ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E ANNUS V. - VOLUMEN V. ROMAE TYPIS POLYGLOTTIS MDCCCCXIII VATICANIS Annus V. - Vol. V. Die 25 Ianuarii 1913. Num. 1. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTAEIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X MOTU PROPRIO QUO PROVIDETUR REGIMEN ORDINIS FRATRUM MINORUM CONVENTUALIUM DURANTE INFIRMA VALETUDINE MINISTRI GENERALIS. Supremum officium in universa Ecclesia humilitati Nostrae commissum rei sacrae procurationis gerendae postulat, ut rectae cuiuscumque Ordinis actioni pro videamus. Quum porro dilecto filio Victori Mariae Sottaz, Fratrum Minorum Conventualium generali Ministro, diuturna invaletudo a laboribus quiescendi necessitatem faciat; ipso in Ministri generalis munere permanente, ad totius Ordinis Conventualium administrationem religiosum virum Franciscum Mariam Dall'Olio, eiusdem Ordinis Procuratorem, etiam in Vicarium generalem cum omnibus facultatibus eidem debitis eligimus. Duobus vero modo Adsistentibus, dilectis Hieronymo Mariae Mileta et Stephano Mariae Ignudi, duos alios adiungimus, dilectos Aloisium Mariam Santoro, in Basilica Vaticana Poenitentiarium, et Dominicum Mariam Tavani in collegio seraphico S. Theodori de Urbe moderatorem, qui in officio, quod obtinent, permanentes, eidem Vicario generali in cunctis praesto erunt, et quorum ipse vota deliberativa exposcere tenebitur. In omnibus vero Curiae generalis conventibus etiam religiosi Francisci Mariae Formenti consilia et vota erunt exquirenda, praecipue si de sacris expeditionibus populis ad pietatem excolendis aliquid erit pertractandum. 6 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Haec a Nobis, uti supra, decreta et statuta, usque ad Congregationem generalem anno 1913 habendam ab universis Ordinis Conventualium sodalibus ita erunt servanda, ut unicuique religiosum sit moderatorum voluntati morem gerere, iisdemque obedientiam et reverentiam prompto hilarique animo in omnibus praestare : non obstantibus Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, etiam speciali mentione dignis, ceterisque contrariis quibuscumque. Dum porro Deum adprecamur, ut quantocius dilectus Minister generalis plene convalescat, omnibus dilectis filiis apostolicam benedictionem peramanter impertimus. Datum Romae apud S. Petrum, die 17 decembris 1912. P I U S P P . X. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 13 decembris 1912. — Metropolitanae • ecclesiae Strigoniensi praefecit R m u m D. I o a n n e m Csernoch, hactenus archiepiscopum Colocensem et Bacsiensem. 14 decembris. — Archiepiscopali ecclesiae Cusentinae sac. T h o m a m Trussoni, vicarium generalem Comensem et canonicum ecclesiae cathedralis. — Cathedrali ecclesiae Lugosiensi R u m e n o r u m sac. Valerium Traian u m F r e n t i n , presbyterum eiusdem dioecesis, ibidem vicarium foraneum. — Cathedrali ecclesiae Banialucensi Rev. P. Iosephum Garic, in saeculo S t e p h a n u m , Ordinis F r a t r u m Minorum Unionis Leonianae, p r o vinciae ß o s n a e - A r g e n t i n a e . S. Congregatio de Religiosis. 19 decembris 1912. — Titulari ecclesiae episcopali Amisensi R m u m D. Franciscum Di Costanzo, iam episcopum Monopolitanum. 20 decembris. — Cathedrali ecclesiae Catalaunensi sac. I o s e p h u m Mariam Tissier, vicarium generalem Carnutensem. LITTERAE CIRCULARES AD SUPERIORES ORDINUM ET CONGREGATIONUM RELIGIOSARUM CIRCA EPHEMERIDUM LECTIONEM. 0 ú Nel fascicolo N. 21 dell'-ácta Apostolicae Sedis, del 2 dicembre 1912, si pubblicò la seguente Avvertenza: « A togliere l'equivoco che certi « giornali v a n n o creando in mezzo al clero ed ai fedeli, si dichiara che « la S a n t a Sede n o n riconosce per conformi alle direttive pontificie e « alle n o r m e della Lettera di Sua Santità all'Episcopato Lombardo, in « d a t a del I luglio 1911, i giornali seguenti: L'Avvenire d'Italia, Il Mo« mento, Il Corriere d'Italia, H Corriere di Sicilia, L'Italia, ed altri dello « stesso genere, checche ne sia delle intenzioni di alcune egregie persone, « che li dirigono ed aiutano ». o Ora, sebbene questa sacra Congregazione sia p e r s u a s a che n e s s u n a famiglia religiosa abbia rinnovato l ' a b b o n a m e n t o ai suddetti giornali in seguito a tale Avvertenza, pure, avendo saputo che ad essa si d a n n o le più strane interpretazioni, crede opportuno di dichiarare, a togliere ogni equivoco, che ai Religiosi è proibito n o n solo l'abbonamento, ma anche la lettura dei menzionati giornali. Che se qualche Religioso per giuste ragioni si trovasse nella necessità di leggerne q u a l c u n o , egli dovrà riceverne speciale autorizzazione in iscritto da' suoi Superiori maggiori. R o m a , 15 gennaio 1913. Fr. G. C. CARD. VIVES, Prefetto f Donato, Arci v. di Efeso, Segretario. 8 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i. NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Brevibus apostolicis nominati s u n t : 14 septembris 1912. — Episcopus titularis Ecclesiae Bathnensis et auxiliaris Patriarchae Antiocheni Syrorum, R. P. D. Dominicus T a p p u n i . 10 decembris. — Episcopus tit. ecclesiae Corycensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Gabonensis in Africa centrali, R. P. Ludovicus Martrou, e Congregatione S. Spiritus. 11 decembris. — Episcopus titularis ecclesiae Magydensis et Vicarius Apostolicus Tom-kin meridionalis, R. D. A n d r e a s Leontius I o s e p h Eloy, a l u m n u s Seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. 12 decembris. — Episcopus tit. Larandensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Cocincinae Occidentalis, R. D. Victor Carolus Q u i n t o n , a l u m n u s Seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. — Vicarius Apostolicus novi Vicariatus de Kivu in Africa, R. P. D. Ioseph Hirth, episcopus tit. Thevestinus et vicarius apostolicus de Victoria Nyanza meridionali. 13 decembris. — Episcopus tit. Ecclesiae Lyrbensis et Coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Sophiae et Philippopolis, R. P. Cletus a Baltaggia, in saeculo Vincentius Peiov, Ordinis F r a t r u m Minorum Capulatorum. II. NOMINATIO P R A E F E C T I A P O S T O L I C I . Decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s est: 19 novembris Apostolicae 1912. — Praefectus Apostolicus novae Praefecturae de Nygata in Iaponia, R. P. I o s e p h u s Reiners, e Societate Verbi Divini de Steyl. 9 S. Congregatio Indicis. S. CONGREGATIO INDICIS i. DECRETUM. Feria II, die 13 ianuarii 1913. Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino n o s t r o Pio P a p a X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, habita in palatio apostolico Vaticano die 13 ianuarii 1913, damnavit et damnat, proscripsit proscribitque, vel alias d a m n a t a a t q u e proscripta in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et m a n d a t q u a e s e q u u n t u r opera: e FAVERO, S. E. Monsignor Arcivescovo L. Puecher-Passavalli, Predicatore apostolico, Vicario di S. Pietro, Ricordi e lettere (1870-1897). Milano, Torino, Boma 1911. BEGEY KARL HOLZHEY, Kurzgefasstes Lehrbuch das Alte Testament. Paderborn 1912. der speziellen Einleitung in Mi concepto del mundo. Libro tercero : El mundo y el yo Salvador 1911. LASPLASAS, humano. San — Discurso sobre la filosofía; resumen de " Mi concepto del mundo ,,. Barcelona (1912). 45 THESEN ZUR GEWERKSCHAFTS-ENZYKLIKA « Singulari q u a d a m » von Ghibellinus und Germanicus. Seiner Eminenz, dem Herrn Kardinal Kopp, Fürstbischof von Breslau und Seiner Exzellenz, dem Herrn Kultusminister Trott zu Solz ehrerbietigst zugeeignet. Herford in Westf. 1912. VALERIANO FERRACCI, Cenni biografici della Serva di Dio Paola Mandatori-Sacchetti. Boma 1905. - Beer. S. Off. 28 Aug. 1912. Itaque nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedicta opera d a m n a t a atque proscripta, q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in p o s t e r u m edere, a u t edita legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. v 10 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Quibus sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per me infrascrip t u m Secretarium relatis, Sanctitas S u a Decretum probavit, et promulgari praecepit. Tn q u o r u m fidem etc. D a t u m Romae, die 20 ianuarii 1913. F R . CARD. DELLA VOLPE, Praefectus. L. $ S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius. IL ALOYSIUS IZSÓF, T H . DE GAUZONS, et VALERIANUS FERRACCI decretis, q u i b u s quidam e o r u m libri prohibiti sunt, laudabiliter se subiecerunt. In q u o r u m fidem etc. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius. S. CONGREGATIO RITUUM VIENNEN, SEU VENETIARUM. DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI P. MARCI AB AVIANO, SACERDOTIS PROFESSI ORDINIS MINORUM S. FRANCISCI CAPUCCINORUM, ET MISSIONARII APOSTOLICI. In oppido Aviano, dioecesis Goncordiensis, ditionis V e n e t a e , ex honestis piisque parentibus Marco Cristofori et R o s a Zanoni ortum duxit infans cui in baptismo impositum fuit n o m e n Carolus. Hic, vix per aetatem licuit, paternam d o m u m dulcemque m a t r e m relinquens, in disciplinam P a t r u m Societatis Iesu penes collegium Goritiae transiit, ut litteras cum virtutibus studiose coniungeret. Quum quindecim iam esset a n n o r u m , martyrii desiderio flagrans, occulte in T u r c a r u m regiones iter arripuit, sed omnia alimenta s u a cuidam pauperi largitus, Iustinopoli in coenobio Capuccinorum sistere et victum hospitiumque petere coactus est. Quem Superior h u m a n i s s i m e excepit, et certior effectus de proposito iter prosequendi, consilio et opere adiuvit ut ad suos rediret. In familiam reversus, vocationem religiosam q u a m senserat, divina opi- S. Congregatio Bituum. 11 tulante gratia, ita fovit ut, post a n n u m , Ordinem Gapuccinorum ingressus sit. Tyrocinio Coneliani rite peracto, die 21 novembris anni 1648, per m a n u s Aloisii a Verona, moderatoris provinciae Venetae, m a x i m o cum gaudio religionis h a b i t u m sumpsit, m u t a t o nomine Carolo in Marcum. Solemni votorum professione obstrictus et per singulos g r a d u s ad sacerdotium evectus, totum se dedit per septemnium sacro ministerio peragendo, iisque dotibus c o m p a r a n d i s quibus magis idoneum Christi minis t r u m se redderet atque exhiberet. A Superioribus missus p r i m u m ad Bellunensem postea ad Opystengiensem praefecturam regendam, singulari prudentia regularique observantia praestitit. Verbo Dei praedicando destinatus, eiusmodi m u n u s Veronae in templo S. Michaelis per quadragesimales conciones bene auspicatus, in aliis plerisque Italiae ac E u r o p a e civitatibus, egregius missionarius, salutariter obivit. A n n u s 1683 decurrebat valde infensus Hungariae, Austriae, eiusque potissimum urbi principi Viennae, quae, iam fame ac peste vexata, ab innumeris Turcarum copiis irrumpentibus stricta obsidione premebatur. Propugnaculis atque moenibus magna ex parte deiectis, totoque commeatu fere exhausto, civitas illa n u m e r o et robore impares h a b e b a t defensores contra hostes quinquies maiores. Extremis hisce in angustiis veluti angelus ac sequester pacis apparuit Marcus, missus a S u m m o Pontifice Innocentio XI uti legatus ad confoederatum Christianorum exercitum. Duces ad concordiam revocat, o m n i u m q u e in Dominum D e u m exercituum erigit victoriae spem. Vix p u g n a r i coeptum est, ipse, a r r e p t a Crucifixi imagine per medias acies convolans, animos Christianis, terrorem Turcis iniicit. Inde parta victoria et liberatio Viennae a T u r c a r u m obsidione et incursu. Venetias reversus, ipsius S u m m i Pontificis auctoritate, foedus adversus c o m m u n e s hostes inter Venetam Rempublicam, Leopoldum imperatorem et Ioannem Sobieski regem felici exitu iniri curavit: quod maxime profuit. Et postquam Turcae, a foederato exercitu t e r r a marique profligati, pacem petierint atque obtinuerint, Dei F a m u l u s n o n minus Viennensium et Venetorum quam o m n i u m Christianorum salus et columen a t q u e caelestium benedictionum administer consalutatus est. T a n d e m vertente anno 1699, quadragesimali praedicatione Cenedae absoluta, Viennam iterum petiit, sperans se aliquid rei catholicae ita profuturum. Verum paucos post menses laboribus fractus, in lethale morbum incidit. Leopoldus imperator, qui Marcum uti a m i c u m et in Christo p a t r e m habebat, aegrotantem sollicita cura frequenter invisit cum sua familia, ipsumque inviserunt P a t r e s purpurati, praelati ac principes, et Nuntius T a ñ a r a , nomine Summi Pontificis, indulgentiae plenariae largitione morientem recreavit ; qui sacramentis Ecclesiae refectus et solus cum Deo Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. suo conversatus, piissimam a n i m a m exhalavit die decimatertia augusti. Leopoldi imperatoris iussu, solemnibus exsequiis, frequentissimo clero ac populo confluente, nobilique sepultura e.t epitaphio h o n o r a t e est Dei F a m u l u s , cuius sanctitatis fama post obitum ita constans u s q u e in p r a e s e n s perduravit atque increvit ut super ea in Curiis Viennensi ac Veneta processus Ordinarii Informativi conditi sint ; a t q u e huic Venetae inquisitioni idem P a t r i a r c h a adstitit ac praefuit qui n u n c in Cathedra Petri sedet beatissimus Pater P i u s X. Delatis autem actis processualib u s ad sacram Rituum Congregationem ac servato iuris ordine, instante R m o P. Iosepho Antonio a S. I o a n n e in Persiceto, Ordinis Minorum Capuecinorum Postulatore generali, attentis obsequentibus litteris postulatoriis Francisci Iosephi Austriae imperatoris et H u n g a r i a e regis, n e c n o n archiducis Francisci F e r d i n a n d i , aliorumque archiducum et archiducissarum, rogantibus etiam aliquot Emis P a t r i b u s S. R. E. Cardinalibus, plerisque Rmis Archiepiscopis atque Episcopis, itemque Capitulis ac religiosis Familiis praesertim Ordinis S. Francisci, u n a cum multis personis dignitate vel nobilitate praestantibus, E m u s ac R m u s D n u s card. Dominicus Ferrata, h u i u s Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis sacrae R i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanum coadunatis, sequens d u b i u m discutiendum proposuit: An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito etiam voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde sanctae Fidei Promotore, o m n i b u s accurate perpensis, rescribend u m censuerunt: Affirmative seu Commissionem esse signandam, si Sanctissimo placuerit. Die 10 decembris 1912. Quibus omnibus sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae Rituum Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas Sua rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis Causae beatificationis et canonizationis Venerabilis Servi Dei P. Marci ab Aviano, sacerdotis professi Ordinis Minorum S. Francisci Capuecinorum et missionarii apostolici, die 11, eisdem mense et a n n o . Fr. S. CARD. MARTINELLI, S. M. C. Praefectus. L. © S . f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charystien., Secretarius. S. Romana Bota. 13 SACRA ROMANA ROTA In S. Romana Rota, anno 1912, adae sunt sub secreto sequentes Causae, quarum definitiva sententia editur tantum in parte dispositiva in sequentem modum: I. PARISIEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. G. Sebastianeiii, Ponens, S. Many et J. Mori, Auditores de t u r n o , sub die 15 ianuarii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. Adversus sententiam interposita est appellatio, et habita est sententia 24 maii hoc anno. I I . ROMANA. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. Auditores, videntibus omnibus, sub die 17 ianuarii 1912, respond e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. I I I . JANUEN. - Remotionis et refectionis damnorum. Propositis d u b i i s : I. An Sac. NN. iniuste dimissus fuerit a suo officio: et q u a t e n u s affirmative, I I . An, a quibus, et qua mensura, et quomodo sint eidem reficienda damna in casu; R R . P P . DD., A. Sincero, Ponens, J. Mori et F. Cattani, Auditores de t u r n o , sub die 1 februarii 1912 r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Ad p r i m u m d u b i u m , Affirmative; ad secundum, Damna esse reficienda, mensura decem millia libellarum per ratas ab Ordinario determinandas, infra biennium solvendarum, cautione tamen statim in Curia data. Adversus sententiam interposita est appellatio, et habita est sententia 13 aug." h. a. I V . VERSALIEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. F. Cattani, Ponens, A. P e r a t h o n e r et J. Alberti, Auditores de t u r n o , sub die 10 februarii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. 14 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. V . CONSTANTINIANA . - Diffamationis. Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei 12 iunii 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. G. Sebastianeiii Ponens, S. Many et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 24 febr. 1912, respond e n d u m censuerunt : Negative ad primam partem ; affirmative ad secundam, seu confirmandam esse primam sententiam rotalem diei 12 decembris 1910. V I . AQUBN. IN GALLIA. - Usus domus scholae. Propositis dubiis : I. An Dnus NN. teneatur, et quidem efficaciter etiam quoad heredes, concedere Dno VV. usum gratuitum domus de qua agitur, pro schola ibi habenda: et q u a t e n u s affirmative: I I . An et quanta compensatio Dno NN. debeatur; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 2 aprilis 1912, r e s p o n d e n d u m censuerunt: Negative: sed tantum tenetur aliquam contributionem annuam Dno VV. pro schola parochiali solvere, ab arbitro modo in sententia statuendo determinandam. V I I . GNESNEN. - Iurispatronatus. Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei lé februarii 1911 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 12 aprilis 1912, respondend u m censuerunt : Affirmative ad primam partem, Negative ad secundam, seu praedictam sententiam esse confirmandam. V I I I . MATRITEN. - Separationis quoad thorum et cohabitationem. Proposito d u b i o : An constet de legitimis causis divortii semipieni, seu separationis quoad thorum et cohabitationem in casu; R R . P P . DD. Auditores, videntibus omnibus, pro voto, ex commissione Ssmi, sub die 20 aprilis 1912, sequens emiserunt votum : Constare de causis separationis temporaneae iuxta modum expressum in sententiis Curiarum Matritensis et Toletanae. IX. PAMPILONEN. - Iurisdictionis parochialis. Propositis dubiis: I. Cui competat iurisdictio parochialis super domum de qua in decreto Rmae Curiae in casu: I I . Cui competat hereditas DM NN. ut in testamento; RR. P P . DD. A. P e r a t h o n e r Ponens, J. Alberti et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 14 maii 1912 r e s p o n d e n d u m censuerunt: ad I. Iurisdictionem parochialem super domum 15 S. Bomatta Bota. de qua in decreto Curiae, competere parocho NN. Ad Dm NN. competere eidem parocho. Adversus sententiam interposita est appellatio. - X . VERSALIEN. Nullitatis IL Hereditatem matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. J. Prior Ponens, A. Sincero et J. Mori, Auditores de t u r n o , s u b die 20 maii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. Adversus sententiam interposita est appellatio. X I . BITURIGEN. Nullitatis - matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de T u r n o , sub die 23 maii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. Adversus sententiam interposita est appellatio. X I I . PARISIEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito dubio : An sententia rotalis diei 15 ianuarii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu; R m u s M. Lega Decanus Ponens, et RR. P P . DD. J. Alberti et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 24 maii .1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Sententiam rotalem esse confirmandam. XIII. WLADISLAVIEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. F. Heiner Ponens, G. Sebastianeiii et S. Many, Auditores de t u r n o , sub die 24 iunii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. X I V . VESTMONASTERIEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu; R R . P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , sub die 1 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m censuerunt : Affirmative. Adversus sententiam interposita est appellatio, et h a b i t a est sentent. 21 decembris 1912. X V . ROMANA SEU SALERNITANA. - Refectionis damnorum. Proposito dubio : An constet de iure Sac. NN. ad indemnitatem seurefectionem damnorum adversus Rmum Dnum X. ob eiusdem rationem agendi in litteris, etc. et in quanam mensura et quomodo in casu, R m u s M. Lega Decanus Ponens, et R R . DD. F. Cattani et A. Perathoner, Audi- 16 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. tores de t u r n o , s u b die 10 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative s e u non constare. Adversus sententiam interposita est appellatio. XVI. CINCINNATENE Remotionis - seu translationis a paroecia. Proposito d u b i o : An decretum Rmi Archiepiscopi quo parochum NN. a paroecia transtulit, sit confirmandum vel infirmandum in casu: R R . P P . DD. J. Prior Ponens, A. Sincero et J. Mori, Auditores de t u r n o , sub die 16 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative ad primam partem, negative ad secundam, seu confirmandum esse decretum Archiepiscopi. XVII. HEUOPOLITANA. - Iurispatronatus. Propositis dubiis: I. An quaestio resoluta per rescriptum diei... sit incidentalis vel definitiva in casu? Et q u a t e n u s affirmative seu sit incidentalis, IL An sit locus revocationi rescripti vel sententiae diei... in casu; R m u s M. Lega Becanus Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et S. Many, Auditores de turno, sub die 24 iulii 1912, r e s p o n d e n d u m censuer u n t : Ad I. Quaestionem esse incidentalem; ad II. Negative et ad mentem. XVIII. IANUEN. - Remotionis et refectionis damnorum. Proposito d u b i o : An sententia rotalis diei 1 februarii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu; RR. P P . DD. S. Many Ponens, F. Heiner et J. Prior, Auditores de t u r n o , s u b die 13 augusti 1912, respondend u m c e n s u e r u n t : Sententiam esse infirmandam. X I X . CONVERSANEN. Impedimenti - ad matrimonium contrahendum. Propositis d u b i i s : 1. An constet de nullitate sententiarum primae et •secundae instantiae; et q u a t e n u s n e g a t i v e : IL An sit locus restitutioni in integrum; et q u a t e n u s affirmative ad alterutrum d u b i u m : III. An constet de exsistentia impedimenti in casu. IV. An sit locus refectioni damnorum in casu; R R . P P . DD. A. Sincero Ponens, J. Mori et F. Cattani, Auditores de turno, sub die 26 augusti 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative in omnibus. XX. PETROCORICEN. - Nullitatis matrimonii. Proposito dubio : An constet de nullitate matrimonii in casu, R m u s M. Lega Decanus Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 27 augusti 1912, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Negative. 17 Secretaria Status. XXI. VESTMONASTERIEN. Proposito d u b i o : manda vel infirmanda - Nullitatis matrimonii. An sententia rotalis diei in casu; Rmus 1 iulii 1912 sit M. Lega Decanus confir- Ponens, et RR. P P . DD. G. Sebastianeiii et P. Rossetti, Auditores de t u r n o , sub die 21 decembris 1912, respondendum censuerunt: Sententiam rotalem esse confirmandam. Romae, ex Gancelleria S. R. Rotae, die 22 ianuarii 1913. Sac. Tancredes Tani, Notarius. EPISTOLAE. I. -AD R. P. VIRGILIUM MERA U, EX. ORDINE FRATRUM MINORUM CAPULATORUM, PRAESIDEM.CONFOEDERATIONIS SANCTI MICHAELIS ARCHANGELI OB CATECHISMUM INTER FAMILIAS CATHOLICORUM VULGANDUM BEATISSIMO PATRI REVERENTER OBLATUM. Reverende Pater, U n a cum officiosis litteris tuis redditum beatissimo Patri est exemplar catholici catechismi, quem ista Confoederatio S. Michaelis Archangeli inter Catholicorum familias studet, laudabili sane proposito, vulgare; g r a t u m q u e scito augusto Pontifici fuisse m u n u s c u l u m illud, gratissimam vero voluntatis significationem, q u a tuam ac sociorum pietatem testatam Eidem voluisti. P a t e r n a e pietatis vice Sanctitas S u a memorem profitetur animum, et apostolicam benedictionem, caelestium auspicem b o n o r u m , tibi ac praefatae Confoederationis sociis ex animo impertit. Habeas et gratias m e a s pro altero catechismi .eiusdem exemplari •mihi perhumaniter exhibito, m e q u e tibi credas Die 16 decembris 1912. Addictissimum R. CARD. MERRY DEL VAL. ACTA, vol.. V, n. i. — «5-1-1913 2 18 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. IL AD COMITEM DE MUN, QUI NOMINE OPERIS CUI PRAEEST « DES CERCLES CATHOLIQUES D'OUVRIERS », OBEDIENTIAE AC DEVOTIONIS BEATISSIMO PATRI TESTIMONIUM EXHIBUIT. Monsieur le Comte, Le S a i n t - P è r e a très vivement agréé l'expression des sentiments de piété filiale que vous Lui avez présentée au nom de l'Œuvre des Cercles catholiques. Ces sentiments, Il les connaissait de longue date, Il en savait la parfaite sincérité, ayant suivi les développements de l'Œuvre avec u n e attention très sympathique, n'ignorant pas surtout qu'après en avoir été le créateur, vous en êtes resté l'âme. Il Lui a été très agréable de constater que cette piété filiale à l'égard du Souverain Pontife, faite s u r t o u t de docilité aux enseignements de l'Église, d o n t II est le Chef, et de soumission aux évêques qui sont ses représentants, avait voulu, au cours de l'année qui vient de finir, se donner de nouvelles garanties. Il trouve surtout très opportun, très h e u r e u x que le Conseil des Études ait tenu à se p r é m u n i r de plus en plus contre toutes les opinions qui ne seraient pas entièrement conformes avec la saine théologie. Comme vous le remarquez, Monsieur le Comte, il y a dans la doctrine sociale catholique des points délicats, sur lesquels il importe d'être bien fixé, si l'on veut que l'action à exercer sur les masses populaires, au triple point de vue religieux, moral et matériel, n o n seulem e n t soit régie, comme il est nécessaire, par la vérité, mais n'en vienne pas à se r e t o u r n e r contre elle, p o u r la fausser. F a u t e de l'esprit que vous avez su imprimer à votre Œ u v r e , ne voit on pas, p a r exemple, le domaine de la justice élargi, plus que de mesure, au détriment de la charité ; le droit de propriété s u b o r d o n n é à son usage, et celui-ci devenu u n e fonction, non plus de la charité, mais de la j u s t i c e ; au nom d'une conception erronée de certaines organisations sociales, des droits et des devoirs créés de toutes pièces, là où la loi naturelle consacre la liberté? Ne v o i t - o n pas encore la charité, elle-même volatilisée en u n e vague fraternité, où d'une part, l'ordre qui lui est essentiel, et que, pour cela, l'on a appelé l'ordre de la charité, tend à s'effacer, où, d'autre part, l'on rêve de fondre les inégalités Secretaria Status. 19 sociales? Ne voit on p a s enfin, ce qui est lé pire, un droit naturel soidisant catholique, chercher à se fonder, non plus sur les principes éternels gravés au fond de la conscience, mais sur les contingences dont s'occupent l'expérience et l'histoire? Le S a i n t - P è r e ne peut que déplorer ces doctrines et d'autres semblables. Ce qui rend d'autant plus vive sa joie de constater, en votre Œuvre, un esprit de parfaite orthodoxie, qui veut, à tout jamais, grâce à un redoublement de précautions, s'en préserver. C'est de quoi II tient surtout à la féliciter hautement, et à vous féliciter. Et afin que la grâce divine féconde ce qu'elle a déjà inspiré, Sa Sainteté vous envoie de tout cœur, ainsi q u ' à vos zélés collaborateurs, Sa bénédiction apostolique. Je vous remercie, p o u r ma part, des souhaits que vous avez bien voulu m'adresser, et je profite volentiers de cette occasion p o u r vous offrir, Monsieur le Comte, l'assurance de mon entier dévouement en Notre-Seigneur. Le 3 janvier 1913. R. CARD. MERRY DEL V A L . III. AD SAG. ALOISIUM BETHLEEM, DIOECESIS CAMERACENSIS, DE OPERE « L'ŒUVRE DES LECTORES», QUOD IPSE INSTITUIT ET ALACRITER PROVEHIT. Monsieur l'abbé, L'« Œ u v r e des lectures » que vous avez commencée il y a déjà plusieurs années, et que vous poursuivez avec un succès toujours croissant, sous la h a u t e approbation de S. G. Monseigneur l'Archevêque de Cambrai, répond à un besoin trop actuel et trop capital p o u r n'avoir pas attiré l'attention bienveillante du Souverain Pontife, du Pasteur des Pasteurs, à Qui est confiée la sollicitude de toutes les âmes rachetées par le sang de N.-S. J.-C. Faire connaître au public catholique et spécialement a u x familles et au clergé la valeur morale et religieuse des ouvrages de tout genre sur lesquels ils doivent être renseignés, mettre en garde contre les lectures mauvaises et signaler les bonnes, et cela, t a n t par la publication d'ouvrages, brochures, tracts, que par u n e Revue périodique justifiant pleinement son titre de « Guide général de lectures », c'est une entreprise non moins vaste que nécessaire, qui fait le plus grand h o n n e u r 20 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. à votre zèle et à votre activité sacerdotale, et qui mérite au plus h a u t point la reconnaissance de tous les h o n n ê t e s gens et surtout des P a s teurs des âmes. Autant cette œuvre est opportune, a u t a n t elle présente des difficultés de plus d'un genre et d e m a n d e à être poursuivie avec vigilance et courage, d a n s des vues et avec un esprit toujours absolument catholiques et surnaturels. Les résultats déjà très consolants que vous avez obtenus sont la meilleure preuve q u e vous êtes demeuré c o n s t a m m e n t fidèle aux devoirs d'un ministère si élevé et si délicat. Le S a i n t - P è r e s'applaudit de ces succès et souhaite que votre œuvre continue d'éclairer, de prémunir, de diriger les Catholiques dans le choix si important des lectures. De tout cœur Sa Sainteté approuve et bénit votre œuvre et ses collaborateurs et vous accorde à vous-même u n e affectueuse bénédiction apostolique. Je suis heureux de vous exprimer mes félicitations personnelles, et de vous renouveler, Monsieur l'abbé, l'assurance de mes meilleurs sentiments en Notre-Seigneur. Le 13 janvier 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL. S. CONGREGAZIONE DEL S. OFFIZIO. AVVISO DI CONCORSO. D'ordine degli End signori Cardinali Inquisitori generali emanato in feria IV, 8 gennaio 1913, s'indice il concorso per l'officio di Sostituto nella Cancelleria del S. Offizio. S'invitano quindi i RR. Sacerdoti che vi aspirano a far pervenire al sottoscritto, non più tardi del giorno 15 febbraio, la domanda coi relativi requisiti per l'ammissione all'esame scritto, il quale avrà luogo il giorno 20 detto mese nel palazzo del S. 0. alle ore 8 antimeridiane. Dal palazzo del S. 0., li 13 gennaio 1913. L. Castellano, Notaro. Diarium Bonianae Curiae. 21 SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI. CONGREGAZIONE ANTI PREPARATORI A. Il giorno 21 gennaio 1913, presso l'Emo e Riïio signor cardinale Giuseppe Calasanzio Vives y Tuto, Ponente della Causa, fu tenuta la Congregazione Aritipreparatoria dei sacri Riti, nella quale i Rmi Prelati Officiali ed i RR. Consultori teologi hanno discusso e dato il loro voto sopra tre miracoli, che si asseriscono operati da Dio per intercessione della Venerabile Maria Crocifissa delle Piaghe di Nostro Signore Gesù Cristo, Terziaria Francescana, i quali sono proposti per la Beatificazione di lei. SEGRETERIA DISTATO. AVVISO. A causa della stagione estiva, per disposizione superiore, la Cappella papale del 20 luglio per l'anniversario della morte del Sommo Pontefice Leone XIII viene trasferita al 5 novembre, e la Cappella papale dei 9 agosto per l'anniversario dell'incoronazione di S. S. Pio X felicemente regnante, viene parimenti trasferita al 16 novembre, data in cui ricorre l'anniversario della consacrazione episcopale della medesima Santità Sua, NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 3 gennaio 1913. — L'Eino signor card. Gaetano Bisleti, Protettore dell'Istituto delle figlie dei Ss. Cuori, che hanno la casa madre in Genova. 7 gennaio. — L'Emo signor card. Guglielmo van Rossum, Protettore della Congregazione dei Fratelli di Nostra Signora della Misericordia. 10 gennaio. — Mons. Giovanni Bressan, cappellano segreto di S. S., Consultore della Commissione cardinalizia per V Opera della Preservazione della Fede. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 12 dicembre 1912. — Mons. Rodolfo de Linde, prelato arcidiacono della metropolitana di Olmütz. — Mons. Giovanni Pospisil, canonico della stessa metropolitana. — Jl Rev. Adamo Potulicki, decano della medesima metropolitana. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 14 dicembre 1912. — Il Rev. Luciano Augusto Ghosson, vicario generale della diocesi di Valence. — Il Rev. Luigi Alessandro Guichard, altro vicario generale della stessa diocesi. 18 dicembre. — II. Rev. Carlo Mayer, canonico lettore della cattedrale di Alba Regale. 8 gennaio 1913. — Il Rev. canonico Giacomo Pliveric, rettore del Seminario maggiore di Diakovo e penitenziere della Cattedrale di Sirmio. 9 gennaio. — Il Rev. Francesco Ehrmann, segretario e canonico a latere del Sig. Cardinale Bauer, arcivescovo di Olmütz. Prelati Domestici di S. S.: 11 dicembre 1912. — Il Rev. Francesco Vaculik, decano della collegiata di Kromeriz, nell'archidiocesi di Olmütz. — Il Rev. Ignazio Maiss, canonico onorario della predetta collegiata. 13 dicembre. — 11 Rev. dott. Candido Manzanos Saens, della diocesi di Madrid. 16 dicembre. — Il Rev. dott. Giuseppe Gruber, canonico scolastico del capitolo di S. Ippolito. — Il Rev. Alfonso Scheglmann, vicario generale della diocesi di Ratisbona. — Il Rev. Volfango Schreiner, decano della cattedrale della stessa diocesi. 22 dicembre. — Mons. Giuseppe Pescini, cappellano segreto di S. S. 9 gennaio 1913. — Il Rev. Giovanni Ireneo Joffily, canonico della diocesi di Parahyba. — U Rev. dott. Pietro Chirico, dell' archidiocesi di Bari. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.: 19 dicembre 1912. — Mons. Carlo Lorenz, dell'archidiocesi di Olmütz. 11 gennaio 1913. — Mons. Mattia Dubrovié, della diocesi di Trieste. — Mons. Massimiliano Rippler, parroco di Memmingen, della diocesi di Augsburg. 13 gennaio. — Mons. Francesco Biskup, parroco castrense ed arcicappellano minore dell'esercito prussiano in Francoforte. 14 gennaio. — Mons. Emanuele Gonzalez y Garcia, dell'archidiocesi di Siviglia. — Mons. Luigi Magnavacca, dell'archidiocesi di Bologna. 17 gennaio. — Mons. Carlo Forstner, della diocesi di S. Ippolito. — Mons. Leopoldo Gstettner, della medesima diocesi. Diarium Romanae Curiae. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 19 dicembre 1912. — Mons. Francesco Gillig, dell'archidiocesi di Olmütz. — Mons. Carlo Polzer, della medesima arebidiocesi. 13 gennaio 1913. — Mons. Antonio Bertaccini, della diocesi di Forlì. Cameriere d'onore di Spada e Cappa di S. S. : 15 gennaio 1913. — Sig. Paolo Geng, della diocesi di Versailles. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 5 dicembre 1912. — Al Sig. conte Gustavo Norman« de Ehrenfels, consigliere intimo di Stato di Sua Maestà I. e R. Apostolica. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 23 dicembre 1912. — Al Sig. Agostino Thyssen, residente nel castello di Landsberg presso Kettwig. La Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno: 5 novembre 1912. — Al Sig. comm. Giuseppe Burgstallerde Bidischini, dell'archidiocesi di Trieste. 11 dicembre. — Al Sig. comm. Francesco Sedlácek, consigliere aulico, dell'archidiocesi di Olmütz. 17 dicembre. — Al Sig. comm. prof. Alberto Galli, direttore generale dei musei e gallerie pontificie. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 dicembre 1912. — Al Sig. Eugenio Hofman, domiciliato neh'archidiocesi di Parigi. 18 dicembre. — Al Sig. Cornelio Leonardo Bressers, residente in Doügen nella diocesi di Breda. 8 gennaio 1913. — Al Sig. marchese Giacomo di Kernier, deputato del dipartimento d' Ille-et-Vilaine. 10 gennaio. —- Al Sig. don Giovanni Bello Rozas, primo segretario della Legazione del Cile presso la S. Sede. La Commenda delV Ordine di S. Silvestro Papa : 12 dicembre 1912. — Al Sig. Domenico González Eyzaguirre, di Santiago del Cile. — Al Sig. cav. dott. Maurizio Hruban, dell'archidiocesi di Olmütz. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 novembre 1912. — Al Sig. avv. Francesco't Kint de Roodenbeke, di Bruxelles. 29 novembre. — Al Sig. dott. Goloniano Ghyezy de Ghyczy Assa e Ablanczkiirtb, della diocesi di Segna. 10 dicembre 1912. — Al Sig. Davide Howell, della diocesi di Plymouth. 14 dicembre. — Al Sig. Federico P. Kenkel della diocesi di S. Luigi (Missouri). — Al Sig. Nicola Gonner, di Dubuque. 15 dicembre. — Al Sig. Enrico Lino Margerin, domiciliato nella diocesi di Versailles. 18 dicembre. — Al Sig. Alberto Beckmann, della diocesi di Münster. 19 dicembre. — Al Sig. Giuseppe Mertens, console generale di Germania a Costantinopoli. 21 dicembre. — Al Sig. Giulio Zimheld, dell'archidiocesi di Parigi. 30 dicembre. — Al Sig. Edmondo de Montardy, della, diocesi di Angoulême. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 17 dicembre 1912. — Al Sig. Giovanni Fiedler, direttore della Cassa di risparmio di Königgrätz. 3 gennaio 1913. — Al Sig. Gustavo de Vos, di Anversa. NECROLOGIO. Gennaio 1913. — Mons. Riccardo Viia y Matheu, vescovo tit. di Adraa, vicario apostolico di Guam, nelle Isole Marianne. 4 gennaio. — Mons. Giovanni Blandini, vescovo di Noto. 7 gennaio. — Mons. Domenico Martino Carlo Willi, vesc. di Limburgo. 12 gennaio. — Mons. Filippo Meunier, vescovo di Evreux. Annus V. - V o l . V. Die 15 Februarii 1913. Num. 2. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. L ERECTIO NOVI VICARIATUS APOSTOLICI DE KIVU IN AFRICA. PIUS PP. X. Ad perpetuam rei memoriam. — Apostolatus m u n u s , quo fungimur * in terris, Nos admonet, ut ea sedulo studio decernamus quae Catholico nomini, aeternaeque fidelium saluti, bene, prospere ac feliciter eveniant. Idcirco ad o m n e s vel dissitas orbis christiani partes, ex hac divi Petri Apostolorum principis C a t h e d r a , tanquam e sublimi specula oculos mentis nostrae convertentes, ante omnia consulimus ut, aucto P a s t o r u m numero, Dominici gregis custodiae diligentiori ratione prospiciatur. Hoc ducti consilio, benigne excipiendam censuimus postulationem venerabilis fratris Leonis Livinhac episcopi titularis Pacandensis et superioris generalis Societatis Missionariorum Africae, qui cum Nos enixis precibus rogaverit ut regionem « de Kivu » appellatam in novum apostolicum vicariatum, proprio Antistiti committendum, erigeremus, ideo Nos, omnib u s rei momentis diligenter perpensis, cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, Motu proprio, atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium vi, superenunciatam regionem de Kivu ad oras occidentales vicariatuum apostolicorum Victoriae Nyanzae meridionalis et Unianembensis iacentem, ab his territoriis seiungimus, et in independentem Vicariatum Apostolicum constituimus. Novi a u t e m h u i u s vicariatus confinia sint: ad septentrionem limes possesACTA, vol. V, n. 2. — 15-2-913. 3 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 26 sionis Anglicae, a puncto in quo relinquit flumen « Kagera » u s q u e ad limitem Belgicae ditionis, deinde limes Belgicus u s q u e ad lacum « Kivu ». Ad occidentem praedictus limes Belgicus : ad meridiem confînia septentrionalia districtuum de U vi n za et Ujyi : ad orientem d e m u m cursus flum i n u m Kagera et Ruinvu, deinde limes occidentalis Ussuwi-Ovest, et t a n d e m confinia orientalia districtus de Una. Sit huic novo vicariatui n o m e n Vicariatus Apostolicus de Kivu, curisque Missionariorum Africae concreditus servetur. Haec concedimus, edicimus, decernentes p r a e s e n t e s Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare et manere, suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos spectat, sive spectare poterunt, plenissime suffragari; sicque rite iudic a n d u m esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus s u p e r his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari, contigerit. Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis ceterisque omnibus, speciali licet et individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die xii decembris MCMXIT, Pontificatus Nostri anno decimo. R. CARD. MERRY DEL VAL, L. fß S. . a Secretis Status. IL CONSOCIATIO A S. CORDE IESU PRO PIANDIS IN PURGATORIO IGNE DETENTIS ANIMABUS, NOVUM TEMPLUM, OMNIAQUE OPERA A PIO SACERDOTE P. VICTORE JOUËT INSTITUTA, SODALIBUS MISSIONARIIS A S. CORDE IESU PROVINCIAE ITALICAE ADMINISTRANDA CONCREDUNTUR. PIUS PP. X. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Cum Nobis s u p r e m u m in terris Apostolatum divinitus obtinentibus antiquius nihil magis sit q u a m ut divinus cultus ubique t e r r a r u m promoveatur, illud potissimum cordi h a b e m u s , ut in hac a l m a Urbe catholici Orbis c e n t r o , idem cultus debito in honore sit, et succrescenti civium frequentiae, s a c r a r u m etiam aedium n u m e r u s et decor respondeat. In regione Urbis, q u a e adiacet penes H a d r i a n i mausoleum, et a P r a t i s Castelli vulgo nominatur, ubi iam n u d u s ager fuit, n u n c a u t e m civilium h a b i t a t i o n u m o r n a m e n t u m Acta Pii PP. X. 27 încolarumque n u m e r u s floret, iam inde a b a n n o MDCCCLXXXXIII pius sacerdos Victor Jouet, Missionarius, ut fidelium spiritualibus necessitatibus suppetias veniret, Oratorium publicum s u b sacri Cordis titulo aperuit, ibique auctoritatis ecclesiasticae consensu et auspiciis fretus, piam Consociationem a sacro Corde Iesu, pro piandis in purgatorio igne detentis a n i m a b u s instituit. P i u s ipse sacerdos oratorium memoratum centralem sedem esse voluit super enunciatae Consociationis, quam quidem decessor Noster Leo P P . X I I I rec. me. singularibus privilegiis atque indulgentiis ditavit et auxit. O p u s t a m frugiferum toto Nos corde probantes, eique benedicentes, praefatum sacellum a sacro Corde per similes apostolicas Litteras die xiv mensis iunii a n n o MDCCCCVII annulo Piscatoris obsignatas, indulgentiae de Portiuncula toties quoties lucrandae privilegio ad septennium ornavimus : pariterque ad septennium bina illius altaria, nempe maius et illud quod divo A r c h a n g e l i Michaeli dicat u m est, apostolico Missarum pro defunctis privilegio locupleta vimus. Sed cum brevi augustius Oratorium impar visum sit fidelium ad s a c r a s functiones confluentium multitudini excipiendae* cura et studio pii eiusdem Missionarii, fundamenta posita s u n t amplioris templi affabre delineati, et conspicuis artis operibus ornan di, similiter honori sacri Cordis Iesu pro piandis in purgatorio igne detentis a n i m a b u s erigendi. Nos ipsi probe noscentes quot q u a n t a q u e bona ex novo eo templo condendo e v e n t u r a forent in regione illa potissimum populo confertissima, p e r chirographum Nostrum, o m n i b u s qui oblata stipe ipsius templi aedificationem adiuvarent, coelestium m u n e r u m auspicem apostolicam benedictionem impertiti s u m u s . F u n d a t o r autem, spiritu ductus caritatis vere sacerdotalis erga fratres tum vivos, tum defunctos, neque curis n e q u e laboribus pro piae Sodalitatis incremento, et pro inchoati templi fabrica pepercit, t u m longis a t q u e iteratis susceptis itineribus, tum verbo plurimisque scriptis in vulgus diffusis. Sed pio operi intentum mors intercepit, e u m q u e ad sempiternam requietem vocavit Dominus, a n t e q u a m opus, feliciter initum, absolutum videret. Nos vero prae oculis h a b e n t e s operis illius opportunitatem et utilitatem, ne t a m valido spirituali praesidio fideles destituantur, in eam m e n t e m venimus, ut omnia pia opera q u a e vita functus Missionarius suscepit, a Nobis iuxta mentem fundatoris ipsius ad exitum perducantur. Quae cum ita sint, Motu-proprio atque ex certa scientia, et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis p l e n i t u d i n e , praesentium tenore, m e m o r a t u m Oratorium a sacro Corde Iesu, a d n e x a m q u e d o m u m et inchoatam novi amplioris templi fabricam Nobis assumentes, ea concredimus universa dilectis filiis Missionariis a sacro Corde Iesu e provincia Italica, qui 28 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. cum fundatore spiritualis consuetudinis vinculis sociati, novissima morienti religionis solatia p r a e b u e r u n t . Volumus pariter, ut eodem in Oratorio et suo t e m p o r e novo in templo sedes p e r m a n e a t salutaris illius Consociationis a sacro Corde Iesu, q u a m pro a n i m a b u s in purgatorio igne detentis rite expiandis vita functus Missionarius, uti s u p r a d i x i m u s , instituit: illudque praeterea s t a t u i m u s , Sodalitatem eandem sibi prospicere ex corrogata stipe atque ex reditibus sibi propriis debere. Porro Missionarii iidem a sacro Corde Iesu sacerdotes e provincia Italica, super enunciatae Sodalitatis o m n i u m q u e adnexorum oper u m , n o n m i n u s q u a m praesentis Oratorii erigendique templi regimen atque administrationem suscipient. Quod si n o v u m templum, cuius fundationes mox e solo surrexerunt, in paroeciam, sicuti propositum Nobis est, erigatur, decernimus ut eadem Curia, servatis canonici iuris praescriptionibus de regularibus paroeciis, iisdem Missionariis sacerdotibus e provincia Italica committatur. M a n d a m u s s i m u l , ut novae huius curialis aedis pro tempore P a r o c h u s , idem semper Sodalitatis Moderator adnexaeque d o m u s Superior sit. Ut vero huic operi prima per Nos in ordinem digestio stabilis fiat, simulque singulare propensae voluntatis pignus dilecto filio Petro Benedetti sacerdoti e Congregat i o n e Missionariorum S. Cordis Iesu exhibeamus, qui tempore mortis pii institutoris, et in gravibus difficultatibus quae obitum illius secutae sunt, s u m m o studio consuluit ne quid ipsum opus detrimenti caperet, e u n d e m , apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, t u m Sodalitatis, tum templi praefati, Moderatorem eligimus, e u n d e m q u e suo tempore futurum P a r o c h u m designamus. Praeterea ipsum P e t r u m Benedetti ad Nostrum beneplacitum pro cunctis dictis operibus specialem Delegatum Nostrum ita d e p u t a m u s , ut idem in o m n i b u s quae spectent ad enunciata opera, a Nobis d u m t a x a t dependeat, atque ad Nos et apostolicam Sedem solummodo referat. F u t u r i s autem t e m p o r i b u s decernimus, ut Moderator P a r o c h u s eligatur a Superiore provinciali Missionariorum sacri Cordis Iesu de consensu sui Consilii, a t q u e ad sanctam h a n c Sedem pro adprobatione praesentetur. Collatis autem m u t u o consiliis, idem Superior provincialis memorato Moderatori Parocho, tot e confrat r i b u s suis coadiutores concedet, quot hic ad varia m u n e r a implenda necessarios iudicaverit. Id vero s u m m o p e r e Nobis cordi est, ut frugifera Consociatio a bo. me. religioso viro Victore J o u e t condita, in eodem caritatis spiritu perseveret, a t q u e in eorundem piorum operum exercitatione versetur, quae pius fundator intellexit ac statuit: minimeque d u b i t a m u s q u i n ipsa opera sapientibus atque actuosis curis commissa sodalium Missionariorum sacri Cordis Iesu e provincia Italica, potiora in dies Acta Pii PP. X. 29 incrementa capiant, et t u m in Ecclesiae b o n u m , t u m in a e t e r n a m christiani populi salutem bene vertant. Haec concedimus, m a n d a m u s , precip^mus, decernentes praesentes Litteras Nostras firmas, validas atque efficaces semper exstare et manere, s u o s q u e plenarios a t q u e integros; effectus sortiri a t q u e obtinere; illisque, ad q u o s spectant, sive spectarepoterunt n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite i u d i candum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus s u p e r his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter, attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e apud S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die xx ianuarii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. CARD. MERRY DEL VAL, L. )$( S. a Secretis Status. EPISTOLAE. I. AD R. P. D. IOSEPHUM A. ARCHAMBEAULT, JOLIETTENSIUM EPISCOPUM, DE FLORENTI STATU COLLEGII IOLIETTENSI, GRATULATIONIS ERGO. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — T u a e sane ac decessorum providentiae vigilantiaeque tribuenda quae vel nuperrime relata ad Nos s u n t de fiorenti statu Collegii Joliettensis. Rem, q u a m tantopere in oculis ferimus, cum certis nuntiis comperuimus, laetati in Domino sumus, tecumque, venerabilis frater, p l u r i m u m gratulati. Neque enim quicquam esse a r b i t r a m u r ex quo Ecclesiae ac civitati spes suppetat uberior, q u a m ex adolescenti aetate quae sit rite expolita litteris, virtute commendabilis. P r o s p e r a e huic quidem Collegii fortunae, praeter Dei providentis opem, h a u d p a r u m profuisse censemus, q u o d Instituti disciplinam s t u d i o r u m q u e rationem sic volueris t e m p e r a t a s ut, quod quisque a l u m n o r u m praeoptaverit civilium m u n e r u m genus, apte ad illud c o m p a r e t u r : qui a u t e m b o n a m et animi et ingenii ad sacerdotium h a b e a n t indolem, o p p o r t u n a iis adsint adiumenta. I t a , Dei beneficio, factum ut, ex ingenti a l u m n o r u m n u m e r o q u o s Joliettense Collegium aluit, bene plures sint qui civitatis bono perutilem dederint, dent oper a m : h a u d pauci qui, sacerdotio aucti, probabile Ecclesiae exhibeant ministerium. Ad Nos quod attinet, nihil profecto t a m avemus q u a m ut Collegium idem, non florere m o d o sine ulla temporis intermissione per- 30 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. gat, sed v i r t u t u m a t q u e artium o p t i m a r u m laude crescat in dies a t q u e amplificetur. Quod porro ut feliciter fiat, divina subsidia tibi affluere et cupimus, et p e t i m u s ; e o r u m d e m q u e auspicem Nostraeque testem benevolentiae apostolicam benedictionem tibi ipsi, venerabilis frater, Instituti moderatoribus a t q u e alumnis, universo denique tuo clero ac populo propensissima voluntate impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die sacra honori Caelitum omnium anni MCMXII, Pontificatus Nostri decimi. PIUS PP. X. II. AD R. P. D. PETRUM E. GARCIA NARANJO, ARCHIEPISCOPUM L1MANUM, CETEROSQUE PERUANAE REIPUBLICAE EPISCOPOS, POST CONCILIUM AB EISDEM LIMAE CELEBRATUM. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Una c u m officiosis litteris vestris acta accepimus Limani Concilii, quod h a u d ita pridem, Deo opitulante, celebravistis; et dileximus in illis quidem perspectissimae pietatis in Nos vestrae testimonium, in his vero, quae, ut nostis, sacrae Congregationi Concilii t r a n s m i s i m u s recognoscenda, catholicae disciplinae in dioecesibus vestris i n s t a u r a n d a e provehendaeq u e studium. L a e t a m u r u t r u m q u e : nihil enim avemus magis q u a m eos o m n e s quibuscum apostolici m u n e r i s o n u s communicamus, et coniunctissimos Nobis, et sui cuiusque gregis diligentissimos cernere : u t r i m q u e quippe suppetit bene sperandi facultas. Quae q u i d e m , venerabiles fratres, dicere vix attinet, eo profecto erit uberior quo sanctiorem et ad omne o p u s b o n u m instructum habueritis clerum. H o r t a m u r igitur atque obsec r a m u s in Domino, ut cleri disciplinae antiquissima sit vobis cura, in primisque ut adolescentes in oculis habeatis qui in sacris Seminariis in ecclesiarum vestrarum spem s u c c r e s c u n t : horum enim recta institutio cum dioecesum fortuna, ut probe scitis, coniungitur maxime. Qua quidem in re fidelium vestrorum b o n o egregie vos consuluisse p u t a t e , cum, h ó r t a t ù Nostro, provinciale Seminarium istic condendum cura vistis: sed eo etiam diligentius utiliusque consulueritis, si U r b a n o Collegio Pio Latino Americano instituendos tradideritis delectos ex singulis dioecesibus clericos, in q u i b u s ingenii diligentiaeque laus maiorem s p e m faciat sacerdotum qui futuri sint, praesertim in docendi munere, 31 Acta PU PP. X. peritiores. Auctores vobis s u m u s , venerabiles fratres, u s u vos experturos desideriis hisce Nostris nonnisi cum maximo emolumento paruisse. Quas enim iidem clerici, R o m a altrice ac magistra, sibi compararint doctrinae virtutisque opes, eas, ad sua reversi, religioni patriaeque utillime i m p e n d e n ! Vestra igitur h a u d sinat diligentia Nos, vel post instir t u t u m provinciale Seminarium, desiderare R o m a e , ut modo facimus, P e r u a n o s clericos. Ad rem, non improvide^ si opus fuerit, vos facturos scitote, si eorum n u m e r u m minueritis qui aere a l u n t u r vel h u i u s ipsius Seminarii, vel ceterorum quae cuiusque dioecesis s u n t p r o p r i a , ut nimirum subsidia s u p p e t a n t iis impertienda quos dignos, prae ceteris, iudicaveritis qui Romam studiorum causa mittantur. - Sed h a e c vix attigisse satis s i t : n o v i m u s enim studia a t q u e officia vestra, ex iisque nihil Nos non consecuturos confidimus. Auspex interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit benedictio, q u a m vobis, venerabiles fratres, clero ac populo cuique vestrum tradito, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e apud S. P e t r u m , die x x i n ianuarii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. III. AD R. P. D. IOSEPHUM ANGEJLUCCI, EPISCOPUM CIVITATIS PLEBIS, EIUSDEMQUE DIOECESEOS CLERUM UTRUMQUE, QUI BEATISSIMO PATRI SINGULARIS VENERATIONIS ADHAESIONISQUE SPECIMEN EXHIBUERUNT. . Venerabilis frater ac dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — G r a t a e Nobis vehementer vestrae litterae. Inest in iis suavissima pietatis atque absoluti immutabilisque obsequii in Nos significatio ; cuius praebendae singulis occasionem dedisse comperimus verba, gravissima equidem ac moeroris plena, q u i b u s cum affari n o n multo ante contigit sacerdotes Unionis Apostolicae, conquesti a p u d eos s u m u s p r a v a nonnullorum sacerdotum exempla qui Sedis apostolicae dicto minus s u n t audientes. Deus, omnium auctor b o n o r u m , h a n c t a m b o n a m m e n t e m perpetuo vobis tueatur, dilecti filii: ea profecto nihil optatius Nobis, vobis nihil utilius. Et utinam adsimilem referrent ac foverent animo reliqui ad u n u m omnes sacerdotes! quot offensiones populis, quot Nobis minuerent aegritudinis c a u s a s ; q u a n t o melius vocationi suae sanctae r e s p o n d e r e n t ! m Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ad vos quod attinet, venerabilis frater ac dilecti filii, p r o delatis officiis gratias habete N o s t r a s ; habete et apostolicam benedictionem, q u a m testem benevolentiae Nostrae ac caelestium m u n e r u m conciliatricem, unicuique vestrum, vestris insuper gregibus, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e , a p u d S» P e t r u m , die VIII februarii MGMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X. (SECTIO DE INDULGENTIIS) DECRETUM CIRCA MISSAS TRICEN ARIAS GREGORIANAS ET ALTARIA ITEM GREGORIANA. S u p r e m a e S. Congregationi S. Officii sequentia exhibita s u n t dubia de Missis triginta q u a e Gregorianae n u n c u p a n t u r , nec n o n de Altaribus, t u m ecclesiae S. Gregorii in Monte Coelio Urbis, tum alibi exsistentibus, q u a e ad instar illius appellata s u n t Gregoriana: I. U t r u m sit necessarium quod Missae triginta, quae Gregorianae appellantur, celebrentur triginta diebus continuis sine interruptione? Et q u a t e n u s affirmative: II. U t r u m in casu satisfaciat sacerdos, qui eadem die bis vel ter, vel per se (v. gr. die Natalis Domini) vel per alios, celebrationem réassumât, ita ut triginta dierum spatio Missae o m n e s celebrentur ? Et q u a t e n u s negative : III. U t r u m idem sacerdos teneatur alium sibi substituere celebrat u r a m Missam aliquam t r i c e n a r i a m ? IV. U t r u m quis satisfaciat obligationi curandi tricenarium Gregorianum, si pluribus sacerdotibus triginta Missas Gregorianas distributas committat, eadem die vel p a u c o r u m dierum spatio omnes celebrandas ad dictam i n t e n t i o n e m ? V. U t r u m diebus in tricenario occurrentibus, in quibus Missa de requie a rubricis permittitur, ipsa legi debeat ad o n u s tricenarii Gregoriani satisfaciendum? Suprema S. Congregatio S. Officii. 33 VI. U t r u m Altare S. Gregorii in Monte Coelio de Urbe sit vere ac proprie privilegiatum? VII. Q u a e n a m r e q u i r a n t u r conditiones ad obtinendum privilegium Altaris Gregoriani « ad instar » ? VIII. U t r u m concedatur privilegium personale Altaris Gregoriani « ad instar » ? Et q u a t e n u s negative : IX. Quid dicendum de concessionibus Altaris Gregoriani personalis forsitan iam factis? Quibus dubiis m a t u r e perpensis, Emi P a t r e s u n a mecum Generales Inquisitores, feria IV, die 11 decembris 1912, d i x e r u n t : Ad I. Affirmative, p r o u t in decisis a S. Congregatione Indulgentiarum, die 14 ianuarii 1889. Ad I i . Negative. Ad III. Affirmative. Ad IV. Negative. Ad V. Negative; poterit t a m e n laudabiliter legi, pietatis gratia erga defunctum, diebus quibus licet et decet. Ad VI. Affirmative, iuxta Rescriptum ex audientia Ssmi, diei 18 februarii 1752. Ad VII. Deinceps Altaria Gregoriana non esse concedenda, Ad VIII. Negative. Ad IX. H a b e a n t u r ut merae concessiones Altaris personalis simpliciter privilegiati. Et feria V, die \% iisdem mense et anno, S s m u s D. N. D. P i u s div. Prov. P p . X, in solita audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, supra relatas E m o r u m P a t r u m resolutiones benigne adprobare dignatus est. M. CARD. RAMPOLLA. L. £g S. -j- D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. 34 f Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. -iq SACRA CONGREGATIO CONCILII BISMARCKIEN. ET ALIARUM. INCARDINATIONIS. (Per summaria precum). Delegatus Apostolicus in Republica Washingtonien. H. S. G. retulit, die 30 maii 1912, q u a e s e q u u n t u r : « Il Vescovo di Bismarck, Mons. Wehrle, O. S. B., mi scriveva, in « d a t a 20 corrente, q u a n t o s e g u e : " Nel fascicolo dello scorso marzo del« VActa Apostolicae Sedis, si trova u n a decisione della S. Rota, in cui si << asserisce che il giuramento è necessario per la validità della incardi« nazione. Mi consta che in questa diocesi molti sacerdoti furono incar« dinati senza prestare il giuramento a l l ' a t t o della incardinazione. Ciò « posto, chiedo: I Ha il vescovo il diritto di dichiarare che tali incar« dinazioni sono invalide? °2° Quatenus affirmative; devono, i sacerdoti « che furono così invalidamente incardinati, ritornare alla diocesi dalla « quale furono escardinati? 3° P u ò obbligarsi il vescovo che li escardinò « a riceverli di nuovo nella sua diocesi ? „. o «È da ritenersi per certo che anche in molte altre diocesi degli « Stati Uniti, siano stati incardinati sacerdoti senza far loro emettere il « giuramento richiesto dalla Costituzione Speculatores e dal decreto A «primis, e che i vescovi intendano valersi di tale omissione per disfarsi « di quelli che n o n h a n n o fatto b u o n a prova. Come pure si possono « facilmente prevedere le questioni che sorgerebbero se i vescovi si deci« dessero a ciò fare. « T u t t o considerato, mi è sembrato o p p o r t u n o sottomettere i quesiti « del vescovo di Bismarck a cotesta sacra Congregazione, con preghiera « di dare quella risposta e di e m a n a r e quelle disposizioni che giudicherà « convenienti ». r Super praemissis exquisitum fuit R. P. Consultoris votum, quod n u n c typis impressum ad E E . W . huic folio a d n e x u m mittitur. r Quare, etc. 35 S. Congregatio .Concilii. E t Emi P a t r e s , i n congregatione plenaria diei 1 4 decembris 1 9 1 2 , rescribendum censuerunt: Ad L Attentis omnibus, negative. Ad I I . et I I I . P r o v i s u m in primo. Romae, e Secretaria S. C. Concilii, die 31 ianuarii 1 9 1 3 . I. Grazioli, Subsecretarius. VOTUM CONSULTORIS. 1. Occasione sententiae a S. R o m a n a Rota prolatae die 9 ianuarii 1 9 1 2 , ac publicatae in Act. Apost. Sçdis, vol. I V , pag. 2 4 9 seq., circa valorem incardinationis clerici in aliquam dioecesim, quae declarata est invalida ob defectum formae praescriptae in decreto A primis h u i u s S. C, ab episcopis Americae septentrionalis dubitari coeptum est de valore aliarum incardinationum in illis dioecesibus factarum, in q u i b u s o m n i a et singula decr. A primis requisita non fuerunt observata, praesertim i u r a m e n t u m ab incardinando emittendum. 2. Nominatim episcopus Bismarckiensis ad Delegatum apostolicum Washingtoniensem ea de re scripsit, referens in s u a dioecesi plures adesse sacerdotes qui in eam incardinati s u n t quin praescriptum iuramentum praestiterint, atque inde a Delegato apostolico triplici dubio responsum postulabat: I. An episcopus ius h a b e a t declarandi invalidas tales incardinationes. I I . Q u a t e n u s affirmative, an sacerdotes ita invalide incardinati debeant reverti ad dioecesim ex q u a excardinati fuerunt. I I I . An episcopus qui excardinationem dedit, possit obligari ad illos recipiendos. — Quae dubia a m e m o r a t o Delegato apostolico ad h u n c S. O. fuerunt transmissa, hoc addito opportuno monito : « È da ritenersi per certo che « anche in molte altre diocesi degli Stati Uniti, siano stati incardinati « sacerdoti senza far loro emettere il giuramento della Costituzione Spe« culatores e del decreto A primis, e che i vescovi i n t e n d a n o valersi di « tale omissione per disfarsi di quelli che n o n h a n n o fatto b u o n a prova ». 3. Ut breviter circa proposita dubia meum votum pro m am, quod ad primum quaesitum attinet, res videtur pendere ab illa quaestione, u t r u m modus incardinationis decreto A primis praescriptus, sit substantialis, ita ut incardinatio aliter facta n o n tenebat. Sententia quidem S. Rotae in citata causa Londonensi, q u a e hisce dubiis occasionem praebuit, hoc pro certo videtur habere, quippe hoc ipsum t a m q u a m fundamentum iuri- 36 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. dicum decisionis allegatur. Non omnes quidem rationes ibidem a d d u c t a e eamdem videntur h a b e r e vim probativam, sed de re ipsa n o n videtur posse esse d u b i u m , q u i n in m e m o r a t o decreto A primis, licet desint expresse clausulae irritantes, incardinatio aliter q u a m n u m e r o secundo praescribitur facta, penitus irritetur. Nam profecto in foro ecclesiastico non absolute recepta est R. I. 64, in Sext. prout s o n a t : « Quae contra ius fiunt, debent utique pro infectis « haberi » ; sed potius a t t e n d e n d u m est principium Innocentii III, cap. 16, X, De regular. (III, 31): « M u l t a fieri prohibentur, quae si facta fuerint, « obtinent roboris firmitatem » scil. si desit expressa clausula irritans (D'Annibale, Theol, mor., v. I, n, 210, not. 4; Wernz, Ius Decret, v. I, n. 50, not. 35, n. 110; Reiftenstuél, in tit. II, De Const., n. 246 sq.; Suarez, De legibus, lib. V, c. 25, c. 29, n. 4, 5). 4. At pariter omnes Auctores conveniunt quod, q u a n d o lex ecclesiastica praescribit formam actus, ea n o n servata, a c t u s , sua forma carens, irritus est. D'Annibale, loc. cit., n. 210, 211, 213. Ita Reiffenstuel, loc. cit., n. 243: « Irritatio actus alia est implicita, alia explicita. Et « quidem irritatio explicita dicitur, q u a e fit verbis claris et expressis, « ut si lex dicit: " s i secus fìat, omni careat robore firmitatis,,, G. Decet, « § fin., De Immunit. Eccl., in Sext., a u t " irritum sit et inane „. Glem., 2, « De rebus Eccl. non alien. - Irritatio implicita est, quae fit per verba « aequipollentia, ut fit q u a n d o certa forma praescribitur actui sive con« tractui. Nam quia forma dat esse rei, consequenter ea deficiente cor« ruit actus ». 5. Porro decretum A primis, n. 2, sensu obvio intellectus, formam actus praescribit, in eum praecise finem ut controversiis et abusibus occurreretur, ut ibidem dicitur, q u a e praecedenti tempore passim orieb a n t u r ex non observatis cautionibus in decreto pro futuro tempore statutis; qui finis cum minime obtineretur p e r legem mere praecipientem, prona est consequentia, legislatorem, d u m actus solemnia praescripsit, eiusdem formam assignasse. 6. Concilium quidem plenarium Baltimorense III pro Statibus Foederatis Americae septentrionalis admiserat praeter incardinationem formalem, aliam p r a e s u m p t a m (n. 66), quae h a b e t u r d u m episcopus clericum excardinatum ab alia dioecesi et in sua a d m i s s u m post triennium vel q u i n q u e n n i u m probationis (quod debet praecedere incardinationi formali, ibid., n. 63), omiserit actum formalis incardinationis, seu incardinationis decretum. At post publicatum decretum A primis ortum est d u b i u m , an per illud fuerit derogatum m e m o r a t a e dispositioni Conc. plen. B a l t i m o r e n s i s ; S. Congregatio Concilii. 37 quod dubium ab hoc S. O. fuit decisum (Acta Sanctae Sedis, vol. 39, pag. 486 sq.). Sed maximi momenti est accurate referre ipsum d u b i u m eiusque solutionem. Dubium ergo fuit ita p r o p o s i t u m : « Si d o m a n d a se in forza del detto decreto del Concilio, il quale « richiede 1' incardinazione in scriptis, sia restato annullato il decreto « d e l Concilio di Baltimora, che a m m e t t e V incardinazione presunta, ed « in caso affermativo, se detta legge abbia vigore retroattivo riguardo « a casi q u a n d o il triennio o quinquennio di prova, secondo il detto « Concilio di Baltimora (n. 62, 63), sia già spirato prima dell'emanazione « del citato decreto della S. C. del Concilio ». Et responsio fuit: « Ad I: affirmative, ad I I : negative». 7. Per talem decisionem quoad ius particulare per Conc. Baltimorense inductum, solum constat fuisse illi iuri derogatum relate ad admissionem incardinationis praesumptae seu sine documento scripto factae post certos a n n o s probationis in sacro ministerio: « Qui eo elapso tem« pore, ut ibi statuitur, clericum qui dioecesi adscribi petierat, nec for« maliter admittit nec admittere plane diserteque recusat, iure praesu« mitur adscripsisse ». At q u o a d alteram incardinationem ordinariam et formalem in eodem Concilio Baltimorensi admissam ac variis cautionibus m u n i t a m ac sapienter ordinatam, ex memorata decisione huius S. C. non constat praefatum decretum Baltimorense fuisse abrogatum. Sane decretum A primis, de incardinatione agit in ordine praesertim ad Ordines recip i e n d o s ; decretum vero Baltimorense refertur ad sacerdotum incardinationem, q u a e ibidem apte o r d i n a t u r requisitis etiam pluribus condition i b u s (v. gr. quoad probationem praemittendam), q u a m q u a e decreto A primis exiguntur. Scripto enim fieri praecipitur, et solum difficultas in casu fit q u o a d emissionem iuramenti ad instar Constitutionis Speculatores, q u o d in pluribus casibus dicitur fuisse omissum. Iam vero defectus solius iuramenti n o n videtur certo invalidam reddere incardination e m ; nam a r g u m e n t a quibus id probat Rota in citata causa Londonensi n o n sunt convincentia, i u r a m e n t u m n a m q u e in Const. Speculatores non requiritur ad valide a c q u i r e n d u m domicilium, quae est res in iure inaudita, sed ad acquirendum domicilium qualificatum q u o d requiritur ut episcopus legitime ordinet subditum ratione domicilii. At hic agitur de incardinatione sacerdotis iam ordinati, relate ad q u a m i u r a m e n t u m potius simpliciter praecipitur, seu imponitur ut obligatio suscipienda ab incardinando, n o n exigitur ut conditio sine q u a n o n ad valorem i n c a r d i nationis. Q u a in hypothesi i u r a m e n t u m potius videtur dicendum esse implicite inclusum in ipsa i n c a r d i n a t i o n e ; q u e m a d m o d u m votum casti% 33 Acta Apostolicae Sedis%_ - Commentarium, Officiale. fatis implicite includitur ex lege Ecclesiae in susceptione primi Ordinis sacri. '•' 8. Praeterea illa causa Rotale refertur ad dioecesim Canadiensem, in q u a n o n viget ius Conc. plenarii Baltimorensis, quod vim h a b e t in solis dioecesibus S t a t u u m F o e d e r a t o r u m , pro quibus illud ius fuit specialiter recognitum a S. G. de P r o p . Fide. 9. Insuper, ad maiorem a b u n d a n t i a m i u r a m e n t u m , etsi fuerit Omissum in actu i n c a r d i n a t i o n i s , ex iure particulari dioecesum Statuum Foederatorum, ipso iure suppletur. Nam ibidem generatim ordinatio fit titulo missionis; porro ipsum Concilium Baltimorense n. 66 statuit in taliter o r d i n a t o : Iuramenli^m praestitum in aliena dioecesi censetur pro nova esse servandum. I a m vero ini'hypothesi talis dispositionis, obligatio iuramenti, etsi in actu incardinationis expresse n o n emissi, a d e s t ; ac proinde in casu n o n deest etiam in h a c parte s u b s t a n t i a rei praescriptae. 10. Dum ergo q u a e r i t u r an episcopus possit declarare invalidas incardinationes factas n o n praestito i u r a m e n t o : cum ex disputatis illae incardinationes q u o a d alia, q u a e sola videntur esse substantialia, sint factae ad n o r m a m decreti A primis, immo observatis etiam aliis conditionibus in Concilio Baltimorensi requisitis; et i u r a m e n t u m ex dictis aequivalenter saltem a d s i t ; p u t a r e m r e s p o n d e n d u m : negative. 11. Nota: Quodsi a r g u m e n t a facta n o n convincerent, p u t a r e m tamen interim, d u m expectatur n o v u s Codex, in q u o sine dubio de h a c re curabitur, spectata perturbatione quae ex responso affirmativo ex relatione Delegati apostolici induceretur, potius 'abstinendum esse a tali responso affirmativo d a n d o . 12. II-III. Cum secundum et tertium dubium dependeant a responso affirmativo dato in p r i m o ; si huic detur p r o p o s i t u m responsum negativum, consequenter ad II et III esset r e s p o n d e n d u m : provisum in primo. 13. Aliquid t a m e n in particulari de II et III dubio videtur esse directe p r o p o n e n d u m . Sane licet verum esset incardinationes de q u i b u s in casu agitur, validas non fuisse, n o n inde sequeretur sacerdotes ita invalide incardinatos debere reverti ad dioecesim ex q u a excardinati fuerunt, a u t absolute et simpliciter posse cogi eorum episcopum ad illos recipiendos. Nam primo nullibi est prohibitum in iure, ne sacerdos aliquis de consensu proprii Ordinarii s u u m ' m i n i s t e r i u m praestet in aliena dioecesi ab h u i u s episcopo a d m i s s u s ; q u i n p o t i u s est positive permissum, ut u n u s Ordinarius alteri indigenti" subsidium sacrorum ministrorum praebere possit. Nec est necesse ad^hoc d e m o n s t r a n d u m , ut r e c u r r a t u r ad ius commune, cum h a b e a m u s hac in p a r t e ius particulare illius regionis S. Congregatio. Concilii. 39 a Conc. plen. Baltimorensi sancitum et a sancta Sede recognitum; ita n a m q u e in m e m o r a t o Conc. n. 69 edicitur: « Quae de sacerdotum excorie poratione et in aliam dioecesim adscriptione definivimus, nullatenus « o b s t a n t consuetudini, iuxta q u a m episcopi sacerdotes, si qui in s u a « dioecesi satis a b u n d e n t , egentioribus dioecesibus ad auxilium in cura « a n i m a r u m ferendum pro longiore etiam tempore concedunt. Quem « morem, uti zeli apostolici indicium, S. Sedes commendavit » (Instr. S. G. G. ad Conv. Epp. Prov. Mediol. 1849). Ergo debitum revertendi non h a b e t per se sacerdos male incardin a t u s , sed potius i u s est episcopo proprio eum revocandi, q u a m t a m e n revocationem n o n debet facere nisi observata aequitate naturali. Quae aequitas n o n s e r v a r e t u r , si eum revocatum haberet in s u a dioecesi otiosum ac sine mediis congruae sustentationis, dum in dioecesi in q u a male incardinatus est, ob defectum alicuius requisiti essentialis, naviter, a p p r o b a n t e eius dioecesis episcopo, in salutem animarum laboräret. Qua in hypothesi obligatio revertendi ad propriam dioecesim pro tali sacerdote asserta, in ipsius sacerdotis d a m n u m et in detrimentum salutis anim a r u m r e d u n d a r e t . Atque haec q u o a d s e c u n d u m dubium in hypothesi quod primo daretur responsum affirmativum, seu incardinationes in casu invalidae declararentur. 14. Quod vero attinet ad tertium, seu ius episcopi male incardinantis sacerdotem r e m i t t e n d i , et consequens inde obligatio episcopi proprii eum recipiendi, res etiam videtur decidenda n o n spectato tant u m stricto iure, sed etiam s e c u n d u m naturalem et canonicam aequitatem. Sane de stricto iure remittendi ad suam dioecesim sacerdotem n o n rite incardinatum n o n potest esse dubium. At s u m m u m ius non r a r o est s u m m a iniuria, et aequitas naturalis et canonica postulat ut qui sentiat commodum sentiat etiam incommodum, nec beneficia grato animo accipiuntur si pro bonis acceptis r e t r i b u a n t u r mala. P o r r o vidimus esse actum caritatis et zeli a S. Sede c o m m e n d a t u m , si episcopus qui sacerdotibus a b u n d a t , alteri episcopo indigenti aliquem sacerdotem seu operarium concedit. Si ergo hic esset casus in Statibus Foederatis, circa quem proponitur dubium, evidenter violaretur naturalis et canonica aequitas ab illo episcopo .qui ab alio in auxilium curae a n i m a r u m postulasset sacerdotem, atque sacerdotem ita o b t e n t u m vellet solum retinere q u a m d i u ipsi inservit, e t | i d proprium episcopum remittere q u a n d o n o n inserviat: et q u o d peius esset, si post plurimos a n n o s laudabilis servitii, t u m demum remitieret ad p r o p r i u m episcopum, cum sacerdos, a u t lapsus est in delicta, a u t saltem difficilis conditionis factus fuerit. 40 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 15. Ergo in h y p o t h e s i , q u o d i dubio non d a r e t u r propositum r e s p o n s u m negativum, in tertio dubio n o n esset d a n d u m responsum simpliciter affirmativum, sed tamen naturali et canonica esset respondendum: affirmative, servata aequitate. Atque haec h a b u i q u a e circa proposita dubia dicerem, salvo meliori iudicio. PETRUS YIDAL, S. L , Consultor. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM. PRAEFECTURA APOSTOLICA DE KAFFA MERIDIONALI ERIGITUR. Quo uberes salutis fructus in Apostolico inter populos Galla Vicariatu a d h u c suscepti laetius in dies augeantur, cumque propitia dilatandae fidei ibidem n o n desint auspicia, o p p o r t u n u m consilium visum est ab eodem Apostolico Vicariatu, curis concredito Ordinis Minorum Gapuccinorum, territorium ad occidentales oras, dissito tractu iacens, distrahere ac in s e p a r a t a m missionem erigere. E m i itaque P a t r e s sacrae huius Congregationis Christiano Nomini Propagando, in plenariis comitiis die 20 vertentis mensis ianuarii habitis, n o v a m Apostolicam Praefecturam, de Kafla meridionali n u n c u p a n d a m , a l u m n i s q u e Instituti Taurinensis a Consolata pro missionibus ad exteros t r a d e n d a m , erigere censuerunt, sequentibus statutis l i m i t i b u s : Ad Boream Baro flumen a confiniis anglo-aethiopicis ad eius fontes in m o n t e Secia, deinde flumen Goggeb a fontibus ad eius influxum in Omo, et latitudinis g r a d u s qui, exinde procedens, pervenit u s q u e ad montes Arussi. Ad Orientem displuvium a q u a r u m inter flumina quae hinc in lacus Margherita, Ciamò et Stefania, illinc in Indicum Oceanum influunt. Ad Meridiem linea quae coniungit praedicti displuvii t e r m i n u m cum litore orientali laci Rodolfo ubi a 4° latitudinis borealis gradu secatur. Ad Occidentem d e m u m priores fines Apostolici inter populos Galla Vicariatus, n u n c per p r a e s e n s decretum inno van t u r et ad confinia civilia anglo-aethiopica, inter lacum Rodolfo et flumen Baro interiecta, proferuntur. Quam sententiam Ssmo Domino n o s t r o Pio, div prov., P p . X per infrascriptum eiusdem S. Congregationis Secretarium, in audientia die 27 ¿ 41 S. Congregatio de Propaganda Fide. praefati mensis habita, relatam, Sanctitas Sua in o m n i b u s adprobavit rat a m q u e h a b e r e dignata est ac praesens ea de re Decretum confici mandavit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 28 ianuarii, a n n o 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L.ÜBS. C. L a m e n t i , Secretarius. S. CONGREGATIO RITUUM i. DECRETUM DE CAUSIS SERVORUM DEI PROCEDENTIBUS PER VIAM CASUS EXCEPTI, QUARUM DISCUSSIO, EDITO DECRETO « CUM IN AGENDIS » 11 NOVEMBRIS 1912, SUSPENSA FUIT DE MANDATO SANCTISSIMI. Edito Decreto Cum in agendis die 11 novembris superioris anni, quo sanctissimus Dominus noster Pius P a p a X iudicialem ordinem sancivit s e r v a n d u m in Causis Servorum Dei procedentibus per viam Casus excepti, cum Sanctitas Sua mandasset, ut suspensae m a n e r e n t Causae omnes eius generis quae a p u d sacrorum R i t u u m Congregationem agi coeperant, n o n exclusa Causa Servi Dei Isnardi ex Ordine Praedicatorum, Beati nuncupati, donec ipsa Sanctitas Sua eminentissimo Cardinali eidem Congregationi Praefecto, vel eiusdem Congregationis Secretario, mentem s u a m aperiret: c u m q u e interea nonnulli Postulatores per infrascriptum Secretarium supplicibus votis ab ipso sanctissimo Domino n o s t r o quaesissent, an sibi liceret prosequi Causas ante m e m o r a t u m Decretum inclioatas, easque ad finem perducere veteri procedendi ordine servato; Sanctitas S u a negativum dedit responsum. Ex speciali vero gratia concedendum esse duxit, ut resumi possint illae Causae quae, quamvis tractatae iam fuerint a p u d sacrorum R i t u u m Congregationem, n o n d u m t a m e n ad exitum pervenerunt per approbationem vel confirmationem Sanctitatis S u a e : et illae praeterea q u a r u m positiones typis impressae traditae fuerunt Promotori Fidei ante promulgationem Decreti m e m o r a t i , iuxta elenchum ab ipso P r o m o t o r e confectum et sacrae R i t u u m Congregationis Secretario exhibitum ; q u a e ACTA, vol. V, n. 2. — 15-2-913. 4 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. o m n e s ita p e r t r a c t a n d a e erunt, ut q u a d a m indulgentia et m o d e r a t i o n e adhibita, eiusdem Decreti substantia omnino servetur, hoc t a m e n pacto ut r 1. Non procedatur ad ulteriora, nisi peractis, more solito, p e r q u i sitione et revisione scriptorum, si q u a e sint. 2. Si post revisionem scripta a p p r o b a t a fuerint, in Congregatione Ordinaria discutiatur Dubium, nisi discussum iam fuerit, « An sententia lata ab Ordinario super Casu excepto confirmanda sit ». Cuius Dubii favorabilis resolutio erit, vel « Confirmandam esse sententiam, ita ut ad ulteriora procedi possit », vel « Sufficienter constare de Casu excepto, ut ad ulteriora procedi possit », p r o u t res tulerit. 3. Secretarius favorabilem Congregationis resolutionem, ut s u p r a , Sanctissimo referat cum rationum momentis, in compendium redactis, quibus suffragatores innixi s u n t ; quam Pontifex, si ei visum fuerit, auctoritate Sua confirmabit, iuxta ea q u a e Ipse constituit in Decreto Cum in agendis. Declarat autem Sanctitas Sua vim h u i u s confirmationis, prout ex eodem Decreto eruitur, non eam esse ut censeatur Pontifex illico/ permittere cultum Servi Dei, sed t a n t u m facultatem facere ut ad ulteriora p r o c e d a t u r : cum enim agatur de antiquissimis Causis, eadem Sanctitas Sua non intendit cultum approbare, nisi iudicialiter constiterit de fundamento rationabili cultus nempe de virtutibus Servorum Dei. 4. Si Sanctissimus h a n c confirmationem addiderit, m a n d e t u r Ordinario, onerata eius conscientia, ut sacrorum R i t u u m Congregationi significet, an eo loci vigeat fama de sanctitate vitae et virtutibus et miraculis Servi Dei, et q u a e opera v i r t u t u m praecipua a fidelibus, ex traditione, Servo Dei t r i b u a n t u r ; vel an fama sit de martyrio eiusque causa et signis. Postulator a u t e m syllogem v i r t u t u m ipsius Servi Dei cum instrumentis, et documentis historicis illius virtutes probantibus t r a d a t P r o motori Fidei, qui pro rei veritate relationem faciat; eaque typis impressa eminentissimis P P . Cardinalibus et Praelatis Officialibus distribuatur. Si eminentissimi Cardinales in Congregatione Ordinaria, audito voto P r a e l a t o r u m Officialium, decernendum censuerint, constare de virtutibus Servi Dei in g r a d u heroico, eorum resolutio Sanctissimo referatur, ut videat u t r u m cultus Servo Dei praestitus, sit confirmandus necne. 5. In ceteris omnibus Causis h u i u s generis Decretum diei 11 novembris 1912 ut supra, religiose servetur. Atque ita s e r v a n d u m Sanctitas S u a censuit, decrevit et m a n d a v i t h a c die 31 ianuarii 1 9 1 3 . Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L.©S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charystien., Secretarius. S. Congregatio Rituum. 43 IL DECRETUM SEU DECLARATIO CIRCA RUBRICAS TIT. X, NUM. 2 ET 5 DE MISSIS VOTIVIS ET « DE REQUIE ». In nova Rubrica Constitutioni P i a n a e Divino afflatu adiecta Tit. X, num. 2 et 5, « p r o h i b e n t u r Missae votivae privatae seu lectae pro « defunctis, in feriis Quadragesimae, Q u a t u o r T e m p o r u m , IL Rogatione n u m , in vigiliis, et in feria in q u a anticipanda vel r e p o n e n d a est Missa « Dominicae: in Quadragesima vero p e r m i t t u n t u r Missae privatae defun« ctorum t a n t u m prima die cuiuscumque h e b d o m a d a e libera in kalen« d ario ecclesiae in q u a Sacrum celebratur ». Nunc vero ad dirimendas quaestiones nonnullas huic S. C o n g r e gationi propositas circa applicationem praefatae Rubricae q u i b u s d a m Missis votivis privilegiatis t u m in Ecclesia universali, t u m certis in locis per Indultum apostolicae Sedis concessis, firmis m a n e n t i b u s legibus et privilegiis Missas solemnes seu in cantu respicientibus, q u o a d Missas privatas lectas sequentia decernuntur et declarantur: I. Privilegium Missae votivae lectae, de speciali gratia nonnullis Sanctuariis concessum, ita ut celebrari possit in duplicibus I. et IT. classis, seu etiam II. classis t a n t u m ; et privilegium Missae votivae Ss. Cordis Iesu in prima feria VI cuiusque mensis, p e r m a n e n t in suo robore, etiam in feriis et vigiliis per dictam rubricam exclusis. II. Privilegium Missae votivae lectae aliquibus Sanctuariis a u t aliis ecclesiis vel communitatibus regularibus q u o c u m q u e modo et titulo concessum, ita ut celebrari queat t a n t u m m o d o in duplicibus maioribus et minoribus, et exclusis feriis, vigiliis et Octavis privilegiatis, sic erit deinceps applicandum, ut dictae Missae votivae lectae prohibitae sint in o m n i b u s feriis in praefata rubrica enumeratis. Loco t a m e n huiusmodi Missae votivae, extra feriam IV C i n e r u m , h e b d o m a d a m maiorem et vigilias Nativitatis et Pentecostes, adiungi poterit oratio ipsius Missae votivae, vel in Missa de die post orationem feriae seu vigiliae, vel in Missa de feria seu vigilia ante alias orationes. Quod si adsit specialis concursus populi, unica Missa lecta ex praedictis Missis votivis celebrari poterit, quoties Missa in cantu commode haberi nequeat, III. Privilegium Missae votivae lectae pro sponsis ita erit applicandum, ut liceat, extra t e m p u s clausum, haec Missa dici etiam in praedictis feriis et vigiliis. u Acta Apostolicae Sedis. - Conimentcwium Officiale. IV. Privilegium Missae pro defunctis lectae aliquibus locis vel Ordin i b u s concessum ita ut bis vel ter in h e b d o m a d a celebrari possit etiamsi occurrat aliquod duplex m a i u s vel minus, in p o s t e r u m ita erit applic a n d u m , ut intelligatur t a n t u m m o d o concessum pro diebus in q u i b u s non occurrat aliqua feria a u t vigilia, ut supra. Quapropter in huiusmodi feriis vel vigiliis Missae lectae pro defunctis semper prohibitae sunt, exceptis Missis in die obitus vel pro die obitus, in ecclesiis ubi celeb r a t u r funus alicuius defuncti cum Missa in c a n t u ; item excepta unica Missa quae pro defuncto p a u p e r e celebrari potest iuxta decretum 9 maii 1899, n. 4024; item Missis «quae in sepulcretis celebrantur, ad n o r m a m decreti 19 maii 1896, n u m . 3903; item exceptis Missis lectis in prima die libera u n i u s c u i u s q u e h e b d o m a d a e in Quadragesima iuxta novas rubricas. - Ex indulgentia vero sanctae Sedis h a b e n t u r a d h u c valida, donec expirent, Rescripta quinquennalia, aliquibus dioecesibus et provinciis religiosis exteris n u p e r concessa, celebrandi bis in hebdom a d a Missas lectas de Requie in die obitus seu depositionis, tertio, septimo, trigesimo et anniversario. Contrariis n o n obstantibus quibuscunque, die 8 februarii 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. f P e t r u s La Fontaine, Episc. Charystien., Secretarius. SACRA ROMANA ROTA L1MBURGEN. NULLITATIS MATRIMONII (TEICHERT-WILHELM). Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 2 mensis ianuarii 1913, RR. PP. DD. Fridericus Cattani, Antonius Perathoner, Ponens, et Iosephus Alberti, Auditores de turno, in causa Limburgen. - Nullitatis Matrimonii, inter Aemilium Iacobum Teichert appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem ex officio deputatum, sac. Carmelum Conte, advocatum, et Elisabetham Wilhelm, contumacem, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Aemilius Iacobus Teichert, civis catholicus vici Lorsbach, semper, ut ipse n a r r a t , ex quo de nuptiis cogitare coepit, propter peculiares S. Romana Rota. ,45 circumstantias, firmissimam habuit voluntatem nonnisi cum virgine, n u n q u a m vero cum persona iam deflorata, matrimonium ineundi. Qua de causa cum mense novembri 1907, post initas secundas nuptias matris suae, solus in domo exsistens, de matrimonio contrahendo cogitaret, puellam sibi optime commendatam, Elisabetham seu Elsam Wilhelm, q u a m t a m e n iam cum alio iuvene de matrimonio ineundo tracta visse sciebat, sic allocutus e s t : « Elsa, ego n u m q u a m puellam « ducam quae iam cum alio commercium carnale habuit. Habuistine « h o c ? » Respondit ipsa: « Non, n u m q u a m ». Cui assertioni fidem exhibuit Iacobus noster nec postea h a c de re inter sponsos sermo fuit. Die 1 februarii 1908, m a t r i m o n i u m in ecclesia parochiali, dispensatione s u p r a impedimento mixtae religionis (Elsa enim protestanticae adhaerebat religioni) rite obtenta, celebratum est. Sed ecce post tres fere menses - sub fine mensis aprilis - mulier marito-vespere ex officina d o m u m redeunti sponte confitetur, se ex copula cum quodam Hahn, fabro, gravidam esse. Quo audito, Teichert illico, eodem a d h u c vespere, mulierem e domo sua expulit; mox etiam a tribunali civili annullationem contractus civilis petiit, et die 5 ianuarii 1909 obtinuit. Qua o b t e n t a , Curiam quoque episcopalem Limburgensen] adiit, rogans ut matrimonium suum cum Elsa, etiam quoad vinculum, nullum declararetur, sive ex errore qualitatis in personam redundantis, scilicet virginitatis, sive ex defectu consensus propter appositam et n o n verificatam conditionem. Curia Limburgensis, processo canonico instituto, per sententiam diei 7 mensis octobris 1910, revera matrimonium in casu declaravit nullum, edicens « constare de nullitate matrimonii et quidem « propter defectum consensus ex parte mariti ». A q u a sententia Defensor vinculi pro m u n e r e suo appellavit ad Curiam metropolitanam Friburgensem, q u a e die 7 februarii 1911 sententiam primae instantiae cassavit, pro nuntiando « n o n constare de « nullitate matrimonii ». U n d e causa hodie H. S. O. ad quem Actor appellavit, proponitur s u b consueta dubii formula: « An constet de nullitate matrimonii in c a s u ? » Ius quod attinet, RR. P P . DD. praeprimis animadverterunt satis constare, errorem tum solummodo irritare matrimonium, cum est error vel personae, vel qualitatis in personam r e d u n d a n t i s , vel qualitatis q u a e t a m q u a m conditio sine q u a non ante n u p t i a s posita sit, vel denique si est error conditionis servilis. Cum p r i m u s et ultimus error extra casum sint, r e m a n e t ut inquiratur an adsit error in qualitate in p e r s o n a m redundante, vel error in 46 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. qualitate quae t a m q u a m conditio sine q u a n o n posita fuit. Iamvero error in qualitate q u a e in p e r s o n a m r e d u n d a t , adest q u a n d o e r r a t u r in tali qualitate, ob cuius defectum p e r s o n a oblata n o n amplius eadem est in cuius m a t r i m o n i u m consentitur. Ad r e m Instructio Austriaca, § 1 4 h a n c statuit regulam: << In p e r s o n a m r e d u n d a t error in ea t a n t u m qua« lítate, q u a sola futuri coniugis p e r s o n a d e t e r m i n a t u r ». Quam regulam cl. Aichner (Comp. iur. Eccl., ed. 1 1 , p. 605 seq.) sic i n t e r p r e t a t u r : « Si « quis contrahit cum persona q u a m p r i u s ex visu, auditu, colloquiis n o n « cognovit, sed t a n t u m ex certa qualitate ipsi proposita, quae n o n est « communis aliis sed individualis alicuius certae et determinatae per« sonae, t u n c error h u i u s qualitatis refunditur in errorem p e r s o n a e et « matrimonium dirimit. Ratio est, quia errans, de illa p e r s o n a q u a c u m «contraxit, nullam animo informaverat ideam, nisi ex illa qualitate per « q u a m p e r s o n a futuri coniugis unice designata animoque a p p r e h e n s a « fuit. Iamvero, quia qualitas ista deest, deest etiam fundamentum cui « consensus innititur, et obiectum substantiale consensus, ideoque deficit « i p s e consensus. Ex q u i b u s elucet, duo requiri, ut error qualitatis in « p e r s o n a m r e d u n d e t : a) ut p e r s o n a circa q u a m erratur, prius ex visu, « auditu, colloquiis cognita n o n fuerit, quod contigit ubi per literas vel « per procuratorem de matrimonio praevie tractatum est, vel ubi matri« monium mediante procuratore c o n t r a h i t u r ; b) ut eadem persona « t a m q u a m individuum unice ex certa q u a d a m qualitate (quae tamen « non adest) denotetur, v. g. si quis consentiat contrahere cum filia pri« mogenita comitis N., offeratur autem postea secundogenita a u t alia, « quae primogenitam se simulat. An haec duo requisita adsint, quaestio « facti est, quae .pro foro externo semper rigorose probari debet ». E a m d e m doctrinam t r a d u n t praeter antiquiores canonistas (Cfr. v. g., Reiffenstuel, 1. IV, t. 1, h. 348) etiam recentiores, inter quos Gasparri (II, ed. 3, p. 883) et Wernz (IV, ed. 2, n. 223). ? Ex q u i b u s iam patet, q u a n t a sit differentia inter errorem qualitatis in personam redundantis, et errorem simplicis qualitatis, seu qualitatis accidentalis; qui ultimus error regulariter m a t r i m o n i u m n o n irritat, etsi det c a u s a m contractui, et proveniat ex dolo a u t simulatione alterius contrahentis. Adest autem error simplicis qualitatis quoties futurus coniux n o n unice per qualitatem in q u a alter errat, designatur, ut v. g. si quis putat, futuram sponsam esse pulchram, nobilem, virginem, cum est deformis, ignobilis, deflorata (Cfr. Reiffenstuel, P. IV, t. I, n. 349). Rem perbelle illustrat Wernz (L c, n o t a 6) dicens: « Profecto filia primoge« nita principis Monacensis, illa qualitate individuali est certo de termi- S. Romana Rota. 47 « n a t a sicuti per n o m e n et cognomen. At complures filiae eiusdem « patris possunt esse virgines, nobiles, divites; illae igitur qualitates n o n « determinant u n a m personam in individuo, et si forte u n a ex iisdem quali« tatibus in m a t r i m o n i o contracto cum certa et determinata persona desit, « m a t r i m o n i u m n o n irritatur nisi apposita fuerit ut conditio sine q u a « n o n » . Imo error simplicis qualitatis nec tum quidem m a t r i m o n i u m irritat, si p r o b a r i posset partem errantem n e q u a q u a m matrimonium init u r a m fuisse, si qualitatem illam (v. g. sponsae graviditatem ex alio) •cognovisset. Ex quo etiam sequitur, ut cl. Aichner (1. c, p. 606 seq.) optime concludit, « f a l s a m esse aliquorum recentiorum Canonistarum « assertionem, matrimonium semper irritum esse, quod ex errore invin« cibili et antecedente contractum est cum persona, a u t gravi melancholia « morbove insanabili laborante, a u t ob crimen aliquod publice castigata. « Nec etiam matrimonii valor afficitur q u a n d o sponsa a tertio i m p r a e g n a t a « fuit, sponsoque haec circumstantia in contrahendo n o n erat cognita. Id « q u o d etiam ex decisionibus S. C. C. et Rotae R o m a n a e a b u n d e colli« gitur ». H a r u m decisionum plures affert Gasparri (1. c, n. 889 seq). Error t a m e n circa qualitatem irritat matrimonium, si haec q u a litas praecise posita fuit t a m q u a m conditio sine q u a n o n ; ita scil. ut quis intendat n o n contrahere cum certa persona, nisi ipsi haec vel illa q u a l i t a s insit vel absit. Deficiente enim conditione posita, etiam cons e n s u s deficit, ut u n a n i m i t e r t r a d u n t doctores. Ut autem iudex ecclesiasticus m a t r i m o n i u m propter conditionem non impletam possit declar a r e nullum, saltem pro foro externo, necessarium est, ut de conditione apposita indubitanter constet. Ad rem Wernz (t. IV, n u m . 229 haec t r a d i t : « In foro externo, nisi apertissime constet personae qualitatem « f u i s s e principaliter intentam, locus n o n d a t u r solutioni matrimonii. « Quare in controversia inter Pignatelli atque Pitonium ea sententia « v i d e t u r p r a e f e r e n d a , q u a e tenet, saltem in foro externo, valorem « matrimonii esse p r a e s u m e n d u m , nisi conditio (non verificata) expresse « fuerit addita in ipsa matrimonii celebratione, aut licet a n t e a sit addita « nec in actu celebrationis n u p t i a r u m expressa et iterata, tamen, o m n i b u s « praecedentibus et s u b s e q u e n t i b u s simul iunctis, nullus sit locus suspi« candi coniuges a conditione praevie apposita recessisse, sive revocasse « consensum conditionatum ». Et s a n e ex circumstantiis antecedentibus et subsequentibus certo q u a n d o q u e probari potest praevia a p p o sitio conditionis et perseverantia voluntatis, ut d e m o n s t r a t u r in causa Cameracen, (coram P e r a t h o n e r 11 aug. 1910; A. A. S., II, pag. 961 sqq.) q u a m c a u s a m tamen,,, cum a praesenti toto caelo differat, actor in s u u m favorem invocare nequit. 48 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Hisce in iure stabilitis, factum quod attinet, R R . P P . DD. c e n s u e r u n t iam ex dictis sat s u p e r q u e elucere, in casu nostro n o n agi de errore circa qualitatem in personam r e d u n d a n t e m , sed ad s u m m u m de errore circa qualitatem q u a e posita fuerit t a m q u a m conditio sine q u a non. Et revera huiusmodi conditionem ante m a t r i m o n i u m positam fuisse asserit actor. Pluries enim deponit et i u r a m e n t o confirmat, se d u o b u s circiter mensibus a n t e m a t r i m o n i u m futurae suae uxori dixisse : « Elsa, ego num« q u a m puellam ducam, q u a e iam cum alio commercium carnale habuit. « Habuistine h o c ? ». Ipsa respondit: « Non, n u m q u a m ». Actor porro, cum semper firmissimam h a b u e r i t voluntatem n u m q u a m contrahendi cum persona deflorata, putat verba sua ad Elisabetham directa continere conditionem irritantem, seu exprimere voluntatem generalem n u m q u a m defloratam ducendi, q u a e voluntas, utpote n u m q u a m retractata, matrimonium cum q u a c u m q u e deflorata nullum efficere debuit. Verba ad Elisabeth directa certo certius exprimunt firmam actoris voluntatem virginem t a n t u m ducendi, h a n c autem voluntatem virtualiter perseverasse n o n constat. Ipse enim actor fatetur, se semel t a n t u m h a c de re cum futura uxore esse collocutum : « Poi io n o n ho più par« lato con lei relativamente a questo argomento ». Nec constat illa verba veram propriamque conditionem sine q u a n o n exprimere, eamque ab actore appositam fuisse. Ipse actor sibi viam praecludit ad h a n c condidionem p r o b a n d a m , declarans se h a n c conditionem ante matrimonium nemini patefecisse: « Io p r i m a dei matrimonio non ho parlato con nés« suno relativamente a tale condizione ». Et iterum i n t e r r o g a t u s : « Avete « voi prima del vostro fidanzamento esternato mai avanti a delle per« sone la vostra intenzione di non voler sposare altra ragazza a l l ' i n « fuori di u n a vergine? Quali persone possono attestare ciò? », r e s p o n d i t : « Io n o n mi ricordo di aver manifestato tale mia intenzione in presenza « di terze persone, poiché io presi assai r a p i d a m e n t e la decisione dì « sposare ». Et revera testes producti nil aliud afferre valent, q u a m se audisse de hac conditione ab ipso Teichert et quidem post electionem mulieris e domo, ergo tempore q u a m maxime suspecto. Quod si iidem, testes d e p o n u n t , actorem esse fide dignum ideoque in iudicio falsa iuramento n o n confirmasse, id quidem admitti potest; nihil enim obstat, q u o m i n u s Teichert putet, ut post nuptias infelices sponsi saepius sibi fucum faciunt, se posuisse conditionem} dum fortasse expresserit t a n t u m m o d o propositum seu intentionem n o n ducendi nisi virginem. Quod u l t i m u m eo magis p r a e s u m i potest, quia Teichert n u m q u a m de exsistentia virginitatis in sponsa suspicatus est, et t u n c d e m u m ad p r a e t e n s a m conditionem appellavit, q u a n d o mulier, post tres fere a matri- S. Romana Rota. 49 moriio menses, ipsi confessa est se ab alio cognitam fuisse et gravidam evasisse. Imo nec t u n c quidem cogitavit de matrimonio dissolvendo ob conditionem appositam, sed d e m u m postquam a parocho de matrimonii impedimentis edoctus fuit. Conditionem igitur veram p r o p r i a m q u e appositam fuisse probari nequit, idque eo minus, quia nonnulla a r g u m e n t a contra exsistentiam conditionis militare videntur et revera militant. Praeprimis scil. ante m a t r i m o n i u m noverat Teichert, sponsam s u a m cum alio viro amoribus induisisse. Ipse enim fatetur: « Quando io entrai « in relazione con Elisabetta Wilhelm, io n o n conoscevo e s a t t a m e n t e « per q u a n t o tempo ella fosse stata in relazione col fabbro H a h n , ma « sapevo tuttavia di certo che ciò era stato per più di un anno ». At haec relatio dubium saltem de sponsae integritate in mente actoris generare, e u m q u e ad ulteriores investigationes de exsistentia qualitatis a se volitae movere debuisset. Actor autem contentus fuit verba s u p r a relata semel proferre, nec sponsam ulterius de hac re interpellavit. P r a e t e r e a mulier r e m alio modo exponit q u a m maritus. Ipsa enim in epistola diei 2 martii 1910 asserit, se amplius non recordari quid Teichert ei dixerit, et relationes suas cum fabro H a h n n u m q u a m negasse. Idem mulier confirmat in interrogatòrio diei 30 decembris 1910. Interrogata enim, cur Iacobo Teichert ante nuptias non confessa sit, se cum fabro H a h n relationes habuisse et gravidam esse, r e s p o n d i t : « Teichert mi dimandò se io avessi avuto relazioni col H a h n . Io n o n dissi « nè sì nè no, ma ho dichiarato che se H a h n ciò avesse voluto e io « n o n lo avessi fatto, egli sarebbe stato cattivo con me. Teichert n o n « mi ha d o m a n d a t o se io fossi rimasta incinta di H a h n ». Et interrogata, an Teichert ante desponsationem vel m a t r i m o n i u m ei direxerit verba, « Elsa, ego n u m q u a m ducam puellam, q u a e iam cum alio com« mercium carnale habuit. Habuistine hoc ? », respondit : « Io oggi n o n « p o s s o più ricordarmi di ciò che Teichert mi abbia detto tre a n n i fa ». Elsa Wilhelm porro asserit, se ante n u p t i a s ignorasse an gravida fuerit nec ne, et medicum d e m u m u n u m fere post mensem a matrimonio contracto, scil. sub fine mensis februarii, praegnantiam declarasse. Interrogata demum an Iacobus post separationem de verbis s u p r a relatis (scil. Elsa, ego n u m q u a m ducam etc.) cum ipsa collocutus sit, r e s p o n d i t : «Egli mi incontrò in Eppstein e mi disse: " E l s a , io n o n « posso, lasciarmi unire in m a t r i m o n i o religioso, se tu in Limburgo n o n « riferisci al Vescovo, che io ti ho détto ciò „ ». Actor quidem negat se hisce verbis u s u m esse, admittit t a m e n se colloquium in Eppstein 50 Acta Apostolicae Sedis,,,,-- Commentarium Officiale. c u m Elsa habuisse, et ei h a c occasione dixisse, se post a b s o l u t a m c a u s a m coram tribunali civili a d i t u r u m esse etiam t r i b u n a l ecclesiasticum. In casu igitur actor solus affirmat se conditionem apposuisse, nee ullum h u i u s conditionis appositae testem afferre valet, imo coniugem h a b e t sibi contrariam. Solius a u t e m actoris confessio, et etiam i u r a m e n t u m ab eo praestitum in subiecta materia omni valore destituuntur. « I u s i u r a n d u m enim », ut ait Instructio Austriaca (§ 169), « a coniugibus praestitum, aeque ac « eorum confessio, probationem de impedimenti exsistentia suppeditare « a u t supplere nequit ». Etiam ex capite Super eo (c. 5, X, IV, 13) constat, confessionem q u a m coniuges in ipsa disquisitione iudiciali faciunt, a u t ante illam q u i d e m fecerunt sed post matrimonii q u o d accusant celebrationem, q u a t e n u s contra valorem matrimonii pugnat, omni vi probandi carere. Iacobus Teichert certe propositum h a b u i t non ducendi mulierem c o r r u p t a m , et in casu specifico, n o n ducendi Elsam, s^ scivisset eam esse corruptam. At haec voluntas habitualis nihil prodest ad hoc ut m a t r i m o n i u m quoad vinculum dissolvatur. Nam m a t r i m o n i u m contractum ex errore circa qualitatem dante c a u s a m contractui (ita n e m p e ut ob eum quis contraxit, n o n contracturus si c o n t r a r i u m sciret) validum est. « Unde etiam infertur (ait Reiffenstuel, 1. IV, t. I, n. 345) validum « esse m a t r i m o n i u m , q u o d cum Caia contrahit Titius, p u t a n s , v e l f a l s o « asserenti credens, eam esse sanam vel virginem vel divitem a u t vir« t u o s a m , cum t a m e n esset infirma, corrupta, p a u p e r aut vitiis dedita, « etiamsi talis falsa persuasio fuerit causa q u o d eam d u x e r i t , n o n « d u c t u r u s si contrarium scivisset ». Praeterea, ut iudex ecclesiasticus possit pronuntiare nullitatem matrimonii, debet ei de exsistentia impedimenti dirimentis constare per probationem plenam et perfectam, qualis est quae fit per duos saltem testes omni exceptione maiores (Cfr. Ferraris, Divortium N. 16; Reiffenstuel, 1. IV, t. 19, n u m . 