ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE A N . ET V O L . L X X TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS M-DCCCC-LXXVIII 1 An. et vol. LXX 31 Ianuarii 1978 N. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I BOACENSIS Detracta ab Ecclesia Lucenensi, in Insulis Philippinis, provincia vulgo Marinduque, nova dioecesis conditur « Boacensis » appellanda. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Cum tempora maturuere, consuevit quidem haec Apostolica Sedes, omnium Ecclesiarum mater sollicita, quasi stirpe ex arbore detracta, novas circumscriptiones ecclesiasticas condere. Nam per id non solum nimis latae dioeceses intra aequiores limites continentur, sed multiplicatis praeterea Episcopis, etiam consilia et vires longe accrescunt, quibus Dei verbum « currat et clarificetur » (2 Thess. 3, 1). Qua re, cum Venerabilis Frater Iosephus T. Sánchez, Episcopus Lucenensis, audita Conferentia Episcopali, ab hac Apostolica Sede enixe postulaverit ut, divisa sua dioecesi, nova constitueretur, Nos, Venerabilibus Fratribus Nostris sententiam rogatis qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, de bono fidelium solliciti, haec statuimus atque iubemus. A dioecesi Lucenensi integrum territorium separamus provinciae civilis, quam populus Marinduque cognominai,' eoque novam Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 6 dioecesim condimus, « Boacensem » appellandam; cuius sedes episcopalis in urbe Boac ponetur, cathedra vero in sacra aede B. M. V. omni labe expertis, quae est in eadem urbe, quaeque cathedralis habebitur, cum debitis iuribus. Eam praeterea suffraganeam constituimus metropolitanae Sedi Lipensi, ad normam iuris. Iubemus etiam ut Canonicorum collegium condatur, iuxta leges per alias Litteras edendas. Interea vero Consultores dioecesani eligantur, qui Episcopum iuvent consilio et opera. Ad mensam episcopalem quod pertinet, coalescet haec Curiae emolumentis, fidelium collationibus sponte factis, parte aequa bonorum si qua sunt, quae adhuc Sedi Lucenensi propria erant, ad canonem 1500 C. I. C. De seminario statuimus, ut serventur leges iuris communis, ratione habita tum Decreti « Optatam totius » Concilii Vaticani II, tum regularum Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Cum autem iuvenes eo aetatis pervenerint ut philosophiae ac sacrae theologiae incumbere debeant, qui meliores fuerint, Romam mittantur, in Pontificium Collegium Philippinum. Ad cetera quod pertinet : regimen dioecesis, administrationem, electionem Vicarii Capitularis, suo tempore, haec omnia Iure Canonico temperentur. Nimirum simul ac nova Sedes condita fuerit, Sacerdotes atque clerici qui in eius territorio beneficium aut officium habeant, eidem adscribantur tamquam proprius clerus; ceteri vero clerici atque Seminarii tirones, ei in qua degant legitime. Denique acta atque documenta ad novam Ecclesiam pertinentia, ad eius Curiam episcopalem mittantur, religiose servanda. Ceterum quae mandavimus, Venerabilis Frater Bruno Torpigliani ad exitum deducat, vel quem ipse legaverit, factis nempe facultatibus necessariis ; re vero acta, documenta exaranda curet, quae sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittat. Contrariis nihil obstantibus. Datum Eomae, apud S. Petrum, die altero mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quarto decimo. ©IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status © SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco £B Plumbi In Secret. Status tao. n. 8S9706. Acta Pauli Pp. VI •'\.';.. ... II VIANENSIS 7 ' CASTELLI In Lusitaniae finibus dioecesis Vianensis Castelli constituitur, dismembrato territorio archidioecesis Bracarensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ad aptiorem populi Dei procurandam utilitatem aptioreque ratione eius necessitatibus subveniendum, quae maiores in dies fiunt, visum est Nobis id evenire, si ex territorio archidioecesis Bracarensis, in Lusitaniae finibus, alia constitueretur dioecesis. Quapropter, audita hoc super negotio sententia sive Conferentiae Episcopalis Lusitanae sive Venerabilis Fratris Angeli Felici, Archiepiscopi titulo Caesariensis et in Lusitania Apostolici Nuntii, haec quae sequuntur decernimus. Ab archidioecesi Bracarensi territorium separamus, quod regionem vulgo Viana do Castelo nuncupatam constituit, eoque dioecesim condimus, Vianensem Castelli nuncupandam, cuius sedes in urbe Vianensi Castelli erit, templum vero cathedrale in sacra paroeciali aede S. Mariae Maioris, ibi exstante, cui iura et privilegia erunt cathedralium templorum propria. Constituta dioecesis praeterea suffraganea erit metropolitanae Sedi Bracarensis sic ut eius Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae. Mensam episcopalem efficient Curiae emolumenta, a fidelibus sponte oblata dona et bonorum pars, quae ad normam Canonis 1500 C.I.C. ad eam spectant. Canonicorum collegium condatur, ad normam tamen aliarum Apostolicarum Litterarum ; quorum loco consultores dioecesani interea deligantur, Episcopum consilio et opera iuvaturi. Ad conditae dioecesis regimen et administrationem quod pertinet, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et obligationes, leges canonicae serventur. Circa seminarii exstructionem alumnorumque educationem prae oculis habeantur iuris communis praescripta necnon normae Decreti « Optatam totius » Concilii Vaticani II et regulae a Sacra Congregatione pro Educatione Catholica statutae. His Litteris ad exsecutionem adductis, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur addicti, in cuius territorio beneficium aut ecclesiasticum officium detinent; ceteri vero sacerdotes, clerici se- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 8 minariique tirones ei, in qua legitime degunt. Mandamus denique ut omnia documenta et acta, ad dioecesim Vianensem Castelli quoquo modo pertinentia, ad eius Curiam a Bracarensi transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Angelus Felici, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos. Qui autem negotium perfecerit, congrua documenta exaranda curet et ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, usitato more signata atque sigillo impressa. Hanc Constitutionem Apostolicam sive nunc sive in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT © SEBASTIANUS Secretarius Status Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco 83 Plumbi In Secret. Status tai)., 3S7754. III A V K A E N S I S Detractis nonnullis territoriis ab archidioecesi Onitshaënsi, nova in Nigeria dioecesis conditur, Avkaënsis nomine. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Verba Christi sancta : « Euntes ergo in mundum universum, praedicate Evangelium omni creaturae ...ego vobiscum sum » {Marc. 16, 15), tum scilicet adorandi Filii Dei praesentissimo auxilio, tum inexhausto Apostolorum christianorumque labore, tam felicem exitum habuerunt, ut iam nullus sit terrae angulus, in quo sancta Christi religio non cognoscatur. Qua re, volentibus Nobis operi propagandae fidei christianae in Nigeria aptius consulere, bene fieri visum est, si ibi novam condere- Acta-Pauli Pp. VI •9 mus dioecesim. Unde consilio petito a Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione sunt praepositi, haec quae sequuntur decernimus. Ab archidioecesi Onitshaënsis districtus administrativos, ut hodie dicunt, vulgo Awka, Njikoka, Aguata, et eam partem districtus vulgo Oji River quae ad archidioecesim Onitshaënsem pertinet, detrahimus, iisque novam dioecesim condimus, quae ab urbe principe regionis, Avhaënsis cognominabitur, et Sedi metropolitanae Onitshaënsi, e qua nata est, suffraganea erit. Cuius Sedes in urbe Awka collocabitur, in templo Sancti Patritii, ibidem exstanti, quod igitur cathedrale erit cum iuribus talium templorum propriis. Statuimus etiam ut Canonicorum loco Consultores dioecesani eligantur, qui Episcopo consilio et ope aderunt, dum Canonicorum collegium constituatur. Cetera omnia ad ius Canonicum perficiantur ad amussim. Ea vero quae praescripsimus Venerabilis Frater Hieronymus Prigione, Archiepiscopus titulo Lauriacensi et in Nigeria Apostolicus ProNuntius, ad exitum deducet, vel quem ille delegabit, factis nempe facultatibus quae necessariae sunt. Re vero acta documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem Fidei Propagandae cito mittantur, rite subscripta ac sigillo impressa. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. 93 IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Massimi, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco £8 Plumbi In Secret. Status tal), n. 389M7. 10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LITTERAE APOSTOLICAE I Aedes Sancto Ioanni Baptistae sacra in urbe Oosterhout dioecesis Bredanae, in Nederlandia, augetur Basilicae Minoris titulo atque honore. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quam recte solideque cum gratia summi Dei et Ecclesiae sanctae fide, rebus nempe religionis invisibilibus, adspeetabilia cohaereant immo conspirent artis Catholicae opera quasi quoddam corpus exterius cum interiore anima, ipsae adfatim testantur tum omnis historia christianae Civitatis tum perennis experientia plurimorum fidelium in ea. Tale autem monumentum fidei concretum iam diutius vulgo esse agnoscitur templum Sancto Ioanni Baptistae sacrum in urbe Oosterhout dioecesis Bredanae utpote quod praeter tumultuosas etiam temporum conversiones usque magis scite, eleganter, venuste renovatum sit et exornatum et adcommodatum simul ad sublimiorem Dei ipsius cultum simul ad validiorem ipsorum cultorum inflammationem. Cum igitur Venerabilis Frater Hubertus Cornelius Antonius Ernst, Episcopus videlicet Bredanus, optaret ut eadem illa aedes titulo Basilicae Minoris addito frequentaretur multo studiosius a grege suo multoque vicissim efficacius disseminare! salutis divinae beneficia, rem prorsus consentaneam saeculari memoriae illius templi facere est visus. Expetenti ergo Praesuli a Sede hac Apostolica honorem illum titulumque Basilicae Minoris perlibentes Nos obsequimur proindeque ex sententia Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino nec non ex apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, harum Litterarum virtute, decernimus ut aedes, quam memoravimus, Deo consecrata in honorem Sancti Ioannis Baptistae legitime provehatur ad condicionem ac dignitatem Basilicae Minoris, tributis una cunctis iuribus et privilegiis quae templis isto nomine insignitis congruunt. Admonemus praeterea ut singula illa adcurate serventur quae secundum Decretum « De titulo Basilicae Minoris » die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII editum servari oportet. Contrariis quibusvis haudquaquam obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris die x x v mensis Octobris anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. 6B IOANNES Loco © Sigilli In Secret. Status tab., 386295. Card. VILLOT, Secretarius Status Acta Pauli Pp. VI 11 II Templum B. M. Virgini sacrum populari sub titulo « Nuestra Señora de la Caridad - El Cobre » intra fines archidioecesis Sancti Iacobi in Cuba attollitur ad Basilicae Minoris gradum dignitatemque. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quanto Christifideles ipsi maiore adsiduitate ac pietate tum fidei Catholicae mysteria tum divini cultus loca frequentant, tanto quidem libentius vicissim ac studiosius Ecclesia Mater illos curat solidis omnino consiliis sustentare clarisque signis corroborare in eadem probabili religionis cotidianae exercitatione. Inde nimirum diuturnus Apostolicae Sedis fert usus ut sacrae aedes per orbem terrarum iam egregia artis forma sive potius continua fidelium observantia laudatae praeterea ostententur honorificis ipsis insignibus atque exornen tur congruis liturgicae dignitatis titulis. Cum igitur templum in finibus archidioecesis Sancti Iacobi in Cuba vulgo notum ut « Nuestra Señora de la Caridad - El Cobre » plus trecentos annos singulari pietatis fervore celebratum esset ab universo populo Cubano propter effigiem Virginis Mariae isto cum nomine inibi expositam multitudinum venerationi cumque salus ipsa nationis illius ac prosperitas recentius commendata esset eidem Christi Matri velut caelesti progressuum fautrici, idcirco visus est Venerabilis Prater Petrus Meurice Estiu rem nuper et consentaneam et frugiferam prorsus facere cum flagitaret ut aedes illa sollemniter ad statum decoremque attolleretur Basilicae Minoris. Nos proinde, perscrutati convenientiam planam talis honoris et contemplati iam beneficia spiritalia inde totum in gregem defluxura abunde, secundum iudicium Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino ac de potestatis apostolicae Nostrae plenitudine, harum Litterarum vi statuimus ut templum quod memoravimus Deo dicatum in honorem Beatae Virginis Mariae « Nuestra Señora de la Caridad - El Cobre » vulgo nuncupatae ad titulum et dignitatem Basilicae Minoris evehatur, cunctis simul concessis iuribus ac privilegiis quae aedibus hoc nomine auctis rite conveniunt. Volumus insuper ut ea singula accurate serventur quae ad Decretum « De titulo Basilicae Minoris » die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII foras datum teneri oportet. Contrariis quibuslibet haudquaquam obstantibus. Datum Romae apud S. Petrum sub anulo Piscatoris die x x n mensis Decembris anno MCMLXXVII Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £& Sigilli In Secret. Status tab. n. 3S992S. - • Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 12 Officiale EPISTULA Ad Moraviae Catholicos Christifideles, altero exacto saeculo a constituta archidioecesi Olomucensi et condita dioecesi Brunensi, in Cecoslovachia. Utramque Ecclesiam particularem, quae Moraviae finibus continetur, Olomucensem dicimus et Brunensem, vos per hunc annum maiore cum animorum intentione sine dubio intuemini, quod duorum saeculorum spatium celebratur ex quo, providentia Pii V I , Decessoris Nostri, prior ad dignitatem archidioecesis fuit evecta, altera, huic suffraganea, tunc ipsum condita. Becto quidem consilio statutum est, ut ea de causa hoc sacrum veluti tempus celebraretur. Quo vertente vobis datur, ut etiam ad fontem respiciatis, unde nova illa ordinatio regiminis ecclesiastici in regione vestra manavit, id est ad Apostolicam Sedem. Quod quidem efficiet, ut firma cum ea coniunctio, sicut praeteritis temporibus ita et his, quibus vitam degimus, apud vos fulgeat. Considerentur ergo haec significantia verba Concilii Oecumenici Vaticani II : (( Ut vero Episcopatus ipse unus et indivisus esset (Christus) beatum Petrum ceteris Apostolis praeposuit in ipsoque instituit perpetuum ac visibile unitatis fidei et communionis principium et fundamentum » Praeterea rerum gestarum, quae supra dictae sunt, recordatio in animis vestris etiam impensiorem excitabit amorem erga propriam Ecclesiam particularem, cuius momentum eadem universalis Synodus Vaticana in clariore lumine posuit, in ea autem « vere inest et operatur Una Sancta Catholica e Apostolica Christi Ecclesia )). Est ergo omnibus viribus conitendum, ut eiusmodi portio gregis dominici alacri et actuosa vita spirituali sacerdotum, religiosorum, fidelium polleat ; quod si fit, ad totum corpus Christi mysticum id salubriter redundat. Cum Moraviam nominamus, cogitatio statim pervolat ad praeclaros apostolos eiusdem regionis, sanctos Cyrillum et Methodium ; hic praesertim, qua Legatus Pontificius et Archiepiscopus Pannoniensis et Magnae Moraviae, de gente vestra est optime meritus, quod sacram Hierarchiam ac disciplinam ecclesiasticam apte constituit et firmavit. Qui nihil antiquius habuit quam ut arcto vinculo cum Sede Apostolica iugiter coniungeretur, et, studio accensus Regni Dei dilatandi, praeter Mo1 2 1 Lumen gentium, 18. 2 Christus Dominus, 11. Acta Pauli Pp. VI 13 ra vos alios etiam Sia vos in fide solidaret et erudiret. Hi ergo gloriosi fidei praecones, per quos maiores vestri spiritualibus divitiis atque etiam cultus humani incrementis sunt tantopere locupletati, per eundem hunc annum ante oculos vestros observentur vosque adducant, ut praecelsam hereditatem, quam vobis reliquerunt, fideliter servetis, impigre provehatis ad communem fructum gentis vestrae. Haec insuper memoria ecclesiasticae temperationis apud vos institutae opportunitatem Nobis praebet paternam caritatem, qua vos complectimur, testandi : dilecti filii, gaudia vestra et labores vestri etiam Nostra sunt. Persuasum sit vobis Nos assidue anniti, ut necessitatibus Ecclesiae in Moravia meliore quo possimus modo consulamus. Deum denique enixe deprecantes, ut ex religiosa hac recordatione exoptati fructus ubertim proveniant, Benedictionem Apostolicam, caelestis gratiae, solacii, roboris auspicem, peramanter vobis impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die in mensis Augusti, anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI HOMILIA Nocte Nativitatis Domini Nostri Iesu Christi, in Basilica Vaticana.* Fratelli e Figli carissimi! Voi attendete da noi una parola, che già risuona negli animi vostri ; ed il fatto di ascoltarla ancora in questa notte ed in questa sede ne riconosce la sua perenne novità, la sua forza di verità, la sua meravigliosa e beatificante letizia. Non è nostra, è celeste. Le nostre labbra ripetono l'annunzio dell'Angelo, che rifulse nella notte, a Betlemme, 1977 anni fa, e che, confortati gli umili e spaventati pastori, veglianti all'aperto sul loro gregge, vaticinò l'ineffabile fatto compiutosi allora in un presepio vicino : « Io vi annunzio una grande gioia, che sarà di tutto il popolo : oggi vi è nato nella città di Davide un Salvatore, che è il Cristo Signore » 1 * Die 25 m. decembris a. 1977. 1 Le. 2, 10-11. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 14 Così è, vogliamo estendere il nostro grido umile e impavido a quanti « hanno orecchi per ascoltare » . Un fatto e una gioia; ecco la duplice grande notizia ! Il fatto : esso sembra quasi insignificante. Un bambino che nasce e in quali umilianti condizioni! Lo sanno i nostri ragazzi, quando compongono i loro presepi, ingenui ma autentici documenti della realtà evangelica. Ma la realtà evangelica è trasparente d'una concomitante realtà ineffabile : quel Bambino risulta vivente d'una trascendente Figliolanza divina : « Filius Altissimi vocabitur » . Facciamo nostre le espressioni entusiastiche del grande nostro Predecessore, San Leone Magno, il quale esclama : « Il nostro Salvatore, o carissimi, oggi è nato : godiamo ! Non vi è luogo a tristezza, quando è il natale della vita, che, spento il timore della morte, ci infonde la letizia della promessa eternità )). 2 3 4 Così che, mentre il sommo mistero della vita trinitaria dell'unico Iddio ci si rivela nelle tre distinte Persone, Padre generante, Figlio generato, entrambi uniti nel vincolo dello Spirito Santo, un altro mistero integra d'inestinguibile meraviglia il nostro rapporto religioso con Dio, aprendo il cielo alla visione della gloria dell'infinita trascendenza divina, e, superando in un dono d'incomparabile amore ogni distanza, la prossimità, la vicinanza di Cristo-Dio fatto uomo ci mostra ch'Egli è con noi, Egli è in cerca di noi : « È apparsa infatti la grazia di Dio, apportatrice di salvezza per tutti gli uomini » . 5 Fratelli ! Uomini tutti ! Che cosa è il Natale se non questo avvenimento storico, cosmico, estremamente comunitario perché rivolto a proporzioni universali, ed insieme incomparabilmente intimo e personale per ciascuno di noi, poiché il Verbo eterno di Dio, in virtù del Quale noi già viviamo della nostra esistenza naturale, è appunto venuto in cerca di noi. Lui eterno si è inserito nel tempo, Lui infinito si è quasi annientato « assumendo la condizione di servo e divenendo simile agli uomini, è apparso in forma umana, ha umiliato se stesso facendosi obbediente fino alla morte, e alla morte di c r o c e » . I nostri orecchi sono — ahimè ! — abituati a simile messaggio, e i nostri cuori 6 7 2 Mt. 11, 15. 3 Lc. 1, 32. 4 Serm. I de Nativ. Dom. 5 Tit. 2, 11; S, 4. 6 Cfr. At. 17, 23-28. 7 Fil. 2, 6, ss. 15 Acta Pauli Pp. VI sordi a simile chiamata, una chiamata d'amore : « così Dio ha. amato il mondo ... ) ) ; anzi siamo precisi: ciascuno di noi può dire con san Paolo : « Egli ha amato me, e ha dato la sua vita per me ... » . Il Natale è questo arrivo del Verbo di Dio fatto uomo fra noi. Ciascuno può dire : per me ! Il Natale è questo prodigio. Il Natale è questa meraviglia. Il Natale è questa gioia. Ritornano alle labbra le parole di Pascal : Gioia, gioia : pianti di gioia ! Oh ! che davvero questa celebrazione notturna del Natale di Cristo sia per noi tutti, sia per la Chiesa intera, sia per il mondo una rinnovata rivelazione del mistero ineffabile dell'Incarnazione, una sorgente d'inestinguibile felicità ! Così sia ! 8 9 NUNTIUS RADIOTELEVISIFICAS Ex externo Basilicae Vaticanae podio, in sollemnitate Nativitatis Domini Nostri Iesu Christi.* Figli carissimi che ci ascoltate in questa piazza, e voi che a noi siete uniti attraverso le onde radiotelevisive, e voi ancora uomini ed amici, a cui giunge la nostra parola! Non la sola consuetudine della tradizione, non il semplice costume plurisecolare, ma un profondo desiderio del cuore, una spinta di ordine interiore ci sollecita a rivolgerci a voi per porgere a ciascuno il nostro augurio cristiano nel Natale di Nostro Signore Gesù Cristo. È l'augurio antichissimo e nuovo, che echeggiò dapprima nella notte sacra della natività in terra di Giudea e, diffuso nel mondo per bocca degli Apostoli, raggiunse quest'Urbe fatidica per farsi messaggio di universale destinazione per tutti gli uomini (( ex omni tribu et lingua et populo et natione x». È l'augurio che, con freschezza immutata, sale ora sulle nostre labbra, nella consapevolezza dell'insuperata sua trascendenza, com'è di « ogni dono perfetto che scende dal padre dei lu1 8 Giov. 3, 16. 9 Gal. 2, 20. * Die 25 m. decembris a. 1977. 1 Apoc. 5, 9. - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 16 2 mi )). È l'augurio che ora osiamo trepidanti ripetere, mentre si ravviva la fede e la speranza rinasce : « Sia gloria a Dio nell'alto dei cieli, e sia pace in terra agli uomini oggetto della benevolenza divina )). Sì, Figli, Fratelli, Amici : il Vangelo è tutto qui, il suo contenuto di effettiva salvezza e di autentica liberazione è racchiuso in queste brevi espressioni che, come musica arcana, avvolgono la povertà disadorna della culla di Betlemme, dove nasce — uomo per gli uomini — il Figlio stesso di Dio. È restaurato il rapporto tra Dio e l'uomo, e si apre all'uomo stesso, come invito rassicurante e beatificante, la duplice via della gloria di Dio e della pace con gli altri uomini. 3 Non ci stupisca, non ci meravigli, non ci scandalizzi l'elementare semplicità di queste parole : uomini di un secolo tecnologicamente assai progredito, è a noi necessario ed indispensabile ritrovare il sapore ed il gusto delle cose più umili e vere. È questa la prima condizione per scoprire la gioia, la serenità e la pace che sono le dimensioni genuine della vita umana, investita dal messaggio evangelico. Accogliamo dunque, in questo giorno luminoso, l'invito angelico ed evangelico, e ripetiamolo quasi a suscitare in noi un'adesione più convinta e sicura : dove Dio è onorato, anche l'uomo è onorato ; la gloria di Dio è fondamento della dignità dell'uomo; il Natale di Cristo segna, nel nome del Padre dei cieli, l'itinerario della pace sulla terra : « Natalis Domini natalis est pacis » . 4 E il mondo contemporaneo, tutti ne possono essere testimoni, ha bisogno di pace. Si direbbe per molte situazioni della storia in via di attuazione che la terra ha esaurito le sue provviste di pace, che l'esperienza tragica delle due guerre mondiali, che hanno insanguinato la prima metà del secolo che ora volge alla fine, aveva arricchito di formidabili promesse. Ancora gli uomini sono gli uni agli altri avversari. Ancora l'ingiustizia, la fame e la miseria risvegliano istinti di lotta, di delinquenza. Ancora i patti sacrosanti della concordia e della collaborazione fra i popoli sembrano incapaci di sostenere i pesi dei loro impegni verso una rinuncia alla violenza. Ancora la paura dei terribili armamenti, di cui una scienza inumana è oggi più di ieri capace di suscitare gli spaventosi fantasmi, rende insonni i reggitori dei Popoli, che non possono prevedere una pace senza la difesa di sempre più po- 2 Giac. 1, 17. 3 Le. 2, 14. 4 S. Leone, Sermo X X V I , 5. Acta Pauli Pp. VI 17 tenti mezzi di guerra e di morte. La pace sembra lasciare libero il campo a nuove, inverosimili ipotesi di bellici furori ... No, così non sia! Le leali promesse di amicizia e di collaborazione, come le evidenti questioni che dividono le Nazioni fra loro, devono rinnovare alla Pace la loro fedeltà. Ma come potremmo dimenticare in questo stesso momento la Terra benedetta che più e prima delle altre — pensiamo — è destinataria dell'annuncio augurale, perché lo ricevette fin dal primo suo inizio? Voi sapete che proprio oggi i colloqui per la composizione del lungo conflitto che, in più modi e con diverse tappe, ha funestato i Luoghi Santi, stanno seguendo una nuova fase, che può essere — Dio lo voglia — di un'importanza forse determinante per gli accordi definitivi. È una più concreta speranza di pace che arride a quelle care popolazioni tanto duramente provate dalle guerre e dai lutti, e che hanno diritto, da parte nostra, ad una solidarietà operante che si ispiri e derivi dal messaggio di Cristo Signore. Noi perciò rivolgeremo, in primo luogo, ad esse l'augurio natalizio, perché nella loro terra, che spiritualmente è anche la nostra, torni a fiorire la pace nella giustizia. Riprenderemo, poi, il medesimo augurio per estenderlo agli altri Paesi, dove punti dolenti di frizione, di sopraffazione, d'ingiustizia compromettono la stabilità della Pace, ovvero ne deformano il volto genuino di umanità e di libertà, affinché con animo nuovo sia ribadita la fiducia alla Pace, come unico sistema civile per risolvere i problemi esistenti, alimentando in tutti un vigile senso di responsabilità, di prudenza, di moderazione e alla fine, come vertice della Pace stessa, di giustizia libera e magnanima. A questo fine noi incoraggiamo tutti, nel giorno e nel Nome di Cristo Salvatore, a dedicare ogni loro sforzo, mentre a voi, che ci ascoltate e vedete, rivolgiamo l'invito a pregare per la nobile causa della Pace e rinnoviamo di cuore l'augurio natalizio. A quanti ci ascoltano Di espressione italiana: Buon Natale, nella pace e nel gaudio di Cristo. Di espressione francese: Heureux Noël, dans la joie et la paix du Christ ! Di espressione inglese: A blessed Christmas, in the Joy and peace of Christ! 2 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 18 Di espressione tedesca: Frohe und friedvolle Weihnachten in Christus. Di espressione spagnola-' Felices Navidades en la paz y gozo de Cristo ! Di espressione portoghese: Feliz Natal, com os melhores votos da paz e da alegria de Cristo ! Di espressione greca: KaXá XpicyTOÓysvvot. Eu^sç sip7)V7)ç xoú xapaç èv Kup'uo. Di espressione polacca: Skladam zyczenia wesolych swiat, pokoju i radosci w Christusie ! Di espressione russa: Rozdestvom Christovoem Mir vam I radost evo. Di espressione cinese: Gun ho Seen Dan. Di espressione giapponese: Christmas Omedetö. Di espressione africana - Kiswahili: Heri kwa Siku Kuu ya Noéli. Per tutti: Hodie Christus natus est, hodie natalis est Vitae, gaudeamus! ALLOCUTIONES I Ad sacros Graeciae Praesules, visitationis « Ad limina » occasione coram admissos.* Chers Frères dans le Christ, « A vous grâce et paix, de par Dieu notre Père et le Seigneur Jésus-Christ ! )). Nous aimons reprendre ce salut de PApôtre Paul aux Eglises d'Achaïe et de Macédoine. Oui, c'est une grande joie pour Nous de rencontrer ensemble tous les Pasteurs catholiques de Grèce. Nous vénérons les vieilles chrétien 1 * Die 7 mensis novembris a. 1977. 1 1 Co 1, 3 ; 2 Co 1, 2; Ph 1, 2; 2 Th 1, 2. Acta Pauli Pp. VI 19 tés de ce pays où s'insère votre ministère episcopal : leur origine remonte aux temps apostoliques, aux missions de l'Apôtre Paul, dont le livre des Actes et les Epîtres parlent avec tant de précision et de chaleur ; et elles ont su défier les siècles, en se déployant dans le cadre des riches traditions byzantines, arméniennes, catholiques. De votre côté, vous aimez vénérer à Rome le lieu où saint Paul a terminé sa course dans le martyre, tout comme l'Apôtre Pierre. N'est-ce pas le premier sens d'une visite (( Ad limina Apostolorum »? Et au-delà du pèlerinage, vous manifestez à ce Siège de Pierre et au Successeur du Prince des Apôtres un attachement fervent qui vous honore. De cela, Nous vous félicitons et Nous vous remercions. Vos communautés catholiques en Grèce sont certes dispersées et réduites en nombre, mais elles ont un rôle appréciable. D'abord elles correspondent au droit des fidèles catholiques, qu'ils soient de rite latin, byzantin ou arménien, de vivre et de se rassembler selon leur foi. Elles témoignent de l'Evangile du Christ avec cette note spécifique d'un lien organique avec l'Eglise de Rome. Elle manifestent la richesse du pluralisme des rites dans l'unité de l'Eglise. Et Nous savons que leurs oeuvres d'éducation et d'assistance réalisent un important service dont les Autorités et la population estiment la valeur. Aimant votre patrie grecque, vous avez à cœur de participer au progrès de votre pays. Vous partagez sa légitime fierté du prestigieux patrimoine culturel qui, d'Athènes, a marqué tout l'Occident, et aussi son désir actuel d'entrer dans une collaboration plus étroite avec les Institutions européennes. Ce sont là en effet des éléments que votre pastorale ne saurait négliger. En ce qui concerne la vie chrétienne de vos fidèles, vous portez un certain nombre de préoccupations importantes, que vous avez déjà mûries au sein de votre Conférence episcopale, et que vous désirez envisager ici avec l'aide du Saint-Siège. Vous trouverez auprès de nos différents Dicastères les contacts fructueux, les conseils ou orientations qui vous seront utiles, en même temps que vous leur apporterez le témoignage de la vitalité religieuse de vos communautés. Notre Congrégation pour les Eglises Orientales est spécialement désignée pour cela, et aussi d'autres organismes, en particulier le Secrétariat pour l'Unité des chrétiens. Pour notre part, Nous relevons deux soucis pastoraux particulièrement importants : l'un qui caractérise nécessairement votre ministère, celui des rapports œcuméniques; l'autre qui Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 20 en marque plutôt la finalité : l'évangélisation, notamment celle des jeunes. L'œcuménisme, c'est pour vous un problème crucial, vu vos rapports quotidiens avec vos compatriotes, presque tous orthodoxes. Vous avez désigné — Nous en sommes très heureux — une Commission chargée des contacts avec, une Commission grecque-orthodoxe, pour le dialogue entre les deux Eglises. Il y a des questions difficiles, qu'il faut résoudre dans un climat de vérité et de paix, telle celle des mariages entre catholiques et orthodoxes. Dans l'ensemble de l'Eglise aujourd'hui, le rétablissement de la charité fraternelle rend désormais possible un loyal dialogue théologique sur toutes les questions qui nous séparent encore. Comme Nous voudrions que le dialogue progresse, pour arriver dès possible à la pleine communion. Pour votre part, Nous osons dire que vous êtes les mieux placés pour témoigner concrètement de ceci : que votre communion profonde avec le Successeur de Pierre, garant de l'unité — qu'à aucun prix vous n'entendez remettre en question, car elle caractérise fondamentalement votre fidélité au Christ — se conjugue avec une sincère estime et un accueil effectif des vénérables traditions liturgiques, spirituelles, théologiques et disciplinaires, légitimes dans leur diversité, du moment qu'elles sont compatibles avec l'unique foi de l'Eglise : « Un seul Seigneur, une seule foi, un seul baptême, un seul Dieu et Père » . Ainsi votre présence en Grèce, loin de provoquer tensions et rivalités, devrait constituer un appel et un stimulant pour un authentique œcuménisme. 2 Par ailleurs, le véritable problème actuel auquel tous les chrétiens ont à faire face, c'est celui de l'évangélisation des générations montantes. Combien de jeunes, de tout rite, se laissent séduire par des idéologies non chrétiennes et par un climat matérialiste, qui les poussent à l'indifférence religieuse et à la violence ! C'est une réalité qui nous échappe en partie, et qui relève d'une certaine civilisation, mais il appartient aux Eglises de contribuer à former cette civilisation. Ces jeunes trouventils dans nos Eglises le témoignage évangélique qu'ils sont en droit d'attendre, celui de l'absolu de Dieu et celui de la charité? Il y va de la qualité de nos assemblées liturgiques, de l'ampleur et de la profondeur de nos efforts de catéchèse, de notre souci effectif de construire un monde plus juste et plus fraternel. Cette évangélisation ne rend que plus ur- 2 Eph. 4, 5-6; cf. Unitatis Redintegratio, n. 17-18. Acta Pauli Pp. VI 21 gente la recherche de la pleine communion : « Qu'ils soient un, afin que le monde croie que Tu m'as envoyé ! )). Vénérables Frères, Nous savons tous les efforts que vous déployez dans ce sens. Si Nous insistons, c'est pour confirmer votre ministère. Portez notre salut affectueux et nos encouragements à vos prêtres, à vos séminaristes, à vos religieux et religieuses, à vos laïcs. De tout cœur, Nous leur donnons, et d'abord à vous-mêmes, notre Bénédiction Apostolique. « La grâce du Seigneur Jésus-Christ, l'amour de Dieu et la communion du Saint-Esprit soient avec vous tous ! » . 3 4 II Ad Angliae sacros Praesules, visitationis « Ad limina » occasione coram admissos.* Veneradle and dear Brothers in Christ, With great joy we recali the words that we spoke to you at the Canonization of the Forty Martyrs. Here with you, again today, we "expérience in a very special way the mystery of the oneness and love of the Church". For the Holy Spirit has gathered us together, and with Saint John we know that "our fellowship is with the Father and his Son Jesus Christ" (1 Jn 1:3). It is our hope that in this ecclesial communion you too will find joy and fresh pastoral strength. We are grateful to you, Brethren, for your partnership in the Gospel of Jesus Christ. And we are grateful to all your people — to the whole Church in England — for your attachment to the Catholic and apostolic faith. Yes, we deeply appreciate the fact that your martyrs died to give witness to this faith, and in particular to the Sacrifice of the Mass, and to the primacy of Peter and his successors. We know that générations of priests, religious and laity in your land have lived the ideal of Christian service in the generosity of love. The Lord himself will be your reward. We wish to assure you — the shepherds of the flock, the guardians of the faith, the preachers and apostles and teachers of the Gospel (cf. 2 Tim 1:11) — that we are close to you in your ministry. We are one 3 Jn 17, 21. * 2 Co 13, 13. * Die 10 m. novembris a. 1977. 22 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale with you in your joys and sorrows, in the hopes and challenges of your labours. We are with you in all your efforts of evangelization and catechesis, as you strive to uphold the dignity of human life at all its stages, and as you lead your beloved people in the path of the Beatitudes, in the way of salvation in Christ. Our own ministry demands that we lose no opportunity to strengthen our brothers, to conñrm you in faith in Jesus Christ the Son of God. And so, our special message to you today is this : fidelity — the fidelity required of those of us who are the stewards of the mysteries of God (cf. 1 Cor á:2). Fidelity to the faith of our Fathers : the faith in ail its purity, with ali its exigencies, in ali its power; the faith with its inexhaustible treasure of "nova et vetera" (Mt 13:52). Your own Cardinal Newman understood so well the demands of this fidelity, and how the organic development of Christian doctrine must be in complete harmony with pure apostolic faith. And many other countrymen of yours have stressed in their writings the dynamic character and beneficent •effects of the Catholic faith. With admiration we recali, for example, the insights of Christopher Dawson and his vision of the faith's contribution to the progress of Europe. And other modem Catholic writers i rom among your people have honourably championed the cause of faith. Another aspect of fìdelity comes immediately to mind : fìdelity to charity. The ministry that we are called upon to perform is indeed a •service of love : the love of Christ for his Father and his brethren becoming the pattern of our own pastoral charity. This love must find Constant expression in our giving to our people the word of God, and in fulfilling their deepest needs for Christ, who is " the way, and the truth, and the life" (Jn 14:6). In particular we owe this love to the poor and suffering. And because love reaches its perfection in unity, we are called to promote that unity for which Christ prayed, for which he died. Our whole ministry is directed to building up the Church in truth and love. United with us and in the communion of the universal Church, you will find the guarantee of the authenticity of your pastoral initiatives, and the assurance of their supernatural effectiveness for the Kingdom of God. With charity and humility, without anxiety, without compromise in truth, do ali you can to advance Christ's pian : "to gather into one the children of G o d " (Jn 11:52). To each of you we repeat the words Ignatius wrote in his Letter to Polycarp : " Devote yourself to unity, the greatest of blessings". Acta Pauli Pp. VI 23 In the immense task that is yours, Urethren, be confident, be strong : "for God did not give us a spirit of timidity but a spirit of power and love and self-control" (2 Tim 1:7). And know that the Gospel which we preach is "the power of God for salvation " (Born 1:16). Brethren, the Lord Jesus is with us, today and for ever. Blessed be his holy Name. III Ad Archiepiscopos et Episcopos Poloniae, occasione eorum visitationis « Ad limina » coram admissos.* Venerabiles Fratres, Magno cum animi gaudio excipimus et salvere iubemus vos Praesules Poloniae, quae Fidem iam mille amplius annos vivendo profitetur ac quidem inter rerum internar um et externarum adiuncta haud raro difficilia; sed inter ardua et aspera robur et vigorem accepit haec Fides, ex qua etiam « identitas culturalis » Nationis vestrae — si ita fas est loqui — manavit. Haec firmitas religiosa orta est non solum ex eo quod tot Poloni ut singuli homines christianae legi haerent diligenter et, cum clero sociati, suis obsequuntur Pastoribus et hi inter se ipsos conectuntur, sed etiam, ac quidem potissimum, ex eo quod hi omnes cum Apostolica Sede, quae est Petra, super quam Ecclesia est aedificata, tam arcte coniunguntur. Vos scitis Nos Patriam vestram necessitudine attingere : etenim ibi aliquandiu sumus commorati, cum eiusdem Apostolicae Sedis ministerium obire coepissemus. Fulgidam illam auroram, qua Polonia in Corpus Christi mysticum est inserta, ac praesertim « Millennium » vitae catholicae, quod eam est secutum, anno millesimo nongentesimo sexagesimo sexto, animo inter vos praesentes recoluimus, cupientes etiam corpore indictis sollemnibus interesse. Libenter annisi sumus et annitimur, ut, quantum fieri possit, Patriae vestrae in Nationum familia is locus tribuatur, qui cum praeclaris eius traditionibus ad historiam et ingenii cultum pertinentibus ac maxime cum testificatione christiana, quam semper perhibuit, congruit. Hanc Poloniam catholicam vos hic repraesentatis. Quod quidem movet, ut sincera dilectione vos singulos universos complectamur, imprimis dignissimus Patres Cardinales Stephanum Wyszynski, cuius valetudo * Die 12 m. novembris a. 1977. 24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nos recens habebat sollicitos, et Carolum Wojtyla. Visitatio liminum Apostolorum, quam peragitis, opportunitatem Nobis praebet una vobiscum, saltem summatim, considerandi incrementa ac difficultates, quod attinet ad vitam christianam per hos quinque annos proxime praeteritos. Est autem, cur una vobiscum Deo plurimas gratias agamus et singulari cum amoris affectu animum dirigamus ad Beatissimam Virginem Mariam, quam ut Poloniae Reginam veneramini. Itaque exactum hoc tempus causam vobis affert fidenter progrediendi. Prospicientes vero, in hac fraterna congressione, annos futuros, sine dubio inducimini, ut modo in dies perfectiore decreta et normas Concilii Vaticani Secundi exsequamini, ut integritati doctrinae morumque christianorum invigiletis, praesertim quoad illa capita, quae Pontificium Magisterium nuper pertractavit atque proposuit, ut assiduas curas impendatis formationi theologicae ac spirituali Seminarii alumnorum et religiosorum, quorum apud vos, Deo donante, adhuc amplus est numerus. Ex hac parte etiam alia menti occurrunt, scilicet verba, gravia simul et spiritualis suavitatis plena, quae idem Concilium circa cooperatores sacrorum Antistitum protulit : « Presbyteri omnes, una cum Episcopis, unum idemque sacerdotium et ministerium Christi ita participant, ut ipsa unitas consecrationis missionisque requirat hierarchicam eorum communionem cum Ordine Episcoporum»... Hi «igitur, propter donum Spiritus Sancti quod presbyteris in sacra Ordinatione datum est, illos habeant ut necessarios adiutores et consiliarios in ministerio et munere docendi, sanctificandi et pascendi plebem D e i . . . Propter hanc ergo in eodem sacerdotio atque ministerio communionem Episcopi ut fratres et amicos suos habeant Presbyteros, eorumque bonum, tam materiale quam praesertim spirituale, ipsis pro viribus cordi sit )).* Ea, quae Concilium egregie dixit, libenter in huiusmodi congressionibus cum Fratribus Nostris in Episcopatu revocamus in memoriam, quia relationibus, quae inter Ecclesiarum Pastores et sacerdotes intercedunt, nunc temporis summum momentum tribuatur oportet. Aetate enim nostra magis quam umquam alias necesse est, ut Praesules sacerdotibus suis, maxime iuvenibus, assistant, ut eos cognoscant, contingant, ament, in difficultatibus adiuvent. Paternum hoc munus, ex quo Episcopi sunt ductores spirituales presbyterorum, multum confert ad efficiendum, astringendum, fovendum vinculum mentium et cordium inter utrosque et ad arctiorem reddendam cooperationem in re pastorali 1 Presbyterorum Ordinis, 7. Acta Pauli Pp. VI 25 ad totam dioecesim pertinente. Ut paucis dicamus, unumquodque membrum cleri dioecesani oportet sentiat a proprio Episcopo se cognosci ac diligi. Ecclesia, in quibuscumque condicionibus officium suum implet, numquam dimittere poterit munus apostolicum docendi et educandi secundum normas Fidei christianae. Imprimis ergo sacrorum Pastorum est idem munus exercere atque tueri, siquidem id in ipsa Episcopatus natura est positum. Ipsa etiam Synodus Episcoporum nuperrime acta, in lumine posuit — ut probe novistis — ius, quod est cunctis baptizatis libere accipiendi institutionem catecheticam. Haec pulsant animum Nostrum hac hora, quae est quasi quaedam celebratio caritatis « diffusae in nobis per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis » ; quo quidem dono inter nos conectimur et compagi namur. Idem animus Noster ad universos quoque filios carissimae Nationis Polonicae convertitur : quibus optimam existimationem propensamque voluntatem Nostram iterum declaramus, paterne monentes, ut inter prospera et adversa illa semper fiducia solidentur, quam Fides suppeditat. Nos autem Beatissimam Virginem Mariam, in qua Deus bonitatis suae thesauros collocavit, impense deprecamur, ut eos materno praesidio suo iugiter muniat. Rogamus etiam Sanctos Caelites, qui sunt praeclara lumina Poloniae, ut validi intercessores exsistant apud Deum pro civibus suis, qui in hac terrena peregrinatione versantur. 2 Vobis denique, Venerabiles Fratres, et omnibus, quos commendatos vobis habetis, Benedictionem Apostolicam, copiosae gratiae caelestis suavisque solacii pignus, amantissime impertimus. IV Ad Archiepiscopos et Episcopos Camaruniae, in Africa, occasione eorum visitationis « Ad limina » coram admissos.* Chers Frères dans le Christ, Comme vous venez de le souligner, une règle sage veut que, tous les cinq ans, chaque Evêque du monde catholique fasse le point de l'évangélisation dans son diocèse et vienne à Rome, exposer au Pape et à ses collaborateurs les problèmes auxquels il se trouve affronté, les 2 Cfr. Rom. 5, 5. * Die 14 m. novembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - 26 Commentarium Officiale préoccupations qui sont les siennes, et aussi les projets qu'il compte mettre en œuvre dans les années à venir. Le Saint-Siège, de son côté, a besoin de connaître avec exactitude vos situations locales, pour bénéficier lui-même de votre expérience et de vos suggestions, et vous faire bénéficier à son tour, grâce à l'expérience élargie qui est la sienne et à son souci du bien commun universel, de l'aide, des conseils et des orientations dont vous avez besoin. Les multiples contacts noués à l'occasion de telles visites permettent donc une meilleure coordination et, partant, une efficacité plus grande de l'effort pastoral de toute l'Eglise. La raison profonde de ces voyages périodiques dépasse cependant largement la nécessité pratique des échanges de vue. C'est en effet l'Eglise dans tel ou tel pays qui retrouve sa sœur de Rome, proche par le cœur mais souvent éloignée par la distance ; ce sont des successeurs des Apôtres qui se regroupent autour de Pierre, afin de resserrer avec lui et, à travers lui, avec l'ensemble de l'épiscopat, les liens de la foi et de la charité. Nous avons prêté la plus grande attention aux soucis prioritaires que vous avez évoqués. C'est avec chacun de nos Dicastères qu'il vous faut approfondir ces questions et spécialement avec notre Congrégation pour l'Evangélisation des Peuples, qui demeure comme notre trait d'union avec vous. Pour notre part, ayant déjà souligné récemment, devant tous les Evêques Africains présents au Synode, les axes pastoraux qui Nous semblent fondamentaux pour votre continent, Nous nous arrêterons seulement, avec vous, à quatre aspects de votre ministère au Cameroun. Nous pensons tout d'abord à la pastorale des vocations sacerdotales. De plus en plus, sans négliger l'apport indispensable et bénéfique des religieux et religieuses missionnaires, les Camerounais ont à prendre en main leur avenir ecclésial. Les hommes qui recevront ce merveilleux et redoutable ministère de l'Evangile devront être les hommes sûrs dont parle l'Apôtre Paul à Timothée : généreux, courageux, n'ayant d'autre ambition que l'honneur de servir le Christ et l'Eglise, pieux, chastes, nourris de doctrine authentique, capables de persévérance. Tout cela exige le choix judicieux de candidats bien motivés, une formation théologique, spirituelle, morale, ascétique, à la hauteur de la mission qui les attend, un entraînement à la responsabilité de soi et des autres, le soutien assidu et exemplaire d'une équipe de professeurs et de pères spiri1 1 Cf. 1 Tm 4, 6-16. Acta Pauli Pp. VI 27 tuels. C'est un domaine privilégié confié à votre vigilance, et Nous vous invitons à poursuivre les efforts que vous avez entrepris pour faire de vos séminaires ces hauts lieux de formation des apôtres de demain. Quant à votre ministère, vous l'avez axé à bon droit sur l'évangélisation; et vous comptez pour cela sur toutes les forces vives de vos diocèses, en particulier sur vos nombreux catéchistes, et sur le laïcat engagé dans les diverses formes de ministère et d'apostolat. Il s'agit d'approfondissement de la foi pour ceux qui y adhèrent déjà, d'apprentissage progressif pour les catéchumènes, de première annonce pour ceux qui n'ont pas encore entendu la Bonne Nouvelle, mais aussi — et c'est un lent processus — d'évangélisation des cultures et des mentalités ... Un élément est commun à toute cette pastorale : l'accès à la Parole de Dieu, capable de faire surgir et de nourrir, dans leur expression africaine, une prière, une liturgie, une vie chrétienne et apostolique pleinement catholiques. Nous comprenons le souci particulier que suscite l'urbanisation rapide, qui déracine l'homme de la famille, du clan, de l'ethnie, pour le livrer à l'anonymat, à la solitude, parfois au chômage de la grande cité. C'est spécialement éprouvant pour l'africain, qui, à bon droit, conserve un sens aigu de la vie communautaire. Vous retrouvez ici la nécessité de former des communautés chrétiennes vivantes, accueillantes, offrant à chacun la participation qui lui revient, comme l'a souligné avec vigueur le récent Synode sur la catéchèse. 2 Enfin, les catholiques ne forment pas un îlot dans le pays : ils ont en commun avec les autres citoyens le souci du développement, de la justice, de la paix ; il leur tient à cœur que toutes les familles et tous les groupes soient assurés de leurs moyens de subsistance, et puissent progresser dans le savoir et le bien-être, dans leur responsabilité aussi : ils comprennent que tout cela doit s'opérer dans l'amour de la même patrie, dans la convergence des efforts, au sein de la République Unie du Cameroun, dans une harmonie qui sache allier la liberté et le respect des traditions particulières avec le sens du bien commun national et de l'équité. Nous vous encourageons à développer cette éducation civique et sociale de vos fidèles, permettant à leur charité de se déployer dans toutes ses dimensions et de briller aux yeux des hommes, afin qu'ils glorifient l'Evangile qui en est la source. Pour cette œuvre immense, Nous disposons, il est vrai, de moyens 2 Cf. Exhortation apostolique Evangelii Nuntiandi, 73. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 28 pauvres. Sur le plan matériel, tout en continuant à compter, comme il est normal, sur l'entraide de l'Eglise universelle, vous cherchez à mesurer avec réalisme les besoins les plus urgents et à rendre vos propres communautés plus responsables de leur auto-financement. C'est un louable souci. Au plan des personnes, nous avons tous conscience d'être des vases d'argile pour porter le trésor du Seigneur. Il en est ainsi dans toute l'Eglise, comme chez vous. C'est notre humilité, c'est aussi notre espérance. Courage, Frères! Le Christ est avec vous, et la ^rapide évangélisation de votre pays montre que son Esprit y produit déjà des fruits abondants, qui ont besoin de mûrir. Portez Notre salut affectueux à tous vos prêtres, religieux et fidèles, avec Notre Bénédiction Apostolique que Nous vous accordons de grand cœur. V Ad Nederlandiae sacros Praesules, visitationis « Ad limina » occasione coram admissos.* Frères très chers, De tout cœur, Nous vous accueillons à l'occasion de cette visite « Ad limina Apostolorum ». Vous êtes venus vénérer les tombes du Prince des Apôtres et de l'Apôtre des Nations, et y puiser de nouvelles forces pour votre activité pastorale. Vous êtes venus également « voir Pierre »,* en la personne de son humble successeur, pour vérifier et raffermir sur le roc que le Christ a placé comme fondement de son Eglise, votre foi et celle du peuple de Dieu à la tête duquel l'Esprit Saint vous a placés. Nous saluons aussi et recevons en esprit, en même temps que vous, vos prêtres, vos coopérateurs dans le bon accomplissement de la mission apostolique que le Christ vous a confiée, et tout le peuple catholique de vos diocèses, dont vous êtes, ici comme partout, les représentants authentiques. Ces prêtres, ces fidèles, Nous les sentons spirituellement présents avec vous et avec Nous. A tous Nous disons : '« A vous grâce et paix en abondance ! » . Laissez-Nous vous dire tout d'abord quelle joie Nous procure la visite que vous Nous faites tous ensemble cette année. Dans cette visite 2 3 * Die 17 m. novembris a. 1977. 1 Cf. Ga 1, 18. 2 Cf. Décret Presbyterorum Ordinis, 2. 3 1 PL 1, 2. Acta Pauli Pp. VI 29 commune, Nous voulons voir avant tout — et les paroles que vient de prononcer notre vénéré frère le Cardinal Willebrands Nous le confiment — l'expression de votre volonté, interprète de celle de toute l'Eglise aux Pays-Bas, de fidélité au Siège Apostolique. Ces derniers temps — qui ne le sait? — la vie de l'Eglise dans votre pays a subi de profondes perturbations — malgré les enseignements et les rappels répétés du Saint-Siège — dans le domaine de la foi et de la morale, et aussi de la discipline liturgique et ecclésiastique, tout cela s'accompagnant de nombreuses et douloureuses défections de prêtres qui n'ont pas su rester fidèles à leurs engagement. Mais aujourd'hui la forme solennelle et communautaire que prend, en cette visite, l'expression de votre fidélité est pour Nous un motif de confiance plus particulière et plus ferme. Elle Nous témoigne en effet que l'Eglise aux PaysBas veut rester et restera « fondée sur la solidité de la pierre apostolique )). Il Nous plaît à ce propos de noter que la fidélité renouvelée à Pierre est aussi fidélité à un aspect fondamental de l'histoire même, déjà riche de foi et de charité active, de l'Eglise catholique aux Pays-Bas. Et Nous sommes certain que, comme le vigoureux attachement de vos commua nautés au Siège de Pierre a suscité dans le passé une magnifique floraison de vie ecclésiale, d'œuvres au service de la population, de vocations sacerdotales, religieuses et missionnaires, dont toute l'Eglise catholique a été à la fois témoin et bénéficiaire, ainsi en sera-t-il à nouveau à l'avenir. 4 Dans cette visite en commun, Nous aimons voir aussi l'expression des liens profonds de fraternité qui vous unissent entre vous, Pasteurs de l'Eglise aux Pays-Bas, vous nos chers fils. Les problèmes parfois lancinants et angoissants auxquels chacun de vous se trouve affronté dans son diocèse ne peuvent rester étrangers aux pasteurs de diocèses frères ni les laisser indifférents. Nous savons avec quelle sollicitude vous cherchez à les étudier ensemble pour vous conseiller mutuellement et trouver la solution répondant le mieux à la volonté du Pasteur suprême, le Christ, et au bien des âmes. La concorde entre les frères édifie la maison ! Nous vous encourageons à développer cet amour fraternel, prémisse indispensable à l'édification de l'Eglise. En vous unissant autour de la Chaire de Pierre, vous attendez aussi de Nous quelque parole qui vous soutienne et vous oriente dans votre 4 Cf. prière de la messe de saint Léon. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 30 labeur apostolique quotidien. Nous pouvons dire que Nous suivons, jour après jour, les événements de l'Eglise aux Pays-Bas, qui est spécialement présente à notre esprit et à notre cœur. Aussi répondons-Nous volontiers à votre désir. C'est d'ailleurs pour Nous un devoir précis, de par la responsabilité ordinaire et immédiate de l'ensemble du troupeau du Christ, qui Nous a été conférée par Celui auquel Nous devons rendre compte de notre journée terrestre. Vous connaissez peut-être déjà les paroles que Nous avons adressées cette année à certains de nos Frères dans l'Episcopat d'autres régions d'Europe, venus comme vous en visite « Ad limina ». Sur diverses questions traitées avec eux — comme celles de la communion ecclésiale, des communautés chrétiennes, de l'évangélisation dans une société déchristianisée, de la promotion du laïcat, des vocations, avec une référence particulière au célibat sacerdotal, des célébrations dominicales sans prêtre, de la presse catholique — Nous leur avons donné des directives de fond qui peuvent certainement valoir aussi pour vos contrées. Nous vous invitons donc à en prendre une connaissance attentive et à en vérifier la mise en œuvre dans vos diocèses. Avec vous aujourd'hui, il Nous plaît de Nous attarder sur certains aspects de la vie de l'Eglise aux Pays-Bas, sur sa réponse au dessein du Christ, sur ce qu'elle pourra être dans le proche avenir, cette Eglise pour laquelle tous, Pasteurs et fidèles, nous voulons œuvrer ensemble. 1. - Nous considérons donc, avant tout, l'Eglise aux Pays-Bas qui est appelée à professer et vivre, dans sa plénitude et dans sa pureté, la foi catholique. La foi — nous le savons bien — qualifie l'Eglise, qui, en l'acceptant, répond comme une épouse fidèle à la parole de son Seigneur. Elle qualifie aussi chacun des membres de l'Eglise, qui trouvent en elle le premier et indispensable rapport personnel avec (( le chef de notre foi, qui la mène à la perfection, Jésus » , et « sont véritablement devenus, dans le baptême de la foi, fils de Dieu, participants de la nature divine et, par conséquent, réellement saints » . 5 6 C'est à travers le ministère de l'Eglise que sont transmises cette foi et cette vie divine ; c'est dans la communauté ecclésiale qu'elles trouvent leur soutien et leur expression liturgique; mais il s'agit en même temps 5 He 12, 2. 6 Constitution Lumen gentium, 40. 31 Acta Pauli Pp. VI d'un rapport personnel avec Dieu, d'une participation personnelle à la vie du Christ. Toute vérité de foi est témoignage de l'amour de Dieu pour l'homme, est vérité de salut. C'est pourquoi aucune vérité révélée ne peut être niée ou soumise à des interprétations réductrices, lesquelles — sans doute — veulent permettre d'insérer plus facilement la Parole de Dieu dans l'horizon limité de la sagesse humaine, mais ne correspondent pas au dessein de Dieu, qui, dans sa transcendance même, sait être en réalité d'autant plus proche et plus intime pour l'homme. C'est dans la foi, vécue dans sa plénitude et dans sa pureté, que l'Eglise aux Pays-Bas saura maintenir et retrouver son identité catholique : cette unité dans l'Esprit, cette union intérieure, sans lesquelles il serait illusoire de penser qu'elle puisse remplir la mission que le Christ lui a confiée et dont, plus que jamais, les hommes d'aujourd'hui ont besoin. Evêques catholiques, vous avez certainement bien à l'esprit l'ardente exhortation que l'Apôtre Paul adresse à Timothée, afin qu'il garde fidèlement le « dépôt » qui lui a été confié, et qu'il accomplisse l'œuvre évangélisatrice active et persistante ((( opus fac evangelistae ! )>) qui en découle. La responsabilité que, comme Evêques, vous avez en ce domaine, est grande et ne peut être déléguée ! Autour de vous, les théologiens doivent évidemment être les premiers à assurer fidèlement le soutien et la promotion de la foi. Vos prêtres, de même, savent sûrement apprécier le fait que le Concile œcuménique Vatican II a nommé en premier, parmi les tâches presbyter aies, celle d'être ministres de la Parole; il déclare en effet, dans le document qu'il leur consacre et qui mérite à coup sûr toute leur attention et toute leur adhésion : « Les prêtres, comme coopéra teurs des Evêques, ont donc pour première fonction d'annoncer l'Evangile de Dieu à tous les hommes ... ; il s'agit pour eux d'enseigner non pas leur propre sagesse, mais la Parole de Dieu, et d'inviter tous les hommes avec insistance à la conversion et à la sainteté » . Il n'est pas différent le rôle des catéchistes qui, mandatés par leurs Evêques, deviennent comme la voix même des successeurs des Apôtres. Ils doivent en effet communiquer la Parole de Dieu, telle qu'elle a été manifestée par la Révélation divine, vécue dans la Tradition de l'Eglise et explicitée dans les énoncés du Magistère. 7 8 7 1 Tm 6, 20; 2 Tm 1, 14. 8 Décret Presbyterorum ordinis, 4. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 32 2. - Le récent Synode des Evêques Nous a confié la préoccupation que la catéchèse ne constitue pas toujours, dans la pratique, une annonce fidèle de la vérité catholique. Parmi les propositions qu'il Nous a adressées, on peut lire en effet : « Habentur nostro tempore catechistae qui christianas veritates non integre docent. Idem dicendum de quibusdam auctoribus librorum pro catechesi. Quod iure meritoque praeoccupationem inducit. Inquietudo maior est quando conspicitur veritates essentiales tum ad fidem cum ad mores pertinentes silentio praeteriri » (n. 10). Il n'est pas utile, Frères très chers, que Nous répétions combien une telle préoccupation est vive en Nous et Nous fait souffrir. Vous-mêmes la partagez. Dans votre lettre pastorale collective sur l'enseignement catholique, au chapitre consacré à la catéchèse, vous vous montrez en effet très sensibles aux problèmes présents : « Leur mission (des catéchistes) — écrivez-vous — qui consiste d'une part à transmettre intégralement la tradition intacte de l'Eglise, et d'autre part à rejoindre le cœur des jeunes, est particulièrement difficile ». 9 Nous nous adressons donc à vous avec confiance, en espérant que l'effort que vous avez entrepris pour rendre à la catéchèse son visage authentiquement catholique soit au plus vite couronné de succès, et que l'Eglise aux Pays-Bas puisse être donnée en exemple du renouveau dans la fidélité souhaité par le récent Synode des Evêques. Et, par votre intermédiaire, Nous nous adressons à tous les catéchistes de vos diocèses : Nous désirons leur dire notre estime pour leur engagement au service du Christ et de la vérité, et nos encouragements pour que, avec sagesse, fidélité et courage, ils exercent cette activité de Parole, de Mémoire et de Témoignage qui est la leur. 10 3. - Notre regard se tourne ensuite vers les communautés catholiques néerlandaises qui célèbrent, dans la foi et dans la joie, la sainte liturgie, participation et miroir de la Liturgie céleste, action sacrée et prière du Christ, de l'Eglise et de ceux qui veulent puiser aux sources de vie divine que sont les sacrements. A ce sujet, Nous avons un double motif de particulière confiance. Le premier vient du fait que prochaine apparaît désormais la publication du nouveau missel romain dans sa traduction en langue néer- 9 Cf. Allocution à la dernière Assemblée générale du Synode A.A.S., 69 (1977), pp. 631 sq. 10 Cf. le Message au Peuple de Dieu du dernier Synode. des Evêques, dans Acta Pauli Pp. VI 33 landaise. L'Eglise aux Pays-Bas sera ainsi en possession d'un instrument adapté, permettant aux célébrations eucharistiques de retrouver la force vivifiante et le rayonnement intérieur, dont elles ont été trop souvent privées en raison d'initiatives précipitées et injustifiées. 11 Le nouveau missel — l'un des fruits les plus précieux du Concile Vatican I I —, tout en autorisant une saine variété de formes, assure l'unité nécessaire et, par la richesse de ses textes, suscite la participation consciente et active des fidèles. Nous ne doutons pas que vous vous emploierez avez zèle à ce que chaque paroisse et chaque église de vos diocèses soit pourvue d'un nombre suffisant d'exemplaires. Veuille le Seigneur faire en sorte que l'introduction du nouveau missel romain — le seul autorisé à présent — dans sa traduction néeerlandaise entraîne une floraison nouvelle de la dévotion envers la sainte Eucharistie, « sacramentum pietatis, signum unitatis, vinculum caritatis » (Saint Augustin) ! Le second motif de confiance Nous le trouvons dans la lettre que vous avez adressée aux prêtres à l'occasion de la traduction en langue néerlandaise du nouvel « Ordo Paenitentiae », en novembre 1976. Vous avez en effet souligné l'importance du sacrement de Pénitence dans le processus de conversion, de réconciliation, de libération du péché opérée par le Christ, de renouveau en somme de la vie chrétienne, et vous avez bien fait remarquer comment « sans le sacrement de la confession, une source de réconciliation et de salut ferait défaut ». A la lumière de ces considérations, et conformément aux normes établies par le Siège Apostolique, vous avez confirmé la nécessité de la confession et de l'absolution personnelles, alors que la confession et l'absolution collectives restent limitées à des cas exceptionnels, étant bien entendu que même dans de tels cas, au moins ceux qui ont conscience de péchés graves doivent recourir ensuite à la confession individuelle, en temps opportun. 1 2 Nous vous exhortons à entretenir la croissance du grain que vous avez semé, en étudiant avec vos prêtres les moyens pastoraux les meilleurs pour que les fidèles, dès leur enfance, puissent facilement bénéficier de la joie, du réconfort et de l'enrichissement qui proviennent de ce sacrement, et en surmontant avec douceur et patience les difficultés qui peuvent quelquefois venir de ceux-là mêmes qui sont les ministres de ce sacrement de salut. 11 12 Cf. Constitution Sacrosanctum Concilium, 22, § 3. Ibid., 50. 3 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 34 Officiale 4. - Enfin notre esprit se plaît à contempler l'Eglise bénéficiant aux Pays-Bas d'une nouvelle floraison de vocations sacerdotales et religieuses. Serait-ce une utopie? Non ! Nous avons confiance dans la puissance de l'Esprit Saint « qui souffle où il veut » , dans le Seigneur qui n'abandonne pas son Eglise. Et dans cette perspective Nous avons confiance dans les jeunes. Si les pasteurs savent proposer clairement aux jeunes l'idéal exigeant mais enthousiasmant du Christ, et si les jeunes arrivent à découvrir l'Eglise comme l'espace spirituel, primant sur l'aspect social, de leur rencontre personnelle avec le Christ, l'Eglise aux Pays-Bas vibrera d'une nouvelle jeunesse. 1 3 Parmi les jeunes, il en est tant qui sont purs, forts et généreux ! Par amour du Christ et avec la certitude de son aide, ils ne se laisseront pas impressionner par les difficultés et les renoncements, compensés d'ailleurs par tant de richesses, qu'exige la marche à la suite du Seigneur Jésus. C'est déjà pour Nous un réconfort, et comme un signe de renouveau, de voir que, cette année, là où, avec nos encouragements, on s'est efforcé de rétablir un séminaire selon les prescriptions du Concile Vatican II, le nombre accru des candidats au sacerdoce a permis le déroulement complet des cours. Que les jeunes qui se préparent au sacerdoce, comme les prêtres qui les assistent et les guident, sachent bien que Nous les suivons avec une paternelle affection et que Nous les encourageons. Nous sommes certain, étant donné votre sollicitude et votre sagesse pastorales, que vous ne manquerez pas de mettre au point, sans tarder, une action adéquate, pour stimuler les vocations sacerdotales et pour aider tous ceux que le Seigneur appellera à son service et au service de l'Eglise dans le ministère ordonné, à se préparer, comme il convient, aux plans doctrinal et spirituel, aux tâches difficiles qui les attendent. Chers Frères dans le Christ, Nous aimerions encore parler avec vous de bien d'autres problèmes, par exemple de la vie spirituelle des prêtres. A ce sujet, pouvons-Nous au moins vous exprimer notre vif désir que la version néerlandaise de la « Liturgie des Heures » voie rapidement le jour, afin de faciliter aux prêtres l'usage de ce moyen indispensable à leur ministère sacerdotal et à leur prière personnelle? Nous aurions voulu aussi traiter avec vous des questions comme celles du sens et de la nécessité de la discipline ecclésiastique, du style de vie des religieux et des religieuses, de la formation permanente de tous 13 Jn 3, 8. Acta Pauli Pp. VI 35 ceux qui travaillent dans un service d'Eglise, de la pastorale des mariages mixtes, des moyens de communication sociale, de l'action de l'Eglise pour la justice et la paix dans le monde, etc. Sur tous ces points, comme sur d'autres, vous saurez certainement, dans un esprit de collaboration étroite et empressée avec nos Dicastères, déterminer des lignes d'action nouvelles et efficaces. Tout ce que Nous avons voulu vous dire des problèmes qui Nous semblaient d'une urgence particulière suffit à vous faire comprendre toute la confiance que Nous portons dans notre cœur pour l'avenir de l'Eglise aux Pays-Bas, et combien Nous vous demeurons proche dans votre labeur quotidien. Que le Seigneur, qui donne la croissance, féconde votre travail apostolique, par l'intercession de Marie, Mère de l'Eglise ! Avec notre Bénédiction Apostolique ! 14 VI Ad Iugoslaviae sacros Praesules, visitationis « Ad limina » occasione coram admissos.* Venerabiles Fratres, Congressiones, quibus Nobis datur cum Fratribus Nostris in Episcopatu colloqui, sunt Nobis causa laetitiae : quapropter vobis, qui e dioecesibus Iugoslaviae venistis ad visenda limina Apostolorum, cum animi gaudio dicimus salutem, et amorem, quo vos singulos universos prosequimur, aperte testamur, nominatim Venerabili Fratri Francisco Kuharié, Archiepiscopo Zagrebiensi, qui, nomine etiam ceterorum Praesulum, egregiis verbis Nos est affatus, optima omina proferens. Pro quo humanitatis officio gratias plurimas agimus. In aliis regionibus patriae vestrae Fides catholica antiquissimis Ecclesiae temporibus est constituta, in aliis seriore aetate : quae cunctae nunc sunt partes vivae mystici Corporis Christi. Est enim dicendum greges, curis vestris créditos, universe vigore religioso commendari. Non latent quidem vos et Nos quaedam difficultates, quae hic et illic apud vos inveniuntur ; quod quidem plus minusve in aliis etiam partibus peregrinantis Ecclesiae contingit. Extollenda est tamen christiana illa hominum rerumque fiducia, quam « sanum optismismum » possu14 Cf. 1 Co 3, 6. * Die 21 m. novembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 36 mus appellare. Quin immo semper in huius vitae vicissitudinibus ad veri gaudii fontes oportet revocemur, quemadmodum in Adhortatione Apostolica, a verbis « Gaudete in Domino » incipiente, exposuimus : (( Gaudium christianum essentialiter est spiritualis participatio illius gaudii inscrutabilis, divini simul et humani, quod in animo est Iesu Christi glorificati )).* Vos ergo, qui cum sudore et studio vos devovendi in agro Dei estis operati, iam confirmatis et iucundis animis velimus redeatis ad Sedes vestras, novo quodam ardore labores pastorales suscepturi. Ut autem iidem labores expeditiores magisque frugiferi reddantur, ad nonnulla vobis erit attendendum, quae praesertim e relationibus innotescunt, quae pro more statis temporibus Apostolicae huic Sedi de statu dioecesium exhibentur. Audire adhuc nobis videmur praeclara illa verba, quae Ioannes XXIII, Decessor Noster recolendae memoriae, cum universalis Synodi Vaticanae Secundae initium faceret, ad sepulcrum Sancti Petri est elocutus : (( Concilium Oecumenicum ... integram, non imminutam, non detortam tradere vult doctrinam catholicam » . Patet quidem, ut notum est, veritas pervestigationi novisque modis, quibus enuntietur, « eodem tamen sensu eademque sententia » , estque imprimis Magisterii Ecclesiae hac in re rectum iter ostendere. Pastores ergo invigilent oportet huic doctrinae (( certae et immutabili » et, si casus ferat, auctoritate sua utantur, ut opinationes minus consonantes cum sincera Fide vel periculosae propulsentur. Quod maxime curandum est in sedibus, ubi studia ecclesiastica exercentur vel sacrorum alumni educantur atque etiam apud eos ecclesiastici ordinis homines, qui vulgandis scriptis dant operam, et apud Instituta Ecclesiae obnoxia. Si dioeceses vestras mente intuemur, gratias Deo persolvimus, quod ibi, quoad vocationes sacerdotales et religiosas, condicio melior est quam in aliis non paucis regionibus, etiam Europae. Nihilominus in quibusdam partibus Iugoslaviae non desunt signa praenuntia discriminis hac in re, vel difficultatum vel ingenii inclinationum, quae sollicitudinem ingerunt. Vos, Venerabiles Fratres, qui capitali huic causae, id est vocationibus, sedulo operam navatis, sine dubio geminabitis labores eo pertinentes, ut in vinea Domini semper sufficientes numero adsint operarii. 2 3 4 1 A.A.S. 67 (1975), p. 295. 2 A.A.S. 54 (1962), p. 791. 3 Ibid., 4 Cfr. ibid. p. 792. Acta Pauli Pp. VI 37 Impellenda etiam sunt omnia membra communitatum ecclesialium, ut huiusmodi vocationes foveant et provehant. Cum vero de his fit sermo, mens ilico ad seminarium advolat, quod est « cor » cuiusque dioecesis. Ibi enim residet magna spes Ecclesiae : quapropter alumnorum formationi in re spirituali, in doctrina et in disciplina summae curae sunt impendendae ita ut huiusmodi pietatis studiorumque domicilia fines sibi propositos reapse consequantur. 5 Probamus laudamusque, Venerabiles Fratres, incepta vestra, quibus contenditis, ut sacerdotibus vestris opportuna auxilia afferantur : cuius generis sunt curricula de re theologica, pastorali et spirituali. Huiusmodi relationibus inter Episcopos et presbyteros multum sane tribuimus, cum aetate praesertim nostra plurimum referat, ut Pastores, paterno animo ducti, sacerdotes suos habeant amicos, ita ut utrosque coniungat suave vinculum caritatis. Arcta etiam cooperatio inter utrosque exsistat oportet, quatenus Praesules cum ecclesiastici ordinis viris libenter onera et munera sacri ministerii participant. Novimus multos religiosos in Iugoslavia testimonium vitae Deo consecratae perhibere atque actioni pastorali alacres insistere, praesertim quibusdam in regionibus. Quam ob rem hi filii Nostri laude sunt digni. Iidem tamen meminerint oportet in iis, quae ad greges pascendos Episcopis attineant, se his esse obnoxios, quemadmodum Concilium Vaticanum Secundum dilucide docet : a Omnes religiosi, exempti et non exempti, Ordinariorum locorum potestati subsunt in iis quae ad ... curam animarum, ad sacram praedicationem populo tradendam, ad christifidelium, praesertim puerorum, religiosam et moralem educationem, catecheticam institutionem et liturgicam efformationem atque ad status clericalis decorem spectant necnon ad varia opera in iis quae sacri apostolatus exercitium respiciunt » . Itaque cura animarum, his sodalibus concredita, concorditer cum Praesulibus est agenda atque simul in communia consilia et incepta pastoralia dioecesis vel etiam amplioris territorii efficaciter inserenda. 6 Aliud praeterea Nobis videtur esse attingendum ; in patria vestra hinc materialismus « scientificus », qui dicitur, in scholis et scriptis editis disseminatur, illinc notae sunt difficultates, quae, quoad institutionem religiosam reperiuntur. Catechesis igitur, maxime pueris et iuvenibus impertienda, tantum obtinet momentum, ut nihil pro ea substitui queat. Novimus quidem vos, Episcopos Iugoslaviae, eandem catechesim studiosa 5 Cfr. Optatam totius, o. 6 Christus Dominus, 35, 4. 38 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale voluntate curare, conitentes etiam, ut catechistae rite instituantur et in munere suo implendo ad horum temporum necessitates sese accommodent. De hac diligentia vere apostolica vobis gratulamur. Sine dubio cordi vobis erit, ut in hac primaria re, id est in catechesi, doctrinae integritas, vobis vigilantibus, semper observetur, ac quidem quoad omnes huiusce institutionis rationes et subsidia. Hortandi etiam erunt parentes catholici, ut conscii sint officii, praecipui et primigenii, eo pertinentis, ut filiis inaestimabile donum Fidei educatione ac testificatione sua tradant. Per catechesim ergo, sanam et sapientem, christiani oportet formentur, qui veram maturitatem adipiscantur, id est qui nuntium evangelicum in vitae usum valeant transferre omnibus in adiunctis, sive secundis sive adversis; qui eiusdem nuntii testimonium forti animo reddere possint inter quoslibet homines ; qui, eodem impulsi, parati sint colloquia habere cum fratribus, alias christianae religionis formas profitentibus vel religionem non christianam sequentibus vel cum iis, qui, licet nescientes, Deum quaerunt in rebus bonis prorsus humanis. Christiani denique oportet instituantur, qui praedicto nuntio evangelico moveri se sentiant ad cooperandum sincere et magnanimiter cum universis hominibus bonae voluntatis ad efficiendam societatem, in qua unusquisque iustitia et pace fruatur. Extremum hoc vobis proponimus ad considerandum : Ecclesia in Iugoslavia versatur inter plures nationes et nationum partes, inter homines, quorum diversi sunt sermones, diversae religiones, usus diversi. In multiplici huiusmodi condicione unaquaeque communitas ecclesialis — sive in regione vivit, ubi traditio catholica ab antiquis temporibus prospere viget, sive in aliis rerum adiunctis degit — atque etiam tota communitas catholica Iugoslaviae singulare oportet exhibeat testimonium Iesu Christi, praeeuntibus Episcopis. Quod quidem testimonium refertur potissimum ad Ecclesiae universalitatem et ad eius compaginem, qua est una. Profecto haec semper laus Episcopis Iugoslaviae tribuebatur, quod Petri Sedi haerebant vinculo arcto, quod amanter et interdum maxima cum fortitudine servare studebant. Pro certo habemus hanc coniunctionem, quae vobis est sacra quaedam hereditas, etiam in posterum actionem apostolicam vestram esse valde fecundaturam. Haec habuimus, quae ad vos, Venerabiles Fratres, caritate suadente, loqueremur. Ea demum confirmet Apostolica Benedictio, quam vobis et universis, qui curae vestrae sunt commissi, libentissime largimur. Acta Pauli Pp. VI 39 VII Ad Sacri Collegii Cardinales Romanaeque Curiae Praelatos, instante sollemnitate Nativitatis Domini Nostri Iesu Christi.* Signori Cardinali, E voi tutti, Venerabili Fratelli e diletti Figli della Curia Romana, nostri apprezzati collaboratori! Vi siamo molto grati per l'odierna presenza, in occasione dell'imminente Natale. Il significato e l'affetto di questo incontro sono stati nobilmente manifestati dalle parole del Cardinale Carlo Confalonieri, Decano del Sacro Collegio : e mentre lo ringraziamo di cuore per l'espressione di sentimenti sì eletti, siamo sinceramente lieti di cogliere l'occasione per rivolgere a lui pubblicamente, per la prima volta, il nostro compiacimento, il nostro plauso, il nostro augurio per la sua recentissima elezione, per la quale è stato chiamato a succedere al compianto Cardinale Luigi Traglia, il cui ricordo rimane indelebilmente scolpito nei nostri cuori come la cara immagine sorridente di umana e sacerdotale bontà. La circostanza che ci fa ritrovare uniti è la prossima Natività del Signore. Tutti noi l'abbiamo attesa con vigilante e fiduciosa preghiera durante tutto il periodo dell'Avvento : ed in particolare è stato nostro pastorale intento, nonché letizia sempre rinnovata, ricordare la ricchezza dei temi di questo fortunatissimo « tempo forte » della sacra Liturgia alle folle dei pellegrini che sono venuti a visitarci nelle Udienze Generali di questo periodo. Natale ormai è vicino. Gesù viene : viene tra noi a rinnovare il dono della sua nascita terrena, mediante la ripresentazione misteriosa e reale del lontano avvenimento nella mediazione della celebrazione del Sacrifìcio divino ; viene tra noi per prolungare questa presenza sotto le specie del pane e del vino, come nella guida invisibile e potente ch'Egli continua a dare alla sua Chiesa, secondo la promessa : « Io sono con voi tutti i giorni, fino alla fine del mondo » ; viene tra noi ad abitare nel nostro cuore con l'offerta ineffabile della sua grazia, e attende la risposta generosa della nostra volontà : « Ecco, sto alla porta e busso. Se qualcuno ascolta la mia voce e mi apre la porta, io verrò da lui, cenerò con lui ed egli con me » . 1 2 * Die 22 m. decembris a. 1977. 1 2 Mt 28, 20. Ap 3, 20; cf. Gh>. 14, 21-23. 40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E, nel suo Nome, iniziamo con gioia un nuovo anno di lavoro, certi che la sua protezione non ci lascerà mai. Ma intanto ci piace riandare col pensiero alle tappe salienti dell'anno che ormai si chiude. Il pensiero va anzitutto spontaneamente all'80° genetliaco che abbiamo celebrato nello scorso settembre. Sentiamo il bisogno di ringraziare ancora una volta tutti i nostri figli per la corale partecipazione presa a questo evento, che ci ha fatto riflettere a fondo sulla fugacità del tempo e sulla ricchezza dei doni che Dio ci ha dispensato in tutto l'arco della nostra ormai lunga vita. Un fatto che pensavamo di dover considerare come privato, chiuso nel segreto della nostra personale intimità, è diventato invece occasione di riaffermata coscienza ecclesiale. Da tutti i Paesi ci sono infatti giunte espressioni numerosissime e affettuose di Vescovi, di diocesi e parrocchie, di organismi cattolici, di sacerdoti e di famiglie religiose, di bambini e studenti, di uomini e donne di tutte le età e condizioni sociali, che han tenuto ad assicurarci il loro attaccamento, il loro augurio, la loro vicinanza spirituale : talché, nel vedere la vastità di tale movimento di anime, non abbiam potuto fare a meno di rilevare come, ben al di là della nostra umile persona a cui quegli auguri erano diretti, questa attestazione di amore fosse un fatto di Chiesa e giungesse al cuore stesso della Chiesa, nella quale il Papa è garante e simbolo di unità e di coesione. Manifestiamo perciò di nuovo la nostra riconoscenza a tutti coloro che, in qualsiasi modo, ci hanno inviato i loro voti : né vogliamo dimenticare quanto gli artisti hanno fatto col loro singolare magistero, con una presenza che ci parla, meglio di ogni parola, di una riaffermata armonia tra la fede e l'arte, chiamata questa, com'è avvenuto in tutti i secoli, a esprimere le realtà meravigliose che la Chiesa propone agli uomini, spiegando la Parola di Dio e dandone il lieto annuncio : e per tanta testimonianza, che corrisponde ad una profonda aspirazione di tutta la nostra vita, in particolare del nostro Pontificato, non avremo mai detto grazie abbastanza. Abbiamo già menzionato, nel Concistoro dello scorso 27 giugno, la Costituzione Apostolica « Vicariae potestatis » del 6 gennaio, con la quale abbiamo dato un nuovo ordinamento al Vicariato di Roma. Se ritorniamo su questo riordinamento, è per ribadire quanto dicemmo P8 gennaio nel presentare la menzionata Costituzione nella nostra Cattedrale di S. Giovanni in Laterano : che cioè « sentiamo ... con viva sollecitudine la responsabilità che, in quanto Vescovo di questa Chiesa locale, su cui riposa misticamente e storicamente un disegno divino, noi Acta Pauli Pp. VI 41 abbiamo di fronte a Cristo, la cui santità siamo tenuti ad effondere, col ministero della parola e con i sacramenti, nelle anime dei fedeli, serbando i loro costumi immuni da ogni male e, per quanto è possibile, mutandoli in bene, così da poter giungere, insieme con loro, alla vita eterna » . Ricordiamo poi, come conferma visibile di quella essenziale nota costitutiva della Chiesa, che è la santità, le figure di uomini e di donne che, in quest'anno, abbiamo avuto la gioia e l'onore di indicare alla pubblica venerazione della Chiesa, come campioni generosi ed eroici di un'umanità benefica e trascinatrice, che si è formata alla scuola del Vangelo di Cristo : diciamo la nuova santa Raffaella Maria del S. Cuore di Gesù, fondatrice delle Ancelle del S. Cuore di Gesù, canonizzata il 23 gennaio ; la nuova beata Maria Rosa Molas y Vallvé, fondatrice delle Suore di Nostra Signora della Consolazione, portata agli onori degli altari l'8 maggio; il 19 giugno è avvenuta la canonizzazione del Vescovo di Philadelphia, Giovanni Nepomuceno Neumann; il 9 ottobre quella del monaco Char bel Makhlouf, dell'Ordine Libanese Maronita; e infine le due glorie dei Fratelli delle Scuole Cristiane, Mutien-Marie Wiaux e Miguel Febres Cordero, beatificati il 30 ottobre. Sono figure, umili e grandi, balzate alla ribalta dell'attenzione universale con lo straordinario rilievo della loro vita, tutta dedita alla gloria di Dio e alla elevazione delle anime, e che hanno lasciato un'orma tuttora viva e incancellabile ; e ricordano a noi, aftinché non ci lasciamo prendere dal turbine dell'effìmero e del secondario, « che — come ha ribadito la Costituzione conciliare sulla Chiesa — tutti i fedeli di qualsiasi stato o grado sono chiamati alla pienezza della vita cristiana e alla perfezione della carità : da questa santità è promosso, anche nella società terrena, un tenore di vita più umano » . 3 4 Siano rese grazie al Signore, che ogni anno ci chiama a questa fondamentale meditazione sull'universale appello ch'Egli ci rivolge alla santità, senza la quale saremmo soltanto « un bronzo che risuona o un cembalo che tintinna )). Richiamiamo brevemente ancora il Concistoro celebrato nello scorso giugno, nel quale, tra l'altro, abbiamo aggregato al Sacro Collegio cinque fedelissimi servitori della Chiesa e della Sede Apostolica. Né questo ci fa dimenticare i gravi lutti che, in quest'anno, hanno privato il 5 3 AAS, 69, 1977, p. 54. 4 Lumen Gentium, 40. 5 1 Cor 13, 1. 42 Acta Apostolicae Sedis --- Commentarium Officiale supremo consesso della Chiesa di uomini devotissimi alla vita ecclesiale, •che hanno speso le loro energie in un servizio senza risparmio, e la cui memoria rimane in benedizione. Portiamo poi scolpito nel cuore il ricordo soavissimo della nostra partecipazione al Congresso eucaristico nazionale italiano, a Pescara, il 17 settembre : le buone e operose popolazioni cristiane d'Abruzzo, come delle altre regioni là convenute, non potevano dare, col loro contegno di fede silenziosa e profonda, più alta e fervorosa prova del loro amore forte e delicato a Cristo vivente nell'Eucaristia ; soprattutto ci hanno edificato i giovani, presenti con una magnifica testimonianza di cristianesimo vissuto in letizia e a fronte alta. Ricorderemo sempre quella folla, raccolta in preghiera attorno all'altare, e attenta ad ascoltare la nostra umile voce, come segno eloquente di una sempre più consapevole maturità dei tempi, che sorge a difendere, con la propria fermezza composta e convinta, i supremi valori della Legge divina e i princìpi dell'ordinata convivenza civile. Ma due eventi vogliamo particolarmente sottolineare in quest'anno, che hanno avuto un significato e una portata che va ben al di là di ogni limite cronologico. Il primo è la celebrazione del Sinodo dei Vescovi, in ottobre, nelle intense e continue sedute dedicate dai rappresentanti dell'Episcopato di tutto il mondo ai problemi assillanti e indilazionabili della catechesi, con particolare riguardo agli adolescenti e ai giovani. Non abbiamo mancato di rilevare a più riprese l'importanza di questo incontro, incentrato sul fatto essenziale e costitutivo della Chiesa : « Praedicate Evangelium omni creaturae »; e non è il caso di riprendere in questa sede quell'amplissimo tema. Desideriamo peraltro ringraziare i Padri Sinodali per la ricchezza dei contributi portati ai lavori; per la competenza dei rilievi e delle proposte che, rispecchiando tutte le aree e tutte le civilizzazioni, sono state estremamente interessanti e utili; e altresì per l'unanime volontà, pur nelle diversità evidenti di mentalità e di esigenze, dimostrata nel riconoscere un valore prioritario alla evangelizzazione del mondo moderno. E soprattutto riconosciamo ancora una volta la validità dell'istituzione del Sinodo dei Vescovi, auspicata dal Concilio Vaticano secondo, da noi prontamente realizzata, e sostenuta alacremente da tutti i nostri Fratelli nell'Episcopato : essa, dopo l'esperienza di questi anni, si dimostra insostituibile strumento di collabo6 6 Me 16, 15. Acta Pauli Pp. VI 43 razione; miniera doviziosa di informazioni e di temi sui problemi più scottanti, come si ama dire oggi, della pastorale ecclesiale, presentata alla nostra attenzione e al nostro ministero universale; nonché felice formula di incontro tra i Vescovi per lo studio congiunto delle questioni e per la programmazione tempestiva e meditata di un'azione a livello mondiale, veramente corrispondente alle necessità dell'oggi. Il secondo avvenimento è quello della recente conclusione — dopo dodici anni di lavoro — dell'opera di revisione della « Vulgata » latina con la ormai avvenuta pubblicazione di tutti i libri della Bibbia nella edizione approntata dalla apposita Commissione, ch'era stata da noi istituita poco prima della fine del Concilio, il 29 novembre 1965. L'anno seguente, in questa stessa circostanza dell'Udienza al Sacro Collegio e alla Prelatura Romana, davamo notizia della iniziativa già avviata sotto la guida del compianto Presidente, il Card. Bea, per la preparazione, dicevamo, di una « edizione desiderata dal progresso degli studi biblici e dalla necessità di dare alla Chiesa e al mondo un nuovo e autorevole testo della Sacra Scrittura. Si pensa ad un testo — aggiungevamo — in cui quello della Volgata di S. Gerolamo sarà rispettato alla lettera, là dove esso riproduce fedelmente il testo originale, quale risulta dalle presenti edizioni scientifiche; sarà prudentemente corretto là dove se ne scosta, o non l'interpreta rettamente, adoperando allo scopo la lingua della "latinitas biblica " cristiana, in modo che siano contemperati il rispetto per la tradizione e le sane esigenze critiche del nostro tempo. La liturgia latina avrà così un testo unitario, scientificamente ineccepibile, coerente alla tradizione, all'ermeneutica e al linguaggio cristiano ; esso servirà anche da punto di riferimento per le versioni nelle lingue volgari » . Quelle promesse sono state adempiute. Grazie alla collaborazione di un ristretto e preparato gruppo di esperti nei vari settori delle scienze bibliche e linguistiche, la revisione è stata compiuta; il testo è già entrato in larga parte, fin dove è stato possibile, nelle edizioni liturgiche dei libri pubblicati in questi anni, com'è correntemente adoperato nelle solenni celebrazioni da noi presiedute ; e ci sorride il pensiero che il testo potrà servire come base sicura per gli studi biblici del dilettissimo Clero, specialmente là dove la consultazione di biblioteche specializzate o la diffusione di studi adeguati è più difficile. E perché l'intero testo, ora disponibile in edizioni separate, possa essere accessibile a 7 7 AAS 59, 1967, pp. 53 s. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 44 tutti, esso sarà raccolto in un'unica edizione, ampia, elegante e maneggevole, degna del sacro Libro, storica per l'avvenimento; un'apposita Commissione è già all'opera per la realizzazione dell'iniziativa. Ci rallegriamo intimamente nel darvene la lietissima notizia, mentre si eleva a Dio la nostra riconoscenza per la conclusione di tale impresa, con la preghiera affinché ne accompagni con la sua grazia i benefìci effetti per l'avvenire, (( ut sermo Dei currat et clarificetur » : è solo questo l'intento che ci ha mossi. Abbiamo ricordato, come siamo soliti fare a confortante riepilogo dell'anno che si chiude, i momenti salienti dell'attività di questa Sede Apostolica e dell'intera Chiesa. Ma questa, come ben sappiamo, ha una ricchezza ben più vasta e complessa dei fenomeni che si possono registrare, né si lascia ridurre a schemi o a resoconti. Essa è come la vita, che continuamente pulsa, impercettibile e profonda. La grazia di Dio è all'opera nei cuori che l'accolgono, e vi suscita meraviglie di generosità, di luce, di forza, di fedeltà, di apostolato. La Chiesa, formata dalla fitta trama di tutti i credenti, si estende nel mondo come un albero che dà riparo agli uccelli del cielo, e lo permea come lievito che fa sollevare la pasta. E questa realtà, che amiamo contemplare col pensiero e per la quale preghiamo, ci riempie l'animo di speranza e di consolazione. Pensiamo ai nostri dilettissimi sacerdoti, che assicurano al Popolo di Dio il nutrimento della Parola divina e del Pane eucaristico in un ministero che quotidianamente costruisce per l'avvenire; pensiamo ai missionari e alle missionarie, che, docili alla chiamata di Cristo, stanno sugli avamposti della Chiesa, spesso isolati, privi di mezzi adeguati, solo sostenuti dalla fede, condividendo angustie, sofferenze e privazioni di coloro ai quali rivolgono il messaggio liberatore del Vangelo ; pensiamo alle religiose di vita contemplativa e attiva, che come api industriose, in un'oblazione materna eh'è immagine della disponibilità totale della Vergine Maria, soccorrono incessantemente le necessità spirituali e materiali dell'umanità, specie dei piccoli, dei poveri, degli infermi; pensiamo alle famiglie consapevoli del loro impegno di testimonianza per la costruzione cristiana della società, della scuola, della vita pubblica; pensiamo ai giovani che si preparano alle 8 9 10 8 2 Tim. 3, 1. 9 Cfr. Mt 13, 31-32. 10 Cfr. Mt 13, 33. Acta Pauli Pp. VI 45 responsabilità del domani ed hanno la forza di andare contro la corrente di tanto conformismo ideologico e morale ; e tra essi un particolare incoraggiamento va ai seminaristi e ai novizi religiosi, che hanno scelto coraggiosamente di consacrare la vita a Cristo Signore. È tutta una pienezza di vita che si dispiega al nostro sguardo, e ci dice che possiamo e dobbiamo guardare al domani con sicurezza e fiducia, procedendo spediti sulla via segnataci dalla bontà provvidente di Dio. Ormai alla soglia dell'Anno Nuovo, non possiamo trattenerci dall'inviare a tutti i nostri Figli nel mondo, come a tutti gli uomini di ogni lingua e nazione, specie ai più provati da privazioni, oppressioni, sofferenze e calamità naturali che prolungano nel tempo effetti tanto dolorosi, l'augurio più santo di serenità e di letizia. Esso nasce dalla fede nel Verbo di Dio incarnato, venuto nel mondo per portare i doni messianici della giustizia e della pace. In questa luce, noi salutiamo l'anno che si avvicina perché anch'esso è già stato segnato, fin da allora, dall'impronta di Dio, e nel suo svolgersi manifesterà la continuità di un unico disegno di redenzione e di elevazione, che abbraccia tutti gli uomini. La Chiesa, prima collaboratrice di quest'opera di salvezza inaugurata dalla incarnazione del Figlio di Dio, continua nel tempo la sua missione di annuncio, di insegnamento, di santificazione : ed è pronta a dare agli uomini la sua collaborazione, nella sfera spirituale che le è propria, ma anche sul piano materiale, poiché i suoi figli sono chiamati a impegnarsi per l'elevazione e il progresso del genere umano, come spiega, nel suo denso impianto programmatico, la Costituzione pastorale « Gaudium et Spes » del Concilio Vaticano II. Nessun ostacolo la può fermare, nessuna difficoltà trattenere, nessuna persecuzione impaurire. La forza dirompente della Parola di Dio che si è fatto Uno di noi per tutti salvarci sorregge, con la logica della Croce e della Risurrezione, l'opera che la Chiesa umilmente ma fermamente svolge tra gli uomini fratelli. Essa è chiamata, per sua natura istituzionale e carismatica insieme, a indicare che Cristo è la luce del mondo. Questo è il suo onore e il suo dovere, ma questo è altresì il compito di tutti i suoi figli. Lo è stato sempre, e oggi specialmente. Tutti i cristiani sono chiamati in quest'ora importante, che porta in sé i germi di un rinnovamento profondo ma anche di una potenzialità distruttrice — com'è avvenuto in tutti i momenti cruciali della storia — 11 11 Cf. Ov. 8, 12. 46. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a recare il loro contributo per la costruzione di un ordine più giusto e più buono, fondato sul rispetto della Legge di Dio dalla quale soltanto è garantito il rispetto dell'uomo. Ombre scure si addensano sul destino dell'umanità : la violenza cieca, la minaccia alla vita umana già fin dal seno materno, il terrorismo spietato, cbe accumula odii e rovine nell'utopico disegno di una palingenesi che sorga dalle ceneri della distruzione globale, il rincrudimento della delinquenza, le discriminazioni e le ingiustizie a scala internazionale, la privazione della libertà religiosa, l'ideologia dell'odio, come pure l'apologia sfrenata degli istinti peggiori mediante la pornografia dei « mass-media », che ammanta di pseudo-intenti culturali un'avvilente sete di denaro e uno sfruttamento inverecondo della persona umana, con minacce e lusinghe costantemente rivolte alla infanzia e alla gioventù, scalzandone e inaridendone le fresche energie creative della mente e del cuore : tutto ciò indica come la stima dei valori morali si sia paurosamente abbassata a opera di una azione occulta e organizzata del vizio e dell'odio. Non possiamo tacere di fronte a questa realtà, che è purtroppo retaggio dei popoli di più alto sviluppo economico : tanto più che un'esigua minoranza che agisce nell'ombra abusando del dono della libertà, acquistato a caro prezzo, non può impunemente attentare all'ordine, al progresso, alla convivenza civile, alla sanità morale di tutta una maggioranza ormai stanca di tanto ardire, ma impaurita nelle sue elementari esigenze di lavoro costruttivo, e forse — ma sarebbe tristissima cosa — rassegnata ormai al peggio. Noi facciamo appello a tutti gli uomini di buona volontà, ripetendo di qui quanto abbiamo affidato al recente Messaggio per la imminente Giornata della Pace 1978. Soprattutto chiamiamo i Vescovi, i sacerdoti, gli uomini e le donne cristiane a fare argine con opportune iniziative alle forze disgregatrici dell'ordine morale, a isolare i violenti, a emarginare gli sfruttatori a opporre una civile e dignitosa resistenza a tutto ciò che è contrario all'innata dignità dell'uomo, creato a immagine di Dio e redento dal Sangue di Cristo. Una pavida incoerenza potrebbe portare a conseguenze funeste. Pensiamoci fin che c'è tempo. L'avvenire è nelle mani di D i o ; ma dipende altresì dalla coscienza e dalla operosità degli uomini. Noi confidiamo che la legione immensa e silenziosa degli uomini retti, sani e coscienziosi di tutto il mondo sappia continuare, senza remore e paure, nella sua opera di pacifica costruzione dell'umana società. Acta Pauli Pp. VI 47 In occasione di questo incontro natalizio è nostra consuetudine volgere lo sguardo, oltre che ai problemi della vita interna della Chiesa, anche ai suoi rapporti con il mondo nel quale tale vita si svolge e dal cui atteggiamento essa è tante volte condizionata nella possibilità delle sue esterne manifestazioni e nella sua stessa libertà ; così come alla situazione della vita internazionale, negli aspetti che più da vicino toccano l'ordine morale e interessano la solidarietà — in termini cristiani, la carità — fra gli uomini. Se ne avessimo il tempo, ci sarebbe caro soffermarci, per la sua attualità e per la sua importanza, su un argomento che sta richiamando sempre più ampiamente l'attenzione, si può ben dire, del mondo intero : quello, cioè del rispetto dei diritti umani; rispetto, del quale uomini e popoli, di ogni Continente, sentono sempre maggiormente l'esigenza, mentre risentono ancor più vivamente che in passato le offese che ad esso si recano e che purtroppo si riscontrano in tante parti. Ci riserviamo di ritornare in una prossima propizia occasione su una questione che anche ai nostri occhi assume, per il nostro tempo, un rilievo singolare e merita, pertanto, di esser fatta oggetto di speciale riflessione. Oggi, nella luce di Colui che con la sua nascita è venuto a redimere l'umanità dalla schiavitù del peccato, dell'egoismo, dell'odio, vorremmo almeno assicurare la nostra partecipazione a quanti soffrono a causa di ingiuste strutture o per la cattiva volontà degli uomini ed augurare che la coscienza di un dovere che si identifica con i superiori interessi di una pacifica convivenza umana prenda il sopravvento sullo spirito di sopraffazione che spinge a disconoscere il buon diritto di altri, siano essi individui, gruppi sociali, popoli interi. L'espressione della nostra comunanza nella sofferenza e il nostro augurio vanno, in particolare, a quanti subiscono oppressioni o ingiuste limitazioni nell'esercizio di quel primo tra i diritti umani che è quello della coscienza religiosa e della pubblica professione della fede, secondo le proprie convinzioni e le proprie tradizioni o il proprio rito : diritto tante volte e da tutti, almeno a parole, fondamentalmente riconosciuto e proclamato (basterebbe ricordare le dichiarazioni e i Patti delle Nazioni Unite e, per l'Europa, i più recenti impegni dell'Atto Finale della Conferenza di Helsinki), ma tanto spesso e in tanti modi conculcato talvolta in maniera radicale, come ancora ai nostri giorni avviene — per fare solo un esempio, a noi più vicino — nella piccola ma sempre carissima Repubblica Albanese. Vorremmo ripetere, a quanti 48 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ne soffrono, che il nostro orecchio non è sordo, né il nostro cuore — è necessario dirlo? — insensibile al lamento e alle domande di aiuto che da essi si alzano. È nostro impegno e proposito continuare ad adoperarci con tutte le nostre forze per andare loro in aiuto, per le vie e nei modi possibili e che ci appariscano più opportuni ed efficaci. E vogliamo confidare che tali sforzi, uniti a quelli di quanti hanno a cuore il vero bene dei popoli, non rimarranno senza risultati. Una parola ci è doveroso aggiungere in merito al Medio Oriente. Seguiamo con un'attenzione ed un interesse del tutto particolari gli sviluppi della situazione. Senza voler prendere partito nelle diversità o divergenze di pareri che si stanno in proposito manifestando, non possiamo nascondere la speranza o tacere il voto che le iniziative in atto, coi-aggiosè al punto da apparire audaci, valgano a mettere in movimento un processo dal quale, grazie alla partecipazione ed alla buona e saggia volontà di tutti i responsabili, abbiano finalmente a prender forma soluzioni rispondenti ai criteri di giustizia, di equità e di chiaroveggenza politica, oltreché di umana sensibilità, che soli possono equilibrare convenientemente esigenze, aspirazioni, interessi tanto complessi e fra di loro spesso contrastanti. La Santa Sede non ha mancato di manifestare anche in questa occasione, discretamente ma fiduciosamente, il proprio pensiero, particolarmente sui punti che più da vicino toccano la sua missione di carità e le sue responsabilità nei riguardi di legittimi interessi della cristianità. Noi ripetiamo ora l'auspicio che l'annosa e difficile questione sia sollecitamente avviata ad equa composizione e che tutte le popolazioni di quella regione cosi ricca di storia, religiosa e civile, e tanto tormentata possano finalmente godere di una giusta e durevole pace. Affidiamo tutti i nostri voti, che han fatto oggetto di questa Allocuzione, alla materna intercessione della Vergine Santa, Madre purissima e Regina della Pace. Ci rivolgiamo a Lei per ottenere la grazia di accogliere nei nostri cuori il Figlio di Dio che viene, com'Essa lo accolse nel suo seno immacolato per donarlo al mondo, come Madre della Chiesa; e in questi ultimi giorni di Avvento, Essa ci indicherà la via più sicura per giungere al Cristo, e ci guiderà a Lui. Che le prossime feste di Natale segnino per tutti noi, con l'esempio e la protezione di Maria, un decisivo incontro di fede e di amore col Salvatore. È questo il nostro ripetuto augurio, accompagnato dalla nostra cordiale Benedizione. Acta Pauli Pp. VI 49 NUNTIUS SCRIPTO DATUS Ob diem ad pacem fovendam toto orbe terrarum Calendis Ianuariis a. 1978 celebrandum: de violentia abicienda deque pace concilianda. Al mondo, all'Umanità noi osiamo ancora una volta rivolgere la parola mite e solenne di Pace. Questa parola ci opprime e ci esalta. Non è nostra, essa discende dal regno invisibile, il regno dei cieli; nói ne avvertiamo la trascendenza profetica, non spenta dalle nostre umili labbra, che vi prestano voce : (( Pace in terra agli uomini oggetto della benevolenza divina » (Lo. 2, 14). Sì, noi ripetiamo, la Pace deve essere! La Pace è possibile! Questo è l'annuncio; questa è la nuova, sempre nuova e grande notizia; questo è il Vangelo, che anche all'alba del nuovo ciclo sidereo, l'anno di grazia 1978, noi dobbiamo proclamare per tutti gli uomini : la Pace è il dono offerto agli uomini, che essi possono, essi devono accogliere, e collocare al vertice dei loro spiriti, dei loro programmi, delle loro speranze, della loro felicità. La Pace, ricordiamolo subito, non è sogno puramente ideale, non è un'utopia attraente, ma infeconda e irraggiungibile ; è, e dev'essere, una realtà; una realtà mobile e da generare ad ogni stagione della civiltà, come il pane di cui ci nutriamo, frutto della terra e della divina Provvidenza, ma opera dell'uomo lavoratore. Come non è la Pace uno stato di atarassia pubblica, in cui chi ne gode è dispensato da ogni cura e difeso da ogni disturbo, e può concedersi una beatitudine stabile e tranquilla, che più sa d'inerzia e di edonismo, che non di vigore vigilante ed operoso ; la Pace è un equilibrio che si regge sul moto e che dispiega continue energie di spirito e di azione; è una fortezza intelligente e vivente. Noi perciò supplichiamo, anche alle soglie di questo nuovo anno 1978, tutti gli uomini di buona volontà, le persone responsabili della condotta collettiva della vita sociale, i Politici, i Pensatori, i Pubblicisti, gli Artisti, gli Ispiratori della opinione pubblica, i Maestri della scuola, dell'arte, della preghiera, e poi i grandi ideatori ed operatori del mercato mondiale delle armi, tutti, a riprendere con generosa onestà la riflessione circa la Pace nel mondo, oggi! Sembra a noi che due fenomeni capitali si impongano alla comune attenzione con facile sopravvento nella valutazione della Pace stessa. 4 - A. A. S. 50 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Il primo fenomeno è magnificamente positivo, ed è costituito dal progresso evolutivo della Pace. Essa è un'idea che guadagna prestigio nella coscienza dell'umanità; essa avanza, e precede e accompagna l'idea del progresso, che è quella dell'unità del genere umano. La storia del tempo nostro, sia detto a sua gloria, è tutta cosparsa dai fiori d'una splendida documentazione in favore della Pace, pensata, voluta, organizzata, celebrata e difesa: Helsinki insegna. E confermano queste speranze la prossima Sessione Speciale dell'Assemblea Generale dell'O.N.TJ., consacrata al problema del disarmo, come pure i numerosi sforzi di grandi e di umili operatori della pace. Nessuno oggi osa sostenere come principii di benessere e di gloria dei programmi dichiarati di lotta micidiale fra gli uomini, cioè di guerra. Anche dove le espressioni comunitarie d'un legittimo interesse nazionale, suffragato da titoli che sembrano coincidere con le ragioni prevalenti del diritto, non riescono ad affermarsi mediante la guerra come via di soluzione, si confida ancora che possa essere evitato il ricorso disperato all'uso di armi, oggi come non mai follemente omicida e distruttore. Ma ora la coscienza del mondo è inorridita dall'ipotesi che la nostra Pace non sia che una tregua e che una incommensurabile conflagrazione possa essere fulmineamente scatenata. Noi vorremmo essere in grado di fugare questo immanente terribile incubo, proclamando a grande voce l'assurdità della guerra moderna e l'assoluta necessità della Pace, non fondata sulla prevalenza delle armi, oggi dotate d'un infernale potenziale bellico (ricordiamo la tragedia del Giappone), o sulla violenza strutturale di taluni regimi politici, ma sul metodo paziente, razionale e solidale della giustizia e della libertà, quale le grandi istituzioni internazionali, oggi esistenti, vanno promovendo e tutelando. Noi confidiamo che gli insegnamenti magistrali dei nostri grandi Predecessori, Pio XII e Giovanni XXIII, continueranno ad ispirare su questo tema fondamentale la sapienza dei maestri moderni e degli uomini politici contemporanei. Ma ad un secondo fenomeno, negativo questo e concomitante col primo, vogliamo ora accennare; ed è quello della violenza passionale, o cerebrale. Esso va diffondendosi nella vita civilizzata moderna, profittando delle agevolazioni di cui gode l'attività del cittadino per insidiare e colpire, a tradimento di solito, il cittadino-fratello, che ostacola legalmente un proprio interesse. Questa violenza, che possiamo ancora chiamare privata, anche se astutamente Organizzata in gruppi clandestini e faziosi, assume proporzioni preoccupanti, tali da diven- Acta Pauli Pp. VI 51 tare costume. Si potrebbe definire delinquenza, per le espressioni antigiuridicíie in cui si esprime; ma le manifestazioni, ch'essa da qualche tempo e in alcuni ambienti va dispiegando, esigono un'analisi propria, assai varia e difficile. Essa deriva da una decadenza della coscienza morale, non educata, non assistita, permeata di solito da un pessimismo sociale, che ha spento nello spirito il gusto e l'impegno della onestà professata per se stessa, nonché ciò che vi è di più bel] o e di più facile nel cuore umano, l'amore, quello vero, nobile e fedele. Spesso la psicologia del violento parte da una radice perversa di vendetta ideale, è quindi d'una giustizia insoddisfatta, macerata in pensieri amari ed egoisti, e potenzialmente spregiudicata e sfrenata verso qualsiasi scopo ; il possibile sostituisce l'onesto; solo freno è il timore d'incorrere in qualche sanzione pubblica e privata ; e perciò l'atteggiamento abituale di questa violenza è quello dell'azione nascosta e dell'atto vile e proditorio, che ripaga la violenza stéssa cól successo impunito. La violenza non è fortezza. Essa è l'esplosione d'una cieca energia, che degrada l'uomo il quale vi si abbandona, abbassandolo dal livello razionale a quello passionale ; ed anche quando la violenza conserva una certa padronanza di sé, essa cerca vie ignobili per affermarsi : le vie dell'insidia, della sorpresa, della prevalenza fìsica sopra un avversario più debole e forse indifeso; profitta della sorpresa, o dello spavento di lui e della follia propria; e se così è fra i due contendenti, quale è il più vile? Quanto a un aspetto della violenza eretta a sistema « per regolamento di conti », non ricorre essa a forme abiette di odio, di rancore, di inimicizia che costituiscono un pericolo per la convivenza, e che squalificano la comunità in cui esse decompongono i sentimenti stessi di umanità, che formano il tessuto primario e indispensabile d'una qualsiasi società, familiare, tribale, comunitaria, che sia? La violenza è antisociale per i metodi stessi che le consentono di organizzarsi in una complicità di gruppo, in cui l'omertà forma il cemento di coesione e lo scudo di protezione; un disonorante senso dell'onore le conferisce un palliativo di coscienza; ed è questa una delle deformazioni oggi diffuse del vero senso sociale, che ricopre col segreto e con la minaccia di spietata vendetta certe forme associate di egoismo collettivo, diffidente della normale legalità e sempre abile ad eluderne l'osservanza, tramando, quasi per forza di cose, imprese criminali, che talora degenerano in gesta di spietato terrorismo, epilogo della via falsa intrapresa, e causa di deprecabili repressioni. La violenza conduce 52 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale alla rivoluzione, e la rivoluzione alla perdita della libertà. È sbagliato l'asse sociale intorno al quale la violenza svolge il proprio fatale sviluppo ; scoppiata come reazione di forza, non priva talvolta di logico impulso, conclude il suo ciclo contro se stessa e contro i motivi che ne hanno provocato l'intervento. È forse il caso di ricordare la lapidaria frase di Cristo contro il ricorso impulsivo all'uso d'una spada vendicativa : « ... Tutti quelli che mettono mano alla spada, periranno di spada » (Mt. 26, 52). Ricordiamo, dunque : la violenza non è fortezza. Essa non esalta, ma umilia l'uomo che vi fa ricorso. In questo messaggio di Pace noi parliamo della violenza come del suo termine antagonista, e non abbiamo parlato di guerra, la quale tuttora merita la nostra condanna, anche se oggi la guerra ha una sua riprovazione, sempre più diffusa, ed ha contro di sé un lodevole sforzo sempre più qualificato, sia socialmente, che politicamente; e poi perché la guerra è repressa dalla stessa terribilità delle proprie armi, di cui essa potrebbe immediatamente disporre nella supertragica eventualità, che essa avesse a scoppiare. La paura, comune a tutti i Popoli ed ai più forti specialmente, contiene la eventualità che la guerra abbia a scatenarsi in una cosmica conflagrazione. E alla paura, argine più mentale che reale, si accompagna — noi l'abbiamo detto — uno sforzo razionale ed elevato ai supremi livelli politici, il quale deve tendere non tanto a bilanciare le forze degli eventuali contendenti, quanto a dimostrare la suprema irrazionalità della guerra, ed insieme a stabilire rapporti fra i Popoli sempre più interdipendenti, solidali alla fine, e sempre più amichevoli ed umani. Dio voglia che così sia. Ma non possiamo chiudere gli occhi sulla triste realtà della guerra parziale, sia perché essa conserva la sua feroce presenza in zone particolari, sia perché psicologicamente essa non è affatto esclusa nelle torbide ipotesi della storia contemporanea. La nostra guerra contro la guerra non è ancora vinta e il nostro « sì » alla Pace è piuttosto ottativo che reale, perché in tante situazioni geografiche e politiche, non ancora composte in giuste e pacifiche soluzioni, rimane endemica l'ipotesi di futuri conflitti. Il nostro amore alla Pace deve rimanere in guardia; anche altre prospettive che non quella d'una nuova guerra mondiale ci obbligano a considerare e ad esaltare la Pace anche al di fuori delle trincee militari. E difatti noi dobbiamo oggi difendere la Pace sotto il suo aspetto, potremmo dire, metafisico, anteriore e superiore a quello storico e contingente della pausa militare e della esteriore (( tranquillitas ordinis » ; Acta Pauli Pp. VI 53 vogliamo considerare la causa della Pace rispecchiata in quella della vita umana stessa. Il nostro « sì » alla Pace si allarga ad un « sì » alla vita. La Pace deve affermarsi non soltanto sui campi di battaglia, ma dovunque si svolge l'esistenza dell'uomo. Vi è, anzi vi deve essere, anche una Pace che tutela questa esistenza non solo dalle minacce delle armi belliche, ma una Pace altresì che protegge la vita in quanto tale, contro ogni pericolo, ogni malanno e ogni insidia. Il discorso potrebbe essere vastissimo, ma i nostri punti di riferimento sono ora pochi e determinati. Esiste nel tessuto della nostra civiltà una categoria di Persone dotte, valenti e buone, le quali hanno fatto della scienza e dell'arte sanitaria la loro vocazione e la loro professione. Sono i Medici, e quanti con loro e sotto la loro direzione, studiano ed operano per l'esistenza e il benessere dell'umanità. Onore e riconoscenza a questi sapienti e generosi tutori della vita umana. Noi, ministri della Religione, guardiamo a questa elettissima categoria di Persone, addette alla salute fisica e psichica dell'umanità, con grande ammirazione, con grande gratitudine e con grande fiducia. Per molti titoli la salute fisica, il rimedio alle malattie, il conforto al dolore, l'energia dello sviluppo e del lavoro, la durata dell'esistenza temporale, ed anche tanta parte della vita morale dipendono dalla saggezza e dalle cure di questi protettori, difensori e amici dell'uomo. Noi siamo a loro vicini e ne sosteniamo, come a noi è possibile, la fatica, l'onore, lo spirito. E noi speriamo d'averli con noi solidali nell'affermare e nel difendere la Vita umana in quelle singolari contingenze nelle quali la Vita stessa può essere compromessa per positivo ed iniquo proposito d'umana volontà. Il nostro « sì » alla Pace suona un « sì » alla vita. La vita dell'uomo, dal suo primo accendersi all'esistenza, è sacra. La legge del « non uccidere » tutela questo ineffabile prodigio della vita umana con trascendente sovranità. Questo è il principio che governa il nostro ministero religioso in ordine all'essere umano. Noi confidiamo d'avere alleato il ministero terapeutico. E confidiamo non meno nel ministero che alla vita umana ha dato principio, quello generatore, quello materno in primo luogo. Oh ! quanto si fa delicato il nostro discorso, quanto commosso, quanto pio e quanto forte ! La Pace ha su questo campo della vita che nasce il suo primo scudo di protezione ; uno scudo munito delle più morbide protezioni, ma scudo di difesa e di amore. Noi non possiamo perciò che disapprovare ogni offesa alla vita che nasce, e non possiamo che supplicare ogni Autorità, ogni debita competenza, di operare affinché all'aborto volontà- 54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rió sia dato divieto é rimedio. Il seno materno e la culla dell'infanzia sono le prime barriere che non solo difendono con la Vita la Pace, ma che la costruiscono (cfr. Ps. 126, 3, ss.). Chi sceglie, in opposizione alla guerra e alla violenza, la Pace, sceglie per ciò stesso la Vita, sceglie l'Uomo nelle esigenze profonde ed essenziali ; ed è questo il senso del presente Messaggio, che ancora noi inviamo con umile e ardente convinzione ai Eesponsabili della Pace sulla terra e a tutti i Fratelli nel mondo. • Ma noi dobbiamo aggiungere una postilla per i Ragazzi, che della società sono il settore più vulnerabile di fronte alla violenza, ma altresì la speranza di un domani migliore : ad essi pure giunga, per qualche via benevola e intelligente, questo Messaggio per la Pace. Diciamo il perché. Primo perché : nei Messaggi per la Pace degli anni precedenti abbiamo messo in evidenza che noi non parliamo in nostro nome soltanto, ma parliamo in nome di Cristo, che è « il Principe della P a c e » nel mondo (Is. 9, 6), e che ha detto: «Beati i promotori della Pace, perché essi saranno chiamati figli di Dio » (Mt. 5, 9). Noi crediamo che senza la guida e l'aiuto di Cristo la Pace vera, stabile e universale, non è possibile. E crediamo anche che la Pace di Cristo non indebolisce gli uomini, non li rende gente paurosa e vittima della prepotenza degli altri, ma piuttosto li fa capaci di lottare per la giustizia e di risolvere tante questioni con la generosità, anzi col genio dell'amore. Secondo perché. Voi ragazzi siete spesso portati a litigare. Ricordatelo : è una vanità nociva volere apparire forti contro altri fratelli e compagni con la lite, con le percosse, con l'ira, con la vendetta. Fanno tutti così, voi rispondete. Male, vi diciamo noi; se volete essere forti, siatelo col vostro animo, col vostro contegno ; sappiate dominarvi ; sappiate anche perdonare e tornare presto amici con quelli che vi hanno offeso: così sarete davvero cristiani. Non odiate alcuno. Non siate orgogliosi nei confronti di altri ragazzi, di persone d'altra condizione sociale, di altri Paesi. Non agite per interesse egoista, per dispetto, non mai per vendetta, ripetiamo. Terzo perché. Noi pensiamo che voi ragazzi, diventando grandi dovete cambiare la maniera di pensare e di agire del mondo d'oggi, che è sempre pronto a distinguersi, a separarsi dagli altri, a combatterli : non siamo tutti fratelli? non siamo tutti membri della stessa famiglia Acta Pauli Pp. VI 55 umana? e non sono tutte le Nazioni obbligate ad andare d'accordo, a creare la Pace? Voi, ragazzi del tempo nuovo, dovete abituarvi ad amare tutti, a dare alla società l'aspetto d'una comunità più buona, più onesta, più solidale. Volete davvero essere uomini, e non lupi? volete davvero avere il merito e la gioia di fare del bene, di aiutare chi ha bisogno, di sapere compiere qualche opera buona col premio solo della coscienza? Ebbene, ricordatevi le parole dette da Gesù, durante l'ultima cena, la notte prima della sua passione, Egli disse : <( Io vi do un comandamento nuovo : che voi vi vogliate bene gli uni gli altri... Da questo tutti sapranno che siete miei discepoli, se avrete amore gli uni per gli altri » (Io. 13, 34-35). Questo è il segno della nostra autenticità, umana e cristiana, volersi bene gli uni gli altri. Ragazzi, salutiamo tutti e vi benediciamo. Parola d'ordine: No, alla violenza ; Sì, alla pace. A Dio ! Dal Vaticano, 8 dicembre 1977. PAULUS PP. VI 56 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS DECRETA I COTABATENSIS - K I D A P A V A N E N S I S - M A R B E L I A N A E De finium mutatione Maiori Christifidelium spirituali bono apprime studentes Exc.mi PP.DD. Gerardus Mongeau, Episcopus Cotabatensis, Fridericus Escaler, Episcopus titularis Girensis Tarasii et Praelatus Kidapavanensis, et Reginaldus Arliss, Episcopus titularis Cerbalatinus et Praelatus Marbelianus, audita Conferentia episcopali in Insulis Philippinis, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostulaverant ut ecclesiastici fines circumscriptionum sibi commissarum aliquantulum mutarentur et ita aptius disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titularis Mallianensis, in Insulisque Philippinis Apostolici Nuntii, rata petitam mutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. V I , tributarum, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto Cotabatensis dioecesis territorium hac ratione circumscribitur : In aquilonari regione : confiniis divisoriis inter civiles provincias Maguindcmao ac North Cotonato ex una parte et Lanao del Sur ex alia ; in orientali autem plaga : media linea ex Maridagao seu Maridagao River, Pulangi River etiam Rio Grande nuncupato et flumine a pago Kabaksalan seu Kabasalan apud flumen Pulangi ad lacum Buluan communiter Buluan River nominatum, ripa orientali lacus Buluan et finibus communibus Lutayan et President Quirino municipa- Sacra Congregatio pro Episcopis 57 litatum. Lacus et flumina quae supra numeravimus fines orientales inter Ootabatensem dioecesim et Kidapavanensem praelaturam constituunt; in australi vero plaga : eadem lacus et flumina constituunt fines meridionales civilis provinciae Sultan Kudarat, territorio excepto in praesenti ad praelaturam Marbelianam pertinente, sed incluso civilis provinciae South Cotabato parvo territorio septentrionali in parte lineae a New Passi ad Kudanding protractae ; in regione denique occidentali : or am maritimam mare Sinarum prospicientem, Moro Gulf localiter denominatam. Praelatura vero Kidapavanensis partem complectitur territorii a dextris Maridagao, Pulangi et Buluan fluminum et lacus Buluan, iacentem in civilibus provinciis North Cotabato, Maguindanao et Sultan Kudarat. Eadem praelatura ad septentrionem limitatur confiniis divisoriis provinciarum Buhidnon et Lanao del Sur; ad occidentem confinia habet provincias civiles Davao et Davao del Sur, et ad australem plagam provinciam civilem South Cotabato. Praelatura demum Marbeliana universam provinciam South Cotabato comprehendit, excepta parte superiore lineae a New Passi ad Kudanding, ut supra notatum est, et municipalitatem Palimbang e provincia Sultan Kudarat; ad australem et occidentalem autem plagas a mari Célebes et ad orientalem a provincia civili Davao del Sur limitatur. Mandat insuper sacra Congregatio pro Episcopis, ut documenta et acta praefatorum territoriorum clericos, fideles et bona temporalia respicientia, a Curia a qua ad Curiam cui illa nuper aggregata sunt, quam primum transmittantur. Ad clerum vero quod attinet statuit ut simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium legitime detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones Ecclesiae illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda eadem sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Brunonem Torpigliani deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 58 Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 12 mensis martii anno 1977. © SEBASTIANUS L. © Card. RAGGIO, Praefectus s. ® Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis II TRI V E N T IN AE - V A L V E N S I S ET SULMONENSIS De finium mutatione Quo aptius christifidelium spirituali bono consuleretur, visum est aetatis nostrae necessitatibus congruens votisque Concilii Oecumenici Vaticani II de aptiore ecclesiasticarum circumscriptionum territoriali compositione consentaneum, si dioecesium Triventinae, Valvensis et Sulmonensis territorium rectius disponeretur. Porro sacra Congregatio pro Episcopis, auditis locorum quorum interest Ordinariis atque praehabito favorabili voto Conferentiae Episcopalis Regionis Aprutinae-Molisanae, rata huiusmodi immutationem pastorali animarum bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. VI sibi tributarum, atque suppleto quatenus opus sit eorum interesse habentium vel habere praesumendum consensu, praesenti decreto perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, a dioecesi Triventina separat territorium civilium municipiorum vulgo Castel di Sangro et Alfedena nuncupatorum, illudque dioecesibus Valvensi et Sulmonensi perpetuo adnectit. Quamobrem documenta et acta memoratorum municipiorum clericos, fideles et bona ecclesiastica, quorum divisio ad normam can. 1500 C.J.C, facienda est, forte respicientia, a Curia Triventina ad Curiam Valvensem-Sulmonensem transmittantur. Ad clerum vero quod attinet, simul ac praesens decretum ad effectum, deductum fuerit, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti in cuius territorio beneficium aut officium legitime detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel Sacra Congregatio pro Episcopis 59 incardinentur, in cuius territorio legitimum habent domicilium. Utriusque tamen dioecesis Ordinariis fas erit, ob congruas rationes et collatis consiliis cum sacerdotibus quorum interest, aliter de eorum incardinatione disponere. Ad haec perficienda sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc. mum P. D. Romulum Carboni, Archiepiscopum titularem Sidoniensem, in Italia Apostolicum Nuntium, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem sacram Congregationem authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 17 mensis octobris anno 1977. ©SEBASTIANUS Card. Praefectus BAGGIO, L. © S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis III SENENSIS, ET S. ILCINENSIS, M A R I A E MONTIS PIENTINAE OLIVETI M. De mutatione finium Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit Exc.mi PP. D D . Ismael Marius Castellano, Archiepiscopus Senensis et Administrator Apostolicus Ilcinensis, Albertus Giglioli, Episcopus Clusinus et Pientinus, et Rev-mus P. D. Divus Angelus Maria Sabatini, O. S. B . , Abbas S. Mariae Montis Oliveti Maioris, votis Concilii Oecumenici Vaticani II de aptiore territoriali dioecesium compositione obsequentes, ab Apostolica Sede postulaverunt, ut ecclesiastici fines earum circumscriptionum aliquantulum mutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi mutationem spirituali dominici gregis utiliori regimini profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. VI tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. 60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, ea quae sequuntur decernit : 1. - ab archidioecesi Senensi separat atque dioecesi Ilcinensi adnectit territorium paroeciarum vulgo Abbadia Ardenga et Castiglion del Bosco quod in municipio Ilcinensi situm est; 2. - a dioecesi Ilcinensi distrahit territorium paroeciae vulgo Pieve a Salti, in civili municipio San Giovanni d'Asso exstans, illudque dioecesi Pientinae attribuit ; 3. - a dioecesi Pientina denique seiungit territorium paroeciarum vulgo Chiusure et Canonica Grossennana, illudque abbatiae nullius dioeceseos S. Mariae Montis Oliveti Maioris adnectit. Quamobrem documenta et acta memoratorum territoriorum clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia, a curia a qua ad curiam circumscriptionis ecclesiasticae cui illa nuper sunt aggregata, transmittantur. Ad clerum vero quod attinet, simul ac praesens decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti in cuius territorio ecclesiasticum beneficium vel officium legitime detinent ; ceteri autem clerici dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur, in cuius territorio legitimum habent domicilium. Uniuscuiusque tamen dioecesis Ordinario fas est — ob congruas rationes — collatis consiliis cum sacerdotibus et clericis quorum interest, aliter de eorum incardinatione disponere. Ad haec omnia perficienda sacra Congregatio pro Episcopis deputat. Exc.mum P. D. Ismaelem Marium Castellano, Archiepiscopum Metropolitam Senensem, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem sacram Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 28 octobris 1977. © SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L. 83 S . © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis- Sacra Congregatio pro Episcopis 61 IV OEIRENSIS De mutatione nominis dioecesis Oeirensis, in Brasilia, in posterum Oeirensis-Florianensis appellandae, et erectione Concathedralis. Cum urbs vulgo Floriano, intra fines dioeceseos Oeirensis exstans, loci opportunitate, incolarum frequentia opibusque modo crebra, labentibus annis, felicia susceperit incrementa ac, ad praesens, Christifidelium numero, industria, negotiisque floreat, Exc.mus P. D. Edilbertus Dinkelborg, O. P. M., Episcopus Oeirensis, ad aptius animarum bono consulendum, audita Conferentia Episcopali, ab Apostolica Sede expostulavit, ut templum in memorata urbe exstans, Deo in honorem Sancti Petri de Alcantara dicatum, ad dignitatem et fastigium Ecclesiae Concathedralis eveheretur atque Oeirensi Ecclesiae denominatio (( Florianensis » adnecteretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. VI sibi tributarum, audito favorabili voto Exc.mi P. D. Carmeli Rocco, Archiepiscopi tit. Iustinianopolitani in Galatia et in Brasilia Apostolici Nuntii, catholicae religionis firmitatem ac incrementum prae oculis habens, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, quae sequuntur decernit : 1 - ut, servata dioeceseos Oeirensis Cathedrae episcopalis dignitate, templum Deo in honorem Sancti Petri de Alcantara in urbe nuncupata Floriano exstans dicatum, titulo ac fastigio Ecclesiae Concathedralis decoretur, cum omnibus iuribus, honoribus et privilegiis ac oneribus et obligationibus quae huiusmodi Ecclesiis sunt propria ; 2 - ut episcopali Ecclesiae Oeirensi ipsiusque pro tempore Praesuli Ordinario nunc et deinceps titulus ac denominatio « Florianensis » perpetuo adsciscatur cumulateque adhibeatur; 3 - ut Exc.mo Episcopo Oeirensi-Florianensi in posterum de iure residere liceat in urbe Floriano prout, suo arbitrio, hoc ad maiorem Dei gloriam animarumque salutem provehendam cesserit. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 62 Officiale Ad haec perficienda sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Carmelum Rocco deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum onere imposito ad eandem sacram Congregationem, ubi primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 8 mensis decembris anno 1977. œ L. SEBASTIANUS Card. B AGGIO, Praefectus & S. '. Ernestus Civardi, Archiep. tit, Serdicen., a Secretis PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere. Nimirum praefecit: Die 18 Novembris 1977. — Titulari episcopali Ecclesiae Castellominoritanae R. D. Iosephum Ioachimum Troconis Montiel, Vicarium Generalem Maracaibensem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aloisii Eduardi Henriquez Jiménez, Archiepiscopi Valentini in Venetiola. Die 2J¡. Novembris. — Metropolitanae Ecclesiae Barensi R. P. Marianum Magrassi, O.S.B., Abbatiae « S. Maria della Scala )) vulgo nuncupatae Abbatem. Die 28 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Avensensi R. D. Canicum D. Steiner, parochum in oppido vulgo Roy archidioecesis Portlandensis in Oregon, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Cornelii M. Power, Archiepiscopi Portlandensis in Oregon. — Titulari episcopali Ecclesiae Citiensi R. P. Paulum Waldschmidt, sodalem Congregationis Sanctae Crucis, praesidem Universitatis Portlandensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Cornelii M. Power, Archiepiscopi Portlandensis in Oregon. Die 30 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Novacaesariensi R. D. Angelum Sodano, e clero dioecesis Astensis, Praelatum honorarium Sanctitatis Suae, quem deputavit Nuntium Apostolicum in Republica Chiliensi. Sacra Congregatio pro Episcopis 63 Die 1 Decembris. — Coadiutorem c.i.s. Em.mi ac Eev.mi P. D. Caroli Carmeli S. R. E. Cardinalis de Vasconcellos Motta, Archiepiscopi Apparitiopolitani, Exc.mum P. D. Geraldum M. de Moráis Penido, hactenus Archiepiscopum Iudiciforensem. — Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Ladislai Paz, Episcopi Cordubensis, Exc.mum P. D. Onuphrium Candidum Rosa, hactenus Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Almiri Marques Ferreira, Episcopi Fertiliensis. — Titulari Episcopali Ecclesiae Lysiniensi R. P. Conradum Walter, sodalem Societatis Apostolatus Catholici, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Petri Filipak, Episcopi Iacarezinhoënsis. Die 2 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Gusmanopolitanae Exc. mum P. D. Seraphinum Vásquez Elizalde, hactenus Episcopum Hueiutlensem. Die 3 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Potentinae et cathedrali Ecclesiae Marsicensi Exc.mum P. D. Iosephum Vairo, Archiepiscopum Acheruntinum, hactenus etiam Episcopum Tricaricensem. — Cathedrali Ecclesiae Muranae Exc. P. D. Iosephum Vairo, Archiepiscopum Acheruntinum, hactenus etiam Episcopum Tricaricensem. Die 5 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Patersonensi R. D. Franciscum Rodimer, cancellarium curiae episcopalis eiusdem dioecesis. Die 9 Decembris. — Titulari Episcopali Ecclesiae Cosilinae seu Marcellianensi R. D. Hugonem Puccini Banfi, e Societate Sacerdotali Sanctae Crucis (Opus Dei), quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Germani Villa Gaviria, Archiepiscopi Barranquillensis. Die 10 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Liparensi Exc. P. D. Ignatium Cannavo, Archiepiscopum Messanensem et Praelatum S. Luciae. — Titulari episcopali Ecclesiae Carcabiensi R. D. Victorium Mondello, secretarium Consilii presbyteralis archidioecesis Messanensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ignatii Cannavo, Archiepiscopi eiusdem archidioecesis. Die 13 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Municipensi R. D. Georgium O. Wirz, curionem ad Sanctum Bernardum in urbe Madisonensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Cleti F. 0'Donnell, Episcopi Madisonensis. Die 23 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Temucensi Exc.mum P. D. Sergium Contreras Navia, hactenus Episcopum titularem Semtensem et Auxiliarem Ss. Conceptionis, olim Episcopum S. Caroli Ancudiae. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 64 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM OVANDOËNSIS De mutatione nominis dioecesis Arcis Rousset, in posterum Ovandoënsis appellandae. Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Georgius Singha, Episcopus Arcis Rousset, proposuisset ut praesens denominatio suae dioecesis ita permutaretur ut deinde Ovandoënsis nuncuparetur, iuxta novum nomen civitatis vulgo « Owando » ubi sedes episcopalis exstat, Sacra haec Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditoque favorabili voto omnium quorum interest, optatis praelaudati Ordinarii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio vigore facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, supra memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici et expediri iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 3 mensis decembris a. D. 1977. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. 93 S. © D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 65 PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere ; nimirum : Die 29 Septembris 1977. — Cathedrali Ecclesiae Pinangensi promovit R. D. Antonium Soterem Fernandez, Seminarii Regionalis Rectorem. — Titulari episcopali Ecclesiae Siccensi elegit R. P. D. Felicem Mkhori, archidioecesis vicarium generalem Blantyrensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Eugenii Iosephi F. Vroemen, Ciquavani Episcopi. Die 10 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Enuguensi nominavit R. P. D. Michaelem Ugwu Eneja, in « Bigard Memorial » Seminario maiore spiritus alumnorum moderatorem necnon S. Theologiae professorem. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in Nigeria, Avkaënsi praeposuit R. P. D. Albertum Kanene Obiefuna, maioris Seminarii « Bigard Memorial » Rectorem. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in India, Ambikapurensi praeposuit R. P. Philippum Ekka, e Societate Iesu, Superiorem Provinciae Ranchiensis eiusdem Societatis. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in Lesotho, Mohaleshoekensi nominavit R. P. Sebastianum Koto Khorai, e Congregationis Oblatorum B. M. V. Immaculatae gremio, Maseruenae archidioeceseos vicarium generalem. — Titulari episcopali Ecclesiae Umbriaticensi praefecit R. D. Iosephum Hisajiro Matsunaga, e clero autocthone, in oppido vulgo Mitsuyama parochum, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Asa jiro Satowaki, Nagasakiensis Archiepiscopi. 5 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 66 Officiale NOMINATIONES Decretis ut infra datis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Die 16 Septembris 1977. — R. P. Thomam MeBride, Societatis de Maryknoll pro missionibus exteris sodalem, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis » vicariatus apostolici Pondoënsis in Bolivia. Die 26 Septembris. — Exc. P. D. Petrum Chung Hoan Ting, Archiepiscopum Kuchingensem, Visitatorem Apostolicum pro fidelibus Sinarum in diaspora exsistentibus. Die 8 Decembris. — Exc. P. D. Richardum L. Guilly, Episcopum olim Georgiopolitanum, Administratorem Apostolicum « sede plena et ad nutum Sanctae Sedis » archidioeceseos Castriensis. SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM DECRETA I R O M A N A Beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Mariae Aloisiae Maurizi, monialis professae et vicariae monasterii Mantellatarum Ordinis Servorum Mariae de Urbe. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe, Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia, Fortitudine, earumque adneœis in gradu heroico in casu et ad effectum de quo agitur. « Solus amor est quo convertimur ad Deum, transformamur in Deum, adhaeremus Deo, ut simus unus spiritus cum eo et beatificemur hic in Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 67 gratia et ibi in gloria, ab eo et per eum. Amor enim ipse non quiescit nisi in Amato ». Quae inde a iuventute legit et meditata est Dei Famula Maria Aloisia Maurizi in libello De adhaerendo Deo (c. 12. Ed. I. Huijben, Praglia 1926, p. 22), tunc temporis beato Alberto Magno tributo, quo manuducente ad salutis scientiam deducta est, iuxta quam Deus unus est in omnibus diligendus, fratres autem in ipso et propter ipsum, in praxim deducere enisa est. Quo fidelius enim Deo adhaerere in sancta dilectione contendebat, eo vehementiore in dies caritatis fervore, quae et virtutes omnes alit et perficit, christianae perfectionis montem conscendit. Dei Famula, parentibus Ambrosio Maurizi et Anna Albertini, die 27 Septembris a. 1770 Romae nata est. Parentes, fide potius quam opibus divites, infantem insequenti die baptizandam in basilica sancti Laurentii in Damaso curarunt, Hyacinthae et Gertrudis inditis nominibus. Pueritiam et adulescentiam domi, pietati et studiis litterariis intenta, exegit, sacram Confirmationem die 19 Martii anno 1784 suscipiens, Eucharistico autem pabulo paulo post in asceterio Romano a Iesu Infante nuncupato refecta. Iuvenis adhuc sanctum Vincentium Mariam Strambi, zelo praestantem Congregationis Passionis et Crucis Domini Nostri praeconem, sibi spiritus magistrum invenit, quo patre et magistro Hyacintha Gertrudes devota animi docilítate, donec ipse ad sedem episcopalem Maceratensem et Tolentinam anno 1801 evectus est, et postea, per intervalla, quoad vixit (a. 1824), usa est. Cuius eximii prudentia et sanctitate viri consensu, Dei Famula petiit obtinuitque duodeviginti annos nata ut monasterium ingrederetur monialium Dominicanarum a Sancta Maria Magdalena in Quirinali colle, e quo tamen sanitatis causa, cum immenso sui et monialium moerore, discedere fuit coacta. Domum reversa piis exercitiis christianisque virtutibus colendis iugiter, multiplicata assiduitate, per decennium circiter navavit, propitiam occasionem exspectans exsequendi religiosae vitae propositum. Quod tandem mense Martio anno 1797 evenit, cum in enascenti asceterio pro Mantellatis Ordinis Servorum Mariae in Urbe, ad radices collis Ianiculi, ab illustri familia Masturzi tunc erecto, eodem Sancto Vincentio Strambi rogante, recepta fuit, quod et moderandum ipsi est traditum. Vota autem religiosa, cum aliis sodalibus, nonnisi die 21 mensis Maii anno 1804, novo Mariae Aloisiae assumpto nomine, nuncupare valuit ad pedes ipsius Summi Pontificis Pii V I I , cum nempe, infaustis temporis eventibus feliciter superatis, canonica monasterii erectio perfici potuit. Postridie religiosae professionis, unanimi Superio- 68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rum ac monialium voto, eiusdem monasterii Vicaria electa fuit, Priorissae officio Sorori Iulianae Masturzi, fundatorum filiae, concredito. Ex eo tempore Dei Serva per semitas perfectionis deambulare velut officium habuit a quo declinare nullo pacto unquam voluit. Humillima ad moderatricis nutum, munera sibi collata summa fidelitate qua vicaria, depositaria, sacelli custos, procuratrix et, praesertim, novitiarum et educandarum magistra, adimplevit, pro certo habens vel minima vitae monasticae facta maxime ad Dei gloriam et ad animarum salutem conferre, dummodo ex fide et caritate posita. His fortiter innuebatur virtutibus ut vera religiosa verbis et operibus esset. Regularem observantiam exemplis vitae et sanctis adhortationibus indefatigabiliter promovit, legum observantiam et generosam austeritatem veluti erga Deum et Ecclesiam amoris effectum et signum praedicans. Fortissima enim virgo nuncupata est, quae Deum prae oculis semper habens, a perfectionis semita, nullo poterat deterreri humano consilio cum de fidelitate erga promissa confirmanda ageretur. Magnam fidem habuit, qua acta ad Deum in omnibus quaerendum adducebatur, ad illum suavi fortique pietate colendum, ad eum in Scripturis Sacris et in Ecclesia audiendum et sequendum. Christi Sponsam etenim summe dilexit, matrem et magistram et habuit et sectata est, pro ea diris quibus vixit temporibus oratione et paenitentia decertans ut sancta esset et immaculata libereque apostolicum suum munus in mundo exerceret. Eucharistiam, mysterium fidei, summe venerata est, germana adoratrix in spiritu et veritate effecta Sacramenti unde vires ad Dei voluntatem in omnibus adimplendam hauriebat, tunc praesertim temporis cum animi anxietatibus et obscuritatibus afflicta, martyrium fidei, Sancto Vincentio Pallotti teste, perpessa est. Ut unus Deus sibi omnia esse probaret, universa pro nihilo reputabat, gratia dumtaxat dives et spe gaudens, quibus, omnibus libera, ad Deum vere in omnibus contenderet. Inde in adversis fortitudo, fiducia inconcussa in Deum, summa de eius misericordia et amore vel tentationis tempore certitudo. Quo fiebat ut caritas eius in corde exaestuans vehementius succenderetur, illamque ad fortia pro Deo agenda et toleranda excitaret, ad iugem cum Deo in perenni oratione communionem traheret, ad faciendum quod placitum Patri esset adduceret, ad vitam pro sororibus coenobii sui et pro universa Ecclesia impendendam urgeret. Sui etenim immemor fratres universos prae oculis semper habebat, quorum salutem pro viribus procurare satagebat, tunc vere felix cum ad Dei et Ecclesiae amorem homi- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 69 nes conducere valeret. Haud immerito Mantellatarum Moderatrix de illa fatebatur : « In salutem proximi nata fuisse videtur ». His virtutibus clara, ad finem usque ad perfectiora contendens, Christo Domino et Virgini Deiparae addictissima, fama sanctitatis innumeris Romanis civibus, prae primis Cardinalibus Patribus, Episcopis et Sacerdotibus, notissima fuit, quam et probavit et testatus est ipsemet sanctus Vincentius Pallotti, qui Dei Servae fuit a sacris confessionibus et incitamenta continua ad sanctitatem consequendam praestitit. Eius monitis-confortata, sacramentis pie refecta, inter consodales moerentes animam Deo efflavit die 9 Maii a. 1831. Super fama sanctitatis, quam Serva Dei post se reliquit, canonicae inquisitiones ordinaria auctoritate in Urbe paucis vix elapsis annis a pio eius obitu, ab anno scilicet 1833 usque ad annum 1840, peractae fuerunt ; et Leo Papa XIII, servatis servandis, commissionem introductionis Causae propria manu, ut moris erat, die 26 mensis Augusti a. 1895 signavit. Ordinario Processui accesserunt Processus apostolicus inchoativus et continuati vus, quos vocabant, super virtutibus in specie, quorum prior annis 1898-1903, alter vero annis 1907-1909 adornatus. De omnium autem Processuum iuridica forma et validitate Decretum exiit die 8 Iulii anno 1914. Servatis itaque omnibus de iure servandis, ventum est tandem ad disceptationem super virtutibus in specie Servae Dei, et quidem primum in Congressu, qui dicitur, Peculiari diei 15 Februarii anno 1977 Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum Sacrae huius Congregationis pro Causis Sanctorum ; et deinde, die 19 Aprilis, in Congregatione Plenaria, ponente seu relatore Rev.mo Cardinali Petro Palazzini. Qui quidem dubio proposito utrum Serva Dei virtutes christianas heroum in modum coluisset, cuncti adfirmando responderunt. De praemissis omnibus facta, die 11 Iunii eodem anno, per subscriptum Cardinalem Praefectum Summo Pontifici Paulo VI relatione, Sanctitas Sua vota Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum rata habens, mandavit ut Decretum super heroicis Servae Dei virtutibus rite appararetur. Quod cum factum esset, Beatissimus Pater, ad se accitis hodierno die Cardinalibus infrascripto Praefecto atque Petro Palazzini, Causae ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus pronunciavit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe, Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine,,earumque ad- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 70 nexis, in gradu heroico Servae Dei Mariae Aloisiae Maurizi, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 7 Iulii a. D. 1977. CONRADUS L. 93 Card. BAFILE, Praefectus S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis II MEDIOLANEN. Beatificationis et canonizationis Servi Dei Georgii Mariae Martinelli, fundatoris Collegii Missionariorum Oblatorum Rhaudi. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe, Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia, Fortitudine, earumque adnexis in gradu heroico in casu et ad effectum de quo agitur. « Cum iuvare alios, ad christianamque religionem ac pietatem verasque virtutes dirigere sibi proposuerint Oblati, ipsis quam maxime perfectae in primis animorum suorum institutionis vitaeque integritati incumbendum est : quae ante omnia alia ecclesiasticis sacerdotalique ordine insignitis hominibus inesse debent ». Haec Sancti Caroli Borromaei effata in Institutionum ad Oblatos sancti Ambrosii pertinentium epitome (L. III, c. 1 - Acta ... Ecclesiae Mediolanensis, II, Brixiae 1603, 653) proposita, pluries Dei Famulus Georgius Maria Martinelli devota animi meditatione consideravit, legiferi Patris monita in vitae rationem incessabili studio inducens, pro certo habens tunc vere fructus innumeros in messe Domini afferre se posse, cum evangelicis virtutibus omni ex parte ornar etur. Servus Dei in pago Brusimpiano vulgo nuncupato, intra fines Mediolanensis archidioeceseos, parentibus Francisco Martinelli et Antonia Colli, die 9 mensis Maii anno 1655 natus, eodem nativitatis die et baptismatis sacramento regeneratus est. Septem vix annos natus, cuiusdam canonici patrui sui curis, qui in loco Biasca vitam ducebat, traditus est, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 71 quo dirigente in vias Domini feliciter gressus facere a prima adulescentia didicit, prima humanae et divinae scientiae rudimenta recipiens ac praesertim ad sanctae orationis studium adductus. Anno 1669 divinam expertus vocationem, in seminarium Aronense admissus est, unde ad seminarium Mediolanense transiit, in studia philosophica et theologica apud sodales Societatis Iesu, in studiorum Brerensi universitate, sedula sollicitudine incumbens. Perfectioris vitae desiderio allectus, anno 1679 inter Oblatos SS. Ambrosii et Caroli, a sancto archiepiscopo Borromaeo a. 1578 çonditos, ut reciperetur petiit, votique compos factus, die 8 Septembris per oboedientiae votum Archiepiscopo et animarum servitio sese adstrinxit. Post annum in seminario oppidi Gelami, ubi grammaticae magistrum egit, anno 1680, archiepiscopali sede Mediolanensi vacante, Laudae die 22 Septembris, ad presbyteratum est assumptus. Pius et humilis, in omnibus Christum sacerdotem et pastorem sibi exemplar elegit, nihil carius habens quam eiusdem virtutes in Ecclesiae ornamentum animarumque bonum ad vivum in se referre. Oblatorum institutorum studiosissimus, vir oboediens in magnis et in minimis esse voluit; cum persuasum sibi haberet verum sacerdotem magna et mirabilia, si in superiorum manibus ut docile instrumentum sit, fide et caritate ultro libenterque sese obtulit archiepiscopo et praepositis, quibus moderantibus et sacerdos secundum cor Dei evadere valuit, et sanctus Dei verbi praeco, et animarum magister, et eximius adulescentium in spem Ecclesiae succrescentium institutor. Humanas litteras primum in seminario loci Monza tradidit (annis 1680-1682), deinde rhetoricam in seminario Helvético Mediolanensi per subsequens quadriennium docuit, donec anno 1686 a sacris confessionibus et spiritualis moderator in maiore Mediolanensi seminario constitutus est, quo in munere anno 1694 iterum est confirmatus, postquam per biennium (aa. 1692-1694) seminarii Aronensis rector et Sacri Montis praefectus renuntiatus fuerat. Interea, consilii vir habitus, inter Oblatos et officialis generalis et assistens pluries electus est. Oblatorum tamen praecipuum apostolicum munus habens carissimum, inde ab anno 1707 in missiones ad populum tradendas et in spiritualia exercitia moderanda totus incubuit, conversionum et perfectionis fructus per apostolicum ministerium suscipiens, quos, illo XVIII volvente saeculo, sancti Franciscus de' Geronimo, Leonardus a Portu Mauritio, Paulus a Cruce, Alfonsus de Ligorio, inter alios, variis in Italiae regionibus adeo copiose decerpturi erant. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 72 Officiale Quo autem missionale noe opus securius efficaciusque redderet, peculiarem coetum inter Oblatos SS. Ambrosii et Caroli constituendum c curavit, qui speciali officio, congrua praeposita spirituali et doctrinali praeparatione, in ministerium eiusmodi incumberent et quidem gratuito. Pro certo enim habebat ad plebis mores reformandos et ad cleri sanctitatem promovendam aliquorum virorum Dei perfectionem cum eximia doctrina coniunctam maxime valere. Haud modicis difficultatibus victis, die 3 Ianuarii anno 1715 cum tribus aliis sociis communem ad id vitam apud sanctuarium B. Mariae Virginis loci v. Rho instaurare valuit, notissimi in subalpinis Collegii Oblatorum initia faciendo, quod Archiepiscopus Mediolanensis, peculiari dato decreto, die á Aprilis a. 1721 canonice erexit, quodque Servus Dei Georgius Maria ad mortem usque sapienter et prudenter moderatus est. Domus sodales pietate et religione praecedebat, sacra studia mediis omnibus adhibitis fovendo et difficiliora apostolatus ministeria sibi reservando. Sacrarum Missionum Praefectus constitutus, unum sibi praefixit et in rem deduxit : more videlicet apostolico ad Evangelii tramitem in paupertate et humilitate vitam ducere, Deum in omnibus quaerere, fidei placitis docili animo obsequi, in Christi dilectione ambulare, ex eius Corde, ceu e purissimo sapientiae caelestis fonte verba vitae haurire, quae in sacra praedicatione et in Paenitentiae ministerio corda fidelium tangebant flammasque caritatis in illis accendebant. Moribus angelus et Sancti Caroli Borromaei, legiferi patris, imago ad vivum expressa pluries nuncupatus, Dei Servus ad sacerdotalis perfectionis fastigium assurgere fortiter et indefessim enisus est. Sicut aurum in fornace probatus, tentationes peculiares per decennium forti animo sustinuit, difficultates innumeras pro Dei gloria perpessus est, minus aequa invidorum iudicia pertulit, per haec ad viam humilitatis sincerius terendam adductus, quae sibi maxime dilecta semper exstitit virtus. Per omnia et in omnibus ad caritatem contendebat, cuius et apostolus fuit et praeco eximius verbis et vitae exemplis, quamque ex Iesu et Mariae Cordibus, indeficientis contemplationis et suavis devotionis causa, attingebat. Etsi haud firma inde ab adulescentiae annis valetudine praeditus, morbi molestias nihili fecit, nec umquam exiguae sanitatis causa a sacri ministerii et apostolici operibus prosequendis recessit. Laboribus tandem et aerumnis fractus, spiritualibus exercitationibus ad suos vix perfectis, piissime inter Oblatos orantes in collegio Rhaudensi die 2 No- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 73 vembris anno 1727 animam efflavit, praemium operariorum vineae Domini recepturus. Sanctitatis fama, qua Servus Dei in vita gavisus est, post mortem per duo ferme saecula perseveravit, donec tandem, superatis temporum difficultatibus, sodales Collegii Missionariorum Oblatorum Rhaudensium, quos ad id cohortati sunt Summi Pontifices Pius X et Pius XI, petierunt ut Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem Servo Dei decernendis ageretur. Processus itaque episcopali potestate instructus est annis 19241927 apud Curiam archiepiscopalem Mediolanensem Romamque fuit transmissus. Cum autem in eodem processu, post duo saecula celebrato, testes inducti et excussi illi tantum fuissent quos ius vocat de auditu auditus vel traditionis, Causa Servi Dei pertractanda erat ad normam Litterarum Apostolicarum quae incipiunt a verbis Già da qualche tempo, motu proprio die 6 Februarii a. 1930 a Pio Papa XI datarum. Hinc Causa ipsa Sectioni Historicae Sacrae tunc Rituum Congregationi commissa est. Quae Sectio Historica, documentis et testimoniis scriptis undique diligenter collectis eorumque valore ad trutinam criticae methodi expensis, amplam Positionem super Introductione Causae et super virtutibus ex officio concinnavit annoque 1952 in vulgus edidit, quamque Coetus Consultorum in historia peritorum die 18 Iunii eodem anno cunctis suffragiis laudavit. Scriptis vero Servo Dei tributis rite examinatis, editum est decretum die 4 Maii a. 1954, quo edicebatur ex scriptorum Servi Dei capite nihil Causae progressioni obstare. Quapropter, servatis servandis, Ioannes Papa XXIII commissionem introductionis Causae penes Apostolicam Sedem propria manu, uti moris erat, obsignavit. Recognita postmodum, die 2 Martii a. 1962, oboedientia Decretis ab Urbano Papa V I I I super indebito cultu latis, de virtutibus Servi Dei theologalibus et cardinalibus eisque adnexis disceptatum est apud Sacram hanc pro Causis Sanctorum Congregationem, et quidem primum, die 23 Novembris a. 1976, in Congressu, qui vocatur, Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; et deinde, die 25 Ianuarii anni huius 1977, in Congregatione Plenaria Patrum Cardinalium, ponente seu referente Cardinali Francisco Carpino ; qui quidem proposito dubio num Servi Dei virtutes heroicum attigissent gradum, adfirmando responderunt. Quibus de rebus facta per subscriptum Praefectum, die 14 mensis Aprilis hoc eodem anno, fideli relatione Summo Pontifici Paulo V I , Sanctitas Sua vota Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum rata 74 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale habens, mandavit ut Decretum super heroicis virtutibus Servi Dei appararetur. Quod cum rite factum esset, Sanctitas Sua, accitis hodierno die Cardinalibus infrascripto et Francisco Carpino, Causae ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe, Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia, Fortitudine, earumque adnexis Servi Dei Georgii Mariae Martinelli in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum in vulgus edi et in acta Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 7 Iulii a. D. 1977. CONRADUS Card. B AFILE, Praefectus L. B S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Supremum Signaturae Apostolicae Tribunal 75 ACTA TRIBUNALIUM SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL LITTERAE CIRCULARES AD ARCHIEPISCOPOS ET EPISCOPOS DIOECESANOS Canon 1569 C. I. C. unicuique fideli ius agnoscit petendi ut propria causa, in quovis iudicii gradu et in quovis litis stadio, deferatur ad Sanctam Sedem. Quod ius, cum cohaereat cum munere Romani Pontificis, firmum et integrum manet. Usu tamen constat hoc iure quandoque partes abuti, tantummodo ad moras iudicio nectendas vel ad exsecutionem sententiae impediendam. Quapropter hoc Supremum Tribunal, re collata cum SS.mo, ne ordo iurisdictionum perturbetur, in mentem revocat huiusmodi extraordinarium recursum, qui ipsi personae Romani Pontificis dirigitur, nec exercitium iurisdictionis in iudice competenti suspendere, nec exsecutionem sententiae, contra quam non suppetant vel propositae non sint impugnationes quae ex iure vim habent exsecutionem suspendendi (cfr. can. 1889, 1893, 1895, 1898, 1907). Quod ceterum aperte statuitur canone 1569, par. 2. Quo fit ut quaelibet inhibitio vel suspensio legitimi cursus iudiciarii admittenda non sit nisi constet, ex authentico documento legitimae auctoritatis, Summum Pontificem circa ordinem procedendi in eadem causa aliquid peculiariter decrevisse. Haec dum communicantur, rogantur Archiepiscopi et Episcopi dioecesani ut ea Tribunalium Officialibus nota faciant. Romae, 13 Decembris 1977. PERICLES Card. FELICI, Praefectus B Aurelius Sabattani, Archiep. tit. Iustinian., a Secretis 76 acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale D I A R I U M ROMANAE CURIAE Giovedì, 1 Dicembre 1 9 7 7 , c e v u t o in U d i e n z a S. E. il Sig. tario del C o m i t a t o Centrale del l a c c o e M e m b r o del Consiglio polare di P o l o n i a . i l Santo P a d r e P a o l o V I h a riE D W A R D G I E R E K , P r i m o SegrePartito Operaio Unificato P o di Stato della R e p u b b l i c a P o - Sabato, 3 D i c e m b r e 1 9 7 7 , il Santo P a d r e P a o l o VI ha ric e v u t o in successive U d i e n z e Ufficiali, per la presentazione delle Lettere C r e d e n z i a l i : S. E. il Sig. N I E L S PARSBERG SIGURDSSON, p r i m o A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario di Islanda presso la Santa Sede; e S. E. il Sig. SALAH O M A R A L - A L I , A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario dell'Iraq presso la Santa Sede. L u n e d ì , 1 2 D i c e m b r e 1 9 7 7 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricevuto in successive U d i e n z e Ufficiali, per la presentazione delle Lettere Credenziali : S. E. il Sig. V I C T O R T I M O T H Y L I K A K U , A m basciatore Straordinario e Plenipotenziario del M a l a w i presso la Santa S e d e ; S. E. il Sig. U M A SHANKAR BAJPAI, A m b a s c i a tore Straordinario e Plenipotenziario d e l l ' I n d i a presso la Santa Sede; S. E. il Sig. VITTORIO CORDERÒ DI MONTEZEMOLO, A m b a sciatore Straordinario e Plenipotenziario d'Italia presso la Santa Sede. G i o v e d ì , 1 5 D i c e m b r e 1 9 7 7 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a r i c e v u t o in successive U d i e n z e Ufficiali, per la presentazione delle Lettere C r e d e n z i a l i : S. E. il Sig. K L O S VISSESVRAKARN, A m b a sciatore Straordinario e Plenipotenziario di T h a i l a n d i a presso la Santa Sede; S. E. il Sig. D I A A L L A H E L - E A T T A L , A m b a s c i a tore Straordinario e Plenipotenziario della R e p u b b l i c a A r a b a Siriana presso la Santa Sede; S. E . il Sig. PRUDENCIO L L A C H SCHONENBERG, A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario di El Salvador presso la Santa Sede. Diarium Romanae Curiae 77 SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 12 dicembre 1977. S. E. Rev.ma il Sig. Card. Carlo Confalonieri, del Titolo della Chiesa Suburbicaria di Palestrina, Arciprete della Patriarcale Basilica Liberiana, Decano del Sacro Collegio. » » » S. Em. Rev.ma il Sig. Card. Paolo Marella, del Titolo della Chiesa Suburbicaria di Porto e Santa Rufina, Arciprete della Patriarcale Basilica Vaticana, Sotto-Decano del Sacro Collegio. Protonotari Apostolici soprannumerari: 8 luglio 1977. Mons. Mupapi Willibaldus (Bukoba). 3 agosto » Mons. Bo Giuseppe (Asti). 16 settembre Mons. Hatton Desmond J. (Cape Town). Prelati d'Onore di Sua Santità: 12 luglio 1977. Mons. Gere Vincent (Subotica). Mons. McEnroe Patrick (Middlesbrough). 29 agosto 21 settembre Mons. Farrell Gerardo Tomás (Morón). » » » Mons. Gentico José Antonio (Morón). 28 » » Mons. McMillan Donald Neil (Clifton). 11 ottobre » Mons. Browne Michael (Dublin). » » » Mons. Curtin Jerome (Dublin). » » » Mons. Forristal Laurence (Dublin). » » » Mons. O'Doherty Eamonn F. (Dublin). 24 » » Mons. Lazzarini Pietro (Lucca). 28 » » Mons. Torres Acuña Teófilo Leopoldino (Caacupé) 17 novembre Mons. Cascone Francesco (Roma). Mons. De Luca Domenico (Napoli). » » » » » Mons. Federici Mario (Roma). » » » Mons. Goh Noel (Singapore). Mons. Larotonda Aldo (Rapolla). » » Mons. Fantoni Angelo (Arezzo). 23 2 dicembre Mons. Abresch Pio (Bologna). » » » Mons. Mazzoni Pier Luigi (Forlì). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 78 Cappellani di Sua Santità: 9 » 11 » 19 27 » » » » » » » » 28 » 4 » » 7 15 17 30 2 » luglio 1977. Il » II ottobre » II II » » » » II » » II » » II » » II » » II II » » II » » II » » II » » II II II » » » » II » » II novembre » II II » » II » » II » » II » » II » » II II dicembre » II » » II » sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. Fontana Vito (Matera). Paolicelli Giacinto (Matera). Jaschke Varnerius (Meissen). Laukus Varnerius (Meissen). Salowski Martinus (Meissen). Del Toso Nicolò (Concordia Pordenone). Bonifazi Duilio (Fermo). Cotognini Giovanni (Fermo). Di Chiara Giuseppe (Fermo). Di Mattia Rolando (Fermo). Frumenti Elio (Fermo). Lorenzetti Luigi (Fermo). Mancini Pietro (Fermo). Marziali Armando (Fermo). Miola Gabriele (Fermo). Vita Raffaele (Fermo). Pizzicaroli Filippo (Subiaco). Sequeira Giuseppe Valerio (Bassein). Baldari Vincenzo (Oria). D'Ostuni Lorenzo (Oria). Gennari Salvatore (Oria). Saioni Sergio (Oria). Rota Graziosi Gianfranco (Bergamo). Tramacere Nicola (Nardo). Shue Yen Ting Giuseppe (Kirin). Nicolini Giulio (Lugano). Conti Luigi (Urbanía). Rossi Giovanni (Urbino). Gentiluomo di Sua Santità: 10 novembre 1977. II sig. Manzini Raimondo (Roma). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 13 giugno 1977. Al sig. Alejos Arzu Roberto (Guatemala). 6 settembre » Al sig. Bogers Willem A. J. (Roermond). 3 novembre » Al sig. Spanò Vincenzo (Macerata). 7 » » Al sig. Chiereghin Luigi (Treviso). Diarium Romanae Curiae 79 II Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 24 marzo 1976. Al sig. Zepeda Magaña José (San Salvador). 11 maggio 1977. Al sig. Critchiej Burns Charles (Wellington). 11 giugno » Al sig. Hoskins Stanislao Francis (Wellington). 30 agosto » Al sig. Leahy Edmund (Middlesbrough). Al sig. MacCarthy Desmond (Brentwood). » » 1 settembre Al sig. Hermans Otto (Essen). Al sig. Zuhorn Cari Werner Albert (G-roningen) 6 » 13 » Al sig. Borghols Giovanni A. M. (Rotterdam). » » » Al sig. Van Dun Gerardo H. (Rotterdam). 29 » Al sig. Compagne Léon (Besançon). 10 ottobre Al sig. McBain Alexander Gilchrist (Glasgow). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 9 » » Ci 2 26 3 7 10 14 » 15 luglio 1977. Al » Al Al settembre » Al Al ottobre » Al novembre » Al » » Al » » Al Al » » Al Al » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Matkovié Ante (Split). Sentinella Frane (Split). Sikirié Zi van (Split). Volpini Silio (Roma). Cerutti Ferdinando (Pinerolo) Baldi Carlo (Siena), Baiguera Paolo (Piacenza). Benassi Enrico (Treviso). Carletti Elio (Roma). Piantanida Alberto (Roma). Rosato Raffaele (Roma). Tonini Luigi (Tripoli). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 1977. Al sig. Al sig. » Al sig. » Al sig. » Al sig. » Al sig. » Al sig. » Al sig. 6 settembre Al sig. » » Al sig. 7 Al sig. » Al sig. » Al sig. 13 13 giugno » » » » » » Barrios Pedrosa Emilio (Guatemala). Cuevas Jones Humberto (Guatemala). De la Cruz Gelpcke Arturo Guillermo (Guatemala). Maldonado Guiarte Federico Abundio (Guatemala). Noriega de la Roca José I. (Guatemala). Rodil Machado Carlos (Guatemala). Rosales Alcantara Guillermo (Guatemala). Dassen Francesco (Roermond). Dohmen Jan M. P. (Roermond). Hamann Michel B. M. (Breda). Vallen Jules H. J. M. (Roermond). Vermolen Arnold Jan R. M. (Haarlem). Anderson Giovanni M. (Breda). 80 Acta Apostolicae Sedis -r Commentarium Officiale 21 settembre 1977. 28 » » 5 ottobre » 19 » » 30 novembre » Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. Timmermans Bernard Peter O. (Haarlem). Wetzl er Kurt (Speyer). Issa Maurice (Bangui). Heijnens Mathieu (Roermond). Fioretti Renato (Pesaro). NECROLOGIO 2 dicembre 1977. Mons. Francisco Este ves Dias, Vescovo già di Luso (Portugal). » » » Mons. Emile Elie Verhille, Vescovo tit. di Gibba. 5 » » Mons. Louis Charpenet, Vescovo di Yagoua (Cameroun). 9 » » Mons. Norberto Perini, Arciv. già di Fermo (Italia). 10 » » Mons. Ioào Batista Muniz, Vescovo già di Barra (Brasil). 20 » » Mons. Conrad Dubbelman, Vescovo tit. di Adada. 30 » » Mons. Georges-Léon Landry, Vescovo già di Hearst (Canada) . 28 Februarii 1978 An. et rol. LXX N. 2 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I MOHALESHOEKENSIS Quibusdam locis ab archidioecesi Maseruena detractis nova conditur in Lesotho dioecesis nomine Mohaleshoekensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ut fert creditum Nobis munus Patris et Pastoris universi Populi Dei, quantum maxime possumus curamus ut spiritali eius utilitati ubique terrarum consulatur. Quod igitur ad ipsum evangelizationis opus pertinet, nunc animum Nostrum in Lesothum intendimus atque, cum, re bene perpensa, nihil obstiterit quo minus ratam haberemus sententiam Venerabilium Fratrum Nostrorum S.R.E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praepositorum, Nos novam in Lesotho dioecesim erigendam existimamus hasque per Litteras haec, quae sequuntur, Apostolica potestate Nostra decernimus et iubemus. Ab archidioecesi Maseruena seiungimus civiles regiones vulgo (( Mohale's Hoek » et « Mafeteng » cognominatas novamque iisdem condimus dioecesim MohaleshoeJcensem appellandam et ipsi metropolitanae archidioecesi Maseruenae suffraganeam, cuius episcopalem cathedram in principe eiusdem urbis « Mohale's Hoek » sacra aede constituimus. Simul decernimus ut ibi, servatis de iure servandis, pro Canonicis 6 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 82 Consultores dioecesani interea eligantur. Mandamus praeterea ut documenta omniaque acta ad novam dioecesim pertinentia rite exarentur certaque eorum exempla de more signata sigilloque impressa ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide mittantur. Quae hic Nos praescripsimus, ea ad effectum adducantur a Venerabili Fratre Alfredo Poledrini, Archiepiscopo titulo Vazaritano atque Apostolico in Lesotho Pro-Nuntio, vel a delegato per eum presbytero, necessariis factis facultatibus. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. B IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco £8 Plumbi In Secret. Status tab. n. 889769. II AMBIKAPURENSIS Quodam detracto territorio a dioecesi Raigarhensi-Ambikapurensi, nova in Indiae finibus dioecesis constituitur, nomine Ambikapurensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Votis concedere cupientes Venerabilium Fratrum Nostrorum S.R.E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praesunt, de alia nova in Indiae finibus condenda dioecesi, id Nos fore simul confisi ut in animarum bonum conducat, sequentia decernimus atque auctoritate Nostra iubemus. A territorio dioecesis Raigarhensis-Ambikapurensis districtum civilem « Surguja )) vulgo cognominatum distrahimus eoque dioecesim condimus, cuius sit appellatio Ambikapurensis. Eius limites iidem erunt ac fines districtus civilis, quem diximus ; Episcopi sedes, in urbe Ambikapur cognominata pona- Acta Pauli Pp. VI 83 tur, eiusque cathedra in principe eiusdem sacra aede, quam ad dignitatem templi cathedralis attollimus, iustis cum iuribus et privilegiis. Statuimus insuper ut constituta dioecesis suffraganea sit metropolitanae Sedi Bhopalensi, atque eius Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae; utque denique, pro Canonicorum collegio, Consultores dioecesani ibidem ad normam iuris deligantur, Episcopum consilio et opera iuvaturi. Ad haec quae praescripsimus ad exitum adducenda deputamus Venerabilem Fratrem Lucianum Storero, Archiepiscopum titulo Tigimmensem atque Apostolicum in India Pro-Nuntium, vel quem ipse sacerdotem delegaverit; qui vero negotium perfecerit congrua documenta exaranda curet ad Sacramque Congregationem pro Gentium Evangelizatione mittat, ex more signata sigilloque impressa. Has sub plumbo Litteras ratas esse volumus sive nunc sive in posterum, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. © IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tai. n. 889939. LITTERAE APOSTOLICAE I Collegium S. Petri Apostoli, in Urbe, Pontificium edicitur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Provido consilio et impulsu Pontificii Operis a Sancto Petro Apostolo die x v n i mensis Ianuarii anno MCMXLVii vi Decreti Sacrae Congregationis de Propaganda Fide conditum est et canonice erectum in Urbe Collegium ab eodem Principe Apostolorum nuncupatum, cuius esset sacerdotes dioecesanos excipere Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 84 e territoriis eidem Sacrae Congregationi subiectis, qui Romae ecclesiastica studia exercerent et ad munera in suis regionibus postmodum implenda se apte componerent. Cupiens vero hanc domum cleri in spem Ecclesiae instituendi magis ornare et augere atque etiam cum Apostolica Sede arctius coniungere, Venerabilis Frater Noster Agnellus Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis Rossi, Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, ut plenius nunc appellatur, Praefectus, preces Nobis adhibuit, ut iisdem aedibus nomen Pontificii Collegii benigne tribueremus. Nos vero, fore confisi, ut ibi uberrima semper pietatis doctrinaeque subsidia alumnis praebeantur, votis huiusmodi libentissime obsecundandum esse censuimus. Quapropter hisce Litteris Nostraque auctoritate Collegium Sancti Petri Apostoli, quod est in hac alma Urbe, Pontificium edicimus omnibusque iuribus et honoribus, quae huiusmodi titulo respondent, afficimus. Haec statuimus, decernentes hasce Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XVII mensis Decembris, anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £B Sigilli In Secret. Status tab. n. 1^0118. II Internationale Collegium a S. Paulo gentium Apostolo, in Urbe, Pontificium edicitur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — De institutione cleri autochthonis sollicitum, Sacrum Consilium Nomini Christiano propagando, per Decretum die X X V mensis Martii hoc anno MCMLXXVII editum, novum Internationale Collegium Missionale a Sancto Paulo Gentium Apostolo in Urbe, ac quidem in loco « Villa Carpegna » vulgo appellato, pro huiusmodi alumnis ex toto terrarum orbe canonice erexit. Volens autem earum aedium momentum ac decus amplificare, Venerabilis Frater Acta Pauli Pp. VI 85 Noster Agnellus Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis Rossi, Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus, Nos rogavit, ut iisdem nomen Pontificii Collegii largiremur. Nos vero fore sperantes, ut dilecti filii, qui ibidem degant, tales-evadant, qui exemplo Sancti Pauli se impendant et superimpendant pro animabus (cfr. 2 Cor. 12, 15), probe rati sumus eas preces perlibenter esse audiendas. Quocirca hisce Litteris Nostraque auctoritate Internationale Collegium Missionale a Sancto Paulo gentium Apostolo, Romae conditum, Pontificium edicimus omnibusque iuribus et honoribus, quae eiusmodi titulus infert, afficimus, manente nexu, quo cum Pontificio Opere a Sancto Petro Apostolo coniungitur. Haec statuimus, decernentes has Litteras firmas, validas et efficaces iugiter exstare. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XVII mensis Decembris, anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco © Sigilli In Secret. Status tab. n. 840179. NUNTII GRATULATOMI I Em.mo P. D. Iosepho S. R. E. Card. Siri, Archiepiscopo Ianuensi, X X V expleto anno a cardinalicia accepta dignitate. Proximo die xn mensis Ianuarii x x v anni abibunt ex quo in Sacrum Cardinalium Collegium es ascitus, iis videlicet annumeratus, qui eximii Presbyterii Romanae Ecclesiae sunt participes atque beati Petri Successorem adiuvant in implendo officio ad universum gregem dominicum pertinente. Huiusmodi igitur oblata occasione, animo gratulabundo cupimus tibi astare ac tecum gratias agere ei, a quo bona cuncta descendunt. Hunc « Patrem luminum » enixe rogamus, ut propitiationis suae beneficiis te locupletet et spiritalis iucunditatis abundantiam tibi lar- 86 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale giatur. Beatissima Virgo Maria, quae materno affectu eos potissimum prosequitur, qui in sortem Domini, Filii sui, sunt vocati, et Sanctus Ioseph, eius castissimus Sponsus, e cuius nomine appellans, suo te praesidio semper communiant. Gratias vero plurimas agimus pro optimis ominibus, quae propter sacra sollemnia Nativitatis Salvatoris nostri Iesu Christi Nobis humanissime significasti : « Iacebat in praesepio continens mundum : et infans erat et Verbum. Perficiat in nobis sua munera, qui sumere non abhorruit etiam nostra primordia » (S. AUGUSTIN., Serm. 184, 3; PL 38, 997). Haec flagrantia vota confirmare Nos iuvat Benedictione Apostolica, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, Episcopo Auxiliari tuo, sacerdotibus, religiosis et fidelibus cunctis, qui diligentiae pastorali tuae sunt commissi, ut dilectionis Nostrae testimonium libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v mensis Decembris, in Sollemnitate Nativitatis Domini Nostri Iesu Christi, anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI II Em.mo P. D. Stephano S. R. E. Card. Wyszyiiski, Archiepiscopo Gnesnensi et Varsaviensi, X X V expleto anno a cardinalicia accepta dignitate. Mens Nostra ad te advolat, quod brevi annus vicesimus quintus explebitur, ex quo in Cardinalium Collegium es ascitus ideoque eximii Presbyterii Romanae Ecclesiae particeps effectus et illius constitutus adiutor, cuius, ut Successoris beati Petri, est universum pascere gregem dominicum. Accipe ergo gratulationem ex animo erumpentem, quae sit fraternae caritatis et egregiae existimationis, quibus te prosequimur, certum testimonium. Quodsi catholicus populus Poloniae, Nobis sane carissimis, erga Sedem Apostolicam fidelis praedicatur, tu, Cardinalis dignitate ornatus, hanc arctam necessitudinem etiam cumulatius demonstrasti. Quo honore insignis, munus pastorale ut Archiepiscopus Gnesnensis et Varsaviensis studiose et frugifere saepe inter difficultates haud leves obiisti. Conscientia ergo officiorum recte impletorum te, hac oblata occasione, iucundet et ampla messis, quam Deus tibi dedit in agro suo colligere, soletur. Scito Nos tui ad altare Domini memores fore in hoc Acta Pauli Pp. VI 87 vitae tuae eventu Salvatoremque amantissimum deprecaturos, ut cunctis te repleat bonis. Sit autem huius Nostri propensi in te animi signum Apostolica Benedictio, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, caritate impellente impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die i mensis Ianuarii, in Sollemnitate Sanctae Dei Genetricis Mariae, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI III Em.mo P. D. Paulo Aemilio S. R. E. Card. Léger, X X V expleto anno a cardinalitia accepta dignitate. Die X I I mensis Ianuarii hoc anno quintum explebis lustrum ex quo ad Cardinalatus dignitatem es evectus, quae tum muneri, in quo versabaris, Archiepiscopi Marianopolitani adiciebatur. In hac ergo anniversaria memoria sinceram tibi proferimus gratulationem, dilectionis Nostrae testem et nuntiam. Novimus te, postquam officium regendae illius Archidioecesis deposuisti, aliis operibus apostolatus, maxime ad rem socialem pertinentibus, in exteris regionibus, apud homines minus fortunatos, te dedisse. Re quidem vera impelli visus es quodammodo his verbis Sancti Augustini : « Extende caritatem per totum orbem, si vis Christum amare, quia membra Christi per orbem iacent » (In ep. Ioann. ad Partii., 10, 5; PL 35, 2060). Nos autem Deum hac oblata occasione enixe rogamus, ut propitiationis suae dona tibi large concedat, praesertim ut spiritualis solacii et iucunditatis abundantiam tibi benigne retribuat. Adsit tibi iugiter beata Virgo Maria, de qua — ut per hos dies meditamur — sol processit mundum, tenebris obvolutum, illuminans. Flagrantia demum vota Nostra confirmamus Benedictione Apostolica, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, libentissimo animo impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die i mensis Ianuarii, in Sollemnitate Sanctae Dei Genetricis Mariae, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI 88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IV Em.mo P. D. Valeriano S. R. E. Card. Gracias, Archiepiscopo Bombayensi, X X V compienti annum ex quo in Sacrum Cardinalium Collegium cooptatus est. Tecum diem illum repetimus animo, quo feliciter contigit, ut primus ex Indica Natione, Nobis sane carissima, in Sacrum Cardinalium Collegium cooptareris. Hoc tempus, id est quinque lustra, in supremo Ecclesiae senatu transactum, tibi vehementer gratulamur, quo et in munere pastorali — potius prodesse quam praeesse studens — perdiligentem et erga beati Petri Successorem necnon Apostolicam hanc Sedem fidelissimum te praebuisti. Praetermittere autem non possumus quin Conventum Eucharisticum Internationalem, Bombayae celebratum, commemoremus, quem egregie apparandum curavisti, cuius extremae parti Nosmet ipsi interfuimus et qui fructus non módicos protulit. « Dulce ac salubre vinculum mentium » (S. Augustin, Serm. 320, 3; PL 39, 1534), id est caritatem, in hac anniversaria memoria tibi iterum testantes, vota facimus Deumque rogamus, ut lectissimis te muneribus locupletet, nominatim suave solacium bonamque valetudinem tibi benigne largiatur. Quibus votis optima adiungimus omina, occasione oblata Nativitatis Domini et novi, qui proxime incipiet, Anni. Cuncta, quae tibi sic precati sumus, peculiari confirmamus Benedictione Apostolica, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, Coadiutori tuo, Episcopo Auxiliari, clero et fidelibus universis, spirituali curae tuae commissis, amantissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x v n mensis Decembris, anno MCMLXXVII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI V Em.mo P. D. Alfredo S. R. E. Card. Ottaviani, XXV expleto anno a cardinalicia accepta dignitate. Tecum commemoramus diem x n mensis Ianuarii anni MCMLIII, quo — ante quinque lustra — in Sacrum Cardinalium Collegium es cooptatus. Haec igitur anniversaria memoria Nos movet, ut gratulabundum animum Nostrum tibi pandamus et optima quaeque, maxime gaudium spi- Acta Pauli Pp. VI 89 rituale, tibi vehementer precemur. Compertum est sane te sedulo atque naviter diu operam dedisse Apostolicae huic Sedi. Quodsi nunc umbratilem vitam ducere cogeris, ea tamen non minus utilis esse potest Ecclesiae ; immo ex ea, si cum orandi consuetudine et se devovendi studio coniungatur, permagnae et arcanae vires in illam proficiscuntur. Beatissima Virgo Maria, cui fidenter adhaeres, te quasi fulgida stella semper dirigat atque materno praesidio in vitae cursu communiât. Denique Benedictionem Apostolicam, caritatis Nostrae testem et supernorum munerum auspicem, tibi, Venerabilis Frater Noster, volentes impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die i mensis Ianuarii, in Sollemnitate Sanctae Dei Genetricis Mariae, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI HOMILIA Calendis Ianuariis, die ad pacem inter nationes fovendam undecimum celebrato, in Patriarchali Basilica Liberiana habita.