bene v o c e s cum fraude. Idcirco h o c decreto n o n reprobatur doctrina superius tradita (1187 et seq.) de transeuntibus in ea loca propter alias causas. Qua de re Benedictus X I V (Instit. 33, n. 9, ad fin.). « Igitur matrimonium primo et secundo l o c o expositum, irritum decernitur, c u m fraus intercesserat » matrimonium tertio l o c o allatum etiam cum fraude validum declaratur, quia n o v u m quoque domicilium accesserat ». Sub n. 1187, op. cit, haec habentur: « Itidemque conveniunt D D . eum, qui causa negotiorum, commercii, vel alio quovis fine, praeterquam ex sola intentione clam ibi contrahendi se transfert in locum ubi Tridentinum promulgatum vel receptum non est, valide contrahere, etsi nec domicilium nec quasi-domicilium acquirat, et contractui illi nec parochum nec testes adhibeat ». Et Editores Act. S. Sedis (vol. 7, p. 557) in Appendice quam subiiciunt sententiae S. C. C. in Causa Parisiensi de qua supra, haec scribunt: « Existimandum non est per hanc declarationem S. Congregationis quidquam detractum fuisse sententiae tum T h e o l o g o r u m tum Canonistarum, ubi statuunt eos, qui se conferant in l o c u m , in q u o decretum Tridentinum aut nunquam promulgatum fuit, aut obligare desiit, valide contrahere n o n servata forma a Concilio praescripta, etsi animum non habeant Agendi ibi domicilium aut quasi-domicilium, d u m m o d o tamen illuc se n o n contulerint in fraudem legis, intentione scilicet inibi contrahendi clandestine Et quidem admodum temperate ci. Ballerini hanc doctrinam mere dixit commu¬ niorem « quando ceu absolute c o m m u n e m eam tradiderunt et Reiffen¬ stuel (lib. 4, tit. 3, n. 123), et Pichler (lib. 4, tit. 3, n. 14), et Marcus Struggi (De Matr., lib. 3, n. 180), et Ferraris (V. Impedim., art. 2, n. 110) : quin et communissimam Georgius Gobat (Traci. IX, num. 484), pro- fessus est ». Haec sententia, quam c o m m u n i o r e m vocat Emus Gasparri, licet primae tanquam veriori omnino adhaereat, n o n omni solida probabilitate destituta dici potest, ac proinde in dubio de matrimonio h o c m o d o uti explicant auctores, sine fraude contracto, pro eiusdem valore pro- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 880 nunciandum est. Ex actis constat Catharinam Laza, quando fugam a Civitate Habanensi arripuit, T a m p a m se contulit, quin ullam habuerit ibi intentionem matrimonium clam ineundi, sed eo tantum animo ut imminentis obsidionis pericula declinaret. Alia habetur ratio, et illa apodictica, ob quam dicendum est obligationem personalem in casu matrimonium coram P a r o c h o Habanensi celebrandi omnino cessasse ex parte mulieris, et propter individualitatem contractus, etiam ex parte viri, cum ipsa quasi-domicilium Tampae acqui¬ sierit per commorationem ibidem unius integri mensis spatio. Ita statuit decretum S. Officii diei 6 Maii 1886, ius particulare instituens pro Statibus Foederatis Americae Septentrionalis: « Concilio Baltimorensi (Plenario III) postulante, supplicandum S S m o ut decernere dignetur in Statibus Americae Confoederatis se transferentes e l o c o , ubi viget Tametsi, in alium l o c u m , d u m m o d o ibi continuo commorati fuerint per spatium saltem unius integri mensis, et status sui libertatem uti iuris est, com¬ probaverint, censendos esse ibidem habere quasi-domicilium in ordine ad matrimonium, quin inquisitio facienda sit nendi per maiorem anni partem. In audientia de animo ibi perma- 12 Maii 1886 SSmus approbavit ». Obiectio vero Actoris Patroni q u o d h o c ius particulare pro subditis tantum dictorum Statuum institutum fuerit, n o n autem pro alienigenis ad Status Unitos migrantibus minime est attendenda. Primo, quia ubi « lex n o n distinguit nec nos distinguere debemus ». Secundo, « distinctionem illam n o n esse faciendam ostendit ipse finis legis, prout a Patribus Concilii Baltimorensis exponitur. Aiunt, enim » (Acta Conc. Plen. Baltimoren., III, n. 138). Quum tam saepe fideles e sua dioecesi ad aliam transeunt dubiaque plurime de proprio illorum domicilio oriuntur, et sacerdotes quos matrimonii contrahendi causa adeunt, dubii saepe haereant de proprio illorum domicilio, Patres huius Concilii Plenarii censent orandam esse S. Sedem, etc. Hac ratione consuletur quieti conscientiarum, prae¬ cavebuntur i n c o m m o d a gravissima, et vitabitur scandalum nimis frequens apud nos, quod oritur ex sponsis catholicis ad magistratum civilem aut praecones haereticos matrimonii causa confugientibus. « Nemo n o n videt huiusmodi motiva pari, imo fortiori, ratione urgeri posse in casu adversariorum. Tertio, denique, auctores, de h o c decreto tractantes, illud applicant generatim matrimoniis in Statibus Foederatis contractis, quia matrimonia advenarum excluduntur. Ita Gasparri, Be Matr., vol. 2, n. 1089; Wernz, Be Matr., p. 277, not. 191; Sabetti, Comp. Theol. Mor., n. 913, q. 1; Zitelli, Apparai. Iur. Eccles., pag. 421; Palmieri-Ballerini vol. 6, n. 1193; Bucceroni, Theol. Mor., n. 1026. Et hic auctor h u n c 881 & Romana Rota. praecise casum considerat in casibus conscientiae, n. 430, p. 554, sponsorum nempe e Gallia in Status Foederatos Americae ad matrimonium contrahendum confugientium, et huiusmodi matrimonium validum esse iudicat. Dna Catharina Laza e l o c o ubi vigebat caput Tametsi, Habana nimirum, T a m p a m venit. Q u o d illa Tampae continuo commorata sit per spatium saltem unius mensis, abunde constat ex actis. Emanuel R o m e u testatur: « Caterina... contrasse matrimonio in Tampa, ove erano « circa tre mesi che risiedeva ». Iustus Fernandez Moiardin : « « dimorava da due o tre mesi prima della celebrazione vi del matri- « monio ». Didacus Torres-Perez: « Caterina Laza visse circa tre mesi « in Tampa prima di celebrare il matrimonio ». Idem deponunt alii testes, qui minus categorice loquuntur. Ita Aloysius Camargo: « gli « pare che furono tre o tre mesi e mezzo il tempo che la signora Laza dimorò in T a m p a prima della celebrazione del matrimonio ». Aurelius Melerò: « che non p u ò precisare il tempo, ma che crede che furono « circa tre o quattro mesi ». Contradicit Albertus Morales, qui respondit : « che n o n poteva pre« cisare il tempo che Caterina Laza rimase in Tampa prima di mari- « tarsi, ma che gli sembra che furono pochi giorni ». H o c testimonio, tamen probatio non redditur dubia, quia unus est contra plures, qui etiam maiore certitudine loquuntur. Confirmat ipse actor, qui ait: « Quand nous nous sommes mariés, il y avait à peu près un mois « qu'elle s'y trouvait ». Neque praetermittendum est testes omnino silere de quovis itinere a muliere peracto temporis intervallo q u o d intercessit inter adventum eius Tampae, ante insulae obsidionem die 23 Aprilis 1898 incoeptam, et diem 1.5 Augusti, quo matrimonium celebratum est. Frustra autem obiicit actoris Patronus inquisitionem non esse factam de statu libero contrahentium, et propterea non habuisse effectum Decretum S. Officii, quod talem inquisitionem tanquam conditionem sine qua n o n requirit. Omissio enim inquisitionis n o n probatur in casu, et illam factam fuisse praesumi debet, ex noto principio q u o d « omne factum rite factum esse praesumitur d o n e c contrarium pro- betur ». Vis huius praesumptionis generalis, facto innixae matrimonii coram ecclesia celebrati, q u o d iuris favore gaudet, augetur in casu ex testimonio Rectoris Ecclesiae Tampensis, qui dicit: « Patrem de Carrière, S. I., diligenter inquisivisse de statu libero contrahentium, utpote verum in iis rebus accusatum ». At quamvis etiam omissa fuisset inquisitio, n o n ideo irrita esset Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 882 acquisitio domicilii ad n o r m a m decreti S. Officii. Obligatio, enim, com¬ probandi liberum contrahentium statum urgetur tantummodo in e o d e m Decreto prout et quatenus in iure c o m m u n i continetur, uti satis ostendunt verba: « d u m m o d o status sui libertatem, uti iuris est, comproba¬ verint ». Omissio autem huiusmodi inquisitionis ex iure communi n o n irritat matrimonium. Quoad clausulas essentiales, quarum omissio exsecutionem facultatis reddit invalidam, scribit Putzer, Comment, in facult. Ap., n. 13,1, c. « Quae in forma conditionali per coniunctiones, sin autem, dummodo, postquam, etc. per ablativum absolutum exprimuntur, communiter ita de valore esse censentur, ut iis n o n servatis nihil agatur. Excipiuntur tamen illae, quae, etiamsi n o n additae, ex rei natura seu de iure c o m muni observari deberent, et habentur, si additae sunt, tanquam monitiones seu praecepta, quae obligant nisi adsit causa sufficienter excusans, ut m o x infra. Ex alio denique capite matrimonium validum censeri debet, nempe quia observatu impossibilis erat in casu lex tridentina, quatenus parochum proprium respicit domicilii, ac proinde praevalere debebat lex naturalis quae matrimonium permittit. Ita Instructio S. C. S. Officii, diei 6 Iulii 1817 ad Praef. Mission. Martinicae, Guadalupae, etc. (Coli. S. C. Prop. Fid., n. 725: « In medium afferremus theologorum, canonistarum opinionem, multiplices S. G. G. resolutiones, recentem denique Pii fel. rec. Papae VI decisionem, in eius epistola in forma Brevis. Episcopo Lucionensi in Gallia directa 28 Maii 1793 quae incipit Perlectae sunt n. 3, in quibus pariter legem tridentinam, quoad suum effectum, suspensam remanere etiam quoad illa loca, in quibus fuit publicata, atque in observantia servata, quoties aut non amplius observari potest, aut n o n potest observari quia pericula et obstacula insuperabilia, aut superatu difficilia offendantur ; idque accidit, quando aut parochi desunt, aut facilis ad eosdem, et tutus non patet accessus ». Alia documenta pontificia eiusdem tenoris sunt: S. C. S, Officii, 15 Ianuarii 1784 ad Vicarium A p . Sutchuen; S. G. Prop. Fide, die 1 Martii 1784 ad Vicarium Apostolicum Tunk. Orient., Epistola Pii VI ad Episcopum Lucionen., 28 Maii 1793, Epistola Pii VI ad Episcopum Geneven., 5 Oct. 1793; S. C. Concilii, 18 Ianuarii 1863; S. G. Prop. Fide, 2 Iulii 1827, ad 2™; S. G. S. Officii, 1 Iulii 1863. Difficultas debet esse gravis, communis et diuturna. Gravis fuit iuxta depositiones unanimes testium. Uno ore deponunt c o m m e r c i u m omne c u m Insula Cubana, obsidione durante, a die 23 Aprilis scilicet usque ad diem 14 Augusti, anni 1898, vigiliam diei nuptialis, penitus S. Romana Rota. interclusum mansisse. Et fere omnes, nemine 883 contradicente, declarant nec possibilem fuisse cum insula communicationem via cablegrafica. Exemplo sit testimonium Philippi Caballero: « Rispose che è vero che « prima e nel tempo della celebrazione del matrimonio fra Estevez e « Laza, la bitta di Avana era circondata da assedio, e che n o n era p o s « sibile n o n solo l'entrata e l'uscita dall'Avana fino a Tampa, nè in « alcun altro paese straniero, e che neppure era possibile la comuni- « cazione per via cablegrafica c o n T a m p a ». Difficultas erat etiam communis, quatenus opponitur particulari, « pro uno et non pro aliis », ut exponit Emus Gasparri, vol. 2, n. 1175. Minime, vere, requiritur ut difficultas existat pro maiore parte civium sive parochianorum, prout vellet cl. Actoris Patronus. Hic enim n o n agitur de abrogatione leges per cessationem finis ipsius adaequati, nec de derogatione legis per consuetudinem, seu legem quae moribus populi continetur et iisdem moribus seu actibus populi q u o d a m m o d o promulgatum Sed quaestio est de suspensione legis temporanea, et communis quae requiritur indoles difficultatis potius se tenet ex parte obstaculi quam ex parte numeri, relative ad totum paroeciae coetum, eorum qui impediuntur quominus legem servare possint. H o c satis colligitur ex documentis S. Sedis, ubi de iisdem obstaculis fit sermo. Ita, S. Officium, diei 15 Ianuarii 1784 ad Vic. A p . Sutchuensem: « E t i a m s i promulgata ea lex fuerit, valere tamen matrimonia in praesentia duorum testium tantum, quoties in l o c o ubi matrimonium contrahitur, vel in vicino, ad quem sine periculo accedi possit, parochus vel alius sacerdos saecularis vel regularis non existat ab Episcopo deputatus, haec pariter Apostolica Sedes pluries interrogata respondit ». Item S. C. Prop. Fid., die 1 Martii 1784 ad Vic. A p . Tunk. Oriental. « Caveat, praeterea, q u o d etiam in locis ubi decretum Tridentinum publicatum est, si tamen propter distantium locorum parochus c o m m o d e haberi non possit, valida etiam habenda sunt matrimonia, iuxta resolutionem S. Officii adscriptum in notis Archivii (prout supra) ». Etsi pauci essent nubiles fideles in pago longe distante a sacerdote ad eorum matrimoniis assistendum deputato, valerent matrimonia eorum sine parocho contracta, quia causa ipsa communis est, distantia l o c o r u m nempe, et omnes afficit virtualiter, sive multi sive pauci sint, in e o d e m pago. In documentis pontificiis n o n fit quaestio de maiore vel minore numero, relative ad totum parochianorum coetum, eorum, qui per dictam causam c o m m u n e m a lege eximerentur. Idem elucet ex Instruct. S. C. Prop. Fide ad Praefectus Miss. Insulae Curaçao an. 1783 circa matrimonia pauperum, quam ita refert Gasparri, De Matr., vol. 2, n, ACTA, vol. I I , n. 21. - 9-11-910. 1173. « Praefectus exposuerat 59 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 881 auctoritatem civilem insulae legem tulisse, qua praecipiebatur catholicis matrimonium coram magistratu acatholico vel ministro protestante ante matrimonium religiosum coram p a r o c h o sub poena 500 florenorum. Ut autem contraherent coram magistratu acatholico vel ministro protestante, solvendi erant ab ipsis contrahentibus 50 florem, ita ut si illi pauperes essent, et n o n haberent huiusmodi summam, contrahere matrimonium nullo m o d o possent ». Respondit S. Congregatio : « Cum vero inopes et miserabiles personae, si cogantur magistratum aut ministrum protestantem adire, nequeant pe tamen praesentibus tribus vel saltem d u o b u s testibus integrae fidei ». Non imponitur Missionum Praefecto, sive explicite sive implicite, ut exquirat quot numero sint huiusmodi pauperes, sed sufficit factum paupertatis q u o d ex sese plures amplectitur, n o n vero maiorem communitatis partem, ut eo ipso a lege eximantur. Reapse in casu quam plurimi Habanenses cives, ut vel ex ipsa fugae causa, imminente obsidione nimirum, coniicere licet, et testes deponunt, ab insula evaserunt. Ita Franciscus Urrutia et Emmanuel Monterò : « Come avevano fatto molte altre famiglie cubane, le quali avevano « ivi emigrato prima che gli Americani bloccassero Cuba ». E. R o m e u : « Catharina Laza parti dall'Avana c o m e molte famiglie, fuggendo l'asse« dio ». Fatetur Actor in causa: « Il est évident que l'impossibilité de Communications dont je « viens de parler ne m'était pas partieulière, mais qu'elle était c o m m u n e « à tous ». Profugi Habanenses, et alii eiusdem civitatis incolae qui forte ratione negotiationis, vel recreationis, vel alio quovis fine, tempore obsidionis incoeptae a patria exulabant, ordinem q u e m d a m personarum constituebant qui uno communi obstaculo detinebantur ne ad proprium parochum recurrere possent. Diuturna etiam erat, quatenus prudenter censeri potuit die q u o matrimonium contractum erat, difficultatem cum Ordinario Habanensi vel proprio sponsorum parocho communicandi adhuc per unius mensis spatium duraturam fore. Declarat S. C. S. Officii ad E p i s c o p u m Vallis¬ pranensem die 1 Iulii 1863: « Quando difficilis n e c tutus accessus, et ignoratur quandonam parochus haberi possit, et praevidetur spatium saltem unius mensis a l o c o abfuturus, nullusque alius sit, qui vices parochi suppleat, matrimonium valere absque praesentia parochi, servata tamen in eo quo potest, forma Concilii, nempe adhibitis saltem duobus testibus ». S. Romana Rota. 885 De facto ab obsidione liberata est Urbs Habana die 14 Augusti, pridie nuptialis diei. Factum vero liberationis ignotum erat Tampae, ut ex testium depositionibus fit manifestum. Ipse Pater Actoris testatur: « Le mariage s'est célèbre alors que le blocus durait encore ». Neque apparet q u o m o d o notitia liberatae Urbis ad Habana usque ad T a m - pam ante matrimonium pervenire potuerit, si prae oculis habeatur q u o d deponit testis L. Camargo y S a m y : « È certo che era impossibile la « comunicazione c o n Tampa per la via cablegrafica, poiché questa fu « distrutta dal Capo della Squadra Americana per evitare che arrivas« sero aiuti alla piazza assediata ». Cum illo conveniunt fere omnes testes in quantum negant possibilem fuisse communicationem cablegraphicam. Naves, vero etiam veloces, vapore impulsae, nonnisi spatio 32 horarum ab Habana usque ad Tampam transfretare possunt (Cf. Baedeker, United States, p. 628 edit. an. 1910). T e m p o r e q u o matrimonium initum est iam quatuor fere menses duraverat obsidio. Circumsessione partis insulae septentrionalis per navium discessum bellicarum abrupta nondum reapse patebant ad Cubam aditus, et solum post aliquod temporis intervallum commercium cum insula gradatim instauratum est. Id autem ferebat natura rei, ordine pacis tam diu belligerantium gestis perturbato. Huiusmodi quidem facta eo usque tantum in praesenti quaestione aliquid habent p o n deris, quo praesumptionem facere vel probationem de praevisione die lo Augusti in Tampae oppido habitae respectu temporis q u o adhuc duratura erat impossibilitas cum insula de re privata communicandi. Quatuor testes obsidionem adhuc longo tempore duraturam tunc temporis praevidendum fuisse asserunt. N o v e m alii ancipites haerent, immemores praevisionis praeteritae, et unicus testis, qui dicit praevisio¬ nem fundatam haberi potuisse de commercio cum insula proxime instaurando, est Actor in causa qui ait: « Le blocus de la Habane qui avait dure un certain temps « avant m o n mariage, avait pris fin vers le commencement du mois « d'aoùt » ... aperte contradicens non solum omnibus aliis testibus, sed etiam d o c u m e n t o officiali, q u o declaratur obsidionem finem habuisse die 14 Augusti. s Matrimonium, igitur, inter Petrum Estevez Abreu et Catharinam Laza, etiamsi dicatur mulierem ab obligatione personali legis Tridentinae haud exemptam fuisse, nec quasi-domicilium ' a d normam iuris particularis pro Statibus Foederatis Americae Septentrionalis acquirere Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 886 potuisse, validum censeri debet quia lex Tridentina observatu erat impossibilis. Quibus omnibus perspectis et sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos, infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, ad propositum dubium dicimus, pronunciamus, atque definitive sententiamus : n o n monii in casu, statuentes praeterea constare de nullitate matri- expensas esse solvendas a Petro Estevez Abreu. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni mandent hanc sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. 3 Sess. XXV, De Ref., Concilii Tridentini, iis adhibitis exse- cutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis exstitura sint. R o m a e , die 15 Iulii 1910. Ioannes Prior, Ponens L. £g S. Aloysius Sincero, Iosephus Mori. Sac. Tancredes Tani, Notarius. III. V A R S A V I E N . SIVE LUBLINEN. NULLITATIS MATRIMONII (SIEHEN-KOSCIELSKA). Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis septimo, die 21 Iulii 1910, RR. PP. DD. Auditores de turno Sebastianelli, Ponens, Franciscus Heiner savien, sive Siehen et Lublinen., Catharinam procuratorem Felicem ptante in causa Nullitatis natam Can. suae anno Gulielmus et Iosephus Mori, in causa Var- Matrimonii, inter Dnum Thaddaeum Koscielska, Marinelli repraesentatam per legitimum advocatum, interveniente et disce- Vinculi Defensore ex officio sequentem tulerunt definitivam sententiam. In Ecclesia paroeciali Miloslaviensi, die 22 Iunii 1907 rite matrimonium contraxere Thaddaeus Siehen 23 annos natus et Catharina Koscielska undeviginti annorum. Haud fauste tamen cesserunt nuptiae. Sciendum enim est Catharinam quemdam Antonium Karski, virum 887 S. Romana Rota. coniugatimi et a sua u x o r e separatum ita deperiisse, ut futuri c u m e o d e m contrahendi coniugii o m n i n o fidem spoponderit. Hinc iurgia et graves contentiones Catherinam inter eiusque matrem Mariam, q u a e , ad filiam avertendam ab adulterino a m o r e , primum spiritualibus exercitiis vacaturam eam in oppidum Posnania misit: deinde Thaddaeum Siehen uti sponsum ei proposuit, et cum eo matrimonium initum fuit. At quadriennio n o n d u m a contractis nuptiis elapso, Catharina virum reliquit, et adivit Curiam Varsavien, ut suum matrimonium nullum declararetur ex capite vis et metus. Confecto processu, iudices die 30 Iunii 1909 decreverunt non constare de nullitate matrimonii; a qua sententia Catharina appellavit ad Iudicem Delegatum Apostolicum Lublinensem. Hic, processualibus tabulis ad trutinam revocatis, primaevam sententiam infirmavit, et matrimonium nullum atque irritum declaravit. Uti par erat, instante defensore Vinculi ex officio, ad H. S. O. causa delata est, et hodie discutienda proponitur sub consueto d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu? Consensus, sine q u o matrimoniale foedus concipi nequit, debet esse immunis a qualibet coactione sive physica sive morali ; hinc n o n solum vis, sed et metus matrimonium invalidat, uti eruitur ex capitibus 14, 15, 28, De Spons. et Matrim. « Matrimonium (legitur in cit. cap. 14) solo « consensu contrahitur et ubi de ipso quaeritur, plena debet securitate « ille gaudere, cuius est animus indagandus, ne per timorem dicat sibi « placere q u o d odit, et sequatur exitus, qui de invitis solet nuptiis pro« venire ». Et merito; quamvis enim metus non auferat eligendi consen¬ tiendique facultatem, reddit tamen voluntatem procliviorem in eum actum, a quo alias i s , cui metus incutitur, se abstineret. Proinde per metum illa plena aufertur libertas, quam sacri canones requirunt in nupturientibus. At n o n eamdem habendam esse metus omnis rationem voluerunt prudentissimi legum, latores. Hinc metus levis attendi n o n debet, ne ex quacumque causa matrimonia nulliter contracta declarentur. Requiritur proinde metus gravis, quem vulgo dicunt cadentem in c o n stantem virum. Debet praeterea incuti a causa libera, i. e. ab homine et absque iure, videlicet iniuste, ac in eum finem, ut extorqueatur matrimonialis consensus. Hisce positis, dictum est Catharinam vehementi amore exarsisse erga Antonium Karski et non obstante prohibitione pluries ei a matre facta, ipsa in suo proposito perseverabat eidem nubendi. Id candide Catharina fassa est, et nedum eius mater sed et caeteri testes incunctanter affirmarunt. R e s ita se habebant, cum Thaddaeus Catharinam ambire coepit, eamque in uxorem petiit. Magna laetitia Thaddaei vota excepit 888 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Mater; per h o c enim matrimonium obtruncabatur amor erga virum coniugatum, atque honestissime filia collocabatur. At Catharina adver¬ sionem contra eum sentiebat, evitabat eum, eumdemque interdum molestus afficiebat. Ter manum Catharinae petiit Thaddaeus, et Catharina semel et iterum eum repudiavit, atque ultimo cum eo contraxit sponsalia, frigida tamen et indifferens. I m o suam aversionem ita descripsit iudici Varsaviensi: « Displicuit mihi Dnus Siehen, quidam affectus odii « et abominationis erga eum in me est ortus et minime h o c celavi coram « ipsomet et aliis manifestabam. Dnus Siehen amorem suum denique « mihi declaravit, sed propositionem eius repudiavi ». Nec repugnantia cessavit contracto matrimonio. Etenim, uti deponit mater: « Infelix fuit « eorum convictus. Haud semel Catharina ad me adventabat et conque« rebatur, q u o d maritum amare nequit, q u o d difficile est ipsi cum eo « vivere; petiit ut ab eo separari posset. Exprobravit mihi filia, q u o d « voluntatem eius fregi et ad nubendum Siehen coegi ». Hac vero exi¬ stente repugnantia et animi aversione, violentia praesumitur et libertas arcetur, uti tenet S. R o t a in Dec. 326 coram Ludovisio n. 7 et 19 et tradit Cosci, De separat, thor., lib. 1, cap. 8, n. 54, scribens: « Ex parte « mulieris per testes dicitur probatus metus, si deponant... de ipsius « aversione erga coniugem ante et post matrimonium ». At metus in casu non solum praesumptive, sed et directe probatur, ex confessione videlicet utriusque coniugis et ex o m n i u m fere testium depositione. Constat enim Catharinam Koscielska suas aerumnas in supplici libello ita enarrasse: « Fere quotidie lacrymas profundebam, « mater vero ob resistentiam suam semper ira erga me erat infiammata; « tractabat me severe ; inobedientem infantem appellabat, id q u o d maxi« mum in m o d u m me exhauriebat et excitabat, adeo ut totam m o d i c a m « de cetero animi constantiam, propositique tenacitatem perdiderim... « In quantum vero dies nuptiarum appropinquaverit, maiore cum c o n « stantia ac pervicacia postulabam a matre, ut me ad h o c n o n cogeret; « pro responso tamen magna in me effundebatur ira et clamitabat: « ego sic volo, sic est faciendum, hoc est iam decretum ». Et coram Iudice haec fassa est: « Tertia vice recepi consilium mariti, quia id mihi prae« cepit mater, quae expressis mandatis, iussis, ira et minis me e d o m o « expulsuram, et in monasterio clausuram, et benedictionem maternam « esse denegaturam: ad accipiendum Siehen me coegit, et ad praestan« dum assensum nubendi ipsi compulit ». Dnus Siehen, pluribus relatis circumstantes, iuramento confirmat suam u x o r e m nonnisi ob coactionem illatam a matre secum nuptias inivisse. At maxime huc attendenda venit Catharinae matris depositio, S. Romana Rota. 889 quae sequentibus verbis describit quo m o d o suam filiam ad matrimonium coegerit: « Verum est (ait) Catharinam D n o Siehen unice vi ex « parte mea coactam nupsisse. Coegi eam decisivo iussu; minitabar pro « casu resistentiae collocationem in monasterio, id q u o d de facto facerem : .« dicebam me eam esse repudiaturam, benedictionem maternam dene« gaturam. Haec omnia eam perterrebant... E g o propositum m e u m n o n « mutarem, quia persuasum mihi fuit ipsam in mente habuisse suum « Karski et ideo Siehen noluisse ». Haec confirmantur tum a sorore, tum a fratre Catharinae. Soror enim deponit: « Ad nubendum Siehen coegit Catharinam mater... Mater « definitive postulavit, ut Catharina D n o Siehen nuberet; minitabatur « in casu resistentiae expulsionem a d o m o et collocationem in mona« sterio. Ut s u p p o n o , mater haec adimplere valeret ». Frater autem haec testatur: « Eadem die in vicino conclavi v o x ad me est delata, quando « mater... dixit se ab aliis regi n o l l e ; Catharinam vero nubere D n o « Siehen d e b e r e ; aliter enim se in monasterio collocaturam eam esse. « Pridie nuptiarum, vel die nuptiarum denuo pervenit ad aures meas v o x « matris ad Catharinam et expressiones has audivi: sic v o l o , talis mea « voluntas ». Testimonia haec attendenda maxime sunt, quia consanguinitas n o n minuit, imo auget fidem ratione praesumptae scientiae et veritatis. Ceterum allata testimonia conformia sunt aliorum testium depositionibus, qui omni exceptione maiores in iudicio perhibentur, et ab ipso praeclaro Vinculi Defensore taliter declarantur. Nec immerito ; praeter enim testimonium respectivi parochi de m o r u m honestate ac credibilitate, quilibet testis tenetur iuxta praxim vigentem in Curia Varsaviensi ante examen, sacramentalem confessionem peragere. Ex his unum tantum proferam, Paulum nempe Tarasowicz, qui praeter alia haec habet « T a m « sponsalia q u a m convivium nuptiale erant aliquantulum tristia et anor« malia. Ante ipsum egressum a palatio in Ecclesiam quum ante pala« tium spatiarer, v o c e s matris et Catharinae ex conclavi aedium ad me « pervenerunt, mater dixit: Tu debes, ego tibi impero; filia vero repe« tebat tantum: Mater, mater!... ». Fateor quaedam referri a Decano Miloslaviensi et a sac. Stanislao Hundt, quae aliorum testium depositionibus c o n s o n a e n o n videntur. At ipsemet Decanus fatetur: « Familiam Koscielska parum n o s c o : raras « cum ea relationes sustineo, idque Iudi tantum causa. In antecessum « tantum dico depositiones meas n o n esse valde attendendas. Extite« rint de facto vis et metus... item nescio. Sciverint alii, de hac coa« ctione ignoro. Ad interrogationem, utrum concursatio, sponsalia, nu- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 890 « ptiae coniugum Siehen in ordinariis conditionibus sint peractae nec « ne, declaro : de concursatione, sponsalibus, personaliter me nihil scire ». Depositio igitur Decani Miloslaviensis nullo m o d o est comparanda cum declarationibus ceterorum testium, qui de propria scientia coactionem asseruerunt. Ad sac. autem Hundt q u o d spectat, innuere sat est quasdam dubias et difficiles quaestiones illum inter et coniuges Koscielska ortas esse, quibus factum est ut nuptias Decanus ipse benedixerit. Ceteroquin sac. Hundt fatetur: « P a r u m nota est mihi familia Koscielska... « de indole coniugum nihil certum dicere possum » etc. Quapropter, etiamsi is existimet Catharinam voluntarie nupsisse, haec opinio nec a longe obnubilare potest q u o d ab aliis in iudicio expresse atque explicite depositum est. Cum ex allatis sat constet Catharinam sub influxu metus matrim o n i u m contraxisse, videndum nunc est, an in themate de tali metu agatur, qui matrimonium invalidat. Et in primis ambigendum n o n est metum gravem fuisse. Siquidem ad metum gravem constituendum sufficiunt diuturnae et importunae sollicitationes, repetitae preces, aspera verba, durum eloquium, etc. Ex praedictis enim certissima suasio in animo patientis exoritur odii et indignationis parentum, vel Superioris, q u o d secundum omnes Doctores malum grave est, a q u o voluntas, quamquam invita compellitur, eo magis si patiens rationabiliter timeat hanc indignationem diu vel semper duraturam. Ita Sanchez, Lib. IV. Disp. VI. n. 14: « Quis enim vir constans et prudens non reputabit grave malum « semper coram oculis habere infestum patrem, aut virum, aut alium, « a q u o pendet et cum q u o semper versaturus est? » Et Rota coram Emerix decis. 870, n. 7. « Suasiones et preces habentur l o c o compulsionis « et coactionis et ingerunt metum cadentem in constantem virum, « maxime quando venit a patre et aliis superioribus ». Iamvero dum Siehen in casu mater non solum Catharinae, ut eam diuturnas sollicitationes cogeret ad nuben¬ ac importunas pre- ces, sed minas etiam adhibuit, privationis videlicet haereditatis, dene¬ gationis benedictionis maternae, expulsionis e d o m o , ac detrusionis in monasterium ; quae mala uti gravia et absolute, i. e. pro omnibus hominibus ab ipso iure habentur. Q u o d autem recensitas minas executura esset Dna Maria Koscielska, evincitur ex eius affirmatione « minitabar « pro casu resistentiae collocationem in monasterio, id, q u o d de facto « facerem » ; ex attestatione eius filiae Aemiliae « ut s u p p o n o , mater « h o c adimplere valeret »; nec n o n ex eiusdem Mariae indole, quippe quae u n o ore a testibus perhibetur absoluta in d o m o liberorum gubernatrix, S. Romana Rota. 891 strenua, propositi tenax, pervicax, nervosa et dispotica, ita ut ipsemet vir eius eidem contradicere impotens esset. Metus incussus Catharinae fuit etiam iniustus. Quamvis enim m o dica coactio licita sit parentibus, qui proinde liberos ad matrimonium impellere possunt per moderatos impulsus et increpationes verborum, iniustitiam tamen iidem committunt et iura filiorum laedunt, c u m eos ad matrimonium contrahendum cum certa persona inducere moliuntur, etiamsi liberi coactioni causam dederint, uti constat ex cap. 15, tit. I, lib. IV, in q u o dicitur matrimonium invalidum, si contractum fuerit cum metu, cui sponsus vel sponsa per delictum, seu concubitum illicitum causam dederunt. Neque dicatur in casu metum fuisse iustum, quia mater metum incussit, ut filiam retraheret ab illicito et adulterino amore Dñi Karski. Etenim laudanda quidem est mater Catharinae, quando in oppido Posnan filiam coegit, ut epistolam mitteret Karski ad fidem ei datam revocandam ; at graviter reprehendenda, cum proprio imperio usa fuerit ad Catharinae voluntatem flectendam ut cum Thaddaeo Siehen contraheret. Et metus revera in casu non fuit tantum gravis et iniustus, sed etiam directe incussus ad extorquendum consensum. Siquidem, omissis iis, quae superius allata sunt, quaeque per se sufficerent ad assertum demonstrandum, in summario suppletivo habemus duorum testium depositiones, quorum primus, i. e. A d a m B y c h o w i e c testatur : « Ex ultimis « cubiculis pervenit ad aures meas elata v o x dominae Koscielska « necessario nubere Thaddaeo debes, ego sic v o l o , aliter enim ». Alter, i. e. Carolus Baro Triher Czeco Gustsbesisten deponit: « J'ai « entendu que la mère l'a menacée de retirer toute sa dot, toute sa for« tune, si elle n'épouserait pas M. S i e h e n » . Deinde, etiamsi admittere velimus, q u o d ab initio mater metum incusserit Catharinae, ut eam arceret ab illicito amore, quo coniugatum Karski prosequebatur, ambigendum tamen n o n est matrem in metu porrexisse in eum finem ut filia c u m D n o Siehen matrimonium contraheret; proinde metus evasit directus ad extorquendum consensum pro coniugio ineundo. Quibus omnibus rite ponderatis, Nos infrascripti Auditores de turno pro tribunali sedentes, Christi nomine invocato et solum Deum prae oculis habentes, ad propositum dubium respondemus et definitive sententiamus Affirmative, i. e. constare de nullitate matrimonii, proinde iudicatum confirmamus Delegati Apostolici Lublinen. Ita pronunciamus, et dum Dñam Catharinam Koscielska ad omnes iudiciales expensas condemnamus, mandamus Ordinariis l o c o r u m et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut executioni mandent hanc sen- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 892 tentiam et adversus reluctantes procedant ad normam ss. canonum, et praesertim c. 3; sess. XXV, De Ref., Conc. Trid. iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , 21 Iulii 1910. Gulielmus Sebastianelli, Ponens. Franciscus Heiner, Iosephus Mori. L. )$i S. Sac. Tancredes Tani, Notarius. DIARIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO NOMINE Sua Santità, con biglietto e con Breve della Segreteria di Stato, si è degnata di nominare: 29 Ottobre 1910. — L'Illmo e Rmo Mons. Donato Sbarretti, Arcivescovo di Efeso, Segretario della Sacra Congregazione dei Religiosi. 3 Novembre 1910. — L' Illmo e Rino Mons. Pellegrino Francesco Stagni, dell'Ordine dei Servi di Maria, ora Arcivescovo di Aquila, Delegato Apostolico del Canada e Terranova. — Mons. Gabriele Colatei, già Uditore della Delegazione Apostolica di Colombia, Minutante della Segreteria di Stato per la Sezione dei Brevi Apostolici. Protonotario apostolico ad instar participantium : 14 Settembre 1910. — Mons. Pietro Canétoli, Vicario Arcivescovile per la Basilica della Madonna di S. Luca, della diocesi di Bologna. Prelati domestici: 27 Settembre 1910. —- Mons. Luigi Maurano, Arciprete e Vicario Foraneo di Castellabate (dell'Abbazia Nullius della SS. Trinità di Cava dei Tirreni). 17 Ottobre 1910. —- Mons. Giovanni Storck, decano e parroco della diocesi di Spira. ONORIFICENZE Il Santo Padre, con biglietto e con Breve della Segreteria di Stato, si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 22 Settembre 1910. — Al Sig. Conte Maria Bonifazio Massimiliano Hatzfeldt. 10 Ottobre 1910. — Al Sig. Gioachino R. Guerra, residente in Cadice. — Al Sig. Cav. Romano de Soczynski, residente in Filippopoli. 14 Ottobre. — Al Sig. Dott. Luigi Dogniaux, di Iumet, della diocesi di Tournay. Diarium Romanae Curiae. 893° Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: I Ottobre 1910. — Al Sig. Antonio Laane, di Rozendaal, della diocesi di Breda. II Ottobre. — Al Sig. Vittore Kerekes, della diocesi di Munkacs. 20 Ottobre. — Al Sig. Oscar Gana Sérruys, già secondo Segretario della Legazione del Chile presso la S. Sede. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 19 Settembre 1910. — Al Sig. Enrico Croci, di Roma. — Al Sig. Ernesto Coletti, di Roma. — Al Sig. Giovanni Battista Cortis, di Roma. 8 Ottobre 1910. — Al Sig. Iosè M. Alves, dimorante a Hong-Kong. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare : Camerieri segreti soprannumerari : 23 Settembre 1910. — Mons. Cesare Mambretti, dell' archidiocesi di Milano. — Mons. Giovanni Damasceno Fiadeiro. 6 Ottobre 1910. — Mons. Giuseppe Zumbo, della diocesi di Reggio Calabria. Camerieri d'onore di spada e cappa soprannumerari: 23 Settembre 1910. — Il Sig. Amedeo Gio. Battista Richardet, della diocesi di Parigi. 6 Ottobre 1910. — Il Sig. Guglielmo Antonio Riedemann, della diocesi di Osnabrück. — Il Sig. Edgar Nölting, della medesima diocesi. Cappellano segreto d'onore: 7 Settembre 1910. — Mons. Luigi Pattaroni, della diocesi di Novara. NECROLOGIO 8 Ottobre 1910. — Mons. Leonardo Stefano Deda, dei Frati Minori, Vescovo di Alessio. 17 Ottobre. — Mons. Giuseppe Morticelli, Vescovo titolare di Cesarea di Filippo. 23 Ottobre. — Mons. Costante Ludovico Maria Guillois, Arcivescovo titolare di Pessinonte di rito latino. 29 Ottobre. — Mons. Giulio Varosy, Arcivescovo di Kalocsa (Ungheria). Novembre 1910. — Mons. Simone Aichner, Arcivescovo titolare di Teo¬ dosiopoli di rito latino. 4 Novembre 1910. — Mons. Ernesto Fontana, Vescovo di Crema. ERRATUM. a Num. 19 (10 oct. 1910) pag. 739, linea 4 : loco « quamobrem post editas » legatur : « quamobrem praesertim post editas ». Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 894 APPENDIX S A C R A E C O N G R E G A T I O N I S CONCILII L DECRETUM DE QUOTIDIANA SS. EUCHARISTIAE SUMPTIONE. Sacra Tridentina Synodus, perspectas habens ineffabiles quae Chri¬ fidelibus obveniunt gratiarum divitias, sanctissimam Eucharistiam sumen¬ tibus, (Sess. XXII, in cap. 6) ait; Optaret quidem sacrosancta singulis Missis fideles adstantes non sacramentali etiam Eucharistiae perceptione solum Synodus, ut spirituali communicarent. affectu, sed Quae verba satis aperte produnt Ecclesiae desiderium ut omnes Christifideles illo coelesti convivio quotidie reficiantur, et pleniores ex eo sanctificationis hauriant effectus. Huiusmodi vero vota cum illo cohaerent desiderio, quo Christus Dominus incensus h o c divinum Sacramentum instituit. Ipse enim nec semel nec obscure necessitatem innuit suae carnis crebro manducandae suique sanguinis bibendi, praesertim his verbis : Hic est panis de coelo descendens; non sicut manducaverunt patres vestri manna et mortui sunt: qui manducat hunc panem vivet in aeternum (Ioan., VI, 59). Ex qua comparatione cibi angelici cum pane et manna facile a discipulis intelligi poterat, quemadmodum pane corpus quotidie nutritur, et manna in deserto Hebraei quotidie refecti sunt, ita animam christianam caelesti pane vesci posse quotidie ac recreari. Insuper q u o d in oratione Dominica exposci iubet panem nostrum quotidianum, per id Ss. Eccle- siae Patres fere unanimes docent, n o n tam materialem panem, corporis escam, quam panem eucharisticum quotidie sumendum intelligi debere. Desiderium vero Iesu Christi et Ecclesiae, ut o m n e s Christifideles, quotidie ad sacrum convivium accedant, in eo potissimum est, ut Christifideles per sacramentum D e o coniuncti, robur inde capiant ad compescendam libidinem, ad leves culpas quae quotidie occurrunt abluen¬ das, et ad graviora peccata, quibus humana fragilitas est obnoxia, praecavenda: n o n autem praecipue ut Domini h o n o r i , ac venerationi consulatur, nec ut sumentibus id quasi merces aut praemium sit suarum virtutum (S. A u g u s t , Serm. LVII in Matth., De Orat. Dom., v. 7). Unde S. Tridentinum Concilium Eucharistiam vocat antidotum quo liberemur a culpis quotidianis et a peccatis mortalibus praeservemur (Sess. XIII, cap. 2). Appendix. - S. C. Concilii. De quotidiana SS. Eucharistiae sumptione. 895 Hanc Dei voluntatem priores Christifideles probe intelligentes, q u o tidie ad hanc vitae ac fortitudinis mensam accurrebant. Erant perseverantes in doctrina Apostolorum et communicatione fractionis panis (Act., u, 42). Q u o d saeculis posterioribus etiam factum esse, n o n sine magno perfectionis ac sanctitatis emolumento, Sancti Patres atque ecclesiastici Scriptores tradiderunt. Defervescente interim pietate, ac potissimum postea Ianseniana lue undequaque grassante, disputari coeptum est de dispositionibus, quibus ad frequentem et quotidianam C o m m u n i o n e m accedere oporteat, atque alii prae aliis maiores ac difficiliores, tamquam necessarias, expostularunt. Huiusmodi disceptationes id effecerunt, ut perpauci digni haberentur qui SS. Eucharistiam quotidie sumerent, et ex tam salutifero sacramento pleniores effectus haurirent ; contentis ceteris eo retici aut semel in anno, aut singulis mensibus, vel unaquaque ad s u m m u m hebdomada. Quin etiam eo severitatis ventum est, ut a frequentanda coelesti mensa integri coetus excluderentur, uti mercatorum, aut eorum qui essent matrimonio coniuncti. Nonnulli tamen in contrariam abierunt Communionem quotidianam iure divino sententiam. H i , arbitrati esse praeceptam, ne dies ulla praeteriret a Communione vacua, praeter alia a probato Ecclesiae usu aliena, etiam feria VI in Parasceve Eucharistiam sumendam censebant et ministrabant. Ad haec Sancta Sedes officio proprio n o n defuit. Nam per decretum huius Sacri Ordinis, q u o d incipit Cum ad aures, diei 12 mensis Februarii anni 1679, Innocentio Pp. Xl adprobante, errores huiusmodi damnavit et abusus compescuit, simul declarans omnes cuiusvis coetus, mercatoribus atque coniugatis minime exceptis, ad Communionis frequentiam admitti posse, iuxta singulorum pietatem et sui cuiusque Confessarii iudicium. Die vero 7 mensis Decembris anni 1690, per decretum Sanctissimus Dominus noster Alexandri Pp. VIII, propositio Baii, purissimum Dei amorem absque ullius defectus mixtione requirens ab iis qui ad sacram mensam vellent accedere, proscripta fuit. Virus tamen iansenianum, q u o d b o n o r u m etiam animos infecerat, sub specie honoris ac venerationis Eucharistiae debiti, haud penitus evanuit. Quaestio de dispositionibus ad frequentandam recte ac legitime Communionem Sanctae Sedis declarationibus supervixit; est ut nonnulli etiam boni nominis T h e o l o g i , quo factum raro et positis com- pluribus conditionibus, quotidianam C o m m u n i o n e m fidelibus permitti posse censuerint. Non defuerunt aliunde viri doctrina ac pietate praediti, qui faci- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 896 liorem aditum praeberent huic tam salubri Deoque accepto usui, docentes, auctoritate Patrum, nullum Ecclesiae praeceptum esse circa maiores dispositiones ad quotidianam, quam ad hebdomadariam aut menstruam C o m m u n i o n e m ; fructus vero uberiores longe fore ex quoti- diana Communione, quam ex hebdomadaria aut menstrua. Quaestiones super hac re diebus nostris adauctae sunt et n o n sine acrimonia exagitatae; quibus conscientiae perturbantur, Confessariorum cum mentes christianae pietatis ac atque fidelium fervoris haud mediocri detrimento. A viris idcirco praeclarissimis ac animarum Pastoribus S S m o Dno Nostro Pio Pp. X enixae preces porrectae sunt, ut suprema Sua auctoritate quaestionem de stiam quotidie sumendam dirimere dispositionibus ad Euchari- dignaretur ; ita ut haec saluberrima ac D e o acceptissima consuetudo non m o d o n o n minuatur inter fideles, sed potius augeatur et ubique propagetur, hisce diebus potissimum, quibus Religio ac fides catholica undequaque impetitur, ac vera Dei caritas et pietas haud parum desideratur. Sanctitas vero S u a , cum Ipsi maxime cordi sit, ea qua pollet sollicitudine ac studio, ut christianus populus ad Sacrum convivium perquam frequenter et etiam quotidie ad vocetur eiusque fructibus amplissimis potiatur, quaestionem praedictam huic Sacro Ordini examinandam ac definiendam commisit. Sacra igitur Concilii Congregatio in plenariis Comitiis diei 16 mensis Dec. 1905 hanc rem ad examen accuratissimum revocavit, et rationibus hinc inde adductis sedula maturitate perpensis, ea quae sequuntur statuit ac declaravit: 1.° C o m m u n i o frequens et quotidiana, utpote a Christo D o m i n o et a Catholica Ecclesia optatissima, omnibus Christifidelibus cuiusvis ordinis aut conditionis pateat; ita ut nemo, qui in statu gratiae sit et c u m recta piaque mente ad S. Mensam accedat, prohiberi ab ea possit. 2.° Recta autem mens in eo est, ut qui ad sacram mensam accedit n o n usui, aut vanitati, aut humanis rationibus indulgeat, sed Dei placito satisfacere velit, ei arctius caritate coniungi, ac divino illo phar¬ maco suis infirmitatibus ac defectibus occurrere. 3.° Etsi quam m a x i m e expediat ut frequenti et quotidiana C o m munione utentes venialibus peccatis, saltem plene deliberatis, eorumque affectu sint expertes, sufficit nihilominus ut culpis mortalibus vacent, cum proposito se nunquam in posterum peccaturos: q u o sincero animi proposito, fieri non potest quin quotidie communicantes a peccatis etiam venialibus, ab eorumque affectu sensim se expediant. 4.° Cum vero Sacramenta Novae Legis, etsi effectum suum ex opere operato sortiantur, maiorem tamen producant effectum q u o maiores dispo- Appendix. - S. G. Concilii. De quotidiana SS. Eucharistiae sumptionem 897 sitiones in iis suscipiendis adhibeantur, idcirco curandum est ut sedula ad sacram C o m m u n i o n e m praeparatio antecedat, et congrua gratiarum actio inde sequatur, iuxta uniuscuiusque vires, conditionem ac officia. 5.° Ut frequens et quotidiana Communio maiori prudentia fiat ube¬ riorique merito augeatur, oportet ut Confessarii consilium intercedat. Caveant tamen Confessarii ne a frequenti seu quotidiana Communione quemquam avertant, qui in statu gratiae reperiatur et recta mente accedat. 6.° Cum autem perspicuum sit ex frequenti seu quodidiana S. Eucharistiae sumptione unionem cum Christo augeri, spiritualem vitam uberius ali, animam virtutibus effusius instrui, et aeternae felicitatis pignus vel firmius sumenti donari, idcirco Parochi, Confessarii et c o n cionatores, iuxta probatam Catechismi R o m a n i doctrinam (Part. II, c. 63), christianum p o p u l u m ad hunc tam pium ac tam salutarem usum crebris admonitionibus multoque studio cohortentur. 7.° C o m m u n i o frequens et quotidiana praesertim in religiosis Institutis cuiusvis generis promoveatur; pro quibus tamen firmum sit decretum Quemadmodum diei 17 mensis Decembris 1890 a S. Congr. Episcop o r u m et Regularium latum. Quam maxime quoque promoveatur in clericorum Seminariis, quorum alumni altaris inhiant servitio; item in aliis christianis omne genus ephebeis. 8.° Si quae sint Instituta, sive votorum solemnium sive simplicium, quorum in regulis aut constitutionibus, vel etiam calendariis, Commu¬ niones aliquibus diebus affixae et in iis iussae reperiantur, hae normae tamquam mere directivae non tamquam praeceptivae putandae sunt. Praescriptos vero C o m m u n i o n u m numerus haberi debet ut quid minimum pro Religiosorum pietate. Idcirco frequentior vel quotidianus accessus ad eucharisticam mensam libere eisdem patere semper debebit, iuxta normas superius in h o c decreto traditas. Ut autem omnes utriusque sexus religiosi huius decreti dispositiones rite cognoscere queant, singularum d o m o r u m moderatores curabunt, ut illud quotannis vernacula lingua in communi legatur intra Octavam festivitatis Corporis Christi. 9.° Denique post promulgatum h o c Decretum omnes ecclesiastici scriptores a quavis contentiosa disputatione circa dispositiones ad frequentem et quotidianam c o m m u n i o n e m abstineant. Relatis autem his omnibus ad S S m u m D. N. Pium P P . X per infrascriptum S. C. Secretarium in audientia diei 17 mens. Dec. 1905, Sanctitas Sua h o c E m o r u m Patrum decretum ratum habuit, confirmavit atque edi iussit, contrariis quibuscumque minime obstantibus. Mandavit insuper ut mittatur ad omnes locorum Ordinarios et Praelatos Regulares, ad h o c ut illud cum suis Seminariis, Parochis, institutis religiosis et sacerdotibus Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 898 respective communicent, et de executione eorum quae in eo statuta sunt S. Sedem edoceant in suis relationibus de dioecesis seu instituti statu. Datum R o m a e , die 20 Decembris 1905. f VINCENTIUS CARD. EPISC. PRAENESTINUS, Praefectus. C. De Lai, Secretarius. II. DECRETUM DE S. COMMUNIONE INFIRMIS NON IEIUNIS. Post editum de frequenti et quotidiana SS. Eucharistiae sumptione decretum die 20 mensis Decembris 1905, concessasque a S S m o D. N. Pio P P . X die 30 mensis Maii eiusdem anni indulgentias omnibus Christi fidelibus, qui certas preces devote recitaverint pro quotidianae C o m m u nionis propagatione; post additum praeterea decretum Urbis et Orbis, die 14 mensis Februarii 1906 a S. C. Indulgentiarum et Reliquiarum, cuius decreti vi possent Christifideles per quotidianam Communionem lucrari omnes indulgentias, absque onere confessionis hebdomadariae, vix dicere est, quanta laetitia benigne huiusmodi S. Sedis dispositiones exceptae sint, praesertim ab Episcopis et moderatoribus religiosorum Ordinum. Excitato inde studio fovendae pietatis, quaesitum est, si quo forte m o d o consuli posset aegrotis diuturno m o r b o laborantibus et eucharistico Pane haud semel confortari cupientibus, qui naturale ieiunium in sua integritate servare nequeant. Quare supplices ad h o c preces delatae sunt S S m o D. N. Pio P P . X; qui, re mature perpensa auditoque consilio S. Congregationis Concilii, benigne concessit ut infirmi, qui iam a mense decumberent absque certa spe ut cito convalescant, de confessarii consilio SSmam Eucharistiam sumere possint semel aut bis in hebdomada, si agatur de infirmis qui degunt in piis domibus, ubi S S m u m Sacramentum adservatur, aut privilegio fruuntur celebrationis Missae in Oratorio d o m e s t i c o ; semel vero aut bis in mense pro reliquis, etsi aliquid per m o d u m potus antea sumpserint, servatis de cetero regulis a Rituali R o m a n o et a S. Rituum Congregatione ad rem praescriptis. Praesentibus valituris, contrariis quibuslibet n o n obstantibus. Datum R o m a e , die 7 mensis Decembris 1906. f VINCENTIUS CARD. EPISC. PRAENESTINUS, Praefectus C. De Lai, Secretarius. A n n u s 11. - V o l . 11. D i e 30 N o v e m b r i s 1 9 1 0 . Num. 2 2 . AGTA~APOSTOIJGAE1EDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X .LITTERAE APOSTOLICAE L COMMENDATUR NOVUM DOMINICI A N AE FAMILIAE IN URBE INSTITUTUM, EIQUE SANCTISSIMUM ASSERVANDI FACULTAS PERPETUO TRIBUITUR. PIUS PP. X . Ad perpetuam rei memoriam. — Perillustrem Fratrum Praedica- torum familiam, tot virorum n o n minus sanctitate, quam doctrina praestantium altricem, ex m o r e pensa voluntate institutoque R o m a n o r u m Pontificum pro- libentissime prosequimur et honestamus. inclyto Ordini, quem unus ex insignioribus Ecclesiae Huic enim Sanctis, in fidei subsidium a D o m i n o datus, condidit, summae erit semper gloriae Aquinatem Doctorem inter suos sodales adnumerare, clarissimum rum lumen, de quo merito schola- dictum est, tot miracula patravisse, quot sapientes scripserit articulos. Neque minor laus Dominiciano coetui h o c q u i d e m tribuitur, q u o d ipse divini verbi p r a e c o n u m , e suo praescripto, p e r a g e n d o , catholicam veritatem apud fideles integre servare, et apud ethnicos longe lateque propagare studet et contendit. Laeto igitur iucun¬ doque accepimus animo, eiusdem Ordinis Moderatores peramplam hac A l m a Urbe Nostra nuper extruendam curavisse in d o m u m , seu Pon- tificium Collegium cuiusvis nationis ephebos complectens, cui inditum est Angelico nomen. Et nihil antiquius profecto habemus, quam ut ibi iuvenes, se tam gloriosae familiae devovere cupientes, sive sacris pro¬ fanisque excolantur disciplinis, sive religionis tirocinium ponant. Quae c u m ita sint, dilectum filium Hyacinthum Mariam Cormier, supremum Praedicatorum Ordinis Magistrum, sui voti c o m p o t e m facientes, n o n m o d o h o c n o v u m Institutum eiusque supra commendatos fines^ AuctoriA C T A , vol. II, n. m . — 30-11-9Ì0. 60 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 900 tate Nostra c o m p r o b a m u s , sed ut ei omnia b o n a , fausta ac felicia s u c cedant, Deum adprecamur, eique spirituale a Nobis petitum privilegium peramanter impertimur. Quare praesentium tenore Apostolica Auctoritate Nostra facultatem perpetuo duraturam facimus, cuius vi tum in interiore praedictae d o m u s sacello, tum in ei adnexo publico templo, d u m m o d o in utraque aede ter saltem in h e b d o m a d a sacrum fiat, Sacramentum Augustum asservari licite possit ac valeat. Praecipimus tamen, ut ante tabernaculum, in q u o Sanctissimum asservari solet, lampas diu n o c t u que continenter luceat, ut eiusdem tabernaculi clavis fideliter diligenterque custodienda, penes aedituum, seu Cappellanum, assidue maneat, denique ut alia omnia accurate serventur, quae pro custodia et cultu Sanctissimi Eucharistiae Sacramenti ex Ecclesiae legibus servanda praescribuntur. Non obstantibus contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x i v Iunii MDCCCCX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. j$| S. C A R D . M E R R Y DEL VAL, a Secretis Status. II. ERECTIO IN ARCHICONFRATERNITATEM SOCIETATIS TITULO B. MARIAE VIRGINIS. LAPURDENSIS, IN ECCLESIA FRATRUM MINORUM CAPULATORUM, MANILAE; EXISTENTIS. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Manilensium Archiepiscopus, refert ad Nos iam inde ab anno MDCCCLXXXX, cura Fratrum Minorum Capulatorum, fuisse in Philippinas Insulas erga Lapurdensem Virginem d e v o tionem invectam. Ante illud tempus exiguus in iisdem Insulis erat fidelium numerus, qui miranda thaumaturgae Virginis facinora norant,, n o n d u m enim ad dissitas illas oras celeberrimi Sanctuarii Lapurdensis fama pervenerat. Sed anno MDCCCLXXXXIII, annuente A r c h i e p i s c o p o , in Ecclesia Fratrum Minorum Capulatorum, Manilae, Confraternitas s u b titulo Nostrae Dominae Lapurdensis canonice primum erecta est. Haec autem Societas, favente D o m i n o , tam magna brevi suscepit incrementa, tantaque sodalium frequentia floruit, ut m o d o inter praecipuas adnu- meretur Insularum Philippinarum Sodalitates. Nunc autem cum super enunciatus Manilensis Archiepiscopus enixas n o b i s preces adhibeat, ut eandem Societatem, tot tantisque nominibus de catholica re iisdem in Insulis optime meritam, Archisodalitatis titulo ac privilegiis de Nostra. Acta Pii PP. X. benignitate cohonestare dignemur: N o s , 901 quibus nihil antiquius est, quam ut fidelium devotio erga Lapurdensem Virginem, gratiarum o m n i u m sequestram, magis ac magis amplificetur, optatis his annuendum libenti quidem animo existimamus. Quae c u m ita sint, Apostolica Nostra A u ctoritate, praesentium vi, perpetuumque in m o d u m Societatem sub titulo Dominae Nostrae Lapurdensis, in Ecclesia Fratrum Minorum Capulatorum civitatis Manilensis canonice institutam, in Archiconfraternitatem erigimus, evehimus atque constituimus, et consuetis honoribus et privilegiis ornamus. Archisodalitatis autem sic per n o s erectae Moderatori atque Officialibus praesentibus et futuris, similiter Auctoritate per praesentes perpetuo c o n c e d i m u s , ut ipsi alias Societates Nostra eiusdem nominis atque instituti, intra fines Insularum Philippinarum canonice existentes, servatis forma Constitutionis Clementis PP. VIII Praedecessoris Nostri rec. mem. aliisque Apostolicis Ordinationibus desuper editis, sibi aggregare, illisque omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes eidem Archisodalitati a Sede Apostolica c o n c e s s a s , quae aliis sint communicabiles, c o m m u nicare licite possint ac valeant. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et spectare poterit in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e Iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, irritumque esse atque inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n o b stantibus contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die XXVII A u gusti MDCCCCX, Pontificatus Nostri anno octavo. R. L. S. C A R D . M E R R Y DEL a VAL, Secretis Status. III. CONFIRMATIO INNOVATIONUM NIS INDUCTAE QUAE EX DECRETO REGULARIUM CONGREGATIO- SUNT IN REGULAS INSTITUTI OBLATORUM VIRGINIS IMMA- CULATAE. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Decessorum Nostrorum vestigiis insistentes, ad religiosorum virorum congregationes ex quibus Ecclesia Dei tot tantaque emolumenta nanciscitur, singulari paternae Nostrae voluntatis studio oculos convertimus, vigili cura prospicientes, ut eaedem 902 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. illis omnibus praesidiis muniantur, quae ad ipsarum utilitatem, bonum atque incrementum magis accommodata atque opportuna Nobis videantur. Frugiferas has inter Congregationes iure meritoque accensenda est, quae a « Missionariis Oblatis Mariae Immaculatae » nomen habet, et ad Aquas Sextias in Provincia iam inde ab anno MDCCCXVI fundata, per Apostolicas Litteras eadem hac forma die xxi Martii mensis, anno MDCCCXXVI datas, a Leone PP. XII rec. me. Praedecessore Nostro tum Instituti, tum Regularum adprobationem obtinuit. Haec enim Congregatio, quae sibi quasi titulum pro certamine bono certando assumpsit Divini Magistri verba: « Evangelizare pauperibus misit me » nullo unquam tempore destitit in agri Dominici messem multos eosque sedulos cultores mittere, qui, strenue laborantes, laeti tandem cum exultatione portarent manipulos suos. Brevi in universum terrarum Orbem, Deo favente, diffusa, novem in praesens ipsa Congregatio provinciis pollet. Quatuordecim Apostolici Vicariatus et in America Septentrionali, et in Africa Meridionali, et in Asia, manent Oblatorum Missionariorum a Virgine Immaculata curis concrediti : ipsa tam vasto terrarum marisque intervallo dissita Australia, plura ab hac Congregatione accepta referre debet beneficia. Immanis itaque campus huius Congregationis Missionariis patet, quasi aperta apostolicis laboribus exantlandis palestra. Meritis laudum praeconiis Congregationem eandem prosequuti sunt Romani Pontifices, qui iteratis vicibus per Litteras piscatorio annulo ^obsignatas, Institutum ipsum, Apostolica interposita auctoritate, roborarunt. Ita regulas ipsius Instituti confirmavit Gregorius PP. XVI per Litteras die xx Martii mensis, anno MDCCCXLVI datas, et nonnullas Constitutionum et regularum earundem immutationes atque additiones ab ipsius Congregationis Capitulo Generali statutas, Pius PP. IX per similes Litteras die XXVIII Martii mensis, anno MDCCCLI datas, solemniter sanxit. Iamvero novissimis his^annis opportunum visum est Congregationi Episcoporum et Regularium negotiis diiudicandis praepositae, decernere atque indicere, ut constitutiones Congregationis superenunciatae Missionariorum Oblatorum Immaculatae Conceptionis ita immutarentur, ut vigentis iuris conditioni conformes evaderent; dictoque audiens ipsius Instituti generale Capitulum ad hoc coadunatum, tales intulit memoratis constitutionibus innovationes, ut illas quasi nova forma donaverit. Variatio¬ nes vero sic in Constitutiones inductas, utpote quae temporum circumstantes et recentioribus Decretis Apostolicae Sedis apprime responderent, nova Congregatio disciplinae Regularium praeposita, ad quam trans¬ missae fuerant, per decretum die xxi Decembris mensis, anno superiore editum, approbavit. Nunc autem Venerabilis Frater Augustinus Donte- Acta Pii PP. X. 903 will, Archiepiscopus titularis Ptolemeidensis, supremus Moderator memoratae Congregationis Oblatorum Mariae Immaculatae, humili prece Nos flagitat, ut supra enarratam regularum instituti sui innovationem, per Apostolicas Litteras in forma Brevis confirmare dignemur; Nosque animo repetentes historicas Congregationis ipsius memorias, quae saeculi spatio, ex q u o originem duxit, amplissima cumulavit merita et in uberrimos nacta est, his quidem optatis annuendum libentissime existimavimus. universo terrarum Orbe spirituales fructus Quae c u m ita sint, variationes quae, uti supra diximus, in constitutiones ad u s u m eiusdem Congregationis Oblatorum inductae sunt, iam ab hac S. Sede approbatas, prouti liquet ex decreto q u o d recensuimus, ab hodierna Congregatione Religiosorum disciplinae praeposita, die x x i Decembris mensis, anno superiore, edito, Motu proprio atque ex certa scientia et matura deliberatione Nostris, nunc iterum p r o b a m u s , supremoque A u ctoritatis Apostolicae munimine roboramus et confirmamus, ratasque eas in o m n i b u s , praesentium tenore, habemus atque edicimus. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces semper existere et f o r e , suosque plenarios et*integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat, vel spectare poterit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari : sicque in praemissis per quoscumque Iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri d e b e r e , irritumque esse atque inane, si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, ceterisque omnibus speciali licet atque individua mentione ac derogatione dignis in contrarium facientibus quibuscumque. Datum. R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die VII Septembris MDCCCCX, Pontificatus Nostri anno octavo. R. L. .ffi S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 904 EPISTOLAE. I. AD R. P. D. BERNARDUM HERRERA RESTREPO, BOGOTENSIUM ARCHIEPISCOPUM, ANNOS X X V EPISCOPATUS EXPLENTEM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Nunc i u m vixdum allatum Nobis est subeuntis episcopatus tui natalis quinti ac vigesimi, vota quidem pro incolumitate tua absentes fecisse haud satis h a b u i m u s : opportunum duximus hisce etiam litteris tibi adesse laetanti. Hanc pietatis significationem tua a Nobis exposcit pastoralis navitas. Nescii enim haud sumus te h o c potissimum nomine vulgo laudari q u o d , nullam officii sanctissimi partem missam faciens, multum contendas dioecesis clerum, sive in sacris seminariis in Ecclesiae spem adolescat, sive, sacerdotio auctus, vineam Domini excolendam sit aggress u s , ita sancte instituere ut quicumque eidem iungitur, verbis utimur Sancti Gregorii, aeternae vitae sapore condiatur. Optimum sane consi- lium, idemque, h o c maxime tempore, quum effrenatis licentia moribus christiana disciplina in quotidianum vocatur discrimen, dignum plane quod a Sacrorum Antistitibus pari discrimini contentione urgeatur. Magna enim vis exempli, et vix ullum suppetit medium ad homines Christo lucrifaciendos aptius quam sancta clericorum consuetudo. Ea quippe brevi et efficaci itinere quisquis edocetur quid christiana postulet professio, et ad idem persequendum animus facilius permovetur. Tene igitur quem coepisti c u r s u m : perspicis qui eiusdem futurus sit exitus, quum probe aeterna scias virtutes concreditarum ovium fore gaudia pastorum. Ne vero ad fructuosos l a b o r e s , aetatis flexu, te animi deficiant vires, Apostolicam Benedictionem, coelestium auspicem b o n o r u m , tibi, Venerabilis Frater, et omnibus qui tuae parent sacrae potestati, per- amanter in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum, die x Octobris anno MCMX , Pontificatus Nostri octavo. PIUS PP. X . Acta Pii PP. X. 905 IL AD R. P. D. GUIDONEM M. CONFORTI, PARMENSIUM ARCHIEPISCOPUM, OB PIETATIS OBSEQUIUM BEATISSIMO PATRI BINIS LITTERIS EXHIBITUM. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Binas nuper a te epistolas accepimus : alteram dabant qui e tuo clero Sacerdotes, laudabili more, secesserant ad renovandos ad sanctitatem ani- m o s , quique pietatis significationem uberiorem v o m e r e addita petriana stipe: dabant alteram diligentiores ex e o d e m sacro ordine viri, qui, te advocante, convenerant consilia inituri ad rem catholicam penes fideles istos acrius, ut ratio temporis exposcit, provehendam, muniendam firmius. Utraque porro periucunda Nobis pensae in Nos voluntatis et optimae mus argumentum. accidit, qui in utraque et pro¬ navitatis haud dubium perspexi- Id quidem libet merita exornare commendatione et prosequi gratia. Unius et alterius te, Venerabilis Frater, auctorem esse cupimus iis nomine Nostro nunciandae qui praefatas subscripsere epistolas, q u o s insuper participes esse volumus Apostolicae Benedictionis q u a m tibi, Venerabilis Frater, reliquo tuae dioecesis Clero populoque universo peramanter impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum die XIII Octobris MDMX, Pontificatus Nostri anno octavo. PIUS PP. X . III. AD GREGORIUM M. CARD. AGUIRRE Y GARCIA, ARCHIEPISCOPUM TOLETANUM, IOSEPHUM M. CARD. MARTIN DE HERRERA Y DE LA IGLESIA, ARCHIEPI- SCOPUM COMPOSTELLANUM, CETEROSQUE HISPANIAE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS, OB LITTERAS PIETATIS PLENAS BEATISSIMO PATRI INSCRIPTAS. Dilecti Filii Nostri ac Venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — C o m m u n e s litterae quas nuper ad Nos dedistis, studium redolent in N o s vestrum, haud ignotum quidem Nobis sed tamen gratum atque optatum. Moerentem quippe opportuno studetis solatio relevare ipsi vos, Dilecti Filii Nostri ac Venerabiles Fratres, quibus assi¬ duas inter sollicitudines iam diu volvitur strique tantum quidquid aetas. Vestri pene obliti No¬ memores visi estis, quum, quae in caput Nostrum, in est catholicis carum ac sacrum, n o n multis ante diebus, in ipsa luce Urbis congestae sunt, compellationes maledicas ac probrosas Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 906 ita exhorruistis, ut eas nonnisi acerbissime tuleritis. Leniit sane aegritudinem Nostram mira haec conspiratio pietatis, cui pietas concinuit omnium quotquot sunt fusi per o r b e m fidelium; vobisque omnibus, officii memores, meritam gratiam et agimus et habemus. Ceterum quaecumque et Nobis et v o b i s tristia afferat dies, ne frangant animum, neve obliviscamur eius corporis atque eius capitis membra nos esse, qui proposito sibi gaudio, sustinuit crucem. Cui quidem prompto alacrique animo perferendae, auxilio sit Apostolica B e n e d i c t i o , q u a m coelestium munerum auspicem Nostraeque testem benevolentiae, v o b i s , Dilecti Filii Nostri ac Venerabiles Fratres, Cleris populisque in q u o s vestrae evigilant curae, amantissime in D o m i n o impertimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum die x x v i Octobris MDMX, Pontificatus Nostri anno o c t a v o . PIUS P P . X . SERMO. SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI PII PP. X AD PP. FRANCISCALES RESPONSIO, IN AUDIENTIA HABITA IV IDUS NOVEMBRIS. Conspectus vester, dilecti Filii, verba quibus egregios animi sensus effudistis, pietatis vestrae in c o m m u n e m Patrem significatio alte N o s permoverunt et magnopere delectarunt. H a e c autem eo Nobis gratiora contingunt, q u o d a religiosis eius ordinis viris proficiscantur, quorum instituta, traditiones, historia, imperitura sunt monumenta clesiam amoris et inviolati obsequii. fervidi erga E c - Haeret namque animo vis et constantia qua Francisci Patris alumni, virtutis doctrinaeque laude florentes et ad augendum beatorum caelitum numerum fere destinati, c u m Apostolica Sede sentire et facere eiusque iura tueri nunquam destite- runt, ne c u m ipso quidem periculo capitis. Addit laetitiae causam cogitatio q u o d huiusmodi caritatis ostensio erga Nos atque hanc Apostolicam Sedem erumpat exeunte saeculo VII ab instituto Ordine vestro, q u u m nempe N o s , n o n m o d o benevolentis memorisque animi sensus v o b i s exploratos fecimus, beneficia^impertientes, q u o r u m dispensatores a divina Providentia constituti sumus, verum etiam id egimus, ut inter Filios et c o m m u n e m Patrem caritatis nexus arctius obstringerentur. Nunc vero gratiae vobis referendae sollicitos efficit prona et alacris voluntas, qua monita Nostra excepistis, ut v o s o m n e s censeritis unius eiusdemque Patris Francisci filios, absque ullo discrimine, in tres Acta Pii PP. X. quidem familias ita distinctas, verum unius coniunctos, ut sitis agatur mundo causa ; eaedem 907 disciplinae cor unum et anima sint sectatores, atque una; communis omnibus rationes constitutae ; inter v o s atque ita exemplum exhibeatis eius c o n c o r d i a e , quae a divina tantum gratia derivatur. Nec minus grate v o s intuemur ea succensos caritate, qua Francis c u s , b o n u m Christi omnibus o d o r e m late diffondere omnia factos, nullam sacri atque ad eius exemplum ministerii civilisque cultus provin- ciam vobis alienam putare. Quotidianus enim v o s urget labor et annun¬ tiandi verbi divini et excolendarum gentium n o n m o d o civilium, sed etiam humanitatis mortis sedent; omnis expertium, quae maxime vero adhuc in tenebris et umbra misericordiae opera custodiis, in valetudinariis, ad aegrotantium exercendi in publicis corpora reiicienda et ad inquinatos vitiis animos r e v o c a n d o s . Gratiae denique vobis iustitia et veritate persolvantur ob virilem in decertando p r o constantiam; cui runt artes malignae et potentia dimicationi modo faces admove¬ coniuratorum contra Christum et Ec- clesiam, reputantium sese nobiscum egisse praeclare, q u o d n o s vivere sinant, impendente cervicibus iniquarum gladio legum. Pergite, dilecti Filii, pugnare pro viribus, neve animum despondeatis, q u o d res ad inimicorum voluntatem aliquandiu fluant. Alias fregit proiecitque vires Ecclesia, ut iam vereri n o n liceat, ne tandem aliquando, Dei suffulti praesidio, u n o q u e fidei et caritatis obstricti v i n c u l o , simus victoriam consequuturi. Ad vos autem singulari quadam sollicitudine patet os Nostrum, dilecti iuvenes, qui quasi flosculi e triplici religiosa familia deducti Urbem petivistis, ornaturi animum virtute doctrinaque mentem, ut sanctitatis ef¬ fluvia lucemque sapientiae per omnes terrarum orbis plagas circumferatis. V o s Francisci disciplinam stis, qua genuinam profitentes optimam sane partem eligi¬ christianae perfectionis imagines possitis in vitae u s u m deducere, effectique veri Christi discipuli, n o n solum c o m m u n i a officia, sed etiam evangelica vivendi praecepta tueri. V o s estis christianae reipublicae selecti cives, qui divini Magistri verba et exempla serio accipientes, D e u m , q u o decet l o c o , in sua ipsorum anima vitaque col¬ locarunt; qui religionem, q u o d aequissimum est, maximum et primum negotium esse intellexerunt; qui sempiternam salutem tanti fecerunt, quanti Christus q u u m dixit: Porro unum est necessarium ; qui, externis fluxisque bonis abdicatis, ut praecipuum vitae finem unice spectarent, a mundanis rebus ad rerum o m n i u m Conditorem animum avocarunt ; qui denique iam non sibi vivere constituerunt, sed Christo Iesu. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 908 Quia vero virtutum o m n i u m exemplar stus, idcirco student Eius f o r m a m , est absolutissimum Chri- q u o a d possunt, in se ipsi trans- ferre. Quare similitudinem Eius conantur arripere, illius crucem amplexi et consepulti cum Ipso, uni D e o mentem animumque viventes, fidei et obedientiae iugo mancipantes, carnem crucifigentes ut dominetur spiritus, abstinentia, vigiliis, afflictationibus adimplentes ea quae desunt passionum Christi - semper mortificationem Iesu in corpore..... rentes, ita ut unicuique liceat affirmare cum P a u l o : ego; vivit vero in me Christus. Christum, nec nisi propter Nec enim Ipsum Vivo ego, iam non h o r u m os aliud palpitant circumfe- spirat nisi praecordia; in Ipso toti vivunt, moventur et sunt; q u o fit ut vita praesens sit iisdem instar tiro¬ cinii et praeparationis ad longe meliorem, quam prospicientes, mortem habent l o c o lucri, utpote quae perficiet cum Illo, qui fuit ipsorum vita, consumabitque coniunctionem secundum illud memorati Apostoli : Mihi vivere Christus est et mori lucrum. Sed qui Christum imitari vult, is debet, n o n solum facere, sed etiam docere. Atque ad h o c nempe, dilecti iuvenes, huc estis vocati, ut eam doctrinae copiam vobis comparatis, quae valide obiici possit falsi nominis scientiae, fidei pariter ac rationi infensae, et nihilominus affe¬ ctanti imperium in scholis. Est autem veri nominis scientia illa dum- taxat, quae a SS. Litteris derivatur et a traditionibus ab Ecclesia receptis atque approbatis. Itaque, sive de Fidei principiis agatur, sive de regula morum, sive de legibus disciplinae, sermo vester ne sit hominis unquam, sed Ecclesiae. Neve patiamini imminutionem fieri ullam veritatis aut legis ab Ecclesia propositae cuius doctrina plena est, integra, purissima. Quae quidem doctrinae integritas ac puritas nunquam erit c o m m e n data satis. Impugnatis enim acerrime, ut hodie fit, sacris traditionibus, n o n desunt qui opportunum, aut etiam necessarium ducant, ut Ecclesia interdum a veteri doctrinae severitate recedat. At obiurgent licet Ecclesiam propositi tenacem in custodiendis veris et institutis, quae profanae sapientiae n o n arrident; nitantur antiquae Matri suadere ut modernistarum recipiat aliqua capita; ut cedat, resque pro opportunitate amice c o m p o n a t ; ut sinat haud spernendos homines tranquille vivere, quorum opiniones, ut aiunt, sunt irreformabiles, quorum ab ingenio civitas et ipsa Ecclesia multum opis et gloriae exspectare possint. Haec et similia mussitent prudentiores isti viri. V o s , dilecti Filii, verbis Pauli com¬ pellabimus ad Timotheum conversis: Tu autem, o homo Dei, haec fuge: - certa bonum certamen fidei - bonum Sanctum qui est in nobis. Formam habe depositum sanorum custodi per Spiritum verborum quae a me Acta Pii PP. X. 909 audisti in fide. Atque etiamsi postuletur a vobis, ut utilium conventio¬ num gratia aut spe convertendae multitudinis ad causam Religionis, de doctrina gratificemini aliquid corruptis mundi opinionibus, unusquisque vestrum sibi dicta putet quae Apostolus discipulo s u o : Praecipio tibi coram Deo, qui vivificat omnia et coram Iesu Christo, qui reddidit sub Pontio Pilato bonam ut serves mandatum sine macula irre- prehensibile usque confessionem, in adventum Domini Nostri Iesu Christi. Quando apud homines in pretio esse cessabit incorruptibilis haec doctrina, quando purae et intaminatae veritatis regnum desierit in m u n d o , tunc Deus excitabit iterum Filium Suum, quem suis temporibus solus potens Rex regum. Interim nostrum ostendet beatus et e s t , qui Eius legatione fun- gimur, depositum integre inviolateque servare usque ad adventum D o mini ultimum, cum Hilario sancto exclamantes: « Melius est mihi in « h o c saeculo mori, quam, alicuius potentia dominante, castam veritatis « corrumpere virginitatem ». V o s autem, dilecti Filii, vitae sanctitatem cum doctrinae puritate atque integritate coniunctam servabitis, si Reginae Ordinis vestri, Deiparae labis nesciae cultum assidui fovebitis. Per Ipsam enim, quae est « speculum iustitiae et sedes sapientiae », omnia nos habere voluit Omnipotens. Magi, quum se Bethlehem contulerunt ut adorarent Iesum, intrantes domum invenerunt Puerum cum Maria Matre Eius. Iam Ecclesia d o m u s est, quam subeunti Iesus et Maria occurrunt. Ecquid enim christianus est cultus nisi Mariae Filii religio? Si autem q u o d Deus coniunxit separari non potest, profecto Iesum n o n invenias nisi c u m Maria et per Mariam. Quam iure quidem santi viri appellarunt « ostensorium vivens ». Ipsa enim nobis in hac valle lacrimarum constitutis viam salutis, Iesum, sedula ostendit; Ipsa clemens et pia nostras Filio porrigit p r e c e s , quibus ad Eam quotidie clamamus: « Iesum benedictum fructum ventris tui nobis post h o c exsilium ostende ». - Pergat caeli Regina et advocata nostra Maria materno nobiscum fungi m u n e r e , ac serius ocius carne exutis det Iesum intueri, n o n tremendae maiestatis R e g e m ac severissimum iudicem, sed Servatorem propitium, amicum serenum, misericordem fratrem. Huius auspicem gratiae et singularis Nostrae benevolentiae testem, tibi dilecte Fili Noster Cardinalis, vobis ministri generales, moderatores, magistri, alumni quotquot adestis, ceterisque fratribus vestri peramanter impertimus. Ordinis universis Apostolicam Benedictionem Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 910 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS DECRETUM DE VETITA CLERICIS TEMPORALI ADMINISTRATIONE. Docente A p o s t o l o P a u l o , nemo militans Deo implicat se negotiis saecularibus (II Tim., n, 4 ) , constans Ecclesiae disciplina et sacra lex haec semper est habita, ne clerici profana negotia gerenda susciperent, nisi in quibusdam peculiaribus et extraordinariis adiunctis et ex legitima venia. « Cum enim a saeculi rebus in altiorem sublati l o c u m c o n « spiciantur », ut habet SS. Tridentinum Concilium Sess. XXII, cap. I de ref., oportet ut diligentissime servent inter alia quae « de saecularibus « negotiis fugiendis copiose et salubriter sancita fuerunt ». Cum vero nostris diebus quamplurima, D e o favente, in Christiana republica instituta sint opera in temporale fidelium auxilium, in primisque arcae nummariae, mensae argentariae, rurales, parsimoniales, haec quidem opera magnopere probanda sunt clero, ab eoque fovenda; n o n ita tamen ut ipsum a suae conditionis ac dignitatis officiis abducant, terrenis negotiationibus implicent, sollicitudinibus, studiis, periculis quae his rebus semper inhaerent o b n o x i u m faciant. Quapropter SSmus Dominus Noster Pius PP. X, dum hortatur quidem praecipitque ut clerus in hisce institutis condendis, tuendis augen¬ disque operam et consilium impendat, praesenti decreto prohibet o m n i n o ne sacri ordinis viri, sive saeculares sive regulares, munia illa exercenda suscipiant retineantve suscepta, quae administrationis curas, obligationes, in se recepta pericula secumferant, qualia sunt officia praesidis, m o d e ratoris, a secretis, arcarii, horumque similium. Statuit itaque ac decernit SSmus D o m i n u s Noster, ut clerici omnes quicumque in praesens his in muneribus versantur, infra quatuor menses ab h o c edito decreto, nuntium illis mittant, utque in posterum nemo e clero quodvis id genus munus suscipere atque exercere queat, nisi ante ab Apostolica Sede peculiarem ad id licentiam sit consequutus. Contrariis non obstantibus quibuslibet. Datum R o m a e , ex aedibus sacrae Congregationis Consistorialis, die 18 mensis Novembris anno MDCCCCX. C. L. © S . CARD. D E LAI, Secretarius. S. Tecchi, Adsessor. S. Congregatio Concilii. 911 S. CONGREGATIO CONCILII S. IOHANNIS DE M A U R I A N A . CURAE ANIMARUM. > die 6 Augusti 1910. Litteris ad S. H. C, die 10 Aprilis hoc anno datis, R. P. D. Adria¬ nus Fodere, dioecesis S. Iohannis de Mauriana, Episcopus, ea quae sequuntur exposuit: « Quidam parochi amovibiles suae dioecesis qui« bus, ob varias causas, necessitas fuit locum cedendi alibique commo« randi, nunc pertinaciter recusant munus pastorale exercendum in « alio loco, ut nimis onerosum. Hortationes, suasiones, hactenus vanae « profecerunt. « Rationes quas opponunt sunt istae: « 1.° Promissio obedientiae Ordinario facta die promotionis ad « presbyteratus officium non obligat cum tanto incommodo. Si futura « praevidissent, aiunt, numquam illam emisissent. « %° Fastidium muneris aut vitae parochialis in hisce miseris « temporibus. « 3 . ° Taedium mendicandi victum sibi et necessaria cultui divino « apud plebem suam. « 4.° Animus perversus populi ingrati. « 5.° Valetudo minus commoda, plerumque verosimiliter ficta, « ad implendum denuo onus ultra vires. « Itaque ut conscientiae suae tutius satisfaciat certamque in prae« senti normam sequatur, humiliter atque enixe postulat utrum defi« cientibus presbyteris pro sua dioecesi: « 1.° Possit poenis ecclesiasticis cogere ad suscipiendum iterum « munus parochiale quos iudicaverit idoneos ? « %° Utrum illud debeat ? » Quamvis eadem vere, ut infra videbitur, et alias S. H. G. decernendum occurrerit cum tamen rerum adiuncta in Gallia praesertim post legem, quam de separatione inter Civitatem et Ecclesiam vocant, immutata non parum fuerint, rem ipsam iterum Emorum Patrum iudicio subiicienda S. H. C. censuit. 912 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Synopsis disputationis ex voto Consultoris desumpta. - Casus, ut ex expositis patet, respicit parochos amovibiles ad nutum seu succursalistas in Gallia, qui ex quibusdam motivis coacti munus parochiale relinquere alio se transtulerunt, et inibi munus parochiale exercere nolunt, sed potius liberi a cura parochiali manere exoptant, licet aliud necessitas dioecesis exigat, et Episcopus eos obligare intendat. Ut factae petitioni in casu respondeatur, operae pretium erit expendere quaestionem tum in genere, scilicet utrum Episcopus etiam poenis ecclesiasticis cogere valeat sacerdotes suae dioecesis idoneos et caeteroquin liberos ab aliis incompatibilibus officiis ad munus parochiale suscipiendum, tum in specie relate ad succursalistas, et haec tria examinanda p r o p o n u n t u r : 1.° Quid iuxta ss. canones de mota quaestione sit sentiendum. 2.° Quaenam sint H. S. Congregationis circa hanc materiam resolutiones. 3.° Utrum in proposito casu vim habeant adductae rationes ab amovibilibus ex parochis ut ab imposito onere iterum suscipiendo excusentur. Quoad primum haec notanda sunt. Antiquitus c u m nullae essent paroeciae, clerici mittebantur indiscriminatim vitam c o m m u n e m degebant, ad o p e m libus ferendam; et tunc toties ab E p i s c o p o cum quo fidelium necessitatibus spiritua- quoties prout necessitas ferebat, officia spiritualia committebantur. Serius institui coepta sunt ecclesiastica beneficia quando desiit vita c o m m u n i s , et tunc etiam originem habuerunt paroeciae, (confer B o u i x De Paroch., sect. 1, cap. 1) : sed hae territorium assignatum adhuc non habebant, et ad has interim Episcopus clericos sibi subditos designabat. In decreto Gratiam, causa 10, q. 1, c. 4, h a e c dispositio Leonis IV ad E p i s c o p o s Britanniae legitur : « Regenda est unaquaeque parochia sub provisione ac tuitione Episcopi per sacer- dotes, vel caeteros clericos, q u o s ipse cum Dei timore providerit, cui iure pertinere videtur et circumire, ut sibi visum fuerit, ecclesiastica utilitate cogente ». Tandem a Conc. Trid. statutum est q u o d paroeciae assignatum haberent territorium, et proprium rectorem (sess. XIV, de ref. cap. 9, et sess. XXIV, cap. 13, De ref.): et de clericis in genere constitutum est ut tantum essent ordinati in b o n u m et utilitatem dioecesis, et alicui ecclesiae incardinati sub dependentia proprii episcopi, uti inibi suis fungantur muneribus. « Cum nullus debeat o r d i n a r i , qui iudicio sui Episcopi n o n sit utilis aut necessarius suis ecclesiis, Sancta S y n o dus..... statuit ut nullus in posterum ordinetur, qui illi ecclesiae, aut pio l o c o pro cuius necessitate aut utilitate assumitur, non adscribatur ubi suis fungatur muneribus nec incertis vagetur sedibus » (sess. XXIII, S. Congregatio Concilii. 913 cap. 16, De ref., Conc. Trid.). Ex hac dispositione fit ut singuli clerici ex facto ordinationis censeantur incardinati dioecesi proprii Episcopi, et sub eius dependentia exercere teneantur officia ecclesiastica eique obedire. Hanc obligationem clericorum ad acceptanda officia sibi ab Episcopo commissa clare auctor A. Bona! in suo opere Instit. canonicae (tractat. IV, n. 106, De Hierar. Episcopali) ita compendiatim exponit : « Id (dicta obligatio) constat tum ex iurisdictione in foro externo, qua pollet Episcopus et quae stare nequit quin subditi obtemperare teneantur ; tum ex ipso ordinationis fine, q u o clericus sub ditione proprii Episcopi remanet, ut data occasione, illius ope Episcopi dioecesis utilitatibus vel necessitatibus provideant, tum ex ipsa obedientiae promissione in die ordinationis facta, tum ex impossibilitate dioecesim gubernandi, si cuilibet clerico liceat recusare m u n u s , cui ,ab Episcopo praeponitur, tum denique ex stricto caritatis praecepto sacros ministros per se obligante fidelium necessitati subveniendi ». Quae c u m ita sint, n o n videtur p o s s e dubitari, q u o d Episcopi inspecto iure Tridentino valeant sacerdotes suae dioecesis caeteroquin idoneos et liberos cogere ad assumendum pasto- rale munus, stante spirituali dioecesis necessitate, et quidem comminatis poenis, quia secus, dicta potestas in praxi inefficax evaderet. In Gallia vero notandum est, q u o d post legem concordatariam initam inter Pium VII et Napoleonem I u m anno 1801 introducta est duplex classis parochorum nempe cantonalium seu titularium, et amovibilium ad nutum Episcopi, qui dici solent desservants : hi revocari nutum et alio destinari. Licet haec inducta possunt ad Episcopi disciplina n o n sit legitima in sensu canonum, tamen de facto est, quod a S. Sede bata fuit ex rescripto Gregorii X V I , diei 1 Maii indirecte p r o - 1845 ad Episcopum L e o d i e n s e m : « A n valeat et in conscientia obliget, usque ad aliam S. Sedis dispositionem, disciplina inducta post concordatum a. 1801, ex qua Episcopi rectoribus ecclesiarum, quae vocantur succursales iurisdictionem pro cura animarum conferre solent ad nutum revocabilem, et illi si revocentur vel alio mittantur, teneantur obedire». Responsum est: « SSmus benigne annuit, ut in regimine ecclesiarum succursalium, de quibus agitur, nulla immutatio fiat, d o n e c aliter a S. Sede statutum fuerit » (Bouix, p. 1, sect. IV, c. 5). Ad secundum punctum nunc transeundo inspicere oportet, q u a ratione Episcopi data facultate uti possunt. Ut aliqua via tuta vel n o r m a in hac materia exhibeatur, opportunum censeo nonnullas subiicere resolutiones in H. S. C. quae ephemeride pag. 49, 217). Monitore disciplinam eius innuunt, ecclesiastico (v. et quae 7, part. I, pag. 25; referuntur part. II, 914 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Harum decisionum duplex habetur categoria: in una recognoscitur in Episcopis facultas cogendi sacerdotes ut supra etiam intentatis censuris ad munus parochiale assumendum urgente necessitate, et ad tempus pro prudenti arbitrio Episcopi ; in alia vero a S. Sede Episcopo traduntur opportunae facultates, ut id perficere valeant, et pariter limitate ad tempus et ad casum necessitatis. Ad primam categoriam spectant decisiones editae in causis Urbevetana, 10 Maii 1766; Tridentina, 18 Augusti 1860; Civitatis Castellana^, 1862, in quibus datum est responsum prouti in Naxien., diei 22 Augusti 1631 : « Sacerdotes posse ab Episcopo compelli ad praestandum servitium, quod eiusdem ecclesiae necessitas aut utilitas requirit ». Recentius in una Parmen., Circa clerum, diei 17 Ian. 1886 ad dub. 3 u m formiter propositum ut sequitur: « Utrum sub eodem praecepto obedientiae -et iisdem intentatis censuris possit Episcopus sacerdotes otiosos vel ferme otiosos et sanitate suffultas compellere ad suscipiendam ecclesiarum curam, donec illi fas sit providere pastorem ? respondit : Affirmative, urgente necessitate et ad tempus. Quin imo haec decisio extensa et ampliata fuit in una Calven., diei 28 Martii 1890 (confer ephemeridem ut supra 7. c, part. II, pag. 49); quaerenti enim Episcopo Calvensi cui aeque principaliter est unita dioecesis Theanensis: « Se possa obbligare i sacerdoti di Calvi col precetto « di ubbedienza sub gravi e con censura di restar sospesi a divinis et « in divinis a presentarsi o come economi curati o come parroci tito« lari per concorso alle parrocchie vacanti di questa diocesi di Teano « e se possa ancora obbligare come sopra sacerdoti religiosi, i quali per «i tempi attuali dimorano in famiglia?», a S. C. hoc prodiit rescriptum: « Detur responsum ut in Parmen., diei 17 Ianuarii 1886 ad tertium dubium : quoad vero viros religiosos, quatenus extra claustra vivant de suorum superiorum temporanea licentia, rem agat (Episcopus) cum iisdem superioribus ». Iuxta allatas decisiones sancitur, quod Episcopi polleant nativo iure cogendi saltem ad tempus et stante necessitate; etiam sub poenis, presbyteros suarum dioecesum ad acceptandum munus paroeciale ut in casu. E contra iuxta decisiones, quae ad alteram pertinent categoriam, dicta potestas in proposito casu Episcopis adscribitur tantum ex facultatibus Apostolicis: at hae referantur ad Galliae Episcopos, et ad parochos succursalistas qui iam a cura excesserant. Anno 1884 Emus Archiepiscopus Tolosanus S. C. sequentia exposuit quaesita pro solutione: « Cum non raro accidat ut sacerdotes quibus cura amovibilis ecclesiarum succursalium, ut aiunt, commissa fuit, otii vel facilioris vitae studio, muneri suo renuntiare exoptent, cessione apud S. Congregatio Concilii. 915 Ordinarium facta, etiam ante eius acceptationem, eo q u o d beneficia proprie dicta n o n tenent, relictis suis ecclesiis ad propria redeant, unde contingit n o n paucos sacerdotes vitam otiosam, adhuc viribus integros degere tam in urbe episcopali quam in potioribus dioeceseos civitatibus, n o n sine scandalo fidelium: interea plures parochiales ecclesiae suis carent rectoribus, n o n sine magno religionis detrimento, eo q u o d Episcopus ob sacerdotum penuriam, ipsis de parocho idoneo providere nequit. Quapropter Orator quaerit: « 1.° Utrum liceat praedictis sacerdotibus, eo q u o d beneficia veri nominis n o n teneant, a munere suo recedere, n o n obtenta prius Ordinarii licentia? « 2.° An ex praecepto obedientiae, adhibitis si opus fuerit censuris, Episcopus ius habeat eos cogendi ut in suo munere persistant, usquedum ipsis de i d o n e o successore providere valeat. 3.° « Utrum sub eodem praecepto iisdemque intentatis censuris, facultatem habeat Episcopus sacerdotes viribus pollentes et ab aliis officiis liberos compellendi ad earum ecclesiarum curam percipiendam, usque dum illis alio m o d o providere queat? » S. G. die 9 Maii eiusdem anni propositis dubiis respondit: « Attentis peculiaribus circumstantiis: « Ad l u m « Ad 2 u m Affirmative. « Ad 3 u m Affirmative, vigore facultatum, quae approbante S S m o D. N. Negative. E m o Archiepiscopo idcirco tribuuntur ad septennium si tamdiu.... ». Ita in una Foroiulien., Curae animarum, diei 31 Ianuarii 1891 proposito d u b i o : « An et q u o m o d o concedenda sit facultas cogendi sub praecepto obedientiae, adhibitis etiam si opus fuerit, censuris sacerdotes viribus pollentes et a q u o c u m q u e officio liberos ad curam animarum, aliaque munera pro regimine animarum necessaria suscipienda in casu », responsum fuit: « Affirmative in terminis rescripti in Tolosana ad tertium, d u m m o d o eaedem circumstantiae concurrant ». Hae duae postremae decisiones, uti paulo ante notavi, attingunt dioeceses in Gallia existentes et praesertim paroecias a succursalistis regi solitas: si quaeratur cur pro harum Episcopis opportunae a S. Sede concessae sunt facultates ut cogere veleant etiam censuris refractarios sacerdotes idoneos et ab aliis officiis vacuos ad acceptandum temporanee pastorale m u n u s , dum in Episcopis aliarum dioecesum recognita est nativa potestas, si quid in mea tenui tate opinor, id fortasse repetendum venit a specialibus c o n ditionibus post legem concordatariam in Gallia (nunc violenter a gubernio abolitam) inductis per creationem dictarum paroeciarum, quae nunA C T A , vol. I I , n. M . - 30-11-910. 61 916 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. quam directe a S. Sede approbatae fuerunt ( B o u i x , I. c ) ; facile hinc evenire poterat, ut presbyteri, blandiente desidia, c o m m i s s u m officium respuerent, et molestias apud gubernium crearent: ideo ad h o c aver¬ tendum opportunae a S. Sede facultates tribuebantur. Ad tertium q u o d attinet nempe ad causas excusantes adductas a sacerdotibus pro munere pastorali declinando haec notanda sunt: 1.° Q u o d presbyteri ordinati sunt in b o n u m dioecesis spirituale: hinc n o n proprium c o m m o d u m , sed animarum salutem eos exquirere oportet. %° Q u o d ex supra allatis id valere etiam debet pro parochis in Gallia desservants nuncupatis, qui relicta cura pastorali per transitum in alium locum, m o d o recusant idem onus in n o v a sede iterum suscipere. 3.° Q u o d hisce n o n obstantibus adesse possunt in praxi gravia motiva quae presbyteros eximant ab acceptatione muneris, uti adesse possunt pro iam c o m m i s s o munere renuntiando, ut puta mala affecta valetudo, odium populi et alia h u i u s m o d i ; in his enim circumstantiis cum munus committendum potiusquam in utilitatem populi spiritualem vergat in dispendium, prudentia exigit, ut presbyteri in huiusmodi conditione positi non subiiciantur dicto oneri. Verum de valore harum causarum iudex esse debet Episcopus, qui prae oculis habere semper debet illud principium, salus animarum suprema lex est. Ceterum rationes ut proponuntur in postulatione Episcopi in principio relata, per se mihi videntur n o n esse sufficientes ad dictos presbyteros a cura animarum temporanee acceptanda exonerandos. RESOLUTIO. Emi Patres S. Congregationis Concilii in plenariis comitiis habitis die 6 Augusti 1 9 1 0 propositis ab E p i s c o p o dubiis respondendum censuerunt: Affirmative, ab aliis officiis dummodo liberis, et agatur de sacerdotibus viribus pollentibus et quoadusque Episcopus necessitatibus vacantium paroeciarum alio modo providere nequeat, et ad mentem. Die autem 7 eiusdem mensis et anni S S m u s D o m i n u s Noster, audita relatione infrascripti Secretarii, E m o r u m Patrum resolutionem appro- bare dignatus est. C. C A R D . GENNARI, Praefectus. L. £g S. Basilius Pompili, Secretarius. S. Romana Rota. SACRA ROMANA 917 ROTA L COLONIEN. NULLITATIS Pio PP. MATRIMONII X feliciter regnante, - (HOSPELT-BERNHARDT). Pontificatus Dominationis suae anno octavo, die 27 Augusti 1910, BR. PP. DD. Gustavus Persiani, Ponens, Gulielmus Sebastianelli et Ioseph Alberti, Auditores nien. per - Nullitatis Matrimonii legitimum procuratorem vicam Bernhardt, interveniente ex officio, sequentem inter Antonium Christophorum et definitivam de Turno, in causa disceptante tulerunt Hospelt, repraesentatum Astorri, advocatum, in causa Colo- Vinculi et Ludo¬ Defensore sententiam. Antonius Hospelt, d o m o Colonia, cum militaribus copiis esset adscriptus, vehementi captus amore erga mulierem quamdam, nomine Lud o v i c a Bernhardt, cui se commiscuerat, cum ea convenit de matrimonio ineundo. Q u o d cum Antonii pater rescivisset, simulque pravos Ludo¬ vicae mores agnovisset, nihil intentatum reliquit, ut filium suum a proposito removeret. Sed frustra. Antonius enim vixdum ad aetatem maiorem pervenit in Angliam perrexit c u m amasia, et Londini, die 4 Novembris 1903, matrimonium civile cum ea contraxit. Sed matrimonium h o c exitum habuit infelicem. Nam ab instaurata vita coniugali elapsis mensibus o c t o , mense Iunio 1904 Antonius querelam pro divortio coram Tribunali Karlsruhe proposuit, quam mense Novembri eiusdem anni revocatam iterum proposuit mense Iunio 1905. Tribunal, querela reiecta, divortium admisit ex culpa solius viri. Sed superius Tribunal Karlsruhe in gradu appellationis, o p e sententiae diei 20 Maii 1908, divortium decrevit ex culpa tum viri tum mulieris: « Il matrimonio concluso a Londra il 4 Novembre 1903 fra le parti con« tendenti viene divorziato per colpa di ambedue le parti ». Antonius Hospelt favore fretus huius sententiae se liberum existimavit, et c u m Maria A s b a c h , cui ab adolescentia se devoverat, matrim o n i u m contrahere praesumpsit. Sed haec n o n fuit aliorum sententia, praesertim Parochi S. Gereonis in Urbe Colonia, R e v . P. Steinberg, qui matrimonium Londini celebratum die 4 Novembris 1903 etiam coram Ecclesia validum retinuerunt. Inde consilium initum obtinendi declarationem nullitatis illius matrimonii; et hunc ad effectum coram Iudice Coloniensi die 22 Iulii 1908, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 918 causa fuit introducta, et mediante sententia diei 22 Aprilis 1909 definita, accusati matrimonii admissa nullitate: « Il matrimonio concluso fra An« tonio Hospelt e Luisa Bernhardt il giorno 4 Novembre 1903 a Londra, « in base a 4, X, I, 14, è dichiarato c o m e invalido ». Verum Coloniensis Vinculi Defensor ex officio, qui pro viribus obstitit tali sententiae ferendae, sui muneris esse duxit sententiae latae ratio¬ nibusque pro ea expositis non esse acquiescendum; et ideo ea qua par erat diligentia et sagacitate ad H. S. O. appellavit. Quare in hodierno Turno rotali videndum est an matrimonium initum Londini, die 4 Novembris 1903 inter Antonium Hospelt et Ludovi¬ cam Bernhardt validum, etiam coram Ecclesia, sit retinendum, et causa definienda proponitur sub formula dubii : An constet de nullitate matrimonii in casu? Factum quod attinet. - Primo l o c o R R . P P . D D . observarunt, acta processus ab utraque parte completa fuisse retenta, saltem eo sensu, ut causa posset definiri. Si enim in illis aliquis irrepsit defectus, hic potius vinculum respexit, quam Antonii libertatem. Unde Defensor Vinculi Coloniae ait: « mi riservo, specialmente in riguardo al punto in questione, « d i produrre più esatto schiarimento, s e c o n d o c h è lo richiederà il eorso « della causa »: et Defensor Vinculi apud H. S. O. ait: « si casus ferat, « muneris mei esse duco, V o s rogare, ut in antecessum recensiti testes « in iudicio acciantur ac opportune interrogentur ». - E contra Antonius Hospelt, mediante procuratore suo, hisce conclusionibus contradixit (Novus Restrictus nn. 8, 9, 10); et postulavit n. 1 1 , causae definitionem, dicens : « Cum ergo in casu, praeter ipsum Antonium, non duo, sed qua« tuor testes, certissime fide digni et omni exceptione maiores habeantur, « qui de scientia propria circa Antonii ipsius voluntatem deponunt, iam « apparet satis abundeque haberi probationes ex quibus hodierna causa « decidi valeat ». Quare Vinculi Defensoris interesset, acta coadiuvari amplioribus probationibus : qui nihilominus cum h o c formaliter n o n exquisierit ratus se illis, p r o nunc, n o n indigere, et causae definitioni tacite consensum praebuerit, R R . P P . censuerunt, illius meritum in statu actorum esse considerandum, et iudicium proferendum; quamvis enim ex parte Vinculi, una excepta L u d o v i c a Bernhardt, nulla alia depositio existat in actis, tamen elementa non desunt iuridica, quae iura Vinculi tuentur, et aliunde actor forte plus aequo rationes suas exposuit, adeo ut alias probationes inutiles fore ipse censuerit. Observarunt etiam R R . D D . , matrimonium, de q u o agitur, initum 919 S. Romana Rota. fuisse Londini inter virum catholicum et mulierem evangelicam; seu agi de matrimonio mixto celebrato in l o c o , ubi Decretum Concilii Tridentini (sess. XXIV, cap. I, de Reform. Matrim.) n o n viget; i m m o agi etiam de matrimonio mixto eo in l o c o inito a personis tridentinae legis n o n subiectis. Etenim Dioeceses Borussiae Rhenanae hac lege n o n adstringuntur ; pro iis enim Pius VIII, Const. Litteris, diei 25 Martii 1830 hanc edidit declarationem: « nunc autem per nostras has litteras volumus et man« damus, ut matrimonia mixta quae posthac in vestris dioecesibus c o n « trahi contingat, non servata forma a Concilio praescripta, si eisdem « nullum aliud obstet c a n o n i c u m impedimentum, pro ratis et veris con« nubiis habeantur, prout Nos Auctoritate Nostra Apostolica matrimonia « ea vera ac rata fore declaramus atque decernimus, contrariis non « obstantibus quibuscumque ». Et Antonius Hospelt, utpote Coloniensis civis, h o c privilegio gaudebat. An eo gauderet etiam Ludovica n o n satis liquet ex actis. S e d , locis commorationis eius consideratis, R R . D D . affirmativam sententiam tenuerunt, cum pro negativa nullum omnino in actis existat documentum. Sane Ludovica nata in l o c o vulgo Ben¬ torode dioecesis Hildesheimensis, morabatur mense Decembri 1908, Ca¬ sellis, in dioecesi Fuldensi, apud parentes suos : « Luisa Hospelt, nata Ber« nhardt, nata il 24 Marzo 1879 in Bentorode presso Göttingen, evan« gelica, ora dimorante a Cassel presso i genitori, Marktgasse, 15 »; s e d tempore initi matrimonii Argentoratum incoluit, ubi per annum cum Antonio Hospelt conversata est : « nel 1902 e 1903 feci a Strasburgo « conoscenza c o n la Luisa Bernhardt. « hermerestrasse Questa abitava allora a Höhn- ed a n n o d a m m o rapporti più intimi ; ci siamo veduti « durante un anno quasi giornalmente visitandoci reciprocamente ». Quibus o m n i b u s in locis Concilium Tridentinum non fuit promulgatum ; quoad enim Ludovicae nativitatis l o c u m : « il est moralement certam qu'il n'a « jamais été publié dans la plus part des paroisses catholiques du « diocèse de Hildesheim. » (Werber-Ehen, p. 249); a fortiori n o n fuit publicatum in Paroeciis protestanticis : q u o a d domicilium parentum Ludovicae Vicarius Generalis Fuldensis testatur: « Concilii Tridentini «Constitutionem de Reformatione Matrimonii, sess. XXIV, cap. I, Ca- « sellis non esse promulgatam, nec usu receptam tamquam Concilii Con« stitutionem » : in Argentinensi vero dioecesi in paroeciis ac locis protestanticis h o c idem retinetur; etenim S. C. S, Officii sub die 5 Iulii 1848 decrevit: « in decisis sub feria IV, 2 Martii 1842, nempe iuxta exposita « matrimonia contracta in paroeciis protestanticis esse valida, quia prae« sentia ministri protestantici et officialis civilis numquam supplet vicem « parochi catholici; ideoque si sunt valida matrimonia (mixta) de quibus Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 920 « agitur, eam solum ob causam valida inveniuntur quia contrahentes pro« testantes in casu de q u o agitur, n o n subduntur decreto Concilii Triden« tini Tametsi ». Quare nec L u d o v i c a Bernhardt tridentinae legi subiecta retinetur. Unde opus foret o m n i n o inutile quaerere an coniuges Hospelt-Ber¬ nhardt in fraudem legis Londinum petierint matrimonium clandestinum contracturi, et consequenter, an sit locus sanctioni Urbani VIII in Brevi ad Archiepiscopum Colonien., an. 1627; qui enim legi tridentinae n o n sunt subiecti, egredientes a l o c o ubi non viget, in legem n o n delinquunt, sed utuntur iure, quo gaudent, quique proinde eo decreto n o n comprehenduntur. Quamvis igitur Antonius et L u d o v i c a solo animo matrimonium civile contrahendi Londinum petierint, Urbani VIII decretum eis n o n appli- catur. (Ex S. C. C, 8 Febr. 1860, De Angelis, Praelect. Iur. Can., IV, 3, 8). Ea autem fuit mens utriusque coniugis in civili matrimonio c o n trahendo, ut contra Antonii patris hostilia se tuerentur; ideo tale matrimonium voluerunt inire, q u o d etiam Germaniae legibus probaretur: « Per stare in guardia contro le ricerche di m i o padre la Bernhardt mi « richiese di fare il matrimonio, dichiarando che avrebbero avuto fine « così le persecuzioni di m i o padre contro di lei. — Io era contento, « perchè era sicuro, che m i o padre n o n poteva fare più nulla contro di « me. Io sapevo, che il matrimonio fatto a Londra era riconosciuto « dalle leggi di Germania, e che a me n o n si poteva far niente », Eo igitur actu ita se ad invicem devinxerunt, ut n e d u m in A n g l i a , sed etiam in Germania coniuges haberentur, quibus quaecumque tentamina patris fierent innoxia. examinandum Sed quis sit sensus et quae natura huius actus suscipitur, et quaestio huc demum recidit an matrimo- nium civile Antonii Hospelt cum L u d o v i c a Bernhardt - inter quos nullum impedimentum acta existens adsignant - matrimonium verum sit retinendum vel potius mera civilis ceremonia. Ius quod spectat. - H u n c ad effectum R R . P P . quaestionem unico sub respectu examinandam susceperunt ; cum enim clandestinitatis quaestio in casu institui n o n possit, u n u m superest determinandum, an verus maritalis consensus a coniugibus Hospelt-Bernhardt in actu civili ineundo fuerit expressus. H o c sub respectu Tribunal Coloniense quaestionem examinavit ; et hoc" vel ipse causae patronus videtur admittere, qui in Restricta n o v o , clandestinitatis provincia relicta, unice insistit in maritali consensu excludendo. Iamvero cum matrimonium a Christo D o m i n o ad Sacramenti dignitate n fuerit elevatum contractus naturalis esse n o n desiit: seu est 921 S. Romana Rota. ipsemet contractus naturalis auctus Sacramenti dignitate (Pius VIII, Enc y c l , Humilitatis, 24 Maii 1829): et ideo sacramentum n o n est aliud a contracta, sed utrumque aliquid unum individuum constituunt (Pius I X , Encycl. Ad Apostolicae, 1851). Sed in matrimonio contractus est principale, et sacramentum accessorium ; ideo, sicut contractus coeteri, matrimonium consensu perficitur (G. 5, de Bigam., L. 30, de B. L). U n o vel altero m o d o consensus exprimatur, nisi ex lege Tridentina, nihil refert, d u m m o d o verus existat (G. 1, de Spons. duor. - S. Alph., VI, 887). Quare antiquo iure Decretalium q u o c u m q u e m o d o consensus exprimeretur matrimonium validum retinebatur (G. 1, de clandest. despons.). H o c hodie etiam obtinet in locis ubi Decretum Tametsi, Concilii Tridentini n o n viget, id est ubi vel numquam publicatum fuit, vel in desuetudinem abiit (Ex Bitter., Pii VII, ad Episc. Mogunt., 8 Octobris 1803): immo obtinet in matrimonio quoque civili, sed n o n absolute. Cum enim matrimonium civile, prout nostris temporibus receptum est, sit distinctum prorsus et separatum a matrimonio religioso, per se non est matrimonium verum, nil enim est aliud quam ceremonia civilis a lege praecepta, ex qua coniugum pendent iura civilia; unde si non ex iure quoque civili coierint nuptiae, iura civilia matrimonio n o n constant; ideoque nec d o s , nec patria potestas, nec liberi (hoc iure) nuptiis): i m m o nec vim sponsalium legitimi intelliguntur f§ 12, de habet (Benedict. X I V , Inst. Eccle., XLXVI, - S. C. C., 13 Martii 1879). — Verum nihil impedit quominus in locis, ubi Concilium Tridentinum non viget, matrimonio civili consensus vere maritalis accedat : q u o d si accedat, matrimonium civile retinetur matrimonium verum, sed per accidens. H o c revera D D . d o c e n t : « contrahentes sponsi sive catholici sive acatholici baptizati, qui lege « tridentina non sunt adscripti, in mere civili matrimonii celebratione, etsi « illicitum, tamen validum ineunt matrimonium, dummodo intentionem « habeant verum contrahendi matrimonium, neque aliud obstet impedi- « mentum c a n o n i c u m ; at si civilem tantum velint performare ceremo« niam, quam ex ipsorum intentione sequatur in Ecclesia coram mi- « nistro cultus verus contractus matrimonialis, religiose celebrantes, omni « valore caret matrimonium civile. Quare his locis matrimonia civilia « nequaquam valida sunt propter formam legemque civilem servatam, « n e q u e absolute et simpliciter, sed c u m clausula - d u m m o d o constet « de mutuo eorum consensu - i. e. coniugum, ad tramites antiqui iuris « Decretalium » ( W e r n z , Ius. Matrim., pag. 326. Cfr. Card. Gasparri, De Matrim., Tom. II, n. 1526). Quam ob rem matrimonia mixta coram civili magistratu celebrata, non servata forma a Tridentino praescripta, Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ubi n o n viget, Pius V I I I , Constit. Liberis, 25 Martii 1830, pro ratis et veris connubiis habenda esse declaravit atque decrevit. . Ut igitur de matrimonio civili inito in locis Tridentinae legi n o n subiectis rectum proferatur iudicium contrahentium voluntas inspicienda est; est enim validum vel invalidum matrimonium etiam coram Ecclesia, prout consensus vere maritalis fuerit expressus, vel potius abfuerit. . Quare in nostro themate quaestio tum habetur, sed quaestio facti est; Bernhardt intentionem habuerint solvenda n o n iuris, q u o d definividendum est e n i m : an Hospelt- contrahendi matrimonium verum » vel potius exequendi tantum meram ceremoniam civilem. Iamvero hunc ad effectum R R . P P . retinuerunt q u o d , licet expressa lege Ecclesia non statuerit praesumptionem iuris in favorem matrimonii civilis in locis Tridentinae legi n o n o b n o x i i s celebrati, tamen haec praesumptio, in casu concreto, extra o m n e m controversiam posita sit retinenda. Nam S. Congr. I n q u i s i i 2 Iulii 1892 in epist, ad Archiep. Colon, declaravit: * praesumptionem stare n o n pro nullitate, i m m o vero pro « validitate utrorumque matrimoniorum (i. e. mixtorum, sive civiliter sive « c o r a m ministro acatholico clandestine contractorum, quae ibidem a « iure tridentino eximuntur) ». Et merito: n a m , in locis tridentinae legi subiectis matrimonia clandestina ex praxi SS. CC. sanantur in radice cum clausula dummodo prior consensus perseveret: quo supponitur spon- sos in explendo ritu civili verum c o n s e n s u m maritalem expressisse; secus enim non existeret obiectum sanationis, seu consensus naturalis, qui tamquam radix sanari p o s s e t ; n e c eius conciperetur perseverantia, si consensus ipse ab initio exulasset. Q u o d a fortiori admittendum est in matrimonio civili inito ubi Decretum Tametsi n o n viget; speciatim vero in casu, de q u o [agitur, saltem ex praefata declaratione S. C. Inquisitionis. P o r r o qui habet contra se p r a e s u m p t i o n e m , si velit contrarium probare, gravatur manifesta concludenti et fortiori probatione (Decis. Rec. Rotae^dec. 117, n. 3; dec. 290, n. 1; dec. 469 n. 2, par. 3; dec» 45, n. 7, par. 4, Tom. I). Quare Antonius Hospelt matrimonium civile cum L u d o v i c a Bernhardt initum n o n aliter evertet, nisi evidenter ostenderit, maritalem consensum abfuisse, et mere civilem ceremoniam fuisse adimpletam. Nam « praesumptio illa, quae valere facit actum, est regina aliarum praesumptionum, ac proinde praesumitur pro validitate actus, d o n e c probetur invalidus ». (Reiffenstuel, L. 2, t. 23, n. 91). Iamvero, processualibus actis inspectis, et rite perpensis, P P . Auditores retinuerunt, Antonium Hospelt intentionem suam iuridice n o n probasse. Revera ipse ait: « mia intenzione, nella conclusione del matrimonio, « si era quella di regolarizzare la mia relazione.... Mia intenzione si era S. Romana Bota. « soltanto di porre in ordine la faccenda avanti alla legge civile ». Quam affirmationem confirmant etiam testes ab eo inducti. Sed nullam inde exurgere iuridicam probationem n e m o est, qui non videat, c u m graves a d m o d u m existant rationes, ob quas n o n possit eis fides haberi, aut saltem haec debeat in dubium revocari. Sane Antonium Hospelt q u o d attinet, quamvis Parochus testimonium ei dederit favorabile dicens: « licet ille, quem per decem ultimos « annos propius novi, per aliquot annos levitati et lasciviae se dederit, « eum n u m q u a m mendacem expertus sum, sed contra veracem