17). U n u s testis, q u a n t u m v i s habilis, p l e n a m probationem n o n facit. Ratio est, quia causa dissolvendi m a t r i m o n i u m q u o a d vinculum est gravissima, et praecaveri debet ne ex collusione p a r t i u m : d i s s o l u t i o fiat cum m a g n a irreverentia S a c r a m e n t i (Cfr. Maschat, tit. Í9, q. 1). I a m vero in casu plena probatio conditionis appositae n o n h a b e t u r , q u o d a b u n d e ex dictis patet. U n d e recte iudicavit iudex F r i b u r g e n s i s edicens, « n o n constare an actor voluntatem s u a m generalem n u m q u a m « ducendi puellam c o r r u p t a m in foro externo patefecerit, neque constare Signatura Apostólica. 5Î « an actor sponsam s u a m de virginitate interpellaverit, et si interpellavit, « iterum non constare interrogationem Elsae factam habuisse n a t u r a m « conditionis sine q u a n o n ». Quibus o m n i b u s in iure et facto perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sentent i a m u s , proposito dubio respondentes negative, seu non constare de nullitate matrimonii in casu. Ita p r o n u n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum Canonum et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid. iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis q u a e magis efficacia et opportuna pro r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 2 ianuarii 1913. Fridericus Cattani. Antonius Ferathoner, Ponens Iosephus Alberti. Sac. T. Tani, Notarius. SIGNATURA APOSTOLICA Apud s u p r e m u m Signaturae Apostolicae Tribunal actae s u n t a n n o 1912 nonnullae causae reservatae, q u a r u m sententia definitiva fuit prouti s e q u i t u r : I. FENABOREN. - designationis paroeciae, sive Nullitatis sententiae incidentalis Rotalis. Proposito d u b i o : Sitne nulla sententia incidentalis in casu et sitne locus eius circumscriptione? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 23 martii 1912, r e s p o n d e r u n t : Sententiam in casu esse nullam. II. ROMANA. - Nullitatis matrimonii, sive Nullitatis sententiae Rotalis. r 5-2 Acta Apostolicae Seéis. - Commentarium Officiale. Proposito dubio : Sitne nulla sententia Rotalis in casu et sitne locus eius circumscriptam? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 27 iulii 1912, r e s p o n d e r u n t : Negative. III. FESULANA. - Compositionis (Ex commissione Sanctissimi). Propositis d u b i i s : 1) An sit locus compositioni in casu? Et quaten u s affirmative: 2) Qua mensura componendum sit ? Emi Iudices, relatore E. P. D. Basilio Card. Pompilj, sub die 28 decembris 1912, responder u n t : Ad l Affirmative, ad obtinendam contractuum sanationem. Ad 2 Supplicandum Ssmo ut ad compositionem heredes L. B. admittere velit, soluta sex millium libellarum summa. u m u m IV. APRUTINA. dentalis Rotalis. - Privationis beneficii sive Nullitatis sententiae inc^fa - Propositis dubiis : 1) An querela nullitatis, ob Fori incompetentiam, ab Episcopo Aprutino prolata contra Rotalem interlocutoriam sententia!it, die 5 augusti 1911 sustineatur in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 2) An ab hoc supremo Tribunali etiam de causae merito iudicium proferendum sit in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 3) An decretum Curiae Aprutinae diei 17 februarii 1911 sit confirmandum vel infirmandum in casu?, sub die 28 decembris 1912 Emi Iudices r e s p o n d e r u n t : Ad l Affirmative, nempe Episcopum Aprutinum in sacerdotem A. 1. via administrativa legitime procedere potuisse. - Ad 2 Negative; et sacerdoti A. L, si velit, recursum ad S. Concilii Congregationem patere. u m u m Praeterea, iuxta Legem P r o p r i a m can. 40, t a m q u a m fundamento boni iuris destituti, reiecti s u n t r e c u r s u s in causis q u a e s e q u u n t u r : I. NEAPOLITANA. - Exsecutionis sententiae (Decr. diei 3 ianuarii 1912). II. DÜBLINEN. - Remotionis, sive Nullitatis sententiae incidentalis Rotalis (Decr. diei 24 augusti 1912). III. GONSTANTINIANA. - Diffamationis, seu Nullitatis sententiae Rotalis (Decr. diei 29 decembris 1912). Romae, ex Cancellaria supremi Signaturae Apostolicae Tribunalis, die 14 februarii 1913. i o s e p h u s Adv. Fornari, S. T. A. 53 Secretaria .Status. SECRETARIA STATUS EPISTOLA. AD R. P. ALFREDUM MARGERIN, RECTOREM CATHOLICAE STUDIORUM UNIVERSITATIS INSULARUM, GRATULANDI CAUSA OB LAETABILES FRUCTUS QUI IBIDEM DOCTORUM AUDITORUMQUE DILIGENTIA COLLIGUNTUR. Monseigneur, D'après les r a p p o r t s autorisés qui Lui ont été faits au sujet de l'Université Catholique de Lille, le S a i n t - P è r e Pie X a constaté avec u n e grande satisfaction l'esprit qui inspire et pénètre l'enseignement donné par ses s a v a n t s professeurs, la piété et l'amour du travail de ses n o m b r e u x étudiants. Ces informations ne pouvaient ne p a s être l'objet d'une vive consolation pour l ' a u g u s t e Pontife, soit à cause de la sollicitude paternelle qu'il témoigne à votre cher pays, soit à cause de l'intérêt t o u t spécial qu'il porte à la grave question, si agitée de nos jours, de l'enseignement catholique. Il Lui a été de même particulièrement agréable d'apprendre les succès que les j e u n e s gens de cet Institut r e m p o r t e n t d a n s leurs examens, et qui honorent à la fois le zèle des maîtres et l'application des élèves. Ces succès sont r e m a r q u a b l e s dans toutes les facultés: de théologie, de droit, de lettres, de sciences, mais plus encore, semble-t-il, d a n s la faculté de médecine. Sa Sainteté n'ignore pas, d'ailleurs, que cette faculté, la seule qui ait pu être instituée en France, compte un n o m b r e considérable de professeurs é m i n e n t s par leur science et leur expérience professionnelle ; qu'elle dispose de plusieurs hôpitaux, de n o m b r e u x dispensaires, où les étudiants, sous la direction immédiate de leurs maîtres, acquièrent facilement et sûrement la science de la chirurgie et de la médecine; qu'elle est munie de musées et de laboratoires nécessaires pour l'étude théorique et les t r a v a u x pratiques. Aussi bien le Saint-Père la recommande-t-Il aux familles chrétiennes de la F r a n c e entière, et engage-t-il volontiers les évêques à y envoyer de n o m b r e u x j e u n e s gens, qui y deviendront tout à la fois d'habiles médecins, et surtout des catholiques solidement préparés à l'apostolat qu'ils ont le devoir de pratiquer d a n s l'exercice quotidien de leur noble profession. 54 Acta Apostolicae Sedisi- Commentarium Officiale. Gomme gage de Sa paternelle bienveillance et des faveurs célestes,. Sa Sainteté accorde de tout cœur à vous même, aux professeurs et a u x étudiants de l'Université Catholique de Lille la bénédiction apostolique. Je saisis avec plaisir cette occasion p o u r v o u s renouveler, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments dévoués en Notre-Seigneur. Le 14 janvier 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL. DIARIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO. NOMINE. Il Santo Padre, con Biglietti della Segreteria di Stato, si è benignamente degnato di nominare: 29 gennaio 1913. — Il Revmo P. Giuseppe Lem ius, degli Oblati di Maria Immacolata, Consultore della sacra Congregazione dell' Indice. — Il Revmo P. Enrico Le Floch, della Congregazione dello Spirito Santo, rettore del pontificio Seminario Francese iii Roma, Consultore della sacra Congregazione degli Studi. ^— Il Revmo P. Tommaso Pegues, dell' Ordine dei Predicatori, Consultore della sacra Congregazione dei Sacramenti. 1 febbraio. — L'Emo sig. card. Pietro Gasparri, Protettore dell' associazione di Nostra Signora della buona Morte. 9 febbraio. — Mons. Francesco Ragonesi, arcivescovo titolare di Mira,, Nunzio Apostolico a Madrid. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 19 ottobre 1912. — Mons. Giuseppe Antonio Ireneo Douville, vicario generale della diocesi di Nicolet. 8 gennaio 1913. — Il Rev. Eugenio Almaráz y Santos, cancelliere arcivescovile di Siviglia. — Il Rev. Michele Castillo Fosales, provisore della stessa archidiocesi. 22 gennaio. — Mons. Teodoro Weigert, dell'archidiocesi di Vienna. 28 gennaio. — Mons. Luigi Castro, arciprete-parroco nella diocesi di Nicosia. A Diarium Romanae Curiae. 55 Prelati Domestici di S. S. : 9 gennaio 1913. — Il Rev. Aureliano Sevillano Moro, canonico della Cattedrale di Siviglia. 10 gennaio. — Mons. Terenzio 0'Donnei, vicario generale dell'archidiocesi di Dublino. 11 gennaio. — Il Rev. dott. Federico Speiser, professore nell'Università cattolica di Friburgo. — Il Rev. Guendelino M. Stulz, dell'archidiocesi di S. Paolo di Minnesota. — Il Rev. Giovanni J. Slevin, della stessa archidiocesi. — Il Rev. Francesco Tichy, della stessa archidiocesi. — Il Rev. Giuseppe Guillot, della stessa archidiocesi. 16 gennaio. — 11 Rev. dott. Tommaso Facta, parroco e vicario foraneo di Racconigi. 22 gennaio. — Il Rev. canonico Leonardo Ruvolo, della diocesi di Mazzara del Vallo. 23 gennaio. — Mons. Fabiano Rohácek, canonico della cattedrale di Brünn. — Il Rev. Adamo Ott, vicearcidiacono ordinario del distretto di Budapest. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : Cameriere Segreto soprannumerario di S. S.: 27 gennaio 1913. — Mons. Nicola Plaurens, della diocesi di Smirne. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 gennaio 1913. — Mons. Bruno Kratzig, della diocesi di Trieste. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 4 febbraio 1913. — Il principe Olgierd Alessandro Czartoryski, della diocesi di Posen. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: L'Ordine della Milizia Aurata, detto dello Speron d'oro: 24 gennaio 1913. — A S. A. R. Alfonso di Borbone, conte di Caserta. La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile. 9 gennaio 1913. — Al Sig. Antonio Halcón y Vinent, sindaco di Siviglia. 56 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 15 gennaio 1913. — Al Sig. Giuseppe Suarez-Guanes y de la Borbolla. La Commenda con placea dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 21 gennaio 1913. — Al Sig. Giovanni Nepomuceno Waldek, domiciliato a Praga. 22 gennaio. — Al Sig. Francesco dos Santos Pereira de Vasconcellos, della diocesi di Beja. La Placca dell'Ordine Piano: 25 gennaio 1913. — Al Sig. comm. don Stanislao Ferrante, marchese di Ruffano. La Placca dell' Ordine di S. Silvestro Papa: 25 gennaio 1913. — Al Sig. comm. Giovanni Folie, della diocesi di Trieste. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 13 gennaio 1913. — Al Sig. Vittore Berard, della diocesi d'Annecy. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 8 gennaio 1913. — Al Sig. Luigi Mignot, della diocesi di Viviers. 11 gennaio. — Al Sig. avv. Enrico Barthez, della diocesi di Carcassona. 18 gennaio. — Al Sig. Gioacchino Ramonet, segretario incaricato d'affari di Monaco presso la Corte di Spagna. — Al Sig. conte Alessandro Skrzynski, già attaché all'ambasciata di Austria-Ungheria presso la S. Sede. 22 gennaio. — Al Sig. dott. Luigi Francesco Roberto Van der Eist, medico a Parigi. Il Cavalierato dell'Ordirne di S. Silvestro Papa: 25 gennaio 1913. — Al Sig. Luigi Giuliarini, della diocesi di Cortona, 27 gennaio. — Al Sig. Domenico Amici, dell'archidiocesi di Camerino. — Al Sig. prof. Cesare Ruggeri, di Roma. NECROLOGIO. 18 gennaio 1913. — Mons. Giosuè Biechi, vescovo di S. Severino. 4 febbraio. — L'Emo signor cardinale Francesco Saverio Nagl, arcivescovo di Vienna. 7 febbraio, — Mons. Stefano Maria Alfonso Sonnois, arciv. di Cambrai. 14 febbraio. — Mons. Andrea D'Agostino, vescovo di Ariano. Annus V. - V o l . V. D i e i Martii 1913. Num. 3. ACTiT APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. FACULTAS CONFERENDI GRADUS ACADEMICOS IN IURE CANONICO CONCEDITUR METROPOLITANO SEMINARIO MAIORI MEDIOLANENSI. PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — R o m a n i Pontifices Nostri decessores, s a c r a r u m disciplinarum custodes et vindices, sedulo studio iugiter advigiJarunt, ut in Ecclesiae spem succrescentes alumni canonicis disciplinis integre ac religiose imbuerentur. Hoc quidem sapienti consilio ducti, praecipuas q u a s d a m studiorum facultates penes episcopalia seminaria erectas, quae vel doctorum fama, vel a l u m n o r u m frequentia ceteris praestarent, apostolica auctoritate p r o b a r u n t , simulque conferendi academicos g r a d u s iure d o n a r u n t . Iamvero compertum h a b e m u s iam sex ab annis in seminario maiori Mediolanensi, auctore Cardinali Archiepiscopo, canonici iuris facultatatem fuisse fundatam, eamque in praesens adeo florere, ut o m n i b u s n o m i n i b u s digna sit quae s u p r e m a Sedis apostolicae sanctione decoretur. Quare collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Studiorum Congregationi praepositis, Motu proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praesentium tenore, facultatem canonici iuris in maiori Mediolanensi seminario exsistentem, canonice erigimus cum iure conferendi ad n u t u m sanctae h u i u s apostolicae Sedis academicos g r a d u s et ipsam doctoralem l a u r e a m alumnis qui facultatis eiusdem scholas rite celebraverint et, facto prius de s u a doctrina periculo, h u i u s m o d i honore digni habiti fuerint. Verum m a n d a m u s , ut in u s u ACTA, vol. V, n. 3. — 1-3-913. 5 58 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ipsius privilegii, conferendi academicos g r a d u s in canonico iure, religiose serventur s t a t u t a superenunciatae facultatis, quae, ad Nos t r a n s m i s s a , similiter p%r praesentes apostolica Nostra auctoritate "probamus et sanc i m u s ; ita ut ab eorundem s t a t u t o r u m perfecta observantia privilegii ipsius vigor et r o b u r dependeat. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare et manere, suosque plenos et integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos spectant n u n c et in posterum plene suffragari, sicque rite i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque ex t u n c et inane fieri, si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Constitutionibus et ordinationibus apostolicis ceterisque omnibus,, speciali licet a t q u e individua mentione ac derogatione dignis, in contrarium, facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x v n i d e cembris MDCCCCXII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. CARD? MERRY DEL VAL, L. )$< S. a Secretis Status. ALLOCUTIO HABITA DIE XXII FEBRUARII ANNI MDCCCCXIII AD CIVES JANUENSES QUI ROMAM AD BEATISSIMI PATRIS PEDES ADVENERA NT, UT DE CIVILIS POTESTATIS IMPROBA VI CONQUERERENTUR, QUA NOVUS ARCHIEPISCOPUS SEDEM SUAM ADIRE PROHIBETUR. La vostra visita in questa stagione a costo di disagi e di sacrifici,, o figli diletti, Ci b di vero conforto, perchè dimostrate con essa di prendere viva p a r t e al Nostro dolore per la grave tribolazione, alla quale è sottoposta, con l'archidiocesi di Genova, la Chiesa cattolica. La vostra presenza infatti Ci assicura che voi siete persuasi, che Noi soffriamopiù di voi per la p r o l u n g a t a vedovanza della Chiesa di Genova, pel bene che viene impedito, e pel male che p u ò derivare dalla m a n c a n z a del Pastore, che vegli alla custodia del gregge. E questo dolore si accresce a dismisura, perchè n o n s a p p i a m o come recare ad esso il rimedio, n o n conoscendo i motivi pei quali fu impedita finora la v e n u t a dell'Arcivescovo da oltre dieci mesi da Noi preconizzato; perchè quelli che Ci fecero manifesti i giornali sono tutti a lode del Vescovo, che avrebbe demeritato tale officio, se si fosse altri- Acta Pii PP. X. 59 menti contenuto. F r a le amarezze, che si fanno sempre più gravi per la condizione a cui siamo ridotti, la quale diviene di giorno in giorno più insopportabile, abbiamo tollerato in silenzio che, senza legge che lo imponga, si impedisca arbitrariamente per molti mesi ai nuovi eletti il governo delle diocesi. Abbiamo tollerato che si esigesse dai nuovi eletti la d i m a n d a di essere ammessi al possesso dei benefici, ma mai all'esercizio di quel ministero avuto dall'unica autorità che lo poteva conferire. Abbiamo tollerato con pazienza gli attacchi vergognosi della stampa, le calunniose imputazioni, nelle pubbliche assemblee, di nemici delia patria, colla tacita approvazione e qualche volta coll'applauso dei presenti, senza che alcuno di coloro che ne avevano il dovere insorgesse alla difesa; ma n o n potevamo mai pensare che si arrivasse per la prima volta, nei dieci a n n i del nostro Pontificato, al p u n t o di minacciare il rifiuto delle temporalità ad un Vescovo da Noi prescelto fra tanti ottimi per u n a diocesi così i m p o r t a n t e : Vescovo pei lunghi suoi precedenti riconosciuto in tutto esemplare, da tutti b e n a m a t o , ed encomiato dalle stesse autorità, che ebbero con lui relazioni d'officio. Ma accettiamo anche questa n u o v a tribolazione che permette il Signore; n o n p e r ò senza sentire il grave insulto fatto al Capo della Chiesa nella s u a divina missione, e n o n senza protestare contro la violenza a quella libertà e indipendenza, che n o n ha dagli uomini, ma da Dio stesso. Voi quindi potete ben credere q u a n t o conforto Ci rechino oggi colla vostra presenza le testimonianze di filiale affetto e di inalterabile devozione, che con voi Ci d a n n o tutti i cattolici della diocesi di Genova. Anzi vi ringraziamo dell'assicurazione che Ci date, e della quale n o n a b b i a m o mai dubitato, di essere non solo disposti, ma lieti di accogliere subito fra voi l'Arcivescovo, e di provvederlo generosamente di q u a n t o è necessario alia s u a persona, alla sua dignità ed al suo ufficio. Ci rincresce però di n o n poter oggi esaudire la vostra preghiera, perchè Noi s a r e m m o giudicati come autori di disordini (che studiosamente ecciterebbero i vostri e Nostri nemici) e anche come provocatori di nuove offese, che si preparerebbero alla Chiesa. Perchè Ci offende ancora l'eco di certi discorsi fatti con sprezzante acrimonia, come Ci è impossibile n o n manifestare l'impressione p e n o s a degli applausi con cui furono accolti: impressione che ha accresciuto a dismisura il Nostro cordoglio. Questa Nostra pena però n o n Ci toglie il coraggio e la speranza, perchè in q u a l u n q u e vicenda abbiamo Iddio che Ci protegge e, a Nostro grande conforto, la preghiera. La preghiera è il principale dovere del cristiano in tutti i tempi, ma specialmente nei difficili e burrascosi. La sacra Scrittura per queste situazioni p e r - Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 60 plesse ha un consiglio, che si trova nelle parole del santo Re Giosafat : q u a n d o ignoriamo quello che dobbiamo fare n o n ci resta che innalzare gli occhi a Dio, da cui solo possiamo avere lumi, ispirazioni e soccorsi: Cum ignoramus quid agere debeamus, hoc solum habemus residui, ut oculos nostros dirigamus ad Dominum (II, Paral., xx, 12). Oh! n o n si p u ò sapere nè comprendere q u a n t o valgano le preghiere, le invocazioni e i sospiri dei sacerdoti fervorosi, degli umili leviti, delle vergini consacrate e dei pii fedeli! Preghino pertanto i fanciulli impediti a ricevere la santa Confermazione; gli aspiranti al Sacerdozio, che al termine dei loro studi n o n possono esser promossi agli Ordini sacri; i sacerdoti, che nel maggiore bisogno restano senza guida, senza m a e s t r o , senza consigliere; i figli tutti della archidiocesi, che a s p e t t a n o il padre, che li diriga, li istruisca e li conforti coll'esempio e colla parola. P r e g h i a m o tutti con quella perseverante fiducia, che ci viene insegnata dal libro di Tobia, perchè per q u a n t o sia il potere, che Dio concede agli uomini, questo n o n a v r à mai la prevalenza contro i suoi decreti e consigli; ed ognuno sia certo, che se Iddio ci tiene nella prova, nella tribolazione e nel castigo, lo fa per condurci alla misericordia, alla liberazione e alla corona, per farci godere il sereno dopo la tempesta, per donarci la gioia dopo il dolore, e dopo le lagrime il gaudio (Tob. III, 20, 21, 22). Questa è la raccomandazione, che facciamo a voi tutti, figli diletti, e che voi porterete ai vòstri concittadini e condiocesani, ai quali, come a voi, impartiamo di cuore l'apostolica benedizione. DECRETUM. ECCLESIA S. APOLLINARIS CONCREDITUR RECTORI TEMPLI SANCTISSIMAE TRINITATIS PROPE CURIAM INNOGENTIANAM, CUIUS ITEM TEMPLI ET ONERA SUSCIPIET ET TITULUM SUO AD1UNGET. Apostolicae Sedi significatum nuper est a rectore templi san- ctissimae Trinitatis a p u d -Curiam Tnnocentianam, vulgo Monte Gitorio, propter indictam publicae illam aedem rei causa a l i e n a t i o n e m , se coniunctamque domum cogi sacram relinquere, u b i m u l t a decursu S. Congregatio Consistorialis. 61 temporis inducta s u n t pia opera et onera, maxime vero stati per a n n u m secessus clericis ad sacros Ordines promovendis, a nobili femina duce d'Aiguillon instituti saeculo xvn, deinde a S u m m i s Pontificibus rati habiti et confirmati, praesertim a sa. me. Pio P P . IX apostolicis litteris datis die xi mensis octobris a n n o MDCCCLXVII. Ob haec admotae ab eodem rectore sunt preces Ssmo D o m i n o nostro Pio P P . X, ut sibi suisque in m u n e r e successoribus t e m p l u m aliud aliasque assignaret aedes, in eaque dignaretur instituta et onera illa apostolica auctoritate transferre. Cum vero idem S s m u s Dominus commodiorem aptioremque Seminario R o m a n o sedem exstruendam constituerit in adiacentibus Lateranensis Basilicae locis, ubi aedium amplitudo et opportunitas necessitatibus praesentium studiorum felicius respondeat, ideoque S. Apollinaris templum continentesque aedes, quae h u c u s q u e propriae Seminarii fuerunt, ad alium u s u m destinari iam possint ; cumque praeterea Cardinalis in Urbe Vicarii et officiorum dioecesanae R o m a n a e Curiae sedibus longe providerit m e l i u s ; censuit votis postulantis annui posse, eidemque S. Apollinaris ecclesiam addici u n a cum ea parte continentium aedium, quae q u o q u o v e r s u m viis circumscribitur publicis, usque ad arcum uti vocant S. Augustini, q u a e q u e in praesenti partim Seminario, partim officiis Vicariatus in Urbe u s u i est. Quamobrem, o m n i b u s diligenter perpensis, motu proprio et ex certa scientia, suppleto etiam, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit, vel suo interesse p r a e s u m a n t assensu, S s m u s Dominus noster praesenti Consistoriali decreto pia opera, instituta et onera, quae in m e m o r a t a ecclesia Ssmae Trinitatis exstant, u n a cum eiusdem titulo, iuribus ac privilegiis omnibus ad S. Apollinaris transfert, ibique in perpetuum constituit. Decernit a u t e m ut, effecta translatione, Ravennatis Episcopi et Martyris templum hoc novo titulo decoretur: « Trinitati Augustae, in h o n o r e m Apollinaris E. M. »; eiusque ecclesiae regimen et cura, vi praesentis decreti, suscipiatur ab eo sacerdote qui modo rectoris m u n e r e fungitur ecclesiae Ssmae Trinitatis, imposita eidem ac successoribus eius legitimis obligatione satisfaciendi o m n i b u s oneribus quae utriusque separatae ecclesiae e r a n t propria. Utque haec fieri facilius, ac potissimum ut haberi possint ibidem piae exercitationes clericis ad sacros Ordines provehendis, aedium partem, quam diximus usui esse in praesens Seminario R o m a n o et Vicariatui, rectori ecclesiae Trinitatis augustae et S. Apollinaris attribuit. Quia vero eidem rectori pro alienatione d o m u s et ecclesiae Ssmae Trinitatis a p u d Innocentiánam Curiam congrua pecunia n u m e r a b i t u r , idcirco statuit S s m u s Dominus, ut haec pecunia in n o v a s Seminarii Romani aedes a p u d Lateranensem Basilicam exstruendas Con- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. m feratur, et idcirco a rectore ecclesiae S s m a e Trinitatis illico r e m i t t a t u r personae a Se ad h u n c finem designandae. I d e m denique iussit praesens Consistoriale Decretum perinde valere ac si apostolicae sub p l u m b o litterae expeditae forent, n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet, etiam specialissima mentione a u t derogatione dignis. D a t u m ex aedibus S. Congregationis Consistorialis, die xxv mensis ianuarii, a n n o MDCCCCXI. C. CARD. DE LAI, Secretarius. L.i$iS. Carolus Perosi, Substitutus. S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DECRETUM DE MONIALIUM ET SORORUM CONFESSIONIBUS. Cum de sacramentalibus Monialium et S o r o r u m confessionibus m o d e r a n d i s plures ad h u n c diem, ex re et ex tempore, iussae sint leges, eas, aliqua ex parte i m m u t a t a s et apte dispositas, visum est in u n u m colligere Decretum, prout sequitur: 1. Unicuique religiosae communitati t u m Monialium t u m Sororum, regulariter, u n u s d u m t a x a t detur Confessarius o r d i n a r i u s : nisi ob m a g n u m ipsarum n u m e r u m , vel aliam iustam causam, alterum vel plures dari oporteat. 2. Confessarius ordinarius, regulariter, n o n u l t r a triennium in hoc m u n e r e permaneat. Episcopus t a m e n seu Ordinarius e u m ad secundum, immo etiam ad tertium t r i e n n i u m confirmare poterit: a) si ob sacerdotum ad hoc officium idoneorum penuriam aliter providere n e q u e a t ; vel b) si maior Religiosarum p a r s , e a r u m q u o q u e quae in aliis negotiis ius n o n h a b e n t ferendi suffragium, in eiusdem Confessarii confirmationem, per secreta suffragia, convenerit; dissentientibus tamen, si velint, aliter p r o v i d e n d u m erit. 3. Pluries in anno, unicuique religiosae communitati detur Confessarius extraordinarius, ad q u e m o m n e s Religiosae accedant oportet, saltem ut benedictionem accipiant. S. Congregatio de Religiosis. 63 4. Unicuique domui religiosae aliquot ab Ordinario sacerdotes •deputentur, quos Religiosae in casibus particularibus, confessionis peragendae causa, facile vocare queant. 5. Si qua Religiosa, ad animi sui quietem et maiorem in via Dei progressum, aliquem specialem Confessarium vel moderatorem spiritualem postulet, erit facile ab Ordinario concedendus ; qui t a m e n invigilabit ne ex hac concessione a b u s u s i r r e p a n t : q u o d si irrepserint, eos caute et prudenter eliminet, salva t a m e n conscientiae libertate. 6. Si Religiosarum d o m u s Ordinario loci subiecta sit, hic eligit sacerdotes a confessionibus t u m ordinarios t u m extraordinarios; si vero Superiori regulari, hic Confessarios Ordinario loci praesentet, cuius est iisdem audiendi confessiones potestatem concedere. 7. Ad m u n u s Confessarii sive ordinarii, sive extraordinarii, sive specialis, deputari p o s s u n t sacerdotes, t u m e Clero saeculari t u m , de S u p e r i o r u m licentia, e Clero regulari, d u m m o d o t a m e n nullam h a b e a n t in easdem Religiosas in foro externo potestatem. 8. Hi Confessarii, qui a n n o s q u a d r a g i n t a expleverint oportet, mor u m integritate et prudentia e m i n e a n t ; at Ordinarius, iusta de causa et o n e r a t a eius conscientia, ad hoc m u n u s eligere poterit sacerdotes, qui n o n d u m ea aetate sint, modo memoratis animi laudibus excellant. 9. Confessarius ordinarius non* potest renuntiari extraordinarius, et, praeter casus in articulo 2 recensitos, r u r s u s eligi ut ordinarius, in e a d e m communitate, nisi post a n n u m ab expleto m u n e r e . Extraordinarius immediate ut ordinarius eligi potest. 10. Confessarii omnes sive Monialium sive S o r o r u m , caveant ne interno vel externo communitatis regimini sese immisceant. 11. Si q u a Religiosa e x t r a o r d i n a r i u m Confessarium expetat, nulli Antistitae liceat, vel per se vel per alios, neque directe neque indirecte, petitionis rationem inquirere, petitioni verbis vel factis refragari, aut quavis ratione ostendere se id aegre ferre; q u o d si ita se gesserit, a proprio Ordinario m o n e a t u r ; si iterum id ipsum peccaverit, ab eodem deponatur, audita tamen prius sacra Congregatione de Religiosis. 12. Omnes Religiosae de sociarum confessionibus nullo modo inter se colloquantur, neve eas sorores carpere audeant, q u a e a p u d alium, quam d e p u t a t u m , confessionem peragant ; secus ab Antistita vel ab Ordinario p u n i a n t u r . 13. Confessarii speciales, a d . monasterium, seu d o m u m religiosam vocati, si intelligant Religiosas nulla iusta causa vel necessitatis vel utilitatis spiritualis ad ipsos accedere, eas p r u d e n t e r dimittant. Monent u r praeterea omnes Religiosae, ut facultate sibi concessa specialem » Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 64 petendi Confessarium sic u t a n t u r , ut, rationibus h u m a n i s sepositis, tant u m m o d o spirituale b o n u m et maiorem in religiosis virtutibus progressum intendant. 14 Si q u a n d o Moniales a u t Sorores extra propriam d o m u m , quavis de causa, versari contigerit, liceat iis in qualibet ecclesia vel oratorio, etiam semipublico, confessionem peragere a p u d quemvis Confessarium pro utroque sexu a d p r o b a t u m . Antistita n e q u e id prohibere, n e q u e de ea re inquirere potest, ne indirecte q u i d e m ; Religiosaeque nihil Antistitae suae referre tenentur. 15. Moniales omnes a u t Religiosae, cum graviter aegrotant, licet mortis periculum absit, quemlibet Sacerdotem ad confessiones excipiendas a d p r o b a t u m arcessere possunt, eique, p e r d u r a n t e gravi infirmitate, quoties voluerint, confiteri. 16. Hoc Decretum s e r v a n d u m erit ab o m n i b u s religiosis mulierum familiis, votorum cum sollemnium, t u m simplicium, ab Oblatis aliisque piis communitatibus, q u a e nullis votis obstringuntur, etiamsi Instituta sint t a n t u m dioecesana. Obligat etiam communitates, q u a e in Praelati regularis iurisdictione s u n t ; qui nisi fidelem observantiam h u i u s Decreti curet, Episcopus seu Ordinarius illius loci id agat ipse t a m q u a m Apostolicae Sedis Delegatus. 17. Hoc Decretum Regulis et" Constitutionibus uniuscuiusque religiosae familiae a d d e n d u m erit, et publice legendum lingua vulgari in Capitulo o m n i u m Religiosarum, semel in a n n o . Ttaque praerogatis Erñis P a t r i b u s Cardinalibus sacrae Congregationis de Religiosis in plenario coetu ad Vaticanum habito die 31 mensis Ianuarii a n n o 1913, sanctissimus Dominus noster P i u s P P . X, referente infra scripto Secretario, hoc Decretum in o m n i b u s adprobare et confirm a r e dignatus est, et m a n d a r e ut in lucem edatur, et ab o m n i b u s ad quos spectat, in posterum apprime servetur. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque, etiam speciali et individua mentione dignis. D a t u m R o m a e , ex Secretaria sacrae Congregationis de Religiosis, die 3 mensis februarii a n n o 1913. Fr. I. C. CARD. VIVES, Praefectus. L. © S. f Donatus, Archiep. E p h e s i n u s , Secretarius. SS. Congregationes de Propaganda Fide et Rituum.. 65 S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s e s t : 28 ianuarii 1913. — Episcopus titularis Thuburbitanus >et Vicarius Apostolicus novi vicariatus de Banguelo in Africa centrali, R. D. Step h a n u s Larue, e Societate Missionariorum ad Afros. I. DUBIA DE CAEREMONIIS QUIBUSDAM SERVANDIS CORAM AUGUSTISSIMO SACRAMENTO, ADSISTENTE VEL CELEBRANTE EPISCOPO. Sacrorum R i t u u m Congregationi sequentia dubia pro o p p o r t u n a solutione proposita fuerunt; n i m i r u m : I. In solemni benedictione cum sanctissimo Eucharistiae Sacramento, q u a n d o episcopus assistit cappa indutus, et ponit incensum in thuribulo, debetne etiam ipse thurificare S s m u m S a c r a m e n t u m ? II. Si praedicta benedictio solemnis detur post vesperas pontificales, presbyter assistens throno, debetne genuflectere a dextris episcopi in infimo g r a d u altaris, eique ministrare incensum ac d e m u m porrigere ostensorium pro benedictione i m p e r t i e n d a ? III. Si aliquando contingat, ut episcopus Missam pontificalem celebret coram augustissimo Sacramento exposito, debetne ipse canere Gloria et Credo et legere Epistolam a t q u e Evangelium in throno, more solito, absque m i t r a ? Et sacra eadem Congregatio, ad relationem subscripti Secretarii, audito Commissionis Liturgicae suffragio, propositis dubiis ita respondendum c e n s u i t : Ad I. Affirmative iuxta decretum n. 3035 Briocen., 21 iulii 1855, ad 1. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 66 Ad II. P r e s b y t e r assistens accedit ad episcopum t a n t u m pro minis t r a n d o incenso et thuribulo ad incensationem; mox locum cedat diacono assistenti qui deinde ostensorium episcopo est porrecturus. Ad III. Affirmative in c a s u : sed iuxta morem et consuetudinem ecclesiarum cathedralium et congruenter menti Caeremonialis Episcoporum, lib. I, cap. 12, n u m . 8 et 9, episcopus se abstinet a celebranda Missa pontificali coram sanctissimo Sacramento publice exposito. Atque ita rescripsit et declaravit. Die 8 februarii 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. ® S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charistien., Secretarius. * II. RUBRICAE INSERENDAE RITUALI ET BREVIARIO ROMANO IN OFFICIO DEFUNCTORUM. Ante Quoties Vesperae separatim Vesperas. ab Officio divino recitantur, dicitur secreto Pater et Ave; secus absolute incipitur ab A n t i p h o n a : Placebo Domino etc. Ante Matutinum. Quoties Matutinum delationem cadaveris ad ecclesiam ac Responsorium: Subvenite, vel Matutinum diei currentis immediate n o n sequatur, dicitur secreto Pater, Ave, Credo; secus absolute incipitur ab Invi- tatorio. Ante IX. Responsorium. Sequens Responsorium dicitur q u a n d o tres t a n t u m Lectiones h u i u s Nocturni dicuntur. Post IX. Responsorium. Sequens Responsorium dicitur loco praecedentis, quando dicuntur pro defunctis novem Lectiones. Suprascriptas Rubricas Rituali et Breviario R o m a n o in Officio defunctorum addendas, ad n o r m a m recentium dispositionum et praesertim Decreti Romana et aliarum diei 25 octobris 1912, sacra R i t u u m Con- 67 S. Congregatio Rituum. gregatio adprobavit et in novis editionibus t u m Ritualis t u m Breviarii R o m a n i inseri iussit. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 14 februarii 1913. Fr. S. CARD. 'MARTINELLI, Praefectus. f P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien., Secretarius. III. INSTRUCTIO SEU DECLARATIO SUPER KALENDARIA PROPRIIS REFORMANDIS. Evulgata Instructione sacrae R i t u u m Congregationis die 23 iulii vertentis a n n i 1912, q u u m nonnulli Rmi locorum Ordinarii et Superiores generales Ordinum seu Congregationum r e l i g i o s a r u m , -expostulantes reformationem proprii Kalendarii, preces porrexerint h a u d omnino conformes m e m o r a t a e I n s t r u c t i o n i , sacra R i t u u m Congregatio, ut labor expeditior evadat, o p p o r t u n u m iudicavit ulteriorem edere instructionem, cui in posterum se conformare debeat quisque Kalendarii reformationem exoptat. I. Supplex libellus ad S. Rituum Congregationem transmittatur, in quo, consentiente Capitulo ecclesiae cathedralis seu Consilio Ordinis, p o s t u l e t u r ut, relicto Kalendario h u c u s q u e adhibito, servari possit Kalend a r i u m Ecclesiae universalis, additis t a n t u m m o d o festis stricto sensu propriis, quae cum dioecesi a u t instituto religioso particularem h a b e a n t relationem. II. Supplici libello a d d a t u r elenchus praedictorum festorum, q u a e s u n t stricto sensu propria. III. In m e m o r a t o elencho sequentia festa particularia praesertim inserantur: Pro Dioecesibus : a) Dedicatio ecclesiae cathedralis, a u t omnium ecclesiarum (si collective recolatur), 6) Titulus ecclesiae cathedralis, c) P a t r o n u s principalis dioeceseos, provinciae, nationis, d) P a t r o n u s principalis civitatis episcopalis, e) P a t r o n i m i n u s principales, 68 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. f) Sancti qui in dioecesi orti sunt, vel vixerunt, a u t obierunt, g) Sancti, de quibus h a b e n t u r corpora, a u t reliquiae insignes, h) Cetera festa, quae cum dioecesi specialem h a b e n t relationem. Pro Ordinibus seu Congregationibus: a) Dedicatio omnium ecclesiarum (si collective recolatur), b) c) d) e) tionem. Titulus principalis, Sancti fundatores, Sancti qui Ordinis, seu Congregationis, regulam professi sunt, Cetera festa, quae cum instituto religioso specialem h a b e n t rela- IV. De u n o q u o q u e festo sequentia praesertim referantur: a) Dies, in q u a n u n c celebratur, b) Dies natalis, si constet, c) Ritus, quo gaudet, d) Relatio cum dioecesi aut Ordine seu Congregatione. V. Mittatur ad hanc S. C. P r o p r i u m Officiorum dioeceseos vel instituti religiosi, et Kalendarium p e r p e t u u m h u c u s q u e adhibitum, vel saltem, h u i u s loco, ultimus Ordo divini Officii, etc. typis cusus. Ex Secretaria S. Rituum Congregationis, die 12 decembris 1912. f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charystien., Secret. IV. ROMANA. DE KALENDARIO PRO CLERO ALMAE URBIS. E m u s et R m u s D n u s Cardinalis Petrus* Respighi, in alma Urbe Vicarius generalis et patriarchalis Archibasilicae Lateranensis Archipresbyter, sanctissimum D o m i n u m n o s t r u m P i u m Papam X suppliciter deprecatus est, ut facultatem concedere dignaretur, q u a clerus suae ordinariae iurisdictioni subiectus, seposito Kalendario h u c u s q u e adhibito, in p o s t e r u m Kalendario Ecclesiae universalis uti valeat, additis t a n t u m m o d o quibusdam festis in supplici libello descriptis, specialem cum ipsa a l m a Urbe relationem habentibus. Sanctitas porro Sua, refer e n t e infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, ita precibus a n n u e r e dignata est, ut Kalendario Ecclesiae universalis, ab S. Congregatio Bituum. 69 universo clero saeculari almae Urbis eiusque districtus integre servato, inde ab a n n o 1914, sequentes t a n t u m fiant additiones et variationes: videlicet: 5 januarii. 11 » 16 » Vigilia Epiphaniae, semiduplex. De Octava, semiduplex. S. Marcelli I P a p a e et Mart., duplex. 27 28 S. Vitaliani P a p a e et Conf., duplex. S. Zosimi P a p a e et Conf. (d. a. ex 26 d e c ) , duplex. Comm. » » 30 » 3 februarii. 13 14 15 S. Agnetis secundo. S. Felicis IV P a p a e et Conf., duplex. B. Gasparis Del Bufalo Conf. (d. a. ex 28 d e c ) , duplex. » » Comm. S. Blasii E p i s c et Mart. S. Gregorii II P a p a e et Conf., duplex. S. Antheri P a p a e et Mart. (d. a. ex 3 jan.), duplex. Comm. » S. Valentini Presb, et Mart. S. Telesphori P a p a e et Mart. (d. a. ex 5 jan.), duplex. Comm. Ss. Faustini et Jovitae Mm. 16 17 » » S. Agathonis P a p a e et Conf. (d. a. ex 10 jan.), duplex. B. Gregorii X P a p a e et Conf. (d. a. ex 10 jan.), duplex. 18 » S. Hygini Papae et Mart. (d. a. ex 11 jan.), duplex. Comm. 19 » 20 25 2 » » martii., 4 5 15 » » » 28 29 6 7 » » aprilis. » 12 16 17 19 22 26 » » » » » » S. Simeonis Episc, et Mart. S. J o a n n i s Chrysostomi Episc. Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 27 jan.), duplex. S. Martinae Virg. et Mart. (d. a. ex 30 jan.), duplex. S. Felicis III P a p a e et Conf., duplex. S. Simplicii P a p a e et Conf., duplex. S. Lucii I P a p a e et Mart., duplex. S. Casimiri Conf. (d. a. ex 4 huj.), semiduplex. S. Zachariae P a p a e et Conf., duplex. S. Xysti HI P a p a e et Conf., duplex. S. J o a n n i s a Capistrano Conf. (d. a. ex 28 huj.), semiduplex. S. Xysti I P a p a e et Mart., duplex. S. Caelestini I P a p a e et Conf. (d. a. ex 6 huj.), duplex. S. Jülii I P a p a e et Conf., duplex. S. Benedicti Josephi Labre Conf., semiduplex. S. Aniceii P a p a e et Mart., duplex. S. Leonis IX P a p a e et Conf., duplex. Ss. Soteris et Caji Pont. et Mm., duplex. Ss. Cleti et Marcellini Pont. et Mm., duplex. 70 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 27 aprilis. 30 » S. Anastasii I P a p a e et Conf., duplex. S. Catharinae Senens. Virg., almae Urbis Patron, min. 3 maß. p r i n c , duplex majus. Inventio S. Crucis, duplex 2. ei. Comm. Ss. Eventu et 7 11 » » Theoduli Mm. a t q u e Juvenalis Episc, et Conf. S. Benedicti II P a p a e et Conf., duplex. S. Alexandri I P a p a e et Mart. (d. a. ex 3 huj.), duplex. 13 14 » » S. Stanislai Episc, et Mart. (d. a. ex 7 huj.), duplex. S. Paschalis I P a p a e et Conf., duplex. Comm. S. Boni- 21 » facii Mart. S. Felicis a Cantalicio Conf. (d. a. ex 18 huj.), semiduplex. 23 24 » » S. J o a n n i s Baptistae de Rossi Conf., duplex. B. M. V. tit. Auxilium Christianorum, duplex majus. 25 26 27 30 » » » » S. S. S. S. Gregorii VII P a p a e et Conf., duplex. Philippi Nerii Conf., duplex 2. ei. J o a n n i s I P a p a e et Mart., duplex. Felicis I P a p a e et Mart., duplex. 1 junii. 2 » S. Urbani I Papae et Mart. (d. a. ex 25 maji), duplex. S. Eugenii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Marcellini, 3 7 » » Petri atque Erasmi Mm. S. Bonifacii IV P a p a e et Conf. (d. a. ex 25 maji), duplex. S. Eleutherii P a p a e et Mart. (d. a. ex 26 maji), duplex. 8 » S. Bedáe venerabilis Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 27 maji), duplex. 12 » S. Leonis III P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Basilidis, Cyrini, Naboris et Nazarii Mm. 15 » 20 22 23 25 27 » » » » » S. J o a n n i s a S. F a c u n d o Conf. (d. a. ex 12 huj.), duplex. Comm. Ss. Viti, Modesti a t q u e Crescentiae Mm. S. Silverii P a p a e et Mart., duplex. B. Innocentii V P a p a e et Conf., duplex. S. Paulini Episc, et Conf. (d. a. ex 22 huj.), duplex. S. Gallicani Mart., duplex. S. Gulielmi Abb. (d. a. ex 25 huj.), duplex. 28 » S. Leonis II P a p a e et Conf., duplex, Comm. Vigiliae. 29 » Dom. I julii. 1 julii. Ss. Petri et Pauli App. almae Urbis Patron, princip., duplex 1. ei. cum Octava. Pretiosissimi Sanguinis D. N. J. C, duplex 2. cl. Comm. Dom. ac (nisi occurrat die 7) Octavae. Commemoratio o m n i u m Ss. S. R. E. S u m m o r u m P o n t i ficum, duplex majus. Comm. Octavae. S. Congregatio Bituum. .2 julii. 1Í » Visitatio B. M. V., duplex 2. ei. Comm. Octavae ac Ss. P r o cessi et Martiniani Mm. S. Pauli I P a p a e et Conf. (d. a. ex 28 junii), duplex. Comm. 4 » Octavae. S. Irenaei Episc, et Mart. (d. a. ex 28 junii), duplex. Comm. 7 8 9 » » » Octavae. B. Benedicti XI Papae et Conf., duplex. S. Hadriani III P a p a e et Conf., duplex. Ss. Cyrilli et Methodii Episc, et Conf. (d. a. ex 7 huj.), 11 » duplex. S. Pii 1 P a p a e et Mart., duplex. 13 17 » » S. Anacleti P a p a e et Mart., duplex. S. Leonis IV P a p a e et Conf., duplex. 19 21 » » 24 » S. Sy m machi P a p a e et Conf., duplex. B. Eugenii III P a p a e et Conf. (d. a. ex 8 huj.), duplex. Comm. S. Praxedis Virg. S. Alexii Conf. (d. a. ex 17 huj.), duplex. Comm. Vigiliae ae 27 » S. Vincentii a Paulo Conf. (d. a. ex 19 huj.), duplex. Comm. 28 » S. Pantaleonis Mart.? Ss. Victoris I P a p a e et Mart., Innocentii I P a p a e et Conf., 29 » 30 » Nazarii ac Gelsi Mm., duplex. S. Felicis II P a p a e et Mart., duplex. Comm. Ss. Simplicii, F a u s t i n i et Beatricis Mm. B. Urbani II P a p a e et Conf. (d. a. ex 29 huj.), duplex? 2 augusti. 6 » 7 » Comm. Ss. Abdon et S e n n e n Mm. S Stephani I P a p a e et Mart., duplex. Transfiguratio D. N. J. C, duplex 1. cl. cum Octava. S. Cajetani Conf., duplex. Comm. Octavae et S. Donati 8 Episc, et Mart. Ss. Cyriaci, Largi et Smaragdi Mm., semiduplex. C o m m . 3 S. Christinae Virg. et Mart. » 9 » 11 » 12 13 » » Octavae. S. Xysti II P a p a e et Mart. (d. a. ex 6 huj.), duplex. Comm. Octavae, Vigiliae ac S. R o m a n i Mart. S. H o r m i s d a e P a p a e et Conf. (d. a. ex 6 huj.), duplex. Comm. Octavarum ac Ss. Tiburtii et S u s a n n a e Virg. Mm. S. Clarae Virg., duplex. Comm. Octavarum. Octava Transfigurationis Domini, duplex majus. Comm. Octavae S, Laurentii ac Ss. Hippolyti et Cassiani Mm. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 14 augusti. S. Alfonsi Mariae de Ligorio Episc. Conf. et Eccl. Doct. (d. a. ex 2 huj.), duplex. Comm. Octavae, Vigiliae ac 16 18 » » 19 » S. Eusebii Conf. S. Rochi Conf., duplex. Comm. Octavarum. S. Hyacinthi Conf. (d. a. ex 16 huj.), duplex. Comm. Octavae ac S. Agapiti Mart. S. Elisabeth Reg. Vid. (d. a. ex 8 jul.), semiduplex. Comm. 23 24 » » Octavae. S. Philippi Benitii Conf., duplex. S. Marthae Virg. (d. a. ex 29 j u l . ) , semiduplex. Comm. Vigiliae. 25 » S. Bartholomaei Apost., duplex 2. cl. 26 » S. Zephyrini P a p a e et Mart., duplex. 1 septembris. S. Ludovici Regis Conf. (d. a. ex 25 aug.), semiduplex. Comm. S. Aegidii Abb. ac Ss. Duodecim F r a t r u m Mm. 9 » S. Sergii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae ac 10 11 » » 16 » S. Gorgonii Mart. S. Hilari P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae. S. Nicolai de Tolentino Conf. (d. a. ex 10 huj.), duplex. Comm. Octavae ac Ss. Proti et Hyacinthi Mm. Ss. Cornelii P a p a e et Cypriani E p i s c , Mm., duplex. Comm. Ss. E u p h e m i a e et Socior. Mm. 20 » S. Agapiti P a p a e et Conf., duplex. Comm. Vigiliae. 23 •» 25 26 » » S. Lini P a p a e et Mart., duplex. Comm. S. Theclae Virg. et Mart. Ss. Eustachii et Socior, Mm. (d. a. ex 20 huj.), duplex. S. Eusebii P a p a e et Mart., duplex. Comm. Ss Cypriani et Justinae Virg. Mm. S. Gallae Vid., duplex. Comm. Ss. Placidi et Socior. Mm. S. Marci I Papae et Conf., duplex, Comm. Ss. Sergii et Sociorum Mm. 5 octobris. 7 » 11 16 » » B. J o a n n i s Leonardi Conf. (d. a. ex 10 huj.), semiduplex. B. Victoris III P a p a e et Conf., duplex. 25 » 26 » S. Bonifacii I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Ss. Chrysanthi et Dariae Mm. S. Evaristi P a p a e et Mart., duplex. 5 novembris. 9 » S a n c t a r u m Reliquiarum, q u a e in ecclesiis almae Urbis asservantur, duplex majus. Comm. Octavae. Dedicatio Archibasilicae Ssmi Salvatoris, duplex 1. cl. cum Octava. 73 S. Congregatio Bituum. 10 novembris. 11 » 12 IS lé » » » S. Andreae Avellini Conf., duplex. Ss. T r y p h o n i s et Socior. Mm. S. Martini Episc, et Conf., duplex. S. Mennae Mart. S. Martini I P a p a e et Mart., duplex. S. Nicolai I P a p a e et Conf., duplex. S. J o s a p h a t Episc, et Mart., duplex. Comm. Octavae ac Comm. Octavae ac Comm. Octavae. Comm. Octavae. Comm. Octavae. 15 » S. Gertrudis Virg., duplex. Comm. Octavae. 16 » 19 » Octava Dedicationis Archibasilicae Ss. Salvatoris, duplex majus. S. P o n t i a n i P a p a e et Mart., duplex. 26 » S. Siricii P a p a e et Conf., duplex. Comm. S. Petri Alexan- 27 » drini Episc, et Mart. S. Deusdedit P a p a e et Conf. (d. a. ex 8 huj.), duplex. 28 » S. Gregorii III P a p a e et Conf., duplex. 29 » 1 decembris. 5 » S. Gelasii I P a p a e et Conf. (d. a. ex 21 huj.), duplex. Comm. Vigiliae ac S. Saturnini Mart. S. Elisabeth Vid. (d. a. ex 19 nov.), duplex. S. Silvestri Abb. (d. a. ex 26 nov.), duplex. Comm. S. Sab- 9 » 10 » bae Abb. S. Eutychiani Papae et Mart. (d. a. ex 8 huj.), duplex. Comm. Octavae. S. Melchiadis P a p a e et Mart., duplex. Comm. Octavae. 11 12 » » S. Damasi I P a p a e et Conf., duplex. Comm. Octavae. S. Stanislai Kostkae Conf. (d. a. ex 13 nov.), semiduplex. Comm. Octavae. lé » S. Leonardi a P o r t u Mauritio Conf. (d. a. ex 26 nov.), semiduplex. Comm. Octavae. 17 19 » » S. Didaci Conf. (d. a. ex 13 nov.), semiduplex. B. Urbani V P a p a e et Conf., duplex. 30 » S. Dionysii P a p a e et Conf. (d. a. ex 26 huj.), duplex. Comm. Octavarum. Mandavit insuper Sanctitas Sua, ut huiusmodi Kalendarium cleri Romani adhibeatur t u m in Basilicis patriarchalibus Lateranensi et Liberiana, t u m in minoribus almae Urbis Basilicis, Collegiatis, ceterisque ecclesiis n o n exemptis; itemque in dioecesibus et familiis religiosis utriusque sexus, q u a e sive ex iure, sive ex privilegio, Kalendario cleri Romani u t u n t u r : facta potestate memoratis Basilicis, ecclesiis, dioecesibus et familiis religiosis festa respective propria adiiciendi iuxta ACTA, vol. V, n. 3. — 1-3-913. 6 74- Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. rubricas et decreta, ac praesertim ad n o r m a m decreti- De repositione et translatione festorum in ecclesiis particularibus, diei 3 maii 1911. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 14 februarii 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. '•j- P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien, Secretarius SACRA ROMANA ROTA " i. MILETEN. IURIUM. • Pio PP. X. feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae ann» decimo, die 16, mense ianuario, anno 1913, RR. PP. DD. Aloisius Sincero, Ponens, Ioseph Mori et Fridericus Cattani, Auditores de turno, in causa Mileten. - Iurium, inter Confraternitatem B . M. Virginis Gratiarum et P a r o c h u m Arenae appellantes, repraesentatos per legitimum procuratorem advocatum Nazarenum Patrizi, et Confraternitatem S. Michaelis, appellatam, repraesentatam per legitimum procuratorem advocatum Vincentium Sacconi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Arenae, in oppido Miletensis dioeceseos, d u a e sunt Confraternitates, q u a r u m u n a a B. M. V. Gratiarum,- altera a S. Michaele n o m e n habet. Illa sedem h a b e t in quodam oratorio, a parochiali ecclesia disiuneto, et regium, q u e m vocant, assensum obtinuit a n n o 1776, mense decembri, die vero 9; h a e c in ipsa ecclesia parochiali sedem obtinet, et regio assensu d o n a t a est a n n o 1777. » An vero et q u o n a m a n n o u t r a q u e orta sit et canonice erecta, ex actis directe n o n liquet. De Confraternitate B. M. Virginis Gratiarum ipsius sodales in docum e n t o ; quo regius a s s e n s u s continetur, e x p o s u e r u n t « qualmente in « d e t t a città sin dall'anno 1722 si trova reintegrata u n a congregazione « s o t t o il titolo delle Anime del Purgatorio, la quale fin d'allora viene « g o v e r n a t a colle regole riconosciute ed approvate da quel Diocesano « d i Mileto ». S. Romana Rota. 75. De Confraternitate vero S. Michaelis in actis sanctae Visitationis vicariatus Arenarum 1744 legitur: « . . .Visitavit altare sub titulo S. Mi« chaëlis Archangeli, erectum ab imis ex proprio asse praefati adm. reve« rendi archipr. (Fr. Dominici G u l l à ) . . . . In dicto altari est Confrater« nitas sub instituto Ssmi S a c r a m e n t i , et ad praesens regitur per « capellanum eligendum et procuratorem iuxta instructiones canoni« zatas a Curia episcopali Mileten. ». Archipresbyter vero Gullà in suo testamento, die 7 mense iunio, anno 1764 condito, instituit: « a se « suo erede universale e particolare la cappella dei glorioso principe « S. Michele Arcangelo, eretta ab imis da esso testatore a sue proprie « spese nella sudd. venerabile archiepiscopale e matrice chiesa maggiore « di S. Maria de Latinis di detto luogo, e per essa la Congregazione di « detto glorioso Principe sotto l'istituto del Ss. Sacramento, canonicale mente eretta - ut ipse ait - da detto Sig. Testatore... ». P o r r o h a e duae Confraternitates de iuribus, primatu, et praecipue de praecedentia in processionibus theophoricis iam pluribus abhinc a n n i s animose et acriter, ut ex actis coniicitur, inter se se p u g n a n t . Atque dissensiones, discordiae et querimoniae t a m antiquae et crebrae sunt, ut a n n o 1835, die vero 18 martii, q u a e d a m transactio inter ipsas intercesserit; a n n o dein 1885 Ordinarius Mileten. q u a s d a m ediderit ordinationes, interim differendo ad proximam Visitationem alias dispositiones, quibus u t r i u s q u e Confraternitatis j u r a sarcta et t u t a evaderent, et postea a n n o 1889 episcopus De Lorenzo, suo decreto dato die 18, mense decembri, quin de merito iudicaret et Confraternitatum i u r i b u s praeiudicium inferre vellet, severiores ordinationes contra u t r a m q u e Confraternitatem ediderit, atque exinde a n n o 1893 eiusdem Episcopi auspicio, alia transactio « a solo oggetto di procurare un m o d u s vivendi « nella ricorrenza della processione del Corpus Domini ed in altre cir« costanze » inter Confraternitates intercesserit; t a n d e m vero h o d i e r n u s episcopus Morabito a n n o 1903 n o v a m consensionem utrique Confraternitati subiecerit. At q u u m hisce remediis discordiae finem non haberent, Confraternitas S. Michaelis, per libellum diei °2 novembris 1909 Curiae Mileten, datum, iudicium instituit contra Confraternitatem B. M. Virginis Grat i a r u m et parochum Arenae. Favorabilem ipsa sententiam tulit. Nam T r i b u n a l Curiae Mileten., sententia die 2 iulii 1910 l a t a , haec in parte, ut aiunt, dispositiva statuit : , « 1° Dichiara proprio della Confraternita di S. Michele Arcangelo « sotto il titolo del Ssmo Sacramento il diritto della precedenza sol- 76 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « t a n t o nelle processioni del Ss. Sacramento il giovedì della solennità « del Corpus Domini, e in t u t t e le altre processioni del Ss. S a c r a m e n t o , « c o m e provenienti dalla n a t u r a e ragione del titolo di cui si onora. « « « « « « 2 ° Dichiara che la stessa Confraternita ha il diritto di proprietà della statua dell'Immacolata, e il diritto di esporre sul proprio altare nella s u a cappella ed oratorio t a n t o questa, q u a n t o altre immagini sacre, se ne abbia, per le funzioni soltanto interne nei limiti che le vengono consentiti dalla dipendenza che ha dal parroco locale, e con l'approvazione e licenza della superiore autorità ecclesiastica diocesana. « « « « « « « 3° Dichiara che la medesima ha il diritto, ad esclusione dell'altra Confraternita delle Grazie, proveniente dalla consuetudine, dell'acquiescenza del parroco locale. . . . e n o n mai contrastata, di fare le feste tradizionali di P a s q u a , di S. Domenica, S. Caterina Alessandrina, anche sotto la dipendenza del parroco, a cui appartiensi la moderazione delle feste suddette e la parte direttiva, e d'intervenire alla processione delle Palme. « « « « « 4° Dichiara proprio della stessa Confraternita il diritto di fare il giorno stabilito dallo statuto e nel proprio oratorio, la festa di S. Michele Arcangelo con le consuete funzioni e processioni. Sarà larghezza del parroco se le concederà di funzionare, m e n t r e non ha diritto, all'altare maggiore. « 5° Rigetta la d o m a n d a del parroco, colla quale chiede che la Con« fraternità di S. Michele passi nella chiesa di S. Domenica, avendo essa « Confraternita, se n o n altro, il trentennale possesso del domicilio nella « chiesa della Parrocchia. « « « « « « 6° Conferma la dipendenza di detta Confraternita al parroco locale, a mente del decreto delia S. Congregazione dei Riti del 10 dicembre 1703, ricordando che se le funzioni della Confraternita n o n debbono essere di ostacolo alle funzioni parrocchiali, il parroco n o n deve ne impedire, nè menomare, nè ostacolare quelle della Confraternita. « « « « « « « 7° Dichiara che alla Confraternita delle Grazie spetta il diritto della preèedenza in tutte le processioni, q u a l o r a intervenga, che non siano del Ssmo, proveniente dalla sua anzianità, ma n o n il diritto di fare la processione del Ssmo la Domenica i m m e d i a t a m e n t e dopo l'ottava del Corpus Domini, n o n essendo essa imposta e n e p p u r e accennata, nè nello statuto della Confraternita, nè negli altri pretesi titoli, dai quali si vorrebbe farla derivare. « 8° Se per lo passato lo fece qualche volta, è stato per concessione « d e l Superiore, la quale per u n a volta o due n o n può costituire diritto. £. Romana Rota. 77 « 9° Condanna il parroco D. Domenico Antonio Giamba e la Con« fraternità delle Grazie al pagamento delle spese del presente giudizio, « e compensi di avvocati da liquidarsi dall'estensore ». Posterius vero die 9 augusti 1910, ipse praeses tribunalis a quo sententia lata fuerat, can. Arch. Mancuso, vicarius generalis, h a n c edidit declarationem: « Poiché i dispositivi numeri 3 e 7 della sentenza di « 4-5 luglio 1910 emessa da questa illma Curia nella causa canonica tra « le Confraternite di Arena sono stati interpretati, per come ci viene « riferito, in senso diverso da quello che presentano, richiesti dalle parti, « dilucitando meglio dichiariamo che il dispositivo N. 3 i m p o r t a : che « la Confraternita delle Grazie non ha n e s s u n a ingerenza nelle feste e « processioni che la Congrega di S. Michele o per ragioni di statuto, o « per diritto acquisito, come sarebbero quelle tradizionali di P a s q u a , di « S. Domenica e di S. Caterina, suole celebrare, previo però il permesso « dell'autorità ecclesiastica diocesana. « Il dispositivo N. 7 della stessa sentenza importa che la Confra« ternita delle Grazie n o n ha diritto d'intervenire alle processioni n o n « sue, e che intervendo alle medesime per invito, ha per ragione del« l'anzianità la precedenza su quella della Confraternita di S. Michele. « Si eccettua sempre la processione del Ssmo, nella quale la prece« denza spelta alla Confraternita di S. Michele per essere questa anche « sotto il titolo del Ss. Sacramento. « Tolto così qualsiasi dubbio, la sentenza in parola n o n deve ese« guirsi se n o n nel senso sopra dichiarato ». A sententia Curiae Mileten. appellarunt Confraternitas B. M. Virginis Gratiarum et p a r o c h u s Arenae, archipresbyter Dominicus Antonius Giamba : et causa n u n c nobis definienda venit sub propositis et concordis hisce d u b i i s : I. Num in processionibus, in quibus defertur Ss. Sacramentum, ius praecedentiae competat Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum, an potius Confraternitati S. Michaelis, in casu. II. An Confraternitati B. M'. Virginis Gratiarum competat, ius, indicendi processionem Ss. Sacramenti die Dominica immediata post octavam. III. Num et qua ratione Confraternitati B. M. Virginis Gratiarum competat ius interveniendi in processionibus omnibus et absque invitatione ex parte Confraternitatis S. Michaelis ; an secus. IV. Num et qua ratione festa et processiones S. Michaelis, sanctae Dominicae, sanctae Catherinae et vulgo dev'Affrontata, et processio in Dominica Palmarum competant Confraternitati sancti Michaelis, an potius Parocho. 78 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. V. An proprietas simulacri B. M. Virginis Immaculatae, necnon ius celebrandi eiusdem festum cum processione, competat Confraternitati sancti Michaelis, vel Parodio. VI. An et quomodo Confraternitati S. Michaelis sub Parochi dependentia competat ius indicendi festa et processiones pro cultu Sanctorum, quorum simulacra in Oratorio sunt, necnon alia simulacra introducendi. VII. Cuinam imponendae sunt expensae primi gradus, in casu. I. Primum dubium quod attinet, p r a e n o t a n d u m est ad episcopum spectare ex Tridentino, sess. XXV, De reg. et mon., cap. 3, controversias omnes de praecedentia in processionibus publicis componere, r e m o t a omni appellatione et n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e , S. R. C. in Westmonasterien., 11 decembris 1896 ad 1; Ojetti, Synopsis, n. 3239. Verum in casu, q u u m h a n c controversiam de praecedentia plures aliae de iuribus attingant, easque omnes iudex p r i m a e instantiae iudiciali forma defifiierit, iure meritoque hic sacer Ordo appellationem excepit ad normam can. 14-17 Legis propriae S. R. R. et S. A. Substantiam vero quaestionis q u o d spectat, q u a m v i s o m n e s Confraternitates laicorum in processionibus procedere et praecedere debeant •inter se iuxta Bullam Gregorii XIII, 15 iulii 1583, Sac. Congr. Rit. in Nepesina, 10 maii 1608 et in Thelesina, 19 martii 1611; et proinde praecedere debeat Confraternitas q u a e est in possessione praecedendi, et si de hoc n o n constet debeat illa praecedere q u a e prius sacris i n d u t a est, Sac. Congr. Conc. in Baren., 25 maii 1901, in Synopontina, 10 septembris 1898, 18 maii 1899, Sac. Congr. R i t u u m in Sorana, 7 augusti 1628, et in S. Severinae, Praecedentiae, 24 septembris 1712, idque observari d e b e a t vel ab ipsa Confraternitate Ss. Sacramenti in ceteris procession i b u s in quibus n o n defertur Ss. S a c r a m e n t u m , pro quibus antianitas d a t praecedentiam, Sac. Congr. R i t u u m in Lauden., 18 iulii 1628 et in Nullius, 30 septembris 1628, t a m e n in illis processionibus in q u i b u s defertur Ss. S a c r a m e n t u m , Confraternitati Ss. S a c r a m e n t i , si sacco i n d u a t u r , debetur praecedentia s u p r a o m n e s alias Confraternitates, nullo ad a n t i a n i t a t e m respectu habito, p r o u t declaravit Sac. Congr. Rituum in Vercellen., 18 iunii 1695, in Cremonen., 3 augusti 1697, in Mediolanen., 19 iunii 1655, in Novarien., 26 aug. 1752 ad I, et in Squillacen., 17 ian. 1887. Q u a r e s u m m a quaestio, in q u a t o t a causa vertitur est, n u m Confraternitas Arenae, quae a S. Michaele vulgo n u n c u p a t u r , legitime gaudeat titulo Ss. Sacramenti, isque titulus praecipuus, vel saltem aeque principalis sit. De h o c a u t e m nullum dubium superest ex actis et probatis in causa. Nam acta Visitationis vicariatus A r e n a r u m anni 1744 S. Romana Rota. n puella ad maritalem d o m u m deferri debebat, in p r o m p t u esset, Agatha se abdidit. T u n c omnes qui nuptiis invitati intererant, eam inquirere coeperunt, a t q u e inveniam in lectica collocarunt, et ita ad d o m u m sponsi Hentern detulerunt. Aliquot t a m e n post dies m a r i t u m aufugit et a p u d suos, se recepit. Sed a patre, verberibus affecta, ad maritalem d o m u m iterum reducitur; q u o d alias q u o q u e factum est. Ipse maritus eam fuste percussio quia secum habitare nolebat; n u m q u a m enim a p u d Matthiam voluit cubare, sed noctu penes amitam s u a m se recipiebat; et tandem, nec violentia patris nec avunculi nec mariti devicta, h u n c n o n reditura deseruit; cum p r i m u m sibi licuit, vicarium apostolicum Taikou adivit, ab eoque postulavit ut s u u m m a t r i m o n i u m cum Matthia Youn Syek-tiyoun, nullum declararet. Vicarius apostolicus Coreae, Gustavus Carolus Maria Mutel, D. Marcello Lacroutz processum canonicum i n s t r u e n d u m commisit, praecipiens ut testium depositiones, nisi a d s t a n t e defensore matrimonii, reciperet, q u o d m u n u s R. D. Aemilio Taquet, missionario apostolico, d e m a n d a vit, facultate concessa iudici instructori eligendi actuarium, qui acta exararet. Mandavit insuper ut processus sibi mitteretur, quo ferre posset s e n t e n t i a m ; aliasque omnes instructiones necessarias adiunxit, quibus iuris n o r m a e plene a d i m p l e a n t u r . At iudex instructor nonnullos testes interrogavit, sacri vinculi defensore n o n a d s t a n t e , quia hic a loco examinis longe aberat. Deinde, processu expleto, sententiam tulit de nullitate h u i u s matrimonii, a qua t a m e n defensor vinculi ad nostrum T r i b u n a l appellavit. Mulieris advocatus, ex officio electus, p r i u s q u a m n o v u s processus initium haberet, S s m u m postulavit ut actus sanaret, qui vitio formae laborarent, simulque concederet ut haec causa in p r i m a instantia a p u d h u n c S. N. O. decerneretur. Quibus o m n i b u s obtentis, nobis haec causa proponitur sub d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu? Quod ius pertinet. Vim, q u a m I. C. P a u l u s , in Leg. 2, Digest. Quod metus causa, definit: « Maioris rei impetus, qui repelli n o n potest », perbelle Card. F a g n a n u s distinguit in absolutam seu praecisam, et conditionalem seu compulsivam. Vis absoluta et praecisa tollit voluntarium et causât violentam, quod pariter a iuristis definitur: « Illud cuius principium est extra, nihil conferente vim passo ». Vis a u t e m conditionalis a u t compulsiva non tollit omnino voluntarium, sed minuit, S. Romana Rota. 255 et ideo n o n producit violentum, sed involuntarium s e c u n d u m q u i d ; et haec est eadem res q u a e m e t u s (Fagn., Comm. ad cap. 5, h. r. n. 2 et seq.). Metus vero a I. G. u l p i a n o definitur: « Instantis vel futuri periculi causa, mentis trepidatio » (Leg. 1, Digest. Quod metus causa). P o r r o m e t u s a doctoribus a p u d Schmaltzgrueber (h. t. n. 2), tripliciter dividitur, nempe : 1) ratione causae, q u a e esse potest necessaria (et haec intrinseca vel extrinseca), a u t libera, scilicet ab h o m i n e ; 2) ratione modi, prout infertur iuste vel iniuste. I n i u s t u s a u t e m m e t u s incuti potest directe seu ad actum determinatum, vel indirecte seu n o n ad aliquem determinatum a c t u m ; 3) ratione qualitatis, prout gravis sit, idest cadens in constantem virum, ut eum a proposito dimovere valeat, vel levis, qui eam vim n o n h a b e t ut patientem, animo fortem, a proposito valeat dimovere. Metus autem gravis r u r s u s dividitur in absolute gravem et respective gravem. Prior qui de se talis est; alter qui gravis est t a n t u m relate ad personam, q u a e patitur m e t u m . Si q u a e h u c u s q u e diximus ad m a t r i m o n i u m referamus, liquido patet, quod vis absoluta, seu p r a e cisa, in contrahente m adhibita, cum violentum inducat, ob absolutum defectum consensus, nullum r e d d a t m a t r i m o n i u m . Vis a u t e m conditionalis, seu metus, q u u m a causa externa et libera sit inducta, sitque gravis, iniusta et directe incussa, etiamsi ex parte contrahentis adfuerit assensus in matrimonium, t a m e n hoc nullum reddit, scilicet est impedimentum dirimens, ut ex pluribus locis iuris constat, et praesertim ex capp. 14-15 et 28, De spons. et matr., ubi legitur: « Matrimonium... solo « consensu c o n t r a h i t u r ; et ubi de ipso quaeritur, plena debet securitate « ille gaudere cuius est a n i m u s i n d a g a n d u s , ne per timorem dicat sibi « placere q u o d odit, et sequatur exitus qui de invitis solet nuptiis pro« venire » (cap. cit. 14, De spons.). Haec iuris principia in casu nostro innuisse sufficiat, quin necesse sit ea longius pertractare, nisi forte disputare vellemus, u t r u m in hoc violentia adfuerit strictiori s e n s u accepta, vel t a n t u m latiori, seu gravis m e t u s ; et ideo u t r u m m a t r i m o n i u m nullum sit t a n t u m ex impedimento vis metusve, vel potius quia in eo penitus defuerit assensus. Facta enim t a m gravia nobis exhibentur, ut de nullitate h u i u s matrimonii minime sit ambigendum, evidensque appareat violentia seu gravis metus ab homine iniuste incussus directe ad m a t r i m o n i u m cogendum. Inquirendum ergo nobis remanet, u t r u m vera sint quae Agatha enarrat, necne. Quod factum spectat. I u d e x instructor sex excussit testes, praeter actricem, inter quos avunculum et p a t r e m istius, qui omnes scientia 256 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. propria res optime noverant, quique de publica fama in pago RyenHpyeng fidem faciunt; et hi, u n a voce, e n a r r a t i o n e m Agathae confirm a n t et, iureiurando debita forma coram iudice praestito, de violentia, q u a m Agatha p a s s a est ut m a t r i m o n i u m cum Matthia Youn Syek-tiyoun celebraret, t e s t a n t u r . Hic autem in iudicio adsistere noluit, affirmans se aegrotum esse, sed revera quia, ut ait testis Anna Ko, << dicebat « se h a b e r e p u d o r e m et horrorem etiam loquendi cum femina q u a e « i p s u m dereliquit », et ideo, eo contumace, sententiam ferimus. Nunc a u d i a m u s quid Agatha in iudicio deposuerit. I p s a affirmat, p a t r e m m a t r i m o n i u m statuisse quin esset ab eo interrogata, q u o d cum ab aliis rescivisset, novercae suae dixit: « Si domi habetis feminam « v e n d e n d a m , vendite (quod in patrio sermone significat, in matrimo« n i u m collocare) ; ego autem nolo vivere cum illo Youn. Et noverca « irata dixit: " Si ita est, t u n c exi e domo „, et patri meo r e n u n t i a v i t « verba quae dixeram. T u n c pater clamans dixit: " Illa stulta! ad quid « eiusmodi ineptias profert? „. Quae a u d i e n s timui et dissimulavi, nec « alia verba de hoc audivi ». E a d e m avunculus et ipse pater confirmant. Avunculus enim ait: « Non inierunt (parentes) consilium secum, quia « si l o q u e b a n t u r cum puella de eius matrimonio, illa d e t e s t a b a t u r et « aufugiebat; et insuper, iuxta morem G o r e a n o r u m , totum negotium « matrimonii filiorum pertinet ad solos p a r e n t e s ». Et p a t e r : « Una vice « locutus sum ei de matrimonio c o n t r a h e n d o , at illa stulta n o n con« sentiebat et dicebat: " Etiam si sit mihi m o n e n d u m , n o n contrahant « m a t r i m o n i u m cum Youn Syek-tiyoun „, et ego pluries audivi illam « rogavisse t a m suam novercam, quam s u u m avunculum ut impedirent « illud m a t r i m o n i u m ». Deinde Agatha e n a r r a t quomodo, die matrimonii adveniente, perducta est ad sacellum ut n u p t i a s celebraret: « ... d u m « irem ad fontem ad lavandas vestes, occurrit mihi in via Ko Tchyen« Koueni Michael, qui custos est sacelli et dixit m i h i : " E a m u s ad « s a c e l l u m , sacerdos vocat t e , , . R e s p o n d i : " N o n est necesse u t eam « n u n c , si de sero ivero, sufficit „. T u n c Tchyen Koueni, u r g e n s me, « quasi a me avellere vellet l a v a n d r i u m sportam, " Cito eamus, inquit, « te exspectat „. Ideoque resistere non valens, reliqui m e a m sportam, « et ingressa sum in alienam d o m u m , volens ibi me abscondere. Tchyen« Koueni me insecutus est, et dixit: " S p o r t a m t u a m d o m u m reporta « e t e a m u s „. T u n c ad d o m u m reversa s u m ; et cum ille Tchyen-Koueni « nimium urgeret ut irem ad sacellum, dixi ei : " Si tecum ivero, coram « aliis me pudet,. si tu primo iveris, ego sequar „. T u n c Tchyen-Koueni « ad sacellum ivit, ego autem in domo amitae meae me abseonderam, « sed cum qui erant in sacello exspectarent et vidèrent me non venire, A. Montana Bota. « Tchyen-Koueni exivit ad me q u a e r e n d a m , et cum venisset in locum « ubi latitabam, me a p p r e h e n d i et secum duxit ». H a e c plene confirm a n t u r ab ipso sacelli custode, qui p o s t q u a m t e s t a t u s est, A g a t h a m voluntatem contrahendi m a t r i m o n i u m n o n habuisse, p r o s e q u i t u r : « Tem« pore matrimonii eius, ego fungebar m u n e r e custodiendi sacellum. In « die matrimonii, cum Agatha n o n veniret ad c o n t r a h e n d u m illud, eius « p a r e n t e s mihi m a n d a v e r u n t ut vocarem et adducerem illam; u n d e « ego, eundo ad d o m u m eius, in via inveni Agatham euntem ad lava« torium, et tenui eam ut perducerem in sacellum; at illa a d h i b e b a t « centum media ad n o n e u n d u m , a t t a m e n ego, secundum eius p a r e n t u m « m a n d a t u m , per vim perduxi eam ad sacellum. Attamen scio clare « Agatham n o n habuisse a n i m u m contrahendi m a t r i m o n i u m , et q u a n d o « sacerdos interrogabat Agatham " Tu visne contrahere m a t r i m o n i u m « cum Youn Syek-tiyoun ? „ parentes eius pluries u r g e b a n t eam dicendo : « " responde „, et Agatha coacte respondit quidem, sed ex violentia con« traxit m a t r i m o n i u m ». Deinde Agatha iudici sciscitanti refert q u o m o d o nuptiales caeremoniae celebratae sunt. En eius v e r b a : « Q u a n d o , appre« hensa, in sacellum introivi, t u n c ibi erant christiani pagi Ryen-Hpyeng, « viri et feminae, n u m e r o circiter triginta, et d i x e r u n t : " Cito ingredere „; « et simul me ad altare impellebant. T u n c sacerdos dixit mihi: " Matri« m o n i u m n o n firmatur nisi consensu contrahentis, neque contra volun« tatem matrimonium conficitur „; et q u a n d o me interrogavit " Tu visne, « iuxta ritum sanctae Ecclesiae, servire Matthiae Youn t a m q u a m legitimo « m a r i t o ? , , . Et dixit: " Sive volo sive nolo, oportet ut r e s p o n d e a s , , . « Haec verba c u m audissem, p o r t a m posteriorem aperui, et aufugi. T u n c « p a t e r meus, per p o r t a m anteriorem exiens, baculo me percussit; sed « aliae christianae e u m p r o h i b u e r u n t , et me impellentes, in sacellum « denuo ingredi compuierunt. Cum autem flens, i t e r u m aufugere vellem, « christiani me, brachiis apprehensam, exire n o n permiserunt. Et cum « sacerdos aliquot verba, nescio quae, proferret, u n a ex senioribus chri« stianis r e s p o n d i t : " Volo „. T u n c sacerdos: " Non agitur de tuo matri« m o n i o ; ipsa debet respondere ut m a t r i m o n i u m fiat,,. Et pater m e u s « dicebat: " Stulta, cito responde „; et c h r i s t i a n a e : " R e s p o n d e : volo, « volo „. Haec t a n t u m audivi et nihil aliud cogitavi et, inter fletus et « singultus, nescio q u a m n a m vocem emiserim ; sed post Missam t a n t u m « audivi me m a t r i m o n i u m contraxisse ». Quae pariter testes confirmant. Audiantur, p r a e ceteris, eius a v u n c u l u s et pater. Avunculus ait : « In « m o m e n t o illo matrimonii, Agatha aufugerat, et h o m i n e s illam quae« sierunt et p e r d u x e r u n t ante altare, at illa d e n u o aufugiebat; t u n c eius « pater fustibus illam impulit in sacellum, et ita c o n t r a c t u m fuit matri- 258 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « monium ». P a t e r candide fatetur: « [n m o m e n t o matrimonii iiia inepta « volebat aufugere, t u n c ego impellendo illam introduxi in s a c e l l u m » . Iudici a u t e m interroganti u t r u m Agatha consensum matrimonio praebuerit, r e s p o n d i t : « Cum illud m a t r i m o n i u m ab initio per vim factum « sit, si illa respondit, respondit, n o n quia volebat respondere, sed quia « volebat vitare imminentes m i n a s et violentias ». Iudex ab eo q u a e sivit q u a r e ad m a t r i m o n i u m filiam coëgerit. Cui ille: « Illam coëgi « sequentibus r a t i o n i b u s ductus. Si ego voluissem illam tradere alicui « pagano pro matrimonio, faciliter potuissem, quia sunt multi pagani « matrimonio indigentes, sed ego christianus n o n poteram hoc modo « a g e r e ; aliunde in hac regione n o n erant christiani iuvenes matrimonio «collocandi, praeter illum Youn Syek-tiyoun u n u m ; et praeterea ego « credidi, Agatham sensim melius providendo negotium suae salutis, « in futurum facere concordiam et ducere vitam c o m m u n e m cum illo « Youn ». Ceterum o m n e s testes, de hac violentia et coactione u n a n i m e s t e s t a n t u r . A n n a Ko, q u a e amica ab infantia Agathae fuit, q u a e q u e cum fratre iuniore Matthiae Youn est matrimonio coniuncta, haec dicit: « Non « t a n t u m historiam matrimonii (Agathae) clare scio, sed etiam scio quod « Agatha semper h a b u e r i t o m n i m o d a m detestationem ante et post matri;« m o n i u m et in m o m e n t o matrimonii »; et p r o s e q u i t u r : « Perspectis « verbis et fletibus Agathae ante m a t r i m o n i u m , fuga et latitatione Aga« thae t e m p o r e matrimonii, et vexationibus et verberibus, quae perpessa « est Agatha eo quod n o n iverit in d o m u m mariti post m a t r i m o n i u m , « procul dubio apparet Agatham contraxisse matrimonium ex violentia ; « et insuper o m n e s pagi incolae dicunt illud m a t r i m o n i u m vere con« t r a c t u m n o n fuisse ». I o a n n e s P a k deponit: « C o g n o s c o Agatham, et « etiam cognosco eam contraxisse m a t r i m o n i u m ex violentia, et pari« ter audivi ab h o m i n i b u s ex Ryen-Hpyeng, parentes Agathae per vim « coëgisse s u a m filiam ut cohabitaret cum Youn Syek-tiyoun ». Ioseph Kang dicit: « Ego fui testis matrimonii Agathae Ko cum Youn Syek« tiyoun, et p u t o Agatham n o n ex libenti a n i m o , sed ex insuperabili « coactione et exhortatione s u o r u m p a r e n t u m , contraxisse matrimo^ « nium ». Denique Agatha, a iudice interrogata u t r u m d o m u m mariti ivisset, domesticas curas sümpsisset, haec e n a r r a t : « Caeremoniae civiles « die 29 februarii 1908 factae sunt. Illa die, q u a n d o vidi afferentes « lecticam in q u a debebam transferri, secreto aufugi et in alia domo «latitavi. Sed contra v o l u n t a t e m me a p p r e h e n s a m et in lectica collo« catam, d u x e r u n t ad d o m u m sponsi, u n d e post u n a m h o r a m ad pro« priam d o m u m reversa sum . . . Revera n u m q u a m assumpsi curam rei S. Romana, Rota. 259 « familiaris, sed si ille Youn ad id faciendum me invitaret, vel me a p u d « p a r e n t e s requireret, p a r e n t e s mei irascebantur, et ideo n o n poteram « facere quin irem ad d o m u m mariti ; sed noctu vel ibam dormitum in « vicinam d o m u m , vel cum glore m e a dormiebam ; et post u n a m vel « alteram diem revertebar ad domum p a r e n t u m , et ibi eram usque d u m « parentes iterum irascerentur, t u n c denuo ibam pro u n a vel altera die « ad d o m u m istius Youn, et ita t e m p u s c o n s u m p s i . . . Nec semel cum « eo verbum feci; si q u a n d o ille Youn me alloqueretur, nullum respon« sum d e d i . . . Et insuper q u a n d o ibam ad d o m u m Youn m a r i t i , et « ibi aliquid faciebam, si iste Youn ingrederetur, t u n c ex proposito, ab « incepto opere desistebam... A patre meo, exprobrante q u o d nollem « vitam degere in domo mariti, pluribus vicibus verberata fui, et q u a n d o « revertebar ad d o m u m p a r e n t u m , ab isto Youn pariter pluribus vicibus « verberata sum, sive m a n u , sive baculo, sive l a p i d i b u s , vel etiam « crines capitis mihi arripiendo ». Quae omnia pariter pluribus depositionibus testium respondent. Eius avunculus reapse testatur Agatham cum Youn Syek n o n cohabitasse, et ideo pluries t u m ab ipso Youn, t u m a patre suo, t u m etiam a se vexatam fuisse. Michael Ko etiam deponit Agatham cum viro noluisse cohabitare, et prosequitur : « Ex « r u m o r e audivi Agatham verberatam fuisse t u m a parentibus suis, « t u m ab avúnculo s u o ; et etiam vidi superiores Agathae tenentes « báculos et p e r s e q u e n t e s eam ad verberan d u m ; et pariter vidi illum « Youn Syek-tiyoun percutientem A g a t h a m et dicentem: " Sic facio quia « illa n o n vult cohabitare „ ». Expressius testis Ioseph Kang refert: « Illi (Agatha et Youn) n o n videbantur t a m q u a m coniuges, sed t a m q u a m « inimici; et Agatha semper erat fugitiva et vagabunda... Ego vidi plu« ries Agatham iniurias patientem a suis p a r e n t i b u s et a suo avúnculo, « n o n vidi a u t e m ab Youn Syek-tiyoun iniurias patientem, sed audivi « pluries ». Ergo si causa ulla facile exsolvenda nobis proponi potest, haec certe est, in q u a tot tantique actus violentiae a patre, ab avúnculo et ab aliis contra puellam adhibiti s u n t ut ea ad m a t r i m o n i u m coger e t u r ; et ex alia parte tanta, sive ante n u p t i a l e m caeremoniam, sive in ipsa. caeremonia, sive post, eiusdem puellae fuit constantia contra vim sibi illatam, ut d u b i u m cadere nequeat, illam nullimode praestitisse consensum ad m a t r i m o n i u m ; quod, etiamsi consensus adfuisset, nullum t a m e n foret, ob dirimens impedimentum. Nunc t a n t u m r e s p o n d e n d u m remanet difficultati, q u a m defensor vinculi opponit ex q u i b u s d a m Agat h a e verbis d e p r o m p t a m , q u a e inveniuntur in testimonio illius avunculi. Is, cum iudex p e r c u n t a t u s esset, u t r u m p u t a r e t Agatham, de more 260 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. coniugum, Youn Syek corpus tradidisse, respondit: « Nescio u t r u m talis « relatio habita fuerit inter illos, sed scio q u o d q u a d a m vice, ego cum « Youn Syek-tiyoun, illam Agatham a p p r e h e n d e n d o et percutiendo, dixis« sem e i : " Quare tu contemnis t u u m m a r i t u m et n o n vis habere rela« tionem cum illo? „ Agatha r e s p o n d i t : " Quamvis habuerim relationem, « sic pergam resistere „ ». Ex q u i b u s verbis defensor vinculi argui posse affirmat, copulam adfuisse inter Agatham et Youn. Sed, p r a e t e r q u a m q u o d Agatha denuo circa hoc interrogata, sub iurisiurandi fide, u n q u a m r e m cum Youn habuisse negaverit, aliter etiam s u a verba explicavit. En q u o m o d o : « Nullo modo h a b u i relationem, sed q u a d a m vice Youn Syek-tiyoun « venit ad parentes meos et dixit: " Quamvis mittatis illam stultam in « d o m u m meam, n o n r e m a n e t in domo, sed nocte in alia domo dormit, « et ita evitat t h o r u m „. T u n c a v u n c u l u s m e u s , a p p r e h e n d e n d o me, « dicebat: " Te ipsam tradesne illi Youn Syek-tiyoun, et simul v i v e s n e ? , , « et me v e r b e r a b a t ; tunc ego coacte r e s p o n d i : " Quamvis h a b u e r i m rela« tionem, sic p e r g a m resistere „. Sed nullo m o d o h a b u i relationem. « Etiam nocte illius diei dormivi in domo meae amitae, q u a e h a b i t a t « prope p a r e n t e s meos, et die sequenti denuo reversa s u m Jn d o m u m « p a r e n t u m m e o r u m ». Quod Agatha hic verum deponat, s u a d e t eius aversio erga virum, et magis probant media, q u a e experta est ut t u t a m se redderet a cupiditatibus Youn. I a m in p r i m a interrogatione ipsa Agatha iudici fassa est: « Corpus m e u m n u m q u a m tradidi. Semel quidem « i s t e Youn voluit mihi violentiam inferre, sed ex aliquo praetextu, in « propriam d o m u m reversa sum. Et ille Youn secum r e p u t a n s , me « amplius nolle ad eius d o m u m redire (si eiusmodi violentiam atten« taret) ab omni impudentia postea abstinuit. Si ad invicem rem habuis« semus, ille Youn, se iactitans, auctor fuisset ut omnes pagi incolae « illud scirent; n u n c a u t e m omnes sciunt ab invicem rem n o n h a b u i s s e ». Et haec plures testes a d a m u s s i m affirmant ; praesertim A n n a Ko, q u a e ait : « E t i a m solum spectato horrore, quem Agatha h a b u i t erga illum « Youn, n o n potest praesumi talis relatio ; et insuper Agatha, ad evi« t a n d a m h a n c relationem, adhibuit media, v. g. multiplicibus vesti« mentis ita seipsam muniebat, ut nullimode s u u m corpus t a n g e r e t u r ; « et h u i u s m o d i r u m o r in pago divulgatus est ». Michael Ko iudici id quaerenti r e s p o n d i t : « Si invicem corpus tradidissent, de hoc r u m o r « exisset, sed pagi o m n e s homines credunt h a n c m u t u a m traditionem « corporis n o n interfuisse ». Et ipse pater iudici qui eum interrogavit « P u t a s n e Agatham, de more coniugum, tradidisse s u u m corpus illi « Y o u n S y e k - t i y o u n ? » r e s p o n d i t : « Spectatis t a m verbis, q u a m ratione « agendi A g a t h a e , n o n possum p r a e s u m e r e hoc ». Imo ipse Youn S. Romana Rota. 261 (avúnculo Agathae testante), « eam agnoscebat t a m q u a m alienam, et « n o n reputavit t a m q u a m s u a m c o n i u g e m » . Insuper, etiamsi Agatha copulam h a b u i s s e t cum Youn, n o n t a m e n m a t r i m o n i u m effecisse!, nisi affectu maritali illam posuisset, quod minime praesumi potest, sed esset p r o b a n d u m . Heic a u t e m n o n solum id nullimode probatur, sed a p p a r e t oppositum. Quibus o m n i b u s in iure et in facto sedulo perpensis, Christi Nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m esse: Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, pro r e r u m adiunctis, futura sint. Romae, die 16 ianuarii 1913. Fridericus Cattani, Ponens. Antonius Perathoner. Iosephus Alberti. Sac. Tancredes Tani, Notarius. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I . CONGREGAZIONE NUOVA-PREPARATORIA. Il giorno 27 maggio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati Officiali e dei Consultori teologi fu tenuta la Congregazione Nuova-Preparatoria per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù della Ven. Serva di Dio Benedetta Rencurel, del terz'Ordine di san Domenico. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. m CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 3 giugno, nel palazzo apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi signori Cardinali componenti la medesima, furono sottoposte le seguenti materie: I Introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione del Servò di Dio Antonio Chevrier, sacerdote dell'archidiocesi di Lione, fondatore dell'Asilo chiamato La Providence du Prado e della Società dei Preti Pradossiani; 2° intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Ludovica Teresa de Montaignac de Chauvance, fondatrice della pia Unione delle Oblate del sacro Cuore di Gesù; 3° e similmente intorno alla revisione degli scritti del Venerabile Servo di Dio Giovanni Battista da Borgogna, sacerdote professo dell'ordine dei Frati Minori. o S E G R E T E R I A D I STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : 24 maggio 1913. — Il signor cardinale Domenico Ferrata, Protettore delle Suore Fedeli Compagne di Gesù. 26 maggio. — fi signor cardinale Basilio Pompilj, Protettore della venerabile Arciconfratemita Austro-Ungarica del Ssmo Nome di Maria al Foro Tr ajano. — Il signor cardinale Antonio Vico, Proiettore dell'Istituto delle Figlie della Carità di sant'Anna di Saragozza. 28 maggio. — L'illmo e revmo Mons. Carlo Pietropaoli, arcivescovo titolare di Calcide, Inviato straordinario presso gli Stati Uniti del Venezuela. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii apostolici ad instar participantium : 15 febbraio 1913. — Mons. Amedeo Gosselin, superiore del gran Seminario e rettore dell' Università Laval a Québec. 21 maggio. — Mons. Arturo Alfonso Cherrier, preside degli studi della Università di Manitoba, nella diocesi di S. Bonifacio. Diarium Romanae Curiae. 263 Prelati Domestici di S. S.: 14 febbraio di Québec. 15 maggio. 16 maggio. di Vienna. 18 maggio 22 maggio. cesi di Metz. 24 maggio. 1913. — Mons. Francesco Saverio Gosselin, dell'archidiocesi — Mons. Giovanni Nepomuceno Hauser, della diocesi di Linz. — Mons. Everardo de Ortemburg-Tambach, dell'archidiocesi — Mons. Giovanni Garland, dell'archidiocesi di Dubuque. — Mons. Giovanni Battista Pelt, vicario generale della dio— Mons. Giorgio Poole, della diocesi di Plymouth. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 16 maggio 1913.— Mons. Martino Andrea van Zanten, della diocesi di Harlem. 21 maggio — Mons. Alberto de Hormann, della diocesi di Bressanone. — Mons. Giuseppe Häusle, della medesima diocesi. — Mons. Enrico de Schmuck, della medesima diocesi. 24 maggio. — Mons. Luigi Scarano, della diocesi di Trivento. — Mons. Martino Fencl, della diocesi di Budweis. 26 maggio. — Mons. Emanuele Giorgio da Fonseca, vicerettore del collegio Portoghese in Roma. 29 maggio. — Mons. Enrico Gasparri, uditore di nunziatura di prima classe. À Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 marzo 1913. — Mons. Ladislao Babura, dell'archidiocesi di Strigonia. 24 maggio. — Mons. Gennaro Gianico, della diocesi di Trivento. 28 maggio. — Mons. Giovanni Gnidovec, della diocesi di Lubiana. Cappellano Segreto d'onore di S. S. : 31 marzo 1913. — Mons. Ruperto Rohrmoser dell'archid, di Salisburgo. Cappellani d'onore extra Urbem di S. S.: 8 maggio 1913. — Mons. Bonifacio Tolli, della diocesi di Bovino. 16 maggio. — Mons. Francesco Galli, dell'archidiocesi di Cosenza. 23 maggio. — Mons. Francesco Gnavi, della diocesi di Ivrea. Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 28 maggio 1913. — Il sig. Camillo Couillault, dell'archidiocesi di Sens. 264 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile.: 18 maggio 1913. — Al sig. marchese Carlo Enrico Maria de Bardeau. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 6 maggio 1913. — Al sig. Paolo Hemelryk, presidente della società di S. Vincenzo de' Paoli dell'archidiocesi di Liverpool. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 12 febbraio 1913. — Al sig. Alfonso Desjardins, dell'archidiocesi di Québec. 20 maggio. — Al sig. cav. Giovanni Mac Grane, della diocesi di Richmond (Stati Uniti d'America). 21 maggio. — Al sig. conte Pietro de Cosse Brissac, dell' archid, di Parigi. Il Cavalierato dell' Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 febbraio 1913. — Al sig. Pietro Enrico Garneau, deli'archid, di Québec. — Al sig. Giuseppe Alfonso Couture, della medesima archidiocesi. 7 maggio. — Al sig. Francesco Schumacher, consigliere aulico e presidente dell'I. R. Tribunale circolare di Trento. 17 maggio. — Al sig. Daniele Giacomo Luigi Perucic, della dioc. di Cattaro. 22 maggio. — Al sig. Francesco Stuehlen, dell'archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 8 maggio 1913. — Al sig. Giuliano Cauli, della diocesi di Volterra. NECROLOGIO. 21 maggio 1913. — Mons. Giacomo Corna-Pellegrini, vescovo di Brescia. Annus V . - V o l . V . Die 26 Iunii 1913. Num. 10, ACTA AP0ST0LÍGAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. I. PRAEFECTURA APOSTOLICA RAJPUTANENSIS IN INDIIS ORIENTALIBUS ERIGITUR IN DIOECESIM, A CIVITATE « AIMER » AIMERENSEM APPELLANDAM. PIUS PP. x. Ad perpetuam rei memoriam. — Mandatum illud quod Salvator noster dedit Apostolis suis dicens « E u n t e s docete omnes gentes » adigit Nos, ut ea sedulo studio p r a e s t e m u s q u a e ad catholicae Fidei propagationem et incrementum magis o p p o r t u n a videantur. Iam inde ab a n n o MDCCCLXXXXII per apostolicae Sedis decretum, in Indiis Orientalibus, atque in provincia ecclesiastica Agraënsi, apostolica praefectura Rajputanensis, pro spirituali bono fidelium regionis illius erecta fuit, et fratribus Minoribus ordinis S. Francisci Asisiensis Gapulatis in administrationem tradita. Nunc autem cum, inspecto felici iam'habito in ipsa praefectura religionis progressu, in spem maioris futuri incrementi expedire visum sit ut eadem praefectura in dioecesim erigatur; Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositis haec quae infrascripta s u n t decernimus, s t a t u i m u s , ac m a n d a m u s . Itaque Motu proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris, deque apostolicae Nostrae potestatis p l e n i t u d i n e , praesentium vi p e r p e t u u m q u e in m o d u m , praefecturam apostolicam. Rajputanensem in dioecesim e r i g i m u s , cum iisdem limitibus q u i b u s vetus praefectura continebatur. Novae autem dioecesis residentiam in ACTA, vol. V, n. 10. — 26-6-913. 19 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 266 civitate Aimer constituimus; a t q u e exinde v o l u m u s ut eadem a civitate, novae huic dioecesi, Aimerensi n o m e n sit. T a n d e m s t a t u i m u s ut ipsa dioecesis sub dependentia sit eiusdem Agraënsis Metropolitani. Decern e n t e s praesentes Litteras firmas validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e ; suosque plenos atque integros effectus s o r t i r i , a t q u e obtinere; illisque ad quos pertinent, n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, etiam speciali a t q u e individua mentione ac derogatione dignis, ceterisque omnibus in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die xxii maii MDCcccxin, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. CARD. MERRY DEL VAL, L. J$j S. a Secretis Status. II. ERECTIO PROVINCIAE ECCLESIASTICAE SIMLENSIS IN INDIIS ORIENTALIBUS. PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Quae Catholico nomini a e t e r n a e q u e fidelium saluti bene prospere ac feliciter eveniant, ea ut m a t u r e p r a e stemus, Nos admonet supremi Apostolatus m u n u s , quo in terris, licet immeriti, fungimur. Iamvero Nos ad i n c r e m e n t u m religionis et m a i u s a n i m a r u m b o n u m in Indiis Orientalibus p r o c u r a n d u m , novam in amplissima illa regione archidioecesim Simlensem a n n o MDCCCCX e r e x i m u s ; designationem vero Sedium ipsi Suffraganearum differendam censuimus. Cum a u t e m n u n c expedire videatur ut n o v a ibidem ecclesiastica provincia erigatur, Nos, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. negotiis Propagandae Fidei praepositis, o p p o r t u n a s archidioecesi Simlensi Suffraganeas Sedes adsignare censemus. Quae q u u m ita sint, Motu proprio a t q u e ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, p r a e s e n t i u m vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , n o v a m in Indiis Orientalibus provinciam ecclesiasticam cons t i t u i m u s ; e a n d e m q u e constare v o l u m u s ex archidioecesi Simlensi metro- Acta Pii PP. X. politana, eique Suffraganeis dioecesi Lahorensi, et apostolica praefectura de Kafiristan et Cashmiren. Haec vero statuimus decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, illisque ad q u o s pertinent n u n c et in posterum plenissime suffragari. Sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritum que et inane fieri si quidq u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus Constitutionibus et Sanctionibus apostolicis caeterisque in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die x x n maii MDCcccxnr, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. L. CARD. MERRY D E L VAL, S. a Secretis Status. EPISTOLAE. I. AD DESIDERATUM SIONE CARD. MERCIER, MECHLINIENSIUM ARCHIEPISCOPUM, OCCA- QUINQUAGESIMI A CONDITO COLLEGIO S. RUMOLDI ANNIVERSARII. Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — I u c u n d a te scito attulisse cum nuntiasti fervere istic coniuncta recentiorum ac veterum a l u m n o r u m studia, ut quinquagesimum celebrent anniversarium a condito Collegio S. Rumoldi. Testari enim studia eiusmodi visa Nobis sunt, quam libenter alumni iidem recolant exactam ibidem sancte naviterque adolescentiam, q u a m gratis teneant animis acceptae disciplinae beneficia. Et iure a d m o d u m tenent. Si enim omnes qui in eodem instituto versati diligenter sunt, ingenii, a p u d suos, florent virtutisque opin i o n e : si bene plures ex illis ad altiora vocati, consilio, prudentia, doctrina, actuosa caritate, perutilem Ecclesiae ac civitati n a v a r u n t , n a v a n t operam, id ab iis acceptum potissimum referant oportet qui eos adolescentes bonitatem, disciplinam et scientiam docuerunt et ad o m n e officii m u n u s apte conformarunt. Quod profecto qui consideret, plane videbit q u a n t a s rei publicae afferat utilitates disciplina scholaris q u a m relligio penitus informet ac dominetur, et q u a m frugifere ea impertiatur Ecclesia adiutrice et comite. Sit igitur felix, sit faustus sollemnium, q u a e apparantur, exitus, et ad a u g e n d u m Collegii nomen, ad ampliorem eius 268 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. fortunam, conferant q u a m maxime. Ad Nos quod attinet, h a u d p a r u m profecto in idem contulisse p u t a m u s cum te, dilecte Fili Noster, alias Collegii ipsius a l u m n u m , ad archiepiscopalem istam Sedem eveximus sacraeque h o n e s t a v i m u s P u r p u r a e h o n o r e . Spem s a n e id iniicit fore ut, te auspice, Collegium S. Rum oidi laetiora in dies capiat incrementa. Quod ut Deo b e n e iuvante fiat, testem benevolentiae Nostrae ac caelestium adiumentorum conciliatricem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte Fili Noster, virorum coetui sollemnibus disponendis, Collegii moderatoribus ac doctoribus, alumnis denique universis, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e apud S. P e t r u m , die III maii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. IL AD IULIUM CARD. BOSCHI, FERRARIENSEM ARCHIEPISCOPUM, COMACLENSIUM EPISCOPUM, CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS FLAMINIAE REGIONIS, BONONIAE NUPER CONGREGATOS. Dilecte Fili Noster ac venerabiles Fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Bononiam n u p e r congressi litteras ad Nos dedistis amoris obsequiique plenas. Amavimus, dilecte Fili Noster ac venerabiles F r a t r e s , pietatis in Nos vestrae significationem, et vota pergrata h a b u i m u s quae superioribus diebus pro b o n a valetudine Nostra n u n c u pastis. Faxit Deus, ut quod Nobis b e n i g n u s prorogai aetatis spatium, id omne conferamus in Ecclesiae utilitatem. Haec vota N o s t r a : haec u n a , n i m i r u m Ecclesiae, Nos sollicitat causa. Quae vertuntur, q u a e q u e commemoratis Catholicorum sollemnia ob datam, sexdecim abhinc saeculis, Ecclesiae pacem, valde velimus ita p e r a g a n t u r ubique ut ad Ecclesiae ipsius s i n u m filios a d m o v e a n t u n i versos, efficiantque in eius tuendis fovendis iuribus alacriores. H u c s a n e ea spectare, hoc Nos velle iam alias e d i x i m u s : eodemque consilio Ecclesiae t h e s a u r o s toto hoc piaculari a n n o latius universis patere voluimus. Et u t i n a m m a t e r n a m Ecclesiae vocem excipiant omnes et ad emendatricem, ad q u a m invitat, poenitentiam oblatae indulgentiae a b u n d a n t i a perducat ! Auspex divinarum gratiarum Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit b e n e d i c t i o , q u a m vobis, dilecte Fili Noster ac venerabi- Acta Pii PP. X. 269 les Fratres, et cuiusque vestrum gregi p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxii maii MCMXTII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. III. AD R. P. D. BERNARDUM HERRERA RESTREPO, BOGOTENSIUM ARCHIEPISCOPUM, DE EUCHARISTICO CONVENTU BOGOTAE IN COLUMBIA PROXIMO MENSE SEPTEMBRI CELEBRANDO. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Columbiae Episcoporum coetum decrevisse n u n t i a s Eucharisticum conventum, in u r b e ista Reipublicae principe, proximo septembri h a b e n d u m , et simul P a s t o r u m , simul fidelium in eo iam studia calescere ut m a x i m o , quo fieri potest, splendore celebretur. Id Nos quo animo acceperimus facile coniicies, venerabilis Frater, ex desiderio quo, uti nosti, incendimur ut ad amorem atque obsequium in S a c r a m e n t u m a u g u s t u m Catholicorum r e n o v e n t u r animi. Revirescere enim in populis christian a r u m cultum v i r t u t u m n e u t i q u a m visum Nobis s p e r a n d u m , nisi Christi caritas in o m n i b u s augeatur latiusque ea m a n e n t christianae vitae s u b sidia q u o r u m Eucharistia fons est et caput. Quare h u c potissimum spectare velimus Columbiae Episcoporum consilia, q u a nimirum ratione, diligentiori Eucharistiae cultui usuique frequentiori promovendo fovendoque satius provideatur. Haec tibi, venerabilis Frater, haec ceteris Columbiae Episcopis c o m m e n d a t a in primis v o l u m u s : quos t a m e n probe scimus commendatione h a c Nostra minime egere: ita eos gregis, ita officii agnoscimus studiosos. Quo vero uberiorem spem Columbiano populo eucharistica haec sollemnia praeluceant, admotis a n n u e n t e s precibus, facultatem facimus ut conventus tempore sacrosanctum Eucharistiae s a c r a m e n t u m in trid u u m diu noctuque in Bogotensi Basilica publicae fidelium venerationi exponatur, tum etiam ut Missae privatae horis antelucanis vel, si o p u s fuerit, a p r i m a h o r a post mediam noctem celebrari incipiant. Ne quid vero desit quod c o m m u n i b u s sit in votis et ad conventus splendorem conferat, tibi, venerabilis Frater, vel alii Episcopo a te designando, potestatem libenter tribuimus ultimo congressionis die Papalem Benedictionem sollemniter populo impertiendi cum indulgentia plenaria, iis lucranda qui, admissis rite expiatis, Sacra de altari libaverint precesque 270 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ad m e n t e m Nostram Deo adhibuerint. Et h a e c sint Nostrae in Columbiae Catholicos caritatis testimonia. Auspex d e m u m divinarum gratiarum apostolica sit benedictio, q u a m tibi, venerabilis Frater, ceteris Columbiae Episcopis,; Catholicis universis in primisque virorum ac feminarum coetui qui conventui disponendo adlaborat, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx maii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. IV. AD R. P. D. IACOBUM CARDONA Y TUR, EPISCOPUM TIT. SIONENSEM, QUINQUAGESIMO SACERDOTII EIUS ANNIVERSARIO NUPER EXPLETO. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Advent a n t e m sacerdotii tui natalem q u i n q u a g e s i m u m iam Nos p a t e r n a complexi s u m u s caritate cum tibi exoptanti fecimus facultatem impertiendi populo P a p a l e m Benedictionem statutis celebritatis diebus. Novam benevolentiae significationem libet hodie hisce addere litteris, q u a s tibi nuncias esse v o l u m u s cum gratulationum, t u m votorum quibus te, venerabilis Frater, gaudia iterantem initi sacerdotii ex animo prosequimur. Is adsit tibi cui tot a n n o s deservisti, Idemque novas tibi tribuat benignus a n n o r u m accessiones, ita s a n e ut auctas benemerendi opportunitates spes excipiat uberioris praemii in a e t e r n a vita m a n s u r i a b u n d e q u e afferat quo laeteris in exacti sacerdotii recordatione ac memoria. Quod ut e sententia cedat, caelestium tibi a d i u m e n t o r u m vim prec a m u r e o r u m d e m q u e auspicem apostolicam benedictionem, dilectionis Nostrae testem, amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv maii MCMXIII, Pontificatus Nostri anno decimo. PIUS PP. X. Suprema S. Congregatio S. Officii. 271 SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO DE INDULGENTIIS) DECRETUM. S. VINCENTII FERREM PRECES AD SANCTUM VITAE MORTALIS EXITUM A DEO IMPLORANDUM INDULGENTIA CCC DIERUM DITANTUR. Die 5 iunii 1913. S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, benigne concedere dignatus est, ut christifideles, infra relatas preces, a S. Vincentio Ferreri compositas ad s a n c t u m vitae mortalis exitum a Deo implorandum, corde saltem contrito, recitantes, Indulgentiam trecentorum dierum semel in die lucrari valeant, quam, si malint, a n i m a b u s etiam in Purgatorio degentibus applicare queant. Praesenti in p e r p e t u u m valituro absque ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. M.CARD. RAMPOLLA. L. © S. •f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. PRECES. Miserere mei, D e u s : et exaudi orationem meam (Ps. IV, v. 1). Miserere mei, Domine, quoniam infirmus s u m : sana me, Domine, q u o n i a m conturbata sunt ossa mea (Ps. VI, v. 2). Miserere mei, D o m i n e : vide humilitatem m e a m de inimicis meis (Ps. IX, v. 13). Miserere mei, Deus, quoniam tribulor : conturbatus est in ira oculus m e u s et venter meus (Ps. XXX, v. 9). Miserere mei, D e u s : s e c u n d u m m a g n a m misericordiam t u a m (Ps. L, v. 1). Miserere mei, D e u s : quoniam conculcavit me h o m o : tota die impug n a n s tribulavit me (Ps. LV, v. 1). Miserere mei, Deus, miserere m e i : quoniam in te confidit a n i m a m e a (Ps. LV1, v. 1). > 272 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Miserere mei, Domine, q u o n i a m ad te clamavi tota d i e : laetifica a n i m a m servi tui, quoniam ad te, Domine, a n i m a m m e a m levavi (Ps. LXXXV, v. 3 ) . Miserere nostri, Domine, miserere nostri : quia m u l t u m repleti s u m u s despectione (Ps. CXXII, v. 4). Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto : Sicut erat in principio, et n u n c , et semper, et in saecula saeculorum. Amen. OREMUS. Domine Iesu Christe, qui neminem vis perire, et cui n u m q u a m sine spe misericordiae supplicatur, n a m tu dixisti ore sancto tuo et benedicto, omnia quaecumque petieritis in nomine meo, fient vobis; peto a te, Domine, propter n o m e n sanctum t u u m , ut in articulo mortis meae des mihi integritatem s e n s u s cum loquela, vehementem contritionem de peccatis meis, veram fidem, spem ordinatam, caritatem perfectam, ut tibi p u r o corde dicere v a l e a m : In m a n u s t u a s , Domine, commendo spiritum meum ; redemisti me, Deus veritatis, qui es benedictus in saecula saeculorum. Amen. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS VERAPOLITANA. DUBIA CIRCA IURAMENTUM ANTIMODERNISTICUM. Ordinarius Verapolitanus ad oras Malabaricas in Asia ultimis temporibus ad h a n c sacram Congregationem Consistorialem sequentia dubia circa i u r a m e n t u m antimodernisticum proposuit, n e m p e : I. An Ordinarius in casu concedere possit sacerdotibus extradioecesanis latini ritus, a suis Ordinariis pro sua respectiva dioecesi iam adprobatis, facultatem audiendi confessiones sive pro u n a alterave vice sive ad aliquod plus minusve longum temporis spatium, quin cogatur ab eis denuo excipere i u s i u r a n d u m praescriptum in Motu Proprio Sacrorum Antistitum contra m o d e r n i s t a r u m e r r o r e s ; II. An idem possit Ordinarius, si agatur de sacerdotibus ritus syromalabarici, qui, etiamsi in suo ritu adprobati fuerint ad confessiones, n u m q u a m t a m e n dictum i u s i u r a n d u m praestiterunt. S. Congregatio Consistorialis. 273 P o r r o re m a t u r e c o n s i d e r a t a , Emi h u i u s sacrae Congregationis P a t r e s in plenario conventu diei 10 aprilis 1913 ad proposita dubia r e s p o n d e r u n t : Ad I affirmative; ad i l , si agatur de facultate concedenda per modum actus transeuntis, affirmative; aliter, negative. S s m u s autem D. N. P a p a in audientia diei 2 maii 1913 resolutionem E m o r u m P a t r u m r a t a m h a b e r e et confirmare dignatus est publicique iuris fieri iussit. R o m a e , ex aedibus sacrae Congregationis Consistorialis, die 20 iunii 1913. C. CARD. DE LAI, Secretarius. L.©S. Ioannes Baptista Rosa, Substitutus. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i. DECRETUM. NOVA PRAEFECTURA APOSTOLICA DE BETAFO IN MADAGASCARENSI INSULA ERIGITUR. Quo christiani nominis propagationi aeternaeque saluti fidelium Madagascarensi in insula aptius prospiceretur, o p p o r t u n u m visum est a vicariatu apostolico de Madagascar centrali partem territorii seiungere, atque in apostolicam praefecturam erigere. Quapropter Emi P a t r e s h u i u s S. Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , in plenario coetu habito die 10 martii vertentis anni, praefecturam apostolicam, de Betafo n u n c u p a n d a m , in territorio a praedicto vicariatu Madagascar centralis separando erigend a m censuerunt, sequentibus statutis limitibus, nempe, ad septentrionem gradu X I X latitudinis australis a m a r e Mozambiquensi ad fines provinciae civilis de Itasy orientem versus, dein limitibus meridionalibus eiusdem provinciae u s q u e ad flumen Kitsamby, exinde finibus septentrionalibus et orientalibus districtus civilis de F a r a t s i h o ad altitudinem urbis eiusdem nominis, ex q u a linea ducitur usque ad fines occidentales provinciae civilis de Y a t o m a n d r i ; ad orientem praedictis finibus provinciae civilis de Yatomandri u s q u e ad XX g r a d u m latitudinis; ad meri- 274 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. diem vicariatu apostolico de F i a n a r a n t s o a ; ad occidentem mare Mozambiquensi a X I X ad XX g r a d u m latitudinis. Novam autem praefecturam apostolicam de Betafo curis Missionariorum a Salette n u n c u p a t o r u m concredendam esse iidem P a t r e s s t a t u e r u n t . F a c t a autem relatione hac super re Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X in audientia diei 7 vertentis maii, eadem Sanctitas Sua sententiam E m o r u m P a t r u m in o m n i b u s r a t a m habuit a t q u e confirmavit, p r a e sensque ad id Decretum confici iussit. D a t u m Romae, ex a e d i b u s S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 15 maii, a n n o 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. C. Laurenti, Secretarius. II. DECRETUM. IMMUTATUR NOMEN VICARIATUUM APOSTOLICORUM IN INSULA MADAGASCAR EXSISTENTIUM. Cum in generalibus comitiis habitis die 10 martii vertentis a n n i Emi P a t r e s h u i u s S. Consilii Fidei P r o p a g a n d a e n o v u m vicariatum apostolicum de F i a n a r a n t s o a n u n c u p a t u m a t q u e praefecturam apostolicam de Betafo dictam in insula Madagascar erexissent, quo melius disting u a n t u r propriis appellationibus alii vicariatus apostolici in eadem insula praeexsistentes, o p p o r t u n u m visum est eosdem n o m i n i b u s urbium residentialium singulorum vicariorum apostolicorum in posterum appellare. Q u a p r o p t e r iidem Emi P a t r e s statuerunt, vicariatum apostolicum Madagascarensem septentrionalem deinceps appellandum esse vicariatum apostolicum de Diego S u a r e z ; vicariatum apostolicum Madagascarensem centralem, de T a n a n a r i v e ; denique vicariatum apostolicum Madagascarensem meridionalem, de Fort-Dauphin. F a c t a autem relatione h a c super re Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X in audientia diei 7 vertentis maii, eadem Sanctitas Sua sententiam E m o r u m P a t r u m r a t a m h a b u i t et confirmavit, atque praesens ad id Decretum fieri iussit. D a t u m R o m a e ex aedibus sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 20 maii, a n n o 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. C. Laurenti, Secretarius S. Congregano de Propaganda Fide. 275 III. DECRETUM. ARCIPELAGUS DE SPITZBERG VICARIATUI APOSTOLICO NORVEGIENSI ADNECTITUR. Septentrionum insulas, q u a e arcipelagum vulgo de Spitzberg n u n cupatum efformant, q u a e q u e anteactis temporibus a u t inhabitatae erant, vel etiam inhabitabiles censebantur, novissimis hisce annis q u a m p l u r e s u n d i q u e , praecipue ex Russia, Dania, Suecia, maxime vero ex Norvegia, sive itinerum a u t piscatus seu venationis desiderio, sive magis mineralium q u a e passim in insularum illarum visceribus inveniuntur negotiatione compulsi, iugiter frequentare coeperunt, quinimo h a u d pauci in eodem Arcipelago stabile sibi suisque familiis domicilium constabilierunt. Quo itaque Catholicorum illuc advenientium, vel illic degentium spiritualibus necessitatibus aliqua ratione provideretur, q u o q u e Evangelii christiani praeconium in illis etiam t a m dissitis regionibus o m n i b u s p r a e dicaretur, eminentissimi P a t r e s h u i u s S. Consilii a christiano Nomine P r o p a g a n d o , in generalibus comitiis die 26 p. e. mensis maii habitis, q u a e de illarum regionum t a m spiritualibus quam politicis et oeconomicis conditionibus huic S. Congregationi per R. P. D. I o a n n e m Baptistam /Eallize, vicarium apostolicum Norvegiensem, n u p e r relata fuerunt, rite in e x a m e n suscipere dignati sunt. R e b u s itaque o m n i b u s m a t u r e perpensis, attentisque votis a laudato vicario apostolico Norvégien si, nec n o n a R. P, D. Alberto Bitter, vicario apostolico Suaeciae, huic eidem S. Congregationi panditis, unanimiter c e n s u e r u n t : Arcipelagum vulgo de Spitzberg n u n c u p a t u m vicariatui apostolico Norvegiensi esse adnectendum, quasi partem integralem unius eiusdemque vicariatus, qui deinceps appellandus erit Vicariatus apostolicus Norvegiensis et de Spitzberg. Q u a m eminentissimorum P a t r u m sententiam in audientia diei 26 eiusdem mensis ab infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X relatam, eadem Sanctitas Sua in o m n i b u s benigne adprobare et confirmare dignata est, ac praesens super re Decretum expediri mandavit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 1 iunii, a n n o Domini 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. Ç. Laurenti, Secretarius. 276 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. IV. NOMINATIONES E P I S C O P O R U M . Brevibus apostolicis nominati s u n t : 22 maii 1913. — Primus episcopus novae dioecesis Aimerensis in Indiis Orientalibus, R. P. F o r t u n a t u s a T u r o n e , in saeculo H e n r i c u s Caumont, sacerdos ordinis Minorum Capulatorum. 2 iunii. — Episcopus tit. ecclesiae Gerrhensis et vicarius apostolicus Laosiensis, R. P. Constans Ioannes Baptista P r o d h o m m e , a l u m n u s seminarii Parisiensis pro missionibus ad exteros. 3 iunii. — Episcopus tit. ecclesiae Jonopolitanae, R. P. D. Henricus Doulcet, t r a n s l a t u s ab ecclesia Nicopolitana. V. NOMINATIO P R A E F E C T I A P O S T O L I C I . Decreto sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s e s t : 30 maii 1913. — Praefectus apostolicus de Bar-el Gazai in Africa centrali, R. D. A n t o n i u s Stoppani, ex instituto Veronensi Filiorum sacratissimi Cordis Iesu. S. CONGREGATIO INDICIS i. DECRETUM. Feria II, die 16 iunii 1913. Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum sanctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino nostro Pio P p . X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, habita in palatio S. Congregatio Indicis. 277 apostolico Vaticano die 16 iunii 1 9 1 3 , damnavit et damnat, proscripsit proscribitque, a t q u e in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et mandat quae sequuntur opera: Lotte umane; romanzo di vita russa. R o m a , 1 9 1 1 . SEBASTIAN MERKLE, Vergangenheit und Gegenwart der katholischtheologischen Fakultäten (« Akademische Bundschau », Leipzig, oct. et LUIGI nov. RENZETTI, 1912). L. LABERTHONNIÈRE, Sur le chemin du catholicisme. Paris, — Le témoignage des martyrs. Ibid., 1 9 1 2 . STEPHEN COUBÉ, Ames juives. Paris, s. a. Autobiography and Ufe of George Tyrrell. London, 1 9 1 2 . H . A . VAN DALSUM, Er is geene tegenstelling tuschen de beginselen van de fransche Bevolutie en die van het Evangelie. 'S-Gravenhage, 1 9 1 2 , M. D. 1913. PETRE, I t a q u e nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedicta opera d a m n a t a a t q u e p r o s c r i p t a , q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in posterum edere, a u t edita legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. Quibus sanctissimo Domino nostro Pio P p . X per me infrascriptum Secretarium relatis, Sanctitas S u a Decretum p r o b a v i t , et promulgari praecepit. In q u o r u m fidem, etc. D a t u m Romae, die 1 7 iunii 1 9 1 3 . F R . CARD. DELLA VOLPE, Praefectus. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius. IL Henricus Brémond Decreto h u i u s S. Congregationis, quo liber ab eo conscriptus n o t a t u s et in Indicem librorum prohibitorum insertus est, laudabiliter se subiecit. In q u o r u m fidem, etc. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius. 278 S. CONGREGATIO RITUUM i. DECRETUM ADPROBATIONE NOVAE EDITIONIS MARTYROLOGII ROMANI. P r a e s e n t e m Martyrologii R o m a n i editionem Vaticanam, a sacra R i t u u m Congregatione revisam et recognitam, sanctissimus Dominus noster P i u s P a p a X s u p r e m a auctoritate Sua adprobavit a t q u e typicam declaravit; statuitque, ut novae eiusdem Martyrologii editiones huic in omnibus sint conformes. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 23 aprilis 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. i& S. f P e t r u s La Fontaine, Episc. Charystien, Secretarius. IL DECRETUM DE MUTATIONIBUS IN BREVIARIO ROMANO FACIENDIS AD NORMAM CONSTITUTIONIS APOSTOLICAE « DIVINO AFFLATU ». P e r Decretum S. R. C. Urbis et Orbis die 23 ianuarii 1912 iniunctum fuit, ut Breviariis et Missalibus R o m a n i s iam editis et a p u d typog r a p h o s a d h u c exsistentibus adiiceretur fasciculus, iuxta p r o t o t y p u m vaticanum a d p r o b a t u s , cui titulus « Mutationes in Breviario et Missali R o m a n o faciendae, etc. », ne u t r i u s q u e textus liturgici exemplaria iam impressa inutilia evaderent. Q u u m vero sacra eadem Congregatio ceteras omnes mutationes, ad n o r m a m Constitutionis Apostolicae Divino afflatu et Decretorum, t u m Breviarium t u m Missale R o m a n u m concernentes u n a cum praedictis iam evulgatis, n o n solum ad modum appendicis, sed suis locis respective a d i u n g e n d a s et inserendas censuerit; interim, praehabito specialis Commissionis liturgicae suffragio, h a s mutationes, Breviarium t a n t u m respicientes, distincte et ordinate dispositas atque S. Congregatio Rituum. collectas, sanctissimi Domini nostri Pii P a p a e X supremae sanctioni demisse subiecit. Sanctitas porro Sua, referente infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, easdem mutationes, prouti in novo exstant prototypo, r a t a s habere et a d p r o b a r e dignata est, simulque mandavit, ut ipsae, in futuris Breviarii R o m a n i editionibus suis respectivis locis aptatae, rite inserantur. Attamen eadem Sanctitas Sua benigne indulsit, ut Breviarii R o m a n i editiones h u c u s q u e impressae a d h u c acquiri et adhiberi licite v a l e a n t ; d u m m o d o utentes observent n o r m a s pro Horis canonicis persolvendis in Constitutione Divino afflatu aliisque Apostolicae Sedis dispositionibus praescriptas. Contrariis non obstantibus quibuscunque. Die 11 iunii 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. % S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Episc. Charystien., Secretarius. SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA DECLARATIO CIRCA IUBILAEUM. Proposita n u p e r est huic sacrae Poenitentiariae quaestio : « An Iubi« laeum indictum litteris apostolicis Magni faustique eventus, datis die « 8 martii h u i u s anni, pluries acquiri possit, si iniuncta opera repe« t a n t u r ». Re m a t u r e p e r p e n s a , eadem sacra P o e n i t e n t i a r i a , de m a n d a t o Ssmi D. N. Pii P a p a e X, ad quaesitum propositum r e s p o n d e n d u m esse decrevit, p r o u t alias, occasione praecedentium iubilaeorum, declaratum est, n e m p e : P r a e d i c t u m Iubilaeum, quoad plenariam indulgentiam, bis a u t pluries acquiri posse, iniuncta opera bis a u t pluries iterando ; semel vero, idest p r i m a t a n t u m vice, quoad ceteros favores, nempe absolutiones a censuris et a casibus reservatis, commutationes aut dispensationes. Datum R o m a e in sacra Poenitentiaria, die 6 iunii 1913. S. CARD. VANNUTELLI, Maior Poenitentiarius. I. Palica, S. P. Secretarius. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 280 SACRA ROMANA ROTA TREVIREN. DIFFAMATIONIS. Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die Io maii anni 1913, RR. PP. DD. Seraphinus Many, Ponens, Franciscus Heiner et Ioannes Prior, Auditores de turno in causa Treviren. - Diffamationis, inter Dnum N e u e r b u r g , directorem ephemeridis «Petrus Blätter», repraesentatum per procuratorem Angelum d'Alessandri, advocatum, et Rev. Froberger, repraesentatum per procuratorem Vincentium Sacconi, advocatum, in gradu appellationis a dicto Dno Neuerburg interpositae contra sententiam Rmae Curiae Trevirensis, sequentem tulerunt sententiam. In ephemeride Trevirensi, cuius titulus est « P e t r u s B l ä t t e r » , s c r i p t o r retulit, a u t potius ex alia ephemeride exscripsit, contra Rev. sacerdotem Froberger, q u a e d a m verba quae huic visa s u n t iniuriosa seu diffamatoria, quia traduci videbatur uti modernista vel semi-modernista; u n d e hic sacerdos contra ephemeridem Trevirensem querelam movit in Curia Trevirensi, petens ut ephemeris cogeretur ad retractationem iniuriae, et, si iudex aliquam p o e n a m seu mulctam o p p o r t u n a m putavisset, ut haec applicaretur piis operibus. Revera iudex Trevirensis, omissa instructione processus, quia p u t a b a t agi de re notoria, sententiam tulit, q u a iussit ut ephemeris iniuriam retractaret, e a m q u e plectit muleta centum marcorum, piis dioecesis operibus applicanda. Quae sententia valde displicuit scriptoribus ephemeridis, qui ideo ab illa appellarunt ad S. R o t a m , m o t a etiam contra eam sententiam querela nullitatis; hinc, in H. S. O., tria dubia concordata, ut s e q u i t u r : I. II. An constet de nullitate sententiae Curiae An constet de diffamatione in casu. III. Et quatenus affirmative ad II, Trevirensis. quomodo providendum in casu. Occurrit ergo p r i m u m d u b i u m : An constet de nullitate sententiae Trevirensis. Cui dubio Domini r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : Affirmative. Ut totum hoc intelligatur, dicendum est in S. Rota n o n admitti nisi t r e s nullitates, scilicet ex defectu iurisdictionis (sive competentiae), man- S. Romana Rota. 281 dati, citationis. P r i m u s qui tulerit h a n c legem pro S. Rota, est P i u s IV, Const. In throno iustitiae, 27 dec. 1561, § 13, ubi loquens de S. Rota, dicit: « Deinceps, etiam in causis pendentibus, n o n a t t e n d a n t u r aliquae « nullitates, p r a e t e r q u a m ex defectu iurisdictionis, citationis, vel man« dati, nisi causa nullitatis specialiter ante d a t a m p r a e s e n t i u m com« missa reperiretur ». H a n c legem renovavit P a u l u s V, Const. Universi' agri (de reformatione o m n i u m tribunalium Urbis), 1 martii 1612, § 5, Be Auditorio Botae, n. 19, h i s verbis e Bulla P i a n a desumptis : « Non « a t t e n d a n t u r praeterea aliquae nullitates in causis, p r a e t e r q u a m ex « defectu iurisdictionis, citationis, vel m a n d a t i ». Sacram a u t e m R o t a m his praeceptis inhaesisse t e s t a n t u r Collectiones eius decisionum; adeant u r v. g., in Collectione Recentiorum dec. 36, n. 2, P. 10; dec. 416, n. 17, P. 16; dec. 89, n. i, P . 18, T. 1; dec. 499, n. 1, P . 18, T. 2 ; dec. 237, n. 28, P. 19, T. 1. Quod etiam asserit de Luca, Be iudiciis, disc. 38, n. 22 (cf. etiam ibid., disc. 31, n. 43): quem u s u m valde laudat doctiss i m i s ille canonista. P o r r o nullus u n q u a m Pontifex h a n c legem et relativum S. Rotae u s u m suppressit; imo Clemens X I I I omnes u s u s , stylum, et facultates S. Rotae, in q u a n t u m necesse erat, confirmavit, hisque de novo apostolicae firmitatis r o b u r adiecit, in s u a Const. Ex parte, diei 30 septembris 1760, § 6 et in alia Const. Etsi iustitiae, 6 kal. augusti 1762, § 5. Et pariter P i u s VII, in Motu Proprio diei 6 iulii anni 1816, § 47, o m n e s eiusmodi u s u s S. Rotae confirmavit his v e r b i s : « Il Tribunale delia Rota... « continuerà a procedere, nei suoi giudizi, cogli stessi metodi e colla « stessa forma, con cui ha proceduto in passato e procede presente« mente, tanto nelle cause profane, q u a n t o nelle ecclesiastiche, e tanto « in quelle dello Stato, che nelle estere ». Gregorius quidem XVI, in suo Regolamento legislativo e giudiziario, diei 10 novembris anni 1835, tribus nullitatibus, de q u i b u s supra, adiecit, pro tribunalibus Romanis, alias nullitates accidentales, t r i u m dierum praescriptione perimendas (cf. §§ 778-780) ; sed cum iste codex vim n o n habuerit nisi pro Statu Pontificio, ut expresse cavet Gregorius in proemio codicis, § E volendo, respicere nequit Rotam, qualis erat cum P i u s IV et P a u l u s V praefatam legem tulerunt, et qualis restituta est a Pio X Const. Sapienti consilio; imo, cum a longo iam tempore de facto desierit Status Pontificius, cessavit etiam de facto dictus codex, et ideo, quoad nullitates, n o n r e m a n e t nisi praefatum ius generale, relativusque sacrae Rotae u s u s . Constat ergo in S. R o t a n o n admitti nisi tres nullitates ex defectu competentiae, m a n d a t i et citationis. V e r u m , quod accurate n o t a n d u m est, h a c lege a Pio IV inducta, dici nequit sublatas fuisse nullitates ACTA, vol. V, n. 10. — 26-6-1913. 20 282 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. substantiales, seu de iure n a t u r a e . Nam finis q u e m sibi proposuit P i u s IV in h a c lege ferenda, fuit ut breviores fierent lites, sublatis inutilibus dilationibus et impedimentis; quod sic clare dicit in proemio suae Const. In throno iustitiae: « Ut universis nationibus ad Sedem apostolicam... « pro litium et controversiarum inter eos vigentium recurrentibus, longis « iudiciorum curriculis sublatis, ac m i n o r i b u s quam fieri poterit dispen« diis opportune consulatur »; et in § 1: « ... Nonnulla potius, pro litibus « abbreviandis, ac p a r t i u m dispendiis evitandis vel saltem m i n u e n d i s . . . « providenda censuimus » ; signum ergo a p e r t u m est Pium IV n o n sustulisse nisi nullitates quae solemnitatem potius iudiciorum a u t inutilem a b u n d a n t i a m p r o b a t i o n u m respiciebant, n o n vero eas quae de iure n a t u r a e sunt necessariae, ideoque substantiales dici p o s s u n t ; alioquin Pius IV n o n t a m solemnitates et superflua iudiciorum resecasset, q u a m ipsa iudicia destruxisset ; iudicium enim, sine eo quod requirit eius n a t u r a , stare nequit. Unde est quod S. Rota, quae legem P i a n a m diligentissime observavit, n o n censuerit eo ipso s u p p r e s s a s fuisse nullitates substantiales; dicit enim, in dec. 499, n. 1-3, Recentiorum, P. 18, t. 2: « ... Praetermissa in primis nullitate sententiae, unica etiam respon« sione, quod nullitates (in casu a p a r t i b u s obieetae) n o n sint ex illis « tribus iurisdictionis, m a n d a t i et citationis, q u a e sunt insanabiles, iuxta « r e f o r m a t i o n e m Pauli V et prius Pii IV,... ut conclusit R o t a coram « B u r a t t , dec. 337, neque ex illis q u a e s u n t de substantia iudicii, ut ibi « a d n o t a t u r , etc. ». Clarum est ergo S. R o t a m attendere, n o n solum t r e s supradictas nullitates, sed etiam alias quae s u n t de substantia iudicii, seu substantiales. P o r r o , ut ad factum accedamus, in iudicio Trevirensi adest nullitas substantialis, scilicet defectus o m n i m o d u s defensionum ex parte convent o r u m . Quod q u o m o d o contingere potuerit, patet ex Actis. Cum enim ageretur de diffamatione orta ex q u o d a m loco alicuius ephemeridis Trevirensis, iudex putavit rem esse notoriam, et ideo, secundum quod i u s et auctores dicunt de notoriis et manifestis, praetermitti posse ordinem iudicialem. Unde, missa u n a et altera citatione (diebus 18 et 21 dec. anni 1911) ad « Redactionem » ephemeridis, conventos invitavit ad respond e n d u m scripto a u t viva voce, et statim determinavit diem 27 eiusdem mensis (scilicet sex t a n t u m diebus post s e c u n d a m citationem) pro ferenda sententia definitiva: q u a e reipsa hac die 27 prolata est, et statim notificata conventis. Verum in casu n o n agebatur de notorio iuridice s u m p t o . Non enim confundendum est factum q u o d d a m publicum seu n o t o r i u m cum delicto notorio ad iuris et sacrorum c a n o n u m sensum. In delicto S. Romana Rota. 283 seu crimine distinguenda sunt duo elementa: factum sensibile, et eius qualitas criminosa; illud est eius s u b s t r a t u m materiale; per h a n c , quasi per eius rationem formalem, constituitur in ratione delicti a u t criminis. Atqui, ut delictum possit dici notorium iuridice, seu ad effectum ut iudex praetermittere possit ordinem iudicialem, requiritur quidem ut factum sensibile sit in se ita publicum et notorium ut nulla possit tergiversatione celari, cap. Quaesitum, 10, De cohabit. cler.; cap. Cum olim, 24, De verborum significationibus; sed hoc n o n sufficit, et requiritur etiam, et praecipue, ut qualitas criminosa facti sit ita clara et evidens ut nulla exceptione excusari possit. Et est c o m m u n i s et certa inter doctores sententia. Ita enim docet Pirhing, in tit. De accusationibus, n. 104: « Debet « a u t e m n o n solum ipsum factum esse notorium" et evidens, v. g., Titium « h o m i n e m occidisse, sed etiam qualitates facti, ita ut nulla defensio vel « excusatio reo competat; fieri enim potest quod quis aliquem occidit ad « se defendendum, vel quia alias i m p u n e occidi potuit ». Et in tit. De foro competenti, n. 20, idem auctor pariter docet: « P r a e t e r e a n o t a n d u m « est: ad hoc ut delictum alicuius notorium censeatur, n o n satis est « factum i p s u m esse notorium s e c u n d u m se, sive de eo publice constare, « v. g., quod Titius occiderit Caium, sed insuper requiritur, ut etiam « notoriae sint qualitates seu circumstantiae ipsius facti, ita ut ex iis « n u l l a defensio a u t excusatio culpae competere possit reo, ut notat « Clarus, c. 1. n. 3; M a s e , c. 1. n. 9; T u s c h u s , v. Notorium, conci. 3, n. 4; « v. g., Titius Caium occidit in foro publico, praesente populo, ita ut « factum negari n o n possit : hoc casu factum est quidem n o t o r i u m « s e c u n d u m s e , non t a m e n quoad omnes circumstantias: fieri enim « potuit quod Titius Caium occideret ad necessariam sui defensionem, « a u t subito calore iracundiae, vel quia mentis inops erat, vel quia Caius « alias i m p u n e occidi potuisset, et ideo excusationem praetendere potest, « ita ut nullo modo, vel saltem m i n u s graviter deliquerit, proinde etiam « vel nullam p o e n a m , vel saltem m i n u s gravem meruerit ». Ita etiam Reiffenstuel, in tit. De accusationibus, n. 265: « Requiritur ut n o n t a n t u m « constet de notorietate delicti, sed etiam de formalitate a u t malitia « d e l i c t i ; adeo ut n o n sufficiat notorie esse commissum homicidium, « sed insuper notorie constare debet, quod culpa vel dolo, et non cum «defensione inculpatae tutelae, a u t casu fortuito, etc., commissum sit; « Clarus, § finali, q. 9, n. 3, dicens esse c o m m u n e m conclusionem ». Pariter Schmalzgrueber, in tit. De accusationibus, n. 15: « Debet noto« rium esse factum, n o n t a n t u m in se, sed etiam in ratione delicti; quia « nisi hoc modo notorium sit, locus erit tergiversationi et excusationi, « cui t a m e n locus esse n o n debet in delicto n o t o r i o : cap. Tua nos, 8, 284 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « De cohabitatione cler. ». Ita etiam et in eisdem fere terminis Pichler, in e u m d e m tit. De accusationibus, n. 40. Quos s e q u u n t u r canonistae recentiores, v. g., Bouix, De iudiciis eccl., P. II, sect. IV, subsecutio I, § 3; Lega, De iudiciis, t. IV, n. 119, edit, 1901, etc. Unde haec doctrina, fund a t a in cap. Cum dilectis, 15, De purgatione canonica, et in cit. cap. Tua nos, 8, De cohabit. cler. et communiter, imo universaliter a p u d doctores c a n o n u m recepta, in uso forensi omnino servari debet. P o r r o , in casu nostro, notorium quidem erat factum sensibile, seu s u b s t r a t u m materiale, scilicet scriptura q u a m ab ephemeride Basileensi m u t u a t a est et iterum typis edidit ephemeris Trevirensis « P e t r u s Blätter » ; v e r u m n o n ita notoria est qualitas criminosa h u i u s facti ; nemo enim nescit, in iure nostro, aliquando licitum esse, imo obligatorium, manifestare delictum a u t culpam alterius, v. g., q u a n d o interest reipublicae a u t religionis, a u t etiam ad a v e r t e n d u m grave d a m n u m alicuius, uti communiter docent canonistae et theologi, v. g., Reiffenstuel, in tit. De iniuriis et damno dato, n. 18; Pichler, in eum d. tit. n. 7; D'Annibale, Summula, t. % § 260, edit. 3, etc. Et revera, in discussione h u i u s causae in H. S. O., p l u r a ad s u a m defensionem scripsit pars conventa. Non ageb a t u r ergo de delicto iuridice notorio, et ideo a iudice Trevirensi servari debuit ordo iudiciarius, id est, ante omnia, locus dari debuit defensionibus, electioni defensoris, exhibitioni d o c u m e n t o r u m , productioni testium, etc.; quae cum omnia praetermissa fuerint, certo certius adest in iudicio Trevirensi nullitas substantialis, cum, extra casus iuridice notorios, ipsum ius naturale dictet n o n posse p a r t e m inauditam d a m n a r i . Q u o d adeo verum est ut, in iudiciis summariis, in quibus id solum servatur quod de iure n a t u r a e est, legislator canonicus voluerit a p e r t u m locum esse defensionibus ; in Clementina enim Saepe contingit, % De verborum significationibus, in q u a Clemens V ordinat quidquid refertur ad praefata iudicia summaria, praecipit ut iudex lites faciat, in q u a n t u m potest, breviores, his additis verbis : « Non sic t a m e n iudex litem abbre« viet, quin probationes necessariae et defensiones legitimae admitti t a n t u r ». Quod cum neglectum fuerit in sententia Trevirensi, dicendum e s t eam nullitate substantiali laborare. A d d e n d u m est sententiam Trevirensem alia etiam nullitate laborare, scilicet ex capite citationis. Dictum est enim supra, in H. S. O. ex praecepto R o m a n o r u m Pontificum, negligi nullitates accidentales q u a e in processibus et sententiis occurrunt, sed admitti tres nullitates, n i m i r u m ex defectu iurisdictionis, mandati et citationis. P o r r o revera sententia Trevirensis incidit in nullitatem ex defectu citationis. Ut enim valida et iuridica sit citatio, plura requiruntur, et praecipue ut in citatione expri- S. Romana Rota. 285 m a t u r n o m e n personae citandae, ita ut haec persona sit omnino determinata. De quo a u d i e n d u s est Reiffenstuel, in tit. De oblatione libelli, n. 5 7 : « Requiritur ut in citatorio n o m e n et cognomen rei seu citandi « diserte exprimatur, c. Significante, 34, et c. Significavit, 36, De rescriptis, « et c. Cum in multis, eodem in VI. Et merito, partim ut citandus cogno« scat quod citatio ipsum concernât, simulque contra eum contumacem « exsecutio fieri valeat, partim ut fraudibus, ceteroquin facile suborituris, « aditus praecludatur, et actor amplius variare n o n possit. Quod si vero « communitas aliqua vel civitas a u t collegium citari debeat, t u n c sufficit « generalis citatio, v. g., citando cónsules et senatores illius civitatis, a u t « a b b a t e m et priorem talis monasterii : siquidem huiusmodi n o m i n a « collectiva certum corpus repraesentant, illudque t o t u m determinant ». Similia h a b e n t u r a p u d Scaccia, De iudiciis, lib. 1, cap. 32, n. 1 1 ; Pichler, in tit. De oblatione libelli, n. 18; Schmalzgrueber, in eum d. tit. n. 20, ad 5 et 7. Unde, si citanda sit persona privata, citari debet proprio n o m i n e ; si autem citanda sit persona moralis, quae ius h a b e a t standi in iudicio, vel saltem quae sit vere subiectum iurium et onerum, sufficit citatio generalis, scilicet citando administratores aut directores. N o t a n d u m t a m e n est, ubi agitur de persona privata, contingere posse ut nomen eius iudici sit ignotum ; t u n c sufficit, in schedula citationis h a n c p e r s o n a m designare huiusmodi qualitate a u t officio, q u a e n o n possint convenire nisi illi soli, et ita personam citandam perfecte determinent. Quod iam vigebat iure R o m a n o , uti patet ex L. Nominatim, 2, D. De liberis et posthumis, et receptum est in iure canonico, in quo n o m i n a t i m dicitur citari a u t vocari, qui, licet tacito nomine, his qualit a t i b u s a u t signis designatur, quae n o n possint convenire nisi ipsi soli, v. g., filius unicus a u t primogenitus talis patris, parochus talis parochiae, a b b a s talis monasterii. Cfr. Glossam, in cap. Constitutionem, 9, de S. E., in VI, v. Nominatim ; Suarez, De Censuris, disp. 9, sect. 2, n u m . 10 ; Fagnan., in cap. Quod a praedecessore, 1, De schismaticis, n u m . 4 7 ; et ita communiter. Nunc ergo, quod attinet ad citationem in iudicio Trevirensi, citata fuit « Redactio » ephemeridis « P e t r u s Blätter ». Ita in m a n d a t o iudicis Trevirensis, diei 18 dec. a n n o 1911, et in eiusdem epistola, diei 21 dec. sequentis, q u a conventis t e r m i n u s peremptorius praefixus est. Verum « Redactio » praefatae ephemeridis n o n est persona moralis proprie dicta, q u a e ius h a b e a t standi in iudicio ; n o n est enim, in sensu iuris, universitas p e r s o n a r u m (qualis est civitas, capitulum, collegium, etc.), nec universitas b o n o r u m (veluti fundationes, pia opera, etc.), q u a e ab auctoritate civili vel canonica competente erecta fuerit ad dignitatem 286 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. personae iuridicae seu moralis. I n s u p e r dicta « Redactio » n o n est persona collectiva, q u a e sit vere subiectum i u r i u m et o n e r u m ; ut enim communiter contingit in ephemeridibus, u n u s q u i s q u e « Redactionis » socius a d u n a m determinatam partem ephemeridis c u r a n d a m deputatur, q u i n ullam sibi a s s u m a t obligationem respectu aliarum. Saepissime fit ut director principalis solus determinet quid in lucem edendum sit, quin alium q u e m c u m q u e audire teneatur. Unio q u a e d a m h a b e t u r inter ipsos « Redactionis » socios, q u a t e n u s singulorum labor ad u n u m aliquid (scilicet fasciculum ephemeridis edendum) conducit, sicut unio h a b e t u r inter opifices diversarum artium fabrilium in domo aedificanda; sed unio ista n o n sufficit ad constituendos illos t a m q u a m u n u m corpus morale, subiectum iurium et o n e r u m respectu aliarum p e r s o n a r u m , q u a r u m interesse potest. Unde « Redactio » ephemeridis Trevirensis citari n o n potuit ut persona collectiva, ut dicitur « responsabilis », et ideo, in actione contra ipsam intentata, citari o m n i n o debuit persona privata determinata. Unde iure suo u s u s est D. Neuerburg, cum, nomine sociorum, ad d u a s citationes iudicis Trevirensis, die 26 d e c , respondit : « Noi respin« giamo il processo nella vertenza Froberger, perchè n o n può venir que« relata la Redazione dei " P e t r u s Blätter,, ma u n a persona determinata ». Oportebat ergo ut tribunal exceptionem factam reciperet de eaque deliberaret, et citationem reformaret, citando, v. g., ipsum Neuerburg, qui director principalis erat ephemeridis, et revera postea semper conventi vices egit in appellatione et in praesenti instantia Rotali. Citationem t a m e n tribunal n o n reformavit, sed postridie, scilicet die 27 d e c , sententiam definitivam protulit. Citatio ergo tribunalis Trevirensis nulla fuit et nullius effectus, utpote directa ad p e r s o n a m citationis incapacem. Nec dicatur vitium citationis s a n a t u m fuisse per tertiam citationem diei 24 dec. in q u a sic scripsit iudex Trevirensis : « A la Rédaction des « " Petrus-Blätter „. Nous n o u s en r e m e t t o n s à la décision de la Rédaction, « ou plutôt à l'auteur de l'article en question d a n s le n. 7 de la Revue, « de prendre p a r t personnellement à la séance qui a u r a lieu le mer« credi 27 courant, à 3 h e u r e s de l'après-midi, d a n s la salle des débats « du vicariat général episcopal, d a n s laquelle on procédera à l'affaire « du D. Froberger contre les " P e t r u s - B l ä t t e r „ ». Vitium, dicimus, citationis s a n a t u m n o n fuit per h a n c epistolam; haec enim epistola dici nequit citatio, nec in ea aliquis determinate et praecise iubetur ad c o m p a r e n d u m ; u n d e nec ipsum tribunal, in s u a sententia, insistit in hac epistola ad defendendam vim s u a r u m citationum. 287 S. Romana Rota. Nec relevat a r g u m e n t a n d i ratio Tribunalis, n e m p e q u o d : « La cita« zione della Redazione dei " Petrus-Blätter,, n o n può essere impugnata, « perchè avrebbe dovuto essere citato il così detto gerente responsa« bile. Checche stabiliscano in proposto le leggi civili, secondo la mo« rale e la legge ecclesiastica la responsabilità degli articoli che appa« riscono in un giornale s p e t t a , oltre che all' autore, alle determinate « persone che ne curino la compilazione, il cui n o m e n o n p u ò essere « noto alla a u t o r i t à giudiziaria ». Nam : I exceptio m o t a a D. Neuerburg n o n eo t e n d e b a t ut in ius vocaretur ille q u a m dicunt « gerente responsabile », sed ut citaretur aliqua persona determinata; 2° iuxta s u p r a dicta, ex communiter contingentibus, socii alicuius « Redactionis » t e n e n t u r quidem de propriis actibus a u t scripturis, sed n o n de actibus a u t scripturis ceterorum, ad quos actus a u t scripturas curandas a u t inspiciendas n o n sunt deputati. Unde citandus erat vel ille qui vocatur « il gerente responsabile », vel director principalis ephemeridis ; quod si eorum n o m e n ignotum esset iudici, satis erat, iuxta supradicta, ut illos designaret proprio officio, quod revera illos perfecte determinat. o Unde, quod ad dubium p r i m u m attinet, solutio in p r o m p t u est* scilicet : Constare de nullitate sententiae Curiae Trevirensis. Cum autem ventum fuit ad duo alia dubia, quae meritum causae respiciunt, D. P o n e n s retulit q u a e iam tentaverat, infelici exitu, ad procur a n d a m transactionem seu concordiam inter partes. Qua facta relatione et discussione habita, DD. Auditores nihilominus p u t a v e r u n t fieri posse ut controversia transactione fmiretur. Unde die 7 februarii anni 1913, sic ad dubia proposita rescripser u n t et decreverunt. Ad I dubium : Affirmative. Ad II dubium : Dilata, et de novo proponatur concordia. Ad III d u b i u m : Provisum in 11. Qua sententia prolata, D. P o n e n s iterum omnem diligentiam adhibuit, ut concordia ad optatum finem perduceretur. Quod t a n d e m feliciter contigit die 9 mensis maii labentis, quo die ambo procuratores, legitima facultate instructi, concordiam subscripserunt. Tenor a u t e m concordiae hic e s t : Tenor concordiae inter partes conclusae. Cum Domini S. R o m a n a e Rotae Auditores die 7 februarii labentis a n n i 1913, in consueta sede Tribunalis de tribus dubiis primo in h a c causa concordatis scilicet: Trevirensis. I. An constet de nullitate IL An constet de diffamatione in casu. sententiae Curiae III. Et q u a t e n u s affir- 288 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. mative ad .11, Quomodo providendum in casu, deliberationem inter se instituissent, et ad I d u b i u m respondissent Affirmative; q u a n t u m ad d u o alia dubia, magis ac magis p e r s p e x e r u n t fieri posse ut controversia t r a n s actione fìniretur, et ideo ad II d u b i u m rescripserunt: Dilata, et de novo proponatur concordia: Revera concordia, quae iam a D. P o n e n t e t e n t a t a fuerat, iterum proposita est, et ad felicem exitum deducta. Ambo ergo procuratores, scilicet D. advocatus Vincentius Sacconi, procurator Rev. Froberger, actoris appellati, et D. advocatus Angelus D'Alessandri p r o c u r a t o r Dni Neuerburg, directoris ephemeridis « P e t r u s Blätter » conventi in causa et appellantis, ambo legitima facultate instructi, nomine s u o r u m clientum, in hos articulos convenerunt : I. Scriptores ephemeridis « P e t r u s Blätter » declarant se, dum t r a n scribebant scripturam ephemeridis « Basler Volksblatt » non intendisse Rev. Froberger attribuere o m n e s sensus et proposita in hac s c r i p t u r a expressa, sed t a n t u m m o d o , ut fieri solet, sibi proposuisse exhibere elenchum completum iudiciorum quae h u c u s q u e circa librum R. P. Weiss emissa fuerant. II. Ex parte s u a , Rev. Froberger h a n c scriptorum ephemeridis « P e t r u s Blätter » declarationem libenter acceptat, ideoque retractat et supprimit omnes insimulationes q u a s in sua querela contra ephemeridem « P e t r u m Blätter » movit. III. P r a e s e n s concordia infra t e r m i n u m viginti dierum a die notificationis sententiae c o m p u t a n d o r u m , publicabitur n o n solum in ephemeride « P e t r u s Blätter », sed etiam in sex ephemeridibus, q u a r u m n o m i n a s u n t : « Kölnische Volkszeitung, Germania, Augsburger Postzeitung, Stesisene Volkszeitung, Neue Züricher Nachrichten, Allgemeine R u n d s c h a u ». H a n c publicationem in sex dictis ephemeridibus faciendam in se assumit Rev. Froberger. IV. Omnes expensae iudiciales inter partes compensatae h a b e n t u r . V. Ambae partes spontanee r e n u n c i a n t inter se cuicumque actioni ulteriori iudiciali in foro civili vel ecclesiastico, vel etiam cuicumque actioni in foro administrativo, quae se referat ad praesentem litem. Romae, die 9 maii 1913. Subscripserunt : V. Sacconi. A. D'Alessandri. S. Many, Ponens. Quibus omnibus t u m quoad factum t u m quoad ius consideratis, sententiam quod attinet, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n - S. Romana Rota. tes dicimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s constare de nullitate sententiae Curiae Trevirensis, dentes: Affirmative. ad p r i m u m propositum dubium respon- Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris t r i b u nalium ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes, procedant ad n o r m a s ss. canon u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Ad concordiam vero inter partes initam q u o d spectat, eam Domini Auditores cum o m n i b u s iuris effectibus, hisce p r a e s e n t i b u s , publicant, decernentes insuper ad n o r m a m articuli IV dictae concordiae, omne& expensas iudiciales inter partes compensatas h a b e r i , ita ut etiam t a x a expeditionis sententiae et concordiae, in dimidio ab u t r a q u e parte solvatur. R o m a e in sede Tribunalis, die 15 maii 1913. S e r a p h i n u s Many, Ponens. I o a n n e s Prior. Aloisius Sincero. Sac. T. Tani, Notarius. EPISTOLAE. I. AD PAULINUM PETRUM CARD. ANDRIEU, BURDIGALENSIUM ARCHIEPISCOPUM, OB EIUS DECLARATIONEM CONTRA « LE BULLETIN DE LA SEMAINE ». Eminentissime Seigneur, J'ai l'honneur d'accuser à Votre Éminence réception de Sa lettre du 12 avril, ainsi que du double exemplaire du n u m é r o de Y Aquitaine relatant la Déclaration q u e Vous avez cru devoir faire contre Le Bulletin de la Semaine. Je n'ai p a s m a n q u é de p r e n d r e connaissance de cette Déclaration, et je ne puis q u ' a p p r o u v e r la m e s u r e sage et o p p o r t u n e que Votre É m i nence vient de p r e n d r e à cet égard p o u r le bien du clergé et des fidèles confiés à Sa sollicitude. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 290 Le S a i n t - P è r e Vous félicite de votre zèle pastoral à signaler à vos chers diocésains les dangers p o u r leur foi, p o u r l'intégrité de la saine doctrine, à les préserver de tout ce qui p o u r r a i t y porter atteinte, et affaiblir en eux le dévouement et l'attachement au Vicaire de J é s u s € h r i s t , l'obéissance au Siège Apostolique et à ses décisions. En c o m m u n i q u a n t à Votre É m i n e n c e la bénédiction apostolique q u e Sa Sainteté Vous accorde de t o u t Son cœur, je suis heureux; de Vous renouveler l ' h o m m a g e de la vénération profonde avec laquelle j ' a i m e à me redire de Votre Éminence Le 21 avril 1913. le très h u m b l e et très dévoué serviteur R. CARD. MERRY DEL V A L . IL AD R. D. CAN. LA HITTON, QUI ALTERAM OPERIS SUI « VOCATION SACERDOTALE » EDITIONEM BEATISSIMO PATRI, PIGNUS DEVOTIONIS, OBTULIT. Monsieur le Chanoine, Le Souverain Pontife Pie X vous remercie de l'hommage filial que vous Lui avez fait de la nouvelle édition de votre ouvrage sur la Vocation sacerdotale, et vous confirme à cette occasion les félicitations q u ' i l vous avait adressées lors de la première apparition de votre docte travail. Déjà, l'année dernière, Sa Sainteté avait pleinement approuvé la décision prise, le 20 juin 1912, p a r les éminentissimes Cardinaux spécialement chargés d'examiner la question doctrinale soulevée par la publication de votre livre. En relevant le mérite de cette magistrale étude, la Commission cardinalice signalait avec éloge les points import a n t s du concept traditionnel de l'Église, mis p a r vous en lumière. Après avoir pris connaissance de la présente édition, le Saint-Père v o u s félicite de nouveau d'avoir r e n d u un service important à la cause de la p u r e doctrine, et comme gage de son entière satisfaction vous accorde de t o u t cœur la bénédiction apostolique. Avec m e s félicitations et m e s remercîments personnels, veuillez recevoir, Monsieur le Chanoine, l'assurance de mes sentiments bien d é v o u é s en N o t r e - S e i g n e u r . Le 7 juin 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL. Commissio Pontificia de Be Biblica. COMMISSIO PONTIFICIA DE RE BIBLICA i. DE AUCTORE, DE TEMPORE COMPOSITIONIS ET DE HISTORICA VERITATE LIBRI ACTUUM APOSTOLORUM. Propositis respondendum sequentibus decrevit: dubiis Pontificia Commissio de Be Biblica ita I. Utrum perspecta potissimum Ecclesiae universae traditione u s q u e ad primaevos ecclesiasticos scriptores assurgente, attentisque internis rationibus libri Actuum sive in se sive in sua ad tertium Evangelium relatione considerati et praesertim m u t u a utriusque prologi affinitate et connexione (Luc., I, 1-4; Act., I, 1-2), uti c e r t u m t e n e n d u m sit volumen, q u o d titulo Actus Apostolorum, seu npa&is 'A-rcoarókwv, p r a e n o t a t u r , Lucam evangelistam h a b e r e a u c t o r e m ? R. Affirmative. IL U t r u m criticis rationibus, desumptis t u m ex lingua et stylo, t u m ex e n a r r a n d i m o d o , t u m ex u n i t a t e scopi et d o c t r i n a e , demonstrari possit librum A c t u u m Apostolorum u n i d u m t a x a t auctori tribui d e b e r e ; ac proinde eam recentiorum scriptorum sententiam, quae tenet Lucam n o n esse libri auctorem unicum, sed diversos esse agnoscendos eiusdem libri auctores, quovis fundamento esse d e s t i t u t a m ? R. Affirmative ad u t r a m q u e partem. III. U t r u m , in specie, pericopae in Actis conspicuae, in quibus, a b r u p t o u s u tertiae personae, inducitur prima pluralis (Wirstücke), unit a t e m compositionis et authenticitatem infirment; vel potius historice et philologice consideratae eam confirmare dicendae sint? R. Negative ad p r i m a m partem, affirmative ad secundam. IV. Utrum, ex eo q u o d liber ipse, vix mentione facta biennii primae r o m a n a e Pauli captivitatis, a b r u p t e clauditur, inferri liceat auctorem volumen alterum deperditum conscripsisse, a u t conscribere intendisse, ac proinde t e m p u s compositionis libri Actuum longe possit post eamd e m captivitatem differri; vel potius iure et merito r e t i n e n d u m sit Lucam sub finem primae captivitatis r o m a n a e apostoli P a u l i librum absolvisse? R. Negative ad p r i m a m partem, affirmative ad secundam. 292 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. V. Utrum, si simul considerentur tum frequens ac facile commercium quod procul dubio h a b u i t Lucas cum primis et praecipuis ecclesiae Palaestiniensis fundatoribus nec n o n cum Paulo gentium Apostolo, cuius et in evangelica praedicatione adiutor et in itineribus comes fuit; t u m solita eius industria et diligentia in exquirendis testibus r e b u s q u e suis oculis observandis; tum denique p l e r u m q u e evidens et mirabilis consensus libri Actuum cum ipsis Pauli epistolis et cum sincerioribus historiae monumentis ; certo teneri debeat Lucam fontes omni fide d i g n o s prae m a n i b u s habuisse eosque accurate, probe et fideliter adhibuisse: adeo ut p l e n a m auctoritatem historicam sibi iure vindicet? R. Affirmative. VI. Utrum difficultates q u a e passim obiici solent t u m ex factis supernaturalibus a Luca n a r r a t i s ; tum ex relatione q u o r u m d a m serm o n u m , qui, cum sint compendiose traditi, censentur confidi et circumstantiis a d a p t a t i ; t u m ex nonnullis locis ab historia sive profana sive biblica apparenter saltem dissentientibus; t u m d e m u m ex n a r r a tionibus q u i b u s d a m , quae sive cum ipso Actuum auctore sive cum aliis auctoribus sacris p u g n a r e videntur; tales sint ut auctoritatem Actuum historicam in d u b i u m revocare vel saltem aliquomodo m i n u e r e possint? R. Negative. IL DE AUCTORE, DE PASTORALIUM INTEGRITATE PAULI ET DE COMPOSITIONIS TEMPORE EPISTOLARUM APOSTOLI. Propositis pariter sequentibus dubiis Biblica ita respondendum decrevit: Pontificia Commissio de Be I. Utrum prae oculis habita Ecclesiae traditione inde a primordiis universaliter firmiterque p e r s e v e r a n t e , p r o u t multimodis ecclesiastica m o n u m e n t a vetusta testantur, teneri certo debeat epistolas quae pastorales dicuntur, nempe ad T i m o t h e u m u t r a m q u e et aliam ad Titum, non obstante q u o r u m d a m haereticorum ausu, qui eas, utpote suo dogmati contrarias, de n u m e r o paulinarum epistolarum, nulla reddita causa, eraserunt, ab ipso apostolo P a u l o fuisse conscriptas et inter g e n u i n a s et canonicas perpetuo recensitas? R. Affirmative. II. U t r u m hypothesis sic dicta fragmentaria, a quibusdam recentioribus criticis invecta et varie proposita, qui, nulla ceteroquin probabili 293 Commissio Pontificia de Be Biblica. ratione, immo inter se p u g n a n t e s , contendunt epistolas pastorales posteriori t e m p o r e ex fragmentis epistolarum sive ex epistolis paulinis deperditis ab ignotis auctoribus fuisse contextas et notabiliter auctas, perspicuo et firmissimo traditionis testimonio aliquod vel leve praeiudicium inferre p o s s i t ? R. Negative. III. U t r u m difficultates quae multifariam obiici solent sive ex stylo et lingua auctoris, sive ex erroribus praesertim Gnosticorum, qui uti iam t u n c serpentes describuntur, sive ex statu ecclesiasticae hierarchiae, quae iam evoluta supponitur, aliaeque huiuscemodi in contrarium rationes, sententiam quae genuinitatem epistolarum pastoralium r a t a m certamque habet, quomodolibet infirment? R. Negative. V. Utrum, cum n o n minus ex historicis rationibus quam ex ecclesiastica traditione, Ss. P a t r u m orientalium et occidentalium testimoniis consona, necnon ex indiciis ipsis quae t u m ex a b r u p t a conclusione libri Actuum tum ex paulinis epistolis R o m a e conscriptis et praesertim ex secunda ad T i m o t h e u m facile e r u u n t u r , uti certa haberi debeat sententia de duplici r o m a n a captivitate apostoli Pauli ; tuto affirmari possit epistolas pastorales conscriptas esse in illo temporis spatio quod intercedit inter liberationem a prima captivitate et mortem Apostoli? R. Affirmative. Die a u t e m 12 iunii anni 1913, in audientia infrascripto R m o Consultori ab Actis benigne concessa, S s m u s Dominus noster P i u s P a p a X praedicta responsa r a t a h a b u i t ac publici iuris fieri mandavit. Romae, die 12 iunii 1913. LAURENTIUS JANSSENS, O. Consultor ab Actis. Ii. © S. S. B . , 294 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. DIARIUM ROMANAE CURIAE SACRA C O N G R E G A Z I O N E D E I R I T I . CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 17 giugno 1913, presso F Emo e Rmo signor cardinale Lodovico Billot, Ponente della Causa di Beatificazione e Canonizzazione del Ven. Giuliano Maunoir, sacerdote professo della Compagnia di Gesù, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, nella quale, dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima, fu discusso il dubbio sopra ' eroismo delle virtù esercitate dallo stesso Venerabile Servo di Dio. S E G R E T E R I A D I STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato dì nominare : 12 giugno 1913. — 11 signor cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo, Pro-Prefetto della sacra Congregazione dei Religiosi. 24 giugno. — Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore della Congregazione delle Suore dell'Immacolata Concezione, di Iaztoviec (Leopoli di rito Latino). — Il Revino P. Egidio Bertolotti, ex-generale delle Scuole Pie, Consultore della sacra Congregazione dell' Indice. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio : 5 giugno 1913. — Mons. Domenico M. Valensise, arcivescovo titolare dì Ossirinco. Protonotario Apostolico ad instar participantium: 14 giugno 1913. — Mons. Eugenio Duval, già amministratore della diocesi di Guadalupa. Diarium Romanae Curiae. 295 Prelati Domestici di S. S:: 30 maggio 1913. — Mons. Baldassare Feuersinger, canonico della chiesa metropolitana di Salisburgo. — Mons. Lorenzo Werthmann, dell'archidiocesi di Friburgo. 1 giugno — Mons. Giovanni Grobelskij, di rito ruteno, canonico dei capitolo di Stanislaopoli. 10 gnigno. — Mons. Bartolomeo Cattaneo, rettore del pontificio collegio Urbano di Propaganda Fide. 11 giugno. — Mons. Giuseppe Eisenbarth, canonico della diocesi di Rottenburg. — Mons. Francesco Stanonik, professore nell'Università di Gratz. 12 giugno. — Mons. Tommaso Robinson, decano della diocesi di Perth. — Mons. Patrizio Verling, vicario generale della medesima diocesi. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 3 giugno 1913. — Mons. Valdimiro Kozorowskij, della diocesi di Stanislaopoli. 7 giugno. — Mons. Alessandro Zamparo, dell'archidiocesi di Gorizia. — Mons. Ilario Zorn, della medesima archidiocesi. — Mons. Agostino Mucci, della diocesi di Arezzo. 13 ghigno. — Mons. Francesco Sulc, della diocesi di Königgrätz. — Mons. Paolo Rozinck, della medesima diocesi. — Mons. Francesco Tschertner, della medesima diocesi. - Mons. Polidoro Benedini, della diocesi di Mantova. — Mons. Antonio Vollnhals, dell'archidiocesi di Monaco (Baviera). Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 14 giugno 1913. — Mons. Giuseppe Dvorak, della diocesi di Brünn. — Mons. Francesco Bulla, della medesima diocesi. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 18 giugno 1.913. — Il sig. Enrico Concha y Subercaseaux, dell'archidiocesi di Santiago del Chile. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti •onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 giugno 1913. — Al sig. conte Ottone de Rechberg-Rotenlawen, della diocesi di Rottenburg. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 giugno 1913. — Al sig. Stefano Dervillé, direttore generale della compagnia ferroviaria « Paris-Lyon-Méditerranée ». La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 giugno 1913. — Al sig. Antonio Coelho de Castro Villas-Bóas, di Evora. — Al sig. Augusto Masure, segretario generale della compagnia ferroviaria « Paris-Lyon-Méditerranée ». — Al sig. Leone di Lanzac di Laborie, segretario generale della Società di S. Vincenzo de' Paoli a Parigi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 21 maggio 1913. — Al sig. Luigi Ambrosini, di Roma. 25 maggio. — Al sig. Giuliano Robert, dell'archidiocesi di Rouen. — Al sig. Enrico de Grandmaison, della medesima archidiocesi. 30 maggio. — Al sig. Agostino Guglielmo Claudio Wright, degli Stati Uniti d'America. 7 giugno. — Ai signori Bernardo Faulquier ed Enrico Bouteiller, segretari del Consiglio generale della Società di S. Vincenzo de'Paoli a Parigi. 12 giugno. — Al sig. Eugenio Masure, di Tourcoing Snella archidiocesi di Cambrai. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 5 giugno 1913. — AL sig. Achille Bourget, ex-zuavo Pontificio, dell'archidiocesi di Québec. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 maggio 1913. — Al sig. Salvatore Fragano, dell'archid, di Napoli. 6 giugno. — Al sig. Daniele E. Stappleton, di Colombia. Annus V. - V o l . V. Die 7 Iulii 1913. Num. 11. ACTFAPOSTUIJGAE™S™ COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X i. CONSTITUTIO APOSTOLICA DE NOVO AD LATERANUM SEMINARIO DEQUE ALIIS INSTITUTIS IN URBE PRO ROMANO ITALOQUE CLERO. PIUS SERVUS EPISCOPUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM In praecipuis et maximis apostolici officii muneribus hoc Nos iam inde ab initio Pontificatus habuimus, studiose diligenterque curare, ut qui in sortem Domini vocati essent, ad tantum ministerium et virtutis et doctrinae ornatu quam plenissime instruerentur. Cuius quidem Nostrae curae illa sunt argumento: sacrae seminariorum visitationes decretae et pluribus iam locis peractae; novae, praesertim Italiae seminariis, leges datae de disciplina ac pietate refovenda deque studiis ad tempora accommodandis; aedes, item per Italiam maxime, adiuvantibus locorum Ordinariis, ab inchoato extructae, ubi segregati a natu minoribus maiores clerici plurium dioecesium, qui proximi sint sacerdotio, communiter sub delectis moderatoribus et magistris exquisitiori quadam magisque sacro ordini congruenti ratione conformentur; ad haec sacro Consilio ConsistoACTA, vol. V, n. 11. — 7-7-913. 21 298 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. riali, cui Pontifex ipse maximus praeest, peculiaris seminariorum demandata curatio, aliaque in hoc genere opportune constituta. Consentaneum enimvero erat, ut huius diligentiae studiique partem non postremam alma haec Urbs Nostra sibi vindicaret, ubi inter plura omnium fere nationum ephebea, sacrae iuventuti instituendae providentissime condita, floret quoque a tempore SS. Concilio Tridentino proximo seminarium Nostrum Romanum; et cum eo aliis temporibus erecta seminaria Vaticanum, Pium, SS. Ambrosii et Caroli, nec non collegia Capranicense, Leonianum, et in Romano seminario Cerasolium; ad quae non modo ex Urbe sed ex tota ferme Italia alumni con fluunt, rite, inspectante Sede Apostolica, ad sacra instituendi. Ac primum omnium, quum ex relationibus Nobis factis et ex peritorum consultatione cognovimus aedes quas seminarium Romanum una cum Pio ad' Sancti Apollinaris inhabitat necessitatibus pares non esse, eisque carere commoditatibus rerum, quae ad tuendam adolescentium valetudinem requiruntur, de nova sede comparanda res esse videbatur. Ergo cum cogitaremus de idoneo ad aedificandum loco, menti Nobis occurrit antiquissima illa ac omnium celeberrima schola quae in Patriarchio Lateranensi primitus instituta et dein aucta firmiusque constabilita, sanctorum ferme seminarium fuit ac tot tantosque Dei sacerdotes per saecula Ecclesiae donavit : quam ob rem in solo privato Sedis Apostolicae ad Archibasilicam Lateranensem ampliorem commodioremque domum seminario Nostro a fundamentis excitari iussimus, non sine spe vetustas Cleri Romani glorias, Deo favente, revocandi. Hisce autem aedibus ingenti molitione exstructis, opus esse videbatur efficere, ut ipsum seminarium Romanum et alia, quae diximus, pro Italis clericis urbana seminaria et collegia mutatio temporum conditionibus iam aptius congruerent. Quare nonnullos S. R. E. Cardinales in consilium adhibuimus, qui omnia diligenter considerarent, ac Nobis quae sibi visa essent opportuniora proponerent. Itaque ipsorum Nos consulto Acta Pii PP. X. 299 atque ex matura deliberatione Nostra haec statuimus et iu bemus : I. Seminarium Romanum duplex esto, minus et maius. II. Seminarium minus eos habeat alumnos, qui studiis litterarum in gymnasio dent operam; idem locum sedemque seminarii Vaticani occupet. — Ita seminarium a clarae memoriae Pontifice maximo Urbano VIII in cultum venerandae S. Petri Basilicae erectum atque ab aliis decessoribus Nostris munifice amplificatum, nunc, salvo eius fine naturaque incolumi, seminarii Romani honorem nanciscatur. III. Seminarium maius alumnos philosophiae ac theologiae studiis deditos complectatur; sedem vero in novis apud Archibasilicam Lateranensem aedibus habeat. IV. In aedes easdem seminarium Pium, a decessore Nostro sanctae memoriae Pio IX conditum, transferimus, salvis pariter, quod ad finem eius natura-mque pertinet, legibus conditoris. V. Ibidem sit SS. Ambrosii et Caroli collegium, quod seminario Romano adiungimus. VI. In collegium Leonianum posthac ne recipiantur nisi sacerdotio iam initiati, qui, studiorum et amplioris eruditionis causa, sui quisque Episcopi permissu, Romam se contulerint. VII. Facultates philosophiae ac theologiae, ut in seminario Romano sunt a Pontificibus maximis constitutae, ita in seminario maiori ad Lateranum perseverent. VIII. Facultas verci disciplinae iuris, quae item in seminario Romano usque atìhuc fuit, iam nunc cum suis alumnis apud collegium Leonianum sit : ea tamen a seminario Romano avulsa ne habeatur, sed semper in ipsius seminarii scholis numeretur. IX. Academia theologica, olim in magno lyceo Sapientiae instituta, in aedibus ad S. Apollinaris, quas Consistoriali decreto diei XXV Ianuarii 1911 pio operi cessimus pridem erecto in religiosa domo a ^Sma Trinitate penes Curiam Innocentianam, perpetuo maneat. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 300, X. Legitimo studiorum curriculo in Urbe ad sacerdotium tendere, iam nemini ex Italia liceat, nisi vel in Lateranensi vel in Vaticano seminario commoretur. Hac tamen lege ne ii teneantur, qui ad Evangelium infidelibus praedicandum sese in propriis Urbis collegiis parare velint; neu quibus in collegio Capranicensi, ex primigenio eius instituto, locus pateat. Quod reliquum est, de hac exsequenda Constitutione Nostra peculiares praescriptiones mox edituri sumus ; quas quidem sancte inviolateque, ut ea quae his litteris constituimus, ab omnibus servari volumus. Iam vero divitem in misericordia Deum imploramus, ut super hanc domum, quam quasi alterum Patriarchium magnis impendiis excitavimus, oculi Eius aperti sint die ac nocte; opus a Nobis singulari studio ad Eius gloriam pro animarum salute susceptum, perficiat Ipse et confirmet; alumnisque sacri ordinis, Apostolorum principum et utriusque Ioannis patrocinio commendatis, benignus adsit, ut sacerdotes evadant integrae fidei, actuosae caritatis, probe doctrinis exculti, solide humilitate constituti, quales Ecclesia sancta omnibus sibi precibus et votis exposcit. Haec autem statuimus et sancimus, decernentes has Nostras litteras firmas et efficaces esse ac fore, contrariis quibus- < vis, etiam peculiari mentione dignis, non obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum die xxix Iunii, natali SS. Apostolorum Petri et Pauli, anno Incarnationis Dominicae m c m x i i i , Pontificatus Nostri decimo. A . CARD. A G L I A R D I C. S. B. E. Cancellarius. CARD. D E LAI Secretarius S. C. Consistorialis. VISA Loco h& Plumbi. M. Reg. in Cane. Apost., n. 43118. RIGGI C. A . , Not. Acta Pii PP. X. 301 IL LITTERAE APOSTOLICAE. INDULGENTIAE PERPETUAE CONCEDUNTUR SODALITATI « INFANTES DILIGEN- TIUS! » UBIQUE TERRARUM. P I U S P P . x. Ad perpetuam rei memoriam. — In pluribus, praesertim Austriae, dioecesibus frugifera q u a e d a m Sodalitas est, sub titulo « Infantes diligentium » vulgo « Katholischer Verein der Kirderfreunde » canonice instituta, et sub auspiciis S. Familiae posita. Haec pia Sodalitas ad finem intendit catholice pueros instituendi, ideoque ipsius socii, et catholicas scholas erigendas curant, et singulari sollertia adlaborant ut ipsis parentes liberos educandos t r a d a n t , pariterque sedulo i n c u m b u n t ut sive in orphanotrophiis, sive in aliis piis domibus, pueri a p a r e n t i b u s neglecti excipiantur ; illisque etiam consulentes iuvenibus, qui ob defectum religiosae vel civilis institutionis a recto tramite declinarunt, domos pro his quoque recipiendis condere student. Hos vero salutares fines ut facilius sodales assequantur, tum precibus Deum b e a t a m q u e Virginem quotidie proseq u u n t u r , t u m s u a m addere stipem n o n praetermittunt. Iam inde ab anno MDCCCLXXXIV, suae vitae primo, ipsam Sodalitatem Salisburgi primum erectam, per Rescriptum Congregationis Indulgentiis sacrisque Reliquiis praepositae die xx decembris mensis obsignatum, Leo P P . XIII rec. mem. decessor Noster spiritualibus gratiis ad decennium ditare dignatus est. Nunc vero Moderator generalis Societatis ipsius, ut ipsas gratias in perp e t u u m confirmare velimus, supplici prece Nos flagitat; Nosque probe noscentes quot q u a n t a q u e bona ex actuosa sodalium e o r u n d e m opera eventura sint, optatis his a n n u e n d u m ultro libenterque censemus. Quae cum ita sint, ut super enunciata Societas potiora in dies, favente Domino, incrementa capiat, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Inquisitoribus generalibus, de omnipotentis Dei misericordia ac B B . Petri et Pauli App. eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis fidelibus qui in Sodalitatem « Infantes diligentium » appellatam quavis in dioecesi, ubi illa canonice erecta exsistat, in p o s t e r u m ingredientur, die primo eorum ingressus, si vero poenitentes et confessi sanctissimam Eucharistiam sumpserint, plen a r i a m ; ac t a m inscriptis q u a m in p o s t e r u m inscribendis i p s a in Societate sodalibus qui quotannis festivitatibus Nativitatis ac Paschatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, Pentecostes, et Immaculatae Con- 302 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ceptionis Virginis Mariae, nec n o n diebus quibus iuxta recentem de festis praecepto servandis constitutionem, Solemnitatis S. Iosephi purissimi Sponsi B. M. V., et Nativitatis S. Ioannis Baptistae festivitates in Ecclesia recoluntur, admissorum sacramentali confessione expiati atque eucharisticis dapibus refecti, propriam Societatis ecclesiam, si forte exstet in locis u b i hi degunt, secus quamlibet ecclesiam vel sacellum publicum, a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis supradicti cuiusque festi diei, singulis annis devote visitent, ibique pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. matris Ecclesiae exaltatione pias ad D e u m preces effundant, quo ex his die id agant, similiter plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. I n s u p e r dictis Sodalibus, n u n c et in posterum e a n d e m in piam Societatem adlectis sive adlegendis, qui contrito saltem corde q u o t a n n i s diebus festis Purificationis et Praesentationis B. M. V., S. Annae, S. Ioachim, S. T h o m a e Ap., S. Benedicti abbatis, S. Angelae Mericiae, S. Vincentii a P a u l o , S. Hieronymi Aemiliani, S. Iosephi Galasanctii, S. Ruperti episcopi et S. Petri Canisii pariter propriam Sodalitii ecclesiam, si exstet in locis ubi c o m m o r a n t u r , secus ecclesiam quamvis sive quodvis sacellum publicum, preces uti superius diximus fundentes, celebrent, quo die id peragant, de poenalium n u m e r o septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s in forma Ecclesiae solita expungimus. T a n d e m largimur fidelibus iisdem, si malint, liceat plenariis his ac partialibus indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare. P r a e t e r e a cum sancta et salutaris cogitatio sit pro defunctis exorare ut a peccatis solvantur, defunctorum q u o q u e socior u m solatio consulentes, apostolica Nostra auctoritate concedimus, ut q u a e ad quodvis cuiusque ecclesiae sive sacelli a l t a r e , Missae pro defunctis ex ipsa Sodalitate sodalibus n u n c et in posterum rite celebrab u n t u r , animae illi pro q u a celebratae fuerint, perinde suffragentur, ac si forent ad privilegiatum altare peractae. Denique sacerdotibus directoribus Sodalitatis superenunciatae, n u n c et in posterum, d u r a n t e munere permittimus, ut d u m m o d o sint ad sacramentales confessiones excipiendas probati, extra Urbem, ac de respectivi Ordinarii consensu, cruces, crucifixos, sacra n u m i s m a t a , coronas precatorias, et p a r v a s ex metallo D. N. I. Christi, B. Mariae Virginis, et S a n c t o r u m s t a t u a s in forma Ecclesiae solita, tempore sacrarum Missionum publice, aliis vero temporibus privatim benedicere, illisque indulgentias omnes adiicere queant, q u a e in elencho per typos edito a sacra Congregatione de P r o p a g a n d a Fide e n u m e r a n t u r , n o n exclusis q u o d ad coronas, illis q u a e a S. Birgiten n o m i n a n t u r . Non obstantibus Nostra et Cancellariae apostolicae Acta Pii PP. X. 303 regulae de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, caeterisque contrariis q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris temporibus valituris. Volumus autem, ut praesentium litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae ipsis praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub annulo Piscatoris, die III iunii MDCCCCXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. CARD. MERRY DEL VAL, L. J$| S. a Secretis Status. SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO DE INDULGENTIIS) I. DECRETUM. SOLVUNTUR DUBIA CIRCA SS. NUMISMATA SCAPULARIBUS SUFFICIENDA. Ad s u p r e m a m h a n c Congregationem sancti Officii sequentia exhibita s u n t dubia pro o p p o r t u n a solutione ; nimirum : I. Utrum sacerdos pollens facultate Scapularia imponendi, possit unico signo crucis pro u n o q u o q u e Scapulari benedicere publice omnia Ss. Numismata q u a e h a b e n t fideles in ecclesia vel in q u o d a m conventu, quin haec N u m i s m a t a videantur, nec in individuo cognoscantur? IL U t r u m benedictio impertiri possit Ss. Nümismatibus pro personis iam n o n adscriptis Scapularibus per impositionem, sed postea vel serius adscribendis; quae Numismata g a u d e r e n t favoribus Scapularium, tempore quo personae erunt adscriptae per regu larem impositionem ? Vel estne necessarium, personas iam Scapularibus adscriptas esse, a n t e q u a m Ss. N u m i s m a t a pro ipsis efficaciter benedici p o s s i n t ? III. U t r u m benedici possint N u m i s m a t a multa, q u a e distrib u e n d a s u n t q u i b u s c u m q u e personis, q u a r u m aliae iam Scapularibus adscriptae sunt, et aliae n o n a d s c r i p t a e ; et in hoc casu, Numismata, saltem personis iam Scapularibus adscriptis data, e r u n t n e benedicta? Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 304 Emi ac Rmi P a t r e s u n a m e c u m Generales Inquisitores, in solito conventu habito feria IV, die 4 iunii 1913, d i x e r u n t : ad I Affirmative; ad II Affirmative ad p r i m a m partem, Negative ad s e c u n d a m ; ad III p r o visum in II. Et S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori s u p r e m a e h u i u s Congregationis, feria V, die 5, eodem mense eodemque anno, impertita, E m o r u m P a t r u m resolutiones benigne approbavit; et hoc Decretum desuper expediri iussit. Contrariis quibuscumque n o n obstantibus. M. CARD. RAMPOLLA. L. $ S. f D. Archiep. Seleucien., Aas. S. O. II. DECRETUM. SOLVITUR DUBIUM CIRCA PRECES TERTIARIORUM PRANCISCALIUM ALIIS INSUPER SODALITATIBUS ADSCRIPTORUM. Q u u m die 11 iunii 1913, feria IV, Emi ac Rmi DD. Cardinales Inquisitores Generales, in conventu habito in aedibus sancti Officii, p e r p e n s o dubio sibi proposito: « Num Tertiarii saeculares Franciscani, recitantes, « loco H o r a r u m canonicarum, duodecies Pater, Ave et Gloria, possint, « h a c t a n t u m m o d o recitatione, o m n i b u s aliis obligationibus, quod preces « a t t i n e t , satisfacere, q u a s ex adscriptione ad alias pias sodalitates com « traxerint », negativam protulerint s e n t e n t i a m ; Ssmus D. N. D. P i u s div. providentia P p . X, in solita audientia R. P. D. Adsessori s u p r e m a e sacrae Congregationis sancti Officii, feria V, die 12 iunii 1913, impertita, v o t u m E m o r u m P a t r u m r a t u m h a b e n s , a d p r o p o s i t u m dubium respond e n d u m decrevit: « N e g a t i v e » . Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. •M. CARD. RAMPOLLA. L, % S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. Suprema S. Congregatio S. Officii. 305- III. D E C R E T U M SEU D E C L A R A T I O -CIRCA PIA OBIECTA A SUMMO PONTIFICE BENEDICTA. Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, in audientia R, P. D. Adsesj / sori s u p r e m a e Congregationis sancti Officii impertita, benigne declarare dignatus est, indulgentias, q u a s Ipse solet adnectere crucibus, crucifixis, rosariis, coronis, ss. n u m i s m a t i b u s et parvis statuis, Sibi a fidelibus porrectis, illas t a n t u m m o d o esse intelligendas, quae in elencho, a sacra Congregatione Indulgentiarum die 28 augusti 1903 edito, recensentur, quaeque apostolicae n u n c u p a n t u r ; nisi expressis verbis significet, alias insuper velle adnectere, v. gr. S. Birgittae, vel Crucigerorum, specifice ac n o m i natim eas designando. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. M. CARD. RAMPOLLA. L.HBS. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. IV. D E C R E T U M SEU D E C L A R A T I O DE INDULGENTIIS SACERDOTALI FOEDERI « PRO PONTIFICE ET ECCLESIA » CONCESSIS. Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. P i u s div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, benigne declaravit, Indulgentias et facultates ad Indulgentias s p e c t a n t e s , quibus ditatum est Sacerdotum ex quavis natione foedus pro Pontifice et Ecclesia, q u i b u s q u e i n n u i t u r in a p o stolicis Litteris d. d. 27 mensis aprilis 1913, esse s e q u e n t e s : 1. Facultas Benedictionem P a p a l e m impertiendi semel in a n n o , in fine concionum temporis Q u a d r a g e s i m a e , vel Missionum vel spiritualium exercitiorum, cum Crucifixo et unico crucis signo, d u m m o d o eodem die eodemque loco Episcopus similem n o n impertiat, cum a d n e x a plenaria indulgentia, a n i m a b u s defunctorum etiam applicabili, ab iis adquirenda, qui eiusmodi Benedictionem confessi ac S. C o m m u n i o n e refecti acceperint, et ad m e n t e m S u m m i Pontificis pie oraverint. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 306 % Privilegium altaris in suffragium a n i m a e illius defuncti pro quo applicatur Missa, ter in h e b d o m a d a , d u m m o d o sacerdos consociatus simile privilegium aliunde n o n obtinuerit. 3. Indulgentia plenaria, etiam a n i m a b u s in Purgatorio degentibus profutura, a sacerdotibus consociatis toties lucranda, quoties rite confessi Missam ad intentiones S u m m i Pontificis adplicaverint. 4. F a c u l t a s adplicandi coronis a S. Rosario Indulgentias Cruciger o r u m , de explicito t a m e n consensu Ordinarii loci in quo haec facultas exerceatur, sub p o e n a nullitatis. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. M. CARD. RAMPOLLA. L. © S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. V. EXTENSIO INDULTORUM CIRCA ABSOLUTIONES GENERALES TERTII ORDINIS FRATRUM MINORUM S. FRANCISCI. Beatissime Pater, P r o c u r a t o r generalis Ordinis F r a t r u m Minorum Capuccinorum, ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, humiliter exponit, ut s e q u i t u r : Rescripto Sacrae Congregationis Indulgentiarum, die 16 ianuarii 1886, Tertiarii saeculares S. P. Francisci, legitime impediti q u o m i n u s eccle siam adeant, Absolutionem generalem, diebus assignatis, qui profesti sunt, accepturi, eam accipere valent die festo de praecepto, qui intra octiduum e o r u m profestorum dierum occurrat. Item, alio Rescripto eiusdem sacrae Congregationis, 21 iulii- 1888, iidem Tertiarii Absolutionem generalem pridie festi, post expletam sacramentalem confessionem recipere valent. Ex illis a u t e m d u o b u s Rescriptis patet, praefata indulta Tertiariis saecularibus S. P. Francisci concessa fuisse pro illis Absolutionibus generalibus q u a e illo tempore in indice indulgentiarum eiusdem Tertii Ordinis recensentur, s e u q u a e ipsis directe concessae fuerunt. Sed c u m hodie iidem Tertiarii, vi Litterarum apostolicarum diei 5 maii 1909 et Rescripti diei 17 maii 1909, communicatione o m n i u m indulgentiarum et fructuum spiritualium cum I et II Ordine S. F r a n cisci fruantur, ideoque vi h u i u s communicationis etiam ius h a b e a n t ad illas Absolutiones generales et Benedictiones papales, quae I et II Ordini S. Francisci indultae s u n t ; idcirco. Suprema S. Congregatio S. Officii. 307 Orator Sanctitatem Vestram humiliter supplicat, ut praefata Indulta, Rescriptis sacrae Congregationis Indulgentiarum die 16 ianuarii 1886 et die 21 iulii 1888 concessa, extendere dignetur pro eisdem Tertiariis ad Absolutiones generales, q u a s ipsi vi communicationis indulgentiarum cum I et II Ordine lucrari valent. Et Deus, etc. Die 12 iunii 1913. S s m u s D. N. D. Pius div. prov. P p . X, in audientia R. P. D. Adsessori sancti Officii impertita, benigne a n n u i t pro gratia iuxta preces. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . M. CARD. RAMPOLLA. L.©S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS DECLARATIO. DE NOVIS LEGIBUS A REPUBLICA S. MARINI CIRCA BONA ECCLESIASTICA CONDITIS. Civile Reipublicae S. Marini gubernium, nulla pertractatione cum ecclesiastica auctoritate praemissa, imo ne hac quidem praeventa, die 27 aprilis 1912 legem tulit, cui adiecit aliquas exsecutionis n o r m a s , quibus, s u p r e m u m dominium in bona ecclesiastica sibi arrogans, ius sibi vindicabat b o n a ipsa concedendi, vel non, parochis aliisque ab auctoritate ecclesiastica electis; eademque in vacatione beneficiorum occup a n d i ; imo semel concessa, u n i u s potestatis civilis iudicio et arbitrio, auferendi et sequestrandi, nedum « q u a n d o siansi commesse malversa« zioni o gravi negligenze neh" amministrazione », sed etiam « q u a n d o « s i a necessario per motivi di ordine pubblico »; ac denique, in casu vacationis a u t sequestrationis b o n o r u m , reditus erogandi in finem alium ac a fundatione praefinitum. Ad sacram Congregationem Consistorialem delatam rem E m i P a t r e s semel et iterum expenderunt, ac denique, p r o b a n t e Ssmo Domino nostro, haec q u a e s e q u u n t u r declaranda et publici iuris facienda i u s s e r u n t : « Memoratam legem et additas exsecutionis n o r m a s spolium constituere iuris ac status, q u i b u s a saeculis in Republica S. Marini legitime 308 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ecclesia fruebatur, t a n t a maiori offensione p a t r a t u m , q u a sine ullo praenuntio, sine ulla plausibili ratione s t a t u t u m et c o n s u m m a t u m est. Quae enim adducitur patrimonii ecclesiastici tuendi ratio commentitiam esse evinci, t u m ex eo quod canonicae leges, si libere riteque applicentur, a b u n d e sufficiant ad conservationem r e c t a m q u e b o n o r u m ecclesiasticor u m administrationem ; tum ex eo quod plures legis et n o r m a r u m articuli nil ad b o n o r u m conservationem conferant, sed ad id u n u m i n t e n d a n t ut privationis a u t sequestrationis b o n o r u m minatione sacerdotes terreant, eisque iustam libertatem adimere et civilis potestatis ditioni et arbitrio mancipare nitantur. Quapropter e a m d e m legem, utpote iniusta, laesiva iustae libertatis Ecclesiae et dissolutiva ecclesiasticae disciplinae, nullo modo ab Ecclesia acceptari posse, quin imo a canonicis legibus, iam esse d a m n a t a m , prout liquet ex art. XI Const. Apostolicae Sedis quo contra u s u r p a n t e s a u t séquestrantes bona ecclesiastica poenae statutae s u n t ». Datum R o m a e e Secretaria eiusdem sacrae Congregationis Consistorialis, die 14 iunii 1913. C. CARD. DE LAI, Secretarius. L. Ioannes Baptista Rosa, Substitutus. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i. DECRETUM. ERIGITUR MISSIO « DE PUTUMAYO » PRO INDIS AMERICAE MERIDIONALIS. Apostolico zelo et p a t e r n a charitate curam suscipiens providendi lacrimabili conditioni I n d o r u m latissimas regiones Americae Meridionalis incolentium, Ssmus D n u s noster Pius div. providentia P P . X, in suis encyclicis Literis sub die 7 iunii 1912, inter alia, propositum manifestavit n o v a s disponendi missionales stationes, in quibus Indi ipsi perfugium et praesidium salutis invenirent. Nunc vero p r o v i d u m saluberr i m u m q u e consilium exsequi incipiens, erigendam statuit atque decrevit novam Missionem de Putumayo n u n c u p a n d a m , cuius praecipua statio sit in loco La Chorrera dicto, q u a e q u e regimini, administrationi et S. Congregatio Consistorialis. 309 ecclesiastico ministerio missionariorum ex Ordine F r a t r u m Minorum Unionis Leonianae committatur ad n u t u m Sanctae Sedis. De m a n d a t o igitur Sanctitatis Suae haec S. Congregatio christiano nomini propagando praeposita, Missionem, ut supra, de Putumayo denom i n a n d a m per p r a e s e n s Decretum erigit, eique tribuit et adsignat territorium quod per hoc idem Decretum d i s m e m b r a t u r a latissima regione h a c t e n u s spectante ad praefecturam apostolicam S. Leonis de Amazon i b u s , spatium videlicet q u o d extenditur ab ora sinistra fluminum Aguarico, Napo et A m a z o n u m usque ad p u n c t u m in quo flumen A m a z o n u m attingit territorium b r a s i l i e n s e ; septentrionem versus regionem Chorrera cum adiacentibus territoriis, reservata, ea ex parte, limitum descriptione ulterius pro r e r u m adiunctis^ determinanda. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 4 octobris 1912. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. j $ S. C. Laurenti, Secretarius. IL NOMINATIO P R A E F E C T I APOSTOLICI. Decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide n o m i n a t u s est: 24 iunii 1913. — Praefectus Apostolicus de Betafo, R. P. Franciscus iosephus Dantin, e Congregatione Missionariorum « de la Salette ». S. CONGREGATIO RITUUM i. LUGDUNEN. DECRETUM BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS VEN. SERVI DEI ANTONII CHEVRIER PRESBYTERI, FUNDATORIS ASYLI « LA PROVIDENCE DU PRADO », SOCIETATIS PRESBYTERORUM PRADOSIENSIUM INSTITUTORIS. Lugduni in Gallia, ex honestis piisque coniugibus Claudio et Margarita Frechet, die 16 aprilis a n n o 1826, ortus est Antonius Chevrier, biduo post in paroecia S. Francisci Salesii baptizatus. Aetate succre- 310 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. scens scholas elementares F r a t r u m a doctrina christiana frequentavit; ac postea in clericorum schola S. Francisci a t q u e in Argenteriensi seminario studiis classicis sedulam dedit o p e r a m ; ob eximias dotes praeceptoribus et condiscipulis carus et acceptus. Volventibus annis 1846 u s q u e ad..annum 1850, in magno seminario Lugdunensi c u r s u m theologicum s u m m a cum laude absolvit; et die 25 maii postremi anni, coelesti q u a dam dulcedine ac laetitia perfusus, sancto sacerdotio insignitus est. Mox ab archiepiscopo Lugdunensi in paroeciam S. Andreae missus, ibi vicarii m u n u s ita gessit, ut parochi et incolarum existimationem ac benevolentiam sibi conciliaverit. Interim O p u s pro pueris ad sacram s y n a x i m p r i m u m vocandis in loco Fourviere instituit ac deinceps in alterum la Guillotière transtulit a t q u e perfecit, domo ac sede satis a m p l a firmiter assignata asylo quod nobili titulo condecoratur: La Providence du Prado. Sex annis post, a n n u e n t e Lugdunensi antistite, Antonius p a r o e ciae oppidi Moulin-à-Vent, Gratianopolensis dioecesis, praepositus, d u a s sodalitates instituit: u n a m Sororum fundationi Prado deservientium, quae regulari tyrocinio aptisque regulis munitae atque tertio Ordini S. Francisci adscriptae, perfectionem religiosam profitentur; alteram presbyterorum Pradosiensium, q u o r u m intuitu ac directione ipse S e r v u s Dei librum conscripsit cui titulus: « Sacerdos secundum Evangelium seu verus discipulus Iesu Christi ». T a n d e m , d i u t u r n o morbo patienter tolerato et in dies ingravescente c o n s u m p t u s , Sacramentis ultima vice refectus atque a l u m n o r u m praesentia et apostolica benedictione recreatus, placidissime obiit die 2 octobris a n n o 1879, aetatis suae quinquagesimo tertio n o n d u m expleto. Opinio sanctitatis, q u a m Antonius in vita sibi acquisierat, post obitum adeo invaluit ut super ea iuridicae inquisitiones auctoritate Ordinaria in ecclesiastica Curia Lugdunensi a d o r n a t a e fuerint et ad sacrorum R i t u u m Congregationem deductae. Quum vero omnia ad tramitem iuris in p r o m p t u sint, instante Revmo P. Ludovico Copéré, Societatis Mariae et Causae Postulatore, attentisque litteris postulatoriis q u o r u n d a m eminentissimorum S. R. E. Cardinalium, plurium reverendissimorum Sacrorum Antistitum, Moderatorum generalium Ordin u m seu Congregationum, aliorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate illustrium, E m u s ac R e v m u s Dnus cardinalis Dominicus Ferrata, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in ordinariis sacrorum Rituum Congregationis Comitiis, subsignata die ad Vaticanum coactis, s e q u e n s dubium discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Revmi P a t r e s sacris tuendis Ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde, sanctae Fidei & Congregatio Bituum. 311 Promotore, o m n i b u s accurato examine perpensis, r e s c r i b e n d u m censuer u n t : Affirmative seu Commissionem esse signandam, si Sanctissimo placuerit. Die 3 iunii 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per infrascriptum Cardinalem sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas S u a Rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae Ven. Servi Dei Antonii Chevrier, presbyteri, fundatoris asyli La Providence du Prado et Societatis presbyterorum Pradosiensium institutoris, die 11, eisdem mense et a n n o . Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. f- * S. f P e t r u s La Fontaine, E p . C h a r y s t , Secretarius. II. DECRETUM DE PRECIBUS IN FINE MISSAE RECITANDIS. A nonnullis locorum Emis Ordinariis, sacrorum R i t u u m Congregationi sequens quaestio, pro o p p o r t u n a solutione, proposita fuit; n i m i r u m : An, attentis S. R. C. Decretis n. 3697, Ordinis Min. Capuecinorum, 7 decembris 1888 ad III, de Missa Conventuali sine cantu, et n. 4271 Baionen., 8 iunii 1911 ad II, de Missa votiva lecta S. Cordis Iesu, p r i m a feria VI cuiusvis mensis, etiam aliqua similis Missa lecta, ex. gr. occasione primae communionis, a u t communionis generalis, sacrae confirmationis vel ordinationis a u t pro sponsis, haberi possit uti s o l e m n i s ; eique applicari valeant praefata decreta q u o a d Preces in fine Missae, a S u m m o Pontifice praescriptas, o m i t t e n d a s ? Et sacra R i t u u m Congregatio, audito Commissionis liturgicae suffragio, o m n i b u s accurate perpensis ita rescribendum censuit: « Affirma« Uve, si Missa cum aliqua solemnitate celebretur, vel Missam, quin cele« b r a n s ab altari recedat, immediate ac rite s u b s e q u a t u r aliqua s a c r a « functio seu pium exercitium ». Atque ita rescripsit ac declaravit. Die 20 iunii 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. f P e t r u s La Fontaine E p . Charyst., Secretarius. Acta Apostolicae Sectis. - Commentarium Officiale. 318 SACRA ROMANA ROTA NEO-EBQRACEN. NULLITATIS Pio decimo, PP. Perathoner, Eboracen. de X feliciter die prima Antonius definitivam in regnante, Iosephus DE CASTELLANE-GOULD). Pontificatus Dominationis domina Alberti, Auditores de suae Cattani, turno in anno Ponens, causa Neo- matrimonii, instante pro appellatione comite Boni repraesentato Uppum Pacelli, (BONI martii 1913, BR. PP. DD. Fridericus Nullitatis Castellane, disceptante MATRIMONII per legitimum procuratorem autem Anna causa sacri Vinculi Gould defensore contumace, advocatum interveniente Phiet ex officio, sequentem tulerunt sententiam. Comes Maria P a u l u s Boni de Castellane, natione Gallus, Lutetiae Parisiorum a n n o 1894 cognovit A n n a m Gould, ditissimam puellam Americanam, q u a e Lutetiam venerat, e a m q u e in Americam reversam postea s e q u u t u s est, et, c u m nonnulla amoris signa ab ea accepisset, illam in m a t r i m o n i u m petiit. Huic petitioni assensum dedit frater Annae (cui parentes iam mortui erant) et ideo festinanter nuptiae p a r a t a e sunt. At A n n a protestanticae sectae, quae episcopaliana vocatur, addicta erat, neque a d h u c b a p t i s m u m receperat; comes autem P a u l u s catholicae religioni a d h a e r e n s , exegit, ut sua sponsa saltem baptizata esset. Ipsa igitur, q u a t u o r vel q u i n q u e - a n t e m a t r i m o n i u m hebdomadis, in s u a episcopaliana secta b a p t i s m u m accepit. Dispensatione insuper ab impedimento mixtae religionis obtenta, die 14 martii 1895, in ipsa Neo-Eboracensi urbe, coram reverendissimo archiepiscopo Augustino Corrigan, m a t r i m o n i u m celebratum est. Undecim a n n o s circiter comes P a u l u s et Anna, t a m q u a m legitimi coniuges, in Gallia c o m m u n e m vitam duxerunt, tresque, eo tempore, susceperunt filios. Denique a n n o 1906, cum Annae p e r s u a s u m esset, q u o d comes P a u l u s coniugalem fidem fregisset, e u m dereliquit, et p r i m u m legalem separationem, deinde divortium a laico tribunali Parisiensi obtinuit, aliique viro se iunxit, qui, ut protestantico ritu cum ea posset copulari, catholicam religionem per apostasiam deseruit. Sed, quia pluries et p l u r i b u s Anna, sive ante, sive post s u u m m a t r i m o n i u m c u m comite P a u l o Boni de Castellane, dixerat, S. Romana Rota. 313 se iure divortiandi, q u o d s u a secta sibi concedebat, uti velle, si coniux felicem e a m n o n effecisset et praesertim si d a t a m fidem fregisset, dubitatum ab eo est, u t r u m s u u m cum Anna matrimonium ob istius consensus defectum valeret. Ideo, de S u m m i Pontificis licentia, causam nullitatis sui matrimonii Nostro sacro Tribunali proposuit, atque in prima instantia sustinuit, conditionem ab A n n a fuisse matrimonio appositam contra eius substantiam. At haec conditio n o n satis p r o b a t a RR. P P . Auditoribus de T u r n o visa est, qui ideo n o n constare de nullitate matrimonii edixerunt. A q u a t a m e n sententia actor utili tempore appellavit, a t q u e , suppletoria instructione peracta, novum iudicium i n s t a u r a t u m est, in quo domina A n n a Gould contumax remansit, quia a Nobis rite in vadimonium citata, Curia Parisiensi mediante, contemptim citationis libellum respuit. Nobis igitur haec causa n u n c iudicanda venit sub d u b i o : An sententia Rotalis 9 decembris anni 1911, sit confirmanda vel infirmanda in casu. Quod factum pertinet. Quum advocatus comitis Boni de Castellane, in causa actoris, contendat n u l l u m esse istius m a t r i m o n i u m ob defectum consensus ex parte uxoris Annae Gould, in primis diligentissime a Nobis p e r p e n d e n d a s u n t argumenta, ex q u i b u s nullitatem argui posse affirmat, et quoniam quae exhibetur probatio est mere testimonialis, ad t r u t i n a m revocare oportebit, sive facta a testibus asserta, sive eorundem testium auctoritatem, ut deinde t u t o decernere possimus, u t r u m ex his, quae in facto p r o b a n t u r , constet, sive conditionem, sive propositum a u t intentionem in Anna Gould exstitisse, u n d e invaliditas matrimonii prodeat. Actor in suo libello introductivo, haec e n a r r a t : « N e l « suddetto giorno 14 marzo 1895, un q u a r t o d'ora p r i m a che si cele« brasse il matrimonio, la signora A n n a Gould, vestita già degli abiti « nuziali, si mise a piangere. Interrogata in proposito dal fratello del« l'oratore, che doveva essere u n o dei testimoni, la medesima gli r i s p o s e : « " Io piango, perchè in fondo n o n so per quale ragione mi marito, e « se voglio maritarmi „. Sorpreso altamente il detto suo fratello di tale « s u a risposta, fece allora ad essa osservare, che era troppo tardi il « parlare in siffatta guisa, e che sarebbe stato scandaloso di m a n c a r e « in tal m o m e n t o alla parola data. Ed incontanente avendo richiamato « l'altro testimonio, cioè il signor Giovanni dei principi del Drago, per « fargli conoscere q u a n t o eragli stato detto dalla signora Gould, questa « allora ebbe a dire ad a m b e d u e : " Sia ! Io andrò senz' altro avanti « l'Arcivescovo, poiché mi dichiarate che non posso più fare altrimenti. « Ma ricordatevi che io mi marito senza sapere il perchè ; che sono ACTA, vol. V, n. 11. — 7-7-1913. 