* Raccolti dalla fede in questa Basilica — innalzata dal nostro predecessore Sisto III qualche anno dopo il Concilio di Efeso, che nel 431 aveva proclamato solennemente Maria la (( Theotokos », cioè Genitrice di Dio — uniamo insieme nella nostra celebrazione la lode per i privilegi altissimi, concessi da Dio alla Vergine Madre, e la riflessione sulle esigenze cristiane della Pace nel mondo. In questo splendido tempio, espressione singolare della fervente devozione mariana del popolo romano, storia ed arte si sono fuse mirabilmente nei secoli ; esso ci invita, con la sua classica bellezza ed arcana suggestione, a pensieri di serena letizia : brillano negli antichissimi mosaici le varie tappe della storia della salvezza; sfolgora, nel catino dell'abside, la sublime scena della Incoronazione di Maria, opera di Jacopo Torriti ; e accanto ai ricordi della grotta del Presepe, nella composizione scultorea di Arnolfo di Cambio, i Magi adorano il Verbo Incarnato. È proprio in questa stupenda cornice, creata dalla pietà dei nostri antenati, che abbiamo scelto di celebrare la « Giornata della Pace » e * Die 1 m. ianuarii a. 1978. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 90 Officiale vogliamo ancora una volta rivolgere all'Umanità tutta la parola mite e solenne della Pace. La Giornata della Pace non riguarda la pace di una giornata, di una sola giornata. Commemorata il primo giorno dell'anno civile, essa porta, ogni volta, qualche cosa all'anno che viene : una celebrazione comune che si inscrive come augurio e come promessa, all'inizio del calendario ; ma essa porta anche un tema, che noi abbiamo proposto e che è occasione e sorgente di una convergenza di intenzioni a dimensione universale. Convergenza nella preghiera, per i cattolici e per tutti i cristiani che vogliono assoc i a t i s i ; convergenza nello studio e nella riflessione, per i responsabili della condotta collettiva della società e per tutti gli uomini di buona volontà ; convergenza in una azione in comune : testimonianza resa così al mondo mediante uno sforzo solidale per difendere gli abitanti tutti del nostro pianeta sì gravemente minacciati ai nostri giorni dall' « assurdità della guerra moderna », come abbiamo sottolineato nel nostro recente Messaggio, e per costruire la pace, della quale la coscienza dell'umanità avverte sempre più l'assoluta necessità. Ciascuno dei temi delle varie « Giornate per la Pace » completa i precedenti, come una pietra si aggiunge alle altre per costruire una casa : questa casa della Pace, che — come diceva il nostro venerato predecessore Giovanni XXIII — si fonda su quattro pilastri : « la verità, la giustizia, la solidarietà operante e la libertà » Ma il pensiero dominante di questa nostra celebrazione si presenta spontaneo nel binomio : Maria e la Pace. Non c'è forse un legame tra la maternità divina di Maria e la Pace, che noi celebriamo nel giorno stesso della sua festa, un legame che non è accidentale ma che trae la sua realtà e il suo frutto da tutto il patrimonio dogmatico, patristico, teologico e mistico della Chiesa di Cristo? Non è ugualmente una ragione storica, che vi si aggiunge e che ci fa radunare oggi, insieme con voi, figlie e figli carissimi romani di nascita o di adozione? Non venite voi, di fatto, per continuare e confermare questa mattina, con la vostra presenza, la pratica profondamente religiosa e filiale dei vostri avi, diocesani di questa Chiesa di Roma, che ha scelto, per rendere omaggio particolare alla Madre di Dio, l'ottava della Natività, prima ancora che tale data segnasse in Occidente l'inizio dell'anno civile? 1 1 Cf. Enc. Pacem in terris, 47. Acta Pauli Pp. VI 91 E attorno a voi, non è anche tutta la Chiesa, tutto il Popolo di Dio che si raduna misticamente in questa Patriarcale Basilica per celebrare, allo stesso tempo, la Maternità di Maria e la Pace, quella pace, che è venuto a portare al mondo il suo figlio, Gesù Cristo? Ma non occorre andare molto lontano nella nostra riflessione. Se esiste una correlazione tra la maternità divina di Maria e la Pace, quale rapporto c'è tra questa maternità e il rifiuto della violenza, che fa parte del tema scelto per la Giornata di questo anno 1978? Sì, il legame esiste. E gli studi teologici ed esegetici si moltiplicano su tale argomento, 10 sottolineano sempre più, nella prospettiva loro propria, raggiungendo, nelle loro conclusioni, il giudizio spontaneo delle popolazioni. Che si consideri — come abbiamo fatto nel nostro recente Messaggio per questa Giornata — la violenza nel suo aspetto collettivo internazionale, cioè quello della guerra moderna, che minaccia, con la sua (( suprema irrazionalità )), con la sua « assurdità » e con la triste ipotesi della guerra spaziale, o che la si consideri sotto i molteplici aspetti della violenza passionale della delinquenza crescente, o della violenza civile eretta a sistema, si pone una domanda fondamentale : quali sono le cause di tali comportamenti e delle idee o dei sentimenti, che li ispirano? Queste cause noi le abbiamo parecchie volte ricordate nei nostri precedenti Messaggi, in particolare, in quelli sul disarmo e sulla difesa della vita. Noi stamane non ne ricordiamo che una : l'urto provocato nella società dalle condizioni di vita disumanizzanti. Tali condizioni di vita provocano, soprattutto tra i giovani, frustrazioni che scatenano reazioni di violenza e di aggressività contro certe strutture e congiunture della società contemporanea, che li vorrebbe ridurre al ruolo di semplici strumenti passivi. Ma la loro contestazione, istintiva od organizzata, si rivolge non solo alle conseguenze di queste penose situazioni, ma anche (( ad una società ridondante di benessere materiale, soddisfatta e gaudente, ma priva di ideali superiori che danno senso e valore alla vita » . Per dirla in breve, una società desacralizzata, una società senz'anima, una società senza amore. Chi sono spesso, di fatto, questi violenti, i cui atti, provocando 11 timore o l'orrore, esigono, come un dovere, che ne siano preservate le 2 3 2 Cf. Gaudium et Spes, 27. 3 Messaggio Natalizio, 20 dicembre 1968. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 92 nostre convivenze umane? Molto spesso, troppo spesso, coloro che pongono tali atti intollerabili sono dei dimenticati, degli emarginati, dei disprezzati, che non sono o non si sentono amati. Avidi dell'avere più che dell'essere ; testimoni, e sovente vittime, dell'ingiustizia dei più forti o, in alcuni casi ben conosciuti, della « violenza strutturale di taluni regimi politici », come non possono non sentirsi se non dei « figli smarriti » in questa società anonima che li ha generati, e poi spesso abbandonati, senza scala fìssa di valori, in breve, senza bussola, senza stella, senza la stella del Natale? Nel segreto del loro cuore, questi « orfani » non aspirano forse dal fondo di questa società matrigna ad una società materna, ed infine alla maternità religiosa della Madre universale, alla maternità di Maria? La parola di Cristo in croce : « Donna, ecco il tuo figlio » , non si indirizzava a loro, attraverso Giovanni: «Madre, ecco i tuoi figli...»? E non è ad essi che il Signore moribondo diceva : (( Pigli, ecco la vostra Madre », una madre che vi ama, una madre da amare, una madre al vertice di una società dell'amore? Madre cioè di Dio e Redentore, del nuovo Adamo, nel quale e per il quale tutti gli uomini sono fratelli, Maria, nuova Eva, diviene così la madre di tutti i viventi, la nostra madre amantissima. Sovreminente e del tutto singolare membro della Chiesa, Ella ne è il modello ; Ella è immagine e inizio della Chiesa che dovrà avere il suo compimento nell'età futura. Qui una nuova visione a noi si presenta e cioè il riflesso della Madonna nella Chiesa, come dice S. Agostino : Maria (( figuram in se sanctae Ecclesiae demonstrat », Maria rispecchia in Se stessa la figura della Chiesa. Madre del Cristo Re, Principe della Pace, Maria diviene, per ciò stesso, Regina e Madre della Pace. Il Concilio Vaticano Secondo, enumerando i titoli di Maria, non la separa mai dalla Chiesa. 4 5 6 7 8 9 10 1 1 12 13 4 Gv 19, 26-27. 5 Lumen Gentium, 53. 6 Cf. Rm 8, 29. 7 Cf. Lumen Gentium, 63. 8 Cf. ibid., 56. 9 Ibid., 53. 10 Ibid., 53. 11 Ibid., 63. 12 Ibid., 68. 13 De Symbolo, C I ; PL 40, 661; H. De Lubae, Méditations sur l'Eglise, p. 245. 14 Is 9, 6. 14 Acta Pauli Pp. YI 93 Così, è la Chiesa, tutta la Chiesa, che deve anch'essa, sull'esempio di Maria vivere sempre più intensamente la propria maternità universale nei confronti di tutta la famiglia umana attualmente disumanizzata, perché desacralizzata. « Madre e Maestra », la Chiesa del Cristo non pretende di costruire la pace del mondo senza di esso o al suo posto, ma, proclamando il Eegno di Dio in tutte le nazioni, intende « al tempo stesso svelare all'uomo il senso della sua propria esistenza », sapendo che « chiunque segue Cristo, l'Uomo perfetto, si fa lui pure più uomo » . E ritornando col pensiero a Maria Regina della Pace, ricordiamo volentieri come il nostro venerato Predecessore Papa Benedetto XV ha voluto esaltare questo titolo dovuto alla Madonna, facendo scolpire un monumento in suo onore in questa stessa Basilica, alla fine della prima guerra mondiale. E nessuno pensi che la Pace, di cui la Madonna è portatrice, sia da confondere con la debolezza e l'insensibilità dei timidi o dei vili : ricordando l'inno più bello della liturgia mariana, il « Magnificat », dove la voce squillante e fiera di Maria risuona per dare fortezza e coraggio ai promotori della Pace : « Ha spiegato la potenza del suo braccio, ha disperso i superbi nei pensieri del loro cuore ; ha rovesciato i potenti dai troni, ha innalzato gli umili » . A Maria noi intendiamo affidare la causa della Pace in tutto il mondo e, in particolare, nella diletta Nazione del Libano, che è stato un esempio di Paese travolto dalla spirale della violenza, non tanto per sue cause interne, quanto per riflesso di situazioni che, nella regione, non hanno trovato ancora soluzioni giuste ; ne è stato, insomma, più che altro una vittima. In questa Giornata della Pace esortiamo, pertanto, voi qui presenti e tutti i fedeli, a pregare per il Libano la Vergine « Notre Dame du Liban », perché sia affrettata la riconciliazione dei suoi figli e la ripresa spirituale e morale, oltre che materiale, della Nazione. Nelle speranze di Pace, che si intravvedono nel Medio Oriente, la riconciliazione dei vari gruppi libanesi e la serena convivenza delle popolazioni possano essere un fattore ed un esempio di riconciliazione e di rifiuto della violenza da parte di tutti i popoli della regione. Concludendo queste nostre riflessioni, vogliamo rivolgere un pressante appello a tutti i nostri figli ed a ciascuno singolarmente : ognuno di voi cerchi di portare il suo fattivo, generoso, autentico contributo alla Pace 15 1 6 1 7 15 16 17 Cf. Lumen Gentium, 64. Gaudium et Spes, 41. Le 1, 51-52. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 94 nel mondo, eliminando anzitutto dal cuore ogni forma di violenza, ogni sentimento di sopraffazione sul fratello. Così facendo, sarete già in cammino nel sentiero della Pace universale, che si fonda sulla Pace operosa dei singoli. Se volete fare regnare la Pace in tutto il mondo dovrete farla regnare nel vostro cuore, nella vostra famiglia, nella vostra casa, nel vostro quartiere, nella vostra città, nella vostra regione, nella vostra Nazione. Allora anche gli altri sentiranno il fascino e la gioia di poter vivere nella serenità e di potersi adoperare perché questo bene immenso diventi aspirazione, esigenza e patrimonio di tutti. Questo vogliamo dire in particolare a voi, Giovani, a voi Eagazzi, presenti oggi in gran numero in questa Basilica. Noi abbiamo voluto terminare il nostro recente Messaggio per la Giornata della Pace rivolgendoci in particolare ai Giovani e ai Ragazzi di tutto il mondo, perché voi avete la capacità di una straordinaria apertura e di una gioiosa disponibilità, che purtroppo talvolta gli adulti hanno dimenticato o smarrito. Anche voi, Giovani e Ragazzi, avete una vostra parola, fresca, nuova, originale, da dire e da far sentire ai grandi. Ditela questa parola di pace, questo « no alla violenza », con energia, con forza, con la forza del vostro cuore puro, dei vostri occhi limpidi, della vostra gioia di vivere, ma di vivere in un mondo in cui « giustizia e pace si baceranno » . Date sempre, nei vostri ideali e nei vostri comportamenti, la priorità all'amore, cioè alla comprensione, alla benevolenza, alla solidarietà verso gli altri. Rafforzate la vostra convinzione di Pace nella preghiera, personale e comunitaria ; negli scambi e nelle meditazioni, in cui vi sforzate di conoscere sempre più profondamente il Cristo e di comprendere il suo messaggio in tutte le sue esigenze; nei sacramenti, e soprattutto nel sacramento dell'Eucaristia, nel quale Cristo stesso vi dona la fede, la speranza e specialmente la carità; rafforzatela, infine, nella devozione filiale alla Vergine Maria. Se la vostra convinzione sarà salda e ferma, sarete, in tutte le manifestazioni della vostra giovinezza, testimoni della Pace e dell'Amore di Cristo, che è in voi. Voi, Giovani e Ragazzi, portate in voi stessi l'avvenire del mondo e della storia. Questo mondo sarà migliore, sarà più fraterno, più giusto, se già, fin da adesso, tutta la vostra vita sarà aperta alla grazia di Cristo, all'ideale di Amore e di Pace, che vi insegna il Vangelo. Maria, Regina della Pace, « Salus Populi Romani », interceda per queste intenzioni. 1 8 18 Sai 84 (85), 11. Acta Pauli Pp. VI 95 ALLOCUTIONES I Ad eos qui XIX Conventui interfuerunt Consociationis Unitarum Nationum, compendiariis litteris F.A.O. nuncupatae, coram admissos.* Monsieur le Président, Monsieur le Directeur général, Mesdames, Messieurs, Nous sommes particulièrement heureux de vous accueillir aujourd'hui, vous qui participez actuellement à la dix-neuvième session de la Conférence de l'Organisation des Nations Unies pour l'Alimentation et l'Agriculture. C'est bien une joie de voir les Délégués de si nombreux pays réunis pour étudier les moyens de répondre aux besoins de ceux qui ont faim : Nous apprécions vos efforts, et Nous vous en félicitons. La satisfaction ne saurait cependant empêcher de considérer le chemin qui reste encore à parcourir : vous en avez tous conscience, et Nous vous renouvelons ce matin, avec nos vœux pour un fécond travail, les espoirs que tant d'hommes dépourvus du nécessaire voudraient pouvoir mettre dans votre Organisation. Le problème alimentaire reste en effet un des soucis principaux de notre temps; il s'inscrit parmi ces besoins élémentaires de l'humanité dont la satisfaction requiert avec urgence des initiatives de grande envergure, dans le cadre du renouvellement des actions économiques et sociales de la communauté internationale. L'Eglise n'a cessé de partager cette préoccupation lancinante. Nous évoquerons simplement deux manifestations particulièrement tragiques et pressantes de ce problème : la répétition si fréquente de catastrophes qui doivent donner à réfléchir à l'humanité tout entière : sécheresses, famines, inondations ... où le terme « m o r t de faim » revêt sa signification la plus littérale. Pensons aussi à la sous-alimentation et à la malnutrition comme caractéristiques majeures du sous-développement, avec toutes leurs conséquences : mortalité infantile, diminution ou disparition de la capacité de travail, etc. Certes, des rapports font preuve d'optimisme en ce qui concerne la production. La situation plus satisfaisante de l'agriculture dépend non seulement des causes climatiques, mais aussi des dispositifs mis en place * Die 18 m. novembris a. 1977. 96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale à divers échelons notamment depuis la Conférence Alimentaire Mondiale, et surtout de la prise de conscience que cette Conférence a déclenchée dans l'opinion, très particulièrement dans la conscience des responsables de la conduite des politiques internationales et nationales. Cet optimisme doit cependant être tempéré car, comme vous le releviez vous-même, Monsieur le Directeur général, en matière de développement alimentaire et agricole, « si on obtient des résultats spectaculaires, ils sont souvent éphémères : les lendemains ne tiennent pas leurs promesses et il faut déchanter brutalement ». C'est précisément à votre Organisation qu'il revient principalement de jouer le rôle de catalyseur et de « modérateur » des efforts du développement agricole international, pour veiller à ce que les améliorations se confirment et que le progrès se fonde sur des bases suffisamment approfondies pour rester constant. Dans cette perspective, il Nous semble important de rappeler que la F.A.O. compte parmi ses objectifs premiers non seulement la production, mais aussi la promotion des zones rurales et des ruraux, surtout dans les pays en voie de développement. Si la production internationale s'est améliorée, il ne semble pas qu'on puisse en dire autant des zones rurales du Tiers-Monde elles-mêmes. La preuve en est que la proportion de la production en provenance de pays développés est en nette augmentation sur celle de l'autre partie du monde. Il y a là un problème structurel et institutionnel en même temps qu'un besoin d'amélioration de la condition et de la formation de la classe paysanne, particulièrement des petits paysans et des jeunes ruraux, que Nous avons déjà signalé en Nous adressant à la Conférence Mondiale de l'Alimentation. Mais il y a aussi, pour les pays en voie de développement, une option à faire en ce qui concerne l'organisation de leurs plans économiques et sociaux. Sans prétendre vouloir pour toujours attacher à leur terre les larges couches de population qui en tirent aujourd'hui leur peu de subsistance, il reste qu'il est sagesse de penser à la promotion dans le secteur agricole d'une vaste proportion de cette masse, plutôt que de songer à la transplanter dans le secteur industriel ou surtout de s'exposer à la voir s'entasser dans des banlieues. En outre, il est de la plus haute importance que ces pays visent, dans toute la mesure du possible, à l'autosuffisance dans le domaine de la consommation agricole de leurs populations. La dépendance dans laquelle trop d'entre eux se trouvent aujourd'hui, en conséquence d'ailleurs de systèmes d'échanges internationaux dont ils ne sont pour la plupart du temps pas responsables, est profondément malsaine pour leurs économies qui en sont lourdement obérées. Acta Pauli Pp. VI 97 Comment enfin ne pas attirer de nouveau votre attention sur le problème de la distribution des produits alimentaires et des équilibres à réaliser dans tous les facteurs qui président à leurs échanges? D'une part, le coût des importations de produits agricoles requis par les pays en voie de développement opère une large ponction dans leurs maigres ressources; d'autre part les recettes de leurs exportations agricoles ne sont pas de nature à leur fournir un gain équitable qui constituerait un apport normal et nécessaire dans leur budget national et une incitation pour les producteurs. Toute spéculation sur les besoins élémentaires de l'homme est inique, mais d'une façon toute particulière celle qui joue sur les aliments et sur les armes. On doit souhaiter qu'en cette matière les pays développés, quel que soit leur système social et économique, se décident enfin à des révisions, fussent-elles déchirantes, des pratiques qu'ils imposent à la majorité de l'univers. Des lieux de concertation comme la F.A.O. doivent être des points privilégiés pour y réussir. Il n'échappe à personne que les problèmes qui vous occupent, et dont Nous avons seulement évoqué quelques points saillants, ne sont pas seulement techniques ; ils sont aussi moraux. Ils impliquent en effet une conception de l'homme qui ne saurait être indifférente lorsqu'il s'agit d'envisager des solutions. Nous vous encourageons donc à ne jamais perdre de vue l'aspect éthique des questions que vous traitez, et à considérer vos activités d'abord comme un service, un service rendu à cette partie de l'humanité qui manque des biens les plus élémentaires : ceux qui assurent la subsistance. Puissiez-vous avoir la joie d'être comptés un jour, par le Seigneur lui-même, parmi ceux qui ont répondu vraiment aux besoins de leurs frères affamés. Nous lui demandons dès maintenant de bénir vos efforts et vos personnes. II Ad obstetriciae et gynaecologicae-psychosomaticae artis peritos eoram admissos.* Mesdames, Messieurs, Nous remercions votre Président, le Professeur Carenza, et Nous sommes heureux d'accueillir et de saluer aujourd'hui les participants * Die 19 m. novembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 98 au cinquième Congrès d'obstétrique et de gynécologie psychosomatiques actuellement réuni à Rome. Qu'il Nous soit permis de vous exprimer d'abord l'estime de l'Eglise pour votre profession, qui est vraiment une (( mission » au service de la vie humaine. Dans la recherche à laquelle vous vous adonnez dans un domaine difficile, dans la responsabilité que vous assumez chaque fois qu'un cas vous est soumis, dans votre souci de partager les problèmes et les angoisses de celles qui se confient à vos soins, l'amour du prochain, — dont le Seigneur a dit qu'il s'adressait à Lui-même —, trouve une de ses plus belles expressions. 1 En parcourant la liste des différentes questions soumises à votre étude, on voit que vos spécialités, bien qu'elles concernent essentiellement les débuts de la vie humaine, recouvrent en fait un champ très vaste de recherches et de traitements. Cette ampleur ne serait-elle pas due, au moins en partie, à l'élargissement de perspective qui caractérise vos travaux, à cette prise en considération des interactions, aussi réelles que mystérieuses, qui existent entre le somatique et le psychique, et qui déterminent étroitement la santé et la maladie? Vous vous penchez donc sur le problème des répercussions que les conditions psychosomatiques des parents et leurs états émotionnels peuvent avoir sur le développement physique et psychique de l'enfant. Les faits démontrent en effet une telle influence et, bien qu'il y ait des difficultés à expliquer scientifiquement ce phénomène, vos analyses cliniques et votre expérience professionnelle vous confirment chaque jour l'importance que revêt, dans l'unité psychosomatique de la personne humaine, l'élément qui la distingue des vivants dénués de raison : l'âme spirituelle, intelligente et libre. Ainsi votre science professionnelle ne peut-elle faire abstraction des considérations morales et religieuses qui, à un degré plus ou moins fort, interviennent de fait dans la personnalité humaine. Il faut apprécier à leur juste valeur l'importance que les critères moraux et les convictions religieuses peuvent avoir chez les époux aussi bien pour le contrôle et l'expression de leurs sentiments, la promotion ou le refroidissement de leur amour, de leur affection réciproque, de leurs soucis et de leurs espérances, toutes réalités qui peuvent être modifiées, stimulées ou réprimées par les orientations de l'esprit. Vous insistez sur la nécessité de la maîtrise de soi et la domination des passions, afin d'assurer la transmis1 Cf. Mt. 25, 40. Acta Pauli. Pp. VI 99 sion de la vie dans nne rencontre d'amour, dans le respect de la dignité de chacun des époux et l'harmonie de leurs volontés, assurant ainsi les conditions les meilleures pour l'évolution psychologique et somatique ultérieure de l'enfant. Il faut donc louer votre sollicitude à informer les futurs parents de l'importance que revêt l'exercice raisonnable de la sexualité, comme aussi des risques que comporte toute violence exercée sur la faculté generative par l'emploi de médicaments qui ne sont pas ordonnés à corriger ses défauts mais à en empêcher les fonctions normales. C'est pour Nous une grande satisfaction de constater que la psychosomatique génétique appuie et confirme la norme éthique en dénonçant avec une préoccupation croissante les dangers inhérents à l'emploi des contraceptifs. Au contraire, pour augmenter chez les parents la conscience de leur devoir d'exercer leur paternité de façon responsable, l'Eglise encourage, comme Nous l'avons déjà dit en d'autres occasions, tous les progrès que vos recherches peuvent susciter pour faciliter l'exercice d'une telle paternité, de même qu'elle se félicite de vos efforts pour assurer à la conception humaine les conditions les plus favorables pour le développement somatique et psychique de l'enfant. Vous cherchez, comme c'est votre devoir, à combattre toute douleur anormale de la grossesse et de l'enfantement, à condition évidemment de le faire sans risque, sans porter non plus atteinte aux sentiments d'amour qu'inspire une maternité assumée en esprit de sacrifice, apte à exprimer le rapport intime existant entre la mère et son enfant. Mais vous ne devez jamais oublier aussi que votre profession est au service de la vie humaine, de toute vie humaine depuis le moment de sa conception. Les malformations organiques, lorsque ce malheur arrive, ne peuvent priver aucun être humain de sa dignité ni de son droit inaliénable à l'existence : c'est en fait une vision matérialiste de la vie que d'envisager les choses autrement. C'est pourquoi un médecin catholique conscient de ces exigences ne saurait se prêter à des expériences sur l'embryon ou le foetus humain, même pour le progrès de la science, ni même si cet être était destiné, pour des raisons naturelles ou par le fait criminel des hommes, à périr avant d'avoir vu le jour. Et surtout il ne peut, après avoir porté un diagnostic fatal, céder à des" pressions, même les plus respectables en apparence, comme celles de parents qui voudraient recourir à sa science pour échapper à l'épreuve de mettre au monde un enfant gravement handicapé. Lourde responsabilité que la vôtre ! Contre toute tentation qui tendrait à porter atteinte à votre belle profession dont le seul but £st de protéger Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 100 et d'épanouir la vie, efforcez-vous de montrer toujours mieux que ce but ne peut être atteint qu'en mettant au premier plan la signification des valeurs spirituelles. Nous demandons à l'Esprit Saint, Esprit de science et de force, de vous y aider, et Nous demandons de grand cœur au Seigneur de bénir vos personnes et toutes vos familles. III Ad quosdam Reipublicae Democraticae Germanicae sacros Praesules, occasione visitationis « Ad limina » coram admissos.* Venerabiles Fratres, Laeto animo recipimus in has aedas Vaticanas vos, qui in Urbem venistis ad visenda limina Apostolorum, gaudemusque quod Nobis datur sermonem paulisper conferre vobiscum, dignis Pastoribus communitatum catholicarum, spirituali vigore praeditarum, quae intra fines Reipublicae Democraticae Germanicae vobis sunt creditae quarumque sedes iurisdictionales esse cognoscuntur Erfordiae, Magdeburgi, Sverini. Gratiam vobis habemus de verbis, obsequii plenis, quae Nobis fecistis per Venerabilem Fratrem Hugonem Aufderbeck, Administratorem Apostolicum Erfordiensem-Meiningensem, quibusque confirmastis vos et fideles vestros cum beati Petri Cathedra arcte esse coniunctos. Itaque haec congressio quasi imago est illius communionis mentium et cordium, qua vos et communitates catholicae vestrae Ei adhaerens, qui a Christo positus est quasi fundamentum visibile ipsius Ecclesiae. Re quidem vera — quemadmodum omnes probe novimus — haec ecclesialis (( koinonia » — ut Graeco utamur vocabulo — est imprimis proprietas invisibilis, a Spiritu Sancto effecta, qui Ecclesiam interius vivificat et in unum redigit tamquam eiusdem Ecclesiae unitatis principium. Sed est etiam nota visibilis; nam eadem unitas, secundum Christi voluntatem, congruenter ostenditur exterius, in Ecclesia particulari circa Episcopum et in Ecclesia universali circa beati Petri Successorem, quem Dominus petram et clavigerum Ecclesiae suae constituit et Pastorem totius gregis sui. 1 2 3 * Die 24 m. novembris a. 1977. 1 Cfr. unitatis Redintegratio, 2. 2 Mt 16, 18-19. 3 Io 21, 15-17. Acta Pauli Pp. VI 101 Animo grato erga Deum de brevi hoc tempore, quo hac ecclesiali communione impensius possumus frui, paulum commorari libet in perpendendis una vobiscum condicionibus communitatum vestrarum catholicarum ac quidem hac ipsa aetate difficili, quam illae transigunt; cupimusque vos firmare ad officium apostolicum postea obeundum. Idem fieri continget inter vos et Cooperatores Nostros in variis Dicasteriis Romanae Curiae versantibus, quibus relationes vestras de actione pastorali exhibebitis et quibuscum consilia inibitis de rebus in futurum agendis. Ad Nos quod attinet, humane vos hortamur, ut sedulo pergatis navitatem ecclesiasticam apte disponere in territoriis, quae ut Administratores Apostolici interea nomine et auctoritate Nostra vos moderamini, sed cunctis facultatibus instructi omnibusque obligationibus astricti, quae Episcoporum residentialium sunt propriae. Etenim cura animarum recte ordinata postulat, ut Praesul adiuvetur a Curia episcopali eaque valida, quae, varia complectens officia, dirigat aptoque nexu componat apostolicae vitae formas sacerdotum, religiosorum, religiosarum necnon laicorum cooperationem tot in campis actionis ecclesiasticae. Peculiari vero modo vos monemus, ut numquam imminuta sollicitudine et sollertia curas impendatis rei catecheticae, omnibus Christifidelium ordinibus adhibendae. Ut notum est, a recenti Coetu Generali Synodi Episcoporum eadem opera fide instituendi baptizatos, praesertim pueros et iuvenes, ut causa urgens est proposita, quamquam graves interdum difficultates afferuntur ipsi usui huius iuris et officii Ecclesiae, quae aboleri omnino non possunt. Delegatus vester ad illum Coetum, Venerabilis Frater Ioachimus Meisner, Auxiliaris Episcopus Administratoris Apostolici Erfordiensis-Meiningensis, sine dubio rettulit ad vos vel referet de exitu disceptationum synodalium atque de mentium inclinatione inde exorta. Nosmet ipsi autem vos hortamur, ut ad hunc apostolatum catecheticum summo cum animorum vigore porro incumbatis, quatenus sive ad pueros sive ad iuvenes sive ad adultos pertinet; ad quorum utilitatem promoveatis oportet actionem pastoralem etiam quoad doctrinam christianumque ingenii cultum. 4 Praeterea vos commonemus, ut indefessa cum diligentia et paterno cum amore adulescentibus adsitis, qui ad sacerdotium ineundum se praeparant in tribus domibus eorum institutioni destinatis intra fines iurisdictionum vestrarum, id est in Seminario regionali Erfordiensi, in 4 Cfr. Directorium Catechisticum Generale, 97 5 A.A.S. 64 (1972), p. 156. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 102 Opere Sancti Norberti Magdeburgensis et in Seminario Huysburgensi. Quin immo, hac oblata occasione vos rogamus, ut cunctis iis Seminarii alumnis salutem ac Benedictionem Nostram nuntietis eosque certiores reddatis Nos ipsorum saepe meminisse in precibus ; quas Nos propterea fundere, ut ad futura munera illi digne se componant et suo tempore ab Episcopis idonei inveniantur, ut cultui Dei et ministerio Ecclesiae devoveantur. Venerabiles Fratres, post reditum in amoenas regiones vestras, perseverate, quaesumus, officium vestrum episcopale studiose implere, licet difficultates his temporibus obstent. Sint vobis quasi lux irradians in via egregiae illae normae Concilii Vaticani Secundi, quae Decreto de pastorali Episcoporum munere in Ecclesia continentur. Ad hoc quod attinet, in lumine ponere volumus potissimum eiusdem Decreti secundi capitis doctrinam de munere docendi, sanctificandi et regendi portionem Populi Dei, unicuique vestrum commissam. Precationibus Nostris vos confirmare satagimus, Deo supplicantes, ut, Beata Maria Virgine, Regina Apostolorum, et Sanctis Caelitibus vestris, praesertim Sancto Norberto, Archiepiscopo Magdeburgensi, intercedentibus, vos roboret et soletur in aspero labore cotidiano. Auspex demum et pignus caelestium donorum sit Apostolica Benedictio, quam vobis, Venerabiles Fratres, sacerdotibus operam vobiscum sociantibus, utriusque sexus religiosis et fidelibus universis, curae pastorali vestrae concreditis, ex animo impertimus. IV Ad Helvetiae sacros Praesules, occasione visitationis « Ad limina » coram admissos.* Chers Frères dans le Christ, Soyez remerciés pour ces paroles qui témoignent d'une confiance affectueuse envers notre Personne, d'un ferme attachement au Siège de Pierre. Et soyez les bienvenus dans cette Maison du Pape, dans cette Cité de Rome qui constitue notre diocèse. Non seulement vous venez y accomplir en commun le pèlerinage aux tombeaux des Apôtres Pierre et Paul et la visite à leur Successeur ; mais vous avez choisi- la Ville éternelle comme siège de la cent-cinquante-huitième conférence des * Die 1 m. decembris a. 197T. Acta Pauli Pp. VI 103 Evêques suisses, marquant par là votre souci de réfléchir à vos responsabilités pastorales, en harmonie avec ce centre de l'unité et dans le voisinage des Dicastères romains, consacrés aux besoins communs de l'Eglise universelle. De cet esprit, de cet exemple de « sensus Ecclesiae », Nous vous félicitons et Nous vous remercions. Nous formons des vœux chaleureux pour le ministère de chacun d'entre vous, spécialement de ceux qui ont reçu tout récemment la charge episcopale. Notre propos n'est point d'ajouter à vos préoccupations déjà lourdes, ni de Nous substituer à vous dans la recherche et l'adoption de mesures opportunes, aptes à promouvoir la fidélité et le dynamisme apostolique de vos communautés chrétiennes. Les comptes rendus de vos fréquentes « conférences », l'analyse détaillée du volumineux rapport préparé pour cette visite manifestent un tour d'horizon minutieux des problèmes auxquels vous vous attachez à faire face. Nous sommes heureux d'observer avec vous la vie de l'Eglise en Suisse, d'en éclairer la marche, en soulignant quelques efforts qui Nous paraissent particulièrement importants. Tout d'abord, sans négliger vos responsabilités proprement diocésaines, vous êtes soucieux d'organiser, entre les différentes régions linguistiques, une collaboration d'autant plus méritoire qu'elle demeure difficile, étant donné la diversité des langues, des cultures, des traditions très enracinées dans un terroir marqué par le régionalisme des cantons et dont il ne s'agit point, bien sûr, de perdre la sève locale. Cet effort de communion dans vos projets pastoraux s'inscrit dans le cadre de votre cher pays, qui a toujours su harmoniser dans la paix, au niveau fédéral, la communauté de destin, et le bien particulier. Nous encourageons cette coordination nécessaire pour vous, face à des problèmes qui, aujourd'hui, deviennent très vite similaires. Le Saint-Siège n'a pas jugé opportun de retenir le projet d'un « Conseil pastoral national » pour les raisons que vous connaissez, et Nous vous savons gré d'avoir loyalement fait comprendre au peuple chrétien le sens d'une telle décision, prise non seulement dans l'intérêt de l'Eglise universelle, mais dans l'intérêt de l'Eglise qui est en Suisse. Il reste à chercher, en accord avec le Saint-Siège et selon les exigences canoniques, la voie la plus opportune et la plus sûre pour établir un style de collaboration fructueuse entre les services diocésains et interdiocésains, sous l'autorité de la Conférence des Evêques, responsables en dernier ressort de l'unité et de l'authenticité de la pastorale. Vous êtes confrontés, en Suisse comme ailleurs, à un certain nom- 104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale bre de questions nouvelles ou d'initiatives qui demandent intérêt et mûre considération. Il faut en effet annoncer l'Evangile dans le contexte actuel; dans des termes qui puissent atteindre les nouvelles générations; il importe de trouver la meilleure façon de prier et de célébrer; les chrétiens doivent donner un témoignage de charité et de justice adapté aux besoins d'aujourd'hui. Autour de vous, des laïcs et des prêtres manifestent en ces domaines un zèle très actif. Il reste qu'il s'agit souvent de questions délicates : leurs solutions, pour être fructueuses et durables, doivent toujours tenir compte de nombreux éléments qui peuvent échapper à tel individu ou à tel groupe spécialisé, même bien intentionné : la réponse aux divers besoins religieux, avec le respect des sensibilités légitimes, et le souci missionnaire de fidélité à la Révélation, à l'ensemble des énoncés du Magistère, aux règles canoniques, aux décisions du Saint-Siège, à la doctrine sûre des théologiens. En fonction de tous ces éléments, « nova » et « vetera » comme vous l'avez si bien rappelé, il vous appartient non seulement de veiller à la valeur des efforts proposés ou entrepris, mais de former vos coopérateurs à cette appréciation. Le Concile Vatican II, et les applications autorisées qui en ont résulté, tracent le cadre de pensée et la voie sûre à suivre. Ceux qui les négligent ou veulent les contrecarrer, en invoquant la fidélité au passé, sont infidèles à la mission de l'Eglise aujourd'hui et à sa responsabilité pour demain ; ceux qui les outrepassent pour suivre leur propre inspiration édifient sur le sable une Eglise sans racine. Les uns et les autres portent préjudice à l'unité et à la crédibilité de l'Eglise : Nous ne cessons de le dire avec netteté. Nous sommes réduits, faute de temps, à n'évoquer que quelques secteurs où se déploie la vitalité de l'Eglise en Suisse. Grâce à un intense travail de préparation et d'animation, la liturgie rénovée connaît chez vous un bel essor, avec une heureuse participation du peuple. C'est encourageant. Gardez-lui son premier rôle qui est la gloire du Seigneur et l'expression festive du Salut. Nous espérons que les catholiques de Suisse pourront tirer un grand profit du document pastoral que votre Conférence est en train de mettre au point sur le « dimanche des chrétiens ». Nous pensons aussi aux louables efforts réalisés pour une meilleure préparation aux sacrements. A ce sujet les normes qui sont édictées par le Siège Apostolique garantissent l'authenticité et l'équilibre de ce renouveau, en évitant que des éléments importants ne soient négligés, comme par exemple la confession individuelle des péchés y compris celle des enfants qui se disposent à communier. Il faut que les pasteurs en Acta Pauli Pp. VI 105 comprennent le bien-fondé et lui consacrent la place et le temps nécessaires. La préparation au ministère presbytéral demande évidemment de grands soins et vous en mesurez, comme Nous, les exigences théologiques, spirituelles et pastorales que la « ratio institutionalis sacerdotalis » a pour but de fixer. L'institution du diaconat permanent et l'appel aux divers ministères ecclésiaux non ordonnés, qui peuvent être très bénéfiques, sont inséparables de l'éveil et du soutien des vocations sacerdotales, qu'il vous revient aussi d'encourager. Dans le service de la communauté diocésaine unifiée autour de son Evêque, l'Eglise a grand besoin des uns et des autres, chacun à sa place, comme elle a besoin, en même temps que de fonctions tenues par des hommes, d'une large participation féminine en de nombreux domaines de la pastorale où cet apport est irremplaçable. Pour tous, prêtres et laïcs, une formation doctrinale approfondie, jointe à la prière, peut seule permettre de faire face, avec l'intelligence et la rigueur qui conviennent, aux remises en question provoquées par les mutations de civilisation, accentuées par les mass-media. Nous avons beaucoup apprécié, en son temps, l'œuvre, la sagesse et le sens ecclésial du vénéré Cardinal Charles Journet, qui demeure pour nous tous un exemple du théologien fidèle et ouvert. Les théologiens ont en effet une énorme responsabilité dans l'Eglise : puissent-ils ne jamais oublier qu'ils assument une des plus hautes fonctions au service du peuple de Dieu et que leur première règle est de situer leur recherche et leur enseignement à l'intérieur de la foi! S'ils venaient à l'oublier, que la communauté chrétienne soit dûment avertie des exigences de la vérité : c'est une question non seulement de discipline ecclésiastique, mais de loyauté. Nous sommes heureux de penser que vous disposez, grâce notamment aux Facultés de Théologie de Fribourg et de Lucerne, de possibilités avantageuses pour répondre aux exigences d'aujourd'hui. Outre les prêtres, de nombreux laïcs, en particulier des catéchètes, on pu déjà bien approfondir leur foi. C'est très important pour eux-mêmes et pour leurs frères. Nous pensons aux jeunes, dont la persévérance, disons plutôt l'épanouissement spirituel, a besoin d'une nourriture solide et d'une expérience de vie chrétienne communautaire. Nous apprécions aussi la part que vous prenez, comme Evêques, à l'éducation des consciences. Ce faisant, vous aidez à la fois la rectitude morale des croyants, inséparable d'une foi sincère, et l'assainissement des mœurs de la société. Les récentes circonstances vous ont 106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ainsi amenés à préciser, avec clarté et fermeté, le respect dû à toute vie humaine. Et Nous sommes sûr que vous trouverez les moyens de poursuivre cette éducation de la meilleure façon, sans détacher le point en question des autres exigences de la maîtrise de soi dans F amour conjugal, de la vie familiale, de la sainteté du mariage. Vous n'omettez pas non plus de développer le sens de la justice, de la paix, de la pauvreté évangélique, du partage, de la solidarité dans le développement des peuples moins favorisés : vos efforts ne sont pas vains, si l'on en juge, pour ne citer qu'un exemple, par la générosité des collectes de Carême. Certains secteurs posent des problèmes plus aigus chez vous. Le voisinage quotidien des confessions catholique et protestante, notamment dans les foyers de religion mixte, vous incite à pratiquer un œcuménisme sage, à l'intérieur des orientations données par le SaintSiège pour garantir le bien spirituel des conjoints. Un certain nombre se sont engagés dans cette voie avec beaucoup d'ardeur pour retrouver l'unité voulue par le Christ. Puisse cet œcuménisme, pour l'ensemble des chrétiens, se solder, non par l'indifférentisme ou l'éclectisme, mais par une émulation dans la recherche de la Vérité, vécue dans une vraie charité, par une commune croissance dans la foi et par un souci renforcé d'éduquer les jeunes à une foi exigeante! La présence des migrants étrangers, venus en Suisse pour travailler, suscite aussi des questions difficiles. L'Eglise a beaucoup contribué à ce qu'ils trouvent l'accueil et la compréhension qu'ils méritent, et aussi l'aide spirituelle dont ils ont besoin, et qu'apportent avec générosité de nombreux missionnaires, (( pères spirituels » comme vous avez dit : Nous encourageons ceux-ci à travailler en étroite coopération avec vous. Votre pastorale ne peut non plus ignorer le gros afflux de touristes que vous valent la tradition hospitalière et la beauté de votre pays. Nous pensons enfin à la ville de Genève, internationale par excellence, grâce à la présence d'institutions intergouvernementales ou non gouvernementales dont la plupart dépendent des Nations Unies : Nous recommandons vivement à votre impulsion pastorale l'apostolat spécial que vos prêtres et militants laïcs peuvent offrir aux chrétiens de ces milieux qui portent d'énormes responsabilités au service du monde. Nous arrêtons là une énumér'ation de secteurs pastoraux où Nous savons bien que votre zèle est à l'œuvre. Ils demandent sans doute des institutions bien organisées, mais plus Acta Pauli Pp. VI 107 encore nn esprit imprégné de l'Evangile et une grande confiance en la grâce de Dieu. ((Je suis avec vous » dit le Seigneur : telle est la parole réconfortante que ses apôtres doivent sans cesse se rappeler. Que l'Esprit Saint vous éclaire et vous soutienne sur ce vaste chantier où il vous appelle à semer le grain de la Bonne Nouvelle et à veiller à sa croissance, même si vous n'avez pas aussitôt la joie de la moisson ! Pour Nous, ce n'est pas sans émotion que Nous nous souvenons de notre voyage à Genève, de notre visite à l'Organisation Internationale du Travail, au Conseil Œcuménique des Eglises, de notre contact avec les autorités helvétiques et avec le peuple chrétien de Genève. Oui, Nous avons apprécié l'accueil de vos compatriotes, comme Nous apprécions quotidiennement ici le service dévoué et ponctuel des Gardes suisses. Que Dieu bénisse votre pays! Portez à vos prêtres, religieux, religieuses et laïcs notre salut affectueux et la Bénédiction Apostolique que Nous vous donnons de grand cœur ! V Ad Exc.um Virum Eduardum Gierek ad eumque comitantes, coram admissos.* Eccellenza, Ella giunge a Noi dalla Polonia. Basta questo, già, a renderci gradita la Sua visita, mentre il nome della Sua patria evoca nel Nostro animo una piena di sentimenti e di emozioni quale pochi altri nomi potrebbero suscitare. La Polonia Ci è, infatti, carissima : non solo per i ricordi personali che ad essa Ci legano e che, pur risalendo ad un periodo non lungo e ormai lontano della Nostra vita, non sono per questo meno profondi né meno vivi. È nella Nostra memoria, in particolare, l'immagine della grande e bella Varsavia della Nostra giovinezza sacerdotale. La furia distruttrice della guerra si è poi su di essa abbattuta, spegnendo innumeri vite e non lasciando quasi, in essa, pietra sopra pietra ; ma poi la volontà di ricostruzione del popolo polacco — così duramente Colpito * Die 1 m. decembris a. 1977 (cfr. A . A . S . 1978, p. 76). 108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ma non piegato, da questa, come da altre avverse vicende della sua lunga esistenza nazionale — si è fatto come un punto d'onore di far risorgere dalle sue ceneri la città simbolo della sua unità e della sua decisione di vivere, così che all'occhio di chi ora la guardi torna quasi impossibile riconoscerne le antiche ferite : non a cancellare il ricordo, e soprattutto gli insegnamenti, di una terribile guerra, ma ad affermare la continuità di una storia radicata nei secoli e volta verso il futuro, che gli avvenimenti anche più sconvolgenti non riescono a rompere e che la Polonia intende mantenere, nella fedeltà alla propria identità nazionale. Ed è questo l'altro motivo che a Noi rende tanto caro il Suo Paese, Eccellenza. Perché la storia della Polonia è — sin dai suoi primi albori — profondamente impregnata di cristianesimo. Ed anche perché la Nazione polacca ha costantemente conservato i più stretti vincoli con questa Sede Apostolica, la quale per tanti titoli le è grata e che intende, a sua volta, manifestare sempre ad essa la sua sincera e fattiva amicizia. Ancor oggi il rapporto con la Chiesa Cattolica — e con la Santa Sede — costituisce una delle caratteristiche della vita polacca, come Ella, Eccellenza, ha non in una sola occasione ricordato, auspicando che esso abbia ad essere sempre più corretto e costruttivo, per il bene dell'intera collettività nazionale. Pensiamo di poter serenamente affermare che, nella millenaria esistenza del Suo Paese, passata fra così alterne e spesso difficili vicende, l'azione della Chiesa Cattolica si è costantemente svolta in senso positivo, nell'interesse della Nazione anche al di fuori del settore propriamente religioso, segnatamente nel campo della cultura e nella formazione della tempra morale di un popolo, che ha saputo rimanere fiero e generoso anche nei momenti delle più dure prove. Noi siamo certi di poter dare aperta assicurazione che ancor oggi la Chiesa è pronta ad offrire alla società polacca il suo contributo positivo. Essa ne ha la volontà e la capacità, soprattutto quando si tratti dell'educazione al rispetto dei valori morali, inclusi quelli riferentisi all'etica sociale e alla generosità nella cooperazione per il bene comune, nel lavoro e nel libero impegno personale per il reale e completo progresso del Paese. Siamo stati informati delle iniziative che Ella intraprende per la tutela della famiglia, anche promuovendo la costruzione di abitazioni per i giovani sposi, e dei propositi da Lei manifestati in ordine alla elevazione del livello morale della gioventù. Questo riconoscimento che Le Acta Pauli Pp. VI 109 viene anche dalla Chiesa in Polonia significa insieme la volontà di appoggiare simili sforzi, che rispondono del pari a profonde preoccupazioni Nostre e della Gerarchia del Suo Paese. Per sé, la Chiesa Cattolica non chiede privilegi, ma soltanto il diritto di essere se stessa e la possibilità di svolgere senza intralci l'azione che le è propria, per la sua costituzione e per la sua missione. Di tutto ciò abbiamo avuto occasione di parlare più concretamente nel colloquio con Vostra Eccellenza, colloquio che Ci ha offerto altresì opportunità di procedere insieme ad una valutazione dei problemi che interessano la vita dei popoli ed a rilevare il positivo sviluppo dei rapporti fra la Santa Sede e la Polonia. In esso abbiamo espresso il voto e, per parte Nostra, la volontà di cooperare perché, in un clima di fiduciose relazioni fra Chiesa e Stato, e con il riconoscimento dei compiti propri e della missione della Chiesa nella realtà contemporanea del Paese, sia favorita quella " unità dei polacchi nell'opera di costruzione della prosperità della Repubblica Popolare di Polonia ", che è anche nei voti dell'Episcopato. Solo così, del resto, la Chiesa sarà in grado di prestare più pienamente quel concorso che essa desidera dare e che da essa si attende. Un concorso che avrà tanto maggiori prospettive di essere efficace quanto meglio si avvereranno le altre condizioni che favoriscono un alto livello morale nella società, dall'educazione e dalla formazione della gioventù nelle scuole e nelle istituzioni dello Stato alle condizioni dell'ambiente di lavoro e alle situazioni socio-economiche del Paese e della sua popolazione. Noi di cuore auguriamo che le difficoltà che si incontrano in questo settore possano essere sollecitamente e soddisfacentemente superate, per il bene del popolo polacco. Una Polonia prospera e serena è anche nell'interesse della tranquillità e della buona collaborazione fra i popoli di Europa. Accogliamo con grato apprezzamento le espressioni che Ella ha voluto avere per l'opera svolta dalla Santa Sede e da Noi personalmente al servizio della pace, in Europa e nel mondo. Rispondendo essa al profondo convincimento di un dovere impostoci dalla Nostra stessa missione, distinto ma non disgiunto da quello che Ci incombe al servizio della Chiesa Cattolica, degli interessi religiosi e dei diritti umani degli individui e dei popoli, Noi non Ci stancheremo di adoperarci ancora e sempre, come meglio le Nostre possibilità Ce lo consentiranno, perché conflitti fra le Nazioni siano prevenuti o equamente risolti e perché siano assicurate e migliorate le basi indispensabili ad una pa- 110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cifica convivenza fra Paesi e Continenti : non ultime, un più giusto ordine economico mondiale ; l'abbandono della gara ad armamenti sempre più minacciosi, anche nel settore nucleare, come preparazione ad un graduale ed equilibrato disarmo ; lo sviluppo di migliori rapporti economici, culturali ed umani fra popoli, individui e gruppi associati. In questa prospettiva la Santa Sede ha dato il suo appoggio e il suo diretto contributo alla Conferenza di Helsinki per la Sicurezza e la Cooperazione in Europa, ed è ora vivamente interessata a che l'intero Atto finale della Conferenza — nelle sue varie parti, che costituiscono un tutto saggiamente equilibrato, delle quali nessuna può essere indebitamente trascurata — abbia integrale e fedele attuazione da parte di tutti i firmatari. Mentre guardiamo agli oltre due anni trascorsi dalla firma dell'Atto ed alle luci e alle ombre che presenta il quadro della sua pratica applicazione, Ci sembra non meno necessario volgere l'occhio e l'impegno verso il futuro, aftinché le conclusioni di Helsinki sviluppino sempre meglio il dinamico potenziale che in esse hanno racchiuso la volontà e la visione politica dei partecipanti. Noi contiamo molto sul contributo della Polonia alla causa della pace e della buona armonia internazionale. Poste fra Oriente ed Occidente, le sue vaste pianure sono state troppo spesso campo di battaglie sanguinose. Troppo spesso — e Noi pensiamo in particolare all'ultimo grande conflitto — le sue generose popolazioni hanno dovuto amaramente soffrirne : Oswiecim resta a simbolo di tale tragedia e dell'aggressione che l'ha scatenata. La storia stessa sembra quindi garantire che la Polonia vorrà esser sempre — come Vostra Eccellenza ha voluto darCene nuova solenne conferma — elemento di pace e, più che un teatro di scontri, un ponte di avvicinamento e di comprensione. Potremmo terminare, Eccellenza, con un auspicio più bello per un Paese e per un popolo che sono così vicini al Nostro cuore? Benedica il Signore la Polonia, perché sia sempre prospera e felice, nella fedeltà alle sue grandi tradizioni, che a Noi tanto la uniscono, e nell'impegno per un futuro nel quale l'accompagnano i Nostri voti. Accolga, Eccellenza, l'augurio di bene, che estendiamo del pari alla Sua Consorte ed a quanti sono con Lei qui presenti. Acta Pauli Pp. VI 111 VI Ad Exc.um Virum Nicolaum Parsberg Sigurdsson, Islandiae apud Sedem Apostolicam primum Legatum, demandati muneris Litteras testes Summo Pontifici tradentem.* Mr Ambassador, On this solemn occasion, as you présent your Letters of Oredence as the first Ambassador of the Eepublic of Iceland to the Holy See, you likewise evoke the millenary ties between your people and the Catholic Church. And today we are pleased to see realized a new step in the history of happy relations between Iceland and the Holy See. We thank His Excellency the President of Iceland, Dr Kristján Eldjárn, for his personal greetings and good wishes, which we cordially reciprocate. We are also grateful to Your Excellency for your kind words about the contribution of the Catholic Church to the well-being of your country, and for your référence to our own activities at the service of the nations of the world. It is indeed our intention to continue to work for peace and development, as well as for the spiritual welfare of ail peoples. In this regard be assured of our solicitude and friendship for Iceland, for our Catholic sons and daughters, and for ali the peace-loving and industrious people of the Island. There nature constantly speaks to you of God and of the majesty and power of his création. At the same time it demonstrates the need for fraternal collaboration and united action. Our prayer today is that your country will realize to the full its destiny within the family of nations, and go f or ward to ever greater achievements. May the Christian faith of your people be an ever active inspiration for an upright life of service and of édification to other s. To you, Mr. Ambassador, we extend a cordial welcome with the assurance of our support for you in your new diplomatie mission. And upon ali the authorities and Citizens of your land we invoke abundant blessings from God. * Die 3 m. decembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 112 VII Ad Exc.um Virum Salali Omar Al-AIi, Reipublicae Iraquianae apud Sedem Apostolicam Legatum, demandati muneris testes Litteras Summo Pontifici tradentem.* Mr Ambassador, In accepting the Letters accrediting Your Excellency as Ambassador of the Republic of Iraq, we welcome the esteemed envoy of His Excellency President Hassan Albakr, whose kind good wishes we deeply appreciate and cordially reciprocate, and we greet the représentative of the Iraqi people and Government, heirs of traditions in which can be f o und inspiration for advancing the true peace that cannot exist without justice and respect for the human person. We have confidence in the valued contribution that your country can make to that cause, especially in the Middle East. Far too long has that part of the world been a centre of mistrust, hatred and conflict. We hope that everything will now be done to clear away injustices and animosity and to build the foundation of understanding and generosity on which can rest a lasting peace. We pray that the peoples of the Middle East, who acknowledge the greatness and love of the one God, may soon live fraternally together, with wholehearted respect for each others' human and religious rights, especially in the Holy City of Jerusalem. The Catholic Church will not fail to do whatever it can to further this hope, in accordance with the principies of Christianity that it exists to teach. It is the Church's duty to educate its members in the knowledge and practice of these principies. In the schools for which it is in some way responsible, "it aims to create for the school community an atmosphère enlivened by the gospel spirit of freedom and charity ... So it is that the Catholic school educates its students to promote effectively the welfare of the earthly city, and prepares them to serve the advancement of the reign of God The Christian, educated in accordance with his faith, is a devoted worshipper of God and a loyal citizen of his country, whose welfáre he feels duty bound to promote. * Die 3 m. decembris a. 1977. 1 Gravissimum Educationis, 8. Acta Pauli Pp. VI 113 In the fulfìlment of your mission, Your Excellency can rely on the full support of the Holy See in the pursuit of your noble aims and in the further deepening of friendship between the Holy See and the Republic of Iraq and their coopération for the good of ali. Upon you and upon the beloved Iraqi people and their leaders we invoke the blessings and guidance of the Almighty. VIII Ad sacros Praesules Galliae Orientalis, visitationis « Ad limina »' occasione coram admissos.* Chers Frères dans le Christ, Vous savez avec quels sentiments d'affection et quelle volonté d'encouragement Nous avons accueilli vos Confrères de l'Episcopat français au cours de leurs visites (( Ad limina ». Nous avons d'ailleurs été sensible au témoignage que le Président de votre Conférence a bien voulu en donner tout récemment à Lourdes. Oui, Nous avons la simplicité de vous le confier : Nous aimons profondément tous nos Frères les Evêques, si nombreux, si divers et si unis. Les recevoir constitue l'un de nos premiers devoirs et l'une de nos plus grandes joies. C'est le charisme de Pierre qui s'exerce, celui du Frère aîné qui réfléchit avec ses Frères, celui du Père entouré de nombreux enfants. Notre demeure, notre cœur, tout ce que Nous sommes est à vous en ce moment. Notre communion à vos charges pastorales n'est pas un vain mot. Nous rejoignons vos diocèses de l'Est : Besançon, Dijon, Metz, Nancy, Saint-Claude, Saint-Dié, Strasbourg et Verdun. Leur visage Nous est devenu plus proche et plus précis grâce à vos rapports quinquennaux rédigés avec un soin qui dénote votre passion de l'évangélisation. Nous serions tenté de vous dire que Nous avons déjà exprimé l'essentiel de ce que Nous tenions à confier aux Evêques de France, lors des huit visites qui ont précédé la vôtre. Tant de problèmes se recoupent du Nord au Sud, et de l'Est à l'Ouest! Aujourd'hui, il Nous est apparu que Nous pourrions résumer nos impressions générales sur le catholicisme français, méditer avec vous sur la mission episcopale et adresser, à travers vous, un appel personnel aux diverses catégories du * Die 5 m. decembris a. 1977. 8 - A . A . S. , 114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale peuple de Dieu confié à vos soins, aux forces apostoliques, réelles ou en germe, que recèlent vos diocèses et que décrit en détail votre rapport régional. I. Depuis quelque temps, Nous avons donc eu bien des occasions d'évaluer la vitalité du catholicisme français. Nous avons senti la loyauté, le zèle et l'espérance pascale de nombreux Pasteurs, mais aussi leurs préoccupations, leurs souffrances, osons le dire : une certaine lassitude. Pourquoi le taire, puisque vous aimez l'authenticité? Depuis la deuxième guerre mondiale, l'Eglise qui est en France, traverse comme d'autres, une crise profonde et manifeste, dans cette mutation, une certaine fatigue spirituelle. Ce n'est pas le moment de retracer ici la genèse de la situation actuelle. En simplifiant à l'extrême, évoquons pour le premier quart du siècle, la période des « œuvres », marquée par un souci de préservation; ensuite la période de l'éclosion de l'Action catholique, participation ardente à l'apostolat hiérarchique, temps des conquêtes espérées. Ces périodes étaient aussi celles du réveil, de la conversion, de grandes personnalités catholiques s'imposant par la rigueur de leur pensee, par la profondeur de leur engagement spirituel et apostolique : Nous avons personnellement gardé un attachement admiratif pour nombre d'entre eux. La période présente ne manque pas d'aspects positifs. Avec raison, on se montre très sensible à l'incroyance, on se préoccupe spécialement de rejoindre le monde des travailleurs et des pauvres, et aussi de faire face à la mutation culturelle qui affecte la foi de beaucoup, des milieux scientifiques aux plus jeunes générations. Tout cela est évangélique, à condition de ne pas laisser pour compte la masse des fidèles, qui ont un rythme différent et qui, de toute manière, ont besoin eux aussi de ministère pastoral et de structures qu'il importe de rénover plutôt que de supprimer : paroisses, séminaires, couvents, mouvements spécifiquement catholiques. Sinon, le risque existe de voir se développer encore des positions extrêmes qui ne servent pas la cause du Royaume. Certains adoptent en effet un esprit critique d'avant-garde, même dans des revues Catholiques ou d'origine chrétienne, qui bouleverse parfois les données certaines de la théologie, de la spiritualité, de l'éthique, de l'apostolat. D'autres se raidissent, mais pour faire revivre,, de façon stérile et périlleuse, une mentalité comparable à celle de F« Action française ». Tout ceci ne saurait faire oublier la somme de recherches bénéfiques, d'expériences intéressantes, qui témoignent d'une générosité Acta Pauli Pp. VI 115 évidente et de la santé foncière du peuple de Dieu. Mais Nous sommes très conscient, comme vous-mêmes, de réalités préoccupantes, par exemple : le problème des vocations et de la formation au sacerdoce, ici ou là des « liturgies )) inadmissibles, une apathie spirituelle de prêtres, de religieux et religieuses, une évolution surprenante de tel ou tel mouvement d'action catholique, l'admission, chez des personnalités ou des organismes officiellement catholiques, d'hypothèses ou de pratiques manifestement contraires à la foi ou à l'éthique chrétienne, et Nous avons le courage d'ajouter : un certain complexe anti-romain, selon le titre d'un ouvrage récent. Personnellement Nous éprouvons devant tout cela un étonnement douloureux, que d'aucuns prennent parfois pour un manque d'information ou de compréhension. Nous savons pertinemment que vous avez tout le mérite et la lourde charge de faire face vous-mêmes à ces mutations sociales et ecclesiales, qui s'accompagnent d'une crise intellectuelle et spirituelle. Quelle parole prononcer pour vous « affermir », comme le Christ l'a demandé au premier Responsable du Collège apostolique? Ni celle de la nostalgie, ni celle de la peur, mais une invitation très ardente et très confiante à reprendre la voie assurée de l'Eglise catholique, de l'Eglise qui s'est si bien définie au Concile Vatican II, de l'Eglise de toujours. L'Eglise a fréquemment été en crise, plus ou moins. L'histoire nous le montre à chaque siècle et plusieurs fois par siècle. Aujourd'hui même, bien des pays connaissent des tourmentes graves, voire des persécutions. Aucune de ces crises n'est souhaitable, mais aucune n'a été inutile. Bien souvent, elles ont suscité un approfondissement du mystère de l'Eglise — qui sera toujours le déploiement du mystère salvifique du Christ en sa Passion et sa Résurrection —, et une floraison de nouveaux disciples. N'en est-il pas, dans l'Eglise au souffle de l'Esprit, un peu comme dans la nature au retour du printemps? Notre prédécesseur Jean XXIII avait raison d'y croire. Ce printemps viendra. Il faut encore supporter l'hiver. Croyez bien que Nous en savons quelque chose, au poste où Dieu Nous a placé. Nous n'avons pas de meilleure parole à vous redire que celle du Christ lui-même: « J e serai avec vous jusqu'à la fin des siècles». Ensemble, laissons cette promesse, destinée d'abord aux Apôtres et à leurs Successeurs, résonner dans nos cœurs et les fortifier ! 1 II. Attardons-nous un instant à votre fonction episcopale. Plus les temps sont difficiles, plus les chrétiens doivent pouvoir s'appuyer sur 1 Mt 28, 20. • ' , 116 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale le roc. L'Evêque, jadis plus distant, est devenu très proche de son peuple. Qui nierait le bénéfice de cette proximité, de cette simplicité, de cette écoute? Pourtant l'Evêque doit éviter de se laisser totalement absorber par les « partagés » qu'on exige de lui : il arrive qu'ici ou là, des prêtres et des laïcs demandent trop à leurs Evêques. Et surtout l'Evêque doit garder sa personnalité de Guide, évitant de se laisser mettre en condition par les interlocuteurs d'aujourd'hui, de fléchir devant les impressions du moment. Pourquoi? Parce qu'il est, à un titre spécial, le Témoin de la fidélité à l'Eglise, aussi loin qu'elle s'enracine dans le passé, et le Pasteur chargé de voir où, à long terme, il doit mener les brebis. Les critiques, certes, ne lui seront pas épargnées, mais il aura au moins la satisfaction d'avoir accompli sa mission d'Apôtre : c'est en cela que réside le prestige de son ministère. Nous retenons pour vous deux fonctions fondamentales : Docteur de la foi et Bâtisseur d'unité. C'est d'abord dans le domaine de la foi que vous exercez la mission de Docteur, de Guide. Cela suppose pour vous la liberté de penser, de lire, de méditer personnellement et d'écrire. Cela suppose aussi le concours de vos prêtres, l'aide de théologiens qui soient vraiment des (( Maîtres » de doctrine, et le conseil d'experts qui doivent demeurer à leur place, dans leur compétence. Les « bureaux » spécialisés sont à votre service : leur apport qualifié laisse entière la nécessité de votre vision d'ensemble et de votre responsabilité. Ainsi vous pouvez dispenser la nourriture solide dont le Peuple de Dieu a besoin — la recherche continuelle ne tient pas lieu de doctrine ! — et aider au discernement nécessaire des initiatives. Vous êtes appelés aussi à construire l'unité. Nous-même avons reconnu, à certaines conditions, le bienfait de communautés ecclesiales de base à dimensions plus humaines. Mais actuellement les familles catholiques ont tendance à fabriquer des clans dans l'Eglise, qui hésitent à communiquer et à communier sur l'essentiel. Dans le même temps, on nourrit avec raison des projets d'œcuménisme, on veut travailler au rapprochement et à l'unité des peuples. « Médecin, guéris-toi toi-même ». Cette unité doit commencer entre catholiques, entre forces sacerdotales et apostoliques de la paroisse, du diocèse, de la région. Et elle doit se faire autour des Evêques. Nous savons le zèle que vous y déployez. 2 2 Cf. Exhortation apostolique Evangelii nuntiandi, 58. Acta Pauli Pp. VI 117 Déjà,, entre vous, vous poursuivez un travail communautaire intense, aux plans de la région et de la Conférence episcopale. L'Assemblée de Lourdes est chaque année l'occasion de révisions de vie fraternelles et d'engagements communs sur les grands objectifs pastoraux. Que ce soit pour tous vos fidèles, en quête de vérité et d'unité, une source de réconfort et de lumière! III. Mais vous n'êtes pas seuls! Plus de cinq mille prêtres coopèrent à votre charge de l'Evangile dans votre région de l'Est. Vous leur transmettrez notre intime conviction : Evêques et prêtres de ce temps sont plus que jamais appelés à la sainteté. La sainteté ne saurait supprimer les qualités humaines, la formation permanente et toutes les techniques apostoliques, mais elle les transcende ; elle reste la médiation la plus courte et la plus étonnante pour faire rencontrer Dieu. L'Eglise a surtout besoin de pasteurs qui brillent par leur sainteté. Ce sont de tels prêtres qui peuvent éveiller un projet de vie sacerdotale chez les jeunes d'aujourd'hui. Car bien des jeunes — les preuves ne manquent pas — sont capables de vivre le sacerdoce tel que l'Eglise latine le conçoit. Aux prêtres, que Nous appelons volontiers nos amis, à la suite du Christ, Nous disons : n'ayez pas peur ! Relevez la tête ! Vous avez le mérite d'affronter plus que d'autres l'indifférence religieuse et vous en souffrez. Mais votre vie donnée au Christ demeure votre chance. Soyez vous-mêmes ! Appréciez votre sacerdoce, la confiance que vous fait l'Eglise, la grâce incomparable que vous donne le Christ de participer à sa mission ! Ravivez le don spirituel qui est en vous ! Aux dix mille religieux et religieuses de vos diocèses, qu'ils soient dans les cloîtres ou qu'ils participent à l'apostolat, Nous disons : ne craignez pas d'être reconnus partout comme disciples de Jésus-Christ : le monde chrétien, le monde indifférent ou athée ont besoin de témoins qui s'affirment tels ! Investissez vos talents en priorité dans des tâches d'apostolat ecclésial : il y a tant de travail pour les « ouvriers » dont parlait Jésus pour sa moisson ! Maintenez un grand esprit de famille et donc de communauté digne de ce nom, où, à travers des expériences sans doute différentes, religieux et religieuses témoignent d'unité et de charité. Ce serait une erreur de délaisser ce témoignage communautaire, inhérent à la vie religieuse. La relève des vocations préoccupe sans doute gravement chacun et chacune : si les jeunes ont pu être 3 3 Cf. 1 Tm 4, 14. 118 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale éloignés par nn certain style de vie que le Concile Vatican II vous a invités à renouveler, les adaptations excessives ne les attirent pas davantage, si elles sont des concessions à l'esprit du monde. Puissent-ils rencontrer en vous des passionnés de Jésus-Christ et de son oeuvre! Sachez bien l'admiration et la confiance du Pape ! Aux laïcs chrétiens de vos diocèses, Nous disons : aimez l'Eglise, soyez heureux et fiers de travailler, en elle, à ce que l'Evangile pénètre les réalités familiales, professionnelles, sociales. Que les militants gardent leur dynamisme apostolique, articulé sur une vie de foi approfondie, sans laquelle leur engagement aurait la fragilité et la partialité des entreprises purement humaines ! Que leur action soit catholique, ecclésiale ! Et que tous se sentent accueillis, invités à prendre place, à devenir actifs dans les communautés chrétiennes : beaucoup attendent sur la place du village, qui sont appelés à la vigne du Seigneur ! 4 Enfin, Nous tenons à exprimer aux jeunes de vos diocèses et de France notre particulière affection et notre confiance. Nous comprenons leurs insatisfactions et leurs souffrances, dans une société dont les structures multipliées et compliquées, l'esprit de compétition et de profit, de gaspillage et de jouissance, les déçoivent, les étouffent ou les révoltent. Certes, ils sont appelés à changer cette société trop matérialiste. Mais leur combat, lorqu'ils y consentent, est trop souvent animé par des slogans et des techniques de durcissement, de violence, qui défigurent leur visage humain et chrétien et compromettent les causes qu'ils voudraient défendre. Que les jeunes de France se lèvent ! Sans fuir les problèmes de ce temps, qu'ils se remettent en route vers les sources du vrai bonheur : le Dieu de Jésus-Christ, le Dieu que tant de convertis français, appartenant à tous les milieux, à travers tant d'hésitations et de luttes intérieures, ont embrassé pour toujours ! Cela est possible ! Nous savons que, sans diminuer l'importance de la recherche d'action apostolique, des groupes de prière et de réflexion se multiplient parmi les jeunes. A Lourdes, les pèlerinages de jeunes connaissent un succès croissant. Que de hauts-lieux en France ont à retrouver et à adapter leur vocation de sources de foi, d'espérance et d'amour ! De telles expériences, loin de (( démobiliser )) les jeunes selon l'expression fréquente aujourd'hui, leur donnent les vraies (( raisons de vivre ». : Il est temps de Nous résumer. Après le bouillonnement apostolique * Cf. Mt 20, 1-7. Acta Pauli Pp, VI 119 des dernières décades, l'Eglise en France a besoin d'approfondir et d'équilibrer le rapport action-contemplation. Cette conviction personnelle ne rejoint-elle pas celle de votre dernière Assemblée de Lourdes? Nous prions Dieu et la Vierge Marie de donner aux chrétiens de France et à leurs pasteurs le calme et la vigueur, le discernement et la persévérance nécessaires aux ouvriers de l'Evangile. Que l'Esprit Saint, qui sanctifie toutes choses, soude de plus en plus les communautés, spécialement à l'occasion des eucharisties dominicales, expression et source de la vie ecclésiale ! Frères très chers, Nous attendons beaucoup de votre région et de la France ! Avec notre affectueuse Bénédiction Apostolique. IX. Ad eos qui interfuerunt generali coetui Pontificiae Commissionis a Iustitia et Pace.* Monsieur le Cardinal, Messeigneurs, Mesdames, Messieurs, Nous sommes très heureux d'accueillir ce matin notre Commission (( Justice et Paix » à l'occasion de la première Assemblée générale qu'elle tient depuis qu'elle a reçu ses statuts définitifs. Nous nous tournons d'abord avec affection vers les nouveaux membres de cette Commission : hommes et femmes de professions et de milieux divers, vous représentez ici tous les continents, avec leurs soucis et leurs aspirations. Nous saluons aussi nos Frères dans l'Episcopat qui sont parmi vous, les représentants des divers Dicastères, et enfin les responsables de la Commission, le cher Cardinal Bernardin Gantin, votre Président et ses collaborateurs. Dans ce bref entretien, Nous ne voudrions pas vous exprimer seulement notre satisfaction de vous voir réunis autour de Nous et vous dire aussi combien Nous comptons sur vous. Nous désirons également attirer votre attention sur quelques points essentiels de votre activité, afin d'éclairer le sens de la mission que Nous vous avons confiée en vous appelant à faire partie de cette Commission. * Die 9 m. decembris a. 1977. 120 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Le premier point concerne la nature même de votre tâche, telle que le Motu Proprio « Iustitiam et Pacem » l'a définie. Nous savons que ce texte s'est trouvé au centre de vos réflexions, et que vous avez déjà médité sur l'originalité des responsabilités que vous avez reçues. Grâce à Dieu, il ne manque pas d'organismes qui se sont fixés pour but l'étude des problèmes relatifs à la justice dans les divers domaines juridiques, économiques, politiques ou sociaux, et à l'action en sa faveur. Mais la Commission que vous formez s'en distingue essentiellement. En déterminant en effet ses structures définitives, Nous avons indiqué clairement que Nous entendions établir, à l'intérieur de la Curie romaine, un organisme consacré à un service ecclésial précis et bien délimité, qui est d'étudier les problèmes de la justice et de la paix en vue de l'action ; mais dans une perspective pastorale d'évangélisation. Et c'est ici, chers amis, que votre expérience concrète et diversifiée est capitale : vous devez mettre votre connaissance du monde actuel et de ses besoins au service du Saint-Siège et de l'Eglise universelle. C'est ici aussi qu'on voit » combien sont justifiées les directives du Motu Proprio qui vous donnent les membres de l'épiscopat, en chaque pays, comme interlocuteurs premiers et privilégiés: d'une part, ils sont les premier^ qualifiés pour vous faire entendre les aspirations qu'ils perçoivent dans le peuple qui leur est confié, et ils sont aussi, en tant que responsables de l'évangélisation, ceux qu'il convient d'informer et d'aider en priorité dans l'accomplissement de leur mission par rapport aux domaines de votre compétence. 1 Des perspectives immenses s'ouvrent devant vous pour cette tâche d'étude et d'animation. La Commission s'y est déjà bien engagée. Nous voulons simplement souligner avec insistance devant vous, ce sera notre second point, le passage du Motu Proprio concernant la pensée sociale de l'Eglise. Les textes du Magistère sont nombreux sur le sujet, et pas toujours assez connus, utilisés, mis en valeur. Par ailleurs, les problèmes sociaux évoluent, même à l'intérieur des sociétés industrielles ; ils changent de sens et il en apparaît de nouveaux, au plan des communautés nationales comme dans les rapports entre nations. Les chrétiens ne peuvent s'arrêter à la recherche d'un ordre économique plus juste à instaurer, mais saisissant les aspirations à des relations nouvelles entre les personnes et entre les peuples, il doivent montrer que de 1 Iustitiam et Pacem, II, 3. Acta Pauli Pp. VI 121 telles relations ne peuvent se fonder que sur une nouvelle hiérarchie des valeurs et, en définitive, sur la primauté du spirituel. Il vous revient d'agir comme le maître de maison de la parabole évangélique, qui tire de son trésor des valeurs anciennes et des valeurs nouvelles. Les principes de la doctrine sociale de l'Eglise sont toujours valables, mais ils doivent, pour être compris et être efficaces, trouver de nouvelles explicitations en fonction des données de notre temps et de ses besoins. Bien d'autres secteurs connexes de réflexion et d'activité s'offrent à vous, que Nous ne pouvons évoquer, sur les questions des droits de l'homme et des obligations qui en découlent, de la violence qui sape les bases de la convivence humaine, de la liberté religieuse qui n'est pas suffisamment garantie partout... C'est donc une tâche importante qui vous attend. Il n'échappera à personne d'entre vous qu'un tel service d'Eglise requiert des orientations bien particulières. Nous n'hésitons pas à vous dire qu'elles sont d'abord spirituelles. Il vous faudra, certes, accroître encore votre compétence dans vos domaines propres et perfectionner votre connaisance des problèmes actuels, mais il faudra aussi approfondir votre connaissance de la doctrine de l'Eglise et des exigences évangéliques, et il faudra avant tout développer votre sens de la prière et celui du « sentire cum Ecclesia » afin de vous forger la mentalité vraiment catholique et pastorale nécessaire à votre tâche. Elle vous permettra cette largeur de vue que Nous vous souhaitons, afin qu'en tout domaine vos efforts ne soient point isolés, accomplis en quelque sorte abstraitement, mais qu'ils trouvent place — comme vous-même dans notre Curie, si diverse et si unifiée en même temps — dans le souci unique de l'Eglise qui est d'assurer à tout homme sa dignité en ce monde et de lui ouvrir le Royaume de Dieu. Nous savons avec quelle disponibilité et quelle générosité vous avez déjà répondu à notre appel. Nous vous en disons notre gratitude. Et surtout Nous demandons au Seigneur, Auteur de tout bien, de faire fructifier vos efforts et de vous accorder l'amour de l'Eglise et de la fidélité indispensables à ceux- qui veulent se mettre à son service. En son nom, de grand cœur, Nous vous donnons la Bénédiction Apostolique. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 122 X Ad Exc.um Virum Victorem Timotheum Likaku, apud Sedem Apostolicam Malaviae Legatum, demandati muneris testes Litteras S. P. tradentem.* M r Ambassador, It is a pleasure for ns today to accept the Letters acerediting Your Excellency as Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Malawi to the Holy See. In your person we honour ali the Citizens of your country, and through you we send our greetings first of all to His Excellency the President, Dr H. Kamuzu Banda, reciprocating his own best wishes in our regard. We are grateful for your kind words about the beneficiai action of the Catholic Church in your land, especially in what concerns her con- tribution in the educational and medical fìelds. We can tell you with ail conviction that the solicitude shown through such activities is an expression of the fraternal love that Christ wished his Church to have for all his brethren. His own example is a constant inspiration to all the clergy and religious serving in Malawi, as well as to all loyal Citizens concerned with the total well-being of their fellowmen. We likewise appreciate your allusion to the contribution made by the Holy See in the international sphère, in furthering moral and spiritual values and in helping to create a true peaceful atmosphère in which integral development can thrive. The Holy See is indeed committed to thèse aims and will pursue them. In particular it will continue to proclaim and défend fundamental human rights, the promotion of which we have called "a sure path to peace V We stated moreover that " while promotion of the rights of the human person leads to peace, at the same time peace contributes towards the realization of this aim " . Be assured therefore, Your Excellency, that in this precise way the Holy See endeavours to be of service to your people and to ali the peoples of the world. The success of your own mission is the object of our prayers today, as we invoke God's blessings in abundance on the authorities and ali the Citizens of Malawi. 2 * Die 12 m. decembris a. 1977. 1 Message of 10 December 1973, on the Twenty-fifty Anniversary of the Universal Déclaration of Human Rights. 2 IUd. Acta Pauli Pp. VI 123 X I Ad Exc.um Virum Urna Shankar Bajpai, apud Sedem Apostolicam Indiae Legatum, demandati muneris testes Litteras S. P. tradentem.* Mr Ambassador, We thank Your Excellency for the kind words you have spoken. We are grateful for the cordial greetings form the President and the Prime Minister and from the Government and people of India, and ask you to transmit our prayerful good wishes for their welfare. We are happy to receive the distinguished représentative of a nation that, as you have recalled, is by tradition respectful of the human right of freedom in seeking God and worshipping him. Only in freedom can a human being direct himself towards the good ; only if he makes a knowing and free choice and is not under external constraint is he acting in accordance with his nature. This right has been enshrined in your country's Constitution as one of the fundamental rights of all persons. The Catholic Church asks no more than is laid down in the Constitution of India, which explicitly guarantees the right to freedom of conscience, the right to profess, practise and propagate religion, and the right of religious groups to manage their own affairs in matters of religion. It is within such a framework that the Church can fulfil the mission for which she exists. The institutions for religious, charitable and educational purposes which the Church has the right to establish and maintain are intended to serve the people of your country. We know that thèse institutions are making every effort to fulfil this purpose, not only by answering the call of extraordinary problems, such as have been brought upon the province of Andhra Pradesh through a great natural disaster, but also by responding to the ordinary needs of everyday circumstances. Individual Catholics also are obliged by their religion to give ready service to the common good. And we are confident that in India too they have not ignored this obligation but have done their duty as loyal Citizens of their country. In view of these happy relations, as well as for many other reasons, we bid Your Excellency a very hearty welcome. We assure you of the * Die 12 m. decembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 124 willingness of the Holy See to give you every assistance in your important task as a diplomai. We invoke upon you abundant favours from God, asking him also to bless the highly esteemed authorities of your country and the entire Indian people, for whom we have always had a sincere affection. This affection has increased with our visit to Bombay, which in spite of the years that have passed remains cherished in our memory, and with the contacts we have had with outstanding fellow countrymen of yours who have done us the honour of coming to see us in the Vatican. XII Ad Exc.um Virum Victorium Cordero di Montezemolo, apud Sedem Apostolicam Italiae Legatum, demandati muneris testes Litteras S. P. tradentem.* Signor Ambasciatore, Le nobili, deferenti parole che Ella ci ha testé rivolte all'atto di presentare le Lettere Credenziali di Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Italiana presso la Santa Sede, destano nel nostro animo, quale risposta immediata e spontanea, sentimenti di viva riconoscenza per quel che ha voluto dire della nostra Persona, e di non meno viva compiacenza per le disposizioni con cui Ella si accinge a svolgere la sua alta missione. La presentazione delle credenziali non è certo un atto o un adempimento puramente formale, ma segna una tappa significativa nell'iter delle relazioni bilaterali tra Stati ed enti Sovrani. Noi riteniamo che un incontro del genere non sia mai vuota cerimonia, e che men che mai lo sia nel caso presente, tanto molteplici e singolari sono i vincoli che uniscono l'Italia alla Santa Sede e tanto stretta è l'interconnessione che sussiste tra la « Sedes Beati Petri », incentrata su Roma, e lo Stato Italiano, di cui è capitale la stessa Città. Ella ha evocato al Nostro sguardo, Signor Ambasciatore, un'Italia protesa — com'è nelle aspirazioni dei suoi figli generosi e geniali — a trovare le vie di un più elevato sviluppo, culturale e civile, come di una giustizia e di una sicurezza aderenti alle legittime aspettative delle forze sociali che vi operano ; intenta, inoltre, a perseguire forme di più orga* Die 12 m. decembris a. 197T. Acta Pauli Pp. VI 125 nica unione con i Paesi della Comunità Europea e rapporti fecondi di amicizia, di pace e di cooperazione con le altre Nazioni del mondo. Di fronte a questa immagine di un'Italia moderna, matura, dinamica, la Santa Sede non può che esprimere il suo compiacimento, spronandola a fare offerta agli altri popoli — come in passato, e più che in passato — di quell'incomparabile patrimonio di sapienza, di equilibrio, di bontà, di fede, di cui è portatrice nel mondo. Ella non ha mancato tuttavia di fare un accenno alle difficoltà create anche nel momento presente, dalla non facile congiuntura economica che investe praticamente tutti i Continenti. Per parte Nostra, Noi non possiamo tacere, con una preoccupazione che è manifestazione del Nostro particolare interesse e del Nostro affetto, di altri fattori che, come in particolare le ripetute manifestazioni di violenza, rendono meno serena la vita dell'Italia e meno sicuri gli auspicati suoi progressi verso mète ognor più avanzate di tranquillità nella concordia dei cittadini, di benessere nella fattiva collaborazione delle distinte componenti della società, di sicurezza nella salda fedeltà ai valori morali che stanno alla base della condotta individuale e della compagine familiare e sociale. Tanto più vivo e cordiale è il nostro auspicio che l'Italia sappia presto e con positivo esito superare il difficile momento presente e trovare le vie di una sempre più ordinata e pacifica convivenza civile, rispettosa dei diritti e dei legittimi interessi di tutti, e per tutti benefica. La Sua missione presso di Noi, Signor Ambasciatore, ha inizio mentre sono nel loro pieno i lavori intesi a predisporre, di comune consenso, quelle modificazioni del vigente Concordato fra l'Italia e la Santa Sede che si rivelino opportune o necessarie in considerazione della evoluzione politica e sociale verificatasi in Italia, particolarmente dal momento in cui essa, approvando la sua nuova Costituzione, aveva confermato solennemente il riconoscimento dei Patti Lateranensi quale norma dei rapporti fra lo Stato e la Chiesa. Condividiamo l'auspicio che le trattative in corso — nelle quali la Santa Sede si è sforzata di procedere in fedeltà allo spirito del Concilio Vaticano II — possano sollecitamente giungere ad una conclusione soddisfacente, nell'esercizio di quel dialogo al quale tanta importanza annettemmo sin dall'inizio del Nostro Pontificato, ad esso dedicando la prima Nostra Lettera Enciclica. È attuale ai nostri giorni, è tuttora valido il dialogo? Noi rispon1 1 Cf. AAS (1964) 56, pp. 637 ss. 126 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale diamo affermativamente ; ma, forse, esso si è fatto più difficile. Così è da pensare, se teniamo presenti gli eventi e i mutamenti, di ordine e di segno diverso, che si sono verificati sotto l'incalzare di un moto di trasformazione che sembra aver investito, prima che le persone e le cose, i costumi e le mentalità. Eppure, questa riconosciuta maggiore difficoltà del dialogo non ci esime dal dovere di coltivarlo. Dialogo è, infatti, colloquio che stimola le facoltà spirituali ; è sforzo leale d'intesa ; è volontà, anzi buona volontà di giungere ad un accordo ; e accordo — come amava spiegare ed inculcare nelle sue lezioni un non dimenticato maestro ed operatore del diritto, che fu anche uomo di fede profonda, il prof. Francesco Carnelutti — è incontro di cuori (« cor ad cor » ) , cioè armonia che si stabilisce tra le persone e che precede, quale suo indispensabile substrato morale ed umano, ogni pattuizione giuridica. Se c'è dialogo, se c'è questa interiore attitudine, allora è possibile la composizione delle questioni anche se intricate, e prevalente — come nel caso dei rapporti tra Stato e Chiesa — diviene il doveroso riguardo al bene comune di quanti — cittadini e fedeli — appartengono, ad un tempo, all'una e all'altra società. Allora la comunità ecclesiale e quella civile si incontrano, con reciproco vantaggio, per intendersi e per collaborare ad un servizio, che si rivolge agli stessi destinatari. Noi vogliamo augurare all'Italia un avvenire di prosperità, di coesione, di esemplarità nella famiglia internazionale dei popoli, anche per corrispondere alla situazione davvero unica che le è stata riservata, di ospitare — nel cuore del suo territorio — il centro è il cuore dell'Orbe cattolico. Noi vogliamo augurare allá Chiesa ch'è in Italia una crescita tale che gli elementi costitutivi della sua fede e della sua tradizione cattolica si risolvano a beneficio della stessa vita civile e, perciò, di tutti i cittadini. Noi vogliamo altresì augurare che siano mantenute ed abbiano, anzi, sviluppo coerente, equilibrato, fruttuoso le pacifiche relazioni fra questa Sede Apostolica e l'Italia. E Ci piace suggellare questo triplice auspicio invocando su questa Terra, da Dio amata e privilegiata, l'effusione continua dei suoi favori, in pegno dei quali impartiamo all'intera Nazione Italiana, al suo Capo come a Lei, che ne è degno rappresentante, l'Apostolica Benedizione. Acta Pauli Pp. VI 127 XIII Ad Exc.um Virum Dia Allah El-Fattal, Reipublicae Arabicae Syriacae apud Sedem Apostolicam Legatum, demandati muneris testes Litteras S. P. tradentem.