ACTA APOSTOLICAE COMMENTARIUM SEDIS OFFICIALE ANNUS X X X X V I I I - SERIES II - VOL. X X I I I TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS M•DCCCC•LVI A n . et vol. X X X X V I I I 28 Ianuarii 1956 (Ser. II, v. X X I H ) - N. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. XII L I T T E R A E ENCYCLICAE AD VENERABILES FRATRES PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS, P*ACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES: DE MUSICA SACRA. PIUS PP. XII VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM Musicae sacrae disciplina semper Nobis summopere cordi fuit; quare opportunum Nobis visum est eiusmodi causam per Encyclicas has Litteras ex ordine resumere unaque cum ea complures quaestiones postremis hisce decenniis inductas ac disputatas paulo amplius declarare, ut haec nobilissima atque ingenua ars in dies magis conferat ad cultum divinum splendidius celebrandum et ad spiritualem christifidelium vitam efficacius fovendam. Simul etiam votis illis respondere optavimus quae non pauci ex Vobis, Venerabiles Fratres, pro sua quisque prudentia proposuerunt, quaeque etiam überaus huius disciplinae eximii artifices et praeclari musicae sacrae cultores in id genus Congressibus habitis conceperunt, et quae denique vel pastoralis vitae experientia vel progredientia huius artis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 6 ac doctrinae studia opportune suaserunt. Sic speramus fore, ut quae S. Pius X in suo chirographo quem iure meritoque « iuridicum musicae sacrae codicem » appellavit, sapienter sanxit, denuo confirmentur et inculcentur, nova luce illustrentur, novisque commendentur rationibus ; ita quidem ut hodiernis condicionibus aptata et aliquo modo locupletata praeclara musicae sacrae ars excelso muneri suo magis magisque respondeat. 1 I In tot tantisque naturae donis, quibus Deus, in quo perfectissimae concordiae summaeque cohaerentiae est concentus, homines ad suam « imaginem et similitudinem » creatos exornavit, musica profecto est, utpote quae simul cum ceteris liberalibus artibus ad spiritualia pertineat gaudia et ad animi oblectationem. De ea iure meritoque Augustinus haec habet: « Musica, id est scientia sensusve bene modulandi, ad admonitionem magnae rei, etiam mortalibus rationales habentibus animas Dei largitate concessa est » . Nemo igitur mirabitur sacrum cantum et musicae artem, ut ex multis documentis tam antiquis quam recentioribus constat, ad caerimonias quoque religiosas exornandas et decorandas semper et ubique, etiam apud ethnicas nationes, adhibita esse; et cultum potissimum veri et summi Dei, inde-a priscis aetatibus, hisce artibus usum esse. Populus Dei e Mari rubro divinae potentiae miraculo incolumis servatus, victoriae carmen cecinit Domino; et Maria, Moysis ducis soror prophetico donata afflatu, una cum cantante populo tympano concinuit. Postea, cum arca Dei e domo Obededom in urbem David deduceretur, rex ipse « et omnis Israel ludebant coram Domino in omnibus lignis fabrefactis et citharis et lyris et tympanis et 2 3 4 1 ' 2 3 4 Motu Proprio Fra le sollecitudini dell'ufficio pastorale: Acta Pii X, vol. I, p. 77. Cfr. Gen. 1, 26. Epist. 161, De origine animae hominis, 1, 2: P. L., X X X I I I , 725. Cfr. Ex. X V , 1-20. Acta Pii Pp. XII 7 5 sistris et cymbalis » , Musicae autem in cultu sacro exercendae et cantus rex ipse David statuit ordinem; qui ordo post reditum populi ex exsilio restitutus et usque ad Divini Redemptoris adventum fideliter servatus est. In Ecclesia vero a divino Servatore condita cantum sacrum inde a primordiis in usu et honore fuisse, haud obscure S. Paulus Apostolus significat, cum ad Ephesios haec scribit : « Implemini Spiritu Sancto loquentes vobismetipsis in psalmis et hymnis et canticis spiritualibus » ; atque hunc psallendi morem etiam in christianorum conventibus viguisse indicat hisce verbis : « Cum convenitis, unusquisque vestrum psalmum habet...». Idem evenisse post aetatem apostolicam testatur Plinius, qui eos qui fidem abnegaverant, affirmasse scribit, « hanc fuisse summam vel culpae vel erroris, quod essent soliti stato die ante lucem convenire carmenque Christo quasi deo dicere » . Quae romani in Bithynia proconsulis verba praeclare ostendunt ne persecutionum quidem tempore vocem cantantis Ecclesiae plane siluisse; quod quidem etiam Tertullianus confirmat cum refert in christianorum conventibus (( Scripturas legi, psalmos cani, locutiones proferri » . Libertate et pace Ecclesiae restituta, plurima habentur Patrum et Scriptorum Ecclesiae testimonia, quae psalmos et hymnos liturgici cultus in usu fere cotidiano fuisse confirmant. Immo paulatim etiam novae cantus sacri formae creatae sunt, nova canticorum genera inventa, quae a Cantorum Scholis, praesertim in Urbe Roma, magis in dies exculta sunt. Decessor autem Noster fel. rec. S. Gregorius Magnus, ut memoriae proditur, ea omnia quae a maioribus tradita erant, studiose collegit et sapienter digessit, atque opportunis legibus et normis sacri cantus puritatem et integritatem tutatus est. Ex alma Urbe mos cantandi romanus pedetemptim in alias quoque occi6 7 8 9 1 0 Sam. 5 2 6 Cfr. I Paral X X I I I , 5; X X V , 2 - 3 1 . 7 V I , 5. Eph. V , 18 s.; cf. Gol. III, Gor. X I V , 2 6 . P L I N . , Epist. X , 9 6 , 7> Cfr. T E R T U L L . , De anima, c. 16. « 1 9 1 0 9: P . L., II, 701; et Apol. 39: P. L., 1, 5 4 0 . 8 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dentis solis partes invectus est, et non solum is novis formis et modis auctus, sed novum etiam cantus sacri genus, carmen nempe religiosum, interdum lingua vulgari modulatum, in usum inductum est. Ipse autem cantus choralis qui a Sancto Gregorio, eius instauratore, « Gregorianus » appellari coeptus est, inde a saeculo VIII vel ix in omnibus fere Europae christianae regionibus solus non fuit ad cultus splendorem conferendum, cum in sacris aedibus instrumentum, quod « organum » dicitur, adhibitum esset. Ad hunc cantum choralem, inde a saeculo ix, paulatim etiam cantus polyphonicus accessit, cuius doctrina et usus insequentibus saeculis magis magisque exculta sunt, et qui praesertim saeculo xv et saeculo xvi, summorum artificum ductu, ad mirabilem quandam perfectionem evectus est. Hunc quoque cantum polyphonicum Ecclesia semper in summo honore habuit et ad sacros ritus magnificentius decorandos etiam in ipsas Basilicas Romanas et in caerimonias pontificales libenter admisit. Eius vis et splendor idcirco etiam aucta sunt, quod cantantium vocibus, praeter organum, aliorum quoque instrumentorum musicorum sonus adiunctus est. Itaque, Ecclesia fautrice et auspice, musicae sacrae disciplina per saeculorum decursum est longum emensa iter, quo, etsi interdum lente et laboriose, paulatim tamen ad perfectiora ascendit : a simplicibus nempe atque ingenuis, sed in suo genere perfectissimis, Gregorianis modulationibus ad grandia usque ac magnifica artis opera, quae non modo humanae voces, sed organa quoque atque cetera musica instrumenta décorant, exornant atque in immensum fere amplificant. Eiusmodi artis musicae progressus ut manifeste ostendit quantopere- Ecclesiae cordi fuerit cultum divinum in dies spendidiorem ac populo christiano iucundiorem efficere, ita etiam patefacit, cur eadem Ecclesia identidem impedire debuerit quominus recti fines excederentur et, una cum veri nominis profectu, etiam profanum aliquid et a sacro cultu alienum in sacram musicam irreperet eamque depravar et. Acta Pii Pp. XII 9 Huic sollicitae vigilantiae muneri Summi Pontifices nullo non tempore diligenter satisfecerunt; atque etiam Tridentina Synodus sapienter proscripsit « músicas eas, ubi sive organo sive cantu lascivum aut impurum aliquid miscetur n. Ut alios non paucos Summos Pontifices praetermittamus, Decessor Noster fel. mem. Benedictus XIV per Encyclicas Litteras, quas die XIX mensis Eebruarii, anno MDCCXXXXIX, iubilaeo maximo appetente, dedit, quaeque diserta eruditione argumentorumque excellunt copia, Episcopos peculiari modo adhortatus est, ut illicitae immodicaeque rationes in sacram musicam insolenter inductae omni ope prohiberentur. Per eandem viam Decessores Nostri ingressi sunt Leo XII, Pius VIII, Gregorius XVI, Pius IX, Leo XIII. * Verumtamen iure meritoque asseverari potest Decessorem Nostrum imm. mem. S. Pium X instaurationis ac reformationis sacrae musicae veluti summam confecisse, principiis ac normis a maioribus traditis denuo inculcatis apteque, prout recentioris aetatis condiciones postulabant, opportune in unum redactis. Denique ut proximus Decessor Noster fel. rec. Pius XI, per Constitutionem Apostolicam Divini cultus sanctitatem die xx Decembris, anno MDCCCCXXIX, datam, ita Nosmet ipsi per Encyclicas Litteras quae a verbis Mediator Dei incipiunt, die xx mensis Novembris, anno MDCCCCXXXXVII, superiorum Pontificum praescripta lucupletavimus et confirmavimus. II 11 12 13 1 15 16 17 Nemo sane mirabitur quod Ecclesia tam vigilanter de musica sacra sollicita sit. Non enim de legibus agitur aestheticis 1 1 Conc. Trid., Sess. X X I I : Decretum de observandis et evitandis in celebratione Missae. " Cfr. B E N E D I C T I XIVLitt. Enc. Annus qui: Opera omnia (ed. Prati, Vol. 17,1, p. 16). Cfr. Litt. Apost. Bonum est confiteri Domino, d. d. 2 Aug. 1828. Cfr. Bullarium Eomanum, ed. Prati, es Typ. Aldina, t. I X , p. 139 sq. Cfr. Acta Leonis XIII, vol. X I V (1895), p. 237-247; cfr. Acta S. Sed., vol. X X V I 1 (1894), p. 42-49. Cfr. Acta Pii X, vol. I, p. 75-87; Acta S.S. X X X V I (1903-4), 329-339; 387-395. Cfr. A. A. 8., vol. X X I , 1929, p. 33 sq. Cfr. A. A. S., vol. X X X I X , 1947, p. 521-595. v 13 14 15 1 6 17 10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vel technicis, ad nobilem hanc musicae disciplinam quod attinet, ferendis ; sed illud Ecclesiae propositum est, ut hanc contra omnia tutetur quibus eadem minus digna reddi possit, quippe quae in re tanti momenti, quanti est cultus divinus, in ministerium arcessatur. Musica sacra hac in re non aliis legibus et normis obtemperat, nisi iis quae omni arti religiosae, immo arti in universum praescribuntur. Iamvero non ignoramus quosdam artis cultores postremis hisce annis, magna cum christianae pietatis offensione, in aedes sacras ausos esse opera inducere ab ipsis confecta, quae omni religionis afflatu careant, et quae etiam rectis artis rationibus prorsus répugnent. Quem deplorandum agendi modum speciosis probare conantur argumentis quae ex propria artis natura et indole fluere asseverant. Instinctum enim illum, quo artificis mens tangatur, liberum esse dictitant neque fas esse eidem imponere leges et normas ab ipsa arte alienas, sive religiosas sive morales, cum iis et artis dignitas graviter laedatur et artificis actioni sacro afflatu impulsae quasi vincula et compedes iniciantur. Huiusmodi autem argumentis quaestio movetur sane ardua et gravis quae ad omnem artem omnemque artificem spectat, neque rationibus artis et aestheticae disciplinae persolvitur, sed e supremo finis ultimi principio decernenda est quo omnis homo omnisque humana actio inviolate sancteque regitur. Hominis enim ad finem suum ultimum — qui Deus est — ordinatio ac directio lege absoluta et necessaria, in Dei ipsius natura et infinita perfectione fundata, ita firmatur, ut ne Deus quidem quemquam ab ea possit eximere. Qua lege aeterna et immutabili praecipitur, ut et homo ipse et omnes eius actiones Dei infinitam perfectionem, in Creatoris laudem et gloriam, manifestent et pro viribus imitentur. Homo igitur, cum ad hunc supremum finem consequendum natus sit, ad divinum archetypum se conformare omnesque facultates suas cum corporis tum animi, recte inter se ordinatas et fini obtinendo Acta Pii Pp. XII 11 debite subiectas, agendo dirigere debet. E sua igitur cum ultimo fine hominis consensione et concordia etiam ars eiusque opera iudicanda sunt; quae ars certe inter nobilissimas humani ingenii exercitationes numeranda est, quippe quae ad infinitam pulchritudinem divinam spectet humanis operibus exprimendam eiusque quasi imago repercussa sit. Quapropter tritum illud effatum « ars propter artem », quo artem, fine illo omni creaturae penitus inhaerente neglecto, a quibusvis legibus quae non ex ipsa sola emanent, omnino eximi perperam asseverant, aut omni vi caret aut ipsi Deo, Creatori et ultimo fini, gravem contumeliam infert. Libertas autem ar tifi eis — quae non est caecus ad agendum impetus proprio arbitrio vel quodam novitatis studio ductus —, eo quod divinae legi subiecta est, minime coarctatur vel tollitur, sed potius nobilitatur atque perficitur. Haec, ut de omnibus cuiusvis artis operibus dici debent, ita etiam ad artem religiosam et sacram pertinere in aperto est. Immo ars religiosa Deo eiusque laudi ac gloriae provehendae etiam magis addicitur, cum nihil aliud ei propositum sit nisi ut operibus suis, sive oculis sive auribus oblatis, ad christifidelium mentes pie ad Deum convertendas plurimum conferat. Artifex igitur qui fidei veritates non profiteatur vel animo et vivendi ratione procul a Deo versetur, ad artem religiosam manus nequaquam admoveat: caret enim illo quasi interiore oculo quo videat quid postulet Dei maiestas Deique cultus, neque sperare potest fore, ut opera sua religionis expertia, etsi forte hominem artis peritum et dexteritate quadam exteriore praeditum ostendant, revera illam pietatem et fidem spirent quae templum Dei eiusque sanctitatem deceant atque adeo digna sint quae ab Ecclesia, vitae religiosae custode et arbitra, in aedes sacras admittantur. Ille autem artifex qui fidem firmiter tenet vitamque christiano homine dignam agit, Dei amore impulsus ac viribus a Creatore sibi concessis religiose usus, omni ope contendet, ut 12 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale veritates quas tenet et pietatem quam colit, tam scite, tam venuste atque iucunde coloribus vel lineis vel sonis atque concentibus exprimat et proponat, ut haec sacra artis exercitatio et ipsi sit quasi cultus ac religio et populum ad fidem profitendam ac pietatem colendam magnopere excitet et inflammet. Huiusmodi autem artifices Ecclesia semper in honore habuit atque habebit ipsisque templorum ianuas late aperit et pandit, cum gratum ei obveniat non parvum adiumentum quod iidem arte sua et industria afferunt ad ipsius ministerium apostolicum efficacius exsequendum. His quidem artis religiosae normis ac legibus musica sacra etiam arctiore et sanctiore devincitur vinculo, quia propius quam pleraeque aliae artes liberales, ut architectura, disciplina pingendi et fingendi, ad ipsum cultum divinum accedit : illae enim ritibus divinis dignam sedem parare student, haec vero in ipsis caerimoniis sacris et ritibus exsequendis praecipuum quendam obtinet locum. Quare Ecclesia summa cum cura cavere debet, ut ab eadem, quippe quae sit sacrae liturgiae quasi administra, diligenter arceatur quidquid cultum sacrum minus deceat vel fidelibus adstantibus in mentibus ad Deum extollendis impedimento esse possit. Haec enim est sacrae musicae dignitas, hoc sublime eius propositum, ut voces sive sacerdotis offerentis sive populi christiani Summum Deum laudantis pulcherrimis suis modujationibus suisque fulgoribus decoret et exornet, adstantium fidelium mentes vi quadam et virtute sibi innata ad Deum rapiat, liturgicas christianae communitatis preces vividiorès ferventioresque reddat, quo validius, impensius, efficacius omnes Deum Unum et Trinum laudare eique supplicare possint. Augetur igitur sacrae musicae ope honor ab Ecclesia cum Christo Capite coniuncta Deo tributus; augetur etiam fructus, quem fideles, sacris concentibus moti, ex sacra Liturgia colligunt, et vita ac moribus christiano homine dignis manifestant, ut et ipsa cotidiana experientia docet et multa monumenta Acta Pii Pp. XII 13 litterarum antiqua et recentiora confirmant. Haec S. Augustinus de cantibus « liquida voce et convenientissima modulatione » prolatis agens fatetur : « Ipsis sanctis dictis religiosius et ardentius sentio moveri animos nostros in flammam pietatis, cum ita cantantur, quam si non ita cantarentur, et omnes affectus spiritus nostri pro sui diversitate habere proprios modos in voce atque cantu, quorum nescio qua occulta familiaritate excitentur » . 1 8 Hinc facile concluditur musicae sacrae dignitatem et vim eo maiorem esse quo propius ad summum illud christiani cultus opus, Eucharisticum nempe altaris sacrificium, accedit. Mhil igitur altius, nihil sublimius agere potest quam ut sacerdotis divina victima litantis vocem dulci comitetur sono, eiusque appellationibus cum populo adstante laete respondeat ac totam sacram actionem nobili sua arte collustret. Ad hoc excelsum ministerium illud prope accedit quod eadem sacra musica efficit, cum alias liturgicas caerimonias, imprimis Divini Officii in choro recitationem, comitatur et exornat. Huic igitur musicae « liturgicae » summus honor summaque laus tribuenda sunt. Nihilominus illa quoque musica magni habenda est quae, etsi sacrae Liturgiae non praecipue inservit, argumento tamen et fine religionem valde iuvat, ideoque iure merito musica « religiosa » nuncupatur. Verum illud quoque musicae sacrae genus, quod « populare » appellatur et ab Ecclesia ortum habuit eaque auspice felicia cepit incrementa, experientia teste magnam salutaremque exercere potest in christifidelium animos vim et virtutem, sive intra tempia in actionibus et caerimoniis non liturgicis usurpatur, sive extra sacrarum aedium saepta ad varia sollemnia et celebrationes adhibetur. Horum enim cantuum, qui plerumque vulgari sermone concepti sunt, modulationes nullo paene nisu ac labore memoriae imprimuntur, atque simul cum modulationibus verba quoque et sententiae menti 1 8 g. AUGUSTIN., Gonfess., lib. X , o. 3 3 , P . L., X X X I I , 7 9 9 s. 14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale inhaerent, saepe repetuntur, penitius intelleguntur. Quo fit, ut etiam pueri et puellae, tenera aetate eiusmodi sacros cantus ediscentes, iis ipsis egregie iuventur, ut fidei nostrae veritates cognoscant, gustent, memoria teneant, atque ita catecheseos ministerium non parum proficiat. Adulescentioribus autem et adultis carmina illa religiosa, dum ludicris animum recréant, puram et castam praebent delectationem, sollemnioribus conventibus et coetibus magnificentiam quandam religiosam tribuunt, immo ipsis familiis christianis pium gaudium, dulcem consolationem spiritualemque afferunt profectum. Quare hi quoque religiosi concentus populares apostolatui catholico validum praebent adiumentum omnique cum cura colendi atque promovendi sunt. Cum igitur musicae sacrae multiplicem virtutem et efficacitatem apostolicam extollimus, rem significamus quae omnibus qui eiusdem cultui et exercitationi quocumque modo sese dediderunt, summo gaudio et solacio esse potest. Omnes enim qui sive musicos modos ea qua pollent arte componunt, sive qui eos moderantur, sive denique qui vel vocibus vel musicis instrumentis eosdem in concentus traducunt, hi omnes procul dubio, etsi variis diversisque rationibus, verum atque germanum exercent apostolatum et apostolorum praemia et honores, pro suo quisque munere fideliter expleto, a Christo Domino copiose percipient. Magni igitur hoc suum munus aestiment, quo quidem non solum artifices sunt et artis magistri, sed etiam Christi Domini ministri et in apostolatu adiutores, atque hanc sui muneris dignitatem moribus etiam et vita profiteantur. III Cum tanta sit, ut modo exposuimus, musicae sacrae et cantus religiosi dignitas et efficacitas, summopere necessarium est, ut in omnibus suis partibus diligenti studio et cura ita conformetur, ut salutares suos fructus feliciter edere possit. Acta Pii Pp. XII 15 Ac primum quidem cantus ille et musica sacra quae cum liturgico Ecclesiae cultu proxime coniunguntur, ad excelsum sibi propositum finem conducant oportet. Haec igitur musica — quod iam sapienter monuit Decessor Noster S. Pius X —, « proprias liturgiae qualitates possideat necesse est, in primisque sanctitatem ac bonitatem formae; unde alia nota suapte exoritur, universitas » . Sancta sit; quidquid profanum sapit, neque in se recipiat neque in eos modos, quibus proponitur, irrepere sinat. Hac sanctitate praeclare praestat cantus ille Gregorianus qui per tot saeculorum decursum in Ecclesiae usu est, eiusque quasi patrimonium vocari potest. Hic enim cantus, ob intimam modulationum convenientiam cum sacro verborum textu, non solum iisdem arctissime accommodatur, sed eorundem etiam vim atque efficacitatem quasi interpretatur, ac suavitatem audientium mentibus instillât; idque efficit musicis modis simplicibus quidem et planis, sed arte tam sublimi tam sancta afflatis, ut et omnibus sinceram moveant admirationem, et ipsis musicae sacrae peritis eiusque artificibus quasi fons inexhaustas evaserint, ex quo novos hauserint concentus. Hunc sacri cantus Gregoriani pretiosum thesaurum diligenter conservare et populo christiano copiose impertire omnium eorum est, quibus Christus Dominus divitias Ecclesiae suae custodiendas et dispensandas concredidit. Quare, quod Decessores Nostri S. Pius X, qui iure cantus Gregoriani instaurator vocatur, * et Pius X I sapienter ordinaverunt et inculcaverunt, idem Nos quoque, praeclaris illis perspectis notis, quibus nati vus pollet Gregorianus cantus, efficiendum optamus et praescribimus; ut nempe in sacris peragendis liturgicis ritibus idem sacer cantus latissime usurpetur, atque omni cum cura prospiciatur, ut recte, digne pieque exsecutioni mandetur. Quodsi, propter dies 1 9 2 21 19 Acta Pii X, 1. c. p. 78. Lettera al Card. Kespighi, Acta Pii X, 1. c. 68-74; r. p. 73 sq.; Acta 8. Sedis, vol. X X X V I (1903-04), pp. 325-329; 395-398; v. 398. Pius X I , Const. Apost., Divini cultus: A. A. 8., vol. X X I (1929), p. 33 s q / 20 21 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 16 festos recens in usum inductos, novae componendae erunt modulationes, id a magistris huius artis vere peritis eo modo fiat, ut propriis genuini cantus Gregoriani legibus fideliter obtemperetur, et novae modorum compositiones cum vetustioribus virtute et puritate digne concertent. Haec si reapse omni ex parte servata fuerint, alteri quoque musicae sacrae proprietati debito modo satisfactum erit, ut ea nempe verae artis specimen praebeat; et si in totius terrarum orbis catholicis templis Gregorianus cantus incorrupte et integre resonuerit, ipse quoque, sicut sacra Romana Liturgia, universitatis prae se feret notam, ita ut christifideles, ubicumque terrarum versantur, familiares sibi ac quasi domesticos percipiant concentus, atque adeo miram Ecclesiae unitatem vero cum animi solacio experiantur. Haec quidem una est ex praecipuis rationibus, cur Ecclesia tantopere exoptet ut cum latinis sacrae Liturgiae verbis eorundem verborum cantus Gregorianus arcte conectatur. Haud ignoramus sane ab hac ipsa Apostolica Sede ob graves causas quasdam sed omnino definitas exceptiones hac in re concessas esse, quas tamen nequaquam latius proferri vel propagari, nec sine debita eiusdem Sanctae Sedis venia, ad alias regiones transferri volumus. Quin immo ibi etiam, ubi eiusmodi concessionibus frui licet, locorum Ordinarii ceterique sacri pastores sedulo curent, ut christifideles inde a pueris saltem faciliores et magis usitatas modulationes Gregorianas addiscant, eisque etiam in sacris ritibus liturgicis uti sciant, ita ut hac quoque re Ecclesiae unitas et universitas in dies magis effulgeat. Verum tamen, ubi saecularis vel immemorabilis consuetudo fert ut in sollemni Sacrificio Eucharistico, post sacra verba liturgica latine cantata, nonnulla popularía vulgaris sermonis cantica inserantur, locorum Ordinarii id fieri sinere poterunt, (( si pro locorum ac personarum adiunctis existiment eam (consuetudinem) prudenter submoveri non posse » , firma tamen 2 2 22 Codex Iuris Canonici, can. 5. Acta Pii Pp. XII 17 lege qua statutum est ne ipsa verba liturgica vulgari lingua canantur, quemadmodum supra cautum est. Ut autem cantores populusque christianus recte intellegant quae liturgica verba modulationibus musicis illigata significent, placet Nobis hortationem usurpare a Patribus Concilii Tridentini adhibitam praesertim « pastoribus et singulis curam animarum gerentibus, ut frequenter inter Missarum celebrationem vel per se vel per alios ex iis quae in Missa leguntur, aliquid exponant, atque inter cetera sanctissimi huius sacrificii mysterium aliquod declarent, diebus potissimum dominicis et festis » ; idque praesertim eo tempore agant, cum nempe catechesis plebi christianae traditur. Id hac nostra aetate facilius et expeditius, quam anteactis saeculis, fieri poterit, propterea quod verba Liturgiae in vulgarem sermonem conversa eorumque explanationes in manualibus libris et libellis prostant, qui in omnibus fere nationibus a peritis scriptoribus confecti, christifideles efficaciter iuvare et illuminare possunt, ut ipsi quoque ea intellegant et quasi participent quae a sacrorum administris lingua latina proferuntur. Pacile patet quae hic breviter de cantu- Gregoriano exposuimus, ad latinum potissimum Ecclesiae Ritum romanum pertinere; sed pro rata parte ad cantus quoque liturgicos aliorum Rituum accommodari posse, sive occidentalium populorum, ut Ambrosiani, Gallicam, Mozarabici, sive variorum Rituum Orientalium. Hi enim omnes, sicut miram Ecclesiae in actionibus liturgicis et in precum formulis demonstrant ubertatem, ita etiam in suo quisque cantu liturgico pretiosos conservant thesauros, quos non solum ab omni interitu oportet custodire et vindicare, sed etiam ab omni diminutione et depravatane. Inter musicae sacrae monumenta antiquissima et praestantissima, praecipuum quendam procul dubio obtinent locum cantus liturgici variorum Rituum Orientalium, quorum modulationes plurimum valuerunt ad modos musicos ipsius. 2 3 iS 2 Conc. Trid., Sess. X X I I , De sacrificio Missae, o. VIII. - ACTA, vol. XXIII, n. 1. - 28-1-1956 18 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Occidentalis Ecclesiae efformandos, temperamentis habitis pro indole Latinae liturgiae propria. Nostris in optatis est, ut sacrorum Rituum Orientalium concentuum delectus — cui quidem absolvendo sedulo adlaborat Pontificium Institutum Orientalium Studiorum, sociam ferente operam Pontificio Instituto Musicae Sacrae — laetis proficiat incrementis, ad doctrinam et ad usum quod attinet ; ita quidem ut sacrorum alumni ex Orientalibus Ecclesiae Ritibus cantu quoque sacro optime instituti, cum sacerdotale munus adepti fuerint, hac quoque ratione ad decorem domus Dei augendum valde conferre possint. Mens Nobis non est hisce sententiis, quas in cantus Gregoriani laudem et commendationem modo exposuimus, polyphoniam sacram a ritibus Ecclesiae arcere, utpote quae, si debitis .. exorne tur proprietatibus, ad divini cultus magnificentiam et ad animos christifidelium piis affectibus commovendos insigniter iuvare possit. Neminem sane fugit multos concentus polyphonicos, qui potissimum saeculo xvi compositi sunt, tali artis puritate talique modorum amplitudine refulgere, ut omni ex parte digni habendi sint qui sacros Ecclesiae ritus comitentur et quasi illustrent. Quodsi germana ars polyphonica saeculorum decursu paulatim decidit nec raro profani in. eam irrepserunt modi, proximis hisce decenniis indefesso peritorum magistrorum studio felicem nacta est quasi instaurationem, cum et veterum artificum opera sedulo investigentur et hodiernorum modulatorum imitationi et aemulationi proponantur. Sic factum est, ut in Basilicis et cathedralibus aedibus et in familiarum religiosarum templis tam magnifica illa veterum magistrorum opera quam recentiorum auctorum polyphonicae compositiones summo cum sacri ritus decore proferri possint; quin etiam in minoribus aedibus sacris simpliciores, sed sincera arte digne confectos concentus polyphonicos novimus non raro proponi. Ecclesia autem omnes hos conatus favore suo prosequitur; ipsa enim, ut ait Decessor Noster imm. rec. S. Pius X, « artium progressum indesinenter coluit, eique favit, ad religio- Acta Pii Pp. XII 19 nis usum omnia admittens quae hominis mens bona pulcraque per saeculorum cursum invenit, salvis tamen liturgiae legibus » . Hae autem leges monent, ut in hoc gravi negotio omnis prudentia et cura adhibeatur, ne tales concentus polyphonici in templa inducantur qui ob tumidum quoddam et inflatum modulationis genus vel sacra Liturgiae verba nimietate quadam obscurent vel divini ritus actionem intercipiant vel denique cantorum peritiam et facultatem, cum sacri cultus dedecore, omnino déprimant. Hae quidem normae transferendae sunt etiam ad usum organi ceterorumque musicorum instrumentorum. Inter haec autem, quibus ad templa patet aditus, iure merito potiorem locum obtinet organum, quippe quod egregie accommodetur sacris canticis sacrisque ritibus, et Ecclesiae caerimoniis mirum addat splendorem et peculiarem magnificenti am, fidelium autem animos sonorum granditate et dulcedine permoveat, mentes laetitia quasi caelesti perfundat, et ad Deum ac superna vehementer extollat. Praeter organum autem alia quoque sunt instrumenta quae efficaciter ad excelsum finem assequendum musicae sacrae in auxilium vocari possunt, dummodo nihil profanum, nihil clamosum et strepens redoleant, quod sacrae actioni et loci gravitati neutiquam conveniat. Praecellunt autem hac in re musica illa instrumenta, quorum chordae parvo, ut dicitur, arcu fricata sonant, quia, tum sola, tum cum aliis instrumentis vel organo sociata, seu maestos, seu laetos animi sensus ineffabili vi quadam exprimunt. Ceteroquin de musicae modis qui a religionis catholicae cultu vix removendi sunt, iam Nosmet ipsi in Litteris Encyclicis quae a verbis Mediator Dei incipiunt diserte clareque constituimus. « Quin immo, si nihil iidem habeant, quod profanum sapiat vel loci ac liturgicae actionis sanctitatem dedeceat neque ex inani quodam miri atque insoliti studiò 2 4 24 Acta Pii X, ] .c p. 80. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 20 oriantur, tum profecto eis templa nostra pateant, cum ad sacrorum rituum splendorem mentesque ad altiora elevandas simulque ad veram animi refovendam pietatem haud parum conferre queant » . Vix tamen opus est monere, ut, ubi vires atque peritia tantis operibus impares sint, ab huiusmodi conatibus potius abstineatur quam ut opus cultu divino et sacris conventibus minus dignum proponatur. Ad haec quae arctius cum sacra Ecclesiae Liturgia coniunguntur, accedunt, ut supra monuimus, cantus religiosi populares, plerumque lingua vulgari concepti, qui ex ipso cantu liturgico originem ducunt, sed cum magis sint ad singulorum populorum mentem et affectum accommodati, secundum variarum gentium et regionum indolem non parum inter se differunt. Ut eiusmodi cantica religiosa christiano populo spiritualem, fructum et utilitatem afferant, ad catholicae fidei doctrinam plene conformentur oportet, eam recte proponant et explicent, lingua utantur plana et modulatione simplici, a tumida et inani verborum profluentia immunia sint, ac denique, etsi brevia sunt et facilia, quandam prae se ferant religiosam dignitatem et gravitatem. Hac ratione confecta haec sacra cantica, quasi ex intimis popularis animi penetralibus nata, sensus et animos vehementer commovent piosque excitant affectus ; et cum in religiosis ritibus a multitudine congregata una quasi voce proferuntur, magna quadam vi fidelium mentes erigunt ad excelsa. Quapropter, etsi, ut supra scripsimus, in Eucharisticis Sacrificiis sollemniter cantatis sine peculiari Sanctae Sedis venia haberi non debent, tamen in sacris non sollemniter celebratis mirum in modum iuvare possunt, ut christifideles Sancto Sacrificio non tantum ut muti et quasi inertes spectatores assistant, sed sacram actionem mente et voce comitantes suam pietatem cum sacerdotis precibus coniungant, dummodo cantus illi singulis Sacrificii partibus recte aptentur, ut in 2 5 25 A. A. S., vol. X X X I X (1947), p. 590. Acta Pii Pp. XII 21 multis orbis catholici regionibus iam fieri magno cum gaudio novimus. In ritibus autem non plene liturgicis eiusmodi cantica religiosa, dummodo debitis dotibus, ut supra diximus, praedita sint, egregie conferre possunt ad populum christianum salutariter alliciendum, erudiendum, sincera pietate imbuendum, ac sancta denique laetitia implendum; idque tam intra sacras aedes, quam extra eas, praesertim in piis ducendis pompis et in peregrinationibus ad sacras imagines, parique modo in religiosis sive unius, sive omnium nationum celebrandis Congressibus. Ea autem potissimum utilia esse poterunt cum de pueris et puellis agitur ad veritatem catholicam informandis, itemque de iuventutis consociationibus et de piarum sodalitatum conventibus, ut non semel experientia manifeste ostendit. Quare facere non possumus quin Vos, Venerabiles Fratres, enixe hortemur ut huiusmodi popularem ad religionem pertinentem cantum in dioecesibus Vobis concreditis omni cura et industria foveatis et promoveatis. Non deerunt Vobis viri huius rei periti, qui huiusmodi cantica, ubi id nondum factum est, opportune colligant et in unum corpus redigant, quo facilius ab omnibus fidelibus edisci, expedite cantari, firmiter memoria teneri queant. Qui religiosae puerorum et puellarum institutioni praesunt, his efficacibus adiumentis debito modo uti ne omittant, et iuventutis catholicae moderatores eadem prudenter in munere gravissimo ipsis concredito usurpent. Sic spes est fore ut illud quoque feliciter obtineatur, quod omnium in votis est, ut nempe profanae illae cantiones quae sive ob modulationum mollitiem sive ob verba saepe voluptaria et lasciva quae eas comitantur, christianis, iunioribus praesertim, periculo esse solent, e medio tollantur eisque locum cedant, quibus casta et pura comparetur delectatio et simul fides ac pietas nutriantur et augeantur; atque ita fiat ut plebs christiana iam hic in terris illud laudis canticum canere incipiat, quod in Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 22 aeternum cantabit in caelo : « Sedenti in throno et Agno benedictio et honor et gloria et potestas in saecula saeculorum ».* Quae hucusque scribendo exposuimus, ad illos potissimum Ecclesiae populos pertinent, in quibus religio catholica iam firmiter stabilita est. In sacrarum autem Missionum regionibus fieri non poterit, ut haec singula omnino exsecutioni mandentur, priusquam christianorum numerus satis creverit, aedes sacrae ampliores exstructae fuerint, scholae ab Ecclesia institutae a christianorum filiis rite frequententur, ac denique administrorum sacrorum par necessitatibus adsit numerus. Attamen operarios apostolicos in amplissimis illis vineae Domini partibus sedulo laborantes enixe hortamur, ut inter gravissimas muneris sui curas huic quoque negotio animum diligenter adver t ant. Multi ex populis Missionalium ministerio concreditis mirum quantum delectantur musicis modulationibus et caerimonias idolorum cultui dedicatas cantu sacro exornant. Prudentiae igitur non est hoc apostolatus subsidium efficax a Christi veri Dei praeconibus parvipendi vel omnino neglegi. Quare Evangelii in ethnicorum regionibus nuntii hunc religiosi cantus amorem, quem homines ipsorum curis commissi fovent, in munere suo apostolico explendo libenter promoveant, ita quidem ut hae gentes suis religiosis canticis, quae non raro etiam excultis nationibus admirationem movent, similia opponant carmina sacra christiana, quibus veritates fidei, vita Christi Domini, ac B. Mariae V. et Sanctorum laudes lingua et modulationibus iisdem gentibus familiaribus, celebrentur. c Iidem autem Missionales memores pariter sint Ecclesiam Catholicam, inde ab antiquis temporibus, cum in regiones fidei lumine nondum collustratas Evangelii praecones mitteret, una cum sacris ritibus liturgicos quoque cantus, inter quos Gregorianos modos, inferre contendisse, idque eo consilio ductam, Apoc V. 13. Acta Pii Pp. XII 23 ut populi, ad fidem adducendi, modulationum suavitate capti facilius ad christianae religionis veritates amplectendas pernio verentur. IV Ut ea quae, Encyclicis hisce Litteris Decessorum Nostrorum vestigiis insistentes, commendavimus vel praecepimus ad optatum effectum perducantur, vos, Venerabiles Fratres, omnibus illis adiumentis sollerter utimini, quae excelsum munus Vobis a Christo Domino concreditum et ab Ecclesia commissum offert, quaeque, uti experiundo constat, in multis christiani orbis templis magno cum fructu adhibentur. Ac primum quidem curate, ut in ipso cathedrali templo et, quantum pro rerum condicione licebit, in aliis quoque dicionis vestrae sacris aedibus maioribus, selecta habeatur Schola Cantorum quae aliis exemplo sit et incitamento ad cantum sacrum studiose excolendum et perficiendum. Ubi autem Scholae Cantorum haberi non possunt, vel congruus non invenitur numerus Puerorum Cantorum, conceditur ut « coetus tum virorum ac mulierum seu puellarum, in loco eius soli usui destinato extra cancellos positus, textus liturgicos in Missa sollemni cantare possit, dummodo viri a mulieribus et puellis omnino sint separati, vitato quolibet inconvenienti et onerata super his Ordinariorum conscientia » . Magna autem cura providendum est, ut qui in vestris Seminariis et in Missionum vel Religiosorum Institutis ad sacros assequendos Ordines contendunt, musicae sacrae et cantus Gregoriani doctrina et usu ad Ecclesiae mentem recte instituantur a magistris harum artium peritis, qui quidem mores et instituta maiorum magni aestiment et Sanctae Sedis praeceptis ac normis omnino obsequantur. Quodsi inter Seminarii vel Collegii religiosi alumnos aliquis habeatur, qui peculiari huius artis facilitate et amore praeditus 27 2 7 Decr. S. Rit. Congr. n. 3 9 6 4 ; 4 2 0 1 ; 4 2 3 1 . 24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sit, Seminarii vel Collegii moderatores vos hac de re monere ne omittant, ut eidem occasionem praebere possitis has suas facultates altius excolendi, eumque vel in Pontificium huius Urbis Institutum Musicae Sacrae vel in aliquod eiusdem disciplinae Athenaeum mittatis, dummodo iis moribus ac virtutibus polleat, quibus optimum se fore sacerdotem spem faciat. Huic rei ideo quoque prospiciendum est, ut Locorum Ordinarii et Religionum Moderatores aliquem habeant, cuius auxilio in re tanti momenti utantur, cui ipsi per se, tot tantisque aliis onerati muneribus, pro necessitate vacare haud facile poterunt. Optimum sane factu est, si in dioecesano Artis Christianae Consilio aliquis habeatur qui musicae sacrae et cantus apprime peritus iis quae in dioecesi fiant, sollerter invigilare possit, et qui de rebus actis et agendis Ordinarium certiorem faciat, eiusdemque iussa et mandata excipiat et exsecutioni mandet. Quodsi in dioecesi aliqua ex illis Sodalitatibus habeatur, quae ad musicam sacram excolendam sapienter institutae et a Summis Pontificibus valde laudatae et commendatae sint, Ordinarius illa quoque, pro sua prudentia, uti poterit in suo explendo munere. Eiusmodi autem pias Sodalitates, quae ad populum sacra musica instituendum vel ad eandem disciplinam altius excolendam conditae, verbis et exemplo ad profectum cantus sacri multum conferre possunt, vestro favore, Venerabiles Fratres, adiuvate et promovete, ita quidem ut actuosa vita polleant, ut optimis idoneisque magistris utantur, utque in tota dioecesi musicae sacrae et religiosorum concentuum cognitionem, amorem usumque, debita cum legibus Ecclesiae obtemperatione et plena erga Nosmet ipsos oboedientia, sedulo provehant. *!¿, »iL. • w w w Haec omnia cum paulo fusius paterna sollicitudine permoti pertractaverimus, fore omnino confidimus, ut vos, Venerabiles Fratres, huic sacro negotio, quod ad cultum divinum dignius Acta-Pii Pp. XII 26 et magnificentius celebrandum tantopere confert, omnem vestram curam pastoralem sedulo adhibeatis. Quotquot autem in Ecclesia, ductu vestro, músicas res moderantur ac dirigunt eos speramus fore ut Nostris hisce Encyclicis Litteris incitentur ad praeclarum huius generis apostolatum novo quodam ardore novoque studio generose, naviter operoseque promovendum. Hinc aspicato eveniet, ut nobilissima haec ars, quae omnibus Ecclesiae temporibus tanti aestimata est. etiam hodie ad genuinos sanctitatis et venustatis splendore adducta excolatur et in dies perficiatur; atque adeo pro sua parte feliciter efficiat ut Ecclesiae filii firmiore fide, spe vigentiore, flagrantiore caritate Deo Uni et Trino in sacris aedibus debitas tribuant laudes, dignis modis suavibusque concentibus expressas, immo ut etiam extra sacri templi saepta in familiis christianis et in christianorum coetibus illud ad effectum deducat, quod iam S. Cyprianus praeclare monet Donatum: « Sonet psalmos convivium sobrium: et ut tibi tenax memoria est, vox canora, adgredere hoc munus ex more : magis carissimos pascis, si sit nobis spiritualis auditio, prolectet aures religiosa mulcedo » . 2 4 Interea vero uberiorum laetiorumque fructuum spe freti, quos ex hortationibus hisce Nostris orituros esse confidimus, gratae voluntatis Nostrae testem et caelestium donorum auspicem, vobis, Venerabiles Fratres, singulis universis, itemque gregi unicuique vestrum concredito, iis nominatim qui votis Nostris obsequentes musicae sacrae promovendae dant operam, Apostolicam Benedictionem effusa caritate impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xxv mensis Decembris, in festo Nativitatis Domini Nostri Iesu Christi, anno MDCcccLv, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII 2 8 S. CYPBIANI Epist, ad Donatum (Epist. 1, n. xvi): P. L., 4, 227. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 26 NUNTIUS R A D I O P H O N I C U S A BEATISSIMO PATRE DATUS, IN PERVIGILIO NATIVITATIS D. N. IESU CHRISTI A. MCMLV, ADSTANTIBUS EMIS PP. DD. CARDINALIBUS ET EXCMIS DD. EPISCOPIS AC ROMANAE CURIAE PRAELATIS. La intima letizia del Natale Col cuore aperto ad accogliere la tenera letizia che il Natale del Redentore effonderà ancora una volta nelle anime dei credenti, desideriamo di esprimere a v o i , diletti figli e figlie della cristianità, e indistintamente a tutti gli uomini, i Nostri paterni auguri, traendone l'argomento, come negli anni scorsi, dall'inesauribile mistero di luce e di grazia, che rifulse dalla culla dell'Infante divino nella santa Notte di Betlemme, il cui bagliore mai non si estinguerà, finché risoneranno sulla terra i doloranti passi di chi cerca tra le spine il sentiero della vera vita. Quanto vorremmo che gli uomini tutti, sparsi sui continenti, nelle città, nei borghi, nelle valli, nei deserti, nelle steppe, sulle distese dei ghiacci e dei mari, sull'intero g l o b o , riascoltassero, come rivolta a ciascuno di essi in particolare, la voce d e l l ' A n g e l o , annunziaste il mistero della divina grandezza e dell'infinito amore, che, chiudendo un passato di tenebre e di condanna, diede principio al regno della verità e della salvezza! (( N o n temete, poiché io vi do una buona novella di grande allegrezza per tutto il p o p o l o . Oggi nella città di David è nato per v o i un Salvatore, che è il Cristo Signore V o r r e m m o che, al pari ti ei semplici pastori, i quali per primi accolsero in silente adorazione il salvifico messaggio, gli uomini di o g g i fossero soggiogati e rapiti dal medesimo senso di stupore, che soffoca ogni umana parola, e piega la mente alla meditativa adorazione, quando una sublime maestà si rivela ai l o r o occhi : quella del D i o Incarnato. I - ATTITUDINE DELL'UOMO MODERNO DI FRONTE AL NATALE a) gli ammiratori dell'esteriore potenza umana; Vi è però da chiedersi c o n trepida ansia, se l ' u o m o moderno è ancora disposto a lasciarsi avvincere da tanta soprannaturale grandezza e penetrare dalla sua intima letizia : quest'uomo, quasi convinto di un suo 1 Lue. 2, 10-11. Acta PU Pp. XII 27 Accresciuto potere, incline a misurare la propria statura dalla potenza dei suoi strumenti, delle sue organizzazioni, delle sue armi, dalla precisione dei suoi calcoli, dal numero dei suoi prodotti, dalla distanza ove può giungere la sua parola, il suo sguardo, il suo influsso ; quest'uomo che ormai discorre con orgoglio di una età di facile benessere, quasi fosse a portata di mano ; che, c o m e sicuro di sè e del suo avvenire, tutto osa, spinto da incontenibile ardimento a strappare alla natura l'ultimo suo segreto, a piegarne al suo volere le forze, bramoso di penetrare c o n la propria presenza fìsica anche negli spazi interplanetari. In verità l ' u o m o moderno, appunto perchè in possesso di tutto ciò che lo spirito e il lavoro umano hanno prodotto nel corso dei tempi, dovrebbe anche più riconoscere la infinita distanza fra la sua opera immediata e quella dell'immenso D i o . Ma la realtà è ben diversa, perchè le false o ristrette visioni del mondo c della vita accettate dagli uomini moderni non solo impediscono loro di trarre dalle opere di D i o , e in particolare dalla Incarnazione del V e r b o , un senso di ammirazione e di gaudio, ma sottraggono l o r o la facoltà di riconoscervi l'indispensabile fondamento, che dà consistenza e armonia alle opere umane. Non pochi infatti si lasciano come abbagliare dal limitato splendore che da queste promana, restii all'intimo stimolo di cercarne la fonte e il coronamento al di fuori e al di sopra del mondo della scienza e della tecnica. A somiglianza dei costruttori della torre di Babele, essi sognano una inconsistente « divinizzazione dell'uomo », idonea e bastevole per ogni esigenza della vita fìsica e spirituale. In essi la Incarnazione di D i o e la sua « abitazione fra noi » , 2 non suscitano nessun profondo interesse, nessuna feconda commozione. Il Natale non ha per essi altro contenuto nè linguaggio se non quelli che può esprimere una culla : sentimenti più o meno vivi, ma soltanto umani, quando pure non sono sopraffatti da costumanze mondane e chiassose, le quali profanano anche il semplice valore estetico e familiare, c h e il Natale, a guisa di lontano riflesso, irradia dalla grandezza del suo mistero. b) i ricercatori di una falsa vita interiore; Altri invece, per vie opposte, giungono alla disistima delle opere di D i o , precludendosi in tal modo l'accesso all'arcana letizia del Natale. 2 Cfr. Io. 1, 14. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 28 E d o t t i dalla dura esperienza degli ultimi due decenni, che hanno dimostrato, c o m e essi d i c o n o , la brutalità in veste umana della presente società, denunciano aspramente l'esteriore lustro della sua facciata, negano ogni credito a l l ' u o m o e alle sue opere, nè celano il profondo disgusto, che la soverchia sua esaltazione p r o v o c a nei l o r o animi. Pertanto essi auspicano che l ' u o m o rinunzi al febbrile esteriore dinamismo, soprattutto tecnico, che si chiuda in sè stesso, ove troverà la ricchezza di una vita interiore tutta sua, esclusivamente umana, tale da sodisfare o g n i possibile esigenza. Tuttavia questa interiorità tutta umana è inabile a mantenere la promessa che le si attribuisce, di corrispondere cioè alla totale esigenza dell ' u o m o . Essa è piuttosto una solitudine sdegnosa, quasi disperata, suggerita dal timore e dalla incapacità di darsi un ordine esterno, e non ha nulla in comune c o n la genuina interiorità completa, dinamica e feconda,. In questa, infatti, l ' u o m o non è solo, ma convive c o l Cristo, condividendone i pensieri e l'azione, a Lui si affianca da amico, discepolo e quasi collaboratore, e da Lui è sospinto e sostenuto nell'affrontare il m o n d o esterno secondo le divine norme, poiché E g l i è « il pastore e custode delle anime nostre » . c) 3 gVindifferenti e insensibili; T r a gli uni e gli altri, p o i , che l'errata concezione d e l l ' u o m o e della vita sottrae al determinante e salutare influsso del D i o Incarnato, sta il vasto ceto di c o l o r o , che nè sentono o r g o g l i o per l'esterno splendore della odierna umanità, nè intendono di ritirarsi in sè stessi per vivere solo di quanto può dare lo spirito. Sono quelli che si dicono sodisfatti se riescono a vivere del momento, dì null'altro interessati e bramosi se non che sia l o r o assicurata la massima disponibilità di beni esteriori, e che nel momento successivo non vi sia da temere alcuna menomazione nel loro tenore di vita. Nè la grandezza di D i o , nè la dignità d e l l ' u o m o , ambedue mirabilmente e visibilmente esaltate nel mistero del Natale, fanno presa su questi poveri spiriti, divenuti insensibili e inetti a dare un senso alla l o r o vita. Ignorata o rigettata in tal m o d o la presenza del D i o Incarnato, l ' u o m o moderno ha costruito un m o n d o , in cui le meraviglie si c o n f o n d o n o c o n le miserie, ricolmo d'incoerenze, come una via senza sbocco, o c o m e una casa fornita di tutto, ma che per la mancanza del tetto è incapace di • Cfr. 1 PETR. 2, 25. Acta PU Pp. XII 29 dare la desiderata sicurezza ai suoi abitanti. In alcune Nazioni, infatti, nonostante l'enorme sviluppo del progresso esteriore, e benché a tutte le classi del p o p o l o sia assicurato il materiale mantenimento, serpeggia e si estende un senso d'indefinibile malessere, un'attesa ansiosa di qualche c o s a che debba accadere. R i t o r n a qui alla mente l'aspettazione dei semplici pastori delle campagne di Betlemme, i quali però c o n la l o r o sensibilità e prontezza possono insegnare ai superbi uomini del secolo ventesimo, dove occorre cercare ciò che manca : « Su, andiamo fino a Betlemme — essi dicono — e vediamo questo avvenimento, che il Signore ci ha fatto conoscere ) ) . 4 L'avvenimento già da due millenni acquisito alla storia, ma la cui verità e il cui influsso debbono tornare a prendere il l o r o posto nelle coscienze, è la venuta di D i o nella sua casa e nella sua proprietà. 5 Ora l'umanità non può impunemente respingere e dimenti- care la venuta e l'abitazione di D i o sulla terra, perchè essa è, nella economia della Provvidenza, essenziale per stabilire l'ordine e l'armonia tra l ' u o m o e le sue cose, e tra queste e D i o . L ' A p o s t o l o S. P a o l o descrisse la totalità di quest'ordine in una sintesi mirabile : « Tutto è vostro, voi poi siete di Cristo, e Cristo di D i o » . 