semper « inveni », eidem tamen in praesenti iudicio fides nulla potest haberi. Nam primo ex q u o Parochus numquam Antonium mendacem expertus fuerit, n o n sequitur, illum nunquam mentitum fuisse, nec mentiendi esse prorsus incapacem ; praesertim in praesenti quaestione, in qua speciales et graves adsunt mentiendi rationes. Sed insuper, ab h o c etiam praescindendo, Hospelt testimonium dedit pro se, et quidem tempore maxime s u s p e c t o , quando scilicet eius maxime intererat, quam cum Ludovica duxerat, vitae consuetudinem dissociare. Hinc dubitare licet an veritatis amore, vel ex aliis rationibus minus probandis, loquutus fuerit. Eius igitur depositio suspecta retinetur, et hanc ob causam Antonius ad probandum contra proprium matrimonium n o n est admittendus. Nam « ius« iurandum a coniugibus praestitum aeque ac eorum confessio probatio-* « nem de impedimento obtinente suppeditare aut supplere nequit ». Instructio Austriaca, n. 169 : « Confessio quam coniuges faciunt post matrimonium « contractum, in quantum adversus matrimonii valorem pugnat, omni vi « caret ». Ibidem, n. 148, Cfr. Rotae dec. 264, n. 44, Par. 5. Tom. I, recent.; etiam dec. 155, n. 57, p. 6, recent, ubi dicitur: « Confessio coniugis n o n attenditur q u o a d vinculi solutionem »: et Lega qui ait: « In causis de « nullitate confessio, etiam iurata, coniugis est suspecta et pene nullius « valoris quum editur tempore suspecto, seu post institutam accusationem « in matrimonium ». Suspicionem auget eiusdem actoris improba vivendi ratio, nedum quae matrimonium c u m Ludovica praecessit, sed et quae illud est subsequuta, ex qua nec arguitur ex parte Antonii conscientia recta, quae virum catholicum decet; nec debita reverentia erga auctoritatem, doctrinam et disciplinam Ecclesiae servata conspicitur. N o n solum enim Antonius turpiter cum L u d o v i c a conversatus est priusquam matrim o n i u m c u m illa contraheret, et c u m aliis etiam mulieribus se commiscuit, matrimonio constante, sive in domibus prostitutionis, sive aliis privatis in locis, sicut fuse exponitur in sententia lata die 20 Maii 1908 a Tribunali civili appellationis Karlsruhe, sed etiam, h o c processu durante, legem divinam sprevit, et exemplum perniciosum, scandalosum, publi- 924 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. c u m in re gravissima dedit, teste Archiepiscopo Cardinali Coloniensi qui in epistola diei 22 Iulii nuper elapsi dixit: « A c t o r ulterius expectandi « pertaesus, novas nuptias mere civiliter attentavit, cum muliere catho« l i c a » . Ad rem faciunt quae Becker ait: « Matrimonium civile attentantes, m a x i m e si in illo statu concubinatus notorie vixerint, aequiparandi sunt publicis peccatoribus, eisque applicandae veniunt iuris normae quae pro hisce peccatoribus applicantur ». (De Spons. et matrim., 2 edit. pag. 142). Qui hac pessima vivendi ratione tam graviter et ex habitu in legem Dei coram Ecclesia delinquit, is retineri potest, cui in causa propria f i d e s adhiberi debeat? R R . D D . h o c n o n concedunt. Antonii etiam depositionem inducti testes firmare non valent. Em¬ melina Debal, Vidua Ioannis Hospelt, actoris mater, de cuius probitate dubitare n o n licet, attenta parochi attestatione, qui eam dixit fide prorsus esse dignam, est quidem testis ob s u a m , qua pollet, probitatem incapax mendacii; sed ipsa decepta decepit. Quae enim ipsa in iudicio deposuit a filio suo didicit, et quidem post matrimonium cum Ludovica celebratum « solo quando il matrimonio era stato già conchiuso noi ne « v e n i m m o a cognizione Mio figlio mi dichiarò, e precisamente da « anni, che egli n o n riteneva c o m e vero il matrimonio concluso a Lon« dra, perchè egli non aveva sposato in Chiesa ». Matris igitur testimonium cum testimonio filii confunditur, et n o n aliam quam h o c fidem meretur. Et h o c eo magis est retinendum si attendatur, Emmelinae testimonium negativum fuisse quoad ea, quae matrimonii celebrationem comitata sunt, quaeque ipsam huius facti penitus ignaram latuerant; sciscitanti enim Iudici: « Ha avuto mai cognizione del m o d o c o m e gli venne « l'idea di sposare a Londra, e quale s c o p o si era egli c o n ciò prefisso? » respondit: « Su ciò n o n ho cognizione più esatta. Non credo che egli fosse « informato di ciò, che per mezzo di un matrimonio solamente civile, « si potesse ammogliare validamente anche innanzi alla Chiesa ». Aliunde ex circumstantiis huius causae peculiares exurgunt rationes, quae matri Antonii suspicionis notam inurunt, n o n certe ex proposito voluntatis decipiendi, sed materno ex affectu falli n o n incapaci. Etenim ex una parte matrimonium filii sui c u m Maria Asbach ipsa desideravit, q u o d etiam contrahi summopere cupit tamquam remedium incontinenti ae illius; ex altera huic desiderio satisfaciendo obstat matrimonium Antonii c u m Ludovica quoadusque nullum iuridice n o n declaretur ; nil proinde mirum si pia mulier materno affectu mota, magis q u a m ducta ratione, ipsa sate¬ gerit filium suum liberare ab illa necessitate in quam Londini se conie¬ cerat cum Ludovica vitae consuetudinem servandi perpetuam, eumque solvi a vinculo q u o se obstrinxerat. Quare applicatur Instructio A u - S. Romana Rota. 925 striaca, quae iubet consanguineos coniugum a testimonio ferendo excludi. (Instr. Austr., n. 155, 156; Rosset, n. 3745; Kugler, n. 88). Nec Maria Asbach iudicialiter excussa, et favore Antonii deponens potest attendi. - Etenim quid demum ipsa dicit? « Antonio Hospelt mi « ha espresso la sua opinione riguardo alla relazione c o n la Bernhardt, « che cioè egli n o n riteneva questa relazione c o m e legame ». Tantum ergo Maria refert quantum ab ipso Antonio c o g n o v i t , et quidem tempore suspecto, quando scilicet de matrimonio c u m eadem ineundo ageretur : « Quando più tardi lo interrogai in questo proposito (de matrimonio « civili contracto c u m Ludovica) mi rispose, che d o p o fatto il divorzio « civile noi ci saremmo potuti sposare ». Testimonium igitur Mariae n o n solum cum testimonio Antonii est quid unum, et ab eo n o n distinguitur, sed refert insuper suspectam circumstantiam ex parte Antonii ipsius, qui ideo se liberum iactavit, ut Maria matrimonium c u m ipso possibile retineret, et ad alium virum amorem suum n o n converteret. I m m o tantum abest, ut veram agnoverit Antonii intentionem in civili matrimonio c o n trahendo, quin potius illud contractum fuisse penitus ignoraverit quoadusque ab Antonii matre de eo n o n fuerit edocta. « Dichiaro ancora « espressamente che fui informata soltanto dalla madre del Sig. Hospelt « riguardo al suo matrimonio dinanzi allo stato civile ». Qua in re observare inutile n o n erit, Mariam factum h o c n o n semper eodem m o d o narrasse; cum enim coram Iudice Coloniensi testetur, se de matrimonio civili Antonii Hospelt primum ab eius matre edoctam fuisse, coram Iudice Tribunalis civilis Karlsruhe in causa divortii ait: « che il Sig. H o « spelt fosse ammogliato lo seppe soltanto per mezzo di una lettera della « querelata del 12 Novembre 1904 ». Factum celebrati matrimonii civilis Maria didicerit vel ab Antonii matre, vel ab Epistola L u d o v i c a e , eius testimonium nihil omnino refert de intentione, quam in eo contrahendo coniuges habuerunt, et ideo ex parte huius testis n o n agnoscitur an consensu maritali, vel minus, fuerit contractum. - Licet autem Parochus testetur, Mariam Asbach dignam esse cui credatur, tamen iii casu eius depositio suspicionis nota n o n caret ; eius enim interest, accusati matrimonii nullitatem declarari, ut de medio tollatur impedimentum q u o d obstat matrimonio coram Ecclesia celebrando cum ipso Antonio: « Quando « il Sig. Hospelt mi dichiarò espressamente, che n o n aveva avuto l u o g o « un matrimonio ecclesiastico, io n o n vedeva alcun ostacolo al nostro << matrimonio dal fatto che fosse stato celebrato quello civile ; in c o n « seguenza n o n è stata fatta più questione su ciò fra di noi ». Quam suspicionem fundatam esse demonstrat ipsa vivendi ratio eiusdem Mariae, quae cum Antonio Hospelt castos certe non fovit amores. Percontata Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 926 enim a Iudice in causa divortii, ipsa fateri n o n dubitat: « Dietro s u a « preghiera (Antonii) nell'Ottobre 1905 ho parlato nuovamente c o n lui. « D o p o ciò successe più volte, e specialmente in quest' anno, che siamo « andati a passeggio da soli. Ci siamo scelti, per questo, dei luoghi n o n « deserti, ma certamente n o n molto frequentati. Con questo è successo, « che ci siamo baciati. Io d o v e v a ritornare sempre presto a casa.... Gli « ho regalato un medaglione c o l mio ritratto. È anche vero che ho firmato « questa lettera: la tua moglietta e tatua Titina ». Et graviora a d m o d u m sunt, quae in sententia divortii relata leguntur: « La relazione stessa « cum Helena Mulier (Kellerina) si deve riguardare c o m e una grave v i o « lazione dei doveri fondati sul matrimonio. Il medesimo si deve dire « della relazione amorosa del querelante (Hospelt) c o n la Signorina Asbach « di Colonia. Il querelante aveva spesso appuntamenti c o n lei. La baciava « e scambiava c o n lei lettere amorose. La teste Asbach, dietro d o m a n d a « se avesse c o m m e s s o adulterio col querelante, si rifiutò di rispondere « appellandosi al paragrafo 384, cif. 2 ». Adulterium ab ipsa sententia n o n retinetur: « Le circostanze di questo caso.... n o n lasciano supporre « da questo rifiuto di testimonianza, che tra l ' A s b a c h e il querelante « vi siano state relazioni sessuali » ; sed si n o n c o r p o r u m , animorum saltem inter ipsos ea extitit coniunctio, et is inordinatus amor, ut vel ipsa sententia gravem retinuerit violationem officiorum, quae in matrimonio fun¬ dantur, et maritalis separatio inter ipsos, (Hospelt-Bernhardt) pluribus s u b respectibus evaserit necessaria. Unde Mariae depositio, non solum confunditur c u m illa, quam Antonius reddidit, sed etiam resolvitur in sui favorem, cum eius intersit ob rationem allatam Antonii libertatem declarari; et ideo suspecta retinetur, et in praesenti iudicio n o n admittitur. - Ceterum quae de Antonio Hospelt dicta sunt ut a testimonio ferendo excludatur, de Maria A s b a c h dicta etiam intelligantur; n a m in praesentis iudicii m o r a matrimonium civile cum Antonio Hospelt ipsa attentavit, et publicum scandalum Coloniae dedit: quo etiam sub respectu indigna est cui fides habeatur. D o c t o r etiam Edmundus Wirtz, de q u o Iudex Coloniensis meritas texuit laudes: « è anche conosciuto dal Tribunale c o m e perfettamente « coscienzioso », quid demum refert ? « Io Io interrogai sulla sua o p i « nione in proposito. Qui mi risultò, che egli n o n aveva alcuna idea di « questo : che cioè egli, per mezzo del matrimonio civile a Londra avesse « potuto anche concludere un matrimonio valido ecclesiasticamente. A « questo egli n o n aveva pensato affatto ». Sed his in verbis n o n est a d m o d u m fidendum, n o n certe ob pravam testis voluntatem, sed propter humanae naturae conditionem et imbecillitatem. Qui enim coram S. Romana Rota. Tribunali civili in causa sustinendo, in ea fuit divortii fortiter animi m decertaverat Antonii dispositione, ut clientis sui causam iura tantum videret in iudicio sustinendo, et e contra ex parte. Ludovicae dumtaxat iniurias coercendas: unde nil mirum esse debet si h o c criterio motus ipse viderit o m n i m o d a m Antonii libertatem et independentiam a Ludovica, et h o c in sensu omnia dicta et facta eiusdem Antonii explicave¬ rit. Et revera D o c t o r Wirtz citatis verbis opinionem suam retulit, quam ex Antonii responsione sibi efformaverat : quae opinio alia n o n est quam opinio Antonii, qui putata iura sua A d v o c a t o pandebat in iudicio tuenda. Ceterum quamvis Doctor Wirtz sit in foro civili valde peritus, in praesenti quaestione de eius competentia aliquo m o d o potest dubitari; n o n enim ipse sciebat matrimonium civile Londini celebratum naturam posse praeseferre veri matrimonii etiam coram Ecclesia, antequam ab Ecclesiastico viro in iure canonico Doctore h o c edoceretur: « Per quanto io « mi ricordo, io aveva allora 1* opinione, che il matrimonio concluso a « Londra non potesse essere considerato c o m e matrimonio ecclesiastico. « Parlai però al sig. Canonico Dottor Steffens, e sentii dal medesimo, « che il matrimonio civile fatto a Londra si riguardava bensì c o m e ma« trimonio v a l i d o » . Dubitare proinde licet an interrogationes, ab A d v o c a t o Wirtz factae, fuerint rectae : et cum responsiones analogae interrogationibus esse debeant, etiam de responsionum significatione est dubitationi l o c u s : et consequenter opinio, quam Advocatus sibi efformavit, quanti v a l e t ? Pro certo haberi non potest. T a n d e m Michael Euler, qui etiam ex testimonio Rev. Schmitz, Coadiutoris Parochi Coloniae Dentz, est dignus cui credatur, talia refert vel quae opinionem suam ostendunt circa matrimonii civilis naturam, vel quae ad rem praesentem non faciunt ; ait enim : « Ho cercato parecchie « volte di persuadere il mio vecchio amico Hospelt a sciogliere la rela« zione c o n la Bernhardt, perchè non ho mai ritenuto come vero matri« monio la detta relazione; un vero matrimonio n o n è avvenuto. Questo « lo rilevo dalle dichiarazioni del sig. Hospelt. Se tale poi ne fosse l'in« tenzione, non lo so ». Euler ergo, qui ex Antonii affirmationibus matrimonium eius Londini celebratum ceu matrimonium verum non retinuit, quique tantum deponit quantum deposuit Antonius ipse, quaenam eius fuerit intentio, ex qua civilis esse verum acquisivit, penitus Omnino ceremonia Londini celebrata suum ignoravit. Ex eius ergo testimonio nihil exurgit, q u o d excludat consensum vere maritalem in celebra- tione matrimonii civilis initi inter Hospelt-Bernhardt. Cum nullum aliud in actis testimonium existat, q u o d Antonio Hospelt faveat, R R . A A . retinuerunt, actorem intentionem suam n o n probasse Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium. Officiale. 928 manifesta, concludenti et fortiori probatione ; idque sufficere ad h o c ut illius- instantia reiiciatur; h o c enim posito, praesumptio manet integra favore matrimonii. Verum R R . PP., actis consideratis, visum est, talia ex his exurgere argumenta, quae moralem certitudinem vere constituant, Antonium et L u d o v i c a m contractum civilem consensu maritali inivisse. Unde praesumptio iuris conversa est in veritatem. Cum in matrimonio contractus sit principale et sacramentum access o r i u m , omnia ex contractu debent aestimari. In genere contractus, essentia est in mutuo consensu, rite comparti expresso, in formale o b i e ctum essentiale contractus ipsius. Matrimonium autem, ut contractus est coniunctio maris et feminae individuam vitae consuetudinem retinens (§ 1, de Patr. Potest, cap. 11, § vero de praesumpt.) : qua intelligitur tum huius societatis contractus (cap. 4, de Bigam., L. 31, de B. Z), tum societas ipsa coita, quae cum primis ad s o b o l e m procreandam sit ordinata, i d e o nisi inter marem et foeminam iniri n o n potest ; et c o r p o r u m cum pri- mis initur (Suppl. B. Th., 41, 1), nam et animorum, et q u o d a m m o d o o m n i u m rerum (L. 31, de ritu nupt.) societas est perpetua. Inde Roman i s : consortium omnis vitae (L. 1, de ritu nupt.). Cfr. D'Annibale, Lib. III } Tract. VIII, n. 289. Quare contractus matrimonialis obiectum formale essentiale est ius coeundi mutuum c u m relativa obligatione, exclusivum et perpetuum, et per se ordinatum ad prolem generandam et postea educandam (Gasparri, i, n. 7, 8). Ex q u o sequitur, matrimonialem contractum perfici cum contrahentes in huiusmodi coniunctione convenerint. Et h o c revera contingit in celebratione matrimonii civilis ministerio legis, quae, praecisione facta ab errore dogmatico, cui innititur, c u m civilis auctoritas competentiam sibi usurpet in vinculum matrimoniale baptizatorum, eamque neget Ecclesiasticae auctoritati, virum et mulierem in matri- monii civilis celebratione ita et non aliter convenire considerat, et c o n iunctos retinet. Et revera, eo vix celebrato, coniunctio maris et feminae individuam vitae consuetudinem retinens instituta censetur, et ex tunc sive coniuges, sive liberi iuribus civilibus gaudent. Qui igitur coram civili magistratu matrimonium contrahunt, nisi aliud intendere manifestent, legi obsequuti in formale obiectum essentiale contractus matrimonialis conveniunt, seu matrimonium ineunt consensu maritali, q u o d nisi lex tridentina obstet, est matrimonium verum etiam c o r a m Ecclesia. Antonium Hospelt et L u d o v i c a m Bernhardt ita egisse Londini coram civili magistratu, die 4 Novembris 1903, PP. A A . retinuerunt. Etenim ex tunc coniugalem vitam instituerunt : « D o p o il nostro matri« m o n i o ci portammo da Londra a Karlsruhe, dove stemmo insieme S. Romana Rota. 929 « fino all'estate 1904, dimorando in Kaiserstrasse. In quest'epoca a v e m m o « regolarmente c o m m e r c i o matrimoniale. C o m e viaggio di nozze si ritenne « quello fatto da Londra a Karlsruhe, d o v e p r e n d e m m o fissa dimora. Nei « primi mesi la vita c o m u n e fu molto b u o n a ; noi usavamo rapporti ses« suali ». Q u o d factum satis ostendit quaenam eorum fuerit intentio in eo matrimonio i n e u n d o : supponit scilicet eos vere consensisse in obiectum formale contractus matrimonialis. Re enim vera Hospelt-Bernhardt Londini exequutioni mandarunt q u o d antea se facturos ad invicem spoponderant. Sed verum matrimonium spoponderunt, c u m sponsalia praecessissent : « Diverso tempo prima « dei matrimonio noi ci siamo fidanzati non solo in segreto, ma anche « pubblicamente, ed abbiamo comunicato il nostro fidanzamento ad amici « e conoscenti per mezzo di biglietti. Questo fidanzamento ebbe l u o g o « in Marzo, ed il matrimonio nel Novembre dello stesso anno ». Et H o spelt ipse fatetur: « Ci siamo dati reciproca promessa di matrimonio « d o p o che essa mi aveva a ciò spronato. Io ero allora molto innamo« rato della Bernhardt, e questo era il motivo per cui aderii alla sua « insistenza. Mi richiese di fare il matrimonio ». Et h o c est adeo verum, ut testis Euler dicere potuerit, se ab amico suo Antonio audivisse, « che « voleva sposare Luisa Bernhardt », expleto militari servitio. Obligatio- nis, vi sponsalium assumptae, implementum festinavit quidam Ludovicae propinquus : « Terminato il servizio militare andai a Basilea per potere « stare insieme c o n la Bernhardt ; ed in questo tempo venne un parente « della Bernhardt di n o m e Hohuaner, allora fotografo a Strasburgo, e « ci dichiarò che era tempo di andare a Londra e di sposare » ; cui m o r e m gessit Antonius, qui, nulla interposita mora, procuratorem deputava c u m facultate omnia necessario parandi, quae pro celebratione matrimonii requirebantur : « I preparativi a Londra furono fatti da un « mediatore a n o m e Funk. Questi ricevette per i suoi unici la s o m m a « di 700 marchi, e seppe rendere possibile, che quando arrivammo a « Londra la D o m e n i c a °2 N o v e m b r e , si potette celebrare il matrimonio « il 4 Novembre ». Cum autem sponsalia sint mutua promissio futurorum nuptiarum, (L. 1, de Spons.) et ad matrimonium tendant, sequitur, Antonium et Ludovicam sponsalia contrahentes suscepisse obligationem mutuam matrimonium verum contrahendi; cumque actus civilis die 4 Novembris 1903 Londini celebratus huic implendae obligationi fuerit ordinatus, ambigi n o n potest quin matrimonium verum ab ipsis fuerit volitum. — Hinc est q u o d contractus, coram magistratu civili initiis, semper matrimonium fuerit nuncupatus sive antequam iniretur, sive post illum initum. « La Bernhardt mi richiese di fare il matrimonio. Ci portammo Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 930 « a Londra d o v e avremmo d o v u t o fare un matrimonio valido. II matri« m o n i o fu fatto a Londra ». C u m verba accipienda sint iuxta c o m m u n e m intelligentiam, ipsi coniuges usi v e r b o matrimonium, sine addito in designando contractu civili diei 4 Novembris 1903, eo ipso matrimonium verum a seipsis contractum designarunt. H o c revera utrique semper fuit in votis. « L'idea (matrimonii) partì da m i o marito. Egli mi disse « così un giorno : Ti v o g l i o tanto bene, che senza di te n o n p o s s o più « vivere. C o m e relazione tu sei troppo buona. Ti voglio sposare » et Hospelt ait: « Mio padre aveva fatto fare delle ricerche su di lei per « mezzo di un agente. Quando essa lo seppe mi parlò del matrimonio « perchè io la proteggessi contro queste ricerche. Io vi acconsentii ». Uter fuerit auctor propositionis matrimonii n o n liquet; at in re uterque c o n v e n i u n t ; matrimonium enim ab u n o propositum acceptatum fuit ab altero, seu, quod idem est, placuit utrique. H o c autem n o n solum cupierunt, sed etiam facto compleverunt: etenim coniunctionem, vi legis civilis sequutam Londini, individuam vitae consuetudinem futuram esse voluerunt adeo firmam, ut nulla unquam ratione dissolvi p o s s e t : « Noi ci « d o v e v a m o appartenere per sempre c o m e marito e moglie. Nel g i o r n o « del matrimonio egli mi disse: E c c o moglietta, adesso siamo uniti per « la morte. A d e s s o nulla ci p u ò più separare ». Ita fatetur L u d o v i c a : sed etiam actoris mater h o c confirmat. « Mio figlio n o n ha mai espresso « verso di noi di sposare la Luisa Bernhardt, bensì p e r ò ci ha dichia« rato che non V avrebbe lasciata ». — Nec valet dicere, A n t o n i u m Ho- spelt, post initum c u m L u d o v i c a matrimonium, propositum manifestasse ducendi uxorem Mariam Asbach, quam ab adolescentia vehementi amore prosequebatur ; idque saltem dubium reddere an matrimonium Londini celebratum ea mente fuerit initum, ut societas, inde nata, vera et perpetua fuerit constituta. Etenim quaenam in facto Antonii agendi ratio fuerit erga Mariam Asbach, post initum matrimonium c u m L u d o v i c a usque ad separationem, et praesertim an ipse, h o c tempore volvente, suam voluntatem eam ducendi puellae ostenderit, n o n satis liquet ex actis. Aliunde depositio Mariae coram Tribunali laico in causa divortii, suppositionem huius tractatus, antequam causa divortii proponeretur, excludit o m n i n o ; quamplures enim Antonii existunt epistolae, quae contrarium ostendunt, utpote quae integram fidelitatem eius L u d o v i c a e manifestant: « mi assi« curava più volte, che mai avrebbe sposato altra donna, e che sarebbe « stato fedele a me ». — Accedit etiam, Antonii matrem valde desiderasse filii sui matrimonium cum Maria Asbach, et ad hanc amatorias litteras misisse ne matrem suam offenderet, c u m eius interesset integro patri- m o n i o illius n o n privari; qua motus intentione causam divortii p r o p o - S. Romana 931 Bota. suerat : « Mi dichiarò anche, che il s e c o n d o processo, c o m e il primo, « non era da prendersi sul serio, ma solo per potere ottenere da sua « m a d r e , d o p o la fine del p r o c e s s o , la sua intera sostanza ». D e m u m quas Mariae Asbach declarationes fecit Antonius Hospelt huius manifestant animi levitatem et inconstantiam; et huius levitatis et inconstan¬ stiae n o n levia adsunt indicia. Etenim Antonius causam divortii coram Tribunali civili proponit, et Ludovicae declarat: « Che questo processo « non era da prendersi sul serio, ma perchè avesse egli « così danaro dai suoi genitori, e che egli avrebbe « processo di divorzio ». Processu potuto avere ritirato a tempo il divortii durante, amatorias litteras Mariae dedit; sed eas dedit etiam Ludovicae, cum qua quoque se commi« scuit. Durante il corso del secondo processo di divorzio, non solo mi « scrisse un gran numero di tenerissime lettere, nelle quali mi assicurava « più volte, che mai avrebbe sposato un'altra donna, e che sarebbe stato « fedele a me, ma ebbe anche qualche volta rapporti sessuali c o n me ». Qui inter L u d o v i c a m Bernhardt et Mariam Asbach suspensus haerebat, cum aliis etiam mulieribus conversabatur. « Ha mantenuto una rela- « zione amorosa c o n Elena Mulier, Kellerina di qui (Karlsruhe). È pro« vato che il querelante (Hospelt) nel Febbraio 1905 visitò una casa « pubblica di qui in Spitalstrasse, e che n o n solo si trattenne nel " salone " « ma che andò anche su c o n una delle ragazze di quel luogo. Il suo « c o m p a g n o , il teste A p p i o Cassonello, ha supposto, che egli sia andato « con la ragazza nella camera di lei, usando là rapporti sessuali ». Quibus positis, ex litteris ad Mariam Asbach missis nihil deducitur q u o d arguat Antonii intentionem contrariam perpetuitati coniugii cum Ludovica initi. Alio etiam ex capite apparet, Antonium et Ludovicam die 4 N o vembris 1903 matrimonium verum dino discessi Karlsruhe adiverunt etiam ecclesiasticum contrahere intendisse. animo ita dispositi, ut Nam Lon¬ cum civili matrimonium contraherent iuxta Ecclesiae catho- licae ritum; q u o d vere contraxissent si Antonii mater ad h o c impedi- mentum non apposuisset. Propositum nihilominus effectum habuit coram civili magistratu; et Antonius, ad ostendendam inefficaciam impedimenti a matre sua appositi, parentibus nunciavit, propositum aeque fuisse celebratum: « Il matrimonio matrimonium civile ebbe l u o g o a Lon- « dra il 4 Novembre 1903. Noi non v o l e v a m o fare un matrimonio eccle« siastico da un parroco evangelico di Londra. Da Londra andammo a « Karlsruhe con l'intenzione di unirci anche ecclesiasticamente, e preci« sam ente s e c o n d o la religione cattolica. Il matrimonio divisato già a « S. Bernhard fu reso impossibile da lettere di mia suocera. Mio marito « c o m u n i c ò da Londra ai miei genitori che noi ci eravamo uniti in maACTA, vol. I I , n. 22. - 30 11-910. 62 932 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « trimonio ». Ubi notandum est, matrimonium coram ministro cultus, contractu civili praemisso, « secondo la religione cattolica », ubi triden- tina lex n o n viget, eo sensu dicitur celebrari, ut sponsi teneantur benedictionem Sacerdotis recipere, n o n renovato consensu (Gasparri,i7,1526): « Si partes habiles sunt iuxta Ecclesiae leges, et actum civilem ponentes « ante matrimonium, intenderint verum matrimonium, actus civilis est « verum matrimonium, non quia lex civilis servata est, sed quia nihil « deest iuxta Ecclesiae legislationem necessarium ad matrimonii vali« ditatem. Proinde partes h o c matrimonio licite utuntur, nec debitum « valent detrectare, et filii sunt legitimi : tenentur vero benedictionem « sacerdotis recipere, non renovato consensu ». H o c sensu H o s p e l t Bernhardt matrimonii celebrationem Londini initi coram sacerdote catholico benedictionis ope confirmare volebant; q u o d c u m matris artibus impediti non obtinuissent, Antonius machinationes eius veluti expro¬ brando, se hisce non obstantibus matrimonium contraxisse gloriaba- tur. Nil ergo mirum videri debet si ipsi matrimonium verum se Londini inivisse apertis verbis declaraverint. Sciscitanti enim Iudici: « Quale « importanza dava Ella stessa al matrimonio civile? D o v e v a questo « secondo la di lei intenzione essere di base per una vera vita matri« moniale? E per mezzo del quale, l o r o due, c o m e marito e moglie « durevolmente si dovessero appartenere? o dovesse essere soltanto un « atto esterno senza ulteriore contenuto ? » Ludovica respondit : « Io natu« ralmente l ' h o ritenuto come un vero matrimonio, per mezzo del quale « noi ci dovevamo appartenere per sempre c o m e marito e moglie ». Et ulterius: « Quale importanza dava Antonio Hospelt all'atto civile? Cre« deva Ella allora che Egli avesse l'intenzione di unirsi con lei in vita « matrimoniale? Crede Ella ancor oggi che Egli avesse in quel tempo « intenzione di prenderla per m o g l i e , e che questo fosse lo s c o p o del « matrimonio a L o n d r a ? » respondit: « A queste due ultime domande « io rispondo con un decisivo sì. Nel tempo stesso sono convinta che « Antonio Hospelt diede la stessa importanza all' atto civile c o m e gli « diedi io. Nel giorno del matrimonio egli mi disse : E c c o moglietta, « adesso siamo uniti per la morte. Adesso nulla ci può più separare ». Nec o d i o mota ita Ludovica loquuta dicatur; q u o d enim ipsa in iudicio deposuit h o c Antonius Hospelt ausus n o n est denegare, sed i m m o c o n firmavit dicens: « La Bernhardt si ritenne (in base al matrimonio fatto « a Londra) c o m e mia vera m o g l i e , c o m e anch' io mi ritenni per suo « vero e legale marito ». - Quid melius confessione utriusque coniugis desideratur? - Effectus iudicialis confessionis praecipuus est, q u o d n o n tantum plene probet, cum nulla sit maior probatio, quam propria oris 933 S. Romana Bota. confessio, sed faciat etiam ut confitens contra se habeatur q u o d a m m o d o pro iudicato, ita ut talis confessio habeat vim sententiae, et rei iudicatae q u o d a m m o d o q u o a d ipsum confitendum (Piringh, L. II, TU. 18 § 3). Extra dubium ergo retinetur, Antonium Hospelt et Ludovicam Bernhardt coram civili magistratu Londini matrimonium verum contrahere intendisse, et revera contraxisse. Neque dicatur, eam Antonii fuisse persuasionem, verum matrimonium, nisi coram ministro cultus, valide, contractum iri, ut inde deducatur, illum nonnisi ceremoniam civilem peregisse. Etenim falsa nostra opinio non mutat naturam rei: et c u m matrimonium civile in themate omnia praesetulerit elementa, quibus matrimonialis contractus vere subsisteret, Antonii opinio, quaecumque ea fuerit, huius naturam n o n mutavit, sed contractus vere matrimonialis permansit. Etiam vir catholicus pro certo habet, matrimonia profana ab Ecclesia non admitti: et nihilominus civiliter contrahendo in l o c o , ubi Conc. Trid. non viget, potest matrimonialem consensum exprimere, et eius persuasio non impedit quominus matrimonium verum celebretur. Ita et Antonius falsam quidem habuit opinionem circa matrimonii civilis efficaciam; sed cum consensus in obiectum formale essentiale extiterit, eius opinio contractui matrimoniali non obfuit. Et revera quamvis generalis sit opinio in Germania, matrimonia mixta n o n valere nisi coram proprio religionis ministro celebrata, ea tamen coram civili magistratu tantum inita, S. C. S. Officii ad Archiep i s c o p u m Coloniensem, praesumptione iuris uti valida declaravit, praecisione consequenter facta ab erronea et diversa populi opinione. Neque refert, inter utrumque (Hospelt-Bernhardt) de matrimonio ecclesiastico ineundo sermonem numquam fuisse institutum nisi post contractum civilem initum, quem matrimonium verum Hospelt non retinuit. Etenim hic non attenditur quid ipsi agere debuissent vel potuissent, nec quale iudicium de actu civili postea tulerint, sed quid de facto egerint. Constat autem, contractum matrimonialem inivisse, quem sub¬ sequens iudicium erroneum nullimode mutavit. Quare matrimonium, de q u o agitur, sacramentum etiam extitit. Inter christicolas enim c o n tractus a sacramento separari non potest, q u o d indubitati iuris est, et fidei proximum (Pius IX, Syll. 66, 67, 73); ideo indubitati iuris est et fidei p r o x i m u m , contractum sine sacramento, et sacramentum sine contractu constare n o n posse. Et cum in nostro themate contractus extiterit, sacramentum etiam extitit, quamvis de h o c coniuges ne quidem cogitaverint. D e m u m quis forte obiiciet, omnia supra relata fundari in testimonio Ludovicae Bernhardt, cui mulieri inhonestae, quae etiam matrimo- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 934 m u m civile attentavit, fides haberi non debet, q u e m a d m o d u m fides habita n o n fuit Antonio Hospelt ob easdem rationes. Sed ratio discriminis est observanda. Non enim Antonius a testificando repellitur tantum quia corruptus pravis moribus, et publicus peccator existit, sed etiam quia coniux contra proprium matrimonium testificans veluti suspectus n o n admittitur, maxime si accuset matrimonium tempore suspecto, ut accidit in casu. (Instr. Austriaca n. 168-169, Rota dec. 264, n. 44, p. 5, T. I, recent.). Q u o d non verificatur de L u d o v i c a , quae contra matrimonium non deponit, quaeque h o c sub respectu suspecta n o n videtur. Sed insuper quamvis et ipsa sit mulier inhonesta, et publicis peccatoribus accenseri debeat c u m in concubinatu vivat, tamen testes qui in processu fuerunt excussi, mater videlicet Antonii, et Advocatus Wirtz, nihil contra ipsam d e p o n u n t , q u o d eius naturalem probitatem impugnet. Denique, quae L u d o v i c a Bernhardt in iudicio deposuit, falsitatis accusari non possunt; ea enim omnia Antonius Hospelt absque ulla dubitatione confirmavit. Ratio ergo non subest, quare ei fides praestari non debeat. Procul dubio igitur R R . P P . censuerunt in casu, de q u o agitur, matrimonium verum fuisse initum ad tramites antiqui iuris Decretalium,, q u o d quantumvis illicitum, validum retinetur. Quibus omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, matrimonium, de q u o agitur in casu, rationibus concludentibus non fuisse s u b v e r s u m , seu proposito dubio respondemus: Negative; exinde sententiam appellatam infirmamus, et pro infirmata haberi decernimus et d e c l a r a m u s , condemnantes etiam Antonium Hospelt in expensas iudiciales, quarum taxationem cui de iure reservamus. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et ministris Tribunalium, ad quos spectat, ut executioni mandent hanc nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad normam sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de Be form. Conc. Trid.; iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 27 Augusti 1910. Gustavus Persiani, Ponens. L. £g S. Sac. Tancredes Tani, Notarius. Gulielmus Sebastianelli. Ioseph Alberti. Secretaria Status. 935 IL COLONIEN.-MONASTERIEN. SUSPENSIONIS A DIVINIS AC IURISDICTIONIS. Adversus sententiam, hac in causa, editam a S. R. R o t a die 23 Maii 1910, et evulgatam, uti m o s est, in Commentario Officiali n. 19 curr. anni, pag. 747 seq., Promotor Iustitiae huius S. Tribunalis tem- pore utili appellationem interposuit. R o m a e , 9 Novembris 1910. R. P. D. Franciscus Heiner, Ponens. T. Tani, Notarius. EPISTOLA AD R. D. HENRICUM DELASSUS, DE OPERE " LA CONJURATION ANTICHRÉTIENNE " BEATISSIMO PATRI EXHIBITO. Monseigneur, Le Saint Père, Pie X, a reçu intitulé La avec un paternel Conjuration Antichrétienne, que vous intérêt l'ouvrage m'avez prié de Lui remettre en votre n o m . Sa Sainteté vous félicite affectueusement d'avoir mené à bonne fin la composition de cet ouvrage important et suggestif, à la suite d'une longue série d'études qui font également honneur à votre zèle et à votre ardent désir de servir la cause de Dieu et de la Sainte Eglise. Les idées directrices de votre beau travail sont celles qui ont inspiré les grands historiens catholiques : l'action de Dieu dans les événements de ce monde, le fait de la Révélation, l'établissement de l'ordre surnaturel, et la résistance que l'Esprit du mal o p p o s e à l'œuvre de la Rédemption. V o u s montrez l'abîme où conduit l'antagonisme entre la civilisation chrétienne et la prétendue civilisation, qui rétrograde vers le paganisme. Combien v o u s sociale ne se pourra et de l'Eglise! avez raison d'établir que la rénovation faire que par la proclamation des droits de Dieu Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 936 En vous exprimant sa gratitude, le Saint Père fait des v œ u x pour q u e v o u s puissiez, avec une santé toujours vigoureuse, réaliser entièrement le plan synthétique que v o u s vous êtes tracé, et c o m m e gage de sa particulière bienveillance, Il vous envoie la Bénédiction Apostolique. A v e c mes remercîments personnels et mes félicitations, veuillez agréer, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments Notre bien d é v o u é s , en Seigneur. R o m e , le 22 Octobre 1910. R. L. )$( S. CARD. a MERRY DEL V A L , Secretis Status. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E DEI RITI CONGREGAZIONE ANTIPREPARATORIA. 1 Il giorno 15 del corrente mese di Novembre, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Girolamo Gotti, Ponente della Causa, ha avuto luogo la Congregazione Antipreparatoria dei Sacri Riti, per discutere il dubbio sopra i miracoli del Venerabile Servo di Dio, Giuseppe Anchieta, Sacerdote professo della Compagnia di Gesù. 11 giorno 29 del corrente mese di Novembre, nel Palazzo Apostolico Vaticano, all'augusta presenza del S. Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati Officiali, ed i Consultori Teologi, componenti la medesima, discuteranno e daranno il loro voto sul dubbio delle virtù in grado eroico nella Causa di Beatificazione e Canonizzazione della Venerabile Suor Maria dell' Incarnazione, Fondatrice del Monastero delle Orsoline nella città di Quebec. Diarium Romanae Curiae. 937 SACRA PENITENZIERIA AVVISO DI CONCORSO. Si notifica che nel Sacro Tribunale della Penitenzieria Apostolica avrà luogo il concorso ad un posto di Ufficiale, per esame orale e scritto. L'orale si terrà il 13 del prossimo Decembre alle ore 9, lo scritto il 15 successivo alle ore 8. Coloro che desiderassero prendervi parte dovranno, entro un mese dalla data del presente, esibire nella Segreteria di detto Sacro Tribunale la domanda corredata dei titoli necessari per l'ammissione. Roma, 10 Novembre 1910. 0. Giorgi, Reggente. SEGRETERIA DI STATO NOMINE. Sua Santità, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnata di nominare: 20 Novembre 1910. — L'Emo Signor Cardinale Pietro Gasparri, Protettore della Pia Unione dei SS. Benedetto e Scolastica di Norcia. 10 Novembre 1910. — Il Rev. Padre Giuseppe Brunelli, dei Frati Minori dell'Unione Leoniana, Consultore della Sacra Congregazione dei Religiosi. 12 Novembre 1910. — Il Rev. Padre Placido Lemos, dei Frati Minori dell'Unione Leoniana, Consultore della Sacra Congregazione di Propaganda Fide, per gli affari di rito orientale. 16 Novembre 1910. — Il Rev. Padre Giovanni Battista Frey, della Congregazione dello Spirito Santo, Consultore della Pontifìcia Commissione per gli studi biblici. 25 Novembre 1910. — Il Rev. Padre Enrico Buonpensiere, dei Predicatori, Consultore della Sacra Congregazione dell'Indice. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 938 MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE La Santità di nostro Signore con biglietto di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 23 Ottobre 1910. — Mons. Giuseppe Corno, dell' archidiocesi di Torino, — Mons. Agostino Berteu, della medesima archidiocesi. — Mons. Antonio Martino vie, della diocesi di Sebenico. — Mons. Giambattista Sisgorco, della medesima diocesi. — Mons. Parmenio Angelini, della diocesi di Fossombrone. Camerieri d'onore in abito paonazzo : 23 — — — Ottobre 1910. — Mons. Vincenzo Karadjole, della diocesi di Sebenico. Mons. Giovanni Miric, della medesima diocesi. Mons. Carlo Straniak, dell'archidiocesi di Vienna., Mons. Cirillo Zucchetti, della diocesi di Cremona. — Mons. Gelasio Marinelli, della diocesi di Fossombrone. Cameriere et onore di spada e cappa soprannumerario : 24 Ottobre 1910. — Il Sig. Gaetano de Bouvier Azula. NECROLOGIO 13 Novembre 1910. — Mons. Ferdinando Maria Cieri, Vescovo di S. Agata de' Goti. 21 Novembre 1910. — Mons. Giovanni de Montel, Decano emerito della S. Romana Rota. 24 Novembre 1910. — L'Emo Signor Cardinale Alessandro Sanminiatelli, del Titolo dei SS. Marcellino e Pietro. Novembre 1910. — Mons. Pasquale Buconjic, dei Frati Minori, Vescovo di Mostar. A n n u s II. - V o l . II. D i e 19 D e c e m b r i s 1 9 1 0 . Num. 2 3 . ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X MOTU-PROPRIO DE NOVIS QUARUNDAM BULLARUM FORMULIS IN CANCELLARIA APOSTOLICA UTENDIS. In R o m a n a e Curiae ordinatione, per Constitutionem Sapienti Consilio decreta, Cancellariae Nostrae Apostolicae prospicientes, munus c o m m i simus coetui trium purpuratorum Patrum, id est Cardinalibus Cancell a n o , Datario et a Secretis Congregationis Consistorialis, quamprimum reformandi « formulas Bullarum collationis beneficiorum sive consisto« rialium, sive aliorum ; itemque Bullarum constitutionis dioecesum et « capitulorum ; denique Regularum, quas Cancellariae vocant » (Ordo servandus, part. II, cap. 9, art. I). Memorati P P . Cardinales, quibus id negotii demandatum est, re mature perpensa adhibitisque in consilium aliquot adlectis viris, officii partem expleverunt et novas condiderunt formulas, quibus Cancellaria A p o s t o l i c a uti debeat in conficiendis Bullis, h o c est apostolicis sub p l u m b o Litteris de beneficiis consistorialibus aliisve actis adnexis, easque formulas Nobis, ut par erat, probandas confirmandasque subiecerunt. Q u u m vero easdem Bullarum formulas, prout in volumine typis •edito continentur, diligenter inspexerimus Nostraeque voluntati plane respondere agnoverimus, Nos ex plenitudine Apostolicae potestatis eas o m n i n o approbamus et confirmamus, atque h o c Nostro Motu-Proprio approbatas et confirmatas edicimus ac declaramus, mandantes, ut, antiquis Bullarum formulis hae novae sufficiantur, eaedemque tantummodo, a die i mensis Ianuarii proximi anni MDCCCCXI ac deinceps, ab omnibus A C T A , vol. II, n. 23. — 15-12-910. 63 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 940 ad q u o s spectat religiose recipiantur et inviolate serventur, n o n obstan¬ tibus quibusvis, etiam specialissima mentione aut derogatione dignis. Datum R o m a e apud Sanctum Petrum, die sacra Beatae Mariae Virgini ab origine labis experti, anno MDCCCCX, Pontificatus Nostri octavo. PIUS P P . X . LITTERAE APOSTOLICAE I. TRANSLATIO IN DOMINICAM IMMEDIATE PRAECEDENTEM DIEM OCTOBRIS MENSIS VICESIMUM OCTAVUM FESTIVITATIS PATRONORUM PRO PAROECIA SEIFERS¬ DORF, DIOECESIS LITOMERICENSIS. PIUS P P . X . Ad perpetuam rei memoriam. — R o m a n i Pontifices utpote supremi Ecclesiasticae disciplinae Moderatores, cum gravis momenti rationes id suadere habendis viderentur, pro coelestium Patronorum festis solemni ritu statos interdum dies mutare consueverunt, festivitates ipsas in alia tempora traducentes, quae christiani populi commoditati atque emolumento spirituali, melius responderent. H o c ducti consilio cum hodiernus parochus fines, Nos enixis oppidi Seifersdorf, dioecesis Litomericensis precibus intra flagitaverit, ut ad servandas quasdam con- suetudines legitimas in p o p u l o inditas, festum Patronorum Simonis et Iudae, q u o d in Ecclesia agitur die vicesima octava mensis Octobris pro memorata paroecia sua, in Dominicam ferre dignaremur; immediate praecedentem trans- Nos, inspecta amplissima Litomericensis Antistitis c o m m e n d a t i o n e , perpensisque peculiaribus adiunctis, et rei momentis attento seduloque studio consideratis cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. Ecclesiae Cardinalibus Congregationi praepositis Concilii Tridentini Interpreti, votis hisce annuendum quantum in D o m i n o possumus existimavimus. Itaque Motu Proprio atque ex certa scientia, et matura deliberatione Nostris, Apostolica auctoritate, praesentium vi, perpetuumque in m o d u m edicimus ac m a n d a m u s , ut in posterum paroecia praedicta oppidi Seifersdorf, dioecesis Litomericensis intra fines, servatis servandis, ac sartis tectisque peculiaribus iis legibus quae pro coelestibus Patronis recolendis ab Ecclesiae ritibus praescribuntur, festivitas 941 Acta Pii PP. X. Patronorum Sanctorum Simonis et Iudae A p o s t o l o r u m rite celebretur quotannis Dominica, quae vicesimam octavam mensis Octobris diem immediate praecedit. Praesentium litterarum exsecutionem arbitrio et conscientiae committimus tum hodierni Litomericensis dioecesis Episcopi, cu m eiusdem in Pastorali munere successorum; decernentes praesentes litteras firmas, validas atque efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die XIII Octobris MCMIX, Pontificatus Nostri anno septimo. R. L. f$ S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. IL ERECTIO NOVI APOSTOLICI VICARIATUS KIENTCHANG IN SINIS. PIUS P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — Ex hac, quam divinitus• obtinemus B. Petri Principis A p o s t o l o r u m Cathedra tanquam e sublimi specula, in o m n e s vel l o n g o terrarum marisque spatio seiunctas Catholici orbis partes o c u l o s Mentis Nostrae convertimus, et quae, rei Sacrae procura¬ tioni melius gerendae faciant, quaeque spirituali Christianae plebis emolumento benevertant, ea Suprema Nostra Auctoritate interposita praestare maturamus. Iamvero c u m quartae Sinicae regionis Ordinarii, quorum solerti studio sanctum Evangelii lumen remotis illius Imperii gentibus latius in dies affulget, in tertia Se-ciuensi S y n o d o , quam superioris anni mense Novembri in Urbe Tchong-King celebrarunt, novi vicariatus erectionem, per divisionem ab illo Se-ciuensi meridionali, peropportunam iudicaverint, Nos, omnibus rei momentis attento ac sedulo studio perpensis c u m Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus negotiis Propagandae Fidei praepositis, h o c a Synodi Patribus postulatum benigne excipiendum esse existimavimus. Quare motu proprio ac certa scientia et matura deliberatione Nostris, deque Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine praesentium vi, vastissimam et longe dissitam regionem 942 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Occiduo-Meridionalem Vicariatus Sutchuensis meridionalis, quam Sinenses « Kientchang » appellant, ab e o d e m Vicariatu seiungimus, eamque erigimus in separatum Vicariatum Apostolicum, q u e m curis committimus alumnorum optime meriti Seminarii Parisiensis pro Missionibus ad exteras gentes. N o v o autem huic Vicariatui n o m e n Kientchang facimus, atque edicimus constet iuxta transmissam ad Urbem geographicam chartam, tota illa regione, quae civili Praefecturae Nin-yuen-fou subiicitur. Decernentes praesentes litteras firmas, validas et efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, ac illis ad q u o s spectat, et pro tempore q u o m o d o l i b e t spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per quoscumque iudices ordinarios et delegatos ordinari et definiri debere, atque irritum esse et inane si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. N o n obstantibus Nostra et Cancellariae A p o stolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub Annulo Piscatoris, die xii Augusti MDCCCCX, Pontificatus Nostri A n n o Octavo. R. L. £B S. CARD. a M E R R Y DEL V A L , Secretis Status. III. VICARIATUS APOSTOLICUS GIBLATARIENSIS IN DIOECESIM IMMEDIATE SUBIECTAM ERIGITUR. PIUS P P . x. Ad futuram rei memoriam. — Quae ad spirituale fidelium b o n u m satius procurandum expedire in D o m i n o videantur, ea Nos, in hac Sublimi Principis A p o s t o l o r u m Cathedra collocati, libenti quidem animo pro re ac tempore largimur. Cum vero ut incremento et dignitati Christiani nominis propagandi in A p o s t o l i c o Vicariatu Giblatariensi melius prospiceretur, de eius erectione in Dioecesim peropportune iudicatum sit; Nos omnibus rei momentis sedulo perspectis cum Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Congregationi Propagandae Fidei praepositis, huiusmodi votis censuimus obsecundandum. Quare motu proprio, ex certa scientia ac matura deliberatione Nostris Vicariatum A p o stolicum Giblatariensem in Dioecesim eiusdem nominis, huic Sanctae Sedi immediate subiectam, erigimus et constituimus, eamque curis alum n o r u m Congregationis Benedictinae Cassinensis a primaeva observantia Acta Pii PP. X. 943 libentes committimus. N o n obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, nec n o n aliis Constitutionibus Apostolicis in contrarium facientibus quibuscumque. Decernentes praesentes Nostras Litteras firmas, validas, efficaces semper existere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s spectat et in posterum spectabit, in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Datum R o m a e apud S. Petrum, sub annulo Piscatoris, die x i x mensis Novembris MDCCCCX, Pontificatus Nostri anno octavo. R. L. S. C A R D . M E R R Y DEL V A L , a Secretis Status. E P I S T O L A AD R. P. D. THOMAM FENNELLY, CASELIENSIUM SIUM ADMINISTRATOREM, CETEROSQUE ARCHIEPISCOPUM, EMEL1EN- HIBERNIAE EPISCOPOS, OB VENE- RATIONIS AC PIETATIS OBSEQUIUM BEATISSIMO P A T R I , SOLAMINIS ERGO, EXHIBITUM. Venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Omni sane laude cumulando pietatis certamine et ipsi v o s , Venerabiles Fra- tres, q u o s ingens a Nobis terrae marisque seiungit spatium, Clerique populique vestri choro concinuistis o m n i u m in universum christifidelium, immissa nuper, heic R o m a e , in N o s inque catholicum n o m e n convicia gravissima u n o animo atque una v o c e expostulantium, vicemque dolentium Nostram. Recruduisse porro videntur eorum odia qui Ecclesiae perniciem iam diu moliuntur; iamque acriores belli impetus praecipimus adventantes. At vero D e o freti, cuius gerimus c a u s a m , nihil inde metuimus Ecclesiae, quam divina virtus tutam facit ab inferorum potestate. Id quidem Nos excruciat vehementer tot animas, Christi pretium Sanguinis, ab Ecclesiae matris amplexu misere interitum ruere tius, Venerabiles sempiternum. Q u o avelli, atque in inde gravius affligimur, eo instan- Fratres, hortamur v o s et obsecramus ut vigilando, d o c e n d o , m o n e n d o , in id toti sitis, ut catholicam fidem ac disciplinam Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 944 integram in gregibus vestris et cum Sedis Apostolicae obsequio arcte coniunctam perpetuo tueamini, atque adeo in laetiorem provehatis ubertatem. Adiumento v o b i s sint divinae gratiae opes, quas, delati memo- res officii, v o b i s , Venerabiles Fratres, iisque o m n i b u s in q u o s vestrae evigilant curae, Apostolica, quam ex animo impertimus, Benedictione, suppliciter a D e o contendimus. Datum R o m a e , apud S. Petrum, die i Novembris MCMX, Pontificatus Nostri anno octavo. PIUS P P . X . NOMINATIONES EPISCOPORUM. SSmus D. N. Pius PP. X, decreto Sacrae Congregationis Consistorialis, elegit: 3 octobris 1910. — R. P. D. Ioachimum Antonium d'Almeida, Epis c o p u m Piahumensem, in episcopum cathedralis ecclesiae Natalensis in Brasilia. 8 novembris 1910. — R. P. D. Ioannem Bedam Cardinale, Archiepiscopum titularis ecclesiae L a o d i c e n a e , in archiepiscopum ecclesiae archiepiscopalis Perusinae. — R. P. D. Barnabam Piedrabuena, E p i s c o p u m titularis ecclesiae Cestrensis, in episcopum cathedralis ecclesiae Catamarcensis. 17 novembris 1910. — R. P. D. Hermannum Zschokke, Protonotarium Apostolicum ad instar participantium, canonicum ecclesiae Viennensis, in episcopum titularem metropolitanae ecclesiae Caesareae Phi- lippi et in auxiliarem Emi ac Revmi Domini Cardinalis Archiepiscopi Viennensis. 24 Novembris 1910.— R. D. Angelum Bartolomari, presbyterum archidioecesis Taurinensis, in episcopum titularis ecclesiae episcopalis Derbensis; eumdemque deputavit in Auxiliarem Emi ac Rmi Domini Cardinalis Archiepiscopi Taurinensis. — R. D. Ioannem Ward, presbyterum dioecesis Leavenworthiensis, ibique rectorem ecclesiae sanctae Mariae K a n s a n o p o l i , in cathedralis ecclesiae Leavenworthiensis. episcopum 945 S. Congregatio Consistorialis. — R. P. D. Gulielmum Timotheum Cotter, Episcopum titularem Clazomensem, in episcopum cathedralis ecclesiae Portusmuthensis. 26 novembris 1910. — R. P. D. Emmanuelem Antonium Oliveira Lopes, Episcopum titularem Tabensem et Coadiutorem c u m futura successione Episcopi Fortalexiensis, in episcopum cathedralis ecclesiae de Alagoas in Brasiliana Republica. — R. P. D. R o b e r t u m Calai-Marioni, dioecesis Nucerinae, Protonotarium Apostolicum ad instar participantium, Vicarium Foraneum in l o c o vulgo Gualdo Tadino, in episcopum titularis ecclesiae episcopalis He¬ sbonensis. 6 decembris 1910. — R. P. Augustinum Zampini, mitarum S. Augustini, provincialem Ordine, in Ordine Ere- Hetruriae et magistrum in suo episcopum titularis ecclesiae 9 decembris ex episcopalis Porphyreonensis. 1910. — R. D. Emygdium Trenta, presbyterum dioe- cesis Asculanae in Piceno, canonicum cathedralis ecclesiae, Cancella¬ rium episcopalem, professorem in seminario et doctorem in iure canonico, in episcopum cathedralis ecclesiae Larinensis. — R. P. D. Ubertum Mariam F i o d o , archidioecesis Neapolitanae, R o m a e degentem inde ab anno 1879, iam Vicarium Generalem et Capitularem Civitatis Plebis et administratorem apostolicum dioecesum Cor¬ netanae et Centumcellarum, Antistitem Urbanum, doctorem in iure canonico, in episcopum cathedralis ecclesiae Bovinensis. — R. D. Eduardum Dionysium Kelly, presbyterum dioecesis Detroi¬ tensis, parochum civitatis vulgo Ann Arbon, in episcopum titularis ecclesiae episcopalis Cestrensis et in Auxiliarem Episcopi Detroitensis. E R E C T I O DIOECESUM. SSmus D. N. Pius Papa X decreto Sacrae huius Congregationis diei 5 Decembris 1910 erexit n o v a m dioecesim Florestensem in Brasilia, dividendo dioecesim Olindensem in duas partes, et assignando novae dioecesi Florestensi partem occidentalem cis flumen Maxató, quae pars complectitur Selgueiro, paroecias: Bòa Vista, S. José de Egypto, Baixo et Triumpho, Ouricury, Belem, Petrolina, FLORESTA, Flores, Afogados do Granito, Villa Leopoldina, Belha, Belmonte, Ingazeira, Alagoa do Tacaratú. Eodemque decreto in Metropolitanam dioecesim Exu, Cabrobó, antiquam ecclesiam cathedralem Olindensem evexit eique assignavit suffraganeas ecclesias n o v a m Florestensem, Natalensem, Parahybensem et Fortalexiensem. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 946 MUTATIO TITULI DIOECESIS. SSmus D. N. Pius PP. X, ex Sacrae huius Congregationis decreto diei 15 novembris 1910 ad quaslibet in posterum aequivocationes vitandas,, nomen drina dioecesis Alexandrinae in America in mutavit in h o c aliud Alexan- Ontario. Mandavit autem idem SSmus D. ut hac de re litterae apostolicae sub p l u m b o ad tramitem iuris expediantur. I. PISCIEN. IURIUM. 14 Maii 1910. FACTI SPECIES. — Parochus ecclesiae S . Marci Ev. seu S . Petri Ap. Plebis Nebulae (Pieve a Nievole) contendit cum p a r o c h o ecclesiae S. Petri A p . de Monte Catino (Montecatini) et vi argumentorum e x p o n e n d o r u m rogat hanc S. C, ut ecclesiae suae adiudicetur ius matricitatis et patronatus super ecclesiam partis conventae, n e c n o n et eiusdem integrum patrimonium, cum obligatione sane subministrandi necessaria ad h o n e stam sustentationem praeposito conventae ecclesiae. Dictae ecclesiae parochiales finitimae sunt, imo olim unicam effor¬ maverant parochiam. Ex documentis historicis ab utroque contendente admissis constat iam a remotissimis temporibus exstitisse parochiam matricem S. Petri Nebulae, ex qua post decem fere saecula oriebatur ecclesia de Monte Catino, quae tamquam filialis eidem subiecta erat. Cursu temporis (saec. X I V ) ob rationes impellentes populi multitudo ad Montem Catinum se contulit, unde et parochia sensim sine sensu ibidem transmigravit. In actis enim Pastoralis Visitationis ab episcopo B e r e n gario a. 1354 peractae legitur: « Eiusdem plebis est plebanus D. Ubal« dus de Monte Catino, qui propter guerras in dicta plebe residentiam « personalem ducere n o n potest, sed est ibi l o c o ipsius presbyter Bindus « de Monte Catino ipsius etiam Canonicus ». Clarius vero in Visitatione S. Congregatio Concilii. 