22 314 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « stata spinta da Boni (cioè dall'oratore conte de Castellane) a fare un « tale atto troppo presto ; che n o n ho avuto il t e m p o sufficiente a riflette tervi. In tutti i casi, intendo ora di dichiararvi, ed è bene che il « Boni lo sappia e che voi a n c o r a lo sappiate, che io sono p r o t e s t a n t e « ed americana, mentre egli è francese e cattolico, che il m a t r i m o n i o « n o n ha per noi due il medesimo significato, e che io sono decisa ad « abbandonarlo e divorziare, se così mi piaccia, ed il giorno in cui mi « converrà. Noi abbiamo questo vantaggio sopra voi cattolici, di poterci « cioè rimaritare q u a n d o lo vogliamo. Ed è questa la ragione per la « q u a l e n o n intendo di adottare la vostra r e l i g i o n e , , » . Tres autem testes adducit actor, qui ante m a t r i m o n i u m a u d i e r u n t ab A n n a Gould propositum divortiandi, et sex affert, qui hoc idem ab ea post matrimonium acceperunt, quique priorum testimonia confirmant, et luculentius d e m o n s t r a n t , q u a e n a m fuerit Annae m e n s . Tres, quibus ante matrimonium A n n a s u u m propositum manifestavit, s u n t : comes I o a n n e s de Castellane, frater actoris, princeps I o a n n e s del Drago et domina Catharina Cameron. H o r u m prior, in iudicium accitus, schedulam exhibuit, in q u a haec l e g u n t u r : « J'affirme, que la veille de son mariage « avec m o n frère, mademoiselle Anna Gould m'a tenu les propos sui« v a n t s : " Je suis désolée de me m a r i e r ; et Boni m'a t a n t poussée et « pressée, que je lui ai cédé ; ce qui me r a s s u r e c'est que je peux « divorcer; Boni croit qu'il me gardera t o u j o u r s ; il ne me gardera q u e « t a n t que je voudrai, et s'il ne me convient plus, je divorcerai. Je suis « protestante, et je sais que je peux divorcer q u a n d je voudrai „. Je « lui dis alors, qu'elle devrait bien se faire catholique; et elle me « r é p o n d i t : " P o u r rien au monde, parce que si je me faisais catholique, « je ne pourrais pas me remarier, et je veux être libre de le faire, q u a n d « je voudrai „. Ma mère m'a plusieurs fois, p e n d a n t notre séjour à « New York, dit combien elle trouvait n a v r a n t s les sentiments de made« moiselle Gould; elle trouvait ces sentiments si affreux, qu'elle en « pleura à chaudes larmes la veille et le j o u r même du mariage. Made« moiselle Ketty Cameron me dit plusieurs fois, p e n d a n t notre séjour « et surtout les deux derniers jours, combien l'étonnaient et l'effrayaient « les propos de mademoiselle Gould son amie. Le matin même du « m a r i a g e , D. Giovanni del Drago et moi n o u s c a u s â m e s de l'état « d'esprit de mademoiselle Gould et nous, étions n a v r é s de voir m o n « frère épouser u n e j e u n e fille, qui affirmait sa volonté de divorcer « lorsque cela lui plairait. D. Giovanni del Drago me dit même, le « matin du mariage, que mademoiselle Gould l'avait chargé de prévenir « m o n frère de ses intentions de divorcer. - (signé) Comte Jean de S. Romana Rota. 315 « Castellane ». - T u n c iudex ab eo quaesivit, an relata verba fuerint revera illa, q u a e audierat a domina Gould, et an de his fratrem s u u m certiorem fecerit. Cui ille respondit: « Ces paroles m'ont tellement « f r a p p é , que j ' e n ai conservé un souvenir exact, et je les rapporte de « la façon même, dont elles m'ont été dites. Mademoiselle Gould ne « m'avait p a s chargé de le dire à mon frère. Lui en ai-je p a r l é ? Je « crois, sans pouvoir l'affirmer. Mais ce que je puis dire d'une façon « générale, c'est que j ' a i dissuadé m o n frère de ce mariage, à cause du « langage et de l'attitude de mademoiselle Gould ». Quaesivit iterum iudex, an post m a t r i m o n i u m , A n n a eamdem intentionem ei manifestaverit. Testis r e s p o n d i t : «À moi personnellement elle ne me l'a p a s « répété, mais je sais qu'elle le disait à beaucoup de personnes qu'elle « voyait, si bien que le j o u r où elle a réalisé son projet, je n'en ai. « pas été très étonné. On m'avait même averti de prévenir mon frère ». Et deinde : « Après la séparation, j ' a i fait tous mes efforts p o u r la rap« procher de m o n frère. Elle m'a toujours répondu, que son plan était « b i e n tracé, qu'elle avait l'intention de divorcer et de se r e m a r i e r » . Hic testis, denuo atque tertio in iudicium vocatus, eadem iureiurando confirmavit, et ita, quae ultimo loco dixerat, iudici sciscitanti declar a v i t : « C'est presque immédiatement après le mariage, dès son r e t o u r « e n F r a n c e , q u ' A n n a Gould a dit, à plusieurs reprises, au duc de « Luynes, qui me l'a répété dès ce moment, que son intention était « bien de divorcer, lorsque cela lui conviendrait; ce qu'elle m'avait dit « du reste à moi-même, a v a n t son mariage, comme je l'ai dit d a n s mes « dépositions précédentes. Après le mariage, A n n a Gould ne m'a p a s « dit expressément: " Je divorcerai d'avec votre frère „, mais q u a n d je « lui parlais de se faire catholique, elle me répondait, qu'elle ne vou« drait p a s se priver des avantages du protestantisme, qui lui donnait « n o t a m m e n t la faculté de divorcer ». N Modo principem Ioannem del Drago audiamus, qui huic matrimonio, ut testis, adfuit, cui pariter domina Gould propositum divortiandi patefecit. En q u o m o d o rem e n a r r a t : « Alla cerimonia intervennero il p a d r e « e la m a d r e dello sposo. Tutto questo so di scienza propria e posso « aggiungere a n c h e , che la madre, direttamente con me p r i m a del « matrimonio, si è m o s t r a t a dispiacente del matrimonio stesso, e ciò « perchè la sposa n o n praticava alcuna religione, t a n t o che n o n era « stata n e m m e n o battezzata; ciò che venne fatto nella chiesa prote« stante un mese circa p r i m a del matrimonio, e per rendere meno peg« giore il matrimonio. Il padre si mostrava meno contrario, perchè « g u a r d a v a più il lato degli interessi. R a m m e n t o che la m a t t i n a stessa 316 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « nella quale si doveva celebrare il m a t r i m o n i o , trovandomi in u n a « stanza prossima a quella nella quale era la sposa (casa del sig. Giorgio « Gould, fratello maggiore della sposa, in casa di cui si celebrava il « matrimonio), sentii piangere e parlare concitatamente, t a n t o da poter « distinguere cosa si dicesse. Nell'avvicinarmi, fui chiamato dalla sposa « stessa, la quale mi disse, in istato di agitazione, che ella non era «affatto sicura dell'affetto dello sposo e t e m e v a di far male a sposarlo ; « ad ogni modo dichiarava esplicitamente che ella sposava a condizione « di esser libera di poter divorziare, n o n a p p e n a si vedesse tradita dallo « sposo, e all'uopo mi pregava di comunicar n e t t a m e n t e tale sua affer« mazione allo sposo ». Testis interrogatus, an dum Anna haec dicebat, alii etiam adessent, r e s p o n d i t : «...Vi era u n a delle damigelle d'onore, « i l cui n o m e n o n ricordo; e n o n so precisare se il fratello stesso del « conte Boni abbia potuto udire tale dichiarazione, ma ritengo che « l'abbia potuta sentire, tanto che, q u a n d o ne discorremmo insieme, « pochi minuti dopo, n o n fu cosa nuova per lui ». Iudex iterum testem perconctatus, an domino Boni de Castellane retulerit conditionem a sponsa appositam a n t e matrimonii celebrationem, ait: « Feci (la comu« nicazione) immediatamente p r i m a dei matrimonio. Lo sposo si mostrò « molto dolente e ferito nei suoi sentimenti religiosi, ma n o n credè di « t r o n c a r e il matrimonio, per evitare u n o s c a n d a l o ; tale comunicazione « fu fatta da me confidenzialmente alio sposo, in un angolo della stanza, « senza la presenza di altri ». Deinde affirmat, quod Anna, etiam post matrimonium, repetere solebat, se facturam quod revera fecit (scilicet divortium) et s e q u i t u r : « Posso aggiungere, che ho la persuasione che « la signora A n n a Gould è d o n n a di carattere fermo, risoluto e auto« ritario ed incapace di recedere dalle sue idee ». D e m u m deponit: « Unico motivo, che io sappia (quo A n n a divortium fecit), fu l'infedeltà « del marito. So bene che la d o n n a americana pretende, più d'ogni « altra, la fedeltà del marito. La vita coniugale durò fino a qualche « mese prima della istanza del divorzio... la signora Anna Gould ebbe « qualche pressione al principio del fidanzamento, e moltissime la mat« tina stessa del matrimonio, malgrado le dichiarazioni fatte, relativa« mente alla poca sicurezza della fedeltà del marito...; in vista dell'esito « infelice del matrimonio, sento lo scrupolo di aver fatte delle pressioni « per la celebrazione del matrimonio stesso, p a s s a n d o sopra, o, dico « meglio, non p o n d e r a n d o l'importanza, relativamente alla condizione « apposta di voler divorziare. Posso aggiungere, che tutti i m e m b r i « della famiglia, i quali n o n potevano n o n udire q u a n t o stava acca« dendo la m a t t i n a del matrimonio, essendo la casa relativamente pie- S. Romana Rota. 317 « cola, si a d o p e r a r o n o a che il matrimonio venisse celebrato, n o n ostante «l'esitazione della sposa, per evitare u n o scandalo. Questo è il mio « assoluto e sicuro convincimento ». Tertia testis, cui, ut diximus, A n n a Gould, ante s u u m m a t r i m o n i u m , manifestavit propositum divortiandi, est Catharina Cameron, q u a m A n n a secum habebat, honoris causa. Haec ita t e s t a t u r iudici : « Je suis « certaine, q u ' a v a n t le mariage, devant moi et devant plusieurs per« sonnes, Mme. Gould a dit qu'elle divorcerait, si elle n'était p a s heu« reuse. Elle m'a dit cela à moi, en réponse a u n e question, q u e j e lui « faisais au sujet de son mariage. Je lui demandais, si ehe était sûre « d'être h e u r e u s e avec Mr. de Castellane; la réponse fut: " S'il ne me « rend point h e u r e u s e , je le divorcerai „. En Amérique, presque toutes « les j e u n e s filles, qui se marient, ont cette intention d'user du divorce, « si le mariage ne les rend p a s h e u r e u s e s ». Ioannes de Castellane et I o a n n e s del Drago non modo sponso verba Annae illico retulerunt, v e r u m etiam istius patri, qui, ut matrimonio filii interesset, t u n c in u r b e m Neo-Eboracensem cum u x o r e se contulerat. En q u o m o d o ipse haec e n a r r a t : « J'ai assisté au mariage. J'ai cru « que cela était de mon devoir, pour ne p a s n o u s rendre plus que ridi« cules. Le matin même du mariage, mon fils J e a n et le prince del Drago « vinrent me faire p a r t d'une s c è n e , qui s'était passée entre eux et « A n n a Gould. Cette dernière leur avait dit très nettement, qu'elle était « protestante et qu'elle le resterait, pour avoir la faculté de divorcer « q u a n d bon lui semblerait... que le mariage n'entraînait p a s p o u r elle « de lien irrévocable, et qu'elle le q u i t t e r a i t . . . Inutile de dire combien « je fus péniblement affecté et indigné par de pareilles paroles. Nous « avons cru à ce moment-là, q u ' o n pourrait peut-être la r a m e n e r à des « meilleurs sentiments ... et puis les choses étaient si avancées, t o u t le « m o n d e en avait tellement parlé, que n o u s n'avons p a s cru pouvoir « reculer. J'ai fait cependant t o u t ce que j ' a i pu, p o u r que ma femme « ignore les paroles de notre future belle-fille. Ce que ma belle-fille « avait dit avant le mariage, elle l'a très souvent répété après le mariage ; « et c'était si peu pour elle un p r o p o s en l'air, mais bien l'expression « d'une volonté délibérée et arrêtée, que en fait, onze a n s après le « mariage, elle divorçait d'avec m o n fils ». H u i u s ergo testimonium, d u o r u m testium dicta, scilicet filii sui Ioannis et Ioannis del Drago, apprime confirmat, imo eisdem fidem auget, circa intentionem ab A n n a a n t e m a t r i m o n i u m manifestatam. Q u a e A n n a dixerat his d u o b u s testibus, rescivit postea etiam actoris mater, piissima mulier, A n n a Maria Magdalena de Juigné marchionissa de 318 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Castellane, cui q u o q u e n u r u s suum suppositum ius divortiandi ita magni aestimare edixit, ut ipsa, ne hoc amitteret, religionem catholicam n u n q u a m vellet amplecti. Ad r e m testis audiatur, q u a e de cetero huic matrimonio aegre consensum praestitit: « J'ai été, dès le début, « opposée au projet de mariage de mon fils avec Mlle. A n n a Gould. « D'abord, parce qu'elle était protestante, ensuite, parce que la famille « Gould ne me plaisait pas, ni la j e u n e fille personnellement ». « Bien « que ce mariage ne me satisfît pas, puisqu'il était décidé, j ' a i cru devoir « aller y assister à New York. Je n'ai entendu, au m o m e n t du mariage, « aucun propos de mademoiselle Gould, qui du reste était très peu « c o m m u n i c a t a e avec m o i ; mais j ' a i su, quelque t e m p s après le mariage, « que la veille, ou le matin même du mariage, elle avait fait u n e scène, « en présence de mon fils Jean, du prince del Drago et de mademoiselle « Cameron, dans laquelle elle ne paraissait plus décidée à se marier, « mais avait ajouté, q u ' a p r è s tout, si cela n'allait pas, elle divorcerait. « C'est quelques mois après le mariage, qu'elle m ' a t e n u à moi-même « le même propos, é t a n t chez moi à Rochecott; voici d a n s quelles cir« constances: elle était venue assister à la messe dans la chapelle du « château, et, en sortant, je l'en remerciai, mais elle me dit tout de « suite: " Je ne me fairai j a m a i s catholique, parce que je tiens à pou« voir divorcer „. - C'est alors que (racontant cette réflexion, dont je « m'étonnais) à mon fils Jean, il me dit qu'immédiatement a v a n t le ma« riage, elle avait tenu devant lui le propos que j ' a i rappelé plus h a u t ». At si ante m a t r i m o n i u m A n n a tribus testibus ius pro libito divortiandi, quod sibi arrogaba!, dimittere nolle, imo data causa, illo se usur a m edixit, post m a t r i m o n i u m valde pluribus eadem iteravit. Hoc q u o d s u p r a testatur actoris pater, mater ipsa confirmat: « P e n d a n t la durée « de la vie matrimoniale, A n n a Gould a très souvent répété ce p r o p o s : « " Je divorcerai „. Elle l'a redit à beaucoup de personnes, d a n s les cir« constances les plus variées, t a n t ô t d'un t o n badin, t a n t ô t d'un ton t r è s « sérieux et grave. C'était u n e pensée chez elle longuement mûrie, et « u n e décision si bien arrêtée, qu'en fait elle a divorcé. Il me souvient « que, parlant devant elle de m é n a g e s m a l h e u r e u x et de la situation « créée aux enfants par le divorce, elle disait: " Oh! cela ne fait rienl « on arrange la situation des enfants „ ». Et iudici interroganti, u t r u m vita coniugalis inter sponsos concors fuisset, respondit: « La vie de « m é n a g e a duré environ onze a n s . P o u r le public, la vie paraissait « pacifique; d a n s l'intimité, des scènes répétées, v e n a n t du fait d'Anna « Gould, r o m p a i e n t la quiétude de la vie conjugale. A n n a allait j u s q u ' à « mordre son mari ». S. Romana Rota. 319 Sed modo ceteros testes a u d i a m u s , quibus ipsa Anna, post s u u m m a t r i m o n i u m , pluries a n i m u m aperuit circa divortiandi facultatem, q u a m , a n t e m a t r i m o n i u m , sibi reservare dixerat. Comes J o a n n e s de Montebello h a e c iudici t e s t a t u r : « J e n'ai point assisté au mariage. J'ai e n t e n d u « dire depuis et répéter un propos q u ' A n n a Gould avait t e n u au prince « del Drago, et que ce dernier aurait répété. Elle avait dit: " Je suis « protestante, et si je ne suis p a s contente de m o n mari, je le quit« terai, et je me referai u n e vie „ ». Et, cum iudex ab eo quaereret, u t r u m idem propositum ab A n n a audierit et quibus verbis expressum, ita r e s p o n d i t : « A n n a Gould m ' a dit et répété à satiété ce qu'elle disait « d'ailleurs à tout le m o n d e : " En Amérique c'est bien c o m m o d e ; q u a n d « le mari cesse de plaire, on refait sa vie avec un autre. Et je n'y man« querai pas, si je ne suis p a s contente de Boni „. J'ai entendu dire « d'ailleurs que c'était p o u r cette r a i s o n - l à , que A n n a Gould n'avait « j a m a i s voulu se convertir au catholicisme. A n n a m'a tenu le propos, « que je viens de rapporter, d'une manière tellement significative, un « j o u r que je me trouvais chez eux au château du Marais, que j ' a i cru « ce jour-là devoir en avertir Boni. Ce dernier prit la chose en sou« riant, et me dit, qu'il comptait trop sur son affection pour y croire ». Et adiungit: « La vie conjugale a d u r é environ u n e dizaine d'années. Anna « Gould est d'un caractère difficile. Je puis dire au contraire que Boni « a toujours eu pour sa femme u n e affection déférante, et s'il a eu cer« tains torts, il a eu p o u r elle, devant le monde, les plus g r a n d s égards ». Denique interrogatus circa causas divortii petiti atque o b t e n u a muliere, haec h a b e t : « Les causes du divorce sont surtout la possibilité de se faire « u n e nouvelle vie. Anna Gould a pris officiellement prétexte de quel« ques légèretés de son mari ». Comitissa de Montebello, iam Annae amicitia coniuncta, ita testatur : « J'ai très présent à l'esprit, qu'il y a environ cinq a n s , au château du « Marais, A n n a Gould, devenue comtesse Boni de Castellane, m ' a t e n u « au moins à d e u x reprises le propos suivant: " Dans ma religion et « d a n s m o n pays, c'est bien plus commode, on quitte son mari, q u a n d « on n'est p a s content „. Et t e n a n t ce propos, elle répondait à u n e réfle« xion, que je lui faisais, t o u c h a n t sa n o n conversion au catholicisme. « E l l e avait si peu la compréhension du mariage catholique et des con« séquences qu'il entraîne, qu'elle ne craignait p a s de me dire: " Si mes « e n f a n t s , plus tard, ne me satisfont pleinement, je les priverai de m o n « héritage „. Ces réflexions, qui m o n t r a i e n t l'idée fausse qu'elle avait « d u mariage, la conception qu'elle en avait comme d'un contrat p a s « sager, comme d'une pièce où l'on entre et d'où l'on sort, m'avaient 320 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « toujours fait trembler p o u r le b o n h e u r de Boni de Castellane. Q u a n d « la séparation s'est produite, je n ' e n ai point été étonnée, je m'y atten« dais ». Deinde p r o s e q u i t u r : « A n n a Gould, p e n d a n t la durée de la vie « conjugale, a toujours été de mauvaise h u m e u r q u a n d j ' é t a i s là, figure « de bois et désagréable p o u r son m a r i ». Q u a n t a a u t e m levitate Anna Gould maritalem d o m u m deseruerit, et q u a m parvi ipsa fecerit uxoris matrisque officia, ex his quae haec testis iudici enarrat, clare potest apprehendi. « Je ne sais p a s exactement (ipsa ait) toutes les raisons du « divorce. Je crois q u ' a u fond, la raison principale était, q u ' A n n a Gould « ne voulait s u p p o r t e r a u c u n e entrave, a u c u n e direction et prendre son « entière indépendance. Je vis A n n a Gould deux h e u r e s et demie après « la séparation d'avec son m a r i ; j'allai la voir de la p a r t de son mari. « Elle fut assez aimable p o u r me recevoir; malgré l'ordre catégorique, « qu'elle avait d o n n é de ne laisser m o n t e r p e r s o n n e à sa chambre, elle « me reçut d a n s sa c h a m b r e d'hôtel (Bristol, si je ne me trompe, place « Vendôme); elle était assise devant u n e table, ayant à sa droite, son « chien, sur le tapis de la table, un j e u de bridge étalé, à s a gauche, « une règle de ce jeu, elle cherchait la solution d'un cas de bridge diff i c i l e . J'ai cru de m o n devoir alors d'essayer, p a r tous les moyens, « de faire vibrer d a n s son âme, ce qui pouvait rester de sentiments « conjugaux ou maternels. Ma tristesse et m o n é t o n n e m e n t furent bien « grands, q u a n d je fus réduite à conclure q u ' à l'heure même où cette « j e u n e femme venait de détruire son foyer, elle n ' a v a i t conservé « a u c u n e idée du devoir, a u c u n sentiment m ê m e maternel, et que, d a n s « le plus grave calme, elle cherchait la solution d'une difficulté au « bridge ». / Modo a u d i a m u s testem marchionissam de Talleyrand, quae, quamvis protestanticae sectae anglicanae vocatae sit addicta, t a m e n sentiendi agendique m o d u m A n n a e Gould sapienter reprobat. Haec, s u b iurisiur a n d i fide, sequens dat testimonium : « Je n'ai p a s assisté à la célébra« tion du mariage. A n n a m'a dit à moi-même, plusieurs fois, mais depuis « le m a r i a g e : " Si Boni ne se conduit p a s comme il faut, je divorcerai « et je me remarierai „. Je lui ai dit, qu'elle avait tort, que si elle ne « pouvait p a s vivre avec son mari, qu'elle p e u t se séparer, mais qu'elle « ne divorce pas, et qu'elle ne se r e m a r i e p a s . Un a u t r e jour, lorsque « n o u s n o u s promenions à la campagne, je lui disais: " V o s enfants « sont catholiques, vous prierez bien vous-même p o u r vous faire catho« Iique „. Elle m'a r é p o n d u : " J a m a i s de la vie, parce que si je me fai« sais catholique, d a n s le cas, où Boni se conduirait mal, je ne pourrais « plus divorcer „. Telle que je connais A n n a Gould, je crois qu'elle était S. Romana Rota. 321 « très éprise, et qu'elle n ' a u r a i t jamais bronché, si lui avait été fidèle à « son devoir ». In priori iudicii instructione, coram iudice stetit quoque A n n a Gould, rea in causa, q u a e postquam se iunxerat principi de S a g a n , titulum s u m p s e r a t ducissae de Talleyrand. Haec iudici perconctanti, res, quae ad s u u m matrimonium cum comite Boni de Castellane pertinent, longe diversimode e n a r r a v i t , ab his quas modo a testibus audivimus. En q u o m o d o : « É t a n t à P a r i s , en 1894, j ' e u s occasion de rencontrer « m a d a m e la m a r q u i s e de Castellane chez mademoiselle Reed : m a d a m e « l a marquise pensa à moi pour son fils le comte B o n i , qui me fut « présenté et me fit la cour. Je retournai en Amérique, où je trouvai le « comte Boni, qui m'y avait précédé et qui d e m a n d a ma main à m o n «frère, car j ' a v a i s alors perdu mes parents. J'acceptai ce mariage, je « puis dire, librement ». Negat deinde, se ante m a t r i m o n i u m dixisse ea, q u a e sibi testes attribuunt, circa s u a m divortiandi intentionem. Relate vero ad t e m p u s quod m a t r i m o n i u m subsequitur, haec h a b e t : « P e n d a n t « les trois premières a n n é e s de mon mariage, je ne me souviens p a s « avoir parlé de divorce. Mais, q u a n d les difficultés sont venues, il m'est « arrivé plusieurs fois de menacer mon mari de d e m a n d e r le divorce. « La troisième année de m o n mariage, des soupçons me vinrent sur la « fidélité de mon mari, qui me furent confirmés p a r des lettres, qui lui « étaient adressées par u n e femme et que j ' a i trouvées. C'est alors « que j ' a i eu vraiment l'idée de me séparer et que j ' e n ai parlé à plu« sieurs personnes. Je patientai cependant encore p e n d a n t quelques « années, et enfin en 1906, a u t a n t qu'il m'en souvient, je demandai la « séparation de corps ; puis, à l'instigation de mon avocat, aujourd'hui « décédé, j ' a i demandé le divorce ». Et iterum a iudice interrogata, u t r u m in actu celebrationis matrimonii s u a voluntas fuisset manendi perpetuo unita marito, an potius pro lubito divortiandi, r e s p o n d i t : « À ce m o m e n t - l à j ' é t a i s encore t r è s enfant (iudici dixerat enim, se « tunc, scilicet a n n o 1910, triginta a n n o s h a b e r e ) ; la pensée de la possi« bilité d'un second mariage ne m'est même pas venue. J'ai dit: " o u i „, « parce que je me mariais comme on se marie ordinairement. Je n'ai « pensé à rien autre ». Huic Annae testimonio iudex delegatus h a n c addit adnotationem : « P a r i s , le °1\ juillet 1910. La rea d'abord a refusé « de prêter serment sur l'Évangile, disant qu'elle ne l'avait j a m a i s fait, « e t ajoutant que certainement elle dirait la vérité, ce qu'elle a répété « en effleurant du bout des doigts le livre des Évangiles ». In his, q u a e A n n a in iudicio deponit, q u i n q u e mendacia inveniuntur, q u o r u m duo ex invictis documentis comprobantur, tria a u t e m ex testi- 3m Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. b u s . P r i m u m est aetas tenella, vix 15 a n n o r u m , q u a m sibi A n n a tribuit, q u a n d o m a t r i m o n i u m Neo-Eboraci contraxit cum comite Boni de Castellane. Q u u m enim in iudicio fuerit excussa, scilicet m e n s e iulii 1910, triginta t a n t u m a n n o s se h a b e r e dixit, d u m e contra actor instrumentis cuiusdam contractus emptionis, ab ea paulo post matrim o n i u m stipulati, demonstrat, t u n c temporis, illam iam attigisse maior e m aetatem, et ideo in irritum cadit a r g u m e n t u m a defensore Vinculi d e s u m p t u m ex tenella sponsae a e t a t e , ut o m n i n o inverosimile p r o b a r e t in ea propositum divortiandi. S e c u n d u m in assertione consistit, se recepisse educationem divortio o m n i n o contrariam, et eandem opinionem per nonnullos a n n o s post m a t r i m o n i u m retinuisse. At contrario ex actis novae instructionis constat, alia in sua familia exstare divortia. Ex testibus a u t e m primo falsum esse eruitur quod A n n a asserit, n e m p e se a marchionissa de Castellane in u x o r e m sui filii Pauli desig n a t a m fuisse, q u u m primum Parisiis ab ea cognita fuit; ab ipsa enim actoris m a t r e et aliorum testimoniis scimus, quam aegre haec sui filii matrimonio cum A n n a a s s e n s u m dederit. Et si ex tribus testibus Annae declaratio ante m a t r i m o n i u m , de suo p r a e s u m p t o iure et de intentione divortiandi, q u a n d o sibi libuerit, nobis relata est, valde plures attes t a t u r , eandem declarationem ab ea esse factam post suum matrimon i u m ; et non t a n t u m t r i b u s elapsis iam annis a matrimonio contracto, q u a n d o scilicet, ut ipsa ait, primitus infidelitatem coniugis cognovit, sed etiam ante hoc t e m p u s , imo paulo post m a t r i m o n i u m . Hoc si n o n satis erui videatur ex testimoniis, quae s u p r a retulimus, audiatur iterum m a t e r actoris, quae in secunda instructione denuo excussa et distinctius a iudice interrogata, deposuit. Iudex eam p e r c o n t a t u s est : « Est-il vrai « (comme l'a déposé un des témoins, v o t r e fils Jean) que vous avez dit « à New York, à l'occasion du mariage du comte Boni Votre fils, que vous « trouviez n a v r a n t s les sentiments de mademoiselle Anne Gould? ». Illa r e s p o n d i t : « Il est vrai, que j ' a i dit à New York (avant le mariage de « mon fils) que j ' é t a i s peinée des sentiments manifestés p a r mademoi« selle Anna Gould d a n s les circonstances suivantes: il arrivait très « souvent que, d a n s les conversations mondaines, et à propos de présen« tations de j e u n e s filles, ne p o r t a n t p a s le nom de leur mère, parce que « celle-ci était divorcée et r e m a r i é e ; tout ce m o n d e protestant approu« vait le divorce, et mademoiselle A n n a Gould paraissait trouver cela « tout naturel. J'étais donc peinée de penser, que ma future belle-fille « était élevée d a n s ces idées, qu'elle approuvait, au sujet du divorce, et « p r é c i s é m e n t ..... u n e p e r s o n n e très liée avec les Gould, la mère de « m a d a m e Georges Gould, était d a n s cette situation de femme divorcée ». S. Romana Rota. 323 I t e r u m i u d e x : « Est-il vrai (comme l'a déposé le m ê m e témoin) que la « veille du mariage, vous avez pleuré à chaudes larmes, à cause de ces sen« t i m e n t s ? ». Gui illa: « C'est plus que vrai, n o n seulement j ' a i p l e u r é , « mais j ' a i eu u n e crise de désespoir telle, qu'il a fallu l'intervention « de m o n second fils et de m o n mari, p o u r m'empêcher d'aller chez les « Gould dire des paroles, qui a u r a i e n t empêché ce mariage. Je suis bien « au regret de n'avoir p a s suivi ma première impression ». Iudex q u a e r i t : « S'il est vrai que les sentiments de mademoiselle Gould vous navraient « et vous faisaient pleurer, comment avez-vous c o n n u ces sentiments, « étant d o n n é que d a n s votre premier interrogatoire, vous avez dit: " Je « n'ai entendu, au m o m e n t du mariage, a u c u n propos de mademoiselle « Gould, qui du reste a été très peu communicative avec m o i ? „ ». T u n e illa: « Dans m o n premier interrogatoire on m'a d e m a n d é si, avant le « mariage, j ' a v a i s entendu dire à mademoiselle Gould qu'elle divorce« rait. Je ne l'ai p a s e n t e n d u dire cela; seulement, il résultait de toutes « les conversations tenues devant elle, et par elle, qu'elle approuvait les « gens qui divorçaient et qu'elle trouvait tout naturel qu'on u s â t de « cette faculté. Mon fils J e a n l'a entendu dire, la veille du m a r i a g e : " Si « je ne suis p a s contente, je divorcerai „. Moi, je ne l'ai p a s e n t e n d u e « tenir ce propos. Comme je l'ai dit, elle a fort peu causé avec moi, et « c'est sur ses conversations que je l'ai jugée ». Denique iudex : « D a n s « votre premier interrogatoire, vous rapportez u n e conversation t e n u e « à vous, d a n s laquelle mademoiselle Gould v o u s aurait déclaré, qu'elle « tenait à pouvoir divorcer; mademoiselle A n n a Gould vous a-t-elle t e n u « des propos semblables d a n s les trois premières années de son ma« riage? ». Testis refert: « Dans m o n premier interrogatoire j ' a i raconté « comment chez moi, en sortant de la chapelle, où elle venait d'assister «à la messe, ma belle-fille m'a dit: " Je me ferais volontiers catholique, « si l'Église catholique acceptait le divorce „. Elle m'a dit cela q u a t r e « mois après son mariage. J'ai fait p a r t à mon fils J e a n de la tristesse, « que me causait cette parole. C'est alors qu'il m'a rapporté le propos « tenu par Anna Gould la veille du mariage. J'ajoute que ma belle-fille « n'avait a u c u n grief contre son mari, q u a n d elle manifestait ainsi sa « volonté d'user du divorce. J'ajoute que mademoiselle Gould dit avoir « été élevée d a n s des idées contraires au divorce. Or, d a n s sa famille, « sur cinq enfants mariés, trois sont divorcés et un a épousé u n e femme « mariée ». Quod autem A n n a n o n t a n t u m tribus annis post matrimonium, sed etiam illo tempore, q u a n d o a d h u c matrimonialis vita ab ea pacifice ducebatur, saepe saepius de divortio locuta sit, utpote de iure ad se perti- 324 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. nente, quo u s u r a esset, q u a n d o sibi placuisset, aliud gravissimum exstat testimonium, ducis n e m p e de Luynes, qui semel atque iterum interrogatus fuit, scilicet in p r i m a et in secunda causae instructione. P r i m a vice, ita testatus est: « Au cours de la vie c o m m u n e et avant qu'il n'y « eût de dissension sérieuse entre les époux, la j e u n e femme avait cons« t a m ment le mot divorce à la bouche, dans les circonstances les plus « futiles. Elle m'a dit plusieurs fois à moi-même, que le j o u r où elle en « aurait assez, elle divorcerait, que cela se faisait c o u r a m m e n t en Amé« rique, et que sa religion protestante, qu'elle avait voulu garder, admet« tait parfaitement le divorce et un a u t r e m a r i a g e ; elle disait notam« m e n t : " Quand on ne se convient plus, on divorce, et on change de « m a r i „. Elle le répétait si souvent, que j ' a i cru devoir en parler à « son mari, qui n'a p a s considéré alors que ce fussent des paroles « sérieuses ». Deinde prosequitur: « P e n d a n t quelques années, la vie « c o m m u n e a p a r u pacifique entre eux, au moins extérieurement, quoi« que la j e u n e femme p a r û t souvent de mauvaise humeur, comme u n e « enfant gâtée. Lorsque la dissension se mit sérieusement entre eux, je « fus chargé, p a r m o n ami Boni de Castellane, d'une tentative de rap« prochement, auprès de sa femme. Dans la conversation que j ' e u s « avec elle, je compris, que ce que j ' a v a i s considéré j u s q u e là comme « des boutades de sa part, était l'expression réelle de sa pensée. Elle « me dit a l o r s : " Vous n'avez j a m a i s voulu croire, que je n'avais pas « adopté vos stupides idées françaises, et que j ' a v a i s toujours conservé « mes idées américaines, m'autorisant à divorcer q u a n d je le voudrais. « C'est même la principale raison, pour laquelle je n'ai pas voulu me « faire catholique „. Comme je lui parlais de ses enfants, qui a u r a i e n t « à souffrir plus tard de ce divorce, elle me répondit, qu'en Amérique « on n'avait p a s l'habitude de se sacrifier p o u r ses enfants, et que du « reste, elle n'avait j a m a i s eu des sentiments maternels développés. J'ai « alors compris, qu'en présence de pareils sentiments, il n'y avait rien « à faire ». In secunda a u t e m instructione, haec adiunxit: « C'est très « peu de t e m p s après son mariage, un an tout au plus, que j ' a i entendu « A n n a Gould exprimer ses idées sur le divorce, et dire qu'il était natu« rei et légitime d'en user, que cela se faisait c o u r a m m e n t en Amérique, « et que c'était très bien. Elle n'annonçait p a s encore l'intention d'en « u s e r p o u r elle-même, mais il était très clair p o u r moi, d'après ses dires, « que le jour où elle serait tentée d'en user, elle n'hésiterait pas. Elle « avait tellement l'habitude de parler du divorce, q u ' o n se demandait « si cette idée n'était pas chez elle une idée fixe ». E n a r r a t deinde testis, quod q u u m , q u a d a m vice, ipse et comes Boni de Castellane, delec- S. Romana Rota. 325 talionis causa, mare percurrerent, e o r u m q u e navícula ob infortunium periclitaretur, ab alio navigio recepti, ad suas uxores, quae a longe ex alia navi e o r u m periculum a d s p e x e r a n t , reducti s u n t . At domina de Castellane, quin laetaretur de incolumitate sui viri, « se mit en colère, « d i s a n t que tout avait été arrangé d'avance, et que son mari devait « avoir un rendez-vous avec u n e femme sur ce bateau. Et immédiate« m e n t elle parlait d'envoyer u n e dépêche pour retenir des places s u r « un bateau en partance p o u r l'Amérique, parce qu'elle voulait divorcer. « Elle n'avait que le mot de divorce sur les lèvres ». Modo a u d i a m u s testes partis adversae, scilicet inductos ab A n n a Gould ad p r o b a n d u m , se n u n q u a m de divortio, vel ante m a t r i m o n i u m vel tribus qui successerunt annis, locutam fuisse. Ipsa in iudicium a d d u xit sex testes, n e m p e tres fratres tresque sorores. Eius frater H o w a r d Gould Parisiis interrogatus est, ceteri in u r b e Neo-Eboracensi. P r i o r iudici ita fassus est: « Je déclare que j a m a i s je n'ai entendu ma s œ u r « tenir un propos, qui indiquât qu'elle voulût se libérer des obligations, « que lui imposait le mariage catholique; et, la veille m ê m e du mariage, « elle me déclarait, qu'elle aimait beaucoup son fiancé et qu'elle espé« rait bien que j a m a i s rien ne pourrait l'en détacher; et toute la famille « de mademoiselle Gould était d a n s les m ê m e s sentiments, et avait la « m ê m e impression ». Deinde sequitur: « Je n'ai j a m a i s entendu, après « le mariage, ma s œ u r dire, qu'elle eût l'intention de ne p a s remplir « toutes ses obligations, et m ê m e elle ne m'a j a m a i s laissé soupçonner, « j u s q u ' à sa séparation d'avec monsieur de Castellane, qu'elle eût l'in« tention de se séparer de lui ». Et iudici sciscitanti, u t r u m vita coniugalis inter sponsos fuerit pacifica, necne, q u a m d i u perduravit, ita respondit: « Je n'ai pas eu occasion de voir le ménage, pendant la vie com« m u n e . Je n'ai j a m a i s soupçonné, qu'il y ait eu des orages. La vie « c o m m u n e a d u r é environ u n e douzaine d'années. De t e m p s en t e m p s « je recevais des lettres de ma sœur, et j a m a i s elle ne m'a parlé de diffi« cultes intimes. Il y a six a n s environ, elle est venue avec son m a r i « en Amérique et tous deux semblaient parfaitement h e u r e u x ». Alius frater Georgius Gould, a iudice i n t e r r o g a t u s : « S a p e t e , oppure udi« ste, se Anna, p r i m a del matrimonio, era disposta ad assumere tutti « gli obblighi, che la Chiesa cattolica impone alle persone m a r i t a t e ? » respondit: « Credo di sì. Ella ebbe lunghe conversazioni con Mons. Cor« rigan ». D e n u o : « Sentiste, o da vostra sorella o da altri, che ella espri« messe l'intenzione di esser libera e di a b b a n d o n a r e suo marito o di « divorziare da lui, q u a n d o ad essa piacesse di farlo? » respondit: « Mai « l'udii ». Alius frater E d w i n Gould, iisdem iudicis interrogationibus, 326 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. eodem modo ac s u u s frater Georgius, respondit. A n n a e soror Editti Kingdom Gould priori interrogationi respondit: « Ella di b u o n grado « a s s u n s e tutti gli o b b l i g h i » ; secundae interrogationi pariter respondit :: « M a i l'udii, nè da essa nè da a l t r i » . Alia soror Addie W o o r d w a r d A d a m s eidem priori interrogationi respondit: « P e r quanto io sappia, « sono sicura che ella assunse tutti gli obblighi »: secundae a u t e m : « N o n lo sentii; al contrario ella mi disse che n o n credeva nel divorzio ». Testis E d u a Montgomery Grane, pariter A n n a e soror, interrogationi priori respondit: « Non posso rispondere a questa interrogazione, perchè mai « h o conversato con A n n a Gould su questo soggetto »; secundae vero: « Posso dire che ella mi disse il contrario ». Ex responsionibus ab his testibus redditis, in primis apparet, p a r u m edoctos fuisse circa ea de quibus a iudice interrogati sunt, idest circa m e n t e m et a n i m u m Annae, et ideo tres sunt mere negativi, uti Georgius, Edwin et soror Edith. Aliae duae sorores, Addie et Edua, relate ad primam quaestionem n o n magis determinate loquuntur. Addie enim dicit: « P e r quanto io s a p p i a » , etc. E d u a clarius dicit: « Non posso « rispondere », etc. Relate vero ad secundam magis praecise deponunt, se contrarium ab A n n a audivisse, sed nec verba referunt, nec t e m p u s determinant. At hoc revera facit in suo testimonio H o w a r d : « . . . la veille « m ê m e du mariage, elle me d é c l a r a i t » , etc. etc. Sed u n u s hic testis, de cuius attendibilitate a nemine certiores facti s u m u s , destruere nequit tot t a n t a q u e contraria testimonia, particularibus circumstantiis communita, q u o r u m praecipui testes, ab ipsa archiepiscopali Parisiensi Curia, probitate commendantur, q u a e q u e proinde, his contrariis non obstantibus, in sua auctoritate p e r m a n e n t . Nec h o r u m auctoritati valde illae officiunt discrepantiae seu inter testes discordiae, q u a s minutius scrut a t u r atque perpendit S. Vinculi defensor, in priori iudicio, et q u i b u s t a n t u m p o n d u s addit. Etsi enim discrepantiae n o n desint, hae sunt in circumstantiis mere accessoriis; circa a u t e m factum principale, inter testes adest concordia. Qui enim de t e m p o r e ante m a t r i m o n i u m testantur, in hoc plene consentiunt, A n n a m professam esse, si matrimonio cum Boni de Castellane felicitatem n o n esset consecutura, se uti velle divortio, cuius facultatem sibi d a b a t episcopaliana secta, cui a d h a e r e b a t ; praesertim autem si m a r i t u s coniugalem fidem s e r v a t u r u s n o n fuisset. Hoc idem propositum seu intentionem sexcenties A n n a m manifestasse toto t e m p o r e , quod matrimonio successit, scilicet a primis mensibus usque d u m a b r u p t u m fuit, u n a n i m i t e r ceteri testes deponunt, quod factum a nobis praecise quaerebatur. Quod si maior discrepantia a p p a r e a t inter testium depositiones et libellum actoris eiusque asser- 327 S. Romana Rota. tion.es, potest explicari; libellus e n i m , ut prima sententia fatetur, « n o n semper g e n u i n a m factorum veritatem significare solet, quippe « qui ab advocato, ad evincendam propositam actionem, magis q u a m « ab actore conscriptus », et actor in casu nostro, ut a testibus scim u s , ita erga A n n a m erat a m o r e obcœcatus, ut minimi momenti facecet illius divortiandi propositum. Ceterum meminisse iuvat, quae, circa accidentales testimoniorum circumstantias, h a b e t divus T h o m a s : « Si « vero sit discordia testimoniis in aliquibus circumstantiis non perti« nentibus ad s u b s t a n t i a m facti..., talis discordia n o n praeiudicat testi« m o n i o . . . q u i n immo aliqua discordia in talibus facit testimonium cre« dibilius, ut Chrysostomus dicit super Matthaeum » ( I I I l quaest. 79, art. 9). Cui plene adhaeret Benedictus XIV, qui ita scribit: « Expedit « enim aliquando, ut aliqua adsit discordia inter testes, n o n in substan« tialibus, sed in accidentalibus; concordia siquidem in omnibus, hoc est « t u m in substantialibus tum in accidentalibus, t a n t u m abest ut fidem « conciliet, ut eam potius testibus m i n u a t » (De Can. et Beat. Sanet., lib. III, cap. 7, n. 10). Et hoc magis verum est, q u a n d o testes de his q u a e tempore remoto evenerunt, reddere debent testimonium, ut a d a m u s sim accidit in casu nostro, in quo inter processus instructionem et matrim o n i u m Annae cum Boni de Castellane, sexdecim intercesserunt anni. Ceterum nonnullae contradictiones, quae in priori s u m m a r i o inter testes adesse videbantur, q u a s q u e prior sententia diligenter notaverat, in nova i n s t r u c t i o n e ita declaratae sunt, ut revera eas n o n exstitisse appareat. Quaerere quis posset, u t r u m solo veritatis a m o r e A n n a in primo iudicio steterit adversus coniugem P a u l u m , validitatem sui matrimonii defendens, q u a n o n t a n t u m viro suo, sed sibi et alteri q u o q u e viro, cui postea se adiunxit, libertas adimeretur. Quod ita revera sit, grave dubium nobis ingerunt ea, quae a d u o b u s testibus referuntur circa a n i m u m Annae erga s u u m coniugem, in causa actorem. Enimvero quid a m Aloisius Morel, testis in causa, inter cetera deponit: « Elle ( A n n a « scilicet) a voué u n e h a i n e implacable au comte de Castellane, et cela « à la suite d'intrigues, qui se sont manifestées a u t o u r d'elle ». Et d e i n d e : « ... elle me r é p o n d i t : " Le n o m de Castellane je l'exècre et je ne ferai « rien p o u r le défendre „ ». Et marchionissa de Talleyrand, quae (utpote u x o r fratris illius principis de Sagan, q u o c u m A n n a n u n c vivit) valde bene s u a m glorem noscere debet, de ea sic loquitur : « C'est u n e hon« nête femme, mais elle a un caractère très exigeant, elle demandait à « B o n i ce qu'il ne pouvait p a s lui donner ; d'autre part, elle est très « v i n d i c a t i v e ; elle l'est héréditairement, elle aime la vengeance et elle « la poursuivra j u s q u ' à la mort de celui qui a m a n q u é ». Postea : « Boni a a e 328 « « « « « « « Acta Apostolicae .Sedis. - Commentarium Officiale. a eu des torts, mais elle s'est vengée avec férocité et elle se vengera j u s q u ' à la fin. Si elle avait été plus indulgente, et si, en présence des torts de son mari, elle s'était retirée chez elle avec ses enfants, t o u t le monde aurait été à ses pieds, et lui plutôt répoussé. Mais aujourd'hui l'opinion a changé, et Monsieur de Castellane est devenu plus intéressant ». « ... A n n a Gould, à ce que j ' a i e n t e n d u dire, fera l'impossible pour empêcher Boni de retrouver sa liberté ». Quod ius spectat. Matrimonium, quod primitus indissolubile a Deo institutum est, Christus Dominus, elapsae n a t u r a e h u m a n a e reparator, ad pristinam, q u a m etiam a p u d p o p u l u m iudaicum amiserat, indissolubilitatem restituit, simulque ad dignitatem sacramenti novae legis evexit; ita ut n a t u r a ipsius contractus matrimonialis inter baptizatos, a n a t u r a sacramenti realiter n o n distinguatur. Omnis ergo causa, q u a e nullitatem contractus efficiat, efficit etiam nullitatem sacramenti, et viceversa; et quoniam quivis contractus voluntate contrahentium efficitur, si quid in voluntate, vel u n i u s contrahentis, desit,-quod necessarium sit ad contractum faciendum, hic n u l l u s evadit. Ad m a t r i m o n i u m vero, praesertim p r o u t est s a c r a m e n t u m , necessario, imo substantialiter, pertinet indissolubilitas, q u a e proinde a doctoribus b o n u m sacramenti vocatur. Si quis ergo m a t r i m o n i u m dissolubile contrahere vellet, illud vellet quale consistere nequit, et proinde vellet a b s u r d u m . D i x i m u s : si quis vellet, n o n autem si quis nesciret, indissolubilitatem esse matrimonio essentialem. Quia, etsi hoc aliquis ignoraverit, imo erronee putaverit, m a t r i m o n i u m esse n a t u r a sua dissolubile, posset t a m e n valide contrahere, si voluntatem haberet, saltem implicitam, eo modo m a t r i m o n i u m faciendi, quo a Christo Domino est institutum, ignorantia enim et error afficiunt intellectum, d u m e contra, ut supra diximus, m a t r i m o n i u m perficitur v o l u n t a t e ; et ideo, ut verbis card. De Lugo u t a m u r , « in casu simplicis erroris, h a b e t u r unicus ac «sufficiens voluntatis actus, in casu autem intentionis sese non obli« gandi, h a b e n t u r duo actus voluntatis se m u t u o d e s t r u e n t e s ; u n d e illic « adest consensus matrimonialis, hic n o n adest » (De Sacram., disput. VII, sect. 8). Nec quis dicat, actum reiiciendi obligationem indissolubilitatis absorberi ab actu magis generali faciendi m a t r i m o n i u m , quia, ut bene n o t a t sententia rotalis Nicien., coram Many 24 ianuarii 1911, « actus « reiiciendi obligationem, cum sit magis specificus, certe praevalet actui « magis generali, quia species derogat generi, iuxta regulam 34 iuris « in VI, quae valet in toto iure, et n o t a n t e r in contractibus, ut habet «Reiffenstuel, De regulis iuris, cap. % reg. 34, n. 9-12 »; et etiam quia, ut bene n o t a t La Croix, « inter d u a s intentiones contrarias, illa est de S. Romana Rota. 329 « praesenti praevalens, q u a e essentialiter est exclusiva alterius ; atqui, « inter istas intentiones, posterior est exclusiva prioris ; ergo etc. » (Theol. Moral., lib. VI, p a r s III, cap. III, n. 251). Ullimode ergo consistere nequit m a t r i m o n i u m simul cum voluntate, vel e t i a m u n i u s contrahentis, positive contraria illius indissolubilitati, quia in eo deesset consensus, seu esset fictitius t a n t u m et simulatus. Et hoc verum est, q u o c u m q u e modo haec voluntas exprimatur, sive per modum conditionis, sive per simplicem intentionem vel propositum, sive sub modo vel causa, cui alligetur c o n s e n s u s ; quin necesse sit, ut deducatur in p a c t u m ; semper enim v e r u m est, voluntatem deesse (Cfr. De Angelis, Prael. I. C, lib. IV, t. 5, n. 7). Nec relate ad indissolubilitatem, seu b o n u m sacramenti, locum habet distinctio, q u a m sacri iuris interpretes p o n u n t inter voluntatem n o n sumendi obligationem et voluntatem sumendi quidem obligationem, sed eam n o n adimplendi, quae distinctio pro ceteris bonis matrimonii essentialibus datur, ut h a b e t divus T h o m a s , et cum eo Sánchez (lib. IT, disp. 29, n. 12). Attamen voluntas bono sacramenti contraria n u m q u a m praesumitur, nec asserenti creditur in foro externo, nisi plene probetur, quia causa matrimonii semper gaudet favore iuris. Haec, quae h u c u s q u e diximus, explorati iuris sunt, et a doctoribus, sive canonistis sive theologis, longe proposita atque explanata. Satis hic sit, ex his, locos nonnullos indicare, quin oporteat referre : D. T h o m a s , in IV, Dist. 31, q. I, art. 3, in corp; Sánchez, De Matrim., lib. II, Disp. 29, n. 1 1 4 2 ; lib. V, disp. 12, n. 5; Gonzalez, in titul. De conditionibus appositis, cap. 7, n. 9; De Lugo, Disp. schol., De sacram, in gen., disp. 8, sect. 8, n. 121 ; Tamburini, De Matrim. 1. VIII, tract. 4; Pontius, inappend. ad tract, de matrim., lib. 9, p a r s 2, n. 11 (ubi q u a e r i t : « Si haereticus in eo sit errore, ut existimet m a t r i m o n i u m esse ex causa « dissolubile, et licere libellum repudii, ut olim in lege ante Christum, « q u i d fiet? ». Cui quaestioni ita in terminis paulo post r e s p o n d e t : « ... si vero expresse ita velit contrahere et n o n aliter, sive eum a n i m u m « explicet, sive in mente retineat, nullum est m a t r i m o n i u m »). La Croix, Theol. Mor. L. VI. pars 3; De matrim., cap. II, nn, 250, 251, 252, 253, 254, 255 ; (ubi hic auctor casum huic nostro simillimum sibi solvendum proponit, in quo quamvis de conditione agatur, t a m e n de intentione etiam pertractat). Et ex recentioribus: Gasparri, De Matrim., t. II, n.- 919, 1014 et seq. (edit. 3) ; Wernz, Ius Decret., t. IV, pars I, n. 52 et pars II, n. 312, not. 44 (edit. 2); Ballerini-Palmieri, Opus morale, i. 6, n. 498 et s e q ; Lehmkuhl, vol. II, n. 879 et seq.; D'Annibale, pars II, n. 303 et 412; Noldin, De Sacram., n. 569; et N. S. O. in Nicien. diei 24 ianuarii 1911, ACTA, vol. V, n. 11. — 7-7-913. 23 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 330 coram M a n y ; in Montispessulana, diei 13 dec. 1912, coram Monacen.-Friburgen., diei 24 iulii 1909, coram Mori, n. 8. H a u d difficulter priori sententiae assentimur, u b i haec h a b e t : «... testes « in h a n c sententiam u n a n i m i suffragio concordant, Annam protestatam « fuisse mordicus sibi, et ante et post celebratas nuptias, ius vindicasse « discedendi a viro, si hic foret infidelis a u t alias sibi displiceret, et « h a n c facultatem sibi competere ex placitis sectae protestanticae, cui « adhaerebat, q u a m q u e derelinquere nolebat, ne sibi adimeretur haec « e a d e m f a c u l t a s » . E t d e i n d e : « I a m v e r o adducti testes referunt eam « fuisse A n n a e voluntatem, n e m p e discedendi a viro, si hic fuisset infi« delis, quod sibi a r r o g a b a t ius, utpote sectae evangelicae addictae », et p o s t e a : « Iamvero hi n o n l o q u u n t u r de propria ac vera conditione ab « Anna contractui apposita; sed de intentione libere et libenter utendi « divortiandi facultate, q u a m illi d a b a n t placita sectae protestanticae ». (Conf. sententiam appellatam, prope finem). Sed minime cum ea sententia admittimus, q u a e ex his praemissis concludit: « h i s in terminis contin e t u r examussim error iuris ». Et p e r p e r a m nobis videtur, huic casui ab ea aptari, q u a e referuntur ex E m o Card. Gasparri, ubi hic errorem iuris explicat (n. 902-903, edit. 3); sed potius aptari, quae idem auctor ibi subiungit: « Quod si contrahens, explicito voluntatis actu, seu vera « mentis conditione, illam proprietatem revera excludit, m a t r i m o n i u m « i r r i t u m e s t » ; et quae clarius infra (n. 919) h a b e t : « S i contrahens « h a b e t quidem intentionem contrahendi matrimonium, sed simul h a b e t « intentionem explicitam ac positivam sese non obligandi aliquo modo ... « dicens, n o n interpretative t a n t u m , sed positive in mente s u a : " Volo « contrahere matrimonium, sed nolo tradere alteri p a r t i . . . ius perpe« t u u m „... n o n est d u b i u m . . . m a t r i m o n i u m esse p r o r s u s irritum ex defectu « consensus ». Quomodo enim simplex error iuris admitti potest, ubi adest intentio, q u a e " e s t actus voluntatis in aliquem finem t e n d e n t i s ? , , (D. T h o m a s , I I I , Q. XII, Art. 1). « Qui vero voluntatem habet (ait Lehm« kuhl, vol. II, n. 879), postea si sibi placuerit, ad alias nuptias trans« eundi, matrimonium invalidum contrahit, eo quod nolit perpetuum ius « alteri tradere, quod tamen essentiale est ». Nec magis validitati h u i u s matrimonii favent q u a e habet Benedictus XIV, De syn., I. 13. c. 22, n. 7, q u a e q u e a priori sententia referuntur. Ibi enim, de his qui contrah u n t cum errore iuris, quin p r o p o s i t u m contra indissolubilitatem matrimonii positive efforment (licet p r a e s u m p t a m voluntatem h a b u e r i n t n o n contrahendi, si aliter tenerent), Pontifex ait : « ... locus est praesumptioni, « ut, d u m matrimonium, p r o u t a Christo i n s t i t u t u m fuit, inire voluerunt, « illud omnino perpetuum, ac, interveniente etiam adulterio, indissolua 5 P r i o r ; in ae S. Romana Bota. 331 « bile contrahere voluerint, prae valente n i m i r u m generali, q u a m diximus « voluntate, de matrimonio iuxta Christi institutum ineundo, eaque prim a t u m illum errorem a b s o r b e n t e ; quo f i t u t m a t r i m o n i u m ita contrac t u m , validum firmumque m a n e a t ». At si quis contrahat expresso proposito divortiandi a c o m p a r t e , istius adulterio adveniente, t u n c theoria praesumptionis, seu praevalenti ae voluntatis generalis privatum errorem absorbentis, n o n amplius, ut quisque videt, adduci potest, quia praesumptio cedit veritati; sed potius locum h a b e t doctrina, q u a m idem Pontifex ibi exponit: « Quicumque contractum vult, necesse est, ut eius« dem s u b s t a n t i a m velit, ideoque si contrahentes, in matrimonii foedere « ineundo, conditionem a p p o n u n t illius substantiae contrariam, certis« simum est a r g u m e n t u m , n e q u a q u a m eos in veri matrimonii contractum « consentire ». Neque pariter assentiri p o s s u m u s his, quae in priori sententia inveniuntur, n e m p e : « P r o p o s i t u m . . . aliquid agendi n o n secum« fert consensum conditionatum, et in dubio, quis p r a e s u m i t u r p u r e « contraxisse, nisi aperte liqueat de conditione, praesertim si conditio « s u b s t a n t i a e contractus opponatur, uti considerat Benedictus XIV, loco « citato ». Hic enim prior sententia videtur sumere conditionem strictiori sensu, seu t a n t u m p r o u t est suspensiva consensus, ita ut haec sola, n o n vero propositum contra matrimonii substantiam, nullum reddere possit m a t r i m o n i u m , quod v e r u m minime est. Sensus verbi conditio, iuxta Benedictum XIV, idem est ac ille, qui eidem verbo tribuitur in Decretal., lib. IV, tit. 5. De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus, c. u t i , ubi conditio s u m i t u r n o n taxative, sed d e m o n s t r a tive, et n o n stricto sensu, sed latiori, seu pro q u o c u m q u e voluntatis actu, quo positive b o n u m essentiale matrimonii excludatur. E x e m p l u m adduci potest ex cit. cap. ult. h. t. Ibi enim conditio : « contrallo tecum, « donec inveniam aliam honore vel facultatibus ditiorem », n o n est proprie dicta conditio, sed potius modus contra s u b s t a n t i a m matrimonii (Cf. Santi, Prael. I C, lib. IV, tit. 5, n. 3 9 ; et De Angelis, lib. IV, t. 5, n. 5). Ita quoque h u n c locum Benedicti XIV i n t e r p r e t a t u r E m u s Card. Gasparri, qui p o s t q u a m illum retulit (De Matrim., vol. II, n. 920), p r o s e q u i t u r : « Ceterum haec intentio excludendi a u t limitandi substantiam, etc. ». Modo h a n c a nobis expositam doctrinam casui nostro aptantes, edicimus quod, si A n n a Gould, a n t e s u u m m a t r i m o n i u m cum Boni de Castellane, intentionem a u t propositum habuit, illud n e q u a q u a m indissolubile contrahendi, sed sibi reservandi facultatem divortio, q u a v i s de causa, utendi, et h a n c voluntatem in actu matrimonii, saltem virtualiter retinuit (de q u a voluntate, ex his q u a e diffuse in facto e x p o s u i m u s , dubitare n o n licet), certe verum n o n praestitit consensum, sed simulatum, 332 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. et ideo invalidum fuit matrimonium. Admittendum a u t e m n o n arbitramur, cohabitationem per u n d e c i m a n n o s inter sponsos protractam et copulam spontanee ab A n n a admissam, potuisse, in casu; defectum consensus sanare. Ut enim A n n a hoc facere posset, oportuisset quod illa nullitatem sui matrimonii cognovisset, illudque voluisset revalidare ; et id probari deberet, quia revalidatio matrimonii n o n praesumitur. At, in casu, A n n a m ignorasse, matrimonium n u l l u m fuisse ob s u u m divortiandi propositum, evincitur ex secta, cui illa adhaerebat, seu ex errore in quo inveniebatur; illud a u t e m noluisse sanare, etiamsi nullitatem cognovisset, evincitur ex eius proposito, centies repetito post matrimonium, toto tempore, quo vita c o m m u n i s perduravit. Hisce igitur o m n i b u s sedulo perpensis et consideratis, Nos infrascripti Auditores, pro tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m esse: Negative ad primam partem, affirmative ad secundam partem, seu sententiam Rotalem diei 9 decembris 1911 esse infirmandum in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Ref. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsequutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 1 martii 1913. Fridericus Cattani, Ponens. Antonius P e r a t h o n e r . Iosephus Alberti. Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae. Secretaria Status. 333 SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. i. AD R. D. CAN. PANNI BR, QUI BEATISSIMO PATRI, REVERENTIAE SPECIMEN, « NOUVEAU PSAUTIER DU BRÉVIAIRE ROMAIN » EXHIBUIT. Monsieur le Chanoine, Le Souverain Pontife a été très sensible à l'hommage que vous lui avez fait de votre Nouveau Psautier du Bréviaire Romain, et vous en témoigne sa particulière satisfaction. Vous avez voulu entrer d a n s les vues du Saint-Père et favoriser l'amour de la prière liturgique en en facilitant l'intelligence p a r u n e traduction fidèle, p a r des commentaires sobres et n é a n m o i n s sans sécheresse, d'une érudition aussi sûre qu'éclairée. Votre compétence incontestée d a n s les sciences s c r i p t u r a l e s était la meilleure garantie que ce travail, n o n moins délicat qu'opportun, ferait h o n n e u r à son a u t e u r et à cette illustre faculté théologique de Lille, qui vous compte parmi ses membres les plus distingués. Sa Sainteté est heureuse de vous adresser ses meilleures félicitations et vous envoie de tout cœur la bénédiction apostolique. Il m'est agréable de vous offrir mes félicitations personnelles et de vous exprimer, Monsieur le Chanoine, mes sentiments très dévoués en Notre-Seigneur. Le 14 juin 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL. II. AD R. P. J. LINTELO S. J., OB NUMEROS IAM EDITOS EPHEMERIDIS « ACTION EUCHARISTIQUE» BEATISSIMO PATRI, DEVOTIONIS ERGO, REVERENTER OBLATOS. Mon Révérend Père, Le Saint-Père Pie X. a agréé avec u n e spéciale bienveillance l'hommage filial des n u m é r o s p a r u s du bulletin, revêtu de l'approbation ecclésiastique, que vous publiez sous le titre d'Action Eucharistique. 334 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ces intéressantes pages, simples et pratiques, où vous vous êtes proposé de vulgariser d a n s le clergé les décisions si salutaires des Décrets eucharistiques du Souverain Pontife, en particulier du Décret Quam singulari, contribueront à dissiper des préjugés, à éclairer bien des consciences et à exciter le zèle sacerdotal p o u r l'application des Décrets sur la T. S. Communion. Sa Sainteté vous félicite de vos nobles efforts et de votre zèle dans l'apostolat eucharistique, et, avec Ses encouragements paternels, Elle envoie de cœur à vous et à vos collaborateurs la bénédiction apostolique. Je vous suis bien reconnaissant des exemplaires que vous m'avez gracieusement offerts, et je vous prie d'agréer, avec mes félicitations, mon Révérend Père, l'assurance de mes sentiments dévoués en Notre-Seigneur. Le 23 juin 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE D E I R I T I . CONGREGAZIONE ORDINARIA PARTICOLARE. Il giorno 1 luglio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano fu tenuta la Congregazione Ordinaria Particolare dei sacri Riti, nella quale furono sottoposte al giudizio degli Emi e Rmi signori cardinali componenti la medesima, le seguenti cause: 1° Intorno alla validità dei Processi Apostolici ed Ordinarii costruiti per la causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Mariano da Rocca Casale, laico professo dell'Ordine di Frati Minori. 2° Intorno alla validità dei Processi Apostolici ed Ordinarii costruiti per la causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Giuseppe Amando Passerat, sacerdote professo della Congregazione del Ssmo Redentore. 3° Intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Vannes sopra la fama di santità, vita e miracoli in genere della Ven. Serva di Dio Caterina de Franche ville, fondatrice delle Suore Figlie della B. Vergine Maria, del ritiro di Vannes. 4° E finalmente intorno al culto, in ossequio ai Decreti di Urbano VIII, non mai prestato alla Ven. Serva di Dio Suor Angela Maria della Concezione, riformatrice delle monache dell'Ordine della Trinità. Diarium Bomanae Curiae. 335 S E G R E T E R I A D I STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 28 giugno 1913. — Il signor cardinale Benedetto Lorenzelli, Protettore dell'Ar ciconfratemita dei Ss. Giovanni e Petronio dei Bolognesi. — Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore dell'Ar ciconfratemita di santa Maria dell' Orto in Boma. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 10 giugno 1913. — Mons. Sebastiano Nicotra, dell'archidiocesi di Catania. 24 giugno. — Mons. Ersilio Menzani, vicario generale dell'archidiocesi di Bologna. 27 giugno. — Mons. Antonio Padilla, della diocesi di Nuova Segovia. Prelati Domestici di S. S.: 19 giugno 1913. — Mons. Carlo Vorlicek, arcidiacono di Kutuá Hora, nella diocesi di Königgratz. 21 giugno. — Mons. Enrico Giacomo Grosch, dell'archidiocesi di Westminster. 22 giugno. — Mons. Giovanni Maria Ippolito Perretant, superiore del gran seminario della diocesi di Belley. — Mons. Giovanni Luigi Ippolito San vert, vicario generale della medesima diocesi. 24 giugno. — Mons. Adriano Zecchini, sottosegretario della S. Congregazione di Propaganda Fide. 28 giugno. — Mons. Ludovico Vidos de Kolta, canonico della cattedrale di Sabaria (Ungheria). Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 31 maggio 1913. — Mons. Francesco Farkas, della diocesi di Sabaria. 25 giugno. — Mons. Lorentino Magnanimi, della diocesi di Arezzo. — Mons. Giuseppe Santiangeli, della diocesi di Fabriano. 336 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.: 31 maggio 1913. — Mons, Roberto Schlamadmger, della diocesi di Sabaria. 13 giugno. — Mons. Michele Paolinovié, della diocesi di Macarasca. — Mons. Valdimiro Bakotió, della medesima diocesi. 18 giugno. — Mons. Alberto Angelotti, della diocesi di Montepulciano. 24 giugno. — Mons. Gioacchino Bonardi, dell'archidiocesi di Firenze. — Mons. Olinto Fedi, della medesima archidiocesi. 29 giugno. — Mons. Carlo Trnka, della diocesi di Budweis. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine Piano: 19 giugno 1913. — Al sig. conte Agostino Antonelli, di Terracina. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 14 giugno 1913. — Al sig. Ulisse prof, de Nunzio, di Roma. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 27 giugno 1913. — Al sig. Gasparo Dill, della diocesi di Würzburg. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 21 giugno 1913. — Al sig. Luigi Betti, dell'archidiocesi di Firenze. 26 giugno. — Al sig. Carlo Kellermann, di Vienna. 27 giugno. — Al sig. Luigi Burrasca, di Padova. NECROLOGIO. 24 giugno 1913. — Mons. Giuliano Miranda y Ristuer, vescovo di Segovia. ERRATUM. a In fasciculo X, pag. 293, linea 2 , loco « ex epistolis » legendum est « ex epistoliis ». Annus V. - V o l . V. Die 28 Iulii 1913, Num. 12. AiirTAPo^^ COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA P I I PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. PRAEFECTURA APOSTOLICA DE URUBAMBA IN APOSTOLICUM VICARIATUM ERIGITUR, DE URUBAMBA ET MATRE DEI DICTUM. PIUS PP. x . Ad futuram rei memoriam. — Felix catholicae Fidei propagatio, dum a n i m u m Nostrum s u m m a laetitia perfundit, Nos insuper in Domino sollicitat, ut ecclesiis vel omnino erigendis, vel ad potiores g r a d u s evehendis, pro re ac tempore provideamus. Itaque, cum Praefectura Apostolica « de U r u b a m b a » in P e r u a n a R e p u b l i c a , q u a e die quinto februarii a n n o MCM auspicatu condita fuit, uberes salutis fructus, Deo adiuvante, dederit ac laetam spem praebeat se maiores in posterum d a t u r a m ; ita Nos, de consilio etiam VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Christiano nomini P r o p a g a n d o praepositorum, eamdem Praefecturam in Vicariatum Apostolicum cum Vicario, episcopali aucto dignitate, evehendam censuimus. Quare, praesentium tenore, Motu-proprio, ex certa scientia ac m a t u r a deliberatione Nostris deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, praedictam Praefecturam Apostolicam « de U r u b a m b a » Reipublicae P e r u a n a e in Vicariatum Apostolicum erigimus et constituimus, cum omnibus ac singulis privilegiis, iuribus, honoribus et indultis, q u a e ad huiusmodi apostolicos vicariatus pertinent vel pertinere possunt. Praeterea novo huic Vicariatui, praeter vetus Apostolicae Praefecturae territorium, etiam civilem districtum a Matre Dei n u n c u p a t u m adsignamus, quem ideo a iurisdictione reliquorum Ordinariorum, pro sua cuiusq u e parte, apostolica eadem auctoritate Nostra, disiungimus ac sepaACTA, vol. V, n. 12. — 28-7-913. 24 338 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. r a m u s , eique nomen imponimus Vicariatus Apostolici « de U r u b a m b a et Matre Dei ». Divino autem h o m i n u m generis Redemptore confidimus, catholicam Fidem in ampla et nobilissima P e r u a n a ditione semper n o v a ac maiora incrementa suscepturam. Decernentes praesentes Nostras Litteras firmas efficaces semper exsistere et fore suosque plenarios et integros effectus sortiri, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit in omnib u s et per omnia plenissime suffragari; sicque in praemissis per quosc u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane, si secus super his, a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo, ceterisque constitutionibus et sanctionibus Apostolicis in contrarium facientibus quibuscumque. Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub annulo iv iulii MDCCCCVIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. Piscatoris, die R. CARD. MERRY DEL VAL, L. $ S. a Secretis Status. P R O V I S I O ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis Ssmus* D. N. Pius P P . X h a s quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 30 maii 1913. — Titulari ecclesiae episcopali Castabalensi praefecit Sac. Marcum Z a p a t a , archidiaconum cathedralis ecclesiae S. Ioannis de Cuyo, quem constituit Auxiliarem Revmi D. Iosephi Americi Orzali, episcopi S. Ioannis de Cuyo. á iunii. — Cathedrali ecclesiae Casertanae R e v m u m D. Marium Palladino, h a c t e n u s episcopum Isclanum. — Cathedrali ecclesiae S. Severini R e v m u m D. A d a m u m Borghini, h a c t e n u s episcopum titularem Carpasiensem. — Cathedrali ecclesiae Adriensi sac. Anselmum Rizzi, dioecesis Mant u a n a e , ibidem parochum loci vulgo Ostiglia. 339 S. Congregatio Consistorialis. 14 iunii 1913. — Titulari ecclesiae episcopali Gerasensi sac. Carolum I o s e p h u m Eugenium Ruch, vicarium generalem Nanceyensem, quem constituit Coadiutorem cum iure futurae successionis Revmi D. Caroli F r a n cisci Turinaz, episcopi Nanceyensis. 19 iunii. — Cathedralibus ecclesiis P a r e n t i n a e et Polensi sac. Tryp h o n e m Pederzolli, p a r o c h u m ecclesiae S. Antonii T h a u m a t u r g i in civitate Tergestina. 20 iunii. — Cathedrali ecclesiae Peterboroughensi sac. Michaelem I o s e p h u m O'Brien, p a r o c h u m ecclesiae Ssmi Cordis in u r b e P e t e r b o roughensi. 21 iunii. — Cathedrali ecclesiae Florianopolitanae sac. I o a n n e m Borges Quintâo, Congregationis Missionis et rectorem seminarii Curitybensis de P a r a n á . 23 iunii. — Cathedrali ecclesiae Hajdudoroghensi graeci sac. S t e p h a n u m Miklósy, parochum loci vulgo Satoraljanjhely. ritus 1 iulii. — Titulari ecclesiae episcopali Castoriensi sac. Franciscum Gossmann, canonicum cathedralis ecclesiae Vaciensis, quem constituit Auxiliarem Revmi D. Caroli E m m a n u e l i s Csaky, episcopi Vaciensis. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIO EPISCOPI. Brevi apostolico n o m i n a t u s e s t : 4 iulii 1913. — Episcopus titularis ecclesiae Adrahensis et vicarius apostolicus novi vicariatus de Urubamba et Matre Dei, R. P. R a y m u n d u s Zubieta, Ordinis P r a e d i c a t o r u m . 340 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. SACRA ROMANA ROTA GRATIANOPOLI! ANA. NULLITATIS MATRIMONII (REYNIER-DE O B L O N G E ) . Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 8 aprilis 1913, RR. PP. DD. Michael Lega, Decanus, P o n e n s , Guilelmus Sebastianeiii et Seraphinus Many, Auditores de turno, in causa Gratian op olitana - Nullitatis Matrimonii ex capite clandestinitatis, instante in gradu appellationis Dna Maria Reynier, repraesentatam per procuratorem Nazarenum Ferrata, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Maria Reynier, aetate minor, a n n o s n a t a 20, die 2 octobris 1906, in ecclesia parochiali S. Aloisii, n u p s i t Marcello de Ghalonge, suo consobrino, praehabita legitima dispensatione ab impedimento consanguinitatis in tertio gradu. Vix a n n o exacto cum dimidio ab initis nuptiis, discordiae natae s u n t inter coniuges, et animo adeo dissociati ut, absque spe reconciliationis, consortium coniugale d i s r u p t u m sit. Exinde Maria Curiam ecclesiasticam Gratianopolitanam adiit, petens s u u m matrimon i u m declarari n u l l u m et irritum propter impedimentum clandestinitatis, quippe ipsa n o n erat p a r o c h i a n a S. Aloisii, cum eius pater T u n e t e m transtulerit suum domicilium, derelicto domicilio Gratianopolitano, tempore quo nuptiae celebratae sunt. Iudex Gratianopolitanus, sua sententia diei 23 februarii 1912, adhaesit actricis intentioni, edicens revera matrimonium irritum fuisse ac nullum ob praefatum clandestinitatis impedim e n t u m . Iure ipso exigente, appellationis instantia i n s t a u r a t a est, et H. S. T. sententia diei 17 iulii 1912 rescripsit: De matrimonii nullitate non satis constare. Ab h a c sententia appellationem interposuit Maria, q u a r e hodierna actione quaeritur An sententia rotalis diei 17 iulii 1912 sit confirmanda vel infirmanda in casu. Ad factum quod attinet, q u a e r e n d u m est an facta in probationem adducta satis significent p a t r e m Mariae revera ea intentione dereliquisse sub a n n o 1896 civitatem Gratianopolitanam ut s u u m domicilium canonicum inibi h a c t e n u s o b t e n t u m perdiderit, idemque acquisiverit exclusive T u n e t e . Iamvero 1) Familiae Reynier, originariae u r b i s Gratianopolitanae, S. Romana Rota. 341 fortuna aucta est, ex quo Mariae a v u s opificium instituit ganterie, quod Mariae pater P a u l u s Reynier gerere coepit cum, m o r t u o eius parente, pro indiviso istud, haereditatis iure, pervenit ad tres fratres, P a u l u m (Mariae patrem), A u g u s t u m et Henricum. P a u l u s , qui iam a n a t u r a sortitus erat gracile corpus, sub a n n o 1906 gravis morbi aggressibus pert e n t a t u s est, adeo ut periti physici consilio gestionem negotiorum derelinquere coactus sit. P r a e t e r e a medicus consuluit « de passer l'hiver d a n s « le midi, et l'été à la campagne ». 2) Hoc facere neque n o v u m neque difficile erat Paulo, qui in Africa, Tunete, iam a iuvenilibus a n n i s assuetus erat, saeviente hieme in occidentalibus E u r o p a e oris, morari, fugiens caelum Gratianopolitannm. R e m ita exponit sententia Gratianopolitana : « P a u l Reynier, dont la santé fut « toujours délicate, allait en Tunisie dès 1875 dès l'âge de 24 a n s p a s s e r « quelques semaines d'hiver; il continua à le faire après son mariage « (1883) ; il y acheta même en 1889 u n a grande propriété à Bordy Çhakir « à 10 kil. de Tunis, qu'il fit planter de vignes. Ses deux frères, p o u r « lui plaire, participèrent à l'achat, et l'un d'eux, Auguste, dit que les « voyages h i v e r n a u x de P a u l Reynier de 1889 à 1896 duraient de deux « à quatre mois, q u a n d même il devait laisser en F r a n c e sa femme et « ses enfants. En 1900, il remplace - le bordy arabe - la maisonnette, « par u n e maison confortable, et Laure Reynier y séjourne dès lors avec « son mari. En 1903, l'état du malade s'aggrave, aussi le séjour à Bordy « Ghakir est-il de 8 mois et 8 j o u r s , j u s q u ' a u 29 juin 1904 ». Sane insequentibus d u o b u s annis, ob infirmitates quibus Gratianopoli detinebatur et filia Maria et filius Severinus, Tunete singulis d u o b u s annis, n o n plus m o r a t u s est P a u l u s q u a m q u a t u o r a u t quinque menses. Notatu autem dignum visum est Dominis, quod pari g r a d u procedit commoratio T u n e t e a P a u l o electa, ac status eius valetudinis, quare commoratio, quae antea, sub a n n o 1875, u n u m vel vix alterum d u r a b a t mensem, annis 1903-1905 pertingit ad 8 menses ; sed u n a semper et constans videtur fuisse intentio et voluntas; nempe habere d o m u m Tunetensem uti locum a p t u m valetudini curandae. Ipsae vineae T u n e t è comparatae e a r u m q u e cultura in id videntur potissimum ordinatae ut actuoso Pauli ingenio occupationem praeberent et solatium. F a t e t u r Iudex Gratianopolitanus : « P a u l Reynier « ne peut plus diriger la ganterie, mais il peut surveiller des plantations « et ses vignobles tunisiens, n o n d a n s le détail, car il se console p a r là « de son changement forcé de travail ». In hoc concordant omnes testes, culturam vinearum et administrationem P a u l u m n o n habuisse uti scopum suae commorationis magis vel m i n u s diuturnae Tunete, ubi m o r a b a t u r valetudinis curandae g r a t i a ; haec u s q u e fuit praecipua intentio. 342 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 3) Pro aestivo tempore r a r i transigendo familia Reynier h a b e b a t iampridem villam « Glaix ». De hac, sententia primae instantiae n a r r a t : « La villa Glaix resta toujours u n e villégiature. Louée en 1864, achetée « en 1883 par le père de P a u l Reynier, elle lui revint en héritage à lui « et à ses deux frères Auguste et Henri. La propriété en était indivise, « chacun s'y allait reposer des affaires; mais P a u l Reynier, marié en 1883 « et a y a n t par la suite trois enfants, se rendit propriétaire par les deux « tiers et fit reconstruire la maison en 1904 pour y mieux justifier et « améliorer le séjour de sa famille ». 4) Sed, quia a medicis illi praeceptum fuerat fugere caelum Gratianopolitanum sub quo aegrotaverat et iterum aegrotare coepisset, valetudine restituta, si ibi iterum habitare prosecutus esset, inquirendum est an, hisce in adiunctis, P a u l u s ita dereliquerit d o m u m s u a m animo n o n amplius revertendi ut domicilium Gratianopolitanum amiserit, idem vero assecutus sit Tunete. Dubitare n o n licet, prouti t e s t a t u s est medicus Perriol, Paulo clarissimis et praeceptivis verbis significatum fuisse, ipsi absolute expedire longe abesse a sede Gratianop olita na, secus ipsa vita periclitaretur. Idem P a u l u s , uti testes pariter referunt, n u n q u a m refragatus est huic sententiae in ipsum latae, atque adeo pollebat intellectu et mente ut haec probe intelligeret et sibi consuleret, prouti necesse erat. Revera ipse, praecipue ab anno 1900 ad a n n u m 1903, m o r a m non traxit Gratianopoli, ne ad integrum quidem mensem; et quia, ut assisteret filiae aegrotae, h u c sese contulit mense decembri anni 1905, statim morbi aggressum p a t i t u r ; et alium sub initio sequentis a n n i ; quare magis magisque in proposito confirmari debuit fugiendi caelum Gratianopolitanum. Iudex Gratianopolitanus ita accurate refert t e m p u s protractae commorationis in h a c urbe ab a n n o 1903: « En 1903 il fut forcément de 39 j o u r s . À cause « de diverses maladies il fut forcément plus long en 1904, puisque en « trois reprises P a u l Reynier habita sa maison 102 j o u r s et en 1905 « q u a t r e vingt quinze j o u r s ... enfin d a n s l'année 1906, la plus importante « puisque c'est celle du mariage, P a u l Reynier, avant celui-ci resta 16 « j o u r s à Grenoble, du 5 au 21 j u i n ». 5) Ex ipsa r e r u m conditione hoc sequi debebat, seu P a u l u m a sede Gratianopolitana n o n posse divelli penitus, quia ipse ibi h a b e b a t d o m u m omnino instructam, ibique privative p r o p r i a m ; ibi h a b e b a t medicos suos consiliarios, quibus ipse eiusque familia plane confidebant, ibi h a b e b a t u r centrum relationum familiarium. Opificium autem et aedes adnexae, domus et agri T u n e t e possessi et casa ruri posita, vulgo Glaix, erant as familiaris indivisus inter tres fratres; quos, dempto P a u l o , S. Romana Rota. 343 caelibes fuisse m e m o r a t sententia Gratianopolitana; hi proinde n e q u e desiderabant, neque sollicitabant divisionem familiaris patrimonii. Maria autem actrix, fratres Pauli et alii testes affirmant P a u l u m pecunias seu b o n a mobilia quae ex sua industria sibi comparaverat, collocasse in commercio, exercito a sua gente, seu uti habet Maria: « Toute la for« tune de m o n père était dans la maison Reynier ». Gui assertioni nemo contradicit. Imo Iulius Martin, director opificii, interrogatus « Après qu'il « eut a b a n d o n n é la direction de l'usine, quel rôle avait-il d a n s les affaires « de la maison Reynier? » r e p o s u i t : « Il n'était plus que le conseiller de « ses frères, et m ê m e ses frères s'abstenaient, a u t a n t qu'ils pouvaient, de « lui d e m a n d e r conseil pour ne pas le fatiguer. Il était bailleur des fonds et « conseiller». Equidem ob peculiarem peritiam et experientiam quibus pollebat P a u l u s in hoc negotio, atque ob gravissima incommoda ei obventura, si bene res n o n gereretur, necessario consequebatur mentem Pauli eiusque cogitationes, quamvis corpore absentis, u s q u e intentas fuisse in officinam Gratianopolitanam. Hoc sensu a veritate plane non aberravit Sac. Chapperon, p a r o c h u s loci Glaix tempore initi controversi coniugii, qui, perc o n t a t u s « Si la famille Reynier n'habitait que Tunis et Glaix, vous « expliquiez-vous comment le mariage se faisait à St-Louis, et s a n s « même qu'il fût annoncé à Glaix et sans délégation de votre part ? », r e s p o n d i t : « J'était persuadé que Mr Paul Reynier, étant le maître prin« cipal de l'usine, avait forcément son domicile à Grenoble ». Ceterum hoc fuisse p e r s u a s u m o m n i b u s t u n c temporis, evincitur ex facto, potuisse, praevia dispensatione, uti. dictum est, concessa ab Episcopo Gratianopolitano, solemnia celebrari in ecclesia S. Aloisii et compleri Municipio, q u i n ulla protestatio, exceptio, suspicio de illegitimitate actus oriretur. Siquidem externa facies r e r u m n o n videbatur penitus m u t a t a t u n c temporis, quia P a u l u s iam a iuvenilibus annis Tunete morari solitus fuerat, eiusque familia huc illuc discurrebat; q u a r e n o n videtur Dominis vim fecisse veritati domina Gillet de Ghalonge, mater sponsi, cum interrogata « La maison de Grenoble donnait-elle l'impression que l'on était vrai« ment chez soi, au centre de ses relations et ses affaires ? », fassa est : « Oui ». Quae cum fassa sit conciliationem inter sponsos modo esse, malo fato, « impossible absolument », n o n videtur esse contraria declarationi nullitatis. 6) P o r r o , villa Glaix p a r u m distabat ab urbe Grenoble, et, d u m P a u l u s cum familia, aestivo tempore, ibi m o r a b a t u r , pene quotidie, a u t ipse aut alii de familia, ut p l u r i m u m ad breve t e m p u s , Gratianopolim se conferebant; q u a m o b r e m t u n c v i d e b a n t u r quasi Gratianopoli m o r a r i ; et hodie potissimum hoc est in more h o m i n u m et familiarum, praesertim 344 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. in magnis urbibus, ubi maxime excoluntur commercia, ut familiae ruri a u t in suburbio h a b i t e n t aestivo et a u t u m n a l i tempore, et, qui commercia agunt, se conferant quotidie ad c o n s u e t u m domicilium seu ad centrum s u o r u m negotiorum, reversuri ad suos, expletis negotiis. 7) Denique aliud elementum facti advertere n o n p r a e t e r m i s e r u n t Domini, n e m p e terminos praescriptionis q u a e a medico Perriol facta est P a u l o ut relinqueret gelidum aerem Gratianopolitanum. Hic fatetur, causam determinantem P a u l u m ut T u n e t e moraretur, fuisse t a n t u m m o d o c u r a m suae valetudinis; de se autem h a e c refert: « C'est depuis 1896 « à la suite d'accidents particulièrement graves que j ' a i dû conseiller à « Mr Reynier de se retirer de ses affaires et vivre en dehors de la ville, « l'hiver d a n s le midi et l'été d a n s la campagne ». Quare medicus n o n praescripserat caelum Tunetense, sed meridianas oras in genere, quamvis in secundo interrogatorio idem Perriol p e r c o n t a t u s « Lui avez-vous conseillé Bordy Chakir de préférence à t o u t « autre coin, p a r ex. de la Côte d ' a z u r ? » r e s p o n d i t : « Oui, parce que « Bordy Chakir est au moins à 10 kil. de la m e r etc. ». Verum idem n a r r a t : « Vers la fin de sa vie, alors qu'il a été j u g é trop faible p o u r « q u ' o n puisse lui conseiller u n e traversée de la Méditerranée, au lieu « de passer son hiver d a n s un hôtel de Grenoble, il est allé passer « l'hiver à Leysen ». Et i n t e r r o g a t u s : « Ne craigniez-vous que là le souci « de l'exploitation viticole ne lui fit du mal un peu comme ceux de la « g a n t e r i e ? » r e s p o n d i t : « Non, parce que Bordy Chakir était dirigé au « point de vue agricole, depuis plusieurs années, par un beau-frère de « Mr Reynier, et alors un travail était plutôt u n e distraction. De plus, « Bordy Chakir était aménagé spécialement p o u r un m a l a d e : il y avait « fait construire u n e g r a n d e galerie de cure comme à Leysen ». Proinde P a u l u s quia a peritis physicis n o n h a b u e r a t praeceptum ut hiemali tempore m o r a r e t u r Tunete, sed t a n t u m hi c o n s u l u e r a n t meridianum caelum, et tunc temporis praeferebant Tunetem, n o n poterat habere propositum ibi perpetuo manendi ; p e n d e b a t enim a n u t u medicorum, ut ei contigit cum Leysen morari debuit ex consilio medici. Item, q u a m v i s desperaret de s u a valetudine, t a m e n ab omni spe deiectus esse n o n potuit, q u o d alienum est ab h u m a n o ingenio, et hoc fatetur ipse medicus Perriol, referens : « Mr Reynier ne s'illusionnait « guère sur son état; il m'a dit maintes fois qu'il avait bien peu de « chance de s'en tirer; que pour lui c'était u n e question de d u r e r plus « ou moins long, selon q u ' i l serait soigné plus ou moins ». Ceterum est in more medicorum, praesertim nostra aetate, ut curent, his potissimum qui corde laborant, persuadere m o r b u m mitiorem, levio- S. Romana Rota. 345 r e m esse q u a m revera sit, ne scilicet morbo physico a d d a t u r moralis. Q u a n t a m spem a d h u c foveret P a u l u s de r e c u p e r a n d a valetudine, difficile est coniicere, quamvis hoc arctissime sit coniunctum cum proposito quod contenditur ipsum habuisse derelinquendi Gratianopolim. Indicia quae infra examinabimus, videntur persuadere ipsum sub a n n o 1896, cum dimisit gestionem negotiorum officinae ex iussu medicorum, n o n concepisse aliquod novum propositum quoad sedem T u n e t e n s e m ; n a m perrexit ibi habitare solus usque ad a n n u m 1900, quo novam d o m u m exstruxit et uxorem secum h a b e r e voluit. Hisce in facto praestitutis, consequitur, ad ius quod attinet, attend e n d u m esse domicilium patris ; Maria enim Reynier t u n c temporis erat aetate minor ; quapropter necessario participabat domicilium patris sui, Pauli. P a u l u s vero Gratianopoli omni procul dubio ante a n n u m 1896, seu ante gravem m o r b u m , h a b u i t domicilium, immo illam domicilii speciem q u a nulla est fortior et stabilior in iure. N a m ibi h a b e b a t n e d u m domum^apertam et instructam sibi, a se aedificatam et omnino propriam, sed s u m m a m r e r u m et fortunar um s u a r u m h a b e b a t atque centrum s u o r u m negotiorum, quibus totis animi viribus ipse incubuerat, u n d e officina ganterie t a n t a m prosperitatem nacta est potissimum ex P a u l i industria. Hoc domicilium praeterea est coniunctum cum origine familiae Pauli, seu est domicilium originis in sensu proprio et canonico, q u a t e n u s Pauli parentes, tempore eius nativitatis, stabilem ibi h a b e b a n t sedem seu domicilium, uti considerat Reiff., Be foro comp. n. 2 1 ; de origine a u t e m q u a t e n u s est distincta a domicilii notione, sed est veluti basis et fortius a r g u m e n t u m et fundamentum domicilii, late et docte disserit Fourneret, Le domicile matrimonial, in primo capite. Sane in re matrimoniali n o n sufficit ad validas nuptias i n e u n d a s locus originis, seu domicilium originis, nisi inibi q u o q u e h a b e a t u r domicilium habitationis, sed hoc advertere oportebat, quod difficilius in iure et iurisprudentia praesumitur quis renunciasse domicilio habitationis, u n a simul domicilio originis, nisi concludentes omnino h a b e a n t u r probationes. Quare cum non constat aperte per expressam animi declarationem q u e m voluisse relinquere s u u m domicilium et suae potissimum originis domicilium, potius admissa est cumulatio d u o r u m vel plurium domiciliorum, uti declaratum est ab H. S. O. in dec. 429, n. 13, part. V, tit. I I ; decis. 670, n. 24, part. IV, t. I I I ; decis. 364, n. 7, part. XIII Recent. Duo posse haberi domicilia iam admisit ius R o m a n o r u m , uti exponit u l p i a n u s , 1. 6, § 2, tit. I, lib. 50, dig. scilicet: « Viris p r u d e n t i b u s « placuit d u o b u s locis posse aliquem habere domicilium, si u t r o b i q u e 346 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « se instruxerit, ut non ideo minus a p u d alteros se collocasse videatur ». H a n c legem ius canonicum confirmavit in celebri cap. 2 De Sepult., in VI, ubi dicitur quis h a b e r e duo domicilia, se collocans aequaliter in utroque; ubi aequalitas non materiali sed morali modo accipienda est, etiam ex parte d o m u s instructae et b o n o r u m , cum a t t e n d a t u r potissim u m animus non deliberatus derelinquendi vetus domicilium, uti eleg a n t e r cavetur in 1. 27, § 2, tit. I, lib. 50, Dig. ubi : « Si quis instructus sit « d u o b u s locis aequaliter, n e q u e hic quam illic minus frequenter commo« retur, ubi domicilium habeat ex destinatione animi esse accipiendum ». In themate actrix contendit s u u m patrem domicilium mutasse, seu, derelicto domicilio Gratianopolitano, se c u m s u a familia transtulisse Tunetem, ibique domicilium acquisivisse canonicum. Notio canonica domicilii continetur expresse in 1. 7. De incolis et ubi quis domicilium habere videtur in Cod. Iustinianeo ita determinata : « In eodem loco singulos habere domicilium n o n ambigitur ubi quis « larem r e r u m q u e ac fortunarum s u a r u m s u m m a m constituit; u n d e rur« sus n o n sit discessurus, si nihil avocet; u n d e cum profectus sit, pere« grinari videtur; quo si redit, p e r e g r i n a n iam destitit». Iamvero praeter ipsam originem, uti iam a n i m a d v e r s u m est, haec omnia q u o q u e elementa cucurrisse egregie in Paulo quoad ecclesiam S. Aloisii Gratianopolitani, ambigi n o n potest, et est superfluum disserere. Sed modo quaeritur, an sub a n n o 1896 hoc domicilium cessaverit, alio constituto Tunete, quo se contulit P a u l u s , fugiens caelum Gratianopolitanum. Ut probetur a n t i q u u m Pauli domicilium fuisse exstinctum, hoc probari debet invicte, seu probationibus n o n aequivocis, P a u l u m ex destinatione sui animi hoc voluisse et intendisse, et ita voluisse et intendisse ad exclusionem pristini domicilii, quocum nullimode consistere seu cumulari posset novum, veluti duplex domicilium. Quia animus latet in penetralibus, hodie vero P a u l u s in ius vocari n o n potest, cum e vivis iampridem excesserit, ex n o n aequivocis iudiciis eius est a n i m u s indagandus. Equidem, quamvis domicilium resultet ex duplici elemento, n e m p e ex facto habitationis et ex animo seu voluntate perpetuo in aliquo loco m a n e n d i , t a m e n a n i m u s est elementum potius et formale, uti h a b e t lex citata, ex destinatione animi domicilium esse accipiendum. Quare qui alio se transfert animo deliberato et certo ibi perpetuo manendi, veteri sede animo n o n redeundi derelicta, a prima die ibi sortitur s u u m domicilium, et exstinguit anterius, quamvis nullimode bona, fortunas s u a s illuc t r a n s t u l e r i t ; dec. 162, n. 20, part. 15, inter Recent. Sed in h u m a n i s S. Romana Rota. 347 ab hisce elementis facti potissimum in iudiciis, discedere n o n fas est, quia s u n t indicia externa, n a t a probare internum animi motum, ita intelligendus Fagn. in comment, cap. Signifie, de parochis, n. 4, ubi docet: « Si in loco relicto quis omnia vendidit et secum quidquid h a b e r e « potuit, asportavit, sed in alio loco d o m u m et possessionem emit, satis « probabiliter censetur p r i m u m reliquisse et secundum domicilium ele« gisse"». Inquit censetur, seu indicia prostant ad iudicandum de translato domicilio. Inde in 1. 20 ad Municip. et de incolis, Dig. cavetur: « Domi« cilium re et facto transfertur, n o n n u d a contestatione ». Seu, n o n creditur asserenti in iudicio se transfulisse alio domicilium, si facta contradicant. Mariae p a t r o n u s arbitratur se a r g u m e n t u m praebere ineluctabile voluntatis Pauli alienae penitus a domicilio Gratianopolitano quod ei relinquere necesse fuit, quia medici ei rotundis verbis significarunt, sibi mortem certo et cito obventuram, nisi fugeret caelum Gratianopolitanum; quare, contendit P a t r o n u s , neque volebat, neque poterat amplius Gratianopoli commorari, ideoque discessit n o n rediturus. Facilis a r g u m e n t a t i o ; at difficillima p r o b a t i o : n a m in primis praeceptum medici in sua substantia continetur his verbis: « l'hiver d a n s « le midi, et l'été à la campagne » : quod, uti iam animadversum est, n o n parvam h a b e t latitudinem, n e q u e certum locum et stabilem assignat P a u l o qui t a m e n semper medicorum n u t u i stare debebat. H a c de causa, Domini dixerunt difficile esse admittere in Paulo propositum se perpetuo stabiliendi T u n e t e , cum hoc, magis quam a sua voluntate, penderet a praescriptione medicorum et a conditione suae valetudinis. P r o inde causa valetudinis, n o n secus ac ratio agendi aliquod m u n u s publicum in certo loco ad n u t u m moderatoris reipublicae, dicitur causa accidentalis seu causativa, quae n o n videtur secumferre propositum c o m m o r a n d i perpetuo in aliquo loco, saltem ad exclusionem prioris domicilii, uti a r g u m e n t a t u r De Luca in pluribus locis; quocirca causa curandae valetudinis non secus ac rusticationis, ut plurimum, ne sortiendi quidem quasi domicilium praestat occasionem. Ita in disc. XXXVII, de proéminent, agit quaestionem, an quidam nobilis vir domicilium h a b e n s in civitate Brictinorien. a q u a tamen ad t e m p u s indefinitum discedere coactus fuit ut Senatoris m u n u s Florentiae exerceret, « relin« quendo t a m e n in loco domicilii d o m u m a p e r t a m cum aliquibus ex « famulis et de familia », deseruerit et amiserit domicilium. Et censuit De Luca « negative r e s p o n d e n d u m esse, quia u n u m q u o d q u e dissolvi « debet eo vinculo quo ligatum est. Unde, q u e m a d m o d u m ad contra« h e n d u m seu acquirendum civitatem domiciliariam n o n sufficit solum 348 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « factum habitationis materialis in loco, nisi etiam concurrat declaratio « animi explicite verbis vel implicite factis s e q u u t a ; ita idem a n i m u s « h a n c civilitatem deserendi implicite vel explicite declaratus requiritur, « neque sola absentia materialis sufficit, potissimum ubi accedit potius « eiusdem animi declaratio in contrarium de facto, cum retentione d o m u s « apertae cum familia... secundo (advertit) quod haec n o n erat absentia « mere voluntaria et sine causa... ita absentia accidentalis seu causa« tiva non tollit propriam civilitatem, seu domicilium legitime contra« ctum ». In disc. LXXXIII, de Regalib., cum ageretur de p r o b a n d o domicilio certae Sydoniae ad effectum evitandi solutionem gabellae p r a e s t a n d a e ab advenis seu forensibus, ita a r g u m e n t a t u r idem Doctor, n. i l : « D u m Sydonia ab annis 18 citra, cum fratre defuncto b o n a sta« bilia in hoc loco, p r o communi, possedit et successive d o m u m a p e r t a m « cum fratre h a b u i s s e dicitur, a t q u e publica onera more aliorum civium « vel incolarum supportavit. U n d e propterea civilitatis seu incolatus « requisita concurrere videbantur. Nihilo obstante quod in eodem loco « continuam habitationem n o n habuerit, quia n o n implicat quem esse « civem vel incolam d u o r u m locorum, ac pro civitate seu incolatu reti« nendo sufficit in loco possidere b o n a cum domo aperta in q u a eius « coniuncti familiares, seu ministri m o r a n t u r ». H a e a u t e m regulae seu conclusiones a d a m u s s i m faciunt ad casum n o s t r u m . Nam revera Pauli absentia a civitate Gratianopolitana dicenda est accidentalis seu causativa, quippe eius voluntati et genio contraria, p e n d e n s ab adiunctis et a n u t u medicorum. P o r r o P a u l u s am a b a t iam a sua adolescentia Africanas oras, sed ad brevem hiemalem incolatum. Anno 1896 fit a medico Perriol praefata praescriptio; ast P a u l u s , qui officinae administrationi iam valedixerat, pergit solus, saltem usque ad a n n u m 1900, hiemare T u n e t e , familia Gratianopoli relicta. Hoc ita refert actrix quae interrogata « À quelle époque commença-t-il passer l'hiver « en Tunisie? », respondit: « L'hiver complet d e p u i s 1900 et regulière« m e n t . . . Depuis 1900 il y a toujours passé l'hiver complet avec ma « mère. Avant de 1901 ma mère allait et venait ». Clarius ipsa m a t e r retulit: « De 1891 à 1900 je restai à Grenoble ou Claix, mon mari seul « passait ses hivers en Tunisie ». Domus a u t e m T u n e t e n s i s ampliata est n o n a n n o 1896, sed sub a n n o 1900, uti refert eadem actrix, seu q u a t u o r annis a facta a medico praescriptione, vi cuius, uti contendit actrix, P a u l u s valedixisset domicilio Gratianopolitano. Ceterum etiam d o m u s ruralis loci Claix a u c t a est et pene sub id t e m p u s nova molitione constructa, et hoc quia, auctis vitae commodis et incommodis, P a u l u s suae valetudini diligentius consulebat. Quocirca in casu deside- S. Romana Rota. 349 r a t u r omnino declaratio animi verbis sequuta, neque h a b e t u r implicita, quia a n n o 1896, cum iubente perito physico deserit negotia suae officinae, T u n e t e prosequitur habitare n o n secus ac antea solus, d u m t a x a t magis protracto commorationis tempore, d u m statim debuisset commodam sibi p a r a r e et suae familiae domum, quod facere distulit usque ad a n n u m 1900, ingravescente m o r b o ; u n d e non h a b e t u r in ratione agendi Pauli illa mutatio substantialis et formalis quae tam gravem animi deliberationem doceat; sed, quod iam a n i m a d v e r s u m est in facti specie, ab a n n o 1875 et 1906 commoratio hiemalis Tunetensis pene sub hoc aspectu et eadem ratione protrahitur, aucto progressu aetatis et morbi commorationis tempore, sed plus et minus n o n m u t a n t speciem. Faciunt vero ad casum n o s t r u m , cum agatur de amittendo domicilio originario indubie et iampridem acquisito, q u a e n o t a t De L u c a : « P r o « ci vili tate seu incolatu retinendo sufficit in loco possidere b o n a cum « domo aperta in q u a eius coniuncti, familiares seu ministri m o r a n t u r ». P a u l u s autem post a n n u m 1900 de s u a propria familia u n u m vel alter u m semper Gratianopoli reliquit. Inter d i s p u t a n d u m invocata est auctoritas doctoris Aichner (Compendium iur. eccles., edit. VII, par. 164) qui, innixus praescriptioni quoque Instructionis Austriacae, docet: « Quamdiu m loco domicilii habita« tionem (quis) sibi vel familiae suae destinatam retinet, absentia longior, « licet per se s u m p t a non sufficit ad efficiendam domicilii veri transla« tionem ». Sed a n i m a d v e r t e r u n t Domini quod certissime non sufficit ad domicilium, quod quis emat vel retineat domum ad u s u m familiae suae, quin ipse cum illa habitare i n t e n d a t : duo enim, ut iam s u p r a dictum est, ad domicilium requiruntur, scilicet factum habitationis personalis, seu realis, et a n i m u s ibi commorandi perpetuo ; quapropter cum Instructio Austriaca dicit: « ... habitationem sibi vel familiae suae destinatam « retinet » intelligit destinationem comprehensam in ratione dominii, n o n exclusa, imo inclusa necessario cohabitatione patrisfamiliae cum ipsa familia; quod clare o s t e n d u n t verba q u a e s e q u u n t u r : « ...absentia longior, « licet per se s u m p t a etc. » nemo enim dicitur absens a loco in quo n o n soleat h a b i t a r e . Q u a p r o p t e r ex Aichner sententia inferre n o n licet patrisfamilias posse sibi u n u m , familiae alterum domicilium comparare, quasi ipse relinquere possit locum habitationis seu domicilium, animo n o n amplius revertendi, quod t a m e n ipse conservat familiae quae perseverat h a b i t a r e in loco pristinae habitationis patris. Hoc nullimode admitti potest, siquidem u x o r et filii h a b e n t domicilium legale necessarium a p u d patrem, qui proinde, si revera transferat domicilium, secum trahit integram familiam, 350 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. etsi h a e c perseveret habitare in loco veteris domicilii. Neque e r r a n d i occasionem praebet ratio loquendi doct. Aichner, qui animadvertit patremfamilias retinere d o m u m seu habitationem a se de facto a u t a familia incolatu possessam. Siquidem, uti iam a n i m a d v e r s u m est, in domicilio duo c o n c u r r u n t copulative, a n i m u s seu voluntas perpetuo ibi commor a n d i et factum habitationis. Sed, acquisitum domicilium, n o n amittitur simplici absentia vel longa, eo magis si pater abest sed familia a u t aliqui de familia r e m a n e n t in loco habitationis. Quod p e r m a n e a n t in loco familia a u t aliqui de familia, d o m u s aperta seu instructa, et cetera h u i u s generis adiuncta, s u n t totidem indicia et nihil aliud quam indicia, quae in foro iudiciali a t t e n d u n t u r pro indagando animo quod est potius et formalius elementum domicilii, uti cavetur in cit. leg. 27, Dig. Ad municip. et de incoi, tit. I. In themate autem n e d u m p r o b a t u m non est, P a u l u m propositum habuisse derelinquendi vetus domicilium et novum c o m p a r a n d i , sed series factorum visa est Dominis docere, P a u l u m n o n indiguisse tali translatione et de eadem ne cogitasse quidem. Etenim medicus e u m iussit, sub a n n o 1896, hiemare in meridianis oris, et ruri degere aestivo tempore, relicta negotiorum officinae gestione. Hoc alterum illico praestitit, et hoc erat n o v u m in Pauli moribus; alterum neque novum n e q u e i n s u e t u m ; agebatur enim de magis p r o t r a h e n d i s moris ruri, tempore aestivo; Tunete, sub hieme. Quae enim n a r r a t Sententia Gratianopolitana de villa Claix et retulimus in facti specie, nos docent familiam Reynier hanc u n o a u t alio titulo possedisse ab a n n o 1864, e a m q u e P a u l u m prae suis fratribus curasse, sibi et familiae suae aptam efficere, praecipue sub anno 1904, seu « fit reconstruire la maison en 1904 p o u r y mieux justifier et amé« liorer le séjour de sa famille ». Sed i n d u b i t a t u m est ibi familiam Reynier n u n q u a m acquisivisse vel quasi-domicilium, quippe quae hic m o r a b a t u r rusticandi causa. Quocirca, uti docent omnes Doctores et accurate explicat Deshayes, Questions pratiques sur le mariage, le domicile, q. 28, tempore quo familia ruri m o r a t u r , censetur, ad effectum domicilii canonici quod attinet, morari in loco sui ordinarii domicilii. Eo magis q u o d omnes testes asserunt, a villa ad u r b e m pene quotidianas fuisse concursationes a u t Pauli, a u t uxoris, a u t alterius de familia. I n d e fluit P a u l u m eiusque familiam, dum aestivo tempore m o r a b a t u r in villa Glaix, censeri in veteri domicilio Gratianopolitano, quod iam indubie acquisitum erat, n e q u e satis p r o b a t u m est fuisse derelictum. Sane Maria, actrix, interrogata « P e n d a n t leur séjour à Glaix, vos p a r e n t s ne conti« tinuaient-ils p a s a entretenir des relations fréquentes avec Grenoble? S. Romana Rota. 351 « Venait-on presque t o u s les j o u r s à G r e n o b l e ? » , respondit: « Nous « venions souvent à Grenoble, mais pour faire des commissions, p a s « des visites. Nous ne venions p a s à notre habitation de la rue Maré« chai Dode ». Quae cauta responsio ita postea explicatur: « J a m a i s n o u s « ne prenions de repas dans notre habitation. 