6 Chi da questo indistruttibile ordina- mento volesse lasciar cadere D i o e Cristo, ritenendo delle parole dell ' A p o s t o l o soltanto il diritto dell'uomo salle cose, opererebbe una essenziale frattura nel disegno del Creatore. S. P a o l o stesso incalzerebbe c o l monito : « Nessuno si glorii negli uomini » . r Chi non vede quanto sia attuale questo ammonimento per gli uomini del nostro tempo, così orgogliosi dei loro inventori e scopritori, i quali non soffrono più, c o m e una volta, così spesso la dura sorte dell'isolamento, ma al contrario occupano la fantasia delle folle, ed anche la vigile attenzione degli uomini di Stato? Altra cosa però è tributare l o r o il giusto onore, ed altra attendere da essi e dalle l o r o scoperte la soluzione del fondamentale problema della vita. Pertanto la ricchezza e le opere, i progetti e le invenzioni, vanto e tormento dell'età moderna, debbono essere considerati in rapporto a l l ' u o m o , immagine di D i o . Se quindi c i ò che si dice progresso non è conciliabile c o n le leggi divine dell'ordinamento mondiale, non è certamente bene, nè progresso, ma via verso la rovina. Dall'ineluttabile epilogo non preserveranno nè l'arte 4 5 s 7 Lue. 2, 15. Cfr. Io. 1, 11. I Cor. 3, 23. L. e 3, 22. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 30 perfezionata dell'organizzazione, nè i metodi sviluppati del c a l c o l o , i quali non valgono a creare l'intima saldezza d e l l ' u ò m o , e tanto meno a sostituirla. II - CRISTO NELLA VITA STORICA E SOCIALE DELLA UMANITÀ Soltanto Gesù Cristo dà a l l ' u o m o quella intima saldezza. « Q u a n d o venne la pienezza del tempo » , 8 il V e r b o di D i o discese in questa vita terrena, assumendo una vera natura umana, e in tal guisa entrò anche nella vita storica e sociale della umanità, anche qui « fatto simile agli uomini » , 9 sebbene D i o dalla eternità. La sua venuta indica pertanto che Cristo intese di porsi guida degli uomini e l o r o sostegno nella storia e nella società. L'aver l ' u o m o guadagnato nella, presente era tecnica e industriale un mirabile potere sulle cose organiche ed inorganiche del m o n d o , non costituisce un titolo di emancipazione dal dovere di sottostare a Cristo, Re della storia, nè diminuisce la necessità che l ' u o m o ha di essere da Lui sostenuto. Ed infatti l'ansia della sicurezza è divenuta sempre più forte. L'esperienza odierna dimostra appunto che la dimenticanza o tras c u r a l a della presenza di Cristo nel mondo ha provocato il senso di smarrimento e il difetto di sicurezza e di stabilità, propria dell'era tecnica. L ' o b l i o di Cristo ha c o n d o t t o a trascurare anche la realtà della natura umana, da D i o posta come fondamento della convivenza nello spazio e nel tempo. I principi della vera natura umana fondamento della sicurezza dell'uomo In quale direzione allora si deve cercare la sicurezza e la intima saldezza della convivenza, se non riconducendo le menti a conservare e risvegliare i principi della vera natura umana voluta da Dio? Vi è, c i o è , un ordine naturale, anche se le sue forme mutano c o n gli sviluppi storici e sociali ; ma le linee essenziali furono e sono tuttora le medesime : la famiglia e la proprietà, come base di provvedimento personale; poi, c o m e fattori complementari di sicurezza, gli enti locali e le unioni professionali, e finalmente lo Stato. A questi principi e norme s'ispiravano fin qui, nella teoria e nella pratica, gli uomini fortificati dal Cristianesimo, per attuare, in quanto 8 9 GAL. PHIT. 4, 4 2, 7. Acta Pii Pp. XII -31 era in l o r o potere, l'ordine che garantisce la sicurezza. Ma, a differenza dei moderni, i nostri antenati sapevano — anche per gli errori di c u i non furono esenti le loro concrete applicazioni — che le forze umane, nello stabilire la sicurezza, sono intrinsecamente limitate, e pertanto ricorrevano alla preghiera, per ottenere che un ben più alto potere supplisse la loro insufficienza. La desuetudine invece della preghiera nella cosiddetta era industriale è il sintomo più rilevante della pretesa autosufficienza, di cui si gloria l ' u o m o moderno. T r o p p i sono c o l o r o che oggi non pregano più per la sicurezza, ritenendo superata dalla tecnica la domanda che il Signore pose sulle labbra degli uomini : « D a c c i o g g i il nostro pane quotidiano » , 1 0 oppure la ripetono a fior di labbra, senza un'intima persuasione della sua perenne necessità. Eaìsa applicazione delle moderne conquiste scientifiche e tècniche alla sicurezza Ma si può veramente affermare che l ' u o m o abbia conquistato o sia per acquistare la piena autosufficienza? Le moderne conquiste, certamente ammirabili, dello sviluppo scientifico e tecnico, potranno bensì dare all'uomo un vasto dominio sulle forze della natura, sulle malattie e perfino sul principio e sulla fine della vita u m a n a ; ma è anche certo che tale padronanza non potrà trasformare la terra in un paradiso di sicuro godimento. Come dunque si potrà ragionevolmente attendere tutto dalle forze d e l l ' u o m o , se già i fatti di nuovi falsi sviluppi, e anche di nuove infermità, mostrano il carattere unilaterale di un pensiero, che vorrebbe dominare la vita esclusivamente sulla base dell'analisi e della sintesi quantitativa? La sua applicazione alla vita sociale è non soltanto falsa, ma anche una semplificazione praticamente pericolosa di processi m o l t o complicati. In tali condizioni di cose anche l ' u o m o moderno ha bisogno di pregare e, se è assennato, è altresì pronto a pregare per la sicurezza. Questo però non significa che l ' u o m o debba rinunziare a nuove forme, vale a dire ad adattare alle condizioni presenti, per la sua sicurezza, l'ordine testé indicato, che rispecchia la vera natura umana. Nulla vieta che si stabilisca la sicurezza, utilizzando anche i risultati della tecnica e della industria ; occorre però resistere alla tentazione di far sorreggere l'ordine e la sicurezza dal suaccennato metodo puramente quantitativo, che non tiene in alcun c o n t o l'ordine della natura^ c o m e vorrebbero c o ,0 MATTH. 6, 11. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 32 l o r o che confidano tutto il destino dell'uomo all'immenso potere industriale della presente epoca. Essi credono di fondare ogni sicurezza sulla sempre crescente produttività e sull'ininterrotto corso della sempre maggiore e feconda produzione della economia nazionale. Questa, essi d i c o n o , sulla base di un pieno e sempre più perfetto sistema automatico della produzione, e appoggiata sui migliori metodi della organizzazione e del calcolo, assicurerà a tutti gii operosi un continuo e progressivo reddito del lavoro. In una fase successiva questo diverrà c o s ì grande, che, mediante i provvedimenti della comunità, potrà bastare alla sicurezza anche di c o l o r o che non sono ancora o non sono più abili al lavoro, bambini, vecchi, malati. P e r stabilire la sicurezza, essi c o n c l u d o n o , non sarà perciò più necessario il ricorso alla proprietà, sia privata che collettiva, sia in natura che in capitali. Orbene, questo m o d o di ordinare la sicurezza non è una di quelle forme di adattamento dei principi naturali ai nuovi sviluppi, ma quasi un attentato all'essenza dei rapporti naturali d e l l ' u o m o c o i propri simili, c o l lavoro, con la società. In questo t r o p p o artificiale sistema la sicurezza d e l l ' u o m o per la sua vita è pericolosamente separata dalle disposizioni e dalle energie per l'ordinamento della comunità, inerenti alla stessa vera natura umana, e le quali soltanto rendono possibile una unione solidale degli uomini. In qualche m o d o , sebbene c o l necessario adattamento ai tempi, la famiglia e la proprietà debbono restare tra i fondamenti della libera sistemazione personale. In qualche m o d o le comunità minori e lo Stato debbono poter intervenire come fattori complementari di sicurezza. Pertanto risulta di nuovo vero che un metodo quantitativo, per quanto perfezionato, non può nè deve dominare la realtà sociale e storica della vita umana. Il sempre crescente tenore di vita, la sempre moltiplicantesi produttività tecnica, non sono criteri che per sè stessi autorizzano ad affermare che vi è un genuino miglioramento della vita economica di un p o p o l o . Soltanto una visione unilaterale del presente, e forse anche del prossimo futuro, può appagarsi di un tale criterio, ma non oltre. Da qui deriva, talvolta per lungo tempo, uno sconsiderato consumo delle riserve e dei tesori della natura, pur t r o p p o anche della disponibile energia umana del lavoro ; poi anche, a p o c o a p o c o , una sempre più grande sproporzione tra la necessità di mantenere la colonizzazione del suolo nazionale in un ragionevole adattamento a tutte le sue possibilità produttive ed un eccessivo agglomeramento dei lavoratori. Si aggiungano la decomposizione della società, e specialmente della famiglia, in singoli e separati soggetti Acta Pii Pp. XII 33 del lavoro e del consumo, il crescente pericolo dell'assicurazione della vita basata sul provento della proprietà in ogni forma, tanto esposta ad ogni svalutazione della moneta, e il rischio nel riporre quella sicurezza unicamente sul corrente reddito del lavoro. Chi, in questa epoca industriale, con diritto accusa il comunismo di aver privato della libertà i popoli su cui domina, non dovrebbe omettere di notare che anche nell'altra parte del mondo la libertà sarà tfn ben dubbio possesso, se la sicurezza dell'uomo non sarà più derivata da strutture che corrispondano alla sua vera natura. La errata credenza che fa riporre la salvezza nel sempre crescente processo della produzione sociale, è una superstizione, forse l'unica del nostro razionalistico tempo industriale, ma è anche la più pericolosa, perchè sembra stimare impossibili le crisi economiche, che sempre portano in sè il rischio di un ritorno alla dittatura. Inoltre quella superstizione non è neppure atta ad erigere un saldo baluardo contro il comunismo, perchè essa è condivisa dalla parte comunista ed anche da non pochi della non comunista. In questa errata credenza le due parti s'incontrano, stabilendo in tal m o d o una tacita intesa, tale, da poter indurre gli apparenti realisti dell'Ovest al sogno di una possibile vera coesistenza. Il pensiero della Chiesa sul comunismo Nel Radiomessaggio natalizio dello scorso anno esponemmo il pensiero della Chiesa su questo argomento, ed ora intendiamo ancora una volta di confermarlo. N o i respingiamo il comunismo come sistema sociale in virtù della dottrina cristiana, e dobbiamo affermare particolarmente i fondamenti del diritto naturale. Per la medesima ragione rigettiamo altresì l'opinione che il cristiano debba oggi vedere il comunismo c o m e un fenomeno o una tappa nel corso della storia, quasi necessario « momento » evolutivo di essa, e quindi accettarlo quasi c o m e decretato dalla Provvidenza divina. Ammonimento ai cristiani nella presente era industriale Ma N o i , al tempo stesso, ammoniamo i cristiani dell'era industriale, nuovamente e nello spirito dei Nostri ultimi Predecessori nel supremo ufficio pastorale e di magistero, di non contentarsi di un anticomunismo fondato sul motto e sulla difesa di una libertà vuota di contenuto ; ma li 3 - ACTA, vol. XXIII, n. 1. — 2 8 - 1 - 1 9 5 6 . Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 34 esortiamo piuttosto a edificare una società, in cui la sicurezza dell'uomo riposi su quell'ordine morale, del quale abbiamo già più volte esposto la necessità e i riflessi e che rispecchia la vera natura umana. Ora i cristiani, ai quali qui più particolarmente Oi rivolgiamo, dovrebbero sapere meglio degli altri che il F i g l i o di D i o fatto uomo è l'unico saldo sostegno della umanità anche nella vita sociale e storica, e che Egli, assumendo la natura umana, ne ha confermato la dignità come fondamento e regola di quell'ordine morale. È dunque l o r o precipuo ufficio di far sì che la moderna società ritorni nelle sue strutture alle sorgenti consacrate dal Verbo di D i o fatto carne. Se mai i cristiani trascurassero questo loro ufficio, lasciando inerte, per quanto è da l o r o , la forza ordinatrice della fede nella vita pubblica, commetterebbero un tradimento verso l ' U o m o - D i o , apparso visibile tra noi nella culla di Betlemme. E valga ciò a testimoniare la serietà e il profondo motivo dell'azione cristiana nel m o n d o , ed insieme a fugare ogni sospetto di pretese mire di potenza terrena da parte della Chiesa. Se dunque i cristiani si uniscono a tal fine in varie istituzioni ed organizzazioni, essi non si p r o p o n g o n o altro scopo che il servizio voluto da D i o a vantaggio del m o n d o . Per questo motivo, e non per debolezza, i cristiani si collegano fra di l o r o . Ma essi — ed essi soprattutto — rimangono aperti ad ogni sana intrapresa e ad ogni genuino progresso, nè si ritirano in un chiuso recinto, quasi per preservarsi dal m o n d o . Dediti a promuovere il comune vantaggio, non di sprezzano gli altri, i quali, del resto, se sono docili al lume della ragione, potrebbero e dovrebbero accettare della dottrina del cristianesimo almeno c i ò che è'f ondato sul diritto di natura. Guardatevi da c o l o r o che disprezzano quel servizio cristiano al m o n d o e gli o p p o n g o n o un cosiddetto « puro », « spirituale » cristianesimo. Essi non hanno compreso questa divina istituzione, a cominciare dal suo fondamento : Cristo, vero D i o , ma anche vero u o m o . L ' A p o s t o l o P a o l o ci fa conoscere il pieno, integrale volere d e l l ' U o m o - D i o , che mira ad ordinare anche questo m o n d o terreno; tributandoGli, ad onore, titoli e l o q u e n t i : il « m e d i a t o r e ) ) e l'(( uomo ) ) . scuno dei suoi redenti. 11 I Tim. 2, 5. 1 X due Sì, l ' u o m o , c o m ' è cia- Acta Pii Pp. XII 35 I I I - NECESSARIA INTEGRAZIONE E STABILITÀ DI OGNI TITA UMANA IN CRISTO Gesù Cristo non è soltanto il saldo sostegno della umanità nella vita sociale e storica, ma anche in quella del singolo cristiano, di guisa che, c o m e « tutte le cose furono fatte per mezzo di Lui e nulla senza di Lui » , 1 2 così nessuno potrà mai compiere opere dégne della sapienza e della gloria divina senza di Lui. Il concetto della necessaria integrazione e stabilità di ogni vita in Cristo fu inculcato ai fedeli fin dagli albori della Chiesa : d a l l ' A p o s t o l o Pietro, allorché nel portico del tempio di Gerusalemme, proclamò Cristo «ròv aQxrjyòv rfjç Çcorjç » , 1 3 cioè « a u t o r e della v i t a » , e d e l l ' A p o s t o l o delle Genti, che indicava spesso quale debba essere il fondamento della nuova vita ricevuta nel battesimo : V o i — egli scriveva — fondate la vostra esistenza non sulla carne, ma sullo spirito, se veramente lo spirito di D i o abita in voi. Che se alcuno non ha lo spirito di Cristo, n o n appartiene a D i o . 1 4 Ogni redento pertanto, come « rinasce » in Cristo, così trovasi per Lui (( al sicuro nella fede » . 1 5 Limiti del potere umano Come potrebbe, del resto, l'individuo anche non cristiano, abbando nato a sé stesso, credere ragionevolmente alla propria autonomia, completezza e saldezza, se la realtà gli presenta da ogni lato i limiti, nei quali la natura lo costringe, e che potranno bensì essere ampliati, ma non del tutto abbattuti? La legge della limitatezza è propria della vita sulla terra, nè dal suo impero si sottrasse Gesù Cristo stesso, in quanto U o m o , alla cui azione erano fìssati limiti dagl'imperscrutabili consigli di D i o e conforme al misterioso congiunto operare della grazia divina e della umana libertà. Tuttavia, mentre il Cristo-Uomo, limitato nella sua dimora terrena, ci conforta e conferma nella nostra limitatezza, il Cristo-Dio ci infonde un superiore ardimento, poiché ha la pienezza della sapienza e del potere. Sul fondamento di questa realtà il cristiano, che si accinge animosamente e con tutti i mezzi naturali e soprannaturali a edificare un mondo 12 13 14 15 Io. 1, 3. Act. 3, 15. Cfr. Born. 8, 9. Cfr. Io. 3, 3; I PETR. 1, 5. 36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale secondo l'ordine naturale e soprannaturale voluto da D i o , innalzerà c o stantemente lo sguardo a Cristo e conterrà la sua azione entro i confini fìssati da D i o . Disconoscere c i ò sarebbe volere un m o n d o contro la disposizione divina, e quindi pernicioso per la stessa vita sociale. A b b i a m o or ora indicato le dannose conseguenze che derivano dalla erronea sopravalutazione del potere umano e dal deprezzamento della obiettiva realtà, la quale, c o n un complesso di principi e di norme — religiose, morali, economiche, sociali — stabilisce limiti e mostra la giusta direzione delle umane azioni. Ora i medesimi errori c o n simili conseguenze si ripetono nel campo del lavoro umano, e precisamente dell'operare e produrre nella economia. Dinanzi al sorprendente sviluppo della tecnica, e più spesso per suggestioni ricevute, il lavoratore si sente assoluto padrone e maestro della sua esistenza, capace semplicemente di perseguire tutti gli scopi, di attuare tutti i sogni. Chiudendo nella natura tangibile tutta la realtà, egli ravvisa nella vitalità del produrre la. via per divenire uomo sempre più perfetto. La società produttrice, che si presenta al lavoratore durevolmente come la viva ed unica realtà e come la potenza che tutti sostiene, dà la misura a tutta la sua vita ; essa è pertanto l'unico suo saldo appogg i o per il presente e per l'avvenire. In essa egli vive, in essa si muove, in essa è ; essa diventa alla fine per lui un surrogato della religione. In tal guisa — si pensa — sorgerà un nuovo tipo di u o m o , quello cioè che c i r c o n d a il lavoro con la aureola del più alto valore etico e venera la società lavoratrice c o n una specie di fervore religioso. L'alto valore morale del lavoro Si domanda ora se la forza creatrice del lavoro costituisca veramente il saldo sostegno dell'uomo indipendentemente da altri valori non puramente tecnici e se quindi meriti di essere quasi divinizzata dagli uomini moderni. No certamente ; come non può esserlo qualsiasi altro potere o altra attività di natura economica. Anche nell'epoca della tecnica la persona umana, creata da D i o e redenta da Cristo, resta elevata nel suo essere e nella sua dignità, e quindi la sua forza creatrice e l'opera sua hanno una ben superiore saldezza. Così consolidato, anche il lavoro umano è un alto valore morale, e la umanità lavoratrice una società, che n o n soltanto produce oggetti, ma glorifica D i o . L ' u o m o può considerare il suo lavoro c o m e un vero strumento della propria santificazione, perchè lavorando perfeziona in sè l'immagine di D i o , adempie il dovere Acta PU Pp. XII 37 e il diritto di procurare a sè e ai suoi il necessario sostentamento e si rende elemento utile alla società. L'attuazione di quest'ordine gli procurerà la sicurezza ed insieme la <( pace in terra » annunziata dagli angeli. La questione della pace E p p u r e proprio a lui, uomo religioso, cristiano, si rimprovera da taluni di essere un ostacolo alla pace, di contrariare la pacifica convivenza degli uomini, dei popoli, dei diversi sistemi, perchè non ritiene silenziosamente nell'intimo della coscienza le sue convinzioni religiose, ma le fa valere anche in organizzazioni tradizionali e potenti, in tutte le attività della vita privata e pubblica. Si afferma che un tale cristianesimo rende l ' u o m o prepotente, parziale, troppo sicuro e contento di sè ; che lo induce a difendere posizioni, le quali non hanno più alcun senso, invece di essere aperto a tutto e a tutti, e di aver fiducia che in una generale coesistenza la intima viva fede come « spirito e amore )) almeno nella c r o c e e nel sacrificio, arrecherebbe alla comune causa un risoluto contributo. In questo erroneo concetto della religione e del cristianesimo non abbiamo forse di nuovo dinanzi a noi quel falso culto del soggetto umano e della sua concreta vitalità, trasportato nella vita soprannaturale? L ' u o m o di fronte a opinioni e a sistemi opposti alla vera religione è pur sempre legato dai limiti stabiliti da D i o nell'ordine naturale e soprannaturale. In ossequio a questo principio il Nostro programma di pace non può approvare una indiscriminata coesistenza, con tutti ad ogni c o s t o , — certamente non a costo della verità e della giustizia. Quegli irremovibili confini esigono infatti piena osservanza. Ove questa si ha, anche oggi nella questione della pace la religione è in m o d o sicuro protetta c o n t r o l'abuso da parte della politica, mentre là ove viene ristretta alla vita puramente interna, la religione stessa è più esposta a quel pericolo. Le armi nucleari e il controllo degli armamenti Questo pensiero Ci conduce spontaneamente alla sempre acuta questione della pace, che forma l'incessante ansia del Nostro cuore, e di cui un parziale problema richiede in questo momento una speciale considerazione. Intendiamo di r i f e r i r c i a una recente proposta che mira a sospendere mediante intesa internazionale gli esperimenti delle armi nucleari. Si è parlato altresì di giungere con ulteriori passi a Convenzioni, in virtù delle quali si rinunzierebbe all'uso di quelle armi e si sottopor? rebbero tutti gli Stati a un effettivo controllo degli armamenti. Si trat- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 38 terebbe dunque di tre p r o v v e d i m e n t i : rinunzia agli esperimenti con armi nucleari, rinunzia all'impiego di tali armi, generale controllo degli armamenti. La somma importanza di queste proposte appare in tragica luce, se si prende a considerare quel che la scienza crede di poter dire su eventi così gravi, e che stimiamo utile di qui riepilogare brevemente. Quanto agli esperimenti di scoppi atomici, sembra che trovi sempre maggior credito l'opinione di c o l o r o , i quali sono in apprensione per gli effetti che produrrebbe il l o r o moltiplicarsi. Esso infatti c o n l'andare del tempo potrebbe cagionare una densità di prodotti radioattivi nell'atmosfera, la cui distribuzione dipende da cause che sfuggono al potere dell ' u o m o , e generare così condizioni assai pericolose per la vita di tanti esseri.. Circa Yuso : in una esplosione nucleare si sviluppa in un tempo estremamente breve una enorme quantità di energia, pari a vari miliardi di Kilovattore ; essa è costituita da radiazioni di natura elettromagnetica di densità elevatissima, distribuite entro una vasta estensione di lunghezze d'onda fino ai raggi più penetranti e da corpuscoli lanciati a velocità prossime a quella della luce, provenienti da processi di disintegrazione nucleare. Questa energia si trasmette all'atmosfera, e nel giro di millesimi di secondo eleva di centinaia di gradi la temperatura delle masse d'aria circostanti, producendo un l o r o spostamento violento, che si propaga con la velocità del suono. Si hanno sulla superfìcie della terra, nella estensione di molti chilometri quadrati, processi di inimmaginabile violenza, con la volatilizzazione di materiali e distruzioni totali dovute all'irraggiamento diretto, alla temperatura, all'azione meccanica, mentre una enorme quantità di materiali radioattivi di vita media diversa completano e continuano la rovina con la l o r o attività. E c c o pertanto lo spettacolo che si offrirebbe allo sguardo atterrito in conseguenza di tale uso : intere città, anche fra le più grandi e ricche di storia e di arte, annientate ; una nera coltre di morte sulle polverizzate materie, che c o p r o n o innumerevoli vittime dalle membra bruciate, contorte, disperse, mentre altre gemono negli spasimi dell'agonia. Frattanto lo spettro della nube radioattiva impedisce ogni pietoso soccorso ai sopravvissuti e si avanza inesorabile a sopprimere le superstiti vite. N o n vi sarà alcun grido di vittoria, ma soltanto l'inconsolabile pianto della umanità, che desolatamente contemplerà la catastrofe dovuta alla sua stessa follia. Relativamente al controllo : vi è chi ha suggerito le ispezioni con aerei Acta PU Pp. XII 39 appositamente attrezzati allo scopo di sorvegliare grandi territori per rispetto alle esplosioni atomiche. A l t r i potrebbero forse pensare alla possibilità di una rete mondiale di centri d'osservazione, tenuti ciascuno da studiosi di diversi Paesi e garantiti da solenni impegni internazionali. Tali centri dovrebbero essere forniti di strumenti delicati e precisi di osservazione metereologica, sismica, di analisi chimiche, di spettrografie di massa, e simili, e renderebbero possibile il reale controllo su molte delle attività — pur troppo non su tutte, — che fossero state precedentemente interdette nel campo degli esperimenti mediante esplosioni atomiche. N o i non esitiamo ad affermare, anche nel senso di Nostre anteriori Allocuzioni, che l'insieme di quei tre provvedimenti, come oggetto di una intesa internazionale, è un dovere di coscienza dei popoli e dei loro governanti. A b b i a m o detto : l'insieme di quei provvedimenti, poiché il motivo del suo obbligo morale è anche lo stabilimento di una eguale sicurezza per tutti i p o p o l i . Se invece fosse portato ad esecuzione soltanto il primo punto, si avrebbe uno stato di cose che non attuerebbe quella condizione, tanto più che si darebbe sufficiente ragione di dubitare che si voglia realmente addivenire alla conclusione delle altre due Convenzioni. Noi parliamo così apertamente, perchè il pericolo d'insufficienti proposte nella questione della pace dipende in gran parte dal reciproco sospetto che turba sovente i rapporti delle Potenze interessate, accusandosi esse vicendevolmente, sebbene in diverso grado, di pura tattica, anzi di mancanza di lealtà in una causa fondamentale per la sorte di tutto il genere umano. La pacificazione preventiva Del resto, gli sforzi per la pace debbono consistere non solo nei provvedimenti miranti a restringere la possibilità di condurre una guerra, ma anche più nel prevenire o eliminare o mitigare a tempo i contrasti fra i popoli, che potrebbero provocarla. A questa specie di pacificazione preventiva è necessario che si dedichino con perspicua vigilanza gli Uomini di Stato, penetrati da spirito di imparziale giustizia ed anche di generosità, pur nei limiti di un sano realismo. Nel Messaggio natalizio dello scorso anno abbiamo già accennato ai focolai di contrasti che si avvertono nei rapporti fra popoli europei e quegli estraeuropei che aspirano alla piena indipendenza politica. Si può forse lasciare che i contrasti facciano, per così dire, il l o r o c o r s o , il quale facilmente porterebbe ad acuirne la gravità, a scavare negli animi solchi di o d i o e a creare le cosidette inimicizie tradizionali? E non ver- 40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rebbe forse un terzo a trarne vantaggio, un terzo che ambedue gli altri gruppi in fondo non v o g l i o n o e non possono volere? In ogni m o d o una giusta e progressiva libertà politica non sia a quei p o p o l i negata ed ostacolata. A l l ' E u r o p a tuttavia essi riconosceranno il merito del l o r o avanzamento ; a l l ' E u r o p a , senza il c u i influsso, esteso in tutti i campi, essi potrebbero essere trascinati da un cieco nazionalismo a precipitare nel c a o s o nella schiavitù. D'altra parte, i p o p o l i dell'Occidente, specialmente dell'Europa, non dovrebbero nel complesso delle questioni accennate rimanere passivi in un inutile rimpianto del passato o nel mutuo rimprovero di colonialismo. Essi dovrebbero invece porsi costruttivamente all'opera, per estendere, là ove non si sia ancora fatto, quei genuini valori d e l l ' E u r o p a e dell'Occidente, che tanti buoni frutti hanno arrecato in altri continenti. Quanto più essi a ciò soltanto tenderanno, tanto più saranno di aiuto alle giuste libertà dei p o p o l i giovani, ed essi stessi rimarranno preservati dalle seduzioni del falso Nazionalismo. Questo è in realtà il l o r o vero nemico, che li ecciterebbe un giorno gli uni contro gli altri, c o n profìtto di terzi. Tale non infondata previsione non dovrebbe essere trascurata nè dimenticata da c o l o r o che trattano i loro problemi in Congressi, ove pur troppo riluce lo splendore di una esteriore e prevalentemente negativa unità. In tali considerazioni e in tale m o d o di procedere Ci sembra che si abbia una preziosa assicurazione della pace, sotto certi aspetti anche più importante di un immediato impedimento della guerra. Conclusione Diletti figli e figlie! Se anche o g g i il Natale di Cristo irraggia nel m o n d o splendori di letizia e suscita nei cuori profonde emozioni, è perchè nell'umile culla dell'Incarnato F i g l i o di D i o sono racchiuse le immense speranze delle umane generazioni. In Lui, con Lui e per Lui la salute, la sicurezza, il destino temporale ed eterno della umanità. A tutti e a ciascuno è aperta la via per accedere a quella culla, per attingere dagli insegnamenti, dagli esempi, dalla liberalità d e l l ' U o m o - D i o la l o r o parte di grazie e di beni necessari alla presente e alla futura vita. Ove ciò non si facesse per propria indolenza o per altrui impedimento, sarebbe vano di cercarla altrove, perchè dappertutto grava la notte dell'errore e dell'egoismo, del vuoto e della c o l p a , della delusione e della incertezza. Le fallite esperienze dei popoli, dei sistemi, dei singoli esseri umani, che non hanno voluto chiedere a Cristo la via, la verità, la vita, dovrebbero essere seriamente con- Acta Pii Pp. XII 41 siderate e meditate da quanti credono di poter fare tutto da sè. L'umanità di o g g i colta, potente, dinamica, ha forse un maggior titolo alla terrena felicità nella sicurezza e nella pace ; ma essa non varrà a tramutarla in realtà, fino a quando nei suoi calcoli, nei suoi disegni e nelle sue discussioni non inserirà il più alto e risolutivo fattore : D i o e il suo Cristo. Ritorni il Dio-Uomo tra gli uomini, Re riconosciuto e obbedito, c o m e spiritualmente torna ogni Natale ad adagiarsi nella c u l l a per offrirsi a tutti. E c c o l'augurio che N o i oggi esprimiamo alla grande famiglia umana, certi d'indicarle il cammino della sua salvezza e della sua felicità. Si degni il divino Infante di accogliere la Nostra fervida preghiera, affinchè la sua presenza sia avvertita quasi sensibilmente, come nei giorni della sua terrena dimora, nel m o n d o di o g g i . V i v o in mezzo agli uomini, illumini le menti e c o r r o b o r i ìe volontà di c o l o r o che reggono i popoli, a questi assicuri la giustizia e la pace, incoraggi i volonterosi apostoli del suo eterno messaggio, sostenga i buoni, tragga a sè gli sbandati, conforti c o l o r o che soffrono persecuzioni per il suo Nome e per la sua Chiesa, soccorra i poveri e gli oppressi, lenisca le pene ai malati, ai prigionieri, ai profughi, dia a tutti una scintilla del suo amore divino, affinchè trionfi in ogni l u o g o sulla terra il suo pacifico regno. Così sia. EPISTULA AD REVMUM P. MAURUM A PERDOLENTE V. MARIA, TERTII ORDINIS CARMELITARUM DI SCALCEATORUM MALABARENSIUM MODERATOREM GENERALEM, OB SAECULUM ELAPSUM AB EODEM ORDINE CONDITO. PIUS PP. XII Dilecte fili, salutem et Apostolicam Benedictionem. Quidquid Malabarensi christianorum communitati laetum accidit, Nobis quoque iucundum contingit, c u m erga eos omnes paternum amantissimumque geramus animum. Quamobrem c u m Nobis perlatum fuerit Tertium Ordinem Carmelitarum discalceatorum Malabarensium, cui tu digne praees, plenum saeculum proxime esse commemoraturum, ex quo idem conditus fuit, volumus per has litteras celebrationes vestras participare, vobisque et de praeclare gestis gratulari, et majora usque ominari incrementa. Novimus siquidem vos omni ope allaborare ut catholica veritas Indorum populis Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale 42 affulgeat : scriptis nempe prelo editis non paucis ; litterarum ludis iuventuti instituendae, atque altiorum etiam disciplinarum domiciliis ; sacris Missionibus quam latissime vobis licet provehendis ; atque institutis christianae pietati, religioni caritatique fovendis. Praeterea N o s non latet vos Ordinis vestri disciplinam studiose adamare ac contendere pro viribus ut cotidie magis effecta detur ac vigeat ; idque non m o d o ad umbratilem et contemplativam vitam quod attinet, sed ad activam e t i a m ; hoc est sive precando pieque meditando, sive ad ministeria sacra et a d cetera religionis auxilia et adiumenta laudabili t incumbendo alacritate. V o b i s procul dubio illa J a c o b i A p o s t o l i sententia perspecta est : « Omne datum optimum et omne donum perfectum desur1 sum est, descendens a Patre luminum yy. Quapropter, non aspirante iuvanteque Deo, inania opera hominum, c u m non « sufficientes simus cogitare aliquid a nobis, quasi ex nobis : sed sufficientia nostra ex Deo est ) ) . 2 Nihilo secius non precationi solum ad Deum admovendae, non contemplationi tantum caelestium rerum vacare oportet, sed actuosae etiam navitati, secundum sapientissimum illud divi Thomae Aquinatis effatum : « Sicut... majus est illuminare, quam lucere solum, ita m a jus est contemplata aliis tradere, quam solum contemplari » . 3 Pergite igitur, ut facitis, in ejusmodi pietatis studium in omneque rerum genus incumbere, quod ad catholicam veritatem ceteris collustrandam valeat, itemque possit quam plurimos ex vestratibus ad christiana praecepta christianaeque vitae mores feliciter adducere. Ac vobis adsit a caelo Beata V i r g o Maria, Carmeli decus, quam vos tam impense colitis, tam studiose adamatis. Ne oculos, ne mentem, ne animum avertatis a fulgore hujus sideris. Respicite ad Mariam ; in periculis, in angustiis, in rebus dubiis Mariam 4 cogitate, Mariam invocate. Non recedat ab ore, non recedat a c o r d e . Illa menti vestrae nullo non tempore praesens esto D o c t o r i s Melliflui sententia : (( Ipsam sequens, non devias ; ipsam rogans, non desperas ; ipsam cogitans, non erras. Ipsa tenente, non corruis ; ipsa propitia, pervenis » . 5 In apostolicis igitur laboribus et in sacri ministerii vestri difficultatibus ad ejus confugite tutelam potentissimam ; ipsa divinum Filium suum rogante, p r o certo experiemini nihil esse umquam quod v o s , caelesti suffulti gratia, non possitis ad felicem exitum perducere. 1 2 JAO. I, 17. II Cor. III, 5. 3 IP-IP-*, q. 188, a. 6, 3. 4 Cfr. S. BERN., super ce Missus est », homil. II, n. 17; Migne, P. L. 183, eoi. 70-c, D. 5 Ibid.; Migne P.. L. 183, col. 71-A. 43 Acta Pii Pp. XII Qua suavi spe freti, cum tibi, dilecte fili, tum cunctis tui Ordinis sodalibus A p o s t o l i c a m Benedictionem libenter impertimus, quae vobis omnibus et supernorum munerum et amantissimae voluntatis Nostrae sit pignus et auspex. Datum Romae, apud S. Petrum, die x x x mensis Octobris, anno MDCCCCLV, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII ALLOCUTIONES I Sociis Sodalitatis oo Italicae elementara ludi Magistrorum Catholicorum, decennium a Sodalitate ipsa condita coadunatis. * L'intima letizia, che a Noi proviene nel mirarvi, diletti figli e figlie, in così gran numero convenuti alla Nostra presenza, per celebrare il primo decennio della vostra Associazione di Maestri cattolici, è la medesima di chi, d o p o aver seminato nel tardo autunno e coltivato con alacre fiducia per lunga stagione, contempla la distesa ondeggiante della messe e nelle turgide spighe ravvisa la certezza di un migliore avvenire. giusto che al Nostro conforto si unisca la vostra esultanza, così ardentemente espressa e quasi riecheggiata dalla maestà di questo massimo T e m p i o , come inno di ringraziamento a D i o , da cui ogni opera buona e feconda trae inizio e incremento. Dieci anni di assidue fatiche, di lotte superate, di conquiste ottenute nell'arduo e delicato campo della educazione : ecco il prezioso d o n o , che oggi volete offrire al V i c a r i o di Cristo, cui ben sapete quanto sta a cuore la fanciullezza e, per essa, la futura sorte della Chiesa e della vostra Patria. E veramente, da chi altri mai sulla terra, dopo i genitori, principalmente dipende il destino religioso e civile della Nazione, se non dai Maestri delle scuole elementari, per le cui mani, in virtù della legge, deve passare l'intiera fanciullezza? A voi dunque va la gratitudine Nostra e della società civile per gli stessi e buoni risultati conseguiti nel decorso decennio, mentre su di voi si posa ansioso lo sguardo Nostro e delle Habita die 4 Novembris mensis a. 1955. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 44 famiglie, affinchè possiate perfezionare l'opera cominciata, grazie alla solerte volontà che anima la salda vostra organizzazione. Corrisponderanno nel futuro i Maestri cattolici alle ardenti Nostre aspettative? N o n vi è dubbio, poiché ne diedero esimia prova nel passato. Si devono infatti all'illuminato ardimento di un valoroso gruppo di cattolici la prima idea e i primi passi dell'Associazione al principio del 1944, quando la guerra flagellava ancora il suolo della Patria vostra. A p p e n a formatasi essa in folta compagine, voleste ricevere da N o i stessi le indicazioni di massima sulle vie da seguire : il che volentieri facemmo nella memoranda Udienza del 4 Novembre* 1945, giorno che voi avete voluto con filiale pensiero stabilire come data di nascita della vostra Associazione. Un fausto giorno quello, poiché quanto allora auspicavamo e imploravamo dal divino Maestro Gesù datore di ogni grazia, e chiedevamo dai vostri sforzi, è divenuto oggi splendida e visibile realtà. L'Associazione dei Maestri cattolici è ormai organizzata in ogni diocesi e provincia con 1310 sezioni e c o n un numero di iscritti che raggiunge circa l'80 per cento dei maestri italiani. Questo, senza dubbio, perchè in non molte categorie vi sono, come nella vostra, una così completa sanità morale e una così consapevole serietà di intenti, e anche perchè la vostra associazione ha saputo operare indefessamente per riunire e conservare queste preziose energie sotto la bandiera di Gesù Cristo, unico Maestro dei grandi e dei piccoli. N o i diamo lode al lavoro da voi c o m p i u t o con tanta solerzia per preparare i propagandisti nazionali e periferici, per la formazione religiosa e professionale di maestri, nè possiamo tacere il Nostro compiacimento per l'azione dignitosa e intelligente diretta ad ottenere i giusti miglioramenti economici e giuridici, non cedendo tuttavia alla suggestione di una facile demagogia, sempre nefasta specialmente nei riguardi della scuola. Così va segnalato che la vostra presenza numerosa ed unita ha fatto conquistare ai cattolici la maggioranza assoluta in tutti i consessi a carattere elettivo. Per questo lavoro validissimo vi esprimiamo il Nostro compiacimento e vi esortiamo a continuare con lo stesso impegno e c o n lo stesso ritmo, affinchè, dove la fanciullezza d'Italia passa i suoi anni più belli, splenda sempre la grazia di Gesù amico dei fanciulli. Ma voi volete ascoltare anche una Nostra parola esortatrice, con alcune semplici e necessariamente incomplete riflessioni su c i ò che il maestro deve essere e su ciò che deve sapere, volere e fare per corrispondere degnamente all'alta vocazione affidatagli. Acta Pii Pp. XII 45 1. - E anzitutto : che cosa deve essere il maestro? Sembra a taluni che la parola « insegnante » dica di più della semplice parola « maestro », e sarebbero propensi a sostituire questa c o n la prima. Non Ci sembrerebbe opportuno, diletti figli e figlie, e voi a ragione continuate a chiamarvi maestri cattolici. Il « maestro » è il più alto titolo che possa darsi ad un insegnante ; il suo ufficio esige qualche cosa di più elevato e di più profondo che quello di chi comunica semplicemente la conoscenza delle cose. Il « maestro » è colui che riesce ad intessere rapporti d'intimità tra la propria anima e quella del fanciullo ; è colui che impegna personalmente sè stesso per indirizzare alla verità e al bene l'inesperta vita del d i s c e p o l o ; che, in una parola, ne plasma l'intelligenza e la volontà per ricavarne, nei limiti del possibile, un essere di umana e cristiana perfezione. Nè è da credere che per essere elementare il maestro — degno di tal nome — abbia minor diritto al rispetto incondizionato e universale del proprio Paese. Nella scuola elementare si apprendono gli elementi base, che per tutti rimangono fondamento della futura costruzione intellettuale, e per la maggior parte formano l'unico patrimonio scolastico, di cui potranno disporre durante tutta la vita. Che cosa dunque dovete essere? I veri maestri devono essere uomini completi e integralmente cristiani, cioè imitatori dell'unico Maestro divino, Cristo Gesù. Lasciate, diletti figli, che vi confidiamo la Nostra amarezza nel vedere che anche qui in Italia vanno moltiplicandosi scuole, dove, con speciosi pretesti e sotto innocue apparenze, in realtà si ignora Gesù, o peggio ancora si insegna a combatterlo e ad escluderlo dovunque lo si incontri : nelle menti, cioè, nei cuori, nelle famiglie, nella società. Che cosa potranno imparare, poveri piccoli fanciulli e fanciulle, tra quelle mura dissacrate, da maestri che non insegnano la verità, che non indicano la via, che non c o n o s c o n o , e quindi non possono mostrare il cammino che conduce alla vera V i t a ? Fortunatamente la grande maggioranza dei maestri elementari ha più volte affermato il proposito di non volere in alcun m o d o tradire l'infanzia ad essi affidata, ed è accaduto che anche là dove la resistenza di altre categorie era in parte franata, voi vi siete opposti impavidi, respingendo tutte le sollecitazioni e qualsiasi minaccia. Ma non basta, diletti figli e figlie, esservi dichiarati cattolici; è inoltre necessario vivere la propria fede ; non solo quindi dovete esporre le verità da credere e indicare la via da seguire; occorre anche, e soprattutto, che i.vostri fanciulli vedano in voi quello che da voi ascoltano. Se non fosse così, ben Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 46 scarsa sarebbe la efficacia del vostro insegnamento. N o i vi esortiamo, dunque, a impegnarvi per un cristianesimo integrale, e affinchè non vi sembri troppo ardua la meta che vi indichiamo, e c c o , lo facciamo con le parole che il divino Maestro pronunciò rivolto alla folla dei suoi ascoltatori : Per entrare nel regno dei cieli, divenite c o m e questi fanciulli : 1 efficiamini sicut parvuli- puri, semplici, umili, generosi. 2. - Che cosa dovete sapere? Non è da credere che per essere piccoli i fanciulli, oggetto della vostra opera educatrice, voi possiate contentarvi di esser mediocri umanamente, spiritualmente e moralmente. Í3 infatti risaputo che quanto pin si lavora sul « piccolo », tanto più è necessario essere capaci. Forse che il Creatore degli immensi mondi astrali, i cui moti dirige c o n mirabile armonia, non dimostra pari potenza e sapienza nel regolare quelli impercettibili dell'atomo e dei suoi componenti, i quali anzi suscitano un più profondo senso di stupore? Chi ha chiamato i fanciulli « uomini in miniatura », ha indirettamente reclamato per i loro maestri una non elementare grandezza di animo. Non parliamo certo delle nozioni, che voi dovete avere, perchè possiate trasmetterle al fanciullo. Ma, se non è nemmeno concepibile il caso di un maestro che non sappia c i ò che deve insegnare ai propri alunni, è tutt'altro che impossibile di riscontrare in alcuni una qualche impreparazione circa il modo con cui tale insegnamento deve essere impartito o circa l'oggetto che esso deve avere. V o i dovete conoscere il fanciullo studiando, e c i ò otterrete se lo osserverete direttamente e vi servirete diligentemente dei sussidi che la pedagogia vi offre. Il fanciullo è un piccolo essere fragile, completamente proteso verso la vita, che sboccia e si sviluppa come un fiore di primavera. P i c c o l o essere in cerca di moto e di g i u o c o ; amante di tutto ciò che lo aiuta a credersi grande, già autonomo, sempre più responsabile delle sue azioni. Straordinariamente vari nei loro aspetti e nelle loro esigenze, alcuni fanciulli impressionano per lo sviluppo fisico ritardato, altri fanno temere per la loro precocità non meno intellettuale che m o r a l e ; non mancano quelli addirittura tarati, mentre altri promettono grandi e belle cose con la loro intelligenza straordinaria e la non comune diligenza; alcuni sono irrequieti, turbolenti, altri calmi e riflessivi. Nè basta conoscere i singoli fanciulli; bisogna saper anche parlare l o r o . In verità può dirsi che pochi sono capaci di ascoltare come i fanciulli, perchè nessuno quanto loro ha tanta sete di apprendere ; infatti, qualunque cosa capiti sotto i loro sguardi, provoca le loro interrogazioni, che vengono fatte c o n una 1 M A T T H . 18, 3. ' - Acta Pii Pp. XII 47 insistenza, e talvolta anche c o n una indiscrezione, che nessuno di voi ignora. Ma se i fanciulli vogliono apprendere e sanno anche pazientemente ascoltare, importa molto che i maestri imparino quanto è più possibile l'arte del dire, per esprimere ed imprimere le cose nelle piccole, menti dei l o r o scolari ; senza naturalmente deformarle in alcun m o d o , essi devono tuttavia trasformarle, usando termini semplici e adatti; non cadendo, però, in parole e in modi esageratamente puerili. Inoltre i fanciulli hanno più che gli adulti grande bisogno di vedere : non bisogna quindi trascurare nulla di tutto ciò che può aiutare la loro fantasia ; così occorre evitare la monotonia, la soverchia lunghezza e la molteplicità degli argomenti. Dal maestro si chiede dunque la sapienza anche più della scienza, la profondità anche più della vastità delle cognizioni, soprattutto la premurosa sollecitudine per il futuro dei fanciulli, nonostante l'instabile loro presente, e che a quello indirizzi ogni mossa. Il maestro è il buon seminatore che getta a piene mani il frumento nelle zolle, scegliendo con avvedutezza il tempo, il luogo e il m o d o , affinchè nessun granello vada perduto, ma ognuno abbondantemente fruttifichi.. 3. - Che cosa dovete volere? Come insegnanti, voi dovete preoccuparvi che i fanciulli acquistino tutte le nozioni assolutamente indispensabili alla vita. Sarete dunque fedeli ai programmi stabiliti, esigendo con dolce fermezza che i fanciulli a voi affidati li eseguiscano con diligenza secondo le l o r o capacità. Come insegnanti cattolici, vi preoccuperete particolarmente che la religione venga da essi appresa in modo chiaro, organico e quindi vivo; soprattutto (( vivo », non solo in quanto significa interesse per la sua conoscenza, ma nel senso che la religione è vita, e cioè fattore indispensabile per vivere^ sia come soluzione delle incertezze e dei dubbi, che c o m e ausilio a superare le lotte, oggi piccole, domani grandi ; come rifugio nelle incipienti seduzioni del male ; come luce e guida per le loro azioni, doveri, rinunzie e rapporti col mondo esterno. Pensate che non pochi di quei fanciulli non frequenteranno il catechismo parrocchiale per la negligenza o per l'avversione di sconsigliati genitori : altri non avranno forse più, nemmeno da adulti, occasione di apprenderlo e di approfondirlo. Affinchè dunque a quei piccoli non manchi l'alimento della dottrina cristiana, usate fermamente il vostro diritto all'insegnamento, non dimenticando che esso è anche vostro imprescindibile dovere dinanzi a D i o e alla Patria. Come educatori, avrete l'ansia di formare i vostri fanciulli, proponendo loro l'esercizio delle virtù umane : lealtà, coraggio, attaccamento al dovere, alla famiglia, alla Patria. Va notato a questo propo- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 48 sito che il sentimento dell'amor di Patria è forse oggi da alcuni t r o p p o trascurato, mentre fu e può esser tuttora prezioso coefficiente nella formazione completa del fanciullo. Nè si tema che l'amore verso tutta l'umanità — che voi dovete cristianamente sviluppare nei vostri piccoli — sia necessariamente in contrasto col particolare amore alla propria Patria ; forse che l'amore alle altrui famiglie contraddice all'amore speciale che ognuno deve portare alla propria? Come educatori cattolici, infine, voi dovete fare ogni sforzo, affinchè tutti siano buoni cristiani, e molti tentino addirittura la scalata del monte santo di D i o , incoraggiati e sostenuti da voi, oltre che dal sacerdote. Gesù vuole oggi santi tra i fanciulli ; voi dovete far sì che a Lui essi guardino, non solo come ad amico di predilezione ma anche come a modello di ogni virtù. Se è vero — come è Nostra ferma fiducia — che Iddio prepara una nuova primavera alla Sua Chiesa, N o i amiamo pensare che tra i piccoli — come tra i grandi — E g l i troverà una schiera di anime pronte a qualsiasi chiamata, a qualsiasi eroismo. 4..- Questo voi otterrete, se vorrete trattare c o i vostri piccoli, quanto più è possibile, individualmente. Vi è tutto un lavoro di informazione e di formazione, che deve esser fatto in m o d o generale, a tutti insieme ; e c i ò non solo per motivi di ordine pratico, ma anche e specialmente per la indiscutibile utilità che la psicologia dei piccoli trova nel veder da tutti insieme ammessi alcuni principi e accettate alcune norme di vita. Però vi è anche un lavoro riguardante il singolo fanciullo, e questo verrebbe non senza danno intrapreso e condotto a termine nel m o d o che potrebbesi •chiamare collettivo. A c c a d e inoltre che un fanciullo abbia bisogno, per esempio, di essere incoraggiato ; un altro invece debba essere moderato ; può avvenire che, mentre per uno è necessario il conforto, per altri è utile il rimprovero o il castigo. Ricordate : le anime sono create una ad una, « non in serie, da D i o , il quale si compiace di non farle l'una uguale all'altra. Chiamate ad essere piante di D i o per la gloria di Lui, esse sono tali in m o d o diverso ; ciò per la stessa varietà dello spettacolo, che deve offrire il c a m p o dove lavora assiduo e amoroso il divino A g r i c o l t o r e . Siate attenti, infine ad esigere gradualmente quello che volete ottenere •dai vostri piccoli. Salvo casi di vera eccezione, Gesù vuole — e dovete volerlo anche voi — che le piante affidate alle vostre cure crescano non frettolosamente in una volta, ma a p o c o a p o c o . Se dunque volete portarle ad una certa altezza, se volete vederle fiorire e fruttificare al massimo, -dovete saper attendere. Perchè far correre t r o p p o i fanciulli, potrebbe .significare esporli a inciampare e a c a d e r e ; a quel m o d o che mettere Acta Pii Pp. XII 49 sulle l o r o spalle pesi, che non possono ancora portare, significherebbe forse far l o r o rallentare il passo, quando non addirittura fermarsi. Vi abbiamo esposto, diletti figli e figlie, alcuni pratici suggerimenti per il vostro nobile ufiicio di educatori, così vicino al Nostro di Pastore di tutte le anime. Accoglieteli, come già faceste in passato, cori filiale docilità e fiducia. R i m a n g a perenne in v o i il r i c o r d o di questo nostro incontro, quale viva testimonianza della premura, vorremmo dire gelosa, con cui la santa Chiesa, madre comune e amorosa delle umane generazioni, si adopera per la educazione della fanciullezza. Occorre forse ripetere con le parole c i ò che eloquentemente predicano e dimostrano le ardue lotte da essa sostenute, pressoché di continuo, per assicurare alla gioventù una sana e cristiana formazione? A n c h e voi potreste essere chiamati all'onore di questo cimento, come altrove già tanti valorosi maestri cristiani ; ebbene, la Chiesa non vi abbandonerà, come ne siamo certi, voi non abbandonereste la Chiesa nell'affanno di una lotta estenuante, ma a cui non mancherebbe per divina promessa la pacifica vittoria. N o n lasciatevi illudere dai motivi che gli avversari della educazione cristiana spesso avanzano, come la tutela della coltura, della libertà, o semplicemente della pubblica economia. Quanto infondati essi siano, è dimostrato dal fatto che mai la coltura, la vera libertà e la economia sono state meglio tutelate, come, quando le scuole private o pubbliche hanno avuto la possibilità di svilupparsi conformemente ai principi e alle finalità naturali e ai desideri delle stesse famiglie. È un divino disegno che l'azione della Chiesa vada sempre di felice a c c o r d o c o i giusti interessi delle famiglie. Ciò significa che le disposizioni, che essa prende nei vari campi della vita pubblica, si manifestano a lungo andare rette, vale a dire rispondenti ai voleri di D i o . Fatevi anche voi, diletti figli e figlie, degni esecutori, con le famiglie e c o n la Chiesa, di quei divini disegni. Affinchè questi Nostri voti si adempiano e una rinnovata fiamma di zelo si accenda nelle schiere della vostra Associazione, invochiamo su tutti e ciascuno di voi l'abbondanza dei celesti favori, auspice dei quali sia la paterna A p o s t o l i c a Benedizione, che di gran cuore v'impartiamo. 