947 anni 1575 dicitur: « Olim curam animarum Sacramentalis exercebat « (rector) in Ecclesia S. Petri ad Nebulam, quae distat ab o p p i d o Montis « Catilinae circa u n u m milliare, sed inde fuit translata in oppidum « Montis Catilinae in q u o erat maior populi multitudo ». Iuvat etiam retulisse verba Alexandri Bicchierai, qui in suo libro, cui titulus Trattato dei Bagni di Montecatini, pag. 51, scribit: « Ma un « errore di pubblica e c o n o m i a fatto dal Governo di Firenze nell'anno « 1430 compì la disgrazia di questa provincia (Valdinievole) perchè fu « pensato di provvedere di copiosa pesca la capitale con ridurre a lago « questa vasta pianura, mediante un forte riparo delle acque al l u o g o « detto di Cappiano. Fu eseguito cinque anni d o p o il progetto, e dal « rialzamento delle acque restò coperta tutta la bassa campagna, e r e s o « più tardo il corso a tutti gli influenti ed ineguale il fondo della pia« nura; il che negli anni di siccità formò ben presto di questo bel paese « un pestifero marazzo ». Et inferius pag. 126: «I disastri di Valdinie« vole durarono fino alla pace che fu conchiusa nel 1433. Questa, oltre ad « essere stata di breve durata, fu immediatamente succeduta da epidemie «fatali che maltrattarono la popolazione ». Unde ecclesia de Monte Catino titulum S. Petri A p . assumpsit matrixque ecclesia iam considerabatur ecclesiae Plebis Nebulae, cui titulus S. Marci Ev. adhaesit, cuiusque curatus evasit amovibilis ad nutum plebani de Monte Catino. Iam in S. Visitatione anni 1466 in calce scribitur: « A c t u m in Canonica Plebis Montis Catini in Castello « eiusdem nominis ». Et in Catalogo Cleri dioecesis pro S y n o d o anni 1694 legitur : « Ecclesia curata quae n o n confertur in titulum, seu Brachium « curae Plebaniae Montis Catini, S. Marci Plebis Nebulae. Curatus ad« movibilis ad nutum Domini Plebani ». Et alibi anno 1643: « La Pieve « a Nievole sotto il titolo di S. Marco Evangelista in cui si ammini« strano alcuni sacramenti per mera concessione che fa il Pievano di « Monte Catini, a quel sacerdote che egli determina per detta chiesa, « perchè vi sia più comodità per il p o p o l o di piano... ». A n n o 1782 Franciscus Vincenti, episcopus Pisciensis melius e c c l e siae et populi Plebis Nebulae utilitati consulere volens per divisionem hanc denuo parochialem declarat eamque iuribus respectivis donat, licet ius matricitatis En integrum divisionis d o c u m e n t u m : « Franciscus Vincenti praepositurae « Apostolicae Sedis et praeposito Montis Catini reservetur. Dei et Gratia Episcopus Pisciensis, eidem Sanctae Sedi « immediate subiectus. - Sollicitudo Ecclesiarum, quam officii E p i - « scopalis ratio nobis imponit urget nos, ut quae ad Divini honoris « gloriam augendam, populorum necessitatibus consulendum, et catho- 948 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « licae Religionis maiestatem, veritatemque in o m n i u m animis confir« mandam opportune conducunt, provideamus. Sane parochialis S. Marci « E v a n g e l i s t a e , seu S. Petri Apostoli Plebis Nebulae nostrae Dioecesis « (quae olim erat Matrix et Plebania, et in «prioribus annis exercebatur, ea cura animarum etiam et inde in Oppidum Montis Catini trans- « lata fuit, in q u o manebat maior populi pars) l o n g o annorum curriculo, « et hactenus regebatur ab u n o presbytero amovibili a nobis et a n o « stris in ordinaria potestate Praedecessoribus adprobata et confirmato, « qui eligebatur a Praeposito S. Petri Apostoli de Monte Catino, non « adsignata tamen ei competenti congrua pro eius sustentatione, cum « ipsa in stariis viginti quatuor tantum frumenti, quae a Praeposito « praedicto suppeditabatur et in eleemosynis Parochianorum, quae ab « ipso ostiatim colligebantur, consisteret. - Nos igitur meliores huius « Ecclesiae et populi spirituali utilitati et Parochi honesta sustentatione « consulere volentes, ne in futurum nulla alia controversia oriatur ad « infrascripta procedimus, prout rerum temporum ac loci circumstantes « attente id salubriter in D o m i n o expedire c o g n o s c i m u s . Atque h o c qui« dem eo libentius et propitius exequi censemus, quanto studiosius « summa pietas, atque ardens erga c o m m u n e b o n u m , amor et sollici« tudo Regiae Celsitudinis Petri Leopoldi Primi Magni Ducis Rescripto « de die 20 D e c e m b . 1781 nobis benigne communicata per Illmum et « Clarimum D o n u m Senatorem Stephanum Bertolini auditorem a Se- « cretis Regalis Iurisdictionis in Fiorentina Civitate cum suis litteris de « die 4 Ianuarii proxime praeteriti eruitur. Tanti Principis pro B o n o « Ecclesiae et p o p u l o Plebis Nebulae zelus tota nostra admiratione di« gnus. Quapropter invocato ad h o c SS. Domini N. Iesu Christi Nomine, « et implorato BB. Virginis Mariae Eius Matris, nec n o n S. Marci Evan« gelistae et S. Dorotheae V. M. Patronae Principalis huius Nostrae « Pisciensis Civitatis et Dioecesis atque aliorum sanctorum potenti « auxilio, tenore praesentium et omni alio meliori m o d o , et forma Nobis « de Iure et praesertim a Sacrosancto Concilio Tridentino tributis decre« vimus et declaramus totam spiritualem administrationem sive Curam « Animarum Ecclesiae Parochialis S. Marci Evangelistae Plebis Ne« bulae instaurandam fore et esse ad meliorem formam noviter redu« cendam. Ideoque unum Presbyterum seu P a r o c h u m in ea creandum, « qui sit deinceps inamovibilis et perpetuus n o b i s et successoribus N o « stris, plene et absolute in o m n i b u s subiectus, et cui plenum totius « parochialis Ecclesiae ac populi regimen demandatum sit c u m facul« tate Sacramenta Baptismi, Poenitentiae, Eucharistiae ac Extremae Un« ctionis infirmis ministrandi, nec n o n Parochianos suos in Matrimonium S. Congregatio Concilii. 949 « servatis quae de Iure servari debent, coniungendi ac caeteras fun« ctiones Parochiales libere exercendi, ipsisque iura omnia et privilegia « quae aliis Parochis de iure competunt, concedimus, et reservamus et « de illis frui debere decernimus. Quapropter Altare Maius dictae Eccle« siae in posterum in titulum concedendum esse uni tantum P a r o c h o « perpetuo praedicto, quem tamen per Nos Nostrosque in Episcopatu « Successores adprobari, institui et confirmari eidemque, salvis Iuribus « Episcopalibus, Bullas seu litteras in forma solita et consueta expediri « mandamus cum facultate ipsimet Parocho, praevia nostra et Succes« sorum Nostrorum approbatione sibi eligendi unum vel plures presby« teros, prout spiritualis populi necessitas exiget, qui in munere Paro« chiali vices suas gerat vel gerant, ipsique tanquam Cappellani Curati « h a b e a n t u r , et nominentur reservato tamen Praepositurae et Praepo- « sito superius indicato Iure Matricitatis super dictam Ecclesiam Plebis « Nebulae ita ut sibi ad solita festa celebranda, functionesque exer« cendas, quae ibi de m o r e celebrari et exerceri solent, o m n i n o inte« resse libere liceat ut hactenus consueverit. - D o s autem Ecclesiae « illiusque Parochi pro tempore existentis sit scutorum nonaginta m o « netae Florentinae, e m e n d a m o d o et forma ut infra praescribitur. Octua« ginta videlicet annuatim et libere eidem P a r o c h o persolvantur ex in« troitibus Venerabilis Operae S. Margharitae, laicorum administrationi « et iurisdictioni subiectae, iuxta mentem S. R. G. in suo benigno Re« scripto de die 5 Mensis Maii 1780 satis expressam, et alia decem scuta « pro integra Congrua a supra praedicta Venerabili Opera ad formam « alterius benigni Rescripti S. R. C. de die 30 D e c e m b . 1781 ( d u m m o d o « fructus dictae Operae ad tale n o v u m onus persolvendi P a r o c h o Plebis « Nebulae praedicta scuta decem satis sint) aliter a D o m i n o Praeposito « Montis Catini eidem P a r o c h o tradantur. Insuper fructus, redditus et « proventus ex aliquibus terrae petiis ad usum horti, siti prope d o m u m « Canonicalem dictae Ecclesiae S. Marci, ad mensuram Quartari unius « circiter a dicto Praeposito in e u m d e m Parochum transferendis ac alias « obventiones, et incerta Parochialia a Sacris Canonibus concessas et « permissas ad eumdem spectare et pertinere volumus. Et quemad- « m o d u m supradicto P a r o c h o Plebis Nebulae assignata est ut supra « Congrua Parochialis pro sua honesta sustentatione ita praedictum « D o m i n u m Praepositum Montis Catini a supradicta annua praestatione « staiorum viginti quatuor, quae quotannis per eumdem Praepositum « eidem P a r o c h o persolvebantur eximimus et liberamus pro decentiori « praestando honorario Cappellanis Curatis Praeposituralis Ecclesiae « Montis Catini, attentis omnibus incommodis quae derivantur a populi Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 950 « multiplicitate. Et insuper P a r o c h o Plebis Nebulae consuetudinem c o l « ligendi eleemosynas a suis Parochianis ut hactenus consueverat, « o m n i n o prohibemus. « Porro quia numerus Parochianorum dictae Ecclesiae S. Marci « Evangelistae excrescit et ante oculos habentes distantias longitudinem « dictae Ecclesiae ad Praeposituram predictam, ob quam parochiani suos « infantes filios ad Ecclesiam Matricem Montis Catini pro Baptismo « suscipiendo sine maxima difficultate, ac evidenti illarum vitae periculo « differre omnino n o n possunt, maxime temporibus hiemalibus, quibus « cum inundatio vias diruit et difficiles reddit, attentis et consideratis « omnibus et singulis in supplicatione dictorum Parochianorum nobis « expositis et per informationem desuper captam verificatis, Fontem « B a p t i s m a l e m in dicta Parochiali Ecclesia Sancti Marci Evangelistae « h o c praesenti nostro Decreto concedimus et fieri decernimus et ordi« namus, ita ut in posterum neonati infantes, adulti aliique ibidem bapti« zentur, et in eo renascantur. « Ut dictus Parochus suam convenientem habitationem et n o n an« gustam, ut hactenus habeat, praesentem d o m u m Canonicalem in b o n u m « statum ea qua par est decentia, expensis dicti Praepositi, reduci v o - « lumus, eique duo Cubicula dictae domui Canonicali contigua, directi « dominii Venerabilis Societatis SS. Rosarii Nobis subiectae uniri et « incorporari mandamus, eiusque d o m u s Canonicalis sic noviter refecta « unum cubiculum ad Concionatoris commoditatem tempore sacrae qua« dragesimae dictus Parochus cedere teneatur, ut tollatur occasio sibi « hospitium mendicare. « Cumque ipsius Ecclesiae Parochialis Fabricae satis providere c o n « sultum sit, manutentionem Fabricae materialis dictae Ecclesiae, oleum « pro accensione lampadis ardendae ante SS. Eucharistiae Sacramentum, « Ceram et sacra supellectilia (quod onus ad annuam summam fixam, « sublatis casibus extraordinariis, et fortuitis reducendam) ad Venera« bilem Societatem SS. Sacramenti pertinere et spectare praecipimus, et « in casu q u o d ipsa Societas dicto oneri satisfacere n o n possit, Praepo« situs Montis Catini annuatim eidem P a r o c h o scuta decem pro dicto « titulo persolvat, vel praestare teneatur, q u o d de facto dicta Societas « suppeditare nequit. - Si Praepositus praedictus in totum aut in par« tem praefata onera annua subire costringatur, et ideo propriis sumpti« bus sufficienter ambos supradictos Cappellanos Praepositurae Cappel« lanos Coadiutores sustinere n o n possit, tunc Venerabilis Opera S. Mi« chaelis et S. Barbarae et S. Iacobi et Philippi nec n o n Societas « Sancti Sebastiani de Monte Catino dictis Coadiutoribus sumptus neces- S. Congregatio Concilii. 951 « sarios s u b m i n i s t r e t ad mentem dicti Rescripti S. R. C. - Attenta « autem huiusmodi Congruae adsignatione, incertorum « Baptismi ut supra erecti facta, et sublata Sacristiae et manutentione fabricae Ec- « clesiae, olei pro lampade, Cerae et Sacrarum Supellectilium in posterum « ad P a r o c h u m Plebis Nebulae manutentionem tantum ad fabricae d o m u s « Canonicalis c u m onere etiam erogandi in pauperes suae Paroeciae « eleemosynas, spectare volumus et mandamus. « Iuspatronatus vero dictae Ecclesiae Parochialis, et Ius eligendi, « nominandi et praesentandi Parochum tum cum casus vacationis occur« rerit, primum ad Operarios supradictae Venerabilis Operae S. Mar« gharitae, coram Cancellano Communitatis Montis Catini in unum « congregatos c u m reservatione Collationis liberae ad suam Regalem « Celsitudinem in casu paritatis votorum devolvendae et secundo ad « Praepositum Parochialis Ecclesiae S. Petri de Monte Catino alterna« tive et per turnum reservamus, d u m m o d o turnus seu alternativa in« cipiat a supradictis Operariis et quando ad praefatum Praepositum « turnus vel alternativa praedicta spectabit, servetur methodus et o r d o « qui uti concessum est in Iurepatronatu privato etc. Datum Piscae ex « Palatio Nostro Episcopali hac die 13 Februarii 1782. « f FRANCISCUS, Episcopus Piscensis » . Contra istud instrumentum excipit modernus parochus Plebis Nebulae, istud esse anticanonicum ideoque invalidum, quia episcopus Vincenti nemine, qui interesse haberet, audito, bonis ac iuribus suam ecclesiam iniuste exspoliavit; quia desunt documenta legitimae translationis parochiae ad ecclesiam Montis Catini; et quamvis contra decretum episcopi Plebis Nebulae parochiani n o n reclamaverint, praescriptio nihilominus nequit invocari, quia isti ob timorem reverentialem erga e p i s c o p u m atque ob rationes politicas siluerunt. Unde suae ecclesiae repetit matricitatem et iuspatronatus necnon et integrum patrimonium ecclesiae conventae. E contra secundum parochum hodiernum Montis Catini aderat iusta causa transferendi parochiam a Plebe Nebulae ad Montem Cati¬ num, quia, ut supra expositum est, maior parochianorum pars ob perturbationes bellicas, et aerem insalubrem in Montem Catinum transmigraverat. Unde episcopus Vincenti n o n egit iniuste; caeterum ipse translationem parochiae a praedecessoribus suis factam vel saltem tacite approbatam tantummodo iterum atque expressis verbis confirmavit. Ergo n o n est opus praescriptione - quae tamen optime curreret. Ideoque rogat S. Congregationem, ut status q u o relinquatur. 952 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Hinc propositum fuit d u b i u m : An et quomodo petitiones parochi S. Marci seu S. Petri Nebulae admittendae vel potius reiiciendae sint in Ap. Plebis casu. RESOLUTIO. - Emi Patres S. Congregationis Concilii in plenariis comitiis habitis die 14 Maii 1910 respondendum censuerunt: Negative ad primam partem; affirmative ad secundam; et amplius. Die autem 15 eiusdem mensis et anni SSmus Dominus Noster, audita relatione infrascripti Secretarii, E m o r u m Patrum resolutionem approbare dignatus est. C. L. CARD. GENNARI, Praefectus. S. Basilius Pompili, Secretarius. IL BARCINONEN. DUBIORUM CIRCA ABSTINENTIAE ET IEIUNII LEGEM. Die 6 Augusti 1910. Episcopus Barcinonensis ut consuleret fidelium sibi concreditorum tranquillitati, sequentia, circa abstinentiam et ieiunium, dubia enodanda proposuit : « N i m i r u m , sciscitatus est Antistes Gerundensis: « A n responsum « Sacrae Poenitentiariae sub die 28 Febr. 1826, q u o fas est gaudenti « indulto carnis diebus ieiunii vesci in eadem comestione pulmento carnis « iure cocto et de caetero vesci piscibus et, iuxta opiniones auctorum, « vesci carnibus in eadem comestione simul cum iusculo piscium, etiam « valeat pro fidelibus Regni Hispaniae, ubi haec consuetudo non viget ». Et responsum, percontanti Praesuli datum, sic se h a b e t : « In audientia « SSmi die 28 Augusti a Sacrae Poenitentiariae Regente Sanctitas Sua « rescribi mandavit: enunciatam commixtionem permitti contrariis qui« buscumque n o n obstantibus ». « Iam ita brevi temporis intervallo, diversimode non pauci sunt « opinati. « Quidam enim docent, etiam in diebus abstinentiae et in serotina « collatione iusculum carnis adhiberi esse licitum, quia iusculum carnis S. Congregatio Concilii. 953 « rationem condimenti habet et vera caro non est; alii vero iusculum « carnis iri. refectione tantum et n o n in coenula permittant, utpote q u o d « iusculum carnis inter lacticinia recenseant ; postremi denique iusculum « carnis et in refectione et in coenula diebus abstinentiae interdictum « reputant, siquidem illis diebus facultas edendi carnes vi indulti n o n « habetur. « Insuper, occasione indictae resolutionis quaestiones exortae sunt « circa condimenta ex adipe et larido q u o a d cibos esuriales; nec n o n « controversia exagitata de piscibus in coenula comedendis. « Ex his sententiis variis, non o m n i u m locorum inveteratis consuetudinibus respondentibus, in re singulorum praxi subiecta, prove- « niunt angores conscientiarum, quos praestat removere, ideoque quae« ritur: « 1° Utrum diebus, quibus carnes vetitae sunt, etiamsi indultum « non existat, sicuti Feriis VI Quadragesimae, nihilominus iusculum « carnis una cum piscibus adhiberi liceat. « 2° An quando usus lacticiniorum prohibetur, possit quis sumere « iusculum carnis. « 3° Liceat necne inter Hispanos condire cibos esuriales et in refe« ctione et in serotina collatione cum adipe vel larido. t « 4° Si tandem possint sumi pisces in coenula diebus ieiunii, « d u m m o d o servetur quantitas, etsi in Hispania talis consuetudo haud « vigeat ». SYNOPSIS DISPUTATIONIS EX VOTO CONSULTORIS DESUMPTA. Quattuor ista dubia non circa ipsum ieiunium ecclesiasticum : abstinentiam a cibis, sed potius circa partem eiusdem integralem : abstinentiam nempe a ciborum delectu versantur. Duo priora manifesto ad legem Benedictinam « de n o n miscendis carnibus cum piscibus » referuntur. Unde operae pretium erit mentem istius doctissimi Legislatoris investigare. Benedictus P P . X I V iam Bononiensis Ecclesiae praepositus de variis abusibus circa legem ieiunii conqueritur, cum ex parte plurimorum « huius apostolici instituti sacratissimique praecepti nulla habita ratione, « ieiuniorum tempore palam et impune agitentur convivia, et epulae « interdictae promiscue (cum licitis) inferantur ». Unde ad Cathedram Petri sublimatus iam primo Pontificatus sui anno in encyclica Non ambi¬ gimus, d. d. 30 Maii 1741, dictos abusus his verbis inculcat tollendos e p i s c o p i s : « Nemini quidem sine legitima causa et de utriusque medici Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 954 « consilio, multitudini vero... nonnisi gravissima et urgente necessitate... « a quadragesimali ieiunio dispensationem esse c o n c e d e n d a m ; ... c u m « huiusmodi autem necessitate servandam esse potissimum unicam c o m e « stionem... et licitas atque interdictas epulas promiscue minime esse « apponendas ». Sed c u m quidam istam dispensationem, in qua tamen semper adest duplex conditio, de unica nempe comestione et de non miscendis epulis, unice multitudini, n o n vero etiam singulis fidelibus applicari posse arbitrati sint, Summus Pontifex in altera encyclica In Suprema, d. d. 22 Augusti 1741, declarat: « Nos quibuscumque occasione sive multitudini « indiscriminatim ob urgentem gravissimam que necessitatem, sive singulis « ob legitimam causam, et de utriusque medici consilio, d u m m o d o nulla « certa et periculosa affectae valetudinis ratio intercedat, et aliter fieri « necessario exigat, in quadragesimae aliisque anni temporibus et diebus, << quibus carnium, ovorum et lacticiniorum esus est prohibitus, dispen« sare contigerit, ab omnibus omnino, nemine excepto, unicam c o m e « stionem servandam, et licitas atque interdictas epulas minime esse « apponendas tenore praesentium declaramus et edicimus ». In Hispania tamen etiam exinde « plures cavillationes excogitatae « sunt a nonnullis, et plures quaestiones propositae, exigui quidem pon« deris ac momenti, cum ipsius legis verbis vel sensu penitus corruant ». Unde recte monet Pontifex : « Cavendum ne in expendendis Apostolicae « Sedis Constitutionibus pro nimia exhauriendi argumenti sollicitudine, « nullus fiat disserendi ambigendique modus... sedula opera conferenda « ut istiusmodi dubia penitus inter vos (Hispani theologi) dirimantur, ne « diuturna unquam dispensatione fluctuent animi », etc. Quare plura eiusmodi dubia ab archiepiscopo Compostellano sibi proposita Bened. X I V in litteris Si fraternitas tua, d. d. 8 Iul. 1744, h o c sensu solvit. Cum vero archiepiscopus m o x morte sit correptus, Summus Pontifex timens ne dictae litterae ad notitiam illorum non veniant, qui easdem c u m suis dubiis p r o v o caverant, die 10 Iun. a. 1745 novam publicavit encyclicam Libentissime, in qua mentem supra patefactam solvit, litteras Si fraternitas quaestiones iuxta tua ex integro inserit episcopisque Hispaniae verba Conc. Trid. (Sess. X X V de ref.) in m e m o r i a m revocat: « Curent, inquit, ut fideles obtemperent, iis praecipue quae ad mortificandam carnem conducunt, ut ciborum delectus et ieiunia »; iterumque inculcat gravissimam esse prohibitionem miscendi carnes c u m piscibus. D e m u m dubia sibi proposita in septem quaestiones dispescit singulisque breviter respondet. S. Congregatio Concila. 955 Praecipue notandae hae responsiones: a « l sub gravi legem urgere in encycl, an. 1741 de unica c o m e « stione, et de n o n permiscendis epulis » ; « 2 a illos, quibus concessum vesci carnibus in vespertina refe- « tiuncula, opus habere eo cibo eaque portione, quibus utuntur ieiu« nantes rectae meticulosae conscientiae »; « 3 a epulas licitas pro iis, quibus permissum est carnes come- « dere, esse carnes ipsas; epulas interdictas esse pisces »; « 5 a praeceptum de utroque genere epularum n o n miscendo dies « q u o q u e dominicas quadragesimales complecti » ; « 7 a haec duo praecepta urgere extra Quadragesimam ». Hispanis porro aliisque populis, qui bullae Cruciatae privilegiis gaudent ad sextam quaestionem: « Utrum haec Lex ad eos q u o q u e « p e r t i n e a t , qui ex Bulla Cruciatae edere possunt o v a et l a c t i c i n i a » , respondit: « Nihil in praenuntiatis Apostolicis Litteris statutum esse, « q u o d respiciat gratiosum Cruciatae Diploma. Quare qui eo gaudent, « illius tenorem stricte et considerate perpendant, ex eiusque sententia « se gerant. Caveant autem ne inani quapiam excusatione sese solutos « esse arbitrentur praescriptis ibi legibus ». Istis constitutionibus Bened. X I V longius immorabamur, cum optime ostendant intentionem Pontificis esse, ut lex gravissima ieiunii accuratissime servetur, abusus e medio tollantur, dispensationesque n o n ob futiles quasque rationes facile concedantur, sed dispensatio generalis ob gravissimam tantum et publicam necessitatem, cuius rei iudex erit loci Ordinarius, dispensatio vero specialis propter rationes a medico corporis et animae probatas. Porro etiam supposita dispensatione pro carnibus, servanda erit unica comestio, c u m haec obligatio n o n tollatur per dispensationem indicatam. Neque dispensatis permiscere licebit carnes cum piscibus, dispensatio enim iure ideo petita supponitur, quia pisces petenti praevideantur nocituri. Q u i b u s principiis Benedictinis S. Poenitentiaria constanter adhaesit, ubi legem ieiunii authentice interpretari debuit. U n u m ex primis dubiis circa ieiunii observationem huic S. Tribunali propositis invenitur in eiusdem archivio iam de die 26 Febr. 1826: « An qui dispensatus est pro « esu carnium salubrium [iuxta m o d u m tunc distinguendi carnes salubres « et insalubres], ut cibos quadragesimales quantum potest adhibeat ad « observantiam, possit ad i n c o m m o d u m in sanitate vitandum pulmentum « ex iure confectum in unica comestione manducare ? » ; et responsum est: Affirmative. Q u o d quidem decretum ab auctoribus minime citatur, qui tamen A C T A , vol. H , n. 23. - 15-12-910. 64 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 956 (vide etiam Acta S. Sedis, vol. I, pag. 429) o m n e s referunt simile decretum d. d. 8 Febr. 1828, q u o d in Archivio S. Poenitentiariae notatum n o n invenitur. Tenor huius decreti est: « Ad quaesitum: Quelli che s o n o « dispensati dalla qualità de' cibi p o s s o n o nei giorni di digiuno cibarsi « di sola minestra di b r o d o per provvedere alla lor salute, e nel resto « far uso di cibi esuriali per conservare quanto si p u ò l'osservanza della « Legge dei c i b i ? - S. P. die 8 Febr. 1828 attentis consideratis e x p o « sitis respondit : Affirmative ». Utrum auctores erraverint q u o a d datum decreti ab ipsis relati, an S. Poenitentiaria istud decretum sibi notare omiserit, n o n n o s nunc m o v e t : u n u m animadvertimus, S. Poenitentiariam et in istis decretis adhaesisse principio a Bened.|XTV posito : ieiunium in quantum, poterit, servari debere. Si ergo fideles timoratae conscientiae ex observatione perfecta abstinentiae valetudinis iacturam timent, unde pro carnibus dispensationem obtinent, de caetero autem solo iusculo carnium iam contenti essent, ut abstinentiam pro Poenitentiaria permisit permixtionem viribus servare possint: Sacra iusculi carnium cum piscibus. Theologiae moralis doctores utique diversimode istud decretum inter¬ pretabantur. Inde deducebant alii iusculum [carnium stricte l o q u e n d o n o n esse carnem, unde legem carnium usum prohibentem minime prohibere usum iusculi carnium. Ita et S. Alphonsus (Mor., 1. IV, n. 1015), quem d u c e m permulti sequuntur, ait: « ... prohibitio Pontificis n o n miscendi carnes et pisces stricte intelligenda est, nempe cum comeditur proprie ferculum carnium, sed ius carnium magis quam edulii condimenti rationem habet ». Qua opinione nituntur sane et Theologi Barcinonenses, quorum quidam iuxta episcopi litteras responsum S. Poenitentiariae mense Augusto anni elapsi episcopo Gerundensi datum interpretantes iusculum carnium ad condimenta adipis vel laridi, quidam etiam ad lacticinia adnumerarunt ! Iam istis opinionibus breviter respondisse sufficiat. Adipem differre a iusculo docet Alberti, in libro, cui inscribitur : « De ieiunio Ecclesia« stico » pag. 17: « adeps chimice distinguitur a iusculo; « i l l a e s i sub« stantiae levis, quae in vase supernatat; istud vero manet solutum in « aqua » (Cfr. et Monit. Eccl., tom. 9, pag. 2, num. 144). E o d e m sensu respondit et haec S. Poenitentiaria, prout refertur a Bucceroni (Enchi¬ ridion Morale num. 499): « An in diebus veneris et sabbati, quibus « indulgentur condimenta v u l g o " di grasso " possit iusculum carnis « adhiberi ?, respondit : S u b terminis " condimenti di grasso " n o n c o m « prehendi iusculum carnis coctae ». Iusculum p o r r o n o n esse lacticinium 957 S. Congregatio Concilii. pariter constat. Ova enim et lac procedunt quidem ab animali vivo, at n o n sunt carnes, d u m iusculum carnes ipsas, licet solutas continet: « il b r o d o contenendo per ogni litro soltanto da 7 a 9 grammi di sali d'origine minerale, e da 12 a 14 di principi organici tanto coagulabili che cristallizzabili... contenendo poi pochi principi assimilabili, non è nutritivo » Cfr. Littré e R o b i n , Dizionario di Medicina, v. « B r o d o ». Q u o d etiam sensus communis Ecclesiae in catechismis expressus confirmat. Unde recens responsum S. Poenitentiariae (mense Aug. anni elapsi), q u o d priorum responsorum confirmatio haberi debet, n o n ideo permisit permixtionem iusculi carnium cum piscibus, quia iusculum non est caro, sed quia mens eius est, ut abstinentia, in quantum fieri poterit, servetur. Sed cum ex discrepantibus decreti interpretationibus fidelium dioecesis Barcinonensis conscientiae merito turbarentur, episcopus duas S. H. O. posuit quaestiones solvendas: 1° « U t r u m diebus, quibus carnes vetitae sunt, etiamsi indultum n o n existat, sicut Feriis VI. Quadragesimae, nihilominus iusculum carnis una c u m piscibus adhiberi liceat ? » 2° « An quando usus lacticiniorum prohibetur, possit quis sumere iusculum carnis? » . Iam ex dictis patet ad utramque quaestionem « Negative » esse respondendum. Tamen ad dubia penitus tollenda utiliter adderetur : « Sed iusculum carnis diebus ieiunii, in unica comestione, una cum piscibus, ab iis tantummodo adhiberi posse, qui indultum obtinuerint pro usu carnium ». Tertium dubium agit de condimentis diebus ieiunii permissis. Con¬ dimentum antiquitus unice permissum erat oleum olivarum, at cursu temporis tum, quia istud in plurimis regionibus (praecipue septentrionalibus) minime inveniatur, speciale singulis annis renovandum permittebantur adipes suinae (Buc¬ a ceroni, Enchiridion Morale, ed. 2 , pag. 72), inde vero ab a. 1889 etiam adipes cuiuscumque animalis (S. Off. 1. Maii, 1889). Die 15. Maii 1896 etiam butyrum naturale permittebatur, die d e m u m 6. febr. 1899 butyrum artificiale (margarina) ex adipibus animalium extractum. Non vero exinde permittitur usus lactis vel casei, tamquam condimenti. (Cf. Monitore Eccl., 31. Maii 1902, pag. 138, n. 31). Cum ergo omnia ista condimenta oleo substituantur, quando oleum permittitur, et ista permissa sunt, nisi specialis addita sit limitatio. Unde S. Poenitentiaria die 16. Ian. 1834 circa laridum liquefactum interrogata: « Utrum c u m sive per Bullam Cruciatae sive aliam ob causam con« ceditur Indultum pro usu laridi liquefacti vulgo " strutto „ solo titulo « condimenti, si qui ad ieiunium tenentur, eo condimento uti possent Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 958 « i n serotina etiam refectione? » respondit: « Q u o a d eos qui ad ieiu« nium tenentur, licite uti possunt, in serotina etiam refectione, condi« mentis in Indulto permissis: quia illa in Indulto olei l o c u m tenent: « d u m m o d o in Indulto n o n sit posita restrictio q u o d ea adhiberi possint « in unica refectione ». Ideo ad tertiam questionem episcopo Barcinonensi respondendum esset: «Affirmative etiam pro serotina refectione; « d u m m o d o ex Bulla Cruciatae aut ex alio apostolico Indulto permissa << simpliciter constent pro diebus ieiunii condimenta ex adipe ». In quarto d e m u m dubio, licet in Hispania contraria sit firma consuetudo, usus piscium p r o coenula petitur, servata utique debita quantitate. Cum vero in ieiunii legibus maximam partem praecipue consuetudo habeat, cui saepissime et legitimae auctoritatis confirmatio accedit: fideles sub gravi tenentur istis legibus, quamvis a consuetudine introductis. Iam quando ieiunii diebus praeter unicam refectionem et coenula introducebatur, in hac minor quantitas pro cibis magis nutritivis permissa est. Ita in Hispania Salmanticenses (cap. 2, num. 77) permittunt « panem, arborum fructus... herbas crudas et coctas et oleo aliquo im« mixtas, dulciaria et bellaria », praecipue « tum quia praedicti cibi n o n « sunt ex his qui ordinantur ad sustentandam naturam et nutriendam, « tum etiam qua sic obtinuit consuetudo ». Quoad pisces autem, utpote magis nutritivos quantitatem minuit S. Alphonsus (lib. IV, num. 1028), D'Annibale (III, n. 134) etc. Iuxta disciplinam nunc vigentem pro coenula permittuntur omnia ge indultum pro unica refectione conceduntur (ut sunt o v a et lacticinia). Unde et pisces qualescumque possunt adhiberi, ubi contraria consuetudo n o n obstat. In Hispania vero, ut ipse episcopus Barcinonensis fatetur, viget consuetudo n o n vescendi piscibus in « coenula ». Idem confirmat et Fer¬ reres, moralista Hispanus (cf. Gury-Ferreres, vol. I, n. 499). Ubi vero talis consuetudo habetur, illa usque ad dispensationem servari debet, ut docet Génicot (vol. I, n. 437): « Ubi tamen viget norma severior et « antiquae consuetudini conformior, ut plures cibi, e. g. grandiores pisces, « excludantur haec [servanda est-: n o n magna vis in determinatione « huius praecepti consuetudinibus etiam particularibus tribuenda est ». Et Lehmkuhl (vol. I, n. 1212) : « Quoad qualitatem ciborum qui in colla« tione liciti sunt, multum a consuetudine pendet ». Idem concludit et Ferreres (vol. I, n. 496-6^) : « Regula generalis, c u m haec coenula con« suetudine inducta sit, consuetudine regitur tum quoad quantitatem « tum q u o a d ciborum qualitatem ». S. Congregatio Concilii. 959 Unde ad quartam quaestionem respondendum esset : Negative, attenta consuetudine contraria. Resolutio. Emi Patres S. Congregationis Concilii in plenariis comitiis habitis die 6 Augusti 1910 propositis ab Episcopo dubiis respondendum censuerunt: R. Ad l unica u m et 2 comestione una indultum u m Indulto Ad 4 u m Affirmative, ea Negative, sed iusculum carnis diebus cum piscibus obtinuerint pro Ad 3 stolico u m esu ab iis ieiunii in tantummodo adhiberi posse qui carnis. etiam in serotina collatione, dummodo ex Apo- condimento, permissa sint in diebus ieiunii. Attenta contraria consuetudine, negative. Die autem 7 eiusdem mensis et anni SSmus Dominus Noster, audita relatione infrascripti Secretarii, E m o r u m Patrum resolutionem approbare dignatus est. C. CARD. GENNARI, Praefectus. L. © S. Basilius Pompili, Secretarius. III. DECRETUM DE CHORI DISCIPLINA IN URBE SERVANDA. Decorem domus Dei studiose tuentes Romani Pontifices constan- tem in eo curam collocarunt, ut almae Urbis dignitati et sacrarum quae in ipsa sunt aedium splendori ac magnificentiae par chori disciplina responderet. Frequens enim conspectus offerentium Deo hostiam laudis, et sacra mysteria, qua decet amplitudine ac maiestate, tractantium, ad mentes in divina erigendas et ad excitandam caritatem plurimum valet. Huiusmodi quum fuerit atque esse non desinat supremae auctoritatis Ecclesiae sollicitudo, nihilominus novissimis hisce temporibus, eorumque maxime causa, factum est ut sensim sacri chori disciplina languescere!. Hinc quotidianae et graves ad hanc S. Congregationem perlatae voces conquerentium, in Ecclesiis Collegiatis Urbis, atque adeo in ipsis Patriarchalibus Basilicis, canonicos aliosque beneficiarios divino officio persolvendo ceterisque sacris obeundis interesse perpaucos. Q u o d quum et cultus divini decori adversetur, et offensioni adstantibus esse possit, advenis maxime, Sanctissimus Dominus Noster Pius P P . X, sacrae dignitatis in Urbe servandae custos et v i n d e x , Decessorum vestigiis rens, habentque prae oculis Decretum Sacrae inhae- huius Congregationis Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 960 editum, die XVII mensis Septembris MDCCCCII, et a s. m. Leone X I I I c o n firmatum, haec statuit atque decrevit: I. Contraria quavis consuetudine sublata et interdicta, a die I proximi mensis Ianuarii MDCCCCXI, universi fructus ad Capitula spe- ctantes partiendi ex integro erunt in quotidianas distributiones pro diebus et horis. II. Absens sine legitima causa fructus o m n e s amittet, et si quos forte perceperit, restituet, salvis peculiaribus Constitutionibus, quibus maior p o e n a irrogetur. III. Absens valetudinis causa, debita ratione ac forma recognitae, tamquam praesens in choro habeatur, eidemque sit ius ad quoti- dianas distributiones ex integro percipiendas. IV. Servatis de speciali gratia indultis hactenus ab hac S. Congregatione concessis, cetera privilegia in favorem personae, sive institutorum piorumve operum causa, sive ratione munerum, praecipue in Sacris Congregationibus, q u o m o d o l i b e t et quovis titulo concessa, privilegiis quibuslibet non obstantibus, cessabunt, nullam vim habitura nec suffragatura cuiquam in posterum. V. Absentes ex indulto duas quidem partes, quae l o c u m obtinent praebendae, acquirent; tertiam tamen semper amittent, ad quam nullum sibi arrogent ius propter gratiam antea impetratam. VI. Facultatem concedendi exemptiones a c h o r o ob legitimam causam SS. D. N. omnino reservatam vult huic uni S. Congregationi ; quae tamen, ante gratiam largiendam, Capituli v o t u m per tacita suffragia semper exquiret. VII. Qui exemptionis privilegio fruuntur pro diebus et horis, iidemque temporibus ab officio vacuis, cuius gratia exempti sunt, interesse c h o r o negligunt, de SSmi D. N. mandato graviter commonentur, et meminerint, sese, non m o d o sanctitatem religionis violare, sed etiam iustitiae leges infringere, ideoque restitutionis obligatione teneri. VIII. Ut sacerdotes ad Capitula pertinentes auxilio parochis institutisve religiosis esse possint ad sempiternam fidelium salutem procurandam, et componere, q u o a d liceat, adeundi chori obligationem cum aliis muneribus aut caritatis officiis, SS. D. N. potestatem facit Emis PP. Cardinalibus Basilicarum Patriarchalium Archipresbyteris, et iis qui Ecclesiis Collegiatis praepositi sunt, audito v o t o sui cuiusque Capituli, horarum ordinem sacris obeundis officiis constitutum pro opportunitate mutandi, et in pervigiliis dierum festorum de praecepto praeoccupandi vespere Matutini recitationem cum Laudibus. Denique in iis omnibus, de quibus praesens decretum n o n cavet, 961 S. Romana Rota. Sanctitas Sua vult et mandat, ut sacrosancti Concilii Tridentini scripta et Sacrae disciplinam huius Congregationis decreta et prae- responsa, ad cleri regendam edita, ad unguem ab omnibus ac religiose ser- ventur. ' Haec autem omnia praesenti eiusdem S. Congregationis Decreto evulgari atque inviolate custodiri iussit, contrariis quibuslibet, etiam speciali mentione dignis, n o n obstantibus. Datum R o m a e ex Sacra Congregatione Concilii, die x x x N o v e m bris MDCCCCX. C. C A R D . GENNARI, Praefectus. L. © S. B. Pompili, Secretarius. Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno octavo, BB. PP. DD. Michael Lega, D e c a n u s , Gustavus Persiani et Antonius Perathoner, Ponens, Auditores de turno, in causa Cameracen. - Nullitatis Matrimonii, inter Ioannem Cordier timum procuratorem Ioachim Nicolle, interveniente et disceptante die 11 Augusti 1910 appellantem, repraesentatum per Antonelli Costaggini, sequentem in causa tulerunt advocatum, et legi- Mariam Vinculi Defensore ex officio, definitivam sententiam. Ioannes Cordier, ex oppido Aubers dioecesis Cameracen, autunno anni 1903, proponente eius amico Iuliano Verschaeve, Mariam Nicolle, quae cum parentibus in urbe S. Audomari habitabat, u x o r e m ducere constituit. Sed iam in primis suis colloquiis cum sponsa et parentibus, o d o r e m quemdam foetidum ex Ioannes rem primo sponsae naribus emanantem percepit. matri annunciavit, dein autem eadem dente, quae et ipsa tetrum matre sua- o d o r e m persenserat, amico H u y g h e , me- dico qui monuit caussam foetidi odoris forte posse esse m o r b u m qui ozena dicitur et terribilis est atque contagiosus. Quare perterritus Ioannes tum matri tum amicis Iuliano Verschaeve et medico Huyghe declaravit se Mariam Nicolle nullatenus ducturum esse, si ipsa ozena labo¬ rasset. Voluit insuper ut hac de re medici consulerentur. Exquisitum Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 982 igitur fuit, et quidem per epistolam, consilium medici Bachelet cuius arte Nicolle familia iam utebatur. Qui tamen respondit Mariam perfecta gaudere sanitate. Q u o responso accepto, Ioannes die vigesima prima Aprilis 1904 sponsalia contraxit. Illa autem occasione, tum ipse tum mater foetorem illum characteristicum iterum deprehenderunt; ideo Ioannes vespere matri declaravit: « Je n'épouserais pas Mlle. Nicolle si je n'avais « m o n apaisement sur ce point ». Unde statutum e s t , dubia Ioannis familiae Nicolle aperire, quae familia Nicolle ut Ioannem tranquillum redderet medicarti inspectionem proposuit, quam mater Ioannis acceptavit. Inspectio Insulis peracta fuit a m e d i c o Lavrand, qui declaravit, se n o n invenire « au moment de 1'examen » ozenae signa characteristica. Qua declaratione, dubia actoris pro m o m e n t o ablata esse videbantur. Nihilominus Ioannes usque ad matrimonii diem anxius et incertus mansit, ideoque tum matri et famulae, tum m e d i c o Huyghe voluntatem suam Mariam n o n ducendi nisi ozena expertem iterum iterumque manifestavit. Matrimonium tamen die 26 Aprilis celebratur, sed in ipso celebrationis actu dictam conditionem expresse in mente se renovasse actor t u m amicis narravit, tum coram Iudicibus testatus est. In itinere nuptiali Ioannes iam statim odorem illum foetidum persensit, qui o d o r m o x adeo vehementer se manifestavit ut actor de suicidio cogitaret; statimque iter nuptiale abrumpit, et die 15 Maii Insulas revertitur. Ibi die sequenti u x o r e m ad medicum Lavrand duxit qui ozenae praesentiam recognoscens, medicinam praescribit quae pro o x e n a curanda adhibetur. Ad maiorem securitatem et hortante etiam m e dico Huyghe, die 20 Maii Ioannes u x o r e m ad medicum Valentin duxit, qui tamen ob secreti legem m o r b u m n o n revelat, sed m e d i c u m Lermoyer c o n sulendum suadet. Hic vero declarat se « pour le moment » n o n invenire symptomata ozenae, simulque addit causam foetidi odoris forte ex d e n tibus esse quaerendam, quare monet medicum a dentibus curandis adire, nomine Maret: qui tamen dentes sanos invenit. R e b u s sic stantibus, vita coniugalis iam ab initio haud iucunda fuit; unde vir de ozenae existentia certus, iam post quinque hebdomadas a contracto matri- m o n i o separationem thori peregit, et dein uxori quae apud parentes curationis causa m o r a b a t u r , per epistolam de die 15 Octobris 1904 voluntatem suam nuntiavit vitae c o m m u n i o n e m omnino dissolvendi. Epistola accepta, mulier a Tribunali civili divortii sententiam petiit, eamque die 23 Februarii 1905 obtinuit. Ioannes vero Actor qui absentiam ozenae in uxore uti conditionem sine qua non, se apposuisse a s serit, causam Curiae Cameracen, supplici libello de die 21 Februarii 1907 proposuit, ut suum matrimonium cum Maria Nicolle nullum declararetur,. &. Romana Rota. 96S ob non impletam conditionem appositam. Dicta Curia die 21 N o v e m bris 1908 sententiam tulit Actori favorabilem. Contra quam sententiam Vinculi Defensor Cameracen, appellavit ad S. C. Sacramentorum, quae causam ad S. R. R o t a m remisit, quae tamen proposito d u b i o : « An constet de nullitate matrimonii in casu? » die 19 Iunii 1909 negative respondit. Cum haec sententia n o n fuerit confirmatoria sententiae Cameracensis, Actor suo iure utens, ad n o r m a m Can. 33 n. 2 Legis Propriae S. R. Rotae, ad proxime sequentem Turnum appellavit. Unde hodie quaestio dirimenda proponitur: « An confirmanda vel infirmanda sit sententia rotalis in casu? » Q u o d factum attinet, D D . A A . ex universis tabulis processualibus omnino constare censuerunt: o) Mariam Nicolle ozena, vel simili m o r b o , laborasse; b) Ioannem Cordier infirmitatis absentiam tamquam conditionem sine qua n o n matrimonio apposuisse, et c) hanc conditionem numquam fuisse revocatam. Et sane, si valet illud principium « Medicis in re medica credendum est », in primis constat Mariam Nicolle iam. ante matrimonium m o r b o aliquo laborasse, foetorem causante. Septem enim m e d i c i , inter q u o s ipse Uberius Lavrand qui ante matrimonium ob morbi ozenae variabi¬ litatem iudicium tulerat negativum, morbi ante matrimonium existen- tiam testati sunt. Medici vero adhibiti non m o d o medicae artis peritia, sed etiam vitae integritate et religione excellunt : ita ut de eorum veracitate dubitari nequeat. Contra tot medicorum testimonia invocari nequit testimonium medici Bachelet et silentium medici Valentin. Bachelet enim sciscitanti medico Huyghe per epistolam, declaravit Mariam optima frui valetudine. Notandum autem est medicum Bachelet Mariam non explorasse, uti in praecedenti iudicio erronee retentum e s t , et medicum fuisse familiae Nicolle: quapropter, sub poena, secreti lege tenebatur. Eadem lege se detineri arbitratus est medicus Valentin, qui de Mariae valetudine post nuptias consultus, testimonium facere recusavit. Maria vero Nicolle m e dicum lege secreti eximere renuit, nec medicae inspectioni se subiicere voluit. Ex qua agendi ratione certe praesumptio pro ozenae existentia colligitur. Parvi faciendum est etiam testimonium medici Lermoyer, qui affirmat se Mariae nares explorasse et nullum « à ce moment là » o z e nae vestigium invenisse, foetidum vero odorem a dentibus provenire posse. Parvi, inquam, faciendum est h o c testimonium: nam Lermoyer o d o r e m aliquem percepit, remedia vero ab ipso praescripta, teste clarissime m e d i c o Guermoupres, ozenam evincunt. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 964 D e m u m non unicus Ioannes foetorem percepit: ex n o v a enim inquisitione patuit eumdem foetorem percepisse Ioannis matrem et Blancam Lemerre, cum coniuges in itinere nuptiali comitaretur. Ipse q u o q u e Iulianus Verschaeve qui se foetorem n o n percepisse deposuerat, hodie eum in Mariae patre persensiit. Ioannem Cordier vero ante contractum nuptialem posuisse uti c o n ditionem sine qua n o n , immunitatem sponsae ab ozena, in dubitationem adduci nequit. Ipse enim A c t o r sub iuramenti fide haec deponit: « J'ai « apposé une condition formelle et sine qua non; celle que Mlle. Nicolle « ne serait pas atteinte d ' o z è n e . Cette condition est restée dans m o n « intime n o n pas seulement c o m m e un état dans lequel je persévérais « depuis longtemps, mais c o m m e un acte spécialement voulu dans le « moment même ». Et rursus: « J'ai formellement voulu le j o u r de m o n « mariage n'épouser Mlle. Marie Nicolle que sous la condition indiquée et « ceci, je me souviens l'avoir envisagé très froidement et très nettement ». Depositio haec utique n o n sufficit ad probationem conficiendam, cum Ioannes h o c in negotio maximum habeat interesse; magnae tamen est auctoritatis, quia, testibus parocho Halluin et praesule Debout, in Ioannem n o n cadit periurii suspicio. De conditione apposita a Ioanne ante nuptias certiores facti sunt lulianus Verschaeve, medicus Huyghe et famula Blanca Lemerre. Iulianus Verschaeve, cuius opera potissimum Ioannes Mariam duxit, de conditione apposita n o n d e m u m p o s t divortium civile certior factus est; sed ille fuit, cui Ioannes confidit se litteras parasse ut amicos de revocatis nuptiis edoceret, si ex Lavrandii exploratione n o n constaret Ma- riam ozena n o n laborare « la soir de la consultation » inquit Verschaeve « Jean Cordier m'a dit: " Je tiens à être édifié, car si Mie est malade, « j e ne me marie p a s " . C'est aussi alors qu'il m'a confié avoir écrit à « différents amis pour leur annoncer la rupture du mariage ». Medicus vero Huyghe qui initio curabat ut angores Ioannis dispel¬ leret, testatur: « Vers le mi-mars Mr. Jean Cordier c o m m e n ç a de dire « ce qu'il n'a cessé de répéter dans la suite: s'il y a pareille histoire «je ne veux rien savoir, je ne me marie pas ». Clarius, si fieri posset, deponit Blanca Lemerre, dicens : « Avant le mariage j ' a i entendu Mr. Cor« dier dire à sa mère et me dire à moi-même qu'il n'épouserait pas « Mlle. Nicolle si elle avait de l'ozène et qu'il n'épousait q u ' à cette « condition qu'elle n'en ait pas ». Neque haec Blancae Lemerre depositio propter famulatum apud Ioannem exercitum suspecta censenda est. Nam Blanca fide dignissima describitur et, quamvis e famulatu dimissa, quae antea deposuerat, iterum confirmavit. Praeter h o s testes qui ante nu- 965 S. Romana Rota. ptias de conditione a Ioanne posita resciverunt, complures adsunt alii qui post nuptias sive ab ipso Ioanne, sive a Ioannis matre rem didicerunt. T o t tantaque testimonia simul sumpta certe probant Ioannem conditionem apposuisse. A e q u e certum est q u o d obiectum conditionis n o n fuit morbus spe¬ cificus o z e n a , sed in genere morbus causa foetidi odoris. Ita testis B. Lemerre : « il s'est marié bien convaincu que la maladie n'existait « pas. Sans quoi il ne se serait pas marié ». Et testis medicus Carpentier: « Mr. Cordier a été rassuré pa « il s'est marié parce que sa fiancée n'avait pas la maladie qu'il redou« tait ». Id luce meridiana clarius eruitur ex testimonio medici Huyghe, qui narrat se ter cum Ioanne ante nuptias de morbi indiciis collocutum esse. Prima vice Ioannes Cordier, haud diu post primum colloquium cum sponsa, medico Huyghe inquietus manifestavit, sponsam putidum o d o r e m exhalare. Medicus Huyghe Ioannem solari tentans monuit, o d o rem in puella ex diversis causis explicari posse, simul tamen ei iniunxit ut morbi indicia ulterius observaret. Ioannes consilia medici diligenter secutus post 15 circiter dies eidem refert morbi indicia semper eadem esse. Medicus iterum instat ut Ioannes rem ulterius experiatur. Q u o facto, Ioannes mense Martio iterum medicum Huyghe adiit eique tristis annuntiat, se semper illum foetidum o d o r e m in sponsa observasse. « Cette fois - prosequitur Huyghe - je lui dis que la chose pouvait être « très grave et qu'il ne devait marcher qu'après avoir son plein apai« sèment sur la situation. Je prononçais le mot d'ozène et de punaisie « et sur sa demande lui laissai entendre que ces maladies se trans« mettent, et que pour cette raison avant de contracter mariage dans « ces conditions, il faut penser aux petits malheureux qui en pourraient « naître. C'est alors que Mr. Jean Cordier c o m m e n ç a de dire ce qu'il « n'a cessé de répéter dans la suite: " S'il y a pereille histoire je ne veux « rien savoir, je ne me marie pas " ». Ex qua medici Huyghe narratione sequitur Ioannem primum circa morbi existentiam dubitare, dein, indiciis morbi perseverantibus, in dubiis fuisse confirmatum et d e m u m - post gravia monita ex parte medici Huyhe - conditionem formaliter concepisse et hisce generalibus verbis enunciasse : « S'il y a pareille histoire je ne « veux rien savoir, je ne me marie pas ». Obiectum igitur conditionis n o n fuit m o r b u s specificus ozena, sed in genere morbus causans foetid u m o d o r e m . Quare est prorsus inutilis quaestio circa existentiam spe¬ cifici morbi o z e n a e , cuius naturam periti physici subtiliter describunt et de qua inter se n o n bene c o n c o r d a n t ; sed sufficit q u o d in probatis / 966 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. existat Mariam m o r b o affectam fuisse, foetidum o d o r e m causante ex quadam causa permanente. Verum intentio, quae pro obiecto habebat existentiam aut absentiam morbi nullimode innixa erat huic conditioni, nempe si existentia vel absentia probaretur ante nuptias et ab hac penderet consensus in easdem nuptias; sed intentio semper eadem perseveravit, cui alligatus erat consensus: « si elle est malade, je ne me marie pas ». Q u o d adeo verum est, ut non ipse actor expetierit explorationem physicam suae sponsae, sed eius mater adierit familiam Nicolle, ut significaret anxios timores filii, et exinde pater sponsae voluit periti physici consultum. Narrat Parochus Lesenne : « Mr. Nicolle qui n'entendait pas que sa fille « fut épousée avec une arrière-pensée, la fit examiner très soigneuse« ment par le Dr. Bachelet... postérieurement, peut-être le même j o u r « Mr. Nicolle qui voulait apaiser absolument M. Cordier proposa de voir « un spécialiste qui fut Mr. Lavrand ». Idem eruitur ex depositione testis H u y g h e ; i m m o expressis verbis h o c fatetur ipsa s p o n s a , quae ait: « Quand Madame Cordier mère vint nous faire part des hésitations de « son fils, m o n père décida de consulter immédiatement notre medicin « Bachelet... n o n content de cela m o n père voulut me faire consulter ces « jours là un spécialiste de Lille Mr. le docteur Lavrand ». Quare exitus consulti medici n o n potuit dissipare animi intentionem seu conditio- nem, quae n u m q u a m pro obiecto habuit medicam explorationem. R e vera animus Ioannis dubius haesit, anxius permansit et in actu nuptiarum et post nuptias. Ipsa sponsa percontata a iudice de conditione sui sponsi in actu nuptiarum reponit: « j ' a i simplement remarqué q u e « Mr. Cordier montrait quelque froideur qui parût plutôt s'accentuer « par la suite ». Et medicus Huyghe, cuius honestatem et probitatem maximis laudibus omnes extollunt, testatur actorem m o x post reditum ex itinere nuptiali sibi dixisse: « Ainsi... au moment de prononcer le " Oui " « sacramentel ce fut avec angoisse, me disant bien que s'il y avait de l'ozène « je ne me mariais pas ». Et testis Brisse, die matrimonii, conspiciens animi anxietates Ioannis, exclamavit: « Tu nous as fait venir; te maris-tu oui ou « n o n ? » Equidem Ioannes visus est o m n e m deposuisse timorem, q u u m percepit consulti medici exitum, quia amore in sponsam ferebatur; sed animus qui n o n quaesierat peritiam sed morbi absentiam, relabatur in anxietates statim ac aliquod morbi indicium praesentiebat. Quamobrem de revocata conditione vel de completa, conditione a b s o n u m est quaerere vel aliquid asserere, nisi actis et probatis v i m facere velimus. Animus idem semper permansit, etsi paullo ante nuptias laetitia et gaudio affectus fuerit (utique ad breve tempus) quum persuasio subiit animum de morbi absentia. S. Romana Rota. 9.67 Hisce q u o a d factum positis, in iure in primis advertatur q u o d notatum fuit in Decis. 161, n. 6, part. 19 1.1, recens. « ad effectum inducendae conditionis magis inspicitur substantia dispositionis et mens disponen¬ tium, quam cortex verborum ». Et habetur conditio quoties habetur circumstantia « actui adiecta ex qua ipse artus pendet ». (D'Annib. i", n. 14). Posita autem conditione, nostra existimatio quae falso putet hanc fuisse adimpletam, nihil mutat in re. D o c e t idem D ' A n n i b a l e (I. c. nota 31) « q u a m o b r e m sponsalibus initis sub ea conditione: si parentes consenserint.... his consentientibus, statim obligant et pariunt impedimentum publicae honestatis : his dissentientibus, illico evanescunt, sive sponsi sciant parentes consensisse, vel dissensisse, vel id ignorent. » Hinc est ludere v e r b i s , si insistatur in attestatione sacerdotis Baileux ubi Ioannes asserit: « au m o m e n t je n'ai pas pensé à cette condition que j'avais « posée avant ». Siquidem tunc Ioannes credebat, sed falso credebat, m o r b u m revera non adesse. Pressius autem in re nostra ad diluendas oppositas difficultates haec R R . PP. considerarunt. Incidit praesens facti quaestio in difficillimam et maximi momenti controversiam iuris - uti appellat Sanchez de matrim. VII, disp. 18 hanc quaestionem circa errorem qualitatis personalis redundantem in errorem personae - quam uti notat Clericatus decis. 