11 est arrivé qu'on y cou« cha, mais très r a r e m e n t ». Mater actricis clarius res ita refert, interrogata: « D u r a n t cette villégiature, ne veniez-vous p a s très souvent à « Grenoble? Ne deseendiez-vous p a s très souvent à votre hôtel? », respondit: « Nous venions très s o u v e n t ; n o u s déjeunions quelquefois « chez mon beau-frère, mais p a s chez nous, où n o u s n'avions p a s de « domestiques, ni d'installations ». De tempore quo habitae s u n t commorationes ordinariae Gratianopoli, haec retulit idem testis: « Nous pas« sions de 8 à 15 j o u r s à Grenoble a v a n t l'installation à Glaix. S'il n o u s « est arrivé d'y rester parfois davantage, c'était à cause de la santé de « m o n mari et pour lui permettre de voir les docteurs ». Alludit commorationi q u a m P a u l u s fecit ad 4 menses anni 1904 et ad 3 m e n s e s anni 1905, uti iam animadvertimus in facti specie. Praeterea, de tempore quo solita erat familia Reynier ante et post Pauli m o r b u m commorari in villa, haec retulit mater actricis: « Avant la retraite de m o n « mari, n o u s avons toujours passé un certain t e m p s à Glaix. J'y allais « ordinairement de j u i n à octobre; mais mon mari y venait irreguliè« rement. Depuis la maladie de m o n mari n o u s y passions ensemble « 4, 5 ou 6 mois, entre j u i n et novembre. En 1906, n o u s y sommes « v e n u s vers la fin d'août p o u r en repartir deux mois après ». H a e c longior commoratio a Paulo post morbi aggressum ducta in villa Glaix, est factum permanens, quo conservatum est, etiam in ratione facti, domicilium Gratianopolitanum. Ipse P a u l u s in testamento scripsit sibi eligere sepulturam Gratianopoli, si in villa Glaix diem clauderet e x t r e m u m . Inde in re nostra ad litteram applicatur praescriptum citatae legis 27 Dig.: « Si quis instructus sit d u o b u s locis aequaliter, neque hic q u a m « illic m i n u s frequenter commoretur, ubi domicilium h a b e a t ex destina« tione animi esse accipiendum »; immo cum in casu nostro agatur n o n de domicilio acquirendo sed de n o n amittendo, a fortiori frequentes commorationes habitae Gratianopoli usque ad mortem Pauli excludunt, pene ad evidentiam, hypothesim amissi domicilii. D o m u s a u t e m Tunetensis, aestivo et a u t u m n a l i tempore, n o n magis aperta a u t instructa haberi potest quam Gratianopolitana, reliquo anni tempore. Neque haec conclusio argui potest petitionis principii, quasi admitt a t u r uti certum quod in quaestione est, n e m p e ipsum domicilium Gratianopolitanum n o n fuisse amissum, quocum solidatur et confunditur 352 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. commoratio habita aestivo tempore a p u d Glaix. Namque domicilium Gratianopolitanum est certe et solidissime acquisitum; hoc fuisse a m i s s u m invictis probationibus d e m o n s t r a n d u m esset; facta seu indicia quae attulimus, nempe domum apertam seu instructam, s u m m a m fortunarum et b o n o r u m et ipsius factum aestivae commorationis, et alia h u i u s m o d i s u n t a r g u m e n t a quae indubie p r a e s u m e r e faciunt de animo ex cuius destinatione domicilium obtinetur. Nulla externa domicilii elementa cum desint, videtur res attingere pene evidentiam, quia iure merito commoratio aestiva a Gratianopolitano domicilio n o n est disiungenda. Dicendum enim est, nihil esse i m m u t a t u m in hoc domicilio, nisi hoc fuisse amissum probetur. Quare heic advertenda s u n t quae in facto considerat sententia Gratianopolitana: « Bien que n o u s a y o n s r e m a r q u é chez la demanderesse « et ses témoins u n e t e n d a n c e à diminuer la durée du séjour à Grenoble, « n o u s ne p o u v o n s d'autre p a r t tenir compte, p o u r l'augmenter, des « visites, des voyages i n n o m b r a b l e s (constatés d a n s les calepins de « Mme Laure Reynier) qu'on y faisait alors q u ' o n résidait à Glaix, d'abord « parce q u e n'était pas le malade qui les faisait, celui de qui dépendait « le domicile, et puis parce q u ' o n ne couchait pas d'ordinaire à Grenoble « et que le domicile canonique est celui du coucher. Nous devons donc « conclure que le fait matériel de l'habitation à Grenoble est devenu « insuffisant et que l'hôtel de Grenoble n'est plus en réalité q u ' u n lieu « de passage ». Equidem, dixerunt Domini, haec insufficientia sunt ad domicilium acquirendum, sufficientia vero ad n o n a n n u e n d u m : q u a n d o quidem eiusmodi commorandi ratio, potius q u a m m u t a r e vetus domicilium in locum transitus, efficit ut domicilium perseveret, et p e r m a n e a t ; a t q u e id consequitur quod docet Aichner 1. c, n e m p e patremfamilias locum suae habitationis retinere, q u u m h u n c derelinquere n o n intendat, quamvis, de facto, heic maiorem et frequentiorem t r a h a n t commoration e m sui de familia, quam ipse. Res cum ita se haberent, probe intelligitur q u a r e episcopus, p a r o chus, municipes et alii omnes cives, ne suspicati sint quidem P a u l u m transtulisse domicilium Tunetem ; quae publica opinio sane n o n efficit neque destruit canonicum domicilium; sed est iudex naturalis illorum factorum quibus domicilium constat. In hoc enim instituto, - uti in ceteris - R o m a n i iurisconsulti, in notionibus iuridicis efformandis, c o m m u n e m sensum et veritatem assequuti sunt, et hac de causa perpetuo d u r a n t i m m u t a t a e eiusmodi notiones. Recte ad rem advertit Fourneret, op. cit., p. 31, in aestimando domicilio rationem h a b e n d a m de publica o p i n i o n e ; u n d e in Rubrica tituli 353 S. Romana Rota. dictum est: « De incolis et ubi quis domicilium habere videtur » et n o n : « u b i quis domicilium h a b e t » et concludit: « P o u r juger si 1'installa« tion est suffisante, le texte législative ne dédaigne p a s les indications « qui résulteront de l'opinion c o m m u n e ; le juge s'enquerra de ce q u ' e n « pensent les gens d'alentour ». Domicilio constituto, qui discedit videtur peregrinari, et si longius p r o t r a h a t u r peregrinatio, haec n o n destruit domicilium, q u a n d o p e r d u r a n t nota elementa facti. Ita P a u l u s visus est peregrinari, sed n o n relinquere s u a m sedem, quia h a n c voluntatem neque implicite significavit. Quod si Jus Canonicum, uti explicat Wernz, in voto exarato in u n a Parisien., a p u d S. Congregationem Concilii, mense augusto anni 1898, et F o u r n e r e t in opere citato c. 114 sqq. ampliavit notionem domicilii, et praeter domicilium inductum est quasi-domicilium, etiam faciliorem reddidit cumulationem d u o r u m domiciliorum, pro bono n e m p e animar u m , pro commodiore s a c r a m e n t o r u m administratione. Desertio a u t e m domicilii nec praesumi in casu potest, quia contraria facta obstant. I p s u m factum quod adducitur a patrono actricis, n e m p e propositum locandi domum, si penitus examinetur, r e t o r q u e t u r in ipsam actricem. Nam hoc propositum revera h a b u i s s e P a u l u m n o n satis est p r o b a t u m ; quia vero n o n fuit exsecutioni datum, inter alias probabiles coniecturas, p r a e s u m e r e licet, nempe P a u l u m non locasse domum, quia praevaluit propositum n o n valedicendi suae sedi Gratianopolitanae. P r a e t e r q u a m quod ipse contractus locationis poterat fieri ad t e m p u s et sub conditionibus resolutivis, ita ut voluntas n o n deserendi u r b e m originariam evidentius appareret. Quocirca, omnibus perpensis, Domini dixerunt quod voluntas Pauli deserendi istud domicilium nullimode est probata, eo magis quod, si admittatur acquisitum domicilium Tunetense, hoc potest coëxistere cum veteri sede domiciliari. Proinde ad rem facit regula Juris et iurisprudentiae q u a m ita enunciat D'Annibale (I, n u m . 83 in nota 12). « In dubio utrobi quis domici« lium habeat, loco ne originis an alio, illo (loco originis) habere prae« sumitur ». Et Fourneret, op. cit., pag. 108, t r a d i t : « Un point laissé « d a n s l'ombre par beaucoup d'auteurs, bien qu'il ait u n e souveraine « importance, c'est qu'il est plus difficile de prouver la cessation d'un « domicile que d'établir qu'il n ' a jamais existé ; il semble que le domi« cile, u n e fois a c q u i s , tienne le domicilié. De Luca (de praeemin., « dise. 37, n u m . 10) va j u s q u ' à dire que la perte du domicile est u n e « chose odieuse, à n'admettre par conséquent que sur u n e preuve maniACTA, vol. V, n. 12. — 28-7-913. 25 354 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « feste. Non seulement il faut appliquer ici la règle: Le jus quaesitum « est plus facile à défendre que le jus quaerendum, mais il faut aller « j u s q u ' à considérer comme u n e peine la perte du domicile et ne Fad« mettre que si elle est évidente ». Quod si rigorosa nimis videatur haec ultima conclusio, ita intelligenda est, n e m p e domicilium esse quid favorabile pro fidelibus ; q u a r e eius amissio est valde odiosa, et proinde stricte intelligenda et applicanda. In hoc autem peccavit sententia prim a e instantiae quod consideravit domicilium Gratianopolitanum quasi domicilium acquirendum, et non, e contra, ut domicilium solidissime acquisitum amittendum. Domini autem considerarunt posse concedi P a u l u m T u n e t e acquisivisse quasi-domicilium aut ipsum domicilium, q u a m v i s hoc patiatur difficultatem, uti explicatum est, sed istud nullimode excludere domicilium Gratianopolitanum. • His igitur omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , dicimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s , non satis constare de matrimonii nullitate in casu, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Sententiam rotalem diei 17 iulii 1912 esse confirmandam. Actricem vero in expensas c o n d e m n a m u s . Ita pronunciamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. c a n o n u m et praesertim Conc. Trid., sess. XXV, cap. 3, de reform., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et opportuna, exstitura pro r e r u m adiunctis, sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 8 aprilis 1913. M. Lega, Decanus Ponens. G. Sebastianeiii. S. Many. Ex Cancellaria, die 6 maii 1913. Sac. T. Tani, Notarius. Signatura Apostolica. 355 SIGNATURA APOSTOLICA BONONIEN. DONATIONIS. Inter Praesidem et Conservatores Congregationis B. M. V. « a F u l m i n e » in civitate Bononien., actores, repraesentatos per legitimum procuratorem Vincentium Sacconi, advocatum; et canonicum Raphaelem Mariotti, conventum. In ecclesia Servorum B. V. Mariae perillustris civitatis Bononiensis, imago Deiparae sanctissimae n u n c u p a t a a Fulmine (vulgo del Fulmine), impensa fidelium veneratione celebratur. In q u a quidem ecclesia, inde ab a n n o 1875, pia Congregatio, cui eiusdem imaginis n o m e n inditum, canonice condita erectaque fuit per Decretum cardinalis Monchini, archiepiscopi Bononiensis: cuius consodalitatis scopus, exorare beatam Mariam Virginem sub titulo a Fulmine invocatam, ut fideles congregati, a fulgure et tempestate, nec n o n a morte subitanea liberarentur. Quaedam pia foemina, Catharina Flandoli, in illam Congregationem adiecta, indefessaque eiusdem adiutrix, beatae Virginis Mariae imaginis sub praedicto titulo a Fulmine cultui sustentando propagandoque, s u m m a animi sui alacritate ferventique zelo, corrogatis fidelium oblationibus, s u a m n a v a b a t operam, ut a praelaudata Congregatione a n n u u m festum cum octiduo in h o n o r e m Ssmae Deiparae sub memorato titulo invocatae, magnifico a p p a r a t u celebraretur. Quin imo ex nonnullis indiciis apparet, mentem eiusdem Catharinae Flandoli eam fuisse, ut collata stipe fundum pro Virginis festo tuto p e r e n n a n d o paullatim efformaret. Antonia Malvasia, comitissa, vidua pientissima, quae et ipsa praedictae Congregationis consodalis, n o n minori cordis affectu ac devota sedulitate, q u a m Catharina Flandoli, B. Mariam Virginem a Fulmine invocatam p r o s e q u e b a t u r ; s u m m a m pecuniae quindecim millium libellarum, ad fundum pro festi quotannis in h o n o r e m B. Deiparae sub memorato titulo celebrandi expensis constituendum, q u e m a d m o d u m for-/ tassis optabat p r a e l a u d a t a Flandoli, erogare largiter deliberavit. Hoc de suo proposito docuit p r a e l a u d a t a m C a t h a r i n a m Flandoli, et q u u m satis perspectum eius zelum haberet, praefata comitissa s u m m a m quindecim 356 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. millium libellarum eidem tradidit, unica sub conditione ( q u e m a d m o d u m ex eius iurato testimonio colligitur), celebrandi singulis annis festi in h o n o r e m B. Virginis a Fulmine. Catharina Flandoli oneri a pia comitissa Antonia Malvasia sibi imposito et magno devoti animi gaudio erga B. Virginem suscepto, alacriter satisfacere curavit; s u m m a e n e m p e sibi traditae redditum, singulis annis, solvens piae Congregationi, de q u a supra, ut festum B. Mariae Virginis a Fulmine decore in praedicta F r . Servorum ecclesia celebraretur. Catharina Flandoli postmodum, timore fortassis affecta ne, s u a m post mortem, donationis a comitissa Malvasia largitae exsequutio periclitaretur, existimavit se consulto facturam, si traditam sibi pecuniam tutius collocaret, committens eam, depositi titulo, canonico Raphaeli Mariotti, qui praefatae Congregationis B. Mariae Virginis a Fulmine b o n o r u m exactoris m u n e r e iam fungebatur. A t t a m e n Catharina Flandoli, in actu traditionis s u m m a e libellarum 15.000, eidem canonico Mariotti legem et conditionem adiunxit, ut sibi, q u o a d ipsa viveret, redditus attribueretur dictae s u m m a e , quo ipsa expensis festi in honorem beatae Mariae Virginis a Fulmine q u o t a n n i s celebrandi occurrentibus consulere valeret, q u e m a d m o d u m usque ad id t e m p u s fecerat; post obitum vero suum, idem canonicus voluntatem piae foeminae donatricis per se adimplere teneretur. R e b u s igitur cum canonico Mariotti ita compositis, Catharina Flandoli, quae constanter seduloque piae Congregationi B. Mariae Virginis a Fulmine et Fr. Servis Mariae, s u m m a m pecuniae cum stipe a fidelibus c o r r o g a t a , pro memorati festi celebratione impendere s a t e g i t , a n n o 1901 obiit in Domino. Canonicus Mariotti per novem annos, n e m p e usque ad 1910, s u m m a m pecuniae ex redditu 15.000 lib. provenientem, pro festi celebratione Congregationi et F r a t r i b u s erogare n o n destitit. Verum, a n n o 1910, canonicus Mariotti, m u t a t o consilio, a s u m m a iis eroganda cessavit, festumque in h o n o r e m beatae Mariae Virginis a Fulmine n o n in ecclesia Servorum Mariae, sed in sacello iuvenilis consociationis, vulgo Ricreatorio, a se exstructo, celebrari curavit, pia donatrice comitissa Malvasia ad rem a se interrogata, ac n o n modo n o n r e p u g n a n t e , sed consentiente. F r a t r e s Servi beatae Mariae praedictae ecclesiae, qui h a c in causa iuridicam u n a cum pia Sodalitate a Fulmine c o m m u n e m p e r s o n a m gerere videntur, statim ac canonicus Mariotti festi in honorem beatae Mariae Virginis & Fulmine celebrationem ad s u u m sacellum transtulit, scripserunt comitissae Malvasia, docentes e a m de facto quod contigerat. Ipsa casum per epistolam exposuit archiepiscopo Bononiensi, qui eidem Signatura Apostolica. 357 epistolam misit, cuius conclusio haec fuit: « Io credo che i Religiosi « Servi di Maria n o n abbiano il diritto di reclamare la n o t a s o m m a « da lei ». Huic responsioni Servi Mariae n o n acquieverunt; sed arbitrati ius s u u m nec n o n piae Congregationis fuisse a canonico Mariotti procul dubio laesum, p r o m i s e r u n t actionem adversus illum penes Curiam archiepiscopalem Bononien., quae sub die 10 mensis maii 1911 sequentem protulit s e n t e n t i a m : « Risolviamo definitivamente che nè alla Congregazione « della B. V. del fulmine, nè alla chiesa dei Servi di Bologna compete « alcun diritto per ottenere la continuazione del contributo di cui godet« tero in passato per più di tre lustri, per far fronte alle spese delle « sacre funzioni della B. V. del F u l m i n e ». Adversus istam sententiam F r a t r e s Servi Mariae, nomine proprio et Congregationis a Fulmine appellationem interposuere penes sacram de Religiosis Congregationem; quae, omnibus rationibus m a t u r e perpensis, ac praesertim documentis severo examine' cribratis, proposito d u b i o : An sententia Curiae Archiepiscopalis Bononiensis in casu sit confirmanda vel infirmanda? in generali coetu diei 3 maii 1912 r e s p o n d i t : Ad mentem. Mens est: 1) che V Arcivescovo è libero di far celebrare la festa dove meglio crede; 2) che se non vi siano gravi ragioni in contrario, si esorti a farla celebrare nella chiesa dei Serviti; 3) che il capitale sia conservato e amministrato esclusivamente dalla Curia; 4) che la stessa Curia diocesana invigili pel fedele adempimento della volontà della pia benefattrice. Huiusmodi vero r e s p o n s u m aegre ferentes Praeses et Conservatores Congregationis B. Mariae Virginis a Fulmine, sanctissimo D. N. Pio P p . X supplicarunt, ut ipsis concedere dignaretur Pontificiam Commissionem; cuius vi, causa a p u d sacram de Religiosis Congregationem pertractata, ad s u p r e m u m Apostolicae Signaturae tribunal, iuris ordine servato, definive iudicaretur. Sanctissimus postulationi benigniter indulsit; atque ita causa haec Bononien. - Donationis funditus pertractata est in supremi Tribunalis plenaria sessione habita in aedibus Vaticanis die 7 mensis iunii 1913, relatore E m o P. D. Basilio card. Pompilj, propositis dubiis inter partes concordatis, quae s e q u u n t u r : 1. An sit locus restitutioni in integrum in casu? Et q u a t e n u s affirmative: 2. An et quomodo constet de pia donatione lib. 15.000 favore Congregationis B. M. V. « del Fulmine » in ecclesia BR. FF. Servitarum in civitate Bononiensi? 3. An et quomodo constet de detentione ex parte can. Baphael Mariotti aliarum summarum eidem Congregationi oblatarum? 358 Acta Apostolicae Sedis.. - Commentarium Officiale. u m u m E t q u a t e n u s affirmative a d 2 , sive a d 3 : 4. An sit locus restitutioni fructuum iam a praefato ceptorum P Canonico per- P o r r o ex eorum disceptatione clare constitit, illis a d a e q u a t a m et iuri nostro conformem responsionem contineri in decisione, q u a m S. de Religiosis Congregatio protulit in generali coetu diei 3 mensis maii anni proxime elapsi 1912. Q u a m o b r e m EE. P P . eandem decisionem, q u u m sibi probatam r a t a m q u e h a b u i s s e n t , s u a iudiciali sententia confirmarunt, decernentes: Stetur decisioni S. C. Religiosorum; et Archiepiscopus Bononiensis gravi obligatione teneatur invigilandi ut sors (il capitale) integra, servetur, atque integri fructus impendantur pro celebrando festo B. M. V. « del Fulmine ». De expensis autem iudicialibus s u p r e m u m Tribunal decrevit, eas inter partes esse compensandas. Atque ita editum est, p r o n u n c i a t u m , decretum, declaratum ac definitive i u d i c a t u m : m a n d a t u m q u e ut haec definitiva sententia publici iuris fieret a t q u e ab omnibus, ad quos spectet, exsecutioni m a n d a r e t u r , non solum, etc., sed et omni, etc. Datum Romae, ex aedibus S. Tribunalis, die vigesima septima mensis iunii 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. L. © S. Iosephus adv. Fornari, S. T. A. DIARIUM ROMANAE CURIAE S A C R A CONGREGAZIONE D E I R I T I . CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 15 luglio 1913, presso P Emo e Rmo signor cardinale Domenico Ferrata, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione della Ven. Lodovica de Marillac, vedova le Gras, confondatrice dell' Istituto delle Figlie della Carità, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, per discutere quattro miracoli, che si asseriscono da Dio operati per intercessione della Venerabile medesima; i quali vengono proposti per la sua beatificazione. Diarium Romanae Curiae. 359 S E G R E T E R I A DI STATO. NOMINE. Con Biglietto della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 21 luglio 1913. — Il signor cardinale Gaetano Bisleti, Protettore delle suore dell'Apostolato del sacro Cuore di Gesù, che hanno la casa madre in Avana. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistenti al Soglio Pontificio: 21 maggio 1913. — Mons. Stefano Giulio Gazaniol, vesc. titolare di Modra. 14 luglio. — Mons. Giacomo Stammler, vescovo di Basilea e Lugano. Prelati Domestici di S. S.: 9 luglio 1913. — Mons. Vittore de Lastic, vicario generale dell' archidiocesi di Naxos. — Mons. Giovanni Me Quirk, dell'archidiocesi di New-York. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 7 13 — 19 — 20 luglio 1913. — Mons. Angelo Giorgi, della diocesi di Bergamo. luglio. — Mons. Teodorico Boscia, della diocesi di Troia. Mons. Secondino De Stefano, della medesima diocesi. luglio. — Mons. Crisanto Sommaripa, dell'archidiocesi di Naxos. Mons. Luigi Calcagno, vicario generale della diocesi di Casale. luglio. — Mons. Teodoro Smika, dell'archidiocesi di Olmütz. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 8 luglio 1913. — Mons. Giovanni Nepomuceno Grimert, della diocesi di Leitmeritz. 9 luglio. — Mons. Alessio Patrizio, della diocesi di Asti. 10 luglio. — Mons. Pietro Lewickij, della diocesi di Premislia di rito ruteno. — Mons. Andrea Telep, della medesima diocesi e rito. Cappellano d'onore extra Urbem di S. S.: 8 luglio 1913. — Mons. Domenico Garibaldi, della diocesi di Chiavari. 360 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 30 giugno 1913. — Al sig. conte Giovanni Battista Batthyány, della diocesi di Sabaria. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. — Al sig. Luigi Bahia y Urrutia, della diocesi di Madrid, senatore del regno di Spagna. La Commenda dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. — Al sig. dott. Enrico Gripat, della diocesi di Angers. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : ' 15 luglio 1913. — Al sig. Bartolomeo Vaassen, di Aquisgrana, neh" archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 1913. — Al sig. Antonio Matre, segretario generale della federazione delle società cattoliche degli S. U. d'America in San Luigi (Missouri). 4 luglio. — Al sig. Gabriele Buprich Robert, architetto dell' Istituto Cattolico di Parigi. — Al sig. Adolfo Geoffray, scultore, dell'archidiocesi di Parigi. — Al sig. Gabriele Beauchesne, editore, della medesima archidiocesi. 7 luglio. — Al sig. Tito Lamperi, dell'archidiocesi di Firenze. 15 luglio. — Al sig. dott. Enrico Knepper, di Elberfeld, nell'archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di 8. Silvestro Papa: 15 luglio 1913. — Al sig. Ermanno Gerhatz, dell'archidiocesi di Colonia. — Al sig. Gaspare Reisen, della medesima archidiocesi. NECROLOGIO. 20 luglio 1913. — Mons. Francesco Maria Delamaire, arciv. di Cambrai. 22 luglio. — Mons. Vittore Corvaja, vescovo titolare di Tripoli. Annus V. - V o l . V. Die 12 Augusti 1913. Num. 13. AGTA^AIWOpAE^EDß COMMENTAEIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. PIUM OPUS « A SUFFRAGIO SACERDOTALI » ERIGITUR IN ARCHISODALITATEM CUM FACULTATE UBIQUE AGGREGANDI. PIUS PP. x . Ad futuram rei memoriam. — Eximiae caritatis opus, iam inde a sex et viginti annis Neapoli erectum ac Franciscali Sodalitio commissum, q u o sacerdotes morientibus collegis adsunt, et iis praesertim qui ex hoc saeculo migraverint, caelestem pacem adprecantur, Pontificiae benevolentiae testimoniis dignum profecto existimamus. Laeto enim accepimus animo frugiferum h u i u s m o d i I n s t i t u t u m , iam n u n c in multas dioeceses progressum, ingenti n u m e r o sodales complecti, qui omnes defunctis presbyteris sive die sexto Februarii q u o t a n n i s ex praescripto p a r e n t a n t , sive etiam alia religionis opera pro eorum animis conficiunt. Quo factum est, ut Nos ipsi pium hoc opus, non secus ac rec. me. Leo XIII decessor Noster, peculiaribus gratiis prosecuti simus, illudque novo potioreque titulo c o h o n e s t a n d u m esse libentes censeremus. Humiles igitur preces a dilecto filio h u i u s Consociationis conditore ac m o d e r a t o r e Nobis porrectas propensa excipimus voluntate, et p i u m m e m o r a t u m opus, q u o d « a Suffragio Sacerdotali » dicunt, atque in Neapolitana civit a t e canonice erectum exsistit, p r a e s e n t i u m tenore, Apostolica auctoritate Nostra, in Archisodalitatem cum solitis privilegiis p e r p e t u u m in m o d u m e v e h i m u s a t q u e instituimus, certa spe freti illud maiora in Domino incrementa suscepturum. H u i u s a u t e m Archisodalitatis sic erectae officialibus ac sodalibus praesentibus et futuris, ut ipsi alias quaslibet ACTA, vol. V, n. 13. — 12-8-913. 26 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 362 sodalitates cognomines a t q u e eiusdem instituti ubique t e r r a r u m exsistentes, servata t a m e n forma Constitutionis Clementis P P . V I I I decessoris Nostri « Q u a e c u m q u e a Sede Apostolica » aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, aggregare, et cum illis omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes ipsi Sodalitati ab Apostolica Sede concessas, vel ei, ita in Archisodalitatem n u n c a Nobis erectae, in posterum concedendas, et quae aliis impertiri queant, communicare licite possint ac valeant, eadem auctoritate Nostra, praesentium tenore, concedimus ac largimur. Decernentes h a s Nostras Litteras semper firmas, validas, efficaces exsistere et fore, s u o s q u e plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad quos spectat et in posterum spectabit, in o m n i b u s et per omnia plenissime suffragari; sicque in praemissis per q u o s c u m q u e iudices ordinarios et delegatos iudicari et definiri debere, atque irritum esse et inane si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x ianuarii MDCCCCXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. CARD. MERRY DEL VAL, L. Çfc S. a Secretis Status. EPISTOLAE. I. AD MAIESTATEM SUAM G U 1 L E L M U M II, GERMANIAE IMPERATOREM, BORUSSIAE REGEM, OB VIGESIMUM QUINTUM REGNI EIUS ANNIVERSARIUM. Sire, L'échéance jubilaire de vingt-cinq a n n é e s de règne glorieux est u n e occasion très propice d'offrir à Votre Majesté des félicitations et des vœux. Les Souverains et les Gouvernements de t o u s les pays tiennent à h o n n e u r de prendre p a r t au concert u n a n i m e d ' h o m m a g e s que la piété filiale et l'admiration respectueuse de Vos peuples s'apprêtent à faire retentir en solennelles acclamations. Ce Nous est u n e joie à N o u s - m ê m e de Vous adresser par ce m e s sage, au milieu de l'allégresse universelle, Nos s o u h a i t s très a r d e n t s de longue vie, de gloire et de succès. Acta Pii PP. X. 363 Nous prions le Seigneur, principe de toute puissance et de toute souveraineté, d'accorder santé et b o n h e u r à Votre Majesté, paix et prospérité au vaste Empire qui Vous est redevable de t a n t de bienfaits. En cette h e u r e u s e circonstance, il Nous est aussi agréable d'exprimer Notre vive gratitude à Votre Majesté désireuse d'assurer la félicité de ses sujets catholiques, dont le dévouement très fidèle Lui est connu. Nous d e m a n d o n s en retour à Dieu que le spectacle é m o u v a n t de la tendresse de Vos peuples renouvelle la vigueur et la force de votre cœur, afin que Vous portiez très longtemps encore le poids du sceptre et de la couronne pour le plus g r a n d bien de la nation Allemande. En implorant la faveur céleste p o u r la conservation de Votre Auguste P e r s o n n e , Nous associons à Notre prière et à Nos v œ u x Sa Majesté l'Impératrice et tous les m e m b r e s de la Famille Impériale. Du Vatican, le 5 juin 1913. PIUS PP. X. IL AD R. P. IOSEPHUM HISS, MODERATOREM SOCIETATIS MARIANA E, QUINQUAGESIMO RECURRENTE ANNIVERSARIO EX QUO RELIGIOSA VOTA IPSE NUNCUPAVIT. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Vertitur tibi a n n u s a n u n c u p a t i s religiosis votis quinquagesimus e u m d e m q u e laetitiae sanctae causam n o n tibi t a n t u m afferre scimus sed et universis sodalibus Instituti quod moderaris. Argumento id quidem est, dilecte Fili, eximiam eosdem h a b e r e virtutis t u a e opinionem : idque Nos g r a t u l a m u r tibi ex animo Nobisque g a u d e m u s . Faxit Deus ut te duce, te magistro t a m diu sodales tui u t a n t u r , ut sollertia p r u d e n t i a q u e t u a florere, Mar i a n u m istud Institutum sine ulla temporis intermissione pergat. Id Nos a v e m u s tibique tuisque a Deo contendimus, idque apostolica conciliet benedictio, q u a m , caelestium auspicem a d i u m e n t o r u m , tibi, dilecte Fili, a t q u e illis o m n i b u s p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv iunii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 364 III. AD R. P. D. CAELESTINUM ENDRICI, EPISCOPUM TRIDENTINUM, GRATULANDI CAUSA. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quod Nobis proxime per litteras renuntiasti, in t u a dioecesi ob saecularem m e m o r i a m Edicti Gonstantiniani, quo p r i m u m Ecclesiae licuit pace et libertate publice frui, sollemnes ac celebres caerimonias esse habitas, plurimosque ad sacram Synaxim accessisse, ut a Iesu Deo et plenam libertatis copiam Ecclesiae matri et incolumitatem Nobis precarentur, fuit sane p e r i u c u n d u m ; ac libenter agnovimus t u o r u m m a x i m e q u e t u a m in Nos pietatem et fidem. Quare gratias tibi, venerabilis Frater, et clero populoque tuo agimus ex a n i m o ; simul autem, quod tribuistis Nobis officium r e m u n e r a n t e s , apostolicam benedictionem, auspicem divinorum m u n e r u m , a m a n t i s s i m e vobis impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die III mensis iulii MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X. SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO DE INDULGENTIIS). DECRETUM INDULGENTIA IAM CONCESSA FIDELIBUS SE INVICEM SALUTANTIBUS PER INVOCATIONEM NOMINIS IESU, ETIAM MARIAE ADIECTO NOMINE, MANET. S u n t quos a m o r pius erga Beatissimam inter virgines sic delectat, ut Iesum n u n q u a m commemorare queant, nisi glorioso comitante n o m i n e Matris suae, corredemptricis nostrae, beatae Mariae. Laudabilis haec cons u e t u d o ad illam extenditur invocationem, seu christianam salutationem, circa q u a m Decretum s u p r e m a e H. S. Congregationis, die 27 martii 1913, d a t u m est. Equidem, pluribus in locis s a l u t a n t u r christicolae his verbis : Laudetur Iesus et Maria - Hodie et semper. Ne pereant forte, quae pro Suprema S. Congregatio S. Officii, Ss. Congr. Consistorialis, Concilii 365 sola datae s u n t Iesu nominis invocatione Indulgentiae, istiusmodi in adiunctis, a p u d Ssmum D. N. D. P i u m div. prov. P p . X, die 26 mensis iunii 1913, in audientia R. P. D. Adsessori S. Officii impertita, supplicatum est, ut benigne concedere dignaretur, invicem salutantes s u b invocatione et laude ss. n o m i n u m Iesu et Mariae easdem lucrifacere indulgentias, q u a s ss. n o m e n iesu t a n t u m laudantes. Sanctitas vero sua, h a s preces perlibenter suscipiens, et gratiam extensionis concessit, et p r a e sens Decretum expediri iussit. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. M. CARD. RAMPOLLA. L. £B S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS TITULI ARCHIEPISCOPALIS COLLATIO. S s m u s Dominus noster P i u s P P . X, decreto sacrae Congregationis Consistorialis diei 1 augusti 1913, archiepiscopalem titulum Antiochiae de Pisidia, retentis t a m e n Nanceiensi sede eiusque ac ecclesiae Tullensis titulo, R m o D. Carolo Francisco Turinaz, amplioris honoris causa, personaliter contulit et addidit. SACRA CONGREGATIO CONCILII MONITUM. S. Congregatio Concilii n o t u m facit presbyteros Idolandum S a r z a n a et Hostilium Garbini e dioecesi Viterbiensi n o n h a b e r e facultatem colligendi eleemosynas pro Missis celebrandis. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 366 SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DUBIUM CIRCA MANUSCRIPTA RELIGIOSORUM. Sacra Congregatio de Religiosis, in plenario coetu ad Vaticanum habito die 2 iunii 1911, n o n n u l l a dubia de Religiosorum manuscriptis perpendit et resolvit, de q u i b u s videre est in hoc Commentario (pag. 270 eiusdem anni). Nunc autem r u r s u m ab Ea quaesitum est: « An Religiosi tum votorum solemnium, t u m votorum simplicium, « qui aliquod m a n u s c r i p t u m d u r a n t i b u s votis e x a r a v e r u n t , eiusdem « dominium habeant, ita ut illud donare aut q u o c u m q u e titulo alienare « valeant ». Et E m i P P . Cardinales h u i u s sacrae Congregationis, in plenario coetu ad Vaticanum habito die 11 iulii 1913, r e s p o n d e r u n t : « Negative ». Q u a m E m o r u m P a t r u m responsionem S s m u s D n u s noster P i u s P a p a X, referente infrascripto S. Congregationis Secretario, r a t a m h a b u i t et confirmavit die 13 iulii 1913. O. CARD. CAGIANO DE AZEVEDO, Pro-Praefectus. L. © S. f D o n a t u s Archiep. Ephesinus, Secretarius. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i. . DECRETUM. ERIGITUR PRAEFECTURA APOSTOLICA INSULAE FORMOSAE. Quo feliciter percepta in insula F o r m o s a curis F r a t r u m Praedicat o r u m i n c r e m e n t a Fidei a u g e a n t u r in posterum, preces n u p e r porrectae s u n t ut i n s u l a illa, n o n multo ante in ditionem Imperii Iaponici redacta, divideretur a Vicariatu Apostolico de Amoy, et in s e p a r a t a m Missionem S. Congregatio de Propaganda Fide. 367 erigeretur. Cum itaque hoc super negotio, e x a m e n instituissent Emi ac R m i P a t r e s sacro Consilio Fidei P r o p a g a n d a e praepositi in plenario coetu habito die 7 vertentis mensis, omnibus m a t u r e perpensis, a Vicariatu Apostolico de Amoy p a r t e m illam d i s t r a h e n d a m c e n s u e r u n t q u a e constat insula F o r m o s a aliisque eidem adiacentibus insulis, modo Iaponicae dominationi subiectis : ex ea a u t e m efformandam esse Praefecturam Apostolicam Insulae Formosae nomine distinguendam, cuius spiritualem administrationem a d h u c in p o s t e r u m retineant F r a t r e s Praedicatores Provinciae Ssmi Rosarii i n s u l a r u m Philippinarum. H a n c vero E m o r u m P a t r u m sententiam per infrascriptum sacrae h u i u s Congregationis Secretarium Ssmo D. N. Pio P P . X relatam in audientia diei 14 eiusdem mensis, Sanctitas Sua r a t a m in o m n i b u s h a b u i t et confirmavit, a t q u e praesens in re Decretum expediri iussit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 19 iulii 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. $ S. C. Laurent i, Secretarius. II. DECRETUM. IMMUTANTUR FINES INTER VICARIATUS APOSTOLICOS FOKIENSEM ET AMOËNSEM. Ampliori christiani nominis propagationi a n i m u m intendentes solertissimi Praesules Vicariatuum Apostolicorum de Fo-kien et de Amoy in Sinensi provincia Fukien exsistentium, u n a n i m i t e r a S. Sede petierunt ut aptior induceretur finium inter u t r u m q u e Vicariatum divisio. Quod negotium cum Emi ac R m i P a t r e s S. h u i u s Congregationis rite considérassent in plenario conventu habito die 7 vertentis iulii, s t a t u e n d u m censuerunt a Vicariatu Apostolico Fokiensi seiungendas esse praefecturas civiles Lun-yen-chou, Yung-chun-chou, Hsing-hua-fu u n a cum insula Nan-jih et p a r v a s alias si quae s u n t ad praefecturam Hsing-hua-fu a t t i n e n t e s : dictas vero regiones adiungendas esse finitimo Vicariatui Amoënsi, a quo per Decretum h u i u s item diei seiungitur insula F o r m o s a u n a cum aliis proximis minoribus insulis quae modo Iaponicae dominationi subsunt. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 368 H a n c vero E m o r u m P a t r u m s e n t e n t i a m S s m u s D. N. P i u s P P . X in audientia die 14 eiusdem mensis infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario concessa r a t a m in o m n i b u s h a b u i t et confirmavit, a t q u e p r a e sens in re Decretum confici mandavit. D a t u m R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, ' die 19 iulii 1913. F r . H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. $ S. C. Laurenti, Secretarius. III. DECRETUM. PRAEFECTURA APOSTOLICA TERRAE GULIELMI IN DUAS SCINDITUR. Gulielmi Terra, in septentrio-orientali Novae Guineae insulae plaga, in Apostolicam Praefecturam erecta, P a t r i b u s e Societate Verbi Divini iam ab a n n o 1896 concredita fuerat, qui S. Evangelii p r a e c o n i u m populis illius regionis, vel infidelitate obcoecatis, vel etiam haeretica labe iam infectis, strenue praedicarent. Quo vero uberiores ad Dei gloriam anim o r u m q u e salutem spirituales fructus colligi possent, R. P. D. E v e r a r d u s Limbrock, Praefectus Apostolicus, S. huic Congregationi christiano nomini P r o p a g a n d o praepositae humillimas iterato preces obtulit, petens ut ex e a d e m Apostolica Praefectura pars q u a e d a m distraheretur, et altera sic Missio seu Praefectura efformaretur, aliis quidem evangelicis operariis t r a d e n d a . Cum autem P a t r e s e Societate Ss. Cordium vulgo, de Picpus n u n c u p a t i , parati essent ad huiusmodi missionem suscipiendam riteque excolendam, cum u t r i u s q u e religiosae Societatis praesulibus de hac re agere visum est. E o r u m q u e itaque habito m u t u o consensu, votoque excepto revmi Praefecti Apostolici, eminentissimi ac reverendissimi P a t r e s h u i u s S. Congregationis a christiano n o m i n e P r o p a g a n d o in generalibus comitiis die 7 vertentis mensis iulii habitis, gravi hoc negotio rite in e x a m e n a d s u m p t o , r e b u s q u e o m n i b u s m a t u r e perpensis, haec decernenda s t a t u e r u n t : Ex Apostolica Praefectura T e r r a Gulielmi n u n c u p a t a eam partem esse d i s t r a h e n d a m , q u a e a limite occidentali eiusdem Praefecturae ad g r a d u m 142,22 longitudinis (Greenwich) orientem versus sese extendit S. Congregatio de Propaganda Fide. 369 et praecise ad stationem vulgo de Eitape dictam; e a m q u e p a r t e m in n o v a m erigendam esse Apostolicam Praefecturam « Terra Gulielmi occidentalis » n u n c u p a n d a m , d u m altera pars « T e r r a Gulielmi orientalis » exinde vocabitur; i p s a m q u e denique n o v a m Praefecturam P a t r i b u s e Societate Ss. Cordium vulgo de Picpus esse concredendam. Q u a m eminentissimorum P a t r u m sententiam, in audientia die 14 labentis iulii Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X ab infrascripto S. h u i u s Congregationis Secretario relatam, Sanctitas S u a in omnibus benigne a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata est, ac praesens ad hoc Decretum edi iussit. D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 25 iulii, anno Domini 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. © S. C. Laurenti, Secretarius. IV. NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s est: 16 iulii 1913. — Apostolici Coadiutor Cameronensis et episcopus cum iure titularis ciscus H e n n e m a n n , societatis Missionum. futurae successionis Coptitensis, Rev. D. Vicarii Fran- 370 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. CONGREGATIO RITUUM i. . BITURIGEN. DE FESTO S. SEPULCHRI EXTRA TEMPUS PASCHALE CELEBRATO. R. D. Aristides Bédu, c u r a t u s decanus Novi sancti Sepulchri in dioecesi Bituricensi, a sacra R i t u u m Congregatione, per rescriptum diei 1 iulii a n n o 1910 editum, obtinuit pro die 15 iulii q u o t a n n i s recitandum in s u a ecclesia Officium de sancto Sepulcro D. N. I. C, uti idem Officium ponitur in Breviario R o m a n o - S e r a p h i c o sub Dominica II post P a s c h a ; n u n c vero ipse Orator enixe iterum instat, ut o b t e n t u m Officium, quod in Breviario Romano-Seraphico u n i t a n t u m tempori Paschali c o n v e n i t , ita rite a p t e t u r , ut extra t e m p u s Paschale congrue valeat recitari. Sacra porro R i t u u m Congregatio, ad relationem subscripti Secretarii, a u d i t o Commissionis liturgicae suffragio, ita precibus r e s p o n d e n d u m c e n s u i t : « S u m a n t u r ad Matutinum festi sancti Sepulchri o m n e s anti« phonae ex eodem Communi Dedicationis Ecclesiae u n d e et Psalmi « iam accipiuntur; Lectio a u t e m IX s u m a t u r ex aliis Appendicibus, ut « infra; quod vero spectat cantum, s u m a t u r c a n t u s pro F r a t r i b u s Mino« ribus a p p r o b a t u s , et in additis Missae respondentis partibus serventur « D e c r e t a quae approbationem et editionem c a n t u s Gregoriani mode« r a n t u r ». Lectio IX. P e t r u s igitur videns resurrectionem, q u a m Dei Filius praenuntiaverat, impletam; qui sollicitus venerat, securus abscessit. Maria t a m e n , resurrectionis ignara, n o n cessavit lacrimas fundere, nesciens h a n c esse Dominici corporis gloriam, q u a m p u t a b a t injuriam. Cujus inanes moer o r e s Angelus magis prohibet, q u a m consolatur, ut Evangelista t e s t a t u r : Mulier, inquit, quid p l o r a s ? Si spiritali prudentia intentionem divini sermonis intelligas, lacrimarum causam n o n t a m q u a m ignarus interrogat, sed importunos fletus dolentis abjurgat. Maria, inquit, quid p l o r a s ? S. Congregatio Bituum. 371 q u u m vacuo m o n u m e n t o , n o n d a m n o funeris sed merito resurgentis, J e s u Christi corpus virtus sibi, n o n facinus vindicasset? Culpat eodem t e m p o r e a Maria lacrimas fundi quo debuit gloriari. Atque ita rescripsit et servari mandavit. Die 15 februarii 1 9 1 3 . Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L.&S. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charyst., Secretarius. II. O R D I N I S F R A T R U M MINORUM. DE FESTO S. MARIAE ANGELORUM DE PORTIUNCULA. Hodiernus Pater Minister provinciae sanctae Mariae Angelorum a Principatu, Ordinis F r a t r u m Minorum, praepositus, S s m u m D o m i n u m n o s t r u m P i u m P a p a m X supplicibus votis rogavit, ut F e s t u m Titulare ipsius provinciae, ritu duplici primae classis cum Octava iuxta peculiares Rubricas Breviarii Romano-Seraphici n. 16 et 47 peragendum, a F r a t r i b u s ipsiusmet Provinciae in p o s t e r u m celebrari valeat sub titulo Dedicatio S. Mariae Angelorum de Portiunculae die p r o p r i a , n e m p e 2 augusti, cum Officio ac Missa approbatis pro locis Mexicanis; retentis t a m e n Lectionibus primi et secundi Nocturni e Breviario Romano-Seraphico et assumptis Lectionibus tertii Nocturni ex Officio beatae Mariae Virginis de Misericordia, Clero Savonensi concessis: ita ut Officium de Communi Dedicationis Ecclesiae, iuxta praedictas Rubricas peculiares n . 1 3 9 omittatur. Sanctitas porro Sua, referente infrascripto Cardinali sacrae R i t u u m Congregationi Praefecto, attento commendationis officio Revmi Patris Procuratoris generalis enuntiati Ordinis, benigne a n n u e r e dignata est pro gratia in omnibus i u x t a preces: servatis Rubricis. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 2 6 februarii 1 9 1 3 . Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. j P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charyst., Secretarius. 372 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. SACRA ROMANA ROTA i. GE-LI MERIDIO-OCCIDENTALIS. NULLITATIS MATRIMONII (WANG-SANG). Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo, die 16 aprilis 1913, RR. PP. DD. Franciscus Heiner, P o n e n s , Ioannes Prior et Aloisius Sincero, Auditores de turno, in causa Ce-li meridio-occidentalis - Nullitatis matrimonii, instante pro appellatione Defensore Vinculi vicariatus apostolici Ge-li meridio-occidentalis, inter I o a n n e m Baptistam Wang, repraesentatum per legitimum procuratorem Antonium Cagiano de Azevedo, advocatum, et Anastasiam Sang, interveniente et disceptante in causa Defensore Vinculi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Ioannes Baptista Wang, viduus Sinensis, iam ab adolescentia in religionem catholicam receptus et agricola opulentus in pago Kia-Tsonen vicariatus apostolici Ce-li Meridio-Occidentalis, a n n o 1906 consilium iniit r u r s u s u x o r e m ducendi in matrimonium. T u n c P a u l u s , ex priore uxore filius, patri proposuit q u a m d a m viduam, in civitate Tchai-Tsum habit a n t e m , integris e x o r n a t a m moribus et venusto adspectu praeditam. Pater porro, quamvis h a n c mulierem, nomine Lu Caeciliam, n u m q u a m vidisset, statim annuit et iuxta mores Sinenses, suadente filio P a u l o , amico suo Ioanni Yu commisit m u n u s suo n o m i n e cum vidua Lu Caecilia de ineundo matrimonio tractandi. Caecilia vero exquirenti Ioanni Yu respondit se "nolle novas nuptias inire, at ei a d d u x i t aliam viduam, q u a m dam Anastasiam Sang, ut cum ea de ineundo matrimonio cum I o a n n e W a n g t r a c t a r e ! Mediator deinde, quin prius animum mandantis exquisiverit, interrogat h a n c viduam an n u b e r e velit Ioanni Wang, e a m q u e , comitante Caecilia, illico adducit in o r p h a n o t r o p h i u m pagi P a i t a n g prope p a g u m in quo habitat Ioannes Wang. Mediator de facta substitutione mulieris certiorem reddit Paulum, sed nec ipse nec P a u l u s eam cum Ioanne Wang communicat. Idem vero mediator vocat m a n d a n t e m ad invisendam mulierem adductam. Ioannes t a m e n , negotiis impeditus, non venit, sed misit solummodo novercam suam, quae, u t p o t e senex (7°2 a n n o r u m ) et parvi iudicii, Ioanni relationem b o n a m retulit. Anastasia ipsa, S. Romana Rota. 373 q u a e a n t e matrimonii celebrationem per tres vel q u a t u o r dies in orphan o t r o p h i o m o r a t a est, pluries petiit ut futurum m a r i t u m antea videre posset, sed frustra. Die statuto Ioannes primus in ecclesiam venit, et sacerdos, sacris i n d u t u s vestibus, ad altare accessit. T a n d e m mulier adducitur. De consensu interrogata r e s p o n d i t : « Quomodo n u n c p o s s u m « r e s p o n d e r e : n o l o ? Volo! ». Sacris expletis ritibus, q u u m ex ecclesia egrediebantur, vir p r i m a vice mulierem inspexit, ac advertens eam esse indecoram et senem u s q u e ad canitiem, m a g n a ira exarsit. Substitutione mulieris detecta, firmiter p r o t e s t a t u s est, se nullatenus Anastasiam uti u x o r e m s u a m agnoscere posse. R e s denique eo p r o d u c t a est ab amicis, ut mulierem in d o m u m receperit, at n o n ut uxorem, sed t a m q u a m ancillam. Ob frequentes contumelias ac percussiones ex parte viri, pluries de domo evasit uxor, t a m e n toties reversa est. T a n d e m die festo Epiphaniae, a n n o 1907, d e n u o evasit mulier, quin redierit. Q u a m o b r e m Ioannes, qui in matrimonio valide coniunctum cum Anastasia n u m q u a m se censuit, utpote dolo deceptus in ipsa Sacramenti substantia, tribunal ecclesiasticum adiit, petens ut m a t r i m o n i u m nullum declararetur ob errorem substantialem personae. Die 27 septembris 1910 prodiit sententia, q u a matrimonium Wang-Sang declaratum est n u l l u m « saltem propter errorem substantialem personae ». Defensor porro vinculi appellationem instituit ad S. G. de Sacramentis. Causa deinde commissa est H. S. O. a quo decidenda est sub formula: An constet in casu de nullitate matrimonii. P r a e m i t t e n d u m e s t , m a t r i m o n i u m in casu impugnari posse n o n solum ex capite erroris substantialis p e r s o n a e , sed etiam ex capite defectus consensus mulieris. Uti enim ex actis et probatis constat, mulier illis diebus quibus ante n u p t i a s in o r p h a n o t r o p h i o m o r a t a est, institit ut sibi liceret futurum m a r i t u m saltem videre. Mane dein n u p t i a r u m pertinaciter denuo institit, imo ecclesiam ingredi recusavit nisi antea vir sibi ostensus fuisset. At P a u l u s et mediator ei studiose dissuaserunt, et t a n d e m eam, sub praetextu quod sacerdos nimis iamdiu exspectaret, ad ingressum compulerunt. Ita mulier p e r t u r b a t a ad altare accedit, et a n t e q u a m eventus bene percipere valeat, sacerdoti ipsam immediate de consensu interroganti verbis illis r e s p o n d i t : « Quomodo n u n c p o s s u m « r e s p o n d e r e : n o l o ? Volo! ». Quare n o n immerito iudex primae instantiae ait: « Quoad consensum mulieris Sang a t t e n d e n d u m est 1) illam « constanter et u s q u e ad u l t i m u m m o m e n t u m et coram o m n i b u s per« sonis affirmavisse s u a m voluntatem videndi s u u m m a r i t u m futurum, « dicendo se nolle n u b e r e , nisi prius viderit eum. Attendendum est 374 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « 2) quod ii qui eam impedierunt ne eum videret, s u n t iidem qui con« tieuerunt de mutatione coram I o a n n e Baptista. Ex verbis mulieris « respondentis sacerdoti interroganti, consensus eius n e d u m a p p a r e a t « liber, quin potius apparet indignatio et r e p u g n a n t i a mulieris in angu« stia positae et nescientis quo se verteret. Non constat ergo de con« sensu mulieris S a n g » . Aliud t a m e n est: n o n constare de consensu, et a l i u d : constare de n o n consensu. Quum vero caput accusationis ex defectu consensus mulieris fundamentum nimis t e n u e habeat, RR. P P . censuerunt defectum consensus mulieris in causa p r a e s e n t a t u m omittendum esse, praesertim cum in casu ob e r r o r e m substantialem p e r s o n a e de matrimonii nullitate iam satis constet. Et sane, in iure notissimum est, errorem substantialem de ipsa persona ex lege naturali esse impedimentum dirimens matrimonii. « Certum « est a p u d omnes, docet Sánchez, lib. VII, disp. 18, errorem personae « antecedentem, id est qui causa est ut m a t r i m o n i u m ineatur, alias n o n « ineundum, dirimere ipsum . . . Caeterum, q u a n t u m v i s fatuus et crassus « sit error, credo eum satis esse ad d i r i m e n d u m matrimonium, q u a n d o < circa p e r s o n a m contingit ». Coscius autem, De sep. thori, lib. I, cap. 2, n. 2, ait : « E r r o r personae est q u a n d o hic p u t a t u r Vigilius et est Plato . . . « Dirimit procul dubio m a t r i m o n i u m error personae, velut si mulier « cogitans et intendens contrahere cum primogenito, contrahat cum alio; « aut si quis p u t a n s illud contrahere cum Bertha, contrahat cum Seja, « n o n t a n t u m de iure positivo, verum etiam de iure n a t u r a e , quia per« sona est p r i m a r i u m et substantiale obiectum matrimonii ». Wernz vero, Ius Decret., tom. IV, par. 2, cap. L, n. 225, optime docet: « E r r o r s u b « stantialis de persona, sive antecedens sive concomitans, vincibilis sive « invincibilis, ex dolo vel sine fraude ortus, in culpabilis vel culpabilis, « sive ob defectum errantis sive alterius n o n errantis, ex iure n a t u r a e , « n o n ex m e r a constitutione Ecclesiae, constituit impedimentum dirimens « matrimonii. Nam ad valorem matrimonii essentialiter requiritur m u t u u s « consensus maritalis d u a r u m p e r s o n a r u m in individuo sufficienter deter« m i n a t a r u m , sed per errorem substantialem de persona alterius sponsi « in errante sponso omnino impeditur m u t u u s consensus maritalis, quo« niam consensus errantis sponsi fertur in tertiam personam ab altera « parte contrahente omnino diversam. Ergo ex iure n a t u r a e per huius« modi errorem valor matrimonii o m n i n o impeditur ». Card. Gasparri denique, De Matrim., II, n. 889, ita explicat errorem substantialem de p e r s o n a : « Error facti circa p e r s o n a m verificatur, q u a n d o quis vult « contrahere cum p e r s o n a certa et determinata, e. g. Maria, qualem falso « p u t a t esse h a n c praesentem, cum q u a c o n t r a h i t » . S. Romana Rota. 375 In facto a u t e m dubitari nequit, quia in casu Ioannes Wang, qui cum Lu Caecilia m a t r i m o n i u m inire volebat, praesentem Anastasiam S a n g falso putaverit esse illam Lu Caeciliam. I o a n n i W a n g novas n u p t i a s inire volenti proposuit P a u l u s filius viduam q u a m d a m , Lu Caeciliam, ex pago Tchai-Tsum, q u a m cognoscebat P a u l u s t a m q u a m foeminam adspectu decoro, m o r i b u s integris, b o n a indole, capacitate familiae regendae o r n a t a m . Quibus auditis, pater declaravit se Lu Caeciliam ducere velle. Cuius facti testis est filius, P a u l u s W a n g , qui interrogatus « A n t e q u a m m a t r i m o n i u m contraheret p a t e r « tuus, monuistine illum de quali p e r s o n a ? », r e s p o n d i t : « Interrogavi « eum, an velit m a t r i m o n i u m contrahere cum vidua Lu Caecilia ex p a g o « T c h a i - T s u m , et ille mihi respondit quod v e l i t . . . Monui illum de b o n a « indole capacitateque g u b e r n a n d a e familiae et de forma illius, quia « faciebam commercium prope p a g u m Tchai-Tsum et bene cognoscebant « illam v i d u a m ». Interrogatus « P a t e r t u u s haec audiendo voluitne « nubere cum illa p e r s o n a ? », r e s p o n d i t : « Voluit ». Haec confirmat pater, Ioannes Wang. Interrogatus enim « Qualem « volebas ducere ? », respondit : « Volebam ducere viduam ex p a g o « Tchai-Tsum ». Iterum interrogatus « Qualis et cuius aetatis mulierem « volebas ducere? », r e s p o n d i t : « Dixerunt mihi, quod h a b e a t 37 a n n o s ». Interrogationi denique « Tempore quo matrimonii benedictio fiebat, qua« lem p o t a b a s m u l i e r e m ? » , dedit responsionem: « P u t a b a m illam esse « viduam ex pago Tchai-Tsum ». Ioannes Yu, amicus Ioannis Wang, m u n u s ab illo accepit eundi in p a g u m Tchai-Tsum ad p e t e n d u m consensum Lu Caeciliae in matrimonium. Ita deponit hic t e s t i s : « F u i mediator istius m a t r i m o n i i . . . Inten« débat invitare et adducere v i d u a m Lu Caeciliam, ut n u b a t Ioanni « Baptistae W a n g ». Ex depositionibus igitur testium Pauli Wang et Ioannis Yu, q u a e ab actore confirmantur, patet I o a n n e m W a n g statuisse m a t r i m o n i u m contrahere cum determinata persona, Lu Caecilia nomine, ex pago TchaiTsum, 37 a n n o r u m , certis qualitatibus ornata, quibus coniux o m n i n o desiderabilis apparebat. In illam consensit, m a n d a t u m q u e dedit amico petendi h u i u s mulieris consensum in matrimonium. Definitive r e c u s a n t e muliere Lu Caecilia, m a n d a t u m cessavit. Mandatum enim d a t u m n o n fuit alternativum, sed exclusivum, ut ex ore testium discimus. Interrogatus Ioannes Yu « Quia ipsa noluit, cur n o n statim rediisti? », r e s p o n d i t : « Quia ipsa vidua Lu indicavit mihi aliam viduam q u a m nesciebam ». Nullum v e r b u m de m a n d a t o generali quaerendi u x o r e m pro m a n d a n t e , vel cum alia muliere negotium p e r t r a c t a n d i , si persona d e t e r m i n a t a 376 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. recusasset. P o t u i t quidem mediator aliam quaerere mulierem in u x o r e m Ioannis Wang, sed consensus istius in priorem vi m a n d a t i in alteram transferri n o n potuit. Oportebat I o a n n e m Yu m o n e r e amicum s u u m de substitutione personae, ut novo actu voluntatis in illam consentiret. Nemo t a m e n Ioannem W a n g de substitutione facta monuit, et s p o n s u s ad ecclesiam porrexit p u t a n s , se cum Lu Caecilia m a t r i m o n i u m cont r a c t u r a m , uti fidem faciunt fere o m n e s testes, nemine contradicente. T e s t a n t u r in primis P a u l u s W a n g et I o a n n e s Yu, se e u m n o n m o nuisse de substitutione facta. Anastasia Sang dein affirmat se virum n o n vidisse ante n u p t i a r u m celebrationem, id quod alii testes confirm a n t , Lu Caecilia scilicet, Maria Yen, I o a n n e s Yu; et sacerdos mission a r i u s , P e t r u s T c h e n g , qui matrimonii celebrationi adstitit, deponit: « Statim ac pervenerunt ad pagum P a i t a n g scivi quod facta fuit sub« stitutio personae. T u n c monui Yu Ioannem, ut q u a e r a t I o a n n e m Bapti« stam W a n g ad videndam illam mulierem . . . W a n g m o r a m fecit u s q u e « ad diem matrimonii ». Noverca t a n d e m a viro missa ad invisendam futuram s p o n s a m testatur, se nescivisse a n t e m a t r i m o n i u m de substitutione facta. Ex dictis ergo patet, actorem in celebratione matrimonii rénovasse c o n s e n s u m prius expressum vi m a n d a t i in d e t e r m i n a t a m p e r s o n a m Lu Caeciliae, qui proinde consensus nullius valoris erat respectu mulieris Anastasiae Sang, cum q u a ritum e x t e r n u m explevit. Mutationem seu substitutionem personae, nesciente sponso, factam esse, confirmatur insuper modo agendi Ioannis W a n g immediate post r i t u m matrimonialem expletum. Sponsa ita loquitur : « Post benedictio« nem, exeundo extra ecclesiam W a n g I. B. aspexit me torvis oculis. « Audivi alios dicentes quod n o n vult me h a b e r e quia provecta s u m « aetate. T u n c ego volebam reverti in familiam cum propinqua mea. « Sed illa cum aliis exhortati sunt me ut m a n e a m , dicentes quod post « aliquos dies melius me tractabit ». P a u l u s W a n g porro haec deponit d e - r i t i b u s civilibus qui celebrationem matrimonii secuti s u n t : « P a t e r « meus n o n fuit praesens in atrio in quo faciebant ritus civiles, sed ex « industria, prae tristitia, recesserat .in alio atrio, neque manducavit, « neque cum uno h o m i n e dixit verbum, etiam exquisitus ». P r a e t e r e a idem ad interrogationem iudicis « Suntne qui exhortati sunt patrem « t u u m ut eam acciperet ut uxorem ? », respondit : « Multi fuerunt. Sed « pater m e u s n u m q u a m voluit audire et talia loquentes t a m q u a m ini« micos habuit longo tempore. Etiam a m i t a mea exhortata est illum. « At ille per u n u m a n n u m n o n locutus est cum illa ». Similiter d e p o n u n t etiam alii testes. Quae omnia sane d e m o n s t r a n t , consensum matrimo- S. Bomana Bota. 377 nialem d a t u m fuisse a sponso in suppositione, quod ad altare praesens fuit Lu Caecilia, o r n a t a illis dotibus a filio P a u l o descriptis, d u m revera praesens fuit alia mulier, Anastasia scilicet Sang. S u m m a e itaque negligentiae a r g u e n d u s est Ioannes Wang in re tanti momenti, et error ipsius fatuus fuit et crassus et culpabilis, sed hoc n o n impedit, iuxta verba superius relata Sanchesii et Wernz, q u o m i n u s iure n a t u r a e ex errore substantiali personae nullus et irritus sit consensus praestitus. Neque dici potest, m a t r i m o n i u m initio invalidum decursu temporis s a n a t u m fuisse per d i u t u r n a m cohabitationem et copulam maritalem. Etenim neque pacifica cohabitatio neque copula cum affectu maritali locum habuit. Ad rem testatur Lu Caecilia: « Post ritus civiles exhor« tata s u m illam ut intret in cubiculum mariti. Hoc fecit et noctem « transegit. Sed omnino m a n e vocavit me dicendo, q u o d volebat omnino « discedere, quia vir dedignatus est illam ». P o r r o Anna Soung d e p o n i t : « Haec verba ipsius viduae audivi: ipsa dixit quod Wang Ioannes Baptista « monuit illam: " Tu n o n debes violare me, nec ego violabo te „ ». Maria W a n g deponit: « A u d i v i viduam Sang mihi dicentem: " E g o displiceo « ei et ille mihi displicet „ ». Sacerdos P e t r u s Tcheng autem ait: « Mulier « Sang post aliquos dies ipsa mihi dixit expressis verbis, dum f u g e r e t . , . : « " Nunc s u m in talibus circumstantiis, ut n o n possim m a n e r e in familia « e i u s ; ipse n o n accipit me in cubiculum: dixit m i h i : indigna es me „ ». Missionarius denique Jaladieu ait: « Je lui (Anastasiae) ai d e m a n d é : « " P o u r q u o i es-tu restée longtemps dehors ? „. Elle m'a répondu qu'elle « avait peur d'être tuée par J. B. Wang ». Vir ipse omnino negat copulam u n q u a m locum habuisse, et praesumptio veritatis suae assertionis h a b e t u r in vehementi et continua r e p u g n a n t i a quam erga mulierem monstravit, de q u a concordes s u n t testes, n o n exclusa ipsa vidua Sang. Neque obstat quod mulier contra depositionem iuratam mariti testata est, semel copulam locum habuisse. De h a c depositione mulieris ita loquitur sacerdos s u p r a citatus: « Ante q u a t u o r dies vidi Lu Caeciliam « et dixi illi : " Quomodo antea audivi quod n o n h a b u e r u n t rem coniu« galem, et n u n c vidua Sang dicit quod semel h a b u e r u n t „. Vidua Lu Cae« cilia respondit mihi: " F o r s a n alii s u a s e r u n t ei ut ita dicat, ut accipiat « aliquam pecuniam „ ». Sententia autem appellata ait: « De c o n s u m m a « tione matrimonii, ex depositionibus testium impossibile videtur Ioan« nem Baptistam c o n s u m m a s s e m a t r i m o n i u m cum muliere Sang, etiam « materialiter (scil. ad libidinem satisfaciendam, quo in casu de conva« lidatione matrimonii sermo esse n o n potest), a fortiori affectu maritali. « Verba mulieris Sang affirmantis semel p e r a c t u m fuisse actum coniu« galem, n o n concordant cum circumstantiis etiam ab ipsa relatis. PraeACTA, vol. V, n. 13. — 12-8-913. 27 378 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « sumitur eam sic locutam fuisse, t a n t u m m o d o occasione iudicii, cum « spe subsidii pecuniarii sic facilius obtinendi ». Quibus omnibus tum in iure q u u m in facto consideratis ac sedulo perpensis, Christi Nomine invocato, Nos infrascripti Auditores, pro Tribunali sedentes et solum Deum p r a e oculis habentes, ad propositum d u b i u m r e s p o n d e m u s : Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n t i a m u s et definitive sententiamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat ut exsecutioni mandent h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m , et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Beform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, die 16 aprilis 1913. Franciscus Heiner, Ponens. Ioannes Prior. Aloisius Sincero. T. Tani, Notarius. IL ORDINATIO. DE FERIIS AUTUMNAL]BUS. S s m u s D. N. Pius P p . X, fel. reg., cum notitiam habuerit, ex relatione infrascripti Decani, iam fuisse experientia c o m p r o b a t u m , iudiciales processus melius explicari et expediri, si feriae, dictae autumnales, aliquantisper anticipentur, idque esse in votis RR. DD. Auditorum, iussit ac decrevit, ferias a u t u m n a l e s decurrere a die 24 augusti ad diem 14 octobris, et hoc a currenti a n n o observari mandavit. Die 5 iulii 1913. M. LEGA, Decanus. 379 Signatura Apostolica. SIGNATURA APOSTOLICA COLONIEN. NULLITATIS SIVE Inter MATRIMONII NULLITATIS (HOSPELT-BERNARDT) SENTENTIAE ROTALIS. illmum dominum Antonium Hospelt, actorem, repraesentatum per legitimum procuratorem Christophorum Astorri, advocatum; et dominam Aloisiam B e r n a r d i conventam, quae citata non comparuit; interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio. Antonius Hospelt catholicus, in Germaniae perillustri urbe Coloniae ortus ex divite familia, die 26 octobris 1882, ineunte 20 aetatis suae anno, militiae adscitus, servitium a r m o r u m Argentorati explere coepit. Ibi malo suo fato, in laqueum cuiusdam foeminae, Ludovicae Bernardt, ex evangelica secta, incidit, quae omnia amatoriae artis blandimenta apprime callens, ita incautum adolescentem suo affectu incendit, ut sibi eam d e s p o n s a t u r a m promiserit, facta etiam alia pollicitatione ingentis s u m m a e pecuniae eidem tradendae. Statim ac Antonii parentes initae cum ista foemina eius consuetudinis n u n t i u m acceperunt, s u m m o p e r e adnixi sunt ut filium suum a foeda hac consuetudine removerent; quin etiam pater, quo vehementius n a t u m ab insano proposito deterreret, exheredationis poenam ei c o m m i n a t u s est. Lex enim imperii Germanici, huiusmodi in casibus, edicit iuxta par. 2383 Codicis civilis: « 11 discen« dente p u ò essere privato della porzione legittima, se, contro la volontà « di quello della cui eredità, si tratta, conduce vita riprovevole ed immo« rale ». Haec comminatio patris adversus filium Antonium desideratum sortita n o n est e x i t u m ; immo vero profuit callidissimae foeminae ut viam excogitaret q u a periculum exheredationis p r o r s u s averteretur. Itaque, militari servitio absoluto, Antonius, qui tenacius u s q u e Ludovicae adhaerebat, p o s t q u a m aliquot diebus a p u d suos parentes diversatus fuisset, revertitur ad illam; et ambo prius L a u s a n n a m , postea Basileam in Helvetia sese c o n t u l e r u n t ; in q u a postrema civitate Antonius, s u a d e n t i b u s t u m q u o d a m mulieris propinquo, n o m i n e Honauer, t u m alio mulieris amico nomine Sübinger, consilium coepit proficiscendi Londinum, ubi ipse, iam a die 26 octobris aetate maior effectus, a b s q u e 380 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ullo obice, i m p u g n a t u m cum Ludovica m a t r i m o n i u m celebrare tandem posset. Haec n u p t i a r u m conciliatio videtur inventa et disposita callidae mulieris ingenio. Et revera ambo, nulla amplius interiecta mora, Lond i n u m profecti sunt. Ad q u a m urbem cum pervenissent die 2 novembris eiusdem anni 1903, opera cuiusdam T u n k ab amicis Ludovicae a n t e a edocti, diemque a d v e n t u s Antonii et Ludovicae in u r b e m ementiti, inconsultus iuvenis voti sui compos factus est; quippe qui die 4 eiusdem mensis novembris matrimonium coram officiali civili cum Ludovica contraxit. Peractis nuptiis, coniuges in urbem Karlsruhe incessanter perrexerunt. Ibi maritalis vitam contubernii u s q u e ad insequentis a n n i 1904 aestatem, etsi n o n omnino, uti asseritur, tranquillam, u t c u m q u e duxerunt. Verum quies et concordia isti contubernio diu n o n a r r i s e r e ; nam iurgia et querelae inter coniuges exortae u s q u e adeo processerunt, ut maritalis consuetudinis vita fere impossibilis evaserit. Si h u i u s eventus originem rimari placeat, praecipua sane causa frigescentis utrinque affectus, indeque c o n s e q u u t a r u m in eo contubernio discordiarum, r e p e t e n d a ex facto, quod Ludovica pollicitam initio a m o r u m ab Antonio ingentem pecuniae s u m m a m (100,000 marchi) cui ipsa potissimum inhiaverat, tandem accepisset; ex parte vero Antonii, fastidium satietasque, deferbescente cupiditatis aestu, illecebrarum quibus olim incautum iuvenem ipsa irretiverat. Videtur etiam n o n abs re coniici posse, cum aliis viris detectas Ludovicae consuetudines, eodem ipso tempore quo illa Antonii maritali u t e b a t u r contubernio, effecisse ut iuvenis, tandem aliquando ab illo amatoriae insaniae veterno excussus, facti poeniteret, cuperetque a Ludovica q u a m p r i m u m , discisso matrimonio, separari. Tunc ex quadam naturali contrariorum sibi r e p u g n a n d u m lege, contigit, ut in Antonii animo vehemens revivisceret amoris flamma, q u a ab ineunte adolescentia puellam nomine Mariam Asbach Coloniae a d m o d u m dilexerat; quacum, etiam post matrimonium Ludovicae, epistolare habere commercium non desierat. Antonius itaque ad hoc s u u m propositum matrimonii dissolvendi perficiendum, urgentibus q u o q u e s u o r u m p a r e n t u m studio precibusque sollicitior factus, mense iunio a n n i 1904 promovit a p u d tribunal civitatis Karlsruhe querelam divortii, q u a m t a m e n mense novembri eiusdem anni revocavit, insequenti a u t e m a n n o 1905 mense iunio, eamdem divortii querelam a p u d tribunalia praedictae civitatis iterum proposuit. T r i b u n a l vero primae, uti aiunt, instantiae reiecit querelam partis, et admisit divortium ex culpa t a n t u m viri seu actoris Antonii Hospelt, concessa quoque actione reconventionali uxoris. A q u a sententia cum Antonius Signatura Apostolica. 381 provocasse! ad t r i b u n a l secundae instantiae, istud in sede appellationis praecedentem sententiam tribunalis primae instantiae reformavit, prolata altera sub die 20 maii a n n i 1908, q u a decrevit, matrimonii contracti in urbe Londinensi dis 4 novembris 1903 inter partes contendentes divortium admitti ex utriusque culpa. H a c sententia Antonius liberum sese arbitratus, dare operam coepit ut coram Ecclesia m a t r i m o n i u m cum praefata puella Maria Asbach celebrare posset. P a r o c h u s proprius Antonii in civitate Colonien., propter initum a iuvene m a t r i m o n i u m civile in Anglia cum Ludovica Bernardt, d o c u m e n t u m status liberi ei tradere noluit, nisi prius illud civile matrimonium declararetur nullum per iudicialem auctoritatis ecclesiasticae sententiam. Curia Coloniensis, ad q u a m Antonius supplicem libellum pro i m p e t r a n d a civilis illius matrimonii nullitatis declaratione porrexerat, sententiam sub die 22 aprilis 1909 pronuntiavit, q u a nullitatem dicti matrimonii admisit. Verum Defensor vinculi io Curia Colonien, statim ab ea sententia appellationem promovit a p u d S. Rotae R o m a n a e tribunal. Interim, pendente a d h u c appellatione, Antonius morae, propter passionis aestum, impatiens, cum praedicta puella Maria Asbach civile matrimonium inivit. P o r r o sacrae Rotae tribunal, rite perspecta a t q u e examinata in primo t u r n o causa, die 27 augusti 1910, dubio « An con« stet de nullitate matrimonii in c a s u ? » sententia sua r e s p o n d i t : Negative. Q u u m vero actor Antonius Hospelt adversus h a n c sententiam ad secundum t u r n u m provocasse!, die 10 mensis iunii 1912, prolata est ab eo conformis priori sententia, n e m p e : « Non constare de matrimonii « nullitate in casu: seu ad propositum dubium (an sententia rotalis « die 27 augusti 1910 sit confirmanda vel infirmanda in casu) : Affirmata Uve ad p r i m a m p a r t e m ; Negative ad s e c u n d a m : statuentes praeterea « actorem teneri ad omnes iudicii expensas ». Adversus quam sententiam denuo a sacro Rotae tribunali favore matrimonii inter Antonium Hospelt et Ludovicam Bernardt prolatam, actor per s u u m patronum interposuit r e c u r s u m penes s u p r e m u m hoc Signaturae Apostolicae tribunal, ad obtinendam declarationem nullitatis huiusmodi sententiae vel saltem eius circumscriptionem. Causa igitur funditus pertractata est in supremi Tribunalis sessione habita in aedibus Vaticanis die 12 h u i u s mensis iulii 1913, relatore E m o P. Domino Francisco cardinali Cassetta, propositoque d u b i o : Sitne nulla sententia rotalis in casu, et sitne locus eius circumscriptam? Emi Iudices r e s p o n d e r u n t : Negative ad utramque partem. In expensis a u t e m iudicialibus s u p r e m u m idem Tribunal condemnavit et c o n d e m n a t d o m i n u m Antonium Hospelt, causae actorem. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 382 Atque ita editum est, p r o n u n c i a t u m , decretum, declaratum, ac definitive i u d i c a t u m ; m a n d a t u m q u e ut haec definitiva sententia publici iuris fieret, atque ab omnibus, ad quos spectet, exsecutioni m a n d a r e t u r ; n o n solum, etc., sed et omni, etc. D a t u m Romae, ex aedibus S. T., die 23 mensis iulii 1913. Nicolaus Marini, a Secretis. L. « S. Iosephus adv. Fornari, S. T. A. DIARIUM ROMANAE CURIAE SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI. CONGREGAZIONE GENERALE. Il giorno 29 luglio 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, dinanzi l'augusta presenza del S. Padre, fu tenuta la Congregazione Generale dei sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori Teologi componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto sul dubbio delle virtù in grado eroico della Causa Corisopiten. di beatificazione e canonizzazione del Ven. Servo di Dio Michele Le Nobletz, sacerdote e missionario. CONGREGAZIONE ORDINARIA. Il giorno 5 agosto 1913, nel palazzo apostolico Vaticano fu tenuta la Congregazione ordinaria dei sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Revmi signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: I Introduzione della Causa di beatificazione e canoüizzazione della Serva di Dio Suor Maria Bernarda Soubirous, delle Religiose della Carità e della Istruzione Cristiana di Nevers; 2° Revisione degli scritti del servo di Dio Giuseppe da Palermo, chierico novizio dei Frati Minori Cappuccini. o Diarium Romanae Curiae. 383 S E G R E T E R I A D I STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 28 luglio 1913. — Il Rmo Padre Filippo Maroto, procuratore generale dei Figli del Cuore Immacolato di Maria, Consultore della suprema sacra Congregazione del Sant'Uffìzio. 6 agosto. — L'Emo e Rmo signor cardinale Benedetto Lorenzelli, Membro della sacra Congregazione dei Riti. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Prelati Domestici di S. S.: 27 maggio 1913. — Mons. Giuseppe Cassar, cappellano dei marinai cattolici a Malta. 18 luglio. — Mons. Luigi Gasparrini, vicario generale della diocesi di Nola. 30 luglio. — Mons. Alberto Dien, direttore generale dell'« Opera Apostolica » in Parigi. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 24 luglio 1913. — Mons. Cesare Donnini, della diocesi di Cremona. 26 luglio. — Mons. Piero Scarponi, canonico penitenziere della cattedrale di Macerata. 27 luglio. — Mons. Roberto Bracci, canonico penitenziere della cattedrale di Pesaro. 29 luglio. — Mons. Vincenzo Sisto, della diocesi di Casale. Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S. : 28 luglio 1913. — Mons. Emilio Mazzari, dell'archidiocesi di Brindisi. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 21 luglio 1913. — Al sig. Nicola Berkovió, dell'archidiocesi di Sarajevo. — Al sig. Vincenzo Lekki, della medesima archidiocesi. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 384 La Commenda dell'Ordine Piano: 29 luglio 1913. — Al sig. conte Pietro Gaterini, esente col grado di colonnello nel corpo della Guardia Nobile Pontificia. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 maggio 1913. — Al sig. Vincenzo Azzopardi, avvocato della Corona, della diocesi di Malta. — Al sig. Giovanni Pullicino, giudice di Sua Maestà Britannica, della medesima diocesi. La Commenda dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 20 luglio 1913. — Al sig. Giuseppe Spitalsky, boemo. 27 luglio. — Al sig. Carlo Paulitshke, di Vienna. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 — 24 cesana maggio 1913. — Al sig. ing. Andrea Vassallo, della diocesi di Malta. Al sig. Antonio Lanzon, della medesima diocesi. luglio — Al sig. prof. Emilio Pesenti, presidente della direzione diodi Venezia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 17 maggio 1913. — Al sig. Tancredi Curmi, sopraintendente della polizia a Malta. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 17 maggio 1913. — Al sig. Francesco Pace, della diocesi di Malta. 22 maggio. — Al sig. Lorenzo Balbi, della medesima diocesi. 23 luglio. — Al sig. ragioniere Giovanni Battista Valsecchi, presidente dell'Unione Economica della diocesi di Venezia. NECROLOGIO. 28 luglio 1913. - Mons. Guglielmo Giles, vescovo titolare di Filadelfia. 6 agosto. — Mons. Giuseppe Uberto Drehmanns, vescovo di Ruremonda. Annus V. - Vol. V. Die 30 Augusti 1913. Num. 14. AGTTAPÌMJGA^EDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. CONCEDUNTUR INDULGENTIAE PLENARIAE ET PARTIALES ARCHISODALITIO « A SUFFRAGIO SACERDOTALI » NEAPOLI ERECTO. P I U S P P . X. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — P e r similes Litteras Nostras, die x mensis ianuarii a n n o vertente Piscatoris annulo obsignatas, frugiferum •opus « a suffragio Sacerdotali » canonice Neapoli erectum ad Archisodalitii g r a d u m proveximus, cum facultate cognomines eiusdemque instituti societates in universo t e r r a r u m orbe sibi aggregandi. Nunc a u t e m cum dilectus filius Vincentius Pelliccia, sacerdos, eiusdem pii operis h o d i e r n u s moderator, Nos enixis precibus flagitet, ut fidelibus idem in Archisodalitium n u n c et in posterum adlectis, sive adlegendis, peculiares nonnullas indulgentias et spirituales gratias largiri de Apostolica benignitate dignemur, Nos piis votis huiusmodi, quae in operis tam s a l u t a r i s b o n u m atque i n c r e m e n t u m cedunt, q u a n t u m in Domino poss u m u s , o b s e c u n d a n d u m censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Inquisitoribus generalibus et abrogatis indulgentiis ac privilegiis quovis modo Sodalitati h u c u s q u e concessis, de o m n i p o t e n t i s Dei misericordia ac B B . Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis qui in e n u n c i a t u m Sodalitium in posterum ingredientur et die primo inscriptionis ipsorum, si fuerint sacerdotes, admissorum sacramentali confessione expiati, Missam in suffragium vita functorum sacerdotum celebrent, et pro christianorum p r i n c i p u m concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ACTA, vol. V, n. 14. — 30-8-913. • 28 386 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ac S. m a t r i s Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant; si vero clericf, similiter vere poenitentes et confessi ac sacra Communione refecti, Missam, ut supra, audiant, precesque,uti a n t e diximus, fundant, plenariam: et die q u a solemnis commemoratio agitur decessorum Nostrorum et S. R. E. Cardinalium nec n o n episcoporum, sacerdotum et clericorum defunctor u m , o m n i b u s et singulis n u n c et in posterum idem in Archisodalitium canonice inscriptis, qui similiter sacra exomologesi expiati a t q u e Angelor u m p a n e recreati, huic commemorationi solemni intersint, ibique, u t i supra, orent, etiam p l e n a r i a m : t a n d e m iisdem inscriptis atque inscribendis n u n c et in posterum, si die, ab Ordinario designando, quo defunctis sodalibus solemnia iusta q u o t a n n i s persolvuntur, his a d e r i n t ; et similiter si q u o t a n n i s Nativitatis D. N. I. C, Assumptionis et I m m a c u l a t a e Conceptionis Virginis Deiparae nec n o n sanctissimi Corporis Christi Domini festis diebus, a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis respectivi festi diei, simulque u n o cuiusque per a n n u m mensis die ad cuiusque e o r u m lubitum eligendo, ab ortu u s q u e ad occasum solis ipsius diei, propriam Archisodalitii ecclesiam, si exstet in locis ubi socii comm o r a n t u r , secus cuiusque curialem, visitent, ibique quae antea recensuimus pietatis opera rite praestent, idest confessi, angelorum P a n e se reficiant a t q u e orent, uti superius, plenariam pariter indulgentiam concedimus. Praeterea die secunda mensis novembris, q u a in Ecclesia recolitur fidelium defunctorum memoria, sodalibus Archisodalitii eiusdem similiter vere poenitentibus et confessis ac sacra Communione refectis plenariam peccatorum s u o r u m o m n i u m indulgentiam et remissionem largimur, toties l u c r a n d a m quoties intra s p a t i u m quod intercedit a medietate diei praecedentis ad occasum u s q u e solis eiusdem c o m m e m o r a tionis diei vel propriam Archisodalitii vel curialem uniuscuiusque ecclesiam, preces, uti superius diximus, fundentes, celebrent. Ad haec eisdem fidelibus n u n c et in p o s t e r u m ipsam in Archisodalitatem adlectis vel adlegendis, quoties in suffragium defunctorum sacerdotum orantes, temp l u m quodvis, sive publicum sacellum inviserint, trecentos dies; quoties a u t e m vel minoribus funeribus sacris in suffragium u n i u s c u i u s q u e sodalis defuncti peragendis adsint, vel coemeteria visitent, ibique pro defunctis sodalibus orent, de n u m e r o poenalium in forma Ecclesiae consueta septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s e x p u n g i m u s ; sacerdotibus vero sodalibus n u n c et in posterum exsistentibus largimur, ut quo die ad quodvis cuiusque ecclesiae sive sacelli altare Missam pro piandis defunctis sodalibus celebrent, eadem Missa illi animae pro q u a celebrata fuerit perinde suffragetur ac si rite fuisset ad privilegiatum altare peracta. Denique fas sit ipsis sodalibus, plenariis his o m n i b u s ac p a r t i a l i b u s 387 Acta Pii PP. X. indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare, si malint. Praesentium autem indulgentiarum participes v o l u m u s societates omnes ipsius instituti ac nominis ubique t e r r a r u m exsistentes, q u a e Neapolitano Archisodalitio rite in praesens aggregatae reperiantur, vel aggregentur in posterum. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque constitutionibus et ordinationibus Apostolicis ceterisque contrariis quibuscumque. Volu m u s autem, ut p r a e s e n t i u m Litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius Notarii publici subscriptis et personae in ecclesiastica dignitate constitutae sigillo munitis, eadem p r o r s u s fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. iulii Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die xv MCMxiii, Pontificatus Nostri anno decimo. R. CARD. L. í J i S a MERRY Secretis DEL VAL, Status. EPISTOLA. AD R. P. HYACINTHUM PRAEDICATORUM, MARIAM CORMIER, DE GENERALI COETU MAGISTRUM ORDINIS GENERALEM PROXIME ORDINIS IN HOLLANDIA HABENDO. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Cum p r i m u m secreto Dei consilio ad Petri Cathedram immerito evecti s u m u s , omnes cogitationes curasque Nostras in eo collocavimus, ut religiosis familiis, in hac t a n t a r e r u m acerbitate, consuleremus; eas enim, cum optime semper de Ecclesia deque a n i m a r u m salute meruerint, Nobis ad omnia in Christo instauranda magno usui fore prospiciebamus. Quod ut ex optato eveniret, pro viribus enisi s u m u s , ut religiosi sodales vestigia sanctissimorum persequerentur virorum quos colerent sui quisque Ordinis conditores ac p a r e n t e s ; nemo enim n o n videt, quo arbor puriores et copiosiores e radicum libris suecos hauserit, eo latius diffundi r a m o s et uberiorem polliceri fructum. Ex iis a u t e m sodalitatibus n o n mediocrem c u r a r u m Nostrarum p a r tem insignis P r a e d i c a t o r u m Ordo iure sibi vindicat, t u m pro veneratione erga P a t r i a r c h a m Dominicum Nostra, quo veluti auspice Pontificatum inivimus, t u m quia S. T h o m a e Aquinatis doctrinam permagni facimus: q u a profecto velimus studiosos imbui omnes, ut prava de divinis h u m a n i s q u e 388 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. r e b u s scita, q u a e ubique irrepserunt, evellantur, et christiana veritas, perspicue cognita, in o m n i u m animis penitus haereat. Iamvero, cum ad Nos p e r l a t u m sit, die octavo et vicesimo h u i u s mensis, id est in S. Augustini Doctoris festo, futurum ut generalis vestri Ordinis coetus in Hollandia agatur, cuius erit antiquam Dominicianae familiae vitam et spiritum redintegrare, t r a d i t a a maioribus tueri, et disciplinae leges pro t e m p o r u m necessitate perficere, subiit a n i m u m Nostrum q u o n a m pacto p o s s e m u s consiliis et auctoritate Nostra incepto vestro suffragari. Quod cum diu m u l t u m q u e Nobiscum reputaverimus, tibi, dilecte Fili, qui coetui iure tuo praeeris, edicimus quae s e q u u n t u r , p r o certo habentes, ab iis n o n esse vos, pro s u m m a observantia in Nos vestra, ne t r a n s v e r s u m quidem u n g u e m in condendis decretis discessuros. I. Cum, defervescente in christiano populo fidei caritatisque ardore, magis decrescat in dies eorum n u m e r u s qui, ad evangelicam perfectio^nem a s s e q u e n d a m , religiosis sodalitatibus adscribi c u p i a n t , Praelati Ordinis omnia consulto experiantur ut eiusmodi deprecentur incomm o d u m ; sed caveant omnino ne festinanter neve gregatim adulescentes adsciscant, de quibus in incerto sit afflatune divino sanctissimam istam vitae rationem deligant. Quos vero, re diligenter perpensa, in t i r o n u m n u m e r u m cooptarint, sedulo curent ut ii proprium Dominici P a t r i s legiferi effingant ingenium constanterque r e t i n e a n t ; et in primis animi demissionem p r a e b e a n t et obediendi virtute fulgeant, nulla rei obedienter faciendae ratione quaesita, nulla mora tergiversando interposita. P l e r u m q u e enim fieri cernimus, ut nonnulli non idcirco claustra turpiter deserant quod in Ordinem ausi sint invito Deo se inficere, sed potius quod apta in tirocinio institutione caruerint, nec formam induerint, absoluto tirocinio, q u a e virum Deo sacrum deceat. E a d e m in tironibus admittendis excolendisque adhibeatur prudentia ac sollertia cum de Tertiariis agitur, a q u i b u s sane plurimum utilitatis sperandum est catholico nomini, si ii ceteros exemplo antecedant et pietatis artes r e m q u e o m n e m optimam provehant. Q u e m a d m o d u m enim patriarchae illi Dominicus et Franciscus sunt divinitus excitati ut conatu studioque c o m m u n i fulcirent Ecclesiam, ita oportet u t r i u s q u e familiae Tertiarios, coniunctis viribus, in t u e n d a Apostolicae Sedis et societatis christianae incolumitate certatim elaborare. II. Iis unice m u n u s disciplinas sacras tradendi Praelati committant, q u o s certo norint, n o n modo ad eum diem nullam dedisse suspicionem de suae integritate doctrinae, sed etiam ea m e n t e esse ut prorsus sequantur, t u m in catholica veritate explananda,-tum in erroribus refelle ndis, Acta Pii PP. X. 389 n o r m a s ac regulas q u a s Apostolica Sedes nostra aetate praescripsit a u t p o s t h a c praescriptura sit. III. Libri a religiosis viris conscripti ne p r i m u m neve deinceps e d a n t u r nisi ante Praelati Ordinis probarint, iis t a m e n servatis q u a e in Constitutionibus Ordinis, in Litteris Apostolicis Officiorum ac munerum ac posterioribus Apostolicae Sedis decretis sancita sunt. Ea vero ut t u t i u s ad effectum deducantur, Praelati per se ipsi deligant censores ex iis sodalibus, quos constet, t u m praestare aliis incorruptae professione doctrinae r e r u m q u e intelligentia q u a e in iudicio sunt, tum nullius rationem libero animo h a b e r e : iis contra submotis, quos scriptores ipsi malle videantur. IV. Sodales qui scribendo id sibi p r o p o n u n t , ut explicent, evolvant, p e n s e n t certas q u a s d a m sententias, certa q u a e d a m systemata, nostris hisce diebus u s u recepta, quae qui tenent ad catholicam veritatem prope accedere videantur, immo etiam arbitrentur se eam uberius illustrare ac rectius interpretari quam factum sit sapientia veterum, volumus intellegant, eius generis sententias ideo esse periculi plenas, quia leves ieiun a s q u e mentes, rerum n o v a r u m n a t u r a cupidas, facile illiciunt et a fide aeternaque salute prohibent. Q u a m o b r e m filiis Dominici sancti itemque Angelici Doctoris discipulis sollemne esto pro catholica fide aperte fortiterque p r o p u g n a r e et, cum benigna h o m i n u m aestimatione, errores fucata veri specie n u d a r e . V. Gradus academicos Romani Pontifices saluberrimo eo consilio instituerunt a u x e r u n t q u e privilegiis, ut eos publice commendarent qui in sacris disciplinis excellèrent; v e r u m Apostolica Sedes est h a u d semel conquesta quod ab iis religiosi viri causam nanciscerentur capiendi sibi et vitae c o m m o d a et chori c o m m u n i u m q u e officiorum vacationem. Vigilent Praelati ne prava eiusmodi consuetudo irrepat neve consistat; ea enim plus hodie religiosos viros dedecet, cum, serpente latius in Ecclesiam bello, necesse est homines, ingenio r e r u m q u e u s u valentiores, h o n o r u m et commoditatis vitae iacturam magno animo facere, labores quosvis tolerare, ut pro Deo Ecclesiaque devoveant se totos. Ad rem meminerint Dominiciani sodales decessoris Nostri Clementis VIII praescripta: « A servitio chori cum lectoribus et praedicatoribus supe« riores, iis t a n t u m diebus q u i b u s eos legere a u t praedicare contigerit, « dispensare possint ». VI. Sodales e Praedicatorum Ordine instantes esse ministerio verbi, quod h a b e n t instituto suo praecipuum, magna cum voluptate frequenter accepimus. Verum eos vehementer cohortamur, demisso suscipiant impleantque animo sanctissimum m u n u s , praedicantes Iesum Christum, et hunc crucifixum; quod nisi fecerint, quin immo inanem gloriam homi- 390 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. n u m q u e gratiam aucupari maluerint, e r u n t semetipsos pascentes, nubes sine aqua, arbores autumnales, infructuosae. Omni igitur contentione s t u d e a n t id efficere q u o d discipulo suo Timotheo Apostolus tanto opere m a n d a b a t : Sollicite cura teipsum probabilem exhibere Deo, operarium inconfusibilem, recte tractantem verbum veritatis. Ita et praeclaro Nobis e r u n t solacio et h o m i n u m salutem mirifice provehent. VII. Quod singuli sodales adscribantur ut filii, non, q u e m a d m o d u m a n t e actis temporibus, ad peculiare aliquod coenobium, sed contra ad Provinciam, id cum hodiernae r e r u m condicioni videatur aptius congruere, et quia vitae communi perfecte degendae p l u r i m u m confert, et quia facilius ita prospicitur aequabili utilique redituum p r o v e n t u u m q u e partitioni inter t i r o n u m domos, missiones et varia coenobia, quae maiore s u b sidio indigeant, decernimus auctoritate Nostra, consuetudinem h a n c , sodales ad Provinciam adscribendi, iam n u n c vim habere et n a t u r a m induere Constitutionis Ordinis propriae, contrariis quibusvis n o n obstantibus. Quae videmur, dilecte Fili, pro Nostra in Dominicianam familiam caritate, utiliter constituisse, ea cum religiosis viris communices qui tecum ad generalem coetum proxime h a b e n d u m iure suo convenient. Confidimus vero futurum, ut universi Ordinis sodales n o t a t i o n i b u s iussisque Nostris obtempèrent modesteque p a r e a n t ; q u a in re se dignos p r a e b e b u n t Patris sui legiferi heredes, quem Apostolica Sedes h a b u i t observantissimum. Vos autem laboresque vestros eiusdem sancti Patriarchae tutelae committimus; et caelestium m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, religiosis viris qui tecum generalem coetum acturi sunt, et universo Praedicatorum Ordini, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die iv mensis augusti, festo S. Dominici, a n n o M C M X I I I , Pontificatus Nostri decimo. PIUS P P . X. S. Congregatio Consistorialis. 391 SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS i. T R A N S L A T I O ECCLESIAE C A T H E D R A L I S . Decreto S. Congregationis Consistorialis diei 22 augusti 1913 dignitas ecclesiae cathedralis Oranensis quae in templo S. Ludovici constituta erat ad novas aedes Ssmo Cordi Iesu sacras t r a n s l a t a est. IL PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis sanctissim u s D. N. P i u s P P . X has quae s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, n e m p e : 4 iulii 1913. — Cathedrali ecclesiae Monasteriensi praefecit sac. Ioannem Poggenburg, eiusdem cathedralis ecclesiae Monasteriensis canonicum et vacantis dioecesis vicarium capitularem. 8 iulii. — Cathedrali ecclesiae Laudensi R m u m D. P e t r u m Zanolini, h a c t e n u s episcopum F a b r i a n e n s e m et Mathelicensem. — Cathedrali ecclesiae de Chiapas sac. Maximinum Ruiz, archidioecesis Mexicanae, ibidem canonicum poenitentiarium basilicae Guadalupensis. 15 iulii. — Cathedrali ecclesiae Limburgensi sac. Augustinum Kilian, eiusdem ecclesiae cathedralis canonicum. 18 iulii. — Metropolitanae ecclesiae Tarraconensi R m u m D. Anton i n u m Lopez et Pelaez, h a c t e n u s episcopum Iaccensem. — Metropolitanae ecclesiae Burgensi R m u m D. Iosephum Cadena et Eleta, h a c t e n u s episcopum Victoriensem. — Cathedrali ecclesiae Cordubensi R m u m D. R a y m u n d u m Guillamet et Coma, h a c t e n u s episcopum Legionensem. — Cathedrali ecclesiae Legionensi sac. Iosephum Alvarez Miranda, canonicum poenitentiarium cathedralis ecclesiae Ovetensis. — Cathedrali ecclesiae Segobriensi R m u m D. Aloisium Amigó et Ferrer, hactenus episcopum titularem Tagastensem et administratorem apostolicum dioecesis Celsonensis. 392 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 18 iulii 1913. — Cathedrali ecclesiae Salmantinae R m u m D. Iulianum de Diego et Garcia Alcolea, h a c t e n u s episcopum Asturicensem. — Cathedrali ecclesiae Asturicensi sac. Antonium Senso Lázaro, canonicum cathedralis ecclesiae Matritensis. — Cathedrali ecclesiae Placentinae in Hispania sac. E m m a n u e l e m Torres et Torres, canonicum d e c a n u m metropolitanae ecclesiae Hispalensis. — Cathedrali ecclesiae Pacensi R m u m D. A d u l p h u m Pérez Muños, hactenus episcopum Canariensem. — Cathedrali ecclesiae Canariensi sac. Angelum Marquina Corrales, canonicum magistralem metropolitanae ecclesiae Burgensis. — Cathedrali ecclesiae Oriolensi sacerdotem R a y m u n d u m Plaza et Blanco, dioecesis Conchensis, auditorem tribunalis sacrae rotae Matritensis. — Cathedrali ecclesiae Victoriensi R m u m D. P r u d e n t i u m Melo et Alcalde, h a c t e n u s episcopum titularem Olimpiensem. 28 iulii. — Cathedrali ecclesiae Nuceriae P a g a n o r u m sac. Iosep h u m Roméo, archidioecesis Rheginensis, ibique p a r o c h u m loci vulgo Catona. — Cathedrali ecclesiae Laquedoniensi sac. Cosmam Agostino, dioecesis Hieracensis, ibique p a r o c h u m loci vulgo Mammola. — Cathedrali ecclesiae Cenetensi sac. R o d u l p h u m Caroli, u r b i s R o m a e , cubicularium intimum Sanctitatis Suae, rectorem collegii sanctorum Caroli et Ambrosii de Urbe et officialem S. Congregationis de Religiosis. 1 augusti. — Cathedrali ecclesiae S. Annae in America centrali sac. R o c h u m Orellana, archidioecesis S. Salvatoris, ibique cancellarium curiae archiepiscopalis. — Cathedrali ecclesiae S. Michaelis in America centrali sac. I o a n n e m Antonium Dueñas, canonicum metropolitanae ecclesiae S. Salvatoris. — Titulari episcopali ecclesiae Mopsuestianae sacerdotem I a c o b u m Vilanova, archidioecesis S. Salvatoris, ibique vicarium generalem et canonicum ecclesiae metropolitanae, q u e m constituit auxiliarem R. P. D. Antonii Adulphi Perez y Aquilar archiepiscopi S. Salvatoris. 2 augusti. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Apamensi R e v m u m D. R e n a t u m Franciscum Renou, h a c t e n u s archiepiscopum Turonensem5 augusti. — Metropolitanae ecclesiae T u r o n e n s i R m u m D. Albertum Nègre, h a c t e n u s episcopum Tutelensem. 6 augusti. — Cathedrali ecclesiae Tutelensi R m u m D. I o s e p h u m Métreau, h a c t e n u s episcopum titularem T h e r m en sem. S. Congregatio Consistorialis. 393 6augusti 1913. — Cathedrali ecclesiae Superiorensi R m u m D. I o s e p h u m Mariam Koudelka, h a c t e n u s episcopum titularem Germanicopolitanum. — Cathedrali ecclesiae Joliettensi sac. Gulielmum Forbes, p a r o c h u m ecclesiae S. Ioannis Baptistae in urbe Marianopolitana. — Cathedrali ecclesiae Montis Laurei in ditione Canadensi sacerdotem Franciscum X a v e r i u m Brunet, cancellarium et secretarium archiepiscopi Ottaviensis. 19 augusti. — Cathedrali ecclesiae Notensi sac. Ioseph Vizzini, dioecesis Calatanisiadensis, m a g i s t r u m S. Theologiae in scholis pontificii seminarii R o m a n i et officialem S. Congregationis Consistorialis. FIDE PRO NEGOTIIS RITUS ORIENTALIS DECRETUM QUO STATUUNTUR MUTUAE RELATIONES DISCIPLINARES INTER EPISCOPOS LATINOS CANADENSES ET EPISCOPUM RUTHENUM ILLIUS CLERUM ET FIDELES UTRIUSQUE REGIONIS, NEC NON INTER RITUS. Fidelibus ruthenis in regione Canadensi c o m m o r a n t i b u s superiore a n n o d a t u s est Episcopus eiusdem ritus qui ordinaria potestate eos regat ac gubernet. Ne autem propter diversitatem ritus ac disciplinae dissensiones oriantur inter fideles r u t h e n o s et latinos, sacra Congregatio christiano Nomini P r o p a g a n d o praeposita pro negotiis R i t u u m Orientalium, in plenariis comitiis diei 11 h u i u s mensis, o m n i b u s rite ac m a t u r e perpensis, quae s e q u u n t u r ad decennium s t a t u e n d a censuit ad relationes m u t u a s episcopi, presbyterorum ac populi r u t h e n i ritus cum episcopis, presbyteris ac populo latini ritus illius regionis componendas. CAPUT De Episcopo I. rutheni ritus. Art. 1. Nominatio Episcopi r u t h e n i ritus pro regione Canadensi, Apostolicae Sedi est unice et omnino reservata. Art. 2. Episcopus r u t h e n i ritus s u b immediata h u i u s Apostolicae Sedis iurisdictione ac potestate est. P l e n a m a u t e m iurisdictionem ordi- 394 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. nariam et personalem exercet in omnes fideles r u t h e n i ritus in regione Canadensi commorantes, sub dependentia t a n t u m R. P. D. Delegati Apostolici pro tempore. Art. 3. Eidem ius ac potestas competit regendi ac gubernandi gregem s u u m , ac leges et statuta condendi in iis quae iuri communi n o n adversantur. Ipsius insuper m u n u s erit vigilare ut t u m doctrina et boni mores, tum ritus et disciplina Ecclesiae Orientalis catholicae integre custodiantur. Art. 4. Episcopus missiones r u t h e n a s frequenter et regulariter visitare districte tenetur, ut gregem sibi concreditum apprime cognoscat, eaque o m n i a quae ad spirituale eius b o n u m attinent, melius provideat. Ad quod facilius a s s e q u e n d u m utile erit u n i v e r s u m territorium Canadense in regiones dividere, prout melius in Domino iudicaverit, q u a r u m u n a q u a e q u e subcessive visitetur, ita ut u n o q u o q u e saltem quinquennio omnes missiones r u t h e n a e episcopali subsint visitationi. Art. 5. In visitatione rationes ab u n o q u o q u e rectore missionis exposcet administrationis b o n o r u m missionis eiusdem, curabitque ne rector n o m i n e et iure proprio ea retineat, pro q u o r u m acquisitione fideles quovis m o d o subsidia contulerint. Ut autem securitati b o n o r u m temporalium ecclesiarum s u m m a cum diligentia prospiciatur, eiusdem erit, audito in pertractandis negotiis virorum peritorum consilio, eas tituli possessionis formas adhibere, o m n e s q u e praescriptiones servare, quae civilibus legibus singulorum locorum respondeant, q u a e q u e ecclesiasticorum b o n o r u m administrationi, conservationi, ac tutae transmissioni faveant. Art. 6. Controversiae si quae exoriantur inter Episcopum rutheni ritus et episcopos latini ritus Canadenses, deferantur in devolutivo tant u m ad Delegatum Apostolicum Canadensis regionis, salva, item in devolutivo, appellatione ad Apostolicam Sedem. Art. 7. Ordinaria residentia Episcopi rutheni ritus erit in urbe Winnipeg. Art. 8. Ad constituendam a n n u a m stipem pro substentatione Episcopi, donec redditus stabiles h a b e a n t u r , concurrere debent singulae r u t h e n a e communitates, eidem solvendo, ad instar cathedratici, a n n u a m praestation e m certam et moderatam, ab ipso s e c u n d u m aequitatem d e t e r m i n a n d a m . Art. 9. Episcopus quinto quoque a n n o plenam et accuratam relationem de statu personali, morali ac materiali missionum proprii ritus exhibeat Delegato Apostolico, qui eam t r a n s m i t t e t ad S. Congregationem de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis; atque iuxta morem a p u d episcopos Canadensis regionis inductum, singulis saltem decenniis ad sacra Apostolorum limina a c c e d a t , ut obsequium et obedientiam S. Congregatio de Propaganda Fide. 395 s u a m Pontifici S u m m o praestet, eique rationem r e d d a t de pastoralis muneris implemento, deque omnibus q u a e ad ecclesiae suae s t a t u m et cleri populique mores ac disciplinam, a n i m a r u m q u e sibi concreditarum salutem pertinent. * CAPUT Be II. Clero rutheno. Art. 10. Cum n o n d u m h a b e a n t u r sacerdotes r u t h e n i qui vel nati vel saltem educati sint in regione C a n a d e n s i , Episcopus r u t h e n i r i t u s , praevia intelligentia cum Delegato Apostolico, omni studio curet ut Seminarium pro clericis ruthenis in Canada educandis quantocius instit u a t u r . Interim vero clerici rutheni in Seminaria latinorum de consensu Ordinarii a d m i t t a n t u r . Sed nonnisi qui se coelibatum perpetuo servaturos coram Episcopo promiserint, in Seminarium sive n u n c sive in p o s t e r u m a d m i t t a n t u r ; et nonnisi caelibes ad sacros ordines in regione Canadensi exercendos, promoveri poterunt. Art. 11. Ad sacrum ministerium exercendum a p u d fideles r u t h e n i ritus n o n a d m i t t a n t u r sacerdotes nisi sint caelibes vel saltem vidui et a b s q u e liberis, integri vita, zelo ac pietate praediti, sufficienter eruditi, lucri non cupidi et a politicis factionibus alieni. Art. 12. Antequam h a b e a t u r n u m e r u s sufficiens presbyterorum ruthen o r u m qui in Canadensi regione educati fuerint, si providenda occurrat de suo rectore aliqua missio r u t h e n o r u m vel vacans vel noviter erecta, Episcopus rutheni ritus idoneum sacerdotem caelibem vel saltem viduum postulet ab episcopis ruthenis vel Galitiae vel H u n g a r i a e per tramitem S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis. Illi vero sacerdoti sive uxorato, sive viduo, sive caelibi, qui proprio marte, neque ab Episcopo r u t h e n o vocatus, n e q u e a S. Congregatione missus, illuc perrexerit, Episcopus r u t h e n u s nullas concedere potest facultates, sive celebrandi Sacrum, sive administrandi sacramenta, sive m u n i a ecclesiastica q u o m o d o c u m q u e obeundi. Art. 13. Sacerdoti ex E u r o p a mittendo praedicta S. Congregatio tradet d o c u m e n t u m quo ipsi concedatur facultas ad a s s u m e n d a m spiritualem curam fidelium rutheni ritus sub dependentia Ordinarii rutheni Canadensis. Art. 14. Quilibet r u t h e n u s sacerdos ex E u r o p a proveniens et in Canadensi regione c o m m o r a n s pro fidelium r u t h e n i ritus spirituali cura, semper manebit incardinatus dioecesi originis; a t t a m e n Episcopus ruthen u s originis, iurisdictionem s u a m in e u m nullimode exercebit, q u o a d u s q u e 396 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ipse in Canada c o m m o r a n t u r : omnino et unice p e n d e a t a iurisdictioneEpiscopi r u t h e n i Canadensis. In patriam a u t e m supradicti sacerdotes redire a u t revocari n e q u e a n t absque expressa licentia Ordinarii Canadensis, in scriptis concedenda. Art. 15. Laici rutheni, cuiuscumque originis ac domicilii fuerint, qui sacros Ordines in Canada suscipere cupient, sub omnimoda iurisdictione m a n e b u n t Episcopi r u t h e n i Canadensis, in cuius m a n u s i u r a m e n t u m missionis seu stabilitatis ad inserviendum in territorio emittent. Art. 16. Omnes rectores missionum r u t h e n a r u m Canadensis dominii s u n t amovibiles ad n u t u m Ordinarii rutheni. Amoveri autem n o n p o t e r u n t absque causis gravibus et iustis. Art. 17. Datur t a m e n facultas presbytero amoto, appellationem interponendi, in devolutivo, contra decretum remotionis ad tribunal Delegati Apostolici, qui intra tres menses a die appellationis causam definire curabit, salvo semper iure recursus ad Sanctam Sedem, item in devolutivo. Art. 18. Sustentationi sacerdotis providebit E p i s c o p u s , salarium eidem adsignando a s s u m e n d u m ex o m n i u m ecclesiae p r o v e n t u u m m a s s a seu cumulo. Art. 19. I u r a stolae et e m o l u m e n t a sacri ministerii in singulis m i s sionibus d e t e r m i n a n d a s u n t ab Ordinario r u t h e n o iuxta p r o b a t a s diversorum locorum consuetudines. Ea t a m e n privato arbitrio extendere ad sacras functiones a t a x a immunes, a u t illa ultra t a x a m determinatam exigere, omnino vetitum est. Caveant insuper sacerdotes r u t h e n i ne iura illa a vere p a u p e r i b u s exigant; ac o m n i n o vetitum est ea e x t o r q u e r e s u b comminatione dilationis baptismi vel benedictionis m a t r i m o n i i , aut fidelem solvendi incapacem excludere a q u a c u m q u e sacra functione. Art. 20. Sacerdotes latini ritus qui a S. Congregatione de Propag a n d a Fide facultatem obtinuerunt transeundi ad r i t u m r u t h e n u m in auxilium Episcopi r u t h e n i pro spirituali adsistentia fidelium r u t h e n o r u m , q u o a d u s q u e in ritu r u t h é n o p e r m a n e b u n t , unice et omnino sub iurisdictione Episcopi rutheni erunt. Sacra Congregatio autem v e h e m e n t e r h o r t a t u r episcopos latinos Canadenses clero locupletiores, ut Episcopo r u t h e n o in a n i m a r u m b o n u m aliquot sacerdotes ad t e m p u s concedant, si ab eodem r e q u i r a n t u r . Art. 21. Si qui vero s u n t sacerdotes regulares qui t r a n s i t u m ad ritum r u t h e n u m obtinuerunt, ipsi in his q u a e ad vitam religiosam spectant, a propriis superioribus regularibus ; in his vero q u a e ad curam a n i m a r u m et r i t u m r u t h e n u m pertinent, ab Episcopo r u t h e n o dependent. S. Congregatio de Propaganda Fide. 397 Art. 22. Episcopus r u t h e n u s nonnisi in clerum et populum r u t h e n u m iurisdictionem s u a m e x e r c e a t ; si t a m e n aliquo in loco exsistant fideles r u t h e n i ritus, in eoque n o n d u m sit missio r u t h e n a constituta, a u t nullus adsit presbyter eiusdem ritus, poterit t u n c iurisdictionem s u a m in fideles r u t h e n o s presbytero latino loci communicare, certiorato Ordinario. Art. 23. P o t e r u n t insuper episcopi latini C a n a d e n s e s , certiorato Episcopo r u t h e n o , iurisdictionem dare presbyteris ruthenis illis in locis in quibus fideles latini ritus a d s u n t sibi subditi, sed nullus adest presbyter latinus qui curam eorum gerere queat. CAPUT I I I . De fidelibus ruthenis. Art. 24. Fideles r u t h e n i iis in locis in quibus nulla ecclesia nec sacerdos proprii ritus habeatur, ritui latino sese conformare v a l e b u n t ; eisque eadem facultas conceditur etiam ubi propter longinquitatem ecclesiae suae n o n eam possint nisi cum gravi incommodo adire, quin t a m e n ex hoc ritus mutatio inducatur. Art. 25. T r a n s i t u s a ritu r u t h e n o ad latinum laicis ruthenis qui v e r u m et stabile domicilium in regione Canadensi constituerint, concedi nequit nisi a S. Congregatione de P r o p a g a n d a Fide pro negotiis Ritus Orientalis, gravibus et iustis intervenientibus causis ab ipsa S. Congregatione cognoscendis, audito Episcopo r u t h e n o Canadensi. Art. 26. Si vero contingat ut hi q u a n d o q u e in patriam revertantur, t u n c etsi ex pontificio rescripto ritum latinum susceperint, licebit eis, Apostolica Sede exorata, ad pristinum r u t h e n u m r i t u m redire. Art. 27. Non licet missionariis latinis, sub poenis ab Apostolica Sede decernendis, q u e m p i a m r u t h e n u m ad latinum ritum amplectendum inducere. Art. 28. Fideles rutheni, etiam in locis in quibus adest presbyter r u t h e n i ritus, a p u d sacerdotem l a t i n u m ab Ordinario loci a d p r o b a t u m peccata sua confiteri et beneficium sacramentalis absolutionis valide et licite obtinere possunt. E converso fideles latini peccata s u a confiteri possunt a p u d sacerdotem r u t h e n u m ab episcopo suo a d p r o b a t u m , in locis in quibus adest missio a u t ecclesia r u t h e n i ritus. Presbyteri vero rutheni absolvere n o n p o t e r u n t fideles latini ritus a censuris et a casibus reservatis in dioecesi latina in q u a sacrum ministerium exercent, a b s q u e venia Ordinarii latini. Vicissim idem dicatur de presbyteris latinis q u o a d censuras et reservationes s t a t u t a s ab Episcopo r u t h e n o . 