4 - ACTA, vol XXIII, n. 1. - 28-1-1956. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 50 lis qui Italicae interfuerunt Conventui, missiciorum militum, Romae vulgo habito, « Granatieri Sodalitatis di Nationalis Sardegna ».* Il Nostro dovere di V i c a r i o dei divino ed universale Maestro, Cristo Gesù, Ci urge particolarmente a predicare « la verità nella carità »* in questa èra di progressiva riorganizzazione e di riassettamento delle umane strutture. Ogniqualvolta dobbiamo o c c u p a r c i del « ministero della paròla », « ministerium verbi » , 2 Ci studiamo di non nascondere agli occhi Nostri e di quelli che Ci ascoltano, lo spettacolo di un cielo coperto di nubi, tanto da far sembrare che si avvicini un mesto crepuscolo e quasi stia per scendere la notte sul m o n d o . Ma tutti sanno con quanta sincerità e con quanta fiducia Noi andiamo ripetendo che nulla è perduto, se gli uomini di buona volontà si destano e si uniscono per agire subito arditi e concordi. Nè omettiamo di manifestare la Nostra speranza che, forse più presto di quanto potrebbe attendersi, riappaiano i raggi del sole nel trionfo di una nuova primavera cristiana. T r a i segni che giustificano questa Nostra fiducia N o i dobbiamo annoverare l'accorrere sempre più frequente di schiere numerose e varie di persone, che non si contentano di vedere nè di ricevere una qualsiasi parola di incoraggiamento e di esortazione, ma chiedono di udire la parola del Papa — cioè la parola del V i c a r i o di Gesù — sui più disparati argomenti. Vi è una santa ansia di cercare nella dottrina di Cristo i principi per la soluzione dei problemi, che tengono in agitazione gli individui e i popoli. E c o o C i , in questa domenica di novembre, davanti a migliaia di uomini appartenenti a un caratteristico e glorioso reparto dell'esercito italiano : membri tutti dell'Associazione Nazionale Granatieri di Sardegna. I vostri Dirigenti hanno voluto (Tön cortese pensiero m a n d a r c i alcune importanti pubblicazioni, che abbiamo scorso con speciale interesse. Quel che Ci ha subito colpito è non solo la varietà delle vicende delle quali siete stati protagonisti o attori, ma anche la trama quasi ininter* Habita die 6 Novembris mensis a. 1955. 1 2 Eph. 4, 15. Act. 6, 4. Acta PU Pp. XII 51 i-otta, su cui nelle varie epoche, c o n alterne vicende, voi avete trapunto il ricamo di numerosi atti di prodezza, che hanno certamente contribuito a conservare e a mettere in maggiore evidenza le vostre tradizioni di virtù e di valore. Esse sono la prova di quanto meritatamente si è potuto dire un giorno di voi : « Le vostre bandiere si lacerano, ma non si piegano... i venti e le procelle scolorano il drappo glorioso e pur lo r e n d o n o più bello e luminoso ! ». Siate, dunque, i benvenuti in questa Casa del Padre Comune : N o i vi ^accogliamo c o n particolare affetto per benedire voi, le vostre famiglie, tutti c o l o r o che vi sono cari. 3 Di tutti Ci siamo ricordati stamane nella S. Messa : dei vostri morti, specialmente di quelli che sono caduti sul campo di battaglia; di voi vivi e di tutti, infine, i diletti figli d'Italia e del mondo intero. E in questa Nostra preghiera Ci veniva soccorrendo, come altre volte, la stessa santa Liturgia odierna. 1. - All'Offertorio : « Dal profondo g r i d o a te, o S i g n o r e ; o Signore ascolta la mia voce » , 4 abbiamo pregato per i vostri defunti, chiedendo a D i o per loro la vita. a) Vivano essi, anzitutto, nel pensiero di ognuno di voi. È doveroso, infatti, che siano ricordati con onore quelli che non esitarono di fronte al sacrifìcio supremo e s'immolarono, in silenziosa semplicità, nel compimento del l o r o dovere. A v e n d o essi bene meritato della Patria, è giusto che questa procuri, quanto è possibile, di esaltare la l o r o memoria. 1)) V i v a n o essi anche per ricordare a tutti il dovere dell'amore di Patria ; non risparmiando, se fosse necessario, un serio richiamo a quanti — spesso inconsciamente, talvolta per ragioni non confessabili — si ostinano a battere la via della non collaborazione, pur fra tanta urgenza di opere atte alla ricostruzione, e si abbandonano finanche a maldicenze e a calunnie ^contro la Madre Patria. N o i , per parte Nostra, abbiamo pregato il Signore I d d i o , affinchè voglia guardare propizio a questa terra italica, donandole nuove schiere e sempre più numerose di cittadini onesti, laboriosi, pronti ad ogni sacrificio. c) Ma specialmente abbiamo fatto menzione di quei defunti, che vi hanno preceduto c o l segno della fede e d o r m o n o nel sonno della p a c e . 5 Per essi abbiamo invocato il Signore, affinchè doni loro la beatitudine s Domin. XXIII post Pent. * Ps. 129, 1-2. " Cfr. Can. Missae. 52 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale delia quiete, lo splendore della luce, il gaudio dell'amore, ir canto dell'eterna gioia, dell'eterna gloria. P e r essi, in questo mese, che la S. Chiesa consacra ai defunti, vi esortiamo a raccogliervi nel cristiano suffragio, affinchè c o l o r o che, avendo ottenuto il perdono dalle c o l p e , non avessero ancora meritato la remissione della pena, possano presto dal Purgatorio salire al Paradiso, accolti dagli A n g e l i , dai Santi, dalla V e r g i n e , da D i o . 2. - Leggendo l'Epistola, N o i abbiamo pensato ai Granatieri vivi : antichi, lieti di ritrovarsi in questa vostra adunata nazionale c o i l o r o vecchi commilitoni, e nuovi, che prolungheranno nell'avvenire le buone tradizioni del Corpo : tutti presenti nella Nostra mente, nel Nostro cuore di Padre. Scrivendo ai Filippesi l ' A p o s t o l o P a o l o esclamava : « Molti, dei quali spesse volte vi ho parlato (e ve ne parlo anche adesso c o n le lagrime), si diportano da nemici della Croce di Cristo... e non aspirano che alle cose della terra. M a noi siamo cittadini del cielo » . 6 D i cuore v'invitiamo, diletti figli, a meditare queste parole, e in pari tempo a guardare il m o n d o di o g g i , per rilevare come la triste scena si ripeta. Circolano anche oggi per le nostre strade veri nemici non solo della Croce di Cristo, ma persino di L u i stesso, della sua dottrina, della sua morale. Uomini che credono solo alla terra, e la contemplano quasi proni, dimenticando che essa serve per camminare verso il cielo e che le creature sono state l o r o date come strumento e mezzo per giungere alla celeste Patria, dove la giornata non conosce tramonto, dove tutti vivremo nella pienezza della vita. V o i non siate così, diletti figli. A n z i non vi dovete contentare di rimanere uniti alla Chiesa con la fede e con la religiosa sottomissione alla sacra G e r a r c h i a ; N o i vi scongiuriamo di riflettere che a nulla vi giove rebbe per l'eternità anche la vostra fedeltà alla Patria, se non aveste la vita di grazia, la vita d i v i n a ; se non evitaste c o n ogni sforzo c i ò che potrebbe portarvi alla rovina eterna. N o i siamo cittadini del cielo. Là è la nostra eterna, definitiva Patria ; là potremo ritrovarci — anima e c o r p o , risorti e incorruttibili — come membri felici dell'unica grande famiglia di D i o . 3. - L ' u l t i m o pensiero, diletti figli, che vorremmo esporvi, lo abbiamo avuto all'inizio della S. Messa, a l l ' I n t r o i t o : « D i c e il S i g n o r e : Io ho pensieri di pace », <( Dicit dominus : Ego cogito cogitationes pacis ». Perchè siamo il V i c a r i o di Cristo, Principe della pace, poche parole siamo ¿ PMI. 3, 18-20. Acta PU Pp. XII sa indotti a far Nostre c o m e queste della sacra Liturgia, in tempi, qual è il presente, di fiduciosa attesa, ma pur di timori e di ansie. Non occorre ripetere qui c i ò che in varie occasioni abbiamo detto circa il diritto dello Stato alla difesa contro gli ingiusti aggressori, fino à quando non siasi trovata una formula efìicace per imporre a tutti il rispetto delle frontiere e dei beni altrui. Ma detto questo, per dovere di giustizia e di chiarezza, N o i non possiamo omettere di scongiurare nuovamente i reggitori dei popoli, perchè compiano ogni sforzo aulne di evitare nuovi spargimenti di sangue, nuovi lutti, nuove inutili stragi. E il Nostro grido giunga ancora una volta specialmente a c o l o r o — dovunque essi siano — che, per calcoli inumani, meditassero mai l'aggressione di altri popoli, solo attendendo che essi risultino indifesi. Questo Nostro grido, questa Nostra invocazione a D i o , affinchè « dissipi le genti che si rallegrano delle guerre » , 7 Ci piace elevarlo qui, da- vanti a migliaia di valorosi soldati, davanti ai Granatieri di Sardegna, pronti — come un giorno, come sempre — a sacrificare la vita, se la Patria dovesse richiamarli. I Nostri pensieri sono pensieri di pace : Ego cogito cogitationes pacis : ma sono anche i vostri, diletti figli, anche voi desiderate la pace : per voi, per le vostre famiglie, per tutta la grande, generosa e benedetta terra d'Italia. IH Iis qui interfuerunt Agriculture VIH Conventui Consilii, vulgo F. A. Organisation), Romae hadito. O. (Food and * e La V I I I session, de la Conférence de la F A O , à laquelle vous participez, Messieurs, revêt cette année une signification toute spéciale, puisque cet organisme célèbre en même temps le dixième anniversaire de sa fondation. C'est, en effet, le 16 octobre 1945 que les représentants de vingt Etats furent invités à signer l ' A c t e Constitutif de l'Organisation des Nations Unies pour l'Alimentation et l'Agriculture. A la fin de la première session de la Conférence, quarante-deux pays avaient donné leur adhésion officielle à la nouvelle institution. Depuis lors le nombre des Etats-membres est allé toujours croissant et l'on en compte actuellement soixante-et-onze. En vous souhaitant la bienvenue, Nous sommes: Ps. 67, 31. * Habita die 10 Novembris mensis a. 1955 7 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 54 d o n c particulièrement heureux de vous féliciter du chemin parcouru pendant ces d i x ans. Les objectifs, que vous vous proposiez, étaient et restent primordiaux : élever le niveau de la nutrition et les conditions de vie des populations, accroître le rendement de la production et faciliter la répartition des produits alimentaires et agricoles, contribuer à l'expansion de l ' é c o n o mie mondiale. Le Saint Siège ne pouvait se désintéresser d'une entreprise si nécessaire et si bienfaisante; dès 1948, il avait son observateur aux réunions régionales de R o m e et, l'année suivante, à une session du C o n s e i l ; en 1950, une délibération de la Conférence de W a s h i n g t o n l'admettait comme observateur permanent, statut dont il est, jusqu'à présent, le seul à j o u i r . V o u s savez, Messieurs, avec quel intérêt N o u s avons suivi les différentes phases de votre activité depuis le j o u r où la F A O fut fondée. Il ' s'agissait alors de regarder en face ce fait terrible : plus de la moitié de la population mondiale est sous-alimentée ; pour satisfaire les besoins de l'humanité, il fallait doubler là production alimentaire. La F A O se met énergiquement à l ' œ u v r e : elle forme le Comité international de la crise alimentaire, entreprend un recensement mondial de l'agriculture et se propose la création d'un Conseil mondial de l'alimentation ; elle prend en charge les travaux commencés dans neuf pays dévastés par la guerre pour restaurer leur agriculture. P o u r N o u s limiter à quelques réalisations plus caractéristiques, rappelions qu'en 1947 fut constituée la « Commission européenne des forêts » ; en 1948 eut lieu la première conférence régionale sur les problèmes de la nutrition ; tandis q u ' à partir de 1949 un Comité mixte d'experts en cette matière se réunit annuellement sur divers points du globe. Puisque l'accroissement de la productivité et l'élévation du niveau de vie des populations rurales sont liés aux conditions sociales dans lesquelles travaillent les agriculteurs, la F A O aborde dès 1951 les problèmes de la réforme des structures agraires et les questions connexes du crédit agricole : en même temps, des réunions multiples en divers continents appuient le mouvement coopératif agricole. Il fallait sans aucun doute de la hardiesse p o u r envisager une action aussi variée et qui s'étendît à d'aussi grands territoires. Mais ces efforts n'ont pas été vains. Le rapport, que vous avez publié sur la situation de l'agriculture en 1955, note que la production agricole mondiale a atteint en 1954 un accroissement de 25% par rapport à celle de 1946. Pendant cette décade, les pays sous-développés ont rapidement mis en valeur Acta PU Pp. XII 55 leurs ressources en terre et en eau ; grâce à l'assistance technique, ils ont appliqué, à la production animale et végétale, les nouvelles méthodes expérimentées et mises au point dans les régions plus avancées. Mais, à côté des résultats positifs, il importe aussi d'enregistrer les insuffisances et les malaises actuels, afin d'attirer l'attention de tous les responsables et d'orienter leurs efforts; vous avez signalé entre autres la rigidité des structures productives et la difficulté qu'elles éprouvent à répondre adéquatement à la demande, la stagnation du commerce mondial des produits agricoles et le niveau insuffisant du revenu des agriculteurs, si on le compare à ceux d'autres activités. En de vastes régions du monde, on n'a pas encore réussi à fournir aux hommes le moyen d'acquérir toute la nourriture, dont ils ont besoin. Ce fait reste, faut-il le dire, le motif premier qui vous stimule à poursuivre vos efforts. Parmi les études particulières, auxquelles se sont livrés vos spécialistes, Nous voudrions en relever quelques-unes, particulièrement suggestives, et d'abord celles qui concernent la base même de toute agriculture, le sol. Dans le passé, l'utilisation, la conservation, l'amélioration du sol étaient abandonnées au bon sens pratique des cultivateurs ; une expérience acquise au prix d'un labeur prolongé et non sans déboires leur indiquait comment procéder pour ne pas ruiner la terre, dont ils tiraient leur subsistance. On sait que, si d'aucuns ne ménagèrent pas leurs peines pour sauvegarder leur fonds, d'autres, poussés par l'appât d'un gain facile ou victimes de leur incompétence, causèrent au sol des dommages vite irréparables. Afin d'enrayer les conséquences de ces erreurs et d'en prévenir le retour, afin aussi d'utiliser au maximum toutes les possibilités des terrains, il importait d'acquérir une connaissance rationnelle des différents sols, de leur structure, de leurs propriétés, et de dresser la carte de leur répartition géographique; ainsi il devenait possible le préciser,quel genre de culture convenait à une région déterminée, quelles modifications celle-ci devait éventuellement subir, par le drainage ou l'apport d'engrais. En particulier, on ne pouvait négliger la lutte contre l'érosion provoquée par les éléments naturels, mais, en bien des cas, facilitée et accélérée par l'intervention de l'homme qui, pour rendre cultivables des terres en déclivité, les dépouille de toute végétation protectrice. On a constaté aux Etats-Unis que les pertes en phosphates, dues à l'érosion, étaient supérieures à l'épuisement provoqué par les récoltes. Les publications consacrées à cette question, telle, par exemple, celle qui concerne la carte de l'érosion en Amérique Latine, contribueront beaucoup à empêcher des dégâts ultérieurs. 56 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Mais la conservation du sol ne dépend pas seulement du contrôle de l'érosion. On préfère actuellement envisager le sujet dans un cadre plus large, en tenant compte des systèmes modernes pour améliorer la fertilité et des facteurs économiques et sociaux susceptibles d'accroître le bien-être des populations rurales, d'aider la colonisation des terres incultes, de freiner l ' e x o d e des campagnes et le dépeuplement des régions montagneuses au profit des villes. L'appauvrissement de la terre peut être le résultat d'un régime foncier inadéquat, de la concentration ou du morcellement excessif de la propriété, de la valeur insuffisante des produits agricoles ; les conditions de vie t r o p dures découragent le cultivateur et le poussent à chercher autrement sa subsistance. V o u s n'avez pas ignoré cet aspect des choses, puisque, c o m m e N o u s l'avons signalé tantôt, vous avez envisagé une action en matière de réforme agraire, c o m m e aussi dans le domaine du crédit et des coopératives agricoles. A cause du rôle essentiel, qu'elles jouent dans la régulation de la circulation hydrique superficielle et souterraine, les forêts méritent une attention sérieuse ; elles freinent l'écoulement des eaux, favorisent leur pénération en profondeur et l'alimentation des s o u r c e s ; elles retiennent les neiges et, même si elles ne peuvent empêcher les inondations exceptionnelles, elles régularisent le débit des rivières. Les pouvoirs publics, soucieux du développement de l'agriculture, ont d o n c intérêt à exercer leur vigilance sur la manière dont les forêts sont exploitées. Révélons encore, parmi beaucoup d'autres, les recherches menées sur la possibilité de faire servir les algues marines à la nourriture humaine ; jusqu'à présent toutefois l'exploitation de ces ressources apparaît encore de réalisation difficile. Ces brèves considérations font ressortir assez que le programme initial, préparé par la Conférence de H o t Springs et formulé dans l ' A c t e Constitutif, est en bonne voie d'exécution. A l o r s que jadis le problème de la faim apparaissait insoluble, il est permis à l'heure présente de le regarder en face et de compter pour le résoudre sur la collaboration des gouvernements. Les monographies consacrées à l'étude du sol ont attiré l'attention sur l'unité physique des diverses régions, qui rend la plaine solidaire de la montagne ; celui qui veut sauvegarder la fertilité de ses terres doit se préoccuper de ce qui se passe bien au-delà de leurs limites. Cette vérité prend ici, N o u s semble-t-il, valeur de symbole ; les peuples favorisés par le nature ou par les progrés de la civilisation risquent de connaître un j o u r de durs réveils, s'il ne se mettent en peine dès maintenant d'assurer à de moins fortunés les moyens de vivre humainement, Acta Pii Pp. XII 57 dignement et de se développer eux aussi. Eveiller davantage chez un grand nombre d'individus et de nations ce sentiment de responsabilité collective, et surtout provoquer par là des interventions éclairées et généreuses, voilà une tâche haute et noble ; en ces temps de suspicion de division, de révolte, la portée morale d'un tel résultat dépasse encore de loin ses conséquences matérielles. N o u s nous plaisons par dessus tout à reconnaître, dans cette action mondiale destinée à toucher non un ordre privilégié, mais l'immense foule souvent impuissante et sans défense, un aspect authentique de la charité, que le Christ a illustrée par sa vie et par sa mort, et dont il a voulu faire le signe distinctif de ses disciples ; cette charité universelle-, désintéressée, exigeante jusqu'au sacrifice, ne peut s'enraciner sinon dans l'amour que Dieu lui-même porte aux hommes. Elle le traduit visiblement ; elle en est la preuve la plus solide. C'est pourquoi N o u s ne doutons pas que le Divin Maître ne bénisse tout ce que vous faites pour ceux qui lui appartiennent ; c'est à Lui-même que ces bienfaits s'adressent ; il saura les récompenser, c o m m e il l'a solennellement promis et c o m m e N o u s l'en prions ardemment. Que les faveurs du Ciel descendent sur vous-mêmes et sur votre œuvre, sur vos familles et sur ceux qui vous sont chers. N o u s vous en accordons p o u r gage Notre Bénédiction Apostolique. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS INF ANTENS I S - T UGUEG AR AO AN AE DECRETUM DE MUTATIONE FINIUM DIOECESIUM Concredita gregis spirituali commodo apprime studens E x c m u s P. D. Patricius Harman Shanley, Episcopus titularis Sophenensis et Praelatus « nullius » Infantensis, ab Apostolica Sede nuper expostulavit ut pars paroeciae vulgo « Palanan », quae ad Infantensem praelaturam pertinet et comprehendit pagos Binatug, Buyascm, Dicamay, Di- sulap; G-angalan, Jbujan et Tappa vulgo appella tos, ab eadem praelatura distraheretur et dioecesi Tuguegaraoanae adnecteretur. Haec S. Congregatio Consistorialis, attento favorabili voto E x c m i P. D. Aegidii Vagnozzi, Archiepiscopi titularis Myrensis et in Insulis Philippinis Nuntii Apostolici, necnon E x c m i P. D. Ioannis Sison, Episcopi titularis Limatensis et Administratoris A p o s t o l i c i Tuguegaraoani, vigore specialium facultatum sibi a Ssmo D o m i n o Nostro P i o Divina Providentia P P . X I I tributarum, oblatis precibus benigne annuendum censuit. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, a praelatura « nullius » Infantensi territorium, quod supra memoravimus, separat, ipsumque dioecesi Tuguegaraoanae perpetuo adnectit, mutatis hac ratione memoratae praelaturae dictaeque dioecesis finibus; ita ut posthac praedicti pagi Binatug, Buyasan, Dicamay, Disulap, Gangalan, Ibujan et Tappa una cum suis ecclesiis, oratoriis, piis domibus, ecclesiasticis bonis et fundationibus in eodem territorio exstantibus vel quomodolibet ad illud vel ad fideles in illo degentes spectantibus, ad dioecesim Tuguegaraoanam pertinere censeri valeant ac debeant. . Omnia acta igitur et documenta praefatos pagos respicientia eorum- qeu fideles a Curia praelaturae « nullius » Infantensis ad Curiam dioecesis Tuguegaraoanae, quam primum, transmittantur. Sacra Congregatio Consistorialis 58 Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio Consistorialis deputat Pontificium Administrum Philippinis actu regentem, Nuntiaturam Apostolicam in Insulis necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad affectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onusque imponens, quam primum, remittendi ad hanc Sacram Congregationem authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Quibus super rebus praesens edit C o n s i s t o r i a ^ Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis Consistorialis, die 16 Augusti 1955. ££{ F r . A . I. Card. PIAZZA, E p . Sabinen, et Mandelen. a Secretis L. S. Iosephus Ferretto, Adsessor SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM DECRETUM. ERECTIONIS TRIBUNALIS PROVINCIALIS CIRCUMSCRIPTIONUM ECCLESIASTICARUM PROVINCIAE EDMONTONENSIS PRO TRACTATIONE CAUSARUM NULLITATIS MATRIMONII. Per Decretum diei 28 Martii 1949 (in « A c t a Apostolicae S e d i s » v o l . X X X V I I I , p p . 281 ss. relatum) Sacra Congregatio de Sacramentis, iussu Ssmi D. N. P i i Divina Providentia Papae X I I , in Canadensi Ditione, p r o tractatione causarum nullitatis matrimonii, septem Tribunalia Provincialia primae instantiae et quatuor secundae instantiae instituit. Nuper autem universi E x c m i Ordinarii Provinciae Ecclesiasticae Edmontonensis, nempe E x c m u s Archiepiscopus Edmontonensis, Episcopus Galgariensis, Episcopus S. Pauli in Alberta, Vicarius A p o s t o licus de Grouard et Vicarius A p o s t o l i c u s de Mackenzie, enixe postulaverunt ut causae nullitatis matrimonii suorum subditorum, quae hucusque, tenore n. 7 capitis I laudati Decreti, a Tribunali Provinciali Van- 60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cuveriense p e r t r a c t a b a t u r , eoquod dictum Tribunal Vancuveriense binis provinciis ecclesiasticis Vancuveriensi et Edmontonensi inserviebat, pertractandae itemque in prima instantia decidendae deferri possent ad Tribunal Edmontonense ad huius finem erigendum. Rationes potissimae pro hac erectione allatae ab Excniis Ordinariis sunt 1) nimia distantia Tribunalis Vancuveriensis, 2) difficultas idem Tribunal adeundi, 3) nimia mora pro hisce causis instruendis et decidendis, passim inevitabilis, c u m gravi fidelium i n c o m m o d o . Quas preces, cum S. haec Congregatio de Disciplina Sacramentorum in Congressu diei 16 Novembris c. a. rite perpendisse^ attento etiam voto E x c m i Delegati A p o s t o l i c i Ditionis Canadensis, easdem per infra^ scriptum Cardinalem Praefectum retulit Ssmo D . N . P i o divina Providentia P a p a e X I I in Audientia diei 10 Decembris 1955 Substituto Secretariae Status benigne concessa. Sanctitas vero Sua haec omnia quae sequuntur statuere dignatus est, decernens eadem exsecutioni mandanda, contrariis quibuslibet, licet speciali mentione dignis, minime obstantibus : a 1) In urbe Edmontonensi, die I Ianuarii a. 1956 erigitur Tribunal Provinciale p r o omnibus causis nullitatis matrimonii in prima instantia pertractandis et decidendis dictae ecclesiasticae Provinciae, nempe archidioecesis Edmontonensis, dioecesis Calgariensis, dioecesis S. Pauli in Alberta, Vicariatuum A p o s t o l i c o r u m de Grouard et Mackenzie. 2) Ab eodem die Tribunal Provinciale Vancuveriense competens remanebit pro causis nullitatis matrimonii suae tantum Provinciae ecclesiasticae pertractandis et in prima instantia decidendis. 3) Causae eaedem a Tribunali Provinciali sic erecto Edmontonensi in prima instantia definitae, pro tractatione in gradu appellationis, deferentur ad Tribunal Provinciale Torontinum, incolumi semper iure directe appellandi ad S. R. R o t a m , iuxta can. 1559 § 1 Codicis I. C. 4) In reliquis plene serventur omnia quae statuta sunt in praelaudato Decreto anni 1946, necnon in eius Normis exsecutivis diei 14 Maii 1946 ( A . A. S. x x x v i i i p p . 283 ss.). Datum Romae, ex Aedibus eiusdem Sacrae Congregationis, die 14 Decembris a. 1955. £8 B. Card. ALOISI MASELLA, E p . Praenestinus, Praefectus L. iB S. P. Bracci, Secretarius Commissio Pontificia de re Biblica 61 ACTA OFFICIORUM PONTIFICIA COMMISSIO DE RE BIBLICA INSTRUCTIO AD EXCELLENTISSIMUS LOCORUM ORDINARIOS DE CONSOCIATIONIBUS BIBLICIS ET DE CONVENTIBUS AC COETIBUS EIUSDEM GENERIS. Sanctissimus Dominus Noster P i u s P p . X I I fel. reg. in Litteris Encyclicis Divino afflante Spiritu d. d. 30 Septembris 1943, inter complura alia quae ad studia biblica rite promovenda conferunt, id quoque paterne hortatus est, ut sacri Antistites Scripturae Sacrae venerationem in christifidelibus sibi commissis satius in dies augere et perficere studeant eiusque cognitionem et amorem efficaciter fovere et excitare nitantur. Pias igitur illas consociationes quae ad Sacrorum Librorum exemplaria diffundenda conditae sunt, intente adiuvent, Sacrae Scripturae, Evangeliorum potissimum, cotidianam lectionem et meditationem alloquio et usu commendent, publicas de rebus biblicis dissertationes seu acroases aut ipsi habeant aut ab aliis apprime peritis sacris oratoribus habendas curent, denique commentarios ad quaestiones biblicas ex scientiae ratione tractandas et exponendas editos pro viribus sustentent et inter varios gregis sui coetus et ordines apposite divulgent. 1 M a g n o c u m gaudio haec Pontificia de Re Biblica Commissio, cui munus studia biblica dirigendi et fovendi peculiari m o d o concreditum est, variis e nuntiis et fontibus cognitum habet, quanta cum alacritate Excellentissimi Praesules his Summi Pontificis hortationibus obtemperaverint quantumque fructum fidelis populus in haud paucis regionibus ex hoc Sacrorum Librorum renovato studio perceperit. Multis in locis Ordinarii in hac sua rei biblicae cura sollerter iuvantur Consociationibus illis Biblicis quae, ultimis temporibus ortae, tam editis in publicum libris et commentationibus quam publicis conventibus et acroasibus Sacrorum Librorum cognitionem et amorem promovere nituntur. Magno etiam cum fructu « dies biblici », potissimum pro christifidelibus omnibus, celebrantur vel conventus per complures dies protracti (« hebdomades bi1 Cfr. Acta Apost. Sedis, 35 (1943) 321. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 62 blicae ») instituuntur, in quibus argumenta ad Sacram Scripturam spectantia amplius et profundius in determinatorum coetuum utilitatem pertractantur. N u l l u m est dubium quin his rebus omnibus, d u m m o d o rite peragantur, Sacrae Scripturae cognitio et amor efficaciter promoveatur et in dies uberius crescat. Attamen, ut hic finis rite obtineatur, o m n i a magna c u m cura et prudentia paranda et dirigenda sunt. Ac primum quidem argumenta in conventibus tractanda apte eligantur oportet, idque maxime ex iis quae ad doctrinam theologicam Sacrorum Librorum profundius cognoscendam et ad cultum ac venerationem Sacrarum Litterarum inter christifideles magis magisque fovendam apte valeant, iis tamen non omissis quaestionibus historicis, criticis, litterariis, quae in singulis regionibus maioris momenti sunt aut acrius disputantur. Dein oratores qui in huiusmodi conventibus verba faciunt, rerum de quibus agunt, omni ex parte periti sint oportet, normis a Sancta Sede datis sincere oboedientes, in rebus proponendis prudentes et sobrii, condicionis tam scientificae quam spiritualis audientium omnino conscii. Quantus fructus ex his conventibus hauriatur, si haec omnia diligenter observata fuerint, ex multis relationibus quae ad hanc Pontificiam Commissionem pervenerunt, luculenter apparet. Dolendum tamen est rei nondum in omnibus regionibus normis m o d o expositis plane satisfieri atque interdum adesse periculum, ne conventus illi a Consociationibus Biblicis vel ab aliis instituti, non omnibus qui intervenerint, satis proficiant, immo quibusdam magis in « destruction e m » quam in « a e d i f i c a t i o n e m » cedant (cfr. 2 Cor-, 10, 8 ) . Oratores enim, dicunt, non semper eos esse qui rerum de quibus agunt, omnino periti sint ; quosdam nimis facile sequi auctores minus commendatos vel inconsiderate ac temere admittere et divulgare opiniones dubias aut falsas; commendare libros vel periodica dubii valoris aut ab auctoritate ecclesiastica non approbata vel etiam reprobata : et haec omnia interdum c o r a m auditoribus qui ad similes quaestiones examinandas et iudicandas nullatenus parati et instructi sint. Accidisse etiam ferunt, ut qui loqueretur, parum attendent ad normas illas quas Summus Pontifex fel. reg. in Litteris Encyclicis Humani generis denuo graviter inculcavit, atque audacter proposuerit sententias a Magisterio Ecclesiae reprobatas, vel etiam sensui litterali, vigilante Ecclesia probe elaborato, novum quendam sensum substituerit quem symbolicum et spiritualem appellant et quo difficultates sensui litterali inhaerentes evanescere temere dicti- Commissio Pontificia de re Biblica tant. 2 Quae omnia, si c o r a m auditoribus proponantur rei biblicae non omnino peritis, summopere periculosa esse, nemo est quin videat. Hisce rebus omnibus perpensis, haec Pontificia Commissio de Re Biblica, pro munere ipsi commisso, opportunum censuit in memoriam revocare has Consociationes Biblicas omnesque de re biblica coetus atque conventus, sicut etiam libros et articulos in commentariis et in diariis de eadem re biblica edendos, utpote res religiosas et ad religiosam christifidelium institutionem spectantes, Ordinariorum auctoritati et iurisdictioni subesse. Quod ut in posterum efficacius servari possit, haec statuere et praescribere placuit : 1. Omnes Consociationes Biblicae earumque opera et incepta auctoritati et iurisdictioni competentis Ordinarii subsunt. Competens autem Ordinarius, si agitur de Consociationibus vel conventibus quibuslibet dioecesanis, est Ordinarius loci ; si agitur de interdioecesanis, ille est Ordinarius in cuius dioecesi Moderator Consociationis sedem habuerit vel conventus aut coetus habendus erit. 2. Novae Consociationes Biblicae vel quicunque eiusmodi coetus institui nequeunt sine approbatione competentis Ordinarii, cuius etiam est earum Statuta examinare et approbare. 3. Moderator Consociationis vel Praeses cuiuslibet coetus singulis annis de eius statu, membris, actis ad competentem Ordinarium referat. 4. Conventus omnes qui p r o auditoribus studia Sacrae Scripturae non ex professo colentibus ad argumenta scripturistica tractanda instituuntur, sive « hebdomadae biblicae » sive « dies biblici » qui dicuntur, sine consensu et approbatione competentis Ordinarii haberi nequeunt. Eidem Ordinario tempestive referendum est quae argumenta tractanda videantur et qui oratores ea sint tractatui!. Conventu autem habito is qui ei praefuit, ad eundem Ordinarium breviter referat de rebus tractatis, de disputationibus habitis, de conclusionibus collectis. Eandem relationem mittat etiam ad Revmum Secretarium Pontificiae Commissionis de Re biblica, addito programmate conventus et elencho oratorum. 5. Normis sub n. 4 praescriptis non comprehenduntur illi congressus et conventus qui pro professoribus Sacrae Scripturae aliisque rei biblicae specialiter peritis ad quaestiones scientifice examinandas et disputandas instituuntur. Sed etiam in his conventibus cura habeatur, ut omnia secundum sana et probata principia doctrinae catholicae et normas a Sancta Sede datas peragantur. Extraneis autem qui de coetu professorum- 2 "Cfr. Acta Apost. Sedis, 42 (1950) 569 s Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 64 aut specialiter peritorum non sint aditus ad huiusmodi congressus ne pateat. 6. Quibus munus est conventus, de quibus sub n. 4, praeparandi vel dirigendi, sedulo curent, ut res tractentur quae n o n adeo curiositati vel rerum novarum studio satisfaciant, sed ad solidam auditorum institutionem in fide et in vita morali et ascetica promovendam et ad Sacrorum Librorum amorem sincerum excitandum et augendum vere conferre posse videantur. E o s autem Oratores eligant qui ad hos fines obtinendos magis apti et condicionis scientificae et spiritualis eorum quibus sermones destinantur, periti et conscii sint. Curent etiam, ut in rebus ipsis tractandis non adeo difficultates et res dubiae proferantur, sed methodo positiva illa exponantur quae clara et explorata sunt. Quodsi c o r a m quibusdam coetibus auditorum etiam difiicultates et obiectiones tractandae videantur, quaestione aeque et honeste proposita, solida tradatur responsio, rationibus scientificis rite suffulta. Excellentissimi Ordinarii, pro suo in gregem Christi amore, huic gravi negotio diligenter operam impendant, et si ipsi per se id agere non potuerint, ex propriae dioeceseos sacerdotibus aliquem ex officio constituant, qui rei biblicae probe peritus, solida doctrina theologica ornatus, debita prudentia instructus harum Consociationum et coetuum curam suscipiat ac determinatis temporibus, prout idem Ordinarius statuerit, ad ipsum referat. Idem etiam ea quae de re biblica in libris vel commentationibus sive editis sive edendis tractantur, diligenter examinet, et si quid notandum censuerit, ad eundem Ordinarium referat. Quae o m n i a si sedulo et accurate fient, sperare licet fore ut hae utilissimae Consociationes Biblicae et coetus atque conventus uberem fruct u m ferant ad Verbi Dei cognitionem et amorem in dies magis fovendum, ad studia biblica efficacius promovenda, ad animarum salutem fecundius curandam. Sanctissimus Dominus Noster Pius P p . X I I hanc Instructionem benigne approbare dignatus est eamque publici iuris fieri mandavit. Romae, die 15 Decembris a. 1955. Athanasius Miller, O. S. B., Consultor ab Actis. AB. et vol. X X X X V I I I 2 5 Februarii 1 9 5 6 (Ser. I I , v. X X I I I ) - N . % ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. XII CONSTITUTIO APOSTOLICA ULTRAIECTENSIS ET ALIARUM (GRONINGENSIS - ROTERODAMENSIS) AB ARCHIDIOECESI TJLTRAIECTENSI ET A DIOECESI HARLEMENSI QUAEDAM TERRITORIA DISTRAHANTUR, E QUIBUS NOVAE DUAE DIOECESES CONSTITUUNTUR (( GRONINGENSIS )) ET (( ROTERODAMENSIS ». P I U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Dioecesium immutationes ab hac Romana Sede, omnium Ecclesiarum sollicita matre, sapientissime fieri, vel etiam novas circumscriptiones ecclesiasticas ordinari, quotiens spes bona eaque certa affulgeat id christianorum c o m m o d i s et utilitatibus respondere, nemo est quin videat, c u m beato Petro eiusque Successoribus divinitus mandatum sit electorum gregem pascere et gubernare. Quae studia et sollicitudines ad praesens visum est Nobis ad Hollandiae res acri intendere cura. Quae regio, exacto nuper saeculo a restituta ibidem catholica hierarchia, tanta cepit, aucto catholicorum hominum numero et fidei operibus, incrementa, ut sive divinae veritati tuendae, sive usui fidelium augendo, sive denique rei sociali provehendae, omnino oporteat vires ita disponere ut necessitatum cumulo sint pares. A c c e d i t ut sacri Pastores, qui nunc familiae christianae ibi loci praesunt, « cum dioecesium limites latius exten5 - ACTA, vol. X X I I I , n. 2. — 25-2-1956. 66 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dantur, impediti sint ne visitandi dioecesim obligationem, ad normam can. 343 O. I. C, per se ipsi impleant », ut decreta Concilii Provincialis E p i s c o p o r u m Hollandiae, anno millesimo nongentesimo vicesimo quarto celebrati, clare testantur. Quae c u m ita sint, christianorum saluti E c clesiaeque utilitati consulere cupientes, itemque eos maioribus praesidiis instruere optantes, post auditum venerabilem Fratrem Paulum Giobbe, Archiepiscopum titulo Ptolemaidensem in Thebaide, eundemque in H o l landia A p o s t o l i c u m Nuntium-Internuntium, ac venerabiles Fratres Nostros S. R. E. Cardinales S. Congregationi Consistoriali praepositos; eorum consensum supplentes qui in hoc negotio aliquod ius vel habeant, vel sese habere arbitrentur, de Nostra apostolica potestate haec quae sequuntur decernimus et iubemus. Ab archidioecesi Ultraiectensi eam territorii partem separamus quae regiones complectitur vulgo Groningen, Friesland et Drenthe, una c u m Noord-Oost-Polder ; ex eaque novam ac distinctam dioecesim condimus, quam ab urbe Groninga volumus Groningensem appellari, quae urbs Sedes erit et caput novae dioecesis. Qua in urbe sacer Praesul et domicilium suae commorationis habebit, et cathedram veritatis collocabit, in templo scilicet S. Martini Episcopi et Confessoris, quod idcirco ad cathedralis gradum evehimus. Praeterea a dioecesi Harlemensi eam provinciam detrahimus quam populus Zuid-Holland appellare consuevit, eamque in alterius dioecesis formam redigimus, Roterodamensis ab eiusdem nominis urbe cognominandae ; in qua perillustri civitate Sedem novae huius Ecclesiae statuimus, dum cathedra episcopalis in curiali aede S. Laurentii martyris et S. Ignatii confessoris ab E p i s c o p o collocabitur, iuribus et honoribus cathedralis templi concessis, uti patet. Tandem ab archidioecesi Ultraiectensi ea parte seiuncta quae vulgari sermone Gooiland denominatur, eam Harlemensi dioecesi in omne tempus coniungimus ; ab hac vero id regionis dividimus, quae fere totam civilem provinciam continet Zéeland nuncupatam; et a dioecesi Buscoducensi universam oram decanatus, uti dicitur, St. Geertruidenberg; quae territoria dioecesi Bredanae in perpetuum tempus adnectimus. Quas fundavimus Ecclesias, Groningensem videlicet et R o terodamensem, iisdem iuribus, facultatibus, privilegiis, honoribus, insignibus fruentur, quibus ceterae omnes dioeceses ; quod et de eorum Praesulibus dicendum est, qui tamen iisdem quoque oneribus et obligationibus tenebuntur. Novas hasce Sedes suffraganeas constituimus Ecclesiae Ultraiectensi; cuius Metropolitae E p i s c o p i Groningensis et Roterodamensis ad iuris normam erunt obnoxii et subiecti. V o l u m u s praeter haec ut iuxta leges iuris communis et normas a S. Congregatione de Semina- Acta PU Pp. XII 67 riis et Studiorum Universitatibus latas, in utraque dioecesi seminarium erigatur iis excipiendis pueris quos suavissima Spiritus Sancti v o x ad sacerdotium inclinaverit ; et ut cultui D e i augendo Episcopisque consiliorum ope iuvandis Canonicorum Collegium condatur secundum praescripta per alias sub plumbo Litteras definienda. Concedimus tamen ut eorum l o c o Consultores dioecesani eligantur, si ad praesens Canonicorum Collegium constitui nequeat ob graves difficultates. Quod ad clerum attinet, mandamus ut simul ac hae Litterae ad effectum deductae fuerint, clerici ei Ecclesiae censeantur ascripti in cuius territorio legitime degant ; quae vero ad Ecclesiarum regimen et administrationem attineant, ad V i c a r i i Capitularis electionem, Sede vacante, ad iura et onera cleri et populi, in his omnibus Codicis Iuris Canonici iussa serventur. A c t a et documenta quae ad novas dioeceses respiciant, vel ad territoria quae dioecesibus Harlemensi et Bredanae iuncta sunt, uniuscuiusque Curiam sedula cura mittantur, ad ibidem religiose asser- vanda. Mensam denique episcopalem, quae dicitur, ea bona constituent quae utrique dioecesi e divisione bonorum ob venient, iuxta canonem 1500 Codicis Iuris C. Ad ea postremo omnia quae imperavimus exsequenda venerabilem Fratrem deputamus Paulum Giobbe quem memoravimus, cui omnes agendae rei potestates facimus, quas poterit cuivis viro delegare, d u m m o d o in ecclesiastica dignitate constituto. Qui venerabilis Frater etiam onus habebit fines certos et indubios, ideoque quatenus opus sit iuxta terminos natura definitos, inter unam alteramve dioecesim delineandi. Quod negotium postquam perfecerit, documenta exarari curabit, eaque nitidam finium descriptionem cum denomination e s continentia, a d S . Congregationem Consistorialem quam primum mitti studebit. Quod si eveniat ut cum res agi debeat alius eidem Internuntiaturae praesit, ipsi haec negotia conficienda iubemus. H a s vero Litteras nunc et in posterum efficaces esse et fore volumus ; ita quidem ut quae per eas decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obtineant. Quarum Litterarum efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, c u m per has Litteras iisdem derogemus omnibus. Quapropter si quis, quavis praeditus auctoritate, sive sciens sive insciens contra egerit ac N o s ediximus, id prorsus irritum atque inane haberi iubemus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin i m m o harum Litterarum exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino ha- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 68 benda erit fides, quae hisce haberetur, si ostender en tur. Quae Nostra decreta in universum si quis vel spreverit vel quoquo m o d o detrectaverit, sciat se poenas esse subiturum iis iure statutas, qui Summorum Pontificum iussa non fecerint. D a t u m Romae, apud S. Petrum, die decimo sexto mensis Iulii, anno D o m i n i millesimo nongentesimo quinquagesimo quinto, Pontificatus Nostri septimo decimo. CELSUS Card. COSTANTINI S. B. E. Cancellarius © Fr. A D E O D A T U S I. Card. P I A Z Z A S. Congr. Consistorialis a Secretis Hamletus Tondini Apostolicam Cancellariam Regem Franciscus Bernardus Hannibal De Ferretti, Felicis, Proton. Proton. Apost. Apost. Loco gß Plumbi « In Ap. Cane, tab., vol. LXXXXI, n. 62. L I T T E R A E APOSTOLICAE I AD TITULUM ET DIGNITATEM BASILICAE MINORIS EVEHITUR ECCLESIA B. MARIAE V. DE RUPE, SEU (( DE LAS LAJAS )) INTRA FINES DIOECESIS PASTOPOLITANAE. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Templum perdecorum loci amoenitate atque structurae genere conspicuum, in quo I m a g o Beatae V i r g i n i s in saxo depicta, ideoque « de Rupe » appellata, pie excolitur, praecipuum quoddam perhibetur Marianae religionis domicilium non solum pagi « Las Lajas », intra fines dioecesis Pastopolitanae, ubi ad auras stat, sed etiam totius Reipublicae Columbianae atque finitimarum regionum. Etenim, super praerupta atque confragosa, ad artis Gothicae rationem, exstructa sacra haec Aedes ab ingenti Christifidelium multitudine atque etiam a lectissimis V i r i s ex ordine ecclesiastico atque laicorum solet adiri, qui omnes discupiunt ut clementissimae Deiparae, ibi tantopere veneratae, muneribus cumulentur ; quae quidem eadem Dei hominumque Acta Pii Pp. XII 69 Mater, p r o Suo in miseros mortales amore, liberaliter dilargitur. Unde factum est ut sacrorum Antistites Columbiani, coetum anno millesimo nongentesimo vigesimo septimo agentes, h o c Templum una sententia Sacrarium suae Nationis renuntiarent. Augescente exinde pietate erga Beatam Mariam V i r g i n e m de R u p e , praeclara Eius I m a g o , anno millesimo nongentesimo quinquagesimo secundo, plurium Praesulum atque frequentis populi fidelis astante corona, auctoritate Petriani Canonicorum Collegii, aureo diademate fuit redimita. Quod autem est maximi momenti, fructus spirituales ibidem, praesertim ex Sacramentorum usu, percipiuntur amplissimi. Quibus omnibus permotus, Venerabilis Frater Aemilius Bolero González, Episcopus Pastopolitanus, suffragante quoque Venerabili Fratre P a u l o Bertoli, Archiepiscopo titulo Nicomediensi Nostroque apud Columbianam Rempublicam Nuntio A p o s t o l i c o , preces ad N o s admovit, ut idem Templum Basilicae Minoris nomine ac iure donaremus Quibus votis libenti animo obsecundare volentes, N o s , ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in m o d u m Aedem D e o in honorem Beatae Mariae Virginis de R u p e seu « de Las Lajas » sacram, atque intra fines dioecesis Pastopolitanae positam, ad dignitatem et honorem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis liturgicis, quae Templis eodem hoc nomine insignibus rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. H a e c edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efiicaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari : sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. D a t u m e x A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die x x x mensis A u gusti, anno MDCCCCLIIII, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO BRTJGNOLA a Brevibus Apostolicis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 70 II BEATA MARIA V. A MONTE CARMELO PATRONA CAELESTIS CONSTITUITUR (( TERRITORII NATIONALIS DE FORMOSA » INTRA FINES DIOECESIS RESISTENCIAS. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — « D e c o r e m Carmeli », A l m a m dicimus Deiparam ab hoc Monte appellatam, Christifideles, qui terram, cui nomen F o r m o s a , intra fines dioecesis Resistenciae atque Reipublicae Argentinae, incolunt, praecipua venerantur, ut accepimus, observantia ac pietate. Etenim saeculo proxime praeterito ea in regione sedem ac domicilium collocarunt auspice eadem V i r g i n e Carmelitide, cuius imaginem secum tulerant. Ex eo l o c o , scilicet e principe oppido F o r m o s a , cultus Deiparae, nomine illo insignis, continentem agrum feliciter pervasit; unde factum est ut, anno millesimo nongentesimo p r i m o , Moderator eiusdem regionis, quam Argentini « Territorium Nationale de Formosa » vocant, ad sacram potestatem preces a d m o v e n t ut Beata Maria V i r g o a Monte Carmelo eidem huic constitueretur caelestis apud Deum P a t r o n a ; hoc esse votum, hanc esse spem totius populi plagam illam habitantis. T u n c vero temporis id solum fieri potuit ut e nomine Dei Genitricis, cui a Monte Carmelo adiecta appellatio, paroecia oppidi Formosae nuncuparetur. Pietas deinde erga clementissimam Reginam, suavi hoc titulo invocatam, novis est aucta incrementis, cum, anno millesimo nongentesimo quadragesimo septimo, Eius in fidem, quasi caelestis duc i s , Exercitus Argentinus committeretur, Eiusque I m a g o , anno scilicet millesimo nongentesimo quinquagesimo tertio, piae peregrinationis causa, inter gestientis populi vota, per oppida pagosque territorii, quod dictum est, circumferretur. V o t a igitur depromens saepenumero facta a sacrorum administris, a publicae ac militaris rei moderatoribus, scho- larum praefectis pluribusque sodalitatibus, dilectus filius Vicarius Capitularis dioecesis Resistenciae N o s submisse rogavit ut Beatam Mariam V i r g i n e m Carmelitidem totius territorii a F o r m o s a appellati caelestem Patronam renuntiaremus. Quas preces pro studio, quo ardemus, Marianae religionis quoquoversus propagandae, libenti animo statuimus audire. Quapropter, ex Sacrae R i t u u m Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in m o d u m Beatam Mariam V i r g i n e m a Monte Carmelo « Territorii Nationalis de F o r m o s a », 71 Acta PU Pp. XII quod dicitur, praecipuam apud Deum caelestem Patronam constituimus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis quae principalibus regionum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque ad quos spectant, seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. D a t u m ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die x x x mensis Augusti, a n n o MDCCCCLIIII, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO PRUGNOLA a Brevibus Apostolicis III TEMPLUM CATHEDRALE RIOJENSE S. NICOLAO BARENSI SACRUM TITULO BASILICAE MINORIS CONDECORATUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Ornatissimum Templum princeps Eiojense, Sancto Nicolao Barensi sacrum, magnis perhibetur concursibus celebrari populorum, eo undique convenientium ut, eiusdem Caelitis deprecatione, supernis muneribus ditentur. Quae Aedes, postquam, anno millesimo octingentesimo nonagésimo quarto, urbs illa fere tota terrae motu ac fremitu collapsa est in ruinas, exstructa fuit egregio genere, quod « Romanicum-Byzantium » appellant, magnamque habet admirationem propter amplitudinem cultumque varium. Est enim ibi conspicere auri fabrefacti vim, marmoris speciem eximiam, vitra colorum venustate illustria, sacram suppellectilem pretiosis vestitam metallis aliaque hoc genus ornamenta et lautitias. Pone aram maximam positum praeclarum Sacellum visitur Divi Nicolai, cuius vetustum Simulacrum in hoc novum Templum translatum augescente in dies excolitur religione. Propter hunc praecipuum cultum Aedes ipsa « Sacrarii » nomine donata est ac Nosmet 72 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ipsi Sanctum Nicolaum urbis et dioecesis Riojensis primum Patronum, Litteris A p o s t o l i c i s die sexta mensis Decembris, anno millesimo nongentesimo quadragesimo sexto, sub anulo Piscatoris expeditis, renuntiavimus. V o t a igitur cleri populique significans, Venerabilis Frater Froilanus Ferreira Reinafé, Episcopus Riojensis, preces Nobis adhibuit ut hoc Templum, scilicet pietatis domicilium insigne idemque artificiosis operibus commendatum, Basilicae Minoris nomine ac iure honestaremus. Quibus supplicationibus libenti animo admissis, N o s , ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, Templum Cathedrale Riojense, Sancto N i c o l a o Barensi dicatum, ad dignitatem Basilicae Minoris evehimus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis, quae eidem titulo rite competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc ed inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. D a t u m Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i v mensis Ianuarii, anno MDCCCCLV, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO BRUGNOLA a Brevibus Apostolicis IV NUNTIATURA APOSTOLICA LUCEMBURGENSIS ERIGITUR PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Quo firmior es redderentur magisque frugiferae publicae necessitudinis rationes, quae Apostolicae huic Sedi c u m civitate intercedunt Lucemburgensi, ad quam ad praesens usque tempus legatus erat sacrorum Antistes, Internuntii solum nomine insignis, visum est Nobis eiusdem munus potiore gradu honoris condecorare. Acta PU Pp. ZU 73 Quae c u m ita sint, N o s , motu proprio, certa scientia ac matura deliberatione Nostra, harum Litterarum vi, auctoritate Nostra, Internuntiaturam Apostolicam Lucemburgensem in Nuntiaturam Apostolicam, eodem titulo retento, erigimus et constituimus eidemque Nuntiaturae sic per N o s erectae omnia et singula deferimus iura, privilegia, honores, praerogativas, indulta, quae huiusmodi Legationum propria sunt, certa spe freti hanc animi Nostri testificationem religioni provehendae esse conducturam. Haec statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; ipsique Nuntiaturae Apostolicae Lucemburgensi, sic per N o s erectae, nunc et in posterum plenissime suffragari, sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel ignoranter attentari contigerit. Contrariis qui- busvis nihil obstantibus. Datum ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die x x i v mensis Octobris, anno MDCCCCLV, Pontificatus Nostri septimo decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO BRUGNOLA a Brevibus Apostolicis EPISTULAE I AD EMUM P. D. STEPHANUM S. R. E. PRESB. CARDINALEM WYSZYNSKI, ARCHIEPISCOPUM GNESNENSEM ET VARSAVIENSEM ATQUE EXCMOS PP. DD. ARCHIEPISCOPOS, EPISCOPOS LOCORUMQUE ORDINARIOS POLONIAE : TERTIO VERTENTE SAECULO A LIBERTATE POLONIAE RESTITUTA PER DEFENSIONEM SANCTUARII JANA GORA. PIUS PP. XII Dilecte F i l i Noster ac Venerabiles Fratres, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Gloriosam Reginam ob innumeros partos triumphos, Mulierem i n d i t a m siderum redimitam serto, amictam sole, ex qua Sol 74 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale iustitiae ortus est nobis, iam ab antiquissima aetate P o l o n o r u m gens ita coluit et venerata est, ut huiusmodi religionis obsequio nulli videretur esse secunda. Cui amantium filiorum impensae pietati D e i hominumque Mater, cuius par est potestas liberalissimae benignitati, saepe opiferam gratiam eo spectabiliorem retulit, quo immaniora erant illa, in quibus versabantur, pericula. Quodsi hoc luculenter probant omnes P o l o n o r u m annales, quam maxime illud demonstrat, quod tria abhinc saecula obtigit, c u m D o m i n i c i Natalis sacra celebrabantur sollemnia, sive religiosae sive civilis rei amplissimis monumentis immortalitati consecratum. F a s esse, hasce per Litteras Nostras, vobis, Dilecte F i l i Noster et venerabiles Fratres, et cunctae P o l o n o r u m genti praeclari illius eventus recordationem repetere arbitrati sumus, ut singularis caelestis beneficii memoria in angustiis, quibus insons patria vestra premitur, solatium vobis afferat, spem faciat non defuturae salutis, si dignitatem et constantiam vestram communiât fides inter aspera stabilis, nullis adversis rebus adflicta. Vladislai regnum, quod diuturna prosperitate felicitateque fioruerat, formidolosa et periclitationis cladisque plena tempora subsecuta sunt. Invaserunt enim in P o l o n o r u m terras exterae gentes, ex quibus maiore exercitu et impetu Novatores, ac, postquam Varsavia et Cracovia facile sunt captae, Clarus Mons Czestochoviensis libertatis vestrae postre- num fuit propugnaculum. Attamen Augustinus Kordecki, coenobii illius moderator, animo minime defecit, sed D e o et Deiparae V i r g i n i s patrocinio fretus, defensores ad strenue obsistendum confirmavit. Quapropter, rerum condicione improviso in melius mutata, felicibus eventibus patria vestra in libertatem vindicata est. T u n c Ioannes Casimirus rex V i r g i n e m Mariam ditionis suae terrarum D o m i n a m edixit ac P o l o niae conclamavit Reginam; deinceps fel. rec. Decessor Noster Pius X I , qui s o l e r t i s s i m i apud vos Nuntii A p o s t o l i c i munus obierat, p r o suo in patriam vestram impenso studio, votis a pluribus istinc prolatis concedens, perlibenter festum in honorem B. Virginis Mariae, Poloniae Reginae, instituit, quotannis die tertia mensis Maii perpetuo celebrandum. Qui immortali memoria digni eventus mire sane demonstrant Dei Genetricem Mariam Polonis semper salutem adesse omnibus in eorum discriminibus, tum maxime c u m istic catholica fides, thesaurus longe pretiosissimus a maioribus vobis traditus, itemque c u m hac A p o s t o l i c a Sede solida arctaque coniunctio, gentis vestrae robur et decus in periculis versantur. Quae c u m R o m a n a veritatis Cathedra necessitudinis vincula per diuturnam saeculorum seriem, quamvis insidiarum molimina Acta Pii Pp. XII 75 non afuissent, evigilante caelesti Praestite et Patrona vestra, numquam relaxata vel fracta sunt : quod quidem Polonis summo honori eisdemque valido incitamento est, ut perversitati atheismi strenuissime obsistant, qui, proh dolor, ipsorum nationem, catholicae religionis cultricem eximiam, enervare et inficere temptat. Exortae igitur procellae fluctibus agitati, P o l o n i , avitae virtutis heredes, non angusto et parvo sint animo, sed securitatem, constantiam, dignitatem servent, confisi summo sempiternoque D e o , cui nihil est difficile factu, quique solet fortia et superba tenui subsidio et impulsu proterere : « Credite in D o m i n o D e o vestro, et securi eritis N o n solum in laetis, sed in acerbis quoque eventibus, quidquid nobis contingit, semper et ubique sapientiae et providentiae supernae, licet abdito, subest consilio : quin etiam eo actuosior Dei est manus, quo secretior demersa in profundo latescit. Id vero maxime oportet, in tolerandis asperitatibus et malis solidae stent spes fidesque atque Evangelii doctrinae, sive publici sive privati consonent m o r e s ; siquidem tum virtus Dei fit in salutem 2 ubi, ablata terrestrium bonorum cupiditate, consilia mentis et actio vitae c u m fide non pugnent, sed adsidua consensione concentuque conveniant. Quaerenda autem pax summopere c u m Deo est, in cuius potestate quaevis sunt tempora, ubi adversae res et hominum nequitia, hostiliter animos et corpora premant, quemadmodum S. Gregorius Magnus suae aetatis christifideles, calamitatum turbine vexatos, praeclare hortabatur : « Q u i d ergo agendum est, fratres, nisi ut... legationis pacem mittamus et rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hanc legationem lacrimas nostras, mittamus misericordiae opera, mactemus in ara eius hostias placationis, recognoscamus nos c u m eo in iudicio non posse contendere ; pensemus virtutem eius fortitudinis, rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hunc, ut diximus, legationem nostram flendo, tribuendo, sacras hostias offerendo » . 3 Praeterea ut omni perturbatione vacetis, vestri convertendi sunt oculi novo pietatis studio ad Dei Genetricem Reginam vestram quae, cum virgineo pede internum inimicum calcaverit, cuiuslibet intemeratae victoriae est ministra et auctrix. Dilectos Sibi P o l o n o s , qui, ut A d a m u s Mickiewicz perinsignis poeta vester cecinit, Mariae defensores sunt eiusque nomine vivunt, benignissima Mater non derelinquet, si ipsi, in catholica fide profitenda fortissimi, constantiae imita 1 2 3 I I Par. 20, 20. Cfr. Rom. 1, 16. Homil. X X X V I I , 7; MIGNK, P. L 76, c. 1278-1279. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 76 tionem et hereditatem gloriae maiorum ad se pertinere censuerint ; superno illius auspice patrocinio, post nubila demum patriae vestrae felicis aetatis aurea l u x ac diu permansurum decus splendebit. I a m superioribus Litteris Nostris religiosam insectationem, quam P o loni perpetiuntur, memorantes, huius rei indignitatem palam denuntiavimus. Attamen tristia istiusmodi adiuncta rerum, quamvis pateat al- lata iniuria, immutata adhuc non sunt, quin etiam peiora fieri videntur. In qua lacrimabili vitae condicione, proh d o l o r , aliae quoque Nationes versantur, ubi purpurati Patres, E p i s c o p i , sacerdotes in vincula coniecti aut sacrum munus obire prohibiti, religiosi sodales suis e domibus eiecti, catholicae consociationes diremptae, catholica scripta prelo edenda praepedita, catholicae scholae suis iuribus destitutae, Ecclesiae denique libertas multigeno catenarum pondere oppressa. H o s omnes, carissimos sane Nobis, fratres et filios, qui p r o veritate et iustitia insontes vexantur, paterno animo amplectimur atque eorumque causam supplici iterata prece D e o committimus, quo solacia et praemia libéralissime tribuit. Ad Nationem autem vestram quod attinet, accedit praeter alia augescens industria novarum rerum propugnatorum, qui fucati nominis progressum c u m christiana religione, propriis extenuata veritatibus et principiis, coniungere contendunt. Quapropter dolemus et vehementer querimur, quod istic nonnulli rebus ad se non pertinentibus iniuste se immiscent, et officiorum suorum neglecta conscientia, non per ostium 4 in ovile ovium, sed aliunde a s c e n d u n t ; quos quidem paterna voce hortamur, ut, legitimae potestatis obsequendo praeceptis, sibi bene consulant neve religionis disciplinae et utilitatibus noceant. Profecto Nobis acerbi moeroris est causa, quod hi ore et scriptis typis mandatis christianae doctrinae instituta c u m errorum opinionibus, quae passim divulgantur et quodam m o d o imperantur, contaminant. P l u s operae et studii ponendum est omnibus, ne lux tenebris cedat, sed purior licet in tenebris victrix aliquando coruscet. Cum per iniuriam plus quam duos abhinc annos a tui honoris sede, Dilecte F i l i Noster, amotus es, graviter aperteque N o s h o c improbavimus, et improbamus, facinus, idque pluribus in oris terreae, ubi libertas haud vacuo nomine sonat, una voce patratae violentiae reclamatum est. Interea, cum D o m i n i c i Natalis festum accedit, tibi, Dilecte F i l i Noster, et ceteris sacris pastoribus, qui abesse cogimini ab ecclesiis vobis con- « Cfr. IOAN. 10, 1. Acta PU Pp. XII 77 creditis et a cathedralibus templis, ubi sacra peragere redivivo usque c u m gaudio sancto solebatis, Divini benignissimi Redemptoris effusa solacia adprecamur multum optantes, ut quemadmodum ius et fas est, le9 gitimo pristino vestro muneri restituamini ; fausta et pientissima quaeque vobis quoque, venerabiles Fratres, et clero et christifidelibus, curae vestrae commissis, et vestratibus in diversis terrarum orbis regionibus vitam degentibus, percupimus, deprecante Deipara Virgine, Poloniae Patrona invictissima, christianae libertatis tutrice vigilantissima, cuius conlatum olim patriae vestrae auxilium congruentibus rei celebritatibus merito recolendum est. Quae vobis cuncta ut abunde et feliciter ad aeternam consequendam salutem cedant, superni auxilii pignus, A p o s t o l i c a m Benedictionem vobis omnibus, dilectissimi N o b i s , effuso paternae caritatis studio, impertimus. D a t u m R o m a e , apud S. Petrum, die VIII mensis Decembris anno MCMLV, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII II AD EMUM P. D. ANGELUM IOSEPHUM S. R. E. PRESB. CARDINALEM RONCALLI, VENETIARUM PATRIARCHAM, QUINTO VERTENTE SAECULO AB OBITU S. LAURENTII GIUSTINIANI. PIUS PP. XII Dilecte Fili Noster, salutem et A p o s t o l i c a m Benedictionem. Hadriatici Maris urbs, insulis, aedibus, templis pulcherrima, Venetiae, cum inclitis maiorum rebus gestis et industria florentibus artibus gloriantur, tum maxime honorem et amplitudinem sibi sumunt, quod per diuturnam aetatum seriem haud paucos homines e gremio suo ediderunt, qui summum existimarunt bonum Evangelicae doctrinae convenienter vivere. In iis autem perpetua claritate excellit et eminet Sanctus Laurentius Iustinianus, quem quidem, cum quinque ab eius obitu revoluta m o x implebuntur saecula, tu, dilecte F i l i Noster, sollemnibus celebrationibus et coetibus recolere statuisti. Pietatis officium, quod haud dubie menti tuae religionis studium et in pastorali munere obeundo sollertia iniecerunt, egregiae expers Nostrae non relinquimus laudis ; quin etiam in accessionem lae- 78 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale titiae sanctae vocem Nostram hasce per Litteras tibi atque clero et christifidelibus moderamini tuo commissis, paternae caritatis in vos testem, reddimus, de suscepto consilio gratulantem itemque enixe hortantem, ut e festis peragendis diebus christianae fortitudinis accipiatur afflatus. In periculis enim, quibus haec misera implicatur aetas, lividarum minarum plena, magnopere oportet, ad Sanctorum caelitum contemplationem oculi erigantur et, quod potissimum est, ii in cogitando et agendo similitudine colantur, ut, in conspectu eorum positis virtutis exemplis, ad victorias et praemia assequenda labore non defatigatae, sed certatione exercitae vires consurgant. Sanctus Laurentius Iustitianus id singulare sane et praecipuum habet, ut, in se religionis et patriae conexam iungens gloriam, Venetae gentis istius eximius sit veluti flos, qui, caelesti gratia auctam, istam insitam animis indolem mirum in m o d u m ostendit. Enimvero beatissimus hic Cáeles totus vester est : Venetiis est antiquo genere ortus et disciplinis instructus ; in insula S. Georgii in A l g a severam religiosae disciplinam virtutis exercuit ; Castellanensi Ecclesiae Episcopus praefuit ac postea, c u m Decessor Noster N i c o l a u s V Castellanensem Ecclesiam Gradensi P a t r i a r c h a t u coniunxit et huius sedem Venetias transtulit, Venetiarum Protopatri archa creatus, admirationem iis movit, quibuscum vixit, et apud posteros quoque opinione optima floruit tum ob ea quae insigniter gessit et fortiter sustulit, tum ob ea quae eloquentissime docuit. H u n c iure meritoque doctrinae et laudibus decorum Decessor Noster Eugenius I V , R o m a n a plaudente Curia : « Salve, decus et gloria Praesulum » consalutavit. F u i t enim is p r e s t a n t i s s i m a temperantia et modestia ; in rebus contrariis sibi constans ; strenuae fortitudini placabilitatem et clementiam addidit; pietati, qua D e i honorem cultumque summopere provexit et preces fudit adsiduas, comitatem et adfabilitatem sermonis adiecit. N e c minus stilo quam operibus enituit. In eius operibus, quae mysticae theologiae genere continentur, multis quidem numero, parvis mole, alta promptum vena, profluit semper quiddam suave et canorum, quo delectabiliter commoti animi ex humili in sublime, ex fragilibus rebus ad sempiterna bona extolluntur, ubi cumprimis ibi de caritate crebro et ubertim disseritur. « Diligendus — ita ille praeter alia hac de virtute scripsit — etiam est (Deus) causa suae dilectionis. N a m si esuris, panis tibi est; si sitis, potus est, de quo inebriabuntur electi prae ubertate et suavitate i p s i u s ; si in tenebris es, lumen tibi e s t ; si nudus, immortalitatis tibi vestis est. O vera et summa suavitas omni suavitate dolcior : et omni dulcedine delectabilior, sed non carni et sanguini : omni luce cia- Acta Pii' Pp. XII 79 rior : o m n i secreto interior : omni honore sublimior, sed non sublimibus in se » . x « Itemque de p r o x i m o r u m caritate et fratrum consensu et unitate crebro dulcisona fundit eloquia, aetati suae discordiis et acerbitatibus asperae a c c o m m o d a t a afferens remedia, dum id praesertim suadet, ut spiritualia et terrestria bona per civitatis venas vitalis sanguinis ritu facile fluant : « Haec (nempe fraternus amor et unitas caritatis) ...sua libenter impertiuntur, gratis tribuunt, hilariter communicant, se exponunt, ut aliena quaerant : suo se privant c o m m o d o , ut prosint caeteris » . 2 Precibus, votis, opera deproperare contendimus temporis adventum, quo amota in religiosis officiis explendis neglegentia, et penitus averruncato atheismo, omnium maiorum colluvie, floreat solidior fides, libertas c u m sociali iustitia pulchro iungatur foedere, et, communita civium tranquillitate, communes sint divitiae salutis sapientia et scientia- et 3 timor Domini expetendus thesaurus. In necessario et insigni certamine vehementer optamus ut, te praeeunte, Venetiarum utriusque militiae clerus, catholicis consociationibus adscripti et singuli quoque christifl. deles nemini sint spe, consilio et actione vitae secundi. Quod ut, avitae gloriae heredes, actuose et fortiter agatis* vobiscum considerantes exempla et monita S. Marci Evangelistae, Praestitis istius urbis salutaris opiferi, et sonanti eius v o c i obsequentes, ipse per N o s S. Laurentius Iustinianus vos universos, i m m o unumquemque vestrum hortari v i d e t u r : S. Marcus « m a g n i . . . meriti, maximaeque est auctoritatis praecelsus Evangelista, sanctissimus vir, gloriosus Martyr. Tibi suis poterit auxiliari orationibus, te scripturis instruere, exhortationibus infiammare, atque clamoribus evigilare ad vitam... Ob rugitum vocis suae qua docet poenitentiam agere, deserere vitia, repugnare diabolo, futurum devitare iudicium, atque aeternae gloriae desiderare triumphum speciem designatur habere Leonis, c u i propter animositatis audaciam et roboris virtutem ac vociferationis impetum inter quadrupedia tribuitur principatus » . 4 H a u d dubitantes, quin haec Nostra ad virtutes colendas incitamenta quemadmodum oblectamento est N o b i s impertiri, ita universis eis, ad quos perventura sunt, solatio sit accipere, tibi, dilecte F i l i Noster, qui benignitate animi et in utilia cogitando sollertia excellis, et sacrorum Antistitum coronae et cuncto gregi tuo S. Laurentii Iustiniani saecularia 1 2 s 4 Lignum vitae, cap. VIII. De Casto connubio Verbi et animae, cap. X. Cfr. Is. 33, 6. Sermo in festo S. Marci Evangelistae. 80 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sollemnia tecum celebraturis, A p o s t o l i c a m Benedictionem, divinorum munerum auspicem, amantissime elargimur. Datum Romae apud S. Petrum, die x x i v mensis Decembris, anno MCMLV, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII III AD REVMUM P. ALFREDUM SCOTTI, ORDINIS B. MARIAE V. DE MERCEDE REDEMPTIONIS CAPTIVORUM MODERATOREM GENERALEM : SEPTIMO VOLVENTE SAECULO AB OBITU S. PETRI NOLASCI. PIUS PP. XII Dilecte fili, salutem et A p o s t o l i c a m Benedictionem. — Quandoquidem Christus Dominus caritatem docuit veluti fundamentum esse, in quo lex tota consisteret, et notam quandam, qua christianae sapientiae sectatores a ceteris distinguerentur, mirum non est si praeclara haec virtus eorum praesertim animis insidat, qui evangelicae perfectionis fastigium assequi contendunt. Mirum in m o d u m inter hos excelluit S. Petrus Nolascus, inclitus ille divinae misericordiae administer vestrique Ordinis q u o d a m m o d o Parens, cuius memoriam, septimo ab eius obitu volvente saeculo, dignis estis celebrationibus commemoraturi. D u m recogitamus quae quantaque ipse in Dei gloriam proximorumque salutem peregit, menti succurrit Nostrae dira illa calamitas, quae per tot saecula acerbe afílictavit Ecclesiam : probosa servitus nempe, in qua christiani homines, bello vel per vim in Saracenorum potestate constituti, non sine summo humanae condicionis dedecore vivere cogebantur. E r g a oppressos tristissima huiusmodi sorte viros, haud multi, ut Nolascus, tam incensa caritate flagrare visi sunt; ad afferenda remedia vix ullus tam strenue decertavit umquam. Eius praesertim sollicitudinem permovebat gravissimum eternae salutis discrimen, in quo misera captivorum turba versabatur. Enimvero permulti — quod quidem ipse experiendo didicerat — nonnisi eiurata christiana fide fore sperabant, ut servitis vitae oneribus et ignominiae tandem mitigationem aliquam Acta PU Pp. XII 81 afferrent. T o t maiorum aerumnarumque cogitatione quam maxime affectus, sanctissimus ille vir nullis pepercit laboribus, nullis difficultatibus et periculis deterritus est, ut captivis fratribus suppetias ven i r e t ; atque incredibile prope est quam multi, in squalore servitutis iacentes, ad libertatem et dignitatem filiorum Dei indefatigata eius opera sint restituti. Quin etiam, religiosae familiae sodales, quae ipsius caritatis heres exorta est, ardua hac obstringebantur lege, ut se, ipsi p r o christianis in tyrannide captivis captivos devoverent, opus si esset ad eos redimendos. Optimo igitur consilio, dilecti filii, statuistis huius excelsae sanctitudinis exempla celebrationibus vestris ante omnium oculos p r o p o n e r e ; idque putamus fore non m o d o Ordini vestro decorum, sed perutile etiam ac salutare animorum b o n o . V o s praesertim, qui eius religiosae vitae formam amplexi estis, tam praeclaras virtutes meditamini, imitandasque suscipite. Etsi vero funesta servitutis labes fere apud omnes Nationes deleta est, illo tamen caritatis ardore, q u o tantopere praestitit Nolascus, haud minus indigent tempora haec nostra, quibus tot homines sub sordidioris servitutis iugo misere torpes c u n t ; servitutem peccati dicimus, quae maxima est, ad quam tollend a m nobis omnibus pro viribus est enitendum. Siquidem neminem licet hac in re esse desidem, neminem otiosum, dum spectare cogimur tanta a n i m o r u m pericula, tot homines per Jesum Christum redemptos, prolapsis in deterius moribus, in vitiorum coeno demergi. Excitetur, igitur, cotidie magis in vobis, excitetur in omnibus, praelucente S. Petri N o Iasci exemplo, ipsius actuosum salutis alienae s t u d i u m ; atque hic esto — ut vehementer cupimus — Optatissimus ac salutaris celebrationum vestrarum fructus. Cuius sit auspex et conciliatrix Apostolica Benedictio, quam tibi, dilecte fili, universisque tui Ordinis sodalibus peramanter in D o m i n o impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die x i x mensis Ianuarii, anno MCMLVi, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII 6 - ACTA, vol. X X I I I , n. 2. — 25-2-1956. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 82 ALLOCUTIONES I Ab Augusto Pontifice rum plerique giam docent, matribus et in obstetricis attributis arcessitu coram magnis multis Lyceis artis praesunt, Secretariatus ex honorabilibus obstetricem scholas cum medicis disciplinam moderantur, hi Romam omnibus habita, et Institutis parituris convenerant gentibus quo- gynecolo- catholicorum invitatu medi- corum. Sujet du discours: l'accouchement sans douleur Nous avons reçu des informations sur une acquisition nouvelle de la gynécologie et Pon Nous a prié de prendre position à cet égard au point de vue moral et religieux. Il s'agit de l'accouchement naturel, sans douleur dans lequel on n'utilise aucun moyen artificiel, mais où l'on met uniquement en oeuvre les forces naturelles de la mère. Rappel de déclarations antérieures e Dans Notre allocution aux membres du I V Congrès international des médecins catholiques, le 29 septembre 1949 1 N o u s disions que le méde- cin se propose au moins d'adoucir les maux et les souffrances qui affligent les hommes. Nous évoquions alors le chirurgien, qui s'efforce dans les interventions nécessaires d'éviter au maximum la douleur; le gynécologue qui tente de diminuer les souffrances de la naissance, sans mettre en danger la mère ni l'enfant et sans nuire aux liens d'affection maternelle qui — affirme-t-on — se nouent d'habitude à ce moment. Cette dernière remarque se référait à un procédé utilisé à l'époque dans la maternité d'une grande ville moderne : pour lui éviter de souffrir, on avait plongé la mère dans une hypnose profonde, mais on constata que ce procédé entraînait une indifférence affective à l'égard de l'enfant. D'aucuns cependant estiment pouvoir expliquer autrement ce fait. Instruit par cette expérience, on eut soin par la suite d'éveiller la mère plusieurs fois pour quelques moments au cours du travail; on réussit de la sorte à éviter ce que l ' o n craignait. Une constatation analogue put être fait lors d'une narcose prolongée. La nouvelle méthode, dont N o u s voulons parler à présent, ne connaît pas ce danger ; elle laisse à la parturiente sa pleine conscience, du début * Habita die 8 Ianuarii mensis a. 1956. 1 Acta Apostolicae Sedis, a. 1949 p. 557 ss. Acta Pii Pp. XII 83 à la fin, et le plein usage de ses forces psychiques (intelligence, volonté,, affectivité); elle ne supprime, ou, selon d'autres, ne diminue que la douleur. Quelle position faut-il adopter à son égard au point de vue moral et religieux? I - ESQUISSE DE LA NOUVELLE MÉTHODE 1 - Ses rapports avec l'expérience du passé D ' a b o r d l'accouchement indolore considéré c o m m e fait courant tranc h e nettement sur l'expérience humaine commune, celle d'aujourd'hui, mais aussi celle du passé et des temps les plus reculés. Les recherches les plus récentes indiquent que quelques mères mettent au monde sans ressentir aucune douleur, bien qu'on n'ait utilisé aucun analgésique ou anesthésique. Elles montrent aussi que le degré d'intensité des souffrances est moindre chez les peuples primitifs que chez les civilisés ; s'il est moyen en beaucoup de cas, il reste élevé pour la plupart des mères, et même il n'est pas rare qu'il soit insupportable. Telles sont les observations actuelles. Il faut dire la même chose des âges passés, pour autant que les sources historiques permettent de contrôler le fait. Les douleurs des femmes en travail étaient proverbiales ; on s'y référait pour exprimer une souffrance très vive et angoissante, et la littérature profane aussi bien que religieuse en fournit les preuves. Cette façon de parler est courante, en effet, même dans les textes bibliques de l ' A n c i e n et du Nouveau Testament, surtout dans les écrits des prophètes. Nous en citerons ici quelque exemples. Isaïe compare son peuple avec la femme qui, au moment de la naissance souffre et crie f Jérémie qui regarde en face l'approche du jugement de Dieu, dit : « J'entends des cris comme ceux d'une femme en travail; des cris d'angoisse, comme ceux d'une femme qui enfante pour la première fois » . 3 Le soir qui précède sa mort, le Seigneur compare la situation de ses Apôtres à celle de la mère qui attend le moment de la naissance : « Une mère qui enfante est dans les douleurs, parce que son heure est venue. Mais lorsqu'elle a donné le jour à l'enfant, elle ne se souvient plus de sa tribulation, parce qu'elle se réjouit qu'un homme soit venu a u monde » . 2 s 4 Cfr. Is. 26, 17. Ier. 4, 31. Io. 16, 21. - 4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 84 Tout ceci permet d'affirmer, comme un fait reçu parmi les hommes de jadis et d'aujourd'hui, que la mère enfante dans la douleur. C'est à quoi s'oppose la nouvelle méthode. 2 - La nouvelle méthode considérée en elle-même a) Considérations générales préliminaires faites par ses D e u x considérations générales, faites par ses tenants, tenants guident et orientent celui qui veut esquisser ses traits p r i n c i p a u x ; la première concerne la différence entre l'activité indolore et l'activité douloureuse des organes et des membres ; l'autre, l'origine de la douleur et son lien avec la fonction organique. Les fonctions de l'organisme, aifirme-t-on, lorsqu'elles sont normales et accomplies comme il faut, ne s'accompagnent pas de sensations douloureuses ; celles-ci dénotent la présence de quelque complication ; sinon la nature se contredirait elle-même, car elle associe la douleur à tel processus en vue de provoquer une réaction de défense et de protection contre ce qui lui serait nuisible. La naissance normale est une fonction naturelle et devrait par conséquent se passer sans douleur. D ' o ù celle-ci provient-elle d o n c ? La sensation de douleur, répond-on, est déclenchée et réglée par Pecoree cérébrale, où parviennent les excitations et les signaux de tout l'organisme. L'organe central réagit sur eux de manières très différentes ; certaines de ces réactions (ou réflexes) reçoivent de la nature un caractère précis et sont associées par elle à des processus déterminés (réflexes absolus) ; pour d'autres, par contre, la nature n'a fixé ni leur caractère ni leurs connexions, mais elles sont déterminées par ailleurs (réflexes conditionnés). Les sensations de douleur sont au nombre des réflexes (absolus ou conditionnés) provenant de l'écorce cérébrale. L'expérience a prouvé qu'il est possible grâce à des associations établies arbitrairement, de provoquer des sensations de douleur, même quand l'excitation qui les déclenche en est par elle-même totalement incapable. Dans les relations humaines, ces réflexes conditionnés ont comme agent des plus efficaces et des plus fréquents, le langage, la parole prononcée ou écrite, ou si l'on veut, l'opinion qui règne dans un milieu et que tout le monde partage et exprime par le langage. Acta Pii Pp. XII b) Eléments de la nouvelle méthode 85 < On comprend par là l'origine des sensations douloureuses vives ressenties à la naissance: elles sont considérées par certains auteurs comme dues à des réflexes conditionnés contrariants déclenchés par des complexes idéologiques et affectifs erronés. Les disciples du Russe Pavlov (physiologistes, psychologues, gynécologues), mettant à profit les recherches de leur maître sur les réflexes conditionnés, présentent en substance la question comme suit : a) son fondement L'accouchement n'a pas toujours été douloureux, mais il l'est devenu au cours des temps à,cause des « réflexes conditionnés ». Ceux-ci ont pu avoir leur origine dans un premier accouchement douloureux ; peut-être l'hérédité y joue-t-elle aussi un rôle, mais ce ne sont là que des facteurs secondaires. Le motif principal en est le langage et l'opinion du milieu qu'il manifeste : la naissance, dit-on, est « l'heure difficile de la mère », elle est une torture imposée par la nature, qui livre la mère sans défense à des souffrances insupportables. Cette association, créée par le milieu, provoque la crainte de la naissance et la crainte des douleurs terribles qui l'accompagnent. Ainsi, quand les contractions musculaires de l'utérus se font sentir au début de l'accouchement, surgit la réaction de défense de la douleur ; cette douleur provoque une crampe musculaire et celle-ci à son tour un accroissement des douleurs. Les douleurs sont donc réelles, mais elles découlent d'une cause faussement interprétée. A la naissance, ce qui est un fait, ce sont les contractions normales de l'utérus et les sensations organiques qui l'accompagnent; mais, ces sensations ne sont pas interprétées par les organes centraux pour ce qu'elles sont : de simples fonctions naturelles; en vertu des réflexes conditionnés, et en particulier de la « crainte » extrême, elles dérivent vers le domaine des sensations douloureuses. b) son but Telle serait le genèse des douleurs puerpérales. On voit par là quels seront le but et la tâche de l'obstétrique indolore. Appliquant les connaissances scientifiques acquises, elle doit d'abord dissocier les associations existant déjà entre les sensations normales des contractions de l'utérus et les réactions de douleur de Pecoree céré- 86 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale brale. De cette manière on supprime les réflexes conditionnés négatifs. En même temps, il faut créer de nouveaux réflexes, positifs, qui remplaceront les réflexes négatifs. e) son application pratique Quant a l'application pratique elle consiste à donner d'abord aux mères (longtemps avant l'époque de la naissance) un enseignement approfondi, adapté à leurs capacités intellectuelles, sur les processus naturels qui se déroulent en elles pendant la grossesse, et en particulier pendant l'accouchement. Ces processus naturels, elles les connaissaient déjà en quelque sorte, mais le plus souvent sans en percevoir clairement l'enchaînement. Aussi beaucoup de choses restaient-elles encore enveloppées d'une obscurité mystérieuse et prêtaient même à de fausses interprétations. Les réflexes conditionnés caractéristiques acquéraient aussi une force d'action considérable, tandis que l'angoisse et la crainte y trouvaient un aliment constant. Tous ces éléments négatifs seraient éliminés par l'enseignement susdit. En même temps on adresse à la volonté et au sentiment des mères un appel répété pour ne pas laisser surgir des sentiments de crainte non-fondés et q u ' o n leur a montrés tels ; il faut aussi rejeter une impression de douleur, qui tendrait peut-être à se manifester, mais qui, en tout cas, n'est pas justifiée et ne repose, comme on le leur a enseigné, que sur une fausse interprétation, des sensations organiques naturelles de l'utérus qui se contracte. Les mères sont surtout amenées à estimer la grandeur naturelle et la dignité de ce qu'elles accomplissent à l'heure de la parturition. On leur donne aussi des explications techniques détaillées sur ce qu'il importe de faire pour assurer le bon déroulement de la naissance ; on leur apprend par exemple comment actionner exactement la musculature, comment bien respirer. Cet enseignement prend surtout la forme d'exercices pratiques pour que la technique leur soit devenue familière ou moment de la naissance. Il s'agit donc de guider les mères et de les mettre en état de ne pas subir l'accouchement de façon purement passive c o m m e un processus fatal, mais d'adopter une attitude active, de l'influencer par l'intelligence, la volonté, l'affectivité, de le mener à terme dans le sens voulu par la nature et avec elle. Pendant la durée du travail, la mère n'est pas laissée à elle-même; elle profite de l'assistance et du contrôle permanent d'un personnel formé selon les nouvelles techniques et qui lui rappelle ce qu'elle a appris, lui indique au moment voulu ce qu'elle doit faire, éviter, modifier et qui, Acta PU Pp. XII 87 éventuellement, redresse tout de suite ses erreurs, et l'aide à corriger les anomalies qui se présenteraient. Telle est p o u r l'essentiel, selon les chercheurs russes, la théorie et la pratique de l'accouchement sans douleur. De son côté, l'anglais Grantly D i c k Read a mis au une point théorie et une technique analogues sur un certain nombre de points ; dans ses présupposés philosophiques et métaphysiques toutefois, il s'en écarte substantiellement, car il ne s'appuie pas c o m m e eux sur la conception matérialiste. d) extension et succès En ce qui concerne l'extension et le succès de la nouvelle méthode (appelée méthode psycho prophylactique), on prétend qu'en Russie et en Chine elle a déjà été utilisée pour des centaines de milliers de cas. Elle s'est implantée aussi en divers pays de l'Occident ; plusieurs maternités municipales auraient mis à sa disposition des sections particulières. Les maternités organisées exclusivement selon ces principes seraient j u s q u ' à présent peu nombreuses en Occident ; la France, entre autres, en a une (communiste) à P a r i s ; en F r a n c e également deux institutions catholiques, à Jallieu et Cambrai, ont adopté complètement la méthode dans leurs services, sans sacrifier ce qui avait fait ses preuves antérieurement. Quant au succès, on affirme qu'il est très important : 85% à 90% des naissances survenues de la sorte auraient été réellement indolores. II - APPRÉCIATION DE LA NOUVELLE MÉTHODE 1 - Appréciation scientifique A p r è s avoir ainsi tracé l'esquisse de cette méthode, N o u s passons à son appréciation. Dans la documentation qui nous a été remise, on trouve cette note caractéristique : « P o u r le personnel, la première exigence indispensable, c'est la foi inconditionnée à la méthode ». Peut-on sur la base de résultats scientifiques assurés exiger une foi absolue de ce genre? La méthode contient sans doute des éléments, qu'il faut considérer comme scientifiquement établis; d'autres n ' o n t qu'une haute p r o b a b i l i t é ; d'autres restent encore (au moins pour le moment) de nature problématique. Il est établi scientiquement qu'il existe des réflexes conditionnés en général ; que des représentations déterminées ou des états affectifs peuvent être associés à certains événements, et que le cas peut se vérifier aussi pour les sensations de douleur. Mais qu'il soit déjà prouvé (ou du Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 88 moins, qu'il puisse être prouvé par là) que les douleurs de la délivrance sont dues uniquement à cette cause, ce n'est pas évident pour tous à l'heure actuelle. Des juges sérieux formulent aussi des réserves au sujet de l'axiome affirmé quasi a-priori : « Tous les actes physiologiques normaux, et d o n c aussi la naissance normale, doivent se passer sans douleur, sinon la nature se contredirait elle-même ». Ils n'admettent pas q u ' i l soit universellement valable sans exception, ni que la nature se contredirait, si elle avait fait de la parturition un acte intensément douloureux. En effet, disent-ils, il serait parfaitement compréhensible, physiologiquement et psychologiquement, que la nature, soucieuse de la mère qui engendre et de l'enfant engendré fasse par là prendre conscience d'une manière inéluctable de l'importance de cet acte et veuille forcer à prendre les mesures requises pour la mère et pour l'enfant. La vérification scientifique de ces deux axiomes, que les uns prétendent certains et les autres discutables, laissons-la aux spécialistes compétents; mais il faut, pour décider du vrai et du faux, retenir le critère objectif désicif : « Le caractère scientifique et la valeur d'une découverte doivent s'apprécier exclusivement d'après son accord avec la réalité objective ». Il importe de ne pas négliger ici la distinction entre « vérité » et <( affirmation » (« interprétation », « subsomption », « systématisation ») de la vérité. Si la nature a rendu l'accouchement indolore dans la réalité des faits, s'il est devenu douloureux par la suite à cause des réflexes conditionnés, s'il peut redevenir indolore, si tout cela n'est pas seulement affirmé, interprété, construit systématiquement, mais dé- montré réel, il s'ensuit que les résultats scientifiques sont vrais. S'il n'est pas, ou du moins pas encore possible d'obtenir à cet égard une certitude entière, il faut s'abstenir de toute affrmation absolue et considérer les conclusions obtenues comme des « hypothèses » scientifiques. Mais, renonçant pour l'instant à porter un jugement définitif sur le degré de certitude scientifique de la méthode psycho-prophylactique, Nous allons l'examiner au point de vue moral. 2 - Appréciation éthique Cette méthode est-elle moralement irréprochable? La réponse, qui doit en considérer l'objet, le but et le motif, s'énonce brièvement : « Prise en soi, elle ne contient rien de critiquable au point de vue moral ». L'enseignement donné sur le travail de la nature dans l'accouchement ; la correction de l'interprétation fausse des sensations organiques Acta Pii Pp. XII 89 et l'invitation à la corriger ; l'influence exercée pour écarter l'angoisse et la crainte non fondées ; l'aide accordée pour que la parturiente collaboré opportunément avec la nature, garde son calme et sa maîtrise ; une conscience accrue de la grandeur de la maternité en général, et en particulier de l'heure où la mère met l'enfant au m o n d e ; tout cela ce sont des valeurs positives, auxquelles il n ' y a rien à reprocher, des bienfaits pour la parturiente, et ils sont pleinement conformes à la volonté du Créateur. Ainsi vue et comprise, la méthode est une ascèse naturelle, qui garde la mère de la superflcialité et de la légèreté; elle influence positivement sa personnalité pour qu'à l'heure si importante de l'enfantement, elle manifeste la fermeté et la solidité de son caractère. Sous d'autres aspects encore, la méthode peut conduire à des succès moraux positifs. Si on réussit à éliminer les douleurs et la crainte de la naissance, on diminue souvent per là-même une incitation a commettre des action immorales dans l'utilisation des droits du mariage. En ce qui concerne les motifs et le but des secours accordés à la parturiente, l'action matérielle, comme telle, ne comporte aucune justification morale, ni positive ni négative; elle est l'affaire de celui qui prête son aide. Elle peut et doit s'accomplir pour des motif et en vue d'un but irréprochables, tels que l'intérêt présenté par un fait purement scientifique; le sentiment naturel et noble qui fait estimer et aimer dans la mère la personne humaine, qui veut lui faire du bien et l'assister ; une disposition profondément religieuse et chrétienne, qui s'inspire des idéaux du christianisme vivant. Mais il peut arriver que l'assistance recherche un but et obéisse à des motif i m m o r a u x ; en ce cas, c'est l'activité personnelle de celui qui prête son aide qui en subit le préjudice ; le motif immoral ne transforme pas l'assistance bonne en une chose mauvaise, du moins en ce qui concerne sa structure objective et, inversement, une assistance bonne en soi ne peut pas justifier un motif mauvais ou fournir la preuve de sa bonté. 3 - Appréciation théologique Il reste à dire un mot d'appréciation théologique et religieuse, pour autant qu'on la distingue de la valeur morale au sens strict. La nouvelle méthode est souvent présentée dans le contexte d'une philosophie et' d'une culture matérialistes et en opposition avec l'Ecriture Sainte et le Christianisme. L ' i d é o l o g i e d'un chercheur et d'un savant n'est pas en soi une preuve de la vérité et de la valeur de ce qu'il a trouvé et exposé. Le théorème de Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 90 Pythagore ou (pour rester dans le domaine de la médecine), les observations d ' H i p p o c r a t e q u ' o n a reconnues exactes, les découvertes de Pasteur, les lois de l'hérédité de Mendel, ne doivent pas la vérité de leur contenu aux idées morales et religieuses de leurs auteurs. E l l e s ne sont ni « païennes », parce que Pythagore et H i p p o c r a t e étaient païens, ni chrétiennes, parce que Pasteur et Mendel étaient chrétiens. Ces acquisitions scientifiques sont vraies, parce que et dans la mesure où elles répondent à la réalité objective. Même un chercheur matérialiste peut faire une découverte scientifique réelle et valable ; mais cet apport ne constitue en aucune manière un argument pour ses idées matérialistes. Le même raisonnement vaut pour la culture à laquelle un savant appartient. Ses découvertes ne sont pas vraies ou fausses selon q u ' i l est issu de telle ou telle culture, dont il a reçu l'inspiration et qui l'a marqué profondément. Les lois, la théorie et la technique de l'accouchement naturel, sans douleur, sont valables sans doute, mais furent élaborées par des savants qui en bonne partie professent une idéologie, appartiennet à une culture matérialistes ; celles-ci ne sont pas vraies, parce que les résultats scientifiques précités le sont. Il est encore beaucoup moins exact que les résultats scientifiques soient vrais et démontrés tels, parce que leurs auteurs et les cultures d ' o ù ils proviennent ont une orientation matérialiste. Les critères de la vérité sont ailleurs. Le chrétien c o n v a i n c u ne trouve rien dans ses idées philosophiques et sa culture qui l'empêche de s'occuper sérieusement, en théorie et en pratique, de la méthode psycho-prophylactique ; il sait en règle générale que la réalité et la vérité ne sont pas identiques à leur interprétation, subsomption ou systématisation et que, par conséquent, il peut en même temps accepter entièrement l'un et rejeter entièrement l'autre. 4 - La nouvelle méthode et l'Ecriture Sainte Une critique de la nouvelle méthode au point de vue théologique doit en particulier rendre compte de l'Ecriture Sainte, car la propagande matérialiste prétend trouver une contradiction éclatante entre la vérité de la science et celle de l'Ecriture. Dans la Genèse 5 on lit : « In dolore paries filios » (« Tu enfanteras dans la douleur » ) . P o u r bien comprendre cette parole, il faut considérer la condamnation portée par Dieu 4 Oen. Z, 16. , Acta Pii Pp. XII 91 •dans l'ensemble de son contexte. En infligeant cette punition aux premiers parents et à leur descendance, Dieu ne voulait pas défendre et n'a pas défendu aux hommes de rechercher et d'utiliser toutes les richesses de la création ; de faire avancer pas à pas la culture ; de rendre la vie de ce monde plus supportable et plus belle : d'alléger le travail et la fatigue, la douleur, la maladie et la mort, bref, de se soummettre la terre. 6 De même, en punissant Eve, Dieu n'a pas voulu défendre et n ' a pas défendu aux mères d'utiliser les moyens qui rendent l'accouchement plus facile et moins douloureux. A u x paroles de l'Ecriture, il ne faut pas chercher d'échappatoire: elles restent vraies dans le sens entendu et exprimé par le Créateur : la maternité donnera beaucoup à supporter à la mère. De quelle manière précise Dieu a-t-il conçu ce châtiment et comment l'exécutera-t-il? L ' E c r i t u r e ne le dit pas. Certains prétendent uue l'enfantement fut, aux origines, entièrement indolore et ne devint douloureux que plus tard, (peut-être à la suite d'une interprétation erronée du jugement de D i e u ) , par le jeu de l'auto-et de Phétérosuggestion, des associations arbitraires, des réflexes conditionnés et à cause des comportements fautifs des parturientes; jusqu'ici, toutefois, ces affirmations dans leur ensemble n'ont pas été prouvées. D'autre part, il peut être vrai qu'un comportement incorrect, psychique ou physique, des parturientes soit susceptible d'accroître fortement les difficultés de la naissance et les ait accrues en réalité. La science et la technique peuvent donc utiliser les conclusions de la psychologie expérimentale, de la physiologie et de la gynécologie (comme dans la méthode psycho-prophylactique), afin d'éliminer les sources d'erreurs et les réflexes conditionnés douloureux et de rendre la parturition aussi indolore que possibile; l'Ecriture ne le défend pas. Considérations finales sur l'obstétrique chrétienne En guise de conclusion, ajoutons quelques remarques sur l'obstétrique chrétienne. La charité chrétienne s'est depuis toujours occupée des mères à l'heure de l'accouchement; elle s'est efforcée et s'efforce aujourd'hui encore de leur procurer une assistance eflicace, psychique et physique, selon l'état d'avancement de la science et de la technique. Ce peut être le cas à présent pour les nouvelles acquisitions de la méthode psycho-prophylactique * Cfr. fíen. 1, 28. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 92 dans la mesure où elles recontrent l'approbation des savants sérieux. L ' o b stétrique crétienne peut ici intégrer dans ses principes et ses méthodes tout ce qui est correct et justifié. . Toutefois, qu'elle ne s'en contente pas pour les personnes susceptibles de recevoir davantage, et qu'elle n'abandonne rien des valeurs religieuses; qu'elle mettait à profit jusqu'à présent. Dans Notre allocution au Congrès de l'Association italienne des sages-femmes catholiques,' le 29 o c t o b r e 7 1951, Nous avons parlé en détail de l'apostolat, dont les sages-femmes catholiques sont capables et qu'elles sont appelées à pratiquer dans leur profession ; entre autres, Nous mentionnions l'apostolat personnel, c'està-dire celui qu'elles exercent par le moyen de leur science et de leur art 8 et par la solidité de leur foi chrétienne ; puis l'apostolat de la maternité en s'efforçant de rappeler aux mères sa dignité, son sérieux et sa grandeur. I c i s'applique ce que N o u s avons dit aujourd'hui, puisqu'elles assistent la mère à l'heure de la naissance. La mère chrétienne puise dans sa foi et sa vie de grâce la lumière et la force pour mettre en Dieu une pleine confiance, se sentir sous la protection de la Providence et aussi pour accepter volontiers ce que Dieu lui donne à supporter; il serait donc dommage que l'obstétrique chrétienne se borne à lui rendre des services d'ordre purement naturel, psycho-prophylactiques. Deux points méritent ici d'être s o u l i g n é s : le christianisme n'interprète pas la souffrance et la c r o i x de façon purement négative. Si la nouvelle technique lui épargne les souffrances de l'accouchement ou les adoucit, là mère peut l'accepter sans aucun scrupule de c o n s c i e n c e ; mais elle n ' y est pas obligée. En cas d'un succès partiel ou d'échec, elle sait que la souffrance peut devenir une source de bien, si on la supporte avec Dieu et par obéissance à sa volonté. La vie et la souffrance du Seigneur, les douleurs que tant de grands hommes ont supportées et même cher* chées, grâce auxquelles ils ont mûri, grandi jusqu'aux sommets de l'héroïsme chrétien, les exemples quotidiens d'acceptation résignée de la c r o i x , que Nous avons sous les yeux, tout cela révèle la signification de la souffrance, de l'acceptation patiente de la douleur dans l'économie actuelle du salut, pendant le temps de cette vie terrestre. Une deuxième remarque. La pensée et la vie chrétiennes, et d o n c l'obstétrique chrétienne, n'attribuent pas une valeur absolue aux progrés de la science et aux raffinements de la technique. Par contre une 7 8 Acta Apostolicae Sedis, a. 1951 p. 835 ss. I. c. p 837. Acta Pii Pp. XII pensée et une conception dé vie d'inspiration matérialiste trouvent cette position naturelle : elle leur sert de religion ou de succédané de la relig i o n . Bien qu'il applaudisse aux nouvelles découvertes scientifiques et les utilise, le chrétien rejette toute apothéose matérialiste de la science et de la culture. Il sait que celles-ci occupent une place sur l'échelle objective des valeurs, mais que sans être la dernière, ce n'est pas non plus la première. Même à leur égard, il répète aujourd'hui, comme jadis et c o m m e toujours : «Cherchez d'abord le Royaume de Dieu et sa j u s t i c e » . 