ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ANNUS X - VOLUMEN X ROMAE TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS MCMXVIII 1 f I Annus X - Yol. X 2 Ianuarii 1918 Num. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV CONSTITUTIO APOSTOLICA QUA PAROECIA S. CORDIS IESU PRO ANIMABUS IGNE PURGATORIO EXPIANDIS IN URBE INSTUITITUR. BENEDICTUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Apostolicis litteris « Cum Nobis », die xxianuarii m c m x i i i datis, decessor Noster fel. rec. Pius X, vehementer probans Victoris Jouet, pientissimi sacerdotis missionarii, opera in hac urbe ad spiritualem civium utilitatem, Prata Castelli sub Hadriani molem incolentium, instituta, id est publicum oratorium iam a vicinia celebratum, consociationem fidelibus defunctis adiunvandis ibi constitutam, et novi eiusque amplioris templi fabricam, quam ille morte interceptus inchoatam reliquerat, ea omnia in suam curam suscepta, Missionariis a Sacro Corde Iesu provinciae italicae regenda atque administranda concredidit. Cumque in animo haberet, exstructa templo, novam ibi condere paroeciam, decrevit ut iisdem Missionariis, ad praescriptum iuris canonici de paroeciis regularium, ea committeretur. Certior autem factus dilectum filium Petrum Benedetti, ex eadem Missionariorum familia sacerdotem, tum in obitu benemeren- 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tissimi viri tum postea egregie laborasse ne salutaria illius instituta quidquam detrimenti caperent, eum consociationis quam diximus templique condendi moderatorem elegit, atque etiam harum rerum omnium curam ei delegavit ita ut in eiusmodi genere obnoxius uni esset Summo Pontifici. — Nunc vero, cum templi in? honorem Sacri Cordis Iesu pro animabus igne purgatorio expiandis absoluta est aedificatio, Nos quae de consociationis, quam quidem nuper in Archisodalitatem eveximus, et novae aedis atque adiunctorum operum regimine et administratione a decessore Nostro statuta sunt, rata habentes et dilectum filium Petrum Benedetti in demandato munere confirmantes, ut animarum saluti prospiciamus, de Apostolicae potestatis plenitudine novam ibidem paroeciam erigimus, erectamque his litteris declaramus. Ei partem e paroecia S. Mariae trans pontem Aelium detractara iisque circumscriptam terminis quos Cardinalis in Urbe Vicarius Noster definiet, in territorium attribuimus: certamque pecuniae vim eidem congruos in reditus destinamus. Consociationi autem quam memoravimus, sublato pristino oratorio ubi*orta erat, principem sedem posthac in aede nova esse volumus. > Praesentes litteras et in eis contenta et statuta quaecumque, nulla unquam ex causa* colore et capite, etiam ex eo quod Paroeciae S. Mariae trans pontem Aelium Patroni sive ecclesiastici sive laici, vel alii quilibet in praemissis seu in eorum aliquo, ius aut interesse, quamvis ex fundatione, dotatione vel ex alio quovis titulo habentes vel habere praetendentes etiam quomodolibet in futurum, illis non consenserint, seu ad ea vocati, et auditi non fuerint, de subreptionis, obreptionis aut nullitatis vitio seu : aliquo defectu inexcogitato et substantiali, notari, impugnari aut in controversiam et iudicium vocari posse: sed tamquam ex Pontificiae Providentiae officio, et Motu proprio, certa scientia, matura deliberatione, de Nostrae Apostolicae Potestatis plenitudine editas omnimoda firmitate perpetuo validas et efficaces exsistere et fore, suosque plenarios et integros Acta Benedicti PP. XV 7 effectus sortiri et obtinere, atque in omnibus inviolabiliter observari volumus et decernimus, sublata cuicumque, etiam Cardinalitia dignitate fulgenti, quavis aliter iudicandi et interpretandi facultate; irritum quoque et inane decernentes quidquid in contrarium, scienter vel ignoranter, contigerit attentari. Non obstantibus de iure quaesito non tollendo aliisque Nostris et Cancellariae Apostolicae reguHis, Praedecessorum Nostrorum Constitutionibus et Ordinationibus et quarumcumque Ecclesiarum etiam Patriarchalium seu Ordinum et Congregationum, iuramento et confirmatione Apostolica vel quavis alia firmitate roboratis, statutis et consuetudinibus, etiam Motu proprio aliisque quibuslibet in contrarium praemissorum concessis, de illis eorumque totis tenoribus praesentibus pro expressis habentes, pari Motu, scientia et Apostolicae Auctoritatis Nostrae plenitudine, plenissime et latissime specialiter - derogar mus. Praesentium vero transumptis seu exemplis etiam impressis, manu tamen notarii apostolici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eamdem fidem in iudicio et extra haberi volumus, quae ipsis praesentibus haberetur, si originaliter exhiberentur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam Nostrae erectionis et dismembrationis, derogationis Indulti, decreti, statuti, mandati et voluntatis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem Omnipotentis Dei ac beatorum Apostolorum Eius Petri et Pauli se noverit incursurum. Datum Romae apud S. Petrum anno Incarnationis Dominicae millesimo nongentesimo decimoséptimo, die x mensis decembris, Pontificatus Nostri anno quarto. V . CARD. V A N N U T E L L I O. Datarius. Loco CARD. DE AZEVEDO S. R. E. Cancellarius. Plumbi VISA M. Reg. in Can. Ap., vol. XVI, n. 9. RIGGL C. A . , Not 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LITTERAE APOSTOLICAE I ECCLESIA PAROECIALIS B. M. V. DE MERCEDE IN URBE BONAERENSI TITULO AC PRIVILEGIO BASILICAE MINORIS HONESTATUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Sacras conspicuas Aedes, q u a e prae ceteris sive divini cultus splendore, sive artis operibus excellant, h o n o r i b u s privilegiisque libentes e x ó r n a m u s , q u i b u s augustiores factae, fidelium a u g e a n t venerationem ac pietatem. H u i u s m o d i t e m p l u m , Deip a r a e Virgini a Mercede consecratum, in civitate Bonaerensi existit, q u o d cum s e c u n d u m dignitatis locum post cathedralem ecclesiam facile obtineat, c u m q u e p a r sit vetustae eiusdem cathedralis paroeciae, vulgo « P a r o q u i a de la Cathedral al Norte » n u n c u p a r i solet. Complura a t q u e eximia h u i u s paroeciae, antiquitate n o n m i n u s q u a m architectura praes t a t i s , sunt memoriae et m o n u m e n t a ; n a m p r a e t e r q u a m quod ibi gloriosa vexilla, seu tropaea, Argentinae Ditionis in libertatem vindicatae religiose asservantur, q u a e Belgrano, s u p r e m u s exercituum dux, ei dono a n n o MDCCCXII dedit, m a r m o r i b u s q u o q u e ac S a n c t o r u m imaginibus, affabre pictis, eius altaria c o m m e n d a n t u r , i d e m q u e t e m p l u m coloratis vitris splendide nitet. Quae super o m n i a eminent t u m nonnullae Coelitum ibidem extantes reliquiae, t u m privilegia et indulgentiae ipsi sacrae Aedi concessa, Xum etiam eius dives supellex, a t q u e imprimis cleri studium et labor, q u i b u s cultus decori prospicit et christiani populi relig i o n e m provehit ac fovet. Cum igitur Venerabilis F r a t e r Marianus Antonius Espinosa, archiepiscopus Bonaërensis, occasionem n a c t u s m a g n a e sollemnitatis, q u a die secundo augusti a d v e n t a n t i s a n n i mirabilis recoletur eventus, quo Beatissima Coelorum Regina septem a n t e saecula sese Barcinone conspiciendam obtulit, enixe a Nobis petierit ut, suis et cleri populique votis benigne exceptis, p r a e c l a r a m , q u a m s u p r a memor a v i m u s , paroeciam Pontificiae benevolentiae significatione cohonestare d i g n a r e m u r ; Nos piis h u i u s m o d i optatis p r o p e n s a quidem voluntate o b s e c u n d a m u s . Quare, praesentium tenore, apostolica auctoritate Nostra, ac de consilio etiam W. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Sacris Ritibus tuendis praepositorum, parochialem ecclesiam civitatis Bonaërensis in h o n o r e m B. Mariae Virginis de Mercede erectam, Basilicae m i n o r i s titulo Acta Benedicti PP. XV 9 ac dignitate p e r p e t u u m in m o d u m a u g e m u s , illique o m n i a et singula * conferimns iura, privilegia, praerogativas, honores, indulta, q u a e minor i b u s almae h u i u s Urbis Nostrae Basilicis de iure competunt. Decern e n t e s p r a e s e n t e s Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper extare et p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s spectant plenissime suffragari: sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e et inane fieri si q u i d q u a m secus, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die XXIII novembris MGMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. II NOVUS VICARIATUS APOSTOLICUS « DE BENI » NUNCUPANDUS ERIGITUR BENEDICTUS P P . XV Ad futuram rei m e m o r i a m . — Quae catholico nomini a e t e r n a e q u e fidelium saluti bene, prospere ac feliciter eveniant, ea ut m a t u r e p r a e stemus Nos a d m o n e t s u p r e m i Apostolatus officium, quo in terris licet immeriti divinitus fungimur. I a m v e r o cum in regione « Beni » catholica in p r a e s e n s r e s adeo sit valida, ut proprio Vicario apostolico committenda v i d e a t u r ; Nos, inspecto gravi I n t e r n u n t i i apostolici suffragio, auditoque Venerabili F r a t r e Nostro S. R. E. Cardinali De Lai, episcopo Sabinensi, Sacrae Congregationi Consistoriali praeposito, haec, q u a e infra scripta sunt, d e c e r n e n d a existimavimus. Nimirum Motu proprio ac de certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris deque apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, p r a e s e n t i u m vi, Missionem « Beni » in Vicariatum apostolicum erigimus a t q u e constituimus, h u i u s q u e novi Vicariatus sedem p o n i m u s in u r b e « Trinidad » cui vulgo n o m e n . Novi h u i u s Vicariatus regimen F r a t r i b u s Minoribus S. Francisci Assisiensis committimus ; ac praecipimus ut ipse Vicariatus, « de Beni » n o m i n a n d u s , praeter pristinae Missionis territorium, c o m p r e h e n d a t q u o q u e regiones « Colonias », « Caupolican » et << Yuracarès » appellatas. P o r r o h a e c s t a t u i m u s , decernentes p r a e s e n t e s Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sor- Acta Apostolicae Sedis - 10 Commentarium Officiale tiri atque-obtinere, illisque ad quos spectant plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e et i n a n e fieri si quidq u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel ignor a n t e r attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die i decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . „ P . GARD. GASPARRI, a Secretis Status* III SODALITAS FILIARUM MARIAE, SUB TITULO PRAESENTATIONIS, AD S. AMBROSII IN CIVITATE CUNEENSI, IN ARCHISODALITATEM ERIGITUR ET INDULGENTIIS DITATUR. BENEDICTUS P P . XV A d - p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — P i a s fidelium Consociationes, q u a e antiquitate n o n m i n u s q u a m pietatis caritatisque operibus amplissime commendentur, ad potiorem dignitatis g r a d u m libentes evehimus, easque conspicuis privilegiis p r o p e n s a v o l u n t a t e c u m u l a m u s . Laeto itaque accepimus animo, in templo S. Ambrosio dicato, civitatis Cuneensis, iam inde a b a n n o MDCCXLH Sodalitatem Deiparae Virginis Filiarum, s u b titulo Praesentationis eiusdem S S m a e Mariae, canonice erectam fuisse, q u a e h u c u s q u e floruit a t q u e u b e r e s eximiae religionis fructus inter puellas edidit. Cum igitur devotum h u i u s m o d i Sodalitium p r i m u m sit in ipsa dioecesi exortum, ac s u m m a m sibi l a u d e m erga fidem et populum compara verit; preces, q u a s dilectus filius h o d i e r n u s eiusdem paroeciae P r i o r c o m m e n d a t a r i u s Nobis a d h i b e n d a s curavit, benigne excepimus, idemque ut m a i u s in dies i n c r e m e n t u m capiat, t u m nobiliore titulo, t u m peculiaribus gratiis in Domino complectamur. Q u a r e auctoritate apostolica Nostra atque auditis V V. F F . NN. S; R. E. Cardinalibus Tridentini Concilii Decretis interpretandis, Consociationem F i l i a r u m Mariae, q u a e s%b nomine P r a e s e n t a t i o n i s Deiparae Virginis ad t e m p l u m S. Ambrosii in Cuneensi civitate existit, in Archisodalitatem cum solitis privilegiis perp e t u u m in m o d u m , h a r u m L i t t e r a r u m vi, erigimus a t q u e instituimus. Quo a u t e m potiore benevolentiae Nostrae significatione eandem Sodalitatem complectamur, Nos plenariis ac partialibus indulgentiis, q u i b u s ipsa iam fruitur, h a s alias, q u a e s e q u u n t u r , a d d e r e consentimus. O m n i b u s idest ac singulis Sodalibus, q u a e vere poenitentes et confessae ac S. Communione refectae sollemnitatibus P a s c h a t i s R e s u r r e c t i o n i s et Ascensionis Acta Benedicti PP. XV ii Domini, Pentecostes et Corporis Christi, nec n o n die festo SSmi Cordis Iesu, ac praeterea festivitatibus I m m a c u l a t a e flonceptionis, Nativitatis et Assumptionis B. Virginis Mariae, festis T r a n s i t u s et Patrocinii S. Ioseph, S. A n n a e , S. Ioachim, S. Agnetis, S. U r s u l a e et Ss. Innocentium, a meridie dierum haec festa p r a e c e d e n t i u m ad mediam e o r u m d e m festorum noctem, ac postremo secundis cuiusque mensis Dominicis ab o r t u u s q u e ad occasum solis, praefatam parochialem ecclesiam ibique situm Sodalitatis sacellum devote q u o t a n n i s visitaverint, ac pro Christianorum P r i n c i p u m concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione p i a s ad Deum p r e c e s effuderint, q u o praedictorum die id egerint, p l e n a r i a m ; insuper universis ac singulis ex u t r o q u e sexu Christifidelibus, qui admissis rite expiatis ac Sacra excepta Synaxi, parochialem s u p r a d i c t a m Aedem, Sancto Ambrosio sacram, a meridie diei Dominicam praecedentis, q u a ibi festivitas Praesentationis Deiparae Virginis celebratur, vel hac i p s a Dominica u s q u e ad mediam noctem visitaverint, atque, ut praefertur, oraverint, p l e n a r i a m pariter o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus et largimur. Quoties vero Consorores vel Sacro, vel aliis divinis officiis, in m e m o r a t o eorum sacello celebrandis, adstiterint, vel etiam eiusdem Sodalitatis conventibus, sive publicis sive privatis, interfuerint, septem eis a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; quoties denique quodvis caritatis o p u s confecerint, eis item trecentos dies de iniunctis eis seu alias quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta r e l a x a m u s . Q u a s o m n e s et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac p o e n i t e n t i a r u m relaxationes etiam a n i m a b u s fidelium in P u r g a t o r i o detentis per m o d u m suffragii applicari posse indulgemus. Archisodalitatis deinde sic erectae Officialibus et Sodalibus p r a e s e n t i b u s ac futuris facultatem eadem apostolica auctoritate Nostra perpetuo similiter facimus, cuius vi ipsi alias quaslibet cognominis a t q u e eiusdem Instituti Sodalitates, in dioecesi Cuneensi t a n t u m erectas vel iii p o s t e r u m erigendas, servatis t a m e n forma Constitutionis rec. me. Cì&mentis P p . VIII Dec. Nostri aliisque apostolicis desuper editis ordinationibus, aggregare, illisque o m n e s et singulas indulgentias, peccat o r u m remissiones ac p o e n i t e n t i a r u m relaxationes ipsi Sodalitati, n u n c a Nobis in Archisodalitatem erectae, iam concessas vel deinceps concedendas, et q u a e aliis impertiri queant, c o m m u n i c a r e libere liciteque possint ac valeant. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces s e m p e r exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos atque integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s spectant plenissime suffragari; sicque i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque a t q u e i n a n e 12 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale fieri si secus s u p e r h i s a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter vel i g n o r a n t e r contigerit attentari. Non o b s t a n t i b u s contrariis quibuslibet. D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die XIV decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. IV TEMPLUM VULGO « D E L CARMINE MAGGIORE» NUNCUPATUM CIVITATIS NEAPOLITANAE IN BASILICAM MINOREM ERIGITUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — T e m p i a Dei q u a e t u m a n t i q u a fidelium religione, t u m historicis memoriis, t u m m i r a n d i s artis operibus p r a e ceteris eniteant, de R o m a n o r u m Pontificum Decessorum Nostrorum more, peculiaribus itemque honorificis titulis cohonestare satagimus, ut pietatem q u o q u e fidelium eadem templa celebrantium singulari Nostrae voluntatis pignore r e p e n d a m u s . Merito inter italicas u r b e s , q u a r u m civib u s m a x i m e cordi est Deiparae Virginis cultus, Neapolis recensetur. Haec enim civitas iam inde a saeculo decimo s e c u n d o prodigiis inclyta leone Virginis, titulo « la B r u n a » ex eius colore, g a u d e t ac l a e t a t u r ; q u a m s a c r a m effigiem nonnulli Montis Carmeli eremitae T u r c a r u m tyrannidem e Syria effugientes secum t u l e r u n t et in p a r v u l a ecclesia S. Nicolai Barensis publicae venerationi p r i m u m p r o p o s u e r u n t . P o s t saeculum, scilicet a n n o r e p a r a t a e salutis millesimo ducentésimo sexagesimo sexto, Margarita Bavariae Regina Neapolim a d v e n i e n s ut Conradinum Regem domo « Hohenstaufen » ex inimicorum m a n i b u s eriperet, cum infelicem n a t u m i a m dira morte m u l c t a t u m Reperisset, pretium redemptionis miserandi pueri, ingentem n i m i r u m pecuniae vim, P a t r i b u s Carmelitis dono dedit, ut n o v u m t e m p l u m , quasi piacularis ara, exsurgeret, p r a e s t a n s amplitudine molis et o m n i g e n a e artis operum o r n a m e n t o . Interea sacra i p s a Aedes altero n o n m i n u s insigni ac miro locupletata fuit simulacro, idest SSmi Crucifixi, cuius caput, obsessa millesimo quadringentesimo trigesimo n o n o post Christum n a t u m a n n o civitate, ut d o c u m e n t a referunt, ad bellici t o r m e n t i ictum v i t a n d u m , singulari modo inclinatum est. Christiani populi devotionis studio percrebrescente, a n n o iubilari millesimo quingentésimo, sacra effigies Deiparae u n a cum altera SSmi Crucifixi per s a n c t a m peregrinationem ad a l m a m h a n c Urbem delata, in Patriarchali Vaticana Basilica exposita mansit. R o m a n u m iter, Acta Benedicti PP. XV 13 instar t r i u m p h i a coaevis historicis conclamatimi, caelestibus signis illus t r a t u m fuisse dicitur, ex i n n u m e r i s prodigiis q u a e SS. Iconum r e d i t u m comitata s u n t et q u a e coram ipso piissimo Rege Friderico Aragonensi evenerant. Postremis his saeculis cum Reges, t u m S a c r o r u m Antistites nec n o n universi o r d i n e s civium, qui in omnigenis necessitatibus a t q u e in publicis calamitatibus p r a e s e n t e m eius opem experti s u n t a t q u e eadem in sacra Effigie firmissimum invenere t u t a m e n praesidium que, certatim t h e s a u r o s suos, ut t e m p l u m ipsius Deiparae Virginis magnificentissime exornarent, profuderunt. Novissime prodigiosa Imago a n n o millesimo octingentesimo septuagesimo q u i n t o a Capitulo Nostro Vaticano diademate aureo sollemni p o m p a redimita fuit. Neque in praesens" t a m g r a v i b u s his nostris t e m p o r i b u s a r d e n s populi studium ac pietas g e r m a n a deferbuit, cum quotidie frequens fidelium m u l t i t u d o cuiusque aetatis, sexus, conditionis ac dignitatis, t e m p l u m idem celebret a t q u e ad illud potissimum feria q u a r t a cuiusque h e b d o m a d a e ingens conf l u a t n a u t a r u m n u m e r u s , qui s u a m Garmeli Matrem a c Reginam i n t e n sissime v e n e r a n t u r , sive ut l a c r y m i s ac gemitibus opem et auxilium Eius implorent, sive ut post navigationis pericula pia g r a t i a r u m actione laetentur. Cum, haec animo repetens, dilectus filius Ioannes Maria Lorenzoni, h o d i e r n u s vicarius prior generalis Ordinis Carmelitarum a n t i q u a e observantiae, amplissimo commendationis officio dilecti Filii Nostri Iosephi S. R. E. Presbyteri Cardinalis Prisco, ex dispensatione apostolica archiepiscopi Neapolitani, suffultas preces Nobis humiliter adhibuerit, ut neapolitanum Deiparae Carmeli templum ad Basilicae minoris dignitatem evehere d i g n e m u r ; Nos, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Sacror u m R i t u u m Congregationi praepositis, h a e c q u a e infra scripta s u n t edicimus a t q u e statuimus. Nimirum apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore, templum B. Mariae Virginis de Carmelo, vulgo « del Carmine « Maggiore », Neapoli exsistens, Basilicae minoris titulo ac dignitate c o h o n e s t a m u s , illique honorificentias et privilegia omnia t r i b u i m u s q u a e minoribus almae h u i u s Urbis Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri ac o b t i n e r e ; illisque ad q u o s spectant n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque et i n a n e fieri si q u i d q u a m secus s u p e r his a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter, attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die XVIII decembris MGMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. 14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale EPISTOLAE r AD IOANNEM S. R. E. CARD. CSERNOCH, ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM, CETEROSQUE EPISCOPOS HUNGARIAE, QUI E COETU BUDAPESTINENSI COMMUNES LITTERAS SIBI MISERANT. Dilecte fili noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — T a n t a Nos mole c u r a r u m et sollicitudinum oppressos, q u a n t a m n o n possemus sine p r a e s e n t i s s i m a Dei ope sustinere, aliquo n u p e r solatio affecerunt eae litterae, q u a s in a u s p i c a n d o Budapestinensi conventu communiter ad Nos misistis. Ex iis enim plane e m i n e b a t a n i m u s vester, studii pietatisque p l e n u s erga h a n c Apostolicam Sedem, gratissimusque in Nos ob ea quae a n n o vertente in Ecclesiae s a n c t a e utilitatem ipsiusque societatis h u m a n a e salutem egissemus. Atque ad Iuris Canonici Codicem quod attinet, immortale o p u s p r u d e n t i a e instantiaeque debitum inclyti Decessoris Nostri, quem quidem p r o m u l g a r e felicitate q u a d a m Nobis contigit, eum Episcopis praecipue v o l u m u s c o m m e n d a t u m et traditum, ut vere valeat ad ecclesiasticae disciplinae ñervos roborandos : in quo vestram certe diligentiam n o n desiderátum s u m u s . Item de praedicatione divini verbi, vobis maximae curae futurum confidimus ut ea in vestris dioecesibus a d d u c a n t u r ad effectum q u a e praescripsimus. Vestram vero praesertim amplectimur l u c u l e n t a m significationem gratae voluntatis quod rectoribus p o p u l o r u m inter se dimicantium auctores n u p e r fuimus reconciliandae pacis; eo magis quia d o c u m e n t u m illud paternae caritatis quod apostolici officii conscientia, quod c o m m u n i u m a e r u m n a r u m miseratio, q u o d iustitiae et aequitatis ñ o n m i n u s q u a m publicae tranquillitatis a m o r Nobis suaserat, a q u i b u s d a m , praeiudicat a r u m opinionum hominibus, indignas in suspiciones vocari vidimus. Ita, improbissimarum sectarum opera, concitatur quotidie magis a d v e r s u s clerum multitudinum caeca temeritas, ut iam possimus eam Apostoli u s u r p a r e vocem: maledicimur et benedicimus, persecutionem patimur et sustinemus, blasphemamur et obsecramus.Verumtamen Nostras m u n e r i s partes tueri constanter, divino freti auxilio, p e r s e v e r a b i m u s . Interim ne cessemus humili prece ac supplici obsecrare D e u m , ut « q u a m m u n d u s dare n o n potest paeem » ipse tandem misericors largiatur. Auspicem Acta Benedicti PP. XV 15 caelestium b o n o r u m ac testem p a t e r n a e benevolentiae Nostrae, vobis, dilecte fili Noster et venerabiles fratres, vestroque clero ac populo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die III mensis decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV II AD RR. PP. DD. ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS REGNI BAVARIAE : COMMUNIBUS EORUM LITTERIS E CONVENTU FRISINGENSI DATIS RESPONDET. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Gratias vobis agimus ex animo ob c o m m u n e litterarum officium, quo sub initium coetus Frisingensis s u m m a m erga n o s observantiam fidemque vestram testati estis. Id enim n o n mediocri voluptati Nobis fuit, vel potius solatio; q u o quidem videtis valde Nos in h a c acerbitate tempor u m indigere. Nam ad cetera q u i b u s d i u t u r n i t a s luctuosissimi belli a n i m u m Nostrum angit ac sollicitat, accedit ut Nostra illa ad revocandam pacem hortatio, q u a e quidem n o n aliunde q u a m e sincero boni publici studio profecta erat, n o n modo e u m habuerit exitum q u e m minime o m n i u m s p e r a b a m u s , sed etiam a nefariis h o m i n i b u s detorta sit contra Nos in materiem popularis odii, cum d o c u m e n t u m esset Nostrae caritatis. Q u a in re n o n tam illatam Nobis iniuriam q u e r i m u r - siquidem parati semper esse d e b e m u s pro n o m i n e Iesu contumeliam pati - q u a m tot a n i m a r u m iacturam dolemus. Verum, Iesu Christi auxilio confisi, qui n u m q u a m defuturos est Ecclesiae suae, t a n t o r u m q u e m a i o r u m ab eo finem implorantes, dare in primis o p e r a m ut in Ecclesiae sinu magis ac magis sanctitas m o r u m ac disciplina vigeat, s u m m a Nos contentione p e r g a m u s . H u c pertinet vel Iuris Canonici proxime p r o m u l g a t u s Codex, vel de praedicatione divini verbi Encyclica Epistola. U t r u m q u e ut fructuosum eveniat, maxime E p i s c o p o r u m erit, Deo adiuvante, efficere. In quo vos sane, quorum exploratam habemus, pastoralem curam, quique t a n t a grati animi significatione Nos ob eadem acta prosecuti estis, nemini cessuros a r b i t r a m u r . Auspicem divinorum m u n e r u m , quae vobis patrocinio Magnae Dei Matris, cuius in tutela Bavaria est, p r e c a m u r uberrima, et simul p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, apostolicam bene- 16 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dictionem vobis, venerabiles fratres, v e s t r o q u e clero a t q u e populo a m a n tissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die v mensis decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV III AD ANDREAM CARD. FERRARI, ARCHIEPISCOPUM MEDIOLANENSEM, PONTIFICII LYGAEI IURI CANONICO TRADENDO MAGNUM CANCELLARIUM, ET AD EIUSDEM LYCAEI PRAESIDEM AC DOCTORES, DE OFFICIOSISSIMIS COMMUNIBUS LITTERIS GRATIAS PERSOLVENS. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — In consilium convenire ubi p r i m u m , de more, vobis licuit, datis ad Nos comm u n i b u s litteris, gratulati Nobis estis de p r o m u l g a t o n o n ita pridem Codice, uti de re q u a e m a g n a Ecclesiae portendit, s t u d i u m q u e vestrum a t q u e o p e r a m ad hoc polliciti estis, ut q u a e in novo Codice tradita ac praecepta sunt, fidelium animos p e r v a d a n t penitus vitaequae actionem in o m n e s suas partes m o d e r e n t u r . L a e t a m u r u t r u m q u e : o p t i m u m de absoluto a Nobis opere iudicium, et dignum vocatione sancta vestra propositum. Alterum enim c o m m e n d a t n o n vulgaris doctrinae vestrae l a u s : optabile efficit alterum q u a e s i t a r u m utilitatum spes h a u d sane exigua. Q u u m enim, ut scitis, labia sacerdotis custodiant scientiam et legem r e q u i r a n t populi ex ore eius, quis est qui n o n videat q u a n t u m ii, qui sacrorum doctrina c a n o n u m i m b u e n d i s clericis d a n t operam, possint ad hoc, ut/ populi iidem Ecclesiae legum n o n notitiam solum asseq u a n t u r , sed vim t e n e a n t et ea perspecta h a b e a n t doctrinae momenta, q u i b u s voluntas moveri potest et ad oboedientiam fiecti? Susceptum igitur vobis p r o p o s i t u m ad u s u m adiungite, nulla, cum t e m p u s aderit, interposita mora. Nos, ex animo vobis gratulati, D e u m exorabimus, b o n o r u m consiliorum adiutorem, ut labores vestros faciat in omni opere bono fructificare. Caelestium interim auspicem a d i u m e n t o r u m testemque benevolentiae Nostrae, vobis omnibus, tibique in primis, dilecte filii Noster, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xx decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV S. Congregatio Consistorialis 17 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DECLARATIO SUPER DECRETO DE CHORÉIS Cuidam Ordinario in Foederatis Americae Statibus roganti « u t r u m choreae, de q u i b u s agit decretum S. Congregationis Consistorialis diei 31 martii 1916 q u a s q u e eadem S. Congregatio proscripsit, licitae aliquando sint, seu in reprobatione n o n c o m p r e h e n d a n t u r , si fiant diurnis horis, aut primis t a n t u m noctis horis, nec n i m i u m p r o t r a h a n t u r , vel etiam si fiant sine conviviis a u t ea methodo q u a e vulgo appellari solet Picnic »: Sacra Congregatio Consistorialis, re considerata, respondendum censuit: In reprobatione comprehendi; ideoque clericos o m n e s prohiberi q u o m i n u s eas, etiam in memoratis adiunctis, promoveant et foveant, et si ab aliis promoveantur, prohiberi q u o m i n u s ipsi intersint. Sanctissimus a u t e m D o m i n u s in audientia diei 30 novembris h u i u s anni resolutionem confirmavit, et edi iussit pro norma o m n i u m ad q u o s spectat. D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die 10 decembris 1917. H )$( C. CARD. DE LAJ, E p . Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. II MONITUM Quum sacerdos Carolus Tacchini, e dioecesi L á u r e t a n a , modo degens in civitate Menphis Tenn. in Foederatis Americae Statibus, q u a e r i t e ! Missarum stipes et oblationes q u a director cuiusdam Societatis internationalis p r o L a u r e t a n o sanctuario, sciant o m n e s , nulla ipsum facultate ACTA, vol. X, n. 1. — M-918. 2 18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ad hoc p r a e d i t u m esse, nihil de legitima m e m o r a t a e Societatis erectione, nihil q u o q u e de collectarum eleemosynarum erogatione in finem ab oblatoribus praescriptum sive a p u d S. Sedem sive a p u d L a u r e t a n u m Episcopum constare. Caveant itaque fideles ne decipiantur. III PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis. S s m u s D. N. Benedictus P p . XV has, quae s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 30 novembris 1917. — Titulari episcopali ecclesiae Berisensi praefecit R. P. D. R a y m u n d u m De La P o r t e , h a c t e n u s episcopum Cenomanensem. 7 decembris. — Cathedrali ecclesiae F e r n e n s i in Hibernia, R. D. Guilelmum Codd, p a r o c h u m loci Blackwater eiusdem dioecesis. 22 decembris. — Cathedrali ecclesiae R. D. Franciscum Cammárota, vicarium Caputaquensi generalem et Vallensi dioecesis Aeser- niensis et Venafranae. SACRA CONGREGATIO CONCILII DIOECESIS T. INCARDINATIONIS Die 27 ianuarii 1917 SPECIES FACTI. - Sacerdos quidam, v o t a solemnia professus in Ordine S M., ad onera vitae regularis diutius perferenda i m p a r q u u m evasisset, Episcopo benevolo receptore Ordinario N. invento, impetravit, an. 1904 exeunte, a S. Congregatione super Disciplina Regulari indultum quod dicitur saecularizationis perpetuae ac, dimisso habitu Ordinis, in dioecesim benevoli sui receptoris transivit. Q u u m a u t e m p o s t m o d u m finitimae dioecesis T. Ordinarius, eidem sacerdoti paroeciam q u a m d a m vacantem conferre voluisset, litteras formales excardinationis s u b a n . 1908 praefatus sacerdos a suo benevolo receptore obtinuit, q u i b u s receptis, S. Congregatio Concilii 19 ab Ordinario T. Apostolicae Datariae c o m m e n d a t u s , a d e p t u s est bullas collationis praefati beneficii paroecialis, cuius subinde possessionem cepit. R e s t a m e n h a u d e votis cessit; sed i m m o quintum post a n n u m , instituto processu administrativo ad n o r m a m decreti Maxima cura, sacerdos ipse a paroecia regenda amoveri d e b u i t ; et q u u m ille parere decreto amotionis renuisset, suspensionis vinculo ad Ordinario T. est innodatus, donec, n o n modo paroeciam sed et dioecesim desereret. Etenim idem Ordinarius T., obtendens n u m q u a m editum fuisse formale decretum incardinationis praefati sacerdotis, n e q u e ab eo exactum iuram e n t u m pro domicilio acquirendo, q u a m v i s Ordinarius N. dedisset excardinatorias litteras, asserebat, ad n o r m a m decreti A primis, S. H. C. d. 20 iul. 1898, excardinationem illam nullos effectus exseruisse, ac propterea iniungebat ut sacerdos ille q u a m p r i m u m dioecesim T. relinqueret, quod et a n i m a r u m b o n u m exigere t e s t a b a t u r . Adversus haec sacerdos a paroecia r e m o t u s recursum interposuit ad S. H. C, in qua, post confirmatum, aliqua pensione favore amoti parochi constituta, decretum remotionis, d e m u m disceptandum propositum fuit d u b i u m : in An constet casu. de legitima incardinatione sacerdotis N. N. dioecesi T., Quae favore recurrentis deducta sunt. Vel prima fronte deprehendi, a u t u m a t recurrens, incivilem esse quaestionem p r o m o t a m , iuxta vulgare adagium, turpius eiicitur quam non admittitur hospes. Nam, quod voluntas u t r i u s q u e Episcopi, excardinantis et incardinantis, n o n solum tacita, sed et expressa intercesserit in dubium revocari n o n potest, d u m pacifica tituli possessio ex parte sacerdotis, saltem per q u i n q u e n n i u m , a b u n d e eos sanasset defectus, qui in actu absolvendo, bona fide, committi potuerunt. Imo cum idem sacerdos fuerit a possessione paroeciae r e m o t u s , i n h u m a n u m profecto sapit, quod afflicto afflictio addenda sit, per expunctionem n e m p e , p r a e t e r q u a m a paroecia, ab ipsa dioecesi. * SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - Sed; hisce omissis, q u u m praecipuum, immo unicum a r g u m e n t u m q u o legitima incardinatio deesse in casu contenditur, derivetur a neglecta duplici solemnitate in decreto A primis praescripta, n e m p e ex defectu documenti scripti, quo incardinatio fieri debuisset, ac iuramenti q u o d ab i n c a r d i n a n d o emittendum erat, r e c u r r e n s negat h a s ipsas causas in facto iureve consistere. Quod enim scriptum d o c u m e n t u m attinet, in primis animadvertit, laudato decreto id t a n t u m contineri, videlicet « i n c a r d i n a t i o n e m faciem- 20 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « d a m esse ab Episcopo n o n oretenus, sed scriptis » ; et cum forma scripturae et aliae solemnitates n o n sint praeceptae, sufficere videtur quod de incardinatione constet ex aliquo scripto documento, u n d e probatio indubia sequutae adscriptionis in clerum desumi possit. At in casu talia d o c u m e n t a non d e s u n t ; p r o s t a n t enim n o n modo litterae Ordinarii T. ad Ordinarium N. datae ut excardinationis testimonium sacerdoti de quo agitur ad effectum illum cooptandi clero dioecesis T. concederet, sed etiam petitio Ordinarii T. ab Apostolica Dataria postulantis « u t « praedictum beneficium conferre eidem sacerdoti dignetur, qui, obtenta « a suo Episcopo excardinatione, ad Nostram est incardinatus; quin immo « in ipsa bulla Apostolica collationis, paroecia conferri dicitur sacerdoti « dioecesi T. rite incardinato ». Ex his igitur scriptis documentis pienissima ac iuridica probatio d e s u m i t u r de facta incardinatione, immo de die et de modo (rite) quo peracta e s t : u n d e etiam liquet praesumptione iuris et de praestito iuramento constare. Ceterum, i u r a m e n t u m quod attinet, satis videtur erui posse ex tenore ipsius decreti A primis, praesertim ex § 4, atque ex analogia cum celebri Const. Speculatores, Innocentii X I I , illud requiri potius ut clericus Episcopum ordinationis sortiri possit, a quo n e m p e sacros ordines n o n d u m initiatus suscipere possit, quam ad validam sacerdotis adscriptionem in clerum. P r a e t e r e a animadvertitur in casu, defectum, si quis concedi debeat, scripti documenti incardinationis a u t iuramenti, a b u n d e supplere collationem beneficii paroecialis recurrenti sacerdoti factam; etenim per h u i u s m o d i collationem haberi implicitam incardinationem communis sententia est, q u a m ita ex multis colligit B. Oietti, Synopsis rerum moralium et canonicarum, tom. II, sub voce incardinatio: « Nota incardina« tionem aliquando etiam implicite fieri, cum scilicet clerico confertur « beneficium in dioecesi non sua, q u o d ipse acceptat, et ad dioecesim « in q u a situm est beneficium transit, venia accepta a priore Episcopo « s u o . Cfr. c a u s a m Viterbien., a p u d S. C. E E . et R R . 14 iul, 1905 », ex q u a etiam Card. Gennari (ap. Mon. Eccl, XVII, 435) haec d e d u c i t : « Chi « riceve un beneficio in qualche aliena diocesi, per ciò stesso r i m a n e « implicitamente incardinato alla diocesi. Il beneficio è infatti perpetuo, « e la collazione di esso è p a r a g o n a t a quasi a un mistico connubio con « la chiesa del beneficio ». Sed dato etiam et n o n concesso, q u o d collatio beneficii parochialis h a u d suppleret in casu defectum scriptae incardinationis, semper t a m e n verum esset, sacerdotem recurrentem ad dioecesim T. pertinere. Agitur enim de sacerdote regulari saecularizato: a t q u i iuxta veriorem sententiam, q u a e confirmatur etiam ex praxi s a c r a r u m Congregationum E E . S. Congregatio Concilii et RR. et de Religiosis, quae decretum A primis, n u m q u a m applicandum censuerunt regularibus, praedictum decretum n o n attinet clericos regulares. Ergo pro incardinatione sacerdotis recurrentis non r e q u i r e b a t u r scriptura, uti constitutum est pro clericis saecularibus; consequenter incardinatio oralis, imo et aequipollens seu implicita, q u a e ante decret u m A primis pro o m n i b u s clericis indiscriminatim valide et licite adhibebatur, q u a e q u e pro solis clericis saecularibus abrogata fuit, n u n c pro clericis regularibus viget o m n i n o uti prius. D u m m o d o igitur constet de voluntate u t r i u s q u e Episcopi clericum perpetuo et absolute dimittendi, e u m q u e item perpetuo et absolute recipiendi, incardinatio Religiosorum sive oralis sit, sive aequipollens seu implicita, uti valida omnino retinenda est (cfr. Acta S. Sedis, vol. 39, pag. 41). I a m v e r o in casu, ut vidimus, n o n solum ex collatione beneficii parochialis, sed etiam ex litteris supra relatis, laudatis s u p e r q u e constat de voluntate u t r i u s q u e Episcopi, sacerdotem hunc perpetuo et absolute dimittendi, e u m q u e item in perpetuo et absolute recipiendi. Certo igitur certius praedictus sacerdos ad dioecesim T. pertinet. T a n d e m a n i m a d v e r t e n d u m q u o d Curia T., q u a e iam prius suis litteris scriptis E m o Card. Pro-Datario affirmavit sacerdotem in casu fuisse rite incardinatum dioecesi T., q u a m v i s n u n c hoc ipsum deneget, admittere cogitur praedictum sacerdotem n o n fuisse valide incardinat u m ex culpa ipsius Curiae, q u a e contra apertam iuris dispositionem, decretum incardinationis non emiserit, nec i u r a m e n t u m exegerit. Atqui culpa in eo est, qui contra ius egit, isque de d a m n i s sarciendis tenetur. Aperta enim est dispositio cap. 9 De iniuriis et damno dato (V. 36) in quo d e c e r n i t u r : « S i t u a culpa d a t u m est d a m n u m , a u t haec impe« ritia tua sive negligentia e v e n e r u n t : iure super his satisfacere te opor« tet, nec ignorantia te excusat, si scire debuisti ex facto t u o iniuriam « verisimiliter posse contingere vel i a c t u r a m » . Hinc iure m e r i t o q u e : « iudex condemnabit partem q u a e nullitatis causa fuit, ut adversarium « indemnem reddat, seu d a m n u m reficiat ex actu nullo alteri prove« niens. Et hoc praestandum est, sive nullitas ex dolo proveniat, sive « absque dolo habita sit » (Ita É m u s Lega, De iudiciis eccl., vol. 1, ed. % n. 252-8). Merito igitur in Regol. Giudiz. Gregoriano, art. 410 decernebatur : « Nemo opponere potest nullitatem actus ob defectum formae, cui nulli« tati ipse a u t alii, eius nomine agentes, c a u s a m d e d e r i n t » . Et articulo 411 c a v e b a t u r : « In casibus nullitatis ob omissionem a u t inobservantiam « p r a e s c r i p t a e formae, p o t e r u n t iudices ordinare, actus renovandus esse « expensis p r o c u r a t o r u m (scil. litigantium)... qui actus ponere debebant « legitime: praeterea p o t e r u n t pro rerum adiunctis, eos condemnare in Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « refectionem e x p e n s a r u m et d a m n o r u m , a u t etiam in certam mutatam ». Cum igitur Curia a d m i t t a t sua culpa d a m n u m d a t u m fuisse, seu incardinationem recurrentis esse n u l l a m ob o missas ab e a d e m iuris solemnitates, necessario consequitur ab ipsa d a m n u m esse resarciendum, s u p plendo n e m p e n u n c , si opus sit, omissas solemnitates, et conficiendo decretum incardinationis ad n o r m a m laudati decreti A primis. Argumenta adversus recurrentem prolata. - Praemittit p a r s adversa easdem causas q u a e Curiam impulere ad a m o v e n d u m sacerdotem recurrentem a sua paroecia, n u n c u r g e r e ne idem in dioecesi c o m m o r e t u r : ratio n e m p e scandali vitandi et salutis a n i m a r u m , q u a e s u p r e m a lex est, et praecipue interesse debet. H a s vero c a u s a s o m n i n o contigisse a b s q u e ulla culpa Curiae, immo cum gravissimo ipsius moerore, easque sibi p r o r s u s , n o n alii, sacerdotem r e c u r r e n t e m i m p u t a r e debere. Q u u m igitur ipse u n u s in causa sit, si r e s in e a m s t a t u m incidit a quo initium capere n o n potuisset, nec profecto q u i s q u a m cogitasset de hac quaestione m o v e n d a si ipse in suo officio se continuisset, hinc patet n o n modo nihil incivile a u t i n h u m a n u m subesse si iuris rigor adhib e a t u r in actus valore dispiciendo a quo salus a n i m a r u m periclitan potest ; sed etiam de nullo d a m n o Curiam teneri erga sacerdotem n o n rite incardinatum, cuius ceteroquin erat u r g e r e ut actus rite perficer e t u r a u t tempestive r e c l a m a r e ; multo m i n u s posse sine manifesta absurditate Curiam cogi ad eam incardinationem in praesentibus r e r u m adiunctis i n s t a u r a n d a m . At vero, de iuris rigore ad validitatem incardinationis p r o b a n d a m in casu requiri t u m scriptum d o c u m e n t u m incardinationis, seu ipsas litteras ineardinatorias, tum i u r a m e n t i praestiti iuridicum testimonium, q u a e u t r u m q u e , utpote q u a e n u m q u a m i n r e r u m n a t u r a exstiterunt, exhiberi n e q u e u n t sive a sacerdote r e c u r r e n t e sive ab ipsa Curia, in comperto est. Incardinatio enim in casu, non a n t e a n n u m 1898 incidisset, sed immo decimo post editum decretum A primis ad cuius tramites igitur erat omnino perficienda: porro, conditiones eodem decreto art. 2 praescriptas, « incardinationem faciendam esse ab Episcopo n o n oretenus, sed in scriptis,... praestito ad hoc i u r a m e n t o » esse requisitas n o n ad m e r a m probationem, sed ad solemnitatem seu ad substantiam actus, qui, absque illis positus, inferius irritusque omnino esset, explor a t u m in iure h a b e m u s , post decisionem S. R. R. in Londonen., 9 ianuarii 1912 (A. A. S., IV, 249 ss.) et disceptata in causa Bismarckien et aliarum, 31 ian. 1913 (A. A. S., V, 34 ss.). Idcirco nullo modo iuvat testimonia proferre, etiamsi scripta, u n d e per incertam sane coniecturam possit argui scripturam intercessisse, utpote s u n t testimonia a recur- S. Congregatio Concilii 23 rente prolata, q u a e profecto contrariam probabilitatem n o n excludunt, d u m a d s u m m u m t e s t a n t u r opinionem scribentis, sive se'referentia a d alterius assertionem, rite incardinationem factam fuisse; verum oportet o m n i n o scripturam ipsam exhibere, q u a e sola rigorosam et i n d u b i a m probationem conficere potest. Cfr. Reiffenst, 1. II, tit. 22, n. 282 et 2 9 1 : « S c r i p t u r a ipsa requiritur (ad p r o b a n d u m actum) et testes n o n suffi« eiunt... in actibus, in q u i b u s , iure sic disponente, requiritur scriptura « ad s u b s t a n t i a m actus sive contractus ». Neque h a n c necessitatem satis levât asserta implicita incardinatio q u a e h a b e r e t u r per collationem beneficii. Etenim, attenta differentia q u a e inter ipsos conceptus iuridicos incardinationis et collationis beneficii evidens est; a t t e n t a etiam maiore firmitate vinculi, quod dicit incardinatio, q u a e absolute o m n i n o et in p e r p e t u u m dioecesi mancipat, d u m collatio beneficii t a n t u m de se est p e r p e t u a q u u m vinculum per eam inductum cum ecclesia beneficii possit dissolvi, ac de facto saepius dissolvatur : n o n videtur, ante explicitam positivae legis dispositionem, incardinatio semper iii collatione beneficii contenta. Etenim, ut clericus beneficium consequatur in aliena dioecesi, n o n est necessarium q u o d ipse suae dioecesi in perpetuum valedicat, sed sufficit venia proprii Episcopi: q u o in casu clericus duplicem Episcopum h a b e r e t p r o p r i u m , a l t e r u m incardinationis, alterum beneficii: q u o d constare posse clare deducitur ex Const. Speculatores, Innocentii XII. Neque explicita positivae legis contraria dispositio satis evincitur ex allata a citatis auctoribus decisione S. C. Episc, et Regul. in Viterbien. quae, ut alia o m i t t a m u s , attinet ad incardinationem a. 1871 peractam, longe ante decretum A primis, per q u o d h u i u s m o d i implicitae seu p r a e s u m p t a e incardinationes, ex testimonio etiam adversae partis, sublatae fuisse videntur. Iterum non levât praedictam necessitatem conditio religiosi saecularizati; enimvero hi, post saecularizationem peractam et incardinationem dioecesi benevoli receptoris (in q u a incardinatione ultro conceditur posse servari t a n t u m m o d o conditiones a S. Sede in rescripto saecularizationis iniunctas, quin oporteat sequi solemnitates decreti A primis), omnino t a m q u a m clerici saeculares h a b e n d i videntur, a t q u e iisdem legibus generalibus ac dioecesanis q u i b u s isti subiecti. Igitur dum a dioecesi benevoli receptoris ad aliam t r a n s e u n t , servari profecto debent praescripta i u r i s : porro, in casu liquet, n o n agi de p r i m a incarditione dioecesi N., de q u a valere potest recurrentis a r g u m e n t a t i o , sed de excardinatione ab ea et de incardinatione ad dioecesim T., q u o d negotium profecto cadit sub imperium decreti A primis. H u c u s q u e contrariae p a r t i u m deductiones. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ex officio etiam n o n n u l l a a n i m a d v e r t e b a n t u r . In primis attendend u m esse in casu, agi n o n de sacerdote saeculari, sed de religioso solemniter professo et ad saeculum reducto in vim rescripti Apostolici. P o r r o religiosi q u u m impetrant perpetuae saecularizationis d e c r e t u m , s u b immediatam S. Sedis iurisdictionem facto et iure descendunt ; ipsi enim per solemnem professionem, originalitatem, seu Episcopum originis amittunt, nec iure q u o d a m postliminii, q u a n d o ab obedientia proprii praelati regularis s u n t liberati, illam iterum a c q u i r u n t . In h a c iuris conditione, prout religiosi n o n valent, c o m m u n i b u s legis praesidiis, sibi Episcopum constituere, cui subsint t a n q u a m proprio praelato, a pari Episcopi non possunt (salva precaria iurisdictione, ratione commorationis in loco), religiosos in saeculo degentes suos subditos constituere; sed praevia designatione Episcopi benevoli receptoris, S. Sedes indulget, ut religiosus in saeculo m a n e a t sub d e p e n d e n t i a illius determinati episcopi, cui perpetuo mancipatus m a n e r e debet. At haec peculiaris subiectio n o n videtur posse licite et valide infringi, vel in alium refundi, sola Episcopi et subditi voluntate, sed o p u s est interveniat S. Sedis auctoritas, q u a e p r o u t necessaria fuit pro s u b i c i e n d o viro religioso iurisdictioni designati Episcopi, iterum intercedat oportet ad e u m d e m religiosum s u b d u c e n d u m ab illius iurisdictione, et alteri s u b i c i e n d u m . Omnis enim res, per quascumque causas colligitur, per easdem dissolvitur (Reg. 1 iuris in VI ). o Fortius urgere videtur a r g u m e n t u m si p e r p e n d a t u r religiosum ope indulti saecularizationis, n o n radicaliter, sed accidentaliter subtrahi ab obedientia Superioris r e g u l a r i s ; n a m vota quoad substantiam integra manent, et rescriptum facultatem t a n t u m m o d o indulget m a n e n d i extra claustra, cum clausula « ita t a m e n , ut substantialia votorum, q u a t e n u s fieri poterit, observet ». Hinc fit quod integra m a n e n t e substantia voti obedientiae, religiosus saecularizatus subditur Episcopo benevolo recepturi « in vim q u o q u e solemnis obedientiae voti » p r o u t edicitur in rescripto; quae, cum episcopo loci n o n d e b e a t u r iure ordinario, sed iure delegato (quia religiosus saecularizatus immediate S. Sedis iurisdictioni subditur), n o n videtur posse in alium episcopum refundi, iniussu S. Sedis. RESOLUTIO. - Porro in generali conventu S. G. Concilii in Palatio Apostolico Vaticano habito die 27 ianuarii 1917, ad suprascriptum d u b i u m nimirum: in An constet de casu. legitima incardinatione sacerdotis N. N. in dioecesi T., S. Congregatio Concilii 25 Emi ac Rmi Patres respondendum censuerunt: Ad mentem. Mens est. « Sacerdotem N. N. utpote regularem perpetuo saecularizatum, a d h u c m a n e r e s u b iurisdictione Episcopi benevoli receptoris; a t t a m e n Ordinarius T., eidem conservet assignatam p e n s i o n e m ; facto verbo cum SSmo ». F a c t a a u t e m de praemissis S S m o Dno Nostro Benedicto Div. Prov. P a p a e XV relatione per infrascriptum S. Congregationis Secretarium, in Audientia diei 28 eiusdem mensis et anni, Sanctitas S u a resolutionem E m o r u m P a t r u m approbare et Confirmare dignata est. I. MORI, Secretarius. SACRA CONGREGATIO RITUUM I FERENTINA DUBIA Dominicus Bianconi, episcopus F e r e n t i n u s , sequentium dubiorum solutionem a Sacra Rituum Congregatione humillime expostulavit nimirum: I. Episcopo in solemni benedictione cum Sanctissimo Eucharistiae S a c r a m e n t o , loco Diaconi et Subdiaconi, p o s s u n t n e ministrare duo diaconi dalmaticis induti ac Presbyter cum pluviali, iuxta Caeremoniale Episcoporum lib. 2, cap, 33, n. 8, Decretum S. R. C. n. 3728 Montis Regalis die 10 maii 1890 ad III et a l t e r u m de caeremoniis quibusdam servandis coram SSmo Sacramento, adsistente vel celebrante Episcopo, diei 8 februarii 1913 ad II, etiamsi praedicta benedictio solemnis n o n detur immediate post processionem cum eodem augustissimo Sacram e n t o a u t post Vesperas pontificales? IL Si Episcopo in eadem functione ministrent conus de more induti, ad m e n t e m Decretorum S. assistere etiam duo Diaconi cum dalmaticis a t q u e viali, q u a m v i s eadem benedictio cum Sanctissimo pontificalem immediate n o n s e q u a t u r ? Diaconus et SubdiaR. C. p o s s u n t n e ei Presbyter cum pluSacramento Missam Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 26 Et Sacra eadem Congregatio, audito specialis Commissionis suffragio, praepositis quaestionibus ita r e s p o n d e n d u m censuit: Ad 1. Affirmative si adsit consuetudo, servato Decreto n. 4080 die 9 iunii 1899 pro a d h i b e n d a stola s u b t u s dalmaticam a Diacono digniore. Ad I i . Negative. Atque ita rescripsit ac declaravit, die 23 n o v e m b r i s 1917. ffa A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, & R. G. Pro-Praefectus. Alexander Verde, Secretarius, Ii DECRETUM U R B I S ET O R B I S * DE ELEVATIONE RITUS AD DUPLICEM I CLASSIS DIE 19 MARTII, S. IOSEPH SPONSI B. MARIAE V1RG. CONF., ET DIE 29 SEPTEMBRIS, IN DEDICATIONE S. MICHAELIS ARCH. Q u u m ex Canone n. 1267 § 1, iam vigente, Codicis iuris canonici, inter dies festos de praecepto a d n u m e r e t u r etiam F e s t u m S. Ioseph Sponsi B. Mariae Virginis, Conf., quod m a x i m e decet nobiliori ritu decorare, q u u m q u e etiam Festum in Dedicatione S. Michaelis Archangeli, cum quo militiae caelestis principe omnes angelorum chori h o n o r a n t u r , eadem ritus nobilitate dignum visum fuerit, Sanctissimus D o m i n u s noster Benedictus P a p a XV supplicibus q u o q u e votis cleri plebisque fidelis ab infrascripto Cardinali Sacrae Rituum Congregationi Pro^Praefecto relatis libentissime o b s e c u n d a n s , u t r u m q u e F e s t u m primarium, respectiva die 19 martii et 29 septembris in universa Ecclesia recolendum, a ritu duplici secundae classis ad altiorem ritum duplicem primae classis absque octava evehere dignatus e s t ; a t q u e sub tali ritu duplici primae classis cum subsequentibus variationibus infrascriptis in futuras Breviarii R o m a n i typici reproductiones i n d u c e n d a s esse iussit ac decrevit; servatis R u b r i c i s : In Kalendario. 19 martii - S. Ioseph, Sponsi B. M. V., Conf., Duplex I classis. 29 septembris - Dedicatio S. Michaelis Archangeli, Duplex I classis. S. Congregatio Rituum In Catàlogo 27 Festorum. Duplicia I Classis Primaria. P o s t Assumptionem B. M. V, p o n a t u r : Dedicatio S. Michaelis Ar changeli. P o s t Nativitatem S. i o a n n i s Baptistae p o n a t u r : F e s t u m S. Ioseph, Sponsi B. Mariae Virg., Conf. In Catalogo Festorum. Duplicia II Classis. E x p u n g a n t u r festa Dedicationis S. Michaelis Archangeli et S. Ioseph. In corpore Breviarii. Die 18 martii, in fine, rubrica Vesperarum sic p o n a t u r : Vesperae de sequenti, Commemoratio t a n t u m Feriae. Post titulum Festi p o n a t u r : Duplex 1 classis. Die 19 martii - In I Vesperis e x p u n g a t u r r u b r i c a : Et fit Commemoratio praecedentis. Die 29 septembris - P o s t titulum Festi p o n a t u r : Duplex I classis. Contrariis non obstantibus q u i b u s c u m q u e . Die 12 decembris 1917. j$l A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Ruf., S. R. G. Pro-Praefectus. h. * S. Alexander Verde, Secretarius. 28 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA TRIBUNALIUM SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA SECTIO DE INDULGENTIIS I CONCEDUNTUR INDULGENTIAE RECITANTIBUS PIAS PRECES IN HONOREM S. PASCHALIS BAYLON, CONF. Responsorium « Paschalis admirabilis, « Qui, clarior virtutibus « Signisque fulgens plurimis, « Superna confers m u n e r a , « « « « « « « « Adesto nobis, q u a e s u m u s , Opem t u a m r o g a n t i b u s : Et, q u a e t i m e m u s , amove ; Quae postulamus, adiice. « Mensae p a r a t a e caelitus F a c rite nos assidere, Ut r o b u r et viaticum P o s s i m u s inde sumere. « Adesto nobis, etc. « Gloria Patri, et Filio, Et Spiritui Sancto. « Adesto nobis, etc. « f. Ora pro nobis,%beate Paschalis. « RJ. Ut digni efficiamur promissionibus Christi. « OREMUS « « « « « Deus, qui b e a t u m Paschalem, Confessorem t u u m , mirifica erga Corporis et Sanguinis tui sacra mysteria dilectione decorasti : concede propitius ; ut, q u a m ille ex hoc divino convivio spiritus percepit pinguedinem, e a m d e m et nos percipere m e r e a m u r . Qui vivis et regnas in saecula saeculorum. « RJ\ Amen ». S. Poenitentiaria Apostolica 29 Die 3 augusti 1917 S s m u s D. N. D. Benedictus div. Prov. P p . XV, in audientia infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiori impertita, benigne concedere dignatus est indulgentiam trecentorum dierum, semel in die l u c r a n d a m , o m n i b u s et singulis Christifidelibus, qui, corde saltem contrito, s u p r a r e l a t u m Responsorium cum versículo et oratione recitaverint; iis vero, qui easdem preces per integrum m e n s e m persolverint, plenariam indulgentiam, semel t a n t u m lucrandam, si, confessi ac S. Communione refecti, ad mentem S u m m i Pontificis pie oraverint, clementer elargitus est; q u a s indulgentias etiam a n i m a b u s in purgatorio igne degentibus applicari posse declaravit. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, absque ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. GULIELMUS L. M. CARD. VAN ROSSUM, Poenit. Maior. Eo s. F. Borgongini-Duca, Secretarius. II ACTUS QUIDAM ADORATIONIS ERGA DOMINUM IESUM CHRISTUM INDULGENTIIS DITATUR. (Ex testamento S. Francisci Assisiensis) « A d o r a m u s te, sanctissime Domine Iesu Christe, hic et ad omnes « Ecclesias t u a s , quae s u n t in toto m u n d o , et benedicimus tibi ; quia per « s a n c t a m Crucem t u a m redemisti m u n d u m ». Die 3 augusti 1917 S s m u s D. N. i). Benedictus div. Prov. P p . XV, in audientia infra: scripto Cardinali Poenitentiario Maiori impertita, benigne concedere dignatus est indulgentiam septem a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m iis o m n i b u s christifidelibus, qui, saltem corde contrito, s u p r a relatum adorationis actum flexis genibus elicuerint, sive ecclesiam vel publicum a u t semipublicum oratorium ingredientes, sive inde exeuntes, qualibet vice; iis vero, qui, confessi ac S. Synaxi refecti, id per mensem integrum, semel saltem in die, peregerint, plenariam indulgentiam largitus est. H a s porro indulgentias etiam a n i m a b u s in Purgatorio degentibus applicari posse declaravit. P r a e s e n t i in p e r p e t u u m valituro, a b s q u e ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n o b s t a n t i b u s . GULIELMUS M. CARD. VAN ROSSUM, Poenit. Maior. i , * S. F. Borgongini-Duca, Secretarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 30 CONCEDITUR INDULGENTIA C DIERUM SACERDOTIBUS RECITANTIBUS QUANDAM ORATIONEM POST MISSAM. Oratio ad Sanctum in cuius honorem Missa celebrata est. « « « « « Sancte N., in cuius h o n o r e m i n c r u e n t u m Corporis et S a n g u i n i s Christi sacrificium obtuli, fac, t u a potenti "apud D e u m intercessione, ut, u s u h u i u s mysterii, passionis et mortis eiusdem Christi Salvatoris nostri merita consequar, ac, cum illius frequentatione, continuo crescat meae salutis effectus. Amen. ». Die 16 novembris 1917 S s m u s D. N. D. Benedictus div. Prov. P p . XV, in audientia infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiori impertita, o m n i b u s et singulis sacerdotibus, qui, peracto Ss. Missae sacrificio, s u p r a relatam Orationem ad Sanctum, in cuius h o n o r e m Missa celebrata est, recitaverint, indulgentiam centum dierum, a n i m a b u s etiam christifidelium in gratia Dei vita functorum applicabilem, semel in die l u c r a n d a m , benigne concessit. Praesenti in p e r p e t u u m valituro, a b s q u e ulla Brevis expeditione. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n o b s t a n t i b u s . GULIELMUS M. CARD. VAN ROSSUM, Poenit. Maior. L. )$t S. F. Borgongini-Duca, Secretarius. IV DECRETUM SOLVUNTUR DUBIA CIRCA PIUM VIAE CRUCIS EXERCITIUM ET INDULGENTIAS EIDEM ADNEXAS RITE LUCRANDAS. Postquam, die 24 iulii 1912, a S u p r e m a Sacra Congregatione S. Officii p r o m u l g a t u m fuit Decretum de Indulgentiis pio Viae Crucis exercitio adnexis, nonnulla dubia oborta sunt,, q u a e Sacrae Poenitentiariae. Apostolicae Tribunali solvenda s u n t p r o p o s i t a ; videlicet: I. U t r u m praedictum Decretum abrogaverit etiam pias U n i o n e s et pia Exercitia « Viae Crucis Perpetuae » et « Viae Crucis Viventis », cum. indulgentiis q u a e eisdem respective s u n t a d n e x a e ? Sacra Poenitentiaria Apostolica 31 II. U t r u m abrogatio c o r o n a r u m , q u a s vocant Viae Crucis, et cuiusvis concessionis, q u a e eas respiciat, se extendat etiam ad illas Viae Crucis coronas, q u a e ante abnegationis Decretum fuerant legitime benedictae, indulgentiis ditatae et fidelibus iam distributae? III. An per idem Decretum censendus sit abolitus u s u s crueium vel crucifixorum, q u i b u s per facultates speciales, cuicumque t r i b u t a s , a d n e x a e fuerant indulgentiae Viae Crucis, l u c r a n d a e ab iis etiam qui nullo detinentur impedimento ab exercitio rite o b e u n d o ; et an huiusmodi cruces et crucifixi, qui fuerint iam benedicti et distributi, in posterum pro lucrandis indulgentiis valeant t a n t u m in casu legitimi i m p e d i m e n t i ? IV. Utrum in u s u crucifixorum cum adnexis indulgentiis Viae Crucis rite benedictorum, ad indulgentias lucrandas, r e q u i r a t u r Passionis Dominicae meditatio, vel saltem pia eiusdem r e c o r d a t i o ; an sola sufficiat stat u t a r u m p r e c u m recitatio, viginti n e m p e Pater cum totidem Ave, Maria, et Gloria ? V. An laudato Decreto abrogata fuerint etiam Indulta, q u i b u s confessariis aliisve concessa est facultas impeditis c o m m u t a n d i preces iniunctas in alia pia o p e r a ? Vi. An eodem Decreto abolitae sint etiam illae concessiones, q u i b u s permittitur, in stationibus singulis rite visitandis, ut multitudo populi fidelis in suo loco consistat, ibique pro qualibet statione assurgat t a n t u m et genuflectat? Et Sacra Poenitentiaria r e s p o n d e n d u m censuit: Ad I. Negative. Ad II. Affirmative. Ad III. Affirmative ad u t r a m q u e partem. Ad IV. Affirmative ad p r i m a m p a r t e m ; Negative ad secundam. Ad V. Negative, d u m m o d o u s u s crucifixi benedicti n o n omittatur,, et aliqua saltem a d d a t u r pia Passionis Dominicae memoria. Ad VI. Negative, si a g a t u r de publico exercitio in ecclesia, quod a multitudine fidelium in c o m m u n i peragatur. Quae responsa, in audientia diei 7 decembris vertentis anni ab infrascripto Cardinali Poenitentiario Maiori relata,' S S m u s D. N. Benedictus div. Prov. P p . XV a d p r o b a r e r a t a q u e h a b e r e , contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus, dignatus est, ac publici iuris fieri mandavit. Datum R o m a e in S. Poenitentiaria, die 14 decembris 1917. GULIELMUS h. $ S. ........ M. CARD. VAN ROSSUM, Poen. Maior. F. Borgongini-Duca, S. P. Secretarius^ Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 32 ' SAGRA ROMANA ROTA PORTUEN. ET SANCTAE R U F I N A E INCIDENTIS Benedicto Pp. tertio, die 7 anno Ponens, per anni RR. PP. DD. Sincero, Auditores Collegiatae loci Castemuovo legitimum procuratorem se 1917, Pontificatus Dominationis Suae Seraphinus Many, de Turno, in causa Sanctae Rufinae - i u r i s administrandi, inter Rmum Capi- ecclesiae rendissimum per maii regnante, Ioannes Prior et Aloisius P o r t u e n . et tulum XV feliciter Torelium defendit, hanc Henricum Bartoccini, sententiam Benvignati, di P o r t o , repraesentatum advocatum, archipresbyterum, interlocutoriam qui et Reve- propria iura tulerunt. Die 3 augusti anni 1912, S. Congregatio Concilii sententiam tulit, q u a iussit ut inter canonicos Collegiatae loci Castelnuovo di P o r t o et Archipresbyterum r e d i n t e g r a r e t u r m a s s a c o m m u n i s , quae, occasione exsecutionis legum italicarum circa assis ecclesiastici confiscationem et conversionem, dissoluta fuerat; addebat S. Congregatio, ad n o r m a m decreti Ad dirimendas, diei 22 februarii 1876, a n n u a m portionem, archipresbytero postea ex nova m a s s a c o m m u n i solvendam, non minorem esse debere ea q u a n t i t a t e q u a m a n t e b o n o r u m direptioaem pércipiebat. Exsecutio h u i u s sententiae multis difficultatibus et controversiis inter Capitulum et a r c h i p r e s b y t e r u m locum dedit; q u a e cum n o n potuissent pacifice componi, E m u s Secretarius Congregationis Consistorialis, relatione facta ad S. Pontificem, iussit, datis litteris die 20 decembris anni 1914, ut controversia servato iuris ordine resolveretur, id est, ab E m o Ordinario P o r t u e n s i in p r i m a instantia definiretur, reservato appellationis iure s e c u n d u m regulas iuris communis. Itaque, die 10 decembris a n n i 1915, Illmus D. Calogerus Licata, iudex ab E m o Ordinario P o r t u e n s i delegatus, sententiam tulit, q u a decrevit: i. Ut Capitulum et archipresbyter ad redintegrationem m a s s a e comm u n i s procederent, collatis in c o m m u n e o m n i b u s reditibus ecclesiae Collegiatae; ut e s u m m a inde c o n n a t a d e t r a h e r e t u r p r i m u m favore archipresbyteri s u m m a libellarum 2772,12, q u a m a n t e b o n o r u m direptionem percipiebat; ut reliqua p a r s divideretur inter q u a t u o r canonicatus, ita „ S. Romana Rota 33 ut u n u s q u i s q u e s u m m a m libellarum 1386,06 reciperet ; et t a n d e m , si a d h u c esset reliquum, ut iterum inter a r c h i p r e s b y t e r u m et q u a t u o r canonicatus, ad n o r m a m Constitutionum, divideretur; 2. Ut c a m e r a r i u s Capituli, scilicet canonicus Pacini, reditus d u o r u m c a n o n i c a t u u m vacantium (tunc enim e r a n t duo canonicatus vacantes) Curiae traderet, et archipresbytero reditus canonicatus dicti « Antonelli », et capellaniae dictae « de Angelis » restitueret. 3. Ut archipresbyter q u a r t a m partem integrae suae portionis p a r o chialis Curiae t r a d e r e t pro « sacrista » et s a c r a r i o ; 4. D e m u m ut 'administratio b o n o r u m esset penes archipresbyterum pro q u o t a parochiali a fisco relicta, et penes camerarium pro ceteris Collegiatae bonis, salva pro u t r o q u e a n n u a rationum redditione. Contra h a n c sententiam, q u a se gravatos exsistimabant, canonici, die 24 decembris 1915, ad S. R o t a m appellarunt. Cum a u t e m per totum a n n u m 1916 nullum a c t u m iuridicum fecissent ad prosequendam appellationem, archipresbyter a p u d P o n e n t e m institit, ut appellatio, ad n o r m a m iuris communis, deserta declararetur. Quod revera fecit P o n e n s , decreto s u o diei 5 februarii 1917 quo declaravit dictam appellationem esse desert a m , et ideo sententiam a R m o Calogero Licata, die 10 decembris 1915 l a t a m , transisse in rem iudicatam. Verum contra hoc P o n e n t i s decretum ad T u r n u m appellarunt canonici, allegantes sibi iusta i m p e d i m e n t a fuisse, ne a n n o 1916 appellationem prosequerentur. Q u a m appellationem P o n e n s , die 7 martii, admisit, per Memoriale t r a c t a n d a m , sub hoc dubio : An sustineatur decretum de appellatione deserta, diei 5 februarii 19.17. Quod ad ius spectat. - De terminis seu fatalibus ad p r o s e q u e n d a m appellationem agitur in cap. Cum sit Romana, 5, De appellationibus, et in Clementina Sicut appellationem, 3, eod. tit. Ex q u i b u s iuribus doctores concludunt appellantibus dari u n u m a n n u m a d p r o s e q u e n d a m appellationem, et, si iusto impedimento fuerint detenti, b i e n n i u m ; h u n c a u t e m t e r m i n u m u n i u s a n n i a u t biennii decurrere a die interpositae appellationis. Cf. Scaccia, De appellationibus, q. 15, n. 27-28; Reiffenstuel, in tit. De appellationibus, n. 169-183; Schmalzgrueber, in e u m d e m titulum n. 79-85, etc. Quod attinet ad i m p e d i m e n t u m prosequendi appellationem, contingere solet sex modis, q u o s e x p o n u n t praefati doctores, praesertim Scaccia, loco cit., n. 44 seq. Provenire enim potest ex p a r t e ipsius appellantis, v. g., inopia, infirmitas; vel ex p a r t e appellati, qui dolose o b s t e t ne appellatio ad exitum p e r d u c a t u r ; vel ex parte u t r i u s q u e , scilicet appellantis et appellati, qui communi consensu, ad n o r m a m Const. ClemenACTA Toi. X, n. 1. — M-9Ì8. 3 34 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tinae Quamdiu, 4, De appellationibus, de differenda appellatione conveniant; provenire etiam potest ex p a r t e iudicis, qui, v. g., nolit apostolos concedere, vel ex p a r t e tertii, v. g., procuratoris, qui negligentia s u a causa sit cur appellationis prosecutio differatur, vel tandem ex casu fortuito. Singula haec impedimenta exponit Scaccia, loco cit., ad inquirendum u t r u m et q u a t e n u s concessioni biennii locum dare possint. Cum a u t e m haec impedimenta sint facta, n o n p r a e s u m u n t u r , sed oportet ut p r o b e n t u r a parte quae ea allegat. De quo haec ait Schmalzgrueber, loco cit., n. 84: « Cum huiusmodi impedimentum in facto consistat, et ex veritate facti « dependeat, non debet praesumi, sed o m n i n o , plene, et evidentibus « argumentis ab appellante probari, prout colligitur ex cap. Ex ratione, « 8, hoc tit. ibi: Dummodo constiterit, et clare t r a d i t u r cap. Cum sit, 5, « hoc tit. ». Revera, in hoc capite, Cum sit Romana, aperte dicitur n o n concedi alterum a n n u m nisi ex necessaria et evidenti causa. U n d e etiam concludunt citati doctores, Scaccia, Reiffenstuel, et Schmalzgrueber, n o n sufficere ut probetur impedimentum, sed appellantem probare debere se adhibuisse diligentiam ad r e m o v e n d u m i m p e d i m e n t u m . Sic ait Schmalzgrueber, n. 8 5 : « N o n sufficit solum p r o b a r e i m p e d i m e n t u m , « sed insuper requiritur, ut appellans p r o b e t q u o d diligentiam adlii« buerit ad impedimentum a m o v e n d u m et appellationem p r o s e q u e n d a m , « quia tum demum dicitur ex iuxta et necessaria causa impeditus, q u a n d o « post adhibitam diligentiam m a n e t i m p e d i m e n t u m ; alioquin, qui facile « potest tollere impedimentum, et n o n tollit, n o n dicitur impeditus, sed «s potius volens pati », Similia h a b e n t Scaccia, loco cit., n. 156 seq. ; Reiffenstuel, loco cit., n. 177, et alii. N o t a n d u m est, ex citata Clementina Sicut appellationem, appellantem debere, i n t r a dictum t e r m i n u m u n i u s anni, non t a n t u m prosequi, sed et finire appellationem. Quod attinet ad hanc partem, de finienda appellatione, t e r m i n u s u n i u s a n n i non observatur nec observari potest in magnis tribunalibus, neque in S. R o t a ; haec enim tribunalia adeo s u n t causis et negotiis obruta, ut intra annum appellationes n o n possint u n q u a m finire; et hoc impedimentum, ex parte iudicis ad quem, appellanti n o n i m p u t a t u r nec nocet. Unde, in his tribunalibus, terminus ille u n i u s anni n o n observatur nisi quoad priorem partem, q u a e ad ipsum appellantem spectat, scilicet de prosequenda appellatione; imo, quoad* h a n c p a r t e m , S. Rota, q u o d attinet ad appellationes contra s u a s sententias, terminum restrinxit ad sex menses, uti patet ex § 236 Regularem S. Rotae, n. 3. U n d e manifestum est intentionem S. Rotae esse, ut, in quibusvis appellationibus, appellans q u a m p r i m u m expediat, q u a n t u m in se est, appellationis instantiam, ne ex h o c capite h u i u s prosecutio retardetur. 35 Et paulo ante interrogata a i u d i c e : «Croyez-vous que Mlle Guenard a d o n n é à « l'Eglise un libre et plein consentement ou au contraire un consen« t e m e n t forcé, sous l'empire de la crainte et des m e n a c e s ? » r e p o s u i t : « P o u r sûr Marguerite a d o n n é un c o n s e n t e m e n t forcé sous l'empire de « la crainte et des menaces ». Initis nuptiis, cessavit quidem coactio, sed perseveravit aversio Margaritae in virum. Constat enim ipsam post v o l u p t u a r i u m n u p t i a r u m iter interrogatam fuisse a propria institutrice: « E t e s - v o u s contente? Avez« vous bien de plaisir? ». Cui Margarita: « Du plaisir? Oh combien sou« vent j ' a i d i t : " Si le train pouvait m'écraser! „ ». Scimus etiam a D o m i n a Marlet Margaritam n u n q u a m I. lavelle m a r i t u m appellasse: « J a m a i s je « ne lui ai e n t e n d u d i r e : " m o n mari „, mais seulement " lui „ ». Ulterius in Margarita, etiam post initas nuptias, propositum perseveravit filios n o n suscipiendi a I. lavelle, prouti refert mox citata testis Marlet: « Je « reçus, a v a n t et après le mariage, cette confidence: qu'elle n ' a u r a i t j a m a i s « cl'enfants de son mari, parce qu'elle les exécrerait comme lui ». E a d e m habet monialis Bonnet, infirmaría, hoc factum n a r r a n s : « Environ un « an après le mariage, la Supérieure de ma c o m m u n a u t é , é t a n t ' à l'étude de « M. lavelle, lui d e m a n d a s'il n'avait p a s d'enfants. Il repondit: " EÌle n'en « veut p a s . Priez p o u r n o u s parce qu'elle ne m'aime p a s „ ». T a n d e m , cum Margarita in m o r b u m incidisset, qui p e r d u r a v i t per integros octo menses, monialis infirmaría, eius soror Maria Egraz et M. Marcorelle causam morbi tribuere « au chagrin qu'elle ressentait de ce m a r age », praesertim quia Margarita nec a longe' s u s p i c a b a t u r matrimonii sui nullitatem; ait enim. « Je pensais bien n é a n m o i n s q u e j e faisais un mariage indis« soluble. Je croyais que c'était fini, q u e je serais m a l h e u r e u s e t o u t e ma « vie ». Ex q u i b u s verbis explicatur q u o q u e cur citius matrimonium n o n fuerit a b r u p t u m , et cur p o t i u s ex sponsi, q u a m ex sponsae voluntate, hoc acciderit. Omnia igitur adiuncta in caso, sive antecedentia, sive concomitantia, sive subsequentia matrimonii celebrationem in t u t o p o n u n t m a t r i m o n i u m initum a Margarita Guenard cum iosepho lavelle fuisse celebratum sub m e t u gravi saltem reverentiali. Quibus omnibus in iure et in facto perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro Tribunali sedentes et solum Deum p r a e oculis h a b e n t e s , Christi n o m i n e invocato, decernimus, declaramus et s e n t e n t i a m u s : Constare de matrimonii nullitate in casu, seu ad p r o p o s i t u m d u b i u m ' r e s p o n demus: Affirmative. 76 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Quare m a n d a m u s Ordinariis locorum et ministris Tribunalium ad q u o s spectat, ut exsecutioni d e m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et a d v e r s u s reluctantes p r o c e d a n t ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m et praesertim cap. 3 sess. XXV, De reform., Concilii Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. t R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 2 aprilis 1917. Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens. R a p h a e l Chimenti. Maximus Massimi. Ex Cancellaria, 14 aprilis 1917. Sac. T. Tani, Notarius. i Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos 77 PONTIFICIA COMMISSIO AB CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS DE DUBIORUM SOLUTIONE. Commissio a S u m m o Pontifice instituta ad Codicis canones a u t h e n tice interpretandos, in plenario coetu die 9 dec. 1917 habito, statuit r e s p o n d e n d u m esse t a n t u m dubiis propositis ab Ordinariis, a Superioribus maioribus. Ordinum et Congregationum religiosarum, etc., n o n vero iis q u a e p r o p o n a n t u r a privatis personis, nisi mediante proprio Ordinario. R o m a e , 9 decembris 1917. P. CARD. GASPARRI, Praeses. Aloisius Sincero, Secretarius. 78 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì 15 gennaio 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: 1. Introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione della Serva di Dio Anna Maria Lapini, Fondatrice dell' Istituto delle Povere Figlie dalle Sacre Stimmate. 2." Conferma del culto da tempo immemorabile prestato al Servo di Dio Nonio Alvarez Pereira, Laico Professo dell' Ordine dei Carmelitani Calzati. 3. Approvazione e concessione della Messa e dell'Officio proprio in onore della Beata Anna da S. Bartolomeo, religiosa professa dell'Ordine dei Carmelitani Scalzi. 4. Intorno alla revisione degli scritti della Serva di Dio Maria Assunta Pallotta, religiosa professa dell'Istituto delle Suore Francescane Missionarie di Maria. 5. E alla revisione degli scritti del Servo di Dio Domenico Spatafora, Sacerdote professo dell'Ordine dei Predicatori. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : 11 gennaio 1918. L'Emo signor cardinale Antonio Vico, Protettore dell'Istituto delle Ancelle dell'Immacolato Cuore di Maria, di Lérida. » » » I Rmi PP. Alberto Grammatico, dei Carmelitani dell'Antica Osservanza, e Francesco Laner, dei Frati Minori Conventuali, Consultori della S. Congregazione dei Sacramenti, 24 » » Rmi PP. Stefano Ignudi, dei Frati Minori Conventuali, e Antonio Delpuch, dei Missionari d'Africa, Con* sultori della S. Congregazione dei Seminari e delle Università degli Studi. Diarium Romanae Curiae 79 25 gennaio 1918. Il Rmo P. Tommaso Rodríguez, Priore Generale dei Romitani di Sant'Agostino, Consultore delia S. Congregazione Concistoriale. 26 » » Mons. Garlo Pietropaoli, arcivescovo tit. di Galcide, Consultore delia S. Congregazione dei Sacramenti e delia S. Congregazione degli affari ecclesiastici straordinari. Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di promuovere: 5 gennaio 1918. Mons. Clemente Micara, da Uditore di Nunziatura di seconda classe a Uditore di prima classe. Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistenti al Soglio Pontificio : 20 dicembre 1917. Mons. Riccardo Lacy, Vescovo di Middlesborough/ 17 gennaio 1918. Mons. Claudio Bardel, Vescovo di Séez. Protonotari apostolici ad instar participantium : 21 dicembre 1917. Mons. Crescente Errazuriz, dell'archidiocesi di Santiago del Cile. 22 gennaio 1918. Mons. Francesco Negroni, della diocesi di Acqui. » » » Mons. Angelo Luigi Lepeltier, dell'archidiocesi di Rouen. Prelati Domestici di S. S.: 13 agosto 1917. Mons. Carloto Fernandes da Silva Tavora, dell'archidiocesi di Marianna. 8 gennaio 1918. Mons. Alessandro Tonnarelli, della diocesi di Matelica. 17 » » Mons. Emilio Périer, dell'archidiocesi di Rouen. » » » Mons. Ernesto Prudent, della medesima archidiocesi. 19 » » Mons. Zeffirino Lahaye, della diocesi di Nicolet. ONORIFICENZE » Con Brevi apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 30 dicembre 1917. Al sig. Eugenio Cisterna, della diocesi di Albano. 3 gennaio 1918. Al sig. Edoardo Cash, della diocesi di Leeds. 17 » » Al sig. Paolo Gilles Guillard, dell'archidiocesi di Rouen. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 80 II Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 19 dicembre 1.91.7. Al sig. dott. Carlo Decristoforis, della diocesi di Casale. 30 » » Al sig. Rodolfo Klein, dell'archidiocesi di Vienna. 4 gennaio 1918. Al sig. Vittore Lespine, dell'archidiocesi di Tolosa. 17 » » Al sig. Edmondo Giorgio Morin, dell'archidiocesi di Rouen. » » » Al ßig. Ludovico Delamare, della medesima archidiocesi. » » » Al sig. Antimo Donnay, della medesima archidiocesi. » » » Al sig. Carlo Pietro Desiderato Gonet, della medesima archidiocesi. 23 » » Al sig. Francesco Turchi, di Roma. La Commenda con Placca delV Ordine di S. Silvestro Papa : 15 gennaio 1918. Al sig. Giovanni Franco Monteiro, del Patriarcato di Lisbona. U Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 18 giugno 1917. Al sig. Stanislao Szwajkart, dell'archidiocesi di Chicago. MAGGIORDOMATO DI S U A SANTITÀ * NOMINE Con Biglietti di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 7 dicembre 1917. Mons. Balduino Migliarese, dell'archidiocesi di Benevento. 31 » » Mons. Carlo Smith, della diocesi di Plymouth. » » » Mons. Cesare Pecorari, aiutante di studio nella S. Congregazione di Propaganda Fide. 4 gennaio 1918. Mons. Federico Northcote, della diocesi di Southwark. 10 » » Mons. Lino de Sousa, della diocesi di Cochim (Indie Orient). » » » Mons. Teodorico De Angelis, dell'archidiocesi di Benevento. 25 » » Mons. Emilio Alvarez Martínez, della diocesi di Osma. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 4 gennaio 1918. Mons. Gregorio Rensing, della diocesi di Münster. 18 » » Mons. Gaetano Delafontaine, della diocesi di Rouen. 25 » » Mons. Leone Morancé, della diocesi di Mans. NECROLOGIO 23 gennaio 1918. Mons. Luigi Lazzareschi, arcivescovo tit. d'Iconio. 1 Martii 1918 Annus X - Vol. X Num. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP, XV APOSTOLICAE S U B PLUMBO LITTERAE DE DIOECESIS LEÍRIENSIS RESTITUTIONE BENEDICTUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Quo vehementius Apostolica Sedes doluit, cum r e r u m circumstantiae, die trigesima septembris a n n i Domini millesimi octingentesimi octogesimi primi, eam ad s u p p r i m e n d a m i n d u x e r u n t Leiriensem dioecesim, in Lusitania, q u a m P a u l u s P a p a Tertius, die vigesima secunda maii a n n i Domini millesimi quinquagesimi quadragesimi quinti erexerat; eo vel m a i u s n u n c gaudet, quod t e m p o r u m adiuncta antiquam illam Cathedralem Ecclesiam in pristinum restituere sinant. Suffragantibus igitur a n t i q u a e illius dioeceseos fidelibus, Nos, Praedecessorum N o s t r o r u m vestigiis inhaerentes, a t t e n t a q u e meditatione cogitantes q u a n t u m hoc fidei incremento ac evangelicae veritati proficeret, laeto animo vota ipsorum accepimus. Spiritualibus enim populorum necessitatibus, ex re et tempore, uberius consulere, semper R o m a n o r u m Pontificum fuit, divino illis collato munere s u a d e n t e . Auditis itaque Reverendissimus Lusitaniae Ordinariis, in primis hodierno Lisbonensi Patriarcha, dilecto filio Nostro Antonio S. R. E. tituli Ss. Marcellini et Petri presbytero Cardinali Mendes Bello, et hodierno Episcopo Conimbricensi, venerabili fratre Aloisio Coelho ACTA, vol. X, n. 3. — 1-3-918. 6 82 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale da Silva, q u o r u m hoc propius interest, ex eo q u o d a n t i q u a Leiriensis dioecesis inter ipsorum Ecclesias a fel. rec. Leone P a p a Decimo tertio, Praedecessore Nostro, multis ex causis, divisa fuerit ; suppleto insuper, q u a t e n u s o p u s sit, aliorum q u o r u m interest, vel s u a interesse p r a e s u mant, c o n s e n s u ; ex consulto dilectorum filiorum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Negotiis Ecclesiasticis Extraordinariis P r a e p o s i t o r u m , m e m o ratam antiquam Leiriensem Sedem iterum constituimus. Cui proinde restituías declaramus q u i n q u a g i n t a illas paroecias, quarum viginti quinque ad P a t r i a r c h a t u m Lisbonensem, viginti q u i n q u e ad dioecesim Conimbricensem fel. rec. Leo Decimus tertius uniri mandavit, q u a e q u e sub iurisdictione Patriarchae Lisbonensis et Ordinarii Conimbricensis u s q u e a d h u c m a n s e r u n t . Tales s u n t paroeciae locorum vulgo : Alearía, Aliubarrota (Prazeres), Aliubarrota (S. Vicente), Alpedris, Alvados, Alqueidâo, Amor, Arrabal, Arrimai, Azoia, Baroza, Barreira, Batalha, Garangueira, Carvide, Coimbrâo, Coimeias, Cortes, Erpite, Fatima, Freiscanda, luncal, Leiria, Maceira, Marinha Grande, Mazzares, Mendiga, Milagres, Minde, Mira, Monte Real, Monte R e d a n d o , Olival, Ourem, P a taias, P o r t o de Moz (S. loâo), P o r t o de Moz (S. Pedro), Ponsos, Parceiros, Requeira da Ponte, Reguengo do Xetal, Rio de Couros, S. Catherina da Serra, S. Simâo, Seica, Serro Ventoso, S o u t o . de Corpalhosa, Vermoil, Vieira, Villa Nova de Ourem. U r b e m i n s u p e r principem « Leiria » in Sedem episcopalem iterum erigimus, cum o m n i b u s iuribus ac privilegiis q u i b u s caeterae sedes episcopales in Lusitania gaudent. Ecclesiam autem paroecialem B. M. V. in caelum Assumptae r u r s u s in Cathedralem evehimus, in q u a constitui m a n d a m u s sex Canonicorum Capitulum, cui duo Dignitates erunt videlicet: Decanatus et C a n t o r a t u s . Quod si in p r a e s e n s fieri nequeat, loco Canonicorum, dioecesani Consultores, ad t r a m i t e m c a n o n u m 423 et s e q u e n t i u m novi Codicis Iuris Canonici, eligi iubemus. Eiusdem dilecti filii Nostri Antonii Cardinalis Mendes Bello erit iudicare an in praesentibus t e m p o r u m ac r e r u m circumstantiis magis o p p o r t u n u m sit ad m e m o r a t i Cathedralis Capituli constitutionem statim de venire, aut ad ea q u a e citati canones decernunt. Volumus praeterea ut, ubi p r i m u m vires suppetant, dioecesanum Seminarium erigatur; interea a u t e m iis, qui sacerdotium appetunt, meliori quo fieri poterit modo, consulat Ordinarius, eos scilicet mittendo ad alia optimae n o t a e Seminaria. Mensa vero Episcopalis constituetur e q u i n q u e millium circiter libellarum s u m m a , q u a m illi Parochi ultro o b t u l e r u n t ; e reditibus Sedis Apostolicae I n d u l t o r u m , q u a e - a n t i q u a m Cruciatae Bullam s u b s t i t u u n t ; e Curiae Episcopalis emolumentis Acta Benedicti PP. XV 83 necnon e piorum fidelium oblationibus. H a n c dioecesim, iterum constit u t a m , Suffraganeam declaramus P a t r i a r c h a t u s Lisbonensis et, u s q u e d u m de Episcopo proprio nova Sedes provideri n o n valeat, eiusdem Administratorem Apostolicum eligimus et constituimus dilectum filium Antonium Cardinalem Mendes Bello, P a t r i a r c h a m Lisbonensem. Quae autem hisce Litteris, Apostolica auctoritate, a Nobis decreta sunt, nulli hominum, ullo u n q u a m tempore, infringere, a u t iis repugnare, vel quomodolibet contraire liceat. Si quis, quod Deus avertat, hoc a t t e n t a r e praesumpserit, sciat obnoxium se e v a s u r u m esse poenis a sacris canon i b u s contra obsistentes exercitio ecclesiasticae iurisdictionis statutis. Ad haec omnia executioni m a n d a n d a d e p u t a m u s ac decernimus eumdem Cardinalem P a t r i a r c h a m , necessarias proinde et o p p o r t u n a s ei tribuentes facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, alium virum in ecclesiastica dignitate constitutum, ac definitive sententiam dicendi de quavis occurrente difficultate vel oppositione in executionis actu quomodolibet o r i t u r a ; imposito eidem onere ad Sacram Congregationem Consistorialem ipsius executionis peractae authentice e x a r a t u m exemplar, intra tres menses, mittendi, ut in eiusdem Sacrae Congregationis archivio asservetur. Decernimus denique h a s praesentes Litteras valituras contrariis quibuslibet, etiam peculiari et expressa mentione dignis, minime obstantibus. Datum R o m a e apud S. P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo decimo octavo, die decima septima mensis ianuarii, Pontificatus Nostri q u a r t o . Iulius Campori, Protonotarius Apostolicus. R a p h a e l Virili, Protonotarius Apostolicus. Loco ffc Plumbi. Meg. in Cane. Ap., vol. XVI, n. 17. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 84 LITTERAE APOSTOLICAE CAPITULO EARA ET CLERO SABINA » SANCTI DANTUR BLASII NOVAE ET* SANCTI AEGflDII IN OPPIDO « PALOM- LEGES. BENEDICTUS P P . XV Ad perpetuam rei memoriam. — Litteris Apostolicis Ad Supremum Ecclesiae, cal. aprii, an. M D C C C L I I I datis, s. m. decessor Noster P i u s IX aedem sacram archipresbyteralem S. Blasii in oppido vulgo Palombara Sabina, è dioecesi Sabinensi, in Conlegiatam erexit, decrevitque quot ac q u i b u s ea canonicis constaret, quo titulo ex iis u n u s ceteris digni- < tate antecederei, q u a e b o n a et onera essent ordini canonicorum adiudicanda, quibus denique legibus t u m r e d i t u u m divisio, t u m choralis servitii s a c r o r u m q u e perfunctio regeretur. Haec eadem relata sunt in Constitutionibus Conlegiatae, cuius erectio cal. septembribus an. M D C G G L I V perfecta t a n d e m a l i q u a n d o est. Verum, q u a e t u n c recte ac sapienter decreta erant, procedente tempore mutatisque. r e r u m condicionibus, visa sunt iam n o n posse ad effectum deduci, cum, lege de proscribendis bonis ecclesiasticis periata, b o n a q u o q u e Conlegiatae S. Blasii publicata essent, integris fere unice redituum partibus, quae tum ad duos canonicos curiones S. Blasii et S. Aegidii, t u m ad duos canonicos eorum coadiutores pertinerent. Quare, superioribus annis, qui reliqui sunt quattuor canonici h a u d semel eftlagitarunt ut, cum sibi, deminutis redituum copia et canonicorum n u m e r o , o n e r a legatorum et choralia m u n i a implere ad t a b u l a r u m p r a e s c r i p t a iam nullo pacto liceret, Constitutiones, an. M D C C C L I V digestae, n o v a r e n t u r et chori servitium imminueretur. Cum vero iidem canonici, iussu venerabilis fratris Nostri Caietani S. R. E. Card. De Lai, Episcopi Sabinensis, a d u m b r a t i o n e m q u a m d a m seu schema n o v a r u m legum confecerint, et h o d i e r n u s ordinis canonicorum praepositus Laurentius De Angelis, qui simul curionem S. Aegidii in procuratione a n i m a r u m adiuvat, voce et scripto professus sit, esse se libenter Ordinarii optatis obsecuturum, re diligenter perpensa, auditis VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Sacrae Concilii Congregationi praepositis atque eodem Cardinali Episcopo Sabinensi, haec decernimus q u a e s e q u u n t u r : I. Capitulum Conlegiatae Ecclesiae S. Blasii in oppido Palombara Sabina constet interim q u a t t u o r canonicis, idest d u o b u s loci curionibus et duob u s coadiutoribus qui suo quisque curioni a d s u n t : p r i m a vero ordinis Acta Benedicti PP. XV 85 dignitas, archipresbyteri n o m i n e , esto p o s t h a c p a r o c h u s pro tempore Ecclesiae S. Blasii. Praepositi dignitas t u m esse desinet, cum hodiernus P r a e p o s i t u s se officio et beneficio abdicaverit. II. Canonicorum n u m e r o ita imminuto, q u a m veteres Constitutiones primae Ordinis dignitati fecer a n t potestatem, in conventibus capitularibus, bina ferendi suffragia, si q u a n d o , in aliqua re dirimenda, par u t r i m q u e stetisset suffragiorum n u m e r u s , ea in posterum uti ne liceat; suffragiis vero u t r i m q u e p a r i b u s , res ad Ordinarium diiudicanda deferatur. III. Reditus et onera iam n u n c ne administrentur communiter; sed, dimidia eorum parte unicuique e d u o b u s parochis attributa, volumus u t r u m q u e portionem suam ad iuris canonici praescripta administrare, oneribus sibi condictis satisfacere, et suo q u e m q u e coadiutori sexcentas a n n u a s libellas impertire, ea t a m e n lege ut, qui in praesens coadiutorum m u n e r e funguntur, iis constet durante vita et munere a n n u a illa pecuniae vis q u a m u s q u e a d h u c percipere consueverant, videlicet, ut pressius l o q u a m u r , ea quae, rationibus initis, media erit inter pecunias quotannis perceptas superiore quinquennio. IV. Uterque curionum s u m p t u suo in Ecclesia propria cultui divino prospiciat, e a n d e m q u e cum oratoriis, q u a e , i n t r a suae cuiusque paroeciae fines sita, antehac in Capituli dicione erant, sustentet ac conservet. Quapropter m a n d a m u s , in conventibus ab Ordine canonicorum proxime habendis, impensae ad id necessariae definiantur, et res Ordinario adprob a n d a subiiciatur. Quibus in coetibus ratio quoque ducatur i m p e n s a r u m , quae ad functiones sacras capitulares in Aede S. Blasii c o m m u n i t e r peragendas necessariae sint, eaeque inscribantur de r e d i t u u m s u m m a detrahendae, q u a m inter duos curiones dividi iussimus. V. Quae incerta stolae n u n c u p a n t u r , ea d u o b u s curionibus in sua cuiusque paroecia cedant; sic t a m e n cum coadiutoribus participentur, q u e m a d m o d u m , proposita a curionibus ipsis Ordinario formula, hic faciendum censuerit. VI. Legato Aegidiano, libellarum d u c e n t a r u m d u o d e q u i n q u a g i n t a et obolorum quinquaginta, uti antehac, Praepositus Laurentius De Angelis durante munere fruatur: postea, eiusmodi legatum Archipresbytero cedat. VII. Duo coadiutores in procuratione a n i m a r u m iam n u n c parocho quisque suo ita aderunt, ut Codex iuris canonici vicariis cooperatoribus praecipit. VIII. Servitium chori ita m o d e r a m u r ac t e m p e r a m u s ut canonici posthac interesse t a n t u m m o d o debeant Missae cum cantu seu conventuali diebus festis de praecepto aliisque per a n n u m sollemnioribus, Vesperis in iisdem sollemnioribus festis, et functionibus sacris Maioris H e b d o m a d a e . Puncta, quae vocant, pro absentibus, ad n o r m a s iuris communis exigantur. IX. Quod ad sacras attinet functiones, ex recepto usu ab archipresbytero in Ecclesia S. Aegidii et ab alio parocho "in Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 86 Ecclesia S. Blasii peragendas, nihil i m m u t e t u r ; receptus item u s u s interim servetur, quod spectat ad ordinem s a c r a r u m functionum inter easdem Ecclesias a t q u e ad taxationem incertorum, uti vocant: sed u t e r q u e p a r o c h u s , intra tres menses, schema redigat, quo res facilius a p t i u s q u e ordinentur, ab Ordinario a d p r o b a n d u m . X. Onera Missarum ex legatis, sic, ob t e m p o r u m r e r u m q u e condicionem, c o n t r a h i m u s atque imminui m u s , ut u n u s q u i s q u e e canonicis u n a m singulis m e n s i b u s Missam applicet, firma t a m e n pro u t r o q u e parocho obligatione applicandi Missam p r o populo. XI. Si q u a vero, in iis exsequendis, q u a e Litteris hisce Nostris praescripsimus, difficultas inciderit, -venerabili fratri Nostro Caietano S. R. E. Cardinali De Lai, Episcopo Sabinensi, potestatem facimus ea s t a t u e n d i q u a e magis in Domino profutura iudicaverit. H a e c a u t e m omnia decernimus, derogantes Litteris Apostolicis Ad Supremum Ecclesiae Pii P p . IX, q u a s m e m o r a v i m u s , et supplentes, q u a t e n u s opus sit, eorum, q u o r u m intersit, vel qui s u a interesse praesumpserint, consensum, contrariis n o n obstantibus quibuslibet, speciali etiam mentione a u t derogatione dignis. Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die u t mensis februarii a n n o M C M X V I I I , Pontificatus Nostri quarto. P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. EPISTOLAE I AD GOTIFREDUM DE QUINQUAGESIMO GRANDMAISON, EXEUNTE ANNO PRAESIDEM A CONDITA SOCIETATIS EADEM BIBLIOGRAPHICAE, SOCIETATE. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Litteris, quibus, ut consuesti, per sollemnia Christi nascentis, o m n e m Nobis faustitatem a d p r e c a t u s es, etiam certiores Nos fecisti de exeunte iam prope a n n o quinquagesimo, ex quo Societatis, q u a m moderaris, initia s u n t posita. Gratum id sane Nobis: sed multo illud g r a t i u s te t u o s q u e sodales velle h a n c memoriam habere faustam et celebrare cum agendis Deo gratiis, t u m e t i a m ' renovandis alacritatis propositis. Nos habetis, dilecti fitti, in illis comites, ad haec hortatores. Comites vobis in persolvendis Deo gratiis Nos esse iubent eae ipsae utilitates, q u a e sollertia vestra partae s u n t Ecclesiae et civitati. Novimus enim q u o proposito sancto Societas v e s t r a exorta sit, q u a n t a illud retinuerit fide, quam diligenter, b o n u m 87 Acta Benedicti PP. XV semen scriptis editis seminando, illi a d l a b o r a n t . Haec quidem eiusmodi sunt, ut cúrrenles incitari h a u d sinant. Non deest t a m e n n o t a tionibus locus. Quae enimvero v e r t u n t u r tempora, quae belli flamma iam diu E u r o p a m fere o m n e m adurit, in t a m i m m e n s a m h o m i n u m multitudinem prope infinitam calamitatum molem congesserunt. His n o n h u m a n a r u m providentia legum, n o n p r u d e n t u m consiliis mederi satis poterit. Opera a d v o c a n d a in primis erit Ecclesiae, q u a e una, ut scitis, potest a n i m o s sanare, ad obliviscendum ad ignoscendum adducere, fraterna caritate coniungere. Intelligitis quo Nostra spectet oratio. Quae enim mala p a r t a hoc bello sunt, ea non a g r o r u m depopulationibus, n o n u r b i u m florentissimarum eversionibus, n o n - ut cetera h u i u s generis p r a e t e r e a m u s - civibus innumeris vel ferro sublatis, vel vulnere affectis continentur. Alia praeterea s u n t et in alio genere gravissima. In his, erepta m u l t o r u m ex animis caritas m u t u a , et pene in iis deletum n o v u m illud Evangelii praeceptum, quo i u b e m u r vel -inimicos diligere. Usque eo hac in re progressum est, ut patriae caritatem metiri quidam velint odio illorum, quibuscum bello contenditur Î In tanto a r m o r u m aestu, in t a m acri a n i m o r u m contentione proclive erat refrigescere caritatem multorum. Sed quae potiundi, d o m i n a n d i cupiditates bellum pepererunt, eaedem et belli ipsius acerbitas ac d i u t u r n i t a s effecere, ut i a m simultatibus, odiis, ulciscendi desideriis nec finis sit, nec m o d u s ullus. Dolenda haec profecto bonis o m n i b u s sunt, et iis praesertim qui, ut vos, scribendo d a n t operam, adnitendum pro viribus, ut concilientur animi, ut q u a e possint ad iram provocare oblivione deleantur, u n o verbo, ut depositis armis d e p o n a n t u r et odia. Quam ob rem, q u a e proposita vos velle r e n o v a r e scribitis, h u c intendite: nulla alia in re religioni ac civitati vestra utilius probaveritis studia, q u a m si docendo, suadendo, h o r t a n d o effeceritis, ut futurae pacis beneficia largius percipiant homines cor u n u m effecti et a n i m a u n a . Sed haec vix innuisse sufficiat, Neque enim Nos latet sic vos scribendo vuigandoque religionis ac civitatis spoetasse semper rationes, ut eas studiose et accomodate ad tempora curaveritis. De delatis d e m u m officiis gratias vobis, dilecti filii, agimus ex animo : u t q u e vobis l a b o r a n t i b u s Is adsit benignus, qui semen d a t seminanti et b o n a r u m frugum auget incrementa, apostolicam benedictionem, Nostrae pignus benevolentiae, p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e , a p u d S. P e t r u m , die x v u i ianuarii ficatus Nostri a n n o q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV MCMXVIII, Ponti- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 88 n AD R. P. D. XXV IOSEPHUM EPISCOPATUS MORA Y DEL COMPLENTEM RIO, ARCHIEPISCOPUM ANNOS, GRATULATIONE MEXICANUM, ET LAUDE QUEM PROSE- QUITUR. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Facere n o n p o s s u m u s quin a p p r o p i n q u a n t e m episcopatus tui natalem q u i n t u m et vicesimum magno opere gratulemur, cum declarandae eius q u a s u m u s erga te singularis benevolentiae praeclara Nobis a t q u e optatissima offert u r occasio. Quod quidem paterni animi officium sane q u a m vellemus te in ipsa honoris tui sede constitutum inveniret; ibi enim certe clerus p o p u l u s q u e t u u s o m n i b u s te amoris significationibus prosequerentur. Ac m e r i t o : n a m o m n e s boni pastoris partes ex q u o Mexicanam dioecesim moderaris, ut antea Tehuantepecensem et Tulancingensem, optime semper implevisti; maximeque in difficillimis temporibus spectata est prudentia tua, par s u m m a e constantiae in l a b o r a n d o pro Ecclesia cum ipsius boni publici emolumento. Itaque vix est cur te, adeo virtute praestantem, in isto dolore pluribus confirmemus; h a b e s enim, q u a e te recreet recte factorum conscientiam; habes, quod maius est, exspectationem praemii caelestis. Cum vero istas acerbitates t a m fortiter feras, ut a u d i m u s , benignitatem potius laudare auxiliantis Dei debemus, q u a m t u a m aegritudinem consolari. Eia igitur, venerabilis frater, et g a u d e n s faustum age diem votis comitantibus Nostris et b o n o r u m o m n i u m , q u i b u s ista ipsa exsilii tam gravis poena, q u a m innocentissimus paten s , multo te efficit cariorem. Nos a u t e m Iesum D o m i n u m enixe precamur, ut te, q u a m p r i m u m t u a e restitutum Ecclesiae, diu conservet a t q u e suae gratiae m u n e r i b u s cumulet. Q u o r u m auspicem et praecipuae caritatis Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, t u o q u e clero ac populo apostolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxvii mensis ianuarii Pontificatus Nostri anno q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV MCMXVIII, Acta Benedicti PP. XV HI AD IOANNEM DE MARIAM BONIS CARD. OMINIBUS AC FARLEY, DE ARCHIEPISCOPUM PETRIANA STIPE NEO-EBORACENSIUM, GRATIAS AGENS. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Grato te animo m u l t u m , ut par est, a m a m u s et de bonis ominibus, et de petriana stipe, et" de studio quod Nobis in ea corroganda probasti. Rem tenes cum iudicas ad ceteras sollicitudinum causas eam q u o q u e , ex hoc bello, accessisse quod facta Nobis est cum dandi opitulandi necessitas maior, t u m minor accipiendi petendique facultas. Quae quidem q u a m q u a m verissima sunt, est t a m e n cur laetemur et gratias Deo agamus, qui, vel in hisce r e r u m angustiis, satis Ecclesiae suae providet sive movendo episcopos ut studiosius a p u d fideles Apostolicae Sedis agant caussam, sive excitando religiosas familias et viros e clero saeculari ufe, n u n c maxime, sua largitate sint ceteris n o n solum exemplo, sed etiam incitamento. Grati benevolentisque animi Nostri testis apostolica sit benedictio, quam, p a r e m reddentes officiorum vicem, tibi, dilecte filiJNoster, omnique tuo clero ac populo p e r a m a n t e r in Domino impertimus. Datum Romae, a p u d S. P e t r u m , die xxxi ianuarii ficatus Nostri anno q u a r t o . MCMXVIII, Ponti- B E N E D I C T U S P P . XV IV AD EPISCOPOS AUSTRIACAE EPISTOLAM, DITIONIS, QUI OBSERVANTIAE E OFFICIIQUE COETU VINDOBONENSI PLENAM, Dilecti filii Nostri et venerabiles fratres, COMMUNEM MISERANT. salutem et apostolicam bene- dictionem. — Conspirantibus adversus Christi Vicarium factionibus imp r o b o r u m , iisque cuilibet eius vel saluberrimo consilio obsistentibus, quid Nos magis recreare potest q u a m si boni s t u d e a n t eo arctius huic Apostolicae Sedi adhaerescere, Nostrisque praescriptionibus eo religios a s o b t e m p e r a r e ? Eiusmodi Nos oblectatio tenuit n u p e r in iis litteris, quas ad Nos e coetu Vindobonensi dederatis: in q u i b u s quidem vestrum 90 . Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et fidei a r d o r e m et voluntatis obsequium complexi s u m u s ; m a x i m e q u e p r o p o s i t u m ad christianam r e r u m i n s t a u r a t i o n e m , Nobis p r a e e u n t i b u s , i m p e n s e elaborandi. H u c vero cum recta spectet et s a c r o r u m c a n o n u m Codex proxime p r o m u l g a t u s , et Nostra de divini verbi praedicatione Epistola, u t r u m q u e vobis, ut sancte servetur, curae esse g a u d e m u s : a t q u e etiam, q u o d proprie attinet^ ad p r a e d i c a n d u m , vos Nostra p r a e scripta antevenisse, g r a t u l a m u r . - De h a c a u t e m calamitate belli Nostram agendi rationem a d m o d u m vobis probari, p e r o p p o r t u n o Nobis solatio e s t : et sane erat c o n s e n t a n e u m cum apostolico m u n e r i t u m caritati Nostrae ut, n o n solum t a n t o s dolores levare pro viribus niteremur, sed etiam h u i u s filiorum internecionis omni ope s u a d e r e et m a t u r a r e finem. At vero, si ista in vobis grati animi professio delectat, q u a n t a Nos ex adverso m o r d e t m a l e v o l e n z a ! Nostis usque eo q u o s d a m provectos esse, ut, Nostra pacis h o r t a t i o n e reiecta, m a i o r u m , q u a e s u n t secuta, in illud paterni amoris d o c u m e n t u m culpam conferrent. Sed enim Nos in h a c causa, ut in ceteris, q u a e muneris Nostri sunt, religione officii, n o n h o m i n u m comprobatione d u c i m u r : o m n i q u e spe in Iesu Christo posita qui n u n q u a m suae est defuturus Ecclesiae, nihil est cur his difficultatibus m o v e a m u r . Itaque, dum bellum insidet, perseveremus - id quod relinquitur - t a n t a e moli a e r u m n a r u m et l u c t u u m aliquam, vario christianae caritatis munere, afferre levationem; a t q u e interea vobiscum et cum bonis o m n i b u s comprecando contendere, ut pacem, iustitiae comitem, e caelo, u n d e e x p e c t a n d a demum est, a l i q u a n d o devocemus. Cuius auspicem ac praecipuae benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis, dilecti filii Nostri et venerabiles fratres, vestroque clero a c populo a m a n t i s s i m e i m p e r t i m u s . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die u mensis februarii Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV MCMXVIII, 91 Acta Benedicti PP. XV V AD R. D. IOANNEM DÜNN, NEO-EBORACENSEM « CUIUS OPERE DILIGENTIAM IN PROPAGATIONIS MODERANDO FIDEI » PER DIOECESIM DILAUDAT. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Benignitas Dei o p p o r t u n a m afferentis opem Ecclesiae suae, vel ex eo perspicua est q u o d a p u d vos evenit in Opere propagationis Fidei sustentando. E t e n i m cum Europa catholica, ob d i u t u r n u m bellum, n o n ita largiter, ut consueverat, sacras missiones ad b a r b a r o s tueri possit, mirari licet q u o m o d o , - q u a n t u m deest, suppleat Americae liberalitas. Haec autem cum in ceteris civitatibus, t u m m a x i m e elucet in Neo-Eboracensi ; q u a e quidem inter omnes orbis catholici dioeceses in hoc beneficentiae genere principem iam obtinet locum. Grates igitur persolvimus Deo, cuius certe impulsu afflatuque omne istud effectum est salutaris operis increment u m . Te vero, dilecte fili, studiosissimum rei moderatorem, et o m n e s qui operam tibi navant, d i l a u d a m u s ; in q u i b u s u t r i u s q u e commentarii The good work et The catholic news scriptores p r a e s t a r e intelligimus. Sed enim praecipua q u a e d a m t r i b u e n d a laus est diligentissimo isti Cardinali Archiepiscopo, qui profecto o m n i u m q u a e c u m q u e in amplissima Archidioecesi sancte, pie utiliterque fiunt suasor ac fautor optimus iure h a b e t u r . Itaque vos, q u o t q u o t vel consilio vel opera vel re hoc ipsum promovetis institutum, pergite alacres ut facitis Iesu Christi r e g n u m dilat a r e ; sempiternam enim salutem q u a e r e n t e s miserrimorum fratrum, i m m e n s a m vobis in caelo mercedem comparabitis. Atque auspicem divin o r u m m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae singularis testem, tibi, dilecte fili, et o m n i b u s , quos m e m o r a v i m u s , sociis et adiutoribus tuis, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die v mensis februarii Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV MCMXVIII, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 92 SERMO HABITUS IN DIB URBE XI FEBRUARII MCMXVIII AD PAROCHOS ET AD QUADRAGESIMALIS CONCIONATORES. Negli anni scorsi, il saluto da Noi rivolto ai predicatori della Quaresima in R o m a fa sempre accompagnato da u n a calda esortazione a tener presente ciò che importa l'ufficio di banditori della divina parola. In q u e s t ' a n n o u n a tale esortazione s e m b r a superflua, perchè è di fresca d a t a la Lettera che, intorno al grave a r g o m e n t o della sacra predicazione, a b b i a m o indirizzato all'Episcopato cattolico, e per esso a tutti i sacri oratori. P u ò dirsi che la sollecitudine da Noi p r i m a u s a t a verso i figli più vicini sia stata poscia estesa a n c h e ai figliuoli lontani. Ma la partecipazione dei lontani ad un benefìcio n o n priva del beneficio stesso i vicini. Vorreste dire che determina emulazione fra gli u n i e gli altri? Noi preferiamo credere che p e r s u a d e i figliuoli vicini a mostrare che essi, meglio degli altri, h a n n o compreso ed apprezzano l'importanza del beneficio ricevuto dal comun P a d r e . In n i u n a occasione però, meglio che nella s a n t a Quaresima, possono i predicatori di R o m a m o s t r a r e di aver fatto tesoro delle n o r m e e dei precetti che ad essi e a tutti i sacri oratori, sono stati r e c e n t e m e n t e ricordati, per assicurare il b u o n frutto del loro ministero. Neil'indirizzare pertanto il Nostro affettuoso saluto a voi, o dilettissimi figli, chiamati a predicare la s a n t a Q u a r e s i m a ai fedeli di q u e s t a alma città, siamo così lungi dal supporre a voi necessaria l'antica Nostra esortazione a tener presente ciò che i m p o r t a il delicato officio di banditori della divina parola, che anzi giudichiamo debba venire da voi, riguardo al modo di b e n predicare, quel conforto che la pratica reca alla teoria. I fedeli sparsi nel mondo volgono lo sguardo a R o m a , per averne la legge del credere e la n o r m a dell'operare : e Roma, dall'altezza di quest'Apostolico Seggio, n o n per merito di chi vi siede, ma per virtù dello Spirito Santo che lo assiste, è sempre sollecita di appagare la doppia b r a m a del popolo cristiano. Anche Noi, o dilettissimi, sulle orme dei Pontefici che ci h a n n o preceduto sulla ' C a t t e d r a di S. Pietro, coi rinnovati insegnamenti intorno alla sacra predicazione abbiamo mirato ad assicurare ai fedeli la conoscenza della vera legge del credere e della s a n t a n o r m a dell'operare. Ma, se il Nostro insegnamento dovesse restar ristretto al solo campo della teoria, forse n o n riuscirebbe t a n t o efficace Acta Benedicti PP. XV 93 q u a n t o il bisogno richiede: aggiungetevi d u n q u e voi la conferma della pratica, e del Nostro insegnamento sul modo di predicare crescerà, n o n il valore sostanziale, bensì la efficacia. Ci s e m b r a che questo pensiero d e b b a riuscir gradito ai sacri oratori, chiamati a predicare in R o m a nella Quaresima che viene p r i m a dopo la pubblicazione della Nostra Enciclica sulla predicazione, perchè più che mai giustifica il loro titolo di Nostri cooperatori, più che mai li m o s t r a veri ambasciatori del P a p a presso il popolo di R o m a . Nè vi sgomenti, o dilettissimi, l'arduità dell' impresa, -perchè basta ricordare chi sia il buon predicatore, o, se meglio piace, donde derivi ciò che costituisce il b u o n predicatore. E Noi a m i a m o credere che ognuno di Voi, p o n e n d o m e n t e alle parole che siamo per dirvi, riconoscerà se stesso nel ritratto del buon predicatore, che intendiamo ora di presentarvi. L'eccellenza del ministero affidato ai sacri oratori dipende dalPesser desso continuazione dell'opera di Gesù Cristo. Il divin Salvatore disse a p e r t a m e n t e agli Apostoli e, nella loro persona, a tutti i futuri suoi min i s t r i : « Come m a n d ò me il P a d r e , a n c h ' i o m a n d o voi » (Giov., XX, 21). Ad indicare poi in qual modo avrebbero dovuto continuare la missione di Lui, che, come avea detto altra volta, « era venuto nel m o n d o affine di rendere testimonianza alla verità » (ivi, XVIII, 37), Gesù Cristo soggiunse: « Predicate l'Evangelo » (Marc, XVI, 15). Di qui si comprende agevolmente che, come avea potuto dire di sè, nel senso più rigoroso e proprio della parola, di esser luce del mondo, Ego sum lux mundi (Giov., V i l i ; 12), così, per sua infinita bontà, abbia potuto dire « luce del mondo » anche coloro che, con Lui e per Lui, erano destinati a diffonder la luce della verità in mezzo al m o n d o : Vos estis lux mundi (Matt., V, 14). Ma chi n o n comprende altresì che il predicatore è tanto più b u o n o q u a n t o meglio continua l'opera di Gesù Cristo, o q u a n t o più esattamente ne adempie il precetto? Il divino Maestro ha detto ai sacri ministri : Praedicate evangelium, e la parola di Gesù, come quella che era perfetta e non abbisognava di essere da altri completata, significava che b u o n predicatore sarebbe stato colui il quale avesse annunziato, in conveniente maniera, tutto e solo l'Evangelo! Appena è d'uopo ricordare che il Vangelo abbraccia il dogma e la morale, per d e d u r n e che il sacro oratore deve esporre ai fedeli ciò che devono credere e ciò che devono fare per conseguir l'eterna salvezza. Quasi c o n t e m p o r a n e a alla pubblicazione della Nostra Enciclica sulla predicazione è s t a t a la promulgazione del nuovo Codice di Diritto Canonico; e un canone di questo - che è il 1347 - mirabilmente com- 94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pendia l'officio del sacro oratore, dicendo che deve esporre al popolo le due parti dell'Evangelo, che sono il d o m m a e la m o r a l e : In sacris concionibus exponenda in primis sunt quae fideles credere et facere ad salutem oportet. Si dice: quae fideles credere ... oportet, ecco indicato il d o g m a ; si soggiunge quae fideles ... facere ad salutem oportet, ecco ricord a t a la morale. Ma più che sulla comprensione del Vangelo, abbracciente d o m m a e morale, giova insistere su quella interpretazione delle parole del divino Maestro : Praedicate evangelium, per la quale a b b i a m o detto che buon predicatore è colui il quale a n n u n z i a tutto e solo il Vangelo. Un tutto dev'essere considerato non solo nelle varie sue parti, ma anche nei singoli membri di esse; epperò, per annunziare tutto il Vangelo, deve il b u o n predicatore esporre ai fedeli così i dommi che possono inebriarne il cuore di letizia, come quelli che devono riempirli di salutare t i m o r e ; deve far loro a m m i r a r e la divina Misericordia, ma li deve anche s a n t a m e n t e intimorire col ricordo della divina Giustizia. Non meriterebbe di esser detto buon predicatore chi, per blandire l'uditorio, non esponesse, sotto il suo verace aspetto, od anche solo tacesse q u a n d o fosse mestieri annunziarla, la dottrina rivelata intorno alla gravità delle offese fatte a Dio, e circa i castighi coi quali quelle offese d e b b o n o esser punite nel tempo o nell'eternità. Egli è evidente che quell'oratore n o n annunzierebbe tutto il Vangelo, anzi mostrerebbe di aver dimenticato che Gesù Cristo gli ha i m p o s t o di insegnare l'osservanza di tutti i suoi precetti: Docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis (Matt., XXVIII, 20). A voi, o dilettissimi figli, n o n dobbiamo far rilevare che, a n o n concedere il n o m e di buon predicatore a chi non avesse esposto tutto il Vangelo, Ci spingerebbe la supposizione che n i u n motivo di lodevole prudenza suggerisse o giustificasse quel silenzio. Imperocché nell'esposizione della verità cattolica n o n deve mai introdursi la falsità ; ma di u n a parte del vero si può tollerare il silenzio, q u a n d o n o n vi sia obbligo di p a r l a r n e per la difesa della F e d e ; anzi se ne dovrebbe esigere l'omissione q u a n d o , senza conseguir verun bene, si a n d a s s e incontro a verissimo male, quale sarebbe ad esempio quello di inasprir animi già mal disposti verso la Chiesa. Ma n o n Ci p e r m e t t e di indugiare in questa dichiarazione la prudenza, che n o n dubitiamo sia bell'ornamento di chi è stato scelto ad a n n u n z i a r e la divina parola in liorna n e l l ' i m m i n e n t e Quaresima. E p p e r ò Ci affrettiamo a c h i a m a r e invece la vostra attenzione, o dilettissimi, sull'obbligo che ha il sacro oratore di annunziare, come tutto, così solo il Vangelo. Forse certi oratori, di età n o n t r o p p o remota, aveano posto in Acta Benedicti PP. XV 95 oblìo il dovere di esporre solo il Vangelo, più che avessero dimenticato l'obbligo di esporlo tutto. Ma chi n o n vede che farebbe cosa altamente ingiuriosa a Dio chi alla divina parola volesse aggiunger la parola u m a n a , quasi che quella avesse bisogno di esser completata e perfezionata da questa? Il divin Salvatore, venuto sulla tèrra per indicare all'uomo la via da tenere per giungere all'eterna salvezza, disse necessaria e sufficiente a tale scopo l'osservanza del Vangelo. Ora, se un predicatore t r a s p o r t a s s e i suoi uditori in campi non indicati dal santo Vangelo, e magnificasse t a n t o la bellezza dei nuovi orizzonti scorti da quei campi, se t a n t o lodasse i frutti m a t u r a t i in questi, da mettere nell'animo dei suoi uditori l'opinione che forse all'eterna salvezza giovi lo spaziare in campi distinti dai campi evangelici, diteci voi se quell'oratore non darebbe a Gesù Cristo la patente di maestro insufficiente? Ma per ciò stesso Noi vorremmo negare a lui quella di « b u o n predicatore », perchè tale è solo colui che fedelmente continua la missione di Gesù Cristo e che di Gesù Cristo più esattamente adempie i precetti. O h ! q u a n t o importa di insistere sull'obbligo che incombe al b u o n predicatore, di limitarsi ad a n n u n z i a r e solo il santo Vangelo ! Un ambasciatore, che al sovrano presso il quale è accreditato n o n esponesse solo ciò di cui ha ricevuto m a n d a t o dal suo principe, meriterebbe di n o n essere creduto in nessuna parte della s u a ambasceria, perchè n i u n o potrebbe sapere q u a n d o il suo linguaggio fosse conforme al ricevuto m a n d a t o e q u a n d o invece se ne discostasse. Ma i predicatori n o n sono anch'essi ambasciatori ? Ambasciatori sono di Dio presso il popolo cristiano ; epperò al popolo cristiano devono portare solo la parola di Dio : se altra ne portassero, meriterebbero di essere sconfessati dal Sovrano che li ha eletti a suoi ambasciatori. E notate, o dilettissimi, il d a n n o grave che arrecherebbero al popolo cristiano cotesti ambasciatori di Dio, che alla divina parola aggiungessero la propria. Imperocché la via che Gesù Cristo ha tracciato ai cristiani per giungere a salvezza è la via stretta della penitenza e della mortificazione. In questa s t r a d a deve e n t r a r e sollecito, anzi in q u e s t a tleve correre animoso c h i u n q u e desidera raggiungere la mèta a lui proposta. Ma n o n vi ha dubbio che riesce a disagio il c a m m i n a r e per u n a via stretta, e sparsa di triboli e spine... A quale forte tentazione, di a b b a n d o n a r e q u e s t a strada, è perciò esposto colui al quale u n ' a l t r a ne è indicata più spaziosa e p i a n a ! Usciamo di metafora, o dilettissimi. Il sacro oratore che n o n predica solo il Vangelo, addita forse ai suoi uditori u n a via più larga, e certamente meno aspra, di quella che addita 96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale il fedele esecutore del rigoroso p r e c e t t o : Praedicata Evangelium; ma u n a via che n o n conduce alla meta, u n a via che può anzi t e r m i n a r e in un precipizio, deve dirsi disastrosa, e chi invita il v i a n d a n t e a mettersi in quella strada, al viandante stesso cagiona grave d a n n o . Così è del predicatore dimentico di dover predicare il solo Vangelo. Se non rivolgessimo ora la n o s t r a parola ad un eletto stuolo di sacerdoti, certamente animati dallo spirito di Gesù Cristo e b e n preparati all'eccelso ministero che s t a n n o per i n t r a p r e n d e r e , Noi v o r r e m m o insistere anche più nel dimostrare che il b u o n predicatore deve predicare tutto e solo il Vangelo, perchè p o t r e m m o .ricordare che la b o n t à di esso si deduce anche dal modo con cui adempie il fine della predicazione. Questo fine, come quello che è corrispondente all'opera redentrice di Gesù Cristo, si esprime bene con le parole del Profeta, che disse la redenzione « indirizzata a togliere il peccato e a portare sulla t e r r a la giustizia », ut finem accipiat peccatum et adducatur iustitia sempiterna (Dan., IX, 24). E or n o n sappiamo Noi che l'Evangelo, m e n t r e n a r r a q u a n t o fece Gesù Cristo per compiere la s u a copiosa redenzione, esprime insieme q u a n t o lo stesso divin Redentore ha insegnato doversi fare dai suoi ministri per ottenere al popolo cristiano la più estesa partecipazione ai frutti della s u a r e d e n z i o n e ? Ne consegue che chi n o n predicasse tutto il Vangelo insegnerebbe, in modo implicito, potersi fare a meno di u n a parte di ciò che Gesù Cristo disse indispensabile a togliere il peccato e a portare sulla terra la giustizia: ne consegue che chi non predicasse solo il Vangelo, insegnerebbe, sempre in modo implicito, n o n b a s t a r e ciò che Gesù Cristo ha detto sufficiente all'universale applicazione dei frutti dell'opera s u a redentrice. Ma è lungi dall'animo Nostro il s u p p o r r e che fra i quaresimalisti di R o m a possa esservi chi n o n sia determinato ad esporre ai fedeli di quest'alma città tutto e solo il Vangelo. Noi teniamo certo che, se oggi o d o m a n i si presentasse ad essi qualche indiscreto investigatore del p r o g r a m m a della i m m i n e n t e loro predicazione, risponderebbero t u t t i : nostro p r o g r a m m a è predicare tutto e solo il Vangelo. Praedicate Evangelium. Nè dubitiamo che al termine della Q u a r e s i m a possano i fedeli attestare che tutti i predicatori di R o m a h a n n o predicato tutto e solo il Vangelo! O h ! quale conforto ci arreca questa fiducia! Credereste sia il conforto che ha un p a d r e , q u a n d o ravvisa fondata la s u a s p e r a n z a di vedere allontanati dai figli i cibi m a l s a n i ? Certamente n o n escludiamo questo conforto, anzi vi aggiungiamo p u r quello, t a n t o analogo, del p a d r e che vede apprestati ai figliuoli i cibi che possono favorirne meglio lo sviluppo. Ma il n o s t r o conforto è anche maggiore. Imperocché N ai Acta Benedicti PP. XV 97 t o r n i a m o col pensiero a ciò che a b b i a m o detto nell'esordire. Egli è ben n a t u r a l e che a R o m a si volga lo sguardo per iscorgere come qui si o s s e r v a n o le recenti prescrizioni della S a n t a Sede intorno al modo di predicare. Oh! q u a n d o potrà giungere alle più estreme regioni della t e r r a la notizia che i quaresimalisti di R o m a nel 1918 h a n n o predicato tutto e solo il Vangelo, n o n p o t r à più esservi un sacro oratore che si appelli ad autorevole esempio per giustificare la s u a audacia di p o r r e in n o n cale qualche parte delF i n s e g n a m e n t o evangelico o, peggio ancora, di sostituire e di aggiungere la parola dell'uomo a quella di Dio. Fin da principio vi dicevamo, o dilettissimi, che non avrebbe dovuto riuscirvi malagevole il confermare col vostro esempio il carattere proprio del buon predicatore: ora vedete che basta la rigorosa osservanza del precetto di Gesù Cristo : Praedicate Evangelium. Animatevi d u n q u e sempre più nel proposito di n o n allontanarvi dalla pratica osservanza di q u e s t o precetto, e tenete per fermo che chi meglio l'osserva meglio acquista il n o m e di buon predicatore. Ma n o n sappiamo conchiudere il discorso senza indirizzare un affett u o s o saluto anche ai parroci di R o m a . Imperocché ad essi può volgere lo sguardo scrutatore chi voglia conoscere come in R o m a si osservino i pontifici decreti intorno alla sacra predicazione; anzi possiamo dire che sui parroci di R o m a si a p p u n t a di continuo quello sguardo scrutatore, che sui quaresimalisti si affìssa solo in breve periodo dell'anno. Diamo lode a Dio, a Dio sieno rese le dovute grazie perchè l'eterna città può vantare un collegio di parroci, che n o n ignora incombergli l'obbligo di perfezione, t a n t o maggiore q u a n t o più vicino all'Apostolico Seggio è nell'esercizio del sacro ministero. Noi però desideriamo di aver sempre nuovi titoli per dire, così ai predicatori come ai parroci di R o m a : Videant omnes opera vestra bona et glorificent Patrem vestrum. L a o n d e copiosa ed efficacissima invochiamo sugli uni e sugli altri la benedizione di Dio. Il divino Maestro, con le parole praedicate evangelium, tracciò un p r o g r a m m a completo e pei predicatori e pei curatori di anime. O h ! n e s s u n altro p r o g r a m m a mostrino di voler seguire questi Nostri figli, sia nel pulpito sia nella parrocchia, sia in privato sia in p u b b l i c o ; e siano tutti consolati con l'abbondanza dei frutti, che il Signore concede a quei suoi ministri i quali predicano tutto e solo il Vangelo. ACTA, vol. X, n. 3. — 1-3-918. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 98 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I NOTIFICATIO Notum fit, praesertim Americae Ordinariis, sacerdotem Lauretum De Loreto, e dioecesi Marsorum, in Italia, iam inde ab a n n o 1913 ex Sanctae Sedis decreto s u s p e n s u m esse a divinis. R o m a e , ex Secretaria Sacrae Congregationis Consistorialis, die 2 februarii 1918. i$i G. CARD. D E LAI, E p . Sabinen., Secretarius. II P R O V I S I O ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis S s m u s D. N. Benedictus P p . XV h a s , quae s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 2 februarii 1918. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Scitopolitanae promovit R. P. D. Americum Bevilacqua, h a c t e n u s episcopum titularem Rhithy m n e n s e m . — Titulari archiepiscopali ecclesiae T h a r o n e n s i R. P. D. I o a n n e m Festa, h a c t e n u s episcopum titularem Gapitoliensem. — Titulari episcopali ecclesiae Domitiopolitanae praefecit R. D. Augustinum Migliore, protonotarium apostolicum, vicarium generalem dioecesis Nolanae, quem constituit Auxiliarem R e v m i D. Agnelli R e n zullo, episcopi Nolani. 