19, n. 27, apud D'Annib. III, n. 414, not. 14. Doctores, dum student explicare, eam implicant magis. Quam ob rem non exigi potest ut in suis responsionibus A c t o r adamussim enunciaverit doctrinam canonicam de errore substantiali redundante in errorem personae. Sed attendendae sunt eius assertiones aliaeque attestationes, ut videatur an sit locus applicationi regulae quam ad difficultates doctrinales et practicas eno¬ dandas ita cocinne enuntiat Card. Gasparri de matrim, n. 785 « est simplex error qualitatis dans causam contractui, qui non officit nisi qualitas apposita fuerit uti vera conditio sine qua non. Haec regula pro errore qualitatis redundante in errorem personae, verissima est: alii alia addunt; sed tu, si vis errorem vitare, eam tantum tene, et secund u m eam casus occurrentes résolve ». At posita hac regula, illico difficultatem faciunt verba a sponso reddita iudici interrogant quibus negat se cognovisse naturam matrimonii conditionati; asseruit enim: « Mr. l'abbé « de Halluin finit par me préciser exactement ce qui était un mariage « conditionnel: ce que j'ignorais auparavant prévoyant plutôt une erreur « ou un vice de consentement ». Quare sententia appellata advertit: at, quaeso, an nesciens conditionis valorem nec etiam possibilitatem conditionem apponendi ad effectum qui deinde necessario consequitur potest dici q u o d matrimonium sub conditione c o n t r a x e r e ? Sed, - uti 958 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. praedicat effatum - nostra existimatio rerum veritatem n o n mutat; quare actor ductus persuasione q u o d enuntiata conditio in contractu - si n o n verbis, re tamen suberat - eadem sinceritate et simplicitate qua conditionis appositae effectum et indolem se ignorasse fassus est, prosequitur: « aujourd'hui je demande à l'Eglise la nullité de m o n mariage pour le « motif suivant: Je n'ai v o u l u me marier qu'à la condition q u ' o n me « prouverait que l'ozène n'existait pas chez ma femme. Or la condition « ne s'est pas vérifiée si bien qu'à trois semaines de distance le m ê m e « docteur niait d'abord et affirmait ensuite l'existence de ce mal ». Iamvero eae quas attulimus, quaeque undique in toto processu abundant, attestationes, huius assertionis veritatem confirmant, adeo ut ne defensor quidem Vinculi negare possit conditionis appositionem ante matrimonium, sed contendat omni procul dubio constare hanc fuisse completam utpote de praesenti ante nuptiarum celebrationem, et hinc fuisse revocatam ob conceptam persuasionem de n o n existentia morbi, ipso sponso fatente: « c'est ainsi que j ' a i été rassuré, que j ' a i été conduit à me marier « quand m ê m e » et ob factum quod, nonobstante eius proposito n o n ducendi Mariam, tamen illam de facto duxit, ita ab apposita conditione resiliens. Sed quia plura cumulata sunt verba sive testium sive ipsius actoris a Defensore Vinculi, unde deduxit conditionem appositam fuisse c o m p l e t a m , quia explorate m o r b o , medicus Lavrand retulit sponsam m o r b o n o n esse affectam, quaestio h u c recidit ut declaretur, quaenam fuerit intentio sponsi in apponenda conditione, et utrum haec intentio fuerit revocata. De intentione prouti est actus voluntatis haec profunde disserit D'Annibale I, n. 135. « Porro voluntas dicitur tum finis tum eorum quae sunt ad finem ; sed cum in finem aliquid tendit (et maxime q u u m exterius tendit) intentionis n o m e n subiit. Est autem triplex nostris intentio: actualis, habitualis, virtualis; scilicet: intentio sine aliqua attentione (quae est actus intellectus) ne intelligi quidem potest ; n a m qui possum velle q u o d nullatenus animadverto? Itaque intentio actualis e s t , cui attentio adest continuo ; ex diverso habitualis, cui nullatenus adest; inter utramque tenet virtualis; n a m ea est cui attentio primo initio tantum operis inest, et post (quia mens ad alia divertit) exulat, q u o d difficile est. Et actualis recte prorsus dicitur intentio et vere est principium humani actus, et planum est; item virtualis quippe vere ab ipsa initium capit actus et subinde antegressae qua coeptus fuit intentionis veluti impulsu et virtute prosequitur. At habitualis in rebus agendis ne n o m e n quidem intentionis meretur; nam quae hac intentione (exterius) fiunt illa vi magis habitus quam voluntatis o b i m u s ». Ad intentionem habi- S. Romana Rota. 969 tualem in qua nullus motus voluntatis in finem habetur, reducitur voluntas interpretativa de qua D ' A n n i b a l e n. seq. d o c e t : « Cum praesumpta n o n est confundenda voluntas interpretativa (licet saepe promiscue penes Doctores i m m o et in iure accipiatur) ea nempe quam quis nec antea habuit, nec in praesens habet, quia illius obiectum n u m q u a m subiit animo habiturus, si subiisset aut subiret. H a e c , ut patet, nihil est ideoque nihil praestat. » Exinde qui u x o r e m ducit, vult mulierem honestam, sanam sibi in u x o r e m copulare, sed matrimonium aeque valet etsi mulier hisce qualitatibus n o n praestat quia in has qualitates voluntas numquam intendit ut in suum obiectum. Ast in themate R R . P P . visum est quaestionem non esse de voluntate interpretativa, quia Ioannes certe ante nuptias intentionem habuit actualem non ducendi uxorem Mariam, si ozenae m o r b o haec laboraret. Item quaestio n o n esse potest de intentione habituali, quia - uti explicat discursus iam relatus Card. D'Annibale - hanc intentionem non movet voluntas, sed magis habitus. Nam e contra animi dispositio in Ioanne secumferebat ante nuptias actualem intentionem n o n ducendi Mariam, si ozena laboraret: « j e n'ai voulu me marier q u ' à la condition q u ' o n « me prouverait que l'ozène n'existait pas chez ma femme ». Unde in hanc animi dispositionem n o n quadrat sententia Reiffenstuel I. IV, t. 1 de clandestin, despon. n. 349, quae affertur in defensionem vinculi matrimonialis et de eo loquitur, qui « animo ita dispositus est q u o d si sciret compartem hac qualitate quam inesse putat vel audit, carere, vel aliqua qualitate quam adesse putat vel audit affectam esse cum illa n o n contraheret. Et ratio huius limitationis patet ex dictis ubi docuimus matrimonium contractum ex errore circa qualitatem dante causam contractui (ita nempe ut ob eum quis contraxerit non contracturus si contrarium sciret) esse validum ». Et iure meritoque, quia voluntas interpretativa, seu intentio habitualis, n o n innuit in obiectum consensus deliberati. Exclusa ex evidentia facti a Ioanne voluntate interpretativa, seu intentione habituali, sequitur duplex status animi in eodem : alter nempe ante factam medicam explorationem, alter post hanc expletam. Ex prima animi dispositione habita est intentio actualis ita matri significata : « je déclarai à ma mère « que jamais je ne me marierais dans cette incertitude, que j ' a i été décidé « à rompre si on ne me prouvait par une visite médicale que l'ozène « n'existe pas chez Mlle. Nicolle ». Huic desiderio satisfactum fuit et Ioannes, rescita medici Lavrand sententia, exclamavit: « T o u t est bien « puisqu'il n'y a rien »: unde, completa conditione de praesenti, visum est in praecedenti instantia o m n e conditionis vestigium disparaisse et reten- 370 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. t u m est : « hinc cum Ioannis voluntas tota penderet a medica consulta¬ tione, ita ut eius propositum esset vel absolute n o n nubendi, si Maria M c o l l e ozena affecta declarata fuisset, vel e contra pure et simpliciter nubendi, si a m o r b o immunis fuisset existimata, quamlibet conditionem si antea posita fuerat, a viro retractatam fuisse dicendum est ». V e r u m q u o d voluntas tota seu intentio actualis Ioannis penderet a medica con¬ sultatione n o n est veritati factorum conforme; nam intentio Ioannis eo ten¬ debat, ut Maria incolumis esset ab eo foetore q u e m tantum fastidiebat Ioannes. En finis in quem tendebat quem tamen ut pertingeret media cong r u a abhibere oportebat. Ait D'Annibale, I. c. : « Porro voluntas dicitur tum finis tum eorum quae sunt ad finem; sed cum in finem tendit intentionis n o m e n subit ». Medium q u o d praesto erat in themate pro secure attingendo fine, habebatur in medica consultatione, Narrat Ioann e s in responsionibus ad primum interrogatorium : « Mais le j o u r du « contrat le jeudi précédant m o n mariage du mardi suivant, ma mère « et moi constatâmes dès l'arrivée la présence de l'odeur caractéristique « Néanmoins il fut procédé au contrat, mais dès le soir je dis à ma « mère que je n'épouserais pas Mlle. Nicolle, si je n'avais m o n apaise« ment sur ce point ». Exinde Ioannis mater se contulit apud familiam sponsae, cumque significasset timores qui a matrimonio ineundo sponsum repellebant, consilium captum fuit submittendi sponsam examini et explorationi Dñi Lavrand periti physici, q u o d etiam factum est. Exitus consultationis fuit, ut Ioannes, depulso timore, contractum iniret matrimonialem. Quae prima animi dispositio in Ioanne seu ante nuptias •et in ipso actu nuptiarum significatur adamussim per ea verba « c'est « ainsi que j ' a i été assuré, que j ' a i été conduit à me marier quand « m ê m e ». Id est n o n obstante timore morbi, n o n obstante proposito n o n ducendi Mariam si eo m o r b o afficeretur: h o c sonat illud adverbium « quand m ê m e ». Equidem obiectum intentionis seu finis voluntatis usque idem perseverabat ducere u x o r e m eo m o r b o i m m u n e m , sed ex medici attestatione, animum subierat persuasio m o r b u m abesse: « m a « mère revint et me déclara qu'il n'y avait pas d'inquiétude à avoir, qu'il « n'y avait là rien de sérieux »: unde dimissa actuali intentione seu p r o posito n o n ineundi contractum nisi sub certo m o d o , successit intentio virtualis quae « ea est - ait D'Annibale, I. c. - cui attentio primo initio tantum -actualis operis inest, et post (quia mens ad alia divertit) exulat vere est principium humani actus et item virtualis quippe vere ab ipsa initium capit actus, et subinde antegressae qua coeptus fuit intentionis veluti impulsu et virtute prosequitur ». Virtualis autem intentionis vim esse irritum reddere matrimonium docet c u m communi «S. Romana Rota. 971 sententia Card. Gasparri, I. c, n. 1023: « O m n e s admittunt matrimonium esse nullum si conditio fuit actualis, nempe posita in ipso matrimonii actu, et deinde appareat n o n existere. Idem affirmamus tamquam certum si conditio fuit tantum virtualis, scilicet quando in actu matrimonii de ea ne verbum quidem factum est, sed apposita antea fuerat, nec revocata ». Et paullo post idem Auctor prosequitur: « evidens est matrimonium esse nullum ex defectu consensus si supponatur et conditionem veram ac proprie dictam sine qua n o n appositam fuisse et hanc conditionem quae de facto n o n fuisse revocatam: esse nullum inquam etiam in foro externo, si illa duo clare argumentis et indiciis moralem certitudinem parientibus probentur » (I. c, n. 1024). Idem docet Reiffenstuel (I. VI, t. 1, n. 346 et seq.) d i c e n s : « Matrimonium contractum ex errore circa qualitatem validum est nisi talis qualitas actualiter vel virtualiter, interne vel externe, in conditionem esset deducta ut si quis interne ita cogitaret aut externe diceret: si es virgo, aut dives etc. v o l o ' seu intendo tecum contrahere, alias n o n ; quia etiam tunc error circa qualitatem matrimonium invalidaret ratio est quia omnis contractus sub conditione honesta de praesenti initus conditione n o n subsistente nullus est coeterum ut ex defectu huius qualitatis matrimonium sit nullum requiritur, q u o d contrahens talem voluntatem aut intentionem conditionatam actualem vel saltem virtualem h a b e a t : nimirum ut vel tunc quando contrahit actu habeat illam intentionem, n o n contrahendi, nisi hanc qualitatem habeat, vel saltem prius eam intentionem actu habuerit et per actum contrarium non revocaverit, sed virtute seu virtualiter, adhuc retineat ». Equidem virtuali intentioni locus n o n est si actualis fuerit revocata ; sed h o c q u o m o d o probatur ? Sapientissime Pitonius, a Patronis citatus, ait voluntatem iam manifestatam et aliquam conditionem contractui apponentem n o n praesumi mutatam fuisse sed continuari » (Discept, eccle., disp. 52, § 39). Lege enim cautum est « q u o d quis semel voluit aut n o l u i t , illud semper deinceps velle aut nolle intelligitur quamdiu non retractaverit voluntatem (ex., 11-22, de probat., 1, 4, de matrim, vind., c. 3, de Bapt.) « et qui ait mutatam fuisse voluntatem docere id debet ». L. 241, de probat., I. 3, § 3, de Usucap. Neque revocasse dicendus est Ioannes conditionem quia de facto coniugium iniit quamvis adhuc anxius de sponsae valetudine; nam hic status animi n o n excludit nec revocat appositam conditionem, sed significat Ioannem tunc dubitasse de veritate facti in conditione appositi. Ioannes amabat, sperabat, timebat; animum in diversa trahebatur; proposuerat u x o r e m ducere sed hanc n o n ducere si ozena affectam ; medicus, eius familia et sponsae A c t a , v o l . I I , n . 23. — 1542-910. 65 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 972 parentes impellebant ut omnem depelleret t i m o r e m ; hinc sponsi fidem iuravit; sed arrepto nuptiali itinere, statim ac percepit Mariam revera m o r b u m laborare, iter abrupit, omnis affectus maritalis extinctus est. Denique R R . PP. visum est, nonnisi sophistice posse argumentari ex valore contractuum civilium qui penes n o s ineuntur, ad contractum matrimonialem. Nam contractus - matrimonium - uti docet D'Annibale, UT, n. 4.25 : « qua est contractus naturalis regitur tum iure naturae tum iure evangelico, ubique gentium ». Et in nota 17 explicat: « Huic autem iuri nulli humanae potestati derogare, subrogare, abrogare datum est ». Ex adverso contractus civiles penes n o s vigent potissimum ex iure civili q u o a d formam adeo ut sine scriptura nihil valeant et eatenus valent quatenus scriptura significantur. Quare conditiones si apponantur antequam contractus scripti ineantur, curatur ut sint completae et cum pure contrahitur in scriptis quaecumque conditio censetur revocata : si vero probatur, q u o d ex errore vel fraude maxima seu enormis adfuerit laesio, datur rescissio. contractus Quae in matrimonio ne fìngi quidem potest; sed hic cum regatur* tantummodo iure naturae, si conditio subsit, q u o m o d o c u m q u e expressa eademque deinceps probetur, matrimonium nullum declarandum est. Hisce omnibus perpensis : Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de Turno, pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus constare de nullitate matrimonii inter Ioannem Cordier et Mariam Nicolle, seu proposito dubio respond e m u s : « Infirmandam esse sententiam rotalem in casu; exinde sententiam appellatam infirmamus et pro infirmata haberi decernimus et declaramus » . In expensas vero iudiciales Ioannem Cordier condemnamus. Ita pronunciamus, mandantes Ordinariis l o c o r u m et Ministris Tribunalium ad quos spectat, ut executioni mandent hanc nostram sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum Canonum, et praesertim Cap. 3, Sess. 25. De Reform. Conc. Trid. iis adhibitis executivis et coercitivis mediis, quae magis opportuna et efficacia pro rerum adiunctis extitura sint. R o m a e , in Sede Tribunalis S. R. Rotae, die 11 Augusti 1910. Michael Lega, Decanus L. £8 S. Gustavus Persiani. Antonius Perathoner, Ponens. Sac. Tancredes Tani, Notarius. S. Romana Rota. 973 IL CITATIO EDICTALIS CONSTANTIEN. NULLITATIS MATRIMONII. Cum ex Ordinarii Constantien. informatione constet Eugeniam Berhaut, mulierem in Causa conventam, reperiri non posse, per praesens Edictum eamdem citamus ad comparendum sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis S. R. R o t a e , die 17 Ianuarii an. 1911 hora undecima, ad videndum subscribi infrascriptum d u b i u m , nec non destinari diem, in qua habebitur turnus rotalis pro tractatione Causae. D u b i u m : « An constet de nullitate Matrimonii in casu ». Ordinarii locorum et fideles quicumque notitiam habentes de domicilio aut commorationis l o c o dominae conventae, curare debent, si et quatenus fieri possit, ut de hac edictali citatione moneatur. R o m a e , die 28 Nov. 1910. Ioannes Prior, Ponens. Sac. Tancredes, Notarius S. R. Motae. L. g* s . C O N S T A N T I E N . - NULLITÉ DE MARIAGE. Comme, d'après l'information du Révérendissime Ordinaire de Coutances, il conste que Eugénie Berhaut, défenderesse en cette cause matrimoniale, ne peut être trouvée, Nous citous, par le présent edit, la même dame Eugénie Berhaut à comparaître par propre personne où par un procureur légitimement constitué au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine, le 17 Janvier, à 11 heures du matin; pour voir souscrire le doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la proposition de la cause devant la Rote. Doute: « Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas présent ? » Les Ordinaires des lieux et les fidèles ayant connaissance du domicile ou du lieu de la résidence de la dite défenderesse, doivent, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Rome, 28 Novembre 1910. Ioannes Prior, Ponent. L. % S. Sac. Tancredes Tani, Notaire de la S. Bote. 974 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. L AD D. ERNESTUM BEGNI, OB PRIORA DUO VOLUMINA OPERIS " LA CHIESA NEGLI STATI UNITI D'AMERICA " BEATISSIMO PATRI OBSEQUENTER EXHIBITA. Pregmo Signor Begni, Quanto gradito sia stato al Santo Padre, Pio X, l'omaggio dei due primi volumi dell'opera La Chiesa negli Stati Uniti d'America, ben Ella 10 p u ò arguire dalla lieta accoglienza che il Medesimo, quattro anni or s o n o , faceva al progetto che dell' importante lavoro storico Ella stessa aveva l ' o n o r e di esporGli a viva v o c e . Nè poteva essere altrimenti, trattandosi di una pubblicazione c h e , intesa ad illustrare lo sviluppo della religione cattolica negli Stati Uniti d ' A m e r i c a , offre ai cattolici tutti, ed in particolar m o d o all'Augusto loro C a p o , così grande argomento di consolazione e di speranza, mostrando loro l'avvenire nel passato fecondo di una Chiesa c h e , c o m e il piccolo grano di senapa del V a n g e l o , umile nella sua origine, è oggi addivenuta albero gigantesco, sul cui tronco, mercè Io zelo o p e r o s o dei cattolici americani, ogni anno che passa, fa germogliare nuovi rami, colla erezione di nuove diocesi e nuove parrocchie: ed ogni n u o v a stagione fa maturare nuovi fratti, in una più intensa e vigorosa esplicazione di vita cristiana. La sollecita ed elegante edizione dei due primi volumi, che hanno già riscosso le più larghe simpatie ed approvazioni dell' Episcopato d'America, fa in vero onore alla studiosa attività ed all'arte squisita dei collaboratori, ai quali si deve la dovizia dei documenti riprodotti e delle artistiche illustrazioni: ed i criteri a cui, nel suo complesso, è informato 11 lavoro, promettono che tutta intiera la grande opera sia per rispondere pienamente all'aspettativa che di essa fa concepire la larga e generosa cooperazione d'ingegni e capitali, a cui è affidato l'arduo compito. Sua Santità pertanto, mentre, per mio mezzo, Le esprime il sovrano Suo c o m piacimento e le Sue congratulazioni, fa i migliori auguri per la felice riuscita della interessante pubblicazione, la quale nel tempo istesso che porrà sott'occhio ai lettori gli amorosi disegni della Provvidenza su i popoli d ' A m e r i c a e la volonterosa loro corrispondenza, servirà ai me- Diarium Romanae Curiae. 975 desimi di nobile sprone ad emularne cotanto luminosi esempi di religiosa attività. Aggiungo ben volentieri i personali miei ringraziamenti per l'esemplare di detti volumi a me cortesemente destinato, mentre anch'io con Lei mi congratulo del ben riuscito lavoro, e passo al piacere di raffermarmi con sensi di alta stima Della S . V . Illma R o m a , 25 Novembre 1910. Servitore L. )$( S. R. CARD. M E R R Y DEL V A L . II. AD V. E. LUDOVICUM HENRICUM S. R. E. CARDINALEM LUÇON, ARCHIEPISCOPUM RHEMENSEM, DE CONVENTU CATHOLICORUM IN SEPTENTRIONALI GALLIA ET AD FRETUM GALLICUM FELICITER EXPLETO, GRATULATIONIS CAUSA. Eminentissime Seigneur, En tête des signataires de la très noble Adresse des Catholiques du Nord et du Pas-de-Calais, réunis à Lille du 7 au 13 Novembre dere nier pour leur x x x v i i Congrès, le Souverain Pontife a remarqué avec une vive satisfaction le n o m de Votre Eminence et ceux de plusieurs membres de l'Episcopat français, faisant cortège aux Vénérables Archevêques et Evêques de la Province de Cambrai. Le Saint Père a l'intime persuasion que, sous une présidence si auguste et si autorisée, les travaux du Congrès se sont une fois de plus accomplis dans la Vérité et la Charité, et que de ces assises solennelles de chrétiens zélés et c o n vaincus seront sorties des résolutions viriles et fécondes, destinées à p r o m o u v o i r efficacement les œuvres multiples, religieuses et sociales, qui font la gloire des Catholiques du Nord et la consolation de leurs Pasteurs. Instaurare omnia in Christo : tel a été dès l'origine, et tel est plus que jamais le but que se sont proposé les h o m m e s de cœur et de foi, dont Votre Eminence vient de saisir sur le vif l'action persévérante et infatigable. Le Saint Père applaudit de tout cœur à des dispositions et à des actes si conformes à ses propres désirs. Heureux d'apprendre que ses enseignements et ses recommandations sont accueillis avec un empressement si j o y e u x et une obéissance si entière par ses fils de la Flandre et de l'Artois, Il fait les v œ u x les plus ardents pour que le Dieu de 976 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. toute Bonté donne à leurs efforts le succès qu'ils ambitionnent, à savoir de faire régner en tout et en tous Notre Divin Sauveur. - Omnia in omnibus Christus. A cette fin, Sa Sainteté accorde avec effusion à Votre Eminence Illme et R m e , ainsi qu'à ses Vénérés Collègues et à tous les membres du Congrès la Bénédiction apostolique. Pour ma part, je profite bien volontiers d'une circonstance si favorable pour présenter à Votre Eminence mes respectueux hommages de profonde vénération, et, en La priant de transmettre aux Prélats et aux fidèles qui ont pris part au Congrès l'expression de mes meilleures sympathies, je baise respectueusement v o s mains et j ' a i m e à me redire De Votre Eminence le très humble Serviteur R. CARD. M E R R Y DEL VAL. R o m e , 3 Décembre 1910. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E DEI RITI CONGREGAZIONE ANTIPREPARATORIA. Il giorno 13 del corrente mese di Dicembre, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Girolamo Gotti, Ponente della Causa, ha avuto luogo la Congregazione Antipreparatoria dei Sacri Riti, per discutere il dubbio sopra i miracoli della Venerabile Serva di Dio, Teresa Margarita Redi, Monaca professa dell'Ordine dei Carmelitani Scalzi. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Il Santo Padre, con biglietto della Segreteria di Stato, si è degnato di nominare: 2 Dicembre 1910. — Il Rmo P. Maestro Agostino Zampini, dell'Ordine dei Romitani di S. Agostino, Provinciale per la Toscana, Suo Sacrista e Parroco dei SS. PP. AA. Diarium Romanae Curiae. 977 La stessa Santità Sua, con biglietto e con Breve della Segreteria di Stato, si è degnata di nominare: Prelati domestici di 8. S.: 24 Ottobre 1910. — Don Raffaele Chimenti, Canonico di S. Maria in Trastevere e Cancelliere Ecclesiastico del Vicariato, della diocesi di Roma. 5 Novembre 1910. — Don Giuseppe Maria Bueno de Rosa, Canonico Cantore della Chiesa Metropolitana, della diocesi Rio Ianeiro. 10 Novembre. — Don Giuseppe Scartata, Parroco di Vallalba, della diocesi di Caltanisetta. 14 Novembre. — Don Giovanni I. Aylward, della diocesi di London (Canada). — Don Alberto Palotta, Rettore del Seminario della diocesi di Rimini' 17 Novembre. — Don Edoardo Stefano Fitzgerald, Parroco del SS. Rosario in Holiske, della diocesi di Springfield. 25 Novembre. — Mons. Luigi Costante Prieur, Vicario Generale della diocesi di Meaux. — Don Alfredo Dumont, Decano del Capitolo della medesima diocesi. 26 Novembre. — Don Luigi Daelli, Direttore del giornale « L'Ordine », della diocesi di Como. — Don Giacomo T. Saunders, Vicario Generale della diocesi di SiouxCity. ONORIFICENZE 11 Santo Padre, con biglietto e con breve della Segreteria di Stato, si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: Ordine della Milizia Aurata: 8 Novembre 1910. — A. S. E. il Signor Enrico Fitzalan-Howard, Duca di Norfolk. La Commenda dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, con placca: 16 Novembre 1910. — Al Sig. Leonardo Jankowski, di Kijowiae. La placca dell'Orarne di S. Gregorio Magno: 28 Novembre 1910. — Al Sig. Clemente Reitmayer, dell'archidiocesi di Malines. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 22 Novembre 1910. — Al Sig. Guglielmo de Meinel, Consigliere presso il Ministero degli affari Esteri, dell'archidiocesi di Monaco (Baviera). La Commenda dell' Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile : 3 Novembre 1910. — Al Sig. Giacomo F. Me. Mullen, Magistrato e membro dell'Istituto Ingegneri Civili, della diocesi di Cork (Irlanda). 8 Novembre. — Al Sig. Conte Ottocaro de Westphalen, della diocesi Leit¬ meritz. 21 Novembre. — Al Sig. Marcello Guillet, della diocesi di Parigi. 28 Novembre. — Al Sig. Guglielmo Marx, Consigliere presso il Tribunale superiore di Dusseldorf e Deputato al Parlamento, dell' archidiocesi di Colonia. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 978 Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 21 Parigi. 22 26 — 30 Novembre 1910. — Al Sig. Giuliano Lacour, dell' archidiocesi di Novembre. —- Al Sig. Avv. Prof. Giuseppe Fornari, di Roma. Novembre. — Al Sig. Giuseppe Gros, medico, della diocesi di Arras. Al Sig. Carlo Fichaux, di Oisy-le-Verger. Novembre. — Al Sig. Pietro Pedace, di Reggio Calabria. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 4 Novembre 1910. — Al Sig. Marchese Lodovico Rigaud, Luogotenente del reggimento degli Zuavi Pontifici. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 4 Novembre 1910. — Al Sig. Federico van Soest, degli Zuavi Pontifici. 14 Novembre. — Al Sig. Luigi Zaccaria, Consigliere ed Economo dell'Opera Pia delle cucine economiche, della diocesi di Padova. 22 Novembre. — Al Sig. Enrico Derix, dell'archidiocesi di Monaco (Baviera). 23 Novembre. — Al Sig. Rag. Svetonio Petrocini, dell'archidiocesi di Pisa. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ NOMINE ' La Santità di nostro Signore, con biglietto di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, si è degnata di nominare: Camerieri segreti soprannumerari: 11 Novembre 1910. — Mons. Carlo Mangold, dell' archidiocesi di Monaco. (Baviera). 18 Novembre. — Mons. Paolo Albera, della diocesi di Bagnorea. 30 Novembre 1910. — Mons. Arturo Filippo Jackman, dell'archidiocesi di Westminster. Cameriere d'onore m abito paonazzo : 11 Novembre 1910. — Mons. Bonaventura Bullich y Gasset, della diocesi di Barcellona. Cameriere segreto di spada e cappa soprannumerario: 24 Novembre 1910. — Il Sig. Conte Carlo Olivieri di Vernier, della diocesi di Torino. NECROLOGIO Novembre 1910. — Mons. Ippolito Bazin, Vesc. tit. di Tacia e Vicario Apostolico del Sahara (Sudan francese). Dicembre 1910. — Mons. Filippo Allegro, Vescovo di Albenga. » » — Mons. Angelo Balzano, Vesc. tit. di Sura. I. INDEX GENERALIS RERUM ACTA PII PP. CONSTITUTIONES, 2 7 7 . - X. S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS, 3 5 , Appendix, 254. MOTU PROPRIO, 2 2 5 , 2 8 1 , 4 3 7 , 4 6 9 , 5 0 1 , 655, 718, 939. LITTERAE APOSTOLICAE, 2 3 1 , 449, 4 8 3 , 5 2 3 , 7 2 9 . S. CONGREGATIO LITTERAE ENCYCLICAE, 3 5 7 . 137, 185, 226, 272, 282, 317, 405, 444, 470, 503, 535, 567, 633, 703, 851, 899, 940. EPISTOLAE, 5, 4 9 , 9 7 , 144, 189, 2 2 8 , 2 8 5 , 3 2 4 , 407, 4 4 6 , 476, 5 0 9 , 5 4 0 , 6 0 7 , 7 2 1 , 60, DE PROPAGANDA FIDE: a) Documenta, 410, 484, 6 8 2 . b) Nominationes Episcoporum, 233, 859. S. CONGREGATIO INDICIS, 157. S. CONGREGATIO RITUUM, 205, 234, 296, 332, 64, 117, 158, 411, 485, 552, 683, 7 4 2 / 9 6 1 . 735, 904, 943. TRIBUNALIA. SERMO, 9 0 6 . SACRAE CONGREGATIONES. SACRA ROMANA ROTA, 8 3 , 1 2 1 , 169, 2 0 6 , 2 3 7 , 2 9 7 , 3 3 3 , 418, 4 5 0 , 4 9 2 , 524, 5 5 4 , S. CONGREGATIO S. OFFICII, 5 5 , 1 0 0 , 477, 584, 691, 747, 783, 860, 917, 961. 575, 635, 728. SIGNATURA APOSTOLICA, 4 3 1 , 699, 7 3 3 . S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS: a) Documenta, 13, 56, 102, 146, 229, 286, 329, 409, 478, 514, 576, 636, 6 8 1 , OFFICIA. 7 2 9 , 740, 8 5 4 , 9 1 0 . 6) Erectiones Dioecesum, 289, 331, SECRETARIA STATUS, 3 7 , 8 8 , 1 3 1 , 1 7 5 , 2 1 3 , 2 4 8 , 3 0 9 , 3 5 3 , 4 3 2 , 5 2 9 , 5 6 2 , 7 0 1 , 734, 409, 479, 514, 681, 945. c) Nominationes Episcoporum, 3 4 , 935, 974. - Appendix, 6 0 2 . 5 7 , 1 0 8 , 146, 2 3 0 , 2 8 8 , 3 3 0 , 4 0 9 , 4 7 8 , 514, 576, 649, 681, 729, 742, 944. S. CONGREGATIO COMMISSIO DE RE BIBLICA, 3 5 4 . DE DISCIPLINA SACRA- MENTORUM, 1 4 7 , 1 9 3 , 4 4 7 , 5 7 7 , 6 5 0 . S. CONGREGATIO 203, 290, CONCILII, 479, 515, 5 8 , 109, 148, 542, 583, 911. - Appendix, 894, 946. ACTA, vol. Il, n. 24. — 28-12-1910. DIARIUM ROMANAE CURIAE, 4 5 , 94, 133, 1 8 2 , 2 2 4 , 2 5 1 , 3 1 3 , 3 5 6 , 434, 4 9 8 , 5 3 2 , 5 6 5 , 6 0 0 , 6 5 1 , 702, 7 8 0 , 8 9 2 , 937, 9 7 6 . 66 t I II. INDEX DOCUMENTORUM CHRONOLOGICE ORDINE DIGESTUS ANNO MENSE DIE ACTA PII PP. X. I. - CONSTITUTIO APOSTOLICA. Apr. 15 Apostolicae. - D e Suburbicariis diocesibus . . . . APPENDIX. Maii 13 Constitutio « Romanos Pontifices . . . . . . . . IL - LITTERAE ENCYCLICAE. Editae saepe. - Litt. Encycl, expleto anno tercentesimo ab impertitis D. Carolo Borromeo canonizationis honoribus III. Apr. 10 Maii » Iunii Sept. Dec. - MOTU PROPRIO. Cum per Apostolicas. - De concessionibus indulgentiarum a Suprema S. Congregatione S. Officii recognoscendis Cum disciplinae. - Confirmatur Consociatio Sacri Cordis Iesu ad Scholam Piam, concrediturque Aula Pia Sodalibus Marianis a Misericordia In hac Beatissimi Petri. - Constituitur Vicarius Castrensis i n Reipublicae Cilenae exercitu . . . . Ex quo. - De pia Unione Sancti Pauli Apostoli . . Sacris solemniis. - De Indulgentia « Portiunculae » septimo ah Instituto FF. MM. ordine saeculo expirante. Illibatae custodiendae. - De iureiurando conceptis verbis ab iis dando qui doctores in Sacra Scriptura sunt renuntiandi . . . . . . . . . . . . Sacrorum Antistitum. - Motu Proprio quo quaedam statuuntur leges ad modernismi periculum propulsandum Ob singularem. - De invocatione in Litaniis Lauretanis apud Franciscales familias addenda. . . . In Romanae Curiae. - De novis quarundam Bullarum formulis in Cancellaria Apostolica utendis . . . Index documentorum ANNO MENSE PAG. DIE IV. 1909 1910 Iulii 5 Aug. 24 Oct. 13 Nov. 1 Dec. 9 [an. Febr. 5 1 14 Martii 4 18 - LITTERAE APOSTOLICAE. E Lapurdensi Basilica. - Capellanis Basilicae Lapurdensis, dioecesis Tarbiensis, insignia choralia conceduntur Sodalitium. - Concessio tituli et privilegiorum archisodalitatum confraternitati Virginis de Sion pro Iudaeorum conversione impetranda in ecclesia « Ecce homo » constitutae, cum facultate aggregandi ubique terrarum Romani Pontifices. - Translatio in Dominicam immediate praecedentem diem Octobris mensis vicesimum octavum festivitatis Patronorum pro paroecia Seifersdorf, dioecesis Litomericensis Paucis ante diebus. - Ad Ministros Generales triplicis Fratrum Minorum familiae Dionysium Schuler, Dominicum Reuter, Pacificum a Seiano Decessor Noster. - Fideles omnes, manu gestantes appositum rosarium, rite benedictum, in recitatione coronae pretiosissimi Sanguinis, indulgentiam L dierum pro quolibet « Pater » et quolibet « Gloria » ucrari possunt, praeter iam concessas Dilecti filii. - Indulgentiae et privilegium altaris B. Mariae Virginis a Fraxino nuncupati, in dioecesi Veronensi Fidelium sodalitates. - Sodalitio Mariae Reginae Cordium in Urbe instituto nonnullae indulgentiae in perpetuo conceduntur, addito pariter privilegio in perpetuum indulto altaris privilegiati personalis pro sociis sacerdotibus Nobis in sublimi. - Separatur a Vicariatu Apostolico Ce-li septentrionalis districtus Pao-ting-fou, atque ex eo novus erigitur Vicariatus Apostolicus Ce-li centralis appellatus. Quae ad spirituale. - Dioecesis Akcrensis ab Amadiensi Chaldaeorum disiungitur Quae ad fidei. - Conceditur indulgentia partialis perpetua pro Insularum Philippinarum fidelibus recitantibus orationem in honorem B. M. V. Immaculatae . . Pias inter fidelium. - Consociatio precum pro Scandinavorum conversione impetranda erigitur in Abbatia S. Mauritii Claravallensis, in dioecesi Luxemburgensi, cum facultate inscribendi socios ubique terrarum et cum indulgentiis consuetis . . . . Comperta sunt. - Conceduntur praecipuae facultates Ordini Eremitarum S. Augustini 317 137 940 705 138 140 185 141 142 187 406 chronologice- ordine digestus. ANNO MENSE 1910 Apr. DIE 5 13 20 Maii 2 10 Iunii 9 Laeto accepimus. - Consociationi sacerdotum in honorem SSmi Cordis Iesu conceduntur plenariae et partiales indulgentiae in perpetuum Refert ad Nos. - Erectio Sodalitii sub titulo Missae Reparatricis in Archisodalitatem pro universa Helvetia cum facultate aggregandi et cum communicatione privilegiorum Inter gravissimas. - Ad D. Mariam Stiltz, Moderatricem Generalem Societatis Filiarum a S. Francisco Salesio Conspicua templa. - Ecclesia parochialis pagi vulgo « Bonsecours », dioecesis Tornacensis, titulo Basilicae minoris decoratur Romanorum Pontificum. - Societas B. M. V. Auxilii Christianorum et Reginae Pacis loci « Beauchène » in dioecesi Sagiensi erigitur in archiconfraternitatem. Dilectus Filius. - Sodalibus Associationis Reparationis Sacerdotalis indulgentia plenaria conceditur . Piam frugiferamque. - Constituitur Supremus Moderator pro Associatione Reparationis Sacerdotalis . Constat apprime. - Superiori pro tempore Sanctuarii B. M. Virginis de « Poupsis » in dioecesi Hieracensi (Gerace) titulus Praelati domestici in perpetuum conceditur ^uae christiano nomini. - Erectio Vicariatus apostolici Ce-Kiam occidentalis Inter cogitationes. - Conceduntur indulgentiae et privilegia in perpetuum Sanctuario B. M. V. Perdolentis,'vulgo « delia Corona^», dioecesis Veronensis. Pias fidelium. - Confirmantur nominatim veteres r indulgentiae piae catholicarum * mulierum Fuldensi Unioni a Missionibus nuncupatae, ac novae adiiciuntur cum facultate cognomines associationes ubique aggregandi i n perpetuum-. . . . . . . . Caritatis opera. - Conceduntur indulgentiae plenariae et partiales fidelibus qui missae quotidianae Lugduni pro pauperibus defunctis cura piae unionis Crucifixi a venia celebrandae, vel in spiritu, se sistant. Allata nuper. - Ad R. P. D. Patritium Fergo Mac Evay, Archiepiscopum,Torontinum: laudatur Associatio uro diffusione Ecclesiae catholicae Toronti in dominio Canadensi constituta ditaturque indulgentiis Quae nuper. - Laudatur Societas pro diffusione catho¬ licae fidei Chicagii in foederatis Civitatibus Americae Septentrionalis instituta 983 984 Index documentorum MENSE Iunii Iulii Aug. » Sept. Oct. DIE 14 Perillustrem Fratrum Praedicatorum. - Commendatur novum Dominicianae Familiae in Urbe institutum, eique Sanctissimum asservandi facultas perpetuo tribuitur . . . . . . . . . . . . . .16 Gratiae, quae sunt. - Recurrente centenario adeptae libertatis anniversario conceduntur fidelibus Reipublicae Mexicanae indulgentiae plenariae et partiales hoc anno tantum 21 Nobis exponendum. - Sacerdotibus inscriptis in recenter adepta quarta sectione pii consortii sub titulo Deiparae Virginis perdolentis, dioecesis mediolanensis, conceditur privilegium missarum 1 Cathedralis Plocensis. - Ecclesia cathedralis Plocensis ad dignitatem Basilicae minoris evehitur. . . . 6 Romanum decet. - Piacularis perpetua missa, in omnibus Galliae Ecclesiis instituitur addita plenaria indulgentia 18 Ex nativo. - Transfertur in alium diem festivitas coelestis Patroni pro oppido « Armillas » in Archidioecesi Caesaraugustana 19 Constat apprime. - Confraternitas Immaculatae Conceptionis in civitate Aquavivensi nullius dioecesis titulo Archiconfraternitatis ad honorem decoratur. 21 Constat apprime. - Ecclesia Metropolitana Leopoliensis Latinorum titulo Basilicae minoris decoratur . 12 Ex hac. - Erectio novi Apost. Vicar. Kientchang in Sinis. 15 Seraphici Patriarchae. - De iure praecedentiae in processionibus sacrisque functionibus in tribus familiis minoriticis 27 Manilensium Archiepiscopus. - Erectio in archiconfraternitatem Societatis titulo B. Mariae Virginis Lapurdensis, in ecclesia Fratrum Minorum Capulatorum, Manilae existentis 2 Fuldensem. - Emi Viris S. R. E. Cardinalibus Georgio Kopp, Episcopo Wratislaviensium, Antonio Fischer, Archiepiscopo Coloniensium ceterisque Archiepiscopis et Episcopis regni Borussici Fuldensem conventum celebraturis Decessorum Nostrorum. - Confirmatio innovationum quae ex decreto Regularium Congregationis inductae sunt in regulas Instituti Oblatorum Virginis Immaculatae 13 Incensum. - Erigitur nova Archidioecesis Simlensis (Simla) in Indiis Orientalibus In hoc summo. - Erigitur novus Vicariatus Apostolicus de « Kilima-Njaro » in Africa Orientali . . . 27 Ad augendam. - Indulgentia quotidiana perpetua pro sanctuario a S. Specu S. Benedicti PAG. 899 569 571 572 573 633 634 570 941 713 900 704 901 851 405 chronologice- ordine digestus. MENSE DIE Nov. 19 985 Quae ad spirituale, - Vicariatus Apostolicus Giblata¬ riensis in Dioecesim immediate subiectam erigitur. Appendix. Apr. 18 Litterae Apostolicae « Trans Oceanum » V. - EPISTOLAE. Aug. Dec. 11 m 13 17 Ian. 10 24 Quae de Coloniensi. - Ad V. E. Ubertum Antonium, S. R. E. Cardinalem Fischer, Archiepiscopum Coloniensem, de habito Eucharistico conventu. . . Grate accepimus. - Ad R. P. D. Eduardum Pulciano, Archiepiscopum Ianuensem, de nuper habita Synodo dioecesana Placuit tibi. - Ad R. P. D. Marianum Episcopum Oscensem, in suo quinquagesimo ab inito Sacerdotio anniversario Redditae sunt Nobis. - Ad Rmum D. Henricum Garri¬ riguet, Antistitem Generalem Societatis Sulpicianae. Catholicos. - Ad Camillum Bataille Advocatum . . Diarium Terrae Sanctae. - Ad R. P. Robertum Razzoli, O. F. M., Custodem Terrae Sanctae, ob editum « Diarium Terrae Sanctae » Communis vobiscum. - Ad Antistitam Anniciensis domus a Visitatione, ceterasque Religiosas Foeminas eiusdem Ordinis Universi, cuius proxime agent saecularia solemnia. Delectavit Nos. - Ad Tertiarios Franciscales e Foederatis Sodalitiis Urbis Pontificium institutum. - Ad R. P. D. Gulielmum 0'ConnelI, Archiepiscopum Bostoniensem, ob largitatem erga Pontificium Institutum biblicum . . Grate cognovimus. - Ad V. E. Antonium Iosephum S. R. E. Cardinalem Gruscha, Archiepiscopum Viennensem, de incremento religionis Vindobonae . . Gratias tibi. - Ad R. P. D. Iacobum Della Chiesa, Archiep. Bononiensem, ob vota Summo Pontifici oblata Libentissime legimus. - Ad R. P. D. Vincentium Fran¬ ceschini Episcopum Fanensem, de seminario theologico totius Piceni superioris. Venerabilem Fratrem. - Ad R. D. Aloysium Salvatorelli Archipresbyterum et Canonicos Perusinos, ob libenter exceptum Delegatum Ap Et Petrianam. - Ad R. P. D. Marianum Antonium Espinosa, Archiepiscopum Bonaërensem, de accepta Petriana stipe Gratias primum. - Ad R. P. D. Paulum Huyn, Episcopum Brunensem, de nuper habita synodo dioecesana 986 Index documentorum ANNO MENSE 1910 Ian. Febr. DIE Ex annalibus. - Ad R. D. H. Oster, consociationis « A Sancta Iesu Infantia » Moderatorem per Germaniam ob collectam stipem in favorem operis « A Sancta Iesu Infantia » Annum proximo. - Ad D. P. Calon, Praesidem ceterosque viros e supremo consilio piae Societatis Sancti Vincentii a Paulo, de progressu Societatis. 13 14 Quem ex perspecta. - Ad Antonium S. R. E. presbyterum Cardinalem Fischer, Coloniensium Archiepiscopum, pro gratiarum actione ob volumen de rebus in conventu Eucharistico gestis exhibitum . . . Inter viros. - Ad R. D. Iosephum Ballerini, adlectum inter antistites dom. pont., ob opera apologetica Summo Pontifici oblata 17 Quod cognovimus. - Ad R. P. D. Agnellum Renzullo, 18 Episcopum Nolanum, ob quinquaginta expletos annos sacerdotii Ad Rmum D. Franciscum Xaverium Haberi, de rhy¬ thmo cantus gregoriani secundum editionem Vati¬ ticanam Per solemnia saecularia. - Ad RR. PP. DD. Archiepi- 27 Mart. 14 15 Apr. 11 scopos et Episcopos Reipublicae Mexicanae, ut, occasione solemnium saecularium institutae Reipublicae, christianum spiritum populi excitare studeant. Quem datis. - Ad Gabrielem Mariam Fratrum a Scholis christianis Antistitem Generalem, ob celebrandum quintum et septuagesimum anniversarium a restitutis domibus, religiosis tironibus instituendis. . Exeunte anno. - Ad R. D. Carolum Kanter et Marchionissam Ad elem Pallavicini Praesides piae Societatis ab altari, in quinquagesimo a condita Societate anniversario Quae nuper. - Ad Petrum S. R. E. presbyterum Cardinalem Coullié, Archiepiscopum Lugdunensem" . Novimus. - Ad R. P. D. Ioachimum Cantagalli, Faventinorum Episcopum, quintum et vicesimum annum ab adepta Faventina Sede peragentem, gratulationis ergo Est profecto. - Ad RR. PP. Scriptores ephemeridis quae inscribitur « La Civiltà cattolica » sexagesimo recurrente anniversario ex quo ipsa edi coepta est.. Quod ex tuis. - Ad R. D. Sebastianum Corradi cano¬ nicum, Praepositum aedis metropolitanae; Genuensis, ob centenaria solemnia in honorem S. Catharinae Fliscae . . . Ioannis Bonae. - Ad R. P. D. Ioannem Baptistam Ressia, Episcopum Vicodunensem, ob celebrandum trecentesimum Cardinalis Ioannis Bonae natalem. chronologice) ordine digestus. ANNO MENSE DIE 1910 Maii 3 20 21 23 24 Iunii 3 6 Paternam curam. - Ad R. P. D. Ambrosium Agius, Archiepiscopum tit. Palmyrenum, Delegatum Apostolicum per insulas Philippinas, de restituendo collegio Iosephiano, in civitate Manila, Sodalibus Societatis Iesu Vide quae sit. - Ad R. P. D. Valerium Laspro, Salernitanum Archiepiscopum, quinquagesimum episcopalis muneris anniversarium celebrantem, gratulationis ergo Non satis. - Ad Iosephum S. R. E. Presb. Card. Fran¬ cica-Nava, Archiepiscopum Cataniensem, Alexandrum S. R. E. Card. Lualdi, Archiep. Panormitanum et ad caeteros Archiepiscopos et Episcopos Siciliae. Delectarunt. - Ad R. P. D. Ioannem Baptistam, Episc. Iacensem Quod nobis. - Ad R. P. D. Alfredum, Episcopum titul. Arcensem, Administratorem Apostolicum dioecesis Lucanensis Studium quo tenemur. - Ad Emum Virum S. R. E. Cardinalem Vincentium Vannutelli, Episcopum Praenestinum, electum qui praesit eucharistico conventui Marianopolitano Litterae istinc. - Ad R. P. D. Septimium Caracciolo di Torchiarolo, Episcopum Aliphanum, sacerdotii sui anniversarium vigesimum quintum celebrantem, gratulandi causa Optimum sane. - Ad R. P. D. Iosephum Deruaz, Lausanensium et Genevensium Episcopum, sexagesimum sacerdotii sui anniversarium explentem, gratulationis ergo Qui tristia saepius. - Ad R. P. D. Alfredum Williez, Atrebatensium Episcopum, de vigesimo quinto sacerdotii anniversario gratulandi causa Etsi pro tua modestia. - Ad R. P. D. Guglielmum van de Ven, Buscoducensem Episcopum Tuam pastoralis officii. - Ad R. P. D. Iacobum Ra¬ dini-Tedescbi, Episcopum. Bergomensem, ob habitam synodum dioecesanam Bari operam. - Ad R. P. D. Ferdinandum de Croy, Protonotarium Apostolicum, de edito commentariolo « Bulletin paroissial » . . Communem epistolam. - Dilecto Filio Nostro S. R. E. Presb. Card. Ferrari, Archiepiscopo Mediolanensi. Quamquam et in cura. - Ad V. E. Andream S. R. E. Cardinalem Ferrari, Archiepiscopum Mediolanensem, ceterosque eiusdem provinciae ecclesiasticae Episcopos, ob celebrandam S. Caroli Borromaei memoriam 987 Index documentorum 988 ANNO MENSE 1910 Iunii PAG. DIE 13 14 '27 Quam tu. - Ad R. P. D. Ignatium, Patriarcham Antiochenum Syrorum Nihil magis. - Ad Moderatores et Scriptores commentarii menstrui « Revue catholique des institutions et du droit », ob studium religionem aequitatemque defendendi commendationis hortationisque causa . Quae paucis. - Ad V. E. Iulium S. R. E. Card. Boschi, Archiepiscopum Ferrariensem et Episcopum Comaclensem, ceterosque Flaminiae regionis Archiepiscopos et Episcopos, post annuum conventum Bononiae habitum 512 541 513 Quod significatum. - Ad R. P. D. Ioannem Volpi, Episcopum Aretinorum, de coetu habito a vicariis eius foraneis . . 722 Notre charge. - SS. D. N. Pii PP. X Epistola ad Ar- Aug. chiepiscopos et Episcopos Galliae 607 Tibi propediem. - Ad R. P. D. Ioannem Baptistam Cazet, Episcopum titulo Sozusen., Vicarium Apostolicum insulae Madagascariae centralis, gratulationes ob annum episcopatus eius vigesimum quintum. 723 Amantissimis litteris. - Ad V. E. Petrum S. R. E. Cardinalem Coullié, Archiepiscopum Lugdunensem, gratulantem anniversarium diem impositi Sanctissimo D . N . pontificii diadematis . . . . . . . Quantopere. - Ad R. P. Ioannem Lottini O. P. gratulationes ob tria ab eo conscripta volumina de S. Theologia . . 10 725 Quod significabas. - R. P. D. Alphonso Mariae An¬ dreoli, Episcopo Feretrano, apparanti solemnia ob restitutam suae ecclesiae principem aedem . . . Quod significatum est. - Ad R. P. D. Raymundum Villard, Episcopum Augustodunensium, decimo recurrente saeculo a condito Cluniaciensi coenobio . 726 Quamvis explorata. - Ad R. P. D. Eugenium Iacobum Sept. 10 Grellier, Episcopum Vallis Vidonis, adhaerentem decreto de aetate admittendorum ad primam Communionem eucharisticam . . . . . . . . . Grato sane. - Ad Praepositum, Canonicos, Parochos, aliosque Sacerdotes cathedralis ecclesiae Placentinae, ob venerationis obsequium occasione dioecesanae Synodi Beatissimo Patri exhibitum . . . Utilitatum. - Ad R. P. D. Thomam Pium Boggiani, O. P., Episcopum Adriensem, ob venerationis obsequium occasione spiritualium exercitiorum cleri eiusdem dioecesis Beatissimo Patri exhibitum . . Haustum pietatis. - Ad R. P. D. Ioannem Vincentium Tasso, Episcopum Augustae Pretoriae, ob devotionis obsequium Sanctitati Suae exhibitum . . . . . 727 735 736 chronologice- ordine digestus. ANNO MENSE DIE 1910 Sept. 11 12 15 Oct. 10 13 Nov. Opportunum sane. - Ad RR. PP. DD. Ioannem Fidelem Battaglia, Archiepiscopum titularem Cyzicenum decanum Episcopum Helvetiae aliosque Helvetiorum Episcopos, de habito conventu Lucano. . . Solertiae. - Ad Emum V. Aristidem S. R. E. Presbyterum Cardinalem Cavallari, Patriarcham Venetiarum, de habitis spiritualibus exercitiis Tuum opus. - Ad Illmum V. Gasparem Decurtins, doctorem decurialem in Athenaeo catholico Friburgensi, ab opus « de Modernismo litterario » Beatissimo Patri reverenter oblatum, gratulationis causa Nuncium vix dum. - Ad R. P. D. Bernardum Herrera Restrepo, Bogotensium Archiepiscopum, annos xxv episcopatus explentem. . Binas nuper. - Ad R. P. D. Guidonem M. Conforti, Parmensium Archiepiscopum, ob pietatis obsequium Beatissimo Patri binis litteris exhibitum . . . . Communes litterae. - Ad Gregorium M. Card. Aguirre y Garcia, Archiepiscopum Toletanum, Iosephum M. Card. Martin de Herrera y de Iglesia, Archiepiscopum Compostellanum, ceterosque Hispaniae Archiepiscopos et Episcopos, ob litteras pietatis plenas Beatissimo Patri exhibitas Omni sane laude. - Ad R. P. D. Thomam Fennelly, Caseliensium Archiepiscopum, Emeliensium administratorem, ceterosque Hiberniae Episcopos, ob venerationis ac pietatis obsequium Beatissimo Patri, solaminis ergo, exhibitum . VI. 12 - SERMO. SSmi Domini Nostri Pii PP. X ad Patres Franciscales responsio in audientia habita iv idus novembris. II. - ACTA SACRARUM CONGREGATIONUM I. 1909 Dec. 9 1910 Febr. 17 Martii 2 Iunii 17 Iul. 13 - S. CONGREGATIO S. OFFICII. Indultum pro Tertiariis et Confratribus Ord. Redemptorum B. M. V. de Mercede Concessio indulgentiae pro recitantibus versiculos et orationem in honorem S. Raphaelis Archangeli . Decretum super doctrina renovationis, quam vocant, eschatologicae Dubia circa interpretationem Motus Proprii « Cum per Apostolicas », diei 7 aprilis 1910 Dubia circa interpretationem Motus Proprii « Cum per Apostolicas », diei 7 aprilis 1910 989 Index documentorum ANNO MENSE DIE Sept. 10 Decretum quo nonnulla damnantur commentaria et opera. II. - SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS. Dec. 10 31 Ian. 21 Mart. 14 » 15 30 Apr. » » 9 15 Maii Iunii Iul. 18 Aug. 5 16 20 » » Sept. Decretum de sacerdotum Polonorum admissione in clerum dioecesanum Statuum foederatorum Americae Septentrionalis. - Decretum S. C. C, 14 novembris 1903, de clericis in Americam et ad Insulas Philippinas profecturis. - Decretum S. C. C, 20 iulii 1898, de clericorum excardinatione a propria dioecesi et incardinatione in alia, et de eorumdem ordinatione. - Decretum S. C. C, 24 novembris 1906, de clericorum excardinatione et incardinatione eorumque subsequenti ordinatione. - Decretum S. C. C, 22 dec. 1905, de Seminariorum alumnis qui, e seminario dimissi, in aliud se admitti curant. . . Decretum de relationibus dioecesanis et visitatione SS. Liminum. - Ordo Servandus in relatione de statu ecclesiarum Circa competentiam relate ad matrimonia mixta . . Circa relationem S. Sedi exhibendam ab alumnis Collegii Iosephini Commutationis finium dioecesum. De Insula S. Honorati De competentia concedendi facultatem celebrandi tres missas Nativitatis Domini in sacellis publicis et ecclesiis De competentia concedendi facultatem acquirendi bona Ordinibus aut Congregationibus religiosis usurpata. ROMANA. Circa Societatem Missionariorum Africae. . Decretum de secreto servando in designandis ad sedes episcopales in Foederatis Statibus Americae septent. Commutationis finium dioecesum De competentia circa taxas curiarum episcopalium . Nova Apostolicae Cancellariae regula pro subscriptione Constitutionum Apostolicarum. . Circa privilegium deferendi pileolum violacei coloris Episcopis concessum Decretum de secreto servando in designandis ad sedes episcopales De methodo posthac servanda in providendis episcopalibus sedibus Provinciae ecclesiasticae Terraenovae. Adiectionis tituli Archiepiscopo Acheruntino. . . . Circa competentiam relate ad missas votivas. . . . Decretum de amotione administrativa ab officio et beneficio curato Declarationes circa Motum proprium « Sacrorum Antistitum » 991 chronologice- ordine digestus ANNO MENSE DIE » » Oct. 5 854 » 20 » » 25 » » » Nov. . 15 18 Epistola ad Emum V. Claudium S. R. E. Card. Vaszary, Archiep. Strigoniensem et Primatem Hungariae . 8 5 5 Declarationes circa iusiurandum a Motu proprio « Sacrorum Antistitum » praescriptum 856 946 Mutatio tituli dioecesis Decretum de vetita clericis temporali administratione. 9 1 0 PAG. III. - S. CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM. » Mart. 7 Decretum circa dispensationes ab impedimentis matrimonialibus concedendas regibus et regiae stirpis » » 13 ROMANA et ALIARUM. Dubiorum circa decretum de spon- » » 12 MESSANEN seu RHEGINEN. Praesumptionis de morte. - 147 193 » Maii 29 » Iulii » Instructio S. C. S. Officii ad probandum obitum alicuius coniugis, an. 1 8 6 8 GOANA et ALIARUM. Dubii circa decretum de Sponsalibus et Matrimonio 196 447 ROMANA et ALIARUM. De facultate dispensandi ab im- pedimentis matrimonialibus imminente mortis pe650 » Aug. 8 De aetate admittendorum ad primam Communionem 577 IV. - SACRA CONGREGATIO CONCILII. 1909 Dic. 11 BRACAREN. Circa interpretationem decreti « Cum re- 1910 Ian. Febr. » Apr. Maii 22 GERUNDEN. Dubii circa indultum Bullae Cruciatae. 58 » » » » » » » . 26 110 203 » 148 9 290 14 ARIANEN. Dimissionis ab officio et redituum . . . . » » 12 » Iun. » Iul. 4 GRANATEN. Processionis in festo SSmi Corporis Christi. STRIGONIEN. Circa privationem tituli S. Ordinationis. GERUNDEN. Declaratio circa privilegium Bullae Crucia- » » Aug. » 6 S. IOHANNIS DE MAURIANA. Curae animarum . » BARCINONEN. - Dubiorum circa abstinentiae et ieiunii » Nov. 30 » 542 946 515 479 583 . . . 911 952 Decretum de chori disciplina in Urbe servanda. . . 959 APPENDIX. 1905 Dic. 17 Decretum « Sacra Tridentina Synodus » de quotidiana 894 Index documentorum 992 ANNO MENSE 1906 Dec. PAG. DIE 7 Decretum « Post editum » de S. Communione infirmis non ieiunis • • • V. - SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS. 1909 Oct. 1 » » » Dec. 21 29 1910 Ian. » » » Apr. » » » » Maii 31 » Iunii 4 » Iul. eo » Aug. 27 » » » » » » 4 » 5 Decretum de eleemosynis in favorem operis a Terra Sancta nuncupati, colligendis Declaratio circa studia a Religiosis peragenda . . . De Religiosis ad militiam vocatis Dubia circa clausuram Dubia circa professionem Religiosorum. . . . . . Declaratio circa decretum d. d. 7 sept. 1909 « de quibusdam postulantibus in religiosas familias non admittendis ». . Declarationes circa decretum « Ecclesia Christi », editum die 7 septembris 1909 « de quibusdam postulantibus in religiosas familias non admittendis ». Declaratio et extensio decreti « Quum minoris » die 15 Iunii 1909 editi Dubia circa interpretationem declarationum diei 7 septembris 1909 De Abbatissis et aliis Praefectis perpetuis extra Italiam . Circa evulgationem decretorum huius Sacrae Congregationis . '. . Decretum de aliqua in novitiatu studiis opera danda. Decretum quoad Sacerdotes comitantes praesidem capituli in electione priorissae • V I . - SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE. » » Apr. Maii 15 4 » Iunii 16 » » Aug. Nov. 5 10 Nominationes Episcoporum Decretum quo erigitur nova Missio « Drisdale-River » a Vicariatu Apostolico Kimberliensi (in Australia) dismembrata Decretum de limitibus inter Praefecturam Apostolicam Uellensem et Vicariatum Apostolicum Africae Centralis determinandis Erectio novae Praefecturae Apostolicae de Katanga . Nominationes Episcoporum . . . VII. » Mart. 9 Decretum quo prohibentur quidam libri . VIII. » Aug. 25 - SACRA CONGREGATIO INDICIS. . . . . - SACRA CONGREGATIO RITUUM. Decretum approbationis Officii et Missae Beatae Ioannae de Arc, Virg AURELIANEN. ANNO . MENSE 1909 Dec. 3 » » 7 » » » » » » » 11 16 1910 Ian; 14 » » 18 » » 28 » Febr. 11 >> » » •» » 16 » » 23 » » » » » » » » » » » Mart. eo chronologice- ordine digestus. Kalendarii Regularium, quibusdam in casibus . . Dubia quaedam circa missam votivam Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, festa titularis et dedicationis ecclesiae cathedralis et lectiones I. Nocturni in festis S. Francisci Xaverii, S. Antonii Patavini et S. Aloysii Gonzagae quando pro ipsis recurrendum sit ad commune Confessorum . PARENTIN, et POLEN. Confirmationis cultus ab immemorabili tempore praestiti servo Dei Iuliano Cesa¬ rello de Valle, sacerdoti professo Ordinis Minorum, sancto et beato nuncupato . MELITEN. Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Adelaidis Cini, fundatricis hospitii a S. Corde Iesu Melitae SINARUM. Canonizationis B. Ioannis a Triora, Martyris, sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum . . AURELIANEN. Canonizationis B. Ioannae de Arc, Virginis, Puellae Aurelianensis. Monitum a d editores librorum liturgicorum . . . . » » ORDINIS FRATRUM MINORUM seu CUSTODIAE TERRAE SAN- DIE PAG. De « Postcommunione » in Missa SS. Perpetuae et Felicitatis MM. et « Communione » in Missa S. Agnetis secundo . ROMANA seu S. LUDOVICI. Decretum introductionis causae pro beatificatione Ven. Servae Dei 'Philippinae Duchesne e Societate Sororum a Sacro Corde Iesu . ROMANA seu BARCINONEN. Decretum introductionis causae pro canonizatione B. Bonaventurae a Barcinone, laici professi Ord. Fratrum Minorum S. Recessus S. Bonaventurae de Urbe fundatoris CURIEN. De offertorio in Missis cantatis. . . . . . CEPHALUDEN. De quibusdam peculiaribus consuetudinibus in officio, in missa aliisque sacris functionibus. BRUNEN. Dubia circa ecclesiae et altarium consecrationem , MANTUANA. De benedictione partis tantum Sacrorum Oleorum METEN. De festo SS. Martyrum Perpetuae et Felicitatis in ecclesia propria SQUILLACEN. De machina * Grammofono » in sacris functionibus . RATISBONEN. CANONICORUM REGUL. LATERAN. CONGR. AUSTR. De usu ROMANA. Sanctuario Getsemani in Tèrra Sancta conceditur missa votiva de Assumptione B. M. V. . . ASTURICEN. Dubia circa quasdam consuetudines in ecclesia cathedrali Asturicensi vigentes MELITEN. De quibusdam in Ordine praedicatorum con¬ suetudinibus CTAE. » » 16 Apr. 9 99S i Index documentorum 994 ANNO 1910 MENSE Apr. Maii Iun. PAG. DIE 9 NEAPOLITANA. Beatificationis et Canonizationis Venerabilis Servi Dei Paschalis Attardi, sacerdotis saecularis . . . . 