9 La plus haute, l'ultime valeur de l'homme, elle se trouve, non dans sa science et ses capacités techniques, mais dans l'amour de Dieu et le dévoûment à son service. P o u r ces raisons, mis en face de la découverte scientifique de l'accouchement sans douleur, le chrétien se garde de l'admirer sans retenue et de l'utiliser avec un empressement exagéré; il la juge d'une façon positive et réfléchie, à la lumière de la saine raison naturelle, et à celle, plus vive, de la foi et de l'amour, qui émane de Dieu et de la croix du Christ. II Ad Exofhum Virum Juscelino KubitscheJc de Oliveira, Praesidem elec- tum Brasiliae. * A vossa visita, Senhor Presidente, se honra altamente a vossa fé, a N o s consola-Nos vivamente, porque Nos assegura mais um período de boa inteligencia e de amistosa cooperaçao entre a Igreja e o Estado, para bem e prosperidade do Brasil. Chamada a eleger o Chefe do Estado para o novo período presidencial, a Naçâo, com o seu v o t o , reconhecia e consagrava os altos méritos de Vossa Excelencia, a energia dinàmica e as eximias qualidades administrativas por tantos anos demonstradas no Estado de Minas e na sua capital « coraçâo do Brasil », e simultaneamente manifestava o desejo de as ver resplandecer em mais vasto campo, no governo de todo o País. Sâo bem conhecidos os propósitos de V. E . , de fazer o possivel pelo desenvolvimento económico e industrial do Brasil, pondo em eficiencia os imensos tesoiros de riquezas naturais c o m que a próvida máo do Criad o r o enriqueceu. 9 MATTH. 6, 33. * Habita die 19 Ianuarii mensis a. 1950. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 94 Sabemos também dos esforços feitos no passado e dos propósitos actuáis de empenhar maiores diligencias ainda, para elevar económica e socialmente o nivel de vida das classes mais deserdadas e humildes, de m o d o que todos possam viver mais desafogada e honradamente, c o m a cidadâos da mesma pàtria, corno irmäos da mesma familia, da grande Patria Brasileira, da grande Familia dos fìlhos de Deus. E N ó s , conhecendo os sentimentos de V. E . , estamos certo de que a par da elevaçâo económica e material, terá sumamente a peito a elevaçâo do nivel espiritual, que dê àquela a sua verdadeira fisionomia e dignidade, animando-a e vivificando-a c o m a caridade crista, de m o d o que, prevenindo ou atalhando antagonismos e lutas de classe, se estreite cada vez mais a mùtua uniäo e c o n c o r d i a de todos os cidadâos e consequentemente de todos os Estados. C o m estes propósitos de governo e confiado na Providencia do T o d o poderoso, sem cuja assistência nao há casa que se edifique sòlidamente, nem cidade a cuja defesa baste a vigilancia dos que a guardam, p o d e V. E. encarar serenamente o futuro, segundo a áurea máxima do m a i o r dos seus oradores : « A g r a d a r e servir a Deus, e l o g o confiar animosa- mente » . As incertezas da hora presente sao grandes, a propaganda deletèria, múltipla e eficazmente conduzida p o r toda a parte ; nem o Brasil se pode considerar tao protegido, que nao tenha motivos de se guardar e estar alerta. Mas confiamos na B o n d a d e omnipotente de Cristo Redentor e no auxí- ' l i o da V i r g e m Imaculada, Padroeira do Brasil, que assistiräo sempre V. E. e seus dignos colaboradores, de m o d o que o período do seu governo seja de verdadeira Ordern e Progresso, de prosperidade material e espiritual, nacional e internacional do p o v o e N a ç a o Brasiliera. Suprema Sacra Congregatio S. Officii 95 ACTA SS. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII I DECRETUM PROSCRIPTIS LIBRORUM Feria IV, die 7 Decembris 1955 In generali consessu Supremae Sacrae Congregationis Sancti Officii, E m i ac Revmi Domini Cardinales, rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito Consultorum v o t o , damnarunt atque in indicem librorum prohibitorum inserendos mandarunt libros a D ö c t . A. HBSNARD conscriptos : 1. Morale sans peché, Presses Universitaires de France, Paris, 1954 ; 2. L'univers morbide de la faute, ibidem, 1949; 3. Manuel de sexologie normale et pathologique, Payot, Paris, 1951. Feria autem I I I (loco V ) , die 10 Ianuarii 1956, Ssmus D. N. D. P i u s Divina P r o v . P p . X I I , i n Audientia E m o D o m i n o Card. Pro-Secretario Sancti Officii concessa, relatam Sibi E m o r u m Patrum resolutionem adprobavit et publicari iussit. Datum R o m a e , ex Aedibus S. Officii, die 23 Ianuarii 1956. Arcturus De J o r i o , Notarius II DECRETUM PROSCRIPTA) LIBRI Feria IV, die 8 Februarii 1956 In generali consessu Supremae Sacrae Congregationis Sancti Officii, E m i ac Revmi D ò m i n i Cardinales, rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito Consultorum v o t o , damnarunt atque in indicem librorum prohibitorum inserendum mandarunt librum qui inscribitur : ALDO CAPITINI, Religione Aperta, Guanda, 1955. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 96 In Audientia autem diei 9 eiusdem mensis et anni, Ssmus D. N. D. P i u s Divina Providentia P p . X I I relatam Sibi E m o r u m Patrum resolutionem adprobavit et publicari iussit. Datum R o m a e , ex aedibus S. Officii, die 11 Februarii 1956. Arcturus De I o r i o , Notarius S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS LEOPOLDINENSIS-CAMPOSINAE DECRETUM DE MUTATIONE FINIUM DIOECESIUM Concrediti gregis c o m m o d o studentes, E x c m i P P . D D . Delphinus Ribeiro Guedes, Episcopus Leopoldinensis, et Antonius de Castro Mayer, Episcopus Camposinus, ab Apostolica Sede expostulaverant ut pars paroeciae vulgo La Palma, quae pertinet ad dioecesim Leopoldinensem distraheretur et dioecesi Camposinae adnecteretur, ita quidem ut ec- clesiastici dioecesium fines cum civilibus deinde conveniant. P o r r o , S. C. Consistorialis, attento favorabili voto E x c m i P. D. Ca f o l i Chiarlo, Archiepiscopi titularis A m i o e n i , tunc temporis in Brasiliana Republica Nuntii A p o s t o l i c i , vigore specialium facultatum sibi a Ssmo D o m i n o Nostro P i o Divina Providentia P p . X I I tributarum, oblatis prec i b u s benigne annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium, consensu, praesenti Consistoriali Decreto decernit, ut, bipartito memoratae paroeciae La P a l m a territorio, pars altera, quae in regione civili vulgo Minas Gérais iacet, Leopoldinensi dioecesi nexa permaneat, altera vero, quae ad regionem civilem vulgo R i o de Janeiro pertinet, dioecesi Camposinae in perpetuum adscribatur, mutatis deinceps hac ratione utriusque dioecesis finibus prout in sequentibus : « ... Segue até alcançar a linha de cumiada da Serra da Pedra B o n i t a ; prossegue por esta linha de cumiada, passando pelas Pedras B o nita e de Alexandria, até o ponto mais proximo a confluencia dos ribeiröes Born J a r d i m e E v a ; dai, desee até a dita confluencia e desee p e l o E v a até a sua confluencia no rio P o m b a ; desee por éste até a sua Sacra Congregatio Consistorialis 97 intersecçâo c o m o eixo longitudinal da ponte da Estrada de F e r r o Leopoldina ; deste ponto, cortando a margem esquerda do ref erido rio Pomba, atinge, em linha reta, o alto do M o r r o situado entre aquela margem e o leito da E. F. Leopoldina ; dai, atraversa novamente o leito desta ferrovia, ganha o divisor de aguas de anuentes diretos do rio P o m b a , de um lado, ribeirâo Santo A n t o n i o do ou tro, atingindo, em prosseguimento, a linha das vertentes dos córregos da Bocaina, da Cachoeira e do Desengaño, de um lado, e dos córregos do Retiro e da Aldeia do outro, até atingir um ponto tronteiro e mais p r ó x i m o da nascente do c ó r r e g o da Tolda, na Fazenda de Sao R o q u e : dai atinge a dita nascente e desee pelo córrego da T o l d a até a sua confluencia, c o m o córrego do Desengaño ; dai galga a linha de vertentes dos córregos da Cachoeira Bonita e.da Serra, pela qual c o n t i n u a ; corta a estrada do rodagem MiracemaPalma, em urna garganta ñas proximidades da fazenda da Fortaleza e continua pelo divisor das aguas dos córregos da Cachoeira Bonita e Inhamal do outro, até atingir a pontâo de Santo A n t o n i o ; deste pontâo segue pela linha de cumiada da Serra da Divisa que separa as aguas do ribeirâo do M a c u c o das aguas do ribeirâo Sao Joaquim e dos córregos do Taquaraçu, Born Jardim e Santa Cruz, passando pelo pontâo do Felicissimo e continua pela mesma linha de cumiada da Serra da Divisa, até atingir um ponto em que, descendo, vai al cancar o rio Muriaé no local denominado P o ç o - F u n d o ; atravessa ai o rio Muriaé, ganha a linha de cumiada da serra do Br ito... ». Omnia acta et documenta praefatam paroeciae « La Palma » partem respicientia a Leopoldinensi ad Camposinam Curiam, c u m primum fas erit, transmittantur. A d haec perficienda eadem Sacra Congregatio E x c m u m P . D . Armandum Lombardi, Archiepiscopum titularem Caesariensem Philippi et in Brasiliana Republica Nuntium Apostolicum, deputat, necessarias et opportunas ei tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem Consistorialem quam primum remittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Quibus super rebus praesens edit Consistoriale Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis Consistorialis, die VIII Septembris anno MCMLV, in Nativitate B. Mariae Virginis. £B F r . A. I. Card. PIAZZA, E p . Sabinen, et Mandelen., a Secretis L. ÇQ S. Iosephus 7 - ACTA, vol. X X I I I , n. 2. — 25-2-1956. Ferretto, Adsessor Acta Apostolicae Sedis - Commentarium officiale 98 ACTA TRIBUNALIUM SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA (OFFICIUM DE INDULGENTIIS) ORATIO AD BEATAM VIRGINEM MARIAM, A SUMMO PONTIFICE PIO XII EXARATA, INDULGENTIIS DITATUR. O Vergine, bella come la luna, delizia del cielo, nel c u i volto guardano i beati e si specchiano gli angeli, fa che noi, tuoi figliuoli, ti assomigliamo e che le nostre anime ricevano un raggio della tua bellezza, che non tramonta con gli anni, ma che rifulge nell'eternità. O Maria, sole del cielo, risveglia la vita dovunque è morte e rischiara gli spiriti dove sono le tenebre. Rispecchiandoti nel volto dei tuoi figli, concedi a noi un riflesso del tuo lume e del tuo fervore. O Maria, forte come un esercito, dona alle nostre schiere la vittoria. Siamo tanto deboli, e il nostro nemico infierisce c o n tanta superbia. Ma con la tua bandiera ci sentiamo sicuri di v i n c e r l o ; egli conosce il vigore del tuo piede, egli teme la maestà del tuo sguardo. Salvaci, o Maria, bella come la luna, eletta come il sole, forte come un esercito schierato, sorretto non dall'odio, ma dalla fiamma dell'amore. Così sia. Die 17 Ianuarii 1956 Ssmus D. N. partialem corde quingentorum contrito citaverint. Pius div. Prov. dierum acquirendam Contrariis N. Card. Pp. Indulgentiam quoties quibuslibet CANALI, XII benigne tribuere supra minime a relatam dignatus christifidelibus orationem est saltem devote re- obstantibus. Paenitentiarius Maior L. j$| S. S. Luzio, Re gens Sacra Romana Rota 99 SACRA ROMANA ROTA Citationes edictales I AUGUSTANA SEU TAURINEN. NULLITATIS MATRIMONII (PASCAL-CARLIN) Cum ignoretur locus actualis commorationis Domini Aloysii Carlin, in causa conventi, eundem citamus ad comparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis S. R. R o tae ( R o m a , Palazzo della Cancelleria) die 1 Maii 1956, hora 11, ad concordandum de dubio disputando, vel infrascripto subscribendum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. An constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam habentes de l o c o commorationis praedicti Domini Aloysii Carlin curare debent, ut de hac edictali citatione ipse moneatur.* Iosephus Pasquazi, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 17 Ianuarii 1956. C. Pezzicara, Notarius ff. * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de Mr Louis Carlin défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 1 mai 1956, à 11 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci dessous rapporté, et fixer le jour de la décision de la cause devant la Rote. Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les prêtres, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence du dit Mr Louis Carlin devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 100 II S. ANDREAE ET EDIMBURGEN. NULLITATIS MATRIMONII (GRAHAM-TAYLOR) Cum ignoretur locus actualis commorationis D o m i n i Eduardi Taylor, in causa conventi, eundem citamus ad comparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis Sacrae Romanae Rotae ( R o m a , Palazzo della Cancelleria) die 17 Aprilis 1956 hora 12, ad concordandum de dubio disputando, vel infrascripto subscribendum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. An constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam habentes de l o c o commorationis praedicti D o m i n i Eduardi Taylor curare debent, ut de hac edictali citatione ipse moneatur.* Franciscus Brennan, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 23 Ianuarii 1956. C. Pezzicara, Notarius ff. * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de Mr Edouard Taylor, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 17 avril 1956, a 12 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la décision de la cause devant la Rote. Oonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? Les Ordinaires des lieux, lex curés, les prêtres, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence du dit Mr Edouard Taylor devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Sacra Romana Rota lOf III AS CUL AN A SEU FIRMANA NULLITATIS MATRIMONII (DI MICHELE - MANDIC) Cum ignoretur locus actualis commorationis D o m i n i Milorad Mandic, in causa conventi, eundem citamus ad comparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis S. R. Rotae (Roma, Palazzo della Cancelleria) die 27 Aprilis 1956, hora 12, ad concordandum de dubio disputando, vel infrascripto subscribendum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. An confirmanda vel infirmanda sit Sententia Rotalis diei 17 Decembris 1955, in casu. Ordinarii l o c o r u m , parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam habentes de l o c o commorationis praedicti Domini Milorad Mandic curare debent, ut de hac edictali citatione ipse moneatur.* Aurelius Sabattani, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 27 Ianuarii 1956. C. Pezzicara, Notarius ff. * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M. Milorad Mandic, défendeur en cette cause, nous le citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 27 avril 1956, à 12 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la décision de la cause davant la Rote. Doit-on confirmer ou casser la sentence Rotale du 17 décembre 1955 dans cette cause? Les Ordinaires des lieux, les curés, les prêtres, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence du dit M. Milorad Mandic devront, dans la mesure du possible, Pavertir de la présente citation. 102 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IV SANCTI DIDACI NULLITATIS MATRIMONII (MODICA-STEINÌ C u m ignoretur locus actualis commorationis Dominae Kathleen Stein (Clifton), in causa conventae, eandem citamus ad comparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis S. R. Rotae ( R o m a , Palazzo della Cancelleria), die á Iunii 1956, hora 10, ad concordandum de dubio disputando, vel ad infrascriptum subscribendum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. An constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam habentes de l o c o commorationis praedictae Dominae Kathleen Stein (Clifton) curare debent, ut de hac edictali citatione ipsa moneatur.* Guillelmus Doheny, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 31 Ianuarii 1956. C. Pezzicara, Notarius ff. * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de Mme Kathleen Stein (Clifton) défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 4 juin 1956, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la décision de la cause devant la Rote. Conste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les prêtres, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de la dite Kathleen Stein (Clifton), devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Diarium Romanae Curiae 103 DIARIUM ROMANAE CURIAE Giovedì, 19 gennaio 1956, il Santo Padre Pio X I I ha ricevuto in solenne Udienza Sua Eccellenza il Dott. JUSCELINO KUBITSCHEK DE OLIVEIRA, Presidente eletto degli Stati Uniti del Brasile. Sabato, 11 febbraio 1956, il Santo Padre Pio X I I ha ricevuto in solenne Udienza il Prof. Dott. MANUEL RIO, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica di Argentina, per la presentazione delle Lettere Credenziali. S E G R E T E R I A DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di nominare : 4 gennaio 1956. L'Illmo e Revmo Monsig. Giusti Martino, Prefetto dell'Archivio Segreto Vaticano. » » » Il Revmo Monsig. Hoberg Ermanno, Vice-Prefetto dell'Archivio Segreto Vaticano. 11 » » L'Illmo e Revmo Monsig. Piolanti Antonio, Consultore della S. Sacra Congregazione del Sant'uffizio. 14 » » Gli Emi e Revmi Signori Cardinali Ciriaci Pietro e Ottaviani Alfredo, Membri della Sacra Congregazione dei Religiosi. » » » L'Illmo e Revmo Monsig. Zerba Cesare, Prelato Votante Soprannumerario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica. » - • » » Il Revmo Monsig. Casòria Giuseppe, Prelato Referendario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica. » » » Il Revmo Monsig. Stoppini Irvin, Prelato Referendario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica. » » » Il Revmo Padre Goyeneche Servo, dei Claretiani, Consultore della Sacra Congregazione Concistoriale.. 104 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Parimente con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di nominare : Protonotari Apostolici ad instar participantium 9 dicembre 1954. Monsig. Biobé Oliviero, della diocesi di Angers. » Monsig. Simonne Leone, della diocesi di Coutances. » » 20 agosto 1955. Monsig. Funk Giovanni, della diocesi di Orookston. Monsig. Murphy Edwin, della diocesi di Steubenville. 14 settembre 13 ottobre Monsig. Weder Michele, della diocesi di San Gallo. 28 » Monsig. Ghiga Mario, della diocesi di Iglesias. 11 novembre Monsig. Sorrentino Innocenzo, della diocesi di Cava. Prelati domestici di Sua Santità 23 settembre 1954. Monsig , Sexton Giovanni, della diocesi di WilcanniaForbes. 9 dicembre Monsig Huet Fernando, delia diocesi di Nancy. Monsig. Feuillatre Enrico M., della diocesi di Orléans. » Monsig, Jacquart Leopoldo M. G., dell'arcidiocesi di » Reims. Monsig, Joubier Andrea, della diocesi di Vannes 30 Monsig, Dee Davide, dell'arcidiocesi di Brisbane. » Monsig. Frawley Bartolomeo, della medesima arcidiocesi. » Monsig. Keating Edmondo, della medesima arcidiocesi. » Monsig. McCarthy Giovanni, della medesima arcidiocesi. Monsig. Roberts Cornelio, della medesima arcidiocesi. » » 5 gennaio 1955. Monsig. Galibert Emilio, dell'arcidiocesi di Albi. » Monsig. Salcedo Giuseppe Gioacchino, della diocesi di » » Tunja. » Monsig. Vargas Torres Ignazio, della medesima diocesi. » » » Monsig. Mollat Guglielmo, della diocesi di Nantes. 7 » » Monsig. Favier Edoardo Cirillo, dell'arcidiocesi di Can15 » berra-Goulburn. » » » Monsig. Thomas Francesco Saverio, della diocesi di Sandhurst. Monsig. 23 Lestienne Pietro, della diocesi di Lilla. » Monsig. Mulier Giovanni, dell'arcidiocesi di Parigi. 29 » Guyot Leone, della diocesi di Séez. Monsig. 2 marzo Cronin Michele, dell'arcidiocesi di Sydney. Monsig. 2 aprile Harrington Tommaso, della medesima arcidioMonsig. » » cesi. » Monsig. McGovern Giovanni Giuseppe, della medesima arcidiocesi. Monsig. McDonald Giovanni, della medesima arcidiocesi. » Monsig. O'Donoghue Matteo, della medesima arcidiocesi. Monsig. Thomas Algernon, della medesima arcidiocesi. » Monsig. Wallace Tommaso, della medesima arcidiocesi. Monsig. Stampfl Benedetto, dell'arcidiocesi di Salisburgo. 16 Diarium Romanae Curiae 16 28 30 » 2 12 aprile » » » maggio » 1955. » » » » » » » » 13 » 17 18 » » » » 2 20 luglio agosto Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. » » » 22 » » » » » » 14 settembre » » » 19 28 » » » » » » ottobre » » » » » » 11 novembre Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. » » Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 105 Baudet Emilio, della diocesi di Versailles. Mazet Enrico, della diocesi di Montpellier. Barbeau Enrico, dell'arcidiocesi di Cambrai. Tibergliien Pietro, della medesima arcidiocesi. Roughneen Patrizio, della diocesi di Aehonry. Groot Giovanni Martino, della diocesi di Haarlem. Erico Barber, dell'arcidiocesi di Calcutta. Erico Benjamin, della medesima arcidiocesi. Boularand Carlo, della diocesi di Chartres. Healy Giacomo, della diocesi di Armidale. O'Brien Stefano, della medesima diocesi. O'Connor Giovanni Patrizio, della medesima diocesi. Tully Maurizio, della medesima diocesi. Wider Guglielmo, della diocesi di San Gallo. Cardin Vittorio, della diocesi di Crookston. Junghans Adamo, della medesima diocesi. McAleer Giovanni, della medesima diocesi. Merth Alessandro, della medesima diocesi. Schmit Enrico, della diocesi di Lussemburgo. Janssens Arturo, dell'arcidiocesi di Malines. Buswell Carlo A . , della diocesi di Oklahoma e Tulsa. Finn Cecilio, della medesima diocesi. Hardesty Gilberto, della medesima diocesi. Kanaly Giacomo D . , della medesima diocesi. Isenbart Adamo, della medesima diocesi. Leven Stefano, della medesima diocesi. Luecke Silvestro, della medesima diocesi. Monaghan Gavan P., della medesima diocesi. Murtaugh Bartolomeo, della medesima diocesi. Reid Guglielmo, della medesima diocesi. Rooney Giacomo, della medesima diocesi. Casey Timoteo P., della diocesi di Bakèr. McMahon Michele, della medesima diocesi. Berendt Luigi, della diocesi di Steubenville. Kiefer Giuseppe, della medesima diocesi. Quinn Roberto, della diocesi di Sioux City. Melis Mario, della diocesi di Iglesias. Mulier Giuseppe, della medesima diocesi. Muroni Giovanni Amedeo, della medesima diocesi. Deery Giacomo, della diocesi di Worcester. Gilrain Giacomo, della medesima diocesi. Gravel Arturo, della medesima diocesi. Kennedy Giacomo, della medesima diocesi. Lynch Michele, della medesima diocesi. Sullivan Davide C, della medesima diocesi. Attanasio Amedeo, della diocesi di Cava. 106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 11 novembre 1955. Monsig. Fabbro Ettore, dell'arcidiocesi di Gorizia. » » •» Monsig. Canzonieri Carmelo, della diocesi di Ragusa. 15 » » Monsig. Cumbo Calogero, della diocesi di Agrigento. 21 » » Monsig. Caprio Giuseppe, dell'arcidiocesi di Benevento. Camerieri segreti soprannumerari di Sua Santità: 0 novembre 1954. Monsig. Duquaire Carlo, dell'arcidiocesi di Lione. » » » Monsig. Marchand Giorgio, della medesima arcidiocesi. 26 febbraio 1955. Monsig. Roncken Carlo, della diocesi di Ruremonda. 2 aprile » Monsig. Byrne Giovanni, dell'arcidiocesi di Sydney. » » » Monsig. Farrell Tommaso, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Gallen Giorgio, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Galvin Patrizio, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Kennedy Enrico, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. McCosker Francesco, della medesima arcidiocesi, » » » Monsig. Meaney Giovanni, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Ronan Giovanni, della medesima arcidiocesi. 12 maggio » Monsig. Kroon Giovanni Giuseppe, della diocesi di 's-Her. togenbosch. 14 settembre » Monsig. Urig Regis, della diocesi di Steubenville. 13 Ottobre » Monsig. Chmielewski Giuseppe, della diocesi di Camden. 19 » » Monsig. Jacqueline Bernardo, della diocesi di Coutances. 22 » » Monsig. Bajada Alonso, dell'arcidiocesi di Monreale. 28 » » Monsig. Barra Giuseppe, della diocesi di Pinerolo. » ». » Monsig. Bushey Davide, della diocesi di Worcester. » » » Monsig. Carney Michele, della medesima diocesi. » » » Monsig. Elwood Davide M., della medesima diocesi. » » » Monsig. O'Brien Giovanni, della medesima diocesi. » » » Monsig. Sherin Davide, della medesima diocesi. 31 » » Monsig. Bianchi Giovanni, dell'arcidiocesi di Firenze. » » » Monsig. Bonanni Gino, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Puliti Leone, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Vignini Giuseppe, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Di Paola Vittorio (Roma). 11 novembre » Monsig. Cervella Giovanni Battista, della diocesi di Mondovì. 15 » » Monsig. Martin Tommaso, della diocesi di Grand Rapids. 22 » » Monsig. Grasselli Francesco, della diocesi di Todi. » » » Monsig. Latini Giacomo, della medesima diocesi. » » » Monsig. Pericoli Mario, della medesima diocesi. 25 » » Monsig. Cincotti Camillo, della diocesi di Iglesias. » » » Monsig. Cinesu Luigi, della medesima diocesi. » » » Monsig. Cocco Onorino, della medesima diocesi. Cameriere d'onore di numero di spada e cappa di S. 8. : 7 novembre 1955. U sig. Parisi Costantino (Roma). Cameriere d'onore soprannumerario di spada e cappa di S. S. : 7 novembre 1955. Il sig. Magno Luigi (Roma). Diarium Romanae Curiae 107 ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di conferire: La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare : 28 maggio 1955. Al sig. Van Der Kroon Augusto Gerardo, della diocesi di Breda. La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, elasse civile : 11 novembre 1954. Al sig. De Vaux Giacomo, dell'arcidiocesi di Parigi. » gennaio 1955. Al sig. Collins Guglielmo, della diocesi di Cairns. 18 » » Al sig. Lemaire Giacomo, della diocesi di Lilla. Al sig. Motte Rasson Pietro, della medesima diocesi. » » » » Al sig. Segard Andrea, della medesima diocesi. » » Al sig. Sapin Antonio, dell'arcidiocesi di Lione. marzo » Al sig. •Sulmont Pietro, della diocesi di Amiens. 11 Al sig. Grenet Enrico, dell'arcidiocesi di Parigi. » Al sig. Gery Ippolito, dell'arcidiocesi di Lione. 24 » Al 29 sig. Novak Leopoldo, dell'arcidiocesi di Vienna. » Al sig. Werner Enrico, della diocesi di Haarlem. 22 aprile Al sig. Meuwissen Tommaso Giovanni, della diocesi di 27 » 's-Hertogenbosch. Al sig. Boulangé Enrico, dell'arcidiocesi di Cambrai. 25 maggio Al sig. Delhaize Achille, della diocesi di Tournai. 28 agosto Al sig. Alonso Alfonso, del vicariato apostolico di Ales30 » sandria di Egitto. 3 settembre Al sig. Amedeo Romeo, del'arcidiocesi di Catania. » » » Al sig. Torriani Carlo, della medesima arcidiocesi. f co Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 11 novembre 1954. Al sig. Melchior Bonnet Cristiano, dell'arcidiocesi di Pa rigi. 10 dicembre Al sig. Chirac Andrea, dell'arcidiocesi di Bordeaux. 3 gennaio 1955. Al sig. Scharr Carlo, della diocesi di Amiens. 11 » » Al sig. Andrade Marcello, dall'arcidiocesi di Parigi. Al sig. Gauthier Ernesto, della medesima arcidiocesi. » » » » Al sig. Moiette Carlo, della medesima arcidiocesi. » Al sig. Van Dijk Davide Cornelio, della diocesi di Haarlem. Al Peynenburg Giovanni, della diocesi di 's-Herto sig. » genbosch. Al sig. Boidin Raimondo, della diocesi di Lilla. 18 » » Al sig. Boucquey Luigi, della medesima diocesi. Al Dassonville Pietro, della medesima diocesi. » Al sig. Desurmont Roberto, della medesima diocesi. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 108 18 gennaio » » » » » » » » » » » eo febbraio » » » » » » » » » » » » » 8 » » » » 2 marzo » » » 18 WV S) 14 » » » » » » » » » » 24 » » » » » » » » » » » 22 aprile » » » » » » » » » » Lammens Edoardo, della medesima diocesi. Lepoutre Marcello, della medesima diocesi. Motte Gerardo Giorgio, della medesima diocesi. Pauwels Daniele, della medesima diocesi. Tiberghien Giorgio, della medesima diocesi. Vancoillie Luigi, della medesima diocesi. Vergriete Giorgio, della medesima diocesi. Verheij Enrico Giov. N., dell'arcidiocesi di Utrecht. Al sig. Hòppener Renato G., della diocesi di Ruremonda. A l sig. Van Thiel Alessandro G., della diocesi di s'-Hertogenbosch. A l sig. Matser Cristiano G., dell'arcidiocesi di Utrecht. A l sig. Dutreuilh Emilio, dell'arcidiocesi di Bordeaux. Al sig. Tranchant Giuseppe, della diocesi di Meaux. Al sig. De Korsak Giovanni, dell'arcidiocesi di Parigi. A l sig. De Laage De Meux Ilario, della medesima arcidiocesi. Al sig. Brandet Pietro G. M., della diocesi di Poitiers. Al sig. Grassin Andrea, della medesima diocesi. Al sig. Smit Gabriele, dell'arcidiocesi di Utrecht. Al sig. Drion Bernardo, della diocesi di Breda. Al sig. Enrico C. Veldhuis, della diocesi di Haarlem. Al sig. Jürgens Francesco L., della diocesi di Southwark. Al sig. Laboureur Luigi, dell'arcidiocesi di Bourges. Al sig. Tinturier Pietro, della medesima arcidiocesi. A l sig. Van Spanje Giovanni, dell'arcidiocesi di Utrecht. A l sig. De Groen Teodoro Cornelio, della medesima arcidiocesi. A l sig. Van Der Zee Taeke, della medesima arcidiocesi. A l sig. Cleerdin Giuseppe, della diocesi di Haarlem. Al sig. Teulings Corrado, della medesima diocesi. Al sig. Van Os Enrico G., della medesima diocesi. Al sig. De Romanet Pietro, della diocesi di Séez. Al sig. Dubois Alberto, della medesima diocesi. Al sig. D'Amonville Giacomo, della diocesi di Versailles. Al sig. Gachés Pietro, della medesima diocesi. Al sig. Lanson Giorgio, della medesima diocesi. AI sig. Lesort Andrea, della medesima diocesi. Al sig. Manche Guido, della medesima diocesi. Al sig. De Montgros Giuseppe, della diocesi di Viviers. Al sig. Rioufol Luigi, della medesima diocesi. Al sig. Brunet Pietro, della diocesi di Arras. A l sig. De La Bretesche Andrea, della medesima diocesi. Al sig. Lamoril Giulio, della medesima diocesi. Al sig. Lecouffe Eugenio, della medesima diocesi. A l sig. Paris Giorgio, della medesima diocesi. A l sig. Ringeval Giuseppe, dell'arcidiocesi di Cambrai. A l sig. Kok Pietro, della diocesi di Haarlem. 1955. A l » Al » Al » Al » Al » Al Al Al » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Diarium Romanae Curiae 22 aprile » » 109 1955. Al sig. Mansión Enrico, dell'arcidiocesi di Parigi. » Al sig. De Vries Gerben Giov., della diocesi di 's-Hertogenbosch. Al sig. Tilman Francesco, della medesima diocesi. » » » 29 » » Al sig. Richaud Giovanni Battista, dell'arcidiocesi di Marsiglia. 2 maggio » Al sig. Guerrin des Croix du Marteray Pietro, della diocesi di Strasburgo. » » » Al sig. Jacquet Giorgio, dell'arcidiocesi di Avignone. » » » Al sig. Vernet Giacomo, della medesima arcidiocesi. 17 » » Al sig. Bergers Alberto, della diocesi di Haarlem. » » » Al sig. Pama Giorgio G., della medesima diocesi. 18 » » Al sig. Gernigon Francesco, dell'arcidiocesi di Parigi. » » » Al sig. Mace Carlo, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Vasseur Raimondo, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Drouineau Roberto, della diocesi di Poitiers. 25 » » Al sig. Tournoux Giorgio, dell'arcidiocesi di Cambrai. 27 Al sig. Falempe Gastone, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Ronfard Pietro, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Wibault Eugenio, della medesima arcidiocesi. )) » » Al sig. Bergers Teodoro M., della diocesi di Haarlem. Al sig. Laudy Leonardo, della diocesi di Ruremonda. » » 30 » » Al sig. Boissier Mario, dell'arcidiocesi di Lione. » » » Al sig. Charpin Giovanni, della medesima arcidiocesi. )) » » Al sig. Houdoy Saverio, della medesima arcidiocesi. Al sig. Di Grazia Mario, dell'arcidiocesi di Catania. 3 settembre Al sig. Fichera Domenico, della medesima arcidiocesi. » » » Al 9 sig. De Meester Leopoldo, dell'arcidiocesi di Malines. » » Al sig. Smeesters Francesco Saverio, della medesima arci» » » diocesi. Wauquez Marcello, della medesima arcidiocesi. Al sig. » » Weyts Amato, della medesima arcidiocesi. Al sig. » » » Al sig. Filippucci Gino, della diocesi di Pesaro. 15 ottobre Al sig. Benati Dante, della diocesi di Guastalla. 26 » » » » Al sig. Benati Mario, della medesima diocesi. » » Al sig. Lombardini Alberto, della medesima diocesi. Al sig. Lombardini Rainero, della medesima diocesi. » » 7 novembre Al sig. De Cardona Roberto (Italia). 18 » » Al sig. Ngo-Van-Ba Andrea, del vicariato apostolico di Hué. La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa : 21 aprile 1955. Al sig. Joham Giuseppe Vienna. Antonio, dell'arcidiocesi La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 29 marzo 1955. Al sig. Musil Giuseppe, dell'arcidiocesi di Vienna. di Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 110 La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa : 1955. Al sig. » Al sig. » Al sig. » » » » Al sig. Al sig. » » » » Al sig. » » » A l sig. 9 settembre » Al sig. » » Al sig. Al sig. » 13 26 29 marzo » » 17 •6 » » ottobre 15 » » » » » » » 26 29 » 3 novembre » » » 7 » 11 » » » » » » » 12 18 » 19 » » » 22 » 24 » 26 28 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » Al sig. Al sig. Al sig. A l sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. A l sig. A l «ig. A l sig. Al sig. A l sig. Al sig. Al sig. Al sig. A l sig. Al sig. Al sig. Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Kromus Giovanni, dell'arcidiocesi di Vienna. GamsJaeger Rodolfo, della medesima arcidiocesi. Groessl Francesco, della medesima arcidiocesi. Marboe Ernesto, della medesima arcidiocesi. 'Seefehlner Egon Ugo, della medesima arcidiocesi. Sittner Giovanni, della medesima arcidiocesi. Waldstein Guglielmo, della medesima arcidiocesi. Kennis Ignazio, dell'arcidiocesi di Malines. Louis Roberto, della medesima arcidiocesi. Cascini Alfredo, del vicariato apostolico di Tripoli. Longo Matteo, del medesimo vicariato apostolico. Ruberto Antonio, della diocesi dei Marsi. Zaki Boulos, del patriarcato d'Alessandria dei Copti. Bistoncini Tommaso (Roma). Fermanelli Giorgio (Roma). Morelli Mario (Roma). Notario Aldo (Roma). Sciascia Ugo (Roma). Vazio Marcello (Roma). Ceresa Alfonso, della diocesi di Piacenza. Querin Sante, della diocesi di Concordia. Ulano Luigi, della diocesi di Alessandria. Raiteri Pietro, della medesima diocesi. Pantaleoni Clemente, della diocesi di Treviso. Gorla Carlo, dell'arcidiocesi di Milano. Di Giacomo Salvatore, della diocesi di Ragusa. Migliorini Salvatore, della medesima diocesi. Spadola Mario, della medesima diocesi. Schininà Giovanni Battista, della medesima diocesi. Cavallini Virtus, della diocesi di Belluno. Luciani Fausto, della diocesi di Feltre. Scarabosio Antonio (Roma). De Bruyne Edgardo, dell'arcidiocesi di Malines. Eerdekens Filippo, della medesima arcidiocesi. Cattaneo Carlo, dell'arcidiocesi di Milano. Rivano Amleto, della medesima arcidiocesi. Cerbara Amilcare (Roma). Calderoli Guido, della diocesi di Bergamo. Cantoni Luigi, della diocesi di Reggio Emilia. Cruciani Mariano (Roma). Quagliere Michele (Roma). Civiero Umberto (Roma). Solvyns Andrea, del vicariato apostolico di Lago Alberto. Diarium Romanae Curiae Ili Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa : 15 novembre 1954. A l sig. O'Brien Giovanni, della diocesi di Maitland. 11 gennaio 1955. Al sig. Minderop Enrico A . , ideila diocesi di Haarlem. » » » Al sig. Tervoort Adriano G., della diocesi di 's-Hertogenbosch. » Al sig. Mentied Giovanni Gerardo, della medesima dio8 febbraio cesi. » » Al sig. Globocnik-Vojka Alessandro, dell'arcidiocesi di 18 Vienna. » Al sig. Berger Giovanni G., della diocesi di Ruremonda. 10 marzo i4 » » Al sig. Van Der Berg Pietro A., della diocesi di Haarlem. 24 » Al sig. Mientjes Egidio G., della medesima diocesi. 29 » Al sig. Karasek Francesco, dell'arcidiocesi di Vienna. » » » Al sig. Osond Antonio, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Simon Carlo, della medesima arcidiocesi. Al sig. Van Den Akker Giovanni G., della diocesi di 16 aprile Haarlem. » Al sig. Heesterbeek Enrico, della diocesi di 's-Hertogen22 » bosch. Al 29 » sig. Mensink Francesco, della diocesi di Haarlem. » » » Al sig. Eijkens Gerardo A . , della diocesi di 's Hertogenbosch. » Al Aumonier Andrea, dell'arcidiocesi di Parigi. maggio sig. 18 Heron Marcello, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Appendino Domenico, dell'arcidiocesi di Torino. 16 agosto Al sig. » Al sig. Pé Maffeo, della diocesi di Brescia. 23 » 24 » » Al sig. Pischler Adolfo, del vicariato apostolico di Alessandria di Egitto. Al sig. Della Puppa Tullio, del patriarcato di Venezia. » » 26 Al sig. Melani Rinaldo, della diocesi di Arezzo. 3 settembre » Al sig. Chirico Ivan (Roma). » » Al 9 sig. Hermans Enrico, dell'arcidiocesi di Malines. » Al sig. Kempenaers Francesco, della medesima arcidio» » » cesi. » Al sig. Slosse Felice, della medesima arcidiocesi. » » » Al sig. Van Der Maeren Leonardo, della medesima arcidiocesi. » Al sig. Van De Vorst Raimondo, della medesima arcidio» cesi. » Al sig. Van Gysel Francesco, della medesima arcidiocesi. » 14 » » A l sig. Vendetti Mario (Roma). ottobre » Al sig. Giordano Francesco, della diocesi di San Severo. Al sig. Tsuguwo Umehara (Giappone). » 13 » 14 » » Al sig. De Nora Donato, della prelatura « nullius » di Altamura. Al sig. » De Paola Domenico, della medesima prelatura « nullius ». » Al sig. Vitale Nicola, della medesima prelatura «nullius». » » co Ut v Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 112 1955. Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. 7 novembre 19 » Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. » » » » » » 22 26 28 Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. 7 dicembre 20 » Al sig. Al sig. 15 ottobre » » » » 20 22 » 26 » » 28 » » » » Bertocco Natale (Roma). Borghi Lorenzo (Roma). Burdisso Giuseppe (Roma). Battilo Generoso (Roma). Rossi Rodolfo (Roma). Dessart Paolo, ideila diocesi di Liegi. Meyer Giovanni, all'arcidiocesi di Malines. Van Massenhove Marcello, della medesima arcidiocesi. De Cock Achille, della diocesi di Bruges. Roose Giuseppe, della medesima diocesi. Vanlerberghe Andrea, della medesima diocesi. Scorretti Fernando (Italia). Signore Filippo, dell'arcidiocesi di Gaeta. Colacicco Giuseppe, dell'arcidiocesi di Bari. Carnevali Carlo, della diocesi di Fabriano e Matelica. Latini Bruno, della medesima diocesi. Lazzari Attilio, della medesima diocesi. Guglietti Alessandro, dell'arcidiocesi di Gaeta. Bovée Giulio, dell'arcidiocesi di Malines. D'Espallier Vittorio, della medesima arcidiocesi. Vooght Vittorio, della medesima arcidiocesi. Van Alsenoy Leone, della medesima arcidiocesi. Tonelli Tonino, dell'arcidiocesi di Bologna. Carrano Giovanni (Roma). Fehringer Giorgio, del vicariato apostolico di Lago Alberto. Frassati, Oronzio (Roma). Dejean Pietro, della diocesi di Baiona. NECROLOGIO 17 dicembre 1955. Monsig. Roche Francesco Tiburzio, Vescovo tit. ¡di Amadassa. 3 gennaio 1956. Monsig. Cossio Aluigi, Arcivescovo tit. di Sebastopoli di Abasgia. 4 » » Monsig. de Laurentiis Ernesto, Vescovo di Ischia. 11 » » Monsig. Kandathil Agostino, Arcivescovo di Ernakulam. 20 » » Monsig. Fiorentini Giovanni, Arcivescovo di Catanzaro. 1 febbraio » Monsig. dos Santos Antonio Giuseppe, Vescovo di Assis. 9 » » Monsig. Martínez Luigi, Arcivescovo di Messico. 15 » » Monsig. Fitzgerald Riccardo Giuseppe, Vescovo di Gibilterra. » » » Monsig. Mantiero Antonio, Vescovo di Treviso, Prelato di Santa Lucia del Mela. An. et vol. X X X X V I I I 24 Martii 1956 (Ser. II, v. X X I I I ) - N. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ACTA PII PP. XII CONSTITUTIO APOSTOLICA DE AFRICA GALLICA ET DE INSULA MADAGASCARIA IX AFRICAE GALLICAE TERRITORIIS ET IN MADAGASCARIA INSULA NOVA ECCLESIARUM EPISCOPORUMQUE SERIES STATUITUR, ECCLESIASTICA NEMPE HIERARCHIA. P I U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AP PERPETUAM REI MEMORIAM D u m tantis Ecclesiae premimur curis, sereno tamen cumulamur gaudio quotiens verum fieri comperimus quod Christus aliquando praedixit, esse vel remotissimas ab ipso gentes ab oriente et occidente et aquilone et austro ad Dei regnum venturas (cf. L c . 13, 29). Cum igitur in Africae regionibus atque in Madagascaria Insula, quae sub Gallorum ditione sunt, Evangelii praeconum labores et industriae per longam annorum seriem catholicum nomen ita provexerint, ut bona affulgeat spes ut in posterum etiam consociatae sacrorum Pastorum sacerdotumque vires, ac fidelium virtutes feliciores usque progressiones efficiant, plane admittendas esse preces censemus venerabilis Fratris Marcelli Lefebvre, Archiepiscopi titulo Arcadiopolitani in E u r o p a et A p o s t o l i c i Delegati Africae Gallicae, qui ab hac Sancta Sede rogavit ut in hisce territoriis certa E c clesiarum et Episcoporum ordinatio constitueretur. Consilio igitur usi venerabilium Fratrum Nostrorum S. B. E. Cardinalium S. Congregationi Fidei Propagandae praepositorum, et consensu praeterea eorum suppleto, qui in hac re aliquid iuris vel habeant vel se habere opinentur ; 8 - ACTA, vol.. X X I I I , n. 3. — 24-3-1956. 114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale omnibus quo par erat studio consideratis, de summa Nostra potestate sequentia statuimus. In regionibus, quas diximus, Africae Gallicae et in Insula Madagascaria episcopalem Hierarchiam, quam vocant, constituimus ita ut undecim ecclesiasticae Provinciae fiant. Quam ob rem, A p o stolicos Vicariatus de Dakar, de Bamako, de Ouagadougou, Konakriensem, Abidianensem, Lomensem, Ouidahensem, de Y a o u n d e , de Brazzaville, Banguensem ac de Tananarive ad metropolitanae Ecclesiae dignitatem perducimus. Vicariatus vero Ziguinchôrensem, de Bobo-Dioulasso, Kuduguensem, Nunensem, Sassandrensem, de Katiola, Portus Novi, de Douala, de Foumban, Garuensem, de D o u m é , Librevillensem, de Pointe Noire, A r c i s Bousset, Berberatensem, de Diego-Suarez, de Ambanja, de Majunga, de Antsirabé, de Tamatave, de Miarinarivo, de Fianarantsoa, de F o r t Dauphin, atque A p o s t o l i c a s Praefecturas de Bouaké, de Sokodé, A r c i s Lamy ac de Morondava ad dioecesis gradum evehimus ; quas omnes Ecclesias iisdem metropolitanis Sedibus, quarum supra nomen fecimus, subicimus. Vicariatum denique de Rabat ad archidioecesis dignitatem, Vicariatum vero Ghardaiensem in Sahara ad dioecesis ordinem perducimus, ac Praefecturam denique de Gibuti dioecesim pariter creamus : quas tres Ecclesias huic Romanae Sedi directo subiectas volumus. Ex iis igitur ita ordinatis Ecclesiis eas, quae sequuntur, Provincias Ecclesiasticas condimus, quarum is erit status, quem descripturi sumus. Provincia ecclesiastica Dakarensis ex metropoli Dakarensi constabit, cuius titulus metropolitam templi erit B. Maria V i r g o a V i c t o r i a ; atque e suffraganea dioecesi Ziguinchorensi, cuius cathedrale templum erit S. A n t o n i o Patavino sacrum. Provincia ecclesiastica Bamakoënsis componetur eiusdem appellationis metropolitana Ecclesia, quae fuerat ad hunc diem Vicariatus de Bamako : cuius aedes cathedralis erit Sacratissimo Cordi Iesu dicata. Provincia ecclesiastica Uagaduguensis ex eiusdem nominis metropoli constabit, quae fuit usque nunc Vicariatus de Ouagadougou, cuiusque titulus metropolitam templi erit Intaminatus Mariae Virginis Conceptus ; exque suffraganeis dioecesibus : B o b o diulassensi, adhucusque Vicariatu de Bobo-Dioulasso, cuius templum erit B. V. Mariae Lapurdensi sacrum; Kuduguensi, cuius aedes erit S. Augustino dicata ; Nunensi denique, cuius titulus cathedralis templi erit B. V. Maria a Perpetuo A u x i l i o . Provincia ecclesiastica Konakriensis componetur metropolitana Konakriensi archidioecesi, cuius sacra aedes, Beatae Virgini Mariae dicabitur. Ecclesiasticam Provinciam Abidianensem constituent metrópolis Abidianensis, cuius cathedrale templum erit S. Paulo dicatum; atque suffraganeae Sedes : Buakensis, ad hunc Acta Pii Pp. XII 115 diem A p o s t o l i c a Praefectura de Bouaké, cuius principis templi titulus erit S. Theresia a Iesu Infante ; Daloaënsis, quae fuit Vicariatus Sassaudrensis, cuiusque sacra aedes erit Iesu Christo Regi d i c a t a ; et Katiolaënsis, adhuc usque Vicariatus de Katiola, cuius cathedrale templum S. Ioannae de A r c erit sacrum. Provincia ecclesiastica Lomensis, metropolitana eiusdem appellationis Ecclesia constabit, cuius cathedrale templum Sacratissimo Cordi Iesu dicabitur, atque suffraganea dioecesi Sokodensi, adhuc A p o s t o l i c a Praefectura de Sokodé, cuius cathedralis titulus erit S. Theresia a Iesu Infante. Provinciam ecclesiasticam Cotonuensem efficient sive metrópolis eiusdem nominis, quae fuit Vicariatus Ouidahensis, cuiusque aedes cathedralis B. Mariae V i r g i n i a Mercede dicabitur, sive suffraganea Sedes Portus N o v i , cuius principe templum erit Intaminato B . M . V . Conceptui sacrum. Ecclesiastica Provincia Yaundensis eiusdem nominis metropolitana Ecclesia componetur, quae ad hunc diem Vicariatus de Y a o u n d e fuit, cuiusque cathedralis aedis titulus erit B. V. Maria a V i c t o r i a , atque suffraganeis Sedibus : Dualaënsi, adhuc Vicariatu de Douala, cuius princeps aedes erit Ss. Petro et P a u l o dicata ; Nfkongsambaënsi, quae fuit adhuc Vicariatus de Foumban, cuius cathedralis templi titulus erit Intemeratus B. M. V. C o n c e p t u s ; Garuensi, cuius cathedrale templum S. Theresiae a Iesu Infante dicabitur; ac Dumensi denique, quae fuit Vicariatus de D o u m é , cuiusque cathedralis templi titulas erit Sacratissimum Cor Iesu. Provincia ecclesiastica Brazzapolitana ex eiusdem nominis metropoli constabit, quae fuit ad hunc diem Vicariatus de Brazzaville, cuiusque cathedrale templum Sacratissimo Cordi Iesu dicabitur ; atque ex suffraganeis Sedibus : Liberopolitana, adhuc Vicariatu Librevillensi, cuius cathedralis aedis S. Maria erit p a t r o n a ; de Pointe Noire, cuius cathedrale templum erit S. Petro sacrum ; ac denique dioecesi A r c i s Rousset, cuius princeps aedes Iesu Christo R e g i dicabitur. Provinciam ecclesiasticam Banguensem constituent eiusdem appellationis metropolitana Sedes, cuius cathedralis templi patrona erit B. Maria V i r g o , atque suffraganeae dioeceses : Berberatensis, cuius principis aedis titulus erit S. Anna; et A r c i s Lamy, cuius cathedrale templum B. Mariae V i r g i n i erit sacrum. Ecclesiasticam Provinciam Tananarivensem efficient sive metrópolis eiusdem appellationis, adhuc Vicariatus de Tananarive, cuius principis aedis erit patrona B. V. Maria cuiusvis labis ab origine nescia, sive suffraganeae Sedes : de Diego-Suarez, cuius cathedrale templum erit Sacratissimo Cordi Iesu s a c r u m ; Ambaniaënsis, ad hunc diem Vicariatus de Ambanja, cuius principis templi patronus erit S. Ioseph; Maiungaënsis, quae fuit V i c a - 116 Acta Apostolicae Seáis - Commentarium Officiale riatus de Ma junga, cuius cathedralis aedis titulus erit Immaculatum Cor B. M. V. ; Antsirabensis, adhuc Vicariatus de Antsirabé, cuius principis templi patrona erit B. V. Maria a « la Salette » ; Tamatavensis, adhuc Vicariatus de Tamatave, cuius princeps templum erit S. Ioseph dicatum ; Miarinarivensis, ad hunc diem Vicariatus de Miarinarivo, cuius cathedralis aedes S. Ioseph pariter dicabitur ; Fianarantsoaënsis, quae adhuc fuit Vicariatus de Fianarantsoa, cuius principis templi titulus erit Sacratissimum Nomen I e s u ; A r c i s Delphini, adhuc Vicariatus de F o r t Dauphin, cuius cathedralis templi patronus erit S. Vincentius a P a u l o ; ac denique Morondavensis, adhuc Praefectura de Morondava, cuius princeps aedes erit B. V. Mariae a « l a Salette » sacra. Cathedrales postremo Sedes quae, ut iam diximus, huic Petri Sedi directo subicientur, hae erunt : archidioecesis Rabat ensis, cuius cathedrale templum erit S. Petro dicatum ; dioecesis Laghuatensis, adhuc Vicariatus Ghar- daiensis in Sahara, cuius principis templi patronus erit S. Hilarius ; ac dioecesis Gibutensis, cuius cathedralis aedes erit S. Ioannae ab A r c dicatum. Quod autem attinet ad Apostolicas Praefecturas quae, nondum ad dioecesis gradum perductae, in h o c , de quo loquimur, territorio exstant, volumus ut, episcopalium conventuum causa, eas adeant metropolitanas Sedes suae regionis propinquiores, scilicet ut : Praefectura S. Ludovici Senegalensis adeat metropolim Dakarensem; Praefecturae Kayesensis, Sikassensis et Gaoënsis adeant metropolitanam Sedem B o m a k o ë n s e m ; Praefecturae Kankanensis et de Nzerekore metropolim Konakriensem ; Praefecturae Parakuensis et Niamey ensis metropolim Cotonuensem ; Praefecturae de Moundou et Bangassuensis metropolitanam Ecclesiam Banguensem ; ac denique Praefectura de Tsiroanomandidy metropolim adeat Tananarivensem. H a r u m fines Provinciarum, quas supra descripsimus, finibus aequabuntur omnium simul archidioecesium et dioecesium, eas constituentium ; earumque Ecclesiae ac territoria S. Congregationi Fidei Propagandae obnoxia esse pergent. V o l u m u s etiam ut venerabiles Fratres qui, episcopali dignitate ornati, in suo quisque A p o stolico Vicariatu optime uberrimeque Evangelio disseminando animisque quaerendis studuerunt, suo quisque episcopali titulo liberentur atque ad m o d o constitutas Ecclesias transferantur : ut, scilicet, in Provincia Dakarensi, Marcellus Lefebvre ab archiepiscopali Ecclesia titulo Arcadiopolitana in E u r o p a , ad metropolim Dakarensem transferatur; ac Prosperus D o d d s ab Ecclesia Bennefensi ad dioecesim Ziguinchorensem ; in Provincia Bamakoënsi, Petrus L e d e r e ab Ecclesia Sassuritana ad metropolim Bamakoënsem ; in Uagaduguensi Provincia, Aemilius Soc- Acta Pii Pp. XII 117 quet, ab Ecclesia Hirinensi ad metropolim Uagaduguensem ; Andreas D u p o n t ab Ecclesia Dystiensi ad dioecesim Bobodiulassensem ; Ioseph Bretault ab Ecclesia Sufetulensi ad dioecesim K u d u g u e n s e m ; Ioannes Lesourd ab Ecclesia Botrianensi ad cathedralem Sedem Nuiìensem; in Provincia