* Mr Ambassador, We deeply appreciate the kind expressions of His Excellency the President of the Syrian Arab Republic which you have transmitted. We ask you to assure him of our gratitude and of our fervent prayers for his welfare and for that of ali the Syrian people. Your Excellency has evoked the period when you were here on an earlier occasion, twenty-five years ago. The attitudes of many men and nations have undergone considerable changes in that time. Yet it has not sufficed for the growth of satisfactory understanding and trust between the peoples of the Middle East, which, as you have said, have continued to sufîer terrible tragédies. You mentioned especially the Palestinian people. They are of particular concern to us, since among others they have suffered and are suffering most. On various occasions we have declared our profound sympathy with them. We consider that, in spite of the deplorable acts of violence with which their cause is at times proposed to world attention, it ought to be given most serious and generous considération. However, ali the peoples of the Middle East, without exception, are of deep concern to us, for ali are suffering, not only in the repeated armed conflicts but also through the continued effecta of the unsettled situation. We welcome your statement that your country is fully committed to a global solution by peaceful means, with the ultimate goal of the establishment of a just and lasting peace. We hope that ali the parties in volved will show in their deeds a sincere dedication to this cause and take the concrete steps possible to build up a favourable atmosphère and prepare the ground for progress towards the conclusion we long for. Whatever aid can be offered by the Holy See towards the attainment of that goal will not be withheld. In the performance of your high * Die 15 m. decembris a. 1977. 128 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mission as an ambassador, which is a mission of peace and understanding, Your Excellency can count on our wholehearted assistance and that of our collaborator s. We ask God in his mercy and power to make it prosper for the good of all. XIV Ad Exc.um Virum Klos Vissesurakarn, Thailandiae apud Sedem Apostolicam Legatum, demandati muneris testes Litteras S. P. tradentem.* Mr Ambassador, In accepting with pleasure your Letters of Credence, we would ask Your Excellency to convey to His Majesty the King of Thailand our sincere gratitude for his kind greetings and good wishes and to assure him of our prayers that God may guard and guide him and give true prosperity and peace to him and his people. Man's striving for the attainment of the goals of peace and prosperity is not considered by the Church to be extraneous to her mission. You have described how people inspired by her message have in Thailand played an important part in the fìelds of medicine and éducation and have been instruments for the transmission of ideas helpful for the further development of your country. The message that the Church has the honour to serve is addressed to real men and women in the midst of their real needs of material goods and of the conditions necessary for their intellectual, moral and spiritual development ; and Christian charity, which is an essential part of that message, compels committed members of the Church to respond as generously as they can to the call of those needs. We are happy that you have emphasized, in full accord with the noble traditions of Thailand, the prééminence of spiritual over material values. Many factors enter into the proper development of human beings and none of them can safely be ignored in fostering their development. But it would be a complete inversion of the natural order of things it the true scale of values were undermined. Rather the material values are sought in order to provide a secure basis for the building of the spiritual, and the spiritual values serve to give meaning to the material. * Die 15 m. decembris a. 1977. Acta Pauli Pp. VI 129 We are pleased too that you have reaffirmed the importance of seeking economie and social justice at all levéis of national and international society, and we ask God to bless the praiseworthy efforts being made in this direction by the people of Thailand, whom we greatly esteem and in whose endeavours for the promotion of this cause we have much trust. We look forward to continued cordial coopération between Thailand and the Holy See for the welfare of ali, and we invoke upon you abundant divine favours, that your mission may be fruitful in much good. X V Ad Exc.um Virum Prudentium Llach Schonnenberg, Reipublicae Salvatorianae apud Sedem Apostolicam Legatum, demandati muneris Litteras testes S. P. tradentem.* Señor Embajador : Sentimos gran alegría al recibir hoy a Vuestra Excelencia en este acto en el que nos presenta sus Cartas Credenciales como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de la República de El Salvador ante la Santa Sede. Al abrirle ahora nuestro ánimo, brota espontáneamente en Nos un primer sentimiento, que se traduce en una expresión de cordial acogida : bienvenido seáis, pues, Excelencia, a este centro de la Iglesia, hacia el que miran con afecto y esperanza tantos salvadoreños. Por ello, permitidnos que en Vuestra Persona, trascendiendo toda debida cortesía, tributemos un sentido homenaje de especial estima para con El Salvador y cada uno de sus habitantes, sin distinción alguna. El País cuya representación ostenta, Señor Embajador, atrae con frecuencia nuestro pensamiento benévolo y nuestra solicitud más cuidadosa. Sabemos bien, en efecto, que la gran mayoría de los salvadoreños vive su existencia con una referencia ideal a su fe católica y no olvida las múltiples implicaciones prácticas que en lo personal, lo familiar y lo social esa condición lleva consigo. Todo esto hace surgir un conjunto de relaciones y expectativas a las que la Santa Sede y la Iglesia, fieles a su deber, no pueden menos de prestar atenta reflexión. Ante todo es de reconocer y alabar el empeño del pueblo salvadoreño * Die 15 m. decembris a. 1977. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 130 por mejorar sus condiciones generales de vida, partiendo de esa visión global del hombre y de la humanidad que le enseña la Iglesia. Ella, por su parte, promueve y alienta esas aspiraciones, dentro del ámbito de su competencia específica. Por esto, mientras también en ese País reivindica la imprescindible libertad para predicar la fe, enseñar su doctrina moral y social, y ejercer su misión entre los hombres sin traba alguna, ella desea siempre respetar las competencias del poder temporal en su esfera propia y aceptar un diálogo constructivo con las autoridades civiles, con miras a mejor servir la vocación personal de quienes son a la vez fieles y ciudadanos. La Iglesia, en efecto, cree que este es el camino para prevenir males, superar un clima de violencia que, por desgracia, ha causado a veces lutos también en campo eclesial, y construir una atmósfera social en la que se enmienden adecuadamente injusticias evidentes, que impiden que los bienes creados lleguen de manera equitativa a todos <( bajo la égida de la justicia y con la compañía de la caridad » . 1 2 3 Señor Embajador : al hacerle partícipe de estas perspectivas y esperanzas, confiamos en que su misión, que le deseamos muy feliz y fecunda, contribuirá a corroborar un espíritu de sereno entendimiento entre su País y la Santa Sede. Quiera entre tanto hacerse portador de nuestro deferente saludo ante las supremas Autoridades de El Salvador y ante todos los queridos salvadoreños para quienes suplicamos con intensidad de afecto paterno las mejores bendiciones del Altísimo. 1 cf. r.p., 13. 2 Cf. Gaudium et Spes, IQ. 3 Gaudium et Spes, 69. Sacra Congregatio pro Episcopis 131 ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS DECRETA I C I V I T A T I S PLEBIS ET SQANENSIS-PITILIANENSIS De mutatione finium De animarum profectu apprime sollicita, quaecumque pastorale ministerium rectius componendum poscit Apostolica Sedes fovere satagit. Quapropter cum expostulatum sit ut paroeciae vulgo nuncupatae (( Santa Fiora )), « Bagnolo » et « Ragnore », ad dioecesim Civitatis Plebis pertinentes et intra limites regionis civilis Etruriae exstantes, in iurisdictionem Episcopi Soanensis-Pitilianensis transferentur quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem spirituali dominici gregis utiliora regimini profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. VI tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Proinde suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, memoratas paroecias « Santa Fiora », « Bagnolo » et « Bagnore » a dioecesi Civitatis Plebis separat et finitimae dioecesi Soanensi-Pitilianensi adscribit, ita quidem ut ecclesiastici fines cum civilium regionum limitibus conveniant. Statuit quoque eadem sacra Congregatio ut una cum territorio paroeciarum adnectantur ecclesiae, oratoria, coemeteria paroecialia, piae fundationes et quaelibet alia ecclesiastica bona ad eadem ecclesias et oratoria quomodocumque spectantia. Documenta et acta singulas de quibus agitur paroecias respicientia, a 132 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Curia Civitatis Plebis ad Curiam Soanensem-Pitilianensem transmittantur. Ad clerum vero quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti in cuius territorio ecclesiasticum beneficium vel officium legitime detinent ; ceteri autem clerici dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur, in cuius territorio legitimum habent domicilium. Uniuscuiusque tamen dioecesis Ordinario fas est — ob congruas rationes — collatis consiliis cum sacerdotibus et clericis quorum interest, aliter de eorum incardinatione disponere. Ad haec omnia perficienda sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum P. D. Ioannem D'Ascenzi, Episcopum Soanensem-Pitilianensem, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eamdem sacram Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 28 octobris 1977. B SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L. © S. ® Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis II A R I A N E N S I S ET BOVINENSIS De mutatione finium Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit Exc.mi PP.DD. Iosephus Lenotti, Episcopus Podianus, Bovinensis et Troianus, et Nicolaus Agnozzi, Episcopus Arianensis, ab Apostolica Sede postulaverunt, ut dioecesium sibi concreditarum fines aliquantulum mutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi mutationem aeternae animarum saluti profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. V I , sibi tributarum, oblatis precibus annuendum censuit. Sacra Congregatio pro Episcopis 133 Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, quae sequuntur decernit : 1. a dioecesi Bovinensi separat atque perpetuo dioecesi Arianensi adnectit integrum territorium municipii vulgo (( Montaguto » nuncupati ; 2. a dioecesi vero Arianensi distrahit atque perpetuo Bovinensi dioecesi adnectit integrum territorium municipii vulgo « Monteleone » appellati. Quamobrem documenta et acta praefatorum territoriorum clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia a curia a qua ad curiam cui illa nuper sunt aggregata, ab eis ad quos spectat, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda sacra Congregatio pro Episcopis Exc.mum P. D. Iosephum Lenotti, Episcopum Fodianum, Bovinensem et Troianum deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 15 mensis novembris 1977. 93 SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L. & S. ffi Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis 134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere. Nimirum praefecit : Die 12 Decembris 1977. — Titulari Episcopali Ecclesiae Thuccaborensi R. D. Petrum Dean, curionem paroeciae Sancti Nicolai in urbe Caebuana, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Antonii Mabutas y Lloren, Archiepiscopi Davaënsis. Die 2 ianuarii 1978. — Cathedrali Ecclesiae Insulae Grandis R. D. Laurentium McNamara, e clero dioecesis Kansanopolitanae-Sancti Iosephi. — Titulari episcopali Ecclesiae Perdicensi R. D. Thomam A. Costello, parochum in dioecesi Syracusensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Francisci L Harrison, Episcopi Syracusensis. Die 3 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Trilacunensi, noviter erectae, R. D. Geraldnm Majela Reis, e clero Marianensi. — Praelaturae Rondohiensi, noviter erectae, R. P. Iosephum Martins da Silva, sodalem Congregationis Beatae Mariae Virginis Sanctissimi Sacramenti, cum charactere episcopali. — Praelaturae Coxinensi, noviter erectae, R. P. Clodoveum Frainer, O. F. M. Capp., cum charactere episcopali. — Titulari Episcopali Ecclesiae Goritanae R. D. Ludovicum Colussi, e clero Caxiensi Australi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Gerald! Fernandes Bijos, Archiepiscopi Londrinensis. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 135 SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM DECRETA I LUCEN. Beatificationis et canonizationis Servae Dei Anitae Cantieri, Virginis III Ordinis saecularis Carmelitarum Discalceatorum. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Suavissimus Lucensis Ecclesiae flos, Anita Cantieri, Christi bonus odor nostris, quibus vivimus, temporibus exstitit. Non diu vixit ; grandia facinora haud patravit; non innumeri homines de ea locuti sunt, quae satis circumscriptis finibus terrenam peregrinationem complevit. Vehementi tamen sanctitatis desiderio acta, humiliter et simpliciter omnia in Dei laudem et in fratrum bonum perseveranter et fortiter perfecit, nihil antiquius habens quam ut, Christo confixa cruci, in eo et cum eo gratiae et laetitiae scaturigo pro Ecclesia et mundo fieret. Dei Famula Lucensi in urbe, parentibus Davino Cantieri et Maria Annuntiata Fanucchi, die 30 Martii anno 1910, undecima ex duodecim filiis, nata est, et die 3 Aprilis in basilica Sancti Frediani baptizata, nominibus acceptis Maria, Bruna, Anita, quo ultimo semper in familia est nuncupata. Infantiam domi et apud piam quandam mulierem, quae puerorum curam gerebat, egit. Vix quinquennis, digna habita est quae ad Paenitentiae Sacramentum accederet, sacram Eucharistiam primo sumeret, Spiritus Sancti sigillo per Confirmationem signaretur. Primis studiis publica in schola cum laude absolutis, apud Sorores Lucenses a S. Dorothea in studia « complementaria » et « technica », ut aiunt, incubuit, institutiones linguae latinae et gallicae privatim praeterea accipiens. Quod usque ad undevicesimum aetatis annum egit, in bonum Actionis Catholicae actuosissimam etiam operam impendens. Vocationem ad statum religiosum cum experiretur, anno 1930, die 24 Maii, moderatoris spiritualis consiliis suffulta, apostolicis operibus 136 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale valedixit et inter Sorores Tertiarias Oarmelitides a S. Teresia loci v. San Martino a Campi Bisenzio admitti petiit, ubi et humanis et supernaturalibus visa est enitere dotibus, prae primis assiduae orationis studio, vehementi patiendi amore, incensissimo animarum zelo. At, cum diutino morbo laboraret, post quindecim fere menses in asceterii postulatu exactos, infirmae valetudinis causa ad saeculum reverti debuit, haud idonea ad religiosam vitam ducendam habita. Aegrota ad suos reversa, nihil de inito persequendae perfectionis studio demisit, sanctitatis suae semitam divinas voluntates habens, a quibus et in universis pendere et ad nutum fidelissime pulsus recipere et sequi, velut spiritualis vitae rationem sibi proposuit. Phthisi in pulmonibus et in abdomine vehementer correpta, dum necessarias curas non omittit, Dei providentiae quam maxime se tradit, quam et in progrediente in dies a mundo seiunctione et in diro corporis martyrio laudat et benedicit. Paullatim et dilectissimae sibi Actionis Catholicae operibus et missionali apostolatui valedicere debuit, atque, qualibet humana salutis spe deposita, in novam missionem sibi caelitus collatam intendere. Persuasum enim habebat (( sublimiorem missionem a Deo se accepisse, missionem scilicet patiendi ». Inde Servae Dei verba : « Intellexi vocationem mihi collatam fuisse immense Deum diligendi, eius quovis temporis puncto voluntatem adimplendo, quod serene mihi est faciendum, ita ut nemo de meo martyrio certior fiat, quod ad Dei dumtaxat gloriam perpeti debeo ». Per decennium itaque humilis et suavis virgo Crucem Domini maxima spiritus simplicitate portavit, honorem et privilegium censens quod sibi donatum fuisset pro Christo, non solum ut in eo crederet, sed ut etiam pro illo pateretur (cfr. Philip. 1, 29). Aequo animo dissolutionem corporis sui sustinens, patientiae imaginem in se omnibus praebebat qui eius ad lectum accedere poterant, quos et ad Deum diligendum verbis et exemplis trahere enitebatur, et ad amorem erga Ecclesiam operibus probandum. Sodalitio « Regnum Christi » adscripta, officium suum censebat pro Christi honore vires impendere, tunc praesertim temporis cum, novissimis vitae annis, dirum bellum Europam vastabat. Communicans Christi Passionibus, gaudebat se fiere posse cum flentibus et adimplere quae deessent Passionum Christi pro eius Corpore, quod est Ecclesia. Victima pacis in accepta patienter aegritudine constituta, dolores suos cum Christi Sacrificio coniunctos Patri offerebat ut pax mundo rediret. Inter Tertiarios Saeculares B. Mariae V. de Monte Carmelo et S. Teresiae a. 1938 recepta, Dei Famula Carmeli spiritus divitias abunde usurpavit, per orationis et paenitentiae semitas ad miram cum Deo in- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 137 timitatem perveniens, qua ad iugem cum Deo communionem atque ad divinae praesentiae experientiam evecta videbatur. Nihil de pristina simplicitate misso, in omnibus dulcior et patientior apparuit, et simul vehementiore ardore accensa pro salute hominum. Pari enim studio et colloquium cum Deo quaerebat et apostolico zelo fratres ad eum trahere enitebatur, quod oratione, sacrificio, verbis pro posse procurabat. Nec modicum potentiae inerat virtutibus eius, praesertim patientiae, dulcedini, mirae ad Dei voluntatem conformitate quibus allecti, multi Christifideles, dum Anitae extollebant exempla, ad fideliorem et sanctiorem vitam christianam ducebantur. Testis Dei amoris in sua infirmitate reddita, Dei Famula, brevi morbo progrediente consumpta est. Mortem instare iam persentiens, die 23 Augusti a. 1942 familiares circa lectum voluit, quos ad Te Deum et Magnificat cantandum adhortata est. Die proxime sequenti, cum Deo et Beatissima Virgine Maria, cuius fuit cliens addictissima, maxime coniuncta, de hoc mundo ad Patrem transivit, a multis fidelibus collacrimata, qui Anitam maxime diligebant et existimabant, ab illis « la Santina dell'Arancio », a nomine regionis urbanae ubi Dei Famula vixerat, nuncupatam. Sanctitatis fama, quae Famulam Dei, dum inter vivos degeret, circumfuderat, latius post eius mortem diffundi coepta est eamque Deus supernis signis confirmare visus est. Hinc super eadem sanctimoniae fama instructus est, a die 20 Decembris a. 1954 usque ad diem 13 Martii a. 1957, apud Curiam archiepiscopalem Lucensem processus ordinaria auctoritate Romamque deinde translatus est. Plurimae interea litterae postulatoriae cardinalium, archiepiscoporum, episcoporum et parochorum necnon et religiosorum ac religiosarum et personarum in dignitate civili constitutarum ad Summum Pontificem missae sunt, quibus introductio Causae beatificationis Servae Dei apud Apostolicam Sedem postulabatur. Servatis itaque omnibus de iure servandis, Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis Servae Dei perpensis, edixit die 15 Iunii a. 1960 ad ulteriora procedi posse. Quapropter, instante Rev.do P. Simeone a S. Familia, postulatore generali Ordinis Carmelitarum Discalceatorum, habitus est, die 4 Ianuarii a. 1977, Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, quem secuta est Congregatio Peculiaris Patrum Cardinalium, die 5 Maii eodem anno celebrata, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Silvius Cardinalis Oddi, Causae ponens seu relator, dubium proposuit disceptandum : An introducenda sit Causa beatificationis in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et Patres Car- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 138 dinales, omnibus mature perpensis, adfirmando responderunt, esse videlicet Causam introducendam, si tamen Summo Pontifici placuisset. Facta denique super hisce omnibus, die 11 Iunii hoc anno 1977, Summo Pontifici Paulo VI per subscriptum Cardinalem Praefectum relatione, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 11 Iunii a. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. & S. 83 Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis II VALENTINA Beatificationis et canonizationis Servi Dei Aloisii Amigó Ferrer, Episcopi Segobricensis, O.F.M. Cap., fundatoris Congregationum tertiariorum Capuccinorum B.M.V. Perdolentis et Sororum tertiariarum Capuccinarum a Sacra Familia. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Spiritus Sanctus, qui semper Sponsae suae Ecclesiae sapienter astitit, decursu saeculorum nunquam desiit praeclaros homines suscitare qui, signa temporum interpretantes, eiusdem Ecclesiae necessitatibus subvenirent. Inter quos praeclaros homines annumerandus est Servus Dei Aloisius Amigó Ferrer, qui, ut saluti iuventutis in vitia proclivis providere^ binas condidit Congregationes Religiosas, unam virorum, alteram mulierum, pro iuvenibus utriusque sexus; quae Congregationes non solum in Hispania, sed etiam in America Latina aliisque nationibus feliciter dilatatae sunt. Aloisius Amigó Ferrer in Hispania, in oppido Masamagrell intra archidioeceseos Valentinae fines, piis honestisque parentibus, die 17 mensis Octobris a. 1854 natus est, qui ei in baptismatis fonte Iosephi Mariae nomen indidere. Duodecimum annum agens seminarium dioecesanum petiit, ubi studio scientiae litterarum sedulo incubuit. Anno vero 1874, non levibus superatis obstaculis, Bayonam in Gallia se contulit, ut a Superioribus Capuccinorum, qui eo ex Hispania propter tunc temporis angustias convenerant domumque novitiatus aperuerant, inter S. Francisci asseclas admitteretur. Seraphici Ordinis veste indutus, die 12 Apri- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 139 lis eiusdem anni, tirocinium felix et devotus iuvenis iniit, regulari observantia et exercitio virtutum summopere enitens. Die 18 Aprilis anni sequentis Bayonae suam primam professionem religiosam emisit. In patriam re versus, ad conventum de Antequera se contulit ut formationem suam compleret ; et suam professionem sollemnem emisit die 21 Aprilis a. 1878, deinde presbyteratus ordine insignitus est die 22 Martii a. 1879 in loco Montehano dioeceseos Santanderiensis. Seraphico ardore flagrans, anno 1881 opera apostolatus exercuit et vice-magister novitiorum provinciae Valentinae et Commissarius Tertii Ordinis designatus, ipsum Tertium Ordinem in tota regione Valentina magno animarum fructu restauravit. Pluries Guardianus renuntiatus est. Eodem fere tempore sollicitam curam sibi gerendam duxit de iuventute pravis moribus corrupta aut deperdita. Qua de re anno 1885 Congregationem Tertiariarum Capuccinarum a Sacra Familia et anno 1889 Congregationem Fratrum Tertiariorum a Beata Maria Virgine Perdolente fundavit, ut sorores et fratres urgentem Christi Domini caritatem enixe explicarent erga perditos adulescentulos, ita nempe ut eos, e vitiorum coeno erutos, maxime opportunis rationibus erudire ac pie educare satagerent. Quos apostolicos fines ambae hae Congregationes, tum fratrum cum sororum, diversis in nationibus magna cum admiratione adimplent, prout testimonio non modo sacrorum praesulum, sed etiam saecularium principum comprobatur. Ad regendam Valentinam provinciam a supremo Ordinis Moderatore anno 1898 nominatus est primus Provincialis Minister. Deinde a S. Pio X in consistorio die 15 Aprilis a. 1907 Episcopus titularis Thagastensis simulque Celsonensis dioeceseos Apostolicus Administrator eligitur; unde post sex annos elapsos, id est a. 1913, ad Segobricensem ecclesiam regendam translatus est. In episcopali aede vitam religiosam una cum quibusdam religiosis degit. Frequenter media nocte eum flexis genibus pro suis ovibus orantem viderunt, manibusque ad caelum erectis. Mysteria Eucharistiae et Christi Domini passionis incensus amore saepissime meditabatur atque in B. M. V. Perdolentem singulari ferebatur pietatis affectu : cum de iis mysteriis loquebatur, ubertim fiebat. Omnia omnibus factus, miranda pietatis, caritatis, mansuetudinis, humilitatis, affabilitatis exempla reliquit, quae ex intima unione cum Deo effluebant. Celsonae duas instituit scholas, alteram puerorum, puellarum alteram, ad meliorem christianam iuventutis educationem in litteris et bonis moribus, voluitque ut sacerdotes alias instituèrent in suis paroeciis ad perniciosos effectus scholae laicae coercendos. Paternus eius amor erga pauperes et aegrotos maxime effulsit : saepe enim illos visitabat, eis 140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pecuniam et solatium elargiens. Rerum socialium sollicitus, ad consociationes catholicas pro operariis amplificandas maxime adlaboravit, instituens tres sectiones, quae, in rebus religiosis, operarios et ruriculas, scholas nocturnas, sacella festiva spectarent. Divini cultus amantissimus, studiosus nitoris domus Dei, tres ecclesias construxit suis expensis, altariaque plura erexit. Anno 1931, Republica in Hispania instituta, et urgente magna inopia sacerdotum, palatium suum et seminarium libenter eis patere voluit. Ipse autem, postremis suae vitae annis, vitam vere inopem ac modestam duxit. Die 1 Octobris a. 1934, virtutibus ac meritis plenus et sanctitatis fam^t clarus, placidissime inter suos animam efflavit in oppido Godella apud Valentiam in Hispania. Ab eius obitu sanctitatis fama, qua vivens circumdatus erat, in dies crevit. Qua de re processus ordinaria auctoritate exstructi sunt apud curiam archiepiscopalem Valentinam annis 19501951 tum super sanctitatis fama vitae, virtutum et miraculorum in genere, tum super scriptis et super cultu publico eidem Famulo Dei non praestito. Qui absoluti Romam transmissi sunt riteque aperti apud Sacram Rituum Congregationem. Interim plures Postulatoriae Litterae ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus Causae introductio apud Apostolicam Sedem expostulabatur. Et Sacra eadem Congregatio, scriptis eidem Servo Dei tributis attente perpensis, die 29 Maii a. 1958 nihil obstare decrevit quominus ad ulteriora Causa progrederetur. Instante itaque Rev.do P. Bernardino a Senis, Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum Postulatore Generali, Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 1 Martii huius anni habitus est, quem, die 5 Iulii excepit Congregatio Peculiaris Patrum Cardinalium, ponente seu relatore Em.mo Cardinali Petro Palazzini ; qui omnes Causam Servi Dei esse introducendam responderunt, si Summo Pontifici placuisset. Facta demum de hisce omnibus Summo Pontifici Paulo VI relatione per subscriptum Cardinalem Praefectum, in Audientia eidem concessa die 7 mensis Iulii, Sanctitas Sua responsum Sacrae Congregationis ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 7 Iulii a. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis 141 Diarium Romanae Curiae D I A R I U M ROMANAE CURIAE G i o v e d ì , 1 2 Gennaio 1 9 7 8 , i l Santo Padre P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a S. E. il Signor MOSHE DAYAN, Ministro degli Affari Esteri di Israele. V e n e r d ì , 1 3 Gennaio 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a Ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E. il Sig. Straordinario e Ministro GEOPEREY ALLAN Plenipotenziario Inviato CROSSLEY, di Gran Bretagna presso la Santa Sede. Sabato, 1 4 Gennaio 1 9 7 8 , i l Santo Padre P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a il Corpo D i p l o m a t i c o accreditato presso la Santa Sede. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 24 novembre 1977. S. E. Mons. Aurelio Signora, Arcivescovo tit. di Nicosia, Assistente al Soglio Pontificio. 5 gennaio 1978. S. E. Mons. Ubaldo Calabresi, Arciv. tit. di Fondi, Nunzio Apostolico in Venezuela. Con Biglietto della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 2 gennaio 1978. Il Prof. Valerio Volpini, Direttore de « L'Osservatore Romano ». 142 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 17 settembre 1977. Mons. Liddy Joseph (Christchurch). 26 dicembre » Mons. Anne Lucien (Gand). Prelati d'Onore di Sua Santità: 17 settembre 1977. Mons. » » Mons. » » Mons. » 8 ottobre Mons. » 13 » Mons. » » 18 Mons. » » Mons. » 14 novembre Mons. 15 » Mons. » 1 dicembre Mons. » Mons. 14 » » » Mons. Mons. » Mons. Harrington James Morris (Christchurch) O'Connor Gerard Michael (Christchurch) Power Thomas Adrian (Christchurch). Sommer Paulus (Praha). Wynne Thomas (Argyll and The Isles). Gregorio Camilo D. (Cabanatuan). Lumanlan Ernesto D. (Cabanatuan). Kuzhinjalil Joseph (Trivandrum). Kenny Sean (Meath). Petrelli Graziano (Norcia). Iwanicki Alexander (Warmia). Kuzowski Antonius Julianus (Warmia). Narodzonek Casimirus (Warmia). Swiecki Carolus (Warmia). Cappellani di Sua Santità: 23 giugno 1977. Il 17 settembre II » » II » » 29 II » 2G ottobre II 29 » II 14 novembre II 16 II » 28 II » » II 1 dicembre II » » II » » II » » II » II » II 6 » II II » » II 9 II II » sac. Holenstein Albert (Feldkirch). sac. Parschau Johannes (Trier). Praxmarer Bernard (Innsbruck). sac. Weber Georg (Feldkirch). sac. Barbieri Alberto (Larino). sac. Russo Domenico (Roma). sac. Spellman Gerard P. (Leeds). sac. Kusen Hermann Jozef (Köln). Skorupa Franciszek (Krakow). sac. Wadrzyk Wìadyslaw (Krakow). sac. Chiaretti Giuseppe (Spoleto). sac. Leonardi Salvatore (Spoleto). sac. Petrelli Armando (Norcia). sac. Quintiliani Sante (Norcia). sac. Silvestri Sestilio (Norcia). sac. Cárcel Orti Vicente (Valencia). sac. Grocholewski Zenon (Poznan). sac. Menichelli Edoardo (San Severino). sac. Vergari Piero (Nocera Umbra). sac. Chromiak Wacìaw (Lublin). sac. Poddebniak Jan (Lublin). Diarium Romanae Curiae 143 ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: i novembre 1977. Al sig. Geiger Willi (Freiburg im Br.). 28 dicembre » Al sig. Pessoa Fragoso Joäo Carlos (Brasile). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 8 ottobre 1977. Al sig. Tanner John Iam (Westminster). 1 dicembre » Al sig. Neugebauer Hermann (Wien). 7 gennaio 1978. Al sig. Espeche Gil Vicente (Argentina). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Sfagno, classe civile: 15 novembre 1977. Al sig. Audin Amable (Lyon). 1 dicembre » Al sig. Pacaud Georges (Tours). La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 15 novembre 1977. Al sig. Barta Richard (Wien). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 17 settembre 1977. Al sig. Jungfleisch Alexander (Trier). 10 ottobre » Al sig. Alfred e Principibus de Liechtenstein (GrazSeckau). 3 novembre » Al sig. Caiafa Francesco (Napoli). 15 » » Al sig. Angelone Loreto (Marsi). » » » Al sig. Berardi Marino (San Marino). 30 » » Al sig. Colosso Massimo (Ugento). » » » Al sig. Franco Vincenzo Antonio (Roma). » » » Al sig. Tomassini Oreste (Roma). 1 dicembre » Al sig. Gammarelli Annibale (Roma). 6 » » Al sig. Casarano Enzo (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 18 ottobre 1977. Al sig. Bernardo Eugenio B. (Cabanatuan). » » » Al sig. De la Cruz Romulo (Cabanatuan). » » » Al sig. Judan Alejandro E. Sr. (Cabanatuan). » » » Al sig. Leoncio José S. (Cabanatuan). » » » Al sig. Reyes Manuel (Cabanatuan). » » » Al sig. Tuazon Eduardo A. (Cabanatuan). » » » Al sig. Vicencio Alfin S. (Cabanatuan). 144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 10 novembre 1977. Al sig. Lenzuni Eugenio (Firenze), lo » » Al sig. Adami Giuseppe (Udine). 16 » » Al sig. Liana Lucas (Buenos Aires). 3 dicembre » Al sig. Cetinic Andija (Dubrovnik). 12 » » Al sig. Pazzaglia Arnaldo (Cagli). » » » Al sig. Sacchi Sergio (Cagli). 19 » » Al sig. Di Fulvio Domenico (Ortona). » » » Al sig. Ferrante Antonio (Lanciano). » » » Al sig. Murgano Ennio (Lanciano). » » » Al sig. Ranieri Antonio (Lanciano). NECROLOGIO 30 novembre 1977. Mons. Giuseppe Pullano, Vescovo di Patti (Italia). 2 dicembre » Mons. Leonardo Viera Contreras, Vescovo già di Ciudad Guzman (México). 20 » » Mons. André Marie Charue, Vescovo già di Namur (Belgique). 16 gennaio 1978. Mons. Luciano Marcante, Vescovo già di Valva e Sulmona (Italia). 17 » » Mons. Sotero Sanz Villalba, Arciv. tit. di Merida. 2 febbraio » Mons. Domenico Petroni, Vescovo già di Melfi (Italia). 7 » » Mons. Clemente Carranza López, Vescovo di Esteli (Nicaragua) . An. et vol. LXX 31 Martii 1978 N. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I ID A H I N A Praefectura Apostolica Idahina in Nigeria ad gradum dioecesis attollitur, nomine haud mutato. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Nobis quam maxime curantibus, ut Christifidelibus ubique terrarum degentibus consulatur, plane videtur confirmanda sententia Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praepositorum, qui, in iustis nixi rationibus de opportunitate Praefecturae Apostolicae Idahinae ad gradum dioecesis evehendae, rem nuper ad Nos attulerunt. Nos igitur summa potestate Nostra Apostolica memoratam Praefecturam hasce per Litteras in dioecesium numerum recensemus Idahinam appellandam iisdemque finibus circumscriptam quibus usque ad hunc diem Praefectura continebatur, haec praeterea de nova dioecesi decernentes quae sequuntur. Suffraganea erit ipsi Metropolitanae Ecclesiae Kadunaënsi atque ad iurisdictionem Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide pertinebit. Eius episcopalem sedem in urbe Idah constituimus sacramque aedem ibi sub titulo S. Bonifatii exstantem ad dignitatem cathedralis templi promovemus, iisdem huic 10 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 146 insignibus et privilegiis tributis quae ad ceteras eiusdem nominis sacras aedes spectant. Statuimus insuper ut in dioecesi Idahina, servatis de iure servandis, Consultores dioecesani pro Canonicis interea eligantur. Simul mandamus ut documenta omniaque acta dioecesis constitutionem spectantia exarentur certaque eorum exempla de more signata sigilloque impressa ad eamdem quam diximus Sacram Congregationem mittantur. Quae Nos bic praescripsimus, ea ad effectum adducantur a Venerabili Fratre Hieronymo Prigione, Archiepiscopo titulo Lauriacensi atque Apostolico in Nigeria Pro-Nuntio, vel a delegato per eum presbytero, necessariis factis facultatibus. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo septimo mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. 98 IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £g Plumbi In Secret. Status tab. n. 843008. II RONDONIENSIS Detractis nonnullis territoriis ab Ecclesiis Portus Veteris et Guaiaramirensi, nova in Brasilia conditur Praelatura « Rondoniensis » appellanda. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Tametsi munus Nostrum praecipuum, itemque Episcoporum, qui « sunt Fratres Nostri, Apostoli Ecclesiarum, gloria Christi » (2 Cor. 8, 23), in eo collocatum est ut christianam veritatem recte doceamus, cum miserit Christus Apostolos suos praedicare Evangelium omni creaturae (cfr. Marc. 16, 15), omnes tamen facile intellegunt aptam finium dioecesium dispositionem multum conferre ad earum prosperitatem augendam, cum id scilicet et difficultatibus medeatur, et commoda pariat. Qua re, Acta Pauli Pp. VI 147 cum Venerabilis Frater Ioannes Baptista Costa, Praelatus Portus Veteris, et Ludovicus Gomes de Arruda, Praelatus Guaiaramirensis, audita. Conferentia episcopali Brasiliana, iam Nobis proposuerint ut divisis suis territoriis nova Praelatura constitueretur, Nos, Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositis sententiam rogatis, item et Venerabili Fratre Carmelo Rocco, Archiepiscopo titulo Iustinianopolitano in Galatia et in Brasilia Apostolico Nuntio, sequentia decernimus. A Praelatura Portus Veteris districtum separamus vulgo Viia Rondönia nuncupatum, in quo sunt paroeciae : Säo Ioäo Bosco, S a o José et Sâo Ioäo Batista em Presidente Medici ; item subdistrictus : Cacoal (olim Nova Caledonia dicebatur), in quo sunt paroeciae : Sagrada Familia et Säo Ioäo do Muqui ; Iarú, in quo est paroecia Säo Ioäo Batista ; Ouro Preto, in quo sunt paroeciae : Nossa Senhora Aparecida et Nossa Senhora Auxiliadora no Rio Urupá ; Pimenta Bueno cum suis paroeciis : Nossa Senhora de Fatima et Nossa Senhora Aparecida de Espigäo d'Oeste ; Vilhena, in quo sunt paroeciae : Nossa Senhora Auxiliadora, Nossa Senhora Aparecida et Sagrado Coracäo de Iesus no Colorado; a Praelatura vero Guaiaramirensi territorium dividimus in Statu Mato Grosso situm, quod fluminibus Juruena, Cabaxi, Guaporé et Galera circumscribitur ; quibus omnibus territoriis, ut lege civili uniuntur, novam Praelaturam condimus, Rondoniensem appellandam ab urbe Viia Rondönia, in qua erit Sedes Episcopi, in templo videlicet S. Ioannis Bosco, quod ad dignitatem cathedralis tollimus. Novam Praelaturam suffraganeam facimus Sedi metropolitanae Manaensi, sic ut eius Praelatum Metropolitae illi. Mensam Praelaticiam constituent : Curiae emolumenta, populi collationes, pars bonorum quae Sedi obveniet ad normam Canonis 1500 C.I.C. Ad Seminarium quod attinet, ius commune servetur, ratione habita tum Decreti « Optatam totius » Concilii Vaticani II, tum regularum Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica ; a Praelatura vero suo tempore iuvenes meliores Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Brasilianum, ut philosophia atque sacra theologia imbuantur. Regimen, administratio novae Sedis, electionem Vicarii Capitularis, Sede vacante, iure Canonico temperentur. De sacerdotibus id statuimus ut his Litteris ad exitum deductis ii clerici qui in nova Praelatura beneficium vel officium habeant, eidem assignentur; ceteri clerici vel Seminarii tirones, ei Sedi in qua legitime degant. Documenta et acta quae conditam circumscriptionem ecclesiasticam respiciant, ad eius Curiam mittantur ubi religiose serventur. Ceterum, omnia quae praescripsimus Venerabilis Frater Car- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 148 melus Rocco ad exitum adducet, vel quem ipse legaverit, factis nempe iuribus et facultatibus iustis. Re vero acta, documenta exarentur, atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mit^ tantur. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. ffi IOANNES Card. VILLOT © SEBASTIANUS Secretarius Status Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab. n. 848231. III COXINENSIS Detractis a dioecesi Campi Grandis, in Brasilia, nonnullis territoriis nova Praelatura conditur, « Coxinensis » appellanda. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Qui ad beatissimi Petri similitudinem (cfr. Io. 21, 15-17) gregi universo fidelium praepositi sumus patres ac pastores, in eo sane curam, et studium, et diligentiam Nostram omnem collocamus, quo modo nempe quave meliore ratione singulis Ecclesiis earumque rectoribus provideamus. Si enim bene distributis finibus, unicuique Ecclesiarum iustam sacrorum Praesulum copiam fecerimus, iam non dubitandum est, quin res earum utilitati conducat. Cum ergo Venerabilis Frater Antonius Barbosa, Episcopus Campi Grandis, audita Conferentia episcopali Brasiliana, iam Apostolicae Sedi preces admovent, ut divisa sua Ecclesia, alia excitaretur, Nos, post Venerabilem Fratrem Carmelum Rocco-sententiam rogatum, Sanctae Sedis in Brasiliae finibus Nuntium Apostolicum, item Venerabiles Fratres Nostros S. R. E. Cardinales, qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, apostolica Nostra auctoritate haec Acta Pauli Pp. VI 149 decernimus. A dioecesi Campi Grandis integrum territorium separamus sequentium municipiorum, ut lege civili uniuntur : Camapuâ, Coxim, Pedro Gomes, Rio Negro, et Rio Verde, quibus novam Praelaturam constituimus, Coœinensem appellandam. Cuius profecto Sedem in urbe Coxim collocari censemus, cathedram in templo Sancti Iosephi, in eadem civitate, factis nempe iuribus quae cathedralium sacrarum aedium sunt propria. Novam Praelaturam Sedi metropolitanae Cuiabensi suffraganeam facimus; item Praelatum, Metropolitae talis Ecclesiae. Mensam constituent sive fidelium collationes, sive Curiae emolumenta, sive bona, si qua sunt, quae novae Sedi obvenient ad canonem 1500 C.I.C. Ad Seminarium quod attinet, serventur normae iuris communis, ratione habita decreti « Optatam totius » Concilii Vaticani II, et regularum Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Cum vero iuvenes eo pervenerint aetatis ut philosophiae ac sacrae theologiae studere debeant, qui meliores fuerint, Romam mittantur in Pontificium Collegium Pianum Brasilianum. Regimen et administratio Praelaturae iure Canonico omnino temperentur; idem de Vicarii Capitularis electione dicatur, ceterisque huiuscemodi. De sacerdotibus vero hoc statuimus, ut, his Litteris ad exitum deductis qui in novae Praelaturae territorio officium vel beneficium ecclesiasticum habeant, ei assignentur tamquam proprius clerus, ceteri clerici et Seminarii tirones, ei in qua legitime degant. Ultimum, acta et documenta quae novam Praelaturam eiusque fideles respiciant, ad eius Curiam mittantur, in tabulario religiose custodienda. Ceterum, ut haec fiant Venerabilem Fratrem Carmelum Rocco legamus, vel quem ipse delegaverit, factis nempe iuribus et facultatibus necessariis. Re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis minime obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status 8B SEBASTIANUS Card. B AGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Iosephus Massimi, Proton. Apost. Loco £B Plumbi In Secret. Status tab. n. 848286. 150 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LITTERAE APOSTOLICAE , s I Ecclesia paroecialis Beatae Mariae Virgini, vulgo « Notre Dame de Nice », dicata in urbe Nicaea, titulo ac dignitate Basilicae Minoris exornatur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Sacra illa aedes, quae, Beatae Mariae Virgini Mcensi dicata, in urbe Nicaea ad Varum exstat, merito ob structurae genus et potissimum ob religionis cultum praedicatur. Provido igitur consilio Venerabilis Frater Ioannes Mouisset, Episcopus Nicensis, petiit ab Apostolica Sede ut eadem ad Basilicae Minoris eveheretur gradum et dignitatem, plane confisus fore, ut magna exinde proveniret christiani populi coetibus utilitas. Quibus precibus libenti animo obsecundantes, Nos e Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino consulto deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine, harum Litterarum vi statuimus, ut templum quod diximus, Deo consecratum in honorem Beatae Mariae Virginis, quod per vulgus « Notre Dame de Nice » nuncupatur, ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris provehatur, omnibus adiectis iuribus et privilegiis, quae templis hoc nomine insignibus rite competunt. Mandamus praeterea ut ea ad amussim serventur, quae iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII datum, servanda sunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die ix mensis Ianuarii, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. 6B IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco 33 Sigilli In Secret. Status tab. n. 840812. II Beata Maria Virgo a Monte Berico principalis apud Deum patrona civitatis et dioecesis Vicentinae confirmatur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quoniam beatissima Deipara Virgo Maria, uti Ecclesia Catholica praedicaverat semper nuperiusque palam Acta Pauli Pp. VI 151 iteravit : (( materna sua caritate de fratribus Filii sui adhuc peregri nantibus necnon in periculis et angustiis versantibus curat, donec ad felicem patriam perducantur » (Conc. Vat. II, (( Lumen Gentium », 62), valde convenire ipsa Ecclesia intellegit eandem Iesu Christi et Ecclesiae Matrem a Christifidelium per orbem communitatibus velut propriam coram Deo fautricem publice cooptari, adiutricem pie honorari, invocari adsidue deprecatricem. Huc quidem accedit quod in Italia dioecesis Vicentinae clerus et populus iam plus quingentos annos continuato cultu ac studio veneratus est praeclaram Redemptoris Divini Genetricem sub titulo « Dominae Nostrae a Monte Berico » quam sic diu re ipsa et veritate, quamvis non plena auctoritate liturgica, habuit percoluitque caelestem urbis ac dicionis istius patronam. His de causis Venerabili Fratri Arnoldo Onisto, Episcopo Vicentino, qui illum gregi suo alte inhaerentem sensum agnovit simulque magistratuum etiam publicorum optatum ea de re suscepit, libentissimi Nos adstipulamur, petenti videlicet ut factam legitime ab ipso electionem et approbationem Beatae Virginis Mariae a Monte Berico in principalem apud Deum Patronam civitatis ac dioecesis Vicentinae confirmemus, secundum normas Instructionis (( De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis » n. 30. Ratis itaque singulis habitis quae Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino suis pro facultatibus iam statuit, Nos tandem decernimus ut beatissima Virgo Maria, memorato nomine honorata, declaretur ac sit deinde princeps illius ecclesialis communitatis apud Deum Patrona. Concedimus pariter iura cuncta et privilegia liturgica quae talibus Patronis iure congruunt, dum magnam venimus in spem fore ut maior inde efflorescat ibidem Dei Genetricis religio ac supplicatio crebrior novaque Filii ipsius cognitio et imitatio. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die xi mensis Ianuarii anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. & IOANNES Card. Loco £& Sigilli In Secret. Status tab. n. S! 08.!,7. t VILLOT, Secretarius Status 152 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III Facultas conceditur aperiendi sepulcrum S. Francisci Assisiensis eiusque sacras reliquias inspiciendi et recognoscendi. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Patriarchalem Basilicam Assisiensem oh praeclarum Sancti Francisci corpus, quod in ea requiescit, Romani Pontifices nullo non tempore singulari prosecuti sunt veneratione suaeque benignitatis auxerunt muneribus. Missis aliis, eorum curas testatur ampla facultas, quam Pius PP. V I I , Decessor Noster, anno MDCCCXViir concessit, Sancti Francisci corpus, quod in eadem ecclesia iam diu delituerat, diligenter inquirendi atque ad lucem educendi. Quod tandem die xn mensis Decembris eiusdem anni, ingenti cum Christifidelium laetitia, auspicato contigit. Rebus tunc feliciter absolutis, omnibusque ad historiae fidem confectis instrumentis, idem Summus Pontifex per Apostolicas Litteras, a verbis « Assisiensem Basilicam » incipientes et die v mensis Septembris anno MDCCCXX datas, de « identitate » corporis sub ara maxima inferioris Basilicae inventi constare edixit ac declaravit, illud nempe revera esse corpus Sancti Francisci Assisiensis, Ordinis Minorum conditoris. Provido item consilio idem Summus Pontifex statuit : « ne venerabile corpus ex subterraneo loco, in quo sex fere saecula iacuit, alio deferatur; item ne vel minimam quidem sacrorum ossium partem liceat inde extrahi auferrique, ac demum ne arca, postquam clausa fuerit et obsignata, ullo umquam tempore absque Nostro, vel pro tempore exsistentis Romani Pontificis permissu, reseratur » (ibid.). Nuper vero, dum sollemnia iubilaria, septingentésimo quinquagesimo volvente anno a Sancti Francisci transitu, instabant, dilectus Filius Vitalis Bommarco, Minister Generalis Ordinis Fratrum Minorum Conventualium — quorum curae praedicta Assisiensis Basilica concredita est — quo aptiore ac tutiore modo gloriosi sepulcri conservationi et incolumitati consuleretur simulque ea omnia removeri valerent, quae eius decorem, temporis usura aliisque de causis, deformare aut imminuere potuissent, supplices Nobis adhibuit preces, Venerabilis Fratris Nostri Silvii Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis Oddi, Legati Nostri eidem Assisiensi Basilicae assignati, commendatione suffultas, ut necessaria et opportuna tribueretur facultas sepulcrum illud accurate circumspiciendi necnon lapideam aream cum metal- Acta Pauli Pp. VI 153 lica urna, in qua sacrae exuviae continentur, aperiendi et Seraphici Patris reliquias, quatenus opus esset, recognoscendi ac denuo religiose componendi. Quibus postulationibus benevolenter annuendum quidem esse censuimus. Visum est tamen Nobis totum negotium peculiari Commissioni Ecclesiasticae moderatrici, cuius Praeses esset praedictus Pater Cardinalis, mandare, eidemque alterum coetum, technicum ut aiunt, adicere. Itaque, harum Litterarum vi, eidem Commissioni Ecclesiasticae et coetui technico facultates necessarias et opportunas concedimus sepulcralem Sancti Francisci Assisiensis aream ipsamque urnam, sacras eius complectentem reliquias, inspectionis et recognitionis causa, aperiendi eaque omnia rite exsequendi, quae opus esse vel utilia visa fuerint tum ad tutiorem earundem conservationem, tum ad aptiorem sepulcralis arcae custodiam, cuius quidem situs et essentialis conformatio intacta omnino maneant, vetantes, ne quidquam ex sacris ossibus distrahatur. Sacris demum exuviis dignum in modum denuo compositis atque integro conditorio, ut par est, perpolito apteque disposito, obseretur urna sigillisque communiatur, sepulcralis vero arca secundum primigeniam formam circumcludatur, nullo umquam tempore sine Romani Pontificis venia deinceps aperienda. Omnium autem, quae peracta fuerint, accurata per notarium perscribatur relatio, authenticis quoque provisis exemplaribus, quorum alterum Sacrae Congregationi pro Causis Sanctorum tradatur, alterum in tabulario Sacri Coenobii Basilicae continentis asservetur. Contrariis quibusvis nihil obstantibus servatisque legibus liturgicis aliisque normis in sacrarum reliquiarum recognitione servandis. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XVII mensis Ianuarii, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. ffi IOANNES Card. Loco £& Sigilli In Secret. Status tab. n. 848OI4. VILLOT, Secretarius Status Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 154 NUNTIUS SCRIPTO DATUS Christianis totius orbis fidelibus, ineunte tempore quadragesimali.* Figli e Figlie carissimi, Ancora una volta la Quaresima giunge a noi con i pressanti suoi inviti ! Tempo che ci avvicina a Cristo, essa ci avvicina anche, per mezzo di Lui, gli uni agli altri : la Quaresima è un tempo di comunione, che comporta anche l'impegno a mettere in comune. C'è da restare veramente impressionati dinanzi alla descrizione, che ci fanno gli Atti degli Apostoli, circa la vita comunitaria della Chiesa primitiva. « Tutti i credenti stavano insieme e tenevano ogni cosa in comune ».* Non si trattava di una trovata strumentale, escogitata per cementare la coesione della giovane comunità di Gerusalemme ; piuttosto era l'espressione del « solo cuore » , che ispirava tutti i gesti dei credenti, unificandoli nel cuore stesso di Gesù. Uno degli effetti più notevoli di tale unanimità ci viene indicato dagli stessi « Atti », quando scrivono che si effettuava una continua condivisione dei beni in funzione dei bisogni di ciascuno. I primi cristiani, in tal modo, hanno spontaneamente praticato il principio, secondo cui i beni di questo mondo sono destinati dal Creatore al soddisfacimento della necessità di tutti, senza eccezioni. La condivisione cristiana traduce nei fatti questo dovere naturale, reso infinitamente più cogente sotto l'impulso della carità. Il condividere è, dunque, un atteggiamento cristiano fondamentale. Nelle numerose iniziative dell'amore per il prossimo, a partire dall'elemosina e dal servizio individuale fino agli apporti collettivi per la promozione dei popoli dal punto di vista materiale meno favoriti, il cristiano esperimenta la gioia del condividere, del godere in comune di un patrimonio, che Dio ha generosamente messo a disposizione di tutti. Ê stato detto che c'è un'arte del dare e c'è un'arte del ricevere; ma i cristiani non hanno che un termine per l'uno e l'altro atto : quello della condivisione fraterna. Possa la presente Quaresima farcela realmente praticare come segno di comunione con tutti gli uomini, che son 2 * Die 8 m. februarii a. 1978. 1 2 Atti Ibid., 2, 44. 46. Acta Pauli Pp. VI 155 tutti chiamati a partecipare del Mistero della Croce e della Risurrezione del Cristo ! All'inizio di questo tempo forte, riprendendo la parola rivolta da San Paolo ai primi cristiani, invitiamo ciascun fedele appartenente alla grande comunione della Chiesa Cattolica «a mettere da parte ciò che gli sarà riuscito di risparmiare » , in spirito di penitenza e di carità, per offrirlo alla colletta comune. E tutti coloro che sono così disposti a condividere i loro beni con i fratelli che mancano del necessario, Noi li benediciamo nel nome del Padre e del Figlio e dello Spirito Santo ! 3 HOMILIAE I In Basilica Vaticana habita, oblata occasione diei leprosis iuvandis dicati, toto terrarum orbe celebrati.* Venerati Fratelli, Fedeli tutti, e voi specialmente Giovani carissimi! Avete attraversato in marcia silenziosa le strade di Roma e siete venuti numerosissimi presso la Tomba del Principe degli Apostoli per ascoltare la Parola di Dio, per pregare insieme, per esprimere pubblicamente la vostra fede in Cristo, Signore e Salvatore, per lanciare, ancora una volta, al mondo contemporaneo un messaggio di amore e di speranza. Avete desiderato e chiesto di poter celebrare la XXV Giornata Mondiale per i lebbrosi insieme con il Vicario di Cristo, e ben volentieri noi, come Vescovo della sede di Roma, che (( presiede alla carità »,* e come Pastore della Chiesa universale, vogliamo raccogliere la vostra voce implorante e dilatare il vostro cuore generoso, facendo nostro il vostro programma : « Lotta alla lebbra e a tutte le lebbre ! ». 3 1 Cor. 16, 2. * Die 29 m. ianuarii a. 1978. 1 S. I, 252. Ignazio di Antiochia, Lettera ai Romani, Inscr. : Funk, Patres Apostolici, Acta Apostolicae Sedis - 156 Commentarium Officiale Già la parola di Cristo, Verbo incarnato, è risuonata poco fa per la nostra riflessione. La liturgia ci ha fatto sentire il celebre brano del discorso della montagna, quale ci è riferito nel Vangelo di Matteo : le Beatitudini, uno dei punti chiave del messaggio evangelico, uno dei suoi testi più sconvolgenti e beneficamente rivoluzionari. Chi aveva osato, nella storia, proclamare « felici » i poveri di spirito, gli afflitti, i miti, gli affamati e gli assetati di giustizia, i misericordiosi, i puri di cuore, gli operatori di pace, i perseguitati, gli insultati? Quelle parole seminate in mezzo ad una società fondata sulla forza, sul potere, sulla ricchezza, sulla violenza, sul sopruso, potevano essere interpretate come un programma di viltà e di abulia, indegne dell'uomo. Ed invece esse erano il proclama della nuova « civiltà dell'amore » che nasceva, basata sui valori, misconosciuti e disprezzati dall'ottusa intelligenza dell'uomo, volto solo alla terra; ma che erano, nei disegni amorosi di Dio, strumenti di redenzione, di liberazione, di salvezza. Erano quei valori, analizzati dallo stupefatto S. Paolo, che aveva sperimentato nella propria persona il metodo di Dio, così lontano dalla logica umana : « Dio ha scelto ciò che nel mondo è stolto per confondere i sapienti, Dio ha scelto ciò che nel mondo è debole per confondere i forti, Dio ha scelto ciò che nel mondo è ignobile e disprezzato e ciò che è nulla per ridurre a nulla le cose che sono » . I poveri, gli afflitti, i miti, i misericordiosi, gli operatori di pace venivano ad essere i destinatari privilegiati del messaggio di Gesù e i beneficiari della grazia di Dio. 2 3 Già nel settimo secolo avanti Cristo, ad esempio, il profeta Sofonia si era scagliato contro le sicurezze presuntuose, sulle quali si fondavano gli israeliti a motivo della elezione divina. Ma l'alleanza con Dio supponeva impegno costante e fedeltà gioiosa alla sua volontà. Sarebbe nato un popolo nuovo, composto dagli umili, dai « poveri », che si sarebbero affidati esclusivamente e completamente a Dio. Il proclama evangelico di « beatitudine », di felicità, conserva ed accresce la sua piena validità oggi, in cui i cattolici e tutti gli uomini di buona volontà del mondo intero sono invitati ad esprimere, con un gesto concreto e fattivo la loro solidarietà con i fratelli lebbrosi. La lebbra ! Il solo nome, ancor oggi, ispira a tutti un senso di sgomento e di orrore. Sappiamo dalla storia che tale sentimento era fortemente percepito presso gli antichi, in particolare presso i popoli del2 3 Cfr. Mt 5, 1-12. 1 Cor 1, 27 s. Acta Pauli Pp. VI 157 l'Oriente, ove, per motivi climatici ed igienici, tale morbo era molto avvertito. Nell'Antico Testamento riscontriamo una puntuale e minuta casistica e legislazione nei confronti dei colpiti dalla malattia : le paure ancestrali, la concezione diffusa circa la fatalità, l'incurabilità ed il contagio, costringevano il popolo ebraico ad usare le opportune misure di prevenzione, mediante l'isolamento del lebbroso, il quale, considerato in stato di impurità rituale, veniva a trovarsi fisicamente e psicologicamente emarginato ed escluso dalle manifestazioni familiari, sociali e religiose del popolo eletto. Inoltre, la lebbra si configurava come un marchio di condanna, in quanto la malattia era considerata un castigo di Dio. Non rimaneva se non la speranza che la potenza dell'Altissimo volesse guarire i colpiti. 4 Gesù, nella sua missione di salvezza, ha spesso incontrato i lebbrosi, questi esseri sfigurati nella forma, privi del riflesso delPimmagine della gloria di Dio nell'integrità fisica del corpo umano, autentici rottami e rifiuti della società del tempo. L'incontro di Gesù con i lebbrosi è il tipo e il modello del suo incontro con ogni uomo, il quale viene risanato e ricondotto alla perfezione dell'originaria immagine divina e riammesso alla comunione del popolo di Dio. In questi incontri Gesù si manifestava come il portatore di una nuova vita, di una pienezza di umanità da tempo perduta. La legislazione mosaica escludeva, condannava il lebbroso, vietava di avvicinarlo, di parlargli, di toccarlo. Gesù, invece, si dimostra, anzitutto, sovranamente libero nei confronti della legge antica : avvicina, parla, tocca, e addirittura guarisce il lebbroso, lo sana, riporta la sua carne alla freschezza di quella di un bimbo. « Allora venne a lui un lebbroso — si legge in Marco — lo supplicava in ginocchio e gli diceva : " Se vuoi, puoi guarirmi ! ". Mosso a compassione Gesù stese la mano, lo toccò e gli disse: " L o voglio, guarisci!". Subito la lebbra scomparve ed egli guarì » . Lo stesso avverrà per altri dieci lebbrosi. « I lebbrosi sono guariti ! », ecco il segno che Gesù dà per la sua messianicità ai discepoli di Giovanni il Battista, venuti ad interrogarlo. E ai suoi discepoli Gesù añida la propria stessa missione : « Predicate che il regno dei cieli è vicino... sanate i lebbrosi». Egli inoltre affermava solennemente 5 6 7 8 4 Cfr. Lev 13-14. 5 Me 1, 40-42; cfr. Mt 8, 2-4; Lc 5, 12-15. 6 Cfr. Lc 17, 12-19. 7 Mt 11, o. 8 Mt 10, 7 s. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 158 che la purità rituale è completamente accessoria, che quella veramente importante e decisiva per la salvezza è la purezza morale, quella del cuore, della volontà, che non ha nulla a che vedere con le macchie della pelle o della persona. 9 Ma il gesto amorevole di Cristo, che si accosta ai lebbrosi confortandoli e guarendoli, ha la sua piena e misteriosa espressione nella passione, nella quale egli, martoriato e sfigurato dal sudore di sangue, dalla flagellazione, dalla coronazione di spine, dalla crocifissione, dal rifiuto escludente del popolo già beneficato, giunge ad identificarsi con i lebbrosi, diviene l'immagine e il simbolo di essi, come aveva intuito il profeta Isaia contemplando il mistero del Servo di Jahve : « Non ha apparenza né bellezza ... disprezzato e reietto dagli uomini ... come uno davanti al quale ci si copre la faccia, ... e noi lo giudicavamo castigato, percosso da Dio e umiliato » . Ma è proprio dalle piaghe del corpo straziato di Gesù e dalla potenza della sua risurrezione, che sgorga la vita e la speranza per tutti gli uomini colpiti dal male e dalle infermità. 1 0 La Chiesa è stata sempre fedele alla missione di annunciare la Parola di Cristo, unita al gesto concreto di solidale misericordia verso gli ultimi. È stato nei secoli un crescendo travolgente e straordinario di dedizione nei confronti dei colpiti dalle malattie umanamente più ripugnanti, e in particolare dalla lebbra, la cui presenza tenebrosa continuava a sussistere nel mondo orientale ed occidentale. La storia pone in chiara luce che sono stati i cristiani ad interessarsi e a preoccuparsi per primi del problema dei lebbrosi. L'esempio di Cristo aveva fatto scuola ed è stato fecondo di solidarietà, di dedizione, di generosità, di carità disinteressata. Nella storia dell'agiografia cristiana è rimasto emblematico l'episodio concernente Francesco d'Assisi : era giovane, come voi ; come voi cercava la gioia, la felicità, la gloria; eppure egli voleva dare un significato totale e definitivo alla propria esistenza. Fra tutti gli orrori della miseria umana, Francesco sentiva ripugnanza istintiva per i lebbrosi. Ma ecco, un giorno ne incontrò proprio uno, mentre era a cavallo nei pressi di Assisi. Ne provò grande ribrezzo, ma, per non venir meno al suo impegno di diventare « cavaliere di Cristo », balzò di sella e, men- 9 10 Cfr. Mt 15, 10-20. Is 53, 2-4. Acta Pauli Pp. VI 159 tre il lebbroso gli stendeva la mano per ricevere l'elemosina-, Francesco gli porse del denaro e lo baciò. La grandiosa espansione delle Missioni nell'epoca moderna ba dato nuovo impulso al movimento in favore dei fratelli lebbrosi. In tutte le regioni del mondo i Missionari hanno incontrato questi malati, abbandonati, respinti, vittime di interdizioni sociali, legali e di discriminazioni, che degradano l'uomo e violano i diritti fondamentali della persona umana. I missionari, per amore di Cristo, hanno sempre annunziato il Vangelo anche ai lebbrosi, hanno cercato con ogni mezzo di aiutarli, di curarli con tutte le possibilità che la medicina, spesso primitiva, poteva offrire, ma specialmente li hanno amati, liberandoli dalla solitudine e dalla incomprensione e talvolta condividendo in pieno la loro vita, perché scorgevano nel corpo sfigurato del fratello l'immagine del Cristo sofferente. Vogliamo ricordare la figura eroica di Padre Damiano de Veuster, che spontaneamente scelse e chiese ai suoi Superiori di essere segregato in mezzo ai lebbrosi di Molokai, per rimanere insieme con loro e per comunicare ad essi la speranza evangelica, ed infine, colpito dal morbo, condivise la sorte dei suoi fratelli sino alla morte. 11 Ma vogliamo con lui ricordare e presentare all'ammirazione e all'esempio del mondo le migliaia di missionari : sacerdoti, religiosi, religiose, laici, catechisti, medici, che hanno voluto farsi amici dei lebbrosi, e la cui edificante ed esemplare generosità ci è oggi di conforto e di sprone, per continuare l'umana e cristiana « lotta alla lebbra e a tutte le lebbre )), che dilagano nella società contemporanea, come la fame, la discriminazione, il sottosviluppo. L'uomo in quest'ultimo secolo ha fatto in campo scientifico grandi progressi, di cui può essere legittimamente orgoglioso. Anche nel campo della medicina, ricerche rigorose e pazienti hanno permesso di rinvenire farmaci capaci di rendere meno pericolosa la lebbra, arrestando le devastazioni che essa produce nel corpo, e permettendo di curare i colpiti senza segregarli dalla convivenza civile. Eppure, oggi nel mondo, a quanto dicono i competenti, ci sono ben lo milioni di fratelli lebbrosi, specialmente in Asia, in Africa, in America centro-meridionale. È una cifra che deve far meditare tutti. Come possiamo vivere sereni nelle nostre città, dove la società opulenta ci 11 Cfr. Tommaso da Celano, Francescane, Assisi 1977, giore, I, 5: ed. cit., p. 842. I p. Vita seconda di San Francesco d'Assisi, 561; S. Bonaventura da Bagno regio, I, V: Leggenda Fonti mag- Acta Apostolicae Sedis - 160 Commentarium Officiale ha offerto e ci offre il superfluo, condizionandoci con i suoi subdoli strumenti della comunicazione sociale, spingendoci a godere di tutto e di sprecare il necessario, mentre altri uomini come noi sono martoriati e disfatti nella loro carne perché mancano i mezzi, gli ospedali debitamente attrezzati, le medicine specifiche? Ecco perché noi ci rivolgiamo oggi a tutti i nostri figli sparsi per il mondo, a tutti gli uomini di buona volontà, agli uomini del potere, della politica, dell'economia, della cultura perehé un problema così bruciante, che ci riguarda direttamente perché colpisce nostri simili, non venga sottaciuto, ma venga affrontato coraggiosamente a tutti i livelli, specialmente sul piano internazionale. Ma in modo del tutto speciale noi indirizziamo il nostro appello paterno e pressante a voi giovani, presenti in questa Basilica così vibranti di vita e di entusiasmo, e a tutti i giovani pensosi non soltanto del loro avvenire ma anche di quello degli altri : volete forse rimanere chiusi, arroccati nell'egoismo individualistico, chiudendo gli occhi di fronte a questa realtà dolorosa, oppure intendete aprire il vostro cuore ardente alla solidarietà, all'azione, offrendo il vostro personale contributo di idee, di iniziative, di sacrifici per i fratelli lebbrosi? Ricordatelo bene, giovani carissimi : in pieno 1978 ci sono milioni di bambini, di giovani, di uomini, di donne, di anziani, colpiti dalla lebbra, che in questo momento invocano il vostro aiuto! Che cosa, come risponderete a questa dolente implorazione? Noi non dubitiamo che la vostra risposta sarà decisa e generosa, e ci rivolgiamo pieni di fiducia a voi, perché portate nelle vostre mani e nel vostro cuore il futuro della società, il futuro della Chiesa, e quindi il futuro, certamente più rasserenante, dei lebbrosi. Voglia il cielo che alla fine della nostra avventura umana, alla fine e alla conclusione della nostra vicenda personale, Cristo, giudice supremo della storia, ci rivolga quelle commoventi e beatificanti parole : (( Venite, benedetti del Padre mio, ricevete in eredità il regno preparato per voi fin dalla fondazione del mondo » , perché ero « lebbroso » ed avete fatto di tutto per sanarmi, per farmi ritrovare la piena dignità, per guarire non solo le piaghe della mia pelle, ma per rimarginare le ferite del mio cuore lacerato dalla solitudine, per reinserirmi in seno alla comunità, per ridarmi la serenità e la gioia di vivere. Venite ! E così sia! 1 2 12 Mt 25, 34. Acta Pauli Pp. VI 161 II Die Cinerum in Basilica Vaticana habita.* Diletti figli e figlie! È il « mercoledì delle ceneri », primo giorno di Quaresima. Lezione austera, quella che ci imparte oggi la Liturgia! Lezione drammatizzata in un rito di plastica efficacia. L'imposizione delle ceneri reca con sé un significato così chiaro ed aperto, che ogni commento si rivela superfluo : essa ci induce ad una riflessione realistica sulla precarietà della nostra condizione umana, votata allo scacco della morte, la quale riduce in cenere, appunto, questo nostro corpo, sulla cui vitalità, salute, forza, bellezza, intraprendenza tanti progetti ogni giorno noi costruiamo. Il rito liturgico ci richiama con energica franchezza a questo dato oggettivo : non c'è nulla di definitivo e di stabile quaggiù ; il tempo fugge via inesorabile e come un fiume veloce sospinge senza sosta noi e le cose nostre verso la foce misteriosa della morte. La tentazione di sottrarsi all'evidenza di questa costatazione è antica. Non potendo sfuggirle, l'uomo ha tentato di dimenticare o di minimizzare la morte, privandola di quelle dimensioni e risonanze, che ne fanno un evento decisivo della sua esistenza. La massima di Epicuro : (( Quando ci siamo noi, la morte non c'è, e quando c'è la morte, noi non ci siamo » è la formula classica di questa tendenza, ripresa e variata in mille toni, dall'antichità ai giorni nostri. Ma in realtà, si tratta di « un artifìcio che fa sorridere più che pensare » (M. Blondel). La morte infatti fa parte della nostra esistenza e ne condiziona dall'interno lo sviluppo. Lo aveva ben intuito Sant'Agostino, il quale così argomenta : (( se uno comincia a morire, cioè ad essere nella morte, dal momento in cui la morte comincia ad agire in lui, sottraendogli la vita allora certamente l'uomo comincia ad essere nella morte dal momento in cui comincia ad essere nel corpo » Perfettamente in sintonia con la realtà, dunque, il linguaggio della Liturgia ci ammonisce : (( Ricordati, o uomo, che sei polvere e che in polvere ritornerai » ; sono parole, che mettono a fuoco il problema non eludibile del nostro lento sprofondare nelle sabbie mobili del tempo e pongono con drammatica urgenza la (( questione del senso » di questo 1 2 * Die 8 m. februarii a. 1978. De Civit. Dei, 13, 10. Cfr. Miss. Rom., Die Cinerum. 1 2 11 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 162 nostro provvisorio emergere alla vita, per essere poi fatalmente risucchiati nell'ombra buia della morte. Davvero « in faccia alla morte, l'enigma della condizione umana diventa sommo )). A questo enigma, voi lo sapete, la fede reca una risposta non evasiva. È risposta che si articola innanzitutto in una spiegazione e poi in una promessa. La spiegazione ci è consegnata in sintesi da San Paolo con le celebri parole : « Come a causa di un solo uomo il peccato è entrato nel mondo e con il peccato la morte, così anche la morte ha raggiunto tutti gli uomini, perché tutti hanno peccato » . La morte, quale noi oggi la sperimentiamo, è dunque frutto del peccato : « stipendia peccati mors )). È un pensiero difficile da accogliere ed infatti la mentalità profana concordemente lo rifiuta. La negazione di Dio o la perdita del senso vivo della sua presenza hanno indotto molti contemporanei a dare del peccato interpretazioni, a volta a volta, sociologiche, psicologiche, esistenzialistiche, evoluzionistiche, le quali tutte hanno in comune la caratteristica di svuotare il peccato della sua tragica serietà. Non così la Rivelazione, che lo presenta invece come una spaventosa realtà, di fronte alla quale ogni altro male temporale risulta sempre di secondaria importanza. Nel peccato, infatti, l'uomo infrange « il debito ordine in rapporto al suo ultimo fine e al tempo stesso tutto il suo orientamento sia verso se stesso, sia verso gli altri uomini e verso tutte le cose create )). Il peccato segna il fallimento radicale dell'uomo, la ribellione a Dio che è la Vita, un (( estinguere lo Spirito )) ; e perciò la morte non ne è che l'esterna, più vistosa manifestazione. 3 4 5 6 7 Questa la parola esplicativa, che la Rivelazione ci offre e che l'esperienza conferma con sconfortante dovizia di prove. La fede, però, non si limita a spiegare il nostro dramma. Essa reca anche l'annuncio gioioso della sua possibile soluzione. Dio non si è rassegnato al fallimento della sua creatura : nel Figlio suo, incarnato morto e risorto, Egli torna ad aprire il cuore dell'uomo alla speranza. « Morte e vita si sono affrontate in un prodigioso duello — canteremo nel giorno di Pasqua — il Signore della vita era morto, ma ora, vivo, trionfa » . Nel mistero pasquale Cristo ha preso su di sé la morte, in quanto essa è manifestazione della nostra natura ferita, e, trionfandone nella risurrezione, ha 8 3 4 5 6 7 8 Cost. Past. Gaudium et Spes, n. 18. Rm 5, 12. Rm 6, 23. Cost. Past. Gaudium et Spes, n. 13. Cfr. 1 Tim 5, 19. Sequenza. Acta Pauli Pp. VI 163 definitivamente debellato nella sua radice la potenza del peccato, operante nel mondo. Adesso ormai ogni uomo, che per la fede aderisce a Cristo ed a Lui si sforza di conformare la propria vita, può già sperimentare in sé la forza vivificante, che promana dal Risorto. Egli non è più schiavo della morte, perché in lui già opera « lo Spirito di colui che ha risuscitato Gesù dai morti » . Ecco, dunque, il messaggio gioioso : in Cristo Gesù noi possiamo vincere la morte. La Chiesa non si stanca di ripetercelo, particolarmente all'inizio di un tempo forte dell'Anno Liturgico, come quello della Quaresima, durante il quale il popolo cristiano è chiamato a prepararsi alla celebrazione dell'annua ricorrenza della Pasqua. Possa trovare, questa voce, eco pronta e volenterosa nei nostri animi ed indurci a rinnovato fervore di vita cristiana in questo « tempus acceptabile », che nelle intenzioni della Liturgia deve segnare per lo spirito, il quale ha pure le sue stagioni, il risveglio di una mistica primavera. Siamo certi che all'invito è particolarmente aperto l'animo delle Religiose, presenti a questa celebrazione. Esse, che per l'impegno della vita perfetta e di una maggiore familiarità con Dio, assunto con i voti, più sono consapevoli del radicalismo delle esigenze evangeliche ; esse che, d'altra parte, più viva hanno la percezione della abissale sproporzione, che v'è tra l'umana miseria e l'infinita santità di Colui, verso il quale le loro anime anelando si protendono, sono certamente nella condizione migliore per accogliere la proposta liturgica del faticoso ma corroborante itinerario quaresimale. Sentano esse la responsabilità di fare da scolta avanzata tra le avanguardie del popolo di Dio pellegrinante verso la Patria. Mettiamoci dunque tutti in cammino, Cercheremo sostegno ai buoni propositi nella preghiera, una preghiera convalidata da una più volenterosa disponibilità al sacrifìcio ed anche dalla rinuncia generosa a qualcosa di nostro per avere di che venire in soccorso ai poveri. È il consiglio antico di quello sperimentato maestro di vita spirituale, che fu Sant'Agostino : « Vuoi che la tua preghiera voli fino a Dio? », egli domanda. (( Eae illi duas alas, ieiunium et eleemosynam », « Mettile due ali, il digiuno e l'elemosina » . " Il programma è chiaro. Che il Signore ci conceda la generosità necessaria, per calarlo nella concretezza della nostra vita. 9 1 0 9 Cfr. Rm 8, 2. 10 Rm 8, 11. 11 Enarr. in Ps. 42, 8. 164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ALLOCUTIONES I Ad Ecclesiarum Hanoiensis et Hochiminopolitanae, in Vietnamia, sacros Praesules, coram admissos.* Chers Frères dans le Christ, Votre visite est pour Nous un motif de très grande joie ! Vous Nous apportez, en effet, le témoignage émouvant et réconfortant de la fidélité et de l'affection, non seulement de vos grands diocèses d'Hanoï et de Hochiminhville, mais de toute l'Eglise qui est au Vietnam. Nous apprécions vivement le geste des Autorités de votre Pays, qui ont accédé a notre demande et facilité votre venue au récent Synode des Evêques. Nous souhaitons vivement que, dans les occasions à venir, surtout lorsque Nous avons recours à l'expérience et aux conseils de nos Frères dans l'Episcopat sur des questions qui intéressent l'Eglise universelle — c'est bien le cas des Assemblées synodales comme aussi de Réunions pleniores des Congrégations Romaines — vous-mêmes, ou d'autres Evêques du Vietnam, puissiez Nous renouveler la joie d'une visite. En vous donnant aujourd'hui, à vous qui êtes ici ensemble pour la première fois, l'accolade fraternelle de la communion et de la paix, c'est à tous les Pasteurs vietnamiens du Nord, du Centre et du Sud qu'en esprit et vérité Nous donnons ce signe d'affection. Mais c'est aussi aux prêtres, aux religieux et aux religieuses, aux catéchistes et aux parents, aux adolescents et aux enfants de toute la communauté catholique, disséminée à travers le pays, que Nous redisons : « Vous avez une place toute particulière dans notre cœur et notre prière ». Pendant le Synode, vous avez fait entendre la voix, les souffrances et les espérances de votre peuple. Et, en même temps, vous avez respiré l'atmosphère d'une assemblée universelle, riche d'expériences et d'inspirations différentes, et cependant unanime, dans sa volonté d'approfondir les problèmes actuels de la catéchèse. La catéchèse est précisément la transmission méthodique et efficace de la Parole de Dieu. C'est en la recevant que les chrétiens peuvent affermir leur foi et soutenir leurs * Die 9 m. decembris a. 1977. Acta Pauli Pp. VI 165 effort de charité concrète et persévérante. C'est pourquoi la catéchèse est le premier devoir des Pasteurs. Et c'est pour cela que l'Eglise, avec autant de loyauté que de respect, demande partout dans le monde aux Autorités responsables, quel que soit le régime social et politique, la liberté d'accomplir sa mission, sans privilèges mais aussi sans empêchement d'aucune sorte. Ajoutons encore ceci : la catéchèse fait que les croyants deviennent toujours plus conscients des responsabilités qui découlent de leur foi : l'amour de Dieu, la fidélité à sa Loi, le service désintéressé du prochain. Ces trois obligations les conduisent nécessairement à accomplir aussi, loyalement et exemplairement, leurs devoirs civiques, comme il convient aux membres conscients de la société à laquelle ils appartiennent, et dont le progrès moral et matériel doit leur tenir à cœur et provoquer leur engagement généreux. Votre pays, sorti d'une longue guerre, sanglante et dévastatrice, est maintenant absorbé par la grande œuvre de sa reconstruction. Une telle entreprise a besoin des forces de tous les citoyens. Vous nous avez donné le témoignage direct des sacrifices auxquels les catholiques vietnamiens, aussi bien que tous leurs frères, se soumettent généreusement pour hâter la renaissance du pays, en commençant par le développement des ressources essentielles, comme celles de l'alimentation. Le peuple vietnamien, dont la sobriété, la patience, le courage et la persévérance sont bien connus, fait face à une telle conjoncture. Nous sommes certain qu'il réussira son plan de redressement. Nous voudrions pourtant que ses efforts trouvent un concours de solidarité plus important, plus adapté et plus continu parmi les autres Nations. Hélas ! c'est bien humain, une fois les passions de la guerre apaisées, l'attention mondiale, qui fut tout entière tournée vers le Vietnam, semble maintenant tournée vers d'autres régions et d'autres problèmes, comme si elle oubliait les pertes considérables, les dévastations, et toutes les privations laissées en héritage au peuple vietnamien par le terrible conflit que nous savons. Nous avons encouragé et nous encourageons toujours les organismes catholiques d'aide et d'assistance à offrir leur concours à votre pays, en privilégiant le secteur agricole et sanitaire, le monde des enfants, la promotion technique et professionnelle. Grâce à une aide internationale en rapport avec les nécessités réelles, l'œuvre de reconstruction avancera plus rapidement, et il en découlera un avantage important pour les populations, cependant que le Vietnam, accueilli cette année parmi les membres de l'ONU, trouvera cette inser- 166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tion vraiment bénéfique, du fait de ses relations nombreuses et amicales dans le contexte pacifique des nations. Nous qui avons suivi, depuis des années, avec une sollicitude toute spéciale, les épreuves de votre peuple, Nous sommes vraiment heureux, chaque fois que l'occasion se présente ou se présentera, d'avoir des contacts avec le peuple et avec les Autorités de votre pays, tellement Nous sommes convaincu qu'ils peuvent être une source de grand bien pour l'Eglise et pour le Vietnam. Dans cette espérance, Nous vous demandons de transmettre, avec notre affectueuse Bénédiction Apostolique, notre salut chaleureux et nos meilleurs souhaits aux chers catholiques du Vietnam et à votre Nation tout entière. II Ad Moysen Day an, Israelis ab Exteris Negotiis virum ad eiusque comites.* Mr Minister, The visit that Your Excellency and the distinguished personalities accompanying you have paid us is given special prominence by the circumstances of the moment : a particularly intense phase of initiatives and discussions is in progress — in which you yourself are taking an active part — for bringing to a definitive settlement the long and painful conflict in the Middle East. This meeting is therefore a propitious occasion for us to renew our fervent good wishes and to manifest once again our earnest hope that the impulse given to negotiation may prove decisive for a just peace, thanks to the courage and farsightedness of the leaders involved in the discussions and through participation by ali the interested parties. We think that in this way we are voicing the profound aspirations of ali the peoples of the région and of all who look to the Middle East, not only as an area of gr eat importance in and for the world, but also as a fountainhead of immense spiritual riches. We are also convinced that, in spite of the difficulties accumulated in the course of thèse highly criticai years, it is possible to reach solutions that combine the basic demands of both security and justice for ali the peoples of thjé area, and that lay the foundation for a peaceful future for those peoples. * Die 12 m. ianuarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 167 As Your Excellency well knows, in the complex problem of the Middle East we have particularly at heart the question of Jerusalem and the Holy Places; and we fervently hope for a solution that will not only satisfy the legitimate aspirations of those concerned, but also take into account the preeminently religious character of the Holy City. We therefore trust that the proposai several times put forward by the Holy See, in view of the spiritual greatness of Jerusalem, will be seen as a positive contribution to such a solution. Finally, Mr Minister, we would ask you to convey to the Israeli people and their leaders our warm good wishes for peace. We accompany these wishes with our prayers to the Most High for their well-being and their civil and spiritual progress. III Ad Exc.um Virum Godefridum Allan Crossley, Magnae Britanniae apud Sedem Apostolicam Legatum, crediti muneris litteras Summo Pontifici tradentem.* Mr Minister, We are pleased to-aceept f rom you the Letters whereby Her Majesty Queen Elizabeth II accredits you as Envoy Extraordinary and Minister Plenipotentiary to the Holy See. The welcome we extend to you is indeed a cordial one. We would ask you to convey to Her Majesty our thanks for the expression of her goodwill and friendship, sentiments which we warmly reciprocate, together with the assurance of our prayers. In response to your kind référence to our Message for the recent World Day of Peace, the eleventh such célébration, we cannot but emphasize once more our earnest desire and hope that the world will speedily come to appreciate that upon the priceless gift of peace in justice hangs the very destiny of humanity and indeed of the world as we know it. The Holy See does not fail to note with satisfaction all efforts and initiatives directed towards the solid establishment of peace and the abolition of violence in whatever form; only in this way can the dignity and rights of every individuai human being be respected and fostered, and a better world be provided for the présent generation and for all générations to come, a world inspired by mutuai love and * Die IS m. ianuarii a. 1978. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 168 readiness to serve the needs of others. It is in this light that we view the efforts being made by your country in this regard. In a similar way, greater coopération by your country with the other countries of Europe cannot fail to consolidate true unity and mutual understanding between both the nations themselves and the individuáis that go to make them up. It is also a source of satisfaction for us to note your mention of the visit to us last year by the Archbishop of Canterbury and other leading figures of the Anglican Communion. It is our constant prayer that the Lord will hasten the day when there shall be attained full unity between Christians, in faith and discipline, in the manner in which the Lord himself will bring it about. In the meantime we watch and pray in confidence. Your Excellency, on this happy occasion we assure you that the Holy See will ever be ready to assist you in the mission which you are about to begin, and we invoke divine blessings upon you and your family and upon the country which you represent. IV Ad nationum apud Sedem Apostolicam Legatos, ineunte anno 1978, coram admissos.* Excellences et chers Messieurs, Avec joie Nous accueillons ces vœux chaleureux. Nous sommes très touché des paroles pleines de bienveillance et de confiance que votre Doyen vient de Nous adresser en votre nom à tous, en évoquant des initiatives ou des événements personnels et ecclésiaux qui Nous sont chers. Nous vous remercions aussi de votre présence. Veuillez agréer les souhaits très cordiaux qu'à notre tour Nous sommes heureux de vous offrir : au-delà de vos personnes, ils vont à vos familles, à vos Ambassades, aux Etats que vous représentez auprès du Saint-Siège. Que Dieu les garde dans la paix tout au long de l'année nouvelle! Cette rencontre traditionnelle du mois de janvier pour l'échange des vœux Nous permet, chaque année, de Nous entretenir avec vous. Nous voudrions choisir aujourd'hui, comme sujet de réflexion, le tlième si important et si actuel des droits humains. * Die 14 m. ianuarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 169 Les droits de l'homme, on en parle et on en discute beaucoup aujourd'hui. On le fait avec passion, parfois avec colère, presque toujours en ayant en vue une plus grande justice, effective ou présumée. Ces revendications ne semblent pas toutes raisonnables ou réalisables, car elles sont parfois inspirées par des emballements individualistes ou une utopie anarchique ; quelques-unes sont même moralement inadmissibles. Mais, dans l'ensemble, en tant qu'aspiration et tension vers une plus haute espérance, cet intérêt accru pour un espace de liberté et de responsabilité plus favorable à la personne est un fait positif qu'il faut encourager ; l'Eglise le suit et veut continuer à le suivre avec sympathie, tout en lui apportant, selon sa propre mission, la lumière et les éclaircissements nécessaires. L'une des caractéristiques de notre société sécularisée est, sans aucun doute, la tendance à reléguer la foi religieuse au rang d'option privée. Et pourtant, jamais comme à notre époque, partout où elle est opprimée ou limitée, la liberté de religion et de conscience n'a été invoquée et revendiquée avec autant d'insistance, voire de passion, comme une valeur de l'existence, qui réclame une dimension extérieure et communautaire. Il suffit de voir les appels qui Nous parviennent continuellement de personnes et de groupes, même non catholiques, d'homme et de femmes de toute conviction, et aussi le large consensus que rencontrent les initiatives du Saint-Siège lorsqu'il demande devant les instances internationales le respect pour la liberté religieuse de tous. Quelques idéologies diffuses veulent aussi cataloguer la foi en Dieu parmi les signes de la faiblesse et de l'aliénation humaine. Et pourtant, rarement autant qu'en ces dernières décennies, les croyants ne se sont montrés davantage des hommes libres, indépendants dans leur iugement moral, résistants dans les privations, intrépides sous les pressions et les oppressions, et devant la mort. Nous en avons pour preuve les témoignages de ceux qui ont partagé avec eux la prison ou l'internement, et aussi les sacrifices que savent supporter sereinement, sur le plan de la vie civile, du travail, des études, de la carrière, une multitude de croyants qui acceptent de subir des discriminations pour eux ou pour leurs enfants, pourvu que cela n'atteigne pas leurs propres convictions. On doit reconnaître que toutes ou presque toutes les Constitutions du monde, sans parler de plusieurs documents internationaux de portée solennelle, contiennent des garanties — souvent amples et circonstanciées — en faveur de la liberté de religion et de conscience, et de l'éga- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 170 Officiale lité des citoyens sans distinction de foi religieuse. Mais on ne peut s'empêcher de constater les limitations et les interdictions auxquelles sont soumises dans divers pays, au plan législatif et administratif, ou simplement dans les faits, de nombreuses manifestations de la vie religieuse : la profession de foi individuelle, l'éducation des jeunes, l'ac^ tion pastorale de prêtres ou d'évêques, l'autonomie interne des communautés religieuses, la faculté d'évangéliser, l'utilisation de la presse, l'accès aux mass media, etc. Il faut donc en conclure que les croyants sont encore considérés comme des citoyens suspects, que l'on doit surveiller tout particulièrement. Nous voudrions que notre discours ici soit franc, respectueux de la vérité, et aussi amical et constructif. Il est exact que la personne qui croit sincèrement en Dieu et s'efforce, malgré sa faiblesse et ses péchés, de vivre en communion d'amour avec Lui, se sent forte et libre. La force n'est pas la sienne : c'est celle de l'Autre, auquel elle se confie. La liberté lui vient du fait qu'elle ne craint pas les puissances « qui tuent le corps w. « C'est un curieux paradoxe », disait malicieusement Sir Thomas More, humaniste et homme d'Etat, à sa fille Margaret avant de mourir, « qu'un homme puisse perdre la tête sans en subir de dommage ». Moins enclin à la suggestion, le croyant est ouvert à la vérité et à la justice, il a le cœur disponible pour ses frères, il ressent le devoir impératif d'être fidèle aux responsabilités assumées. On peut tout lui demander pour les autres hommes et pour la société, sauf ce que sa conscience lui interdit. Que les chrétiens sachent puiser dans la foi une force morale particulière qui les engage, au moins autant et même plus que d'autres, en faveur d'une société plus humaine et plus juste : c'est ce que commencent à reconnaître même ceux qui, autrefois, avaient l'habitude de qualifier la foi religieuse d'une sorte de fuite du réel. Il semble permis de se demander alors : un Etat peut-il solliciter avec fruit une confiance et une collaboration entières alors que, par une sorte de « confessionalisme en négatif », il se proclame athée et, tout en déclarant respecter dans un certain cadre les croyances individuelles, il prend position contre la foi d'une partie de ses citoyens? Comment penser qu'un père ou une mère aient l'espoir d'une société qui se voudrait nouvelle et plus juste, quand une éducation idéologique totalisante est privilégiée dans les 1 1 Le 12, 4. Acta Pauli Pp. VI 171 écoles, et quand il reste difficile pour les familles, même dans l'intimité du foyer, de communiquer à leurs enfants les valeurs de l'esprit qui sont le fondement de la vie? Comment peuvent se sentir tranquilles l'Eglise et ces Pasteurs qui nourrissent pourtant, à l'égard de l'autorité civile, un respect sincère et motivé, selon le mot de saint Paul, « non par crainte du châtiment mais par raison de conscience » , quand on s'oppose encore à l'ouverture de lieux de culte on à l'envoi de prêtres là où leur présence est réclamée par les fidèles, ou quand on limite l'accès au sacerdoce ou à la consécration religieuse? 