8 februarii. — Titulari episcopali ecclesiae Antipatridensi R. P. D. Cyrillum de P a u l a Freitas, h a c t e n u s episcopum C o r u m b e n s e m . — Cathedrali ecclesiae Novae Aureliae R. P. D. I o a n n e m Guilelmum Shaw, h a c t e n u s episcopum S. Antonii. — Cathedrali ecclesiae Xylopolitanae R. D. Danielem M. Gorman, protonotarium apostolicum, rectorem collegii archiep. D u b u q u e n s i s . S. Congregatio Rituum 99 SACRA CONGREGATIO RITUUM i FLORENTINA DECRETUM INTRODUCTIONIS VAE DEI RUM A ANNAE SACRIS MARIAE CAUSAE LAPINI, BEATIFICATIONIS FUNDATRICIS ET CANONIZATIONIS INSTITUTI SER- PAUPERUM FILIA- STIGMATIBUS. Praeclaris mulieribus, q u a s postremis hisce temporibus elegit Dominus, ad b o n u m , solatium et h o n o r e m Ecclesiae et societatis et ad confusionem m u n d i eiusque sectatorum, merito accenseri potest Soror Anna Maria Lapini, e tertio ordine S. Francisci, F u n d a t r i x Instituti Sororum a Sacris Stigmatibus. Florentiae, die 27 maii an. 1809, ex piis honestisque coniugibus Iosepho Fiorelli et Rosalinda Pecorai orta, in parochiali ecclesia S. Ioseph baptizata fuit, eique inditum n o m e n Maria Anna. P a r e n t u m cura et a m o r e filióla aetate ac pietate succrescebat, praeclaram insimul indolem ostendens. Deo iuncta, orationi vacans, ad sacra et ad synaxim frequens erat. In schola studiis foemineisque operibus ac praetextis r e p a r a n d i s diligenter incumbebat, ut sua q u o q u e industria opem familiae afferret. Docilis, modesta, mitis ac m a n s u e t a , coaequalibus praelucebat exemplo ; et dissensiones intra et extra d o m u m facile componebat; exinde pacificatrix n u n c u p a t a . S t a t u s religiosi amplectendi desiderio permota, sese obtulit in tyronem successive monialibus Capuccinis, Clarissis et Garmelitanis ; sed variis de causis, praesertim ob tenuem valetudinem et conditionem familiarem, singulis vicibus, sui voti compos effecta n o n fuit. Pater, qui filiam suam valde diligebat et iam dolenter ferebat vitae s t a t u m ab ea o p t a t u m , etsi meliori consilio per se consonum, perpensis obstaculis occurrentibus, volens illam in saeculo m a n e n t e m t u t o firmòque m u n i r e praesidio, ad h o n e s t a s n u p t i a s ipsius a n i m u m disponere studuit, communiori a d h a e r e n s consilio P a u l i Apostoli dicentis: « qui m a t r i m o n i u m iungit virginem suam, bene facit ». Interim quidam iuvenis I o a n n e s Lapini, cuius pater, d o m u i p r o x i m u s , antiqua amicitiae consuetudine Iosepho Fiorelli iungebatur, A n n a m in m a t r i m o n i u m petiit. R e n u i t ipsa, quin imo, ad s u u m p r o p o s i t u m melius t u e n d u m , in aliam d o m u m divertere flagitavit. Distulit pater, eo magis 100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale q u o d eodem t e m p o r e I o a n n e s militiae adscriptus abire debuit. Hic t a m e n , statim ac, fuit a servitio militari s o l u t u s , a p u d familiam Fiorelli postul a t u m renovavit. H o r t a t u sui confessarii, A n n a novendialibus precibus Spiritus Sancti l u m e n imploravit ad divinam de sui s t a t u s electione voluntatem clarius agnoscendam. Quibus expletis, iteratae petitioni iuvenis Lapini, ex p a r e n t u m ipsiusque confessarii consilio, obsistere n o n valens, consensum s u u m praebuit, et a n n o s n a t a viginti quatuor, m a t r i m o n i u m cum praefato iuvene inivit, cum aliquo t a m e n timore de futuris angustiis et miseriis. Revera nuptiales rosae q u o t spinae pungentes h a b u e r u n t insertas ob m o r u m discrepantiam inter coniuges! Virtutibus enim foeminae, n o n solum alienae d o m u s novaeque familiae s t a t u s a d v e r s a b a t u r , sed magis improbitas viri, q u e m Dei F a m u l a , per plures a n n o s patienter sustinens, extremo t a m e n tempore, ad bonam frugem et ad vitam christianam reduxit, post d i u t u r n u m et gravem morb u m , i u s t o r u m m o r t e conclusam. I p s a vero, n o v e m annis in coniugali s t a t u exactis, et iam Tertio Ordini S. Francisci adscripta, defunctis p a r e n t i b u s , in d o m u m fratris sui recepta est, ibique m a n s i t u s q u e ad illius m a t r i m o n i u m . T u n c , e domo fratris digressa, audito sui confessarii ipsiusque Archiepiscopi Florentini consilio, Vidua Lapini, P a u l i n u m viduis monitum secuta, s e c u n d a s nuptias, etsi a di vite proboque viro sibi oblatas, constanter recusavit, ut q u a e Dei e r a n t unice quaereret et pietatis caritatisque operibus liberius incumberet. In domo, q u a degebat, operibus manufactis o p e r a m i m p e n d e n s , corporibus animisque aegrot a n t i u m opem praebebat. Ipsamet a u t e m morbo afflicta, vix convaluit, feminam q u a e sibi infirmae ministrabat, n o m i n e Elisabetham Marirni, a p u d se libenter retinuit, e a m q u e p r i m a m sui Instituti sodalem dein recognovit. Post seditiones a n n o r u m 1848 et 1849, i n s t a u r a t a pace et tranquillitate publica in Hetruria, Dei F a m u l a , praehabito amplissimo Archiepiscopi Florentini consensu, novi Instituti fundamenta iecit, adiuvante suo directore spirituali P. Athanasio a Signa, Ordinis F r a t r u m Minorum, qui ipsam eiusque socias eidem Ordini aggregavit, imposito nomine « P a u p e r u m Filiarum a Sacris Stigmatibus » easque cum quad a m solemnitate, in pervigilio Pentecostes,, a n n i 1850, religioso induit habitu. Anno posteriore, m a g n o H e t r u r i a e duce favente, Soror Anna, p r i m a m d o m u m Florentiae aperuit, s e c u n d a m Fesulis et tertiam in Montecarlo, ac deinceps, u s q u e ad a n n u m 1859, duodecim domos seu recessus instituit in variis italiae Centralis et Meridionalis dioecesibus. S u m m o p e r e cupiens arctiorem Instituti u n i o n e m cum Ordine F r a t r u m Minorum, a Ministro generali eiusdem Ordinis eandem petiit a t q u e obtinuit. Insuper, decurrente a n n o 1854, Dei F a m u l a , Archiepiscopi Fio- 5. Congregatio Rituum 101 rentini Minucci a l i o r u m q u e a n t i s t i t u m litteris commendatitiis communita, R p m a m venit, S u m m u m q u e Pontificem Pium IX adiit, a q u o benignissime excepta fuit. Quin imo Beatissimus Pater, n o n modo A n n a m eiusque spiritum et opus laudavit, sed etiam, ut in itinere incoepto alacriter pergeret, vehementer e x h o r t a t u s est, atque, in suae benevolentiae signum, Cardinalem I a c o b u m Antonelli in Protectorem Instituti elegit ac deputa vit, i p s u m q u e Institutum q u i b u s d a m spiritualibus gratiis et privilegiis auxit ac ditavit. Anno a u t e m 1859, Soror Anna, p o s t q u a m in Italiam meridionalem perrexisset ad instituendum Neapoli Refugium vulgo delle Morette aliosque recessus in dioecesibus Caietana, S. Germani et Nuscana, ea capta occasione, R o m a m rediit, i t e r u m q u e vidit ipsum R o m a n u m Pontificem, qui Sodalitatem eiusque Institutricem omni laude p a r i q u e gratulatione cohonestare a t q u e Apostolica Benedictione cumulare dignat u s est. Dei F a m u l a , q u a e Sanctorum iosephi Calasanctii, Hieronymi Aémiliani et Francisci Assisiensis spiritu erat repleta, q u a e q u e ex actis processualibus p e r h i b e t u r s u m m o p e r e intenta, per se suasque filias, q u i b u s Ipsa suo exemplo praeibat, ad puellarum educationem, ad infirm o r u m levamen et ad o m n e caritatis opus, vidit s u u m Institutum sin* gulari Dei beneficio propagatum, eo potissimum tempore, quo acerrimi religionis hostes Ecclesiam catholicam et Ordines religiosos, t u n c in [talia florentes, collatis viribus opprimere conspiraban!. T a n d e m Soror Anna, infirma valetudine gravibusque laboribus iam fracta, obitum s u u m praesentiens p r o x i m u m , sororem B o n a v e n t u r a m in antistitam Instituti elegit ac deputavit, a t q u e ipsa F l o r e n t i a m rediit in recessum maiorem del Portico. Illic, q u u m cardiaco vitio et cancere maligno laboraret et lethalis morbi vis in dies invalesceret, praeclaris patientiae, obedientiae aliarumque v i r t u t u m signis editis, acceptisque piissime Ecclesiae sacramentis, die 15 aprilis a n n i 1860 obdormivit in Domino ; eiusque corpus, solemni funere expleto, in sepulchro maioris d o m u s conditum, deinceps in decentiorem locum t r a n s l a t u m fuit. Interim sanctitatis opinio Dei F a m u l a e , in vita et post m o r t e m , u s q u e a d h u c n u n q u a m decrescens, imo in dies clarior effecta, viam aperuit Ordinariis inquisitionibus, in u t r a q u e Curia Fiorentina et P r a t e n s i , super ea conficiendis: q u a e rite absolutae novisque documentis roboratae, S a c r o r u m R i t u u m Congregationi exhibitae sunt. Nunc vero, q u u m omnia in p r o m p t u sint, nihilque obstet q u o m i n u s ad ulteriora procedatur, instante R. P. Francisco Maria Paoli ni, Ordinis F r a t r u m Minorum et h u i u s Causae Postulatore, et Brno P. Seraphino Cimino, Ministro generali, totius Ordinis vota depromente, attentisque litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium R m o r u m Archiepiscoporum et Episcoporum nec Asta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m non Capitulorum, Ordinum, Congregationum, Confraternitatum et catholicarum associationum, E m u s et R m u s D n u s Cardinalis Philippus Giustini, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis Sacrorum r i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes coadunatis, sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An sit signanda Commissio Introductionis Causae, in casu et ad effectum de quo agitur? Ët Emi ac R m i P a t r e s , sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem ipsius Emi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani Fidei Promotore, o m n i b u s q u e sedulo perpensis, inscribendum censuer u n t : Signandam esse Commissionem Introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 15 ianuarii 1918: r Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino n o s t r o Benedicto P a p a e XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi Pro-Prefectum relatis, Sanctitas Sua, Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m habens, propria m a n u signare dignata est Commissionem Intrö- ' ductionis Causae beatificationis et canonizationis Servae Dei A n n a e Mariae Lapini, F u n d a t r i c i s Instituti P a u p e r u m Filiarum a Sacris Stigmatibus, die 23, eisdem mense et a n n o . A. CARD. S. E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, VICO, R. E. Pro-Praefectus. L. £ß S. Alexander Verde, Secretarius. II ULYSSIPONEN. DECRETUM SERVO TARUM CONFIRMATIONIS DEI NONIO CULTUS ALVARES CALCEA.TORUM, AB IMMEMORABILI PEREIRA, LAICO BEATO ET SANCTO TEMPORE EXHIBITI ORDINIS CARMELI- PROFESSO NUNCUPATO. Clementissimus Deus qui, suo provido et sapienti consilio, tempora, eventus resque o m n e s disponit a t q u e ordinat in gloriam s u a m h o m i n u m q u e salutem, a d praesentem r e r u m publicarum atque E u r o p a e conditionem servavit praestantissimam h a n c c a u s a m a p u d sacrorum rituum Congregationem agitari de confirmatione cultus immemorialis praestiti clarissimo viro, comestabili Lusitaniae gentis, qui n o n m i n u s familiae ac patriae q u a m Ecclesiae catholicae et Ordinis Carmelitici decus et o r n a m e n t u m , vitae sanctimonia et virtutum splendore maxime S. Congregatio Rituum 103 in L u s i t a n i a refulsit, nomine Nonius seu N u n u s Alvares Pereira, humilis laicus professus Carmelitarum Calceatorum. Hic Dei F a m u l u s in loco vulgo Bomiardim, die 24 iunii 1360 n a t u s , optimis moribus ac disciplinis congruenter instructus et inter regios- p u e r o s cooptatus, adeo Regis eiusque uxoris gratiam invenire meruit, ut decimum tertium vix a n n u m agens, et militiae adscriptus, et eques creatus, et regiis armis, ipsius Reginae m a n i b u s , fuerit solemniter i n d u t u s . P a r e n t u m eiusdemque Regis exhortationibus indulgens, in aetate septendecim a n n o r u m , nupsit nobilissimae dominae Eleonorae de Alvim, a q u a duos h a b u i t filios i m m a t u r e defunctos et unicam filiam Beatricem, quae Corniti Barcellensi et primo Brigantino Duci, legitimo matrimonio iuncta, n u m e r o s a e soboli longe lateque diffusae dedit originem. Inde enim complures E u r o p a e Principes ac Reges, I m p e r a t o r Carolus V et, e postremis, ipse Lusitaniae Rex E m m a n u e l II, prodierunt. De scientia et virtute militari Servi Dei, eiusque gestis ac victoriis ad patriae suae independentiam ac libertatem t u e n d a m ac vindicandam, etsi m u l t a et praeclara afferri possint, t a m e n pauca et utilia in hac causa i n n u e r e sufficiat. Ab a n n o aetatis suae vigesimo tertio, in q u o s u m m u m rei militaris imperium a d e p t u s est, u s q u e ad a n n u m sexagesimum secundum, a n n u m Domini 1422, p a t r i a m ab hostili incursu et dominatione strenue ac viriliter p u g n a n d o liberavit; invictus h e r o s et libertatis assertor proclamatus, ab ipso Rege ad supremos Regni honores et dignitates pro merito evectus fuit. Inter a r m o r u m strepitus a fide et religione in Deum vim et r o b u r Nonium accepisse t e s t a n t u r scriptores historici lusitani, inter quos clarissimus auctor Agiologii Lusitani, qui eius peculiarem devotionem erga S s m u m Eucharistiae S a c r a m e n t u m et Beatissimam Virginem Mariam describit, refer e n s etiam r e s p o n s u m q u o d Dei F a m u l u s dare solebat a d n o t a n t i b u s Eius frequentiam ad sacram synaxim: « Qui victum in acie, aiebat « Nonius, me videre desiderat, ab hoc sacro epulo in quo Deus ipse, cibus « fortium, homines reiicit, me segreget; etenim ab eo edulio plene con« fortatus, a n i m u m , fortitudinem et vires ad inimicos debellandos plane « induo ». De eximiae autem pietatis affectu quo S s m a m Virginem prosequebatur, splendida d o c u m e n t a et a r g u m e n t a extant imago ipsius B. Mariae Virginis, q u a m , militaribus vexillis appictam, auspicato gerebat, sex t e m p i a , ex septem ab ipso erectis, Deiparae Virgini sacra, Missarum solemnia in illis ad a r a s principes perpetuo celebranda, et stricta ieiunia a Nonio fideliter observata in sabbatis per a n n u m et in vigiliis festorum marialium, q u a m v i s certamini destinatis. I t a q u e nil m i r u m si Dei Servus aeque fuit castus ac devotus in triplici statu caelibatus, matrimonii et viduitatis, et si, u x o r e propere amissa, ipse, a d h u c 104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale iuvenis, n u m q u a m ad secundas nuptias transire voluerit. Quin imo, continentiae ac t e m p e r a n t i a e exemplar, milites sibi subiectos a turpi vitio verbis, praemiis et poenis arcebat, identidem s u b i u n g e n s : «Miles quo « continentior, eo bellicosior, qui a u t e m istam angelicam virtutem in « pretio n o n habet, dimidium triumphi, d u m in aciem descendit, adver« sario iam cessit ». Hisce virtutibus ac subsidiis p a r a t u s praelia aggrediebatur et victorias, q u a s reportabat, ipse d u x cum suo exercitu, Omnipotenti Deo, Beatissima Maria Virgine deprecante, grato devotoque animo adscribebat. Vir tot trophaeis, t r i u m p h i s et dignitatibus c u m u l a t u s et gloriosus, vindicata patriae ac religionis libertate, de s u a spirituali perfectione cogitans, Salvatoris nostri Dei verbis et exemplis p e r m o t u s : « Si vis perfectus esse ..... sequere me », a t q u e ipsius gratia a d i u t u s , statim ad Virginis Deiparae aram ense s u s p e n s o , m u n d i q u e divitiis, illecebris a t q u e h o n o r i b u s contemptis, infra Carmelitarum aedes, q u a s ipse extrui fecerat a t q u e dotaverat, se recepit, et mense iulio a n n o 1422 vestem fratris Donati cum omnium a d m i r a t i o n e et aedificatione s u b nomine fratris Nonii a S a n c t a Maria assumpsit. Divino beneficio religiosae vocationis se indignum r e p u t a n s , n u m q u a m adduci potuit, ut sacerdotio a u g e r e t u r et choristae professionem emitteret. F r a t r i s laici officiis et laboribus a p p r i m e contentus, a u d i t u s est h a u d semel dicere: « In Domo Dei nul« lum officium est intimum, sed o m n i a p r i m a r i a et excellentia; ego a u t e m « ingressus s u m ministrare, pari cum ceteris sorte in sudore vitam ducere ». Expresso desiderio c o m m u t a n d i coenobium cum altero extra Ulyssiponem et Lusitaniam, ad v i t a n d a m civium et virorum illustrium frequentiam et ad c u r a n d a m maiorem cum Deo conversationem, obstitit Superiorum ipsiusque Regis voluntas, cui F r a t e r D o n a t u s acquievit et obtemperavit. Historice compertum est q u o d Dei F a m u l u s in carmelitano coenobio vera religiosarum v i r t u t u m gloria a d u m b r a t a m belli laudem longissime antecelluit; et proceribus m u n d i sanctitatis exempla et d o c u m e n t a ministrans, religiosis arctioris observantiae n o r m a m praestitit. Decem circiter annis coenobiticae vitae exactis, obitum sibi imminere sentiens, frequentioribus v i r t u t u m actibus ad e x t r e m u m anhelitum se paravit. Adveniente mortis die. Sanctissimum Viaticum devotissime suscepit, emissa orthodoxae fidei professione; subinde etiam e x t r e m a m unctionem. Ita refectus et r o b o r a t u s , candelam benedictam laeva m a n u t e n e n s , et Crucifixi effigiem, q u a m devote conspicit et osculatur, d u m Passio Domini nostri Iesu Christi s e c u n d u m I o a n n e m a q u o d a m religioso legitur, ad v e r b a : Ecce Mater tua, spiritum Deo reddidit, die 1 novembris a n n i 1431. Sed hisce p r a e n o t a t i s de vita et gestis Servi Dei, ad quaestionem q u o d attinet de confirmanda sententia eius cultus immemorialis, dicendum est &. Congregatio Rituum 105 quod in P r o c e s s u Ordinario Ulyssiponensi cum subsequenti sententia die 7 martii 1914 ad sacram R i t u u m Congregationem delato, h u i u s m o d i cultus publicus et ecclesiasticus Dei F a m u l o praestitus exhibetur incoeptus paulo post eius obitum, in dies a u c t u s ac perseverans u s q u e in praesens, p e r m i t t e n t i b u s locorum Ordinariis. D o c u m e n t a vero e Curia Patriarchali, e Biblioteca nationali Ulyssiponensi, ex annalibus, regestis et agiographis carmelitanis d e s u m p t a , aliaque p l u r a a r g u m e n t a producta referunt ac p r o b a n t , festum Servi Dei u n a ex primis diebus mensis n o v e m b r i s q u o t a n n i s celebratum cum Missis de C o m m u n i Confessoris, tabellas votivas et l a m p a d e s ardentes ad Eius sepulcrum appensas, sacella et altaria dicata, imagines et s t a t u a s beatitatis vel sanctitatis signis et aureolis redemitas, sive privatae sive publicae venerationi expositas et fidelibus petentibus distributas. Accedunt canonicae recognitiones et translationes corporis et exuviarum peractae a n n i s 1522, 1548,1768, 1836 et 1906, signa et prodigia quae, interventu Servi Dei, asser u n t u r divinitus p a t r a t a in favorem fidelium Eius opem implorantium, ac d e m u m supplices libelli regum Ioannis IV et Petri II a t q u e episcoporum Lusitaniae ad i m p e t r a n d a m a Sancta Sede Nonii beatificationem et canonizationem iuxta leges et c o n s u e t u d i n e s probatas. Interim E m o et R m o Domino Cardinali Antonio Mendes Bello, P a t r i a r c h a Ulyssiponensi, et Rmis Archiepiscopis et Episcopis Lusitaniae, u n a cum R e v m o P. Gabriele Wessels, Ordinis Carmelitarum Calceatorum postulatore generali, enixe r o g a n t i b u s , Sanctissimus Dominus noster Benedictus P a p a XV, inspectis peculiaribus Causae adiunctis, per decretum S. R. C. diei 14 februarii anni 1917, dispensationem in praesenti causa a decretis sa. me. Pii P a p a e X, dd. U novembris 1912 et 31 ianuarii 1913, indulgere dignatus est. I t a q u e q u u m o m n i a in p r o m p t u sint et nihil obstet q u o m i n u s ad ulteriora procedi possit, instante praefati Ordinis et Causae Postulatore, etiam Prioris Generalis eiusque Vicarii ac totius Ordinis Carmelitarum Calceatorum vota depromente, attentisque litteris postulatoriis o m n i u m R m o r u m Archiepiscoporum et Episcoporum Lusitaniae ad S u m m u m Pontificem, E m u s et R m u s D n u s Cardinalis Vincentius Vannutelli, Episcopus Ostien. et P r a e n e s t i n u s , Sacri Collegii Decanus et eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis S a c r o r u m R i t u u m Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanum coactis, s e q u e n s dubium discutiendum p r o p o s u i t : An sententia iudicis ab Emo et Rmo Dno Cardinali Patriarcha Ulyssiponensi delegati super cultu ab immemorabili tempore praestito Servo Dei Nonio, seu super casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII sit confirmanda in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s sacris tuendis Ritibus prae- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 106 positi, post relationem ipsius E m i Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e , o m n i b u s q u e accurate perpensis, rescribendum censuerunt : Affirmative, seu sententiam esse confirmandam, si Sanctissimo placuerit. Die 15 ianuarii 1918. Facta p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino Nostro Benedicto P a p a e XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi Pro-Praefectum relatione, Sanctitas S u a Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m h a b u i t et confirmavit, die 23, eisdem mense et a n n o . iii A. Vico, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, CARD. S. B. G. Pro-Praefectus. L. % S. Alexander Verde, Secretarius. III ROMANA ECCLESIAE S. CORDIS MISSARUM DE IESU IN REQUIE URBE SINGULIS PRIVILEGIUM PER ANNUM CONCEDITUR CELEBRATIONIS DIEBUS. Ad humiles enixasque preces Rmi P. P e t r i Benedetti, parochi ecclesiae u r b a n a e S. Cordis Iesu, in ripa dextera Tiberis ad sepulchrum Caes a r u m aedificatae, moderatoris etiam Archiconfraternitatis ad a n i m a s purgatorii sublevandas, ab ipso S. Corde Iesu n u n c u p a t a e et ibidem erectae, Sanctissimus D o m i n u s noster Benedictus P a p a XV ad christifidelium frequentiam et pietatem magis fovendam et per sacra mysteria in defunctorum levamen a u g e n d a suffragia, de speciali gratia indulgere dignatus est, ut in supradicta ecclesia parochiali Missae de Requie cum c a n t u vel lectae celebrari valeant singulis per a n n u m d i e b u s ; exceptis t a m e n Festis duplicibus primae et secundae classis, Dominicis, aliisque festis de praecepto, necnon Feriis, Vigiliis, Octavisque privilegiatis; servatis de cetero Rubricis. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . Die 30 ianuarii 1918. ' £8 A. CARD. S. VICO B. v E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, G. Pro-Praefectus. h. © S . Alexander Verde, Secretarius. S. Congregatio Rituum 107 IV LAUDEN. DE COLLECTA « PRO RE GRAVI » IMPERATA Evulgato Decreto S a c r o r u m Rituum Congregationis, diei 23 decembris 1914, de collecta i m p e r a t a ab Ordinario pro re gram, n u p e r in Dioecesi L a u d e n s i q u a e d a m d u b i a exorta, ab hodierno ipsius Dioecesis caer e m o n i a r u m magistro, de m a n d a t o sui R m i Episcopi, eidem Sacrae Congregationi, pro o p p o r t u n a solutione, proposita s u n t ; n e m p e : I. An in festis duplicibus I et II classis, Collecta p r o re gravi dicenda sit s u b unica conclusione cum Missae Oratione? II. An in Missa concessa de Sacratissimo Corde Iesu, p r i m a sexta feria cuiusvis mensis, in q u a Missa dicitur unica Oratio, recitanda sit Collecta imperata pro re gravi? Et q u a t e n u s affirmative, an etiam sub unica conclusione? III. An quoties in Missa diei facienda sit aliqua commemoratio, Collecta pro re gravi adiungi debeat Orationi Missae sub unica conclus i o n e ; an potius dicenda sit post ultimam commemorationem ? Et Sacra eadem Congregatio, exquisito specialis Commissionis suffragio, propositis dubiis ita rescribendum censuit: Ad I. Negative. Ad II. Affirmative ad p r i m a m p a r t e m , negative ad s e c u n d a m . Ad III. Quoad p r i m a m p a r t e m negative, et provisum in praecedentibus, q u o a d s e c u n d a m affirmative. Atque ita rescripsit ac declaravit, die 16 februarii 1918. £B A. CARD. VICO, S. R. E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, O. Pro-Praefectus. L.©S. Alexander Verde, Secretarius. Í08 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA ROTA I TARVIS1NA NULLITATIS MATRIMONII (MARCHESE-GRANZOTTO) Benedicto Papa XVfeliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 9 martii 1917, RR. PP. DD. Petrus Rossetti, P o n e n s , Raphael Ghimenti et Maximus Massimi, Auditores de turno, in causa Tarvisina - Nullitatis matrimonii, inter Virginiam Marchese, repraesentatam per legitimum procuratorem Angelum d'Alessandri, advocatum, et Auxilium Granzotto, interveniente et disceptante in causa Substituto Defensoris Vinculi ex officio, sequentem tulerunt in secundo gradu sententiam definitivam. Virginia Marchese, filia Iosephi, domo Monastier in Tarvisina dioecesi, die 16 aprilis 1904 coram parocho proprio, Tridentini lege servata, cum Attilio Granzotto, eiusdem loci, matrimonium contraxit, quod exitum h a b u i t infelicem. Cum enim tres circiter a n n i a matrimonio contracto eftluxissent, Virginia, adulterinos fovens a m o r e s , coniugali t h a l a m o relicto, cum alio viro c o m m u n e vitae consortium instituit. Ex tunc, septem fere elapsis annis, audivit Virginia, m a t r i m o n i u m s u u m probabiliter n o n fuisse validum. H a c h a b i t a notitia, coram Ordinario Tarvisino petiit, iudicium ad formam iuris institui, suique matrimonii nullitatem ex capite vis et metus declarari. In Tarvisina Curia processus fuit rite confectus: sed sententia prodiit die 13 maii 1915, q u a e decrevit : Non constare de matrimonii nullitate in casu. Ab h a c sententia p a t r o n u s actricis appellavit ad T r i b u n a l Metropolitanum Venetiarum, et non soluni petiit sententiae h u i u s revocationem, sed eius etiam impugnavit validationem p r o p t e r substantialem procedurae defectum. Et revera Tribunal Metropolitanum, mediante sententia diei 15 iunii 1915, q u a e rei iudicatae auctoritatem obtinuit, nullitatis 109 S. Romana Rota querelam admisit, et insuper, suppletiva p r a e m i s s a instructione, die 14 februarii 1916 accusatum m a t r i m o n i u m n u l l u m a t q u e irritum declaravit. Contra sententiam h a n c Venetiarum Defensor Vinculi ex officio, p r o u t de iure, illico ad H. S. T. interposuit appellationem, q u a e in hodierno T u r n o Rotali disceptanda et definienda proponitur s u b consueta formula dubii: An constet de matrimonii nullitate in casu? Quod spectat ad ius. - Cum n u p t i a s n o n faciat concubitus, sed consensus est in iure s t a t u t u m , n u p t u r i e n t e s plena debere libertate g a u d e r e , excluso timore, ne quis per timorem dicat sibi placere q u o d odit, et s e q u a t u r exitus, qui de invitis solet nuptiis provenire (cap. Cum locum,!^; cap. Cum veniens, 15; cap. Consultationi, 28, de sponsal. et matrim.; cap. 2. De eo qui dux. in matrim.). Inde c o m m u n i s Theologorum et Canonistarum est orta sententia, q u a e docet, esse m a t r i m o n i u m metu contractum nullum et irritum ; sed t u n c t a n t u m cum metus a causa libera, scilicet ab homine, incussus, est I directus ad m a t r i m o n i u m e x t o r q u e n d u m ; 2° iniustus quoad s u b s t a n t i a m ; et 3° gravis, seu absolute, q u a n d o grave est periculum, qui dimetitur ex damno quod imminet, seu relative, q u a n d o gravis est mentis trepidatio, q u a e ex affections metum passi exoritur et consideratur (S, Tbom., 4 dist. 29, qu. u n i e , art. 3; Sánchez, De matrim., 1. IV, disp. X I I ; Reiffenst., 1. IV, tit. 1, n. 325; Schmalzgr., 1. IV, tit. 1, n. 386; D'Annibale, Summ. Theol. Mor., III, § 315, Edit. I I ; Gasparri, De matrim., IT, n. 938 sq., edit. IV). o Metus gravis dicitur qui cadit in virum constantem (cap. 15 et 28, De spons. et matrim.; et cap. 6, De iis quae vi metusve causa fiunt). Ut possit retineri talis q u i n q u e conditiones a Sánchez designatae (lib. IV, disp. 1, n u m . 10) ad d u a s r e d u c u n t u r ; scilicet I ut malum instans vel futurum sit grave pro illa persona q u a e t i m e t ; ita ut haec illud sustinere n e q u e a t ; et 2* ut haec p e r s u a s u m habeat, malum illud sibi imminere (Gasparri, 1. c, n. 940); q u a r e pro d e t e r m i n a n d a metus gravitate n o n est u n a inspicienda obiectiva mali minitati consideratio, sed n a t u r a etiam a t q u e indoles est consideranda personae m a l u m illud pertimescentis: immo et personae q u a e m a l u m minitatur. « Gravitas timoris « oritur ex n a t u r a m i n a r u m , ex qualitate t u m eorum a q u i b u s hae pro« ficiscuntur, t u m eorum qui eas pati dicuntur » (Instr. Sancti Officii, 2 iunii 1883). o Metus levis n o n a t t e n d i t u r (LL. 6, 7, 8, Quod metus causa, cap. 6, De iis quae vi metusve causa fiunt) ; et merito : nemo enim p r a e s u m i t u r tali m e t u compulsus. Metus huiusmodi n o n solum non attenditur in foro 110 Acta Apostolicae Sedis - Comtnentarium Officiale externo, sed neque in interno, aliter ac nonnulli o p i n a n t u r ; Ecclesia enim simpliciter et indiscriminatim matrimonia nulla retinet propter metum gravem (Gasparri, 1. c. n. 945; Wernz, IV, n. 263 in nota). Etiam m e t u s reverentialis in casu matrimonii gravis esse potest, n o n quidem in se, sed ex adiunctis. « Metus reverentialis, ait W e r n z « (De matrim., tit. 8, n. 264), a u t omnino n o n est metus, a u t per se est « t a n t u m levis, qui m a t r i m o n i u m non irritat. Quod si accedant aliae « minae, timor p e r p e t u a e indignationis, preces i m p o r t u n a e , constantes, « a t q u e similes circumstantiae, m e t u s reverentialis fit qualificatus, vere« que gravis; a t q u e idcirco dirimit m a t r i m o n i u m ». Quod docent etiam Reiftenst., 1. I, Decret., tit. 40, n. 9 5 ; Schmalz., in 1. I, Decret., tit. 40, n. 5; Sánchez, lib. IV, disp. XV, n. 14; Gasparri, 1. c. II, n. 943; d'Annibale, tom. I, § 138, n. 14 in nota. Hoc etiam saepe declaravit S. C. Concilii, et H. S. O. retinuit, ut in Parisien., 20 februarii 1910; in alia Parisien., 13 martii 1911, a t q u e in aliis, quae brevitatis causa o m i t t u n t u r . Qui m e t u m allegat habet contra se p r a e s u m p t i o n e m , a t t e n t o favore iuris quo g a u d e t m a t r i m o n i u m : et ideo ei o n u s incumbit concludentis et fortioris probationis (Rota, dec. 117, n. 8; dec. 290, n. 1; dec. 469, n. 3; dec. 45, n. 7, p. 4, tom. I). Quare « nulla ratio est h a b e n d a de oppositis « e x c e p t i o n i b u s q u a n d o illae n o n sunt adeo perstringentes et efficaces, « ut incontinenti et concludentissime evincant p r a e t e n s a m nullitatem, « sive ex defectu liberi consensus, sive ex alia irritanti causa p r o m a « n a n t e m » (Rota, coram Ratto, dec. 149, § 1). Factum quod attinet. - Iamvero R R . P P . Auditores retinuerunt, m e t u m incussum in casu n o n fuisse ex actis vere p r o b a t u m . Sane p r i m u m Virginia p l u r a deposuit, quae a testibus fide dignis veluti falsa n o n fuerunt a d m i s s a : sive haec mala fide affirmaverit, sive q u a c u m q u e alia de causa, semper adest ratio dubitandi, an hoc idem sit r e t i n e n d u m cum m e t u m sibi a p a r e n t i b u s incussum exposuit, et consequenter an h a c in affirmatione m e r e a t u r fidem. Sed deinde, ipsa Virginia fatente, q u a e eius p a r e n t e s egerunt, suasionum et cohortationum fines n o n e x c e s s e r u n t ; ei enim, a n t e q u a m sponsalia contraheret, suadere satagerunt, m a t r i m o n i u m cum Attilio Granzotto utilissimum sibi futurum, et, sponsalibus initis, n o n expedire et valde esse inconveniens a matrimonio c o n t r a h e n d o abstinere.«La m a m m a , « ait Virginia, cercava di persuadermi che le condizioni del Granzotto « erano per me assai vantaggiose, e che n o n avrei trovato meglio di « quello... et xé bon, e bisogna che te lo sposi ». Hoc pater eius confirmat, qui ait : « P e r parte n o s t r a si credeva che il matrimonio fosse per S. Romana Rota iii « r i u s c i r e felice; t a n t o è vero che ho chiamato a p a r t e la figlia e le ho < detto, che p r i m a di fare il passo bisogna pensarghe; mi me par che « Vaffar sia per ti; ma fa quel die ti noi ». Q u i b u s auditis, cum Virginia sponsalia contraxisset, consonum erat, ut d a t a m fidem servaret : et hoc parentes observari m a n d a r u n t : « Accettai gli anelli, subiungit actrix,... « la m a m m a mi disse la sera stessa al mio r i t o r n o : Adesso bisogna che « te lo sposi e che non te fassa più la mata». Virginiae p a t e r dixit: « Non ho fatto minaccie p r i m a di ricevere gli anelli, nè pressioni: ma « dopo go sempre dito che bisogna che la sia onorata e de carattere. E « così dicevano tutti di famiglia, come il mio p a d r e di 92 a n n i ». Et alibi : « P r i m a l'abbiamo lasciata libera di accettare qualche partito : ma « quando ha ricevuto gli anelli le ho detto, che adesso non si può più « scherzare, ma star sul punto ». H a e c eadem fuit matris agendi ratio, idem enim Ioseph Marchese a iudice i n t e r r o g a t u s : « P a r e a lei, che s u a « moglie facesse pressioni presso la figlia perchè sposasse il Granzotto?... » aperte r e s p o n d i t : « Niente affatto! Posso dire che ella le diceva: Pen« sighe ti (e ridendo): Var da che ghe n'ho anca mi uno de mato (allu« dendo a me stesso) ». iamvero p a r e n t i b u s ius est dandi consilia filiis, q u i b u s o n u s incumbit ea sequendi q u a n d o sunt rationabilia et i u s t a : q u a e consilia in casu s u n t vere talia cum Virginiam urgerent vel ad s u a m c o m p a r a n d a m utilitatem, vel ad fidem d a t a m sponso suo servandam, et abessent minae. Hoc itaque sub respectu m e t u s dici nequit incussus. Cum vero sit timor in animo reconditus nonnisi per actus patet exterius, qui causae rationem h a b e n t ad illum veluti ad effectum : ideo actus specifici debent constare a q u i b u s fuit i n d u c t u s : adeo ut n o n relevet affirmatio generica (Glossa, 1. interpositas V. nec tamen c. de transad.). Quare ait Cosci: « Metus t a m e n pro a n n u l l a n d o matrimonio « n o n p r o b a t u r per testes n o n concludentes de circumstantiis m i n a r u m ; « deponere n a m q u e debent de metu, et circa m e t u m , de quo in specie « agitur, alias nihil relevant » (De spons., c. 8, n. 61 sq). Nunc vero nec actrix nec alter ex testibus, qui hac s u p e r se fuerunt interrogati, praeter affirmationes genéricas, facta specifica assignarunt. Virginia enimvero dixit: « La m a m m a cercava di p e r s u a d e r m i . . . e q u a n d o mi vedeva par« lare con altri mi faceva delle scene... spesso ripeteva le stesse scene « violenti... ho pianto per r a b b i a di n o n potermi liberare dall'insistenza « dei genitori ». F r a t e r eius Aloisius dixit: « Volentieri non la xé andata « (al matrimonio) ». Anna Cappelletto ait: non posso precisare quali sorta « di minaccie e pressioni a b b i a n o avuto luogo perchè contrasti su questo «pùnto ce ne erano sempre. P i ù che consigli furono pressioni sempre 112 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « per il bene della ragazza ». I o a n n a Zanetti Moretto sibi relatum dixit a Virginia, et quidem post m a t r i m o n i u m , se ad hoc « fu spinta dalle « pressioni e imposizioni del padre e della madre... che il Granzotto lo « aveva sposato costretta dal padre e dalla madre ». F e r e eadem dicunt Ioseph Rizzetto, frater Virginiae Aloisius, aliique. Quibus in deposition i b u s q u a e vexationes in specie fuerint adhibitae nullimode a p p a r e t : u n d e nec potest agnosci an et q u o m o d o revera Virginiae a n i m u s trepidaverit. Aliunde alii n o n desunt testes, qui c o n t r a r i u m o m n i n o deposuerunt. Soror actricis Clementina, q u a e cum simul' p a t e r n a in d o m o viveret o m n i a bene noverat, dixit : « Non mi consta che i genitori abbiano fatta « minaccia alcuna e violenza alla sorella... il fratello e la sorella (Vir« ginia) si sono uniti in matrimonio liberamente e di loro spontanea «volontà ». E i u s etiam pater I o s e p h u s a iudice interrogatus an u x o r « facesse pressioni presso la figlia perchè sposasse il Granzotto? » respond i t : « Niente affatto ». Et Adeles P a n t o a i t : « Per parte mia non credo « c h e (la madre) Vabbia costretta a quel matrimonio ». Teste a u t e m archipresbytero G o b b o , plures affirmarunt, se n u m q u a m audivisse « che il matrimonio fosse stato fatto per forza ». U n d e idem Archipresbyter potuit affirmare: « Da q u a n t o ho p o t u t o conoscere da u n a mia « investigazione privata, n o n ci furono pressioni vere da parte della « famiglia ». Neque relevat quod Virginia dixerit, verbera n o n defuisse : « Ricordo « che il giorno della Sagra di Prolongo (8 settembre) n o n volendo io « t r a t t a r e col Granzotto, dopo il pranzo andai a riposare... La m a m m a « a l l e tre pomer. venne a chiamarmi perchè avessi ad accontentare il « Granzotto, ed avendo io negato, specialmente per la condizione apposta « dal Granzotto di n o n entrare più in casa mia, mia m a d r e me tirò zo « da letto dándome de scapazzoni ». Hoc enim est factum, quod nihil h a b e t extraordinarium, et a consueto agendi modo p a r e n t u m rusticorum alienum, ut filios suos in officio contineant pro b o n o familiae, e o r u m q u e utilitate; q u o d q u e facile explicatur si ex u n a p a r t e a t t e n d a t u r periculum utilitatem amittendi ex matrimonio proposito orituram, et ex altera filiae indoles cerebrosa, quin inde vis allata d e d u c a t u r metusque incussus, qui ad m a t r i m o n i u m irritandum requiritur. Et hoc eo magis quia factum istud semel t a n t u m dicitur contigisse; cum enim m a t r e m inter et filiam relationes ordinariae et familiares fuerint illico restitutae, etiam timoris ratio cessavit, qualibet posthabita facti h u i u s memoria. Nec etiam relevat eiectio a p a t e r n a domo, q u a e a patre dicitur minitata: « Queló el xé adesso, se no quela el xé la strada, e gamba » ; S. Romana Rota 113 quem enim s e n s u m h a b e r e n t haec verba Iosephus ipse alia in depositione candide aperuit. Iudici sciscitanti : « È vero che ricevuti gli anelli « gli avrebbe d e t t o : Adesso quelo el xé, se no gamba? » r e s p o n d i t : « Non è « vero; ma questo è Vero, che mentre si s u o n a v a n o le campane per la « celebrazione del matrimonio e lei si m o s t r a v a confusa e anche pian« gente perchè si distaccava dalla famiglia (almeno questo mi p a r e v a « allora il motivo) io le dissi: Avanti, e se non te par, indrio; al che la « Virginia nulla rispose ». Voluit ergo per ea verba haesitationem r e m o vere quin illius laederet libertatem, n o n vero eiectionem e p a t e r n a domo minitari. Neque dicatur Virginiam n u n q u a m Attilium amasse, et ideo m e t u coactam ei nupsisse, sicut retinet sententia appellata - ibi: « Necesse est « igitur alterum de duobus, ut a u t a m o r e ducta, a u t metu coacta n u p « serit Attilio ». Amoris enim defectus in casu ultro conceditur; sed q u a e inde deducta est consequentia a P a t r i b u s n o n probatur. Amore enimvero absente, et e^iam metu remoto, nihil impedit q u o m i n u s n u p t i a e alio ex motivo libere contrahantur, ex. gr. divitiarum, vel alterius utilitatis cupiditate. In casu n o n constat h u i u s m o d i motivum abfuisse ; quin potius constat contrarium. Nam defectus amoris ex parte Virginiae erga virum suum non adeo fuit absolutus, ut a n i m u m ab eo perfecte alien u m dicenda sit habuisse, perinde ac si eum odio fuisset p r o s e q u u t a . Ei equidem visus fuit Attilius « rozzo e impacciato »; sed hoc n o n obstante, ei etiam placuit veluti « n o n b r u t t o », c u m esset q u o q u e vir p r o b u s et b o n a fama in societate c o m m e n d a t u s . Quae vero de nuptiis cum illo contrahendis liberrime cogitare coeperat; quae nullam u n q u a m ab eo passa fuerat iniuriam, immo benevolentiam fuerat experta, licet n o n solum amoris ei signa denegasset, sed contumeliis etiam eum affecisset; q u a e q u e matrimonii valde cupida, cum nullos alios a m a t o r e s haberet, quid sibi esset agendum incerta manebat, consiliis et cohortationibus p a r e n t u m cessit, et consensum praebuit, licet cum aliqua repugnantia, et sine pleno amore, ut sibi aliquo modo consuleret, et gravioris d a m n i incommoda vitaret, rata, sibi melius esse virum eligere, q u e m n o n diligebat, q u a m n u l l u m h a b e r e et i n n u p t a m a n e r e . Hoc plene r e s p o n d e t Virginiae n a t u r a e , q u a e tam facile volebat et nolebat. Iamvero nullibi legitur, n u p t u r i e n t i b u s exoptatam r e m esse debere m a t r i m o n i u m ; sed praescribitur, esse debere libere contractum seu volitum, et hoc optime componitur cum iis q u a e m i n u s a p p e t u n t u r . U n d e iuridice n o n repugnat u n u m a m a r e et alteri n u b e r e : q u o d accidit in casu Virginiae cum Attilio. Melior n o n exurgit m e t u s probatio ex verbis a m a t r e Virginiae proACTA vol. X, n. 3. — 1-3-918. 8 114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale latis: Sono stata mi che la go assassinata, q u a e respondent depositionibus Annae Cappelletto: Se vede proprio che la ga sposa per forza; a t q u e attestationi Aloisiae Scrinzi, q u a e matris verba retulit. « Ma io sperava « che col tempo gli si sarebbe affezionata ». Ipsa enim suasionibus, cohortationibus suis filiam induxit ad m a t r i m o n i u m : et consequenter, cum hoc, quin felicitatem, filiae suae t a m gravia d a m n a attulisset, horum se dixit auctricem et c a u s a m occasionaiem. Non s u n t ergo verba praefata eo sensu accipienda ut veluti incussi m e t u s confessio a matre sint retinenda. Quocumque constat, nuptias Hoc posito, pro t r a r i u m fuerunt ergo s u b respectu quaestio consideretur, legitime non de q u i b u s agitur, sub m e t u s influxu fuisse contractas. matrimonio s t a n d u m est, o m n i b u s reiectis q u a e in conadducta. Nihilominus RR. P P . Auditores metum etiam, qui in casu p r a e tenditur incussus, perpendere non omiserunt, e u m q u e n e q u e iniustum, neque gravem retinuerunt. Quoad m e t u s iniustitiam, Domini verba considerarunt, q u i b u s Virginia dicitur coacta. Sponsalibus initis, ipsa fatente, mater dixit : « Adesso « bisogna che te lo sposi e che non te fassa più la mata » ; et pater ait : « La parola data n o n si può più ritirare... adesso n o n si p u ò più scher« zare, ma star sul p u n t o ... go sempre dito che la sia onorata e de caratos tere ». Quibus in verbis RR. P P . u n u m d u m t a x a t i n v e n e r u n t ; studium scilicet parentum curandae bonae famae Virginiae, eiusque consulendi conscientiae illam u r g e n d o ad i m p l e n d a m obligationem per sponsalia susceptam. Et in hoc t a n t o magis institerunt quia Virginia ex u n a parte ab Attilio n o n recedebat, et ex altera alios iuvenes deperibat, ut ex Attilii aliorumque depositionibus elucet: q u a e agendi ratio nec erat honesta, neque periculis carebat : adeo ut I oseph Rizzetto dicere potuerit Antonio Lc-renzon: « Gossa pensistu de parler con questa tosa? la fa l'amor. Ti « va a riscio de prender le bote ». Hisce positis, nihil omnino deprehenditur, quod n o n sit rectae rationi, iustitiaeque conforme. Iamvero, ex c o m m u n i DD. sententia, parentes, iusta interveniente causa, possunt filios ad matrimonium inducere, quin ullo modo requisitam e o r u m laedant libertatem, et ullam in eos committant iniuriam, et quin consequenter eorum matrimonium fiat irritum. Quare Reiffenst. (De spons. et matrim., § IX, n. 239) ait: « Matrimonium n o n dirimit ubi m e t u s , etiam gravis, « iuste inferatur »; ratio est t u m quia iustus m e t u s n o n t a m a iudice a u t ab alio homine, quam ab ipso incutitur iure, a u t lege volente, ut in certis casibus et circumstantiis s u b minis et poenis alligati ad matrimonium adigantur. S. Romana Rota 115 Gravitatem a u t e m timoris q u o d spectat, visum est Dominis, e a m n e d u m non esse probatam, sed potius esse excludendam. Virginia sane refert, se a p a r e n t i b u s fuisse obiurgatam propter servatam c u m aliis iuvenibus familiaritatem ; hoc enim sponsalitiae fidei et obligationi sumptae contrarium existimabant. Quod pater eius confirmat. Sed praeter verba nihil aliud legitur a d i u n c t u m ; abfuerunt minae et cuiuscumque speciei vexationes : i m m o a verbis q u o q u e quaelibet abfuit asperitas et i n h u m a n i t a s , et quidquid aliud contra rationem, cum u n a m Virginiae sponsalitiae fidei obligationem urgerent. Et hoc s u b respectu ratio n o n suppetit cur Virginiae graviter trepidaret animus, p a r e n t u m gravem et d i u t u r n a m m e t u e n s indignationem, seu metueret sibi gravem malum imminere. Neque huiusmodi timoris ratio d e p r o m e t u r ex indole p e r s o n a r u m , sive p a r e n t u m sive actricis ipsius, quae pro determinando m e t u debet attendi. P a r e n t u m enimvero n a t u r a erat severa, et agendi ratio d u r a : « I genitori erano di carattere forte... Il padre era di n a t u r a severo « come p u r e severa la m a d r e . . . ». - « A casa mia, ait pater, go sempre « comanda mi ». Sed hoc minime obstante, ratione potius et p r u d e n t i a in familia regenda ét g u b e r n a n d a , q u a m severitate et violentia, duceb a n t u r . « I genitori sapevano farsi rispettare ; ma qualche volta e r a n o « anche remissivi », ut refert Clementina Marchese. Ioseph pater, licet indolis severae et facilis esset ad iram, fuit t a m e n sempre buono, teste Rizzetto. Et hoc constat etiam in casu contigisse. Nam o m n i m o d a m pater filiae suae reliquit deliberandi l i b e r t a t e m ; ipse enim « avrebbe « voluto che il matrimonio si facesse per S. Martino affinchè la, figlia « potesse saper bene quello che faceva » ; ideo dixit etiam : « Ho chiamato « a parte la figlia e le ho detto che p r i m a di fare il passo bisogna pen« sarghe: mi me par che l'affar sia per ti: ma fa quel che ti voi... bisogna « che ci pensi su perche me pare, che n o n gli (Attilio) voglia t a n t o bene ». Nil ergo mirum si a iudice p e r c o n t a t u s : « È vero che il teste avrebbe con« siderato cosa gravemente contraria alla serietà ed al decoro, a n c h e « proprio, se la Virginia, dopo gli anelli, avesse rifiutato il Granzotto « pochi mesi p r i m a del matrimonio ? », respondit : « Tutt'altro, e n o n « avrei fatto n e s s u n l a m e n t o se ella lo avesse decisamente rifiutato ». Et hoc de m a t r e etiam est r e t i n e n d u m ; de ea enim, praeter dicta, sic testatur Adelaides P a n t o : « So che s u a m a d r e aveva b u o n e m a n i e r e « s e m p r e ; e per p a r t e mia n o n credo che l'abbia costretta a quel matri« monio », q u a e hac etiam in re n o n dissentiebat a viro suo quia c u m ipso eodem agebat consilio : « Le son cose in cui ho lasciato che si sbri« ghino sempre le donne, per q u a n t o sia vero che mia moglie parlava 116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « s e m p r e con me p r i m a di decidere u n a cosa di famiglia ». Utriusque ergo p a r e n t e s indoles ea n o n erat, q u a e in animo Virginiae timorem gigneret gravis et d i u t u r n a e indignationis, seu gravis damni. Virginiae q u o q u e n a t u r a non erat adeo facilis, ut ex p a r e n t u m indole et agendi ratione cornino veretur, et graviter trepidaret, suspicata ex illor u m indignatione sibi grave d a m n u m imminere. « L'opinione pubblica « la riteneva u n a testa leggera ». Non est ergo mirandum- si soror eius Clementina d i x e r i t : « R i g u a r d o al suo affetto verso il Granzotto era « estrosa e indifferente. La sorella Virginia era di t e m p e r a m e n t o svelto » : et Anna Cappelletto affirmaverit « La Virginia era di t e m p e r a m e n t o « ordinario e d'indole allegra ». Quibus affirmationibus facta respondent ; Virginia enim facilis fuit choreis ducendis, etiam cum circumstantiae aliter voluissent: ex. gr. c u m ab Attilio recepisset a n n u l o s choreas duxit, illo relicto. « Dopo un a n n o e mezzo, dixit Attilius, le pagai gli « a n e l l i : n o n si curò di m e ; mi a b b a n d o n ò e a n d ò a ballare ». H o c v',onfirmat Virginiae p a t e r : « E s s a era a m a n t e del ballo e qualche volta « ebbesi a fermare fino alle 9,30 », et soror q u o q u e Clementina concedit. I n d e h u i u s c o n s u e t u d o libere conversandi cum iuvenibus. Quae cum esset Virginiae indoles, quin timori, dicendo potius esset facilis contemptui et i n o b e d i e n t i a ^ Et revera Adelaides P a n t o affirmavit, « che « temesse il p a d r e io n o n lo s o ; non temeva certamente t a n t o la madre.: « t a n t o è vero, che a n c h e contro la volontà di lei si recava qualche « volta alla Sagra nei paesi vicini. E r a a m a n t i s s i m a del ballo, ma n o n « so fino a che ora vi si fermasse ». Quod confirmat Archipresbyter Gobbo « che la giovane sia tale da n o n temere alcuno è un mio pen« siero personale dalle investigazioni fatte ». Quare si metus etiam subiective consideretur, gravitas eius excluditur. H a c t e n u s exposita confirmantur ab adiunctis, quae n u p t i a s antecesserunt, comitata sunt, a t q u e s u b s e q u u t a . Nam Virginia fatetur, se nonnisi post a n n u l o s receptos p a r e n t u m subiisse coactionem. Q u a n d o ergo a n n u l o s acceptavit et sponsalia contraxit a d h u c fruebatur libertate. Hoc fatetur etiam A. P a n t o amicitiae vinculo i u n c t a Virginiae, q u a e ei amatorias litteras scribendi m u n u s commiserat. Quae ad m a t r i m o n i u m e r a n t necessaria Virginiam sibi comparasse, referunt soror eius Clementina et Attilius Granzotto. Cum autem Attilius in longinqua regione moraretur, a m a t o r i a s litteras, licet non adeo frequentes, ad eam misit, et reversum domi recepit, s p o n s o r u m more servato. In actu praeliminari vulgo Bollettino, a P a r o c h o requisita « u t n r m sponte, libere, et secundum honestatem Sacramenti vellent (sponsi) c o n t r a h e r e ? », licet desit directa probatio circa affirmativam Virginiae responsionem, haec t a m e n non immerito S. Romana Rota 117 praesumitur, cum constet, p a r o c h u m m u n e r e suo rite functum fuisse in m o n e n d o populo de obligatione revelandi canonica i m p e d i m e n t a si q u a e parochiani cognoscerent, e nelV esporre la dottrina cattolica della libertà degli sposi. Quare in matrimonii celebratione nihil omnino apparuit, q u o d Virginiae contrariam ostenderet v o l u n t a t e m ; immo contrarium p r o r s u s a p p a r u i t : «. La mattina del matrimonio la Virginia mi si è p r e s e n t a t a « t u t t a quieta e tranquilla », t e s t a t u r Ioseph Rizzotto eius a v u n c u l u s ; et Clementina hoc confirmat. Et siquidem pater dixit: « S i mostrò confusa « e piangente » hoc n o n ex matrimonio, sed, h u i u s occasione, ex h u m a n a e n a t u r a e conditione profluxisse affirmavit : « perchè si distaccava dalla « famiglia ». Matrimonio vero contracto, nihil ab u s u alienum accidit. « Al pranzo « n o n notai niente di straordinario »; immo communis et consuetae laetitiae signa n o n defuerunt. « Finito il pranzo di nozze abbiamo giuocato « alle palle, e a questo giuoco prese parte anche la Virginia ». In domo viri haec fuit bene recepta. Et siquidem m a t r i m o n i u m n o n fuit illico cons u m m a t u m , q u a de causa hoc evenerit, n o s l a t e t ; sed certo ratione matrimonii n o n accidit, nec ex Virginiae oppositione; Iudicis enim interrogationi: « Avete voi usato subito, fin dalla prima sera, dei vostri diritti « maritali; ovvero la Virginia si è rifiutata a rendere il debito coniu« gale? » respondit Attilius, n o n contradicente Virginia: « No; per mie « ragioni particolari n o n ho c r e d u t o j i i u s a r e del mio diritto; n o n la ho « mai richiesta, e quindi non si è mai rifiutata ». Quod si velit agnosci dissentionum, quae inter coniuges ortae sunt, causa vera, haec, independenter a m a t r i m o n i o , primum repetenda est a relationibus Virginiae cum socru, cuius n o n fruebatur urbanitate et gratia: secundo a viri sui vexationibus, eiusque familiae conditionibus, v ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Placca dell'Ordine Piano: 16 marzo 1918. Al sig. comm. Ernesto Giuseppe Fraeys de Veubeke, della diocesi di Bruges. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 174 La Commenda con Placca dell'Ordine Piano: 12 marzo 1918. Al sig. comm. Alessandro Maupetit, della diocesi di Limoges. La Commenda dell' Ordine Piano : 14 marzo 1918. Al sig. conte cav. Gustavo Di Carpegna, di Roma. La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 marzo » » 1918. Al sig. Lorenzo Kihlman, membro della Delegazione Finlandese. » Al sig. Eugenio Wolff, membro della medesima Delegazione. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 marzo 12 14 » » 1918. Al sig. Tancredi Borenius, segretario della Delegazione Finlandese. » Al sig. cav. Giorgio Servois, della diocesi di Limoges. » Al sig. cav. Gastone Lavergnolle, della medesima diocesi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 1 febbraio 1918. Al sig. dott. Guglielmo Giuseppe Butler, dell'archidiocesi di Manila. 25 » » Al sig. Paolo Couillaud, della diocesi di Nantes. 28 >•> » Al sig. avv. Nicola Camera, dell'archidiocesi di Amalfi. 5 marzo » Al sig. Ludovico Povel, della diocesi di Osnabrück. 11 » » Al sig. Paolo de Monvallier, della diocesi di Angoulême. » » » Al sig. Pietro de Marcellus, della medesima diocesi. » » » Al sig. Adriano Delalande, della medesima diocesi. 12 » » Al sig. Giuseppe Filhoulaud, della diocesi di Limoges. 13 » » Al sig. Riccardo Reilly, della diocesi di Harrisburg. » » » Al sig. Davide E. Tracey, della medesima diocesi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 12 marzo 1918. Al sig. Oreste Rinaldi, di Roma. Diarium Romanae Curiae 175 MAGGIORDOMATO DÏ SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 3 febbraio 1917. Mons. » » » Mons. » • » » Mons. » » >• Mons. 1 settembre » Mons. 6 marzo 1918. Mons. 7 » » Mons. 12 20 » » » » Romano Lasocki, dell'archidiocesi di Varsavia. Sigismondo Pacioskowki, della medesima archid. Eusebio Brseziewicz, della medesima archidiocesi. Francesco Kacuyuski, della medesima archidiocesi. Maurilio Silvani. Anacleto Loreti, della diocesi di Porto e S. Rufina. Pacifico Severini, della diocesi di Nocera e Gualdo Tadino. Mons. Francesco de Negri, dell'archidiocesi di Genova. Mons. Pietro Carlo Wytenburg, della diocesi di Harlem. Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S. : 6 11 21 marzo » » 1918. Mons. Guglielmo Rhiel, della diocesi di Fulda. » Mons. Francesco Finck, dell'archidiocesi di Colonia. » Mons. Pietro Ercole, di Roma. Cameriere d'onore extra Urbem di S. S.: 3 febbraio 1917. Mons. Giovanni Tarnowski, dell'archidiocesi di Varsavia. » » » Mons. Emilio Tymieniecki, della medesima archidiocesi. » » » Mons. Giovanni Matulanis, della medesima archidiocesi. La nomina a cameriere segreto soprannumerario di S. S. del R. D. Edoardo Guglielmo Fowler, della diocesi di Omaha, St.-VU d'America (Acta Apostolicae Sedis, n. 3 del 1918), fu pubblicata per errore e deve ritenersi come non avvenuta. 176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NECROLOGIO 23 gennaio 1918. Mons. Nicola Luigi Callagher, vescovo di Gai veston (St.-U.). » » » Mons. Giacomo Mac Golrick, vescovo di Duluth (Minnesota, Stati Uniti). 4 marzo » Mons. Lazzaro Mladenoff, vescovo titolare di Satala, di Rito greco bulgaro. 5 » » L' Eöio signor cardinale Domenico Serafini, Prefetto della S. Congregazione di Propaganda Fide. 13 » » Il R. P. D. Giovanni Del Papa, Abate di S. Paolo fuori le mura. 17 \ » » Mons. Emilio Maria Minati, arciv. titolare di Stauropoli. 20 » » Mons. Edoardo Ireneo Mignot, arcivescovo di Albi. 30 » » Mons. Cosimo Agostino, vescovo di Ariano di Puglia. » » Mons. Giuseppe Weber, vescovo titolare di Dami. Annus X - Toi. X 1 Maii 1918 Num. 5 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV LITTERAE APOSTOLICAE I SODALITATIBUS MANTUR A PASSIONE ALIAEQUE DOMINI INDULGENTIAE IAM CONCESSAE CONFIR- CONCEDUNTUR. B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — P r o b e n o v i m u s n o n modo in Italia, sed in E u r o p a e q u o q u e et Americae regionibus plures constitutas esse Sodalitates a Passione Domini, q u a e id sibi p r o p o n u n t ut, dilectionis gratique animi ergo, Passionis Christi cultum latius in dies provehant, ad tabulas, q u a s S. P a u l u s a Cruce sapienter exaravit. Litteris Apostolicis die X X mensis septembris a n n o M D C C C L I fel. rec. decessor Noster P i u s P p . IX facultatem fecit Praeposito Generali Congregationis Passionis D. N. I. C. eiusmodi sodalitates per orbem erigendi et cum iis indulgentias et privilegia communicandi, q u i b u s ipsa Congregatio gaudet. Inter eas vero sodalitates p r i m a s obtinet ea q u a e a n n o M D C C C L V I I instit u t a est ad Sancta Sanctorum in sanctiore totius terrarum orbis loco, ubi achaerotypa asservatur Nostri Redemptoris imago et Scala divino p u r p ú r a l a Sanguine. Hoc autem anno, a divi P a u l i a Cruce canonizatione quinquagesimo, cum dilectus filius Sylvius a Sancto Bernardo, Congregationis Passionis Generalis Praepositus, enixis Nos precibus flagitaverit, ut piam h a n c societatem, in hoc catholici orbis centro erectam et iam longe lateque diffusam, ad archisodalitatis ad h o n o r e m sive ad Primariae g r a d u m promovere dignemur, Nos q u i b u s nihil antiquius est, q u a m ut fidelium pietas erga Passionis mysterium excitetur, votis his ACTA, vol. X, n. 5. — 1-5-918. 12 178 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a n n u e n d u m , q u a n t u m in Domino p o s s u m u s , existimavimus. Quae cum ita sint, apostolica Nostra auctoritate, praesentium tenore, Sodalitatem a Passione Domini in hac Alma Urbe ad S a n c t a Sanctorum erectam, in archisodalitatem ad h o n o r e m seu P r i m a r i a m p e r p e t u u m in m o d u m erigimus atque instituimus. Propterea, spirituali bono consulentes socior u m t u m enunciatae Primariae, tum aliarum societatum a Passione q u a e in universo t e r r a r u m orbe vel erectae sint, vel in p o s t e r u m erig a n t u r , indulgentias eidem a S. Sede concessas confirmamus; concessisque alias adiungimus, et volumus ut ipsae sequentis tenoris sient. Nimirum, de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis fidelibus ex u t r o q u e sexu, qui quamlibet a Passione Domini societatem in p o s t e r u m ingredientur, die primo eorum ingressus, si, vere poenitentes et confessi, S s m u m Eucharistiae S a c r a m e n t u m sumpserint, p l e n a r i a m ; ac tam inscriptis q u a m pro tempore inscribendis iisdem in societatibus sodalibus, in cuiuslibet e o r u m mortis articulo, apostolicam benedictionem s e c u n d u m ritum et formulam praescriptam, adiecta plenaria indulgentia, conced i m u s ; quod, si benedictionem ipsam recipere nequiverint, si, vere poenitentes et confessi, S s m u m Eucharistiae S a c r a m e n t u m sumpserint, vel, q u a t e n u s id facere nequiverint, saltem contriti, n o m e n Iesu ore si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint, et m o r t e m t a m q u a m peccati stipendium submisso animo susceperint, item plenariam ; denique iisdem n u n c et in p o s t e r u m similiter m e m o r a t a s in sodalitates adlectis sociis, qui singulis a n n i s diebus festis Gommemorationis sollemnis Passionis Domini, Perdolentis Virginis, S. Iosephi, S. Pauli a Cruce, Patrocinii S. Iosephi, Inventionis et Exaltationis S S m a e Crucis, B. Mariae Virginis in coelum Assumptae, Septem Dolorum B. M. Virginis, S. Michaelis Archangeli, Praesentationis Virginis Deiparae, nec n o n Ssmi Corporis Christi Domini, Epiphaniae, Pentecostes, Pretiosissimi Sanguinis et Sanctorum Petri et Pauli Apostolorum festivitatibus, denique celebritate Sanctorum omnium, vel u n o e septem diebus continuis immediate respective sequentibus ad cuiusque lubitum eligendo, propriam sodalitii ecclesiam sive aliud quodvis publicum t e m p l u m a u t sacellum, a d m i s s o r u m sacramentali exomologesi expiati et eucharisticis dapibus recreati, visitaverint, ibique pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac Sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, etiam plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Praeterea iisdem sociis, n u n c et pro t e m p o r e dictis in societatib u s exsistentibus, largimur, ut u n o die ad arbitrium cuiusque per a n n u m Acta Benedicti PP. XV 179 mensis, si, pariter confessi et eucharisticis epulis refecti, proprium respectivi sodalitii sive aliud quodvis publicum t e m p l u m a u t sacellum visitent, ibique, uti s u p r a diximus, orent, plenariam consequi valeant indulgentiam ; et si bis in a n n o , n e m p e S. P a u l i a Cruce et Deiparae Virginis I m m a c u l a t a e festivitatibus benedictioni apostolicae rite ipsis impertiendae intererint et alia iniuncta pietatis opera praestent, etiam plenariam indulgentiam rite lucrari possint. L a r g i m u r ad haec dictis sociis ut, servatis servandis, die festo S. Pauli a Cruce indulgentiam plenariam ad instar Portiunculae toties quoties lucrari valeant : nec n o n ut in proprio societatis templo, servatis similiter servandis, statis Quadragesimae et aliis intra a n n u m diebus in Missali R o m a n o descriptis pro Stationum indulgentiis in Urbe lucrandis, similes Stationum indulgentias lucrari valeant, praestitis rite iniunctis pietatis operibus. T a n d e m iisdem, si u n o cuiusque mensis die ad sacram Synaxim accedentes, iuxta R o m a n i Pontificis mentem Deo preces fundant, plenariam q u o q u e o m n i u m peccat o r u m s u o r u m indulgentiam misericorditer in Domino concedimus. I n s u per dictis sodalibus, n u n c et in posterum pariter ipsis in societatibus inscriptis, si, contrito saltem corde, exceptis supra recensitis, singulis quib u s q u e aliis per a n n u m B. M. Virginis festis in Kalendario R o m a n o numeratis, et diebus festis S. I o a n n i s Baptistae, S. Ioannis Evangelistae, S. L u c a e et S. Mariae Magdalenae, proprium societatis a u t quodvis aliud t e m p l u m publicum sive sacellum, preces, ut s u p r a diximus, fundentes, celebrent; et quoties m e n s t r u i s sodalitatis coetibus intersint, et function i b u s religiosis et concionibus sacris eadem occasione h a b e n d i s inters i n t ; quoties autem per h o r a e q u a d r a n t e m Passionis Domini mysterium devote meditentur, toties iis de n u m e r o poenalium, in forma Ecclesiae solita, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; denique quoties, sive communiter sive privatim, divini cultus et pietatis seu mortificationis praescriptos actus, et quodlibet spiritualis a u t corporalis misericordiae o p u s erga p r o x i m u m exerceant, a t q u e intersint collationibus vel publicis vel privatis ad recolendam memoriam Passionis D. N. Iesu Christi, vel m o r u m reformationem p r o c u r a n d a m , toties q u a d r a g i n t a dies de n u m e r o poenalium, ut supra, expungimus. Sociis a u t e m memoratis, qui per solidum mensem saltem decies meditationem ipsam peregerint, et u n o die ipsius mensis, ad cuiusque lubitum eligendo, ad sacram Synaxim accesserint, plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam, ut supra, concedimus et indulgemus. T a n d e m , commoditati prospicientes eorundem sodalium, benigne largimur, ut ipsi e n u n c i a t a s o m n e s indulgentias lucrari valeant etiam si templi publici visitationem omiserint, et visitationis loco, quinquies Orationem Dominicam, Salutationem Ange- Acta. Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 180 licam et Trisagium pie recitaverint. P o r r o volumus sodalibus iisdem, si malint, fas siet, excepta plenaria in mortis articulo l u c r a n d a indulgentia, reliquis o m n i b u s sive plenariis sive partialibus indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare. Non o b s t a n t i b u s Nostra et Cancellariae apostolicae regula de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque contrariis q u i b u s c u m q u e . Haec praecipimus m a n d a m u s q u e , decernentes praesentes Litteras firmas, validas efficacesque semper exsistere et fore, suosque plenarios et integros effectus sortiri et obtinere, ipsique sodalitati, sic in archisodalitatem per Nos erectae, n u n c et in p o s t e r u m plene suffragari, sicque rite iudicandum et definiendum esse, a t q u e irritum esse et inane, si secus super his, a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Volumus autem, ut praesentium Litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis ac sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r quae adhiberetus ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e a p u d Sanctum P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die X X V I mensis februarii M C M X V I I I , Pontificatus Nostri a n n o quarto. P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. II PRAEFECTURA LICUM APOSTOLICA BORNEAE HOLLANDICAE IN VICARIATUM APOSTO- ERIGITUR. BENEDICTUS P P . X V Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Quae catholico nomini aeternaeque fidelium saluti bene, prospere ac feliciter eveniant, ea ut m a t u r e praestem u s Nos a d m o n e t supremi Apostolatus m u n u s , quo in terris divinitus fungimur. Iamvero cum Apostolica Praefectura Borneae Hollandicae ab a n n o r e p a r a t a e salutis M C M V , quo, seiuncto territorio Vicariatus Apostolici Bataviae, erecta fuit et P a t r i b u s Minoribus Capulatis Provinciae Hollandicae concredita, t a n t u m in religionis catholicae propagatione, Deo auxiliante, obtinuerit incrementum, t a m q u e uberes ad a n i m a r u m salutem fructus susceperit, ut o p p o r t u n u m visum sit consilium eandem Praefecturam in Vicariatum Apostolicum erigere; Nos, o m n i b u s rei momentis attento ac sedulo studio perpensis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus negotiis 181 Acta Benedicti PP. XV P r o p a g a n d a e Fidei praepositis, haec q u a e infra scripta s u n t decernenda idcirco existimavimus. Nimirum Motu-proprio atque ex certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostris deque Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium vi, Praefecturam Apostolicam Borneae Hollandicae in Vicariatum Apostolicum, pariter Borneae Hollandicae n u n c u p a n d u m , erigimus. Decernentes praesentes Litteras firmas validas atque efficaces semper exsistere et fore, suosque plenarios a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque, ad quos spectant, in o m n i b u s et per o m n i a plenissime suffragari; sicque in praemissis iudicandum esse ac definiendum, irritumque a t q u e i n a n e fieri si secus super his, a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . XIII D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die martii M C M X V I I I , Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. III SODALITATI ET NOSTRAE DOMINAE CHRISTIFIDELIBUS MORTEM TIALES A BONA OMNIBUS ASSEQUENDAM MORTE CERTAS RECITANTIBUS DIEBUS QUASDAM QUIBUSDAM PRECES INDULGENTIAE AD PLENARIAE PESTIS, SANCTAM AC PAR- CONCEDUNTUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Inter sodalicia, q u a e B. Mariae Virginis cultum simulque spirituales Christifidelium utilitates provehunt, Sodalitas titulo Nostrae Dominae a bona morte, a Presbyteris Sanctae Mariae (de Tinchebray) h a u d ita multo ante condita, honestiss i m u m sane locum obtinet, si perpendas quo ea consilio moveatur et q u a m late per orbem, cum s u m m a fructuum ubertate, sit ad h u n c diem propagata. Qui enim in eam cooptantur, illud sibi ex instituto legibusque societatis p r o p o n u n t , ut Virginem Perdolentem colant colend a m q u e ab o m n i b u s curent, et sic merita p r e c u m et dolorum eiusdem Virginis, ad Crucem Iesu stantis, Deo repraesentent iisque confidant, ut gratiam perseverantiae in christiana fide et moribus vel reditus ad b o n a m frugem, ac praesertim sanctae in Christi osculo mortis, a q u a pendet aeterna beatitas, sibi aliisve impetrent. Quod autem Virgo Per- 182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dolens bonae mortis P a t r o n a deligitur a t q u e i n v o c a t u r , id cum mirifice doctrinae catholicae pioque Ecclesiae sensui respondet, t u m spe innititur recte feliciterque collocata. Enimvero t r a d u n t communiter Ecclesiae Doctores, B. Mariam Virginem, q u a e a vita Iesu Christi publica veluti abesse visa est, si Ipsi mortem oppetenti et Cruci suffixo adfuit, n o n sine divino consilio adfuisse. Scilicet ita c u m Filio patiente et m o n e n t e passa est et paene commortua, sic m a t e r n a in Filium iura pro homin u m salute abdicavit placandaeque Dei iustitiae, q u a n t u m ad se pertinebat, Filium immolavit, ut dici merito queat, I p s a m cum Christo h u m a n u m genus redemisse. Quod si hac plane de causa, q u a s e Redemptionis thesauro gratias omne g e n u s percipimus, eae ipsius Perdolentis Virginis veluti e m a n i b u s ministrantur, n e m o n o n videt, sanctum homin u m decessum ab Ea ipsa exspectandum esse, q u a n d o q u i d e m praecipuo hoc dono Redemptionis opus in u n o q u o q u e h o m i n e efficienter perpet u u m q u e in m o d u m completur. Liquet item, Virginem Perdolentem, utpote quae, a Iesu Christo universorum h o m i n u m Mater constituta, eos t a m q u a m infinitae caritatis testamento sibi relictos acceperit officiumque t u e n d a e spiritualis eorum vitae m a t e r n a benignitate expleat, facere n o n posse quin carissimis ex adoptione filiis eo temporis momento studiosius opituletur, quo de eorum salute ac sanctitate agitur in sempitern u m a e v u m confirmanda. Quare Ecclesia ipsa pluribus liturgicis precib us a B. Maria Virgine efflagitat, ut h o m i n i b u s instante morte conflictantibus misericors adsit ; constantissima vero a p u d christifideles opinio est, diuturno probata experimento, q u o t q u o t eadem Virgine u t a n t u r P a t r o n a , eos h a u d esse in a e t e r n u m perituros. Neque igitur mirari licet si Sodalitati Nostrae Dominae a bona morte, q u a m memoravimus, iam quingenta fidelium millia, ex u t r o q u e sexu a t q u e ex omni ordine civium, adscripti sunt, cum eadem tam o p p o r t u n a t e m p o r i b u s q u e congruens videatur; dolendum enim est, nimis multos hodie ex Ecclesiae filiis, ut eos p r a e t e r e a m u s qui fidem abiecerunt vel christiana p r o r s u s neglegunt officia, ita negotiis ac fluxis inanibusque m u n d i deliciis implicari, ut ex saluberrima mortis cogitatione ne sollicitudinem quidem capiant a u t ab ea m e n t e m a n i m u m q u e de industria avertere studeant. Eiusmodi propterea Sodalitatem, q u a m iure dixeris bonae mortis apostolatum persequi, non modo complures S. R. E. Cardinales et catholici orbis Episcopi vehementer probarunt, sed etiam fel. rec. decessor Noster P i u s X singulari complexus est benevolentia atque u b e r e auxit gratiarum copia; neque eam minoris, q u a m idem Pontifex habuerit, Nosmetipsi facimus, neque m i n u s largiter providentissimae eiusdem operae suffragari parati animo s u m u s . Cuius quidem voluntatis Nostrae, paulo post quam P o n - Acta Benedicti PP. XV 183 tificatum, miserentis Dei consilio, suscepimus, Litteris ad dilectum filium Moderatorem generalem Congregationis Sacerdotum a Sancta Maria scriptis, luculentum edidimus testimonium, a t q u e alterum aeque pers p i c u u m m o x edituri s u m u s , b o n a certaque spe ducti, eosdem a S a n c t a Maria Presbyteros, quibus bonae mortis apostolatus commissus auspicato est, sic m u n e r e suo, t a m q u a m peculiari ac proprio, perfuncturos esse ut, Episcopis, curionibus et zelatoribus, q u o s vocant, ad rem adiuvantibus, latius per u n i v e r s u m t e r r a r u m orbem Sodalitatem proveh a n t et pretiosam in conspectu Domini mortem fidelibus q u a m plurimis ab Augusta P a t r o n a impetrent. Cum igitur dilectus filius H e n r i c u s Rondet, eiusdem Congregationis P r o c u r a t o r generalis, supplices Nobis adhibuerit preces, ut indulgentiis a proximo Decessore Nostro Sodalitati Nostrae Dominae a bona morte concessis nonnullas alias adiicere de Apostolica benignitate vellemus, piis eiusmodi votis, pro Nostra in Virginem Perdolentem pietate propensoque in o p u s tam frugiferum studio, o b s e c u n d a n d u m censuimus. I t a q u e de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, audito dilecto Filio Nostro Cardinali Poenitentiario Maiore, o m n i b u s ac singulis fidelibus eidem Sodalitati Nostrae Dominae a b o n a morte t a m adscriptis q u a m in posterum adscribendis, qui, rite confessi ac sacra Synaxi refecti, diebus festis Nostrae Dominae ab agonizantibus, idest die xi mensis maii, Apparitionis S. Michaelis Archangeli, i. e. die V I I I eiusdem mensis, Dedicationis S. Michaelis Archangeli, i. e. die xxix mensis septembris, a meridie diei praecedentis ad mediam u s q u e noctem e o r u m d e m dierum festorum, quamlibet ecclesiam vel quodvis publicum oratorium visitaverint, ibique pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac Sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, quo die postremum ex p r a e scriptis opus expleverint, plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam ac remissionem in Domino concedimus. Quodsi iidem sodales confiteri ac caelestibus recreari dapibus nequiverint, iis, loco plenariae, indulgentiam septem a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m , modo, ut supra, quodlibet t e m p l u m vel publicum oratorium per eos dies visitent a t q u e -ad S u m m i Pontificis mentem preces fundant, misericorditer in Domino largimur. Praeterea, eadem auctoritate Nostra, o m n i b u s ac singulis fidelibus, q u a m q u a m Sodalitati non adscriptis, in u n a q u a q u e e septem continuis feriis sextis u t r u m q u e diem festum Virginis P e r d o lentis proxime antecedentibus, si confessi ac sacra Synaxi refecti, septies Pater, Ave, Gloria recitaverint, p l e n a r i a m ; quoties novendialem piam exercitationem expleverint, in q u a , ad exposcendam sancti decessus 184 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gratiam, recitatur cotidie precula Recordare, Virgo, ad exemplar Litteris hisce Nostris subiectum et in tabulario Cancellariae Brevium Apostolicorum asservandum, modo admissa rite expiaverint iet caelesti se pabulo refecerint, item p l e n a r i a m ; h a c ipsa p o s t r e m a condicione, semel in mense, si cotidie R h y t h m u m recitaverint Ave, Mater dolorosa, hisce Litteris Nostris pariter adiectum et in tabulario, quod diximus, custodiendum, item, quo die ultimum ex iniunctis opus expleverint, plenar i a m o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam ac remissionem concedim u s ac largimur. Ad haec, o m n i b u s ac singulis fidelibus, q u a m v i s e Sodalitate non sint, in u n a q u a q u e e sextis feriis, de q u i b u s superius, si septies Pater, Ave, Gloria recitaverint, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; pro singulis memoratae novendialis exercitationis diebus, trecentos d i e s ; quoties R h y t h m u m praedictum recitent, item trecentos dies de n u m e r o poenalium, in forma Ecclesiae solita, expungimus. P o r r o v o l u m u s , iisdem omnibus sodalibus et christifidelibus liceat plenariis ac partialibus indulgentiis, q u a s largiti s u m u s , vita functorum labes poenasque expiare. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas et efficaces semper exstare ac permanere, s u o s q u e plenarios et integros effectus sortiri atque obtinere, et illis ad quos spectant a u t spectare poterunt in omnibus et per omnia plenissime suffragari, sicque in praemissis definiri ac iudicari debere, atque irritum a t q u e inane fore si secus super his a q u o q u a m , quavis auctoritate, scienter a u t ignoranter contigerit attentari. Praesentibus perpetuo valituris. Contrariis n o n obstantibus quibuslibet. Datum R o m a e apud Sanctum P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die x x n mensis martii, Septem Dolorum B. M. V. festo, a n n o M C M X V I I I , Pontificatus Nostri quarto. P. I. Preces a novendiales Virgine CARD. ad Perdolente GASPARRI, sanctam a Secretis Status. mortem effiagitandam. Recordare, Virgo Mater Dei, d u m steteris in conspectu Domini, ut loquaris pro nobis bona, et ut avertat indignationem s u a m a nobis. 1. Sancta Mater, istud agas, Crucifixi fige plagas Cordi meo valide. % F a c ut portem Christi mortem, Passionis fac consortem Et plagas reeolere. Acta Benedicti PP. XV 3. F l a m m i s ne u r a r succensus, P e r te, Virgo, sim defensus In die iudicii. 185 4. Christe, cum sit hinc exire, Da per Matrem me venire Ad p â l m a m victoriae. 5. Q u a n d o corpus morietur, F a c u t animae d o n e t u r Paradisi gloria. Amen. f. Ora pro nobis, Virgo dolorosissima. RJ. Quae iuxta Crucem Iesu constitisti. Oremus. Interveniat pro nobis, q u a e s u m u s , Domine Iesu Christe, n u n c et in h o r a mortis nostrae, a p u d t u a m clementiam, Beata Virgo Maria Mater tua, cuius sacratissimam a n i m a m in h o r a t u a e Passionis doloris gladius pertransivit. P e r t e , Iesu Christe, Salvator mundi, qui cum P a t r e et Spiritu Sancto vivis et regnas in saecula saeculorum, Rj. Amen. 3 Ave Maria. Nostra Domina a b o n a morte, ora pro nobis. Sancte Ioseph, ora pro nobis. II. - Rhythmus in honorem Nostrae Dominae a bona morte. 1. Ave, Mater dolorosa, Martyrumque p r i m a rosa, Audi vocem supplicis: Fac, ut mortis in agone, T u a fidens protectione, Iusti pace g a u d e a m . 5. Per dolorem, qui te pressit, Dulcis Natus q u u m processit, F r a c t u s ligni p o n d e r e : Fac, ut mortis in agone, T u a f i d e n s protectione, Iusti pace g a u d e a m . % Per dolorem, o Maria, Tibi Senis prophetia, Velut ense, conditum: F a c , ut mortis, etc. 6. Per dolorem cordi infixum, Dum spectabas Crucifixum, Sacra simul victima: B'ac, ut mortis, etc. 3. P e r dolorem, q u e m tulisti, In iEgyptum q u u m fugisti, U t salvares P u e r u m : 7. P e r dolorem, q u a n d o Christi Corpus ulnis excepisti E Cruce d e p o s i t u m : Fac, ut mortis, etc. 4. P e r dolorem, q u a n d o moerens, Inter notos Iesum quaerens, Revocabas p e r d i t u m : Fac, ut mortis, etc. Fac, ut mortis, etc. 8. P e r dolorem, d u m condebas, Pia Mater, et linquehas In sepulcro Filium: Fac, ut mortis, etc. 9. Christe, cum sit hinc exire, Da per Matrem me venire Ad p a l m a m victoriae. Amen. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 186 IV TEMPLUM SACRATISSIMI VILEGIIS BASILICAE CORDIS IESU MINORIS IN URBE ROTHOMAGENSI TITULO AC PRI- HONESTATUR* B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Pietatis honorisque cultus, quo totius orbis fideles plurimis iam ab annis Sanctissimum Cor Iesu enixe prosequuntur, spem c o m m u n e m alit, h o m i n u m societatem se ad meliorem frugem feliciter recepturam. Praeclara haec enim religio n o n modo in domos, officinas et agros, ad divinam tuitionem i m p e t r a n d a m , longe lateque prolata fuit, sed integras q u o q u e nationes est complexa, quae Sacro se Iesu Cordi devovisse merito gloriantur. Templa igitur in h o n o rem h u i u s amoris Centri, quo Christus R e d e m p t o r noster homines dilexit, et ea praesertim quae ex collaticia fidelium stipe, in m u l t o r u m fidei et caritatis a r g u m e n t u m , sunt erecta, ad maiorem dignitatis grad u m evehere ac peculiaribus privilegiis cohonestare minime dubitamus. Laeto igitur accepimus animo sacram h u i u s m o d i aedem in perilJustri urbe Rothomagensi, civium oblationibus a n n o M D C C C X C et insequenti exstructam, eximiisque artis operibus renidentem, Sacratissimo Cordi Iesu dicatam et consecratam fuisse. Ad eam praeterea, q u a e ob eius celebritatem et principi Sanctuario Parisiensi aggregationem, vulgo le Montmartre de Normandie optimo iure est appellata, n o n modo, sicut relatum est Nobis, eiusdem civitatis et archidioeceseos incolae, sed e finitimis quoque Ecclesiis, imprimis Ebroicensi, ingenti n u m e r o fideles peregrinantium more frequentissime conveniunt, caelestem opem fidenter imploraturi. H u c accedit, quod magni momenti Sodalitas, idest Confraternitas a SSmo Corde Iesu nuncupata ac P r i m a r i a e eiusdem nominis Archisodalitati Parisiensi et Piae Unioni Apostolatus Orationis aggregata, canonice sit ibidem instituta, quae, privilegiis et spiritualibus gratiis aucta, n o n minus sodalium n u m e r o q u a m o p e r u m utilitate floret. Itaque conspicuis hisce templi laudibus permoti, preces, q u a s h o d i e r n u s eius parochus, earundem sodalitatum moderator, n u p e r Nobis adhibuit, et Cardinalis Archiepiscopus Rothomagensis luculenter commendavit, benigne excepimus, et de consilio etiam VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Sacris Ritibus tuendis, tum clerum p o p u l u m q u e cunctae Archidioeceseos, t u m potissimum cives R o t h o m a g e n s e s v o t o r u m compotes propensa facimus voluntate. Quare his Litteris, apostolica auctoritate 1 Acta Benedicti PP. XV 187 Nostra, templum supradictum, q u o d in h o n o r e m Sacratissimi Cordis Iesu in civitate Rothomagensi exsistit, Basilicae minoris titulo perpet u u m in m o d u m augemus, illique omnia et singula conferimus iura, privilegia, praerogativas, honores, indulta q u a e Minoribus Almae h u i u s Urbis Nostrae Basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litt e r a s firmas, validas a t q u e efficaces semper exsistere et fore, s u o s q u e plenarios atque integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad q u o s spectant in o m n i b u s et per omnia plenissime suffragari ; sicque in praemissis iudicandum esse ac definiendum, a t q u e irritum et inane fieri si secus super his, a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . XXIII D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die martii M C M X V I I I , Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. V SORORIBUS BURDIGALENSIBUS PLENARIA PRO CERTA A SACRA QUADAM PIA FAMILIA CONCEDITUR EXERCITATIONE IN INDULGENTIA HONOREM SACRAE FAMILIAE. B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Benigne a n n u e n t e s oblatis Nobis precibus a dilecta in Christo filia Moderatrice Generali S o r o r u m a Sacra Familia n u n c u p a t a r u m , q u a r u m princeps d o m u s Burdigalae exstat, audito dilecto Filio Nostro Cardinali Poenitentiario Maiore, de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et P a u l i apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis n u n c et in p o s t e r u m exsistentibus enunciatae Congregationis a Sacra Familia consororibus, q u a e piam exercitationem in honorem Sacrae Familiae, ab ecclesiastica auctoritate a d p r o b a t a m , per integrum m e n s e m rite peregerint et, vel intra dictum mensem vel intra s u b s e q u e n s octiduum, p r o p r i a m respectivae d o m u s ecclesiam publicam, si exstet, secus sacellum internum ubi Sacro adstare solent, admissor u m sacramentali confessione expiatae et caelestibus epulis refectae, visitent, nec n o n pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, quo die iniuncta pietatis opera expie- Acta Apostolicae Sedis - Commentarmm Officiale 188 verini, plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem, q u a m etiam a n i m a b u s fidelium in purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicare possint, misericorditer in D o m i n o concedimus et largimur. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s p e r p e t u i s futuris temporibus valituris. Volumus a u t e m ut p r a e s e n t i u m L i t t e r a r u m t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis ac sigillo p e r s o n a e in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r , quae a d h i b e r e t u r ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. III D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die aprilis M C M X V I I I , Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. EPISTOLA AD R. P. LEM S. PATRITIUM MURR1Y, PRAEPOSITUM, ALFONSI ABHINC DE CONGREGATIONIS SODALITATE ANNIS L A S. SSMI FAMILIA REDEMPTORIS IN AEDE GENERA- LIMERICIENSI INSTITUTA. Dilecte filii, salutem et apostolicam benedictionem, — A d m o d u m iucunda Nobis accidisse scito, quae n u p e r dilectus filius P a t r i t i u s Leo, ex ista, cui praesides, Congregatione sacerdos, idemque Aedis Alfonsianae in u r b e Limericiensi rector, n u n t i a v i t : Sodalitatem ibi esse a Sacra Familia n u n c u p a t a m , sodalium n u m e r o et p i e t a t e , m a x i m e in Sanctissimae Eucharistiae cultu, florentem, cuius q u i n q u a g e s i m u s natalis adventaret. Licet hac in re egregiam t u o r u m de divina gloria a n i m a r u m q u e salute curam agnoscere: et eam in Hibernis, q u o r u m nobilissima l a u s est constantissime catholicam fidem retinuisse, n o n m i r a m u r , t a m q u a m in optimo uberrimoque solo, tam laetos edidisse fructus. Nos quidem consociationem id g e n u s h a b e m u s carissimam, cupimusque vehementer ut eius similes complures n o n modo per Hiberniam sed u b i q u e exsistant, cum ad christianos in familia spiritus alendos nihil magis accomm o d a t u m esse videatur. I t a q u e caritatis Nostrae erga Limericiensem sodalitatem t e s t a n d a e causa, cum sacra sollemnia in dies V I I I indicta sint, concionatoribus d a m u s ut quotidie vespertinam contionem Papali Benedictione impertienda absolvant. Q u o n i a m a u t e m ex iis, qui n o m e n consociationi ab ipso eius exordio dederunt, n o n pauci, Deo Acta Benedicti PP. XV 189 favente, s u p e r s u n t adhuc, Nos dilectis h i s veteranis s o d a l i b u s , peculiaris a m o r i s e r g o , indulgentiam V I I a n n o r u m totidemque quadragen a r u m toties tribuimus, quoties, contrito saltem animo, formulam « Iesus, Maria, Ioseph, adiuvate me » (Jesus, Mary a n d Joseph, help me) recitaverint. Atque caelestium auspicem m u n e r u m p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, b e n e merito ipsi rectori Aedis Alfonsianae eiusque adiutoribus, sodalibus universis a S. Familia et e o r u m propinquis, amantissime in Domino largimur. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxi mensis aprilis Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV MCMXVIII, Acta 190 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DECRETUM CIRCA QUASDAM ORDINARIORUM FACULTATES i . P r o x i m a sacra Pentecostes die, novo ecclesiasticarum legum Codice vim obtinente, o m n e s locorum Ordinarii facultatibus q u a m p l u r i b u s ipso iure instruentur, q u a s a n t e a ab Apostolica Sede p o s t u l a r e soleb a n t et c o m m u n i b u s indultis a s s e q u e b a n t u r . Sufficit enim consulere canonem 349 collatum cum 239 circa plura privilegia personalia, q u i b u s Episcopi augentur, canonem 386 circa electionem e x a m i n a t o r u m et iudicum synodalium, 463 et 914 circa benedictionem papalem in articulo mortis et in maioribus anni solemnitatibus, 534 et 1532 circa alienationes, 806 circa sacri iterationem, 822 circa Missae celebrationem extra ecclesiam et oratorium, 1006 circa ordinationes extra tempora, 1043 et 1045 circa dispensationes ab impedimentis matrimonialibus, 1245 circa dispensationes ab abstinentia et ieiunio, 1304 circa benedictionem s a c r o r u m utensilium, quin de aliis multis hic mentio fiat, ut illico a p p a r e a t Episcopos, vi Codicis, t a n t a m u n i t o s esse potestate ut, quoties Ecclesiae utilitas et a n i m a r u m salus id requirat, c o m m u n i s legis rigorem t e m p e r a r e et iustas dispensationes largiri aeque o p p o r t u n e q u e valeant. Quapropter indulta q u a e h u c u s q u e , p o s t u l a n t i b u s Ordinariis, ad h u n c finem concedebantur, q u a e q u e vel in Brevi dicto 25 a n n o r u m , vel in formulis typis impressis ad decennium, ad q u i n q u e n n i u m a u t etiam ad triennium valituris continentur, s u p e r v a c a n e a evadere videntur ; q u i n imo confusionem h a u d levem ingerere, eo quod a novis Canonici I u r i s ordinationibus in pluribus discrepant. Hisce itaque de causis, necnon ad discrimina in canonica disciplina tollenda m a i o r e m q u e unitatem in Ecclesia i n d u c e n d a m , S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, de consulto peculiaris coetus E m o r u m P a t r u m Car- S. Congregatio Consistorialis 191 dinalium, hoc S. C. Consistorialis decreto ea quae s e q u u n t u r statuit et sanxit: 1) exceptis locis S. Congregationi de P r o p a g a n d a Fide subiectis, pro q u i b u s suo tempore q u a e o p p o r t u n a e r u n t decernentur, alibi, in universis scilicet dioecesibus iuri c o m m u n i obnoxiis, facultates omnes pro foro externo Ordinariis concessae, q u a e q u e in F o r m u l i s et Brevi superius recensitis continentur, a die 18 maii h u i u s a n n i cessabunt, n e q u e amplius in u s u esse p o t e r u n t ; 2) in locis t a m e n remotioribus aliisque ad quae, sive praesentis belli causa, sive alia qualibet ratione, praesentis decreti notitia utili t e m p o r e n o n pervenerit, dispensationes et ordinationes vi veterum facultatum ab Ordinariis forte concessas S s m u s Dominus r a t a s habet, firmo t a m e n ut ipsi ab acceptae notitiae die, si res a d h u c sit integra, huic decreto se conforment; 3) facultates pro foro interno a S. Poenitentiaria datae, aliaeque ratione praesentis belli concessae, a u t peculiaribus de causis ab Ordinariis obtentae, s u b h u i u s decreti dispositione n o n c o m p r e h e n d u n t u r , et ideo abolitae n o n s u n t ; 4) circa dispensationes matrimoniales, quamvis vi canonum 1043-1045 Ordinarii o p p o r t u n a s dispensationes largiri q u e a n t « urgente mortis « periculo » et « quoties impedimentum detegatur cum iam omnia sint « parata ad nuptias, nec matrimonium sine probabili gravis mali periculo « differri possit », nihilominus S s m u s Dominus, attentis t e m p o r u m et locorum adiunctis, haec ulterius indulgenda decrevit: a) ut locorum Ordinarii in America, in Insulis Philippinis, in Indiis Orientalibus, in Africa extra Mediterranei maris oras, et in Russia, per q u i n q u e n n i u m a die 18 maii h u i u s a n n i , dispensare valeant ab impedimentis minoris g r a d u s q u a e recensentur in can. 1042, servatis regulis in eo Codicis capite s t a t u t i s : itemque ut matrimonia nulliter contracta, ob aliquod eiusdem minoris g r a d u s impedimentum, in radice s a n a r e queant, iuxta regulas in capite XI, tit. VII, lib. III Codicis de convalidatione matrimonii positas, monita parte impedimenti conscia de sanationis effectu; o) ut iidem locorum Ordinarii dispensare pariter per q u i n q u e n n i u m valeant ab impedimentis maioris g r a d u s , sive publicis sive occultis, etiam multiplicibus, iuris t a m e n ecclesiastici (exceptis impedimentis provenientibus ex sacro p r e s b y t e r a t u s ordine et ex affinitate in linea recta c o n s u m m a t o matrimonio), nec n o n ab impedimento impediente mixtae religionis, si petitio dispensationis ad S. Sedem missa sit et u r g e n s necessitas dispensandi supervenerit, p e n d e n t e recursu. Concedendo t a m e n Acta Apostolicae Sedis - Commentarmm Officiale 192 hisce in. casibus dispensationes, Ordinarius p r a e oculis semper h a b e a t regulas s t a t u t a s in Codice, lib. IN, tit. VII, cap. 2, 3 et 4, circa impedim e n t a in genere et in specie, itemque clausulas a p p o n i solitas in matrimoniis cum hebraeis et m a h u m e t a n i s ; nec dispensationem concedat nisi caverit de plena e a r u m o m n i u m observantia iuxta sacrorum canon u m praescriptiones, et iuribus S. Congregationis de disciplina Sacramentorum circa t a x a r u m solutionem c o n s u l a t ; c) ut Ordinarii Galliae, trium r e g n o r u m Magnae Britanniae, Germaniae, Austriae et Poloniae, d u r a n t e bello, quoties aditus ad S. Sedem difficilis a u t impossibilis saltem per mensem praevideatur, iisdem facultatibus uti possint, quae s u p r a s u b litteris a et 6 recensentur. P r a e s e n t i b u s valituris de m a n d a t o Ssmi contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Secretaria S. C. Consistorialis, die 25 aprilis 1918. $ß C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. II MARIANOPOLITANAE ET S. HYACINTHI DISMEMBRATIONIS ET AGGREGATIONIS DECRETUM Archiepiscopus Marianopolitanus et Episcopus S. Hyacinthi communibus litteris p o s t u l a v e r u n t , u t fideles locorum r u r a l i u m inclusive a n u m e r o q u a d r i g e n t e s i m o trigesimo q u a r t o u s q u e a d n u m e r u m quingentesimum sexagesimum tertium in forma et censu paroeciae S. Matthaei vulgo de Beloeil, et a n u m e r o ducentésimo trigesimo primo u s q u e ad n u m e r u m tercentesimum sexagesimum octavum paroeciae S. Marci, a dictis paroeciis et dioecesi S. Hyacinthi seiungerentur, dioecesique Marianopolit a n a e aggregarentur ad n o v a m paroeciam efformandam cum finitimis fidelibus. Requisito hac super re Delegati Apostolici voto, eoque favorabili obtento, m e m o r a t a petitio diligenti examini subiecta fuit p e n e s S. C. Consistorialem. Et q u u m visum esset in a n i m a r u m b o n u m cessurum esse dismembrare dictam partem territorii dioecesis S. Hyacinthi, e a m q u e S. Congregatio Consistorialis 193 adiicere dioecesi Marian opolitanae, ut n o v a paroecia in eadem territorii parte formetur, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV precibus a n n u e n d u m censuit. I t a q u e praesenti Consistoriali decreto Sanctitas S u a m e m o r a t a m territorii partem distrahit a dioecesi S. Hyacinthi et Marianopolitanae aggregat. P r a e m i s s o r u m vero exsecutionem committit R. D. Secretario Delegationis Apostolicae, auditis u t r i u s q u e dioecesis Capitulis cathedralibus, et constito quod ex parte populi nihil grave ex adverso t i m e n d u m sit; e i d e m q u e Secretario tribuit necessarias et o p p o r t u n a s facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet ecclesiastica dignitate o r n a t u m , onere t a m e n ei imposito ad h a n c S. C. Consistorialem q u a m p r i m u m t r a n s m i t t e n d i exemplar a u t h e n t i c u m peractae exsecutionis. Contrariis n o n obstantibus quibusvis, etiam speciali mentione dignis. D a t u m Romae, ex Secretaria S. C. Consistorialis, die 8 aprilis 1918. 83 C. CARD. DE LAI, E p . Sabinen., Secretarius. Lu © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. III P R O V I S I O ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis Ssmus D. N. Benedictus P p . XV has, q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 14 martii 1918. — Cathedrali ecclesiae Conversanensi praefecit R. P. D. Dominicum Lancellotti, h a c t e n u s episcopum Troianum. 18 martii. — Titulari episcopali ecclesiae Capitoliensi, R. P. Pacific u m ab Uden, in saeculo I o a n n e m Bos, ex Ordine Minorum Capulator u m , vicarium apostolicum Borneae Hollandicae. 4 aprilis. — Titulari episcopali ecclesiae Archelaidensi, R. D. Iosep h u m Burgain, e Parisiensi seminario pro exteris missionibus, vicarium apostolicum K i e n - t c h a n g in imperio S i n a r u m . — Cathedrali ecclesiae Caratingensi, R. D. E m m a n u e l e m Nogueira D u a r t e , archidioeceseos Mariannensis presbyterum. 6 aprilis. — Abbatiae Nullius Sancti P a u l i extra Urbem, R. P. I l d e p h o n s u m Schuster, O. S. B., e Congregatione Cassinensi. ACTA, vol. X, n. 5. — 1-5-918. 13 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 194 SACRI CONGREGATIO CONCILII QUEBECEN. ONERUM CHORALIUM, Die 14 SEU iulii PRAEBENDARUM 1917 - Apostolicis litteris, q u a r u m initium In arduum Pontificatus fastigium, die prima octobris a n n o 1 6 7 4 datis, in septentrionali America erecta fuit dioecesis Quebecensis, simulque decreta in nova cathedrali ecclesia Quebeci exstante et B. M. V. ac S. Ludovico dicata, Capituli institutio, quae decem post a n n o s ab ipso primo Quebecensi Episcopo feliciter perfecta est. H u i u s m o d i a u t e m cathedrale Capitulum, nondum a sua erectione transacto saeculo, propter politicas vicissitudines exstinctum evaserat, n e q u e ad p r o x i m a u s q u e tempora, variis ex causis, restitui valuerat. Quum itaque E m u s Cardinalis h o d i e r n u s Quebecensis Archiepiscopus p e r o p p o r t u n u m fore censere! adlectos viros sibi assumere, qui in amplissimae suae archidioecesis regimine suppetias ferrent, itemque in Metropolitana Ecclesia, p r o u t r e r u m adiuncta sinerent, laudes Deo persolverent ac divina mysteria peragerent, a rec» mem. S. P. Pio X impetravit ut apostolica auctoritate antiquum Capitulum, titulo Metropolitani decoratum, redintegraretur, vel, q u a t e n u s opus esset, ex novo erigeretur cum o m n i b u s iuribus, privilegiis et indultis quibus cetera Metropolitana Capitula, praesertim ditionis Canadensis, fruuntur et g a u d e n t ; idque obtinuit per apostolicas litteras datas die 10 iunii 1 9 1 4 , quibus idem Pontifex - p o s t q u a m s t a t u e r a t Quebecense Capitulum tribus constare debere dignitatibus, Decano videlicet, u t i Capituli eiusdem praeside, Archidiacono et Archipresbytero, cui t a m q u a m parocho d e m a n d a t a esset universa c u r a a n i m a r u m ipsius metropolitanae paroeciae, itemque n o v e m canonicis, q u o r u m bini officium et nomen Poenitentiarii et Theologi a s s u m e r e n t - s u b d e b a t : « Quoniam « vero sacerdotes in Canonicos eligendi aliis ecclesiasticis muniis distenti « sunt, et deficiunt in praesens canonicales p r a e b e n d a e , Nos, quousque « erecti Canonicatus congrua praebenda aucti non fuerint, quod quam « citius futurum confidimus ac peroptamus, eosdem Capitulares a resid e n t i a in urbe et ab oneribus choralibus interim eximimus et dispense s a m u s , facta t a m e n facultate Archiepiscopo pro tempore Quebecensis SPECIES PACTI. S. Congregatio Concilii « « « « « « « 195 iuxta q u a e in Instructione S. G. de P r o p a g a n d a Fide ad Ordinarios provinciae ecclesiasticae Quebecensis die 28 septembris a n n i 1852 d a t a et in Concilio Plenario Quebecensi s u n t statuta, m e m o r a t o s canonicos convocandi semel saltem in mense, praesertim festis solemnioribus, ad cuori servitium, vel etiam quoties o p p o r t u n u m iudicaverit ad dioecesis et ipsius Capituli negotia agenda, circa q u a e ex s a c r o r u m Canon u m praescripto, Capituli sententia est e x q u i r e n d a ». P o r r o , post constitutum feliciter Capitulum, q u o d die 9 iunii 1915 solemniter possessionem cepit in ecclesia Metropolitana, E m u s Cardinalis Archiepiscopus in id s t u d i u m o m n e o p e r a m q u e contulit, ut, pontificiis peroptatis m o r e m gerens, congrua p r a e b e n d a Capitulares q u a m citius augeret. Quapropter, q u u m iam a die 27 februarii 1889 rescripto S. C. de P r o p a g a n d a Fide ex audientia Ssmi concessum fuerit « i n d u l t u m vi « cuius Episcopi totius provinciae Quebecensis exigere valerent deci« mam quintam partem r e d i t u u m a q u o c u m q u e parocho super ecclesiae « fabriceria solvendam, donec aliter ab Apostolica Sede provideatur », Archiepiscopus hoc t r i b u t u m , in mitiore s u m m a q u i n q u e centesimarum p a r t i u m (5 °/ ), et quidem s u p e r reditibus t a n t u m m o d o ex locatione scamn o r u m in ecclesiis obvenientibus, singulis paroeciis et quasi-paroeciis imposuit per decretum diei 15 aprilis 1915, ac insuper alio decreto diei 22 iunii 1916 cuidam a n n u a e taxationi subiecit etiam religiosa suae dioecesis sodalitia; statuens ut ex praefatis exactionibus q u o t a n n i s singulis canonicatibus r e p e n d e r e t u r s u m m a dollariorum 300 (quorum 120 pro distributionibus quotidianis cederent) ac quidquid supèresset, post persolutas ceteras cultus et administrationis expensas, in sortem capitalem constituendam a u g e n d a m q u e converteretur, donec videlicet h a e c sola sors ad capitularia o n e r a a n n u a ferenda par evasisset. Ad h u n c effectum curavit E m u s Archiepiscopus, ut, in forma iure valida, « Archiepiscopalis Corporatio romano-catholica Quebecensis » supradicta t r i b u t a et t a x a s exigens, sese obligaret ad e o r u m d e m p r o v e n t u s praefata ratione, in Capituli utilitatem erogandos, immo ad supplendos etiam, si, quavis de causa, t r i b u t o r u m exactio insufficiens evasisset. 0 • Q u u m itaque h a c ratione E m u s Archiepiscopus in tuto posuisset p e r p e t u u m ius cuilibet e capitularibus competens exigendi titulo fructuum sui beneficii a n n u u m reditum dollariorum tercentorum, q u u m q u e , iudicio eiusdem Emi Archiepiscopi, a n n u u s hic reditus, simul cum proventibus singulis canonicis ratione officiorum q u a e in dioecesi gerunt obvenientibus, congruus videretur ad m u n i a et onera canonicalia honeste ferenda, statuit eodem decreto diei 25 maii 1916 « capitulares singulos obnoxios « esse officiis canonicalibus de iure praescriptis, ac signanter obliga- 196 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « tioni choralis officii itemque conventualis Missae quotidie in ecclesia « cathedrali celebrandae ». V e r u m t a m e n , q u u m nonnulli e capitularibus, praefatis n o n obstantibus, n o n d u m impletam censerent conditionem apostolicis litteris, indulto exemptionis choralis appositam, de congrua videlicet praebenda singulis canonicatibus constituenda, a d v e r s u s praefatum decretum archiepiscopale ad h a n c S. Congregationem recursum i n t e r p o s u e r u n t , h u i u s c e dubii, inter alia, solutionem expostulantes, n i m i r u m : « A n proventus Canonicis Metropolitanae Ecclesiae Quebecensis « assignati constituant congruam p r a e b e n d a m , adeo ut cessata censenda « s i t exemptio seu dispensatio ab oneribus choralibus, de q u a , in Apo« stolica Bulla erectionis Capituli in casu ». SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. Canonici recurrentes propositae q u a e stioni negativum r e s p o n s u m d a n d u m esse hisce r a t i o n u m momentis contendunt. Primo q u i d e m : Archiepiscopus valide n o n poterat, a b s q u e consilio Capituli, m e n s a m archiepiscopalem tali contributione onerare in favorem Gapituli i p s i u s ; a g e b a t u r enim de gravissima alienatione b o n o r u m ad m e n s a m spectantium p e r a g e n d a . Item, nec poterat valide, irrequisito consilio Capituli, statuere s e u definire q u a e n a m a n n u i reditus q u a n t i t a s ad congruam p r a e b e n d a m constituendam sufficeret : siquidem agebatur n o n modo de graviore q u o d a m negotio, sed de negotio quod s u m m o p e r e Canonicorum interererat, i m m o eosdem ut singulos, p r a e t e r q u a m ut collegium, tangebat. Igitur iam a limine a p p a r e t decreta archiepiscopalia, a b s q u e praevio consilio Capituli edita, salva reverentia t a n t o Antistiti debita, iuridico robore et firmitate p e n i t u s destituta d e n u n t i a n d a esse. Sed p r a e t e r e a : ad p r a e b e n d a m q u a l e m c u m q u e c o n s t i t u e n d a m necessaria omnino est perpetuitas iuris percipiendi fructus q u i b u s illa coalescit: ad q u e m effectum canonistae u n o ore docent b o n a p r a e b e n d a e vel in immobilibus, vel saltem in certis et perpetuis reditibus constit u e n d a esse (cfr. Leuren., Forum benef., q. VII), quod ipsum perspicua sententia sancivit S. C. C. in Fanen., Erectionis canonicatuum, :22 martii 1760: « Dotes beneficiorum debent esse certae ac perpetuae, nullique « p e r i c u l o o b n o x i a e » . - E contrario reditus constituti ab Archiepiscopo in c a s u : 1) p e n d e n t a precaria concessione S. S e d i s : quippe indultum, vi cuius exigere licet decimam quintam p a r t e m redituum, a q u o c u m q u e parocho super ecclesiae fabriceria solvendam, m u n i t u r seu potius infirm a t u r clausula « donec aliter a S a n c t a Sede provideatur » : ergo minime est p e r p e t u u m ; 2) pendent ab arbitrio concedentis, vel saltem succès- S: Congregatio Concilii 197 s o r u m : quia reditus, in casu, pleno iure pertinent et spectant ad m e n s a m archiepiscopalem, q u a e idcirco poterit, nemine impediente a u t prohibente, ab a n n u a in favorem Capituli erogatione cessare q u a n d o c u m q u e sibi videbitur: in facto a u t e m h u i u s elargitionis cessatio praevidetur quo n e m p e t e m p o r e superfluum h o r u m r e d i t u u m in sortem capitalem collat u m , satis esse videbitur ad onera Capituli a n n u a ferendum; 3) saltem ex parte, q u a n e m p e reditus proveniunt ex a n n u a t a x a imposita o m n i b u s et singulis religiosis dioecesis sodalitiis, hi p r o v e n t u s precarii dicendi sunt, q u a t e n u s pendent a confirmatione Superiorum; agitur enim de t a x a a iure exorbitante, immo interposita contra cap. 3, X, de censibus, etc., III, 39, praesertim ubi gravat sodalitia religiosa a iurisdictione Ordinarii e x e m p t a ; igitur sustineri nequit, donec speciali S. Sedis indulto corroboretur. I a m vero quis dicet tales p r o v e n t u s ex aequo r e s p o n d e r e iuri perpetuo percipiendi fructus ecclesiasticos, quod principaliter in p r a e b e n d a e constitutione spectatur, potissimum si conferantur cum proventibus antiquo Capitulo Quebecensi spectantibus, ex assignatione olim eidem facta amplissimi cuiusdam praedii necnon redituum trium abbatiarum provenientibus? T e r t i o : in Litteris Apostolicis de q u i b u s agitur, n o n de qualicumque p r a e b e n d a sermo est, sed de congrua, q u a e videlicet ad decentem et h o n e s t a m , pro sui s t a t u s conditione, beneficiati substentationem sola sufficiat. Ad rem - ait Santi; Praelection., 1. III, tit. 35 - « prae oculis « haberi debet dignitas personae, eius g r a d u s seu civilis origo, valetudo, « scientia et aliae qualitates personales, q u a e maiores exigentias secum« ferunt; necnon respicienda s u n t temporis et loci ratio, m o d e r a t a hospiti talitas, n o n solum p a u p e r u m , sed aliam c o n s a n g u i n e o r u m et amicorum, « h o n e s t a recreatio, probabile periculum venturi morbi », etc. Cfr. quoque Gennari, Quist. moral., n. 87. Hisce attentis, in Quebecensi civitate; vix a n n u u s reditus dollariorum mille congrua p r a e b e n d a dicetur, a q u a s u m m a longe a d h u c distat quae decreto archiepiscopali constit u t a est. Nec regerere valet, q u o d singuli canonici ex suis officiis civilibus a u t ecclesiasticis, quidquid ad praefatam Summam dollariorum mille de p r a e b e n d a deest, supplere forsitan possint; n a m in computatione p r a e b e n d a e venire profecto n e q u e u n t nisi bona ecclesiastica, q u a e n i m i r u m ex dote beneficii in fructus percipiuntur, non a u t e m patrimonialia a u t industrialia. Secus enim, frustra in Litteris Apostolicis, tamq u a m causa exemptionis a choralibus oneribus illud recensitum fuisset, q u o d « sacerdotes in Canonicos eligendi aliis ecclesiasticis muniis « distentí sunt »: q u u m igitur, a t t e n t a tenuitate praetensae p r a e b e n d a e , necesse sit h a n c c a u s a m perseverare, n o n d u m advenisse censenda est 5 198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale conditio sub q u a facta concessio seu e x e m p t a cessare debeat. H u c u s q u e Canonici recurrentes. Ex officio, q u u m E m u s Archiepiscopus rem t o t a m simpliciter commiserit consilio et sententiae Apostolicae Sedis, breves n o n n u l l a e animadversiones pro affirmativa dubio responsione s u n t exhibendae. Et primo p r a e t e r e u n d a videntur q u a e ex adverso p r a e m i t t u n t u r de necessitate Capituli consilii exquirendi, sive in p r a e t e n s a alienatione bonor u m m e n s a e decernenda, sive in q u a n t i t a t e congruae p r a e b e n d a e definienda : a b s o n u m quippe apparet n o n d u m constituti Collegii suffragium ad validitatem expostulandum esse, in his q u a e de ipsius Collegii ortu et formali constitutione s u n t deliberanda. Quod a u t e m perpetuitatem seu potius, in casu, stabilitatem b o n o r u m praebendae attinet, manifestissimo iure indicitur beneficii dotem stabilem esse debere, ex q u a reditus perpetuo p e r c i p i a n t u r ; n o n t a m e n determinatur aliquis m o d u s a u t g r a d u s a u t forma h u i u s stabilitatis. N e q u a q u a m profecto necessarium est, pro dote beneficii b o n a immobilia assignari, prout assignata fuisse d o c e m u r antiquo Capitulo episcopali Quebecensi: sufficit, ut habet Leurenius, « r e s affecta onere p r a e « standi tales reditus reali, perpetuo, n o n exstinguibili cum persona, sed « cum re ipsa ad q u e m c u m q u e possessorem t r a n s e u n t e »; hinc Canonistae passim docent bona beneficialia constitui posse ex decimis, quin etiam pensionibus a gubernio promissis (cfr. Bouix, De Capitulis, p. 156) ac longe communior sententia [ q u a m sancivit Codex Iuris Canonici, n u p e r feliciter promulgatus, can. 1410] est i u r a q u o q u e stolae, quamvis incerta, in dotem beneficii venire (cfr. Reiffenstuel, in 1. III, tit. XXV, n. 67). At vero in casu agitur de persona morali, n o n m i n u s p e r p e t u a ac stabili q u a m sit ipsum Capitulum, id est de Mensa Archiepiscopali Quebecensi, quae obligationem in se suscipit, in forma iure valida, praestandi quot a n n i s ex determinatis proventibus, sive, ipsis deficientibus, ex quibuscumque aliis suis bonis, certos omnino r e d i t u s : nihil igitur desiderand u m superesse videtur* ad r e q u i s i t a m stabilitatem.F r u s t r a autem Capitulares ad p r o v e n t u u m assignatorum precariam n a t u r a m p r o v o c a n t : in primis, quia obligatio, ut vidimus, n o n respicit solos hosce proventus, sed, his deficientibus, quosvis alios ad m e n s a m spectantes; verum, hisce sepositis, 1) in se, n o n m i n u s p e r p e t u u s certusque est in casu p r o v e n t u s ex taxatione super reditibus fabriceriae, q u a m proventus ex decimis, a u t ex iuribus stolae, a u t ex pensionibus a Gubernio laicali promissis, q u a e o m n i a iure c o m m u n i t a m q u a m stabilia b o n a accipiuntur; 2) n e q u e ex adiunctis stabilitas h a e c labefactat u r : etenim a) quod in i n d u l t u m S. C. de P r o p . Fide legatur clausula S. Congregatio Concilii 199 « donec aliter ab Apostolica Sede provideatur », in primis id respicere videtur, n o n substantiam factae concessionis, q u a e de iure communi Episcopis competit (cfr. Cod. Iur. Can., can. 1 5 0 4 ss.), sed quantitatem t a x a e exigendae; et praeterea, n o n est s u p p o n e n d u m q u o d Apostolica Sedes aliter providendo legitima Episcopi optata in casu sit neglectura. b) Item, si erogatio proventus cessatura praevidetur, q u a n d o ex superfluis cong r u a sors capitalis efformata erit, id n o n officit, sed prodest stabilitati reditus, quia sortis ipsius capitalis proprietas penes Capitulum erit. c) F r u s t r a d e m u m oggeritur, tributum impositum religiosis sodalitiis a iure exorbitans esse, et ideo Apostolicae Sedis improbationi obnox i u m ; quia Capitulares n o n docent de non obtenta ad r e m facultate, d u m praesumptio stat pro Superiore; immo neque sic docendi facultatem h a b e n t , q u u m ius reclamandi, si daretur, competeret profecto religiosis sodalitiis gravatis, non a u t e m Capitulo quod exinde favorem c o m m o d u m q u e reportât. Circa congruam vero ad h o n e s t a m substentationem Capitularium praebendae quantitatem, res t o t a in existimatione est; nec m i n u s profecto facienda est Archiepiscopi, q u a m Capituli existimatio. Excludi a u t e m n o n debet, uti Capitulares p r a e t e n d u n t , ab a e q u a h a c computatione facienda, quidquid Canonici singuli ex aliis muniis civilibus a u t ecclesiasticis percipiunt, nisi in q u a n t u m , ob choralium perfunctionem oner u m , h o r u m m u n i um continuatio impediretur. U n d e etiam regula seu n o r m a iudicii ad p r a e s e n t e m controversiam t e r m i n a n d a m facile deduci v i d e t u r : q u u m n e m p e p r a e b e n d a ab Archiepiscopo constituta congrua n o n a p p a r e a t ad universum integrumque servitium chorale o b e u n d u m , (quod n i m i r u m integras beneficiati vires facile exhauriret, et ideo exigeret ut de p r a e b e n d a sola beneficiatus vivere posset), ipsum servitium chorale per o p p o r t u n a m dispensationem ad proportionem ipsius constit u t a e p r a e b e n d a e m i n u e n d u m , seu r e d u c e n d u m videtur. Sed in hoc sensu propositae a Canonicis quaestioni affirmativum r e s p o n s u m d a n d u m apparet, q u a t e n u s n e m p e , si n o n d u m cessavit conditio his verbis enunciata: « Quoniam vero sacerdotes in Canonicos eligendi, aliis eccle« siasticis muniis distenti s u n t » , cessasse dicenda est q u a e statim s u b ditur, « et deficiunt in p r a e s e n s p r a e b e n d a e canonicales », ex quo, munificentia Emi Archiepiscopi erecti Canonicatus praebenda, saltem aliqua ratione congrua iam aucti fuere. - Proposito itaque suprascripto dubio, Emi ac R m i S. C. Concilii Patres, in plenariis comitiis in Palatio Apostolico Vaticano h a b i * tis, die 14 iulii 1 9 1 7 , r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : RESOLUTIO. 200 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « Affirmative; facta E m o Card. Archiepiscopo facultate reducendi « s e r v i t i u m chorale t a n t u m ad dies dominicos et festos de praecepto, « vel alios solemnes, ab Eodem d e t e r m i n a n d o s , p r a e s e n t i b u s perduran« t i b u s circumstantiis ». Q u a m E m o r u m P a t r u m resolutionem S s m u s D n u s Noster Benedictus Div. Prov. P a p a XV in Audientia diei 16 eiusdem mensis et anni, referente infrascripto Secretario, a p p r o b a r e et confirmare dignatus est. I. MOFJ, Secretarius. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NOMINATIONES Brevibus Apostolicis nominati s u n t : 13 martii 1918. — Vicarius Apostolicus vicariatus Kien-tchang in Sinis, R. P. Iosephus Bourgain, e Seminario Parisiensi pro exteris missionibus. 14 martii. — Vicarius Apostolicus Borneae Hollandicae, R. P. Pacificus ab Uden, in saeculo Ioannes Bos, ex Ordine Minorum Capulatorum. S. Congregatio de Seminariis et de Studiorum Universitatibus 201 S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS I CONSTITUTIONES VEN. COLLEGII ANGLICI DE URBE I. Collegii Anglici t l e Urbe hic finis est, ut Alumni Anglici, qui eo conveniunt et in spem Ecclesiae adolescant, ad virtutes Sacri Ordinis proprias et ad decus o m n e doctrinae rite excolantur. II. Collegium S. Congregationi Seminariis ac Studiorum Universitatibus praepositae immediate subest. III. Collegio adsit Cardinalis P a t r o n u s . IV. Cardinalis P a t r o n u s , ex auctoritate Sedis Apostolicae, ea iura et m u n i a in Collegium exercet, q u a e Episcoporum Angliae sunt, quaeque ipsi per se obire nequeunt, servatis t a m e n regulis et praescriptis, q u a e in his Constitutionibus decernuntur. V. P r o i n d e E m u s P a t r o n u s - cunctis, qui in Collegio degunt, sive praepositi sint sive subditi, praeerit, - q u a e ad a l u m n o r u m cooptationem, correctionem et dimissionem spectant, decernet, - quibus r e d i t u s legati (borse di studio) sint adsignandi, statuet, - i u s i u r a n d u m alumnor u m , qui illud iuxta latas n o r m a s emittere debent, recipiet, - s t a t u t a et praescriptiones ut fideliter observentur, curabit, - omnia d e n i q u e et singula constituet, quae ad Instituti regimen, profectum et administrationem necessaria v i d e b u n t u r et o p p o r t u n a . VI. Anglorum Antistites cum E m o P a t r o n o consilia c o m m u n i c a b u n t de alumnis suis in Collegium cooptandis. VII. Litteras testimoniales ad Ordines dabit E m u s P a t r o n u s , dimissoriales vero Episcopus proprius. VIII. Collegio duo sint coetus D e p u t a t o r u m , - alter pro disciplina, alter pro temporalium b o n o r u m administratione. U t r u m q u e Deputator u m coetum constituent duo Sacerdotes, a S. Congregatione de Seminariis et de Universitatibus ad sexennium nominati. - E m u s P a t r o n u s consilio D e p u t a t o r u m maioribus in negotiis utetur. IX. Rector a S u m m o Pontifice eligitur, suoque m u n e r e fungitur ad n u t u m S. Sedis. Collegii moderationem ipse gerit; quidquid Instituti Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale utilitas postulet, ipse providet ; res a u t e m maioris momenti ne decernat, inconsulto E m o P a t r o n o . - Rectori Collegii in propriis m u n e r i b u s implendis o b t e m p e r a r e omnes debent. X. P r o o m n i b u s , qui in Collegio sunt, P a r o c h i officium, ad tramitem iuris, obeat Rector eiusve delegatus. XI. Rector q u o t a n n i s de universo Collegii statu, de pietate scilicet, disciplina, studiis et re familiari referat ad S. Congregationem de Seminariis et de Studiorum Universitatibus, ad E m u m P a t r o n u m , et ad Angliae Episcopos. XII. Rectori adiutor est Vice-Rector, ab E m o P a t r o n o n o m i n a n d u s , consultis E m o Urbis Vicario, Rectore et Deputatis disciplinae t u e n d a e . Eiusdem est partes agere Rectoris sive absentis sive a m u n e r e impediti, atque advigilare ut o m n i a rite in Collegio g e r a n t u r . XIII. Degat in Collegio, electus a S u m m o Pontifice, Magister pietatis, qui a l u m n o r u m fingendis animis t o t u s i n c u m b a t . P r a e t e r illum, d u o Confessarii, ab E m o Urbis Vicario approbati, designentur ab E m o P a t r o n o , consulto Rectore. XIV. Oeconomus, ab E m o P a t r o n o n o m i n a t u s , consultis E m o Urbis Vicario, Rectore et Deputatis pro administratione, rei familiaris c u r a m gerit, dependenter ab ipso E m o P a t r o n o et Rectore. - Nil vetat quomin u s Oeconomi m u n u s ab ipso Vice-Rectore obiri queat. XV. Cuilibet conturbenio Praefectus a Rectore designetur. XVI. B o n o r u m o m n i u m temporalium, sive mobilium sive immobilium, proprietas et dominium ad m e n t e m Gregorianae Constitutionis Quoniam Divinae bonitati confirmantur. XVII. Studia ad iuris praescriptum a l u m n i p e r a g a n t ; titulos et g r a d u s academicos, si qui velint, a p u d Facultatem seu Universitatem, ab Apostolica Sede rite institutam, a s s e q u a n t u r . XVIII. Ad Ordines alumni p r o m o v e a n t u r iure c o m m u n i servato, subíalo «quovis contrario privilegio. XIX. De alumnis, si res ferat, a Collegio dimittendis, Cardinalis P a t r o n u s sententiam dicet, Rectore ac Deputatis ad disciplinam consultis, reque ad Ordinarium tempestive communicata, nisi aliter adiuncta suadeant. XX. In omnibus t a n d e m , q u i b u s h a e Constitutiones m i n i m e obstant, ius c o m m u n e servetur, et Bulla erectionis Collegii Quoniam Divinae bonitati in suo robore vigeat. Emi P a t r e s S. Congregationis Seminariis et Studiorum Universitatibus praepositae, in plenario coetu, habito die xvin, mense decembri S. Congregatio de Seminariis et de Studiorum Universitatibus 203 h u i u s anni, h a s Constitutiones probari posse censuerunt. Die a u t e m sequenti, S S m u s D. N. Benedictus P p . XV, in audientia infrascripto Secretario impertita, sententiam E m o r u m P a t r u m r a t a m h a b u i t et confirmavit, e a s d e m q u e Constitutiones in p e r p e t u u m servari iussit. Contrariis quibuslibet n o n o b s t a n t i b u s . R o m a e , ex Secretaria S. C. de Seminariis et Studiorum Universitatibus, in festo S. T h o m a e Episcopi Cantuariensis et Martyris, die X X I X decembris a n n o M C M X V I I . CAIETANUS CARD. BISLETI, Praefectus. L. % S. f Iacobus Sinibaldi, E p . Tiberien., Secretarius. II CONSTITUTIONES COLLEGII BEDANI DE URBE I. Collegii Urbani, cui nomen a Venerabili Beda, is finis est ut viri Anglici, qui, haeresi eiurata, o p e r a m concivibus suis ad catholica sacra t r a d u c e n d i s navare velint, ad sacerdotium rite instituantur ac formentur. Cooptari etiam in Collegium fas esto, item ex Anglicis, qui, reiecto errore et sacerdotio suscepto, R o m a m conveniunt doctrinae causa perfectius excolendae. II. Liceat insuper cooptare in Collegium maturioris aetatis Anglicos viros qui in Ecclesiae Catholicae gremio semper aliti s u n t ; null u s t a m e n sacerdotio n o n a u c t u s admittatur, nisi quartum aetatis ann u m s u p r a vigesimum p r a e t e r g r e s s a . - E Collegio vero Anglico in B e d a n u m t r a n s i t u s nemini p r a e b e a t u r , praeter q u a m emenso theologiae curriculo d a t a q u e conditione contubernii integrum per a n n u m servandi. III. Collegium B e d a n u m ab Anglico seorsum sit, distinctis aedibus, moderatoribus, legibus, reditibus. IV. Collegium a S. Congregatione Seminariis ac Studiorum Universitatibus praeposita immediate dependeat. V. Cardinalis P a t r o n u s Collegio B e d a n o aderit, qui Collegio Anglico adest. 204 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale VI. Cardinalis P a t r o n u s , ex auctoritate Sedis Apostolicae, ea i u r a et m u n i a in Collegium exercet, q u a e Episcoporum Angliae sunt, q u a e que ipsi per se obire n e q u e u n t , servatis t a m e n regulis et praescriptis, quae in his Constitutionibus d e c e r n u n t u r . VII. E m u s P a t r o n u s - cunctis qui in Collegio degunt, sive praepositi sint sive subditi, praeerit, - q u a e ad a l u m n o r u m cooptationem, correctionem et dimissionem spectant, statuet, - q u i b u s reditus legati (borse di studio) sint adsignandi, decernet, - s t a t u t a et praescriptiones ut fideliter observentur, curabit - omnia denique et singula constituet, q u a e ad instituti regimen, profectum et administrationem necessaria videb u n t u r et o p p o r t u n a . VIII. Anglorum Antistites cum E m o P a t r o n o consilia communicab u n t de alumnis suis in Collegium cooptandis. IX. Litteras testimoniales ad Ordines dabit E m u s P a t r o n u s , dimissoriales vero Episcopus proprius. X. Collegio duo sint coetus D e p u t a t o r u m , alter pro disciplina, alter pro temporalium b o n o r u m administratione. U n u m et alterum D e p u t a torum coetum constituent duo Sacerdotes, a S Congregatione de Seminariis ac de Studiorum Universitatibus ad sexennium nominati. - Uterque coetus aderit Bedano Collegio, qui adest Anglico. - Enius P a t r o n u s consilio D e p u t a t o r u m u t e t u r maioribus in negotiis. XI. Rector a S u m m o Pontifice eligitur, s u o q u e m u n e r e fungitur ad n u t u m S. Sedis. Collegii moderationem ipse gerit; quidquid utilitas Instituti postulat, ipse providet; res autem maioris momenti ne decernat, inconsulto E m o P a t r o n o . - Rectori omnes, in suo quisque m u n e r e , obtempèrent. XII. P r o o m n i b u s , qui in Collegio sunt, Parochi officium, ad t r a m i tem iuris, obeat Rector eiusve delegatus. XIII. Rector q u o t a n n i s de universo Collegii statu, de pietate scilicet, disciplina, studiis et re familiari referat ad S. Congregationem dé Seminariis ac de S t u d i o r u m Universitatibus, ad E m u m P a t r o n u m , et ad Angliae Episcopos. XIV. Rectori adiutor est Vice-Rector, ab E m o P a t r o n o n o m i n a n d u s , consultis E m o Urbis Vicario, Rectore et Deputatis disciplinae t u e n d a e . E i u s d e m est partes agere Rectoris sive absentis sive a m u n e r e impediti, atque advigilare ut omnia rite in Collegio g e r a n t u r . XV. Adsit, et ipse electus a S u m m o Pontifice, Magister pietatis, qui, virtute et p r u d e n t i a praestans, verbo et exemplo alumnis prosit. P r a e t e r illum duo Confessarii, ab E m o Urbis Vicario approbati, designentur ab E m o P a t r o n o , consulto Rectore. S. Congregatio de Seminariis et de Studiorum Universitatibus ~ 205 XVI. Adsint q u o q u e in Collegio Magistri, ab ipso E m o P a t r o n o , consultis Rectore ac Deputatis pro disciplina, nominati, q u i b u s a l u m n i u t a n t u r ad ea recolenda, q u a e publice in Scholis audierint. XVII. Oeconomus, ab E m o P a t r o n o n o m i n a t u s , consultis E m o Urbis Vicario, Rectore et Deputatis pro administratione rei familiaris curam gerit, dependenter ab ipso E m o P a t r o n o et Rectore. - Nil vetat quom i n u s Oeconomi m u n u s ab ipso Vice-Rectore obiri possit. XVIII. Bonorum o m n i u m temporalium, tam mobilium q u a m immobilium, proprietas ac dominium penes Collegium sint. XIX. Alumni Collegii a u d i e n t athenaei Gregoriani doctores. - Si t a m e n quid causae fuerit, aliarum doctoribus scholarum, q u a e in Urbe probatae sunt, ne interdicantur. - Qui publicas scholas celebrare n e q u e u n t , ii, permissu Moderatorum, privatis u t a n t u r magistris. XX. Alumni saltem per a n n u m Philosophiae Scholasticae sedulam n a v e n t operam, ac saltem per triennium in studium Theologiae Dogmaticae et Moralis impense a t q u e ordinate i n c u m b a n t . - Quibus ad g r a d u s academicos pericula in scholis s u b e u n d a n o n erunt, ii sub anni finem se sistant p r o b a n d o s doctoribus. XXI. Alumni, qui ad exercenda ecclesiastica munia informantur, in concionibus habendis, in t r a d e n d a catechesi ac dirimendis controversiis de re sacra, a p u d suos iam exortis, se exerceant sedulo. XXII. Alumni ad T o n s u r a m et ad Ordines minores promoveantur secundo cursus theologici a n n o ; ad Ordines maiores, tertio a n n o . In reliquis ius c o m m u n e servetur, sublato quolibet privilegio. X X I I I . Qui impensis Collegii a l u n t u r , absoluto studiorum curriculo ad proprias dioeceses, iuxta iuris dispositiones, redeant. - Quod si rationabili aliqua de causa impediantur, Cardinali P a t r o n o aperiant cui dioecesi accenseri malint. Cardinalis vero, communicatis consiliis cum Angliae Episcopis, quid sit a g e n d u m decernet. XXIV. De alumnis, si res ferat, a Collegio dimittendis, Cardinalis P a t r o n u s sententiam dicet, Rectore et Deputatis ad disciplinam consultis, reque ad O r d i n a r i u m tempestive communicata, nisi aliter adiuncta suadeant. XXV. In o m n i b u s t a n d e m , q u i b u s h a e Constitutiones minime obstant, servetur ius commune, et s t a t u t a in Motu Proprio Leonis XIII, Partem multo maximam, in suo robore vigeant. E m i P a t r e s S. Congregationis Seminariis et S t u d i o r u m Universitat i b u s praepositae, in plenario çoeto, h a b i t o die xvin, mense decembri h u i u s anni, has Constitutiones probari posse censuerunt. Die autem 208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sequenti, S s m u s D. N. Benedictus P p . XV, in audientia infrascripto Secretario impertita, sententiam E m o r u m P a t r u m r a t a m habuit et confirmavit, easdemque Constitutiones in p e r p e t u u m servari iussit. Contrariis quibuslibet n o n o b s t a n t i b u s . R o m a e , ex Secretaria S. C. de Seminariis et S t u d i o r u m Universitatibus, in festo S. T h o m a e Episcopi Cantuariensis et Martyris, die xxix decembris a n n o M C M X V I I . CAIETANUS CARD. BISLETI, Praefectus. L. & S. f Iacobus Sinibaldi, Episc. Tiberien., Secretarius. S. Romana Rota ' ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA ROTA I VICARIATUS APOSTOLICI MANDCHURIAE SEPTENTRIONALIS 'NULLITATIS MATRIMONII (OUANG-i-CHAN ET IANG-K-EOU-TZE) Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 6 iunii 1917, RE. PP. DD. Fridericus Cattani Amadori, P o n e n s , Petrus Rossetti et Raphael Chimenti, Auditores de Turno, in causa Vicariatus -Apostolici Mandchuriae Septentrionalis - Nullitatis matrimonii, inter iuvenem F r a n c i s c u m Ouang-i-chan et puellam Iang-K'eou-tze, repraesentatam per legitimum procuratorem ex officio advocatum Henricum Benvignati, interveniente et disceptante in causa sacri vinculi defensore, sequentem tulerunt definitivam sententiam. In oppido Sinensi, vulgo Se-Kia-tze, puella q u a e d a m catholicae religioni addicta, cui nomen Iang-K'eou-tze, cum suo consobrino Kao habitabat, a quo filium habuit. At illam a d a m a b a t iuvenis F r a n c i s c u s Ouang-i-chan, secundus inter tres fratres, ex familia catholicae religioni pariter a d h a e r e n t e , et cuius p a r e n t e s mortui sunt. Puellae a v u n c u l u s p o s t q u a m h a e c cum consobrino peccaverat, fratri maiori n a t a familiae Ouang s u a s e r a t ut illam vi r a p e r e t et in m a t r i m o n i u m daret suo fratri Francisco, qui cum eo habitabat. Ideo prima nocte diei vigesimae duodecimi mensis lunaris, a n n i synici, a familia Ouang decem viri missi sunt, q u o s inter erat Franciscus, fustibus et armis instructi, qui puellam lang-K'eou-tze e m a n i b u s eius consobrini Kao râpèrent. Hi puellam p e r viam t r a n s e u n t e m invenerunt, et ad d o m u m familiae Ouang vi duxer u n t . Ibi frater n a t u maior illam h o r t a b a t u r ut Francisco se nubere vellet, at illa semper renuit, donec post aliquot dies, seu, ut videtur, die sexta p r i m a e lunae, s u b aurora, secreto fugam arripuit, et ad s u u m conso- 208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale b r i n u m Kaò confugit. Statim, re cognita, q u i n q u e vel sex h o m i n e s familiae Ouang armati eam i n s e c t a n t u r ; et iterum c a p t a m in d o m u m Francisci reducunt, ubi bene habita est. T u n c illa se dispositam exhibuit ad m a t r i m o n i u m cum Francisco c o n t r a h e n d u m , et ideo t e m p u s illud celebrandi statuitur. Pridie autem n u p t i a r u m , q u a t u o r catechistae, christianae communitatis rectores, apud familiam O u a n g convenerunt ut puellam interrogarent'; quibus Iang-K'eou-tze declaravit se nullam h a b e r e c a u s a m n o n n u b e n d i Francisco; deinde, a p p e t e n t e iam nocte, q u a t u o r vel q u i n q u e viri, armis stipati, illam prius ad d o m u m catechistae d u x e r u n t ubi per h o r a m mansit, postea ad scholam puellarum, et dein a p u d Martham Tchao-Ouang-che, propinquitate coniunctam familiae Ouang, ubi noctem transegit. Sequenti m a n e , ante o r t u m solis, matrim o n i u m puellae Iang-K'eou-tze cum Francisco O u a n g i-chan celebratur in pagi ecclesia, ad cuius ostium custodes nonnulli in armis vigilant. Sacerdoti interroganti uterque sponsus s u u m dedit consensum. Post n u p t i a s autem, Iang-K'eou-tze ad d o m u m O u a n g ducta est, ubi hilari et concordi animo cum Francisco mansit, t a m q u a m eius coniux, per u n u m mensem ejt viginti dies. Familia Ouang, ut m o s est in Synis, pecuniam sponsae p a r e n t i b u s obtulit, quam ipsi r e s p u e r u n t , dicentes se filiam suam Francisco in matrimonio dare noluisse. Interim Iang-K'eou-tze, forsitan a parentibus inducta, a p u d iudicem civilem causam instituit c o n t r a virum, declarans se coniugalem consuetudinem perducere nolle; iudex t a m e n nullam sententiam protulit. Cum a u t e n Iang-K'eou-tze ad convivendum cum alio viro, n o n sine fidelium scandalo, transivisset, Vicarius Apostolicus Mandchuriae Septentrionalis, s u b cuius dictione p a g u s Se-Kia-tze invenitur, causam circa h u i u s matrimonii validitatem institui m a n d a v i t ; q u a instructa, die q u i n t a mensis martii a n n o 1914, iudex ab eo delegatus sententiam dedit, nullitateni matrimonii inter Iang-K'eou-tze et Franciscum Ouang-i-chan decernens, ex impedimento r a p t u s . Ab h a c sententia ad nostrum appellavit T r i b u n a l sacri vinculi Defensor: Nos igitur solito proposito dubio respondere d e b e m u s : An constet de nullitate matrimonii in casu. Quod est in facto. - In h u i u s causae instructione, a tribunali Vicariatus Apostolici Mandchuriae, quindecim testes interrogati sunt, praeter r e u m in causa, Franciscum Ouang-i-chan, n o n t a m e n audita est IangK'eou-tze quia, dicitur in sententia, ab a d e u n d o tribunali impedita, q u i n impedimenti causa indicetur. De testium o m n i u m credibilitate fidem fecit missionarius apostolicus in districtu Se-Kia-tze; et eorum quisquam iureiurando testimonium suum affirmavit. S. Bomana Bota Franciscus Ouang-i-chan, coniux puellae Iang-K'eon-tze, qui t u n c , n e m p e a n n o 1914, 25 annos h a b e b a t , a iudice interrogatus, candide fatet u r o m n i a q u a e nos in facti specie n a r r a m u s . Testis Martha Tchao-ouang-che, q u a e t u n c 32 a n n o s n a t a erat, consobrina est mariti et, r e m o t a cognatione, coniuncta cum sponsa, quae a p u d e a m ducta fuit nocte ante m a t r i m o n i u m . Haec a iudice interrorogata, e n a r r a t q u o d ea nocte puellam Iang-K'eou-tze h o r t a t a est, ut rite se ad s a c r a m e n t u m matrimonii recipiendum praepararet. Sequenti m a n e illa a sacerdote interrogata an vellet accipere Ouang-i-chan pro legitimo marito, bis respondit affirmative. Vinculi defensor testem interrogat, u t r u m a n t e m a t r i m o n i u m et praecipue pridie n u p t i a r u m IangK'eou-tze potuisset pro libitu e domo Ouang exire necne, vel si postulasset n u m abeundi veniam obtinuisset. Cui testis respondit: « F o r s i t a n « n o n obtinuisset ». Testis Paula Pai-Ouang-che, 49 a n n o s nata, nullam h a b e t cum partibus parenteiam. Haec e n a r r a t q u o d Iang-K'eou-tze, secunda vice r a p t a a familia Ouang, ante m a t r i m o n i u m laetam se exhibebat, n o n a u t e m post. Dicebat e n i m : « Volo t a n t u m vitam ducere cum amico meo Kao ». Quod ubique a viris a r m a t i s custodiretur, hoc n o n fiebat ad cogend a m illam ut matrimonio futuro consensum daret, sed ne eriperetur e m a n i b u s familiae O u a n g a suo amico et consobrino Kao. ... Cum Iang-K'eou-tze data fuisset cuidam tertio viro n o m i n e Tchang, refert u r q u o d manifestavisset desiderium m a n e n d i cum Ouang-i-chan, quia ille Tchang videbatur nimia aetate provectus ( q u i n q u a g i n t a a n n o s n a t u s erat). Testis Vincentius Pai-iun-tchou, 30 a n n o s h a b e n s , q u a d a m cognatione coniunctus familiae Ouang, opinatur q u o d Iang-K'eou-tze sacerdoti de eius consensu in matrimonio interroganti « Ex intimo corde n o n « respondit ». Testis Andreas An-iun-cheng, 23 a n n o s n a t u s , vidit viros puellam rapientes, qui duodecim erant, imo ipse q u o q u e inter eos e r a t qui secunda vice puellam r a p u e r u n t . Asserit autem Iang-K'eou-tze matrimonio consensum dedisse, quia aliter facere n o n poterat. Et cum ab eo iudex quaesivisset: « Supposito quod Iang-K'eou-tze potestatem habuisset « eundi pro suo libitu ad r e m s u a m m a t u r e considerandam, reversa « ne fuisset a p u d Ouang-i-chan, deliberatione facta? » respondit testis: « Probabiliter n o n reversa fuisset ». Testis P e t r u s Ouang-Souen, a n n o s n a t u s 65, habitat in pago Se-Kiatze, a v u n c u l u s est BYancisci Ouang-i-chan, consobrinus vero patris IangK'eoü-tze et catechistae m u n e r e fungitur. Hic e n a r r a t quod post fugam ACTA, vol. X, n. 5. — 1-5-918. 