398 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Art. 29. O m n i b u s fidelibus cuiusque r i t u s d a t u r facultas, ut, pietatis causa, s a c r a m e n t u m eucharisticum quolibet ritu confectum suscipiant; ac insuper, ubi necessitas urgeat nec sacerdos diversi r i t u s adsit, licebit sacerdoti r u t h e n o ministrare Eucharistiam consecratam in a z y m o ; et vicissim sacerdoti latino ministrare in f e r m e n t a t o ; at s u u m quisque ritum in ministrando servabit. Art. 30. Quisque fidelium praecepto Communionis paschalis ita satisfaciet, si eam suo ritu et quidem a parocho suo accipiat. Art. 31. Sanctum Viaticum moribundis ritu proprio e m a n i b u s proprii parochi accipiendum est; sed, u r g e n t e necessitate, fas esto a sacerdote quolibet illud accipere; qui t a m e n ritu suo ministrabit. Art. 32. F u n e r u m celebratio ac e m o l u m e n t o r u m perceptio in familiis mixti r i t u s , ad p a r o c h u m illius r i t u s pertineant ad q u e m defunctus pertinebat. Art. 33. Ad vitanda gravia incommoda q u a e inde ruthenis evenire possent, facultas eis fit dies festos et ieiunia observandi iuxta consuetudinem locorum in q u i b u s degunt. Attamen diebus dominicis et festis in utroque ritu in e a m d e m diem incidentibus, sacrae liturgiae in ecclesia sui ritus, si in loco exsistat, rutheni interesse tenentur. CAPUT De matrimoniis inter IV. fideles mixti ritus. Art. 34 Matrimonia inter catholicos r u t h e n o s et latinos n o n prohib e n t u r ; sed ad vitanda i n c o m m o d a q u a e ex rituum diversitate in familiis evenire solent, uxor, d u r a n t e matrimonio, ritum viri sequi potest, quin ex hoc sui nativi ritus mutatio inducatur. Art. 35. Soluto matrimonio, mulier proprium ritum originis resumere valet. Art. 36. Matrimonia tum inter fideles mixti ritus, tum inter fideles r u t h e n o s , servata forma decreti Ne temere contrahi debent. Art. 37. A t t a m e n matrimonia mixti ritus in ritu viri et ab eiusdem parocho erunt benedicenda. Art. 38. Dispensationes matrimoniales in matrimoniis mixti ritus, si quae sint d a n d a e vel petendae, dentur et p e t a n t u r ab episcopo sponsae. Art. 39. Nati in regione Canadensi ex p a r e n t i b u s diversi ritus, ritu patris sunt baptizandi; proles enim sequi omnino debet patris ritum. Art. 40. B a p t i s m u s in alieno ritu ob g r a v e m necessitatem susceptús, cum n i m i r u m infans morti p r o x i m u s esset vel n a t u s esset in loco in S. Congregatio de Propaganda JPide. 399 quo t e m p o r e nativitatis parochus proprius patris n o n aderat, ritus mutationem n o n inducit. Art. 41. Infantes ad eius parochi iurisdictionem pertinent, cuius ritus est eorum pater. Haec autem omnia Ssmus D n u s noster P i u s div. prov. P a p a X in audientia diei 13 augusti vert, anni, referente infrascripto h u i u s sacrae Congregationis Secretario, r a t a h a b u i t ac confirmavit, praesensque decretum edi iussit. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. D a t u m R o m a e , ex aedibus h u i u s S. Congregationis, die 18 augusti a n n o 1913. Fr. L. H . M . CARD. GOTTI, Praefectus, s. Hieronymus Rolleri, Secretarius. DECRETUM DE VIGILIIS AD RELIQUIAS MARTYRUM PERSOLVENDIS IN NOCTE ANTE DEDICA- TIONEM ECCLESIAE. Sacrorum R i t u u m Congregationi sequens quaestio, pro o p p o r t u n a solutione, proposita fuit; n i m i r u m : I u x t a Pontificale R o m a n u m tit. de ecclesiae dedicatione seu consecratione, celebrandae sunt vigiliae ante Reliquias s a n c t o r u m Martyrum q u a e in altari consecrando includentur; et canendi Nocturni et Matutinae Laudes in h o n o r e m e o r u n d e m s a n c t o r u m ; q u a e r i t u r : Nocturni et L a u d e s in casu sumendine sunt e novo Psalterio Breviarii R o m a n i per dies h e b d o m a d a e disposito; an e Communi plurimor u m m a r t y r u m ; et quo ritu canendi ? Et sacra R i t u u m Congregatio, audito Commissionis Liturgicae suffragio, praepositae quaestioni ita r e s p o n d e n d u m censuit : « In casu vigi« Mae persolvantur cum Matutino trium n o c t u r n o r u m et Laudibus de Com- 400 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « muni plurimorum m a r t y r u m , s u b ritu duplici, cum Oratione de III loco « Deus qui nos, omisso verbo annua, et nominibus reticitis, iuxta decre« t u m n. 2886, Genomanen., 14 iunii 1845 ». Atque ita rescripsit ac declaravit. Die 18 augusti 1913. Fr. L. © S . CARD. MARTINELLI, Praefectus. S. f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charyst., Secretarius. SACRA ROMANA ROTA FLORENTINA. FINIUM PAROCHIALIUM. Pio PP. X. feliciter regnante, Dominationis Suae Pontificatus anno X, RR. PP. DD. Michael Lega, Decanus P o n e n s , Guilelmus Sebastianeiii et Ioseph Alberti, Auditores de turno, in causa Florentina - F i n i u m Parochialium; inter P a r o c h u m ad S. Donati, repraesentatum per legitimum procuratorem advocatum Vincentium Sacconi, ex una; et P a r o c h u m ad S. Nicolai, repraesentatum per legitimum procuratorem advocatum Nazarenum Patrizi, ex altera parte, die 5 maii 1913 sequentem protulerunt definitivam sententiam. In agro Calenzano archidioecesis Florentinae, duae inter plures alias h a b e n t u r paroeciae, altera s u b invocatione S. Donati, matrix Ecclesia, ceteris filiabus antiquitate longe p r a e s t a n s ; altera n u n c u p a t a a S. Nicolao, filialis S. Donati, quae processu temporis, quippe posita in pago Calenzano, maiorem in dies dignitatem nacta est. Quare a n n o 1655 Prioratus titulo et honore, a n n o vero 1799 Plebanatus iuribus aucta fuit, et exinde a veteri paroecia S. Donati separata est, ei attributis d u a b u s paroeciis suffraganeis, aliis d u a b u s suffraganeis r e m a n e n t i b u s veteri plebaniae S . Donati. H a r u m plebanalium ecclesiarum, n e m p e S. Donati et S. Nicolai, fines n o n u n o ex latere se a t t i n g u n t ; inde autem enata est hodierna controversia, iudiciali actione proposita, q u a disceptatur u t r u m S. Donati fines, ex parte qua ad meridianum spectant, definiantur per viam dictam S. Montana Mota. 401 del Berti vel potius - uti contendit p a r o c h u s S. Nicolai adversus paroc h u m ad S. Donati - h u i u s fines terminentur a via di Trevalle a u t Bertolinese n u n c u p a t a . Etenim inter h a s d u a s vias certa territorii portio continetur q u a e pertineret ad S. Donati ecclesiam, si h u i u s fines pertingerent - uti cont e n d i t istius ecclesiae p a r o c h u s - ad viam del Berti; secus s u a m intentionem obtineret parochus ad S. Nicolai si eius paroecia t e r m i n e t u r ad septentrionem a via Trevalle seu Bertolinese dicta. Usque ad a n n u m 1880 in hac controversa territorii parte exerceri n o n poterat pastoralis cura quia in ea, hoc a n n o , prima d o m u s excitata •est, posthac aliae d o m u s aedificatae s u n t ; poterant vero in idem territorium parochi, hodie contendentes, exercere iura realia, vel alia eiusmodi iura a d n e x a curae pastorali, veluti decimas colligere. Revera, inter a r g u m e n t a quibus sibi vindicat, uti s u u m territorium parochiale, controversam portionem, p a r o c h u s ad S. Nicolai ponit praecipue factum, q u o d ipse contendit indubie p r o b a t u m , nempe, decimas praediales a se collectas et exactas fuisse ab agricolis h a s praedii particulas excolentibus. Quum vero sub anno 1880 incolae haberi coeperunt in controverso territorio, in hos curam exercuit p a r o c h u s ad S. Nicolai, eosdemque inter S. Nicolai parochianos in publicis tabulis descripsit t u m p a r o c h u s t u m municipalis magistratus, et nulla h a b i t a est controversia u s q u e ad a n n u m 1889, q u u m parochus Becattini, iam ab a n n o 1880 ad S. Donati parochus, querelam movit a p u d Curiam, sibi vindicans dictum territorium novasque d o m u s ibi recens aedificatas. Curia mandavit parocho loci Pizzodintonte, Paulo Biagiotti, r e m in facto et in iure examinare, habita ratione deductionum u t r i n q u e exhibitarum, et relationem exarare de peracta investigatione. P a r o c h u s ad S. Nicolai potissimum sibi a r r o g a b a t et arrogat iurisdictionem in controversas d o m u s , quia in hac territorii parte decimas ab immemorabili percepit, quare p a r o c h u s Biagiotti plures testes examinavit, sex et viginti, praemisso iuramento, ut idem refert (et p a r o c h u s Becattini hoc non negat, immo de nonnullis testibus hoc affirmat expressis verbis), eosdem interrogans super facto an decimae solutae sint parocho ad S. Nicolai, necnon super opinione vulgata in populo circa fines u t r i u s q u e parochiae ad controversam partem quod attinet. Relatio dein Curiae exhibita concludebat favens potius intentioni parochi ad S. Nicolai. Nihilominus res mansit insoluta usque ad a n n u m 1896, die 30 augusti, quo commissio electa pro corrigendis finibus parochialibus innixa praecipue mappis catastalibus, a n n o 1821 confectis, edixit controversum latifundum adscribendium esse parochiae S. Donati. ACTA, vol. V, n. 14. — 30-8-913. 29 402 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. H a n c relationem impetiit p a r o c h u s ad S. Nicolai, expetens ut causa formiter et iudicialiter definiretur in p r i m a instantia coram Curia Florentina, fundans in primis s u a m intentionem in novo reperto documentò, n e m p e in mappis confectis a n n o 1582-1586. Curia Florentina sententiam protulit definitivam die 9 ianuarii 1909, favorabilem parocho S. Nicolai, affirmans vim revera decisivam haberi in novo exhibito documento. , P a r o c h u s ad S. Donati ad H. S. O. appellavit, et iam pro definitione res proposita est in t u r n o diei 6 augusti 1912, et RR. Domini iusser u n t « ut attestationes acceptae circa solutionem decimarum transmit« t a n t u r integre et in forma authentica. - A Curia expetierunt ut inquireret « de n a t u r a et m e n s u r a decimarum et referret ». Curia, iussa faciens, et d o c u m e n t a expetita remisit et re perpensa in iure et in facto conclusit, agi « de decimis sacramentalibus praedialibus » solutis parocho ad S. Nicolai. Hoc in statu versatur h o d i e r n a actio q u a e praestolatur definitivum iudicium Dominorum, hac sub rogandi formula : Quinam competat super controversum territorium de quo in sententia Curiae Florentinae die 9 iunii 1909, iurisdictio parochialis in casu ? Ad factum quod attinet, haec a n i m a d v e r t e r u n t praeterea Domini: 1) Iam ab exorta lite u t e r q u e p a r o c h u s in propriam partem invocat traditionem popularem, contendens ab immemorabili aetate fines esse controversos. Q u a n d o incoeperint hae discordiae et an revera agitatae sint m a g n o aestu animorum, nullo certo documento affirmari potest, quia si discordiae et aemulationes habitae sunt inter diversos populos agrum Cadenzano incolentes (et hoc historia indubie docet), t a m e n inferre n o n licet, h a s excitatas, ortas fuisse ob fines parochiales: eo magis quod controversum territorium pene u s q u e ad n o s t r a s dies mansit absque habitatoribus. Quocirca aliis a e m u l a t i o n u m causis, forsan recentiore a e t a t e , addita est quoque controversia de finibus. Haec facile oriri poterat, postq u a m parochia S. Nicolai plebanatus iura a d e p t a est sub a n n o 1799, et maiorem veluti auctoritatem p r a e sua matrice ecclesia obtinuit, q u u m parochia esset pagi et municipii Calenzano. 2) Animos hodie penitus esse discordes evincitur ex attestationibus exceptis a parocho Biagiotti, inquirente de solutione d e c i m a r u m : incolae enim parochiae S. Donati favent omnes intentioni sui parochi : alii o m n e s e S. Nicolao eidem contradicunt. Ast n u m e r o multo plures sunt testes e parochia S. Nicolai. Quia vero testes n o n sunt numerandi, sed ponderandi, suo loco eosdem e x p e n d e m u s . Interim in facto, solidiorem esse traditionem seu popularem opinionem faventem parochiae S. Nicolai scatet ex attestatione reddita a Rev. Dominico Paci, priore loci Travalle, S. Romana Rota. 403 n e q u e u n i n e q u e alteri parochiae adscripto, aiente: « Ho sempre sentito « dire e creduto che la strada di divisione sia quella che direttamente « va alla m a r i n a (via Travalle) ed è anche la più conveniente, perchè « altrimenti il parroco di Calenzano per a n d a r e alle sue case, che sono « al di là della marina, o bisognerebbe che passasse sempre dal ponte « d e l l a Valle o di mezzo al popolo di S. D o n a t o ; - che il farmacista « Piattoli mi disse un giorno che prima ch'egli facesse la s u a casa sul « terreno ora controverso, quei di S. Donato lo pregavano a farla piut« tosto dall' altra parte per essere di S. Donato e non di Calenzano, « che anche il Municipio di Calenzano, sebbene vi fosse il sottosegretario « e quattro o cinque consiglieri di S. Donato, pure a p p e n a fatta la p r i m a « casa, la segnarono a Calenzano », nemine t u n c contradicente. 3) Ex aemulatione'autem iampridem exsistente inter d u a s p a r o c h i a s , magnopere e x t e n u a t u r valor historicus (de valore iuridico infra s e r m o erit) m a p p a e exaratae sub a n n o 1821, quia revera fieri potuit ut instinctu et suasionibus cuiusdam potentioris incolae S. Donati controversum territorium inclusum sit finibus S. Donati. Haec facti adiuncta deberi in h a c re perpendi, docet decis. 286, n. 4, part. VIII, et decis, 101, n. 10, part. VIII inter Recent, ubi ponitur regula, relevare m a p p a m seu piantami impressam ante motam litem tempore n o n suspecto. Sane hae m a p p a e geometricis m e u s u r i s descriptae eo t e n d u n t ut praedia, debita servata proportione, s u b m i t t a n t u r vectigalibus aerario publico solvendis ; q u a m o b r e m significare, describere fines parochiales ad easdem nullimode pertinet. P r o i n d e , mirum n o n e s t , h u n c errorem irrepere potuisse cum d a m n o alterius populi, qui tamen, quamvis sibi vigilaret, facile falli potuit, quia hae tabulae censoriae ad alium finem dirigebantur. Ceterum hoc d o c u m e n t u m , quod ad r e m n o s t r a m p a r u m vel nil probat, ex alia valde est adnotatione dignum, quia nihilosecius decimae pro controverso territorio solutae sunt postea, non secus ac antea, parocho ad S. Nicolai, etiam interveniente ministerio iudicis, s u b a n n o 1815, uti refert ipse p a r o c h u s S. Nicolai. Decimarum autem solutionem esse factum satis p r o b a t u m et valore concludens infra dicetur... De erroribus circa fines parochiales insertis in praefatis tabulis, late^ disserit Biagiotti in sua relatione e x a r a t a an. 1892, et inter alia notat:, « Per la p u r a verità e per la giustizia, io debbo aggiungere che oltre il « detto sbaglio catastale che si verifica in u n a casa posta lungo la via « che da Pizzo di Monte va a Travalle, vi sono anche i seguenti. Lungo « la via Pratesi il catasto assegna alla parrocchia di Pizzo di Monte u n a « b e n lunga ed estesa zona di t e r r a coperta dalle abitazioni di 19 pigio« nali, di quattro contadini e di due villette, m e n t r e ecclesiasticamente 404 « « « « « Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. quella zona di t e r r a è sempre a p p a r t e n u t a , come si rileva dagli stati di anime del secolo passato, alla parrocchia di Gonfranco. All' opposto è sempre stato ed è t u t t o r a sotto la parrocchia di Pizzo di Monte un tratto di suolo, coperto in passato dall' abitazione di un colono, attribuito dal catasto civile alla parrocchia di Capelle, ecc. ». • 4 ) Ex adverso, tabulae topographicae descriptae an. 1582-1586 refer u n t u r ad eam aetatem, q u a n d o aemulationes circa fines haberi n o n p o t e rant, quia a d h u c S. Nicolai ecclesia erat filialis et prae illa S. Donati nulla pollebat dignitate et auctoritate, q u a m postea et sensim acquisivit, uti n a r r a t u m est in factispecie, et docte p r o b a t professor Carrocci. Quocirca ab earum descriptione excludendum est studium partium. P r a e t e r e a istae tabulae omnino fundabantur in divisione populorum, seu parochiarum : descriptio a u t e m eo tendebat ut directe i m p o n e r e ! singulis populis seu parochiis onus curandi vias in finibus sui territorii positas. Nihilominus h a s t a b u l a s valde exiguum valorem historicum h a b e r e probat egregius professor Carrocci, et hoc ultro admiserunt Domini, quippe descriptio locorum est omnimode rudis et indeterminata, facta ad prospectum: a t t a m e n in casu nostro quia viae s u n t ibi descriptae signatis praediis, intersecatis vel confinibus, additisque adnotationibus quae bene distinguere sinunt viam dictam Travalle, a via n u n c u p a t a del Berti (et hoc admittit et recognoscit hodie procurator parochiae S. Donati), hinc hae figurae apte inservire possunt ad nostram quaestionem, quum controversum territorium iaceat inter duas praefatas vias. Cuinam parochiae a u t e m adscribatur, infra e x p e n d e m u s . 5) Quoad hoc ipsum territorium augetur difficultas in dirimenda quaestione, ob diversa n o m i n a quae in antiquis documentis attributa sunt controverso territorio, quia uti advertit sententia Fiorentina « dai « vari contratti e dal modo volgare di parlare .... il n o m e di Massa o « di Pozzo alla Massa .... s ' i n t e n d e attribuito a t u t t a la testata del suolo « controverso lungo la via Barbarinese ». Locum hodie controversum, n u n c u p a t u m dei Donnini antiquitus vocari Pozzo alla Massa admittit et p r o b a t peritus architectus florentinus d e p u t a t u s a parocho ad S. Donati. Ita, inter testes asserentes, decimas parocho ad S. Nicolai solutas esse, P e t r u s Papi refert, decimas ipsum recepisse « per la parte detta il Pozzo alla Massa », seu in controverso territorio. Idem asserit Ioseph Berti. Q u a r e d u m parochus ad S. Donati producit relationem cuiusdem popularis comitii habiti a n n o 1847 quod asseritur locum habuisse al Pozzo alla Massa seu, uti ipse contendit, in territorio S. Donati, d o c u m e n t u m rem n o n evincit, quia subest aequivocatio in designatione loci. Sed alias patitur exceptiones hoc documentum, quia producitur neque in exemplari, S. Romana Rota. 405 n e q u e in copia authentica ; quocirca in censu iuridicae probationis haberi non potest. Ad ius a u t e m quod attinet, seu ad valorem p r o b a t i o n u m hinc inde d e d u c t a r u m , in primis a n i m a d v e r t e r u n t Domini, d e t e r m i n a n d u m esse quinam ex contendentibus sit actor, q u i n a m reus, seu possessor cum c o m m o d a possessoris conditione in iudicio, qui o n u s probationis in alter u m transfert adeo ut « actore non probante, reus, etsi nihil praestiterit, « obtinebit »: argum. cap. 3, in fine tit. de caus. poss., Decret. Greg. IX. Quod principium melius d e t e r m i n a t u r per Regulam 63, iur. in VI, s e u : « in pari causa, melior est conditio possidentis ». Unde, p r o u t cum comm u n i c o m m e n t a t u r Reiff, tit. de caus. post., n. 44, si contendentes p a r e s vel quasi pares p r o d u c a n t hinc inde probationes n o n sufficientes ad evincendam intentionem u n i u s vel alterius partis, res est dubia et in pari causa, t u n c qui possidet, obtinebit; quia habet titulum, possessionem, quo adversarius destituitur. Neque m u t a t u r conditio possessoris in diversis instantiis, ut contendit procurator parochi ad S. Donati, n a m et appellans retinet eamdem rei personam quam in prima instantia gerebat, ut docet De Luca, de iudic, disc. 3, n. 54. Sane status possessionis in diversis instantiis non m u t a t u r , quia, lite pendente, nihil debet i m m u t a r i : quare p a r o c h u s ad S. Nicolai qui recurrit adversus Decretum anni 1896, perseverat esse r e u s in iudicio, seu possessor. In re nostra titulus possessionis videtur nullimode posse negari parocho ad S. Nicolai, quippe qui iam pene novem annos exercuit in controversas d o m u s curam a n i m a r u m pacifice et absque ulla controversia, adeo ut Curia, cum prodierit a n n o 1896 decretum quo dictae domus adscrib e b a n t u r parocho ad S. Donati, t a m e n p a r o c h u m adversarium retinuit in sui iuris possessione seu quasi possessione, donec definiretur controversia iudicialis p r o m o t a ab eodem parocho. P r a e t e r e a quamvis a d m i t t a m u s a r g u m e n t u m deductum ex decimar u m exactione pati aliquas exceptiones, utpote non u n d e q u a q u e probatum, nihilosecius est satis solide fundatum, adeo ut cum aliis coniunctum indiciis e n i m penti bus ex reliquis probationibus, possit dici a b u n d e sufficiens ad constabiliendum statum possessionis in exercitio iurium parochialium, favore parochi ad S. Nicolai. Q u a n t u m autem iuvet eiusmodi status ad extricandas quaestiones, ut plurimum intricatissimas, de finibus parochialibus, docetur a magistratibus decisionibus coram Goccino, relatis inter Recent, part. V, tom. II. In decis. 433, n. 1, statuitur p a r o c h u m m a n u t e n e n d u m esse in quasipossessione iurium parochialium q u o u s q u e adversarius invicte n o n probet s u a m intentionem. H a n c quasi possessionem acquiri etiam per exerci- 406 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. t i u m u n i u s aut alterius actus pacifice positi (n. 2, decis, cit.) et in decis. 446 in eadem causa Caven. Limitum parochialium, n. 1, confirmatur, pondere m u l t a r u m auctoritatum et iurisprudentiae, favore possessoris, cum agitur de p r o b a n d i s finibus parochialibus, sufficere leviores etiam probationes : q u a r e concluditur: « t a n d e m fuit dictum quod sufficit... « quod materia sit dubia, ut p r o n u n c i a n d u m sit favore possessoris: quia « actor tenetur plene et concludenter probare intentionem suam ». Probationes a parocho ad S. Donati allatae s u n t : 1) mappae catastales geometricae a n n o 1821 ; 2) nonnulla i n s t r u m e n t a emptionis et venditionis ubi controversum territorium comprehendi videtur et attribuì parochiae S. Donati; 3) relatio periti Grassi exarata anno 1809. Relatio parochi Bartolini n o n posse recenseri inter probationes iuridicas iam advertimus. De mappis catastalibus haec invaluerunt principia in foro et in nostro Ordine. Mappam factam post m o t a m litem, seu controversiis iam eKcitatis, esse suspectam et exigui valoris, Decis. 185, n. 10 ssq., part. VIII; e a m d e m vero plene frui auctoritate q u a n d o sit facta iudicialiter, citata parte et servatis s e r v a n d i s : ita decis. 69, n. 18, part. XVIII, tit. I inter Recent. Ibi res est de m a p p a p r i v a t a ; agitur vero de publica in decis, cit. 185, part. VIII et firmatur: « Si haec sit impressa longe ante litem « motam, et multo magis si sit a p p r o b a t a per testes formiter exami« natos, eundem deservire pro adminiculo in confinium probatione ». De Luca, De iudic, in disc. 25 magis distincte de mappis sive publicis, sive privatis, enunciat easdem regulas in foro et in scholis receptas. P o n i t auctoritatem iudicialem tribui t a n t u m mappis confectis, partibus et testibus citatis et auditis. De mappis publicis haec h a b e t : « Ubi vero « agatur de altera specie m a p p a r u m geographiearum quae non pro actibus « particularibus sed generalibus ad publicam utilitatem vel commodi« tatem a geometriae professoribus confectae s u n t atque in voluminibus « vel in chartis impressas h a b e m u s , et t u n c licet regula videatur ut eis « deferendum sit, a d h u c t a m e n huic regulae n o n ita simpliciter deferen« d u m venit, sed circumspecte et m a t u r e procedendum est cum in dies « fallacia in eis detegatur, ubi praesertim controversia sit de aliquo loco « qui in extremitatibus seu confinibus p l u r i u m regnorum aut provinciar u m e t c . » . D e mappis geometricis haec habet idem D e Luca, 1 . c : « Sed si desumi p r a e t e n d a t u r probatio comprehensionis ex m e n s u r a quae « resultet ex eadem mappa, continente scalam geometricam cum q u a « geometriae professores p r a e t e n d u n t scire distantias, sive quod ipsi « geometrae in eorum tabulis (ut facere solent) adiiciant lineas deno« tantes ut id quod intra lineam est, dicatur i n t r a districtum vel pro« vinciam, secus a u t e m q u o d extra, et t u n c eis n o n defertur, q u a n d o de S. Bomcma Bota. 407 « hoc principaliter agatur, q u o n i a m hoc n o n pendet ab eorum arte vel « p e r i t i a e t c . » . E q u i d e m in casu nostro agitur de mappis geometricis censuariis, publica auctoritate confectis, q u i b u s b o n a ibi descripta s u b m i t t u n t u r vectigalibus, et de his notitia h a b e t u r accurate ab iis q u o r u m interest; sed geometrae quia m u n u s publicum h a b u e r u n t m e n s u r a n di territoria geometrice, et n o n delineandi fines parochiarum, in eis denot a n d i s censentur studio privato procedere, et hinc vel nullam vel parvam, pro diversis r e r u m adiunctis, fidem merentur. Secundo loco, de probatione deducta ex quibusdam contractibus ubi controversum territorium adscribitur parochiae S. Donati, et h a n c probationem diligenter explicavit in suis animadversionibus sac. Ioseph Salvadori, adverti debet, eiusmodi deductiones pati q u a m d a m exceptionem, penitus enervantem, elidentem vim earumdem probativam. Nam in more est ut praedium dicatur esse in loco ubi d o m u s sita est u n d e n o m e n dérivât, etiamsi aliqua pars fundi forte se p r o t e n d a t intra fines alterius parochiae. P r a e t e r e a quia sitae denominationes et descriptiones nimis summariae, vulgares et arbitrariae recidebant in d a m n u m aerarii, ipse sacerdos m e m o r a t correctiones factas eiusmodi descriptionibus per decretum, Arroto, syndaci Scala (Gonfaloniere) a n n o 1535. Et res ita narr a t u r : « L'altra obbiezione che potrebbe fare si è il contrapporre ai pas« saggi dei poderi di S. Donato l'arroto di n. 69 del 1739: - Quartiere « di S. Spirito, Gonfaloniere Scala, il quale pretende correggere tutti i « passaggi che questo podere ha fatto dal 1641 in poi, e dice che q u a n d o « si compose doveva comporsi così: Due pezzi di t e r r a di staia 23 circa « alla misura pratese nel popolo di S. Niccolò a Calenzano luogo detto « - il Pozzo alle Masse - (seu revera controversa territorii pars) confi« nate ecc. ». Quod n o m e n a d m o d u m opportune recidit ad firmandam animadversionem antea factam, nempe locum n u n c u p a t u m Pozzo alle Masse saepe recurrens in documentis et in attestationibus revera comprehendere portionem territorii controversam. Correctiones factas a publico magistratu omnimode evertere adnititur sacerdos Salvadori; sed quin definiatur quaestio s u b aspectu historico remittenda ad eruditos viros, s u b ratione iuridica sane h a e exceptiones vim h a b e n t enervandi p r o d u c t a m probationem. Denique e x a m i n a n d a est relatio periti Grassi, exarata occasione quaestionis exortae a n n o 1809 circa d o m u m Carretti, t u n c recens aedificatam, et q u a e r e b a t u r an pertineret parochiae S. Donati, aut potius alii S. Nicolai. P e r i t u s d o m u m Carretti attribuit parochiae S. Nicolai, ita a r g u m e n t a t i : « La casa costruita dal Carretti è collocata a contatto della s t r a d a « Bolognese (Barbarinese) dove a p p u n t o si riunisce a quella che va a 408 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « P r a t o , le quali due strade h a n n o servito e servono di limite ai terreni « dei due popoli in questione, cosicché t u t t a quella parte di t e r r e n o al « di là di queste due strade, r i g u a r d a S. Donato, appartiene a quella « cura, ed all'opposto i terreni posti al di qua delle medesime verso il « Castello di Caienzano, dove è stata eretta la n u o v a casa, spettano al « popolo di S. Nicola ». P e r i t u s suas facit animadversiones, territorium prospiciens a domo Carretti, et ponit d u a s vias, Bononiensem et Pratensem, uti limites parochiales; hinc concludit procurator p a r o c h i a e S. Donati, territorium controversum a perito adiudicari parochiae S. Donati, q u u m revera hoc territorium sit citra (al di là) viam Bononiensem. - Sed probatio non est necessario concludens, quia via Bononiensis producitur ultra d o m u m Carretti et facit cum via Pratensi, ubi h a e intersecantur, duos ángulos pene r e c t o s ; alterum angulum compreh e n d e n t e m q u a spectet ad septentrionem (al di là) territorium q u o d « riguarda^ S. Donato, appartiene a " quella Cura „ » : q u a vero spectat ad meridiem, alter angulus d u a r u m viarum continet d o m u m Carretti,, seu « ed all'opposto, i terreni posti al di q u a » pertinent ad parochiam S. Nicolai. Quae interpretatio optime concordat cum iis quae s e q u u n t u r et ab adversario invocantur in s u a m partem, n e m p e : « I proprietari di beni « posti sotto la n u o v a fabbrica pagano tutti le decime alla chiesa di « S. Nicola, il che p u r e accade per i terreni situati sulla parte di sotto « che riguarda il Carretti ecc. ». Porro, nonnisi improprie et falso dici posset - a n i m a d v e r t e r u n t Domini - controversa praedia - riguardare prospicere ad Ecclesiam S. Donati, seu ad septentrionem, n a m ista s u n t in decliviis citra viam Travalle et spectant ad ecclesiam S. Nicolai, seu ad meridiem. Quocirca illa praedia revera esse q u a e in questione sunt, valde probabiliter asserere licet. Q u a m o b r e m , haec probatio, ut minus dicamus, est aequivoca et n o n satis favet intentioni parochi ad S. Donati. Inde concludere licet h u n c p a r o c h u m nullam dedisse probationem evincentem s u a m petitionem. Modo Domini expenderunt adversa a r g u m e n t a quae r e d u x e r u n t : 1) ad decimarum exactionem, et 2) ad p l a n t a s topographicas a n n i 1582-86. De decimis, m a n d a t o Curiae p a r o c h u s Biagiotti fecit inquisitionem a n n o 1892, ad acta exhibitam ad petitionem Turni, uti relatum est. Inquisitio versatur etiam circa opinionem incolarum controversi territorii, ad fines parochiales quod spectat. An decimae solverentur et quinam essent fines parochiales, quaesitum est a colonis incolis utriusque p a r o c h i a e : hi quasi testes inducti S. Romana Rota. 40$ sunt coram inquirente parocho, eosque testatos esse sub i u r a m e n t o , visum est Dominis n o n posse in dubium vocari, quia hos testes fuisse legitime iuratos asserit idem p a r o c h u s in relatione Curiae exhibita s u b mense aprilis eiusdem anni, et idem admittit p a r o c h u s ad S. Donati, in suis litteris die 26 martii 1892 et de attestationibus ita loquitur ut easdem legisse n o n dubitare liceat. Quae notitia statim habita a dicto parocho de exceptis attestationibus eisdem maiorem auctoritatem et fidem confert et exceptionem q u a m ipse n o n movit, at hodie movit procurator paroeciae, videlicet, decimas n o n potuisse exigi a colono Alexandro Papi, quia per ordinationem Leopoldi magni ducis a n n o 1783 decimae exigendae e r a n t n o n a parocho, sed ab officialibus (Camerlenghi) Municipii; eiusmodi exceptionem in facto nullum habere fundamentum patet, quippe ipse Becattini admittit in citatis litteris: « Egli (il Papi) ritirava le decime dei « popolani tutti di Calenzano q u a n d o era colono ecc. » et t a n t u m dubitet exegisse a colonis Ciampi pro parte praedii controversa. De valore h a r u m attestationum in primis adverterunt Domini, h a s certe n o n esse iudiciales, quia n o n exceptae s u n t citatis et auditis partibus, aliisque servatis de iure servandis. At non exinde eis omne p o n d u s d e n e g a n d u m est. Sane De Luca, De iudic, disc. 32, n. 1 seq. disserens de eiusmodi probatione, notat adesse hanc speciem attestationum : « quae « dicitur per testes ad futuram rei memoriam, sive pro informatione, « coram notario publico, vel a p u d acta alicuius iudicis, etiam cum iura« mento examinâtes, nemine t a m e n citato atque in forma voluntariae « potius q u a m contentiosae iurisdictionis », et infert regulam esse « q u o d « perfectam et concludentem probationem non faciunt, cum attestationes « potius q u a m testes dicantur ». Sed advertere non praetermittit, ibi n. 6: « Super his autem impossibile est certam regulam statuere generalem, « cum revera t o t u m pendeat ex singulorum casuum particularibus cir« cumstantiis, prudenti iudicis arbitrio ponderandis etc. ». Decis. 204, n. 11, part. 9, Recent. Iamvero, p a r o c h u s inquirens, a Curia deputatus, suffraganeus p a r o chiae plebanalis S. D o n a t i , visus est Dominis plane eiusmodi mandati dignus, in quem nullam exceptionem movit parochus ad S. Donati, quamvis h u n c sciret suae intentioni n o n favorabilem. P e r s o n a e a u t e m interrogatae s u n t simplices et rudes, et, ut plurimum, religiosis m o r i b u s instructae, q u a e in suis assertionibus, praesertim iuratis, fidem merentur. Nihilominus parochiani S. Nicolai contradicunt omnes attestationibus p a r o c h i a n o r u m alterius ecclesiae. Quare viderentur omnes attestationes nihili faciendae esse. 410 Acta Apostolicae Sedis, - Commentarium Officiale. Verum si uti p a r est ponderentur, videntur multo magis valere et potiores esse attestationes q u a e favent parocho ad S. Nicolai. In hoc e x a m i n e prae oculis h a b e n d a est regula trita in foro, nempe « magis « creditur d u o b u s testibus affirmantibus, q u a m mille negantibus » : quia affirmans aliquid scire vel cognoscere asserit, d u m negans, d u m t a x a t se nescire ait. Reiff. De fid. instrument., n. 298 et in decis. Recent. 272, n 2, part. 2; 141, n. 7; 54, n. 13, part. 4, tom. 2; 294, n. 11, part. 5, tom. 1, ecc. Atqui testes Ciampi Augustinus eiusque pater a procuratore parochiae S. Donati producti, referunt: « Io non so nulla. Non ho ricordanza « che sieno state pagate ». Et Iulius Fabi : « Di q u e s t a questione n o n « posso dir nulla ». Positivam, seu n o n pure negantem reddidit attestationem i u r a t u s coram notario Carolus Ciampi, filius a u t nepos fratrum Ciampi de quibus a n t e a : « Non sono mai state pagate dalla sua fami« glia nè da lui le decime ad alcuna chiesa ». Verum ex adverso, multo antea, coram parocho Biagiotti, eius sorores, uti videntur, vel certe arcte coniunctae, A n n u n t i a t a et Carola Ciampi, testatae s u n t : « Si, (i Ciampi) « ne h a n n o sempre pagati due quarti e veniva a prenderli il contadino « del pievano ». Hic est Alexander P a p i , qui testatus est: « Si, per la « presa detta Rozzo alle Masse, ci sono a n d a t o sempre io a riscuoterle ». P r a e t e r e a n a r r a t u r a P e t r o del Ciabatti, nepote, ex sorore fratrum Ciampi : « La m a m m a (Annuntiata Ciampi) anche p r i m a che cominciasse q u e s t a « questione diceva sempre : " A casa mia si pagava la decima a Calen« zano ecc. „. Di più la zia (Carola Ciampi) disse a casa mia che essendo « a n d a t a dai suoi fratelli, cioè dai Ciampi, volevano che tornasse a Pizzo« dimonte per dire diversamente da quello che aveva deposto e che vole« vano far passare la m a m m a da demente, ecc. ». Quare dubitare n o n licet attestationes redditas esse cum studio partium, sed multo magis affirmativae et concludentes sunt attestationes parocho ad S. Nicolai faventes. Nam, praeter recensitos, P e t r u s Ciampi, nepos adversantium, et ipse, fatetur: « Mio p a d r e diceva sempre che le decime della terra sotto la « strada le avevano sempre pagate a Calenzano ». R o s a Bettarini, fassa est: « Le ho vedute pagare io (dai Ciampi) q u a n d o era ragazza « ed ho veduto che il Ciampi pagò il grano delle decime a Francesco « Papi ecc. ». I t e m , Ronconi Ioannes, et de facto proprio idem testatur Carolus Zacchini. Huiusmodi attestationes favore parochi ad S. Nicolai, per se n o n efficiant probationem' omni exceptione maiorem, t u m superexcedunt efficaciam exceptionum et vim h a b e n t s e u faciunt semiplenam probationem praecipue ob externa q u i b u s sustentantur. quantumvis t a m e n mulprobativam adminicula S. Montana Mofa. 411 Siquidem ad acta deductus fuit liber quo ab a n n o 1565 ad ann u m 1692 excriptae sunt decimae et de his haec h a b e t Curia Florentina in relatione diei 9 ianuarii 1913 a RR. P P . Dominis exquisita : « In questo « decimario si trova dal 1565 al 1692 addecimato due volte sotto il n u m . 61, « e u n a volta sotto il n u m . 60 un podere, luogo detto " al Pozzo alle « Masse „ dei Sommai, la casa oggi nel popolo di S. Donato era con decima « di mezzo staio e u n a mina di grano, la quale apparisce pagata puntual« mente fino a tutto il 1692. Inoltre due volte sotto il n. 62, e u n a volta « sotto il n. 61 è addecimato anche il podere, luogo detto sul monte di « S. Donato ... per le terre che ha in Calenzano ... ora essendo il n o m e di « " Pozzo alle Masse „ quello del terreno controverso, e due terzi di « questo terreno appartenendo al podere di S. Donato che ha casa colo« nica nel popolo omonimo fino ad oggi, è chiaro che la decima p a g a t a « a S. Nicolò per quei terreni nel 1561 fino al 1691 è identica a quella « che negli ultimi tempi venne abolita ». P r a e t e r e a quia ipse p a r o c h u s Biagiotti fassus est, colonos Liei et Pelagatto, excolentes terras in controverso territorio positas, n u n q u a m decimas solvisse, inde p a r o c h u s Becattini et hodie procurator parochiae S. Donati exceptionem faciunt, advertentes, hoc factum destruere assertiones adversas testium, quia si hi coloni n o n solverunt, coniicere licet nec alios solvisse. Sed, contra, animadvertit parochus Biagiotti adesse rationem n o n solutae decimae, quippe haec praedia olim pertinebant seu ante direptionem b o n o r u m a Napoleone decretam, ecclesiae S. Donati; ecclesias a u t e m n o n fuisse solitas ecclesiis decimare. Q u a m rationem u n d e q u a q u e solidam, confirmationem habet magnopere opportunam ad rem n o s t r a m a relatione iam citata periti Grassi, a n n i 1809, qui a r g u m e n t u m deducens a solutione decimarum, n o t a t : « Il che pure accade per i terreni « situati dalla parte di sotto che riguarda il Castello, se si eccettuino « alcuni effetti della Pieve di S. Donato, che non soffrono, come beni eccle« siastici, questo aggravio ». Proinde confirmatur etiam conclusio, iam posita, n e m p e controversum territorium etiam a perito Grassi fuisse attributum parochiae S. Nicolai. P e r p e n d e r u n t Domini attestationes recollectas a parocho Biagiotti, faventes parocho ad S. Nicolai, famam seu opinionem publicam p e n e s illos populos referentes. Hi testes fatentur, hoc semper ab aliis audivisse, a maioribus recepisse : u n d e recolunt opinionem publicam et exstantem, a s s e r e n t e s : « Io ho sempre sentito dire e tutti i sottoscritti depongono « che h a n n o sempre sentito dire: " I miei vecchi dicevano sempre che « il Pozzo alle Masse era il confine „ ». Haec et similia testes d e p o n u n t . m « « « « « Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Ad rem facit Mascard., De probat, conclus., 394, n. 1 et ssq. « Confines p r o b a n t u r per istrumenta ... primo ampliabis, conclusionem p r o cedere, licet talia instrumenta, d u m m o d o a n t i q u a sint, n o n directe, sed enunciative et assertive, mentionem de finibus faciant... In p r o b a t i o n e confinium non requiritur directa probatio, sed sufficit probatio adminiculativa per verisimilia adminicula ». Curia Fiorentina, quia a r g u m e n t u m decisivum censuit obtineri ex plantis topographicis q u a s modo e x p e n d e m u s , penitus examinare non curavit a r g u m e n t u m decimarum, et hinc sententia fassa est huic probationi posse inesse vim « q u a n d o venisse bene accertata la loro n a t u r a « ed il titolo vero della loro prestazione, m e n t r e allo stato degli atti, « l'una e l'altra cause rimangono affatto indeterminate ». Hodie vero h a s decimas fuisse praediales-sacramentales, ex his quae Curia deduxit, n o n potest in quaestionem revocari, et pars adversa ne exceptionem quidem movit. Ceterum praesumptio est, decimas praediales sacramentales exigendas esse a parocho in cuius territorio sunt praedia, etsi agricolae alterius ecclesiae parochiani sint. De Luca, de decimis, disc. 32, n u m . 2 ; Reiff., de decimis, n. 94. Hoc ut axioma h a b e n d u m esse dixerunt D o m i n i : ex quo scatent necessaria corollaria, n e m p e : 1) quod si quaestio oriatur cuinam paroeciae dominus fundi pertineat, nullum potest ex h a r u m decimarum solutione d o c u m e n t u m absolute probatorium haberi, et questio altero ex capite solvenda erit. E contrario, 2) si quaestio sit cuinam paroeciae pertineat fundus e quo collig u n t u r decimae, t u n c a solutione decimarum semper a r g u m e n t u m probatorium haberi potest, utpote quia fundus, ex quo colliguntur decimae, semper pertinet ad paroeciam cuius in finibus fundus ipse situs est. Ante Bonifacium VIII res diversimode se habebat, quia fideles adstring e b a n t u r ad decimas solvendas, etiamsi fundos h a b e r e n t in paroecia aliena (Cf. cc. 18, 20, 32, tit. XXX, lib. III, decret. Greg. IX). A t t a m e n progressu temporis, cum litigatores magis magisque instarent in regula finium custodiendorum, Bonifacius VIII in cap. II, tit. V, lib. II, et in c. 2, tit. XIII, 1. III, in VI statuit, decimas reales solvendas esse parocho intra cuius ecclesiae fines r e p e r i u n t u r fundi, ex quibus decimae praecipiuntur. Fit exceptio, q u a n d o scilicet erigitur nova paroecia intra limites alterius: quo casu q u a n d o q u e constituitur ut decimae, n o n novae paroeciae seu paroeciae filiali, sed matrici ecclesiae solvantur in recognitionem matricitatis, seu antiqui dominii, quod fit iure privilegiato et hoc aliis quoque in casibus concedi potest. S. Bomana Bota. 413 Attamen ut decimatio constituat a r g u m e n t u m probatorium ac litis decisorium, requiritur ut a g a t u r de decimis sacramentalibus et realibus, minime vero de decimis personalibus aut dominicalibus, etiamsi decimae istae dominicales sint reales. Insuper attendi debet, u t r u m ius decim a n d i spectet parocho intra cuius fines paroeciae fundus situs est, ratione praescriptionis a u t particularis privilegii; et in dubio semper p r a e s u m e n d u m est pro ordinaria et consueta disciplina quae tenet decim a s reales solvi semper titulo sacramentali, ut ita dicam, et n o n dominicali, et praescriptio a u t privilegium o p p o r t u n i s et concludentibus probationibus semper erit d e m o n s t r a n d u m . Iamvero in casu nostro, Domini d i x e r u n t agi de decimis praedialibus, quae d e m o n s t r a n t u r solutae parocho S. Nicolai. P r o b a t i o n e m deductam ex plantis topographicis an. 1582-1586 iudex florentinus opinatus est esse decisivam. Ad r e m autem censuerunt Domini antea esse investigandum an ex hisce plantis e r u a t u r controversum territorium uni potiusquam alii paroeciae pertinere; dein fiet quaestio an eisdem sit fides adhibenda. - Peritus qui m a n d a t o parochi Becattini primo examinavit h a s plantas, opinatus est hoc esse document u m vere « preziosissimo ed eloquente » quia inibi d e s c r i b e b a t u r parochiae cum suis finibus, seu viis a u t praediis confinibus, prouti patet inspicienti h a s figuras. P o p u l u s S. Donati describitur h a b e n s ad meridiem suos fines ad viam A, ita descriptam in notationibus : « La strada « segnata A che si parte di su a confini di Santo Niccolò fra beni dei « Sommai, larga b. 7 ... e finisce in un fiume della Marina fra beni del « Beccuti e del Ginori larga b. 6 e lunga b. 5,50 ». P o p u l u s S. Nicolai ad septentrionem fines h a b e t ad eamdem viam, q u a ad meridiem t e r m i n a t parochia S. Donati, sed haec via t a n t u m signatur in suo principio et termino, quia uti iam adnotavimus, scopus erat Moderatorum Reipublicae, h a s vias assignare c u r a n d a s populis ad q u o s pertinebant. Quare fines S. Nicolai ad meridiem n o n est via signata A, sed q u a e d a m territorii p a r s signata in planta S. Donati, littera Z distincta, nullam d o m u m continens. Dein delineatur via sub littera A 1 ita excripta in n o t i s : « La strada segnata A 1 che si parte dalla « strada segnata Z, fra beni dei Sommai, larga b. 4 e mezzo... et finisce « su el fiume della Marina larga Ba 5 et lunga Ba 1515 ». Peritus flor e n t i n u s perspiciens quod si a d m i t t a t u r viam signatam A in planta S. Donati esse viam Travalle iam finita erat eausa S. Donati quia in hac suos fines habuisset, uti contendit p a r o c h u s adversarius, demonstrare nisus est viam signatam A. in p i a n t a S. Donati esse viam dei Berti, eamdemque, in planta S. Nicolai, signatam esse littera A 1. Sed 414 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. eiusmodi conclusio contraria est evidentiae facti et notis plantae adnexis, quippe d u a r u m viarum diversa est latitudo et longitudo; a t q u e e a r u m percursus, h a b i t a ratione fundorum confinium, respondet, respective, hodiernis viis di Travalle seu delle Bertoline et Via del Berti. Q u a m obrem hodie procurator paroeciae S. Donati reiicit uti a s s u r d a m conclusionem periti fiorentini, et admittit descriptionem topographicam paroe-r ciae S. Donati desinere in Viam Travalle, sed fecit suam conclusionem domini Del Badia, n e m p e quod h u i u s m o d i plantae « n o n d i m o s t r a n o « la misura, i confini del territorio a p p a r t e n e n t e a ciascuna parrocchia, « essendo state fatte unicamente per constatare la m i s u r a delle strade, « affinchè si potesse in seguito verificare se fossero ristrette, occu« paté, ecc. ». Verum critica historica n o n destruit hoc factum, n e m p e territorium controversum contineri in territorio assignato « in pianta topografica » paroeciae S. Nicolai; ast haec critica vellet ut fides denegaretur huiusmodi descriptioni. Iamvero animadversiones factae a peritis historicis s u n t nimis generales, et quamvis a d m i t t a m u s h a s p l a n t a s n o n esse ab erroribus immunes, t a m e n nemo n o n videt q u a n t a m lucem hae descriptiones, factae uti diximus tempore n o n suspecto, afferant in n o s t r a controversia. Nihilominus, quia iurisprudentia est « divinarum et h u m a n a r u m « rerum notitia, iusti atque iniusti scientia » (Ulp. 1. X de iust. et iur. Big.), ita rationem habere volumus de critica historica, et admittere exinde e x t e n ú a n valorem h u i u s argumenti. Si vero hoc a r g u m e n t u m iungatur alteri deducto ex decimarum exactione, ea conflatur probatio quae moralem certitudinem omnimode gignit. Neque praetermittendae s u n t regulae quae m o d e r a n t u r eiusmodi quaestiones per iurisprudentiam N. S. O.: siquidem uti asseritur in decis. 286, n. 1, part. VIII. Recent, ubi agitur de p r o b a n d i s confinibus in antiquis, a d m i t t u n t u r leviores probationes et coniecturae quae simul iunctae iudici moralem persuasionem pariunt. Quod si perseveret d u b i u m , tunc suppetit certa regula, meliorem esse conditionem possidentis. Ast in casu nostro possessio certa assistit parocho ad S. Nicolai, et hinc, quamvis labiles velint dici probationes ab eo productae, multum superexcedunt vim a d v e r s a r u m deductionum, q u a m o b r e m , nedum in pari causa, sed in longe meliore causa r e s p o n d e n d u m est pro reo, seu possessore. Nullimode vere heic invocari posset p r a e s u m p t i o , seu assistentia iuris favore S. Donati, quia haec est ecclesia matrix a q u a divisa est ecclesia S. Romana Rota. 415 S. Nicolai; n a m praesumptio, seu assistentia iuris, nullimode praevalere potest possessioni; uti firmatur in decis. 456, part. 18, tom. % recent. Hisce igitur omnibus perpensis, Christi nomine invocato, Nos Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, dicimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Iurisdictionem parochialem competere parocho S. Nicolai in controverso territorio, in casu. E x p e n s a s vero iudiciales volumus inter partes haberi compensatas. Ita declaramus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsequutioni m a n d e n t hanc nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacror u m c a n o n u m et praesertim can. 3, sess. XXV, Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis quae magis o p p o r t u n a et efficacia pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Roma© in sede tribunalis sacrae R o m a n a e Rotae, die 5 maii 1913. M. Lega, Decanus Ponens. Guilelmus Sebastianeiii. Iosephus Alberti. Ex Cancellaria 4 iunii 1913. Sac. T. Tani, Notarius. DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI. CONGREGAZIONE ANTIPREP ARATORI A. Il giorno 26 agosto 1913, presso l'Emo e Rmo signor cardinale Francesco di Paola Cassetta, Ponente della Causa di beatificazione e canonizazione del Ven. servo di Dio Giovanni Battista da Borgondia, sacerdote professo dell'Ordine dei Frati Minori, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Antipreparatoria, nella quale dai Rmi Prelati Officiali e dai Consultori teologi della medesima fu discusso l'eroismo delle virtù, esercitate dallo stesso Ven. servo di Dio. 416 Acta, Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S E G R E T E R I A D I STATO. La Direzione dell'Annuario Pontificio prega vivamente gli Illmi e Revmi Monsignori, Arcivescovi, Vescovi, Abati, Superiori degli Ordini Religiosi, Rettori dei Collegi Urbani e quanti possano avervi interesse, di voler inviare a questo ufficio (presso la Segreteria di Stato - Vaticano) le notizie e rettifiche riguardanti le rispettive Diocesi ed Instituti da inserirsi nell'Annuario Pontificio pel prossimo anno; in conformità delle Lettere ed istruzioni date da Sua Eminenza Revma il Sig. cardinale Merry del Val, Segretario di Stato di SUA SANTITÀ, in data del 15 giugno 1911 e 1912. NOMINE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotario Apostolico ad instar participantium: 2 agosto 1913. — Mons. Giuseppe Holder, vicario generale della diocesi di Dunkeld e prepósito del capitolo di quella cattedrale. Prelato Domestico di S. S.: 30 luglio 1913. — Mons. Augusto Maria Taggiasco, di Roma. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 agosto 1913. —- Al sig. Marcello de la Bignè de Villeneuve, dell'archidiocesi di Rennes. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 3 agosto 1913. — Al sig. Pietro Darey, residente in Pietroburgo. — Al sig. Paolo Lagier, direttore della Banca di Francia in Pietroburgo. 14 agosto. — Al sig. Giovanni Sutton, della diocesi di Lincoln. 17 agosto. — Al sig. Angelo Petit le Brun, della diocesi di Versailles. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 12 agosto 1913. — Al sig. Lorenzo Sympa, tenente sanitario del Corpo della Guardia Palatina d'onore. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 luglio 1913. — Al sig. Giuseppe Pierre, della diocesi di Bourges. 13 agosto. — Al sig. Carlo Kambo, di Roma. Annus V. - Vol. V. Die 27 Septembris 1913. Num. 15. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X LITTERAE APOSTOLICAE. I. SOCIETAS « AB ORATIONE ASSIDUA PRO PONTIFICE », BARCINONE INSTITUTA, ERIGITUR IN ARCHISODALITATEM CUM FACULTATE AGGREGANDI UBIQUE TERRARUM. PIUS PP. x. Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Nostra plurimum interest, ut pop u l u s oret pro Nobis ; in tot enim tantique momenti negotiis sustinendis, a t q u e in Apostolico m u n e r e , Nobis divinitus commisso, fideliter o b e u n d o , c o m m u n i o n e precum potissimum adiuvamur, a t q u e ob pia fidelium ad Altissimum vota, novas divinitus vires acquirimus. Quare n o n sine spirituali laetitia comperimus Barcinone piam Sodalitatem vulgo appellatam « ab Oratione assidua pro Pontifice » canonice erectam exstare, frugiferum ad finem orandi sine intermissione pro conservatione ac t r i u m p h o Pontificis R o m a n i . Barcinonensium a u t e m Episcopus significat Nobis Sodalitatem eandem sociorum n u m e r o ac pietate florere; plures, societatis ipsius cura, sacras functiones maximo cum spirituali emolumento peragi; sodales ad eucharisticas d a p e s frequentia in exemplum a d d u c e n d a accedere ; plurimos etiam e religiosis familiis viros societati eidem n o m e n s u u m t r a d e r e ; atque ita in dies h u i u s sodalitii ope devotionem et amorem erga h a n c divi Petri Sedem passim in populo percrebrescere. Cum vero et in aliis dioecesibus similia sodalitia erigi velint, addit s u p e r enunciatus Barcinonensium antistes in votis sibi a d m o d u m esse, ut Sodalitatem ipsam ad Archisodalitii dignitatem evehere dignemur, addita facultate cognomines societates sibi aggregandi. Nos a u t e m votis h i s ACTA, vol. V, n. 15. — 27-9-913. 30 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale 418 piis benigne a n n u e n t e s , auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis pro Concilii Tridentini decretis interpretandis, Apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, Societatem « ab oratione assidua pro Pontifice » B a r c i n o n e , uti s u p r a diximus, conditam, in Archiconfraternitatem c u m consuetis privilegiis p e r p e t u u m in m o d u m erigimus atque instituimus. Archisodalitatis a u t e m sic per Nos erectae moderatori atque officialibus p r a e s e n t i b u s et futuris, Apostolica pariter Nostra auctoritate, potestatem largimur, ex q u a ipsi, servatis tum- Clementis P p . VIII praedecessoris Nostri rec. me. t u m reliquis Apostolicis constitutionibus et ordinationibus desuper editis, alias eiusdem nominis atque instituti societates, ubique t e r r a r u m canonice erectas, sibi aggregare, et cum illis indulgentias omnes eidem Archisodalitati a Sede Apostolica concessas, quae cum aliis communicari queant, communicare licite possint ac valeant. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exstare et p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, ipsique Archisodalitati n u n c et in posterum plene suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritum que et inane fieri si secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis quibuscumque. XXIV D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die iulii MCMxrii, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. L. |$i S. , CARD. MERRY D E L VAL, . ce Secretis Status. IL ARCHICONFRATERNITAS SANCTI CRISTOPHORr IN OPPIDO «SAINT-CHRISTOPHE LE JAJOLET » DIOECESIS SAGIENSIS ERECTA, INDULGENTIIS DITATUR. P I U S P P . x, Ad perpetuam rei memoriam. — E x s t a t in loco vulgo St-Ghristophe le Jajolet appellato dioecesis Sagiensis intra fines, p i u m Sodalitium in h o n o r e m sancti Christophori periclitantium patroni, iam inde ab a n n o MDcccLXXxxix canonice institutum, ac brevi, favente Domino, adeo diffusum, ut illud anno superiore dignum Nos Ipsi duxerimus, quod per similes Litteras Nostras die V I I I februarii mensis piscatoris a n n u l o obsignatas ad Archisodalitii g r a d u m eveheremus, cum facultate cognomines societates in universo t e r r a r u m orbe sibi aggregandi. Nunc a u t e m cum Acta PU PP. X. 419 Archisodalitii ipsius moderator Nos enixis precibus flagitet, ut t u m enunciatae Archiconfraternitatis t u m eidem aggregatarum rite confraternit a t u m sodalibus praesentibus et futuris peculiares nonnullas indulgentias largiri de Apostolica Nostra benignitate dignemur, Nos precibus his, q u a e in t a m frugiferae consociationis b o n u m atque e m o l u m e n t u m cedunt, q u a n t u m in Domino possumus, a n n u e n d u m ultro libenterque censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Inquisitoribus generalibus, de omnipotentis Dei misericordia ac B B . Petri et P a u l i Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus qui vel in Archisodalitatem m e m o r a t a m , vel in u n a m e Societatibus ipsi archisodalitio rite aggregatis, n u n c et in posterum ingredientur, die primo eorum inscriptionis, si vere poenitentes et confessi SS. Eucharistiam sumpserint, p l e n a r i a m ; ac t a m inscriptis q u a m in p o s t e r u m inscribendis vel in dicta Archisodalitate, vel in qualibet e Societatibus ipsi aggregatis Sociis, in cuiuslibet e o r u m mortis articulo, si admissorum confessione expiati ac viatico muniti, vel q u a t e n u s id agere nequiverint, n o m e n Iesu, ore si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint, m o r t e m q u e t a m q u a m peccati stipendium de m a n u Domini patienter susceperint, etiam plenariam ; denique iisdem pariter in Archisodalitatem primariam, vel in eidem aggregatas Societates n u n c et in p o s t e r u m relatis sodalibus, qui singulis annis die festo S. Christophori Mart., a u t u n o e septem diebus continuis immediate respective sequentibus, ad cuiusque eorum lubitum eligendo, sacramentali admissorum exomologesi expiati, a t q u e eucharisticis dapibus recreati, propria Archisodalitatis vel respectivi Sodalitii ecclesiam a u t oratorium, si exstet in locis ubi hi degunt, secus cuiusque curialem aedem visitent, ibique pro christian o r u m principum concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac S. matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, similiter plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Praeterea eisdem sodalibus n u n c et in p o s t e r u m pariter supradicta in Archisodalitate, a u t in aggregatis Societatibus rite inscriptis, qui q u a t u o r per a n n u m diebus, a respectivorum locorum Ordinariis semel t a n t u m statuendis, contrito saltem corde, a u t propria Sodalitii ecclesiam sive sacellum, a u t in locis u b i ipsa n o n reperiantur, propriam cuiusque curialem aedem, preces, uti superius diximus, fundentes celebrent, de n u m e r o poenalium, in forma Ecclesiae solita, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; quoties a u t e m iuxta Archisodalitii tabulas, aliquod pietatis, sive caritatis opus exercuerint, similiter de poenalium n u m e r o , centum illis dies, in forma Ecclesiae consueta, expungimus. T a n d e m largimur fidelibus iisdem, si Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 420 malint, liceat, excepta plenaria in mortis articulo l u c r a n d a indulgentia, reliquis o m n i b u s sive plenariis sive partialibus indulgentiis ac peccatorum remissionibus, functorum vita labes p o e n a s q u e piare. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris tempor i b u s valituris. Volumus autem, ut p r a e s e n t i u m litterarum t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subcriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis e a d e m p r o r s u s fides adhibeatur, quae ipsis praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die x v n a u g u sti MCMXÍJI, Pontificatus Nostri a n n o undecimo. R. L. £g S. ' CARD. a MERRY D E L Secretis VAL, Status. EPISTOLAE. I. AD R. P. D. ANTONIUM MENDES BELLO, PATRIARCHAM LISBONENSEM, RECENTIORA REIPUBLICAE LUSITANAE IN ECCLESIAM ACTA CONQUERITUR. Venerabilis Frater, salutem et apostolicam benedictionen. — Ubi Reipublicae Lusitanae decretum exstitit de societate discindenda Civitatis et Ecclesiae, equidem n o n cunctati s u m u s id facere quod apostolici Officii Nos voce a d m o n e b a m u r ; litterasque encyclicas « I a m d u d u m » ad universos catholici orbis Episcopos dedimus, q u i b u s in litteris cum alia conquesti s u m u s detrimenta quae religioni populi Nobis carissimi iam importata essent, t u m praecipue illam d a m n a v i m u s nefariam legem q u a e inchoato in Ecclesiae perniciem p r o m o t o q u e operi t a m q u a m fastidium imponeret. Qua in re Nobis n o n ea sane affulgebat spes, eos qui t u m R e m p u b l i c a m gubernarent, brevi m u t a t u r o s esse consilium, conversoque sapienter itinere, sese ex c o n t e m p t u atque odio ad avitam reverentiam custodiamque revocaturos Religionis catholicae, quae veter e m Lusitaniae et potentiam genuit et gloriam. Sed t a m e n o p i n a b a m u r posse fieri, ut, cum i m p r o b a lex deducenda esset in u s u m , primo anim o r u m t u m o r e paulatim defervescente, h u m a n i t a t i s aequitatisque ratio aliquid valeret ad immodicam ipsius legis molliendam severitatem. I a m vero h a n c opinionem r e s fefellit vehementer : in bello enim contra Ecclesiam administrosque Ecclesiae suscepto t a n t a t a m q u e acri contentione Acta PU PP. X. 421 perseveratimi est, ut Nos, venerabilis Frater, d u c a m u s N o s t r a r u m partium esse per h a n c epistolam recentiora q u a e d a m istorum Reipublicae g u b e r n a t o r u m acta expostulare graviter et conqueri. Illud, p r i m u m omnium, dolendum Nobis fuit vos, qui Lusitanis praeestis Ecclesiis, teque ante alios - Episcoporum ex Lusitania, q u o r u m his temporibus ubique est nobilitata virtus, merito principem - q u a m v i s sedulos in obtemperatione publicis potestatibus debita et praecipienda et praestanda, in ius vocari violenterque e vestris exturbari sedibus, h u i u s nimirum u n i u s criminis reos, quod nullo pacto potueritis adduci ut, sacrosancta officia violantes, legum statuta probaretis, q u a e Nos, utpote Religioni perniciosa, improbassemus. Hanc e a m d e m ob c a u s a m complures e sacerdotum ordine gravissimus viros vel similiter expelli vel etiam coniici in vincula : utrisque vero o m n e m pervicaciter denegari iniustae remissionem poenae, contra atque ipse Reipublicae praeses, q u o d a m sensu aequitatis impulsus, p a l a m se cupere declarasset. Deinde, n o n satis h a b i t u m est Ecclesiam de possessione b o n o r u m , q u a e sanctissimis m a x i m e q u e legitimis n o m i n i b u s ipsius essent, deiecisse: eo u s q u e imperiosorum h o m i n u m procedit arbitrium, ut Ecclesiae ne licentiam quidem permittant corrogandae libere piorum stipis, u n d e aliqua ex p a r t e cum divinum cultum tueatur, t u m ministrorum Dei, quos ad s u m m a m egestatem redactos videt, necessitatibus occurrat. H u c accedunt illa n o n m i n u s d e p l o r a n d a : q u o d consociationibus schismaticis consiliisque laicorum, ad legis praescripta conflatis, in disciplinam religiosi cultus, atque in templorum sacraeque suppellectilis u s u m amplior a t q u e adeo absoluta iam d a t u r auctoritas; quod, ut minaciter d e n u n t i a t u m erat, iam nonnullis locis sacrae aedes per vim, quamvis acriter repugnante populo, sunt c l a u s a e ; quod in sacra Seminaria, quae quidem nec multa et misera s u p e r s u n t , quotidie ingravescit, e o r u m se gubernationi immiscendo, civilis potestas ; quod in ipsis privatis studiorum domibus, n e d u m in publicis, nullam tradi licet de religione doctrinam ; quod ipsae h a u d ita pridem interceptae sunt litterae h u i u s Apostolicae Sedis, q u i b u s Episcopi cum reliquo Lusitaniae clero edocebantur q u e m a d m o d u m se difficili q u a d a m in causa gerere deberent. P o s t r e m o , ab iniuria, insigniter in p e r s o n a m dignitatemque Nostram contumeliosa, n o n est n u p e r temp e r a t u m , c u m factum est, ut in h a c a l m a Urbe paene s u b oculis Nostris lex a Nobis d a m n a t a vim s u a m exerceret. De Instituto l o q u i m u r sancti Antonii Lusitanorum, vetusto ac nobili religionis beneficentiaeque monumento, q u o d quidem, violatis, quae quisque politus h u m a n i t a t e p o p u l u s h a b e t sacra, testamentis piisque voluntatibus m o r t u o r u m , in Institutum alius n a t u r a e ac nominis converti vidimus. 422 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Haec Nos, venerabilis Frater, pro Apostolici officii conscientia, ut diximus, facere n o n p o s s u m u s , quin iterum detestando et conquerendo d e n u n t i e m u s . Solliciti Nos quidem et anxii s u m u s Ecclesiae Lusitanae causa, q u a e fortasse n u m q u a m t a m gravibus fuit obiecta periculis; sed dolemus quoque vehementerque dolemus vicem nationis istius et gentis, cui, cum ad e m e n d a n d a m fortunam disciplinamque civilem omnino m u n e r a pacis necessaria sint, domestici eiusque in primis exitiosi belli faces subiiciuntur. Quicumque enim praeiudicatis opinionibus partiumque studiis n o n serviunt, omnes consentiunt nullam populis capitaliorem esse pestem, quam intestina certamina dimicationesque religionis, ut q u a e maxime aliènent animos inter se civium, viresque c o m m u n i s utilitatis effectrices elidant et dissipent. V e r u m t a m e n aegritudinem Nostram illud valde levât, quod certo scimus Dei providentis n u t u o m n i a ad salutem Ecclesiae sanctae dirigi, divinamque opem ei tempestive n o n defore. Nec p a u l u m solatii capimus etiam ex fide, obsequii virtutisque plena, Episcoporum et cleri et catholicorum Lusitaniae in Vicarium Iesu Christi, cuius fidei d o c u m e n t a h a b u i m u s iam et plurima et admirabilia. Supplices autem r o g a m u s Deum, velit, h a c depulsa tempestate, celeriter Lusitaniae catholicae serenos referre dies ; atque interea, caelestium auspicem m u n e r u m , ac praecipuae caritatis benevolentiaeque Nostrae testem, tibi, Venerabilis Frater, tuis o m n i b u s in episcopatu collegis, atque universo populo Lusitano apostolicam beneditionem a m a n tissime impertimus. r D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i mensis martii ficatus Nostri a n n o decimo. MCMXIII, Ponti- PIUS P P . X. II. AD DOMINOS KINTZINGER, ERNEST, FEDERSPIL, PRAESIDES, ET CÜNY, SECRE- T A R I U M CONSILII S E U COMMISSIONIS METENSI CONVENTUI CATHOLICORUM GERMANIAE CURANDO, OB LITTERAS OBSEQUII PLENAS BEATISSIMO PATRI¡ AB E I S D E M R E V E R E N T E R E X H I B I T A S . , , Dilecti Filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Gratias ex^ animo vobis agimus, dilecti Filii, qui de solemni catholicorum hominum* e Germania conventu proxime h a b e n d o Meus ea quidem vestro et cete-; r o r u m o m n i u m n o m i n e ad Nos perscripsistis, q u a e Nos magno opere d e l e c t a r e n ! Etsi enim iam Nobis erat probe c o g n i t u m q u a m vos divinae Religionis studiosi et quem ad m o d u m erga Apostolicam h a n c Sedem 1 423 Acta PU PP. X. essetis affecti, t a m e n accidit p e r i u c u n d u m quod pollicemini vestra vos consilia illustri declaratione cum fidei in Christum Deum t u m obsequii in Vicarium Christi auspicaturos esse. Perspecto a u t e m vestro Ecclesiae matris a m o r e , n o n est m i r u m si, cum saecularia sacra toto orbe terr a r u m celebrentur ad recolendam pacem libertatemque ipsi Ecclesiae divinitus a Constantino datam, immortalis facti vestris in contionibus a r d e n s q u a e d a m commemoratio fiet. Quae quidem commemoratio recte vos n o n vultis in vacuam q u a m d a m gratulationem abeat, sed, cogitationes a praeteritis temporibus ad praesentia revocando, v e s t r a m elaborandi pro Ecclesia alacritatem exacuat. Itaque, cum molestissime feratis, sicut optimus quisque catholicorum, principem a n i m a r u m v e s t r a r u m P a s t o r e m in h a c non s a n e digna conditione r e r u m e t i a m n u n c versari, propositum habetis postulare denuo et vehementer, ut Pontifex R o m a n u s t a n d e m in possessionem plenae eius libertatis restituatur, q u a m s u p r e m a ipsius dignitas et c o m m u n i s catholicarum gentium Patris potestas requirit. Est praeterea consentaneum virtuti vestrae vos ad Ecclesiam quibus impeditur vinculis solvendam animos attendere. In quo illud Nobis praecipue placet, vos pro virili parte d a t u r o s operam ut Congregationibus Ordinibusque Religiosorum libera vivendi agendique facultas in utilitatem christiani populi lege tribuatur, et nativa ac sacrosancta Ecclesiae in scholis publicis iura ne violentur. Velle enim Religionem inde exulare, ubi tenerae finguntur mentes filiorum Ecclesiae, improbitatis g e n u s est i n h u m a n a e et perniciosae, cui constanter est resistendum. Vos vero non in hoc solum genere, sed u s q u e q u a q u e videmus paratos pro Religione fortiter contendere, q u i b u s quidem n e d u m est curae ne regnum Christi q u i d q u a m detrimenti domi capiat, sed etiam ut foris per sacras missiones ad b a r b a r o s magis ,ac magis dilatetur. - Ceterum fore ut conventus iste optimos fructus rei catholicae per Germaniam afferat, spem b o n a m Nobis facit, tum omnium vestrum a m o r Ecclesiae, t u m u s u s r e r u m et prudentia gravissimorum virorum, quibus vos o m n e s q u e e Germania catholici utimini ducibus, t u m etiam studium religiosissimae urbis quae conventus h a b e n d i sedes erit. Etenim istorum civium pietatem et fidem nemo ignorat, qui conventum Eucharisticum Metensem recordetur. Nos a u t e m r o g a m u s Deum, ut det vobis sedium suarum assistricem sapientiam, vosque gratiae suae m u n e r i b u s a d i u v e t ; q u o r u m auspicem eand e m q u e p a t e r n a e Nostrae benevolentiae t e s t e m , apostolicam benedictionem vobis omnibus, dilecti Filii, amantissime impertimus. Datum Romae, a p u d S. P e t r u m , die xxv mensis iulii tificatus Nostri a n n o decimo. PIUS PP. X. MCMXIII, Pon- 424 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. III. AD CAROLUM CARD. QUINTUM : DE HORNIG, EPISCOPALIS VESZPRIMIENSIUM MUNERIS ANNUM EPISCOPUM, VIGESIMUM EXPLENTEM. Dilecte Fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Iamd u d u m n o v e r a m u s te nullam u n q u a m officii p a r t e m deserere, quin etiam t a m diligenter in pastorali m u n e r e versari, ut Dei cultum populique tui salutem mirifice c u r a r e s ; dignum propterea d u x i m u s , quem r o m a n a e p u r p u r a e honore augeremus. Hoc quidem Nostrum de te iudicium confirmavit exhibita Nobis n o n multo a n t e de statu dioecesis Veszprimiensis relatio; q u a m cum legeremus, tum gaudio cumulati s u m u s , t u m laudes gratiasque egimus benignissimo Deo, qui te ad talem agendi sollertiam et ad t a n t u m largiundi studium inflammarit. Laetabilia enim exponebas ac plena solacii: id est clerum istum doctrinis omnis generis rite instructum ; christiano populo supernaturalis vitae a d i u m e n t a a b u n d e p r a e b i t a ; n o v a s parochiales curias ad sacrorum c a n o n u m praescripta constitutas ; t e m p l a permulta tuis impensis a solo excitata ; ingentem praeterea pecuniae vim in id i n s u m p t a m , ut christiana omnia instituta florer e n t quam maxime. Quae cum reputemus, v i d e m u r nullo pacto posse haec t a n t a tibi aptius gratulari, q u a m optantes, ut pro diebus plenis episcopalis officii tui, quo a n n o s iam q u i n q u e et viginti es sancte perfunctus, p r a e m i u m tibi Deus rependat amplissimum. Cuius auspicem et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili Noster, et clero populoque t u o apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i mensis augusti a n n o Pontificatus Nostri decimo. MCMXIII, PIUS PP. X. IV. AD R. P. DEM D. MICHAELEM VIRORUM LEGUM C. VASQUEZ, COETUS REGENDO STATUTA, REVERENTER QUIBUS EADEM EPISCOPUM OPERI A SOCIETAS TIT. LEONE LEGIONENSEM, XIII REGITUR, PRAESI- NUNCUPATO, BEATISSIMO OB PATRI EXHIBITA. Venerabilis Frater, salutem- et apostolicam benedictionem. — Levandis opificum angustiis fovendaeque in iisdem religioni o p p o r t u n e a d m o dum factum ut perillustris civis Melchior Concha y Toro Societatem Acta Pii PP. X. 425 instituere^ q u a m moderaris. Exhibita s u n t Nobis superioribus diebus legum s t a t u t a quibus regitur; ex iisdem plane perspeximus q u a m a m a n t i sapientique caritatis consilio Societas ista opificum complectatur causam. Placuit prae ceteris provida penes e a m d e m gratifieandi ratio, q u a nimir u m operariis ita consulitur, ut h a b e a n t sensim quo sibi ipsi auxilium ferant, sociisque d u m aedes et cetera s u p p e d i t a n t u r vitae, subsidia h a u d p r a e t e r m i t t u n t u r quibus prospicitur animis ad sempiterna iuvandis. Cuiusmodi providendi g e n u s congruit sane, ut optime nosti, christianae caritati et ad b o n o r u m opinionem Societati d e m e r e n d a m h a u d exiguum a r b i t r a m u r h a b e r e m o m e n t u m . Hisce libenter a d d i m u s p a t e r n a e hortationis Nostrae stimulos et confidimus salutare hoc institutum t a n t o eos p r o s e q u u t u r o s benevolentia, ut florere in dies iisdem adiutoribus pergat. - Auspicem interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testem benevolentiae tibi, venerabilis Frater, viris q u o r u m consiliis operaque iuvaris, ceteris denique qui in sociorum n u m e r o recensentur, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die i augusti Nostri a n n o decimo. MCMXIII, Pontificatus PIUS PP. X. V. AD RR. PP. DD. CATHOLICA ARCHIEPISCOPOS STUDIORUM ET EPISCOPOS UNIVERSITAS QUIBUS ANDEGAVENSIS, UTITUR OB PATRONIS LITTERAS VENE- RATIONIS ET OBSEQUII PLENAS, BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Officiosissimis litteris, quas, Andegavum more vestro coëuntes, die 1 mensis iulii ad Nos c o m m u n i consilio dedistis, n o n modice recreati s u m u s : plures enim afferebatis solacii causas, quare assiduae, quibus angimur, curae a l i q u a n t u l u m quiescerent. Quod enim, uti scribitis, Athenaei Andegavensis doctores religiose aperiant, alunni diligenter percipiant p u r a m et integram catholicae Ecclesiae doctrinam, singulari id Nos afficit laetitia ; quod vero, Litteris Nostris Pascendi ex animo adhaerentes, Modernismum perinde h a b e a n t ac si ignorarent, id ita Nos erigit ac solatur, ut facere n o n possimus, quin et vobis vehementer gratulemur, et magistros auditoresque publico laudis testimonio h o n e s t e m u s : immo etiam placet m a n d a r e vobis, ut Nostris verbis eos certiores faciatis n o n t a m a communi fidelium P a t r e laudari q u a m diligi. 426 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Sed alia q u o q u e o c c u r r u n t cur sedulam sollertemque operam v e s t r a m admiremur. Curastis enim ut disciplinae, q u a e ab Athenaei exordio tradi coeptae sunt, n o n modo constarent ac florerent, sed etiam n u m e r o auger e n t u r e a r u m accessione, q u a e t u m ad rei rusticae et agricultionis scientiam, t u m ad commercii iura legesque p e r t i n e n t : quod quidem h a u d sane parvo verti debet vobis honori hoc tempore, cum cernimus disciplinas alibi n o n tradi n o v a s sed iam institutas abrogari. Nec praeterire silentio possumus, quot q u a n t a q u e in dioeceses vestras effiuxerint comm o d a ex isto illustri litterarum o p t i m a r u m q u e artium domicilio. Siquidem christiano sensu doctrinaeque apparatissimi ex eo prodierunt t u m ludimagistri, quibus collegia vestra omnia et nonnulla clericorum seminaria doctoribus u t u n t u r ; t u m viri iuris periti qui passim in foro causas diligenter religioseque agunt; t u m denique alii permulti, qui r e m catholicam p o p u l a r e m fortiter m a g n o q u e animo a p u d vos p r o v e h u n t . F a c t u m ita est, ut ex Andegavensi studiorum Universitate vis et efficacia omnis eorum pendeat institutorum, q u a e ad t u e n d a m i u v e n u m pietatem p r o bitatemque excitata utilissime sunt in istis regionibus, q u a r u m laus praecipua est, t r a d i t a m a maioribus fidem et pietatis cultum, p r a e aliis, firmiter acriterque retinuisse. Verum ex e a d e m vestra comperimus epistula, Athenaeo t a m nobili t a m q u e fructuoso reditus nec t a n t o s esse qui sufficiant, nec p e c u n i a m conferri satis, ut eius perpetuitati vitae p r o v i s u m dici possit. Dolendum profecto est, eius inopiae, q u a n t u m velint, mederi n o n posse occidentalis Galliae catholicos, cum d e b e a n t tot aliis occurrere incommodis largitate sua. Q u a m q u a m , ecquis Andegavenses doctores n o n iure mir e t u r ? Ii e n i m , talem ne sinerent christianae sapientiae palaestram interire, tantuli se docere professi s u n t quantuli vix credibile est, et, novo ad h u n c diem exemplo, se praedes libenter obstrinxerunt s u a q u e se pecunia respondere n o n dubitarunt. I t a q u e cum Apostòlici officii conscientia m o n e a m u r Athenaei vestri firmitati q u o q u o modo prospicere, ne, maximo cum religionis detrimento, in e x t r e m u m discrimen deveniat, v o l u m u s id t a n d e m aliquando perficere, quod decessor Noster fel. rec. Leo X I I I , Litteris ad Archiepiscop u m R h e d o n e n s e m datis die x x x mensis septembris M D C C C X C I I I , sibi proposuerat opportuniore tempore perficiendum. Iteratis igitur precibus vestris obsecundantes, eo quod vetat omnino necessitas rem ultra differri, vobis concedimus, dioeceses tres e Britannia minore, Venetensem, Corisopitensem et Briocensem, iam n u n c vestris ita accenseri, ut i m m u n e s o n e r u m , q u a e pro Athenaeo Catholico Parisiensi suscepta h a c t e n u s sustelerunt, in posterum, Metropolitanam R h e d o n e n s e m imitatae, vobiscum, Acta Pii PP. X. 427 ad Andegavensem studiorum Universitatem s u s t e n t a n d a m , opem oper a m q u e conferant. Qua in re, eo potissime spectamus, ut et in Instit u t o vobis carissimo nonnihil adiumenti impertiamus, et g r a t u m a n i m u m Nostrum vobis iisque cunctis significemus, qui, eius causa, nullis laboribus sumptibusve pepercerunt. Minime quidem diftitemur, futurum, ut ex hac r e r u m m u t a t i o n e aliquid detrimenti A t h e n a e u m Parisiense in praesentia capiat. Verum q u i d n a m e catholicis Galliae sperare n o n liceat? Eos igitur impensissimo cohortamur, velint t a m large liberaliterque Parisiensi Istituto subvenire, ut ne ullam q u i d e m iacturam eidem obtigisse appareat. Quod si ecerint et rem Nobis pergratam facturos se sciant et, eo quoque' n o m i n e , de Ecclesia ac de c o m m u n i salute esse optime merituros. Quod reliquum est, divinae remunerationis auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, Vobis, venerabiles F r a t r e s , et clero p o p u loque vestro apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xv mensis augusti, a n n o Pontificatus Nostri undecimo. MCMXIII, PIUS PP. X. VI. AD R. P. D. IULIUM MAURITIUM ABBET, EPISCOPUM SEDUNENSEM, CETEROSQUE HELVETIORUM EPISCOPOS, DE QUINQUAGESIMO ANNO AB INITIS EORUM ANNUIS CONVENTIBUS, DE CONSTANTINIANIS SOLLEMNIBUS AC DE CONIUNCTIONE CUJMf APOSTOLICA SEDE. Venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. — Vobis n u p e r r i m e S e d u n u m coëuntibus sollemne fuit c o m m u n e m ad Nos dare epistulam, quae observantiam pietatemque in Nos vestram a b u n d e redolet: cuius significationi pietatis maius quidem afferre p o n d u s videntur ipsae causae, quae vos ad scribendum impulere. Coetus enim, quem egistis, quinquagesimus est, p o s t q u a m decessores vestri consueverunt q u o t a n n i s in u n u m aliquem convenire locum, ut gregis saluti collatis consiliis prospicerent. Quod si e tot procellis, q u i b u s regionem vestram hoc temporis decursu agitari vidimus, ad certam q u a m d a m tranquillit a t e m tolerabilemque r e r u m condicionem p e r v e n t u m est, id acceptum merito referendum putatis Apostolicae Sedi, quae vobis nulla u n q u a m ratione defuit; at m a g n a m partem est vestrae q u o q u e decessorumque 428 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. v e s t r o r u m navitati t r i b u e n d u m , q u a m eiusmodi congressiones summopere excitarunt. H a c igitur quiete utiliter fruamini, quam continenti vobis labore peperistis ; sed nolimus vos eius generis malaciae plus a e q u o confidere, cum n e q u e adversarii, uti scribitis, desinant Ecclesiae conflare invidiam, n e q u e a magnis tuti sint periculis fideles, q u o r u m procurationem sanctissime geritis. - G r a d u m deinde facitis, ob r e r u m contextum, ad Gonstantiniana t e m p o r a c o m m e m o r a n d a , quibus, vulgato Mediolani edicto, in eam Ecclesia libertatem est restituta, u n d e a r e r u m publicarum rectoribus passim hodie deturbatur. Quod vero, praeclarissimam h a n c nacti occasionem, s a c r u m Iubilaeum extra ordinem indiximus, m a g n a s agitis g r a t i a s ; at maiores Nos vobis habituri s u m u s , si Helvetios, quibus praeestis, geminatis n o t a t i o n i b u s sollicita verius, ut, culpis expiatis, a r d e n t i o r e m caritatis ignem concipiant et b o n o r u m o m n i u m Auctori humiles pro Ecclesia preces continuo adhibeant. E x t r e m a autem epistula scribitis, trepidis animis universos supplicasse vos Deo pro Nobis, cum, n o n multo ante, affecta usi s u m u s v a l e t u d i n e ; hoc sane amoris vestri officium grata complexi s u m u s voluntate, et sciatis velimus omnes, in eo semper Nos p e r m a n e r e consilio, ut, quant u l a m c u m q u e posthac benignissimus Deus lucis viriumque u s u r a m erit Nobis d a t u r a s , in p r o v e h e n d a a p u d Helvetios catholica re assidui elabor e m u s vobiscum. - Caelestium interea m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, vobis, venerabiles F r a t r e s , et clero populoque vestro apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , a n n o M C M X I I I , Pontificatus Nostri undecimo. PIUS P P . X. die xvi mensis augusti Suprema Sacra Congregatio S. Officii. 429 SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII (SECTIO D E INDULGENTIIS). DECRETUM. UNIFORMES DECERNUNTUR INDULGENTIAE CRUCIBUS QUAE « A MISSIONIBUS » NUNCUPANTUR. Ut p i a r u m missionum, q u a s ad p o p u l u m verbi Dei praecones h a b u e rint, memoria perseveret ac fructus, passim u s u receptum est, ut Crux aliqua, sive in templis, sive a p u d illa, sive etiam penitus in aprico, rite benedicta erigatur. Vivificum Redemptionis signum a p t u m est n i m i r u m ad Religionis r e c l a m a n d a praecepta, ad poenitentiae insinuanda proposita, ad spem futurorum erigendam. Ordinaria Episcoporum auctoritas et Apostolicae Sedis liberalitas censuerunt iampridem, m u n e r e Indulgentiar u m esse ditandos qui pie se ad haec Signa converterint. Placuit porro Ssmo D. N. D. Pio P p . X, de E m o r u m P a t r u m Cardinalium Inquisit o r u m generalium consulto, variam in re tollere m e n s u r a m , et conformes u b i q u e concedere Indulgentias. In audientia igitur R. P. D. Adsessori S. Officii, feria IV, loco V, die 13 augusti 1913, impertita, apostolica S u a u t e n s auctoritate, abrogavit beatissimus P a t e r o m n e s hucusque, etiam a Se Suisve praedecessoribus, Crucibus missionum a d n e x a s Indulgentias, q u a c u m q u e id factum fuerit vel solemniori forma, quolibet, etiam peculiari et specifica mentione digno, P e r s o n a r u m vel Religiosorum Instit u t o r u m privilegio, et sequentes novas, sub enunciandis conditionibus, tribuere dignatus est: I. Plenariam, defunctis q u o q u e adplicabilem: 1) die erectionis seu benedictionis ipsius Crucis memorialis; 2) die anniversario eiusdem erectionis seu benedictionis; 3) die festo Inventionis S. Crucis (3 maii); 4) die festo Exaltationis S. Crucis (14 septembris), vel u n o ex septem respective sequentibus diebus. Ad h a s Indulgentias a s s e q u e n d a s , oportet ut fideles S s m a m Eucharistiam, rite expiati, suscipiant, Crucem praedictam et aliquam ecclesiam vel publicum oratorium visitent, a t q u e ad m e n t e m S u m m i Pontificis preces fundant. II. Partialem, q u i n q u e a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m , similiter adplicabilem, semel in die ab iis fidelibus lucrandam, qui corde 430 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. saltem contrito supradictam Crucem aliquo devotionis signo exteri ori salutaverint, ac Pater, Ave et Gloria in m e m o r i a m Dominicae Passionis recitaverint. Esto a u t e m Crux erigenda ex solida decoraque materia confecta; determinato loco adhaereat, vel basi firmiter s u s t e n t e t u r ; benedicatur per sacerdotem qui in S. Missione conciones h a b u e r i t ; accedat insuper, pro his peragendis, consensus Ordinarii loci. Praesenti in p e r p e t u u m valituro a b s q u e ulla brevis expeditione. Contrariis n o n obstantibus q u i b u s c u m q u e . M. CARD. RAMPOLLA. L. © S. f D. Archiep. Seleucien., Ads. S. O. E R E C T I O DIOECESUM. S s m u s D. N. P i u s p a p a X successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis novas, quae s e q u u n t u r , dioeceses erexit, scilicet: 21 aprilis 1913. — In ditione Canadensi dioecesim Montis Laurei, quae ad orientem, occidentem et septentrionem iisdem finibus circumscribitur, quibus a n t e a ipsa Ottaviensis dioecesis, a q u a est seiuncta; ad a u s t r u m vero limitibus meridionalibus t r a c t u u m seu vulgo cantons Wright, Northfield, Blake, Bigelow, Wells, Bidwell, Preston, Addington, Amherst, Arundel, Montcalm et Howard n u n c u p a t o r u m . 26 iulii 1913. — In republica Mexicana dioecesim Tacambarensem, q u a e constat septem paroeciis archidioecesis Mechoacanae vulgo Tacámbaro, Ario, Caracuaro, Huetamo, Tiquicheo, Turicato et Tuzantla; itemque sexdecim paroeciis Zamorensis dioecesis vocatis Aguililla, Acahualo, Apatzingan, Aquila, Arteaga, Goáhuayana, Goalcoman, Goyre, Chinicuila, Churumuco, Huacana, Nuero-Urecho, Paracuaro, Tepalcatepec, Tomatlam et Tumbiscatio, cum suis limitibus, quibus m e m o r a t a e paroeciae in praesens gaudent. 25 augusti 1913. — In Brasilia dioecesim Arassuahiensem, cui ad meridiem, ad solis o r t u m et. ad aquilonem iidem s u n t fines, quibus circumscribebatur dioecesis Adamantina, a q u a d i s m e m b r a t a est; ad solis vero occasum limites municipiorum vulgo Theophilo Ottoni et Minas Novas, q u a e novae dioecesi attributa sunt. S. Congregatio de Religiosis. 431 S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DECRETUM DE ABSOLUTIONE SACRAMENTALI RELIGIOSIS SODALIBUS IMPERTIENDA. In audientia habita ab infrascripto Cardinali Pro-Praefecto S. Congregationis de Religiosis, die 5 augusti 1913, sanctissimus Dominus noster P i u s P a p a decimus, ob peculiares conscientiae rationes, facultatem, q u a m mense februarii h u i u s anni o m n i b u s Confessariis ab Ordinario Urbis approbatis concesserat quoad absolutionem Religiosis impertiendam, extendere dignatus est ad omnes totius Orbis Confessarios a locorum Ordinariis approbatos. Hi proinde Confessarii, auctoritate Ssmi Domini nostri Pii P a p a e decimi, omnium Sodalium cuiuscumque Ordinis, Congregationis a u t Instituti sacramentales confessiones excipere, quin de licentia a Superiore obtenta inquirere vel petere teneantur, a t q u e valide et licite absolutionem a peccatis in Ordine vel Instituto etiam sub cens u r a reservatis, impertire queant. O m n i b u s igitur cuiusque Ordinis, Congregationis a u t Instituti super i o r i b u s ' e t praesidibus, h u i u s decreti praescripta fideliter Sanctitas Sua in virtute sanctae obedientiae observare mandavit, constitutionibus, ordin a t i o n i b u s apostolicis, privilegiis qualibet efncaciori forma concessis, aliisque contrariis quibuscumque, etiam speciali a t q u e individua mentione dignis, minime obstantibus. D a t u m Romae, ex Secretaria S. Congregationis de Religiosis, die, mense et a n n o q u i b u s supra. O. CARD. CAGIANO D E AZEVEDO, Pro-Praefectus. L. $ S. -j- D o n a t u s , Archiep. Ephesinus, Secretarius. 432 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. S. CONGREGATIONIS DE PROPAGANDA FIDE L DECRETUM. PRAEFECTURAE APOSTOLICAE KAFFENSIS IN AFRICA SEPTENTRIONALI LIMITES INNOVANTUR. Recens erecta de Kafta meridionali Apostolica Praefectura ut ad septentrionem v e r s u s latius pateret, novisque adsignatis limitibus opport u n i u s ad orientem definiretur, Emi P a t r e s S. h u i u s Consilii Fidei Propagandae, plenariis in comitiis, die 25 proxime elapsi mensis augusti, consilium inierunt territoria aethiopicae ditionis ea lege distribuendi, ut praedicta Praefectura Apostolica, deinceps de Kaffa simpliciter n u n c u panda, regionem Walagga inter Baro et Goggéb flumina atque Nilum coeruleum iacenfem a Vicariatu Apostolico inter populos Galla acciperet, eidemque redderet territoria ad orientem sita 38' g r a d u s longitudinis orientalis (Greenwich), quae ipsi, per Decretum erectionis ab h a c S. Congregatione die 28 superioris ianuarii d a t u m , h u c u s q u e spectarunt. Quapropter, re m a t u r e perpensa, p r a e h a b i t o q u e consensu o m n i u m ad id interesse h a b e n t i u m , Kaffensis Praefecturae confinia innovanda esse censuerunt sequentibus noviter s t a t u t i s : Ad boream Nilo coeruleo et Mùgher flumine. Ad orientem g r a d u 38° longitudinis orientalis (Greenwich). Ad meridiem 4° latitudinis borealis g r a d u lacuque Rodolfo. Ad occidentem limitibus civilibus anglo-aethiopicis inter lacum Rodolfo et Nilum coeruleum interiectis. Q u a m sententiam Ssmo D. N. Pio, div. prov., P p . X, per infrascriptum eiusdem S. Congregationis Secretarium, in audientia praefati diei relatam, Sanctitas S u a in omnibus a d p r o b a r e r a t a m q u e h a b e r e dignata e s t , ac praesens ea de re Decretum fieri mandavit. D a t u m R o m a e , ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 8 septembris, a n n o 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. © S . C. Laurenti, Secretarius. S. Congregatio de Propaganda Fide. 433 IL DECRETUM. INSULARUM SUNDAE MINORUM PRAEFECTURA APOSTOLICA ERIGITUR. Ut io insulis S u n d a e minoribus, q u a e ad Vicariatum Apostolicum B a t a v i e n s e m iam pertinebant, nova p r o m o v e a n t u r christianae fidei incrementa, haec sacra Congregatio christiano Nomini P r o p a g a n d o easdem insulas, d u o b u s fere abhinc annis, alumnis Societatis Verbi Divini de Steyl committendas curavit, n o v a e q u e Apostolicae Praefecturae in eisdem erigendae consilium inivit. Nunc autem, novis ibidem apostolicis oper i b u s auctis a t q u e solidatis, sacra eadem Congregatio, accedente S u m m i Pontificis auctoritate, per praesens Decretum, praedictam Praefecturam, in insulis S u n d a e minoribus, ea t a n t u m excepta cui n o m e n Flores, erectam declarat. D a t u m Romae, ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, •die 16 septembris, anno 1913. F r . H . M. CARD. GOTTI, Praefectus. L.^S. C. Laurenti, Secretarius. III. NOMINATIO E P I S C O P I . Brevi apostolico n o m i n a t u s est: 1 septembris 1913. — Episcopus titularis ecclesiae Gharrensis et vicarius apostolicus Zanzibariensis, R. P. I o a n n e s Geraldus Neville, a l u m n u s Congregationis sancti Spiritus. IV. NOMINATIONES P R A E F E C T O R U M APOSTOLICORUM. Decretis S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide nominati s u n t : 19 augusti 1913. — Praefectus Apostolicus novae Praefecturae Terrae Gulielmi occidentalis, R. P. Canisius T h e o d o r u s Geltings, e Societate s a c r o r u m Cordium de Picpus. 2 septembris. — Praefectus Apostolicus novae Praefecturae insulae Formosae, R. P. Clemens Fernandez, ex Ordine F r a t r u m P r a e d i c a t o r u m . ACTA, vol. V, n. 15. - 27-9-913, 31 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 434 S. CONGREGATIO RITUUM i. DECRETUM ADPROBATIONIS NOVAE EDITIONIS TYPICAE RITUALIS ROMANI. De m a n d a t o sanctissimi Domini nostri Pii P a p a e X, praesens Rituale R o m a n u m novissime recognitum, a u c t u m et diligenter revisum a sacra R i t u u m Congregatione; Sanctitas Sua, referente infrascripto Cardinali ipsius sacri Consilii Praefecto, r a t u m h a b e r e ac p r o b a r e dignatus est, atque huic editioni, t a n q u a m typicae, futuras eiusdem Ritualis R o m a n i editiones conformes esse debere edixit. Contrariis n o n obstantibus quibuscumque. Die 11 iunii 1913. F r . S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. f P e t r u s La Fontaine, E p . Charyst., Secretarius. IL NÍVERNEN. BEATIFICATIONIS ET NARDAE CANONIZATIONIS VEN. SOUBIROUS E SERVAE SOCIETATE SORORUM DEI SORORIS MARIAE BER- CARITATIS ET INSTITUTIONIS CHRISTIANAE « DE NE VERS ». Bernardetta Soubirous, cuius n o m e n latet neminem, o r t u m duxit die 7 ianuarii 1844 in oppido Lourdes, Tarbiensis dioeceseos, ex honestis christianisque parentibus Francisco et Aloisia Gasterot. Sive domi sive penes nutricem degens, tenui quamvis atque infirma valetudine labor a r e ! , modestia tamen, obedientia et vitae integritate omnium a m o r e m sibi conciliasse fertur. I n e u n t e a n n o 1858, q u u m ad sipecum Massabielle prope ipsum oppidum Lourdes Deiparae I m m a c u l a t a e ingeminitatis appari tionibus et locutionibus se recreari et Ssmi Rosarii mysteria edoceri S. Congregatio Bituum. 