1 9 COLLEN. Confirmationis cultus ab immemorabili tempore praestiti Servo Dei Bartholo Buonpedoni, parocho e tertio Ordine S. Francisci ex oppido S. Geminiani, beato et sancto nuncupato . SECOVIEN. De usu Kalendarii pro Regularibus, qui paroeciam in dioecesi administrant S. CHRISTOPHORI DE HABANA. Dubia circa solemnitatem externam in Dominicam transferendam. . . 3 ORD. FRATRUM MINORUM. De vetito usu coronidum sive ex ligno sive ex metallo, in altaribus 8 URBIS et ORBIS. Super missa seu collecta in anniversario electionis seu translationis Episcopi, iuxta Caeremoniale Episcoporum 18 PARISIEN. Beatificationis et canonizationis Ven. Servi Dei Francisci Mariae Pauli Libermann, Institutoris Congregationis Sacri Cordis Mariae MARIANOPOLITANA. Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Margaritae Bourgeoys, Fundatricis Congregationis a Nostra Domina TIFERNATEN. Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Sororis Floridae Cevoli, monialis professae in monasterium Capuccinarum Tiferni 411 485 487 490 TROPIEN, seu NUCERINA PAGANORUM. Beatificationis et Iulii 3 Canonizationis Ven. Servi Dei Viti Michaelis Di Netta, Sacerdotis professi, e Congregatione Sanctissimi Redemptoris URBIS et ORBIS. Decretum seu declaratio circa collectam pro episcopo eligendo, iuxta Caeremoniale Episcoporum Dubium circa Missam parochialem 685 553 ROMANA seu PARISIEN. Canonizationis B. Magdalenae Aug. Sophiae Barat, Virginis, Fundatricis Societatis Sororum a S. Corde Iesu 3 0 TUNQUEN. Resolutio dubiorum circa consuetudines in Missa neo-sacerdotis, expositionem Sanctissimi Sacramenti, usum candelarum ex cera stearina, palmatoriam in officio Feriae VI in Parasceve, benedictionem in Communione extra Missam et benedictionem cum Augustissimo Sacramento in ianua Ecclesiae post processionem 24 LUCEN. Decretum Beatificationis et Canonizationis Ven. Servi Dei Iosephi a Carabantes, Sacerdotis professi, Ordinis Minorum S. Francisci Capuccinorum et missionarii •. 683 688 742 ,995 chronologice- ordine digestus. ANNO MENSE DIE HI. - T R I B U N A L I A I. - SACRA ROMANA ROTA. 1909 1910 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » Dic. , Ian. 23 10 Nullitatis matrimonii Iurispatronatus . . . .' . . . . » GAUDISIEN. Unionis et administrationis » 19 RAVENNATEN. Nullitatis Matrimonii » 21 CRACOVIEN. Nullitatis matrimonii. » 22 NEAPOLITANA. Crediti ;• • Febr. 10 GORITIEN. Praesentationis,ad paroeciam . . . » 23 MEDIOLANEN. Nullitatis matrimonii . 26 PARISIEN, Nullitatis matrimonii . . . . . . . . . Mart. 5 SEGUSINA. Iuris canendi missas adventicias . . . . » 15 ROMANA. Privilegii fori . . . . ; » 22 UGENTINA. Nullitatis matrimonii Apr. 2 RIPANA Iurium . , . . . . . . . . . . . . . » ... 21 ROSSANEN. Crediti . . . . . . . . . . . Maii, .23 COLONIEN.-MONASTERIEN. Suspensionis a divinis ac Iurisdictionis., . . . . . . . . . . . . . . . . . .' . Iunii 1Q PHAREN. Iurium et poenarum ,» i l CRACOVIEN. Nullitatis matrimonii. » 30 BALTIMOREN. Nullitatis matrimonii 9 UGENTINA. Iurium Iulii » 15 S. CHRISTOFORI DE HABANA. Nullitatis matrimonii. . » 21. , VARSAVIEN, seu LUBLINEN. Nullitatis matrimonii . . Aug. 4 Regulae servandae in iudiciis apud Sacrae Romanae Rotae tribunal approbatae et confirmatae a Pio Papa X . . . . . . » 6 MEDIOLANEN. Nullitatis matrimonii 11 CAMERACEN. Nullitatis matrimonii. . . . . . . . » .24 S. CHRISTOPHORI DE HABANA. Nullitatis matrimonii. Citatio edictalis . . Oct. , 22 COLONIEN. Nullitatis matrimonii . . . . .. . . . Nov. 9 COLONIEN. - MONASTERIEN. Suspensionis a divinis ac iurisdictio 28, COSTANTIEN. Nullitatis, matrimonii. - Citatio edictalis. PARISIEN. CALATANISIADEN. II. - SIGNATURA APOSTOLICA. » » 31 26 26. Mart. Iunii Iul. Curae animarum . . Redditionis rationum. . VERCELLEN. Remotionis . . . . . . MEDIOLANEN. PLATIEN. . . . . . •j - IV. - OFFICIA SECRETARIA • STATUS. » ACTA. 5 Ian. vol. II. n. in moderatione et administratione Commentarii Officialis. ORDO SERVANDUS 28-1M910. 67 996 ANNO Index documentorum MENSE DIE PAG. EPISTOLAE. 1909 Dec. 9 13 14 20 31 1910 Ian. 1 15 19 21 24 Ad L. F. Heidon, Praesidem Societatis a S. Vincentio a Paulo apud Sydney in Australia . . . •. . . Ad R. P. D. Carmelum Pujia, Archiepiscopum S. Severinae, ob proxime habendum catechismi conventum in Calabria. . . . . . . . . . . . . . . Ad Ferdinandum Zichy comitem, in LXXX aetatis suae anno . . . . . . . . . . Ad R. P. D. Ioachim Añon, S. L, collegii Manilensis Moderatorem . . . . , . . . Ad R. D. Can. Caesarem Boccolieri, Archipresbyterum Rapalli Ad Virum Eminentissimum Iosephum Calasanctium Card. Vives y Tuto, Tertiariorum' Franciscalium Urbis conventibus Praepositum Ad Rmum Amatorem Bueno de Barros, Directorem instituti cui nomen «Mantenedora da Infancia». . Ad R. P. D. Angelum De Santi, S. L, Praesidem Generalem Consociationis italicae « a Sancta Cecilia » Ad Albertum de Mun comitem, de opere cui titulus « Œuvre des cercles catholiques d'ouvriers ». . . Indultum circa abstinentiam et ieiunium pro America latina et Insulis Philippinis . Facultates decennales Episcopis Americae latinae et Insularum Philippinarum concessae. . . . . . Indultum concessionis litterarum Apostolicarum Trans Oceanum et constitutionis Romanos Pontifices ad Insulas Philippinas. . . . . . . . . . . . Ad viros clarissimos Angelum sac. Fongoli, Iosephum Bianchini, Iosephum Mariam Crostarosa, Franciscum comitem Conestabile Della Staffa, quibus munus delatum est moderandi « Actionem catholicam » in Umbria Ad Petrum Pedace, Praesidem coetus regionalis Calabriae, ob instauratami in Calabria alacriorem actionem catholicam . . . . . . . . . . . . . Ad Henricum Lucien-Brun, Directorem periodici « Re¬ vue catholique des institutions et du droit », ob acceptas nominationes Ad R. P, D. Iacobum Cordona, Episcopum titularem Sionensem, ob collectam stipem Summo Pontifici oblatam. Ad R. P. Ambrosium de Valencina, O. M. C, Moderatorem provincialem Patrum Capulatorum, ob gratias agendas pro ephemeride « EI Adalid Serafico » Beatissimo Patri reverenter exhibita. . . . . . 39 40 41 43 215 217 220 99 90 91 175 chronologico ordine digestus. ANNO MENSE 1910 Ian. Febr. Mart. DIE Ad R. P. D. Iosephum Raymundum Ibarra, Archiepiscopum Angelorum, de universitate catholica Angelopolitana gratulandi causa Ad R. P. Fr. Iosephum M. Llovera, C. C, pro gratiarum actione de duobus exemplaribus operis « Tratado elementar de sociologia cristiana» reverenter exhibitis Ad nobiles et pias Feminas quibus coetus constituitur unionis mulierum catholicarum Netensis dioecesis, ob venerationis obsequium Sanctitati Suae exhibitum . . 31 Ad R. D. Canonicum E. Janvier, pro gratiarum actione de volumine « Sermonum Sacrae Quadragesimae » anni 1909 . . Ad R. P. D. Emmanuel Marbeau, Episcopum- electum Meldensem, de « Paroissial » Beatissimo Patri obsequenter oblato , . . . 5 Ad R. P D. Leonem Adulphum Amette, Archiepiscopum Parisiensem, de nuperrima clade Parisiensi 11 Ad R. P. D. Iacobum Gély, Episcopum Minatensem, ob gratias persolvendas de libro « Le Christ et ma vie » Summo Pontifici obsequenter exhibito. . . Ad R. D. Canonicum I. L. de la Paquerie, sacerdotem S. C, ob librum « Eléments d'apologétique » Beatissimo Patri obsequenter oblatum Ad R. D. Ramirum Fernandez y Valbuena, Prefectum studiorum universitatis pontificiae Toletanae, ob gratiarum actionem pro duobus exemplaribus operis « La Arqueologia greco-latina illustrando ei Evangelio » ' Ad R. P. D. Ioannem M. A. Morice, Episcopum Caiesensem, OD venerationis obsequium occasione spiritualium exercitiorum cleri eiusdem dioecesis Beatissimo Patri exhibitum Ad Aloisium Bahia y Urrutia, qui generali catholicorum coetui praeest . . . . . . Epistola ad Archiepiscopos Episcopos aliosque locorum Ordinarios in America latina et Insulis Philippinis Ad R. P. Benedictum Iosephum Rodriguez S. L, commentarii cui titulus « Mensangeiro do Coracào de Jesus » Moderatorem, ob filiale devotionis obsequium occasione trigesimi anniversarii ab initio supradictae ephemeridis, Beatissimo Patri exhibi¬ tum 10 Ad R. P. Emmanuel M. Nuñez, O. M., Definitorem generalem in Hispania, ob devotionis obsequium nomine etiam auctoritatum ecclesiasticarum Lucensium Augusto Pontifici exhibitum . . . . . . 27 997 998 Index documentorum ANNO MENSE DIE 1910 Mart. 11 12 15; 18 Apr. 1 PAG. Dichiarazione sulle modalità - dei concorsi nella provvista degli uffici- della Curia Romana Ad Illmum Virum Eugenium Duthoit, Professorem oeconomiae politicae in Universitate catholica In¬ sularum in Gallia, ob gratiarum actionem pro opere « Vers l'organisation professionnelle » Beatissimo Patri reverenter exhibito.. . . 221 Ad Stanislaum Medolago-Albani, comitem, Praesidem Unionis oeconomico-socialis pro catholicis Italiae, de regularum schemate Beatissimi Patris adprobationi proposito Ad Nobilem Dominam Mariam Piedad de Arana, Marchionissam de Unzà del Valle, de instituta Societate « Union de damas' españolas del Sdo. Corazón de Iesus», gratulandi causa . . . . . . . . 250 Ad R. D. Achillem Ratti, adlectum inter Antistites domus Pontificiae et Ambrosianae Bibliothecae Praesidem, ob' volumen recolendae memoriae Antonii Ceriani editum et Beatissimo Patri reverenter exhibitum . . . . . . . . . . . . '. 309 Ad perillustrem virum Comitem Keller, Praesidem co¬ mitatus catholici pro defensione religionis, ob annuam relationem de operibus ab eodem comitatu exantlatis 310 Ad illustrem' virum Aloysium Durand, Praesidem unionis mensarum ad ruricularum et opificum mutua¬ tiones, ob petitam Apostolicam Benedictionem . . 312 Ad R. P. D. Arthurum Stanislaum Touehet, Episco¬ pum Aurelianensem, ob devotionis obsequium Beatissimo Patri exhibitum die anniversaria recurrente ex quo Ioanna de Arc in numerum Beatorum adscripta e s t . . 353 Ad R. P. D. Petrum Balestra, Archiepiscopum Calaritanum, ob devotionis obsequium Beatissimo Patri, nomine etiam Episcoporum' Sardiniae, pro Conferentiis regionalibus coadunatorum, reverenter exhi¬ bitum Ad R. P. D. Patritium Richardum Heffron, Winonensium Episcopum, ad ineundam episcopalem sedem properantem 433 Ad R. P. D. Natalem Bruni, Mutinensium Archiepiscopum, pro gratiarum actione de litteris, nomine etiam ceterorum Aemilianae regionis Antistitum, post annuum ipsorum congressum Beatissimo Patri obsequii causa datis Ad I. V. Paulum Féron-Vrau, ob exhibitum Sanctitati Suae primum numerum novae publicationis « L'Eu¬ charistie » ab eodem nuper inceptae. ; 13 17 27 Maii 6 18 20 chronologice- ordine digestus. ANNO MENSE DIE 1910 Maii 22 30 Iunii 17 Iul. 4 Oct. 22 Nov. 25 Dec. 3 Ad R. D. Canonicum Alfredum Weber, Directorem operis catholici de Sacrorum Evangeliorum divulgatione, ob librum « Le Saint Évangile commenté par les Apòtres » Beatissimo Patri reverenter exhibitum Ad Fridericum Mistral, pro gratiarum actione ob poëmatis exemplar Sanctitati Suae exhibitum . . . Ad R. D. J. Kleiser, Protonotarium apostolicum, ob congressum Marianum internationalem Salisburgi habendum Ad Baronem de Montenach, Praesidis vices gerentem Societatis popularis catholicae Helvetiae, occasione primae « hebdomadae socialis » catholicorum Helvetiorum Ad R. P. D. Franciscum E. Ricard, Archiepiscopum Auxitanum, qui Beatissimo Patri mentem suam aperuit condendi in propria dioecesi Societatem pro vocationibus ecclesiasticorum Ad R. D. Henricum Delassus, de opere « La conjura¬ tion antichrétienne », Beatissimo Patri exhibito. . Ad D. Ernestum Begni, ob priora duo volumina operis « La Chiesa negli Stati Uniti d'America » Beatissimo Patri obsequenter exhibita Ad V. E. Ludovicum Henricum S. R. E. Cardinalem Lucon, Archiepiscopum Rhemensem, de conventu catholicorum in septentrionali Gallia et ad Fretum Gallicum feliciter expleto, gratulationis causa . . Appendix. 1907 Sept. 21 Facultates Ordinariis Galliae concessae de bonis ecclesiasticis V. - COMMISSIO DE RE BIBLICA. L910 Maii De Auctoribus et de tempore compositionis Psalmorum 999- III. INDEX ANALYTICUS RERUM NOTABILIUM scribatur, 833 ; ob distantiam delegari potest, 833. A Abbas antiquus, eius doctrina de illo quod Ecclesia Cathedralis intentionem habeat i n iure fundatam super subiectione aliarum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 457. 'Abbatissae, extra Italiam sunt perpetuae, si ita ferunt regulae, constitutiones vel consuetudines immemorabiles, 483; in electione Abbatissae suffragia colligantur a Praeside cum duobus Sacerdotibus scrutatoribus; Sacerdotes autem comitantes sint maturae aetatis et probatae virtutis, 732; nunquam admittitur inter eos confessarius ordinarius, 732. Abstinentia, Episcopi Lusitaniae, etiam vi indulti quo fruuntur, non possunt dispensare a lege abstinentiae occasione sollemnitatis aut nundinarum sabbatis, in quibus ieiunatur ratione vigiliae, 59 ; neque vi indulti quadragesimalis eamdem possunt concedere dispensationem feriis sextis et sabbatis per annum in quae incidunt vigiliae, ibid.; neque vi decreti Cum recenter, ibid.; facultas Episcoporum Lusitaniae desumenda est ex decretis Apostolicis, ibid.; Indultum pro America Latina et Insulis Philippinis, 215 ; enumerantur dies quibus lex ieiunii et abstinentiae vigebit, 216; nulla taxa exigenda ex titulo Indultorum Bullae Cruciatae, 216; excitantur fideles ad spontaneas eleemosynas, 216; religiosae familiae relate ad huiusmodi Indultum, 216. : Accessus iudicialis, quandonam decerni potest, 832 ; quid decretum accessum praescribens determinare debet, 832 ; turnus potest nominare peritos, 832; diem et horam accessus dicit Ponens, 832; de modo quo fit accessus, 832 sq.; relatio Acta Apostolicae Sedis (Commentarium officiale), Ordo servandus in moderatione et administratione Commentarii officialis, 37; quindecim eduntur regulae, 37; de directione et officialibus, 37; pendent ab Emo Card. a Secretis Status; administratio et expeditio fasciculorum committitur Moderatori Typographiae Vaticanae ; de secreto servando ab omnibus sub iuramento ; de duabus partibus Com- mentarii officiali et illustrativa ; de tempore quo Commentarium ordinario publicari debet, 38 ; quinam mittere debeant documenta ad moderatores Commentarii, 38 ; qua auctoritate id faciendum, 38. Actio catholica, in Umbria munus eam moderandi demandatur viris clarissimis Sac. Fongoli, Iosepho Bianchini, Iosepho Maria Crostarosa, Francisco Corniti Conestabile della Staffa, 88; excitatur ipsi ut populum catholicum congregent ac instituant, 89 ; quinam catholici inutiles evadant actioni catholicae, 89 ; unio cum Episcopis commendatur; iuvenum officia circa actionem catholicam, 90, v. Sillon. Actio popularis christiana, ingenio temporum accomodata, 562. «Action en reprise, en revendication, en résolution », v. Gallia. « Adalid Serafico », ephemeris franciscana Tertiariorum, pro qua epistolam accipit R. P. Ambrosius de Valencina O. M. C., 175. Adiutor a Studio, Acta ad ponentem spectantia peragi possunt a studii adiutore, 786; de delegatione facta adiutori alterius Praelati, 787. Administratio temporalis, vetatur clericis 1002 Index analyticus rerum notabilium. administratio temporalis arcarum num¬ mariarum, mensarum argentariarum, ruralium aut parsimonialium, 910; haec prohibitio respicit clericos tum saeculares tum regulares, 910. Africae Centralis, Vicariatus, v. Uellé. Agius Ambrosius, Archiepiscopus Tit. Palmyrenum, Delegatus Apostolicus per In¬ sulas Philippinas, epistolam accipit de restituendo collegio Iosephiano in civitate Manila Sodalibus Societatis Iesus, 326. Agnellus, Episcopus Nolanus, epistolam accipit gratulatoriam ob L expletos annos sacerdotii, 189. Agnes (S.), in communionis textu servetur editio Gradualis Romani approbata, in qua verbum autem deest, 75. Aguirre y Garda Gregorius, S. R. E. Cardinalis Archiepiscopus Toletanus, v. Hispania. Ackrensis, dioecesis disiungitur ab Amadiensi Caldaeorum, 142. Alexandria in America, mutatus titulus in hoc aliud Alexandria in Ontario, 946. Alexandria in Ontario, v. Alexandria in America. Altare, Episcopus acquiescat, si in consecratione Altaris, cuius mensa sex habebat cruces, cum sacris oleis tantum primae quatuor in angulis et sexta supra lapidem fuerint signatae, 117 ; signandae et ungendae tamen primae quinque cru¬ ces, 117; hoc valet etiam pro altaribus portatilibus, 118; in consecratione altaris portatilis Episcopus consecrans adiuvari potest a sacerdotibus in formando ex incenso cruces et candelas imponendo, 118. « Altari » (Societas ab), in quinquagesimo anno fundationis eius praesides Carolus Kanter et Marchionissa Pallavicini epistolam gratulatoriam accipiunt,. 191., Aloysius Gonzaga (S.), Lectiones primi Nocturni sumendae sunt e secundo loco, si pro lectionibus eius Nocturni ad Com¬ mune Confessorum sit recurrendum, 159. America Latina, documenta hanc respicien¬ tia et Insulas Philippinas, 213; Indui tum super ieiunium et abstinentiam, 214; confirmantur ad decennium facultates peculiares Dioecesibus.. Americae Latinae concessae a Leone XIII et extenduntur ad Insulas Philippinas, 215; facultates hae a Leone XIII concessae anno 1900, nun c renovatae enumerantur, 218-219 ; Litterae Apostolicae de privi- legiis A. L. Trans Oceanum, 272 (appendix); quattuordecim enumerantur et exponuntur, 273. Amette Leo Augustus, Archiepiscopus Parisiensis, epistolam accipit qua Summus Pontifex facultatem concedit dispensandi ab observantia quadragesimali, 92;laudatur ob virtutem animi occasione flu¬ vialis cladis parisiensis, 93. amotio administrativa, ratio decreti Maxima cura, 636; causae amotionis enumerantur, 637 ; modus procedendi : invitatio ad. renunciandum, amotionis decretum, recursus et confirmatio decreti, 638; Ordinarius non potest solus procedere, sed habeat duos socios, 639; in revisione decreti amotionis habeat duos parochos consultores, 639; quomodo sunt eligendi examinatores et parochi consultores, 639; ad quinquennium durat officium, 639; examinatores et parochi consultores assumendi sunt duo seniores, 639; de exceptione contra suspectum, 640;si consensus requiritur, suffragia secreto dentur^ .si consilium tantum, Episcopus audiat examinatores et consultores, 640 ; de iuramento servandi secretum et de poenis contra violatores, 640; quomodo sit facienda invitatio ad, renunciandum, 640 sq.; in casu occulti delicti, 641 ; nomina, recurrentium et testium tacenda, 641 ; item de relationibus et documentis, 641 ; parochus dilationem postulare potest, 642; de renunciatione facta sub conditione, 642; de amotionis decreto: quando ad illud procedi possit, 642; de oppu¬ gnandis causis ad amotionem decernendam invocatis, 642; de examine testium, 642 ; caveat parochus ne ad impediendam amotionem excitet turbas vel alia huiusmodi, 643; non impeditus per, se adstare debet parochus, 644; de discussione decreti ab Ordinario qum examinatoribus, 644; de modo indicendi decretum, 644; tempus utile ad recurrendum,, 644; quaenam dumtaxat sunt examinanda hoc in casu,, 645 ; providendum est amoti sustentationi, 645; de obligatione sacerdotis relinquendi domum paroecialem et ea quae ad paroeciam pertinent tradedi oeconomo, 646;; nisi impediatur infirma valetudine, 646; de ,iis qui huic legi subiacent,, 641; quid agendum si parochus in ius rapiatur ut : L Index analyticus rerum notabilium. 1003 tur a turno, 848 ; sententiae sunt inappel¬ reus criminis; 647 ; 'Vicarius Generalis, labiles, datur tantum recursus ad S. Sinisi ex speciali mandato, non venit hac gnaturae" Tribunal, 848; appellatio efin rè homine -Ordinarii, 647; de obligafectum suspensivum producit, 'exceptis tione Episcopi nominandi quosdam concasibus in quibus locum habet exsecutio sultores, 647; de electione-examinatoprovisoria, 848; exsecutio provisoria? si rum, 647, v. Consultores -diocesani, Exanon fuerit concessa in primo gradu peti minatores synodales. potest in appellationis iudicio, 848 ; si Andreoli Alphonsus M., Episcopus Feretra¬ fuerit praescripta vel concessa, appelnus, gratulatoriam accipit epistolam ob lans a turno appellationis revocationem restitutam suae Ecclesiae Principem ae¬ aut inhibitionem exquirere nequit, 848; dem, 725. in* appellatione nova dubia nequeunt Angelicum 'Collegium de Urbe, v. Dominiciana proponi meritum causae respicientia, 848; Familia. sed deduci- possunt 'novae probationes, Anniversarium electionis 'seu translationis incidenti a" et exceptiones ad quaestionem Episcopi, Missa et collecta dicenda, 486.principalem, 848; M quaedam dubia fueAñon I. Ioachim (S. I.),moderator Collegii rint decisa, alia. véro - indecisa,- ab istis Manilensis, epistolam accipit ob L annum tantum datur appellatio; 849; in iudicio- a collegio condito, 41. appellationis datur interventus 'tertiae Anscharius (S.), monachus benedictinus personae, 849; cuinam prodesse potest apScandinavorum apostolus, 187.Anselmus"Gantuariensis (S.), binis encyclicis pellatio, 849 ; acta perficiuntur a Ponente •' turni appellationis,' 849;-quomodo intercommemoratus, 358. • • poni debeat appellatio, 849; intra deAntiocheno Patriarcha Syrorum Ignatius, cem dies a decreti notificatione interpolaudatur una cum episcopis coadunatis nenda appellatio, 849 ; appellans, ne pericirca multa praesertim Moabitas dissi¬ matur appellatio, intra sex menses tenedentes deliberantibus; 512. tur actum iudicialem ponere, 849; deAntonius de Butrio, interpretatur axioma: canus determinat turnum, 849; eaedem Ecclesia cathedralis intentionem habet normae processuales sunt observandae ac in iure fundatam super subiectione aliapro instantiis in primo 'gradu, 850. < rum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 457. Antonius Patavinus (S.), 'Lectiones I. No- Aquavivensis civitas, Confraternitas Immacturni sumendae: suntne secundo-loco si culatae Conceptionis huius Civitatis nulpro Lectionibus eius Nocturni recurrenlius dioecesis titulo Archiconfraternitatis dum sit ad Commune Confessorum, 159. ad honorem decoratur, Litteris aposto« Apo%ógétique(Elémets de) », v. De la Jaquerie. licis diei 19 Iulii huius-anni 1910, «634. Apostasia, huius aetatis a Christo et Eccle¬ Aracayu, nova erigitur dioecesis,' 290. Arcensis episcopus, > titulari s '^administrator sia, 530. apostolicus dioecesis Lucanensis gratuApparitor, de munere Apparitoris in tribu¬ latòriam accipit epistolam*occasionerò* nali S. Rotae, :791 ; denunciat decretum lemniùm ob memoriam institutae in pago contumaciae,-793. . • Ticinensi hierarchiae ecclesiasticae, 408: Apparitiones, v. Traditiones piae. Appellatio, non admittitur frivola et fru- Argentinensis dioecesis, in hac -dioecesi- prostratoria, • 496 ; speciem defensionis satestantes non subduntur legi Tridentinae pit, 758; privatio appellationis poena est Tametsi, 919. strictae interpretationis, 759 ;• in quonam Armillas, festivitas coelestis" Patroni - pro casu verificatur,'759. : hoc oppido in Archi-diocesi'CaesarauguAppellatio in S. B. Bota; quandonam a senstana a die 22 ••mensis- Iulii transfertur tentia rotali definitiva datur appellatio ad ad diem 24 Aprilis, 633. • • turnum proxime sequentem, 847; de appel- « Arqueologia (La) »'graeGO-Ia-trna,' etc.y-v; latione a sententiis incidentalibus iudicat Fernandez. •'•••••• " .••;•'•- > •••r>-idem^ turnus, 847-; «i*sententia plura ca- « Association de priore et de sèle- en faveur pita aut dubia complectatur, appellatio des vocations ecclésiastiquiès », 834; v. "Ridatur tantum pro ea parte cui non sufcard. •.- i fragatur * duplex sententia conformis, Attardi Paschalis (V.), Neapoli natus^415; 847; quaestio de iure appellandi decidi- | • eius pietas, 415; militiae ecelesiasticae^.ad: 1 : 1 . . ! , - • = • .i -. 1004 Index analyficus rerum notabxliuy^. scribitur, 415; eius-zelus animarum, 415 ; tit. Cyzicenus Decanus Episcoporum Hel- peculiaris devotio erga Virginem Immavetiae, v. Lucanum. ^ culatam, 415;propagator frequentis Com- Beauchène, Societas B..M. Auxilii Christiamunionis, 416 ; .'fructus eius ministerii, norum et Reginae Pacis huius loci in 416; coelo maturus obiit, 416; fama sandiocesi Sagiensi erigitur in Archiconfractitatis post mortem, 417; introducitur ternitatem, 444. causa, 417. • Begni Ernestus, apprime laudatur ob duo Auditores de turno nominantur a decano, 785; priora volumina operis « L a Gh^sa Cattolica negli Stati Uniti d'America », 975. distributione defensionum sumendi sunt de die audientiae; 809;: habent fa- Belmont, v. S. Maria Auxiiiatrix , cultatem applicandi regulas coercitivis Benedietio, post distributionem Communiopro legitima executione actorum iudinis extra Missam benedictio semper danda cialium, 810 ; quandonam possunt praeest, nec omittatursi Communio ante Misscribere ut processus instructio secreta sam distribuatur, 690. , maneat, 816 ; in denunciationibus de Benedictus (S), v. Specu. damno illato licet uti accessu iudiciali Benedictus XIV, doctrina de lege ieiunii, vel peritorum opera, 842. 953 sqq. Augustini (S.) Ordini Eremitarum praeci- Benedictus, cantari, debet, post elevationem, 82. • puae facultates a S. Pontifice conceduntur, 406. Beneficia, divisio et dismembratio, 337 ; spe> cies alienationis, 337 ; distinctio inter diAula Pia, Motu Proprio S. Pontificis convisionem et dismembrationem, 343; Bulfirmatur Consociatio Sacri Cordis Iesu larum formulae collationis beneficiorum ad Scholam Piam et conceditur aula sive eonsistorialium sive aliorum reforipsa Sodalibus marianis a Misericordia, mantur Motu Proprio Pii PP. X, 939. •-• 281. •• Biblica (Commissio d,e /re), responsiones vaAuxilium Christianorum, v, Beauchène. riae diei 1 maii 1910, 354. Biblicum (Pontificium Institutum), laudatur i j Archiepiscopus Bostoniensis ob largitaB tem erga idem,- 49. Bahia y Urrutia, praeses generalis catholicorum coetus Matritensis epistolam ac- Bilczewski, v. Leopoliensis. cipit de comitiis habitis ubi praesertim Bismarck, nova erigitur dioecesis, 290. de christiana puerorum institutione tra- Boccoleri Cassar, archipresbyterum Rapalli, ob exhibitum Commentarium « Bollettino ctatum fuit, 181. del Santuario ,di N. S. di Moni'Allegro » Balestra Petrus, Archiepiscopus Calaritanus, grati animi testimonium accipit, 88. epistolam accipit ob devotionis obsequium Bmo Patri nomine etiam Episco- Boggiani Thomas Pius, Episcopus Adriensis, gratum testimonium accipitjob veneraporum Sardiniae, pro conferentiis regiotionis obsequium Pontifici exhibitum ocnalibus adunatorum, exhibitum, 432. casione spiritualium exercitiorun cleri, Ballerini Ioseph, antistes Dom. Pont., ob 736. ' apologetica opera apprime laudatur, 97. Bcwat Magdalena Sophia (B), «novis suffra- Bogotà, v. Herrera. gantibus miraculis reassumitur causa ca- Bona ecclesiastica. -1. Bona immobilia: quidnam admittendi? sunt ad aequam comnonizationis, 683. positionem, 602; conditionesquoad auanBarbosa, interpretatur illud : Ecclesia cathedralis' intentionem;, habet in iure fun- ' titatem, 602 ; benignior compositio indulgetur, si pretium solutum, citra culpam datam super subiectione aliarum? eccleemptoris, superet praesentem valorem. siarum in diocesi sitarum, 457.' Bataille Camillus,. scriba ^ata actis conven- • fundorum, 603; de conser,vation,e^ecclesiarum et aliarum rerum feacra-rum, 603; • tuum catholicorum in. septentrionali Galinvestiendae-pecuniae summae ex com' lia et ad Fretum Gallicum, epistolam " "accipit de conventu habito, 8-; commen- - positione acceptaey6Q3.;-documenta compositionis non tradenda, 603; admittendi datur concordia inter catholicos. et puequoque ad compositionem fideles bona ' roriim christiana institutio, 8-9., sive mobilia sive immobilia per actioBattaglia Ioannes Fidelis, Archiepiscopus v ; 1 ; v Index analyticus rerum notabilium. 1005 tributa, 364; eius praeclara gesta in Ecriem recuperationis vindicantes, 603; de' clesia Mediolanensi, 364365 ; quam streabsolutione culpabilium, 604; monitum nue Fidei capita commentaverit,< 367 ; ad confessarios, 604; de conditionibus zelus contra haeresim, 368; eius eura in requisitis ut fideles bona Ecclesiae acquidisciplina cleri et institutione christiana rere valeant, 604 ; de actione recuperafidelium, 369; in ministerio verbi, 370; tionis bonorum ut pia onera adimpleri unio, obedientia ac reverentia erga Ecclepossint, 605; de redemptione bonorum quae habent imposita legata pia vel Mis- . siam Romanam ab ipso efficaciter commendata, 372-373-; opera ad pietatem fosarum: òhera, 605. - 2. Bona mobilia: de vendam instituta, 374; quantum ad saconditionibus ut fideles bona mobilia cramentorum frequentiam gregem suum usurpata acquirere possint, 605 ; de conexcifaverit, 375 ; eius exempla fortitudinis ditione bonorum ecclesiasticorum usurin agendo et persecutionibus sustinendis, patorum, 606; exceptiones, 606. 378; quam equum sit. Carolo gloriam Bona religiosorum, concessio facultatis- ac•dare, 380. quirendi bona Ordinibus aut Congregationibus religiosis usurpata pertinet ad Boschi Iulius, S. R. E. Cardinalis ArchieS. C. Concilii, 229. piscopus Ferrariensis et .Episcopus Coni aclensi s et coeteri episcopi Flaminiae Bonaerensis Archiepiscopus, de accepta pe-^ regionis, post annuum conventum^ Bonotriana stipe grati animi testimonium ac-: niae habitum, laudantur ób studium cipit, 52. S. Caroli exempla in pastorali officio seBona Ioannes, Cardinalis, familiae benedulo imitandi, 513. dictinae ornamentum et subalpinae gentis decus, 324; eius studia ac doctrina, Bostoniensis Archiepiscopus, v; Pontificium virtutes, 325 ; quam opportunum sit eius Institutum Biblicum. . •>• -, excitare memoriam, scripta in lucem pro- Bourgeoys Margarita (V.), de eius ^virtutiferre ac exemplum proponere saeculo ad bus theologicis et cardinalibus in gradu contemplandum, 326 ; eius tercentesiheroico, 489. muffl natàlitium alacriter celebrandum, Brunensis Episcopus, de nuper habita sy326. nodo dioecesana laudatur, 53. Bonaventura a Barcinone (B), natus in op- Bruni Natalis, Archiepiscopus Mutinensis, pido Rindoms, prope Barcinonam, 79 ; epistolam accipit pro gratiarum actione ingreditur Ordinem Fratrum Minorum, de litteris, nomine etiam clericorum aemi79; Urbem petit, 79; eius vita sancta, lianae regionis Antistitum, post annuum 80; erigit diversos sacros recessus, 80; ipsorum congressum Beatissimo. Patri eius beatificatio, 80; introductio causae > obsequii causa datis,- 562. , r canonizationis, 80. Bueno de Barros, Amator Director: Instituti Bononiensis Archiepiscopus, Archicancella- cui nomen « Mantenedora da Infantia » rius Collegii Theologicorum, epistolam epistolam accipit qua institutum pro chriaccipit ob vota Summo, Pontifici oblata, stiana educatione puellarum laudatur, 43. • 50. ( Bulla Cruciata, dubium circa obligationem B^onsecours, Ecclesia Parochialis huius pagi * qua tenerentur pauperes et ©pifìces suin diocesi Tornacensi titulo Basilicae • mèndl^BuIlam-iCraciatjam ut diebus: prominoris decoratur, 332. m hibitis carnibus licite vesci possent, 109; Borromaeus (S. Carolus), Cardinalis Mediolacontroversia inter theologos Hispanianensium Antistes, eius saecularia sollemrum quoad praxim Commissariae Genenia, 359; a Paulo V qui eum in Sanctorum ralis Cruciatae, 110 ;. divites -fruentes indulto quadragesimali tenentur sumere a l b u m retulit amplissime laudatur, 359; Bullam Cruciatami III;: pauperibus et "' quam opportune tercentesimum anniver'Opificibus ssufficit eleemosyna pro Bulla sarium celebretur-, 360; propugnator et Cruciata, 1,11 ; plures theologi contrariam Auctor adversus Novatores, 360; qua temtuentur sententiam, 112 ; sensus responpestate eum Deus suscitaverit, 362-363; " veri'instauratoris dotes habuit, 363;- * 'Sionis S. • C. éupèr neg*otii§ecclesiasticis summos honores consecutus negotia perextraordinariis, 112; non constat de ardua suscipit tractanda, 364; laus hapauperum obligatione de quo in,dubio, biti Concilii Tridentini illi a Paulo V 116. • : 1 1 : !! Index xmaìyticitS' ;rerum notdbiliUm,- 1006' 1 Bullarum, -formulae collationis^' beneficio- Cardonix Iacobus,Episcopus titularis Siorum 'etc-, reformantur* Motu Proprio «Pii nensis, grati animi -testimonium accipit PP. X a- die '1 ianuarii:••• an. 1911, ,939, ob collectam stipem inter capellanos cav. Cancellaria.* •<•' - • strenses -in Hispania, .92. > ;, ••• Carolus Borromaeum (S.), patronus adhibitus « BuUettinvPdroissial », v. De Croy. - ' Buonpedóni Bartholus'{V.), in 'dioecesi Vola- in -synodo, diocesana Ianuensi, 6.'.. . . "i- *~ % terranae -natus, 411 ; .adhuc puer prae- Castrensis clerus, in Hispania laudatur, ;92. clari s 'Virtutibus ornatus, .411; ; 'ministe- Gastrènses Capellani, constituitur-àn Cilenae rium pastorale maximo cum fructu exerreipublicae exercitu Vicarius Castrensis cet^ 412;- probatus a Deo* 412; Tertiarius seu- Capellanus maior, 501 ; ipse ;sepa|| Ordinis>'S.s Francisci;s412; - eius patienrata ab Ordinarii et independenti.iuris-* tia; 412; meritis onustus obiit, 413; dodictione pollet, 502; facultatem, i habet cumenta • de cultu" - immemorabilij- 413 ; nominandi Capellanos minores,;502; Vk cultus-confirmatur, 414. carius generalis Capellani Maioris, 5 0 2 1 1 Capellani Minores reapse parochi cenBuscoducensis dioecesis, v. Van den Ven. sendi sunt, 502; Capellanorum Minorum et Capellani Maioris ..officia et munera, • 503. ' . ........ - , . .. , « Caissès riiraìes^et ouvrières {Union des) », v.Catharina olisca (S.), memoratur occasione synodi diocesanae Ianuensis, 6, , Durand. . ; . ' Calbayogp nova 'erigitur dioecesis; 290. Cathechismi congressus; commendatur, 40. . Gali, nova erigitur dioecesis;* 514. Catholici huius temporis, relate ad,officia Galou, praeses piae societatis S. Vincentii erga societatem civilem, ,378-37,9.. ;., a Paulo et caeteri -viri a supremo con- « Catholic Begister and< Extensiqn.>••,,.Coni-* silio gratulationes- accipiunt ob progresmentarium Associationis pro diffusione sum societatis, 56. Ecclesiae Catholicae in dominio GàhaCancellaria Apostolica, in ipsa Bullarum for- densi, 537, v. Mao Evay; < . . . i . .-. - y mulae In collatione beneficiorum * sive « Catholic Church extension Society », v. Quiconsistoriàlium sive* aliorum, Bullarum giey. constitutionis dioecesum et capitulorum, Cavallari > Aristides, - Sw R. E. Cardinalis,. et Begularum quas Cancellariae vocant Patriarcha Venetiarum, epistolam acc|pit| reformantur, 399. • de -habitis.spiritualibus.exercitiis, 7381'! Candela non adhibeatur quando Episcopus Casei Ioannes Baptista, Episcopus titularis legit ex. libro ^Prophetiam, 689, Sozusem Vicarius Apostolicus . Insulae Canonicus, non probatur consuetudo, qua Madagascariae centralis,> gratulationes canonicus Missam solemnem celebrans accipit ob annum xxv-Episcopatus,:i7^23||, induat.paramenta in-aula capitulari et Ce-li, v, Pao-ting-fou. , • n*, i j' ministri in sacristia, sed standum est Ceriani Antonius/, v.;Ratti.< .decretis n. 2703 et.3937-, 82. • Cesar elio >dé'Valle Iulianus (B.), eius zelus| Cantagalli Ioachim, Faventinorum Episco-^ animarum, 160; monumenta testantur" pus,.. epistolam accipit gratulatoriam > ob ipsum titulo ^Sancti et Beati fuisse invo-r quintum et vigesimum anniversarium: ab catum, 161 i;-«ultus abàmniemorahililcónadepta sede > Faventina, 228.. firmatur, 161.. :..:., '•« i . Cantus gregorianus,' v. Haberi.. Censores ex officio iii qualibet d-ioecesi.adbJU Capitulorum - Constitutio, v. Cancellaria. bendi qui eden dos libros cognoscant; 661; Capitulum-actualiter iurisdictionem episco- • eos.in CuriaiRomanaMagister S* Palatii palem non ^participat,.-455. • , eliget j audito Urbis Vlcarioxetapprab^i te Pontifice, 6fil;momen : censoris àn< faculCaputati, e Minoribus Observantiae orti, ne/ tate edendi libros exprimendum 661^662; que • privandi Minorum appellatione, 707 ; censores >ex religiosis .fami liis qua ratione vere -S; Franciscum habent Patrem; 707, eligi.debenti662;.. ... - • ,.' ^ Vi Minores: • -, Caracciolo di-Torchiamolo Septimius, EpiscoCevoli Florida. (V.),- de eius -virtutibus theopus Aliphanus,' sacerdotii sui anniversalogicis, et-cardinalifcusintgradu heroico, rium xxv- celebrans," epistolam;- accipit gratulatoriam, 446. \ Chaumont Henricus, Parisiis ann© 1872 -So: ;; - 490. • • :•• ' U: K i Vi;.',». Index analitycus renum notabilium. cietatem filiarum a S. Francisco Salesio .. fundavit, 321; Chorus, decretum de chori disciplina in Urbe ^servanda: universi fructus ad-Capitula spectantes partiendi in quotidianasdistributionés, 960 ; absens sine legitima cau sa fructus omnes amittit,. 960; -absens valetudinis causa ius< habet ad illas «distribu? tiones, 960^privilegia abrogantur, 960; indultis de speciali gratia .fruentes duas partes distributionum< acquirent, 96.0 ; facultas concedendi; exemptiones reservatur S . C; Concilii; 960 ; quomodo agendum cum illis qui fruuntur exemptionis ; privilegio, 960; de sacerdotibus ad Capitula pertinentibus qui parochis auxilio • sunt,-960. <:< Christ (Le) et ma vie », .v. Gély. Ci-hiam, Litteris apostolicis die 10' maii 1910 erigitur Vicariatus Apostolicus CWsiam occidentalis in Sinis,. 535; committitur curis sacerdotum e Congregatione S. Vincentii a Paulo, 536. •. • • > Cilena Reipubliea, v. Castrenses Capellani. Cini Adelaides (Y.), nata in Melitensi Insula, 162; eius pietas, 162; impedimenta parata eius vocationi, 163; praeparat initia hospitii, a S. Corde Iesu, 163; conversio- ab ipsa peracta, 164; instituit asylum pro mulieribus poenitentibus, • 164 ; sollicitudo de natis patre legitimo •' aut certo carentibus, 164; mors sancta, 165 ; fama sanctitatis, 165 ; intrpducitur causa, 165. Citatio-, notorietate delicti existente, citatio delinquentis non requiritur, 773. Citatio ad S.: R. Rotam, de modo conficiendi citationem , 788 sq. ; quomodo . agere possit Ponens si citatus non compareat,, 792, « Civiltà Cattolica (La) », huius ephemeridis scriptores epistolam accipiunt gratulatoriam- sexagesimo recurrente anniversario ex quo ipsa edi coepta est, 540. Clandestinitas, matrimonium nullitas .ex hoc • capite, • 169; coniuges • legi Tridentinae « Tametsi », non subiecti in legem non delinquunt, si-matrimonii ineundi causa locum ubi supradicta lex non viget, petant, 920. Clausura,, solutio dubiorum ad petitionem Superioris Generalis Ord. Camaldulensium de Monte Corona: mulieres indultum scriptum vel orale a S. Sede concessum obtinentes possunt ingredi clausuram, co: mitantibus Superiore, vel probatis- viris ; hoc tamen non extenditur ad cellas religiosorum vel ad ea loca, in quibus nec ipsismeti religiosis ingredi; permittitur vel ad Novitiatum aut Pmfessprium; ingredi tamen possunt cellam Superioris, i dummodo adsit unus e senioribus; in casu. speciali Superior, Maior licentiam concedere potest ut huiusmodi mulieres ^ quemdam recipiant refectionem,in hospitio dumtaxat et dummodo nullus reli. giosus in ea partem .habeat ; exceptio statuitur . pro eremo Montis Argentini prope Cracoviam, 62. Clerus, • unioi inter clericos fovenda, 437, v. Pauli (S,)., , Cluniacense coenobium, decimo. recurrente saeculo ab eius fundatione laudantur Benedictini sodales et excitantur, fideles ad solemnem celebrandam commemorationem , indulgentia plenaria concessa, 726. Coadiutor cum successione, dies anniversa, rius computatur a die expeditionis Litterarum . Apostolicarum seu decretorum pro coadiutoria,; 486. Colchen Barbara Carolina Carré; de Malberg, undatrix Societatis filiarum, a S.Francisco Salesio, 321. Collegium Ic-sephinum, veteres alumni collegii Iosephini dispensantur ab annua relatione peragenda, 56. Commentaria, v. Diaria. Communio (Prima eucharistica), spes quae affulget ex puerorum Communione, 727. Compositio, ; v. Bona ecclesiastica. Concilii (S. Congr.), ipsi reservatur facultas concedendi exemptiones a choro, 960. , Concionatores, Episcopi et Moderatores re>. gularium litteras commendatitias, concedere nequeunt suis subditis, qui alicubi a praedicatione fuerint prohibiti, 741 ; neque huiusmodi concionatores^esse possunt,' 741. Conditio ad,consensum apposita, 967; effectus intentionis virtualis quoad matrimonium, 970. • Conferentiae; novum praedicationis genus, 674-675; cautelae in illis adhibendae, 675-676. , Confessarius Monialium non admittitur in, ter Scrutatores aut Socios E pi seppi aut Praelati in.., electione,, Abbatissae vel Priorissae, 732. , ; ; : 1 : ; : Index analyticus rerum notabilium. 1008 collegium parochorum consultorum in Confessio coniugum in causa nullitatis maamotione administrativa parochorum, trimonii etiam iurata est suspecta, 923. Conforti G-uido, Archiepiscopus Parmensium, 855. epistolam accipit ob pietatis obsequium Contwnacia, notio, 757 ; dicta fuit delictum personale, 757; praesumptio renunciati Summo Pontifici exhibitum, 905. iuris defensionis ex parte illius qui inConfraternitas laicorum erecta infra paróestantiam prosequi negligit, 757; poenae ciae lirnites ius habet functiones omnes quibus coercetur contumacia, 757; conreligiosas, absque ulla a Parocho depentumax regulariter appellare non potest, dentia, peragendi,-quae non sunt de iure 758; conditiones ad incurrendam poenam parochiali, 863; ea quae Confraternitati privationis appellationis, 759 ; specialis iure communi competunt parochus potest malitia contumaciae explicatur, 759; consibi vindicare, si ei suffragetur lex funtemptus iudicis demostrari debet, 760; dationis aut legitima consuetudo, 863; discrimen contumaciae ab inobedientia, plures hac de re referuntur decisiones, 760; contumacia perfecta, 763; species 864; praesumptio iuris stat pro Sodalitate contumaciae, 764; formaliter contumaces quae est in quasi possessione ea omnia appellare prohibentur, 764; contumax de peragendi quae non sunt de iure paroaequitate canonica, non de iuris rigore, chiali, 865. admittitur ad appellandum, 766, Congressus '(seu Conventus); illis sacerdotes adesse nequeunt sine Ordinarii licentia, Conventuales, vere franciscales Minores non obstante regularum mitigatione, 706, 663; de quibusnam in illis tractari non v. Minores. potest, 663; laicismus et presbyterianismus in congressibus fugiendi», 663, Cor Iesu, Consociationi Sacerdotum in honorem SSmi Cordis Iesu conceduntur coetibus istis non intersint sacerdotes plenariae et partiales indulgentiae in peralienae dioecesis, 663. petuum, 318. Congrua a Fisco parochis debita in meridionalibus regionibus Italiae habet ra- Coronides, usus coronidum sive ex ligno, sive ex metallo in altaribus vetatur, 485. tionem restitutionis loco reddituum amissorum, 556. Corradi Sebatianus, Canonicus Praepositus; Aedis Metropolitanae Genuensis, ob cenConiuges, v. Mors : praesumptio de morte tenaria solemnia in honorem S. Cathariquoad matrimonium. nae Fliscae epistolam accipit gratulato<< Conjuration àntichrétiènne », opus R. D. riam, 285. Henrici Delassus a S. Pontifice epistola laudatur, 935. Corpus Christi, institutio huius solemnitaConsensus ad matrimonium per epistolam tis, 518; processio obligatoria in civitate datus valet, 300 sq., v. Matrimonium. Episcopali, 521. Constitutiones Apostolicae sunt subscriben- Corrientes, nova erigitur dioecesis, 290. dae a Cardinali S. R. E. Cancellario Corumbà, nova erigitur dioecesis, 290. et a Cardinali qui officio praeest ad Coullié Betrus, S. R. E. Cardinalis Archiecuius competentiam res pertinet, 287. piscopus Lugdunensis, fausta adprecatus, ob anniversarium diem impositi Summi Consuetudines a S. C. Rituum reprobatae, Pontifici diadematis, grati animi testi81, v. Benedictio, Canonicus, S. Crux, monium accipit, 723; epistolam accipit Ineensatio, Organa, Salve Regina. qua Pontifex gratias, agit de pietatis Consuetudo contra legem inducitur post deegregio testimonio occasione recentiori» cennium, 464 ; contra ius rationabilis esse licentiae in Urbe contra Fidem catholipotest et legem abolere, dummodo debitis cam et Romanum Pontificem, 191. praedita sit conditionibus, 868; praesertim si sit immemorialis et adsit conti- Croókston, nova erigitur dioecesis, 290. nuata actuum repetitio, 868. Cruciatae Bulla, desinit pro America Latina Consuetudo immemorialis, quomodo proba- et pro Philippinis insulis, 214; quin fidetur, 464 sq. les imminutionem patiantur spiritualium beneficiorum, 214; pnncta Summariorum Consultor, Sacerdos regularis parochus conconsideratur circa indulgentias ; facultasui tor dioecesanus eligi potest, quando tes pro interdicti tempore; commutatioagitur de amovéndo parocho, 854. nes votorum et iuramentorum ; absoluConsultores dioecesani non idem sunt ac 1 r 1 : ! Index analyticus rerum notabilium. 1009 tionem a censuris, 21M15, v. Absti- Defensor Vinculi intervenit discussioni, 808; nentia. proponit quaestiones et interrogationes Crux (S.), in expositione Reliquiae S. Crucis in causis matrimonialibus et validitatis D. N. I. C. serventur decreta n. 2324 et Ordinationis et religiosae professionis, 2737, 81. 826. Cum recenter (decretum), interpretatio, 58, Defuncti in aegestate, v. Lugdunum. v. Abstinentia, Ieiunium. « Défense Réligieuse (Comite catholique pour la) », v. Keller. Cura animarum, clèrici tenentur ad officia acceptanda ab Episcopo commissa, 913; De Lai Caietanus, S. R. E. Cardinalis, solemniis ob restitutam Cathedralem ferereferuntur decisiones: aliae recognoseunt tranam nomine Pontificis adest, 725. in Episcopis facultatem cogendi Sacerdotes ad munus parochiale assumendum De la Paquerie, Canonicus I. L. epistolam urgente necessitate et ad tempus, 914; accipit ob librum « Eléments d'Apologptialiae concedunt ad hoc opportunas faque », 179. , cultates, 915. Delassus Henricus, v. « Conjuration Antichrétienne ». Curia Romana, statuuntur conditiones pro eligendis quibuscumque ad ecclesiastica Delegatio, defectus delegationis irritat maofficia, 248. trimonium, 206; doctrina Sanchez de Curiae episcopales, v. Taxae. onere prpbahdi defectum licentiae, 208 ; Custodia Terrae Sanctae, conceditur Sanctua- delegatio habetur ubi facta matrimonium praecedentia et vere concludentia ostenrio Gethsemani in Terra Sancta Missa dunt mentem illius cui competit delevotiva de Assumptione B. M. V., 234. gare, 209. Cuyabà, sedes episcopalis in metropolitanam erigitur; 290. « Delia Corona » (B. Maria Virgo vulgo), Sanctuario ipsi dicato apud montem Baldo dioecesis Veronensis indulgentiae et priD vilegia conceduntur, 503. « Damas espanolas (Union de) dei S. Co- De Mun Albertus Comes, epistolam accipit de opere cui titulus « (Euvx-e des cercles rajon », huius consociationis institutrix, catholiques d'ouvriers », 44. Maria Piedad de Arana Marchionissa de Unzà commendatur, 250. Depositio clerici quid importet, 480; non privat privilegiis fori et canonis, 481 ; David, circa totius psalterium auctorem, 354; distinctio a contumacia clerici, 481. circa titulos psalmorum eorumque genuinitatem, 354 ; de davidica psalmorum ori- Demas Ioseph, Episcopus Lausannensis et Genevensis, sexagesimum sacerdotii sui gine, 355; de psalmorum adaptatione et anniversarium explens, epistolam accipit modificatione, 355; de tempore compogratulationis ergo, 446. sitionis psalmorum, 355; de psalmis prophetiis et messianicis admittendis, 355. De Santi Angelus S. L, Praeses Generalis Consociationis italicae a S. Caecilia, epiDecanus S. R. Rotae designat Ponentem et stolam accipit de musicae sacrae reforauditores turni, 785 sq. matione, 43. Decretorum evulgatio, commendatur Episcopis ut decreta S. C. de Religiosis inter De Valencina, v. Adalid Seràfico. religiosas utriusque sexus familias evul- Diaria, prohibetur lectio iuvenibus regulagent, 523. ribus in Monasteriis et in Congregationibus, in quibus studiis incumbunt, 740; De Croy Fernandus, protonotarius apostodiaria de rebus socialibus, scientificis licus, de edito Commentario « Bulletin vel politicis prohibentur, sed Superiores paròissial » laudatur, 511. Decurtins G-aspar, Doctor decurialis in athe- Seminarii aut professores legendos articulos utiles aut opportunos quandoque naeo catholico Friburgensi, ob opus « De tradere possunt, 856 ; non prohibentur modernismo litterario » Summo Pontifici periodica ad fidem et pietatem fovendam oblatum, epistolam accipit gratulatoriam, utilia, 856. 738, v. Modernismus. « Diarium Terrae Sanctae », opus vulgatum a Dedicatio Ecclesiae cathedralis, festum etiam R. P. Roberto Razzoli, O. M., Custode extra cathedralem habendum tanquam Terrae Sanctae, 9. primarium, 159. ; JLndex• analyticus rerum notapilium. 1010 Congregationis Oblatorum Mariae ImmaDioecesum Constitutio, Bullarum formulae culatae, innovationem regularum a Sumreformantur, v., Cancellaria. Disciplina religiosa, quanti, sit momenti, 10. mo Pontifice, obtinet, 903, ,v. Oblati. Di Netta, Vitus Michael (V.), natus Valla- Drisdale-Biper, .erigitur nova missio a Vicariatu Apostolico Kimberliensi_ dismemtae, 685; pueritia in pietate et innocenbrata, 410. tia transacta, Ligorianum Institutum - : ingreditur,686; Sacerdotioauctus,sacris Duchesne Philippa (V.), nata Gratianopoli, missionibus per Calabras, regiones totis , , 76; eius infantia, et iuventus,. 76; monasterium..Visitationis ingreditur, a quo ob viribus;.-dat operam, 686; fructus, uberperturbationes .discedere cogitur, 76; as. rimi eius ministerii, 686 ; propriae perfectionis studium haud omittit, 687 ; in , sociatur cum Sociis fundatricis Societatis a S. Corde Iesu, Magdalenae Sophiae Domino quiescit, 687; fama sanctitatis Barat, 77; emissa professione,, mittitur post mortem atque miracula, 6.87; introin Americam, 77; eius missio apud Induciti causa, 688. dos, 77 ; fructus apostolatus eius ac pieDispensatio ab impedimentis dirimentibus tas, 77; in Domino quiescit, .78; fama aut impedientibus regibus ac regiae stirsanctitatis, 78 ; decernitur introductio - pis principibus concedenda Sedi Apocausae, 78. stolicae speciali, modo reservatur, 147; requiritur iusta causa, 592; in dubio Durand Aloisius, • Praeses Unionis, Mensaan ex iusta causa fuerit concessa, stat, .. rum ad Ruricolarumet opificum mutuationes, petitam apostolicam benedictio592; in matrimoniis mixtis cautiones nem cum epistola accipit, .311. sunt exigendae a parte acatholica uti conditio necessaria pro valida dispensa- Duthoit, v. « Organisation ». tione, 594,. 595; non ita tamen a parte catholica, 596; dispensatione facta non E petenti et inscio, si ea usus fuerit, standum est pro valore .actus, 597 ; parochi Ecclesia numquam a Deo consolationis deetsi non habitualiter delegati a propriis stituta, 359; eius divinitas ex ipsis perOrdinariis possunt dispensare ab impedisecutionibus et e superatis internis diffimentis matrimonialibus imminente morcultatibus, evincitur, 360; columna et firtis periculo, ,650. " mamentum veritatis, 360; vincit in bono malum, 361; proprium eius .munus in Distributiones chorales, Motus Proprius pro terris, 361; eius novissimi hostes quid Capitulo Cathedralis Patavinae, 148; intendant, 365-366; cum placitis aevi combreve Pauli V, 148; constitutio massae poni non potest, 367 ; eius missio doin illo Capitulo, 148 ; obiectiones propocendi omnes gentes, 371,- .saluti instrununtur ab hodierno archipresbytero, 149 ; menta opportune suppeditat, 372; horationes capituli afferuntur, 149; ratiodierna conspiratio contra Ecclesiam, 379; ; nes archipresbyteri, 151 ; nihil est innohumanitatis mater et altrix, 739. vandum quoad imminutionem massae : distributionum -, quoad divisionem distri- Ecclesia Cathedralis habet intentionem, fundatam super subiectione ecclesiarum inbutionum, 156; quoad praebendam architra fines dioecesis suae sitarum, 452 sqq.; presbyteralem detrahenda sunt tantum ipsa, sola hoc iure .fruitur, 455; ratio • onera realia praebendae, 157. , Doctrina* Christiana valde commendatur pa- huius subiectionis, 456; doctrina doctorum, 456 ; distinguendum est inter parotribus familias dominis, clericis, etc, 369; chiam ecclesiae cathedralis et ecclesiam eius necessitas nostra praecipue aetate, cathedralem, 458; privilegiata conditio 369. Dominiciani Familia, novum eius Collegium ecclesiae cathedralis, 458, v. Dedicatio, Titularis. ; • Angelicum in Urie institutum commendatur, 899; huius Ordinis gloria, 899; Ecclesia parochialis erigi potest in colle; - conceditur facultas adservandi Sanctisgium, sed remanet cura.penes eam qui sima Eucharistia in sacello et in templo illam ante habebat, 422 ;, de relatione «• aa «Collegii Angelici, 900. parochi cum capitulo, ecclesiae, cather'Dxmiwill Augustinus, Archiepiscopus titula- dralis, 424 ; decisiones S. C. Concilii hac ris Ptoleimadensis, Superior Generalis de re referuntur, 425. ? 1 : ; ; 1011 Index analyticus rerum notabilium. Editae saepe, Sanctissimi D. N. Pii Papae X simul examinator et consultor, 854; in Litterae Encyclicae occasione recolendae computanda antiquitate electionis ratio memoriae Sancti Caroli Borromei, 357, habenda est electionum praecedentium, v. Borromeus. 885 ; error in computanda antiquitate non inducit nullitatem actorum, 855; iusiuElectio Episcopi, dies anniversarius electiorandum semel emissum durante munere nis Episcopi computatur a die expedisufficit, 855, v. Amotio administrativa, tionis Litterarum Apostolicarum seu deConsultores dioecesani. cretorum, 486; item pro coadiutore succedente, 486; in provincia S. Ioannis Excardinatio, evolutio disciplinae quoad Episcopum proprium, 103; notio excarTerraenovae servandae sunt normae quae dinationis, 103; conditiones requisitae vigent in provinciis Dominii Canadienad excardinationem et incardinationem : sis, 576. Emmanuel Thomas, Patriarcha Babylonensis iusta causa, in scriptis, absolute et in perpetuum facienda, 103 ; dimissio a proChaldaeorum, v. Akcrensis. pria dioecesi, 104; prudentia in promo« Eperon d'or », v. Zichy. tione huiusmodi clericorum ad sacros Ephemerides, Seminariorum clericis non perOrdines, 104; severius est procedendum mittuntur, 609, v. Commentaria, Perioquoad clericos diversae linguae et natiodica, Modernismus. nis, 104; quoad laicos vel clericos, qui Episcopus eligendus, Collecta pro Episcopo excardinationis beneficio uti nequeunt eligendo continuanda usque ad diem qua aut nolunt, standum est Const. Specunotitia de facta Episcopi electione seu latores, 104; praxis excardinandi et intranslatione a Curia dioecesana rite fuecardinandi laicos, 105 ^conditiones requirit evulgata, 553. sitae, 105. Error concomitans non irritat actum, 590, circa qualitatem personalem, 967 ; do- Exercitia spiritualia, eorum utilitas, 736. ctrina doctorum, 967. Expositio SSmi Sacramenti, non toleratur Eschatologica renovatio, doctrina renovatio- consuetudo exponendi SSmum eo modo nis seu eschatologica damnatur, 635. quo velum extensum in tabernaculo « Eucharistie (L') », nova publicatio, v. Feexpositionis plicatur et ipsum in reporon-Vrau. sitione explicatur, 689; Ordinarius iudicet utrum in pauperibus Ecclesiis sex Eucharistia, quantum conferat frequens iltantum cerei adhiberi possint, 689 ; conlius usus ad vitam christianam, 376; suetudo reprobatur praeter cereos praevinculum animorum, nexus pacis, 721 ; scriptos alias adhibendi candelas intra eucharisticorum Conventuum finis et utiambitum altaris, 689. litas, 721. Evangelium, consuetudo quo ceroferarii dum canitur Evangelium a diacono, se sistant a lateribus Clerici qui in cornu Epistolae sustinet crucem processionalem non est legitima, 235. Fanensis episcopus epistolam accipit de SeExaminatores synodales, eligendi in amominario theologico totius Piceni superiotione administrativa possunt adhiberi in ris, 51. examini bus pro collatione beneficiorum Félibrige, « filius ecclesiae », 563. atque sunt idem ac examinatores de Fennelly, Caseliensium Archiepiscopus, Emequibus statuit S. Concil. Trid., c. 18, lientium Administrator, caeterique Hisess. XXIV, de ref., 854; Ordinarii quando berniae Episcopi epistolam accipiunt ob synodus non celebratur, non indigent venerationis ac pietatis obsequium Sumindulto S. Sedis pro eligendis examinamo Pontifici exhibitum, 943. toribus, 854 ; sacerdos regularis parochus Fernandes y Valbuena Bamirus, Praefectus in consultorem eligi potest, 854 ; in parstudiorum Universitatis Pontificiae Tolevis dioecesibus eligi potest extradioecetanae, epistolam accipit ob gratiarum sanus, 854 ; Vicarius Generalis inter exaactionem pro opera « La arqueologia minatores non accensendus, 854 ; parochi greco-latina ilustrando ei Evangelio », 180. autem possunt, 854 ; eadem persona, dum- Feron-Vrau Paulus gratias accipit ob exhimodo non in eadem causa, potest esse bitum Summo Pontifici primum numes ACTA, vol. II, n. 24. — 28-tó-1910. 