2 Pour notre part, Nous avons toujours encouragé Pasteurs et fidèles à faire preuve d'une patience persévérante, à être loyaux envers les pouvoirs légitimes, à s'engager généreusement dans le domaine civique et social pour tout ce qui sert le bien de leur pays. Nous en avons donné publiquement la preuve, récemment encore, à l'occasion des visites déférentes et courtoises de hautes Autorités civiles. Depuis longtemps, à l'exception de quelques pays pour lesquels cela ne Nous a pas été permis jusqu'ici, Nous avons entamé un dialogue franc et ouvert, que l'on ne peut pas considérer comme sans résultat, et que Nous souhaiterions plus approfondi, élargi aussi à des points difficiles non encore abordés. Nous voudrions maintenant, faisant place à une perspective plus étendue et parlant non seulement pour les catholiques mais en faveur de tous les croyants, formuler une question. Cette question la voici : les temps ne sont-ils pas mûrs désormais, l'évolution historique n'est-elle pas suffisamment avancée pour que certaines Raideurs du passé soient surmontées, que soit accueillie la supplication de millions de personnes, et que tous — dans la parité de condition entre concitoyens et dans le concours solidaire de tous au bien civique et social de leur pays — puissent bénéficier du juste espace de liberté pour leur foi, dans ses expressions personnelles et communautaires? N'y a-t-il pas dans les vicissitudes des peuples, même après les bouleversements les plus radicaux, une maturation naturelle des événements, une détente des esprits, un cheminement des générations abordant une nouvelle étape plus humaine, dans lesquels se consume et se dissout ce qui oppose et divise, dans lesquels aussi renaît et s'affirme ce qui accueille, fait fraterniser et réunifie? Il Nous semble à Nous que justice, sagesse et réalisme convergent pour étayer l'espérance fondée et le souhait cordial qu'un tel 2 Rm 13, 5. - 172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale moment, capable de procurer le bonheur à tant de cœurs, ne soit pas remis à plus tard ni éludé. A l'égalité sans distinction d'origine ou de race sont consacrés des documents internationaux solennels, comme la Convention des Nations Unies du 21 décembre 1965 contre toute forme de discrimination raciale, à laquelle le Saint-Siège lui aussi a adhéré. Plus que sur son aspect juridique et politique, Nous voudrions ici attirer l'attention sur le sens religieux et moral de la dignité égale de tous les hommes. Pour qui croit en Dieu, tous les êtres humains, même les moins favorisés, sont les fils du Père universel qui" les a créés à son image et guide leurs destinées avec un amour prévenant. Paternité de Dieu signifie fraternité entre les hommes : c'est un point fort de l'universalisme chrétien, un point commun aussi avec d'autres grandes religions et un axiome de la plus haute sagesse humaine de tous les temps, celle qui a le culte de la dignité de l'homme. Pour un chrétien, aucun homme n'est exclu de la possibilité d'être sauvé par le Christ et de jouir d'une même destination au Royaume de Dieu. Il est donc inconcevable pour qui accueille le message évangélique, même en tenant compte de diversités physiques, intellectuelles ou morales, de nier l'égalité humaine fondamentale au nom de la prétendue supériorité d'une race ou d'un groupe ethnique. Nous Nous souvenons encore avec émotion des fortes expressions utilisées par notre grand prédécesseur Pie XI, de vénérée mémoire, dans la Lettre encyclique qu'il publia il y a quarante ans, pour condamner ceux qui voulaient porter atteinte à l'universalité de la Rédemption chrétienne par la soi-disant « révélation » d'un « mythe du sang et de la race ». L'Eglise catholique, c'est-à-dire universelle de par sa mission et sa diffusion, de même qu'elle souffre de chaque recrudescence de nationalismes antagonistes, est préoccupée aussi par l'aggravation de rivalités raciales et tribales qui fomentent divisions et rancœurs entre les hommes et les peuples, et peuvent aller jusqu'à affecter même des frères dans la foi. Nous Nous proposons ici d'attirer plus spécialement l'attention sur le conflit racial plus général qui, dans l'histoire africaine des dernières décennies, à revêtu un caractère paradigmatique, parce que lié à la décolonisation et à l'accession des peuples d'Afrique à l'indépendance : il s'agit de la tentative de créer des assises juridiques et politiques en violation des principes du suffrage universel et de l'autodétermination des peuples, que précisément la culture européenne et occidentale a contribué à affermir et à diffuser dans le monde. Acta Pauli Pp. VI 173 L'Eglise comprend les justes raisons pour lesquelles les populations africaines refusent de telles situations. Certes, elle ne peut encourager ni justifier la violence qui répand le sang, sème la destruction, donne à la haine des proportions démesurées et déchaîne les représailles et les vengeances. Mais l'Eglise ne peut taire son enseignement, à savoir que toute théorie raciste est contraire à la foi et à l'amour chrétiens ; précisément, l'horreur que les chrétiens ont de la violence, doit les pousser à réaffirmer l'égale dignité de tous les hommes avec plus de netteté et de courage. En rappelant les approbations que suscita, voici quelques années, notre formule lancée pour la Journée de la Paix : « Tout homme est mon frère », Nous voudrions que s'exprime toujours plus fortement et avec plus de conviction, de manière légitime mais efficace, la solidarité effective de tous en faveur d'une solution de justice, particulièrement dans l'Afrique Australe, solution vainement tentée jusqu'à présent par des initiatives et des propositions diverses. Pour qui croit en Dieu, la vie humaine est un don qui vient de Lui, un dépôt sacré qu'il faut conserver dans son intégrité. L'Eglise se sent engagée à en enseigner le respect en toute circonstance et à toute étape de l'existence, depuis l'instant de la conception où la vie commence à se former dans le sein maternel, jusqu'au rendez-vous avec notre (( sœur la Mort ». Du berceau à la tombe, tout être humain, même le plus faible et le plus dépourvu, diminué ou laissé pour compte, possède un élément de noblesse qui est l'image de Dieu et la ressemblance avec Lui. Et Jésus a enseigné à ses disciples que dans la personne de ces pauvres et de ces petits est représentée, avec une évidence particulière, sa propre Personne. L'Eglise et les croyants ne peuvent donc demeurer insensibles et inertes face à la multiplication des mauvais traitements pratiqués en divers pays sur des personnes arrêtées, interrogées ou bien mises en état de surveillance ou de détention. Alors que Constitutions et législations font place au principe du droit à la défense à toutes les étapes de la justice, alors que sont avancées des propositions pour humaniser les lieux de détention, on constate néanmoins que les techniques de torture se perfectionnent pour affaiblir la résistance des prisonniers, et que l'on n'hésite pas parfois à leur infliger des lésions irréversibles et humiliantes pour le corps et pour l'esprit. Comment ne pas être troublé quand on sait que de nombreuses familles angoissées adressent en vain des suppliques en faveur de ceux qui leur sont chers, et que même les demandes d'information s'accumulent sans recevoir de réponse? Pareillement 174 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium officiale on ne peut faire silence sur la pratique, dénoncée de tant de côtés, qui consiste à assimiler les coupables — ou présumés tels — d'opposition politique, aux personnes qui ont besoin de soins psychiatriques, ajoutant ainsi à leur peine un autre motif, peut-être plus dur encore, d'amertume. Comment l'Eglise, comme elle l'a fait pour le duel et le fait encore pour l'avortement, ne prendrait-elle pas une position sévère face à la torture et aux violences analogues infligées à la personne humaine? Ceux qui les ordonnent ou les pratiquent commettent un crime, vraiment très grave pour la conscience chrétienne, qui ne peut pas ne pas réagir et s'employer, dans la mesure du possible, à faire adopter des remèdes adéquats et efficaces. Telles sont en bref, Excellences et chers Messieurs, les réflexions que Nous désirions vous exprimer, certain de vous y trouver sensibles et accueillants. Nous les confions, avec nos vœux de prospérité et de paix pour les Autorités et les Pays que vous représentez, à Celui qui préside au destin des hommes et des peuples, et ouvre les cœurs à la vérité, à la justice, à l'amour. Puisse l'année qui vient de commencer être enrichie par un nouveau don de Dieu, celui d'un progrès considérable en faveur des droits de l'homme! Nous ajoutons ce vœu à tous ceux que Nous formons pour vousmêmes et pour les vôtres, en priant le Seigneur de vous combler de ses Bénédictions. V Ad urbis Romae Magistrum et Administratorum coetum, fausta omina Summo Pontifici praebentes, ineunte anno 1978.* Vi accogliamo con animo riconoscente, Signor Sindaco e membri della Giunta Capitolina, che avete desiderato questo incontro non soltanto per presentarci il vostro omaggio e scambiare con noi gli auguri per il Nuovo Anno, ma anche per dare insieme uno sguardo alla vita e ai problemi dell'Urbe, a noi sempre particolarmente cara, carissima se provata da qualche pericolo o da qualche sofferenza. Apprezziamo, infatti, i motivi che vi hanno condotto nella nostra casa : essendo preposti ad incarichi d'ordine civile ed amministrativo in questa Città, voi guardate alla nostra funzione di Vescovo di Roma, che — come vi è noto — è missione di grave e singolare responsabilità * Die 19 m. ianuarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 175 non solo dinanzi alla Chiesa locale, ma altresì dinanzi alla Chiesa universale ; ed è perciò naturale che sia alimentato tra Voi, Campidoglio, e noi, Vaticano, un rapporto di reciproca attenzione, finalizzato al bene di quanti si professano e realmente sono, ad un tempo, cittadini di Roma e figli della Chiesa. Proprio la natura di questa duplice, distinta ma non contraddittoria, cittadinanza romana, a cui sarebbe suggestivo dare ora il suffragio d'un riferimento storico, quale è quello della qualifica rivendicata per sé da San Paolo, come « Civis Romanus »/ fino all'evocazione dantesca di (C quella Roma onde Cristo è romano » , può spiegare la presentazione e lo scambio dei voti augurali e conferire un tradizionale e sempre alto significato all'incontro di oggi. 2 Per noi è, questa, un'occasione propizia per confermare l'interesse peculiare, vivo, fiducioso con cui seguiamo le fasi della vita cittadina, senza ignorare o nasconderci le preoccupazioni per i fenomeni, purtroppo non infrequenti, di disordine e di violenza che non hanno risparmiato, neppure nei giorni sacri alle Festività cristiane, la nostra Città. Voi sapete, ad esempio che, anche quest'anno, noi abbiamo dettato un Messaggio per la Giornata Mondiale della Pace e, nel proseguire — com'è nostro dovere — l'azione per una specifica sensibilizzazione ed educazione, specialmente delle nuove generazioni, a questa causa suprema, abbiamo rinnovato il nostro sì alla Pace, facendolo precedere da un fermo e formale no alla violenza. Ciò che in esso abbiam detto ai fedeli cattolici ed a tutti gli uomini di buona volontà, lo ripetiamo in tono affettuoso ai Concittadini romani. Se in esso abbiamo la riprovazione della guerra e della violenza (delle quali certi episodi di guerriglia sono una pericolosa sottospecie), l'abbiamo fatto non per motivi di semplice opportunità, ma per la gravità di certe drammatiche situazioni : seguendo la via della ragione accanto all'imperativo della Legge evangelica, noi abbiamo ribadito, come ribadiamo, la riprovazione morale di siffatte degenerazioni della vita associata. È così che la presente visita ci dà modo di formare l'augurio che non mai più si ripetano i tristi episodi, e di esprimere ancora una volta per tutti, ma specialmente per i giovani, un'esortazione accorata, perché, lungi dal lasciarsi trascinare nella spirale della violenza, vogliano rispettare e far risplendere di civile dignità ancor di più il volto incomparabile di questa fatidica Città. 1 Cfr. At. 22, 26-27. 2 Purgatorio, X X X I I , 102. 176 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Una parola desideriamo aggiungere circa la nostra sollecitudine, che naturalmente s'inquadra in quella linea spirituale-educativa ch'è propria del nostro ministero pastorale. L'alto esempio in proposito del nostro Predecessore San Gregorio Magno, che, con modalità imposte da una situazione storica diversa dalla presente, dispiegò il suo zelo di « Consul Bei )) in anni non meno turbinosi e difficili, è chiara dimostrazione che l'esercizio di pastore non è alienazione, non è astrazione, non è ignoranza dei problemi che urgono : le difficoltà di una moderna metropoli, l'afflusso di nuovi immigrati, i fermenti della gioventù, il dramma della disoccupazione, la carenza degli alloggi ... come potremmo ignorarli? Non è nostro compito affrontare le soluzioni di questi e di altri simili problemi; ma noi non vi siamo tuttavia insensibili. Perciò facciamo voti che voi li sappiate risolvere saggiamente, accogliendo e favorendo anche il contributo al bene comune che, a titolo di solidale esemplarità, può venire dall'umile e libera generosità della Chiesa di Roma, sia nel campo della scuola e della educazione giovanile e professionale, e sia in quello della assistenza sanitaria e sociale. Noi avremo bisogno, a questo riguardo, d'essere da voi, Autorità civili, compresi ed aiutati; e noi ve ne esprimiamo, anche in questa auspicale circostanza, la necessità, il desiderio, la fiducia, e fin d'ora la nostra riconoscenza. Ci arride la speranza di ravvivare in noi tutti quel « senso di Roma », che assicuri all'Urbe la coscienza del suo immortale destino e la capacità di conseguirlo con religiosa ed umana fedeltà. Con questi sentimenti ricambiamo a Lei, Signor Sindaco, ed ai Collaboratori della Civica Amministrazione, sinceri auguri per l'anno da poco iniziato, mentre, allargando lo sguardo alla intera Cittadinanza, invochiamo su di essa la protezione del Signore Onnipotente. VI Ad eos Societatis Sancti Francisci Salesii sodales, qui XXI Capitulo Generali interfuerunt, Romae habito.* Figli carissimi, È con autentica letizia spirituale che oggi vi incontriamo secondo il desiderio manifestatoci a nome vostro dal nuovo Rettor Maggiore, Don Egidio Vigano, che ha assunto nelle sue più giovani mani la guida della * Die 26 m. ianuarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 177 vostra Società Salesiana da quelle del suo immediato predecessore, il caro e venerato Don Luigi Ricceri, al quale desideriamo rinnovare la nostra paterna riconoscenza per quanto ha fatto in questi anni in favore della Congregazione e della Chiesa. Ma l'incontro con i membri qualificati di un Istituto religioso, che, pur avendo poco più di un secolo di vita, si è mirabilmente diramato in tutto il mondo con le sue innumerevoli iniziative ed opere benefiche, non può non richiamare alla nostra comune memoria, come presenza animatrice ed ammonitrice, la figura del suo fondatore, San Giovanni Bosco, sintesi mirabile di attitudini e capacità umane e di doni soprannaturali, genio riconosciuto della moderna pedagogia e catechesi, ma, più ancora, genio della santità, di quella santità, che è una nota caratterizzante della Chiesa, santa e santifica trice. 1 E se ai suoi tempi, complessi invero e calamitosi, Don Bosco fu un autentico protagonista della storia d'Italia e della Chiesa, la Congregazione, nata dalla sua mente intuitiva e dal suo grande cuore, ha seguito fedelmente in questi cento anni il cammino da lui tracciato. La stima, l'apprezzamento, l'affetto che per Don Bosco ebbero i nostri Predecessori, che lo conobbero personalmente, Pio IX, Leone XIII e specialmente Pio XI, che lo beatificò e canonizzò, sono gli stessi che noi sentiamo per voi, suoi figli, a motivo del bene incalcolabile che in questi cento anni avete disseminato in Italia, in Europa, nell'America Latina, nel mondo intero, ed anche a motivo della collaborazione più diretta alla Santa Sede che membri della vostra Congregazione offrono generosamente nei vari Dicasteri ed Uffici della Curia Romana. Noi non dubitiamo che, pur negli adattamenti e nei ritocchi che nelle Costituzioni e nei Regolamenti Generali saranno ritenuti necessari, intatta rimarrà la vostra adesione totale al carisma originario del Fondatore, quale è stato approvato, riconosciuto e garantito dalla Chiesa, secondo quanto afferma il Concilio Vaticano secondo : « Il rinnovamento della vita religiosa comporta insieme sia il continuo ritorno alle fonti di ogni forma di vita cristiana e allo spirito primitivo degli istituti, sia l'adattamento degli istituti stessi alle mutate condizioni dei tempi » . 2 In questo XXI Capitolo Generale, tuttora in corso, voi state approfondendo, nella preghiera e nella riflessione comunitaria, la vostra « identità » salesiana, che è anzitutto quella di « r e l i g i o s i » , di credenti cioè 1 Cfr. Lumen Gentium, 11, 39, 48. 2 Perfectae 12 - A. A. S. Caritatis, 2. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 178 che, nella vita in comune, hanno voluto seguire Cristo in maniera totale ed incondizionata, in quella maniera radicale che viene presentata dal Vangelo, mediante la generosa, gioiosa e fedele pratica dei consigli evangelici della castità, della povertà, dell'obbedienza ad imitazione di Gesù. Ma la figura del Salesiano, anche agli occhi del popolo cristiano, è intimamente collegata al suo apostolato fra i ragazzi e i giovani. Fu la grande, provvidenziale intuizione religiosa di San Giovanni Bosco, il quale nelle sue « Memorie » ci parla della « sete di sacerdozio » che cresceva nel suo cuore durante gli anni del Seminario, « per potermi — dice — lanciare in mezzo ai giovani, a fine di conoscerli intimamente ed aiutarli in ogni occorrenza ad evitare il male ! ». 3 4 5 6 Abbiamo notato con compiacimento che il tema del XXI Capitolo Generale è proprio questo : « Testimoniare e annunziare il Vangelo : due esigenze della vita salesiana tra i giovani ». Testimonianza, anzitutto : i ragazzi e i giovani esigono autenticità; vogliono quasi vedere e toccare il messaggio cristiano realizzato concretamente nella vita di chi lo annunzia. In mezzo ai ragazzi e ai giovani, voi Salesiani dovete essere il segno della presenza del Cristo con la bontà, la delicatezza, la modestia, la dedizione, la purezza, l'umiltà, la letizia. Sì, con la letizia, perché, come ben sapete e cercate di inculcare, la gioia è un bisogno incoercibile del ragazzo e del giovane, ma è anche un riflesso della grazia di Dio e della serenità interiore. Il Vangelo di S. Luca ha colto nella gioia, che scaturisce nel cuore dei credenti, uno degli effetti più significativi dell'annunzio evangelico. 7 Oltre la testimonianza religiosa personale e comunitaria, diffondete l'annuncio evangelico, mediante quel contributo vivo, serio, meditato alla cultura catechetica, pedagogica, psicologica e sociologica, ma specialmente con l'apostolato diretto e personale nel mondo giovanile, con particolare attenzione e dedizione alle classi povere, bisognose, emarginate. E vorremmo, quasi a ricordo di questo nostro incontro, indicarvi le tre grandi « devozioni », che don Bosco ha lasciato in preziosa eredità ai Salesiani : la devozione adorante a Cristo, Uomo-Dìo, in particolare 3 Cfr. Me 10, 28; Mt 19, 21; Lc 10, 42. 4 Cfr. Mt 19, 12; 1 Cor 7, 32-35. 5 Cfr. Mt 6, 20-25. 6 Cfr. Io 4, 34; 5, 30; Eb 10, 7. 7 Cfr. Lc 1, 47; 2, 10s., 29 s., 38; 19, 37; At 5, 41. Acta Pauli Pp. VI 179 nella presenza sacramentale dell'Eucaristia. Non è forse Cristo il centro e la sintesi di tutto il messaggio evangelico? Non deve essere Cristo la norma suprema del pensare e dell'agire del cristiano, del sacerdote, del religioso? Devozione filiale anche a Maria, 1'« Ausiliatrice », che (( con la sua materna carità si prende cura dei fratelli del Piglio suo ancora peregrinanti » ; devozione, infine, al Papa, successore di Pietro, « perpetuo e visibile principio e fondamento dell'unità, sia dei Vescovi che della moltitudine dei fedeli » . Figli carissimi, i ragazzi e i giovani vi chiamano e vi attendono. Sono milioni nel mondo, talvolta sbandati e disorientati da una molteplicità di voci discordanti, i quali aspettano da voi la parola di salvezza, cercano la mano fraterna ed amica, che con serena sicurezza li guidi verso l'Assoluto ; invocano un viso che non sia una maschera artefatta, ma l'espressione limpida di un amore che si apre al fratello in un amore più grande, quale è quello di Dio, che « è più grande del nostro cuore » . Giovanni Bosco, il vostro padre, vi precede col suo passo sempre giovanile e dinamico. Con questi voti impartiamo una particolare Benedizione Apostolica a voi, a tutti i Salesiani, sacerdoti e fratelli coadiutori, ai collaboratori che, con la loro generosità, contribuiscono alla realizzazione delle molteplici e provvide iniziative della vostra Congregazione, nonché ai ragazzi, ai giovani ed agli ex-allievi, ai quali si estende il vostro apprezzato lavoro pastorale. 8 9 1 0 VII Ad Exc.mum Virum Lazarum Nzorubara, apud Sedem Apostolicam Burundiae constitutum Legatum, Summo Pontifici crediti muneris testes litteras tradentem.* Monsieur V Ambassadeur, Vous avez su trouver, pour exprimer vos sentiments en ce jour de présentation de vos Lettres de Créance, des paroles pleines de noblesse, des pensées au sujet de l'Eglise catholique que Nous avons hautement appréciées. De cela, des souhaits aussi que vous Nous apportez de la, 8 9 Lumen Gentium, 62. Ih., 10 23. 1 Io 3, 20. * Die 27 m. ianuarii a. 1978. 180 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale part des Autorités de votre pays et de l'ensemble du peuple burundais, soyez remercié de tout cœur. Nous vous accueillons avec joie au moment où débute officiellement la mission que vous a confiée Son Excellence le Colonel Jean-Baptiste Bagaza. C'est une mission d'amitié et de paix. Y a-t-il tâche plus bénéfique et plus exaltante que de s'employer à renforcer encore les liens mutuels, la compréhension des points de vue et la confiance? Vous découvrirez en tout cas auprès de Nous-même et de nos collaborateurs la volonté d'œuvrer dans cette ligne, afin que les questions d'intérêt commun soient étudiées dans une atmosphère de grand respect, et que les solutions adéquates soient progressivement dégagées et mises en pratique. Ainsi, dans un climat de coopération et de sympathie réciproque, les relations entre le Saint-Siège et la République du Burundi porteront-elles des fruits toujours nouveaux qui sont bien le but recherché. Votre allocution, disions-Nous, Nous a été agréable à plus d'un titre. Nous relèverons particulièrement ce que vous a suggéré le thème de la paix, de la réconciliation et de l'égalité entre les hommes, sans aucune barrière idéologique ou religieuse : un thème que d'aucuns auraient tendance à estimer usé, tel un vieux refrain, mais dont les vicissitudes du monde rappellent l'actualité. Il n'est pas jusqu'au continent africain qui ne soit, hélas, le théâtre d'affrontements révélateurs. Nous évoquions ce douloureux problème il y a quelques jours en recevant vos confrères du Corps diplomatique. Comment lutter? Comment promouvoir la cause de la fraternité? Avec la force ou la pression des armes? Certes non ! La voie qui s'ouvre aux artisans de paix passe au contraire par la solidarité, et aussi par le développement culturel, économique et social. Nous Nous félicitons de l'assurance que vous Nous donnez que tel est le programme élaboré par votre Gouvernement, et Nous nourrissons le ferme espoir que votre cher pays, au centre de l'Afrique, serve d'exemple et soit une véritable oasis de tranquillité. Nos fils catholiques sont nombreux chez vous. Ils ne demandent qu'à poursuivre et même à intensifier leur effort personnel et collectif pour le bien de la nation. Ils ne forment pas, c'est évident, une entité à part. Ce sont des citoyens comme les autres et aussi, Nous le croyons, de bons patriotes, respectueux de l'autorité civile. Leurs Evêques et leur clergé, autochtone ou missionnaire, ne cessent de les encourager à se montrer loyaux en toute chose. C'est peut-être l'un des secrets de la valeur de leur contribution passée — qui fait notre admiration — et du témoignage qu'ils donneront demain encore. Acta Pauli Pp. VI 181 Il Nous reste, Monsieur l'Ambassadeur, à vous offrir nos vœux les plus fervents pour votre Personne, votre famille et le succès de votre mission. Nous sommes très heureux de le faire, et d'adresser à travers Votre Excellence nos salutations au Chef de l'Etat et au peuple burundais, sur qui Nous invoquons l'assistance et la protection du ToutPuissant. VIII Ad Tribunalis Sacrae Romanae Rotae Decanum, Praelatos Auditores, Officiales et Advocatos, ineunte anno iudiciali.* Figli carissimi, Uditori, Officiali e Collaboratori della Sacra Romana Rota! Nel ricevervi stamane secondo un'ormai tradizionale consuetudine che collega l'inaugurazione dell'anno giudiziario presso il vostro Tribunale all'incontro con la nostra persona, Noi siamo mossi da vivi sentimenti di stima e di riconoscenza per la segnalata attività che voi svolgete nell'ambito ed a servizio della Santa Chiesa, e chiaramente avvertiamo come tali sentimenti acquistino ora maggior rilievo e si definiscano con più esatta concretezza, dopo le deferenti parole del vostro Decano, che anche in questa circostanza ha assolto egregiamente la funzione di fedele vostro portavoce. Sì, Noi dobbiamo esprimere un grazie sincero, che vuol dire, altresì, compiacimento e incoraggiamento, per i propositi che egli ha manifestato a nome di tutti voi, e che ci offrono un valido spunto per sviluppare alcune riflessioni. Come potremmo, infatti, non dare peso ed importanza alle qualità morali, da lui ricordate ed alle quali voi intendete, ancor più e ancor meglio che in passato, ispirare il vostro servizio ecclesiale? Parlare di diligenza nel dovere; confermare la disponibilità nel seguire le direttive del Magistero ; procurare la conveniente speditezza nell'iter processuale : son cose, queste, che potrebbero sembrare ovvie e quasi scontate, specie nel contesto dell'odierna circostanza; ma così non è, non soltanto perché Monsignor Decano si è preoccupato di dare ad esse un contenuto con esempi appropriati, che equivalgono ad altrettanti impegni, ma anche perché si tratta, in realtà, di elementi sicuramente qualificanti nella missione del Giudice ecclesiastico. Proviamo a verificare questi dati : anzitutto, la diligenza non è semplicemente la * Die 28 m. ianuarii a. 1978. 182 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cura, o l'accuratezza nell'adempimento del proprio ufficio, ma esprime — secondo l'indicazione dell'etimologia originaria (diligere) — un attaccamento tale da implicare un sentimento d'affezione. Essa significa, ancora, sentirsi sorretti dalla coscienza della missione che si è ricevuta ; significa lucida consapevolezza di fronte a responsabilità che toccano tanto spesso, ed in profondo, la sfera personale e coniugale. Se è vero che la vostra fatica è rivolta, per tanta parte, alla trattazione delle cause matrimoniali, è evidente che cosa comporta e postula, al riguardo, una tale diligenza. Altro elemento è la celerità, circa la quale sembra a Noi opportuno di spendere qualche parola, poiché essa è certo auspicabile e va costantemente ricercata, ma sempre quale metodo subordinato e finalizzato all'obiettivo primario della giustizia. Celerità sarà così un'ulteriore espressione della anzidetta diligenza, e vorrà dire sollecitudine nello studio e nella definizione delle cause, in modo da evitare i due scogli contrapposti della fretta, che impedisce un esame sereno, e della lentezza, che priva le parti in causa di risposte tempestive ai loro problemi, non di raro angosciosi e tali da richiedere una pronta soluzione. Ora, per garantire ai giudici l'atmosfera necessaria per un esame sereno, attento, meditato, completo ed esauriente delle questioni, per assicurare alle parti la reale possibilità di illustrare le proprie ragioni, la legge canonica prevede un cammino segnato da norme precise — il « processo )) appunto —, che è come un binario di scorrimento, il cui asse è precisamente la ricerca della verità oggettiva ed il cui punto terminale è la retta amministrazione della giustizia. Forse questa linea ben definita di norme e di forme è qualcosa di vuoto e di sterile, in cui lo schema esteriore tenderebbe a prevalere sulla sostanza? è puro formalismo? Certamente no, perché tutto ciò non è fine a se stesso, ma è mezzo sapiente diretto ad uno scopo più alto. Sapete bene che il diritto canonico « qua tale », e per conseguenza il diritto processuale, che ne è parte nei suoi motivi ispiratori, rientra nel piano dell'economia della salvezza, essendo la « salus animarum » la legge suprema della Chiesa. Pertanto anche le leggi che regolano la vicenda processuale hanno una intrinseca ragione di essere nell'ordinamento ecclesiale, sono frutto di collaudata esperienza, e vanno quindi osservate e rispettate. Garanzia di ricerca ponderata per il giudice e di illustrazione dei problemi che — come si è detto — toccano nel vivo la coscienza degli uomini e l'ordine delle famiglie, nel quadro più vasto del bene comune della Comunità ecclesiale, la procedura canonica dev'essere, pertanto, accolta Acta Pauli Pp. VI 183 con doveroso ossequio e seguita con grande attenzione, senza indulgere ad una faciloneria che finirebbe col favorire il permissivismo, a danno della stessa Legge di Dio e con pregiudizio del bene delle anime. In questa luce debbono esser viste anche le innovazioni da Noi stessi introdotte, alcuni anni fa, col Motu-proprio (( Causas Matrimoniales )) per un più rapido svolgimento dei processi nelle cause di nullità matrimoniale, analogamente a quanto è stato fatto per altri processi, come quelli di dispensa dal rato non consumato. Ora tutti questi provvedimenti anche se contengono meditate semplificazioni e prudenti snellimenti di procedura, sono stati studiati ed emanati nel pieno rispetto dell'essenziale finalità del lavoro giudiziario e consentono, pertanto, un coscienzioso esame delle cause, in modo che sia sempre possibile emettere pronuncie conformi alla verità oggettiva « solum Deum prae oculis habendo ». 1 2 Dobbiamo, pertanto, registrare con dolore la tendenza a strumentalizzare certe concessioni, motivate da situazioni ben circoscritte, per giungere ad una pratica evasione della legge processuale canonica, alla quale si è tenuti, e ciò spesso mediante l'artificiosa creazione di domicili o dimore stabili fittizi. Parimenti, è da riprovare la tendenza a creare una giurisprudenza non conforme alla retta dottrina, quale è proposta dal Magistero ecclesiastico ed è illustrata dalla Giurisprudenza canonica. Un'innovazione di tipo diverso, che diremmo non procedurale, ma strutturale, ma pure tendente anch'essa a rendere più funzionale e spedita e degna l'amministrazione della giustizia, si è avuta laddove la competente Autorità ha provveduto ad opportune fusioni e riordinamenti dei Tribunali per le cause di nullità matrimoniale nei vari Paesi, facendo sì che i centri minori unissero le loro forze tra loro. In tal modo, si suppone assicurata a ciascun Tribunale l'effettiva possibilità di avere personale preparato e mezzi adeguati per svolgere la propria delicata ed importante funzione. Ma l'elemento più rilevante, tra quelli sopra enumerati, resta la vostra confermata disponibilità a seguire le indicazioni del Magistero : a questo proposito, il « Decreto » emanato, nel maggio dello scorso anno, dalla Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede e da Noi espli- 1 Cfr. A.A.S. 1971 (63), pp. 441-446. 2 Istruzione della S. 1972 (64), pp. 244-252. Congregazione per la Disciplina dei Sacramenti; cfr. A.A.S. 184 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 3 citamente approvato, appare nn « test » particolarmente significativo. Voi ne conoscete bene l'origine, il valore e le motivazioni : preceduto da studi lunghi e accurati (come ricorda la breve introduzione che vi è premessa), confortato dall'autorevole parere della Pontifìcia Commissione per la Revisione del Codice di Diritto Canonico, esso si articola in due importanti risposte, che troveranno frequente applicazione proprio nel vostro stesso lavoro. Noi non dubitiamo che tali principi di dottrina vi saranno di orientamento e di guida in sede di giudizio, ed avremo così un'ulteriore dimostrazione della puntuale adesione al Magistero, che codesto rinomato Tribunale della Santa Sede ha sempre professato nella sua vita secolare. D'altronde, non è questo un problema a sé stante, nel quadro così complesso dell'etica e del diritto matrimoniale. Pertanto, dovere di codesto Tribunale, in adempimento del mandato conferitogli dalla Chiesa, resta quello di approfondire tutte le questioni che siano ad esso sottoposte, e — per rimanere ancora nel tema dei giudizi matrimoniali — suo grave dovere è di avere particolare riguardo (come è stato opportunamente ricordato) alle questioni relative al formarsi del libero consenso, il quale solo dà origine al matrimonio, in modo che nessuno possa sottrarsi alle esigenze di un vincolo che poi soltanto Dio può sciogliere, né debba, viceversa, esser costretto da un vincolo che non è mai insorto. Assai giusta, in ordine a tale decisivo argomento, è l'osservazione che anche questo è un modo di opporsi alla violenza, che ai nostri tempi vá assumendo, purtroppo, un aspetto proteiforme : diciamo — sempre in relazione al campo matrimoniale — la violenza di chi vorrebbe piegare la Legge di Dio ai suoi desideri o ai suoi capricci, ed ancora la violenza di cui è vittima chi non ha potuto emettere un libero consenso. Rimane, infine, il dovere di studiare e di meditare per il vostro specifico settore, come deve avvenire e sta avvenendo in tanti altri settori della vita ecclesiale (liturgico, teologico, missionario, ecumenico, ecc.), le varie « implicazioni », dirette, degli insegnamenti conciliari e di tradurle poi in pratica. Non è forse vero, infatti, che c'è ancora molto da fare a questo proposito? Se non sono mancati coloro che non hanno accolto con piena disponibilità il Concilio, ed altri che l'hanno voluto interpretare secondo le loro preferenze personali o con arbitrari/criteri ermeneutici ed a danno della Chiesa, ci sono stati, però, e ci sono tanti 3 Cfr. A.A.S. 1977 (69), p. 426. Acta Pauli Pp. VI 185 che hanno cercato di uniformarsi, con la mente e col cuore, ai sacri decreti che il Concilio Vaticano II ha provvidenzialmente emanato. Tra costoro vogliamo mettere i Giudici che, nelle loro sentenze, cercano di riecheggiare e di applicare, secondo opportunità, gli alti princìpi del Magistero conciliare, ad esempio gli importanti paragrafi debitamente intesi, secondo la mente del Concilio, (( de dignitate matrimonii et familiae fovenda », contenuti nella Costituzione pastorale « Gaudium et Spes » . Mettiamo, poi, i Giuristi ecclesiastici e laici i quali, nelle loro riunioni di studio o nei loro convegni regionali o internazionali, hanno illustrato temi giuridici di grande importanza, alla luce degli orientamenti e delle direttive del Vaticano II. Tutto questo deve dirvi, Pigli carissimi, come Noi seguiamo i problemi relativi allo sviluppo del diritto nella Chiesa e, specificamente, i problemi attinenti al vostro lavoro, mentre assicuriamo che saranno esaminate con attenzione le proposte dirette a render possibile un più proficuo lavoro. Troppo a cuore ci sta, infatti, il servizio che voi rendete alla giustizia e, per ciò stesso, alla pace; e ben presente Noi abbiamo la natura della vostra funzione che, da tanti secoli ormai, dura nella Chiesa. Perciò, quanto vi abbiam detto costituisce, Pigli carissimi che ci ascoltate, un paterno, rinnovato incoraggiamento, perché continuiate ad essere di esempio agli altri Tribunali ecclesiastici, per lo spirito pastorale che vi anima, per la prestanza scientifica dei vostri studi giuridici e, soprattutto, per l'alto senso sacerdotale ed umano che vi guida nell'amministrazione della giustizia. Dobbiamo, forse, ricordare che le vostre decisioni e la giurisprudenza che ne deriva, fanno testo e, a volersi restringere al solo settore tecnico, sono per gli altri (singoli studiosi, Facoltà Universitarie, Sedi Giudiziarie) un punto di riferimento ed un argomento di studio? Ma poi, su un piano più generale, la vostra attività tanto più merita considerazione, in quanto si svolge al presente in un contesto sociale difficile, percorso e scosso da correnti ideologiche secolarizzanti o desacralizzanti, che han fatto domandare al vostro Decano se non ci sia da temere una nuova « ferrea aetas ». Noi vogliamo allontanare il solo pensiero di sì triste prospettiva, ed auspichiamo che la civiltà giuridica, alla quale la Chiesa ha dato cospicui contributi anzitutto con la luce trascendente del Vangelo, che è fondamento della dignità dell'uomo, poi anche con la mediazione da lei svolta quale tramite storico del 4 4 Cfr. nn. 46-52. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 186 patrimonio del Diritto Romano, ed ancora con la monumentale elaborazione canonistica, continui sempre a fiorire rigogliosa nel mondo. Valgano, dunque, queste Nostre parole a tener sempre vigile e desto il vostro spirito nell'adempimento generoso e fedele dell'alto compito che vi è stato affidato dalla Santa Chiesa. Essendo consacrato a Cristo Signore, ciascuno di voi al sacerdozio propriamente ministeriale unisce un altro ministero anch'esso sacro, perché riguarda sia l'amministrazione della giustizia, che è virtù cardinale sublimata dalla carità, sia le anime, le quali col vostro ministero possono ritrovare pace interiore, serenità e vita. Voi Uditori possedete, sì, un doppio esercizio del sacerdozio : siatene sempre degni ; anzi, col vostro comportamento di ineccepibile coerenza, siatene sempre più degni ! Leggendo antiche pubblicazioni di argomento ecclesiastico, è facile rendersi conto di quale sia stata, nel corso dei secoli, la fama e l'eccellenza del vostro Tribunale. A parte la diversa competenza avuta secondo le età, a parte le trasformazioni e ristrutturazioni più volte intervenute, lo troviamo assai spesso designato con appellativi singolarmente onorifici, che dicono di quanto prestigio abbia goduto nella storia della Chiesa il Sacro Tribunale. È vostro compito, pertanto, mediante l'esercizio delle qualità morali da Noi raccomandate, con la dirittura della vita, con l'eccellenza della vostra dottrina, con l'equilibrio dei vostri illuminati giudizi, di mantenervi sempre all'altezza di questa stessa tradizione. Vi conforti in questo la Nostra Benedizione Apostolica, pegno della superiore assistenza del Salvatore Gesù, a cui nel vicino Natale abbiamo ripetuto col Profeta la triplice invocazione della nostra fede : « Dominus iudex noster, Dominus legifer noster, Dominus rex noster » . 5 IX Ad legatos Collegiorum Canonicorum Patriarchalium Basilicarum atque Religiosarum Congregationum, die festo Praesentationis Domini, in Vaticanarum aedium Aula Clementina habita.* Figli carissimi! Continuando un'antica tradizione voi oggi, in rappresentanza dei Venerabili Capitoli delle Patriarcali Basiliche di Roma come pure degli 5 Is. 33, 22. * Die 2 m. februarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 187 Istituti Religiosi maschili, portate in dono al Successore di Pietro un •cero. Tale gesto, carico di simbolismo liturgico, viene compiuto nel contesto della celebrazione odierna, che commemora una delle tappe più importanti dell'Incarnazione : Gesù, che ha appena 40 giorni, viene portato dalla Madre, Maria, e da Giuseppe a Gerusalemme per essere « offerto » a Dio. È il primo ingresso del Messia nel tempio, centro di convergenza •delle aspirazioni e dei desideri del pio israelita, luogo privilegiato della presenza di Dio in mezzo al suo popolo. Obbedendo alla Legge, Gesù realizza quanto aveva intravisto il profeta Malachia : « Subito entrerà nel suo tempio il Signore, che voi cercate; l'angelo dell'alleanza, che voi sospirate, ecco viene, dice il Signore degli eserciti » . 1 2 3 Nelle pagine di Luca, che con tocchi delicati descrive l'episodio, al centro c'è Cristo, ancora bambino, ma presentato come colui che prende possesso del luogo sacro, come la vittima del sacrifìcio perfetto, che viene ora offerta e preparata, e che, fra non molti anni, nella stessa città santa, ma fuori della porta, sarà immolata per la salvezza del mondo. Attorno a Lui, quattro persone : la Madre, anzitutto, che, trepida e lieta, lo tiene in braccio. Ella ha risposto all'angelo Gabriele : <( Eccomi, sono la serva del Signore, avvenga di me secondo quello che hai detto )). Ha pienamente accettato il disegno di Dio e con fede salda e forte si è incamminata per la strada tracciatale dall'Altissimo, fedele sempre alla sua Parola. 4 5 6 7 C'è Giuseppe, l'uomo « giusto » , che ama e si dona nel silenzio. Anch'egli, dinanzi alla rivelazione dell'angelo, ha rinunziato al suo progetto di vita ed ha accettato serenamente quello preparatogli dalla volontà misteriosa di Dio, inserendosi, senza esitazione, nel cammino della sua sposa verginale. C'è il vecchio Simeone : la sua vita non è stata altro che un'ardente attesa, un attento ascolto della Parola di Dio : non avrebbe visto la 8 1 Cfr. Lc 2, 22. 2 Cfr. Sal 121 [122], 1. 3 Mt 3, 1. 4 Cfr. Eo 13, 12. 5 Lc 1, 38. 6 Cfr. Lumen Gentium, 58, 62, 64. 7 Cfr. Mt 1, 19. 8 Cfr. Mt 1, 24; 2, 14, 21. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 188 morte, senza prima aver veduto il Messia del Signore. Ma nel tempio, dove si è recato mosso dallo Spirito, che cosa trova, che cosa vede, che cosa tocca? Forse il Messia liberatore e trionfante in mezzo al clangore delle trombe della vittoria? Tutt'altro ! Solo un bimbo, figlio di poveri. Eppure Simeone intuisce che quel bambino è la « salvezza » di Dio, la « luce » delle nazioni, la vera « gloria di Israele » . Ora, il vecchio Simeone, che ha realizzato il sogno di tutta una vita, può salpare in pace verso le sponde dell'eternità. C'è infine un'anziana donna, Anna. Anch'essa, rimasta vedova giovanissima, ha trascorso il resto della sua lunga vita nella preghiera e nel digiuno, aspettando. Attorno a Gesù, nella Presentazione, ci sono pertanto due uomini e due donne, tutti partecipi, in maniera personale ed originale, alla storia della salvezza, ma tutti con una caratteristica comune : la fedeltà alla Parola di Dio, alla sua volontà, che si manifesta nella Legge o che si intravede negli eventi della vita quotidiana. Tale atteggiamento eminentemente evangelico deve essere alla base della vita spirituale ed ecclesiale dei cristiani, ma in particolare di voi, sacerdoti e religiosi, che in modo del tutto speciale avete offerto a Dio voi stessi sull'esempio di Cristo, il quale, entrando nel mondo, dice al Padre : « Tu non hai voluto né sacrifìcio né offerta, un corpo invece mi hai preparato. Non hai gradito olocausti né sacrifìci per il peccato. Allora ho detto: " E c c o , io vengo ... per fare, a Dio, la tua volontà " . La donazione di Gesù al Padre, fin dal suo ingresso nel mondo, fu totale, definitiva ed incondizionata. Non diversa può essere quella di chi intende consacrarsi o si è già consacrato a Dio mediante impegni che coinvolgono la propria persona. 9 10 Fedeltà, anzitutto a Cristo : Egli, e soltanto Egli, deve essere l'asse portante della vita del cristiano, del sacerdote, del religioso, l'amico autentico ; il fratello ; colui per il quale vale la pena di abbandonare tutto e seguirlo. Questo comporta fedeltà alla sua persona, al suo insegnamento, al suo messaggio, senza individualistiche manipolazioni o correzioni, anzi con la prospettiva concreta di rinunce e di sacrifici. 11 1 2 1 3 14 15 9 10 Cfr. Lc 2, 30 s. Eb 10, 5-7. 11 Cfr. Fil 1, 21; 1 Cor 2, 2. 12 Cfr. Gv 13 Mt 12, 50. 14 Mt S, 22; 19, 21; Me 2, 14; 8, 34; 10, 21; Lc 5, 27; 18, 22. 15 Cfr. Mt 16, 24. 15, 14-15. ; Acta Pauli Pp. VI 189 Ma la fedeltà a Cristo « non può essere separata dalla fedeltà alla sua Chiesa » . Come si può, infatti, scindere Cristo Sposo dalla sua Sposa immacolata, il Capo dal suo Corpo? « Cristo ha amato la Chiesa e ha dato se stesso per lei » . Amore e fedeltà non ad una Chiesa astratta o utopistica, ma alla Chiesa che cammina pellegrina tra le vicende della storia, la Chiesa comunità di persone con le loro ricchezze interiori, con la loro santità, ma anche con il peso dei loro limiti e con il carico rischioso della loro libertà. La fedeltà al Cristo e alla Chiesa si realizza nella fedeltà alla propria vocazione. Ai tanti e numerosi religiosi presenti, e a tutti quelli sparsi nel mondo, vogliamo ripetere in questa circostanza il pubblico riconoscimento del Concilio Vaticano secondo : « Il Sacro Concilio conferma e loda gli uomini e le donne, Fratelli e Sorelle, che nei monasteri, o nelle scuole e negli ospedali, o nelle missioni, con perseverante e umile fedeltà alla loro consacrazione, onorano la Sposa di Cristo e a tutti gli uomini prestano generosi e diversissimi servizi » . La perseverante e umile fedeltà alla consacrazione, per voi religiosi, si esplica e si manifesta nell'amore, nella stima, nella realizzazione quotidiana dei consigli evangelici della povertà, della castità, dell'obbedienza. Ci piace notare come nell'episodio evangelico della « Presentazione al tempio » Luca sottolinei proprio queste tre tipiche virtù evangeliche, presenti ed operanti nei protagonisti. La povertà : Maria e Giuseppe sono costretti, per la loro situazione economica, a fare a Dio l'offerta degli indigenti. La purezza : Vergine la Madre di Gesù ; vergine il suo sposo Giuseppe ; la vecchia Anna è elogiata per la sua casta vedovanza. L'obbedienza : Maria e Giuseppe obbediscono alla Legge ; Simeone ed Anna sono docili alla mozione dello Spirito. Figli carissimi ! Il cero che Ci offrite sia il simbolo oltre che della vostra fede anche della vostra fedeltà : sia questa luminosa, serena, forte, operosa; guidi i pensieri, i propositi, i progetti, le iniziative. Gesù, (( il Primo e l'Ultimo », mormora alle nostre orecchie le consolanti parole : (( Sii fedele fino alla morte e ti darò la corona della vita » . E così sia. 1 6 1 7 1 8 1 9 16 Presbyterorum 17 Bf 5, 25. Ordinis, 18 Lumen Gentium, 19 Ap 2, 10. 46. 14. 190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ad curiones paroeciarum Romanae dioecesis ceterosque utriusque cleri presbyteros, sacro ineunte quadragesimali tempore: de sacerdotis hoc nostro tempore vocatione et ministerio.* Venerati Fratelli! Grazie per questa vostra presenza, che già ci dimostra la vostra buona volontà, la vostra affezione, la vostra comunione. Il Signore ve ne renda merito, e dia a questo incontro quaresimale la virtù d'infondere nei vostri animi quella consolazione di cui il vostro ministero può avere bisogno, non solo per il momento liturgico presente, ma per la coscienza abituale della vostra vocazione sacerdotale. Perché è di questa vocazione che noi ora intendiamo semplicemente e brevemente parlarvi, anche se nulla di nuovo noi potremmo dire su tema tanto studiato e meditato,, e da noi stessi altre volte trattato. Ma è tema che più riguarda l'esperienza spirituale della vita di ciascuno di noi, che non i libri che magistralmente lo descrivono e lo illustrano ; ed è tema che a noi sembra rispondere sia al bisogno delle nostre anime, polarizzate verso il mistero pasquale di prossima celebrazione, sia alle necessità del nostro ministero in generale. Ebbene noi vi diremo che abbiamo meditato sul rapporto ecclesiale e soprannaturale che unisce a voi, Fratelli del clero romano, la nostra persona ed il ministero apostolico, di cui essa è incaricata, e abbiamo cercato una parola che potesse avere risonanza nei vostri cuori agitati dall'esperienza sacerdotale odierna, e che fosse l'eco della voce che Cristo, nostro Maestro, nostro Pastore, nostro Salvatore, nostro Tutto, volesse a noi suggerire; e questa voce è sembrata essere quella pasquale della risurrezione : « Pax vobis » ; sì, Pace a voi, miei Sacerdoti, miei collaboratori nell'ufficio pastorale in questa benedetta e drammatica sede romana, Fratelli miei e Figli miei : Pace a voi ! Noi intendiamo così di corrispondere ad un voto che emana dalla vostra anima tormentata dal problema della vostra condizione di persone speciali, addette al culto e alla professione religiosa; problema, ch'è franato come un macigno sulla coscienza sacerdotale contemporanea, opprimendola e schiacciandola, in alcuni confratelli, con una domanda altrettanto elementare, che terribile : Io, chi sono? cioè con la questione * Die 10 m. februarii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 191 così detta della propria identità. La risposta alla questione altro non era che la presentazione nuova della domanda : Io sono prete, sono Sacerdote : ma che cosa significa e che cosa comporta essere Sacerdote? Questo interrogativo, per il fatto stesso della sua radicalità, crea un tormento interiore, e prelude talvolta alle risposte più dubbie e più tristi. Noi guardiamo con trepidazione a questo stato d'animo di alcuni Sacerdoti, e vorremmo subito confortarli con la risposta serena e sicura che voi stessi, qui presenti, date alle vostre anime, parlando al Signore : (( Tuus sum ego ! », subito gustando quel senso di ebbrezza e di sicurezza che caratterizza la coscienza del Prete umile e fedele. Noi ci asteniamo ora dal considerare le forme e le proporzioni del fenomeno delle defezioni sacerdotali, che ha afflitto la Chiesa in questi ultimi anni, e che è ogni giorno presente nella nostra pena e nella nostra preghiera. Le statistiche ci opprimono; le casistiche ci sconcertano ; le motivazioni impongono, sì, riverenza e compassione, ma ci procurano un dolore immenso ; la sorte dei deboli, che hanno trovato la forza di disertare il loro impegno, ci confonde e ci fa invocare la misericordia di Dio. Che siano proprio i prediletti della Casa di Dio a contestarne la stabilità e a violarne il costume ha per noi qualche cosa d'inverosimile, che rimette sulle nostre labbra le parole angosciate del Salmo : (( ... si inimicus meus maledixisset mihi, sustinuissem ... ». « Se mi avesse insultato un nemico, l'avrei sopportato : se fosse insorto contro di me un avversario, da lui mi sarei nascosto. Ma sei tu, mio compagno, tu mio amico e confidente! ci legava una dolce amicizia, verso la casa di Dio camminavamo in festa ! ».* Uno studio calcolato s'è impossessato della psicologia di alcuni, vogliamo credere pochi, confratelli nel sacerdozio per sconsacrarne la figura tradizionale ; un processo di desacralizzazione s'è impossessato dell'istituzione sacerdotale per demolirne la consistenza e per coprirne le rovine, una mania di laicizzazione ha strappato le infule esteriori dell'abito sacro e ha divelto dal cuore di alcuni la sacra riverenza dovuta alla loro stessa persona, per sostituirvi una ostentata vanità del profano e talvolta perfino l'audacia dell'illecito e dello spregiudicato. 2 Ma oggi noi vorremmo invitare ciascuno di voi, a titolo penitenziale, o meglio a titolo di conversione quaresimale e quasi a preludio della rinascita pasquale, a rievocare il momento interiore nel quale la lam- 1 Ps. 54, 13-15. 2 Cfr. F. Galot, Visage nouveau du prêtre, I, Lethielleux 1970. ' 192 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pada della vocazione sacerdotale, o religiosa, si è accesa nel vostro spirito. Come fu? Ciascuno lo ridica a se stesso. Non fu certo un momento facile. La consapevolezza del sacrifìcio non fu assente nel calcolo decisivo e prevalente della scelta suprema del genere di vita preferito : preferito come un'immolazione volontaria, vittoriosa nel confronto delle rinunce che essa comportava, e stranamente amata proprio per l'amarezza di cui riempiva il cuore, qualche cosa di simile alla celebre crisi di S. Agostino nell'orto milanese, quando egli, ancora pagano, narra di sé : ((... flebam amarissima contritione cordis mei. Et ecce audivi vocem de vicina domo, cum cantu dicentis, et crebro repetentis, quasi pueri aut puellae, nescio : tolle, lege; tolle, lege » . Ritorniamo pure con commossa memoria allo schema essenziale della vocazione ecclesiastica, al punto di convergenza delle due voci, che si fanno eco una dell'altra, la voce interiore, personalissima, che si è insinuata nella psicologia sul proprio destino, e che ha uno strano accento di dolcezza e di autorità : « Vieni ! abbi fiducia ! questa è la via della tua verità ! ». E poi la voce esteriore, benedetta, grave, paterna, piena di sofferenza e di sicurezza, quella dell'uomo di Dio, in funzione di maestro di spirito, che a conclusione di tanti discorsi, sollecitando un tremendo gioco di libertà, si pronuncia: Tu puoi, Tu devi! voce che si ripete su labbra sommesse, sempre riguardosa della sentenza della libertà personale, ma ormai forte d'un'autorità, che fuga ogni esitazione, ogni dubbio, e conclude entrando nell'anima, come una spada tagliente : « Sì figliolo ; vieni, prova e vedrai » ; la voce del Vescovo ! 3 4 5 Perché questi accenni? Per varie ragioni. La prima : sono belli, sono puri, sono caratteristici. Ciascuno di noi può rifare intorno ad essi la storia della propria vocazione. Ciascuno ha una propria storia a tale riguardo; un proprio dramma; è una pagina autobiografica, che ciascuno di noi deve ricordare, ricostruire, venerare. È la nostra Phase, il nostro episodio del passaggio di Dio, con il commento consueto : « Timeo transeuntem Deum ! ». In secondo luogo : questi ricordi hanno carattere, come dire, divinatorio, che offrono la base umana, personale, di ciò che poi la grazia sacramentale vi ha costruito sopra ; un carattere definitivo : « sacerdos in aeternum ». Ineffabile cosa. Altro soggetto per incantevoli medita3 Cfr. Confess. 1, 8; c. 12; cfr. anche Leo Trese, Il Sacerdote oggi, Morcelliana, Brescia, 1958. 4 Ebr. 4, 12. 5 Cfr. Seminarium, 1, 1967; Yves Congar; Vocation sacerdotale, pp. 7-16. Acta Pauli Pp. VI 193 zioni. Esiste una letteratura, anche profana, su questo aspetto dell'ordinazione sacerdotale : irrevocabilmente impressa nelle viscere della nostra personalità, terribilmente incancellabile, e talvolta capace di ineffabile reviviscenza ! E poi ancora. Chi potrà esaurire il tema della riflessione sul mistero dell'identificazione della nostra povera vita con Cristo stesso? Non indarno possiamo e dobbiamo ripetere a noi stessi : « Sacerdos alter Christus ! » . Troppe, troppe cose, tutti sappiamo, sarebbero da dire a questo proposito ! Noi vorremmo chiedere a voi, proprio come pratica quaresimale, di ritornare con pensiero totale su questo aspetto della nostra personalità sacerdotale ! Affinché abbiate il coraggio paradossale di ripetere, ciascuno per sé : (( Christo confixus sum cruci » . E affinché ciascuno senta e converta in ministero sacerdotale questa immolazione che ci assimila a Gesù nostro modello e Salvatore, e sperimenti in sé la felicità del mistero pasquale che noi stiamo vivendo : « superabundo gaudio in omni tribulatione nostra » . Così sia, così sia per tutti voi ! Figli carissimi, con la nostra Benedizione Apostolica. 6 7 6 Gal. 2, 19. 7 2 Cor 7, 4. 13 - A. A. S. 194 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS.. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS DECRETA I MECHLINIENSIS-BRUXELLENSIS, ANTVERPIENSIS e t ALIARUM De finium mutatione Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Em.mus P. D. Leo Ioseph S. R. E. Cardinalis Suenens, Archiepiscopus Mechliniensis- Bruxellensis, atque Exc.mi PP. D D . Iulius Victor Daem, Episcopus Antverpiensis, Gulielmus M. van Zuylen, Episcopus Leodiensis, Robertus I. Mathen, Episcopus Namurcensis, et Ioannes Huard, Episcopus Tornacensis, nuper ab Apostolica Sede expostulaverunt, ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur, iidemque cum limitibus civilibus convenirent. Sacra Congregatio pro Episcopis, attento favorabili voto Exc.mi P. D. Hygini Cardinale, Archiepiscopi titularis Neptensis et in Belgica Ditione Apostolici Nuntii, rata huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. V I , sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ea quae sequuntur decernit. Ab archidioecesi Mechliniensi-Bruxellensi separat atque perpetuo dioecesi Antverpiensi adnectit paroecias S. Ioannis Evangelistae in Konings-Hooikt et S. Ioseph in Peulis ; dioecesi autem Namurcensi in perpetuo adsignat paroeciam S. Philiberti in Noville-sur-Mehaigne. Vicissim a dioecesi Leodiensi distrahit paroecias : S. Remigii, in Landenne, B. M. V. Auxiliatricis in Petit-Wäret, S. Stephani in Seilles et SS. Petri ac Pauli in Povedroux, easdemque perpetuo adsignat dioecesi Namurcensi. Sacra Congregatio pro Episcopis 195 A dioecesi autem Namurcensi separat atque perpetuo dioecesi Leodiensi adnectit paroecias : S. Mauritii in Arbrefontaine, B. M. V. Assumptae in My et Capellaniam S. Stephani in Ville. Paroeciam denique S. Lamberti in Boignée a dioecesi Tornacensi separat et dioecesi Namurcensi perpetuo adsignat. Quapropter omnia acta et documenta quae praedicta territoria, fideles et bona temporalia respiciunt a Curia a qua ad Curiam dioecesis cui illa noviter sunt aggregata, quam primum transmittantur. Ad haec vero exsequenda eadem Congregatio memoratum Exc.mum P. D. Hyginum Cardinale deputat, necessarias et opportunas ei tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, atque onere imposito ad sacram Congregationem pro Episcopis, cum primum fas erit, transmittendi authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 30 novembris 1977. © SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L. & S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis II BARCINONENSIS-GERUNDENSIS De mutatione finium Cum in paroecia vulgo « Santa Maria de Arenys del Mar » nuncupata melius spirituali fidelium curae et regimini consulendum sit, Em. mus P. D. Narcissus S. R. E. Cardinalis Jubany Arnau, Archiepiscopus Barcinonensis et Exc.mus P. D. Iacobus Camprodón Rovira, Episcopus Gerundensis, ab Apostolica Sede nuper expostulaverant ut paroecia, quam supra memoravimus, ab archidioecesi Barcinonensi distraheretur et finitimae dioecesi Gerundensi aggregaretur. Porro Summus Pontifex Paulus Divina Providentia PP. VI, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Aloisii Dadaglio, Archiepiscopi titularis Leriensis et in Hispania Nuntii Apostolici, ratus huiusmodi petitionem in animarum bonum cessuram, porrectis precibus adnuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 196 vel habere praesumentium consensu, de plenitudine Apostolicae potestatis, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ab archidioecesi Barcinonensi separat atque perpetuo dioecesi Gerundensi adnectit integrum territorium paroeciae vulgo (( Santa Maria de Arenys del Mar ». Mandat igitur Sanctitas Sua, ut omnia acta et documenta praedictae paroeciae, fideles et bona temporalia respicientia, a Curia Barcinonensi ad Curiam Gerundensem quam primum transmittantur. Ad haec vero exsequenda idem Summus Pontifex praefatum Exc. mum P. D. Aloisium Dadaglio deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad sacram Congregationem pro Episcopis, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 16 decembris 1977. © SEBASTIANUS Card. B AGGIO, Praefectus L. © S. 93 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Papa V I , successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere. Nimirum praefecit : Die 7 Octobris 1977. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Felicis Mariae Verdet Exc.mum P. D. Franciscum Favreau, Episcopum titularem Ammeniensem. Die 17 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Iustinopolitanae Exc.mum P. D. Ioannem Jenko, hactenus Episcopum titularem Acufidensem. Die 3 Novembris. — Metropolitanae Ecclesiae Bracarensi Exc.mum P. D. Euricum Dias Nogueirâ, olim Episcopum Sadabandeiropolitanum. — Cathedrali Ecclesiae Vianensi Castelli Exc.mum P. D. Iulium Tavares Rebimbas, hactenus Archiepiscopum tit. Mitylensem, servata archiepiscopali dignitate. Die 17 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Arundelliensi-Brichtel- Sacra Congregatio pro Episcopis 197 mestunensi E. D. Cormac Murphy-O'Connor, Moderatorem Venerabilis Collegii Anglorum de Urbe. Die 21 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Holmiae Exc.mum P. D. Hubertum Brandenburg, hactenus Episcopum tit. Stratheniensem. Die 2 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Uzitensi R. D. Maximilianum Goffart, parochum ecclesiae Sanctae Luciae in oppido Stolberg, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Nicolai Hemmerle, Episcopi Aquisgranensis. Die 12 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Fabianensi R. D. Franciscum Bussini, e clero archidioecesis Bisuntinae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Gabrieli Mariae Iosephi Matagrin, Episcopi Gratianopolitani. Die 30 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Pragensi Em.mum P. D. Franciscum S. R. E. Cardinalem Tomásek, hactenus Administratorem Apostolicum eiusdem archidioecesis. Die 16 Ianuarii 1978. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Francisci de Macoris, noviter erectae, R. D. Nicolaum López Rodríguez, Pro-Vicarium Generalem dioecesis Vegensis. — Cathedrali Ecclesiae Maoënsi-Montis Christi, noviter erectae, R. D. Thomam Abreu, curionem paroeciae Sanctae Annae in urbe vulgo San Francisco de Macoris. Die 18 Ianuarii. — Metropolitanae Ecclesiae Piurensi Exc.mum P. D. Ferdinandum Vargas Ruiz de Somocurcio, e Societate Iesu, hactenus Episcopum Huarazensem. — Cathedrali Ecclesiae Huarazensi Exc.mum P. D. Aemilium Vallebuona Merea, e Societate S. Francisci Salesii, hactenus Episcopum titularem Numanensem, Auxiliarem et Vicarium Capitularem archidioecesis Piurensis. Die 24 Ianuarii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Francisci Ricceri, Drepanensis Episcopi, Exc.mum P. D. Emmanuelem Romano, Episcopum titularem Nigrensem. Die 25 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Acerrarum R. D. Antonium Riboldi, Instituti Charitatis sodalem atque S. Ninphae in Mazariensi dioecesi parochum. Die 28 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gegitanae R. D. Dominicum I. Herrera Castillo, Vicarium Generalem archidioecesis Yucatanensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emmanuelis Castro Ruiz, Archiepiscopi Yucatánensis. 198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM DECRETA I TAURINEN. Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Philippi Rinaldi, sacerdotis ac Rectoris Maioris Societatis Sancti Francisci Salesii. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit « Haec est tota scientia magna, hominem scire quia ipse per se nihil est, et quoniam quidquid est a Deo est et propter Deum est » (S. A U GUSTIN., Enarr. in Ps 70, serm. 1, 1 - PL 36, 874). Haec probe intellegens, in vitae rationem induxit Dei Famulus Philippus Rinaldi, Societatis Salesianae Rector maior, qui summo studio unum semper sibi praestitit exsequendum, scilicet « nesciri et pro nihilo reputari » (De Imit. Christi I, 2, 3). In oppido vulgo Lu Monferrato, dioecesis Casalensis, parentibus Christophoro Rinaldi et Antonia Brezzi, die 28 Maii a. 1856 ortus est, eodemque die per Baptismi sacramentum regeneratus, nominibus acceptis Petro et Philippo. Per Spiritus Sancti sigillum die 21 Maii a. 1862 confirmatus est, adulescens adhuc — tempore haud cognito — ad Eucharisticam mensam admissus, quam sedula animi pietate frequentare in deliciis deinde habuit. Natali in oppido prima institutione publicis in scholis habita, in collegium Salesianum loci v. Mirabello receptus est, unde post annum, debilis valetudinis causa, recedere debuit. Domum reversus, dum agrorum cum suis attendit culturae, pietatem diligentius sectatur et Deum ut iter sibi terendum commonstret instanter precatur. Sancti Ioannis Bosco hortamenta secutus, post divinum invocatum lumen, anno 1877 ad litterarum ludos regreditur, quos in collegio Salesiano loci v. Sampierdarena cum laude absolvit. Novitiatus tirocinio in loco v. San Benigno Canadese exacto, religiosam professionem in So- Saara Congregatio pro Causis Sanctorum 199 cietate Salesiana, sacris votis in manibus Conditoris nuncupatis, die 13 Augusti a. 1880 emittit. Sacerdotio die 23 Decembris a. 1882 Eporediae auctus, iis regendis anno 1883 a legifero Patre praepositus est qui in loco v. Mathi Canadese maiore iam aetate divinam sequebantur vocationem; quod deinceps et Taurini, ad Sancti Ioannis Evangelistae praestitit, magna cum Conditoris laude, quem, ad ipsius mortem usque, Dei Famulus a sacris confessionibus habuit. Anno 1889 in Hispaniam missus est, ubi per duo sexennia impigre operatus est, primum Collegii loci v. Sarria (Barcinone) moderatorem, deinde recens erectae piae Societatis regionis Hispanicae « inspectorem » agens. Anno 1901 Taurinum a beato Michaele Rua vocatus est ac Praefectus generalis constitutus, quo in munere per amplius viginti annos perseveravit, donec anno 1922, die 24 Aprilis, Rector maior electus est. Ad supremum Societatis regimen evectus, nihil de pristina vitae ratione remisit. Consodales vitae exemplis potius quam verbis — quorum parcus admodum semper exstitit — praecedere enisus est, caritatem, morum suavitatem, cordis simplicitatem cum summa humilitate coniungens, quae veluti nota vitae spiritualis Dei Famuli habenda est. Summum tempori pretium apponens, in silentio et indefatigabili operositate incepta innumera in bonum sibi creditae familiae molitus est, sustinuit, ad felicem exitum duxit, Societatem Salesianam prudenter moderatus eamque domorum et sodalium numero mire adaugens. (( Homo Dei )) (2 Tim 3, 17), novissimum uno verbo sibi traditum a sancto Ioanne Bosco documentum, scilicet « meditazione! », veluti firmissimum vitae propositum sancte exsecutus est, fideliter orationi instans, unde spiritus hauriebat dulcedinem qua omnia omnibus factus (cfr. 1 Cor 9, 22), universos Christi caritate suscipiebat, audiebat, amplectebatur, alebat. Ad Conditoris et Patris vitae exempla, filiorum oculos et corda erigens, eius umbra pro posse se humiliter condere enitebatur. Facere tamen non poterat quin Ioannis Bosco imago ad vivum expressa ab omnibus haberetur, qui Patris in illo admirabantur erga adulescentes et iuvenes amorem, caritatem apostolicam, missionalem ardorem et, prae primis, iugis orationis spiritum, insigne Eucharistiae cultum, filialem erga Deiparam Christianorum Auxiliatricem pietatem. Haud firmam per totum vitae decursum habuit valetudinem, qua tamen prohibitus numquam fuit quominus labori diligentissime sui prorsus immemor attenderet, donec aetate ingravescente corde graviter laborare 200 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale coepit. Missae proinde celebrationem omittere debuit, at summa pietate eam cotidie participavit, ex Eucharistica communione vires assumens ad agonem. Die demum 5 Decembris a. 1931, Eucharistia recreatus, subito, cordis ictu perculsus, Taurini defunctus est. Sanctitatis fama qua humilis sacerdos vivens, etsi eo renitente et obsistente, gavisus est, explodere prorsus post mortem visa est, fidelibus innumeris, in primis sacris Pastoribus, consodalibus, Mariae Auxiliatricis filiabus, Philippi Rinaldi virtutes praedicantibus, qui veluti novus (( Don Bosco » mundo datus apparuerat. Super eadem sanctimoniae fama Servi Dei et super scriptis eidem tributis adornati sunt ordinaria potestate annis 1947-1953 processus apud archiepiscopalem Curiam Taurinensem ; rogatorialis quoque in Curia episcopali Barcinonensi est instructus, omnesque ita confecti Romam sunt transmissi. Interim autem quamplurimae litterae sacrorum Antistitum, multorumque virorum tam ecclesiastica quam civili dignitate insignium ad Summum Pontificem pervenerunt sanctitatis famam Servi Dei comprobantes Causaeque beatificationis introductionem apud Apostolicam Sedem postulantes. Servatis itaque omnibus de iure servandis, Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis Servi Dei rite perpensis, Decreto diei 19 Februarii a. 1956, Pio Papa XII approbante, ad ulteriora procedi posse edixit. Quapropter, instante Rev.do Domino Carolo Orlando, Societatis Salesianae postulatore generali, habitus est, die 1 mensis Februarii a. 1977, Congressus, qui vocatur, Peculiaris Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum, in quo discussum est super dubio : An Causa Servi Dei introducenda sit. Super eodem dubio deinde, die 5 mensis Maii eodem anno, ponente seu relatore Em.mo ac Rev.mo Domino Humberto Cardinali Mozzoni, est disceptatum, favorabili quidem dato responso. Facta postmodum, die 11 subsequentis Iunii mensis, de praemissis omnibus Summo Pontifici Paulo VI per subscriptum Cardinalem fideli relatione, Sanctitas Sua responsum Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratum habuit et probavit, Causam videlicet Servi Dei Philippi Rinaldi esse introducendam. Datum Romae, die 11 mensis Iunii a. D. 1977. CONRADUS Card. BAPILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 201 II AGENNEN. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Adelaidis de Batz de Trenquelléon, Fundatricis Congregationis Filiarum Mariae Immaculatae (« Marianistarum » ). SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit (( Unicus est Mediator noster secundum verba Apostoli : Unus enim Deus, unus et mediator Dei et hominum, homo Iesus Christus, qui dedit redemptionem semetipsum pro omnibus (1 Tim, 2, 5-6). Mariae autem maternum munus erga homines hanc Christi unicam mediationem nullo modo obscurat nec minuit, sed virtutem eius ostendit» (Const. dogm. de Ecclesia Lumen Gentium, n. 60). Cuius veritatem et fecunditatem doctrinae quam Ecclesia indesinenter propugnavit quamque universo mundo plaudente iterum Concilium Vaticanum II in lucem protulit, Servae Dei Adelaidis de Batz de Trenquelléon vita et opera testantur. Ortum duxit Serva Dei a parentibus generis nobilitate ac praesertim christianae legis observantia claris, die quidem 10 mensis Iunii anno 1789, in pago cui vulgo nomen Feugarolles, tunc Condomiensis nunc Agennensis dioeceseos intra fines. Eadem nativitatis die baptismatis aqua regenerata est, imposito Adelaidis nomine. Nata igitur in pervigilio Gallicae perturbationis, Dei Famula tribulationes suae familiae prima ab infantia participavit, patre Londinium migrare coacto atque matre in Hispaniam primum ac deinde in Lusitaniam commigrata, incolumitatem salutemque liberorum quaesitura. Tres in exsilium transacti anni ad maturandam puellae indolem plurimum contulerunt. Duodecimum agens annum, cum esset in Hispanica urbe Sancti Sebastiani, sacerdos, cui admissa confitebatur, eius bonas animi dispositiones demiratus, exegit ab ipsa ut ad eucharisticam mensam primum accederet. Exinde Famula Dei maius virtutis incitabulum recepit. In via autem christianae perfectionis adipiscendae auxilio ei fuere normae ac praecepta quae religiosus quidam, germani praeceptor, descripsit, quibus ipsa fideliter ac studiose obtemperabat. 14 - A. A. S. 202 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Cum adolesceret Serva Dei, in Dei quoque amore et proximi crescebat ; piis cotidie vacabat exercitiis, matrem domesticis in rebus assidue adiuvabat, agrestes viciniae familias adibat, omnia omnibus facta, maestis et aegrotis subveniens, animos erigens, mentes ad Deum vertens, parentes eorumque filios necnon et famulos fámulas que ad christianorum officia praestanda cohortando. Epistolis praeterea, amore Dei et proximi refertis, fervorem et zelum amicarum, in parvam societatem precum bonorumque operum constitutarum, nutriebat fovebatque magna quidem diligentia et felici successu. Quae societas tam feliciter crevit de anno in annum, ut vel sacerdotes pietate zeloque praestantes non dubitaverint ei dare nomen eamque consiliis et ministeriis locupletare. Sub anni 1808 exitu, Serva Dei epistolarum commercium cum Venerabili Servo Dei Gulielmo Iosepho Chaminade inchoavit et iam, libens eius consiliis obsequens, eisdem principiis et spiritu quibus Venerabilis ipsius Mariana congregatio Burdigalae imbuebatur, suam infiammare societatem instituit. Quin immo eidem Venerabili Servo Dei mentem et desiderium aperuit de religiosa vita capessenda deque Instituto condendo caritatis operibus dedito, spiritu filialis ac spiritualis dependentiae a Deipara Virgine imbuendo. Igitur, patre Servae Dei defuncto, cuius nomen Adelais summa pietate filiali habuit, Venerabilis idem Chaminade religiosam communitatem constituendam Burdigalae deducere voluit, quo eidem efformandae facilius meliusque consulere posset. At Agennensi Ordinario invito et renitenti, consilium hoc non ursit. Nihilominus novae familiae religiosae constitutiones idem Venerabilis vir conscribere coepit; et Adelais, rebus a divina Providentia ita dispositis utens, sese cum sociabus religiosi status virtutibus exercendis dedit. Die autem 2 Februarii a. 1816, Serva Dei aedificium quod de refugio Agennensi supererai ad sexennium conduxit atque sine mora usibus novae Congregationis idoneum aptumque efficere coepit. Rebus satis compositis, die 25 Martii eodem anno, cum sociabus quinque domum intravit, et ab hac die fundatio facta habita est. Cupiebat Famula Dei una esse ex religiosis sociis, at Venerabilis Gulielmus Chaminade ei munus Antistitae nascentis Instituti imposuit. His primis diebus Serva Dei se sororesque pietate et orationis studio imbuere diligenter annitebatur neque tamen officia erga proximum omittebat. Nova ;namque religiosa familia, antistita duce, pauperibus, praesertim puellis puerisque, assistendis educandisque se dedit. Et candidatarum aucto numero, loci Ordinarius, in festo Nativitatis Domini eodem anno 1816, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 203 Servam Dei eiusque socias religiosae vesti induendae admisit atque septem post mensibus ad perpetuam professionem novem sorores die 25 Iulii a. 1817 accedere permisit. Servae Dei vita, religiosis votis adstricta, brevis quidem, sed operum laborumque fuit plena. Etenim non solum Agennensem domum condidit stabilivitque, verum etiam decennio quattuor novos conventus constituit. In praesens autem Filiae Mariae Immaculatae, quas et Marianistas vocant, domicilia habent posita in Gallia, Hispania, Italia, Africa, America et Iaponia, ubi, quemadmodum earumdem fundatrix dicere solita erat, nihil aliud sua intendunt agere actuositate, nisi ut, ad Dei gloriam, verae christianae mulieres multiplicentur. Anno 1824, quando novam familiam religiosam Episcopus Agennensis confirmavit, Famulae Dei vires declinare coeperunt atque die 10 Ianuarii a. 1828, post diuturnum gravemque morbum piissime in Domino quievit, aetatis suae trigesimo octavo anno, sanctitatis fama circumdata, quippe quae umbratilem cum actuosa vita feliciter sociaverit. Super eadem sanctimoniae fama instrui coeptus est demum, anno 1945, apud Curiam episcopalem Agennensem, processus informativus, et quidem iuxta normas servandas in construendis processibus ordinariis super Causis historicis, quas Pius Papa XI die 4 Ianuarii a. 1939 approbavit. Qui processus Agennensis una cum plurimis documentis vitam et actuositatem Servae Dei spectantibus Romam transmissus fuit. Amplam deinde Positionem super Causae introductione et super virtutibus Servae Dei ab Officio Historico-Hagiographico Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum digestam et confectam Consultores historici die 5 Novembris a. 1975 laudaverunt. Scriptis vero Servae Dei tributis rite perpensis, Sacra eadem Congregatio die 10 Iulii a. 1970 iam edixerat nihil obstare quominus ad ulteriora procedi posset. Servatis itaque omnibus de iure servandis, instante Rev.do P. Michaele Sánchez Vega, Societatis Mariae, postulatore huius Causae legitime constituto, habitus est die 12 Novembris a. 1976 Congressus Ordinarius Sacrae huius Congregationis pro Causis Sanctorum, in quo disceptatio facta est super dubio num Causa Servae Dei introducenda esset. Quem Congressum secuta est, die 5 Maii hoc anno, Congregatio Peculiaris, quae vocatur, Cardinalium, in qua, ponente seu referente Em.mo ac Rev.mo Domino Gabriele Maria Garrone, eidem dubio proposito et discusso responsum datum est affirmativum, scilicet Causam esse introducendam, si Summo Pontifici placuisset. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 204 Facta deinde de hisce omnibus Summo Pontifici Paulo VI per subscriptum Cardinalem relatione, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 11 Iunii a. D. 1977. CONRADUS L. Card. B AFILE, Praefectus © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis III LYCIEN. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Aloisiae Mazzotta, iuvenis saecularis. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit « Sicut lilium inter spinas » (cf. Cant., 2, 2) iis omnibus pia Lyciensis virgo Aloisia Mazzotta apparuit, qui et illius castitatis nitorem demirari valuerunt et invictam inter infirmitatum cruciatus patientiam. Etenim, quia accepta erat Deo, necesse fuit ut multimoda tentatio probaret illam (cfr. Tob., 12, 13). Nata est Dei Famula die 9 Iulii anno 1900 episcopali in urbe Lyciensi, parentibus Aurelio Mazzotta et Raphaela Tórnese, opibus quidem pauperibus, fide tamen et pietate divitibus. Baptismi aquis die 15 Iulii regenerata, per episcopum. Lyciensem cathedrali in templo confirmata, pueritiam humillime egit, ad pietatem domi instituta, ubi et Eucharisticum panem esurire sancte didicit, ad quem suscipiendum, sexennis adhuc, parentibus insciis, sua sponte accessit, primam communionem sollemnem eodem anno 1906, die 16 Iulii, deinde recipiens. Cum infirma valetudine laborare coepisset, in elementorum ludos per annum dumtaxat incumbere valuit; domi deinde sua ipsius industria, matre adiuvante, et legere et scribere didicit, Sanctorum gestis meditandis praesertim instans. In sodalitium Filiarum Mariae recepta, cathechesim pueris tradere cupiebat; at alia via Evangelium ei erat annuntiandum, quae a Deo electa fuerat "ut per infirmitatum martyrium Christum crucifixum praedicaret (cfr. 1 Cor., 1, 23). Quod humiliter et simpliciter praestitit, summam in qua vivebat indigentiam patienter Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 205 sustinens et progredientem corporis dissolutionem acceptans, qua brevi crura, digitos, maxillam, cubitum, pulmones tabe consumpta habuit. Christi communicans passionibus gaudebat (cfr. 1 P et., 4, 13), pro Ecclesia et fratribus, peccatoribus praesertim, sacrificium suum cotidie offerebat, amoris divini fortitudine roborata, quem ex Corde Iesu abunde hauriebat. Abscondita cum Ipso in Deo (cfr. Gol., 3, 3), orationis spiritu vivebat; cum perdilecto sibi sancto Aloisio Gonzaga miram vitae innocentiam pari cum poenitentia sociavit, voluntariam corporis mortificationem et ieiunia infirmitatibus innumeris ex Sponsi amore addens. Virginem Mariam ceu matrem dilexit, eius dolorum meditatrix assidua eamque sub titulo montis Carmeli praesertim venerata. Aloisia magna non egit facinora, multum non est locuta, opera Qon scripsit quae hominum proferant scientiam. At fideli et amanti divinae voluntatis acceptatione, per plenam et hilarem sui ipsius immolationem in incredibili paupertate consummatam, germanam sanctitatis viam hominibus manifestabat, qui illam adire poterant, veram Christi discipuli magnitudinem per vitam et mortem suam praedicans : « Vere magnus est, qui magnam habet caritatem ... Et vere bene doctus est, qui Dei voluntatem facit » (Be Iniit. Christi, I, 3, 6). Nil mirum illam, hoc sibi persuasum habentem, verbis adhibitis summis amicis Dei dignis, ad Sponsum clamasse : (( Quo magis patior, eo amplius pati desidero ». Noverat quippe corporis cruciatus viam pro se esse per quam in caritate viveret et caritatem circa se diffunderet, et nihil antiquius habebat quam operibus amorem probare. Humilis ancilla Dei, Christo confixa cruci (cfr. Gal., 2, 19), per fere sexdecim annos, consummavit in brevi tempora multa, bonum Iesu odorem fratribus in se offerens, qui illam Italico nomine « santarella » vocitabant. Huiusmodi virtutum fama, praesertim patientiae et fortitudinis, praeclara, diutino martyrio probata ac Sacramentis rite munita,, pie in Domino quievit die 21 Maii a. 1922, eiusque funera veluti triumphans pompa visa sunt, signum et indicium dilectionis Dei, qui exaltat humiles. Sanctimoniae fama quam Aloisia Mazzotta vivens sibi comparayerat, post eius mortem adhuc vigens et constans perseveravit eamque Deus supernis signis confirmare visus est. Quapropter super eadem fama inquisitiones informativae episcopali auctoritate annis 1926-1927 apud Curiam Lyciensem instructae sunt necnon suppletivae anno 1963 atque Romam transmissae. Plurimae interim litterae sacrorum Antisti- 206 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tum ad Romanum Pontificem pervenerunt, Causae beatificationis introductionem postulantes. Servatis igitur de iure servandis, Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis eidem Dei Famulae tributis rite perpensis, Decreto diei 10 Decembris a. 1964, approbante Ioanne Papa XXIII, nihil obstare edixit quominus ad ulteriora procedi posset. Quapropter, instante Rev.do P. Paulo Molinari, e Societate Iesu, postulatore legitime constituto huius Causae, habitus est die o mensis Aprilis anno hoc 1977 Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, in quo dubium discutiendum fuit positum : An Causa Servae Dei introducenda sit. Postmodum die o Iulii eodem anno, coacta est Congregatio Peculiaris, in qua super eodem dubio Patres Cardinales, ponente seu relatore Em.mo ac Rev.mo Domino Pericle Felici, disceptarunt ; qui quidem affirmative responderunt, Causam scilicet esse introducendam, si Summo Pontifici placuisset. Facta deinde de praemissis omnibus Paulo Papae VI per infrascriptum Cardinalem Praefectum fideli relatione, Sanctitas Sua responsum Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 7 Iulii a. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S . ffi Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis IV VENETEN. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae Ludovicae Elisabeth de Lamoignon Comitissae Molé de Champlâtreux (in religione, Matris a S. Ludovico), Fundatricis Congregationis Sororum a Caritate Sancti Ludovici. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit « Aestimo praecipuam sponsae Christi virtutem caritatem esse in amorem promanantem. In religiosa vita omnia exercitia et principium et finem habeant oportet caritatem » (Positio super Introductione Cau- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 207 sae et super virtutibus Romae 1976, pp. 187-188). Hoc sibi persuasissimum habebat atque ut vitae normam sibi assumpsit Dei Famula Maria Ludovica Elisabeth de Lamoignon comitissa Molé de Champlâtreux, Congregationis Sororum a Caritate Sancti Ludovici fundatrix, quae et virgo, et nupta, et vidua, et sacrarum virginum mater legifera, his omnibus in statibus et « ab amore ductam » semper se manifestavit et caritatis magistram. In lucem edita est Famula Dei Lutetiae Parisiorum, die 3 Octobris anno 1763, parentibus nobilibus Christiano Francisco II de Lamoignon et Maria Elisabeth Berryer, qui tertiam ex novem filiis eodem nativitatis die ut per baptismum r enascer etur curarunt. Ab avia Catharina Magdalena Jort de Fribois Berryer pie domi educata et ad caritatis opera instituta, ad sacram communionem inter annos 1770-1775 primum accedere admissa est, « magnas gratias » exinde recipiens. Licet ad vitae statum qui professione consiliorum evangelicorum constituitur animo cogitaret, parentibus concedens, die 9 Februarii a. 1779 Eduardo Francisco corniti Molé de Champlâtreux nupsit, cui quinque peperit filios, quorum duo adhuc infantes mortui sunt. Anno 1784 spiritualem suam vitam sacerdoti Antonio Xaverio de Pancemont moderandam commendavit, eoque pietatis magistro semitam ad virtutem generosius est aggressa. Rebus autem pro Ecclesia in peius iam abeuntibus in Gallia, anno 1792 Dei Famula foedus cum Iesu Christi cruce inivit, eo consilio ducta ut, per totam illi confixa vitam, in cruce caritatis flammis consumpta mori tandem valeret. Et re quidem vera universa eiusdem vita cruce fuit signata. Eduardus, eius coniux, ter captivitatem atque exsiliunt furente rerum omnium eversione passus est, donec die 21 Aprilis a. 1794, iniquo praehabito iudicio, capite damnatus est et interfectus. Ipsa Dei Famula per dies tredecim in carcerem a Iacobinis coniecta est, unde semiparalysi correpta exiit. Deinde, anno 1796, valetudine et opibus privata, filia quoque Ludovica orbata est. Anno 1795, sacerdote supra memorato A. X. de Pancemont moderante, Dei Serva de condendo cogitavit monasterio, cuius religiosae aliae intra clausurae saepta rerum contemplationi caelestium attenderent, aliae vero in caritatis opera incumberent. Castitatis voto mense Maio a. 1796, paupertatis autem et oboedientiae in festo Nativitatis Domini eodem anno se obstrinxit, atque summa Regulae lineamenta condendi Parisiis monasterii exaravit. At anno 1802, optatis obsequens eiusdem ecclesiastici viri A. X. de Pancemont, ad Venetensem episcopalem sedem interea evecti, prius propositum in sacrificium Deo obtulit, et domum 208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale in Britannia Minore se condituram statuit, cuius sodales, orationis et austeritatis studio innixae, « puellas instruere, eas a mundi periculis liberare et ad Deum adducere » sibi proponerent. Novas proinde Regulas redegit et die 25 mensis Maii a. 1803, probante episcopo, piarum feminarum societatem Veneti in antiquo asceterio a (( Père-Eternel » appellato condidit, cuius membra prius « filiae caritatis » et deinde « sorores caritatis, filiae Sancti Ludovici » sunt nuncupatae. Dei autem Famula, quae sibi nomen sumpsit « sororis a Sancto Ludovico », totis viribus primos eosque difficiles Sodalitatis gressus rexit et sustinuit, quam Napoleon Bonaparte iure civili anno 1804 agnovit atque Pius Pp. VII die 14 Ianuarii a. 1805 oretenus Parisiis confirmavit. Caritatis erga pueros et puellas pauperes domicilia etiam in locis vulgo appellatis Auray (a. 1807) — ubi a. 1818 domus spiritualibus fidelium recessibus accommodata est —, Pléchâtel (a. 1818) et Saint-Gildas (a. 1824) aperuit, quae Soror a Sancto Ludovico cum Venetensi familia prudenter et fortiter moderata est, sorores humilitatis et sui donatione exemplis praecedens easque salutis monitis scripto etiam traditis exhortata. A nobilibus et a pauperibus magni habita, Dei Famula mundi honores flocci semper habuit, universa ad Dei laudem pauperumque bonum dirigens. Cum Domino, summa fide caritateque acta, iugiter ambulans, diutinum spiritus martyrium subiit, quo ancillam suam Deus per crucem purificavit atque « perenne holocaustum » caritatis, ut ipsamet desideraverat, constituit. Corporis animaeque cruciata doloribus, per orationem cum Iesu, quem «fortitudinem suam» vocitabat, coniuncta et in aliorum necessitates semper intenta, die 4 mensis Martii a. 1825 Veneti de hoc transivit mundo ad Patrem. Quae, humilitatis studiosissima, sororibus ne de ipsa post mortem fieret sermo praeceperat, in oblivionem tradi haud poterat, quandoquidem virtutum fama exstingui nequiverat piae feminae, cuius nomen multimodae caritatis opera praedicabant benedictum. Quapropter annis 1959-1962 instructus est apud Venetensem Curiam episcopalem processus historicus super eadem sanctitatis fama collectaque fuerunt undique documenta et monumenta vitam, virtutes et actuositatem Servae Dei respicientia; quae omnia ad Apostolicam Sedem transmissa, in ampla Positione super Introductione Causae et super virtutibus eiusdem Servae Dei sunt redacta publicique iuris/ facta anno 1976 ab Officio Historico-Hagiographico Sacrae huius Congregationis pro Causis Sanctorum. Interea, die scilicet 14 Novembris anno 1966 decretum exierat Sacrae tunc Rituum Congregationis statuens ex Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 209 parte scriptorum Servae Dei nihil obstare quominus in Causae itinere ad ulteriora procedi posset. Servatis itaque de iure servandis et instante Rev.do P. Angelo Mitri, Congregationis Oblatorum Missionariorum B. M. V. Immaculatae, postulatore legitime constituto, habitus est die 30 mensis Martii anni huius 1977 Congressus Ordinarius in quo, iuxta Normas die 16 Ianuarii a. 1974 a Paulo VI approbatas, dubium fuit disceptatum num Causa Servae Dei introducenda esset. Congregatio deinde, die 5 Iulii eodem anno, Peculiaris, quae vocatur, coacta est in qua, ponente seu referente Em.mo Cardinali Gabriele Maria Garrone, iterum est discussum, prouti ius exigit, super eadem quaestione. De hisce omnibus Summus Pontifex Paulus VI certior est factus per subscriptum Cardinalem Praefectum in Audientia diei 7 eiusdem mensis et anni. Et Sanctitas Sua favorabilia vota tum Officialium Praelatorum cum Patrum Cardinalium rata habens, Causam Servae Dei Mariae Ludovicae Elisabeth de Lamoignon comitissae Molé de Champlâtreux introducendam esse mandavit. Datum Romae, die 7 Iulii a. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Poronovan., a Secretis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 210 D I A R I U M ROMANAE CURIAE V e n e r d ì , 27 Gennaio 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricevuto in U d i e n z a Ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E . il Signor LAZARE NZORUBARA, A m b a s c i a t o r e del Burundi presso la Santa Sede. V e n e r d ì , 3 Febbraio 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a T On. LEOPOLD G R A T Z , Governatore della R e gione Federale di V i e n n a e Sindaco della città di V i e n n a . SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 20 aprile 1977. S. E. Mons. Edward Q. Jennings, già Vescovo di Thunder Bay, Assistente al Soglio Pontificio. 7 febbraio 1978. S. E. Mons. Girolamo Prigione, Arcivescovo tit. di Lauriaco, Delegato Apostolico nel Messico. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI : 2 febbraio 1978. Ha affidato a S. Em. Rev.ma il Sig. Card. Sebastiano Baggio, Presidente della Pont. Commissione per l'America Latina; a S. Em. Rev.ma il Sig. Card. Aloisio Lorscheider, Arcivescovo di Fortaleza e Presidente del Consiglio Episcopale LatinoAmericano (CELAM); a S. E. Rev.ma Mons. Ernesto Corripio Ahumada, Arcivescovo di Ciudad del México, VU f fido di presiedere, in suo nome ed autorità, la III Conferenza Generale dell'Episcopato Latino-Americano, in programma a Puebla (Messico) dal 12 al 28 ottobre 1978. Il Santo Padre ha inoltre nominato Segretario Generale della medesima Conferenza S. E. Mons. Alfonso López Trujillo, Vescovo tit. di Boseta. Diarium Romanae Curiae 211 Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 8 febbraio 1978. Mons. Igino Quadraroli, Prelato Chierico della Reverenda Camera Apostolica. Protonotari Apostolici soprannumerari: 1 febbraio 1977. Mons. Kushnir Wasyl (Winnipeg). 1 maggio Mons. Al varado González Antonio (Petrópolis). 11 Mons. Géczy Tibor (Banato jugoslavo). » 14 settembre » Mons. De Abreu Macedo Antonio (Mteroi). 14 novembre » Mons. Lenner Nicola (Banato jugoslavo). 23 dicembre Mons. Santos Emiliano (Balanga). Prelati d'Onore di Sua Santità: 1 febbraio 1977. Mons. Leblanc Martial (Keewatin-Le Pas). 11 marzo Mons. Fontanez Rafael (San Juan de Puerto Rico) 25 » » Mons. Noel Jean Z. (London). 29 » » Mons. Mallon Peter (Vancouver). » Mons. Stewart John (Vancouver). » » Mons. Teague John (Vancouver). » » 25 aprile » Mons. Ortiz Mingúela Héctor (Mayagüez). 6 maggio » Mons. Mazerolle Mathieu (Edmunston). 17 » » Mons. Cox James Bernard (Hamilton). Mons. McColgan Charles L. (Halmilton). » » 30 » » Mons. Doherty Patrick (Fresno). Mons. Flood Patrick (Fresno). » » » » » Mons. Forde John B. (Fresno). » » » Mons. Herdegen Anthony (Fresno). Mons. Lahey Maurice (Fresno). » » » » » Mons. McGovern Thomas (Fresno). » » Mons. McHugh Martin (Fresno). » » » Mons. McKenna Francis (Fresno). » » Mons. O'Friel John (Fresno). » » » Mons. Ottoni da Cruz Gouvera Severino (Cauaru) Mons. Pointek Francis (Fresno). » Mons. Rechemmacher Robert (Fresno). » » » » Mons. Ryan John F. C. (Fresno). 4 giugno Mons. Luciana Lawrence (Steubenville). 14 » » Mons. Carvalho Francisco de Assis (Lorena). 8 luglio » Mons. Herron Joseph P. (Camden). » » » Mons. Mullen Edward F. (Camden). » » » Mons. O'Neill Felix M. (Camden). 9 » » Mons. Braga Rocha Luiz (Quixadá). 12 » » Mons. Beltrami Arnaldo (Apucarana). » » » Mons. Clifford Matthew John (St. Catharines). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 212 12 luglio » » 6 settembre 15 » » )) » » » » » » » » » » » 28 » » » » » » » 29 6 ottobre » 26 » » » » » 16 novembre 17 » 3 dicembre 9 » 19 » » 21 22 » » » 23 » » » 16 gennaio » » 18 » » 1977. Mons. » Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. Mons. Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. 1978. Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. O'Donahue Vincenti Denis (St. Catharines). Rojewski Jerome (Steubenville). Vallorosi Egidio (Sault-Ste Marie). Brzozowski Joseph R. (Trenton). Bulman Robert T. (Trenton). Dalton Edward J. (Trenton). Dentici Thomas F. (Trenton). Everitt George E. (Trenton). Fitzgerald "William F. (Trenton). Kelly James Morgan (Trenton). Kmiec Edward U. (Trenton). Pedata Armand A. (Trenton). Ryan Thomas C. (Trenton). Sheehan Joseph F. (Trenton). Torney John R. (Trenton). Zgliczynski Francis L. (Trenton). Benoit Camacho Luis Enrique (Cali). Silva González Carlos Arturo (Cali). González Galdino (Chilapa). Bonucci Domingos (Braganca Paulista). Hefferman Joseph A. (Bridgeport). Genuario William A. (Bridgeport). Gomes Canelas Alceu José (Porto Alegre). Murphy Joseph Neil (Bridgeport). Fioriti Vincenzo (Chieti). Ebacher Roger (Amos). Ferrari Domenico (Chieti). Fanelli Francesco (San Severo). Sessa Mario (San Severo). Pereyra Antonio Rafael (San Isidro). Pooli Leopoldo José (San Isidro). Chiù Ramon (Jaro). Gatz Erwin (Aachen). Moretta Antonio (Vasto). Guiao Fiorentino (Balanga). Marquez José (Balanga). Bastianini Azelio (Grosseto). Cenciarelli Monaldo (Albano). Lovazzano Luigi (Albano). Alessio Luis (Córdoba). Moscone Arcangelo (Gaeta). Cappellani di Sua Santità: 1 febbraio 1977. Il sac. Leslie Alexandre Patrice (Prince Albert). » Il sac. Saint Pierre Joseph Arsène (Prince Albert). » » » Il sac. Comas López Carlos (Santiago de Cuba). 25 marzo » Il sac. Sánchez Alvarez Amerio (Santiago de Cuba), » » » Il sac. Rose Donai (S. Juan de la Maguana). 19 aprile Diarium Romanae Curiae 4 maggio 1977. II » » » U 17 » » II 25 » » II » » II » » » U » » II » 14 giugno II 15 settembre » II » II » II » » » II » » 26 II » » » » II » 26 ottobre II 3 novembre » II » 7 » II » II » » » » » II » 10 » II 13 » » II 14 » » II » » » II » II » » 15 » » II » u » » » II » » » » II » » » II » » » II 17 » » II 28 » II » » » » II 3 dicembre » II 9 II » » » » II » » II » » II » II » » » » » II » » » II 21 II » II » sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. 213 Kollet Nilo (Porto Alegre). Marques Barbosa Luiz (Sao Paulo). Duque Yepes Constantino (Santa Rosa de Osos). Calaon Cirillo (Padova). Doher Chedier Paulo (Petrópolis). Facchin Jorge (Padova). Rodrigues Joäo de Deus (Petrópolis). Dos Santos Luiz Quintino (Oliveira). Arçlos George A. (Trenton). Behl Richard A. (Trenton). Kelty Leo A. (Trenton). Luebking Thomas A. (Trenton). Bökmann Johannes K. A. (Köln). Jansenn Paul A. (Köln). Cusak Andrew Thomas (Bridgeport). Richenhagen Martin (Essen). Baur Otto (Rottenburg). Beyerle Hermann (Rottenburg). Scheel Eduard (Rottenburg). Licariâo Francisco Paulo (Vitoria da Conquista). Arenas Francisco (Jaén). Aufsatz Michael (Banato jugoslavo). Boday Josef (Banato jugoslavo). Maier Andreas (Banato jugoslavo). Brancaccio Maurizio (Napoli). Cordella Francesco (Napoli). Milano Andrea (Napoli). Sarnataro Ciro (Napoli). Strofaldi Filippo (Napoli). Tramma Umberto (Napoli). Houde Henri Paul (Amos). Ryan John M. (Buffalo). Szostak Daniel J. (Buffalo). Fabiitto Werter Donato (Chieti). D'Adamo Adamo (San Severo). Giuliani Giovanni (San Severo). Innelli Nicola (San Severo). Lamedica Antonio (San Severo). Lombardi Domenico (San Severo). Mezzina Michele (San Severo). Morisco Francesco (San Severo). Gamboa José (Jaro). Tuvilla Juanito Ma. (Jaro). ; Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 214 ONORIFICENZE Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 6 gennaio 1978. Al sig. Fazzini Pericle (Italia). Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 12 giugno 1977. Al sig. Scurti Anthony Vincent (Steubenville). La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 6 maggio 1977. Al sig. Klinger Georg (Limburg). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 26 29 15 29 20 30 gennaio 1977. Al » » Al febbraio » Al » marzo Al maggio » Al agosto » Al » » » Al » Al » » 20 settembre » Al » Al » Al » 29 » Al 24 ottobre » Al » Al » Al » » Al » » » Al Al » » 1 dicembre » Al 21 » » Al 5 gennaio 1978. Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Jaimes Berti Alberto (Caracas). Neri Luciano (Ottawa). López Hermógenes (Valencia). Branca Angelo E. (Vancouver). Benz Leo (München und Freising). Keutgen Johannes (Aachen). Mainz Joseph (Aachen). Schmidt Wilhelm (Aachen). Haverkamp Heinrich (Köln). Laduron Edoardo (Namur). Winners Johann (Köln). Meerts Louis Josef (Anvers). Dauhajre Andrés (Santo Domingo). De la Rocha Baez Julio (Santo Domingo). Pérez Montas Eugenio (Santo Domingo). Pou Henriquez Luis E. (Santo Domingo). Reyes Duluc Efrain (Santo Domingo). Ruiz Tejada Manuel Ramón (Santo Domingo). Neugebauer Hermannus (Wien). Francioni Celio (Pesaro). Gheldere Charles (Bruges). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 16 maggio 1977. Al » » » Al » » » Al 20 » » Al Al » sig. sig. sig. sig. sig. Blank Wilhelm (Köln). Derstappen Paul (Köln). Dornscheidt Hermann (Köln). Schieri Friedrich (München und Freising). Thomas Rudolf (München und Freising). Diarium Romanae Curiae CS 6 giugno 1977. Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » Al Al » » » Al » » Al » » Al » » » Al » » Al Al » » Al Al » » » Al Al » Al » » Al Al » Al » » » Al » » Al Al » » Al » » Al » » Al Al 12 » » Al » » » Al luglio )) Al 20 settembre » Al 6 ottobre » Al » » » Al 17 » » Al Al » 24 » » Al 26 » » Al Al » Al » 3 novembre » Al 3 dicembre » Al 12 » » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Alemán Albert Thomas (San Antonio). Braden Al vin Henry (San Antonio). Brager Robert David (San Antonio). Broussard Charles (Galveston-Houston). Callahan Richard John (San Antonio). Chiminello Dominie Joseph (San Antonio). Currie Paul William (San Antonio). Dielmann William Vincent Jr. (San Antonio). Guzman Fortino Jr. (San Antonio). Hunter William John (San Antonio). Ihlenfeld Oward (Galveston-Houston). Kennedy Patrick Joseph (San Antonio). Kennington Lowry James (San Antonio). Kocurek Louis Joseph (San Antonio). Kusenberger Robert Charles (San Antonio). Lee Turbon Everett (San Antonio). Major Ezekiel Clairborne (San Antonio). Maloney John Patrick (San Antonio). Maurer Joseph I. (Galveston-Houston). Montes de Oca Machado Mike (San Antonio). Rabel Edward Frank (San Antonio). Ramírez Arturo Sr. (San Antonio). Reuschlein Harold Gill (San Antonio). Ruey Edelen Joseph (San Antonio). Savoy Joseph Edwin (San Antonio). Sheridan Philip John (San Antonio). Torres Gonzalez Santiago (San Antonio). Woods Richard Joseph (San Antonio). Anglin Robert J. (Steubenville). Leonard Augustine G. (Steubenville). Kremer Karl W. M. (Köln). Domhof Franz (Köln). De Korte Egbertus G. (Rotterdam). Van der Gun Wonter (Rotterdam). Di Pietro Cono (Santa Rosa). Klein John (Santa Rosa). Verbunt Emilio J.J.M. (Bois-le-Duc). Buckley Maurice (Bridgeport). Canale Joseph E. (Bridgeport). Delaney Everett W. (Bridgeport). De Rosen Jan (Arlington). Morssink Joannes H. (Bois-le-Duc). Van der Bijl Wilhelm J. (Bois-le-Duc). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare: 24 gennaio 1978. Al sig. Cardillo Benedetto (Italia). 215 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 216 La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa. 12 luglio 1977. Al sig. Held Philipp (München und Freising). 6 dicembre Al sig. Schmitt-Degenhardt Hubert (Aachen). La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 10 ottobre 1977. Al sig. Kraemer Konrad W. (Köln). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 29 co » 7 4 14 IT 12 marzo 1977. Al maggio » Al » » Al settembre » Al novembre Al » » Al » Al » dicembre » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Biegler Albert (Vancouver). Breitbach Johannes (Limburg). Doval Carlos (Santiago de los Caballeros) Malintoppi Tullio (Fermo). Swarttow Oornelis N. F. (Utrecht). Smit Nicolaas (Rotterdam). Henze Antonius (Münster). Angeli Angelo (Siena). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 29 marzo » » » » 16 maggio 20 14 giugno 2 settembre » » 6 ottobre 10 24 » 4 novembre » 7 14 15 » co » dicembre )) » » 1977. Al Al » Al » Al Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al Al » » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. O'Hagan James Patrick (Vancouver). Ryan Joseph Clifford (Vancouver). Stollen werk Karl (Köln). Maurer Johannes (München und Freising). Zehelein Alfred (München und Freising). Blum Franz Josef (Köln). Tiano Giovanni Battista (Cosenza). Tiano Giuseppe (Cosenza). Joseph Paul-André (Malines-Bruxelles). Gulpers Gaspar J. (Roermond). Beelen Petrus B. H. (Bois-le-Duc). Bulié Toma (Split). Van der Velden Wilhelm (Utrecht). Smeets Pierre J. M. (Utrecht). Salden Gerardus H. A. (Roermond). Roelofs Gerardus A. M. (Utrecht). Cillekens Hubert (Roermond). Ostwald Erich (Köln). Cattoir Alberto D. (Haarlem). NECROLOGIO 10 febbraio 1978. Mons. Redento M. Gauci, Vescovo tit. di Ida di Mauritania, Prelato già di Chuquibamba (Perù). 13 » » Mons. Anastasio Granados García, Vescovo di Palencia (España). An. et vol. LXX 30 Aprilis 1978 N. 4 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI * LITTERAE DECRETALES I Beato Ioanni Nepomuceno Neumann, Episcopo Philadelphiensi, Sanctorum honores decernuntur. Regni caelorum nuntium ut in gentes omnes efferret ad singulosque homines, ipse divinus conditor Christus suae quondam terrestri imperavit Ecclesiae. Illud ergo praestabile munus non suasum aut propositum tantummodo sed iniunctum immo praeceptum universo Dei Populo est nec non cuique corporis eiusdem membro: episcopis sane primum (( qui peculiari nomine " missi " appellantur, nempe Domini Apostoli » et in quibus (( plenitudo apostolicae dignitatis residet » (Pii XII : Fidei donum, A.A.S. XLIX [1957], 237), sacerdotibus dein cum sacrorum pastorum ordine sociatis, tum etiam fidelibus cunctis qui christianae initiationis sacramenta receperunt, baptisma id est et confirmationem. Mandati autem huius vis omnis efficiens ex proprio veluti fonte derivatur tandem ex potenti Spiritus Sancti appulsu qui mediam in christianam communitatem immissus excitat vicissim ac permovet baptizatos ad singillatim partes suas virtutesque conferendas « ut propositum Dei, qui Christum principium salutis pro universo mundo constituit, effectu compleatur » (Concilii Vaticani Secundi : Lumen Gentium, 17). Quanto igitur plenius quis particeps fit validae Spiritus Sancti actionis tanto simul acrius in semet adiectionem sentit exclamantis Apostoli : « Vae enim mihi est si non evangelizavero ! » (1 Cor. 9, 16). Porro non temerario historiae casu verum provido Dei omnipotentis arbitratu evenit ut saeculo volvente undevicesimo, cum interminati recluderentur Americae Septentrionalis tractus immigrantibus illo Europaeis 15 - A. A. S. 218 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale civibus, vox ista Paulina intus percepta a quodam sacrorum alumno in Bohemia nato vitam denique ipsius, ceu discipuli et presbyteri religiosi et episcopi, quadraret totam et conformaret ad apostolicam pro Iesu Christo industriam profecto imprimens eadem in vita quoddam praesentis Dei signum ex eaque ducens admonitionis et incitationis exemplum cuncto populo christiano qui suapte nimirum est missionalis natura. Vir scilicet ille fuit Ioannes Nepomucenus Neumann quem hoc ipso die supernorum dignitate ac titulo Sanctorum auximus quemque ad Ecclesiae terrenae altarium honorem eveximus et cultum. In lucem hic editus die duodetricesimo Martii mensis anno MDCCCXI in urbe Bohemiae « Prachatitz » vulgo nuncupata, quae tunc pertinebat ad imperium Austriacum-Hungaricum nunc vero ad Rem Publicam Popularem Cecoslovachiae, salutari lavacro expiatus est eodem ortus sui die. Ab anno MDCCCxxin ad annum MDCCCXXXI curriculum artium litterarum ac philosophiae studiorum emensus, in civitate Budovicensi postmodum theologiae addiscendae causa ingressus est sacrum inibi ephebeum. In seminario itaque susceptis rite tonsura quattuorque ordinibus minoribus alumnus is, qui diligentissime interea epistulas Sancti Pauli perlegerat una cum praeclaris narrationibus sacerdotis Friderici Baraga, missionalis apostoli Indorum aborigenum in superiore regione Foederati Americae Status Michigan, audacissimum quidem repente cepit consilium ut in illam aliquando nationem sese conferret advenis Europaeis plus plusque patentem. Propositum autem suum quattuor post annis feliciter ex sententia impetravit cum, exactis omnibus in seminario iam Pragensi theologiae cursibus, clericus alumnus sine ulla re sine ullius favore sine ulla certa itineris meta ad Americam tetendit numquam inde reverti decernens. Ex gallico Portu Gratiae die vicesimo mensis Aprilis anno MDCCCXXXVi enavigavit alacri voluntate paratissimus ad laborandum quacumque in dioecesi pro hominibus maxime derelictis. « Quodsi nemo me illic receperit », inquit « me ilico recipiam ad paenitentiam agendam potius pro meis aliorumque peccatis ». Novum Eboracum die altero Iunii mensis appellentem e vestigio adscivit eum in suos episcopus Ioannes Dubois quem paucissimis similiter diebus subdiaconum diaconum sacerdotem continuo creatum nulla interposita mora in plagas emisit dioecesis extremas prope cataractas Niagarae inter urbem Buffalensem et Roffensem. Quattuor ibidem annos Ioannes Neumann permansit, primum incolens oppidum « Williamsville » dein « North Bush » hodie « Kenmore » vocatum, unde vehiculis omne genus per saltus silva paludes concursabat colonorum casas in silvestrium locorum vastitate ra- Acta Pauli Pp. VI 219 rissimas. Indorum pariter curam diligenter simul gerebat indigenarum, id est pervagari solentium glaciales regiones Canadiae australis et maiorum lacuum provincias ; quin immo iam tunc cogitabat peculiare pro illis condere institutum, cum inflammatus repente studio perfectioris rationis virtutum vitae operumque apostolicorum « quo die » ut ait « et temporis momento vocem Dei cognovi » flagitavit ut sodalibus Redemptorianis adnumeraretur qui ex Europa octo ante annis in Americam advenerant. Habitum exin sibi religiosum induit Pittsburgi mensis Novembris tricesimo die anno MDCCCXL ac vota sua duobus postea annis Baltimorae nuncupavit die sexto decimo Ianuarii mensis. Consortio autem haec familiae a Sanctissimo Redemptore nominatae magnopere quidem auxit mirabilem iam facultatem et proclivitatem Ioannis Neumann ad morum sanctimoniam navitatemque missionalem. Porro ab anno MDCCCXLiv ad annum MDCCCXLVII domui Congregationis Pittsburgensi praefuit ubi interea templum Sanctae Philomenae sacrum exstruxit nec non scholam catholicam erudiendis tum humana arte tum fide divina pueris. Functus deinde est biennium munere alterius a provinciali moderatore omnium coenobiorum Redemptorianorum in America; cuius scilicet regimen illuc semper spectabat ut singuli sodales vehementer concitarentur valideque adiuvarentur ad propriae vitae et operae sanctitatem, dum fundamenta pridem iacta ipse magis usque solidat et Institutum suum sollerter praeparat ad ingentem postilla florem ac progressionem. Ab anno MDCCCLI ut curio rexit ecclesiam Sancti Alfonsi Baltimorae unde apostolicam suam industriam propagavit ad stationes per provincias Marylandiae et Pennsylvaniae disseminatas. Interim vero haudquaquam intermittebat impiger ille animarum curator paroeciales missiones passim contionando celebrare aedesque ac scholas hac illae excitare qui ipse primus semper ad agendum, postremus ad quiescendum sese praestabat observantiae regularis exemplar. Tot autem et tanta demum monumenta, opera, merita effecerunt ut idem Ioannes Neumann ubique ceteroqui cognitissimus observaretur magnopere, immo honoraretur a Francisco Patricio Kenrick, novo Baltimorensi archiepiscopo, qui propterea anno MDCCCLI illum nominatim proponeret Sacrae Congregationis de Propaganda Fide Praefecto Cardinali Iacobo Philippo Fransoni ut episcopum Philadelphiensem. Primo igitur vicissim die Februarii mensis anno MDCCCLII Summus Pontifex Pius IX Ioannem Neumann sacrorum antistitem destinavit praeclaram ad eandem sedem qui aetatis suae quadragesimo primo natali die duodetricesimo Martii initiatus est episcopatu in familiari Sancti Alfonsi templo Baltimorae duobusque die- 220 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale bus post Philadelphiae ingressus pastorale officium. Sic proinde salutariter coepit mémorabilis admodum apostolatus missionarii illius episcopi qui sese indefatigabilis dedebat multiplici ministerio plus viginti horas in die; quin immo obstrinxerat se ipsum votQ ne tantillum quidem temporis in inane prof underet umquam. Hic spectatus Iesu Christi praeco exercitatusque Christifidelium dux sine interpellatione obibat latissimos tractus dicionis suae quae tunc complectebatur orientalem partem Civitatis Pennsylvaniae et occidentalem « New Jersey » nec non integram Civitatem « Delaware » : ferme duodequadraginta milia chilometrorum quadratorum. Quotannis pastorali cum ardore invisebat communitates dioecesis maiores et alternis annis minores, dum idem visitandi officium data opera convertebat in trium quattuorve dierum cursum exercitationum spiritalium. Prae ceteris semper paterno adfectu adamabat egenos desertosque homines, potissimum infantes. Suo tempore Ioannes Neumann appellatus merito est episcopus scholarum paroecialium catholicarum quippe quo auctore, fautore, aedificatore valdissime prosperatae essent ac duplicatae tum numero tum discipulorum intus frequentia. Cum dioecesim suam Philadelphiensem anno MDCCCLII regendam suscepisse^ duas illic solas offendit id genus scholas, quales paene centum, octo post annis moriens, reliquit. Una apud eas disciplinarum necessariarum erat nimirum religionis catholicae institutio, cuius etiam provehendae causa composuerat parvum catechismum; in adultorum vero usum conscripsit « Catechismum medium Religionis Romanae-Catholicae », opus plus ducentarum paginarum. Iuxta scholam porro catholicam, veritatis nempe cathedram hominum mentibus, Ioannes Neumann erigi semper censebat ecclesiam, amoris quidem cathedram hominum animis. Immo episcopatus sui octo annorum spatio aedificanda curavit paene octoginta tempia in quibus praeterea singulis piam consuetudinem adorationis SS. Sacramenti per quadraginta Horas ductae firmiter instituit. Quo autem tempore spiritalibus ovium suarum necessitatibus pastor ille egregius prospiciebat, eodem subveniebat terrestribus etiam fidelium curis. Angebatur enim et vehementer sollicitabatur ob taetrum istud spectaculum natorum ex parentibus eo admigrantibus qui plerumque inter sordes ac miserias derelinquebantur vel non numquam rapiebantur ex catholicis familiis ut a fide tandem amoverentur. Pro his Ioannes Neumann domum pupillarem excitavit aliasque renovavit ; item pro viribus auxiliando, perfecit ut domicilium exstrueretur ad moralem et socialem sanationem puellarum moribus lapsarum, atque aliud pro viduis. Cuncta videlicet coepta socialis civium utilitatis sustentabat quae ad ve- Acta Pauli Pp. VI 221 rum emolumentum ordinabantur et commodum hominum laborantium aut quavis iniuria adflictorum. Ad illud insuper ministerium sociale condidit religiosam familiam Sororum Tertii Ordinis S. Francisci quae secundum sanctitatis formam ab eo ipso descriptam oportebat contemplationem apte coniungerent cum actione, paenitentiam cum caritate. Alias aequabiliter Sororum Congregationes ex interitu eripuit uti Oblatarum Divinae Providentiae ministerio inter cives coloratos vacantium ; alias vicissim ex Europa modo venientes providus adiuvit ad sese novis vitae condicionibus quam primum aptandas uti Sorores Pauperes Scholarum Dominae Nostrae ; alias denique apertis brachiis in gregem suum libens suscepit. Omnibus autem illis praetendebat ipsum earum Sponsum divinum cruci adfìxum tamquam unum vitae exemplar cuius et is erat imago insignis. Multiplicandis vero scholis paroecialibus operibusque variis socialibus Ioannes Neumann non solum cogitabat optime conformare christianas domos, sed quiddam etiam altius spectabat ut nempe semina vocationum sacerdotalium et religiosarum a contagiis custodiantur mundi. Illius rei gratia primum constituit superiores iuris sui scholas quas magistris ecclesiasticis credidit in quibus disciplina religionis cum ceteris studiis lege civili postulatis componeretur iuvenesque ad theologiae sacrae tractationem pararentur; seminarium deinde minus construxit multitudini adulescentium apertum ad sacerdotium tandem destinatorum, quod institutum praestitit inter prima et optima totius nationis attulitque diu fructus abundantes sacerdotum ac ministrorum Ecclesiae. Interea maius quoque seminarium reformavit sapientesque normas dictavit ad integram cleri sanctificationem. Quod quo certius impetraretur propositum, tres permagni momenti synodos Philadelphiae ipse celebravit et actuosus interfuit tribus conciliis Baltimorensibus anno millesimo octingentesimo quinquagesimo secundo et quinto et octavo. Cordi autem summe ipsi erat ut sacerdotes efficacia sese redderent et praeberent salutis instrumenta universo gregi ; ideoque monendo illos instruebat hortandoque sustinebat constanti quodam studio quod numquam vere remittebat. Verumtamen efficientissima doctrina et educatio ab eo impertita habebatur vulgo potius per lucidum ac pelliciens in ipso sanctimoniae probitatisque specimen. Suapte quidem natura Ioannes Neumann propendebat magis in vitam umbratilem ac rerum tacitam considerationem; voluntate autem et consilio fiebat plus plusque opifex Evangelii Iesu Christi indefessus. Indoles eum ad quietem inclinabat quem gratia caelestis ad maximam actuositatem instimulabat. Ita demum consociare valuit in se utramque vivendi christiane 222 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rationem. Totus caritate Sanctissimi Redemptoris ardebat; totus simul fervebat hominum amore maxime derelictorum. Inclementer eum necopinata plane mors ex mediis ipsis vivorum negotiis operibusque apostolicis abripuit cilicio opertum et caritatis munus explentem pro parocho quodam rustico. Triste istud hora circiter pomeridiana tertia accidit die quinto Ianuarii mensis anno MDCCCLX. De quo sic vita ante tempus defuncto archiepiscopus Baltimorensis in hanc est elocutus sententiam : « Huius modi episcopus aliter vere mori non potuit quam ambulans per viam animamque omni die omni momento paratam tenens ad Dominum suum et Deum » ; ipsum praeterea cum praestantissimis Ecclesiae pastoribus comparavit uti Augustino, Gregorio, Ambrosio, Alfonso. Non multo autem postea eiusdem fuit Ecclesiae comprobare ac sancire iudicium illud. Ordinarii enim processus de sanctitatis fama et virtutibus et miraculis rite instructi sunt in dioecesibus Philadelphiensi ac Budovicensi inter annum MDCCCLXXXVI et MDCCCLXXXVIII. Postquam decreta suo tempore prodierunt super scriptis et causae introductione, apostolici processus secuti sunt inter annum MDCCCXCVII et MCMV. Edictum vero diei undecimi mensis Decembris MCMXXI pronuntiavit christianas virtutes heroum in modum a Ioanne Neumann esse exercitatas. Decessor proinde Noster f. m. Ioannes XXIII in Generali Congregatione die undevicesimo Februarii mensis MCMLXIII agnovit accepitque binos prodigiosae sanationis casus uti caelitus patrata miracula. Nos autem ipsi laetantes magnopere inscribi iussimus Venerabilem Ioannem Nepomucenum in Beatorum Caelitum fastos die decimo tertio Octobris eodem anno MCMLXIII coram maxima episcopatus catholici parte in Concilium Vaticanum Secundum Romae congressi. Causa tum canonizationis rursus legitime aperta, anno MCMLXVI approbavimus Nos tamquam novum divinitus effectum prodigium medelam pueri sarcomate Ewing laborantis die tertio decimo mensis Novembris MCMLXXVI nec multo post constituimus in sollemni consistorio Decembris mensis ut Beatus Ioannes Nepomucenus Neumann renuntiaretur Sanctus Dei et Ecclesiae die undevicesimo Iunii anno MCMLXXVII. Eodem igitur hoc faustissimo die, cum summo tum Nostro tum totius christiani populi gaudio, ante ipsum Petrianum templum quo undique gentium maximeque ex America Septentrionali confluxerant sacrorum ministrorum et religiosorum et fidelium turbae atque ubi adstabaht S. R. E. Cardinales et Romanae Curiae immo ex universa Ecclesia non pauci Praesules, Nos ipsi precibus concessimus Venerabilis Fratris Nostri Conradi S. R. E. Cardinalis Bau l e , Praefecti Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum, scilicet ef- Acta Pauli Pp. VI 223 flagitantis ut Beatus Ioannes Nepomucenus Neumann a Nobis declararetur Sanctus. Prius idcirco Caelitibus cunctis in adiutorium advocatis divinoque implorato Spiritu, Nos pro munere supremi Ecclesiae universalis magistri Christique in terris Vicarii haec tandem pronuntiavimus verba : « Ad honorem Sanctae et Individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini nostri Iesu Christi, beatorum apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, Beatum Ioannem Nepomucenum Neumann Sanctum esse decernimus et definimus, ac Sanctorum Catalogo adscribimus, statuentes eum in universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quibus prolatis vocibus, item praecepimus ut hae conficerentur expedirentur que Litterae Decretales. Grates autem ut egimus Nos Deo una cum praesentibus utque sermonem habuimus de novensili Sancto ipsiusque mirandis virtutibus et operibus, caeleste patrocinium eius primi invocavimus Nos et augustiore ritu divinum sacrificium ad eius pariter honorem facere perreximus. Quapropter omnibus quae investiganda ac ponderanda fuerant accuratissime peractis, singula ea quae supra gesta commemoravimus iam nunc toti Ecclesiae patefacimus mandantes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis editis manu tamen alicuius tabellionis subscriptis sigilloque impressis, eadem prorsus habeatur fides quae his ipsis tribueretur si quando deinde exhiberentur. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die undevicesimo mensis Iunii anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo Pontificatus Nostri quarto decimo. Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus Loco £8 Plumbi In Secret. Status tab., n. 886052. 224 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale n Beato Sarbelio Makhlouf, sacerdoti ex Ordine Libanensi Maronitarum, honores Sanctorum decernuntur. Quamvis Libanus, tot tantisque Sacrarum Litterarum locis celebratus, et floruerit semper et floreat fidelium suorum virtute, maxime Monachorum, nullus tamen eorum, quotquot per christiana saecula vixissent, fuerat antehac sollemni iudicio ab Apostolica Sede sanctorum confessorum honore insignitus, in horumque album relatus. Factum est divina providentia ut haec laus, hic honor, haec beatissima sors Sarbelio Makhlouf primo contingeret, cuius egregia virtus sublimibus excelsior cedris, quibus felicissima terra illa abundat, est indolis, ingenii, pietatis populi Libanensis imago et fructus ; atque idcirco bene eum verba illa Bibliorum sacrorum addecent : (( Gloria Libani data est ei, decor Carmeli et Saron » (Is. 35, 2). Quem sane ut clarius Christi fideles cognoscant, cognitum admirentur, sequantur praeeuntem, maxime qui, quasi cognationis necessitudine ob communem patriam eidem coniunguntur, placet Nobis eius vitae paucis exponere casus, ut, eius laudibus in bono lumine collocatis, simul ostendamus quanto usui ardua eius virtus huius aetatis hominibus esse possit. Beatissimus hic est die octavo mensis Maii, anno 1828, exortus, idemque parentibus egregia pietate imbutis, in pago cui nomen populari lingua Béqá Kafra, qui est in iugo montium Libanensium situs. Patri nomen erat Antonio Zar our Makhlouf, mater Birgitta Ach-Chidiaq vocabatur; nato puerulo, qui fuit quintus de filiis, nomen inditum est Iosephus, quod eorum sermone dicitur Joussef. Ad eius familiam quod attinet, tenuis quidem fuit, sed integri nominis ac famae. Nam pater, quamvis humili fortuna esset, nec aliud quam agellum possideret, fidei laude fuit insignis; de matre vero dicere sufficiat eam cotidie ieiunare consuevisse, votumque carnis numquam manducandae per reliquum vitae tempus suscepisse; ae certo servavisset, nisi nodosum vinculum confessarius Dei nomine rupisset. Cui praeterea religioni erat sacrum Rosarium quoquo die recitare, ac potissimum filios ad catholicae fidei placita per se ipsam educare. Adulescente ergo puero, omnia circum simplicitatem, virtutem, probitatem spirabant, cum, heu ! pater eius moritur, qui exercitui Ottomano addictus, transferendae materiae bellicae operam dabat. Ex eo autem Acta Pauli Pp. VI 225 Tanios, eius avunculus, fuit familiae tutor, cum Iosephus tertium decimum ageret annum. Qui interea, ut loci ac temporis ferebat consuetudo, una cum aequalibus in puerorum dudum itabat prope Ecclesiam, a qua pendebat, atque legere, scribere, preces dare, sacro bene interesse, rebusque divinis deservire doctus est. His tamen sitiens animus non contentus, speluncam petebat haud longe a pago, ubi in solitudine et pace Deum precaretur. Cumque duos haberet avúnculos, qui, monachorum Libanensium Maronitarum institutum amplexi, summa fide vitam illam vivebant, urgente gratia, ei paulatim ea mens incessit, ut eorum vestigia premens monachus fieret. Eos ergo in eremo S. Antonii, qui aberat a Béqá Kafra quinque chilometra, frequenter convenire, et in ea vita se exercere, et a Beatissima Virgine Maria in beneficii loco petere ut sibi fieri monachum daretur. Nimirum quo magis gliscebat in eo vitae religiosae studium, eo magis humanarum rerum amor remittebat; atque paulatim deferventibus ac fere tacentibus huius vitae desideriis, curas suas omnes in uno Deo collocabat, Tanio, avúnculo suo atque tutore, moleste ferente, qui futuri sollicitus, malebat eum socium sibi esse laboris, quam institutum vitae monachorum capere. Neque tamen haec et alia pium iuvenem ab incepto amoverunt ; quin, cum animadvertisset quandam ingenuam puellam, prope domum habitantem, iam eum amare coepisse, cui suo tempore et nuberet, Iosephus, ne eo vinculo impediretur quominus Deo devoveretur, quodam die, anno 1851, ne matre quidem consilii conscia, primo mane domo decedens, ad coenobium Dominae Nostrae de Mayfouq, ex Ordine Libanensi Maronitarum, se contulit, quo receptus post discrimina mille, primum noviciatus annum egit atque complevit, annos natus tres et viginti. Qua etiam occasione nomen Sarbelium sibi delegit, in Martyris honorem, quem summa religione venerabatur. Propinqui autem et necessarii, ut ad eos revertamur, in cassum iuvenem quaesierunt, donec avunculi eremitae de re docuerunt; ac tum patruo in iras exardescente, mater, quamvis fletus cieret, tamen pro sua pietate gratias Deo reddidit, qui dignatus fuerat eius filium sibi deligere in perpetuum. Ceterum Iosephi mens tam firma, ut nulla tempestas immotam illam rupem vinceret. Priore vero anno sui noviciatus acto, egregius iuvenis missus est in monasterium Sancti Maronis Annayense, ubi alterum probationis annum transigeret. Ad hunc locum quod pertinet, non est praetereundum huius domus, in qua Sarbelius et aetatem egit et post mortem humatus est, auspicalem lapidem eodem ipso anno fuisse positum, quo beatus natus est, id est 1828. Ce- 226 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale terum Sarbelius altero consumpta anno, in eodem coenobio vota sollemnia nuncupavit de oboedientia, castitate, paupertate servanda, anno 1853; atque tum, cum esset quinque et viginti annorum, monasticam etiam vestem induit. Cum autem religionem illam professus esset, missus est a suis moderatoribus in monasterium Sancti Cypriani Kfifanense, in quo eo tempore scholae universi Ordinis Libanensis Maronitarum patebant; ibique ductu Servi Dei ISTehmètallah Kassab El-Hardini, cuius iam coepta Causa beatificationis, studiorum curriculum confecit : litterarum humanarum nempe, atque philosophiae ac sacrae theologiae, magna semper cum laude. Post autem haec, die tertio et vicesimo mensis Iulii, anno 1859, est sacerdotio initiatus, in urbe Bkerké, in qua Maronitarum Patriarcha sedem habebat, tandem voti compos; atque statim iussus est in monasterium Sancti Maronis Annayense proficisci, ubi per longa, sedecim annorum spatia communem monachorum vitam vixit, antequam, ut erat in optatis, eremiticum institutum caperet. Quod sane cum anno 1875 impetravisset, recessum eiusdem monasterii Sancti Maronis petiit, ibique reliquum vitae tempus omne vixit. Ceterum, ut rectissime aetatem egerat, ita vitae tempora, post annos viginti tres, sanctissime complevit, die quarto et vicesimo mensis Decembris, anno 1898, quo ad quietum caeli portum serena navigatione pervenit. Corpus eius intra monasterii saepta conditum, incorruptum mansit atque sudore manavit ad annum usque 1965, quo Beatus declaratus est. Iamvero, si nunc ad eius virtutes animum, etsi breviter, attendamus, facile reperiemus gratiam Dei in illo non fuisse vacuam (cfr. 1 Cor. 15, 10). Qui profecto cum domi, in pagulo suo, pius, integer, simplex, ingenuus fuit, tum in coenobio omnimoda oboedientia nituit, quasi arbitrio suo careret ; eo, ut non solum, ut aequum, moderatoribus suis morem gereret, sed etiam cuivis Fratrum sodalium, in quibus Christum videbat, quos et venerabatur. Ac certo statui potest numquam eum, qua erat humilitate, aut aliquid aegre tulisse ab iis, aut alicuius dicta facta vel minime carpsisse. Eius castitas, ut ad illam transeamus, tam sancta fuit, ut sive in domo, sive in coenobio, sive in recessu, sive ubique locorum erat, in omnes colluceret. Paupertas tandem tam aspera, ut abstinentissimos quosque Ecclesiae sanctos coaequaret, utpote qui victu, veste, tecto uteretur tenuissimo, pauperrimus inter pauperes. Ceterum, non dubitabat quin ditissimus esset, si rebus omnibus abdicatis, in uno Deo acquiesceret. Virtutes has principes, quasi ancillae, omnes illae sequebantur quae sunt monachorum propriae. Atque primum pietas, quae Acta Pauli Pp. VI 227 pectus imbuebat ardens, atque illum adducebat ut per horas genu nexus Deum in SS. Sacramento latentem adoraret, Christi praecepto parens monentis : « Oportet semper orare » ^{Luc. 18, 1) ; deinde ieiunia, corporis afflictationes, ac voluntarii cruciatus, quibus vetere homine paulatim in servitutem redacto (cfr. 1 Cor. 9, 27), novum tabernaculum Deo dignum alacer aedificabat. Proximum, id est ceteros homines, et amabat et cultu quodam reverebatur ad unum omnes ; silentii erat diligentissimus ; Mariam, Christi Matrem, ceu alteram parentem summa dilectione prosequebatur, eius vestigia virtutum premens. Patiens praeterea laborum, semper improbiores ac molestiores inibat, id sibi praestituens ut virtutibus illis se exerceret, quae et humanitatem et religionem in se ipso perficerent. Qui ergo vitam sanctissimi huius viri in universum consideraverit, facile intelleget illum eo semper spectasse ut Evangelium impleret quam rectissime ; ac quasi Deo ebrius usquequaque (( solus cum Solo » esset, quae monachis illis absoluta vitae perfectio erat. Non ergo admirationem movebit si tanta eius sanctitatis opinio longe lateque manaverit, ac prodigia eius intercessione a Deo fieri dicerentur; quorum profecto rerum ratione habita, die altera mensis Aprilis, anno 1954, Causa beatificationis coepta est, quo die Pius XII Pontifex Maximus, Commissionem introductionis Causae manu propria signavit, post nempe Processum Ordinarium institutum et absolutum, ab anno 1926 ad annum 1928, Pio XI Pontifice. Inita autem beatificationis Causa, Processus Apostolici sunt instructi de virtutibus atque de miraculis in specie venerabilis Servi Dei, de quorum validitate die vicesimo mensis Iunii, anno 1958, definitum est; decretum vero de virtutibus heroice exercitis ab eodem viro est die sexto decimo mensis Februarii factum, anno 1965. Ad miracula quod attinet, quae Deus benigne interprete Sarbelio Makhlouf operatus est, plura quidem allata sunt ; quorum sane duo considerata sunt beatificationis obtinendae gratia. Sunt autem quae sequuntur. Alterum Mariae Abel Kamari contigit, Religiosae Sorori Libanensi. Quae, diro ulcere stomachi iam quattuordecim annos tacta, acerbissimisque adflicta doloribus, iam invocato beato Dei famulo, est mire in pristinum restituta. Simile feliciter evenit Alexandro Oubeïd, Libanensi fabro, qui amissam oculi aciem ob acceptum ictum, post annos tredecim iterum recepit, nomine Servi Dei cum pietate invocato. Haec vero prodigia probata sunt ad finem intentum die tertio et vicesimo Novembris, anno 1965 ; ac per decretum, quod tunc de tuto dicebatur, die nempe secundo mensis Novembris eodem anno factum, statutum est 228 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale bene posse Sarbelium Makhlouf Beatorum honore insigniri. Hoc autem factum est die quinto mensis Decembris, eodem anno 1965, in S. Petri Vaticana Basilica, tum scilicet cum Sacrosancto Concilio Vaticano II est maxima caerimonia finis impositus. Post sollemnem autem beatificationem cultus novensilis Beati ceu flamma auctus est, et alia miracula facta. Visum est ergo Causam resumi posse ad eius canonizationem consequendam opusque inceptum perficiendum. Quod et actum est, die quinto et vicesimo mensis Iulii, anno 1972. Unicum ergo allatum miraculum fuit studiosius consideratum, quo scilicet Maria Assaf Aouad, mulier septem et quinquaginta annorum, Libanensis, sanata est. Haec enim, cum anno 1966 cancro laboraret epidermoidi indifferentiato, ut medici dicunt, amygdali dextri, malignae naturae, iam nihil erat quod aegrotam a morte prohibere posset. Accedebant diri cruciatus ac vitia in respiratione ac gluttitione. Et nihilominus omnia illico ceu fumus diffiuxerunt, ubi Sarbelii auxilium petitum est; cuius ope aegra mulier a Deo ita restaurata est, ac si nullum omnino malum habuisset. Ceterum, etiam nunc ea bene habet. Hoc uno signo rite expenso, ac Processu ad exitum adducto, Nosmet Ipsi, die tertio mensis Octobris, anno 1975, miraculum probavimus, ac die quarto et vicesimo mensis Maii, anno 1976, in publico Consistorio statuimus ut beatus Sarbelius Makhlouf Sanctorum diademate decoraretur. Postea vero fuit etiam dies certus dictus, qui fuit nonus mensis Octobris hoc anno, id est hodie. Mane ergo, in Petriano templo praesentibus plurimis tum Patribus Cardinalibus, tum Episcopis, tum fidelibus et Monachis ex Ordine Libanensi Maronitarum, optatam beati Sarbelii Makhlouf Canonizationem egimus, iis pronuntiatis verbis plenis maiestatis : « Ad honorem sanctae et individuae Trinitatis, ad exarationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini nostri Iesu Christi, beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio Beatum Sarbelium Makhlouf Sacerdotem Monachum Ordinis Libanensis Maronitarum sanctum esse decernimus, et definimus, ac Sanctorum Catalogo adscribimus, statuentes eum in universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen ». Quod si nunc quaeratur qui sit eius vitae usus huic nostrae hominum societati, prima quidem facie videtur Sarbelio Makhlouf, utpote qui monachus fuerit et eremita, nullam posse aut rationem aut necessitudinem esse cum huius aetatis hominibus. Sed qui non modo eius vi- Acta Pauli Pp. VI 229 tam consideraverit, sed quomodo aut cur talem egerit, is profecto intelleget Sanctum hunc amabilem posse multa nos docere, multisque bonis cumulare. Esto ! Fuerit eius virtus omnino singularis et ardua. Neque tamen id impediit quin inde ab eius exitu plura hominum milia, christiani non christiani, maxime diebus dominicis ac festis, eius sepulcrum frequentarent. Undique gentium missae litterae eius favorem et intercessionem imploraverunt, qui nimirum, id est Libani Sanctus, ut ipsi dicunt, communis omnium amicus factus est : iuvenum videlicet, adultorum, familiarum. Quae res si in admirationem rapit, multorum fidelium conversiones, qui se ad meliorem frugem receperunt, iam summe afficiunt. Nam qui longum tempus ab Ecclesiae sacramentis, maxime a Paenitentiae et Eucharistiae, abstinebant, en post visitatum eius tumulum, ad Deum reversi sunt, atque eo vitae instituto, quod christianos addecet. Ex his autem hoc unum emergit : beatissimum Sarbelium Makhlouf, tametsi vitam solitariam egit, bene generi nostro, id est societati huius saeculi vicesimi, utili atque imitabili esse posse exemplo, qui ita vivendo perpetua quadam felicitate usus sit. Quod melius animadvertas, si consideres eum, nullo scripto relicto aut litteris, ut semper silentio vixerat, ita silentio solummodo praedicasse ac praedicare. Neque hominibus nostrae aetatis, ut taedis ardentibus agitatis atque idcirco quietem sitientibus, posse aliter quam per silentium consuli. Norma igitur atque lex : « esse solum cum Solo », id est cum Deo, ut beatum Sarbelium Makhlouf gaudio inundavit, ita nos, si cum fide iungatur, potest gaudio complere. Quorum numquis est qui felicitatem non cupiat, cum sint homines ad felicitatem nati? At prima et summa felicitas Deus est, sine quo gaudia omnia contaminata, quasi scelere aut fiagitio. Cuius rei nobis testimonio ac documento sunt sancti Sarbelii vita et incredibilis beatitas : nobis, inquimus, qui ad felicitatem inclinatis, haurire malumus e « cisternis dissipatis » (Ier. 2, 13). Beatissimi Servi Dei vita, praeterea, eos vocando qui a Deo abscessere, eosque confirmando qui valedicere saeculi huius voluptatibus haesitant, aperte docet simul bonorum terrestrium inanitatem, simul vim amoris ac spei christianae singularem. Qua re eius momentum in hac humana societate est verum ac magnum. Nam liber illius animus alios ad interiorem libertatem movet, amore sui scilicet atque cupiditatibus vacuos et expeditos. Ille insuper, omnibus, sed maxime iuvenibus, planum fecit quo modo unusquisque possit Dei amorem rependere amore, quocum est gaudium verum, animi constantia, vera libertas. In his autem putamus rerum sum- 230 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mam constare eorum omnium, quae Sarbelius Makhlouf fecit, egit, docuit. Ceterum has Litteras Nostras sive nunc sive in posterum efficaces esse decernimus, ut suos effectus habeant, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die nono mensis Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. Ego PALTLUS Catholicae Ecclesiae Episcopus Loco £B Plumbi In Secret. Status tab. n. SU&26. Acta Pauli Pp. VI 231 CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I BARUIPURENSIS Quibusdam ex archidioecesi Calcuttensi detractis territoriis, dioecesis Baruipurensis in India constituitur. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ad supernam intendentes populi Dei utilitatem, quod sane praecipuum apostolici muneris Nostri officium putamus, censuimus sententiam accipiendam esse ad exitumque adducendam Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praesunt, de nova videlicet in Indiae finibus constituenda dioecesi, quibusdam partibus detractis ab archidioecesi Calcuttensi. Suprema igitur usi Nostra potestate, sequentia decernimus et iubemus. Ab archidioecesi Calcuttensi distrahimus partem meridianam et mediam districtus civilis, vulgo « 24 Paraganas » et territoria civilia vulgo appellata « thanas » Maheshtala, Bishnupur, Sonarpur, Bhangar — excepto parvo territorio vulgo « mauza » Dhapa Manpur quod intra fines archidioecesis Calcuttensis manet — Haroa, Minaklan et Hasnabad ; partem insuper meridianam vulgo dictam « thana » Behala et parvulum territorium vulgo « mauza » Purba Putiari ex « thana » Tollygunge sumptum, iisque simul sumptis novam condimus dioecesim, ab urbe vulpo Baruipur, Baruipurensem cognominandam. Constitutae sic dioecesis limites erunt : ad orientem solem, Bangladesa ; ad meridiem, sinus Bengalensis ; ad occidentem solem, flumen Hooghly ; ad septentrionem, limites sequentium territoriorum civilium vulgo « thana » dictorum ; nempe : Maheshtala, Bishnupur, Sonarpur, Bhangar, Haroa, Minakhan et Hasnabad. Ad aptius praeterea providendum curae animarum, duo alia territoria dioecesi iunguntur, videlicet pars meridiana « thana » Behala, cuius finis septemtrionalis est via « Biren Roy Road », et ex « thana » Tollygunge parvulum territorium vulgo dictum « mauza » Pur- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 232 ba Putiari. Dioecesim Baruipurensem suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Calcuttensi, Sedem in urbe Baruipur eam habere decernimus in eiusdemque principe sacra aede Episcopi cathedram poni. Consultores dioecesani praeterea ad normam iuris canonici deligantur, Episcopum consilio et ope iuvaturi, Canonicorum loco. Haec cuncta Apostolicus in India Pro-Nuntius sueto more ad exitum adducat. Demum hanc Constitutionem Nostram efficacem esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tricesimo mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quartodecimo. 83 IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s.n. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab. n. 382504. II AURANGABADENSIS Detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Amravatensi et Hyderabadensi, dioecesis Aurangabadensis conditur, in Indiae finibus. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Qui arcano atque secreto Dei consilio in beatissimi Petri locum successimus ut navem Ecclesiae prudenti gubernatione ad aeternae tranquillitatis oras duceremus, id profecto quaerimus et annitimur, ut quantum in Nobis est, quidquid Ecclesiarum prosperitati conducere viderimus, hoc summa diligentia fieri studeamus. Aucta enim facultate, facilius Dei sermo curret et clarificabitur (cfr. 2 Thes. 3, 1). Qua de re, cum Venerabiles Fratres Nostri S. R. E. Cardinales Sacrae Congre- Acta Pauli Pp. VI 233 gationi praepositi pro Gentium Evangelizatione proposuerint ut in Indiae finibus nova conderetur dioecesis, Nos, re magna consideratione reputata, haec quae sequuntur decernimus, iis nempe quos oporteret auditis. A dioecesi Amravatensi duos districtus separamus, quos lingua vulgari Aurangabad et Parbhani cognominant; ab archidioecesi vero Hyderabadensi, districtus Bhir, Nanded atque Osmanabad; quibus novam dioecesim constituimus, Aurangabadensem appellandam, atque metropolitanae Sedi Nagpurensi suffraganeam subiciendam. Sedem huius circumscriptionis in urbe Aurangabad collocamus, in qua Episcopus commorabitur, cathedram vero in templo urbis principe poni iubemus, factis nempe iuribus templorum cathedralium. Usque dum autem Canonicorum Collegium condatur, eorum loco Consultores dioecesani deligantur, qui consilio et opera Episcopum adiuvent. Cetera, id est dioecesis regimen, administratio, electio Vicarii Capitularis, Sede vacante, similia, iure Canonico omnino temperentur. Ceterum haec omnia Venerabilis Frater Lucianus Storero, Archiepiscopus titulo Ti^ gimmensis atque in India Apostolicus Pro-Nuntius, ad effectum deducat, vel quem ipse delegaverit, factis per has Litteras iuribus agendae rei. Cum autem rem perfecerit, idem Venerabilis Frater documenta et acta sinceris exemplis ad Sacram Congregationem cito mittat, religiose servandis. Apostolicas has Litteras efficaces esse et fore volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die septimo decimo mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. Loco £& Plumbi In Secret. Status tab. n. 848767 16 - A. A. S 234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III TRILACUNENSIS Quibusdam locis a dioecesi Campi Grandis distractis, nova conditur dioecesis in Brasilia nomine Trilacunensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Sacer Praesul dioecesis Campi Grandis, persuasum sibi habens alteram dioecesim in regione illa erigi oportere pro dilectis filiis ibi commorantibus, eadem de re consilium Episcopalis Conferentiae Brasiliensis merito audivit eiusque vota cum suis composita expromens haud dubitavit poscere ab hac Apostolica Sede ut optatum, nonnullis Campi Grandis detractis locis, ad effectum adduceretur. Nos igitur, compertum porro habentes idem esse in votis cum Venerabilis Fratris Carmeli Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinianopolitani in Galatia atque Nuntii Apostolici in Brasilia, tum Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium negotiis Sacrae Congregationis pro Episcopis praepositorum, preces illas exaudiendas statuimus hasque per Litteras haec, quae sequuntur, Apostolica Nostra potestate decernimus et iubemus. A dioecesi Campi Grandis distrahimus integra loca, quibus secundum civilem legem municipia continentur et circumscribuntur hisce nominibus vulgo appellata : Agua Clara, Aparecida do Tabuado, Brasilândia, Cassilândia, Inocencia, Paranaíba et Très Lagôas ; iisdemque locis hac ratione descriptis et circumscriptis novam condimus dioecesim Trilacunensem cognominandam ipsique archidioecesi Cuiabensi suffraganeam. Eius episcopalem sedem in urbe « Tres Lagôas » constituimus templumque Sacratissimo Cordi Iesu dicatum ibi stans cathedrale templum declaramus, ornatum scilicet insignibus et privilegiis ad cetera cathedralia dioecesium templa pertinentibus, simul statuentes ut Trilacunensis pro tempore Episcopus, metropolitano quidem iuri Archiepiscopi Cuiabensis subiectus, omnibus fruatur iuribus et privilegiis atque honoribus Ordinariorum locorum propriis, quorum tamen et oneribus et obligationibus adstringatur. Concedimus ut, servatis de iure servandis, Consultores dioecesani interea ad tempus deligantur, Acta Pauli Pp. VI 235 donec hac in nova dioecesi Capitulum Cathedrale per alias sub plumbo Litteras rite constituatur. Decernimus ut mensa episcopalis emolumentis Curiae efficiatur et fidelium donationibus atque iusta bonorum portione quae ei obvenient ex divisione ad normam can. 1500 C.I.C. agenda. De Seminarii exstructione, deque alumnorum sacerdotali educatione et institutione serventur non modo sacri canones, verum etiam normae Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » et peculiares Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulae. Selecti autem Seminarii tirones disciplinis philosophicis et theologicis instruendi necnon presbyteri sua studia completuri ad Pontificium Collegium Pianura Brasilianum mittantur in Urbe situm. Erectione Trilacunensis dioecesis ita peracta, hoc de clero statuimus, ut sacerdotes adscripti eidem Ecclesiae censeantur, cuius in territorio officium vel beneficium habent; ceteri e clericorum coetu necnon Seminarii alumni ei addicantur dioecesi, cuius in territorio suum habent domicilium. Quae de novae dioecesis regimine, de administratione, de eligendo Vicario Capitulari sede vacante, de fidelium iuribus et oneribus, deque aliis id genus statuunt sacri canones, ea perfecte atque absolute serventur. Mandamus insuper ut documenta aliaque acta, quae aut ad novam dioecesim eiusque clerum aut ad fideles aut ad temporalia bona pertinent, ea omnia ad Curiam Trilacunensis dioecesis transferantur, in condendo tabulario religiose custodienda. Quae hic praescripsimus, ea ad effectum adducantur a Venerabili Fratre Carmelo Rocco, quem diximus, vel a sacerdote per eum delegato, perfectique negotii documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittantur sueto more signata sigilloque impressa. Has demum Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT © SEBASTIANUS Secretarius Status Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tao. n. S4S2SJ . t 236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IY S. FRANCISCI DE M A C O R I S Detractis a dioecesibus Vegensi et S. Iacobi Equitum in Republica Dominicana quibusdam territoriis, nova constituitur cathedralis Sedes, nomine Sancti Francisci de Macoris. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Aptiora in dies cum sint suscipienda incepta ad recte universum Christi gregem gubernandum, sententiam accipiendam esse putavimus sacrorum Antistitum Reipublicae Dominicanae atque prolatum ab iisdem votum, ut nova nempe erigeretur ecclesiastica circumscriptio ex dismembratis territoriis dioecesium Vegensis et Sancti Iacobi Equitum. De consilio igitur Venerabilis Fratris Ioannis Graveiii, Archiepiscopi titulo Suensis atque in Republica Dominicana Nuntii Apostolici, audito hoc super negotio favorabili voto omnium quorum interest, sequentia decernimus. A dioecesi Vegensi territorium separamus quod complectitur civiles provincias vulgo « Duarte », « Maria T. Sánchez » et-« Samaná » appellatas, atque ex ita distracto territorio novam constituimus dioecesim nomine Sancti Francisci de Macoris nuncupandam, cuius fines iidem erunt ac fines civilium provinciarum quibus componitur. A dioecesi vero Sancti Iacobi Equitum civilem distrahimus provinciam cui nomen Salcedo, illamque dioecesi vegensi adnectimus. Huius dioecesis noviter erectae sedes erit in urbe « San Francisco de Macoris ». Templum paroeciale ibi exstans, Deo in honorem S. Annae matris Deiparae dicatum, ad gradum et dignitatem ecclesiae cathedralis evehimus, eique omnia tribuimus insignia, privilegia et honores, quibus fruuntur ceterae ecclesiae cathedrales. Nova dioecesis suffraganea erit archidioecesi Sancti Dominici, eiusque Episcopus metropolitano iuri Archiepiscopi Sancti Dominici. Simul ac fas erit, Canonicorum Collegium condatur, iuxta normas per alias Litteras Apostolicas edendas : interim vero, consultores dioecesani eorum loco deligantur, qui ad normam iuris sacro dioecesis Praesuli assistant. Mensam episcopalem constituent Curiae emolumenta, dos a civili Gubernio data, fidelium oblationes, et bona quae Acta Pauli Pp. VI 237 eidem ob venient ex praescripto canonis 1500 C.I.C. Seminarium item erigatur ad pueros iuvenesque ad sacerdotium vocatos imbuendos et efformandos, prae oculis habitis normis decreti « Optatam totius )) Concilii Vaticani II et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulis; selecti autem alumni Romam mittantur in Pontificium Collegium Pianum Americanum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi. Ad dioecesis regimen quod attinet, administrationem, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et obligationes, ius commune ad amussim servetur. Mandamus insuper ut, his Litteris ad effectum deductis, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti, in cuius territorio officium vel ecclesiasticum beneficium habeant ; ceteri vero clerici nec non Seminarii tirones ei, in qua legitime degant. Acta denique et documenta constitutam dioecesim respicientia et territorium vulgo « Salcedo », a Curia antecedenti ad Curiam ad quam pertinebunt rite transmittantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad exitum perducat Venerabilis Prater Ioannes Graveiii, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, confectique negotii documenta sueto modo exarata ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat. Has Litteras Apostolicas ratas esse sive nunc sive in posterum volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die decimo sexto mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status © SEBASTIANUS Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tai. n. 843590. 238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale V • • MAOENSIS-MONTIS CHRISTI Detractis nonnullis territoriis a dioecesi S. Iacobi Equitum, in finibus Rei publicae Dominicanae, nova dioecesis conditur, « Maoënsis-Montis Christi» nomine. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Studiosi instar patris familias, qui omnia consilia sua eo dirigit, ut filiorum necessitatibus inserviat eorumque prosperitati consulat, ita et Nos, quos provida Dei voluntas universo Christi fidelium coetui praeposuit, in eo studia Nostra, diligentiam, curam singularem collocamus, ut filiis Nostris Christi sequacibus, qua maiore licet facultate prospiciamus. Christi enim caritas urget nos (cf. 2 Cor. 5, 14). Qua de re, cum Venerabiles Fratres Episcopi Rei publicae Dominicanae, de bono populi solliciti, ab hac Apostolica Sede petierint ut, diviso territorio dioecesis S. Iacobi Equitum nova circumscriptio constitueretur, Nos, re bene reputata atque Venerabili Fratre Ioanne Graveiii sententiam rogato, Archiepiscopo titulo Suensi et in illa Re publica Apostolico Nuntio, aeque fieri censuimus, si admotae postulationi concederemus. A dioecesi ergo S. Iacobi Equitum territorium separamus civilium provinciarum Valverde, Monte Christi, Dajabón, et Santiago Rodríguez, atque his terris novam dioecesim condimus, Maoënsem-Montis Christi appellandam, cuius Sedem in urbe vulgo Mao cognominata poni iubemus, cathedra episcopalis auctoritatis in templo S. Crucis collocata, cui honores attribuimus cathedralium aedium proprios. Eam praeterea suffraganeam facimus Sedis metropolitanae Sancti Dominici. In nova Ecclesia Canonicorum Collegium constituatur Sedis honori atque utilitati, iuxta alias Litteras in posterum dandas. Interea tamen Consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo assint consilio, opera. Mensam episcopalem efficient populi collationes, Curiae emolumenta, congrua bonorum pars, quae novae dioecesi obvenient iuxta canonem 1500 C.I.C. Ad Seminarii erectionem quod attinet ac puerorum institutionem, serventur sive normae iuris communis, sive quae Decreto « Optatam totius » Concilii Vaticani II continentur, sive quae a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica ad rem datae sunt. Id etiam statuimus, Acta Pauli Pp. VI 239 ut suo tempore electi iuvenes de Seminario Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Latinum Americanum, ut disciplinis philosophicis atque theologicis imbuantur, vel studia sua perficiant. Regimen, administratio dioecesis Maoënsis-Montis Christi, similia legibus Iuris Canonici omnino temperentur. Sacerdotes autem qui his Litteris ad effectum deductis officium aut beneficium in eius finibus habeant, ei addicantur tamquam proprius clerus; ceteri clerici et Seminarii tirones, ei Sedi in qua legitime degant. Acta denique et documenta quae ad novam circumscriptionem pertineant, ad eius Curiam mittantur, religiose custodienda. Ceterum, quae mandavimus, Venerabilis Frater Ioannes Graveiii efficienda curabit, vel quem ipse legaverit, factis nempe facultatibus necessariis. Re vero acta, documenta sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur, rite subscripta atque sigillo impressa. Has vero Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die sexto decimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. ©• IOANNES Card. VILLOT © SEBASTIANUS Secretarius Status Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tab. n. 848591. LITTERAE APOSTOLICAE I Cathedralis aedes Sancti Ioannis Portoricensis creatur «Basilica Minor». PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quoniam princeps archidioecesis Sancti Ioannis Portoricensis templum plus quadringentis quinquaginta ante annis incohatum ac recentiore tempore consecratum nuperrime quidem censuerunt re veraque curaverunt Pastor ipse et grex eiusdem 240 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale dicionis simul adcommodandum scite liturgicis Concilii Vaticani Secundi praeceptis simul aetatis huius sacra arte renovandum, idcirco iam inter omnes maxime conspicua aedes illa elucet eminetque tum antiqua sua perenni dignitate tum aequali sua novella venustate. Consilium proin iniit Venerabilis Frater Noster Aloisius S. R. E. Cardinalis Aponte Martínez, Archiepiscopus Sancti Ioannis Portoricensis, consentiente universo ibidem clero ac populo fideli, ut reiectum sic feliciter templum pro suo momento cohonestaretur praeclara insuper adpellatione et condicione Basilicae Minoris ; quod vicissim privilegium ab hac fidenter flagi ta vit Apostolica Sede. Nos autem, cum persuasum prorsus habeamus rem eam et decere undequaque et posthac conducere plurimum posse ad catholicam illic fidem adiuvandam pietatem sustentandam, immo christianam vitam magis prosperandam, admotis ideo concedimus precibus ac secundum declaratam Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino sententiam constituimus hisce ipsis Litteris ut cathedrale, quod memoravimus, templum Sancti Ioannis Portoricensis ad titulum dignitatemque attolletur Basilicae Minoris et fruatur in posterum iuribus cunctis quae istius generis conveniunt templis. Volumus tamen singula illa accuratissime servari quae ad Decretum « De titulo Basilicae Minoris » , die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII, foras datum observentur oportet, contrariis quibuslibet haudquaquam obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x v mensis Ianuarii anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £B Sigilli In Secret. Status tab. n. 848018. II S, Franciscus Xavier patronus confirmatur cunctorum qui in Argentina operam dant ludo pilae rutellique vel eius sunt studiosi. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Pluries, oblata occasione, Nos, perinde ac Decessores proximi Nostri, ediximus Ecclesiam ludicras exercitationes fovere, simul vero sibi curae esse, ut illae non solum ad Acta Pauli Pp. VI 241 corporis vigorem augendum pertineant sed etiam ad animi vires recte temperandas et promovendas. Notum est autem ludum pilae rutellique, Hispanica lingua « deporte de la pelota a paleta » appellatum, apud homines, qui eodem utantur sermone, esse pervagatum. Quae lusoria exercitatio originem duxisse traditur a gente Vasconica, cuius lumen praeclarum Sanctus Franciscus Xavier exstitit, intrepfdus et indefatigatus praeco nominis Christiani. Hunc peculiari cultu prosequuntur, quemadmodum accepimus, omnes, qui in natione Argentina eidem ludo operam dant vel eius sunt studiosi. Quapropter Venerabilis Frater Noster Radulfus Franciscus S. R. E. Cardinalis Primatesta, Archiepiscopus Cordubensis in Argentina, Praeses Coetus Episcoporum illius regionis, commune votum confoederationis Argentinae, « de pelota » nuncupatae, excipiens, electionem Sancti Francisci Xavier ut caelestis apud Deum Patroni cunctorum, qui praedicto ludo pilae rutellique exercentur vel eius studiosos se praebent, rite probavit. Qui Venerabilis Frater Noster preces Nobis adhibuit, ut eiusmodi electionem et approbationem ad normam Instructionis « De Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis », n. 30, auctoritate Nostra ratas haberemus et confirmaremus. Nos ergo, huic postulationi libenter obsecundantes, Sanctum Franciscum Xavier, presbyterum, cunctorum in natione Argentina ludo pilae rutellique, seu, ut vulgo dicunt, (( de la pelota a paleta » operam dantium vel eius studiosorum, apud Deum Patronum confirmamus et declaramus, omnibus cum iuribus et privilegiis liturgicis secundum rubricas consequentibus. Contrariis quibusvis nihil obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XIV mensis Februarii, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. Loco £g Sigilli In Secret. Status tab. n. 8^8586. VILLOT, Secretarius Status 242 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale HOMILIAE I In Basilica Vaticana habita, I expleto saeculo ab obitu Pii IX Pont. Max.* Venerati Confratelli e Figli carissimi! La circostanza che ci vede oggi riuniti in questa Basilica Patriarcale è la celebrazione centenaria del « dies natalis )) di un nostro Predecessore, il quale — come leggiamo nella lapide che fu apposta in suo onore, vicino alla statua del Principe degli Apostoli, dal Capitolo Vaticano — (( Petri annos in Pontificatu Romano unus aequavit ». Quando il 7 febbraio del 1878, al vespro di una giornata invernale, il Servo di Dio Giovanni Mastai Ferretti, Papa Pio IX, venne a morte, con lui si concludeva l'ampio ed intenso trentennio — esattamente trendadue anni — di servizio pontificale che domina letteralmente l'intera scena del secolo XIX. Fatidico fu questo secolo per la Chiesa e per il mondo. All'inizio, infatti, troviamo il Pontificato ultraventennale di Pio V I I , attraversato per larga parte dal turbine della vicenda napoleonica, che anche per la società segna un faticoso sconvolgimento; alla fine del secolo incontriamo il Pontificato, durato anch'esso venticinque anni, dell'indimenticato Papa Leone XIII, mentre il mondo già si affaccia sul secolo nuovo ; nel mezzo, in una centralità insieme reale ed ideale, scorgiamo l'amabile figura di Papa Pio IX, intorno al quale si alternano eventi gloriosi e sofferte tribolazioni, che costituiscono come la trama della sua vita, così il ritmo e quasi il respiro della Chiesa e, in generale, dell'umana famiglia in quel tempo. La complessità dei fatti che si verificarono e dei problemi che si posero nel corso di tale lungo Pontificato è materia tuttora aperta, sotto l'aspetto storico, cioè del passato, alla perdurante riflessione ed alle approfondite indagini di una seria e documentata bibliografia. Ma forse — noi osiamo pensare — sarà necessario un ulteriore e non breve periodo di decantazione, perché la prospettiva si allarghi, perché si faccia maggior luce, perché si comprendano appieno gli avvenimenti e le loro motivazioni più profonde e più vere, in modo tale che, fugato ogni residuo di passionale animosità e di pregiudizio, la perso* Die 5 m. martii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 243 nalità di questo Pontefice possa emergere nella sua dimensione di autenticità umana, di irradiante bontà e di esemplare virtù. Noi, però, ci siamo ora raccolti — ripetiamo — per commemorare la sua nascita al Cielo, avvenuta un secolo fa, allorché la sua anima apostolica, al suono dell'<( Ave Maria », lasciò il corpo ormai grave d'anni e d'affanni. Ciò vuol dire che limiteremo la nostra memore attenzione e la nostra devota meditazione sul profilo spirituale ed apostolico di un Pontefice che tanto fu amato, e su ciò che egli, con invitto coraggio, intraprese per l'incremento della fede cattolica e per il bene della Santa Chiesa. E siamo lieti che a questa cerimonia sia presente una cospicua e qualificata rappresentanza della terra che gli diede i natali, le Marche, insieme con i Vescovi di quella Regione. Il Presule che nel giugno del 1846, dopo un conclave brevissimo, era stato elevato al supremo Pontificato, era un vero uomo di Dio, che si distingueva per le sue doti eminenti di religiosa pietà e di ardente zelo per le anime. Ancora nel vigore dell'età, egli portava nella missione di universale paternità che gli era stata affidata, il fervore di una fede profonda, una ricca esperienza pastorale maturata nel contatto assiduo con le popolazioni delle sedi vescovili di Spoleto e di Imola in precedenza occupate, la conoscenza diretta dei problemi che stavano afilorando sia all'interno della Comunità ecclesiale, sia nell'organizzazione dello Stato della Chiesa; ma portava, soprattutto, l'ansia di servire la causa di Cristo e del suo Vangelo. « Servire la Chiesa : questa fu l'unica ambizione di Pio IX », ha scritto uno storico autorevole. Ciò spiega l'instancabile sua dedizione ai doveri, anche i più gravosi e più ardui, dell'apostolico ministero : una qualità costante che è doveroso riconoscergli non senza ammirazione, al di là degli stessi impulsi dell'umano carattere e delle obiettive difficoltà che si frapposero alla sua azione di Pastore e di Sovrano. 1 La figura di Pio IX, a cento anni dalla morte di Lui, appare ormai riconoscibile in una duplice fisionomia convenzionale e fedele alla realtà, quella di Papa sconfìtto sotto il crollo di quel potere temporale, nel quale il Pontificato Romano si era in certo modo identificato, e quella di Papa rinascente nell'aspetto suo proprio, non mai tradito, ma ora più palese ed evidente, di Pastore d'un Popolo, che da sé e nell'opinione pubblica non sapeva bene se e come chiamarsi cristiano. Il crollo del Potere temporale appariva indebito e grave, e comprometteva l'indi1 Cfr. Roger Aubert, Il Pontificato di Pio IX; ed. ita!., Torino 1970; parte I, p. 450. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 244 pendenza, la libertà e la funzionalità del Papato ; minaccia quésta che pesò, fino ai giorni della Conciliazione, sulla Sede Apostolica, tenendo vivo con nostalgica amarezza il ricordo dei secoli, in cui il Potere temporale era stato lo scudo difensivo di quello spirituale e in pari tempo il tutore del territorio dell'Italia centrale, vi aveva conservato la memoria e il costume civile della tradizione classica romana, favorendo la promozione della compagine degli Stati del continente, alimentando una coscienza unitaria della civiltà scaturita dall'umanesimo grecoromano, e soprattutto sviluppando negli animi e nei costumi la fede cattolica. Ma lo sviluppo storico e civile dei Popoli e alla fine, dopo la Rivoluzione Francese e l'evoluzione post-napoleonica, verso la metà del secolo x i x , la loro maturità costituzionale, non consentivano più allo Stato Pontifìcio l'esercizio d'una supremazia ideologica e d'un primato temporale. Il tentativo di coinvolgere lo Stato Pontificio in una guerra nazionale fallì davanti alla risvegliata coscienza del Papa circa la missione sua propria, religiosa non politica, né tanto meno militare ; donde l'inquietudine rivoluzionaria ch'ebbe il suo triste epilogo nell'uccisione di Pellegrino Rossi (il 15 novembre 1848), e nella successiva fuga del Papa a Gaeta (25 novembre). Noi non facciamo ora la storia di quella infelice vicenda. Ci basta rilevare che quando il Papa ritornò a Roma (12 aprile 1850), non era più in grado di ripetere le serene parole di due anni prima (11 febbraio 1848) : « Benedite, gran Dio, l'Italia )) ; sì bene con l'animo amareggiato dalla sofferenza patita e dall'avversa esperienza riprendeva, fino al 20 settembre 1870, la sua autorità di sovrano temporale, ma ormai alieno dalle correnti ideali e politiche del suo tempo ; né la nuova situazione nazionale placò lo spirito esacerbato dell'afflitto Pontefice. La ferita inferta allora al Papato arrivò anche a grande parte del Popolo e della Chiesa intera, e ne tormentò per lunghi anni la coscienza civile e il sentimento cattolico. Ma ecco, proprio in quella paradossale situazione il prodigio della immortalità di Pietro ((( Io sono con voi tutti i giorni fino alla fine del mondo », aveva detto Gesù, ) si rinnovò. Tutto il Pontificato di Pio IX fu, si può dire, una rivelazione delle inesauste energie che il Papato e la Chiesa, per una storia sempre nuova, possiedono in proprio. Un'apertura di dilatata generosità fu la nota precipua del suo servizio, la quale, fondendosi con le innate caratteristiche di cordialità 2 3 1 Allocuzione del 29 aprile del 1848. 3 Mt. 28, 20. Acta Pauli Pp. VI 245 e di buon senso, ereditate dalla sua terra e dalla sua gente, valse a conciliargli la devozione delle classi umili e popolari e via via, in misura crescente, delle moltitudini dei figli della Chiesa. Ora, se noi riguardiamo agli obiettivi precipui della sua fervida azione pastorale, dobbiamo nominare innanzitutto il Clero, al quale Pio IX, coadiuvato da tanti insigni Vescovi diocesani, rivolse con felice intuito delle necessità prioritarie una cura particolare, come dimostrano non pochi documenti del suo Pontificato. Fu così che si elevò grandemente la figura del sacerdote, il quale ormai veniva educato regolarmente nell'ambiente del Seminario, ed ivi formato alla vita interiore ed all'obbedienza, si sarebbe poi dimostrato, nel campo del lavoro, più cosciente delle proprie responsabilità e sempre vicino al suo^ gregge, non più predestinato al tranquillo godimento di facili prebende ecclesiastiche, ma a una più ardua e più assidua e amorosa cura pastorale. Non per nulla si parla di « Clero Piano », tale non solo per l'abito che indossa ; ed è affermazione esatta e sicuramente documentabile che esso sia stato un Clero più disciplinato, più pio, più zelante che in passato. Anche se indubbiamente si avverte qualche lacuna, non si può negare questo miglioramento qualitativo nella spiritualità e nel ministero dei Sacerdoti, i quali, superando visioni ristrette e particolaristiche, avvertono sempre più il bisogno di coordinare gli sforzi e le iniziative. Un'attività nuova anima la Chiesa di Pio IX. Si registrano, infatti, in quegli anni non pochi gruppi di Oblati, ed una fioritura di Società e di Associazioni sacerdotali, le quali promuovono nei ministri di Dio la crescita « secondo lo spirito », la perseveranza e la fedeltà alla vocazione, la disponibilità al servizio secondo non soltanto i voleri, ma i desideri stessi dei Superiori. In ciò è da ravvisare un precedente valido, che influirà nelle successive direttive giuridiche e pastorali della Chiesa. 4 La fraterna comunione dei Sacerdoti tra loro, come prelude ad un più organico loro collegamento, così s'instaura parallelamente ad una decisiva ripresa degli Ordini e delle Congregazioni Religiose, le quali ultime, proprio verso la metà del secolo scorso, conoscono uno sviluppo senza precedenti. Se antichi Istituti si riprendono dopo le prove delle soppressioni, delle espulsioni e degli ostacoli'che, in varia forma a seconda dei diversi Paesi, intralciano la loro opera in campo educativo e assistenziale, e minacciano perfino la vita contemplativa e mo4 Cfr. C.I.C., cann. 124-129; Presbyterorum Ordinis, rm. 8, 12, 15-17, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 246 nastica, bisogna soprattutto tener presente il grande numero di Istituti, maschili e femminili, che sorgono in questo stesso periodo, grazie specialmente all'intraprendenza di Sacerdoti coraggiosi, non estranei allo spirito che soffiava da Roma. L'elenco degli Istituti, fondati o approvati durante il Pontificato di Pio IX, sarebbe troppo lungo se si volesse qui prospettare e cadremmo facilmente in deplorevoli omissioni. Merito del Pontefice fu anche quello di aver promosso la riforma degli Istituti esistenti, correggendo gli abusi, scegliendo — talora con interventi personali — superiori capaci, introducendo l'importante norma, recepita successivamente nel Codice di Diritto Canonico, della professione dei voti semplici da premettere alla professione definitiva; mentre, per quanto riguarda i nuovi Istituti, le sue preferenze si volgevano a quelli di apostolato attivo, aventi come fine la cura dei poveri, l'assistenza dei malati, la buona stampa, l'insegnamento e le scuole, e soprattutto le Missioni. 5 Arriviamo così alle Missioni; ed a questo riguardo, come si può dimenticare l'ampiezza che assunse dopo il 1850 l'azione evangelizzatrice della Chiesa? In effetti, l'età di Pio IX è una fecondissima stagione missionaria, la quale ci presenta nomi prestigiosi e vede gli araldi del Vangelo muoversi verso tutte le parti del mondo, intessendo, per così dire, una fittissima rete che si estende dalle due Americhe all'Estremo Oriente, dalle Regioni dell'Africa, allora esplorate, al Continente Australiano. Nello stesso periodo si avverte chiara tra i Cattolici la preoccupazione (( unionista », e si hanno i primi appelli diretti dal Pontefice alle Chiese di Oriente e di Occidente separate da Roma. Anche se da ciò non derivano risultati concreti, viene tuttavia avviato un moto ecumenico « ante litteram » che, alla lontana, serve a preparare nella carità e nella preghiera i futuri incontri e contatti tra i Fratelli Cristiani, contribuendo almeno a rasserenare gli spiriti, a sopire le polemiche, ad instaurare il necessario clima di fraternità che ad essi conviene. Né si può tacere il riavvicinamento a Roma che si verifica nelle Isole Britanniche e che produce, tra i suoi frutti, uno incomparabile, il Card. John Henry Newman, e poi la restaurazione della Gerarchia Cattolica prima in Inghilterra, poi in Scozia. Ma Pio IX è passato alla storia soprattutto perché fu il Papa del5 Cfr. Can. 574. Acta Pauli Pp. VI 247 l'Immacolata e dei Concilio Vaticano I, ed è indubbio che un nesso religioso ed affinità interne collegano i due atti del magistero pontifìcio. All'uomo immemore ed al mondo dell'indifferenza e del razionalismo, estraneo o chiuso alla fede ed alla grazia, il Pontefice fece brillare la luce della Vergine Maria, quale « signum magnum » di trascendente bellezza ed insieme profetica immagine di quel piano di restaurazione religiosa, ch'egli infaticabilmente perseguiva come capo visibile della Chiesa. E la celebrazione del Concilio Vaticano fu evento ecclesiale di incalcolabile portata storica, i cui pronunciamenti e definizioni sono come fari luminosi nel secolare sviluppo della teologia, e come altrettanti punti fermi nel turbine dei movimenti ideologici che caratterizzarono la storia del pensiero moderno, e posero i presupposti di un dinamismo di studi e di opere, di pensiero e di azione che doveva culminare, nella nostra epoca, nel Vaticano Secondo, che espressamente si è richiamato al Vaticano Primo. Occorre, infatti, rilevare che, promulgando la Costituzione dogmatica <( Pastor Aeternus », Pio IX non fece che porre l'architrave di quella solida costruzione ecclesiologica, che è stata poi completata e perfezionata dalla Costituzione « Lumen Gentium » ch'è la « magna charta » del Concilio Vaticano II. È questa una mirabile, duplice continuità, perché riguarda oggettivamente la Chiesa e, altresì, la dottrina che di se stessa la Chiesa professa. Ci piace, poi, ricordare come sotto Pio IX, anche per l'incidenza delle circostanze storico-politiche, si delineò la prima idea di un'organizzazione dei cattolici al fine non solo di tutelare i valori della propria fede, ma anche di promuovere una loro collaborazione attiva all'apostolato gerarchico. Difatti, proprio nell'età piana ha origine l'Azione Cattolica, allora chiamata Società della Gioventù Cattolica Italiana, allá quale si deve, tra l'altro, la decisione di fondare quella che sarà, dal 1874, l'Opera dei Congressi. Certo, si tratta di strutture embrionali che troveranno definizione e sviluppo nei decenni successivi, ma l'idea allora lanciata si doveva dimostrare valida. Anche da questo punto di vista, come per i dati di fatto sopra ricordati, Pio IX appare nella storia della Chiesa come un solerte animatore ed un operoso costruttore, il cui carisma e la cui eredità si protendono fino all'età contemporanea, se è vero che non poco di quanto egli intuì e volle e attuò è rimasto vivo e perdura anche oggi. Concludiamo con un episodio per noi commovente che riguarda la nostra diletta famiglia naturale. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 248 Nel 1871 un giovinetto di Brescia venne presentato dai suoi genitori a Pio IX che, per l'innata tenerezza verso la gioventù, gli pose la mano sul capo, dicendo ; « Giorgio, sei qui anche tu, piccolo deputato » . Dopo quarantanni Giorgio, divenuto effettivamente deputato, firmò il registro dei visitatori nel Palazzo Mastai, casa natale del Papa in Senigallia. Quel giovinetto era nostro padre ... Così un sottile filo storico particolare ci unisce al nostro venerando Predecessore, ed esso vale a spiegare il legame d'ordine personale e affettivo che, oltre ai più alti motivi spirituali ed ecclesiali, ci unisce alla memoria benedetta ed alla cara figura di questo Pontefice. Noi oggi abbiamo voluto commemorarlo per tributargli un doveroso omaggio se pur assai impari al merito, e per manifestare, altresì, quei sensi di viva riconoscenza che il Pastore della Chiesa di oggi deve al Pastore della Chiesa di ieri, che la Chiesa del Concilio Vaticano II deve alla Chiesa del Concilio Vaticano I, che tutto il Popolo di Dio, nella mirabile realtà unitaria della comunione dei santi, deve a coloro — fedeli e pastori — che l'hanno preceduto « nel segno della fede » e, con in mano questa fiaccola di luce, sono già andati incontro a Cristo Signore. Così sia. 6 7 8 II In Petriano Foro, Dominica in Palmis, recitata nomine Summi Pontificis inter Missarum sollemnia ab Hugone S.R.E. Cardinali Poletti, in Urbe Vicario.* Carissimi giovani! Il vostro grido di giubilo « Osanna al Figlio di Davide » si è innalzato al cielo come un coro possente, mentre i rami di palma e di ulivo hanno palpitato, agitati dalle vostre mani. In tal modo voi presentate uno spettacolo di pace, di speranza, di amore, che offre un sereno motivo di conforto nel tragico momento che 6 Cfr. A. Fappani, Pio IX e la famiglia Montini alla luce dì documenti inediti, in Pio IX, 1 (1972), p. 317. et 7 Cfr. Mt. 25, 1; 5, 15. 8 Cfr. Le Pontificat de Pie IX, par E. Aubert, Histoire de l'Eglise, vol. 21; Bloud Gay, 1952 - Pio IX (1S46-1850), di Giacomo Martina; Roma, Università Grego- riana Editrice, 1974; dello stesso Autore: Pio IX, Chiesa e mondo moderno; Ed. Studium, Roma 1976. * Die 19 m. martii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 249 stiamo vivendo. Siamo infatti ancor tutti sconvolti, turbati e sgomenti perché ancora una volta le forze disgregatrici della società hanno colpito con freddezza e cinismo. Giorni fa, cinque cittadini, che con il loro onesto lavoro si guadagnavano da vivere, sono stati barbaramente trucidati. Un'alta personalità politica è stata rapita in aperta sfida allo Stato. Al vile ed efferato comportamento degli assassini anonimi voi rispondete oggi con la vostra massiccia presenza di cattolici, che rifiutate qualsiasi tipo di violenza e proclamate il rispetto e l'amore universale. E allora — possiamo chiederci — perché un così gran numero di giovani, lavoratori e studenti, i quali vivono in prima persona i pro^ blemi e le vicende di questo anno 1978, si sono riuniti in questo luogo per cantare, per pregare, per partecipare ad un rito? La risposta a tale legittima domanda la date voi stessi con la vostra presenza : Voi siete venuti per rivivere, per rinnovare, per celebrare oggi l'ingresso trionfale di Gesù Cristo nella città santa, ingresso messianico, segno di passione ma altresì della imminente sua definitiva glorificazione. E voi, come gli abitanti di Gerusalemme, intendete «andare i n c o n t r o » a Gesù il Messia, il Signore, vero uomo e vero Dio, il Piglio prediletto del Padre. U vostro vuole essere un gesto pubblico e comunitario di autentica fede, capace di rinnovare integralmente la vostra vita. 1 Chi è questo Gesù, al quale intendete andare incontro? Da duemila anni questa domanda fondamentale si è confitta al cuore stesso della storia e della cultura umana ; ma è la stessa domanda che nella Palestina si ponevano i contemporanei di Gesù, uditori della sua parola, testimoni dei suoi segni prodigiosi: « C h i è costui?». Il «mistero di Gesù » inquietava e continua ad inquietare gli uomini, i quali hanno risposto e rispondono o con il rifiuto preconcetto, o con la indifferenza abulica, o invece con l'adesione ardente di fede, che coinvolge e trasforma tutta la persona. 2 Per noi e per voi, giovani carissimi, Gesù di Nazareth non è semplicemente un grande genio religioso, da mettere accanto o anche al di sopra delle tante personalità che lungo il corso della storia hanno lanciato un messaggio su Dio all'umanità ; non è soltanto un grande profeta, nel quale la presenza del divino si sarebbe manifestata in 1 Cfr. Gv 12, 12. 2 Me 4, 41 ; Mt 21, 10. 17 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 250 una maniera particolare e sovrabbondante; non è un superuomo o un supermistico, la cui azione o il cui insegnamento potrebbe ancora stimolare o affascinare anime particolarmente sensibili. Alla pressante domanda di Gesù : « Voi chi dite che io s i a ? » , noi rispondiamo con Simon Pietro: « Tu sei il Cristo, il Piglio del Dio vivente » , e con Tommaso: « M i o Signore e mio D i o ! » . 3 4 Egli è Colui che ha il potere di assicurare ad un povero paralitico : « Figliolo, ti sono rimessi i tuoi peccati » , sanandolo altresì a riprova della sua sconvolgente affermazione; è Colui che, di fronte agli stupefatti scribi e farisei, si dichiara « padrone del sabato » , capace di rivedere e di modificare dall'interno la legislazione mosaica. È Colui che afferma di essere « la via, la verità e la vita » , la « risurrezione e la vita » degli uomini tutti che crederanno in lui ; è Colui che va incontro alla morte da dominatore e con la sua risurrezione sconvolge i piani meschini degli oppositori. Gesù di Nazareth è veramente il centro della storia, come ha proclamato San Paolo " « Egli è immagine del Dio invisibile, generato prima di ogni creatura ; poiché per mezzo di lui sono state create tutte le cose, quelle nei cieli e quelle nella terra, quelle visibili e quelle invisibili. Tutte le cose sono state create per mezzo di lui e in vista di lui. Egli è, prima di tutte le cose e tutte sussistono in l u i » . 