435 significasset, atque ob eam causam frequens p o p u l u s ad specum accurreret, p l u r a incommoda ac molestias perferre debuit t u m a civili magistratu t u m ab ecclesiasticis superioribus, qui, ad veritatem e r u e n d a m circa apparitiones et locutiones B. Mariae Virginis a puella relatas, eam iterum iterumque exquisierunt, quin nec levis quidem mendacii vel contradictionis eam arguere potuerint. Inde aucta ita visitatorum u t r i u s q u e sexus frequentia, ut p a r o c h u s Peyramale a e q u u m esse duxerit puellam subducere visitantium curiositati. Itaque eodem a n n o 1858, cura parochi a sororibus de Nevers in Hospitium uti d scipula et a l u m n a excepta, sacram synaxim, die 3 iunii, cum pietate ac laetitia p r i m u m recepit; et religionis ac litterarum studio a t q u e exercitio sedulo incumbens, aegris quoque opem ac solatium attulit. Volvente a n n o 1866, consilio et auctoritate Episcopi Nivernensis, specu Massabielle a t q u e institutionis Hospitio, aeque dilectis, ut divinae vocationi obtemperaret, consalutatis a t q u e relictis, praedictarum sororum novitiatum Nivernensem ingreditur die 7 mensis iulii. Suscepto h a b i t u et tyrocinio peracto, die trigesima octobris a n n i 1867 professionem emittit, sub n o m i n e Sororis Mariae Bernardae, atque, elapso decennio, die vigesima secunda septembris a n n i 1878 vota p e r p e t u a n u n c u p a t . Regulae atque silentii custos, sicut ab illa, etsi aegrotans, relaxationem n u n q u a m postulasse, ita ad colloquutorium ex obedientia t a n t u m et per breve t e m p u s accessisse perhibetur. Ssmae Eucharistiae et Passionis Dominicae mysteria mente revolvere a t q u e Virginem I m m a c u l a t a m filiali pietatis affectu prosequi in deliciis habebat. T a n d e m inter d i u t u r n a s infirmitates et suorum officiorum exercitium transiens, ex astmatico morbo, quo iam diu affllgebatur, ad extrema deducta et ecclesiae sacramentis munita, Niverni, in domo sui Instituti, pie obiit, die 16 aprilis anni 1879, aetatis suae trigesimoquinto. Sanctimoniae fama q u a m Dei F a m u l a vivens sibi comparaverat, post obitum clarior et n dies aucta p r o x i m a m aperuit viam Inquisitionibus Informativis, Ordinaria auctoritate, conficiendis. Quibus adornatis et ad sacram R i t u u m Congregationem transmissis, servato iuris ordine, ad instantiam Rmi P. Ludovici Copéré, Societatis Mariae, et h u i u s Causae postulatoris, attentisque obsequentibus litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, p l u r i u m R m o r u m Sacrorum Antistitum, necnon Capitulorum, Ordinum, Congregationum ac perillustrium virorum, E m u s ac R e v m u s D n u s cardinalis Dominicus Ferrata, loco et vice Emi et Rmi Dñi cardinalis Iosephi Calasanctii Vives y T u t o eiusdem Causae Ponentis, in Ordinario sacrorum R i t u u m Congregationis coetu subsignata die ad Vaticanum coacto, sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An sit signanda Commissio introductionis Causae in casu et ad effectum de quo Acta Apostolicae Sedis. -. Commentarium Officiale. 436 agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi P r o p o n e n t i s , audito voce et scripto R. P. D. Alex a n d r o Verde sanctae Fidei p r o m o t o r e , o m n i b u s diligenter perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Affirmative seu Commissionem signandam esse, si Sanctissimo placuerit, die 5 augusti 1913. F a c t a p o s t m o d u m de his sanctissimo Domino nostro Pio P a p a e X per subscriptum sacrae R i t u u m Congregationis Secretarium relatione, Sanctitas sua rescriptum eiusdem sacri Consilii r a t u m h a b e n s , propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae Beatificationis et canonizationis Venerabilis Servae Dei Sororis Maria Bern a r d a e Soubirous e Societate S o r o r u m caritatis et institutionis christianae de Nevers, die 13, eisdem mense et a n n o . Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. © S. f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charyst., Secretarius. III. DECRETUM DE ALIQUORUM EMENDANDA, LOCORUM DISCIPLINA ET DE HISTORICIS IN INITIO DOCUMENTIS CAUSARUM AD IPSAS SERVORUM CAUSAS DEI RECTE ADHIBENDIS. De Servis Dei, q u o r u m sanctitudo vitae legitime e x a m i n a n d a curatur, nonnullis maxime locis u s u venit, ut, cum a d m o v e t u r m a n u s ordinariis processibus instruendis super eorum virtutibus vel martyrio, sacra quaed a m solemnia in ecclesiis indicantur, ac signata Commissione ad c a u s a m p e r t r a c t a n d a m a p u d S. R i t u u m Congregationem, vulgo diffundatur n u n tius, n o n aequo p r o r s u s loquendi modo, Dei Servum, cuius causa introd u c t a sit, Venerabilem ab Apostolica Sede esse declaratum, a t q u e inter eá solemnia pro gratiarum actione panegyricae etiam orationes h a b e a n t u r eaeque saepius adeo immoderatae, ut facile in errorem i n d u c a n t u r fideles, debitam p u t a n t e s eisdem Dei Servis venerationem, quae solis beatificatis et canonizatis debetur. Haec a n i m a d v e r t e n s S s m u s D. N. P i u s P p . X, ne quid Ecclesiae disciplina detrimenti capiat, p r i m u m o m n i u m solemnia, q u a e contra pristinam consuetudinem celebrantur cum agitur de inchoandis processibus ordinariis, reprobavit et p r o h i b u i t : deinde recolendam m a n d a v i t declarationem additam die 19 februarii 1658 Decretis f. r. Ur- •S. Congregatio Bituum. 437 bani VIII, Ne, scilicet, per Commissiones introductionis vel reassumptionis seu ulterius progressus causarum tum signalas tum signandas ullum beatitatis vel sanctitatis, aut indultae venerationis et cultus argumentum vel minimum desumi, nec aliud quodcumque ius, quantumvis modici aut fere nullius momenti, in eiusdem causis quaesitum dici vel praetendi possit: denique, adhibito consilio gravium virorum et exquisito peculiari voto n o n n u l l o r u m S. R. E. Cardinalium, vetuit Servos Dei q u o r u m causae posthac introducentur, Venerabiles appellari, item solemnia peragi occasione decreti editi super causae introductione. I n h a e r e n s a u t e m sententiae f. r. Benedicti XIV, qui tutius fore censuit a panegyricis orat i o n i b u s penitus abstinere in h o n o r e m Servorum Dei n o n d u m beatificatorum, eas haberi orationes edixit in posterum n o n licere. Permisit vero ut Servi Dei t a n t u m m o d o post editum decretum super heroicitate virtutum vel super martyrio Venerabilis titulo ornentur, ita t a m e n ut ex h a c permissione n u l l u m a r g u m e n t u m indultae venerationis item argui vel praetendi possit. P r a e t e r e a consulens pietati fidelium, qui facile hisce in casibus sacrae occasione solemnitatis decipi possent, p u t a n t e s fas esse ut b e a t u m colere eum de cuius beatificatione iudicium a d h u c a p u d S. R. C. pendeat, solemnia ad gratias Deo agendas etiam post editum decretum super heroicitate virtutum vel martyrio pariter prohibuit, q u a t a m e n prohibitione impedire n o n intendit q u o m i n u s in missis addatur, prout decet, cqllecta pro gratiarum actione. Idem S s m u s D . N . a d rectam tractationem C a u s a r u m beatificationis et canonizationis, e a r u m praesertim quae partim historicis m o n u m e n t i s nituntur, vel e a r u m q u a e subsidiariae probationis privilegio gaudent, illis ipsis in consilium adhibitis quos s u p r a diximus, et exquisita sententia Rmi P a t r i s Promotoris sanctae Fidei haec constituit: y i v " I. In omnibus causis, praesertim recentioribus, R m i Ordinarii in condendo informativo processu praeter testes qui causae favent, eos etiam universos omnes qui causae a d v e r s a n t u r excutiant, nemine excepto, idque sub poena nullitatis, onerata conscientia tum Ordinariorum t u m Promotorum fiscalium. IL In o m n i b u s causis, praesertim antiquis, cum processu ordinario sive informativo compulsentur o m n i a et singula historica d o c u m e n t a sive manuscripta, sive typis edita, q u a e q u o c u m q u e modo c a u s a m respiciant q u a e agitatur. Ad hoc n o n modo monendi sunt detinentes iura compulsanda, ut ea Ordinario e x h i b e a n t ; sed, si res postulaverit, examini subiiciendi e r u n t s u b religione sacramenti custodes cuiusvis archivi vel tabularii sive publici sive privati; s u m m a quoque diligentia et industria c u r a n d u m est ut cuiuslibet generis documenta ad causam 438 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. conferentia conquirantur, q u a e omnia et singula cognoscenda s u n t ad n o r m a s traditas a fel. rec. Benedicti XIV, lib. II, c. LII. III. A n t e q u a m in Congregatione ordinaria discutiatur d u b i u m super introductione Causae, sacrorum R i t u u m Congregationis erit exquirere, pro re nata, documenta a p u d Curias, uti vocant, generalitias Ordinum et Institutorum religiosorum tum virorum t u m foeminarum, necnon in tabulariis s a c r a r u m R o m a n a r u m Congregationum, et u b i c u m q u e iure praesumitur ea posse reperiri. TV. Omnia et singula documenta, sive compulsata cum processu ordinario, sive a S. R. C. collecta, subiiciantur iudicio peritorum a S. R. C. eligendorum, qui scriptis doceant de eorum auctoritate et vi. Promotori vero Fidei, a n t e q u a m indicetur Congregatio ordinaria pro introductione causae, omnia d o c u m e n t a exhibeantur u n a cum sententia peritorum. V. Documenta potiora praecipue ex integro typis edantur, praenotatis n o m i n e auctoris, tempore, loco et ceteris id g e n u s adiunctis, a t q u e inser a n t u r Positionibus super virtutibus vel martyrio, u n a cum relatione perit o r u m , q u o s s u p r a m e m o r a v i m u s , de auctoritate et vi d o c u m e n t o r u m . VI. In Positionibus pro Congregationibus Ordinaria, Antipraeparar toria et Praeparatoria, animadversionibus P r o m o t o r i s Fidei praemittatur synopsis vitae Servi Dei cuius causa tractatur, breviter et lucide ex officio conscripta, d e s u m p t a t u m ex testibus tum ex documentis. VII. In singulis vero Causis beatificationis, quarum iudicium in praesens a p u d S. R. Congregationem q u o c u m q u e m o d o pendeat, sacra ipsa Congregatio n o n procedat ad ulteriora, nisi exhibitis, ab interesse habentibus, et exquisitis ex officio documentis iisque o m n i b u s examinatis quo modo s u p r a dictum est. • Quae omnia et singula Sanctitas Sua decrevit et servari mandavit, c u r a e q u e et vigilantiae commisit praesertim Secretarii S. R. C. et P r o m o toris S. Fidei pro tempore, atque in Acta Apostolicae Sedis referri iussit hac die 26 augusti 1913. Ex Secretaria S. R. C. Fr. S . CARD. MARTINELLI, Praefectus. f P e t r u s La F o n t a i n e , E p . Charyst., Secretarius. S. Romana Rota. 439 SACRI ROMANA ROTA PARISIEN. NULLITATIS MATRIMONII (MARGUERITE DUPRE-SCAPARONNE). Pio Papa X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 22 mensis aprilis 1913, RR. PP. DD. Antonius Perathoner, Ponens, Iosephus Alberti et Petrus Rossetti, Auditores de turno, in causa Parisien. - Nullitatis Matrimonii, inter Lucianum E r n e s t u m Marguerith Dupré, appellantem, repraesentatum per legitimum procuratorem ex officio deputatum, H. Benvignati advocatum, et Carolam Nemeam Scaparonne, contumacem, interveniente et disceptante in Causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Anno 1881 et quidem die 8 octobris Parisiis in parochiali ecclesia S. Francisci Xaverii L u c i a n u s E r n e s t u s Marguerith Dupré et Carola Nemea Scaparonne, m a t r i m o n i u m contraxerunt. Infelicem t a m e n hoc coniugale foedus h a b u i t exitum, et iam post d u o s a n n o s scissum fuit. Vir praeterea h a u d multo post obtinuit a iudice laico sententiam divortii sibi favorabilem. Sed nonnisi a n n o 1897 etiam iudicium Ecclesiae,, in h a c causa p r o n u n t i a t u m est. Die enim 21 februarii a n n i 1896 institit actor a p u d Curiam Parisiensem pro declaranda nullitate sui matrimonii, affirmans n e q u e seipsum neque s p o n s a m t e m p o r e n u p t i a r u m intra limites parochiae S. Francisci Xaverii domicilium vel quasi domicilium habuisse, proindeque nullum esse m a t r i m o n i u m propter defectum formae Tridentinae seu ex capite clandestinitatis. Et revera iudex Parisiensis die 4 decembris 1897 sententiam pro nullitate matrimonii in casu tulit. Vinculi Defensor, p r o u t de iure, S. Sedem appellavit et quidem r e m detulit ad S. C. S. Officii, ut videret imprimis de quaestione praeiudiciali, an ageretur in t h e m a t e de casu excepto per Decretum ipsius S. Officii diei 5 iunii 1889, in quo appellatio et s e c u n d a sententia necessaria n o n esset, et in casu negativo quaestionem in merito solveret. S. Officium, cum acta viderentur insufficientia, iussit fieri novas instructiones, at, cum Curia Parisiensis p a r u m novi afferre potuisset, S. Officium r e m n o n definivit, et quidem ideo, ut videtur, quia p a r t e s ulteriori tractationi causae r e n u n t i a r u n t . N u n c vero E r n e s t u s D u p r é definitivam sententiam desiderat. Unde petita et obtenta a S u m m o Pontifice sanatione a c t o r u m in Curia Bituricensi confectorum, q u a e a b s q u e 440 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. interventu Defensoris vinculi concinnata fuerunt proindeque nullitate labor a n t , quaestio resolvenda proponitur H. S. O. sub consueta dubii f o r m a : An constet de matrimonii nullitate in casu? Ius quod attinet, Domini Auditores h a e c observarunt. Ad m a t r i m o n i u m valide i n e u n d u m ex iure positivo in locis, ubi p r o m u l g a t u m est Decretum Concilii Tridentini (Sess. XXIV, c. 1 De reform, matrimonii), u s q u e ad diem 19 aprilis 1908, quo vigere coepit Decretum Ne temere, requirebatur ut consensus matrimonialis p r a e s t a r e t u r coram parocho proprio alterutrius c o n t r a h e n t i u m vel coram Ordinario vel coram sacerdote qui ab eodem parocho vel dioecesis Ordinario delegationem acceperat. 0uae quidem forma erat de essentia matrimonii eiusque defectus peculiare induxit matrimonii impedimentum, q u o d dicitur clandestinitatis. P a r o c h u s a u t e m p r o p r i u s ille dicebatur, in cuius parochia vel u t e r q u e vel saltem u n u s contrahentium a u t v e r u m a u t quasi domicilium habuit. Q u o a d valorem n e m p e nil referebat, u t r u m p a r o c h u s assistens matrimonio sponsi vel sponsae erat proprius, si diversae erant parochiae. Vagorum autem seu eorum qui n e q u e v e r u m n e q u e quasi domicilium habent, p a r o c h u s proprius communiter censebatur is, in cuius parochia com m o r a b a n tur. Si u n a t a n t u m p a r s erat vaga, m a t r i m o n i u m t u m coram parocho vagi t u m coram parocho alterius partis domicilium vel quasi domicilium h a b e n t i s contrahi poterat. Magna a u t e m controversia erat, an vagi coram q u o c u m q u e parocho de m u n d o seu coram quovis p a r o c h o q u e m elegerint sponsi, valide contrahere potuerint. ^Quae controversia quidem n o n d u m authentice definita est, sed procul dubio menti Concilii Tridentini magis conformis est doctrina q u a e s u s t i n e t , v a g u m posse solummodo n u p t i a s celebrare aut coram p a r o c h o loci in quo actu habitat, a u t coram parocho proprio alterius partis. Q u a m sententiam p l u r e s iique validi auctores t e n u e r u n t ac tenent, licet alia sententia, vagos posse contrahere coram q u o c u m q u e parocho, etiam sit probabilis (Cfr. Wernz, t. IV, n. 178). P r a e t e r p a r o c h u m valide m a t r i m o n i o assistere valebat quivis alius sacerdos de ipsius parochi proprii seu Ordinarii licentia, q u a e t a m e n debebat (uti etiam in iure novo) esse expressa i. e., a n t e copulationem reapse d a t a sive oretenus sive in scriptis; licentia mere p r a e s u m p t a n o n sufficit. P r a e t e r e a in m a t r i m o n i o contracto coram extraneo sacerdote supponi n o n potest facultatem eidem delegatam fuisse, sed id per testes a u t d o c u m e n t a a u t saltem per facta concludentia ostendi debet. Denique iuvat adnotare matrimonia clandestina invalida per diut u r n a m cohabitationem n o n convalescere (Cfr. ad r e m Aichner, Compendium iuris eccl., ed. 11, p. 682 sqq. Cfr. etiam Alberti, De domicilio ecclesiastico acquirendo et amittendo). S. Romana Rota. 441 Hisce in iure stabilitis, factum quod attinet, P a t r e s praeprimis anim a d v e r t e r u n t plene p r o b a t u m esse, m a t r i m o n i u m in casu contractum fuisse in ecclesia parochiali S. Francisci Xaverii sine delegatione, quia n u p t u r i e n t e s indicati fuerunt t a m q u a m habitantes in territorio praedictae parochiae. Neuter scilicet n u p t u r i e n t i u m personaliter p a r o c h u m S. Francisci adiit ad t r a c t a n d u m de futuro m a t r i m o n i o ; coniugii enim p r a e a m b u l a coram dicto parocho persoluta fuerunt a sponsi matre et familia Scaparonne, quae t a m e n nec sponsi nec sponsae v e r u m domicilium indicarunt. In libro n e m p e matrimoniorum paroeciae S. Francisci Xaverii, sponsus habitasse dicitur Rue Vaneau 82, ubi de facto h a b i t a b a t sponsi frater, sponsa vero domicilium habuisse dicitur Avenue Lowendal 5, ubi eiusdem soror habitabat. Ambae dictae viae in parochia S. Francisci Xaverii sitae sunt. I a m vero ex actis plene probari potest, s p o n s a m Carolam Nemeam Scaparonne tempore matrimonii u n a cum m a t r e domicilium habuisse in via Gier 53-bis, q u a e sita est in parochia S. Pierre du Gros-Caillou, et quidem iam inde ab a n n o 1879. Id praeter actorem plures a s s e r u n t testes. Ita domina Deletry F r i d a m : « Mlle S c a p a r o n n e habitait avec sa « mère r u e Cler 53-bis. Je crois que Mlle Scaparonne a toujours habité « avec elle. Elle était certainement avec elle p e n d a n t les deux ou trois « années qui précédèrent le mariage et p e n d a n t lesquelles je les ai con« n u e s ». Quod confirmant testis Bonnier dicens: « La famille Scaparonne « habitait rue Cler je ne sais pas depuis combien de t e m p s . Mademoiselle « Scaparonne habitait avec ses p a r e n t s » et testis Adulphus Marguerith D u p r é : « Madame S c a p a r o n n e et sa fille habitaient r u e Cler, mais je ne « sais p a s depuis combien de t e m p s ». T e m p u s commorationis m a t r i s Nemeae in via Cler accuratius indicat F. Bisson, ianitor: « Je reconnais « avoir eu p o u r locataire au 53-bis de la r u e Cler Mme S c a p a r o n n e de « 1879 à 1882 ». Idem fere asserit dicti ianitoris u x o r A n n a G-uilbert Bisson, dicens: « Je sais seulement qu'elle (la famille Scaparonne) est restée à « cette adresse (rue Cler) environ deux a n s et demi ». Quae testimonia r e m q u o a d domicilium Nemeae t e m p o r e matrimonii extra quamlibet dubitationem ponunt. U n d e nullam m e r e t u r considerationem hypothesis Nemeam tempore matrimonii forte h a b u i s s e domicilium a p u d sororem, quae, prout ex actis constat, h a b i t a b a t i n t r a limites paroeciae S. F r a n cisci Xaverii. Ad fulciendam h a n c h y p o t h e s i m sequens adducitur argum e n t u m : m a t e r Nemeae contraria fuit matrimonio et proinde i m p r o b a bile n o n videtur, Nemeam, ad matris v i n c e n d a m resistentiam, ad sororem coniugatam se recepisse, ibique diem matrimonii exspectasse. Ast nul- 442 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. lum afferri potest documentum, q u o d h u i u s m o d i hypothesim vel probabilem reddat. E contra a d s u n t a r g u m e n t a quae h a n c hypothesim fere excludunt. U n a enim voce testes affirmant, Nemeam semper u n a cum m a t r e habitasse, et ne u n u s quidem ex eis u n q u a m est s u s p i c a t u s , eam domicilium habere potuisse penes s u a m sororem. A d d a t u r q u o d Nemea petita fuit in m a t r i m o n i u m n o n a p u d sororem sed a p u d parentes in via Cler 53-bis degentes, et ibidem aliquot dies post m a t r i m o n i u m u n a cum viro est commorata. Nec q u o a d domicilium familiae S c a p a r o n n e t e m p o r e matrimonii dubitari eo potest quod proprietarius d o m u s in via Cler 53-bis vagam t a n t u m fecit attestationem scribens: « Je certifie que m a d a m e Scapa« r o n n e a habité chez moi r u e Cler 53-bis », coram iudice vero dicens : « Je crois que la famille S c a p a r o n n e a h a b i t é chez moi depuis la fin « de 1879 j u s q u ' e n 1881 ». Haec attestatio, q u a m t u m v i s vaga, praeprimis n o n excludit familiam S c a p a r o n n e u s q u e ad diem matrimonii, i. e. u s q u e ad diem 8 octobris 1881, in via Cler 53-bis habitasse, quod praeter actorem asserit etiam ianitor. P r a e t e r e a sponsi, ut dictum est, etiam post m a t r i m o n i u m aliquot dies ibidem commorati sunt. Proprietarium vero dictae d o m u s , t e m p u s commorationis familiae Scaparonne n o n bene r e c o r d a t u m esse eo explicatur, q u o d vir erat fere octogenarius. Ut Nemea Scaparonne, ita etiam Marguerith Dupré in parochia S. Francisci Xaverii nec v e r u m nec quasi domicilium h a b e b a t . Imo cum sub finem mensis septembris 1881 matrimonii ineundi causa Parisios venerit, in dicta parochia ne c o m m o r a t u s q u i d e m est. Ipse enim affirmat: « J'ai habité alors à l'hôtel de Chartres, rue de Borgogne, et de la r u e « d e F a r e n n e . J'étais descendu l à seulement e n passant. I m m é d i a t e m e n t « après le mariage, j ' a i h a b i t é chez ma b e l l e - m è r e 53-bis, r u e Cler. Mes « p a r e n t s habitaient Bourges. P o u r moi, je n'avais p a s encore de domi« cile fixé à P a r i s à m o n retour de L a o n ». Dictum a u t e m diversorium « de Chartres » situm erat extra limites parochiae S. Francisci Xaverii. Quod si assertio actoris ad p r o b a n d u m defectum domicilii n o n sufficiat, alia a d s u n t a r g u m e n t a , q u i b u s omnino excluditur E r n e s t u m tempore matrimonii habuisse quasi domicilium in parochia S. Francisci vel in alia parochia Parisiensi. P r a e p r i m i s enim assertionem actoris saltem indirecte confirmant testes Berriaux et Adulphus Marguerith Dupré, ex q u o r u m deposition i b u s constat v i r u m post m a t r i m o n i u m a l i q u a n t u l u m a p u d socrum habitasse, q u o d n o n fecisset si aliud domicilium Parisiis sibi iam comparavisse!. Q u o a d habitationem in rue Vaneau 82, optime iam animadvertit S. Romana Rota. 443 Officialis Parisiensis d i c e n s : « Quoad virum inutile est quaerere, n u m « revera habitaverit rue Vanean 82, n a m certum est, ipsum paucis ante « diebus Parisios petiisse; certum est, d o m u m 82 rue Vaneau fuisse et « esse diversorium; certum est, ipsum post m a t r i m o n i u m ibi n o n habi« tasse, u n d e quoad parochias P a r i s i a n a s vagus erat ». Nunc a u t e m subintrat quaestio, u t r u m E r n e s t u s omnino vagus fuerit, an alicubi extra Parisios verum vel quasi domicilium habuerit. Si p r i m u m valor matrimonii penderet a quaestione iuris, an vago necessarium sit contrahere coram parocho actualis commorationis vel an sufficiat cont r a h e r e coram q u o c u m q u e parocho de m u n d o ; si alterum certum i a m est, nullitate laborare m a t r i m o n i u m in casu, quia nullo iuris fundamento nititur competentia parochi S. Francisci Xaverii. Soluta h a c quaestione, q u a e facti est, sensu affirmativo, prima iam inutilis evadit; illa igitur p r i m u m est p e r p e n d e n d a . Actor Biturici n a t u s erat ibique ipsum a p u d parentes u s q u e ad t e m p u s matrimonii s u u m domicilium retinuisse, satis patet ex depositione trium testium, quos Ordinarius Bituricensis omnino fide dignos dicit. En depositio testis D u a n d : « Mr Marguerith Dupré était d a n s sa « famille, excepté q u a n d il allait faire les interim qui lui étaient confiés. « Son domicile était toujours Bourges d a n s sa famille. Il habitait d a n s « sa famille; lors de ses missions, il était en garni où à l'hôtel. À Laon « où à Paris, il n'était qu'en p a s s a n t et n'était p a s chez lui. Dès qu'il « avait fini sa mission il revenait à Bourges. Il avait u n e chambre « meublée avec ses économies dans la m a i s o n de ses parents. Après « son mariage il a quitté sa famille. Avant, il n'avait p a s l'intention d'avoir « u n e maison ». Idem confirmat testis H e r v e t : « Il était toujours d a n s « sa famille. R e v e n u à Bourges toutes les fois que ses missions étaient « terminées, il était reçu chez ses p a r e n t s comme l'enfant de la maison ». Eodem fere modo deposuit testis Lacoste: « Il revenait toujours à Bourges « après sa mission terminée. Il avait u n e c h a m b r e dans la maison de « ses parentes, comme enfant de la maison. Il n'a j a m a i s quitté sa famille « si ce n'est après son mariage. Il ne savait pas alors où il irait. Donc « p a s d'appartement à lui ». Ex e o r u m d e m testium depositionibus etiam colligitur E r n e s t u m q u a officialem des télégraphes, a superioribus suis quidem modo hic m o d o illuc missum fuisse, in locis a u t e m ubi officii causa m o r a b a t u r , d o m u m propriam n u m q u a m habuisse, sed semper vel in diversorio vel in aliquo cubiculo locato habitasse. Quod d e m o n s t r a t , Ernesto n u m q u a m m e n t e m fuisse acquirendi aliquo in loco domicilium, relinquendo illud q u o d Biturici h a b e b a t . Hoc a u t e m domicilium Bituricense E r n e s t u m n o n a m i - r 444 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. sisse per frequentes et etiam longas absentias in comperto est, quia domicilium n o n amittitur etiam per absentiam plurium a n n o r u m , quou s q u e m a n e a t a n i m u s revertendi. N o t a n d u m porro est, ad quasi domicilium a c q u i r e n d u m duo simul, requiri scilicet habitationem actualem in aliquo loco et a n i m u m ibidem p e r m a n e n d i per maiorem a n n i partem. Ast E r n e s t u s Parisios veniens ad s u m m u m a n i m u m h a b u i t domicilium s u u m constituendi extra parochiam S. Francisci Xaverii, scilicet in domo uxoris, quo etiam immediate post n u p t i a s se contulit. E r n e s t u m d e m u m s u u m domicilium retinuisse Biturici a p u d parentes, confirmatur ex eo, q u o d ibi sua bona, in specie cubiculum sibi p a r a t u m conservabat, ibi inter electores recensebatur, ibi s u a tributa solvebat. In eadem u r b e etiam peractae fuerunt proclamationes civiles et proinde probabiliter etiam ecclesiasticae, q u a m v i s de his n o n constet. In litteris enim a Curia Bituricensi die 4 octobris 1897 Curiae Parisiensi datis h a e c leguntur. « Q u a n t à la publication à l'église il n o u s a été impos« sible d'en trouver trace. Le cahier des publications de 1881 n'existe « plus à la paroisse de la Cathédrale ». Cum igitur certum sit, E r n e s t u m s u u m domicilium h a b u i s s e Biturici, v i d e n d u m est, an ipse, q u a n d o Parisios matrimonii ineundi c a u s a petiit, habuerit intentionem derelinquendi hoc s u u m domicilium Bituricense et aliud acquirendi, seu an ipse a n t e m a t r i m o n i u m s u u m domicilium revera dereliquerit et factus sit m o m e n t a n e e vagus. Actor interrogatus a delegato Bituricensi « Vouliez-vous, au m o m e n t « de votre mariage avoir votre maison, votre a p p a r t e m e n t à v o u s ? », respondit : « Lors du mariage son intention était de se faire un domicile « à P a r i s q u i t t a n t alors celui de Bourges ». Statim autem adjungit: Le « domicile que voulait prendre le d e m a n d e u r a p r è s son mariage, devait « être à P a r i s ou ailleurs ; rien n'était encore décidé » : Ex q u i b u s verbis minime deduci potest, E r n e s t u m patriam s u a m dereliquisse a n i m o n o n amplius revertendi et proinde in ipso m o m e n t o matrimonii ibi amisisse domicilium. Nam indubitati iuris est, domicilii iam habiti mutationem n o n p r a e s u m i , nec domicilium censeri m u t a t u m , nisi per expressam animi voluntatem. Iam vero in casu n u l l u m afferri potest a r g u m e n t u m positivum E r n e s t u m , qui matrimonii ineundi causa expetiit obtinuitque Laud u n o transferri Parisios, firmam h a b u i s s e voluntatem dereliquendi domicilium s u u m Bituricense. Imo e contrario testes iurati deponunt, E r n e s t u m ante m a t r i m o n i u m domicilium Bituricense n o n mutasse, o m n e s q u o q u e circumstantiae suadent, ipsum a n t e m a t r i m o n i u m dictum domicilium n o n dereliquisse. E r n e s t u s , ut ex rei n a t u r a sequitur, cogitabat quidem S. Romana Rota. 445 de p a r a n d a sibi habitatione, at cum certus n o n esset q u a m d i u Parisiis r e m a n e r e posset, nullam determinationem ceperat, ideo etiam immediate post m a t r i m o n i u m u n a cum uxore a p u d socrum habitavit. Verissimum quidem est, posse q u e m d a m amittere domicilium p r i u s q u a m alterum de facto acquirat, si n e m p e a primo discessit cum expressa intentione n o n amplius revertendi. Ast haec intentio in casu n o s t r o concludenter probari nequit. Potius intentio Ernesti ita est interpretanda, ut voluerit vetus domicilium retinere, u s q u e ad illud m o m e n t u m , quo novum acquisivisse!, aliis verbis u s q u e d u m adesset ratio, quae ante m a t r i m o n i u m n o n exstabat, derelinquendi domicilium ßituricense. Cum igitur concludenter probari n o n possit, E r n e s t u m s u u m domicilium p a t e r n u m ante m a t r i m o n i u m dimisisse, ipse vagus dici nequit ideoque supervacaneum est quaerere, an in casu necessaria fuerit assistentia parochi actualis commorationis, quamvis ut supradictum est, iuxta comuniorem sententiam vagorum p a r o c h u s proprius ante Decret u m Ne temere censeretur ille, in cuius parochia comm oraban tur. Domini Auditores admiserunt quidem aliquod dubium, an E r n e s t u s a n t e m a t r i m o n i u m domicilium p a t e r n u m dereliquerit, minime deesse, existimarunt t a m e n agi de dubio levi ideoque n o n posse applicari principium in iure n o t u m « In dubio s t a n d u m est pro valore, matrimonii ». Hoc sane valet, q u a n d o agitur de dubio probabili in favorem matrimonii, minime vero, q u a n d o agitur de dubio levi, imo levissimo, ut in c a s u ; tale enim d u b i u m s p e r n e n d u m est, p r o u t docet Card. D'Annibale (Cfr. p. I I I , n. 478, edit. III). Quibus o m n i b u s in iure et facto perpensis, Christi n o m i n e invocato, JN'os infrascripti Auditores de t u r n o pro Tribunali sedentes, et solum D e u m p r a e oculis h a b e n t e s , decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Affirmative, seu constare de matrimonii nullitate in casu. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam s e n t e n t i a m , et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m ss. canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, de reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et opportuna pro r e r u m adiunctis exstitura sunt. Romae, in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 22 aprilis 1913. Antonius P e r a t h o n e r , Ponens. I o s e p h u s Alberti. P e t r u s Rossetti. Sac. Tancredes Tani, Notarius. 446 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. SECRETARIA STATUS AD R. P. D. ALGIMUM G 0 U R A U D , EPISCOPUM VENETENSEM, QUI LIBRUM, « POUR L'ACTION CATHOLIQUE » INSCRIPTUM, TAMQUAM VERERATIONIS OBSEQUIUM, BEATISSIMO PATRI REVERENTER OBTULIT. Monseigneur, Le Saint-Père, Pie X, a eu pour très agréable le filial h o m m a g e du livre q u e Votre Grandeur vient de publier sous ce titre: Pour l'action catholique. Dans cet ouvrage plein d'intérêt et d'actualité, Votre Grandeur, s'insp i r a n t des Directions du Saint-Siège, insiste avec raison sur la nécessité de l'Action Catholique, en rappelle les conditions et indique le vaste c h a m p où elle est appellée à s'exercer. Ces pages vivantes et vécues, qui racontent vos efforts et aussi vos succès, sont é m i n e m m e n t propres à r a n i m e r dans les cœurs de tous les catholiques, prêtres et fidèles, la flamme de l'apostolat et à rendre leurs t r a v a u x féconds, en les conviant à l'union et l'organisation sur le terrain religieux. Sa Sainteté se plaît à vous féliciter de cette œuvre opportune et de votre sollicitude p o u r vo chers diocésains, ainsi que de votre zèle à coopérer au m o u v e m e n t et au progrès religieux d a n s votre cher pays. Comme gage de sa bienveillance paternelle et des faveurs célestes, Sa Sainteté vous accorde de tout cœur, p o u r Votre Grandeur et p o u r son œuvre, la Bénédiction Apostolique. J'ai reçu moi-même, avec u n e particulière satisfaction, l'exemplaire que Votre Grandeur a bien voulu m'offrir, et, avec mes félicitations et m e s remercîments personnels, je vous prie d'agréer, Monseigneur, l'assurance de mon entier dévouement en Notre-Seigneur. R o m e , le 24 août 1913. R. C A R D . MERRY DEL V A L . Diarium Romanae Curiae. 447 DIARIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO. La Direzione dell' Annuario Pontificio prega vivamente gli Illmi e Revmi Monsignori, Arcivescovi, Vescovi, Abati, Superiori degli Ordini Religiosi, Rettori dei Collegi Urbani e quanti possono avervi interesse, di voler inviare a questo ufficio (presso la Segreteria di Stato - Vaticano) le notizie e rettifiche riguardanti le rispettive Diocesi ed Instituti da inserirsi nell'Annuario Pontificio pel prossimo anno; in conformità delle Lettere ed istruzioni date da Sua Eminenza Revma il sig. cardinale Merry del Val, Segretario di Stato di SUA SANTITÀ, in data del 1 5 giugno 1911 e 1912. NOMINE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Prelati Domestici di S. S.: 10 agosto 1913. — Mons. Augusto Benvenuti, già parroco di S. Salvatore in Lauro a Roma. 25 agosto. — Mons. Luigi Cicerchia, vicario generale della diocesi di Palestrina. 26 agosto. — Mons. Luigi Giovanni Klein, vicario generale della diocesi di Lincoln. 3 settembre. — Mons. Pio Antonelli, canonico della cattedrale di Treviso. 6 settembre. — Mons. Antonio Paleólogo, vicario generale della diocesi di Sira. 6 settembre 1913. — Mons. Francesco Marengo, vicario generale onorario della predetta diocesi. 13 settembre. — Mons. Salvatore Dellaira, vicario generale della diocesi di Caltanissetta. % Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 448 ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 17 agosto 1913. — Al sig. Guglielmo Hamm, della diocesi di Breslavia. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 19 agosto 1913. — Al sig. Emilio Wychodil de Hannaburg, dell'archidiocesi di Olmütz. Il Cavalierato dell'Ordine Piano: 27 agosto 1913. — Al sig. Elia Domenico Brunelle, della dioc. di S. Germano di Rimouski. x II Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 23 agosto 1913. — Al sig. Gualtiero von Mayrhauser, I. e R. viceconsole A. U. a Seutari. — Al sig. Rodolfo Kohlruss, I. e R. viceconsole A. U. nella stessa città. — Al sig. Pietro Selem, addetto dell'I. Riconsolato A. U. nella predetta città. 12 settembre. — Al sig. conte Antonio *d' Estienne de Prunières della diocesi di Gap. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare: 3 settembre 1913. — Al sig. Giuseppe Vincent, già zuavo pontificio, della archidiocesi di Ottawa. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 23 agosto 1913. — Ai signori Nassuf bei Disdari e Giuseppe Hagia, dragomanni nell'I, e R. consolato A. U. a Seutari. 29 agosto. — Al sig. rag. Cesare Pagliari, di Cremona. NECROLOGIO. 7 settembre 1913. — L'Emo signor cardinale Giuseppe Calasanzio Vives y Tuto, prefetto della sacra Congregazione dei Religiosi. 12 settembre. — Mons. Giovanni Fedele Battaglia, arciv. tit. di Cizico. 20 settembre. — Mons. Gaspare Feliciano Cyrtowt, vescovo di Samogizia. Annus V. - Vol. V. Die 28 Octobris 1913. Num. 16. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM «OFFICIALE ACTA PII PP. X MOTU P R O P R I O . DE OFFICIIS DIVINIS NOVO ALIQUA EX PARTE MODO ORDINANDIS. PIUS PP. x. Abhinc duos annos, cum Constitutionem Apostolicam ederemus Divino afflatu, qua id proprie spectavimus, ut, quoad fieri posset, et recitatio Psalterii absolveretur intra hebdomadam, et vetera Dominicarum Officia restituerentur, Nobis quidem alia multa versabantur in animo, partim meditata, partim etiam inchoata consilia quae ad Breviarii Romani, susceptam a Nobis, emendationem pertinerent; sed ea tamen, cum ob multiplices difficultates tunc exsequi non liceret, differre in tempus magis commodum compulsi sumus. Etenim ad compositionem Breviarii sic corrigendam ut talis exsistat, qualem volumus, id est numeris omnibus absoluta, illa opus sunt: Kalendarium Ecclesiae universalis ad pristinam revocare descriptionem et formam, salvis tamen pulcris accessionibus, quas ei mira semper Ecclesiae, Sanctorum matris, fecunditas attulerit; Scripturarum et Patrum Doctorumque idoneos locos, ad genuinam lectionem redactos, adhibere; sobrie Sanctorum vitas ex monumentis retractare; Liturgiae plures tractus, supervacanea rebus expeditos, aptius disponere. Iam vero haec omnia, doctorum ac prudentum iudicio, labores desiderant cum magnos, tum diuturnos; ob eamque causam longa annorum series intercedat necesse est, antequam hoc quasi aedificium liturgicum, quod mystica Christi ACTA, rol. V, n. 16. — 28-10-913. 32 450 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Sponsa, ad suam declarandam pietatem et fidem, intelligenti studio conformavit, rursus, dignitate splendidum et concinnitate, tamquam deterso squalore venustatis, appareat. Interea ex litteris et sermone multorum Venerabilium Fratrum cognovimus ipsis et permultis sacerdotibus esse optatissimum, ut in Breviario una cum Psalterio nova ratione disposito suisque rubricis adsint mutationes omnes, quae ipsum novum Psalterium vel iam secutae sunt vel sequi possunt. Quod cum instanter a Nobis peterent, simul significarunt se vehementer cupere, ut et Psalterium novum usurpetur frequentius, et Officia Dominicarum serventur eo studiosius, et incommodis Officiorum translationibus occurratur, et alia quaedam quae bonum videatur mutari, mutentur. Huiusmodi Nos vota, utpote iterum veritati innixa Nostraeque admodum consentanea voluntati, grate equidem accepimus : iis autem obsecundandi nunc esse tempus arbitramur. Certiores enim facti sumus officinatores librarios, qui sacrorum Rituum Congregationi inserviunt, exspectantes dum Breviarium Romanum decretorio modo ac definitivo corrigatur, in eo esse ut novam interim ipsius Breviarii editionem adornent. Hac uti occasione visum Nobis est ; propterea, implorato divinae Sapientiae lumine, consultatione habita cum aliquot S. R. E. Cardinalibus, rogataque proprii cuiusdam Consilii sententia, haec Motu Proprio statuimus, edicimus : I. Secundum priscam Ecclesiae consuetudinem, ne facile Officia Dominicarum praetermittantur. — Itaque nullum festum, ne Domini quidem, statuatur posthac Dominicis celebrandum; ex his tamen excipiatur, ob peculiarem ipsius naturam, ea quae a die prima ad quintam Ianuarii occurrat : quam recolendo sanctissimo Nomini Iesu, propter coniunctionem quam habet cum mysterio Circumcisionis, assignamus. — Festa vero, quibus usque adhuc dies Dominica attributa erat, omnia, praeter festum sanctissimae Trinitatis, in aliam diem perpetuo transferantur. — Ne forte autem per Quadragesimam aliquod omittatur ex Dominicarum Officiis, quae mire facta sunt ad excitandam in animis christianam paenitentiam, eius temporis secundam, tertiam et quartam Dominicam ad gradum I Classis promovemus. II. Cum recitationi Psalterii celebratio Octavarum sit impedimento, id ut rarius contingat, in posterum sola duplicia I Classis, quae Octavas integras habent, eas conservent : verum in hisce ipsis Octavis, exceptis privilegiatis, Psalmi de Feria Acta PU PP. X. 451 currenti usurpentur. — Octavae autem duplicium II Classis solo Octavo die celebrentur et quidem ritu simplici. III. Lectionibus de Scriptura occurrenti semper adhaereant Responsoria de Tempore. IV. Nulla, ne perpetua quidem, Festorum, quae in Ecclesia universali celebrantur, translatio fiat, nisi duplicium I et II Classis. Iam, quae hic a Nobis praescripta sunt, ea quemadmodum adduci ad effectum debeant, et quid praeterea novi non modo in Breviarium, sed etiam in Missale, quod cum illo congruat oportet, indidem emanet, sacra Rituum Congregatio, peculiaris Commissionis a Nobis institutae consulta sequens, propriis decretis constituet, eademque tum Breviarii tum Missalis novam editionem typicam faciendam curabit. Has ipsas quidem praescriptiones volumus, statim ut hoc Motu Proprio promulgatae sint, valere. Sed tamen, ratione habita vel Kalendariorum quae iam sunt confecta in annum proximum, vel temporis quod typographi requirunt, sinimus eos, qui ad officium persolvendum Romano utuntur Breviario, tum e Clero saeculari tum e regulari utriusque sexus, his praescriptionibus non teneri nisi a Kalendis anni m c m x v . Qui vero aliud legitime usurpant Breviarium a Romano diversum, iis sacra Rituum Congregatio definiet intra quos terminos ad easdem praescriptiones accommodare sese debeant. Cuilibet autem liceat comparare sibi atque ad horas canonicas recitandas etiam nunc adhibere Breviaria quae sunt in usu, dummodo tamen peculiari in libello habeat, unde Constitutioni Divino afflatu ac decretis quae illam subsecuta sunt, obtemperare possit, ac simul quae hoc Motu Proprio Nos statuimus et quidquid eandem in rem sacra Rituum Congregatio decreverit, diligenter observet. Atque haec omnia constituimus, edicimus, contrariis quibusvis, etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum die xxin mensis Octobris M C M x i i i , Pontificatus Nostri anno undecimo. PIUS PP. X. 452 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. EPISTOLAE. I. AD RR. PP. DD. IOANNEM ARCHIEPISCOPUM S. IACOBI DE CHILE CETEROSQUE EPISCOPOS REIPUBLICAE CHILENSIS, QUI, COMMUNIBUS AD BEATISSIMUM PATREM DATIS LITTERIS INIURIAS INTERNUNTIO APOSTOLICO APUD SB ILLATAS CONQUESTI, SUUM ET SUORUM POPULORUM IN SEDEM APOSTOLICAM OBSEQUIUM STUDIUMQUE CONFIRMARANT. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Indignitates rerum, q u a s vos in u r b e istius Reipublicae principe n u p e r factas c o m m u n i b u s ad Nos litteris deploratis, cum optimum q u e m q u e affecerunt aegritudine, tum m a x i m e Nos ut facile intelligitis; eo etiam quia praeter o m n e m exspectationem Nostram illa acciderunt. Magna erat et est Nobis opinio de religione et pietate chilensium civium, magna de civili e o r u m d e m cultu a t q u e h u m a n i t a t e ; q u a m ob rem venire Nobis n o n poterat in suspicionem fore ex eis ullos, qui et religionem et h u m a n i t a t e m in viro honestissimo t a m atrociter violarent. Etsi enim iniuriae et contumeliae, q u a s I n t e r n u n t i u s Noster pertulit, iactae in ipsum s u n t per e a m causam, quod n o n recte a u t fideliter suas p a r t e s egisset, re t a m vera ad Pontificem R o m a n u m , cuius ille personam gereret, a t q u e ad h a n c Apostolicam Sedem, cuius interpres esset, easdem spectasse, nemini iam licet infitiari. Aperte id infesti clamores loqueb a n t u r concitatae plebis, cum illa quidem res christiano cuivis s u m m e venerandas improbissime ludificaret. Sed enim t a n t u m aberat, ut Intern u n t i u s quicquam admisisset reprehensione dignum, ut qui r e b u s chilensibus praesunt, eum sibi valde probari testati essent, quod b o n a m atque utilem o p e r a m navasset Reipublicae. Quod si n o n s u a eum innocentia, certe tueri dignitas d e b u i t : sancta enim iure gentium est legatorum auctoritas, n e q u e i m p u n e laedi solet, nisi ubi silent iura, solaque ratio h a b e t u r o p u m ac virium. Ita chilensi nomini, quod in o m n i genere u r b a n i t a t i s et culturae praeclarum semper fuit, p a u c o r u m p r o t e r v i t a s n o n exiguam dedecoris maculam aspersit. Ac Nos eo gravius tulimus indigna facinora, q u o d e o r u m actores fere fuerunt adolescentes incauti, qui publica lycea etiamtum celebrarent, auctores a u t e m suasoresque homines fidei catholicae penitus infensi, qui ad e x t e r m i n a n d u m e chilensi solo legatum apostolicum advocatam h a b e r e n t iuvenilem temeritatem. Atqui illuc demum pertinet h u i u s m o d i legatio, ut quae i n t e r istam Rempublicam et Apostolicam Sedem auspicato intercedit Acta Pii PP. X. 453 necessitudo, ingenti quidem cum salutis communis fructu, ea sit u s q u e coniunctior; ac veritatis, iustitiae caritatisque principia, q u i b u s p a x et prosperitas civitatis nititur, incolumi religione, salva consistant. — Iamvero tempestivum Nobis solatium vestrae illae litterae attulerunt, q u a e et a n i m o s vestros aegritudinis h u i u s participes Nostrique studiosissimos declarabant, et civium ex o m n i b u s ordinibus indignationem de illa i m m a nitate et iniuria, itemque publicae in Nos observantiae significationes confirmabant. In quo praesertim g a u d e m u s , Reipublicae istius t u m excellentissimum Praesidem t u m perillustrem Administrum a Negotiis Exteris adeo se generose in hac causa gessisse, ut aequitati simul et honori patriae optime inservierint; q u i b u s etiam per vos maxime cupimus testari gratiam q u a m h a b e m u s . Quod autem addebatis velle vos ad chilenses cives universos c o m m u n e m epistolam dare, n o n modo o m n e m turpitudin e m atque impietatem rei, q u a m querimur, ostendendi, sed etiam a r c a n a adversariorum consilia patefaciendi causa, vehementer tale propositum p r o b a m u s , q u a m q u a m n o n est dubium, quin triste factum iam multos b o n o r u m , ecclesiae chilensi periculo indormientium, excitant. Nos vero v e s t r a r u m r e r u m c u r s u m singulari studio curaque prosequi n o n ' cessab i m u s : interea, divinorum m u n e r u m auspicem ac Nostrae p a t e r n a e caritatis testem, apostolicam benedictionem vobis, venerabiles Fratres, a t q u e omni populo chilensi amantissime impertimus. D a t u m Romae, a p u d S. P e t r u m , die x x n mensis augusti Pontificatus Nostri anno undecimo. MCMXIII, PIUS PP. X. II. AD R. P. D. ALEXIUM LÉPICIER, ORDINIS SERVORUM MARIAE PRIOREM GENE- RALEM; GRATULANDI CAUSA SCRIBIT OB SACRARUM DISCIPLINARUM MAGISTERIA IN URBANO ORDINIS COLLEGIO INSTITUTA. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. - Quinto ac vicesimo a n n o iam exeunte postquam fel. rec. decessor Noster Leo X I I I Septem beatos Ordinis vestri Conditores in sanctorum n u m e r u m r e tulit, libet palam a t q u e aperte profiteri quo studio et h o n o r e Ordinem i s t u m p r o s e q u a m u r , qui divinitus est ad perdolentem Virginem colendam excitatus. Is profecto t a m utiliter in p r o v e h e n d a a p u d christianum p o p u l u m eiusdem B. Virginis veneratione elaboravit, tot a l u m n o s sanctitate conspicuos caelo inseruit, tot diligentibus administris Ecclesiam praeclarisque viris civitatem auxit, ut religiosas inter familias honestis- 454 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. s i m u m merito locum obtineat. Est praeterea in vestra laude p o n e n d u m ex ea vos condicione et loco, q u a n t a c u m q u e fuit t e m p o r u m r e r u m q u e . acerbitas, n u n q u a m decidisse; quin immo h o n o r e s caelitum augustis P a r e n t i b u s decreti t a n t a m videntur adiecisse vobis alacritatem, ut iam t u m coeperitis fructus in vinea Domini ferre multo uberiores. Incrementa eiusmodi vestra n o n modo Ordini g r a t u l a m u r universo, sed etiam uberiora posthac fore confidimus. Cur enim spem Nostram fallat eventus, q u a n d o q u i d e m vobis iuvenes succrescunt et pietate et doctrina rite instructi ? Novimus proximos praepositos Ordinis omni mente in ea cura et cogitatione esse versatos, ut, ad praescripta Nostra, tirones sui puris de fontibus christianam sapientiam imbibèrent et traditam a p a t r i b u s religiosae vitae formam induerent. In quo recte tu quidem, dilecte fili, ut perfectius q u i d d a m attingeres, in sancti Alexii Falconérii collegio, quod R o m a e patet a l u m n i s vestris ex omni natione educendis, instituisti, ut accepimus, sacrarum disciplinarum magisteria, et cogitas de eadem s t u d i o r u m ratione in ceteras tironum domos deinceps inducenda. Etenim h u i u s consilii tui is futurus est salutaris exitus, ut n o n m o d o scholasticae doctrinae t h e s a u r u s a p u d vos integer consistat e a n d e m q u e u n a mente u n o q u e animo sodales profiteantur omnes, sed etiam ut quae p e r m u l t a olim de christiana veritate scripserunt illustres ex Ordine doctores, ad pristinum ea splendorem revocentur. Atque inde alterum, nec minoris momenti, oritur c o m m o d u m : id est posse lectos iuvenes in t a m nobili s t u d i o r u m p a l a e s t r a ita ingenii exercere vires, ut ad docendum q u a n d o q u e p r o d e a n t apparatissimi. Sed alia accedit causa q u a m o b r e m de diligenti opera t u a vehementer laetemur. Decessores enim in officio tuos imitatus, omni contentione eniteris atque efficis, ut qui, emenso studiorum curriculo, sacerdotes effecti sint, sensim negligendo ne dediscant q u a e t a m e n accurate didicerunt, quin etiam naviter in libris h a e r e a n t , ut copiam sibi doctrinae sacrae largiorem comparent. N a m si sacrorum administri ea carent interdum divinarum h u m a n a r u m q u e r e r u m scientia, q u a eos florere oportet, n o n idcirco p l e r u m q u e fit, q u o d vel in seminariis vel in coenobiis inepte instituti sint, sed potius quod p a r t a sibi doctrinae a d i u m e n t a per desidiam extenuari siverint a t q u e evanescere. Perge igitur, dilecte Fili, pro alumnis a sacerdotio recentibus ita vigilare, ut, aetate progrediente et praesertim in sacri ministerii primordiis, quo animorum ardore c u r a n d a e h o m i n u m saluti d a n t operam, eodem et Instituti sui leges sancte e x s e q u a n t u r et ecclesiasticas perpetuo excolant disciplinas. Quod si feceris r e m q u e totam perdolentis Virginis Septemque s a n c t o r u m P a t r u m tutelae credideris, pro certo Acta PU PP. X. 455 h a b e m u s , Ordinem, Nobis aeque ac tibi earum, esse ad maiora gradatim adscensurum, cum explorata omnium vestrum Ecclesiaeque utilitate. Idque ut s e c u n d u m vota eveniat, caelestium m u n e r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, et q u i b u s praees sodalibus universis apostolicam benedictionem ex animo impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , die xxv mensis octobris a n n o MCMXIH, Pontificatus Nostri undecimo. P I U S P P . X. LITTERAE CIRCULARES AD REVMOS ORDINARIOS ITALIAE, DE LIBRIS AB ALUMNIS SEMINARIORUM VEL IN SCHOLIS VEL PRIVATIM ADHIBENDIS. R o m a , 17 ottobre 1913. Illmo e R m o Signore, Con circolare del 16 luglio 1912 in seguito alle relazioni dei Visitatori Apostolici dei seminari d'Italia, questa S. G. Concistoriale raccom a n d a v a ai Revmi Ordinari che avessero s o m m a cura di scegliere i testi scolastici pié,adatti e di sicura dottrina, ed escludessero quelli che potessero riuscire pericolosi alla formazione ecclesiastica dei giovani alunni dei santuario. La g r a n d e i m p o r t a n z a di q u e s t a disposizione n o n sfuggì ai Revmi O r d i n a r i ; e questa S. C. ha p o t u t o constatare con soddisfazione che molti testi scolastici precedentemente adottati, n o n rispondendo alle direttive della S a n t a Sede, sono stati con fermezza eliminati dai nostri istituti. Ciò n o n ostante, l'inconveniente già rilevato 4 a i Visitatori Apostolici n o n è cessato del t u t t o , e da varie persone attendibilissime per virtù e dottrina sono stati nel corso di q u e s t ' a n n o segnalati a q u e s t a sacra Congregazione alcuni m a n u a l i scolastici, t u t t o r a in uso nei seminari, meritevoli di censura o per gli errori storici e dottrinali che contengono, o per i principi pericolosi a cui s'ispirano, e in genere per lo spirito scientifico n o n orientato verso il sentire cristiano e cattolico e gli" insegnamenti di quella s u p r e m a cattedra di verità che è la Sede di Pietro. 456 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Se tali m a n u a l i si lasciassero ancora correre per le mani dei giovani, si potrebbe sin dai primi loro passi nella via del sapere compromettere la formazione di quell'equilibrio e di quel criterio intellettuale eminentemente cattolico, che valga a tutelare lo spirito sacerdotale dalle debolezze e dai traviamenti, che p u r t r o p p o con frequenza vediamo oggi succedersi. P e r tali considerazioni all'avvicinarsi del n u o v o a n n o scolastico questa S. G. si crede in dovere di r i t o r n a r e sul grave argomento ed interessarne a n o m e del Santo P a d r e la pastorale vigilanza dei Revmi Ordinari. La S. G. r a c c o m a n d a anzitutto che si escludano dalle scuole ginnasiali e liceali dei seminari quelle antologie letterarie di prosa o di poesia e quei manuali di storia civile, che offendono la purezza e la santità della fede o anche la profonda venerazione d o v u t a alla Chiesa e al P o n tificato R o m a n o . Egualmente sono da escludersi quei testi di filosofia che sono contrari al sentire cattolico od anche semplicemente difformi dalle note direttive della S. Sede per l'insegnamento di questa disciplina, quale fra essi è p. es. Il primo passo alla filosofia, di Luigi Ambrosi. Nè per ammetterli vale il pretesto che si a d o t t a n o per segnalarne gli errori e combàtterli: giacché è un rovesciare ogni retto principio pedagogico mettere i discepoli per u n a falsa via onde poi farli tornare addietro ed avviarli per la vera, ammaestrarli nell'errore onde poi istituirli nella verità. Quanto poi alle scuole teologiche, la S. C. intende che siano esclusi dai seminari quei testi di storia ecclesiastica che « t r a s c u r a n o od « omettono la p a r t e s o p r a n n a t u r a l e , che è vero, essenziale, indispensa« bile elemento nei fasti della Chiesa, senza di cui la Chiesa stessa « riesce incomprensibile » (Circ. Le Visite apostoliche). B siccome a queste esigenze n o n soddisfano i m a n u a l i di storia ecclesiastica di F. S. F u n k e di F. S. Kraus, questa S. G. n o n permette che si adoperino nei Seminari. La S. C. r a c c o m a n d a inoltre che si usi molta diligenza nella scelta dei testi di patrologia. Nessuno ignora con quanti sforzi la critica razionalista abbia tentato di distruggere o almeno indebolire l'autorevole e v e n e r a n d a testimonianza, che p o r t a n o alla fede cattolica i P a d r i della Chiesa, t o r t u r a n d o n e gli scritti con un'esegesi cavillosa, o peggio ancora estenuandone l'altezza dell'ingegno e il valore della dottrina. È necessario quindi precludere l'adito del seminario a quelle opere di patrologia, che possono offuscare nelle vergini menti giovanili la g r a n d e S. Congregatio Consistorialis. 457 idea che la Chiesa ha dei suoi Padri, e scegliere soltanto quelle che, tenendo calcolo della cultura moderna, n o n si allontanano dai canoni sicuri della teologia cattolica. Tale n o n è il m a n u a l e di patrologia del R a u s c h e n , in cui la dottrina dei Padri anche sui dogmi fondamentali del Cristianesimo è frequentemente esposta in modo difforme dalla verità oggettiva e dal senso della Chiesa; onde i Revmi Ordinari a v r a n n o cura di eliminarlo affatto dai loro seminari. Richiama infine alla loro memoria q u a n t o dispose in proposito la S. C. dei Vescovi e Regolari nel Programma generale degli Studi dei 10 maggio 1907, cioè che « il testo di filosofia e di teologia sia proposto « dal Consiglio dei professori e sottomesso all'approvazione del Vescovo ». Questa n o r m a per disposizione del S. P a d r e deve estendersi a tutti i testi scolastici dei seminari e quindi anche delle scuole ginnasiali e liceali, avvertendo inoltre che i testi interdetti nella scuola s'intendono vietati nell'uso privato dei seminaristi, da cui resteranno p u r e escluse le opere di consultazione e di erudizione n o n conformi ai criteri già esposti, come sarebbero fra le altre le Leggende agiografici™ del Delehaye, e simili. Applicando queste cautele, il S. P a d r e confida che nel sacro recinto del seminario n o n si trovino altre opere se n o n quelle che armonizzino con la dottrina e lo spirito della Chiesa, ciò che è assolutamente necessario, onde l'istituzione letteraria e scientifica anziché ostacolare concorra alla formazione spirituale piena e perfetta dei futuri ministri del santuario. G. CARD. DE LAI, Vescovo di Sabina, Segretario. DECRETUM GENERALE SUPER MOTU PROPRIO « ABHINC DUOS ANNOS ». Cum Ssmus D n u s noster P i u s P a p a X, mandaverit, ut q u a e Motu Proprio Abhinc duos annos, die 23 praesentis mensis octobris decrevit, ab hac sacra R i t u u m Congregatione, iuxta v o t u m specialis Commissionis liturgicae, o p p o r t u n e apteque applicarentur, haec eadem S. R. C, voluntati Sanctitatis ^ u a e , q u a par est observantia, obsequens, haec declaranda et s t a t u e n d a censuit: 458 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. I - DE DOMINICIS ET FESTIS HUCUSQUE DOMINICIS DIEBUS AFFIXIS 1. Dominicae quaevis assignationem p e r p e t u a m cuiuslibet Festi excludunt: idcirco Festa t a m universalis Ecclesiae q u a m alicuius loci propria, q u a e h u c u s q u e Dominicis assignata fuerunt, celebrentur die fixa mensis q u a in Martyrologio inscribuntur, si haec h a b e a t u r ; secus p r i m a die q u a occurrere potest Dominica in q u a h u c u s q u e celebrata sunt. Excipiuntur tamen: a) Festum Ssmae Trinitatis, quod Dominicae I post Pentecostem a s s i g n a t u m manet. b) F e s t u m Ssmi Nominis Iesu, q u o d ab o m n i b u s celebrabitur in Dominica q u a e occurrat a die 2 ad 5 i a n u a r i i , et, si ea n o n occurrerit vel impedita fuerit ab Officio nobiliori, die 2 eiusdem mensis. c) Solemnitas S. Ioseph, Sponsi B. Mariae Virg., Conf. et Ecclesiae universalis Patroni, quae assignabitur Feriae IV a n t e Dominicam III post P a s c h a occurrente et in ea cum sua integra Octava recoletur, redacto ad ritum Duplicem II. classis alio Festo S. Ioseph diei 19 martii. d) F e s t u m S. Ioachim, fixe celebrandum die 16 augusti, inde in sequentem diem 17 translato Festo S. Hyacinthi. e) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae Cathedralis, quod, seorsim ab Anniversario Dedicationis aliarum Ecclesiarum Dioecesis, in tota Dioecesi die ipsa anniversaria celebrabitur, si ea innotescat: secus alia die fixa arbitrio Episcopi, audito t a m e n Capitulo Cathedrali, semel pro semper designanda. /) Anniversarium Dedicationis propriae Ecclesiae, quod pariter, si h u c u s q u e s u a propria die a singulis Dioecesis Ecclesiis celebratum est, ipsa die celebrari pergat: si vero in t o t a Dioecesi vel Instituto unica die recoli consuevit Dedicatio omnium Ecclesiarum Dioeceseos, haec, extra Ecclesiam Cathedralem, in Ecclesiis consecratis t a n t u m , non vero in aliis recoli poterit, die ab Ordinario, ut supra, designanda, quae t a m e n alia sit a die Dedicationi Ecclesiae Cathedralis recolendae assignata. Quae item observentur de Anniversario Dedicationis o m n i u m Ecclesiarum alicuius Ordinis seu Congregationis, q u o d h u c u s q u e in Dominica celebrari consueverit, g) Festa S a n c t o r u m vel Beatorum, q u o r u m mentio n o n fit in Martyrologio, quae t a m e n celebranda sunt, iuxta Rubricas, die eorum natali, si agnoscatur, d u m m o d o per Litteras Apostolicas alius dies n o n fuerit assignatus. S. Congregatio Bituum. 459 h) F e s t a q u a e certis Dominicis post P a s c h a vel post Pentecosten affixa sunt, quae semel ab Ordinario, ut supra, assignanda e r u n t congruentiori Feriae infra H e b d o m a d a m immediate praecedentem. 2. Ubi Solemnitas externa F e s t o r u m q u a e h u c u s q u e alicui Dominicae perpetuo affixa erant, in ipsa Dominica celebratur, de Solemnitate Festi Duplicis I classis p e r m i t t u n t u r Missae omnes, praeter Convent u a l e m et Parochialem, semper de Officio diei d i c e n d a s ; de Solemnitate vero Festi Duplicis II classis permittitur t a n t u m unica Missa solemnis vel lecta. Excipitur Solemnitas externa Ssmi Rosarii, q u a e Dominica I Octobris celebrari poterit cum omnibus Missis, praeter Conventualem et P a r o chialem, de Ssmo Rosario, ut s u p r a dictum est de Duplicibus I classis. O m n e s Missae de his Solemnitatibus in Dominica celebratis semper dicantur ut in ipso Festo de quo agitur Solemnitas, addita Oratione de Officio diei et aliis o m n i b u s quae dicendae essent, si F e s t u m ipsa Dominica incidisset. P r o h i b e n t u r t a m e n in o m n i b u s Dominicis maioribus, et in aliis Dominicis in q u i b u s fiat Officium nobilius ipso F e s t o cuius Solemnitas externa peragitur; sed in casu, p r a e t e r q u a m in Duplicibus I classis Domini Ecclesiae universalis, in o m n i b u s Missis q u a e alioquin de Solemnitate externe celebrata permitterentur, a d d a t u r eius Oratio sub unica conclusione cum prima. Ubi t a m e n adest obligatio Missae conventualis, n o n permittitur in casu alia Missa solemnis, sed Oratio de Festo externe t a n t u m celebrato addi poterit, uti supra, in ipsa Missa Conventuali. 3. Dominicae II, III et IV Quadragesimae, ad g r a d u m Dominicarum I classis-evectae, nulli in p o s t e r u m cedent Festo, neque etiam Duplici I classis. Dominica a u t e m quae occurrat die % 3 vel 4 Januarii, si in ea celebrandum non sit, iuxta Rubricas, F e s t u m Ssmi Nominis Iesu a u t aliud\ F e s t u m Domini, et d u m m o d o de ipso Domino nulla fiat Commemoratio neque occurrens neque concurrens, c o m m e m o r e t u r in utrisque Vesperis, L a u d i b u s et Missa, per Antiphonas, Versus et Orationes Dominicae infra Octavam Nativitatis, sed de ea non dicitur IX Lectio Homiliae nec legitur Evangelium in fine Missae. Officium vero Dominicae q u a e post Epiphaniam, superveniente Septuagésima, vel post Pentecosten, superveniente Dominica XXIV, anticipari debet, celebretur in Sabbato praecedenti ritu Semiduplici, cum o m n i b u s privilegiis Dominicae t a m in occursu q u a m in concursu ad I Vesperas. Omnia dicentur de S a b b a t o , et in I Vesperis, de Feria VI praecedenti, praeter Orationem, Lectiones, Antiphonam ad Benedictus et Missam p r o p r i a m ; et post Nonam nil fit amplius de Dominica anticipata. 460 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. II - DE OCTAVIS 1. Octavae Paschatis, Pentecostes, Epiphaniae, Ssmi Corporis Christi, Nativitatis Domini et Ascensionis s u n t privilegiatae, et de eis, si q u a n d o integrum faciendum n o n sit Officium, semper t a m e n fit Commemoratio in Laudibus, Missa et Vesperis. Eorum Officium integre recitatur ut in die Festo praeter ea quae suis locis adsignantur. % In Officio autem tum de die infra Octavam, t u m de die Octava aliorum quorumlibet Duplicium I classis, etiam Domini, Antiphonae et Psalmi ad omnes H o r a s et Versus N o c t u r n o r u m dicantur de occurrenti h e b d o m a d a e die, et Lectiones I Nocturni, nisi h a b e a n t u r propriae, vel, Lectionibus de Scriptura deficientibus, sumi debeant de Festo a u t de Communi, dicuntur cum suis Responsoriis de Tempore, ut infra dicetur. Dies a u t e m Octava huiusmodi, etiam Domini, t a m in occursu, q u a m in concursu, cedit cuilibet Dominicae. 3. De Octavis vero Duplicium II classis universalis Ecclesiae nihil fit nisi in die Octava, et quidem sub ritu Simplici: ita ut si occurrat in eo aliquod Officium Duplex vel Semiduplex, etiam repositum vel t r a n s l a t u m , a u t Feria maior vel Vigilia, de die Octava huiusmodi fiat t a n t u m Commemoratio iuxta Rubricas. F e s t a vero Simplicia occurrentia c o m m e m o r a n t u r in Officio de die Octava: cui cedit etiam Officium S. Mariae in Sabbato, in casu omittendum. Idem servatur de Octavis Duplicium II classis alicuius Dioecesis vel particularis Ecclesiae, quae pariter, nisi penitus omitti velint, t a n t u m in die Octava, et sub ritu Simplici celebrandae erunt. 4. Octavae F e s t o r u m particularium post diem Nativitatis Domini n o n amplius impediuntur. 5. Lectiones II et III Nocturni singulis diebus per Octavas Festor u m Duplicium II classis Ecclesiae universalis h u c u s q u e assignatae, i n s e r a n t u r in Octavario R o m a n o : n o n vero Lectiones I Nocturni, etiam si h a b e a n t u r propriae. III - DE RESPONSORIIS DE TEMPORE, DE LECTIONIBUS E SCRIPTURA OCCURRENTI, ET DE ALIIS PARTIBUS OFFICIORUM PROPRIIS 1. In Officiis t a m n o v e m q u a m trium Lectionum, q u a n d o c u m q u e s u m u n t u r Lectiones de Scriptura occurrenti, cum eis a d h i b e a n t u r Responsoria de T e m p o r e : ita t a m e n ut Lectiones Dominicae cuiuslibet, etiam si r e p o n a n t u r infra h e b d o m a d a m et simul cum Lectionibus de S. Congregatio Bituum. 461 F e r i a dicantur, s u m a n t semper Responsoria de I Nocturno ipsius Domin i c a e ; Lectiones vero de Feria, si transferantur vel anticipentur, d u m m o d o t a m e n simul cum Lectionibus Dominicae n o n dicantur, s u m a n t Responsoria de Feria currenti, in Feriis Temporis Paschalis noviter disponenda. Excipiuntur t a m e n : a) Lectiones de Scriptura occurrenti infra Octavas privilegiatas Ecclesiae universalis recitandae, q u a e semper dicuntur cum Responsoriis de Octava. b) Lectiones de aliquo Initio Scripturae occurrentis, quae necessario p o n e n d a e sint, iuxta Rubricas, in Officiis Lectiones proprias vel de Communi assignatas h a b e n t i b u s , q u a e q u e dicuntur cum Responsoriis propriis de h u i u s m o d i Officiis, si h a b e a n t u r , secus cum Responsoriis de Tempore, n u m q u a m vero de Communi. c) Lectiones de Scriptura in Dominicis post E p i p h a n i a m positae, q u a e si infra h e b d o m a d a m transferantur, dicuntur cum Responsoriis de Feria currenti. d) Responsoria Feria II infra H e b d o m a d a m I post E p i p h a n i a m et F e r i a e II infra H e b d o m a d a m I post Octavam Pentecostes, quae, si s u a die impediantur, ulterius transferuntur, iuxta proprias Rubricas. 2. Responsoria quae in Festis S. Luciae Virg. et Mart., Ss. Ioannis et Pauli Mm., et S. Clementis P a p a e et Mart. in I Nocturno h a b e n t u r propria, p o n a n t u r in II Nocturno, loco Responsoriorum de Communi, et in I Nocturno dicantur Lectiones de Scriptura occurrenti cum Responsoriis de Tempore. 3. Similiter o m n i a q u a e in Festo S. Elisabeth Reginae et Viduae, h a b e n t u r propria, praeter Invitatorium, Hymnos, Lectiones II Nocturni, Versus ad u t r a s q u e Vesperas et Laudes, Antiphonas ad Magnificat et ad Benedictus, et Orationem, expungantur, et in I Nocturno item dicantur Lectiones de Scriptura occurrenti cum Responsoriis de Tempore. 4. In Commemoratione O m n i u m Fidelium Defunctorum, Psalmi ad Completorium et alias H o r a s minores, n o n amplius s u m a n t u r de occurr e n t i h e b d o m a d a e die, sed proprii assignentur. IV - DE OCCURRENTIA ET TRANSLATIONE FESTORUM, EORUMQUE CONCURRENTIA 1. F e s t a Duplicia I et II classis, t a m Ecclesiae universalis q u a m alicuius loci propria, impedita etiam perpetuo, q u o c u m q u e sublato privilegio h u c u s q u e certis Festis concesso, transferantur in primam sequent e m diem n o n impeditam a Dominica quavis vel Vigilia Epiphaniae, ab 462 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. alio Festo Duplici I vel IL classis, vel ab Officiis eiusmodi Festa respective excludentibus. E a d e m Festa, t a m I q u a m II classis, in II Vesperis n o n admittunt Commemorationem s e q u e n t i s diei infra O c t a v a m , n e q u e cuiusvis Officii Simplicis, etiam si postera die integrum de eis celeb r a n d u m sit Officium. 2. Festa vero Duplicia maiora vel m i n o r a aut Semiduplicia, q u a e in universa Ecclesia celebrantur, si accidentaliter vel perpetuo impedita fuerint, n o n transferuntur, sed de eis fit Commemoratio iuxta Rubricas, et legitur IX Lectio historica. Si t a m e n F e s t u m impediens fuerit Duplex I classis Domini universalis Ecclesiae, nil fit de F e s t o ut s u p r a impedito: si vero fuerit aliud Duplex I classis, de Officio impedito fit Commemoratio t a n t u m in L a u d i b u s et in Missis privatis, et n o n legitur IX Lectio. Idem servatur de Festis propriis alicuius Nationis, Dioecesis, Ordinis vel Instituti, q u a e pariter, si in aliqua particulari Ecclesia suo die fuerint impedita, c o m m e m o r a n t u r vel omittuntur, ut supra. F e s t a autem propria alicuius Nationis, Dioecesis, Ordinis, Instituti vel particularis Ecclesiae, quae in tota Natione, Dioecesi, Ordine, Instituto vel in sua particulari Ecclesia impediantur, si impedimentum sit accidentale, pariter commem o r e n t u r vel omittantur ut s u p r a : si i m p e d i m e n t u m sit perpetuum, r e p o n a n t u r in proximiorem diem, ab Officio Duplici, a Festo Semiduplici, a Vigiliis privilegiatis et ab Octavis II ordinis n o n impeditam. De huiusmodi vero Festis Duplicibus maioribus seu minoribus vel Semiduplicibus, quae perpetuo vel etiam accidentaliter impediantur, dici p o t e r u n t Missae privatae ad libitum sacerdotis, d u m m o d o Officium impediens n o n fuerit Duplex I vel II classis, Dominica quaevis, Octava I et II ordinis, dies Octava III ordinis, Feria a u t Vigilia privilegiata. Haec Missa dicitur ritu festivo, cum 2 Oratione de Officio diei et aliis de Commemorationibus forte occurrentibus. 3. Festa quae h u c u s q u e t a m in Ecclesia universali, q u a m in particularibus locis s u b ritu Semiduplici ad libitum sunt celebrata,' r e d u c a n t u r ad ritum Simplicem, de eisque fiat Commemoratio quoties impediantur, ut fit de aliis Simplicibus iuxta Rubricas. F e s t u m tamen S. Canuti cedit Festo Ss. Marii, etc. Mm., ideoque in eius Officio commemoratur. a 4. Si P a t r o n u s loci secundarius, vel alius Sanctus proprius, descriptus sit in Kalendario cum aliis Sanctis, ab eis n o n separetur, sed de omnib u s simul celebretur Festum sub ritu Duplici maiori vel minori, a u t Semiduplici, iuxta Rubricas, nisi sub altiori ritu in Kalendario sit descriptum. 5. Quando F e s t u m aliquod Duplex maius a u t minus, vel Semiduplex occurrat in die Octava Duplici maiori n o n privilegiata eiusdem S. Congregatio Bituum, 463 Personae, Officium fiat de Festo, s u b ritu diei Octavae convenienti, omissa vel addita Commemoratione eiusdem Octavae, iuxta Rubricas. V - DE REFORMATIONE KALENDARIORUM PARTICULARIUM 1. Ut vero o m n i a q u a e hoc decreto p r a e s c r i b u n t u r rite exsecutioni mandentur, singuli Ordinarii, etiam Ordinum Regularium, et Moderatores generales Institutorum cuiusvis generis q u a e Kalendario proprio u t u n t u r , supplicem libellum, iuxta Instructionem h u i u s S. R. C. diei i2 decembris 1912, in Actis Apostolicae Sedis die 1 martii praesentis a n n i editam, ad eamdem S. C. infra p r o x i m u m m e n s e m m a r t i u m anni 1914 t r a n s m i t t a n t . Qui t a m e n post editam Constitutionem Divino afflatu, proprii Kalendarii iam obtinuerint reformationem, ex officio n o v a m ab eadem S. Congregatione sine ullis expensis récipient. 2. In h a c Kalendariorum reformatione, praeter ea q u a e superius disposita s u n t de Festis quae h u c u s q u e Dominicis affixa erant, sequentes serventur n o r m a e : a) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae Cathedralis, etiam ubi h u c u s q u e die fixa celebrari consuevit u n a cum Dedicatione aliarum Ecclesiarum, seorsim celebretur, iuxta superius decreta de eisdem Anniversariis h u c u s q u e diei Dominicae affixis. b) Festa propria, nisi aliter per Apostolicas Litteras dispositum fuerit, celebranda erunt ipsa die natali, si agnoscatur; secus, p o n a n t u r in aliqua die q u a e libera sit in Kalendario. c) Duo vel tres Sancti qui sub eodem Communi comprehendantur, sicubi occurrant eadem die et sub eodem ritu sint celebrandi, unico Festo recolantur, adhibitis iis singulorum Communium partibus, q u a e pro pluribus Sanctis qualitatis eiusdem assignantur, et contractis Lectionibus historicis III Nocturni, q u a e t a m e n huic S. R. C. a d p r o b a n d a e submittentur. E a d e m n o r m a servetur pro Festis eiusdem Communis, quae ab anterioribus diebus sint reponenda. d) F e s t a S. Bartholomaei Ap. et S. Ludovici Regis Conf., in omnib u s et singulis Kalendariis, R o m a n o n o n excluso, fixe diebus 24 et 25 augusti respective assignentur, n o n o b s t a n t e q u a c u m q u e consuetudine aut privilegio. Ubi vero solemnitas externa die 25 et 26 respective celebretur, his diebus permittitur unica Missa cantata vel lecta de ea Solemnitate, ut s u p r a s t a t u t u m est pro Festis diei Dominicae h u c u s q u e affixis. e) Privilegium q u i b u s nonnullae Dioeceses vel Instituta gaudent, sese scilicet conformandi Kalendario Cleri Romani, a u t alicuius Ordinis seu Congregationis, et alia huiusmodi, penitus aboletur. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 464 Quae omnia, per infrascriptum h u i u s S. R i t u u m Congregationis Secretarium, sanctissimo Domino nostro Pio P p . X in audientia diei 26 praesentis mensis octobris relata, Sanctitas S u a dignatus est approbare, et ab o m n i b u s servari mandavit. Consulens a u t e m eadem Sanctitas Sua p a u p e r u m praesertim clericorum indemnitati, Apostolica benignitate permittit, ut hi, pro p r u d e n t i arbitrio Episcopi, Breviaria q u i b u s in praesenti u t u n t u r , sine novi libelli additione, adhibere a d h u c valeant, d u m m o d o , iuxta R u b r i c a r u m praescriptum, n o v u m ordinem Psalterialem o m n i n o servent. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . Die 28 octobris 1913. Fr. S. CARD. MARTINELLI, Praefectus. L. ® S. f P e t r u s La F o n t a i n e , Ep. Charyst., Secretarius. V I C A R I A T U S A P O S T O L I C I NOVAE P O M E R A N I A E . NULLITATIS MATRIMONII ( T O B A I - J A MÁMALE). Pio Pp. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno decimo; die 30 aprilis 1913, BR. PP. DD. Seraphinus Many, P o n e n s , Franciscus Heiner et Ioannes Prior, Auditores de turno, in causa Vicariatus apostolici Novae P o m e r a n i a e - Nullitatis matrimonii, instante pro appellatione Defensore vinculi eiusdem vicariatus adversus sententiam vicariatus, agentibus simul pro nullitate matrimonii ambobus coniugibus To Bai et Ja Marnale, repraesentatis per procuratorem ex officio rev. Carmelum Conte, advocatum, interveniente et disceptante in causa Substituto Defensoris vinculi ex officio, sequentem definitivam tulerunt sententiam. Die 24 septembris a n n i 1906, Eugenius To Bai et Rosa Ja Marnale m a t r i m o n i u m contraxerunt in ecclesia missionis coram Rev. patre Van Berkel, missionario, et d u o b u s testibus. S e c u n d u m morem regionis, R o s a e m p t a fuerat a cognatis Eugenii, interveniente iudice indigena To Kaaga. A die emptionis u s q u e ad diem celebrati matrimonii, id est per q u a t u o r menses, R o s a pluries interrogata, nec sine reprehensionibus et obiurgationibus, de suo consensu in m a t r i m o n i u m cum Eugenio, siluerat. Pridie t a m e n matrimonii, et in ipsa celebratione matrimonii, satis consentire S. Bomana Bota. 465 visa est. Verum hoc m a t r i m o n i u m infaustos exitus habuit. H a u d enim multo post, R o s a a loco domicilii Eugenii aufugit; imo adhaesit alii viro, quem t a m e n postea dereliquit. Hinc R m u s Vicarius apostolicus litteras misit, t u m die 4 iulii 1907, t u m die 8 aprilis 1909, ad S. Congregationem de P r o p a g a n d a Fide, petens vel declarationem nullitatis matrimonii, vel dispensationem in matrimonio rato et n o n c o n s u m m a t o ; q u a e S. Congregatio negotium remisit ad S. Congregationem de Sacramentis, n u p e r erectam a S. S. Pio X feliciter r e g n a n t e ; R m u s a u t e m Secretarius h u i u s Congregationis iussit fieri a Vicario apostolico processum canonicum super nullitate praedicti matrimonii. Revera factus est processus a R m o Ioanne Dicks, provicario, rite delegato a Vicario apostolico; et, die 12 augusti anni 1911, prodiit sententia in haec v e r b a : « Attentis o m n i b u s circumstantiis, certo constat Ja Marnale n u m q u a m « m a t r i m o n i u m contrahere voluisse. Consensus internus omnino defuit ; « vel, si adfuit, invalidus est propter i m p e d i m e n t u m metus. Matrimonium « autem postea n u m q u a m per amoris coniugalis signa vel aliam con« sensus expressionem s a n a t u m fuit. Ad propositam ergo quaestionem « u t r u m certo constet m a t r i m o n i u m To Bai et Ja Marnale nullum esse « propter defectum consensus ex parte mulieris, respondetur Affirmative ». A qua sententia Defensor vinculi appellavit ad S. Sedem. Hinc acta processus missa fuerunt ad S. Congregationem de Sacramentis, quae causam remisit ad S. Rotam. Igitur in H. S. O., prout de more, concordatum est dubium An constet de nullitate matrimonii in casu ? N o t a n d u m est iudicem primae instantiae, in praefata sententia tria defìnivisse: « 1) consensum internum in m a t r i m o n i u m , ex parte sponsae, « omnino defuisse; 2) si adfuerit, invalidum fuisse propter impedimen« t u m m e t u s ; 3) matrimonium sic invalide contractum n u m q u a m postea « s a n a t u m fuisse per amoris coniugalis s i g n a , a u t aliam consensus « expressionem ». Revera his tribus punctis causa praesens e x h a u r i t u r ; q u a e n u n c discutienda sunt. Quod ad ius attinet. Notissima s u n t principia iuris in re praesenti. 1. Ad matrimonium c o n t r a h e n d u m , requiritur omnino consensus i n t e r n u s u t r i u s q u e partis. Dicitur enim, cap. Cum locum, 14, de sponsalibus « Matrimonium solo consensu contrahitur » : et cap. Cum apud Sedem, 23, eiusdem tituli: « Sufficiat ad*matrimonium solus consensus « illorum, de q u o r u m q u a r u m q u e coniunctionibus agitur »; et cap. Tuae fraternitati, 25, eiusdem tituli: « Matrimonium in veritate c o n t r a h i t u r per « legitimum viri et mulieris consensum. Qui consensus adeo est necesAcrA, vol. V, n. 16. — 28-10-913. 33 466 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « sarius, ut, si solus desit, etiamsi omnia cetera et ipse coitus adsint, « m a t r i m o n i u m non exsistat ». Sic enim ait Innocentius III, in cap. Tuas dudum, 5, de Sponsa duorum: « P o s t q u a m inter legitimas p e r s o n a s con« sensus legitime intervenerit de praesenti, qui sufficit in talibus i u x t a « canonicas sanctiones, et si solus defuerit, cetera etiam cum ipso coitu « c e l e b r a t a frustrantur, si personae iunctae legitime cum aliis postea « de facto contrahant, quod prius de iure factum fuerat, n o n poterit « irritari ». Qui consensus internus, uti per se patet, sufficienter per signa aut verba manifestari debet; in contractibus enim h u m a n i s , intentio mente r e t e n t a nihil operari potest. 2. Licet adfuerit aliqualis consensus etiam i n t e r n u s in matrimonium, attamen, si processerit ex metu gravi, m a t r i m o n i u m nullum est. Notissima sunt, hac in re, capita Cum locum, 14; Veniens, 15; Consultationi tuae, 28, de Sponsalibus, ex q u i b u s deducitur theoria canonica,' ab o m n i b u s recepta, q u a e docet, saltem de iure ecclesiastico, metum esse impedimentum dirimens matrimonium, si sit gravis etiam relative t a n t u m , iniustus, et in ordine ad extorquendum matrimonialem consensum incussus. Quod extendendum est ad metum reverentialem, id est, ad metum quo reformidamus indignationem eius in cuius potestate constituti s u m u s , modo t a m e n accedat aliquid aliud, v. g., preces import u n a e et instantissimae, iurgia, vexationes, e t c . , ita ut metus sit revera gravis. Revera, in his adiunctis, H. S. O. t u m annis antiquis, tum a tempore eius restitutionis anno 1908, pluries m a t r i m o n i u m nullum declaravit, v. g. in Parisien. Nullitatis Matrimonii, die 26 februarii 1910; in altera Parisien. Nullitatis Matrimonii, die 13 martii 1911, etc. etc. 3. N o t a n d u m t a n d e m est defectum consensus, sive omnino defuerit c o n s e n s u s internus, sive ex metu vitiatus fuerit, postea sanari posse et sic m a t r i m o n i u m revalidan, per expressionem veri consensus, vel etiam per consensum tacitum a u t implicitum. Adest autem consensus tacitus vel implicitus, d u o b u s praesertim modis, in iure praevisis, scilicet per cohabitationem longam et pacificam, vel per copulam libere acceptatam. De cohabitatione agitur in cap. Ad id, 21, de Sponsalibus, in quo l e g i m u s : « Quamvis ab initio invita fuisset ei tradita et renitens, tamen, q u i a « p o s t m o d u m per a n n u m et dimidium sibi cohabitans, consensisse videtur, « ad ipsum est cogenda redire; nec de cetero recipiendi sunt testes, si « q u o s m e m o r a t a mulier ad p r o b a n d u m q u o d n o n consenserit in curare dem, nominaverit p r o d u c e n d o s ; cum m o r a tanti temporis huiusmodi « probationem excludit >; agitur autem de cohabitatione pacifica, ut per se patet, et uti communiter deducunt Doctores. De copula a u t e m libere acceptata agitur in cap. Insuper, 4, Qui matrimonium accusare possunt, S. Bomana Bota. 467 in quo haec l e g u n t u r : « Sicut a n t e legitimum consensum (qui in duo« decim annis speetatur) potuit dissentire, sic postquam, legitimo tem« pore accedente, semel etiam carnali copulae consensit, ex ratihabitione « sibi super hoc silentium non ambigitur indixisse ». Verum quidem est, in locis, ubi p r o m u l g a t u m erat decretum Tridentinum Tametsi, h a n c cohabitationem pacificam a u t copulam liberam non satis fuisse ad s a n a n d u m consensum, sed necesse fuisse ut consensus de novo emitteretur in forma Tridentina (saltem ubi agebatur- de defectu consensus, v. g. de metu, publico); sed in locis ubi publicatum non erat decretum Tametsi, ad s a n a n d u m consensum vitiatum, satis semper fuit, secundum ius Decretalium, vel cohabitatio longa et pacifica, vel copula libera, etiam n o n renovato publice consensu. Quod ad factum attinet. Ex actis processus, haec deduci p o s s u n t : I. Difficile est asserere prorsus defuisse, ex parte sponsae R o s a e Ja Marnale, consensum internum in matrimonium cum Eugenio To Bai. Verum quidem est, per q u a t u o r circiter menses qui a die emptionis ad diem celebrati matrimonii elapsi sunt, Rosam, interrogatami de suo consensu, siluisse. Sed pridie matrimonii, ut refert iudex indigena, cum hic et pater missionarius Van Berkel simul essent, et Rosa cum eis, actum est de matrimonio proximo, et Rosa pluries interrogata a missionario, cum p r i m u m siluisset, t a n d e m signum affirmativum fecit, quin vocem emitteret. Pariter, die matrimonii in ipsamet ecclesia, signum affirmativum dedit; sic enim ait pater Van Berkel: « In ipsa celebratione « matrimonii iterum a me interrogata, r e s p o n s u m non dedit. Cum autem « ei dixissem: " Si n o n respondes, m a t r i m o n i u m inire non potes „, ali« quem vocis s o n u m n o n articulatum emisit, quem tamen ut consensum « in m a t r i m o n i u m haberi posse credidi ». Revera ipsa R o s a h u n c s o n u m inarticulatum, in sua depositione, interpretata est de consensu in matrim o n i u m ; dixit e n i m : « In ecclesia interrogata, prius silui; dein ex metu « reverentiali, ne missionarium offenderem, consensum d e d i . . . Nolebam « To Bai, sed metu reverentiali ad consensum inducta sum ». Cum ergo Rosa ipsa fateatur se in m a t r i m o n i u m consensisse, q u a n t u m c u m q u e t a r d u s fuerit iste consensus, et licet emissus fuerit cum m a g n a repugnantia, et sub influxu timoris, ut infra dicemus, a t t a m e n consensus est. IL Verum hic aliqualis consensus vitiatus fuit ex m e t u sufficienti ad dirimendum matrimonium. Notanda est ante omnia deploranda ratio q u a conclusum est hoc matrimonium, n e m p e per emptionem p u e l l a e ; cognati enim Eugenii e m e r u n t puellam ab h u i u s parentibus, et quidem, quod gravius est, inseia puella; unde o m n e s testes exhibent hoc adiun- 468 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ctum, scilicet, q u o d Rosa inscia vendita fuit a p a r e n t i b u s , t a m q u a m r e m q u a e speciale g r a v a m e n intulerit puellae. Ex quo statim exsurgit praesumptio coactionis in puellam exercitae; omnino enim verisimile est, illos qui eam e m e r u n t et vendiderunt sine eius consensu, omni modo institisse, etiam puella repugnante, ut scopus emptionis attingeretur. Quod re ipsa contigit. Conclusa emptione, Rosa a d d u c t a est ad cognatos Eugenii, et a p u d eos permansit u s q u e ad diem matrimonii, dum interea Eugenius a p u d missionarium m o r a b a t u r . P e r hoc temporis spatium, cognati Eugenii Rosam interrogaverunt de suo consensu in m a t r i m o n i u m ; verum, cum nihil proñcerent, invitaverunt magistratum et iudicem indigenam loci, nomine To Kaaga, ut R o s a m induceret ad consentiendum ; quod hic diserte explicat : « Saepe saepius « invitatus fui, u t . . . Ja Marnale, post emptionem, sed ante m a t r i m o n i u m « in ecclesia contractum, ad consentiendum adducerem. Saepius eamdem « obiurgavi, eique verbera minatus sum, eo fine ut m a t r i m o n i u m con« traheret. Pridie matrimonii in ecclesia celebrati, ego et pater Van Berkel « et Ja Marnale, in hoc cubiculo de matrimonio locuti s u m u s . Praedictus « missionarius pluries eam interrogavit; quae silebat; sed, in fine, signum « affirmativum dedit; locuta n o n est. Patet Ja Marnale timore ad consen« tiendum adductam fuisse ». Ex parte s u a , pater Van Berkel haec deponit: « A die emptionis ad diem celebrationis matrimonii in ecclesia, « circiter q u a t u o r interfuere menses. Pluries a me interrogata u t r u m « To Baiali coniugem vellet, nullum responsum dedit. In ipsa celebra« tione matrimonii, iterum a me interrogata, r e s p o n s u m n o n dedit. Cum « autem ei dixissem : " Si n o n respondes, m a t r i m o n i u m inire non potes „ , « aliquem vocis sonum n o n articulatum emisit, quem t a m e n ut consente sum in matrimonium haberi posse credidi ». Unde per q u a t u o r menses, Rosa de consensu suo in matrimonio interrogatur a cognatis Eugenii, a iudice loci, a missionario; imo ad consentiendum positive et expresse inducitur a praedicto iudice, qui eam silentem saepius obiurgat, eique verbera m i n a t u r ; quae minae utique nimis seriae erant, utpote consentaneae m o r i b u s ethnicis h u i u s regionis. His autem n o n obstantibus, Rosa nullum r e s p o n s u m dat, sed continuum servat silentium; quod mox vicini et incolae loci didicerunt, u n d e notor i u m evasit R o s a m Ja Marnale n o n consentire in matrimonium cum Eugenio To Bai ; quod unanimiter d e p o n u n t tredecim testes, ex quibus u n u s , scilicet praefatus iudex, testatur de notorietate facti: « Notorietatis « publicae est, inquit, Ja Marnale virum s u u m noluisse, nec commercium « carnale cum eo habuisse ». Et haec r e p u g n a n t i a Rosae perduravit usque ad finem, scilicet usque S. Bomana Bota. 469 ad matrimonium. Verum quidem est, pridie matrimonii Rosam, tantis oppressam interrogationibus et obiurgationibus, signum affirmativum dedisse, ut audivimus a iudice indigena et a patre missionario; sed quid valeret hoc signum, mox patuit; n a m in ipsa celebratione matrimonii Rosa, iterum interrogata a P a t r e , siluit, et non nisi post relata verba missionarii: « Si non respondes, matrimonium inire n o n potes », s o n u m aliquem inarticulatum et dubium emisit, quem tamen missionarius intelligi posse putavit de signo affirmativo. Quod manifeste ostendit Rosam in sua repugnantia permansisse u s q u e a d . h o r a m matrimonii, et vix emisisse sonum inarticulatum, ut se tandem a tot interrogationibus et vexationibus l i b e r a r e i s Unde dicendum est Rosam h u n c aliqualem consensum non dedisse nisi ex metu saltem reverentiali. Omnes enim sentiebat a u t saltem p u t a b a t sibi esse infensos, scilicet proprios parentes, qui eam insciam vendiderant, et, uti par erat, matrimonium v o l e b a n t ; et cognatos Eugenii, qui eam emerant, et saepe saepius invitaverant loci iudicem ad cogendam illam ; et hunc ipsum iudicem, qui eam tot obiurgationibus et minis lacess e b a t ; et etiam, ut opinabatur, ipsum missionarium, qui tot interrogationibus eam exercebat. Insuper Rosa nullum alium ex his malis exitum sibi superesse putabat, nisi consensum in m a t r i m o n i u m ; credebat enim, semel facta praedicta emptione, se n o n esse liberam ad consentiendum vel non c o n s e n t i e n d u m ; n e m o enim ei dixerat ipsam esse liberam, ne missionarius quidem, u t ipsa diserte ait: « N u m q u a m ante matrimonium « initum missionarius mihi dixit: " Libera prorsus es, si nubere non vis, « nemo te cogere potest, si autem consensum dederis, ligata erisH^Num« q u a m tali sensu mecum locutus est. Noìebam To Bai ; sed metu rève« rentiali ad consensum adducta s u m ». Unde Rosa, timens verbera quae iudex incautus ei comminatus fuerat, timens parenturri suorum, cognat o r u m Eugenii, praedicti iudicis, et ipsius patris missionarii, gravem indignationem, et ex hac indignatione nescio quae mala forsan oritura, nullumque alium exitum sibi relictum p u t a n s , nec q u e m q u a m h a b e n s ad quem recurrere posset, cum et ipsum missionarium sibi infensum putaret, Rosa, inquam, tot angustiis pressa, s o n u m illum inarticulatum et dubium emisit, de quo supra dictum est. De metu ergo saltem reverentiali, h u i u s q u e gravitate, nullum d u b i u m esse potest. Quae conclusio certior et manifestior fit, si a t t e n d a t u r hic agi de puella timida, sibi soli relicta, et quasi in statu silvestri constituta, id est, sine arte, sine industria, sine studiis, et quae merito comparari possit puellae 11 aut 12 a n n o r u m ; cum, in his regionibus, quod ad indígenas attinet, adeo eorum m e n s est p a r u m exculta, ut neque magistratus 470 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. civiles, n e q u e superiores ecclesiastici, illis o p p o r t u n u m esse p u t e n t deferre i u r a m e n t u m ; q u o d t e s t a n t u r pariter R e v m u s Dicks, provicarius apostolicus, et R e v m u s Vicarius apostolicus: « N o t a n d u m est, ait ille, « quod indigenae h u i u s regionis ad i u r a m e n t u m faciendum n o n videntur « idonei, nec ad illud p r a e s l a n d u m a magistratu civili a d m i t t u n t u r ». Et Vicarius apostolicus: « V u l'état d'infériorité intellectuelle et morale de « nos indigènes, n o u s n'avons p a s cru p r u d e n t de faire prêter serment « aux témoins indigènes d a n s ce procès ». U n d e merito, ut dictum est, Rosa Ja Marnale comparari potest puellae 11 a u t 12 a n n o r u m , ideoque praefatus metus, licet pro aliis regionibus forsan n o n h a b e r e t u r ut gravis, certo certius pro R o s a erat gravis. Et haec omnia, quae dicta sunt, de metu, sufficienter p r o b a t a sunt ex • Actis processus. H a b e n t u r enim hac in re, praeter ipsam Rosam, duo testes omni exceptione maiores, scilicet iudex ille indigena, qui p a r t e m h a b u i t in ipsa emptione, et in o m n i b u s tentaminibus quae adhibita sunt ad e x t o r q u e n d u m consensum R o s a e ; porro hic dicit a p e r t e : « Saepius « e a m d e m obiurgavi, eique verbera m i n a t u s sum, eo fine ut matrimo« n i u m c o n t r a h e r e t . . . P a t e t Jà Marnale timore ad consentiendum addu« c t a m fuisse ». Alter est pater Van Berkel missionarius, qui apprime n o v e r a t t o t u m hoc negotium, sponsos et a m b a s familias, et qui, colligens in s u a memoria quidquid viderat, audierat, et ipse fecerat, et quidquid post m a t r i m o n i u m secutum e s t , dixit, sub fide i u r a m e n t i : « Ex eis quae postea evenerunt, mihi p e r s u a s u m est ipsam J a , Marnale « consensum reapse non dedisse, quia noluit To Bai in coniugem habere, « e t etiamsi e x t e r n u m consensum dedisset, e u m d e m consensum nullum « f u i s s e propter m e t u m gravem p a r e n t u m et cognatorum ». Quorum d u o r u m testium attestationes confirmantur a d u o b u s aliis testibus, To Dit et Ja Virna, qui a u d i e r u n t de ira et minis iudicis indigenae ; imo confirmantur a novem aut decem reliquis testibus, qui unanimiter depon u n t R o s a m virum s u u m noluisse; ex hoc enim recte concluditur eam, si aliquo modo consensit in matrimonium, n o n consensisse nisi ex metu. Quod si, quod attinet ad processum in hac causa factum et ad probationes ibi deductas, aliquid desit illius rigoris qui in hoc sacro Tribunali, praesertim ubi agatur de causis matrimonialibus, exigi solet, t r i b u e n d u m est his plurimis obstaculis, ratione p e r s o n a r u m et locorum, q u a e in regionibus missionum de quibus agitur, i m p e d i u n t iudices ecclesiasticos ne procedant s e c u n d u m o m n e s leges et n o r m a s a S. Sede praescriptas. U n d e etiam his defectibus sapienter providerunt Regulae H. S. O., par. 113, ubi dicitur: « In cognoscendis causis matrimonialibus q u a e in « l o c i s missionum instructae sunt, etsi n o n observatae fuerint n o r m a e S. Romana Rota. 471 « et regulae praescriptae in Instructionibus a S. Sede ad hoc datis, dum« modo satis constet de factis controversis et observatae sint formae « substantiales iudicii, nec opera defuerit defensoris vinculi, deveniri « potest ad sententiam definitivam ». P o r r o , ut s u p r a visum est, hic satis constat de factis controversis, et insuper n o n defuit opera defensoris vinculi, qui, q u a n t u m potuit, interfuit sessionibus iudicialibus, et a sententia pro nullitate matrimonii lata appellationem interposuit ad Sanctam Sedem. III. T a n d e m defectus ille consensus ex metu vitiati s a n a t u s n o n fuit post m a t r i m o n i u m . Ut enim dictum est in expositione iuris, defectus ille sanari n o n potuit nisi per consensum de novo expressum, a u t per consensum tacitum vel implicitum, qui scilicet p r a e s u m a t u r ex longa et pacifica cohabitatione aut copula libere peracta. P o r r o in nostro casu agi n o n potest de novo consensu expresso, cuius ne vestigium quidem exstat in Actis. Nec etiam de libera copula a u t de longa et pacifica cohabitatione agi potest. Q u a n t u m enim ad copulam, a m b o sponsi affirmant matrimonium n o n fuisse c o n s u m m a t u m . To Bai ait: « Adducta tunc fuit mulier. Num« quam eam adducere potui ut copulam h a b e r e m u s . Pluries, cum in « aliquo d o m u s angulo h u m i dormiret, eam adivi, sed cum iam in eo « essem ut copulam perficerem, evigilavit Ja Marnale meque repulit; « sic n u m q u a m nec libere nec coacte copula locum habuit. Pluries « aufugit Ja Marnale. To Miera et Ja Pipit coniuges in loco Bai rem « ita esse n o r u n t ». Item Rosa ait: « Aliquot h e b d o m a d i b u s post initum matrimonium, « cum d o m u s habitationis exstructa esset in loco Bai, in eadem domo « simul cum To Bai dormivi; sed n u m q u a m m a t r i m o n i u m consummavi, « semper debitum negavi. Pluries tempore n o c t u r n o , cum in aliquo « d o m u s angulo dormiebam, To Bai copulam perficere conatus est, sed « e u m d e m expergefacta semper a me repuli. Postea a u t e m a To Bai « penitus separata fui, et a cognatis alii viro, T a b u nomine, in matri« m o n i u m tradita sum, cum eo etiam copulam habui, sed n u n c s e p a r a t a « sum. Ante copulam cum T a b u virgo corpore a d h u c eram ». H a n c a u t e m coniugum assertionem plerique testes confirmant, qui dicunt R o s a m virum s u u m noluisse, eique debitum negasse, et pluries a domo coniugali aufugisse; sed praesertim dictam assertionem confirmant t u m iudex indigena To Kaaga, qui ait : « Notorietatis publicae est Ja Marnale « virum s u u m noluisse, nec commercium carnale cum eo habuisse », tum pater Van Berkel, missionarius loci, qui t e s t a t u r : « P o s t e a (scilicet « p o s t matrimonium celebratum) To Bai et Ja Marnale n u m q u a m , in 472 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. « q u a n t u m scio, signa amoris coniugalis sibi invicem dederunt. To Bai « a u t e m pluries de Ja Marnale a p u d me conquestus est, utpote q u a e « semper debitum renueret. Quae res a vicinis eorumdem mihi confir« mata est ». Quantum ad cohabitationem, nec pacifica fuit, nec l o n g a : n o n pacifica, quia, cum Rosa semper debitum recusaret, virumque repellerei, n o n erat inter eos a n i m o r u m consensio; n o n longa, quippe q u a e vix aliquot menses duraverit. Cum enim matrimonium celebratum fuerit die 24 septembris anni 1906, et cohabitatio n o n inceperit nisi post aliquot hebdomadas, donec d o m u s habitationis exstructa fuerit, iam R o s a separata erat, et quidem a longo tempore, die 4 iulii anni 1907, q u a n d o scilicet R m u s Vicarius apostolicus p r i m a m epistolam hac de re scripsit ad S. Sedem. Nec contra supradicta de copula et de cohabitatione difficultatem facit ille « r u m o r publicus » de peracta copula, de quo r u m o r e loquitur Vicarius apostolicus in suis epistolis diei 8 aprilis 1909 et 11 iulii 1912. Hic enim r u m o r n o n erat publicus nec ullo modo fundatus, uti ostendit idem Vicarius apostolicus in citata epistola diei 11 iulii 1912, et ut apertius demonstrant Acta processus s u p r a relata, praesertim testimonia iudicis indigenae, missionarii, et vicinorum, qui totum negotium optime noverant. Tenendum ergo est R o s a m defectum sui consensus in matrimonium cum Eugenio n o n sanasse per copulam a u t cohabitationem. Ceterum, q u o d omnem difficultatem hac in re trunca!, ut s p o n s u s consensum s u u m s a n a r e possit et m a t r i m o n i u m revalidare, necesse omnino est ut hic sponsus probe sciat m a t r i m o n i u m s u u m fuisse nullum ; secus quidquid facit, vel cohabitando, vel etiam copulam habendo, p r a e s u m i t u r factum vi prioris consensus invalidi, et ita n e q u a q u a m haberi potest uti signum novi et validi consensus ; quod clarissimum est ; et ita docent, inter alios, Reiffenstuel, in tit. de Sponsalibus, n. 337; Sánchez, de Matrimonio, libro II, disput. 34; libro IV, disput. 18, n. 15; Gonzalez, in cap. Ad id, de Sponsalibus; S. Alphonsus, libro VI, n. 1114; Wernz, Ius matrimoniale, n. 268 (edit. 1904), etc. Porro certissimum est Rosam, toto tempore cohabitationis suae cum Eugenio, n o n dubitasse de valore sui matrimonii; haec enim puella, in statu quasi silvèstri constituta, theologiam non noverat, et semel dato in ecclesia consensu, se p u t a b a t ligatam cum E u g e n i o ; u n d e et q u a m d a m cohabitationem cum illo instit u e r e n o n dubitavit. Quibus o m n i b u s consideratis et sedulo perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro Tribunali sedentes et S. Bomana Bota. solum Deum p r a e oculis habentes, confirmata sententia vicariatus apostolici Novae Pomeraniae, declaramus, decernimus et definitive sentent i a m u s : Constare de nullitate matrimonii inter Eugenium To Bai et Rosam Ja Marnale, et sic proposito dubio r e s p o n d e m u s : Affirmative. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris trib u n a l i u m ad quos spectat ut exsecutioni m a n d e n t h a n c sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a s sacrorum c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. Romae, in sede Tribunalis S. R. R o t a e , die 30 aprilis 1913. Seraphinus Many, Ponens. Franciscus Heiner. Ioannes Prior. Ex Cancellaria, die 16 maii 1913. Sac. T. Tani, Notarius. SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. I. AD R. P. D. IULIANUM G. CONAN ARCHIEPISCOPUM PORTUS PRINCIPIS, OB FILIALIS VENERATIONIS OBSEQUIUM, OCCASIONE EXERCITIORUM SPIRITUALIUM CLERI EIUSDEM ARCHIDIOECESEOS ET DIOECESEOS GONAYVESENSIS, BEATISSIMO PATRI PER LITTERAS EXHIBITUM. Monseigneur, Le Souverain Pontife a été très touché de la belle et pieuse adresse, que Votre Grandeur Lui a envoyée, au nom du clergé de l'archidiocèse de P o r t - a u - P r i n c e et du diocèse des Gonaïves, réuni p o u r les exercices de le retraite ecclésiastique. Le S a i n t - P è r e connaît de longue date les sentiments de foi profonde, de fidélité au Saint-Siège, et le zèle é p r o u v é , qui a n i m e n t le clergé d'Haïti. Il a été h e u r e u x d ' e n trouver l'expression d a n s cette noble adresse, et Vous accorde de tout 474 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. cœur, ainsi q u ' à votre vénérable Collègue du Cap-Haïtien, à t o u s vos prêtres et à tous vos diocésains u n e affectueuse bénédiction a p o s tolique. Je saisis avec empressement cette occasion, pour Vous renouveler, Monseigneur, l'assurance de mes sentiments très dévoués en N . - S . Le 23 septembre 1913. R . C A R D . MERRY DEL V A L . IL AD ILLUSTREM VIRUM GERLIER, PRAESIDEM ASSOCIATIONIS CATHOLICAE IUVENTUTIS GALLICAE, CETEROSQUE VIROS COMITATUS GENERALIS EIUSDEM ASSOCIATIONIS, OB GRATIARUM ACTIONEM DE LITTERIS OBSEQUENTISSIMIS AUGUSTO PONTIFICI EXHIBITIS OCCASIONE PEREGRINATIONIS FOEDERALIS IUVENTUTIS CATHOLICAE GALLÍAE. Messieurs, Notre S a i n t - P è r e , le Pape Pie X, qui a daigné vous a d m e t t r e en son auguste présence, s'est complu à étendre sur vos rangs pressés sa m a i n bénissante. Il me confie le m a n d a t très doux de Vous dire la joie profonde qu'il a ressentie, en contemplant si n o m b r e u x à ses pieds les m e m b r e s de l'Association Catholique de la Jeunesse Française et en accueillant avec u n e paternelle bienveillance l'expression de vos h o m m a g e s de filiale vénération, d'obéissance absolue et de dévouement sans réserve. Déjà, il y a deux ans, lors du vingt-cinquième anniversaire de la fondation de votre Association, Sa Sainteté décernait des encouragem e n t s et des éloges à votre admirable m o u v e m e n t de Jeunesse Catholique Française. Aujourd'hui, devant la fécondité de votre action et le chevaleresque entrain qui la distingue, le Souverain Pontife salue votre Association comme u n e grande espérance p o u r l'Église et p o u r votre patrie. Il vous félicite de marcher intrépidement en avant, fidèles à votre p r o g r a m m e , qui est de travailler à la régénération de la société chrétienne par la piété, par l'étude et p a r l'action. Vos œuvres, faites d a n s la discipline et d a n s l'obéissance affectueuse a u x Évêques et aux aumôniers qui agissent en leur nom auprès de vous, seront à la fois des réponses et des r e m è d e s : des réponses à l'erreur et à la passion antireligieuse, des r e m è d e s au mal qui envahit Secretaria Status. 