68 1012 Index analyticus rerum notabilium. rum novae publicationis «L'Eucharistie», -sionibus intervenit, valet, 236; Praelati 529. regulares privilegium habentes uti posFerrari Andreas, S. R. E. Cardinalis Archiesunt palmatoria coram Episcopo dioecepiscopus Mediolanensis, post celebratam sano, dummodo hic non assistat throno, Synodum ob obsequium ab ipso et clero 236; qui tenentur ad processionem LitaPontifici exhibitum grati ànimi et laudis niarum S. Marci et Rogationum, tenentestimonium accipit, 476; ipse caetetur expectare donec celebrans preces rique eiusdem Provinciae ecclesiasticae post Litanias dicendas concludat, 236; Episcopi epistolam accipiunt ob celeprivilegium habent peragendi processiobrandam S. Caroli Borromei memoriam, nem die dominica infra octavam Corporis 512. Christi, 774. Festivitas, circa solemnitatem externam in Fraxino (B. Mariae V. a). Indulgentiae et privilegium altaris, in dioecesi VeroDominicam transferendam, 332. nensi, 140. Fides, a sanctitate vitae minime seiungenda, - 372; v. Borromeus. Fuldensis unio pia catholicarum mulierum Fischer libertus Antonius, S. R. E. Cardia Missionibus nuncupatae indulgentianalis, Archiepiscopus Coloniensium, epirum veterum confirmationem recipit, stolam accipit de habito eucharistico connovis adiectis, cum facultate aggregandi ventu, 5; itemque pro gratiarum actione eiusdem cognominis associationes, 470; ob volumen Summo Pontifici exhibitum, Fundatrix Unionis a Missionibus Cathaquo res omnes continentur in conventu rina Schynse, 471; finis consociationis, eucharistico Coloniae Agrippinae gestae, 471; indulgentiae et privilegia a Leo144. ne XIII concessa confirmantur, 471-472 ; facultates peculiares sacerdotibus Unioni Flisca de Adorni Catharina (S.), v. Corradi. inscriptis, 473. Floresta (in Brasilia) in novam erigitur dioecesim, 945, Fuldensis conventus, Cardinalis Archiep. et caeteri Archiep. et Episcopi regni BoFlumen Nigrum (Rio Negro), territorium russici hunc conventum celebraturi, Literigitur in novam apostolicam Praefeteras Apostolicas accipiunt quibus laucturam, 858. dantur de proposito imitandi praeclara Fons baptismatis, consuetudo benedicendi exempla S. Caroli Borromei in instituenfontem baptismalem in Sabbato Sancto dis populis sibi commissis, 704. et in vigilia Pentecostes vigens in Cathedrali Asturicensi, ubi nulla habetur parochia nec parochus cum proprio terriCr torio, non est continuanda, 235. Gallia, adiuncta in quibus versatur, 91; Fongoli, v. Actio catholica. Missa perpetua piacularis in omnibus Francica Nava, v. Sicilia. Galliae ecclesiis constituitur post abolita Franciscus Xaverius (S.), Lectiones primi a civilibus legibus Missarum legata, 573; Nocturni sumendae sunt e secundo loco, elenchus facultatum Ordinariis Galliae ' si pro lectionibus eius Nocturni recurconcessarum de bonis ecclesiasticis, ex rendum sit ad Commune Confessorum, audientia SSmi die 21 septembris, 1907: 159. facultates admittendi ad aequam compoFraternitas vera et falsa, v. « Sillon ». Fratres a Scholis christianis, eorum modera- sitionem fideles qui bona ecclesiastica acquisierunt, 602-603; absolvendi culpa" tor Generalis, Fr. Gabriel Maria, epistobiles in hac materia, 604 ; permittendi ut lam accipit ob quintum et septuagesifideles acquirere valeant Ecclesiae bona mum anniversarium a restitutis domibus et quibus conditionibus, 604; indulgendi religiosis tironibus instituendis, 190. ut redimantur onera ex legatis piis, 605; Fratres Praedicatores non tenentur genufacultates de rebus mobilibus et conduflectere coram Episcopo dioecesano, dum ctionibus, 605-606; quid circa locationem in eorum Ecclesiis assistit ad sacras ecclesiarum, seminariorum, domorum functiones, 236; consuetudo Ordinis teepiscopalium et parochialium, 606, v. • nendi videlicet in processionibus Cruci« Sillon ». fixi imaginem ad se conversam etiam quando Episcopus dioecesanus proces- , Garriguet Henricum, antistes generalis So- Index analyticus rerum notabilium. 1013 cietatis Sulpicianae, 7, v. Sulpiciana Helvetia, Sodalitium sub titulo Missae reSocietas. paratricis erigitur in Archisodalitatem Gély Iacobus, Episcopus Minatensis. epistopro universa Helvetia cum facultate aglam accipit de volumine « Le Ghrist et gregandi et cum communicatione indulma vie », 179. gentiarum, 282 ; Episcopi huius regionis, epistolam accipiunt ob conventum quod « Gerarchia Cattolica », volumen conficienLucano habuerunt, 737. dum committitur moderatoribus Commentarii Officialis, 39. Herrera Restrepo Bernardus, Bogotensium Archiepiscopus, epistolam accipit graGiblatariensis Vicariatus Apostolicus erigitulatoriam ob xxv Episcopatus annum, tur in dioecesim immediate subiectam 904. Litteris Apostolicis die 19 novembris Hibernia, v. Fannelly. s a. 1910, 942. Grellier Eugenius Iacobus, Episcopus Vallis Hispania, Archiepiscopi et Episcopi huius regionis epistolam accipiunt grati animi Vidonis, laudatoriam accipit epistolam testimonium ob litteras pietatis plenas ob obsequium S. Pontifici praestitum S. Pontifici inscriptas, 905. occasione Decreti de aetate admittendorum ad primam Communionem Eucha- Honoratus (S.), insula S. Honorati perperisticam, 727. tuo pars habeatur dioecesis Foroiuliensis (Fréjus), 108. Gruscha Antonius loseph, S. R. E. Cardinalis Arch. Viennensis, epistolam accipit Hostiensis, quomodo interpretatur axioma de incremento religionis Vindobonae post iuridicum : Ecclesia cathedralis intentiocanonizationem Clementi Mariae Hofnem in iure fundatam habet super subbauer, 50. iectione aliarum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 456. Gruadalupense templum, v. Mexicana. H I Ibarra Ioseph Raymundus, Archiepiscopus Angelorum, epistolam accipit gratulatoHaberi Franciscus Xaverius, Cubicularius riam ob Universitatem Catholicam AnS. Pontificis, Praeses generalis Consogelopolitanam studiis ac iuvenibus flo^ ciationis a S. Caecilia in Germania, epirentem, 176. stolam accipit circa falsam opinionem de restauratione cantus gregoriani, 145 ; Idealismus, v. Modernismus. nova editione librorum cantus liturgici Impedimenta, v. Dispensatio, Parochus. S. Pontifex formam ritmicam libertati « Imprimatur » non obstat quin episcopi cuiusque haud reliquit, 145; Melodiae librum prohibere possint, 660 ; v. ModerGradualis Romani quo ritmo disponunnismus. tur, 145 ; mens Pontificis circa hanc quae- Incensatio, Chorus genuflectere non debet stionem, 145. quando celebrans in Missa sollemni vel in Vesperis incensat SSmum SacramenHebdomadarius, consuetudo qua Canonicus tum sollemniter expositum, 82. Hebdomadarius manet in habitu chorali usque ad Magnificat, ac postea induit Incidentia, quomodo proponi possint, 812. vestimenta sacra non est continuanda, Index librorum prohibitorum, facultas eos 235. legendi quibus limitibus circuscribatur, Heffron Richardus, Episcopus Winonensium, 661, v. Modernismus. ad ineundam episcopalem sedem prope- Indifferentimus quoad quamcumque religionem, v. « Sillon », Modernismus. rans, epistolam accipit qua fausta quaeque in ministerio episcopali illi exoptan- Indulgentiae in recitatione coronae pretiosissimi Sanguinis, v. Rosarium; pro tur, et ad curam exoriatur praesertim altari B. M. V. a Fraxino, 140; Indulsacrorum Seminariorum, 433. gentiarum concessiones a Suprema S. C. Heidon L. Y., Praeses Societatis a S. VinS. Officii recognosci debent, sub poena centio a'Taulo Sydney in Australia, epinullitatis, 225; concessiones indulgenstolam accipit qua Pontifex gratulatur tiarum ante diem 1 Novembris 1908 exSociis eosque hortatur ad quotidianam hiberi non debent recognoscendae, 477 ; Communionem, 40-41. 4 1014 Index analyticus rerum notabilium. exhibendae autem quae fuerunt concessae post diem 1 nov. 1908 a Brevium Secretaria vel a quovis S. Sedis Officio seo dicasterio ante vel post dictam 1 Nov. diem, 477; non sunt recognoscendae facultates ex peculiari Apostolico privilegio concessae Ordinibus religiosis, 477 ; non sunt recognoscendae concessiones factae ante vel faciendae post diem 1 Nov. 1908 a S. Congr, de Propaganda Fide, 575. Innocentius IV, eius doctrina de illo adagio: Ecclesiam cathedralem habere intentionem fundatam super subiectione aliarum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 456. Istitutio clericorum, diligentia in ea adhibenda, 50. Intentio, quomodo dividatur et vis uniuscuiusque speciei, intentionis habitualis effectus, 969; intentio virtualis et eius effectus, 970; quoad matrimonium, 970. Interrogationes iudiciales, v. Positiones et interrogationes iudiciales. Johanna de Arc (B.), approbatur officium B. Iohannae de Arc pro dioecesibus Galliae, 64; additio pro singulis Galliae martyrologiis, 74; reassumitur causa canonizationis, 167. Johannes a Triora, Mart. (B.), reassumitur causa canonizationis, 166. Johannes de Andraea, commentarium illius axiomatis: Ecclesia cathedralis intentionem in iure fundatam habet super subiectione aliarum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 456. Iosephus a Carabantes (V.), natus in oppido Carabantes, 742 ; iam ab infantia futurae sanctitatis specimen dedit, 742; clericali militiae adscribitur, 743 ; matre orbatus Ordinem Min. Capuccinorum ingreditur, 743; humillima officia amplectitur, 743; Sacerdotio insignitus ad Americae regiones meridionales missionem accipit, 743 ; fructus uberrimos sui apostolatus colligit, 744; speciali modo conversionem Caraibum adlegit, 744; accusatus Matritim redire cogitur, 744; a S. Pontifice Alexandro VII libenter excipitur, 745; aliae missiones ipsi committuntur, 745 ; J amor insignis erga SSmam Eucharistiam et Virginem Immaculatam, 745 ; die Paschatis feliciter in Domino obiit, 745; Jacensis Episcopus epistolam accipit occafama sanctitatis post mortem, 746; introsione exercitiorum spiritualium cleri, 407. ducitur causa, 746. Jacobitae, v. Antiochenus. Janvier E., canonicus, epistolam accipit pro Iudaei, v. Sion. gratiarum actione de volumine « Sermo-, Iudex, regulariter nequit iudex cognoscere et ferre sententiam in causa propria, num Sacrae Quadragesimae » anni 1909 ; 761; recusato uno iudice, si omnes simul in quo de legis notione fuse tractatur, 178. collegialiter procedere debeant, colleIeiunium, interpretatio decreti « Cum recengium ipsum fit incompetens, 762 ; iudex ter »: nunquam Episcopus potest dispensuspectus nonnisi ante litem contestasare praeter dies in decreto statutas, 58; tam recusari potest, 762. neque occasione nundinarum licet anticipare vel dispensare ieiunium et absti- Iudex instructor, de causa sub secreto pernentiam, 58; neque occasione sollemnitractanda , 795 ; quandonam Decanus tatum religiosarum, 59; Episcopi Lusicommittit officium Instructoris, 797; detaniae non pollent facultate dispensandi cretum commissionis partibus notificana lege ieiunii occasione sollemnitatis dum, 816; ponens aut auditor alius turni vel nundinarum sabbatis in quibus ieiunon potest esse causae Instructor, 816; natur ratione vigiliae, ibid.; neque a litteris quibus constituitur, 817; quaelege abstinentiae, ibid. ; Benedictus XIV nam declaranda in decreto commissionis, abusus circa legem ieiunii tollendos in817 sq.; de eius munere, 818 sq.; in causa culcat, 953 ; lex de non miscendis epulis, criminali, 819; quid agendum si partes 954; responsiones ad dubia circa legem in curia non adsint, 819 ; a decretis Inillam a Benedicto XIV datae, 955; destructoris datur appellatio ad turnum, claratio S. Poenitentiariae, 955; de con820 ; quomodo agendum in causis matridimentis diebus ieiunii permissis, 957; monialibus quae in locis missionum consuetudo in Hispania, 958; resolutiofuerunt instructae, 820; de publicatione nes S. C. Concilii, 959. attestationum, 821; in causis crimina- Index analyticus rerum notabilium. 1015 ex exemptione fundi, nisi iuspatronatus, libus reticeantur nomina testium, 821; qua reale, evincatur fundo inseparabilieligit peritos, 822 ; decernere potest loco ter connexum, 85. iuramenti litis aestimatorii peritiam, 831; statuere potest accessum iudicia- Iuvenes, christiani et religiosi studentes lem, 832. christianae reipublicae selecti cives, 907; Christi imitatores, 908 ; quae doctrina Iuramentum a Motu Proprio « Sacrorum ipsis comparanda, 908. Antistitum » praescriptum : quotannis praestare debent doctores in Seminariis, «Juventud Antoniana», «Juventud Serafica», consociationes commendantur, 221. 741 ; doctores seu lectores in Ordinibus religiosis, 741; confessarii, concionatores, parochi, beneficiati, canonici et officiales K in curiis episcopalibus vel in romanis Congregationibus vel tribunalibus, et Kanter Carolus, v. Altari. Superiores religiosi ad idem iuramen- Katanga, erigitur nova Praefectura Apostotum tenentur, 741; parochi, confessarii lica, 682. et doctores in locis dissitis mittant for- Katschtlar, S. R. E. Cardinalis, v. Marianus mulam subsignatam, necnon beneficiati Congressus. in ecclesiis collegialibus et religiosi, Keevatin, novus erigitur Vicariatus Aposto741; Episcopi et Moderatores Ordinum licus, 410. et Congregationum delegare possunt, Keller, comes, Praeses Comitatus catholici 741; ad S. Officium sunt deferendi qui pro defensione religionis, ob annuam rerenuunt iuramentum aut illud violant, lationem de operibus ab eodem Comitatu 741 ; unum iusiurandum sufficit, 857; Moexantlatis probatur, 310. deratores Generales Ordinum vel Con- Kientchang in Sinis, novus erigitur Vicariagregationum emittant ante definitorium, tus Apostolicus, 441. eligendi autem coram Praeside Capituli « Kilima-Njaro », novus Vicariatus ApoGeneralis, 857 ; Vicarius Generalis delestolicus in Africa Orientali erigitur Litgari potest ad excipiendum iuramentum teris Apostolicis diei XIII Septembris si ipse iam praestiterit, 857; pluribus huius anni 1910, 852. convenientibus, sufficit ut unus legat, Kleiser Ioannes, Rector sodalitatis Missae coeteri formulam subscribant, 857; Vireparatricis Friburgi Helvetiorum, v. Helcarii parochiales et sacri concionatores vetia, Marianus. quotannis non tenentur renovare iusiu- Kopp Georgius, S. R. E. Cardinalis Episcorandum, 857 ; parochi tenentur praestare pus "Vratislaviensis, v. Fuldensis. iusiurandum coram eo a quo beneficii possessionem obtinebunt, 857. L Iuramentum decisorium, notio, 829; quandonam deferri possit, 829; a quonam Laicismus, v. Congressus. deferri aut praestari, 829"; quid agen- Lapurdensis Basilica, v. Lourdes. dum si pars se excusat a praestando Laspro Valerius, Archiepiscopus Salernitaiuramento, 830. na, gratulatoriam accipit epistolam ob Iuramentum suppletorium, notio, 830; quid quinquagesimum episcopalis muneris anrequiritur ut a iudice admittatur, 830; niversarium, 328. cuinam deferendum, 830; ab altera parte Laurea theologiae^ donanda tantum iis qui potest impugnari, 831. lauream in philosophicis disciplinis obtinuerint aut de curriculo in philosophia Iuramentum litis aestimatorium, cuinam scholastica absoluto certum praebent teparti defertur, 831 ; de admissione huius stimonium, 740. iuramenti, 831; potest suppleri per peritiam, 831. Lémann, v. Lugdunum. Jus, quaestiones iuridicae quanti sint fa- Leopoliensis Ecclesia latinorum titulo Basilicae minoris decoratur Litteris Apostociendae, 91. licis diei 21 Iunii anni 1910, rogante IoIuspatronatus, non acquiritur per augmensepho Bilczewski, Archiep. Latinorum tum dotis, 85; potest vero acquiri per Leopoliensi, 571. praescriptionem centenariam, 85; praesumitur haereditarium, 85; non competit Lex, natura legis requirit perpetuitatem, 342; 1016 Index analyticus rerum notabilium. in interpretatione legis spectanda est Canadensi constituta, 536; Cardinalis Paintentio legislatoris, 345 ; opinio aequa tronus adsignatu r Emus Martinelli, 538 ; semper attendenda, 347. Torontinus Archiepiscopus Director declaratur, 538; Praesidis electio eiusque Libermann Franciscus Maria Paulus (V.), munus ad quinquennium, 539 ; Indulpost conversionem a iudaismo missiones gentiae et privilegia associationis, 539. ad infideles evangelizandos instituit, 487 ; condit Societatem a Sacro B. M. V. Corde Machina « Grammofono », usus non pereamque Congregationi Spiritus Sancti mittitur in supplendo cantu partium vaaggregat, 487 ; fama sanctitatis post morriabilium Missae solemnis, hymnorum et tem, 488; virtutes theologicas et cardialiorum canticorum, 189. nales in gradu heroico exercuit, 488. Magister S. Palatii, v. Censores. Libri noxii ab Episcopis prohibendi, 660, Manila, Societas titulo B. M. Virginis Lav. Modernismus. purdensis in Ecclesia Fratrum Minorum Capulatorum in Archiconfraternitatem Libri Officialium publicorum, etsi non suberigitur, 900; Collegium Iosephianum in scripti, plenam fidem faciunt de actis hac civitate Sodalibus Societatis Iesu reinibi relatis, 585; vim habent publici stituendum, 326. instrumenti, 586; defectus descriptionis tollitur per attestationem parochi, 598. Mansionarii, reditus assignati mansionariis iuxta Capitularia statuta distrahi aut Lipa, nova erigitur dioecesis, 290. coarctari non possunt arbitrio Capituli, Litaniae Lauretanae, in illis franciscalium 547 ; neque Capitulum redituum destinafamiliae addant: Regina Ordinis Minotionem immutare potest, 547; non posrum, ora pro nobis, 720. sunt mansionarii removeri ex levi causa, Litterae testimoniales pro eligendis officiali549. bus Curia Romanae, v. Officiales. Llovera Fr. Ioseph, C. C, epistolam accipit Marbeau, episcopus Meldensis ob opus Paroissial laudatur et grati animi testimopro gratiarum actione de opere « Tratado nium accipit, 132. elementa! de sociologia cristiana », 131. Lottini Fr. Ioannes, O. P., gratulationes ac- Maria (B. Virgo), Regina cordium, sodalitio sub eiusdem titulo in urbe apud Collecipit ob tria ab eo conscripta volumina gium Sodalium B. Monfort instituto nonde Sacra Theologia, 724. nullae indulgentiae conceduntur, 185; Lourdes, Capellanis Basilicae Lapurdensis in poematibus F. Mistral, 563 ; pietas in insignia choralia conceduntur, 317. eam Sancti Francisci et Ordinis MinoLualdi, v. Sicilia. rum; verba Thomae a Celano et Seraphici Lucanum, v. Helvetia. Doctoris, 718-719, v. Litaniae; christiaLucien-Brun Henricus, director periodici nus cultus est Filii Mariae religio, 909. « Revue catholique des institutions et du droit » ob acceptas ominationes grati Marianus Congressus Salisburgensis, occaanimi accipit testimonium, 91. sione huius congressus epistolam accipit R. D. I. Kleiser Protonotarius ApostoLucon Henricus, S. R. E. Card. Archiep. licus, 564. Rhemensis, pro conventu catholicorum in septentrionali Gallia et ad Fretum gal- Martinelli, S. R. E. Card., v. Mac Evay et licum feticiter expleto, epistolam accipit Quigley. ""^gratulatoriam"" 974. * —«| Matrimonium contractum, cum sponsa ante matrimonium insaniae morbo laborat, Lugdunum, pia Unio Crucifixi a Venia ibi declaratur nullum, 121 ; in illis locis ubi constituta indulgentiis ditatur, rogante decretum Tametsi non fuit promulgatum Iosepho Lémann Moderatore, 568; praevalet matrimonium per epistolam, 300; cipuum pietatis opus erga fideles in sufficit in aliis locis epistola coram paegestate defuctos, 568. rocho et testibus lecta, 300 ; praxis S. C. Concilii et S. R. Rotae, 301 ; gaudet faM vore iuris, 525 ; ad dissolvendum vinculum de impedimento dirimente constare Mac Evay Patritius Fergo, Archiepiscopus debet per probationem plenam et perTorontinus, Litteras accipit Apostolicas fectam, 526; in dubio standum est pro quibus laudatur associatio pro diffusione valore matrimonii, 585; etiam si dubiEcclesiae Catholicae Toronti in dominio Index analyticus rerum notabilium. 1017 seph Rodriguez S. I., huius commentarii tetur de valore dispensationis, 587; de moderator, gratulatoriam accipit epistovalore praesumptionis, 587 ; error concolam occasione trigesimi anniversarii ab mitans seu de voluntate interpretativa initio eiusdem, 249. non irritat matrimonium, 590; contractus naturalis auctus sacramenti digni- Metus matrimonium invalidat, si sit gravis et iniuste incussus, 887 ; ex parte mulietate, 921; iure decretalium quocumque ris per testes dicitur probatus metus, modo consensus exprimeretur matrimosi deponant de ipsius aversione erga conium validum retinebatur, 921 ; hoc etiam niugem ante et post matrimonium, 888. hodie obtinet in locis ubi non viget decretum Tametsi vel abiit in desuetudi- Mexicana Respublica, Archiepiscopi et Epinem, 921 ; imo his locis matrimonium scopi occasione solemnium saecularium civile retinetur verum, si partes habeant institutae reipublicae epistolam accipiunt intentionem verum contrahendi matriqua S. Pontifex eos hortatur ut, hanc monium et non meram caeremoniam, nacti occasionem, christianum spiritum 921, v. Parochus. populi excitare studeant, 98; ad cultum marianum populos excitent, 98; ad obMatrimonium civile, in locis ubi decretum servantiam dierum festorum 98 ; ad culTametsi non viget vel abiit in desuetutum erga SSmam Eucharistiam, 99; fidedinem matrimonium civile retinetur velibus huius reipublicae indulgentiae plerum, si habeant contrahentes intentionariae conceduntur recurrente centenanem verum contrahendi matrimonium et rio adeptae libertatis, 569. non meram caeremoniam nec adsit impedimentum canonicum, 921 ; decisiones « Milice dorée », v. Zichy. S. Inquisitionis, 922. Militia, de religiosis ad militiam vocatis, indultum Ordini S. Iohannis de Deo conMatrimonia mixta, competentia S. Officii se cessum ad tramitem rescripti Ord. Ciextendit ad omnia quae sive directe sive sterc. Reform, de Trappa concessi, i. e. indirecte, in iure antiquo facto se refeenunciata vota eo ipso cessant, quo prorunt ad privilegium paulinum et ad difessus e monasterio egredi adigatur, mispensationes, 56; cautiones a parte acalitaris servitii causa, regredi non tenetholica exigendae, 593 ; et quidem uti tur, sed si regredi voluerit, tenetur conditio necessaria pro valida dispensanovam professionem votorum simplicium tione, 594-595 ; non ita ex parte cathoemittere et in ea per triennium inlica, 596 ; coram magistratu civili celetegrum permanere ante votorum solebrata, non servata forma a Tridentino mnium emissionem, 60. praescripta, ubi non viget, pro ratis et veris connubiis habenda sunt, 922; de- Minores, Ministri Generales triplicis famicisiones S. Inquisitionis, 922. liae Minorum Litteras Apostolicas acciMartin de Herrera y de la Iglesia Archiepiunt die 1 nov. anni 1909 quibus impiscopus Compostellanus, v. Hispania. probantur dicta in quodam memoriali Mauritii (Abbatia S.), v. Scandinavi. cuius auctores humiliter se subiecerunt, 705; confirmantur et declarantur quae Maxima cura (decretum), v. Amotio admistatuit Pontifex suis litteris Septimo iam nistrativa, Consultor, Consultores dioepleno saeculo de concordia inter tres facesani, Examinatores synodales. milias franciscalium, 705-706; fratres MiMediolanum, Sacerdotibus huius dioecesis nores a S. Francisco fundati, postea alio inscriptis in quarta sectione Pii Consornomine addito distincti sunt, 706; de tii sub titulo Virginis Perdolentis, contriplicis familiae unica origine, 707 ; ceditur privilegium Missarum, 571. Medolago-Albani Stanislaus comes, praeses B. Franciscus non unice familiae minoriticae Observantiae est parens, 707; unionis oeconomico-socialis pro catholiiniuriosum Conventualibus et Capulatis cis Italiae, epistolam accipit qua probaillos in Primo Ordine non adnumerari ac tur schema regularum unionis, 222 ; conMinores observantiae, 707; de unico Miniceditur facultas has regulas pro adiunstro generali, de unica familia francictis variis immutandi, 223; excitantur scali, 707 ; quid dicendum de quolibet socii ad apertam catholicae Fidei profesReligiosorum ordine canonice riteque sionem, 223. diviso, 708; tres familiae Minorum ita « Mensageiro do Coragao de Iesu », R. P. Io- 1018 Index analyticusrerum notabilium. canonice constitutae a saeculo xvi: te- Missa votiva, concessio facultatis legendi Missam votivam, praeterquam coeco aut stimonia SS. Pontificum, 708; non valet coecutienti spectat ad S. C. de disciplina obiectio ex pluralitate Ministrorum Gesacramentorum, 649. neralium, nec comparatio toleratur cum serie RR. Pontificum, 708-709; facul- Missae reparatricis (Sodalitium), v. Helvetia. tas instituendi Tertium Ordinem Poeni- Missarum eleemosynae, toleratur praxis in tentiae communis tribus familiis minoridioecesi Luxemburgensi vigens, qua paticis, 709; praecedentia Ministri Generochi cum vicariis suis missas committere ralis Minorum est mere honoris, 709; cogantur, retinent stipendii partem, 203. nomen « Minorum » a Leone X datum et Missionarii Africae, Societas Missionarioa Leone XIII confirmatum, quomodo inrum Africae vulgo « Pères Blancs » post telligendum, 710-711 ; Minores ab Unione const. Sapienti consilio manet subiecta Leoniana, 710-711 ; quanta iniuria improS. C. de Propaganda Fide, 230. betur titulus Unionis Leonianae, 711-712;Mistral Fridericus, pro gratiarum actione merus titulus Fratrum Minorum adhiob poematis exemplar Summo Pontifici beri potest nisi oriatur ambiguitas, 712 ; exhibitum epistolam accipit, 563. de his quaestionibus in tribus familiis Modernismi errores refutati in opere Ballesilentium perpetuum imponitur, 713; ius rini Iosephi, 97. praecedentiae in tribus familiis mino- Modernismus, Motu Proprio quo quaedam riticis, 713; de superbia fugienda, de statuuntur leges ad huiusmodi periculum colenda humilitate inter fratres minopropulsandum, 655; pervicax modernires: verba doctoris Seraphici, 713-714; starum audacia, 655 ; memorantur exhorquaestio exorta de praecedentia, 715; tationes ad episcopos Encyclicae « Patres Ministri Generales sunt dignitate scendi Dominici gregis » relate ad stupares, 715; normae pro praecedentia dia, ubi de philosophia scholastica rite quando tres familiae simul adsunt in addiscenda, 656; de s. Theologia, 657; eodem loco, 715 sqq. ; Romae et Assisii de profanis disciplinis citantur verba nihil de hac re innovandum, 717; controLeonis XIII, 657; de moderatoribus et versiae futurae de praecedentia dirimanmagistris Seminariorum vel Universitatur ab Ordinario, 717 ; invocatio addenda tum eligendis, 658; de iis qui sacris iniin Litaniis Lauretanis apud Franciscales tiari postulent, 658-659; quando et qua familias, v. Litaniae; pietas Minorum in ratione prohibentur clerici Universitates B. Virginem Mariam, 718, sqq., v. Maria; civiles adire, 659; modernistarum scriPii Papae X ad Franciscales responsio pta, 659; de prohibitione librorum ex in audientia habita iv idus novembris, parte Episcoporum, 660 ; facultas legendi 906; Pontificis laetitia ob Franciscalium libros prohibitos ab Apostolica Sede obpietatem in Apostolicam Sedem, 906 ; saetenta^ non extenditur ad libros prohibiculum VII ab instituto Ordine, 906 ; nexus tos ab Ordinariis, 661 ; de facultate caritatis inter Patrem et communes filios, edendi libros, 661 ; adsint censores ex 906; laudatur alacri s voluntas Minorum officio in unaquaque dioecesi, 661 ; quaein recipiendis P ontifìcis moniti s circa unidam statuuntur circa periodica folia tatem originis et concordiam inter tres eorumque moderatores, etc, 662; statuta familias, 907 ; eorum merita recensenab Episcopis Umbris ad omnes dioeceses tur, 907 ; ad iuvenes e triplici religiosa extenduntur, 663; consilium vigilantiae familia exhortatio, 907; de doctrinae ininstituendum, 663; illius officium, 664; tegritate servanda, 908; de cultu B. Virpravae novitates vitandae, 664; de SS. Reginis fovendo, 909. liquiis, 665; de piis traditionibus, de apMisericordia (Sodales Mariani a), v. Aula pari tionibus et re vela tionibus, 665; rePia. latio ad S. Sedem facienda circa ea quae statuta sunt contra modernismum, 666; Missa Parochialis, Missa quae in festis supquaedam statuuntur pro alumnis Semipressis celebranda et applicanda fuisset nariorum et religiosis tironibus, 666 sqq.; pro populo quaeque ex apostolico indulto de recta eorum institutione, 666 ; sedulo pro peculiari aliqua intentione applicari illorum animum investigent moderatores, potest, celebranda est de die currente, 666 ; ab uno Seminario expulsus in aliud non vero cum cantu de requie, 553. Index analyticus rerum notabilium. 1019 recipi nequit, 667 ; de promovendis ad domadae socialis » catholicorum HelvetiSS. Ordines, 667 ; de doctrina clericis neorum, 701. cessaria, 667 ; quaedam studia arcean- Montfort (B.), v. Maria. tur a Seminariis, 668 ; commentaria Morice Ioannes, Episcopus Cai ensis, epistocuiuscumque generis prohibentur, 668; lam accipit ob venerationis obsequium quaedam praecipiuntur magistris, 668; occasione spiritualium exercitiorum cleri doctores a sana doctrina discedentes Beatissimo Patri exhibitum, 180. illico amoveantur, 668 ; praeter fidei Mors, praesumptio de morte quoad matriprofessionem iusiurandum peculiare Epimonium: casus ab Emo Archiepiscopo scopo suo dabunt, 668; quinam etiam Catanensi propositus post cladem ultro idem iuramentum dabunt, 669 ; docucitroque Messanae fretum, 196 ; responsio menta fidei professionis et iurisiurandi S. C. S. Off. post pugnam de Adua, 198; editi adservanda, 669; poenae contra alia responsio anni 1887, 198; provisioviolatores, 669; huius iurisiurandi fornes legis civilis de absentibus coniugimula, 669 sqq.; de sana praedicatione, bus non sufficiunt, 198; instructio S. C. 672 ; memoratur documentum Leonis XIII S. Off. anni 1868, 199; absentia et silenad Ordinarios et Moderatores Congretium non sunt satis argumentum ad morgationum, circa praedicationem verbi tem comprobandam, 200; documentum Dei, 672; quae in sacris oratoribus reauthenticum obitus diligenter exquiri quirantur, 672 ; quibusnam committi dedebet, 200; deficiente documento, supbeat ministerium verbi, 673 ; argumenta • plendum est depositione testium fide de quibus concionari oportet, 674; condignorum, 201 ; certis in circumstantiis ferentiae, 675; de vera sacrae orationis unus tantum testis admitti potest, 201; forma, 676; sacrae eloquentiae fontes, dicta ex alieno ore satis censentur, omni677-678; de idoneitate oratorum probus aliis circumstantiis concurrentibus, banda, 679; de oratoribus a suggestu pro secutae mortis prudenti iudicio, 201; prohibendis, 679; contra audaciam et si nec unus testis reperiatur, examinanda artem modernistarum sedulo et severius sunt diligenter alia adminicula, 201; quaeagendum auctoritatibus ecclesiasticis edinam sunt praesumptiones considerandae, citur, 680. 201 ; in quonam casu fama argumentum de obitu constituit, 202 ; investigatio per Modernismus litterarius, ob opus cui hic publicas ephemerides, 202; audiatur iudiest titulus, Gaspar Decurtins epistolam cium plurium theologorum et iurispruaccipit a Summo Pontifice, 738; moderdentium, 202. nismus multiformiter respuens in litteris etiam, in fabulis romanensibus, in Moti, v. Reparationis. arte criticorum, 738; ars modernista- Mulierum catholicarum Unio, v. Netensis. rum ut litterariis operibus errores suos Musica sacra, v. De Santi. diffundant, 739; inimicorum Ecclesiae humanitas ab illis extollitur, scripta catholicorum deridentur, 739 ; quid de reli- Natal, nova erigitur dioecesis, 289. gione dicant, 739; idealimus, 739; falsitas Nativilas Domini, concessio facultatis legendi harum doctrinarum, 739 ; Ecclesia, 739 ; tres Missas Nativitatis Domini noctu in damnata iam est doctrina de religione sacellis publicis et Ecclesiis pertinet ad quae ducit ad indifferentismum, 739; leS. C. de Disciplina Sacramentorum, 229. nocinia litteraria funestissima arma ad Neo-Sacerdos, consuetudo aquam odoriferam falsi tutelam, 739; magistri et editores ad manuum lotionem ter NeorSacerdoti has versutias denuntient ac repellant in prima Missa effundendi toleratur, verbo et exemplo, 739-740. unica tantum permissa huiusmodi maModernistarum doctrinae a Seminariis sedulo nuum lotione ad Lavabo, 688; consuetudo benedicendi genitores in presbyterio et arcendae, 51. Modernistarum opiniones irreformabiles quasab ipsis recipiendi benedictionem post primam Missam non admittitur, 688. vocant, 908. Montenach (Baro de), Praeses vices gerens Netensis dioecesis, Unio mulierum catholicarum laudatur epistola ad nobiles atque societatis popularis catholicae Helvetiae, pias feminas coetus eiusdem, 177. epistolam accipit occasione primae « heb- 1020 Index analyticus rerum notabilium. memorata in Motu Proprio « Sacrorum Antistitum », v. Modernismus. Olea Sacra, de consuetudine immemoriali partem Sacrorum Oleorum Feria V in Coena Domini consecrandi, eamque immediate miscendi cum oleis non benedictis, 119. Olinda in metropolitanam Sedem evehitur, 945. * Opinio falsa non mutat naturam rei, 933. Oratores sacri, dotes quibus pollere debent, 672 sqq.; conferentiae, 674-675 ; de forma orationis sacrae, 676; dotes sacrae eloquentiae, 677; falsum novissimum eloquentiae genus, 678; Ordinarii quibus conditionibus munus praedicandi suis sacerdotibus et alienae dioecesis commitO tere possunt, 679. Ordo Cisterciensium Reformatorum de Trappa, Oblati (Mariae Virginis Immaculatae), eorum rescriptum pro religiosis ad militiam voSocietas origo, finis, munera, laudes, 901catis, 60, v. Militia. 902; innovationes in eorum regulas inOrdo Eremitarum Camaldulensium de Monte ductae confirmantur, 902-903. Corona, solutio dubiorum circa clausuOblationes factae in Capella vel Oratorio ram, 62, v. Clausura. sito intra parochiae fines, nisi constet de contraria offerentium voluntate, cen- Ordo S. Iohannis de Deo, indultum pro religiosis ad militiam vocatis, 60, v. Militia. sentur factae ecclesiae parochiali, 871. Obligatio civilis non ex unius pendet volun- Ordo Redemptorum B. M. V. de Mercede, indultum quo tertiarii et confratres legitate, sed duorum vel plurium, quorum time impediti quominus ecclesiam adeant alter ius acquirit, alteri onus imponiaccepturi Benedictionem cum Indulgentur, 558. tia plenaria diebus assignatis intra hebObservantes, v. Minores. Observantiae Regularis (Fratres Minores), v. domadam, valeant illam dominica sequenti accipere, 55. Minores. « QSuvre des cercles catholiques d'ouvriers », Ordo servandus in moderatione et administratione Commentarii officialis, 37; v. v. De Mun. Acta Apostolicae Sedis. Offertorium in Missis cantatis, non sustinetur consuetudo, qua in Missis cantatis, Ordo servandus in relatione de statu ecclesiarum, prooemium relationis, 17; geneexceptis quibusdam solemnioribus, celeralia de statu materiali : origo dioecesis brans Symbolum intonet hocque reciet titulus, 17; extensio, ibid. ; residentato, pergat ad offertorium illudque contia Ordinarii, ibid.; summa incolarum ficiat, cantoribus Symbolum decantantiet oppida, ibid.; numerus sacerdotum bus, 81. ibid.; capitula, ibid.; parochiae, ibid. ; Officiales nequeunt eligi sine litteris testi-? instituta religiosa, 18; de fide et cultu monialibus proprii Ordinarii, nisi post divino, 18; de iis quae ad ordinem perreceptas informationes secretas, ab ipso tinent, 19 ; curia dioecesana, 21 ; de clero Ordinario et a Vicariatu Urbis, 249. generatim, ibid.; de capitulis, 23; de paOfficialis tabularii in S. R. Rota curat ut rochiis eorumque rectoribus, ibid. ; de procurator vel advocatus habeat legitiseminario dioecesano, 26; de seminario mum mandatum ad lites, 784 ; de transinterdioecesano seu regionali, 28; de inmissione positionis, 788. stitutis religiosis virorum, ibid.; de inS. C. S. Officii, eius competentia relate ad stitutis religiosis mulierum, 29; de populo matrimonia mixta, 56, v. Matrimonia generatim, 30; de iuventutis institutione mixta. et educatione, 31; de piis sodalitatibus « Officiorum ac munerum », Constitutio Apoaliisque religiosis consociationibus, 32; stolica Leonis XIII 25 ianuarii 1897 saepe Novitiatus, durante novitiatu, quaedam studia sub directione Magistri permittuntur novitiis, scilicet linguae patriae, latinae et graecae, 731. Nullitas, querela nullitatis proponi potest per modum actionis, vel exceptionis, vel principaliter et absque alio remedio, vel cumulatim cum appellatione, 755 ; quisnam iudex nullitatem sententiae declarare potest, 755; nullitate coram Superiore iudice deducta, tota causa devolvitur, 756. Nunes Emmanuel O. M., definitor Generalis in Hispania, epistolam accipit ob devotionis obsequium Pontifici exhibitum, 220. Index analyticus rerum notabilium. 1021 de piis legatis et eleemosynarum colle438 ; dissolvitur Unio Motu Proprio et ctionibus, ibid.; de operibus piis et sociaalia constituitur novis legum statutis, libus, ibid. ; de editione et lectione libro438; extinguitur in illa opera excolendi rum et diariorum, ibid. alumnos Scholarum Piarum, 438; opera Organa pulsare nequeunt cum cariantur Sacerdotum ab Asceterio nocturno Uniolectiones Matutini in officio defunctorum ni Paullianae adiungitur, 439; nova staet in Missa pro defunctis, quando chorus tuta Unionis, 439; finis et modus illum silet, 82. assequenda 439 ; socii eorumque officia, --« Organisationprofessionnelle (Vers V) », opus 440; ratio Unionis gubernandae, 440; coetus sociorum generalis, 441 ; sedes ob quod cl. vir Eugenius Duthoit, proUnionis, 442. fessor oeconomiae politicae in universitate catholica insularum in Gallia, lau- Pedace Petrus, praeses coetus regionalis datur. Calabriae, gratulationes accipit ob in'Oscensis Episcopus epistolam accipit ob quin- stauratami in Calabria alacriorem actioquagesimum ab inito sacerdotio anninem catholicam, 90. versarium, 7. Pelota, nova dioecesis erecta in Brasilia, 681. «Oster H., Consociationis a Sancta Infantia Periodica folia et diaria vere catholica camoderator per Germaniam, ob collectam tholicis suppeditentur, 99; non possunt stipem in favorem operis « a Sancta Iesu dirigi a clericis absque venia Ordinarii, infantia » grati animi significationem 662; ipsorum cor respondentes vel collaaccipit, 55. boratores, 662; censores foliorum, 662. Periti eliguntur a Iudice Instructore, 822 ; non eligantur suspecti, 823 ; de numero P peritorum, 823; quibusnam in causis deputantur periti consultores ex officio, .Panormitanus, commentatur illud axioma: 823; de modo conficiendi relationem a Ecclesia cathedralis intentionem habet peritis factam, 823 sq. ; partes ius habent in iure fundatam super subiectione aliacognoscendi obiectum peritiae, 824; iudex rum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 457. non potest deferre iuramentum peritis, Pao-ting-Fou, districtus separatur a Vica824; compensatio taxanda, 824; quid in riatu apostolico Ce-li septentrionalis et causis nullitatis matrimonii ex capite erigitur ex eo novus Vicariatus Ce-li cenimpotentiae, 825; de adhibendis peritis tralis appellatus, 141. in diluendis exceptionibus propositis Parochialitas, ius parochialitatis comprehencontra instrumenta vel acta, 825; de dit ius administrandi sacramenta et musubstitutione periti, 825; votum peritonia parochialia, 244. rum tradendum iudici, 825, et denun-Parochus duarum ecclesiarum aeque princi andum partibus, 826. cipaliter unitarum tenetur diebus Dominicis et festivis de praecepto applicare Perpetua et Felicitas (Ss.), correctio fapro populo utriusque parochiae, 241 ; qui cienda in Postcommunione, 75; in ecin territorio aliis parochis assignato subclesia propria festum harum Ss. Marditos habet, valide eorum matrimonio tyrum titulare recolendum die sexta assistere valet, 448; ob populum numeMartii, 118. rosum adiungendi sunt parocho coadiu- Petri et Pauli (Ss.), Missa votiva: tertia tores, 557; quibus coadiutoribus pars oratio dicenda, Concede, de B. M. V., 158. assignetur fructuum, 557 ; parochi etiam Petrus de Ancharano, eius doctrina de illo : non habitualiter ab Ordinariis propriis Ecclesia cathedralis intentionem habet subdelegati possunt ab impedimentis main iure fundatam super subiectione aliatrimonialibus dispensare imminente morrum ecclesiarum in dioecesi sitarum, 457. tis periculo, 650. Philippinae Insulae, v. America Latina, Abstinentia , « Trans Oceanum » et « Ro« Paroissial », v. Marbeau. manos Pontifices »; conceditur indulgentia Pauli Apostoli (S.), Pia Unio in Urbe, funpartialis perpetua pro fidelibus harum data sub fine XVIII saeculi, quo fine, 438 ; nsularum recitantibus orationem in hoopera huius unionis vetustate obsoleta, norem B. M. V. Immaculatae, 226. opera quae vigent, 438; Sodalitiun novandum videtur Pontifici et qua ratione, Pileolus violàceus deferri potest ab E pi- 1022 Index analyticus rerum notabilium. scopis a die in qua a Summo Pontifice cialis, 832 ; in sententia discutienda prisunt electi, 330. mus movet sermonem, 834 ; capta decisione ipse eam scribit sub forma responPlacentia, canonici, parochi et sacerdotes sionis ad dubia, 835 ; de extensione senhuius ecclesiae laudantur ob veneratentiae, 837 sqq.; in casu oppositionis tionis obsequium occasione Dioecesanae circa expensas ipse computationem reSynodi Summo Pontifici exhibitum, 735. digat ad normam legis, 839; de compoPlocensis cathedralis Ecclesiae ad dignitasitione controversiae circa expensas, 840; tem Basilicae minoris evehitur Litteris taxat expensas in antecedentibus inApostolicis diei 1 Iulii an. 1910, 572; stantiis factas, 841; approbatio et comhuius Ecclesiae vetustas, dignitas, reliputatio ad Ponentem pertinent, nisi turquiae, etc, 573. nus sibi expresse reservaverit, 841 ; in Poenitentiaria (Sacra) declarationes de lege denunciationibus de damno infecto, poieiunii, 955. test Ponens uti accessu iudiciali vel Poloni sacerdotes admittendi in clerum peritorum opera, 842; ad obtinendam dioecesanum Statuum Foederatorum exemptionem expensarum vel reductioAmericae Septentrionalis tenentur Denem vel gratuitum patrocinium precescretis S. C. Concilii, 102, v. Excardinatio, sunt Ponenti porrigendae, 844; conficit Seminarium. acta appellationis, 849. Ponens, designatio, 785 ; acta ad Ponentem spectantia possunt ab eius adiutore per- Pontifices Romani, humanitatis vindices, 739. agi, 786 ; de modo quo ipse Ponens agere debeat si aliquod documentum aut no- Portalegrensis, titulus metropolitanae eccletitia facti in actis deficiat, 787; confisiae noviter erectae, vetere titulo S. Petri cit mandatum citationis, 788; de eius de Rio grande mutato, 681. ratione agendi si citatus non compa- Portiunculae Indulgentia septimo ab inreat, 792 sq.; potest decernere rem esse stituto fratrum Minorum ordine saeculo sub secreto pertractandam, 795; viam expirante, conceditur Ordinariis facultas sternit ad concordiam inter partes, 797 ; unam aut plures ecclesias aut oratoria urgente necessitate, etiam clausa pedesignandi ubi fideles indulgentiam pleriodo instructoria, potest alia admittere nariam lucrentur, 443; fidelibus comdocumenta, 801 sq.; respuit documenta munem vitam agentibus concessio speindolem moratoriam aut aemulatoriam cialis, 443; facultas statuendi loco secunpraeseferentia, 802; potest ad instandae diei Augusti Dominicam proxime tiam ex officio differre diem audientiae, insequentem, 444. 805 sq.; moderatur discussionem, 807; Positiones et interrogationes iudiciales, in debet monere auditores de turno de die causis criminalibus proponuntur a proaudientiae, 809 ; de differentia inter aumotore iustitiae, 826 ; in causis matridientiam ponentiae et audientiam turmonialibus vel validitatis sacrae Ordinis, 809; de legitima executione actorum nationis ac professionis religiosae, a iudicialium, 810; de appellatione a deVinculi defensore, 826 ; de admissione creto Ponentis, 810; quandonam potest petitionis, 826; quomodo differt petitioexecutionem provisoriam praescribere, ab interrogationibus, 826; quid conti811 ; ius habet praescribendi cautiones nere debet decretum quo admittuntur in favorem litigantium, 811 ; quid agere positiones et interrogationes, 827; in debeat si partes oppositionem faciunt, causis criminalibus responsio firmetur quominus quaestio per memoriale proiuramento, 827 ; de litteris rogatoriis, 827; ponatur, 813 ; potest admittere intervende admissione partis quae non compatum, 815; pollet facultate statuendi per ruit, 827; quomodo conficiendae sunt se ne lite pendente aliquid innovetur aut positiones et interrogationes, 827; reexigendi restitutionem in integrum aut sponsiones sint purae et simplices, 828. rerum controversarum sequestrationem, Postulantes, extenditur decretum Ecclesia815; de exhibendis petitionibus incidenChristi d. d. 7 septembris 1909 de quitalibus, 816 ; potest decernere loco iurabusdam postulantibus in religiosas famimenti litis aestimatorii peritiam, 831; lias non admittendis, ad mulierum relideterminat diem et horam accessus iudigiosas familias, 63. Index analyticus rerum notabilium. 1023 582; cognitio requisita est ut sciat my« Poupsis » (Sanctuarium de), Superiori pro steria necessaria necessitate medii atque tempore huius Sanctuarii in dioecesi Hieeucharisticum panem a communi distinracensi titulus Praelati domestici in perguat, 582; quinam curare debeant oblipetuum conceditur, Litteris Apostolicis gationem puerorum, 582 ; generalis Comd. 4 maii, 703. munio puerorum pluries in anno staPraedicatio verbi divini, normae ad rectum tuenda, 582; providendum sedulo est huius ministerii usum, 370-371. frequenti puerorum Communioni et caPraescriptio sine possessione non currit, 127. techisticae instructioni, 582 ; omnino de Praesentatio ad Parochiam, lex Tridentina medio tollendus abusus pueros non abde concursu, 128 ; consuetudo in imperio solvendi et non muniendi eos Viatico et Austriaco, qua alii sunt examinatores Extrema Unctione, 583. quoad doctrinam et scientiam, alii quoad reliquas dotes, 129; Commissarius epi- Principes, dispensationes ab impedimentis scopalis tamquam Praeses, tertii examisive dirimentibus sive impedientibus, natoris munere fungi nequit, 130; conquae regibus ac regiae stirpis principibus cursus cui duo tantum examinatores sunt concedendae, Sedi Apostolicae speadfuerint, est nullus, 130. ciali, modo reservantur, 147. Praesumptio, quando aliquid est factum Priorissa, v. Abhatissa. semper praesumitur legitime factum po- Privatio beneficii quasnam ob causas infligi tius quam illegitime, 598; praesumptio possit, 480. iuris pro Sodalitate quae est in quasi- Privilegium fori, unde repetendum, 494; possessione ea omnia peragendi, quae nulla saecularium Principum lege abonon sunt de iure parochiali, 865. leri potest, 495; documenta quibus evinPresbyterianismus, v. Congressus. citur Ecclesiam iura sua non abdicasse, Prima Communio, amor Salvatoris erga par- 495 ; neque explicite neque implicite clevulos, 577 ; praxis antiqua communicandi ricus potest renunciare, 490. etiam parvulis, 578; a Concilio Latera- Processiones, exempti tenentur ad procesnensi IV requiritur aetas rationis, 578; siones ab Episcopo indictas accedere, 516; vis huius decreti, 578 ; de statuenda absente Episcopo, indictio processionum aetate discretionis, 579; diversitas in spectat ad Vicarium Generalem, 517; praxi, 579 ; pericula ex dilata prima conditiones ut ad eas accedere teneanCommunione, 579; exaggeratur praepatur exempti: quod indicentur ab Epiratio ad primam Communionem, 580; scopo et sint publicae, 517; distantia doctrina doctorum exponitur circa aetaultra medium milliarium ab obligatione tem convenientem ad primam Commuaccedendi eximit, 518; processio Corporis nionem, 580; S. Thomas nil aliud exigit Christi obligatoria in civitate episcoquam usum rationis ut possint pueri depali, 521, v. Fratres Praedicatores. votionem concipere huius sacramenti, Processus iudicialis, data notorietate deli580; S. Antoninus imponit obligationem, cti, non requiritur, 773. cum puer est doli capax, 581 ; Concilium Procurator habeat legitimum mandatum, Tridentinum et Catechismus Romanus 784; quid agendum si citatus non comaetatem discretionis requirunt, seu ut pareat, 793; in causis actionum popupossint pueri discernere sacramentalem larium ex bono publico institutarum, cibum a pane communi, 581 ; non requipotest constitui, non vero in causis criritur perfecta rerum Fidei cognitio, neminalibus, nisi ad postulandum ut conque plenus rationis usus, 581; Pius IX tra delinquentes applicentur poenae ecreprobavit praxim protrahendae primae clesiasticae, 798 sq.; in sua defensione Communionis ad maturiorem aetatem, servet numerum paginarum statutum, 581 ; dispositiones decreti de prima pue803 sq.; defensiones ex gratia legendae rorum Communione enumerantur : aetas prohibentur, 804; defensiones latinae discretionis ad Confessionem et S. Comenarrandae, 804. munionem ea est, in qua puer incipit Professio religiosa, declaratio S. C. de Reliratiocinari, hoc est circa septimum angiosis circa professionem religiosi dinum, 582; non est necessaria, plena et missi ab una domo Ordinis et in alia perfecta doctrinae christianae cognitio, eiusdem Ordinis ad Novitiatum admissi 1024 Index analyticus rerum notabilium. phaelis Archangeli conceditur indulgen- ante publicationem decreti « Ecclesia tia, 100. Christi », et postea professi: professio est invalida et indiget sanatione, 36; Ratti Achilles, Antistes Domus Pontificiae, dispensatus a votis, si ingressus fuerit praeses Ambrosianae Bibliothecae, proin alium Ordinem ante publicationem batur ob volumen recolendae memoriae supradicti decreti, indiget indulto apoAntonii Ceriani, 309. stolico ad professionem votorum sim- Razzoli R. P. Robertus, ex ordine Fratrum plicium, ibid. Minorum, Custos Terrae Sanctae, laudaPromotor iustitiae, de eius munere apud tur ob vulgatum opus Diarium Terrae S. Rotam, 798; non cognoscit in anteSanctae, 9. cessum defensiones adversariorum, 799; Recursus, ex benigniori sententia recursus in causis non criminalibus ipsi exhiinefficax ad forum saeculare non incurrit beantur defensiones, 800; intervenit dipoenam, sed non minuit delictum, 772; scussioni , 808 ; quomodo agendum si unde Episcopus irrogare poenam potest, controversia oriatur inter ipsum Promo772. torem et Ponentem de interventu, 815; Reformatores (Pseudo), eorum opera et aniin causa criminali assistit Instructori, 819; mus, 362 (et passim in Encyclicis litteproponit quaestiones in causis criminaris Editae saepe, 357); ipsorum catholici libus, 826; debet invigilare ut neque oppugnatores, 363 ; eorum ratio in praeindebite gratuitum patrocinium concedicatione verbi divini, 371 ; variae notaedatur, neque advocatus suum officium quibus distinguuntur veri a falsis reforhoc in casu negligenter adimpleat, 845. matoribus, 374, 375. Regina, nova erecta dioecesis, 410. Psalmi, v. David. Pujia Carmelus, Archiepiscopus S. Seve- Regina Pacis, v. Beauchène. rinae, epistolam accipit ob catechismi Regula Cancellariae, nova pro subscriptione constitutionum Apostolicarum, quae sunt congressum in Calabria, 40. Pulciano Eduardus, Archiepiscopus Ianuen- subscribendae a Cardinali S. R. E. Cancellano et a Cardinali qui officio praeest sis, epistolam accipit de habita Synodo ad cuius competentiam res pertinet, 287. dioecesana, 6. Regulares non possunt uti proprio Kalendario nisi in propriis ecclesiis, in ecclesia Q filiali parochialis ecclesiae quae ad Regulares pertinet, vel in sacello privato, 120 ; Quigley Iacobus, Archiepiscopus Chicagienvel si parochia est incorporata vel curae sis, Litteras Apostolicas accipit quibus domus in perpetuum vel indefinitum laudatur Societas pro diffusione cathotempus concredita, 296; tenentur ad prolicae fidei Chicagii in foederatis civitacessiones ab Episcopo indictas accedere* tibus Americae septentrionalis instituta, 516; privilegio Gregorii XIII Regulares 505; Societatis finis, opera, incremenpossunt processionem peragere die Dotum, 506-507 ; conceditur illi patronum minica infra Oct. Corporis Christi, 775.. Cardinalem Martinelli, 508; Archiepiscopus Cancellarius Societatis, 508; electio Regulae Cancellariae, v. Cancellaria. Praesidis S. Sedi reservatur, 508. Relatio dioecesana, decretum S. C. Consi« Quum minoris », decretum d. d. 15 iunii 1909 storialis, 13 ; antiquitas, 13 ; constitutioXysti V, 13 ; litterae encyclicae S. C. Conextenditur ad congregationes et insticilii, 13; constitutio Benedicti XIV", 13; tuta religiosa in quibus habetur tantum novae dispositiones, 14 ; quolibet quinprofessio votorum temporalium aut etiam quennio referatur de statu dioecesis, 14,. merum iuramentum perseverantiae, aut can. 1 ; quomodo computetur quinquenquaedam peculiares promissiones, 232. nium, 14, can. 2; quae erunt in prima relatione referenda, 14, can. 3, 1° ; in R sequentibus, ibid., 2°; relatio latine conficienda, 15, can. 3, 3°; a quibus subsiBadini-Tedeschi Iacobus, Episcopus Bergognanda, ibid., 4°; derogatur quando* mensem, laudatur ob habitam synodum annus exhibendae relationi adsignatus: diocesanam, 510. in primum biennium assumpti regiminis. Raphael (S.), orationi in honorem S. Ra; ; Index analyticus rerum notabilium. 1025 inciderit, ibid., can. 5; derogatio pro an- Rosarium manu gestantes in recitatione coronae pretiosissimi Sanguinis, indulnis 1910, 1911, 1912, ibid., can. 6; praegentiam L dierum pro quolibet « Pater » - scriptiones de relatione et visitatione Liet quolibet « Gloria » lucrari possunt, minum non sunt confundendae cum legi138. bus de visitatione pastorali, ibid., can. 7. Religiosi, declarationes decreti « Auctis admo-Rota Romana, Regulae Servandae in iudiciis dum » d. d. 7 sept. 1909 domus religioapprobantur, 783 ; de modo introducendi sas studiorum ubique constitutas respicausam apud Ponentem : documenta cit, 449 ; eisdem declarationibus debent transmittenda ad protocollum S. R. Rosese conformare non tantum Congregatae, 784 ; exaranda acta in charta rotali • tiones religiosae, in quibus emittuntur bullata, 784; exceptis causis quae ab vota, verum etiam illae quibus alumni expensis eximuntur, 784; indicationes sese ligant promissione perseverantiae, super fasciculo ponendae, 784 ; de turno 449 ; cursus studiorum theologicorum statuendo, 785; formulae vim tantum debet quattuor integros annos academidirectivam habent, 785; quis sit Ponens cos comprehendere, 449. alicuius causae, 785; decreta Ponentis aut decani in acta referenda, 786; acta Reliquiae Sanctorum, in benedictione cum ad Ponentem spectantia peragi possunt reliquiis Sanctorum genuflectant omnes ab eius adiutore, 786; de delegatione in choro, etiam canonici, 82; removeanfacta adiutori alterius Auditoris, 787 ; de tur si certo subditiciae, 664; recognomodo agendi Ponentis si deficiant docuscanturab Episcopo, 664; antiquae revementa, 787; de convocationis mandato, reantur nisi certo agnoscantur falsae, 665. Reparationis sacerdotalis (Unio), Sacerdoti- 788 ; de citatione facienda, 788 sqq. ; de tempore audientiae Ponentis, 790; de bus huius unionis indulgentia plenaria munere Apparitoris, 791 sq.; quomodo conceditur, epistola ad Moderatorem geagere possit Ponens si non compareat neralem Eduardum Mott, 474; Unionis citatus, 792 ; vel eius procurator, 793 ; de eiusdem Moderator Generalis constituidenunciatione decreti contumaciae, 793 ; tur, 475; finis consociationis, 475. formula decreti cum intimatione, 794;. Ressia Ioannes Baptista, Episcopus Virduformula accusationis contumaciae vel nensis (Mondovi), epistolam accipit ob absentiae, 794; de deponenda pecuniae celebrandum tercentesimum Cardinalis summa, 795; de concordatione dubioIoannis Bonae natalem, 325, v. Bona. rum, 795; mutari non potest sine deReuter Dominicus, v. Minores. creto ponentis, 796; de formula adhiRevelationes, v. Traditiones piae. benda in appellatione a sententia rotali « Revue catholique des institutions et du ad alium turnum, 796 sq.; de concordia droit », Moderatores huius Commentarii inter partes proponenda, 797 sq.; in cauepistolam accipiunt ob studium religiosis criminalibus bonum publicum denem aequitatemque defendendi commenfendit Promotor iustitiae, 798; de condationis hortandique causa, 541. stitutione procuratoris attenta natura Ricard Franciscus E., Archiepiscopus Auactionum popularium ex bono publico, xitanus, probatur ob mentem condendi 798; regulae de exhibendis documentis in propria dioecesi Societatem pro vocaad defensionem vel allegationum comtionibus ecclesiasticorum, 734. probationem, 799; quid veniat nomine Rodrigues, v. Mensageiro. defensionis et quando distribuatur, 800 «Romanos Pontifices », Constitutio haec ad sq.; de tempore exhibendi responsiones, Insulas Philippinas extenditur, 220. 