14 210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale puellae e domo familiae Ouang, et p o s t q u a m illa i t e r u m r a p t a fuit, r e d u c t a q u e in d o m u m a qua fugerat, semper vigilabatur ne r u r s u s effugeret. Pridie autem nuptiarum, q u a t u o r catechistae (christianae communitatis rectores) a p u d familiam Ouang convenerunt, ut audirent quid declararet puella. Ingressi, d o m u m sederunt u s q u e d u m coena p a r a t a fuit. Iang-K'eou-tze intravit in cubiculum, ubi hi q u a t u o r viri expectabant, sed statim egressa est. Cibo parato, Iang-K'eou-tze iterum intrat, et cum illis sedet. Ipse testis tunc sic puellam alloquitur: « Nunc nullus in « h a c domo est extraneus, si h a b e a s aliquid nobis dicendum, die confi« denter vel veni foras, ad tuum libitum ». T u n c respondit : « Nihil habeo « d i c e n d u m ; cur cum Ouang-i-chan matrimonium n o n c o n t r a h e r e m ? ». Catechista H a n t u n c dixit: « Sacerdos nos interrogabit, debes igitur « nobis dicere, u t r u m velis cum Ouang-i-chan m a t r i m o n i u m contrahere « vel n o n ; si hodie coram nobis affirmative respondeas, affirmative « etiam coram sacerdote respondere te oportebit, ne nos implices in « r e t u a ». Iang-K'eou-tze respondit: « Cur n o n inirem m a t r i m o n i u m « cum Ouang-i-chan? ». Sacri vinculi defensor duo a teste quaesivit, n e m p e n u m familia Ouang pecuniam dederit p a r e n t i b u s Iang-K'eou-tze et q u a r e puella laeta esset, quum eius p a r e n t e s litem inferrent familiae Ouang. Cui testis : « Pecunia parata erat, sed Iang-K'eou-tze parentes « n o l u e r u n t accipere, quia r e n u e b a n t s u a m collocare puellam in familia « O u a n g i-chan. Puella autem gaudebat t e m p o r e litis, quia a p u d n u l l u m « alium nisi a p u d s u u m consobrinum Kao vitam degere volebat ». I u d e x testem i n t e r r o g a t : « Supposito quod Iang-K'eou-tze libertas concessa « fuisset certo tempore et huic permissum fuisset eligere inter Ouang-i« chan et s u u m consobrinum Kao, reversa ne fuisset ad Ouang-i-chan? ». Cui t e s t i s : « Non reversa fuisset ». Iterum iudex q u a e r i t : « Si pridie « n u p t i a r u m , licentia illi data fuisset abeundi, et si,illi dictum fuisset: « " Cras benedicentur nuptiae ; si velis cum Ouang-i-chan m a t r i m o n i u m « c o n t r a h e r e , s u m m o m a n e veni ad ecclesiam ad nuptias celebrandas, « venissetne? „ ». Cui testis respondet: « Non venisset ». Testis Maria Han-Hing-che, matertera Francisci, adstitit matrimonio et testatur : « Sacerdos bis interrogavit Iang-K'eou-tze an vellet acci« pere Ouang-i-chan pro legitimo marito. P r i m a vice n o n clare respondit, « sed secunda vice, voce distincta, affirmative respondit. Caeremoniae « tempore, viri a r m a t i ante fores ecclesiae s t a b a n t ». Vinculi defensor ab ea quaerit u t r u m ex intimo corde respondisset puella. Cui t e s t i s : « Credo quod ex intimo corde respondisset ». Testis R a y m u n d u s Han-Kin-in, 55 a n n o s n a t u s , p a g u m Se-Kia-tze h a b i t a t et n u l l a m habet cum partibus cognationem. A iudice interro- S. Romana Bota 211 g a t a s : « Si Iang-K'eou-tze d a t a fuisset licentia a b e u n d i ad libitum, reversa « ne fuisset ad familiam O u a n g », r e s p o n d e t : « Non reversa fuisset ». I t e r u m iudex: « Si ducta fuisset ad m a t r e m suam, haec dedisset ne « suum consensum matrimonio puellae cum Ouáng-i-chan? Si dedisset, « Iang-K'eou-tze reversa ne esset in familiam O u a n g ? ». Cui testis respondet: « Non reversa fuisset : et nullo modo eius parentes eam dare voluis« sent Ouang-i-chan in m a t r i m o n i u m ; ex u r b e reversa, post litem civilem « actam, cum esset a p u d suos parentes, n u m q u a m petiit, ut sibi liceret « ire a p u d Ouang-i-chan ». Testis Apollinaris Ian-ioung-heu, 32 a n n o s n a t u s , mercator est, nullam cum p a r t i b u s habet cognationem, et raptui adfuit. Hic q u o q u e iudici respondit quod si sponsae data esset libertas abeundi e familia Ouang, illa abiisse!, et q u o d dum lis contra h a n c familiam agebatur, illa laetabatur, q u i a s p e r a b a t t a n d e m sibi licitum foret m a n e r e a p u d consobrinum s u u m K a o ; praeter illum n u l l u m alium virum desiderabat. Testis Ioannes Baptista O u a n g - i u - l i n 44 a n n o s h a b e t , consob r i n u s est Francisci O u a n g - i - c h a n , necnon coniunctus cum IangK'eou-tze. Hic inter raptores erat, sclopeto et fuste instructus. E n a r r a t quod, p o s t q u a m puella s e c u n d a vice r a p t a fuit et reducta in familiam Ouang, a pluribus h o r t a b a t u r ut ibi maneret. H a e c pridie tant u m n u p t i a r u m dixit: « R e s cum ita sint, quoad me, agite ad vestrum « l i b i t u m » et s e q u i t u r : « Sive in familia An, sive in schola puellarum, « sive a p u d Martham Tchao-Ouang-che, viri a r m a t i n o n desinebant super « puellam invigilare, ne a caeteris raperetur. Post m a t r i m o n i u m u n o « mense a p u d Ouang-i-chan mansit, toto hoc tempore gaudebat. Q u a n d o « ad u r b e m perrexit, pro lite civili agenda, etiam gaudebat. Viri familiae « Ouang-i-chan quidquid p o t u e r u n t facere, fecerunt, ut n o n se sisterent « coram civili tribunali. Lite absoluta, puella cum m a t r e s u a mansit et « noluit ad Ouang-i-chan reverti ». Testes Iosephus Pai-King-ts'ouen, Ignatius Pai-tsoung-chan et Gregorius Tchang-ta-Kouang, q u o r u m prior et posterior adstiterunt raptui lang-K'eou-tze, nihil novi referunt, sed m o d u m n a r r a n t quo puella r a p t a est, quem nos in facti specie exposuimus. Testis B a r t h o l o m a e u s T'si-ioug-iao, 37 a n n o s n a t u s , in pago SeKia-tze habitat, et cum sponso r e m o t a m habet cognationem. Aderat et ipse q u a n d o puella r a p t a fuit, et h a n c audivit eiusque m a t r e m lacrymantes. Hic adiungit quod simul cum Iang-K'eou-tze d u c t u s fuit in d o m u m Ouang etiam eius consobrinus Kao, funibus t a m e n vinctus, quod postera die ille perrexit ad familiam O u a n g ut s u u m amicum Kao liberare t, et t u n c rogavit puellam ut h u n c relinqueret et ibi maneret. At puella nul- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale limode illum audire voluit, nec minae, ab eo adhibitae, magis profuerunt. Pridie nuptiarum, testis fratrem Francisci vidit sclopeto a r m a t u m , qui dixit e i : « Denique tandem confecta est r e s ; cras agentur nuptiae ». Cui Bartholomaeus : « Ad quid hoc i n s t r u m e n t u m ? ». Et ille r e s p o n d i t : « A h ! super illam invigilo, timeo ne alii illam rapiant ». Iudex illum interrogat: « Responsio affirmativa, quam sacerdoti puella dedit, ex animo ne « fuerit? ». Cui testis: « Quia aliter facere n o n poterat, respondit affir« mative ». Iterum interroga tur : « Si Iang-K'eou-tze libertas concessa « fuisset, ivisset ne a p u d O u a n g - i - c h a n ? » . R e s p o n d i t : « Non ivisset ». Testis L a u r e n t i u s Iang-ioung-i, 60 a n n o s n a t u s , pater est puellae Iang-K'eou-tze. Hic, qui litem intulit familiae Ouang-i-chan a p u d civile trib u n a l , t e s t a t u r quod, cum iudex, coram viris familiae illius, interrogasset Iang-K'eou-tze u t r u m vellet, vel nollet, cum Francisco vitam ducere, illa r e s p o n d i t : « Potius mori quam a p u d Ouang-i-chan reverti ». Sacri vinculi defensor ab eo quaesivit: « Habuisti ne intentionem filiam dandi in « matrimonio Ouang-i-chan? ». Testis respondit: « P o s t q u a m filia m e a « r a p t a fuit, familia Ouang nullum de ea nobis dedit n u n t i u m ; a t t a m e n « si venissent viri familiae Ouang in.colloquium nobiscum, potuissemus « de re matrimoniali convenire et dare filiam n o s t r a m in s p o n s a m « Ouang-i-chan ». Denique auditur testis Rosa An, 42 annos habens, quae docet pagi puellas catechismum et preces. Haec est, quae nocte a n t e nuptias in scholam comiter excepit Iang-K'eou-tze. T u n c incubuit ut puellam hort a r e t u r a t q u e i n s t r u e r e t ad confessionem peragendam. Iuxta testem responsio affirmativa, quam illa, sequenti mane, sacerdoti interroganti dedit, necessitate et vi data fuit. Quod est in iure. - In Iure R o m a n o s t a t u t u m erat, nullum esse m a t r i m o n i u m contractum a puella rapta, invitis parentibus, etiamsi in r a p t u consentiret (1, u n . cod. De rapt, virginum, IX, 13), ob iniuriam, q u a e patri inferebatur, sub cuius potestate, quasi res patris, filia constit u t a erat. R o m a n o r u m ius correxit Innocentius P P . III (cap. 7, X, De Rapt., 17), distinguendo crimen r a p t u s ab impedimento r a p t u s , siquidem quamvis r a p t u s fuerit c o n s u m m a t u s , invita puella, et a d h u c perseveret crimen r a p t u s , t a m e n , si puella libere consentiat, ait Innocentius, matrim o n i u m valet. Ergo in iure decretalium impedimentum r a p t u s n o n d i s t i n g u e b a t u r ab impedimento vis et metus, ita ut m a t r i m o n i u m dirimeret solummodo ob dissensum et aversionem mulieris r a p t a e ; at si q u o d huic displicebat, inciperet placere, et eius consensus libere accederet, r e m o t u m esse censebatur impedimentum, ut valide matrimonium 213 S. Romana Rota contrahi posset, d u m m o d o ad c o n t r a h e n d u m legitimae essent personae ; licet, hoc in casu, consensus liber n o n p r a e s u m e r e t u r . Sed Concilium T r i d e n t i n u m (cap. 6, sess. XXIV, de ref. matrim.) novum constituit i m p e d i m e n t u m r a p t u s , ab impedimento vis et m e t u s specifice distinctum. Verba decreti h a e c s u n t : « Decernit S. S y n o d u s inter « r a p t o r e m et raptam, q u a m d i u ipsa in potestate raptoris manserit, * n u l l u m posse consistere m a t r i m o n i u m . Quod si rapta, a raptore sepa« r a t a et in loco tuto et libero constituta, illum in v i r u m habere consen« serit, eam r a p t o r in u x o r e m h a b e a t ; et nihilominus r a p t o r ipse ac o m n e s « illi consilium, auxilium et favorem praebentes, sint ipso iure excom« inimicati ac perpetuo infames, o m n i u m q u e dignitatum incapaces, et si « clerici fuerint, de proprio g r a d u décidant. T e n e a t u r p r a e t e r e a r a p t o r « mulierem r a p t a m sive eam u x o r e m duxerit, sive n o n duxerit, decenter, « arbitrio iudicis, dotare ». Hoc igitur decretum, sive quoad i m p e d i m e n t u m , sive quoad, poenas, respicit r a p t u m , quo vir, intuitu matrimonii ineundi, mulierem de loco in locum violenter abducit ac sub s u a detinet potestate. H u i u s impedimenti n a t u r a m ita exponit D'Annibale: « U t sit « r a p t u s est n e c e s s e : I ut mulier abducta fuerit; 2° ut invita; 3° ut matri« monii cum raptore contrahendi causa. R a p t u s igitur ex i in viro n o n « intelligitur, in muliere a u t e m r a p t a n o n inspicitur q u a e n a m illa sit, virgo « ne an vidua, an scortum, an sponsa. Nec, ex 2°, nisi mulier abducta fuerit « vi illata, aut metu incusso : itaque si ipsa abductioni consensit, r a p t u s « cessat; licet invitis his, sub q u o r u m potestate est, fuerit a b d u c t a ; e « contra suberit r a p t u s si, his consentientibus, a b d u c t a fuerit invita. Nec « d e m u m , ex 3° si invita quidem r a p t o r abstuiit, sed vel ut ipse ea frue« retur, vel ut r a p t a nuberet alii » (Summ. Th. Mor., p. 3, n. 446). Quocirca si Titius, suo marte, rapuit Caiam, ut Seio n u b e r e t , n e u t e r prohibetur (licet in potestate ipsorum sit) eam ducere, n o n Seius quia n o n rapuit, n o n Titius quia non r a p u i t matrimonii cum ea contrahendi causa (Sánchez, VII, 13, 6; Schmalz., V, 17, 20). Sin r a p u i t ex Seu m a n d a t o , r a p t o r is intelligitur (ex L. 5, pr. Ne quis eum qui in ius, Be lust., II, 18, 4 5 ; a p u d D'Annibale, 1. c, n. 32). o 0 In casu nostro, puellam h a b e m u s Iang-K'eou-tze quae violenter abducta est è domo sui consobrini Kao, ubi libere m a n e b a t , a familia O u a n g in q u a tres erant fratres, quos inter Franciscus, n a t u s e c u n d u s ; causa autem h u i u s violentae abductionis fuit intentio q u a m Franciscus h a b e b a t matrimonii cum ea ineundi, et ipse inter raptores puellae erat, ut candide fatetur. H a n c violentam abductionem, semel et iterum p a t r a t a m , secutum est m a t r i m o n i u m inter Franciscum (qui illam pro se rapuit) et r a p t a m , quin p r i u s haec in s u a libertate fuisset constituta, et loco red- 214 Ada Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dita tuto. Etenim Iang-K'eou-tze, post s e c u n d u m r a p t u m , continuo mansit in domo Ouang, q u a e Francisco et fratribus eius e r a t propria (eorum enim parentes demortui erant) et in q u a ipse F r a n c i s c u s h a b i t a b a t ; imo ibi in carcere d e t i n e b a t u r ; d o m u s enim, post puellae fugam, continuo vigilata erat a custodimus armatis. In t r a n s i t u a u t e m , q u e m puella fecit, nocte nuptiis praecedenti, e domo Ouang, primum ad d o m u m catechistae, postea ad scholam puellarum et t a n d e m in familiam Tchao, in q u a mansit usque dum ad ecclesiam pagi perrexit, a d h u c a sicariis comitabatur, imo hi fores ecclesiae custodiebant, d u m inibi m a t r i m o n i u m celebrabatur, s u b p r a e t e x t u quidem ne alii puellam r â p è r e n t , sed revera ne illa fugam arriperet. Quod si pridie nuptiarum q u a t u o r catechistae in domo O u a n g puellam interroga ve runt, eique d i x e r u n t : « Nunc nullus in h a c domo est « e x t r a n e u s : si h a b e a s aliquid nobis dicendum, die confidenter, vel veni « foras ad t u u m libitum » haec a u t e m respondit : « Nihil h a b e o dicendum : « cur cum Ouang-i-chan m a t r i m o n i u m non contraherent », t a m e n verum erat quod ibi detinebatur, et q u o d d o m u s a custodibus vigilabatur, et proinde puella, vel assertioni catechistarum n o n credidit, vel, si credidit, fugere n o n est a u s a , vel n o n potuit. Et revera quod, etiamsi abire voluisset, esset impedita, nonnulli testes affirmant. At d e m u s etiam quod volens ibi mansisset, t a m e n r a p t u s i m p e d i m e n t u m exstaret, n a m in delictis initium spectatur (Cfr. Wernz, Ius Decret., t. IV, n. 280). A secundi ergo r a p t u s die, u s q u e ad m a t r i m o n i i celebrationem, IangK'eou-tze continuo in m a n u familiae O u a n g mansit. Nec valet a r g u m e n t u m a def. Vinc. contra matrimonii nullitatem adductum, r a p t u s iussorem fratrem fuisse n a t u maiorem Francisci; qui non pro se, sed pro fratre, r a p t u m indixit; etenim etiamsi hoc esset (quod solus Franciscus affirmat, n o n vero ceteri testes, qui l o q u u n t u r de familia Ouang), t a m e n v e r u m esset q u o d Franciscus rapuit, et pro se, n o n pro alio, puellam r a p u i t ; et n o n in domo aliena, sed in sua, illam custodivit. T r i d e n t i n u m ergo decretum circa r a p t u s i m p e d i m e n t u m casui nostro aptari posse videtur. His omnibus in iure et in facto perpensis, n o s infrascripti Auditores de t u r n o , pro Tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : Affirmative sen Constare de nullitate matrimonii in casu. Mandamus insuper Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam senten- S. Romana Rota 215 tiam, et a d v e r s u s reluctantes p r o c e d a n t ad n o r m a m ss. c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De reform., Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis esse iudicaverint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 6 iunii 1917. Fridericus Cattani Amadori, Ponens. P e t r u s Rossetti. R a p h a e l Chimenti. L.©S. Ex Cancellaria S. R o m a n a e Rotae. Sac. T. Tani, Notarius. U PADERBORNEN. (NULLITATIS MATRIMONII DE LAFFERT-BARTELS) Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 27 iulii 1917, BR. PP. DD. Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, P o n e n s , Petrus Rossetti et Raphael Ghimenti, Auditores de turno, in causa P a d e r b o r n e n . - Nullitatis matrimonii, inter Olgam de Laffert,actricem, repraesentatam per legitimos procuratores Vincentium Sacconi et Nazarenum Ferrata, advocatos, et Carolum Bartels, interveniente et disceptante in causa vinculi defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Olga de Laffert, sectae L u t h e r a n a e evangelicae addicta, aetatis suae a n n o r u m fere viginti duo, die 26 februarii anni 1899 sponsalia inivit c u m Carolo Bartels, q u a d r a g i n t a d u o s a n n o s n a t o , confessionem pariter evangelicam profitente. Sponsalia s e q u u t a e fuerunt nuptiae celebratae die 14 aprilis eiusdem anni coram ministro acatholico in castello Lhesen, a p u d Waltemperg. Cito coniuges fuerunt sobole laetati. At n o n defuer u n t discordiae et dissensiones, adeo ut a n n o 1904, inter ipsos conventio facta est, vi cuius mulier aliqualem a marito independentiam h a b e r e t ; facultas enim eidem facta fuit alibi sedem cum filiis suis ad libitum figendi. D u r a n t i b u s discordiis, a n n o 1907, sponsa, coniugalem d o m u m o m n i n o deserens, a p u d p a r e n t e s se contulit, et post duos a n n o s obtinuit 216 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ab auctoritate civili sententiam divortii. I n d e mulier, ad alia vota cum viro catholico A dulpho de Spiegel Convolare cupiens, petiit a Curia Paderborneri. ut s u u m cum Carolo Bartels m a t r i m o n i u m n u l l u m declar a r e t u r ex capite vis et m e t u s . Post q u a t u o r a n n o s , processu n o n d u m expleto, Dominus de Spiegel petiit ab Ordinario P a d e r b o r n e n . « di rifare « il processo introdotto quattro a n n i fa, perchè p a r e che vi sia s p e r a n z a « di successo, se la faccenda n o n sia e s a m i n a t a solamente dal lato del « timore, ma anche dal fatto che la signora de Laftert n o n ha a v u t o « il necessario consenso matrimoniale ». At iudices P a d e r b o r n e n s e s n e q u e ex primo, neque ex secundo, capite n u p t i a s invalidas esse dixerunt, sententia 5 a u g u s t i 1914. Ab h a c sententia actrix appellationem interposuit a p u d H. S. Auditorium et, petita atque obtenta suppletiva instructoria, ac praetermissa q u a e s t i o n e de metu, causa iterum definienda p r o p o n i t u r sub • a s s u e t a disceptandi formula: An constet de nullitate matrimonii in casu. Ius quod spectat. - Matrimonium facit consensus, n o n concubitus. Consensus autem matrimonialis est actus voluntatis, quo u t r a q u e p a r s tradit et acceptat ius p e r p e t u u m et exclusivum in corpus alterius in ordine ad actus de se aptos ad prolis generationem. Hinc « s i alterutra « vel u t r a q u e pars positivo voluntatis actu excludat m a t r i m o n i u m ipsum, « vel o m n e ius ad coniugalem actum, vel essentialem aliquam matri« monii p r o p r i e t a t e m , invalide contrahit » (Can. 1086 novi Codicis)* Et iure m e r i t o q u e ; qui enim vult m a t r i m o n i u m , eius essentiam velle debet. Atqui essentia matrimonii est perpetuitas, q u a e si vel ab u n o sponso, quamvis interno voluntatis actu, excluditur, m a t r i m o n i u m ipsum respuitur et n u l l u m est. Intentio a u t e m in m e n t e r e t e n t a nil in h u m a nis actibus operatur, hinc actus voluntatis debet exterius manifestari. Satis vero manifestatur si quis contrahit cum conditione vel pacto faciendi divortium, ita ut aliter n o n contraheret, q u a e conditio, a n t e matrimonium posita, et n o n retractata, p r a e s u m i t u r perseverare in ipso actu celebrationis matrimonii (cap. ult., tit. V, lib. IV, Decret. Gregorii IX). At conditio necessaria n o n e s t ; sufficit ut contrahens, verbis a u t signis, a n t e matrimonium d e m o n s t r e t se explicite et positive excludere indissolubilitatem. Haec certa s u n t a p u d o m n e s . Aliqua difficultas haberi potest in illis contrahentibus, qui doctrinam catholicam n o n s e q u u n t u r , quique, errore propriae sectae, v. g. p r o t e s t a n t i u m , retinent m a t r i m o n i u m solubile. S e c u n d u m c a n o n e m 1084 novi Codicis : « simplex « error circa matrimonii unitatem, vel indissolubilitatem, a u t sacramen« talem dignitatem, etsi det c a u s a m contractui, non vitiat c o n s e n s u m S. Romana Rota « m a t r i m o n i a l e m ». E t e n i m (uti scribit Benedictus XIV, De Syn. Dioec, « lib. X I I I , cap. XXII) hoc ipso q u o d acatholici, v a n o errore decepti, « existimant solutionem matrimonii h i s de causis minime r e p u g n a r e « l e g i Christi, hinc fit ut in e o r u m mente, propter falsam illam existi« mationem, intentio contrahendi iuxta h u i u s m o d i leges, a u t sectae « placita, minime excludat p r i m a r i a m intentionem c o n t r a h e n d i iuxta « divinam legem per Christum confirmatam. R e m a n e t proinde haec « v o l u n t a s in actu contrahendi, ex eaque fluit ac d e t e r m i n a t u r consen« sus, qui actu p r a e s t a t u r ». Quod valet etiamsi error det c a u s a m contractui, q u o d verificatur q u a n d o contrahens, qui ex errore p u t a t matrimonium esse solubile, m a t r i m o n i u m n o n contraheret si sciret ipsum esse insolubile. In casu enim h a b e r e t u r v o l u n t a s interpretativa, q u a e nihil in contractibus operatur.' Si vero error influat in v o l u n t a t e m , et c o n t r a h e n s actu explicito et positivo dicat se velle m a t r i m o n i u m contrahere, solubile tamen, prouti est in s u a mente erronea, tunc voluntas, etsi procedat ex errore, excludit proprietatem essentialem matrimonii et cessat praesumptio quod c o n t r a h e n s vellet inire coniugium prouti a Deo fuit institutum. Modo ad factum. - Olga de Laffert in suo libello introductivo dicit se, cum n o n potuisset, obsistentibus p a r e n t i b u s , a b r u m p e r e sponsalia inita cum D. Bartels, matri declarasse : « Io lo sposo perchè comprendo « che n o n posso agire altrimenti: io lo devo fare, ma solo con la condi« zione che voialtri n o n farete nulla contro il mio divorzio e nuova« m e n t e mi riprenderete in casa; t e m o che questo giorno verrà presto ». Et p r o s e q u i t u r : « M i a m a d r e me lo assicurò, ed io, che sentivo che « q u e s t ' u o m o (Bartels) n o n si sarebbe più cambiato, fui d ' i n t e n z i o n e di « s e p a r a r m i da lui alla p r i m a occasione che io credeva che egli mi « avrebbe presto procurato, e precisamente per reciproca antipatia. Mi « sono espressa con diversi in questo senso ». At, q u o d actrix asseruit, concludenter n o n probavit, n a m si tabulae processuales attendantur^ p r u d e n s extat d u b i u m de opposito, quod sufficit iuxta Instructionem S. Officii 1883, § 39, ut iudicium contra matrimonium, quod factum publicum et solemne est, n o n p r o n u n t i e t u r . Re quidem vera in primis P a t r e s dixerunt a t t e n d e n d u m esse s t u d i u m Olgae in expiscanda causa ad p e t e n d a m sui matrimonii nullitatem, eiusque incertitudinem in ea determ i n a n d a , Nam primo affirmavit se necessaria fuisse libertate privatam, et vi ac metu n u p t i a s iniisse. Deinde r e c u r s u m h a b u i t ad defectum consensus, q u e m defectum ita amplificai, ut penitus ipsum excludat in ipsa matrimonii celebratione « Nel matrimonio ecclesiastico n o n ebbi 218 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « l ' i n t e n z i o n e di legarmi con il Bartels come moglie », d u m inferius, in responsione ad 20, consensum praebuisse implicite a s s e r i t : « Io avevo « T intenzione di fare divorzio da lui ; che se il Bartels avesse cambiato « del tutto in modo che io potessi essere felice con lui, allora sarei « r i m a s t a con lui ». Secundo loco a d s u n t in actis tres epistolae, in q u i b u s videtur Olga deperiisse Carolum, a n t e q u a m m a t r i m o n i u m cum ipso contraheret. In p r i m a legitur: « Ti a m o t a n t o che tutto quello che mi chiedi, io lo farò « per compensare il tuo g r a n d e amore ». In secunda asserit t a n t o affici desiderio cum Carolo cohabitandi, ut p a r a t a sit eum sequi q u o c u m q u e se contulerit: « Non m ' i m p o r t a in che p u n t o io v a d a , p u r c h é n o n sia « s e p a r a t a da te, mio amatissimo, dovessi a n d a r e p u r e nelle " Gumbine „ o « in altro orribile paese ». In tertia fatetur a m o r e m erga s p o n s u m labentibus diebus n o n minui, sed augeri. Iamvero h a e epistolae ostend u n t : a) verum non esse quod ipsa deponit in tertio suo interrogatorio ad 8: « N e s s u n o ha mai potuto osservare qualche tenerezza fra n o i » ; &) falsum q u o q u e esse, quod h a b e t u r in libello introductivo: « Circa « 14 giorni prima (del matrimonio) io mi espressi con mia m a d r e « dicendole che io era convinta che il Bartels n o n era per me e che « a v r e i a v u t o desiderio di sciogliere il fidanzamento ». Nam cum m a t r i m o n i u m fuerit celebratum die 14 aprilis a n n i 1899, Olga die 2 2 m a r t i i eiusdem anni haec Carolo scribere certe n o n p o t e r a t : « A h ! « Carlo, n o n vi è proprio nulla al m o n d o che sia maggiore di un « tale a m o r e , come noi ce lo portiamo Io mai ho creduto possibile « che ci avrebbe potuto unire u n a così completa a r m o n i a delle anime ». Ad vim praefatarum litterarum infirmandam P a t r o n i actricis dicunt ipsas u n a cum avia fuisse conscriptas. At hoc dici nequit de o m n i b u s epistolis: etenim, p r a e t e r q u a m q u o d h o c fatetur ipsa a c t r i x : « Gli scrissi « quelle tenere lettere di amore : in p a r t e le ho scritte da sola, in p a r t e « con l'aiuto di mia n o n n a », q u a e d a m in eis referuntur facta, q u a e e x t r a n e a r u m interventum excludunt. I t a in p r i m a epistola: « Io siedo « qui alla scrivania di m a m m i n a , ma spesso il mio sguardo vola á quel « simpatico angoletto, dove ieri sera a b b i a m o p a s s a t o un paio di ore « così incantevolmente sul n o s t r o sofà ». Neque urgeri potest Olgam in litteris a m o r e m simulasse. Nam gratuitae assertioni o b s t a n t : I verba ipsius Olgae: « Nei suoi rapporti con « me, egli n o n aveva tenerezza e a m o r e e n o n sentiva il bisogno di « a b b r a c c i a r m i e baciarmi. Io gliene d o m a n d a i ed egli mi rispose che « nella s u a famiglia tali tenerezze n o n erano di m o d a ». At simulans a m o r e m nec oscula, nec a m p l e x u s quaerit, n e q u e dolet q u o d persona, o S. Romana Rota 219 q u a m ipse n o n diligit, se abstineat a praefatis amoris manifestationibus. T opponitur factum determinationis diei celebrationis n u p t i a r u m . Certum est sponsam, quae a m o r e erga s p o n s u m non fertur, n u m q u a m petere, ut solemnitas n u p t i a r u m anticipetur, quin imo omnia adhibet m e d i a ad celebrationem differendam. Constat autem ex actis Olgam non solum dilationem n o n petiisse, sed voluisse, ut dies nuptialis celebraretur die 14 mensis aprilis loco diei statutae, i.e. 16 eiusdem mensis. Haec omnia, si insimul s u m a n t u r , n o n solum excludunt insanabilem illam antipathiam, de q u a passim sponsa deponit, sed d u b i u m quoque p r u d e n s ingerunt de firma ac positiva intentione ipsius Olgae divortium faciendi, ubi p r i m u m comperiisset se cum viro pacifice habitare n o n posse. D u b i u m augetur, si a t t e n d a t u r depositio viri. Hic t e s t a t u r Olgam libere n u p t i a s contraxisse. « La mia fidanzata ha dato il suo consenso « al fidanzamento con parole decise.... I rapporti tra me e la mia fidan« zata furono sempre molto cordiali.... Posso dichiarare con piena sicu« rezza che mia moglie mai, d u r a n t e t u t t a la d u r a t a del matrimonio, si « è appellata a ciò, che cioè essa sia stata costretta a fare il matrimonio « con me ». Quoad vero intentionem Olgae instituendi divortium h a e c h a b e t : « P r i m a del matrimonio n o n ho inteso mai dire che la mia fidan« zata avesse l'intenzione di fare poi divorzio da m e . . . . D u r a n t e i primi « due anni del nostro matrimonio, per q u a n t o ricordo io, mia moglie « n o n ha mai espresso l'intenzione di far divorzio da me.... Il divorzio « relativamente fatto così tardi io lo spiego soltanto nel senso che u n a « tale intenzione n o n esisteva p r i m a del matrimonio, e n e m m e n o nei « primi due anni dopo il m a t r i m o n i o ». Et" concludit: « Questo matri« monio è stato concluso in modo intieramente legale, e precisamente « anche secondo i principi del diritto della Chiesa Cattolica ». Hoc grave viri testimonium praeferendum esse mulieris assertion i b u s patet in primis ex candida et non artificiosa factorum n a r r a t i o n e , q u o d cognovit etiam Iudex Instructor Dr. Kleineinden scribens : « Il teste « faceva completamente l'impressione di esser degno di fede ». Evincitur secundo ex eo quod ipse nullo in u x o r e m odio afficiebatur, quin imo declarat se p r o m p t u m esse ad illius desideria o b s e c u n d a n d a : « È ben « lungi - ait - da me il pensiero di porre ostacolo a che la signora Olga « si riunisca di nuovo con nuovo m a t r i m o n i o ; al contrario io sarei con« tento se essa con un nuovo matrimonio potesse trovare u n a nuova casa « e trovare quella felicità che, secondo la s u a idea, n o n ha potuto trovare « con me. Sono perfino pronto secondo le mie forze di aiutarla a ciò ». Olga, vim depositionis viri bene intuens, eidem die 19 iunii 1914 litteram dedit, in q u a m u l t a prodere eius dignitati adversa minitatur, 220 Acta Apostolicae'Sedis - Commentarium Officiale nisi dicta ex p a r t e revocaret. At Carolus n o n solum minis h u i u s m o d i n o n cessit, sed in epistola missa H. S. T. die 9 a u g u s t i 1916 d e c l a r a t : « T u t t o q u a n t o la s i g Olga von Spiegel n a t a von Laffert espone allo « scopo di provare la invalidità del suo matrimonio conchiuso con « me è falso e mira soltanto a fare apparire come valide le seconde « nozze ». a R e m a n e n t e x p e n d e n d a e testium depositiones. Et primitus Dr Otho Hetzel ad 4. r e s p o n d e t : « Di u n a decisione (instituendi divortium) già « fatta prima del matrimonio io n o n so nulla, perciò n o n posso nem« meno dire se u n a tale decisione a b b i a avuto luogo dopo il matri« monio ». Quinque testes d e p o s u e r u n t de proposito divortiandi, sed hoc ab Olga didicerunt post m a t r i m o n i u m ab ea cum Carolo c o n t r a c t u m , u n d e eorum attestationes e a m d e m vim probativam h a b e n t , q u a m praesefert Olgae depositio. Ita Carolus von Laffert frater actricis: « Che mia « sorella già prima del matrimonio avesse la ferma decisione di fare « divorziò, lo so soltanto per quello che essa stessa mi ha detto dopo « i l m a t r i m o n i o » . Et Ioannes M a t h u s i u s : « D o p o il suo matrimonio « mi dichiarò (Olga) anche r i p e t u t a m e n t e ; ad ogni incontro, che già « prima del matrimonio aveva fatto la decisione di sciogliere il suddetto « m a t r i m o n i o già fatto ». E a d e m h a b e n t H e r m a n n u s Gerstemberg, Agnes Hoffmann et H e r n e s t u s Rush. Reliqui testes consanguinei sunt, domestici et amicitiae vinculo actricis coniuncti, et, q u o d g r a v i u s est, omnes protestantium sectis addicti, iuxta quos matrimonii institutum certis in adiunctis solubile creditur; suspicio proinde adest ipsos voluisse morem gerere Olgae, ut legitimo vinculo cum viro nobili ac diviti possit ligari. Speciatim quoad m a t r i s actricis Antoniae von Laffert testimonium, haec ita exageravit voluntatem filiae instituendi divortium, ut saepe eidem contradicit. Ita in responsione ad 13 dicit q u o d Olga « si espresse quasi « tutti i giorni nel senso che a v r e b b e fatto divorzio », dum filia in suo libello dicit hoc accidisse d u a b u s h e b d o m a d i s a n t e m a t r i m o n i u m . « Circa « 14 giorni prima, io mi espressi con mia n o n n a , e poi anche con mia « m a d r e . . . che avrei avuto desiderio di sciogliere il fidanzamento e « sólo pochi giorni prima delle mie nozze dissi a mia m a d r e : " Io lo « sposo ... ma solo con la condizione che voi altri n o n farete nulla contro « il mio divorzio „ ». Ulterius Olga iudici declarat quod in suis litteris n o n manifestaverit voluntatem divortiandi « perchè la mia corrispon« denza era sempre controllata dal Bartels ». Ex adverso mater, interr o g a t a : « Ha ancora delle lettere di s u a figlia che possano provare q u e « sta durevole e continuata intenzione del divorzio? », r e s p o n d i t : Ne ha « scritto anche nelle sue lettere, ma queste n o n le ho conservate ». S. Romana Rota- 221 Quibus o m n i b u s , t u m in iure, t u m in facto rite, diligenterque perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro tribunali sedentes et solum D e u m prae oculis habentes, Christi nomine invocato, decernimus, declaramus ac definitive sententiamus, non constare de matrimonii nullitate in casu. Ita declaramus m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris Trib u n a l i u m ad quos spectat, ut exsecutioni d e m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m SS. C a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De Reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 27 iulii 1917. Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens. P e t r u s Rossetti. R a p h a e l Chimenti. L. © S. Ex Cancellaria S. R o m a n a e Rotae. Sac. T. Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì 16 aprile 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, dinanzi all'augusta presenza del Santo Padre, si è tenuta la Congregazione Generale dei Sacri Riti, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali, i Rmi Prelati ed i Consultori teologi, componenti la medesima, hanno discusso e dato il loro voto dapprima sul dubbio detto de tuto per la solenne Beatificazione del Venerabile Oliviero Plunket, Primate d'Irlanda e Arcivescovo d'Armagh ; e quindi sul dubbio intorno a due miracoli che si asseriscono operati da Dio, per intercessiorie del Beato Gabriele dell'Addolorata, Chierico professo della Congregazione dei Chierici Regolari Scalzi della Croce e Passione di N. S. G. C, i quali miracoli vengono proposti per la Canonizzazione del medesimo Beato. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stalo il Santo Padre si è degnato di nominare : 5 aprile 24 » 1918. Gli Emi signori cardinali Andrea Fmhwirth e Oreste Giorgi, Membri della Suprema Sacra Congregazione del S. Offizio. » L'Eruo signor cardinale Basilio Pompilj, Vicario generale di Sua Santità, Protettore dell'Istituto delle Suore dell' Assunzione. Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio: U aprile 1918. Mons. Giovanni Augusto Francesco Eutropio Eyssautier, vescovo di La Rochelle. Diarium Romanae Curiae 223 Protonotari Apostolici ad instar participantium : 27 17 mareo aprile 1918. Mons. Giuseppe Edoardo Bourret, della diocesi di Nicolet. » Mons. Camillo Rasimelli, dell'archidiocesi di Perugia. Prelati Domestici di S. S.: 22 ottobre 1917. Mons. Dionigi Fouhy, dell'archidiocesi di Brisbane. 17 dicembre » Mons. Garret P. Murphy, della diocesi di Winona. » » » Mons. Ottone Zachmann, della medesima diocesi. » » » Mons. Giacomo Pacholski, della medesima diocesi. 12 aprile 1918. Mons. Giovanni Rho, dell'archidiocesi di Torino. 16 » » Mons. Domenico Gualtieri, di Roma. 17 » » Mons. Enrico Pezzani, di Roma. 18 » » Mons. Francesco Dittrich, dell'archidiocesi di Breslavia. 25 » » Mons. Sigourney W. Fay, dell'archidiocesi di Baltimora. ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 12 6 marzo aprile 1918. Al sig. Casimiro Rigaud, dell'archidiocesi di Aix. » Al sig. Carlo Giuseppe Magnan, dell'archid. di Québec. H Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 6 aprile 1918. Al sig. dott. Michele Kaufmann, dell'archid. di Colonia. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa :, 5 aprile 1918. Al sig. Luigi Oster, dell'archidiocesi di Colonia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 5 8 » » 12 aprile » » » » 1918. » » » » Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. architetto Egisto Belletti, dell'archid. di Cesena. Francesco Bessel, dell'archidiocesi di Colonia. Giacomo Weismantel, della medesima archidiocesi. Costantino Hamm, della medesima archidiocesi. Andrea Sellini, di Roma. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rúa Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 3 novembre 1917. Mons. Stefano Csaszik, della diocesi di Neosolio. » » » Mons. Ludovico Grone, della medesima diocesi. 31 dicembre » Mons. Giovanni Hejtmánek, della diocesi di Königgratz. » » » Mons. Francesco Proschwitzer, della medesima diocesi. 17 gennaio 1918. Mons. Emilio Pelikan. 16 aprile » Mons. Giulio Ciccioni, dell'archidiocesi di Perugia. » » » Mons. Vincenzo Raschella, della diocesi di Gerace. » >> » Mons. Giuseppe Piccolo, della medesima diocesi. 17 » » Mons. Mattia Kinn, della diocesi di Treviri. Cameriere Segreto di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.: 10 gennaio 1918. Il sig. barone Ermanno De Tinti, della diocesi di Linz. Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S.: 6 aprile 1918. Mons. Vincenzo Séstito, della diocesi di Squillace. NECROLOGIO 24 aprile » 1918. Mons. Giuseppe Métrau, vescovo di Tulle. » Mons. Giuseppe Passerini, vescovo titolare di Acanto, vicario apostolico dello Scensì meridionale. Annus X - Vol. X 1 Iunii 1918 Num. 6 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV MOTU PROPRIO DE MISSA PRO PROXIMI PRAESENTIBUS MENSIS IUNII SOCIETATIS HUMANAE NECESSITATIBUS DIE XXIX CELEBRANDA. B E N E D I C T U S P P . XV Quartus iam annus ad exitum appropinqua t, ex quo, ut Europa bello flagrare coepit, Nobis Pontificatus maximi est onus impositum*; atque hoc toto spatio, uti non se remisit unquam, imo excrevit dimicandi furor, ita ne punctum quidem temporis respiravit animus Noster ab acri cura et sollicitudine qua ex tantis belli tamque ingravescentibus malis afficiebantur. Hanc enim seriem continuationemque rerum tristissimarum hucusque Nos sine intermissione inspectantes, non solum doluimus omnium doloribus, ut vere possimus illud Apostoli usurpare : « quis infirmatur, et ego non infirmor? Quis scandali« zatur, et ego non uror? »; sed etiam de iis quae et conscientia admonebat officii, Nobis divinitus attributi, et Iesu Christi caritas suadebat, nihil unquam, quoad potuimus, intentatum reliquimus. Nunc vero in ea temporum conditione versamur, ut sponte occurrat recordatio illius Iosaphat regis, ita maximis in angoribus comprecantis : « Domine Deus patrum nostrorum, tu es ACTA, vol. X, n. 6. — 1-6-918. 15 (II Par., xx, 6-12). Iam igitur omnem « sollicitudi« nem Nostram proiicientes in Eum, »', cuius in arbitrio sunt hominum voluntates eventusque rerum, ab Ipso qui « castigando « sanat et ignoscendo conservat » illud exspectamus ut misericors tantis aerumnis finem celeriter faciat, rebusque sua pace compositis, regnum in hominibus iustitiae caritatisque restituat. Sed primum omnium, iratus tam late diffusa contumacia peccandi, placandus Deus; idque prece humili ac supplici, quam scimus plurimum posse ad impetrandum, si quidem confidenter et perseveranter fiat. — Iam vero ad divinam maiestatem propitiandam nihil plus valet quam sacrosanctum Eucharistiae sacrificium, in quo Ipse Patri offertur qui « dedit redemptionem « semetipsum pro omnibus », « semper vivens ad interpellandum « pro nobis ». Ac recte Ecclesia animarum pastoribus legem constituit certis diebus pro populo eorum curis concredito sacrum faciendi : quibus praesertim diebus piissima mater divinam clementiam suorum filiorum necessitatibus vult conciliari. Quoniam autem rerum omnium quibus haec tempora indigent, ea est summa, ut rursus concordia et tranquillitate potiatur humana societas, Nobis visum est peropportunum, sacros pastores, in praecipua quadam Ecclesiae solemnitate, universos Nobiscum divinum sacrificium in eam causam offerre. Itaque Motu-proprio statuimus, ut die xxix proximi mensis iunii, natali Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, qui populi christiani praesidia sunt et firmamenta, quotquot ex officio Missam pro populo celebrare debent, eam celebrent secundum mentem quam diximus. Praeterea sciant ceteri ex utroque Clero sacerdotes fore Nobis gratissimum, si eodem die sacrum facientes suam quoque mentem Nostrae adiungere velint. Sic enim, toto catholicorum sacerdo- Acta Benedicti PP. XV tum ordine, in quavis ora ac parte terrarum, una simul Nobiscum sacrificante, maior aderit spes a divina bonitate impetrandi, ut illud tandem efficiatur, quod cuique est optatissimum : Iustitia et pax osculatae sunt. Datum Romae apud sanctum Petrum die ix mensis maii, festo Ascensionis Domini, MCMXVIII, Pontificatus Nostri anno quarto. BENEDICTUS P P . XV EPISTOLAE I AD R. P. D. ROSQUE ALEXANDRUM EIUSDEM KAKOWSKI, PROVINCIAE ARCHIEPISCOPUM ECCLESIASTICAE VARSAVIENSEM, CETE- EPISCOPOS. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — In maximis, q u i b u s p r e m i m u r , difficultatibus ac sollicitudinibus internecivi h u i u s belli caussa, quod cotidie vehementius, quasi novo igne igni s u b i e c t o , exardescit, miseriarum Dei benignitate aliquo identidem frui Nobis licet solacio, q u o in spe confirmamur futurum, ut, disiecta aliquando h a e t a n t a miseriarum mole, r e s e u m h a b e a n t exitum qui catholico n o m i n i a e t e r n a e q u e h o m i n u m saluti bene vertat. I t a sane h a u d mediocrem cepimus a n i m o voluptatem ex litteris, q u a s die xi mensis decembris ad Nos superiore a n n o dedistis; pietatem enim a t q u e o b s e r v a n t i a m in Nos v e s t r a m amplissime professi, de m a x i m i m o m e n t i consiliis Nos e d o cebatis, q u a e in Episcopali coetu, Varsaviae, eo ipso die, habito, ad r e m catholicam novo ordine in Poloniae regno stabiliendam iniveratis. Nemini profecto, n e d u m Nobis, licebat de arctissima omnium vestrum Nobiscum coniunctione dubitare, q u o n i a m in comperto est, perpetuo vos c o n s t a n terque, in q u a v i s aspera condicione r e r u m , cum Apostolica Sede cohaesisse; recentem t a m e n studiosae voluntatis erga Nos vestrae significationem pluris idcirco fecimus, q u o d c o m m o d e in haec incidit t e m p o r a , q u a e et latiora publicarum utilitatum incrementa et p l e n a m i n t e g r a m q u e avitae fidei libertatem catholicis Polonis m a t u r a r e videantur. R e m p l a n e g r a v e m et laboriosam aggredimini, ad q u a m quidem oporteat vos, quavis opinionum dissensione remota, o m n i b u s nervis contendere; si enim Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 228 conspirantibus in u n u m animis, inceptum persequemini, fieri nullo modo poterit, quin, opitulante Deo, c o m m u n i actioni copiosiora religionis emol u m e n t a respondeant. Ut vero peculiaris curae ac benevolentiae, q u a vos operamque vestram p r o s e q u i m u r , l u c u l e n t u m publice e d a m u s testimonium, simulque vota Nobis exhibita excipiamus, s t a t u i m u s ad vos mittere, qui Nostram gerat p e r s o n a m , dilectum filium Achillem Ratti, Protonotarium Apostolicum et Bibliothecae Apostolicae Vaticanae Praefectum. Ad eum, uti Apostolicum Visitatorem, ecclesiasticae d u m t a x a t r e s pert i n e b u n t ; scilicet eidem m a n d a m u s , inspiciat quibus a p u d vos consiliis, facultatibus remediisque r e s catholica indigeat, in eaque, p r o u t opportunius visum fuerit, o r d i n a n d a sit laborum vestrorum socius et consors. Is igitur, Apostolicam Sedem inter et Episcopos Poloniae interpres constitutus, cum o p t a t a Nobis vestra significare, t u m sententias vobiscum Nostras facilius c o m m u n i c a r e poterit; èx q u o sine ulla dubitatione sequetur, ut, q u a m suscepistis r e r u m instaurationem, ea ad Nostram plane vestramque m e n t e m auspicato perficiatur. De cetero vix attinet h o m i n e m vobis c o m m e n d a r e , q u e m s u a ipsius pietas, religionis studium, r e r u m u s u s et p e r v a g a t a a p u d omnes doctrina satis s u p e r q u e commend a n t ; id t a m e n sciatis volumus, Nos sic egregio viro confidere, ut pers u a s u m h a b e a m u s , eius officia Ecclesiis vestris fore p l u r i m u m profutura. At cum h o m i n u m nihil possint consilia, nisi iis omnipotentis Dei gratia obsecundet, impensis ab Eo flagitamus precibus ut caelestis sapientiae" donis mentes vestras illustret ac dirigat; q u o r u m auspicem et conciliatricem, itemque p a t e r n a e caritatis Nostrae t e s t e m , vobis, venerabiles fratres, et clero populoque vestro apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , die xxv a n n o M C M X V I I I , Pontificatus Nostri q u a r t o . mensis aprilis BENEDICTUS P P . XV II AD R. P. SIMIS D. WILLIBRORDUS LITTERIS GRATIAS BENZLER, EPISCOPUM METENSEM, DE OFFICIOSIS- AGENS. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Studii erga Nos tui n o n obscura perspeximus a r g u m e n t a in epistola, q u a m ad Nos superioribus dedisti diebus. Occasionem enim n a c t u s festi diei S. Benedicti o m n e m Nobis faustitatem precatus a Deo es, et ea, q u a e 229 Acta Benedicti PP. XV toto hoc belli tempore et suscepimus et persecuti s u m u s consilia ac coepta caritatis, ita recoluisti, ut ostenderes q u a n t i ea facias, q u a m grato p r o s e q u a r i s animo. Q u a m voluntatis significationem iunctam cum iudicii aequitate u t i n a m h a b e a n t omnes, et n o n maleficia vel in collatis a Nobis beneficiis se accepisse a r b i t r e n t u r ! - Ea etiam recoluisti, q u a e belli eiusdem caussa p a r t a dioecesi t u a e sunt i n c o m m o d a ; sed, q u a e t u a est pietas,, laetis tristia mitigasti solatium h a u d exiguum afferens iis, quae n u n t i a s t i de cleri tui disciplina, in primisque de eiusdem constantia in tolerandi» belli ipsius calamitatibus. Vere fidelis est Deus, qui non patitur q u e m quam t e n t a r i s u p r a id quod potest, imo etiam facit cum tentatione prov e n t u m ! - Haec cum t u a m legentes epistolam mente r e p u t a m u s , tuo t u o r u m q u e f i d e l i u m dolore d o l e m u s ; D e u m q u e comprecantes u t a s p e r a haec, quibus iam diu urgemini, vertat in mitia, tibi, venerabilis frater, cui de delatis officiis gratias agimus ex animo, u n i v e r s a e q u e Metensi dioecesi, caelestium auspicem m u n e r u m Nostraeque testem benevolentiae apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv aprilis catus Nostri a n n o quarto. MCMXVIII, Pontifi- B E N E D I C T U S P P . XV III AD ANTONIUM S . R . 13. C A R D . CETEROSQUE EPISCOPOS DILIGENTIAM LAUDAT. MENDES BELLO, LUSITANIAE PATRIARCHAM RESCRIBENS, ULYSSIPONENSEM^ EORUM PASTORALEM Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — In his t e m p o r u m asperitatibus pergrata Nobis accidit communis epistola, q u a m vos mense februario proximo ex conventu Ulyssiponensi ad Nos misistis, ut vestrum in h a n c Apostolicam Sedem obsequium, fidei pietatisque plenum, t e s t a r e m i n i . In ea libenter etiam cognovimus vestra grati animi sensa ob Codicem Iuris Canonici n u p e r •promulgatum: u n d e , in iis q u a e ad disciplinam ecclesiasticam et anim a r u m salutem pertinent, t a m laeta fructuum optimorum exspectatur copia. Sed peculiarem in m o d u m id placuit q u o d nuntiastis condicionem rei catholicae in Lusitania coepisse a l i q u a n t o esse meliorem ; q u a e quidem condicio iam pridem b o n o s o m n e s anxios sollicitosque habebat. Etenim hisce septem a n n i s sacrosancta religionis catholicae i u r a 230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale contemni ac violari v i d i m u s : n e c solum inconsulto a t q u e etiam invito populo lusitano, qui pro p a r t e longe m a x i m a ab avis et maioribus catholicam professionem s e q u i t u r a t q u e ex animo huic Sedi Apostolicae est deditus, per nefariam legem Ecclesiae et Civitatis est facta s e p a r a t i o ; s e d usque eo adversus Ecclesiam processit o d i u m ut, intolerabiles in angustias coacta, facultate i p s a exercendi divini cultus impediretur. Not a q u e sunt o m n i b u s gravissima i n c o m m o d a q u a e religiosis Lusitaniae rationibus ab ea lege, restricte in u s u m deducta, m a n a v e r u n t . Nos vero huiusmodi s t a t u m r e r u m , utpote per vim constitutum, n u m q u a m putavimus fore d i u t u r n u m ; nec desperavimus res Ecclesiae catholicae a p u d istam dilectam Nobis n a t i o n e m in melius m u t a t u m iri. H a n c spem confirmabat a n t e o m n i a flagrans erga Virginem I m m a c u l a t a m pietas, q u a tantopere pars ista dominici gregis nobilitatur : q u a e quidem pietas singulare quoddam divinae Matris auxilium m e r e b a t u r . Illa q u o q u e Nobis erat bene sperandi ratio, q u o d vos, indigna tolerantes pro Deo et iustitia, pastoralis diligentiae christianaeque fortitudinis praeclara semper' dedistis documenta : v e s t r a m q u e p r u d e n t i a m cum alia ostendunt, tum praesertim litterae pastorales die xx ianuarii superioris anni communiter datae, quarum fecistis mentionem. Nunc igitur iis, quae scribitis, n o n p a r u m recreati, confidimus fore ut, universis e clero et fideli populo vestram perseverantem operam concordi studio sequentibus, ceterisque bonis, quotquot p r a e i u d i c a t a r u m opinionum expertes sunt, simul adnitentibus, exorata in primis Immaculatae Virginis ope, Ecclesia, celeriter in pristinam restituta d i g n i t a t e m , sacrosancta s u a iura libere exerceat ac suis propriis praerogativis perfruatur. Quod sane p l u r i m u m conferet ad eam plenam perfectamque Civitatis cum Ecclesia reconciliationem quae optimo cuique est in votis, q u a e q u e lusitano populo maiorem afleret amplitudinem et prosperitatem. Auspicem divinorum m u n e r u m ac praecipuae benevolentiae Nostrae testem, vobis, dilecte fili Noster et venerabiles fratres, a t q u e universae Lusitaniae apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxix mensis aprilis Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV MCMXVIII, Acta Benedicti PP. XV m IV AD R. P. LAURENTIUM HOMINIS NATURA VANTIAE CAUSA JANSSENS, » ABBATEM VOLUMEN NUPER BENEDICTINUM, EDITUM SUMMO QUI SUUM PONTIFICI « DE OBSER- OBTÜLERAT. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — E serie volum i n u m , in q u i b u s Sancti T h o m a e S u m m a m Theologicam ad studiosor u m utilitatem commentaris, septimum quod est « De hominis n a t u r a », n u p e r editum pieque Nobis muneri oblatum, perlibenter accepimus. In quo quidem percurrendo, q u a n t u m per Nostras occupationes licuit, eadem illa inesse cognovimus q u a e in ceteris tuis scriptis probari s c i m u s : id est r e r u m copiam, ex m a g n a disciplinarum varietate collectam e a m q u e dilucide explicatam, u n d e sincera Aquinatis doctrina ad illustranda et defendenda q u a e divinitus revelata sunt, q u e m a d m o d u m haec t e m p o r a postulant, optime accommodetur. Quare g a u d e m u s te in hoc genere e u m evasisse q u e m Nos iam inde a condiscipulatu praevidebamus fore, cum a p u d Athenaeum Gregorianum in sacrae theologiae studiis explendesceres. Tu vero perge alacer, ut instituisti, ad ea q u a e restant, ut t o t u m h u i u s disciplinae corpus scribendo complectaris. Ita enim c u m u l u m a d d e s tuis in sacram i u v e n t u t e m p r o m e r i t i s : cui quidem h u n c t u u m laborem valde fructuosum fore confidimus. Auspicem vero caelestium m u n e r u m , apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, peculiari cum benevolentia impertimus. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die xxix mensis aprilis Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . MCMXVIII, B E N E D I C T U S P P . XV V AD REV. « P. RICHARDUM AMERICA COEPTA » H. TIERNEY, MODERATOREM, S A C DECIMO S. ANNO I., SCRIPTIONE VERTENTE HEBDOMADALIS POSTQUAM VULGARI EST. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Decimus hic a n n u s est, cum p r i m u m ista cui praesides, scriptio hebdomadalis << America » in lucem prodiit, iis r e b u s accedens, q u a e ad vim divinitus insi- 232 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale t a m Ecclesiae catholicae per superioris Americae fines explicandam conferunt. Etenim ephemerides et periodica scripta divulgare semper censuimus rem esse in primis effectricem opinionis c o m m u n i s : c u m q u e hac via callidissime a b u t a n t u r improbi ad ea d i s s e m i n a n d a q u a e h o m i n u m mentes a n i m o s q u e d é p r a v a n t , b o n o r u m est n o n segnius per viam eamdem q u a e c u m q u e sancta, digna, honesta sunt, diffundere. H a c m e n t e vos istud operis suscepistis, ut catholica et principia et instituta cum sapienter i l l u s t r a s t i s , t u m ab omni impugnatione tempestive t u e r e m i n i . Quod autem initio propositum habuistis, id perpetuo vos tenuisse ac magna cum utilitate civium, catholicorum praesertim, g r a t u l a m u r ; cupim u s q u e ut de re catholica optime mereri pro vestra consuetudine perseveretis. Quicumque vero istic probe n o r u n t , quanti sit aliquam et cogitandi n o r m a m et agendi in p r o m p t u habere, ne acriore contentione ac studio b o n o r u m h u i u s vitae o b s c u r e n t u r legis aeternae praecepta, quibus ipsa nititur civitatum salus, eos o m n e s velimus vobis pro s u a quemque, facultate opitulari, quo latius instituti vestri beneficia proferre possitis. Atque auspicem divinorum m u n e r u m , quae, pro p a t e r n a in vos benevolentia, o p t a m u s uberrima, apostolicam benedictionem tibi, dilecte * fili, istiusque operis t u m sociis t u m adiutoribus a m a n t i s s i m e impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die v mensis maii tificatus Nostri a n n o q u a r t o . MCMXVIII, Pon- BENEDICTUS P P . XV VI AD IOSEPHUM QUI S. R. E. DIOECESANAM CARD. FRANCICA-NAVA, SYNODUM ARCHIEPISCOPUM CATANENSEM, INDIXERAT. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Optimum sane iniisti consilium Dioecesanae Synodi, post a n n u m C C L q u a m superior istic h a b i t a fuerat, proximis his diebus concelebrandam Etenim cum iamdiu, q u a es pastorali diligentia, id maxime o p t a r e s , o p p o r t u n e quid e m hoc in t e m p u s r e m distulisti, ut t a n d e m , promulgato Codice, commodius ea q u a e omnino iuri canonico congruerent, in Synodo constituerentur. Neque i m p a r a t u s negotium t a m grave aggrederis: siquidem nihil fecisse te reliqui ad felicem rei successum, pròbe comperimus. Sed enim de praeclaris inde profecturis fructibus spem Nobis b o n a m faciunt 233 Acta Benedicti PP. XV cum explorata p r u d e n t i a tua, t u m ea q u a e tecum est, tui cleri ex omni ordine s u m m a coniunctio. I n c u m b e igitur in sanctum opus alacri animo, t u o r u m stipatus c o r o n a : Nosque interea Deum, ut suae gratiae vobis o m n i b u s adsit afflatu, precari n o n omittemus. Atque auspex caelestium m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae testis, apostolica sit benedictio, q u a m tibi, dilecte fili Noster, et o m n i b u s qui istis interfuerint coetibus, a m a n t i s s i m e in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x mensis maii tificatus Nostri a n n o q u a r t o . MCMXVIII, Pon- BENEDICTUS P P . XV VII AD R. P. LEM, PAULUM OB LIATRICIS ALBERA, SOLEMNIA DEDICATA CONGREGATIONIS ANNI EST, L EX ET QUO IPSE SALESIANAE TAURINENSIS SACERDOTIUM RECTOREM AEDES GENERA- MARIAE AUXI- INIIT. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Salesiani instituti quotquot s u n t participes, adiutores et amici, iis o m n i b u s dies n o n u s proximi mensis iunii dupliciter faustus accidet, quod abhinc a n n i s q u i n q u a g i n t a et t a u r i n e n s i s aedes Mariae Auxiliatricis sollemni ritu dedicata est, et ipse, dilecte fili, rem divinam primitus fecisti. E t e n i m cum congregationi vestrae divina Mater, venerabilem conditorem studiose fovendo, affuit nascenti, t u m adolescentem o p p o r t u n a semper ope prosecuta est, ex q u o praesertim suae erga vos benignitatis in eo templo t a m q u a m principem sedem collocavit. N a m q u e ibi optima q u a e q u e inita s u n t consilia q u a e ad p e r p e t u u m vestrorum o p e r u m i n c r e m e n t u m pert i n e r e n t ; ibi religiose custodiri a t q u e ali consuevit, ductus a F r a n c i s c o Salesio, multiplicis caritatis a r d o r in salutem a n i m a r u m ; inde alii ex aliis lectissimi sodales profecti s u n t qui vel, iuventute m recte instituèrent, vel christianum n o m e n barbaris inferrent; eo denique velut ex fonte et capite perennis q u a e d a m caelestium beneficiorum copia per universam Salesianorum familiam defluxit. I t a q u e iure dixeris o m n e s sodalitatis vestrae fastos Mariae Auxiliatricis religione consecrari. Feliciter vero contingit ut simul m a r i a n a e h u i u s aedis et tui sacerdotii natalis celebretur. Siquidem n o n p a r u m , hoc, toto spatio, et consilii et studii et operae in societatis istius b o n u m contulisti: q u a m quidem vix inchoa- 234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale t a m ingressus, auctam n u n c mirifice et u b i q u e p r o p a g a t a m sollerter moderaris. Cum igitur omnes tui, c o m m u n e m P a t r o n a m v e n e r a n t e s , varias amoris significationes tibi u n d i q u e daturi sint, huic quasi concentui g r a t u l a n t i u m praeire a d m o d u m Nobis libet, qui praesentissimo Deiparae auxilio Nos cum t o t a Ecclesia m a x i m e c o m m e n d a t o s volumus, et salesianam sodalitatem merito h a b e m u s caram.. E a q u e ut multos a n n o s te rectore salvo et incolumi u t a t u r , v e h e m e n t e r o p t a m u s . Auspicem a u t e m caelestium d o n o r u m et p a t e r n a e benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili, et o m n i b u s qui sodalitatem v e s t r a m participant a t q u e adiuvant, apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die x n mensis maii Pontificatus Nostri a n n o quarto. B E N E D I C T U S P P . XV MCMXVIII, • S. Congregatio Consistorialis ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DROMORENSIS ERECTIONIS SEU RESTITUTIONIS CAPITULI CATHEDRALIS DECRETUM P o s t u l a n t e Dromorensi Episcopo, ut, ad divini cultus splendorem in s u a cathedrali ecclesia magis a u g e n d u m itemque ad senatum digniorum sacerdotum sibi constituendum, apostolica auctoritate cathedrale Capitulum ibidem erigeretur seu restitueretur; S S m u s D. N. Benedictus P a p a XV, p e r o p p o r t u n u m hoc fore censens, oblatis precibus benigne a n n u e n d u m censuit. Q u a p r o p t e r eadem Sanctitas S u a de Apostolicae potestatis plenitudine, suppletoque, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit vel s u a interesse p r a e s u m a n t , consensu, hoc Consistoriali decreto petitum Capitulum in cathedrali ecclesia Dromorensi erigit et instituit seu restituit, constans d u a b u s dignitatibus Decani et Archidiaconi et d u o b u s officiis Theologi et Poenitentiarii et quinque canonicis simplicibus, eique o m n i a iura, privilegia et indulta attribuit, q u a e ceteris Capitulis cathedralibus, praesertim Hiberniae, ex iure vel legitima consuetudine competunt. Q u o n i a m vero presbyteri in canonicos eligendi aliis ecclesiasticis muniis, praecipue c u r a a n i m a r u m , distenti sunt, ac praeterea deficiunt in praesens canonicales p r a e b e n d a e , S S m u s Dominus, q u o u s q u e erecti canonicatus congrua p r a e b e n d a aucti n o n fuerint, eosdem capitulares a residentia in u r b e episcopali et ab oneribus choralibus interea eximit et dispensat, exceptis diebus aliquot solemnioribus ab Episcopo determ i n a n d i s , facta t a m e n Episcopo facultate eosdem canonicos convocandi quoties ipse o p p o r t u n u m iudicaverit ad dioecesis vel Capituli negotia a g e n d a circa q u a e , ex s a c r o r u m c a n o n u m praescripto, Capituli sententia est exquirenda. 236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Praeterea Sanctitas £>ua m a n d a t ut c a n o n i c a t u u m collatio fiat ad tramitem iuris, cum reservationibus in Codice statutis (cap. III, tit. XXV), p o s t q u a m praebendae constitutae fuerint; interim vero, p e r d u r a n t e scilicet p r a e b e n d a r u m defectu, Episcopus eosdem canonicatus libere conferat prout in Domino expedire iudicaverit, d u a b u s t a m e n dignitatibus Decanatus et Archidiaconatus exceptis, q u a r u m collatio quovis alio tempore erit S. Sedi reservata, n o n a u t e m hac p r i m a vice. Semper insuper servetur ut ecclesiastici viri a n t e q u a m sui beneficii possessionem recipiant, solemnem fidei professionem ac i u s i u r a n d u m c o n t r a modernistar u m errores, iuxta s t a t u t a s formulas, emittant. Cum denique o p p o r t u n u m sit ut qui in Episcopi consilium ac senat u m adsciscantur, habitu quoque aliqua ratione a ceteris d i s t i n g u a n t u r ' eidem Ssmo D. N. placuit ut dignitates et canonici Dromorenses insignia ac vestes canonicales in choro deferre queant, quibus u t u n t u r canonici ac dignitates aliarum cathedralium ecclesiasticae provinciae A r m a c a n a e . In ceteris vero o m n i b u s Sanctitas Sua voluit ut iuris communis praescripta et in primis Tridentini Concilii a d a m u s s i m serventur. Ad haec autem omnia exsecutioni m a n d a n d a S S m u s D. N. deputare dignatus est ipsum h o d i e r n u m Episcopum Dromorensem, eidem tribuens facultates omnes ad id necessarias et o p p o r t u n a s , etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet ecclesiastica dignitate o r n a t u m , facto t a m e n eidem onere intra sex menses ad h a n c Sacram Congregationem Concistorialem mittendi authenticum exemplar peractae exsecutionis. Quibus super rebus eadem Sanctitas Sua p r a e s e n s edi iussit Consistoriale decretum, perinde valiturum ac si Apostolicae sub p l u m b o litterae expedirentur, contrariis quibusvis n o n obstantibus, etiam speciali mentione dignis. Datum Romae, ex Secretaria eiusdem Sacrae Congregationis, die 25 aprilis 1918. ifc C. CARD. DB LAI, E p . Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. S. Congregatio Consistorialis 237 II DECRETUM CIRCA. CLERICORUM FREQUENTIAM IN LAICIS UNIVERSITATIBUS Nemo de sacro clero laicas Universitatum facultates frequentare potest ibique profana quaevis studia peragere, nisi de Episcopi sui voluntate vel beneplacito. Id ex praescriptis Codicis canonici a p e r t e deducitur. Neve haec dispositio nova est a u t p r i m u m inducta. E t e n i m t u m Leo X I I I , t u m P i u s X, f. a m b o r., id aperte s a n x e r u n t ; alter per Instructionem sub die 21 iulii 1896 a Sacra Congregatione E E . et RR. ad Ipsius m e n t e m impertitam, q u a e q u e incipit Perspectum est Romanos Pontifices, alter vero in Encyclica Pascendi sub die 7 septembris 1907, n e c n o n Motu Proprio diei 1 septembris 1910, qui incipit Sacrorum Antistitum. Hinc patet t o t a m h a n c de frequentandis Universitatibus laicis materiam in Episcoporum iure ac potestate esse positam, nec deesse regulas q u i b u s ipsi in re dirigantur. Q u o n i a m t a m e n nonnulli locorum Ordinarii pressiores exquisierint n o r m a s , quibus ipsi ex iure procedant, ac m a x i m a caveantur discrimina q u a e ex d i u t u r n a tristique experientia t a m vitae sanctitati q u a m catholicae doctrinae puritati sacerdotibus laicas Universitates celebrantibus impend u n t ; S s m u s D. N. Benedictus P P . XV, causa prius rite discussa penes S. C. Consistorialem, de consulto E m o r u m eiusdem S. Congregationis Pat r u m , Decessorum S u o r u m Leonis X I I I et Pii X s u p r a memoratas ordinationes confirmans easque in suo pleno robore p e r m a n e r e declarans, haec insuper edicenda ac s t a t u e n d a suoque nomine p r o m u l g a n d a constituit : 1. Nullus ad laicas Universitatum facultates destinetur nisi sacerdotio iam auctus, quique spem b o n a m ingerat fore ut sua agendi ratione ecclesiastico ordini h o n o r e m t a m ingenii vi ac perspicacia, q u a m sanctitate m o r u m adiiciat. 2. Episcopus in destinando sacerdotes suos ad laicas s t u d i o r u m Universitates frequentandas nihil aliud p r a e oculis habeat, nisi q u o d dioecesis s u a e necessitas vel utilitas exigat, ut nempe in Institutis ad i u v e n t u t e m erudiendam destinatis idonei c o m p a r e n t u r magistri. 3. Qui, pro hac n o r m a , ad Universitates laicas frequentandas destin a b u n t u r sacerdotes, si novensiles sunt, ab examinibus, q u a e in can. 130 et 590 praescripta sunt, minime e x i m a n t u r , quin potius eadem subire vel strictius i u b e a n t u r , n e , profanarum scientiarum studio abrepti, ecclesiastica studia praetereant, contra praescriptum can. 129. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m 4. Expletis d e m u m in laica quavis Universitate praescriptis stud i o r u m cursibus, sciant sacerdotes ac meminerint se Ordinario suo pari omnino ratione ac a n t e a subiectos ac dioecesis servitio m a n e r e émancip â t e s . Q u a m o b r e m n e m i n i fas erit magisteria saecularia aliave officia pro suo lubito, maximeve contra Ordinarii sui voluntatem, suscipere; quod si quis fecerit, congruis poenis, n o n exclusa suspensione a divinis, plectatur. 5. H a e c o m n i a q u a e de clero saeculari s u n t dicta, religiosos etiam regulares, congrua congruis referendo, s u n t applicanda. Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die 30 aprilis 1918. £ß C. CARD. LAI, DE Episc. Sabinen., Secretarius. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. III DECRETUM DE CURA SPIRITUALI MILITANTIUM IN CLASSI FRANCORUM Ut spirituali regimini clericorum in classi F r a n c o r u m a u t militantium a u t cappellanorum officio fungentium melius provideretur, prouti cum militantibus in terrestri F r a n c o r u m exercitu per decretum diei 19 novembris 1917 actum iam est, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV statuit ac decrevit eorum o m n i u m Inspectorem constituere; et hisce S. Congregationis Consistorialis litteris constituit R m u m D. Felicem Guillibert, Episcopum Foroiuliensem et Tolonensem cum potestate ordinaria sacerdotes o m n e s et Seminariorum a l u m n o s , d u m in classi manent, in iis quae ad a n i m a r u m regimen et c u r a m pertinent, dirigendi et gubernandi, t a m q u a m proprium eorum Ordinarium, ad tramitem sacrorum canonum. I t a q u e Seminariorum alumni et sacerdotes universi, qui in F r a n c o r u m classi, qualibet de causa, versantur, m e m o r a t o Inspectori debitam reverentiam et obedientiam, in iis q u a e ad regimen et curam a n i m a r u m pertinent, ex conscientia t a m q u a m Ordinario suo p r a e s t a b u n t . Contrariis quibuslibet minime obstantibus. D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae— Congregationis Consistorialis, die 30 aprilis 1918. )$( C. L. % CARD. DE LAI, E p . Sabinen., Secretarius. S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor, S. Congregatio Consistorialis 23& IV PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, Ssnlus D. N. Benedictus P P . XV h a s , q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 19 aprilis 1918. — Cathedrali ecclesiae Cuschensi praefecit R. P. D. P e t r u m P a s c h a s i u m Farfan, h a c t e n u s episcopum de H u a r a z . 25 aprilis. — Metropolitanae ecclesiae Lancianensi R, P. D. Nicolaum Piccirilli, h a c t e n u s archiepiscopum Compsanensem et Campaniensem. 1 maii. — Metropolitanae ecclesiae Philadelphiensi R. P. D. Dionysium Dougherty, h a c t e n u s episcopum Buffalensem. 11 maii. — Cathedrali ecclesiae Trentonensi R. D. T h o m a m Walsh, Cancellarium ecclesiae Buftalensis, et in eadem civitate rectorem ecclesiae Sancti Iosephi. 17 maii. — Cathedrali ecclesiae Sancti Christophori de L a g u n a R. D. Gabrielem Llompart, presbyterum dioeceseos Maioricensis, ibique canonicum. 18 maii. — Cathedrali ecclesiae Gadicensi R. D. Martialem Lopez Criado, presbyterum dioeceseos Cordubensis, ibique canonicum lectoralem. SACRI CONGREGATIO CONCILII M E L E VIT A N A PRAESTATIONIS 21 aprilis 1917 S P E C I E S F A C T I . - Controversiae h u i u s initium ipse Episcopus Melev i t a n u s litteris ad h a n c S. Congregationem datis die 15 februarii 1916* paucis referebat. Praemisso, videlicet, quod ab immemorabili, Episcopo visitanti episcopalem civitatem vulgo Notabile, cum suburbio v u l g o Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 240 Rabato, in q u o exstat ecclesia S. Pauli extra moenia, Archipresbyter Cathedralis consuevisset vitulum q u e m d a m d o n a r e seu t r a d e r e (sicut etiam usuvenit vitulum tradi in iisdem circumstantiis, ab Archipresbyteris Collegiatarum locorum Valletta et Vittoriosa), ac e n a r r a t o q u o d n u p e r locus ille, Rabato nomine, a territorio paroeciae Cathedralis fuerit separatus et cum praedicta S. Pauli extra moenia ecclesia in p r o p r i a m paroeciam erectus, c o n q u e r e b a t u r Episcopus h o d i e r n u m Archipresbyterum Cathedralis sese iam censuisse a praestatione vituli liberatum, n o n obstante q u o d eius praedecessor, semel et iterum post peractam paroeciae subu?b a n a e separationem, h u i u s m o d i praestationi plene satisfecisset. - Ne igitur in causam p r o p r i a m videretur iudicium ferre Episcopus, o m n i b u s deductis quae ad rem facere censebat, s u b o r t a m quaestionem ad h u n c S. Ordinem resolvendam detulit, q u a e r e n s nimirum : 1) An standum sit praedictae Et q u a t e n u s , affirmative: immemorabili consuetudini. 2) An, attenta separatione Ecclesiae S. Pauli extra moenia a parochiali Ecclesia Cathedrali, onus praestandi vitulum Episcopo visitanti, incumbat Archipresbytero Ecclesiae Cathedralis, vel parocho S. Pauli extra moenia, vel utrique in solidum? Ex parte Archipresbyteri Cathedralis a r g u m e n t a t i o sic conficitur. Vitulus in casu, nonnisi locum tenere potest procurationis, seu victualium q u a e ad n o r m a m Tridentinae Synodus Episcopo visitanti debentur, m u n e r i b u s q u i b u s c u m q u e , quovis titulo, vel gratis oblatis, exclusis (c. 3, sess. XXIV, de ref.). At iuxta i n n u m e r a s h. S. O. resolutiones, victualia n o n d e b e n t u r ab ecclesiis visitatis in locis ubi Episcopus s u a m habet r e s i d e n t i a m ; hinc vituli praestatio in casu sic i n t e r p r e t a n d a est, ut victualia sufficiat Episcopo debita pro visitatione ecclesiae S. Pauli in s u b u r b i o positae. Verum, cum Archipresbyter Cathedralis, h u i u s ecclesiae p a r o c h u s iam n o n exsistat, ab adiecta obligatione liber seu e x e m p t u s evasit. Ad s i n g u l a : SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - Origo et causa seu titulus illius praestationis i g n o r a t u r omnino ; a t t a m e n titulus necessario q u a e r e n d u s est qualis sit ; ab eo enim agnito d u m t a x a t pendet quaestio u t r u m Archipresbyter pergat t e n e r i : si enim n u n c in Archipresbytero deficit titulus u n d e a n t e a tenebatur, deficiente titulo cessat profecto obligatio. At vero n u l l u s titulus, attentis o m n i b u s circumstantiis, inveniri seu assignari potest huiuscemodi praestationis, excepto titulo procurationis, seu potius victualium Episcopo visitanti debitorum. Id in primis prob a t u r ex hoc, quod, teste Episcopo, vitulus semper solvebatur Episcopo 241 S. Congregatio Concilii occasione visitationis civitatis Notabile cum suburbio : et si episcopus provocat ad simile exemplum d u a r u m Collegiatarum S. Pauli ' in civitate Valletta et in civitate Vittoriosa, idipsum plane confirmat, q u u m ultro concedat vitulum in u t r o q u e casu praestari, p r o u t in n o s t r o , dumt a x a t occasione sacrae visitationis. Iamvero occasione sacrae visitationis nihil, prohibente S. Tridentina Synodo, praestari a visitatis et ab Episcopo acceptari ullo titulo vel n ò m i n e potest nisi d u m t a x a t victualiä, q u a e c o m m u n i vocabulo procuratio a u d i u n t . << Caveant - ita legitur « C . 3 , sess. XXIV, d e ref. r n e ipsi, a u t q u i s q u a m s u o r u m , q u i d q u a m « procurationis causa pro visitatione, a u t alio quovis nomine, nec pécule niam, nec munus quodcumque sit, etiam qualitercumque offeratur^ accip i a n t , n o n obstante q u a c u m q u e consuetudine, etiam immemoràbili; « exceptis tamen victualibus, etc. ». Si igitur hinc, Episcopo fatente, ignor a t u r origo illius praestationis, q u a m t a m e n certum est fieri d u m t a x a t occasione visitationis, inde vero apertissimo iure constat hac occasione nonnisi victualia praestari posse, luculenter concluditur originem h u i u s praestationis esse in victualibus : q u a e c u m q u e enim esset illicita esset : et q u a e r e n d a potius est illi praestationi origo licita ac sacris c a n o n i b u s conformis, q u a m illicita et reprobata. P r a e t e r e a : alius titulus c o n g r u u s praestationi assignari n o n potest. Tituli enim ex q u i b u s Episcopus aliquam praestationem a subditis exigere potest, in fontibus iuris et in communi doctrina, r e d u c u n t u r ad s e q u e n t e s : cathedraticum seu synodaticum ; seminaristicum seu alumnat i c u m ; subsidium caritativum ; procuratio canonica et taxae Cancellariae episcopalis, q u a e solent contineri sub nomine legis dioecesanae. Ast de taxis Cancellariae in casu n o n potest esse q u a e s t i o : nec quaestio esse valet de seminaristico, cum n o n a g a t u r de largitione ad fundum seminarii, sed in favorem ipsius Episcopi praestanda. Subsidium caritativum inde excluditur, q u o d occasionaliter t a n t u m hoc petitur in necessitate publica Ecclesiae v. gr. pro reparatione ecclesiae cathedralis. Ipse porro Episcopus negat in casu esse quaestionem de cathedratico, triplicemque dat r a t i o n e m : quod secus esset petendum a singulis beneficiis et ecclesiis, ad n o r m a m cap. 16, de offic, iudic, ordin.; q u o d esset solv e n d u m i n pecunia e t q u o d n o n posset postulari i n visitatione; q u a e r a t i o n e s s u n t verae omnes et singulae (Cf. Benedictum XIV, De Synodo dioec, 1. V, cap. 6). : Solum ergo superest ut a g a t u r de procuratione canonica propter visitationem. Nam q u o d sit obsequium independenter a quovis titulo canonico, hoc ab Episcopo n o n p r o b a t u r et p a r u m est verisimile, sine ullo titulo canonico coepisse Archipresbyteros Ecclesiae cathedralis ACTA, vol. X, n. 6. — 1-6-918. 16 242 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale liberaliter Episcopo vitulum offerre, et intendisse insuper se et successores ad illam p r a e s t a t i o n e m semper faciendam obligare. Quo posito, n e m p e praestationem vituli, in casu, r a t i o n e m h a b u i s s e procurationis, seu potius victualium, superest i n q u i r e n d u m pro q u a visitatione illa fuerit p e r s o l v e n d a : haec a u t e m quaestio expeditissim a est : enimvero Archipresbytero i m m i n e b a t in primis o n u s curae a n i m a r u m de paroecia Cathedralis, sed insimul eidem commissa fuerat ab a n t i q u o cura paroeciae S. P a u l i extra moenia, loci R a b a t o . I a m v e r o nihil soh vendum esse Episcopo visitanti ecclesiam cathedralem, sicut alias ecclesias, loca pia, et clerum civitatis in q u a Episcopus sedem habet, resolutum saepius fuit ab h a c S. Congregatione, teste Pallottini, Collect. Resol., vol. IX, pag. 494 s. : immo per se, nec in visitatione paroeciae s u b u r b a n a e d e b e n t u r Episcopo victualia, nisi a civitate u b i m o r a t u r Episcopus saltem tertio distet milliario (cf. Pallottini, 1. c, p. 496 s.). Ergo praestatio vituli rationem h a b e r e nequit in casu nisi proc u r a t i o n i s / s e u victualium, debitae Episcopo pro visitatione ecclesiae S. Pauli, n o n a u t e m Ecclesiae Cathedralis. Ostenso a u t e m in casu quaestionem esse de tali procuratione, in praesenti controversia d u b i u m iuris est facilis solutionis. Ab archipresbytero n e m p e ecclesiae Cathedralis p r a e s t a b a t u r vitulus Episcopo accedenti ad visitandam paroeciam S. Pauli extra m u r o s , q u a m d i u haec erat unita ecclesiae Cathedrali. F a c t a dissolutione illius unionis, per erectionem ecclesiae S. P a u l i in paroeciam independentem, Archipresbyter Ecclesiae Cathedralis iam n o n t e n e t u r solvere procurationem Episcopo visitanti ecclesiam ad eum nullo titulo pertinentem. P r o c u r a t i o n a m q u e solvenda est a visitatis, n o n ab aliis; iam vero, facta separatione paroeciae S. Pauli, d u m haec visitatur, nullo modo potest dici visitatus Archipresbyter, Quod autem attinet n o v a m s u b u r b a n a m paroeciam S. P a u l i (si Archipresbytero in r e m iam n o n s u a m i n t e r l o q u e n d u m sit) iam nec potest invocari consuetudo, dandi vitulum pro victualibus, quia illa consuet u d o cum obiecto cessavit. Sed q u o a d paroeciam noviter erectam est applicandum ius c o m m u n e , s u b q u o nascitur et iuxta quod in primis n o n debetur procuratio a paroeciis s u b u r b a n i s , si h a e p a r u m distent a civitate episcopali; et, secundo, in potestate illius, qui visitatur, est, vel dare victualia, vel s u m m a m pecuniae, q u a e victualibus aequivalet; nec Episcopus potest cogere visitatum ad d e t e r m i n a t u m m o d u m praestationis, etiamsi adesset consuetudo (Conc. Trident., 1. c.): u n d e in casu n o n potest obligare n o v u m p a r o c h u m ad p r a e s t a n d u m determinate vitulum nisi aliter in erectione c a u t u m fuerit, de quo in casu n o n constat. S. Congregatio Concilii 243 Stante igitur quod, in praesenti, nec Archipresbyter Cathedralis nec p a r o c h u s S. Pauli extra moenia, t e n e a n t u r singuli vitulum de q u o tradere, iam exclusum est q u o d in p o s t r e m a p a r t e alterius dubii suggerere videtur Episcopus, n e m p e obligationem h a n c u t r u m q u e in solidum gravare. Ex parte autem et in favorem Episcopi h a e c a n i m a d v e r t e b a n t u r . Agitur in t h e m a t e de consuetudine immemorabili, ab Episcopo invocata et ab Archipresbytero ultro admissa, vi cuius alteri ius est h a b e r e vitulum ab altero, occasione visitationis in civitate Notabile. H u i u s consuetudinis, cum nec origo nec causa cognoscantur, n o n t e n e t u r E p i scopus titulum suae possessionis docere, cum ipsa immemorabilis possessio per se titulum constituat, et quidem meliorem de toto mundo, p r o u t Interpretes passim docent. Unde q u a m d i u Archipresbyter, argur mentis, n o n quidem hypotheticis, sed certis, non probet illam possessionem inniti titulo illegitimo, vel vitioso, vel cessato, ab obligatione p r a e s t a n d i vitulum n o n debet absolvi. Non est d u b i u m , quin p r i m a fronte illa consuetudo videatur odium iuris h a b e r e , et h i n c canonico titulo destitui, cum vitulus percipiatur occasione visitationis, et Concilium districte inhibeat, q u o m i n u s m u n e r a offerantur et a visitatoribus percipiantur. At in primis considerari potest, q u o d consuetudo, q u a e h o m i n u m excedit memoriam, eo vim s u a m exserit, ut supponere faciat privilegium apostolicum; u n d e ad rem docent auctores cum F a g n a n o : « regula est, consuetudine p l u s q u a m centenaria acquiri « posse quidquid potest per privilegium obtineri » (c. Cum contingat, de foro c o m p e t , 8). Exinde explicatur doctrina illorum a u c t o r u m , qui t e n e n t Concilium in cap. 3, sess. 24, consuetudines immemorabiles, iam existentes abolevisse, n o n vero eas, quae, q u a m v i s difficulter, successive enasci possent; cum, s t a n t e prohibitione, nonnisi per privilegium aliae initium h a b e r e potuissent. In casu a u t e m n o n d e m o n s t r a t u r consuetudinem h u i u s praestationis Concilii Tridentini a e t a t e m antecessisse; sed immo certa d o c u m e n t a q u a e de illa t e s t a n t u r x v n i saeculum n o n excedunt. i n s u p e r , prohibitione Episcopis facta q u i d q u a m accipiendi pro visitatione vel eius praetextu, salvis expensis, n o n videtur inhibitum eisdem fuisse aliquid, ea occasione, accipiendi, quod ex titulo, visitationem n o n attingente, sit aliunde debitum. P r o h i b e n t u r utique Episcopi exigere occasione visitationis, cathedraticum, p r o u t n o n semel declaravit H. S. C, sed idem extendi nequit ad exactionem aliorum t r i b u t o r u m , sive generali, sive particulari titulo s p e c t a n t i u m : immo exceptio firmat regulam in contrarium. Quod si difficile sit aliquem t i t u l u m iuris praestationi vituli assignare, ex iis qui recensentur in fontibus iuris et in c o m m u n i Acta Apostolicae Sedis - Commentar tum Officiale doctrina, inde n o n sequitur, quod praestatio necessario retineri d e b e a t t a m q u a m procuratio, victualium loco, vel t a m q u a m m u n u s seu obsequium a conciliari decreto prohibitum. Etenim, praeter titulos generales, q u i b u s Episcopi, pro r e r u m necessitate, aliquid a suis subditis iii genere exigere valent, plures alii, particulares et individui, adesse possunt, a iure n o n im probati, q u o r u m intuitu particularis Ecclesia vel p e r s o n a aliquid' Episcopo tribuat, quod t a m e n aliae ecclesiae vel p e r s o n a e p r a e stare n o n t e n e n t u r . Et exemplum nobis p r a e b e t u r ipsa allegatione Archipresbyteri, q u a docemur, Archipresbyterum ex consuetudine i m m e m o riali solere Episcopo offerre r a m u m floribus o r n a t u m in Dominica palm a r u m , quin h u i u s oneris vestigium reperire d a t u m sit in fontibus iuris vel in c o m m u n i doctrina, et quin ceteri parochi dioecesis ad tale obseq u i u m Episcopo e x h i b e n d u m t e n e a n t u r . Nec magis solida videtur ratio ab Archipresbytero adducta ad retin e n d u m , agi in casu de procuratione ob visitationem paroeciae suburbanae, ex "eo d e s u m p t a , quod eadem procuratio n o n sit debita ex p a r t e ecclesiae Cathedralis, non sitae in loco quo Episcopus s u a m retinet sedem. Siquidem, imprimis, eadem ratio retorqueri facile potest ad ostend e n d u m praestationem vituli ex alia causa o r t u m habuisse, q u a m ex p r o c u r a t i o n e ; n a m etiam tunc Episcopo p r o h i b e t u r procurationem exigere a paroecia s u b u r b a n a , q u a n d o h a e c ab illius civitate n o n distat saltem tertio milliario, et in casu minime t a n t a est distantia paroeciae S. Pauli loci R a b a t o a civitate episcopali vulgo Notabile. Hinc, secundo, etsi luberet insistere in n a t u r a procurationis, n o n videtur adesse ratio, cur ad visitationem paroeciae s u b u r b a n a e , et n o n etiam Cathedralis, sit illa restringenda. Si enim a procuratione d a n d a exemptae m a n e n t n o n solum Ecclesiae et clerus civitatis episcopalis, sed et ecclesia clerusque suburbii, ab illa tertio milliario n o n distantes, et in casu de facto praestiti vituli ambigi nequit, concludendum est, si velimus in ratione procurationis insistere, non satis probari u t r u m pro ecclesia in casu illa praestatio sit debita, et in specie n o n satis probari eam non fuisse, nec esse debitam pro visitatione ecclesiae ipsius cathedralis; u n d e s e q u i t u r a r c h i p r e s b y t e r u m ex d e m o n s t r a t i s ab onere praestationis n o n satis relev a n . Melius t a m e n concluditur praestationem illam ex alia causa seu titulo particulari, quod n o n sit procuratio, esse derivandam. Ceterum a n i m a d v e r t e n d u m est constare ex Actis Capitularibus, vol. IX, fol. 143, die 26 ianuarii 1768 decretum fuisse peculiarem summ a m solvendam esse Archipresbytero, ex reditibus Capituli, praecise in compensationem oneris quod ad eo ferendum est in praestatione vituli: q u a m s u m m a m , sicut antecessores hodierni Archipresbyteri exinde perce- S. Congregatio Concilii m p e r u n t , ita ipse, n e m i n e refragante, hodie percipere potest: u n d e liquet n o n m o d o ullum ius, sed nec interesse - uti a i u n t - ullum, archipresbyteri ex controversa praestatione laedi ; si vero ea s u m m a , p r a e s e n t i b u s in r e r u m adiunctis, oneri i n a d a e q u a t a apparet, nec r e n u e t E p i s c o p u s , post definitam quaestionem iuris, circa m e r a m h a n c facti circumstantiam de bono et aequo transigere. T a n d e m , in hypothesi q u o d Archipresbyter ex facta paroeciarum dismembratione n o n amplius teneretur ad vitulum Episcopo offerendum, s u b d i t u r ab eodem s u b o r d i n a t e nec teneri p a r o c h u m S. Pauli loci R a b a t o , quia nova paroecia iure c o m m u n i regenda est. At in facto animadvertere praestat, q u o d haec paroecia h a u d n a t a est ex dismembratione territorii parochiae Cathedralis, ita ut nova dici possit, c o m m u n i iure regenda, sed est paroecia praeexistens, q u a e fuit successive u n i t a Archipresbyteratui ecclesiae cathedralis et ei, parochialitatis statu firmo m a n e n t e , sub unico rectore, per d u o circiter saecula subiecta mansit. Cum igitur hodie illa unio dissoluta fuerit, u t r u m q u e beneficium s u a m p r i m a e v a m a u t o n o m i a m , ut aiunt, est a d e p t u m : u n d e , salva novitate exclusivi et individui rectoris, in ceteris paroecia r e g u n d a est i u r i b u s et consuetudinibus, q u i b u s per saecula est usa. - Propositis itaque in plenario conventu E m o r u m ac R e v m o r u m P a t r u m S. Congregationis Concilii, habito die 21 aprilis 1917, dubiis s u p r a relatis ab Ordinario Melevitano reverenter subiectis, responsum prodiit: RESOLUTIO. « Ad I et II. Ex h a c t e n u s deductis n o n satis constare de exonerare tione Archipresbyteri parochi Cathedralis ab obligatione praestandi « vitulum Episcopo, occasione sacrae visitationis, in casu ». Facta autem Div. Provid. P P . in Audientia die Emorum Patrum de praemissis relatione Ssmo Dno Nostro Benedicto XV per infrascriptum S. Congregationis Secretarium, 23 eiusdem mensis et anni, Sanctitas S u a resolutionem a p p r o b a r e et confirmare dignata est. L MORI, Secretarius, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO RITUUM I BURDIGALEN, SEU VICTORIEN. DECRETUM DEI INTRODUCTIONIS GUILELMI IOSEPHI CAUSAE BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS CHAMINADE, SACERDOTIS FUNDATORIS SERVI SOCIETATIS MARIAE. Saeculo decimo octavo exeunte, post acerrimam illam calamitatem quae Gallias o m n e s p e r t u r b a v e r i t , divina Providentia, h o m i n e s et nationes mirabili dispositione regens et g u b e r n a n s , p l u r i m o s suscitavit in Ecclesia viros et sacerdotes scientia, virtute et religione praeditos ad tot t a n t a s q u e illatas r u i n a s r e p a r a n d a s et ad christianam fidem et honestatem cum publica tranquillitate ac pace i n s t a u r a n d a m . Ex his Dei servus fidelissimus a p p a r u i t Guilelmus I o s e p h u s Chaminade, sacerdos et fundator Societatis Mariae, qui Aquitaniae regiones, maxime Burdigalensem aliasque finítimas dioeceses, p e r l u s t r a n s , opere et sermone, uti s t r e m m s missionarius, adlaboravit. Petrocorii, die 8 aprilis an. 1761, a piis honestisque p a r e n t i b u s tertius decimus filius ortus est, e a d e m q u e die baptizatus Guilelmi n o m e n accepit. Domi christiana institutione imbutus, u n a cum genitrice ad templum et ad sacra accedens, devotus orabat. Decennis sacro chrismate confirmatus alterum sibi n o m e n assumpsit Iosephum, ob peculiarem devotionem et fiduciam erga Deiparam Virginem eiusque purissimum S p o n s u m . In u r b e natali p r i m a litterarum elementa didicit, deinceps in vicino oppido Mussidano, ubi duo eius fratres, ex quibus u n u s sacerdos, Collegio praefecti erant, h u m a n i o r i b u s litteris alacriter incubuit. Interim studio et pietati deditus, sacram synaxim multo cum animi sui gaudio et a d s t a n t i u m aedificatione primum recepit. Sodalitio sancti Caroli, quod ex Collegii magistris constabat, ipse quoque, licet ex alumnis, ob praecipua merita adscriptus virtute adeo praestitit ut facile ab eius conscientiae moderatoribus ad religionis vota, etsi privata, a d m i s s u s fuerit. Q u u m gravi vulnere in pede afflictus esset et, per b i m e n s e m c u r a t u s , n u l l u m salutaris artis r e m e d i u m sibi prodesse vidisset, patrocinio Deiparae Virginis confisus, ad celebres eius S. Congregatio Rituum. 247 aedes s Verdelais in loco sitas p e r e g r i n a n promisit. Mox pedis integritate mirifice restituta, s a n u s et pedester iter satis longum aggressus est et promissam peregrinationem feliciter absolvit. Burdigalae philosophiae curriculo expleto, incoepta ibidem theologica studia in Parisiensi Seminario S. Sulpitii cum peculiari diligentiae et profectus laude complevit, a t q u e rite adeptus l a u r e a m theologalem ad s a c r u m sacerdotii ordinem ascendit, a n n o aetatis suae vigesimo q u a r t o . T u n c Mussidanum ad frat r e s suos g e r m a n o s I o a n n e m Baptistam et Ludovicum sacerdotes et ipse sacerdos reversus, collegium h a u d amplius, ut antea, p r o s p e r u m , fratrum curis suas adiiciens al acriores, etiam praeceptoris et ratiocinatoris officia gerens, ad pristinum florentem s t a t u m restitui curavit. Insim u l sacerdotale ministerium salutariter obivit t u m in nosocomio infirm o r u m t u m in sacris aedibus, praesertim in ecclesia Deiparae Virginis Nôtre Dame du Roc n u n c u p a t a e , cuius cultum impenso studio fovit et auxit. E x o r t o a u t e m an. 1789 in Gallia Ecclesiae et reipublicae tempestate, r e r u m q u e h u m a n a r u m ac divinarum subversione, Iosephus ejusque fratres propositum clericis i u r a m e n t u m , a constitutione civili cleri appellatum, ne iniustis impiisque legibus t u e n d i s et servandis fidem darent, virili ac christiana fortitudine et constantia r e n u e r u n t . Inde Dei famulus, Mussidanensi Collegio relicto, Burdigalam, an. 1791 in finem vergente, se contulit, ubi clam vivere coactus fuit. Attamen p r u d e n t i a simul et zelo pollens, domos et latibula, Deiparae auxilio a quovis vitae periculo incolumis, perlustrans, sanis et aegrotis sacra ministrabat, clericos transfugas in Ecclesiae gremium reducere satagebat, a t q u e in sacello ubi pro Christifidelibus o r a t o r i u m constituerat, eosdem poenii entes clericos excipiebat ad eorum perseverantiam in fide et religione t u t a n d a m . Accidit autem, ut durissima lex omnes sacerdotes, qui vellent obedire potius Deo q u a m hominibus, e patria exulare iuberet. Q u a r e I o s e p h u s an. 1797 in Iberiam transiit et Caesaraugustana, t a m q u a m locum refugii, concessit; ubi per triennium labore m a n u u m , sacris imaginibus creta fingendis, victitans, reliquum t e m p u s studiis r e r u m m o n a s t i c a r u m ac pietatis, et caritatis operibus in suam proximique utilitatem impendebat. F r e q u e n t e r et devote orabat in templo Beatissimae Mariae Virgini de Columna sacro, et a n t e celeberrimum eius altare se p r i m u m accepisse l u m e n et inspirationem condendi Societatem Mariae ipse Iosephus postea patefecit. Vix deinde licuit, Burdigalam ad suos rediit, variasque pias sodalitates pro pueris et puellis, pro m a t r o n i s et p a t r i b u s familias, pro opificibus et litteratis, veluti sectiones u n i u s Congregationis ab i m m a c u l a t a Conceptione, solerti studio et industria rexit et amplificavit, constituto insuper h o r u m o p e r u m et m a r i a n a e congre- \248 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gationis centro in Sacello S. Mariae Magdalenae. Quos et quot b o n o s et u b e r e s ediderit fructus h u i u s m o d i Congregatio e u m suis sodalitiis n o n solum in civitate et archidioecesi Burdigalehsi, sed etiam in aliis dioecesibus, praesertim in finitima dioecesi Bazensi, postea eidem archidioecesi adiuncta, cuius administrationem per aliquod temporis s p a t i u m legitime tenuit Dei famulus, testes probati et acta processualia clare d e m o n s t r a n t . Alterum q u o q u e opus, a Misericordia n u n c u p a t u m , pia foemina de Laniourous, ipso semper Iosepho s u a d e n t e et moderante,. Burdigalae instituit in quo perditae ac dissolutae mulierculae asylum h a b e b a n t necessariis opportunisque subsidiis c o m m u n i t u m , ut, a mundanis conversationibus et voluptatibus r e m o t a e et ad b o n a m frugem conversae, h o n e s t a m c h r i s t i a n a m q u e vitam ducerent. T a n d e m q u o d in templo Caesaraugustano, ante altare Deiparae Virginis, s u p e r n o lumine illustratos, exeogitaverat P. Chaminade, et, adscitis sibi in socios d u o decim iuvenibus ad regulam vitae c o m m u n i s et religiosae o b s e r v a n d a m et ad opera misericordiae in proximos peragenda, Burdigalae inceperat, h o c per duplicem .societatem, opitulante Deo, rite ac feliciter perfecit. Anno enim 1817 Dei famulus, cum pusillo grege lectissimorum i u v e n u m , ad altare et s u b patrocinio Deiparae Virginis se suosque a l u m n o s d i v i n a servitio sponte offert ac devovet, a t q u e Societatem Mariae condit, progressu temporis u s q u e in praesens magis auctam et p r o p a g a t a m a t q u e in tres classe distinctam, n e m p e sacerdotum, laicorum litteris pollentium et opificum. Sodales primi die 5 septembris an. 1818, a d p r o b a n t e Episcopo,, tria religionis vota n u n c u p a r u n t , addito duplici voto tum stabilitatis, t u m docendi p o p u l u m ad efformandos et multiplicandos veros Dei et Ecclesiae filios probosque patriae cives. Alteram q u o q u e religiosam familiam fundavit I o s e p h u s a Filiabus Mariae appellatam, cuius primae sodales virgines, praeeunte d o m i n a de TrenquelMon, in ipsius institutoris m a n i b u s religiosa vota emiserunt. Deinde duo tertii Ordines Filiarum Mariae accesserunt, eodem Iosepho auctore, u n u s saecularis et alter regularis,, qui postremus, etsi n o n claustralis, t a m e n regulas claustralium fideliter observans, potissimum in agris opera et officia s u a explicabat. Hisceo m n i b u s sodalitiis constitutis, Dei famulus, meritis dives, iam ad octogesimum aetatis a n n u m pervenerat, cum gravissima in ipsum surrexit tentatio excitat^, qua, Deo permittente, multiplex eius virtus per regiam crucis viam in asperis et adversis solidior et clarior eluxit. Denique Dei famulus, aetate devexa, laboribus et a n g o r i b u s fractus ac debilitatus,, die 6 ianuarii a n n o 1850, dum sacris libris legendis intendit, repente apoplético ictu percutitur, qui, licet eius corpus affligit et loquelam adimit, t a m e n mentis intelligentiam animique vires minime offendit. S. Congregatio Eituum A parocho ecclesiae Burdigalensis S. Aloisii sacra synaxi refectus a t q u e e x t r e m a unctione r o b o r a t u s , die 22 eiusdem mensis ianuarii, d u m c r u cifixi imaginem osculatus, eam ad pectus admovet, a d s t a n t i b u s alumnis p a t e r n e benedicens, spiritum Deo reddit. Exequiis sacro et solemni ritu persolutis cum cleri et populi concursu, Iosephi exuviae in coemeterium Chartusianorum delatae ibique t u m u l a t a e in pace quiescunt, insculpta s u p r a sepulcrum eius effigie a t q u e inscripto memoriae et honoris titulo. Interim fama sanctitatis servi Dei in vita et post obitum magis in d i e s inclarescens aditum aperuit Inquisitionibus Informativis super ea conficiendis in ecclesiasticis curiis Burdigalensi et Victoriensi. Quibus expletiset R o m a m ad sacram R i t u u m Congregationem transmissis, q u u m , eiusdem servi Dei scriptis diligenter revisis, nihil obstet q u o m i n u s ad u l t e r i o r a procedi possit a t q u e o m n i a in p r o m p t u sint super quaestione de Causa introducenda, instante R m o P. Augusto Subiger, Societatis Mariae p r o curatore generali et causae postulatore, nomine etiam universae Marianis t a r u m sodalitatis, attentisque litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium R m o r u m Sacrorum Antistitum, n e c n o n capitulorum, sacerdotum, religiosorum a l i o r u m q u e virorum ecclesiastica. vel civili dignitate praestantium, infrascriptus Cardinalis Antonius Vico, Episcopus P o r t u e n . et S. Rufinae, eiusdem causae P o n e n s seu Relator,, in Ordinario Sacrorum r i t u u m Congregationis coetu subsignata die ad vaticanas aedes coadunato, s e q u e n s d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio Introductionis Causae, in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi,, post relationem ipsius Cardinalis Ponentis, audito etiam voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani Fidei P r o m o t o r e , o m n i b u s sedulo perpensis, rescribendum censuerunt : Signandam esse Commissionem Introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 7 maii 1918. F a c t a p o s t m o d u m de his S S m o Dno nostro Benedicto P P . XV per ipsum infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi P r o - P r a e fectum relatione, Sanctitas Sua, rescriptum eiusdem sacrae Congregationis r a t u m habens, propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae Servi Dei Guilelmi Iosephi Chaminade, sacerdotis fundatoris Societatis Mariae, die 8 eisdem mense et anno. £g A. CARD. VICO, S. B. E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, C. Pro-Praefectus. L. © S . Alexander Verde, Secretarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ^250 II ARMACANA DECRETUM BEATIFICATIONIS SEU DECLARATIONIS MARTYRII VEN. SERVI DEI 0LIVER1I PLUNKET, PRIMATIS HIBERNIAE ET EPISCOPI ARMACANI. SUPER DUBIO An stante approbatione martyrii et causae martyrii, nec non tione a signis seu miraculis, tuto procedi possit ad solemnem Ven. Servi Dei dispensapraefati Beatificationem. Iure merito laetatur perillustris H i b e r n o r u m gens auspicatissimam ' appropinquare diem, q u a sibi liceat, Apostolicae Sedis n o m i n e et auctoritate, venerabili F a m u l o Dei Oliverio P l u n k e t publici et ecclesiastici cultus exhibere significationes. Equidem c a u s a r u m Beatificationis et Canonizationis inspecta perp e n s a q u e n a t u r a , illud exinde compertum statim efficitur atque explor a t u m , quod scilicet m a g n a m eximiamque id g e n u s Causae coniunctam h a b e a n t p o p u l o r u m utilitatem, q u e m a d m o d u m , quoties occasio t e m p u s q u e tulit, sive in Canonizationum praesertim Bullis, sive in apostolicis litteris in forma Brevis p a l a m constanterque professi s u n t R o m a n i Pontifices. Inde profecto fit, ut n e q u e dignius n e q u e fructuosius concelebrandis proxime venturis solemnibus p a r a r e se possent universi per Hiberniam Christifideles, q u a m suimet in memoriam revocando sibique a n t e oculos p o n e n d o exhortationes atque monita, q u a e sexto decimo ac septimo decimo saeculo strenue invicteque decertantibus ipsis pro catholica fide incolumi t u t a n d a , eaque, t h e s a u r o p l u s q u a m o m n i u m praetiosissimo, sancte inviolateque custodienda, ad eos identidem mittere u s q u e sollicita fuit Sancta Sedes, q u i b u s q u e ad p u g n a m eos et ad victoriam alere perapte sic gravissimeque s t u d u i t : Vos elegit Dominus, ut novissimis et calamitosissimis hisce temporibus exemplum orientis iam ab initio Ecclesiae renovaretis: insistite bonis operibus; vacate orationibus; nihil facientes, quod catholicae religioni et integritati illius fidei, quam maiores vestri ab hac Sancta Sede acceperunt, adversetur : si vos Dominus in vinculis, in plagis, in carceribus, in necessitatibus socios sibi adoptavit tribulationum, profecto faciet consocios gaudiorum : cogitate quales habuistis virtutum magistros; considerate fidei athletas, qui vos praecesserunt: magnum illud expendite vestrae nationis elogium, ut Insula Sanctorum S. Congregatio Bituum 251 communiter appellaretur, et merito, unde tot examina fluebant Sanctarum ad alias nationes instituendas : ne proinde degeneres horum vos probetis: haudpereatis de via iusta, sed quorum terram colitis, apprehendite disciplinam, et quorum virtutes praedicatis, opera sectemini, ne vano honore illos Patres habuisse gloriemini, quos piget imitari ( P a u l u s P a p a V, a n n o . III, Clero, Nobilitati et Populo fideli regni Hiberniae ; U r b a n u s P a p a VIII, a n n o xx, u n i v e r s i s Fidelibus per regnum Hiberniae constitutis). Q u a m v i s autem venerabilis Dei Servus Oliverius Plunket felicia s o r t i t u s in Hibernia natalitia fuerit, n o n sine t a m e n b o n o q u o d a m iure R o m a n u s civis est ille c o n s a l u t a n d u s ; quippe qui in Urbe m a g n a m aetatis s u a e transegit partem, R o m a n i s , sive civibus, sive advenis, industriae, doctrinae, prudentiae, o m n i u m denique christianarum et sacerdotalium virtutum egregia p r a e b e n s exempla. Qua igitur, ob hodierni eventus faustitatem, sancta laetitia catholica exultât Hibernia, eadem fere alma quoque Urbs R o m a sancta laetitia gestit, H i b e r n o r u m praecipue Ludovisianum E p h e b e u m , quo altus institutusque venerabilis Dei F a m u l u s fuit, nec n o n U r b a n u m de P r o p a g a n d a Fide Collegium, ubi m a g n a cum laude eximioque cum a u d i t o r u m fructu duodecim per a n n o s sacras edocuit disciplinas. Quae s a n e omnia h a n c Beatificationis seu Declarationis martyrii c a u s a m magnopere commendant, eiusdemque dignitatem a t q u e praes t a n t i a m magis magisque in p r o p a t u l o p o n u n t ; idque in p o s t r e m a etiam iudiciali enotuit actione, q u a iuridicae causae ipsius cognitionis impositus est finis. In generalibus n a m q u e sacri h u i u s Ordinis comitiis, quae, die decima sexta superioris mensis aprilis, coram Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a XV celebrata sunt, per Reverendissimum Cardinalem Vincentium Vannutelli, causae Relatorem, hoc propositum est D u b i u m : An stante approbatione martyrii et causae martyrii, nec non dispensatione a signis, seu miraculis, tuto procedi possit ad solemnem venerabilis Servi Dei Oliverii Plunket Beatificationem? Etsi vero omnes, qui aderant, tum Reverendissimi Cardinales t u m P a t r e s Consultores tuto procedi posse u n a n i m i r e s p o n d e r e t suffragatione, nihilominus Sanctissimus Dominus noster, q u u m s u m m i momenti res in deliberatione versaretur, m e n t e m S u a m aperire distulit, ut diuturnis interea precibus ad divinam opem efflagitandam suppeteret spatium. H o d i e r n a a u t e m die Dominica infra octavam Ascensionis, religiosissime litato eucharistico sacrificio, ad Vaticanas Aedes Reverendissimos Cardinales arcessivit A n t o n i u m Vico, Episcopum P o r t u e n s e m et S. Rufinae, sacrae rituum Congregationi P r o - P r a e f e c t u m , et Vincentium % Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Vannutelli, Episcopum Ostiensem et P r a e n e s t i n u m , Sacri Collegii Decan u m causaeque Relatorem, u n a cum R. P. Angelo Mariani Fidei P r o motore, m e q u e insimul infrascripto Secretario, a t q u e iis a d s t a n t i b u s , solemniter edixit: Tuto procedi possit ad solemnem venerabilis Servi Dei Oliverii Plunket Beatificationem. % r H o c Decretum in vulgus inseri litterasque apostolicas nibus, ubi p r i m u m licuerit, iussit q u a r t o idus maii a n n o edi, in acta sacrae r i t u u m Congregationis in forma Brevis de Beatificationis solemin Basilica Vaticana celebrandis expediri MCMXVIII. £g ANTONIUS CARD. VICO, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae, S. R. G. Pro-Praefectus. L.©S. Alexander Verde, Secretarius. III PINNEN» DECRETUM CANONIZATIONIS BEATI GABRIELIS A VIRGINE PERDOLENTE, CLERICI PROFESSI E CONGREGATIONE CLERICORUM REGULARIUM EXCALCEATORUM A SS.MA CRUCE ET PASSIONE D. N. I. C. SUPER DUBIO An et de quibus miraculis constet, post indultam eidem Beato venerationem, in casu et ad effectum, de quo agitur? I m m e n s a s inter r u i n a s , q u a s i m p o r t a r e solent publicae r e r u m conversiones, vix aliam invenire est, q u a e cum d a m n i s c o m p a r a r i queat,, q u a e succrescenti inferuntur iuventuti. Rem superiorum aetatum monumenta testantur apertissimamque faciunt; n o v a q u e si res ipsa confirmatione indigeret, satis s u p e r q u e forent, q u a e o m n i u m in oculis quotidiana v e r s a n t u r exempla. Istiusmodi q u u m sit praesens r e r u m et h o m i n u m cursus, dicto n o n est opus, q u a m p e r o p p o r t u n e incidat apostolici Decreti p r o m u l g a t i o . Quo, t a m q u a m veras a t q u e g e r m a n a s miraculi p r a e se ferentes n o t a s , binae a g n o s c u n t u r et a d p r o b a n t u r sanationes, q u a e , precibus et meritis Beati Gabrielis a Virgine Perdolente, p a t r a t a e a Deo fuerunt; e a s q u e pro Beati ipsius solemni i m p e t r a n d a Canonizatione ad cognoscendum proponere s t r e n u e q u e defendere p r o viribus connisi s u n t sagaces expertique praenobilis acceptissimaeque Causae h u i u s actores. S. Congregatio Biiuum 253 Sane, q u o d necessario p r o b a n d u m erat, illud reapse p r o b a t u difficile n o n esse brevi a p p a r u i t ; p l a n a imo facilique assequi d a t u m fuit •demonstratione; quippe q u a m ex u t r i u s q u e morbi ingenio deducere licuit, nec n o n ex modo, q u o u t r u m q u e d e p u l s u m fugatumque esse m o r b u m acta describunt. P r a e e u n t i b u s n a m q u e , l u m e n admoventibus ac fere digito c o m m o n •strantibus Viris in arte peritis eisdemque religionis s a c r a m e n t o adactis, p l a n u m factum est a t q u e perspicuum, m a l u m , quo a m b o l a b o r a v e r u n t a e g r o t i h o m i n e s I o a n n e s Baptista Cerro et Aloisius Parisi, in materiali q u a d a m , organica, seu anatomica et patologica laesione, ceu thefenico appellant sermone, fuisse situm. Qua proinde materiali, organica, anatomica et patologica posita laes i o n e , eaque certo firmiterque constituta, n e d u m s a n a philosophia docet, verum et vel ipse c o m m u n i s r e c t u s q u e h o m i n u m sensus confirmat o m n i n o p l a n e q u e suadet, necesse p r o r s u s esse ad miraculum confugere, q u o s u b i t a a t q u e perfecta, quae, p r o u t in actis descripta est, post e x o r a t u m Beati Gabrielis a Virgine Perdolente patrocinium, p r i m a et altera secuta fuit sanatio sufficientem et a d a e q u a t a m sui invenire queat explication e m . N a t u r a siquidem, q u e m a d m o d u m sciunt omnes et ignorare potest n e m o , n o n agit per saltus, eique n a t u r a e praestituti a Deo Creatore fines, La Placca dell'Ordine Piano: 27 aprile 1918. Al sig. comm. Attilio Ambrosini di Roma. La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 25 maggio 1918. Al raja Francesco Saverio Rikh, di Tajpur. » » • » Al kumar Silvestro Norberto Rikh, di Tajpur. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 giugno 1917. Al sig. Stanislao Piékarski, dell'archidiocesi di Leopoli di rito latino. 15 luglio » Al sig. Stefano Jékey de Buly e Jéke, della diocesi di Szathmár. 9 novembre » Al sig. Giuseppe de Salomon, della diocesi di Leitmeritz. 26 aprile 1918. Al sig. Alessandro Bosman, di Roma. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 13 dicembre 1917. Al sig. » » » Al sig. 30 aprile 1918. Al sig. 23 maggio » Al sig. » » » Al sig. Giuseppe Angster, della diocesi di Cinque Chiese. Lorenzo Grill, della diocesi di Spira. Camillo Boccolari, dell'archidiocesi di Modena. Giuseppe Dufour, dell'archidiocesi di Genova. Maurizio Bruzzo, della medesima archidiocesi. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 22 maggio 1918. Al sig. comm. avv. Virginio Iacoucci, di Roma. Diarium Romanae Curiae 271 La Commenda con Placca délV Ordine di S. Silvestro Papa : 1 dicembre 1917: Al sig. Carlo dei conti di Arco, dell'archidiocesi di Olmütz. La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 3 maggio 1918. Al sig. maestro Furio Franceschini, residente a S. Paolo del Brasile. » » » Al sig. maestro Giovanni Battista dArce, residente nella medesima città. 22 » ». Al sig. cav. Gustavo Dufour, dell'archidiocesi di Genova. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 15 dicembre 1917. » » » » » » » » » 10 maggio 1918. Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. Ludovico Schneider, della diocesi di Spira. Giovanni Fernekess, della medesima diocesi. Ludovico Husse, della medesima diocesi. Matteo Bauer, della medesima diocesi. Leopoldo Werz, residente a Berna. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Móns. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti ëoprannumerari di S. S. : 16 25 4 » 14 16 17 » » » 25 aprile 1918. Mons. Giovanni Ermanno Selten, della diocesi di Bois-le-Duc. » » Mons. Fiorenzo Canuti, della diocesi di Città della Pieve. maggio » Mons. Francesco Saverio da Silva, della diocesi di Goyaz. » » Mons. Pietro Soracco, della diocesi di Chiavari. .» » Mons. Enrico Sarcano, della diocesi di Novara. » » Mons. Edoardo Brust, della diocesi di Münster. » » Mons. Ferdinando Trinchieri, dell'archidiocesi di Torino. » » Mons. Donato Pagano, della diocesi di Bovino. » » Mons. Stefano Corbini, dell'archidiocesi di Siena. » » Mons. Alberto Marelli, della medesima archidiocesi. » » Mons. Carlo Chiarlo, segretario della Nunziatura del Perù. Acta Apostolicae Sedis - Commentarit*m Officiale 272 Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S. : 23 27 » 2 4 » Ï0 14 aprile 1918. Mons. Pietro Andrucci, della diocesi di Borgo San Sepolcro. » » Mons. Michele Gurrera, della diocesi di Galtanissetta. » » Mons. Canio Polestra, della diocesi di Conza. maggio » Mons. Pier Felice Biglia, della diocesi di Cuneo. » » Mons. Brunone Alberdi Zugadi, della diocesi di Goyaz. » » Mons. Gioacchino Confucio de Amorim, della medesima diocesi. » » Mons. Luigi Braccetti, di Roma. » » Mons. Carlo Morra, della diocesi di Asti. Camerieri d'onore di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.: 18 febbraio 1918. Il sig. conte Paolo D'Artet, della diocesi di Liegi. 24 aprile » Il sig. dott. prof. Domenico Severi, dell'archidiocesi di Modena. » » » Il sig. dott. Gian Battista Rossi Veratti, della medesima archidiocesi. Cappellano Segreto d'onore di S. S.: 17 maggio 1918. Mons. Antonio Camilli, della diocesi di Aquino. NECROLOGIO aprile 17 1918. Mons. Armengaudio Coli, vescovo titolare di Tignica, vicario apostolico di Fernando Poo. maggio » Mons. Francesco Egger, vescovo di Bressanone. » » Mons. Adolfo Medlycott, vescovo titolare di Tricornia. Annus X - Vol. X 1 Iulii 1918 Num. 7 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV EPISTOLAE I AD ANDREAM CETEROS S. R. E. CARD. FERRARI, ARCHIEPISCOPUM MEDIOLANENSEM, ET EPISCOPOS INSUBRIS REGIONIS, DE COMMUNI OFFICIOSISSIMA EPISTOLA GRATIAS PERSOLVENS. Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Maximas inter h o r u m t e m p o r u m amaritudines h a u d exiguum solatium litterae Nobis a t t u l e r u n t q u a s die 25 aprilis n u p e r elapsi ad Nos communiter dedistis. Etenim u n a congregati quotquot Insubris provinciae Ecclesiis estis praepositi, illud facile sensistis a conventu fratrum non posse Patrem abesse; q u a m ob rem praesentiam Nostram a r d e n t i animo in medium vestrum revocastis, nobilissimis verbis vestram Nobiscum coniunctionem et necessitudinem confirmantes, eo arctiorem « q u o magis i n d i u t u r n a r e r u m publicarum subversione christiani « nominis hostes illius s u p r e m a m auctoritatem a Christo Iesu con« creditam adversantur, q u e m posuit Deus Magistrum et Adsertorem iustitiae ». E n i m vero praeter infandos h u i u s belli h o r r o r e s , cuius quidem in universa h o m i n u m historia n u l l u m p a r exemplum, q u o d q u e miseram E u r o p a m ad e x t r e m u m exitium pellere videtur, vehementissime angim u r propter vaferrimam c a l u m n i a r u m odiique insectationem, qua, intra I t a l i a e potissimum fines, et Nostra P e r s o n a et opera Nostra lacessuntur. ACTA, vol. X, n. 7. — 1-7-918. 18 274 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale In h u m a n u m genus, suo ipsius sanguine m a d i d u m , Nobis illa licet sincero a n i m o s a c r o r u m librorum u s u r p a r e v e r b a : « Quid est q u o d debui « u l t r a facere vineae m e a e et n o n feci ei? » (Isaias, V, 4). Bello exorto,, quod vitatum pro c o m m u n i bono maluissemus, Nos nihil p r o r s u s q u o d p o t u i m u s praetermisimus, nihil i n t e n t a t u m reliquimus q u o d ad tristissimos belli effectus leniendos mitigandosque valeret; saepius, ac p r a e sertim in allocutione consistoriali, q u a m p r i m a m h a b u i m u s i n e u n t e a n n o 1915 a t q u e expressius etiam in altera diei 4 decembris a n n i p r o xime insequentis, quaslibet iuris violationes, u b i c u m q u e d e m u m factae sint, m a g n o p e r e reprobavimus, prout n u n c etiam iterum r e p r o b a m u s ; d e m u m exhortationibus, supplicationibus, piacularibus, propositionibus iustae ac m a t u r a e pacis finem immanis h u i u s cladis p r o p e r a r e studuim u s . Nihilominus vos bene nostis, dilecte fili Noster et venerabiles fratres, ineptas a b s u r d a s q u e calumnias, q u a e varia multiplicique ratione,' palam, occulte, verbis, scriptis longe lateque diffunduntur. P e r agros et per vicos, ubi acrior ideoque h u m a n i t a t e ac reverentia dignior tristitia reperitur, bellum Nos voluisse dictitant; in u r b i b u s a u t e m pacem Nos concupiscere, sed iniquam et uni t a n t u m bellantium parti accommodatam. Verba Nostra d e t o r q u e n t u r ; de cogitationibus ac propositis Nostris suspicio iniicitur; ipsum silentium Nostrum de singulis facinoribus in m a l a m p a r t e m accipitur, velut si in t a n t a ambiguitate r e r u m ac p a s sionum aestu plane liceat singula singulis d a m n a t i o n i b u s persequi q u a e , emissa per c o m m u n e principium d a m n a t i o n e , iam pridem fuerint omnia aequiore iudicio r e p r o b a t a . Neque vero in Nos solum in o p e r a m q u e N o s t r a m h u i u s m o d i odii explicatio ac diffusio circumscribitur; n a m q u e et sacerdotum optimemeritorum et illustrium episcoporum erga p a t r i a m fidelitas s u m m a cum iniuria in d u b i u m v o c a t u r ; q u i n adeo iniquissimis vexationis et delationis a r t i b u s eos circumvenire, infamare, in i u s r a p e r e c o n t e n d i t u r . Ex quo fit ut, d u m Italia, in praesens, pace et concordia inter universos cives suos q u a m m a x i m e indiget, christiani nominis hostes, ipsa h a c tempestate a b u t e n t e s , contra h a n c veritatis iustitiaeque Cathedram,, c o n t r a clericos, contra catholicos imperitae simplicisque multitudinis a n i m o s concitare conentur, discordiarum semina inter varios civium ordines serentes. T a n t a vero perversitas si Nos m a x i m a aegritudine afficit, n e q u e inopinata Nobis accidit, n e q u e a n i m u m Nostrum deprimere a u t infringere potest; sed, cum arcano divinae Providentiae consilio ad Ecclesiam r e g e n d a m vocati simus, gravissimi Nostri m u n e r i s est eiusdem Ecclesiae sanctitatem et h o n o r e m defendere. Acta Benedicti PP. XV 275 Q u a m o b ' r e m contra h a n c talem obtrectationum odiique dissemin a t i o n e m Nos iterum ministerii Nostri vocem vobiscum, dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, attollimus, e a m q u e conscientiae non solum fidelium, sed etiam, q u o t q u o t s u n t h o n e s t o r u m h o m i n u m d e n u n t i a m u s . Vestrum est n o n secus ac ceterorum episcoporum et cleri universi, in primisque sacerdotum a n i m a r u m c u r a m h a b e n t i u m , christianum p o p u lum ab inimico h o m i n e tueri, r e r u m q u e veritatem fideles edocere, ut a sinu benignae Matris Ecclesiae n u n q u a m abseedant, sed eidem et s u p r e m o eius Pastori u s q u e a d h a e r e a n t , qui ab ipso Deo constitutus est custos veritatis, iustitiae et caritatis administer, anchora spei, pacis tranquillitatisque portus. Laboribus autem vestris ut caelestia adsint auxilia enixe deprecamur, q u o r u m auspex itemque benevolentiae Nostrae testimonium apostolica sit benedictio q u a m vobis et u n i u s c u i u s q u e vestrum gregi a m a n t i s s i m e in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxii mensis maii MCMXVIII, P o n tificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS PP. XV AD R. P. D. FRANCISCUM IOSEPHUM BONNEFOY, ARCHIEPISCOPUM AQUENSEM, QUEM ANNOS LX SACERDOTII ET XXV EPISCOPATUS COMPLENTEM, GRATUL A T A N E LAUDIBUSQUE PROSEQUITUR. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Diem vertentis mensis tricesimam duplici n o m i n e laetabilem tibi fore comper i m u s , quod simul et sacerdotii ante a n n o s LX a te suscepti et episcop a t u s abhinc a n n i s xxv initi m e m o r i a m celebrabis. Libenter Nos quidem, u n a cum t u o clero ac populo, u t r u m q u e g r a t u l a m u r . Cum enim semper, q u a virtute et diligentia nites, boni pastoris partes impleveris, n o n solum t u o s tecum praeclaris meritis devinxisti, sed etiam Nostram tibi n o n mediocrem benevolentiam conciliasti. D u m igitur te p a t e r n o amplectimur studio, m a g n a s tecum gratias de t u a incolumitate agimus Deo ; q u e m ut prospera tibi cuncta et salutaria in posterum quoque largiatur, r o g a m u s vehementer. Quo a u t e m copiosior ex fausto eventu a n i m a r u m fructus efflorescat, facultatem Plenariae Indulgentiae semel, usitatis conditionibus, cum visum fuerit, impertiendae tibi concedimus. Atque a u s p e x 276 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m u n e r u m caelestium praecipuaeque caritatis Nostrae testis apostolica sit benedictio, q u a m tibi, venerabilis frater, t u o q u e omni clero et populo amantissime in Domino i m p e r t i m u s . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxv mensis maii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV III AD ALBXIUM S. R. E. CARD. ASGALBSI, ARCHIEPISCOPUM BENE VENT ANTJM, CETEROSQUE EPISCOPOS EIUSDEM PROVINCIAE ECCLESIASTICAE, QUI COMMUNITER EPISTOLAM MISERANT. Dilecte fili Noster et venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Praeclarum studium, quo vos et Nostra explere optata et vestris consulere dioecesibus nitimini, ex c o m m u n i b u s q u o q u e litteris elucet, q u a s n u p e r ad Nos misistis: u n d e cognovimus quos grati animi observantiaeque s e n s u s promulgatio Codicis Iuris Canonici in vobis excitaverit. Qui, cum compertum haberetis ea geri felicius q u a e sint collatis consiliis constituta, recte quidem in a n n u o conventu illud egistis ut n o n n u l l a legum capita, q u o r u m maior adesset necessitas, q u a m prim u m in u s u m adducerentur. Id Nobis, ut facile intelligitis, accidit perq u a m i u c u n d u m . In divina vero clementia l a b o r a n t i christianae rei concilianda, n u m q u a m sane d u b i t a v i m u s vestram diligentiam desideratum iri. Ceterum m u l t u m de votis a m a m u s vos q u a e Nostra causa fecistis: p r e c a m u r q u e vicissim ut operam ministerii vestri q u a m u b e r r i m e Deus suae gratiae rore fecundet. Ac caelestium auspicem m u n e r u m praecip u a e q u e benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis, dilecte fili Noster et venerabiles fratres, cunctoque clero et populo vestris concredito curis, amantissime in Domino i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx maii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV Acta Benedicti PP. XV %11 IV AD DOCTORES DEGURIALES PONTIFICII ATHENAEI BENEVENTANI, QUI SIGNIFICATIONEM ,GRATI ANIMI ET OBSEQUII, PROMULGATO CODTCE IURIS CANONICI, DEDERANT. Dilecti filii, salutem et apostolicam benedictionem. — Nos vero ex litterarum v e s t r a r u m officio non p a r u m voluptatis cepimus. In iis enim s u m m u m obsequium p e r s p e x i m u s quo promulgationem Codicis Iuris Canonici complecti maturavistis : idque cum exspectationi Nostrae respondet, t u m pietate vestra dignum est. Certe sacram iuventutem ad obtemp e r a n d u m huic Apostolicae Sedi a c c u r a t a institutione instruere l a u s debet esse cuiusvis Pontificiae Accademiae praecipua q u a e d a m et emin e n s ; q u a quidem laude istud A t h e n a e u m florere gratulamur. De P e t r o a u t e m beneventano, cuius in prooemio Codicis fit mentio, quod decessori Nostro Innocentio III in Decretalibus colligendis operam navarit, merito s a n e gloriamini: in quo habetis domesticum doctrinae exemplum propositum vobis ad i m i t a n d u m . Adsit Deus « scientiarum Dominus » suo lumine studiis vestris; sitque optimorum auspex fructuum apostolica benedictio, q u a m vobis singulis, dilecti filii, a l u m n i s q u e vestrae disciplinae benevolenti animo impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die III mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV V AD R. P. INNOCENTIUM LOPEZ, ORDINIS MERCEDARII VICARIUM GENERALEM, OB PROXIMA SOLLEMNIA ANNI DCC AB ORDINE INSTITUTO. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — D u m t a n t a populorum inter ipsos odia cladium r u i n a r u m q u e immensitate t e r r e n t oculos animosque afnigunt, o p p o r t u n e accidit ea q u a m apparatis celebratio saecularium sollemnium q u i b u s ad mirificum caritatis spectaculum revocamur. Profecto q u a e a n n o MCCXVIII sextili mense ineunte divinitus Barcinone acta esse feruntur, ea in primis recordatione sunt digna, n o n 278 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale s o l u m quia t u n c Ordinis vestri initia consecrata s u n t , sed etiam q u i a JD. N. Mariae benignitas, p a r a t a e semper in gravissimo q u o q u e discrimine ad o p i t u l a n d u m populo christiano, praeclare eluxit. E t e n i m cum m a g n a Dei Mater d u o s sanctos P a t r e s P e t r u m et R a y m u n d u m itemque Iacobum Aragoniae Regem praesentia sui et alloquio b e a n s , auctor illis fuit, ut Ordinem Mercedarium instituèrent, ingenti sane christianam r e m aftecit beneficio, cuius quidem metiri licet m a g n i t u d i n e m ex miserrima christianorum condicione qui q u o q u o pacto i n S a r a c e n o r u m m a n u s incidissent. Non solum enim u s u veniebat ut his, t a m q u a m rebus, a b u t e r e n t u r i n h u m a n i s s i m i hostes, sed etiam ut n u l l u m n o n g e n u s crudelitatis in eos, utpote religioni invisissimae addictos, exercerent. Vix igitur dici potest q u a m m a g n a m sui exspectationem concitarint vestri sodales, qui ad eos in libertatem vindicandos illud p r o p r i u m n u n c u p a r e n t v o t u m , pignori semetipsos, si necesse foret, infidelibus e o r u m loco d a t u r o s a t q u e adeo mortem Iesu Domini exemplo pro fratribus obituros, ut iure de instituto vestro praedicari posset: « Maiorem caritatem n e m o habet, ut a n i m a m s u a m p o n a t quis pro amicis suis ». Ab hoc proposito n u m q u a m vos defecisse q u a m d i u h u i u s servitutis dedecus permansit, luculenter "historia testatur, q u a e complurium ex h o m i n i b u s vestris memoriam tradidit immortalitati. In primisque P e t r u s ille Nolascus occurrit, qui, positis vestri Instituti fundamentis, cum o m n e m in id rem familiarem sane m a g n a m insumpsisset, p r a e t e r e a stipis corrogandae causa pluries Hispaniam t o t a m pedibus peragravit, nec semel evenit ut ea « etiam q u a e ad s u s t e n t a n d o s fratres erant necessaria, ven« deret et sic libertatem captivorum p r o c u r a r e t ». R a y m u n d u m quidem N o n n a t u m accepimus a p u d infideles obsidem, cum eius labia transverso pessulo constringerentur, fortiter t a m e n Christi fidem profiteri n o n destitisse. Q u a n t u s a u t e m in Serapione et in P e t r o Pascasio caritatis a r d o r : q u o r u m alter, actus in crucem, m e m b r a t i m discerptus est, alter vero divinam rem faciens o b t r u n c a t u s . Q u a m q u a m in hoc genere quid singula c o m m e m o r e m u s , cum ad mille et quingentos e sodalibus vestris n u m e r e n t u r qui pro fide simul et captivorum redemptione m a r t y r i u m fecerint? Nec p r a e t e r e u n d u m est, religiosas virgines a S. Maria de Cervellione institutas u n a vobiscum in nobilissimo proposito p e r s e q u e n d o certavisse. Vos a u t e m n u l l u m caritatis opus vestro instituto duxistis alienum ; de quibus ita decessor Noster Alexander I V : « hi totis viribus elabor a n t ut u n d i q u e confluentium egenorum pariter et a e g r o r u m necessitatib u s se e x p o n u n t ». Ut ceteros o m i t t a m u s , n o m i n a n d u s o m n i n o est I o a n n e s Gilabertus, insigni valetudinario « p r o pueris expositis, pro phraeneticis aliisque derelictis » Valentiae condito. L o n g u m est autem apostolicos in Acta Benedicti PP. XV 279 r e g n o Christi amplificando labores vestri Ordinis persequi, cum inter h o s t e s ipsos christiani nominis acérrimos, q u o r u m in potestate fideles captivi tenerentur, et, America detecta, per illas q u o q u e regionum immen- , sitates Evangelii lucem diffundere studueritis. Q u o r u m quidem benefic i o r u m iii Americae latinae civitatibus passim e x t a n t m o n u m e n t a , ob e a m q u e c a u s a m factum videmus, ut Beatissimam Virginem de Mercede Peruviani et Aequatoriani reipublicae p a t r o n a m elegerint, Argentini a u t e m s u a r u m copiarum s u m m a m ducem renuntiarint. Ordinem t a m b e n e de Ecclesia ac de civili societate meritum decessores Nostros saepen u m e r o dilaudasse et magnis privilegiis auxisse, h a u d m i r u m est; eo magis quod h u i u s m o d i promerita singulari q u a d a m in Apostolicam h a n c S e d e m observantia cumulavit. - H a e c omnia Nos libenter p u t a v i m u s recolenda, a p p r o p i n q u a n t e natali Ordinis septingentésimo; ac v e h e m e n t e r g a u d e m u s populos, q u i b u s is profuit, faustum eventum u n a vobiscum celebraturos ; in primisque, ut par est, nobilissimam Barcinonensium civitatem, q u a e insignem B. Mariae Mercedoniae imaginem religiosissime servat, ipso p r a e e u n t e honoris causa H i s p a n i a r u m Rege Catholico Alfonso X I I I cum a u g u s t a Coniuge. Hisce in sollemnibus m a g n o p e r e c u p i m u s christianam r e m u n i v e r s a m divinae Matri commendari, ut q u a e m i r a n d u m in m o d u m fidelium captivitati opitulata est, ita crudelissimi h u i u s belli finem nobis impetret. Quod omnes B. Mariae de Mercede cultores ut suis precibus petant, Nos, qui sanctum ipsius scapulare iam inde, ab adolescentia gerimus, h o r t a m u r ; et cuilibet, quoties pie h a n c formulam usurpaverit « R e d e m p t r i x captivorum, ora pro nobis » vel « Piissima Mater de Mercede, o r a pro nobis » toties ccc dierum indulgentiam largimur. Vos vero, dilecti filii, q u i b u s divino m u n e r e contigit, ut ipsam Dei Matrem vestrae familiae auctorem haberetis, quo affecti sitis honore, q u i b u s devincti officiis perpendite, memores illius constitutionum vestrar u m loci : « etsi totos ad pedes Beatissimae Virginis Mariae, Matris ac F u n d a t r i c i s nostrae, n o s devotio provolvat, nihil t a m e n a e q u u m a u t dignum eius erga n o s t r u m Ordinem beneficiis r e p u t a m u s ». H u n c igitur caelestis originis dignitate inclytum Ordinem congruis semper o r n a t e virtutibus et, m a i o r u m vestigia secuti, pro Ecclesia contendite. Mutatis t e m p o r i b u s , iam n o n est christianis p r o b r o s a captivitas corporum extim e s c e n d a : alia n u n c , et ea longe deterior plurimos tenet, servitus anim o r u m , cum u s q u e q u a q u e serpit letalium e r r o r u m lues et sectarum improbitas invadit omnia. I t a q u e multo latius patet c a m p u s caritatis; in quo quidem vos utiliter laborare scimus, vel p u e r o r u m m o r e s fingendo, vel catecheses ad p o p u l u m h a b e n d o , vel ea q u a e spiritus s u n t , 280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale in custodiis publicis a d m i n i s t r a n d o et in nosocomiis, ubi vestrarum quoq u e S o r o r u m opera dilaudatur. . Sed t a m e n ad istam virtutis alacritatem in vobis refovendam h a e c saecularia sollemnia, itemque proxima Ordinis generalia comitia, favente Deipara Virgine, n o n p a r u m collatura esse confidimus. Atque auspicem caelestium m u n e r u m praecipuaeque benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili, et universis qui de ista religiosa familia sunt, apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die iv mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV VI AD RR. PP. DD. IOANNEM BEDAM CARDINALE, ARCHIEPISCOPUM PERUSINÜM, PETRUM PACIFICI, ARCHIEPISCOPUM SPOLETANUM, CETEROSQUE UMBRAE REGIONIS EPISCOPOS, QUORUM OFFICIOSISSIMAE EPISTOLAE ASSISIO DATAE RESPONDET. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Singularis .vestra in Nos pietas a t q u e observantia ex iis litteris se ostendit q u a s p r o x i m a e conventu Assisiensi missas accepimus; n o n illa vero Nobis ignota, sed t a m e n gratissima. S e n s i m u s enim q u a m studiose vos, in t a n t a acerbitate r e r u m , in p a r t e m veniretis Nostrarum sollicitudin u m : eo magis quia officium Nos consolandi sollerti opera impensisque ad Deum precibus cumulare contenditis. Nam, p r o m u l g a t o Codice, nihil fuit vobis a n t i q u i u s q u a m ut, collatis consiliis, q u a e o p p o r t u n i o r a essent praescripta ad effectum a d d u c e r e t i s : q u a m quidem l a u d a n t e s alacritatem, e a m d e m ne in p o s t e r u m quidem defuturam certo scimus. De Sacro autem propediem, in natali Apostolorum Principum, faciendo, l a e t a m u r s a n e , omnes, ut scribitis, q u o t q u o t s u n t in U m b r i a sacerdotes voluntati Nostrae obsecuturos. Utinam fiat, ut q u e m a d m o d u m , q u o d ipsi affirmatio, Seraphicus ille vir, popularis vester, tempore huic n o n dissimili, cives cum civibus diu crudeliterque digladiantes, christianam caritatem praedicando, composuit, ita Nobis liceat h a e c t a n t a populorum inter se odia Sanguinis Iesu Christi virtute restinguere. Ac caelestium auspicem m u n e r u m peculiarisque benevolentiae Nostrae testem, vobis, venerabiles fratres, Acta Benedicti PP. XV 281 clero et populo vestris concredito curis apostolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV VII AD RR. PP. DD. NATALEM BRUNI, ARCHIEPISCOPUM MUTINENSEM, CETEROSQUE AEMILIAE EPISCOPOS, LITERIS RESCRIBENS QUAS EX MUTINENSI CONVENTU OFFICII CAUSA DEDERANT. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Grata Nobis fuit vestra epistola, q u a m Mutinae in u n u m coacti ad Nos proxime officii causa scripsistis: i u c u n d a m n o n dicimus, cum id tristissima t e m p o r a non sinant. E a m praesertim partem litterarum dileximus, ubi, q u a m p o n i m u s operam iam d u d u m vel m a t u r a n d a e paci vel belli levandis doloribus, eis verbis prosequi voluistis, ut a p p a r e r e t n o n modo vos Nostras partiri sollicitudines, sed etiam ad eam ipsam operam, q u a n t u m esset in vobis, a d i u v a n d a m sanctis ad Deum precibus insistere, u t r u m q u e est pietate vestra d i g n u m : sed alterum vel gratius Nobis, utpote magis necessarium, studium istud comprecandi. I t a q u e q u o d pollicemini sacerdotes v e s t r a r u m dioecesium universos in proximo festo Apostolorum Principum u n a vobiscum ad m e n t e m Nostram litaturos, vehementer id Nos delectat. Nec m i n u s observantiae significationem a m a m u s , q u a promulgationem Codicis Iuris Canonici accepistis. H u c igitur pro vestra diligentia iricumbite, ut in vestris ecclesiis h a e leges eum, qui est in votis, fructum plene afferant confirmandae disciplinae. Divinorum vero m u n e r u m auspicem et peculiaris benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis, venerabiles fratres, et universo cui praeestis clero ac populo p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x mensis iunii MCMXVIII, P o n tificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM S U P R E M A SACKA CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM CIRCA QUASDAM PROPOSITIONES DE SCIENTIA ANIMAE CHRISTI Feria IV, ' die 5 iunii 1918. Proposito a Sacra Congregatione de Seminariis et de Studiorum Universitatibus d u b i o : U t r u m tuto doceri possint sequentes• propositiones: I. Non constat fuisse in a n i m a Christi inter h o m i n e s degentis scient i a m , q u a m h a b e n t beati seu c o m p r e h e n s o r e s . II. Nec certo dici potest sententia, q u a e statuit animam Christi nihil ignoravisse, sed ab initio cognovisse in Verbo omnia, praeterita, p r a e s e n t i a et futura, seu o m n i a quae Deus scit scientia visionis. III. Placitum q u o r u m d a m recentiorum de scientia a n i m a e Christi limitata, n o n est m i n u s recipiendum in scholis catholicis, q u a m veterum sententia de scientia universali; Eñii ac R m i DD. Cardinales in r e b u s fidei et m o r u m Generales Inquisitores, p r a e h a b i t o voto DD. Consultorum, r e s p o n d e n d u m decrever u n t : Negative. I n s e q u e n t i vero feria V eiusdem mensis et anni, in solita a u d i e n t i a , R. P. D. Assessori S. O. impertita, facta de his Ssmo D. N. Benedicto P a p a e XV relatione, Sanctitas S u a resolutionem E m o r u m P P . approbavit, confirmavit et publicari mandavit. Datum R o m a e , ex aedibus Sancti Officii, die 7 iunii 1918. Aloisius Castellano, S. B. et U. I. Notarius. S. Congregatio Consistorialis SACRA CONGREGATIO 283 CONSISTORIALIS I DECRETUM CANONICIS CATHEDRALIS BIELLENSIS PRIVILEGIA CONCEDUNTUR Ut Cathedralis ßiellensis Capitulo apostolicam benevolentiam testaret u r et R m i s Canonicis patefaceret q u a m pro merito aestimaverit ipsorum o b s e r v a n t i a m in excipiendis pontificiis decretis et innovationibus, q u i b u s c u l t u m B. Mariae Virginis in celebri sanctuario Oropensi melius ordin a n d u m e t a u g e n d u m curavit, S S m u s D . N . Benedictus P P . X V voluit et constituit ut memorati Canonici Cathedralis Biellensis titulo etiam Canonicorum Basilicae B. M. V. de Oropa a m o d o condecorentur. Stat u i t insuper Sanctitas Sua ut iidem Canonici, t a m in Cathedrali Biellensi q u a m in praedicta Basilica B. M. V. de Oropa et q u a n d o c u m q u e collegialiter procèdent, a u r e u m n u m i s m a , effigiem referens sacrae leonis B. M. V. de Oropa, e collo p e n d e n s gestare queant. S u p e r q u i b u s eadem Sanctitas Sua edi iussit praesens consistoriale d e c r e t u m : contrariis quibuslibet minime obstantibus. D a t u m R o m a e , ex aedibus h u i u s Sacrae Congregationis Consistorialis, die 12 iunii 1918. )J| C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. It. % S. f V. SARDI, Archiep. Caesarien, Adsessor. II DESIGNATIO QUORUNDAM ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE A METROPOLITIS IUXTA CAN. 1594, § 2. Cum ex praescripto can. 1594, § 2, s t a t u t u m sit ut « a causis in « p r i m a instantia pertractatis coram Metropolita appellatio fiat ad loci « Ordinarium, q u e m ipse Metropolita, p r o b a n t e Sede Apostolica, semel « p r o semper designaverit », 284 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E m u s P a t r i a r c h a Venetiarum designavit O r d i n a r i u m P a t a v i n u m . R m u s Archiepiscopus Ianuensis, O r d i n a r i u m Savonensem. R m u s Archiepiscopus Golocënsis et BaGsiensis, Ordinarium Gsanadiensem. SSñlus D. N. Benedictus P P . XV, a u d i t a relatione E m i Secretarii Sacrae Congregationis Consistorialis, designationes ut s u p r a factas a p p r o b a r e dignatus est. III NOTIFICATIO Notum fit q u o r u m interest, iam ab a n n o 1908 vagari in S t a t i b u s Foederatis Americae Septentrionalis q u e m d a m qui se appellat Albertum Biondi, quique, h a b i t u clericali i n d u t u s , m o d o sacerdotem e dioecesi Boianensi in Italia, modo religiosum Ordinis S. Benedicti se dictitans, Missarum stipendia colligit ac saepe, falsa d o c u m e n t a exhibendo, facult a t e m Missam celebrandi ac sacrum ministerium exercendi obtinuit. Cum vero factis investigationibus constiterit e u m d e m ignotum esse t a m in dioecesi Boianensi q u a m penes m o d e r a t o r e s Ordinis S. Benedicti,. Ordinarii m o n e n t u r ut ab eo caveant. IV PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, S s m u s D. N. Benedictus P P . XV has* q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 11 iunii 1918. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Iconiensi praefecit R. P. D. P e t r u m Di Maria, h a c t e n u s episcopum Catacensem, r e n u n tiatum Delegatum Apostolicum in dictione Canadensi et Terrae Novae.. 18 iunii. — Cathedrali ecclesiae Fulginatensi R. D. S t e p h a n u m Corbini, Metropolitanae ecclesiae Senensis canonicum poenitentiarium. — Cathedrali ecclesiae Sancti Aloisii de Maragnano R. P. D. Helvetium G o m e s . d e Oliveira, iam episcopum C o r u m b e n s e m . — Cathedrali ecclesiae Aberdonensi R. D. Georgium Bennet, p a r o c h u m loci « Hawick » in archidioecesi S. A n d r e a e et Edimburgensi. 20 iunii. — Cathedrali ecclesiae Thelesinae seu Cerretanae R. D. Iosephum Signore, canonicum cathedr. Liciensis et seminarii rectorem. S. Congregatio Concilii SA CEA CONGREGATIO CONCILII CONSENTINA MISSAE PRO POPULO 12 iunii 1917 et 9 februarii 1918 - T r i b u s parochis ecclesiae paroecialis S . M. Gratiar u m in oppido S. Giovanni in Fiore Gonsentinae archidioecesis iniunxit Archiepiscopus ut singuli Missam pro populo, singulis dominicis et d i e b u s festis applicarent, n o n o b s t a n t e contraria immemorabili consuetudine, q u a t a n t u m m o d o u n u s eorum per turnum Missam pro populo h u c u s q u e celebraverat. Contra m a n d a t u m Archiepiscopi ad H a n c S. Congregationem parochi recurrunt, et quaestio disceptanda proponitur s u b dubio : SPECIES FACTI. An consuetudo tur in casu. applicandi per turnum Missam pro populo sustinea- In parochorum favorem haec d e d u c u n t u r . Exsistentia consuetudinis immemorabilis in casu est extra controvers i a m : eius igitur vis et efficacia s u m m o p e r e est attendenda, u s q u e d u m n o n constet in casu immemorabilem q u o q u e consuetudinem esse r e p r o b a t a n e At in t h e m a t e applicationis Missarum n o n alia consuetudo reprob a t a invenitur, iuxta Const. Benedicti XIV Cum semper oblatas, diei 19 augusti 1744, § V, nisi cuius vi diebus festis a nullo p r o r s u s curato Missa pro populo in determinata paroecia applicatur. P o r r o huiuscemodi inconveniens in casu nostro minime contingit. Licet enim singuli parochi oppidi S. I o h a n n i s in Fiore h a b e a n t proprios parochianos designatos et distinctos per territorium, u n a t a m e n seu unica est in oppido paroecia: id ostenditur n o n modo ex eo q u o d u n u s est titulus, u n a ecclesia paroecialis, u n u s fons baptismalis, ac per t u r n u m singuli curati functiones stricte paroeciales o b e u n t ; sed potissimum ex historicis documentis, quib u s arguitur antiquitus eam paroeciam fuisse Praelaturaiù nullius, ubi cura a n i m a r u m ad u n u m A b b a t e m pertinebat, qui alios q u i d e m a s s u m e b a t ut vicarios curatos t a m q u a m suos cooperatores et adiutores, sed ipse u n u s applicabat Missam pro p o p u l o : u n d e et in praesenti t r e s SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - 286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale parochi congruam seu pensionem a Gubernio percipiunt, t a m q u a m « curati ecclesiae Gommendae S. I o h a n n i s in Fiore ». Posito igitur q u o d u n a sit in casu paroecia, manifesto nonnisi una* Missa pro populo singulis festis est applicanda, q u o d nullo iure reprob a t u r fieri per t u r n u m ab u n o q u o q u e p a r o c h o iuxta consuetudinem. Ad r e m faciunt complures h u i u s S. Ordinis resolutiones, ubi pluries istud principium receptum et confirmatum est, nimirum ubi u n a t a n t u m est paroecia, licet plures sint qui in ea c u r a m a n i m a r u m habent, n o n ab o m n i b u s curatis Missam pro populo esse applicandam, sed ab u n o determinato, sive per t u r n u m sive per aliam rationem. I t a in Romana^ 29 aug. 1744; in Ripana, 15 dec. 1762; in Galaguritana, 8 maii 1773; in Patavina, 14 aprii. 1804; in Gamerinen., 16 dec. 1820, etc. Signanter a t t e n d e n d a est l a u d a t a resolutio in Galaguritana, cuius species ex Pallottini, v. Parochus, § VI, n. 22, ita contrahi potest: Duae paroeciales erant in loco Enciso, quae insuper n u m e r a b a n t sex filiales in oppidulis vicinis: c u r a v e r u m a n i m a r u m a quatuordecim parochis e x e r c e b a t u r communi ratione, quia u n u s censebatur esse populus, u n a paroecia. Olim parochi t e n e b a n t u r applicare pro populo 814 Missas a n n u a s , q u a e inter o m n e s parochos q u a d a m r a t i o n e d i s t r i b u e b a n t u r . C u m illud o n u s grave videretur, parochi supplicarunt pro reductione Miss a r u m a p p l i c a n d a r u m ; et S. G. r e s p o n s u m d e d i t : « P r o gratia r e d u « ctionis ad u n a m Missam singulis diebus festis pro qualibet ex eccle« siis parochialibus oppidi Encisi, nec n o n pro reductione ad u n a m « Missam pariter diebus festis in aliis filialibus ecclesiis, per turnum « celebrandam, collatis t a m e n suffragiis in u n u m pro toto populo ». At in casu nostro favorabilior p r o r s u s est r e r u m s t a t u s : n o n enim a g i t u r de a b r o g a n d a ex gratia contraria o n e r o s a consuetudine, sed de ea confirmanda q u a e in favorem p a r o c h o r u m ab i m m e m o r a b i l i viget. Ex adverso plane conceditur adesse in casu immemorabilem consuetudinem applicandi a b u n o q u o q u e t a n t u m m o d o parocho per t u r n u m M i s sam pro populo. R e p r o b a t a vero est in Constitutione Benedicti XIV, Ounu semper oblatas, § V, c o n s u e t u d o , etiamsi h o m i n u m m e m o r i a m antecedat, quotiescumque aliquam paroeciam applicatione privat unicae illius Missae in diebus festis, ad q u a m u n a q u a e q u e paroecia, ex c o m m u n i lege, ius habet. Unde h a e c S. Congregatio in quaestione de Missa p r o populon u l l u m m o m e n t u m consuetudinis agnoscit, nisi a g a t u r de obligatione ex alio fonte q u a m ex c o m m u n i iure provenienti, v. g. ex fundatione speciali, vel e bulla erectionis paroeciae, a u t quaestio fiat de p e r s o n a cui i n c u m b a t obligatio: in casu a u t e m n o s t r o nonnisi de obligatione: : S. Congregatio Coneilii 287 ex iure c o m m u n i agitur, n e q u e d u b i u m superest a q u o n a m obligatiosit sustinenda, si de obligationis exsistentia constet. Q u a p r o p t e r factum consuetudinis immemorabilis in casu nostro n u l l a m per se solum vim exserit. Etiam plane conceditur ex iurisprudentia S. Congregationis n o n haberi obligationem plures Missas, sed u n a m d u m t a x a t , pro populo applicandi, ubi paroecia non est nisi u n a , etsi plures sint sacerdotes, qui in eadem, sive promiscue, sive in regionibus distinctis, c u r a m a n i m a r u m exercean. Attamen animadvertitur in resolutionibus ex adverso allegatis, ubi S. Congregatio u n a m solummodo Missam per t u r n u m a l i t e r v e celebrandam decrevit, paroeciam citra o m n e d u b i u m fuisse unam r a t i o n e n e m p e curae habitualis q u a e penes u n a m personam physicam vel moralem, uti Capitulum residebat. Ita in Romana 29 aug. 1744, quoad Capit u l u m S. M. in Transtyberim ; in Ripana, 15 dec. 1762, q u o a d collegiatam S. Nicolai t e r r a e A q u a e v i v a e ; in Patavina, 14 aprii. 1804, et in Camerinen., 16 dec. 1820, q u a e a m b a e sunt de Capitulo Cathedrali; q u i b u s addi potest et Volaterran., 27 febr. 1858, ubi, similiter ac in praecedentibus, relata consuetudine in ecclesia cathedrali Missam pro populo diebus festis n o n a solo parocho, seu Vicario perpetuo, sed ab o m n i b u s canonicis per t u r n u m celebrari, S. C. respondit esse s e r v a n d a m (cfr. Lingen et R e u s s , Causae selectae p. s. p., n. 467). Denique nec factispecies causae Calaguritanae, 8 maii 1773, cum casu nostro similitudinem a l i q u a m dicit, ut patet ex aliis verbis a Pallottini subiectis : « Nulla, « ait, inter parochos erat ecclesiarum distinctio, sed a n n o quolibet, die« 14 septembris, u n u s q u i s q u e iuxta ordinem antianitatis, illius paroe« ciae curam a s s u m e b a t , q u a m sibi praeeligere placebat ». Resolutiones itaque illae p a r u m ad dubii solutionem conferunt,, q u u m cardo totius quaestionis hic sit, an tres regiones sub unico titulo ecclesiae S. Mariae Gratiarum t r i b u s parochis respective commissis, u n a m reapse paroeciam vel potius tres paroecias distinctas, licet q u o d a m m o d o sub u n o tecto, constituant. Hoc p o s t r e m u m ex actis scatere videtur. Constat enim in primis u n u m q u e m q u e p a r o c h u m h a b e r e exclusivam curam distinctae plebis, i n t r a certos et distinctos territorii fines, qui vulgo denominantur, pro u n a paroecia delia Cona, pro altera del Monastero, pro tertia d e i Cappuccini; h a n c curam esse exclusivam vel ex eo patet, quod, ut ex actis docemur, matrimonio fidelium ex u n a q u a q u e paroecia assistit p a r o c h u s p r o p r i u s contrahentis, ad n o r m a m c o m m u n i s i u r i s : solent tdmen ad invicem parochi delegationes commutare; ergo, alii duo, sine delegatione tertii parochi, matrimoniis fidelium in h u i u s territorio domicilium h a b e n - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tium, assistere n e q u e u n t : q u o d qui fieri potest, si cura cuique parocho commissa ad t o t u m territorium c o m m u n i s ecclesiae e x t e n d i t u r ? Nec denique intelligitur cur in bullis nominationis novi parochi, aliis d u o b u s exstantibus, paroecia S. Mariae G r a t i a r u m vacare dicatur ob decessum praedecessoris. Equidem t r e s diversae regiones u n a m s o l u m m o d o ecclesiam p a r o e cialem habent, quod profecto i n c o n g r u u m est, si paroeciae distinctae s u n t ; inde etiam p r o n o alveo fluunt alia insueta q u a e in actis commons t r a n t u r : c o m m u n i s n e m p e paroeciarum titulus, idem sigillum quamvis illius exemplar unicuique parocho s u u m sit, fons baptismalis communis, promiscua baptismi administratio licet n o m i n a b a p t i z a t o r u m in distinctos tres libros referantur, celebratio divinorum officiorum, praedicatio, etc., per t u r n u m et generatim tacita Conventio inter p a r o c h o s ut sibi m u t u o opem ferant in cura a n i m a r u m exercenda. At enim c o m m u n i s haec participatio u n i u s eiusdemque ecclesiae paroecialis n o n obstat quom i n u s curae paroecialis participantes distinctas paroecias c o n s t i t u a n t : paroecia enim in suo esse iuridico - ut dici solet - cum iuribus et officiis plene constituta esse potest, q u i n propriam ecclesiam h a b e a t ; ad tradita per Monacell., Formul.; p. I, tit. 2, form. 3, n. 3; Piton., Discept., 160, n. 10; Reclus., De reparoch., p a r t . I, tit. 12, n. 8 2 ; Zipaeum, Bespons., n. 2, de eccl. aedif. Cf. q u o q u e resolutionem per S. Congr. de P r o p a g a n d a Fide Ordinario Quebecensi significatam, d. 26 febr. 1875 ad 3: « Q u a n d o u n a paroecia ßaret ecclesia, et p o p u l u s eius ad alteram - « ecclesiam venit ut obligationi satisfaciat audiendi Missam, t e n e t u r n e « idem parochus (qui d u a b u s praeest paroeciis) ad applicationem dua« r u m Missarum, si h a b e a t Vicarium vel alium sacerdotem aut etiam « bis celebret ipse? R. Affirmative » {Coll. Prop. Fide, ed. 1907, n. 1436). Neque ad a d s t r u e n d u m c u r a m h a b i t u a l e m S. Mariae Gratiarum esse penes u n a m p e r s o n a m physicam vel moralem, satis est q u o d parochi r e c u r r e n t e s asserunt, curam h a b i t u a l e m revera olim exstitisse a p u d Abbatem seu C o m m e n d a t a r i u m , qui curatos t a m q u a m vicarios suos assumeret. Refert enim Archiepiscopus, auctoritate historiographi P. Giovanni Fiore in opere Calabria illustrata, o p p i d u m et ecclesiam t a n t u m m o d o quoad temporalia s u b iurisdictione Abbatis C o m m e n d a t a r i i vel ab initio fuisse, quo vero ad c u r a m a n i m a r u m Archiepiscopo Consentino s e m p e r subiacuisse. Huiusce vero historiographi assertio veridica comperta est ex collatione cum Actis Visitationis Apostolicae dioecesis Consentinae a. 1628 peractae, q u o r u m a u t o g r a p h u m in Archivo H. S. C. asservatur, in cuius fol. 69 haec l e g u n t u r : « Die 16 eiusdem mensis septembris « R. D. Visitator itinere h u i u s diei (a Ripafitta) pervenit in o p p i d u m S. Congregatio Concilii 289 « S . I o h a n n i s i n Flore i n temporalibus s u b iurisdictione e t potestate « Abbatis qui de praesenti est Illmus et R m u s D. Cardinalis Ubaldinus, « q u o vero ad c u r a m animarum et s a c r a m e n t o r u m administrationem « subiectum Illmo Archiepiscopo Consentino ». Unde liquet n o n posse a c t u a l e s parochos successores et vicarios censeri Abbatis Commendatarii in onere Missae pro p o p u l o ; q u a m o b r e m a r g u m e n t u m ex adverso p r o l a t u m ex fundamento corruere necesse est. RESOLUTIO. - Proposito itaque in plenariis S. C. Concilii comitiis, die 12 iunii 1917 primum et iterum die 9 februarii 1918, suprascripto d u b i o , Emi P a t r e s r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t : « « « « « Negative, seu consuetudinem n o n s u s t i n e r i : ideoque u n u m q u e m q u e p a r o c h u m n o n per t u r n u m sed per se teneri singulis diebus dominicis et festivis ad applicationem Missae pro populo sibi commisso; et ad mentem. Mens e s t : curet Archiepiscopus in praxi servandum canonem 1096 C. I. C. quoad delegationes in m a t r i m o n i o r u m celebratione ». F a c t a q u e de praemissis S S m o Dno Nostro Benedicto Div. Prov. P P . XV relatione per infrascriptum S. Congregationis Secretarium, in s u b s e q u e n t i Audientia diei 11 februarii 1918, Sanctitas S u a d a t a m resolutionem a p p r o b a r e et confirmare dignata est. I. ACTA, vol. X, n. 7. — 1-7-918. MOBI, Secretarius. 19 290 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SÁCEA CONGREGATIO DE E E L I G I O S I S DE REGULIS ET CONSTITUTIONIBUS RELIGIOSORUM AD NORMAM CANONIS 489 CODICIS IURIS CANONICI REFORMANDIS. Ad n o r m a m Canonis 489 Codicis Iuris Canonici « Regulae et p a r t i « culares Constitutiones singularum religionum, canonibus Codicis n o n « contrariae, vim s u a m s e r v a n t ; q u a e vero eisdem o p p o n u n t u r , abro« gatae s u n t », ac proinde e a r u m t e x t u s e m e n d a n d u s erit. Ne a u t e m ' i n re tanti momenti aliquod inconveniens oriatur, Sacra Congregatio Sodalium Religiosorum negotiis praeposita praescribit emendationes t e x t u s R e g u l a r u m et Constitutionum suo esse subiiciendas examini. Hoc o m n e s et singulae iuris pontificii Religiones, itemque quaevis Societates s i n e \ votis publicis, sive virorum sive mulierum, in c o m m u n i viventium,/ o p p o r t u n e peragent cum relationem de statu religionis ad S a n c t a m Sedem t r a n s m i t t e n t iuxta praescriptum canonis 510. Q u a p r o p t e r interest ut o m n e s Religiones u n a cum praedicta relatione q u a e d a m s u a r u m R e g u l a r u m Constitutionumve exemplaria ad H a n c S a c r a m Congregationem mittant. 7 Sacra insuper Congregatio h o r t a t u r enixeque rogat R e v m o s Ordinarios locorum in q u i b u s alicuius Religionis Moderatores supremi et Congregationum mulierum s u p r e m a e Antistitae c o m m o r a n t u r , u t q u a m p r i m u m de his o m n i b u s illos certiores faciant. Romae, ex Secretaria S. Congregationis, die 26 iunii 1918. I. CARD. TONTI, Praefectus. f Adulphus, E p . Canopitan., Secretarius. S. Romana Rota ACTA 291 TRIBUNALIUM SACKA ROMANA ROTA GALLIPOLITANA NULLITATIS MATRIMONII (DE DONATIS-SORRENTINO) Benedicto XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 16 augusti 1917, RR. PP. DD. Ioannes Prior, P o n e n s , Aloisius Sincero et Fridericus Cattani Amadori, Auditores de Turno, in causa Gallipolitana - Nullitatis matrimonii, inter Mariam De Donatis actricem, repraesentatam per procuratorem legitimum Augustum Milani, advocatum, et I o a n n e m Sorrentino, repraesentatum per legitimum procuratorem Ioannem Guasco, advocatum, interveniente et disceptante in causa Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Teresa De Donatis, v i d u a relicta cum unica filia Maria, q u a m summ o p e r e diligebat, cum ad felicitatem c o m p a r a n d a m m a g n a m conferre opem p u t a r e t divitiarum copiam, ut filiae, duodeviginti a n n o r u m aetat e m agenti, stabili modo prospiceret, ipsi proposuit ut nuptias iniret c u m iuvene q u o d a m , I o a n n e Sorrentino nomine, et ipso filio unico m a t r i s viduae, q u e m ditissimum fuisse fama ferebat. Quamvis puella h a u d nimis allecta fuerit nuptiis propositis, p e r p e n d e n s defectibus quib u s d a m a n i m a e et corporis in viro sibi proposito vix supplere potuisse opes decantatas, tamen, consilio matris obsequens, cui fidenter sortem s u a m committebat, m a t r i m o n i o consensit, et sacro foedere coniugali cum I o a n n e u n i t a est die 30 iunii 1894. Divitiarum affluentia, vero, animor u m concordiam in d o m u m coniugalem n o n attulit, u b i iurgia frequentia s p o n s o r u m , obiectis sibi m u t u o criminibus violatae fidei, eo t a n d e m d e v e n e r u n t ut separatio b o n o r u m et corporum sex circiter a n n o s post initum m a t r i m o n i u m a m a g i s t r a t u civili de consensu partium decreta fuerit. Duodecim deinde a n n o s Maria cum m a t r e convixit, q u a defuncta a n n o 1912 statuit ut a ligamine civili, quo a d h u c cum viro devincta erat, se liberaret. Quod cum n o n sinerent patriae leges, viro persuasit, 292 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale proemio pecuniario ad h u n c finem ipsi collato, ut, iura s t a t u s civilis in R e g n o Hungarico n a c t u s , divortium ibidem peteret, q u o d iuxta v o t a mulieris concessum est. Maria t u n c Curiae Gallipolitanae libellum porrexit, in quo m a t r i m o n i u m s u u m cum I o a n n e nullitatis a c c u s a v i ! ex capite vis et m e t u s : sententia vero Curiae, post rem diligenter inquisitam iudiciali ordine servato, die 10 iulii an. 1915 prodiit actrici a d v e r s a . Interposita appellatione ad N. S. Ordinem, et aliis testibus, i n s t a n t e actrice et m a n d a n t e D. P o n e n t e , rite excussis, causa nobis hodie proponitur sub consueta dubii formula : An constet de nullitate matrimonii in casu. ( Notissima s u n t iuris principia de impedimento vis et m e t u s , in recentibus S. R. R o t a e decisionibus pluries e x p o s i t a : satis erit, igitur, p a u c a q u a e d a m recolere, q u a e magis ad rem n o s t r a m faciunt, ex recentissima causa Lugdunen, coram Prior die 5 iunii 1917 definita. Metus m a t r i m o n i u m irritans, ad n o r m a m iuris in cap. 14, 15 et 27 De sponsalibus, saltem respective gravis esse debet: m e t u m patiens, videlicet, mal u m grave a causa libera, iniuste agente ad e x t o r q u e n d u m consensum matrimonialem, sibi imminere apprehendi!, quod aliter, sine m a g n a sak tem difficultate, evitari nequit nisi m a t r i m o n i u m c o n t r a h e n d o . Metus a u t e m reverentialis ex sese levis est, et gravis evadit t a n t u m m o d o si per minas qualificatur, a u t verbera, a u t preces instantes et i m p o r t u n a s a u t denique per indignationem p a t e r n a m diu d u r a t u r a m . U n d e sequentes conclusiones e r u u n t u r : a) qui solam oftensam patris vel superioris veretur, valide contrahit (D'Annibale, tom. 1, n u m . 138, not. 16, ed. 3) quia m a l u m , q u a t e n u s saltem grave videri possit, n o n sibi, ut ratio m e t u s m a t r i m o n i u m dirimentis postulat, sed alteri immin e n s a p p r e h e n d i ! b) Item qui matrimonio consentit, quia mqrem Vult gerere patris a u t superioris, valide contrahit, quia invitus n o n agit (D'Annibale, 1. c.) neque consensum praestat ut m a l u m sibi i m m i n e n s evitetur, c) Genitores licite consilia praebent filiis, imo et saepe praestare debent, praesertim si minores sunt, respectu matrimonii contrah e n d i q u i b u s consiliis filii a d h a e r e n t e s etiam ex timore reverentiali, valide c o n t r a h u n t , d) Genitores suasionibus uti possunt, d u m m o d o n o n ita i m p o r t u n a e sint ut m i n a s graves virtualiter contineant, e) Modicam pressionem vel increpationem ipsis a d h i b e r e licet ad m a t r i m o n i u m u r g e n d u m (Sánchez, lib. 4, disp. 22, n. 5, cum aliis, f) Licet ipsis etiam c a u s a s matrimonium urgentes filiis exponere, q u a e in circumstantiis r e r u m obiectivis continentur, et a libera voluntate eorum n o n depend e n t : ad rem ait D. T h o m a s Suppl. part. 3, qu. 47, art. 6: « P a t e r n o n « potest cogere filium ad m a t r i m o n i u m per praeceptum cum sit liberae S. Romana Rota « conditionis; sed potest eum inducere ex rationabili c a u s a : et t u n c « sicut se h a b e t filius ad causam, ita se h a b e t ad praeceptum p a t r i s : « ut scilicet si causa illa cogat de necessitate, vel de h o n e s t a t e , et « praeceptum patris similiter cogat: alias n o n ». Idem obtinet, ut pat e t , si pater malum aliquod e x p o n a t , q u o d filio a n t filiae imminet ex obiectivis r e r u m circumstantiis, si m a t r i m o n i u m r e c u s a t u r : n a m metus, si quivis adsit, malo illo imminenti respondens, n o n esset a c a u s a libera incussus, p r o u t m e t u s m a t r i m o n i u m irritans requirit. Ad factum quod attinet. - Mulier declarat se minis fuisse coactam : « Altra volta mi diceva (i. e. m a t e r eius) : " Se n o n ti sposi Giovannino « devi rinunziare alla mia c o m p a g n i a , , ; giacche mi aveva promesso, sa« p e n d o l'attaccamento mio con lei, di vivere con me anche dopo il matrice monio. Altra volta mi diceva, che se n o n l'avesse ubbidita, mi avrebbe « fatta fare monaca ». Verum, q u o d ad minas spectat primo loco indicatas, dicendum est eas o m n i n o carere m inarum indole, quae m e t u m gravem in sensu canonico generare p o s s u n t . Malum enim imminens debet esse privatio boni debiti, ut Auctores explicant ubi docent timorem amissionis lucri quod n o n est alicui debitum, n o n irritare matrim o n i u m , sicut nec quemlibet c o n t r a c t u m (cfr. Sánchez, De matr., lib. 4, disp. 5, n. 27-29; P o n t i u s , De matr., lib. 4, n. 10; et alii c o m m u n i t e r ; Rota, Nicien., coram Many 31 iulii 1915, Act. Apost. Sed., a n n o 1916\ p. 110). Nemo vero dicet esse b o n u m uxori debitum ut m a t r e m suam secum h a b e a t Conviventem in d o m o viri sui. Normaliter enim et fere universaliter m a t r i m o n i u m filiam distrahit a genitoribus ; q u o d n o n obscure innuit Dominus ubi dixit : « P r o p t e r hoc dimittet h o m o p a t r e m et ma« t r e m et adhaerebit uxori s u a e » (Matth., XIX, 5). Quod a fortiori obtinet respectu mulieris, q u a e patriam potestatem in domo coniugali n o n habet. De minis a u t e m detrusionis in m o n a s t e r i u m n o n constat. Nullus e n i m testis, praeter actricem, id refert de scientia propria, t a n q u a m factum quod propriis sensibus percepit. Aliqui locutionem genericam a d h i b e n t : « Mi consta », etc., sicut R o s a et S t e p h a n u s Vetroniille, quin f u n d a m e n t u m h u i u s persuasionis indicent. Minae autem n o n p r o b a n t u r per testes qui de circumstantiis m i n a r u m n o n deponunt, ut docet Goscius, De sep. thori, lib. I, cap. 8, n. 77 seqq.; Rota, dec. 301, n. 17, par. U, rec. Coscius ait (1. c.): « Testes generice deponentes iussu patris « per filium n u p t i a s fuisse contractas, m e t u m minime p r o b a n t ». Et ibidem (n. 61): « Metus t a m e n pro a n n u l l a n d o m a t r i m o n i o n o n p r o b a t u r m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « per testes n o n concludentes de circumstantiis m i n a r u m ». Cf. Rota, dec. 334, n . 9, par. 1 1 ; dec. 172, n u m . 7, par. 15; dec. 490, n. 2 et seq., par. 18, t o m . 2 rec. Ex q u a t u o r d e c i m testibus ab actrice inductis in processu suppletorio n e m o deponit de minis ex scientia propria ; t r e s t a n t u m m o d o affirm a n t se aliquid audisse de minis. Antonius Vitelli a i t : « Ho inteso « dire che furono queste minaccie ». Salvatore Avitabile: « Ne ho inteso « parlare in famiglia ». D'Amora Catelli: « P e r il tramite di mia moglie « ho s a p u t o che per confidenza ricevuta dalla sposa di Sorrentino (ideo« que post m a t r i m o n i u m ) q u e s t a p r e c e d e n t e m e n t e al m a t r i m o n i o era « minacciata ». Testis est n e m p e de a u d i t u remoto et t e m p o r e suspecto. Hi tres testes, cum de a u d i t u t a n t u m d e p o n a n t , quin circumstantias declarent, m i n a s n o n p r o b a n t . Alii omnes testes in secundo interrogatorio excussi, undecim nimirum, r e s p o n d e r u n t se de minis nihil scire. Ex alia parte, testis Agatha Savarese, q u a e ex familiari consuetudine q u a u t e b a t u r c u m familia actricis specialem auctoritatem habet, contra exsistentiam m i n a r u m concludit: « Ignoro se v e r a m e n t e la m a d r e l'avesse « minacciata di farla suora, se non avesse sposato Giovannino. TengO\ « a dichiarare però, che ritengo che se la m a d r e le avesse fatta q u e s t a ^ « minaccia, lei me lo avrebbe confidato per l'intimità in cui stavamo : « debbo aggiungere che sfoghi, confidenze n o n me ne faceva, perchè io « vedeva e sentiva tutto, s t a n d o là come p e r s o n a di famiglia ». Et Dominicus De D o n a t i s : « Io escludo che la m a d r e a b b i a esorbitato nell'eser<< cizio della s u a a u t o r i t à m a t e r n a verso la Maria ». S e b a s t i a n u s Vetromille : « Non mi risulta, nè credo capace la m a d r e della Donatis di avere « u s a t o minaccie verso la figlia per costringerla al matrimonio col Sor« rentino ». Ceteroquin, inverisimilitudo h u i u s m o d i m i n a r u m ex ipsa actricis confessione elucet, q u a e ait se n u n q u a m matri explicite retulisse aversionem s u a m erga virum sibi p r o p o s i t u m : « La mia sventura « fu, che io n o n ebbi m a i il coraggio di dire a mia m a d r e ciò (la ripu« g n a n z a verso di lui invincibile) in forma recisa, pel timore che essa « mi incuteva ». C u r n a m igitur, m a t e r m i n a s adhiberet versus filiam, q u a m videbat votis suis o b s e q u e n t e m ? De verberibus vel precibus matris i m p o r t u n i s testes n o n l o q u u n t u r , sed neque d i u t u r n a matris indignatio causa m e t u s fuit, ut ex m o x dicendis patebit. De r e p u g n a n t i a Mariae a sponso futuro et de frigida ipsius conversatione cum illo testes deponunt. Ita Iosephus Vetromille: « Lo sposo « futuro destò in lei un senso d'avversione, e diceva, nel confidarsi « a me, che n o n lo sapeva digerire il S o r r e n t i n o . La m a d r e si era S. Romana Rota 295 « accorta dell'avversione della figlia verso il Sorrentino e cercava per« suaderla ». Item R o s a Massa, D'Amora Catelli, Capua Catelli. Eadem puellae r e p u g n a n t i a elucet ex epistola m e n s e februarii 1894 ad amitam, Iosep h a m Vetromille, missa q u i n q u e circiter m e n s e s a n t e matrimonium. C a r e n t i a amoris vero validitati matrimonii n o n nocet, cum consensus, n o n amor, coniugium faciat (cap. 14, De sponsal., X, lib. 4). Indicium q u i d e m esse potest coacti consensus, qui t a m e n aliunde p r o b a n d u s est. Probatio autem coactionis ex parte matris actricis deest in testium depositionibus, q u a e potius confirmant m a t r e m consiliis et suasionibus, futuri coniugii l u x u m , et otium, et divitiarum copiam extollendo, filiae r e p u g n a n t i a m vicisse. N a r r a t ipsa actrix: « Credo, anzi sono certa, che « questo matrimonio, combinato a mia insaputa, fu voluto da mia ma« dre, perchè affascinata dalle ricchezze della famiglia Sorrentino, descritte tele come favolose dal suddetto mio zio, Luigi Starace, ottimo u o m o , « ma fantastico come mai.... Mia m a d r e su le generali mi faceva gli « elogi delle ricchezze di lui e della s u a famiglia, descrivendomele a vivi « colori, p a r l a n d o m i di saloni, di carrozze e di cavalli.... Mia m a d r e mi « rispondeva : " L'avessi la fortuna di averlo sposo Giovannino „. Cer« cava di persuadermi, descrivendo le ricchezze del Sorrentino.... Mi « diceva che io n o n poteva capire la fortuna, che mi era capitata, e che « se me l'avessi fatta sfuggire mi sarei trovata pentita dopo ». Similiter t e s t a n t u r Dominicus De Donatis, Francisca Vetromille, Agatha Savarese, Archipresbyter D'Elia, Camillus De Tornasi et Agnes De Tornasi. Aliqui testes affirmant puellam matrimonio consensisse quia morem m a t r i s gerere voluit, cum noluerit eam contristare. Id vero validitati c o n s e n s u s n o n officit (D'Annibale, t. 1, n. 138, not. 16, ed. 3) cum mal u m q u o d m e t u m patiens evitare vult, t a n q u a m sibi non alteri immin e n s a p p r e h e n d e r e debeat. I t a t e s t a t u r Agatha Savarese : « Sono con« vinta che Maria cedette alla volontà della madre, perchè per n o n « dispiacerle faceva t u t t o quello che la m a d r e voleva, anche nelle cose « p i ù insignificanti». E u g e n i u s Vetromille: « Per t e m a di n o n dare il « minimo dolore alla madre, convinta che q u e s t ' u l t i m a agiva sempre « pel bene di lei, si piegava ciecamente alla s u a volontà ». Similiter t e s t a n t u r Augusta Consiglio-Franza, R o s a Massa et Maria Ingrosso. Porro, ex actis probabiliter saltem constat Mariam n o n solum mor e m matris gerere voluisse, sed etiam p e r s u a s a m fuisse, o m n i b u s perpensis, sibi convenire m a t r i m o n i u m propositum, eique deliberate consensisse. Ait testis Vincentia Marzo : « D u r a n t e il fidanzamento, p a r l a n d o n e « con me, si m o s t r a v a entusiasta delle ricchezze che questo matrimonio Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « le a v r e b b e apportato ». Christina Piccolo t e s t a t u r : « D e b b o però ajggiun« gere che q u a n d o la vidi la prima volta dopo il m a t r i m o n i o , si mostrava « molto contenta, senza fare menzione del marito. Q u a n d o mi m o s t r ò « il corredo, era contentissima di vedere t u t t a quella roba „ ». Sed p r a e cipue elucet ex epistola, q u a m vix u n u m m e n s e m a n t e n u p t i a s celeb r a t a s viro futuro misit. Scribit: « Caro Giovannino. L'ultima t u a lettera « dimostrava u n a freddezza ed u n a indifferenza tale che, a dirtela schietta* « invece di invogliarmi, mi sorprende g r a n d e m e n t e . Non parlo dell'effetto « disgustosissimo che mi h a n n o prodotto le tue parole : " Sposerò q u a n d o « voi credete vi faccia comodo; fissatemi il giorno e sarò costà „ ». Optima occasio hic puellae oblata erat, q u a uti poterat ad n u p t i a s efficaciter recusandas, si a n i m u m habuisset m a t r i m o n i o adversum, e c o n t r a queritur de frigido viri modo et amoris carentia, t a n q u a m de re q u a e improviso eam opprimit, cui videlicet ex s u a p a r t e a n s a m n o n dederat. P r o s e q u i t u r : « Dal t u o modo di scrivere mi accorgo chiaramente c h e « i l matrimonio n o n ti e n t u s i a s m a m e n o m a m e n t e , dovrà sembrarti di « grandissimo peso. Se è così, allora sarei infelicissima compiendolo, « perchè non si tratta di un legame di un a n n o , o due, ma dell'intera \ « vita nostra, e sài deve essere un bel crepacuore l'unirsi i n d i s s o l u b i l e « mente con u n a p e r s o n a a cui si è poco affezionati. Se questo matri« monio tu lo fai per p u r a convenienza o per altre ragioni, fai molto « m a l e ed un grande errore, così saremo tutti e due infelici per t u t t a < la vita. Rifletteci bene, altrimenti a n d i a m o incontro ad un guaio che « n o n si p u ò riparare. In q u a n t o a me mi rimetto a quello che m a m m a « dice ». Virum n e m p e m o n e t de gravi onere matrimoniali in p e r p e t u u m a s s u m e n d o , ad q u o d proinde n o n leviter sed serio ac deliberato a n i m o accedendum est, ne exitus infelices s e q u a n t u r . Dubia innuit de serio ac deliberato animo et a m o r e sincero ex parte viri: ex p a r t e s u a vero nihil h a b e t contra m a t r i m o n i u m p r o p o s i t u m nisi timorem q u e m exprimit circa a n i m u m viri. Denique, q u o d ad propriam intentionem attinet, respectu matrimonii contrahendi, r e m remittit iudicio matris suae, q u a m et ipsa et I o a n n e s Sorrentino, cui scribebat, a p p r i m e n o r u n t m a t r i m o n i o o m n i m o d e favere. Haec omnia, ut patet, m e n t e m exhibent puellae gravitatem contractus matrimonialis rite et serio perpendentis et matrimonio favorabilis, d u m m o d o n o n desit affectus ex p a r t e viri. Quibus o m n i b u s in iure et in facto sedulo perpensis, Christi n o m i n e invocato, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro Tribunali sedentes et solum D e u m p r a e oculis habentes, decernimus, declaramus, et definitive S. Romana Rota 297 s e n t e n t i a m u s , proposito d u b i o : An constet de nullitate matrimonii in casu r e s p o n d e n t e s : Negative, seu non constare de nullitate matrimonii in casu. Decernimus, praeterea, o m n e s expensas iudiciales ab actrice solvendas esse. Ita p r o n u n c i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c nostram definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacror u m c a n o n u m , et praesertim cap. 3, sess. XXV, De ref,, Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magiso p p o r t u n a et efficacia pro rerum adiunctis exstitura sint. Romae, in Sede Tribunalis S. R. R o t a e , die 16 augusti 1917. Ioannes Prior, Ponens. Aloisius Sincero. Fridericus Cattani AmadorL L. © S... Ex Cancellaria S. R o m a n a e Rotae Sac. T. Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 298 ACTA OFFICIORUM SECRETARIA STATUS EPISTOLA AD RR. ITALIAE ORDINARIOS DE PRAXI CONSACRANOAE FAMILIAE SACRATISSIMO CORDI IESU. Illmo e Revmo Signore, Mi è grato p o r t a r e a conoscenza della S. V. Illma e Revma, che l'Augusto Pontefice, a m a n d o dare più vasto impulso ed accrescere spleni dore all'Opera da Lui già t a n t o r a c c o m a n d a t a della consacrazione detti famiglie al Sacro Cuore di Gesù, si è b e n i g n a m e n t e degnato assegnarle Egli stesso u n a organizzazione definitiva, che comprovi F i m p o r t a n z a ' a d essa attribuita dalla Santa Sede e ne faciliti il progressivo incremento. È noto alla S. V. come, per desiderio del benemerito p r o m o t o r e dell'Opera P. Matteo Crawley, un sì fecondo apostolato sia stato fino ad oggi caldeggiato in Italia dall'unione fra le d o n n e cattoliche, la quale, inalzando lo stendardo dell'amore divino, si è resa d e g n a di riconoscenza e di encomio, come in t a n t e altre utilissime iniziative, anche in q u e s t a che tutte le sopravanza. Sorto peraltro il dubbio, se la diffusione di u n a così eletta devozione in mezzo alle popolazioni d'Italia d e b b a anche nell'avvenire cont i n u a r e ad essere affidata al menzionato sodalizio, o n o n piuttosto debba, come specie al genere e come parte al tutto, secondo le logiche esigenze, a p p a r t e n e r e all'apostolato della preghiera, S u a Santità, b e n considerata l'indole e gli scopi della consacrazione delle famiglie al S a c r o Cuore di Gesù, si è degnata di manifestare il Suo venerato parere, che all'apostolato medesimo debba spettare d'ora innanzi il diffondere in Italia la salutarissima Opera, p u r c o n t i n u a n d o la pietà delle d o n n e cattoliche a procurarsi ulteriori benemerenze nel coadiuvare s a n t a m e n t e lo zelo dei direttori dell'apostolato, col p r o p a g a r e la conoscenza di questa pia pratica e con l'inculcarne l'opportunità ed i vantaggi. 299 Secretaria Status All'uopo la S. V. riceverà u n a lettera con particolareggiate istruzioni del direttore diocesano dell'apostolato della preghiera in R o m a ; ma io ho i n t a n t o il Sovrano incarico di prevenirla delle seguenti principali disposizioni: vale a dire che, cessando la presidenza centrale dell'unione fra le donne cattoliche d'Italia da fungere come segretariato nazionale dell'Opera, la direzione nazionale della medesima passa in s u a vece all'apostolato della preghiera in R o m a , il cui direttore diocesano viene stabilito direttore generale in Italia dell'Opera della consacrazione delle famiglie al Sacro Cuore di Gesù; che inoltre i varí direttori diocesani dell'apostolato della preghiera divengono senz'altro direttori dei segretariati diocesani per l'Opera della consacrazione delle famiglie; i quali segretariati, di conseguenza, cessano di far parte, là ove lo siano, dei comitati dell'unione; che nella costituzione dei nuovi segretariati diocesani in seno all'apostolato della preghiera, si tenga conto di q u a n t o h a n n o già fatto i benemeriti comitati dell'unione fra le d o n n e cattoliche, ammettendovi, q u a l o r a ciò sia possibile, alcune di e s s e ; e che infine tutti i segretariati si costituiscano altresì in centri dell'apostolato della preghiera. L'Augusto Pontefice confida che, convergendo o p p o r t u n a m e n t e al santo scopo l'operosità dei direttori diocesani dell'apostolato e la incess a n t e e sempre valida collaborazione della parola e dell'esempio delle d o n n e cattoliche, l'opera organizzata su queste nuove basi sarà foriera di sempre più largo sviluppo e di sempre più elette benedizioni per t u t t e le diocesi d ' I t a l i a ed in particolar modo per quella che è affidata alle solerti cure di V. S. Con sensi di distinta e sincera stima mi pregio raffermarmi Vaticano, 10 maggio 1918. della S. V. Dima e R e v m a servitore P. CARD. GASPARRI. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 300 VICARIATUS URBIS DECRETUM «' SPECTACULIS, IN PUBLICIS VULGO « CINEMATOGRAFI », INTERESSE UTERQUE CLERUS DENUO PROHIBETUR. Essendoci noto come n o n s e m p r e nè da tutti gli ecclesiastici dell'uno e dell'altro clero siano osservate le savie disposizioni che in m a t e ria di pubblici spettacoli furono date da questo Vicariato con decreto del 15 luglio 1909, ricordiamo e rinnoviamo ora, per ordine ed autorità del S a n t o P a d r e , la proibizione assoluta al clero, così secolare come regolare, di assistere alle produzioni che si svolgono nei pubblici cinematografi di R o m a , a n c h e se fossero di soggetto sacro, senza alcuna eccezione. Contro i trasgressori procederemo con le pene canoniche, compresa la sospensione a divinis. v Ordiniamo ai Rettori delle chiese ed oratori pubblici di R o m a di t e n e r e costantemente affisso nelle sagrestie il presente nostro Decreto, aftinché n o n solo dai sacerdoti dimoranti in R o m a , ma a n c h e dai forestieri di passaggio per q u e s t a città p o s s a essere conosciuto ed o s s e r v a t o . Dato dalla n o s t r a Residenza, li 25 maggio 1918. V £g B. CARD. POMPILJ, Vesc. di Velletri, VICARIO GENERALE DI S. S. L. % S. F. Can. Pascucci, Segretario» Diarium Romanae Curiae 301 MARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì, 28 maggio 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Ordinaria Particolare, nella quale gli Emi e Rmi Signori Cardinali e i Rmi Prelati Officiali componenti la medesima, Manno dato il loro voto sopra le seguenti materie: 1) Intorno alla validità ed al rilievo del Processo Apostolico costruito nella Curia di Napoli sopra la fama di santità, virtù e miracoli in genere del Ven. Servo di Dio Pasquale Attardi, sacerdote secolare ; 2) intorno al culto in ossequio ai Decreti di Urbano VIII non mai prestato alla Serva di Dio Suor Anna De Angelis Monteagudo, monaca professa dell'Ordine di S. Domenico; 3) e parimenti intorno al culto, come sopra, non mai prestato alla Serva di Dio Anna Maria Lapini, fondatrice dell'Istituto delle Povere Figlie delle Sacre Stimmate. Martedì 11 giugno 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati Officiali •e Consultori teologi, si è tenuta la Congregazione dei Riti Preparatoria, per discutere il dubbio sopra l'eroismo delle virtù del Venerabile Servo di Dio Francesco de Montmorency-Laval, vescovo di Québec. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : •31 maggio 1918. L'Emo signor cardinale Aidano Gasquet, Membro della Commissione cardinalizia per Vopera « Praeservationis fidei ». Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 302 31 maggio 1918. Il Rev. sac. D. Ermanno Bonazzi, Maestro soprannumerario delle Cerimonie Pontificie. 9 giugno » L'Emo signor cardinale Giulio Tonti, Protettore dell'Istituto delle Suore Terziarie Francescane Elisabettine, di Padova. 12 » » Il Rev. sac. D. Giovanni Battista Nicola, Segretario di 2 classe di Delegazione Apostolica, destinandolo a prestare servizio presso la Delegazione Apostolica degli Stati Uniti d'America. 15 » » L'Erao signor cardinale Raffaele Merry del Val, Protettore delle Suore Benedettine dell'Adorazione perpetua del Santissimo Sacramento in Ronco di Ghiffa (Novara). , 17 » » Il Rev. P. Enrico Le Floch, della Congregazione dello Spirito Santo, Consultore della Suprema S. Congregazione del S. Offizio. 22 » » Mons. Francesco Solieri, Consultore della S. Congregazione Concistoriale. 24 » » Mons. Giacomo Sole, Consultore della Commissione per V interpretazione del Codice di Diritto Canonico. 26 » » Mons. Tommaso Esser, Vescovo titolare di Sinide e Mons. Francesco Solieri, Consultori della S. Congregazione del Concilio. a Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio: 16 agosto 1917. Mons. Belisario Santistevan, vescovo di Santa Croce della Sierra. Protonotari Apostolici ad instar participantium : 4 giugno 1918. Mons. Ildefonso Hervin, della diocesi di Arras. 6 » » Mons. Giorgio Prudente Maria Bruley des Varannes, dell'archidiocesi di Tours. Prelati Domestici di S. S. : 7 maggio 1918. Mons. Ludovico Simon, della diocesi di Vannes. 31 » » Mons. Giuseppe Bellino, dell'archidiocesi di Conza. 7 giugno » Mons. Costantino Budkiewicz, dell'archidiocesi di Mohilew. Diarium Romanae Curiae 303 ONORIFICENZE Con. Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Gran Croce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 27 maggio 1918. Al sig. Eleodoro Romero, già ministro del Culto in Perù. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 1 giugno 13 » 1918. Al sig. cav. Augusto Grossi-Gondi, di Roma. » Al sig. Emilio Maria Francesco Stinglhamber, dell'archidiocesi di Malines. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 28 maggio 1918. Al sig. Guglielmo Basambrio, dell'archidiocesi di Lima. » » » Al sig. Augusto Stanislao M. Giuseppe Meeus, della diocesi di Breda. 4 giugno » Al sig. Valerio Amabile Giuseppe Tabary, della diocesi di Arras. 5 » » Al sig. Antonio Vullinghs, dell'archidiocesi di Utrecht. 11 » » Al sig. principe Francesco Saverio Giuseppe Labre Bronislao Maria Ianusz Radziwill, dell'archidiocesi di Varsavia. La Commenda delV Ordine di S. Silvestro Papa : 5 giugno 1918. Al sig. ing. Ettore Martini, della diocesi di Piacenza. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 15 gennaio 1915. Mons. Vincenzo Miossevich, dell'archidiocesi di Zara. » » » Mons. Angelo Piasevoli, della medesima archidiocesi. 10 novembre 1917. Mons. Pietro Espejo, della diocesi di Santa Marta. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 304 11 marzo 3 giugno » >> • 5 » 8 » 17 » 1918. » » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Paolo Kaiser, del Vicariato Apostolico di Sassonia. Giuseppe Falciola, della diocesi di Novara. Luigi Galli, della diocesi di Imola. Milone Meloni, della diocesi di Treia. Antonio Negro dell'archidiocesi di Torino. Angelo Gaeta Caselli, di Roma. Camerieri segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S. : 1 giugno 1918. Il sig. comm. Giuseppe Mutsaers, dell'archid. di Bruxelles. 11 » » Il sig. Paolo Malafosse, della diocesi di Montpellier. Cameriere d'onore in abito paonazzo di S. S. : 25 maggio 1918. Mons. Michele Veroli, della diocesi di Faenza. » * » Mons. Giuseppe Bolzoni, della diocesi di Borgo S. Donnino. » » Mons. Giuseppe Savio, della diocesi di Saluzzo. » » » Mons. Andrea Vigo, dell'archidiocesi di Torino. 11 giugno » Mons. Giovanni Gori, della diocesi di Cesena. » » » Mons. Giuseppe Alvisi, della medesima diocesi. 15 >• » Mons. Tommaso Frioni, di Roma. 17 » » Mons. Cesare Rossi, di Roma. V Cameriere d'onore extra Urbem di S. S.: 31 gennaio 1918. Mons. Gioacchino Pereira Secco, della diocesi di Guarda. Cappellano d'onore extra Urbem di S. S.: 31 gennaio 1918. Mons. Emanuele Gioacchino De Pai va, della diocesi di Funchal. NECROLOGIO 4 giugno 1918. Mons. Francesco De Paola e Silva, vescovo di S. Luigi del Maragnano (Brasile). 8 » » Mons. Giovanni Ignazio Gonzalez Eyzaguirre, arcivescovo di Santiago del Chili. » » » Mons. Giuseppe Cadena y Eleta, arcivescovo di Burgos. Annus X - Yol. X 1 Augusti 1918 Num. 8 ACTA APOSTOLICAE~SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV MOTU PROPRIO SODALIUM SS. CRUCIFIXI AD S. MARCELLI NOVAS CONSTITUTIONES RATAS HABET BENEDICTUS P P . XV Tribus abhinc annis, cum sanctissima Iesu Crucifixi Imago, quae Romae ad S. Marcelli asservatur, in Basilicam Vaticanam, supplicationis causa, translata esset, eam Nosmet ipsi venerati sumus: ot considerantes quam salutare esset atque adeo oporteret alere in animis hominum pietatem et amorem erga Passionem Domini, peroptatum Nobis fore declaravimus si Sodalicium, cuius est illius Imaginis tueri cultum, ad spem pristinae prosperitatis reviresoeret. Constat enim mirandum in modum caluisse studia maiorum in colenda sanctissima Effigie; sed quum processu temporis, ut fieri solet, ille pietatis fervor paullatim remisisset, ad eum excitandum decessor Noster Clemens XII die XXIV ian. MDCCXXXI Sodalicii constitutiones renovavit. Quae autem deinde his duobus saeculis rerum conversiones factae sunt, hanc ipsam consociationem sic affecerunt, ut opportunum videretur eamdem novis temporum rationibus accommodare. Huius quidem constitutiones nuper S. Congregatio Concilii, retractatas apte emendatasque, rite recognovit et probavit. Nos vero, plane confisi plurimos futuros qui tam pium et frugifeACTA, vol. X, n. 8. — 1-8-918. 20 306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rum institutum amplectantur, easdem Motu Proprio confirmamus et ratas habemus, contrariis non obstantibus quibuscumque. ; Datum Romae apud S. Petrum die i mensis iulii, in festo Pretiosissimi Sanguinis D, N. I. C. MDCCCCXVIII, Pontificatus Nostri anno quarto. BENEDICTUS P P . XV LITTERAE APOSTOLICAE I CONCEDUNTUR INDULGENTIAE ET PRIVILEGIA OPERI PIACULARI VULGO « DE MONTLTGEON » IN DIOECESI SAGIENSI. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — C o m p e r t u m est Nobis, o p u s piacuculare in proprio templo i n t r a fines paroeciae vulgo La Chapelle-Montrligeon, dioeceseos Sagiensis, iamdiu erectum fuisse, cuius finis est relictas fidelium a n i m a s a purgatorio igne liberare. Atque ut huiusmodi caritatis pietatisque exercitatio u b e r i u s in Domino i n c r e m e n t u m suscipiat, preces ipsius operis conditoris êt m o d e r a t o r i s generalis benigne excepimus, a t q u e , audito etiam dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, frugiferam h a n c institutionem petitis spiritualibus gratiis libenti quidem a n i m o locupletamus. Q u a r e p r a e s e n t i u m t e n o r e , apostolica auctoritate Nostra, o m n i b u s ac singulis u t r i u s q u e sexus christifidelibus, qui d i e b u s D. N. Iesu Christi et Deiparae Virginis festis p r i m a e et secundae classis ex liturgico universo kalendario, et festis q u o q u e B, Mariae Virginis a Monte Carmelo, celebritatis S a n c t o r u m O m n i u m , S. Michaelis archangeli, S. Iosephi castissimi Deiparae Virginis Sponsi, Ss. Petri et Pauli a p o s t o l o r u m , S. Gregorii Magni, S. B e r n a r d i , S. Francisci Assisinatis ac S. Latuini m e m o r a t a e Sagiensis dioeceseos P a t r o n i , t u m admissa, vel ipsis d i e b u s supradictis, vel u n o ex octiduis e a d e m festa p r a e c e d e n t i b u s sive s u b s e q u e n t i b u s , rite expiaverint, t u m coelesti pabulo, sive iisdem festis diebus, sive eorum pervigilio, sive denique quovis die ex octiduis respective s u b s e q u e n t i b u s , se refecerint ac, praedicto templo visitato, ibi p r o christianorum principum concordia, Acta Benedicti PP. XV 307 h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, quo die haec omnia expleverint, plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus ac largimur. P a r i a u t e m auctoritate Nostra facultatem facimus, cuius vi fideles, singulis Quadragesimae aliisque intra a n n u m diebus, ad l u c r a n d a s indulgentias, Station u m n u n c u p a t a s , in Missali R o m a n o descriptis, supradictum t e m p l u m devote q u o t a n n i s visitaverint ibique, ut praefertur, oraverint, quo die praedictorum id egerint, o m n e s ac singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes consequi possint, q u a s consequerentur si quamlibet ex ecclesiis h u i u s almae Urbis Nostrae pro dictis Stationibus designatis, personaliter iisdem diebus ac devote visitarent, d u m m o d o t a m e n q u a e pro consequendis indulgentiis iniuncta s u n t pietatis opera rite praestiterint. Q u a s omnes, tum plenarias, t u m partiales indulgentias a n i m a b u s in purgatorii igne detentis applicari posse concedimus. Veniam denique impertimus ut sacrosanctum Missae Sacrificium quod quivis sacerdos, saecularis vel regularis, qualibet feria secunda, ad quodvis praedicti templi altare pro a n i m a cuiuscumque christifidelis, q u a e Deo in charitate coniuncta ab hac luce migraverit, per a n n u m celebrabit, a n i m a e ipsi p r o q u a celebratum fuerit perinde suffragetur ac si ad privilegiatum altare fuisset celebratum. Non obstantibus Nostra et Cancellaria Apostolicae regula de iure quaesito n o n tollendo aliisque constitutionibus et ordinationibus apostolicis ceterisque o m n i b u s in c o n t r a r i u m facientibus quibuslibet. P r a e s e n t i b u s perpetuo valituris. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x maii MCMXVIII, Pontificatus Nostri anno q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. II FOEDERI MISSAE QUOTIDIANAE ERECTO IN ARCHIDIOECESI BIRMINGAMIENSI CONCEDUNTUR INDULGENTIAE ET PRIVILEGIA IAM EIDEM OPERI ALIBI CONCESSA. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — C u m grata Nobis ac sane periuc u n d a sint h o m i n u m studia, q u i b u s sacrosanctum Missae sacrificium, q u a n t o saepius fieri potest, celebrandum curant, ita minime dubitavimus, 308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Hiberniae Primatis excipere preces, ut Sodalitatem, cui titulus « F o e d u s Missae quotidianae » ibi erectam, caelestibus Ecclesiae t h e s a u r i s loeupletaremus. Itaque cum etiam in Birmingamiensi archidioecesi huiusmodi o p u s sub eodem n o m i n e conditum fuerit, et cum h u i u s m o d i archidioeceseos Antistes Nos enixe rogaverit, ut easdem ei indulgentias impertire d i g n a r e m u r ; Nos, audito q u o q u e dilecto filio nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, piis hisce votis eo magis obsecundam u s , q u o d plurima a t q u e insignia ex r e n o v a t o super altari Iesu Christi Redemptoris Nostri sacrificio percipiuntur beneficia. Quare de omnipotentis Dei misericordia ac B b . Petri et P a u l i apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s ac singulis u t r i u s q u e s e x u s christifidelibus, qui Sodalitatem s u b titulo « F o e d u s Missae quotidianae » in templo oratorii S. Philippi Nerii civitatis Birmingamiensis canonice erectam, aliasq u e cognomines consociationes, intra fines eiusdem archidioeceseos Birmingamiensis in posterum erigendas, p o s t h a c ingredientur, die p r i m o e o r u m ingressus, si, vere poenitentes et confessi, S s m u m Eucharistiae S a c r a m e n t u m sumpserint, plenariam; ac sodalibus t u m descriptis, t u m in iisdem consociationibus pro tempore describendis, in cuiuslibet e o r u m mortis articulo, si, vere poenitentes et confessi ac Sacra Communione refecti, vel, q u a t e n u s id facere nequiverint, saltem contriti, n o m e n Iesu ore, si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint, etiam plenariam*; nec n o n praedictis n u n c et pro tempore e a r u n d e m consociationum exsistentibus sodalibus, qui, quovis a n n i mense, saltem novem diebus continuis Sacro interfuerint atque, u n o quo cuique libeat ex n o v e m hisce diebus, vere poenitentes et confessi sacra se Communione refecerint, ac, d u r a n t e Missa, pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, plenariam similiter o m n i u m peccator u m s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus ac largimur. Praeterea iisdem sodalibus, qui, corde saltem contriti, quolibet profesto die Missam audierint ibique, ut praefertur, oraverint, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; iis a u t e m sociis, qui quodvis pietatis caritatisve o p u s ex dictarum sodalitatum praescripto peregerint, centum dies de iniunctis eis seu alias quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta r e l a x a m u s . Q u a s omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes, excepta plenaria indulgentia in mortis articulo lucranda, etiam a n i m a b u s fidelium in purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse indulgemus. Denique apostolica auctoritate Nostra concedimus, ut Missae ad quodlibet altare pro a n i m a cuiusvis sodalis celebrandae, Acta Benedicti PP. XV 309 a n i m a e ipsi perinde suffragentur ac si ad privilegiatum altare fuissent celebratae. Non o b s t a n t i b u s contrariis quibuslibet. P r a e s e n t i b u s perpetuo valituris. Volumus autem ut p r a e s e n t i u m Litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscripti et sigillo p e r s o n a e in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides adhibeatur, q u a e adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e apud S a n c t u m P e t r u m s u b annulo Piscatoris, die XIII maii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. III FOEDUS INTERNATIONALE « PRO PONTIFICE ET ECCLESIA » CAMBERII INSTITUTUM INDULGENTIIS AUGETUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Cum, sicuti Nobis e x p o n e n d u m curavit dilectus filius Iacobus Ogier, moderator generalis foederis internationalis « Pro Pontifice et Ecclesia » Camberii instituti, t u m sibi, t u m sacerdotibus et laicis ipsum in F o e d u s adlectis, in votis a d m o d u m sit, ut nonnullis spiritualibus gratiis enunciatam sodalitatem augere, de t h e s a u r o Ecclesiae Nobis divinitus commisso, d i g n e m u r ; Nos, cum res in tam frugiferi sodalitii b o n u m a t q u e i n c r e m e n t u m sit maxime cessura, optatis his a n n u e n d u m , q u a n t u m in Domino p o s s u m u s , existimavimus. Quae cum ita sint, audito dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et Pauli apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis sacerdotibus, n u n c et in p o s t e r u m m e m o r a t u m in pium F o e d u s rite adlectis, qui die aggregationis et q u o t a n n i s Paschatis Resurrectionis Domini, B. Mariae Virginis in coelum a s s u m p t a e et Bb. apostolorum Petri et Pauli festivitatibus, a medietate diei praecedentis ad m e d i a m u s q u e noctem respectivi festi diei, a d m i s s o r u m sacramentali confessione expiati atque angelorum p a n e refecti, ecclesiam q u a m v i s sive publicum sacellum visitent ibique ad R o m a n i Pontificis mentem preces fundant, plenariam o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Iisdem a u t e m sacerdotibus sodalibus, quoties, contrito sal- 310 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tem corde, orationem sodalitatis q u a e incipit: «'Tu es PetFUS » devote recitent, a u t m e n s t r u o recessui collective habito intererint, centum dies de n u m e r o p o e n a l i u m in forma Ecclesiae consueta e x p u n g i m u s . P r a e terea laicis, n u n c et in p o s t e r u m pariter in dicto Foedere inscriptis, qui die pariter aggregationis quodvis publicum t e m p l u m sive sacellum, vere poenitentes et confessi ac Sacra C o m m u n i o n e refecti^ visitent ibique effundant, uti s u p r a diximus, ad m e n t e m Pontificis preces, a t q u e u n o cuiusque per a n n u m mensis die, iuxta Foederis t a b u l a s , S a c r a m Comm u n i o n e m ad S u m m i Pontificis intentionem applicaverint, etiam^ plenar i a m o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. P o r r o largimur sodalibus ipsis, si malint, liceat plenariis his ac partialibus indulgentiis functorum vita labes poenasque expiare. Contrariis non o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris temporibus valituris. Volumus autem, ut p r a e s e n t i u m Litterarum t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis ac sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r q u a e adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae. VIII D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . v- P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. IV PIA UNIO « CULTUS PERPETUUS ERGA VIRGINEM PERDOLENTEM » NUNCUPATA ET IN BASILICA MONTIS BERICI INSTITUTA INDULGENTIIS DITATUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Caelestes Ecclesiae thesauros, q u o r u m largitionem Nobis Dominus, licet immerentibus, commisit, pro iis consociationibus libenti quidem a n i m o r e s e r a m u s , q u a e sibi Deiparae Virginis gloriam et h o n o r e m augere E i u s q u e dolores recolere propon u n t . Cum igitur S u p r e m u s Moderator Ordinis S e r v o r u m B. M. V. enixas Nobis adhibuerit preces, ut nonnullas spirituales gratias pro pia Unione, cui n o m e n « Cultus p e r p e t u u s erga Virginem P e r d o l e n t e m » et in basilica Montis Berici a p u d Vicentiam canonice instituta, largiri d i g n a r e m u r : Nos h u i u s m o d i votis q u a n t u m cum Domino p o s s u m u s o b s e c u n d a n d u m censemus. Quare de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et P a u l i Acta Benedicti PP. XV 311 a p o s t o l o r u m Eius auctoritate confisi a t q u e audito dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, d u m m o d o t a m e n praedictae consociationi aliae indulgentiae ab h a c S. Sede concessae n o n fuerint, p r a e s e n t i u m tenore o m n i b u s ac singulis christifidelibus, qui piam praefatam U n i o n e m in posterum ingredientur, die primo eorum ingressus, si, vere poenitentes et confessi, S S m u m Eucharistiae S a c r a m e n t u m sumpserint, p l e n a r i a m ; ac t a m descriptis q u a m pro t e m p o r e describendis in eadem Unione sodalibus, in cuiuslibet eorum mortis articulo, si, vere poenitentes et confessi ac S. C o m m u n i o n e refecti, vel, q u a t e n u s id facere nequiverint, saltem contriti, n o m e n Iesu ore, si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint, et m o r t e m t a m q u a m peccati stipendium de m a n u Domini patienter susceperint, etiam p l e n a r i a m ; nec n o n iisdem sodalibus, qui quamlibet ecclesiam vel publicum oratorium, principe eiusdem consociationis festo, devote q u o t a n n i s visitaverint, ibique pro c h r i s t i a n o r u m principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac Sanctae Matris Ecclesiae exsaltatione pias ad Deum preces effuderint, quo die iniuncta opera expleverint, item p l e n a r i a m ; d e n i q u e , u t r i u s q u e classis sodalibus, ad q u a m ex Unionis praescripto pertineant, qui vel semel in h e b d o m a d a , vel semel in mense, vere item poenitentes et confessi ad sacram Synaxim accesserint; et in quavis ecclesia vel publico oratorio, ut supra, oraverint, plenariam similiter o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus ac largimur. E i u s d e m praeterea Unionis sodalibus, corde saltem contritis, qui q u a t u o r anni festis diebus ab Ordinario semel t a n t u m designandis, quamlibet ecclesiam vel publicum orat o r i u m visitent, et ibi, ut praefertur, orent, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; iis vero qui preces ad Virginem Perdolentem, m e m o r a t a e Unionis proprias a t q u e ab Ordinario p r o b a t a s , devote recitaverint, vel quodvis pietatis caritatisve opus, ex Unionis legibus, peregerint, centum dies de iniunctis eis seu alias quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta r e l a x a m u s . Q u a s o m n e s et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes, excepta plenaria indulgentia in mortis articulo lucranda, etiam a n i m a b u s fidelium in p u r gatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse consentimus. In c o n t r a r i u m facientibus n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perp e t u o valituris. Datum Romae a p u d S a n c t u m P e t r u m sub annulo Piscatoris, die ix iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quarto. P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. 312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale V INDULGENTIAE ET PRIVILEGIA ARCHISODALITATI VULGO « DE MONTLIGEON » IAM COLLATA CONFIRMANTUR ALIAQUE NOVA CONCEDUNTUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Nobis curavit e x p o n e n d u m dilectus filius P a u l u s Buguet, protonotarius apostolicus et m o d e r a t o r generalis piacularis « Operis pro liberandis a n i m a b u s in purgatorio igne derelictis », associationem ipsam ab Episcopo Sagiensi fuisse p r i m u m die v mensis octobris MDCCCLXXXIV canonice erectam in templo curiali loci Chapelle-Montligeon, dioecesis e n u n c i a t a e ; postea, per similes Literas apostolicas, die u octobris a n n o MDCCCLXXXXIII et die xix mensis iunii a n n o MDCCGLXXXXV, Piscatoris annulo obsignatas, fuisse et in archisodalitatem et in P r i m a m - P r i m a r i a m evectam; t a n d e m a n n u e n t e et auspice Sagiensi Antistite, in novum t e m p l u m Virgini dicatum, intra ipsius paroeciae fines erectum a n n o MCMXIII p r i m a r i a m eandem archisodalitatem fuisse t r a n s l a t a n t Addit idem Moderator Generalis p i u m enunciatum O p u s fuisse quidem a Decessoribus Nostris pluribus indulgentiis ac privilegiis decoratum a t q u e a u c t u m ; n u n c autem, t u m sibi, t u m universis archisodalitatis sociis in votis a d m o d u m esse, ut indulgentias et privilegia iam concessa in p e r p e t u u m confirmare, iisque alias spirituales gratias adiungere, de Nostra benignitate, dignemur. Nos autem animo repetentes q u a m « sancta et salutaris sit cogitatio pro defunctis exorare ut a peccatis solvantur », his piis optatis, q u a e in t a m frugiferae consociationis b o n u m a t q u e i n c r e m e n t u m cedunt, q u a n t u m in Domino p o s s u m u s , benigne a n n u e n d u m existimavimus. Quae cum ita sint, audito dilecto filio S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. P e t r i et P a u l i apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis fidelibus qui p r i m a r i a m archisodalitatem ipsam pro liberandis a n i m a b u s in purgatorio igne derelictis in p o s t e r u m ingredientur, si, die primo e o r u m ingressus, vel u n o ex septem diebus continuis immediate sequentibus, vere poenitentes et confessi Eucharistico se P a n e refecerint, p l e n a r i a m ; ac t a m inscriptis q u a m in posterum ipsa in archisodalitate inscribendis sodalibus, in cuiuslibet eorum mortis articulo, si, vere poenitentes et confessi ac Sacra C o m m u n i o n e refecti vel, q u a t e n u s id facere nequiverint, saltem contriti, v Acta Benedicti PP. XV 313 n o m e n Iesu ore, si potuerint, sin m i n u s corde devote invocaverint et m o r t e m t a m q u a m peccati s t i p e n d i u m de m a n u Domini demisse a n i m o susceperint, item plenariam ; t a n d e m iisdem n u n c et in p o s t e r u m similiter enunciatam in sodalitatem adlectis sodalibus, qui singulis a n n i s Nativitatis, Paschatis Resurrectionis D. N. Iesu Christi, Corporis Christi Domini et SSmi Iesu Cordis, item Conceptionis, Nativitatis, Annuntiationis, Purificationis et Assumptionis B. Mariae Virg. Deiparae, Perdolentis Virginis et a Monte Carmelo festivitatibus; die festo associationis praecipuo, n e m p e feria q u a r t a diem mensis maii vicesimam q u a r t a m praecedente, denique S. Michaelis Archangeli, S. Iosephi, Ss. Apostolorum Petri et Pauli ac S. Gregorii Magni Pontificis et Doctoris festis diebus, vel u n o e septem diebus continuis immediate respective sequentibus ad cuiusque lubitum eligendo, nec n o n feria secunda q u a e quovis mense primo loco recurrat, a medietate diei praecedentis ad mediam usque noctem ipsius feriae a d m i s s o r u m pariter confessione expiati ac coelestibus epulis refecti, propriam archisodalitii ecclesiam, si adsit, secus quodvis publicum t e m p l u m sive sacellum visitent, ibique pro christian o r u m principum concordia, h a e r e s u m exstirpatione, peccatorum conversione ac Sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, quo ex praedictis die id agant, etiam plenariam omnium peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Insuper dictis fidelibus in consociationem m e m o r a t a m adlectis, sive adlegendis in posterum, quoties publicum q u o d c u m q u e coemeterium visitent contrito corde, ibique pro a n i m a b u s defunctorum expiandis orent, septem a n n o s totidemque q u a d r a g e n a s ; q u o die iuxta sodalitii t a b u l a s orationem dominicam, salutationem angelicam et « Requiem a e t e r n a m » recitent, quingentos d i e s ; quo pariter die precem recitent « O gloriosa Virgo Maria », prouti inserta m a n e t in apostolicis Litteris die x februarii mensis, a n n o MCMV, Piscatoris a n n u l o obsignatis, trecentos dies ; tandem quoties contrito corde recitent invocationem : « O n o s t r a Domina de Montligeon, ora pro a n i m a b u s in purgatorio igne detentis », toties iis de n u m e r o poenalium in forma Ecclesiae consueta centum expungimus. Ad haec indulgemus, ut Missae omnes a quovis sacerdote ad q u o d c u m q u e altare cuiuslibet templi sive sacelli rite litandae pro sodali defuncto ex enunciata associatione, ei a n i m a e pro q u a celebratae fuerint perinde suffragentur ac si fuissent ad privilegiatum altare peractae. Altare a u t e m B. Mariae Virgini de Montligeon dicatum, quod exstat in ecclesiis ubi piaculare Opus canonice institutum sit, quotidiano Missarum privilegio ita o r n a t u m volumus, ut q u a n d o c u m q u e sacerdos aliquis saecularis vel regularis Missam pro a n i m a 314 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale c u i u s c u m q u e fidelis q u a e Deo in charitate coniuncta ab h a c luee migraverit, ad dictum altare celebraverit, a n i m a ipsa de t h e s a u r o Ecclesiae per m o d u m suffragii indulgentiam consequatur, ita ut D. N. I e s u Christi, B. Mariae Virg. S a n c t o r u m q u e o m n i u m meritis sibi suffragantibus, a purgatorii poenis, si ita Deo placuerit, liberetur. P r a e t e r e a concedimus, ut sacerdotes, a n n u e n t e ac p r o b a n t e Ordinario, Moderatores Parochiales Operis electi, eodem d u r a n t e m u n e r e , servatis servandis, ter in hebdom a d a altari privilegiato gaudeant. T a n d e m veniam facimus, ut die festo associationis praecipuo, quotannis, inscriptis sodalibus, Nostro et R o m a n i Pontificis pro tempore exsistentis n o m i n e et auctoritate, cum plenaria a d n e x a indulgentia benedictio impertiatur, in locis ubi associatio erecta sit, ab Episcopo ritu episcopali, a u t a Moderatoribus cum Crucifixo et s u b unico Crucis s i g n o ; vel t a n t u m n u n t i e t u r a sacerdotibus zelatoribus in locis, q u a e careant Moderatore. P o r r o largimur Sodalibus ipsis, si malint, liceat, excepta iugiter plenaria indulgentia in mortis articulo lucranda, singulis aliis tam plenariis, q u a m partialibus indulgentiis functorum vita labes p o e n a s q u e expiare. Non o b s t a n t i b u s Nostra et Cancellariae apostolicae regula de n o n concedendis indulgentiis ad instar, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus apostolicis, ceterisque o m n i b u s in c o n t r a r i u m facientibus q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris t e m p o r i b u s valituris. Volumus a u t e m ut praesentium Litte- * r a r u m t r a n s u m p t i s seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r , q u a e adhiberetur ipsis p r a e s e n t i b u s si forent exhibitae vel ostensae. Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die xi iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. v i FRATRIBUS A SCHOLIS CHRISTIANIS QUASDAM PRECES RECITANTIBUS INDULGENTIA CCC DIERUM CONCEDITUR. BENEDICTUS P P . XV Ad perpetuam rei memoriam. — Benigne a n n u e n t e s piis precibus oblatis Nobis a dilecto filio Himerio a Iesu, Superiore Generali F r a t r u m Scholarum Christianarum, audito dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, de omnipotentis Dei misericordia ac B b . Petri Acta Benedicti PP. XV 315 •et Pauli apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis ex eodem Instituto Scholarum C h r i s t i a n a r u m F r a t r i b u s , ubique t e r r a r u m n u n c et in posterum exsistentibus, qui, quovis per a n n u m die, quoc u m q u e idiomate, d u m m o d o versio fidelis sit, pie recitent in h o n o r e m S. Ioannis Baptistae de la Salle, contrito saltem corde, orationem h a n c : « O Dieu, qui, p o u r donner l'éducation chrétienne aux pauvres et p o u r « affermir la jeunesse d a n s la voie du salut, avez suscité saint J e a n « Baptiste, votre confesseur, et formé par lui, d a n s l'Église, u n e nouv e l l e famille religieuse; daignez n o u s accorder, par l'efficacité de son « intercession et de ses exemples, q u ' e m b r a s é s de zèle pour votre gloire « et le salut des âmes, n o u s puissions, comme lui, être un j o u r cou« r o n n é s d a n s le ciel. Ainsi soit-il », de n u m e r o poenalium dierum in forma Ecclesiae consueta trecentos e x p u n g i m u s . P o r r o largimur Fratribus enunciatis, si malint, liceat, hac poenitentiarum partiali relaxatione, semel t a n t u m in die lucranda, functorum vita labes poenasque expiare. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris t e m p o r i b u s valituris. Volumus a u t e m ut p r a e s e n t i u m Litterarum transumptis, seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius notarii publici subscriptis ac sigillo p e r s o n a e in ecclesiastica dignitate vel officio cons t i t u t a e munitis, eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r , quae adhiberetur ipsis p r a e s e n t i b u s si forent exhibitae vel ostensae. XVII D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m sub a n n u l o Piscatoris, die iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. VII DE TERTIO ORDINE SERVORUM B. M. V. IN HISPANIA REGIONIBUSQUE EI OLIM SUBIECTIS NONNULLA STATUUNTUR. B E N E D I C T U S P P . XV Ad futuram rei m e m o r i a m . — Relatum est Nobis, nonnullos errores a t q u e a b n o r m e s u s u s in christifidelibus Tertio Servorum B. M. V. Ordini a d i u n g e n d i s paulatim irrepsisse. Quod praesertim in Hispania, sive ob formam scapularis fidelibus traditi, sive ob a d h i b i t u m ritum, ab eo dissimilem, q u e m haec Sancta Sedes praecepit, sive ob alia id genus, n o n p a r u m frequenter evenit. Ut igitur omnia ad pristinas leges revocentur a t q u e animi fidelium, q u o d ad indulgentias l u c r a n d a s , huic religioni 316 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a d n e x a s , nulla a e s t u e n t dubitatione, preces dilecti filii hodierni P r i o r i s Generalis Ordinis Servorum B. M. V. libenter excepimus a t q u e apostolica auctoritate, audito etiam dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Praefecto S. Congregationis Negotiis Religiosorum Sodalium praepositae,, haec, q u a e s e q u u n t u r , vi p r a e s e n t i u m edicimus ac sancimus, ut sodalitates Septem Dolorum Deiparae Virginis in hispanicae linguae regionibus erectae, q u a e n u n c v e r a Tertii Ordinis consortia existimantur, quamvis utpote simplices confraternitates Septem Dolorum eiusdem B. M. V. initia erectae sint, perinde ac vera Tertii Ordinis consortia, et s a n a t o , , quat e n u s oporteat, omni erectionis defectu, licite h a b e n d a e sint: s e c u n d u m a u t e m praecipimus, ut in posterum, ad o m n e d u b i u m expellendum, illud t a n t u m m o d o Tertii Ordinis S e r v o r u m B. M. V. consortium in Hispania ac regionibus ei olim subiectis v e r u m legitimumque censeatur, q u o d s u p r e m u s Moderator totius Ordinis pro tempore per s u u m diploma erexerit. Quibus positis, certa nitimur spe, t a m frugiferum institutum, cuius omni laude dignus finis est Dei Matrem P e r d o l e n t e m praecipuo cultu cohonestare, magis magisque in dies s u s c e p t u r u m incrementa. In cont r a r i u m facientibus n o n obstantibus quibuslibet. Datum R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die XXV iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri anno q u a r t o . « P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status VIII IACULATORIAM QUANDAM PRECULAM IN HONOREM SACRATISSIMI CORDIS IESU RECITANTIBUS INDULGENTIAE CONCEDUNTUR. < BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Religionem erga S S m u m Cor -Iesu omni studio fovendam censemus, utpote q u a e divino Christi Redemptoris nostri desiderio r e s p o n d e a t atque universis Eius devotis, familiis praesertim ei consecratis, o m n i g e n a illius a e t e r n a e salutis fontis subsidia procuret. Laeti igitur dilecti filii hodierni Praepositi Belgicae Congregationis Missionariorum Oblatorum Mariae I m m a c u l a t a e excep i m u s vota, quibus caelestes Ecclesiae t h e s a u r i pro iaculatoria prece flagitantur. Quare de omnipotentis Dei misericordia ac Bb. Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi a t q u e audito dilecto filio N o s t r a Acta Benedicti PP. XV 317 S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore*, vi praesentium, apostolica auctoritate Nostra, o m n i b u s u t r i u s q u e sexus christifidelibus, qui, corde saltem contriti, singulis cuiuslibet mensis diebus invocationem : « Sacrat i s s i m u m Cor Iesu, protege familias nostras » quovis idiomate recitaverint ac, vere poenitentes et confessi ac sacra C o m m u n i o n e refecti, q u a m l i b e t ecclesiam vel publicum oratorium, semel in mense, quo die q u i s q u e voluerit, u b i q u e gentium visitaverint ibique, precibus ad Nostram m e n t e m absolutis, e a n d e m iaculatoriam precem dixerint, quo die iniuncta o p e r a expleverint, plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus et largimur. P r a e t e r e a fidelibus, q u o c u m q u e die ipsam precem recitaverint, trecentos dies de iniunctis eis seu alios quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta r e l a x a m u s . Quas o m n e s et singulas indulgentias, pecc a t o r u m remissiones ac poenitentiarum relaxationes etiam a n i m a b u s fidelium in purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse indulgemus. In contrarium facientibus n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet. P r a e sentibus perpetuo valituris. XXVI D a t u m R o m a e a p u d S a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. EPISTOLAE I AD R. P. CAESAREM PEDRINI, E CONGREGATIONE SERVORUM CHARITATIS, SODALITII « A TRANSITU S. IOSEPH » MODERATOREM : SODALITIUM COMMENDANS, CUI IPSE B. P. PIISSIME ADHAERET, SACERDOTES SODALES MISSAM PRO MORIENTIBUS CELEBRATURUS SPIRITUALIBUS DITAT PRIVILEGIIS. Diletto figlio, salute ed apostolica benedizione. — Mentre a m a r e lagrime g r o n d a n o dal Nostro ciglio sulle miserie sempre crescenti della travagliata u m a n i t à , n o n vi è per Noi conforto maggiore che di alleviare, q u a n t o è possibile, le pene e le sofferenze che questa atroce ed interminabile guerra va moltiplicando in ogni ora del giorno su t a n t a parte del mondo. Ma la Nostra carità apostolica n o n p u ò arrestarsi a quei desolati figli che s t a n n o peregrinando in questa valle di p i a n t o ; giacché altre migliaia di figli diletti, che sono per varcare la soglia del- 318 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale l'eternità, fanno giungere al Nostro cuore l'eco della loro languida voce invocante il soccorso di u n a prece per il felice passaggio alla vita s e n v piterna. E ben Ci consoliamo al riflettere che in aiuto spirituale d e i poveri agonizzanti fa istituita la Pia Unione del Transito di S. Giuseppe, la quale ha avuto, in breve lasso di tempo, u n o sviluppo ed u n a diffusione quali a p p u n t o si convenivano al r a d d o p p i a t o bisogno di sacri olocausti e di preci propiziatorie per i morenti. Nè possiamo astenerci dal manifestare la soddisfazione che a b b i a m o p r o v a t a nel venire a conoscenza del pio pensiero di r e n d e r e più efficaci le b u o n e opere collettive di questo santo Sodalizio, invitando i reverendi sacerdoti ad applicare per t u r n o qualche s a n t a Messa per i moribondi della giornata. E poiché il R o m a n o Pontefice è il primo fra i ministri dell'altare, così a Noi piace , incoraggiare la lodevole iniziativa e favorire il pio divisamento a n d a n d o innanzi con l'esempio ed accettando di celebrare Noi stessi, a questo caritatevole scopo, il s a n t o Sacrificio della Messa; e ciò faremo il p r i m o giorno di ciascun mese, ovvero il secondo, q u a n d o il primo sia giorno festivo. A titolo, poi, di maggiore incoraggiamento accordiamo a quei pii sacerdoti che a n n u a l m e n t e applicheranno qualche S. Messa per i poveri morenti, la facoltà di benedire extra Urbem, e con la forma dei Rituale, corone, crocefissi, medaglie, piccole statue e oggetti di devozione, applicandovi le indulgenze apostoliche; la facoltà di applicare alle corone le indulgenze dei Domenicani e Crocigeri; la facoltà di benedire e imporre ai fedeli gli scapolari della S s m a Trinità, della P a s sione, dell'Addolorata, dell'Immacolata, del Carmine e del S. Cingolo di S. Giuseppe con u n a sola formóla, e la facoltà dell'altare personale privilegiato ogni volta che applicheranno la Messa per gli agonizzanti. Inoltre accordiamo ai medesimi ecclesiastici l'indulgenza plenaria in p u n t o di morte e nelle feste principali di Nostro Signore, della B e a t a Vergine, ^dello Sposalizio, T r a n s i t o e Patrocinio di S. Giuseppe, nella festa di S. Michele e nell'anniversario della loro s a c r a Ordinazione. Ed invocando sulla pia Società, per l'intercessione del suo celeste P a t r o n o , l'abbondanza dei divini favori, i m p a r t i a m o di cuore a Lei, diletto figlio, ed a tutti gli ascritti alla pia crociata l'apostolica benedizione. Dal Vaticano, li 15 giugno 1917. BENEDICTUS P P . XV 319 Acta Benedicti PP. XV (Versio latina). D u m acerbae lacrimae super miserias afflictae humanitatis, m a g i s magisque in dies ingravescentes, profluunt ex oculis Nostris, n u l l u m Nobis m a i u s sollacium esse potest, q u a m si s t u d u e r i m u s dolores cruciatusque pro viribus lenire, qui propter dirum hoc p e r p e t u u m q u e bellum, t a m magna in orbis t e r r a r u m parte singulis fere horis multiplicantur. Apostolica vero caritas Nostra eos t a n t u m m o d o filios amplecti n e q u i t , qui in h a c lacrimarum valle p e r e g r i n a n t u r ; alii sunt enim, eique plurimi filii Nobis dilecti, aeternitatis limen iam proxime ingressuri, q u o r u m flebilis vox a u r e s contingit a n i m u m q u e Nostrum, precum opem e x o r a n s ut feliciter ipsi t r a n s e a n t ad vitam s e m p i t e r n a m . Nos a u t e m m a g n a consolatione afficimur quotiescumque consideramus piam Sodalitatem « a S. iosephi T r a n s i t u » ad spintale auxilium morientibus ferendum fuisse institutam, q u a e brevi tempore adolevit et diffusa est n o n secus a t q u e sacrorum holocaustorum piarum que precum pro iis, qui animam agunt, aucta necessitas expostulabat. Neque t a m e n abstinere p o s s u m u s quin id etiam manifestemus, m a g n a m n e m p e laetitiam Nobis esse partam ex allato pio proposito ea o m n i a reddendi validiora, q u a e in Sodalitate communiter fiunt, rogatis sacerdotibus ut aliquot Missas in orbem, suam cuiusque vicem, celebrare velint pro illis qui intra diem in articulo mortis fuerint constituti. I a m vero cum R o m a n u s Pontifex sit omnium sacerdotum princeps, ita cupim u s inceptum hoc merita e x o r n a r e l a u d e p i u m q u e propositum fovere, o m n i b u s exemplo p r a e e u n t e s et promittentes Nos Ipsos in h u n c caritatis finem primo q u o q u e die uniuscuiusque mensis, vel, si p r i m u s festus fuerit, altero die, Sacrum esse facturos. Quo vero magis ad praeclaram h a n c rem presbiteri incitentur, sacerdotibus illis qui n o n n u l l a s Missas q u o t a n n i s pro morientibus celebraturi sunt, facultatem facimus benedicendi extra Urbem, et ad formam Ritualis, coronas, crucifixos, n u m i smata, parva simulacra et alia eiusdem generis ad religionem pertinentia, eisdemque applicandi Indulgentias Apostolicas; facultatem applicandi coronis indulgentias Dominicanorum et Crucigerorum ; facultatem benedicendi et imponendi, per u n a m formulam, Scapularia SS. Trinitatis, Passionis, Mariae Perdolentis, Mariae I m m a c u l a t a e , M. de Carmelo, Cingulum S. Iosephi, et facultatem Altaris privilegiati q u o t i e s Missam p r o ,morientibus celebrabunt. P r a e t e r e a iisdem sacerdotibus plen a r i a m indulgentiam in articulo mortis concedimus, nec non in solemnioribus festis Domini Nostri, B. Virginis, Desponsationis, T r a n s i t u s et Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 320 Patrocinii S. Iosephi, in festo S. Michaelis et diebus q u i b u s sacerdotio aucti fuerunt. D e m u m Piae Sodalitati, per intercessionem caelestis eiusdem Patroni, divinorum m u n e r u m copiam enixe deprecantes, tibi, dilecte fili, et o m n i b u s qui sanctae huic Unioni n o m e n dederunt, apostolicam benedictionem propenso a n i m o impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis iunii MCMXVII. BENEDICTUS P P . XV II AD R. D. NORBERTUM SCHACHINGER, ORDINIS GENERALEM EUMDEMQUE ABBATEM PRAEMONSTRATENSIS ABBATEM SCHLAGLENSEM, SEPTIMO EXEUNTE SAECULO CUM SCHLAGLENSIS ABBATIA CONDITA EST. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — P r o x i m o m e n s e quintili, cum anni e r u n t septingenti ab ista, cui tu praees diligenter, Abbatia condita, sacra sollemnia per q u a t r i d u u m actum iri libenter cognovimus. Quem faustum rei eventum n o n d u m t a x a t a vobis, quasi privatum et domesticum, celebrari decet. Cum enim in Schlaglensi coenobio religiosae disciplinae decus fulgere consueverit, t u m ex eo, t a m q u a m e virtutum domicilio, praeclara semper ad s e m p i t e r n a m salutem subsidia in vicinia defluxerunt. P a r est igitur et c o n s e n t a n e u m ut, vestram laetitiam participantes, aliquo etiam apostolicae auctoritatis m u n e r e aug e a m u s . Q u a p r o p t e r qui abbatialem aedem inviserint, eis indulgentiam vu a n n o r u m totidemque q u a d r a g e n a r u m c o n c e d i m u s ; eisdem, si p r a e terea rite confessi Sanctissima Eucharistia se refecerint, indulgentiam plenariam semel l u c r a n d a m t r i b u i m u s . Tibi vero, dilecte fili, hoc d a m u s ut populo, vel per te vel per alium, n o m i n e Nostro semel benedicas p l e n a r i a m q u e indulgentiam, usitatis conditionibus, praesentibus largiaris. Ac divinorum auspicem m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae testem, tibi, dilecte fili, sodalibus et populo t u a e concreditis curae, apostolicam benedictionem amantissime in Domino i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xvin mensis iunii Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV MCMXVIII, 321 Acta Benedicti PP. XV III AD R. P. D. WILLIBALDUS HAUTHALER, O. S. B., ABBATEM S. PETRI SALISBURGENSIS; CUI L SACERDOTII ANNOS COMPLENTI GRATULATUR. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Delectat Nos q u i d e m optimo cuique, si divinae bonitatis m u n e r e faustum eveniat, grat u l a r i . I t a q u e cum certiores facti s i m u s te x sacerdotii lustra proxime completurum, nihil est Nobis optatius q u a m ut benevolentiam tibi Nostram, opinioni p a r e m q u a m de te h a b e m u s eximiam, significemus. Pro tuo enim pietatis ac religionis studio, n o n modo istam Abbatiam, a S. R u p e r t o conditore nobilitatam, diligentissime semper m o d e r a t u s es, sed etiam ad cetera, quae in Austria sunt, ordinis tui coenobia in pristinam disciplinae sanctitudinem restituenda n o n p a r u m contulisti. Ad haec promerita eam q u o q u e laudem tibi comparasti sane honestiss i m a m , q u a e in illustrandis v e t u s t o r u m t e m p o r u m m o n u m e n t i s continetur. Nos vero, caritatis in te Nostrae t e s t a n d a e causa, cum felicia o m n i a ac salutaria tibi a Deo p r e c a m u r , t u m etiam t r i b u i m u s ut in faustitate eius diei, sollemniter sacris operatus, benedictionem nomine Nostro plenariamque indulgentiam semel a d s t a n t i b u s , usitatis conditionibus, impertías. Ac caelestium auspex d o n o r u m voluntatisque Nostrae testis apostolica sit benedictio q u a m tibi, dilecte fili, tuisque omnibus a m a n t i s s i m e in Domino largimur. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xix mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV J IV AD R. D. IACOBUM OGIER, DE SODALITATE PRO PONTIFICE ET ECCLESIA, QUAE ORNATUR LAUDIBUS ET COMMENDATUR. Dilecte fili, s a l u t e m et apostolicam benedictionem. — U t r u m q u e Nobis perplacuit, et t u a plena pietatis observantiaeque epistola, et scriptio q u a sodalitatis istius cui praesides, rationes retuiisti superioris anni. E q u i d e m t a m salutare et p e r o p p o r t u n u m o p u s his r e r u m difficultatibus perstitisse a t q u e etiam aliquid cepisse incrementi, laetamur, o p t a m u s q u e ut magis a t q u e magis florere pergat. Etenim cum comACTA, vol. X, n. 8. — 1-8-918. 21 322 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale positae r e s fuerint, diligens optimo cuique d a n d a erit opera ut christianae gentes, q u a s , saeviente bello, contrariae rationes causaeque dissociarunt, arctiore q u o d a m caritatis vinculo inter se c o p u l e n t u r ; et, ad nova belli pericula praecavenda, legis a e t e r n a e s t a t u t a colant, Vicario Iesu Christi duce ac magistro. P a t r i a m tueri m a g n u m quidem est officii m u n u s : sed meminerit semper christianus h o m o ita sibi t e r r e n a m c u r a n d a m esse patriam ut caelestem non amittat ; « n o n enim h a b e m u s « hic m a n e n t e m civitatem, sed futuram i n q u i r i m u s ». Ad eam ut perveniatur, omnino illum audire, illi obtemperare, necesse est cui .claves in beato P e t r o d a t a e s u n t regni caelorum. Quod a u t e m ab o m n i b u s praes t a n d u m est, id ipsum recte vos q u a m maximo studio exsequi, i d e m q u e propositum animis aliorum inculcare e vestro proprio instituto contenditis. Alacriter igitur id persequi ne cessetis, Nobis valde p r o b a n t i b u s . Nos vero fidei ac pietatis vestrae d o c u m e n t u m h a b e m u s etiam p e t r i a n a m s t i p e m ; de q u a tibi et o m n i b u s qui eam contulerunt, gratias agimus. Ac caelestium a u s p e x m u n e r u m p a t e r n a e q u e benevolentiae Nostrae testis apostolica sit benedictio q u a m tibi, dilecte fili, sodalitatis in u n a q u a q u e natione ac dioecesi moderatoribus, sodalibusque omnibus, t u m clericis t u m laicis, amantissime in Domino i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x x v mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . v BENEDICTUS P P . XV V AD R. P. D. HENRICUM JOULAIN, EPISCOPUM IAFFNENSEM, QUEM, APPETENTE VICESIMO QUINTO EPISCOPALIS CONSECRATIONIS NATALI, GRATULATONE PROSEQUITUR. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Vices i m a m q u i n t a m episcopalis consecrationis t u a e anniversariam diem publica istic laetitia illustrem a u d i m u s fore, et perlibenter quidem. Nam q u a e clerum p o p u l u m q u e t u u m a d g r a t u l a n d u m tibi a d d u c u n t causae, eaedem Nosmet ipsos permovent. Scimus enim hoc a te e m e n s u m in ista regenda dioecesi s p a t i u m aetatis clarorum fuisse plenum meritor u m : in quibus, praeter utilissime instituta ad regnum Iesu Christi prop a g a n d u m , ad p u e r o s ex u t r o q u e sexu rite educendos, ad iuventutem c o n t r a desidiae inertiaeque pericula s e r v a n d a m , illud Nobis praesertim Acta Benedicti PP. XV 323 p r o b a t u r quod indígenas sacris initiandos studiose curavisti. Q u a p r o p t e r e a m diei faustitatem Nos participando n o n solum splendore q u o d a m augere volumus, sed etiam fructu ; ob e a m q u e rem potestatem tibi facim u s semel populo benedicendi Nostro n o m i n e et indulgentiae plenariae, usitatis conditionibus, impertiendae. Atque auspicem caelestium m u n e r u m benevolentiaeque Nostrae testem tibi, venerabilis frater, omnique clero ac populo tuis concredito curis apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e in Domino largimur. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x x v n mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV VI AD R. P. D. ADOLFUM FRITZEN, EPISCOPUM ARGENTORATENSEM, OB ANNUM AETATIS OCTOGESIMUM FELICITER PLENUM, FAUSTA OMINA MITTIT. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Qua flores a p u d omnes existimatione virtutis, merito quidem argentoratenses tui natalem t u u m octogesimum iis o m n i b u s p r o s e q u e n t u r significationibus laetitiae, q u a s in his r e r u m acerbitatibus grati filiorum animi excogitare q u e u n t . Nobis quoque libet tibi gratulari, qui i m p e n s a m pastoralis tuis m u n e r i s diligentiam s u m m a in h a n c Petri Cathedram pietate cumulari iam pridem perspeximus. Itaque Deo tecum persolvimus grates, q u o d te in h u n c diem conserva vit; petimusque ut cum diu alacriter isti ecclesiae consulere pergas, t u m Nobis te cotidie magis probare, in spem caelestium p r a e m i o r u m . E u m vero diem honestandi causa et a n i m a r u m fructu ditandi, tibi d a m u s ut papalem benedictionem cum indulgentia plenaria, usitatis conditionibus, semel vel per te vel per alium impertías. Ac divinorum auspicem m u n e r u m p r a e c i p u e que benevolentiae Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, et clero populoque tuis concredito curis, apostolicam benedictionem amantissime in Domino largimur. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xxx mensis iunii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . B E N E D I C T U S P P . XV Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 324 VII AD R. P. D. MICHAELEM FELICEM KORUM, EPISCOPUM TREVIRENSEM, QUI PRAECLARUM PIETATIS TESTIMONIUM ET PIGNUS DEDERAT, GRATIAS AGENS RESCRIBIT. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Litter a r u m t u a r u m officium, quo egregiam t u a m t u o r u m q u e pietatem pari observantia coniunctam profitebaris, g r a t i s s i m u m Nobis fuit, ideo praesertim quia ad Nostras his miseris temporibus curas et sollicitudines leniendas pertinebat. Profecto consolatur Nos comprobatio b o n o r u m c}e iis r e b u s q u a s ad bellum vel mitigandum vel finiendum, sine intermissione gessimus. P r a e s t i t i m u s equidem in c o m m u n e b o n u m n o n m i n u s certe q u a m d e b u i m u s , plus fortasse, auxiliante Deo, q u a m nonnulli praeiudicatarum opinionum h o m i n e s a u t u m a n t . At vero q u o d Nostri est muneris, id pro viribus persequi n o n d e s i s t e m u s ; cumque nihil t a m oporteat q u a m divinam exorare clementiam, in hoc, bonis o m n i b u s adiuvantibus, perseverabimus. Restat ut tibi a g a m u s gratias, venerabilis frater, quod necessitatibus Apostolicae h u i u s Sedis, cui es addictissimus, v petriana stipe subvenire s t u d e s : q u a in re id vehementer tetigit a n i m u m Nostrum quod scribis de captivis ex Gallia militum ductoribus qui cum t u i s stipem pientissime contulerunt. R e m u n e r e t u r vos ubertim Deus suae gratiae m u n e r i b u s : q u o r u m auspicem peculiarisaue benevolentiae Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, et clero p o p u l o q u e tuis concrédito curis apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die III mensis quintilis MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quarto. B E N E D I C T U S P P . XV S. Congregatio Consistorialis 325 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DE FACULTATE APPLICANDI MISSAS IN FAVOREM SEMINARIORUM. Quaesitum est a nonnullis Episcopis u t r u m decretum S. Congregationis Consistorialis diei 25 aprilis h u i u s anni, quo s t a t u e b a t u r facultates a S. Sede Ordinariis per c o m m u n i a indulta concessas finem esse habit u r a s , die quo Codex Canonici Iuris vigere coepisset, comprehenderet etiam indulta q u a e d a m circa missas in favorem Seminarii applicandas nonnullis dioecesibus concessa. Huic dubio, de m a n d a t o SSñii D. N,, S. Congregatio r e s p o n d i t : memor a t a indulta n o n fuisse comprehensa, ideoque in suo robore m a n e r e . D a t u m R o m a e , ex aedibus Sacrae die 1 iulii 1918. Congregationis Consistorialis, C. CARD. DB LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. SARDI, Archiep. Caesarien., Adsessor. II P R O V I S I O ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, S s m u s D. N. Benedictus P P . XV h a s , q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 2 iulii 1918. — Cathedralibus Ecclesiis Melphictensi-Iuvenacensi et Terlitiensi praefecit R. D. I o a n n e m Iacono, canonicum poenitentiarium metropolitanae ecclesiae Catanensis et rectorem seminarii. 10 iulii. — Metropolitanae ecclesiae T u a m e n s i R. P. D. T h o m a m Gilmartin, h a c t e n u s episcopum Clonfertensem. 326 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 17 iulii. — Archiepiscopali ecclesiae Aquilanae R. P. D. A d u l p h u m Turchi, h a c t e n u s episcopum Canopitanum et secretarium S. C. de Religiosis. 18 iulii. — Cathedrali ecclesiae Detroitensi R. P. D. Michaelem Gallagher, hactenus episcopum G r a n d o r m e n s e m . — Cathedrali ecclesiae Bakeriensi R. D. T e r e n t i u m Georgium Brady, p a r o c h u m ecclesiae cathedralis Dubuquensis. — Cathedrali ecclesiae Galvestoniensi R. D. C h r i s t o p h o r u m B y r n e , p a r o c h u m ecclesiae Ssmi Nominis Iesu in dioecesi Sancti Ludovici. — Cathedrali ecclesiae Sancti Antonii (Texas) R. D. A r t h u r u m Drossaerts, p a r o c h u m ecclesiae Sancti Iosephi de « B a t o n Rouge » in dioecesi Novae Aureliae. — Cathedrali ecclesiae Duluthensi R. P. I o a n n e m Mac Nicholas, socium magistri generalis Ordinis P r a e d i c a t o r u m . — Cathedrali ecclesiae Lafayettensi n u p e r erectae (11 ianuarii 19J8) R. D. lulium J e a n m a r d , iam cancellarium et a d m i n i s t r a t o r e m apostolicum ecclesiae Novae Aureliae. 19 iulii. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Stauropolitanae R. P. D. Richardum Ysasa, h a c t e n u s episcopum tit. Anemuriensem. SACRA CONGREGATIO CONCILII MELE VITAN A IURIS FUNERANDI 2 iunii 1917 % SPECIES FACTI. - E x e u n t e a n n o 1913 ex d i s m e m b r a t i o n e territorii potissimum paroeciae archipresbyteralis loci Gasai Zurrico dioecesis Melevitanae erecta fuit paroecia oppidi Birzebbugia; sed archipresbyter h a u d r a r o iura novi parochi intercipere a r b i t r a t u s est, p r a e t e x t u quod p a r o c h i a n o r u m aliqui, licet quasi-domicilium in novo districtu foverent, p r a e c i p u a m vel a e q u a l e m sedem a d h u c in vetere retinerent. Defunctis itaque in territorio filialis d u o b u s christifidelibus qui pariter in paroecia matrice domicilium h a b e b a n t et in filiali quasi-domicilium, archipresbyter, alienum territorium ingressus, e o r u m corpora levare, associare, deducere ad .suam ecclesiam ibique eos funerare n o n dubitavit. Controversia inde exorta ad Administratorem Apostolicum (vacScite t u n c Sede 327 S. Congregatio Concilii Episcopali) delata est, qui, u t r i m q u e informatus, in Archipresbyteri favor e m decretum tulit die 19 septembris 1914, s t a t u e n s nimirum « cadaveri r u m associationem p e r a g e n d a m esse a parocho domicilii, q u o c u m q u e « d e m u m loco obitus contingat : in casu a u t e m extra controversiam « positum esse quod defuncti domicilium fovebant in loco Casale Zur«rico». Ab hoc decreto p a r o c h u s r e c u r s u m interposuit ad H. S. C, q u a e , expectato de more adventu novi Episcopi, h u n c de sententia rogavit. Docuit quidem n o v u s Episcopus de consuetudine inolita post resolutionem H. S. Ordinis in Melëvitana, diei 30 aprilis 1904 (cfr. Thesaurus resolutionum S. Congr. Concilii, t. GLXIII, an. 1904, pag. 505, ss.), vi cuius consuetudinis u n u s p a r o c h u s domicilii ius h a b e r e t in Melevitani dioecesi associandi p r o p r i u m filianum, u b i c u m q u e d e m u m contingeret obit u s ; eam t a m e n u t p o t e a p r a e p o s t e r a praefatae resolutionis interpretatione profectam, a t q u e legitimo a d h u c temporis spatio minime suffultam, n o n esse sustinendam facile recognovit. Verum, attento quod ius comm u n e h a c in re in dioecesim n o n sine difficultate introduci posset, quamvis id iussisset supradicta H. S. O. resolutio, die 30 apr. 1904 data, ad futuras fortasse lites praecavendas p r o p o n e b a t ac enixe efflagitabat idem Episcopus ut haec regula q u o a d funera pro t o t a Melevitana dioecesi sanciretur, n i m i r u m : « Illi parocho exclusive pertinet funera absolvere, « exceptis casibus sepulturae electivae a u t gentilitiae, in cuius paroecia « christifidelis vita functus est, etsi ibi nec domicilium nec quasi-domi« cilium h a b e a t »; pro q u a n o r m a s t a t u e n d a adducebat t u m analogiam c u m decreto Ne temere, q u o a d m a t r i m o n i o r u m validam celebrationem, t u m aequitatis rationem, q u u m generatim u n u s p a r o c h u s loci s a c r a m e n t a morituris ministret, t u m peculiares loci circumstantias, ut infra dicetur. E re itaque visum est universam causam E m o r u m P a t r u m iudicio subiicere propositis d u b i i s : sit I. An decretum Administratoris confirmandum vel infirmandum II. An et Apostolici d. in casu; d. 19 septembris 1914 quomodo excipienda sit petitio Episcopi in casu. SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - Votum Consultoris summatim ita referri po test. - I. Q u o a d p r i m u m d u b i u m praemittit u t r i m q u e supponi defunctos in casu in paroecia archipresbyterali domicilium, in n o v a vero quasi-domicilium t a n t u m obtinuisse. Hoc ut minimum t a m q u a m plene firmatum suscipi potest; n o n d e s u n t enim a d i u n c t a r e r u m u n d e merito suspicari quis possit a s s e r t u m quasi-domicilium in nova paroecia esse verum et german u m domicilium, q u a in hypothesi quaevis controversia cessaret. Admissa vero contraria, id t a n t u m superest i n q u i r e n d u m , quid nimirum iuris, circa 328 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale defunctum qui in paroecia quasi-domicilii obiit, quin s e p u l t u r a m electivam a u t gentilitiam h a b e r e t : an scilicet d e b e a t ac possit cadaver deferri ad paroeciam domicilii ut ibi funera absolvantur, an potius p a r o c h u s quasi-domicilii ius privativum sepulturae h a b e a t . Ast h a e c quaestio expeditissima e s t : in praesenti enim communissima est doctrina q u o d is « qui « h a b e t quasi-domicilium in parochia et in alia parochia domicilium « (verum a u t legale), et moritur in loco quasi-domicilii, ibi etiam sèpelien« d u s est, licet facile possit ad domicilium deferri. Ratio est quia p a r o c h u s « quasi-domicilii est vere et proprie p a r o c h u s et proinde idem hic recur<< rit dicendum ac de eo qui duplex domicilium h a b e t » (Many, De loc. sacris, p. 279, 2°, De quasi-domiciliatis, b). « P a r o c h u s in cuius parochia « fideles defuncti v e r u m domicilium vel etiam quasi-domicilium habue« runt, est ad s e p u l t u r a m ibidem p e r a g e n d a m per se vel per s u u m dele« g a t u m privative competens » (Wernz, Ius decret., I I I , n. 776). Idem legitur in Synopsi rerum moralium et canonicarum (n. 2143, vol. I I , v. Exequiae): « Qui moritur in loco domicilii vel quasi-domicilii, et alibi « h a b e a t domicilium, vel quasi-domicilium, debet sepeliri ubi m o r t u u s « est (Ferraris, v. Sepultura, n. 25), nisi alibi elegerit s e p u l t u r a m vel « h a b e a t sepulcrum gentilitium ; sed q u a c u m q u e in hypothesi p a r o c h u s « domicilii, si defunctus m o r t u u s est in loco quasi-domicilii et vicissim, « nullum haberet ius, nec ad quartam quidem funerariam », quia videlicet, etiam per quasi-domicilium parochia acquiritur, adeoque q u u m quis in loco quasi-domicilii decedit, eius p r o p r i u s p a r o c h u s , tunc, alius n o n est nisi p a r o c h u s quasi-domicilii. Id confirmatur ex i n n u m e r i s resolutionibus H. S. G. etiam recentioribus, e. g. Reatina, Iuris associandi cadaver, 22 dec. 1866; Cremen., Emolumentorum funeris, 12 mart. 1881;. Ariminen., Sacramentorum et funerum, 24 m a r t . 1888; Novarien., Funerum, 27 maii 1893, etc. Ad consuetudinem vero quod a t t i n e t : in facto novimus, ut refert Episcopus, olim ab immemorabili inolevisse consuetudinem, in u n i v e r s a insula, vi cuius filiani cadaver extra fines propriae paroeciae defuncti, levabat quidem p a r o c h u s loci, sed ad fines suae paroeciae d u m t a x a t , u b i a parocho proprio defuncti suscipiebatur. Ast post varias c o n t r a r i a s S. H. G. decisiones ab a. 1881 ab hoc more p a u l a t i m recessum est, cui p o s t r e m u m v u l n u s intulit resolutio data die «30 aprilis 19CM^statuens « in casu s e r v a n d u m esse ius c o m m u n e ». Deinceps vero, sensim sine sensu, alius u s u s , fortasse ex praepostera dictae resolutionis intellectione s u b o r t u s est, vi cuius parocho domicilii i u s esset levandi, associandi ac funerandi cadavera filianorum etsi in loco decessus quasi-domicilium illi h a b e r e n t . Ceterum animadvertit Episcopus nonnisi pauci casus citari S. Congregatio Concilii 329 a d r e m p o s s u n t , q u u m r a r a a d m o d u m sese obtulerit h u c u s q u e decessus in hisce circumstantiis occasio. Quod ius spectat, certum quidem est c o n s u e t u d i n e m legitime praescriptam posse s t a t u e r e favore parochi domicilii ius exclusivum funer a n d i fideles in s u a paroecia domiciliatos, etsi in loco quasi-domicilii obierint. Hinc ci. Many (1. c.) post transcripta verba subdit : « Nisi t a m e n aliter ferat consuetudo ». Videndum t a m e n q u a e n a m consuetudo requir a t u r ; et q u u m ea ratione parocho quasi-domicilii competant funera fidelis in s u a paroecia vita functi, quia est verus p a r o c h u s p r o p r i u s , quaestio ad id recidit, quo n e m p e temporis spatio o p u s sit ad praescrib e n d u m contra iura p a r o c h o r u m propria. Notissimum vero, ex D D . alios ad r e m requirere consuetudinem immemorabilem, alios centenariam, alios q u a d r a g e n a r i a m cum titulo (Cf. Petra, Comm. in Constitutionem IX, Innoc. III, vol. II, n. 5 5 ; cf. Barbosa, De Parocho, p. III, cap. XXV, n. 16, etc.), n e m i n e m decennali t a n t u m c o n t e n t u m esse. Ast etsi concederemus decennalem consuetudinem posse in casu sufficere ad praescribendum contra iura parochi quasi-domicilii t a m e n in facto nec decennalis consuetudo exsistit. Et sane : 1) talis consuetudo n o n exsistit contra paroeciam de Birzebbugia q u a e a n n o 1913 erecta fuit (cfr. caus. Melevitana - Praestationis, d. 21 apr. 1917, supra, pag. 245); nec 2) generalis in dioecesi dici potest, quia nec u s u s a p u d o m n e s d e m o n s t r a t u r , nec iam ab a n n o 1914 recognoscebatur ab Episcopo Melevitano, qui ad H. S. G. eam veluti ex erronea interpretatione resolutionis H. S. G. s u b o r t a m denuntiabat. I t a q u e nec ex doctrina in iure, nec ex asserta consuetudine suffultum aliqua ratione a p p a r e t Decretum Administratoris Apostolici in casu. II. Alterum d u b i u m respicit petitionem Episcopi pro nova s t a t u e n d a n o r m a , vi cuius semper ad loci p a r o c h u m , exceptis d u m t a x a t casibus s e p u l t u r a e gentilitiae a u t electi vae, spectaret defuncti funera absolvere, etsi ibi nec domicilium nec quasi-domicilium habeat. Rationes q u a s Episcopus affert s u n t : a I Analogia cum iure ex decreto Ne temere, pro matrimoniis s t a tuto. Scilicet ex decreto Ne temere iurisdictio pro m a t r i m o n i o r u m celebratione evasit mere territorialis, ita ut p a r o c h u s vel O r d i n a r i u s loci ubi m a t r i m o n i u m celebratur valide semper matrimonio adsistat. Id pariter o p t a n d u m foret pro funeribus, relate ad s u a m dioecesim saltem. 2 Et sane hic m o d u s aequitati magis r e s p o n d e r e videtur : « Infatti « n o n è il parroco del luogo dove m u o r e l'individuo che viene c h i a m a t o « ad amministrargli gli ultimi sacramenti, ad assisterlo nella s u a agonia, a Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 330 « esponendosi, q u a n d o la malattia è infettiva e contagiosa, al pericolo « di c o n t r a r l a ? ecc. ». a 3 T a n d e m censet Episcopus quod, si h a e c regula pro s u a dioecesi firmaretur, controversiae et u s u s iuri contrarii q u a e quive suscitantur et vigent,.etiam post resolutionem H. S. G. a. 1904, radicitus possent evelli. Non t a m e n h a e c r a t i o n u m m o m e n t a urgere videntur. P r i m a et altera ratio, ut patet, ordinis generalis sunt p r o i n d e q u e , si quid probarent, pro universa Ecclesia s u a d e r e n t ius funérarium i m m u t a n d u m esse. H u c a u t e m venit t r i t u m illud: quod nimis probat nihil probat, nihil scilicet ad rem specialiter p r o b a t ; et cum n o n sit p r a e s e n s quaestio de iure generali condendo, sed de iure particulari sanciendo, haec a r g u m e n t a generalia q u o d i n t e n d u n t profecto n o n evincunt. Ceterum ea etiam in seipsis considerata n u t a r e penitus videntur. In primis enim deficit analogia cum decreto Ne temere, q u i a verum est q u o d p a r o c h u s loci semper valide adsistit matrimoniis, at vero licite nonnisi p a r o c h u s domicilii vel m e n s t r u a e commorationis, q u a e loco quasi-domicilii ponitur, adsistere valet. Ast analogia ut probaret, ad liceitatem respicere deberet, ex q u a u n i c e ' f r u c t u s facit s u o s p a r o c h u s qui m a t r i m o n i o adsistit; n a m praecise sub hoc aspectu percipiendi p r o v e n t u s comparatio aliqua institui valet inter legislationem pro matrimonio et eam q u a e pro funeribus viget. In re funeraria n o n quaeritur, nimirum, an exequiae validae sint vel invaiidae ; sed t a n t u m de iure eas faciendi, q u o d iusta p r o v e n t u u m perceptio sequitur. Nec altera ratio magis rem urget, quia, de facto, q u a n d o distantia t a n t a est ut m o r i t u r u s a proprio p a r o c h o adsisti n o n possit, nec etiam cadaver asportari ad p r o p r i a m paroeciam commode poterit ; ac proinde parocho loci qui infirmi curam h a b u i t etiam funeralia, ex praescripto q u o q u e c o m m u n i s iuris, competunt, salvo iure portionis favore parochi proprii. Ceterum si illam considerationem aequitatis nimis quis extendat, iniustum dicet v. g. eligere s e p u l t u r a m extra propriam paroeciam in d a m n u m proprii parochi qui per totam vitam fideli adstitit, etc. T&\ dem cum lex haec generalis sit, omnia compensantur, et qui hodie sine labore fructus percipit, cras versa vice sine fructu l a b o r a r e tenebitur. Nec videretur ob t a m p a r v a s difficultates, q u a e post dicta vix admittendae in praxi sunt, illud generale principium iuris in re funeraria subvertere, scilicet q u o d ibi quis sepeliendus est, ubi consuevit officia audire divina et ecclesiastica recipere sacramenta, id est in p r o p r i a paroecia. Quoad t e r t i a m rationem, illae loci circumstantiae nonnisi respiciunt a s s e r t a m c o n s u e t u d i n e m post resolutionem H. S. C. a. 1904 i n t r o d u c t a m ; ast, quia haec consuetudo recens est nec adeo generalis, facilius videtur 331 S. Congregatio Concilii eradicari posse ac illa antiquior et immemorabilis q u a e olim viguit, et post dictam resolutionem omnino cessavit. Consuetudo enim vincitur consuetudine. Hisce ex voto Consultoris depromptis, ex officio nonnisi p a u c a a d n o t a b a n t u r quoad alterum dubium d u m t a x a t : videbatur enim propositio Episcopi, utpote ad concordiam inter parochos fovendam concepta, n o n esse ideo a limine reiicienda, quod generalioribus t a n t u m motivis fulciretur. Enimvero n o n de generali mutatione iuris funerarii agebatur, sed de unico casu, et quidem r a r o , quo a d v e n a extra paroeciam proprii domicilii decederet: et quamvis hic etiam casus c o m m u n i iure sit praevisus et contentus, a t t a m e n id n o n obstare videtur q u o m i n u s peculiari moderatione data de causa possit praecaveri, attento praesertim quod, h a c moderatione communiter a parochis acceptata, nulli praeiudicium causaretur, c o m p e n s a t o videlicet detrimento ex fortuito decessu sui filiam ex emolumento in simili casu de alieno paroeciano aliquando percipiendo. Ceterum h a u d deerant in petitione Episcopi.peculiaria motiva, ut ecce, p a u p e r t a s q u a r u m d a m paroeciarum, praesertim noviter erectarum, in q u a s propterea facilius alienos paroecianos t r a n s m i g r a r e et aliquoties obire extra sedem domicilii contingit; itemque ratio consulendi funeribus pauperum praesertim, de q u i b u s parochi, sive domicilii sive quasi-domicilii causa proprii, n o n s e m p e r solent esse solliciti. Q u a m o b r e m expedire videbatur, ut parochi totius dioecesis in proxima synodo vel alias coadunati audia n t u r s u p r a iuris moderatione ab Episcopo proposita; cui, si saltem maior p a r s accessisset, per mutuam veluti conventionem sicut alias fieri contigit, ab H. S. O. q u a t e n u s oporteret p r o b a n d a m , res finiri posset, q u o remedio nullum consultius ac efficacius ad futuras p r a e v i d e n d a s et praecidendas lites. : RESOLUTIO. - Propositis a u t e m in plenario E m o r u m ac R m o r u m P a t r u m S. Congregationis Concilii conventu die 2 iunii 1917 in Palatio Apostolico Vaticano habito, s u p r a enunciatis dubiis, r e s p o n s u m est: Ad I. « Decretum Administratoris Apostolici diei 19 septembris 1914 « non sustineri, sed s t a n d u m iuri c o m m u n i ». Ad II. « Provisum in primo ». Q u a m E m o r u m P a t r u m resolutionem S S m u s D n u s Noster Benedictus Div. Prov. P p . XV ad relationem infrascripti Secretarii in audientia diei 4 eiusdem mensis et a n n i , a p p r o b a r e et confirmare dignatus est. I. MORI, Secretarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 332 SACRA CONGREGATIO RITUUM I HERBIPOLEN. DE MISSA VOTIVA VEL COMMEMORATIONE PRO SPONSIS. H o d i e r n u s Episcopus Herbipolen. Apostolicae Sedi sequentia dubia, pro o p p o r t u n a declaratione, humillime exposuit n i m i r u m . Iuxta Canonem 1108 Codicis Iur. Can. Ordinarii locorum benedictionem nuptialem permittere p o s s u n t , ex iusta causa, etiam tempore Advent u s u s q u e ad Navititatem Domini inclusive, et a F e r i a IV Cinerum u s q u e -, ad Dominicam P a s c h a t i s inclusive, salvis legibus liturgicis. Hinc q u a e r i t u r : I. Si Ordinarii ex h a c licentia, q u a e n o n limitata esse videtur, benedictionem nuptialem p e r m i t t a n t in Nativitate Domini et Dominica Resurrectionis, licetne Orationi Missae de respectivo F e s t o addere commemorationem pro sponsis, q u a m q u a m haec Festa, sicuti alia F e s t a Epiphaniae, Pentecostes, Ssmae Trinitatis et Corporis Christi, u l l a m aliam orationem excludant? , II. Licetne t e m p o r e clauso Missam votivam pro sponsis celebrare ? III. In vigiliis, occurrentibus extra t e m p u s clausum, privilegiatis, n e m p e Pentecostes et Epiphaniae, licetne legere Missam votivam pro sponsis ? Sacra R i t u u m Congregatio, audito specialis Commissionis suffragio, et p r a e oculis habito Canone 1108 Codicis I u r i s Canonici u n a cum Rubricis Missalis, quaestionibus sibi propositis ita r e s p o n d e n d u m censuit: Ad I. Affirmative, sub unica conclusione. Ad II. Si Ordinarius loci ex iusta causa permiserit etiam praedicto t e m p o r e clauso s o l e m n e m benedictionem n u p t i a r u m , Missa votiva pro sponsis celebrari poterit ; exceptis t a m e n Dominicis, Festis de praecepìb etiam I et II classis, Octavis privilegiatis I et II ordinis, Feriis privilegiatis et vigilia Nativitatis Domini. Ad III. Negative in u t r a q u e Vigilia. Atque ita rescripsit ac declaravit, die 14 iunii 1918. Pg A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, S. B. G. Pro-Praefectus. L. & S. Alexander Verde, Secretarius. Ä Congregatio Rituum 333 II PORTUS LUDOVICI SEU EBROICEN. DECRETUM INTRODUCTIONIS CAUSAE BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVI DEI IACOBI DESIDERATI LAVAL, SACERDOTIS MISSIONARII CONGREGATIONIS SANCTI SPIRITUS. Inter i n n u m e r o s filios q u o s nobilis Gallia genuit et Ecclesia catholica n o n solum in Christo regeneravit, sed etiam sacerdotes consecra vit et ad p r a e d i c a n d u m evangelium in regiones longinquas misit, ardenti studio et divina caritate p r a e s t a n t e s , digne r e c e n s e t u r Iacobus Deside r a t u s Laval, sacerdos missionarius Congregationis S. Spiritus. Ex piis honestisque p a r e n t i b u s n a t u s in oppido Groth, dioecesis Ebroiceiisis in Gallia, die 18 septembris a n n i 1803, a pueritia suavis, obediens, devotus et ad p a u p e r e s sublevandos inclinatus ostenditur. A p u d p a r o c h u m loci Tourville, avunculum s u u m , litterarum hausit r u d i m e n t a . In Minori Seminario Ebroicensi et in Collegio S. Stanislai Parisiis studia prosec u t u s est atque complevit. Anceps inter s t a t u m clerici aut medici, h u n c u l t i m u m elegit, et in scientia a t q u e arte salutari, curriculo laudabiliter absoluto, a n n o 1830 doctoris l a u r e a d o n a t u s fuit. Illico officium s u u m exercuit in loco S. André n u n c u p a t o , infirmos n o n m i n u s sollicite c u r a n s q u a m benigne ac generose s u s t e n t a n s . Aequalium et amicorum exemplis et conversatione m u n d i q u e levitatibus, etsi licitis, a l i q u a n t u l u m indulsit ; vix t a m e n in locum vulgo Ivry-la-Bataille transivit, hisce obled a m e n t i s et vanitatibus neglectis ac spretis, saniora exempla et consilia secutus, piam, a u s t e r a m et actuosam cum s u a medicinae professione ducebat vitam. E v e n t u s inde accidit, qui illum ad perfectiorem vitae s t a t u m et a n i m a r u m curam, Deo largiente, vocavit. E loco enim de Yilliere-en<-Desouvre rediens equitando, repente in t e r r a m praecipit a t o est, a t q u e ita perire debere visus fuit. A t t a m e n t r e m e n s et stup e n s surrexit s a n u s , melior effectus a t q u e intus illustratus. Desiderio flagrans se t o t u m divino servitio mancipandi, ad seminarium Parisiense S. Sulpitii se contulit, ibique theologicis disciplinis s u m m a cum laude expletis, simul effuso s u a r u m virtutum odore, mense decembri a n n o 1838 in ipsius Seminarii sacello ad s a c r u m presbyteratus ordinem evectus est. In curionem electus prius paroeciae Pinterville, paulo post etiam paroeciae Acquigny, in u t r i s q u e curiis boni postoris m u n i a per bienn i u m gessit, cum m a g n a gregis aestimatione et aedificatione ; illumque 334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale per vias t r a n s e u n t e m incolae indigitabaut et S. Vincentio a P a u l o comp a r a b a n t . Dei F a m u l u s ad m a i o r a i n t e n d e n s a n i m u m , q u u m in Seminario Parisiensi Venerabilem F r a n c i s c u m Mariam P a u l u m L i b e r m a n n eiusque virtutes ac gesta p r o b e agnovisset, societatem missionariorum ab eó cum p a t e r n a cura et amore institutam s u b invocatione Immaculati Cordis Beatae Mariae Virginis et ad infideles in Africa degentes evangelizandos destinatam, s u a sponte et voluntate a m p l e x a t u s est, anno 1841 exoriente. Verum decennio ab illa societate condita vix exacto, q u u m p i u m sodalitium ab egregio sacerdote Claudio Francisco Poullart des Places a n n o 1703 Parisiis erectum s u b titulo Congregationis Sancti Spiritus fere idem p r o s e q u e r e t u r opus evangelizandi pauperes et a n i m a s derelictas, praesertim in coloniis Galliae, Venerabilis L i b e r m a n n se s u o s q u e socios ipsumque I a c o b u m Laval, cum eximio et concordi humilitatis exemplo, huic Congregationi aggregavit. Hinc ex d u a b u s sodalitatibus u n a t a n t u m , sacerdotum n u m e r o et virtute fortis et gloriosa superstes riteque recognita, exsistit Congregatio Sancti Spiritus. Quae Congregatio, doctrina, religione a t q u e apostolico studio refulgens, et, eodem Ven. Francisco L i b e r m a n n praeside, p r o p a g a t a , praeposita etiam fuit erectioni et regimini Seminarii Gallici in Urbe ad sanctae Clarae, q u o d S e m i n a r i u m de Ecclesia et Gallia opime m e r i t u m et Pontificio titulo decoratum, praeclaris R o m a n o r u m Pontificum et Epis c o p o r u m Galliae testimoniis cohonestatur. S u b religiosa a u t e m disciplina eiusdem Congregationis regulariter addictus, p o s t u l a n t e R m o Episcopo P o r t u s Ludovici, in insula Mauritiana, et p r a e h a b i t a R m i Ordinarii Ebroicensis et S u p e r i o r u m Congregationis licentia, I a c o b u s Lavai ad illam insulam libentissime profectus est, feliciterque appulit die 14 septembris 1841. Ibidem per vigintitres a n n o s m a n s i t u s q u e ad obitum, famam a d e p t u s sacerdotis exemplaris, religiosi perfecti et apostoli intrepidi Nigritorum, Insulam enim Mauritianam q u a m , t a m q u a m a g r u m desertum et incultüm P. Laval i n v e n e r a t , assiduo sacri ministerii labore et industria, adhibita etiam scientia et arte medica, ita purgavit et excoluit, ut, superatis omnigenis obstaculis, minis et vexationibus, Nigritos illius insulae, p a u l o a n t e a d u r a servitute liberatos, ad fidem et m o r e s religionis catholicae, n u m e r o circiter sexagintaseptem millia, convertisse feratur. Interim P. Iacobus Desideratus Laval q u e m Domin u s invenit vigilantem et virtutibus m e n t i s q u e divitem, iam infirma valetudine l a b o r a n s viribusque debilitatus, d e m u m gravi et apoplético morbo correptus, sacramentis Ecclesiae piissime susceptis, et Iesu, Maria, Ioseph suavissime invocatis, beato fine quievit die 9 sept. a n n o 1864. Sanctitatis fama q u a m Dei F a m u l u s in vita sibi acquisierat, post obi- 335 S. Congregatio Rituum t u m adeo in dies invaluit, ut h o m i n e s cuiusque g r a d u s , sexus et dignitatis I p s u m s a n c t u m virum aestiment et appellent, eiusque sepulcrum singillatim et t u r m a t i m visitent, floribusque exornent, atque defunctum devota m e m o r i a et m a g n o pietatis affectu quasi viventem amplectantur. Q u a p r o p t e r in dioecesibus P o r t u s Ludovici et Ebroicen. s u p e r e a d e m fama Inquisitiones Ordinaria auctoritate a d o r n a t a e s u n t et ad Sacram Rituum Congregationem t r a n s m i s s a e . Q u u m vero o m n i a in p r o m p t u sint et, scriptis Servi Dei rite revisis, nihil obstet q u o m i n u s ad ulteriora procedi possit, instante Revmo P. Alphonso Eschbach, Congregationis S. Spiritus procuratore generali et h u i u s Causae postulatore, attentisque litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium R m o r u m S a c r o r u m Antistitum, necnon P r a e p o s i t o r u m Ordinum, Congregationum, Sodalitatum u t r i u s q u e sexus, perillustrium medicinae doctorum, a l i o r u m q u e virorum ac foeminarum, m u n e r i b u s , dignitatibus vel nobilitatis titulis praestantium, potissimum ex fortunata Insula Mauritiana atque ex Gallia, q u a e missionariorum p a r e n s et altrix patria dicitur, E m u s et R m u s D n u s Cardinalis Philippus Giustini, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis S a c r o r u m R i t u u m Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes coadunatis, sequens d u b i u m discutiendum proposuit : An signanda sit Commissio Introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Revmi P a t r e s sacris t u e n d i s ritibus praepositi, post relationem ipsius E m i Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s accurate perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Signandam esse Commissionem Introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 25 iunii 1918. Facta p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae Rituum Congregationi P r o - P r a e f e c t u m relatione, Sanctitas Sua, Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m h a b e n s , p r o p r i a m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae beatificationis et canonizationis Servi Dei Iacobi Desiderati Laval, sacerdotis missionarii Congregationis S. Spir i t u s , die 26, eisdem m e n s e et a n n o . Ijg A. CARD. Vico, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, S. E. C. Pro-Praefectus. E. © S Alexander Verde, Secretarius. 336 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA TRIBUNALIUM SACKA ROMANA R O T A NOVARIEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 7 augusti 1917, BB. PP. DD. Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, P o n e n s , Seraphinus Many et Ioannes Prior, Auditores de turno, in causa Novarien. - Restitutionis in integrum, inter Revñium Vincentium Bairate, seu Congregationem p a r o c h o r u m Novarien., repraesentatum per legitimum procuratorem Vincentium Sacconi, advocatum, et Sac. Ioannem Pellagatta, repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum D'Alessandri, advocatum, interveniente et disceptante in cawsa Revmo Promotore iustitiae, hanc definitivam tulerunt sententiam. Novariae q u o d d a m exstat Collegium P a r o c h o r u m u r b i s et suburbii, iam inde a saeculo undecimo institutum et ab auctoritate ecclesiastica recognitum. Sacerdotes, qui parochias obtinent, q u a r u m decessores fundatores fuerunt Collegii, ex iure eidem Collegio a d s c r i b u n t u r , reliqui ex beneficio et liberalitate m e m b r o r u m , u n d e distinctio inter sodales de iure et sodales de gratia. Anno 1913 sac. I o a n n e s Pellagatta, p a r o c h u s S. Michaelis in maiori nosocomio Novarien., cooptationem in Collegium postulavit. Q u a m petitionem excipiens Collegium, eum admisit ex gratia. Hoc aegre tulit sac. Pellagatta, et p e r s u a s u m h a b e n s sibi competere cooptationem ex iure, actionem instituit adversus Collegium p e n e s Curiam dioecesanam, a q u a die 8 nov. 1911 sententia prodiit actori favorabilis : « Spetta al parroco pro tempore di S. Michele nell'ospedale maggiore di « N o v a r a , e conseguentemente all'attore D. Giovanni Maria Pellagatta, « il diritto di a p p a r t e n e r e alla veneranda Congregazione dei parroci « u r b a n i e s u b u r b a n i di N o v a r a » . Die 16 eiusdem mensis Rev. Vincentius Bairate, p a r o c h u s S. Agabii, praefatae Curiae porrexit libellum, quo intendebat « formalmentef appellare dal giudizio della Rev.da Curia di « Novara a quello della S. R o t a ». At iudex a quo appellationem reiecit S. Romana Rota 337 « perchè prodotta fuori termine e da p e r s o n a n o n avente veste legittima». Re ad H. S. Auditorium delata, duo concordata fuerunt d u b i a : I An constet de re iudicata in casu? et, q u a t e n u s affirmative, II An sit locus restitutioni in integrum in casu? Quibus dubiis Domini P a t r e s de t u r n o r e s p o n d e n d u m c e n s u e r e : Ad I affirmative; ad II negative. Cum a u t e m parochus S. Agabii ad alium t u r n u m provocaverit; hodie tertio causa disceptanda proponitur sub assuefa formula dubii: in An sententia casu? rotalis diei 4 augusti sit confirmanda vel infirmanda Ius quod spectat. - Ex cap. 15, tit. ,27, lib. Il, deducitur rem iudicatam esse ipsam sententiam definitivam, a q u a n o n fuit appellatum per decendium, quod decendium absolute p e r e m p t o r i u m est, ita ut qui intra id temporis spatium ad provocationis subsidium n o n advolat, censetur p r a e s u m p t i o n e iuris et de iure voluisse latae sententiae parere. Hinc r e s iudicata t a n t a m auctoritatem, t a n t a m que h a b e t firmitatem, ut pro veritate h a b e a t u r ex regula iuris 297 « Res iudicata pro veritate a c c i p i t u r » Decem a u t e m dies. incipiunt vel a die latae sententiae, si partes lectioni a u t recitationi sententiae per se, a u t per procuratores, praesentes fuerint, vel, si n o n fuerint praesentes, a die notificatae sententiae, cum ignorans n o n possit deliberare. A die vero latae vel notificatae sententiae t e m p u s est continuum, i. e. currit de m o m e n t o in m o m e n t u m , et quidem ininterrupte, c o m p r e h e n d e n s n i m i r u m etiam dies feriatos, adeo ut propter ipsos decendium nec prorogari, nec limitari potest (leg. 1 Cod. De feriis). Adversus rem iudicatam obtineri potest restitutio in integrum, quae definitur « extraordinarium iuris remedium, quo graviter laesus ex natur « rali aequitate, ex officio iudicis reducitur in eum statum, sive ius, in « quo erat ante laesionem ». Ita Reiffenstuel in tit. X LI, lib. I, n. 3. U n d e fundamentum restitutionis in integrum est gravis laesio; levis enim laesio n o n attenditur, alioquin nullus u n q u a m contractus, a u t actus subsisteret. Restitutio conceditur maioribus et minoribus, cum hoc tamen discrimine, ut maioribns n o n concedatur, nisi, praeter laesionem, iustam causam probaverint ; v. g. q u o d laesio ex dolo adversarii contigerit, vel q u o d laesus propter grave impedimentum laesionem vitare non potuerit. Minoribus vero d a t u r a b s q u e causa, seu melius d a t u r propter aetatis ac iudicii imbecillitatem, q u a e causa semper subsistit. Minoribus, ex cap. 2, tit. XLI, lib. I, a e q u i p a r a n t u r ecclesiae, q u a r u m nomine veniunt non solum ecclesiae proprie dictae, sed etiam monasteria, aliaque loca reli. giosa, capitula, collegia clericorum, ecc. Ita Reiffenstuell, 1. c, n. 7 5 ; Devoti, Ius canonicum in eumd. tit., n. 5; Ferraris, ad v. Rest, in integr., Acta, vol. X, n. 8. — 1-8-918. 52 338 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale n. 10, aliique communiter. Ecclesiae, uti patet ex cap. 1 eod. tit., in VI et ex Clementina unica eod tit., restitui p o s s u n t vel contra contractum, a u t actum, vel contra sententiam, vel contra l a p s u m temporis, v. g. fatalia appellationis, modo se graviter in iis laesas fuisse legitime probent. Si restitutio p e t a t u r contra sententiam, obtineri certo nequit ob illud gravamen, quod semper parti succumbenti accidit, sed laesio resultare debet ex sententiae iniustitia, ut S. R o t a declaravit in decisionibus i n n u m e r i s : v. g. in dec. 672, n. 1, p. II, Recent., ubi legitur: « Iniustitia a u t e m (sen« tentiae) est potissima causa restitutionis, quia indubitanter continet lae« sionem ». Haec vero iniustitia n o n requiritur ut sit notoria, sed, uti tenent c o m m u n i t e r Doctores, sufficit simplex et ordinaria; debet t a m e n concludenter probari, alioquin praevalet res iudicata, quae, uti s u p r a dictum est, pro veritate accipitur. Et haec fuit constans S. Rotae iurisprudentia. Ita in d e c 236, n. 3, p. X, Recent., h a b e m u s : « Restitutio in « i n t e g r u m adversus rem iudicatam n o n conceditur, nisi clare et con« cludenter a p p a r e a t de iniustitia, u n d e deducitur laesio ». Eadem legunt u r in decis. 329, n. 1, p. I I ; decis. 35, n. 1, p. XII, Recent., etc. Modo ad factum. - Sententia appellata in responsione declaravit sententiam Curiae Novariensis diei 5 nov. 1914 auctoritatem rei i u d i c a t a e : in responsione ad II dubium eamdem sententiam n o n esse concedendam restitutionem ad I d u b i u m transiisse in edixit contra in integrum. Quoad rem iudicatam P a t r i b u s visum est n u l l a m adesse posse difficultatem. Constat enim sententiam Novariensem latam fuisse die 5 nov. 1914, et quidem p r a e s e n t e sac. Cassani, Congregationis praeside et p r o c u r a t o r e ; u n d e , iuxta superius exposita, decendium pro appellatione concessum a die 5 novembris u s q u e ad diem 15 eiusdem mensis continuum decurrit. At sac. Bairate, parochus S. Agabii et sodalis Congregationis, iuridice non appellavit nisi die 16 n o v e m b r i s : ergo t r a n s a c t o tempore debito et proinde inefficaciter. Die quidem 14 idem p a r o c h u s haec scripsit ad iudicem a quo: « R i t e n u t a detta sentenza gravosa ^i « diritti, della Congregazione, e q u i n d i a quelli suoi proprii e dei nuovi « successori, compie con la presente a t t o di protesta, perchè, q u a l o r a « n o n si giudichi opportuno il tempo presente per interporre l'appello, « sia riservata la facoltà di farlo in seguito ». Verum, uti clarissime patet, n o n erat h a e c appellatio, sed m e r a protestatio et manifestatio propositi, seu intentionis postea, appellandi, quod propositum revera exsequutus fuit die 16 novembris, ut dictum est. Haec t a m e n ad a b u n d a n t i a m dicta s u n t a P a t r i b u s . Etenim r e m iudicatam in casu primitus edixit iudex a quo Novariensis sententia S. Romana ' Rota 339 diei 7 decembris 1914, deinde confirmata fuit ab H. S. Auditorio in sententia appellata. At contra sententiam rotalem, q u a e confirmatoria sit alterius sententiae, sive rotalis sive alius Tribunalis, nullum d a t u r r e m e d i u m praeter querelam nullitatis ex can. 33 Legis propriae. Relate ad restitutionem in integrum c o n t r a sententiam Curiae N o v a riensis diei 5 nov. 1914, iuxta ea, q u a e s u p r a quoad ius exponimus, p a r o c h o r u m Congregatio docere deberet de gravi laesione, seu de sententiae iniustitia, q u a e est fundamentum laesionis. Hoc a u t e m a s s e q u u t u m n o n fuisse a Congregatione clare o s t e n d u n t defensiones ab eius P a t r o n o nostro exhibitae Tribunali. Re quidem vera p a r o c h u s S. Michaelis ad d e m o n s t r a n d u m ius sibi competere, esse de iure, et n o n t a n t u m de gratia, sodalem Congregationis, q u a t u o r praecipua d o c u m e n t a producit; m a n u s criptum videlicet Frasconi circa a n n u m 1755 ; acta visitationis episcopalis Illmi Bertone Balbis, a n n i 1765; m a n u s c r i p t u m Croce a n n i 1839, et relationem sac. Marucco a n n i 1903. Singula s u n t breviter perpendenda. a) In manuscripto Frasconi, q u o d in archivio cathedralis Novariensis asservatur, referuntur admissiones parochi S. Crucis de gratia speciali, an. 1602; laudatio parochi vulgo della Bicocca, qui gratiam recepit ad ingrediendam Congregationem an. 1731, et statim postea laudatio Felicis Portigliotti parochi. S. Michaelis an. 1736, q u i n ulla fiat de gratia mentio. Ex quo diverso loquendi modo, in eadem m a t e r i a et in eodem loco, argum e n t u m exsurgit p a r o c h u m Portigliotti n o n ex gratia, sed ex iure admissum fuisse ; quod eo magis dicendum est, quia q u a t u o r parochi* Portigliotti praedecessore^, scilicet Ioannes Baptista Degli Agostini, Franciscus Maria Giallo, Iulius F e r r a r i et Dominicus Delle Donne m e m o r a n t u r in actis Congregationis t a n q u a m sodales, quin additum u n q u a m inveniatur de gratia. Neque dicatur n o n fuisse necessarium a d n o t a r e parochos S. Michaelis ex gratia cooptatos fuisse in Collegium, quia ipsi in regimine a n i m a r u m n o n succedunt alicui ex fundatoribus Congregationis, quod requiritur, ut quis sit sodalis de iure : et p a r o c h u s B e r n a r d i n u s Tornotti, qui p r i m u s inter p a r o c h o s S. Michaelis sodalis invenitur, fuit a d m i s s u s ex gratia. Etenim q u o a d p r i m u m , verum n o n est illos t a n t u m esse sodales de iure, qui parochias regunt, q u a s obtinebant fundatores Collegii. Nam a n t e omnia in articulo X R e g u l a r u m Societatis vagis nimis verbis s t a t u u n t u r conditiones observandae in sociis a d m i t t e n d i s : « Nullus « sacerdos, de novo receptus in aliquo beneficio dictae Congregationis n o n « a d m i t t a t u r , nisi prius fecerit fidem plenam de accepto beneficio per « i n s t r u m e n t u m i n v e s t i t u r a e , seu possesionis iam a p p r e h e n s a e illius « beneficii sibi adepti ». Deinde praeter successionem, quem titulum dicere p o s s u m u s originarium, alii adesse p o s s u n t tituli derivati, adventitii a u t 340 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale acquisiti, uti legitur in appellata sententia : « et titulus ad cooptationem « i n Congregationem potest quoque esse successio in portionem aliquam « a n t i q u a r u m p a r o c h i a r u m , a u t decretum Vicarii generalis acceptatum « a Congregatione, vel simplex deliberatio Congregationis, sive parochus « cooptatus succédât in aliquam portionem a n t i q u a r u m parochiarum, sive « alia de causa ». Q u o a d s e c u n d u m , sacerdos Tornotti n o n petiit cooptationem in Collegium, sed t a n t u m facultatem incedendi processionaliter cum Sodalibus sub Cruce ipsius Congregationis; q u a m facultatem obtinuit a Vicario Generali per m o d u m provisionis et sine praeiudicio «Congregationis. b) A n n o 1765, E p i s c o p u s Novariensis, Bertone Balbis, Congregation e m parochorum canonice visitavit et, in visitatione peragenda, vo,cavit duo m e m b r a Congregationis, ministrum (ministrale) videlicet Congregationis et alium sodalem ab eadem Congregatione ad hoc d e p u t a t u m ; hi nonnulla iura et libros administrationis r e d i t u u m Episcopo exhibent; h a e c scripta Episcopus videt, e x a m i n a t et recognoscit; ac inde haec a. notario visitationis, e o d e m Episcopo dictante, referuntur: « Componitur « (Congregatio) a nonnullis R R . parochis u r b a n i s et suburbanis, n e m p e « p a r o c h i s ecclesiarum S. Petri, S, Crucis, S. E u p h e m i a e , S. Stephani, « S. Nicolai, S. Matthaei, S. Michaelis, S. Andreae, S. Agabii, S. Mariae € della Bicocca... et q u a m v i s parochi praedictarum ecclesiarum h a b e a n t « ius q u o d in fratres recipiantur, cogi t a m e n n o n p o s s u n t ». Ergo iuxta hoc d o c u m e n t u m , a n . 1765 p a r o c h u s S. Michaelis erat u n u s ex parochis, qui ius h a b e b a n t , ut in fratres reciperentur. Grave omnino est hoc testimonium in favorem p a r o c h i S. Michaelis, tum quia agitur de ipsamet visitatione canonica, in q u a Episcopus agit vices n o n solum testis, et testis qualificati, sed etiam iudicis de statu ecclesiarum; t u m quia Episcopus Novariensis o m n e m diligentiam adhibuit, ut n o n nisi vera et i u s t a dictaret, vocando officiales Congregationis, requirendo iura, docum e n t a et libros Congregationis, et omnia e x a m i n a n d o et s c r u t a n d o : t u m d e m u m , quia ipsa Congregatio, q u a e procul dubio acta h u i u s visitationis, et o m n i a in eis contenta cognovit, et cuius maxime intererat ut nihil in his actis esset, q u o d ipsius iura offenderet, n u m q u a m prot e s t a t a est contra haec acta, a u t quamlibet e o r u m partem, cuius prot e s t a t i o n s n u l l u m in actis vestigium a p a t r o n i s p a r t i u m indicatur. P a t r o n u s Congregationis scribit acta visitationis non m a n a r e a Sodalitate, sed ab Episcopo, ideoque n o n referre legitimam partis confessionem, sed solius Episcopi opinionem. Verum ad hoc, ut scriptura vim p r o b a n d i h a b e a t , n o n requiritur ut referat confessionem partis, alioquin de omni genere probationum, p r a e t e r p a r t i u m confessionem, iam actum S. Romana Rota 341 esset. In casu Episcopus, ut s u p r a dictum est, ea q u a e scripsit deprompsit ex documentis et scripturis, q u a e in Congregationis archivio custodiebantur. Scitum est a u t e m in iure d o c u m e n t a ex archiviis ecclesiarum, monasteriorum et similium locorum extracta p r o b a r e contra ecclesias, monasteria, etc., et etiam in factis antiquis pro ecclesiis, monasteriis, etc. Reiffenstuel, in tit. De fide instrumentorum, n. 124; Santi, in eumd. tit., n. 7. c) P a r o c h u s Croce, iam ab a n n o 1800 sodalis, et a n n o 1839 D e c a n u s Congregationis, in manuscripto hoc eodem a n n o exarato tradidit n o r m a s observandas a Cancellario Congregationis, quoties aliquis n o v u s p a r o c h u s in Congregationem recipi postularet, q u o d m a n u s c r i p t u m a s s e r v a t u r in archivio Congregationis; agitur itaque de libro manuali, qui a t e s t e omnino qualificato scriptus fuit et centies v e r s a t u s et lectus fuit ab omnib u s , q u o r u m intererat, praecipue a sodalibus Congregationis, a novitiis et postulantibus. In hoc libro exponitur s t a t u s Congregationis relate ad m e m b r a , q u i b u s constat; recensentur suppressiones aliquot titulorum parochialium et restitutiones plurium, ita ut r e d d a t u r accurata ratio n u m e r i sodalium. P o r r o , inter hos sodales Congregationis auctor m e m o r a t p a r o c h u m S. Michaelis. Cum a u t e m an. 1839 parochia S. Michaelis administraretur a regularibus, sac. Croce declarat quod, n o n obstante h a c iuris exercitii suspensione, statim ac parochia sacerdoti saeculari r e g e n d a tradita fuerit, hic parochus ius h a b e r e t ut in sodalem Congregationis reciperetur. En ergo aliud grave a r g u m e n t u m in favorem parochi Sancti Michaelis, q u o constat n o n solum penes Decanum, sed penes totam Congregationem, a t e m p o r e quod a n n o 1800 a n t e r i u s est u s q u e ad an. 1839 extitisse persuasionem de iure firmo, inconcusso ac pacifico parochi S. Michaelis ut in Congregationem admitteretur. Duo adversus libellum parochi Croce obiicit P a t r o n u s Congregat i o n i s : 1° ipsum non exhibere confessionem Sodalitatis; 2° p a r o c h u m Croce errasse circa ius parochi S. Eustachii, qui etiam hodie de gratia t a n t u m admittitur, et ideo potuisse errare etiam circa ius parochi Sancti Michaelis. At p r i m a difficultas s u p r a praeoccupata est. Quoad s e c u n d a m in primis dicere p o s s u m u s cum sententia Novariensi, quod si p a r o c h u s Sancti Eustachii u s u s n o n fuerit d o c u m e n t o Croce in propriis iuribus tuendis, nihil inde detrimenti oriri potest c o n t r a p a r o c h u m S. Michaelis. Deinde vis documenti Croce in favorem parochi S. Michaelis n o n solum d e s u m i t u r ex eo, q u o d a d n u m e r e t u r inter sodales de iure, sed etiam, et praesertim ex verbis, q u a e auctor specialissime profert de parochia S. Michaelis tunc temporis a regularibus administrata, asserens, ubi primum regimen parochiale t r a d e r e t u r p a r o c h o saeculari, huic competere ius ut in Congregationem cooptetur. 342 Acta Apostolicae Sedis •-' Commentarium Officiale d) A Congregatione r o g a t u s sac. Marucco, vir diligens i u r i u m q u e tenax, an. 1903 exaravit relationem de statu Congregationis, e a m q u e exhibuit Ordinario Novariensi ad hoc ut q u a e d a m in statutis inducer e n t u r mutationes a u t a d d i t a m e n t a . In hac relatione refert acta .visitationis anni 1765 ac n o r m a s a p a r o c h o Cróce scriptas, retinetque t a n q u a m firmam seriem, a u t elenchum sodalium de iure ab Episcopo Balbis descriptum. In hoc a u t e m elencho, uti s u p r a vidimus, reperitur parochus S. Michaelis. Relatio parochi Marucco in archivio Congregationis deposita fuit, quin ulla animadversio a u t protestatio contra ius parochi S. Michaelis facta fuerit ; proinde ex h a c relatione n o v u m exurgit a r g u m e n t u m ad p r o b a n d u m ius parochi S. Michaelis. Recensita q u a t u o r d o c u m e n t a n o n exhibent quidem actum constit u t i v u m iuris illius parochi, sed p r o b a n t p e r s u a s i o n e m et observantiam plus q u a m centenariam in favore h u i u s iuris, seu, ut dicit sententia Novar i e n s i s : « Gli atti Bertone, Croce, Marucco n o n sono prodotti prrn« cipalmente quali atti costitutivi dei diritti del parroco dell'Ospedale « (S. Michele), ma quali atti comprovanti che, ai t e m p o in cui essi vive« vano, èra u n a n i m e presso la Congregazione la convinzione sul diritto « i n d i s c u s s o , pacifico, a v e n t e validità, del parroco dell'Ospedale, e atte« s t a n o , specie col manoscritto Frascone, o s u p p o n g o n o il godimento « del legittimo e pacifico possesso del diritto, ed è un fatto costitutivo « del quasi-possesso più che centenario, che p r e s u m e il miglior titolo « del m o n d o e dispensa dalla produzione del titolo ». Congregationis p a t r o n u s opponit, admissa q u o q u e observantia favore p a r o c h o r u m S. Michaelis, n o n esse illico concludendum pro bono iure sac. Pellagatta, etenim parochia S. Michaelis fuit s u p p r e s s a a Napoleone et, quamvis postea restituta fuerit, dici nequit n o v a m parochiam in o m n i b u s iuribus a n t i q u a e successisse. Verum difficultas nullius momenti est. Nam a d m i t t e n d u m est p a r o c h i a m suppressam fuisse decreto Napoleonis diei 22 iunii 1805, licite an non, auctoritate Pontificis a u t episcopali tantum, p a r u m ad rem n o s t r a m refert. Certum pariter est parochiam fuisse r e s t i t u t a m a Card. Marozzo, episcopo Novariensi, decreto diei 19 iunii 1834, quo t a m e n in decreto n o n nova erigitur parochia, sed a n t i q u a de novo excitatur et in pristinum restituitur. Hinc de d u a b u s u n u m : aut titulus, quo a n t i q u a parochia S. Michaelis ad Congregationem de iure pertinebat, erat realis, i n h a e r e n s scilicet ipsi parochiae, v. g. quia hospitale m a i u s , quo parochia constabat et constat, erectum fuit in territorio alicuius e parochiis, q u a e Congregationem constituebant; vel titulus ille erat adventitius, scilicet ex Congregationis deliberatione et concessione. In priori casu, qui probabilissimus est, patet h u n c titulum realem S. Romana Rota 343 r e m a n e r e , et proinde idem ius hodierno parocho competere, quod compet e b a t a n t i q u o . In altero casu concessio semel facta a Congregatione p a r o chiae S. Michaelis iuribus accensenda est ipsius parochiae, q u o d ius cum o m n i b u s aliis iuribus revirescere coepit per ipsius parochiae restitutionem. Hinc merito sac. Croce in suo m a n u s c r i p t o superius m e m o r a t o , q u o d ipse exaravit a n n o 1836, i. e. q u i n q u e post a n n i s a facta parochiae restauratione, declarat quod, cessante administratione parochiae t u n c temporis a regularibus retenta, « e venendo in essa istituito un sacerdote secolare, q u e s t a « ritornerà nel primo suo diritto di chiedere ed ottenere l'immissione alla « detta Congregazione ». Ex his o m n i b u s evidens est ex u n a parte sententiam Novariensem inniti gravibus ac concludentibus argumentis favore parochi S. Michaelis, ex altera nil, q u o d alicuius ponderis sit, attulisse p a t r o n u m Congregationis ad eadem a r g u m e n t a infirmanda; proinde sententia nullo modo dici potest iniusta et laesiva; quod u n u m requiritur ad obtinendam restit u t i o n e m in i n t e g r u m . . . Quibus o m n i b u s in iure et in facto rite diligenterque perpensis, nos infrascripti Auditores pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi nomine invocato, ad propositum d u b i u m r e s p o n d e m u s : ad I Affirmative: ad II Negative: c o n d e m n a n t e s Congregationem p a r o ; c h o r u m ad expensas o m n e s iudiciales praesentis instantiae; nec n o n ad dimidiam p a r t e m honorarii, quod debetur advocato alterius partis pro hac eadem instantia. Ita dicimus, p r o n u n c i a m u s ac s e n t e n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris t r i b u n a l i u m ad q u o s spectat, ut exsecutioni mandent h a e c nostram definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m s a c r o r u m c a n o n u m , et praesertim cap. 3 sess. XXV, de Ref., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis existimaverint. R o m a e , in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 7 augusti 1917. Guilelmus Sebastianeiii} D e c a n u s , Ponens. S e r a p h i n u s Many. I o a n n e s Prior. Ex Cancellaria S. R o m a n a e Rotae. Sac. T. Tani, Notarius. t Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 344 PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS DUBIA IN PLENARIIS COETIBUS DIERUM 2-3 IUNII 1918 SOLUTA I. De obligationibus clericorum. (Lib. II, P a r s I, Sect. I, Tit. III). Utrum q u o a d licentias h a b e n d a s , de q u i b u s in Decr. Docente Apostolo, 11 nov. 1910, r e c u r r e n d u m sit ad S. Sedem, an vero ad p r o p r i u m Ordinarium (Can. 139, § 3). R e s p . : Ad Ordinarium p r o p r i u m . II. De (Lib religionum regimine. II, P a r s II, Tit. X, Cap. I). U t r u m praescriptum c a n o n i s : « s u p e r i o r e s minores locales ne cons t i t u a n t u r ad t e m p u s u l t r a triennium, etc. », applicetur q u o q u e superioribus seu directoribus scholarum, hospitalium, a l i o r u m q u e piarum d o m o r u m (Can. 505). Resp.: Affirmative, si superiores isti seu directores sint simul supe^ riores religiosorum, s u b s u a potestate h a b e n t e s alios religiosos, etiam q u o a d religiosam disciplinam. III. De irregularitatibus aliisque impedimentis. (Lib. III, Pars I, T i t . VI, art. II). 1. U t r u m ad s e n s u m canonis 987, n. 5, impediti sint qui ad milit i a m forsan vocabuntur, sed de facto [nondum s u n t vocati, vel quia aetate i m p a r e s sunt, vel quia, e x a m i n e recte peracto, ad t e m p u s inhabiles s u n t declarati (Can. 987, n. 5). Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos 345 Et quatenus negative: ; . 2. U t r u m praedicti n o n s o l u m ad p r i m a m t o n s u r a m et m i n o r e s Ordines, sed etiam ad maiores licite promoveri possint, servato t a m e n , q u o a d u s q u e hoc bellum perduraverit, Decreto Ut ius certum. R e s p . : Ad l m Affirmative. M Ad 2 P r o v i s u m in p r i m o . IV. De matrimonio. (Lib. Iii, Pars I, Tit. VII). . 1 . Si quis r e c l a n $ t ius s u u m ex sponsalibus vaiicje contractis contra p a r t e m iriituram m a t r i m o n i u m cum alio, m a t r i m o n i u m eritne suspend e n d u m u s q u e d u m actum fuerit de iusta causa dispensationis priorum sponsalium et de d a m n o r u m reparatione, si q u a debeatur ? (Can. 1017, § 3). Resp.: Negative, seu n o n amplius admitti actionem de iusta causa dissolutionis sponsalium; actionem vero reparationis d a m n o r u m non s u s p e n d e r e matrimonii celebrationem. 2. Utrum actio reparationis d a m n o r u m , de q u a in can. 1017, § 3, pertineat ad forum ecclesiasticum, an ad civile. R e s p . : Actionem reparationis d a m n o r u m , de q u a in can. 1017, § 3, esse mixti fori. 3. Si s p o n s a vel s p o n s u s inveniantur ignari doctrinae christianae) eritne locus eos respuendi a matrimonio, vel differendi m a t r i m o n i u m u s q u e ad i n s t r u c t i o n e m ? (Can. 1020, § 2). Resp.: P a r o c h u s servet praescriptum canonis 1020, § 2; et d u m ea peragit q u a e Codex peragenda praescribit, sponsos ignorantes sedulo edoceat p r i m a saltem doctrinae christianae e l e m e n t a : quodsi r e n u a n t , n o n est locus eos respuendi a matrimonio ad n o r m a m canonis 1066. 4 Si p a r s post a d e p t a m p u b e r t a t e m p l u s q u a m per sex menses comm o r a t a fuerit in longissimis et dissitis oris, a q u i b u s ut h a b e a t u r regularis attestatio libertatis s t a t u s longius t e m p u s requiritur, cum t a m e n u r g e a t celebratio matrimonii, sufficitne in casu ad c e r t i o r a n d a m libertatem s t a t u s i u r a m e n t u m partis cum testimonio d u a r u m , vel si n o n possint haberi duo, saltem u n i u s , qui secum commorati fuerint illis in regionibus? (Can. 1023, § 2). R e s p . : R e m remitti prudenti iudicio Ordinarii, qui alias probationes, n o n excluso i u r a m e n t o suppletorio, praescribere potest ad n o r m a m canonis 1023, § 2. Acta Apostolicae Sedis ~ Commentarium Officiale 346 5. Quid sì copula illicita et occulta praecesserit n a t i v i t a t e m n u b e n d a e , de q u a dubitari possit an sit filia vel soror alterius partis? (Cann. 97, § 1, 1077, etc.). R e s p . : Provisum per can. 1076, § 3. * 6. Vis novi Codicis estne retroactiva in his, q u a e modificantur circa sponsalia et impedimenta tum impedientia q u a m dirimentia matrimonium, ita ut quodlibet ius acquisitum vigore sponsalium validorum, nullimode possit reclamari, nisi in q u a n t u m n o v u s Codex concedit, et contracta impedimenta modificata a novo Codice, nulla dispensatione, i n d i g e a n t ? (Cann. 4, 10). R e s p . : Codici, etiam quoad sponsalia et impedimenta, n o n esse vim retroactivam: sponsalia a u t e m et m a t r i m o n i a regi iure vigenti q u a n d o contracta sunt vel contrahantur, salvo tamen, quoad actionem ex sponsalibus, canone 1017, § 3. 7. Quid dicendum de matrimoniis, si q u a e nulla sint ex capite imped i m e n t o r u m a novo Codice a b r o g a t o r u m : fiuntne m a t r i m o n i a illa valida ipsa promulgatione novi Codicis, vel etiam post dictam p r o m u l g a t i o n e m indigent dispensatione, sanatione, etc.? (Cann. 4, 10). R e s p . : Negative ad primam partem, affirmative ad secundam. 8. U t r u m cognatio spiritualis a n t e diem Pentecostes anni 1918 contracta ultra t e r m i n o s n u n c a novo Codice definitos in can. 768, a praefata Pentecostes die ipso facto cesset q u o a d o m n e s effectus, an t a n t u m desinat esse i m p e d i m e n t u m ad m a t r i m o n i u m (Cann. 768, 1079). Resp.: Negative ad primam p a r t e m ; affirmative ad secundam. V. De custodia et cultu Sanctissimae Eucharistiae. (Lib. III, Pars III, Tit. X V ) . 1. Canon 1267, q u o s t a t u i t u r in religiosa vel pia domo SS. E u c h a ristiam custodiri n o n posse nisi vel in ecclesia vel in principali oratorio, intelligendûsne est ita, ut p r o h i b e a t u r eam custodiri p r a e t e r q u a m in publica ecclesia pro commoditate fidelium, etiam in principali oratorio* in quod sodales c o n v e n i u n t ad exercitia pietatis c o m m u n i a ? (Can. 1267). E t q u a t e n u s negative a d p r i m u m . 2. An idem dicendum sit, si q u a n d o ecclesia clausa ordinarie m a n e a t et fidelibus non pateat. Pontificia Commissio ad Codicis canones authentice interpretandos 347 3. An idem dicendum sit de pluribus oratoriis in eadem pia domo p l u r i b u s sodalium classibus destinatis (duobus, tribus, etc., pro novitiis ex. gr., fratribus laicis, studentibus, sacerdotibus), ita ut u n a q u a e q u e . classis s u u m distinctum h a b e r e possit oratorium cum SS. S a c r a m e n t o ; an potius hoc c o a r c t a n d u m ad ecclesiam et oratorium pro tota comm u n i t a t e destinatum. Resp.: Sensus canonis 1267 hic e s ' . Si religiosa vel pia d o m u s a d n e x a m h a b e a t publicam ecclesiam eaque u t a t u r ad ordinaria et quotidiana pietatis exercitia explenda, SS. S a c r a m e n t u m in ea t a n t u m asservari potest; secus in oratorio principali eiusdem religiosae vel piae d o m u s (sine praeiudicio iuris ecclesiae, si quod h a b e t ) ; in eoque t a n t u m , nisi in eodem materiali aedificio sint distinctae ac separatea familiae, ita ut formaliter sint distinctae religiosae vel piae d o m u s . VI. De delictis contra obligationes proprias status clericalis vel religiosi. (Lib. IV, T i t . XVII). An societatibus clericalibus sine votis applicentur can. 2386, 2387, 2389, 2410, 2411, 2413. Resp. : Affirmative quoad cann. 2386, 2387, 2389, q u a t e n u s sodales avitam c o m m u n e m d e g a n t ; q u o a d can. 2410 q u a t e n u s societas privilegio g a u d e a t dimissorias concedendi ad Ordines suis subditis ; quoad p r i m a m partem can. 2411, salvis quoad reliqua constitutionibus; et q u o a d can. 2413. PETRUS CARD. GASPARRI, Praeses. Aloisius Sincero, Secretarius. 348 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì 25 giugno 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima sono state sottoposte le seguenti materie: 1) introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione del Servo di Dio Giacomo Desiderato Lavai, Sacerdote Missionario della Congregazione dello Spirito Santo; 2) conferma del culto da tempo immemorabile prestato ai Servi di Dio Agostino Cennini, Bartolomeo Donati, Giovanni Petrucci, Lorenzo Nerucci ed altri sessanta religiosi dell'Ordine dei Servi di Maria, uccisi, come si asserisce, in odio alla Fede; 3) intorno alla revisione degli scritti del Servo di Dio Davanzato, del III Ordine di S. Francesco; 4) e degli scritti della Serva di Dio Maria di Gesù, religiosa professa dell'Ordine dei Carmelitani Scalzi; 5) e degli scritti della Serva di Dio Maria Eustella Harpain, Vergine. Martedì 2 luglio 1918, presso l'Emo e Revmo Signor Cardinale Antonio Vico, Ponente della Causa di beatificazione e canonizzazione del Venerabile Servo di Dio Frate! Benilde, della Congregazione delle Scuole Cristiane, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria, nella quale dai Revmi Prelati e dai Consultori Teologi si è discusso il dubbio sopra l'eroismo delle virtù esercitate dal medesimo Ven. Servo di Dio. Martedì 23 luglio 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima sono state sottoposte le seguenti materie : 1) introduzione della Causa di beatificazione e canonizzazione del Servo di Dio Felice De Andreis, Sacerdote e primo Superiore della Congregazione della Missione, in America: 2) intorno alla revisione degli Scritti del Beato Gioacchino Piccolomini, Conf. dell'Ordine dei Servi di Maria; 3) e degli scritti del Servo di Dio Leonardo Murialdo, Fondatore della Pia Società di S. Giuseppe. Diarium Romanae Guriae 349 SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : 8 luglio 1918. L'Emo signor cardinale Antonio Vico, Prefetto della Sacra Congregazione dei Miti. 9 » » L'Emo signor cardinale Aidano Gasquet, Protettore delle Suore dell'Istituto « Holy Child Jesus », di Mayfield (Inghilterra). 13 » » Monsignor Achille Locatelli, arcivescovo titolare di Tessalonica, attualmente Nunzio Apostolico nel Belgio, Nunzio Apostolico presso la Repubblica di Portogallo. Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Assistente al Soglio Pontificio: 1 luglio 1918. Mons. Ferdinando de Senior, vescovo di Erbipoli. Protonotario Apostolico ad instar participantium: 4 luglio 1918. Mons. Nicola Fanelli, della diocesi di Teggiano. Prelati Domestici di S. S.: 5 10 17 luglio » » 1918. Mons. Timoteo J. Sullivan, dell'archidiocesi di Toronto. » Mons. Giacomo Pompen, della diocesi di Bois-le-Duc. » Mons. Francesco Galli, dell'archidiocesi di Cosenza. ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 26 giugno 1918. Al sig. Paolo Lepercq-Destailleurs, della diocesi di Arras. 3 luglio •» Al sig. prof. Pietro De Sanctis, di Roma. 9 » » Al sig. Timoteo Foley, dell'archidiocesi di S. Paolo di Minnesota. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 350 9 luglio 1918 » » » » » » Al sig. Carlo Enrico Francesco Smith, della medesima archidiocesi. Al sig. Lorenzo Stédman Donaldson, della medesima archid diocesi. , Al sig. Maurizio Me Donald, della medesima archidiocesi. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 luglio 4 11 19 » » » 1918. Al sig. Giorgio Carlo de Grandmaison, della diocesi di Angers. » Al sig. Agostino ten Hompel, della diocesi di Münster. » Al sig. ing. Antonio Roncoroni, dell'archidiocesi di Milano. » Al sig. Giuseppe Rojas Moreno conte de Casa Rojas, addetto air Ambasciata di Spagna presso la S. Sede. La Commenda delV Ordine di S. Silvestro Papa : 20 » giugno 1918. Al sig. prof. Domenico Del Campana, della diocesi di Fiesole. » » Al sig. avv. Emilio Macció, della medesima diocesi. » Al sig. Francesco Della Monica, della diocesi di Cava e Sarno. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 1 19 26 marzo luglio » 1918. Al sig. Ruggero Barbini, di Roma. » Al sig. prof. Alessandro Piazza. » Al sig. Giovanni Battista Torriglia, dell'archidiocesi di Genova. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 6 30 » aprile » » 1918. Mons. Giuseppe Rychlak, della diocesi di Cracovia. » Mons. Lamberto Schmidbauer, della diocesi di Linz. » Mons. Matteo Brandtner, della medesima diocesi. Diarium Romanae Guriae 7 12 10 17 » 20 351 giugno 1918. Mons. Ludovico Keuller, della diocesi di Ruremonda. » » Mons. Costantino Monico, della diocesi di Lodi. luglio - » Mons. Egidio Lari, di Roma. » » Mons. Luigi Mansi, dell'archidiocesi di Amalfi. » » Mons. Roberto Patten, dell'archidiocesi di Birmingham. » » Mons. Francesco Morano, di Roma. Camerieri segreti di Spada e Cappa soprannumerari di S. S.: 31 dicembre 1917. lì sig. dott. Federico Geier, della diocesi di Bressanone. U giugno 1918. Il sig. Salvatore Pennisi Lelia, della diocesi di Acireale. 22 » » Il sig. barone Massimiliano de Fuerstenberg, dell'archid. di Colonia. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S. : 23 » 11 22 » 28 2 3 16 aprile 1918. Mons. Venceslao Feierfeil, della diocesi di Leitmeritz. » » Mons. Carlo Viszolajszy, deH'archidiocesi di Strigonia. giugno » Mons. Emilio Strenski, della diocesi di Brooklyn (S. U. A). » » Mons. Salvatore Velia, della diocesi di Noto. » » Mons. Antonio Morselli, dell'archidiocesi di Modena. » » Mons. Porfirio A. Ruiz, dell'archid. di Puebla Los Angeles. luglio » Mons. Americo Gnidi, di Roma. » » Mons. Vittorio Bonardi, dell'archidiocesi di Torino. » » Mons. Vincenzo Sacristán de Mingo, della dioc. di Sigtìenza. Chierico Segreto di S. S. 18 luglio 1918. Mons. Enrico Remiddi, di Roma. 352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NECROLOGIO 26 maggio 1918. Mons. Francesco Albino Symon, arcivescovo tit. di Attala. 4 luglio » L'Emo sig. cardinale Sebastiano Martinelli, Prefetto della S. Congregazione dei Riti. 8 » » Mons. Baldassarre Kaltner, arcivescovo di Salisburgo. 11 » » Mons. Agostino Vittorio Vie, vescovo del Principato di Monaco. 12 » » Mons. Giulio Maurizio Abbet, vescovo di Sion (Svizzera). 16 » » Mons. Giuseppe Capecci, vescovo di Alessandria. 21 » » Mons. Tommaso Cusack, vescovo di Albany. » » Mons. Francesco Leone Gauthey, arcivescovo di Besançon. Il R. P. Giuseppe Forestier, della Società di Maria, prefetto apostolico delle Isole Salomoni settentrionali. Il R. P. Fedele da Roma, dei Minori Cappuccini, prefetto apostolico della Rezia. Annus X - Vol. X 2 Septembris 1918 Num. 9 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTAKIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV APOSTOLICAE S U B PLUMBO LITTERAE DE C A T H E D R A L I S ECCLESIAE A T E R R A D E N S I S ERECTIONE BENEDICTUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM R o m a n i s Pontificibus nil u n q u a m magis cordi fuit q u a m spiritualibus fidelium necessitatibus pro casuum adiunctis providere; a t q u e idcirco, si q u a s d a m n o v e r u n t dioeceses, q u a r u m Episcopi ob n i m i a m ipsarum amplitudinem gregi adesse, p r o u t oporteret, et consulere n o n possent, eisdem, multiplicatis P a s t o r i b u s , subvenire non omiserunt. Cum igitur venerabilis frater hodiernus Archiepiscopus Mariannensis suppliciter postulaverit ut, ob suorum fidelium b o n u m et commodum, nova dioecesis erigeretur per divisionem suae archidioecesis, quae, etsi t r i b u s abhinc annis iam d i s m e m b r a t a fuerit, a d h u c amplissime patet, et precibus eius auctoritas quoque accesserit venerabilis fratris Nuntii Apostolici in Brasiliana Republica, Nos oblatas preces benigne excipiendas censuimus. Q u a m o b r e m de consulto dilectarum filiorum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi Consistoriali praepositorum et suppleto, q u a t e n u s opus sit, q u o r u m intersit vel s u a interesse p r a e s u m a n t consensu, de Apostolicae potestatis plenitudine et facultate q u o q u e u t e n t e s R o m a n o Pontifici et Sanctae Sedi reservata ACTA, vol. X, n. 9. — 2-9-918. 23 354 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale in Apostolicis s u b p l u m b o Litteris, q u a r u m initium est Ad universas Orbis Ecclesias s u b d a t u m diei vigesimae septimae mensis aprilis anni Domini millesimi octingentesimi n o n a g e s i m i . secundi, libere novam ineundi in Brasilia circumscriptionem dioecesum, quoties id expedire visum fuerit, territorium archidioecesis Mariannensis bifariam dividim u s ; in p a r t e orientali ipsam archidioecesim Mariannensem c o a r c t a m u s , in p a r t e vero occidentali, ubi oppidum Aterrado exstat, n o v a m dioecesim, Aterradensem n u n c u p a n d a m , perpetuo erigimus erectamque d e c l a r a m u s in eum, qui sequitur, m o d u m . P r a e p r i m i s circumscripta dioecesi Mariannensi u s q u e ad fines orientales paroeciarum vulgo Formiga, Porto Real, Dores de Judaya et Abaede, h a e paroeciae cum reliqua territorii p a r t e , q u a e ad occidentem vergit et h u c u s q u e ad archidioecesim Mariannen- * sem pertinebat, t r i b u e n t u r novae dioecesi Aterradensi, cui i n s u p e r adiicientur d u a e paroeciae, n e m p e S. Hieronymi et S. Francisci, a dioecesi Uberabensi avulsae, Ordinario assentiente ; ita n e m p e ut n o v a dioecesis constiterit sequentibus paroeciis: Aterrado, Arcos, Abaede, Dores do ludaya, Formiga, Piumehy, Pimenta, Perobas, S. lodo da Gloria, S. Roqué, Bambuhy, S. Gothardo, Tiros, Morada nova, Porto Real, Arcado, S. Jerónimo et S. Francisco. Sedem vero et c a t h e d r a m episcopalem dioecesis noviter erectae constituimus in oppido Aterrado, q u o d proinde ad civitatis episcopalis honorem evehimus cum iuribus et privilegiis, q u i b u s ceterae civitates episcopales iure c o m m u n i f r u u n t u r ; ecclesiam a u t e m parochialem ibidem existentem et Beatae Mariae Virgini a Luce n u n c u p a t a e sacram, ad cathedralis s t a t u m et dignitatem evehimus, parochiali animarmi] cura, uti antea, in ea servata : simulque ipsi ecclesiae eiusque pro t e m pore episcopis privilegia ac iura q u i b u s aliae cathedrales e a r u m q u e praesules pollent, a t t r i b u i m u s . E a m d e m n o v a m dioecesim Aterradensem suffraganeam facimus metropolitanae ecclesiae Mariannensis illiusque pro t e m p o r e episcopum metropolitico iuri praedicti Mariannensis archiepiscopi subiicimus, reservata Nobis et Sanctae Apostolicae Sedi libera facultate novam ineundi dismembrationem noviter erectae dioecesis q u a n d o c u m q u e id opportun u m visum fuerit. Quod a u t e m attinet ad dioecesis Aterradensis regimen a t q u e administrationem, ad antistitis pro t e m p o r e potestatem, officia ac iura, ad capituli cathedralis vel saltem consultorum collegii institutionem, ad seminarii dioecesani regimen et administrationem, ad vicarii capitularis seu administratoris, sede vacante, electionem, ad i p s o r u m clericorum et christifidelium i u r a et officia, ad d o c u m e n t o r u m traditionem aliaque id Acta Benedicti PP. XV 355 g e n u s , religiose servanda esse i u b e m u s q u a e sacri canones et praesertim novus Codex iuris canonici ad r e m praescribunt. I n s u p e r ut neoerectae dioecesis Aterradensis antistites et suae dignitatis decorem tueri et suae dioecesis necessitatibus occurrere q u e a n t , novae sedis episcopalis dotem ac m e n s a m constitui decernimus ex stipe iam corrogata, ex curiae emolumentis a t q u e ex aliis oblationibus vel subsidiis q u a e fideles liberaliter d a t u r o s esse n o n d u b i t a m u s . Quoniam vero adest in Urbe collegium Pium Latinum Americanum, ubi clerici fere sub oculis R o m a n o r u m Pontificum succrescunt a t q u e sacris i n s t i t u u n t u r disciplinis, i u b e m u s ut etiam ab antistitibus Aterradensibus, p r o u t fit ab aliis Americae Latinae episcopis, huc m i t t a n t u r , q u a m p r i m u m fieri poterit, duo saltem, n o n intermissa vice, delecti iuvenes, suis s u m p t i b u s alendi, qui religionis scientiam in ipso veritatis centro acquisitam cum suis deinde civibus utiliter communicent. Quo vero stabilius et h o r u m clericorum sustentationi atque eiusdem collegii dotationi sit provisum, valde e x o p t a m u s ut, cura episcopi pro t e m p o r e Aterradensis, q u a m citius fieri poterit, tot conferantur bona, quot o p u s s u n t ut ex e o r u m reditibus bini memorati iuvenes, a u t modo saltem u n u s , sustentari q u e a n t eosque reditus, ubi p r i m u m percipiantur, collegio Pio Latino Americano in p e r p e t u u m assignatos volumus. Quae a u t e m hisce Litteris, Apostolica auctoritate, a Nobis decreta sunt, nulli h o m i n u m , ullo u n q u a m tempore, infringere aut iis repug n a r e vel quomodolibet contraire liceat. Si quis, q u o d Deus avertat, hoc attentare praesumpserit, sciat obnoxium se evasurum esse poenis a sacris canonibus contra obsistentes exercitio ecclesiasticae iurisdictionis statutis. Ad haec autem omnia e x s e q u e n d a d e p u t a m u s venerabilem fratrem H y a c i n t h u m Angelum Scapardini, archiepiscopum titularem Damascen u m a t q u e in Brasiliana Republica Apostolicum Nuntium, eidemque necessarias et opportunas facultates tribuimus, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, alium v i r u m in ecclesiastica dignitate constitut u m , imprimisque ipsum Mariannensem Archiepiscopum, simulque definitive p r o n u n t i a n d i super quavis difficultate vel oppositione in executionis actu quomodolibet exoritura, cum onere ad Sacram Congregationem Consistoria em mittendi infra sex menses exemplar authentica forma e x a r a t u m peractae exsequutionis, ut in eiusdem S. Congregationis archivio asservetur. Decernimus denique h a s p r a e s e n t e s Litteras valituras contrariis quibuslibet, etiam peculiari et expressa mentione dignis, minime obstantibus. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 356 D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo decimo octavo, die octava mensis iulii, Pontificatus Nostri a n n o quarto. O. CARD. CAGIANO C. S. B. E. Cancellarius. CARD. DE LA! S. C. Consistorialis Secretarius. Raphaël Virili, Protonotarius Apostolicus. Ludo vicus Schuller, Protonotarius Apostolicus. Loco v£ Plumbi. Reg. in Cane. Ap., vol. XVI, n. 21. LITTERAE APOSTOLICAE SODALITAS A S. PEREGRINO LAZIOSI IN CURIALI AEDE TAURINENSI S. CAROLI ERECTA INDULGENTIIS DITATUR. BENEDICTUS P P . XV Ad perpetuam rei m e m o r i a m . —"A dilecto filio hodierno Provinciali Ordinis Servorum B. M. V. ac parocho aedis S. Caroli in civitate Taurinensi humiles sunt Nobis adhibitae preces, ut piam consociationem, quae vulgo « Compagnia di S. Pellegrino Laziosi » n u n c u p a t u r a t q u e in eodem templo canonice erecta exsistit, caelestibus Ecclesiae thesauris locupletare dignaremur. Nos, piis huiusmodi votis obsecundare volentes, praesent i u m vi, audito etiam dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Poenitentiario Maiore, apostolica auctoritate Nostra, o m n i b u s ac singulis christifidelibus, qui dictam consociationem in posterum ingredientur, die primo eorum ingressus, si, vere poenitentes et confessi, S S m u m Eucharistiae s a c r a m e n t u m sumpserint, p l e n a r i a m ; ac t u m descriptis, tum pro tempore in dicta consociatione describendis sodalibus, qui, vere poenitentes et confessi ac sacra Communione refecti, m e m o r a t a m ecclesiam visitaverint, ibique pro christianorum principum concordia, haeresum exstirpatione, peccatorum conversione ac sanctae Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effuderint, primum qualibet feria tertia, quae singulis m e n s i b u s prima recurrit et in q u a peculiares ac piae exercitationes in honorem S. Peregrini h a b e n t u r , d u m m o d o t a m e n cunctis feriis tertiis mensis praecedentis sacris functionibus, ab Ordinario approbatis, interfuerint; s e c u n d u m semel in a n n o , quo die sodalibus placuerit, dummodo saltem, duodecim feriis tertiis, supradictis piis exercitationibus Acta Benedicti PP. XV 357 adstiterint; tertium ultimo novendialis supplicationis die, festum eiusdem S. Peregrini praecedenti, d u m m o d o eidem supplicationi quotidie adfuer i n t ; q u a r t u m denique q u u m defunctis sodalibus praecipue perlitatur, plenariam similiter, quo die opera iniuncta expleverint, omnium peccat o r u m s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus ac largimur. P r a e t e r e a eisdem sodalibus, corde saltem contritis, qui sive quavis feria tertia cuiuslibet h e b d o m a d a e matutinae functioni in h o n o r e m S. Peregrini adstiterint, sive quolibet die novendialem praefatam supplicationem celebraverint, septem annos totidemque q u a d r a g e n a s ; sodalibus postremo, qui quodvis pietatis caritatisve opus, ex eiusdem piae consociationis praescripto, peregerint, centum dies de iniunctis eis seu alias quomodolibet debitis poenitentiis in forma Ecclesiae consueta r e l a x a m u s . Quas omnes et singulas indulgentias, peccatorum remissiones ac poenitentiarum relaxationes etiam a n i m a b u s fidelium in purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse indulg e m u s . In contrarium facientibus n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . Praesentibus perpetuo valituris. Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m sub annulo Piscatoris, die xxvr iunii mcmxviii, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status EPISTOLAE I AD R. P. D. MICHAELEM O' DOHERTY, ARCHIEPISCOPUM MANILANUM, CETEROSQUE EPISCOPOS INSULARUM PHILIPPINARUM, QUI DE ACTIS CONVENTUS MANÍLANI COMMUNEM EPISTOLAM DEDERANT. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Pastoralis sollertiae, q u a vos Dei gloriae a n i m a r u m q u e saluti prospicitis, novo ac praeclaro Nobis documento fuerunt cum Manilanus conventus, proxime actus, tum c o m m u n i s epistola q u a m istinc ad clerum p o p u l u m q u e v e s t r u m dedistis. Considerantibus enim qui status r e r u m esset in vestris dioecesibus, nihil fuit vobis a n t i q u i u s q u a m illa urgere proposita q u a e ad religionem t u e n d a m fovendamque magis necessaria viderentur. Certe quod scribitis, n o n p a r u m a p u d vos sacrorum ministros desiderari, gravissimum e s t ; id vel maiorem Nobis sollicitudinem afferret, nisi pro certo h a b e r e m u s n u m q u a m Iesum D o m i n u m defuturum esse Ecclesiae Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 358 suae. C u m q u e eius sit u n i u s illos vocare qui sui sacerdotii sint participes, dubitari non potest quin eos sit o p p o r t u n o et t e m p o r e et loco excitaturus. Quae igitur p r u d e n s consilium suaserit, iis minime neglectis, ut vos facitis, r o g e m u s instanter D o m i n u m messis ut mittat operarios in messem s u a m , illud r e p u t a n t e s , bonitatem potius in hoc genere q u a m copiam spectandam esse; eo magis quod b o n a paucorum studia Deus suae gratiae m u n e r e a e q u a r e q u a m plurimis potest. De catholicorum viribus foederandis, equidem conata vestra p r o b a m u s ; cum enim t a n t a sit adversariorum conspiratio ut fidei donum, u n u m o m n i u m p r a e s t a n t i s s i m u m , a populo christiano eripiant, n o n minorem oportet esse, episcopis ducibus, consensionem b o n o r u m ut illud integrum inviolatumque conservent. Eiusdem rei causa, permagni sane interest ea o m n i a adhiberi q u a e c u m q u e sunt subsidia ad fovendam pietatem m o r u m q u e disciplinam: c u m q u e h u c a d m o d u m Codex iuris canonici, qui n u p e r est editus, pertineat, curas l a u d a m u s a vobis in eo positas ut ipsius praescriptionibus religiose obtemperetur. Ad postremum, officia observantiae vestrae complectentes caritate paterna, a Deo petimus ut q u a e communi consilio statueritis, eis s u a ope a d d a t efficacitatem. Auspicem vero caelestium m u n e r u m peculiarisque benevolentiae Nostrae testem, vobis, venerabiles fratres, cunctoque clero ac populo vestris concredito curis, apostolicam benedictionem amantissime in Domino i m p e r t i m u s . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die VIII mensis iulii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV II AD REGEM RAJAH RAMA VÜRMAH, CUI DE SEXAGESIMO EIUS NATALI GRATULATUR. Serenissime Rex, salutem et prosperitatem. — I u c u n d u s Nobis n u n tius allatus est, natalem Te sexagesimum proximo mense octobri celeb r a t u r u m ; ac sane facere n o n p o s s u m u s quin Celsitudini T u a e ex animo gratulemur. Permagni enim facimus a e q u i t a t e m et benevolentiam singularem q u a uteris erga catholicos dicionis T u a e ; ob e a m q u e rem libenter occasionem a r r i p i m u s propensissimae in Te Nostrae profitendae voluntatis. Profecto in agendis faustae rei causa publicis laetitiis, n o n postremi e r u n t ex Tuis civibus catholici h o m i n e s ; qui quidem ex ipso christianae religionis instituto id h a b e n t ut officio obtemperandi obsequendique potestati legitimae cedant nemini. Eos benignitati T u a e com- Acta Benedicti PP. XV 359 m e n d a t o s v o l u m u s v e h e m e n t e r ; quos si tueri perges clementia potentique patrocinio, n o n modo n o v a m h u m a n i t a t i s l a u d e m assequeris, sed etiam gratissimus cives Tibi in p e r p e t u u m beneficio devincies. Interea, felicissima omnia Tibi precamur, illud in primis a Deo petentes ut incolumem Celsitudinem T u a m diu conservet, q u a e q u e posthac gesturus es, ea modis o m n i b u s ad utilitatem et gloriam regni Tui fortunare velit. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x mensis iulii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quarto. BENEDICTUS P P . XV III AD R. P. D. NATALEM GABRIELEM MORIONDO, EPISCOPUM CUNEENSEM, NATALEM QUINTUM: ET VICESIMUM AB INITO SACERDOTIO CELEBRANTEM. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Anniversarium diem, quo tui sacerdotii primitias a n t e a n n o s xxv Deo libasti, proximo esse mense rediturum, didicimus. Publicis laetitiae significationibus h a c t a n t a t e m p o r u m tristitia sublatis, fieri n o n poterat q u i n clerus p o p u l u s q u e t u u s s u a m tibi devotam d e d i t a m q u e voluntatem vellet, ut affertur, ostendere, Deum t u a causa communiter sollemniterque supplicando. H u i u s Nos supplicationis perlibenter venimus in p a r t e m qui t u a m vel pastoralis ministerii curam vel ipsis optatis Nostris obtemperationem magni facimus. Confidimus ecclesiam istam, te gubernante, cotidie magis in omni christianarum virtutum l a u d e progressuram esse. Q u a r e salutaria o m n i a a Deo tibi precamur. Caritatis vero erga te Nostrae declarandae gratia, tibi tribuimus ut eo die, divina re perfunctus, papalem benedictionem p l e n a r i a m q u e indulgentiam, usitatis condicionibus, praesentibus semel impertías. Ac divinorum auspicem muner u m peculiarisque benevolentiae Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, t u o q u e clero ac populo apostolicam benedictionem amantissime in Domino largimur. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xix mensis iulii MCMXVIII, P o n tificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV 360 Acta Apostolicae S«äis - Commentarium Officiale IV AD R. P. D. IACOBUM COSTAMAGNA, EPISCOPUM TIT. COLONIENSEM, VICARIUM APOSTOLICUM DE MÉNDEZ AG GUALAQUIZA, QUEM, OB SACERDOTII NATALEM L, GRATULATIONIBUS ET VOTIS PROSEQUITUR. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Quoniam dena lustra propediem complebis ex quo sacrificandi initium fecisti, g r a t u m Nobis est eam tibi declarare peculiarem benevolentiam q u a pro tuis te meritis prosequimur. Novimus q u a n t u m ipse laboris, ingenii, diligentiae in Salesianam Sodalitatem, q u a m quidem vix efnorescentem a m p l e x u s es, assidue tot a n n o r u m spatio contuleris: m a x i m e ut per Americam inferiorem sua instituta promoveret praeclaro cum religionis civilisque cultus emolumento. Istic enim, te suasore vel auctore, et novae aedes iuventuti educandae a solo extructae sunt et apostolatus excitata studia et ad ipsos indígenas multis in locis christianum n o m e n propagatum. T a n t i s a u t e m occupationibus distentus, multiplices t a m e n easd e m q u e frugiferas scriptiones edendas curavisti ad pietatem m o r u m q u e disciplinam modis o m n i b u s fovendam. G r a t u l a m u r igitur u b e r t i m hucu s q u e virtuti t u a e favisse D e u m ; a quo m u l t a m tibi aetatis meritorumque accessionem precamur. Quo autem fructuosiorem eum efficiamus faustum diem, tibi d a m u s libenter ut papalem benedictionem plenariamque indulgentiam, usitatis condicionibus, semel populo, cum volueris, impertias. Atque auspicem divinorum m u n e r u m praecipuaeque caritatis Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, iisque o m n i b u s quibus praees, apostolicam benedictionem p e r a m a n t e r in Domino largimur. Datum R o m a e a p u d S. Petrum, die xxxi mensis iulii Pontificatus Nostri a n n o quarto. MCMXVIII, B E N E D I C T U S P P . XV V AD R. P. D. VICTOREM ARRIEN, ARCHIEPISCOPUM PLATENSEM, CETEROSQUE EPISCOPOS BOLIVIAE, QUORUM COMMUNI EPISTOLAE RESCRIBTT. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Varie sane affecti s u m u s eis litteris quas in a n n u o auspicando conventu ad Nos conscripsistis. Etenim cum libenter fidei et observantiae vestrae Acta Benedicti PP. XV 361 significationem acceperimus, t u m graviter tulimus difficultates q u a s ipsi iure conquesti estis: in primisque paucitatem sacerdotum qui per immensitates i s t a r u m dioecesium sacro ministerio fungantur. Hac quidem de re vos in eo coetu salutaria consilia cepistis. Profecto in ecclesiis idoneum conformare atque instituere clerum caput est: praecavendum t a m e n ne m i n u s digni quoque, necessitatis causa, in sacerdotium admitt a n t u r ; « nec enim quisquam sumit sibi honorem, sed qui vocatur a « Deo, t a m q u a m Aaron ». Itaque n o n quot sed quos sacrorum ministros a s s u m a m u s perpendere d e b e m u s ; o m n i a q u e experti q u a e ad sacerdotii studium in iuventute fovendum s u a d e a t prudentia, diligenter rem Deo, cuius in m a n u est, c o m m e n d e m u s . Neque is certe « qui vult omnes « h o m i n e s salvos fieri » n e g a t u r u s est u m q u a m salutis h u i u s o p p o r t u n a subsidia; vult vero p e r administros sacrorum a p u d cunctas gentes divinae redemptionis perpetuare beneficia. De Codice iuris canonici proxime promulgato, n u l l u m d u b i u m esse potest quin, adnitentibus vobis, eos fructus istic q u o q u e aliaturus sit qui exspectationi Nostrae respondeant, christianae vitae disciplinam provehendo. Ceterum peculiarem q u a m d a m Nobis curam esse de religiosis Boliviae negotiis, satis compertum, venerabiles fratres, habetis ex eo quod proprium istuc legatum misimus, qui Nostram a p u d vos personam gereret, vosque auctoritate Nostra omnibus in r e b u s adiuvaret. Pergite igitur coniuncte cum Internuntio N o s t r o , ut facitis, pro Dei gloria a n i m a r u m q u e salute laborare, illud considerantes, ea, quae desint industriae s o l e r t i a e q u e nostrae, suppleturum esse Deum s u a gratia. Cuius auspicem ac benevolentiae Nostrae testem, vobis, venerabiles fratres, et clero populoque vestro apostolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die iv augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quarto. B E N E D I C T U S P P . XV VI AD CATHARINAM SCHYNSB, SODALITATIS « CATHOLICARUM MULIERUM MISSIONIBUS IUVANDIS » PRAESIDEM GENERALEM, XXV REDEUNTE NATALI, EX QUO EADEM PIUM OPUS CONDIDERAT. Dilecta filia, salutem et apostolicam benedictionem. — Quod Nobis litterarum officio n u p e r n u n t i a b a s , n a t a l e m proxime completum iri quint u m et vicesimum cum istam societatem, cui praees, pie constituisti, 362 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale g r a t u m sane fuit. Quid enim p r a e s t a n t i u s esse potest, quidve n praesens o p p o r t u n i u s q u a m sancte, ut vos habetis propositum, cultum Sacramenti augusti pro vestra parte fovere, simulque tenuitati consulere e a r u m aedium in q u i b u s necessaria a l t a r i u m supellex d e s i d e r e t u r ? In quo q u a m impensa exstiterit hoc toto t e m p o r e t u a industria et labor, c u m ex magno sodalium n u m e r o , t u m ex u b e r r i m i s religionis pietatisq u e fructibus metiri licet. Iure igitur plus semel o p u s t u u m salutare Nostri decessores f. r. Leo X I I I ac P i u s X n o n m o d o laudibus, sed etiam privilegiis, praesertim per memorabiles Apostolicas Litteras die XXIV maii MCMX d a t a s , o r n a v e r u n t : q u a e o m n i a privilegia Nosmet ipsi his Litteris confirmamus; eo libentius quod t u a illa in Ecclesiam promerita, in dies quidem aucta quo magis variis premebaris difficultatib u s , o b t e m p e r a n d i observandique studio c u m u l a r e consuevisti. I t a q u e nihil est quod in r e r u m asperitate demittas a n i m u m ; vires enim ut ei vincendae par sis, Ille tibi certe est a l l a t u r u s cui tu n a v a s sanctissimam o p e r a m ; quae quidem eo acceptior Deo erit, quo ad p e r s e q u e n d u m difficilior. Ceterum id fore confidimus ut ista sodalitas, quae, te auctore ac duce, t a m bene u s q u e a d h u c de religione merita est planeque Apostolicae huic Sedi satisfecit, in p o s t e r u m quoque, t e m e t ipsa moderante, feliciter p r o g r e d i a t u r ; e a m d e m q u e episcopi o m n e s cum clero iuvare tuerique velint, illud considerantes, uti omnino in Christi Ecclesia, ita etiam vestro in opere q u a n d a m inesse n o t a m catholicitatis, ex cultu divinae Eucharistiae maxime d u c e n t i s , q u e m vos promovere s u m m o studio contenditis. Ac caelestium m u n e r u m a u s p e x itemque testis paternae caritatis Nostrae apostolica sit benedictio, q u a m tibi, dilecta filia, et iis o m n i b u s quas h a b e s operis adiutrices, a m a n t e r in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die VII augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV 363 S. Congregatio Consistorialis ACTA SS. CONGREGATIONUM SACKA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DECRETUM DE EXTENSIONE FACULTATUM QUORUMDAM ORDINARIORUM DURANTE BELLO Decreto diei 25 aprilis h u i u s anni, quod incipit Proxima sacra, d u m s t a t u e b a t u r facultates plures, q u a s c o m m u n i b u s indultis S. Sedes Ordinariis concedere solebat, finem esse h a b i t u r a s die q u a canonici iuris Codex vim exerere inciperet; simul circa matrimoniales dispensationes, praeter ea q u a e Codex tribuebat, S S m u s . D. N. Benedictus P P . XV indulgebat ea q u a e s e q u u n t u r : a) ut locorum Ordinarii in America, in insulis Philippinis, in Indiis Orientalibus, in Africa extra Mediterranei maris oras et in Russia, per q u i n q u e n n i u m , servatis canonicis regulis, dispensare valerent ab impedimentis minoris g r a d u s , et m a t r i m o n i a ob eadem m p e d i m e n t a nulliter contracta in radice s a n a r e q u i r e n t ; b) ut iidem Ordinarii pariter per q u i n q u e n n i u m dispensare possent etiam ab impedimentis maioribus, iuris t a m e n ecclesiastici (duobus s o l u m m o d o exceptis) et ab impedimento impediente mixtae religionis, et m a t r i m o n i a ob i m p e d i m e n t a maiora nulliter contracta in radice sanare. H a e c t a m e n facultas circumscribebatur conditione si petitio dispensationis ad S. Sedem missa sit et urgens necessitas dispensandi supervenerit, pendente recursu; c) denique ut Ordinarii Galliae, regni uniti Magnae Britanniae et Hiberniae, Germaniae, A u s t r i a e - U n g a r i a e et Poloniae, d u r a n t e bello, quoties aditus ad S. Sedem difficilis a u t impossibilis saltem per m e n s e m praevideatur, iisdem facultatibus uti possent, q u a e s u b litteris a) et b) remotioribus aliis Ordinariis e r a n t concessae. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 364 Verum ex parte p l u r i u m Americae O r d i n a r i o r u m o b s e r v a t u m est, ex defectu securitatis maris, praesentis belli causa, se in conditione versari vel peiori ac Ordinarii E u r o p a e s u b littera c) recensiti ; ideoque supplices preces p o r r e x e r u n t ut pari indulto ac illi m u n i r e n t u r : cert u m enim est in praesenti r e r u m statu plus q u a m m e n s e m requiri ad S. Sedem ex America a d e u n d a m . P o r r o S S m u s Dominus hisce postulationibus, q u a e iustae sibi visae sunt, a n n u e n d u m censuit; ideoque praesenti S. Congregationis Consistorialis decreto benigne pro tempore praesentis belli indulget ut Ordinarii locorum remotiorum, de quibus sub littera a), dispensare valeant ab impedimentis maioribus et ab impediménto impediente mixtae religionis, et sanare in radice matrimonia nulliter contracta ob dirimens i m p e d i m e n t u m de quo supra, quin obligati sint conditionem illam et restrictionem, sub littera b) appositam, servare, hoc est si petitio dispen- sationis ad S. Sedem missa sit et urgens necessitas dispensandi supervenerit, pendente recursu. Debebunt t a m e n singuli Ordinarii in fine cuiuslibet anni, q u o u s q u e d u r a haec r e r u m conditio perseverabit, r a t i o n e m reddere S. Congregationi de Sacramentis de specie et n u m e r o dispensationum q u a s ipsi concesserint, eaque occasione iuribus eiusdem S. Congregationis circa taxar u m solutionem satisfacere. P r a e s e n t i b u s valituris, adiunctis, q u a e modo sunt, p e r d u r a n t i b u s , et-contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae ex S. C. Consistoriali, die 2 augusti 1918. £g C. CARD. D B LAI, E p . Sabinen., L. Secretarius. $ S. V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. II DIVIONENSIS ERECTIO DIGNITATIS SUB TITULO DECANATUS EIUSDEMQUE COLLATIONIS IN FAVOREM REV.MI D.NI IOSEPHI GEOFFROY, VÍCARII GEN. DIOECESEOS. DECRETUM Cum Ordinarius Divionensis, de cathedralis Capituli consensu, enixe postulaverit ut in eodem Capitulo, ad n o r m a m c a n o n u m 393 et 394, dignitas sub titulo D e c a n a t u s e r i g a t u r , eaque Revñio D n o Iosepho 365 S. Congregatio Consistorialis Geoffroy, ipsius Vicario Generali, conferatur; S S m u s D n u s Noster Benedictus P P . XV, votis Revmi Oratoris necnon cathedralis Capituli ab infrascripto Cardinali Sacrae H u i u s Congregationis Secretario relatis, libentissime obsecundans, u t r a m q u e gratiam concedere dignatus e s t ; ñ r m a t a m e n in futurum reservatione collationis primae Dignitatis, ad t r a m i t e m i u r i s : contrariis q u i b u s c u m q u e n o n obstantibus. Datum R o m a e , ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die 2 augusti 1918. )${ C. CARD. DB LAT, E p . Sabinen., Secretarius. I , & S. Ioannes Bapt. Rosa, Substitutus. III DUBIUM CIRCA LEGES ET DECRETA CONCILIORUM PROVINCIALIUM WESTMONASTERIEXSIUM. Quaesitum fuit u t r u m d i s m e m b r a t a proximis praeteritis annis ecclesiastica provincia Westmonasteriensi et creatis ex ea novis q u a t u o r provinciis, leges et decreta Conciliorum provincialium Westmonasteriensium, q u a e praecesserunt, q u a e q u e annis 1852, 1855, 1859 et 1873 celeb r a t a sunt, a d h u c vim obligandi h a b e a n t et debeant ab o m n i b u s ad u n g u e m servari; an potius in novis provinciis valere cessaverint, nec amplius ea r a t a ac firma haberi debeant. Re m a t u r o examini subiecta, S S m u s D. N. Benedictus P P . XV iussit responderi: Affirmative ad primam partem, salvis t a m e n novi Codicis praescriptionibus si et in q u a n t u m legibus et decretis dictorum Conciliorum derogaverint; negative ad secundam partem. Et mandavit ut resolutio publici iuris fieret, eam in Actis Apostolicae Sedis inserendo. Datum R o m a e , ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die 2 augusti 1918. £ß C. CARD. DE LAI, Episc. Sabinen., Secretarius. L.&S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsestvt- 366 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IV DECRETUM DE DILATIONE RELATIONIS DIOECESANAE PRO EPISCOPIS AMERICAE. P r o x i m o a n n o 1919 Rmi Ordinarii dioecesum totius Americae, iuxta decretum A remotissima S. Congregationis Consistorialis et Codicis praescriptiones (can. 340), obligatione t e n e n t u r relationem conficiendi de suae ecclesiae statu simulque visitandi, servata n o r m a can. 341, sacra Apostolorum Limina. Quamvis autem a u s p i c a n d u m sit ut i m m a n e bellum, quo u n i v e r s u m h u m a n u m genus cruciatur, finem cito h a b i t u r u m sit, q u u m t a m e n in ancipiti res sit et interim r o m a n u m iter ex America difficile sit ot p e riculis plenum, idcirco S S m u s D. N. Benedictus P P . XV, hoc S. Congregationis Consistorialis decreto, benigne indulget, ut m e m o r a t a e obligationis a d i m p l e m e n t u m Episcopi omnes differant ad futurum s u b s e q u e n t e m a n n u m 1920. Quod si a n n o 1920 eadem infeliciter p e r s e v e r a b u n t adiuncta, q u o d t a m e n Deus in s u a m a g n a misericordia avertat, t u n c iidem R m i Episcopi pro currenti secundo q u i n q u e n n i o dispensati m a n e b u n t a visitatione ss. Liminum, firma t a m e n obligatione conficiendi relationem de statu dioecesis, eamque ad S. Congregationem Consistorialem, meliori q u o p o t e r u n t modo, q u a m p r i m u m transmittendi. Contrariis quibuslibet m i n i m e o b s t a n t i b u s . D a t u m R o m a e , ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die 8 augusti 1918. )$( C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. V DESIGNATIO QUORUNDAM ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE A METROPOLITIS IUXTA CAN. 1594, § 2. 2 augusti 1918. — E m u s Archiepiscopus P a n o r m i t a n u s designavit O r d i n a r i u m Mazariensem. — R m u s Archiepiscopus Bambergensis, Ordinarium Herbipolensem. S. Congregatio Consistorialis 367 2 augusti 1918. — R m u s Archiepiscopus Vercellensis, Ordinarium Novariensem. — R m u s Archiepiscopus Urbinatensis, Ordinarium P i s a u r e n s e m . 9 augusti. — R m u s Archiepiscopus Gassiliensis, Ordinarium Vaterfodiensem et Limoriensem. S S m u s D. N. Benedictus P P . XV, a u d i t a relatione E m i Secretarii Sacrae Congregationis Consistorialis, designationes ut s u p r a factas approbare dignatus est. VI PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, S s m u s D. N. Benedictus P P . XV h a s , q u a e sequuntur, ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 29 iulii 1918. — Titulari episcopali ecclesiae Halicarnassensi praefecit R. D. Stanislaum Gaii, quem deputavit in Auxiliarem Ríñi archiepiscopi Varsaviensis. — Titulari episcopali ecclesiae Arcalonitanae R. D. Adalbertum Stanislaum Owezarek, q u e m deputavit in Auxiliarem R m i Episcopi Vratislaviensis. — Titulari episcopali ecclesiae Achantinae R. D. Wladislaum Krynicki, q u e m deputavit in Auxiliarem eiusdem R m i Episcopi Vratislaviensis. — Titulari episcopali ecclesiae Barcaei R. D. Adulphum Szelazek, q u e m deputavit in Auxiliarem Rmi Episcopi Plocensis. — Titulari episcopali ecclesiae Chanathensi R. D. P a u l u m Kubicki, q u e m deputavit in Auxiliarem Rmi Episcopi Sandomiriensis. — Titulari episcopali ecclesiae C u s a r u m R. D. R o m u a l d u m Ialbrzykowski, quem deputavit in Auxiliarem R m i Episcopi Augustoviensis. augusti. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Diocletianopolitanae R. P. D. A n t o n i u m A u g u s t u m De Assis, h a c t e n u s episcopum G u a x u p e n sem, q u e m deputavit in Auxiliarem R. P. D. Silverii Gomes P i m e n t a , archiepiscopi Mariannensis. 3 augusti. — Cathedrali ecclesiae Tutelensi R. D. I o a n n e m Castel, vicarium generalem Apamiensem. 9 augusti. — Titulari episcopali ecclesiae de C a p h a r n a u m R. D. Aloisium Barlassina, vicarium c u r a t u m p e r p e t u u m S. Ioannis in L a t e r a n o . 368 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO CONCILII PADERBORNEN. SUPER ELEEMOSYNIS MISSARUM Die 10 novembris 1917 SPECIES FACTI. - R m u s Episcopus Paderbornensis, idemque Admi- nistrator Vicariatus apostolici Anhaltini, a S. Sede iampridem impetravit indultum, vi cuius sacerdotes suae dioecesis ac vicariatus accipere valer e n t stipendium secundae Missae vulgo binatae, necnon Missae pro populo litandae festis abrogatis, ea t a m e n lege ut illud t r a d e r e n t ipsi Ordinario, in utilitatem Pii operis a Collegio Leonino n u n c u p a t i impend e n d u m . Idem porro Episcopus n u p e r supplici libello q u a e s e q u u n t u r huic S. Congregationi exposuit: « A nonnullis sacerdotibus dubia mihi « proposita sunt, u t r u m parochis qui festis suppressis Missam cantatam, « sive m a n u a l e m sive fundatam, quae dominica praecedenti p r a e n u n « ciata fuerit cum indictione diei et horae, celebrant, et sacerdotibus, < qui iterato sacro dominicis et festis de praecepto Missam fundatam « celebrant, liceret ad Episcopum t r a n s m i t t e r e t a n t u m m o d o stipendium « Missae lectae iuxta t a x a m dioecesanam, an ipsi deberent tradere inte« grum stipendium per constitutiones dioecesanas pro Missis a u t per « fundationem s t a t u t u m . Dubiis propositis r e s p o n d i : Si diebus festivis •< abrogatis exequiae vel nuptiae fiunt et parochus Missam cantatam « exequialem vel pro sponsis celebrare debet, stipendium usitatum pro « Missa privata tantum nobis tradendum est; in omnibus aliis casibus « vero stipendium integrum sive manu oblatum sive ex fundatione sta« tutum nobis transmittendum est ». « Humillime peto ut Sancta Sedes h a n c m e a m decisionem pro sacer« dotibus territorii mei a p p r o b a r e velit. « A e q u u m enim censeo,^ quod parochi, qui in festis abrogatis Missam « e x e q u i a l e m a u t nuptialem cum c a n t u celebrare debent, stipendium « p r o Missa lecta t a n t u m t r a d a n t , cum alias i u r a stolae ipsorum dimi« n u e r e n t u r . In o m n i b u s a u t e m aliis casibus parochi Missam cum cantu « celebrare m i n i m e obligati s u n t et stipendia pro Missis lectis semper « habent. Ne quaeritandis Missis cum cantu species avaritiae in sacrificii • « sanctissimi celebrationem irrepere videatur, ex re esse censui, quod 369 S. Congregatio Concilii « « « « « « parochi integrum stipendium, sive m a n u a l e sive fundatum, favore Collegii Leonini tradant. P o r r o parochi et alii sacerdotes, qui diebus dominicis et festivis d u a s Missas in c o m m o d u m a n i m a r u m celebrare debent, n u l l u m d e t r i m e n t u m p a t i u n t u r , si integrum stipendium manuale vel fundatum t r a d u n t , quia congruo salario eorum alias sufficienter provisum est ». SYNOPSIS DISCEPTATIONIS. - Super hac re aliquis requisitus de suo voto H. S. C. Consultor s u p r a r e l a t u m Episcopi decretum in u t r a q u e p a r t e approbari posse censet, hisce adductis r a t i o n u m momentis. Quod p r i m a m p a r t e m attinet, recte ratiocinatur Episcopus, aliter fieri n o n posse, q u i n parochis debita iura stolae d e t r a h a n t u r . Sed p r a e t e r e a a t t e n d e n d u m videtur agi in casu de Missis solemnibus cum cantu, q u i b u s nempe extrinsecus labor et incommodum praeter ordinem s u b e s t : at vero Haec Sacra Congregatio, quae semper districtissime prohibuit ne pro altera Missa in casu binationis q u i d q u a m perciperetur a celebrante, ultro permisit in casu quo Missa illa cum cantu persolvi deberet, r e m u n e r a t i o n e m aliq u a m , « n o n pro Missae applicatione », sed d u m t a x a t , « intuitu laboris et incommodi » ; cf. S. C. C, Treviren., 23 mart. 1 8 6 1 , ad L Haec eadem a d d u c t a ratio obstare quidem videretur q u o m i n u s Episcopi oratoris decretum in altera sua p a r t e p r o b e t u r : n a m etiam in h a c altera p a r t e sermo est de Missis cum cantu, ac propterea eadem subest ratio extrinseci laboris et extraordinarii incommodi subeundi. At difficultas facile evanescit, si consideretur praefata resolutione diei 23 mart. 1 8 6 1 permissionem in casu conscientiae et arbitrio Episcopi concessam fuisse: « Posse permitti, prudenti arbitrio Episcopi, aliquam r e m u n e r a t i o n e m « intuitu laboris et incommodi, exclusa qualibet eleemosyna pro appli« catione Missae ». In casu a u t e m Episcopus pro suo prudenti arbitrio id p e r m i t t e n d u m minime censet, ne inconveniens et a d m i r a t i o s u b o r i a t u r ex studiosa, quae secus contingere posset, Missarum cum cantu queritatione, ex parte eorum s a c e r d o t u m et p a r o c h o r u m qui Missarum simplicium copia n o n destituuntur. Utique h u i u s m o d i inconveniens n o n subest, si a g a t u r de Missis fundatis; v e r u m t a m e n t u n c q u o q u e parochis ius retinendi integrum stipendium esset d u m t a x a t si ipsum « locum teneret congruae parochialis », p r o u t explicite cavet decretum Ut debita, § 1 5 ; q u o d a casu exsulare videtur, q u u m Episcopus doceat « congruo salario « e o r u m - i. e. p a r o c h o r u m et aliorum s a c e r d o t u m - alias sufficienter pro« visum est ». Q u a m o b r e m , a t t e n t o praesertim quod indultum impetraverit Episcopus, n o n favore p a r o c h o r u m , sed favore Operis Pii, q u u m q u e n o n resultet decretum de quo agitur alicuius ius laedere, ipsum sustiACTA, vol. X, n. 9. — 2-9-918. 24 370 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale n e n d u m est, immo, quia ad m a l a m avaritiae speciem a clero propellendam conceptum, p r u d e n s et laudabile apparet. H u c u s q u e Consultoris votum. Ex officio vero haec ad rem magis e x p l a n a n d a m et enucleandam a d d e b a n t u r . 1. Generali quadam ratione, ex praxi et decretis H. S. C, videri in hoc et similibus casibus integram Missarum eleemosynam devolvendam esse favore Pii Operis dioecesani, ceu resolutum fuit in u n a Sancti Deodati diei 27 februarii 1905, ad 2. Proposito enim hoc d u b i o : « Vigore plurium indultorum idem E p i s c o p u s Sancti Deodati concedere « potest sacerdotibus suae dioecesis facultatem recipiendi eleemosynam « vel pro secunda Missa vel pro Missis d i e r u m festorum in Gallia sup« pressorum, d u m m o d o supradicta eleemosyna pro suae dioecesis ope« ribus piis applicetur. Porro vestigiis trium s u o r u m antecessorum inhae« rens, idem Episcopus orator concessit sacerdotibus ut q u a e c u m q u e « sit eleemosynae quantitas, ad cancellariam episcopalem n o n m i t t a t u r « nisi eleemosyna synodalis, idest lib. 1.50. Q u a e r i t u r an haec Episcopi « concessio sit legitima » ; r e s p o n s u m vero prodiit : Negative. Et merito. Sicut enim eleemosyna ex integro t r a d e n d a est Missam celebrantibus, cum h a n c offerens totam det intuitu oneris quod eis imponit, a pari a e q u u m est ut stipendium, pro quo percipiendo apostolicum indultum in t h e m a t e concessum est, piis operibus ex integro a p p l i c e t u r Eo vel fortius quia, si iisdem sacerdotibus excessum communis eleemosynae retinere fas esset, indultum ipsum h a u d unice - ut par est - pia opera respexisset. 2. Veru m haec generalis regula suas p a t i t u r exceptiones, n o n quidem ex titulo eidem Missae intrinseco, sed ex aliis titulis ipsi celebrationi extrinsecis. Iamvero inter hos titulos, qui nonnisi per accidens sacro ministerio a n n e c t u n t u r et sunt pretio aestimabiles, n e d u m iura congruae vel stolae paroecialis, sed etiam maius incommodum vel labor vel etiam industria personae accensentur. Q u o a d iura congruae a u t stolae nullum superesse videtur d u b i u m . Siquidem in u n a Monacen., diei 25 iulii 1875, q u a e confirmata i n v e n i t u r ab ipso decreto H. S. C. Ut debita, diei 11 maii 1904, « attento quod « e l e e m o s y n a e missarum q u o r u m d a m legatorum pro p a r t e locum tene« r e n t congruae parochialis, Emi P a t r e s c e n s u e r u n t licitum esse paro« cho, si per se satisfacere non possit, eas missas alteri sacerdoti com« mittere, a t t r i b u t a eleemosyna ordinaria loci sive pro missis lectis sive « cantatis » (Acta &. Sedis, vol. 36, pag. 672). Similiter in altera Colonien., diei 25 iulii 1874, ad 5, q u u m exhibitum fuerit sequens dubium : « In celebrandis matrimoniis exequiisve defunctorum iura stolae paro- S. Congregatio Concilii 371 « e l i o n o n in cumulo solvuntur, sed certa portio assignata est pro sing u l i s actibus a d h a s functiones rite persolvendas requisitis. Hinc certa « q u o q u e eleemosyna, eaque pinguior q u a m pro ceteris missis m a n u a l i b u s , a b Ordinario f i x a est t a m p r o missis nuptialibus q u a m pro « missis exequialibus, q u a r u m celebratio de iure et consuetudine ad « parochos spectat ». Sacra haec Congregatio respondit: « Cum a g a t u r « de iuribus stolae satis esse si p a r o c h u s r e t r i b u a t celebranti eleemo« synam o r d i n a r i a m » (Acta S. Sedis, vol. 8, pag. 75). Quum itaque in eleemosynis h a r u m Missarum ratio h a b e n d a sit etiam de iuribus stolae vel congruae parochialis, consequi videtur q u o d n o n integrum stipendium, sed ordinarium d u m t a x a t t r a d e n d u m sit sacerdoti eas Missas celebranti. Quod valere etiam videtur q u u m eleem o s y n a Missae binatae vel pro populo consignanda est Ordinario ad pias causas, quia ubi eadem est ratio, e a d e m esse debet iuris dispositio. 3. Nec aliter sentiendum videtur ad ceteros titulos missae extrínsecos quod attinet, n e m p e ad maiorem laborem aut extraordinarium incommodum a u t etiam industriam personae, prout ex pluribus h u i u s S. C. decisionibus eruitur. Ita in l a u d a t a Treviren., diei 23 maii 1861, propositis his dubiis: « 1° u t r u m parochi qui, ut menti fundatorum fiat satis, diebus domi« nicis et festis binam dicunt Missam et pro benefactoribus Promissa« riarum applicant, salarium ex fundo P r o m i s s a r i a r u m pro peculiari « labore percipere possint; T u t r u m parochi, qui pro necessitate cir« c u m s t a n t i a r u m diebus dominicis et festis sive in ecclesia parochiali « sive filiali dissita bis celebrant, tradita simul doctrina christiana, pro « peculiari labore et industria certum salarium a n n u u m a parochianis « o b l a t u m percipere v a l e a n t » haec S. C. respondit: « Posse permitti, « prudenti arbitrio Episcopi, r e m u n e r a t i o n e m intuitu laboris et incombe modi, exclusa qualibet eleemosyna pro applicatione missae » (Acta S. Sedis, vol. 1, pag. 15). Item in Lugdunen., 31 ianuarii 1880, plures Episcopi Galliae exposuerunt, se obtinuisse apostolicum indultum applicandi piis operibus dioecesanis stipendium q u a r u m d a m Missarum pro populo a p a r o chis l i t a n d a r u m , sed nonnulli ex his, misso ad Episcopum stipendio ordinario, excessum pinguioris eleemosynae a fidelibus oblatae retinebant, contendentes in casu titulum extrinsecum adesse, vel laborem extraordinarium si Missa sit cum c a n t u a u t publice p r a e n u n c i a t a in dominica praecedenti, si iter sit faciendum, vel praesertim liberalitatem intuitu solius p e r s o n a e sponte et evidenter impertitam. U n d e d u b i o : 372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « A n parochi, misso ad Episcopum stipendio a s t a t u t i s dioecesanis « tax ato, valeant Missarum eleemosynae excessum retinere in casu » ab h a c S. C. r e s p o n s u m fuit: «Negative, nisi morali certitudine constet, « excessum c o m m u n i s eleemosynae oblatum fuisse intuitu personae « vel ob maiorem laborem a u t incommodum » (Acta S. Sedis, vol. 13, pag. 256). P a r i t e r in Bambergen., 17 iunii 1905, Archiepiscopus h u i u s dioecesis, q u u m indultum a S. Sede obtinuisset ut stipendia sive secundae Missae, q u a m o m n e s suae dioecesis sacerdotes ob ipsorum p e n u r i a m binando litant, sive Missae a parochis et curatis in festis suppressis celebratae in favorem seminarii dioecesani cederent, ab h a c S. C. postulavit: « U t r u m sacerdotes dicto privilegio utentes, etiam in casu quo Missam « cum c a n t u celebrent, t e n e a n t u r integrum stipendium inde perceptum « tradere, an ipsis liceat t a x a m dioecesanam t a n t u m pro Missis lectis « n o r m a t a m tradere, reliquam a u t e m stipendii partem (post remunerà« tionem pro Missis cantandis erogatam) pro se retinere » ; et hoc respons u m prodiit: « Communicetur Archiepiscopo resolutio diei 31 i a n u a « rii 1880 in Lugdunen. » (Acta S. Sedis, vol. 38, pag. 211). D e m u m in Annecien., diei 24 martii 1906, ad dubia ut s e q u i t u r : « I Q u a n d o parochi diebus festis suppressis celebrant Missam canta« t a m sive m a n u a l e m sive fundatam, quae in dominica praecedenti « p r a e n u n c i a t a fuerit cum indicatione diei et horae, licetne ipsis ad « Episcopum transmittere t a n t u m m o d o stipendium Missae lectae iuxta « t a x a m dioecesanam (favore nempe seminarii dioecesani erogandum), « an debent t r a d e r e integrum stipendium per constitutiones dioecesa« n a s pro h u i u s m o d i Missis praestitutum ; 2° si Missam exequialem « cum cantu praedictis diebus celebrant, satisfaciuntne suae obligationi « mittendo stipendium Missae lectae c o m m u n i s iuxta t a x a m dioecesa« n a m , an debent mittere stipendium Missae c a n t a t a e iuxta praedictam « taxam, salvis iuribus stolae », haec eadem S. C. ita r e s p o n d e n d u m censuit: « Ad u t r u m q u e affirmative ad p r i m a m p a r t e m , negative ad « secundam, quoties morali certitudine constet, a u g m e n t u m c o m m u n i s « eleemosynae d a t u m fuisse ob maiorem laborem vel incommodum, ad « quae aliunde p a r o c h u s obligatus non sit » (Acta S. Sedis, vol. 39, pag. 226). o Ex q u i b u s colligi posse videtur, sacerdotes in t h e m a t e , p r a e t e r q u a m in casu quo a g a t u r de iuribus congruae vel stolae, n o n teneri t o t u m Missae stipendium t r a d e r e Ordinario ad c a u s a m piam, etiam aliis in casibus, q u u m videlicet moraliter constet excessum c o m m u n i s eleemos y n a e q u a m d a m praeseferre r e m u n e r a t i o n e m ob m a i u s incommodum 373 S. Congregatio Concilii vel laborem vel etiam ob intuitum ipsius celebrantis. Hinc Episcopi P a d e r b o r n e n s i s decretum, saltem q u o a d a l t e r a m partem, h a u d sustineri posse videtur. Nec ex adverso valet ratio eiusdem Episcopi ex eo deprompta q u o d « parochi n u l l u m d e t r i m e n t u m p a t i u n t u r si integrum stipendium m a n u a l e « vel fundatum t r a d u n t , quia congruo salario eorum alias sufficienter « provisum est ». Nihil enim refert, divesne an p a u p e r sit celebrans, et u t r u m ex beneficio ecclesiastico satis h a b e a t u n d e vivat. Nam, uti docet F a g n a n u s in capite Fraternitatem, de sepulturis, n. 83, « sacri canones « in assignatione stipendii n o n considerant p a u p e r t a t e m , sed mercedem « laboris, cum n e m o militet propriis stipendiis » (cap. Cum ex officii, de praescripta). RESOLUTIO. - Propositis igitur, cum relatis animadversionibus, in plenario E m o r u m S. Congregationis Concilii P a t r u m conventu, in Palatio Apostolico Vaticano die 10 novembris 1917 habito, precibus Ordinarii P a d e r b o r n e n . , super his r e s c r i b e n d u m E m i P a t r e s c e n s u e r e : « Decisionem Episcopi probari, nisi morali certitudine constet, exces« sum c o m m u n i s eleemosynae oblatum fuisse intuitu personae vel ob « maiorem laborem a u t i n c o m m o d u m ; uti resolutum fuit in Lugdunen. « coram H. S. C. die 31 ianuarii 1880 ». Q u a m resolutionem S S m u s D n u s Noster D. Benedictus Div. P r o v . P P . XV, referente infrascripto S. C. C. Secretario in audientia diei 12 eiusdem mensis et anni, confirmare et approbare dignatus est. I. MORI, Secretariis. S. CONGREGATIO DE P R O P A G A N D A F I D E NOMINATIO Brevi Apostolico n o m i n a t u s est: 9 augusti 1918. — Auxiliaris Patriarchae Hierosolymitani R. D. Aloisius Barlassina, vicarius p a r o c h u s Archibasilicae Lateranensis. 374 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO RITUUM SANCTI LUDOVICI D E C R E T U M I N T R O D U C T I O N I S C A U S A E B E A T I F I C A T I O N I S E T CANONIZATIONIS S E R V I DEI F E L I C I S D E A N D R E I S , SACERDOTIS E T PRIMI S U P E R I O R I S CONGREGATIONIS M I S S I O N I S IN AMERICA. . Demontii in oppido, dioecesis Cuneensis, olim Taurinensis, die 12 decembris anni 1778 e piis p a r e n t i b u s Ortus e a d e m q u e die baptizatus est Felix De Andreis. Octennis sacro chrismate confirmatus, a d h u c puer in profundum flumen lapsus, Deo adiuvante, mirifice servatur incolumis. In aetate quindecim a n n o r u m collegium ingressus liberalibus studiis, praecipue poëticis, incumbens, ad Sodalitatem Missionis amplectendam se i n c h o a t u m ostendit. Mox eiusdem sodalitatis Visitatori s u u m pandit a n i m u m ac desiderium, sed, ob versatile ingenium variosque studiorum cursus, o b s t r u s a m sibi reperit viam ad optatum finem a s s e q u e n d u m . Attamen, nec deterritus nec desistens et ad omnia dispositus, t a n d e m voti compos efficitur. Dilectis musis valedicens, prius ad probationem et post a n n u m ad tyrocinium in Novitiatu Missionis Montis Regalis anno 1797 admittitur. Tyrocinio laudabiliter absoluto, per aliquod tempus Taurini studiis operam dedit, eaque in Collegio Piacentino proseq u u t u s feliciter absolvit. Sacros s u b d i a c o n a t u s , diaconatus et presbyter a t u s Ordines rite suscepit, divinae gloriae ac suae suique proximi aeternae saluti unice intentus. Sacerdotio insignitus, superiorum iussu, variis moderatoris, praeceptoris et concionatoris m u n e r i b u s cum laude et fructu perfunctus est. In linguis litterisque latinis, graecis, hebraicis, gallicis et hispanis valde eruditus, scientiarum q u o q u e naturalium, m a t h e sis, geographiae, chimicae, pharmaceuticae, medicinae et musicae studiosus exstitit cultor. Theologicas t a m e n disciplinas cum iure canonico et sacram Scripturam cum Sanctorum P a t r u m et doctorum commentariis singulari sedulitate ac pietate excoluit et docuit, t u m in cathedra, t u m in sacro ministerio, maxime in seminariis, monasteriis aliisque piis institutis. In exteras quoque regiones et a p u d infideles Christi verbum praedicare eiusque fidem propagare cupiens, licentiam petiit a t q u e obtinuit cum m a g n a sui animi laetitia, licet ad t e m p u s magis o p p o r t u n u m eiusmodi licentiae exsecutio p r o t r a c t a sit. Interim t u m Piacentine, t u m S. Congregatio Rituum 375 R o m a e , aliud o p u s eidem d e m a n d a t u m est. Mense enim martio a n n o 1806, Provinciae R o m a n a e Visitator Felicem De Andreis in Urbem accivit eique concredidit praeter theologiae dogmaticae cathedram in domo Missionis, p r o p e Curiam Innocentianam, varia ministeria praedicationis et confessionis intra et extra d o m u m in cleri et populi utilitatem, praesertim a p u d collegia, instituta familiasque religiosas, et a p u d coetum sacerd o t u m S. Pauli, in quem fuit cooptatus et m o d e r a t o r u m consilio adscrip t u s . Unde in m a g n a m venit aestimationem t u m Cardinalis de Somaglia, in Urbe Vicarii generalis, tum ipsius S u m m i Pontificis, qui eum episcopali dignitate dignum iudicavit. Q u a n t u m vero Dei F a m u l u s , theologiae doctor ac praeceptor d a t u s tam clericis Congregationis Missionis q u a m alumnis Collegii de Propaganda Fide, itemque optimus concionator, et missionarius, ad fidei m o r u m q u e integritatem excitandam et s e r v a n d a m R o m a e adlaboraverit, tum sub hostili dominatione et exsulante Pio VII sa. me., t u m restituta Ecclesiae ipsique S u m m o Pontifici libertate et pace, probatissimi viri ecclesiastici et laici privatis publicisque documentis testati sunt. Vertente a n n o 1815 R m u s Du Bourg, Novae Aureliae in America septentrionali episcopus r e n u n t i a t u s , R o m a m venit, ut debitum h o n o r e m et obedientiam Apostolicae Sedi et R o m a n o Pontifici praestaret a t q u e etiam idoneos ac dignos suae dioecesi operarios provideret. In supradicta domo Missionis hospitio exceptus, facile invenit ipsum Sodalitium Missionis in s u a dioecesi et nominatim in civitate S. Ludovici utiliter et opportune instituendum. Difficultatibus exortis et, Deo auxiliante, devictis, de amplissima suorum s u p e r i o r u m licentia et S u m m o Pontifice a u g u s t a s u a praesentia auspicante et b e n e dicente, Felix De Andreis cum selectis sodalibus profectus est in regiones longinquas, dum episcopus Du Bourg prae gaudio gestiebat de t h e s a u r o sibi suaeque dioecesi comparato. In itinere per sex menses substitit et mansit Burdigalae, ubi aliquot m u n e r a ab Archiepiscopo dioecesano sibi commissa in carceribus, valetudinariis et a p u d Vincentianas Puellas Caritatis recte libenterque explevit. Ab ipso episcopo Du B o u r g suae Congregationis Visitator recognitus et vicarii generalis dioecesis titulo et officio decoratus, u n a cum sociis varias Americae septentrionalis regiones laboriosis itineribus sacrisque expeditionibus perlustravit, b o n u m eftundens semen c o n g r u u m q u e colligens fructum. Ipse Dei F a m u l u s scripto retulit se suosque sodales, dum S. T h o m a e prope Bardstowon u r b e m degerent, sub egregiis viris Dñis Flaget, episcopo, ac David, Missionario, illius missionis tyrocinium egisse in doctrina linguarum, in agnitione regionis, in ministerii exsperimento, in functionum o p p o r t u n i t a t e et in vita publica et privata sacerdotis missionarii. Illic theologiae t r a d e n d a e 376 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et ministerii operibus addictus, Felix cum sociis repente ad civitatem S. Ludovici mittitur ibique paroeciam S. Genovefae r e g e n d a m suscepit. Ad exemplum Divini Pastoris, factus forma gregis ex animo, finem s u a e missionis, q u e m ita exprimere solebat: « Evangelizare p a u p e r i b u s misit me », recta intentione, ardenti studio soiertique opere a s s e q u u t u s est. Quo a u t e m Congregatio Missionis in Americae regionibus, ad n o r m a s legesque statutas, stabile domicilium poneret et sese diffunderet, a n n u e n t e et consentiente praesule Du Bourg, novitiorum collegium in ipsa u r b e S. Ludovici die 3 decembris 1817 institutum fuit, s u b titulo et praesidio S. Francisci Xaverii. Huic collegio adiectisque scholis praepositus est moderator, rector ac doctor Felix De A n d r e i s ; sub cuius disciplina novitii et alumni sapientibus paternisque magistri curis iugiter responderunt. Inito etiam consilio cum eodem P r a e s u l e , Dei F a m u l u s beneficia missionis extendere cogitabat ad gentes lingua, n a t u r a et moribus b a r b a r a s a t q u e sylvestres ; et ad hoc ipsarum linguam vernaculam didicerat, eisque excipiendis et iuvandis totus erat et ad omnia p a r a t u s . Verum vir Dei, post tot exantlatos labores viribus debilitatus, h o r a m e vita discessus sibi a p p r o p i n q u a r e sentit et beatam retributionem, servo bono et fideli promissam a Domino Deo, placida quietaque cons t a n t i a expectat. Incarnationis et Passionis Domini devotissimus, Deiparae Virginis a m a n t i s s i m u s filius, et sanctorum Francisci Xaverii, F r a n cisci Salesii suique patris legiferi Vincentii a P a u l o addictissimus discip u l u s et fidelis imitator, infirma valetudine iam affectus et insanabili morbo correptus in dies ingravescente, e x t r e m a Ecclesiae s a c r a m e n t a piissime suscepit; et p o s t e a q u a m sodalibus, a d s t a n t i b u s et moerore afflictis, fidei et caritatis suae testimonia et pignora cum p a t e r n a benedictione, effuso animo, praebuerit, placide e vita migravit, die 15 octobris a n n i 1820. Solemnibus exequiis a clero celebratis cum devotione et frequentia populi et optimatum, corpus Servi Dei in S e m i n a r i u m Barrens delatum, prope altare S. Vincentii conf. et Congregationis Missionis F u n d a t o r i s honorifice conditum est. Interim fama sanctitatis, q u a m Felix De Andreis in vita sibi acquisierat, post eius obitum magis inclarescens, causam dedit super ea inquirendi, auctoritate Ordinaria t u m R o m a e t u m in ecclesiastica curia S. Ludovici. U t r o q u e Processu informativo confecto et S a c r o r u m R i t u u m Congregationi exibito, q u u m , iuris ordine servato et scriptis eiusdem servi Dei diligenter revisis, nihil obstet quom i n u s ad ulteriora procedi possit ; instante R m o Dno Raphaele Ricciardelli, Congregationis Missionis postulatore generali, u n a cum universa Familia Vincentiana, attentisque litteris postulatoriis q u o r u m d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium Archiepiscoporum, necnon P r a e p o - 377 S. Congregatio Bituum sitorum Generalium Ordinum seu Congregationum aliorumque virorum ecclesiastica vel civili dignitate p r a e s t a n t i u m , infrascriptus Cardinalis A n t o n i u s Vico, Episcopus P o r t u e n s i s et S. Rufinae, loco et vice E m i ac R m i Dñi Cardinalis Raphaelis Merry del Val, h u i u s Causae Ponentis, in Ordinariis Sacrorum R i t u u m Congregationis comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes coactis, sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio Introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac R m i P a t r e s sacris tuendis ritibus praepositi, post relationem eiusdem Cardinalis P r o p o n e n t i s , audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei P r o m o t o r e generali, o m n i b u s sedulo perpensis, rescribendum censuerunt : Signandam esse Commissionem introductionis Causae, si Sanctissimo placuerit. Die 24 iulii 1918. Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV per infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum relatis, Sanctitas Sua, Rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m habens, propria m a n u signare dignata est Commissionem Introductionis Causae beatificationis et canonizationis Servi Dei Felicis De Andreis, sacerdotis et primi superioris Congregationis Missionis in America, die 25 eisdem m e n s e et anno. )$i ANTONIUS CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, S. B. C. Praefectus. L. £g S. Alexander Verde, Secretarius. 378 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA TRIBUNALIUM SACKA ROMANA ROTA AMBIANEN. NULLITATIS MATRIMONII (WATRIPON-DETUNCCj). Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae •anno tertio, die 3 ianuarii 1917, RR. PP. DD. Fridericus Cattani-Ama•dori, P o n e n s , Petrus Rossetti et Raphael Ghimenti, Auditores de turno, in causa Ambianen. - Nullitatis matrimonii (quae in prima instantia H. S. O. a Summo Pontifice commissa fuit), inter Leonem W a t r i p o n , •repraesentatum per procuratores Carolum Santucci et Christophorum Astorri, advocatos S. B. Rotae, et Dominam Isabellam Detuncq, contumacem; interveniente et disceptante in causa sacri Vinculi Defensore ex officio, sequentem tulerunt sententiam. Leo W a t r i p o n , Patricii filius, in dioecesi Ambianen. n a t u s est a n n o 1878. Cum viginti et u n u m a n n o s haberet, cognovit Isabellam Detuncq, eiusque amore captus, saepe illam invisebat, et dein matrimonii fidem ei spopondit. I n t e r i m militiae oneribus satisfecit, et die 19 mensis maii, a n n o 1902, ipsam, quae t u n c 20 a n n o s n a t a erat, in u x o r e m duxit. At malo fato! puella enim, duodeviginti post menses ab inito coniugio, maritalem d o m u m dereliquit, et deinceps divortium a civili tribunali petiit obtinuitque. Anno 1910 Leo Watripon ecclesiasticum t r i b u n a l dioecesis Ambianensis adivit petens ut dispensationem a S u m m o Pontifice postularet s u p e r matrimonio rato et n o n c o n s u m m a t o . Sed paulo post detecta est fraus actoris circa assertam n o n - c o n s u m m a t i o n e m , ideo causa derelicta est. Duos vero post a n n o s idem n o v a m tribunali dioecesano petitionem exhibuit, ut nullitas eius matrimonii decerneret u r , aliud i m p e d i m e n t u m adducens, n e m p e metum gravem reverentialem, s u b quo Isabella illud contraxisset. Libellum a u t e m petitionis primo subscripsit q u i d a m m o n a c h u s Didier, O. S. B. (qui illum nomine ipsius actoris exaravit), deinde ipse Leo Watripon. In fine libelli a d d i t a m e n t u m S. Romana Rota 379 a d i u n g i t u r , in quo conscriptos haec h a b e t : « P. S. J'oubliais d'ajouter « que Mr Léon W a t r i p o n sous l'inspiration de sa mère a laissé croire « à la n o n - c o n s o m m a t i o n de son mariage, alors qu'il l'était réellement; « Mme Watripon fait r e m a r q u e r q u ' u n prêtre lui aurait dit q u ' o n pou« vai t bien faire un petit mensonge p o u r sauver un enfant d'un tel « e m b a r r a s ». Curia Ambianensis libellum ad S. R o t a m remisit, et actor a S u m m o Pontifice petiit ut causa in p r i m a instantia a N. S. Tribunali definir e t u r ; quod ipse obtinuit. Cum a u t e m Nostro T u r n o iudicium c o m missum sit, Nos, instructione causae peracta, proposito dubio respond e r e d e b e m u s : An constet de nullitate matrimonii in casu. Quod est in facto. - In hac singulari causa, in q u a agitur de gravi m e t u reverentiali a muliere passo in ordine ad m a t r i m o n i u m , hoc evenit q u o d n e q u e mulier, quae m e t u m passa fuisse dicitur, neque eius parentes, qui d i c u n t u r m e t u m ei incussisse, in iudicio sistere voluerunt. Isabella, primo a iudice instructore citata, ita ei r e s p o n d i t : « En réponse à votre « honorée du 29, j ' o s e r a i vous faire r e m a r q u e r que n'ayant reçu a u c u n e « explication concernant votre convocation p o u r le 2 septembre, je ne « vois p a s l'utilité de me rendre à Amiens ce j o u r - l à , sans en connaître « l e motif; mes p a r e n t s sont d a n s les mêmes d i s p o s i t i o n s » . Secundo in iudicium vocata, nullum dedit responsum. Tertio denique iudici instructori S. Rotae haec rescripsit: « En réponse à la convoca« tion que j ' a i reçue de R o m e , je p r e n d s la liberté de vous exprimer « ma surprise de ce, que le clergé français ait pris en considération la « d e m a n d e de Mr W a t r i p o n en nullité de mariage. P u i s q u e n o u s s o m m e s « sur le terrain de la religion, permettez-moi de vous dire que c'est lui « qui m'a imposé le divorce, que je n'avais p a s d e m a n d é ; a t t e n d u que « j ' a i toujours vu d a n s m o n catéchisme que le mariage est indissoluble « et ne peut être r o m p u que par la mort. J'avais donc d e m a n d é sim« plement la séparation. En conséquence, s'il y a quelqu'un h o r s de «l'Eglise, ce n'est p a s moi et je protèste avec indignation contre un « acte, que je considère comme contraire à mes principes religieux. « J'ignore les rapports, plus où moins faux, qui ont pu parvenir à l'Evê« ché d'Amiens, mais en conscience, il n'y a a u c u n cas valable pour la « dissolution de m o n mariage. J'ai toute confiance que la justice du « Souverain Pontife ne laissera p a s s'accomplir cette iniquité ». Haec mulier ab Ambianensi episcopo perhibetur « v a n a specie ac « fabulosa seu fabulatorum amatrix ». At p a r o c h u s loci, ubi commoratur, de ea t e s t a t u r : « Je puis ajouter que sa conduite est irréprochable et 380 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « q u ' e l l e ne m a n q u e a u c u n dès offices de la paroisse. On m'en a fait « le plus bel éloge. J'ai appris également, p a r m o n enquête, que des « confrères ont d o n n é leur signature sur u n e pièce a y a n t r a p p o r t au « procès en cours. La mienne n ' a p a s été d e m a n d é e , et p o u r cause ». Scripta, q u i b u s alludit p a r o c h u s ecclesiae Notre-Dame loci vulgo Honory, s u n t testimonia q u a e d a m ab actore curiae Ambianensi exhibita, q u a e testes subscripserunt, sed aliena m a n u s exaravit. Subscripti testes s u n t : A r t u r u s Brunei, d o m i n a Clara Colin, d o m i n a Leontina Armand, Nestor Brunei, d o m i n a Leocandia Foulon, Desideratus T h e o d u l u s Delcourt, domina Maria Sannier n a t a Watripon, d o m i n a l s m e n i a Watripon v i d u a Desprez. Quae omnia testimonia, utpote extraiudicialia seu reddita, spreta forma a iure prescripta nec iureiurando firmata, nullius sunt valoris, et ideo t a m q u a m n o n exhibita haberi debent. Ad conficiendam circa h a n c causam instructionem a Nostro Sacro Tribunali Rev. Curia R h e mensis delegata est, a q u a actor simul cum decem testibus rite a u d i t u s est. Actoris igitur testimonium prius est e x p e n d e n d u m ; et quoniam ille a n t e a libellum ad curiam A m b i a n e n s e m miserat, cui subscripserat simul cum m o n a c h o Didier, et alium libellum, a se subscriptum, postea miserat ad curiam R h e m e n s e m , ideo responsiones ab eo iudici instructori redditae, cum supradictis libellis r i m a n d a e erunt, ut clarius e a r u m valor patescat. In priori libello actor scripserat: « Le j o u r m ê m e des noces « elle (scilicet Isabella) laissait son mari seul, p o u r causer, s'amuser et « danser avec un de ses cousins, son véritable a m a n t », etc. In r e s p o n sione a u t e m iudici instructori rem valde mitigat a i e n d o : « Le soir des « noces elle a dansé assez souvent avec ce cousin ». In eodem libello actor scripserat: « Cette femme n'eut j a m a i s p o u r son mari les délica« tesses et les attentions qu'il est en droit d'attendre d'elle; elle mangeait « seule, ne p r é p a r a i t p a s p o u r le repas de son m a r i », etc. Iudici vero perc u n c t a r i respondit: « Après le mariage l'épouse, à certains j o u r s parais« sait peu attachée à son mari, mais elle n ' a p a s refusé de prendre ses « repas avec lui ». In praedicto libello etiam n a r r a v e r a t : « N ' a y a n t (lsa« bella) que 17 a n s q u a n d elle se maria (quod falsum est, etenim tem« pore sui matrimonii Isabella a n n o s viginti habebat, ut ex actis constat), « cette j e u n e fille était tellement enfant, qu'elle se p r o m e n a i t encore « avec une poupée, quelques j o u r s a v a n t son mariage ». Iudici a u t e m r e s p o n d e n s dixerat: « Mlle Isabelle Detuncq au m o m e n t du mariage « a p a r u à Mr Watripon assez réfléchie: l'époux n ' a j a m a i s e n t e n d u « dire que quelques j o u r s avant le mariage elle jouait encore avec u n e « p o u p é e ». In libello a u t e m R h e m e n s i Tribunali misso, actor enarravit, S. Romana Rota 381 sponsalium tempore hoc accidisse: « J ' a i cependant dû constater plu« sieurs fois que lors de mon arrivée la j e u n e fille se faisait attendre, « et bien des fois, sa mère a dû aller la chercher et la conduire près « de moi. Comme je l'aimais b e a u c o u p , la passion m'empêchait d'aperce« voir le dédain qu'elle avait p o u r m o i » . Dum e contra iudici instructori t e s t a t u s est: « Mr W a t r i p o n n'avait p a s rencontré de la p a r t de « la j e u n e fille u n e g r a n d e sympathie. Cependant elle le recevait volon<< tiers ». In eodem libello a s s e r u e r a t : « P e n d a n t m o n année de service « militaire à Amiens, ville très proche de St-Mauvis (45 km. environ) ne « p o u v a n t pas aller la voir chez elle, je l'ai prié de venir me voir avec ses « parents, mais elle n'est j a m a i s venue, t a n d i s que ses p a r e n t s sont venus « plusieurs fois afin que je n'oublie p a s leur fille ». Dum e contra iudici percunctanti dixit: « Elle venait de t e m p s en t e m p s voir Mr Watripon, qui « faisait service militaire à A m i e n s ; ses p a r e n t s sont v e n u s plus souvent. « D a n s ses visites elle paraissait assez contente de recevoir Mr Watri« p o n ». In praedicto libello etiam edixerat: « IiHmédiatement après le « service militaire, le mariage a eu lieu le 19 mai 1902, mais d a n s des « conditions, qui me firent tout de suite d o u t e r de la fidélité et de l'af« fection de mon épouse. Elle était très triste en ce j o u r - l à , je voyais « son mécontentement. En effet le soir même du mariage elle ne voulut « j a m a i s danser avec moi, tandis qu'elle dansait tout le t e m p s avec son « cousin, chose que tout le m o n d e a r e m a r q u é avec é t o n n e m e n t ». E contra iudici instructori t e s t a t u r : « Le père paraissait -aimable p o u r sa « fille. Avant le mariage Mr W a t r i p o n n'a p a s pensé qu'Isabelle Detuncq « fût forcée par ses p a r e n t s à le p r e n d r e p o u r époux. Elle a p a r u con« tente d a n s la cérémonie même du mariage. Mr Watripon, a v a n t le « mariage, ne savait p a s qu'Isabelle Detuncq aimait son cousin Lefèvre. « Le soir des noces elle a dansé assez souvent avec ce cousin ». I n s u p e r in eodem libello haec enarravit « q u e les Detuncq voulaient rélever « leur fortune avec ce mariage ; la preuve en est que Isabelle un j o u r « e s s a y a de s'emparer de mes clefs avec intention de s'emparer de mes « propres titres. Ce fait prouve que Isabelle non seulement ne voulait « pas de moi, mais qu'elle n'était pas h o n n ê t e , p a r c e - q u e sa conduite, « d a n s ce cas, était t o u t à fait contraire à celle d'une nouvelle épouse ». In iudicio a u t e m , interrogatus de hac re, respondit: « Mr Watripon ne « pourrait p a s dire q u ' o n a cherché à ouvrir son coffre-fort ». D e m u m in libello n a r r a v i t : « Elle (Isabella) me dit aussi q u ' u n j o u r essayait « de quitter sa maison, et q u e son père prit un fusil et lui dit: " Tu « ne p a s s e r a s p a s la grille „ ». In testimonio vero, coram iudice reddito, nihil p r o r s u s de hoc dixit, sed t a n t u m : « Mlle Isabelle Detuncq à dit 382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « à Mr Watripon d a n s les d i x - h u i t mois du mariage, qu'elle avait été « poussée p a r ses p a r e n t s à l'épouser », q u i n ullimode determinaret, q u i b u s modis p a r e n t e s Isabellam ad m a t r i m o n i u m impulissent. Post tot t a n t a s q u e contradictiones, q u i b u s t e s t i m o n i u m actoris, cum suis libellis c o m p a r a t u m , scatet, q u a m n a m fidem ei praebere possimus, lucu lëntér apparet. Testes, qui in iudicio steterunt, decem sunt. P r i m u m i n t e r r o g a t u r a iudice dominus A r t u r u s Brunei, qui respondit: « Sait p a r Mlle De« t u n c q qui Fa dit à Mr et à Mme Brunei, qu'elle espérait se marier « avec son cousin.... Tient de Mlle Detuncq, qui Fa dit en présence de « Mr et Mme Brunei, qu'elle avait été forcée p a r ses p a r e n t s d'accepter « ce mariage. Le témoin connaît Mr Detuncq comme un h o m m e t r è s « violent et très original. 11 ne sait rien de plus.... Sait que les époux « W a t r i p o n ont p a s s é chez lui la soirée du d i m a n c h e ; que le m a r d i « Mr Detuncq est venu chercher sa fille, et que le samedi suivant « Mr Watripon recevait une assignation en divorce. Ce dimanche soir « les époux paraissaient t o u t à fait d'accord ». Cetera omnia, circa q u a e interrogatur, refert utpote testis de scientia aliena, seu quia audivit ab aliis, et praesertim a familia Watripon. Testis Clara Colin de Mauflières nihil scit de scientia propria, praet e r q u a m quod familia Detuncq carebat religiositate. Testis domina Leontina A r m a n d , n a t a W a t r i p o n , am ita a c t o r i s , t e s t a t u r de religiositatis defectu in familia Detuncq et de eiusdem bonor u m fortunae inopia, matrimonii t e m p o r e . I n s u p e r q u o d Isabella iam a n t e nuptias s u u m a d a m a b a t consobrinum, quocum, ipso nuptiarum die, libentissime saltavit: « A constaté que Mme Watripon n'a j a m a i s témoigné « d'affection p o u r son mari. Q u a n t au reste, le témoin l'a entendu dire... « Après avoir, en cachette, enlevé du linge q u e l q u e jours" a u p a r a v a n t , « son père vint la chercher en l'absence du mari, tout en disant p o u r « quelques j o u r s , et l ' e m m e n a chez lui à St-Maulois ». De ceteris, q u a e a iudice q u a e r u n t u r , nihil aliud .refert, nisi q u a e ab aliis audivit. Testis d o m i n a Patritia Watripon, mater actoris, t e s t a t u r de irreligiositate familiae D e t u n c q ; asserit quod pater Isabellae de matrimonio egit t a n t u m , ut fortunae b o n a filiae suae c o m p a r a r e t ; eiusdem a u t e m m a t e r die postera matrimonii, dixit Leoni W a t r i p o n : « Si Isabelle s'est « mariée avec vous, c'est u n i q u e m e n t à cause de votre position, car « elle avait son cousin qui l'aimait b e a u c o u p et qui voulait se marier « a v e c e l l e » . Iudici a u t e m interroganti r e s p o n d i t : « . . . q u e a v a n t l e « mariage, Mlle Detuncq ne se m o n t r a i t p a s aimable p a r Mr Léon Watri« p o n ; elle ne p o u r r a i t p a s affirmer qu'elle ne voulait p a s épouser S. Eomana Bota « Mr Watripon. Q u a n t a u x persécutions et menaces graves, le témoin « ne sait que ce q u ' o n dit la r u m e u r publique. Elle sait que Mr Detuncq « est un h o m m e violent.... Le j o u r du mariage, et n o n la veille, elle n ' a « d a n s é qu'avec son cousin Lefèvre... après le mariage Mme W a t r i p o n « n'a j a m a i s témoigné d'affection à son mari ». T e s t a t u r insuper « que « Mme Watripon est allée avec son père à P a r i s chez son cousin pen« d a n t huit j o u r s . . . que le j o u r du départ définitif de Mme W a t r i p o n , « Mr Léon Watripon s'est aperçu q u ' o n avait essayé d'ouvrir le coffre« fort, et qu'il n'y avait p a s d'autre p e r s o n n e d a n s la maison ». Hoc a u t e m ipse actor, ut s u p r a vidimus, iudici denegavit. Testis domina Leocadia F o u l o n cunctis quaestionibus, sibi a iudice propositis, nihil aliud respondet, nisi q u a e ex a u d i t u accepit, quin declaret a q u i b u s n a m audivisset: «A r e m a r q u é que Mme Léon Watripon « n'était p a s complaisante p a r son mari. P o u r le reste le témoin l'a « simplement entendu dire ». Testis Desiderius T h e o d u l u s Delecourt pariter nihil aliud de scientia propria cognoscit nisi quod « M m e Watripon évitait a u t a n t que pos« sible de prendre ses repas avec son mari. Le témoin a vu entrer des « étrangers en l'absence de Mr Watripon, a e n t e n d u le piano et des » chants ». Testis sac. Nestor B r u n e i , p a r o c h u s ecclesiae vulgo S e n a r p o n t « s a i t par Mr l'abbé Roussel, ancien curé de Saint-Malines, que la « famille Detuncq n'est p a s religieuse. Il le sait aussi par Mr Gauchy, » voisin de la famille Detuncq, à Saint-Maulvis, et p a r un frère de ce « Mr Gauchy qui habite Senarpont.... Sait par les p e r s o n n e s é n u m e r é e s « q u e Mr Detuncq est un h o m m e très violent... Sait que Mme Watri« pon est partie p e n d a n t l'absence de son mari, c'est de notoriété« publique ». Maioris ponderis est testimonium Mariae Saunier, sororis ipsius actoris. Haec testatur se scire « que la famille Detuncq n'est p a s reli« gieuse, ne va pas aux offices, ne respecte p a s la loi de l'abstinence... q u e « la famille Detuncq a eu des revers de fortune ». T e s t a t u r quoque, quod in vespere diei n u p t i a r u m domina Lefèvre, mater consobrini Isabellae, ei dixit: « Mon fils ne p e u t s'empêcher de faire danser Isabelle; « h e u r e u s e m e n t que votre frère n'est p a s jaloux ». I n s u p e r a i t : « Le « lendemain du mariage le témoin a r e m a r q u é que Léon Watripon était « triste, elle lui a d e m a n d é ce qu'il avait, et il lui r e p o n d u : " Ma -belle« mère est venue ce matin d a n s ma c h a m b r e et m'a dit: - Si Isabelle^ « s'est mariée avec vous, c'est à cause de votre position, car elle avait « son cousin qu'elle aimait beaucoup et qui voulait se marier avec elle ». 384 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Subiungit, audivisse a publico r u m o r e d o m i n a m Detuncq domino Watrip o n n u b e r e noluisse, et a p a r e n t i b u s ad h a s n u p t i a s esse coactam ; et p r o s e q u i t u r : « L e témoin a spécialement e n t e n d u dire que Mlle Detuncq « voulant quitter la m a i s o n paternelle p o u r se soustraire aux menaces, « son père lui a u r a i t dit, en p r e n a n t son fusil: " Si tu sors, tu ne pas« seras pas la grille „. A vu que, a v a n t le mariage, Mlle Detuncq n'était « pas aimable p o u r son fiancé.... Témoigne q u e le soir des noces se « t r o u v a n t présente au bal, elle a r e m a r q u é q u e la j e u n e mariée dédai« gnait de danser avec son époux et qu'elle a c o n s t a m m e n t dansé avec « son cousin Lefèvre ». Testis d o m i n u s Aemilius Deblaugy : « A e n t e n d u Mlle Detuncq dire, « en présence de son avoué Mr Lambert, qu'elle ne se serait p a s mariée « avec Mr Watripon, si elle n'avait été forcée p a r ses p a r e n t s et même « b a t t u e plusieurs fois par eux. Le témoin a e n t e n d u dire que Monsieur « Detuncq est violent..,. A entendu Mme Watripon lui dire d a n s la salle « des " p a s p e r d u s „ du Palais de Justice d'Amiens, lors de la compari<< tion pour l'instance en divorce, qu'elle détestait son mari, qu'il la « dégoûtait, que du reste c'était un m a r c h a n d de cochons ». Cetera, quae testis refert, ab aliis accepit. Testis Henricus Cauchy, in ius vocatus, iudici rescripsit se paralysi laborare, et ideo in u r b e m R h e m e n s e m pergere n o n posse. Mittit a u t e m s u u m testimonium in scriptis; quod t a m e n nulla iurisiurandi fide fulcitur. Hic asserit quod Isabella Watripon, 17 a n n o s nata, n u p t i a s celebravit invita, « p a r l'insinuation de ses p a r e n t s et parce qu'elle a été « fort menacée par son père ». Asserit insuper, Isabellam t u n c esse o m n i n o insciam de his quae agebat. At contra constat ex actis Isabell a m viginti a n n o s habuisse, q u u m matrimonium contraxit, nec ullus alius testis asserit, illam ignaram fuisse de his q u a e agebantur. D e m u m sequitur testimonium dominae.Desprez de Lignières, amitae actoris, quae t e s t a t u r « que la famille Detuncq, qu'elle connaît, n'est p a s « religieuse.... Sait que le mariage a été recherché p a r les p a r e n t s et p a r la « j e u n e fille et affirme q u e c'était pour la fortune.... Que Mlle Detuncq n'ai« mait p a s Mr Watripon, mais qu'elle voulait l'épouser quand-même.... Que « Mlle Detuncq n ' a j a m a i s donné de m a r q u e s d'affection à Mr Watripon « a v a n t son mariage, t o u t en essayant de l'attirer.... Qu'après le mariage « Mme Watripon n ' a j a m a i s témoigné d'affection à Mr Watripon », etc. Cetera q u a e t e s t a t u r scivit vel ab ipso actore suo nepote, post matrimonium, ut ipsa declarat, vel ab aliis, quos minime indicat, et n o n nulla adiungit, q u a e a testimonio ipsius actoris falsa d e p r e h e n d u n t u r , ut, ex. gr.: q u o d Isabella, n u p t i a r u m die, t a n t u m cum consobrino sal- S. Romana 385 Rota t a s s e t ; quod cum coniuge coenare noluisset; quod istius a r e a m aerariam conata esset aperire, ut pecuniam auferret. De testibus in hac causa a iudice interrogatis, episcopus Ambianen. nullam Nobis dedit notitiam circa idoneitatem probitatemque, eo q u o d ei noti n o n sint, excepto t a m e n sacerdote Leone (forsitan Nestore) Brunei, cui o p t i m u m reddidit testimonium. Attamen Nos, omnes ut fide dignos h a b e b i m u s , iuxta iuris effat u m : nemo praesumitur maius nisi probetur, si t a m e n actorem excipias, qui pluribus mendaciis convictus est. Ea autem quae ex testibus eruuntur, ita colligi p o s s u n t : I quod Isabella s u u m consobrinum Lefèvre multum a d a m a b a t , eique se coniugio unire cupiebat; T quod illa, sive ante sive post matrimonium, minus benevolum a n i m u m erga Leonem W a t r i p o n prae se tulit; 3° quod familia Isabellae Detuncq religiositate carebat, eiusque pater erat n a t u r a violentus ; 4° quod ipsa Isabella d u o b u s testibus dixit (sed t a n t u m post s u u m m a t r i m o n i u m , imo testi Aemilio Deblangy post suam separationem a marito) quod, nisi a parentibus coacta fuisset, se Leoni Watripon n o n nupsisset. P r a e t e r duos dictos testes, n e m p e Arturum Brunei et Aemilium Deblangy, nonnulli alii asserunt hoc idem se audivisse, quin determinent fontem, u n d e notitiam hauserunt; 5° q u o d familia Detuncq in pecuniae p e n u r i a versabatur, et ideo m a t r i m o n i u m filiae cum Leone meditata est, ut s u a m reficeret inopiam, quod t a m e n evenisse n o n p r o b a t u r ; 6° d e m u m quod vespere diei n u p t i a r u m Isabella cum suo consobrino Lefèvre frequentius saltaverit. De minis a u t e m vel aliis mediis, q u i b u s usus sit Isabellae pater, ut eam ad matrimonium cum Leone cogeret, nullus testis nominatim aliquid refert, si t a n t u m excipias Mariam Sannier, actoris sororem, quae de minatione cum sclopeto retulit, de q u a t a m e n ipse actor in iudicio omnino siiuit, q u a m v i s in suo libello de illa mentionem fecerit. Sed testis Maria Sannier hoc asserit scivisse t a n t u m ex publico r u m o r e . o Quod est in iure. - In h a c igitur causa, in q u a metus reverentialis p r o b a r i deberetur, deest omnino testimonium illius, q u a e m e t u m p a s s a fuisse dicitur; deest testimonium illius, qui incussisse dicitur vel alior u m ei propinquitate coniunctorum; testimonium autem actoris admitti n e q u i t et ex decem testibus, qui coram iudice stiterunt, nihil determinati erui potest, ex quo probatio, sive directa sive indirecta, m e t u s incussi coniiciatur. At m e t u s m a t r i m o n i u m irritans, p r a e s u m i nequit, et ab allegante omnino p r o b a n d u s est (t. Cum te non solum ff. de iis quae vis metusque causa). Minae, q u a s refert actoris soror, Maria Sannier, A c t a , vol. X , n. 9 . — 2-9-918. 25 386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nulla testium fide confirmantur; q u o d a u t e m d u o testes ab ipsa Isabella audivisse referunt circa coactionem ab illa passam, t e m p o r e nimis suspecto audivere. U t e r q u e enim post m a t r i m o n i u m hoc audivit, alter cum iam inter coniuges W a t r i p o n exorta erant dissidia, alter cum Isabella a coniuge iam erat separata, imo in tribunali, ubi de eius divortio agebatur. Sed quamvis tempore n o n suspecto audivissent, eorum testimon i u m ad testimonium u n i u s Isabellae reduceretur, q u o d in causa, q u a e illam p l u r i m u m respicit, fidem facere nequit. Cetera omnia q u a e in actis satis p r o b a t a exstant, q u a e q u e s u p r a recoluimus, per se nonnisi aliquod possunt indicium de metu praebere. Etenim quod Isabella suo consobrino se n u b e r e exoptasset, q u o d illum adamasset, quod cum illo nuptiarum diei vespere frequentius saltasset, q u o d Leoni Watripon p a r u m demonstrasset amoris, n o n impediunt q u o m i n u s illa cum eo voluntarie a t q u e libere m a t r i m o n i u m contrahere potuisset; quod in facto ipsa Patritia Watripon, actoris mater, aperte concedit cum iudici t e s t a t u r « ne pourrait p a s « affirmer qu'elle (Isabella) ne voulait p a s épouser Mr Watripon ». Imo actoris amita, domina Desprez de Lignier, hoc evenisse affirmat: « Sait « (elle) que le mariage a été recherché par les p a r e n t et par la jeune « fille »; quamvis adiungat id illos fecisse, propter fortunam sponsi: « et « aifirme q u e c'était p o u r la fortune ». At a p p r i m e in matrimonio disting u e n d u s est finis operis a fine operantis. Finis operis ille est, ex quo* tria b o n a matrimonii e x s u r g u n t : b o n u m prolis, b o n u m fidelitatis et b o n u m Sacramenti. Si in celebratione matrimonii finis operantis ita contrarius sit fini operis ut hic excludatur, tunc revera m a t r i m o n i u m nullum efficitur ex carentia voluntatis in c o n t r a h e n t e ; sed si finis operantis, seu contrahentis, contrarius n o n sit fini operis, ita ut hic non excludatur, t u n c matrimonii essentia servatur, et, q u o c u m q u e fine m a t r i m o n i u m cont r a h a t u r , validum est (cf. Wernz, Ius decret., tom. IV, n . 5 2 ; Gasparri, De matrim., n. 9). Inviolata m a n e n t e validitate n u p t i a r u m , t a n t u m inter se d i s p u t a n t theologi u t r u m , si finis operantis, seu coniugum, sit vel pulchritudo, vel voluptas, vel generis nobilitas, vel b o n o r u m copia, etc., aliquod in eo inveniatur p e c c a t u m ; nec d e s u n t qui hoc idem ab omni culpa excusent, quia nec pulchritudo, nec voluptas, nec generis nobilitas, nec divitiae s u n t res malae s e c u n d u m se, et proinde m a l u m n o n est eas quaerere in matrimonio, d u m m o d o t a m e n nec principaliter nec solae q u a e r a n t u r (Cfr. P o n t i u m , Diana, Sánchez). Inutiliter ergo, ex eo q u o d familia Detuncq et ipsa Isabella in m a t r i m o n i o principaliter Leonis divitias q u a e r e b a n t , c o n a n t u r patroni d e m o n s t r a r e nullitatem c o n t r a c t u s . o Quamvis igitur in capite XIV, De sponsalibus et matrimonio, et in capitibus XV et XXVIII, eodem titulo, et in capite « Significasti » d& S. Montana Mota 387 eo qui duxit in matrim., caveatur ne m a t r i m o n i u m sub metu contractum sit, q u a m v i s etiam omnes auctores a d m i t t a n t quod si m e t u s sit: a) gravis; b) iniustus ex parte personae vim inferentis, sive quoad substantiam, sive saltem q u o a d m o d u m ; c) incussus ab extrinseco per causam l i b e r a m ; d) consultus, idem in ordine ad e x t o r q u e n d u m consensum matrimonialem cum determinata persona, vel cum u n a eligenda ex compluribus, impediat valorem matrimonii, etsi timor sit reverentialis, seu incussus a persona in cuius potestate n u p t u r i e n s sit (modo hic q u o q u e sit gravis), t a m e n cum nihil ex his in casu adfuisse probetur, ideo nullimode m e t u s impedimentum admitti potest. Quibus o m n i b u s rite diligenterque perpensis, Nos infrascripti Auditores pro Tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis h a b e n t e s , Christi n o m i n e invocato, decernimus, declaramus et definitive s e n t e n t i a m u s , proposito dubio respondentes: Negative, seu non constare de nullitate matrimonii in casu. Actorem a u t e m in o m n e s expensas iudiciales condemnamus. M a n d a m u s insuper Ordinariis locorum et ministris Tribunalium, ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m S a c r o r u m Canon u m , praesertim cap. 3, sess. XXV, de ref., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et o p p o r t u n a p r o r e r u m adiunctis, esse iudicaverint. R o m a e , in sede Trib. S. R. Rotae, die 3 ianuarii 1917, Fridericus Cattani-Amadori, Ponens. P e t r u s Rossetti. R a p h a e l Chimenti. Ex Cancellaria, S. R. Rotae Sac. T. Tani, Notarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 388 COMMISSIO SPECIALIS RE. PP. CARDINALIUM VERSALIEN. NULLITATIS MATRIMONII Die 29 febr. 1908 B. G. coniugium iniit in facie Ecclesiae cum P.-D., sed consuetudo matrimonialis post breve t e m p u s p e r t u r b a t a fuit. Mulier enim sibi proposuerat non n u b e r e nisi viro qui labe contubernii esset i m m u n i s et hoc aperte pluries sponso sub conditione proprie dicta declaraverat, qui vice s u a sub fide honoris iterum iterumque afirrmaverat se labe contubernii esse e x e m p t u m . P o s t quindecim vix dies pluries deinceps vir patefecit a d h u c corde adhaerere. Hinc separationis favore mulieris anni 1909. a contractis nuptiis in itinere nuptiali et mulieri aliisque se amasiae adhaesisse et gravia iurgia h a b i t a sunt, hinc sententia a tribunali laico lata fuit mense martio Anno 1910 mulier se sistit coram iudice ecclesiastico, i n s t a n s ut s u u m m a t r i m o n i u m nullum declararetur ex capite conditionis appositae et n o n impletae. P l u r e s sententiae latae fuere actrici contrariae, q u i b u s illa h a u d acquievit, sed S s m u m supplicavit et obtinuit ut Commissioni q u i n q u e E m o r u m P a t r u m n o v u m examen suae causae deferretur. Die 2 augusti currentis anni, a d s t a n t i b u s EE. P P . De Lai, Pompili, Gasparri, Giustini et Lega ad id deputatis, r e s p o n s u m prodiit m a t r i m o n i u m in casu null u m fuisse ex conditione apposita et n o n impleta. O Certe si I mulier s u u m matrimonialem consensum s u b o r d i n a v a conditioni proprie dictae quod vir labe contubernii in sua anteacta vita fuerit i m m u n i s ; si 2° h a e c conditio a n t e initum m a t r i m o n i u m nec revocata fuit nec alio m o d o cessavit; si 3° d e m u m anteacta viri vita labe contubernii revera infecta fuit, m a t r i m o n i u m est irritum ex defectu cons e n s u s ob appositam et n o n impletam conditionem; et in hoc omnes u n o ore conveniunt. Q u a m q u a m enim error qualitatis, etiam d a n s causam contractui, m a t r i m o n i u m irritum per se n o n reddit, quia matrimonialem consensum minime excludit, si t a m e n error cadit in qualitatem, conditione proprie dicta et u s q u e ad matrimonii celebrationem persev e r a n t e , requisitam, deficiente qualitate, et consensum eidem subordi- Commissio specialis BB, PP. Cardinalium 389 n a t u m deficere ac proinde m a t r i m o n i u m viribus carere, evidens est. Illae igitur tres quaestiones, potius facti q u a m iuris, ad examen revocandae sunt, ut exinde constet u t r u m m a t r i m o n i u m in casu ex hoc capite valeat, necne. In primis videamus n u m mulier praestiterit consensum sub ea conditione proprie dicta q u o d vir labe concubinatus esset i m m u n i s . Conditio proprie dicta t u n c h a b e t u r q u a n d o p a r s explicito voluntatis actu s u u m consensum existentiae alicuius qualitatis alligavit, ita ut si qualitas deficiat, etiam consensus, qualitati subordinatus, deficere debeat, i a m vero ex actis h a b e t u r mulierem ante sponsaiitiam p r o m i s sionem colloquium cum viro habuisse, in quo eidem s u a m intentionem ita declaravit: « ... s u b o r d o n n a n t m o n consentement à l'assurance for« melle qu'il n'avait eu d a n s son passé a u c u n e liaison suivie ... à trois « r e p r i s e s je lui exprimais formellement ma volonté de ne p a s épouser « un h o m m e qui aurait eu a u p a r a v a n t u n e liaison suivie. ... Je désirais « doublement y s u b o r d o n n e r m o n consentement. ... Je mettais comme « condition absolue de mon Consentement à mon mariage que celui que « j ' é p o u s e r a i s n'aurait j a m a i s eu des liaisons suivies « « « « « « Ma condition, quoique n ' a y a n t pas été renouvelée, subsistait cependant toujours a u s s i absolue, aussi vivace.... Je n'ai p a s renouvelée cette condition t r o u v a n t que l'ayant si nettement formulée, je ne pouvais en dire d'avantage. Mr D. P. avait du reste si bien compris que j ' e n faisait une condition sine qua non de mon consentement, qu'il n'osât p a s la nier dans l'interrogatoire ». H a s suae intentionis declarationes se viro fecisse, mulier tempore minime suspecto retulit pluribus testibus fide dignis, ita ut de facto habiti colloquii cum relatis declarationibus nullo modo dubitare liceat. Iamvero h a s declarationes conditionem proprie dictam continere evidens est; et reipsa testes qui factas declarationes cognoverunt, eas de conditione proprie dicta intellexerunt. Mulier igitur ante sponsaiitiam promissionem non meram, uti fieri solet, peregit de anteacta viri vita inquisition e m , sed talem ut suum consensum explicite s u b o r d i n a t u m declaraverit immunitati concubinatus ex p a r t e viri. Sed n o n sufficit quod conditio proprie dicta posita fuerit ; requiritur insuper ut n o n fuerit revocata nec alio modo cessaverit ante nuptias. In primis dici nequit conditionem fuisse a muliere positive revocatane. Nam haec revocatio est factum et facta n o n p r a e s u m u n t u r sed prob a n t u r ; atqui revocatio n u l l a t e n u s probatur, imo ex actis contrarium potius d e d u c i t u r : « ... ma condition, quoique n ' a y a n t p a s été renouvelée, sub« sistait cependant toujours aussi absolue, aussi vivace.... Je n'ai p a s 390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « renouvelée cette condition t r o u v a n t que, l'ayant si n e t t e m e n t formulée, « je ne pouvais en dire d'avantage ». Nec conditionem per se cessasse coniici ex eo licet q u o d mulier ex falsa viri asseveratione acquisiverit cer t u d i n e m h u n c esse contubernio i m m u n e m , Nam mulier conditionem apposuit a n t e viri asseverationem, ideoque a n t e acquisitam certitudinem; s u b s e q u e n s a u t e m certitudo nullo m o d o destruit conditionem a n t e a appositam, sed consensus eidem s u b o r d i n a t u s remanet, n o n obstante subsequenti certitudine, q u a e esse simul potest cum virtuali voluntate conditionata. T R e s t a t d e m u m ut i n q u i r a t u r n u m vir revera concubinariam duxerit vitam ante m a t r i m o n i u m . Ipse vir, ut s u p r a relatum est, dixit uxori se concubinarias fovisse relationes cum q u a d a m muliere et quidem per duodecim a n n o s , a d d e n s : « Quoique vous fassiez d a n s l'avenir, vous n'effacerez j a m a i s le sOu« venir de douze a n n é e s de b o n h e u r que ma petite amie m ' a donnée. « Ma mère a la première place d a n s m o n cœur, ma petite amie vient « ensuite et v o u s après. Je vous serai fidèle à moins que je ne rencon« tre ma petite amie ». Haec viri verba mulier retulit matri suae, matri sponsi et aliis quos certiores antea fecerat circa colloquium ante n u p t i a s h a b i t u m cum sponso et conditionem appositam. P o r r o si ei fides d a t a est q u a n d o ante n u p t i a s s u u m retulit colloquium cum viro et adiectam consensui conditionem, t r i b u e n d a q u o q u e est q u a n d o refert viri confessionem, ni quis velit in contradictionem incidere. Haec insuper confirmantur ex confessione facta ab eodem viro testibus indubiae fidei qui de hoc testati sunt. In ipso d e m u m tribunali laico viri p a t r o n u s concub i n a t u m admisisse ex actis eruitur. Quare q u u m mulier, c o n t r a h e n s sponsalia et m a t r i m o n i u m , alligaverit s u u m consensum conditioni proprie dictae immunitatis concubinatus in P. D.; nihil in actis probet h a n c conditionem fuisse revocatam vel cess a s s e ; constet vero ex actis v i r u m amasiae adhaesisse, matrimonium ab Emis P a t r i b u s n u l l u m declaratum est. E. LUCIDI, a Secretis Commissionis. Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 391 SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL MONTISREGALEN. IN SUBALPINIS RECURSUS P R O R E S T I T U T I O N E I N INTEGRUM DieIovis 27 iunii 1918. hi ordinario Congressu habito in aedibus Emi ac Rmi D. D. Michaelis S. R. E. Card. Lega, Supremi Tribunalis Praefecti, inter alia ad examen revocatus fuit recursus sac. Iosephi Ajmo adversus sententiam seu decisionem Huius Supremi Tribunalis, latam die 23 martii 1912, in causa Montisi-egalen., Restitutionis in integrum et Iurium, interpositum ad obtinendam declarationem nullitatis seu circumscriptionem praefatae sententiae, sin minus restitutionem in integrum. Quum autem, omnibus mature perpensis, recursus fundamento boni iuris destitutus appareret, rescriptum est ab Emo Card. Praefecto, ad normam can. 30 Leg. Prop. « Negative ad u t r u m q u e », addito decreto Ut extenderetur brevis decisio. Decisio autem sequentis tenoris est: 1. P e r Bullam Episcopalem diei 22 octobris 1894, cui accessit die* 16 iulii insequentis anni recognitio civilis seu regium placet, canonic a t u m « Viotti-Grosso » in ecclesia cathedrali Montisregalen. a s s e q u u t u s est, praevio concursu ad n o r m a m t a b u l a r u m fundationis, sac. Iosephus Ajmo, qui e u m d e m c a n o n i c a t u m die 7 ianuarii 1900, obtenta paroecia loci Garassone, sponte dimisit. Eodem a n n o , n e m p e 1894, q u o canonicatus a d e p t u s est, coepit agere cum regio Oeconomatu generali Taurinensi, ut sibimet a t t r i b u e r e n t u r fructus p r a e b e n d a e a t q u e distributiones, q u a e ab initio a n n i 1872 deinceps defluxerant, ac in m a n i b u s Regii Oecon o m a t u s c u m u l a t a fuerant, quo n e m p e ingenti temporis s p a t i o , ob defectum civilis recognitionis nominationis antecessoris in canonicatu, sac. Ioannis L a n z a , civiliter canonicatus idem vacaverat. F r u c t i b u s a u t e m p r a e b e n d a e sacerdos Ajmo a limine valedicere coactus est, eo q u o d Oeconomatus illos sibi iure regaliae arrogans, restituere p r o r s u s a b n u i t : quo vero ad distributiones, q u a e , ad n o r m a m t a b u l a r u m fundationis, tres q u a r t a s p a r t e s cumulatae s u m m a e efficiebant, frustra administrativam viam expertus, die 3 iulii 1899 coram laico Tribunali Oecon o m a t u m ipsum vadavit. Q u u m autem, lite p e n d e n t e , conventus, allata 392 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale art. 14 t a b u l a r u m dispositione, ubi legitur generalis clausula « a riserva « dei dritti di Sacrestia » n o n n u l l a excepisset circa i u r a eventualia quae ex p a r t e Capituli obtendi possent, can. Ajmo Capitulum rogavit ut in" c a u s a m interveniret, ad capitularia i u r a insimul t u e n d a ; q u o d facile obtinuit per actum capitularem diei 6 septembris 1899. T u n c res transactione conclusa est inter Oeconomatum et can. Ajmo, cuius vi ille sese obligavit ad t r a d e n d a m brevi m a n u s u m m a m lib. 12.000 canonico Ajmo, hic pariter se obstrinxit ad relevandum R. Oeconomatum a quacumque molestia seu praetensione ex parte Capituli. In coetu capitulari diei 23 martii 1900 sac. Ajmo, qui interim, factus p a r o c h u s loci Carassone, canonicatum dimiserat, post exhibitam h a n c transactionem Capitulo declaravit ac sese obligavit de suo r e p e n s u r u m quidquid iuris Capitulum d e m o n s t r a r e t in vindicatam s u m m a m ; q u a declaratione fretus Capit u l u m s u u m consensum transactioni in scriptis dedit, simulque tres capitulares delegit qui de iuribus ul s u p r a forsan Capitulo spectantibus cum eodem sac. Ajmo agerent. 2. Deinceps acta silent; donec a. 1904 Sacrae Concilii Congregationi exhibita apparet, per tramitem Episcopi Montisregalen., Capituli petitio, ut Sacra Congregatio determinare dignaretur quotam partem de praefata 12.000 libellarum s u m m a Capitulo forsan spectantem, sicque d e t e r m i n a t a m solvere sacerdotem Ajmo adigeret. Causa de more instructa, eadem Sacra Congregatio in plenario conventu diei 22 augusti 1908 rescripsit: « Dimidiam p a r t e m s u m m a e 12.000 libellarum t r i b u e n d a m « esse Sacristiae Cathedralis, e a m q u e solvendam esse a can. Ajmo, « a n n u i s ratis ab Episcopo determinandis ». At sac. Ajmo obtemperare renuit, instantissime p o s t u l a n s ut de re iterum, i m p e t r a t a in integrum restitutione, in s u p r e m o Hoc Tribunali ad tramitem iuris cognoscebatur. - Sacratissimo Principe benigne a d n u e n t e ut quaestio ad Apostolicam S i g n a t u r a m remitteretur, cum facultatibus necessariis et opportunis ut Ea videret t u m super restitutione in integrum, tum super merito causae, res, u t r a q u e p a r t e u b e r r i m e informante, funditus pertractata est in Plena Signatura die 23 martii 1912, relatore E m o ac R m o P. D. D. Francisco Cardinali Cassetta, propositisque dubiis: 1) An sit locus restitutioni in integrum in casu et q u a t e n u s affirmative: 2) Utrum can. Ajmo ius habeat retinendi summam in casu, an potius teneatur ipsam persolvere Capitulo. Eminentissimi P a t r e s r e s p o n d e r u n t : Ad 1) Negative; ad 2) Provisum in primo; c o n d e m n a t o can. Ajmo in expensis. 3. Adversus h a n c sententiam n u n c r e c u r s u s interponitur, ut eadem nulla declaretur et irrita, utpote substantialiter errore facti vitiata. Huiuscemodi vitium substantiale p u t a t r e c u r r e n s inveniri in eis sen- Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 393 tentiae verbis, q u i b u s describitur canonica conditio beneficii ViottiGrosso, sub antecessore can. Lanza. Cedo verba: « D i e 6 ianuarii 1871 « canonicatus vacavit, e u m q u e , facto periculo, obtinuit sacerdos Ioannes « Lanza, qui in possessionem eiusdem beneficii iuxta leges canonicas rite « immissus fuit. At quoniam iste canonicatus extra numerum XII eorum « beneficiorum, quae civilis potestas admittit, exstabat, Civile G u b e r n i u m « sanctionem vulgo " Regio Placet „ bullae episcopali collationis dene« gavit. Q u a m o b r e m can. I o a n n e s L a n z a n u m q u a m choro interfuit » etc. Contendit porro r e c u r r e n s hasce tres assertiones veritati n o n respondere: constat enim ex actis, Can. Lanza n u m q u a m ab a. 1872 ad a. 1894 Regium Placet postulasse, ideoque nec occasionem quidem fuisse Gubernio illud denegandi; adest etiam in actis declaratio ipsius Oeconomi Generalis sic concepta: « Si dichiara constare dagli Atti di questo Eco« n o m a t o Generale, che il canonicato Viotti Grosso è uno dei canoni« cati legalmente conservati nel Capitolo Cattedrale di Mondovi » ; denique, quod gravius, constat ex actis canonicum I o a n n e m Lanza ne semel quidem in capitulo Montisregalensi praesentem fuisse, multoque m i n u s capitulariter sui beneficii possessionem cepisse. P o s t r e m u s hic facti error, pergit recurrens, omnimode et substantialiter in dispositionem sententiae influit: enimvero semel admisso canonicum Lanza possessionem cepisse sui beneficii, iam istud vacans dici nequit, nec de iure nec de facto: universasque distributiones in absentia illegitima canonici percipere debuit procul dubio Capitulum quod iure accrescendi fruebatur, sive ex lege communi, ut n o n vacat recolere, sive ex iure speciali, t u m Constitutionum Capitularium, t u m t a b u l a r u m fundationis: ibi, n. 1 1 : « Che ove il Canonico per il tempo provvisto del Canonicato... si r e n d a « assente... per maggior tempo delli mesi due senza alcuna legittima « causa... in questo caso le distribuzioni... cedino e spettino a favore... « dei signori Canonici ». Sed contra, s t a n t e quod canonicus n u n q u a m possessionem ceperit, beneficium vacans, saltem de facto, censeri debuit et debet: idque confirmatur evidentissime praxi Apostolicae Datariae, q u a e beneficii collationem, etiam a se factam, nisi s e q u a t u r canonica possessio, nullo modo considerat, sed illud « v a c a n s ut prius » deinde conferre solet. At vero vacantis beneficii distributiones, ex tabulis fundationis in casu, successori r e s e r v a n t u r : ibi, art. 14: « Che il Capitolo « abbia il comodo e beneficio del t e m p o di quattro mesi per fare detta « n o m i n a ogni qualvolta che il canonicato verrà a vacare, in quai men« tre li redditi delle distribuzioni cedino a beneficio del canonico nomi« nando ». Q u a m o b r e m cardo totius controversiae in hoc sistit n u m canonicus Lanza, antecessor sac. Ajmo, possessionem ceperit, n e c n e : 394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et q u u m sententia in hoc erraverit, affirmativam p a r t e m amplectens, concludit recurrens, eadem sustantiali vitio irrita declaranda est. 4. Verumtamen obiecta haec g r a v a m i n a fundamento destituta facile a p p a r e n t . In primis nullo m o d o recipiendam esse constat praefati art. 14 interpretationem, utpote iam in praecedenti disceptatione explosam, in q u a a b u n d e d e m o n s t r a t u m est, quod vel legenti apparet, v e r b a « in « quai mentre », n o n repraesentare ea q u a e statim a n t e c e d u n t « ogni « qualvolta che il canonicato verrà a vacare » (quae verba nullam postea consecutionem requirunt, q u u m sint ipsa complementum, et necess a r i u m omnino, eorum q u a e p r a e c e d u n t « per fare la detta n o m i n a »); sed potius r e p r a e s e n t a r e q u a e longius ab initio p o n e b a n t u r : « il tempo « di q u a t t r o mesi ». Quae praecedentium Iudicum interpretatio nullo solido, immo ne novo quidem, a r g u m e n t o impetitur, proindeque prob a n d a est. Igitur etiam dato, n o n concesso, canonicum Lanza possessionem n o n cepisse, ac propterea beneficium vacasse, n o n d u m de bono iure successoris ad distributiones, d u r a n t e vacantia, exceptis primis q u a t u o r mensibus, m a t u r a t a s constaret. 5. Quod vero attinet immissionem in possessionem, a n i m a d v e r t e n d u m est prostare in actis documentum quo facta illa perhibetur, q u a m v i s n o n capitulariter. Ait enim eo documento, se subsignans u n a cum cancellario canonico R a m o r i n o Episcopus Montisregalensis : « Teque, A. R. « D. I o a n n e m Lanza, ibidem, ut s u p r a seu coram Nobis, p r a e s e n t e m « et acceptantem, in veram, realem et actualem possessionem dicti Cano« nicatus cum ei a d n e x a p r a e b e n d a ac a d n e x o r u m iurium et pertinen« tiarum praedictorum, per bireti nostri capiti tuo impositionem posuimus, « misimus et induximus, ponimusque mittimusque et inducimus, praesen« tium tenore, stallum tibi in choro, locum et vocem in capitulo dictae « Ecclesiae Nostrae Cathedralis... cum plenitudine iuris canonici assi« g n a n d o . . . In q u o r u m o m n i u m fidem et singulorum t e s t i m o n i u m h a s « Nostras m a n u propria firmatas et in vim publici instrumenti r e d a c t a « p e r Cancellarium Nostrum infrascriptum fieri ac subscribi et sigillo « Nostro communiri iussimus. D a t u m etc.... praesentibus ibidem Illmo « i o s e p h o Martini, canonico Ecclesiae Cathedralis, et testibus ad « praemissa omnia a d s t a n t i b u s , vocatis a t q u e rogatis ». 6. Iamvero, ut Doctores u n a n i m i ore t r a d u n t , innixi celebri cap. Si Capitulo de concess. praeb., 1. III, tit. VII in 6°, q u a m q u a m verum sit, possessionem capiendam esse capitulariter, aliterque factam n o n valere, excipiendus est casus in quo Capitulum ipsum p r a e s t e t i m p e d i m e n t u m , ne capiatur. Sic praeclarus De Luca : « E regola che si deve pigliare « il possesso capitolarmente, e che altrimenti n o n suffraga, ogni qual- Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 395 « volta che n o n nasca il m a n c a m e n t o dello stesso Capitolo, il quale « legittimamente interpellato a doversi congregare, ricusi di farlo, ovvero « che artificiosamente lo sfugga, m e n t r e in tal caso la regola è certa « che basta di prenderlo, come si può, anche non capitolarmente » (Il Dottore volgare, vol. III, lib. 12, c. 20, n. 2); B a r b o s a : « T r i b u s aliis modis « limitatur haec resolutio et 1) stante consuetudine n o n capiendi pos« sessio capitulariter ; 2) q u a n d o capitulum, nulla urgente ratione, dene« gavit tradere possessionem, quia tunc non capitulariter facta habetur « ac si capitulariter facta fuisset; Beltram, ad Greg. XV, decis. 364, n. 7 « vers, " v e r u m praeallegata c o n c l u s i o , , . . . . Et semper existente aliquo « impedimento propter q u o d possessio capitulariter adipisci n e q u e a t , « sufficit si aliter acquiratur... ut aliis decisionibus relatis fuit decisum « in Nullius Praeposit. Castri Dur antis, coram b. m. R a m b a l d o 4 iul. 1623: « " Et quod in ecclesiasticis, possessio habetur pro tradita ubi fuerit prae« stitum i m p e d i m e n t u m ex recursu ad iudices laicos,, » (De Can. et dign., c. XV, n. 10 ss). Monacelli: « Possessio canonica, q u o m o d o c u m q u e capta, « etiam non capitulariter, est manutenibilis, q u a n d o Capitulum posses« siönem capi denegat vel impedit sine iuxta causa » (Formul., p. III, tit. 3 ad form. 10, adn. 4. Cfr. Bouix, De Capit., P. I, sect. IV, cap. X p. 188); q u a m doctrinam ultro complectitur et ampliat Codex Iuris Canonici, can. 1442 u b i statuit, in casu impedimenti, dispensationem ab Episcopo in scriptis o b t e n t a m , stare loco ipsius possessionis. H a n c a u t e m possessionem, etiam n o n capitulariter, potuisse t r a d e r e ipsum Episcopum, minime videtur ambigendum : « Generatim enim qui « beneficium conferendi, is etiam possessionis t r a d e n d a e ius h a b e t » (Devoti, Inst. Can. 1. H, tit. 14, lect. V, § 36); quin imo in litteris collat i o n i s m a n d a t u m Episcopi de immittendo in possessionem, canonicis dirigi solet hisce vervis « Quocirca N. N. committimus plenarie, vicesque « nostras in Dno delegamus, q u a t e n u s Te in eiusdem Ecclesiae canone nicum et in fratrem recipiant, stallum in choro tibi assignent, etc. ». Cfr. q u o q u e form. rei. a Monacellio 1. c: « et in realem etc. possessio« nem auctoritate nostra per R. D. Archidiaconum cui nostras vices com« mittimus immitti m a n d a m u s ». Atqui n o n est d u b i u m posse quempiam facere per seipsum q u o d potest facere per alium. 7. Igitur, ut in casu nostro constet de plena, canonica, et m a n u t e nibili possessione capta a Can. Lanza, superest t a n t u m m o d o evincere ex actis i m p e d i m e n t u m q u o m i n u s capitulariter ipse possessionem ceperit, praestitum seu oppositum fuisse ab eodem Capitulo. Sed huiusce rei irrecusabile a r g u m e n t u m ipse r e c u r r e n s in novis exhibitis documentis suppeditavit, actis allegando rescriptum S. C. Concilii diei 2 maii 1874 396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale (dum Lanza possessionem cepit 20 iun. 1871) quo d e c e r n e b a t u r « attentis « peculiaribus r e r u m adiunctis, praevia dispensatione ab assuetis poss e s s i o n i s formis, susceptionem in Choro, praesenti maiore - Canoni« eorum n u m e r o , h a b e n d a m esse loco et vice formalis possessionis pro « omni iuris effectu », d u m m o d o de eadem in actis saltem secretis constaret; in precibus enim huic rescripto praeviis haec leguntur: « Il « Vescovo di Mondovì espone, che q u a t t r o ecclesiastici, in varii tempi « d o p o l ' i n c a m e r a m e n t o dei beni delia Chiesa (15 augusti 1867) sotio « stati investiti con tutte le forme volute dai ss. canoni, di quattro pre« bende a p p a r t e n e n t i alla m a s s a della cattedrale. I medesimi però non « poterono ottenere (dal Capitolo) il possesso dei rispettivi canonicati, « perchè questo fatto si sarebbe considerato come violazione della legge, e « i canonici che avessero dato il possesso, sarebbero incorsi in una pena« lita, perche i nuovi prebendati non avevano ottenuto U H. Placet ». Quae omnia facile complentur ex publicis d o c u m e n t i s : notissima siquidem est, legis 15 aug. 1867, n. 3848 « per la liquidazione dell'asse « ecclesiastico » art. 6 dispositio: « I canonicati delle chiese cattedrali « non s a r a n n o provvisti oltre il n u m e r o di 12 » itemque art. 8, leg. 11 aug. 1870, n. 5784, alleg. P. « che devono ritenersi soppressi nelle « c h i e s e cattedrali i canonicati che eccedono il n u m e r o di 1 2 » ; sed insuper attendenda, dispositio art. 270 cod. poen. sard. a. 1859, t u n c temporis a d h u c vigentis: « Q u a l u n q u e contravvenzione alle regole vigenti « sopra la necessità dell'assenso del Governo per la pubblicazione od « esecuzione di provvedimenti relativi alla religione... s a r à punita, secondo « i casi, col carcere estensibile a sei mesi, o con multa estensibile a « L. 500 ». 8. Ex quibus simul collatis evidentissimum fit, t u n c temporis, ab a n n o videlicet 1867 ad an. 1874, Capitulum Montisregalense p r o r s u s detrectasse, metu praefatarum p o e n a r u m , possessionem capitulariter tradere noviter institutis donec praeterea 12 a d h u c Canonici exstarent; in quem casum n o n est d u b i u m incidisse provisionem q u o q u e factam in personam Canonici Lanza. Nec etiam est d u b i u m , i m p e d i m e n t u m illud, q u a m q u a m indirecte seu mediate ab alio, n e m p e a Gubernio laicali qui eam legem, tulit, praestitum fuisse, t a m e n illud Capitulum s u u m fecisse, et immediate, directe, reapse ipsum Capitulum illud praestitisse seu opposuisse. Ergo vere hic in casu s u m u s possessionis q u a e a capitulari susceptione excusatur, et alio q u o c u m q u e m o d o suscepta, valet. Nihil itaque r e p r e h e n d e n d u m est in impetita sententia, q u u m haec asserit « canonicus Lanza in possessionem eiusdem beneficii, iuxta leges « canonicas, rite immissus fuit »; n o n solum enim q u a e i u x t a n o r m a m , Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 397 sed etiam q u a e iuxta exceptionem a lege permissam, iuxta legem seu rite fieri dicenda sunt. Posita a u t e m h a c possessionis susceptione, ut fatetur recurrens,- irrecusabilis est sententiae ipsius sancita dispositio. Q u a m o b r e m s u p e r v a c a n e u m videtur quod u l t r a o p p o n i t u r , e r r a r e nimirum sententiam, dum canonicatum isium extra n u m e r u m d u o d e n a r i u m civiliter recognitorum asserit fuisse; nec ideo timeri a Lanza potuisse Regium Placet u m q u a m sibi d e n e g a t u m iri. id quidem est verbis colludere. Stante enim legis vetito « che non si provvedano canonicati oltre i 12 » stante quod a. 1872, q u u m Lanza institutus est, iam 18 canonicatus provisi erant, manifestum est canonicatum illum « illud extra duodenarium « numerum mansisse », donec eius possessor in h u n c n u m e r u m introire valuerit et voluerit: quod n o n obstat quominus, nunc, post ingressum in d u o d e n a r i u m n u m e r u m , ab a. 1895 illud beneficium sit, p r o u t declaravit a n n o 1911 Oeconomus Regius, « u n o dei canonicati legalmente « c o n s e r v a t i » ; manifestum quoque est, eum qui talem canonicatum a n t e a. 1895 possidebat, n u m q u a m sperare potuisse sibi recognitionem regiam concessam iri, q u o d satis est ne substantialiter errare dicenda sit sententia, d u m habet « Civile Gubernium sanctionem bullae episco« pali collationis denegavit ». 9. Q u u m igitur omnia et singula recurrentis gravamina, diligenti examine perpensa, boni iuris fundamento destituta apparerent, q u u m q u e signanter n o n d e m o n s t r a r e t u r ex his defectus competentiae, aut defectus mandati, q u o d exigebatur ut ad n o r m a m art. 4 Regularum N. O., coli. cum can. 1892 C. f. C. sententia nulla declararetur, nec etiam de manifesta constaret iustitia rei iudicatae ad n o r m a m can. 1905 C. I. C. ut novum causae examen, praevia restitutione in integrum, concedi posset, hinc negativa responsione r e c u r s u s in u t r a q u e parte reiicendus erat p r o r s u s q u e reiectus fuit. Atque ita edictum est, etc. non solum, etc., sed et omni, etc. D a t u m R o m a e , in Sede Supremi Tribunalis, hac ipsa die Iovis 27 iunii 1918. Ubaldus Mannucci, Signaturae Votans. L. © S. VISA Evaristus Lucidi, S. A. S. T. a Secretis. Aloisius Scialdoni, Notarius. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 398 DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì 13 agosto 1918, presso l'Emo e Rmo Signor Cardinale Vincenzo Vannutelli, Ponente della Causa di Beatificazione ossia dichiarazione del martirio dei Venerabili Servi di Dio Mattia Marumba, Carlo Luanga e Soci, di « Uganda » nel Vicariato Apostolico di Nianza Settentrionale dell'Africa centrale, si è tenuta la Congregazione dei Sacri Riti Antipreparatoria; nella quale dai Rmi Prelati e dai Consultori Teologi si è discusso il dubbio sopra il martirio e la causa del martirio, segni o miracoli dei suddetti Venerabili, uccisi, come si asserisce, in odio alla fede. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : 3 agosto 1918. L'Emo signor cardinale Donato Sbarretti, Protettore delle Suore Agostiniane Serve di Gesù e Maria. 6 » » 17 » » L'Emo signor cardinale Gaetano De Lai, Protettore della Chiesa Collegiata dei Ss. Paolino e Donato in Lucca. L'Emo signor cardinale Raffaele Merry del Val, Protettore della Congregazione delle Suore della Carità di S. Carlo di Nancy. Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare : 18 aprile 24 luglio 22 agosto Protonotari 1918. Mons. » Mons. » Mons. Apostolici ad instar participantium: Pietro E. Blessing, della diocesi di Providence. Luigi Testi, della diocesi di Sarsina. Raffaele Canale Oberti, della diocesi di Santa Fé. Diarium Romanae Curiae 399 Prelati Domestici di S. S.: 18 24 30 9 16 21 aprile 1918. Mons. Carlo C. Duray, della diocesi di Providence. » >> Mons. Alfonso Arrigoni, della diocesi di Sarsina. » » Mons. Domenico Ruffinatto, dell'archidiocesi di Torino. agosto » Mons. Francesco Todisco, della diocesi di Bisceglie. » » Mons. Aniceto Ferrazza, della diocesi dei Marsi. » » Mons. Clemente Micara, Uditore della Nunziatura apostolica di Vienna. ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La 27 agosto » » •» » » » » » » » Commenda dell'Ordine Piano: 1918. Al sig. conte Francesco Bezzi Scali, cadetto aiutante delle Guardie Nobili Pontificie. » Al sig. conte Filippo Aluffi Pentini, cadetto delle Guardie Nobili Pontificie. » Al sig. Stanislao dei conti De Witten, cadetto delle Guardie Nobili Pontificie. » Al sig. conte Filippo Sarazani, cadetto delle Guardie Nobili Pontifìcie. » Al sig. comm. Pietro Mencacci, cadetto delle Guardie Nobili Pontificie. . » Al sig. Enrico dei conti Paolini, cadetto delle Guardie Nobili Pontificie. La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 7 agosto 1918. Al sig. dott. Pietro Giuseppe De Rada y Gamio, segretario della Legazione dei Perù presso la Santa Sede. La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: agosto » 1918. Al sig. cav. Domenico Mordaccbihi, della diocesi di Sutri. » Al sig. cav. Vincenzo Cavalletti, di Roma. H Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 30 7 19 luglio 1918. Al sig. rag. Umberto Gazzetti, dell'archidiocesi di Bologna. agosto » Al sig. avv. Adolfo Negretti, segretario generale della «Niccolò Tommaseo». » » Al sig. Antonio Guglielmo van Thiel, della diocesi di Boisle-Duc. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 400 il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 29 luglio 8 agosto » » 1918. Al sig. dott. Pietro Giovanni Kintz, della diocesi di Harlem. » Al sig. Nicola Pabeff, dell'archidiocesi di Scopia. » Al sig. Paolo Medici, di Roma. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rina Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 6 23 agosto » » » 1918. Mons. Alfredo Sperling, dell'archidiocesi di Birmingham. » Mons. Polydoro Justino Stockman, della diocesi di Monterey-Los-Angeles. » Mons. Patrizio J. Fisher, della medesima diocesi. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.: 12 agosto 23 » 1918. Mons. Giorgio Dorangrichi, della diocesi di Monreale. » Mons. Giuseppe Neri, di Roma. Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S. : 6 agosto 1918. Il sig. Raimondo de Leonarte, dell'archidiocesi di Valenza. Annus X - Vol. X 1 Octobris 1918 Num. 10 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PF. XV APOSTOLICAE S U B PLUMBO LITTERAE DE ERECTIONE CONCATHEDRALI RECIFENSIS IN BRASILIA. BENEDICTUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Cum u r b s Recife in Brasilia t u m incolarum n u m e r o r e r u m q u e commerciis, t u m politica auctoritate, q u a civilis gubernii de P e r n a m b u c o s u p r e m a sedes, in eo Statu et in Olindensi archidioecesi sit facile p r i n c e p s , et his de causis a multo iam t e m p o r e venerabiles fratres Archiepiscopi Olindenses o p p o r t u n u m ac necessarium duxerint in ea urbe, q u a e de caetero Olindensi civitati proxime adiacet, s u u m constit u e r e domicilium, ibique q u o q u e m a x i m a canonicorum p a r s inhabitet: visum est expedire ut haec r e r u m conditio, quae de facto viget, canonica aliqua provisione sanciatur r a t a q u e h a b e a t u r . Quapropter, votis a d h a e r e n t e s venerabilis fratris Sebastiani Lerne a Silveira Cintra, hodierni Archiepiscopi Olindensis, quibus accessit suffragium venerabilis etiam fratris Apostolici Nuntii in Brasilia, de consulto Sacrae Congregationis Consistorialis, Nos s t a t u i m u s et decern i m u s ecclesiam S. Petri in Recifensi civitate ad Concathedralis h o n o rem et dignitatem evehere, ita n e m p e ut Archiepiscopus Olindensis valeat sacras pontificales functiones ibidem pro opportunitate peragere ACTA, vol. X, n. 10. — 1-10-918. 26 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m aeque ac in Metropolitana Ecclesia Olindensi, et ibidem q u o q u e residere u n a cum canonicis Olindensibus, qui in Concathedrali S. Petri, sicut in veteri Metropolitana Ecclesia Olindensi, pro t e m p o r u m o p p o r t u n i tate, convenire et sacras functiones, iuxta m o d u m de hodierni archiepiscopi consensu d e t e r m i n a n d u m , peragere p o t e r u n t et debebunt. Archidioecesis a u t e m in p o s t e r u m n o m e n a s s u m e t Olindensis et Recifensis. Quae etiam hisce litteris, apostolica auctoritate, a Nobis decreta sunt, suppleto q u o r u m intersit, vel s u a interesse p r a e s u m a n t , consensu, nulli h o m i n u m , ullo u n q u a m t e m p o r e , infringere, a u t iis r e p u g n a r e vel quomodolibet contraire liceat. Si quis, q u o d Deus avertat, hoc attentare praesumpserit, sciat o b n o x i u m se e v a s u r u m esse poenis a sacris canonibus contra obsistentes exercitio ecclesiasticae iurisdictionis statutis. Ad haec a u t e m omnia exsequenda d e p u t a m u s venerabilem fratrem H y a c i n t h u m Angelum Scapardini, archiepiscopum titularem Damascen u m et in Brasiliana Republica Apostolicum N u n t i u m , eique t r i b u i m u s necessarias et o p p o r t u n a s facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, alium virum in ecclesiastica dignitate constitutum, imprimis ipsum Olindensem Archiepiscopum, simulque definitive pronuntiandi super quavis difficultate vel oppositione in exsecutionis actu quomodolibet oritura, cum onere ad S a c r a m Congregationem Consistorialem intra sex menses, fidem, authentica forma exaratam, absolutae exsecutionis h u i u s Nostri m a n d a t i transmittendi, ut in eiusdem S. Congregationis archivo asservetur. Decernimus denique h a s praesentes Litteras valituras contrariis quibuslibet, etiam peculiari et expressa mentione dignis, minime obstantibus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , a n n o Domini millesimo nongentesimo decimo octavo, die vigesima sexta mensis iulii, Pontificatus Nostri a n n o quarto. O . CARD. CAGIANO S. B. E. Cancellarius. Ludo^icus Schüller, Protonotarius Apostolicus. Leopoldus Capitani, Subst. Reg. ex spec. deleg. Loco h& Plumbi. Reg. in Cane. Ap., vol. XVII, n. 18. Acta Benedicti PP. XV 403 LITTERAE APOSTOLICAE I RESTITUTIO IN ABBATIAM SUI IURIS ABBATIAE OTTENBURANAE ORDINIS SANCTI BENEDICTI. BENEDICTUS P P . XV Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Constat a p p r i m e p e r a n t i q u u m monasterium O t t e n b u r a n u m , vulgo Ottobeuren, ad Ss. Alexandri et Theodori m a r t y r u m , Ordinis S. Benedicti, intra limites positum dioecesis Augustanae in provincia Suebia hodierni regni Bavarici in Germania, fundatum fuisse a n n o r e p a r a t a e salutis DCCLXIV. Compertum quidem est, hoc coenobium p l u s q u a m mille p e r s o n a s religionis cultu, a n i m a r u m studio, scientiarum copia, b o n a r u m artium o r n a m e n t o , iuven u m institutione ac disciplinae vigore floruisse ; illique, n u n q u a m intermissa serie, quinque super quinquaginta Abbates praefuisse, qui ut veri monasticae familiae sponsi ac patres, etiam gravissimis reipublicae et Ecclesiae temporibus, fidem catholicam et legiferi Benedicti P a t r i s spiritum integre servarunt. P o s t q u a m vero teterrima gliscente tempestate, anno MDCCCII etiam monasterium O t t e m b u r a n u m a civili gubernio s u p p r e s s u m et Bavariae regno addictum fuit, n o n ignoramus, a n n u e n t e episcopo Augustano, m o n a c h o s illos, n o n obstante t e m p o r u m angustia, eadem in domo religiosa in vita m o n a s t i c a perseverasse. Et sane ad a n n u m u s q u e MDCCCVII illos rexit e o r u m a b b a s P a u l u s Ait, qui a n t e suppressionem monasterio enunciato praefuerat, eoque vita functo, praefectus eis fuit a Vicariatu Generali episcopi A u g u s t a m pater Maurus Tyerabeud, quo m o r t u o die VII martii a n n o MDCCCXVIII in monasterii regimen pater Willibaldus Staader successit. Q u u m vero idem a n n o MDCCCXXXI universae carnis viam regressus est, u n u s in vetusto m o n a sterio P a t e r Basilius Miller mansit superstes ad felicem u s q u e novi m o n a c h o r u m coetus adventum, qui evenit a n n o MDCCCXXXV. I n t e r e a enim a n n o MDCCCXXXI v munificentissimus Bavariae rex Ludovicus I, ex inito cum hac S. Sede Apostolica concordatu a n n o MDCCCCVII, restitutis in Bavaria Ordinis S. Benedicti monachis, in civitate A u g u s t a n a ad S. Stephani monasterium, nec n o n antiqui Ottenburani monasterii aedes adsignaverat. Auctore simul eodem Ludovico rege et instante Ignatio Alberto de Riegg, episcopo Augustano, Gregorius P P . XVI rec. me. Praedecessor Noster, Apostolicis Litteris die xix mensis maii 404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a n n o MDGCGXXXV datis, dictum coenobium ad S. Stepnani Augustae Vindelicorum in m o n a s t e r i u m Ordinis S. Benedicti erexit, eique praefecit in Abbatem B a r n a b a m Stuber, iam in O t t e n b u r a n o m o n a c h u m . P r a e terea ipse Praedecessor Noster dicto Abbati ad S. Stephani eiusque in m u n e r e successoribus p e r p e t u u m in m o d u m concessit a t q u e indulsit, ut pontificalibus insignibus uti aliisque o m n i b u s iuribus, privilegiis a t q u e indultis libere ac licite frui possent ac valerent, q u i b u s Abbates monasterii O t t e n b u r a n i legitime uti ac frui p o t e r a n t . Cum a u t e m in praefatis Apostolicis Litteris nulla alia mentio facta fuisset antiqui monasterii Ottenburani, illud ad hodiernos u s q u e dies P r i o r a t u s simplex mansit, in quo in praesentia degunt q u i n q u e sacerdotes et sexdecim fratres conversi, o m n e s professi monasterii Augustini ad S. Stephani, quibus praeest Prior claustralis ab Abbate Augustano omnino dependens. Relat u m vero est ad Nos his temporibus, ex auspicato adiuncta verum ita in melius esse, m u t a t a ut nihil obstare videatur, quin vetus Ottenbur a n u m m o n a s t e r i u m t a m q u a m in sui iuris monasterium iterum instauretur. Etenim ecclesia O t t e n b u r a n a , q u a e inter celebérrimas a t q u e amplissimas totius Germaniae merito n u m e r a t u r , n o n m i n u s q u a m antiq u u m ingentis molis m o n a s t e r i u m ecclesiae continens, a d h u c i m m o t a m a n e n t ac minime fatiscunt: et licet aedes ipsae civilis gubernii regni Bavarici sint propriae, nihilominus idem Bavariae r e x Ludovicus 1 tum ecclesiae, cum monasterii u s u m liberum Monachis Benedictinis in perp e t u u m concessit. I n s u p e r pro monastica familia convenienter alenda congrua dotatio praeebat, t u m e fundis, t u m e patrimonialibus s u m m i s e a r u m q u e redditibus percipienda. S p e r a n d u m quidem est, fore ut complures e religiosis viris, iam dicto in monasterio degentibus, stabilem in ipso sedem ponant, nec n o n ut frequens t y r o n u m n u m e r u s , e vicinis provinciis ardore fidei praecellentibus, ad idem m o n a s t e r i u m , p o s t q u a m denuo canonice erectum fuerit, properent. Accedit ad haec quod universum Abbatiale S. Stephani Capitulum nec n o n dilectus filius Schaeftlariensis abbas Sigibertus Liebert, Congregationis Benedictinae Bavaricae Praeses, u n a cum ceteris ipsius Congregationis Praesulibus, item venerabilis frater Maximilianus de Lingg, episcopus A u g u s t a n u s , immo et ipse dilectissimus in Christo filius Noster Ludovicus III B a v a r o r u m rex inclytus, salutari proposito monasterii O t t e n b u r a n i i n s t a u r a n d i summopere faveant et p l a u d a n t . H o r u m vota, s u p r e m o lumine implorato, Nobis exhibenda n u p e r curavit dilectus filius h o d i e r n u s Abbas Monasterii ad S. Stephani Augustae Vindelicorum Ordinis S. Benedicti; Nosque, quibus nihil potius est q u a m ut vetusta et gloriosa m o n u m e n t a catholicae religionis ad pristinum decus revocentur, optatis his a n n u e n d u m ultro liben- Acta Benedicti PP. XV 405 t e r q u e existimavimus. Quapropter, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis pro Regularium negotiis pertractandis, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, perpet u u m q u e in modum, haec q u a e infrascripta sunt statuimus. - I. Ottenb u r a n a m Abbatiam cum o m n i b u s i u r i b u s ac privilegiis olim ipsi concessis restituimus, e a m q u e t a m q u a m sui iuris Abbatiam cum proprio tyrocinio Congregationi Benedictinae Bavaricae u n i m u s , nec n o n privilegiorum et favorum dictae Congregationi coneessorum participem facimus, salvis in omnibus iuribus, privilegiis a t q u e indultis quae per Literas Apostolicas die XIX mensis maii a n n o MDCCCXXXV datas, p e r p e t u u m in modum Abbatibus ad S. Stephani concessa sunt. - II. Plenam O t t e n b u r a n a e Abbatiae sic per nos restitutae administrationem u n a cum nominatione Prioris claustralis, ceterisque iuribus quae ad Abbatiae regimen spectent, committimus hodierno Abbati Monasterii ad S. Stephani Augustae Vindelicorum Ordinis S. Benedicti, eiusque legitimis in memorati S. Stephani Abbatia successoribus, t a m q u a m Administratoribus Apostolicis, usque dum religiosa familia Abbatiae O t t e n b u r a n a e tanta, Deo favente, incrementa susceperit, ut proprius Abbas eidem institutae Abbatiae praefici possit. - III. Abbatia O t t e n b u r a n a , per illud temporis spatium quo ab Abbate S. Stephani administrabitur, ad Capitulum Generale Congregationis Benedictinae Bavaricae mittere t e n e a t u r cum pleno suffragii iure, p r a e t e r d e p u t a t u m a conventualibus eligendum, alterum monachum a supradicto Abbate n o m i n a n d u m . Etenim cum, iuxta Benedictinae Congregationis tabulas, c o n s u l t u m sit ut ad Capitulum, praeter deput a t u m conventus, Superior v o c e t u r uniuscuiusque monasterii sui iuris, q u u m Abbas S. Stephani propriae Abbatiae partes in Capitulo agat, expedit ut alius religiosus vir, Superioris monasterii Ottenburani partes gerat, Capituloque intersit ibique ferat votum. - IV. Abbati Praesidi Congregationis Benedictinae Bavaricae, ipsoque impedito illi qui i u x t a Congregationis statuta vices ipsius gerit, committimus installationem Abbatis S. Stephani, t a m q u a m Administratoris Apostolici, in Abbatia O t t e n b u r a n a : et volumus pariter, ut ipse Abbas administrator, q u a n d o p r i m u m o p p o r t u n u m tempus advenisse, o m n i a q u e a sacris c a n o n i b u s praescripta adesse iudicaverit, ab administratione se abdicet et p r i m u m Abbatem O t t e n b u r a n u m , audito Conventus voto et r e b u s cum Regio gubernio apte compositis, nominet, n o m i n a t u m q u e Sanctae huic Apostolicae Sedi rite confirmandum praesentet. - V. Concedimus denique Abbati S. Stephani, ut q u o s idoneos iudicaverit ex m o n a c h i s et conversis p r o priae Abbatiae Augustanae, sive n u n c Augustae Vindelicorum, sive iam in O t t e n b u r a n o monasterio degant, Abbatiae sic restitutae adsignet, ita 406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale t a m e n ut, elapso a restitutione Abbatiae O t t e n b u r a n a e quinquennio, liber u m ipsis sit a u t stabilem in O t t e n b u r a n a supradicta Abbatia sedem firmare, a u t ad propriam Abbatiam A u g u s t a n a m , si malint, redire. Haec stat u i m u s , praecipimus, m a n d a m u s , decernentes p r a e s e n t e s Litteras f i r m a s , validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere, dictaeque O t t e n b u r a n a e Abbatiae sic p e r Nos restitutae n u n c et in p o s t e r u m plenissime suffrag a r i : sicque rite iudicandum esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure quaesito non tollendo, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus Apostolicis, ceterisque o m n i b u s speciali licet atque individua mentione ac derogatione dignis in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die ii iulii MCMXVIII, Pontificatus Nostri anno q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. n. RESTITUTIO IN ABBATIAM MONASTERII CIRICIENSIS ORDINIS CISTERCIENSIUM IN TARNOVIENSI DIOECESI. B E N E D I C T U S P P . XV Ad futuram rei m e m o r i a m . — Constat sane m o n a s t e r i u m Ciriciense loci vulgo Szezyiziic Ordinis Cisterciensis in dioecesi Tarnoviensi, iam inde a b a n n o fundationis, n e m p e MCCXXXXIV fuisse A b b a t i a m : eique ad a n n u m u s q u e MDCCXXXIV, n o n intermissa per saecula serie, Abbates praefuisse. Illo q u i d e m a n n o , ereptis per nefas publicatisque Abbatiae bonis, deturbati a pristina sede, in aliam Ordinis Abbatiam secess e r u n t monachi, donec a n n o MDCCCLXV, parte b o n o r u m r e d e m p t a feliciter, ad vetus Ciriciense monasterium d e n u o religiosi viri convolarunt. Ex eo tempore u s q u e in praesens conventum illum Priores Regentes moderati sunt : n u n c vero cum dilectus filius T h e o d o r u s Magiera, Prior Regens, suo et a l u m n o r u m o m n i u m n o m i n e , enixas Nobis preces h u m i liter adhibuerit, ut eidem Ciriciensi monasterio Abbatiae titulus per Nos r e s t i t u a t u r ; Nos, p r o b e noscentes res c o m m u n i t a t i s illius adeo convaluisse, ut p e r o p p o r t u n u m videatur consilium diuturnis a t q u e iteratis Acta Benedicti PP. XV 407 eiusdem religiosae familiae votis obsecundare, haec, quae infrascripta s u n t , decernenda existimavimus. Nimirum, o m n i b u s rei momentis attento ac sedulo studio perpensis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi praepositis pro Religiosorum Sodalium negotiis p e r t r a ctandis, apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m vi, monasterio Ciriciensi Ordinis Cisterciensis in dioecesi Tarnoviensi, quem semper, uti memoravimus, habuit, Abbatiae titulum restituimus, ita ut ad canonic a m electionem Abbatis, iuxta s t a t u t a Ordinis, procedi valeat. Decernentes praesentes Litteras firmas,* validas atque efficaces semper exstare et p e r m a n e r e , suosque plenarios a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere, eidemque monasterio sic in Abbatiam per Nos restituto n u n c et in posterum plene suffragari: sicque rite iudicandum esse ac definiend u m : irritumque ex n u n c et i n a n e fieri si q u i d q u a m secus super his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus Nostra et Cancellariae Apostolicae regula de iure q u a e sito n o n tollendo, aliisque constitutionibus et sanctionibus apostolicis, ceterisque o m n i b u s in- c o n t r a r i u m facientibus q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die vi iulii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. III PLENARIAE IN PERPETUUM INDULGENTIAE CONCEDUNTUR UBIQUE TERRARUM SODALIBUS DOMINI INFANTIS IESU SUB TITULO PRAGENSIS. B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Benigne a n n u e n t e s oblatis Nobis precibus a P r o c u r a t o r e Generali Ordinis Carmelitarum Excalceatorum, collatisque consiliis cum dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Maiore Poenitentiario, de omnipotentis Dei misericordia ac B b . Petri et Pauli Apostolorum Eius auctoritate confisi, o m n i b u s et singulis n u n c et in p o s t e r u m existentibus sodalibus Domini Infantis Iesu s u b titulo Pragensis, u b i q u e t e r r a r u m , qui die quo festum sodalitatis celebratur, quotannis, a d m i s s o r u m sacramentali confessione expiati et coelestibus epulis refecti, propriam, si exstet, sodalitii ecclesiam, secus quodvis publicum t e m p l u m sive sacellum, a medietate praecedentis diei ad mediam u s q u e noctem festivitatis eiusdem, devote visitent, ibique pro christianorum principum concordia, h a e r e s u m extirpatione, peccatorum conversione 408 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, plenariam o m n i u m peccatorum suorum indulgentiam et remissionem, q u a m etiam a n i m a b u s fidelium in purgatorio detentis per m o d u m suffragii applicari posse, misericorditer in Domino concedimus et largimur. Commoditati autem sodalium eorundem benigne prospicientes, cum p l u r i b u s in locis exercitium m e n s t r u u m sodalitatis p r o p r i u m non die vicesimo quinto mensis, sed alio, locum habeat, largimur, ut ipsa die sodale»!, qui illo exercitio adsistunt, indulgentias quo die vicesimo quinto concessas lucrari licite queant, d u m m o d o q u a e iniuncta sunt pietatis opera in Domino rite peregerint. Insuper facultatem facimus, concessionem h a n c Nostram in sodalitatis summario, d u m m o d o idem iam sit r i t e a d p r o b a t u m , inserendi. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e sentibus perpetuis futuris temporibus valituris. V o l u m u s a u t e m ut praesentium Litterarum t r a n s u m p t i s , seu exemplis, etiam impressis, m a n u alicuius Notarii publici subscriptis ac sigillo personae in ecclesiastica dignitate vel officio constitutae munitis eadem p r o r s u s fides a d h i b e a t u r quae adhiberetur ipsis praesentibus si forent exhibitae vel ostensae. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris die XXII iulii MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRT, a Secretis Status. IV ECCLESIA B. M. VIRGINIS IN COELUM ASSUMPTAE CIVITATIS RAVELLO, IN ARCHIDIOECESI AMALPHITANA, ERIGITUR IN BASILICAM MINOREM CUM ADNEXÍS TITULO PRIVILEGIIS. B E N E D I C T U S P P . XV Ad perpetuam rei m e m o r i a m . — Illustri in civitate cui n o m e n Ramilo A m a l p h i t a n a e archidioecesis intra limites, vetustate n o n m i n u s q u a m o r n a t u et amplitudine conspicua eminet ecclesia, q u a e olim cathedralis fuit, Deo in h o n o r e m Deiparae Virginis in coelum a s s u m p t a e dicata a t q u e consecrata. Eximiis ac variis artis operibus p r a e s t a n s , duplici decor a t u r a m b o n e lapideo ac vermiculato pro Epistolae et Evangelio decantandis, iuxta a n t i q u a m consuetudinem in nonnullis Ecclesiis a d h u c vigentem ; ianuis q u o q u e aeneis a n n o MCLXXXX extructis, plerisque emblematibus, figuris a t q u e imaginibus per m a n u s insignium artificum sive sculptis, sive pictis exornata renidet. Cathedra episcopali a n n o MLXXXVII a beato Victore III fundata ibidem est et apostolicae Sedi immediate subiecta, Acta Benedicti PP. XV 409 eaque p e r m a n s i t ad a n n u m u s q u e MDCCCXVIII, a t q u e altaris principis basilicae formam re ferentis, pretiosa fragmenta a d h u c supersunt. Plures s a n c t o r u m et quidem insignes reliquiae eadem in ecclesia religiose asservantur, q u a s inter os ex brachio S. T h o m a e apostoli, dentes S. Matthaei apostoli et evangelistae, caput S. B a r b a r a e virginis et martyris, necnon sanguis incorruptus et in ampulla inclusus S. P a n t a l e o n i s martyris, civitatis patroni, qui singulis annis, n o n sine admiratione ac devotione christiani populi t u r m a t i m confluentis, prodigiose liquescere et fluere conspicitur. T a n d e m h u i u s ecclesiae iam cathedralis ad instar m o n u m e n t i publici recognitae, capitulum, licet post suppressionem aedis episcopalis o m n i u m q u e capitularium r e d d i t u u m , ecclesiasticis officiis sacrisque functionibus perfungi n u n q u a m destitit, atque in p r a e s e n s haec omnia per novem canonicos aliosque de clero cum sacra supellectile congrua etiam nobili ad cultum et decorem domus Dei proveh e n d u m rite ac devote adimplentur. Nunc vero enunciatum Capitulum c e t e r a s q u e clerus, simulque ordo municipalis et civitatis Eavello universus p o p u l u s humillimis Nos precibus efflagitarunt, ut s u p r a d i c t a m ecclesiam B. Mariae Virginis in coelum a s s u m p t a e ad h o n o r e m et dignitatem minoris basilicae evehere dignaremur. Hasce autem preces cum ornet et cumulet venerabilis fratris Herculani Marini, archiepiscopi Amalphitana amplissimum suffragium, Nos animo repetentes nobilis illius aedis vetustas memorias, optatis his a n n u e n d u m p e r a m a n t e r existimavimus. Quae cum ita sint, collatis consiliis cum VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi pro sacris tuendis Ritibus praepositis, apostolica Nostra auctoritate, p r a e s e n t i u m vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , ecclesiam B. Mariae Virginis sideribus receptae civitatis Eavello archidioecesis Amalphitanae intra fines, titulo ac dignitate basilicae minoris a u g e m u s a t q u e c o h o n e s t a m u s , illique t r i b u i m u s omnia et singula privilegia atque honorificentias q u a e m i n o r i b u s almae h u i u s Urbis Nostrae basilicis de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac p e r m a n e r e , s u o s q u e plenos a t q u e integros effectus sortiri a t q u e obtinere, illisque ad quos pertinent n u n c et in p o s t e r u m perpetuo suffragari: sicque in praemissis iudicandum ac definiendum esse, irritumque ex n u n c et inane fieri, si q u i d q u a m secus s u p e r his a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die XXXI iulii MCMXVIII, P o n t i c a t u s Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. 410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale V PLENARIAE ET PARTIALES INDULGENTIAE CONCEDUNTUR IN PERPETUUM FIDELIBUS AD TEMPLUM VIRGINIS A GRATIIS IN MONTE ARANA CONFLUENTIBUS. BENEDICTUS PP. XV Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Cum, sicuti ad Nos relatum, in •ecclesia titulo B. Mariae Virginis de Gratiis in Monte Arana, archidioecesis T u r r i t a n a e intra limites, a n t i q u a religione exculta B. Mariae Virginis et miraculis inclyta exstet imago, ad q u a m potissimum mense maio ac septembri innumeri fideles t u r m a t i m confluere solent q u o t a n n i s ; Nos, ad a u g e n d a m fidelium religionem a n i m a r u m q u e salutem procur a n d a m caelestibus Ecclesiae t h e s a u r i s pia charitate intenti, audito dilecto filio Nostro S. R. E. Cardinali Penitentiario Maiore, o m n i b u s et singulis fidelibus ex u t r o q u e sexu, qui singulis a n n i s u n o die mensis maii ad cuiusque lubitum eligendo, et similiter u n o die ex intercedentibus a XXIX mensis augusti ad x x x mensis septembris, ad arbitrium •eligendo, a d m i s s o r u m sacramentali confessione expiati ac caelestibus epulis refecti, praefatam ecclesiam visitaverint devote, ibique, coram Deiparae imagine, pro christianorum principum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad D e u m preces effuderint, quo ex praedictis die id egerint, plen a r i a m o m n i u m peccatorum s u o r u m indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. P r a e t e r e a fidelibus iisdem, quo per a n n u m die, contrito saltem corde, s u p e r e n u n c i a t a s ecclesiam et imaginem preces, ut superius diximus, fundentes celebrent, de n u m e r o poenalium in forma Ecclesiae solita septem a n n o s t o t i d e m q u e q u a d r a g e n a s e x p u n g i m u s . T a n d e m largimur fidelibus iisdem, si malint, liceat plenariis hisce ac partialibus indulgentiis vita functorum labes poenasque expiare. Contrariis n o n o b s t a n t i b u s q u i b u s c u m q u e . P r a e s e n t i b u s perpetuis futuris t e m p o r i b u s valituris. m Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b annulo Piscatoris, die in augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. Acta Benedicti PP. XV 411 VI M E T R O P O L I T A N U M T E M P L U M P R I M A R I U M CARTH A G I N E N S B T I T U L O A C P R I V I L E GIIS B A S I L I C A E MINORIS COHONESTATUR. B E N E D I C T U S P P . XV Ad perpetuam rei memoriam. — lllustriores inter sacras Aedes, q u a e •sive sacrorum Antistitum sanctimonia, sive Conciliorum celebritate, sive m a r t y r u m copia in historiis dilaudantur, omni procul dubio illa eminet Primaria Carthaginensis appellata. In s u m m o veteris urbis clivi fastigio, inter p a g a n o r u m templorum ruinas s a c r a s q u e recenter detectas primi -aevis christiani aedes, a fundamentis erecta fere exeunte saeculo decim o n o n o , Deo in h o n o r e m S. Cypriani episcopi et martyris et S. Ludovici regis F r a n c o r u m confessoris sollemniter dicata, nobilium Gallicae nationis virorum munificentiam late praedicat. Et sane circumstantes inter agros aedes ista caput effert, christiani nominis insigne t r o p h a e u m et victoriae prius de ethnico, dein de islamitico cultu relatae splendidum m o n u m e n t u m . Hic cura et sollertia amplissimi viri, divinae gloriae atq u e aeternae h o m i n u m salutis studiosissimi, bo. me. Caroli Martialis S. R. E. Presbyteri Cardinalis Lavigerie, tituli ad S. Agnetis extra moenia, postea archiepiscopi Carthaginensis, feliciter actis effossionibus, plures et quidem ingentes Basilicae in lucem redierunt, ornatae sepulchris tertii saeculi ad q u a r t u m r e p a r a t a e salutis, passim épigraphes sive epit a p h i a referentibus, in quibus, praeter omnigenam veritatem, formarum Crucis et D. N. Iesu Christi m o n o g r a m m a t i s legere est, adiectos hos t i t u l o s : episcopus, diaconus, subdiaconus, acolytus, lector, exorcista, clericus, virgo sacra et saepissime vocabulum : fidelis. P e r a m p l a interior aedes, etsi enunciatae basilicae r o m a n a e ad S. Agnetis extra moenia formam aliquatenus imitetur, s t r u c t u r a m t a m e n bizantino-arabicam praesefert, pulcherrime decoratam gentilibus s t e m m a t i b u s descendentium € viris illis, qui in sacris expeditionibus vulgo « Cruciatis » b o n u m pro fide certamen strenue decertarunt. Magnificis decora artis operibus plura a d s u n t sacella, ubi pretiosa varioque de m a r m o r e nitent altaria. Templi a u t e m decus adauget splendidissima theca, affabre elaborata, et in altari principe collocata, q u a e S. Ludovici F r a n c o r u m regis et confessoris reli q u i a s insignes recondit, itemque conspicuum m o n u m e n t u m , sive m a u soleum, ad p e r e n n a n d a m memoriam p u r p u r a t i principis Lavigerie exstruc t u m , qui b e n e m e r e n t i s s i m u s exstitit in Metropolitani templi condito 412 Acta- Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale illique pro dignitate o r n a n d o , nullis laboribus pareens, donec vixit, consuluit, a t q u e in ea sede honoris sui conditus, exspectat i m m u t a t i o n e m . Denique praecipuum, ne dicamus caelestem, templo nitorem effert Beatissimae Dei Genitricis m a r m o r e u m simulacrum, vetustissimo p r a e g r a n d i anaglyfo ibidem reperto, accuratissime expressum. Virgo Dei Mater, Dom i n a nostra Carthaginensis, ut vocant, Infantem Iesum ulnis complectens, veluti solio maiestatis assidet, a t q u e ex illo u r b i s culmine, P u n i c a olim*» arce, subiectam civitatem et p r o p e m o d u m cunctas Algeriae ac Tuneti regiones m a t e r n a sollicitudine tutari benignissime videtur. Q u a r e ad ipsius a r a m voti et piae peregrinationis causa frequentes ac persaepe t u r m a tim accedunt fideles, g r a t i a r u m a p u d Deum sequestrae Virginis praesidium opemque imploraturi, vel ut p l u r i m u m felici successu, quod ibi appensae tabellae votivae ac donaria luculenter t e s t a n t u r . Quemadmod u m Carthaginensi S a c r o r u m Antistiti fel. rec. Praedecessor Noster Leo P P . XIII p r i m a t u s honoris et iurisdictionis in Africanis cunctis Ecclesiis privilegium recognitum, confirmavit, ita Metropolitano templo triginta q u a t u o r abhinc annis noviter aedificato, P r i m a r i a m aeque dignitatem ac pristinum eius Ecclesiae splendorem, per Literas sub p l u m b o die x mensis novembris a n n o MDCCCLXXXIV datas, iure restitutum idem Praedecessor Noster voluit, vestigiis a d h a e r e n s Leonis P P . IX, qui de eo P r i m a t u sententiam rogatus, in epistolam ad T h o m a m Episcopum Africanum, medio saeculo undecimo, perhonorificum et gravissimum testimonium scripserat. Nil m i r u m igitur q u o d brevi a n n o r u m spatio in P r i m a r i a nova illa Aede octo episcopales consecrationes habitae fuerint, itemque t e m p l u m sacra suppellectili ditiore a b u n d e refertum sit a t q u e indulgentiarum t h e s a u r o locupletatum, nil m i r u m quod eiusdem templi ordo canonicorum, qui u n a cum cetero clero divinis officiis m u n u s q u e ecclesiasticis ibidem in exemplum perfungitur, ab h a c Sancta Apostolica Sede potioribus choralibus insignibus et privilegiis late h o n e s t a t u s fuerit. H a e c omnia a n i m o repetens venerabilis frater B a r t h o l o m a e u s Clemens Combes, archiepiscopus Carthaginensium, Africae P r i m a s , de honore qui templi Metropolitani cultuque a u g e n d o a p p r i m e sollicitus, ferventia quoque vota cleri populique sibi commissi humiliter depromens, enixis Nos precibus rogavit, ut primariam Aedem Metropolitanam Carthaginensem basilicae minoris appellatione ac dignitate cohonestare dignaremur. Nos autem, quibus nihil antiquius est, q u a m ut templum hoc, munificentiae ac pietatis praenobilis Gallicae nationis m o n u m e n t u m praestantissimum, singulari per Nos a u g e a t u r honoris titulo, optatis hisce a n n u e n d u m ultro libentesque existimavimus. Quare, collatis consiliis cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi-praepositis p r o Acta Benedicti PP. XV 413 sacris t u e n d i s Ritibus, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, perp e t u u m q u e in modum, t e m p l u m Metropolitanum Cartilagineuse, Deo in honorem S. Cypriani episcopi et martyris ac S. Ludovici F r a n c o r u m regis et confessoris dicatum, Decessorum Nostrorum beneficiis, ac potissimum perpetuo privilegio P r i m a t u s super totius Africae Ecclesiis h o n e s t a t u m , basilicae minoris titulo d o n a m u s , illique omnia et singula honorificentias ac privilegia tribuimus, q u a e m i n o r i b u s almae huius Urbis Basilicis de iure competunt. P o r r o h a e c largimur, decernentes praesentes Litteras Nostras firmas, validas a t q u e efficaces semper exstare ac permanere, s u o s q u e plenos atque integros effectus sortiri atque obtinere, illisque ad quos pertinent n u n c et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum, irritumque ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus super h i s a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus constitutionibus et ordinationibus apostolicis, ceterisque omnibus in contrarium facientibus q u i b u s c u m q u e . Datum R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die v augusti MCxWxvm, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. Acta Apostolicae pedis - Commentarium Officiale 414 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS I DECRETUM RESTITUTIONIS CAPITULI METROPOLITANI MONTIS REGALIS. Cum cathedrale capitulum metropolitanae ecclesiae Montis Regalis in Sicilia, variis de causis sensim defecerit, ita n e m p e ut in praesenti u n u s supersit canonicus ex o m n i b u s iis qui civilis suppressionis tempore canonicales p r a e b e n d a s obtinebant, nimirum archiepiscopus Dominicus Gaspar Lancia di Brolo, et cum hic r e r u m status privet Ordinarium de consilio et subsidio eorum qui ex iure vocati s u n t ad eum i u v a n d u m in dioecesis regimine, ideoque in detrimentum vergat boni publici; r e b u s o m n i b u s in S. Congregatione Consistoriali m a t u r e perpensis, de consilio Em. P a t r u m , Sanctitas S u a decrevit et statuit cathedrale capitulum in metropolitana ecclesia Montis Regalis instaurare et ad n o r m a m sacror u m c a n o n u m in Codice statutorum r e s t i t u e r e ; n e c n o n statim ac nonnulla peculiaria adiuncta q u a e desiderantur locum h a b u e r i n t , vacantes p r a e b e n d a s providere. Q u u m a u t e m sacerdotes ex ordine S. Benedicti qui ad eas p r a e b e n d a s ius certum habeant, deficiente Congregatione Sicula, n o n adsint, idem S S m u s D. N. decrevit m e m o r a t a s p r a e b e n d a s suo tempore conferendas esse sacerdotibus saecularis cleri, salvo iure Archiepiscopi q u a a n t i q u u s canonicus, et contrariis quibuslibet minime obstantibus. D a t u m R o m a e , ex Secretaria S. Congregationis Consistorialis, die 3 septembris a n n i 1918. C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. © S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. S. Congregatio Consistorialis 415- II DECRETO D'UN ORDINARIO COMUNE PEI PROFUGHI IN ITALIA. Considerando che i sacerdoti e seminaristi profughi, o per q u a l siasi causa internati, e dispersi nelle varie diocesi d'Italia, n o n possono comunicare coi rispettivi loro Ordinari, o possono solo farlo con difficoltà; considerando che i Vescovi del luogo di dimora n o n h a n n o su di essi t u t t a la necessaria autorità, la quale in ogni caso p u ò essere elusa m u t a n d o d i m o r a ; tenuto calcolo del voto di parecchi Ordinari,, in conformità al parere espresso dagli Emi P a d r i della S. Congregazione Concistoriale, S u a Santità ha stabilito di n o m i n a r e un Prelato, il quale tenga luogo dell'Ordinario proprio ed immediato per tutti i detti sacerdoti e seminaristi in qualsiasi luogo e diocesi essi dimorino; e ciò fino a che perdurino le attuali condizioni di cose, comprendendo in questa dispo sizione, per uniformità di disciplina, anche i sacerdoti profughi della diocesi di Udine. Con ciò tuttavia non si intendono rotti o diminuiti i doverosi r a p porti di sudditanza che legano i sacerdoti e i seminaristi ai rispettivi loro Ordinari di origine, coi quali il Prelato dalla S. Sede Delegato si terrà, per q u a n t o è possibile, in relazione, facendone rispettare le giuste prescrizioni e l'autorità: e n e m m e n o si i n t e n d o n o diminuiti i diritti che i sacri canoni concedono all'Ordinario locale sui chierici n o n propri dimoranti nella s u a diocesi; ma si intende dare a tutti i detti sacerdoti e seminaristi un Superiore unico, immediato, di facile accesso ed alla cui giurisdizione n i u n o possa sottrarsi, ed a cui debbono ubbidire. Con questo mezzo intende inoltre la S. Sede di meglio provvedere all'assistenza religiosa dei laici profughi e segnatamente di quelli che si trovano raggruppati in piccoli centri e che richieggono u n a più s p e ciale assistenza, dando a tal fine al detto Prelato l'autorità per destin a r e i sacerdoti profughi, sentiti possibilmente gli Ordinari propri, ed in ogni caso i Vescovi di dimora, all'assistenza dei detti gruppi e provvedere ai loro bisogni spirituali. Finalmente S u a Santità ha eletto a disimpegnare detto officio Mon- 416 Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale signor Garlo Pietropaoli, arcivescovo titolare di Calcide, dandogli all'uopo tutte le necessarie facoltà. R o m a , dalla Segreteria della S. Congregazione Concistoriale, 3 settembre 1918. £g G. CARD. DB LAI, Vescovo di Sabina, Segretario. L. © S. . f V. Sardi, Arciv. di Cesarea, Assessóre. Ili LINGONENSIS DECRETUM ERECTIONIS DIGNITATIS-DECANATUS O p p o r t u n u m fore censens R. P. D. Oli verius Maria De Durfort De Ci vrac De Lorge, Ordinarius Lingonensis, D e c a n a t u s Dignitatem in Capitulo Cathedrali constituere, eodem Capitulo plene suffragante, id a S S m o Dno Nostro Benedicto P P . XV suppliciter petiit. Sanctitas vero Sua oblatis Sibi precibus benigne a n n u e n d u m d u x i t ; ideoque, apostolica auctoritate, in praefato Capitulo perpetuo erigit ac instituit Capitularem Dignitatem, cui Decanatus nomen inhaereat. Canonicus autem Decanus praeses et caput erit Cathedralis Capituli, simulque o m n i b u s iuribus, privilegiis ac praeminentiis cohonestabitur, q u i b u s ceterae Dignitates Cathedrales iure communi ac legitima consuetudine f r u u n t u r et gaudent. H u i u s Dignitatis collatio, iuxta SS. C a n o n u m praescripta, singulis vicibus, Apostolicae Sedi reservata erit. Hisce super r e b u s idem S S m u s praesens edi iussit eonsistoriale Decretum, perinde valiturum ac si Apostolicae sub p l u m b o Litterae expeditae fuissent: cuius exsecutio, u n a cum facultatibus ad id necessariis, praefato Revmo Ordinario Lingonensi committitur. Contrariis q u i b u s c u m q u e n o n o b s t a n t i b u s . Datum R o m a e , ex Aedibus S. Congregationis Consistorialis, die 4 septembris 1918. ')$( C. CARD. DE LAI, E p . Sabinen., Secretarius. L. ÜB S . V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. S. Congregatio pro Ecclesia Orientali 417 IV PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, S S m u s D. N. Benedictus XV h a s , q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 7 iunii 1918. — 'Metropolitanae ecclesiae Quitensi, in Aequatoriana Republica Americae Meridionalis, praefecit R. P. D. E m m a n u e l e m Mariam Polit, h a c t e n u s episcopum Conchensem in Indiis. * 8 iunii. — Cathedrali ecclesiae Spalatensi et Macarscensi R. P. D. Georgium Carie, h a c t e n u s episcopum titularem Ceramensem. 2 augusti. — Titulari episcopali ecclesiae Eleutheropolitanae R. D. Nicolaum De Carlo, canonicum cathedralis ecclesiae P a r a n e n s i s , q u e m constituit Auxiliarem Revmi episcopi P a r a n e n s i s . 14 septembris, -r- Cathedrali ecclesiae P h a r e n s i R. P. D. L u c a m P a p pafava, h a c t e n u s episcopum Sebenicensem. — Titulari episcopali ecclesiae Télmissensi R. D. Boleslaum Twardowski, quem deputavit in Auxiliarem Revmi archiepiscopi Leopoliensis Latinorum. — Metropolitanae ecclesiae Bisuntinae R. P. D. Ludovicum Humbrecht, h a c t e n u s episcopum Pictaviensem. SACRA CONGR] PRO ECCLESIA ORIENTALI I DECRETUM DE PAROECIA ABBATIAE CRYPTOFERRATENSIS I a m d u d u m Leo X I I I fel. rec. Ecclesiam Orientalem m a g n o prosec u t u s studio, ritum graecum in pervetusta Abbatia S. Mariae Cryptaeerratae Monachorum Basilianorum pene obsoletum ad pristinam revocavit vitam decreto S. Congregationis de P r o p a g a n d a Fide pro Negotiis ACTA, vol. X, n. 10. — 1-10-918. 27 418 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale R i t u u m Orientalium diei 12 aprilis anni 1882. Ne a u t e m fideles latini qui vicinia incolebant grave persentirent i n c o m m o d u m ex nova h a c Monasterii instauratione, eodem decreto statuit « c u r a m a n i m a r u m in « Ecclesia eiusdem Abbatiae et in ipsius P a r o c h i a e a m b i t u ab uno ex « monachis eiusdem Monasterii exercendam esse, qui tamen latinum « ritum omnino teneret, p r o u t c a u t u m fuerat a SS. P P . Benedicto XIV « in Constitutione Inter multa diei 24 aprilis 1747 et a Leone X I I « in Apostolicis litteris Inter coetera datis die 12 novembris anni 1824; « facta eidem licentia, u n u m vel alterum cooperatorem latini ritus, sive « monachum, sive etiam presbyterum saecularem, sibi adsciscere ». Cum a u t e m p l u r i u m a n n o r u m experientia docuerit exercitium curae animar u m latini ritus fidelium n o n p a r u m distrahere Monachos ab exercitio ritus graeci, Eniis P a t r i b u s h u i u s Sacrae Congregationis pro Ecclesia Orientali, cui m u n u s d e m a n d a t u m est venerandos orientales ritus q u a m maxime fovere, integros p u r o s q u e conservare et a b u s u s , si qui in ipsis irrepserint, corrigere ac reformare, in plenariis Comitiis die I iulii coadunatis propositum fuit dubium an expediret latinam parochiam a Graeco Monasterio Cryptoferratensi omnino separare, ac, o m n i b u s hinc inde m a t u r e perpensis, r e s p o n d e n d u m c e n s u e r u n t negative et ad mentem. Mens a u t e m est, ut, immutatis q u a e de cura a n i m a r u m decreto Sacrae Congregationis de P r o p a g a n d a Fide s u p e r i u s m e m o r a t o s t a t u t a fuerant, deinceps - habituali cura a p u d Monasterium p e r d u r a n t e - cura actualis a n i m a r u m exerceatur a Monachis per presbyterum, sive saecularem sive etiam regularem, ritus t a m e n latini - seclusis ab eodem exercitio Monachis Basilianis, quos o m n e s graeci ritus omnino esse o p o r t e t t a m q u a m Vicarium p e r p e t u u m ; cuius t a m e n praesentatio ad Curiam T u s c u l a n a m , a q u a latini fideles loci in spiritualibus pendent, Abbati pro t e m p o r e in p e r p e t u u m reservetur; firmis in caeteris m a n e n t i b u s iis, quae de eadem c u r a a n i m a r u m Benedictus XIV ac Leo XII b. r. Constitutionibus s u p r a memoratis statuerant. a H a n c a u t e m E m o r u m P a t r u m sententiam Sanctissimus D. N. Benedictus divina Providentia P a p a XV, referente me infrascripto S. Congregationis Cardinali Secretario, die 10 iulii h u i u s anni r a t a m habuit ac confirmavit, et per praesens Decretum edi iussit. Contrariis q u i b u s c u m q u e non o b s t a n t i b u s . D a t u m R o m a e , ex Aedibus S. Congregationis pro Ecclesia Orientali, die et a n n o ut s u p r a . NICOLAUS CARD. MARINI, Secretarius. S. Congregatio pro Ecclesia Orientali 419 II DECRETUM DE SEMINARIO PRO PUERIS ITALO-GRAECIS IN MONASTERIO CRYPTOFERRA- TENSI INSTITUENDO, Perspiciens Sacra Congregatio pro Ecclesia Orientali ritum graecum in locis Italiae, in q u i b u s fideles ex Albania oriundi incolunt, pene neglectum esse, praesertim ob ignorantiam tum linguae liturgicae tum disciplinae Ecclesiae Orientalis, o p t i m u m consilium duxit ad praedictum ritum ibidem i n s t a u r a n d u m , adolescentes colligere, qui ad clericalem vitam adspirant, eosque in studio et observantia ritus graeci pressius educare. Quapropter Emi P a t r e s eiusdem S.Congregationis in plenariis Comitiis kalendis iulii habitis, c e n s u e r u n t supplicandum esse Sanctissimo, ut ad id consilium, si placuisset, perficiendum, eadem Beatitudo Sua dignaretur in Abbatia S. Mariae Cryptoferratae Monachorum Graecorum S. Basilii Magni ephebeum seu seminarium condere, in quo pueri selecti, tum ex praedictis Italiae locis, t u m etiam ex continenti Albania sub disciplina et regimine praedictorum Monachorum in studiis literariis et in ritu graeco instituantur. Quas E m o r u m P a t r u m preces, per me infrascriptum S. Congregationis Cardinalem Secretarium in audientia diei 10 iulii relatas, S S m u s Dominus Noster Benedictus divina providentia P a p a XV valde comm e n d a n s benigniter excepit, ac praesens Decretum pro Seminarii ItaloGraeci erectione, prouti superius exponitur, apostolica Sua auctoritate confici promulgarique iussit. D a t u m Romae, ex Aedibus S. Congregationis pro Ecclesia Orientali, die et a n n o ut supra. NICOLAUS CARD. MARINI, Secretarius. 420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA ROTA MONTEREYEN. ANGELORUM. N U L L I T A T I S MATRIMONII ( P I R R I - S E R V I M O ) . Benedicto PP. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno quarto, BR. PP. DD. Ioannes Prior, P o n e n s , Aloisius Sincero et Fridericus Cattani-Amadori, Auditores de turno, in causa Montereyen. Angelorum - Nullitatis matrimonii, inter Mariam Pirri, repraesentatam per legitimum procuratorem ex officio deputatum Rev. D. Carmelum Conte, et Franciscum Servidio, interveniente et disceptante in causa Substituto defensoris vinculi ex officio, sequentem tulerunt definitivam sententiam. Mariae Pirri, in u r b e Los Angeles, in Statibus Foederatis Americae Septentrionalis, ex italis p a r e n t i b u s , illuc e Calabria profectis, oriundae, d u m 16 a n n o r u m aetatem agebat, p r a e s e n t a t u s fuit a p a t r e quidam barbitonsor, cui n o m e n F r a n c i s c u s Servidio, ex eadem regione calabrica n u p e r proveniens, ut m a t r i m o n i u m cum illo iniret. Puella, vero, a quadam amica vicina p e r s u a s a se nimis iuvenem fuisse ad onera matrimonii s u m e n d a , nuptiis propositis imprimis restitit; deinde, vero, genitoribus suadentibus, consensit et, post sponsalia trium circiter mensium, die 2 septembris a n n i 1906 coram Ecclesia cum viro coniuncta est in matrimonio. Vita coniugalis in domo p a t e r n a sponsae i n a u g u r a t a est, ubi n o n defuerunt dissidia inter sponsae p a t r e m et virum Franciscum, qui, tertio vertente a n n o coniugii, e domo soceri discedere coactus est. Maria a u t e m , p a t r e aegrotante, noluit virum s e q u i : m o r t u o p a t r e suo, de viro sequendo ne cogitavit quidem, sed t r i b u n a l civile adiit et divortium obtinuit, aliique viro vinculo civili se coniunxit. Aliquot post a n n o s precibus c u i u s d a m piae mulieris cedens, ut conscientiae suae consuler e t , Maria a tribunali ecclesiastico Curiae Montereyen. Angelorum petiit ut m a t r i m o n i u m s u u m cum Francisco Servidio nullum declarar e t u r ex capite vis et m e t u s ex p a r t e ipsius actricis, et die 19 decembris 1914 sententiam sibi favorabilem retulit. Curia vero metropolitana Q S. Romana Rota 421 S. Francisci Californien., in secundo g r a d u sententiam pro vinculo, die 30 augusti 1915, tulit. Appellatione interposita a p u d N. S. Tribunal, causa primo discussa fuit in t u r n o rotali diei 8 iulii 1917, et responder u n t DD. Auditores: Dilata, et compleantur acta iuxta instructionem a D. Ponente dandam. Completo processu suppletorio, causa iterum nobis proponitur definienda sub dubio c o n s u e t o : An constet de nullitate matrimonii in casu. Quaestio exclusive agitur de metu reverentiali qualificato per m i n a s occisionis, semel t a n t u m m o d o prolatas a patre Mariae Pirri, actricis, q u a e praetendit p a t r e m minitatum fuisse ipsam occidere cum sclopeto, vulgo revolver, nisi matrimonio cum Francisco Servidio c o n s e n t i r e i Metus reverentialis, ut n o t u m est, ex sese levis est et m a t r i m o n i u m n o n irritaj;, nisi qualificatus sit per minas graves, a u t verbera, aut preces instantes et i m p o r t u n a s . De verberibus in casu nostro n o n est q u a e stio, c u m nullus testis de eisdem loquatur. Neque de precibus instantibus et importunis, ut patet ex ipsa confessione actricis. I n t e r r o g a t a : « V o i fate menzione di p a r e n t i : chi erano i parenti che vi pregavano « di consentire per a m o r e di p a c e ? », respondit: « Mia zia... Filomena « Pirri.... U n a mia altra zia... Maria Pirri ». Q u a e s t : « Questi parenti vi « spingevano r i p e t u t a m e n t e ? », r e s p o n d i t : « No: proprio u n a sola volta ». Quaest: « Come cercava vostro padre provocare il vostro consenso? », r e s p o n d i t : « Col parlarmi lo stesso giorno ». Quaest. : « Lo stesso giorno « che vostro p a d r e pronunciò la minaccia? », r e s p o n d i t : « Sì ». Mater autem ait se semel t a n t u m m o d o locutam esse cum filia Maria ad matrimonium u r g e n d u m : rogata e n i m : « A v e s t e qualche conversazione con « Maria riguardo ai suo matrimonio ? », respondit : « Sì, io la consigliai « a sposarlo ». Quaest. : « Ricordate di aver parlato a lei frequentemente « del fatto che Francesco sarebbe per lei un buon m a r i t o ? », responditì « Io gliene parlai u n a sola volta ». Et actrix, interrogata : « Le parole « di vostra m a d r e non produssero n e s s u n effetto particolare su di voi ? », respondit: « No, fu realmente per mio p a d r e che acconsentii ». Actrix etiam t e s t a t u r minas occisionis semel t a n t u m m o d o a patre fuisse p r o l a t a s ; i n t e r r o g a t a : « Fu quella minaccia ripetuta in qualche « altra occasione? », respondit: « Solo u n a volta ». Huiusmodi conclusiones, h u c u s q u e indicatae, moraliter certae dici debent, quia per confessionem iudicialem actricis favore vinculi firmatae sunt. «Confessio enim coniugis, q u a e pro matrimonii valore militat, « vim probandi in iis casibus habet, in q u i b u s coniugibus ius accusandi « m a t r i m o n i u m privative reservatur », inter q u o s a n n u m e r a n d u s est casus ex capite vis et m e t u s . Ita Wernz (num. 745, ed. 1911); similiter 422 Acta Apostolicae Sedis - Commevdarium Officiale Instructio Austriaca, n. 149. I n s u p e r ait Reiffenstuel (lib. II, tit. XVIII, n u m . 62): « Confessio facta in iudicio, n o n solum plene p r o b a t a t q u e « actorem ab o n e r e p r o b a n d i relevat, sed etiam facit r e m manifestam « et inducit n o t o r i u m » (Textus est in cap. ult., De cohabit. clericor. et cap. Cum olim, 24, De verb. signif. cum concordantiis) ac notat Mas c a r d u s , De probat., etc., cum communi. Quamvis haec regula, ab auctore Reiffenstuel i n d i c a t a , generatim affirmetur de causis ubi de negotio privato agitur, et non universim teneat in iis ubi de bono publico sit quaestio, ut in causis matrimonialibus, t a m e n per analogiam applicari potest in causa matrimoniali ex "capite vis et m e t u s , ubi confessio m e t u m patientis contra seipsum vim specialem habet, cum ipse metum patiens p r a e o m n i b u s certo noscere p r a e s u m a t u r quales fuerint causae trepidationis animi a sese passae. P o r r o , confessio deliberate facta in iudicio revocari nequit, nisi fiat in continenti, vel p r o b e t u r confessionem per errorem facti contigisse. Ita Reiffenstuel (loc. cit.), cum communi (similia h a b e n t u r in can. 1752 Cod. Iur. Can.). Ideo nihili facienda est depositio actricis contraria in processu suppletorio, ubi dicit, quin ullam rationem assignet mutati testimonii, p a t r e m ter ipsam m i n a t u m esse in tribus diebus q u a e intercesserunt inter praesentationem anuli et eiusdem acceptationem, et in fine: « Dal tempo della promessa fino al tempo del matrimonio mio « p a d r e e mia m a d r e mi fecero continue pressioni, che cioè era bene « per alligarmi e sposare, che era un b u o n u o m o . . . Io n o n diceva nulla ». Siquidem h u i u s m o d i pressiones vel coactio actricis ex parte genitorum, semel dato consensu puellae, ab eadem omnino excluduntur in praevia depositione. Neque valet depositio matris, in processu suppletorio facta, ad prob a n d u m minas ter fuisse prolatas, quia contradicit confessioni actricis, quia unicus testis est, et quia substantialiter mutavit depositionem in primo interrogatorio factam, quin fuerit ulla ratio mutationis assignata; et denique quia sibi contradicit, cum implicite saltem in p r i m a depositione retulerit m i n a s u n a vice fuisse prolatas. Interrogata enim : « Com« piacetevi dire che cosa sapete riguardo alla p r o m e s s a di Maria a Fran«. cesco Servidio? », respondit n a r r a n d o m i n a s a p a t r e factas: immediate deinde i n t e r r o g a t a : « Come agì Maria dopo essere stata minac« ciata dal suo p a d r e ? », r e s p o n d i t : « Maria diede il suo consenso ». Tota igitur causa vertitur de minis occisionis a patre actricis semel prolatis, de q u i b u s duplex oritur q u a e s t i o : 1) an reapse factae fuerunt dictae m i n a e ? et, q u a t e n u s affirmative: 2) an fuerint efficaces, ita ut per illas Maria Servidio m e t u coacta fuerit ad matrimonium i n e u n d u m ? 423 S. Romana Rota Q u o a d primam quaestionem de facto prolationis m i n a r u m , notand u m est regulariter requiri et sufficere ad aliquid p r o b a n d u m in iudicio d u o s testes capaces et idoneos, omni suspicione maiores, ex p r o p r i a scientia de facto testantes. In casu n o s t r o h a b e t u r u n u s t a n t u m testis idoneus et capax, ex propria scientia deponens de minis occisionis cum sclopeto, vulgo revolver, m a t e r sponsae n e m p e , quae, licet actrici conr sanguinea, ac proinde testis non capax in causis ordinariis filiae suae, t a m e n in causa matrimoniali a lege ecclesiastica admittitur. Testimon i u m ipsius actricis, utpote post m a t r i m o n i u m contra valorem matrimonii factum, omni vi probandi caret, iuxta cap. De eo qui, lib. IV, tit. XV. Cf. Instructio Austriaca, n. 148, 169; Wernz, n. 745 et 1911. N Licet autem ordinarie r e q u i r a t u r testimonium d u o r u m testium ex propria scientia deponentium et o m n i suspicione maiorum, in causis tamen, ex n a t u r a s u a difficilis probationis, uti c a u s a matrimonialis ex capite vis et metus, q u a e ordinarie circa res intra domesticas parietes gestas agitur, iure admittitur probatio per praesumptiones, coniecturas, indicia, quae, cumulative sumpta, certitudinem moralem gignere possunt. In casu nostro, uti supra n o t a v i m u s , testem u n i c u m de visu seu de propria scientia h a b e m u s , m a t r e m n e m p e actricis, q u a e rem sic n a r r a t : « Un tempo brevissimo passò dal primo incontro ai negozio a « q u a n d o Francesco venne in casa con l'anello. Io stessa, mio marito, « Maria e Francesco eravamo presenti. Francesco tentò di dare l'anello « a Maria, ma questa n o n volle prenderlo ; mio marito le parlò adira« t a m e n t e , e allora lei accettò l'anello, ma non lo mise al dito. Maria « non. parlò. Il giorno dopo, mio marito Venne su da Maria e con un « revolver la spaventò e disse che lui la ucciderebbe se essa n o n spo« sasse Francesco. Dopo, t o r n a n d o verso di me, disse che ucciderebbe « anche me se io n o n usassi la mia influenza nel persuaderla a spo« sare Francesco ». I n t e r r o g a t a dein: « Come agì Maria dopo essere « stata m i n a c c i a t a ? » , r e s p o n d i t : « Maria diede il suo consenso ». Num vero Carmela Pirri, actricis mater, testis sit omni suspicione maior, salt e m d u b i u m est, quia sibi n o n cohaeret, sed potius sibi contradicit, cum in primo interrogatorio de minis u n a vice prolatis loquatur, q u a s immediate s e q u e b a t u r consensus matrimonio a filia praestitus, d u m in secundo interrogatorio affirmat p a t r e m Mariae ter eam minasse in periodo unius hebdomadae. Tres s u n t testes de a u d i t u respectu m i n a r u m occisionis: Maria Pirri, actricis p a t r u a , Maria Doyle (alias Coyle) et Guillelma B r e n n a n . Testis^ Maria Pirri praetendit utique, se immediatam testem fuisse m i n a r u m mortis q u a m patrem protulisse dicit in prima anuli praesen- 424 Acta Apostolicae Sedis .- Commentarium Officiale latione. H u i u s m o d i testimonium a u t e m reiiciendum est tanquam, falsum, quia nullus alius testis, inter eos q u i eo t e m p o r e adfuerunt, de dictis minis q u i d q u a m referunt; porro, tres ex ipsis id explicite e x c l u d u n t : F r a n c i s c u s Moreno nempe, ipsa actrix et S t e p h a n a Pometti, q u a e etiam in d o m o Pirri erat q u a n d o puella s p o n s u m p r i m o repulit, uti n a r r a t a c t r i x : « E s s a (S. Pometti) mi udì a dir di no, q u a n d o io salii al piano « superiore ». Denique, m a t e r puellae id saltem implicite excludit, c u m de minis t a n t u m die insequenti factis l o q u a t u r . Huiusmodi falsum testimonium naturaliter suspectam reddit aliam eiusdem testis depositionem, q u a ex a u d i t u t e s t a t u r de minis a p a t r e p r o l a t i s ; semel m e n d a x , enim, semper m e n d a x , i n t e r r o g a t a a i u d i c e : « Aveste qualche conversazione con Maria d u r a n t e i tre giorni che pas« sarono tra il suo rifiuto dell'anello e la accettazione di esso ? », respondit: « Sì, io la consigliai r i p e t u t a m e n t e di sposare Francesco ». Quaest.: « D u r a n t e questi t r e giorni parlaste alla m a d r e di Maria intorno al m a t r i m o n i o ? », r e s p o n d i t : « Noi parìammo*insieme del matrimonio, e la « m a d r e di Maria disse che la miglior via per liberarsi da ogni trava« glio, sarebbe per Maria di sottomettersi ai desideri di suo p a d r e ed « accettare Francesco per suo marito ». Q u a e s t . : « Vi disse qualche cosa « la m a d r e di Maria riguardo alla minaccia fatta dal p a d r e di Maria ? », respondit : « Sì, disse che se Maria n o n desse il suo consenso, suo p a d r e « continuerebbe ad essere adirato con lei ed arriverebbe fino ad ucci« deria ». Quaest. : « La m a d r e di Maria disse che il p a d r e aveva fatto « qualche minaccia, e se è così, di che n a t u r a e r a ? », r e s p o n d i t : « Disse « che il p a d r e faceva minaccia di uccidere Maria ». Quaest.: « La m a d r e « di Maria vi disse in che maniera il p a d r e minacciò di uccidere Maria? », r e s p o n d i t : « N o » . Quaest.: « Vi disse la m a d r e di Maria se il p a d r e « disse che ucciderebbe Maria con un coltello, u n a pistola o la getter e b b e dalla finestra? », r e s p o n d i t : « No, essa n o n mi disse mai il « modo come il p a d r e disse che l'ucciderebbe ». Iamvero DD. Auditores censent h a n c depositionem testis Mariae Pirri nullatenus confirmare testimonium de minis a Carmela Pirri narratomi, n o n solum quia suspecta evadit ex evidenti mendacitate testis respectu m i n a r u m in occasione praesentationis anuli, sed etiam q u i a nihil scit de modo quo minae p r a e t e n s a e a puellae p a t r e factae fuerunt, m a n u videlicet sclopeto a r m a t a , qui m o d u s circumstantiam substantialem minationis p r a e t e n s a e constituit. Incredibile enim videtur, quod actricis p a t r u a , quae, iuxta ipsius declarationem i u r a t a m , in pluribus colloquiis eum puella habitis in illis tribus diebus post primam anuli praesentationem, reluctantiam eiusdem consiliis vincere c o n a b a t u r et S. Montana Mota m a t r e m eius, eodem temporis intervallo, de minis factis loquentem a u d i vit, nihil omnino a m a t r e vel a puella ipsa audivit de circumstantia substantiali, q u o d n e m p e pater, m a n u m a r m a t a m c u m revolver v e r s u s filiam extendit, d u m m i n a s mortis proferebat. Ideo c o n c l u d e n d u m putam u s testimonium Mariae Pirri n a r r a t i o n e m de minis a Carmela Pirri factam n u l l a t e n u s confirmare. Alia testis ex auditu, Maria Doyle, sibi contradicit, quin contradictionis rationem reddat, ac proinde suspectum redditur eius t e s t i m o nium. Interrogata e n i m : « Aveste u n a conversazione con Maria Pirri « prima delle nozze ? », respondit : « Solo u n a volta. Diceva che a n d a v a « a maritarsi, ed essa n o n ne aveva piacere, ma suo padre la costrin« geva a s p o s a r e » . Deinde, posterius i n t e r r o g a t a : « Q u a n t e volte essa « vi parlò riguardo a q u e s t a materia (il matrimonio) ? », respondit : « Circa tre volte ». Refert etiam haec testis quod, iuxta n a r r a t i o n e m sibi ab actrice factam, h u i u s soror Aloysia adstitit m i n a r u m p r o l a t i o n i : Aloysia vero negat p a t r e m u n q u a m c o r a m ipsa minas contra sororem Mariam protulisse. Tredecim a n n o s h a b e b a t tempore matrimonii, ideoque, p u b e r t a t e m adepta, idonea testis erat. : T a n d e m Guillelma B r e n n a n , de cuius veracitate n o n ambigitur, de minis didicit tempore suspecto, idest n o n solum post m a t r i m o n i u m contractum, sed etiam post s e c u n d u m m a t r i m o n i u m cum alio viro J a n n y civiliter initum, et quidem q u a n d o ipsa B r e n n a n ab actrice rationes q u a e r e b a t pro nullitate matrimonii cum Francisco Servidio. Alia ratio fidem denegandi narration! ab actrice Dominae B r e n n a n factae est q u o d illa ipsi retulit circumstantiam coactionis praetensae, de q u a o m n i n o silent ipsa actrix et alii testes in iudicio, n e m p e : « Essa disse che (il •« padre) la chiuse in u n a camera e la fece stare lì, finche consentisse ». Ad p r o b a n d u m factum specificum m i n a r u m occisionis c u m revolver, igitur, h a b e m u s t a n t u m m o d o u n u m testem de scientia propria, C a r m e lam Pirri, q u a e sibi, implicite saltem, in facto substantiali contradicit, et u n u m solum testem de auditu, Mariam Doyle, q u a e sibi etiam contradicit. Excluditur testis Maria Pirri, q u a e , ob rationes s u p r a indicatas, factum specificum m i n a r u m c u m revolver n o n confirmat. Excluditur etiam testis B r e n n a n , quia solum refert confessionem coniugis post matrimonium, quod, ut s u p r a n o t a t u m est, vim probandi n o n habet. T a n d e m testimonium ipsius actricis, q u o d ad normam iuris comm u n i s solummodo uti adminiculum probationis adhiberi potest, debilit a t u r ex pluribus contradictionibus. Ita, ex. gr., actrix quaesitis iudicis: « Voi fate menzione di p a r e n t i ; chi e r a n o i parenti che vi pregavano « d i consentire per a m o r e di p a c e ? », r e s p o n d i t : « Mia zia... F i l o m e n a 426 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « Pirri... U n a mia altra zia... Maria P i r r i . . . ». Quaest.: « Questi parenti « vi spingevano r i p e t u t a m e n t e ? », r e s p o n d i t : « No, proprio uria sola « volta ». Quaest. : « Aveste qualche conversazione con vostra m a d r e « dopo la minaccia che v'era stata fatta, e p r i m a che consentiste a spor « sare il signor Servidio? », r e s p o n d i t : « No, soltanto io dissi che spo« serei per loro amore ». Quaest.: « Non discuteste la cosa con vostra « m a d r e d o p o ? », respondit.: « No ». Quaest.: « Non discuteste la cosa « con qualche altro? », respondit.: « No, il secondo giorno io consentii «a convivere con lui... ». Quaest.: « Dopo di aver espresso la vostra « ripugnanza, come vi regolaste e che cosa faceste? », r e s p o n d i t : « Io « era adiratissima, ed essi n o n discorsero di ciò innanzi a me per t r e « g i o r n i » . Quaest.: « D u r a n t e questi tre giorni discorreste della cosa « con qualcuno? », r e s p o n d i t : « No, ma dissi alla signora Doyle che « n o n voleva sposare ». Quaest.: « Aveste qualche conversazione con « vostra m a d r e ? », r e s p o n d i t : « Certamente ». Quaest.: « Che cosa dice« ste? », respondit: « Dissi a mia m a d r e che n o n volevo sposarlo ». I n t e r r o g a t a p o s t e r i u s : « Aveste qualche conversazione durante questi « tre giorni (nempe post denegatum consensum) con qualche p e r s o n a « o persone, riguardo al vostro matrimonio p r o p o s t o ? », r e s p o n d i t : « Sì, « con le mie due zie.... U n a Filomena Pirri e l'altra Maria Pirri ». Quaest.: « D u r a n t e questi tre giorni a intervalli parlaste a vostra m a d r e e alle « vostre zie del vostro matrimonio col sig. Servidio? », r e s p o n d i t : « Cer« t a m e n t e ». Praeterea, d u m in primo interrogatorio m i n a s semel factas fuisse asserit, in secundo dicit eas ter p r o l a t a s fuisse. Satis patet, igitur, probationem facti specifici m i n a r u m deficere, si depositiones testium n u d e et in se p e r p e n d a n t u r ; haec vero deficientia magis magisque apparet, si ratio h a b e a t u r m u l t a r u m p r a e s u m p t i o n u m q u a e ex toto c i r c u m s t a n t i a r u m complexu oriuntur, q u a e quidem suadent factum p r a e t e n s u m m i n a r u m n u n q u a m h a b u i s s e locum. De iis breviter discurremus. Imprimis indoles patris erga filios erat a d m o d u m benevola, prout o m n e s referunt: speciatim o m n e s f i l i i e o r u m q u e m a t e r t e s t a n t u r eum filios n u n q u a m vi physica correxisse : filia eius Margarita Pagliuso, solitariae exceptionis meminit, q u a n d o n e m p e p a t e r semel ei alapam dedit. Mater ait e u m aliquando filios corporaliter p u n i r e minitasse, n u n q u a m vero minas fuisse e x s e c u t u m : filia Aloysia a u t e m p a t r e m corporalem p u n i t i o n e m n e q u e u n q u a m minitasse testatur. Mater actricis de ratione agendi mariti erga seipsam a i t : « Non mi minacciò mai, ne mi atterrì « (con minacce) sino a circa 15 anni dopo che fummo sposati ». Alius etiam testis, F r a n c i s c u s Moreno, a m i c u s i n t i m u s familiae Pirri, mitem •S. Romana Rota 427 patris indolem confirmat; a i t : « Non era capace di uccidere u n a mosca ». P o n d u s h u i u s m o d i testimonii cumulativi de indole patris benevola et miti erga filios n o n m i n u i t u r declaratione a l i q u o r u m q u o d aliquando ira mot u s fuit, quod et personis benevolae indolis aliquando contingere potest. Tempore, porro, quo minaé p r a e t e n s a e prolatae fuerunt, pater matrim o n i u m propositum n o n d u m firmo animo voluit. Narrat enim F r a n ciscus Moreno patrem post consensum a puella d a t u m sic eum allocutum e s s e : « Questo Signore (F. Servidio) è a lavorare da voi, e io « desidero che lo proviate e vediate se è uomo capace di sostenere mia «figlia, altrimenti noi possiamo troncarla ». Reapse post tres h e b d o . m a d a s F. Moreno r e s p o n s u m patri dedit, e u m q u e certiorem fecit de capacitate viri Servidio s u s t e n t a n d i eius filiam. Ad quid, igitur, pater benevolus minis mortis insisteret ut filia matrimonio consentirei, q u o d nec ipse firmo consilio voluit? Deinde, ipsa actrix se minis n o n cessisse, quod et soror eius, Margarita Pagliuso, confirmat. Id vero p r a e s u m p t i o n e m facit, n o n solum contra m i n a r u m efíicaciam, sed etiam, a t t e n t a n a t u r a m i n a r u m p r a e t e n s a r u m in casu, contra e a r u n d e m existentiam. Inverosimile enim est quod puella inexpers, sexdecim a n n o r u m , illico resistere a u d e a t voluntati patris, qui, ira incensus, contra ipsam dirigit sclopetum ad oecidendum, si ipsa flecti r e n u a t : eo vel magis id valet in casu, quo ratio resistentiae nonnisi levis erat, n e m p e quia nimis iuvenis a d h u c erat ad o n e r a matrimonii assumenda. A iudice q u a e s i t a : « In qual tempo del giorno « vostro p a d r e proferiva questa minaccia? », respondit actrix: « Nella « m a t t i n a ». Q u a e s t . : « Deste voi in seguito il vostro consenso? », r e s p o n d i t : « No ». Quaest.: « Che cosa finalmente v ' i n d u s s e a cambiare « la vostra intenzione? », respondit: « Nel vedere mia m a d r e in miseria « voler ciò; e i miei parenti che allora mi pregavano di consentire per « amore di pace ». Margarita Pagliuso, soror actricis, i n t e r r o g a t a : « Cre« dete che ciò fu (che Maria sposasse il Servidio) perchè suo padre la « minacciò? », respondit: « Non credo che lei avesse molto timore di lui, « ma sposò per provare che era innocente, che non aveva altro fidanzato ». P r a e s u m p t i o porro, omnino gravis, contra factum p r a e t e n s u m minar u m h a b e t u r ex eo quod ii, qui intimo nexu necessitudinis vel consuetudinis cum familia Pirri coniuncti erant et illis praecise diebus de matrimonio, sive cum actrice sive cum m a t r e eius, locuti sunt, nihil sciunt de minis cum revolver factis. Ita Aloysia Pirri, actricis soror, q u a e t u n c tredecim a n n o s h a b e b a t ; ita Maria Pirri, actricis p a t r u a , quae pluries, ut ipsa ait, puellae consilium eo tempore dedit ut matrimonio cons e n t i r e i et primae anuli praestationi a d e r a t ; ita Stephana Pometti, quae, 4^8 nacta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale actrice testante, eodem t e m p o r e a d e r a t et, ut refert Maria Doyle, fere semper in d o m o Pirri e r a t : « E s s a era solita starvi tutto il t e m p o » ; ita Fr. Moreno, qui s p o n s u m c ö m i t a b a t u r d u m a n u l u m p r a e s e n t a b a t et t a n t a m partem habuit in matrimonio p r e p a r a n d o , et matrimonii celebrationi simul cum u x o r e s u a adstitit t a m q u a m testis. Sola ratio c u r puella primo renuit nuptiis propositis c o n s e n t i r e , erat, ut ipsa ait, quia nimis iuvenis e r a t ; a m o r e m erga alium virum n o n fovebat, uti declarat soror eius, Margarita P a g l i u s o ; repugnantiam versus virum ac propositas n u p t i a s n o n ea erat q u a e minis indigebat ad illam vincendam, sed potius genitorum consilio, quo filiam inexpertem suadere possent. Denique, eodem modo se gerebat pater in matrimonio puellae Mariae p a r a n d o ac in matrimonio pro aliis negotiando, uti n a r r a t mater puellae, Carmela Pirri, ubi t a m e n , ut in confesso est, nulla coactionis materia adfuit. O m n i b u s , itaque, h u i u s m o d i p r a e s u m p t i o n i b u s perpensis et h a b i t a ratione deficientis probationis ab actrice deductae, concludendum censemus n o n constare de facto specifico m i n a r u m occisionis. Quod ad secundam quaestionem attinet, efficaciam videlicet minar u m , dato, sed non concesso, quod locum habuerint, item n o n constare de eadem dicendum est. Ad probationem m i n a r u m regulariter r e q u i r u n t auctores ut qui m i n a s profert, solitus sit easdem exsequi; secus enim concludendum aiunt m i n a s h a u d serio proferri, seu inefficaces esse. Iamvero, ex depositionibus testium, uti s u p r a m e m o r a t u m est, patet actricis patrem vel minas non adhibuisse in filiis corrigendis, vel saltem easdem exsequi non consuevisse. Ita actrix in interrogatorio. Quaest.: « Egli era un b u o n p a d r e ? », respondit: « Sì, un ottimo u o m o ». Quaest.: « Se qualche m e m b r o della famiglia per caso fosse stato disob« bediente, come si comportava con lui? », respondit: « E r a adiratis« s i m o , e ci diceva: " N o i dobbiamo fare b e n e - l a prossima v o l t a , , » . Q u a e s t : « Aveva l'abitudine di punire i figli? », respondit; « No ». Soror actricis, Aloysia, de eodem t h e m a t e sic l o q u i t u r : « T e m e v a t e voi il « v o s t r o p a d r e ? » , r e s p o n d i t : « N o n moltissimo; proprio come qualsiasi « altro b a m b i n o ». Q u a e s t . : « Vi punì mai? », respondit: « No ». Quaest.: « Si adirò mai con voi? », r e s p o n d i t : « U n a volta in qualehe t e m p o ». Quaest.: « Minacciò mai il vostro p a d r e di punirvi? », respondit: « N o , « egli era buonissimo con noi ». Quaest.: « E r a anche buonissimo con « vostra sorella? », r e s p o n d i t : « Sì ». Quaest.: « E r a un u o m o moderato « e pacifico? », respondit: « Sì, era ottimo ». Quaest.: « Ricordate vostro « p a d r e fare qualche cosa per indurre vostra sorella a sposare Fran« «esco Servadio? », r e s p o n d i t : « No ». Q u a e s t : « Minacciò egli v o s t r a S. Born ana Bota 429 « s o r e l l a ? » , r e s p o n d i t : « No, in faccia a me ». Inefftcaciam m i n a r u m in casu alii testes s u p r a relati, Fr. Moreno et ipsa actricis mater, confirmant, d u m de miti et benevola patris indole loquuntur, affirmantes e u m h a u d solitum fuisse filios punire. Praeterea, notatu dignum est actricem directe, a iudice interrogatam, an censuerit p a t r e m minas praetensas reapse fore exsecuturum, non a n s a m fuisse affirmative respondere. Imo testatur, uti vidimus, se minis n o n cessisse, sed ob amorem pacis m a t r i m o n i o consensisser^eidem vero testi postea contraria affirmanti fides adhiberi nequit, uti iam declar a t u m est. Denique, altera actricis soror, M. Pagliuso, recise declarat puellam nec timorem patris habuisse, neque ex m e t u coactam fuisse ad matrimonium contrahendum. P o r r o , ea q u a e m a t r i m o n i u m antecesserunt vel Gomitata vel subsec u t a s u n t carentiam pressionum ex parte genitorum et deliberatum a n i m u m puellae plane manifestant. Id discimus ex ore ipsius actricis iudicis interrogationibus respondentis : ait enim : « Io fui b u o n a con lui, « dopo che acconsentii ». Quaest.: « Con q u a n t a frequenza il sig. Ser« vidio frequentava la vostra c a s a ? », r e s p o n d i t : « Due volte la setti« m a n a ». Quaest.: « Dove a n d a v a t e con lui? », respondit: « Alle volte « a un b u o n spettacolo ». Quaest.: « Dopo aver stretto compagnia col « sig. Servidio, cominciaste ad a m a r l o ? », r e s p o n d i t : « Sì, noi anda« vamo i n s i e m e . . . » . Quaest.: « A n d a v a t e fuori con l u i ? » , r e s p o n d i t : « U n a volta alla settimana ». Q u a e s t : « A gite dì p i a c e r e ? » , r e s p o n d i t : « Sì, come al lido, e a u n o spettacolo». Quaest.. « Vi costringeva vostro « p a d r e a uscire con lui? », r e s p o n d i t : « No ». Quaest.: « Uscivate con « l u i v o l e n t i e r i ? » , r e s p o n d i t : « S ì » . Q u a e s t : « Q u a l i sentimenti pro« vavate verso di lui? », respondit: « Non saprei dirlo; realmente n o n « a m a v o l'uomo, ma n e p p u r e l'odiavo ». Quaest.: « Vi preparavate per « le nozze volentieri? », respondit: « Certamente ». Quaest.: « Faceste « niente sotto pressione? », r e s p o n d i t : « Mio p a d r e e mia madre com« prava no le cose, e me le d a v a n o . . . » . Q u a e s t . : « L a coppia fidan« zata entrò volentieri in tutti i preparativi? », r e s p o n d i t : « Sì ». Refert etiam actrix se libere matrimonio consessisse in celebratione n u p t i a r u m et post m a t r i m o n i u m debita coniugalia sine reclutantia reddidisse, et in genere q u a e sponsae s u n t m u n e r a libere adimplevisse. Interrogata enim : « Q u a n d o lo sposaste il 2 settembre 1906, lo sposaste « v o l e n t i e r i ? », r e s p o n d i t : « Certamente ». Q u a e s t : « V i furono tutti « g l i amici e p a r e n t i ? » , r e s p o n d i t : « S ì » . Q u a e s t : « D e s t e a d inten« dere a qualcuno che voi eravate u n a moglie sposata senza consenso? », r e s p o n d i t : « No ». Quaest.: « Vivevate volentieri con vostro m a r i t o ? » , 430 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale r e s p o n d i t : « S i » . Quaest. « F a c e s t e n e s s u n a opposizióne per aver rela« zioni matrimoniali con lui? », respondit: « No ». Quaest.: « Facevate « voi la parte di u n a moglie obbediente, volenterosa? », respondit: « Sì ». Quaest.: « S o t t o ogni r i s p e t t o ? » , respondit: « S ì » . Quaest.: « Procu« ravate fare le cose in meglio per l u i ? » , r e s p o n d i t : « S ì » . Quaest.: « E r a ogni cosa soddisfacente?», r e s p o n d i t : « S ì » . E x hisce confessionibus actricis patet eam nuptiis propositis n o n restitisse, n o n quia v a n a m p u t a b a t resistentiam, sed quia deliberate noluit resistere. R e u s conventus, denique, et parochus Bucci qui sponsos matrimonio coniunxit, n e g a n t q u o d c u m q u e coactionis vestigium fuisse in praestito mulieris consensu. Quod etiam confirmat testis Fr. Moreno, qui, uti vidimus, m a g n a m partem h a b u i t in matrimonio p r e p a r a n d o , n o n obstante ipsius desiderio ut m a t r i m o n i u m nullum declararetur. Et refert testis Priscilla Scottini, parochi ancilla, s p o n s a m sibi dixisse tres hebdom a d a s ante matrimonium se n u p t u r a m fuisse quia aderat opportunitas n u b e n d i : « I o le chiesi perchè si maritasse così presto; allora mi disse « che, poiché aveva u n a occasione, così doveva maritarsi ». Saltem probabiliter, itaque, concludendum est Mariam Pirri, actricem, p r o p r i a m reluctantiam vicisse et consensum dedisse ut morem gereret, qui m a t r i m o n i o favebant: quod, ut saepius H. S. Ordo docuit, validitati consensus matrimonialis n u l l a t e n u s obstat. Quibus omnibus t a m in iure q u a m in facto consideratis et bene perpensis, Christi nomine invocato, Nos infrascripti Auditores de T u r n o , pro Tribunali sedentes et solum D e u m prae oculis habentes, decernimus, declaramus et definitive sententiamus, non constare de matrimonii nullitate in casu, seu ad propositum d u b i u m r e s p o n d e m u s : negative. Ita pronuciamus, m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et a d v e r s u s reluctantes procedant ad n o r m a m SS. Canon u m et praesertim cap. B, sess. XXV, De ref., Conc. Trid., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura sint. R o m a e in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 21 decembris 1917. Ioannes Prior, Ponens. Aloisius Sincero. Fridericus Cattani-Amadori. Ex Cancellaria S. R o m a n a e Rotae. Sac. T. Tani, Notarius. Diarium Romanae Curiae 431 DUBIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO AVVISO. La Direzione dell' « Annuario Pontificio » presso la Segreteria di Stato interessa vivamente gli Illmi e Rmi Ordinari delle diocesi, i collegi prelatizi, i Superiori generali degli Ordini religiosi, i Rettori dei collegi ecclesiastici e tutti i dignitari appartenenti alla Corte pontificia a volerle trasmettere in tempo utile le relazioni e rettifiche occorrenti per la edizione dell'« Annuario » pel prossimo anno 1919, in conformità della lettera circolare dell'Emo sig. Cardinale Gasparri, Segretario di Stato, in data 15 luglio 1915, e delle particolari istruzioni ricevute al momento delle nomine e promozioni. NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare : 13 settembre 1918. L'Emo signor cardinale Alessio Ascalesi, arcivescovo di Benevento, Protettore del Monastero di Santa Chiara in Montefalco. 16 » » Monsignor Bonaventura Cerretti, arcivescovo tit. di Corinto, segretario della Sacra Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari, Consultore della Sacra Congregazione per la Chiesa Orientale. » » » Monsignor Isaia Papadopulos, vescovo titolare di Grazianopoli, assessore della Sacra Congregazione per la Chiesa Orientale, Consultore della Sacra Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari. Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale MAGGIORDOÉATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di Si S. : 6 26 aprile agosto » » 1918. Mons. Pasquale Ferrari, della diocesi di Massa-Carrara. » Mons. Giovanni Di Vano, della diocesi di Viterbo e Tuscania. Mons. Sestilio Giulianelli, della medesima diocesi. » Mons. Vincenzo Marciano, dell'archidiocesi di Reggio Calabria. NECROLOGIO 31 agosto 1918. Mons. Antonio Giuseppe de Souza Barroso, vescovo di Porto. 17 settembre » L'Emo signor cardinale Giovanni Maria Farley, arcivescovo di New York. 23 » » Mons. Pellegrino Maria Francesco Stagni, arcivescovo titolare di Ancira. 25 » » Mons. Giovanni Ireland, arcivescovo di San Paolo di Minnesota. » » Mons. Andrea Segura y Domínguez, vescovo di Tepic (Messico). » »* Mons. Francesco Silas Chatard, vescovo di Indianapolis. Annus X - Vol. X 2 Novembris 1918 Num. 11 ACTA APOSTOLICAE COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV LITTERAE APOSTOLICAE I PRAEFECTURA A P O S T O L I C A « DE B E T A F O » IN V I C A R I A T U M A P O S T O L I C U M E R I - GITUR. B E N E D I C T U S P P XV. Ad p e r p e t u a m rei m e m o r i a m . — Laeto semper accipimus animo s a c r a m aliquam expeditionem t a n t u m fidei i n c r e m e n t u m suscepisse, ut necesse sit eam de novis potioribusque subsidiis in Domino providere. Cum igitur Praefectura Apostolica de Betafo in insula Madagascar, ob a c t u o s u m missionariorum de la Salette studium, aucto fidelium n u m e r o , n o n m i n u s q u a m fiorenti o p e r a ac disciplina c o m m e n d e t u r ; Nos, q u o christiana religio ibidem facilius s a t i u s q u e proferatur, eandem Missionem ad altiorem dignitatis g r a d u m libentes p r o m o v e m u s . Q u a r e , de consilio q u o q u e V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalium Christiano nomini p r o p a g a n d o praepositorum, Praefecturam Apostolicam de Betafo, in insula de Madagascar, de Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, p r a e s e n t i u m tenore, m o t u proprio, certa scientia et m a t u r a deliberatione Nostra, in Apostolicum Vicariatum, eodem ei servato nomine, erigimus et Constituimus. Novo propterea h u i u s m o d i Vicariatui omnia et singula t r i b u i m u s iura, privilegia, honores, indulta, q u a e ad sacras h a s Missiones pertinent. Decernentes p r a e s e n t e s Litteras firmas, validas atque efficaces semper exsistere et fore, s u o s q u e plenarios a t q u e integros effec t u s sortiri et obtinere, illisque ad q u o s pertinent, in o m n i b u s et per ACTA, vol. X, n. 11. — 2-11-918. 28 434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale o m n i a plenissime suffragari: sicque i u d i c a n d u m esse ac definiendum, irritumque a t q u e inane fieri si secus s u p e r his, a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non * o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . XXIV D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die mensis augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. II PRAEFECTURA APOSTOLICA NIGERIAE OCCIDENTALIS IN VICARIATUM APOSTOLICUM ERIGITUR. B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — S u m m a afficimur laetitia, q u u m Nobis refertur sacram aliquam Missionem t a m u b e r e s in Domino fructus dedisse, ut eam ad potiorem dignitatis g r a d u m evehere oporteat. Id de Praefectura Apostolica Nigeriae Occidentalis audivimus, ac de consilio etiam VV. F F . NN. S. R. E. Cardinalium negotiis P r o p a g a n d a e Fidei praepositorum, eam in Vicariatum Apostolicum libenti quidem animo erigere s t a t u i m u s . Q u a r e ut catholico nomini a e t e r n a e q u e fidelium saluti in Africa Septentrionali bene, prospere ac feliciter eveniat, a t q u e ut suscepti labores ac fructus in Apostolica Nigeriae Occidentalis Missione latius multiplicentur, Apostolicam eandem Praefecturam motu proprio, certa scientia ac m a t u r a deliberatione Nostra, de Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, p r a e s e n t i u m tenore, in Vicariatum A p o stolicum, iisdem servatis nomine et limitibus, erigimus ac constituimus, cum o m n i b u s et singulis honoribus, iuribus, privilegiis, praerogativis, indultis, q u a e ad huiusmodi Vicariatus Apostolicos pertinent. Decern e n t e s praesentes Litteras firmas, validas a t q u e efficaces semper exsistere et fore, s u o s q u e plenarios a t q u e integros effectus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s pertinent, in o m n i b u s et per omnia plenissime suffragari: sicque iudicandum esse ac definiendum, irritumque a t q u e inani fieri si secus super his, a q u o q u a m , auctoritate qualibet, scienter v e l ignoranter contigerit attentari. Non o b s t a n t i b u s contrariis q u i b u s c u m q u e . XXIV D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub a n n u l o Piscatoris, die mensis augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P. CARD. GASPARRI, a Secretis Status. Acta Benedicti PP. XV 435 III TEMPLUM B. MARIAE VIRG. DE MERCEDE IN CIVITATE BARCINONENSI TITULO ET PRIVILEGIIS BASILICAE MINORIS DECORATUR. BENEDICTUS P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Conspicua templa in memoriam magni alicuius eventus erecta, q u a e q u e n o n m i n u s artis operibus q u a m et cultus splendore et potissimum fidelium pietate praestent, de more institutoque R o m a n o r u m Pontificum praedecessorum Nostrorum, honoribus privilegiisque cumulare libenti quidem animo solemus. I t a q u e o m n i b u s compertum et exploratum est, Barcinone, in urbe nobilissimae H i s p a n o r u m gentis praeclara, regale exsistere templum, q u o d singulare et celeberrimum illud ostentum in m e n t e m revocat, q u u m septem a b h i n c saeculis, ineunte mense augusto a n n o MCCXVIII Deipara Virgo devoto filio suo P e t r o Nolasco, cupiditate flagranti christianos captivos ex i m m a n i infidelium servitute redimendi, sese conspiciendam obtulit. P e r illustris h u i u s m o d i aedes, in h o n o r e m B. Mariae Virginis a Mercede exstructa a t q u e ob aucta fidelium n u m e r u m et pietatem, prioribus et sacello et templo, Dei Matri pariter sacris, substituta, t a n d e m a. MDCCLXXV eidem Virgini dicata fuit ac multis spectatisque nominibus prae ceteris excellit. Eius enim amplitudo renidet arte, ac superpositus tholus, a e n e u m simulacrum Deiparae Virginis in s u m m o fastigio ferens, eminus conspicitur. In interiore a u t e m templi p a r t e et super m a i u s Altare pervetus Virginis Mercedoniae asservatur aliud simulacrum, catalaunica arte ex ligno mirifice sculptum, quod a sancto P e t r o Nolasco religiosissime t r a d i t u m fuit. Incredibile m e m o r a t u est q u a m locupleti ac vere regio a p p a r a t u a e q u e ac i n n u m e r i s donariis virgínea illa s t a t u a cohonestetur, q u a m non modo cives Barcinonenses, verum etiam universa gens Hispanica, et Catalauniae, Castellae ac deinceps omnium H i s p a n i a r u m Reges sunt imprimis eximia religione venerati. Neque praeterire fas est, eandem sacram aedem suo q u o q u e tempore praestantissimus adiisse viros, qui, vitae sanctimonia ac recte factis Christi Ecclesia illustrata, altarium honores meruerunt. Quo in certamine pietatis Sacrorum Antistites Barcinonenses principem, ut p a r est, obtinuere locum, a t q u e ab h a c Apostolica Sede u n a cum clero et populo impetrarunt, ut B. M. Virgo a Mercede n o n solum ipsorum civitatis, sed totius Ecclesiae B a r cinonensis praecipua declararetur P a t r o n a . Lectum a u t e m Capitulum ipsius Cathedralis Ecclesiae Barcinonensis simul cum Episcopo sollem- 436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nia in Deiparae Virginis Mercedoniae templo q u o t a n n i s peragit, ac die anniversario Mariae Deseensionis Virgineum Simulacrum, e suo loco eductum, supplicationibus ac p o m p a in Ecclesia Cathedrali honorificentissimo cultui proponit, et festis inde celebratis, h a u d minore sollemnit a t e et confertissimo comitante populo ad s u u m sanctuarium restituit. Mira praeterea s u n t s t u d i u m ac sollertia t u m parochi tum sacerdotum c o a d i u t o r u m in suis inibi fungendis m u n e r i b u s , n e q u e sanctuario deest Collegium Beneficiariorum, q u o r u m a s s i d u a opera templi decus q u a m maxime ad augetur. Denique fidelium u t r i u s q u e sexus et cuiuslibet ordinis Sodalitates, q u a e religionem et caritatem exercent, Dei Matri honor e m certatim praestant, ac statis etiam diebus et horis preces ante Eius Iconem effundere solent. Hoc mariale s a n c t u a r i u m tot tantisque de causis celebratum, R o m a n o r u m quoque Pontificum, ut a e q u u m est, sollicitudinem excitavit, a t q u e ita festum Deiparae Virginis de Mercede Ordini Mercedonio a rec. me. Gregorio IX concessum, ab alio Decessore Nostro Innocentio X I I I ad universam Ecclesiam e x t e n s u m fuit, et fel. rec. P i u s P a p a IX eandem Virginem Mercedoniam sive Barcinonis sive cunctae dioeceseos P a t r o n a m constituit ac renuntiavit, d u m Leo X I I I tam insigne simulacrum a u r e a corona redimiendum sollemniter decrevit. Hisce insuper h o n o r i b u s ac privilegiis aliae nonnullae s u n t additae concessiones, n a m indulgentiarum copiae, quibus et o p u s redemptionis captivorum et pietatis exercitationes ditata fuerunt, rec. me. Pius P a p a X decessor Noster indulgentiam de P o r t i u n c u l a n u n c u p a t a m adiunxit, et Nos ipsi, sanctuarii fama ac fidelium desiderio permoti, facultatem p e r a m a n t e r largiti sumus, cuius vi media nocte, diem q u a r t u m et vicesimum septembris praecedente, quo festum B. M. Virginis a Mercede celebratur, S a c r u m in ipso sanctuario confici potest. Quae omnia venerabilem fratrem H e n r i c u m Reig et Casanova, praesulem Barcinonensem, votis ac suffragiis cleri populique fuitum, facile ad Nos r o g a n d u m induxerunt, ut hoc parochiale regale t e m p l u m ad potiorem dignitatis grad u m evehere dignaremur, ac Nos, o m n i b u s et singulis m a t u r e perpensis, de consilio etiam V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalium sacris ritibus tuendis, h u i u s m o d i preces benigne excipiendas existimavimus. Quare, p r a e s e n t i u m tenore, Apostolica auctoritate Nostra m e m o r a t u m p a r o chiale regale t e m p l u m , in h o n o r e m Deiparae Virginis a Mercede Barcinone erectum, Basilicae Minoris titulo perpetuum in m o d u m augemus, illique o m n i a et singula conferimus iura, privilegia, honores, praerogativas, indulta, q u a e m i n o r i b u s h u i u s almae Urbis Nostrae Basilicis.de iure competunt. Decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces semper exsistere et fore, s u o s q u e plenarios a t q u e integros effe- 437 Acta Benedicti PJf. XV ctus sortiri et obtinere, illisque ad q u o s pertinent, in o m n i b u s et per o m n i a plenissime suffragari: sicque iudicandum esse ac definiendum, irritumque a t q u e i n a n e fieri si secus s u p e r his, a q u o q u a m ^ u c t o r i t a t e qualibet, scienter vel ignoranter contigerit attentari. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d sanctum P e t r u m , sub annulo Piscatoris, die x mensis septembris MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quinto. P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. IV SUB EXITUM SAECULI VII EX QUO S. FRANCISCUS ASSISIENSIS PALAESTINAM ADIIT, FRATRUM MINORUM IN LOCIS SANCTIS CUSTODIENDIS LAUDANTUR PROMERITA, ET IURA, PRIVILEGIA, INDULGENTIARUM MUNERA, IIS AB APOSTOLICA SEDE CONCESSA, CONFIRMANTUR. B E N E D I C T U S P P . XV. Ad perpetuam rei memoriam. — Inelytum F r a t r u m Minorum conditorem, Franciscum Assisiensem in Palaestinam se contulisse et Sepulcrum Domini invisisse argumentis constat adeo certis et illustribus ut in d u b i u m vocari n o n liceat. Nec m i n u s consentiunt historici hoc iter ab eo h a b i t u m esse a n n o MCCXIX cum, fere biennio ante, a l u m n o s aliquot in Syriam misisset qui Iesu Christi Evangelium, ubi p r i m u m insonuit, praedicando propagarent. Ex eo tempore usque ad h a n c diem F r a t r e s Minores ibi sine ulla intermissione m a n s e r u n t , obtinentes Provinciam Terrae Sanctae, o m n i u m quidem totius Franciscalis Ordinis nobilissimam q u a m P a t r i a r c h a sanctissimus fundaverat. Palaestinensia autem, q u a e divinus ipse christiani nominis Auctor consecravit, a u g u s t a religionis m o n u m e n t a , Dei providentis consilio accidit ut et in m a n u s Ecclesiae catholicae iure dominii et proprietatis cederent, et Ordini F r a t r u m Minorum conservanda a c t u e n d a committerentur. Etenim m a g n a semper exstitit erga F r a t r e s Minores, qui in Palaestina pro Christi gloria elaborarent, benevolentia Sedis Apostolicae: quam benevolentiam t u m declarant Gregorii IX Apostolicae Litterae Si Ordinis Fratrum Minorum, a n n o MCCXXX datae, quibus ii P a t r i a r c h a e Hierosolymitano et Antiocheno c o m m e n d a n t u r ; t u m n o n obscure hoc indicat quod pluries ad Soldanos Aegypti pro christianorum defensione apostolicas legationes obierunt. E a d e m q u e de causa Locorum Sanctorum possessionem m a t u r e nacti sunt, ac semper deinceps R o m a n i Pontifices, occasione 438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale oblata, privilegium eisdem F r a t r i b u s eadem Loca custodiendi confirmar u n t . Ita Clemens VI in Constitutione Gratias agimus die x x i n o vembris MCCCXLii ; Martinus V in Constitutione Ad assiduum die v i r iulii MCCCCXX; et Innocentius XI qui in Constitutione Exponi nobis, a n n o MDCLXXXVI edita, haec h a b e t : « S a n c t a Loca Palaestinae, sive Ter« rae Sanctae, ac praesertim sanctissimum Domini-Nostri Iesu Christi « Sepulcrum, q u e m a d m o d u m antehac per F r a t r e s Ordinis Minorum ex « h u i u s Sanctae Sedis Apostolicae concessione custodita fuerunt, ita in « p o s t e r u m quoque ab iisdem F r a t r i b u s custodiri, regi et gubernari, « auctoritate Apostolica, tenore praesentium s t a t u i m u s et o r d i n a m u s ». Q u a m varium vero et q u a m multiplex m u n u s sit F r a t r i b u s Terrae Sanctae Custodibus, q u a n t o r u m q u e l a b o r u m ac s u m p t u u m , n e m o est qui ignoret. E o r u m est enim et divinum tueri cultum in sanctuariis Hierosolymae, Bethléem, Nazareth aliisque ; et peregrinos u n d i q u e , pietatis causa, advenientes gratuito hospitio accipere; et catholicis latinis ex I u d a e a , Galilaea, Syria, Aegypto ac Cypro c u r a m a n i m a r u m impendere, scholis, orphanotrophiis praesidiisque eiusmodi adiunctis ; et s a c r a s Missiones ad infideles et acatholicos, maxime in Syria superiore et in A r m e n i a constitutas, exercere. Iam molestias et i n c o m m o d a o m n e g e n u s ab iis hoc t a n t o tempore tolerata n o n facile quis explicet. Complures n u m e r a n t u r qui ex iis pro fide catholica vitam p r o f u d e r u n t ; plurimi a u t e m qui, pestilentia affectis inserviendo, caritatis martyres occubuer u n t . Merito igitur fel. rec. P i u s IX, a n n o MDOCCXLVI in Apostolicis Litteris Romani Pontifices ita eos dilaudavit: « R o m a n o r u m Antistitum « curis praeclare r e s p o n d e r u n t S. Francisci alumni, utpote qui nihil « plane laboris a t q u e a e r u m n a r u m n e q u e ipsius vitae discrimen recu« s a r u n t , quo commisso officio satisfacerent ». Similiter fel. rec. Leo X I I I in Apostolicis Litteris Salvatoris ac Domini, diexxvi decembris MDCCCLXXXVII datis : « Pontifices iam a vetustissimis t e m p o r i b u s ea ad loca, pretioso « H u m a n a t i Verbi sanguine p u r p u r a t a , oculos convertentes, catholici « nominis gentes ad Christi Sepulcrum r e c u p e r a n d u m excitarunt, et « p o s t q u a m illud denuo in infidelium ditionem cecidit, et F r a t r i b u s « Minoribus S. Francisci Assisiensis t a n t u m m o d o licuit ea asservare, « n u m q u a m destitere quin, q u a c u m q u e ope possent, custodiae saltem « consulerent, et F r a t r u m eorumdem, q u o s neque persecutionum, neque « vexationum, n e q u e saeva cruciatuum discrimina t a n t o u n q u a m ab « incoepto deterruerunt, p r a e s e n t i b u s necessitatibus pro re ac t e m p o r e « pro vidèrent ». Cum a u t e m qui Loca Sancta custodiunt, Franciscales o p u s in man i b u s h a b e a n t maximi impendii, cui quidem ipsi se inopes suppetere Acta Benedicti PP. XV 439 n o n p o s s u n t , a d m i r a n d a sane est divina benignitas q u a e catholicorum ex omni ordine largitatem in e o r u m subsidium excitare n u m q u a m destitit. Quo in genere R o m a n i Pontifices n i m i r u m ceteris anteire visi sunt, n o n solum pro s u a i p s o r u m facultate opitulando, sed etiam vel praecipiendo ut in u n a q u a q u e orbis catholici dioecesi certae collationes pro T e r r a e Sanctae necessitatibus fierent, vel c o m m u n i pietati in eamdem causam, propositis q u o q u e Pontificalis Indulgentiae m u n e r i b u s , stimulos a d d e n d o . Haec Nos c o m m e m o r a t a v o l u m u s , septimo i a m exeunte saeculo, ex quo Seraphicus P a t r i a r c h a in Palaestinam venit; eo magis quod, considerantes q u e m a d m o d u m his difticillimis temporibus Fratres Minores in Terrae Sanctae custodia se gesserint, eos v i d e m u s s u o r u m m a i o r u m laudibus omnino dignos exstitisse. Quare cum s a n c t a m et salutarem e o r u m operam magni a Nobis fieri profitemur, t u m q u a m h a b e n t a decessoribus Nostris d e m a n d a t a m sibi c u r a m Loca Sancta custodiendi, eam libentissime eisdem confirm a m u s cum o m n i b u s iuribus, privilegiis et indulgentiis q u i b u s u s q u e a d h u c usi sunt. P o s t r e m o t a m q u a m exclusivam h a b e n t e s n o r m a m a fel. rec. Leone XIII in Litteris, q u a s diximus, Salvatoris ac Domini traditam, Locis Sanctis subveniendi, q u o d is ibidem decrevit, idem Nos de Apostolica Nostra auctoritate decernimus « ut venerabiles fratres « Patriarchae, Archiepiscopi, Episcopi et alii totius t e r r a r u m orbis loco« r u m Ordinarii, sub sanctae obedientiae vinculo curare teneantur, ut « respective in cuiuscumque dioecesis parochiali ecclesia, u n a saltem « singulis a n n i s vice, nempe feria sexta maioris h e b d o m a d a e , vel alio « ad u n i u s c u i u s q u e Ordinarii lubitum similiter t a n t u m q u o t a n n i s eligendo « die, fidelium caritati Sanctorum L o c o r u m necessitates p r o p o n a n t u r . « P a r i a u t e m auctoritate expresse interdicimus, a t q u e prohibemus, n e « q u i s a u d e a t vel p r a e s u m a t eleemosynas pro T e r r a S a n c t a quomodo« libet collectas in alios u s u s convertere a t q u e i m m u t a r e . P r o p t e r e a « iubemus, collectas, et superius d i c t u m est, eleemosynas p a r o c h u m « Episcopo, Episcopum t r a d e r e proximiori Ordinis S. Francisci pro « T e r r a Sancta C o m m i s s a r i o ; h u n c a u t e m curare v o l u m u s ut eaedem « q u a m citius Hierusalem ad S a n c t o r u m Locorum Custodem, ut moris « est, t r a n s m i t t a n t u r ». H a s Litteras firmas et validas h a b e r i v o l u m u s et iubemus, contrariis n o n o b s t a n t i b u s quibuslibet. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , sub anulo Piscatoris, die iv octobris, in festo S. Francisci Assisiensis, a n n o MCMXVIII, Pontificatus Nostri quinto. P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. 440 Acta Apostolicae Sedis - Comwientarium Officiale EPISTOLAE ' 1 ' ' AD LUDOVICUM NAZARIÜM S. R. B. CARD. BÉGIN, ARCHIEPISCOPUM QUEBECENSEM, CETEROSQUE ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS REGIONIS CANADENSIS: MUTUA INTER FIDELES CONCORDIA ITERUM COMMENDATA, DANTUR NORMAE QUOAD SCHOLASTICAM LEGEM A GUBERNATORIBUS ONTARII STATUS LATAM. Dilecte fili Noster, venerabiles fratres, s a l u t e m et apostolicam benedictionem. — Litteris apostolicis Commisso divinitus, q u a s ad vos dedim u s die VIII septembris MCMXVI, clerum p o p u l u m q u e catholicum regionis vestrae impenso studio h o r t a b a m u r u t contentiones o m n e s a n i m o r u m q u e simultates deponerent sive ratione stirpium exortas sive ex diversitate l i n g u a r u m : simul a u t e m m o n e b a m u s ut si q u a s , his de causis, controversias in p o s t e r u m agitari contingeret, eae caritate incolumi definirentur, prout scilicet decet sanctos, sollicitos servare unitatem spiritus in vinculo pacis. Hortationem Nostram n o n in v a c u u m , tribuente Deo, cessisse grat u l a m u r ; ea etenim a fidelium coetu, n o n m o d o q u a p a r erat observantia excepta fuit, v e r u m etiam c o m m u n i p l a u s u ac laetitia, ut liceret ideo spem b o n a m concipere tranquillitatem et concordiam inter canadenses catholicos esse in p o s t e r u m r e g n a t u r a m . At vero, h a u d multo post, q u a e d a m infauste inciderunt, quae, etsi malae nullius menti t r i b u e n d a videntur, sed t a m e n initam perturbavere pacem ac n o v a discordiarum semina animis indiderunt. Hinc factum ut ex u t r a q u e parte concertantium iterum ad Nos appellaretur, Nosque, per sententiam Nostram, sequestri pacis invocaremur. Agitur n e m p e de lege scholastica, q u a m Ontarii g u b e r n a t o r e s iam inde a b a n n o MCMXIII sanciverunt pro scholis bilinguibus anglo-gallicis. E a m etenim- alii ut i n i u s t a m t r a d u x e r e totisque i m p u g n a r e viribus cens u e r u n t : alii ex adverso nec adeo severe n o t a n d a m nec t a m acriter o p p u g n a n d a m s u n t arbitrati. Opinionum diversitatem s e q u u t u m est anim o r u m discidium. Cum igitur r e s tota sententiae Nostrae fuerit delata, Nos quaestionem, pro eiusdem gravitate, diligentissime p e r p e n d i m u s , et ab Emis etiam P a t r i b u s Cardinalibus S. Consilii Consistorialis perpendi mandavimus. Quapropter, o m n i b u s considerate inspectis, hoc Nobis edicens d u m d u x i m u s a t q u e edicimus: Posse n o n iniuste F r a n c o - C a n a d e n s e s de dicta lege scholastica o p p o r t u n a s a Gubernio declarationes postulare, Acta Benedicti PP. X V 441 simulque ampliora q u a e d a m concedi sibi et desiderare et exquirere. Eiusmodi certe s u n t : ut inspectores p r o scholis separatis catholici destin e n t u r ; ut primis annis, q u i b u s pueri scholas frequentant, in aliquibus saltem disciplinis tradendis, praesertim vero ac p r a e ceteris in christianae doctrinae institutione proprii ipsorum s e r m o n i s u s u s c o n c e d a t u r ; ut liceat etiam catholicis normales q u a s aiunt scholas constituere ad magistros formandos. - Haec t a m e n omnia, et si q u a e utilia sunt alia, sic a catholicis p e t e n d a s u n t ac persequenda ut rebellionis speciem ne h a b e a n t neque violentis a u t n o n legitimis u t a n t u r modis ; verum pacate ac modeste, ea videlicet a d i u m e n t a o m n i a a d h i b e n d o q u a e civium cuique ex lege legitimoque more p e r m i t t u n t u r ad meliora a s s e q u e n d a q u a e sibi deberi a u t u m e n t . - Id autem, in re praesenti, eo securius ac liberius asserimus, q u o d s u p r e m a ipsa auctoritas civilis agnoverit et fassa sit legem scholasticam ab Ontarii g u b e r n a t o r i b u s latam obscuritate aliqua laborare nec facile determinari posse quinam latae legis limites esse queant. Hos ergo intra fines et modos F r a n c o - C a n a d e n s i b u s libertas esto ad a s s e q u e n d a s in lege scholastica interpretationes mutationesve q u a s optent. Nemo t a m e n , in posterum, in hac materia, q u a e ad catholicos o m n e s pertinet, tribunalia civilia adire ausit litesque inferre nisi conscio ac p r o b a n t e cuiusque Episcopo; qui quidem, in eiusmodi quaestionibus, nihil constituet nisi communicatis consiliis cum aliis sacrorum Antistitibus ad quos proxime res spectet. Nunc a u t e m ad universos Canadensis Dominii Episcopos fratres Nostros convertere sermonem libet, eisque hortationem, quam ante d u o s a n n o s dedimus, toto studio imoque ex animo iterare ; ut sint n e m p e cor unum et anima una, nec sit schisma inter ipsos neque ratione stirpium neque ratione s e r m o n u m . U n u s enim a t q u e idem Spiritus posuit eos regere Ecclesiam Dei, Spiritus videlicet unitatis et pacis. Sic utique, forma facti gregis ex animo, maiore auctoritate et efficacitate fas erit vobis, venerabiles fratres, sacerdotibus vestris praescribere (et ut districte praescribatis praecipimus) ut a n i m o r u m concordiam et ipsi servent et a fidelibus, verbo exemploque suo, servari contendant. Quem ad finem, placet hic iterum a t q u e iterum c o m m e n d a r e q u a e in prioribus Apostolicis Litteris c o m m e n d a v i m u s : studeant n e m p e sacerdotes omnes in utraque lingua, anglica et gallica, peritiam usumque habere, invidiisque omnibus amotis, modo una modo altera utantur pro fidelium necessitate. 