475 de t o u t e s parts. Vous luttez efficacement contre les sacrilèges entreprises, qui t e n d e n t de plus en plus à substituer les droits de l'homme a u x droits de Dieu, à violer n o t a m m e n t le droit sacré qui donne p o u r base à l'enseignement de tous les degrés les préceptes de la Religion. Vous luttez contre les décevantes utopies sociales et contre le souffle perfide du libéralisme qui insinue le mensonge sous mille formes variées. La sainte Eucharistie met d a n s vos veines le Sang divin du Christ: vous ne pouviez choisir un moyen plus efficace p o u r vous maintenir à la h a u t e u r de vos nobles ambitions. P a r elle vous serez des apôtres d a n s vos familles, d a n s vos paroisses, dans vos cercles d'études, d a n s vos patronages, d a n s vos ateliers; des apôtres d a n s vos universités et vos collèges catholiques, comme d a n s toute la floraison de vos œuvres charitables. Le S a i n t - P è r e sait combien sont n o m b r e u x p a r m i vous ceux qui exercent d a n s leur sphère un apostolat voisin du sacerdoce. Il félicite particulièrement ceux de vos m e m b r e s , qui p o u r faire à Dieu et à l'Église un sacrifice plus complet d ' e u x - m ê m e s , p r e n n e n t place d a n s les r a n g s du clergé, entrent d a n s les ordres religieux ou s'enrôlent d a n s les p h a l a n g e s de vos vaillants missionnaires. Unis d a n s les efforts qui vous rassemblent sous les plis de l'étend a r d de la Croix, vous ne voulez avoir q u ' u n seul cœur et q u ' u n e seule â m e . Agissez d a n s u n e foi vigoureuse et éclatante, s a n s mêler à votre travail de restauration chrétienne des préoccupations étrangères à votre apostolat chrétien. Marchez avec courage sous votre auguste bannière, en poussant le cri u n a n i m e de vos ancêtres : « Dieu le veut ! Dieu le v e u t ! ». Comme gage de sa tendresse paternelle, le S a i n t - P è r e vous accorde à t o u s , présents et absents, la bénédiction apostolique. Il vous bénit, vous et vos familles. Il bénit vos Évêques vos premiers chefs, et les a u m ô n i e r s que les Évêques chargent de vous conduire et de vous éclairer. Il bénit le Président de votre Association arrivé à la fin de son mandat, et le n o u v e a u Président élu par vos suffrages. Que l'un et l'autre soient assurés de la particulière bienveillance de Sa Sainteté. Je suis h e u r e u x de saisir cette nouvelle occasion p o u r vous donner personnellement à Vous, Messieurs, ainsi q u ' à tous les m e m b r e s de l'Association de la Jeunesse Catholique Française, l'assurance de ma j u s t e admiration et de m o n entier dévouement en Notre-Seigneur. R o m e , le 24 septembre 1913. R. C A R D . MERRY DEL V A L . s Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 476 III. AD R. P. C0RB1L!,É, PRAESIDI PATRE OB SOCIETATIS NUMISMA « BENEMERENTI » CATHOLICAE IUVENTUTIS DNO HENRICO GALLICAE, A GERLIER, BEATISSIMO COLLATUM. Mon révérend Père, 11 m'est très agréable de porter à votre connaissance que le Souverain Pontife, voulant donner au sympathique Président de l'Association Catholique de la Jeunesse Française u n e attestation de sa h a u t e bienveillance pour le zèle déployé dans l'exercice de ses délicates fonctions et pour le succès du magnifique pèlerinage de l'Association à l'occasion du Jubilé Constantinien, s'est plu à décerner à monsieur Henri Gerlier la médaille Benemerenti. En vous chargeant, mon révérend Père, de r e m e t t r e à votre cher Président ce précieux témoignage de l'estime et de l'affection du S a i n t - P è r e , je vous prie de lui offrir mes félicitations personnelles et de recevoir l'assurance de mes sentiments dévoués en Notre-Seigneur. R o m e , le 25 septembre 1 9 1 3 . R. C A R D . MERRY DEL V A L . IV. AD R. P. D. TIUM, ERGO, VICTORIANUM QUI GUISASOLA BEATISSIMO EXEMPLAR PATRI Y M.ENENDEZ, LITTERARUM ARCHIEPISCOPUM PASTORALIUM, VALEN- DEVOTIONIS MISIT. Secondo il desiderio espressomi da V. S. Illma e R e v m a con la lettera del 16 settembre u. s., mi sono recato a gradita p r e m u r a di rimettere nelle auguste mani del Santo P a d r e u n a copia della Lettera Pastorale, che ella in quest'anno, in occasione del xvi centenario costantiniano, ha diretto al clero ed ai fedeli della sua archidiocesi, trattandovi molto o p p o r t u n a m e n t e della « libertà della Chiesa », ai nostri giorni più che mai conculcata. S u a Santità, accogliendo benevolmente tale attestato di venerazione e di affetto, si è compiaciuta del lodevole zelo che la S. V. spiega nel rivendicare e difendere i diritti più sacrosanti della Chiesa e del P a p a t o ; ed invocandole, insieme alle celesti ricompense, la grazia di un apo- Secretaria Status. 477 stolato efficacemente fecondo, le imparte di cuore l ' i m p l o r a t a benedizione apostolica, che estende volentieri all'intera archidiocesi. Mentre le aggiungo i miei personali ringraziamenti per l'altra copia della medesima Lettera Pastorale cortesemente destinatami, approfitto dell'occasione per raffermarmi con sensi di sincera stima di V. S. Illma e R e v m a Roma, 1 ottobre 1913. Servitor vero R. C A R D . MERRY DEL V A L . V. AD R. P. D. FRANCISCUM M. GIEURE, EPISCOPUM BAIONENSEM, OCCASIONE CONGRESSUS MUSICAE SACRAE PROXIME HABENDI. Monseigneur, Le Souverain Pontife s'est grandement réjoui en a p p r e n a n t que Votre Grandeur se proposait de tenir, p e n d a n t le mois de novembre prochain, un Congrès de Musique Religieuse, au cours duquel des conférences et des auditions seraient données pour rappeler les enseignements du Saint-Siège et les illustrer p a r des exemples. Rien n'est plus propre a s s u r é m e n t à seconder lé m o u v e m e n t de restauration du chant liturgique et de la musique religieuse, qui a reçu du Saint-Père, dès le début de son Pontificat, u n e si vive impulsion, et qui, n o t a m m e n t en F r a n c e , va se p r o p a g e a n t de plus en plus avec des succès si remarquables. Aussi est-ce de tout cœur que Sa Sainteté bénit par avance les t r a v a u x du Congrès et tous ceux qui y p r e n d r o n t part, ne doutant point que sous la h a u t e et sage direction de Votre Grandeur, le b u t si louable que vous vous proposez sera obtenu au grand avantage de la véritable splendeur du culte divin et de l'édification du peuple chrétien. Avec mes vœux personnels pour le plein succès de votre Congrès, je vous prie, Monseigneur, d'agréer l'assurance de mes sentiments très dévoués en Notre-Seigneur. Rome, le 4 octobre 1913. R. C A R D . MERRY DEL V A L . Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 478 VI. AD IOACHIMUM CARD. ARCO VERDE DE ALBUQUERQUE CAVALCANTI, ARCHIEPISCOPUM S. SEBASTIANI FLUMINIS IANUARII, OB LITTERAS OBSEQUENTIS- SIMAS BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS OCCASIONE PEREGRINATIONIS CATHOLICORUM BRASILIAE. Ho il gradito ed onorifico incarico di significare a Vostra E m i n e n z a che il Santo P a d r e si è vivamente compiaciuto del nobile Indirizzo che, in occasione del recente pellegrinaggio Brasiliano a Ronïa, l ' E m i n e n z a Vostra Gli ha presentato a nome dell'episcopato, del clero e di tutti i cattolici del Brasile. I sentimenti di venerazione e di affetto espressi nel suddetto Indirizzo, l'evocazione fattavi da Vostra E m i n e n z a dei gloriosi ricordi secolari che in q u e s t ' a n n o si c o m m e m o r a n o solennemente in tutto l ' o r b e cattolico, sono riusciti di gradimento e di conforto al cuore dell'augusto Pontefice, il Quale ha appreso con piacere come il popolo Brasiliano abbia corrisposto con fedeltà e con entusiasmo, anche in questa circo^ stanza, all'invito del P a d r e c o m u n e dei credenti, d i m o s t r a n d o apertamente che a b u o n diritto reputa s u a precipua gloria l'essere il popolo di Santa Croce. Le copiose offerte, poi, fatte al nobile scopo che il Nunzio Apostolico del Brasile vi abbia u n a sede propria e decorosa, degna e del Vicario di Gesù Cristo, che rappresenta, e della Nazione cattolica, che lo accoglie devota, sono davvero, in quest'anno costantiniano, un m o n u m e n t o perenne della pietà che altamente onora il popolo Brasiliano. Con particolare benevolenza, pertanto, S u a Santità ringrazia di tale omaggio devoto e filiale, e m e n t r e si compiace dei voti e delle preghiere che costì si fanno continuamente, affinchè la pace e la giustizia risplendano presto in mezzo ai popoli, imparte di cuore a Vostra Eminenza, agli arcivescovi, ai vescovi, a tutti i sacerdoti e fedeli del Brasile la benedizione apostolica, auspice delle grazie più copiose ed elette del Cielo. Sono lieto di poter usufruire di questo incontro per rinnovare a Vostra E m i n e n z a l'attestato della profonda venerazione con cui, baciandole umilissimamente le mani, ho l'onore di professarmi dell'Eminenza Vostra R o m a , 11 ottobre 1913. umilino devmo Servitor vero R. C A R D . MERRY DEL V A L . Diarium Romanae Curiae. 479 DIARIUM ROMANAE CURIAE S E G R E T E R I A D I STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 11 ottobre 1913. delle Religiose della 20 ottobre. — il Collegio Pio Latino — L' Eino signor cardinale Ludovico Billot, Protettore Congregazione di Gesù-Maria. medesimo Emo signor cardinale Billot, Protettore del Americano. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 13 settembre 1913. — Mons. Gioacchino Mamede da Silva Leite, della diocesi di Campinas. 4 ottobre. — Mons. Giona Cueco de Araujo Batinga, vicario generale della diocesi di Alagôas. — Mons. Giovanni Gonçalvez da Cruz, presidente del consiglio municipale di Bahia. 7 ottobre. — Mons. Gustavo Müller, canonico custode della chiesa metropolitana di Vienna. — Mons. Ferdinando Vimmer, canonico scolastico della medesima chiesa. Prelato Domestico di S. S.: 7 ottobre 1913. — Mons. Ferdinando Vockenhuber, consigliere spirituale e assessore del concistoro vescovile di Secovia. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S.: 8 agosto 1913. — Mons. Enrico Giuseppe Taskin, presidente del gran seminario della diocesi di Harlem. 15 settembre. — Mons. Domenico Maggio, della diocesi di Vicenza. 16 settembre. — Mons. Lorenzo Conforti, della diocesi di Brescia. 17 settembre. — Mons. Giovanni Grippel, dell'archidiocesi di Vienna. 21 settembre. — Mons. Marco Asctich, dell'archidiocesi di Antivari. 26 settembre. — Mons. Ferdinando Ferrari, della diocesi di Guastalla. — Mons. Giuseppe Bertazzoni, della medesima diocesi. 5 ottobre. — Mons. Giuseppe Maurizio da Rocha, della diocesi di Alagôas. 480 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. Camerieri ä'onore in abito paonazzo di S. S.: 28 17 19 — — — — 25 — luglio 1913. — Mons. Emilio Mazzari, dell'archidiocesi di Brindisi. settembre. — Mons. Francesco Hiessberger, dell'archid, di Vienna. settembre. — Mons. Martino Köllen, dell'archidiocesi di Colonia. Mons. Riccardo Bertram, della medesima archidiocesi. Mons. Giuseppe Dram mer, della medesima archidiocesi. Mons. Floriano Rittig, dell'archidiocesi di Zagabria. Mons. Giovanni Barle, della medesima archidiocesi. settembre. — Mons. Ambrogio Scholtz, della diocesi di Ancud. Mons. Gabriele Flores, della medesima diocesi. Camerieri d'onore extra Urbem: 9 agosto 1913. — Mons. Carlo Pauczek, dell'archidiocesi di Vienna. 25 settembre. — Mons. Francesco Bohle, della diocesi di Ancud. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Commenda con placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 30 settembre 1913. — Al sig. don Hilarión Moreno, primo segretario della Legazione Argentina presso la S. Sede. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 ottobre 1913. — Al sig. Giuseppe Krings, dell'archidiocesi di Colonia, publico notaio e consigliere reale di giustizia. f Il Cavalierato dell'Ordine Piano: 16 settembre 1913. — Al sig. Tibor de PözeL viceconsole austro-ungarico e reggente il consolato di Prinzren. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 26 settembre 1913. — Al sig. Giuseppe Lacroix, della diocesi di Nîmes. NECROLOGIO. 5 ottobre 1913. — Mons. Giuseppe Foschiani, vescovo di Belluno. 9 ottobre. — L'Emo signor cardinale Gregorio Maria Aguirre y Garcia, arcivescovo di Toledo, patriarca delle Indie occidentali. 22 ottobre. — Mons. Ernesto Kutrovatz, vescovo tit. di Marciana. 24 ottobre. — Mons. Carlo Montagnini, arcivescovo tit. di Larissa, delegato apostolico di Colombia. Annus V. - Voi. V. Die 17 Novembris 1913, Num, 17. ACTA APOSTOLC I AE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE. ERECTIO NOVAE DIOECESIS INSULENSIS PIUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI, AD PERPETUAM REI MEMORIAM Consistoriali decreto, cuius initium « U t consideret»., die quinta proxime lapsi mensis februarii edito, Nos, quo aptiori regimini dioecesis Cameracensis in Gallia, finium amplitudine ac civium frequentia potissimae, q u a n t u m t u n c temporis fas erat prospieeremus atque ad n o v a m ibidem dioecesim constituendam res melius disponeremus, vicariatum generalem statutis s u b legibus instituimus cum ordinaria iurisdictione in e a m dioecesis Cameracensis partem, quae complectitur districtus Insul e n s e m , Hazebrouckiensem et D u n k e r q u e n s e m seu vulgo arrondissements Lille, Hazebrouck et Dunkerque n u n e u p a t o s . Q u u m vero nuperrime sedis archiepiscopalis vaeavisset, a pluribus diversi ordinis et oppositae sententiae viris quaesitum est ut denuo de h a c re videretur. Öuibus satisfacere volentes Nos sententiam petivimus o m n i u m Episcoporum, qui Cameràcensi dioecesi proximiores sunt. Habito autem h o r u m suffragio, de consulto sacrae Congregationis Consistorialis, ACTA, vol. V, n. 17. — 17-11-913. 34 482 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. abrogato vicariatu Insulensi, ad divisionem dioecesis Cameracensis deveniendum: censuimus et decrevimus. Itaque auditis interesse h a b e n t i b u s a t q u e suppleto, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit, vel s u a interesse p r a e s u m a n t consensu, de apostolicae potestatis plenitudine dioecesim Cameracensem in d u a s p a r t e s dividimus ac seiungimus, in cuius p a r t e septentrionali propriam ac distinctam dioecesim « Insulensem » d e n o m i n a n d a m , perpetuo erigimus et instituimus in e u m qui sequitur m o d u m . Imprimis civiles districtus Insulensem, Hazebrouckiensem et Dunkerquensem, seu vulgo arrondissements Lille, Hasébrouck et Dunkerque vocatos, qui vicariatui generali Insulensi tributi iam fuerant, a reliquo dioecesis Cameracensis territorio s e p a r a m u s et dividimus, eosque cum propriis n u n c exstantibus finibus perpetuo a s s i g n a m u s et a t t r i b u i m u s in novae dioecesis Insulensis territorium. H u i u s a u t e m dioecesis, ita limitibus definitae, sedem et cathedram episcopalem in civitate Insulensi, seu vulgo Lille, quippe q u a e ceteris sit praestantior ac frequentior, Nos p e r p e t u u m in m o d u m erigimus et constituimus. Ecclesiam praeterea in eadem u r b e e x s t a n t e m atque beatae Mariae Virgini vulgo Notre-Dame de la 'Treille dicatam, quae amplissima et singulari opere ac artificio ditata perhibetur, s u b iisdem invocatione et titulo ad Cathedralis g r a d u m et dignitatem evehimus ac extollimus, in eaque Cathedrale Capitulum iuxta sacros Canones m o r e m q u e in Gallia legitime inductum erigimus et instituimus. Volumus pariter ut Episcopi pro tempore Insulenses, Cathedralis ecclesia eiusque Capitulum iisdem p r o r s u s fruantur h o n o r i b u s , iuribus, privilegiis ac praerogativis, q u a e ipsis de iure competunt, vel q u i b u s caeteri Sacrorum Antistites, Cathedrales ecclesiae e a r u m q u e Capitula in Gallia ex legitima consuetudine p o t i u n t u r et gaudent. S u u m quoque proprium ac distinctum seminarium t u m maius, t u m m i n u s habere debebit nova dioecesis Insulensis, s e c u n d u m Concilii Tridentini praescripta, ad clericos eiusdem dioecesis rite sancteque instituendos. Speciatim vero ad clerum quod attinet, decernimus u t statim ac Cameracensis dioecesis dismembratio novaeque dioecesis Insulensis erectio effecta sit, eo ipso presbyteri iure adscripti censeantur et sint dioecesi in cuius territorio, vel curae a n i m a r u m , vel alio ecclesiastico officio legitime addicti exstant. Quo vero rectae administrationi novae dioecesis prospiciatur, praecipimus ut documenta et acta omnia, quae clerum et populum Insulensis Acta Pii PP. X. 483 dioecesis attingunt, ex archivo Cameracensis dioecesis e x t r a h a n t u r a t q u e quamprimum—tradantur novae dioecesi in eius archivio religiose asservanda. P r a e t e r e a dioecesim Insulensem, sicut iam altera Atrebatensis, suffraganeam constituimus metropolitanae Ecclesiae Cameracensis, cuius Archiepiscopi metropolitico iuri idcirco Episcopum novae dioecesis Insulensis subiicimus. Firmis in reliquo communis iuris praescriptis aliisque pro temporis conditione opportune h a c de re edendis. Praesentes a u t e m Litteras et in eis contenta quaecumque, nullo u n q u a m tempore ex q u o c u m q u e capite, vel defectu, a u t quavis ex causa, q u a m t u m v i s iuridica, legitima, pia et privilegiata, etiam ex eo quod causae propter q u a s praemissa e m a n a r u n t , adductae, verificatae, seu iustificatae non fuerint de subreptionis, a u t obreptionis, vel nullitatis vitio, seu intentionis Nostrae, a u t quopiam alio substantiali, substantialissimo, inexcogitato et inexcogitabili ac specialem et individuam mentionem et expressionem requirente defectu, seu etiam ex eo quod in praemissis e o r u m q u e aliquo, solemnitates et quaevis alia servanda et adimplenda, servata et adimpleta non fuerint, a u t ex q u o c u m q u e alio capite, colore, vel praetextu, aliave ratione a u t causa, etiam tali quae ad effectum validitatis e a r u m d e m praesentium necessario forent e x p r i m e n d a , notari, i m p u g n a r i , invalidari, in ius vel controversiam vocari, aut ad viam et terminos iuris reduci, seu adversus illos quodcumque iuris vel facti, a u t gratiae, vel iustitiae remedium impetrari, vel etiam Motu, scientiae et potestatis plenitudine paribus concesso et impetrato, quempiam uti, seu iuvari posse in iudicio et extra illud a t q u e eas sub quibusvis similium, vel dissimilium gratiarum re vocationibus, suspensionibus, limitationibus, derogationibus, a u t aliis contrariis dispositionibus per q u a s c u m q u e Litteras et Constitutiones Apostolicas, a u t Cancellariae Apostolicae regulas e d i t a s , vel edendas minime comprehendi, sed semper ab illis excipi et quoties illae e m a n a b u n t toties in pristinum et validissimum s t a t u t u m restituías, repositas ac plenarie reintegratas ac de novo etiam sub q u a c u m q u e posteriori data quandocumque eligenda concessas esse et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere et ita ab o m n i b u s censeri, ac firmiter et inviolabiliter observari, sicque et n o n alias per q u o s c u m q u e iudices ordinarios, vel delegatos quavis auctoritate fungentes, vel dignitate fulgentes, etiam c a u s a r u m Palatii apostolici Auditores ac S. R. E. Cardinales etiam de Latere Legatos, Vice Legatos, dictaeque Sedis Nuncios, sublata eis et eorum cuilibet quavis aliter iudicandi et interpretandi potestate, et facultate, iudicari et definiri debere, ac irritum q u o q u e et 484 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. inane decernimus si secus super his a q u o q u a m , quavis ^uctor^alje-scienter a u t ignoranter contigerit attentari. Haec autem ad exsequenda Nos d e p u t a m u s dilectum filium N o s t r u m Ludovieum Henricum tituli S. Mariae Novae S. R. E. presbyterum cardinalem Luçon n u n c u p a t u m et R h e m e n s i u m Archiepiscopum, eidem tributis o m n i b u s facultatibus necessariis et opportunis etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet ecclesiastica dignitate o r n a t u m , atque definitive p r o n u n t i a n d i super quavis difficultate, seu oppositione in exsecutionis actu quomodolibet oritura, facto t a m e n ei onere intra sex menses mittendi ad sacram Congregationem Consistorialem authenticum exemplar exsecutionis peractae. Non obstantibus, q u a t e n u s opus sit, Nostra et Cancellariae Apostolicae Regula « De iure quaesito n o n tollendo » ac Lateranensis Concilii novissime celebrati, dismembrationes perpetuas, nisi in casibus a iure permissis, fieri prohibentis, aliisque etiam in s y n o d a l i b u s , provincialibus, generalibus universalibusque Conciliis editis, vel edendis, specialibus, vel generalibus Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, privilegiis quoque indultis ac Litteris Apostolicis quibusvis superioribus et personis in genere, vel in specie, aut alias in contrarium praemiss o r u m quomodolibet forsan concessis, approbatis, confirmatis et i n n o vatis, quibus o m n i b u s et singulis etiamsi pro eorum sufficienti derogatione de illis e o r u m q u e totis tenoribus specialis, specifica, expressa et individua, non a u t e m per clausulas generales idem importantes mentio, a u t quaevis alia expressio habenda, a u t aliqua alia exquisita forma ad h o c servanda foret, tenores huiusmodi ac si de verbo ad verbum nil penitus omissa et forma in illis tradita observata inserti forent, eisdem praesentibus pro plene et sufficienter expressis h a b e n t e s (illis alias in suo robore permansuris) latissime et plenissime ac specialiter et expresse ad effectum praesentium et validitatis o m n i u m et singulorum praemissorum, pro hac vice dumtaxat, Motu, scientia et potestatis plenitudine paribus h a r u m q u o q u e serie derogamus, ceterisque contrariis quibuscumque. Volumus autem quod praesentium Litterarum t r a n s u m p t i s etiam impressis, m a n u t a m e n alicuius Notarii publici subscriptis, et sigillo alicuius personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides adhibeatur in iudicio et e x t r a illud, q u a e eisdem praesentibus adhiberetur si Originaliter forent exhibitae, vel ostensae. Nulli ergo omnino h o m i n u m liceat h a n c paginam Nostrae dismembrationis, evectionis, erectionis, declarationis, subiectionis, constitutionis, concessionis, decreti, mandati, derogationis et voluntatis infringere^ vel Acta Pii PP. X. 485 ei a u s u temerario contraire: si quis autem hoc attentare praesumpserit indignationem omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m a n n o Domini millesimo nongentesimo decimo tertio, die vigesima quinta mensis octobris, Pontificatus Nostri a n n o decimo primo. A. CARDINALIS AGLIARDI S. B. E. Cancellarius. C. CARDINALIS DE LAI, E p . Sabinen. Secretarius S. Congr. Consistorialis. VISA Loco ifa Plumbi M: Reg. in RIGGI, C A , Not. Cane. Ap., N. 85113. LITTERAE SODALITAS TATIS APOSTOLICAE. « MARIAE REGINAE CORDIUM », ROMAE ERECTA IN SACELLO SOCIEMARIAE A B. MONTFORT, IN ARCHICONFRATERNITATEM EVEHITUR CUM FACULTATE AGGREGANDI UBIQUE TERRARUM. PIUS PP. X. Ad perpetuam rei memoriam. — Refert ad Nos dilectus filius H u b e r t u s Maria Gebhard, procurator generalis Societatis Mariae a B. Ludovico Maria Grignon de Montfort, nec n o n Filiarum a Sapientia, Sodalitium « Mariae reginae cordium » frugiferum ad finem constituendi in a n i m a b u s fidelium immaculatae Virginis regnum, die xxv mensis martii a n n o MDCCCLXXXXIX in archidioecesi Ottawiensi inchoatum, brevi, eadem auspice Deipara Virgine, m i r a n d u m in m o d u m percrebuisse. Significat enim Nobis idem orator Sodalitium ipsum n o n modo in Americae regionibus, sed etiam in E u r o p a reperiri, in Hispania, Gallia, et praesertim in Italia; Societates h u i u s tituli ab episcopis compluribus fuisse canonice fundatas, ideoque in praesens centum fere quinquaginta millia sodalium enumerari, qui in u n i v e r s u m t e r r a r u m orbem h o c spirituale Mariae Virginis regnum provehere student. Verum cum Missionariis Societatis Mariae a B. Montfort, qui Sodalitium enunciatum m o d e r a n t u r , in votis a d m o d u m sit, ut illi centrum constituatur, quod Archisodalitatis titulo ac privilegiis polleat, idem generalis procurator, « universae suae reli- 486 Acia Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. giosae familiae optata exprimens, Nos enixis precibus rogat, ut Societatem in honorem Virginis « reginae cordium », R o m a e per decretum a b o : m e : Petro S. R. E. presbytero cardinali Respighi Nostro in Urbe vicario in spiritualibus generali, die x vi mensis iunii anni MDCCCCVI editum canonice erectam, ad Archisodalitii g r a d u m pro universo t e r r a r u m orbe evehere dignemur. Nos autem p e r o p p o r t u n u m consilium esse rati, quod in alma Urbe, catholici orbis centro, praecipua etiam sedes constituatur piae h u i u s Sodalitatis, precibus his a n n u e n d u m q u a n t u m in Domino p o s s u m u s censemus. Quae cum ita sint, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardd. Congregationi praepositis a Concilii Tridentini decretis interpretandis , Sodalitatem sub titulo « Mariae reginae cordium » canonice institutam R o m a e penes publicum sacellum, q u o d adiacet conlegio Societatis Mariae a B. Montfort, in vico u r b a n o cui a Sardinia nomen, iam per similes Literas Nostras die i mensis februarii anni MDCCCCX piscatoris annulo obsignatas peculiaribus indulgentiis ac spiritualibus gratiis ornatam, h i s Literis auctoritate Nostra, in Archisodalitatem cum solitis privilegiis, p e r p e t u u m in m o d u m erigimus a t q u e constituimus. Societatis autem sic in Archisodalitatem a Nobis erectae, moderatori atque officialibus praesentibus et futuris, Apostolica pariter Nostra auctoritate, praesentium vi concedimus, in p e r p e t u u m , ut ipsi alias eiusdem tituli a t q u e instituti Societates, n u n c et in posterum in universo t e r r a r u m orbe erectas sive e r i g e n d a s , servatis forma Constitutionis Clementis: Papae VITI praedecessoris Nostri r e c : m e : aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis, sibi aggregare, et cum illis indulgentias omnesj peccatorum remissiones ac p o e n i t e n t i a r u m relaxationes eidem Archisodalitati a Sede Apostolica concessas sive in p o s t e r u m concedendas, q u a e cum aliis communicari queant, similiter communicare licite possint ac valeant. Haec concedimus largimur decernentes praesentes Litteras firmas validas atque efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere; illisque ad quos spectant sive spectare poterunt, plenissime n u n c et in posterum suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et inane fieri, si secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , s u b annulo Piscatoris, die x x v n i aprilis MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o decimo. R. L. % S. C A R D . MERRY DEL V A L , a Secretis Status. Acta Pii PP. X. 487 EPISTOLAE. I. AD R. P. EDUARDUM HUGOX, SACERDOTEM EX ORDINE PRAEDICATORUM, IN PONTIFICIO EIUS COLLEGIO « CURSUM ANGELICO DOCTOREM DEC. THEOLOGIAE PHILOSOPHIAE THOMISTICAE » LAUDIBUS TRADENDAE; PROSEQUITUR. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Aquinatis disciplinam sicubi s u m m o in honore studioque esse decet, profecto decet a p u d e a m Religiosorum familiam, cuius ille proprium lumen a t q u e o r n a m e n tum fuit. Et vere inter sodales ex inclyto Ordine Dominiciano nostra quoque memoria nec pauci neque obscuri n u m e r a n t u r , qui t a n t u m Doctorem, n u n q u a m senescentem, secuti, christiana dogmata et instituta splendide illustrare pergant invicteque defendere. In hoc n u m e r o te, dilecte Fili, n o n p o s t r e m u m haberi t u u s postulat Cursus Philosophiae Thomisticae; quem Nos n u p e r a te, pie oblatum muneri, accepimus. Nota s u n t enim h o m i n u m in philosophia prudentissimorum de te iudicia, efterentium in tuis voluminibus et sinceram sancti T h o m a e doctrinam et copiam compositionemque r e r u m et scribendi perspicuitatem; qui tibi hoc praesertim d a n t laudi, quod vetera principia Scholae ad novos philosophiae vel illuminandos progressus vel refutandos errores sapienter adhibeas. Quare Nos tibi quidem ob exhibitos, observantiae causa, labor u m t u o r u m fructus gratias a g i m u s ; sed multo magis ob salutarem o p e r a m q u a m ipse n a v a s sacrae iuventuti. Nam, quod pluries iam affirm a v i m u s , nihil ad utilitatem Ecclesiae tam interest, q u a m ut gravioribus adolescentis Cleri studiis Angelici Doctoris sapientia praesideat; idque in sacrorum alumnis, qui te sive magistro sive auctore u t u n t u r , feliciter fieri g a u d e m u s . Auspicem vero divinorum m u n e r u m ac testem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae, tibi, dilecte Fili, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xvi mensis iulii ficatus Nostri a n n o decimo. PIUS P P . X. MCMXIII, Ponti- 488* Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. IL AD R. P. IOSEPHUM CHIAÜDANO, SACERDOTEM E SOCIETATE IESU; EUM COMMENTARIO PERIODICO « LA CIVILTÀ CATTOLICA » DATUM MODERATOREM GRATULATUR, QUEM COMMENTARIUM VALDE SIBI PROBARI CONFIRMAT. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Operam s a n e doetam plenamque studii, q u a m delecti sodales e Societate Iesu deder u n t u s q u e ad h u n c diem commentario periodico conficiendo La Civiltci cattolica tanti a p u d Nos, quanti a p u d decessores Nostros, semper fuisse, utpote vehementer utilem Ecclesiae sanctae, nemini certe potest, dilecte Fili, n e d u m tibi, esse obscurum. Nam vel proxime, cum sexagesimum a n n u m initae scriptionis eius completum celebrarent, litteras ad eos dedimus gratulandi causa, q u o d t a m longo spatio p r o p o s i t u m illustrandi per occasionem catholica instituta et dogmata, eaque contra e r u m p e n t e s errores defendendi, strenue tenuissent ac porro tenere pergerent, devoti penitus, religioseque dicto audientes Vicario Iesu Christi; q u a s quidem laudes de eisdem libenter hic etiam iteramus. Iam vero eam h a b e m u s merito opinionem doctrinae, pietatis sapientiaeque tuae, ut apprime te iudicemus dignum, qui tam claro scriptorum collegio p r a e s i d e a s : q u a r e eorum te moderatorem factum esse g r a t u l a m u r . Nobis profecto n o n est dubium, quin plane tu sis exspectationem Nostram expleturus. Illi igitur, te moderante, Ecclesiae et R o m a n i Pontificis c a u s a m sancte, ut cons u e v e r u n t , tueri p e r s e v e r a b u n t , atque - in t a n t a t a m q u e pervulgata remissione fidei atque officii - s u a m conservantes in praescriptionum Pontificalium obsequio constantiam, s e m p e r . efficient, ut in hoc suo Commentario q u o t q u o t s u n t ephemeridum sincere et integre catholicarum scriptores et e x e m p l u m sibi propositum h a b e a n t et suffragium atque h o r t a m e n t u m tempestive inveniant. Nos a u t e m divinorum auspicem m u n e r u m , ac singularis benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte Fili, et o m n i b u s qui e u m d e m Commentarium conscribunt, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv mensis septembris Pontificatus Nostri a n n o undecimo. PIUS P P . X. MCMXIII, 489 Acta,Pii PP. X. III. • AD EUGENIUM O' KEEFE EX ARCHIDIOECESI TORUNTINA IN AMERICA ;. CUIUS RELIGIOSAM MUNIFICENTIAM LAUDAT. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Inter egregios viros qui professionem catholicam in T o r u n t i n a archidioecesi consentaneis moribus e x o r n a n t , te cum primis numerari, dilecte Fili, ipse Archiepiscopus Nos certiores m a g n a - facile intelligis - cum voluptate Nostra n u p e r fecit. Qui quidem cum tuam in omni beneficentiae genere largitatem a p u d Nos laudavit, t u m maxime munificentiam extulit, q u a m in opus novi Seminarii contulisses, et q u a locos aliquot ibidem egentibus alumnis Sacrorum suppeditasses. Tu vero nec utilius de Ecclesia mereri poteras, nec ita ut maiorem a Deo inires gratiam. Quae Nos t u a promerita libenter hac animi grati significatione p r o s e q u i m u r , a t q u e auspicem divinorum m u n e r u m , tibi, dilecte Fili, ac tuis o m n i b u s apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , die iv mensis octobris MCMXIII, Pon- tificatus Nostri a n n o undecimo, t PIUS PP. X. IV. AD LEONEM ADOLFUM CARDINALEM AMETTE, ARCHIEPISCOPUM PARISIENSEM, CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS INSTITUTI CATHOLICI P A R I SIENSIS PATRONOS. Dilecte Fili noster, venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. — Nolumus s t u d i a , per ferias aestivas intermissa, in ista nobili disciplinarum sede cui praesidetis ante revocari q u a m vobis plane a p p a r e a t q u o Nos erga ipsam animo simus. Q u a m q u a m quis ignorat quanti a Nobis fiat i n s t i t u t u m Catholicum Parisiense, ex quo t a n t a optimorum fructuum copia late d i m a n a v i t ? Et quidem iis ipsis de fructibus g r a t u l a m u r vobis, simul optantes, ut in posterum in dioeceses vestras multo profluant uberiores. Ceterum, ut vobis ad Institutum tuend u m Nostra n o n defuit opera, ita posthac non defuturam pro certo 490 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. habeatis. Quod si per epistulam Offlciosissimis litteris, mense augusto d a t a m , tres dioeceses Venetensem, Corisopitensem et Briocensem consortione vestra seiunximus, ut in tuitionem catholicae Andegavensis s t u d i o r u m Universitatis opes s u a s conferrent, idcirco fecimus tum quia necessitas urgebat eius avertendi i n t e n t u s , tum quia plurimum confi d e b a m u s vobis. Etenim, si u n u s q u i s q u e vestrum eam pecuniae vim in Instituti u s u m attulerit q u a m est sancte pollicitus, et optimum q u e m q u e dioecesis suae ad maiorem largitatem studiose excitaverit, p e r s u a s u m h a b e m u s , fore ut, q u a n t u m s u s t e n t a n d o Instituto Parisiensi opus est, a b u n d e suppetat. Iure autem Nos vobis confidere a r g u m e n t o est quod paulo ante accepimus, disciplinarum istic n u m e r u m magisteriis de re oeconomica et de commerciis auctum esse. Consilium vehementer l a u d a m u s ; quod ipsum copiosioribus inter catholicos Parisienses qui vel m e r c a t u r a m faciunt vel artificia exercent, ita probari velimus, ut, oblata largiter stipe, eorundem magisteriorum stabilitati et incremento prospiciant. Nam quo in genere beneficentiae aliquid de iis opibus rectius collocav e r i s , q u i b u s Dei benignitas eos locupletavit? Pergite igitur in incepto fidenter; n e q u e enim fit, cum christiani populi salus agitur, ut Dei providentis auxilium diu desideretur. Cuius auspicem et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecte Fili Noster, venerabiles Fratres, et clero populoque vestro apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die Pontificatus Nostri undecimo. VIII mensis octobris a n n o MCMXIII, PIUS P P . X. v. AD AUGUSTINUM CARD. RICHELMY, TERAS DEVOTIONIS PLENAS ARCHIEPISCOPUM BEATISSIMO PATRI TAURINENSEM, EXHIBITAS ANNUI CONGRESSUS AUGUSTAE TAURINORUM AB EPISCOPIS OB LIT- OCCASIONE PE.DEMONTA- NAE REGIONIS NUPER CELEBRATI. Dilecte Fili Noster ac venerabiles F r a t r e s , salutem et apostolicam benedictionem. — Nuperrime Augustae T a u r i n o r u m , ut q u o t a n n i s assoletis, congregati, litteras ad Nos dedistis, cum vestrae in Nos pietatis testes, t u m n u n c i a s fructuum satis u b e r u m quos omnem Pedemonta- 491 Acta Pii PP. X. n a m regionem percepisse testamini ex piaculari hoc a n n o . Gratum u t r u m que Nobis, qui in fratrum ac filiorum amore conquiescimus ac de omni popularis pietatis incremento ita g a u d e m u s ut nihil magis. Quod quidem incrementum n o n ita sane est laus vestris propria fidelibus, ut n o n sit vobis etiam communis, cum diligentia potissimum sollertiaque vestra foveatur. Pergite, dilecte Fili Noster ac venerabiles Fratres, Nobis navitatem vestram observantiam que p r o b a r e : pergite vestra in Eucharistiam studia ita urgere, ut concrediti vobis greges caelesti huic convivio sancte assuescant vitamque inde h a b e a n t et a b u n d a n t i u s in dies habeant. Auspex interea divinorum m u n e r u m Nostraeque testis benevolentiae apostolica sit benedictio, quam vobis singulis, clero populoque vestro p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx octobris catus Nostri anno undecimo. MCMXIII, Pontifi- PIUS P P . X. CONGREGATIO CONSISTORIALIS i. PROVISIO ECCLESIARUM. Successivis sacrae Congregationis Consistorialis decretis S s m u s D. N. P i u s P P . X h a s q u a e s e q u u n t u r ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 22 augusti 1913. — Cathedrali ecclesiae Monopolitanae praefecit sacerdotem Nicolaum Monterisi, canonicum-parochum cathedralis ecclesiae Barolensis. 27 augusti. — Cathedralibus ecclesiis P o t e n t i n a e et Marsicensi sac. P. R o b e r t u m , in saeculo Achillem, Razzoli, Ordinis F r a t r u m Minorum u n i o n i s Leonianae, iam custodem Terrae Sanctae. — Titulari ecclesiae episcopali Hippusensi sac. I o a n n e m Plaza et Garcia, magistrum scholae ecclesiae cathedralis Calaguritanae. 4& Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 9 septembris 1913. — Titulari ecclesiae episcopali Philadelphiensi sac. Dominicum Pasi, parochum ecclesiae S. Margaritae in dioecesi Faventina, quem constituit Auxiliarem Emi ac Revmi D. cardinalis Iulii Boschi, archiepiscopi Ferrariensis. 27 octobris. — Titulari ecclesiae episcopali Gisamensi sac. Henricum loeppen, vicarium castrensem exercitus Borussici. 28 octobris. — Cathedrali ecclesiae Brixiensi R e v m u m H y a c i n t h u m Gaggia, h a c t e n u s episcopum titularem H a d r u m e t i n u m . — Cathedrali ecclesiae Iaccensi sac. E m m a n u e l e m de Castro et Alonso, canonicum metropolitanae ecclesiae Vallisoletanae. 10 novembris. — Titulari ecclesiae episcopali Pentacomiensi sac. Franciscum Assissiensem Vidal et B a r r a q u e r , archipresbyterum metropolitanae ecclesiae Tarraconensis. 12 novembris. — Titulari ecclesiae episcopali Germensi sac. Eduardum Kozlowski, dioecesis Grandormensis, quem constituit Auxiliarem^ Revmi D. Sebastiani Messmer, archiepiscopi Milwaukiensis. IL NORMAE AD CONSTITUTIONEM « IN PRAECIPUIS » EXSECUTIONI MANDANDAM. Affinchè le disposizioni della Costituzione « In praecipuis » del 28 giugno 1913 trovino u n a giusta e facile applicazione, il S. P a d r e , tenuto calcolo dei voti della commissione Cardinalizia e della sotto-commissione Prelatizia, d e p u t a t e allo studio di questa materia, e sentiti in particolare il Card. Vicario e il Card. Arciprete della Basilica Vaticana, ha stabilito le seguenti n o r m e , che debbono avere eguale valore della menzionata costituzione in conformità al prescritto della medesima. Í. Le attuali deputazioni del seminario R o m a n o e del seminario Vaticano, del seminario dei Ss. Ambrogio e Carlo, e del collegio Leoniano, pel n u o v o o r d i n a m e n t o dei seminari italiani in R o m a , cessano dal loro ufficio, onde dar luogo alle nuove disposizioni. L'officio di Canonico Prefetto nel seminario Vaticano è abolito. 2. 11 collegio Leoniano conserva il suo Cardinale Protettore. 3. U n a n u o v a deputazione disciplinare ed economica sarà istituita per il seminario maggiore al L a t e r a n o : ed essa varrà anche per il collegio Leoniano, al quale dovrà quindi estendere le sue cure. S. Congregatio Consistorialis. • 4 . In conformità al cap. x v i n sess. x x i n dei Tridentino, la deputazione disciplinare s a r à composta di due sacerdoti, scelti direttamente dal S o m m o Pontefice, come Vescovo di Roma. I sacerdoti deputati per l'economia saranno q u a t t r o : due parimenti da nominarsi direttamente dai Sommo Pontefice: e degli altri due, u n o da eleggersi dai Patriarcali Capitoli Lateranense e Liberiano sotto la presidenza del Card. Arciprete dell'Arcibasilica Lateranense, l'altro da un delegato di ciascuno dei capitoli delle Basiliche minori e collegiate di R o m a e dalla Congregazione segreta dei Parroci, sotto la presidenza del Card. Vicario. 5. I deputati d u r e r a n n o in carica per un quinquennio. E se per morte, o per allontanamento da R o m a od altro motivo alcuno venisse a mancare, il surrogare il m a n c a n t e spetterà a chi ne avrà fatta prima l'elezione. Chi sarà così eletto, r i m a r r à in carica sino alla fine del quinquennio in corso. Gli uscenti p o t r a n n o essere rieletti per un secondo quinquennio, ma n o n oltre. 6. Il seminario R o m a n o minore al Vaticano avrà pure u n a deputazione disciplinare ed economica speciale e distinta dall'altra, fino a che le circostanze lo richieggano o consiglino, e sarà analoga a quella del seminario maggiore. La n o m i n a dei due deputati della disciplina e dei due primi dell'economia è parimenti riservata al S. P a d r e : per gli altri due dell'economia,, la elezione di u n o è attribuita al Capitolo Vaticano, la elezione dell'altro al restante clero della stessa Basilica, cioè al collegio dei beneficiati e chierici beneficiati. II disposto dell'art. 5° vale anche pei deputati del seminario R o m a n o minore al Vaticano. 7. a) Le deputazioni del seminario R o m a n o maggiore al Laterano e del collegio Leoniano si a d u n e r a n n o sotto la presidenza del Card. Vicar i o : quelle del seminario R o m a n o minore al Vaticano sotto la presidenza d e l l ' E m o Arciprete. Ognuno dovrà col consiglio e con l'opera coadiuvare il proprio Cardinale per le cose di rispettiva competenza in conformità delle leggi canoniche generali. i 1 6) Dovranno a d u n a r s i ogni qualvolta la necessità o l'utilità lo richiegga, ma n o n meno di quattro volte l ' a n n o , in tempi da stabilirsi. c) I deputati della disciplina s a r a n n o convocati separataineùtè da quelli dell'economia, q u a n t e volte le loro risoluzioni non impliehaeo 494 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. l'amministrazione temporale del seminario, oppure il Cardinale presidente crederà utile o necessario radunarli separatamente. In pari modo p o t r a n n o essere convocati a parte i deputati dell'economia. d) Tutti i deputati sono sub gravi obbligati al segreto d'ofïïzio peile cose disputate e concluse nella deputazione. e) Ogni deputazione potrà eleggersi nel suo seno un segretario, il quale p o t r à essere incaricato dal Cardinale presidente per le convocazioni degli altri deputati, e per le comunicazioni da farsi ai terzi. Egli dovrà redigere i verbali dell'adunanza e custodirli nella sede a ciò stabilita. /) In seno alle deputazioni p o t r a n n o essere chiamati anche i superiori e maestri per dare le spiegazioni che fossero necessarie. Il voto però consultivo è riservato ai deputati. 8. Il seminario maggiore al Laterano^ il minore al Vaticano*e il collegio Leoniano, a v r a n n o ciascuno un Rettore, un Direttore spirituale, un Vice-rettore ed un Economo propri. Gli alunni del seminario Pio, sia nel seminario maggiore al Laterano, sia nel collegio Leoniano, a v r a n n o i medesimi superiori degli altri alunni con cui convivono. L'amministrazione però dei beni r i m a r r à distinta e s e p a r a t a : ed il Rettore del seminario maggiore al Laterano a v r à la rappresentanza legale dell'ente, come Rettore del seminario Pio. 9. Il seminario R o m a n o maggiore al Laterano e il collegio Leoniano avranno un Prefetto degli studi comune, il quale avrà cura di tutto ciò che riguarda l'insegnamento n e l l ' u n o e nell'altro pio luogo in conformità del diritto comune. Il seminario R o m a n o minore al Vaticano avrà un Preside degli studi suo particolare con le attribuzioni proprie a questo officio. 10. I rettori dei due seminari e del collegio Leoniano^ i direttori spirituali dei medesimi, il prefetto ed il preside degli studi, di cui negli articoli precedenti, s a r a n n o direttamente nominati dal S. P a d r e . 11. Il vicerettore del seminario R o m a n o maggiore al Laterano e del collegio Leoniano saranno nominati dal Card. Vicario, col voto della deputazione disciplinare, del r e t t o r e , e con l'approvazione del S. P a d r e : in egual modo i due economi, ma richiesto anche il voto della deputazione economica: egualmente i maestri, richiesto però il voto, oltre che della deputazione disciplinare, anche del prefetto degli studi. 12. Il vicerettore del seminario R o m a n o minore al Vaticano s a r à n o m i n a t o dal Cardinale Arciprete della basilica Vaticana con il voto della deputazione disciplinare e del rettore, sentito secondo le norme generali S. Congregatio Consistorialis. 495 il Card. Vicario, con l'approvazione del S. P a d r e : in egual modo l'economo, ma richiesto anche il voto della deputazione economica: ed egualmente i maestri, ma richiesto il voto, oltre che della deputazione discip l i n a r e , anche del preside degli studi. 13. La deputazione economica, quanto alla scelta dei superiori e maestri, dovrà essere interpellata solo nel caso che si tratti di modifica degli stipendi. 14. R i m a n e inalterato q u a n t o il diritto ha stabilito ed è in uso circa la t a s s a del clero. E l'importo relativo sarà in ogni caso raccolto dall'economo del seminario R o m a n o maggiore al Laterano. R i m a n e egualmente fisso il contributo speciale che il Capitolo Vaticano suole dare al seminario Vaticano. 15. Per la custodia dei valori in titoli, s a r a n n o date disposizioni a parte. 16. Rimangono ferme le n o r m e stabilite ed in uso per il concorso ed assegno dei posti gratuiti e semigratuiti di alunno nel seminario R o m a n o maggiore e minore, e nel seminario Pio. 17. P e r i giovanetti romani che, ottenuto un posto gratuito, dovessero entrare nel seminario minore al Vaticano per gli studi ginnasiali, l'econ o m o del seminario maggiore pagherà all'economo del seminario minore la borsa di studio o retta in uso, finche essi per gli studi rimangano colà. Egualmente farà verso l'economo del collegio Leoniano per gli alunni romani, dei seminario Pio, o di altre istituzioni e diocesi, i quali, ordinati sacerdoti, avendo a compiere il corso legale al Leoniano, avessero diritto al m a n t e n i m e n t o gratuito o semigratuito. Parimenti l'economo del seminario minore pagherà a quello del seminario maggiore od a quello del collegio Leoniano la borsa di studio o retta in uso per gli alunni propri della Basilica Vaticana ed educati per suo conto nel seminario R o m a n o maggiore al Laterano o nel collegio Leoniano. 18. Q u a n t o al seminario dei Ss. Ambrogio e Carlo le rendite n o n affette a fini speciali si divideranno in tante borse, di cui g o d r a n n o a t u r n o , secondo u n a n o r m a da stabilirsi, le varie diocesi dell'alta Ralia contemplate nel Motu proprio di Leone XIII di s. m. 19. A tempo o p p o r t u n o , iniziato l'anno scolastico, gli economi d o v r a n n o presentare il bilancio consuntivo dell'anno precedente ed il preventivo dell'anno nuovo, collo stato patrimoniale attivo e passivo del pio luogo, stabilendo le s o m m e necessarie per la m a n u t e n z i o n e dei locali, Pinsegnamento, il culto, il m a n t e n i m e n t o degli alunni e superiori, la biblioteca, i gabinetti scientifici od altro. In particolare l'economo del seminario maggiore al Laterano prov- m Acta Apostolicae Sedis. - Gominentàritim Officiale. vederà ehe abbiano un capitolo a parte nei suoi bilanci le rendite e spese del patrimonio del seminario Pio, ed e v e n t u a l m e n t e di altri enti che avessero fondi propri separati. 20. E n t r o un a n n o dalla data del presente regolamento gli economi d o v r a n n o redigere un inventario esatto dei capitali e di tutto il mobilio del pio luogo alla cui custodia sono stati preposti. Questo inventario sarà custodito dalla rispettiva deputazione economica. Ed avvenendo a u m e n t i o perdite, queste dovranno essere diligent e m e n t e notate, ed, in occasione della presentazione dei bilanci, segnalate alla stessa d e p u t a z i o n e , r i m a n e n d o responsabile in proprio l'economo, se alla cessazione del suo m a n d a t o si trovasse alcuna cosa m a n c a n t e e n o n segnalata nei bilanci. • 2 1 . I deputati dell'economia sono in solidum obbligati a richiedere, iniziato l ' a n n o scolastico, i bilanci consuntivi e preventivi, l'esibizione dello stato patrimoniale e dello stato mobiliare del rispettivo pio luogo. 22. I capitali e le rendite che h a n n o proprie speciali determinazioni, debbono essere religiosamente custoditi, e fedelmente erogati al fine loro proprio, dovendone i moderatori dei pii luoghi e le rispettive deputazioni rispondere in proprio, se per loro colpa avvenisse altrimenti. 23. L ' E m o Vicario dovrà essere esattamente informato dei suoi alunni del seminario R o m a n o minore al Vaticano, avendo diritto di sorvegliarli e di regolarne l'ammissione e dimissione, come loro Ordinario secondo le norme del diritto comune. Egual diritto ha l'Emo Arciprete di S. Pietro per gli alunni di s u a giurisdizione dimoranti nel seminario maggiore al Laterano od al Leoniano. Egualmente per tutti quegli alunni n o n r o m a n i che vengono educati nel seminario R o m a n o o nel collegio Leoniano, i diritti dei rispettivi Ordinari restano salvi, in conformità delle leggi canoniche. In tutti i casi poi i rettori d a r a n n o sempre ai rispettivi Ordinari le informazioni necessarie. 24. Q u a n t o alle sacre ordinazioni, sarà osservato il privilegio della Basilica Vaticana per coloro che sono destinati al servizio della medesima, fermo il diritto comune per tutti gli altri. 25. P e r l'assistenza al coro, gli alunni dei seminario R o m a n o maggiore interverranno all'Arcibasilica Lateranense, quelli del seminario minore alla Basilica Vaticana, secondo le n o r m e speciali, che s a r a n n o o p p o r t u n a m e n t e stabilite a parte. Roma, 30 Ottobre 1913. G. C A R D . D E L A I , Vescovo di Sabina, Segretario. 497 S. Congregatio de Propaganda Fide. DECRETUM. CONSTITUITUR PRAEFECTURA APOSTOLICA DE LINDI IN GERMANICAE DITIONI SUBIECTA. AFRICA ORIENTALI * Ut ad orientales oras Africae centralis consultius indigenarum conversioni provideretur, Emi P a t r e s S. h u i u s Consilii Fidei P r o p a g a n d a e , in plenariis comitiis die 10 vertentis mensis habitis, a vicariatu apostolico Daressalamensi, qui latissime patet, universum eius territorium q u o d ad meridiem iacet inter Massa lacum et Oceanum, dismembrandam et in s e p a r a t a m Praefecturam Apostolicam erigendum esse censuerunt, cuius limites sint: Ad boream Mbemkuru flumen ab eius osti o ad fontes, m o x recta linea q u a e exinde ducitur u s q u e eo ubi Pitu flumen in Ruhuje influit, hinc Ruhuje flumen u s q u e ad eius fontes, ac d e m u m linea q u a e a praedictis fontibus ducta, Massae lacus verticem septentrionalem attingit. Ad occidentem autem lacus Massa. Ad meridiem vero confinia civilia quae territorium Germanicum a Mozambiquensi colonia dirimunt. Ad orientem t a n d e m Oceanus. P o r r o sic definitam Praefecturam a Lindi, urbe territorii principe, n u n c u p a n d a m , ac alumnis Congregationis Benedictinae de S. Othilia concredendam esse statuerut. Q u a m sententiam, Ssmo D. N. Pio div. prov. P P . X per infrascrip t u m S. Congregationis Secretarium in audientia eiusdem diei relatam. Sanctitas Sua in o m n i b u s a d p r o b a r e r a t a m q u e habere dignata est, praesensque ea de re Decretum fieri iussit. Datum R o m a e ex aedibus S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide, die 12 novembris a n n o Domini 1913. Fr. H. M. CARD. GOTTI, Praefectus. L. © S . C. Laurenti, Secretarius. ACTA, vol. V, n. 17. — 17-11-913. 35 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 498 • S. CONGREGATIO INDICIS DECRETUM. Feria V, die 13 novembris 1913. Sacra Congregatio eminentissimorum ac reverendissimorum s a n ctae R o m a n a e Ecclesiae Cardinalium a sanctissimo Domino nostro Pio P a p a X sanctaque Sede apostolica Indici librorum pravae doctrinae, e o r u m d e m q u e proscriptioni, expurgationi ac permissioni in universa christiana republica praepositorum et delegatorum, de peculiari Ssmi D. N. Pii P a p a e X m a n d a t o d a m n a v i t et damnat, proscripsit proscribitque, atque in Indicem librorum prohibitorum referri mandavit et m a n d a t opus inscriptum: ANTONIETTA GIACOMELLI, Per la riscossa cristiana. Milano 1913. I t a q u e nemo cuiuscumque g r a d u s et conditionis praedictum opus d a m n a t u m atque proscriptam, q u o c u m q u e loco et q u o c u m q u e idiomate, a u t in posterum edere, a u t editum legere vel retinere audeat, sub poenis in Indice librorum vetitorum indictis. Datum R o m a e , die 13 novembris 1913. FR. CARD. DELLA VOLPE, Praefectus. L. £& S. T h o m a s Esser, O. P., Secretarius* S. Bomana Bota. 499 SACRA ROMANA ROTA M E L E V I T A N A (Meliten.). FUNERUM. Pio PP. X feliciter regnante, Pontificatus Dominationis suae anno decimo, die 7 iunii 1913, RR. PP. DD. Guilelmus Sebastianelli, P o n e n s , Seraphinus Many et Franciscus Heiner, Auditores de turno, in causa Meliten. - F u n e r u m , inter Capitulum collegiatae ecclesiae B. V. I m maculatae in civitate « Cospicua », repraesentatum per legitimum procuratorem Christophorum adv. Astorri, et Revmum can. D. I o s e p h u m Azzopardi, vicarium curatum perpetuum eiusdem ecclesiae, repraesentatum per legitimum procuratorem Vincentium adv. Sacconi, sequentem definitivam tulerunt sententiam. A iudice Meliten, primum, deinde ab H. S. O., p a r t i b u s acriter dimicantibus, decisum fuit a vicario curato Collegiatae civitatis Cospicua celebrandam esse Missam exsequialem praesente cadavere, eidemque competere ius praecinendi a n t i p h o n a m Exuliabunt Domino, et h o r a s viamque determinandi funeris deducendi. Quibus decisionibus g r a v a t u m se persentiens Capitulum, convola vit ad s u p r e m u m Signaturae T r i b u n a l ; et die 20 iulii 1912 responsum prodiit: « Sententiam rotalem circumscribendam « esse ad t r a m i t e m legis particularis, quae exercitium curae actualis « i n collegiata ecclesia B. M. V. Immaculatae civitatis " C o s p i c u a , , , « vicario curato perpetuo attributum moderatur, videlicet Bullae Pii VIII « sub die 25 sept. 1830, et Conventionis Ordinarii cum Capitulo per « Bullam Pii IX s u b die 1 oct. 1850 approbatae et confirmatae, habita « etiam ratione subsequentis observantiae ». Causa igitur iterum hodie proponitur sub dubio a partibus morem praefati Tribunalis decisioni gerentibus concordato; i. e.: An ad tramitem decisionis Signaturae Apostolicae diei 10 iulii 1912 in hac causa latae competat Capitulo ecclesiae collegiatae civitatis « Cospicua », ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae E x s u l t a b u n t Domino, ius adspergendi cadaver aqua benedicta, ius designandi horam et vias exsequiarum, nec non ius ad 500 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium* Officiale. Missam exsequialem praesente cadavere. Quod dubium R R . DD. Auditores dimittendum esse c e n s u e r u n t affirmativa responsione. Ante omnia RR. P a t r e s diversas a n i m a d v e r t e r u n t phases, q u i b u s cura animarum in ecclesia collegiata civitatis « Cospicua » obnoxia fuit. P e r Bullam Pii P a p a e VII 1822 parochialis ecclesia sub invocatione B. M. V. sine labe conceptae in Collegiatam evecta fuit et archipresbytero, primae novi Capituli dignitati, concredita fuit cura actualis anim a r u m , relicta Capitulo cura t a n t u m habituali. Exortis deinde controversiis ac dissidiis super iure, quod archipresbyter sibi independenter a Capitulo tribuebat quoad ecclesiasticas functiones ordinandas, et ut melius provideretur congruae sustentationi canonicorum, q u o r u m praeb e n d a ob varias calamitates q u i b u s insula Meliten, fuit divexata, s u m m a m t a n t u m triginta circiter s c u t a t o r u m monetae r o m a n a e a n n u a t i m pertingebat, a Pio VIII per Constitutionem Ad supremum Ho sept. 1830, cura actualis ab archipresbyteratu d i s m e m b r a t a et tributa fuit Capitulo, ita ut in eodem cura t u m actualis t u m habitualis cumuiaretur. Q u a m curam a n i m a r u m Capitulum exercere poterat per ipsos pro tempore exsistentes Capitulum et canonicos per t u r n u m , vel per presbyterum saecularem, vicarium c u r a t u m ad n u t u m ipsius Capituli amovibilem, cum congrua ei mercedis assignatione. Omnia autem et singula emolumenta, certa et incerta, ab exercitio curae q u o q u o modo provenientia, Capitulo et canonicis tribui debebant. Exsecutioni h a u d d e m a n d a t a e fuerunt Pii VIII dispositiones ob m a g n a s et novas succedentes difficultates. Qua de causa res amice composita luit per conventum Ordinarium Melitensem inter et Capitulum initum, q u o d Pio IX pont. maximo per Bullam Inter caetera, 1 oct. 1850, placuit approbare et in forma specifica confirmare. In h a c Bulla, aliis omissis, haec h a b e n t u r : « F i r m a e rema« n e a n t et confirmentur praefatae litterae Pii papae VIII praedecessoris « q u o a d ea quae unionem respiciunt curae habitualis cum actuali favore « praefati Capituli, moderato t a m e n curae exercitio sequentibus legibus: o « I Ut n e m p e cura actualis sic unita cum habituali exerceri debeat « perpetuo et inamovibiliter a vicario curato per Capitulum universum, « comprehenso archipresbytero, eligendo, et per Ordinarium confirmando « modo et forma inferius decernenda. « 2° Ut ad vicarium i p s u m c u r a t u m spectet t a n t u m administratio « Sacramentorum, et quidquid m e m o r a t u m actualis a n i m a r u m curae « exercitium ei commissum stricte respicit, salvis et reservatis favore « C a p i t u l i ceteris iuribus et privilegiis, etiam super huiusmodi exer« citio, q u a e eidem Capitulo, uti ecclesiae rectori, reservata sint et « r e m a n e a n t ». S. Bomana Bota. 501 Ex his patet per Bullam Pii VII in ecclesia B. M. V. I m m a c u l a t a e parochialitatem fuisse divisam inter Capitulum et Archipresbyterum, ut u n i habitualis, alteri cura competeret actualis : per Bullas vero Pii VIII et Pii IX u t r a m q u e curam a d n e x a m fuisse Capitulo, quod proinde, indivisam obtinens parochialitatem, absolutus et unicus evasit ecclesiae rector, s p o n s u s et p a r o c h u s r e p r a e s e n t a t o s ab ipso corpore mystico, seu politico constituente u n a m personam moralem, seu intellectualem. Quod etiam ostenditur, sive ex i n s t r u m e n t o diei 23 martii 1852, quo Capitulum per s u u m procuratorem im missum fuit « in vacuam, « liberam, expeditam, realem et corporalem possessionem curae t a m « actualis q u a m habitualis a n i m a r u m dictae ecclesiae ad tenorem Lit« t e r a r u m Apostolicarum », sive ex ratione immittendi novos canonicos in possessionem proprii c a n o n i c a t u s , quae ratio a e q u i p a r a t u r reali institutioni veri ac proprii beneficii parochialis. Quae omnia certe locum non h a b e n t illis in Capitulis q u i b u s c u r a t a n t u m competit habitualis. Hoc idem ulterius eruitur ex eo quod iuxta Pii VII dispositionem, m a n e n t e t a n t u m penes Capitulum cura habituali, archipresbytero ius concessum fuit eligendi sibi t a m q u a m adiutores in curae a n i m a r u m exercitio presbyteros saeculares ad n u t u m ipsius archipresbyteri amovibiles, et ab eodem congrua mercede compensandos. Ex adverso, unione facta in Capitulo curae actualis cum habituali, eidem d a t a fuit facultas d u o s vice-parochos deputandi ad eiusdem Capituli n u t u m amovibiles, cum congruae assignatione. Haec a u t e m deputatio ex parte Capituli denotat ipsum esse p a r o c h u m habitu et actu. Ad r e m Pignatelli (tom. III, consult. 24, n. 3). « Quia ex eo q u o d n o n Dignitates sed Capitulum d e p u t a t « vicarios annales pro exercitio curae, a quibus illa exercetur, sequitur « quod rector curam h a b e n s sit Capitulum, non a u t e m aliqua Dignitas, « atque ideo Dignitates ab actuali et habituali exclusae m a n e a n t ; idque « eo magis, quia sicut Capitulum deputat, ita idem Capitulum n o n « Dignitates congruam assignat deputatis, sicque cura est penes illud ». Pitonius, Discept, eccles., 104, n. 30. Haec o m n i a animadvertentes RR. P P . DD. alterius turni in sententia circumscripta scripsere : « Procul dubio cura a n i m a r u m actualis « penes Capitulum est » addito t a m e n : « at non m i n u s indubie ab eodem « exerceri nequit ». Verum in primis, hoc admisso, r e m prorsus inutilem peregisset P i u s VIII d i s m e m b r a n d o curam actualem ab archipresbyteratu, e a m q u e tribuendo Capitulo, q u a m dismembrationem confirmavit Pius IX. Deinde in Constitutione Pii IX exercitium curae partim tribuitur vicario curato, partim Capitulo. P a r s q u a e respicit vicarium curatum his enun- 502 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ciatur verbis: « Ad vicarium ipsum c u r a t u m spectat t a n t u m administratio « S a c r a m e n t o r u m , et quidquid m e m o r a t u m a n i m a r u m curae actualis « exercitium stricte respicit » ; p a r s q u a e se refert ad Capitulum sic e x p r i m i t u r : « salvis et reservatis favore Capituli ceteris iuribus et pri« vilegiis, etiam super huiusmodi exercitio, quae eidem uti ecclesiae « rectori debeantur ». Unde clarissime reservatur Capitulo p a r s aliqua exercitii curae, et sic vicario curato n o n plenum, sed strictum t a n t u m exercitium curae tribuitur. Cum a u t e m exercitium h a b e a t in p e r p e t u u m et vi Constitutionis, sequitur q u o d n o n sit m a n d a t a r i u s , minister, coadiutor a u t auxiliator Capituli, quamvis n o n sit vicarius ad iuris communis tramites, q u a t e n u s nempe ei concredita sit universa cura actualis, m a n e n t e habituali p e n e s Capitulum. Neque dicatur aliter decisum fuisse a S. C. Concilii, q u a e interrog a t a « An iuxta Constitutiones Apostolicas universa actualis cura ani« m a r u m vicario curato competat in casu? », die 20 dec. 1902 reposuit: « Affirmative quoad exercitium curae a n i m a r u m ». Etenim I n o n agitur hic de interpretatione authentica Constitutionum Apostolicarum, uti vult vicarii p a t r o n u s ; p r a e t e r q u a m q u o d enim S. C. Concilii a s s u m p t a fuit a S u m m i s Pontificibus generaliter ad decreta disciplinaria Conc. Trid. interpretanda, forma illa in casu desideratur, q u a e iure vigente a n t e Constit. Sapienti Consilio, adhiberi debebat a R o m a n i s Congregationibus in legibus pontificiis authentice interpretandis. Animadvertendum 2° est quod ex u n a parte vicarius, n o n distinguens forsan c u r a m actualem ab eius exercitio, p u t a b a t sibi universam curam actualem competere; ex alia Capitulum p r a e t e n d e b a t vicarium n o n esse nisi p e r s o n a m ab eo delegatam ad a d m i n i s t r a n d a Sacramenta et q u o s d a m actus peragendos ministerii parochialis; hinc S. C. mediam veluti viam t e n e n s edixit vicario- iuxta Apostolicas Constitutiones competere universae curae actualis exercitium, q u a de causa dici n o n poterat delegatus a u t minister Capituli. De extensione a u t e m praefati exercitii, u t r u m videlicet stricte vel late intelligi deberet, nullum v e r b u m facit (cfr. Thesaurus S. G. G, tom. 16, p. 1065-1085). Proinde, admisso etiam quod decisio transierit in rem iudicatam, inutiliter a d d u c i t u r ad praesentem controversiam d i r i m e n d a m ; h a c de causa s u p r e m u m Signaturae Apostolicae Tribunal, circumscribens H. S. O. sententiam, nullam rationem h a b u i t Conciliaris responsi, quod certe n o n fecisset, si per illud vicario t r i b u t u m fuisset universum curae actualis exercitium ; haec enim basis et fundamentum est rotalis sententiae. Nullo etiam in calculo P a t r e s h a b u e r u n t q u a e a vicarii p a t r o n o afferuntur circa s e n s u m verborum « salvis et reservatis « favore Capituli ceteris iuribus et privilegiis, etiam super h u i u s m o d i o S. Bomana Bota. 503 o « exercitio, quae eidem uti ecclesiae rectori debeantur ». N e q u e enim I haec verba referri p o s s u n t ad incerta et emolumenta stolae ; haec enim de iure communi possunt reservari parocho habituali, vel computari in congrua quae vicario curato debetur. Deinde de praedictis stolae fructibus, a u t incertis longe lateque agitur in apposito articulo conventus, seu concordiae, in quo ex professo decernitur hos reditus pertinere ad Capitulum, salva congrua vicarii curati et q u i b u s d a m aliis pecuniae s u m m i s ad finem specialem destinatis, u n d e inverosimile est de his reditibus agi in art. 2, ubi sermo est de exercitio curae. Neque multo m i n u s 2° respicere valent q u a e d a m iura parochialia q u o a d forum e x t e r n u m et contentiosum, prouti s u n t ecclesiae defensio; reparatio aedificii, custodia suppellectilium etc., siquidem h a e c iura, p r a e t e r q u a m quod sacri canones parocho t r i b u a n t habituali, P i u s IX integra esse voluit favore Capituli verbis q u a e immediate s e q u u n t u r ea de q u i b u s agimus « caetera vero iura et privilegia eidem Capitulo uti « ecclesiae rectori reservata sint et r e m a n e a n t ». Neque t a n d e m intelligi p o s s u n t de quibusdam iuribus honorificis Capitulo reservatis, uti v. g. est ius praecedentiae in funeribus. E t e n i m haec iura honorifica dici n e q u e u n t iura et privilegia super curae a n i m a r u m exercitio; n a m omnino a b s t r a h u n t a quolibet exercitio curae, et illud exercitium n o n includunt, aut nullo modo supponunt, sed significant tant u m praeeminentiam Capituli super omnes alios cleri ordines et personas. P o s t haec RR. Patres propius ad dubium accedentes, a d m i t t u n t ius ad Missam exsequialem p r a e s e n t e cadavere, et ius levandi corpus, quod complectitur reliqua iura controversa, i. e. ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae Exsultabunt Domino, ius adspergendi cadaver a q u a benedicta ac ius designandi horam et vias exsequiarum, competere vicario curato qui institutus sit ad n o r m a m iuris communis, i. e. cum pleno exercitio curae actualis, relicta Capitulo sola cura habituali, prouti diserte et a b u n d a n t e r ostenditur in sententia circumscripta. At hoc aptari nequit praesenti controversiae. Nam iuxta P i a ñ a s Constitutiones uni Capitulo tribuitur cura habitualis et actualis; et q u a m v i s P i u s IX in articulo I concordiae indeterminate ac generice concedat vicario curae a n i m a r u m exercitium, in 2° praefatum exercitium ita determ i n a t : « Ut ad vicarium ipsum curatum spectet t a n t u m administratio « S a c r a m e n t o r u m et quidquid m e m o r a t a e actualis a n i m a r u m curae exer« citium ei commissum stricte respicit, etc. ». Hoc proinde iure particulari inspecto, certum est i u r a de quibus agimus, h a u d pertinere ad S a c r a m e n t o r u m administrationem. Neque se referunt ad strictum curae a n i m a r u m exercitium, quod ostenditur generice et specifice. o 504 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. o Generice quidem I quia strictum a n i m a r u m curae exercitium excedere n o n debet utilitatem et sanctificationem viventium, i u r a vero funer a r i a n o n explicantur nisi post mortem^ 2° quia ratio ob q u a m iura funeraria parocho t r i b u u n t u r est, quia c u m p a r o c h u s « vita d u r a n t e « curam spiritualem s u o r u m p a r o c h i a n o r u m sustinet, ipsisque loco patris « est, a e q u u m est, ut et defunctis iusta persolvat et locum sepulturae « concedat. Et sicuti pro ipsis vivis orare et sacrificium offerre debuit, « ita convenit, ut pro defunctis preces Missasque offerat » (Van-Espen, tit. De sepult., 28, c. 3, n. 1 et sq.). At ecclesiae B. V. I m m a c u l a t a e civitatis « Cospicua » rector et p a r o c h u s est Capitulum, quod proinde parochianorum loco patris est, q u a m v i s S a c r a m e n t a administrare et q u a e d a m spiritualia ministeria exercere t e n e a t u r per vicarium. Pariter Missa pro populo a vicario quidem celebratur, sed eleemosyna accepta a Capitulo (art. 7, Concord, in fine). Nec cum patrono vicarii curati dicatur, S. C. Concilii i u r a funerum vicario attribuisse in decisione 30 iunii 1906, in q u a edixit ius deferendi stolam spectare ad vicarium c u r a t u m (Thesaurus, tom. 165, p. 656-664). Nam hoc valde dubium e s t ; cum enim episcopus Melitensis s u a sententia diei 3 febr. 1905 decrevisset in deducendis defunctis « ius s t o l a e spectare ad digniorem in Capitulo », vicarius c u r a t u s appellavit ex h a c sententia ad S. C. Concilii, q u a e die 30 iunii 1906 respondit: « Decretum episcopi esse confir« m a n d u m , salvo vicario curato iure deferendi stolam, si incedat loco « proprio sui officii ». Unde S. Congr. potius decidit favore Capituli confirmando decretum episcopi; reservavit quidem vicario curato ius deferendi stolam, si incedat loco proprio sui officii ; sed praecise quaestio est, q u a n d o incedat loco proprio officii sui, q u o d nullo p r o r s u s m o d o determinavit S. Congregatio; u n d e Capitulum supplicem libellum porrexit eidem Congregationi, ut determinaret s e n s u m suae decisionis, prouti n a r r a t Episcopus Melitensis in sua sententia diei 28 iunii 1907. In specie n o n competit vicario curato Collegiatae « Cospicua » ius celebrandi Missam exsequialem praesente cadavere, quia n o n potest dici ad strictum curae a n i m a r u m exercitium pertinere quod ab illo potest separari et quidem iubente iure communi. Hoc a u t e m verificatur v. g. q u a n d o defunctus in alia ecclesia regulari, a u t saeculari sepulturam electam, familiarem, a u t gentilitiam h a b e t : t u n c enim n o n p a r o c h u s proprius defuncti, sed rector ecclesiae t u m u l a n t i s , q u i c u m q u e sit, superior scilicet regularis, vel parochus, vel alius, Missam exsequialem p r a e sente cadavere celebrat et absolutionem ad feretrum impertitur, unica facta exceptione q u o a d ecclesias confraternitatum, ad n o r m a m decreti S s . Rituum Congr., diei 10 dec. 1703 ad 20. His addendum est celebrar S. Botnana Bota. 505 tionem Missae exsequialis adeo p a r u m stricte curam a n i m a r u m respicere, ut, s u m m o iure, n o n sit de p r a e c e p t o ; etenim in Rituali R o m a n o (tit. VI, cap. 1, n. 4) dicitur t a n t u m : « Illud, q u a n t u m fieri poterit, reti« neatur, ut Missa, praesente corpore defuncti, pro eo celebretur », quod dici nequit v. g. de explicatione Evangelii, instructione p u e r o r u m in christiana cathechesi, aliisque actibus, qui curam stricte respiciunt, quique omnes s u n t de stricto praecepto. Quoad reliqua iura quae veniunt nomine iuris levandi corpus, animadvertere praestat Missam exsequialem cum absolutione, q u a e eam sequitur, p a r t e m esse officii funebris praecipuam ac principalem, into nationem vero a n t i p h o n a e Exsultabunt Domino, adspersionem cadaveris a q u a lustrali, ac designationem h o r a e et viae exsequiarum esse p a r t e s secundarias et ordinatas ad eamdem Missam; hinc sicuti Missae celebratio, ita cetera iura veluti accessoria, n o n attingunt strictum c u r a e animarum exercitium ex regula XLII Iuris in VI. Speciatim vero q u o a d p o s t r e m u m ius designandi videlicet vias et h o r a m exsequiarum, hoc supponit exercitium publicum et solemne iurisdictionis parochialis, quod exercitium curae nonnisi a longe respicit. Nec refert quod levatio corporis n o n separatur ab exercitio curae ne in casu quidem sepulturae electae, familiaris a u t gentilitiae in alia ecclesia, quo in casu ius levandi corpus n o n spectat ad rectorem ecclesiae t u m u l a n t i s , sed ad p a r o c h u m p r o p r i u m defuncti. Hoc enim ex eo est repetendum, quia rector ecclesiae t u m u l a n t i s ex. gr. superior regularis, vel p a r o c h u s alienus non h a b e n t iurisdictionem extra m u r o s proprii monasterii vel ecclesiae, a u t saltem n o n h a b e n t in parochia defuncti iurisdictionem. Igitur, si ius particulare a t t e n d a t u r inductum per Constitutiones Pii VIII et Pii IX d u b i t a n d u m n o n foret de bono iure Capituli. At P a t r e s ulterius a d n o t a r u n t m a g n o in pretio h a b e n d u m esse a r g u m e n t u m ex observantia d e s u m p t u m . In processu enim Curiae Meliten., quem, Capitulo instante, H. S. O. fieri curavit, testes omni exceptione maiores, ab u t r a q u e p a r t e adducti ac iudicialiter excussi, incunctanter a s s e r u e r u n t per quinquaginta et amplius a n n o s Capitulum constanter et pacifice iura controversa exercuisse. I a m v e r o n e m i n e m latet q u a n t a sit vis observantiae in interpretandis statutis, constitutionibus, et praesertim contractibus, qualis in re n o s t r a transactio, cui per Bullam Pii IX inviolabilis et irrefragabilis firmitatis robur, vis et efficacia adiecta fuit. E t e n i m n e m o melius cognoscere potest intentionem contrahentium, quam ii qui tempore initi contractus a u t proximis t e m p o r i b u s vivebant. U n d e etiam in iurisprudentia canonica et praesertim in S. Rota dictum est observantiam esse optimam et fidelem cuiuscumque dispositionis interpretem, imo eam 506 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. esse reginam interpretationum, et tollere o m n e s dubitationes, in contractibus praesertim intelligendis. Inter Decisiones Recentiores S. Rotae, Dec. 76, n u m . 68, P. VII, dicitur: « Nulla certior actus interpretatio h a b e r i « p o t e s t , q u a m ab o b s e r v a n t i a » , Dec. 175, n u m . 12, P. VIII o b s e r v a t tia vocatur « regina o m n i u m i n t e r p r e t a t i o n u m »; quod repetitur in Dec. 99, n u m . 6, P . IV, et in Dec. 653, n u m . 20-21 ; P . IX, T. 2, ubi a d d i t u r : « Talis observantia debet attendi n o n secus ac si a principio « inter partes fuisset conventum, observantia enim h a b e t vim novi cori« t r a c t u s ». N o t a n d u m est a u t e m observantiam n o n procedere per m o d u m praescriptionis, sed per m o d u m interpretationis, uti patet ex ipsa indole observantiae, et ex locis mox e decisionibus S. R o t a e recitatis: u n d e etiam pluries in S. R o t a decisum est ad vim observantiae n o n requiri ut sit praescripta. Sic inter Recentiores, Dec. 14, n. 4-5, P. VII, dicitur: « Quae (observantia) cum sit potius cuiuslibet dispositionis interpres, « nec egeat praescriptione, sed sufficiat aliquando ita fuisse observatum », q u o d repetitur iisdem fere terminis in Dec. 5, n. 25-26, P. IX. Sic pariter in Dec. 154, n. 6-7, P. X, ita legitur: « Observantia interpretativa optime « declarat qualis fuerit a principio mens c o n t r a h e n t i u m , et ad inducen« d a m h a n c interpretativam observantiam n o n requiritur s p a t i u m longi « temporis nec praescriptio, sed sufficit aliquando ita fuisse observatum ». Ita etiam in Dec. 337, n. 26-27 et Dec. 334, n. 30-31, P. XII. Unde erronee a p a t r o n o Capituli in s u a defensione a p u d tribunal alterius instantiae observantia confusa fuit cum praescriptione; et c a d u n t q u a e iudices eiusdem instantiae, innixi cap. 1 De praescriptionibus in VI, dicunt in praesenti casu de necessitate tituli; cum enim n o n a g a t u r de praescriptione, n o n requiritur titulus, sed sufficit observantiam extendi ad t a n t u m tempus, ut iudex p r u d e n t e r aestimare possit, talem observantiam referre v e r u m intellectum contractus, a u t alterius dispositionis. Cum ergo in nostro casu militet observantia continua et pacifica non t a n t u m longi, sed et longissimi temporis, scilicet quinquaginta a n n o r u m et amplius, certo certius sufficit ad d e t e r m i n a n d u m v e r u m intellectum Concordiae et Bullarum, de q u i b u s agitur. Neque validissimum hoc de observantia a r g u m e n t u m infirmari potest ex s u p r a relata decisione S. C. Concilii diei 20 dec. 1902. E t e n i m t u n c quaestio n o n erat de iuribus ad praesens controversis, sed de iuribus explicandi Evangelium, instruendi p u e r o s in christiana catechesi et celebrandi Missam pro populo, quae iura, cum stricte se referant ad anim a r u m curae exercitium, S. C. iure meritoque deçisit pertinere ad vicarium Capituli, nulla habita ratione anteactae observantiae, q u a e de S. Bomana Bota. 507 cetero n o n erat continua. Ex allegatis enim in causa constabat modo Capitulum modo et saepius vicarium c u r a t u m praedicta i u r a exercuisse (Cfr. Thes., T. 16, p. 1082-1085). Quibus o m n i b u s sedulo diligenterque perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , Christi nomine invocato, pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n d u m e s s e : Affirmative in omnibus; i. e. Capitulo competere ius inchoandi exsequias per intonationem antiphonae E x u l t a b u n t Domino, ius adspergendi cadaver aqua benedicta ius designandi horas et vias exsequiarum, nec non ius ad Missam exsequialem praesente cadavere. Volumus etiam expensas inter partes compensari. r Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad q u o s spectat, ut exsequutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum canonum, et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Eef. Concilii Tridentini, adhibitis iis mediis exsequutivis et coercitivis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a futura sint. Romae, 7 iunii 1913. Guilelmus Sebastianeiii, Ponens. Seraphinus Many. Franciscus Heiner. Ex Cancellaria, 20 iunii 1913. Sac. T. Tani, Not. S. R. Rotae. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 508 SECRETARIA STATUS EPISTOLAE. L AD R. P. GARNIER, « LIGUE DE DIRECTOREM ASSOCIATIONIS L'ÉVANGILE », OCCASIONE SIC GALLICE NUNCUPATAE QUARTI EIUSDEM ASSOCIATIONIS CONGRESSUS LUTETIAE PARISIORUM PROXIME CELEBRANDI. Monsieur l'Abbé, Le Souverain Pontife s'est réjoui en a p p r e n a n t que la Ligue de l'Évangile, fondée par vous, il y a vingt-cinq a n s , avec les bénédictions de Léon XIII, d'heureuse mémoire, et encouragée par Sa Sainteté ellem ê m e à plusieurs reprises, doit tenir à P a r i s en novembre prochain son I V Congrès, sous la présidence de l'éminentissime cardinal Amette, archevêque de Paris. Le S a i n t - P è r e ne p e u t qu'applaudir a u x développements considérables qu'a pris u n e oeuvre si excellente, et souhaite vivement qu'elle continue à produire de plus en plus des fruits salutaires p o u r le bien des individus, des familles et de la société toute entière. Son érection récente en confrérie, enrichie d'indulgences, est u n e nouvelle preuve de l'importance que le Saint-Siège attache à la diffusion et à la connaissance pratique du Livre Sacré. Il n'est p a s d o u t e u x que le sujet choisi p o u r les t r a v a u x du prochain Congrès, à savoir Vaction de l'Évangile au sein de la société, répond aux désirs du S a i n t - P è r e et au b u t q u e se proposent les m e m b r e s de cette association. e C'est pourquoi le Souverain Pontife v o u s accorde bien volontiers, ainsi q u ' à tous les congressistes et à leurs t r a v a u x la bénédiction apostolique. Avec mes meilleurs vœux p o u r le succès d'une entreprise si digne d'éloges, recevez, monsieur l'Abbé, la nouvelle assurance de mes sentim e n t s dévoués en Notre-Seigneur. Le 16 octobre 1913. R. CARD. MERRY DEL V A L . 509 Secretaria Status. IL AD R. P. D. IOANNEM GHESNELONG, ARCHIEPISCOPUM SENONENSEM, OB LITTERAS DE FIDEI ET RELIGIONIS SENSIBUS IN EADEM ARCHIDIOECESI EXCITATIS MAGISQUE EXCITANDIS, BEATISSIMO PATRI EXHIBITAS. Monseigneur, Les renseignements si consolants et si réconfortants que renfermait la lettre de Votre Grandeur du 2 septembre courant, au sujet du réveil de la foi et de la pratique religieuse d a n s votre diocèse, ont causé au S a i n t - P è r e u n e g r a n d e joie. Assurément il reste encore un long chemin à parcourir, a v a n t que les masses populaires reviennent aux traditions du p a s s é ; mais la vaillance avec laquelle u n e élite courageuse manifeste ses sentiments chrétiens et les traduit d a n s sa conduite, ne saurait m a n q u e r d'exercer peu à peu u n e influence salutaire. Le S a i n t - P è r e applaudit au zèle joyeux et confiant avec lequel Votre Grandeur poursuit u n e œuvre déjà si h e u r e u s e m e n t commencée. Il implore sur votre personne et sur vos diocésains, spécialement sur votre clergé et les aspirants au sacerdoce, les meilleures bénédictions d'En-Haut. Je prie Votre Grandeur d'agréer mes félicitations personnelles et de croire à mes sentiments bien dévoués en Notre Seigneur. Le m septembre 1913. R. CARD. MERRY DEL VAL DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI. CONGREGAZIONE PARTICOLARE. Il giorno 11 novembre 1913, nel palazzo apostolico Vaticano, fu tenuta la Congregazione dei sacri Riti Particolare, nella quale gli Emi signori Cardinali, nonché i Rmi Prelati Officiali, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto: . I Sopra il dubbio se consti della validità e rilievo del Processo apostolico costruito nella curia ecclesiastica di Viterbo sulla fama della santità o 510 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. di vita, delle virtù e dei miracoli in genere dei Ven. servo di Dio Giovanni Domenico Lucchesi, sacerdote professo dell'ordine dei Carmelitani calzati. 2° Sopra il dubbio se debba confermarsi la sentenza pronunciata dal giudice delegato dall'lllmo e Rino Vescovo di Tropea e Nicotera, intorno al culto non mai prestato al Ven. servo di Dio Michele Vito Di Netta, sacerdote professo della.Congregazione del Ssmo Redentore, e intorno all'osservanza dei ì)ecreti di Urbano Vili. 3° Sopra il dubbio se consti della validità del Processo apostolico, se i testi siano rettamente esaminati e legittimamente compulsati i documenti nella Causa di beatificazione o dichiarazione di martirio del Venerabile servo di Dio Girolamo ab Arce, delle ventiquattro ore nuncupato. 4° Sopra il dubbio se consti della validità dei Processi con autorità apostolica ed ordinaria costruiti ; se i testi siano rettamente esaminati e legittimamente compulsati i documenti nella Causa di beatificazione e canonizzazione del Ven. servo di Dio Fratel Benilde della Congregazione delle Scuole Cristiane. SEGRETERIA DI STATO. NOMINE. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre si è degnato di nominare : 1 aprile 1913. — Mons. Giuseppe Fameli, prelato domestico di S. S., e il Rmo D. Enrico Benedetti, Consultori della S. Congregazione del Concilio. 31 ottobre — L'Emo signor cardinale Ottavio Cagiano de Azevedo,Prefetto della S. Congregazione dei Religiosi. — I RR. PP. Mariano Fernandez dei Minori e Ludovico Rivet della Compagnia di Gesù, Consultori della stessa Congregazione. 3 novembre. — Mons. Alfonso Alessandro Nouel, arcivescovo di San Domingo, Delegato Apostolico di Cuba e Porto-Rico. 9 novembre. — Mons. Luigi Sincero, Uditore della S. Romana Rota e Mons. prof. Salvatore Luzio, Consultori della S. Congregazione dei Religiosi. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotarii Apostolici ad instar participantium: 11 ottobre 1913. — Mons. Michele Colucci, canonico teologo della cattedrale di Lucera. 13 ottobre. — Mons. Vincenzo Pecorelli, can. della cattedrale di Policastro. 18 ottobre. — Mons. Giovanni Battista Murray, vicario generale dell'archidiocesi di Cincinnati. Diarium Romanae Curiae. 51t Prelati Domestici di S. S.: 26 luglio 1913. — Mons. Antonio Pottier, canonico liberiano. 25 settembre. — Mons. dott. Giuseppe Goni, della dioc. di Vittoria (Spagna). 4 ottobre. — Mons. Pietro Norza, vicario generale della diocesi di Biella. 22 ottobre. — Mons. Ladislao Kochowski, rettore dell'ospizio polacco in Roma. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : Camerieri Segreti soprannumerarii di S. S.: 19 — — — 5 ottobre 1913. — Mons. Francesco Hrubik, dell'archidiocesi di Praga. Mons. Francesco Òerny, della medesima archidiocesi. Mons. Carlo Hilgenreiner, della medesima archidiocesi. Mons. Candido Petrini, della diocesi di Lugano. novembre — Mons. Gerolamo Piccione, della diocesi di Acqui. Cappellano Segreto d'onore di S. S. : 25 ottobre 1913. — Mons. Stefano Schultz, della diocesi di Alba Reale. Cameriere d'onore extra Urbem: 29 ottobre 1913. — Mons. Giuseppe Stubendeck, della diocesi di Rosnavia. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 5 ottobre 1913. — Mons. Francesco d'Assisi Pires, dell'archid, di Bahia. — Mons. Gioacchino Ayres de Almeida Freitas, della medesima archid. — Mons. Manoel Olympio Pereira, della medesima archidiocesi. — Mons. Moyses Gonçalves do Couto, della medesima archidiocesi. 21 ottobre. — Mons. Rodolfo de Oliveira, deli'archid, di Marianna (Brasile). 22. ottobre. — Mons. Tommaso Panigada, dell'archidiocesi di Lucca. 5 novembre. — Mons. Luigi Battelli, dell'archidiocesi di Urbino. — Mons. Giovanni Bjazic, della diocesi di Sebenico. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 30 ottobre 1913. *— Il sig. conte Vincenzo Maria Petrangolini, dell'archidiocesi di Urbino. 512 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. ONORIFICENZE. Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 6 novembre 1913. — A S. E. il sig. don Firmino Calbetón y Blanchón, già ambasciatore di Spagna presso la Santa Sede. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 22 ottobre 1913. — Al sig. comm. Antonio Thonier, della diocesi di Moulins. La Commenda con placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 ottobre 1913. — Al sig. barone Massimiliano Reinlein-Marienburg, di Vienna. La Commenda, dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 11 ottobre 1913. — Al sig. Pietro Thibaut Maria Carlo, marchese de Tristan, sindaco di Cléry nella diocesi di Orléans. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 14 ottobre 1913. — Al sig. dott. Edoardo L. Keyes, dell'archidiocesi di New York. 18 ottobre. — Al sig. Tommaso W. Hynes, della diocesi di Brooklyn. 22 ottobre. — Ai signori Arturo d'Auteroche e Marcello Devaulx, della diocesi di Moulins. 4 novembre. — Al sig. Luigi van Asten-van Thiel, della diocesi di Boisle-Duc. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 ottobre 1913. — Al sig. Alfonso Luy, sergente maggiore della Guardia Svizzera Pontificia. NECROLOGIO. Ottobre 1913. — Mons. Francesco Maturino Guichard, vescovo titolare di Torone e vicario apostolico del Kuy-Tcheou. Annus V. - Vol. V. Die 20 Decembris 1913. Num. 18. ACTOPÍST0imlEDÍ COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. X EPISTOLAE. • , "' I. AD DOMINUM SUI FRANCISCUM LUDOVICI BEATISSIMO VEUILLOT, QUI VEUILLOT, PATRI TAMQUAM NOVISSIMAM FILIALE PARTEM VITAE PATRUI VENERATIONIS OBSEQUIUM EXHIBUIT. Très cher Fils, C'est avec u n e bien douce et grande satisfaction que Nous avons reçu l'hommage de la dernière partie de la « Vie de Louis Vernilo!», votre oncle, et Nous vous félicitons de tout notre cœur d'avoir mené à si h e u r e u s e fin cet ouvrage de h a u t e importance, laissé inachevé par votre très digne père. La publication de votre beau travail ne pouvait se faire à u n e h e u r e plus o p p o r t u n e , puisqu'elle a précédé de peu de temps la date m é m o rable du centenaire de naissance de Péminent publiciste catholique, dont le nom désormais est glorieusement fixé d a n s l'histoire. A l'exemple des d e u x P a p e s qui Nous ont précédé sur ce Siège Apostolique, et principalement de Pie IX, de sainte mémoire, il Nous est agréable de rendre témoignagne à ce grand, h o m m e de bien, défenseur irréductible des droits de Dieu et de l'Église. Avec la flamme de son zèle d'apôtre, il e n t r a d a n s la lice, orné des dons précieux qui font l'écrivain, l'artiste et le p e n s e u r de génie, par lesquels il a égalé et surpassé les Maîtres les plus illustres; car, ACTA, vol. V, n. 18. — 20-12-91S. 3(i 514 Acta Apostolicae Sedis. - Commeìitarium Officiale. d a n s les saintes batailles de la défense des principes sacrés, sa p l u m e était à la fois un glaive t r a n c h a n t et un l u m i n e u x flambeau. Ce qui entraînait la vigueur de son esprit, ce qui l'enveloppait de lumière, ce qui en centuplait l'énergie, c'étaient, avec sa foi profonde, l'amour de l'Église dont il désirait le triomphe et l'amour de sa patrie qu'il voulait fidèle à Dieu. Guidé par cette foi, inspiré par ce double a m o u r , il sut repousser comme une impiété toute diminution de la souveraineté de Jésus-Christ et toute renonciation a u x enseignements de la Chaire Apostolique. Il comprit que la force des sociétés est dans la reconnaissance pleine et entière de la royauté sociale de Notre-Seigneur et d a n s l'acceptation sans réserve de la suprématie doctrinale de son Église. Avec quelle â m e droite et fière, avec quel coeur indomptable, il fit entendre, sur ces questions fondamentales, les proclamations les plus courageuses, confessant sans hésitation et s a n s atténuation la vérité catholique, ne voulant j a m a i s distinguer entre les droits que le m o n d e moderne a d m e t et ceux qu'il prétend proscrire. Avec quelle généreuse franchise, il sut d é m a s q u e r les théories libérales, a u x déductions si funestes, d a n s les sophismes dissimulés sous le nom de liberté. Convaincu que la nation qui porte à travers les siècles le nom de Fille aînée de l'Église, doit à sa foi, à son génie, à la logique de son histoire de reconnaître d a n s leur plénitude les droits du Saint-Siège et l'autorité du Pontife Romain, il s'appliqua avec toute l'ardeur de son â m e à dissiper les préjugés et les équivoques du Gallicanisme, et fut d'une aide puissante dans le grand mouvement vers le Siège Apostolique qui signala son époque. Nul n'ignore la persévérance avec laquelle il s'éleva toujours contre les esprits pervertis qui s'attaquaient a u x sources vives des traditions chrétiennes, force et gloire de sa patrie. C'est a s s u r é m e n t un g r a n d h o n n e u r p o u r un serviteur de l'Église d'avoir, p e n d a n t près d'un demi-siècle, projeté sur les événements qui se sont succédé d a n s le m o n d e la p u r e lumière de la doctrine catholique et d'avoir poursuivi sans trêve ni merci l'erreur qui s'étale au g r a n d j o u r et l'erreur qui serpente d a n s l'ombre. Il lui reste le m é r i t e et la gloire de l'avoir fait avec le courage, l'entrain et l'enthousiasme d'un h o m m e qui possède la Vérité et qui sait que cette Vérité a d e s droits imprescriptibles. Il lui resté le mérite et la gloire de l'avoir fait d a n s l'obéissance et la discipline, le regard fixé sur les directions du Saint-Siège. Il lui reste le mérite et la gloire de l'avoir fait avec un désintéressement complet, ne cédant j a m a i s a u x séductions, a u x louanges, a u x promesses, b r a v a n t l'impopularité, les intrigues, les antipathies» Acta Pii PP. X. 515 les accusations calomnieuses de ses adversaires, parfois la désapprobation m ê m e dé ses compagnons d'armes, « h e u r e u x d'avoir été trouvé « digne de souffrir des affronts pour le Nom de J é s u s » (Acta, V, 41). L'ensemble de sa carrière illustre est digne d'être présenté comme modèle à ceux qui luttent pour l'Église et les causes saintes, et qui sont sujets aux m ê m e s contradictions, aux mêmes déchaînements de la passion. Qu'à l'exemple de Louis Veuillot, ils soient fiers de leurs titres de chrétiens et de serviteurs de l'Église; qu'ils sachent que Dieu combattra avec eux et leur d o n n e r a la victoire à l'heure m a r q u é e par sa Providence. Avec le témoignage de toute Notre satisfaction, Nous vous accordons, très cher Fils, comme gage des faveurs célestes, à vous et à t o u s les membres de votre famille, à tous les descendants de Louis Veuillot, la bénédiction apostolique. Donné à R o m e près de Saint-Pierre, le 22 octobre de l'année 1913, de Notre Pontificat la onzième. P I U S P P . X. IL AD BERNARDUM MARTÍNEZ MODERATOREM CONGREGATIONIS VULGO « TALLERES DE CARIDAD DE SANTA RITA DE CASIA », DE CONGREGATIONE EADEM EXTENDENDA AD AMERICAE LATINAE REGIONES. Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Petiisti a Nobis u t apostolicas Litteras « Multiplices » q u i b u s diei VIII novembris MCMVii Congregationem vulgo Talleres de Caridad de santa Bita de Casia, Matriti olim conditam, ad universas extendimus Hispaniae d i o e ceses, ad q u a s c u n q u e n u n c proferamus Americae Latinae regiones, u t q u e die XXII maii, in omnibus ecclesiis et oratoriis in quibus Congregatio q u a m s u p r a n o m i n a v i m u s sit canonice erecta et a Consilio centrali Matritensi dependeat, liceat singulis annis papalem benedictionem sollemniter populo impertiri. Precibus hisce libenter quidem a n n u i m u s . Probe enim scimus q u a actuosa u r g e a n t u r caritate piae mulieres quae in Congregatione eadem recensentur, et quo studio opera p r o s e q u a n t u r sibi proposita. Quod d u m l a e t a m u r in Domino tibique atque illis ex animo gratulamur, a d d i m u s spem Nos b o n a m fovere fore ut, auctis adsimilibus institutis, latius pa- 516 Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. teat adsimilis caritas, fructusque multiplicentur illius beneficentiae q u a nostra potissimum indiget aetas, q u a m q u e vos, Rita auspice benignoque afflatu Ecclesiae, t a n t a provehitis alacritate. Auspex divinorum m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae testis apostolica sit benedictio, quam tibi, dilecte Fili, ac singulis Congregationis q u a m moderaris sociis peramanter in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. Petrum, die VIII novembris MCMXIII, Pontificatus Nostri a n n o undecimo. PIUS PP. X. III. AD R. D. NICOLAUM SEBASTIANI, DOCTOREM LITTERIS LATINIS TRADENDIS IN SEMINARIO LATERANENSI, OB EXHIBITUM REVERENTER BEATISSIMO PATRI PRIMUM VOLUMEN OPERIS TESNIERIANI « SOMME DE PRÉDICATION EUCHARISTIQUE » IN EPITOMEN ITALICE REDACTI, ET ANTEA OBLATUM « SUMMARIUM THEOLOGIAE MORALIS ». Dilecte Fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Alberto Tesnière, sacerdoti e Congregatione sanctissimi Sacramenti, cum suorum iniret editionem voluminum, quibus r e r u m de Eucharistia praedicabilium s u m m a m complexus est, n o v i m u s a decessore Nostro n o n vulgarem t r i b u t a m laudem, quod iis qui de t a n t o Mysterio Fidei acturi essent, m a x i m e q u e sacris concionatoribus, u b e r r i m u m in primisque utile opus suscepissem Ea se dignum laude vir egregie doctus et pius confirmavit, cum alium ex alio o m n e s e o d e m a r g u m e n t o libros, quos destinarat, protulit in lucem, complurium quidem, ut audimus, Episcoporum praesertim ex Gallis ingenti c u m approbatione p l a u s u q u e . I a m vero ad a l e n d u m a n i m o r u m ardorem, qui n u n c Dei beneficio excitatus est erga a u g u s t u m Sacramentum, a p p r i m e factus hic videtur auctor, quem eucharistico studio ac spiritu sui Patris legiferi plane scimus i m b u t u m . Itaque scripta ipsius optimo consilio sodales instituerunt disseminare latius, eaque ut a p u d italos quam plurimorum volvantur manibus, sapienter a te contracta a t q u e in italicum sermonem conversa voluerunt. Te autem b e n e et feliciter, ut ex libro q u e m n u p e r vulgasti videre licet, d e m a n d a t i m u n e r i s initia posuisse g a u d e m u s ; teque, ut pari diligentia ad cetera pergas, h o r t a m u r . Profecto o p u s aggressus es et m a g n u m et l a b o r i o s u m ; sed, q u a e t u a est pietas, cogitatio utilitatum q u a s bonis allaturum est, 517 Acta Pii PP. X. omnes tibi laboris molestias consolari debet. - Atque hoc loco alium ingenii s o l e r t i a e q u e tuae fructum, id est Summarium theologiae moralis commemorare libet. H u i u s enim, ut accepimus, ob sinceritatem doctrinae, copiam rerum, lucidumque n e r v o s a cum brevitate ordinem, n o n mediocris a p u d intelligentes commendatio est. Quare satis est causae, cur tibi Nos quoque g r a t u l e m u r ; id quod facimus ex animo. In testimonium autem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae apostolicam benedictionem habeas, dilecte Fili, q u a m tibi p e r a m a n t e r impertimus. D a t u m R o m a e apud -sanctum P e t r u m die x decembris a n n o Pontificatus Nostri undecimo. MCMXIII, P I U S P P . X. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS CIVITAS « GALATINA » ARCHIDIOECESIS H Y D R Ü N T 1 N A E SPECIALI INTERDICTO SUBIICITUR. P e r v e n u t a la notizia della sacrilega aggressione, alla quale fu esposto il venerando Mons. Arcivescovo di Otranto Mons. Giuseppe Ridotti, questa sacra Congregazione, dolorosamente commossa per la colpa gravissima di cui si è fatta rea t a n t a parte del popolo di Galatina, a salutare p u n i zione, coli'approvazione del S. Padre, intima la p e n a dell'interdetto generale locale e personale alla città e suburbio di Galatina da computarsi dalla pubblicazione del presente decreto fino a che non siasi data congrua riparazione del male commesso. Per tale censura è proibita nelle Chiese di Galatina e suburbio : I. Funzioni. La celebrazione della santa Messa con tutte le altre sacre IL II suono delle campane. • III. La pubblica amministrazione dei Sacramenti. IV. I funerali solenni. Acta Apostolicae Sedis. - Commentarium Officiale. 518 È permesso s o l t a n t o : I. L'amministrazione del Battesimo ai bambini e degli altri Sacramenti col Ssmo Viatico agli infermi. II. La privata celebrazione dei Matrimoni. III. U n a sola Messa alla settimana per la rinnovazione della Ssma Eucarestia. Si a v v e r t e poi che, se gravemente peccano i violatori dell'interdetto, i sacerdoti incorrono nell'irregolarità. Roma, dalla sacra Congregazione Concistoriale, 10 Dicembre 1913. C. CARD. DE LAI, Secretarius. Ioannes Baptista Rosa, Substitutus. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIONES. Decretis S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide nominati s u n t : 8 octobris 1913. — R. P. P e t r u s N oyen, e Societate Verbi divini de Steyl, Praefectus Apostolicus Instilar um Sondae 25 novembris. — R. P. Willibrordus Lay, e dictina a S. OthMia in centrali. minorum. Congregatione Bene- Bavaria, Praefectus Apostolicus Lindien. in Africa 519