801 ; urgente gravissima ratione, Ponens « Romanos Pontifices », Constitutio apostopotest ulteriora documenta admittere, lica qua nonnulla controversiarum caetiam clausa instructoria periodo, 801 sq.; pita inter Episcopos et Missionarios regude instantia ad obtinendam replicatiolares Angliae et Scotiae definiuntur, 254 nem, 802; ponentis est respuere docu(Appendix); controversia ad tria capita menta indolis moratoriae aut aemularediguntur : de Regularium exemptione, toriae, 802; potest prorogare vel coar256; de ministeriis quae a regularibus ctare terminos, 802 sq.; quid agendum a missionariis exercentur, 260; de bonis procuratore ad obtinendam prorogatiotemporalibus et eorum usu, 267. 1026 Index analyticus rerum notabilium. nem, 803 ; de mole defensionis, 803 ; defensiones ex gratia legendae prohibentur, 804; defensiones et responsiones Ponenti exhibendae, 804 ; defensiones et responsiones latine exarandae, 804; de collatione documentorum in casu dubii, 805; pars contumax nullum ius habet ad dilationem causae, 805; vetatur informatio oralis, sed permittitur moderata disputatio oralis, 806 ; tempus utile ad illam petendam, 807 ; quomodo agendum si nova reperiantur documenta, 807; discussio oralis non est typis mandanda, 807; Ponens moderatur discussionem, 807; quinam intervenire possunt in causae discussione, 808; de tempore ad exhibenda discussionum capita, 808; de ordine servando in discussione, 809 ; de executione actorum iudicialium, etiam adhibitis poenis coercitivis, 810; de appellatione a decreto Ponentis, 810 ; non appellatur a decreto quo Ponens execucutionem provisoriam aut inhibitionem praescribit, 810; quandonam executio provisoria est praecipienda, 811 ; de cautionibus a Ponente praescribendis, 811 ; de modo proponendi incidentia, 812 ; rescriptum quo tribunal respondet memoriali est inappellabile, 812; de quaestionibus incidentalibus minoris momenti, 812; de oppositione partium quominus quaestio per memoriale proponatur, 813 ; quomodo proponatur memoriale aut quaestio incidentalis cum dubiis, 814sq.; de his incidentalibus potest concedi discussio oralis, 814 ; a sententiis incidentalibus non datur appellatio ad alium turnum, sed tantum ad turnum qui sententiam protulit, 814 sq.; quomodo admittatur interventus, 815; ponens per se potest statuere ut lite pendente nihil innovetur et restitutionem in integrum, sicut et rerum controversarum sequestrationem, 815 ; quomodo decidendae appellationes de incidentalibus, 816; petitiones incidentales exhibendae Ponenti, 816; de nominando Instructore causae, 816 ; Ponens aut auditor alius turni hoc officium implere nequit, 816 ; in quonam casu non constituatur Instructor, 817; quandonam Instructio absolvatur potestate ordinaria et per commissionem, 817 ; quaenam declaranda in decreto commissionis Instructionis, 817 sq.: de munere Instructoris, 818 sq.; in causa criminali, 819; quomodo agendum si partes non sunt praesentes in Curia, 819 sq.; a decretis Instructoris datur appellatio ad turnum, 820; quomodo agendum in causis matrimonialibus quae in locis missionum fuerunt instructae, 820; regulae observandae quoad probationem per testes, 820 sq.; absoluto testium examine, publicentur attestationes, in causis tamen criminalibus reticeantur testium nomina, 821 ; de electione peritorum, 822 sq.; de modo conficiendi relationem, 823 sq.; positiones et interrogationes iudiciales faciendae et proponendae, 826 sq.; de iuramento decisivo et quandonam deferatur, 829; de iuramento suppletorio, 830; de iuramento litis aestimatorio, 831; de accessu iudiciali, quandonam instituatur et quomodo, 832 sq.; de modo proferendi sententiam, 833; sententia definitiva ab alio turno reformanda, 833 ; quomodo agendum si error materialis inciderit in textu sententiae aut in transcribenda parte dispositiva sententiae, 834 ; de modo discutiendi causam inter solos iudices, 834; sententia exaranda a Ponente vel ab alio ex auditoribus, 835 ; quomodo agendum si maioritas non habeatur ad decisionem necessaria, 835; quid complecti debeat sententia definitiva, sub poena nullitatis, 836; de modo conficiendi sententiam, 836 ; definitiva sententia compleretur condemnationem in expensis, 837; quisnam ad expensas condemnatur, 837 ; taxatio expensarum ad Ponentem pertinet, 837; de extensione sententiae,837 sq.; de expensarum taxatione, 839 sqq.; de assignando termino pro rationum redditione 841 ; nisi turnus id sibi expresse reservaverit, approbare computationem spectat ad Ponentem vel ad eius adiutorem, 841; quid elenchus expensarum continere debeat, 841 ; quaenam dispositiones applicandae pro computatione fructuum solvendorum et damnorum refectione, 842; in denunciationibus de damno illato turnus vel ipse Ponens uti queunt accessu iudiciali aut peritorum opera, 842; provisiones hae datae sunt executivae et inappellabiles, 842; quinam petere possunt exemptionem ab expensis iudicialibus, vel eorum reductionem vel gratuitum patrocinium, 843; preces ad Ponentem sunt porrigendae, 1027 Index analyticus rerum notabilium. 843 ; qui ipse Promotorem iustitiae, vinculi Defensorem et Decanum advocatorum consistorialium audiet, 844; a rescripto denegante hunc favorem, appellari potest ad turnum vel ad auditorum coetum, 844; ad hanc gratiam obtinendam quaenam documenta sunt exhibenda, nisi iam fuerit gratia concessa in priori iudicio, 844; Promotoris iustitiae est invigilare ut advocatus cui patrocinium gratuitum committitur diligenter impleat suum officium, 845; quandonam pars cui gratuitum fuerit concessum patrocinium solvere impensas teneatur, 845; quomodo facienda est renunciatio, 846 ; acceptetur ab alia parte et admittatur a Ponente, 846; quomodo agendum si quaestio oriatur circa validitatem renuntiationis, 846 ; pars renuntians debet expensas solvere, 847 ; quandonam a sententia rotali definitiva detur appellatio ad turnum proxime sequentem, 847; appellationes a sententiis incidentalibus iudicat idem turnus, 847; si sententia plura capita aut dubia complectatur, conceditur tantum appellatio pro ea parte duabus conformibus sententiis non iudicata, 847; quaestio de iure appellandi decidatur a turno, 848 ; sententiae sunt inappellabiles, datur tantum recursus ad S. Signaturae Tribunal, 848; appellatio effectum suspensivum producit, exceptis casibus in quibus locum habet executio provisoria, 848; executio provisoria in primo gradu expetita et non concessa peti potest in appellationis iudicio, 848; si fuerit praescripta, vel concessa, appellans, a turno appellationis revocationem aut inhibitionem exquirere nequit, 848; in appellatione, nova dubia nequeunt proponi, meritum causae respicientia, 848 ; sed deduci possunt novae probationes, incidentia et exceptiones ad quaestionem principalem, 848; si quaedam dubia fuerint decisa, alia vero indecisa, ab his tantum datur appellatio, 848; in iudiciis appellationis admittitur interventus tertiae personae, 849; cuinam prodesse potest appellatio, 849; acta perficiuntur a Ponente turni appellationis, 849; quomodo interponatur appellatio, 849; intra decem dies a sententiae notificatione interponenda est appellatio, 849; appellans ne perimatur '• appellatio, debet intra sex menses actum ACTA, vol. I I , n. 24. — 28-12-1910. iudicialem ponere, 849; decanus determinat turnum, 850; eaedem normae processuales sunt observandae ac pro instantiis in primo gradu, 850. Russiacum imperium, lex quoad matrimonia catholicorum ritus latini, 694 ; Episcopus Cracoviensis speciales obtinuit facultates pro fidelibus imperii russiaci qui coram parocho proprio matrimonium contrahere nequeunt, 694. S Saecularisatio, v. Quum minoris. Sacramenta quanti sint facienda ad veram vitae reformationem, 375. Salesio (Societas filiarum a S. Francisco), de eius incremento gaudet Summus Pontifex exoptatque ut in' dies augeatur et floreat Litteris Apostolicis ad Moderatricem Generalem Mariam Stiltz datis, 320. Salesius Franciscus (S.), 10, datur facultas ipsius scripta denuo edendi, 11. Salvatorelli Aloisius, Archipresbyter et Can: Ecclesiae Perusinae, epistolam accipit ob libenter exceptum Delegatum Apostolicum, 52. Salve Regina, Antiphona Salve Regina non potest recitari quocumque anni tempore post Antiphonam finalem de tempore, neque dicenda flexis genibus etiam diebus Dominicis et tempore paschali, 82. Sancta Maria, nova dioecesis erecta in Brasilia, 681. S, Maria Auxiliatrix de Belmont, nova erigitur abbatia nullius, 479. Sancti, eorum exempla memorantur, 358359. S. Aloysius de Cdceres, nova erigitur dioecesis, 290. S. Petrus de Rio grande, v. Portalegrensis. Scandinavi, Consociatio precum pro illorum conversione impetranda erigitur in Abbatia S. Mauritii Claravallensis in dioecesi Luxemburgensi, 187. Schola neutra, vel laica, nostrae aetatis quo tendat et quomodo oppugnanda, 369. Scholae publicae, relate ad salutem sempiterna puerorum, 7-8. Scholae religionis erigendae, 369-370. Schuler Dionysius, v. Minores. Scientia veri nominis, 908 ; quam sedulo integreque servanda, 909. Scriptura Sacra, Iusiurandum conceptsi verbis dandum ab iis qui Doctores in S. S. 69 1028 Index analyticus rerum notabilium. sunt renunciandi quo ipsi se subiicere nente vel ab alio ex Auditoribus, 835 i fatentur decisionibus RR. Pontificum quomodo agendum si maioritas votorum praesertim Leonis XIII Litteris « Pronon habeatur ad decisionem, 835; quid dentissimus Deus », « Praestantia », « Vicomplecti debeat sententia definitiva, sub nae electae » et responsionibus Pontifipoena nullitatis, 836 ; de modo conficiendi calis Consilii de Re Biblica, 469. sententiam, 836; definitiva sententia complectetur condemnationem in expensis, Secretum servandum in designandis ad se837; quinam ad expensas condemnandes episcopales in Foederatis statibus dus, 837 ; taxatio expensarum ad PonenAmericae septent. : consultores dioecetem pertinet, 837 ; de extensione sentensani et parochi ab initio sessionis iustiae, 837 sq. iurandum dabunt de secreto servando, 286; poena contra violatores, 287; Epi- Siciliae Archiepiscopi et Episcopi epistolam accipiunt occasione illorum conventus ad scopi ad idem secretum obligantur sub Mariae Tyndaridis in quo de rebus magravi, 287 ; necnon et administri Delegagni momenti consilia contulerunt, 407. tionis Apostolicae, 287; istius decreti Sillon, Epistola SS. D. N. Pii Papae X extensio, 648. ad Archiepiscopos et Episcopos Galliae Seiano Pacificus (A), v. Minores. de huiusmodi consociatione, 608; huius Seifersdorf, huic paroeciae (dioecesis Litoconsociationis principia, 608-609; eius mericensis) conceditur traslatio in domidirectores laudantur propter zelum renicam praecedentem diem octobris mensis ligionis et intentionem optimam, 608; vicesimum octavum festivitas Patronoquam opportune post Encyclicas Litteras rum, 940. Leonis XIII de conditione opificum inSeminaria, novissima statuta ad periculum stituta sit, 608 ; quomodo consociationis modernismi propulsandum, 666 sqq.; spiritus paulatim decident et ab auctoRectores tenentur quotannis textum ad ritate defecerit, 619; Sillonistarum dotractandas quaestiones sive theses Epictrina de societate levanda, 610 ; de Chriscopo exhibere, et ineunte anno iusiusto, de Evangelio, 610; quomodo campum randum dare, 741. invadat Ecclesiae proprium, 61i ; de SilSeminariorum alumni quales futuri sint lonistarum doctrinis socialibus cum Ecsacerdotes, 562. clesiae doctrinis comparatis, 611-612; de Seminarium, lex Tridentina de promotione dignitate humana secundum Silionistas, ad sacros ordines comprehendit quoquo de emancipatione politica, oeconomica, alumnos seminariorum, 106; periculum intellectuali, 612 sqq.; quomodo secunadmittendi alumnos e seminario dimisdum eorum placita oriatur democratia, sos, 106; prohibitio eos admittendi nisi 615 ; de auctoritate publica penes popuacceptis secretis litteris proprii Episcopi, lum iuxta silionistas, 615-616; probra 107; dimissi ex seminariis, si relinqueex huiuscemodi doctrinis manantia, 617; rint religiosum institutum quod postea idem de iustitia et aequalitate secundum ingressi sunt, vetantur redire in dioece. eorum placita, 618; et de fraternitate, sim e cuius seminario fuerint dimissi, 618; quaenam sit vera fraternitas, 619; 107 ; dimissi ex aliquo religioso Instituto de falsa hominis dignitate, 620 ; influxus ne admittantur in seminarium, nisi acdoctrinarum Sillonistarum in vitam praeceptis secretis informationibus, 107 ; Episertim iuvenum, 621; defectus discipliscopi non possunt ordinare alienae dioenae, 621; quae de anteactis temporibus, cesis subditum, nisi servatis de iure serinstitutionibus, auctoritate, ecclesia senvandis, 108 ; theologicum totius dioecesis tiant Sillonistae, 622; de eorum actione superioris, 51. in ecclesia quae illam probare non potest, Sententia, de modo proferendi sententiam ab 622; Ecclesia quamcumque legitimam auditoribus, 833; sententia definitiva ab formam status civilis admittit, nullam alio turno tantum reformanda, 833 ; quoexclusive tuetur, 623 ; de distinctione inmodo agendum si error materialis inciter catholicum et virum actionis, 623; derit in textu sententiae aut in transcrihistorica quaedam circa « Sillon », 624 ; benda parte dispositiva sententiae, 834; « Le plus grand Sillon », 624 ; de indiffede modo discutiendi causam inter solos rentismo Sillonistarum quoad religionem» iudices, 834; sententia exaranda a Po- Index analyticus rerum notabilium. 1029 625; periculum pro iuvenibus catholicis, ria, 279; cessante suffraganeo admini626 ; actio socialis Sillonistarum amplius strat dioecesim per vicarium, 280. catholica non est, 626; Societatem re- Suffraganei Episcopi pro dioecesibus suburcreare vane intendunt Sillonistae extra bicariis, 278; eorum electio, iura, muEcclesiam, 627; quamnam Ecclesiam ipsi nera, 279; quaenam ipsis prohibentur, parare intendant, 628; Sillonistae capti 280; quid facere nequeant sine consensu et modernis erroribus involuti, 628 ; deCardinalis, quoad synodum, beneficia, formatio Evangelii et Iesu Christi, 629; seminarium, 280. exhortatio ad Episcopos circa quaestio- Sulpiciana Societas laudatur ob voluntatem nem socialem, 630 ; Sillonistae Episcopis obtemperandi Pontifici fidelissime in insubiiciantur in unaquaque dioecesi, 631 ; stitutione cleri adolescentis, 7. sectiones Sillonistarum dioecesanae, 632 ; Suspensio distinguitur a contumacia clerici, catholico nomine insignentur, 632; quo481. modo agendum cum sectionibus quae se subiicere nolint, 632; Sacerdotes et T alumni seminariorum nomen dare Consociationi prohibentur, 632. Tametsi decretum suspensum manet etiam Simla, nova Archidioecesis Simlensis in in locis in quibus fuit publicatum si eius Indiis Orientalibus erigitur Litteris Apoobservantia impossibilis est aut valde stolicis diei XIII Septembris a. 1910,851. difficilis, 693,882 sq.; facultates speciales concessae Episcopo Cracoviensi, 694 ; in Sion, Confraternitas pro impetranda conditionibus Hispaniae fuit promulgatum versione Iudaeorum titulo et privilegiis istud decretum, 876; lex tridentina seArchisodalitii decoratur, 137; centrum mel promulgata est localis et personalis, eidem constituitur in ecclesia ad arcum Ecce Homo, 137. 877 ; qui ad locum immunem transeunt, dummodo saltem ibi quasi domicilium Sodales doctrinae, v. Sillon. acquirant, non tenentur lege tridentina, Socialis quaestio, v. Sillon. etiamsi solo animo matrimonium ineundi Socialismus, laudatur opus Ballerini contra sese transtulerint, 877 ; sed solus matrisocialismi insanias, 97 ; eius insidiae quomonium ineundi animus non sufficit, 878; modo repellendae, 99. plures referuntur S. Sedis decisiones, Societas Iesu, v. Manila. Societas S. Vincetii a Paulo, v. Calon. 878 sq.; ius particulare pro statibus FoeSolimoès Superior, nova Praefectura apoderatis Americae Septent., 880; decisiostolica erecta, 479. nes maximi momenti referuntur de validitate matrimonii, etiam contra legem Specu (Sanctuario a S.), sublacensi S. Betridentinam contracti, si haec observata nedicti indulgentia perpetua concedisit impossibilis, 882 sq. ; vel adsit gravis, tur, 405. communis et diuturna difficultas, 882; Stilts Maria, y. Salesius. Studia a religiosis peragenda, S. C. de Reli- non requiritur ut difficultas existat pro maiore parte parochianorum, 883; in giosis declarat Summum Pontificem nodioecesi Argentinensi protestantes non luisse precibus annuere nonnullorum subduntur legi tridentinae, 919. Superiorum Generalium qui benigniorem declarationem circa studia d. d. 7 se- Tasso Ioannes Vincentius, Episcopus Auguptembris 1909 interpretationem expostustae Pretoriae, ob devotionis obsequium labant, 35. Summo Pontifici exhibitum gratum accipit testimonium, 736. Studia in Ordinibus et Congregationibus religiosis, v. Religiosi, Novitiatus. Taxae Curiarum Episcopalium, approbatio Suburbicariae Dioeceses, Constitutio Aposto- pertinet ad S. C. Concilii, 329. lica « Apostolicae » quae earum regimini Taxatio expensarum, notificata sententia, temperationem affert, 277 ; Cardinalis ad pars victrix victam citat ad videndum sedem suburbicariam promotus est verus taxari et moderari expensas iudiciales, eiusdem episcopus, 278 ; unaquaeque 839; de refectione damnorum, 839; in dioecesis suburbicaria suffraganeum hacasu oppositionis circa expensas, Ponens bebit Episcopum, 278, v. Suffraganei; Carcomputationem redigat ad normam legis, dinalis iura, munera in sede suburbica839; a decreto Ponentis potest fieri T 1030 Index analyticus rerum notabilium. appellatio, 839; quomodo componenda Tuguegaras, nova erigitur dioecesis, 290. controversia circa expensas, 840; si plu- Turnus a Decano Rotae designatur, 785. res condemnantur, non considerantur tanquam in solidum, sed dumtaxat pro U rata, nisi lex aliter disponat, 840; de curatoribus et administratoribus bono- Uellé, designatio reciprocorum limitum inrum et locorum piorum, 840; de exter Praefecturam Apostolicam Uellenpensis factis pro singulis instantiis et sem et Vicariatum Apostolicum Africae quomodo de earum compensatione sit Centralis, 484. statuendum, 840 sq. Umbria, de actione catholica in Umbria, 88. Teffé, nova erigitur Praefectura apostolica, Unio ecclesiarum, effectus unionis accesso479. riae, 240; ad cognoscendam naturam Tertiarii Franciscales e Foederatis Sodalitiis unionis imprimis inspiciendae sunt formulae, 240 ; ad definiendum utrum unio Urbis epistolam accipiunt post tres Fransit minus aut aeque principalis inspicienciscales familias primi Ordinis pares di est modus collationis, 241 ; parochus inter se declaratas, de foedere inter soecclesiarum aeque principaliter unitadalitates varias tertiariorum, 12. rum duas missas diebus Dominicis et feTerra Sancta Decretum de quaestuatione, stivis de praecepto applicare pro populo d. d. 21 nov. 1908 non comprehendit utriusque parochiae tenetur, 242 ; ad propium Terrae Sanctae opus, Ordini Frabandam unionem maioris momenti sunt trum Minorum commissum, 729. relationes visitationum Episcoporum ad Tertius Ordo, hunc instituendi facultas triS. Sedem directae, 243 ; in unione subiecbus Franciscalium familiis tributa est, tiva parocho tribuitur ius deputandi vica709, v. Minores. rium ad nutum amovibilem, 244 ; ad vaTestes, regulae observandae in probatione liditatem unionis sufficit consensus Arper testes, 820 ; testis potest ante depochipresbyteri contrahentis sub nomine sitionem petere ut nomen suum non dignitatis, nec requiritur consensus camanifestetur, 822. pituli, 245. Theologia (Sacra), nullus in posterum donetur theologiae laurea qui non expleverit Unio Leoniana, v. Minores. curriculum philosophiae scholasticae, Unio oeconomico-socialis pro catholicis Ita608; v. Modernismus. liae, v. Medolago. Titularis Ecclesiae cathedralis, festum ha- Uruguyana, nova dioecesis erecta in Brabendum tanquam primarium, etiam extra silia, 681. ipsam cathedralem, 159. V Titulus Ordinationis, privatio tituli ob admissa crimina, 479 sqq. Van den Ven Guglielmus, Episcopus Buscoducensis, epistolam accipit ob L sacerToletum, nova sedes episcopalis erecta in dotii annum quam amplissime laudatur America, 331. Touchet Arturus Stanislaus, Episcopus Aure- ob merita praeclara quae in episcopali munere octodecim annis sibi acquisivit, lianensis, epistolam accipit ob devotionis 510. obsequium Summo Pontifici exhibitum die anniversaria recurrente ex quo Ioan- Vannutelli Vincentius, S. R. E. Card. electus na de Arc in numerum Beatorum adscriLegatus Pontificis, qui praesit eucharipta est, 353. stico Conventui Marianopolitano, 721. Traditiones piae, prudens de illis Ecclesiae Vicarius Generalis, delegatus Episcopi ad iurisdictionem in tota dioecesi exerceniudicium secundum declarationes Urbadam, 455 ; absente Episcopo indicit proni VIII, 665; item de appari tionibus et cessiones, 517; nomine Ordinarii non revelationibus. venit in amotione administrativa, 647; Transactio, recessus ab actione, 344 ; decisio non potest accenseri inter examinatores rei dubiae, 345. in amotione administrativa a beneficio Translatio Episcopi, v. Electio Episcopi. « Trans Oceanum », privilegia per has Litteras vel parochia, 854. Apostolicas Americae Latinae concessa Vigilantiae Consilium altero quoque mense congregandum, 740; membra huiusmodi extenduntur ad Insulas Philippinas, 220. Index analyticus rerum notabilium. 1031 consilii si longe distent aut sint impetem S. Francisci Salesii et B. Ioannae diti, relationem suam transmittere scriFranciscae, 10. pto possunt, 740. Vives y Tuto Ioseph Calasanctium, S. R. E. Villard Baymundus, Episcopus AugustoduCardinalis, praeponitur Conventibus Ternensis, v. Cluniacense. tiariorum Franciscalium urbis, 42. Visitatio ad limina: decretum S. C. Consi- Vocationes ecclesiasticorum sedulo adiuvanstorialis, 13; antiquitas, 13; constitutio dae, v. Ricard. Xysti V, 13; litterae encyclicae S. C. Volpi Ioannes, Episcopus Aretinorum, epiConcilii, 13; constitutio Benedicti XIV, stolam accipit de coetu habito a Vicariis 13; novae dispositiones, 14; quolibet eius Foraneis, 722. quinquennio sunt visitanda sacra Limina, ibid., can. 1 ; quomodo computetur quinW quennium, ibid., can. 2; visitatio praescripta eodem anno ac praecipitur rela- Weber Alfredus, Canonicus Director operis tionis exhibitio, 15, can. 4, 1°; Ordinarii catholici de Sacrorum Evangeliorum diextra Europam Urbem singulis decenvulgatione, grati animi testimonium acniis petant, ibid., 2°; quomodo Ordinacipit ob librum « Le Saint Evangile comrius satisfaciat, ibid., 3° ; derogatur mentò par les Apòtres », 531. quando annus exhibendae relationis as- Williez Alfredus, Episcopus Atrebatensium, signatus inciderit in primum biennium in vigesimoquinto sacerdotii anniversaassumpti regiminis, ibid., can. 5; derorio epistolam accipit gratulatoriam, 509. gatio pro annis 1910, 1911, 1912, ibid., can. 6 ; praescriptiones de visitatione LiZ minum non sunt confundendae cum legibus de visitatione pastorali, ibid., can. 7. Zamboanga, nova erigitur dioecesis, 290. Visitatione (Religiosae a) epistulam accipiunt Zichy Ferdinandus Comes, epistolam accipit in LXXX aetatis suae anno et ordine Migratulatoriam ob saecularia solemnia, 10; lice dorée vel Eperon d'Or decoratur, 41. spiritus Ordinis Visitationis iuxta men- IV. INDEX PERSONARUM Anchieta Iosephus (V.), 936. Andey M. Eugenia, 77. Andreewith Milon, 314. Abrade Dominicus, 315. Andreoli Alphonsus Maria, Episc. FereAdami Itala, 206, 776. tran., 725. Agius Ambrosius, Arch. tit. Palmyren., 326. Andrieu Paulinus Petrus, S. R. E. Card., Archiep. Burdigalen., 607. Agliardi A., S. R. E. Card., 281. Angelini Parmenius, 938. Agnello Episc. Nolan., 189. Angelucci Iosephus, Episc. Civitatis PleAgnes (S.), 75. bis, 681. Agrusti Thomas, 780. Aguirre y Garcia Gregorius M., S. R. E. Aiion Ioachim, 41. Anselmini Rochus, Episc. Nucerin, 654. Card., Archiep. Toletan., 905. Aichner Simon, Archiep. tit. Theodosio- Antonelli-Costaggini Ioachim, 524, 961. Antoninus ab Assumptione, 417. politan., 893. Antonius Patavinus (S.), 159. Albera Paulus, 978. Araujo y Silva Severus, Episc. tit. Temn., Alberti Iosephus, 251, 584, 860, 917. 602. Alexandri Catharina, 348. Ali-Aimi Mehemed, 314. Arista Vigo Ioannes Baptista, Episcop. Allegro Philippus, Episc. Albinganen., Iacen., 408. Armentia Nicolaus, Episc. Pacem, 48. 978. . Astorri Christophorus, 128, 584, 699, Aloisius Gonzaga (S.), 159. 917. Altenweisel Iosephus, Episc. Briscinen., Attardi Paschalis (V.), 251, 414. 356. Alvarado Agathus Philippus, Episc, de Augustin Carolus, Episc. tit. Diocaesarien., 146. Barquisimeto, 681. Alvarez Arthurus Coelestinus, Episc. Zu- Aynard Henricus, 183. Aylward Ioannes, 977. lien., 681. Alves Iosue, 893. Alves Martins Iosephus, Episc. S. Iacobi B Capitis Viridis, 146. Amato Raphael, 782. Backers Norbertus, 500. Amadio Alexius, 315. Backx Petrus, 435. Amette Leo Adulphus, Archiep. Pari- Baglioni Iulius, 492. sien., 92. Bahia y Urrutia Aloisius, 181. Amore Nicolaus, 339. Balestra Petrus, Archiep. Calaritan., 432. A 1034 Index personarum. Bai Georgius, 348. Ballerini Iosephus, 97. Ballesheim Alphonsus, 434. Balzan Eugenius, 206, 776. Balzano Angelus, Episc. tit. Suren., 978. Balzer Carolus, 136. Barat Magdalena Sophia (B.), 76, 77, 498, 683. Barbieri Remigius, 316. Bardenhewer Otto, 434. Bartolomari Angelus, Episc. tit. Der_ ben., 944. Bastien Petrus, 46. Bataille Gamillus, 8. Battaglia Ioannes Fidelis, Archiep. tit. Cyzicen., 737. Battu-Alessi Iosephus, 96. Baumann Ludovicus, 435. Baumberger Georgius, 435. Bazan Abel, 57. Bazin Hippolytus, Episc. Tit. Thaciamontanen., 978. Beccari .Carolus, 95. Begni Ernestus, 974. Bela von Putnik, 565. Benedetti Claudius, 687. Benedictus XIII R. P., 581. Benedictus XIV R. P., 13. Benzler Willibrordus, Episc. Meten., 118. Bérauch Franciscus, 47. Bergamaschi Paulus Aemilius, Archiep. tit. Aereopolitan., 577. Berkij Adalbertus, 315. Bernardi Ludovica, 917. Bertaccini Franciscus, 134. Berteu Augustinus, 938. Berthold Octavia, 77. Bertolasio Salvator, 782. Bertuzzi Carolus, Archiep. tit. Eccl. Dioclet, 409. Beziàk Franciscus, 96. Bezzi Franciscus, 601. Biagiarelli Ioannes, 434. Bianchetti Carolus, 435. Bilcih Carolus, 96. Bilczewski Iosephus, Archiep. Leopolien. Latinor., 571. Bilsborrow Iacobus Romanus, Episcop. Portus Ludovici, 859. Bittner Guido, 499. Blancas Albertus, 183. Bleve Camillus, 524. Blumenstihl Bernardus, 499. Boccoleri Caesar, 88. Boggiani Thomas Pius, Episc. Adrien., 736. Bolzer Carolus, 47. Bona Ioannes, S. R. E. Cardinalis, 324,325. Bonaiuti Ernestus, 728. Bonaventura (B.), 79. Boni Antonius, 492. Bonito Antonius Maria, Archiep. Amalphitana 649. Bonne Franciscus, Archiep. Tokien, 859. Bornemann Georgius, 95. Borromeo Gibertus, 781. Borsiczky Ausgarus, 315. Boschi Iulius, S. R. E. Card., Archiep. Ferrarien., 513. Boulet Ioannes Baptista, 565. Bourdin Alfredu's, 436. Bourgeoys Margarita (V.), 434, 489. Braig Carolus, 94. Bratanic Stephanus, 653. Braun Henricus, 134. Brazzetti Aloisius, 565. Brettoni Eduardus, Episc. Regien., 858. Brosse Alexius, 499. Brown Guglielmus Henricus, 600. Brunelli Iosephus, 937. Brunetti Angelus, 95. Bruni Natalis, Archiep. Mutinen., 562. Bruno Brunon, 48. Bruno Aegidius, 46. Buconjic Paschalis, Episc. Mandetrien., 938. Bueno de Barros Amator, 43. Bueno de Rosa Iosephus Maria, 977. Bullich y Gasset Bonaventura, 978. Buonpedoni Bartholus (V.), 251, 411. Buonpensiere Henricus, O. P., 937. Busch Corradus, Episc. Spiren., 45, 782. Busch Iosephus, Episc. Leaden., 288. Busetto Iosephus, 436. Byelic Georgius, 565. C Cafasso Iosephus (V.), 182. Calai-Marioni Robertus, Episc. tit. Hesbonen. 945. 1035 Index personarum. Callegari Angelus, 184. Calleja Schembri Henricus, 782. Callier Augustinus Iosephus, 134. Calon, 54. Campos Freire Hieronymus (de), 566. Canale Bartholomaeus (V.), 182. Canétoli Petrus, 892. Cantagalli Ioachimus, Episc. Faventinorum, 228. Capelloni Paulus (V.), 532. Caracciolo di Torchiarolo Septimius, Episc. Aliphan., 446. Carbonelli Iosephus, 334. Cardazzo Antonius, 48. Cardinale Ioannes Beda, Episc. Còrnetan. et Centumcellar.i 57, 146, 944. Cardona Iacobus, Episc, 92. Carinci Alphonsus, 165. Carolus Borromeus (S.), S. R. E. Card., Archiep. Mediolanen., 359. Carughi Iosephus, 136. Caruso, 339. Casaneda Hyacinthus (B.), 651. Cassetta Franciscus, S. R. E. Card., Episc. Sabinen., 161, 167, 414, 733. Castellano Aloisius, 635. Castner Samuel, 566. Castro Iosephus Gregorius, Episc. Cuschen., 230. Catena Clementina, 415. Catena Nicolaus, 415. Caterini Augustinus, 601. Cattaneo Augustinus, Episc, 109. Cattani Fridericus, 83, 450, 584. Cavagnis Felix, S. R. E., Card., 421. Cavallari Aristides, S. R. E. Card., Patr. Venetiar., 738. Cavicchioni Beniaminus, S. R. E. Cardinalis, 183. Cazet Ioannes Baptista, Episc. Sozusen., 723. Ceccopieri Paulus, 96, Cerioli Paula Elisabeth (V.), 133. Cerone Petrus, 134. Cesarello de Valle Iulianus (V.), 133,159. Cevoli Florida (V.), 490. Champagnat Marcellinus Iosephus (V.), 313. Chartrand Iosephus, Episc. tit. Flaviaden., 577. Chatelus Petrus, Episc. Nivernen., 289. Chaubert Alexander, 121. Chaumont Henricus, 321. Chelkowki Severinus, 169, 691. Cherubini F., 450. Chiarelli Ianuarius, 554. Chiarini Aemilius, 252. Chimenti Raphael, 977. Chollet Ioannes Arthurus, Episc. Virdunen., 289. Cieri Ferdinandus Maria, Episc. S. Agathae Got, 938. Cini Adelaides (V.), 133, 162. Civra Iosephus, 313, 532. Clemens VIII, R. P., 445. Cola Nicolaus, Episc. Marsorum, 289, 681. Colatei Gabriel, 892. Colchen Carré de Malberg Maria (Ven.), 321. Coletti Ernestus, 893. Colli Paulus, 571. Conforti Guido Maria, Archiep. Parmen., 902. Conte Carmelus, 768. Copéré Aloisius, 532. Corbett Timotheus, Episc. Crookstonien., 288. Cordier Ioannes, 961. Cormier Hyacinthus M , 899. Corno Iosephus, 938. Corradi Sebastianus, 285. Corradus, 422. Correa Cardoso Monteiro Iosephus, Episcopus Angren., 500. Corronza Rochus, 654. Cortesi Philippus, 780, 782. Cortis Ioannes Baptista, 893. Cotter Timotheus Guglielmus, Episcopus Portusmuthen., 945. Coullié Petrus, S. R. E. Card., Archiepiscopus Lugdunen., 191, 607, 723. Courtecuisse Petrus Ludovicus, 136. Cremonesi Carolus, 781. Crespo Maximilianus, Episc. Antioquien., 858. Croci Alexander, 653. Croci Henricus, 893. Crocicchia Dominicus, 565. Cugnoni L, 271. a Index personarum. 1036 Curier Carolus, Episc. Zamboangen., 479. Curotte Arthurus, 313. Cyrtowt Felicianus, Episc. tit. Castorien., 288. Cziràky di Czirak e Denesfalva Ladislaus, 95. D Da Costa Ludovicus Augustus, 652. Daelli Aloisius, 977. Dahl Iosephus, 94. D'Alessandri Angelus, 333, 418, 492,776. D'Almeida Ioachimus Antonius, Episc. Natalen., 858, 944. D'Almeida Thomas, 47. Danjou Alfredus, 781. D'Antane Carolus, 435. Dattilo Cajetanus, 96. David Augustus, 435. Davignon Iulianus, 252. De Almeida Ioannes Martinus, 96. De Angelis Salvator, 47. De Arana Maria, 250. De Aranjo Franciscus Xaverianus, 315. De Bothmer Iosephus, 601. De Bouvier Aztila Cajetanus, 938. De Buggenoms Ludovicus, 183. De Castilho Brandào Antonius Emmanuel, Episc, de Alagoas, 316. De Croy Ferdinand us, 511. Decurtins Gaspar, 738. De Czernin Franciscus Iosephus, 46. Deda Leonardus Stephanus, Episc. Alexien., 893. De Donato Philippus, 543. De Favereau Paulus Aemilius, 136. De Galen Augustinus, 95. De Geyr-Schweppenburg Maximilianus> 95. De Grien Renatus, 500. De Himmel-Agisburg Henricus, 314. Dehon Leo, 319. De Jonghe d'Ardoye Ioann., 135. De Lai Cajetanus, S. R. C, Card., 16. De La Paquerie, 179. De la Rochefoucault Franciscus Iosephus, Episc. Bellovacen., 498. De la Rochefoucault Petrus Ludovicus, Episc. Rupellen., 498. Delassus Henricus, 935. De la Villegoutier Maria Sebastianus, 435. Dei Carmelo Benavente Marcolinus, Episcop. S. Ioannis de Cuyo, 782. Delcourt Haillot Eugenius, 566. Della Chiesa Iacobus, Archiep. Bononien., 50. De Luca, S. R. E. Cardinalis, 421, 422. Delvaux Henricus, 135. De Maieu Alexander Carolus, 96. De Marillac Ludovica (V.), 498. De Meinel Guglielmus, 977. De Mérode Carolus, 135. De Montel Ioannes, 938. De Montenach, 701. De Mun Albertus, 44. De Oliveira Paz Emmanuel, 566. De Paira Antonius Xaverius, 315. De Paoli Vincentius, 47. De Praetis Italus Pius, 500. De Rarécourt de la Vallèe Gabriel, 135. Derix Henricus, 978. Dernaz Ioseph, Episc. Lausanen. et Geneven., 446. De Sancti Angelus, 43. De Schrangl Hugo, 135. Des Enffans d'Avernas, 315. Desguin Adelinus, 435. De Soczynski Romanus, 892. Desormeaux Angelus, 435. De Strachwitz Alfredus, 600. De Valencina Ambrosius, 175. De Viron Robertus, 781. De Weegmann Carolus, 95. De Westphalen Ottocarus, 977. Dib Ioannes, 253. Di Fava Philippus, 75. Diem Theodorus, 46. Di Milia Bernardinus, 253. Di Netta Vitus Michael (V.), 498, 685. Di Somma di Colle Ianuarius, 47. Doal Arthurus, 314. Dogniaux di Iumet Aloisius, 892. D'Oncieu de la Bàtie Ioannes Baptista, 601. Dqntewille Augustinus, Archiep. Ptolemeiden., 902. Dos Santos Coelho Antonius, 653. Doubrava Iosephus, 356. Index personarum. Dubouski Ignatius, 253. Duchesne Philippa (V.), 76, 532. Du Lau Ioannes Maria, Archiep. Aquen., 498. Dumont Alfredus, 977. Dunne Eduardus, Episc. Dallasen., 654. Durand Aloisius, 311. Duthoit Eugenius, 221. E Emanuelli Franciscus, Episc. Uxellen. et Terralben., 681. Espinosa Marianus Antonius, Archiep. Bonaéren., 52. Esclaiber Adrianus (de), 566. Esser Thomas, O. P., S. G. Indicis Secr., 158. Esteves Abreu Petrus, 874. Ettinger Angelus Alphonsus Maria, Abbas, 109. Eudes Ioannes (B.), 133. Evrard Aloisius, 252. F Falat Iosephus, 436. Fanti Iosephus, 602. Fantone, 733. Fanucchi Dominicus, Episc, 566. Faust Melchior, 600. Favrin Beniaminus, 499. Felicitas (S.), 118. Felsmann Iosephus, 653. Fennelly Thomas, Archiep. Goaselien., 943. Fergo Mac Evay Patritius, Archiepisc. Torontinen., 536. Fernandez Pulido Angelus, 157. Fernandez y Valbuena Ramirus, 180. Ferranti Angelus, 601. Ferrari Andreas, S. R. E. Card., Archiep. Mediolanen., 431, 476, 512. Ferrata Dominicus, S. R.E. Card.,78,147. Ferrata Nazarenus, 121, 169, 348. Ferreira Aquilinus, Episc. tit. Amisen., 782. Ferreira Galvào Vincentius, 252. Ferreira Lopez Ioannes Petrus, 48. Feron Vrau Paulus, 529. 1037 Fiadeiro Ioannes, 893. * Fichaux Carolus, 978. Filzalan Horvard Henricus, 977. Finegan Patritius, Episc Kilmoren., 514. Fiodo Hubertus Maria, Episc, Bovinen., 945. Fiorani Pacificus, Episc. Cornetan. et Centumcellar., 350. Fiorentino Ioannes, 781. Fisauli Franciscus, 253. Fischer Antonius Hubertus, S. R. E. Cardinalis, Archiep. Colonien., 5, 144. Fischmeister Mathias, 96. Fitzalan-Howard Henricus, 977. Fitzgerald Stephanus, 977. Fodere Adrianus, Episc S. Ioannis de Mauriana, 911. Fofi Fridericus, 313. Foley Numitius Patritius, Episc. Tugue garaoan., 729. Fongoli Angelus, 88. Fontana Ernestus, Episc Cremen., 893. Fornari Iosephus, 978. Fosse Andreas Felix, 47. Fournet Andreas Hubertus (V.), 651. Franceschini Vincentius, Episc Fanen., 51. Francica-Nava Iosephus, S. R. E. Card., Archiep. Catanien., 407. Franz Iosephus, 252. Freiseisen Ioannes, 315. Frey Ioannes Baptista, 937. G Gabriel Maria, 190. Gajani Petrus, 94. Galeazzi Ernestus, 314. Gamalbertus (B.), 251. Gambara Aloisius, 157. Gana Sérruys Oscar, 893. Gangel Hubertus, 601. Gani Caesar, 653. Gargallo Franciscus, 55. Garriguet Henricus, 7. Gasiorowski Eugenius, 601. Gasparri Petrus, S. R. E. Cardinalis, 937. Gatti Petrus, 500. Gauthey Leo, Archiep. Bisuntin., 34. Index personarum. 1038 Gauthier Carolus Hugo, Episc. Ottavien., 681. Gély Iacobus, 179. Gennari Ada, 297. Gennari Casimirus, S. R. E. Card., 60. Gentiloni Ottorinus, 654. Geoffroy Edgardus, 314. Geurts Eugenius, 47. Ghebard Hubertus Maria, 185. Giambene Aloisius, 478. Gimelli Antonius Maria (V.), 356. Giani Rochus, 134. Giannelli Antonius M (V.), 356. Giannuzzi Wénceslaus, 253. Gilles de Pélicby Carolus, 435. Gimenez Camachò Ioseph, 435. Giorgi Orestes, 937. Giorgini Augustus, 253. Giustini Philippus, 147. Gonzales y Estrada Petrus, Episc. Sancti Christophori de Habana, 332. Gòpfert Georgius, 46. Gorordo Ioannes Baptista, Episc. Eccl. cathedr. Caebuanae, 288. Goscicki Leo, 436. Gotti Hieronymus, S. R. É. Card., 936. Grasso Gregorius Maria, Abbas Montis "Virg., 681. Gravina Salvator; 83. Graziano Ioannes, 543. Greggi Clodoveus. 653. Gregorius XIII, R. P., 373, 483. Gregorius XVI, R. P., 902. Grellier Eugenius Iacobus, Episc. Vallis Vidonis, 727. Gross Iosephus, Episc. Litomericen., 331. Gros Iosephus, 978. Grossoni Hercules, 95. Grozo Franciscus de Paula, Episc. Eccl. de Coj amarca, 230. Gruscha Antonius Ioseph, S. R. E. Cardinalis, 50. Gruszecki Antonius, 436. Guerra Ioachim, 892. Guignony Gabriel, 95. Guillet Marcellus, 977. Guillois Ludovicus Maria Philippus, Archiep. tit. Pessin., 893. Gusmini Georgius, Episc, Fulgìnaten., 289. : a H Haberi Franciscus Xaverius, 145. Haidegger Guendalinus, 315. Haidu Tiburtius, 231. Haidukiewicz Andreas, 500. Hakki Pacha, 314. ' \ ' Hasenkamp Henricus, 47. Hatzfeldt Maria Bonifacius, 892. Hausner Vincentius, 183. Haze Maria Theresia (V.), 133. Heffron Patritius Richardus, Episc. Winonen., 146, 433. Heidon L. F., 39. Heiner Franciscus, 121, 128, 169, 348, 584, 747, 768, 776, 886. Hennequin de Villermont Alphonsus, 135. Hendrick Iosephus, 183. Herrera Restrepo Bernardus, Archiep; Bogoten., 902. Hertzog Xaverius, 64, 168. Heylen Thomas Ludovicus, Episc. Namurcen., 498. Hierl Deronco Otto, 499. Himmel-Agisburg, 314. Hodr Iacobus, 95. Hogan Iosephus, Episc. Kansanopolitani 478. Hohaus Guglielmus, 45. Hollwech Iosephus, 134. Honoratus (S.), 108. Hordijk Antonius, 436. Hospelt Antonius, 917. Hozakowski Ladislaus, 500. Hudrisier Marcus, Episc. Portus Victoriae Seycheliarum, 136. Hiilskens Gerardus, 435. Hxils Petrus, 46. Humbrecht Aloisius, 46. Hrdliczka Victor, 47. Huyn Paulus, Episc, Brunen., 117. I Ibarra Iosephus Raymundus, Archiep. Angelorum, 176. Imbert Laurentius, Episc. Capsen., 532. Imsand Ioannes Baptista, 47. lossa Ioannes Baptista (V.), 651. Irala Iosephus Iacobus, Episc. tit. Tingitan., 514. 1039 Index personarum. Irigoyen Carolus Garcia, Episc, eccl.de Truxillo, 230. J Jackman Arthurus Philippus, 978. Jaivenois Alexander, 184. Janiz Ioannes Martinus, 57. Jankowki LeonarduSj 977. Janssens Laurentius, 355. Janvier, 178. Jeszenszky Aloisius, 565. Joanna de Arc (B.), 64, 133, 167, 353. Joannes a Triora (B.), 133, 166. Joseph a Carabantes (V.), 651, 742. Jourdan Aristides, 499. Krasinska Sophia, 169, 691. Krawczynski Petrus, 436. Krupp Arthurus, 499. Kuryllo Costantinus, 96. Kuyn Paulus, Episc. Brunen., 53. L Laach Carolus, 95. Laane di Rosendaal Antonius, 893. Labeuche Augustus, 224. Lacombe Alfredus, 314. Lacour lulianus, 978. Lacuria Ludovicus, 500. Ladelei Ioannes, 698. Ladeuze Paulinus, 252. Laera Augustinus, Episc. Obastren., 34, K 479. La Fontaine Petrus, Episc. tit. CharyKaidegger Gueldalinus, 315. stien., 231. Kajdu Tiburtius, Archiabbas, 231. La Puma Vincentius, 730. Kambalouri Michael, 136. Laspro Valerius, Arch. Salernitan,, 328. Kant er Carolus, 191. Latronico Raphael, 314. Kantz Mathias, 95. Laubstein Augustinus, 565. Karadjole Vincentius, 938. • Karas Antonius, Episc. tit. Dorylen., 288. Lauri Laurentius, 314. Keimann Carolus, 95. Lavallée Florianus, 499. Keiner Franciscus, 237. Lavitrano Aloisius, 699, 769. Keller, 310. Lavorer Ioannes Ieremias, 57. . Kelly Eduardus Dionysius, Episc. tit. Laza Catharina, 874. Lega Michael, 83, 418, 584, 691, 733, Cestren., 945. 783, 961. Kemmer di Cameron Guglielmus, 500. Lémann Iosephus, 567. Kennedy Thomas, 134. Le Moyne de Martigny Carolus, 566. Kenny David, 184. Lencastre Bernardus, 135. Kerekes Victor, 893. Kessler Franciscus Xaverius, 653. Lenti Augustinus, 653. Kestler Stephanus, 566. Lentzen Iosephus, 96. Kleiser, 564. Leo XII, R. P., 439. Kleiser Ioannes, 282. Leo XIII, R. P., 470, 611, 664. Klopsch Theodorus, 499. Leonetti Raphael, 46. Kluczynski Vincentius, Episc. Mohilo- Libermann Franciscus Maria Paulus vien., 228. (V.), 94, 487. Knobloch Eduardus, 46. Liesens Matthaeus, 135. Komp Ioannes Henricus, 499. Liliis Thomas, Episc. Leaveworthen., 418. Konopka Adam, 356. Litwinowicz Ioannes, 96. Kopp Georgius, S. R. E. Card., Episc. Liviero Carolus, Episc. Civitatis Castelli, Wratislavien., 704. 34. Koscielska Catharina, 886. Lio vera Iosephus, 131. Kowalski Marianus, 436. Lombardi Antonius, 450. Krapac Ioannes, Episc. Bosnen. et Syr- Lorenzelli Benedictus, S. R. C, 505. Losinski Augustinus, Episc. Kilcen., 288. mien., 478. Index personarum. 1040 Lotter Carolus Maria Iosephus, 313. Lottini Ioannes, 724. Lualdi Alexander, S. R. E. Card., Archiep. Panormitan., 407. Lucas Alphonsus, 136. Lucchisi Nicolaus Antonius, 83. Lucien-Brun Henricus, 91. Lucon Aloisius Henricus. S. R. E. Card., Archiep. Rhemen., 607, 975. Lukcsics Iosephus, 500. M Mac Adam Iacobus, 136. Mac Cabe V. Lucas, 94. Macchi, S. R. E. Card., 276. Mac Cort G. Ioannes, 94. Mac Devitt Philippus, 600. Mac Donough Michael, 434. Maciejowscki Adam, 436. Macioce Franciscus, 96. Mac Ginley Bernardus, Episc. Eccl. de Càceres., 288. Mac Givney Bernardus, 652. Mac Neil Nilus, Archiep. Vancuverien., 34. Me. Mullen Iacobus, 977. Madera Aloisius, 554. Maggio Apollonius, Episc. Asculan. in Piceno, 108, 331, 409. Maglione Aloisius, 500. Magnanensi Placidus, 46. Maguire Moysis, 781. Màlek Antonius, 47. Malusa Franciscus, 499. Mambretti Caesar, 893. Mameli Petrus, 782. Manacorda Aemilianus, Episc. Fossanen., 459, 636. Manaresi Alph., 728. Mancini Dominicus, 554, 768. Mangold Carolus, 978. Manier Adulphus, Episc. Bellicen., 289. Mannaioli Dominicus, Episc. tit. Pomarien., 650. Many Seraphinus, 121, 128, 169, 348, 492, 554, 584, 768. Marbeau Emmanuel, Episc. Melden., 57, 132. Marchi Arthurus, Archiep. Lucan., 331. Marengo Franciscus, 472. Margarita Aloisius, 860. Margarito Franciscus, 860. Mari Franciscus, 728. Maria de Incarnatione (V.), 936. Maria Michaéla (V.), 182. Marie van Cauwenberghs Isidorus, 136. Marinelli Felix, 886. Marinelli Gelasius, 938. Marini Nicolaus, 432. Marozio Carolus, Episc. Segusien., 782. Marrazzo Agnus, 96. Marschall Rudolphus, 95. Martin de Herrera Iosephus M., S. R. E. Card., Archiep. Compostellan., 905. Martinelli Sebastianus, S. R. E. Cardinalis, 313, 417, 508, 532. Martinez Vincentius Gàmes, 96. Martino Aloisius, 183. Martinovic Antonius, 938. Marx Guglielmus, 977. Massi Eugenius, Episc. tit. Ioppen., 233. Maurano Aloisius, 892. Mazanek Ioannes, 435. Meagher Michael, 652. Medolago-Albani Stanislaus, 222. Meienberg Albertus, 96. Meizlik Ioannes, 128. Mendecker Ioannes Baptista, 134. Menni Benedictus, 60. Merry del Val Raphael, S. R. E. Card. a Secr. Status, 39, 138. Mertel, S. R. E. Card., 271. Micara Clemens, 96. Michael a Carbonara, 500. Mikulski, 170. Milette Henricus Victor, 780. Millinovic Simon, 253. Miric Ioannes, 938. Mistral Fridericus, 563. Misuraca Vincentius, 356, 780. Moli Fridericus, 315. Monacelli Philippus, Episc. Ripan., 421. Mongiardo Antonius, 46. Monseguer y Costa Iosephus, Archiep. Granaten., 515. Moraes Sarmento Iosephus loachimus. (de), 566. Mori Iosephus, 206,333,524,584,874,886. Morice Ioannes, 180. Index personarum. Morticelli Iosephus, Episc. tit. Caesariem, 893. Mòssmer Iosephus, 253. Mott Maria Eduardus, 474. Moulinasse Iulius, 430, 499. Mulier Franciscus, 252. Munerati Dantes, 46. Munsch Ludovicus, Episc. tit. Magnesien., 859. N Nagl Franciscus, 57. Nardi Maurus Bernardus, Episc. tit. Theban., 746. Neri Benedictus, 500. Néron Franciscus (B.), 133. Nery Dias Philippus, 45. Nicolle Maria, 961. Nilan Ioannes Iosephus, Episc. Hartfordien., 109. Nistal Fernandez Antonius, 235. Nolting Edgardus, 893. Nowowiejski Antonius Iulianus, Episc. Plocen., 573. Nunes Emmanuel, 220. O O' Connell Guglielmus, Archiep. Bostonien., 49. O' Connor Ioannes, Episc. Novarcen., 498. O' Donaghue Dionysius, 57. O' Kelly Henricus, 601. Oliveira Emmanuel Antonius, Episc. Eccl. de Alagoas, 945. Olivieri di Vernier Carolus, 978. Olmos Raymundus, 315. Oncieu de la Bàtie Eugenius (de), 566. Oreglia di S. Stefano Aloisius, S. R. E. Card., Episc. Ostien. et Veliternen., 488, 489. Ortolani Bartholomaeus, 356. Oster, 53. Osvaldini Hieronymus, 47. Otto (B.), 251. Oudet Iosephus, 499. P Pacelli Philippus, 83. Pacificus a Seiano, 705. 1041 Pagliari Marianus, 135. Pagliucchi Pius, 653. Pallavicini Adel., 191. Pallotti Vincentius (V.), 532. Palotta Albertus, 977. Paniza Eva Rachaél, 533. Pantrel di Fougères Aemilius, 47. Paolini Franciscus Maria, 161, 414. Parkhust Fridericus, 584. Pasi Dominicus, 46. Patrizi Nazarenus, 860. Pattaroni Aloisius, 893. Paulus V, R. P., 359, 421, 422. Pauwels-Mertens Henricus, 136. Payer Ioannes, 316. Pedace Petrus, 90, 978. Pedrali Guido, 47. Pellegrini Rochus, 499. Perathoner Antonius, 297, 418, 584, 776, 961. Pereira Queiroz Iosephus (de), 566. Peri-Morosini Alfredus, Episc. tit. Arcem, Admin. Apost. Lucanen., 409. Periccioli Fidelis, 500. Perini Paulus, Episc. Mangarolen., 859. Perosi Carolus, 230. Perpetua (S.), 75, 118. Persiani Gustavus, 83, 297, 418, 492, 554, 584, 691, 860, 917, 961. Petrelli Iosephus, Episc. Lipen., 289. Petris de Dolammare Laurentius, Episc, tit. Hesbonen., 782. Petrocini Svetonius, 978. Petry Ambrosius, 435. Pezzani Henricus, 297. Pfyffer Fridericus, 499. Philipps Belisarius, 500. Piaskiewicz Iosephus Valerianus, 565. Piedad De Arana, 250. Piedrabuena Barnabas, Episc. Catamarcen., 944. Pifferi Guglielmus, Episc. tit. Porphyreonen., 356. Pignatelli Iosephus Maria (V.), 565. Pilloni Camillus, 782. Pirhing, 337. Pisanello Paulus, 94. Pisani Vincentius, Episc. Anglonen. et Tursien., 857. Pius V (S.), R. P., 373, 418. 1042 Index personarum. Pius VII, R. P., 438. Pius IX, R. P., 238, 246, 281,581, 902. Pius X, R. P., 14, 35, 330, 380, 443,444, 470, 601, 680, 940. Pizzorno Bernardus, Episc. tit. Comanen., 289. Plunket Oliverius (V.), 182. Pompili Basilius, 157. Ponce de Leon Adrianus, 135. Porrisini Vincentius, 253. Porsch Felix, 600. Postel Maria Magdalena (B.), 651. Pottier Antonius, 566. Presutti Raphael, Episc. tit. Anchialen., 859. Prieur Aloisius, 977. Prior Ioannes, 169, 206, 348, 450, 524, 747, 874. Prokisch Franciscus, 314. Pukowsky Valentinus, 500. Pujia Carmelus, Archiep. Sanctae Severinae, 40. Pulciano Eduardus, Archiep. Ianuen., 6. Pulisic Vincentius* 478, Pycke Renatus, 653. Q Quadrini Iosephus, 652. -Quigley Iacobus, Archiep. Chicagièn., 505. R Bada Stephanus, 252. Radini-Tedeschi Iacobus, Episc. Bergomen., 510. Radolf de Kardoff, 781. Raffi Ioannes, 315. Rahmani Ignatius, Patriarcha Antiochen., 512. Rampazzo, 151. Rampolla del Tindaro Marianus, S. R. E. Cardinalis, 183. Raphael Archang. (S.), 100. Ratti Achilles, 309. Raynaud Paulus, 782.. Razzoli Robertus, 9, 234. Redi Theresia Margarita (V.), 976. Reid Maria, 584. Reitmayer Clemens, 977. Renaudin Paulus, 187. Respighi Petrus, S. R. E. Card., 46, 532. Ressia Ioannes Baptista, Episc. Vicodunen., 324. Réuter Dominicus, 705. Rey Lemos Placidus Angelus, 313, 937. Reyes Mendez Ioachim, 253. Reville Stephanus, Episc. Sandhursten., 565. Riario-Sforza, S. R. E. Card., Archiep. Neapolitan., 415. Ricard Franciscus E., Archiep. Auxil., 734. Riccardi Dominicus, 184. Rice Ioannes Iosephus, Episc. Buiiingtonen., 34. Richard Ioannes, 653. Richardet Amadeus Ioannes Baptista, 893. RiChen Laurentius, 356. Riedemann Guglielmus Antonius, 893. Rigaud Ludovicus, 978. Riggi M., 281. Rigo Eugenius, 136. Rillard de Verneuil Henricus, 95. Rinaldi Sanctes Franciscus, 297. Ritter Ferdinandus, 436. Rodriguez Benedictus Iosephus, 249. Rosa Franciscus, 252. Rosaz Episc. Segusien., 450. Rosier Henricus, 566. Rossi Anastasius Antonius, Episc. Utinen., 34. Rossi Paulus, 431. Rougé Emmanuel (de), 566. Rouveure d'Annonay Ioannes Victor, 781, Ruggiero Bellarminus, 119. Russo Fortunatus, 158. Ryan Iacobus, 653, Ryx Marianus, Episc. Sandomirien., 288, S Sacchetti Clemens, 652. Sacconi Vincentius, 128, 333, 418, 450, 492,554,860,874, Index personarum. Sailer Iosephus, 119. Salesius (S. Franciscus), 321. Salimei Salvator, 601. Salvatorelli Aloisius, 51. Samminiatelli Alexander, S. R. E. Cardinalis, 938. Sanna Elisabeth (V.), 651. Santo Martino Paschalis, 436. Santucci, 584. Saporito Concepta, 524. Sardi Iosephus, 314. Sarra Felix, 499. Sass Franciscus, 315. Satolli Franciscus, S. R. E. Card., 48. Saubat Iulius, 532. Saunders Iacobus, 977. Savarese Philippus, 333. Sbarretti Donatus, Archiep. tit. Ephesin., 892. Scanu Salvator, Episc. SS. Marci et Bisiniani, 288. Scapardini Angelus Hyacinthus, Archiep. tit. Antiochen., 729, 742. Scarlata Iosephus, 977. Scarpa Cosimus, 768. Scarpellino Nicolaus, 543. Scheller Eduardus, 46. Schenz Guglielmus, 780. Schiavo Antonius, 543. Sehmelcher Iosephus, 747. Schmichausen Bernardus, 780. Schmidt Ioannes, 499. Schmidt Rudolphus, 95. Schmitz Bernardus, 500. Schnabl Carolus, 253. Schneider Augustinus, 136. Schcepfer Franciscus Xaverius, Episc. Tarbien., 318. Scholz Franciscus, 435. Schranzhofer Leopoldus, 566. Schuler Dionysius, 167, 414, 705. Schulte Iosephus, 57. Schynse Catharina, 471. Sebastianelli Guglielmus, 121, 128, 237, 297, 554, 584, 768, 776, 860, 886, 917. Sebastiani Valerianus, 492. Seeboeek Ferdinandus, 435. . Senbert Andreas, 780. Shaw Ioannes Guglielmus, 57. Siehen Thaddaeus, 886. ACTA, vol. I I , n. 24. — 28-12-1910. 1043 Signori Iosue, Episc. Fossanen., 289. Silas Chatard Franciscus, Ep. Indianopolitani 577. Siminiati Stephanus, 781. Simonson Castelli Ernestus, 781. Sincero Aloisius, 206, 333, 450, 524, 584, 747, 874. Sincich Petrus, 252. Singzon Paulus, Episc. Eccl. Calbayoganae, 289. Sinnot Iacobus, 499. Sisgorco Ioannes Baptista, 938. Sjongers Iosephus, 95. Slaku Bernardinus, Episc. tit. Tiberien, 233. Smith Gualtierus Georgius, 653. Spada Dominicus, 601. Spavone Bonaventura, 333. Sponar Iacobus, 47. Stagr/jf Pellegrinus Franciscus, Archiep. Deleg. Canaden., 892. Stefanachi Thomas, 860. Steinbach Petrus, 47. Stellier R. H. Gosselin, 184. Stephan Bernardus, 135. Steyaert Dionysius Alphonsus, Archiep. tit. Damascen., 566. Stieglitz Franciscus, 134. Stillmans Antonius, Episc. Gandaven., 498. Stiltz Maria, 320. Storck Ioannes, 892. Straniak Carolus, 938. Stryjshi Ioannes, 565. Supervia y Lostalé Marianus, Episcopus Oscen., 7. Swane Jurgens Antonius, 253. Szàntó Ladislaus, 500. Szczepanski Petrus, 566. Szuman Stanislaus, 653. T Tacchi-Venturi Marianus, 601. Taigi Anna Maria (V.), 224. Takàts Michael, 315. Tani Tancredes, 88. Targowski Casimirus, 436. 70 Index personarum. 1044 Tasso Ioannes Vincentius, Episc. Augustae Pretoriae, 736. Tecchi Scipio, 16. Terrei Ioannes, 252. Thomas Ios. Em., Patriarcha Babyloniae Caldaeorum, 142. Tieraerts Aemilius, 252. Tihen Henricus, 780. Tinebra, 83. Tobler Fridericus, 500. Tognon Sebastianus, 128. Tonda Antonius, 450. Toro Franciscus Ghristophorus, Episc. Eccl. de Socorro, 858. Torres Albertus, 135. Torres Fulgentius, 410. Touchet Arthurus Stanislaus, Episc. Aurelianen., 353. Trenta Aemygdius, Episc. Larinen., 945. Trikàl Iosephus, 253. Trinkfass Ioannes, 566. Trudel Franciscus, 435. Turchi Adulphus, Episc. Caiacen., 858. Turmel Iosephus, 157, 158. Turrisi Grifeo Maurus, 83. U Utto (B.), 251. V Valdarchi Primus, 499. Valenzuela Armengaudius, Fjpisc. Sancti Caroli Ancudiae, 514. Valeri Thomas, Episc. Brundusin., 331. Van Balen Nicolaus, 436. Van den Heu vel Philibertus Maria, 356. Van den Mortel Ioannes, 653. Van den Pias Guglielmus, 781. Van der Steen Leonardus, 500. Van de Ven Guglielmus, Episc. Buscoducen., 509. Vannutelli Vincentius, S. R. E. Card. Episc. Praenestin., 431, 491, 651, 687, 721. Van Soest Fridericus, 978. Varosy Iulius, Archiep. Calocen., 893. Vaschetti Franciscus, 653. Vassallo Emmanuel, 236. Vaszary Claudius, S. R. E. Card., Archiep. Strigonien., 855. Veccia Aloisius, 484. Venard Ioannes Teophanes (B.), 133. Vento Franciscus, Episc. Aversan., 782. Verde Alexander, 161, 165,167,168, 414, 417, 488, 489, 491. Verrienti Adulphus, Episc. tit. Calynden., 514. Verschaeve Iulianus, 961. Vettori Gabriel, Episc. Tiburtinen., 331. Vicentini Robertus, 652. Vido Matthaeus, 183. Viglione Petrus, 450. Vigouroux Fulcranus, 355. Viladrich y Gaspar Iacobus, 499. Vilain Georgius, 315. Villard Raymundus, Episc. Augustodunen., 726. Virgilio Emmanuel, Episc. Oleastren., 289. Virgo de Valleverde (B.), 498. Virili Raphael Maria, Episc. tit. Troaden, 78. Visart de Bocarmé Stephanus, 135. Vitali Franciscus, 253. Vives y Tuto Iosephus Calasanctius, S. R. E. Cardinalis, 36, 42. Viz Zoltanus, 316. Volpato Alexander, 136. Volpi Ioannes, Episc. Aretin., 722. Vucic Rochus, Episc. Segnien., 478. X Xaverius (S. Franciscus), 159. Xystus V, R. P., 13, 422. W Wahlen Petrus, 653. Waldmann Abel, 252. Wallraf Maximilianus, 95. Walsh Guglielmus, Archiep. Dublinen., 652. Wappis Ferdinandus, 499. Ward Ioannes, Episc. Leavenvorthen., 944. Index persoti oyrnm. Weber Alfredus, 531. Weber Elisa, 171. Werdenich Andreas, 315. Wehrle Vincentius, Episc. Bismarckien., 288. Werner Ioannes Nepomucenus, 500. Wienker Clemens, 652. Willemsens Ioannes, 313. Williez Alfredus, Episc. Atrebaten., 498, 509. Wolny Iosephus, Wrostowski Boleslaus, 436. Z Zaccaria Aloisius, 978. Zambarelli Ioannes, 602. 1045 Zampini Augustinus, Episc. tit. Porphyreonen., 945, 976. Zanetti Franciscus, 183. Zanolini Petrus, Episc. Falerianen. et Mathelicen., 109. Zanoni Hilarius, 96. Zarnowiecki Longinus, Episc. tit. eccl. Mosynopolitan., 288. Zichy Ferdinandus, 46. Zieten Leopoldus, 499. Zileri Robertus, 135. Zimmer Iosephus Sigismundus, 46. Zinnicq Georgius, 184. Zschokke Hermannus, Episc. tit. eccl. Caesareae Philippi, 944. Zucchetti Cyrillus, 938. Zumbo Iosephus, 893. SECUNDUM VOLUMEN ABSOLVITUR COMMENTARII DIE 31 DEC. 1910. OFFICIALIS - TYPIS « Acta Apostolicae Sedis » POLYGLOTTIS VATICANIS.