Konakriensi, Gerardus de Milleville ab Ecclesia Dalisandensi in Pamphylia ad Konakriensem m e t r o p o l i m ; in Provincia Abidianensi, Ioannes Baptista Boivin ab Ecclesia Onuphitana ad Abidianensem metropolim, et Aemilius Durrheimer ab Ecclesia Acheloia ad Katiolaënsem dioecesim ; in P r o v i n c i a Lomen si, Ioseph Strebler ab Ecclesia Curu- bitana ad metropolim Lomensem ; in Provincia Ootonuensi, L u d o v i c i Parisot ab Ecclesia Tacapitana ad Cotonuensem metropolim ; in Yaundensi Provincia, Renatus Graffin ab Ecclesia Mosynopolitana ad Yaundensem metropolim ; Petrus Bonneau ab Ecclesia Themisonensi ad cathedralem Dualaënsem Sedem ; Paulus B o u q u e a Vagadensi Ecclesia ad dioecesim Nkongsambaënsem ; I v o Plumey ab Ecclesia Dolichena ad Garuensem dioecesim ; Iacobus Teerenstra a Buritana Ecclesia ad dioecesim Dumensem ; in Provincia Brazzapolitana, Michael Bernard ab Ecclesia Aegeaensi ad metropolitanam Sedem Brazzapolitanam; Ioannes Hieronymus Adam ab Ecclesia Rhinocoruritana ad Liberopolitanam dioecesim ; Ioannes Baptista Fauret ab Araxensi Ecclesia ad cathedralem sedem de Pointe Noire ; Aemilius Elias Verhille ab Ecclesia Cernitzensi ad dioecesim A r c i s Rousset ; in Banguensi Provincia, Ioseph Oucherousset ab Ecclesia Stratonicensi in Caria ad Banguensem metropolim, et Alfonsus Caelestinus Basilius Baud a Risinitana Ecclesia ad dioecesim Berberatensem ; in Provincia Tananarivensi, Y i c t o r Sartre ab Ecclesia Vagensi ad metropolitanam Sedem Tananarivensem ; Ioannes W o l f f a Phatanensi Ecclesia ad dioecesim de Diego-Suarez ; Leo A d o l f us Me¡ssmer ab Ecclesia Coropissena ad Ambaniaënsem dioecesim; Ioannes David a Metellopolitana Ecclesia ad cathedralem Maiungaënsem Sedem; Alanus Le Breton ab Ecclesia Hypselitana ad Tamatavensem dioecesim ; Ignatius Ramarosandratana a Thiavensi Ecclesia ad dioecesim Miarinarivensem; Franciscus Xaverius Thoyer ab Ecclesia Thuburbitanorum minorum ad dioecesim Fianarantsoaënsem ; Alfonsus Fresnel a Catequensi Ecclesia ad dioecesim A r c i s D e l p h i n i ; ac denique, in Ecclesiis Sanctae Sedi directo subiectis, Ludovicus Amideus Lefèvre ab Ecclesia Egugensi ad Rabatensem Sedem, et Georgius Mercier a Celerinensi E c clesia ad dioecesim Laghuatensem. Quae vero dioeceses propriis in praesentia carent Pastoribus, Buakensis scilicet, Daloaënsis, Sokodensis, Portus N o v i , Konakriensis, A r c i s Lamy, Antsirabensis, Morondavensis 118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ac Gibutensis, iis quam primum dandis apostolicis sub plumbo Litteris prospiciemus. Venerabiles Fratres A r c h i e p i s c o p i et Episcopi sedem ac •domicilium habebunt in urbibus, e quibus nomen singulae Ecclesiae capiunt ; cathedram vero episcopalis potestatis in iisdem templis collocar u n t , quorum sacri tituli deinceps descripsimus. Quae Ecclesiae, a Nobis hodie ita constitutae, earumque episcopales urbes et cathedralia templa iis fruentur honoribus et privilegiis, quae sunt eorum dignitati congrua ; pariterque earum Praesules omnibus gaudebunt iuribus at oflSciis obstringentur, quae huiusmodi Praesulum sive metropolitanam sive episcopalem comitantur dignitatem. Quod nominatim autem spectat ad Metropolitas Archiepiscopos, quorum nomina fecimus, decernimus ut, quem ad m o d u m ceteri pari dignitate viri, crucem ante se ferant in suae cuiusque Provinciae territorio, atque pallium iuxta liturgicas leges induant, postquam in publico Consistorio postulatum fuerit atque obtentum. Curent praeterea Ordinarii Canonicorum Collegium in suo quisque metropolitano aut cathedrali templo quam primum constituendum; quoadusque tamen id fieri nequeat, sinimus ut dioecesani Consultores in eorum sufficiantur l o c u m . Archiepiscopales et episcopales mensas, quae audiunt, ea bona efficient, quae adhuc usque Apostolicis Vicariatibus fuerunt, atque pecunia et res ultro a fidelibus oblatae vel a S. Consilio Fidei^Propagandae comparatae. Quae denique Codex I. C. de V i c a r i i Capitularis, sede vacante, electione, de cleri populique iuribus et oneribus ac de Ecclesiarum regimine et administratione praescribit, eadem quam fideliter serventur. H a r u m iussa Litterarum exsequenda curabit venerabilis Frater Marcellus Lefebvre, quem supra diximus, vel ille, qui eo tempore q u o haec ad effectum deducentur, Apostolicae Delegationi de Dakar praeerit; qui vero rem eget, illi necessarias potestates facimus, cuilibet viro etiam subdelegandas, d u m m o d o ecclesiastica dignitate p r a e d i t o ; onusque imponamus confectum negotium in acta rite referendi, eorumque fide digna exempla ad S. Consilium Fidei Propagandae quam primum mittendi. H a s vero Litteras nunc et in posterum efficaces esse et fore v o l u m u s ; ita quidem ut quae per eas decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam (Obtineat. Quarum Litterarum efficaci tati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, c u m per has Litteras iisdem derogemus omnibus. Quapropter si quis, quavis praeditus auctoritate, sive sciens sive insciens contra egerit ac N o s ediximus, id prorsus irritum atque inane haberi iubemus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo harum Litterarum exemplis et l o c i s , sive typis impressis Acta Pii Pp. XII 119 sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae hisce haberetur, si o s t e n d e r e t u r . Quae Nostra decreta in universum si quis vel spreverit vel quoquo m o d o detrectaverit, sciat se poenas esse subiturum iis iure statutas, qui Summorum Pontificum iussa non fecerint. Datum ex A r c e Gandulfi, prope R o m a m , die quarto decimo mensis Septembris, anno Domini millesimo nongentesimo quinquagesimo quinto, Pontificatus Nostri septimo decimo. CELSUS Card. COSTANTINI 8. R. E. Cancellarius PETRUS Card. FUMASONI BIONDI 8. Congr. de Propaganda Fide Praefectus Hamletus Tondini Apostolicam Cancellariam Regens Albertus Silvius Serafini, Proton. Apost. Sericano, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Ap. Cane, tab., vol. LXXXXI, n. 6^. L I T T E R A E APOSTOLICAE I BEATA MARIA V. A SACRATISSIMO ROSARIO IN PRAECIPUAM CAELESTEM PATRONAM CIVITATIS ET DIOECESIS ROSARIENSIS, IN REPUBLICA ARGENTINA, ELIGITUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Quae nobis rettulit Dilectus Filius Noster Antonius S. R. E. Presbyter Cardinalis Caggiano, Episcopus Rosariensis, in Republica Argentina, maximo Nos gaudio affecerunt. Ex supplici enim Nobis dato libello comperimus illius dioecesis Clerum et fideles, Purpurato Ecclesiae Patre, eorum E p i s c o p o ; praeeunte, Beatissimam Virginem Mariam haud communi amore prosequi, singulari devotione excolere. E a m enim titulo Sacratissimi Rosarii invocatam, vel ab ipsis memoratae civitatis exordiis, cum « P a g o de los A r r o y o s » vulgo appellabatur, Christifideles magna fiducia adprecati sunt. A n n o vero MDCCXXXi, in amplissimo territorio, quod nunc fere totum dioece- 120 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sis Rosariensis finibus continetur, canonice erecta fuit prima paroecia in cuius sacram aedem Imago Beatae Mariae V i r g i n i s a Ssmo R o s a r i o ex p r o x i m a urbe Sanctae Fidei translata est, simulque oppido nomen et ecclesiae paroeciali titulum dedit. Cuius vetustae sacrae imaginis in loc u m anno MDCCLXXIII altera substituía est. Deipara V i r g o , tam suavi simulacro expressa, a fidelibus iugiter exorata, eorumque votis favens propitia, parvi oppidi, quod Eius gaudebat nomine vocari, felicibus omnibus incrementis ut pia Mater adfuit, ut Regina eminentissima praefuit, adeo ut oppidulum illud urbs sit hodie inter alias Argentinae Reipublicae non solum incolarum numero sed etiam aliis ornamentis conspicua. Nil mirum proinde si eadem urbs nullum alium agnoscat et profiteatur auctorem nisi Beatissimam V i r g i n e m a Sacratissimo R o sario, cuius Imago ab omnibus, una voce, uno ore, communi laetitia « Virgen Fundadora » dicitur. A n n o MDCCCXXIII vertente, Moderatores provinciae Sanctae Fidei, votis omnium civium concedentes, Deiparam V i r g i n e m , Rosarii titulo invocatam, sua auctoritate, peculiari decreto « Patronam » hispanico sermone « l u r a d a » nuncupatam, renuntiarunt simulque antiquum pagum ex quo urbs ortum duxit, « Villa Ilustre y Fiel » declararunt. Quae omnia, ut fertur, probata documentis effecerunt ut anno MCMXLI V e n . Canonicorum Collegium Patriarchalis Basilicae Nostrae S. Petri in V a t i c a n o , precibus concedens Episcopi, Cleri et populi Rosariensis, sacram Imaginem, saepius memoratam, aureo gemmisque ornato diademate redimiendam decreverit. Cum autem filiorum amor erga dulcissimam caelestem Matrem nondum expletus esset, A n n o Maximi Iubilaei MCML, Imago ipsa per omnia dioecesis oppida et paroecias, piae peregrinationis more, deducta est, sacrisque ubique astitit immo quodammodo praefuit sacris missionibus quae ad populi pietatem excolendam habitae sunt. Nec ad suam sedem marianum illud simulacrum reductum fuit antequam, etiam A n n o Sancto elapso, totum prorsus territorium peragraret, omniumque incolarum suffragia exquirerentur ut Beatissima V i r g o a Sacratissimo Rosario, civitatis et dioecesis ab Ipsa nuncupatae, praecipua caelestis Patrona a Nobis renuntiaretur. N o s autem, Pastoris et gregis insignem fidem et fervidam pietatem apprime probantes et ex animo laetantes eo quod compertum habeamus quibus Immaculata Dei Genetrix, praesertim hoc Mariali A n n o , laudibus toto orbe catholico efferatur, quibus precibus exoretur, quibus honoribus cumuletur, oblatis Nobis precibus statuimus obsecundare. Quapropter, ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudi- Acta Pii Pp. XII 121 ne, harum Litterarum vi perpetuumque in modum, Beatissimam V i r ginem Mariam a Sacratissimo Rosario civitatis et dioecesis Rosariensis in Republica Argentina, praecipuam apud Deum Caelestem Patronam constituimus et declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae praecipuis locorum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere ; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere ; illisque ad quos spectant seu spectare poterunt nunc et in posterum plenissime suffragari sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Datum ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die II mensis Septembris, anno MCMLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO BRUGNOLA a Brevibus Apostolicis ÏI SANCTUS FRANCISCUS ASSISIENSIS PRAECIPUUS CAELESTIS PATRONUS DIOECESIS ASSISENSIS DECLARATUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — In gravi saeculo constituti Ecclesiae filii Sanctorum Caelitum patrocinium recte expostulant ut, iis deprecantibus, iis tuentibus, supernis potiantur muneribus laetosque fructus omne genus percipiant. H o c ductus consilio, Venerabilis Prater Antonius Iosephus dos Santos, Episcopus Assisensis, in Brasilia, submissa s ad N o s preces admovit ut Sanctum Franciscum Assisiensem, utpote e cuius urbis nomine dioecesis nuncupetur, eiusdem caelestem apud Deum Patronum renuntiaremus, Nos autem fore confisi ut eius regionis Christifideles ad « pauperis Asisinatis » fulgida imitanda exempla pro vocarentur, vota huiusmodi libenti animo statuimus explere. Quapropter, ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, omnibus rei momentis attente perpensis, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum San- 122 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ctum Franciscum Assisiensem, Confessorem, totius dioecesis Assisensis, in Brasilia, praecipuum apud Deum Caelestem Patronum, constituimus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae principalibus dioecesium Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. H a e c edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant, seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Datum ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die iv mensis Septembris, anno MDCCCCLIIII, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO BRUGNOLA a Brevibus Apostolicis III TEMPLUM B. MARIAE V. A PERPETUO SUCCURSU, IN URBE ET ARCHIDIOECESI BOSTONIENSI, BASILICAE MINORIS HONORIBUS AC PRIVILEGIIS HONESTATUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Ornatur urbs et archidioecesis B o stoniensis, quemadmodum ad N o s allatum est, curiali Templo Beatae Mariae Virginis a Perpetuo Succursu, utpote quod amplitudine atque structurae genere, cui vulgatum nomen « R o m a n i c u m », admodum sit conspicuum. Fulgent ibi praeterea opera musiva, imagines variis pictae iisque venustis coloribus, atque sacra supellex pretiosis vestita metallis. Duae etiam turres perexcelsae atque editae huiusce A e d i s decus atque dignitatem non mediocriter augent. Est autem imprimis prae N o b i s ferendum rem Catholicam ibidem florere idemque Templum quasi quandam esse sedem praecipuam cultus Mariani, quam Christifideles Bostonienses frequentes adeunt. Summam enim venerationem habet Simulacrum Beatae Mariae a Perpetuo Succursu, quae in peculiari Sacello pie asservatur ; exinde superna munera, exundantis fluminis instar, in sup- Acta Pii Pp. XII 123 plices dimanant. Ceterum Templum, quod est Sodalibus Congregationis Sanctissimi Redemptoris creditum, rebus omnibus est instructum quae ad divinum cultum fideliumque utilitatem atque c o m m o d u m pertinent. Cupiens autem pietatem erga Dei Genetricem ac sacrae huius Aedis dignitatem augere, Venerabilis Frater Richardus Iacobus Cushing, A r chiepiscopus Bostoniensis, Nos rogavit ut eam Basilicae Minoris nomine ac iure donar emus. Quibus supplicationibus libenti animo concedentes, N o s , e Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in m o d u m curiale Templum Beatae Mariae Virginis a Perpetuo Succursu, in urbe et archidioecesi Bostoniensi exstans, titulo Basilicae Minoris aflScimus et exornamus, omnibus adiectis iuribus ac privilegiis, quae Ecclesiis hoc nomine insignibus rite competunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant, seu spectare poterunt, nunc et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Datum ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die VIII mensis Septembris, anno MDCCCCLIIII, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis GILDO PRUGNOLA a Brevibus Apostolicis IV BEATA MARIA VIRGO A GRATIIS PRAECIPUA CAELESTIS PATRONA REGIONIS SAMNITICAE PROCLAMATUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Antiquis a temporibus Beatam Mariam Virginem, a gratiis appellatam, incolae regionis Samniticae praec i p u o studio et alacritate excolunt, venerantur. Cuius Imago in praeclaro Templo, Eidem Deiparae sacro ac Sodalibus Franciscalibus credito, religiosissime asservatur. Neque modo populus in Caelorum Re- 124 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ginam, nomine illo invocatam, tanta fertur pietate, sed etiam Summi Pontifices, praesertim Benedictus X I I I et Leo X I I I , Decessores Nostri, rec. mem., pluresque sacrorum Antistites Eiusdem fuere cultores perdiligentes. Discupiens autem Mariani huius A n n i quasi fructus colligere, scilicet Christifideles ad Religionis praecepta sanctius obeunda provocare, Venerabilis Frater Augustinus Mancinelli, Archiepiscopus Benev e n t a n a , vota quoque significans Episcoporum, publicae rei Curatorum et Christifidelium Samnii, Nos rogavit ut Beatam Mariam Virginem a gratiis eiusdem regionis praecipuam Patronam caelestem, pro Nostra benignitate, renuntiaremus. Quibus precibus Nos, quibus nihil est antiquius quam Regni Christi Eiusque Matris fines quoquoversus propagare, precibus huiusmodi libenti animo statuimus concedere. Quapropter, ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum Beatam Mariam V i r g i n e m a gratiis totius regionis Samniticae praecipuam apud Deum Caelestem Patronam constituimus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae principalibus regionum Patronis rite c o m petunt. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. H a e c edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant, seu spectare poterunt nunc et in posterum plenissime suffragari ; sicque rite iudicandum esse ac definiendum ; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. Datum ex A r c e Gandulfi, sub anulo Piscatoris, die II mensis Octobris, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi I o . BAPT. MONTINI Pro Secretarius Status Acta Pii Pp. XII 125 V BEATA MARIA V. (( DE ANTRO SANCTO )) SOCIETATUM SPELEOLOGORUM HISPANORUM PATRONA CAELESTIS CONSTITUITUR. PIUS PP. XII Ad perpetuam rei memoriam. — Doctrinarum pervestigationi dediti homines A l m a m Deiparam, quam ut Sedem Sapientiae Ecclesia rite excolit, precibus peropportune adeunt, quo maius mentibus ipsorum lumen affulgeat, eam, quae ut opifera Mater, pie exorata, filiis numquam deest, recte invocant quicumque sunt in discrimine positi. H o c ducti consilio ii Hispani cives, qui ad rerum cognitionem amplifican dam specus tenebri cosis hiatibus caecos audacter explorant, Beatae Mariae Virginis patrocinium expetunt. H o n o r e autem praecipuo veterem imaginem eiusdem Dei Genetricis prosequuntur, quae in magno subterráneo specu, obscuris anfractibus sinuoso, sita est ; unde illi inditum nomen Beatae Mariae Virginis (( de A n t r o Sancto ». Itaque Venerabilis Frater Iosephus P o n t G o l , Episcopus Segobricensis, cuius ad iurisdictionem hoc sacrarium pertinet, vota significans Moderatorum plurium Societatum Hispanarum huiusmodi cavernis explorandis, Nos rogavit, ut Beatam Mariam Virginem « d e A n t r o S a n c t o » Sodalitatum Speleologorum eiusdem nationis Caelestem apud Deum Patronam renuntiarenms. Nos autem, cupientes, ut huius quoque disciplinae ratio cum religione coniungatur et, qui in ea versentur, ii A l m a m Deiparam quasi ducem sequantur, quasi praesentem Adiutricem colant et invocent, hisce precibus libenti animo volumus obsecundare. Quapropter, ex Sacrae Rituum Congregationis consulto, certa scientia ac matura deliberatione Nostra, deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum Beatam Mariam Virginem « de A n t r o Sancto » Societatum Speleologorum Hispanorum praecipuam Patronam Caelestem constituimus ac declaramus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis, quae principalibus coetuum seu ordinum Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere; illisque, ad quos spectant seu spectare poterunt, nunc et in posterum, plenissime suffragari ; sicque 126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rite iudicandum esse ac definiendum; irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus, super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter sive ignoranter attentari contigerit. D a t u m E o m a e , apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XXVIII mensis Ianuarii, anno MDCCCCLV, Pontificatus Nostri sexto decimo. De speciali mandato Sanctissimi P r o D o m i n o Cardinali a publicis Ecclesiae negotiis* GILDO PRUGNOLA a Brevibus Apostolicis EPISTULA AD EMUM P. D. VALERIANUM TIT. S. MARIAE IN VIA LATA S. R. E. PRESB. CARDINALEM GRACIAS, ARCHIEPISCOPUM BOMBAYENSEM, QUEM LEGATUM MITTIT AD CONVENTUM EUCHARISTICUM EX POEDERALI UNIONE BIRMANA IN RANGUNENSI URBE CELEBRANDUM. PIUS PP. XII Dilecte F i l i Noster, salutem et A p o s t o l i c a m Benedictionem. — Pergrata quidem animo iam pridem cognovimus Eucharisticum ex tota Birmania Conventum studiose apparari, qui, ineunte p r o x i m o Februario mense Ranguni, in urbe illius nationis capite, sollemniter celebrabitur. Quum enim in Foederali Unione Birmana episcopalem Hierarchiam recens constituimus et ipsam Rangunensem sedem ad metropolitanam dignitatem evexerimus, dignus plane est E p i s c o p o r u m et christifidelium religione ac pietate consilium ab iisdem susceptum, quod eo spectat, ut per sacra sollemnia, quae ad honorem Augusti Sacramenti provehendum peragentur, prima veluti publica eaque praeclara catholicorum fidei professio ibidem patefiat. Quare peropportuna Nobis occasio exhibetur, ut Nosmet ipsi carissimos filios, qui in remotis illis regionibus commorantur, merita laude honestemus atque indie tam celebrationem Nostra quadam praesentia et auctoritate adaugeamus. Te igitur, Dilecte F i l i Noster,, qui insigni sedi metropolitanae Bombayensi in Indiarum Orientalium regione moderaris et peculiaribus caritatis vinculis c u m p r o x i m a B i r mania devinctus es, quique in supremum Ecclesiae Senatum cooptatus R o m a n a e purpurae magnificentia praefulges, Legatum Nostrum per hasce Acta Pii Pp. XII 127 Litteras eligimus ac renuntiamus, ut Congressui Eucharistico, qui ex Foederari Unione Birmana in Rangunensem urbem proxime cogetur, Nostro nomine Nostraque auctoritate praesideas. Iis omnibus, qui illuc convenerint paterna quoque vota Nostra significabis, quibus maiorem in dies prosperitatem ominamur Birmaniae gentibus, quas longissimus terrarum marisque tractus ex animo Nostro avellere non potest. Deum interea impensa prece exoramus, ut ex hac prima in ea natione Congressione Eucharistica laeti uberesque fructus percipiantur in Ecclesiae et civilis consortionis bonum atque incrementum. Quorum quidem caelestium donorum conciliatrix et nuntia peculiarisque Nostrae dilectionis testis sit Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Episcopo Rangunensi iisque omnibus qui sollemnibus coetibus intererunt peramanter in D o m i n o impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die x x v mensis Decembris, in festo Nativitatis D o m i n i Nostri Iesu Christi, anno MDCCCCLV, Pontificatus Nostri septimo decimo. PIUS PP. XII ALLOCUTIONES I Iis qui interfuerunt Conventui, Romae habito, e Clero librorum censurae addicto, quibuscum Summus Pontifex de subiecto censurae agit. * L'intimo conforto che proviamo nell'accogliervi alla Nostra presenza, diletti figli addetti alla critica del libro, è pari alla viva sollecitudine che a N o i deriva dall' ufficio di Pastore, c u i spetta, tra l'altro, l ' o b b l i g o di adoperarsi premurosamente, affinchè siano indicati al gregge di Cristo i sani pascoli dello spirito, costituiti oggi, in considerevole parte, dalle letture. Ci torna pertanto di vivo gradimento la vostra eletta adunanza, poiché in ciascuno di voi Ci pare di riconoscere un valido e fido cooperatore nel nostro ministero pastorale, ed in tutti, un potente argine alla straripante marea di pubblicazioni di p o c o o di nessun valore, che minacciano di sommergere nel fango dell'errore o della perversione l'alta * Die 13 Februarii mensis a. 1956. Acta Apostolicae Sedi* - Commentarium Officiale J28 dignità della umana natura. N o n occorre qui rilevare quanto grande sia la necessità, la nobiltà e l'importanza di una retta critica, giacché la vostra ferma persuasione del considerevole influsso, che le letture esercitano sul costume e sulla sorte dei singoli e della comunità, vi ha indotti ad abbracciare l'ardua fatica che impone al critico la vasta produzione letteraria dei nostri giorni. In una società, come la presente, tanto gelosa di esercitare il diritto della, libertà di stampa, la critica degli onesti, fondata sopra un più sacro diritto, è certamente una delle forme più idonee per impedire che il male dilaghi e soprattutto che venga divulgato, sotto l'uno o l'altro pretesto, come b e n e ; ferme restando la legittimità e la necessità, in taluni casi di più grave minaccia per le anime, dell'intervento di una superiore autorità. Tuttavia la critica esercitata secondo le norme della verità e dell'etica è forse più consona alla mentalità dell ' u o m o moderno, che ama di formarsi da sè un giudizio di valutazione, ove ne sia in grado, aiutato dal critico, che riesce ad ispiragli fiducia. Ma voi non intendete di restringere la vostra attività ai soli aspetti morali del libro, bensì di estenderla anche agli altri, particolarmente scientifici, letterari ed artistici, in m o d o da essere critici compiuti, dai quali il grande pubblico e gli stessi periti possono attendersi un giudizio, per quanto è possibile, esauriente. E chiaro che tale completezza della critica cattolica non solo ne rinsalda l'autorità dinanzi al pubblico, ma la rende positivamente benemerita della cultura, secondo la perenne tradizione della Chiesa, sempre attenta nel seguire il corso e gli sviluppi del pensiero e della forma. Le altezze o le bassezze, a cui si eleva o in cui sprofonda la letteratura, specialmente odierna, dipendono in notevole parte, dai critici, secondo il grado di perspicacia, di onestà e di forza d'animo che essi dimostrano di possedere. Assegnate in tal m o d o al critico così grandi responsabilità, sarà opportuno di esporre alcuni fondamentali principi, cui deve conformarsi l'opera sua, se si vuole che questa consegua efficacemente lo scopo di guidare gli animi per sentieri sicuri. Per facilitare il conseguimento di tal fine, N o i considereremo separatamente il soggetto della critica e poi il suo oggetto. Oggi parleremo d e l primo punto, rimandando la trattazione del secondo (che Ci sembra il più importante) ad altra occasione, se sarà il caso. Acta Pii Pp. XII 129 I L'ufficio di guidare e consigliare gli altri nello scegliere e valutare le letture non avrebbe senso, se non si supponesse nei lettori la disposizione d'animo ad accettare gli altrui suggerimenti. Ogni sforzo del critico riuscirebbe pertanto vano presso c o l o r o che rifiutassero, per partito preso, di riconoscere la scienza e la competenza di lui e, per consequenza, non riponessero alcuna fiducia nella sua persona e nel suo giudizio. È possibile incontrare lettori, presso i quali il critico non ha accesso, perchè per indole o per difettosa educazione si lasciano sedurre da un assoluto superiore apprezzamento delle proprie facoltà e cognizioni. D o minati da tale stato soggettivo di fallace sufficienza, essi non attendono dal critico se non la conferma del loro giudizio, abbracciato come certo e immutabile. In questi casi, determinati spesso da pregiudizi di falso ordine ideologico, il rifiuto di una critica obiettiva non deve scoraggiare il critico, poiché esso non costituisce che la prova della deformazione psicologica di quei lettori. Presupposta quindi la sana disposizione del pubblico, il critico otterrà il suo scopo tanto più efficacemente, quanto più saprà cattivarsene la fiducia. Questa infatti è, per così dire, il punto di partenza e di arrivo di ogni critica, sia che venga condotta da un sing o l o scrittore, sia anche, e tanto più, da una rivista che se la proponga come scopo collegiale. Se il lettore ricorre al critico, è perchè crede nella sua scienza, onestà e maturità, sia quando egli espone il contenuto del libro, sia quando, nel riferirlo, lascia entrare un motivato giudizio, che pertanto non può esser respinto. Ma in che m o d o il critico riuscirà a conquistarsi la fiducia del lettore? In altre parole, qual'è l'ufficio del critico, e quali sono le giuste esigenze da parte del pubblico? La prima esigenza riguarda la facoltà conoscitiva del critico, e in primo l u o g o che sia in grado di leggere e di comprendere rettamente il libro in esame. Richiamare questa norma potrebbe sembrare cosa superflua; eppure accade non raramente d'imbattersi in recensioni, che non corrispondono nemmeno a questo primo ed elementare requisito. È evidente che l'attenta lettura, spesso paziente e faticosa, deve essere condotta con animo scevro di preconcetti, e con la consapevolezza di trovarsi, quanto all'argomento, in un campo sufficientemente conosciuto. È necessaria quindi una molteplice coltura : la scienza speciale nella disciplina a cui la pubblicazione appartiene, e una notevole coltura generale, che 9 - ACTA, vol. X X I I I , n. 3. — 24-3-1956. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 130 renda possibile al critico di porre Popera nel suo tempo e di rappresentarsela in connessione c o n le correnti di pensiero in esso dominanti. Ma la semplice conoscenza intellettuale non basta, perchè il critico è qualche cosa di più di un semplice relatore : egli deve pervenire a dare un giudizio, la cui stesura esige particolari doti di animo naturali ed acquistate. Il critico deve in primo l u o g o possedere la capacità del giudizio e della valutazione, vale a dire della ponderata applicazione della scienza specializzata e della coltura generale all'oggetto in esame. P e r questa applicazione egli ha da avere larghezza di vedute, versatilità d'ingegno, percezione e comprensione delle suaccennate connessioni e abilità nel rilevare errori, lacune e contraddizioni. A questa spassionata considerazione dei p r o e dei contro, seguirà, come limitazione e distinzione, il Sì o il No nel caso singolo. Soltanto allora la critica può ricevere la sua forma definitiva ed essere presentata per la pubblicazione. Tuttavia l'applicazione delle menzionate doti d'animo è soggetta all'influsso del volere, della sensibilità e del carattere, al cui riguardo altre importanti esigenze s'impongono nel c r i t i c o . Per impedire che il volere e la sensibilità agiscano negativamente sul giudizio critico, è necessario che egli, anzitutto, si proponga la massima obiettività, e quindi, che apra l ' a n i m o al senso di benevolenza e di fiducia verso l'autore, fino a quando ragioni positive, certe e gravi, non suggeriscano una diversa condotta. Un critico abitualmente soggetto alla passione non dovrebbe neppur prendere in mano la penna. Nobiltà del carattere e bontà di cuore sono sempre la migliore armatura in ogni specie di lotta, quindi anche nella critica, dove si trovano in contrasto idee ed opinioni ; peraltro la nobiltà e la bontà non debbono essere scambiate c o n la ingenuità e la credulità del fanciullo, cui mancano la conoscenza degli uomini e l'esperienza della vita. Delle accennate doti e disposizioni il critico può più o meno abbondare ; ma in nessun m o d o e in nessun caso devono difettare la probità, la incorruttibilità, la fermezza del carattere. N o n per far piacere all'autore, nè all'editore, nè al pubblico — spesso succubo di estrose simpatie ed antipatie —, e neanche per secondare la propria inclinazione, il critico p u ò fare, c o n t r o la propria scienza e coscienza, contro la verità obiettiva, una falsa critica ; falsa, sia a causa di una invertita interpretazione della erroneità e del pericolo che rappresenta lo scritto, sia c o n la deliberata omissione di rilievi, che lealmente non si possono occultare. Ad ogni critico letterario dovrebbe potersi applicare la testimonianza, che i nemici giurati del Redentore, ipocritamente ma Acta PU Pp. XII 131 pur secondo verità, gli diedero, allorché vollero coglierlo in parola con la domanda : « È lecito pagare il tributo a Cesare, o n o ? ». « Maestro, essi dissero, noi sappiamo che tu sei sincero, e insegni la via di D i o sec o n d o verità, senza badare a chicchesia, perchè non guardi in faccia a nessuno » - 1 La fermezza di carattere di un critico va dimostrata* specialmente nel pubblicare serenamente e senza paura il proprio giudizio, e. poi nel difenderlo, ove fosse oppugnato, restando tuttavia sempre sullo stretto' campo della giustizia. Come un giudice, che non avesse il coraggio di sostenere la legge, dovrebbe dimettersi dal suo ufficio, così il critico, che amasse il quieto vivere più della verità. Ma la fermezza deve sempre evitare i modi propri dell'arroganza, quasi che già a priori stesse una presunzione di diritto per la verità in favore del critico e contro l'autore. Ambedue sottostanno alla stessa legge del servizio alla verità, a cui sono legati ; ma il critico si assume inoltre espressamente l'impegno di servirla c o n la massima fedeltà. In ogni m o d o , sia l'autore che il critico dovrebbero sapere che, al di sopra di loro, è sempre la verità. — Un'ingiusta critica, come indica il nome stesso, non è solo un errore dell'intelletto, ma costituisce altresì un reale torto contro l'autore, che potrebbe rimanerne danneggiato nella fama e non di rado anche nei suoi giusti interessi ; in tal caso resta al critico un preciso obbligo di ritrattazione. D'altra parte, però, una giusta e giustificata critica non dovrebbe esser pavidamente ritirata dal recensore, qualunque sia la violenza degli avversari ; ciò significherebbe una deplorevole mancanza di carattere e di c o r a g g i o , e minerebbe la tanto necessaria fiducia nel pubblico, il quale esige a buon diritto che il critico rimanga fermo nella sua parola, o v e sia stata data secondo verità. II Questi dovrebbero essere per il critico e la critica, da qualsiasi parte provengano, i principi fondamentali più comuni da considerare e rispettare. Per aiutare a ricordarli, valgono alcune brevi regole usuali, diversamente formulate, ma sostanzialmente c o n c o r d i , per alcune delle quali Ci sembra utile di spendere qualche parola, giacché sono non di rado citate a prova e a giustificazione di un determinato pensiero od azione. a) La prima è la stupenda massima, da Cornelio Tacito posta al principio dei suoi celebri Libri ab eœcessu Divi Augusti, e che fu p o i 1 MATTH. 22, 16. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 132 largamente usata : sine ira et studio, ossia, senza passione nè parzialità. 2 Rettamente intesa, questa massima non esprime solo il criterio di condotta del giudice, ma in generale deve esser rispettata in tutti i rapporti tra gli uomini. Come monito essa è rivolta particolarmente allo storico ; tuttavia la comune saggezza la trova opportuna anche per il critico, che perciò deve giudicare e scrivere (( sine ira et studio », senza prevenzioni. Ma appunto perciò non può essere suo obbligo l'inibirsi di manifestare i propri retti sentimenti, e tanto meno il rinunziare a sostenere, purché vero, il suo m o n d o i d e o l o g i c o . A un sereno e moderato critico è anche lecito, per esempio, di esprimere c o n fermezza e vivacità la sua indignazione contro una letteratura pornografica, che corrompe la gioventù e non lascia indenni gli adulti. Nè si può tacciare di parzialità il critico letterario, come pure ogni semplice cristiano, che assume come criterio di giudizio la verità cristiana, la sua integrità e purezza. Del resto, lo stesso Tacito, pur nella norma impostasi al principio, descrive talvolta con tragiche tinte il despotismo di alcuni Imperatori e deplora la corruzione dilagata fin nei più alti c e t i ; consegna alle sue pagine la propria ansia per la libertà perduta, ed il rimpianto per la tramontata grandezza dell'antico Senato e per i tempi felici dell'austera R o m a dei Padri. b) Un'altra massima, che, malgrado l'apparenza, è alquanto difficile a intendersi e a praticarsi, è questa : verbum oris est verbum mentis, vale a dire, l ' u o m o dice (o scrive) c i ò c h e pensa. Il significato più ovvio è il seguente : la parola esteriore riceve il suo senso e il suo contenuto dal pensiero interno. Pertanto, chi vuole conoscere la mente dell'autore, ascolti le sue parole, e, ove non vi siano ragioni positive di dubitarne, si attenga a quelle, come a testimoni naturali dell'intimo animo. In questo aspetto la persona dell'autore, la sua vita e le sue tendenze non debbono essere il punto di partenza dell'indagine c r i t i c a ; bensì l'opera e quanto in essa viene espresso. Ma la citata massima avverte anche l'autore che egli sarà giudicato in base alle sue parole, le quali pertanto debbono riflettere fedelmente le sue idee e i suoi sentimenti. Se questi sono retti, egli farà di tutto per esprimere tale retta mentalità, tenendo d'altronde presente che non è sempre cosa facile pensare in un m o d o e scrivere in un a l t r o ; che, cioè, è molto difiicile occultare l'intimo pensiero, senza che in un modo o in un altro venga svelato da questa o quella sfumatura. La massima è dunque per lo scrittore un monito alla sincerità. Al critico, invece, pone i limiti d'indagine e di giudizio. Egli deve 2 L c. I, 1. Acta Pii Pp. XII 133 restare al chiaro significato oggettivo dello scritto, poiché il suo stretto ufficio è di giudicare l'opera, e non l'autore. Quindi ciò che può essere inteso in senso retto, egli lo interpreti in tal m o d o . È questa una norma generale, necessaria per la pacifica convivenza e per i reciproci rapporti fra gli uomini. Lasciando da parte i casi dubbi sul senso oggettivo di uno scritto, nei quali converrà inclinare verso una interpretazione favorevole alla rettitudine dell'autore, il critico deve partire dalla presunzione che le parole dette o scritte hanno un senso in sè stesse e che, primieramente, esse sono presentate al pubblico soltanto in detto senso oggettivo. Ora appunto questo il critico ha per ufficio da giudicare. Se è retto, egli lo chiamerà tale, anche se d'altronde (e forse anche dall'opera stessa) risultasse che le idee personali dell'autore non sono ad / esso conformi. Se invece il senso obiettivo delle parole contiene un errore o falsità, è ufficio del critico di farlo notare, anche se si abbia motivo di credere che il modo di pensare soggettivo dell'autore sia diverso e corretto. Una giusta e benevola critica potrà suggerire in tali casi questa relativa correzione delle parole in considerazione della persona dell'autore ; ma l'erroneo senso oggettivo non resta con ciò annullato. c) Una terza massima vorremmo altresì menzionare : Super omnia autem caritas : soprattutto però la carità. Si è voluto attribuirla a S. A g o stino ; sembra tuttavia più probabile, a torto. In o g n i modo la cosa che si vuol designare è in essa esattamente espressa, e intende di risolvere sul terreno pratico quel dubbio, che non di rado tormenta il critico onesto, se cioè dare la precedenza alla « v e r i t a s » o alla « c a r i t a s » . Teoricamente è chiaro che non può darsi nessun obbiettivo constrasto fra la « veritas » e la « caritas », se c o n questa parola s'intende il procurare il vero bene del prossimo e l'evitare di offenderlo ingiustamente. Ma la questione ritorna sul terreno pratico in singoli casi. Si supponga che il critico letterario si trovi dinanzi alla scelta : o dire la intiera verità, come sarebbe necessario, ma che procura all'autore offesa od anche dann o , a scapito, sembrerebbe, della carità ; oppure obbedire a quel che pare dovere di carità, tacendo la verità, che non dovrebbe occultarsi e ignorando un serio errore. Il critico si domanda allora a quale delle due deve dare la preferenza. La sua ansia cresce, se interroga i divini precetti, ove il rispetto della verità e della carità è sommamente ed egualmente raccomandato. Il Signore infatti ha d e t t o : Io. 8, 32. 3 Veritas Uberabit vos; l ' A p o s t o l o delle Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 134 4 Genti insegna : Plenitudo legis est dilectio; - e in un altro passo, secondo 5 il testo greco : âXndevovrsç ôè èv àyóain av^rjacojusv etc avròv rà Ttávra : cioè : Aderendo alla verità, cresciamo nella carità in lui in tutto. Il discepolo prediletto Giovanni, che appena riusciva a sodisfare sè stesso nell'affermazione della carità, proclamava : Deus caritas est, D i o è ca6 rita ; e ancora : In hoc cognovimus caritatem Dei, quoniam ille animam suam pro nobis posuit; et nos 7 debemus pro fratribus animas ponere : anche noi dobbiamo porre la vita per i fratelli ; ma lo stesso S. Giovanni esprime, riguardo ad un u o m o che offende la verità e la integrità della dottrina, la forte ingiunzione : nec Ave ei diœeritis, dunque nemmeno un breve, fuggevole saluto. 8 Quale norma di condotta dovrà dunque seguire il critico letterario in base a questi precetti della S. Scrittura? Come riuscirà a conciliarne nel suo pensiero e nella sua coscienza l'apparente contrasto di precedenza? Il « fondamento » di tutto è la « veritas » ; il « termine » e il « coronamento » di tutto è la (( caritas ». Il fondamento deve rimanere intatto, altrimenti tutto crolla, anche il « coronamento » e il « compimento ». Ma il fondamento della verità non basta, come il fondamento della fede senza la carità, di Cui nella lettera ai Corinti si dice : Maior autem horum est caritas/ nel quale testo, e quindi con analogo senso, si rispecchia la massima citata super omnia autem caritas. In non pochi casi, del resto, n o n sarà difficile di trovare la retta via, se il critico rimarrà consapevole che il precetto della carità l'obbliga non solo riguardo all'autore, ma anche rispetto al lettore. Egli potrà sempre valersi di qualche favorevole occasione per prevenire pericolosi malintesi nel lettore, pur usando delicatezza di forma verso l'autore. A b b i a m o stimato utile di menzionare alcune di queste massime secondarie, perchè Ci sembra che esprimano, in forma più concreta che i generali principi fondamentali, c i ò che si richiede nel critico letterario. Questi debbono costantemente presiedere alla delicata sua opera, troppo soggetta a sviste, intemperanze e debolezze : sono il fondamento per meritare ed accrescere la fiducia che il pubblico ripone nella critica, e segnano il limite tra il giusto e l'ingiusto nell'adempimento del suo i m p o r tante ufficio. 4 5 0 7 8 9 Rom. 13, 10. Ephes. 4. 15. 1 Io. 4, 16. 1 lo, 3, 16. 2 Io. 10. 1 Cor. 13, 13. Acta Pii Pp:. XII 135 Riservando, come abbiamo già annunziato in principio, ad un altro incontro, se sarà possibile, la trattazione della seconda parte (Voggetto) della Nostra esposizione, invochiamo intanto su di voi e sulla vostra opera l'abbondanza dei lumi e degli aiuti divini, in pegno dei quali v'impartiamo di cuore la Nostra paterna Apostolica Benedizione. II Ad Parochos Urbis et Concionatores sacri temporis quadragesimalis. * Questo incontro con voi, diletti figli, predicatori quaresimalisti e parroci della città di R o m a , è una ben dolce consuetudine. Ogni anno vi adunate intorno a Noi per considerare il lavoro compiuto, e soprattutto per animarvi ad operare con sempre maggiore impegno nella eletta porzione della V i g n a affidata a voi dalla provvidente bontà di D i o . Ogni anno venite a rinnovare il proposito di continuare nei vostri sforzi, affinchè la vostra azione di difesa, di conquista, di positiva c o struzione divenga sempre più fervida e illuminata, sempre più ardita, concorde ed organica. Per portare, come altre volte, il Nostro contributo al vostro lavoro, eccovi una parola che vorremmo restasse impressa nel vostro cuore. Tutti ricordate certamente la commovente scena narrata da S. Girola1 m o , che forse avete fatta più volte oggetto della vostra meditazione. Ad Efeso l ' A p o s t o l o ed Evangelista Giovanni nella sua estrema vecchiaia veniva a stento portato nella chiesa dalle mani dei suoi discepoli; ma, non potendo parlare a lungo con la sua stanca voce, non soleva più dire in ogni adunanza che un solo testo : Filioli, diligite alterutrum : figlioli, amatevi scambievolmente. Attesa la loro straordinaria venerazione per il santo Vegliardo, i discepoli e i fratelli in un primo tempo ascoltarono attenti e commossi ; poi cominciarono a meravigliarsi, e in ultimo finirono col manifestare il l o r o tedio. Ma, avendo chiesto a Giovanni il motivo di quella sua monotona ripetizione, ne ebbero una risposta degna dell'Apostolo : tum Domini est, étrsi Quia praecep- solum fiat, sufficit : È il precetto del Signore : os- servatelo, e tutto è compiuto. La stessa parola vogliamo dirigere a voi, diletti figli, parroci di R o m a , in questo incontro solenne e insieme intimo ; siamo certi, dicendola,, di * Habita die 14 Februarii mensis a. 1956. Comm. in Epist, ad Galatas, 1. 3 cap. 6 - MIGNE PL, t. 26 col. 462. 1 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 136 interpretare il desiderio di Gesù, di cui vorremmo essere — oggi più che mai — semplice e fedele portavoce : Filioli, diligite alterutrum : figliuoli amatevi scambievolmente. Questo è il precetto del Signore -.quia praeceptum Domini est, 1 - DILIGITE ALTERUTRUM : AMATEVI, ANZITUTTO, TRA VOI Oh, lo sappiamo bene che i sacerdoti si amano ! Sappiamo che si aman o , grazie a D i o , più di quanto non possa apparire a un osservatore superficiale e distratto. Quando il ritmo e l'intensità del vostro lavoro vi prende e talora addirittura vi o p p r i m e ; quando esso occupa intieri i vostri giorni e vi obbliga perfino talvolta a trascorrere insonni le notti, allora la vostra azione apostolica, che non ammette soste nè ritardi, può anche causare l'impressione che alcuni di voi pensino soltanto a sè, ignorando gli altri ; che vi sia, quindi, tra voi p o c o amore. Di fatto non è così. Chi vi osserva meglio, chi vi conosce intimamente, sa che appena una necessità materiale e morale affligge uno dei vostri confratelli, voi non tardate ad accorrere per aiutarlo. A p p a i o n o in tal guisa alcuni stati di animo che parevano non esistenti, non solo agli altri, ma anche a voi stessi : donde quelle ansie e quelle affettuose premure, che sono naturali, e tuttavia sembravano inimmaginabili. V o i vi amate già, diletti figli ; ma dovete amarvi anche di più : perchè questo è il precetto del Signore. Nessun precetto, in verità, Egli ha predicato come il comandamento dell'amore ; per conseguenza troviamo pochi atteggiamenti così ripudiati da Lui come la freddezza o, peggio ancora, l ' o d i o verso i propri simili. Dell'amore egli ha fatto il suo comandamento, presentandolo come il riassunto di tutti i suoi precetti e proclamando che su di esso sarebbe, alfine, giudicato tutto il m o n d o . Nell'ultima Cena, d o p o la scomparsa di Giuda nelle tenebre della notte, Gesù prese il tono di chi chiede un particolare raccoglimento e una speciale attenzione, perchè volle riassumere tutto il suo insegnamento e m o r m o r ò : Filioli, adhuc modicum vobiscum sum : figliuoli, ancora per p o c o tempo io rimango c o n voi. E continuò dicendo : mandatum novum do vobis : vi do un precetto nuovo : ut diligatis invicem, sicut dilexi vos : che vi amiate scambievolmente, come io ho amato voi. In hoc cognoscent homines quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad invicem : 2 A questo ap- punto tutti riconosceranno che voi siete miei discepoli, se vi amerete gli 2 Io. 13. 30-35. Acta Pii Pp. XII 137 uni gli altri. Disse queste paròle c o n infinita tenerezza, quasi scandendo ogni sillaba, aftinché si imprimessero bene nelle l o r o menti e si incidessero nei l o r o cuori. Tali parole del divino Maestro, rivolte a tutti i cristiani, si riferivano certo, in m o d o particolare, ai sacerdoti. Essi, come abbiamo più volte raccomandato, devono possedere tutte le doti, dalle quali dipende in gran parte l'efficacia del loro ministero ; ma se, diletti figli, accanto alla fede, alla speranza, alla umiltà, alla purezza non aveste, ardente e fattivo, l'amore che Gesù prescrive, vi gioverebbero f orse le altre virtù? No certamente. Parlare, infatti, lé lingue degli uomini e degli angeli, far profezie ed operare miracoli, senza avere la carità, a nulla g i o v a ; anzi, è c o m e essere un nulla : nihil sum, dichiara l ' A p o s t o l o . 3 a) Questo amore scambievole vi farà non solo evitare ogni atto scorretto (neanche a d i r l o ! ) , ma altresì ogni parola scortese, e perfino ogni volontario pensiero malevolo. Spesso i sacerdoti sono fatti segno ad attacchi più o meno ostili, che giungono talvolta fino alla calunnia, alla maligna interpretazione delle loro parole, allo svisamento dei loro gesti. Talora gli stessi fedeli, sia pure senza cattivo animo, cooperano a rendere amara la vita del sacerdote, il quale, a somiglianza di Gesù nell'Orto, viene assalito dalla tristezza, dal tedio, dal timore. V o i dunque vedete, diletti figli, quanto sia necessario l'amore innanzi tutto tra di voi : quanto sia indispensabile la reciproca comprensione e la stima profonda, che non solo vi impedirà di travisare i detti e i fatti dei vostri confratelli, ma vi farà propensi a interpretarli con fraterna benevolenza e a difenderli contro ogni genere di attacchi. I) L ' a m o r e vi farà anche prevedere c i ò di cui i vostri confratelli potrebbero avere b i s o g n o ; solleciti nel provvedere, diligenti nel prevenire i l o r o stessi desideri. E c c o : un vostro confratello ha bisogno di consiglio, chiede conforto e attende forse un urgente soccorso. Andategli incontro, offrendogli generosamente quanto è nelle vostre possibilità, certi che l'aiutare un sacerdote, il sosternerlo e rincorarlo, l'animarlo o anche l'ammonirlo affettuosamente, è tra le divine opere la più divina, la più gradita a Gesù, sommo ed eterno Sacerdote. Talvolta senza l'intervento tempestivo e fraterno di uno di voi, qualche mente sacerdotale rimarrebbe forse smarrita, qualche entusiasmo stroncato, alcuni ardori apostolici si spegnerebbero tristemente. N o i 3 Cfr. 1 Gor. 13, 1-3. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 138 benediciamo perciò, c o n tutta l'effusione dell'animo Nostro, quanti, fra 1 sacerdoti, si prodigano a vantaggio dei l o r o confratelli; specialmente se assistono c o n paterna tenerezza i più giovani, fragili piante, costrette, per l'urgenza dell'opera apostolica, ad affrontare t r o p p o presto l'impeto dei venti e le tempeste del m o n d o . Soltanto in cielo tale opera di salvezza e di santificazione potrà essere degnamente apprezzata. c) P e r manifestare questo vostro fraterno amore vorremmo indicarvi un mezzo particolarmente adatto. V o i sapete, diletti figli, quanto è difficile fare molto da sè soli, e c o m e spesso è praticamente impossibile di far tutto. Siate dunque e dichiaratevi pronti a mettere insieme le vostre forze, rispondendo generosamente alle chiamate dei vostri confratelli, quando vi chiedessero aiuto per il loro apostolico ministero. Naturalmente il retto ordine nell'apostolato e le stesse prescrizioni canoniche 4 richiedono che ognuno di voi rimanga abitualmente al suo posto di lavoro ; ma quando la legittima autorità permettesse o anche suggerisse di aiutarvi scambievolmente, superate per amore ogni ostac o l o ; si avrà così non solo la somma delle forze, ma anche, per così dire, la moltiplicazione di esse. 2 - DILIGITE ALTERUTRUM : AMATEVI SCAMBIEVOLMENTE ; AMATE IN PARTICULAR MODO COLORO CHE SONO AFFIDATI ALLE VOSTRE CURE. Senza dubbio l'amore deve essere universale, deve abbracciare tutti gli uomini. Tutti, infatti, sono creature di D i o , immagine di Lui e chiamati alla beatitudine celeste. Ma il retto ordine nell'amore può ammettere — anzi prescrive dì fatto — alcuni gradi. Nulla di inconveniente, quindi, se il vostro tempo e le vostre energie saranno dedicate principalmente alle anime che più vi appartengono, perchè a voi le ha añídate la Chiesa. Ad esse dovete dirigere le vostre particolari premure ; per esse deve essere la vostra fervida dedizione. a) Dedizione continua, innanzi tutto. Salvo quindi il necessario ordine — per esempio, alcuni orari che di quest'ordine sono effetto insieme ed efficace strumento — i sacerdoti hanno l ' o b b l i g o sacro di fare quanto è possibile, perchè i fedeli abbiano facile m o d o di rivolgersi l o r o per le spirituali necessità. Ciò vale in particolar m o d o per l'amministrazione dei Sacramenti, che, quando veng o n o legittimamente richiesti, anche per sola devozione, non possono es4 Can. 465. Acta Pii Pp. XII 139 sere rifiutati. Raccomandiamo specialmente di rendere possibile e agevole la Comunione quotidiana, tanto desiderata dalla Chiesa, la quale, mediante le recenti agevolazioni alla legge del digiuno eucaristico, ha voluto aprire anche più le porte dei Tabernacoli ai suoi fedeli. b) La vostra dedizione deve essere gioiosa. Sappiamo bene, e lo ricordavamo al principio, quanto costi al sacerdote l'essere pronto per tutti i bisogni, (spirituali, e, talora, anche temporali, specialmente in momenti difficili, come il presente), e a tutti i richiami. Sovente N o i stessi proviamo tanta pena nell'apprendere di quante gravi fatiche sono sovraccarichi molti di voi, diletti figli ; ma tale paterna comprensione non Ci dispensa dal mettervi in guardia da un pericolo, che potrebbe aver origine appunto dal vostro eccesso di lavoro : questo, infatti, potrebbe non solo rendervi mal disposti, ma talvolta addirittura irritarvi, farvi meno gentili, meno cortesi, insomma, meno caritatevoli. È facile immaginare con quanto grave danno delle anime c i ò avverrebbe. Esse vengono a voi come a padri, quasi sempre con l'affanno nel cuore, con il dubbio nella mente. Poiché la carità è paziente e be5 6 nefica, poiché (( l'amore non sente gravame e non conosce fatica » , p u ò compiere il miracolo di rendere perenne il sorriso sulle vostre labbra. Chi può immaginare il bene che viene alle anime dalla letizia del sacerdote, il quale risponde pronto e gioioso a ogni chiamata, come se fosse chiamata di D i o ? 3 - UN'ULTIMA PAROLA BRAMIAMO DI DIRVI, DILETTI FIGLI Nei giorni scorsi abbiamo fatto oggetto di attenta considerazione le risposte da voi pervenute al questionario inviatovi dal Vicariato di R o ma. È inutile dirvi quanti motivi di paterna consolazione N o i vi abbiamo trovato, rilevando tanta diffusione di luce, tanto vigore di vita, tanto fervore di opere apostoliche in molte parrocchie dei R i o n i , dei Quartieri, delle Borgate e d e l l ' A g r o R o m a n o . Tutto questo si deve al vostro spirito, vorremmo dire eroico, di abnegazione e al conseguente impeto c o l quale vi prodigate, raggiungendo un ritmo e una intensità di lavoro, si direbbe, superiori alle energie di cui potete effettivamente disporre. Ma la stessa attenta meditazione Ci ha rivelato alcune ombre, che voi avete voluto lealmente mettere in evidenza. Per aiutarvi a dissiparle, N o i faremo quanto è in Nostro potere, affinchè la vostra volontà di pro5 6 1 Cor. 13, 4. Imit. di Cr. 1. 3 cap. 5 n. 4. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 140 digarvi senza respiro e senza riserve trovi corrispondenti opportunità di aiuto e precisione di indirizzi, e la vostra opera divenga sempre più coordinata, organica ed efficace. È però necessario da parte vostra di conseguire quella piena fusione di menti e di cuori, che è il più nobile effetto dell'amore. Poiché sono* tante e tanto importanti le battaglie da vincere per la santificazione delle anime, per la salvezza delle famiglie, per la conservazione del volto cristiano alla città di R o m a , voi dovete unire i vostri sforzi per un'azione comune che non badi a interessi personali, a gelosie, a rancori, ma tuttobruci nel fuoco di una carità efficiente. Tale concorde azione voi dovete inculcare a tutti i vostri militanti, siano essi organizzati n e l l ' A z i o n e Cattolica, o raccolti sotto altri vessilli benedetti dalla Chiesa, od anche operanti al di fuori di ogni associazione. erat cor unum et anima una » . 7 « Multitudinis... credentium Questo come ben sapete, narrano gli A t t i degli A p o s t o l i , parlando dei primi cristiani : questo deve dirsi di tutti voi, di tutti i vostri fedeli. Un particolare paterno richiamo intendiamo di fare a quei cristiani,, che operano nel c a m p o civico e nel campo politico. A n c h e là si deve servire Cristo c o n le parole e le azioni individuali e collettive. Se qualcuno* fosse tentato di usare il cristianesimo come strumento di ascesa nella infida montagna delle ambizioni personali, deve essere francamente ammonito, specie se fosse indotto da non nobili motivi ad attentare alla concordia e alla unione dei cristiani. T r o p p o serio continua ad essere il pericolo e troppo gigantesca l'opera, alla quale tutti siete chiamati. Occorre saper resistere ancora e rinunciare non solo, come è ovvio, a velleità personali, ma anche a idee che potrebbero apparire, ed anche essere,, giuste e geniali. L'unione che raccomandiamo è frutto di amore, e l'amore è sempre sacrifìcio parziale o completo, ma dolce e fecondo, di ciò che abbiamo, di c i ò che siamo. Filioli, diligite alterutrum. Amatevi scambievolmente. È il ricordo! del vostro Padre ; è la parola che con tenerezza immensa vi ripetiamo. Ed ora, diletti quaresimalisti e parroci, mentre di gran cuore impartiamo l ' A p o s t o l i c a Benedizione a voi e a tutta la solerte opera vostra, vorremmo anche esprimere l'augurio che il nuovo Ordine della Settimana Santa, che quest'anno per la prima volta si attua, permettendo ad un più grande numero di fedeli di assistere a quei grandi e venerandi riti liturgici, apporti i frutti spirituali che se ne sperano e contribuisca al7 Act 4, 32 Acta Pii Pp. XII 141 l'incremento della pietà e della vita cristiana nella meditazione della passione, morte e resurrezione del Signor Nostro Gesù Cristo, Cui sia onore e gloria nei secoli. A m e n ! NUNTIUS RADIOPHONICUS ALUMNIS SCHOLARUM CATHOLICARUM STATUUM FOEDERATORUM AMERICAE SEPTENTRIONALIS, AD SOLLICITANDAM CARITATEM ERGA PUEROS INDIGENTES ALIARUM NATIONUM. * The ever-pathetic appeal of your brothers and sisters in need, the wide w o r l d over, reaches y o u r hearts once more, dear children, just as the H o l y season of Lent begins. T o d a y Ash W e d n e s d a y it w i l l be ten full and fateful years since first We spoke with y o u of the sad lot of these darli n g little ones, and begged y o u in the name of their L o r d Jesus and Ours, to help Mother Church to bring back some b l o o m of health and laughter to their haggard faces, some comfort to their miserable homes. The w o r d of thanks with which We greet y o u at school today is only a faint echo of Our grateful remembrance of y o u and your dear ones, day after day, at the altar of G o d , where remembrance is most precious. N o t once have y o u allowed the hopes of the destitute to be crushed or Our own deluded. N o t once during these ten years have y o u failed them, these innocent victims of a cruel war, flaming hot at first and still continuing, for many, all t o o heartless. T i m e and again, We well remember, when every other earthly door seemed closed, y o u r small hands and unselfish hearts were open to their distress. W e l l had y o u learned at home and in y o u r class-rooms the lesson that sums up all that the Master came to teach us : love is the one law by which the Christian lives. W i t h what paternal j o y and pride We found that charity had become a habit with so many of y o u . The children, whom y o u r savings and sacrifices have helped, children of almost every c o l o u r and clime, owe y o u a debt that only the L o r d Jesus can repay. But what happiness it means to k n o w that He does repay with lavish hand, here and hereafter, even the penances and pocket-money y o u offer them from y o u r hearts, at His call and for His sake. * Datus die 15 Februarii mensis a. 1956. 142 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Y o u will not be surprised or discouraged, We are sure, to see so many empty hands outstretched to y o u still. The p o o r we have always with us, Our gentle Saviour wants us to remember. 1 B u t when He tells us that they are H i s p o o r , then it is a delight to realize that every tiny service y o u render them is really and truly rendered to H i m . 2 B u t what do they need, these helpless children of the divine Master you are hearing about year after year from y o u r teachers at school, y o u r parents at home, y o u r priests in the pulpit and from the V i c a r of Christ, whose words and very presence are carried to y o u today so marvellously from R o m e . W h a t have they the right to expect from y o u as members of Christ's one big family. Perhaps you have seen their pictures clinging to their parents as they are driven heartlessly from their homes and country in the East ; while others in the W e s t look longingly for brighter and happier homes where family life can thrive again. W h a t do they need? N o t surely the cold solace that goes by the horrid name of a « hand-out ». The pennies and packages of the Christian boy and girl, like the w i d o w ' s mite, must mean much more than that, These children need nothing less than you : y o u r prayers and good works and sufferings of each day, over and above the treasure you have to give them out of your slim resources. We have said it so often before, and We repeat it again : Our children can never know true happiness, nor the world have peace and plenty, from mere money and machines, — though these gifts of G o d can work great wonders at the hands of those w h o really love their fellowmen for love of H i m . Recalling, as it does, the divine Master's gift of His all on H i s w a y to Calvary and the great victory of Easter beyond, to ensure the salvation of those who will f o l l o w H i m , Lent is indeed the opportune time to give until it hurts, at least a little, to the poor and suffering members of His B o d y . We could depend on you from one Lent to another to provide the homeless with a decent shelter and a bite to eat. Y o u r savings and offerings helped to tide them over the W i n t e r with warmer clothes in a warmer r o o m . By all means let your collection this year break all y o u r records for a generosity, that has long since merited for your country the admiration of a grateful w o r l d . Let it reAvard in fullest measure the efforts of y o u r Bishops to ease the burdens of Our thousands of (( adopted » children in every corner of the globe. Let your hearts' 1 2 MATTH. 26, 11. MATTH. 18, 5; 25, 40. Acta Pii Pp. XII devotion accompany and animate the gift. 143 Pray for those y o u are helping, that they come to k n o w and love their Saviour better each day. Remember their wants and worries along with y o u r o w n , when you thank Jesus for so many blessings received after H o l y Communion. By this sign, beloved little ones of Christ, shall all men k n o w that you are His very o w n . 3 This way y o u shall bear witness to H i s living, loving presence in a world of wonders and tears, even to the ends of the earth. A n d may Our Apostolic Blessing, which We n o w impart to y o u all from deep down in Our heart, help your parents, y o u r priests and teachers to prepare y o u in this way to take y o u r place, in G o d ' s good time, among the leaders of a better world at peace with itself and its Maker. 3 Io IS, 35 144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII INSTRUCTIO AD ORDINARIOS OMNES NECNON AD MAGISTROS IN SEMINARIIS, IN ATHENAEIS, VEL IN STUDIORUM UNIVERSITATIBUS DOCENTES ET AD LECTORES IN STUDIORUM DOMIBUS RELIGIOSORUM : DE « ETHICA SITUATIONIS )). Contra doctrinam moralem eiusque applicationem in Ecclesia catholica traditam multis in regionibus etiam inter catholicos spargi coepit systema ethicum quod plerumque nomine cuiusdam « Ethicae Situationis )) venit, quamque dicunt non dependere a principiis ethicae obiectivae (quae ultimatim in « Esse » fundatur), sed c u m ea non solum in eadem linea poni, sed eidem super or dinar i. Auctores qui h o c systema sequuntur decisivam et ultimam agendi normam statuunt non esse ordinem obiectivum rectum, naturae lege determinatum et ex hac lege certo cognitum, sed intimum aliquod mentis uniuscuiusque individui iudicium ac lumen, quo ei in concreta situatione posito innotescit quid sibi agendum sit. H a e c igitur hominis ultima decisio secundum eos non est, sicut ethica obiectiva apud auctores maioris momenti tradita docet, legis obiectivae ad particularem casum applicatio, attentis simul ac ponderatis, secundum regulas prudentiae, particularibus « situationis » adiunctis, sed immediatum illud internum lumen et iudicium. H o c iudicium saltem multis in rebus ultimatim nulla norma obiectiva, extra hominem posita atque ab eius persuasione subiectiva independente, quoad suam obiectivam rectitudinem ac veritatem est mensuratum, neque mensurandum neque mensurabile, sed sibi ipsi plene sufficit. Secundum hos auctores « naturae humanae » conceptus traditionalis non sufficit, sed recurrendum est ad conceptum naturae humanae (( exsistentis » qui quoad plurima non habet valorem obiectivum absolutum, sed relativum tantum ideoque mutabilem, exceptis fortasse illis paucis elementis atque principiis quae ad naturam humanam metaphysicam (abso- Suprema Sacra Vongregatio S. Officii 145 lutam et immutabilem) spectant. Eiusdem valoris tantum relativi est traditionalis conceptus « legis naturae ». Perplura autem quae hodie circumferuntur tamquam legis naturae postulata absoluta, nituntur se- cundum eorum opinionem et doctrinam in dicto conceptu naturae exsistentis, ideoque non sunt nisi relativa et mutabilia atque omni semper situationi adaptari queunt. A c c e p t i s atque ad rem deductis his principiis, dicunt atque docent homines in sua quisque conscientia non imprimis secundum leges obiectivas, sed mediante lumine illo interno individuali secundum intuitionem personalem iudicantes, quid ipsis in praesenti situatione agendum sit, a multis conflictibus ethicis aliter insolubilibus praeservari vel facile liberari. Multa quae in huius « Ethicae Situationis » systemate statuuntur, rei veritati sanaeque rationis dictamini contraria sunt, relativismi et modernismi vestigia produnt, a doctrina catholica per saecula tradita longe aberrant. Variis systematibus Ethicae non catholicae in non paucis assertis affinia sunt. Quibus perpensis, ad avertendum « Novae Moralis » periculum, de quo Summus Pontifex Pius P p . X I I in Allocutionibus diebus 23 Martii 1 et 18 A p r i l i s 1952 habitis locutus est, et ad doctrinae catholicae puritatem et securitatem tuendam, haec Suprema Sacra Congregatio Sancti Officii interdicit et prohibet hanc « Ethicae Situationis » doctrinam, quovis nomine designetur, in Universitatibus, Athenaeis, Seminariis et religiosorum formationis domibus tradi vel approbari, aut in libris, dissertationibus, acroasibus seu, ut aiunt, conferentiis, vel quocumque alio m o d o propagari atque defendi. D a t u m R o m a e , ex Aedibus S. S. Congregationis S. Officii, die 2 Februarii a. 1956. SB I. Card. PIZZARDO, E p . Albanensis, Secretarius 1 Acta Apostolicae Sedis, vol. XLIV (1952), p. 270 ss. et p. 413 ss. 10 - ACTA, vol. XXIII, n. 3. — 24-3-1956. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 146 S. CONGREGATIO CONSISTORIALIS i BURGENSIS - TOLETANAE ET ALIARUM DECRETUM DE MUTATIONE FINIUM DIOECESIUM Initis inter Sanctam Sedem et Hispanicum Gubernium die x x v n mensis Augusti anno 1953 solemnibus Conventionibus de finibus dioecesium, E x c . P. D. Hildebrandus Antoniutti, Archiepiscopus titularis Synnadensis in Phrygia et in Hispania Nuntius Apostolicus, ab A p o stolica Sede postulavit ut limites nonnullarum dioecesium interim immutarentur. Sanctissimus Dominus Noster Pius Divina Providentia P P . X I I , praehabitis favorabilibus votis E m i P. D. Henrici S. R. E. Cardinalis P i a y Deniel, Archiepiscopi Toletani, necnon E x c m o r u m dioecesium de quibus agitur Ordinariorum, ratus petitam finium immutationem in uberius spirituale fidelium bonum cessuram, oblatis precibus benigne annuere dignatus est. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae potestatis praesentibus Litteris distrahit: 1. ab archidioecesi Burgensi paroecias archipresbyteratuum vulgo : Reinosa, Santa Cruz, ciae Valdeprado, et La Rasa intra fines civilis provin- Santander nuncupatae, atque Canales, Ezcaray et Treviana limites civilis provinciae Logroño appellatae comprehensas, paroeciam Montenegro de intra et tandem Cameros ad civilem provinciam vulgo Soria pertinentem ; 2. a dioecesi Legionensi territorium quod in finibus provinciae civilis Santander exstat ; 3. a dioecesi Oœomensi nonaginta quattuor paroecias in fines civilis provinciae vulgo Burgos et duas paroecias in fines civilis provinciae vulgo Segovia patentes ; 4. a Ayllón, dioecesi Baraona, Seguntina Berlanga del paroecias Duero, archipresbyteratuum Maranchón, Medinaeeli, Almazán, Retor- Sacra Congregatio Consistorialis 147 tillo atque Ariza ad provinciam civilem vulgo Soria, necnon archipresbyt e r a t u m Sorbe et Ayllón ad civilem provinciam Segovia nuncupatam pertinentes ; 5. a dioecesi r a t u m vulgo Galaguritana et Galceatensi paroecias archipresbyte- Yanguas et San Pedro de Manrique in territorio civilis provinciae Sorta et alias decem in finibus civilis provinciae vulgo Burgos exstantes ; 6. a dioecesi Segobiensi paroecias rinos nuncupatae in fines civilis Milagros, Perdilla et Santa Aldeavieja, provinciae Avila, Cruz de la Salceda Maello, et Pegue- atque Fuentelcesped, in territorium civilis provinciae Burgos sese extendentes ; 7. a dioecesi Abulensi novem paroecias in finibus civilis provinciae cui nomen Segovia sitas ; 8. ab archidioecesi Toletana paroeciam Navahondilla appellatam in fines civilis provinciae Avila patentem. 9. a dioecesi Palentina sex paroecias in finibus sitas civilis provinciae vulgo Santander; Sanctitas Sua pariter memorata territoria dioecesibus infra recensitis sequenti ratione adnectit : 1. archidioecesi Burgensi paroecias nonaginta quattuor a dioe- cesi Oxoniensi, decem a dioecesi Galaguritana et Galceatensi, atque memoratas Fuentelcesped, Milagros, Perdilla et Santa Cruz de la Salceda a dioecesi Segobiensi distractas ; 2. dioecesi ratum Santanderiensi vulgo «Reinosa, Santa paroecias Cruz, praefatorum Valdeprado et La archipresbyteRasa ab archi- dioecesi Burgensi, sex paroecias a dioecesi Palentina necnon territorium a dioecesi Legionensi per praesens separata ; 3. dioecesi Galaguritanae et pra memoravimus Galceatensi paroecias trium quos su- archipresbyteratuum Ganales, Fzcaray et Treviana ab archidioecesi Burgensi dismembratas ; 4. dioecesi Ariza, Ayllón, Retortillo Oxoniensi Baraona, a dioecesi paroecias Berlanga Seguntina, del archipresbyteratuum : Duero, Yanguas Maranchón, et San Pedro Almazán, Medinaceli et de Manrique a dioecesi Galaguritana et Galceatensi ac tandem paroeciam Montenegro de Cameros ab archidioecesi Burgensi, uti supra, separatas; 5. dioecesi Segobiensi paraecias archipresbyteratuum Ayllón et Sorbe a dioecesi Seguntina, duas a dioecesi Oxomensi et novem a dioecesi Abulensi distractas ; 6. dioecesi Abulensi memoratas paroecias Aldeavieja, Maello et Pe- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 148 guerinos a dioecesi Segobiensi atque Navahondilla ab archidioecesi Toletana dismembratae. Tandem Sanctissimus Dominus Noster, sic immutatis dioecesium finibus, mandat ut documenta et acta singulas praefatas parioecias respicientia a Curia a qua ad Curiam dioeceseos cui quaelibet paroecia noviter est aggregata tradantur ; ad clerum vero quod attinet, decernit ut simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, clerici dioecesi illi censeantur incardinati in cuius territorio legitime degunt. Ad haec omnia exsecutioni mandanda Sanctitas Sua memoratum E x c . P. D. Hildebrandum Antoniutti deputare dignata est, necessarias et opportunas ei tribuens fecultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad S. Congregationem Consistorialem quam primum remittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Quibus super rebus praesens edi iussit Consistoliale Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis Consistorialis die 22 Novembris 1955. ££j F r . A. I. Card. PIAZZA, E p . Sabinen, et Mandelen., a Secretis L. B s. Iosephus Ferretto, Adsessor II PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus D o m i n u s Noster Pius Divina Providentia P a p a X I I , successivis decretis Sacrae Congregationis Consistorialis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 29 Iulii 1955 — Cathedrali Ecclesiae Dumaguetensi, noviter erectae, praefecit R. D. Epiphanium Surban Belmonte, e dioecesi Legaspiensi, cancellarium Curiae archiepiscopalis Caebuanae. die 20 Decembris — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Selymbrianae E x c . P. D. Michaelem Darium Miranda y G ó m e z , hactenus E p i s c o p u m Tulancingensem, quem constituit Coadiutorem, etiam sedi datum, E x c . P . D . Aloisii Martínez, Archiepiscopi Mexicani. die 22Decembris — Titulari episcopali Ecclesiae Hieritanae R. D. Joannem L. Morkovsky, parochum S. Mariae Magdalenae ex archidioe- Sacra Congregatio Consistorialis 149 cesi S. Antonii, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Laurentii Julii F i t z Simon, Episcopi Amarillensis. die 12 Ianuarii 1956 — Cathedrali Ecclesiae Chilapensi E x c . P. D. Alfonsum Toriz Cobián, hactenus Episcopum titularem Avissensem. die SI Ianuarii — Metropolitanae Ecclesiae Utinensi E x c , P. D. Iosephum Zaffonato, hactenus Episcopum Victoriensem Venetorum. die 7 Februarii — Titulari episcopali Ecclesiae Aegaeae R. D.. Marium Paré, ex dioecesi S. Annae Pocatierensis, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Georgi Melançon, Episcopi Chicoutimiensis. die 11 Februarii — Titulari episcopali Ecclesiae Memphitanae R. D. H e n r i c u m Forer, Cubicularium intimum supra numerum Sanctitatis Suae, decanum parochum oppidi vulgo « Cortina d'Ampezzo », in dioecesi Brixinensi, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Caroli De Ferrari, Archiepiscopi Tridentini. die 1 Martii — Titulari episcopali Ecclesiae Eluzanae R. D. Laurentium F. Schott, parochum B. Mariae Virginis de Monte Carmelo, ex dioecesi Harrisburgensi, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Georgii Leonis Leech, Episcopi Harrisburgensis. die 10 Martii — Cathedrali Ecclesiae Groningensi, nuper erectae, R. D. Petrum Antonium M e r m a n , parochum decanum St. Martini in civitate Groningensi. — Cathedrali Ecclesiae Roterodamensi, nuper erectae, R. D. Martinum Antonium Jansen, parochum decanum St. Ludovici in civitate Leidensi. SACRA C O N G R E G A T I O R I T U U M i CENOMANEN, BEATIFICATIONIS ET CANONIZATIONIS SERVI DEI BASILII ANTONII M0REATJ, SACERDOTIS FUNDATORIS CONGREGATIONIS A SANCTA CRUCE. SUPER DUBIO An signanda sit commissio de quo Introductionis causae in casu et ad effectum agitur. Apostolus Petrus, ut animum neophytis adderet, qui magnis ange- bantur tribulationibus, futuram gloriam eis novissimo tempore paratam denuntiabat : In quo, scribit, exsultabitis, modicum nunc si oportet con- ISO Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tristari in variis tentationibus, ut probatio auro (quod per ignem probatur), vestrae inveniatur in fidei laudem multo et pretiosior honorem in revelatione lem Christi (I Pet. 1, 6-7). Sapientissima enim providentia, Deus, ut maius fideles sui praemium, et quidem aeternum, assequantur, eos multis tribulationibus disponit vexari, iusta illud Tobiae, Raphaele Archangelo affirmante : « Quia acceptus eras Deo, necesse fuit ut tentatio probaret te )) ( T o b . 12, 13) ; et Paulus : « Omnes qui pie volunt vivere in Christo Iesu, persecutionem patientur)-) ( I I T i m . 3, 12). Quapropter nullus Dei Servus a gravibus seu corporis seu animi doloribus exstitit i m m u n i s ; sicque eius animus ad perfectionem, heroicam quoque, perductus fuit eiusque opera, quo magis fuerint obtrectata, eo magis per virtutem crucis solidata fuere, ut evidentius appareat non esse sapientiam, prudentiam, consilium contra D o m i n u m (Conf. P r o v . 21, 30). Quae omnia, in Servi Dei Basilii A n t o n i i M o r eau vita, si attente haec perpendatur, ad amussim contigerunt. In Laigné-en-Bélin o p p i d o , intra Cenomanensis dioecesis fines, die 11 Februarii mensis anno 1799 e piis honestisque coniugibus L u d o v i c o Moreau et Ludovica Pioger natus est Servus Dei, cui in baptismo a sacerdote catholico die 21 eiusdem mensis collato, Basilii Antonii nomen fuit impositum. Pietatis germina intra domesticos parietes ac litterarum primordia a parocho recepta, in collegio Chateau-Gontier complementum sunt assecuta et quidem feliciter. A n n o 18.16, sacra Tonsura recepta, Clericus factus est. Sequenti anno minus Seminarium est ingressus, dein maius, ubi ingenii acie pietatisque laude reniduit. D i e 12 Augusti anno 1821 ad sacrum Presbyteratus ordinem fuit promotus atque Lutetiam Parisiorum ad studia perficienda missus. Philosophiam, Theologiam Sacrasque Litteras in Seminario Cenomanensi docuit ac insimul verbo Dei praedicando magna c u m laude felicique spirituali fructu incubuit. B o n i Pastoris Institutum fovit. Plurimum quoque in sacerdotum favorem adlaboravit, cum ut ad ministeria sacerdotalia pietate ac scientia aptiores redderentur, tum ut senescentes ac infirmi necessariis curis fruerentur. Sacerdos Dujarié anno 1820 Institutum sub S. Ioseph Patrocinio condere moli tus est e laicis constans, qui ac illae in parochorum adiutorium catechismum docerent aliaque in templi decorem peragerent. V e r u m , quum institutum hoc non multo post deficere videretur, Episcopus, ipso instituti conditore annuente, eius relevandi curam Servo Dei anno 1835 concredidit. H i n c factum est ut D e i Servus, qui eodem Sacra Congregatio Rituum anno opus Sacerdotum Auxiliarium instituerat, praesertim ruralibus, auxilium afferretur, 151 ut efficacius parochis, utrumque institutum coag- mentaverit, novis regulis ac constitutionibus datis religiosisque additis v o t i s ; atque a l o c o , in quo principem d o m u m constituerat, a Sancta Cruce Congregationi nomen i n d i d i t ; sicque anno 1837, E p i s c o p o approbante, Congregatio aliquod initium sumpsit. Iuxta morem tunc in Gallia vigentem cura linteorum aliorumque huiusmodi ac infirmorum in Seminariis aliisque piis Institutis religiosis Sororibus c o n c e d e b a t u r , verum, quum incassum Servus D e i inquisitiones fecerit, anno 1839 nonnullas pias iuvenes coegit, quas M a ñ a nitas nuncupavit. Hae in Cenomanensi dioecesi « Conversae » tantum fuere, in aliis vero dioecesibus, aucto earum numero, ipsis Episcopis hoc cupientibus, factae quoque sunt ludi magistrae. Sequenti anno in festo Assumptionis B. M. V. Episcopus Servi Dei religiosa vota excepit. Deinde quattuor sodales sua vota in manibus Servi Dei emiserunt sicque Congregatio a Sancta Cruce definite principium habuit. Etsi Servus Dei solum Eius gloriam, animorum salutem prae oculis habebat, summaque prudentia, humilitate et caritate se gerebat, acerrimis luctationibus fuit impetitus, quas patientissime Deo confisus heroice sustinuit, Pii Papae N o n i benevolentia suffultus. Hisce in discriminibus eius virtutes maiori luce modo renident; immo has pluribus gratiis Deus munifice rependit. Congregatio enim mire per orbem praecipue vero in Septentrionali America propagata est atque in I n d a Missione Dacchensi. A b d i c a t i o summi Congregationis regiminis pluries oblata, anno 1886 acceptata fuit. Solus, a nonnullis reiectus, ab Instituti a se conditi moderatione divulsus, divinae se voluntati ex toto corde conformans, iugi orationi intentus, corporalibus atrocibus doloribus cruciatus, morientium sacramentis refectus, die 20 Ianuarii anno 1873 spiritum Deo reddidit. Sanctitatis fama post mortem magis erumpente, anno 1948 ordinaria auctoritate Informativi processus super scriptis, super fama sancti- tatis ac non cultu in Cenomanensi Curia peracti sunt Urbemque delati. Interim quinque supra centum quinquaginta litterae, a Cardinalibus, Archiepiscopis, Episcopis aliisque in dignitate et auctoritate constitutis, famam sanctitatis Famuli Dei confirmantes, Congregationisque a S. Cruce sodalium beneficia seu apud nostrates seu in Missionibus summis laudibus extollentes, S u m m o Pontifici sunt oblatae causae Introductionem postulantes. Quas inter recenseri praestat illas ab Emis ac Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 152 Revmis Dominis Eugenio Cardinali Tisserant, S. Collegii Decani Sacraeque Congregationis Orientalis a Secretis, Petri Fumasoni B i o n d i , S. Congregationis de Propaganda F i d e Praefecti, Iacobi Me Guigan, Archiepiscopi Torontin., Pauli Léger, A r c h i e p . Marianopolitana nunc Cardinalis, Mauritii Feltin, A r c h i e p . Parisien., nunc quoque Cardinalis, Apostolicique denique Delegati in Statibus Foederatis Americae Septentrionalis. Quare Sacra haec Rituum Congregatio die 22 Maii anni 1953, scriptis perpensis, decrevit nihil obstare quominus ad ulteriora procedi posset. Servatis itaque omnibus de iure servandis, instante R. P. D. Renato Fontenelle, Canonico Vaticano et Causae huius Postulatore legitime constituto, die 15 mensis Martii 1955, in Ordinario Coetu ad Vaticanum congregato, Emus Dominus Clemens Cardinalis Micara, Episcopus V e liternus Suaeque Sanctitatis in Urbe Vicarius et Causae Relator, dubium discutiendum proposuit: An signanda sit commissio introduc- tionis causae in casu et ad effectum de quo agitur deque ea retulit. Et E m i Patres, sacris tuendis ritibus praepositi, auditis quoque Officialibus Praelatis, praesertim vero R. P. D. Salvatore Natucci, Sanctae Fidei Promotore Generali, sionem, Sanctissimo si rescribere censuerunt : Signandam esse commis- placuerit. Facta demum de his omnibus Summo Pontifici J i o Papae X I I subsignata die fideli relatione, Patrum ratum habuit Basilii Antonii Moreau et Sanctitas Sua rescriptum commissionem introductionis Purpuratorum causae Servi Dei Sua manu signare dignata est. Datum R o m a e , die 12 Maii, A n n o D o m i n i 1955. C. Card. CICOGNANI, Praefectus L. © S. f A. Carinci, A r c h i e p . S e l e u c , Secretarius Sacra Congregatio Rituum II DECLARATIO CIRCA FUNCTIONES (( TRIDUI SACRI )) SECUNDUM ORDINEM HEBDOMADAE SANCTAE INSTAURATUM. In Ordine hebdomadae sanctae instaurato, praeter rubricas de sacrorum rituum celebratione solemni, id est cum ministris sacris, rubricae adduntur p r o eorundem rituum celebratione simplici, id est sine ministris sacris, eo sane proposito ut eorundem rituum celebratio facilior reddatur in omnibus ecclesiis vel oratoriis publicis et semipublicis. Cum vero circa hanc rem dubia quaedam orta sint, S. Rituum Congregatio sequentia declaravit ac statuit : 1. In omnibus ecclesiis et oratoriis publicis et semipublicis, ubi copia habeatur sacrorum ministrorum, sacri ritus dominicae II Passionis seu in Palmis, feriae V in Cena D o m i n i , feriae VI in Passione et Morte Domini et Vigiliae paschalis, in forma solemni celebrari possunt (Instructio, n. 4). 2. In ecclesiis autem et in oratoriis publicis et semipublicis, ubi sacri ministri desunt, ritus simplex adhiberi potest. Ad praefatum autem ritum simplicem peragendum, requiritur numerus sufficiens (( ministrantium », sive clericorum, sive saltem puerorum, et quidem trium ad minus pro dominica II Passionis seu in Palmis et pro Missa in Cena Domini ; et quatuor saltem in celebratione Actionis liturgicae feria VI in Passione et Morte Domini et Vigiliae paschalis. Hi autem « ministrantes » sedulo instructi esse debent de iis quae ab ipsis agenda sunt (Instructio, n. 3 ) . Duplex haec conditio, scilicet de sufficienti numero « ministrantium » et de eorundem congrua praeparatione, prorsus requitur ad ritum simplicem peragendum. Ordinarii loci invigilent ut haec duplex conditio, p r o eodem ritu simplici statuta, adamussim observetur. 3. Ubi feria V hebdomadae sanctae, post Missam in Cena D o m i n i , etiam in forma simplici celebratam, translatio et repositio habeatur Ssmi Sacramenti, stricte requiritur ut in eadem ecclesia vel oratorio, A c t i o quoque liturgica postmeridiana feriae VI in Passione et M o r t e D o m i n i l o c u m habeat. 4. Si quacumque de causa Missa in Cena D o m i n i etiam ritu simplici celebrari non possit, Ordinarius loci, ratione pastorali, binas Missas lectas permittere poterit in ecclesiis vel oratoriis publicis litandas, unam Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 154 vero tantum Missam lectam in oratoriis semipublicis (Instructio, n. 17) ; servato Decreto, n. 7, quoad tempus celebrationis earundem Missarum. 5. Vigilia paschalis celebrari potest etiam in ecclesiis vel oratoriis ubi functiones feriae V et VI locum non habuerint, vel omitti in ecclesiis vel oratoriis in quibus praefatae functiones celebratae sunt. 6. Sacerdotibus qui curam duarum vel plurium habeant paroeciarum, Ordinarius loci permittere potest binationem Missae in Cena D o mini, repetitionem Actionis liturgicae feriae VI in Passione et Morte D o m i n i , et binationem Missae Vigiliae paschalis; non tamen in eadem p a r o e c i a ; et servatis semper iis quae statuta sunt quoad tempus celebrationis (Decretum, n. 7 ) . Quibus omnibus Sanctissimo D o m i n o Nostro P i o P p . X I I ab infrascripto Cardinali, S. Rituum Congregationis Praefecto, per singula relatis, Sanctitas Sua hanc eandem declarationem et resolutionem approbare dignata est. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Die 15 Martii anni 1956. C. Card. CICOGNANI, Praefectus L. © S. f A. Carinci, A r c h i e p . S e l e u c , a secretis Suora Romaita Rota 155 SACRA ROMANA ROTA Citatio edictalis PERUSINA NULLITATIS MATRIMONII (PIERINI - HAGEN) Cum ignoretur locus actualis commorationis Dominae Catharinae Hagen, in causa conventae, eandem citamus ad comparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in Sede Tribunalis Sacrae Romanae Rotae ( R o m a , Palazzo della Cancelleria) die 15 Maii 1956, hora 11, ad concordandum de dubio disputando, vel ad infrascriptum subscribendum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. An constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam habentes de l o c o commorationis praedictae Dominae Catharinae Hägen curare debent, ut de hac edictali citatione ipsa moneatur. * Raymundus Lamas, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 8 Martii 1956. C. Pezzicara, Notarius ff. * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Catherine Hägen défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le lo Mai 1956, a 11 heures, pour concorder ou souscrire la doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la décision de la cause devant la Rote. Gonste-t-il de la nullité du mariage dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les prêtres, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de la dite Catherine Hägen, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 1Ö6 DIARIUM ROMANAE CURIAE Lunedì, 27 febbraio 1956, il Santo Padre Pio XII ha ricevuto in solenne Udienza Sua Eccellenza il Dott. TULLIO FRANCO FRANCO, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Dominicana, per la presentazione delle Lettere Credenziali. Mercoledì, 29 febbraio 1956, il Santo Padre Pio XII ha ricevuto in solenne Udienza Sua Eccellenza il Dott. SENJIN TSURUOKA, Inviato Straordinario e Ministro Plenipotenziario del Giappone, per la presentazione delle Lettere Credenziali. S E G R E T E R I A DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di nominare: 14 febbraio 1956. Il Revino Monsig. Garofalo Salvatore, Qualificatore della S. Sacra Congregazione del Sant'Offizio. 20 » » Il Revmo Padre Bugnini Annibale, della Congregazione della Missione, Consultore della Sacra Congregazione dei Riti (II Sezione - per la Sacra Liturgia). » » » L'Illlmo e Revtmo Monsig. Giusti Martino e Pillino sig. Brezzi Paolo, Consultori della Sacra Congregazione dei Riti (III Sezione - per la Cause storiche dei Servi di Dio e l'emendazione dei libri liturgici). Parimente con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di nominare: Assistenti al Soglio Pontificio'. 29 aprile » » 1955. S. E. Revma Monsig. O'Brien Enrico, Arcivescovo di Hartford. » S. E. Revma Monsig. Kearney Giacomo, Vescovo di Rochester. Diarium Romanae Curiae 157 Protonotari Apostolici ad instar participantium : 10 maggio 1955. Monsig. Summers Aroldo, dell'arcidiocesi di S. Giovanni di Terranova. 1 dicembre » Monsig. Maglioire Vincenzo della diocesi di Bassa-Terra. 13 » » Monsig. Gatpayad Narciso, dell'arcidiocesi di Manila. » » » Monsig. Mendoza Guglielmo, della medesima arcidiocesi. 3 febbraio 1956. Monsig. Sartori Antonio, della diocesi di Vittorio Veneto. » » » Monsig. Stefani Pietro, della medesima diocesi. Prelati Domestici di Sua Santità 29 settembre 1954. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 5 febbraio 1955. Monsig. Doyle Michele, della diocesi di Toledo in America. Foran Enrico, della medesima diocesi. Frommherz Fridolino, della medesima diocesi. Gabel Riccardo, della medesima diocesi Griffini Leo, della medesima diocesi Hebbeler Giacomo, della medesima diocesi. Kelly Ignazio, della medesima diocesi. Me Keown Guglielmo, della medesima diocesi. Maher Roberto, della medesima diocesi. Reineck Carlo, della medesima diocesi. Schekehoff Raimondo, della medesima diocesi. Schumaker Norberto, della medesima diocesi. Vogel Giovanni, della medesima diocesi. Wegel Ilario, della medesima diocesi. Corkery Geremia V . , della diocesi di Peterborough. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. O'Leary Michele, della medesima diocesi. Jamier Augusto della diocesi di Capo Haitiano. Gosselin Paolo Emilio, dell'arcidiocesi di Québec. Labbé Omer, della medesima arcidiocesi. Nadeau Rosario, della medesima arcidiocesi. Nolin Raimondo, della medesima arcidiocesi. Chapleau Giuseppe Avila, della diocesi di Sault Ste--Marie nel Canada. Humphrey Giuseppe C, della medesima diocesi. Racette Oscar, della medesima diocesi. Hanley Giovanni G., dell'arcidiocesi di Kingston. Sullivan Giacomo Patrizio, della medesima arcidiocesi. Michaud Davide Alessandro, dell'arcidiocesi di San Germano di Rimouski. Ryan Francesco, dell'arcidiocesi di S. Giovanni di Terranova. Hobson Leone, dell'arcidiocesi di Vancouver. Kane Giuseppe, della medesima arcidiocesi. Clinton Francesco, della medesima arcidiocesi. Leblanc Elia, della diocesi di Yarmouth. Leblanc Tommaso, della medesima diocesi. » 2 .23 » » 28 » marzo » » » » Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 31 » 15 aprile » Monsig. 10 maggio » Monsig. » » » » » Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 16 » » 158 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 23 settembre 1955. Monsig. Belleza Nicànore, dell'arcidiocesi di Nuova Cáceres. » » » Monsig. Iligan Gaetano, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Lanuza Pietro, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Puertollano Arsenio, della medesima arcidiocesi, » » » Monsig. Reganit Antonino, della medesima arcidiocesi. 28 ottobre » Monsig. Bourquard Paolo, della diocesi di Basilea e Lugano. 7 novembre » Monsig. Mukasa Vittorio, della diocesi di Masaka. 15 » » Monsig. Vierra Benedetto, della diocesi di Honolulu. 22 » » Monsig. Puthenpurackal Tommaso, della diocesi di Changanacherry. 6 dicembre » Monsig. Cassidy Giacomo, dell'arcidiocesi di Boston. » » » Monsig. Ourtin Giuseppe, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Doyle Ugo, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Foley Guglielmo, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Garrahan Tommaso, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Mahoney Giovanni, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Mercier Arturo, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Murray Giovanni, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Shea Alberto, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. White Andrea, della medesima arcidiocesi. 7 » » Monsig. Cantafora Nicola, della diocesi di Crotone. » » » Monsig. Frattegiani Bruno, dell'arcidiocesi di Perugia. » » » Monsig. Pasolini Emilio, della diocesi di Rimini. 13 » » Monsig. Aguinaldo Giuseppe, dell'arcidiocesi di Manila. » » » Monsig. Arcaira Leopoldo, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Avendaño Francesco, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Casas Artemio, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Mempin Ferdinando, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Resurrección Onorio, della medesima arcidiocesi. » » » Monsig. Tizon Gesù, della medesima arcidiocesi. 7 gennaio 1956. Monsig. Reh Francesco, dell'arcidiocesi di New York. 13 » » Monsig. Roche Giorgio, della diocesi suburbicaria di Porto e g. Rufina. 30 » » Monsig. Gonsalves Reginaldo, della diocesi di Poona. 7 febbraio » Monsig. Masucci Beniamino, della diocesi di Nola. Camerieri segreti soprannumerari di 27 marzo 29 settembre 8. 8.: 1954. Monsig. Manthey Giovanni, della diocesi di Culma. » Monsig. Harrington Giovanni, della diocesi di Toledo in America. » » » Monsig. Mossing Lorenzo, della medesima diocesi. » » » Monsig. O'Toole Giacomo, della medesima diocesi. » » » Monsig. Schmit Gerolamo, della medesima diocesi. » » » Monsig. Yates Roberto, della medesima diocesi. 29 ottobre » Monsig. Masci Antonio (Roma). 29 novembre » Monsig. Lucas Vincenzo Ilario, della diocesi di Nagpur. 16 maggio 1955. Monsig. Brown Giacomo, dell'arcidiocesi di Vancouver. Diarium Romanae Curiae 12 settembre 1955. 25 ottobre » » » » 26 novembre » » » » 7 dicembre » 13 3 gennaio » » 6 » Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 1956. Monsig. Monsig. » Monsig. » » 19 30 » » » Monsig. Monsig. Monsig. » » Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. Monsig. 3 febbraio 7 » » 14 » 17 Delvaux Emilio, della diocesi di Namur. Galbiati Pasquale, dell'arcidiocesi di Milano. Maggiolini Carlo, della medesima arcidiocesi. Guareschi Lorenzo, della diocesi di Fidenza de Carvalho Pinto Emanuele, della diocesi di Lamego. Vasini Giuseppe, della diocesi di Rimini. Marzani Pietro (Roma). Testori Mario (Roma). Cozzato Carmelo, della diocesi di Ugento. Abad Pietro, dell'arcidiocesi di Manila, Ortiz Giustino, della medesima arcidiocesi. Sicat Felice, della medesima arcidiocesi. Mancorti Francesco, della diocesi di Modigliana. Fracassi Guglielmo, dell'arcidiocesi di Siena. Agustoni Gilberto, dell'amministrazione apostolica di Lugano. Finelli Giacinto (Roma). Lenzini Guido, della diocesi di Pistoia. Collaco Emmanuele Saverio, della diocesi di Poona. Pereira Pietro, della medesima diocesi Vendrame Lino, della diocesi di Vittorio Veneto. Campanale Giuseppe, della diocesi di Nola. Cece Antonio, della medesima diocesi. Pierro Luigi, della medesima diocesi. Vacchiana Domenico, della medesima diocesi. Cadelli Umberto della diocesi di Concordia. Della Valentina Pio, della medesima diocesi. Ferrali Sabatino, della diocesi di Pistoia. Cameriere segreto soprannumerario di spada e cappa di 8. 8. : 28 gennaio 159 1956. Il Nob. Bajóla Parisani Filippo (Roma). Cameriere d'onore in abito paonazzo di 8. 8.: 3 febbraio 1956. Monsig. Piai Carmelo, della diocesi di Vittorio Veneto Camerieri d'onore di numero di spada e cappa di 8. 8.: 25 dicembre 1955. Il sig. Gedda Luigi (Roma). 10 gennaio 1956. Il sig. Gualdi Tullio (Roma). Camerieri d'onore soprannumerari di spada e cappa di 8. 8. 25 dicembre 1955. Il sig. Cortis Tommaso (Roma). » » » Il sig. Hoerner Arturo (Roma). 28 gennaio 1956. Il sig. Sormanti Luigi (Roma). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 160 ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Pio XII, felicemente regnante, si è degnato di conferire: La Gran Grece dell'Ordine Piano : 7 gennaio 19 » 27 febbraio » » » » » » 1956. » » A S. E. Vega Nicola, Ambasciatore della Repubblica Dominicana presso la S. Sede. A s. E. il Dott. Knbitschek de Oliviera Juscelin, Presidente eletto degli Stati Uniti del Brasile. il Visconte Berreyer Giuseppe, Ambasciatore del A s. E. Belgio presso la S. Sede. A s. E. il Dott. Carbonell-Debali Alfredo, Ambasciatore dell'Uruguay presso la S. Sede. A s. E. il Dott de Calheiros e Menezes Francesco, Ambasciatore del Portogallo presso la S. Sede. A s. E. Kamal-Hedayat Hassan-Alì, Ambasciatore dell'Iran presso la S. Sede. La Commenda con Placca dell'Ordine Piano : 28 gennaio 1956. Al sig. Lucioiii Mario (Italia). La Placca dell'Ordine Piano : 27 febbraio 1956. Al Conte Salimei Pietro (Roma). La Commenda dell'Ordine Piano : 27 febbraio 1956. Al Conte Fani Ciotti Tommaso (Roma). La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 28 » » » » » » » gennaio 1956. Al sig. Luz Carlo (Brasile). » » Al sig. Ramos Nereo (Brasile). » » Al sig. de Oliveira Camillo (Brasile). » » Al sig. Marcondes Filho Alessandro (Brasile). » » Al sig. Moccia Oscar (Italia). » » Al sig. Baldoni Corrado (Italia). » » Al sig. Migone Bartolomeo (Italia). » » Al sig. Rossi Bonghi Alberto (Italia). La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, elesse militare: 28 gennaio 1956. Al Gen. Roda Alberto (Italia). An. et vol. X X X X V I I I 16 Aprilis 1956 (Ser. II, v. X X I I I ) - N. 4 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ANNIVERSARIAE CELEBRATIONES IN HONOREM SUMMI PONTIFICIS PII XII SUPERIORE MENSE MARTIO HABITAE Adveniente die II mensis Martii a. MCMLVI, quo octogesimus occurrit Natalis Pii P p . X I I ac simul decimus septimus expletus annus ab Eius ad Petri Cathedram electione, christifideles catholici Orbis universi, summo exsultantes gaudio, laetitiae et amoris significationes necnon felicitatis vota Summo Pontifici, Christi V i c a r i o ac Veneratissimo Patri certatim promere studuerunt. * * *• Imprimis Pridie Kalendas Martias Eminentissimi Patres Cardinales, qui E o m a e aderant, qui sunt : Revmi P P . D D . Micara, Pizzardo, Aloisi Masella, Piazza, Tedeschini, Pumasoni Biondi, Tappouni, Copello, Agagianian, Me Guigan, Frings, Costantini, Cicognani, Valeri, Ciriaci, Canali, Ottaviani, nomine etiam ceterorum E m o r u m Patrum extra Urbem degentium, Beatissimo Patri fervida ac devota omina coram significarent. Postea accesserunt Excimus P. D. Tardini, Prosecretarius Status, singulique Praelati Praepositi tum Secretariae Status, tum D o m u i Pontificis, qui, nomine etiam suorum Officialium, humilia vota detulerunt. * # * Fausto ipso die secundo Martii, Summus Pontifex mane dignatus est c o r a m benigne excipere bis centum pueros, ex Urbe atque ex aliis Nationibus delectos, qui flores gestantes, canticis, donis ac poëmatibus, candida vota Veneratissimo Patri, suo quisque sermone depromentes, Eius animum suavi laetitia affecerunt. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 162 E o d e m mane Summo Pontifici oblatum est V o l u m e n insigne continens documenta a praeclaris peritis scripta, quae complectuntur actionem multiplicem Pontificatus P i i P p . X I I ad gloriam Dei et honorem Ecclesiae, ad scientiarum et litterarum decorem, ad bonum animarum, ad solacium moerentium et indigentium, ad iustitiam, caritatem et pacem in mundo promovendas. Beatissimo Patri V o l u m e n praebuerunt Emus P. D. Cardinalis Micara, Subdecanus Sacri Collegii, l o c o Emimi Decani absentis: Moderatores Consilii Pontificiae Academiae Scientiarum, Revmus P. Augustinus Gemelli, O. F. M . , Praeses; Excñius Prof. Franciscus Severi, Revmus Abbas Anselmus Albareda, O. S. B. ; E x c m u s V i r Vladimirus d'Ormesson, Galliae Orator extra ordinem, qua Subdecanus Legatorum apud Apostolicam S e d e m ; et Clarus V i r Salvator Rebecchini, Urbis Syndicus. V o l u m e n dicatum est PIO XII PONT. MAX. POSTR. KAL MART. MDCCCLXXVI - MDCCCCLVI Augustus Pontifex, valde gratus ob huiusmodi insigne donum, quod, non solum Suam Personam illustrat, sed etiam ipsam Ecclesiae vitam in mundo proficientem, adstantibus ex corde benedixit. Singula Documenta eorumque Scriptores recensentur : P. Agostino Gemelli : II Maestro di Verità — Card. Eugenio Tisserant : Pio XII e la Chiesa Orientale — Alceu A m o r o s o Lima : O Papa e o Ano Santo — P. Richard Ares, S. I. : L'ordre politique dans les messages de Noël — Piero Bargellini : La scala dell'arte — P. A g o s t i n o Bea, S. I. : Pio XII e le Scienze bibliche — Padre Emile Bergh, S. I. : Les Encycliques du Pontificat — Emile Blanchet : Pontificat de Pie XII Giovanni Colombo : — Giuseppe Dalla — Francesco D'Ossat : Il Papa sous le giurista — Formazione del clero nell'insegnamento di Pio XII Torre : Caratteristiche nel conflitto mondiale — Daniel R o p s : pher Dawson : Carnelutti : La culture dell'apostolato di Pio XII Le Pape des Saints — Christo- The Teacher of the Nations — Guglielmo De Angelis Il Tutore dei Patrimoni culturali — W l a d i m i r d'Ormesson : Le Pape e la paix — Salvatore Garofalo : II Papa e la preghiera — A l berto Ghislanzoni : Pio XII e la Musica — R o m a n o Guardini : Pius XII. und die Liturgie — Oscar Europe — Jacques Hérissay : Halecki : Pius Papst XII and Eastern Pie XII Père des sans-patrie et des sans- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale toit — Herrera y Oria Angelo : Las organizaciones 163 Católicas Interna- cionales y su desarrollo durante el Pontificado de Pío XII — E n r i c o Josi : Pio XII e Universalitaet VArcheologia der Cristiana Botschaften des — Arturo Heiligen Michele Vaters — Landgraf : Jacques Die Mari- tain : Le Pape Maître de la parole — D o m Thomas Merton, O . O . R . : The Pope of the Virgin Mary — Joaquín Ruiz-Giménez : — Salvatore Rebecchini : Defensor Civitatis Pío XII y la familia — Francesco Severi : Il Papa e la Scienza — F u l t o n John Sheen : The Papacy and the Missions — Maria Sticco : Sua Santità Pio XII e la Donna — Pietro P a o l o T r o m peo : Monte Pacello — Francesco V i t o : Il Papa ed il mondo operaio — Gregorio Z i l b o o r g : tria Insegnamenti del Santo Padre Pio XII sulla psichia- criminológica. Scriptis praeponitur Titulus sequens a R e v m o P. D. A n t o n i o B a c c i exaratus. PIO • X I I . PONT • M A X . QVI FERE - VBIQVE • CRVDESCENTE • BELLO VNVS • EXSTITIT DIVINAE • ERGA • OMNES • CARITATIS AC • FRATERNAE • IVSTITIAQVE . INNIXAE . PACIS ADSERTOR • INVICTVS QVI ALMAE - VRBIS • POPVLVM . IGNI VOMIS • EX . CAELO • VERBERATAE • GLOBIS PATERNO • PRAESENS • RELÈ VA VI T . ANIMO SVMMOQVE - IN . DISCRIMINE DEFENSOR . CIVITATIS • IVRE . MERITO • APPELLATVS • EST QVI SAPIENTIAE • EDITIS • DOCVMENTIS GLISCENTES • PROFLIGAVIT • ERRORES SVAEQVE • ALTISSIMAE . MENTIS . LVMINE DIVINAS • HVMANASQVE • COLLVSTRAVIT . DISCIPLINAS ATQVE • ORATOR • INCORRVPTA • VERBORVM . PROPRIETATE • PERSPICVVS SENTENTIARVM . GRANDITATE • EXCELSVS SVBTILITATE • ACVTVS AVDIENTES • AD . DIGNE • SENTIENDVM AD . AGENDVMQVE • CHRISTIANO • MORE PERMOVIT OCTOGESIMO • EIVS • EXEVNTE . AETATIS • ANNO FA V STA • OMINANTES • OMNIA A • DEO • OPTIMO • MAXIMO • PRECAMVR VT - MVLTVM • ADHVC . IN AEVVM FILIORVM . PIETATI • BONORVMQVE • OMNIVM • EXISTIMATIONI SOSPES • SERVETVR • ET • VIGENS POSTR . CAL • MART . A • MCMLVI Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 164 D i e autem quarto Martii mensis coram Augusto Pontifice, uti petierant, admissi fuerunt in A u l a Consistoriali omnes Civitatum Legati apud Apostolicam Sedem. Adfuerunt, cum suis Officialibus ac Familiis, Legati e P o l o n i a , e Gallia, ex Hispania, ex El Salvador, ex Austria, ex Italia, ex Aequatore, ex Belgica, e Lusitania, e Venezuela, ex Iran, ex Uruguay, e Germania, e Paraguay, e Columbia, ex Argentina, e Dominiciana Republica, e San Marino, e Lituania, ex Ordine Supremo Militari Hierosolymitano Melitensi, ex Hollandia, e Nicaragua, e Costa R i c a , e M o n a c o , e Syria, e Magna Britannia, e Finnonia, e Sinis, ex India, ex A e g y p t o , e Pakistan, e Iaponia, ex Haiti, e Chilia, e Cuba, ex Indonesia, e Bolivia. Ex iis E x c m u s V i r Vladimirus d'Ormesson, Galliae Orator extra ordinem, qua Legatorum Subdecanus, suo et Sociorum nomine hisce nobilissimis verbis Sanctitatem Suam allocutus est : Très Saint-Père, Les membres du Corps Diplomatique, dont j ' a i l'honneur d'être auprès de V o u s l'interprète, saisissent avec joie ces heureusese circonstances pour exprimer à V o t r e Sainteté leurs sentiments de profond respect, d'admiration et d'attachement. Cet hommage s'adresse à la Personne de V o t r e Sainteté dont nous nous réjouissons, par-delà l'épreuve qui a atteint Sa santé, de voir le magnifique labeur s'affirmer à nouveau plus inlassable et fécond que jamais. Il s'adresse à Son Œ u v r e de paix poursuivie sans trêve depuis dixsept ans au travers de tempêtes et de difficultés sans cesse renaissantes, et qui, dans la conjoncture actuelle, continue de revêtir la plus haute importance pour un monde aux prises avec tant de périls. Il s'adresse enfin aux .valeurs éternelles dont V o t r e Sainteté est dépositaire, que révèrent tous ceux qui ont en c o m m u n le même idéal de foi, d'amour et de justice, la même résolution, devant la menace d'une civilisation négatrice de la personne humaine, de sauvegarder et maintenir la primauté de l'âme. Que le Tout-Puissant accorde à V o t r e Sainteté de longs jours pour cette action de c o n c o r d e et de paix plus que jamais nécessaire entre les hommes et les peuples de bonne volonté. Tel est le vceu fervent que nous formons d'un seul cœur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 165 His vero Summus Pontifex affatim respondit : Monsieur l'Ambassadeur, Les paroles si élevées et si cordiales, par lesquelles V o t r e Excellence a interprété les sentiments de ses illustres Collègues, constituent p o u r Non s un hommage particulièrement précieux. H vient souligner une fois de plus l'attention respectueuse, que le Corps diplomatique accrédité près le Saint-Siège a maintes fois manifestée envers Notre humble personne, et Nous accueillons avec plaisir cette occasion de lui en exprimer toute Notre reconnaissance. Il vous a plu, Monsieur l'Ambassadeur, de rappeler N o s efforts en faveur de la paix. C'est en vérité l'une de N o s préoccupations les plus constantes, et depuis le j o u r même qui suivit Notre élection à la lourde charge du Souverain Pontificat, où N o u s adressâmes un Message radiophonique au monde entier, jusqu'à l'époque présente, Nous n'avons cessé d'élever vers le ciel Nos prières et d'employer tous les moyens dont Nous disposions pour exhorter les hommes de toute tendance et de tous pays à rechercher sincèrement ce bien spirituel, après lequel soupirent les individus et les peuples. La paix ! Qui dira sa valeur et ses bienfaits? Puissions-Nous en avoir suscité à travers le monde un plus vif désir, si bien que les individus et les collectivités consentent désormais, pour la protéger, la conserver et la consolider, de plus profonds et plus intimes sacrifices. Combien Nous voudrions que les hommes et les nations la préfèrent aux satisfactions de l'amour-propre et de l'intérêt ! Combien Nous souhaitons que la pression de l'opinion mondiale fasse plier les résistances et les obstinations déraisonnables, impose partout la nécessité de résoudre à l'amiable les oppositions les plus accentuées, oblige à admettre les arbitrages et les compromis, grâce auxquels tant de maux irréparables pourraient être évités ! On entend souvent caractériser l'époque présente, non sans quelque pointe de complaisance, c o m m e celle de la « seconde révolution technique », et cependant, malgré la perspective d'un avenir meilleur que cette expression semble comporter, il faut bien constater la permanence de l'angoisse, de l'insécurité politique et économique, tant chez les peuples les plus fortunés que dans lés régions sous-développées. L'expérience amère du siècle passé suffirait à l'expliquer : les promesses d'un monde économiquement et techniquement parfait, n'avaient-elles pas cours 166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale alors c o m m e maintenant? N'ont-elles pas engendré de cruelles déceptions? Les bouleversements sociaux, que l'application des sciences dans un esprit trop souvent matérialiste a entraînés, ruinèrent un ordre existant, sans le remplacer par une construction meilleure et plus solide. L ' E g l i s e par contre n'a jamais perdu de vue les exigences véritables de l'être humain et se donne pour mission de préserver la stabilité véritable de son existence. Elle sait que la destinée temporelle de l'homme ne trouve sa sanction et son accomplissement que dans l'au-delà. Sans renier aucunement les acquisitions de la science et de la technique, elle les maintient à leur juste place et leur confère leur sens authentique : celui de servir l'homme sans compromettre l'équilibre de toutes les relations qui constituent la trame de sa vie : la famille, la propriété, la profession, la communauté, l'Etat. Baser la sécurité et la stabilité de la vie humaine sur l'accroissement purement quantitatif des biens matériels, c'est oublier que l'homme est d'abord un esprit créé à l'image de Dieu, responsable de ses actes et de son destin, capable de se gouverner par lui-même et trouvant en cela sa plus haute dignité. On a raison de défendre cette liberté contre les contraintes extérieures, contre l'emprise de systèmes sociaux qui la paralysent et le rendent illusoire. Mais précisément celui qui mène cette lutte doit savoir que l'économie et la technique sont des forces utiles et même nécessaires, aussi longtemps qu'elles restent obéissantes aux exigences spirituelles supérieures ; elles deviennent dangereuses et nocives l o r s q u ' o n leur a c c o r d e une prédominance indue et p o u r ainsi dire la dignité d'une fin en soi. Le rôle de l'Eglise consiste à faire respecter ici l'ordre des valeurs, et la subordination des facteurs de progrès matériels aux éléments proprement spirituels. Les Etats, qui suivront une politique inspirée par ces principes, conserveront une solidité interne, contre laquelle le matérialisme militant viendra se briser. C'est en vain que celui-ci s'efforcera de faire miroiter à leurs yeux l'attrait d'une paix fallacieuse, q u ' i l prétendra en montrer le chemin dans l'établissement de relations économiques ou l'échange d'expériences techniques. Puissent les peuples, qui s'engagent sur cette voie, le faire avec une prudence et une réserve inspirées par le souci aigu d'un ordre spirituel à sauvegarder ! Puissent-ils toujours se souvenir q u ' o n les oriente dans une direction qui ne c o n d u i t pas et ne peut pas conduire par elle-même à une vraie p a i x ! D e s formules, c o m m e « unité nationale », ou « progrès social », ne doivent pas abuser ; pour le matérialisme militant, le temps de « paix » ne représente qu'une trêve, une Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 167 trêve bien précaire, pendant laquelle il attend l'écroulement social et économique des autres peuples. V o i l à pourquoi Nous faisons appel à tous ceux qui veulent pour l'humanité la c o n c o r d e et l'union. Ces âmes généreuses, Dieu aidant, se font chaque j o u r plus nombreuses et opposent victorieusement leur idéal de lumière et d'amour à l'erreur et au mal. Persuadées q u ' o n ne bâtit rien de solide sur le sable, elles s'appuient sur les vérités éternelles, que les négations les plus catégoriques ne sauraient ébranler. Car, ce que la raison humaine a longtemps cherché à tâtons, le Tout-Puissant dans sa bonté l'a manifesté aux hommes en la personne de son Fils bien-aimé : <( C'est lui qui est notre paix ) ) . x C'est en son n o m , et pour la paix de toute l'humanité, que N o u s vous remercions encore, Messieurs, de l'hommage que vous venez de N o u s rendre, et que N o u s implorons sur vous-mêmes et chacun des pays que vous représentez, la plus large effusion des faveurs divines. En gage de quoi N o u s vous donnons de grand cœur Notre plus cordiale Bénédiction Apostolique. P o s t haec Summus Pontifex singulos comiter salutavit, d o n o ab eis accipiens plura V o l u m i n a edita de scriptis ad pacem fovendam, variis idiomatibus exarata. * # * D o m i n i c a subsequenti, die x i Martii, p r o die x n , anniversario C o g nationis P i i P p . X I I , in Vaticana Basilica, hora decima coram S u m m o Pontifice fuit Cappella Papalis, cui interfuerunt ad gratias agendas ac vota proferenda pro longaeva ac prospera vita V i c a r i i Christi, E m i Patres Cardinales Tisserant, Micara, Pizzardo, Aloisi Masella, Piazza, Tedeschini, Fumasoni B i o n d i , Fossati, Tappouni, Copello, Agagianian, Me Guigan, P i a y Daniel, Frings, Caggiano, Costantini, Cicognani, R o n calli, Valeri, Ciriaci, Feltin, Mimmi, Siri, Lercaro, Quiroga y Palacios, W e n d e l , Canali, Mercati, Ottaviani. Praeter E x c m o s Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos quamplur i m i s ac omnium Ordinum Dignitates et Praelatos ceterosque de more Cappellae Papali adsistentes, etiam interfuerunt omnes Legati extra ordinem LI Nationum, qui a suis Guberniis missi fuerunt ad gratulationes et vota S u m m o Pontifici P i o X I I octogesimum aetatis annum feliciter implentem significanda, quorum nomina infra ponuntur. 1 Eph. 2, 14. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 168 Missa pontificalis 'in anniversario Goronationis Summi Pontificis, in altari papali ex privilegio, celebrata est ab E m o P. D. Cardinali Eugenio Tisserant, E p i s c o p o Ostiensi, Portuensi et S. Rufinae, Sacri Collegii Decano. Perdurante Divini Sacrificii celebratione in Basilica Vaticana, ingenti populi multitudine stipata, ab omnibus adstantibus filialis oratio unanimiter in conspectu D o m i n i suaviter elevata est pro P i o X I I , Petri Successore, cunctarum gentium Patre atque Magistro divinitus dato. Iis simul unanimiter sociabantur preces et vota christifidelium universi Orbis. * * -X- Legationes extra ordinem a Nationibus et Guberniis missae ad Sumnum Pontificem, octogesimum aetatis annum implentem, quae adfuerunt Cappellae Papali in Basilica Vaticana die xi Martii mensis, hae sunt : RÉPUBLIQUE FÉDÉRALE D'ALLEMAGNE S. E. M. HEINRICH VON BRENTANO, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. WOLFGANG JAENICKE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. M. le D r . HANS GLOBKE, Secrétaire d'Etat à la Chancellerie Fédérale. M. le D r . WILHELM KLEIN, Conseiller. M. le Prof. HERMANN MEYER-LINDENBERG, Conseiller. M. PETER LIMBOURG, Conseiller. ARGENTINE S. E. M. le Lieut. C o l . ALEJANDRO AGUSTÍN LANUSSE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. le Prof. MANUEL RIO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. M. RAÚL AGUILAR LACASA, Ministre Conseiller. M. D o n JOSÉ MARÍA G. ALVAREZ DE TOLEDO, Conseiller. M. D o n PABLO MIGUEL DEL PINO, Secrétaire. M. D o n JUAN CARLOS KATZENSTEIN, Secrétaire. M. D o n ALBERTO VÊLEZ FUNES, Attaché. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 169 AUTRICHE S. E. le D r . h. c. I n g . LEOPOLD FIGL, Ministre des Affaires Etrangères, ancien Chancelier Fédéral. S. E. l'Ambassadeur JOSEPH SCHÖNER, Directeur Général des Affaires Etrangères. M. le D r . LUCAS BEROLDINGEN, Secrétaire au Ministère des Affaires Etrangères. BELGIQUE S. E. M. le Comte GOBERT D'ASPREMONT LYNDEN, Grand Maréchal de la Cour, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiarie en Mission Spéciale. M. le Comte CHARLES DE LIMBURG STIRUM, Grand Maître de la Maison de S. M. le R o i Leopold. S. E. M. l'Ambassadeur JACQUES DELVAUX DE FENFFE, Directeur Général de la Politique au Ministère des Affaires Etrangères. M. PIERRE VAN HAUTE, Secrétaire. BOLIVIE S. E. M. D o n ADRIAN BARRENECHEA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. HENRI MARIACA VON WINKELMANN, Attaché. BRÉSIL S. E. M. le D r . DECIO DE MOURA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. LAURO ESCOREL RODRIGUES DE MORAES, Secrétaire. M. JoÂo HERMES PEREIRA DE ARAUJO, Secrétaire. M. DEOCLECIO REDIG DE CAMPOS, Attaché. CANADA S. E. M. PIERRE DUPUY, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. CHILI S. E. M. D o n PEDRO LIRA URQUETA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. D o n ANTONIO RODRÍGUEZ, Ministre Conseiller. M. D o n FRANCISCO JAVIER DIAZ SALAZAR, Secrétaire. 170 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale CHINE S. E. M. CHEOU-KANG SIE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. ARGON C. T. KUAN, Conseiller. COLOMBIE S. E. le D r . AURELIO CAICEDO AYERBE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. le D r . BERNARDO HENAO MEJIA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. le D r . CLEMENT SALAZAR MOVILLA, E n v o y é Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire. M. le D r . L u i s ENRIQUE URIBE CUALLA, Ministre Conseiller. M. le D r . JOAQUÍN CARO ESCALLON, Conseiller. COSTA-RICA S. E. M. le P r i n c e D r . D o n GIULIO PACELLI, E n v o y é Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. le D r . D o n JOSÉ ANGEL COTO, E n v o y é Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire en Mission Spéciale. CUBA S. E. M. le Sénateur GUILLERMO AUGUILERA SÁNCHEZ, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiarie en Mission Spéciale. M. le D r . EULALIO GUERRA Y SEGUI, Ministre Plénipotentiaire. EGYPTE S. E. M. ALY CHAWKY, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. HASSAN WAHBY, Conseiller. M. HASSAM SALEM, Secrétaire. M. MOHAMED HASSAN HANI, Attaché. EL SALVADOR S. E. M. le D r . HÉCTOR ESCOBAR SERRANO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 171 EQUATEUR S. E. M. L u i s ALFONSO ORTÍZ BILBAO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. D o n JOSÉ LUIS ANDERSON RIBADENEIRA, Conseiller. ESPAGNE S. E. M. D o n FRANCISCO GÓMEZ DE LLANO, Ministre des Finances. S. E. L ' A m b a s s a d e u r Marquis de SANTA CRUZ, D u c de SAN CARLOS, Sous-Secrétaire au Ministère des Affaires Etrangères. S. E. M. le Général D o n JUAN ANTONIO SUANCEZ, ancien Ministre de l'Industrie et du Commerce, Président de l'Institut National de l'Industrie. M. D o n ERNESTO LA ORDEN MIRACLE, deuxième Chef de Cabinet Diplomatique de M. le Ministre des Affaires Etrangères. M. D o n ANTONIO GONZÁLEZ, représentant de M. le Ministre de la Justice. ÉTATS-UNIS D'AMÉRIQUE S. E. M. JOHN Me CONE, ancien Sous-Secrétaire à l'Aviation, E n v o y é Spécial du Président des Etats-Unis d'Amérique. ETHIOPIE A b b a GHEBRE JESUS HAILOU, Envoyé Extraordinaire en Mission Spéciale. A b b a GHEBRE MICKAEL MACONNEN, Attaché. FINLANDE S. E. M. HELGE KNORRING, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. FRANCE S. E. M. ROBERT SCHUMAN, ancien Président du Conseil des Ministres. M. le Sénateur MARCEL PLAISANT, Président de la Commission des Affaires Etrangères du Conseil de la République, Membre de l'Institut. S. E. M. JEAN LETOURNEAU, ancien Ministre. S. E. M. le Comte ETIENNE DE CROÜY-CHANEL, Ministre Plénipotentiaire, Directeur Général Adjoint des Affaires Politiques au Ministère des Affaires Etrangères. 172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale GRAN BRETAGNE S. E. Sir DOUGLAS FREDERICK HOWARD, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. GUATEMALA S. E. M. DOMINGO GOICOLEA VILLACORTA, Secrétaire Général de la Présidence de la République, Ambassadeur Extraordinaire et plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. ENRIQUE GARCÍA RENDUELES, Secrétaire. M. JULIO URRUELA, Secrétaire. HAÏTI S. E. M. le Colonel GUSTAVE LARAQUE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. ANDRÉ DOMINIQUE, Conseiller. HONDURAS S. E. M. ARTHUR LÓPZ RODEZNO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. L i e . MICHEL R. ORTEGA, Secrétaire. INDE S. E. M. le D r . MOHAN SINHA MEHTA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. INDONÉSIE S. E. M. le D r . SUTAN MOHAMMAD RASJID, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. IRAN S, E. M. HASSAN-ALI KAMAL HEDAYAT, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. le D r . HOSSEIN ALI HEDJAZI, Conseiller. M. le D r . MOHAMAD ALI BEGLARPOUR, Secrétaire. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 173 IRLANDE S. E. M. LIAM COSGRAVE, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. C. CRISTOPHER CREMIN, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. ITALIE S. E. l ' H o n . Prof. ANTONIO SEGNI, Présidente du Conseil des Ministres. S. E. P H o n . D r . FERNANDO TAMBRONI, Ministre de l'Intérieur. S. E. l ' H o n . D r . CARLO R u s s o , Sous-Secrétaire d'Etat à la Présidence du Conseil des Ministres. S. E. l ' H o n . D r . VITTORIO BADINI CONFALONIERI, Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. l ' H o n . Prof. ALBERTO FOLCHI, Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. le D r . FRANCESCO GIORGIO MAMELI, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. S. E. l'Ambassadeur ALBERTO ROSSI LONGHI, Secrétaire Général du Ministère des Affaires Etrangères. S. E. l'Ambassadeur CORRADO BALDONI, Chef du Cérémonial Diplomatique de la République. S. E. l'Ambassadeur MASSIMO MAGISTRATI, Directeur Général des Affaires Politiques du Ministère des Affaires Etrangères. M. le D r . MARIO COSTA, Secrétaire Particulier de S. E. le Président du Conseil des Ministres. JAPON S. E. M. SENJIN TSURUOKA, Extraordinaire en Mission Spéciale. M. OSAMU NAKAMURA, Attaché. LIBAN S. E. M. ALFRED NACCACHE, ancien Président de la République, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. le D r . JOSEPH HARFOUCHE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. S. E. M. JOSEPH ABOUKATER, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire. M. ANTOIN JABRE, Secrétaire. 174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LIBÉRIA S. E. M. WILMOT A. DAVID, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. LUXEMBOURG S. E. M. EMILE REUTER, Président de la Chambre des Députés, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. PAUL REUTER, Secrétaire. MONACO S. E. M. CÉSAR SOLAMITO, Conseiller Privé de S. A. le Prince de M o n a c o , Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. NICARAGUA S. E. M. D o n MIGUEL DESCOTTO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. TOMÁS FRANCISCO MEDINA, Ambassadeur Extraordinaire en Mission Spéciale. M. D o n RODRIGO DESCOTO BROCKMAN, Secrétaire. ORDRE DE MALTE S. E. M. le Bailli Baron GABRIEL APOR, Chancelier du S. M. O. M. M. le Commandeur Frère MICHELE ANTONIO ADAMOVICH DE CSEPIN, Ancien Membre du Souverain Conseil. S. E. M. le Bailli Comte LAZY HENCKEL VON DONNERSMARK, Président de l'Association de Silésie, Représentant des Associations de l'Ordre hors d'Italie. M. le Bailli D o n FILIPPO dei D u c h i CAPPARELLI, Président de l'Association des Chevaliers de la Langue d'Italie. S. E. le Bailli Comte STANISLAO PECCI, E n v o y é Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 175 PAKISTAN S. E. M. SHADID SUHRAWARDY, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. PANAMA S. E. M. D o n ADOLFO ARIAS ESPINOSA, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. D o n RAFAEL VALLARINO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. VICTOR A. CHANSON, Secrétaire. PARAGUAY S. E. M. le D r . L u i s OSCAR BOETTNER, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. PASTOR C. EILÁRTIGA, Secrétaire. PAYS-BAS S. E. M. Jonkheer MARC VAN WEEDE, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. Monseigneur JOSEPH W. L. DAMEN, Conseiller Ecclésiastique. PÉROU S. E. M. DIÓMEDES ARIAS SCHREIBER, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. S. E. M. VALENTIN QUESADA LARREA, Ambassadeur Extraordinaire et P l é nipotentiaire en Mission Spéciale. M. ADELMO RISI FERREYROS, Secrétaire. PHILIPPINES S. E. M. SALVADOR LOPEZ, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 716 PORTUGAL S. E. M. le Prof. JOAO PINTO DA COSTA LEYTE, Président de la Chambre Corporative du Portugal, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. le D r . THOMAZ DE MELLO BREYNER ANDRESEN, Secrétaire. M. P i n g . D. DOMINGOS PEREIRA COUTINHO, Secrétaire. RÉPUBLIQUE DOMINICAINE S. E. M. le D r . TULIO FRANCO FRANCO, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. SAN MARINO S. E. M. le Prof. FILIPPO dei Marchesi SERLUPI CRESCENZI, Envoyé Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire en Mission Spéciale. N o b . D r . ANGELO PERICOLI RIDOLPINI, Conseiller. M. le D r . D o n GIANNANDREA D'ARDÍA dei Principi di CURSI, D u c a di Grottaglie, Secrétaire. SUISSE E. M. ENRICO CELIO, ancien Président de la Confédération Suisse, Envoyé Extraordinaire. H o n . M. WILHELM MEILI, ancien Conseiller National. SYRIE S. E. M. le D r . SAYED MUNIR EL-AJLANI, Ministre de la Justice. S. E. M. le D r . ANOUAR HATEM, Envoyé Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire. M. RIZCALLAH SALEM, Député d ' A l e p . M. TUPIK SEHNAOUI. 11. DIA ALLAH FATTAL, Secrétaire. Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale 177 URUGUAY S. E. M. le D r . ALFREDO OARBONELL-DEBALI, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. PEDRO H. BRUGNTNI, Ministre Conseiller. M. ADOLFO FOLLE-MARTÍNEZ, Conseiller. M. HORACIO HERRERA-MÉNDEZ, Secrétaire. VENEZUELA S. E. M. le Prof. JOAQUÍN DÍAZ GONZALEZ, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. VIET-NAM S. E. M. PHAM-DUY-KHIEM, Ambassadeur Extraordinaire et Plénipotentiaire en Mission Spéciale. M. PHAN-KHAC-THUONG, Secrétaire. GOUVERNEMENT DE LA PROVINCE DE QUÉBEC H o n . M. ANTOINE BARRETTE, Ministre du Travail, Envoyé Extraordinaire. H o n . M. ANTOINE ELI, Ministre d'Etat-Agriculture. H o n . M. YVES PRÉVOST, Ministre des Corps Publics. Hi Legati singillatim cum propris familiaribus a Summo Pontifice coram admissi fuerunt atque comiter salutati : quibus omnibus Sanctitas Sua numisma anniversaria commemorans donavit. * * * Supremis autem Rectoribus Nationum et Guberniorum, qui Legationes extra ordinem ob fausta anniversaria Summi Pontificis R o m a m miserunt, dono missum est exemplar insignis Voluminis documentorum, quod, uti supra dictum est, Sanctitati Suae die secundo Martii oblatum fuit. 12 - ACTA, vol. X X I I I , n. 4. — 16-4-1956. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 179 * * # Numisma ad memoranda anniversaria Natalis et Pontificatus P i i X I I excusum, symbolicas figuras ferens Iustitiae, Caritatis et Pacis, illustratur inscriptione Summo Pontifici dicata : IUSTITIAE VINDEX — CARITATIS ALTOR — POPULORUM PROVEHIT PACEM * • * In eadem fausta celebratione Natalis et Pontificatus P i i P p . X I I , praeter Legationes extra ordinem, de quibus supra, memoranda quoque sunt innumera observantiae et votorum testimonia, quae ad Summum Pontificem, sive per telegrapbicos nuntios, sive per litteras a Supremis Statuum Moderatoribus, a Praesidibus Guberniorum vel Legumlatorum Coetuum, a Ministris Exterorum Negotiorum, a Magistratibus vel a Popularibus Legumlatoribus et ab omnibus hominum ordinibus personaliter missae fuerunt. In his inveniuntur singulares significationes venerationis erga sacram Personam P i i X I I et admirationis ob Eius fervens et constans studium p r o bono populorum p r o m o v e n d o . Praecipua testimonia, quae recensenda videntur, missa sunt : a REGINA MAGNAE BRITANNIAE a REGE BELGARUM a REGINA HOLLANDIAE a REGE DANIAE a MAGNA DUCE LUXEMBURGENSI a PRINCIPE PORTUS HERCULIS MONOECI a PRINCIPE LIECHTENSTONII ab IMPERATORE AETHIOPIAE ab IMPERATORE IAPONIAE ab IMPERATORE IRANIAE a REGE IORDANIAE Item digna quae adnotentur sunt testimonia missa ab aliis Supremis Nationum Rectoribus vel Praesidibus et a Guberniorum Primoribus vel Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 180 Ministris : ex A e g y p t o , Aequatore, Argentina, Australia, Austria, Bolivia, Brasilia, Canadia, Chilia, Columbia, Corea, Costa R i c a , Cuba, El Salvador, Pinnonia, Gallia, Germania, Graecia, Guatemala, Haiti, Honduras, Helvetia, Hibernia, Hispania, Islanda, Italia, Libano, Liberia, Lusitania, Nicaragua, Pakistan, Panama, Paraguay, Peruvia, S. Marino, Sina, Saar, Civitatibus Foederatis Americae Septentrionalis, Syria, Uraguay, Venetiola, Vietnam et a Secretario Generali Societatis Uni tarum Nationum ( O . N . U . ) . Praeter singólos E m o s Patres Cardinales, tum in Urbe tum alibi degentes, omnes E x c m i Nuntii vel Delegati A p o s t o l i c i , Episcopi et Pastores totius Orbis, nomine etiam suorum christifidelium, una c u m omnibus Ordinibus, Congregationibus ac Religiosis Familiis et Institutis Missionalibus, etiam e locis ubi Religio libertate destituta est, unanimi devotione et affectu fervida vota Beatissimo Patri significantes, splendidum unitatis Ecclesiae testimonium universo Orbi praebuerunt. Numerus autem testimoniorum gratulationis et voti, quae a Sodalitatibus Actionis catholicae, Academiis, et Institutis omne genus necnon a singulis christifidelibus cuiuscumque gradus, coetus vel aetatis P i o Papae X I I , advenientibus his diebus, missa undique fuerunt, nequit facile computari, sed quae per telegraphicos nuntios ultra viginti quinque milia numerata sunt, quae vero per epistulas sunt expressa ad plura centena librarum p o n d o pervenerunt. Verumtamen non tantum votis, sed et donis variis anniversaria P i i X I I cumulata fuerunt. Impossibile est recensere quot Missae, piae preces, sacrificia, opera pietatis et caritatis D e o certatim oblata fuerint a sacerdotibus et christifidelibus Dioecesium et Missionum universi Orbis p r o gratiarum actione et longaeva ac prospera vita Summi Pontificis. F u i t fervens chorus unanimis filiorum p r o venerato et dilecto Patre c o r a m D e o , ut Beatum faciat Eum. H i s accedunt cetera dona Regnanti Pontifici a Supremis Rectoribus ac Moderatoribus Nationum missa, quae sunt : Res artis summi pretii, numismata symbolo commemorante edita volumina excusa, operum magni momenti, ac insuper indumenta, cibaria, instrumenta chirurgica et alia plura, ad promovenda opera caritatis Summi Pontificis destinata. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 181 * * «• Publicae autem sollemnes celebrationes anniversariorum natalis et Pontificatus P i i X I I tam in Urbe quam in omnibus Orbis regionibus innumerae habitae sunt, quae nequeunt hic singillatim recenseri. In Urbe: Basilicae Patriarchales, singulae Paroeciae, Pontificia Athenaea ac Studiorum Universitates, Seminaria Pontificia et Collegia ecclesiastica, tum simul in Basilica Liberiana tum singillatim, Pontificia Instituta, Religiosi Ordines et Congregationes utriusque sexus omnes, necnon Confraternitates, Sodalitates piae et operariorum, nosocomia, et Operae piae quamplurimae, vel sacris sollemnibus ritibus vel coetibus academicis obsequiis et canticis insertis, filialem devotionem atque fervida vota Beatissimo Patri luculenter manifestarunt. Moderatores Actionis catholicae Italiae fausta anniversaria Summi Pontificis celebrarunt ipso die xi Martii sollemni coetu academico in Palatio P i a n o , cui interfuerunt E m i Patres Cardinales, Excihi Episcopi, Dignitates et Praelati Romanae Curiae et D o m u s Pontificis, Excnii V i r i Legationum extra ordinem ac Oratores extra ordinem et Legati Nationum, Gubernii Italici Ministri et alii plurimi honorabiles V i r i , inter quos Urbis Syndicus cum Adsessoribus. Post Praesidem Generalem A c t i o n i s Catholicae Italicae, nobilem sermonem habuit Emus P. D. Card. Siri, qui feliciter commemoravit doctrinam, merita et salutaria incepta Pontificatus P i i X I I ac simul excitavit erga Summum Pontificem adstantium férvidos plausus. E o d e m die in atrio Palatii Piani iidem Moderatores Actionis Catholicae Italicae Expositionem aperuerunt de inceptis et impletis ab Actione Catholica durante P i i X I I Pontificatu. In honorem Summi Pontificis fausta anniversaria implentis, e Germania in Urbem translata fuit Expositio « Artis liturgicae in Germania, 1945-1955 » — sub Patronatu E x c m i V i r i Conradi Adenauer, Magni Cancellarii Germanicae Reipublicae instaurata — et aperta fuit his diebus allocutione Elmi P. D. Card. Costantini, adstante Praeside E m o P . D . Card. Frings, Archiepiscopo Coloniensi. 182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Etiam prima « H e b d o m a d a Studiorum de E u r o p a » , ab Instituto Scien- tiarum Socialium promota, his diebus in Urbe habita est, quam in honorem P i i P p . X I I idem Emus P . D . Card. Frings conclusit, egregie alloquens de « doctrina Pii X I I circa Communitatem Europaeam ». Amabilis coetus etiam his diebus celebratus fuit, auspice consociatione quae « Circolo di R o m a » appellatur, in honorem Legationum, quae extra ordinem ob anniversaria P i i X I I a Nationibus et Guberniis missae sunt, cui frequentes adfuerunt Primores ac Dignitates tum ecclesiasticae tum civiles Urbis. Ex iis locuti sunt E x c m u s V i r d'Ormesson, Galliae Orator extra ordinem et eiusdem Consociationis Praeses, Comes Dalla Torre ac E x c m u s V i r Segni, Italici Gubernii Praeses. Postea E x c m u s ac Revmus P. D. D e l l ' A c q u a , Secretariae Status Pontificis Substitutus, grati animi sensus eiusdem Secretariae Status Legatis omnibus significans ob eloquens testimonium observantiae ab iisdem oblatum erga Summum Pontificem, insignem P r o m o t o r e m pacis inter populos in iustitia et caritate. Qui iure merito totius terrarum orbis aestimationem et venerationem sibi c o n c i l i a v i t ; conclusit vota exprimens ut pacem in vera libertate omnium nationum fratres quamprimum assequantur. Item Italiae Orator extra ordinem apud A p o s t o l i c a m Sedem his diebus ob anniversaria Pii X I I coetum sollemnem habuit, cui Eiáai Patres D D . Cardinales, Ministri Gubernii Italici ac Dignitates ecclesiasticae et civiles plurimae interfuerunt. Extra Urbem : Sollemnes publicae significationes laetitiae, devotionis, votorum ob anniversaria eadem Pii P p . X I I , iis similes at non minus fervidae, habitae sunt in tota Italia sicut in omnibus totius Orbis regionibus. Dioeceses, Vicariatus Apostolici, Missiones omnes et singulae Paroeciae, Athenaea catholica, Seminaria, Religiosorum utriusque sexus Communitates, Collegia et Instituta scientiae et studiorum, Actionis Catholicae Consociationes, Sodalitates piae et operariorum, omnes et ubique terrarum, vel sacris solemnibus ritibus, vel coetibus academicis in honorem Summi Pontificis celebratis, vario m o d o , at eiusmodi concordi atque aemulo studio publice anniversaria Pii X I I celebraverunt, ut ex Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 183 his unitatis et amoris filiorum universalis felixque conspiratio l o c u m habuerit erga Patrem animarum ac Magistrum, a Providenti D e o humanae familiae sospitem servatum. Nuntiaturae et Delegationes Apostolicae etiam, his diebus singulae in propriis Nationibus coetum solemnem habuerunt ob anniversaria P i i P p . X I I , c u i frequentes interfuerunt Dignitates Ecclesiae et Primores quique Gubernii et Nationis et Civitatis, sensus gratulationis, felicitatis et vota erga Augustum Pontificem significantes. Etiam Senatorum atque Legumlatorum Coetus ex pluribus Nationibus, his advenientibus faustis anniversariis, observantiae, admira- tionis ac votorum erga P i u m P p . X I I publica et luculenta testimonia detulerunt. Stationes etiam Radiophonicae atque Televisivae e pluribus Nationibus, una c u m statione Vaticana coniunctae, studiosam curam habuerunt transmittendi notitias et caerimonias sollemnes celebrationum in honorem P i i P p . X I I , eas praesertim quae in Cappella Papali Basilicae Vaticanae et in foro sancti Petri die Paschatis l o c u m habuerunt. Diaria quoque et ephemerides quamplurima, etiam non catholica, in multis ac variis nationibus de anniversariis Vitae et Pontificatus P i i X I I scripta retulerunt gratulationis, venerationis et auspicii sensibus redundantia atque de universalibus laetitiae testimoniis sollemnibusque celebrationibus, R o m a e et ubique terrarum his diebus in honorem Summi Pontificis habitis, fuse disseruerunt. In iis scriptis quidam exaltant P i i X I I « magnam spiritualem praestantiam », (( miram restaurationem Eius valetudinis », (( vigorem intellectus, quo Ecclesiam universam gubernat », (( sapientiam qua christifideles dirigit hac túrbida hora ». Quidam « spiritum pacis inter nationes » in Eo illustrant, alii aliter fervidum Eius religionis spiritum, quo fit ut Pius X I I « vivens virtutum exemplar oculis christifidelium » exstet. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 184 * * * D i e autem Paschatis Resurrectionis D . N . I . C , primo Aprilis mensis, ingens multitudo christifidelium, tum Urbis tum peregrinorum e variis nationibus, qui antea nequiverant gratulationis ac felicitatis vota c o ram Veneratissimo Pastori ac Patri publice manifestare, in foro sancti Petri acclamans convenit, cui Summus Pontifex e fronte Basilicae Vaticanae benigne haec verba fecit : Come desti dallo squillo di vittoria del divino Risorto e irradiati dai suoi mistici fulgori, voi siete qui convenuti, diletti figli e figlie, per unire i vostri osanna all'esultanza dei cori angelici : 1 turba caelorum. Exsultet iam Angelica Il potente c o r o del vostro giubilo, che riecheggia in questo sacro l u o g o , così ricco di alte e animatrici memorie cristiane, è una mirabile strofa del perenne inno che la Chiesa canta da due millenni al suo divino R e , vincitore della morte. È dunque ora degno e giusto che il vostro osanna a Cristo risorto, scaturito da cuori in cui sovrabbonda la letizia per aver trovato in lui la luce, la saldezza, la vita, si diffonda quale messaggio di salute a tutti gli uomini della terra, suscitatore di rinnovate speranze. V o r r e m m o pertanto che la solennità della Pasqua di quest'anno sia in primo l u o g o un richiamo alla fede in Cristo, indirizzato ai popoli che ancora ignorano, senza l o r o colpa, l'opera salvifica del Redentore ; a c o l o r o che ne vorrebbero invece cancellato il nome dalle menti e dai cuori dei p o p o l i ; in m o d o particolare, infine, a quelle anime di poca fede che, sedotte da fallaci lusinghe, sono in procinto di permutare gl'inestimabili valori cristiani c o n quelli di un falso progresso terreno. Si affretti l'ora, in c u i tutta la terra, illuminata dai fulgori dell'eterno R e , si rallegri, c o m e voi in questo giorno, per sentirsi affrancata dalla caligine spirituale 2 oggidì così densa : Totius orbis se sentiat amisisse caliginem. P e r ò come potrebbe essere convincente e animatore il vostro messaggio, diletti figli di R o m a e dell'orbe cattolico, se la vostra stessa 1 Praecon. Pasch. 2 Loc. cit. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 185 fede non fosse sincera e tetragona, viva e operante? V o i rappresentate senza dubbio quella « umanità senza paura », che, pur vivendo in^mezzo alle bufere del secolo, sa conservare intatta in fondo allo spirito la sostanziale serenità, pronta anzi ad affrontare il male e il disordine per vincerlo nel bene. Ma su che cosa è fondata la vostra serenità? N o n certo, o almeno non primieramente, sulla pretesa onnipotenza dell'uomo, nè soltanto sui mezzi di esteriore progresso o sulle crescenti possibilità di organizzazione, e nemmeno unicamente sulla capacità di difesa contro le minacce della natura e degli uomini. La serenità, frutto di acquisita sicurezza, si radica principalmente nella fede in Cristo. Se la paura, così diffusa al presente nel genere umano, non ha dimora nei vostri cuori, voi ne siete debitori a quel « nolite timere » : non temete !, pronunziato da Cristo ai suoi discepoli di ogni t e m p o ; voi lo dovete alla certezza che, come membri del suo Corpo mistico, sarete fatti partecipi della vittoria di lui sul m o n d o , vale a dire, sul regno di tenebre, d'incertezza, di morte, dal quale siete circondati. La fede è dunque luce, alimento e usbergo della vita ; è il vessillo a cui arriderà la vittoria nel combattimento spirituale, che ogni cristiano è chiamato a sostenere, secondo la esplicita parola d e l l ' A p o s t o l o S. Gio3 vanni : « Questa è la vittoria, che vince il mondo, la nostra fede ». Tuttavia non ad ogni parvenza di fede è assicurata la vittoria, ma a quella fede la quale adora in Cristo crocifìsso il F i g l i o unigenito di D i o , che risorto « ascese al cielo e siede alla destra del Padre, e di nuovo, pieno di gloria, verrà per giudicare i vivi ed i morti » ; a quella fede, che si tramuta in opere di piena giustizia, nell'osservanza dei comandamenti e dei d o v e r i ; che si concreta, in una parola, nell'amare D i o e, per lui e in lui, i fratelli, gli uomini tutti, specialmente gli umili e i poveri. Sarebbe invece parvenza di fede, destinata alla sconfìtta, quel vago senso di cristianesimo, diremmo quasi, molle e vuoto, che non oltrepassa le soglie della persuasione nella mente e dell'amore nel c u o r e ; che non è posto a fondamento e corona della vita nè privata nè p u b b l i c a ; e che vede nella legge cristiana una mera etica umana di solidarietà e una qualche attitudine a promuovere il lavoro, la tecnica e il benessere esteriore. Coloro che agitano l'ingannevole bandiera di questo vago cristianesimo, lungi dal fiancheggiare la Chiesa nella immane lotta impostale lo. 5, 4. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 186 per salvaguardare a l l ' u o m o del presente secolo i valori eterni dello spìrito, accrescono invece la confusione, facendosi così c o m p l i c i dei nemici di Cristo. Tali in particolare sarebbero quei cristiani che, o tratti in inganno o piegati dal terrore, cooperassero a discutibili sistemi di progresso materiale, i quali esigono, quasi in contropartita, la rinunzia ai principi soprannaturali della fede e ai diritti naturali d e l l ' u o m o . Fondata sulla roccia viva della fede, unica depositaria della sua interezza, la Chiesa ne inalbera il salvifico vessillo in mezzo ai p o p o l i , afímchè i veri ed attivi credenti operino, da lei guidati, la c o m u n e salvezza. La Chiesa nulla teme dal m o n d o e nel m o n d o , poiché vive in ogni istante il mistero della Pasqua con l'incoraggiante saluto, che è anche 4 promessa, del Redentore risorto : « Pax vobis » . P a c e a voi ! P e r la onnipotente assistenza di lui la Chiesa, c o m e non ha temuto nel passato nè i tiranni nè gli ostacoli frapposti ai suoi benefìci ardimenti, anche nel c a m p o delle civili conquiste, così ora sente in sè il c o r a g g i o e la forza di affrontare i più spinosi problemi che assillano l'umanità, qual è quello di stabilire fra i p o p o l i la coesistenza nella verità, nella giustizia e nell'amore. La ferma fiducia è premessa indispensabile al trionfo della pace. N o n ne sono perciò certamente fautori c o l o r o che si lasciano piegare dal vento del pessimismo, diffuso ad arte e che trova espressione nell'avvilente adagio « tanto non giova a nulla » ; nè quelli che, chiudendo gli occhi alle non poche attuazioni nelle riforme di ordine economico e sociale, di cui essi pur g o d o n o — vantaggi ottenuti spesso con estenuanti fatiche e superando impedimenti quasi insormontabili —, non vedono se non c i ò che manca, che non è stato ancora pienamente conseguito, e prestano facilmente orecchio alle suggestioni dei seminatori di malcontento. Il vero amico della pace deve saper reagire in sè stesso a simili istigazioni e persuadersi che proprio sui lati deboli d e l l ' u o m o , come il pessimismo, la cupidigia, l'invidia, la frenesia della critica infondata, fa leva il nemico della pace per gettare il turbamento negli animi. E g l i si serve ora dell'una, ora dell'altra di quelle passioni e stimola Puna o 4 Lue. 24, 36. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 187 l'altra, minacciando o lusingando ; qua discutendo, là colpendo ; o g g i esaltando i suoi miti, domani condannandoli ; oggi allontanandosi duramente, domani avvicinandosi; o g g i annunziando un nuovo sistema, domani ritornando all'antico. D'altra parte, diletti figli, occorre notare, che la vera pace non è quiete somigliante alla morte, ma piuttosto potenza e dinamismo di vita. Da c i ò consegue che quanto più elevato è l'essere e intenso l'operare, tanto più profonda deve apparire l'armonia della pace, la quale quindi non si oppone ad alcuna conquista del pensiero nè allo sviluppo delle attività produttive e tecniche, che anzi crea le condizioni più adatte per il progresso di ogni opera artistica, economica, politica e scientifica. Eppure è a tutti noto c o m e alcuni rapidi e potenti successi delle conquiste umane possono di fatto creare ansie e timori negli uomini, mettendo in grave pericolo la loro vita individuale e sociale; basta considerare quel che tuttora avviene nelle applicazioni della energia nucleare, della quale tanto si parla, sulla quale tanto si studia, si spera e si teme. L ' u s o di questa formidabile energia a scopi pacifici forma l'oggetto di accurate e continue indagini, alle quali vanno le Nostre benedizioni insieme c o i consensi e i plausi di ogni anima onesta e di ogni p o p o l o civile. Il suo impiego, infatti, per i mezzi di trasporto, che renderanno molto più facili e spediti gli scambi delle materie prime per la l o r o distribuzione a tutti i componenti la grande famiglia u m a n a ; le applicazioni degli isòtopi radioattivi alla conoscenza dei fatti biologici, alla cura di gravissime malattie, alla tecnica di particolari processi industriali; la produzione di energia nelle centrali a t o m i c h e ; aprono alla storia del genere umano nuovi e mirabili orizzonti. Tuttavia, nessuno ignora che altri usi vengono ricercati e trovati atti a procurare invece la distruzione e la morte. E quale morte ! Ogni giorno è un triste progredire in questo tragico cammino, è un affrettarsi per giungere soli, primi, migliori. E il genere umano perde quasi la speranza che sia possibile di arrestare questa follia omicida e suicida. Ad aumentare lo spavento e il terrore, sono venuti i moderni missili radiocomandati, capaci di raggiungere enormi distanze per portarvi mediante le armi atomiche la totale distruzione di uomini e di cose. Affinchè dunque i p o p o l i si fermino in questa corsa verso l'abisso, N o i leviamo ancora una volta la Nostra v o c e , invocando luce e forza 188 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale da Gesù risorto per c o l o r o che reggono i destini delle nazioni. Messaggio di fede, messaggio di pace, sia dunque la presente Pasqua agli uomini tutti, per la c u i salute nel tempo e nella eternità Cristo immolò la sua vita. Che il duplice messaggio raggiunga tutte le anime, arrecando conforto e rinnovando speranze ; che queste, a guisa di fiori sbocciati sotto il tepore del sole di giustizia Gesù, si maturino in breve stagione nei frutti sostanziosi della piena giustizia e della fraterna concordia ! Con questi voti, che N o i offriamo al divino R i s o r t o c o m e Nostra e vostra preghiera, impartiamo a voi qui presenti e a tutti i diletti figli e figlie spiritualmente qui uniti, in particolare ai miseri e ai sofferenti, la Nostra Apostolica Benedizione. P o s t haec populus ad centena millia coadunatus, P i o P p . X I I iterum atque iterum omina atque plausus promens, Benedictionem Urbi et Orbi a Beatissimo Patre devotus ac laetus accepit. A n . et vol. X X X X Y I I I 2 6 Aprilis 1 9 5 6 (Ser. n, v . X X I I I ) - N . 5 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARI UM OFFICIALE ACTA PII PP. XII MOTU P R O P R I O DH INSTITUTO QUOD (( REGINA MUNDI )) NUNCUPATUR PIUS PP. XII Nihil Ecclesiae antiquius est quam ut virgines D e o dicatae, evangelica consilia in perfectionis Statibus aliisve similibus Institutis profitentes, proximorumque saluti ac multiplici bono ex suscepto proposito sese devoventes, pari firmoque passu et sanctitatem quam professae sunt adsequantur, et apostolica ministeria caritatisve opera, a Sancta Sede in Statuum et Institutorum approbatione sibi commissa, digne ac c o m petenter iugique conatu adimplere contendant. Cum autem una eademque sit erga Deum et proximum caritas, E c clesia iure meritoque exigit ut sanctitatis ardor in studium assiduum vertatur propria munera plenius ac perfectius in dies obeundi, seseque ad illa exercenda, nulli parcendo labori, accurate disponendi. Ad hanc igitur optatam divinam humanamque in ministeriis exsequendis perfectionem congrua praeparatione efficaciter obtinendam, Sedes A p o s t o l i c a omnia opportune experta est, ut suaviter ac fortiter religiosae aliaeque virgines D e o et apostolatui sacrae ad ea omnia, quae ad apostolatum munus apta atque utilia invenirentur, adhibenda simul incitaret et veluti manuduceret. H i n c etiam Moderatores omnes atque religiosi Sodales, Sedis gere normis nunquam iteratisque destiterunt adhortationibus neque fideliter impraesentiarum Sanctae obsequentes, desistunt, ut ursin- gulae, quae ex vocatione, apostolatus causa, civilibus seu socialibus offi13 - ACTA, vol. X X I I I , n. 5. — 26-4-1956. 190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ciis fungi debeant, praeter alia, diplomatibus, legitimis titulis ceterisque praescriptis testimoniis ad officia et opera rite et digne exercenda muniantur. Quem in finem Instituta peculiaria, collegia, academiae, scholae vel condita vel saltem p r o m o t a multisque modis adiuta fuerunt. V a riis insuper lectionibus et exercitationibus, frequentique congressuum convocatione, constitutis etiam ad diversos apostolatus provehendos Foederationibus, subsidiisque omne genus adhibitis, Ecclesia impense studuit ut in iis omnibus quae propter D e i et fratrum caritatem ministeriis dant operam, technica in officiis exercendis institutio ac dexteritas religiosum zelum indivise comitarentur. Etenim ad Ecclesiae mentem neque concipi neque ferri potest omne* ac singulas, quae ex religiosa professione et apostolica vocatione, socialibus officiis seu professionibus se devovent, inferiores esse vel aestimari posse, in illis agendis et persolvendis, ceteris omnibus quae humanis sane, etsi nobilibus ductae consiliis, iisdem muneribus seu professionibus in saeculo funguntur. Maxime vero potiorique ratione haec omnia de illis religiosis ac D e o sacris virginibus praedicanda sunt quae, nostris praesertim diebus, iuventuti educandae, instituendae ac formandae multipliciter applicantur. A r d u u m sane munus est, non solum ob alumnorum indolem ac temporum adiuncta, sed etiam ob ampliorem multiformis scientiae, culturae artisque paedagogicae notitiam, diuturno studiorum cursu adquirendam, ac multis periclitationibus comprobandam, ceteraque huiusmodi quae ad magisterium exercendum ubique requiruntur. Nemini quidem dubium est quin hae nostrae ex vocatione puellarum, adolescentium, iuvenumque magistrae et educatrices, sive in scholis mediis et superioribus plerumque doceant, sive earum curam habeant quae studiis universitariis, etiam in publicis externis Athenaeis, vacant, sive denique gravioribus proprii Instituti muneribus, in sodalibus re gendis vel educandis, occupentur, altiorem technicam culturam atque imprimis religiosam, quae simul solida sit, apprime digesta et pro ipsarum conditione completa, possidere debeant. Ut autem Statuum perfectionis sodales aliaeque virgines, perfectioni et apostolatui deditae, optimae fierent educatrices et magistrae, prout nostra exigunt tempora, pluribus in locis, Scholae superiores, A c a demiae, Instituta, haud parva generatim laude digna, aperta sunt, in quibus ipsae doctrinis ac disciplinis, praeprimis religiosis ac moralibus, serio imbuerentur. Motus vero ille fecundus accommodatae renovationis, qui post sol- Acta PU Pp. XII 191 lemnem Congressum anni iubilaris (1950, 2 6 / X I - 8 / X I I ) in h o c singillatim educationis et institutionis c a m p o tot tantaque promovit et indefesse promovere pergit, causa fuit ut Sacra Congregatio Religiosis praeposita Antistitarum generalium coetum mense Septembri anno 1952 indiceret, in quo de novo erigendo in Urbe Instituto ageretur quod aliorum omnium per orbem exsistentium vel in posterum condendorum, non solum exemplar esset, sed etiam sub diversis respectibus complementum atque c o r o n a . Quare eadem Sacra Congregatio Religiosis praeposita, iussu et auspiciis Nostris, ut Congressus votis faceret satis, cooperantibus undique Antistitibus generalibus, Anno mariali, Institutum Beatae Mariae V i r ginis, quae a Nobis sollemniter Regina proclamata et coronata erat, in alma Urbe erigendum curavit. Cum hoc Institutum, cui nomen Regina Mundi inditum est, hisce annis optimum iam de se specimen dederit et securum Nobis offerat pignus illorum felicium fructuum quos ardenter optamus, eo consilio ducti ut ipsum Nostra pontificia approbatione roboretur et augeatur, ac praestans exemplar atque auspex fiat similium pro virginibus D e o dicatis Institutorum, quae ubique terrarum iam condita sunt vel in posterum legitime condentur, haec quae sequuntur, Motu proprio