1 Meminerint d e m u m catholici fideles o m n e s nihil sibi antiquius esse 1 I, PETR., v. 3. 442 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale posse ac debere q u a m caritatem servare invicem, sic e n i m se discipulos Christi p r o b a b u n t : In hoc cognoscant omnes quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad invicem; q u o d sane t u m m a x i m e ' p r a e s t a n d u m est q u u m d i s s e n s i o n u m causae sive ex o p i n i o n u m discrepantia sive ex utilitatum oppositione e n a s c u n t u r . Severe a u t e m moneri v o l u m u s t a m e clero q u a m ex fidelium coetu universos, q u i c u m q u e , contra Evangelium doctrinas ac praescripta Nostra, conflictationes, q u i b u s C a n a d e n s e s ad hoc t e m p u s divisi fuerant, alere porro a u t acuère ausint. Quod si, quod Deus avertat, parere quis detrectaverit, n o n dubitent Episcopi, a n t e q u a m res ingravescat, e u m ad Apostolicam Sedem deferre. 1 Divinorum m u n e r u m auspicem et peculiaris Nostrae benevolentiae testem, vobis, dilecte fili Noster ac venerabiles fratres, et gregi cuique vestrum commisso, apostolicam benedictionem amantissime impertimus. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die VII iunii, in festo s a l a tissimi Cordis Iesu, MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . BENEDICTUS P P . XV II AD R. P. D. IOANNEM IOSEPHUM KOPPES, EPISCOPUM LUXEMBURGENSEM, QUEM ANNOS L A SACERDOTIO SUSCEPTO COMPLENTEM GRATULATIONIBUS ET VOTIS PROSEQUITUR. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. - Variis sane animi sensibus afficimur t u a c a u s a ; cum enim de natali sacerdotii tui quinquagesimo, qui a p p r o p i n q u a t , t u m de incommoda, q u a laboras, valetudine facti s u m u s certiores. Ita, n o n sine Dei consilio, in h u m a n i s fit r e b u s ut gaudia i n t e r d u m p e r m i s c e a n t u r doloribus. Nos vero qui t u a m iampridem n o v i m u s vel c o n s t a n t i a m in religione t u e n d a vel in apostolica colenda Sede pietatem, facere n o n p o s s u m u s q u i n te simul gratulatione et consolatione prosequantur. Quare illud enixe a Deo petimus, q u o d est tuis o m n i b u s optatissimum, ut, valetudine confirmata, istius ecclesiae b o n o , in q u a m studium, laborem, industriam diu contulisti, alacritate pristina prospicere p o s s i s : idque multos a n n o s meritorum similiter plenos. Faustitatis eius a u t e m a u g e n d a e causa, tibi liceat cum libuerit, vel per te vel per alium, benedictionem p r a e s e n t i b u s cum plenaria indulgentia n o m i n e et auctoritate Nostra, usitatis condicionibus, semel impertire. Ac caelestium auspicem m u n e r u m praeci1 IOAN., X I I I , 35. Acta Benedicti PP. 443 XV p u a e q u e benevolentiae Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, et clero populoque qui tuis est c u r i s concreditus, apostolicam benedictionem a m a n t e r in Domino largimur. D a t u m R o m a e apud S. P e t r u m , die xxi mensis augusti Pontificatus Nostri a n n o quarto. MCMXVIII, BENEDICTUS P P . XV III AD IACOBUM S. R. E. CARD. GIBBONS, ARCHIEPISCOPUM BALTIMORENSEM, CUI NATALEM EPISCOPATUS QUINQUAGESIMUM PROPEDIEM ACTURO GRATU- LATUR EX ANIMO. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. - Iucund u m sane n u n t i u m n u p e r a c c e p i m u s : proximo mense octobri, cum fauste n a t a l e m ages episcopatus tui q u i n q u a g e s i m u m , c o m m u n i b u s laetitiae et amoris significationibus te tuos cives prosecuturos esse. Profecto t a m illustri loco in Americae conspectu, ob merita, laus t u a sita est, ut mirari h a u d liceat si, n o n modo dioecesis t u a e clerus populusque, qui quidem s u n t tibi beneficio devincti, sed etiam q u o t q u o t istic sunt, omnis ordinis, virtutis t u a e spectatores h o n o r e te complectantur. F r u a r e igitur, t a n t a p l a u d e n t i u m stipatus corona, pietatis et observantiae fructu ; illud considerans maiorem certe tot l a b o r u m t u o r u m r e m u n e r a t i o n e m ab eo tibi esse expectandam « qui reddet unicuique secundum opera eius ». Nos vero, c u m grates tecum sospitanti te Deo persolvamus, t u m libenter istam faustitatem ex gratulatione Nostra c u m u l a t a m esse v o l u m u s : siquidem g r a t u m Nobis est eos praecipuis p a t e r n a e caritatis officiis o r n a r e qui diu boni pastoris partes, ut tu fecisti, expleverint. Quare laetabilis diei m n e m o s y n o n ad te mittimus, q u o d simul v o l u n t a t e m in te Nostram testatur, D e u m q u e precantes ut salutariter tuis optatis respondeat, facultatem tibi facimus ut eo die, sollemni sacro perfunctus, n o m i n e Nostro p r a e s e n t i b u s benedicas, plenariam eisdem a d m i s s o r u m veniam p r o p o n e n s , consuetis condicionibus, lucrandam. Ac caelestium auspicem m u n e r u m peculiarisque benevolentiae Nostrae t e stem, tibi, dilecte fili Noster, tuisque o m n i b u s apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die iv mensis septembris MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quinto. BENEDICTUS P P . XV Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 444 IV AD R. P. D. HENRICUM REIG Y CASANOVA, . EPISCOPUM BARCINONENSEM, CUI MUNUS SUAE GERENDAE PERSONAE IN PROXIMO MARIALI CONVENTU DEFERT. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. - Dum sacra sollemnia Barcinone in nobilissima u r b e , ob institutum ante annos DCC Deiparae n u t u Mercedarium Ordinem, celebrantur, optimum sane iniistis consilium c o n v e n t u s ibidem, uti accepimus, h a b e n d i , quo marialis cultus cotidie magis promoveretur. E q u i d e m g a u d e m u s id ipsum vobis impensae esse curae quod ad salutarem christianae vitae et m o r u m i n s t a u r a t i o n e m s u m m o p e r e conferre perpetuo Ecclesia sancta experta est: qui enim vere Mariam diligit, idem v i r t u t u m q u o q u e laude floreat necesse est. O p p o r t u n e a u t e m accidit ut in h a c m a x i m e asperitate temp o r u m m a g n u m Virginis patrocinium laboranti h u m a n o generi conciliare studeatis. I t a q u e dignam p r o r s u s pietate vestra vos r e m propediem agetis. Hoc enim h a b e t h i s p a n u s populus, t a m q u a m hereditate a maioribus sibi t r a d i t u m , ut cum profitendae fidei ardore, tum singulari . q u a d a m in a u g u s t a m Dei Matrem religione nobilitetur. Nos igitur, cum velimus conventum istum participando augere, Te his litteris eligimus qui eidem n o m i n e Nostro praesideas. Tu vero, p a t e r n a q u a s u m u s erga omnes qui convenient benevolentia, caelestium auspicem m u n e r u m apostolicam eis afteres benedictionem, q u a m tibi p r i m u m , venerabilis frater, amantissime in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xi mensis septembris Pontificatus Nostri a n n o quinto. MCMXVIII, B E N E D I C T U S P P ! XV V AD VICTORIANUM S. R. E. CARD. GUISASOLA Y MENENDEZ, ARCHIEPISCOPUM TOLETANUM, NATALEM EPISCOPATUS QUINTUM ET VICESIMUM PROPEDIEM CELEBRATURUM. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Quamq u a m in obsequio apostolicae Sedis concedere te nemini iam cognover a m u s , valde t a m e n officium dileximus litterarum t u a r u m , in q u i b u s significabas proxime tibi ob memoriam episcopatus tui abhinc xxv annis Acta Benedicti PP. XV 445 initi h a u d plenum tibi fore gaudium, nisi Nosmet ipsi in tuae fausti tatis p a r t e m veniremus. Venimus equidem perlibenter: idque n o n solum ut optato tuo, sed etiam ut m u t u a e voluntati in te Nostrae satisfaciam u s . Novimus enim nihil te reliqui hoc toto t e m p o r e fecisse, q u o d ad a g e n d a m t u e n d a m q u e Iesu Christi causam pertineret. I t a q u e haec tibi g r a t u l a n t e s promerita, illud magnopere a Deo petimus ut quam diutissime, ad s u a m gloriam a n i m a r u m q u e salutem, pergat alacritatem tuam fovere. Quo a u t e m in publicam pietatem fructuosior ista episcopalis t u a e consecrationis commemoratio cedat, in eum diem tibi d a m u s ut, sacro sollemniter peracto, papalem benedictionem a d s t a n t i b u s cum plen a r i a admissorum venia, usitatis condicionibus, largiaris. Ac caelestium auspicem m u n e r u m peculiarisque benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili Noster, cunctoque tuo clero et populo, apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xvn mensis septembris Pontificatus Nostri a n n o quinto. MCMXVIII, BENEDICTUS P P . XV VI AD PETRUM S. R. E. CARD. LA FONTAINE, PATRIARCHAM VENETIARUM, CUIUS OFFICIOSIS LITTERIS EX SACRA SPIRITUALIUM EXERCITIORUM SECESSIÓNE DATIS RESCRIBIT. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — Quae in proximis litteris, communiter cum pluribus de tuo clero ad Nos datis, significaveras, ea Nobis p e r g r a t a acciderunt, siquidem optimis digna filiis visa sunt. Cum enim statis divinarum r e r u m commentationibus u n a vacaretis, nihil fuit vobis antiquius quam conceptum inde a n i m o r u m fervorem testimonio praeclarae vestrae in Nos pietatis cumulare. Profecto maxime in h a c t e m p o r u m inclinatione Nos consolatur sacerdotum b o n o r u m diligentia; qui quidem sui memores officii, excitato saepius in secessione spiritu, incensiore in dies studio, cum Christi Vicario coniuncti, sancta obire ministeria contendant. In q u o certe plurima etiam c o m m u n i s salutis spes continetur, i t a q u e vobis g r a t u l a m u r vehementer; in primisque tibi, dilecte fili Noster, in cuius l a u d e merito singularis q u a e d a m pastoralis sollertia a t q u e cura p o n e n d a est. Vestrum erit, ut certe facietis, istam retinere alacritatem : Nos vero ut propositi vestri constantiam s a l u t a r i u m copia fructuum consequatur, 446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale datorem m u n e r u m D e u m enixe r o g a m u s . Q u o r u m auspicem p a t e r n a e q u e benevolentiae N o s t r a e testem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili Noster, et o m n i b u s qui tecum convenerunt, amantissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xx mensis septembris MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quinto. BENEDICTUS P P . X V VII AD R. P. D. FIDELEM OLIVAS ESENDERO, EPISCOPUM AYAGUQUENSEM, QUI DIOECESANAM SYNODUM PROPEDIEM COACTURUS ERAT. Venerabilis frater, salutem et apostolicam benedictionem. — Dioeces a n a m S y n o d u m istic, te instante, propediem coactum iri, didicimus ex tuis litteris perlibenter. G r a t u l a m u r sane tibi hoc pastoralis sollertiae t u a e d o c u m e n t u m : experti enim n o v i m u s ex h u i u s m o d i conventibus q u a m praeclara soleant, ad religionem fovendam disciplinamque robor a n d a m , a d i u m e n t a exsistere. In id magnos certe u s u s afteret n u p e r prom u l g a t u s Codex Iuris Canonici, cui recte vos, ut scribis, synodales praescriptiones accommodare studebitis. Incumbite igitur alacriter in hoc tam salutare propositum, q u o d optime quidem auspicati estis insigni vestra in Vicarium Iesu Christi pietate observantiaque profitenda. Nos vero ut prospere, q u o d est in optatis, vestra consilia et studia cedant, o p p o r t u n a m vobis divinae benignitatis opem r o g a m u s . Cuius auspicem praecipuaeque benevolentiae Nostrae testem, tibi, venerabilis frater, et o m n i b u s qui coetibus intererunt, apostolicam benedictionem a m a n t e r in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die II octobris MCMXVIII, P o n tificatus Nostri a n n o quinto. BENEDICTUS P P . XV Acta Benedicti PP. XV 447 VIII AD R. P. DOMINICUM MARIAM TAVANI, ORDINIS FRATRUM MINORUM CONVENTUALIUM VICARIUM GENERALEM, DE S. FRANCISCI CORPORE ABHINC CENTUM ANNIS IN HYPOGEO ASSISIENSIS BASILICAE INVENTO. Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Cum ad christianos spiritus vulgo refovendos p e r m u l t u m Nos, aeque ac decessores Nostri, in franciscanis institutis inesse putemus^ si q u i d e m late in populis vigeant et floreant, - fuit enim m i r a n d a q u a e d a m Iesu Christi imago Franciscus isque in p e r t u r b a t i o n e r e r u m huic n o n dissimili hominibus illuxit, - quidquid auspicato contingit q u o d memoriam renovet cult u m q u e excitet sanctissimi Viri, id sane Nobis perlibentibus contingit. Praeclara h u i u s generis occasio proxime aderit cum a n n u s conficietur centesim u s a sacro eius corpore i n v e n t o ; q u o d cum in hypogeo Assisiensis Basilicae, q u a e ecclesiarum vestri Ordinis m a t e r est et caput, feliciter evenerit, recte vos quidem estis h a n c rei faustitatem, q u a n t u m p a t i u n t u r tempora, c o m m e m o r a t u r i . Profecto d i g n i s s i m i res est q u a e illustribus pietatis ac laetitiae significationibus celebretur; valdeque Nobis p r o b a t u r consilium vestrum ea celebriora sollemnia differendi in a n n u m MCMXX, saeculo exeunte ex quo decessor Noster Pius VII, fel. r e c , per Apostolicas Litteras Assisiensem Basilicam edixit « constare de identitate corporis n u p e r s u b ara m a x i m a « inferioris Basilicae Assisiensis inventi, illudque revera corpus esse « sancti Francisci Ordinis Minorum F u n d a t o r i s ». Nos interea quo sacra sollemnia in t r i d u u m quae proximo mense decembri, n o n solum in vestra Assisiensi Patriarchali Basilica, sed etiam in ceteris aedibus t u m vestris t u m ceterarum franciscanum familiarum agentur, augustiora exsistant, d a m u s ut q u i c u m q u e eis sollemnibus interfuerint, toties indulgentiam VII a n n o r u m t o t i d e m q u e q u a d r a g e n a r u m lucrentur; qui vero, rite confessi, sacra de altari libaverint, plenariam peccatorum veniam semel adipiscantur. F a v e a t c o m m u n i b u s votis Patriarcha sanctissimus, hoc suis et a l u m n i s et cultoribus i m p e t r a n d o , ut, iuste et pie viventes, p l u r i m u m ad societatis h u m a n a e salutem, pro s u a quisque facultate, conferant. Ac caelestium auspicem m u n e r u m praecipuaeque benevolentiae Nostrae testem, tibi, dilecte fili, cunctaeque isti religiosorum familiae, apostolicam benedictionem a m a n t i s s i m e in Domino impertimus. Datum R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , die iv mensis octobris, in festo sancti Francisci Assisiensis, MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quinto. B E N E D I C T U S P P . XV 448 Acta Apostolicae Seflis - Commentarium Officiale IX AD R. P. D. IACOBUM STAMLER, EPISCOPUM B ASILEENSEM ET LUGANENSEM, CETEROSQUE HELVETIAE EPISCOPOS, QUI PIETATIS IN APOSTOLICAM SEDEM TESTANDAE CAUSA COMMUNES DE MORE LITTERAS MISERANT. Venerabiles fratres, salutem et apostolicam benedictionem. — Pro vestro Apostolicae Sedis studio fecistis u t , - c u m in aliud t e m p u s differre conventu m a n n u u m statuissetis, t a m e n pietatis o b s e r v a n t i a e q u e sensibus n o n omitteretis per c o m m u n e s litteras Nos prosequi. In q u i b u s a n t e o m n i a commemoratio sane tristis inerat de S e d u n e n s i s Episcopi, collegae vestri pientissimi, obitu, quem quidem Nos vehementer vobiscum dolem u s . T u m facere n o n p o s s u m u s quin laudibus sollertiam v e s t r a m ornem u s ; q u a n d o q u i d e m in o m n i b u s , q u a e agenda praecepimus vel suasim u s , alacres vos semper a t q u e p r o m p t o s experti s u m u s . Ut n u p e r cum Codicem Iuris Canonici p r o m u l g a v i m u s c u m q u e in festum Apostolorum Principum sollemnem supplicationem i n d i x i m u s : quo die n o n modo vos vestrum que clerum Nobiscum litavisse, sed p o p u l u m etiam, ut scribitis, frequentem sacra de altari libasse, p e r g r a t u m Nobis est perque iucund u m . Quod autem gratos Nobis animos profitemini de captivis qui, Nobis instantibus, in finibus Helvetiae valetudinis causa custodiuntur, gratiam vicissim h a b e m u s vobis, venerabiles fratres, qui, urgente Christi caritate, ad ipsorum «leniendos dolores mirificam Nobis operam n a v a r e consuevistis. R e m u n e r e t u r vos Deus s u o r u m copia m u n e r u m , precamur. Q u o r u m auspicem praecipuaeque benevolentiae Nostrae testem, apostolicam benedictionem vobis, venerabiles fratres, vestrisque gregibus, a m a n tissime in Domino impertimus. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m Petrum, die x m mensis octobris Pontificatus Nostri a n n o quinto. B E N E D I C T U S XV MCMXVIII, 449 Acta Benedicti PP. XV X AD LUDOVICUM CENSEM, NAZARIUM DE I I S SCIENTIA HOC QUAE BELLO S. R. E. SUMMUS CARD. BÉGIN, PONTIFEX EX ARCHIEPISCOPUM APOSTOLICI QUEBE- OFFICII CON- GESSIT. Dilecte fili Noster, salutem et apostolicam benedictionem. — A n i m u s t u u s , Nobis et huic Apostolicae Sedi singulariter deditus, omnis in eis t u i s litteris apparet, in q u i b u s gratias Nobis agens diligenter quod clarissimo viro finem d i u t u r n a e captivitatis impetravimus, occasione uteris ut u n i v e r s a m instituti Nostri rationem, q u a e a d h u c bello fuerit, attingas. Ea quidem apertior cuilibet et clarior est q u a m ut illustranda videatur. E x a r s e r a t iam per E u r o p a m hic a r m o r u m furor, q u a n d o ad Pontificatum m a x i m u m evecti s u m u s : c u m q u e id incendium circumscribere Nobis n o n liceret, n e d u m restinguere, conari coepimus quod u n u m restabat, u t coniuncta huic t a n t o malo incommoda, q u a n t u m esset in Nobis, mitig a r e m u s . Hinc illa excogitata Nobis, alia ex aliis caritatis officia variis miseriis angoribusque sublevandis : q u a e tu officia e n u m e r a n s , iure affirm a s Nos in iis tribuendis n u l l u m inter belligérantes fecisse discrimen. Eodem consilio, quod universitati gentium salutare foret, ut caedes vastationesque unirentur, Nos, quotiescumque t e m p u s visum esset, pacem, scilicet cum iustitia cohaerentem, suasisse, egregie défendis, dolens Patris vocem h o r t a t i o n e m q u e neglectam t u m praesertim, cum ea, qiiae sola viderentur esse posse rei c o m p o n e n d a e capita proposuisset. Equidem isto pacto caritati Nostrae esse r e s p o n s u m moleste t u l i m u s ; nam quis crederet futurum, ut q u o d a Nobis profectum esset m u n u s paterni amoris ad h o m i n e s inter se reconciliandos, id ipsum con verteretur a d v e r s u m Nos in m a t e r i a m popularis odii? Q u a m q u a m h a c in re n o n t a m est m i r a n d a q u o r u m d a m improbitas qui Nos de studio alterutrius partis acriter in vulgus accusarint, q u a m m u l t o r u m temeritas, qui vanissimae criminationi fidem adiunxerint. I a m vero h a n c iudicii levitatem nequaq u a m in Ganadensibus u t r i u s q u e linguae catholicis esse r e p r e h e n d e n d a m , qui Nobiscum semper de hoc bello u n a et m e n t e et voce consenserint, libentissime ex tuis q u o q u e litteris cognoscimus; idque consentaneum est eorum in h a n c Apostolicam Sedem s u m m a e observantiae ac pietati q u a m tu Nobis diserte confirmas. De h o c igitur solatio, quod a m a n t i s simi filii Nobis afferunt, volumus ipse eis, n o m i n e Nostro, gratias persolvas. Quod ad ceteros attinet, n o n d e s p e r a m u s fore ut d e m u m intelligant q u a n t o in errore versati sint; h a b e t enim omnino hoc veritas ut ACTA, vol. X, n. 11. — 2-11-9Î8. 29 450 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium OfficioAe nulla u n q u a m vi possit adeo obscurari et deprimi, quin aliquando pulcrior emergat. Nos a u t e m nihil pensi h a b e n t e s quid homines, praeiudicatis opinionibus addicti, de Nobis iudicent, perseverabimus, quidquid pro apostolico officio d e b e m u s , exsequi, E i u s n i m i r u m freti p r a e s i d i a qui nobiscum « o m n i b u s diebus u s q u e ad c o n s u m m a t i o n e m saeculi » se fore promisit. Auspicem divinorum m u n e r u m ac testem singularis Nostrae benevolentiae, apostolicam benedictionem tibi, dilecte filii Noster, u n i versoque clero et populo Ecclesiae Canadensis amantissime i m p e r t i m u s . D a t u m R o m a e a p u d S. P e t r u m , die xvi mensis octobris Pontificatus Nostri a n n o quinto. BENEDICTUS P P . XV MCMXVIII,. S. Congregatio Consistorialis 451 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS L DESIGNATIO QUORUNDAM ORDINARIORUM PRO APPELLATIONE A METROPOLITIS. Cum ex praescripto can. 1594, § % s t a t u t u m sit ut « a causis in « prima instantia pertractatis coram Metropolita appellatio fiat ad loci « Ordinarium, q u e m ipse Metropolita, p r o b a n t e Sede Apostolica, semel « pro semper designaverit », E m u s ac R m u s Archiepiscopus Mediolanensis designavit Ordinarium Papiensem. R m u s Archiepiscopus Mutinensis, Ordinarium Regiensem in Aemilia,. R m u s Archiepiscopus Syracusanus Ordinarium Netensem. R m u s Archiepiscopus Montisregalis, O r d i n a r i u m Agrigentinum. R m u s Archiepiscopus Tolosanus, Ordinarium Carcassonensem. R m u s Archiepiscopus Strigoniensis, Ordinarium J a u r i n e n s e m . S S m u s D. N. Benedictus P P . * X V , a u d i t a relatione Emi Secretarii S. C. Consistorialis, designationes ut s u p r a factas a p p r o b a r e dignatus est. IL P R O V I S I O ECCLESIARUM. S. C. Consistorialis decretis, S s m u s D. N. Benedictus P P . XV h a s , q u a e sequuntur, ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: 29 iulii 1918. — Titulari archiepiscopali ecclesiae Amidensi praefecit R. P. D. I o a n n e m Bapt. Pitaval, h a c t e n u s archiep. de S. Fide in America. 3 septembris. — Cathedrali ecclesiae Pictaviensi R. P. D. Oliverium Mariam de Durfort de Civrac de Sorge, h a c t e n u s episcopum Lingonensem. 24 septembris. — Cathedrali ecclesiae Lublinensi (ritus latini) R. D. Marianum F u l m a n , p a r o c h u m S. Sigismundi loci Czestochowo. — Cathedrali ecclesiae Podlachiensi seu de Janow (ritus latini), R. D. Ignatium Puzézdziecki, p r o t o n o t a r i u m apostolicum, vicarium generalem archidioecesis Varsaviensis. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 24 septembris 1918. — Cathedrali ecclesiae Cameneciensi (ritus latini) R. D. P e t r u m Mankowski, i a m p a r o c h u m in civitate Kamenetz et officialem Curiae episcopalis Zytomiriensis. 29 septembris. — Cathedrali ecclesiae Rigensi (ritus latini), n u p e r instauratae, R. D. E d u a r d u m O'RourJce, p a r o c h u m ecclesiae S. Stanislai in civitate Petropolitana. 30 septembris. — Titulari episcopali ecclesiae Eucarpiensi R. D. E r n e s t u m Seydl, antistitem u r b a n u m , p a r o c h u m imperialis et regiae d o m u s Austriae. —- Metropolitanae ecclesiae Compsan., cui perpetuo unita est administratio ecclesiae Campanien., R. P. D. C a r m i n e m Cesarano, h a c t e n u s episcopum Octeriensem. 1 octobris. — Titulari episcopali ecclesiae Troadensi R. P. D. Anton i u m Bassani, h a c t e n u s episcopum Clodiensem. 7 octobris. — Metropolitanae ecclesiae Salisburgensi R. P. D. ignatium Rieder, h a c t e n u s episcopum titularem S u r e n s e m et in eadem Salisburgensi ecclesia auxiliarem. 23 octobris. — Cathedrali ecclesiae Vilnensi, R. D. Georgium Matuiewicz, m o d e r a t o r e m generalem Congregationis CC. RR. Marianorum ab I m m a c u l a t a Conceptione B. Mariae Virginis. S. CONGREGATIO DE P R O P A G A N D A F I D E NOMINATIONES Brevibus Apostolicis nominati s u n t : 12 augusti 1918. — Episcopus coadiutor cum futura successione Vicarii Apostolici Insulae Fidgis R. P. Carolus Iosephus Nicolas, e Societate Mariae. 24 augusti. — Vicarius Apostolicus de Kasai Superiore R. P. Augus t u s de Clercq, e Congregatione Cordis Immaculati B. M. V. — Vicarius Apostolicus Nigeriae Occidentalis R. P. T h o m a s Broderick, e Societate Missionum ad Afros. — Vicarius Apostolicus novi Vicariatus Apostolici « de Betafo » in insula Madagascar R. P. F r a n c i s c u s Dantin, e Congregatione Missionar i o r u m « de la Salette ». — Vicarius Apostolicus «de Femando Poo » R. P. Nicolaus Gonzalez Perez, e Congregatione Filiorum Cordis I m m a c u l a t i B. M, V. 453 S. Romana Bota ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA R O T A CAIETANA MATRICITATIS Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno tertio, die 10 augusti anni 1917, BR. PP. DD. Aloisius Sincero, P o n e n s , Fridericus Gattani-Amadori et Petrus Rossetti, Auditores de turno, in causa Gaietana y Matricitatis, inter Dnum Valerianum Ferracci, Abatem Parochum S. Angeli loci Valliscursae, repraesentatum per legitimum procuratorem Thomam Ambrosetti, advocatum, et Dnum H i e r o n y m u m Ricci, Abatem Parochum S. Mariae eiusdem loci, prius repraesentatum per procuratorem Thomam Ambrosetti, dein per seipsum iura sua dicentem, et Dnum Ioseph De Bonis, archispresbyterum S. Martini eiusdem loci conventum, per seipsum iura sua dicentem, sequentem tulerunt definitivam sententiam. f In oppido, cui n o m e n Vallecorsa, Caietanae dioeceseos, tres ab antiquo exsistunt ecclesiae parochiales, ecclesia scilicet S. Martini, ecclesia S. Angeli et S. Mariae: rector ecclesiae S. Martini archipresbyteri n o m e n obtinet, ceteri ecclesiarum rectores abbates vocantur. Unicuique ecclesiae p r a e t e r rectorem d u o alii s u n t addicti sacerdotes, qui canonici appellantur, quique cum rectore q u a n d a m figuram capituli efformant; capitula a u t e m trium ecclesiarum, veluti coalescunt in u n u m corpus seu capitulum. Inter clerum trium ecclesiarum inde ab omni antiquitate adest q u a e d a m societas seu communio, vi cuius clerici u n i u s interveniunt in solemnitatibus alterius, alternative celebrant festivitates, et Missam c a n u n t per t u r n u m in singulis ecclesiis, certis t a n t u m exceptis solemnitatibus. At quia communio est m a t e r ^ d i s c o r d i a r u m , antiquissimae et graves pariter s u n t inter tres ecclesias e a r u m q u e clerum discordiae, ita ut heic 454 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale applicari possint, q u a e in casu consimili iam a n i m a d v e r t e r a t Cardinalis De Luca, n e m p e istam u n i o n e m seu societatem, q u a e antiquis temp o r i b u s charitatis, maiorisque cultus divini commendabilia h a b u i t motiva, t r a c t u temporis m a g n a s attulisse discordias et aemulationes, adeo ut n o n solum i p s a r u m ecclesiarum clerici, sed etiam parochiani, seu illi de populo viventes inter cuiuslibet limites, ab infantia q u a n d a m n a t u r a l e m c o n t r a h a n t aemulationem (De Praeem. disc, 42, n. T). Cum enim augerentur a b u s u s in functionibus ecclesiasticis, iam ab a n n o 1679, die vero 5 ianuarii, inita fuit q u a e d a m concordia, approbata et subscripta a rectoribus et canonicis t r i u m ecclesiarum circa c o n s u e t u d i n e s o b s e r v a t a s et o b s e r v a n d a s in functionibus ecclesiarum Valliscursae. At a n n o 1688, mense maio, occasione praetensidnis t u n c excitatae ab abbate Sancti Angeli, Costantino Cimaroli, faciendi in dicta s u a ecclesia functiones ecclesiasticas die Dominico P a l m a r u m et Sabbato Maioris H e b d o m a d a e , lis orta est, et plures testes, q u o r u m testimonia infra e x p e n d e n d a erunt, formiter examinati fuerunt, donec, a n n o 1692, die 14 ianuarii, controversia composita fuit per concordiam seu t r a n s actionem, mediante publico i n s t r u m e n t o exarato per acta notarii Bern a r d i n i T r a p a n i , quo a b b a s et canonici Sancti Angeli perpetuis futuris t e m p o r i b u s observare ad u n g u e m p r o m i s e r u n t quidquid servatum fuerat ab archipresbytero Sancti Martini, Andrea Cecio, et a b b a t e Sancti Angeli, A n d r e a Cherubino e o r u m q u e antecessoribus « e a quello non contrave« nire, sì nelle funzioni di Sabbato Santo e Domenica delle Palme, quali « s e m p r e si sono fatte e si fanno nella chiesa di S. Martino, come a n c h e « in tutte le altre funzioni ecclesiastiche, prerogative e ricognizioni, che « ab antiquo le si sono osservate », etc. Ad dignoscendas vero istas consuetudines observatas ab archipresbytero Cecio et abbate Cherubino, a n n o 1693, die 18 iunii, ad instant i a m archipresbyteri .et canonicorum ecclesiae S. Martini rogata fuit a n o t a r i o Francisco Dori attestatio abbatis et canonicorum S. Mariae, recens e n s praerogativas nonnullas et iura t u n c u s q u e servata favore ecclesiae S. Martini, q u a e attestatio maximi est momenti, ut infra patebit. Deinde, ut p r a e t e r m i t t a m u s quaestionem iam inde ab a n n o 1638 e x o r t a m circa sacras vestes, q u i b u s induti a b b a t e s acciperent c o m m u n e s reliquias in ecclesia S. Martini easque processionaliter déferrent certis d i e b u s , n e c n o n alteram controversiam super iure exercendi iuria parochialia in d o m o gubernatoris Valliscursae et in ipso p r o tempore gubern a t o r e per a b b a t e m Sanctae Mariae post sex m e n s e s a die accessus ad dictam t e r r a m Valliscursae, q u a e controversiae in possessorio in favorem S. Romana Rota 455 respective a b b a t u m definitae fuerunt per s e n t e n t i a m A. C. die 1 decembris 1751 et sententiam S. R. Rotae die 26 februarii 1753 coram Canilliac, gravior eodem t e m p o r e existit controversia inter archipresbyterum •et abbates, ab archipresbytero excitata, eo quod contenderet s u a m ad parochiam pertinere incolas q u o t q u o t h a b i t a r e n t continenter ad portas, n o n modo superiores oppidi, sed ad eas q u o q u e q u a e sine dubio in aliis parochiis erant positae. Archipresbyter, per sententiam A. G. die 1 decembris 1750 latam, obtinuit m a n u t e n t i o n e m in possessione, vel q u a s i privative perpetuo exercendi i u r a omnia parochialia in o m n i b u s et singulis domibus, et habitationibus extra moenia, extraque omnes et q u a l e s c u m q u e p o r t a s terrae Valliscursae et in toto territorio Valliscursae e x t r a eius moenia, sicut in diversorio, laniario et hospitaii et eremitis, ac respective super advenis, et forensibus in praefato oppido i n t r a ambit u m illarum parochiarum, q u a e spectabant ad ecclesias Sancti Angeli et S a n c t a e Mariae spatio p r i m o r u m sex m e n s i u m morantibus. Delata vero c a u s a ad S a c r a m Rotam, q u u m sententia A. C. ob l a p s u m fatalium transiisset in rem iudicatam, d i s p u t a t u m est de causis restitutionis in integrum, ideoque acta est causa non solum s u p e r possessione, sed etiam s u p e r titulo, matricitatis n e m p e propriae vel impropriae titulo. At malo fato, n o n expectata decisione quae futuras q u o q u e lite fortasse praecayisset, causa finem habuit per concordiam die 13 septembris 1753 initam, q u a iura tum archipresbyteri tum a b b a t u m aequo modo composita q u i d e m fuerunt, sed novis discordiis et litibus patuit aditus. Brevi autem abhinc t e m p o r e cum parochi Sancti Angeli et Sanctae Mariae postulassent a S. Congr. Concilii ut erigi posset in suis ecclesiis fons baptismalis, qui in u n a ecclesia S. Martini h a b e b a t u r , latius et diffusius actum q u o q u e est in ea causa de matricitate ecclesiae Sancti Martini; at S. Congregatio sententiis datis 28 februarii 1903 et 22 ianuarii 1904, parochiis Sancti Angeli et Sanctae Mariae fontem baptismalem concessit, salva t a m e n quaestione de matricitate. T a n d e m , cum a n n o 1912 S. Congr. Concilii ad quaestiones compon e n d a s , q u i b u s a saeculis clerus et p o p u l u s Valliscursae divexatur, et ad pacem, si fieri posset, i n s t a u r a n d a m inter archipresbyterum et abbates, visitationem apostolicam in dicto oppido indixisset, et apostolicus visit a t o r inter alia proposuisset ecclesiam Sancti Martini n o n amplius appell a n d a m esse matricem sed digniorem, m o d e r n u s archipresbyter S. Martini querelas a p u d S. Congr. Concilii movit eo q u o d apostolicus visitator s u a e ecclesiae iura ac praesertim eiusdem matricitatem laesisset. Disput a t u m itaque est coram S. Congr. Concilii cum primis de matricitate s u b dubio: An constet de matricitate ecclesiae S. Martini, m casu; at 456 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale S. Congregatio, die 14 martii 1914, respondit: Ad mentem. Mens e s t : « La chiesa di S. Martino continui ad aver l'appellativo di matrice, « salvo il diritto alle parti di far decidere la questione dal Tribunale « della S. Rota, iuris ordine servato ». Proposita a u t e m iterum causa die 13 iunii eiusdem anni, S. Congregatio itidem edixit expectandam esse sententiam definitivam tribunalis S. R. R o t a e circa matricitatem. Commissa igitur N. S. O. h a c causa, q u a e , ut ex dictis patet, implexa est a t q u e difficilis, ea n u n c definienda venit s u b proposito et concordato d u b i o : An et quo sensu constet de matricitate ecclesiae Sancti Martini, in casu. Nomen matricis n o n u n o in sensu in iure accipitur, sed modo strictiorem modo largiorem h a b e t significationem. Ut a u t e m p r a e t e r m i t t a m u s matricitatem ecclesiae Cathedralis, q u a e in iure frequenter q u i d e m appellatur matricitas propria, sed est potius ficta et privilegiativa, ut bene advertit De Luca (Praeeminent., S u m m . I, 13), tripliciter ecclesia solet dici matrix, q u e m a d m o d u m idem De Luca explicat De decimis, disc. 12, n. 12-13; « Primo n e m p e potius i m p r o p r i e q u i a ob parochiae amplitudinem « aliae erigantur vel destinentur ecclesiae inferiores, intra eius limites exi« Stentes, q u a r u m servitio praeficiantur vicarii vel clerici, pro commodiori « exercitio curae et administrationis s a c r a m e n t o r u m absque tamen earum « f o r m a l i erectione in titulum. Et t u n c q u a m v i s istae ecclesiae vulgo « dici soleant filiales ipsaque parochia a n t i q u a comparative dicatur matrix, « a t t a m e n ista est impropria locutio, quoniam vere n o n adest haec dif« ferentia matris et filiae, sed parochia r e m a n e t in eius p r o p r i a unitate, « istae vero ecclesiae inferiores d i c u n t u r adiiutrices seu m e m b r a . . . Altera « est species matricis comparative ad alias parochias in loco existentes, « ab ea t a m e n i n d e p e n d e n t i a m h a b e n t e s , q u a e tales d i c u n t u r ratione « antiquitatis sive alicuius maioris praeeminentiae, et pariter improprie « matrix dicitur, q u u m aliae ecclesiae n o n sint filiae; sed potius dicitur « ecclesia maior seu p r i m a in loco ad effectum ut ibi maiores solemni« tates celebrari debeant, a t q u e ad eam aliae inferiores accedere. Tertia « d e m u m est species... in q u a proprie u n a dicitur matrix comparative « ad alteram uti filiam, u b i scilicet ex u n a p a r o c h i a efficiantur duae « vel plures, quoniam p r i m a revera est a l i a r u m mater, d u m ex eius « territorii ac populi p a r t e aliae efformatae sunt. Ideoque isti tres ter« mini distinguendi veniunt ob longam distantiam, q u a e inter u n u m et « alium dignoscitur: n e q u e ex eo quod aliqua ecclesia matricis n o m e n « seu aliquas p r a e e m i n e n t i a s habeat, indefinite matricitatis effectus resul- S. Romana Rota 457 « tant, cum istud n o m e n ad alias causas, ut supra, valeat referri, ideoque « diversi s u n t effectus ». I t a matricitatis s e n s u explicato, dubium p r o p o s i t u m d u a s h a b e t partes, q u a r u m prima, an constet de matricitate ecclesiae Sancti Martini, eo t a n t u m spectat u t r u m ecclesia S. Martini ius h a b e a t ad n o m e n matricis, praescindendo n u n c a quaestione matricitatis propriae vel impropriae. P o r r o p r i m a m dubii p a r t e m q u o d spectat, procul dubio constat de matricitate ecclesiae S. Martini, deque eius iure ad nomen matricis. Ut enim ex fere m u n i t i s a r g u m e n t i s , q u a e in favorem matricitatis ecclesiae S. Martini militant, n o n n u l l a t a n t u m a n t i n g a m u s , testes o m n e s , qui a n n i s 1689 et 1690 ex Commissione S. Congr. R i t u u m rite et recte examinati fuerunt, u n a n i m i consensu ecclesiam Sancti Martini appellant matricem, ceteras autem filiales. Marcus Aurelius Rita, p a r o c h u s ecclesiae S. Mariae, ita s u b i u r a m e n t o t e s t a t u s est (14 martii 1690): « Depongo « come cittadino di detta terra, e sono più di 33 anni che sono a b a t e « p a r r o c o di S. Maria di detta terra di Vallecorsa, so benissimo e ho « veduto che in detta t e r r a sono tre chiese parrocchiali, u n a sotto il « titolo di S. Martino, che è la matrice così t e n u t a e s t i m a t a da tutti « i cittadini u n ' a l t r a sotto il titolo di S. Angelo che è filiale, ed « u n ' a l t r a similmente filiale sotto il titolo di S. Maria, ora retta da me, « testimonio... E so ed ho veduto che in detta chiesa matrice di S. Mar« tino... E so che tutte le cose suddette sono notorie e da che io mi « p o s s o ricordare le cose predette sono state sempre osservate, anzi da « persone più vecchie di me che sono state e sono in detta t e r r a di « Vallecorsa ho inteso dire che così si è osservato da tempo immemo<< r a b i l e . . . » . Caesarius Ianucci: « che in detta t e r r a vi sono t r e chiese « parrocchiali, u n a sotto il titolo di S. Martino, che è la matrice e pri« maria in detta t e r r a di Vallecorsa, così da t u t t i c o m u n e m e n t e t e n u t a «e stimata... e u n ' a l t r a sotto il titolo di S. Angelo... che è filiale... e « u n ' a l t r a similmente filiale sotto il titolo di S. Maria... ». Idem d e p o s u e r u n t Franciscus Quattropani et Franciscus Mattia, canonici ecclesiae S. Mariae, in testimonio q u o d u n a cum Marco Aurelio Rita ediderant die 3 aprilis a. 1689, Nicolaus Madeccia, B o n a v e n t u r a Giuliani, Marcus Antonius Capirchio, etc. Et H o n o r a t u s P a g a n u s , Notarius et Curiae F u n d a n a e (cui t u n c pertinebat Valliscursa) Cancellarius testatus est: « qualiter perquisitis libris Sacrarum Visitationim aliisque « originalibus scripturis Episcoporum F u n d a n , praeteritorum et p r a e « sertim ab a n n o 1599 u s q u e ad a n n u m 1687 inveni pluries et s e m p e r « in iis descriptam et denominatam Ecclesiam S. Martini terrae Vallis- 458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « cursae F u n d a n , dioecesis Baptismalem p a r o c h i a l e m , Matricem et « maiorem... ». Dein supremi m o m e n t i est attestatio Abbatis et canonicorum Sanctae Mariae rogata a notario Francisco Dari die 18 iunii 1893, in sequelam transactionis initae die 14 ianuarii 1692 q u a m s u p r a memoravimus •et S t a t u t a a n n i 1725. In illa Marcus Aurelius Rita, Canonicus Franciscus Quattropani et Rocchus Meliori testati s u n t : « P r i m o . Qualmente « la Chiesa Archipresbiterale... sotto il titolo di S. Martino, come la più << antica, maggiore, e unica Battesimale è stata sempre rispettata, nomi« nata e tenuta comunemente senza contradizione alcuna Matrice rispetto ^ alle altre due parrocchiali di S. Angelo e di S.. Maria di detta Terra, « non solo da tutti universalmente ma anco da Vescovi pro tempore, e « come tale sempre ha goduto pacificamente... ab immemoràbili tempore, « di che n o n vi è m e m o r i a in contrario, e gode di presente rispetto alle « dette due altre parrocchiali... fra l'altre prerogative e recognizioni... ». In Statutis vero, q u a e sine contradictione referuntur ad a n n u m 1725, q u a e q u e inscribuntur: Statuti, consuetudini, alternative e reciprocanze, che si praticano nelle Chiese di Vallecorsa... legitur: « Del resto la verità « è che delle tre chiese parrocchiali più volte menzionate, la chiesa più « antica, primaria e maggiore, è stata sempre stimata quella di S. Mar« tino, alla quale i Vescovi pro tempore h a n n o dato anche il nome di « Matrice, e per tale è s t a t a descritta in più e diverse scritture... ». Iamvera cum attestatio illa p r o d u c t a fuerit ab ipsis parochis S. Mariae et S. Angeli a n n o 1748 coram A. C. Cincio et Amadeo, ab ipsis expetitam fuerit monitorium s u p e r dictae attestationis seu instrumenti executione et observatione, ab ipsis allegata fuerit in suo S u m m a r i o in causa agit a t a penes Sacram R o t a m a n n o 1753; cum item s t a t u t a haec fuerint: « Scritte e sottoscritte da noi al presente curati e canonici rispettiva« mente delle, tre Chiese Parrocchiali di detta Terra, per ordine di « Mons. Carrara, vescovo di F o n d i . . . », p r o n u m est concludere et ipsos parochos S. Angeli et S. Mariae recognovisse in favorem ecclesiae S. Martini denominationis Matricis. Nec satis, id enim a p e r t e fassi s u n t in suis Scripturis, seu Restricta coram S. R o t a a n n o 1753: « nam ea denominatio (Matricis) rite et recte illi ecclesiae potuit attribui circa honorificum ». Denominationen! vero Matricis, q u a ecclesia S. Martini gavisa est inde ab omni antiquitate et a tempore immemorabili, u s q u e in praesens retinuit et retinet. Nam ut cetera a r g u m e n t a o m i t t a m u s , sicut antiqui Episcopi in relationibus S a c r a r u m Visitationum eam appellarunt Matricem, ut videre est in relationibus a. 1667, 1705, 1768, ita m o d e r n u s archiepiscopus Caietanus eam Matricem d e n o m i n a t in ecclesiasticis pro- S. Romana Rota 459 visionibus a. 1914 et 1916. S t a t u t a a u t e m a n n i 1715, quae, uti s u p r a n o t a t u m est, n a t u r a m i n d u u n t c u i u s d a m concordiae et conventionis inter p a r t e s u s q u e in praesens vigorem obtinuerunt, et obtinent, salvis q u i b u s d a m modificationibus, q u a e ad quaestionem n o s t r a m n o n pertinent. Enunciativae igitur per Ordinarios emissae in Sacris Visitationibus, et in provisionibus canonicis, testium depositiones et praedecessorum a b b a t u m S. Angeli et S. Mariae repetitae confessiones sufficientem ad h u n c effectum constituunt probationem (Pignatelli, Consult., 109, n. 2, tom. 9; Scarfanton., tom. 3, a d d i t . ' 2 1 , n. 18 et seqq., addit. 22, n. 8 4 ; Rota, decis. 14, n. 1 et seqq.; decis. 483, n. 2 et seqq. coram Ansaldo, et Recent, decis., 397, n. 2 et seqq., part. 13, etc.). Ecclesiam vero S. Martini denominationem matricis obtinuisse et obtinere legitime, n o n vero per usurpationem, vel ex concessione abbat u m , ex dictis evidens est, et constat ex ipsis Statutis a t q u e praesertim ex immemorabili observantia. Nil enim tam certum est, q u a m q u o d in hac praeeminentiarum materia inspici, spectarique unice debent t u m peculiaria cuiusque Ecclesiae statuta, Abb. in c. Quod Clericis, n. 23, de Foro compet., R o t a coram Innocentio X, decis. 265, n. 4, in Hildesimen. - Comitiorum., 13 maii 1726, coram Gamasches, in Bononien. Statutorum, 28 aprilis 1727 coram Ratto, etc. tum etiam speciales locorum antiquissimae consuetudines ex animadversis per Rotam in Neritonen. Praecedentiae, super bono iure 3 iulii 1713 et Cracovien. - Praecedentiae, 15 februarii 1715 coram Scotto et in Bisinianen. - Praeeminentiarum, 27 ianuarii 1727, coram Calcagnino; n a m observantia immemorabilis et consuetudo in h a c praeeminentiarum materia t o t u m facit et operatur, (Rota, decis. 102, n. 17 et 18, part. 10, dec. 87, n. 6, part. 17, decis. 781, n. 5, part. 18, decis. 99, n. 1.0, part. 19, tom. 1, ecc.), et consequenter observantia ista non solum attendenda est uti declarativa iuris ad n o m e n matricis, ut s u p r a competentis ecclesiae S. Martini, sed t a n q u a m eidem t r i b u e n s facultatem allegandi q u e m c u m q u e titulum meliorem de m u n d o p r o hac praerogativa matricitatis t u e n d a (Rota, coram Emerix, I u n . decis. 1188, n. 1, in Troiana - Delationis Crucis super bono iure, 10, dec. 1709 coram Aldrovando, in Tranen. - Praeeminentiarum, 23 iun. 1719, '•n. 9 coram Gamasches); atque vim legis obtinens (Rota, Novarien.-Praeeminentiarum, 26 iunii 1726, n. 25 coram Ratto). I d e m q u e ius ecclesiae S. Martini ad n o m e n Matricis confirmatur ex pluribus eiusdem praerogativis et praeeminentiis, q u a e etiam n a t u r a m specialis tituli praeseferre videntur. Ut enim n o n n u l l a s ex praecipuis «eiusdem praerogativis recenseamus, q u a s partim olim privative obtinuit, 460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale partim n u n c etiam privative obtinet : a) ecclesiae S. Martini u s q u e ad a n n u m 1903 et 1904 ius fuit h a b e n d i exclusive fontem b a p t i s m a l e m ; id vero s u m m o p e r e confert ad a r g u e n d a m matricitatem seu m a i o r i t a t e m eiusdem ecclesiae, R o t a in cit. Novarien. - Praeeminentiarum, coram R a t t o , n. 15; 6) in ecclesia S. Martini e x p l e b a n t u r functiones Sabbati Sancti et Sabbati Pentecostes, ad q u a s convenire d e b e b a n t alii d u o parochi u s q u e ad a n n u m 1907, in ea exclusive fit etiam n u n c celebratio festi et processionis in die Corporis Domini, q u a e processio in ecclesia S. Martini h a b e t principium, ibique terminat. Processionem autem in solemnitate Corporis Christi praestantiorem o m n i u m praerogativarum esse ad matricitatem convincendam, efficacissimumque argum e n t u m matricitatis esse, firmat R o t a in cit. decisione coram R a t t o , n. 18 et 19; c) archipresbyter S. Martini u s q u e ad a n n u m 1914 exercuit iurisdictionem in incolas loci primis sex m e n s i b u s ex q u i b u s advenerant, etsi hi résidèrent in territorio aliarum p a r o c h i a r u m : iste vero m o s vigens in ecclesia parochiali comprobat illius Matricitatem respective ad alias ecclesias, ut firmat Rota in eadem decis. cit. coram R a t t a n. 16-17. Ad alteram dubii p a r t e m quod attinet, q u o n a m sensu constet de matricitate ecclesiae S. Martini, u t r u m n e m p e sensu improprio an p r o prio, ante o m n i a animadvertere oportet i u r i s p r u d e n t i a m canonicam sibi n o n constare in definienda matricitate proprie dicta. Nam iuxta q u a m p l u r i m a s decisiones a n t i q u a e Rotae, matricitas vere et proprie dicta t u n c h a b e t u r cum adest unica ecclesia, quae cum reliquis ecclesiis sibi subiectis et coadiutricibus u n a m ecclesiam formalem constituit, materialiter t a n t u m divisam in praedictis subordinatis, e r e ctis pro commodiore exercitio a n i m a r u m , ita ut rector ecclesiae principalioris sit unicus habitualis p a r o c h u s , ceteri vero Rectores simplices Vicarii in adiutorium curae a n i m a r u m a s s u m p t i : Decis. 226, n. 1, 258, 272, n. 3. part. 1; 284, n. 10, part. 14; 281, n. 1, part. 15, etc., a p u d Scarfantonium, III, add. X X I I , n. 39. I u x t a alias vero decisiones rotales v e r a et propria matricitas speciem importat subiectionis et dependentiae u n i u s ecclesiae, q u a e ab alia, t a n q u a m e sinu m a t r i s processerit, et in eius a d i u t o r i u m per viam dismembrationis n a t a fuerit; ut in Nullius Putiniani - Praeeminentiarum, 7 decembris 1731, n. 2; Tirasonen. - Iurisdictionis et Praeeminent., 25 ianuarii 1734, n. 20, coram Crescentio. At verius propria matricitas h a b e t u r c u m : a) filialis parochia p e r viam verae et propriae dismembrationis a parochia matrice processit,, ideoque b) filialis in titulum erecta est, et proinde c) omnino indepen- S. Romana Rota 461 d e n s est a matrice quoad exercitium curae a n i m a r u m (De Luca, Cit., de decimis, d i s c 12, n. 12-13, Summa praeeminent., I, n. 14-15, Misceli., disc, i, n, 3 1 ; Berardi, Ius eccl., lib. III, diss. III, cap. I I I ; Sebastianelli, De re beneficiali, n. 238). Et hoc sensu matricitas distinguenda est a dignioritate, q u a e acquiri etiam potest a filiali ecclesia erga matricem (Berardi, Sebastianeiii cit., ib.). D e m u m , iuxta plures alias rotales decisiones, matricitas vera et propria h a b e t u r quidem per viam dismembrationis ecclesiae filialis a matrice, sed insuper requiritur ut filialis dotata sit de redditibus et proventibus matricis. Ita coram Molines decis. 990, n. 3: « inter alia requi« ritur q u o d sit dotata de redditibus et proventibus illius ». Et coram Crispo, decis. 28, n. 13: « ut autem aliqua ecclesia filialis dici possit, « deberet esse erecta praevia dismembratione partis parochiae, a t q u e « cum participatione illius p r o v e n t u u m , his a u t e m deficientibus, paro^« chialis ecclesia Matrix proprie n u n c u p a r i n o n valet ». Ita q u o q u e in Gomen. - Funerum, 17 aprilis 1702, n. 12, coram Mathoejo. Verum dotatip ecclesiae filialis ex p a r t e matricis procedit t a n t u m si reditus matricis sufficientes sint, nec aliquis reperiatur qui ecclesiam noviter ex dismembratione erectam velit dotare. F a g n a n o in cap. Ad audientiam, n. 31 et seqq. Quodsi matrix de suis bonis et redditibus filialem dotaverit, ius p a t r o n a t u s obtinebit, n o n quidem ratione dismembrationis seu matricitatis, sed ex causa dotationis, ad n o r m a m iuris communis (Fagnano, ib., n. 36, Santi, lib. III, tit. V, n. 102, etc.). Stante igitur hac opinionum diversitate circa notionem verae et propriae matricitatis, caute p r o c e d e n d u m est in alligandis auctoritatibus t u m pro tunc contra v e r a m et propriam matricitatem alicuius ecclesiae arg. De Luca, De praeem., disc. 42, n. 14, etc. Hisce praemissis, matricitatem v e r a m et propriam eam intelligimus q u a e fit per veram et propriam dismembrationem alicuius ecclesiae, parochialis in casu nostro, vi cuius ecclesia parochialis noviter exurgens, erigitur in titulum, cum independenti exercitio curae a n i m a r u m , sive filialis dotetur ex reditibus ecclesiae matricis, sive non, sive consequenter matrix ius p a t r o n a t u s in filialem h a b e a t , sive n o n . P o r r o hisce in definitis terminis contineri debet p r a e s e n s controversia de matricitate ecclesiae S. Martini. Nam ecclesiae S. Angeli et S. Mariae omnino independentes s u n t in exercitio curae a n i m a r u m ab ecclesia S. Martini, ut ceterum ipsa S t a t u t a a n n i 1725 agnoscunt: « I parroci delle altre due chiese n o n h a n n o veruna dipendenza dal.« l'Arciprete di essa matrice in quelle cose, che r i g u a r d a n o il loro « ufficio, esercitando le loro funzioni curali indipendentemente da ogni m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « altro ». Item nullum ius p a t r o n a t u s ecclesia S. Martini h a b e t a u t h a b u i t in ceteras ecclesias, ut eadem S t a t u t a i n n u u n t : « Si suppongono bensì « erette e dotate t u t t e e tre queste chiese dalla comunità s u d d e t t a (Val« liscursae), m e n t r e queste le stima di suo ius patronato », ecc. Quaestio igitur de matricitate vera et propria ecclesiae S. Martini h u c t a n d e m reducitur, u t r u m ab ea ecclesiae S. Angeli et S. Mariae per viam dismembrationis processerint. Iamvero dismembrationis factum p r o b a t u r primo quidem ab originario dismembrationis documento, a t q u e hoc deficiente probari q u o q u e valet ab aliis signis et argumentis. A t t a m e n adeo clara et univoca esse oportet h u i u s m o d i signa et a r g u m e n t a , ut nec alium sensum a u t interpretationem recipere nec ad aliam c a u s a m referri omnino possint, arg. cit. Nullius Putiniani, etc. coram Grescentio, n. 3, 4; De Luca, De Decimis, disc. 12, n. 13, in fine; De Parochis, disc. 27, n. 9. Nam inter signa, q u a e pro matricitate alicuius ecclesiae afferri solent, distinguenda s u n t signa q u a e indicant retentionem reliquiarum a n t i q u i dominii et iurisdictionis ecclesiae matricis (De Luca, De praeeminent.,, disc. 42, n. 12) seu aliquorum iurium parochialium vel reliquiarum retentionem (De Luca, Summa praeeminent.^ I, n. 15) uti s u n t ius funerandi,, ius decimandi (De Luca, ib.) vel signa a n t i q u a e subiectionis et recognitionis erga Matricem uti praeter decimas etc., (De Luca, De parochis, disc. 36, n. I) s u n t a n n u u s canon seu census ( F a g n a n u s , in cap. Ad audientiam, n. 8) oblatio cerei singulis a n n i s in die solemnitatis (De Luca, De praeeminent., disc. 42, n. 8, De parochis, disc. 36, n. 1 ; Wernz, Ius Decret., tom. II, tit. XIII, n. 265), a signis simpliciter reverentiaiibus, q u a e nempe simplicem prerogativam et p r a e e m i n e n t i a m important. Illa vocari p o s s u n t signa recognitionis, haec simpliciter reverentialia, arg. Scarfantón, II, lib. IV, tit. XI, n. 2 et 3; De Luca, De parochis, disc. 36, n. 8, etc. Illa in genere et ut plurimum s u n t signa univoca verae et p r o p r i a e matricitatis, haec signa t a n t u m a e q u i v o c a ; iis accensentur, uti dictum est, ius funerandi et ius decimandi, ius c e n s u s a n n u i vel cerei et similia; his a u t e m accensentur praerogativae F o n t i s baptismalis, functionum Sabbati Sancti et Sabbati Pentecostes, benedictionis P a l m a r u m et p r o cessionis in die Corporis Christi et similia. Illa enim signa s u p p o n u n t t o t u m t e r r i t o r i u m antiquitus pertinuisse ad matricem, atque per dismemb r a t i o n e m eius partis de novo erectam esse aliam ecclesiam, i n t r a cuius limites p r o p t e r e a m a t e r aliqua i u r a parochialia p r a e suae dignitatis vel maiestatis conservatione retineat (De Luca, De praeeminent., disc. 4 2 n. 12, Summa de decimis, II, n. 16) ; haec a u t e m signa n o n necessario r ? S. Romana Rota 463 a r g u u n t veram et p r o p r i a m d i s m e m b r a t i o n e m ideoque veram matricitatem, sed explicari q u o q u e possunt per matricitatem illam magis r e m o t a m et impropriam, r e s u l t a n t e m ex eo q u o d vel ratione antiquitatis, vel ex alio respectu esset ecclesia maior in loco (De Luca, De praeeminent^ disc. 42, n. 12, 14, 15; Summa praeeminent., I, n. 16; R o t a in Novarien. cit. Praeeminent, coram Ratto*, Scarfanton., tom III, add. XXII, n. 9 et seqq.). Hinc est quod illa signa dicantur quoque inducere q u a n d a m subiectionem et dependentiam r e m o t a m filialis erga matricem, scilicet t a n t u m quoad superioritatis recognitionem, n o n a u t e m quoad exercitium curae a n i m a r u m , haec vero nullam p r o r s u s subiectionem et dependentiam, sed t a n t u m reverentiam importent (De Luca, De praeeminent.,, disc. 43, n. U, Summa praeeminent., I, n. 14,15, Misceli., disc. 1, n. 3 1 ; De parochis, disc. 40, n. 4; Scarfanton., tom. II, lib. IV, tit. XI, n. 3, tom. III, add. XXII, n. 10). Diximus superius in genere et ut plurimum. Nam sicut, absolute loquendo, fieri potest ut ecclesia matrix in filialem ab ipsa per dismembrationem procreatam, sibi in limine erectionis filialis n o n reservaverit, nec ius decimandi (De Luca, Summa Decim., II, n. 16) nec ius funerandi,, nec ullum v e r u m et proprium ius, De Luca, Summ, praeeminent, I, n. 15 ibi.: « In triplicem a u t e m subalternam matricitatis, ac respective filia« tionis speciem ista subdistinguitur, u n a m scilicet ubi sola ratio ori« ginis et procreationis, alio iure n o n retento, h a n c finalitatem indu« eat » : ita fieri potest ut aliqua ecclesia, alio titulo et alia ex causa, p u t a ex praescriptione vel privilegio aliqua ex his iuribus obtinuerit. Ita e converso fieri potest ut ecclesia aliqua in filialem ab ipsa per dismembrationem procreatam sibi reservaverit t a n t u m fontem baptismalem vel aliqua ex iis praerogativis, q u a e s u p r a diximus signa aequivoca; Hinc est quod s i . d e facto dismembrationis aliunde constet, istae praerogativae, quamvis in se sint t a n t u m signa aequivoca, referri debent ad dismembrationem, t a m q u a m ad s u a m c a u s a m (De Luca, De parochis, disc. 40, n. 4 et seqq.); si vero de dismembrationis facto aliunde n o n constet, ex his t a n t u m concludenter n e q u e a t probari vera et propria matricitas. Quare, si de facto dismembrationis n o n constet, probatio verae et propriae matricitatis ex signis et indiciis ita difficilis est, ut Scarfantonius, etsi ad notionem verae et propriae matricitatis n o n r e q u i r a t dotationem ex parte matricis (tom. II, lib. IV, tit. X I , n. 2, tom. III, add. XXII, n. 40), t a m e n q u o a d probationem matricitatis p o n a t tamq u a m regulam generalem quod in casu q u o d aliqua Ecclesia sit certis limitibus s e p a r a t a et h a b e a t p r o p r i u m Rectorem cum titulo collativo et 464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale perpetuo ... vel n o n constet de fundatione vel dotatione ipsius ecclesiae, praevia dismembratione partis parochiae et b o n o r u m ecclesiae, q u a e iura matricitatis praetendit, n u m q u a m potest inferri q u o d verificetur p r i m a vel secunda species matricitatis ... solumque maioritas et dignioritas ecclesiae o p e r a t u r circa dicta reverentialia, iuxta n o r m a m consuetudinis, etc., tom. II, ib., n. 7-10; t o m . III, ib., 47-48. Cui sententiae etsi subscribere ex dictis n o n possimus, t a m e n certum est h a n c materiam non esse capacem regulae generalis, q u a e cuicumque casui pariformiter et indefinite applicanda sit (De Luca, De praeeminent., dise. 42, n. 8), ideoq u e istas quaestiones facti potius quam iuris esse, certam ac uniformem n o n h a b e n t e s regulam, pro singulorum c a s u u m qualitate ac circumstantiis decidendas (De Luca, De decimis, S u m m . II, n. 16, De decimis, disc. 12, n. 9, De parochis, disc. 40, n. 4, etc.). Hisce positis, praesens controversia de matricitate proprie vel improprie dicta ecclesiae S. Martini paucis expediri potest. Nam primo quidem nullum a u t h e n t i c u m d o c u m e n t u m de originario facto dismembrationis allatum est, nec afferri potest (Statuta a. 1725): attestationes vero q u a e huic facto referuntur, informes s u n t vel inefficaces, a t q u e satis eliduntur per contrarias attestationes, praesertim per relationem Visitationis Sacrorum L i m i n u m a n n i 1728, ibi: « Aucto exinde « h a c in T e r r a populo, aedificiisque dilatatis, adiunctae fuere aliae Paro« chiales d u a e », etc. Quoad signa vero et indicia, ecclesia S. Martini nullum praesefert ex iis signis q u a e superius diximus esse in genere et in p l u r i m u m univoca in favorem Matricitatis verae et propriae. Non enim h a b e t vel u n q u a m h a b u i t ius decimandi, vel ius funerandi i n t r a limites aliarum p a r o c h i a r u m ; n u m q u a m item h a b u i t ius ad canonem vel censum a n n u u m , vel ad a n n u a m recognitionem eius r e m o t a e superioritatis per oblationem cerei, vel similia (Statuta a n n i 1725). Nec t a m q u a m signum recognitionis seu tributi considerari p o t u e r u n t vel p o s s u n t fasciculi p a l m a r u m , q u o s a b b a t e s S. Angeli et S. Mariae relinquebant in ecclesia S. Martini in Dominica P a l m a r u m post benedictionem, ut ceterum agnovit et salt e m extraiudicialiter confessus est, d u m agitabatur c a u s a a p u d S. R o t a m a. 1750-1753, archipresbyter S. Martini H o r a t i u s Gaioni in s u a epistola die 22 sept. anni 1750 data, i b i : « il lasciare che si fa portione di palme « a S. Martino n o n p o t r à mai essere segno di tributo ... ed al più dovrebbe « essere segno di preeminenza... e c'è u n ' a l t r a ragione n a t u r a l e di lasciare « le dette P a l m e ... ». Ceterae vero praerogativae q u i b u s gaudet, vel antiquitus gavisa est ecclesia S. Martini, per se et absolute loquendo, s u n t signa aequivoca, S. Romana Bota 465 seu p r o b a n t quidem et d e m o n s t r a n t Matricitatem saltem impropriam, n o n vero rigorose demonstrat Matricitatem vere et proprie dictam. Ita n o m e n Matricis et respective filialis in quo s u m m e contendit m o d e r n u s archipresbyter ; n a m vocabulum matricis « est aequivocum id « non concludens pernecesse, utpote referibile ad q u a m d a m maiorem « praeeminentiam, quod scilicet esset ecclesia ratione antiquitatis vel « e x aliis circumstantiis m a i o r » , De Luca, De parochis, disc. 27, n. 9, et De decimis, disc. 12, n. 13, in nn., Rota in cit.; Novarien., coram Ratto n. 4, 5. Idem dicendum de retentione fontis baptismalis u s q u e ad a. 1904. Nam etsi fons baptismalis p l e r u m q u e accenseatur signis matricitatis (Fagnano cit., in cap. Ad audientiam, n. 8, Berardi cit. ib., Scarfanton., tom. III, add. XXII, n. 40, etc.), t a m e n non concludit necessario nisi matricitatem impropriam seu maioritatem, De Luca, De parochis, disc. 38, n. 10; S. G. Concil, in Boianen,-Iurium parochialium et praeeminentiarum, 24 maii 1732; m Fer entina-Matricitatis et fontis baptismalis, 18 martii 1797, Scarfanton., tom. II, lib. IV, tit. XI, n. 12, tom. III, add. XXII, n. 20; R o t a in cit. Novarien.; coram Ratto, n. 15, etc. Item matricitatem t a n t u m impropriam n o n vero matricitatem vere et proprie dictam d e m o n s t r a n t coeterae praerogativae, q u a s archipresbyter S. Martini urget, uti q u o d archipresbyter S. Martini agnoscatur t a m q u a m caput cleri et capituli, si t a m e n vere et proprie n o m e n capituli m e r e t u r unio illa sociativa cleri trium ecclesiarum (Statuta a n n i 1725) et quod archipresbyter praesideat et ceteris rectoribus praeferatur in sessionibus seu coetibus (Scarfanton., tom. II, lib. IV, tit. XI, n. 4, tom. III, add. XXII, n. 43, Rota in cit. Novarien., coram Ratto, n. 21, etc.); uti quod in ecclesia S. Martini unice explerentur functiones Sabbati Sancti et Sabbati Pentecostes, ad q u a s convenire deberent alii duo parochi u s q u e ad a n n u m 1907 (Scarfanton., tom. III, add. XXII, n. 20, Rota, ib. cit., Novarien., n. 13, etc.) ; q u o d festum Ssmi Corporis Christi cum solemni processione fiat t a n t u m ab ecclesia S. Martini (Scarfanton., tom. III, add. XXII, n. 18, Rota in cit. Novarien., n. 19, etc.), quod processiones generales a u t indictae a Superioribus, incipiant vel inciperent ab ecclesia S. Martini, cuius unica crux elevatur vel elevabatur (Attestatio 18 iunii 1893; S t a t u t a anni 1725), De Luca, Summ, praeeminent., I, n. 16; Rota, in cit. Novarien., n. 22, 2 3 ; quod u s q u e ad a n n u m 1914 archipresbyter exerceret iurisdictionem in incolas loci primis sex m e n s i b u s ex q u i b u s adven erant, etsi hi résidèrent in territorio aliarum parochiarum, R o t a in cit. Novarien., n. 16 et 17, etc., et. similia. Nec dismembrationem concludenter p r o b a t quod in u n a ecclesia ACTA, vol. X, n. 1 1 . — 2-11-918. 30 466 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale S. Martini asservatum fuerit, ut asseritur, S S m a e Eucharistiae Sacram e n t u m ; nec quod in signum h u i u s praerogativae Confraternitas Sanctissimi Sacramenti, q u a e in ecclesia S. Martini erecta est, subministret vel subministraverit oleum, etc., aliis ecclesiis, sicut ceterum iam recognoverat archipresbyter S. Martini Horatius Gaioni in s u a epistola diei 19 septembris 1750: « L a Confraternita del Santissimo è corpo sepa« rato, e se dà l'olio e la cera alle altre chiese pei* le l a m p a d e del ciborio « e del santo Viatico, fa la questua per t u t t e tre le parrocchie... che « p u ò sopportare questo peso, che non puoi i n d u r r e mai rigorosa matri« cita in S. Martino ». Nec idem a s s u m p t u m p r o b a t iurisdictio, q u a m p r a e t e n d e b a n t archipresbyteri in ecclesiis ruralibus, et ius quod n u n c h a b e t praedicandi in iisdem ecclesiis, n a m iterum Gaioni, i b i : « N e le prerogative che ha « nelle chiese rurali possono militare a favore... posciachè in esse n o n « v'ha alcun dominio l'arciprete, ma sono padronali della Comunità e « recettizie dei preti semplici, che le governano ed offiziano, anche indi« p e n d e n t e m e n t e dal capitolo, e benché in alcune feste vi assista l'arci« prete nel primo luogo t r a suoi, questo n o n avviene ratione dominii, « ma precede ratione facultatis che ha il capitolo d'intervenirvi in c o r p o ; « ... per questo fa lui la funzione di predicare per l'invito dell'offerta », etc. Sicut nil p r o b a t unio beneficii S. Rochilli: « L ' u n i o n e dei beneficio di « S. Rochillo n o n merita alcuna considerazione, mentre è cosa, che est « in facultatibus dell'Ordinario in conformità del Concilio Tridentino » (Gaioni, in epistola diei 22 septembris 1750). Nec dismembrationem p r o b a t iurisdictio archipresbyteri quoad d o m u m gubernatoris, advenas, vectigalium, et milites extra stationem degentes, q u a m S. Congr. R i t u u m , die 22 ianuarii 1841 confirmavit ad formam constitutionum a n n i 1725 et decis. S. R o t a e diei 26 febr. 1753. Haec enim iurisdictio referri potest ad alium titulum ex gr. ad praescriptionem, ut sat i n n u i t u r in ipsa sententia S. R o t a e . Neque postremo dismembrationem concludenter p r o b a t sententia A. C, d. 1 dec. 1750, s u p r a allata, q u a ecclesia S. Martini obtinuit m a n u t e n t i o n e m in possessione seu quasi privative perpetuo exercendi omnia et singula iura parochialia in o m n i b u s ët singulis d o m i b u s et habitationibus u b i c u m q u e positis et in posterum aedificandi^ extra moenia et extra p o r t a s omnes et q u a l e s c u m q u e t e r r a e Valliscursae et in toto ipso territorio extra moenia, e t c , cuius iurisdictionis nullam aliam dari posse rationem archipresbyter putat, q u a m reservationem in limine dismembrationis. N a m : 1) n o n potuit haec reservatio fieri in limite dismembrationis, quae praetenditur, quia, ut a d v e r t e b a n t statuta a n n i 1725: S. Romana Rota 467 « È da sapersi ancora come da pochi anni in q u a ai tempi nostri sono « state fabbricate molte case suburbie, site e poste fuori il recinto della « terra, le quali se mai venissero ad essere abitate, nascerebbe lite fra « i parroci sopra i giussi parrocchiali; stante che alcune di dette case « s t a n n o più vicino alla chiesa di S. Martino, altre più vicino a quella « d i S. Angelo, ed altre più vicino a quella di S. Maria. Onde si aspetta « che Monsignore dichiari a qual chiesa appartenghino, e t c . » ; 2) Reservatio illa a b s u r d a fuisset, quia aperte contraria ipsi causae dismembrationis; 3) Sententia A. G. lata fuit in solo possessorio, in quo n o n q u a e ritur de iustitia vel iniustitia, sed attenditur n u d u m factum possessionis: cum a u t e m lis t r a n s a c t a fuit per concordiam initam die 13 septembris a. 1753, in ea n o n t a n t u m p r a e t e n s a dismembratio nec explicite nec implicite recognita fuit, sed i u r a t r i u m p a r o c h i a r u m aequo m o d o inter se q u o a d d o m u s illas composita fuerunt. Illud t a m e n concedendum est archipresbytero, dismembrationem esse valde verisimilem, n a m loci trium parochiarum, aliaeque circumstantiae h a n c possibilitatem r e d d u n t verisimilem, iuxta casum quem p o n d é r â t De Luca, de decimis, disc. 10, n. 10. I m m o , quod m i r u m est, abbates ipsi in controversia p e n e s R o t a m a. 1753 a d m i t t e b a n t q u o d « haec p a r u m commoda terrae conditio, simulque m a g n a frequentia « p o p u l i . . . a tempore, cuius nulla extat memoria, tulit exegitque ut « a n i m a r u m cura divideretur, in tres distinctas p a r o c h i a s . . . . . . Verum praetermissa hac assertione quae ad vim probationis n o n assurgit, haec possibilitas minuit quidem a u t aufert resistentiam iuris ad matricitatem ecclesiae S. Martini, q u a e ita antiquitus potuerit esse unica et consequenter matrix per viam dismembrationis, at n o n dat certam probatio" n e m antiqui s t a t u s et dismembrationis (De Luca, ib.), n e q u e per se ut patet, quia ab esse ad factum n o n valet illatio, neque iuncta simul cum praerogativis et signis s u p r a allatis, q u a e utpote solum reverentialia, sunt aequivoca, et p r o b a n t t a n t u m matricitatem impropriam. Neque stante h a c possibilitate sequitur q u o d m i n u s stricte et rigorose p r o c e d e n d u m sit in p r o b a n d a matricitate ecclesiae S. Martini, nec sint rigorose criticandi sint singuli actus praeminentiales iuxta ea q u a e idem De Luca disputât in casu p o n d e r a t o per discursum 40, De parochis, n. 4 et 7, n a m hoc in casu respiciente ecclesiam S. Laurentii in Damaso, constabat aliunde de facto dismembrationis, ideoque introibant termini causae universalis, ut probatio et possessio aliquorum a c t u u m sufficiat pro aliis cadentibus sub eadem causa universali t a m q u a m s u b eadem radice. At in casu nostro agitur de p r o b a n d a ipsa universali causa, seu dismembratione et matricitate. 468 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ceterum etiam si d a r e m u s ecclesiam S. Martini esse vere et proprie Matricem per viam dismembrationis, n o n t a m e n plus iuris ipsa pro se praetendere posset, q u a m n u n c habet. Matricitas enim alicuius ecclesiae, illa q u o q u e q u a e vere et proprie est talis, seclusis iuribus q u a e matrix sibi in limine dismembrationis reservaverit, honorificam t a n t u m i m p o r t a t praeeminentiam (De Luca, Miscellanea, I, n. 31, De parochis, disc. 33, n. 8, disc. 36, n. 6, De benefic, S u m m . XXVIII, n 219, etc.). Cum a u t e m praerogativae, q u i b u s g a u d e t ecclesia S. Martini, honorificam t a n t u m importent praeeminentiam, factum originariae dismembrationis fit quaestio mere historica, nullam particularem h a b e n s iuridicam consequentiam, q u a e proinde a foro nostro est aliena. Quae cum ita sint, s u p e r v a c a n e u m est expendere a r g u m e n t a q u a e t u m contra matricitatem propriam, t u m contra impropriam ecclesiae S. Martini affert egregius advocatus a b b a t i s S. Angeli. Is enim matricitatem p r o p r i a m i m p u g n a t potissimum quia filiales ex reditibus matricis dotatae n o n s u n t : q u a m v i s a u t e m hoc a r g u m e n t u m n o n sit concludens necessario, certum t a m e n est quod, deficiente dotatione, deficit a r g u m e n t u m potissimum pro matricitate vera et propria. D u m a u t e m i m p u g n a t etiam matricitatem impropriam « in q u a n t o « la chiesa di S. Martino n o n ha la prerogativa delle solennità mag« giori... e se le abbaziali accedono a S. Martino, per il principio delia « reciprocanza, S. Martino deve accedere alle abbaziali » ipse praeterit omnes praerogativas q u a e citra quamlibet « reciprocane », a u t « alternativa » indubie competunt ecclesiae S. Martini, q u a s q u e supra expendimus. Ceterum vel ipsi a b b a t u m praedecessores in causa acta coram S. Rota, a. 1753 n o n i m p u g n a b a n t matricitatem h a n c latiorem et impropriam, continentem d u m t a x a t ius honorificum. Hisce o m n i b u s in iure et in facto rite diligenterque perpensis, Nos infrascripti Auditores de t u r n o , pro Tribunali sedentes et solum Deum p r a e oculis habentes, Christi nomine) invocato, dicimus, declaramus et definitive sententiamus, proposito dubio r e s p o n d e n t e s : ad p r i m a m partem, affirmative, seu constare de matricitate ecclesiae S. Martini in casu; àd s e c u n d a m p a r t e m : quatenus importat honorificam tantum praeeminentiam*, seu constare de matricitate ecclesiae S. Martini, quatenus importat honorificam tantum praeeminentiam. E x p e n s a s a u t e m compensatas volumus inter archipresbyterum et a b b a t e m S. Angeli. Ita p r o n u n c i a m u s et definitive s e n t e n t i a m u s , m a n d a n t e s Ordinariis locorum et ministris tribunalium, ad quos spectat, ut executioni man- S, Romana Rota 469 dent h a n c n o s t r a m definitivam sententiam et adversus reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m et praesertim cap. 3 Concilii Tridentini, sess. XXV, de Ref., iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, quae magis efficacia et o p p o r t u n a pro r e r u m adiunctis exstitura s i n t . Romae, in sede Tribunalis die 10 augusti 1917. 1 Aloisius Sincero, Ponens. Fridericus Cattani-Amadori. P e t r u s Rossetti. L.©S. Ex Cancellaria S. R o m a n a e R o t a e Sac. T. Tani, Notarius. 1 Ab hac sententia neutra pars appellavit. 470 Acta Apostolicae Sedis -Commentarium Officiale BIARIÜM ROMANAE eüßlAE SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare: I ottobre 1918. Mons. Sebastiano Nicotra, arcivescovo titolare di Eraclea e Nunzio Apostolico del Cile, Nunzio Apostolico presso la Beai Corte del Belgio. 10 » » Il Revmo P. Ladislao Marszalkiewicz, dei Resurrezionisti, Consultore della Commissione Pontifìcia per la interpretazione del Codice di Diritto Canonico. 26 » » L'Emo signor Cardinale Tommaso Pio Boggiani, Protettore delV Istituto delle Figlie di N. S. di Misericordia di Savona. 30 » » Mons. Giovanni Tacci, arcivescovo titolare di Nicea, Suo Maggiordomo, Prefetto dei Sacri Palazzi Apostolici. » » » Mons. Giuseppe Guerri, Reggente della Dataria Apostolica, con diritto a far parte della Nobile Anticamera Pontificia in qualità di Cameriere Segreto Partecipante. o Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotari Apostolici ad instar participantium: 18 giugno 1918. Mons. Giorgio Hilpisch, della diocesi di Limburgo. 2 ottobre » Mons. Casimiro de Skirmunt, residente a Roma. 15 » » Mons. Giuseppe de Preitas Machado, delParchid. di Olinda. Prelati Domestici di S. S.: 18 giugno 1918. Mons. Francesco I. Van Antwerp, della diocesi di Detroit. Mons. Emanuele B. Ledvina, della diocesi d'Indianapoli. » » Mons. Pietro I. Sheridan, della diocesi di Erie. 21 » Mons. Giuseppe Stourton, della diocesi di Nottingham. 17 settembre Mons. Pietro Cisco, del Patriarcato di Venezia. 27 » Mons. Matteo Damm, della diocesi di Spira. 29 » Mons. Bartolomeo Giuganino, dell'archidiocesi di Torino. 18 ottobre Mons. Giuseppe Costa, della medesima archidiocesi. Diarium Romanae Curiae 471 ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze: La Gran Cróce dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 24 settembre 1918. Al sig. barone Hans von Lassberg, Gran Ciambellano della Corte di Baviera. La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 23 settembre 1918. Al sig. Alessio Lira Infante, dell'archidiocesi di Santiago del Cile. 5 ottobre » Al sig. Giovanni Tietmann, della* diocesi di Paderborn. La Commenda dell'Ordine di 8. Gregorio Magno, classe civile: 10 settembre 1918. Al sig. Girolamo Gozo, della diocesi di Savona. 15 » » Al sig. Giovanni Truijen, della diocesi di Ruremonda. 29 » » Al sig. prof. Guglielmo Killing, della diocesi di Munster. 2 ottobre » Al sig. Annibale Marsigli, dell'archidiocesi di Bologna. 23 » » Al sig. avv. Nazareno Ferrata, di Roma. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 2 settembre 1918. Al sig. Pietro Martinucci, di Roma. 4 » » Al sig. Pietro Federici, di Roma. 23 » » Al sig. Ignazio Irarrázaval, dell'archidiocesi di Santiago del Cile. 1 ottobre » Al sig. dott. Celestino Baldi, dell'archidiocesi di Bologna. 9 » » Al sig. Armando de la Villardière, della diocesi di Grenoble. 11 » » Al sig. Giovanni Gommaire van der Linden, della diocesi di Harlem. 12 » » Al sig. Eugenio Goulmy, della diocesi di Bois-le-Duc. " < Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe militare : 7 settembre 1918. AI sig. Francesco Tedeschi, sottotenente della Guardia Palatina d'onore. 5 ottóbre » Al sig. Carlo Schleppinghoff, della diocesi di Paderborn. » » » Al sig. Pietro Weinen, della medesima diocesi. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 24 settembre 1918. Al sig. Alessandro Gallinai, dell'archidiocesi di Montevideo. m Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale La Commenda dell' Ordine di S. Silvestro Papa : 16 settembre 1918. Al sig. Girolamo De Avellar Figueira De Mello, Segretario della Legazione del Brasile presso la S. Sede. 19 ottobre » Al sig. Ottavio Stanislao Dorchot, dell'archid, di Cracovia. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 13 agosto 1918. Al sig. Norberto Iedina, dell'archici ioeesi di Serajevo. MAGGIORDOMATO DT SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S.: 29 maggio 1918. Mons. Elia Violoni, della diocesi di Serajevo. 7 giugno » Mons. Augusto Guadagnini, della diocesi di Trento. 27 settembre » Mons. Ferdinando Nöthen, della diocesi di Münster. Camerieri d'onore in abito paonazzo di S. S.: 15 giugno 1918. Mons. Michele Paolinovié, della diocesi di Macarsca. » » » Mons. Vladimiro Bakotió, della medesima diocesi. » » » Mons. Matteo Biovié, della medesima diocesi. » » » Mons. Antonio Sare, della diocesi di Sebenico. NECROLOGIO 11 maggio 1918. Mons. Ernesto Angiulli, vescovo titolare di Augusta. 19 luglio » Mons. Giuliano Tommasuolo, vescovo titolare di Efesto. 4 ottobre » Mons. Edoardo Gastone Pöttickh de Pettenegg, arcivescovo titolare di Damiata. 6 » » Mons. Giovanni Regine, arcivescovo di Trani e Barletta. 12 >> » Mons. Giovanni Battista Biolley, vescovo di Tarantasia. 15 » » Mons. Lorenzo Chieppa, vescovo di Lucerà. 21 » » Mons. Carlo Francesco Turinaz, vescovo di Nancy e Toul. 24 » » Mons. Pietro Paolo Camillo Moreschini, arcivescovo di Camerino. » » » Mons. Tiburzio Hajdu, O. S. B., arciabate di S. Martino in S. Monte di Pannonia (Ungheria). Annus X - Vol. X 5 Decembris 1918 Num. Ì2 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA BENEDICTI PP. XV LITTERAE ENCYCLICAE AD VENERABILES FRATRES, PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS, PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES, PER QUAS PUBLICAE INDICUNTUR PRECES PRO CONVENTU DE PACE COMPONENDA. B E N E D I C T U S P P . XV VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM Quod iam diu orbis terrarum anxie expetebat, quod christianae gentes omnes magnis precibus implorabant, quod Nos, ut communium dolorum interpretes, paterno erga omnes studio instanter quaerebamus, id momento factum cernimus ut arma tandem conquieverint. Nondum quidem crudelissimo bello finem solemnis pax imposuit; sed tamen pactio illa, qua caedes et vastationes terra mari caeloque intermissae sunt, ianuam aditumque ad pacem feliciter patefecit. Quae rerum subita commutatio cur evenerit, multiplices variaeque sane possunt caussae afferri : verum si ultima et summa ratio quaeritur, ad Eum demum mens attollatur oportet, cuius nutu moventur omnia, quique, sollicita bonorum comprecatione ad misericordiam inductus, dat humano generi ut a tam diuturno angore luctuque respiret. Itaque pro tanto beneficio ingentes benignissimo Deo ACTA, vol. X, n. 12. - 5-12-918. 31 474 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale agendae sunt atque habendae grates : gaudemusque ob eam rem in orbe catholico crebras et celebres pietatis publicae significationes factas esse. Nunc autem illud est a Dei benignitate impetrandum ut collatum mundo beneficium ac munus cumulet quodammodo et perficiat. Scilicet propediem in unum convenient qui, populorum mandato, debent iustam mansuramque pacem orbis terrae componere. Deliberatio iis habenda est talis, qua nec maior unquam nec difficilior in ullo hominum consilio habita esse videatur. Nimium quantum igitur divini luminis ope indigent, ut recte possint mandatum exsequi. Quum vero communis salutis hoc vehementer intersit, profecto catholicorum omnium, qui, e sua ipsorum professione, humanae societatis bono et tranquillitati student, officium est « assistricem Domini sapientiam » eisdem delectis viris comprecando conciliare. Huius officii Nos, quotquot sunt catholici homines, commonefiant volumus: quare, ut e proximo conventu magnum illud Dei donum exsistat quod est vera pax, christianis iustitiae principiis constituta, vos, Venerabiles Fratres, Patri luminum propitiando- publicas ad arbitrium vestrum supplicationes in unaquaque vestrarum dioecesium paroecia indicere maturabitis. Nostrum vero erit, cum Iesu Christi Regis Pacifici vices, quamquam nullo merito, geramus, pro apostolici muneris vi et auctoritate contendere, ut quae ad tranquillitatem ordinis et concordiam toto orbe perpetuandam consulta erunt, ea volentibus animis ubique a nostris excipiantur, inviolateque serventur. Auspicem divinorum munerum ac testem benevolentiae Nostrae, vobis et Clero populoque vestro apostolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die i mensis decembris MDCCCCXVIII, Pontificatus Nostri anno quinto. BENEDICTUS P P . XV 475 Acta Benedicti PP. XV LITTERAE APOSTOLICAE L ECCLESIA S. IOANNIS FLORENTINORUM IN URBE TITULO BASILICAE DECO- RATUR. B E N E D I C T U S P P . XV Ad p e r p e t u a m rei memoriam. — Molis amplitudine p r a e s t a n s et m i r a n d i s s u m m o r u m artificum operibus decorum, exstat hac alma in Urbe templum, q u o d iussu Leonis P P . X, Nostri decessoris, archisodal i t a s a Pietate, gentis Florentinae, Deo in honorem S. I o a n n i s Baptistae et Ss. m a r t y r u m Cosmae et Damiani, conlato aere a solo excitandum, in regione Pontis, prope Tiberis oram, munifice curavit. Eo quidem tempore germani, hispani et galli, in U r b e m o r a n t e s , sacram quisque suae gentis aedem, vel inchoatam vel absolutam, pia q u a d a m aemulatione, obtinebant. Erigendi aedificii architectura, eius denique exornandi partes, attributae s u n t clarissimis, illius aevi b o n a r u m artium felicissimi, artificibus, uti p l u r i m u m e schola Hetruriae, q u o r u m vel ipsa n o m i n a praecellentem aedis formam luculenter t e s t a n t u r . Et sane Raphael Sanctius, Michael Angelus Bonarrotius, Iacobus T a t t i u s sive Sansovinius (cuius ingenio totius molis debetur diagraphes), Carolus Madernus aliique eximii structoriae et m a r m o r e a e artis magistri, suis operibus aedem condecorarunt. Deficiente autem soli spatio, ne stati fines longitudini deessent, fabricae auctores, nulli sumptui parcentes, in ipsius fluminis alveo fundamenta iacere ausi sunt. Q u a m q u a m vero u n i u s fere et alterius saeculi diutino intervallo, publicis r e b u s saepe turbatis, ipsaque Urbe a Borbonio obsessa et vastata, structurae opus interceptum, ideoque pluries denuo coeptum fuerit; t a n d e m , redeunte P a u l o P P . V, rec. mem. Decessore Nostro, i m m a n e t e m p l u m o m n i b u s n u m e r i s a b s o l u t u m est feliciter, ibique ad tramitem decretorum Leonis P P . X et Clementis P P . VII, rec. mem. Praedecessorum Nostrorum, paroecia constituta fuit. I n s e q u e n t e d e m u m saeculo decimo octavo, Clemente XII, P o n t . Max. Praedecessore Nostro, s u p r e m u m Ecclesiae clavum obtinente, conspicua frons, q u a e u r b a n a m viam spectat, q u a m vocant « Iuliani », Alexandro Galilaeio architecto, addita fuit illi Florentinorum templo, q u o d pulcherrimis 476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a l m a e h u i u s Urbis sacris aedibus merito recensetur. A clero exinde ecclesiasticis officiis m u n u s q u e ibidem peragendis attributo, n o m e n templi denique ocius in dies adauctum. Siquidem inter priscos ecclesiae d o m u s q u e continentis rectores honestissime n u m e r a t u r divus Philippus Nerius, R o m a n o r u m apostolus, eiusque simul asseclae commorati ibi sunt, viri doctrina vitaeque sanctimonia insignes, qui primi sodales fuere i n e u n t i s Congregationis Oratorii, ipsum Philippum patrem s u u m legif e r u m feliciter sortiti. Nec m i n u s aetate n o s t r a sacris m u n e r i b u s aedes Florentinorum enitet. Capitulo enim Conlegiato S u m m o r u m Pontificum benevolentia privilegiis a t q u e h o n o r i b u s largiter praedito, olim ad Ss. Celsi et Iuliani ecclesiasticis muniis fungenti, per Literas sub plumbo die XXIV octobris a n n i MCMVI datas, fel. rec. P i u s P P . X, Decessor Noster, largitus est, ut q u a e officia suis Constitutionibus praescripta a t q u e imposita i a m d u d u m ibi fuere, ea o m n i a in p o s t e r u m ad S. I o a n n i s Baptistae gentis Florentinae rite Canonici persolvere t e n e a n t u r , ipsius Capituli archipresbytero P a r o c h i a e cura perpetuo concredita. Nec, praeter eundem,* a r b i t r a m u r quod plurimae S a n c t o r u m Coelicolum relliquiae (quarum nonn u l l a e insignes) ibidem religiosissime a s s e r v a n t u r ac templum copiosa itemque divite supellectili refertum est nec n o n indulgentiis ac privilegiis ab hac Sancta Apostolica Sede a b u n d e ditatum. His o m n i b u s permoti, dilecti filii Florentinae archisodalitatis a Pietate m o d e r a t o r e s Nos enixis precibus rogarunt, ut u r b a n o templo gentis suae, tot ac tantis omnigenae artis operibus praestantissimo et P r a e d e c e s s o r u m Nostrorum s i n g u l a r i b u s beneficiis h o n e s t a t o , Basilicae titulum ac dignitatem conferre perpetuo d i g n a r e m u r ; Nosque, m e m o r i a repetentes t a m illustres inclytae ipsius aedis memorias, votis his a n n u e n d u m libenti quidem animo aestimavimus. Quae cum ita sint, collatis consiliis cum V V. F F . NN. S. R. E. Cardinalibus Congregationi pro Sacris Ritibus tuendis praepositis, apostolica Nostra auctoritate, praesentium vi, p e r p e t u u m q u e in m o d u m , t e m p l u m in h o n o r e m S. Ioannis Baptistae ac Ss. m a r t y r u m Cosmae et Damiani, gentis Florentinae, h a c alma in Urbe Deo dicatum, simplici Basilicae appellatione sive titulo d o n a m u s , a t q u e illius archisodalitati a Pietate itemque Capitulo et clero privilegium largimur deferendi tint i n n a b u l u m et conopeum, cui liceat addere ecclesiae ipsius insigne, vulgo stemma, n o n t a m e n a u r o vel argento e x o r n a t u m . P o r r o haec concedimus, decernentes praesentes Literas semper validas, firmas atque efficaces exstare et p e r m a n e r e , suosque plenos a t q u e integros effectus sortiri atque obtinere, illisque ad q u o s spectant, sive spectare poterunt, n u n c et in p o s t e r u m perpetuo suffragari; sicque rite i u d i c a n d u m esse ac definiendum, i r r i t u m q u e ex n u n c et inane fieri si q u i d q u a m secus super Acta Benedicti PP. XV 477 his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Non obstantibus contrariis q u i b u s c u m q u e . D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m , s u b a n n u l o Piscatoris, die xrx augusti MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o q u a r t o . P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. II SEMINARIO PATRIARCHALI VENETIARUM PRIVILEGIA ET INDULGENTIAE CONCEDUNTUR, ET ECCLESIA MATRIX MURIANENSIS S. DONATI TITULO ABBATIAE DECORATUR, ADDITO CONTITULARI S. CYPRIANO EP. M. BENEDICTUS P P . XV Ad perpetuam rei memoriam. — Affert ad Nos dilectus filius Noster P e t r u s S. R. E. presbyter cardinalis La F o n t a i n e , patriarcha Venetiarum, velle se, die q u a r t o decimo proximi mensis, sollemni ritu centesimum recolere a n n u m ex quo Seminarium Patriarchale ab aedibus abbatiae Murianensis S. Cypriani sedem s u a m ad locum transtulit prope t e m p l u m S. Mariae a Salute, quem hodie etiam obtinet. P r o p o s i t u m sane dignum cui et commendatio accedat Nostra et n o n n u l l a r u m largitio gratiarum. Quae quidem eiusmodi translationem, Seminario Patriarchali utilem, consecuta sunt tristia, ea profecto videntur ab Apostolica Sede aliquid postulare levaminis. Dolendum enim ex eo tempore non modo a b b a tiale illud templum, vetustate, m a r m o r u m varietate et pretiosis musivae artis operibus insigne, spoiiatum eversumque omnino esse, sed etiam incliti martyris Cypriani in Seminario ipso oblitteratam sensim m e m o riam. Placet igitur, q u a n t u m in praesenti fieri potest, utrique afferre incommodo remedium, ut direptae dirutaeque a b b a t i a e recordatio apud Vénetos aliquo pacto reviviscat et, in Patriarchali Seminario, sancti P a t r o n i , qui olim t a n t o in honore fuit, posthac et n o m e n et cultus denuo vigeat ac revirescat. Itaque, apostolica Nostra auctoritate, h a r u m Litter a r u m vi, o m n i b u s qui ad Seminarium Patriarchale hodie quoquo modo pertinent vel a n t e h a c pertinuerunt, si hoc anno, die q u a r t o decimo proximi mensis, q u o die centesimus translationis a n n u s , uti s u p r a diximus, recoletur, rite confessi ac sacra Synaxi refecti, Seminarii t e m p l u m visitaverint ibique ad m e n t e m S u m m i Pontificis oraverint, indulgentiam plenariam, defunctis q u o q u e applicabilem, benigne in Domino concedimus. 478 Acta Apostolicae. Sedis - Commentarium Officiale Liceat praeterea q u o t a n n i s , in eodem Seminario, feria v post octavam P a s c h a t i s , quo fere t e m p o r e S. Cyprianum episcopum et martyrem t r a d u n t e superstitione ethnicorum in Ecclesiae s i n u m receptum esse, Missam de eodem sancto peragere, eoque ipso die q u o t q u o t de Seminario s u n t vel fuerunt, ut superius diximus, iisdem servatis condicionibus, q u o t a n n i s , plenariam peccatorum s u o r u m remissionem indulgent i a m q u e consequantur. Ecclesiam denique matricem Murianensem, q u a e a S. Donato nuncupatur,, q u a e q u e olim S. Cypriani abbatiam subiectam habuit, perhonorifico abbatiae titulo h o n e s t a m u s , eidemque sanctum Cyprianum episcopum et martyrem contitularem designamus. Praesentibus perpetuo valituris. Non obstantibus contrariis quibuslibet. D a t u m R o m a e a p u d s a n c t u m P e t r u m s u b a n n u l o Piscatoris, die n mensis octobris MCMXVIII, Pontificatus Nostri a n n o quinto. P . CARD. GASPARRI, a Secretis Status. EPISTOLAE I AD PETRUM S. R. E. CARD. GASPARRI, A SECRETIS STATUS, POST PACTAS ITALIAM INTER ET AUSTRIAM INDUTIAS. Signor Cardinale, Dopo gli ultimi fortunati successi delle a r m i italiane, i nemici di questa Sede Apostolica, fermi nel loro proposito di sfruttare a suo d a n n o t a n t o i tristi q u a n t o i lieti avvenimenti, h a n n o p r o c u r a t o e p r o c u r a n o di eccitare contro di essa l'opinione pubblica italiana esultante per la ottenuta vittoria, quasi che il Sommo Pontefice ne fosse invece in cuor suo dispiacente. Ella, signor Cardinale, ben conosce per quotidiana consuetudine i Nostri sentimenti, come altresì quale sia la prassi e la dottrina della Chiesa in simili circostanze. Nella lettera del I agosto 1917 ai Capi delle diverse Potenze belligeranti Noi facemmo voti, ripetuti poi anche in altre occasioni, perchè le questioni territoriali fra l'Austria e l'Italia ricevessero soluzione conforme alle giuste aspirazioni dei popoli ; e recentemente a b b i a m o dato istruzione al Nostro Nunzio in Vienna di porsi in amichevoli rapporti colle diverse nazionalità dell' Impero A u s t r o o Acta Benedicti PP. XV 479 Ungarico che ora si sono costituite' in Stati indipendenti. Egli è che la Chiesa, società perfetta, che ha per unico fine la santificazione degli uomini di ogni tempo e di ogni paese, come si a d a t t a alle diverse forme di Governo, così accetta senza v e r u n a difficoltà le legittime variazioni territoriali e politiche dei popoli. Crediamo che se questi Nostri giudizi ed apprezzamenti fossero più generalmente conosciuti, n e s s u n a p e r s o n a a s s e n n a t a vorrebbe insistere nell'attribuirci un r a m m a r i c o che n o n ha fondamento. Non possiamo peraltro negare che u n a n u b e t u r b a ancora la serenità nell'animo Nostro, perchè non sono cessate dovunque le ostilità, ed il fragore delle armi cagiona ancora in più luoghi e preoccupazioni e timori. Ma, sperando che la lieta a u r o r a di pace, s p u n t a t a anche sul Nostro diletto paese, n o n tardi ormai a rallegrare gli altri popoli belligeranti, Noi pregustiamo la dolcezza di quel giorno, n o n più lontano, in cui la carità t o r n e r à a regnare fra gli uomini e la universale concordia stringerà le Nazioni in lega feconda di bene. Ci è caro intanto di confermare a lei, signor Cardinale, la Nostra particolare benevolenza, e vogliamo che di questa Le sia nuovo pegno la benedizione apostolica che le impartiamo con effusione di specialissimo affetto. Dal Vaticano, 8 n o v e m b r e 1918. BENEDICTUS P P . XV II A D LUDOVÍCUM T H E I S S L I N G , O R D I N I S P R A E D I C A T O R U M MAGISTRUM G E N E R A L E M , DE « SUMMA CONTRA G E N T I L E S », E D I T A A COLLEGIO S O D A L I U M DOMINICIAN O R U M , QUI O P E R U M S. THOMAE A Q U I N A T I S LEONIANA M EDITIONEM C U R A N T . Dilecte fili, salutem et apostolicam benedictionem. — Quod n u p e r obtulisti Nobis, vulgatum sodalium collegiatorum studio, qui o m n i u m o p e r u m S. T h o m a e Aquinatis Leonianam editionem curant, volumen XIII, q u o Summa contra Gentiles continetur, grato accepimus libentique animo, praesertim cum esset Nobismet ipsis eximia pietatis significatione dedicatum. Idem perdiiigenter exactum videmus ad eam n o r m a m q u a m editionis h u i u s curatoribus decessor ille Noster fel. rec. d e d e r a t : nihil enim hic emendatius desiderari potest, quod ad lectionem attinet, nihil, quod ad formas litterarum, elegantius. In quo n o n solum h a b e t u r ex probatissimis codicibus m a n u scriptis atque ex ipso a u t o g r a p h o 480 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale expressum, quicquid scripsit Doctor Angelicus, sed etiam, cum, appendicis loco, collecta p r o p o n a n t u r q u a e c u m q u e is semel i t e r u m q u e corrigendo mutavit, mirari licet ac discere q u e m a d m o d u m ad perfectionem absolutionemque hoc o p u s adduxerit. Etenim t a m q u a m in suo g e n e r e absolutissimum, ubi prodiit in lucem, celebrari coeptum est, c u m ab iis qui christianam sapientiam via et ratione ignaris exponerent, t u m ab iis qui ab infidelium et acatholicorum impugnatione t u e r e n t u r . Et merito : siquidem Scholasticorum ratio seu m e t h o d u s certis principiis positis subtiliter et presse concludendi quod sit consequens, mirifice a c c o m m o d a t a est ad illustrandam veritatem ac t u e n d a m : a t q u e h u i u s disciplinae T h o m a s , propter divinam q u a m d a m vim et facultatem ingenii, facile princeps habetur. Hic a u t e m liber, cuius incredibilem u b e r t a t e m et copiam praeclaris commentariis Ferrariensis explicavit, adeo vetustatem n o n sensit, ut, si p a u c a exceperis, in u s u m h o r u m t e m p o r u m a d m o d u m factus esse videatur: q u a m ob causam o p t a n d u m ut o m n i n o omnes, q u o t q u o t catholicae fidei defensioni dant operam, inde maxime s u m a n t a r m a q u i b u s u t a n t u r felicissime. Vobis igitur, qui in d e m a n d a t o m u n e r e exsequendo egregie Apostolicae Sedis exspectationem sustinetis, r e m q u e a d h u c confecistis et Pontificatu maximo et vestro Ordine plane dignam, v e h e m e n t e r g r a t u l a m u r . Nostis enim n o n minus, q u a m sapientissimum decessorem Nostrum Leonem X I I I , Nos Aquinatis gloriae studere, ac velle ut hic tantus Doctor, quo inimicius ab haereticis h u i u s aetatis appetitur, eo impensius ab alumnis Ecclesiae in philosophiae cultu sacrisque disciplinis, t a m q u a m d u x et magister, observetur. Auspicem divinorum m u n e r u m et paternae benevolentiae Npstrae testem, apostolicam benedictionem tibi, dilecte fili, Leoniano s o d a l i u m \ o l l e g i o operibus S. T h o m a e edendis, praecipue dilectis filiis Gonstantio S u e r m o n d t et Petro P a u l o Mackey, qui sollerter docteque inde ab initio in hoc opere elaborarunt, a t q u e universae dominicianae Familiae amantissime i m p e r t i m u s . Datum R o m a e a p u d S. P e t r u m , die x v n rìrensis novembris Pontificatus Nostri a n n o quinto. B E N E D I C T U S P P . XV MCMXVIII, S. Congregatio Consistorialis 481 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS T DECRETUM DE CLERICIS E MILITIA REDEUNTIBUS R e d e u n t i b u s e militari servitio clericis, oportet ut Ordinarii o m n e s maximo cum studio nitantur eos o m n e s a m u n d a n o pulvere detergere, quo inter a r m o r u m strepitus et quotidiana pericula p r o n u m est etiam religiosa corda sordescere, eosque ab irregularitatibus et ab impedimentis q u a e dimicando contraxerint liberare. Hoc sane exigit ipsorum clericorum b o n u m , fidelium a n i m a r u m salus et Ecclesiae utilitas. Itaque Beatissimus P a t e r Benedictus P P . XV, d u m cum Episcopis universis impense dolet grave v u l n u s ecclesiasticae disciplinae illatum clericos adigendo ad militare stipendium faciendum, quod, praeter reliqua, tot paroecias spiritualibus subsidiis et Seminaria suis alumnis m a g n o cum christianae plebis detrimento privavit; in praesenti cum p a x diu desiderata in eo iam sit ut lucescere videatur, ad s a n c t u m finem a s s e q u e n d u m renovandi in sacerdotibus a militia reversis ecclesiasticum spiritum et diluendi n o x a s q u a s forte contraxerint, auditis h a u d paucis Archiepiscopis n a t i o n u m o m n i u m quae inter se praesenti bello dimicarunt, de consulto peculiaris coetus E m o r u m Cardinalium, haec q u a e s e q u u n t u r , statuit ac decrevit: CAPUT De I. irregularitatibus. 1. O m n i b u s Ordinariis locorum et religiosorum facultas conceditur dispensandi aß irregularitate ex defectu corporis cum suis sacerdotibus e militari servitio revertentibus, quoties ex testimonio scripto magistri caeremoniarum, qui sacerdotem examini subiecerit, plane constiterit ipse posse sine alieno auxilio servare cum decore o m n e s ritus necessarios 482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale in Missae celebratione praescriptos; o n e r a t a super hoc ipsorum Ordinariorum conscientia. In casibus vero gravioribus vel dubiis, et quoties a g a t u r de n o n promotis ad sacerdotium, r e c u r r e n d u m erit ad S. Sedem. % Pariter o m n i b u s Ordinariis facultas conceditur dispensandi, saltem ad cautelam, ex irregularitate, q u a e a canonistis olim dicebatur ex defectu lenitatis, quoties sacerdotes, clerici et s e m i n a r i o r u m seu religionum alumni in eam incurrerint n o n ex facto proprio sed ex necessitate, coacti n e m p e ad a r m a capessenda et m o r t e m vel mutilationem forte inferendam. Quoties vero a g a t u r de clericis in sacris qui, n o n legum necessitate coacti, sponte s u a se o b t u l e r u n t ad a r m a suscipienda, a u t ea susceperunt, pro dispensatione ad S. Sedem erit r e c u r r e n d u m , firmo t a m e n praescripto can. 1.88, n. 6°. Quapropter Ordinarii, praevio examine in singulis casibus, decern a n t cum revertentibus e militia q u o s ab irregularitate absolvere possint, quos ad S. Sedem remittere debeant. Ipsi autem sacerdotes qui e militia r e v e r t u n t u r et sciunt se irretitos esse irregularitate S. Sedi reservata, ne a u d e a n t sacris ministrare ante obtentam dispensationem. CAPUT De dandis et II. assumendis informationibus. 3. Singuli locorum Ordinarii de clericis et Seminariorum alumnis alterius iurisdictionis, qui in s u a dioecesi militare servitium obeuntes per notabile tempus corn m orati sunt, vel a d h u c commorentur, notitias, q u a n t u m fieri potest plenas, propriis illorum Ordinariis q u a m cito praebere accuratissime s a t a g a n t : idque gravissimum conscientiae officium esse reputent, quo neglecto, h a u d modica christianae rei oriri poterunt detrimenta. Notitias autem, q u a s Ordinarii de suis clericis et alumnis receperint, complere studeant per informationes ab aliis fontibus ac personis, ad rem q u a m diligentissime assumptis, ac d e m u m per e x a m e n etiam personale de quo infra. CAPUT De sacerdotibus III. saecularibus et regularibus. 4. Sacerdotes, sive saeculares siye religiosi, redeuntes e militia, intra decem dies a reditu t e n e n t u r se sistere coram Ordinario suo eique exhibere litteras Ordinarii Castrensis vel saltem militaris cappellani sui, 6'. Congregatio Consistorialis 483 aliaque d o c u m e n t a q u a e testimonium r e d d a n t de eorum vita et m o r i b u s ; q u a e omnia proinde secum afferre c u r a b u n t . Ordinario autem eos perc o n t a r i de iis quae pertinent ad externam seu publicam vitae rationem q u a m in militia duxerunt, de operibus ibi actis, de locis ubi commorati sint, respondere ex conscientia secundum veritatem iubentur. Qui intra t e m p u s superius praefixum Ordinarium suum n o n adib u n t , suspensi m a n e n t ipso facto a divinis : a q u a censura n o n relevab u n t u r , nisi q u u m q u a e s u p r a m a n d a t a s u n t impleverint. 5. O m n e s sacerdotes, sive saeculares sive Ordinario suo designandum (quod sine iusta et p r o t r a h e r e n o n licebit), secedere d e b e b u n t in Ordinario designatam ad spiritualia exercitia Ordinarii praescriptiones. religiosi, intra t e m p u s ab necessaria causa nimium aliquam piam d o m u m ab peragenda, iuxta ipsius Qui huic praecepto n o n satisfecerint, m a n e b u n t pariter ipso facto suspensi a divinis, a q u a censura n o n liberabuntur, nisi quum exercitiorum d o m u m ingredientur, 6. Quum spiritualia exercitia, ut fructuose fiant, peragi debeant in aliqua pia domo a m u n d a n i s r u m o r i b u s remota, in silentio, sub ductu prudentis ac pii directoris et cum subsidio praedicatorum et confessariorum, qui cum doctrina et p r u d e n t i a vitae sanctitatem coniungant, necesse est ut Ordinarii multo cum studio haec omnia comparent. Sed q u u m vix possibile sit ut singulae dioeceses et religionum provinciae d o m u m pro spiritualibus exercitiis plene instructam h a b e a n t ; Episcopi curent cum aliis eiusdem provinciae a u t regionis Presulibus convenire ad c o m m u n e m aliquam d o m u m designandam et instruend a m . Idem ut Ordinarii religiosorum peragant praecipitur. * 7. Q u u m sacerdotum reversorum a militia non eadem sit conditio, neque p a r necessitas abluendi conscientiam et renovandi ecclesiasticum spiritum, Ordinariorum prudentiae relinquitur breviorem vel longiorem spiritualium exercitiorum cursum pro singulis s t a t u e r e ; ita tamen ut n e m o m i n u s q u a m octo integros dies spiritualis recessus impleat. 8. Ob eamdem causam in singulis casibus Ordinarii definient, u t r u m , post spiritualia exercitia peracta, sacerdotes ad pristina officia sive curae a n i m a r u m , sive magisterii a u t regiminis in Seminariis a u t similia sint statim restituendi, vel secus. Ad h u n c finem tribuitur facultas Episcopis removendi ad t e m p u s ab a n i m a r u m cura, ab officio confessarii, a regimine et magisterio a l u m n o r u m in Seminario, qui d u r a n t e militia n o n bene se gesserint, sive iidem suspensi fuerint a divinis, sive n o n ; eosque adigere poter u n t ad vivendum ad t e m p u s vel in aliqua religiosa domo, vel sub ductu 484 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pii et prudentis sacerdotis cum obligatione pia aliqua exercitia ex p r a e scripto faciendi. Idem in paribus casibus s t a t u a n t Ordinarii religiosorum pro suis subditis, quos etiam voce activa et passiva ad t e m p u s privare p o t e r u n t et ad vivendum in aliquo strictioris observantiae conventu adstringere. Superioribus a u t e m generalibus facultas insuper tribuitur removendi superiores provinciales et locales, quoties ex eorum agendi ratione in militia id necessarium esse ducant. Caveant t a m e n Ordinarii, q u a n t u m fieri potest, ne sacerdotes sive saeculares sive regulares sedem figant in locis ubi, militare servitium obeuntes, diu eo m m orati sint. In casibus vero dubiis vel gravioribus, Ordinarii ad S. Sedem recurrant. 9. Denique, attentis peculiaribus nostri temporis conditionibus, conceditur Ordinariis dioecesanis facultas ad q u i n q u e n n i u m valitura, qua, exigente a n i m a r u m necessitate, si desint sacerdotes unicuique paroeciae proprii, committere possint u n i eidemque sacerdoti curam d u a r u m vel etiam trium paroeciarum, et transferre p a r o c h o s a paroecia sua ad aliam magis centralem ex qua facilius succurrere possint fidelibus ipsorum curae commissis. CAPUT De alumnis IV. Seminariorum. 10. Omnes Seminariorum alumni, qui post militare servitium ad pium locum redire v o l e n t : a) Ordinario suo se sistent, eodem p r o r s u s modo ac de sacerdotibus superius est dictum. b) Ordinarius circa examen et notitias a s s u m e n d a s eadem ratione se geret ac cum sacerdotibus. c) Si ex hoc examine aliisque argumentis et documentis constiterit aliquem h a u d bene se gessisse in militia. Episcopus, habito cum deputatis super disciplina et cum rectore Seminarii consilio, eum a regressu in Seminarium repellat. d) Si aliter constiterit, Episcopus, h a b i t o cum iisdem deputatis et rectore Seminarii consilio, petitionem a d m i t t a t ; sed sub modo et conditionibus q u a e in sequentibus indicantur. e) In primis a l u m n u m i u b e a t spiritualia exercitia peragere et quoad locum, t e m p u s et m o d u m spiritualis recessus Episcopus s t a t u a t ac decernat q u o d magis in Domino expedire in singulis casibus censeat, servatis, q u a n t u m fieri poterit, iisdem regulis ac cum sacerdotibus. 485 £. Congregatio Consistorialis f) Post spiritualia exercitia, videat pariter, pro s u a prudentia et cum consilio ut supra, u t r u m expediat a l u m n u m a militia reversum cum ceteris statim admittere, an per aliquod t e m p u s seorsim sub speciali vigilantia eum cum aliis a militia reversis detinere. t l . Alumni in Seminarium reversi studia p r o s e q u e n t u r inde adamussim incipiendo ubi ea a b r u p e r u n t , et integrum c u r s u m perficiant. 12. Quoad ordinationem, Episcopi, memores plus q u a m alias apostolici illius praecepti [ad Thim., I, cap. V ) : « Manus cito nemini imposueris, n e q u e communicaveris peccatis alienis », caveant a promovendis s u i s alumnis, praesertim ad maiores Ordines, antequam per aliquot menses eos rite comprobaverint, onerata super hoc gravissime eorum conscientia. CAPUT Y . De novitiis clericisque religiosis. 13. Quoad novitios et clericos diversarum religionum, qui post militare servitium ad religionem s u a m revertuntur, eaedem cum proportione serventur regulae ac de Seminariorum alumnis praescriptae sunt. 14. T r a n s i t u s religiosorum, post militare servitium, ad clerum saecularem e o r u m q u e admissio in Seminarium prohibita m a n e n t iuxta comm u n i s iuris praescriptum. CAPUT V I . De 15. et post examini constet, rioribus laicis aut conversis variarum religionum. Qui fratres conversi vel laici in variis religionibus n u n c u p a n t u r militare servitium ad conventum redeunt, consueto ut s u p r a Superiores subiiciant; et si bene in militia eos se gessisse praeviis spiritualibus exercitiis, cum cautelis et regulis in supearticulis nuntiatis, eos denuo in communitatem admittant. Si vero constet eos se male gessisse et votis solemnibus ligati n o n fuerint, dimittant et hoc ipso a votis omnibus, etiam castitatis perpetuae absoluti erunt. Quod si votis solemnibus obstricti fuerint, Superiores casum defer a n t ad S. Congregationem de Religiosis, et interim eos iubeant penes consanguineos suos, vel in monasterio, sed seorsim, vivere. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 486 CAPUT De clericis in qui graviora in sacris, VII. saecularibus vel crimina prolapsi regularibus, fuerint. 16. Cum clericis in sacris, qui forte in aliquod ex maioribus delictis, d u r a n t e militari servitio, misere lapsi forent, q u u m redeunt, Ordinarii paterne quidem se gerant, sed ad e o r u m e m e n d a t i o n e m et salutem et in publicum Ecclesiae b o n u m , n o n omittent in singulis casibus iuxta c r i m i n u m naturam procedere, p r o u t in lib. V Codicis praescribitur, p r a e sertim si in infamiam iuris vel facti incurrerint. Cum iis vero qui per lugendum nefas a suis votis vel etiam a religione apostatae ad saecularem statum transiverint, iidem Ordinarii b o n i pastoris officium, q u a n t u m in ipsis est, agere n o n omittant, e r r a n t e s oves opportune quaerendo. Curent i n s u p e r pro viribus ut, saltem in aliorum fidelium scandalum et perniciem* e o r u m p r a v a exempla ne cedant. Meminerint praeterea officii sui esse in relatione de dioecesis vel religionis statu a p e r t e innuere an et quot apostatae deplorari a p u d ipsos debuerint. * * * Haec omnia Sanctitas Sua districte ab o m n i b u s Ordinariis servari mandat, nec plane dubitat, attenta singulari rei gravitate, q u o m i n u s o m n e s et singuli peculiarissimum impensuri sint studium, ut q u a e praescribuntur plene et ad u n g u e m impleantur. D a t u m R o m a e , ex Aedibus S. Congregationis Consistorialis, die 25 Octobris 1918. C. CARD. DB LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. * S. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. S. Congregatio 487 Consistorialis II DE RELATIONIBUS DIOECESANIS FORMULA A PRIMO ANNO QUINQUENII IN RELATIONIBUS IPSIS I I I , H O C E S T AB ANNO 1921, S E R V A N D A CONFICIENDIS. P e r decretum A remotissima, d a t u m die 31 decembris 1909, determin a t a fuerunt t e m p u s et r a t i o , quibus ab Ordinariis conficiendae forent relationes dioecesanae ad Apostolicam Sedem; simul autem d a b a t u r Formula, quam Episcopi sequi deberent in eiusmodi relationibus exarandis. V e r u m , promulgato, superiore a n n o , novo Codice canonici i u r i s , quo n o n n u l l a innovata sunt aliaque aliter o r d i n a t a , expedire visum est ac p o r r o oportere ut memorata Formula a l i q u a n t u m immutaretur, quo eiusdem Codicis praescriptionibus plenius responderet atque omnimode cohaereret. I t a q u e , de m a n d a t o SSmi D. N. Benedicti P P . XV, nova haec Formula, ab ipsa S a n c t i t a t e S u a revisa et a p p r o b a t a , ab universis O r d i n a r i i s in posterum adhibenda erit in relationibus conficiendis, incipiendo scilicet a primo anno quinquennii tertii, hoc est ab a n n o 1921. # I. Relatio latina lingua conscribenda est, et ab ipso Ordinario subsig n a n d a , adiectis die, mense et anno quibus d a t a fuerit. I I . I n p r i m a cuiusque Ordinarii relatione a d singulas quaestiones, quae infra p o n u n t u r , accurate ac plene responderi debet. I I I . I n relationibus; quae primam sequentur, Ordinarii omittere pot e r u n t ea omnia, quae p a r t e m materialem s t a t u s dioecesis respiciunt et immutata manserint. 1 1 Ad Ordinariorum commoditatem sequentes canones Codicis iuris canonici hic referuntur : CAN. 3 4 0 . § facere 1. Omnes super statu Episcopi dioecesis tenentur sibi singulis commissae quinquenniis secundum relationem formulam ab Summo Pontifici Apostolica Sede datam (cfr. can. 2 1 5 , § 2; 3 1 9 , § 2). § in 2. Quinquennia primo quinquennii sunt fixa et communia, atque computantur a die 1 Ianuarii 1911; anno relationem exhibere debent Episcopi Italiae, insularum Cor- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 488 CAPUT 1. Generalia de statu materiali personarum et locorum. 1. Indicet O r d i n a r i u s nomen et cognomen suum, aetatem, originis locum, et i n s t i t u t u m religiosum, hoc est religionem, si ad aliquam pertineat; quando fuerit consecratus, vel, si Abbas sit, benedictus; quando dioecesis regimen susceperit. Si Episcopum Auxiliarem habeat, an d a t u s sit personae vel dioecesi. 2. Breviter exponat quaenam sit origo dioecesis, quinam eius t i t u l u s seu g r a d u s hierarchicus, quae privilegia potiora; si m e t r o p o l i t a n a sit, an et quas h a b e a t suffraganeas sedes; et quem O r d i n a r i u m appellationis iuxta Codicem, can. 1594 § 2, teneat; si vero suffraganea sit, quem Metropolitam habeat; et num a p u d illum, vel a p u d alium A n t i s t i t e m pro Conferentiis episcopalibus con- veniat; si denique nulli Metropolitae suffragetur, quem Metropolitam pro Concilio provinciali, pro Conferentiis et p r o iudicio appellationis teneat i u x t a c a n n . 285, 292 et 1594 § 3. 3. Dicat p r a e t e r e a : a) quinam locus residentiae O r d i n a r i i , cum indicationibus ad epistolas inscribendas necessariis; sicae, Sardiniae, Siciliae, Melitae, et aliarum minorum adiacentium; in altero, Episcopi Hispaniae, Portugalliae, Galliae, Belgii, Hollandiae, Angliae, Scotiae et Hiberniae, cum insulis adiacentibus; in tertio, ceteri Europae Episcopi, cum insulis adiacentibus; in quarto, Episcopi totius Americae et insularum adiacentium; in quinto, Episcopi Africae, Asiae, Australiae et insularum his orbis partibus adiacentium. § 3. Si annus pro exhibenda relatione assignatus inciderit ex toto vel ex parte in primum biennium ab inito dioecesis regimine, Episcopus pro ea vice a conficienda et exhibenda relatione abstinere potest. CAN. 3 4 1 . §.. 1. Omnes et singuli Episcopi eo anno quo relationem exhibere tenentur, ad Urbem, Beatorum Apostolorum Petri et Pauli sepulcra veneraturi, accedant et Bomano Pontifici se sistant. § 2. Sed Episcopis qui extra Europam sunt, permittitur ut alternis quinquenniis, idest singulis decenniis, Urbem petant. CAN. 3 4 2 . Episcopus debet praedictae obligationi satisfacere per se vel per Coadiutorem, si quem habeat, aut, ex iustis causis a Sancta Sede probandis, per idoneum sacerdotem qui in eiusdem Episcopi dioecesi resideat. S. Congregatio Consistorialis 489 b) quaenam a m p l i t u d o dioecesis, ditio civilis, caeli temperies, lingua; c) quaenam s u m m a incolarum et p r a e c i p u a oppida; quot i n t e r incolas sint catholici; si a u t e m varii adsint r i t u s , quot catholici in singulis, et si acatholici i n v e n i a n t u r , quot sint, et in quales sectas dividantur; d) qui n u m e r u s sacerdotum saecularium, clericorum et alumnorum Seminarii; e) u t r u m adsit C a p i t u l u m cathedrale, an potius coetus consultor u m dioecesanorum; an adsint alia Capitula, vel sacerdotum coetus i n s t a r C a p i t u l o r u m , seu Communiae, et quot; /) in quot vicariatus foraneos, decanatus, archipresbyteratus aliasve circumscriptiones dioecesis divisa sit; quot sint paroeciae, cum numero fidelium e a r u m quae maximae vel minimae sunt; an a d s i n t paroeciae per linguas seu nationes distinctae, et an per familias et non territorio divisae, et quo iure; quot aliae ecclesiae vel oratoria publica a d s i n t ; sitne sacer aliquis locus celeberrimus, et qualis, cann. 216, 217; g) u t r u m et quaenam religiones virorum h a b e a n t u r , cum n u m e r o domorum et religiosorum sacerdotum; h) u t r u m et quaenam religiones mulierum, cum numero domorum et religiosarum. CAPUT De administratione II. temporalium bonorum, de inventariis et archivis. 4. An et quomodo i u x t a civiles loci leges, facultas possidendi, acquirendi et a d m i n i s t r a n d i , quae Ecclesiae p r o p r i a est, s a r t a tectaque sit; an potius coarctata; et si i t a sit, quaenam sit conditio cleri et ecclesiarum. 5. An i n s t i t u t u m sit penes c u r i a m Consilium administrationis et quibusnam constet : et n u m Episcopus in administrativis actibus maioris momenti illud audierit i u x t a praescripta can. 1520. 6. An administratores p a r t i c u l a r e s , sive ecclesiastici sive saeculares, cuiusvis ecclesiae etiam cathedralis, a u t loci pii canonice erecti, a u t conf r a t e r n i t a t u m , r e d d a n t quotannis O r d i n a r i o rationem suae administrationis. Can. 1525. 7. An servata sint p r a e s c r i p t a can. 1523 circa modum administrationis, et confectionem librorum accepti et expensi; can. 1526 de non inchoandis litibus sine O r d i n a r i i scripta licentia; can. 1527 de abstinendo ab actibus o r d i n a r i a m administrationem excedentibus; ACTA, vol. X, n. 12. — 5-12-918. 32 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 490 et can. 1544 seqq. circa congruam dotem, t a b u l a s p i a r u m fundation u m , aliaque. 8. An qui bona fiduciaria ad pias causas acceperint, servent quae can. 1516 s t a t u i t , p r a e s e r t i m circa rationem O r d i n a r i o r e d d e n d a m . 9. In venditione, oppignoratione, p e r m u t a t i o n e , locatione et emphyteusi bonorum servataene sint fideliter ab omnibus normae cann. 1530-1533, 1538-1542 : et si non, quae remedia adhibita. P r a e c i p u a quae a c t a s u n t his de rebus negotia r e f e r a n t u r . 10. Circa decimarum et p r i m i t i a r u m solutionem serventurne laudabiles consuetudines, praecavendo t a m e n a d u r a exactione. Can. 1502. 11. Circa oblationes in commodum paroeciae et missionis serventurne p r a e s c r i p t a can. 1182 de e a r u m a d m i n i s t r a t i o n e et ratione O r d i n a r i o reddenda; et collectores abstineantne a vexatoria et odiosa requisitione. 12. Circa missarum stipem quomodo serventur quae can. 831 praescribit de t a x a synodali; quae can. 835 de non colligendis a sacerdotibus missis, quibus i n t r a a n n u m ipsi satisfacere nequeant; quae can. 841 de transmissione ad O r d i n a r i u m missarum exuberantium; quae cann. 843 et 844 de libro t a m personali quam ecclesiarum proprio p r o missis a d n o t a n d i s . 13. An inventaria immobilium, mobilium et sacrae supellectilis uniuscuiusque ecclesiae, p a r o c h i a r u m , c a p i t u l o r u m , confraternitatum aliorumque piorum locorum, quae canonice erecta sint, confecta in duplici exemplari, alio p r ò pio opere, alio p r o C u r i a episcopali h a b e a n t u r i u x t a c a n n . 1296, 1522. C a u t u m ne sit, et quomodo, ne morte rectoris ecclesiae, a u t superioris pii operis mobilia et supellectilia disperdantur aut subtrahantur. Cann. 1296, 1300-1302. 14. An Episcopus archivum habeat ad t r a m i t e m c a n n . 375-378 erec t u m et custoditum; et cum documentis et libris de quibus in c a n n . 470 § 3, 1010, 1047, 1107; a quo tempore documenta incipiant, et an pergamenae et i n c u n a b u l a h a b e a n t u r : catalogine confecti sint; an aliud quoque secretum archivum, vel saltem a r m a r i u m obseratum, in qua s c r i p t u r a e secretae c u s t o d i a n t u r , servatis regulis cann. 379-380. 15. An ecclesia cathedralis, collegiatae, paroeciales, confraternitates et pia loca canonice erecta, s u a quoque archiva detineant, cum documentis cuicumque piae causae propriis, cum inventariis mobilium et immobilium et cum catalogo omnium documentorum; et exemplar eiusdem catalogi exhibitumne fuit Curiae episcopali, et in archivo C u r i a e repositum i u x t a can. 383. S. Congregatio Consistorialis CAPUT 491 IJI. De fide et cultu divino. 16. U t r u m graves errores c o n t r a fidem s e r p a n t i n t e r dioecesis fideles; vel aliqua p r a x i s superstitiose a u t ab i n s t i t u t i s catholicis aliena in dioecesi vigeat; an modernismi, theosophismi, spiritismi lues dioecesim infestet, et an aliqui e clero eisdem erroribus infecti sint. Quaenam h u i u s mali fuerit, vel a d h u c sit causa. Adsitne Consilium a vigilantia, quot personis constet, et quo fructu m u n e r a sua expleat. An professio fidei cum i u r a m e n t o antimodernistico exigatur, et ab omnibus ad quos spectat fideliter p r a e s t e t u r i u x t a can. 1406 et decretum S. Officii 22 M a r t i i 1918. 17. U t r u m divinus cultus libere exerceatur; sin m i n u s , unde obstacula p r o v e n i a n t : a civilibusne legibus, an ab hostilitate perversorum hominum, vel ab alia causa; quaenam r a t i o s u p p e t a t ad ea amovenda, et num adhibeatur. 18. An Ecclesiae i u r a circa coemeteria s a r t a tectaque sint, et canonicae de his leges servari possint, et serventur. C a n n . 1205 seqq. 19. U t r u m in cultu divino, in S a n c t o r u m , s a c r a r u m imaginum et reliquiarum veneratione; in s a c r a m e n t o r u m administratione; nec non in sacris functionibus, sive quoad r i t u s sive quoad linguam et c a n t u m , leges canonicae ac liturgicae serventur. An in his, et quaenam, i r r e p s e r i n t singulares consuetudines; sitne c u r a u t p r u d e n t e r submoveantur, a n potius tolerentur, e t q u a n a m d e causa. Can. 731 seqq.; can. 1255 seqq. A d s i n t n e in ecclesiis p i c t u r a e , s t a t u a e aliaque a sanctitate loci aliena, vel m i n u s consona liturgicis legibus; et quid fiat ut amoveantur. Arceant u r n e semper a domo Dei profani conventus, et n u n d i n a e etiam ad pias causas. Can. 1178. 20. U t r u m n u m e r u s ecclesiarum in singulis oppidis vel paroeciis fidelium necessitati sufficiat. 21. An generatim ecclesiae m u n d a e sint, decenter o r n a t a e et supellectili sufficienti i n s t r u c t a e . A d s i n t n e egentes, squalidae, fatiscentes, et an et quid a g a t u r ut reficiantur. Recenseantur ecclesiae, si adsint, s t r u c t u r a e a r t e , picturis a u t pretiosa supellectili insignes : et d i c a t u r n u m congrua de his omnibus c u r a adhibeatur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m 22. An ingressus in ecclesias, d u m sacra a g u n t u r , sit, p r o u t debet, p r o r s u s absolute semperque g r a t u i t u s . Can. 1181. 23. An ecclesiae r i t e c u s t o d i a n t u r ne furtis et profanationibus obnoxiae fiant : et eae in quibus S S . E u c h a r i s t i a a s s e r v a t u r , p r a e s e r t i m paroeciales, quotidie per aliquot horas fidelibus p a t e a n t i u x t a can. 1266 : quomodo observentur : cann. 1267 et 1268 circa custodiam SSmi S a c r a m e n t i in uno t a n t u m loco et a l t a r i ; et circa decorem et ornament u m praecellentissimum a l t a r i s eiusdem; can. 1269 circa tabernaculi statum; can. 1271 circa lumen coram SSmo. CAPUT I V . De iis quae ad Ordinarium pertinent. 24. Indicet O r d i n a r i u s quibus redditibus ipse qua talis f r u a t u r , sive sint ex bonis immobilibus, ex publico foenore vel a e r a r i o , ex incertis Curiae, ex dioecesis contributione, sive ex aliis causis : et an sibi sufficientes sint; qualem domum episcopalem inhabitet, et cum quibusnam convivat : an et quale cathedraticum exigat i u x t a can. 1504 : an et quales alias exactiones forte imposuerit i u x t a c a n n . 1505,1506 : u t r u m aliquo aere alieno sive qua O r d i n a r i u s , sive qua persona p r i v a t a gravetur; et qua ratione eius exstinctioni consulat. 25. An episcopales aedes et bona mensae sive mobilia sive immobilia, a c c u r a t o i n v e n t a r i o confecto, curaverit i u x t a p r a e s c r i p t a cann. 1483,1299 § 3 et 1301. 26. An in ultima sedis vacatione p r a e t e r V i c a r i u m C a p i t u l a r e m oeconomus quoque constitutus fuerit p r o mensae bonis : et res bene gestae fuerint i u x t a canm 432, 433. 27. Quomodo residentiae legi satisfaciat; qua frequentia pontificalia p e r a g a t , conciones habeat et pastoralibus l i t t e r i s clerum et populum i n s t r u a t ; quomodo caveat ut ecclesiasticae leges notae fiant, et ut ab omnibus fideliter serventur. Can. 336. 28. Q u a frequentia s a c r a m e n t u m confirmationis administret; et quomodo provideat, si ipse per se omnium necessitatibus consulere nequeat. S e r v e n t u r n e in h u i u s s a c r a m e n t i collatione regulae de a e t a t e confirmandorum et de p a t r i n i s . S. Congregatio Consistorialis 493 29. Quot in quinquennio sive per se sive per alium ad sacros ordines promoverit. Et an servaverit leges de non promovendis a) qui necessarii non sint vel utiles iuxta can. 969; 6) qui saltem i n t e g r u m theologiae curriculum in Seminario non peregerint. Can. 972 § 1. An n u m e r u s o r d i n a t o r u m p a r fuerit necessitati dioecesis. An aliquem incardinaverit, qua de causa, et n u m i u x t a legem can. 111 seqq. 30. An servatae sint regulae can. 877 seqq. in concedenda facultate vel licentia sacramentales confessiones audiendi; et can. 893 seqq. circa casus reservatos. 31. Circa sacram praedicationem, an consuluerit ut i u x t a Const. S. P. Benedicti XV et normas a S. C. Consistoriali d a t a s die 28 I u n i i 1917 omnia r i t e procederent; ac maxime ut s e r v a r e n t u r p r a e s c r i p t a can. 1340 seqq. circa licentiam concedendam et can. 1347 circa modum et argument u m concionandi. An c u r a v e r i t ut votum a can. 1345 expressum de brevi aliqua homilia in omnibus missis festivis habenda sensim ad effectum d u c a t u r . 32. An et quo fructu avertere p r o viribus studuerit fideles a n u p t i i s eum acatholicis, infidelibus, ant impiis i u x t a cann. 1060, 1064,1065,1071. 33. An in quinquennio t o t a m dioecesim ipse per se, a u t per alium visitaverit i u x t a cann. 343-346. An p r a e t e r loca et res, libros et archiva, personas quoque clericorum visitaverit, eos singillatim audiendo, ut cognoscat quae sit uniuscuiusque vitae r a t i o , quae confessionis frequentia etc. An inspexerit quoque quae h a b e n t u r circa legatorum adimplement u m et m i s s a r u m m a n u a l i u m satisfactionem ac stipem, et an constiterit omnia ad legis n o r m a m procedere i u x t a c a n n . 824-844. Et si abusus aliquos hac in re detexit, referat. 34. U t r u m et quomodo dioecesanam synodum celebraverit, et quando novissima synodus congregata fuerit. C a n n . 356-362. 35. Si sit Metropolitanus aut Conferentiarum, episcopalium Praeses : an et q u a n d o Concilium et quando Conferentias convocaverit; quinam interfuerint; et quo fructu res cesserit. C a n n . 283-292. Ceteri Episcopi: an Concilio provinciali, et Conferentiis ipsi per se, a u t saltem per p r o c u r a t o r e m , interfuerint. Can. 287. 36. Quomodo se habeat cum civili loci auctoritate; an episcopalis dignitas et iurisdictio.sarta tecta i t a semper servari p o t u e r i t , ut numquam, servilitate erga h u m a n a s potestates vel alio modo, d e t r i m e n t u m libertati et i m m u n i t a t i Ecclesiae, a u t dedecus s t a t u i ecclesiastico obvenerit. 494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale CAPUT De Curia V. dioecesana. 37. U t r u m C u r i a dioecesana aedes p r o p r i a s , sufficientes et convenientes habeat; et si non, an et quomodo huic defectui consuli queat. E x h i b e a t u r prospectus officialium Curiae episcopalis, adiectis iudicibus synodalibus, examinatoribus, parochis consultoribus, censoribus librorum, aliisque peculiaribus a d m i n i s t r i s . Can. 363 seqq. 38. De q u a l i t a t i b u s et opere Vicarii generalis et aliorum praecipuor u m m i n i s t r o r u m a d u m b r a t i o aliqua f i a t . 39. Quinam sint Curiae proventus sive ex taxis, sive ex multis pecuniariis, sive ex aliis titulis : et quomodo erogentur. CAPUT V I . De Seminario. 40. Si dioecesis Seminario careat, quomodo c o n s u l a t u r p r o compar a n d i s sacerdotibus dioecesi necessariis. An studium sit seligendi bonae spei iuvenes, e dioecesi oriundos, ad clerum indigenam creandum; quo fructu: et ubinam educentur. Can. 1353. 41. Si Seminarium adsit, referatur enucleate : a) de numero et s t a t u eorum qui externam disciplinam r e g u n t , qui s p i r i t u a l i t e r alumnos d i r i g u n t , qui docent, qui discunt; b) de s t a t u aedium, et rusticationis domus; c) de redditibus et oneribus, hoc est de s t a t u activo et passivo pii instituti; d) de iis quae v i d e a n t u r necessaria ad meliorem Seminarii s t a t u m . 42. Distinctum ne sit Seminarium in maius et m i n u s iuxta can. 1354 § 2. E t s i p r u d e n t i a suaserit, a u t dioecesis conditio exegerit, u t d u m t a x a t Seminarium m i n u s seu schola apostolica, u t i vocant, constitueretur, d i c a t u r ubinam maiores a l u m n i educentur : n u m in Seminario proprio provinciali, seu regionali, seu interdioecesano apostolica a u c t o r i t a t e cons t i t u t u m i u x t a can. 1354 § 3. Et de eius s t a t u a d u m b r a t i o aliqua fiat. 43. An servatae sint regulae : can. 1356 circa t r i b u t u m seminaristicum; can. 1357 circa visitationem a l u m n o r u m et regulas internas; c a n n . 1358, 1360, 1361 circa directionem disciplinarem, oeconomicam et spiritualem; can. 1359 circa deputatos; S. Congregatio Consistorialis 495 can. 1363 circa alumnos admittendos et excludendos; " can. 1371 circa dimittendo^ a u t expellendos; c a n n . 1364-1366 circa institutionem l i t t e r a r i a m et scientificam, p r a e s e r t i m philosophiae et theologiae; can. 1367 circa pietatis exercitia; can. 1369 circa s p i r i t u m ecclesiasticum fovendum et u r b a n i t a t i s leges t r a d e n d a s . 44. An O r d i n a r i u s curaverit ut aliquis a l u m n u s pietate et ingenio p r a e s t a n s peculiaria Urbis Collegia, vel Universitates sive facultates a S. Sede in U r b e vel alibi p r o b a t a s adiret, ut ibidem in studiis perficeretur i u x t a can. 1380. CAPUT V I I . De clero generatim. 45. An clerus generatim habeat quo honeste vivere possit. An p r o senibus et infirmis domus a u t saltem subsidia a d s i n t quibus a d i u v a r i possint. 46. An h a b e a t u r domus p r o p r i a p r o spiritualibus cleri exercitiis : an etiam quo poenitentes recipiantur. 47. Quo fructu O r d i n a r i u s c u r a v e r i t ut clerici omnes ea adimpleant quae recensent : can. 125 circa sacramentalem confessionem et pietatis exercitia; can. 126 circa periodicum recessum ad spiritualia exercitia; can. 13Ò circa examina a n n u a l i a novorum sacerdotum; c a n n . .131 et 448 circa conferentias cleri; can. 133 circa cohabitationem cum mulieribus; can. 134 circa communem clericorum v i t a m , praesertim vicarior u m cooperatorum cum suo parocho, can. 476 § 5; can. 135 circa recitationem ofìicii divini; can. 136 circa habitus ecclesiastici et t o n s u r a e delationem; can. 811 circa vestis t a l a r i s delationem in missae celebratione; can. 137 circa fideiussiones cavendas; c a n n . 188-140, 142 circa abstinentiam ab omnibus quae s t a t u m ecclesiasticum dedecent, a t h e a t r i s et spectaculis m u n d a n i s et a negotiorum saecularium gestione. 