5 6 7 8 9 10 A Gesù Cristo, Verbo incarnato, Figlio eterno di Dio, la nostra umile adorazione, la nostra ferma fede, la nostra serena speranza, il nostro incondizionato amore. Vale veramente la pena, carissimi, di impegnare la propria vita per seguire Lui, solo Lui, pur sapendo che questa decisione comporterà rinunce, sacrifìci, rischi, incomprensioni. Ma Gesù Cristo, ha scritto Pascal, « è un Dio a cui ci si avvicina senza orgoglio e sotto cui ci si abbassa senza disperazione Voi giovani cercate appassionatamente la gioia, la cercate negli altri, nelle vicende, nelle cose. Gesù vi promette la sua gioia piena. 12 3 Gv 20, 28. 5 Me 2, 5. 6 Me 2, 28. 7 - Mt 16, 16. 4 8 9 10 Cfr. Mt 5, 21s. Gv 14, 6. Gv 11, 25. Col 1, 15 ss. 11 B. Pascal, Pensieri, fr. 528. 12 Cfr. Gv 15, 11; 16, 22. 24; 1 Gv 1, 4. ; Acta Pauli Pp. VI 251 Voi cercate l'autenticità ed aborrite la doppiezza : Gesù ha smascherato l'ipocrisia di coloro che volevano strumentalizzare l'uomo specialmente nei suoi rapporti con Dio. Voi volete essere considerati per quello che siete e non per quello che possedete. Gesù ha detto : « Guardatevi e tenetevi lontani da ogni cupidigia, perché anche se uno è nell'abbondanza, la sua vita non dipende dai suoi beni » . 13 1 4 Voi avete paura della solitudine, che intristisce il cuore ed accentua l'individualismo egoistico. Gesù ci partecipa la comunione che esiste tra lui è il Padre e dilata il nostro cuore all'amore verso tutti gli uomini, figli dello stesso Padre. 15 16 Voi cercate la libertà dal peccato, che degrada l'uomo, la libertà dal male, dai condizionamenti sociali, dalle tenebre dell'ignoranza. Cristo è la luce che <( illumina ogni uomo » , è la nostra liberazione. Voi giovani volete trasformare il mondo, renderlo più bello, più giusto : Cristo con la sua incarnazione, passione e risurrezione ha rinnovato la realtà e noi stessi : « Se uno è in Cristo, è una creatura nuova; le còse vecchie sono passate, ecco, ne sono nate di nuove». Sia, pertanto, il Cristo al centro del vostro cuore, per donarvi generosamente agli altri ; al centro della vostra intelligenza, per dare una prospettiva cristiana alla storia e alla cultura ; al centro della vostra vita di cittadini in una società che ha sempre più bisogno delle idee e delle forze dei giovani. « Tutto abbiamo in Cristo — scriveva S. Ambrogio — ... Tutto è per noi Cristo. Se desideri curare una tua ferita, egli è il medico; se bruci di febbre, egli è la sorgente ristoratrice; se sei oppresso dalla colpa, egli è la giustificazione ; se hai bisogno di aiuto, egli è la forza ; se temi la morte, egli è la vita ; se desideri il cielo, egli è la via ; se fuggi le tenebre, egli è la luce ; se hai bisogno di alimento, egli è il cibo. 1 7 18 19 20 Così, carissimi, così ; per voi e per tutti i giovani del mondo Î 13 Cfr. Mt 23, 5-7; Me 3, 1. 14 Lc 12, 15. 15 Cfr. Gv 14, 23 ss. 16 Cfr. Gv 15, 12 ss. 17 Gv 1, 9; 8, 12. 18 Cfr. Gv 8, 36; Gal 4, 31. 19 2 Cor 5, 17. 20 S. Ambrogio, La verginità, X V I : PL 16, 291. 252, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ALLOCUTIONES I Ad Exc.um Virum Chow Shu-Kai, apud Sedem Apostolicam Sinarum Legatum, demandati muneris testes Litteras tradentem.* Mr Ambassador, As we aceept the Letters of Credence appointing you as Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of China to the Holy See, we thank you for the kind greetings you have conveyed on behalf of the President, the Government and people of the Republic. We wish you success in your mission and, for its accomplishment, you may be assured of our benevolence and ali necessary assistance on the part of the Holy See. Your Excellency has rightly referred to the closeness of the ideáis inhérent in Chinese culture and tradition to principies propounded by the Catholic Church, and has also mentioned the emphasis placed in Chinese thought and teaching on the subject of peace. Yes, peace is a topic that is particularly dear to us as well. Peace in every sphère of life and in ali its aspects; peace in every heart and home, in every nation and continent, peace with all men and, above ali, with God. It is with such sentiments of peace that our thoughts turn with love and affection towards the people of China, whose millennial history, so rich in renowned traditions, in naturai sciences and human wisdom — much above and beyond historical and politicai contingentes and vicissitudes — commands the admiration and the respect of ali. Viewed in this perspective, it appears but natural that the seed of Christianity should have found — and should still find — fertile soll in Chinese culture and civilization. And, even if the fruits produced by that seed have not been equally abundant everywhere it was sown, no one can deny that, in many sectors, both the Church and society have reaped in large measure the harvest that has matured over the centuries, thanks to the patient and untiring labours of a whole array of able Christian workers, missionary as well as native Chinese. Por this reason, we are pleased to recali what we said, as Christ's * Die 9 m. februarii a. 1978. Acta Pauli Pp, VI 253 humble messenger of peace, in Hong Kong some years ago. As then, so also today — and, perhaps, more than ever today •— we are convinced and we proclaim that "Christ is a teacher, a shepherd and a loving redeemer for China too." We avail ourself of this occasion to send a message of friendship to the belöved people of the Republic of China, while we assure them of our continued interest in their progress and welfare and pray Almighty God to bless them with true and abiding peace, and both spiritual and material- prosperity. 1 II Ad Exc.mum Virum Anvarum El-Sadat, Praesidem Reipublicae Arabicae Aegyptiacae, coram admissum.* Signor Presidente, Porgiamo il nostro cordiale benvenuto a Vostra Eccellenza e alle distinte personalità che l'accompagnano, ed esprimiamo soddisfazione per questo incontro, che ha avuto come tema la pace nel Medio Oriente : pace che sta tanto a cuore anche a Noi e per la quale Ella si sta adoperando così intensamente. Come Ella ben sa, abbiamo seguito con la preghiera, con i voti e con attivo interessamento la iniziativa che Vostra Eccellenza ha promosso recentemente a tale scopo. Per un obiettivo così importante, per le popolazioni della regione e per tutto il mondo, ci sembra infatti che nessun appropriato tentativo debba essere omesso, con l'intento e con la speranza che possa finalmente essere raggiunta un'equa e stabile soluzione del conflitto. Siamo consapevoli della difficoltà di tale soluzione, alla quale debbono concorrere elementi diversi : c'è da ricostituire una prospettiva di giustizia e di sicurezza per tutte le popolazioni del Medio Oriente (e pensiamo qui anche al Libano, che ha già pagato un prezzo tanto alto, a causa della situazione non risolta); vi sono da soddisfare le legittime aspirazioni del popolo palestinese ; e da assicurare a Gerusalemme condizioni giuridiche e reali tali che essa non continui ad essere motivo di contesa fra le parti, ma divenga — com'è sua vocazione — centro re1 AAS 63, 1971, p. 80. * Die 13 m. februarii a. 1978. Acta Apostolicae Sedis - 254 Commentarium Officiale ligioso di pace, in cui possano convivere, in pacifica uguaglianza di diritti, le comunità locali delle tre grandi religioni monoteiste ed incontrarsi e dialogare fraternamente Ebrei, Cristiani e Musulmani della regione e del mondo intero. Siamo persuasi che dando adeguate risposte a ciascuna e a tutte queste giuste istanze l'edificio della pace potrà essere costruito su solide basi, creando un clima di sempre maggiore fiducia e intesa reciproca e dando avvio ad un processo che consentirà alla pace stessa, con la collaborazione in diversi campi, di consolidarsi e di fruttificare sempre maggiormente. Ripetiamo, pertanto, qui il fervido voto, già espresso recentemente, che, grazie al coraggio perseverante e alla saggia lungimiranza dei responsàbili di tutte le parti interessate, sia impresso un impulso decisivo alla ricerca delle auspicate e, vogliamo sperare, sollecite soluzioni. Rinnoviamo, infine, a Vostra Eccellenza e a tutto il popolo egiziano l'augurio più sentito di pacifico progresso e della Benedizione dell'Altissimo. III Ad sacros Scotiae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » . * Venerable and dear Brothers in Christ, It is a great pleasure for us to welcome you this morning. For one hundred years ago today, in what was in fact his first Apostolíc Bull, Ex Supremo Apostolatus Apice, our predecessor Leo XIII restored the Hierarchy of the Catholic Church in Scotland — the Church that he referred to as a "beloved daughter of the Holy See." And today, in the unity of Jesus Christ, we celebrate together this important anniversary. As we do so, we recali with loving thanksgiving not only the event of a Century ago, but also the ancient origins of faith in your land. It was the providence of God that linked you to the See of Rome f rom the time of Saint Mnian, who preached to you the Gospel of salvation. And it is the power of God's grace that has sustained your people throughout ali the vicissitudes of centuries, and has brought forth abundant fruits of justice and holiness in Christian living. * Die 4 m. martii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 255 Two years ago we offered to the honour of the universal Church "a glorious champion of your people, an ideal exemplar of your past history, a magnificent inspiration for your happy future." You remember it well : it was the canonization of John Ogilvie. On that occasionnas we shared "your pride and joy," our thoughts turned to all those at home. And today, once again, all the affection of our heart turns to the faithful of Scotland. 1 2 Through you we greet the clergy, the religious and the laity, who together with yourselves make up the one communion of the Church. We want them ali to know of our paternal interest in them, and of our daily prayer for their well-being. Our special greeting goes to those who are remote from diocesan centres, to those who live in distant points of the Hébrides, Orkney and Shetland — ali of whom are close to us in the love of Christ. We take this opportunity to speak a word about the role of the laity in the Church. Although much progress has been made in promoting the lay apostolate, the doctrine of the Second Vatican Council on this point is so rieh that it deserves further reflection. Bishops must constantly recali to their people that the lay apostolate is " a sharing in the Church's very mission of salvation. Through Baptism and Confirmation all are commissioned to that apostolate by the Lord himself." The realization of this fact by the laity can give them ä prof ou nd sense of their Christian identity and inspire them with fresh energy to fulfil their proper role. Their task is a mighty one : to work for the sanctification of the world from within, in the manner of leaven. Through the laity, the world must be " permeated by the spirit of Christ, and more effectively achieve its purpose in justice, charity and peace. The laity have a principal role in the universal fulfilment of this task." Working closely together, the clergy and laity can gain deep insights into the particular application of these principies ; and the whöle Church will be the stronger to the extent that the laity live out the truth of their specific vocation. 3 4 5 And as you exercise your own personal task as shepherds of God's \ people, make every effort to explain not only the great dignity of the 1 Homily of 17 October 1976. 2 Address to Scottisb pilgrims, 20 October 1976. 3 Lumen 4 Cf. ibid., 31. 5 Ibid., 36. Gentium, 33. ' • Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 256 laity but also the source of their strength. This brings us to our second point : the Eucharist. Here, not only do priests fulfil their role and find their inspiration, but so do ali the members of the Church. Indeed, the full and active participation of ali the people in the sacred liturgy is "the primary and indispensable source from which the faithful derive the true Christian spirit." From the Eucharist the faithful go forth to carry out their proper role at the service of the Gospel, and to give their witness as lay people to the Kingdom of God. From the Eucharist they draw strength for the evangelizing activity that is their own in the politicai, social, economie, cultural and scientific fìelds — in the arts, in international life, in the sphère of the mass media and in every dimension of secular human activity. Thus the power of the Paschal Mystery transforms the world and advances the Kingdom of God. 6 7 But to emphasize the marvellous unity of God's plan, let us not hesitate to state that because the laity dépend on the Eucharist they therefore dépend on the priesthood, in order to fulfil their ecclesial role. The Council has said this well : " For the distinction which the Lord made between sacred ministers and the rest of the people of God entails a bond between them, since pastors and the other faithful are united by a mutuai relationship." And as you rightly give attention to proclaiming the dignity of the laity, we ask you to intensify your efforts in having your people pray for and promote vocations to the sacred priesthood. The need is great. The good of the whole Body of Christ is at stake. We ask you indeed to give priority and great personal attention to the préparation of students for the priesthood, to the doctrinal content of their courses and to all that touches the life of your seminaries. 8 Yes, Venerable Brothers: the laity, the Eucharist, vocations to the priesthood — thèse are the three principal subjects of our message to you today, as we confìrm you in the faith of Peter and Paul : faith in Jesus Christ the Son of God and Saviour of the world. With thèse reflections we assure you of our prayers for all your pastoral endeavours and we impart to you and to ali your beloved people our special Apostolic Blessing. 6 Sacrosanctum 7 Cf. Evangelii Nuntiandi, 70. 8 Lumen Gentium, 32. Concilium, 14. Acta Pauli Pp. VI 257 IV Ad eos qui Plenario Conventui interfuerunt Pontificii Consilii Instrumentis Communicationis Socialis praepositi.* ^ Siamo lieti di accogliervi durante la « p l e n a r i a » delia Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali, della quale siete stati chiamati a far parte, secondo quanto ha previsto il Concilio Vaticano II, per collaborare con noi nella cura pastorale di un settore tanto delicato e importante dell'apostolato moderno. Siete convenuti per far il punto sulla situazione pastorale, che si è creata in tutto il mondo a seguito del grandioso e, diremmo, vorticoso sviluppo degli strumenti di comunicazione sociale; e noi cogliamo volentieri l'occasione per assicurare ciascuno di voi e, per il vostro tramite, le Conferenze Episcopali, le Congregazioni Religiose, il Laicato cattolico e quanti hanno la diretta responsabilità di tali strumenti, circa la nostra costante sollecitudine, perché questi « mirifica technicae artis inventa » siano sempre utilizzati — soprattutto dai cristiani — con vigile ed illuminata coscienza, cioè nel rispetto delle inderogabili norme morali ed a servizio dell'annunzio cristiano. 1 Non di rado, infatti, ci giungono voci preoccupate di spettacoli avvilenti, di pubblicazioni indecorose, di manipolazioni della verità, di ostacoli frapposti alla legittima espressione della vita religiosa mediante questi strumenti. Fortunatamente, ci giungono anche confortanti notizie circa l'impegno di tante persone di buona volontà, che operano per dare un volto cristiano alla stampa, per rendere le trasmissioni religiose rispondenti all'eccellenza del messaggio evangelico che trasmettono, per indirizzare i mezzi di comunicazione ai fini dell'educazione, dello sviluppo, della cultura, del sano divertimento e, soprattutto, al servizio di una informazione veritiera. Son questi, Fratelli e Figli, problemi che non abbiamo bisogno di richiamare alla vostra attenzione, perché essi sono già oggetto delle vostre preoccupazioni e costituiscono lo scopo dell'attuale convegno. Ogni Continente — voi ben sapete — presenta in questo campo una problematica propria, derivante dalle diverse condizioni socio-culturali, ivi esistenti; dappertutto, però, si rivela l'urgenza di un impegno cristiano più intenso, più generoso, * Die 8 m. martii a. 1978. 1 Cfr. Decr. 18 - A. A. S. Inter Mirifica, 19. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 258 più incisivo, come di una visione più chiara delle responsabilità di ognuno in ordine al bene da promuovere o, purtroppo, anche al male, che potrebbe venire da una tolleranza nociva, da un offuscamento dei principi etico-religiosi, .da un'insufficiente applicazione nel proclamare « super tecta » il messaggio della salvezza, operata da Cristo. A questo riguardo, desideriamo rivolgervi un particolare, accorato appello che s'ispira alla peculiare tematica sviluppata dalla recente Assemblea del Sinodo dei Vescovi circa la catechesi, specialmente quella diretta ai fanciulli ed ai giovani. Intendiamo la catechesi come piena iniziazione alla vita cristiana, e che oggi si può avvalere dell'ausilio efficace dei mezzi di comunicazione sociale ; essa non potrebbe più raggiungere tutti, né risultare del tutto convincente senza questi strumenti ormai collaudati dalla moderna pedagogia. Nell'apostolato delle comunicazioni sociali bisogna dare l'assoluta precedenza all'informazione e alla formazione religiosa, pensando non soltanto all'umana società, che oggi — ben più che in passato — ha bisogno di linfa spirituale, ma anche e soprattutto alle esigenze delle nuove generazioni le quali, in mancanza di modelli e di esempi, rischiano l'inaridimento precoce per la crisi dei valori in cui credere. Il soddisfacimento di questa primaria esigenza sia il contributo qualificato che voi offrite alla azione evangelizzatrice della Chiesa! Con la nostra Benedizione Apostolica. NUNTII RADIOTELEVTSIFICI I Ex Aedibus Vaticanis factus, feria VI Hebdomadae Sanctae in Passione Domini, post actum pium exercitium « Viae Crucis » apud collem Palatinum, Romae.* Al termine della (( Via Crucis » noi ci sentiamo ancora le mani quasi legate all'umile e pesante legno, la Croce di Gesù. A noi pare di ascoltare le ultime parole di Lui, quelle che la memoria dei presenti raccolse e ricordò nel loro suono originale, parole gridate a gran voce dal morente Crocifisso : « Eloi, Eloi, lama sabactani », che significa : (( Dio mio, Dio mio, perché mi hai abbandonato?». Questo è l'inizio testuale 1 * Die 24 m. martii a. 1978. 1 Me. 15, 34. Acta Pauli Pp. VI 259 del Salmo 21, il quale esprime non certo la disperazione, impossibile in Cristo, ma la desolata e sconfinata tristezza della sua anima al colmo della sofferenza, sotto la valanga d'uno spasimante dolore umano d'ogni genere e misura, che Egli, Gesù, in sé riassume e rappresenta, con certo riferimento alla sua causa profonda e originaria, il peccato, $i cui Egli innocente sopportava le conseguenze, con la loro tragica e fatale conclusione, la morte. Gesù è schiacciato sotto il peso insopportabile della sorte a Lui destinata, quella dell'Agnello di Dio, quella della vittima totale, quella del suo sacrifìcio. Lo stupore soffoca il nostro respiro. Per fortunata vicenda di atti lo sguardo si volge all'intorno, interrogando; ma perché, ma per chi? Noi vorremmo che quanti hanno seguito questo itinerario concedessero alla propria coscienza un istante di spontanea sensibilità, e avessero a sperimentare quel momento di commozione e di simpatia, che non può essere privo d'una prima gioia, quella di sapersi immeritatamente amati. Questo è il mistero della Croce. È il mistero dell'amore di Dio, in Cristo per noi, per ciascuno di noi. San Paolo non cessa di ripeterlo : « Cristo amò me, e ha dato se stesso per me )). E ancora : « Cristo vi ha amati e ha dato se stesso per voi » . Quando eravamo ancora peccatori, Cristo è morto per noi. Un amore preveniente, un amore insuperabile. Un amore liberatore, un amore gratuito. Un amore sacrificale, « nel sangue di Cristo » . 2 3 4 5 6 7 9 8 10 11 1 2 Che ciascuno di noi faccia nella propria coscienza personale l'esperimento della (( Via Crucis » ; e dica a se stesso le parole testé ricordate : Io sono stato amato fino alla morte da Cristo ! Egli ha amato me, e ha dato se stesso per me ! Provi ciascuno ad avere coscienza di questo vivo, personale, infinito amore rivolto da Gesù, Figlio del Dio vivente, alla singola persona che ciascuno di noi è : Io sono stato amato da 2 Cfr. 1 Pet. 2, 22-24. 3 Cfr. Rom. 5, 12. 4 Io. 1, 29 e 36. 5 Gal. 2, 20. 6 Eph. 5, 2. 7 Cfr. 8 Io. 4, 10. 9 10 Rom. Io. 15, 13. Gal. 4, 5. 11 Eph. 1, 6. 12 1 Io. 1, 7. 5, 10-11. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 260 Cristo così! Io, può dire chiunque, il peccatore, l'incredulo, il debole, l'infelice; nessuno escluda se stesso, ma lasci che la dolce violenza dell'amore di Cristo per lui, proprio per lui, lo avvolga e lo vinca. La vittoria della Croce è la vittoria dell'amore di Cristo. È l'alba della luce, e la rifioritura della nuova vita, che verdeggia sul tronco salutifero della Croce. Ripetiamo insieme l'inno ormai scoppiante di commozione e di letizia : Crux fidelis, inter omnes arbor una nobilis ! nulla talem silva profert flore, fronde, germine! Dulce lignum, dulci clavo dulce pondus sustinens ! O Croce di nostra salvezza, albero tanto glorioso, un altro non è nella selva, di rami e di fronde a te uguale. Per noi dolce legno, che porti appeso il Signore del mondo ! II Ex externo Basilicae Vaticanae podio, die Paschatis.* Figli carissimi della Chiesa di Dio! e voi Fratelli dell'umano consorzio! Noi raccogliamo in questo momento quanto ancora ci resta di umana energia e quanto ancora ci sovrabbonda di sovrumana certezza per fare a voi eco beatissima all'annuncio che attraversa e rinnova la storia del mondo : Cristo è risorto ! sì, nostro Signore Gesù Cristo è risuscitato dalla morte ed ha inaugurato una nuova vita ! per sé e per l'umanità! Egli è venuto incontro agli uomini esterrefatti del grande prodigio della sua nuova esistenza col saluto più semplice e più meraviglioso, quello della sua pace : « Pace a voi » ! egli disse, ricomparendo fra i suoi seguaci. Noi, eredi autentici di quella fortuna, noi lo salutiamo con la meraviglia dell'inaudita novità, con la coscienza esultante della sorprendente realtà e con la gioia che una nuova presenza del divino Maestro ci obblighi ad avvertire la sua vittoria su la nostra pavida 1 * Die 26 m. martii a. 1978. 1 Io. 20, 19-21. Acta Pauli Pp. VI 261 incredulità, ed a ripetere con pari impeto le parole del discepolo Tommaso : (( Mio Signore e mio Dio » ! Ed è così che, mentre noi celebriamo la verità e la gloria della Tua Risurrezione, o Signore, la luce ci inonda e ci invade. Sì, noi sappiamo, noi godiamo di una sicurezza nuova, che ci mette in comunione spirituale e viva con Te. Sì, noi crediamo ! noi possiamo offrirTi il dono che da Te, o Risorto, ci viene, la nostra fede, la nostra umile, ma già gloriosa fede, di cui viviamo, per cui viviamo, secondo quanto ci è insegnato e che noi, in certa misura, sperimentiamo nel nostro spirito : « L ' u o m o giusto vive in virtù della fede». 2 3 Questo della Fede, o Figli e Fratelli, dev'essere il nostro frutto pasquale. 4 Dobbiamo essere « fortes in fide » . Dobbiamo aderire alla Parola di Dio, la quale viene a noi per le vie della Rivelazione, con fiducia completa. Noi dobbiamo porre in essa il cardine dell'umana esistenza, cardine logico ed operativo. Noi che abbiamo la fortuna di professarci credenti, dobbiamo superare quegli stati di pensiero propri delle opinioni discutibili, delle ideologie costruite dall'umana mentalità o da interessi pratici particolari, per riconoscere con la Fede i diritti della Parola di Dio, anche se ora la nostra conoscenza di essa è come riflessa in uno specchio enigmatico ; verrà la rivelazione frontale ; ma intanto noi dobbiamo essere fedeli con coraggiosa coerenza alla norma di pensiero e di azione che, tramite il magistero autentico della Chiesa, madre e maestra, deriva a noi dalla religione di Cristo. 5 6 Oh ! non abbiamo timore ! Questa sapienza soprannaturale non intristisce la libertà e lo sviluppo che a noi deriva dalla scienza e dalla esperienza del nostro studio naturale, sì bene essa lo sostiene e lo integra nella scoperta del muto linguaggio della creazione. E risolve in superlativo colloquio di intelligenza e di amore la nuova Parola che il Padre, mediante il Figlio, nello Spirito Santo si degna di rivolgere all'umile nostra vita per associarla alla sua pienezza. Oh! non abbiamo timore a fare del (( Credo », che ci è garantito dalla Risurrezione di Cristo, la forma della nostra speranza, e sappiamo superare il fondo 7 2 3 4 Io. 20, 28. Gal. 3, 11. 1 Pet. 5, 9. 5 Gal. 5, 6. 6 Cfr. Jf Cor. 13, 12. 7 Cfr. Hebr. 11, 1. ' Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 262 di dubbio, di scetticismo, di negazione, che si è depositato nella mentalità di tanti uomini, che si dicono moderni, solo perché sono figli del tempo ; e vediamo piuttosto di meritare per la nostra pace e la nostra stessa temporale attività la forza luminosa della parola di Cristo : (( voi conoscerete la verità e la verità vi f ara liberi». Così l'augurio pasquale, Figli e Fratelli ! Che con la certezza della fede, voi possiate sperimentare il gaudio che le è proprio così che possiamo far nostra la compiuta preghiera della Chiesa: ibi nostra fiata sint corda ubi vera sunt gaudia- « che i nostri cuori là siano fissi dove veri sono i gaudii » ! Così il nostro augurio pasquale, che ora confermeremo con la nostra Benedizione Apostolica. 8 9 1 0 A quanti Ci ascoltano, Di espressione italiana: Buona e Santa Pasqua. Di espressione francese: Saintes et joyeuses Fêtes de Pâques ! Di espressione inglese: A happy, blessed and peaceful Easter to you ali. Di espressione tedesca: Gesegnete, frohe Ostern ! Di espressione spagnola: ¡ Paz, felicidad y alegría en Cristo resucitado ! Di espressione portoghese: Votos de santa e feliz Páscoa. Di espressione greca: XpiGTOÇ àvSCTTY) Di espressione araba: Al Massih Garn Haggan Gam! Di espressione lituana: Linksmu eventu Velyku ! Di espressione coreana: Bu Hoa rur Gaukha hamnida. Per tutti: Surrexit Dominus vere, alleluia! * Io. 8, 32. 9 10 PUL 1, 23. Cfr. Colletta della X X I Domenica « per annum ». Baerà Congregatio pro Episcopis 263 ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , datis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere. Nimirum praefecit : Die 19 Ianuarii 1978. — Cathedrali Ecclesiae Ilcinensi Exc. P. D. Ismaelem Marium Castellano, Archiepiscopum Senensem et Episcopum Collensem. Die 26 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Bennefensi R. P. Aloisium Orellaña, S. J., secretarium executivum Conferentiae Episcopalis Equatorianae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Bernardini Echeverría, Archiepiscopi Guayaquilensis. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in Insulis Philippinis, Boacensi Exc.mum P. D. Raphaelem Montianum Lim, hactenus Episcopum Laoagensem. Die 30 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Machalensi Exc.mum P. D. Antonium González Zumárraga, hactenus Episcopum tit. Tagaratensem et Auxiliarem Archiepiscopi Quitensis. Die 3 Februarii. — Administrationi Apostolicae de El Petén R>ev. mum Patrem Georgium Marium Avila del Águila, sodalem Congregationis Missionis. Die 9 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Gibbensi R. P. Iacobum H. MacDonald, sodalem Congregationis a Sancta Cruce, parochum ad Sanctum Michaelem in oppido vulgo Waterloo dioecesis Hamiltonensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Pauli F. Reding, Episcopi Hamiltonensis. Die 11 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Themisonensi R. D. Seraphinum Sprovieri, e clero archidioecesis Consentinae, Pont. Seminarii Pii X in urbe Catacensi rectorem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Armandi Pares, Archiepiscopi Catanensis et Episcopi Squillacensis. Die 15 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Cortonensi Exc. P. D. Telesphorum Ioannem Cioli, Episcopum Arretinum et Burgi S. Sepulchri. — Titulari episcopali Ecclesiae Zabaënsi in Numidia R. P. D. Lu- 264 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cianum Giovannetti, rectorem seminarii dioecesani Arretini, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Telesphori Ioannis Cioli, Episcopi Arretini, Cortonensis et Burgi S. Sepulchri. Die 17 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Tulsensi R. D. Eusebium Beltran, Vicarium Generalem archidioecesis Atlantensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Oppidonovensi R. D. Petrum A. Rosazza, parochum et moderatorem apostolatus pro fidelibus linguae hispanicae in archidioecesi Hartfortiensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis F. Whealon, Archiepiscopi Hartfortiensis. Die 28 Februarii. — Metropolitanae Ecclesiae Neo-Pampilonensi Exc.mum P. D. Marium Revollo Bravo, hactenus Episcopum titularem Thinisensem in Numidia et Auxiliarem archidioecesis Bogotensis. Die 1 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Capuanae R. D. Aloisium Diligenza, seminarii maioris Neapolitanae archidioecesis rectorem. Die 2 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Anicensi R. D. Ludovicum Cornet, parochum Basilicae SS. Cordis vulgo Paray-le-Monial. — Metropolitanae Ecclesiae Agriensi Exc.mum P. D. Ladislaum Kádár, hactenus Episcopum Veszprimiensem. — Cathedrali Ecclesiae Vaciensi Exc.mum P. D. Iosephum Bank, hactenus Archiepiscopum Agriensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Bavagalianensi R. D. Ladislaum Paskai, Moderatorem Seminarii Centralis Budapestiensis, quem Administratorem Apostolicum ad nutum Sanctae Sedis vacantis cathedralis Ecclesiae Veszprimiensis nominavit ac constituit. — Titulari episcopali Ecclesiae Garrianensi R. D. Franciscum Rosta, e clero dioecesis Veszprimiensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emerici Kisberk, Episcopi Albae Regensis. Die Jf Martii. — Cathedrali Ecclesiae Othierensi R. D. Ioannem Pisanu, in pago vulgo Macomer Algareñsis dioecesis parochum. Die 8 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Egarensi R. P. Ioannem Franciscum Sarasty Jaramillo, sodalem Congregationis Iesu et Mariae (Eudistarum), secretarium Oflicii vulgo « departamento )) pro Seminariis Conferentiae Episcopalis Columbianae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Alberti Uribe Urdaneta, Archiepiscopi Caliensis. Die 11 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Montis Regalis Exc.mum P. D. Salvatorem Cassisa, hactenus Episcopum Cephaludensem. Die 15 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Marquettensi Exc.mum P. D. Marcum F. Schmitt, hactenus Episcopum titularem Cenanensem. Die 17 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Crepedulensi /R. D. Laurentium Cárdenas Aregullín, moderatorem seminarii dioecesis Tampicensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Raphaelis Ayala y Ayala, Episcopi Tehuacaniensis. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 265 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE DECRETA I RAIGARHENSIS De mutatione nominis Cum per Litteras Apostolicas « Votis concedere cupientes », hoc ipso die ipsoque anno sub plumbo exaratas atque datas, Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI novam in India Ecclesiam Cathedralem Ambikapurensem per territorii divisionem Dioecesis Raigarhensis-Ambikapurensis erigere dignatus sit, Sacrum Consilium Christiano Nomini propagando, per praesens Decretum statuit ut denominatio praedictae Dioecesis Raigarhènsis-Ambikapurensis ita permutaretur ut deinceps Raigarhensis tantum appelletur. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die x mensis Novembris anno Domini MCMLXXVII. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. © S. © D . S. Lourdusamy, a Secretis II SODDENSIS-HOSANNENSIS De mutatione nominis Cum Rev.mus Pater Dominicus Crescentinus Marinozzi, Administrator Apostolicus ad nutum Sanctae Sedis Praefecturae Apostolicae Hosannensis, proposuisset ut praesens denominatio territorii supra memorati ita permutaretur ut deinde Soddensis-Hosannensis nuncuparetur 266 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale iuxta nomina civitatum vulgo Soddo, ubi sedes Ordinarii posita est, et Hosanna, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditisque votis, quorum interest, optatis praelaudati Ordinarii inbaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, supra memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici et expediri iussit. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 30 mensis Decembris a. D. 1977. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. © S. © D. S. Lourdusamy, a Secretis III S. IACOBI CAPITIS V I R I D I S Dioecesis S. Iacobi Capitis Viridis immediate subicitur Sedi Apostolicae. Quo facilius et efficacius aeternae dominici gregis saluti in Republica vulgo Cabo Verde provideretur, preces ad hanc Sacram Congregationem porrectae sunt ut Dioecesis Sancti Iacobi Capitis Viridis a Provincia Ecclesiastica Lisbonensi separaretur et Sanctae Sedi immediate subiecta constitueretur. Quas preces Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini propagando benigne excipiens, auditis omnibus quorum interest, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, Dioecesim Sancti Iacobi Capitis Viridis a Provincia Ecclesiastica Lisbonensi seiunxit et Apostolicae Sedi immediate subiecit atque hoc ad rem Decretum confici et expediri.iussit. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 9 mensis Ianuarii a. D. 1978. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. © S. © D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 267 PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , datis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere ; nimirum : Die S Decembris 1977. — Titulari episcopali Ecclesiae Acufidensi elegit R. D. Aloisium Phan-Van-Nâm, quem deputavit Auxiliarem Exc. mi P. D. Pauli Nguyên van Binh, Archiepiscopi Hochiminopolitani^ Die 17 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Dacchensi promovit Exc. P. D. Michaelem Rozario, hactenus Episcopum Dinaipurensem. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in Nigeria, Idahinae transtulit Exc.mum P. D. Ephraimum Silas Obot, hucusque Episcopum titulo Iuncensem in Byzacena. — Cathedrali Ecclesiae, nuper erectae in India, Aurangabadensi praeposuit R. D. Dominicum Iosephum Abreo, e clero Bombayensi, in oppido vulgo Papdy nuncupato curionem. — Titulari episcopali Ecclesiae Gaguaritanae praefecit R. P. Xystum Iosephum Parzinger, Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum sodalem, quem constituit Vicarium Apostolicum Araucaniensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Avioccalensi praeposuit R. P. Henricum Aloisium Börners, Congregationis Missionis sodalem, quem constituit Vicarium Apostolicum Gimmaënsem. NOMINATIO Edito decreto, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Die 17 Ianuarii 1978. — Exc. P. D. Mulindwa Mutabesha, Archiepiscopum Bukavuensem, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis » dioeceseos Kinduensis. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 268 D I A R I U M ROMANAE CURIAE G i o v e d ì , 9 Febbraio 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a Ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E. il Signor CHOW SHU-KAI, A m b a s c i a t o r e Stra- ordinario e Plenipotenziario di Cina presso la Santa Sede. L u n e d ì , 1 3 Febbraio 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a S. E. il Signor MOHAMED A N W A R EL-SADAT, Presidente della R e p u b b l i c a A r a b a d'Egitto. L u n e d ì , 2 7 Febbraio 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricev u t o in U d i e n z a il Signor A M A D O U MAHTAR M ' B O W , Direttore Generale dell'Organizzazione delle Nazioni Unite per l ' E d u c a zione, la Scienza e la Cultura ( U . N . E . S . C . O . ) , c o n il Signor JEAN KABORÉ, Vice-Direttore Generale aggiunto del settore per la c o o p e r a z i o n e dello s v i l u p p o e per le relazioni c o n l'estero. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 13 febbraio 1978. Il Rev. Padre Oscar Chupungco, O.S.B., Consultore della S. Congregazione per i Sacramenti e il Culto Divino. » » » U Rev. Padre Ioseph Spae, C.I.C.M., Consultore dei Segretariato per i Non Cristiani. 16 )> » Il Rev. Mons. Antoni Stankiewicz, Prelato Uditore della Sacra Romana Rota. 24 » » Il Rev. Mons. Mario Giannecehini, Prelato Uditore' della Sacra Romana Rota. 3 marzo » Il Rev. D. Egidio Vigano, Rettore Maggiore della Società Salesiana di San Giovanni Bosco, Membro Diarium Romanae Curiae 9 marzo 269 della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. 1978. I Reverendi Monsignori Vito Gemmiti e Pier Luigi Mazzoni Capi Ufficio nella Sacra Congregazione per i Vescovi. Protonotari Apostolici soprannumerari: 22 aprile 1977. 14 novembre » 14 dicembre » 22 » » 8 febbraio 1978. Mons. Paul Burschel (Fulda). Mons. Géricke Suârez Carlos (Santa Cruz de la Sierra). Mons. Morrissey David P. (S. John's, Newfoundland). Mons. Egan Charles Louis (Salford). Mons. Frutaz Amato Pietro (Aosta). Prelati d'Onore di Sua Santità: 14 settembre 1977. Mons. Mons. 8 ottobre Mons. » » Mons. » » Mons. 15 novembre Mons. 28 » Mons. » » Mons. 14 dicembre Mons. Mons. » Mons. » Mons. » » Mons. 22 » Mons. » » Mons. » » Mons. » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. » Mons. Mons. Mons. 13 gennaio 1978. Mons. Mons. » » Mons. 18 » Mons. 18 febbraio » Mons. » Mons. Denning William Patrick P. (Southwark). Alvarez Manuel (Mendoza). Cerdeira Ramón Adán (Mendoza). Penal va Fernando (Mendoza). Adambukulam Jacob (Palghat). Griffin James J. (Ardagh and Clonmacnois). Rogers Bernard (Hobart). Albury Carl Thomas (Victoria). Bulloch William Wilfred H. (Victoria). Fennessey T. James (S. John's, Newfoundland). Lawlor Eric L. (S. John's, Newfoundland). Tunner John William (Victoria). Banaszkiewicz Eduardus (Czestochowa). Bialecki Casimirus (Siedice). Jarnicki Joseph (Koszalin-Kolobrzeg). Klepa Joannes (Koszalin-Kolobrzeg). Korza Henricus Joseph (Lomza). Kostka Andreas (Gorzów). Larkinf Gerard (Salford). Ojrzynski Thaddaeum (Czestochowa). Olszyk Joseph (Wloclawek). Sobotka Joannes (Lomza). Sondej Joseph (Przemysl). Swiniarski Joseph (Wloclawek). Kruschina Stefan (Rottenburg). Yao Giovanni (Taipei). Morris Seamus (Clogher). Chave Robert (Avignon). De Lan versin Bernard (Marseille). Laurent Henri (Avignon). Cappellani di Sua Santità: 22 dicembre 1977. Il sac. Abramski Joannes (Szczecin). » » » Il sac. Allen John Francis (Salford). » » » Il sac. Antkiewicz Henricus (Czestochowa).' 270 Acta Apostolicae 22 dicembre 1977. II » » » II » II » » » II » II » » II II » II » » » II » » II » » II » » II » » » II » II » » » » II » II » II » II » II » » II II » II II » » II » II » II II II II 13 gennaio 1978. II » II » II » » II » II » 16 II 18 II » » II » » II » » II » 31 II » 6 febbraio II » » 9 II » 11 II 18 II 27 II sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. Sedis - Commentarium Officiale Balicki Leon (Siedice). Behnke Joachim (Gniezno). Bielak Joseph (Gorzów). Bujonek Joseph (Vilna). Cwalina Casimirus (Lomza). Pranczuk Joseph (Siedice). Gorecki Stanislaus (Przemysl). Ignatowicz Alfred (Vilna). Kaczmarek Michael (Gorzów). Kaluzny Stefan (Szczecin). Klimaszewski Thaddaeus (Lomza). Klopotek Edmund (Siedice). Krol Sigismundus (Czestochowa). Lis Joannes (Koszalin-Kolobrzeg). Majewicz Andreas (Szczecin). Pisarek Bronislaus (Szczecin). Potocki Stanislaus (Przemysl). Quinlan Michael (Salford). Redzia Valerianus (Wloclawek). Rogowski Joannes (Lomza). Ruta Miecislaus (Gorzów). Skrodzki Franciscus (Lomza). Stasinski Leon (Czestochowa). Szymusiak Henricus (Gorzow). Waclawski Joannes (Przemysl). Welzandt Eduardus (Gorzów). Wojciechowski Oeslaus (Gniezno). Zabielski Antonius (Vilna). Zegzula Eusebius (Gorzów). Bley August (Osnabrück). Friese Joseph (Osnabrück). Huisking Carl (Osnabrück). Sautter Heribert (Rottenburg). Scholz Otto (Osnabrück). Mazzocchi Umberto (Segni). Giglio Pietro (Alghero). Masia Pasquale (Alghero). Più Antonio M. (Alghero). Sanna Giuseppe (Alghero). Ferrandu Salvatore (Sassari). Khoury Giuseppe (Tripoli del Libano). Becchetti Giuseppe (Bertinoro). Sarbia Oronte (La Spezia). Clara Giuseppe (Bolzano-Bressanone). Sansavini Guido (Forlì). Diarium Romanae Curiae 271 ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 4 dicembre 1977. Al sig. Cremona Luca (Milano). » » » Al sig. Rota Baldini Gildo (Milano). » » » Al sig. Sozzi Gaudenzio (Milano). » » » Al sig. Tosi Annibale (Milano). 24 gennaio 1978. Al sig. Reiner Eugen (Rottenburg). » » » Al sig. Steinle Anton (Rottenburg). 26 » » Al sig. Gomart François (Parigi). 8 marzo » Al sig. Damien André (Versailles). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile. 13 ottobre 1977. Al sig. Govenlock James Coburn (Adelaide), Al sig. Hobman David (Arundel and Bringhton). 19 » Al sig. Guanziroli Dante (Milano). 4 dicembre Al sig. Brownrigg Garret M. (S. John's, Newfoundland). 14 » Al sig. Simms Robert (S. John's, Newf oundland). » » Al sig. Tracey Kevin (S. John's, Newf oundland). » )) 24 gennaio 1978. Al sig. Coudert Jean (Lyon). » » » Al sig. De Pommerol Anthoine Jullien (Lyon). » » » Al sig. Nové-Josserand Henri (Lyon). » » » Al sig. Rivet José (Lyon). 1 febbraio » Al sig. D'Ambrosio Paolo (Roma). 2 » » AI sig. Collaretti Augusto (Roma). La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 1 febbraio 1978. Al sig. Ser-Marini Carlo (Roma). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa. » 12 24 27 1 dicembre 1977. Al sig. Giorgetti Enrico (Milano). » » Al sig. Lanzani Pietro (Milano). » » Al sig. Mauri Ettore (Milano). » » Al sig. Vismara Antonio Gino (Milano). » » Al sig. Losiczko Basilio (Albano), gennaio 1978. Al sig. Gallia Bruno (Camden). » » Al sig. Peccheneda Dionigi (Diano-Teggianoj. febbraio » Al sig. Curzi Giorgio (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 10 agosto 1976. Al sig. Gelfand Michael (Salisbury). 26 settembre 1977. Al sig. Duggan Thomas Martin (Leeds). - 272 Acta Apostolicae Sedis =- Commentarium Officiale 4 dicembre 1977. Al sig. Farioli Carlo (Milano). Al sig. Rossi Luigi (Milano). » » 14 gennaio 1978. Al sig. Fritze Karl Otto (Rottenburg). Al sig. Gattai Vittorio (Firenze). 24 » Al sig. Rainer Gottfried (Bolzano-Bressanone). 31 Al sig. Mattioli Bernardo (Roma). 1 febbraio » Al sig. Lombardi Benito (Roma). 9 Al sig. Maggisano Giovanni (Roma). » NECROLOGIO 17 febbraio 1978. Mons. Johann Rüth, Vescovo tit. di Amudarsa. 19 » » Mons. Pietro Massa, Vescovo di Nanyang (China). 23 » » Card. Paul Yoshigoro Taguchi, Arcivescovo di Osaka (Japan) . » » » Mons. Eugene Cornelius Arthurs, Vescovo già di Tanga (Tanzania). 28 » » Mons. Denis Ngande, Vescovo di Bafoussam (Cameroun). 1 marzo » Mons. Enrique Delgado y Gómez, Arcivescovo già di Pamplona (España). 2 » » Mons. Acacio Chacón, Arcivescovo già di Mérida (Venezuela). 3 » » Mons. Josef Marek, Vescovo tit. di Tigillava e Ausiliare dell'Arciv. di Wroclaw (Polska). 9 )) » Mons. Thomas A. Newman, Vescovo già di Prome (Birmania). 11 » » Mons. Giuseppe Mancuso, Vescovo già di Mazara del Vallo (Italia). N. 5 31 Maii 1978 An. et vol. L X X ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I OLOMUCENSIS ET A L I A R U M Ecclesiarum Olomucensis, Tyrnaviensis, Vratislaviensis et aliarum nova finium dispositio. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Praescriptionum sacrosancti Concilii Oecumenici Vaticani II ratione habita, earum potissimum quae decreto (( Christus Dominus » continentur, ubi legitur : « Quam primum ad congruam dioecesium circumscriptionum recognitionem prudenter deveniatur » (n. 22) ; item : « Attendatur etiam, si casus ferat, ad fines circumscriptionum civilium, atque ad peculiaria personarum locorumve adiuncta )) (ib. n. 23), placet haec sapientissima Concilii praecepta condicioni Ecclesiarum Rei publicae Socialistiche Cechoslovacae accommodare, tum videlicet in populi, tum in sacrorum Pastorum illius Nationis utilitatem. Qua re, eo spectantes ut nulla pars territorii Rei publicae Socialisticáe Cechoslovacae sub iurisdictione Episcopi residentis extra fines illius sit, nec ulla circumscriptio ecclesiastica cum Sede in Re publica illa extendatur ultra limites ipsius territorii, haec decernimus. Duae partes archidioecesis Vratislaviensis, intra fines civiles Rei publicae Socialisticáe Cechae 19 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 274 sitae ac iacentes, vulgo öesky Tesín et Jeseník vocatae, ab ipsa archidioecesi separentur atque archidioecesi Olomucensi perpetuo adnectuntur. Territorium Administrationis Apostolicae Tyrnaviensis ab archidioecesi Strigoniensi dividatur et in archidioecesim constituatur, ut per alias apostolicas Litteras hodie datas statuitur. 'Tres paroeciae dioecesis Iaurinensis, intra fines Rei publicae Socialisticáe Slovacae positae, quae hucusque ab Ordinario Administrationis Apostolicae Tyrnaviensis gubernatae sunt, archidioecesi Tyrnaviensi perpetuo addicantur. Item duae paroeciae ad Abbatiam S. Martini in Monte Pannoniae pertinentes atque in finibus Rei publicae Slovacae exstantes ab ipsa Abbatia seiung a t u r atque archidioecesi Tyrnaviensi aggregentur. Tredecim insuper paroeciae dioecesis Satmariensis quae intra fines Rei publicae Slovacae sunt, ab ipsa dioecesi separatae dioecesi Cassoviensi attribuantur. Dioeceses denique Cassoviensis et Rosnaviensis a provincia ecclesiastica Agriensi dividantur atque provinciae ecclesiasticae Tyrnaviensi hodie conditae perpetuo adiungantur. Partes autem harum dioecesium quae Re publica Populari Hungariae continentur, illi ecclesiasticae iurisdictioni obnoxiae maneant cui in praesens subduntur, donec aliter provideatur. Documenta vero et acta quae territoria, de quibus egimus, fideles, bona temporalia respiciunt, a Curia a qua ad Curiam dioecesis cui illa sunt noviter aggregata quam primum mittantur. Ceterum, quae iussimus "Venerabilis Frater Noster Franciscus S.R.E. Cardinalis Tomásek ad exitum deducet, vel, quem ipse legaverit, factis nempe facultatibus necessariis ; qui praeterea actae rei documenta exarabit, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittet. Datum Romae, apud S. Petrum, die tricesimo mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. & IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status . © SEBASTIANUS Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco £& Plumbi In Secret. Status tab. n. 845928. Acta Pauli Pp. VI 215 II TYRNAVIENSIS Dioecesis Tyrnaviensis ad gradum Ecclesiae metropolitanae attollitur. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Qui divino consilio in Petri Apostoli similitudinem (cfr. Io. 21, 1517) idcirco universo christianorum gregi praepositi sumus, ut prudenti gubernatione ad beatam illam et immortalem patriam Christi asseclas duceremus, ad id sane omni studio omnique cogitatione et cura incumbimus, quod iter hoc fidelium tutius, facilius ac certius efficere possit. Quam ob rem, cum Venerabiles Fratres Episcopi Slovachi una cum sacerdotibus ac fidelibus suis ab hac Apostolica Sede petierint ut quaedam circumscriptiones ecclesiasticae aptius disponerentur, scilicet in populorum commodum, Nos ea probantes quae hi Venerabiles Praesules proposuerunt, apostolica Nostra potestate haec decernimus. Administrationem Apostolicam Tyrnaviensem ad dioecesis gradum evehimus eamque statim ad dignitatem Sedis Metropolitanae attollimus, suetis factis privilegiis ; ei vero tamquam suffraganeas dioeceses Niciensem, Neosoliensem atque Scepusiensem assignamus hucusque Sanctae Sedi immediate subiectas, item dioeceses Cassoviensem et Rosnaviensem; quarum omnium Ecclesiarum Episcopi suffraganei Metropolitae Tyrnaviensi subicientur, ad iuris normam. Disponimus etiam ut Ordinarius Eparchiae Presoviensis Byzantini ritus, Sanctae Sedi immediate subiectae, labores pastorales novae provinciae Tyrnaviensis participet. Ceterum has Litteras Nostras Venerabilis Frater Noster Franciscus S.R.E. Cardinalis Tornaseli ad exitum adducet, vel quem ipse legaverit, factis nempe facultatibus iustis ; qui re acta documenta exarari faciet atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittet. Contrariis nihil obstantibus. Acta Apostolicae Sedis *• Commentarium Officiale 276 Datum Romae, apud S. Petrum, die tricesimo mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo septimo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. Secretarius VILLOT © SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Status Iosephus D e l T o n , Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab. n. Sl¡5921. III LODWARINA Praefectura apostólica Lodwarina, in Kenia, ad gradum dioecesis tollitur. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Qui volente Deo in beati Petri locum successimus, Ecclesiam universam gubernaturi, nihil sane, quantum possumus maxime, omittimus quin sive fidelibus exercendae fidei maiorem in dies facultatem faciamus, sive Evangelicae veritatis praeconibus meritam laudem de laboribus comparemus ; ceterum id simul occasionem proferendae atque intendendae religionis dabit, simul ad maiora excitabit. Quam ob rem, cum apostolica Praefectura Lodwarina, in Keniae finibus, haud minima ceperit incrementa, bene fieri visum est ecclesiasticam illam circumscriptionem ad gradum et dignitatem dioecesis evehere, ea spe ut fructus ibi loci multiplicari possint. Auditis ergo Venerabilibus Fratribus Nostris S.R.E. Cardinalibus qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praesunt, apostolica Nostra auctoritate Praefecturam apostolicam Lodwarinam in dioecesis formam redigimus, eodem servato nomine atque finibus, quae praeterea suffraganea erit metropolitanae Sedi Nairobiensi, sic ut eius sacer Antistes, cui obtigerit gubernanda. Sedes in urbe Lodwar a suo Praesule ponetur, cathedra episcopalis dignitatis et potestatis in templo S. Augustini in eadem urbe collocata, cui iura facimus templorum cathedralium propria. Ad Canonicorum collegium quod attinet, Acta Pauli Pp. VI 217 sinimus ut horum loco Consultores dioecesani deligantur, qui Episcopum consilio atque ope adiuvent. Cetera : dioecesis administratiOj electio Vicarii Capitularis Sede vacante, mensa, cetera huiusmodi, iure Canonico temperentur ad amussim. Ad hoc, nova dioecesis Sacrae Congregationi Pro Gentium Evangelizatione obnoxia manebit. Has vero Litteras Venerabilis Prater Augustinus Cacciavillan, Archiepiscopus titulo Amiterninus atque in Kenia Pro-Nuntius Apostolicus, ad exitum deducet, vel quem ipse legaverit, factis necessariis potestatibus. Re autem acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem cuius meminimus cito mittantur. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tricesimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco £B Plumbi In Secret. Status tab. n. SJfilSii. IV KLERKPOLITANA Praefectura apostolica de Transvaal Occidentali, in Africa Australi, ad gradum dioecesis attollitur, nomine Klerkpolitana. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Rerum catholicarum accessiones, quae in Praefectura apostolica de Transvaal Occidentali Deo auxiliante allatae sunt, fidei nempe praeconum doctrina, navitate vitaeque in primis exemplo, causa est aequissima cur ecclesiastica eadem circumscriptio ad dioecesium ordinem attollatur. Hoc igitur super negotio sententiam accipientes et vota Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, apostolica usi Nostra potestate sequentia decernimus. Praefec- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiate 278 turam apostolicam de Transvaal Occidentali, quae est in finibus Africae Australis, ad dioecesium ordinem evehimus, cuius dehinc nomen erit KlerJcpolitanaab urbe Klerksdorp vulgo appellata. Sic constituta dioecesis suffraganea sit metropolitanae Sedi Praetoriensi ; sedes Episcopi in urbe quam diximus Klerksdorp ponatur, episcopalisque magisterii cathedra in eiusdem urbis templo, Christo Redemptori dicato. Statuimus praeterea ut, Canonicorum loco, consultores dioecesani eligantur, ad Iuris Canonici normas. Haec, quae decrevimus ut ad effectum adducantur Venerabilis Frater Alfredus Poledrini curet, Archiepiscopus titulo Vazaritanus atque in Africa Australi Apostolicus Delegatus, vel ab eo designatus sacerdos. Qui autem negotium perfecerit congrua et sueta exarare studeat documenta ad Sacramque Congregationem pro Gentium Evangelizatione mittat, ex more signata ac sigillo impressa. Has vero Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo septimo mensis Februarii, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. © IOANNES Card. AGNELLUS VILLOT Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco $B Plumbi In Secret. Status tab. n. 37/5875. v KAKAMEGAENSIS Nova constituitur dioecesis Kakamegaënsis in Kenia. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Properamus et gestimus Nos, qui Apostolorum principis locum tenemus, ea omnia peragere, illa tempestive perficere, quae fidei nostrae Christique religioni propagandae aut intendendae conferre possunt. Quam Acta Pauli Pp. VI 279 ob rem, cum expostulatum sit ut dioecesis Kisumuensis in Kenia divideretur atque nova inde constitueretur, Nos, negotio bene reputato consilioque petito a Vener. Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositis atque audito favorabili voto omnium quorum interest, sequentia decernimus. A dioecesi Kisumuensi territorium separamus quod complectitur civiles provincias vulgo nuncupatas Western Province et Tindinyo Compound atque ex ita distracto territorio novam constituimus dioecesim nomine Kakamegaënsem, cuius fines iidem erunt ac fines civilium provinciarum quibus componitur. Huius dioecesis noviter erectae sedes erit in urbe Kakamega. Templum paroeciale ibi exstans, hucusque Deo in honorem Sancti Antonii dicatum, in posterum vero Sancti Ioseph sacrum habendum, ad gradum et dignitatem ecclesiae cathedralis evehimus, eique omnia tribuimus insignia privilegia et honores, quibus fruuntur ceterae ecclesiae cathedrales. Nova dioecesis suffraganea erit metropolitanae Ecclesiae Nairobiensi, ut eius Episcopus metropolitano iuri Archiepiscopi Nairobiensis, atque obnoxia erit iurisdictioni Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione. Concedimus insuper ut, ob locorum huiusque temporis adiuncta, pro Canonicorum capitulo consultores ad normam iuris eligantur, qui sacro dioecesis Praesuli assistant. Haec quae diximus ad effectum adducat Venerabilis Frater Augustinus Cacciavillan, Archiepiscopus titulo Amiterninus, atque Pro-Nuntius Apostolicus in Kenia, vel ab eo delegatus sacerdos, confectique negotii documenta sueto modo exarata ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione mittat. Has Litteras Apostolicas ratas esse sive nunc sive in posterum volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die vicesimo septimo mensis Februarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco Sigilli In Secret. Status tab. n. 8468O6. 280 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale VI BUARENSIS Detracta parte territorii Berberatensis dioecesis, altera constituitur, nomine Buarensis, in Africae Mediae natione. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Peramplum Berberatensis dioecesis territorium cum impediat quominus apte Episcopus et efficaciter Christianis fidelibus assistat, censuerunt Venerabiles Fratres Nostri S.R.E. Cardinales qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praesunt alteram ex ea deducendam esse ecclesiasticam circumscriptionem. Quod cum Nosmet etiam Ipsi existimemus animarum utilitati prodesse christianaeque fidei dilatationi, summa usi et apostolica Nostra potestate iisque ceteris auditis quos oporteret, sequentia decernimus et iubemus. E territorio dioecesis Berberatensis integram septemtrionalem partem distrahimus, qua novam dioecesim constituimus, ab urbe vulgo Bouar appellandam Buarensem et metropolitanae Sedi Banguensi obnoxiam, cuiusque hi sint fines : ad septemtrionem, dioecesis Munduensis in Tzadia ; ad meridiem, dioecesis ipsa Berberatensis, iidem videlicet fines qui inter praefecturam civilem vulgo <( Nana Mambere » et praefecturam civilem « Haute Sangha » exstant ; ad orientem solem, dioecesis Bossangoënsis ; ad occidentem solem, dioeceses Dumensis et Garuensis in Camarimia. Sedes dioecesis in urbe Bouar quam diximus erit ; episcopalis vero magisterii cathedra in principe eiusdem urbis templo, Deo dicato in honorem Sancti Ioseph. Praecipimus praeterea ut Canonicorum loco consultores dioecesanos Episcopus deligat, qui sibi consilio et ope assint; qui quidem a munere cessabunt, si per alias sub plumbo datas Litteras collegium Canonicorum condatur. Quae denique mandavimus ad exitum adducat Venerabilis Frater Orianus Quilici, Archiepiscopus titulo Tablensis inque Africae Mediae natione Apostolicus Pro-Nuntius. Ille autem alteri munus delegare potest, dummodo presbyterali dignitate praedito viro. Peractae exsecutionis sueta documenta exarentur et ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione mittantur, ex Acta Pauli Pp. VI 281 more signata sigilloque impressa. Has autem Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo septimo mensis Februarii, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. © IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Godefridus Mariani, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Proton. Apost s. n. Loco © Plumbi In Secret. Status tab. n. 81,5818. LITTERAE APOSTOLICAE I Venerabili Servae Dei Mariae Rosae Molas et Vallvé Beatorum honores decernuntur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — (( In hoc cognovimus caritatem Dei quoniam ille animam suam pro nobis posuit ; et nos debemus pro fratribus animas ponere » (1 Io. 3, 16). Qua divina voce incitata Maria Rosa Molas Vallvé, sciens « caritatis et misericordiae opera praeclarissimum testimonium christianae vitae » afferre (Apóstol. Actuositatem, n. 31 c), omnibus omnia facta est, ut omnes Christo lucrifaceret (cf. 1 Cor. 9, 22). Quae, cum tempore quo vixit esset « omne caput languidum, omne cor maerens » (Is. 1, 5 ) , et egeni et pauperes quaererent aquas et non essent (cf. Is. 41, 17), amore Christi et proximorum rapta, « fortitudo pauperi, fortitudo egeno in tribulatione sua, spes a turbine, umbraculum ab aestu » (Is. 25, 4) facta est. In proximos operosa, dilectio formam iucundae consolationis praesertim ab eius moribus accepit; quae praeterea Spiritus Sancti oboediens impulsui, eo semper spectavit, ut consolaretur omnes lugentes, et daret eis coronam pro ciñere, oleum gaudii pro luctu, pallium laudis pro spiritu maeroris (cf. Is. 61, 3). « Paupercula, paupertate convulsa, absque ulla consolatione » (Is. 54, 11) — nam, ad hos ascensus 282 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale virtutis Deus eam elegerat et evexerat — in eo in quo passa est et ipsa et tentata, potens fuit — scilicet Christi potentia non sua — ut eis qui tentabantur auxiliaretur (cf. Hebr. 2,17-18). Maria Rosa Molas Vallvé, ut praecipuos eius vitae casus referamus, nata est Reus, quae est urbs Tarraconensis provinciae in Hispania, die quarto et vicesimo mensis Martii, a. MDCCCXV, media nocte inter feriam V in Cena Domini et VI in Parasceve, e religiosa piaque familia opificum. Eodem die, sacro Baptismi lavacro abluta est, et nomina ei sunt indita : Rosa, Francisca, Maria Dolorosa. Chrismate sacro est a. MDCCCXIX roborata, et MDCCCXXV primum caelesti Angelorum pane refecta. Puella sedecim annorum, petivit a patre ut sibi liceret valetudinarium urbis adire ut egenis et infirmis opitularetur ; at generoso optatui pater vehementer obstitit ; qua re illa die sexto Ianuarii, anno 1841, clam relicta domo, se adiunxit mulieribus Consociationis quae in nosocomio urbis Reus degentibus deserviebant. Maria Rosa est a. MDCCCXLIX cum quattuor Sodalibus Dertosam vocata ut assiduas ageret curas domus Misericordiae quae illic constituta erat, quaeque hospitio ferme trecentos senes, adulescentes, pueros laetantes in nimia miseria et derelictione versantes exceptos habebat. Novo labori toto animo dedita, in opus tanto studio incubuit, ut päucarum hebdomadum spatio felix ibi mutatio rerum fieret, et novis administrandi rationibus inductis, angustiae et inopiae aspera mala sanarentur. Eodem anno ibidem ludum elementarium gratuitum aperuit ut pauperculos pueros suburbii litterarum elementis erudiret. Paulo post Dertosae municipium ei munus dedit ut valetudinario S. Crucis praeesset atque Simul expostulavit ut cum suis Sodalibus publicae scholae puellis destinatae consuleret. Cum autem Sorores domus caritatis quae Reus erat, e quaque Sorores, quae Dertosae essent, penderent, praeeunte Antistita auctoritatem Episcopi et Ecclesiae detrectavissent, atque idcirco extra ordinationem iuridicam ipsae se posuissent, venerabilis Dei famula non modo in earum sententiam non inclinavit, verum et exhortata est vehementissime ut legitimae potestati parèrent, nequiquam. Ad ipsam quod attinet, et nullo negotio se auctoritati Episcopi subegit et cum duodecim Sodalibus oboedientiae documentum sua manu signavit. Itaque ab arida arbore nova Sororum familia nata est. Cui anno sequenti, MDCCCCVIII, nomen ab ea suggestum datum est in spei optimae auspicium : « Congregatio Sororum Dominae Nostrae a Consolatione ». Prospero auctu florentis Congregationis moderatrix pro rei dignitate strenue advigilavit ut iura pauperum servarentur, ut administratores domus operariis mercedem sine fraude attribuèrent. Qui autem sacramentales confessiones Acta Pauli Pp. VI 283 eius audivit atque primus fuit eius biographus, ait : « In omni aerumna et labore ipsa aeneum simulque serenum et quasi puellae animum praeferebat, et in se transferebat dolentium Fratrum infirmitates; martyr fuit caritatis, a Deo delecta administra misericordiae et consolationis ». Maria Rosa numquam spiritum suum ab oratione relaxabat. Sine intermissione orans et laborans conspectum vultus Dei quaerebat ac supernae voluntatis constanti studio placita perficere satagebat. Verum enimvero dum omnes qui obvii essent Iesu Christo lucrifaceret, vitae contemplativae intenta saepius pluribus horis noctis, quin etiam interdum tota nocte, caelestibus mysteriis perscrutandis et gustandis vacabat. (( Qui usu cognitum habet, aiebat, quam suavis sit Deus, nequit nisi aegre in terrestri itinere a praedulci eius praesentia recedere ». Ceterum, hae sententiae quae in ore eius crebro insonabant, sublimem animi habitum demonstrant : « Cuncta pro gloria Dei, pro fratrum profectu, pro nobis nihil; in caritate vivere, tamquam holocaustum caritatis mori ». Venerabilis Dei serva pie decessit die undecima mensis Iunii, a. MDCCCLXXVI, in festo SS. Trinitatis; quo tempore Sorores Dominae Nostrae a Consolatione iam septem nosocomiis moderabantur, duabus beneficentiae aedibus, novem scholis atque duobus collegiis cum internis alumnis. Cum autem Mariae Rosae fama sanctitatis longe lateque manavisset, Dertosae, anno MCMXXXIV, processus ordinarius de heroicis virtutibus, fama sanctitatis et scriptis initium cepit. Anno vero MCMLI, Pius XII decrevit introductionem Causae ad beatificationem. Ab anno praeterea MCMLII ad a. MCMLIV Dertosae habitus est processus Apostolicus de virtutibus et miraculis Servae Dei intercessioni attributis. Tandem, die quarto mensis Octobris a. MCMLXXIV, Ipsimet Nos confirmavimus esse heroicas virtutes théologales, cardinales, et his adnexas, quas Serva Dei coluit. Nimirum S. Congr. pro Causis Sanctorum Cardinalium suffragia tulit circa duo mira a Postulatione Causae proposita die sexto et vicesimo mensis Octobris a. MCMLXXVI. Quapropter die vicesimo mensis Ianuarii, hoc anno, sollemni decreto ediximus constare de duobus miraculis, Venerabili Serva Dei Maria Rosa Molas Vallvé intercedente a Deo patratis, ac quidem de primo : hoc est de instantánea perfectaque sanatione puellae Elvirae Ruiz Llopis a peritonitide suspectae indolis tubercularis formae ascitiae ; et de altero : id est de sanatione Sororis Mariae López Rivera a pyodermite ulcerosa cum lymphangite et lymphoadenite consequenti ex adustionibus II et III gradus. Sollemnis autem Beatificatio hoc ipso die, ut provisum, acta est, quo, celeberrimo Patrum Cardinalium, Episcoporum, cleri atque populi conventu, 284 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale maxime vero de Congregatione Dominae Nostrae a Consolatione, inter Missam haec verba pronuntiavimus : « Nos, vota Fratris Nostri Richardi Caries Gordo, Episcopi Dertosensis, nec non plurium aliorum Fratrum in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus ut Venerabilis Serva Dei Maria Rosa Molas et Vallvé, Fundatrix Congregationis Sororum Dominae Nostrae a Consolatione, Beatae nomine in posterum appelletur, eiusque memoria die ipsius natali decimo primo mensis Iunii in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. A m e n » . Maria Rosa Molas Vallvé, ut his finem imponamus, mulier fortis et sapiens, evangelicae venustatis decora margarita, homini huius temporis qui, « proprii animi intimiora altius penetrare satagens, saepe de se ipso magis incertus apparet » (G. S. n. 4), consolationes spirituales per fidem, spem et caritatem in Ecclesia tantum catholica dari posse palam docet, cum « gloria ... et honor et pax omni operanti bonum » (Rom. 2, 10) non aliter et alibi tribuantur. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die VIII mensis Maii, anno MDCCCCLXXVII, Pontificatus Nostri decimo quarto. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £g Sigilli In Secret. Status tab. n. 345160. II Sacrarium Beatissimae Virginis Mariae « Matris Dei Coronatae » in dioecesis Fodianae finibus ad Basilicae Minoris attollitur gradum. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Plus nongentos iam annos pietate spectata religioneque testata venerantur fidelium multitudines Beatissimam Virginem Mariam sub titulo Matris Dei Coronatae apud percelebre dioecesis Fodianae sacellum eodem nimirum nomine appellatum. Idem profecto cultus ille perennis cum ob suam ipsius originem et antiquitatem consociavit Ecclesiam catholicam orientis occidentisque solis quasi adspectabili quodam vinculo mariano tum meta semper exstitit Acta Pauli Pp. VI 285 piarum undique accedentium peregrinationum ac fons simul multiplicium beneficiorum spiritalium quoquoversus largiter inde manantium. Consilium igitur huic rerum veritati prorsus consentaneum nuper cepit Venerabilis Frater Iosephus Lenotti, Episcopus nempe Fodianus, qui, cum saepissime declaratam sui cleri et gregis optationem immo postulationem ultro comprobavisset, rite ab hac Sede Apostolica petivit ut nova istius sacrarii aedes ab ipso haud ita pridem consecrata insuper illustraretur praestabili Basilicae Minoris honore. Nos itaque, examinata loci historia ponderata rei dignitate explorata maiore exin animarum utilitate, perlibentes obsequimur sic motis ab eo precibus ac de sententia Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino deque apostolicae potestatis Nostrae plenitudine decernimus statuimusque harum Litterarum auctoritate ut templum quod memoravimus Deo dicatum in honorem Beatae Mariae Virginis « Matris Dei Coronatae » intra dioecesis Fodianae fines legitime evehatur ad titulum et dignitatem Basilicae Minoris omniaque simul tribuantur iura ac privilegia quae aedibus illo nomine auctis conveniunt. Praecipimus tamen ut singula accurate ea serventur quae secundum Decretum « De titulo Basilicae Minoris » die VI mensis Iunii anno MCMLXVIII foras datum servari oportet. Contrariis quibusvis haudquaquam obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i Martii mensis, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £& Sigilli In Secret. Status tab. n. S4494O. NUNTIUS GRATULATORIUS Alberto S.R.E. Cardinali di Jorio, LXX expleto anno a presbyterali accepta ordinatione. Raro exemplo tibi brevi continget, ut septuagesimum expletum celebres annum, ex quo, supernae vocationi obsecutus, sacerdotium suscepisti. Qui singularis dies natalis sine dubio te impellet, ut omnium bonorum Largitori sueto impensiores gratias agas pro tam praeclaro dono, quo minister Christi es constitutus, qui quidem « divini ... Redemptoris 286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale quasi instrumentum est, ut mirabilem eius operam, quae superna efficacitate universum hominum convictum redintegrans, eum ad excellentiorem cultum traduxit, per tempora persequi valeat» (Pii XI Encycl. Litt. « A d catholici sacerdotii»; A.A.S., XXVIII, 1936, p. 10). Qua oblata occasione vehementius meminimus te diu in Apostolicae huius Sedis^ ministerio diligenter periteque esse versatum. Quo factum est, ut a Ioanne XXIII, Decessore Nostro rec. mem., in Sacrum Cardinalium Collegium adlegereris. Tibi ergo, qui vitae spatia tam longa in Ecclesiae famulatu decurristi, gratulationes ex imo promimus pectore, peculiari caritatis adsumus affectu, pro te enixas ad Dominum fundimus preces, ut suis te muneribus cumulet. Haec vota confirmamus Benedictione Apostolica, quam tibi, Venerabilis Prater Noster, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Aprilis, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI EPISTULA Georgio Ablewicz, Episcopo Tarnoviensi, IX expleto saeculo ab obitu Sancti Stanislai. « Quasi semine sanguinis impleta est martyribus terra, et de illo semine seges surrexit Eclesiae. Plus asseruerunt Christum mortui quam vivi. Hodie asserunt, hodie praedicant : tacet lingua, sonant facta » (S. Aug. Sermo 286, 4, 3; PL 38, 1298). Haec verba, quibus Sanctus Augustinus in natali martyrum Protasii et Gervasii fideles est allocutus, quodam modo ad Sanctum Stanislaum, episcopum Cracoviensem, possunt transferri, qui a. M L X X I X ut invictus testis christianae religionis et iustitiae propugnator occubuit. Hunc ergo Poloni ut suum caelestem Patronum incensis excolunt animis, huius praesidium inter aspera et adversa saepe sunt experti. Qui cultus per saecula magis magisque est auctus atque non paulum effecit, ut catholicus populus iste, inter tot temporum ac rerum vicissitudines, (( unitatem spiritus » (Eph. 4, 3) servaret. Cui pietatis stu- Acta Pauli Pp. VI 287 dio sunt documento etiam permultae ecclesiae Sancti Stanislai honori excitatae non solum in patria sed etiam extra eius fines, praesertim in Foederatis Civitatibus Americae Septentrionalis, quo multi eiusdem nationis filii comniigrarunt ; atque in hac ipsa urbe templum exstat ei dedicatum. Anno vero proximo, quo nonum saeculum expletum a tanti viri morte celebrabitur, sollemnia, quae — ut praevideri licet — magno mentium ardore agentur, facient, ut egregius hic pastor et martyr nova luce effulgeat. In dioecesi quidem Tarnoviensi, quae valde gloriatur quod in ipsius territorio, in oppido videlicet Szczepanów vulgo appellato, is Cáeles est natus quaeque singulari eius tuitione frui videtur — quam multae vocationes sacerdotales et religiosae nunc temporis ibi florentes testari feruntur, — « Annus Sancti Stanislai » est indictus, qui instante die VII mensis Maii initium capiet. Quod consilium admodum probamus atque impense fore speramus, ut sacrum hoc tempus fructus spirituales edat uberrimos. Sit ergo Sanctus Stanislaus inter istius dioecesis sacerdotes, religiosos, laicos fideles quasi praesens et, ut verbis utamur Sancti Augustini supra allatis, Christum nunc ipsum asserat et praedicet. Is, qui rutilans fuit fidei lucerna, illos confirmet ad observandam fidelitatem erga Deum et Ecclesiam; ipse, qui, cum viveret, iustitiam acriter defendit, eosdem impellat ad tuendam aequitatem, maxime in re sociali, ad fovendam mutuam necessitudinem, ad pacis bonum persequendum. Haec sunt optata, haec sunt vota Nostra, quae ex imo effundimus pectore. Tibi demum, Venerabilis Frater, universis Poloniae sacris Praesulibus, qui religiosae celebritati ob ineuntem «Annum Sancti Stanislai » constitutae intererunt, clero, religiosis cunctisque fidelibus, pastorali curae tuae commissis, Benedictionem Apostolicam, caelestium donorum auspicem ac dilectionis Nostrae testem, volentes impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x i mensis Aprilis, anno Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI MCMLXXVIII, 288 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale HOMILIA Die beatificationis venerabilis Dei Famulae Mariae Catharinae Kasper.* Venerati Fratelli e carissimi Figli! Una nuova Beata è additata alla venerazione dei fedeli : Suor Maria Caterina Kasper. Ne avete or ora ascoltato il racconto della vita e l'esposizione delle virtù. Noi, pertanto, non ci soffermeremo a tracciarne il profilo biografico, ma Ci limiteremo ad esprimere una breve parola sul messaggio insito in questa Beatificazione, che allieta la Chiesa intera proprio in questo periodo liturgico, caratterizzato dall'irradiazione spirituale della gioia pasquale ; Beatificazione che riempie di gaudio e di conforto una non piccola famiglia religiosa, quella appunto delle « Povere Ancelle di Gesù Cristo », e presenta a comune edificazione l'esempio di una donna, che ha onorato la sua terra nativa, la Germania, offrendo al mondo la testimonianza operosa di un cattolicesimo proteso al servizio del prossimo per la gloria di Dio. Già la stessa esistenza terrena di questa figura di donna, tutta fede e fortezza d'animo, è per noi un'autentica lezione di stile evangelico, in quanto essa si snodò integralmente sulla scia di quella del Divino Maestro. Semplice e povera contadina, Caterina (che poi prese il nome di Maria Caterina) visse come Lui tra il lavoro e le privazioni, accogliendo come volontà del Padre celeste le umiliazioni e le contrarietà che incontrò sul suo cammino. Come Lui, soprattutto, s'impegnò con instancabile sollecitudine a sollievo di molteplici forme di miseria fisica e spirituale : si consacrò ai bambini poveri e abbandonati ; aprì scuole, aiutò e confortò i malati, assistette gli anziani, con un cuore sempre bruciante di un grande amore verso i fratelli bisognosi, alimentato da un continuo e quasi connaturato colloquio con quel Dio « di ogni consolazione » (2 Cor. 1, 3) meglio conosciuto per via d'amore che di ansiosa speculazione. Proprio questa umile donna, sprovvista di qualsiasi mezzo offerto dal progresso tecnico, senza cultura e senza denaro, riuscì a dar vita a una grande opera di cultura e di promozione sociale, confermando così la ve* Die 16 m. aprilis a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 289 rità profonda delle parole di San Paolo, secondo cui « Dio ha scelto ciò che nel mondo è dehole per confondere i forti » (1 Gor. 1, 27). Perciò, anche la povertà volontaria e la carità ammirevole di Madre Maria Caterina, tradotte in generoso servizio per i più poveri e abbandonati, rappresentano un monito severo ed esigente rivolto alla nostra generazione, spesso tesa verso la ricchezza privata ed egoista e l'edonismo a qualunque costo. La nuova Beata oppone alle insidiose inclinazioni materialistiche e consumistiche della società odierna l'altruistica dedizione per ogni sofferente, così che la solidarietà e la socialità — di cui oggi tanto si parla — non rimangano soltanto parole, ma diventino esercizio concreto e quotidiano di un dovere, che il Cristianesimo porta alle sue vette luminose. Per Madre Maria Caterina Dio era tutto, e il suo filiale amore per Lui ha trovato autentica espressione in un amore sconfinato per il prossimo. Questa incomparabile lezione di amore a Dio, attuato nella carità verso i fratelli, è il vero messaggio che la nuova Beata ha lasciato alla Chiesa e al mondo. Germanica deinde lingua usus, sic Summus Pontifex locutus est : Das segensreiche Lebenswerk der seligen Maria Katharina Kasper ist ebenso wie ihre persönliche Heiligkeit vor allem ein Geschenk der göttlichen Vorsehung und Gnade. »Ich konnte und wollte das nicht«, pflegte sie zu sagen, »Gott hat es gewollt«. Sie selbst wünschte nur, gefügiges Werkzeug in den Händen des göttlichen Meisters, eine arme und demütige Dienstmagd Jesu Christi zu sein. Der Name »Arme Dienstmägde Jesu Christi«, den Mutter Maria Katharina in gnadenhafter Fügung ihrer Ordensgemeinschaft gegeben hat, offenbart uns die innere Persönlichkeit und die Spiritualität der Gründerin selbst. Persönliche Armut und Liebe zu den Armen, Einfachheit und Demut und dienende Hingabe an die Mitmenschen um Christi willen sind die wesentlichen Merkmale, die die Frömmigkeit und das Apostolat unserer neuen Seligen auszeichnen. Es werden uns von ihr keine grossartigen Eigenschaften und aussergewöhnlichen Taten berichtet. Sie selber hat schlicht und dennoch eindrucksvoll vorgelebt, was sie von ihren Mitschwestern fordert : »Alle unsere Schwestern müssen Heilige werden - aber verborgene Heilige !« Mutter Maria Katharina ist uns Vorbild besonders durch ihre Treue und Gewissenhaftigkeit in den kleinen, unscheinbaren Pflichten des Alltags und in ihrem Verlangen, in allen Le20 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 290 benssituationen den Willen Gottes zu erfüllen. Ein klarer Blick für das Notwendige und stets hilfsbereite Liebe zum Nächsten verbinden sich bei ihr mit Beharrlichkeit und Entschlossenheit, wenn es gilt, Gottes Gebot und Fügungen anzuerkennen und zu verwirklichen. Der Leitsatz ihres Handelns lautet : »Der heilige Wille Gottes soll und muss geschehen in mir, duieh mich und für mich«. Aus dieser innersten Verbundenheit und Übereinstimmung mit Gottes Wollen und Handeln wird ihr eigenes Wirken und ihr ganzes Leben zu einem immerwährenden Gebet und Lobpreis Gottes. Auch der soziale Dienst ist letztlich für sie Gottesdienst und Mittel zur Heiligung der Welt. Zu der hohen Ehre und Auszeichnung, die die Kirche Mutter Maria Katharina Kasper durch die heutige Seligsprechung erweist, beglückwünschen Wir von Herzen insbesondere alle Schwestern der Ordensgemeinschaft der »Armen Dienstmägde Jesu Christi«. Die Kirche lädt Sie von nun an noch nachdrücklicher dazu ein, dem leuchtenden Vorbild Ihrer seligen Stifterin nachzueifern und ihr geistliches Vermächtnis treu zu wahren. Ebenso herzlich grüssen Wir alle anderen anwesenden Pilger aus Dernbach, dem Geburtsort der neuen Seligen, und aus deren Heimatdiözese Limburg zusammen mit ihrem Oberhirten Mons. Kempf. Wir danken zugleich den Vertretern der staatlichen Behörden für ihre Teilnahme an dieser denkwürdigen Feier, durch die die Kirche das Andenken einer grossen Tochter Ihrer deutschen Heimat ehrt. In inniger Mitfreude empfehlen Wir Sie alle der mütterlichen Fürsprache der neuen Seligen. ALLOCUTIO Ad sacros Burundiae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » . * Chers Frères dans le Christ, En évoquant la vitalité religieuse de votre pays, vous venez de réaffirmer votre volonté de communion avec le Successeur de Pierre et toute votre visite « Ad limina » consolide vos liens avec l'Eglise de Rome. Avec grande joie, Nous vous accueillons et vous remercions de ce témoignage. Nous saluons avec une particulière attention les * Die 6 m. aprilis a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 291 Evêques qui viennent ici pour la première fois, et Mgr Roger Mpungu, qui vient d'assumer la charge que Nous lui avons confiée d'Administrateur Apostolique du diocèse de Muyinga. Soyez tous les bienvenus ! Notre pensée englobe aussi avec vous le cher Mgr Joseph Martin, ancien Evêque de Bururi, qui a consacré toute sa vie à votre cher pays; Nous sommes heureux que vous ayez joint votre démarche à la nôtre pour que ses mérites soient reconnus. En ce temps pascal, notre regard se tourne vers le Christ ressuscité, continuellement présent à son Eglise, après avoir subi l'épreuve de la Passion, et lui insufflant l'Esprit Saint. Manifestement, les progrès étendus et rapides de l'Eglise catholique au Burundi, après quelque soixante-quinze ans d'apostolat missionnaire, sont un signe de cette Présence. Vos compatriotes on su accueillir la foi chrétienne et constituer une Eglise vivante avec les moyens de son rayonnement : catéchuménat, écoles, séminaires. « Que Celui qui a commencé en vous cette belle œuvre en poursuivre l'achèvement », comme le souhaitait l'Apôtre Paul aux chrétiens de Philippes. Les quelques mots que Nous ajoutons n'ont pour but que de souligner vos propres préoccupations et d'encourager vos efforts. La foi chrétienne a donc pris racine rapidement dans le cœur de nombreux fidèles : il s'agit maintenant de l'approfondir toujours davantage. C'est le fruit d'une catéchèse appropriée dont vous avez bien saisi l'importance : elle leur fera mieux comprendre, au regard de leur sensibilité africaine, la merveille du salut du Christ Jésus, et leur permettra de la célébrer et d'en vivre, personnellement et en communauté. Evangéliser, ce n'est pas seulement annoncer ce salut et solliciter des gestes religieux, c'est confronter sans cesse notre vie, nos comportements, nos mentalités, nos projets, à la charte des Béatitudes, aux exigences de l'amour que le Christ attend de ses disciples. C'est une œuvre de longue haleine et, là aussi, Nous encourageons le soin que vous apportez à la formation des consciences. Nous devons témoigner d'une vie nouvelle, que le Christ rend possible et qui s'élève courageusement au-dessus des mœurs de ce monde, comme l'Apôtre des Gentils le souligne à la fin de chacune de ses épîtres. Cette œuvre catéchétique et morale requiert les moyens qui ont le 1 2 1 Cf. 1, 7. 2 Cf. Col 3. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 292 plus de chance de toucher les adultes et les jeunes. Les adultes chrétiens ont besoin d'une formation doctrinale pour rendre compte de l'espérance qui est en e u x et chercher une application efficace de principes sociaux cohérents avec leur foi, sans céder à la tentation d'idéologies et de pratiques étrangères qui ruineraient leur vie chrétienne et l'humanisme de leur vie sociale, car elles sont incapables, malgré leurs promesses, d'assurer un développement intégral et équitable pour tous. Pour les enfants et les jeunes, les écoles catholiques méritent vraiment d'être soutenues, même au prix de certains sacrifices, car, comme le montre l'expérience de beaucoup de pays, elles permettent de réaliser, de façon profonde et constante, une symbiose de la foi et de la culture, à conjuguer avec l'éducation des parents et des communautés chrétiennes. 3 Tout ce que vous faites en particulier pour consolider la compréhension, la paix, la collaboration, la justice, disons l'amour, entre les différentes familles et ethnies burundaises constitue à coup sûr un témoignage spécifiquement chrétien et un service capital pour l'avenir de votre pays. Cette unité doit d'abord briller entre vous, Pasteurs, entre vos prêtres, entre religieux et religieuses, entre vos communautés chrétiennes. Elle est le signe de l'Esprit Saint qui vous a établis gardiens pour paître l'Eglise de Dieu. Elle témoigne de l'originalité des chrétiens. Elle prolonge l'expérience typique de l'Eglise primitive : « Voyez comme ils s'aiment » . Elle est exigée par le bien commun de l'Eglise. Nous nous réjouissons donc de tout ce que vous ferez pour susciter une collaboration fraternelle dans la pastorale. En tenant compte du précieux concours que continuent à vous apporter vos frères étrangers, Nous encourageons les louables efforts que vous faites pour préparer les nombreux pasteurs dont votre Eglise a besoin : prêtres séculiers et religieux. Nous constatons avec joie que la vie religieuse est florissante chez les femmes. C'est un bon signe et une espérance pour l'avenir. Nous savons aussi l'aide de premier plan qu'apportent les catéchistes et les laïcs qui prennent en charge un secteur de l'apostolat : leur formation, leur soutien doivent constituer une part importante du ministère sacerdotal. 4 5 3 Cf. 1 Petr. 3, 15. 4 Cf. Ac 20, 28. s Tertullien, Apologetices, n. 39 PL 1, 471. Acta Pauli Pp. VI 293 Ainsi seront rassemblées toutes les forces vives de l'Eglise au Burundi, pour le progrès religieux et humain de votre peuple, et pour l'exemple qui en résultera en cette partie de l'Afrique. En tous les domaines que Nous avons évoqués, la sollicitude du Saint-Siège, qui vous est manifestée notamment par notre Nonce Apostolique, n'a pour but, vous le savez, que de fortifier cette cohésion, soutenir votre courage, raffermir votre espérance, vous aider en un mot, dans le respect de vos particularités et dans la communion avec l'ensemble de l'Eglise. Nous accompagnons nos vœux paternels d'une particulière Bénédiction Apostolique pour chacun de vous, et Nous l'étendons de tout cœur à vos collaborateurs et à tous vos diocésains. NUNTIUS SCRIPTO DATUS Die ad religiosas et sacerdotales vocationes fovendas a Deoque precibus petendas toto orbe catholico dicato. A tutti i Fratelli e Figli della Chiesa Cattolica! Nel clima della gioia pasquale, che si apre nell'attesa, piena di promesse, della prossima Pentecoste, celebriamo ancora una volta, ormai da quindici anni, la Giornata mondiale di preghiera per le vocazioni. In questo non breve periodo, che coincide con quello del nostro Pontificato, Noi ci domandiamo : quanti « operai della messe »,* quanti (( lavoratori della vigna » sono giunti a sera della loro giornata terrena e si sono presentati al Signore, per render conto della loro opera e per ricevere la ricompensa? Quanti altri ne hanno preso il posto? Certamente molti. Ma i vuoti sono stati tutti colmati? Le nuove leve che s'impegnano nel sacro ministero riescono dappertutto a corrispondere alle necessità spirituali delle crescenti popolazioni? E coloro che già lavorano nei campi molteplici e immensi che il Signore ha affidato alla sua Chiesa, sentono tutti l'amore evangelico, il coraggio cristiano, il fervore apostolico, che sono necessari per adempiere fedelmente, generosamente, efficacemente la loro sublime missione? 2 1 Cfr. Mt. 9, 37 s. ; Lc. 10, 2. 2 Cfr. Mt. 20, l s s . 294 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale v Sono, questi, interrogativi inquietanti, che ci fanno sperimentare e soffrire la nostra pochezza di fronte ad avvenimenti e problemi che sentiamo tanto grandi. Ma il Pastore buono, la cui figura campeggia nella Liturgia di questa Domenica, ci viene incontro e ci tende la mano. Egli conosce le nostre difficoltà ; ha detto infatti che « la messe è mol|a, ma gli operai sono pochi ». Per questo ci invita, anzi ci comanda : « Pregate dunque il padrone della messe che mandi operai nella sua messe ! » . E di questa preghiera Egli stesso ci ha dato l'esempio, poiché, prima di eleggere gli Apostoli, passò la notte in colloquio Col Padre, e al termine dell'Ultima Cena elevò a Lui la sua preghiera sacerdotale. 3 4 5 Sì, il Signore ci ha comandato di pregare, e noi preghiamo. Prega la Chiesa in ogni parte del mondo, unita nella stessa fede e nella stessa invocazione, elevando più fervorosamente, in questa Giornata, la sua supplica universale, che non si interrompe mai. Questa preghiera deve farci comprendere e amare più a fondo quanto il Signore ha voluto dire sul dono esaltante e gioioso della vocazione. Egli ha parlato ai suoi primi chiamati. Ha insegnato loro molte cose. Li ha voluti vicino a sé. Li ha illuminati sulla loro vita e la loro missione, quando ha rivolto ai discepoli il messaggio delle beatitudini, il discorso missionario, ed, in particolare, il testamento sacerdotale, prima della sua immolazione. 6 7 8 9 Ora vorremmo chiedere, soprattutto a voi giovani : Conoscete il pensiero di Gesù al riguardo? In altri termini : conoscete bene le cose per cui pregate? Voi pregate per i Sacerdoti, per i Religiosi, per i Missionari; ma conoscete bene le realtà misteriose e meravigliose del sacerdozio cattolico, della vita consacrata mediante i voti sacri, della dedizione missionaria? Se non conoscete bene queste cose, come potreste amarle, come potreste farle vostre e sentirle quali ideali di vita, a cui restare fedeli per sempre? Ebbene, proprio il testo evangelico odierno ci illumina, con le sue stupende immagini, su questi doni di Dio, e ce li fa comprendere me- 3 Mt. 9, 37-38. 4 Cfr. Lc. 6, 12-13. 5 Cfr. Gv. 17. 6 Cfr. Me. 3, 13 s. 7 Cfr. Mt. 5, l s s . ; Lc. 6, 20 ss 8 Cfr. Mt. 10 9 Cfr. Gv. 13; 14; 15; 16. Acta Pauli Pp. VI 295 glio. Quando Gesù parla del <( pastore » e dell'« ovile », egli presenta se stesso, pastore buono, e presenta la comunità dei credenti, cioè la sua Chiesa, quale ovile aperto ad accogliere tutta l'umanità. Ora, per comprendere il senso e il valore di ogni vocazione, occorre appunto fissare la mente e il cuore su queste due realtà : Cristo e la Chiesa. Qui sta la luce per accogliere, e il sostegno per perseverare nella vocazione profondamente compresa, liberamente scelta, fortemente amata. Guardate a Cristo. Lo diciamo particolarmente a voi, giovani, con paterno affetto e con grande fiducia. Guardate a Gesù di Nazareth, Figlio dell'uomo e Figlio di Dio, Sacerdote sommo del nuovo Popolo di Dio, Pastore eterno della sua Chiesa, che ha offerto la vita per il suo gregge, «assumendo la condizione di servo facendosi obbediente fino alla morte ed alla morte di croce » . Da Cristo proviene, come da pura, divina sorgente, il sacerdozio della Nuova Alleanza : sia quello comune dei fedeli, in forza del Sacramento del Battesimo, sia quello ministeriale, in forza del Sacramento dell'Ordine; da Lui proviene il dono dei « consigli evangelici della castità consacrata a Dio, della povertà ed obbedienza, fondati sulle parole e sugli esempi del Signore » ; da Lui, ancora, il mandato missionario : « Andate e ammaestrate tutte le genti » , per portare la sua verità e la sua salvezza al genere umano « sino alla fine del mondo » . Solo un'intimità vissuta, giorno per giorno, con Lui, in Lui e per Lui può far nascere ed accrescersi in un cuore giovanile la volontà di donarsi irrevocabilmente, senza compromessi né cedimenti, con una letizia sempre nuova e rigeneratrice, alle responsabilità di essere « ministri di Cristo e dispensatori dei misteri di Dio » , come, del resto, quella di perseverare nei crocifiggenti impegni, propri della vocazione cristiana che sorge dal Battesimo e si sviluppa per tutto l'arco della vita. Guardate pertanto a Cristo, sempre, per instaurare con Lui un colloquio decisivo e fedele. 