48. An et quot clericis licentiam concesserit, de q u a in can. 139 § 3, operam suam p r a e s t a n d i in arcis seu mensis n u m m u l a r i i s parsimonialibus, cooperativis, r u r a l i b u s , a u t similibus : an r a t i o n e communis boni, deficientibus laicis, et ob u t i l i t a t e m religionis id concesserit; et n u m a d h u c hae concessionis causae perseverent : Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 496 an mensae n u m m u l a r i a e , in quibus clerici opus aliquod a g u n t , hones t a t e p e r s o n a r u m et principiorum tales sint, ut non dedeceat sacerdotem in iis p a r t e m habere : an in iisdem a d m i n i s t r a t i o ita recte g e r a t u r , ut omne absit decoctionis periculum, in quo sacerdotes convoluti m a n e a n t ; et quomodo caverit de securitate huius notitiae : an denique qui hisce arcis applicati s u n t a religiosa sacerdotalis vitae praxi deflexerint, et molestiam aliquam a t t u l e r i n t : et si i t a sit, O r d i n a r i u s casus p r o p o n a t et remedia suggérât. 49. An clerus p r a e s t e t eam quam can. 127 praescribit obedientiam et reverentiam erga O r d i n a r i u m suum, et e r g a Apostolicam Sedem : et si sint qui graviter deficiunt, eos O r d i n a r i u s denunciet. Si adsit in dioecesi clerus diversi r i t u s et linguae, quaenam sit i n t e r clericos c a r i t a s : et quaenam O r d i n a r i o c u r a fuerit pro utrisque. 50. An generatim clerus officia obsequenter suscipiat, quae Ordinar i u s i u x t a can. 128 eis c o m m i t t i t : an h a b e a n t u r , qui quamvis viribus polleant, malunt : otiosi t a m e n vivere si h a b e a n t u r qui Universitates laicas frequentent, an hi servaverint ac servent leges a S. C. Consistoriali ad rem Statutas : et si huiusmodi adsint, eos O r d i n a r i u s indicet. 51. An adsint sacerdotes qui in diariis et libellis periodicis scribant, vel ea m o d e r e n t u r : et qua facultate et u t i l i t a t e id p e r a g a n t . Can. 1386 § 1. 52. An a d s i n t de clero qui cum scandalo d i a r i a et ephemerides vel libros legant quae dedecent : qui factionibus municipalibus vel politicis indebite se immisceant : qui ad s t a t u m saecularem redacti sint, a n t per nefas ad illum sponte sua sint regressi. C a n n . 211-214 : et quid fiat ad horum m a i o r u m remedium. 53. An et quo fructu aliquas ex poenis recensitis in can. 2298 Ordin a r i u s irrogaverit : et casus graviores referat. CAPUT V I I I . De Capitulis. 54. Si desit Capitulum cathedrale, d i c a t u r quot consultores dioece- sani h a b e a n t u r , et serventurne circa ipsos quae c a n n . 424-428 s t a t u u n t . 55. Si adsit cathedrale Capitulum, d i c a t u r quot d i g n i t a t i b u s et canonicis constet; S. Congregatio Consistorialis 497 a d s i n t n e officia canonici theologi et poenitentiarii; et serventurne ab ipsis quae cann. 398-401 iubent; h a b e a n t u r n e alii beneficiati minores, et quot. 56. E x p o n a t u r quae sit dotatio C a p i t u l i seu beneficiatorum. In distributionum seu p u n c t a t u r a r u m disciplina vigeantne et serventur regulae can. 395. 57. Si adsint canonicatus a u t beneficia p a t r o n a t a , curaveritne Ordin a r i u s , et quo fructu, ut p a t r o n i s p i r i t u a l i a suffragia loco i u r i s p a t r o n a t u s , a u t saltem loco iuris p r a e s e n t a n d i , acceptarent, i u x t a c a n . 1451. 58. A d s i n t n e s t a t u t a i u x t a cann. 410 et 416. 59. Quot adsint canonici ad honorem : et serventurne de ipsis regulae can. 406. 60. Sede episcopali vacante, quaenam vigeat ratio providendi dioecesis regimini : servatane fuit, u l t i m a vacationis vice, disciplina quam cann. 429443 praescribunt. 61. D i c a t u r aliquid de modo quo C a p i t u l u m sacras functiones peragit, quo se gerit erga suum O r d i n a r i u m , et de aliis quae ad eius bonum nomen p e r t i n e n t . 62. Si a d s i n t in dioecesi Capitula, praesertim insignia, vel Communiae cleri ad modum C a p i t u l o r u m , O r d i n a r i u s de iis referat analoge ad ea quae pro cathedrali Capitulo sunt requisita. CAPUT De Vicariis IX. foraneis et parochis. 63. R e f e r a t u r an Vicarii foranei adimpleant diligenter ea omnia quae can. 447 praescribit de vigilantia in ecclesiasticos viros sui a m b i t u s seu districtus, de c u r a ut canonicae leges et decreta Ordinarii observentur, de aliisque; an paroeciasjmxta normas ab O r d i n a r i o d a t a s visitent; et an quotannis rationem r e d d a n t Ordinario de s t a t u sui vicariat u s i u x t a can. 449. 64. An paroeciae omnes de suo p r o p r i o pastore sint provisae : et serv e t u r n e lex a can. 460 l a t a de u n o d u m t a x a t pastore in u n a q u a q u e paroecia habendo, reprobata qualibet consuetudine et revocato quolibet privilegio. 65. An a d s i n t paroeciae amovibiles, quot, et qua de causa. An et quot u n i t a e Capitulis sive cathedrali, sive collegiatis, domui religiosae, a u t alii morali personae : et in hoc casu u t r u m serventur le- 498 Acta Apostolicae Sedis - Cotmnentarium Officiale ges de vicario c u r a t o constituendo cum libero exercitio a n i m a r u m c u r a e i u x t a s t a t u t a in c a n n . 415, 471 et 609 § 1. Et si religiosus sit parochus, an sarta, tectaque s i n t quae Cann. 630, 631 hac de re p r a e s c r i b u n t . 66. An et quot a d s i n t p a t r o n a t u i obnoxiae : an et quo fructu c u r a fuerit O r d i n a r i o ut p a t r o n i s p i r i t u a l i a suffragia loco i u r i s patronatus a u t saltem loco i u r i s p r a e s e n t a n d i acceptarent i u x t a can. 1451 : sin min u s , an in praesentatione servatae sint leges a c a n n . 1457 seqq. l a t a e , ac maxime a can. 1452 in casu electionis seu praesentationis popularis. 67. An provisio paroeciarum quae s u n t liberae collationis fiat per concursum, et qua ratione concursus celebretur. Can. 455 seqq. 68. Quibus redditibus parochi vivant, an ex immobilibus, ex publico foenore vel a e r a r i o , an ex incertis stolae, et fidelium vel dioecesis contributione. An commode generatim vivant, et an a d s i n t qui egestate l a b o r a n t . An domo p r o p r i a paroeciali, saltem conducta eaque sufficienti, gen e r a t i m i n s t r u c t i sint; et si non, an s t u d i u m sit et probabilitas ut ea i n s t r u i valeant. 69. An parochi generatim satisfaciant iis quae p r a e s c r i b u n t : can. 463 § 4 circa g r a t u i t u m ministerium p r a e s t a n d u m iis qui solvendo pares non sunt; can. 465 circa residentiam; can. 466 circa applicationem missae p r o populo; can. 467 circa s a c r a m e n t o r u m a d m i n i s t r a t i o n e m et a n i m a r u m salutis zelum; can. 468 circa infirmorum curam; can. 469 circa vigilantiam ne errores c o n t r a fidem et vitia subrepant; et circa opera c a r i t a t i s , fidei et pietatis in paroecia i n s t i t u e n d a et fovenda; can. 470 circa paroeciales libros recte conficiendos; circa exemplaria t r a d e n d a quotannis Curiae episcopali; can. 785 circa sacra olea a parochis loco decenti ac t u t o custodienda. 70. Circa baptismum: an quaelibet ecclesia parochialis sacro fonte sit i n s t r u c t a i u x t a can. 774 : et quoties infantes sine periculo a u t gravi incommodo ad paroecialem t r a n s f e r r i nequeant, an parochus ad proximiorem ecclesiam vel publicum oratorium p r o sacramento m i n i s t r a n d o u l t r o libenterque accedat i u x t a can. 775. 71. Circa SSmam Eucharistiam: an parochis c u r a sit studiumque indefessum u t , i u x t a can. 863, fideles saepius et etiam quotidie p a n e E u charistico reficiantur; 499 S. Congregatio Consistorialis ut i u x t a can. 865, infirmi, d u m plene s u n t sui compotes, S. Viaticum suscipiant; ut i u x t a c a n n . 1273,1274 et 1275 c u l t u s SSmi S a c r a m e n t i a u g e a t u r , excitando fideles ad quotidianam missae adsistentiam, ad visitationem serotinam peragendam, exponendo s t a t i s temporibus S S m a m E u c h a r i stiam, aliaque utilia peragendo; ut i u x t a can. 854, servata quidem p a r e n t i b u s et confessariis debita libertate ad iudicandum de sufficienti p u e r o r u m dispositione ad p r i m a m communionem, iidem parentes ne negligant officium suum, et alii abusus ne s u b r e p a n t . 72. Circa extremam unctionem: gm parochis c u r a sit, ut hoc sacram e n t u m ab infirmis r e c i p i a t u r d u m sui plene compotes s u n t . 73. Circa matrimonii celebrationem : an parochis omnibus c u r a sit diligens observandi quae p r a e s c r i p t a s u n t i n Codice lib. I I I , t i t . V I I , circa libertatem s t a t u s , impedimentorum dispensationem, sacros r i t u s , et adnotationem m a t r i m o n i i . 74. Circa catechesim: an ab omnibus parochis diligenter serventur quae praescribit : can. 1330 circa peculiarem catechismum p r o p r i m a confessione et communione et p r o confirmatione puerorum; et c a n n . 1331-1336 de catechismo diebus festis i m p a r t i e n d o t u m pueris t u m adultis. 75. Circa evangelii explanationem : an ab omnibus lex servetur can. 1344; circa sacras conciones: an statis quibusdam temporibus sacrae conciones frequentius h a b e a n t u r ad n o r m a m can. 1346, et sacrae missiones iecum h a b e a n t i u x t a can. 1349. 76. An vicarii cooperatores aliique a n i m a r u m c u r a t o r e s suis officiis laudabiliter f u n g a n t u r i u x t a can. 473 seqq. CAPUT De X. religiosis. 77. An O r d i n a r i u s sive per se, sive per alium, quinquennalem visitationem domorum religiosarum peregerit i u x t a cann. 512, 513 : et quae notabiliora a d n o t a n d a habeat. 78. U t r u m religiosi, sive viri, sive mulieres, vitam communem ducant; an sint qui habitent soli, vel in domibus privatis cum saecularibus, et quo iure; quae sit in u t r o q u e casu eorum fama; Acta 500 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale quaenam p r o dioecesi utilitas; an catechismum t r a d a n t , si O r d i n a r i u s requisierit i u x t a can. 1334; quo habitu incedant. 79. Si quaestuantes adsint, sive viri, sive mulieres, an canonicae praescriptiones c a n n . 621, 622, 624 servaverint : an aliquod inconveniens acciderit, vel aliquid sit de hac re a n i m a d v e r t e n d u m . 80. Si congregatio aliqua dioecesani i u r i s , vel societas sive virorum sive mulierum in communi sine votis viventium h a b e a t u r , O r d i n a r i u s de ea, a u t de eis, nomen dicat, finem, sodalium n u m e r u m , u t i l i t a t e m , et si quae alia observanda habeat. 81. Referat O r d i n a r i u s an aliquod offendiculum cum religiosis habeat in suae iurisdictionis exercitio. 82. Si adsint religiosi viri ordinibus sacris iam i n i t i a t i , qui exclaustrati, saecularizati a u t dimissi a religione fuerint, referat O r d i n a r i u s quid de ipsis dicendum i u x t a cann. 639, 640, 669 seqq. 83. De religiosis mulieribus in specie O r d i n a r i u s referat : a) an observentur canonicae leges circa admissionem ad novitiat u m , professionem, c l a u s u r a m , confessarios ac bonorum temporalium administrationem i u x t a c a n n . 512, 513, 520-527, 533-535, 547, 549, 550, 552, 600-605; b) si quae monasteria monialium superioribus regularibus sint subiecta, an in casibus a i u r e s t a t u t i s O r d i n a r i o s u b d a n t u r i u x t a c a n n . 500 § 2 et 615; c) quae vitae activae s u n t quibus diversis operibus se addicant, et quo fructu; d) si sint quae infirmis in privatis domibus a d s i s t a n t , a u t rem domesticam in nosocomiis, Seminariis vel similibus virorum domibus ger a n t , an c a u t u m sit a periculis quae in his adiunctis obversantur, et an aliquid h a b e a t u r deplorandum. CAPUT X I . De populo fideli. 84. D i c a t u r quinam sint generatim populi mores : quaenam vita c h r i s t i a n a p r i v a t a in familiis : quaenam publica in oppidis et civitatibus : an in externis pompis et solemnitatibus magis consistat, quam in vero pietatis spiritu. Et si sint differentiae notabiles u n i u s loci ab alio, indicentur. Quid fiat ut christianae vitae professio, si p a u l u l u m defecit a u t a recta via declinavit, sensim r e d u c a t u r . S. Congregatio Consistorialis 501 85. Qua reverentia clericos, et maxime Episcopum et S. Pontificem, populus p r o s e q u a t u r . Can. 119. 86. Quae sit observantia : can. 1248 circa praeceptum audiendi sacrum et abstinendi ab operibus servilibus diebus festis; c a n n . 1252, 1254 circa abstinentiam et ieiunium; can. 770 circa sollicitam baptismi collationem infantibus; can. 859 circa communionem paschalem : quot sint ex viris et ex mulieribus qui, cum sint professione catholici, nihilominus eam neglig u n t , facta proportione p r o singulis centenis fidelium; can. 863 circa frequentem communionem; c a n n . 865 et 944 circa extrema s a c r a m e n t a : an sint inter eos qui catholici censentur, qui haec s a c r a m e n t a differunt, negligunt a u t etiam recusant : et d i c a t u r eorum n u m e r u s , habita proportione p r o centenis; c a n n . 1203, 1239 seqq. circa cremationis reprobationem et funera : d i c a t u r , servata proportione ut s u p r a , quot ex iis qui catholici d i c u n t u r funeribus mere civilibus seu irreligiosis sepeliantur : an id contigat ex nimietate t a x a r u m stolae, an ex alia causa. 87. Circa matrimonium: an matrimonia mere civilia, concubinatus et divortia h a b e a n t u r , et qua proportione; an vitia contra sanctitatem m a t r i m o n i i irrepserint; quid fiat ut haec mala removeantur. 88. Ubi catholici cum acatholicis mixti sunt, et m i x t a m a t r i m o n i a h a b e n t u r , d i c a t u r n u m e r u s horum m a t r i m o n i o r u m t u m absolutus t u m relativus ad m a t r i m o n i a non m i x t a : quaenam exinde d e t r i m e n t a religioni proveniant : an serventur ab his contrahentibus clausulae can. 1061. 89. De christiana educatione prolis: quomodo generatim parentes et qui loco p a r e n t u m s u n t , in sinu familiae satisfaciant gravissimae huic obligationi, de qua cann. 1113 et 1372 : et quae c u r a sit ne ab hoc officio fideles deficiant. 90. De scholis: an in publicis scholis, praesertim elementaribus, serv e t u r p r a e s c r i p t u m can. 1373 de institutione religiosa p u e r o r u m . Et si non, qualibet de causa; an c u r a sit fidelibus et clero instituendi p r o catholicis pueris scholas confessionales, eosque avertendi a scholis acatholicis, n e u t r i s , mixtis, i u x t a can. 1374. 91. De conditione et s t a t u scholarum confessionalium, praesertim elementarium, enucleate referatur : quomodo s u s t e n t e n t u r , a quot alumnis frequententur, qualique profectu. Et si scholae confessionales instit u i non p o t u e r i n t , indicetur causa : 502 Acta Apostolicae ò'edis - Commentarium Officiale et d i c a t u r , an p e r v a r i a opera- post-scholaria, hoc est o r a t o r i a festiva, Congregationes M a r i a n a s , scholas catechisticas, aliisve modis, c a n t u m p r o viribus sit praeservationi p u e r o r u m et p u e l l a r u m . 92. De religiosis et piis laicorum associationibus; an a d s i n t in dioecesi t e r t i i Ordines saeculares, et confraternitates, illae praesertim SSmi Sacramenti et Christianae doctrinae, aliaeque, piae u n i o n e s potissimum pro iuvenibus : quo numero et quo religionis profectu. 93. An hae associationes servent omnes p r a e s c r i p t a : can. 690 de subiectione erga O r d i n a r i u m ; can. 691 de a d m i n i s t r a t i o n i s modo. 94. An a d s i n t i n t e r catholicos associationes illae, quae sociales vocant u r , agricolarum, o p e r a r i o r u m , m u l i e r u m in h u n c vel alium c a r i t a t i v u m finem, vel m u t u u m subsidium; an asyla p r o infantibus, p a t r o n a t u s p r o in? venibus, p r o emigrantibus etc., circuli p r o i u v e n t u t e , l a b o r a t o r i a p r o artificibus, vel p r o puellis etc. : quo spiritu a g a n t u r : an directioni et moderationi O r d i n a r i i et Apostolicae Sedis dociliter subsint : quaenam beneficia sive moralia sive t e m p o r a l i a p r a e s t e n t . 95. An c u r a sit ut qui hisce associationibus sive religiosis et piis, sive socialibus adscripti s u n t , in fidei d o c t r i n a i n s t i t u a n t u r et c h r i s t i a n a m vitam d u c a n t . 96. An et qua diffusione ephemerides vel d i a r i a obscoena, irreligiosa, modernistica vel l i b e r a b a dioecesim p e r v a d a n t : an libri quoque h u i u s generis diffusi sint : quid fiat ad t a n t u m m a l u m coèrcendum et quo fructu. 97. An massonicae sectae addicti, vel etiam massonicae t a b e r n a e in dioecesi h a b e a n t u r : q u a n t a et quali activitate operam adversus religionem m o l i a n t u r : quid fiat ad occurrendum huic malo. 98. An socialismi societates h a b e a n t u r : quot n u m e r o , q u a n t i momenti et quali religionis noxa : et quid fiat ad h a n c avertendam. 99. U t r u m in exercitio i u r i u m politicorum et civilium fideles catholici religionis bono et Ecclesiae libertati p r o viribus consulant. CAPUT X I I . Iudicium sintheticum Ordinarii circa dioecesis statum. 100. Denique O r d i n a r i u s , omnibus in universum complexis, dicat, praesertim in p r i m a sua relatione, quid actu sentiat de m a t e r i a l i et morali conditione dioecesis, quae spes melioris s t a t u s affulgeat, quaenam maiora discrimina immineant. S. Congregatio Consistorialis 503 In sequentibus vero relationibus a d d a t , quomodo et quo fructu ad effectum p e r d u x e r i t monita et m a n d a t a , si quae S. Congregatio in s u a responsione ad praecedentem relationem significaverit : et u t r u m progressus, regressus, an potius idem ferme persistens s t a t u s in rebus fidei et m o r u m haberi v i d e a t u r in dioecesi : et quaenam de eo censeantur causae. D a t u m Romae, ex aedibus S. C. Consistorialis, die 4 Novembris 1918. )${ C. CARD. DE LAI, Ep. Sabinen., Secretarius. L. 83 s. f V. Sardi, Archiep. Caesarien., Adsessor. III PROVISIO ECCLESIARUM S. C. Consistorialis decretis, S s m u s D. N. Benedictus XV h a s , q u a e s e q u u n t u r , ecclesias de proprio pastore providit, scilicet: d novembris 1918. — Cathedrali ecclesiae Arianensi praefecit R. D. I o s e p h u m Lo Iacono, canonicum metropolitanae ecclesiae B e n e v e n t a n a e . 9 novembris. — Titulari episcopali ecclesiae Lorymensi R. D. Adulp h u m I o s e p h u m lelowicki, antistitem u r b a n u m , p a r o c h u m Sanctissimae Trinitatis in civitate Varsaviensi, quem deputavit in Auxiliarem R. P. D . Mariani F u l m a n , episcopi Lublinensis. 504 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO CONCILII DIOECESIS N. MISSARUM MANUALIUM 15 iunii 1918 SPECIES FACTI. - Nonnulli parochi civitatis N., datis supplicibus a d H. S. G. libellis, e x p o n u n t in suis ecclesiis complura colligi Missar u m stipendia a fidelibus oblata, ad rationem 1 , 7 0 - 2 francorum seu libellarum, q u u m taxa dioecesana ibi vigens sit libellae u n i u s cum dimidia (L. 1.50). H a c t e n u s p o t e r a n t reperiri sacerdotes qui Missas illas celebrarent, et inde provideri ne deficerent sacra in suis ecclesiis, ad q u a s m a g n a semper m u l t i t u d o fidelium concurrit. Nunc vero id fere impossibile evasit, q u u m singulis sacerdotibus diebus ferialibus d e n t u r in ea civitate pro Missa lib. 2,50 et d i e b u s festivis lib. 5 saltem ; quamobrem m a g n u s iam cumulus stipendiorum Missarum n o n celebratarum in m a n i b u s O r a t o r u m excrevit. Deficientibus hinc aliis reditibus legat o r u m a u t capellaniarum q u i b u s stipendii defectus fortasse compensari posset, urgente inde necessitate ne Missae, statis horis, populo ecclesiam celebranti deficiant, postulant Oratores facultatem, q u a ex cumulatis stipendiis a t q u e ex colligendis in posterum, possint capellaniae creari, ita ut quivis capellanus accipiat pro Missis 5-7 libellas diebus festis, 2,50 - 3 ceteris diebus. Adnuit quidem precibus, de expositorum veritate testatus Ordinarius, ea t a m e n lege ut reducendi facultas offerentibus nota fiat per publicum m o n i t u m in sacristiae tabella p o n e n d u m , et singulis annis ratio r e d d a t u r Curiae de Missis collectis et celebratis, a cumulatione a u t e m excipiantur Missae q u a r u m p r o m p t a celebratio ob specialem c a u s a m a u t pro re gravi petitur. ANIMADVERSIONES. - Quoad petitionem hisce supplicibus libellis contentam, primo loco h a b e n d a p r a e oculis est specialis q u a e d a m difficultas, q u a m praesefert cumulatio Missarum manualium a diversis fidelibus oblatarum, e a r u m q u e reductionem ad pauciorem n u m e r u m , p r a e cumulatione ac reductione Missarum fundatarum aut piorum lega- 505 S. Congregatio Concilii t o r a m . Nam Missae fundatae et pia legata pro p l u r i m a r u m Missarum celebratione continent obligationem ad unam determinatam intentionem pro q u a fundator a u t testator voluit Missas celebrari: reductio igitur s o l u m fit in numero Missarum, nec idcirco gravem praesefert difficultat e m , cum Ecclesia n u m e r u m reducendo suppleat in reliquis ex spirituali t h e s a u r o cuius est dispensatrix; a t q u e ita ex minori Missarum n u m e r o d e t r i m e n t u m n o n capiat finis ob q u e m Missae fundatae vel relictae sunt. E contrario, q u u m res est de Missis m a n u a l i b u s , singillatim collectis, cumulatio et consequens reductio in eam impingit gravissimam difficultatem, quod singulae Missae oblatae sint in finem distinctum, expresse i n t e n t u m et determinatum ab oblatore, qui in offerendo stipendio, intendit contractum q u e m d a m inire, vi cuius Missa sit applicanda pro sola intentione designata, n o n cumulatim cum aliis intentionibus. At vero, si c u m u l a n t u r stipendia manualia singillatim collecta et deinde reducunt u r ad minorem n u m e r u m , nulla Missa d e t e r m i n a t e offertur pro intentione postulata, sed omnes, ad pauciorem q u a n t i t a t e m reductae, cumulatim pro omnibus intentionibus offeruntur. Igitur videtur inito cum oblatore contractui minime satisfieri: adeo ut facile praesumi d e b e a t , s i ipsi dixisset quis ita satisfactum iri oneri imposito, vix n o n abstinuisset oblator a dando stipendio, quaesiturus potius alium sacerdotem qui pro particulari necessitate et intentione vellet celebrare. Haec quidem n o n evincunt defectum potestatis in R o m a n o Pontifice ad c u m u l a n d a et r e d u c e n d a etiam stipendia m a n u a l i u m Missarum singillatim collecta, q u u m infinitus sit t h e s a u r u s Ecclesiae ei concreditus, ad q u a s c u m q u e necessitates supplendas i d o n e u s : sed u t i q u e ostend u n t longe graviorem causam requiri in Missarum m a n u a l i u m q u a m in legatarum aut fundatarum reductione. H a e c autem gravior causa in casu adesse n o n videtur, quoties finis seu utilitas ab Oratoribus intenta alia via et ratione obtineri possit. Et revera causa allegata non est propria ac particularis ecclesiarum O r a t o r u m , sed c o m m u n i s o m n i u m ecclesiarum dioecesis, immo complur i u m dioecesium: quod n e m p e sacerdotes n u n c facilius stipendia constituta dioecesana t a x a potiora inveniant, ac p r o p t e r e a nolint sese oblig a r e ad celebrandas Missas statis loco et h o r a pro inferiore stipendio, igitur, loco accedendi singularibus p e t i t i o n i b u s , o p p o r t u n i u s videtur generale r e m e d i u m quaerere, quod ceterum in p r o m p t u est: immutatio videlicet taxae dioecesanae, cuius actualis constitutio in L. 1,50 solummodo, parochis vetat ne ab oblatoribus m a i u s stipendium exigatur (cfr. can. 831, § 1), eiusque elevatio ad eam, quae, teste Ordinario, in dioecesi iam est usualis, in L. 2,50. Qua in re, animadvertere iuvat, ACTA, vol. X, n. 12. — 5-12-918. 33 506 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale licet verum o m n i n o sit, n o n necessarium esse ut eleemosyna pro Missa oblata t a n t a sit, q u a n t a ad integram sustentationem sacerdotis, ea die q u a celebrat, requiritur, quia, ut optime animadvertit Benedictus XIV ex Suarez, « actio sacrificandi n o n requirit integrum diem nec maiorem « eius partem, ideoque n o n est cur sacerdos p r o p t e r hoc solum mini« sterium integre alatur ab eo, pro quo sacrificium offert » (De synodo dioecesana, lib. V, cap. 8; cfr. Quaest, canon. 506); a t t a m e n n o n m i n u s verum est, stipendium sacerdoti celebranti vere dari ob partialem sustentationem ipsi p r o c u r a n d a m , h u n c q u e esse titulum, propter quem ex mente Ecclesiae recipi atque adeo exigi stipendium possit. Inde autem efficitur, stipendium debere esse proportionatum illi partiali sustentationi, pro q u a datur, ita ut sufficiens sit pro illa c o m p a r a n d a ; ideoque in illius taxatione h a b e n d a m esse rationem c i r c u m s t a n t i a r u m loci et temporis, et signanter caritatis vel vilitatis a n n o n a e , uti, plurimis allegatis, prosequitur Pasqualig. De sacrif. N. Legis quaest. 925. Et consequenter ubi victualia pluris veneunt, requiritur m a i u s stipendium, et ubi minoris veneunt, sufficit m i n u s s t i p e n d i u m : ex quo criterio resolutionem dedit haec S. Congregatio in u n a Nullius Lerinae 7 dec. 1675. Iamvero communis est sententia Doctorum, q u a n t i t a t e m eleemosynae et iustam eius t a x a m d e s u m e n d a m esse, vel a c o m m u n i consuetudine q u a e vigeat in dioecesi, vel a lege synodali, aut a decreto episcopi. Quam c o m m u n e m sententiam saepius firmarunt huius Sacrae Congregationis decisiones, v. gr., in causa Aprutina, 15 nov. 1698, ac in p r a e s e n t i a r u m legis firmitate donavit Codex I. C. canone 831. Q u u m igitur hinc taxatio exsistat in dioecesi N. facta per s t a t u t u m synodale in quantitate libellarum 1,50 pro diebus feriatis ; inde vero t a x a usualis * seu consuetudine inducta, iam sit ab ipsa difformis, et attingat saltem libellas 2,50 pro missis diebus feriatis et libellas 5 pro missis d i e b u s dominicis et festis celebrandis, idque effectum sit, testante Episcopo, urgente iam habituali et ordinaria a n n o n a e caritate, dicenda est de facto t a x a e synodali substituía alia ex consuetudine seu usu, et quidem rationabili: itaque n o n restat nisi quod substitutio fiat q u o q u e de iure. Et id quidem necessarium est omnino et sufficiens ad removend u m inconveniens quod praesentibus petitionibus c a u s a m dedit. Quamdiu enim decreto Episcopi n o n definiatur illam t a x a m u s u a l e m esse in dioecesi t e n e n d a m , n o n facile p o t e r u n t induci fideles ut in postul a n d a celebratione Missae usualem stipendii t a x a m solvant, et ex adverso exactio stipendii s u p r a t a x a m sacerdoti n o n est permissa, licet n o n p r o h i b e a t u r uberiorem eleemosynam a sponte dantibus accipere. At si per decretum episcopale m u t a r e t u r t a x a a t q u e elevaretur ad eam, 507 S. Congregatio Concilii q u a e de "facto est usualis, sacerdotes tuto possent stipendium ita taxat u m exigere; quo facilius a d d u c e r e n t u r fideles, ac paulatim assueseerent, in postulandis Missis, maius seu congruum stipendium offerre, praesertim si decretum Episcopale publice in sacristia cuiusque ecclesiae proponeretur. Nec si t a x a synodalis in synodo fuit approbata, idcirco caret Episcopus potestate illam per n o v u m decretum immutandi. Nam decreta synodi dioecesanae s u n t mutabilia, sicut ceterae leges; et cum illa decreta suas vires et efficaciam unice m u t u e n t u r ab auctoritate et iurisdictione Episcopi, quae eadem prorsus est sive in synodo sive extra synodum exerceatur (Benedictus XIV, De syn. dioec., lib. XIII, cap. 5), poterit itaque Episcopus per s u u m decretum constituere n o v a m taxam, revocata a n t i q u a ; et sicut decreta synodi p r o m u l g a n t u r audito consilio Capituli Cathedralis, ita ad hoc decretum episcopale p r o m u l g a n d u m consultum esset prius Capitulum audire, quamvis id de rigore iuris n o n requiratur. RESOLUTIO. - Propos tis itaque cum supradictis animadversionibus O r a t o r u m precibus in plenariis comitiis diei 15 iunii 1918 in Palatio Apostolico Vaticano habitis, Emi P a t r e s rescribendum super his censuerunt : Non ex edire et ad mentem. Mens es ut Ordinarius N. studeat elevare taxam synodalem, et quoad Missas non celebratas vel cumulatas, nisi agatur de Missis oblatis ob urgentem causam, provideat ad tramitem can. 841 Cod. Iur. Can. Facta subinde relatione de praemissis S S m o Dno Nostro Benedicto Div. Prov. P p . XV in audientia infrascripto Secretario concessa die 16 eiusdem mensis et anni, Sanctitas Sua resolutionem E m o r u m P a t r u m a p p r o b a r e et confirmare dignata est. I. MORÍ, Secretarius. 508 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE ET SACRA PRO CONGREGATIO ECCLESIA NOTIFICATIO CIRCA M I S S I O N E S ORIENTALI AD DELEGATIONES APOSTOLICAS POLIS, AEGYPTI, MESOPOTAMIAE, PERSIAE CONSTANTINO- ET SYRIAE PERTINENTES. In attesa delle disposizioni che la S. Sede d a r à a suo tempo in riguardo alle Missioni comprese nei territori delle Delegazioni Apostoliche di Costantinopoli, dell'Egitto, della Mesopotamia, della Persia e della Siria, in relazione ai decreti e alle istruzioni precedenti date dalla S. Sede circa l'invio di Missionari e l'apertura di Missioni di rito latino nelle regioni dell'Oriente, al fine che le opere del sacro ministero t o r n i n o a fiorire in Oriente con la ordinata e zelante cooperazione dei Missionari latini e per provvedere al necessario e regolare riordinamento delle Missioni medesime ; la S. C. di P r o p a g a n d a Fide e la S. C. per la Chiesa orientale chiam a n o l'attenzione di tutti i Superiori degli Ordini e Istituti Religiosi latini, siano maschili, siano femminili, sulle seguenti disposizioni: 1. Non è permesso, fino a n u o v a disposizione, inviare nei confini delle Delegazioni Apostoliche sopraindicate alcun religioso o religiosa, per qualsiasi fine, senza l'esplicito permesso scritto della S. C. di P r o p a g a n d a Fide o della S. C. per la Chiesa orientale, secondo la loro destinazione. I permessi rilasciati prima della g u e r r a ai Missionari n o n si intendono revocati. I rispettivi Superiori però son tenuti ad inviare alla S. Sede i n o m i di tali Missionari che già si trovano nelle Missioni o che intendono ritornarvi. 2. 1 Delegati Apostolici e gli Ordinari sia latini che orientali n o n p e r m e t t e r a n n o nel territorio della propria rispettiva Delegazione e Ordinariato la celebrazione dei divini unici e l'esercizio di qualsiasi ministero ai religiosi latini che n o n a b b i a n o il permesso prescritto SS. Congreg, de Propaganda Fide et pro Ecclesia Orientali 509 delia S. Sede, ne senza tale permesso consentiranno ai medesimi religiosi ed alle religiose di esercitare qualsiasi altro ufficio, e parimenti n o n p e r m e t t e r a n n o che nella propria Delegazione e Ordinariato dai Religiosi Missionari e dalle Religiose Missionarie, senza l'autorizzazione scritta della S. Sede, si a p r a alcuna n u o v a Missione, Opera o Residenza. Quelle Missioni, Opere e Residenze che già esistevano regolarmente prima della guerra n o n p o t r a n n o riaprirsi senza il consenso del rispettivo Delegato Apostolico. R o m a , 15 novembre 1918. G. M. CARD, VAN ROSSUM, Prefetto della S. C. di Prop. Fide. NICOLA CARD. MARINI, Segretario della S. C.per la Chiesa Orientale. SACKA CONGREGATIO RITUUM I GORE ANA ET GOGINGINEN. DECRETUM INTRODUCTIONIS CAUSAE BEATIFICATIONIS SEU DECLARATIONIS MARTYRII SERVORUM DEI STMEONIS BERNEUX, EPISCOPI CAPSENSIS ET VICARII APOSTOLICI COREAE, PAULI CHAU EORUMQUE SOCIORUM IN ODIUM FIDEI, UTI FERTUR, AB IDOLOLATRIS INTERFECTORUM. Societas Missionum ad Exteros, cuius d o m u s princeps exstat in civitate Parisiensi, die 27 maii a n n o Iubilaei 1900, q u a d r a g i n t a novem Venerabiles Dei Servos, m a r t y r e s suos b e a t o r u m caelitum albo adscriptos congruisque cultus h o n o r i b u s decoratos a S u m m o Pont. Leone X I I I , cum sacris caeremoniis in Patriarchali Basilica Vaticana solemniter peractis, grato et iucundo pietatis affectu vidit et concelebravit. Aucta deinde a Pio P a p a X a n n o 1909 n o v a corona triginta t r i u m Beatorum Martyrum, aliis et similibus t r i u m p h i s I p s a se a d o r n a r e a t q u e augere disposuit per alios q u a d r a g i n t a novem héroes de q u o r u m Causa beatificationis et declarationis martyrii ineunda, praesenti tempore, non obstante rerum publicarum perturbatione, a c t u m est. Ex hisce Dei Servis, qui in odium Fidei, uti fertur, m o r t e m obierunt, viginti novem passi 510 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale s u n t a n n o 1866-1867, in regione Coreana, ceteri viginti anno 1860-1861 et 1862 in regione Cocincinensi. Prioris agminis n o v e m et praecipui s u n t e natione gallica et e Societate Missionum ad Exteros, n e m p e duo Episcopi et Vicarii Apostolici Coreae, et septem sacerdotes missionarii, reliqui fideles laici Coreani. Ex altero agmine a d n u m e r a n t u r quatuor sacerdotes, duo acolythi, d u a e moniales, undecim viri et u n a mulier. De praecipuis p a u c a referre iuvat. - Simeon Berneux, Ortus in loco Ohateau-du-Loir, Cenomanensis dioecesis, studiis in seminario dioecesano absolutis et ad sacerdotium evectus, paulo post s e m i n a r i u m Missionum ad E x t e r o s ingressus, circa a n n u m 1840 ad T u n q u i n u m mittitur. Vix illuc pervenit, de christiana religione p r o p a g a n d a accusatus, comprehenditur et plura t o r m e n t a patitur, signis cruciatus in corpore impressis. Capite d a m n a t u s , auxiliante Deo, a navi gallica liberatur et in Manciuriam transit, ubi per duodecim a n n o s sacrum ministerium peragit cum apostolico zelo, salutifera illarum gentium conversione et christianorum obedientia legitimis pastoribus coronato. Illius regionis Vicarius Apostolicus Verrolies sibi elegerat B e r n e u x in coadiutorem et rite consecraverat episcopum, sed, instante Vicario Apostolico Coreae et auctoritate Sanctae Sedis, Dei F a m u l u s , a s s u m p t o episcopali titulo Capsensi, Vicarii Apostolici Coreae coadiutor fuit r e n u n t i a t u s ; donec d e m o r t u o titulari Ipse successit. Misericors, benignus, catechista, confessarius et, pro suo m u n e r e Episcopi et Vicarii Apostolici, christianitatis visitator, nulli u n q u a m perpecit industriae ac labori, cunctisque e clero et populo sibi concreditis, uti b o n u s Pastor, prodesse sategit. I n e u n t e a n n o 1866, die 28 februarii, dum a visitatione ad christianos redierat, a satellitibus in domo c a p t u s et ad p r a e t o r i u m a d d u c t u s , t r e s dies mansit in carcere, compedibus vinctus et canga o n u s t u s . Deinde, coram u t r o q u e Praetore dextero et sinistro a t q u e Regis Administro interrogatus, s t r e n u e respondit se in Coream venisse ut servaret anim a s et Christi religionem diffunderet. H a c de causa Ipse eiusque Socii ad supplicium d a m n a t i sunt, hisce verbis a T r i b u n o prolatis: « Vos « omnes a u d i t e : Religio, q u a m vos propagatis in Corea, severe prohi« bita est. Vos a u t e m hoc nescientes in alieno Regno propagatis vestram « perversam doctrinam, q u a p r o p t e r R e x C o r e a n u s übet vos n e c a r i ; « s c i t e hoc et moriemini ». Tum in Episcopum eiusque Socios i r r u u n t satellites et, cum clamoribus circumagentes gladios, singulis Dei F a m u l i s caput obtruncant. Per tres dies Praesulis eiusque Sociorum corpora p e r m a n e n t publice exposita. Mox a p a g a n i s collecta et p r o p e locum supplicii sepulta, dein a christianis, auctoritatis ecclesiasticae interventu, in alium locum benedictum religiose t r a n s l a t a sunt. - Alter Dei F a m u - S. Congregatio Eituum 511 Ius Antonius Daveluy, Ambiani in Gallia n a t u s et in Parisiensi Seminario Sancti Sulpitii, theologicis studiis expletis, sacerdotio nsignitus, in s u a m dioecesim rediit, ubi parochiali m u n e r e , Vicarii titulo, functus est, Christifidelibus apprime carus et beneficus. Anno circiter 1846 in Coream se contulit, ibique missionarius p r i m u m et deinceps Episcopus Aconensis et Vicarii Apostolici Coreae coadiutor per vicennium, singulari pietate et ardenti studio, ministerium s u u m gessit; illasque gentes ad h u m a n i t a t e m et ad christianam religionem assiduis laboribus redegit. Anno 1866, persecutio contra catholicam religionem eiusque missionarios et christianos in civitate Seoul exorta, alia q u o q u e eiusdem regionis loca furenter invasit. Mense martio Episcopum Daveluy eiusque Socios aggrediuntur satellites in vico Kentori, eosque triduo detentos in carcere, mox ad civitatem Regis sedem perducunt. De christiana religione interrogatus a tribunali, Episcopus elata voce et animo invicto loquitur, atque Evangelicam fidem ac egèm t u e t u r ac vindicat. Quare, varia et saeva t o r m e n t a p a s s u s et capite d a m n a t u s , ter gladio percussus, in Fidei catholicae confessione occumbit feria vi in Parasceve, q u a die in eadem Fide et passione Socii, pro n o m i n e Iesu Crucifixi, interfecti sunt. Episcopi et Sociorum corpora, triduo in publicum exposita, a christianis acquisita, reverenter ac devote sepulta sunt. Tertius heros, cuius n o m e n in titulo Causae h o n o r a t u r , exstitit P a u l u s Chau, e parentibus christianis, n a t u s in loco Go-Thi, Cocincinae Orientalis. Studiis in patria incoeptis et alibi absolutis, ab Episcopo Cuenot m u n e r a catechumenos instituendi et seminarii a l u m n o s edocendi accepit. Ab eodem Episcopo ad sacerdotium p r o m o t u s , Seminario vici LangSong regendo per q u a t u o r circiter a n n o s praepositus fuit. Comprehensus, in carcerem civitatis Birih-Dinh coniectus est, canga adstrictus. Q u u m in adoratione Ssmi Eucharistiae S a c r a m e n t i in eodem carcere asservati devotus oraret, mori pro Christo iam p a r a t u s , ex sententia Mandarini, praesertim quia sacerdos, capite plexus est; eiusque Socii, in eadem professione catholica fortes, pariter necati sunt. Pauli Chau et Sociorum corpora, a christianis prope ipsum caedis locum sepulta, postea semel iterumque translata, furente bello, misere fuerunt per incendium a b s u m p t a ; exceptis exuviis ipsius Pauli Chau, uti asseritur ad Collegium in Insula Pinang perductis, ubi Servus Dei virtutis et sanctitatis fama pollebat. - I t a q u e de fama martyrii p r a e d i c t o r u m quadraginta novem Servorum Dei, qui in regionibus Coreana et Cocincinensi, in odium Fidei, uti fertur, interempti fuerunt, Inquisitiones Informativae a Vicariis Apostolicis u t r i u s q u e regionis, auctoritate Ordinaria, a d o r n a t a e s u n t et R o m a m ad Sacrorum R i t u u m Congregationem 51.2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium. Officiale t r a n s m i s s a e . Q u u m vero, servato ordinis iure, o m n i a in p r o m p t u sint, nihilque obstet, q u o m i n u s procedi possit ad ulteriora, instante R m o P. Eugenio Garnier, Societatis Parisiensis Missionum ad Exteros postulatore generali, attentisque epistolis postulatoriis q u o r u n d a m E m o r u m S. R. E. Cardinalium, plurium Archiepiscoporum, Episcoporum et Vicariorum Apostolicorum Missionum necnon P r a e p o s i t o r u m Generalium O r d i n u m et Congregationum religiosarum a l i o r u m q u e virorum ecclesiastica vel civili dignitate p r a e s t a n t i u m , E m u s et R m u s D n u s Cardinalis I a n u a r i u s Granito Pignatelli di Belmonte, Episcopus Albanensis et h u i u s Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinariis s a c r o r u m R i t u u m Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanas aedes c o a d u n a t i s , sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An signanda sit Commissio Introductionis Causae in casu et ad effectum de quo agitur?.Et E m i ac R m i P a t r e s sacris t u e n d i s ritibus praepositi, post relationem ipsius E m i Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani, Fidei p r o m o t o r e generali, o m n i b u s m a t u r o e x a m i n e discussis ac perpensis, r e s c r i b e n d u m c e n s u e r u n t : Signandam esse, si Sanctissimo placuerit, Commissionem de sex et quadraginta Servis Dei, q u o r u m viginti sex in Corea, annis 1866 et 1867, capite plexi; n e m p e : Simeon Berneux, Episcopus Capsensis, et A n t o n i u s Daveluy, Episcopus Aconensis, a m b o Vicarii Apostolici Coreae ; I u s t u s Ranfer de Bretenières, e dioecesi Divionensi, sacerdos et missionarius apostolicus Coreae ; Ludovicus Beaulieu, e dioecesi Burdigalensi, s a c e r d o s et missionarius apostolicus Coreae; P. Henricus Dorie, e dioecesi Lucionensi, sacerdos et missionarius apostolicus Coreae ; Carolus P o u r t h i é , e dioecesi Albiensi, sacerdos et missionarius apostolicus C o r e a e ; Michael Petitnicolas, e dioecesi Sancti Deodati, sacerdos et missionarius apostolicus Coreae; Petrus Aumaitre, e dioecesi Engolismensi, sacerdos et missionarius apostolicus C o r e a e ; Martinus Huin, e dioecesi Lingonensi, sacerdos et missionarius apostolicus Coreae (isti omnes s u n t m e m b r a Societatis Missionum ad Exteros); P e t r u s Ryou Tjyeng-Ryoul, i o a n n e s Baptista Nam (Tjyong-Sam), P e t r u s Tchoi Tchi-Tchyang, I o a n n e s Baptista Tjyen Seung-yen, Marcus Tyeng, catechista, Alexius Ou Syei-hpil, Lucas Hoang Tjai-ken, Ioseph Tjyang Nak-syo, catechista, T h o m a s Son Tja-Syen, P e t r u s Tjyo H o a - s y e , P e t r u s Ni Myeng-sie, B a r t h o l o m a e u s Tjyeng Moun-ho, P e t r u s Son Syen-tji, catechista, I o s e p h u s Han, P e t r u s Tjyeng Ouen-tji, Iosephus Tjyo et I o a n n e s Ni (hi omnes ex Corea) ; viginti alii e Cocincina Orientali, qui annis 1860, 1861 et 1862 in ipsa Cocincina Orientali morte c r u e n t a mulctati sunt, n e m p e : P a u l u s Chau, sacerdos, I o s e p h u s S t e p h a n u s Chung, sacerdos, Dominicus Canh, sacerdos, Ioseph T h u , sacerdos, i a c o b u s 513 S. Congregatio Rituum Tuyen et P e t r u s Quon, clerici ordines minores adepti, Ioseph Trinh, catechista, Ioachim Bao, Ioseph H u u , Hua, Nam, T a n , Siao, loachim Qua, Ioseph Nghiem, T h a d d a e u s Qui, P e t r u s Me, Agnes Soan, monialis, A n n a Tri, monialis, et Magdalena Luu. - Quoad reliquos tres F a m u l o s Dei e Coreana regione, n e m p e : P e t r u m Ni Syeng Tchyen, Philippum Ni Syeng Ouk et Augustinum Song Syeng-po dilata et coadiuventur probationes. Die 12 novembris 1918. F a c t a p o s t m o d u m de his Sanctissimo Domino nostro Benedicto P a p a e XV per infrascriptum Sacrae R i t u u m Congregationi Praefectum relatione, Sanctitas S u a rescriptum eiusdem Sacrae Congregationis r a t u m habens, propria m a n u signare dignata est Commissionem introductionis Causae q u a d r a g i n t a sex praefatorum Servorum Dei, die 13, eisdem mense et a n n o . !$( • A. CARD. VICO, E p . P o r t u e n . et S. Rufinae, S. R. G. Praefectus. L. © S. Alexander Verde, Secretarius. II ÜRBINATBN. DECRETUM CONFIRMATIONIS CULTUS AB IMMEMORABILI TEMPORE EXHIBITI SERVO DEI IOANNI PELINGOTTO, TERTII ORDINIS S. FRANCISCI, SANCTO ET BEATO NUNCUPATO. I o a n n e s Pelinus Gothus, vulgo Pelingotto, vir saecularis e tertio Ordine S. Francisci, Urbini claro genere o r t u s a n n o 1240, p a t e r n a in d o m o christianis virtutibus, p o t i s s i m u m ' a b a n n o aetatis duodecimo, eluxit. Id enim constat ex testimoniis et scriptoribus coëvis, qui eius q u o q u e vitam et sanctitatem illustrarunt. P r a e c i p u u s fons historicus recensetur Vita ab Urbinate saeculi xiv scriptore in vulgus edita, ex q u a Bollandiani P a t r e s aliique agiographi auctores h a u d p a u c a s de Servo Dei h a u s e r u n t notitias et in suis operibus inseruerunt. Adolescens, m e r c a t u r a e a p a t r e addictus, n o n t a m suae s u o r u m q u e rei familiari quam aliorum fortunae a u g e n d a e p r o s p e x i t ; q u a agendi ratione ab inita negotiatione se alienum palam ostendit, et paulo post, patre a n n u e n t e , mercaturam reliquit. T u m Deo se tradidit a t q u e solitudini, orationi et eleemosynis •514 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vires opesque suas impendit. In christiana perfectione proficiens et S. Francisci Assisiensis exemplo p e r m o t u s , t e r r e n a animose despiciens et ad caelestia ferventer aspirans, I e s u m Christum p a u p e r e m et humilem secutus est. In tertium Franciscalem Ordinem cooptatus, sodalibus et civibus clariora virtutis incrementa et exempla patefecit. P a r e n t i b u s et cognatis, qui eum d o m u m revocare t e n t a b a n t , respondisse fertur: « Nolite, « quaeso, fratres mei, nolite mihi molesti esse. Sentio enim me t h e s a u r u m « reperisse absconditum, q u e m cupio, venditis omnibus, acquirere et « q u a e s i t u m c o n s e r v a r e : h a b e o enim D o m i n u m I e s u m Christum, qui « pretiosior est omni lapide, pulchrior omni luce, suavior omni odore, « dulcior omni sapore, superior omni t h e s a u r o et excelsior omni virtute ». Videns q u o d eos quietare n o n posset, p a r e n t i b u s insistentibus, etsi reluctans, cessit, et cum eis d o m u m rediit ea conditione, ut iam nil sibi c u m m u n d o c o m m u n e esset. Revera, domi degens, Christo Domino servire ac placere constanter studuit in variis poenitentiae, pietatis et charitatis operibus, o m n i u m aedificatione et admiratione, Deo ipso Servi sui, a d h u c viventis, sanctitatem mirifice p r o b a n t e . Vertente a n n o 1300 cum Iubilaeo a Pontifice Maximo Bonifacio VIII indicto, Ioannes R o m a m venit peregrinationis gratia ad spirituales indulgentias l u c r a n d a s ; eique cum d u o b u s sociis per u r b e m incedenti obviam occurrit h o m o quidam e x t r a n e u s et incognitus, qui Servum Dei indigitans in haec verba erupit: « Nonne hic est ille vir s a n c t u s de U r b i n o ? » . Obstupescentibus sociis, Peiingotto, ad p a r t e m conversus, flevit a m a r e , satis d e m o n s t r a n s suae humilitatis sensus s u a e q u e mentis elevationem ad Deum, ore et corde i n g e m i n a n s : « Soli Deo honor et g l o r i a » . P o s t q u a m vero sacra Apostolor u m limina visitaverat, accessit cum aliis peregrinis et civibus ad eleemosynam recipiendam q u a m ' S u m m u s Pontifex p a u p e r i b u s quotidie erogari iusserat; at q u u m dispensator eum intuitus esset, distribuenti sic ait: « Noli huic sicut et aliis p a r t e m m i n i m a m dare, sed, ut petierit, q u a n t u m « et q u a n t o semper impende ». S u p e r n o enim lumine viderat in illo paupere peregrino interiorem h o m i n e m et q u a n d a m virtutis perfectionem. T a n d e m Dei F a m u l u s , iam meritis b o n i s q u e operibus dives, vitae austeritate fractus gravique infirmitate correptus, q u u m p r o x i m u m sibi obitum praesentiret, sacramentis Ecclesiae devotissime receptis, sanctos tutelares, Deiparam Virginem et Iesum Christum frequenter i n v o c a b a t : q u i b u s praesidiis maligni spiritus aggressiones reiecit et ad imminentem t r a n s i t u m pacificum se paravit. A d s t a n t i b u s et petentibus confratribus: « Quo ibis, P a t e r ? » , « A d gloriam P a r a d i s i » , r e s p o n d i t ; atque, h a e c dicens, sereno a t q u e hilari vultu ad caelestem p a t r i a m migravit die I iunii 1304. Magna cleri et populi frequentia exequiae, praesente cadaa S. Congregatio Rituum 515 vere, persolutae s u n t ; i p s u m q u e corpus in communi coemeterio et in sepulcreto F r a t r u m honorifice conditum. Quod statim signis seu p r o digiis clarescere visum est; et, confluentibus u n d i q u e fidelibus, F r a t r e s s t a t u e r u n t sacras exuvias e x h u m a r e et in ecclesiam S. Francisci deferre, prouti Ioannes vivens elegerat a t q u e iusserat. Deinceps, auctis signis seu prodigiis, piorum oblationibus super ipsum loculum Servi Dei altare rite erectum fuit, in quo Missarum solemnia ad eius commendationem et gloriam celebrari coepta sunt. Super cultu immemoriali Servi Dei Ioannis PeMngotto Processus Informativus in Curia Urbinatensi, auctoritate Ordinaria, die 11 augusti 1911 inceptus, die 15 iulii subsequentis a n n i , favorabili Ordinarii sententia, a b s o l u t u s fuit. In eo continentur necessariae et o p p o r t u n a e testium depositiones et d o c u m e n t a multa et varia compulsata, diligenter selecta ex scriptoribus coëvis aliisque antiq u i s et recentioribus, ex archiviis conventus S. Francisci, Illrñi Municipii, Curiae et Secretariae Archiepiscopalis et Capituli Ecclesiae Metropolit a n a e Urbinatensis, q u i b u s argumentis suffulti Causae actores cultum immemorialem Servo Dei Pelingotto exhibitum ab a n n o 1486 ad a n n u m 1866 et ad haec u s q u e t e m p o r a comprobare student. Speciatim vero ex statutis Illmi C o m m u n i s Urbini afferunt q u a e s e q u u n t u r : « Per « eosdem Dominos Priores, cum assistentia Potestatis et civium, alia « fiat luminaria et oblatio in honorem S. Pelingotti die ultima maii, de « sero, honorifice discedendo ab ecclesia S. Augustini et eundo ad « ecclesiam S. Francisci, ubi illius sanctissimum corpus residet ». A d d u n t q u o q u e acta triplicis canonicae recognitionis exuviarum Servi Dei ab Archiepiscopis U r b i n a t e n s i b u s peractae annis 1666, 1753 et 1910; nec n o n acta visitationis a tribunali factae t u m d o m u s natalis eiusdem Servi Dei, t u m altaris sub quo quiescit eius corpus. In praedicta domo •exstat cubiculum, ab antiquo t e m p o r e conversum in sacellum, in cuius superiori parte interna h a b e t u r haec inscriptio: « B. Pelingottus hic in « lucem venit a n n o 1240 ex nobili familia Urbinatensi, mercaturae addicta, « o r t u m duxit, h a c in domo habitavit a n n i s circiter 64. Sanctitate et « miraculis clarus, obiit kal. iunii a n n o 1304. Eius corpus in templo « S. Francisci sub ara m a x i m a iacet, ab immemorabili publico cultu « h o n o r a t u s fuit ». Ad ecclesiam a u t e m S. Francisci tribunal accessit et, ex auditu et visu, authenticum testimonium reddidit de cultu publico immemoriali et perseverante ad exuvias Servi Dei t r a n s l a t a s ab altari principe Familiae Albani, simulque retulit se adspexisse signa cultus et pietatis fidelium, nempe vota argentea, cereos et similia cum notis P. G. R. (pro gratiis receptis). Perpensis itaque testimoniis et documentis supradictis. Iudex Ordinarius, sub die 15 iulii 1912, suam protulit sententiam 516 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale de cultu publico et ecclesiastico ab immemorabili t e m p o r e praestito, id est ante a n n u m 1534, n u n q u a m interrupto ad hanc u s q u e diem feliciter continuato, Servo Dei Ioanni Pelingotto, seu de casu excepto a decretis sa. me. Urbani P a p a e VIII. Actis o m n i b u s processualibus R o m a m ad Sacram Rituum Congregationem transmissis a t q u e obtento decreto diei 16 ianuarii 1918 servandi in h a c causa ordinem iuris ante decreta dierum 11 novembris 1912 et 31 ianuarii 1913 praescriptum, cum altero decreto diei 8 maii 1918 de n o n reperitione scriptorum Servi Dei et de nullo obstáculo q u o m i n u s procedi possit ad ulteriora, instante Illíño et R m o Dno Dominico Jacquet, archiepiscopo tit. Salaminae, Ordinis F r a t r u m Minorum Conventualium et Causae Postulatore, u n i v e r s a e suae Familiae religiosae vota depromente, attentisque supplicibus precibus hodierni Rmi Archiepiscopi Urbinatensis u n a cum Capitulo Ecclesiae Metropolit a n a e ceteroque clero et cum conspicuo Ordine et populo civitatis et archidioecesis Urbinatensis, infrascriptus Cardinalis Antonius Vico, E p i scopus P o r t u e n . et S. Rufinae, eiusdem Causae P o n e n s seu Relator, in Ordinario s a c r o r u m r i t u u m Congregationis coetu ad Vaticanas a e d e s subsignata die c o a d u n a t o sequens d u b i u m discutiendum p r o p o s u i t : An sententia lata a Rmo Vicario Capitulari Urbinatensi super cultu ab immemorabili tempore praestito praefato Servo Dei, seu super casu excepto a decretis sa. me. Urbani Papae VIII, sit confirmanda in casu et ad effectum de quo agitur? Et Emi ac Rmi P a t r e s sacris t u e n d i s Ritibus praepositi,, post relationem ipsius infrascripti Cardinalis Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Angelo Mariani Fidei promotore generali, o m n i b u s accurate, perpensis, rescribendum c e n s u e r u n t : Affirmative seu sententiam esse confirmandam. Die 12 novembris 1918. Quibus o m n i b u s Sanctissimo Domino Nostro Benedicto P a p a e XV per ipsum infrascriptum Cardinalem Sacrae R i t u u m Congregationi P r a e fectum relatis, Sanctitas S u a rescriptum eiusdem Sacri Consilii r a t u m habuit et confirmavit, die 13, eisdem mense et a n n o . j$( A. CARD. VICO, Ep. P o r t u e n . et S. Rufinae, S. R C. Praefectus. L. $ S. Alexander Verde, Secretarius. 517 S. Romana Rota ACTA TRIBUNALIUM SACKA ROMANA ROTA BUSCODUCEN. NULLITATIS MATRIMONII ( i U R G E N S - D E HOOG). Benedicto Pp. XV feliciter regnante, Pontificatus Dominationis Suae anno quarto, die 7 ianuarii 1918, BR. PP. DD. Guilemus Sebastianeiii, Decanus, P o n e n s , Seraphinus Many et Raphael Ghimenti, Auditores de turno, in causa Buscoducen. - Nullitatis matrimonii, inter Victorem lurgens, repraesentatum per legitimum procuratorem Angelum d'Alessandri, advocatum, et I o a n n a m De Hoog, interveniente et disceptante in causa vinculi Defensore ex officio, sequentem in gradu appellationis definitivam tulerunt sententiam. Die p r i m a aprilis anni 1910 Victor l u r g e n s , aetatis suae a n n o r u m viginti novem, sponsalia inivit cum I o a n n a De Hoog in vigesimo quinto s u a e aetatis a n n o constituta. D u r a n t i b u s sponsalibus, vir n o n solum nullo I o a n n a e a m o r i s signo fuit recreatus, sed animadvertere potuit s p o n s a m tristem esse, t a c i t u r n a m et virium lassitudine ac capitis dolore affectam. A u t u m a n s Victor hoc provenire ex familiaribus circumstantiis et ex aliquo morbo neurasthenieo facile m edendo, sponsam induxit, ut per mensem curis medicorum se subiiceret in nosocomio Nassoviensi. At eaedem m a n s e r u n t infirmae conditiones, adeo ut s p o n s u s iam n u p t u r u s anceps h a e r e r e t de matrimonio contrahendo. Praevaluit t a m e n in s p o n s a m pietas, cum spe coniuncta vitam coniugalem eidem profuturam. Contracto matrimonio die 30 Augusti 1910, coniuges statim iter nuptiale a r r i p u e r u n t , q u o d t a m e n ob mulieris infirmitatem breviatum est, et ad 15 dies r e d a c t u m . I o a n n a domi a doctore Beckman curata est; semper a u t e m ingravescente morbo, in plura nosocomia, seu sanatoria, ducta est, et t a n d e m in manicomium dictum Gondewater, prope oppidum Rosmalen, ubi a d h u c hodie plena amentia misere languens commoratur. Interea sponsus, consilio habito a viris in iure nostro et in scientia medica p r a e s t a n t i b u s , petiit a S u m m o Pontifice, ut eius cum I o a n n a 518 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale m a t r i m o n i u m nullum declararetur ex defectu c o n s e n s u s ex p a r t e sponsae insania laborantis. Obtenta pontificia commissione, de m a n d a t o H. S. Auditorii processus instructus fuit ab Ordinario ß u s c o d u c e n s i , et die 15 maii 1915 sententia prodiit actori favorabilis. Interposita, prouti de iure, appellatione, iam causa erat iterum decidenda, q u a n d o ad a u r e s Revmi vinculi Vindicis q u a e d a m pervenerunt querelae a d v e r s u s rotalem sententiam. Hinc pro sui m u n e r i s ratione petiit et obtinuit processum s u p p l e t o r i u m ; quo rite confecto, n u n c causa r u r s u s dirimenda proponitur sub assueta formula dubii: An sententia rotalis diei 15 maii 1915 sit confirmanda vel infirmanda in casu ? Ius quod spectat. - Neminem latet christianorum m a t r i m o n i u m rationem h a b e r e contractus, quo iura m u t u a t r a d u n t u r et a c c e p t a n t u r ; hinc ad validum coniugium i n e u n d u m necessario requiritur s p o n s o r u m cons e n s u s ex plena advertentia ac libera voluntate procedens. Nulla a u t e m advertentia in iis est, qui m o r b o m e n t i s laborant, quo functiones intellectuales impediuntur. Et nil refert, si ius positivum in novo Codice sileat de amentia et Decretales Gregorii IX l o q u a n t u r t a n t u m de furioso a nuptiis arcendo in cap. 24, tit. 1, lib. IV. Cum enim consensus sit id, q u o d d a t esse matrimonio, n o n uni furioso p r o h i b e n d u m est matrimonium, sed iis omnibus, q u o r u m m e n s in actu contractus ita impedita est, ut eiusdem contractus i u r a et obligationes intelligere nequeat. Difficultas vero tota exurgere potest in singulis facti speciebus. Etenim, praeter eos, qui in om nibus et per omnia a m e n t e s sunt, adesse possunt qui plene compotes mentis n o n sunt, sed eorum m o r b u s illam n o n attingit gravitatem, q u a ratiocinandi potentia omnino privantur, et hi semi-fatui dicuntur. Accidere etiam potest aliquos n o n semper in agendis insaniam prodere, et ita q u i e t a m ducere vitam, ut n o n possit facile eorum infirmitas cognosci. Hoc locum h a b e t in insania progressiva, sive appelletur dementia praecox, hebefrenia, aut paranoia. In hac postrema insaniae specie infirmi gradatim l u m i n e mentis destituuntur, et difficile est p r o b a r e , an tempore celebrationis contractus, a u t matrimonii illa fruantur advertentia, q u a e requiritur ad peccatum mortale formaliter constituendum." Hinc necessitas recurrendi ad medicorum peritias. Iudicis t a m e n non est p e r i t o r u m conclusiones admittere, quin e o r u m dicta cribraverit, p e r p e n d e n s scilicet, an facta, q u i b u s peritiae innituntur, vera sint, iuridice p r o b a t a et ab aliis n o n contradicta; an peritus extra p r o p r i a m peritiam vagaverit; an in casu, quo plures h a b e a n t u r peritiae, concordes sint, vel, ipsis discrepantibus, cui sit fides p r a e s t a n d a , a t t e n t a peritorum doctrina, aliisque inspectis circumstantiis; S. Romana Rota 519* quae uni potius q u a m alteri favere videntur. Ita in Parisien, 10 iulii 1909;. e. P r i o r ; Romana, %8 augusti 1911, c. Sincero; Massilien., 11 augusti 1913, c. Many, etc. Modo ad factum. - In primis P a t r e s p e r p e n d e r e voluerunt agendi m o d u m Ioannae, eius ingenium, loquutiones, q u a s proferebat et infirmitates, q u i b u s l a m e n t a b a t u r ; haec enim o m n i a ostendere p o s s u n t mentalem s t a t u m I o a n n a e . Q u a in re testes adhibendi s u n t familiares et propinqui, quia melius prae ceteris omnia animadvertere p o t u e r u n t ; p r a e t e r e u n d a q u o q u e n o n est actoris depositio, cum constet ipsum reiigiosissimum esse, et c a u s a m h a n c intentasse unice ductum a factorum veritate, uti refert Rev. P. Aloysius Koppendrayer, S. I. Itaque testes quamplurimi, uti conventae mater, fratres H e r m a n n u s et Ioannes, et A. Vogel-Steinweg, quae cum I o a n n a saepius conversabatur, referunt eam valde malincholia laborasse. E r a t insuper « fredda, « apatica con totale assenza di energia, indolente... tribulosa ed inso« ciabile;... s'infocava ogni t a n t o adiratamente,... cipigliosa,... di u m o r e « stizzoso senza ragione », q u a r e q u a m maxime erat o m n i b u s gravis et fastidiosa. Saepe a n i m u m m u t a b a t ex improviso et absque c a u s a : « s e « alle 11 del mattino (ait frater H e r m a n n u s ) la malinconia era sparita, « alle tre dopo pranzo era eccessivamente allegra ». Et P. Ioseph Mohrm a n n , 0. P . : « Spesso passava da briosa allegria subitamente alla più « svagata distrazione, ovvero alla sfrenatezza senza cagione esteriore ». Hic a d d e n d u m est quod I o a n n a « n o n mostrava diletto di cosa alcuna » et t e s t a t u r D n a Vogel: « N o n a i u t a v a mai nelle faccende di c a s a » . « Non aveva affatto attitudine o interesse a farlo », uti deponit ancilla Ondeyans et confirmat frater I o a n n e s his verbis : « E r a in u n o stato « continuo d'indolenza, di storditezza di cervello di far niente, di sognare». Modus loquendi Ioannae clarius p a n d i t proprii intellectus functiones ; ipsi enim mos e r a t continuo et veluti ex necessitate vacua v e r b a centies repetere. « Stava talvolta per lungo tempo a ripetere u n a medesima « parola insignificante », t e s t a n t u r mater, frater H e r m a n n u s , D ñ a van Kekem Steinweg et famula Ondeyans, cui I o a n n a dicebat « di n o n poterne « fare a meno ». Aliquando propria verba moderare nesciebat. Nam, ait mater, « faceva tutto ad alta voce, come diceva anche ad alta voce le « cose più estranee ¡ed impossibili... Essa, q u a n d o u n o la voleva far « lavorare, pronunciava delle parole non t a n t o civili, n o n tanto conve« nienti ». His, q u a e I o a n n a m m e n t e infirmam ostendunt, addi debent timores a t q u e ideae persecutionum : « Mia figlia - ait m a t e r - negli anni « p r i m a dei suo matrimonio, ha più volte fatto capire la s u a p a u r a di 520 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale « diventare pazza un giorno... si lagnava spesso di pensieri orribili ». Et a fratribus, prouti ipsi deponunt, p e t e b a t : « Un bel giorno diventerò « p a z z a ? Non sono u n a t r o v a t e l l a ? Non vi s a r à veleno nella mia « b e v a n d a ? », etc. T a n d e m , referentibus eadem m a t r e ac fratre Herm a n n o : « E r a talvolta stordita e stanca nella testa,... si lagnava peraltro « molto di storditezza e stanchezza di testa ». Haec omnia, cum post inita sponsatia animadvertisset s p o n s u s , a I o a n n a obtinuit, ut se medicorum curis obiiceret in sanatorio Nassoviae sito pro aegrotis neurastenicis medendis. Hoc a u t e m remedium, uti in specie dictum est, incassum cessit: haec enim scribebat Dr. Auholt in epistola diei 23 maii a n n i 1912 ad Victorem l u r g e n s : « In queil'occa« sione (i. e. in inspectione medica in sanatorio Nassoviensi peracta) « mostrò di avere u n a q u a n t i t à di idee folli e pazze. Principalmente « credeva di essere perseguitata e danneggiata ; così per esempio diceva « che il suo p a d r e la faceva osservare per mezzo della Chiesa e dei « Gesuiti. Poi faceva allusione a ciò che sarebbe di alta nascita, che « i n s o m m a era u n a creatura del tutto speciale... Ora si sentiva sempre « osservata e sapeva che a n c h e p r i m a era s t a t a sempre osservata. Gli « uomini per la s t r a d a avrebbero parlato di lei, a v r e b b e r o riso di lei. « U n a volta, q u a n d o dalla s t r a d a a b b a s t a n z a l o n t a n a e coperta di alberi, « si sentivano ridere i bambini, diceva che questi b a m b i n i si ridevano « di lei. Si credeva riconosciuta e osservata dalla gente, che passava « per la s t r a d a ; il che era impossibile a causa della distanza della strada. « C o m e già dissi sopra, aveva sempre il sentimento chiaro di essere « malata, il che la faceva essere riservata anche verso di me, m e n t r e « d'altra p a r t e spesso diceva che era pazza o che diventerebbe pazza, « che n o n potrebbe sposarsi, che avrebbe p a u r a del matrimonio e cose « simili ». Hisce in adiunctis n u p t i a e celebratae fuerunt. Q u o m o d o a u t e m se gessit I o a n n a in ipso voluptuario a u t nuptiali itinere ita describit actor in s u a depositione. « Niente V interessava, nè musei, nè bei edificii, ne « oggetti d'arte. Si m o s t r a v a indifferente persino nell'acquisto di regali « per sè o per altri destinati, n o n o s t a n t e la piena libera disponibilità, « che le davo del d e n a r o . . . Di più c o n t i n u a m e n t e si lagnava di stan« chezza e storditezza in testa. E r a come se essa sentisse la s u a propria « impotenza... La s u a consueta maniera di discorrere e di agire, o piut« tosto di n o n dire, e di n o n far niente affatto, mi faceva profondamente « sventurato. P e r t u t t e queste ragioni a b b i a m o [accorciato di molto il « viaggio », etc. D o m u m a u t e m coniugalem ingressa r e r u m domesticar u m c u r a m suscipere n o n potuit, ita ut ipsa m a t e r ancillam A n n a m S. Romana Rota mí Arts obsecraverit, ut loco filiae omnia ageret: « Non farmi vergognare, «"mentre io sto qui, la figlia mia n o n sa fare n i e n t e » . Ulterius, uti refert praefata ancilla: « Si l a g n a v a spesse volte di stanchezza e stor« ditezza di testa... P i ù volte diceva che alcune persone avrebbero detto « u n a volta che era matta, ma temeva essa stessa di diventare final« mente p a z z a » . Nec s a t i s ; n o n o b s t a n t i b u s curis o m n i b u s , q u i b u s ex parte Victoris c i r c u m d a b a t u r : « Si l a g n a v a spesso - prosequitur ancilla « che era stanca di vivere, persino u n a volta, nel marzo 1911, ha p o t u t o « impadronirsi di veleno e cercò, o p a r v e tentare, di privarsi della vita ». Hinc necesse fuit eam p o n e r e sub custodia infirmariae; ingravescente autem infirmitate inclusa fuit variis in sanatoriis et ad praesens comm o r a t u r in Nosocomio Condewsater plena insania laborans. P o r r o , iuxta Auctores, qui de mentalibus morbis ex professo scripserunt, o m n i a praefata p h e n o m e n a s u p e r i u s descripta, signa et characteres s u n t dementiae praecocis a u t h e b e p h r e n i a e (insania p u b e r u m vel iuvenum). E u g e n i u s Tanzi ita t u n c m o r b u m describit: « Le demenza * precoce è psicologicamente un processo di disorganizzazione mentale * a decorso irregolare e progressivo, che coglie individui predestinati, « ma fino allora intelligenti e dopo u n a serie di episodi t u m u l t u a r i i li « l a s c i a in u n o stato spesso incompleto, ma sempre tipico di deficenza, « che inaridisce gli affetti, perverte la volontà e r e n d e stolida la con« d o t t a » (Psichiatria forense, pag. 401). In opere autem, cui titulus Trattato di medicina pubblicato sotto la direzione di Gharcot, Bouchard, Brissaud (vol. 6, p. 276) h e b e p h r e n i a e constitutiva d i c u n t u r e s s e : « U n a « t e n d e n z a alla malinconia, a vaghe idee di ambizione o di persecu« zione, scatti di collera e di violenza, u n a modificazione dell'umore, « che diventa instabile ed irritabile, accessi di risa insensate ». Conferri q u o q u e potest Kraepelin, Trattato di Psichiatria, voi. 2, p. 48, et Rossi, Medicina legale, p. 297. Non solum testium, sed et medicorum attestationes praecipue attend e n d a e sunt. Decem medici I o a n n a m curaverunt, tres a n t e m a t r i m o n i u m , Doctores videlicet Anhalt, Muthman et van V a y e n b u r g ; septem post m a t r i m o n i u m , i. e. D. Bekman, qui eam domi a mense aprili ad diem 1 augusti a n n i 1911 curavit. Doctores Vilhelmy, Wassenmayer et T h o m s o n , q u i in sanatorio civitatis B o n n , t u m a die I augusti ad diem 20 novembris 1911, t u m ab exeunte februario 1912 u s q u e ad diem 20 decembris eiusdem a n n i eius curam egerunt ; doct. v a n de Hägen, qui eam in eodem sanatorio Bonn, tempore aestivo an. 1912 inspexit; doct. Stigter, qui in s u a « clinica neurologica » in oppido Schveningen, I o a n n a e curae praefuit a medio decembris 1911 ad finem februarii 1912; t a n d e m doctor o ACTA, vol. X, n. 12. — 5-12-918. 34 522 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Hoogwold, director manicomii dicti Gondewater in quo a die 26 decembris an. 1912 u s q u e n u n c I o a n n a rationis lumine destituta detinetur. I t a q u e ex decem medicis septem sunt, qui n o n solum concordant circa diagnosim morbi, quo I o a n n a laborat, scilicet quod sit dementia praecox seu hebefrenia, sed declarant q u o q u e illam eodem morbo iam ante matrimonium affectam fuisse. Duo ad quaesitum de insania I o a n n a e ante matrimonium affirmative respondere n o n audent, sed nihil contra asserunt. Hi sunt doctores Hoogwold et Stigter. P r i m u s ad praefatum quaesitum respondet : « Non posso dire niente di positivo a questa « d o m a n d a ». Alter dicit se non posse quidem affirmative respondere, sed possibilitatem insaniae ante m a t r i m o n i u m excludere nolle. Unicus igitur peritus, qui hoc expresse denegat est doct. Wayenburg, qui I o a n n a m curavit a n t e m a t r i m o n i u m a mense novembris an. 1909 ad initium iunii 1910. Hic in processu suppletorio excussus s u b i u r a m e n t o depo« n i t : P u t a b a m agi de psychasthenica, n o n vero de m o r b o phisico pro« g r e d i e n t e ; ita ut p u t a r e m m a t r i m o n i u m ei n o n esse contra-indicatum ». Verum discrimen hoc opinionum inter doct. W a y e n b u r g et ceteros doctores facile explicatur, si observetur doct. Wayenburg curam a s s i d u a m I o a n n a e n o n habuisse, nec h a b e r e potuisse. Nam eam domi recipiebat (et septies t a n t u m eam excepit) inter h o r a s solitis a e g r o t a n t i u m consultationibus assignatas, ideoque eam nec videre nec audire potuit in iis diebus et horis, in quibus, gravius morbo suo afflicta, domi r e t i n e b a t u r ; u n d e plures notitiae utiles de mentali I o a n n a e statu ipsi doctori defuerunt. Revera, uti patet ex eius depositione, illum l a t u e r u n t plura gravia phaenomena, de q u i b u s s u p r a dictum est; v. g. v a n a illa p h a n t a s m a t a de propria regis nobilitate, de persecutione semper ipsi imminente, illi anxii et frequentes timores, ne veneno necaretur, illa absoluta et continua r e b u s domesticis vacandi incapacitas, etc. U n d e mirum n o n est doctorem illum aliam morbi diagnosim statuisse, a u t benigniorem interpretationem paucis illis p h a e n o m e n i s , q u a e cognovit, dedisse. At, posito etiam, quod I o a n n a ante n u p t i a s h e b e p h r e n i a laboraverit, c u m agatur de morbo progressivo, videre interest, an tempore, quo contractum fuit m a t r i m o n i u m , insania illum g r a d u m attigerat, qui consensum matrimonialem excludit. Qua in re periti audiendi sunt. Doct. Anhalt, qui I o a n n a m , uti dictum est, curavit ante m a t r i m o n i u m in nosocomio Nassoviensi, i n t e r r o g a t u s a i u d i c e : « Ella è convinto che « essa già in quel t e m p o non poteva dare conto nè del suo dire, nè dei « suoi atti, cioè che allora n o n è stata capace di esercitare anche un « atto di libera v o l o n t à ? » , r e s p o n d e t : « Sono convinto che in quel t e m p o « n o n poteva rendersi conto completo del suo fare e dire ; n o n e r a S. Romana Bota 523 « capace di agire con libera volontà (fare atti di libera volontà) ». Et ad quaesitum 5: « Ella ha la ferma convinzione che essa n o n è stata « atta a dare con chiara intelligenza e libera volontà il consenso chiesto « per il matrimonio c r i s t i a n o ? » , r e s p o n d e t : « Sì ». H a n c e a m d e m opinionem tenet doct. M u t h m a n praefati nosocomii director; iudici enim i n t e r r o g a n t i : « P u t a s n e eam eo tempore tali insaniae m o r b o laborasse, « ut n o n posset liberae voluntatis actus elicere, ita quidem ut n o n « valeret liberum consensum praebere, qualis requiritur ad matrimo« n i u m christianum ? », respondet : « Il libero atto della volontà era « impedito anche alla conclusione nuziale (al matrimonio) ». Doctor Beckman in suo primo interrogatorio diei 28 octobris 1913 haec h a b e t : « La consideravo come non responsabile del suo fare ed agire, e credo « d u n q u e perciò che, benché forse conscia, ha dato il richiesto consenso, « n o n d i m e n o non ha potuto sufficientemente capire l'intera estensione « (tutto il significato) del suo consenso ». Nec difficultatem facere poss u n t verba : « F o r s e conscia ha dato il richiesto consenso », quia haec doctor n o n intelligit nisi de q u a d a m conscientia et de q u o d a m consensu partiali et quidem ad valorem matrimonii n o n sufficienti; dicit enim a n t e a « la considerava come n o n responsabile del suo fare ed « agire ». Quod confirmat in secundo interrogatorio 13 iunii 1916; n a m ad quaesitum 3: « Manesne igitur in sententia t u a existimans d o m i n a m « l u r g e n s de Hoog m a t r i m o n i u m ineuntem consensus sui plenam signi« ficationem n o n sufficienter intelligere potuisse? », r e s p o n d e t : Affirmative. Clarius doct. Wilhelmy : « Ho la persuasione che essa, all'atto del « matrimonio, già n o n era più in stato di prestare un simile consenso, « quale deve essere richiesto per la valida celebrazione di un matri« monio cristiano. Come causa posso allegare tanto il fatto, che di solito « simili malattie si sviluppano lentamente, q u a n t o l'asserzione degna di « fede di un altro medico (dott. Anchalt) che ha curato la signora Iurte gens prima del matrimonio ». His accedit doct. Wassenmayer, qui declarat: « Secondo le notizie partecipatemi d'altra parte medica e dalle « mie proprie osservazioni ho la convinzione che la signora l u r g e n s , al « tempo della celebrazione del matrimonio non poteva prestare un valido « consenso ». Eadem h a b e t doct. van der H a g e n : « Opino che la Chiesa « cattolica per un valido matrimonio esige un consenso ragionevole « risultante da u n a libera volontà ed ispirato da sana mente. Basan« domi su questo ho la convinzione che la malattia della signora esisteva « già p r i m a del suo matrimonio in tale misura ch'essa era incapace, « alla celebrazione del suo matrimonio di dare un simile consentimento « ragionevole ». T a n d e m doct. T h o m s o n director nosocomii siti in civi- 524 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tate B o n n ita m e n t e m s u a m p a n d i t : « H o la persuasione scientifica, « che q u e s t a insania già p r i m a del m a t r i m o n i o era t a n t o progredita, « che da essa era cagionato un serio restringimento della p a d r o n a n z a « della propria libera volontà, quale deve chiedersi necessariamente « per la conclusione di un matrimonio cristiano. . . . Secondo la mia per« suasione scientifica la signora I u r g e n s alla celebrazione del matri« monio si è fatta guidare molto più da certe i n s a n e immaginazioni, « sentimenti ed impetuosità di volontà morbosa, che da motivi mentali « normali. Se alla celebrazione del matrimonio la facoltà della libera « volontà fosse completamente esclusa, n o n può essere asserito in base « della propria osservazione con certezza infallibile, ma può essere « ammesso come probabilissimo ». Utique hic doctor n o n videtur admittere in I o a n n a , die matrimonii exclusionem liberae voluntatis, nisi ut probabilissimam ; sed, uti patet ex ipsis eius verbis, haec s u m m a probabilitas aequivalet morali certitudini, cum ea opponat certitudini infallibili, q u a e in his rebus nec haberi potest, nec r e q u i r i t u r ; et cum dixerit in s u a responsione ad 4, arbitrium (padronanza) liberae voluntatis necessario ad c o n s e n s u m matrimonialem requisitum notabiliter in I o a n n a fuisse restrictum. Post haec r e m a n e n t solvendae praecipuae difficultates, q u a s solers vinculi vindex profert adversus testium depositiones et doctorum peritias. Relate ad testes ait q u a m p l u r i m o s , m a t r e m praesertim I o a n n a e , declarasse se I o a n n a m a n t e m a t r i m o n i u m semper uti mente s a n a m habuisse, et p h e n o m e n a s u p r a relata nonnisi in indolem mutabilem et tantisper insolitam refundenda essse. Quod adeo v e r u m est, ut die matrimonii in ecclesia, et t e m p o r e coenae, uti placidam verbis et gestis se exhibuit. R e s p o n d e t u r h a n c e a n d e m difficultatem propositam fuisse peritis, qui dixerunt hoc s u e t u m esse in h u i u s m o d i morbis, in q u i b u s aegroti p o s s u n t et solent propriam infelicem conditionem legere. Ita doct. B e c k m a n : « Di g r a n lunga presso la maggioranza dèi profani esiste « la propensione a considerare i fenomeni anormali, come difetti di « carattere, ovvero come conseguenza di circostanze particolari; cosicché « noi vediamo sovente, se non regolarmente, che la malattia esisteva già « da lungo tempo prima che fosse conosciuta come tale ». Pariter doct. van der Hagen : « Spiego ciò (difficultatem propositam) in questo « modo, che la signora era effettivamente strana, e n o n r a r a m e n t e faceva « l ' i m p r e s s i o n e di essere sofferente dell'isteria, e che, se n o n la riguar« d a v a n o come demente, è un fenomeno occorrente assai c o m u n e « in queste simili malattie, p e r c h è i profani per il solito giudicano, « secondo il comportarsi, e le azioni, in q u a n t o che son pericolose pel 525 S. Romana Rota « paziente stesso, oppure fastidiose e pericolose per altri e ciò n o n era « qui il caso ». Ita etiam doct. Anhalt, et doct. T h o m s o n , qui speciatim quoad matris depositionem haec h a b e t : « Le osservazioni della m a d r e « che la figlia p r i m a del matrimonio n o n fosse s t a t a insana, ma che « solamente per malignità di carattere, si è voluta procurare, per sè '< e per altri dispiaceri, è di n e s s u n a i m p o r t a n z a qualsiasi, perchè la « m a d r e stessa è u n a personalità decisamente patologica di mente e « partecipa all' insania della demente figlia, e perchè l'asserito peggio« r a m e n t o di carattere nel senso di contegno maligno contro coloro « che la contornano, appartiene ai sintomi caratteristici di quella forma < di perturbazione mentale, della quale la signora l u r g e n s è sofferente « nel modo già indicato ». Mirandum etiam n o n est iuxta peritos I o a n n a m die matrimonii in ritu religioso explendo, et in coena nuptiali verbis et gestis mente s a n a m se exhibuisse. Deponit enim doct. W i l h e l m u s : « È del tutto « conforme alla esperienza quotidiana professionale dei medici degli « insani, il fatto che precisamente tali malati, come la signora l u r g e n s , « s a n n o nascondere alle persone, che li circondano, le loro insane fanta« sie, ed inclinazioni di sentimento, di volontà, che influiscono in modo < decisivo sulle loro a z i o n i » . Et doct. A n h a l t : « L a sua malattia (sci« licet Ioannae) si è sviluppata poco alla volta. In tali casi il malato, « p a r t i c o l a r m e n t e il bene e d u c a t o , suole conservare ancora lungo « tempo un contegno corretto. Aveva un sentimento vivaee della malat« tia, che le cagionava di n a s c o n d e r e le sue idee morbose il più possi- « burnente ». Adversus peritias opponitur certo n o n constare q u o n a m t a n d e m morbo mentali I o a n n a laboraverit; periti enim modo l o q u u n t u r de p a r a noia, m o d o de dementia praecoci, seu hebephrenia. At I cum fere omnes periti nos doceant de morbi gravitate, et quidem tempore, quo nuptiae celebratae fuerunt, p a r u m refert de nomine, quo m o r b u s vocetur. 2" Si hodie, testante doct. Hoogveld, I o a n n a affecta sit paranoia, quod admittere videtur etiam doct. Anhalt in suo interrogatorio, dum e contra in q u a d a m epistola scripsisset quod I o a n n a « era d o m i n a t a da fan« tasmi vaneggianti d'indole ebefrenica », a d n o t a n d u m est quod paranoia et hebephrenia 'iuxta doctorem Borri « n o n h a n n o individualità *« clinica, trattandosi di differenze superficiali di forma, spesso concor« renti di un unica e sostanziale modalità psicopatologica, consistente « nella labilità di equilibrio, o addirittura nello squilibrio, o addirittura « nello squilibrio funzionale di un cervello costituzionalmente imperfetto » (Nozioni elementari di medicina legale, pag. 297). o Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 526 Q u i b u s o m n i b u s rite consideratis Nos infrascripti Auditores de t u r n o pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, Christi Nomine invocato, dicimus, declaramus ac s e n t e n t i a m u s sententiam diei 15 maii esse confirmandam; i. e. ad propositum d u b i u m r e s p o n d e m u s : Ad I Affirmative, ad II Negative. Mandamus autem Ordinariis locorum et ministris tribunalium ad q u o s spectat, ut exsecutioni m a n d e n t h a n c n o s t r a m definitivam sententiam, et a d v e r s u s reluctantes procedant ad n o r m a m sacrorum c a n o n u m et praesertim cap. 3, sess. XXV, De reform. Concilii Tridentini, iis adhibitis exsecutivis et coercitivis mediis, q u a e magis efficacia et opportuna, pro rerum adiunctis, esse iudicaverint. R o m a e in sede Tribunalis S. R. Rotae, die 7 ianuarii 1918. Guilelmus Sebastianeiii, Decanus, Ponens. Seraphinus Many. Raphael Chimenti. L. % S. Ex Cancellaria S. R o m a n a e R o t a e Sac. T. Tani, Notarius. Diariwn Bomanae Gwriae DIARIUM ROMANAE CURIAE S. CONGREGAZIONE DEI RITI Martedì 29 ottobre 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con V intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Rmi Prelati e dei Consultori teologi, componenti la S. Congregazione dei Riti, si è tenuta la Congregazione Preparatoria per discutere il dubbio intorno al martino, alla cagione del martirio ed ai segni di questo, o miracoli per la Causa di Beatificazione, ossia dichiarazione del martirio, delle Serve di Dio Maria Maddalena Fontaine con tre Compagne, Figlie della Carità, e di Maria Clotilde Angela di San Francesco Borgia con dieci Compagne, Orsqline di Valenciennes. Martedì 12 novembre 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, si è tenuta la Congregazione Ordinaria dei Sacri Riti, nella quale al giudizio degli Emi e Rmi Signori Cardinali componenti la medesima, sono state sottoposte le seguenti materie: 1) introduzione della Causa di Beatificazione, ossia dichiarazione del martirio, dei Servi di Dio Simeone Berneux, Vescovo di Capsa e Vicario Apostolico della Corea, e di Paolo Chau e loro rispettivi Compagni uccisi, come si asserisce, in odio alla Fede nella Corea e nella Concincina; 2) conferma di culto prestato da tempo immemorabile al Servo di Dio Giovanni Pelingotto, Terziario Francescano, detto Santo o Beato; 3) intorno alla revisione degli scritti del Servo di Dio Ugolino da Gualdo Cattaneo, dei Romitani di Sant'Agostino; 4) e degli scritti del Servo di Dio Angelo De Scarpetti, dei Romitani di Sant'Agostino. 5) e degli scritti della Serva di Dio Filomena Genovese, Terziaria Francescana. Martedì 26 novembre 1918, nel Palazzo Apostolico Vaticano, con l'intervento degli Emi e Rmi Signori Cardinali e col voto dei Consultori teologi, si è tenuta la Congregazione dei Riti Nuova Preparatoria per discutere il dubbio sul martirio, la causa del martirio ed i segni o miracoli del Ven. Girolamo detto della Rocca delle ventiquattr'ore, ucciso, come si asserisce, in odio alla Fede, in Giulia Cesarea o Algeri. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 528 SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre si è degnato di nominare: 31 ottóbre 1918. L'Emo signor Cardinale Andrea Fmhwirth, Protettore dell'Istituto delle Terziarie Domenicane della Congregazióne di Santa Caterina di Springfield. 4 novembre » L'Emo signor Cardinale Lodovico Billot, Protettore dell'Istituto delle Suore " Guardiane Adoratr'ici dell'Eucaristia „. 7 » » L'Emo signor Cardinale Raffaele Scapinelli, Membro della Sacra Congregazione Concistoriale. » » » L Emo signor Cardinale Donato Sbarretti, Membro del Supremo Sacro Tribunale della Segnatura Apostolica. 12 » » L'Emo signor Cardinale Oreste Giorgi, Protettore delle Suore della Croce, di Siviglia. 13 » » L'Emo signor Cardinale Michele Lega, Protettore della Venerabile Arciconfraternita di S. Maria del Buon Consiglio. 21 » » Il Revmo P. Giuseppe Drehmanns, della Congregazione del Santissimo Redentore, Consultore della Commissione Cardinalizia per lOpera " Praeservationis Eidei „. 1 dicembre » Mons. Raimondo de la Porte vescovo tit. di Berisa, Consultore della S. Congregazione dei Sacramenti. Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di nominare: Protonotario Apostolico di numero partecipante: 30 novembre 1918. Mons. Domenico Iorio. Protonotari Apostolici ad instar participantium: 21 ottobre 1918. Mons. Nicola Sa vinetti, Gran Priore di San Nicola di Bari, 12 novembre » Mons. Nicola Farina, dell'archidiocesi di Gaeta. 29 » » Mons. Giovanni M. Emilio Sahut, della dioc. di Montpellier. Prelati Domestici di S. S.: 23 ottobre 1918. 26 » » 25 novembre » » » » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Giuseppe Barbero, dell'archidiocesi di Torino. Stefano Mata Pascual, della diocesi di Osma. Camillo Fornari, della diocesi di Rieti. Luigi Camboni, della diocesi di Ozieri. Tommaso Miley, dell'archidiocesi di Edimburgo. Diarium Bomanae Curiae 529 ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre si è degnato di conferire le seguenti onorificenze : La Commenda dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 1 novembre 1918. Al sig. Massimo Gérard, console generale del Belgio nelle isole Canarie. 6 » » Al sig. Giovanni Zaccone, della diocesi di Saluzzo. 8 >• » Al sig. avv. Luigi Giordano, deirarchidiocesi di Torino. 20 » > Al sig. ing. Rodolfo Sella, dell'archidiocesi di Torino. » » > Al sig. barone Luigi Rodino, dell'archidiocesi di Napoli. 28 » » A lord Skerrington Campbell Guglielmo, dell'archidiocesi * di Edimburgo. Il Cavalierato dell'Ordine di S. Gregorio Magno, classe civile: 25 ottobre 1918. Al sig. dott. Francesco Natucci, della diocesi di Pescia. 6 novembre » Al sig. Luigi Serse G r i l l i , di Roma. 28 » » Al sig. Giovanni Patrizio Boland, residente a Londra. La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa: 13 novembre 1918. Al sig. Giuseppe Feliciano da Costa, già Ministro Plenipotenziario ed Inviato Straordinario del Portogallo presso la Santa Sede. MAGGIORDOMATO DI SUA SANTITÀ Con Biglietti di S. E. Rma Mons. Maggiordomo, il Santo Padre si è degnato di nominare: Camerieri Segreti soprannumerari di S. S. : 12 25 » 26 31 4 7 9 20 22 ottobre 1918. » » » » » » » » novembre » » » » » » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Augusto Strenghetto, della diocesi di Adria. Francesco Gardini, dell'archidiocesi di Bologna. Antonio Piccinelli, della diocesi di Como. Pietro Ciriaci. Tommaso Migliore, dell'archidiocesi di Torino. Paolo No varo, della diocesi di Albenga. Antonio Lira Pessôa de Maria, della diocesi di Sobral. Giovanni Battista Cavallotti, della diocesi di Saluzzo. Francesco Mennini, dell'archidiocesi di Firenze. Giovanni Brianda, della diocesi di Ozieri. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 530 Camerieri Segreti di Spada e Cappa di S. S. : 18 novembre 1918. Il sig. Adolfo Zaleski, della diocesi di Luceoria e Zytomir, 27 » » Il sig. conte Giuliano Gambaro, dell'archidiocesi di Genova. » » » Il sig. conte Agostino Ravano, della medesima archidiocesi. Camerieri 25 ottobre 1918. » » » 26 » » 29 » » 11 novembre » 13 » ^ » 20 » » d'onore in Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. abito paonazzo di S. S.: Cesare Ferreira dos Santos. Giovanni di Francesco Filippucci. Pietro Pirri. Ermanno Winter, dell'archidiocesi di Colonia. Luigi Mazzarelli, della diocesi di Mondo vi. Santiago Garrote Amigo, della diocesi d'Avana. Giuseppe Menghi, della diocesi di Tivoli. Cappellano d'onore extra urbem di S. S. : 1 giugno 1918. Mons. Giuseppe Augusto Ferreira, dell'archidiocesi di Braga. Cameriere d'onore di Spada e Cappa soprannumerario di S. S.: 6 novembre 1918. 11 sig. comm. Piero Umberto Giaj-Levra, dell'archidiocesi di Torino. NECROLOGIO 9 » ottobre 1918. Mons. Carlo Arsenio Bourdon, vescovo titolare di Dardano. » » Mons. Pietro Broyer, vescovo titolare di Polemonio. dicembre » Mons. Giovanni Giuseppe Koppes, vescovo di Lussemburgo. Quaedam corrigenda in vol. X (1918) Commentarii Acta Apostolicae Sedis : Pag. » » » » 25 26 26 132 179 » » » 238 238 382 lin. » » » » 22 3 16 27-28 13-14-15 » 3 » 7 » 28 legatur: » » » » » » » diei diei n. 1247 Sancti Columbae Abbatis Tandem iisdem, si uno cuiusque mensis die ad sacram Synaxim accedant iuxta Pontificis mentem, plenariam, etc. mancipatus ad religiosos etiam suppressis et duplicibus I et II classis, etc. INDEX GENERALIS RERUM (ANN. X — VOL. X ) I. - ACTA BENEDICTI P P . XV LITTERAE ENCYCLICAE, 473. CONSTITUTIO APOSTOLICA, 5. APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE, 49, 81, 354, 401. MOTU PROPRIO, 225, '305. LITTERAE APOSTOLICAE, 8, 55,84,129,177, 306, 356, 403, 433. EPISTOLAE, 14, 57, 86, 133,188, 227, 273, 317, 357, 440, 478. SERMO, 92. 6) Liturgica, 25, 45, 69, 78, 106, 126,171, 222, 254, 268, 301, 322, 348, 398. S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS, 201. S. CONGREGATIO PRO ECCLESIA ORIENTALI, 417, 508. III.' - A C T A T R I B U N A L I U M S. POENITENTIARIA APOSTOLICA, 28, 151, 255. S. ROMANA ROTA : II. - A C T A SACRARUM CONGREGATIONUM S. CONGREGATIO S. OFFICII, 136, 282. S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS: a) Documenta, 17, 98, 190, 235, 283, 325, 363, 366, 414,451,481,487. 6) Provisiones Ecclesiarum, 18,60, 98, 137, 193, 239, 284, 325, 367, 417, 451, 503. c) Nominationes, 61. S . CONGREGATIO CONCILII, 18,61,138,194, 239, 285, 326, 368, 504. a) Sententiae, 32, 70, 108,158, 207, 256, 291, 336, 378, 420, 453, 517. b) Citationes edictales, 123. c) Causae actae sub secreto, 119. COMMISSIO SPECIALIS R R . P P . CARDINALIUM, 388. SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL, 39, 391. PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS, 77, 170, 344. IV. - ACTA OFFICIORUM SECRETARIA STATUS: Epistola, VICARIATUS URBIS, 300. 298. S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS, 145, 290. S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE: a) Notificatio, 508. b) Nominationes, 200, 373, 452. S. CONGREGATIO RITUUM : a) Decreta de Beatificatione vel Canonizatione, 66, 99, 126, 145, 246, 323, 374, 509, 513. Diarium Romanae Curiae: a) Monitum, 431. b) Nominationes, 46, 78, 126,172, 222, 269, 301, 349, 398, 470, 528. d) Necrologium, 48, 80, 128, 176, "224, 272, 304, 352, 432, 472, 531. INDEX DOCUMENTORUM CHRONOLOGICO ANNO MENSE ORDINE DIGESTUS DIE L - ACTA BENEDICTI PP. XV I. - LITTERAE ENCYCLICAE 1918 Per quas publicae indicuntur preces pro conventu de pace componenda . Dec. II. - CONSTITUTIO APOSTOLICA. 10 1917 Apostolicis litteris. - Paroecia Ss. Cordis pro animabus igne purgatorio expiandis in Urbe instituitur . . III. - APOSTOLICAE SUB PLUMBO LITTERAE. Iun. 1918 Nov. 15 Dec. 8 Ian. Iul. 17 Quandocumque. - De Metropolitanae et novae Provinciae ecclesiasticae Adamantinae erectione. . . . Episcopalis Carnutensis Ecclesia. - De privilegii sacri pallii cathedrali Ecclesiae Carnutensi concessione. Postquam, sexaginta. - De privilegii sacri pallii cathedrali Tarbiensi et Lourdensi concessione. . . . Quo vehementius. - De dioec. Leiriensis restitutione Romanis Pontificibus. - De cathedralis Ecclesiae Aterradensis erectione Cum urbs. - De erectione Concathedralis Recifensis in Brasilia IV. - MOTU PROPRIO. Maii Iul. Quartus iam annus. - De Missa pro societatis humanae necessitatibus die 29 iunii celebranda . . . Tribus abhinc annis. - Sodalium Ssmi Crucifixi ad S. Marcelli novas constitutiones ratas habet. . . V. - LITTERAE APOSTOLICAE. 1917 Nov. Dec. Sacras conspicuas. - Ecclesia paroecialis B. M. V. de Mercede in urbe Bonaerensi titulo ac privilegio basilicae minoris houestatur Quae catholico. - Vicariatus Apost. « de Beni » erigitur Index documentorum 534 ANNO MENSE DIE 1917 Dec. 14 » » 18 1918 Ian. 15 » » 28 » Febr. 3 » » » » » Mart. » » •> 13 » 23 Apr. co » 1 m » » m Maii 10 » 13 Iun. 8 PAG. Pias fidelium. - Sodalitas Filiarum Mariae, sub titulo Praesentationis, ad S. Ambrosii in civitate Cuneensi, in archisodalitatem erigitur et indulgentiis ditatur Tempia Dei. - Templum vulgo « del Carmine Maggiore » nuncupatum civitatis Neapolitanae in basilicam minorem erigitur In Senario Monte. - Ecclesia Montis Senarii, Ordinis Servorum B. Mariae Virginis, titulo ac privilegiis basilicae minoris augetur. . Dilectus filius. - Consociatio a S. Gerardo Maiella, canonice erecta in ecclesia Matris Domini in oppido vulgo « Caposele », in archisodalitatem erigitur . Litteris Apostolicis. - Capitulo et clero sancti Blasii et sancti Aegidii in oppido « Palombara Sabina » dantur novae leges Probe novimus. - Sodalitatibus a Passione Domini indulgentiae iam concessae confirmantur aliaeque conceduntur Pias fidelium. - Sodalitas S. Laurentii levitae et martyris, in templo metropolitano Edimburgensi constituta, in archisodalitatem erigitur Cum, sicuti. - Archisodalitas S. Laurentii levitae et martyris, in templo metropolitano Edimburgensi erecta, indulgentiis augetur Quae catholico. - Praefectura Apostolica Borneae Holandicae in vicariatum apostolicum erigitur. . . Inter sodalicia. - Sodalitati Nostrae Dominae a Bona Morte, diebus quibusdam festis et christifidelibus omnibus certas quasdam preces ad sanctam mortem assequendam recitantibus, indulgentiae plenariae ac partiales conceduntur Pietatis honorisque. - Templum Sacratissimi Cordis Iesu in urbe Rothomagensi titulo ac privilegiis basilicae minoris honestatur Benigne annuentes. - Sororibus Burdigalensibus a Sacra Familia conceditur indulgentia plenaria pro certa quadam pia exercitatione in honorem Sacrae Familiae Compertum est. - Conceduntur indulgentiae et privilegia Operi piaculari vulgo « de Montligeon » in dioecesi Sagiensi Cum grata. - Foederi Missae quotidianae erecto in archidioecesi Birmingamiensi conceduntur indulgentiae et privilegia iam eidem operi alibi concessa . Cum, sicuti. - Foedus internationale « Pro Pontifice et Ecclesia » Camberii institutum indulgentiis augetur 10 12 55 129 177 130 132 180 181 186 187 306 307 309 chronologico ordine digestus ENSE 11 17 Iul. 31 Aug. 19 Sept. Oct. PAG. DIE Iun. 10 535 Caelestes Ecclesiae. - Pia Unio « Cultus perpetuus erga Virginem Perdolentem » nuncupata et in basilica Montis Berici instituta indulgentiis ditatur. Nobis curavit. - Indulgentiae et privilegia archisodalitati vulgo « de Montligeon » iam collata confirmantur aliaque nova conceduntur Benigne annuentes. - Fratribus a Scholis Christianis quasdam preces recitantibus indulgentia ccc dierum conceditur Relatum est. - De Tertio Ordine Servorum B. M. V. in Hispania regionibusque ei olim subiectis nonnulla statuuntur Religionem. - Iaculatoriam quandam preculam in honorem Sacratissimi Cordis Iesu recitantibus indulgentiae conceduntur . A dilecto filio. - Sodalitas a s. Peregrino Laziosi in curiali aede Taurinensi S. Caroli erecta indulgentiis ditatur Constat apprime. - Restitutio in abbatiam sui iuris abbatiae Ottenburanae Ordinis sancti Benedicti . Constat sane. - Restitutio in abbatiam monasterii Ciriciensis in Tarnoviensi dioecesi Benigne annuentes. - Plenariae in perpetuum indulgentiae conceduntur ubique terrarum sodalibus Domini Infantis Iesu sub titulo Pragensis. . . . Illustri in civitate. - Ecclesia B. M. Virginis in coelum assumptae civitatis « Ravello », in archidioecesi Amalphitana, erigitur in basilicam minorem cum adnexis titulo privilegiis Cum, sicuti. - Plenariae et partiales indulgentiae conceduntur in perpetuum fidelibus ad templum Virginis a Gratiis in Monte Arana confiuentibus . . Illustriores. - Metropolitanum templum primarium Carthaginense titulo ac privilegiis basilicae minoris cohonestatur Molis amplitudine. - Ecclesia S. Ioannis Florentinorum in Urbe titulo basilicae decoratur Laeto semper. - Praefectura Apostolica « de Betafo » n Vicariatum Apostolicum erigitur Summa afficimur. - Praefectura Apostolica Nigeriae occidentalis in Vicariatum Apostolicum erigitur. . Conspicua templa. - Templum B. Mariae Virg. de Mercede in civitate Barcinonensi titulo et privilegiis basilicae minoris decoratur . . . . . . . . . Affert ad nos. - Seminario patriarchali Venetiarum privilegia et indulgentiae conceduntur, et ecclesia matrix Murianensis S. Donati titulo Abbatiae decoratur, addito contitulari S. Cypriano Ep. et Mart. 310 312 314 315 316 356 403 406 407 410 411 475 433 434 435 477 Index documentorum 536 ANNO MENSE 1918 Oct. DIE Inditum Fratrum. - Sub exitum saeculi vii ex quo S. Franciscus Assisiensis Palaestinam adiit, Fratrum Minorum in Locis Sanctis custodiendis laudantur promerita, et iura, privilegia, indulgentiarum munera, iis ab Apostolica Sede concessa, confirmantur V. - 1917 Dec. 3 20 27 1918 Ian. 16 18 27 31 Febr. 2 EPISTOLAE. Tanta Nos. - Ad Ioannem S. R. E. Card. Gsernoch, archiepiscopum Strigoniensem, ceterosque Episcopos Hungariae, qui e coetu Budapestinensi com muñes litteras sibi miserant Gratias vobis. - Ad RR. PP. DD. Archiepiscopos et Episcopos regni Bavariae ; communibus eorum litteris e conventu Frisingensi datis respondet. . . In consilium. - Ad Andream card. Ferrari, archiepiscopum Mediolanensem, Pontificii Lycaei iuri canonico tradendo Magnum Cancellarium, et ad eiusdem Lycaei praesidem ac doctores, de officiosissimis communibus litteris gratias persolvens Natalis trecentesimi. - Ad R. M. Angelam a Nostra Domina, virginum Ursulinarum unionis romanae antistitam generalem, anno trecentesimo exeunte ex quo religiosa ea familia constituta est. . . . Annua pietatis. - Ad Georgium S. R. E. presb, card Gusmini, archicancellariutn, et doctores decuriales Collegii theologici Bononiensis: quorum ad officiosas litteras rescribit Quod de natali. - Ad Alphonsum S. R. E. card. Mistrangelo, archiepiscopum Florentinorum, xxv annos in episcopatu complentem Litteris, quibus. - Ad Gotifredum de Grandmaison, praesidem societatis bibliographicae, quinquagesimo exeunte anno a condita eadem societate . . Facere non possumus. - Ad R. P. D. Iosephum Mora y del Rio, archiepiscopum Mexicanum, quem xxv episcopatus complentem annos, gratulationeet laude prosequitur. . . . . . . . . . . . . . . Grato te animo. - Ad Ioannem Mariam card. Farley, archiepiscopum Neo-Eboracensium, de bonis ominibus a c d e petriana stipe gratias agens . . . . Conspirantibus. - Ad Episcopos Austriacae ditionis, qui e coetu Vindobonensi communem epistolam, observantiae officiique plenam, miserant . . . . . Benignitas Dei. - Ad R. D. Ioannem Dunn, cuius diligentiam in moderando per dioecesim Neo-Eboracensem «Opere propagationis Fidei» dilaudat . . chronologico ordine digestus ANNO MENSE 1917 Febr. 1918 Mart. Apr. DIE 21 29 Maii 10 12 Acta, 537 PAG. Admodum, delectarunt. - Ad Episcopos Graeco-rumenos, qui de condita nova Congregatione pro Ecclesia Orientali ac de Instituto studiorum orientalium gratias egerant Libenter comperimus. - Ad Henricum S. R. E. card. Almaraz y Santos, archiepiscopum Hispalensem, xxv episcopatus annos complentem Ad afferendum. - Ad R. P. Leonardum Vossen, S. L, moderatorem pontificii seminarii Kandiensis, anno xxv exeunte a seminario condito .' Admodum iucunda. - Ad R. P. Patritium Murray, Congregationis Ssmi Redemptoris generalem praepositum, de Sodalitate a S. Familia in aede Limericiensi S. Alfonsi abhinc annis L instituta . . . In maximis. - Ad R. P. P. Alexandrum Kakowski, archiepiscopum Varsaviensem, ceterosque eiusdem Provinciae ecclesiasticae Episcopos Studii erga nos. - Ad R. P. D. Willibrordum Benzler, episcopum Metensem, de officiosissimis litteris gratias agens In his temporum. - Ad Antonium S. R. E. card. Mendes Bello, patriarcham^Ulyssiponensem, ceterosque Episcopos Lusitaniae rescribens, eorum pastoralem diligentiam laudat JE serie voluminum. - Ad R. P. Laurentium Janssens, abbatem benedictinum, qui suum « De hominis natura» volumen nuper editum Summo Pontifici observantiae causa obtulerat. Decimus hic annus. - Ad R. P. Richardum H. Tierney. sac. S. I., scriptionis hebdomadalis « America » moderatorem, decimo anno vertente postquam vulgari coepta est . . . . Optimum sane. - Ad Iosephum S. R. E. card. FrancicaNava, archiepiscopum Catanensem, qui dioecesanam synodum indixerat Salesiani instituti. - Ad R. P. Paulum Albera, congregationis Salesianae rectorem generalem, ob soemnia anni quinquagesimi ex quo taurinensis aedes Mariae Auxiliatricis dedicata est, et ipse sacerdotium iniit . . Maximas inter. - Ad Andream S. R. E. card. Ferrari, arc h episcopum Mediolanensem, et ceteros Episcopos Insubris Regionis, de communi officiosissima epistola gratias persolvens Diem vertentis. - Ad R. P. D. Franciscum Iosephum Bonnefoy, archiepiscopum Aquensem, quem LX annos sacerdotii et xxv episcopatus complentem, gratulatione laudibusque persequitur vol. X, n. 12. - 5-12-918. 35 Index documentorum 538 ANNO 1918 MENSE Maii DIE 30 Iun. 10 15 18 19 25 27 30 i Praeclarum studium. - Ad Alexium S. R. E. card. Ascalesi, archiepiscopum Beneventanum, ceterosque Episcopos eiusdem Provinciae ecclesiasticae, qui communiter epistolam miserant . . . Nos vero. - Ad Doctores Decuriales Pontificii Athenaei Beneventani, qui significationem grati animi et obsequii, promulgato Codice Iuris Canonici, dederant Dum tanta. - Ad R. P. Innocentium Lopez, Ordinis Mercedarii vicarium generalem, ob proxima sollemnia anni DCC ab Ordine instituto . . . . . Litteris apostolicis. - Ad Ludovicum Nazarium S. R. E. card. Bégin, archiepiscopum Quebecensem, ceterosque Archiepiscopos et Episcopos regionis Canadensis: mutua inter fideles concordia iterum commendata, dantur normae quoad scholasticam legem a gubernatoribus Ontarii Status l a t a m . . . . . Singularis vestra. - Ad RR. PP. DD. Ioannem Bedam Cardinale, archiepiscopum Perusinum, Petrum Pacifici, archiepiscopum Spoletanum, ceterosque Umbrae regionis Episcopos, quorum officiosissimae epistolae Assisio datae respondet. . . . . . . Grata nobis. - Ad RR. PP. DD. Natalem Bruni, archiepiscopum Mutinensem, ceterosque Aemiliae Episcopos, Uteris rescribens quas ex Mutinensi conventu officii causa dederant. . Mentre amare lagrime. - Ad R. P. Caesarem Pedrini, e congregatione Servorum charitatis, sodalitii « a Transitu S. ioseph » moderatorem : sodalitium commendans, cui ipse B. P. piissime adhaeret, sacerdotes sodales Missam pro morientibus celebraturus spiritualibus ditat privilegiis Versio latina . Proximo mense. - Ad R. D. Norbertum Schachinger, Ordinis Praemonstratensis abbatem generalem eumdemque abbatem Schlaglensem, septimo exeunte saeculo cum Schlaglensis abbatia condita est . . Délectât Nos. - Ad R. P. D. Willibaldum Hauthaler, O. S. B., abbatem S. Petri Salisburgensis ; cui L sacerdotii annos compienti gratulatur Utrumque Nobis. - Ad R. D. Iacobum Ogier, de sodalitate pro Pontifice et Ecclesia, quae ornatur laudibus et commendatur Vicesimum quintam. - Ad R. P. D. Henricum Joulain, episcopum Iaffnensem, quem, appetente xxv episcopalis consecrationis natali, gratulatione prosequitur Qua flores. - Ad R. P. D. Adolf um Fritzen, episcopum Argentoratensem, ob annum aetatis octogesimum feliciter plenum, fausta omina mittit PAG. 276 277 280 317 319 320 321 323 chronologico ordine digestus ANNO MENSE Ì918 Iul. DIE 10 19 31 Aug. 21 Sept. 11 17 20 Oct. Litterarum tuarum. - Ad R. P. D. Michaelem Felicem Eorum, episcopum Trevirensem, qui praeclarum pietatis testimonium et pignus dederat, gratias agens rescribit . • . . . . . . . . . . . . Pastoralis sollertiae. - Ad R. P. D. Michaelem 0'Doherty, archiepiscopum Maniianum, ceterosque Episcopos Insulam tu Philippinarum, qui de actis conventus Manilani communem epistolam dederant . Iucundus Nobis. - Ad regem Rajah Rama Vurmah, cui d e sexagesimo eius natali gratulatur . . . . Anniversarium diem. - Ad R. P. D. Natalem Gabrielem Moriondo, episcopum Cuneensem, natalem quintum et vicesimum ab inito sacerdotio celebrantem . . Quoniam dena. - Ad R. P. D. Iacobum Gostamagna, episcopum tit. Coloniensem, vicarium apostolicum de Méndez ac Gualaquiza, quem, ob sacerdotii natalem L, gratulationibus et votis prosequitur . . Varie sane. - Ad R. P. D. Victorem Arrien, archiepiscopum Platensem,'ceterosque Episcopos Boliviae, quorum communi epistolae rescribit Quod Nobis. - Ad Catharinam Schynse, sodalitatis « Catholicarum mulierum missionibus iuvandis » praesidem generalem, xxv redeunte natali, ex quo eadem pium opus condiderat . Variis sane. - Ad R. P. D. Ioannem Iosephum Koppes, episcopum Luxemburgensem, quem annos L a sacerdotio suscepto complentem gratulationibus et votis prosequitur Ineundum sane. - Ad iacobum S. R. E. card. Gibbons, archiepiscopum Baltimorensem, cui natalem episcopatus quinquagesimum propediem acturo gratulatur ex animo Dum sacra. - Ad R. P. D. Henricum Reig y Casanova, episcopum Barcinonensem, cui munus suae gerendae personae in proximo mariali conventu defert Quamquam in obsequio. - Ad Victorianum S. R. E. card. Guisasola y Menendez, archiepiscopum Toletanum, natalem episcopatus quintum et vicesimum propediem celebratorum . . . . Quae in proximis. - Ad Petrum S. R. E. card. La Fontaine, patriarcham Venetiarum, cuius officiosis litteris ex sacra spiritualium exercitiorum secessione datis rescribit . . . Dioecesanam Synodum - Ad R. P. D. Fidelem Olivas Escudero, episcopum Ayacuquensem, qui dioecesanam synodum propediem coacturus erat . . . Cum ad christianos. - Ad R. P. Dominicum Mariam Ta vani, Ordinis Fratrum Minorum Conventualium 539 540 ANNO 1918 Index documentorum MENSE Oct. DIE 13 16 Nov. 18 I PAG. vicarium generalem, de S. Francisci corpore abhinc centum annis in hypogeo Assisiensis Basilicae invento Pro vestro. - Ad R. P. D. Iacobum Stamler, episcopum Basileensem et Luganensem, ceterosque Helvetiae Episcopos, qui pietatis in Apostolicam Öedem testandae causa communes de more litteras miserant Animus tuus. - Ad Ludovicum Nazarium S. R. E. card. Bégin, archiepiscopum Quebecensem, de iis quae Summus Pontifex ex Apostolici officii conscientia hoc bello gessit Dopo gli ultimi. - Ad Petrum S. R. E. card. Gasparri, a Secretis Status, post pactas Italiam inter et Austriam indutias Quod nuper. - Ad Ludovicum Theissling, O. P. magistro generali, de « Summa contra Gentiles » edita a collegio sodalium Dominicianorum, qui operum S. Thomae Aquinatis Leonianam editionem curant 448 478 479 V. - SERMO. Febr.. 11 Negli anni scorsi. - Habitus ad parochos et ad quadragesimales i n Urbe concionatores . . . . . II. - A C T A S A C R A R U M C O N G R E G A T I O N U M I. - SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII. Decretum circa Consilia a vigilantia et iuramentum antimodernisticum . . Decretum circa quasdam propositiones de scientia animae Christi Mart. Iun. 136 II. - SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS. 1917 1918 Dec. Apr. 10 Declaratio super decreto de choréis 17 MARIANOPOLITANA E ET S. HYACINTHI. Decretum dismem- 30 » Iun. 12 Iul. 1 brationis et aggregationis Decretum circa quasdam Ordinariorum facultates. . DROMORENSIS. Decretum erectionis seu restitutionis capituli cathedralis . Decretum circa clericorum frequentiam in laicis universitatibus Decretum de cura spirituali militantium in classi Francorum Decretum quo canonicis cathedralis Biellensis privilegia conceduntur De facultate applicandi missas in favorem Seminariorum . . . . . . . . . . . . . . . 112 190 237 238 541 chronologico ordine digestus ANNO MENSE 1918 Aug. PAG. DIE 2 Decretum de extensione facultatum quorumdam Ordi- » Divionensis. - Erectio dignitatis Decanatus eiusdem- » » Dubium circa leges et decreta Conciliorum provin- » » 8 Decretum de dilatione relationis dioecesanae pro epi- » Sept. 3 Decretum restitutionis Capituli Metropolitani Montis » » Decreto d'un Ordinario comune pei profughi in Italia Lingonensis.-Decretum erectionis dignitatis Decanatus Decretum d e clericis e militia redeuntibus . . . . De relationibus dioecesanis. - Nova formula . . . 363 » 364 365 366 » » • » » Oct. Nov. 4 25 4 414 415 416 481 487 III. - S. CONGREGATIO CONCILII. » » 28 12 11 19 23 1918 1917 » » Iun. 1917 » 1918 1917 Ian. Nov. Febr. Mart. . PADERBORNES DIOECESIS X Super eleemosynis Missarum . IN HISPANIA. . . . Deliberationis capitularis . MELEVITANA. Praestationis LISBONEN. Exemptionis et funerum 2 » » » » Iul. 16 N. - Missarum manualium . . . . . . QUEBECEN. Onerum choralium seu Praebendarum . . DIOECESIS 18 368 285 61 239 138 326 504 194 IV. - S. CONGREGATIO DE RELIGIOSIS. » » Mart. Iun. 20 26 145 De regulis et constitutionibus religiosorum ad normam canonis ¿489 Codicis Iuris Canonici reformandis . V. - S. CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE. » Nov. 15 Notificatio circa Missiones in Delegationibus Constantinopolis, Aegypti, Mesopotamiae, Persiae et Syriae 508 VI. - S. CONGREGATIO RITUUM. 1917 » » Mart. Dec. 23 12 Ian. 6 » 15 18 25 Decretum Urbis et Orbis. De elevatione ritus ad Dupl. I Classis die 19 martii, S. Ioseph Sponsi B. M. V., conf., et die 29 sept. in Dedic. S. Michaelis Arch. AUGUSTODUNEN. Decretum canonizationis beatae Margaritae Mariae Alacoque, virginis . . . . . . . ULYSSIPONEN. Decretum confirmationis cultus exhibiti Servo Dei Nonio Alvares Pereira, laico professo Ord. Dubia circa Octavas simplices . . . .. . . . . . 26 66 102 69 542 ANNO 1918 Index documentorum MENSE DIE Ian. 30 Febr. Mart. 16 17 Apr. Maii FLORENTINA. Decretum introductionis causae Servae Dei Annae Mariae Lapini, fundatricis Instituti Pauperum filiarum a sacris Stigmatibus ROMANA. Ecclesiae S. Cordis Iesu in Urbe privilegium conceditur celebrationis Missarum de requie singulis per annum diebus LAUDEN. De collecta pro re gravi imperata . . . . AUGUSTODUNEN. Decretum canonizationis beatae Margaritae Mariae Alacoque, v i r g i n i s . . . . . . . ARMACANA. Decretum beatificationis seu declarationis martyrii ven. Servi Dei Oliverii Plunket, Primatis Hiberniae et archiepiscopi Armacani SENEN. Dubia . . . . Decretum introductionis causae Servi Dei Guilelmi Iosephi Chaminade, sacerdotis fundatoris Societatis Mariae ARMACANA. Decretum beatificationis seu declarationis martyrii ven. Servi Dei Oliverii Plunket, primatis Hiberniae et episcopi Armacani PINNEN. Decretum canonizationis B. Gabrielis a Virgine Perdolente, e Congr. Cleric. Regul. Excalceatorum a Ssma Cruce et Passione D. N. I. C. . . . . . HERBIPOLEN. De missa votiva vel commemoratione pro sponsis , PORTUS LUDOVICI SEU EBROICEN. Decretum introductionis causae Servi Dei Flaconi Desiderati Laval, sac. missionarii Congr. Sancti Spiritus SANCTI LUDOVICI. Decretum introductionis causae Servi Dei Felicis De Andreis, sacerdotis et primi superioris Congr. Missionis in America COREANA ET COCINCINEN. Decretum introductionis causae SS. Dei Simeonis Berneux, episc. Capsensis, vic. ap. Coreae, Pauli Chau eorumque sociorum . URBINATEN. Decretum confirmationis cultus exhibiti ^ Servo Dei Ioanni Pelingotto, tertii Ord. S. Francisci BURDIGALEN, SEU VICTORIEN. 12 Iun. 14 Iul. 25 Nov. 12 VII. - S. CONGREGATIO DE SEMINARIIS ET DE STUDIORUM UNIVERSITATIBUS, 1917 Dec. Constitutiones Venerabilis Collegii Anglici de Urbe. Constitutiones Collegii Bedani de Urbe VIII. - S. CONGREGATIO PRO ECCLESIA ORIENTALT. 1918 Iul. 10 » Nov. 15 Decretum de paroecia abbatiae Cryptoferratensis . . Decretum de seminario pro pueris italo-graecis in monasterio Cryptoferratensi instituendo Notificatio circa Missiones in Delegationibus Constantinopolis, Aegypti, Mesopotamiae, Persiae et Syriae chronologico ordine- digestus ANNO MENSE DIE 543 PAG. • III. - ACTA TRIBUNALIUM I. - SACRA POENITENTIARIA APOSTOLICA. 1917 Aug. 3 Actus quidam adorationis erga Dominum Iesum Chri- » Nov. 16 Dec. 14 Conceditur indulgentia c dierum sacerdotibus recitantibus quandam orationem post Missam . . . . Decretum. Solvuntur dubia circa pium « Viae Crucis » exercitium et indulgentias eidem adnexas rite lu- Ian. .18 29 30 » » Febr. 1 » » 26 Indulgentia ccc dierum recitantibus iaculatoriam precem in Christum crucifixum Actus quidam pietatis per Angelum custodem erga Iesum n Eucharistia ccc dierum indulgentia ditantur. . Amplificatur indulgentia iam concessa recitantibus 151 152 153 1 Dubia. Quaesita' circa indulgentias adnexas piae praxi consecrandae familiae Sacratissimo Cordi Iesu (vulgo » 15 Maii 26 Conceditur indulgentia ccc dierum recitantibus quandam iaculatoriam precem ad Ss. Cor Iesu . . . Decretum. Facultas celebrandi Missam ad mentem Summi Pontificis die 29 iunii huius anni pro sacerdotibus qui inceperint « Tricenarium gregorianum » vel teneantur obligatione applicandi Missam Aug. 3 Mart. 154 157 255 1917 Conceduntur indulgentiae recitantibus pias preces in honorem S. Paschalis Baylon, conf. 28 II. - SACRA ROMANA ROTA. 1916 1917 » » Nov. Ian. Mart. Apr. Maii Iun. » Iul. Aug. » » 15 3 9 2 7 5 6 27 7 10 16 S. IACOBI DE CILE. Iuris funerandi AMBIANEN. Nullitatis matrimonii (Watripon-Detunq) . TARVISINA. Nullitatis matrimonii (Marchese-Granzotto). LUGDUNEN. Nullitatis matrimonii (Guenard-lavelle). . PORTUEN. ET SANCTAE RUFINAE. Incidentis LUGDUNEN. Nullitatis matrimonii (Cortay-Perroudon) . VICARIATUS APOST. MANDCHURIAE SEPTENTR. Nullitatis matrimonii (Ouang-i-chan et Iang-K'eou-tze). . . PADERBORNES Nullitatis matrimonii (de Laftert-Bartels). NOVARIEN. Restitutionis in integrum 256 377 108 70 32 158 267 213 336 453 GALLIPOLITANA. Nullitatis matrimonii (De Donatis-Sor291 » Dec. 21 MONTEREYEN. ANGELORUM. Nullitatis matrimonii (Pirri- 420 544 ANNO » Index documentorum chronologico ordine digestus MENSE DIE Ian. Febr. 20 BOSCODUCEN. Nullitatis matrimonii (Jurgens-Hoog). . Causae actae sub secreto. LIB ORNEN. - Citatio edictalis. - Nullitatis matrimonii (Zaccari-Iacobi) GRAVINEN. - Citatio edictalis. - Nullitatis matrimonii (Ferrino-Trotta) ; . . III. - SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL. Maii Iun. 27 MANILEN. Circumscriptionis seu super decreto de interim exsequendo . . . . . MONTISREGALEN. IN SUBALPINIS. Recursus pro restitutione in integrum IV. - COMMISSIO SPECIALIS RR. P P . CARDINALIUM. VERSALIEN. Nullitatis matrimonii Aug. V. - PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS. Dec. Febr. 9 17 Iun. 23 De dubiorum solutione Dubia in plenario coetu diei 17 februarii 1918 proposita a c resoluta . . . . Dubia in plenariis coetibus dierum 2-3 iunii 1918 soluta I V . - ACTA OFFICIORUM SECRETARIA STATUS. Maii 10 Epistola ad RR. Italiae Ordinarios de praxi consecrandae familiae Sacratissimo Cordi Iesu VICARIATUS URBIS. Mart. Decretum. Spectaculis, in publicis vulgo « cinematografi », interesse uterque clerus denuo prohibetur. n i I N D E X A N A L Y T I C U S A R E R U M N O T A B I L I U M Arrien Victor^ archiepiscopus Platensis, una cum ceteris Episcopis Boliviae, epistolam accipit communibus litteris respondentem, 360, Ascalesi S. B. E. card. Alexius, archiepiscopus Beneventanus, una cum ceteris Episcopis eiusdem provinciae ecclesiasticae, epistolam accipit de communibus litteris gratias agentem, 276. Aterradensis cathedralis ecclesia erigitur in Brasilia, 353. Austriacae ditionis Episcopi epistolam accipiunt ob eorundem litteras observantia et officii plenas e coetu Vindobonensi missas, 89. Abstinentiae' lex non cessat diebus festis sub praecepto, in Gallia ex concessione S. Sedis suppressis, 170. Adamantina metropolitana ecclesia et nova provincia ecclesiastica erigitur in Brasilia, 49. Aegyptus, v. Delegationes. Alacoque B. Margarita Maria: post miraculorum duorum approbationem, ad eius solemnem canonizationem tuto procedi potest, 145 sqq. Albera Paulus, congregationis Salesianae rector generalis, epistola accipit ob sollemnia L anni ex quo Taurinensis aedes Mariae Auxiliatricis dedicata est et ips e sacerdotium iniit, 233. Basilicae minores declarantur : Aimaras y Santos S. B. E. card. Henricus, Barcinonense templum B. M. V. de archiepiscopus Hispalensis, epistolam Mercede, 435, accipit occasione xxv anniversarii epiBonaërensis ecclesia paroecialis Beascopatus, 134. tae Mariae V. de Mercede, 8. « Carmine Maggiore » templum in civiAlvares Pereira Nonius ven. Servus Dei : tate Neapolitana, 9. cultus d) gradus academicos, 'si quos- obtinuerint, addito loco et die promotionis ; e) testimonium authenticum de studiis philosophicis ac theologicis absolutis ; f) Ab iis vero qui Romam veniunt, requiruntur insuper testimoniales litterae ab Ordinario vel a Superiori religioso datae de consensu praestito pro studiis in Instituto* Orientali faciendis. Pro iis qui veniunt ex Collegiis Pontificiis vel ex domibus religiosis Romae existentibus, sufficiunt litterae commendatitiae Rectoris Collegii vel domus. 10. Pro admissione inter Auditores* Clerici eadem praestent ac ii qui inter Alumnos adscribi desiderant, praeter testimonium de studiis philosophicis ac theologicis absolutis. Laici vero, praeter nomen et locum originis et locum domicilii praesentis, tenentur etiam indicare: a) studia iam peracta cum documento authentico; b) gradus, academicos, si quos obtinuerint, addito loco et die promotionis ; c),ostendant insuper litteras de honestate vitae commendatitias, a persona in dignitate constituta vel ab auctoritate civili, cui subiiciuntur, datas. Clerici vero simul ac laici déclarent quasnam scholas seu lectiones fre, quentare optent. . • . >. • 11. Pretium pro inscriptione aut pro frequentandis scholis et.bibliotheca adeunda Instituti nullum penditur. 12. Singulis Alumnis et Auditoribus tessera seu libellus admissionis ad scholas Instituti tradetur, quem semper secum habeant et sine quo nemini accessus ad scholas aut ad bibliothecam patebit. 13. Alumni una cum frequentia assiduitatem diligentiamque coniungere, tam in lectionibus quam in exercitationibus Instituti, curabunt. 14. Quo melius Alumni suam in studiis diligentiam acuant, vel moderatoribus suum in addiscendis disciplinis profectum demonstrent, ordinarius studiorum cursus in Instituto Orientali, duo doctrinae experimenta, extremo quoque anno, ab omnibus alumnis facienda, complectitur. 15. Exeunte primo anno ab omnibus alumnis examen subeundum erit de materiis obligatoriis, quae in decursu anni traditae sunt a magistris. 16. Ii vero qui sive, ex toto sive ex parte, in experimento isto sub finem primi anni academici non satisfecerint, vel iustis de causis illius differendi 1 1 1 Attamen in admittendis Auditoribus, Praeses Instituti facultatem habet, pro sua prudentia gravique de causa, dispensandi, sive ex toto sive ex parte, a praemissis conditionibus. IL - Statuta generalia 4 facultatem habuerint, initio sequentis anni periculum integre vel ex parte renovare, vel dilatum subire, tenentur, ut inter alumnos secundi anni conscribi et speciale diploma Instituti consequi valeant. 17. Exacto secundo anno aliud experimentum de materiis obligatoriis, anno praeterlapso, traditis, fiet ab iis alumnis etiam qui speciale diploma Pontificii Instituti Orientalis consequi non optant. 18. Ut omnibus, ac praesertim ecclesiasticis Superioribus, de studiorum curriculo rite ab alumnis in Instituto peracto, de periclitata cum laude doctrina, authenticum praesto sit documentum, Instituti Praeses, rite suffragantibus doctoribus singulis cuiuslibet disciplinae tradendae, alumnis de comprobata experimento doctrina testimonium porriget. 19. Alumni vero qui, feliciter superato examine primi anni, peculiari laurea seu diplomate P. I. O. condecoran cupiunt, experimentum in fine secundi anni oretenus facient de materiis obligatoriis per biennium ab unoquoque doctore traditis, dissertationemque, vel uti aiunt, « thesim » in scripto evolvent de determinato magni momenti argumento ex quadam inter materias obligatorias ab ipsis alumnis selecto. 20. Antequam thema dissertationis seligat candidatus consilium sumet a Praeside necnon a respectivo magistro, ut ab ipsis summopere adiuvetur pro evolvendi gratia argumenti theseos selectae iuxta normas methocti scientificae. 21. Normae peculiares pro subeundis examinibus et statuta propria pro adeunda bibliotheca publice innotescent. 22. Qui leges Instituti Orientalis transgressi fuerint aut quidpiam probo viro indignum graviter patraverint, a . frequentandis scholis et bibliotheca removeantur. 1 III. P R O S P E C T U S GENERALIS LECTIONUM QUAE IN P O N T I F I C I O I N S T I T U T O ORIENTALI T R A D E N T U R . 1. - Praelectiones de theologia orthodoxa , et de doctrinis peculiaribus ceterorum christianorum Orientis. In prima parte praelectionum, post notiones de historia et de fontibus theologiae graeeo-ru ssicae, in singulis capitibus fidei christianae, praemissa semper doctrinae catholicae brevi definitione, expositio obiectiva tradetur doctrinae orthodoxae, argumenta desumendo tum ex «libris symbolieis », uti aiunt, tum ex operibus praecipuorum theologorum orthodoxorum. - In secunda parte sermo erit de Theologia Nëstoriana et de Doctrinis Monoph y sitarum, praehabita semper brevi disquisitione de historia et de fontibus istarum doctrinarum. 2. - Praelectiones de theologia historica. Expositio accurata aeque ac historia tradetur Dogmatum totiusque doctrinae christianae, argumenta depromendo ex solis monumentis Traditionis Divinae, maxime ex scriptis Patrum, qui a temporibus Apostolicis ad saeculum ix usque, in Ecclesia praesertim orientali floruerunt, insistendo in capitibus doctrinae christianae in quibus tum Ecclesia Orthodoxa Graeco-Slavica tum aliae nationes orientales ab Ecclesia Romana discrepant. 3. - Praelectiones de Patrologia et Patristica. De Patribus seu Doctoribus Ecclesiae Orientalis, qui prae ceteris doctrina, fama, operum praestantia ac sanctitatis splendore, maxima celebritate gaudent ac auctoritate, lectiones instituentur pro studio accuratiori de vita, de operibus et de doctrina eorumdem. Relate ad opera, sermo erit de numero, de authenticitate, de praecipuis editionibus necnon et de fontibus manuscriptis. De doctrinis vero illorum Patrum maxima cum sedulitate etiam disseretur. 4. - Praelectiones de Liturgiis orientalibus. In schola ista, praemissis notionibus de originibus et fontibus liturgicis, sermo e r i t : ! de usibus liturgicis seu de ritibus Sacrificii Missae per varia 0 6 I I I . - Prospectus generalis lectionum saecula introductis; 2° de ritibus sacramentalibus, de divinis officiis ac de divisione, anni liturgici in variis Ecclesiis Orientis ; 3° de librorum liturgicorum descriptione et structura ac de hymnographia seu de poesi liturgica. 5.. - Praelectiones de Iure canonico orientalium. In iuris ecclesiastici orientalis schola, praehabita tractatione accurata de fontibus ac de collectionibus iuris canonici, tum Ecclesiarum ritus byzantini, tum aliarum nationum, notiones tradentur: I de iure publico ecclesiastico prout ab Orientalibus et praesertim ab orthodoxis graeco-slaVicis consideratur; 2° de praescriptionibus iuris canonici privati, sive communis sive peculiaris singularum Ecclesiarum orientalium. o 6. - Praelectiones de iuribus civilibus Orientis christiani inter se comparatis. Hac in disciplina iuris nova quaedam species, quae adhuc in cunabulis est, ad compendiariam potiorum iurium civilium quae in historia-Orientis christiani reperiuntur, declarationem intendit. Singula autem iura tum inter se, tum relate ad Iuris Romani evolutionem comparanda erunt. Totius rei fundamentum erit Ius Christianorum Syrorum et Persarum nec non et Byzantinorum. Cuius respectu antecedentia historica (praecipue ius Hebraeorum) et consequentia (praecipue ius Mohammedanorum) expliCàbuntur. 0 7. - Praelectione de historia generali, sed praesertim religiosa nationum christianarum Orientis. Praelectiones historiae generalis Orientis in duas partes dividentur. In prima parte sermo erit de historia antiqua tum Imperii Byzantini tum aliarum nationum christianarum Orientis. In altera vero de historia recentiori populorum stirpis Slavicae et aliorum qui sacris ritibus utuntur Ecclesiae Orientalis sive in regione Balcanica, sive in aliis regionibus Orientis christiani. Specialis cura adhibebitur in expositione obiectiva conatuum Sedis Apostolicae pro reconciliatione utriusque Ecclesiae per varia saecula necnon et in expositione generali historiae diplomaticae Orientis a saeculo xvi ad xx usque. 8. - Praelectiones de historia litteraria scriptorum christianorum orientalium. In Praelectionibus istis de auctoribus seu scriptoribus christianis orientalibus, notiones breves tradentur relate ad vitam et ad opera uniuscuiusque eorum. De authenticitate, de auctoritate seu de praestantia ac de editionibus vel codicibus manuscriptis praecipuis singulorum operum quae adhuc ser- III. - Prospectus generalis lectionum 7 vantur, succincte disputabitur. Sermo principalis erit de scriptoribus byzantinis ac de praeclarioribus; viris qui sive in Russia sive apud alias nationes stirpis slavicae de rebus religiosis scripserunt. Lectiones seu collationes instituentur in quibus praestantiores christiani scriptores armeni, syro-chaldaei, arabes, copti et abyssini simile studio considerabuntur. 9. - Praelectiones de archaeologia sacra orientali, praesertim byzantina. Habebitur sermo in lectionibus istis tum de ecclesiarum forma, de variis partibus et de ornatu, tum de ecclesiae suppellectili ac de artibus minoribus. Addentur notiones de architectura civili, de arte numismatica, de sigillographia byzantina, de palaeographia et de epigraphia byzantina. 10. - Collationes seu Conferentiae de geographia ethnographica nationum christianarum Orientis. Collationes istae suo tempore instituentur in quibus, regiones ac loca describentur ubi sedem habent hodiernae nationes christianae, sive cum Ecclesia Romana unitae sive ab ea adhuc divisae, sed quae, in vita tum liturgica tum disciplinari, ritus sequuntur et consuetudines Ecclesiae Orientalis. Sermo erit insuper de stirpe, de idiomate, de usibus et moribus, de culturae gradu, de vita religiosa ac de praecipuis institutionibus, uti aiunt, tum civilibus, tum religiosis, populorum istorum. Notiones proponentur tandem et de forma gubernii ac de Constitutione politica quibus nationes illae reguntur. 11. - Scholae linguarum orientalium. In scholis istis docebuntur:. . a) Lingua graeca; b) lingua russica cumclementis idiomaïis palaeoslaviçi; c) lingua syriaca litteralis; d) lingua arabica item litteralis; e) lingua coptica; /) lingua armena litteralis ; g) lingua aethiopica; h) lingua georgiana. NOTA.. - In posterum autem eum per res et tempora licebit, ampliori docendi rationi consulendum erit. iv. NUNTIA VARIA. Divisio anni seholastici. - In duas partes seu semestres annus scholasticus dividitur, Hoc anno, propter conditiones speciales, prior, ab initio lectionum, ad diem 15 martii ; altera, a die 16 martii ad diem 30 iunii, se extendit. Vacationes. - Scholae Instituti vacabunt: 1) Omnibus diebus Dominicis et festis de praecepto; 2) omnibus feriis V nisi aliter notetur in Kalendario; 3) a Vigilia Nativitatis D. N. L G. usque ad i ianuarii; 4) feria II et III post Dominica Quinquagesimae et feria IV Cinerum mane; 5) a Dominica Palmarum usque ad Dominicam in Albis; 6) Vigilia Pentecostes, cum feriis II et III post eundem diem festum. ' Distributio horarum pro lectionibus. - Duae lectiones tradentur mane et duae post meridiem. Ad vitanda iterandae saepius horarum mutationis incommoda pro lectionibus pomeridianis, et simul Ut aliqua temporum et locorum ratio habeatur, distributio horarum ita ordinabitur: prima lectio pomeridiana, inde ab initio lectionum usque ad 31 ianuarii, hora tertia incipiet. Inde a kalendis februarii usque ad festum Paschatis eidem primae huic lectioni initium dabitur hora, tertia cum dimidio. Denique post vacationes paschales prima lectio a meridie incipiet hora quarta. Scholae linguarum orientalium. - I In Pontificii Instituti Orientalis scholis ita studium idiomatum orientalium peragitur ut idonei practice efficiantur alumni, tum ad attingenda directe documenta originalia in his linguis exarata, tum ad opera evolvenda scriptorum orientalium qui de rebus religiosis scripserunt. 2° Studio duarum linguarum orientalium, quae inter materias obligatorias examinibus necesse subiiciendas recensentur, sedulo vacabunt,singuli alumni. 3° Hoc anno fas_ erit alumnis, annuentibus Superioribus, sibi seligere duas ex linguis in programmate relatis, 4° Cum necessaria sit omnino in Alumnis Pontificii Instituti Orientalis graecae linguae classicae cognitio pro disciplinis ceteris pleno cum profectu addiscendis, monentur omnes qui huiusmodi cognitione forte careant ut sedulo inde ab initio huius primi anni istius nobilissimi idiomatis studio incumbant. 5° Animadvertant insuper Alumni omnes, studium linguae Russicae magni faciendum/propter innumera summi momenti opera litteraria isto sermone exarata, quorum intelligentia necessaria est in omnibus qui rebus religiosas totius Orientis mentem applicant. o •IV. - Nuntia varia 9 6° Praecedentia commata, sub num. 4 et 5, Alumnos huius primi anni tantum respiciunt; quae vero subsequuntur pro his omnibus qui primo hoc anno nomen Instituto Orientali dederint constituta sunt, nempe: a) praeter absoluta studia philosophica ac theologica, cognitio linguae graecae classicae ita ab omnibus requiretur, rit sine gravi difficultate, adhibita aliqua praeparatione immediata, textum graecum faciliorem intelligere et formarum grammaticalium rationem reddere valeant; 6) schola linguae Russicae inter scholas ab omnibus Alumnis Instituti ^Orientalis frequentandas computabitur. Ordo lectionum in singulos hebdomadae dies distributus. 1. Feria secunda. Mane hora 8,30 » » 9,30 P. M. » I. » » II. Theologia orthodoxa. Liturgiae orientales. Historia orientalis. Lingua orientalis - A. & Feria tertia. 1 Mane hora 8,30 » » 9,30 P.M. » 1. » » II. Vacat. » Historia litter. orientalis. Lingua orientalis - B. •3'." Feria quarta. Mane hora 8,30 Theologia historica. » » 9,30 Lingua orientalis - A. P. M. » I. Patrologia et Patrística. » » II. - Lingua orientalis - B. 4. Feria sexta. Mane hora 8,30 » » 9,30 P. M. » I. » » II. Theologia orthodoxa. Archaeologia orientalis.. Historia orientalis. Lingua orientalis - A. •5. Sabbato: Mane hora 8,30 - Theologia historica. » » 9,30 - Iura civilia orientalia. P. M. » I. - Ius ecclesiasticum orientale (Fontes et Golíec. » » II. - Lingua orientalis - B. f