10 u 12 13 14 1 5 1 6 1 7 E inoltre, guardate alla Chiesa. È il gregge del Signore, che Egli ha riunito e che continua a guidare, come Pastore buono e modello 10 Cfr. Gv. 10 passim; Cost. dogm. Lumen Gentium, nn. 6, 9. 11 Cfr. FU. 2, 7-8. 12 Cfr. Cost. dogm. Lumen Gentium, nn. 10, 11. 13 Cfr. ad esempio, ibid., nn. 10, 21, 28. 14 Ibid., n. 43. 15 Mt. 28, 19. 16 Ibid., 28, 20; cfr. Cost. dogm. Lumen Gentium, n. 17. 17 1 Cor. 4, 1. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 296 di ogni pastore. È l'ovile, ehe il Signore ha costruito per accogliere e difendere questo suo gregge; è la famiglia di Dio, dove crescono i suoi figli, in ogni tempo, in ogni nazione. È la Chiesa visibile e spirituale, realtà storica e mistero di fede, Chiesa di ieri, di oggi, di sempre, che, come ha detto il Concilio, (( mira a questo solo : a continuare, sotto la guida dello Spirito Paraclito, Popera stessa di Cristo, il quale è venuto neì mondo a rendere testimonianza alla verità, a salvare e non a condannare, a servire e non ad essere servito » . Per questa Chiesa Gesù ha istituito il suo sacerdozio; in questa Chiesa Gesù ha suscitato la vita consacrata nella professione dei consigli evangelici; a questa Chiesa Gesù ha affidato il compito formidabile dell'impresa missionaria universale. Diciamo, dunque, a voi giovani ed a voi meno giovani : cercate di conoscere meglio queste realtà e queste verità, per amarle di più, per scoprire e vivere la vostra vocazione, per rimanere ad essa fedeli, con la grazia del Signore. Ma dobbiamo anche dire a voi, Pastori d'anime, Religiosi, Religiose, Missionari, Educatori, a voi Teologi, a voi Esperti di spiritualità, di pedagogia e di psicologia delle vocazioni : fate conoscere queste realtà, insegnate queste verità, rendetele comprensibili, stimolanti, attraenti, come sapeva fare Gesù, Maestro e Pastore. Che nessuno, per colpa nostra, ignori ciò che deve sapere, per orientare, in senso diverso e migliore, la propria vita. E concludiamo insieme queste considerazioni rivolgendo a Cristo stesso la nostra umile preghiera : v 1 8 (( Illuminati e incoraggiati dalla tua Parola, ti preghiamo, o Signore, per coloro che hanno già seguito e ora vivono la tua chiamata. Per i tuoi Véscovi, Presbiteri e Diaconi ; ed ancora per i tuoi consacrati Religiosi, Fratelli e Suore; ed ancora per i tuoi Missionari e per quei laici generosi, che operano nei ministeri istituiti o riconosciuti dalla Santa Chiesa. Sostienili nelle difficoltà, confortali nelle sofferenze, assistili nella solitudine, proteggili nella persecuzione, confermali nella fedeltà ! Ti preghiamo, o Signore, per coloro che stanno aprendo il loro animo alla tua chiamata, o già si preparano a seguirla. La tua Parola li illumini, il tuo esempio li conquisti, la tua grazia li guidi fino al traguardo dei sacri Ordini, dei voti religiosi, del mandato; missionario. Per tutti loro, o Signore, la tua Parola sia di guida e di soste18 Cost. past. Gaudium et Spes, n. 3. Acta Pauli Pp. VI 297 gno, affinché sappiano orientare, consigliare, sorreggere i fratelli con quella forza di convinzione e di amore, che Tu possiedi e che Tu solo puoi comunicare ». Confidando nell'azione di Dio, « che suscita in noi il volere e l'operare secondo i suoi benevoli disegni » , impartiamo di gran cuore a tutti e, in particolare, a quanti si preparano nella preghiera e nello studio a collaborare più direttamente all'annuncio evangelico, la Nostra confortatrice Benedizione Apostolica. 1 9 o Dal Vaticano, il I Febbraio dell'anno 1978, decimoquinto del Nostro Pontificato. PAULUS PP. VI 19 Cfr. Fil. 2, IS. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 298 ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulis quae sequuntur Ecclesiis Pastores designavit. Videlicet : Die 31 Ianuarii 1978. — Metropolitanae Ecclesiae Pampilonensi, cui adnexa est administratio dioecesis Tudelensis, Exc.mum P. D. Iosephum Mariam Cirarda Lachiondo, hactenus Episcopum Cordubensem. — Metropolitanae Ecclesiae Granatensi Exc.mum P. D. Iosephum Méndez Asensio, hactenus Archiepiscopum Pampilonensem. — Cathedrali Ecclesiae Iacensi R. D. Ioannem Angelum Belda Dardiñá, Promotorem Iustitiae apud Ecclesiasticum Tribunal Flaviobrigensis dioecesis. Die 1 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Aesinae Exc. P. D. Ansgarium Serfilippi, hactenus Episcopum titularem Maxulitanum. Die 6 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Blandanae R. D. Michaelem Petrum Mundo, e clero Camdensi, Vicarium Episcopalem in dioecesi Iataiensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Benedicti Dominici Coscia, O. F. M., Episcopi Iataiensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Urusitanae R. D. Celsum Iosephum Pinto da Silva, e clero S. Sebastiani Fluminis Ianuarii, in eadem archidioecesi Vicarium "Episcopalem, quem deputavit Auxiliarem Em.mi P. D. Eugenii S. R. E. Cardinalis de Araújo Sales, Archiepiscopi S. Sebastiani Fluminis Ianuarii. Die 9 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Pauzerensi R. P. Generosum Camina, curionem ecclesiae cathedralis Davaënsis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Antonii Mabutas y Lloren, Archiepiscopi Davaënsis. Sacra Congregatio pro Episcopis 299 — Titulari episcopali Ecclesiae Thibiucensi R. D. Nestorem Cariño, curionem paroeciae vulgo Tabaco, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Tbeotimi Pacis, Episcopi Legazpiensis. Die 15 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Friburgensi Exc.mum P. D. Ansgarium Saier, hactenus Episcopum titularem Rubicensem. Die 16 Martii. — Cathedrali Ecclesiae JSTemausensi Exc.mum P. D. Ioannem Cadilhac, hactenus Episcopum titularem Segermitanum. Die 20 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Fertiliensi Exc.mum P. D. Stephanum Cardoso de Avelar, O. P., hactenus Praelatum SS.mae Conceptionis de Araguaia. Die 21 Martii. — Titulari archiepiscopali Ecclesiae Mitylensi Exc. mum P. D. Maurilium Georgium Quintal de Gouveia, Auxiliarem Em.mi P. D. Antonii S. R. E. Cardinalis Ribeiro, Patriarchae Lisbonensis, hactenus Episcopum Sebanensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Dusensi R. P. Norbertum Calméis, qui est Abbas Generalis Candidi et Canonici Ordinis Praemonstratensis. Die 30 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Pactensi R. D. Carmelum Ferraro, e clero Ragusiensi, parochum basilicae S. Ioannis Baptistae in urbe Victoria. — Praelaturae Pompeianae Exc.mum P. D. Dominicum Vacchiano, hactenus Episcopum Cassanensem. Die 31 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Formosae Exc.mum P. D. Dantem Sandrelli, hactenus Episcopum titularem Germaniensem in Dacia et Auxiliarem eiusdem dioecesis. — Cathedrali Ecclesiae Cervi Lusci Exc.mum P. D. Marium Picchi, e Societate S. Francisci Salesii, hactenus Episcopum titularem Horaeensem et Auxiliarem archidioecesis Platensis. Die 8 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Aliphanae R. D. Angelum Campagna, pro vicarium generalem Salernitanae archidioecesis. — Cathedrali Ecclesiae Caiacensi R. D. Angelum Campagna, pro vicarium generalem Salernitanae archidioecesis. — Praelaturae Aquaevivensi Exc.mum P. D. Salvatorem Isgro, Episcopum Gravinensem et Praelatum Altamuranum. Die 13 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Texcocensi Exc.mum P. D. Magín Torreblanca, hactenus Episcopum titularem Assayensem et Auxiliarem dioecesis Texcocensis. 300 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale — Titulari episcopali Ecclesiae Casensi Calanensi R. D. Aloisium Reynoso Cervantes, secretarium cancellarium Curiae metropolitanae archidioecesis Mexicanae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi de Iesu Tirado Pedraza, Archiepiscopi Monterreyensis. Die 15 Aprilis. — Titulari Episcopali Ecclesiae Apisanensi R. P. Iulium Terrazas Sandoval, e Congregatione Sanctissimi Redemptoris, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Georgii Manrique Hurtado, Archiepiscopi Pacensis in Bolivia. SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE DECRETA I DARUENSIS De finium certiore definitione Per Litteras Apostolicas « Qui per electionem », Summus Pontifex Ioannes Pp. XXIII, v. m., die decima sexta mensis Iulii anno Domini MCMLix circumscriptionem missionariam Daruensem, in Papua Nova Guinea erexit, postea, vigore Constitutionis Apostolicae « Laeta incrementa » , die decima quinta mensis Novembris anno Domini MCMLXVI a Summo Pontifice feliciter regnante ad gradum dioeceseos elevatam, uti Ecclesiae Metropolitanae Portus Moresbiensis suffraganeam. Cum adhuc quaedam adsint dubia circa limites huius dioecesis Daruensis, Sacrum Consilium Christiano Nomini propagando, auditis quorum interest, virtute facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Provi- Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 301 dentia Pp. VI tributarum, praesenti Decreto tota hodierna civilis provincia vulgo dicta (( Western Province » ad dioecesim Daruensem in perpetuum adsignat. Praesentibus valituris perinde ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die decima quarta mensis Martii anno Domini MCMLXXVIII. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L. © S. Titianus Scalzotto, Sub Secretarius II SEGUENSIS - MOPTIENSIS De cuiusdam territorii a dioecesi Seguensi ad Moptiensem translatione. Cum ad bonum animarum provehendum expostulatum sit ut territorium districtus civilis, vulgo « Cercle de Tenenkou », in Malia, usque adhuc ad Dioecesim Seguensem pertinens, a memorata Dioecesi abstrahatur et Dioecesi Moptiensi uniatur, Sacrum Consilium Christiano Nomini propagando, auditis favorabilius eorum, quorum interest, votis, vigore specialium facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI tributarum, oblatis precibus obsecundare censuit. Qua de re haec Sacra Congregatio statuit ut territorium supra memoratum a Dioecesi Seguensi separetur atque Dioecesi Moptiensi adscribatur, praesensque ad rem Decretum confici et expediri iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die quarto mensis aprilis, anno Domini MCMLXXVIII. AGNELLUS L. m Card. Rossi, Praefectus s. © D . S. Lourdusamy, a Secretis 302 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulis quae sequuntur Ecclesiis Pastores designavit. Videlicet : Die 30 Ianuarii 1978. — Archiepiscopali Ecclesiae Goanae et Damanensi promovit Exc.mum P. D. Radulfum Nicolaum Gonçalves hucusque Episcopum titulo Eapidensem atque eiusdem Archidioecesis Administratorem Apostolicum. — Cathedrali Ecclesiae Quilonensi elegit R. D. Iosephum G. Fernandez, episcopalis curiae cancellarium. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae, Lodwarinae nominavit R. P. Ioannem Christophorum Mahon, Societatis Sancti Patricii pro Missionibus ad Exteros sodalem, hucusque Praefectum Apostolicum eiusdem territorii. — Titulari episcopali Ecclesiae Bararitanae praeposuit R. D. Michaelem Augustine, e clero archidioecesis Pondicheriensis et Cuddalorensis, rectorem Bangalorensis Regionalis Seminarii, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi D. P. Rayappa Arulappa, Madrapolitani et Meliaporensis Archiepiscopi. Die 27 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Mombasaënsi promovit R. D. Nicodemum Kirima, archidioeceseos Nairobiensis sacerdotem, rectorem Sancti Thomae Theologici Nationalis Seminarii. — Cathedrali Ecclesiae Kisumuensi nominavit R. D. Zachaeum Okoth, e clero eiusdem dioecesis, Seminarii Philosophici Nationalis Sancti Augustini rectorem. — Cathedrali Ecclesiae, nuper erectae in Kenia, Kakamegaënsi praefecit Exc. P. D. Philippum Sulumeti, hactenus Episcopum Kisumuensem. — Cathedrali Ecclesiae, noviter erectae in Imperio Africae Centralis, Buarensi praeposuit R. P. Armandum Humbertum Gianni, Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum sodalem, Regularem Superiorem, curionem atque centri ad Christianae doctrinae institutionem directorem. — Cathedrali Ecclesiae, nuper erectae in Africa Australi, Klerkpolitanae R. P. Danielem Alfonsum Verstraete, Congregationis Missiona- Sacra Congregatio pro Causis, Sanctorum 303 riorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae sodalem, hucusque Praefectum Apostolicum eiusdem territorii. — Titulari episcopali Ecclesiae Amidarsensi elegit B. P. Raphaelem Arcadium Bernal Supelano, Congregationis Sanctissimi Redemptoris socium, Superiorem Provinciae Bogotensis Ordinis Provincialem, quem constituit vicariatus Sibundoyensis Vicarium Apostolicum. — Titulari episc. Ecclesiae Buxentinae elegit R. P. Dominicum Khumalo, Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae sodalem, archidioecesis Durbanianae Episcopalem Vicarium, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Dionysii Eugenii Hurley, Durbaniani Archiepiscopi. SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM DECRETA I ROMANA Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Iosephinae Vannini, fundatricis Congregationis Filiarum S. Camilli. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Ecclesiae divitiae parvuli, pauperes, infirmi sunt, in quibus Christus mire est praesens, qui dixit : Quamdiu fecistis uni de his fratribus meis minimis, mihi fecistis [Mt. 25, 40). Haec fides innumerorum discipulorum caritatem urgere non destitit, ut viribus totis impenderent et superimpenderentur ad humiliora Corporis Christi membra suscipienda, sublevanda, reficienda, curanda, sua ipsorum vita Apostoli effatum repetentibus : « Quis infirmatur et ego non infirmor? » (2 Cor. 11, 29). Nihil illis grave, nihil durum amore movente iam factum est, persuasum cum haberent se in pauperibus et debilibus Christum ipsum 304 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et diligere eique servire, qui dixit : « Qui suscipit unum parvulum talem in nomine meo, me suscipit » (Mt. 18, 5). .• . His Christi discipulis, quorum lex vitae caritas fuit, Dei Famula Iosephina Vannini accensenda est, humilis pauperum et infirmorum in fide serva. Romae, parentibus Angelo et Annuntiata Papi die 7 Iulii anno 1859 nata, die sequenti sacro regenerationis sacramento in templo Sancti Andreae v. delle Fratte cum Christo in Ecclesia coniuncta est, nominibus Iudith,-Agatha, Adelaide donata. Patre et matre puellula adhuc orbata, septem annos nata in conservatorium a Torlonia nuncupatum, recepta est, ubi ad annum usque vigesimum primum permansit, ad sacram Confirmationem et primam Eucharisticam communionem ibi d. 19 Martii a. 1879 admissa, Filiabus Caritatis Sancti Vincentii a Paulo moderantibus, quas, Dei instinctu acta, post ludimagistrae obtentum in loco Massa Carrara diploma, secuta est. Congregationis Filiarum novitiatum Senis ingressa est a. 1883, at bimestri vix exacto, ad saeculum redire debuit, valetudinis haud firmae causa incertaque manente vocatione. At, post annum, iterum Senas reversa est et ad novitiatum rursus admissa, quo emenso tamen ad sacra vota nuncupanda probata non fuit. Ea in incerta condicione, habitu et animo Filia caritatis, in Instituti sedibus locorum v. Livorno et Bracciano infantibus assistendis operam impigram praestitit, donec die 25 Iunii a. 1888, valetudinis iterum et haud aptae indolis, ut dicebatur, causa, definitive demissa est. Quod tamen ruina humana ratione videbatur, mirus fuit Providentiae lusus, Deo disponente ut Filia caritatis vere caritatis Mater fieret. Itaque, vita per triennium apud Sorores SS.mi Sacramenti in via dei Riarii in Urbe exacta, mense Decembri a. 1891, Dei Servum Aloisium Tezza, e Ministrorum Infirmorum Ordine sodalem, obvium habuit, quo suadente et ducente, post diutinas effusas preces et maturam deliberationem in consilium venit antiquas restaurandi Sancti Camilli Ordinis tertiarias, unde opera Dei Famulae nova exsurgere debebat religiosarum familia, quae in nosocomiis privatisque in domibus aegrotis assisterent, maternas curas iisdem adhibentes eosque ad caelestia trahentes. Die 19 Martii a. 1892 Romae una cum duabus sociis habitum Filiarum Sancti Camilli Iudith suscepit, novo etiam accepto nomine Maria Iosephina. Probationis exacto tempore, anno 1895, in sollemnitate Immaculatae Deiparae Conceptionis, per vota perpetua aeternum caritatis pactum cum sponso Christo firmavit, humiliora eiusdem Corporis Mystici membra curanda in haereditatem recipiens, quae in spiritu sancti Camilli impense dilexit et venerata est, ipsius Christi Iesu imaginem in eis perspiciens. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 305 Non faciles fuere primi novae Institutionis gressus, Deo sic disponente, qui dilectos sibi famulos velut aurum in fornace probat (cfr. Sap. 3, 6). Iosephina, quae inde ab initio mater Sororum constituta fuerat et anno 1895 generalis superiorissa electa, moderante, humilis sodalitas altiores radices agere potuit, brevique per Italiam, Galliam, Belgium et Argentinam diffundi, ac tandem die 21 Iunii a. 1909 ut Congregatio iuris dioecesani Romae, a Cardinali Vicario, recognosci. Dei Famula, mira fortitudine praedita, Dei fisa auxilio, impenso et magnanimo in pauperes et aegrotos acta amore, sui prorsus immemor, de doloribus medendis, sublevandis, curandis cogitabat, Alias operibus potius quam verbis praecedens. Christi sacrificium in oratione, praesertim liturgica, contemplari non poterat, quin statim ad auxilium et servitium pauperibus et infirmis ferendum urgeretur. In hoc ut libere incumbere valeret, et supremum Instituti regimen derelinquere pro posse enisa est, filiabus tamen renitentibus, quae matrem Regulam ad vivum expressam considerabant, virtutum specimen, quibus et ad Deum elevabat, et fraternam compaginem roborabat, et ad humiliora pro fratribus ministeria obeunda trahebat. Ad ultimum usque, quamvis corde graviter laboraret, labori sibi commisso institit, filiabus ad Regulae observationem adhortata et sacramentis iterum atque iterum recreata, sancte, ut vixerat, die 23 Februarii anno 1911 defuncta est. Fama vero sanctitatis, quae Servam Dei inter vivos dum degeret, circumfudebat, latius post eius obitum diffusa est. Quapropter instructus est annis 1955-1956 apud Urbis Vicariatum processus ordinaria potestate super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, necnon et super scriptis et super cultu eidem Famulae Dei non praestito ; per rogatorias litteras canonicae inquisitiones peractae sunt anno 1956 in Curiis ecclesiasticis Bonaerensi et Cameracensi Romamque rite transmissae. Plurimae interea litterae sive a Patribus Cardinalibus, sive ab Episcopis sive a supremis religiosorum Moderatoribus aliisque illustribus ecclesiasticis laicisque viris ad Summum Pontificem missae sunt Causae Servae Dei introductionem postulantibus. Servatis itaque omnibus de iure servandis, Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis Servae Dei perpensis, die 22 Martii anno 1961 decretum edidit, probante Ioanne Papa XXIII, ut ad ulteriora procedi posset in ipsius Causae itinere. Quapropter, instante Rev.do P. Brunone Brazzarola, Ordinis Clericorum Regularium Ministrantium Infirmis, huius Causae legitimo po21 - A. A. S. 306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale stulatore, habitus est die 10 mensis Maii a. 1977 Congressus Peculiaris, qui vocatur, Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum, quem excepit, die 6 Decembris eodem anno, Congregatio Peculiaris Cardinalium, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Franciscus Carpino, Causae ponens seu relator, dubium posuit disceptandum : An introducenda sit Causa Servae Dei Iosephinae Vannini, in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et iidem Patres Cardinales adfirmando responderunt, si Summo Pon tifici-placuisset. Facta denique de praemissis omnibus per subscriptum Cardinalem Praefectum Summo Pontifici Paulo VI relatione, Sanctitas Sua responsum Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratum habuit et confirmavit, Causam videlicet Servae Dei Iosephinae Vannini esse introducendam. Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 15 Decembris A. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis II VICENTINA Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Iosephi Ambrosini, Sacerdotis saecularis. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit (( Volo sanctus fieri, et adeo sanctus ut et alios sanctificare valeam )). Quod Dei Famulus Iosephus Ambrosini, sacerdos, ardenter concupivit sibique efficaciter inde ab adulescentia proposuit, in rem de die in diem deducere fideliter enisus est, dira qua laboravit infirmitate vires augescente ad divinae voluntatis adimpletionem, quam perfectionis summam semper tenuit. Iosephus die 4 Februarii anno 1889 in oppido vulgo Soave, dioeceseos Veronensis, parentibus Paulo Aloisio Ambrosini et Maria Anna Verzini, natus est, eodemque die, morte imminente, ab ostetrice baptizatus, die 12 Februarii, deinde, periculo superato, sacris ritibus in Ee- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 307 clesia perfectis. Per sacram Confirmationem Spiritus sigillo, die 3 Decembris a. 1894, roboratus, pueritiam humiliter egit, ad pietatem domi, ad prima autem studia publicis in scholis institutus. Ad locum San Bonifacio, intra fines dioeceseos Vicentinae, a. 1899 una cum sua familia cum domicilium transtulisset, ibidem et litterarum ludis operam dare incepit, quos in seminario Vicentino annis 1903-1904 complere valuit. Seminarium tamen, patre ecclesiasticae filii vocationi contrario cogente, relinquere debuit, studia Veronae, publico in lycaeo cum laude perficiens. Magna et diutina ei subeunda fuit lucta ut sacerdotali respondere posset vocationi, parentibus obsistentibus, qui unicum ex duodecim superstitem filium, nominis et generis continuatorem cupiebant. Dei Famulus, summa semper in Deum spe suffultus, quin aliquid de sueto laetitiae cum omnibus, familiaribus prae primis, more demitteret, orationem pressius adhibuit, donec, vicus difficultatibus a. 1907 seminarium Vicentinum ingredi potuit, ibique a. 1908 ad Ordines minores promoveri. At, paulo post, militiae Veronae inscriptus est, ubi consuetudine Servi Dei Ioannis Calabria, sacerdotis, usus, eius domum v. dei Buoni Fancìulli frequentare in deliciis habuit. Pleuritis morbum cum superasset, tandem mense Martio a. 1911 ad Vicentinum seminarium regressus est, brevique ad subdiaconatum, ad diaconatum et, die 30 Iulii a. 1911, ad presbyteratum in cathedrali templo assumptus est. Spiritu Christi et apostolicae sanctitatis ardore refertus, ministerium sacerdotale in paroecia loci v. Arzignano obeundum ex oboedientia insumpsit, magno animi ardore, corpore etsi prae debilibus viribus renitente, in pauperes et aegrotos invisendos, solandos, sacramentis reficiendus, sui prorsus immemor, incumbens. Laetitiam cum ex vultus dulcedine praeseferret, impensaque caritate in omnes notatus cum videretur, carissimus fidelibus inde a primis ministerii gressibus exstitit, qui iuvenem sacerdotem Santino vulgo vocitabant ac venerabantur. At non diu sui in apostolica donatione perseverare potuit Dei Famulus. Pulmonum tabe correptus, ad suos valetudinis recuperandae causa, mense Aprili a. 1912, reverti coactus est. Viribus aliquantulum succres c e n t i s , Veronam concessit, apud Servum Dei Ioannem Calabria sacerdotalis sanctitatis fervorem augere cupiens. Morbo tamen iterum ingravescente, peregrinatione ad B. Mariae Virginis sine labe conceptae apud Lapurdense specum ad piae mortis gratiam petendam facta, post trimestre in valetudinario loci v. Sondalo exactum, die 31 Martii anno 1913, apud familiares in oppido v. Tillanuova di San Bonifacio piissime de hoc mundo migravit ad Patrem. 308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Vere consummatus in brevi, explevit tempora multa (Sap. 4, 13). Humilem admodum gessit vitam, eamque infirmitatibus plenam, quod tamen spiritus ardorem in Dei Famulo mire confirmavit et auxit, quippe qui unum semper prae omnibus in votis haberet, ut scilicet Dei voluntatem semper adimpleret. Mystica non est passus; mira haud peregit; facinora grandia non patravit. At omnia sibi commissa oflicia propter unum Deum exsecutus est, magna fide iugiter in omnibus actus, quam oratione, vehementi Sanctissimae Eucharistiae cultu, filiali in Deiparam devotione alebat. Sacerdos et victima ex Dei voluntate factus, crucem aequo tulit animo et portavit, persuasum sibi habens per sui martyrium communicare Christi passionibus posse (cfr. 1 Petr. 4, 13) et adimplere quae desunt Passionum eius, pro eius corpore, quod est Ecclesia (cfr. Col. 1, 24). Mirae patientiae exempla ad meliorem vitam nonnullos, qui cum Servo Dei conversati essent, adduxerunt, virtutum famam illius qui Santino vulgo appellabatur, confirmando. Super fama sanctitatis vitae Servi Dei Iosephi Ambrosini instructus est annis 1958-1960 apud Curiam dioecesanam Vicentinam processus ordinarius informativus atque adornati sunt ibidem processus super scriptis eidem Famulo Dei tributis atque super cultu liturgico eidem non praestito, Romamque sunt transmissi. Interim plurimae litterae cardinalium, episcoporum, moderatorum ordinum religiosorum, parochorum necnon virorum in civili dignitate constitutorum ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus introductio Causae beatificationis apud Sedem Apostolicam postulabatur. Servatis itaque omnibus de iure servandis, Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis Servi Dei perpensis, ad ulteriora procedi posse edixit die 8 mensis Iulii anno 1965. Quapropter, instante Rev.do P. Laurentio Ceresoli, Congregationis Sacerdotum a Sacro Corde Iesu, postulatore legitime constituto huius Causae, habitus est, die 21 Iunii anno 1977, Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, quem secuta est, die 6 mensis Decembris eodem anno, Congregatio Peculiaris Cardinalium, in qua Em. mus ac Rev.mus Cardinalis Marius Nasalli Rocca di Corneliano, Causae ponens seu relator, dubium discutiendum posuit : An introducenda sit Causa beatificationis in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et Patres Cardinales, omnibus mature perpensis, adfirmando responderunt, nimirum Causam esse introducendam, si Summo Pontifici placuisset. Facta postmodum de hisce omnibus, die 15 eiusdem mensis Decem- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 309 bris, Summo Pontifici Paulo VI per subscriptum Cardinalem relatione, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 15 Decembris A. D. 1977. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis III DERTHONEN. Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Aloisii Orione, sacerdotis fundatoris Congregationum Filiorum Divinae Providentiae et Parvarum Sororum Missionariarum a Caritate. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia, Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. « Nihil in mundo nisi fratrum nostrorum animas conspicere ac diligere : animas puerorum, pauperum, peccatorum, iustorum, dissolutorum, paenitentium, divinae voluntati Ecclesiaeque rebellium; animas virginum simplices, castas, angélicas; animas sensuum tenebris devinctas, in carnis turpitudines delapsas, nequitia túmidas, auri potentiaeque ávidas, superbia plenas, seipsas dumtaxat spectantes ; animas errantium, qui viam quaerunt, maerentium qui refugium solaciumque cupiunt ; animas condemnatorum desperatione clamitantium ; animas dulcedine veritatis perfusas : hasce omnes animas Christus dilexit, pro eisdem mortuus est easque omnes amplectitur et in transverberato suo corde salvas esse percupit ... Pone me, Domine, ad ostium inferni, ut, te miserente, claudam. Fac, Domine, ut meum pro animarum salute, omnium animarum, absconditum martyrium sit mihi paradisus, maxima beatitudo. Animas, animas diligam ! Meam vitam lacrimis ac sanguine descriptam 310 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale volo ... » (Ex scriptis Servi Dei ALOISII ORIONE : Positio super virtutibus, vol. III, p. 1034, § 2821). Aptiora hisce verba a perinsigni Dei Famulo Aloisio Orione anno paene ante obitum, divino sane instinctu ex cordis abundantia prolata, invenire quis haud possit ad ipsius caritatem multam nimis dicendam. Re quidem vera praestantissimo huic Dei viro caritas veluti motor fuit, qui eiusdem pedes et manus, oculos et aures, intellectum, praesertim, et cor movit (S. A U G . , in Epist. I Io., 7, 10; PL 39, 2034) ad multiplicia opera patranda,^videlicet : domus pro opificibus, orphanotrophia, scholas, collegia, convictus, colonias ruricolas, asceteria pro eremitis, templa, paroecias, aedes pro invalidis pauperibus, officinas typographicas et alias pias institutiones non solum in Italia, sed in diversis quoque Europae regionibus nec non in longinquis etiam terris Americae Septentrionalis et Meridionalis, quae tanti Dei Servi famam late collustrant. Is in humillimo pago Ponteeurone, Derthonensis dioeceseos, ex pauperibus prorsus sed honestis piisque parentibus, patre Victorio Orione, ad vias lapidibus sternendas addicto, et matre Carolina Feltri, legitimis coniugibus, die 23 Iunii a. 1872 natus est, ac postridie in paroeciali ecclesia S. Mariae Assumptae baptizatus, nomine accepto Aloisii. Septimum aetatis annum agens, die nempe 26 Octobris a. 1879 Sacro Chrismate linitus est, ac parum postea primum ad Sacram Synaxim accessit. Elementaribus scholis in natali pago peractis, a. 1885, tredecim annos natus, adspirantatum Fratrum Minorum in urbe Voghera ingressus est, e quo autem post annum, gravis morbi causa, egredi et paternam domum reverti coactus est. Mense vero Octobri insequentis anni 1886 in percelebre oratorium Taurinense a S. Ioanne Bosco fuit admissus, ibique Beatum Michaelem Rua a confessionibus habuit atque animi moderatorem, sub cuius ductu, aetate quattuordecim annorum votum emisit castitatis et in virtutum semitam tam alacer cucurrit, ut superioribus, magistris ac condiscipulis fuerit carissimus. Tribus post annis oratorium Salesianum reliquit et autumno a. 1889 seminarium Derthonense inivit, ubi pietate, studiis philosophicis et theologicis nec non disciplinae observantia praecelluit. Ad hoc ut expensas studiorum sibi compararet, ob suorum parentum inopiam, munere ostiarii in cathedrali Derthonensi fungebatur. Anno 1892, exemplo S. Ioannis Bosco, oratorium festivum, S. Aloisio dicatum, pro puerorum christiana institutione constituit, anno vero insequenti in quodam eiusdem civitatis suburbio aptam domum, Ordinario Derthonensi, Hygino Bandi, bene- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 311 dicente, fundandam curavit pueris pauperibus excipiendis, qui sacerdotes fieri cuperent; quae domus primum fuit parvum germen illius magni Operis (( Piccola Opera delia Divina Provvidenza » nuncupati, a Dei Servo postea conditi. Die 13 Aprilis a. 1895, viginti tres annos natus, ad Presbyteratum fuit promotus ac ministerio pastorali, praedicationi praesertim et audiendis confessionibus maximo animi ardore et usque ad virium debilitationem vacavit. Interea praefati Operis Divinae Providentiae fundamenta iacebat, cum, Ordinarii Derthonensis licentia, quosdam seminarii alumnos, quos inter Servus Dei Carolus Sterpi, qui fuit primus Famuli Dei in Congregatione moderanda successor, selegit ac secum apte instituit. Novae Congregationis, cuius finis esset Ecclesiae et Summi Pontificis honorem, amorem et venerationem excitandi ac promovendi exercitio operum misericordiae et cura vocationum sacerdotalium, canonica approbatio a praefato Ordinario die 21 Martii a. 1903 concessa est. Postea, ad hoc ut Religiosorum sodalium, ministerio verbi et operum caritatis addictorum, necessitatibus materialibus subveniret, Dei Famulus alteram mulierum Congregationem fundavit «Piccole Suore Missionarie della Carità » nuncupatam. Cui vero anno 1927 peculiarem ramum addidit Sororum caecitate laborantium, quae SS. Eucharistiam, erga quam ipse Dei Servus incensissima pietate exardescebat, indesinenter adorarent. Plures utriusque Congregationis religiosas domus non solum in Italia sed in non paucis quoque Europae et etiam Americae locis, divina dumtaxat Providentia confisus erexit. Bis oceanum transfretavit regiones Chilienses, Uruquarianas, Brasilienses, Argentinas visitaturus, ut pauperes et infirmos quamplurimos sublevaret ac sodales suarum Congregationum in caritatis exercitatione confirmaret. Summi Pontifices Dei Famulum, ob eius eximias virtutes et operosissimum zelum magni habuerunt ac privilegiis etiam cumulaverunt. Sanctus Pius X, qui singulari animi affectu et aestimatione eundem prosequebatur, munus eidem commisit Vicarii Generalis Messanae annis 19091912, ubi graves prorsus adversitates forti animo tulit. Perplures etiam cardinales et episcopi, nec non civiles quoque perillustres Italiae viri suam admirationem atque affectionem Dei Famulo patefacere non dubitaverunt, siquidem, praeter eiusdem sublimes virtutes, plura etiam egregiaque facinora ab eodem patrata conspiciebant. Varia inter facinora peculiari sane est mentione digna Aloisii Orione strenua actuositas 312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale occasione terrae motuum, qui a. 1908 Siculas et Calabras, anno vero 1915 Marsicanas regiones everterunt. Tunc, etenim, vastatas regiones die noetuque impigre peragravit, subsidia cursitans laturus, orphanos collecturus, maerentes consolaturus, cibos ac vestes, nomine et auctoritate tum Ecclesiae cum etiam Status sapienter distributurus. Tantam inde sibi comparavit publicam laudem, ut Italiae gubernatores statuerint, gratitudinis et encomii causa, eum peculiari honore aurei Numismatis insigniri, quod ipse tamen, pro sua humilitate, in favorem Episcopi Marsorum recusavit. Nec minorem ostendit Dei Servus caritatem cum prudenti zelo coniunctum erga sacerdotes modernisticae doctrinae adhaerentes, quos ad bonam frugem reducere totis viribus adnixus est. Praeterea de unitate etiam inter christianos redintegranda maximopere fuit sollicitus, quare domus religiosas in orientalibus plagis, suos sodales mittendo, fundavit. Quoniam quidem sacerdos Aloisius Orione erat Deo acceptus, necesse fui ut tentatio eum probaret (cfr. Tod. 12, 13) : etenim aerumnae permultae, contumeliae et calumniae eidem non defuerunt, quae invictum tamen eius animum in Deo semper confisum, flectere non valuerunt. Diuturnis tandem laboribus, itineribus, vigiliis, ieiuniis ac morbis etiam fractus, die 9 Februarii a. 1940, sexaginta octo annos natus, repentino cordis ictu fuit correptus, a quo vix se recreavit. Consodalium, medici, et suorum Institutorum Visitatoris Apostolici Abbatis Emmanuelis Caronti, suasionibus accedens, recuperandae valetudinis causa, Remopolim in domum suae Congregationis se contulit. Ibi autem die 12 Martii eiusdem anni, subitaneo ictu perculsus, nomen Iesu, quod saepissime in ore vivens habuerat, ter magna cum pietate proferendo, animam suam Domino reddidit. Illius obitus vulgato nuntio, tam ingens populi concursus ad spolia visenda in urbe Remopolitana et etiam Ianuae et Mediolani, ubi harum civitatum desiderio civium pretiosum feretrum aliquantulum constitit, et praesertim in civitate Derthonensi concurrit, ut potius triumphum dixeris quam funus. Eaedem vero exuviae in templo B. M. V. vulgo (( della Guardia » nuncupato, quod Dei Servus pro sua in Deiparam pientissima devotione exstruxerat, tumulatae fuerunt. Servi Dei diuturni laboris ac multiformis actuositatis copiosissimi fructus ex eiusdem spirituali vita, veluti e fonte, ducebant originem, cum esset ille per fidem vivam, spem inconcussam et ardentem caritatem Deo intime coniunctus. Itaque presbyter Aloisius Orione exstat exemplar actuosi apostolatus sacerdotalis, ac simul vitae in Deo cum Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 313 Christo absconditae (Col: 3, 3). Cunctam insuper navitatem exercita vit Dei Famulus spiritu communionis ecclesialis et hierarchicae ductus, humilitate scilicet atque oboedientia responsabili exsequendo « quae a Summo Pontifice et a proprio Episcopo necnon ab aliis superioribus » sibi praecipiebantur vel commendabantur (Conc. Vat. II, Decretum Presbyterorum Ordinis, 15). Aptissimus igitur et Ecclesiae hac nostra aetate omnino accommodatus est spiritualis nuntius a Dei Famulo Aloisio Orione sacerdotibus et religiosis transmissus. Sanctitatis fama, qua vivens inclaruerat, in dies percrebrescente eaque caelestibus confirmata signis, factum est ut Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem tribuendis agi coepta sit. Post igitur processus ordinaria auctoritate in Curia Derthonensi, et per rogatorias litteras Romae, Ianuae et Mediolani, constructos, editoque decreto super scriptis eidem Servo Dei tributis, Ioannes Papa XXIII commissionem introductionis Causae d. 29 Martii a. 1963 sua manu signavit. Deinde, in Curiis ecclesiasticis Derthonensi et Messanensi, annis quidem 1964-1967, processus apostolica potestate adornati sunt super virtutibus in specie ; de omnium autem harum inquisitionum iuridica valididate decretum exiit die 24 Aprilis anno 1970. Facta autem dispensatione super praescripto canonis 2101 C.I.C., instituta est quaestio super virtutibus in specie praedicti Servi Dei, et quidem primum, die 7 Iunii anno 1977, in Congressu Peculiari, qui vocatur, Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; postea vero, die 22 Novembris eodem anno, ponente seu relatore Rev.mo Domino Pericle Felici, in Congregatione Plenaria Patrum Cardinalium. Et omnes proposito dubio num Servus Dei théologales necnon et cardinales virtutes eisque adnexas heroum in modum exercuisset, adfirmantes responderunt. De praemissis omnibus certior factus, per infra scriptum Cardinalem Praefectum die 15 insequentis mensis Decembris, Summus Pontifex Paulus VI responsum Patrum Cardinalium ratum habens, mandavit ut Decretum super heroicis virtutibus Servi Dei appararetur. Quod cum rite factum esset, Sanctitas Sua, hodierno die ad se accitis Cardinalibus subscripto Praefecto atque Pericle Felici, Causae ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque de more con vocandis, iisque adstantibus edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Pru- 314 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico Servi Dei Aloisii Orione, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die 6 Februarii A. D. 1978. Conradus Card. Bapile, Praefectus L. B S. © Iosephus^Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA DECRETUM Pontificium Institutum Philosophicum, in Theologica Facultate Universitatis Studiorum Salisburgensis vigens, « Ad instar Facultatis » constituitur. Philosophicorum studiorum momentum ac promotio necessaria evincuntur, sive ad aptius intellegendas definiendasque quaestiones de Deo, de homine et de mundo, absolutos valores metaphysicos paenitius perscrutando in clarioremque lucem ponendo ; sive ad scitius illustrandas hominis naturam atque condicionem, de quibus variae scientiae tot tantaque nova ac delicata problemata christianae fidei et conscientiae in dies proponunt ; sive denique ad altiorem investigationem Sacrae Revelationis promovendam auxiliumque theologiae praestandum, quo efficacius propiusque haec dialogum cum diversis culturis ac religionibus fovere queat. Gravis huius Ecclesiae muneris conscii, incliti Patres Ordinis Sancti Patriarchae Benedicti inde ab anno m c m x x v i i in Salisburgensi Theologica Facultate Institutum Philosophicum condiderunt, cui Sacra haec Sacra Congregatio pro Institutione Catholica 315 Congregatio tunc « de Seminariis et de studiorum Universitatibus » ius tribuit, ad tempus experimentique gratia, academicos gradus conferendi ; iustis deinde probatisque de causis iterum iterumque renovatum. Cum Sacri Austriacae Ditionis Antistites ab eodem S. Dicasterio flagitaverint ut laudatum Institutum canonice in perpetuum probaretur, Sacra eadem Congregatio, eorundem petitioni libenter annuens omnibusque adiunctis sedulo attentis, Decreto N. 891/55/16, die x x v u i m. Octobris a. D. MCMLV dato, Institutum Philosophicum Salisburgense ad Philosophicam Facultatem Pontificii Athenaei Anselmiani in Urbe aggregavit, hoc vinculo intendens ut studia philosophica in Instituto indefesse proveherentur. Postremis his annis elabentibus, Institutum adeo feliciter auctum est, ut plane dignum visum sit quod in Ecclesiasticum Institutum ad instar Facultatis erigeretur : peculiaria enim prodierunt argumenta cur Institutum magis congrua mereretur condicione academica honestari, quippe quod id sibi peculiarem finem praestituerit illas in primis accuratiusque quaestiones investigandi a variis scientiis theologiae hodie praecipue positas. Cuiusmodi labore non una tantum theologia indiget, bene vero ipsae quoque scientiae naturae atque hominis, hoc semper prae oculis habito illas inventis methodisque suis ultimas quaestiones de vitae sensu ac fine atque de hominis natura nonnisi philosophica mediatione solvere valere, quas immo, cum permultas in suis provinciis specializationes interea adeptae sint, perspicuam consequi integramque hominis visionem difficilius posse. Quibus considerate perpensis, atque Archiepiscopi Salisburgensis propositione perspecta, Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, cum fauste compererit in Instituto omnia quae a normis academicis Catholicae Ecclesiae requiruntur, praesertim ad selectorum docentium qualitatem alumnorumque numerum quod attinet, adamussim servari, mente perspecta Auctoritatum Ecclesiasticarum loci, Salisburgensis S. Benedicti Abbatum Conferentiae precibus perlibenter annuens, potestate ab Augusto Pontifice Paulo div. Prov. Pp. VI sibi concredita, in Dei Optimi Maximi gloriam Ecclesiaeque imprimis Austriacae Ordinisque S. Benedicti decus atque incrementum, Philosophicum Institutum in Salisburgensi Facultate Theologica vigens in Pontificium Institutum Philosophicum ad instar Facultatis hoc Decreto in perpetuum canonice erigit erectumque declarat, quovis cum Pontificio Athenaeo Anselmiano iuridico nexu exinde sublato, facta eidem potestate academicos Philosophiae gradus Diplomatis, Licentiae ac Doctoratus conferendi ; adamussim servatis 316 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale omnibus canonicis normis de studiis superioribus necnon praescriptis Statutorum Rationisque Studiorum Facultatis ab hac S. Congregatione approbatis. Sacra deinde Congregatio, agnoscens Philosophicum Institutum Civile in Facultate Theologica Salisburgensi adhuc vigens, declarat illud partem constituere eiusdem Theologicae Facultatis ideoque pro ipso normas concordatarias valere. Sacra eadem Congregatio, dum Pontificium Institutum Philosophicum sub Salisburgensis Abbatum Conferentiae responsabilitate positum agnoscit, cui spectat Instituti activitatem, vitam atque incrementum promovere praesertim augendo coetu professorum Ordini S. Benedicti pertinentium, Archiepiscopum Salisburgensem pro tempore Magnum Instituti Cancellarium nominat atque renuntiat. Huius erit, tamquam loci Ordinarii, ad normam iuris missionem canonicam vel veniam docendi omnibus docentibus concedere vel auferre atque suam praestare operam ad orthodoxiam, bonos mores et disciplinam ecclesiasticam tutanda promovendaque. Idem Sacrum Dicasterium Salisburgensis Abbatum Conferentiae Praesidem pro tempore Vice Magnum Cancellarium nominat atque renuntiat, omnibus eidem agnitis tributisque iuribus atque officiis invigilandi ut Ecclesiae normae academicae ac Instituti statuta fideliter observentur; ceteris servatis de iure servandis, contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, die xiv mensis Martii, anno Domini MCMLXXVIII. GABRIEL M. Card. GARRONE, Praefectus © Antonius M. Javierre Ortas, Archiep. tit. Metensis, a Secretis Diarium Romanae Curiae 317 DIARIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 13 marzo 30 » 13 aprile 1978. S. E. Mons. Carlo Curis, Arcivescovo tit. di Medeli, Pro-Nunzio Apostolico in Nigeria. » S. E. Mons. Giovanni Moretti, Arcivescovo tit. di Vartana, Pro-Nunzio Apostolico in Sudan e Delegato Apostolico nella Regione del Mar Rosso. » S. E. Mons. Nicola Rotunno, Arcivescovo tit. di Minori, Pro-Nunzio Apostolico in Sri Lanka. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 8 aprile 1978. Mons. Orlando Di Jorio, Capo della Cancelleria del Tribunale della Sacra Romana Rota. Protonotari Apostolici soprannumerari: 9 dicembre 1977. Mons. McDonnel Dennis (Liverpool). 9 marzo 1978. Mons. De Riccardis Giovanni (Roma). Prelati d'Onore di Sua Santità. 13 settembre 1977. » » » » » » » 9 dicembre » » » » » » » » 19 » 18 gennaio 1978. » » » » » » 15 febbraio » 18 » » 11 marzo » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Kalaw Reynaldo (Lipa). Lat Leoncio (Lipa). Quizon Salvador (Lipa). Yatco Clemente (Lipa). Cookson Peter (Liverpool). Dünne James (Liverpool). Glass Charles (Liverpool). Zudaire Arraiza Isaac (Ciudad Real). Gere Ladislao (Subotica). Huzsvar Ladislao (Subotica). Juriga Giovanni (Subotica). Sapin Joseph Marie Pierre (Lyon). Hay George Adam (Plymouth). Molyneux Martin (Lancaster). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 318 Cappellani di Sua Santità: 9 dicembre 1977. Il sac. Dennick Anthony (Liverpool). » » » Il sac. O'Connor Kevin (Liverpool). 18 gennaio 1978. Il sac. Bartusz Giuseppe (Subotica). » » » Il sac. Fritz Francesco (Subotica). » » » Il sac. Krizanovic Lazzaro (Subotica). » » » Il sac. Léner Stefano (Subotica). » » » Il sac. Quintus Fabiano (Subotica). 15 febbraio » Il sac. Ooradossi Paolo (Faenza). 23 » » Il sac. Biondi Antonio (Anagni). » » » Il sac. Centra Giacinto (Anagni). » » » Il sac. Mercuri Salvatore (Anagni). 21 marzo » Il sac. Fabbri Biagio (Forlì). 6 aprile » Il sac. Penta Edoardo (Sabina-Poggio Mirteto). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 6 febbraio 1978. Al sig. Guerra Mas José Bernardo (Caracas). 13 marzo » Al sig. Dechant Virgil C. (Hartford). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 20 giugno 1977. Al sig. Chichi Rosario (Firenze). 20 gennaio 1978. Al sig. Heitzmann Aloys (Würzburg). » » » Al sig. Meisenzahl Johannes (Würzburg). 9 febbraio » Al sig. Barberi Mario (Novara). 18 » » Al sig. De Rosa Gabriele (Roma). 2 marzo » Al sig. Carbone Vincenzo (Sulmona). 15 » » Al sig. Tesoriere Ugo Salvatore (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 10 » » » » » giugno » » » » » » » » » » 1977. Al sig. Butler Robert Charles (Gallup). » Al sig. Chacón Encarnación (Gallup). » Al sig. Di Gregorio Basilio (Gallup). » Al sig. Fidel Joseph (Gallup). » Al sig. Garver Paddy Ryan (Gallup). » Al sig. Lerma Paul (Gallup). » Al sig. Marquez Modesto (Gallup). » Al sig. Milan Salvador (Gallup). » Al sig. Rainaldi Lidio Gregorio (Gallup). » Al sig. Reyes Rudy (Gallup). » Al sig. Starkovich Jack Joseph (Gallup). Diarium Romanae Curiae 5 » » » 15 7 27 2 » 9 15 ottobre 1977. Al sig. Babasa Miguel (Lipa). » » Al sig. Gonda Leandro C. (Lipa). » » Al sig. Lasig Pedro Q. (Lipa). » » Al sig. Sison Ireneo (Lipa). dicembre » Al sig. Wesemael Pietro J. V. (Bois-le-Duc). gennaio 1978. Al sig. Daucher Pius (Freiburg im Br.). » » Al sig. Màstromattei Antonio (Boston). febbraio » Al sig. Cabiac Auguste (Rabat). » » Al sig. Cazelles Jean (Rabat). » » Al sig. O'Donnel John J. (Washington). » » Al sig. D'Arjuzon Henri Louis Napoleon (Paris). La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 17 dicembre 1977. Al sig. Court Moock Jorge (Santiago de Chile). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 14 gennaio 1978. Al sig. Seyfang Giovanni (Ausburg). » » » Al sig. Weber Giovanni Battista (Ausburg). 20 » » Al sig. Schwarz Franz Leo (Würzburg). 2 febbraio » Al sig. Zanatta Adolfo (Casale Monferrato). 4 marzo » Al sig. Bottari Renato (Verona). » » » Al sig. Mero Maurizio (Roma). » » » Al sig. Tisato Guido (Verona). 21 » » Al sig. De Natale Amedeo (Roma). » » » Al sig. Mazzoni Basilio (Fermo). 30 » » Al sig. Altobelli Decio (Roma). » » » Al sig. Della Bona Fausto (Roma). 6 aprile » Al sig. Capuzzo Luigi (Roma). » » » Al sig. Guercio Luciano (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 5 » » 14 21 20 » 26 » » 2 4 » » 8 21 30 ottobre 1977. Al sig. Hornilla y Manalo Isauro (Lipa). » » Al sig. Nicolas Octavio Q. (Lipa). » » Al sig. Reyes Noche Santiago (Lipa). dicembre » Al sig. Lambrechts Johannes (Roermond). » » Al sig. Wondenberg Jacobus P. M. (Utrecht). gennaio 1978. Al sig. Kraemer Alfred (Würzburg). » » Al sig. Lotzen Helmut (Würzburg). » )> Al sig. Fares William (Le Caire). » » Al sig. Khozam Naim (Le Caire). » » Al sig. Matsoukis Michel (Le Caire). febbraio » Al sig. Fleischman Lawrence A. (New York). marzo » Al sig. Ago Giulio (Verona). » » Al sig. Dal Collo Tullio (Verona). » » Al sig. Sacchetti Attilio (Carpi). » » Al sig. Filipponi Sergio (Foligno). » » Al sig. Oriolo Francesco (Cassano all'Ionio). » » Al sig. Fattorini Costante (Roma). 319 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 320 NECROLOGIO 17 18 31 10 13 11 15 16 24 29 marzo » 1978. Card. Giacomo Violardo. » Mons. Achille Salvucci, Vescovo di Molfetta, Giovinazzo e Terlizzi (Italia). » » Mons. Giovanni Pirastru, Vescovo già di Iglesias (Italia). aprile » Mons. Manuel de Medeiros Guerreiro, Vescovo già di Nampula (Mocambique). » » Mons. Jean de Capistran Aimé Cay er, Vescovo titolare v. di Cissi, Vicario Apostolico di Alessandria d'Egitto e Amministratore Apostolico di Porto Said (Egypte). » » Mons. James Mendonça, Vescovo già di Tiruchirapalli (India). » » Mons. Anthony J. King Mussio, Vescovo già di Steubenville (U.S.A.). » » Mons. Thomas V. Canili, Arcivescovo di Canberra (Australia). » » Mons. Giuseppe Angrisani, Vescovo già di Casale Monferrato {Italia). » » Mons. Dante Battaglierin, Vescovo già di Khulna (Bangladesh). An. et vol. LXX 30 Iunii 1978 N. 6 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI LITTERAE APOSTOLICAE I Sanctissima Deipara Virgo Maria in urbe Alcira Valentinae archidioecesis diutissime celebrata vulgari titulo « Dominae Nostrae a Lluch » iure confirmatur eiusdem civitatis coram Deo caelestis Patrona. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Valentinae archidioecesis in Hispania amor fervidus publicusque honor erga praeclarissimam Christi Redemptoris matrem Mariam complura iam saecula fertur in ipsam aedem urbis Alcirae sacram, ubi maxima cum fide ac pietate veneratur Catholicus populus insignem illius sanctae Dei Genetricis imaginem sub vulgari nomine (( Dominae Nostrae a Lluch ». Immo vero tantum in eam religionis studium recentioribus hisce annis palam commonstratum est a sacrorum ibidem Antistitibus et ministris, a familiis religiosis et singulorum fidelium coetibus, a magistratibus civitatis Ecclesiaeque auctoritatibus ut Virgo Maria eodem titulo illo invocata iam communi ex consensu usuque revera evaserit peculiaris apud Deum urbis Alcirae patrona. Peropportunum idcirco consilium cepit Venerabilis Frater Iosephus Maria Garcia Lahiguera, Archiepiscopus ipse Valentinus, qui cogitata vota optata sui gregis luculenter est interpretatus, cum nuper perficere decrevit ut eadem celebratio publica et appellatio rite sanciretur ipso liturgico iure patrocinii caelestis cumque id privilegium a Sede Apostolica flagitavit. Nos autem praevidentes certos salutares effectus 22 - A. A. S.. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 322 talis legitimae nominationis inter clerum ac populum eiusdem regionis approbamus singula, quae adhuc Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino pro factis a Nobis facultatibus hac in re constituit, ac vi istarum Litterarum edicimus Beatam Virginem Mariam, diu honoratam sub effigie et nomine populari « Nuestra Señora de Lluch », posthac esse pieque excoli posse caelestem coram omnipotenti Deo Patronam urbis Alcirae intra archidioecesis Valentinae fines ; quocirca concedimus simul cuncta iura ac privilegia liturgica quae cum eius modi patronis cohaerent, dummodo diligenter serventur normae instructionis Sacrae Congregationis pro Cultu Divino « de Calendariis recognoscendis » n. 30. Prohibentes vero ne quidquam his Litteris Nostris obstet volumus quidem ut plenam suam vim ut nunc ita in posterum tempus exserant. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x x Martii mensis, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status L. © S . In Secret. Status tab. n. §lfil2! . s II Dei Genetrix Virgo Maria nomine appellata « Dominae Nostrae a Refugio » in oppido Chinavita dioecesis Garagoënsis confirmatur eiusdem illius novae dicionis in Columbia caelestis apud Deum Patrona. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Probatus ille pridem Christiani populi mos salutariter etiamnunc servatur ut Caelites sancti, qui publico cultu ab Ecclesia honorantur, interdum praeterea nominatim deligantur a minoribus singulisque communitatibus per orbem tamquam proprii apud Deum patroni ac validi tutores. Hoc videlicet saepissime contingit in sanctissima Iesu Christi Matre ; nam iustissimis quidem de causis, commonente Concilio Vaticano Secundo, eadem « B. Virgo in Ecclesia, titulis Advocatae, Auxiliatricis, Adiutricis, Mediatricis invocatur » (Lumen Gentium, 62). Cum igitur paulo antea dioecesis nova constituta esset in Columbia Garagoënsis nomine ibidemque institutus sacrorum Antistes Venerabilis Frater Ioannes Eliseus Mojica, vix ullam interposuerunt moram Pastor ille et grex quin ad certiorem suae di- Acta Pauli Pp. VI 323 cionis novellae prosperitatem et florem copiosiusque auxilium de caelis et praesidium ipsam beatissimam Virginem Deiparam — intra eiusdem dioecesis fines in oppidulo Chinavita plus centum quinquaginta annos celebratam visitatam praedicatam, sub titulo et imagine « Dominae Nostrae a Refugio » — sibi pientissime exoptarent immo destinarent peculiarem in aula caelesti deprecatricem benignam. Illam autem laudabilem sane electionem, postquam memoratus Praesul iure petivit ut Nos sanciremus secundum liturgicas normas, intelleximus maxime profuturam esse totius Garagoënsis populi tum fidei confirmationi tum pietatis inflammationi. Quapropter ex consulto Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino deque Apostolica Nostra potestate, Beatam Mariam Virginem sub populari titulo « Nuestra Señora del Amparo de Chinavita » coram omnipotenti Deo Patronam dioecesis Garagoënsis perlibenter confirmamus atque omnia simul concedimus iura et privilegia liturgica illuc spectantia, ad regulas nempe Instructionis eiusdem Sacrae Congregationis « de Calendariis particularibus atque Ofliciorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30 ». Contrariis quibusvis nullo pacto obstantibus. Ceterum praecipimus ut hae Litterae Nostrae accuratissime observentur suosque effectus plenos in praesens posterumque habeant tempus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die VII mensis Aprilis, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status L. © S. In Secret. Status tab. n. 345829. III Beatissima Virgo Maria in dioecesi Chiquinquirensi diu iam nomine « Dominae Nostrae a Rosario » honorata confirmatur caelestis eiusdem novae dicionis apud Deum Patrona. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quales quantosque salutis aeternae fructus importare possit communitatibus ecclesialibus singulisque intra eas fidelibus liturgica ipsa veneratio ac publica celebratio sanctissimae Iesu Christi Matris, luculenter docet Concilium Vaticanum Se- 324 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cimdum cum nuntiat: « M a r i a . . . dum praedicatur et colitur, ad Filium suum Eiusque sacrificium atque ad amorem Patris credentes advocat » (Lumen Gentium, 65). Hinc autem colligitur quot salubriora etiam certioraque gratiarum beneficia vere adferantur catholico loci cuiusque populo ubi nempe cultus pie frequentatur eiusdem Virginis Mariae ut propriae caelestis apud Deum patronae quae materna deprecatione omnes adiuvet, quae claro virtutum exemplo eluceat, quae animos fidelium valide conciliet. Providum igitur frugiferumque plane consilium ab Episcopo ac presbyterio effectae nuperius dioecesis Chiquinquirensis captum coniuncte est ut Domina Nostra a Rosario, cuius videlicet sacra imago in eadem urbe inviseretur a pluribus usque religiosis peregrinatoribus, palam destinaretur iureque honoraretur veluti peculiaris vindex advocata tutrix illius populi coram omnipotenti Deo. Nos dein, rogati ab eis ut electionem rite factam hanc apostolica comprobaremus auctoritate, cum persuasum iam Nobis habeamus rem istam plurimum quidem profuturam esse tum evangelicae aedificationi tum perpetuae renovationi totius dioecesis Chiquinquirensis, perlibenter secundum sententiam Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino confirmamus Virginem Mariam Dei Genetricem, sub nomine Dominae Nostrae a Rosario, principalem apud Deum Patronam memoratae dioecesis tribuimusque simul congruentia cum eadem nominatione iura cuncta ac privilegia liturgica; volumus tamen ut diligenter pareatur regulis, quae Institutio « de Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis » praecipit ut serventur. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Censemus pariter Nos has Litteras Nostras religiose ad effectum esse deducendas earumque effectus in praesens ac posterum tempus validos putandos. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die VIII mensis Aprilis, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. L. © S. In Secret. Status tab. n. 345916. VILLOT, Secretarius Status Acta Pauli Pp. VI 325 HOMILIA Die Beatificationis ven. Dei famulae Mariae Henricae Dominici.* Venerati Fratelli e carissimi Figli! La Chiesa tutta è oggi in festa perché può presentare alla venerazione ed alla imitazione dei suoi figli e delle sue figlie una nuova Beata : Maria Enrica Dominici, delle Suore di Sant'Anna e della Provvidenza. Ad una prima impressione, la vicenda terrena della Beata Maria Enrica — la cui biografia abbiamo or ora ascoltato — sembra quella ordinaria di una Religiosa vissuta nella seconda metà dell'Ottocento, e pertanto legata e condizionata da una mentalità, che oggi potrebbe apparire sorpassata. Ma appena noi ci addentriamo nell'approfondimento e nella contemplazione di quest'anima, vi scorgiamo una ricchezza, una fecondità, una modernità che ci affascinano e ci trascinano. Siamo aiutati in questo spirituale scandaglio sia dalle testimonianze di coloro che l'hanno conosciuta ed hanno vissuto per anni accanto a lei, come pure dall'Autobiografia e dal Diario, scritti per ordine del Direttore spirituale, e dalle numerose Lettere, che di lei ci rimangono. Maria Enrica Dominici è stata, anzitutto, una donna, una religiosa, che ha avuto e sperimentato, in maniera forte e viva, il sentimento della fragilità essenziale dell'essere umano e il senso della assoluta grandezza e trascendenza di Dio. E il messaggio fondamentale che, già nell'Antico Testamento, aveva trovato nel libro del profeta Isaia una delle sue più alte espressioni teologiche e poetiche : « Ogni uomo è come l'erba e tutta la sua gloria è come un fiore del campo ... Secca Perba, appassisce il fiore, ma la parola del nostro Dio dura sempre ... Dio eterno è il Signore, creatore di tutta la terra )).* La grandezza di Dio manifesta, per contrasto, la povertà essenziale dell'uomo; e questi, pertanto, diventa qualcosa soltanto nella misura in cui riconosce la propria dipendenza da Dio, e vale nella misura in cui coscientemente agisce alla luce della volontà dell'Altissimo. Un messaggio chiaro, che coinvolge in particolare l'uomo contempo* Die 7 m. maii a. 1978. 1 Is 40, 6.8.2S; cfr. 1 Pt 1, 24. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 326 Officiale raneo, il quale sente riecheggiare, a tutti i livelli, le contestazioni nate dal fenomeno della secolarizzazione. Maria Enrica Dominici giovanissima comprende che vai la pena consacrare tutta la propria vita a Dio, e — come ella stessa ci confessa — si deliziava « nel desiderio sempre crescente di farsi buona e di servire di vero cuore il Signore » ; e, riecheggiando le celebri parole di S. Agostino, essa riconosce : « solo il mio Dio poteva riempire e saziare il mio povero cuore; di tutto il resto non mi curavo ». Ma Iddio, che essa fin da bimba ha cercato e trovato e al quale vuole servire per tutta la vita, le si presenta come il Padre di infinito amore. Alla scuola di Cristo, essa, nei suoi scritti, nelle sue lettere, nelle sue conversazioni, chiamerà Dio col nome familiare e dolcissimo di « Babbo mio », e con una semplicità e sicurezza, che solo le anime piene di fede possono avere, scriverà : « Mi pareva di stare tutta riposata in seno a Dio come una bambina in seno alla mamma, che dorme tranquillamente : amavo Dio, e direi quasi, se non temessi di esagerare, che gustavo la di lui bontà ». La donazione a Dio nella vita religiosa comporta un abbandono assoluto alla sua volontà. Maria Enrica ha deciso di compiere sempre, a qualunque costo, la volontà di Dio : « Sono tutta del mio Dio ed Egli è tutto mio. Di che cosa potrò temere? — scrive — E che cosa non potrò io fare e patire per amore di Lui, essendo tutta sua? ... Mio Dio, voglio fare la volontà vostra e nient'altro ». Questo, pare a noi, è il primo aspetto saliente della figura spirituale della nuova Beata; aspetto essenzialmente religioso, che comporta un duplice simultaneo riconoscimento, quello della infinita trascendenza dell'ineffabile Iddio, e quello non meno ineffabile dell'intimità, che Dio stesso, per il tramite misterioso di Cristo, concede a chi non la rifiuta autorizzando a rivolgersi a Lui col nome sommo e confidenziale di Padre, che immette in noi lo spirito ed il linguaggio di figli privilegiati dell'adozione. A questo primo aspetto, che potremmo dire teologico, della Beata Maria Enrica Dominici, un altro suo aspetto caratteristico (anche se condiviso da non poche altre figure religiose del suo tempo), ci sembra doveroso mettere in rilievo, ed è quello ascetico anch'esso proprio della vita religiosa. La consacrazione religiosa implica inoltre spogliazione, 2 3 4 2 Cfr. 3 Cfr. Mt 7, 21. 4 Cfr. Born. S, 15; 9, 4; Gal. 4, 5; Eph. 1, 5. Confessioni, I, 1. Acta Pauli Pp. VI 327 rinnegamento di sé, rinuncia, sofferenza, perché la religiosa deve essere la sposa fedele che segue il Cristo nel suo cammino verso la Croce. Già nei propositi per la professione religiosa Maria Enrica, convinta del valore incomparabile della « sapienza della Croce », scriveva : « Parò sovente la mia dimora nell'Orto degli Ulivi e sul monte Calvario, ove si ricevono lezioni importantissime e utilissime ». Giovanissima aveva sognato il chiostro. Dio invece aveva altri disegni. A 21 anni essa entrava nell'Istituto delle Suore di Sant'Anna e della Provvidenza, opera che era sorta nel 1834 a Torino per iniziativa dei pii coniugi piemontesi i Marchesi Palletti di Barolo, Carlo Tancredi e Giulia Colbert, con lo scopo di offrire un'adeguata educazione alle ragazze di famiglie meno abbienti. A questa Congregazione, dalle finalità spirituali in sintonia con le esigenze dei tempi, Madre Enrica nei suoi 33 anni di Generalato darà uno slancio e un ardore straordinari, con una eccezionale apertura e lucida visione dei problemi che urgevano nell'Italia e nella Chiesa in quel periodo complesso e intricato che va dal 1861 — anno della prima elezione della Beata a Superiora Generale — fino al 1894, anno della sua pia dipartita. Nella sua vita religiosa, prima come novizia, poi come professa, quindi come Superiora Generale, la Beata ha vissuto, con gioiosa generosità, la pienezza del messaggio evangelico : la povertà, la castità, l'obbedienza, ed ha dimostrato che la vita consacrata lungi dal chiudere l'anima in una specie di roccaforte individualistica, le spalanca orizzonti insospettati ed inesplorati, le dona misteriose capacità di interiore fecondità; e, terzo aspetto, quello sociale, che a noi sembra ben degno di rilievo nella nuova Beata, ella ha, inoltre, ancora una volta confermato la grande verità evangelica che l'autentico amore verso Dio è anche vero amore verso gli altri, specialmente i poveri nel corpo e nello spirito. Il suo grande modello è sempre Cristo : « Vivere per Gesù, patire per Gesù, sacrificarsi per Gesù ». 5 6 La Beata Maria Enrica ha amato immensamente e teneramente la sua Congregazione, che — sotto la sua guida — ha visto crescere e dilatarsi mirabilmente fino alle Missioni in India ; ha amato le sue (( carissime figlie » ; ha amato i bambini, le ragazze mediante le svariate e geniali iniziative dell'Istituto ; ha amato la Chiesa, e il Papa; ha amato e pregato per la sua Patria, in un periodo in cui i rapporti fra il Piemonte e la Sede Apostolica si facevano sempre più diffìcili e complessi. 5 6 Cfr. Mt 16, 24; Lc 9, 23. Mt 25, 34 ss. ; Gv 15, 12 ss. ; 1 Gv 2, 10 ss, ; 3, 16.23. Acta 328 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Le sue ultime parole, rivolte alle sue Suore, prima di lasciare questa terra, furono : « Raccomando l'umiltà ... l'umiltà ». Pensiamo che in questa sua parola, semplice e suprema, sia sintetizzato il grande messaggio che la nuova Beata rivolge ai contemporanei. Umiltà, che diventi, nei confronti di Dio, adorazione. L'uomo impari di nuovo il gesto fondamentale della fede religiosa, che non lo umilia, anzi lo esalta perché gli fa riconoscere la sua dimensione essenziale di creatura. « La fede è oscura — scriveva la Beata — ma ci lascia sempre un lume sufficiente per andare a Dio ». Umiltà, che diventi, nei confronti degli altri, carità, servizio, solidarietà, armoniosa convivenza, pace, con il conseguente rinnegamento, a livello personale e sociale, del sopruso e della violenza. Umiltà, che diventi, nei confronti della Chiesa, amore e docilità, nella convinzione che essa è (( in Cristo come un sacramento o segno e strumento dell'intima unione con Dio e dell'unità di tutto il genere umano » . Umiltà, che diventi, nei confronti di noi stessi, serena consapevolezza che la nostra esistenza umana può acquistare il suo globale ed autentico significato solo inserendoci nel disegno amoroso della volontà di Dio : « voler quello che Dio vuole, come Dio lo vuole e finché Egli lo vuole ». Sono parole della Beata Maria Enrica, che affidiamo alla vostra riflessione. E così sia ! 7 ALLOCUTIONES I Ad sacros Praesules districtus Neo-Eboracensis, in Foederatis Americae Septentrionalis Civitatibus, oblata occasione eorum visitationis « Ad limina » . * Venerable and dear Brothers, In the name of the Lord: "Peace be with you We have looked f or ward to this day. And now, we welcome you all with joy, with great joy. For a brief moment you have returned 7 Lumen Gentium, 1. * Die 20 m. aprilis a. 1978. 1 Jn 20:19. Acta Pauli Pp. VI 329 to the center of ecelesial unity from the fields of your pastoral labors ; in the apostolic tradition of the Church, you have come " t o see Peter V And with you, you bring the hopes and aspirations of over six million Catholics of New York State. In you, the Shepherds of the locai Churches, we embrace, in the love of the Savior, ali the people of God. Indeed, by the will of Christ our Lord, ali your faithful are also our sons and daughters in the communion of the universal Church, and with great paternal affection we wish to strengthen them ali, together with you their Bishops, in faith in Jesus Christ, the Son of the living God. For us, your Diocèses are truly worthy of special honor, special pastoral attention. You are the heirs of a great tradition of holiness. The blood of North American Martyrs has sanctifled your soil. Further more, Saint Francés Cabrini, Saint Elizabeth Ann Seton and Saint John Neumann ali lived at one time in your midst. You are also heirs of great ethnie richness. How many immigrants — perhaps your own mothers or fathers — have found en trance to America in New York. We too remember with gratitude^your hospitality. By your visit here to us today you profess your belief in the Church as a communion of faith and love, built on Christ Jesus, and visibly united in the Successor of Peter. As we assemble today, we know that the Lord Jesus is with us. We are confident that, through the power of his Spirit, you will go out with renewed energy and fresh vigor to pursue your ministry of evangelization : to proclaim Christ, and to preach his Kingdom and his Coming. For a few moments we would like to reflect with you on a fundamental aspect of the Gospel : Christ's call to conversion. This thème of conversion was announced by John the Baptist : " Reform your lives " . These words were later spoken by Jesus himself. And just as the Apostles had learned this message from the Lord, so they were instrueted by him to make it the content of their preaching. On the very day of Pentecost, faithful to the command of Jesus, Peter proclaimed conversion for the forgiveness of sins. And Saint Paul also 3 4 5 6 2 Gal 1:18. 3 Mt 3:2. 4 Cf. Mt 4:17. 5 Cf. Lfc 24:27. 6 Cf. Acts 2:38. Acta 330 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale says clearly: "I preached a message of reform and of conversion to God V Dear Brothers, this call to conversion has come down to us from the Lord Jesus : it is meant for our own lives, and for our incessant and fearless proclamation to the world. On a former occasion we said that conversion is a whole program linked with the renewing action of the Gospel. As such, conversion constitutes the goal to be achieved by our apostolic ministry : to awaken a consciousness of sin in its perennial and tragic reality, a consciousness of its personal and social dimensions, together with a realization that " grace has far surpassed sin " ; and to proclaim sarvation in Jesus Christ. Today we wish to speak to you, your fellow Bishops and brother priests in America particularly about certain sacramental aspects of conversion, certain dimensions of the Sacrament of Penance or of Reconciliation. Six years ago, with our special approvai and by our mandate, the Sacred Congrégation for the Doctrine of the Faith promulgated Pastoral Norms regulating general sacramental absolution. This document, entitled Sacramentum Paenitentiae, reiterated the solemn teaching of the Council of Trent concerning the divine precept of individuai confession. The document also acknowledged the difficulty experienced by the faithful in some places in going to individuai confession because of a lack of priests. Provisions were made for general absolution in cases of grave necessity, and the conditions constituting this grave necessity were clearly specifìed. 8 9 10 It was then reserved to the Ordinary, after consultation with other members of the Episcopal Conference, to judge whether the necessary conditions determined by the Apostolic See and specifìed in Norm 3 were in fact présent. Ordinaries were not authorized to change the required conditions, to Substitute other conditions for those given, or to determine grave necessity according to their personal criteria, however worthy. Sacramentum Paenitentiae recognized in effect that the norms governing the basic discipline of the Church's ministry of reconciliation were a matter of special concern to the universal Church and of régulation by her supreme authority. What is so important in the appli- 7 Acts 26:19. 8 Cf. General 9 10 Rom 5:20. Norm 3. Audience, 9 November 1977. Acta Pauli Pp. VI 331 cation of the norms is the general effectiveness of the basic ecclesial ministry of reconciliation in accordance with the intention of Christ the Savior. In the life of the Church general absolution is not to be used as a normal pastoral option, or as a means of confronting any difficult pastoral situation. It is permitted only for the extraordinary situations of grave necessity as indicated in Norm 3. Just last year we drew attention publicly to the altogether eœceptional character of general absolution. 11 Brethren, we also recali the words of our Bicentennial Letter to the Bishops of America : " We ask for supreme vigilance in the question of auricular confession ". And today we add explicitly : we ask for faithful observance of the norms. Fidelity to the communion of the universal Church requires it ; at the same time this fidelity will be the guarantee of the supernatural efïectiveness of your ecclesial mission of reconciliation. Moreover, we ask you, the Bishops, to help your priests to have an ever greater appréciation of this splendid ministry of theirs as Confessore. The expérience of centuries confirms the importance of this ministry. And if priests deeply understand how closely they collaborate, through the Sacrament of Penance, with the Savior in the work of conversion, they will give them sel ves with ever greater zeal to this ministry. More Confessors will readily be available to the faithful. Other works, for lack of time, may have to be postponed or even abandoned, but not the Confessional. The example of Saint John Vianney is not outmoded. The exhortation of Pope John in his Encyclica! Sacerdotii Nostri Primordia is still extremely relevant. We have repeatedly asked that the capital function of the Sacrament of Penance be safeguarded. And two years ago, when we beatified the Capuchin Father Leopoldo da Castelnovo, we pointed out that he reached the highest holiness through a ministry dedicated to the Confessional. We believe that conditions in the Church today — in your own Diocèses as elsewhere — are ripe for a more diligent and fruitful use of the Sacrament of Penance, in accordance with the Ordo Paenitentiae, and for a more intensive ministry on the part of priests, with 12 13 14 11 Cf. General Audience, 23 March 1977. 12 AAS 68 (1976), p. 410. 13 Cf. 14 Cf. General Audience, 3 April 1974, 12 March 1975. Lumen Gentium, 30. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 332 the conséquent fruits of greater holiness and justice in the lives of priests and faithful. But the full actuation of this renewal dépends, under God's grâce, on your own vigilance and fìdelity. It requires constant guidance on your part and strong spiritual leadership. Moreover, with regard to the practice of fréquent Confession we ask you to recali to your priests and religious and laity — to ali the faithful in search of holiness — the words of our predecessor Pius XII : " Not without the inspiration of the Holy Spirit was this practice introduced into the Church " . Another important aspect of the penitential discipline of the Church is the practice of First Confession before First Communion. Our appeal here is that the norms of the Apostolic See be not emptied of their meaning by contrary practice. In this regard we repeat words we spoke last year to a group of Bishops during their Ad limina visit : " The faithful would be rightly shocked that obvious abuses are tolerated by those who have received the charge of the 'episcopate', which stands for, since the earliest days of the Church, vigilance and unity " . There are many other aspects of conversion that we would like to speak to you about. But we shall conclude by urging you to take back to your people an uplifting message of confidence, which is : " Christ Jesus our hope In the power of his Résurrection, through the strength of his word, exhort the faithful to continue the life-long process of conversion, well aware that : "Eye has not seen, ear has not heard, nor has it so much as dawned on man what God has prepared for those who love him " . Venerable Brothers : we thank you deeply for your partnership in the Gospel and we ask the Lord Jesus to renew you in his love. And to all your priests and deacons, your religious and laity we send our greeting of peace and our Apostolic Blessing : in the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Spirit. Amen. 15 16 18 15 AAS 35 (1943), p. 235. 16 AAS 69 (1977), p. 473. 17 1 18 1 Cor 2:9. Tim 1:1. Acta Pauli Pp. VI 333 II Ad plurimos dioecesis Pennensis-Piscariensis Christifideles, Summo Pontifici gratias habentes quod Italam urbem Piscariam superiore anno petiit, occasione data XIX Congressus Eucharistici Nationalis.* Figli carissimi, Lo spettacolo che ci offre questa vostra assemblea così numerosa, così qualificata, così festosa, risveglia nel nostro animo il ricordo esaltante di quell'incontro memorabile, che avemmo nello scorso settembre con la città, di Pescara e con le folle devote colà convenute in occasione del XIX Congresso Eucaristico Nazionale. Sono impressioni dolcissime, che permangono incancellabili nel cuore e vi suscitano sentimenti di fiducia e di ottimismo, pur in mezzo alle non poche esperienze penose, che ci riservano le vicende del mondo contemporaneo, ed oggi, in particolare^ quelle della diletta terra d'Italia, funestata da troppi episodi di odio e di violenza. Vi siamo riconoscenti, pertanto, della gioia che ci recate con questa vostra visita e desideriamo salutare innanzitutto con effusione di cuore il venerato vostro Vescovo, Mons. Antonio Jannucci, che ringraziamo per le nobili espressioni or ora avute nei nostri confronti, mentre additiamo alla comune ammirazione le doti di saggio e zelante pastore, che lo distinguono. Con lui, salutiamo il suo Clero, di cui conosciamo la fedeltà, l'attività, il fervore; e col Clero, i Religiosi e le Religiose partecipanti a questo pellegrinaggio : in loro il nostro saluto vuole raggiungere anche tutti i Confratelli e le Consorelle, che nella diocesi diffondono esempi di santità, di carità, di apostolato. Notiamo con paterno compiacimento le rappresentanze della vita cattolica, alle quali vorremmo dire una particolare parola di plauso per il lavoro finora svolto e di incoraggiamento a perseverare nella generosa milizia in difesa dei valori morali e spirituali, oggi da più parti pericolosamente insidiati. A tutti gli altri buoni e cari fedeli diocesani e a tutti i loro familiari, ch'essi portano nel cuore, un affettuoso e corroborante saluto nel Signore. Un particolare, rispettoso pensiero desideriamo rivolgere alle Autorità e Personalità civili della diocesi, che con esemplare senso di spirituale solidarietà hanno voluto associarsi a questo * Die 25 m. aprilis a. 1978 (cfr. AAS 69 [1977], p. 568). 334 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Pellegrinaggio : per le loro Persone, per i gravi uffici loro affidati, per le popolazioni che essi degnamente rappresentano; come pure alle Autorità militari Noi porgiamo voti sinceri, invocando dalla Divina Bontà doni copiosi di serena prosperità e di civile progresso. Vorremmo poterci intrattenere a lungo con voi, per rivivere insieme, nel ricordo, i momenti più .significativi di quella stupenda « esperienza di Chiesa », che la Provvidenza ci concesse di vivere nella vostra Città. Nonostante la ristrettezza del tempo di cui disponiamo, non tralasceremo tuttavia di sottolineare un aspetto del Congresso Eucaristico, che ci pare meriti una particolare menzione. Vogliamo dire la partecipazione dei giovani. Una gioventù sorprendentemente numerosa, ricca della vivacità propria di quell'età, ma al tempo stesso singolarmente compresa della serietà dell'avvenimento, si diede convegno nelle piazze, nelle chiese, nei pubblici locali della vostra Città. Una gioventù impegnata, nei giorni della settimana introduttoria, a riflettere coscienziosamente sui grandi temi della Parola di Dio, calati nella concretezza della vita dell'uomo moderno; una gioventù protesa, nel giorno solenne della Celebrazione conclusiva, a dare pubblica testimonianza della propria fede con gioiosa effusione di canti e di preghiere, in atteggiamento di composta letizia, senza strepito e senza invettive, ma perfettamente inserita nell'armonioso insieme di tutte le componenti del Popolo di Dio. Spettacolo stupendo, plasticamente evocativo di quel che è chiamata •ad essere la comunità degli uomini, quando si apra ad accogliere Cristo come suo Maestro e Signore, ed accetti il suo invito a sedersi alla Mensa comune, ove Egli spezza per tutti l'unico Pane, che è alimento di vita nuova e sorgente inesauribile di non facile speranza. Spettacolo che, se pur in forma meno solenne, deve ripetersi ogni Domenica col contributo di tutti — e dei giovani in particolare — nelle nostre Parrocchie, per offrire a ciascuno una possibilità di incontro con Cristo e con i fratelli, che sia di corroborante conforto allo spirito provato dalle difficoltà del cammino fra le asprezze della vita quotidiana. Sul significato della Domenica come « Pasqua settimanale del Popolo di Dio » si è precisamente soffermata l'attenzione di tutti i partecipanti al Congresso Eucaristico dello scorso settembre. Noi esprimevamo allora l'augurio che l'Assise eucaristica segnasse « una data di ripresa comunitaria nell'osservanza amorosa e fedele di questo vitale precetto », giacché nella « benedetta e ricorrente memoria della Pasqua della salvezza, ch'è la Messa festiva » deve riconoscersi il « cardine della vita religiosa ». È voto che rinnoviamo anche oggi, nella speranza che la Dome- Acta Pauli Pp. VI 335 nica torni ad essere sentita e vissuta come « giorno del Signore », cui spetta di redimere dall'interno la profanità del tempo, orientandone lo scorrere inesorabile verso l'attesa gioiosa del beato compimento, che si avrà nella Parusia di Cristo. Intorno alla Mensa eucaristica, nell'ascolto della Parola e nella condivisione del Pane divino, la comunità si ritempra, ritrova se stessa, scioglie le insorgenti tensioni, riconquista fiducia e si accinge a tornare, con rinnovato slancio, a quei compiti di « consacrazione del mondo », che sono missione specifica dei cristiani. Figli carissimi, siate voi i primi ad impegnarvi nella attuazione delle direttive, emerse dal Congresso Eucaristico, celebrato nella vostra Città. Onorerete così le nobili tradizioni di religiosità, per cui si sono distinte nel passato le generose genti d'Abruzzo ed offrirete alle generazioni venienti la prova della vitalità del Vangelo, che conserva nelle sue parole immortali, autenticamente interpretate dalla Chiesa, il fermento propulsore di ogni vero e plenario umanesimo. Questa sosta pensosa ed orante presso le tombe degli Apostoli e nei luoghi resi sacri dal sangue dei martiri ravvivi la vostra fede e confermi i buoni propositi di impegno a servizio del progresso spirituale e civile della vostra regione. È l'augurio che vi facciamo di tutto cuore, accompagnandolo con la nostra particolare Benedizione Apostolica, che volentieri estendiamo ai vostri cari lontani e a tutti i dilettissimi figli della Chiesa di Penne-Pescara. 1 III Ad Suam Maiestatem Hussein Ibn Tallal, lordaniae Regem.* Your Majesty, It gives us much pleasure to extend our most cordial welcome to Your Majesty and to the distinguished persons who have accompanied you. This meeting recalls to our mind the courteous visit you made to us in May 1964 and, especially, the unforgettable days of our earlier pilgrimage to the Holy Land, during which Your Majesty and the people of Jordan gave us so warm and spontaneous a reception. We take the occasion of this meeting to renew to the noble people of your Kingdom our most fervent good wishes for prosperity and peace, 1 Cfr. Cost. Dogm. Lumen Gentium, n. * Die 29 m. aprilis a. 1978. 34. Acta 336 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale with the blessing of the Most High. It is our hope that the economie and social development that your country is pursuing, under the Avise guidance of those who govern it, may always be accompanied by a deep religious and moral spirit in all citiziens, and especially in the younger generation, from the first moment of their éducation. Your Majesty may rest assured of the loyalty with which, in its own field, the Catholic community in Jordan will make its contribution to that progress, in collaboration with the authorities and with their fellow-citizens. The problem of peace in the troubled area of the Middle East is, as you know, a source of lively préoccupation and constant concern to the Holy See. Knowing Your Mârjesty's commitment to the search for a peace based on a well-balanced récognition of the legitímate demands of the various parties, we wish to declare to you our heartfelt desire that the leaders concerned may come decisively to grips with the crucial issues of the conflict, and through wisdom and good will find a speedy solution to them. In particular, we once again express the hope that a just end may be put to the sad situation of the Palestinians, and that Jerusalem, the Holy City for the three great monotheistic religions of Judaism, Christianity and Islam, may really become the " high place " of peace and encounter for peoples from every part of the world who, in spite of their diversity, are joined in brotherhood by the worship they offer to the one and only God. With these wishes, we beg the Almighty to grant to Your Majesty, the Royal Family and the whole Kingdom of Jordan his protection and his abundant favours. IV Ad Exc.mam Dominam Lombe Phyllidem Chibesakunda, apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Zambiae Legatum, demandati muneris testes litteras Summo Pontifici tradentem.* Your Excellency, We have pleasure in accepting the Letters of Credence Avith which His Excellency Dr Kenneth Kaunda, President of the Republic of Zambia, appoints you as your country's Ambassador to the Holy See. * Die 5 m. maii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 337 With grateful recollections of his visit of last year, we express our thanks for the kind greetings that you bring from him and from the people of Zambia, and we ask you to assure them of our deep interest in their welfare and our prayerful wishes for their happiness. Your Excellency has spoken eloquently of the harmful results for a people's happiness that follow from a refusai to recognize God's place in the li ves of human beings. God is the founder and perfecter of human dignity, and the loftiest reason for that dignity is his call to communion with him. It is but natural therefore that any attempt to exclude God will be detrimental to man, both as an individual and as a member of society. By ignoring God, the individual is encouraged to turn a deaf ear to the promptings of the law that God has written in his heart in order to direct him ever upwards to greater nobility. God created man in his own image and likeness, crowned him with glory and honour and put him over the works of his hands. But in a society that does not sincerely acknowledge God, as all too many examples show, attempts are made to despoil man of that God-given grandeur : he is removed from his central position, treated as no more than a means for the attainment of other ends and subordinated to what should be at his service. Récognition of God, who is the father of ail, means recognizing also the brotherhood of human beings and their fundamental equality, without distinction of origin or race. In this respect, when addressing the Diplomatie Corps accredited to the Holy See last January, we spoke of the concern that we feel at situations of racial discrimination on the African continent. The Church, we said, "cannot encourage or justify violence, which sheds blood, sows destruction, générâtes hatred without measure and triggers off reprisais and vengeance. But the Church cannot keep silent with regard to her teaching, namely that ail racist théories are contrary to Christian faith and love. The very horror that Christians have of violence must urge them to reaffirm the equal dignity of ail men more clearly and courageously We have confidence that the Zambian people will value and preserve the necessary foundations for their true happiness. We are encouraged in this not only by the Christian commitment of many of your country's Citizens but also by the thought that they will not wish to be unfaithful to their ageless traditions, which have never considered man as mere 1 AAS 70 (1978), p. 173. 23 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 338 ? matter limited to earthly life. We invoke upon them God s richest blessings as they build on thèse precious foundations. We pray God also to grant Your Excellency success in your important mission, in the performance of which you can count on our wholehearted assistance and that of our collaborator s. V Ad sacros Nicaraguae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » . * Venerables Hermanos en el Episcopado: Sentimos una gran satisfacción al recibiros hoy colectivamente, Pastores del Pueblo de Dios en Nicaragua, que venís a Roma en esta « visita ad limina Apostolorum » para « ver a Pedro ». La profunda vivencia eclesial que el presente momento nos depara, hace resonar en nuestro ánimo, con todavía mayor intensidad, la solicitud constante que sentimos por todas las Iglesias, y en particular por aquellas encomendadas a vuestros cuidados inmediatos, que se suman al nuestro de Supremo Pastor. En la inefable caridad que a todos nos une a Cristo Señor, queremos en primer lugar confortar vuestros esfuerzos y esperanzas, tributar un merecido reconocimiento a vuestra fidelidad a la Iglesia y agradeceros la generosa entrega que a ella prestáis, sin reserva de energías o sacrificios. Es nuestro homenaje público por vuestra callada y a veces incomprendida tarea ministerial, en medio de no infrecuentes ni pequeñas dificultades. No olvidamos, en efecto, la problemática compleja por la que atraviesa la Iglesia y la sociedad civil en vuestro País. Ello requiere una vigilante atención por parte vuestra, para poder dar siempre la oportuna palabra eclesial que guíe prudentemente a vuestros fieles por el sendero justo y evite posturas que pueden resultar menos constructivas en lo eclesial y en lo social. Para mejor obtener estos objetivos, será de gran ayuda una cordial cohesión y unidad de intentos por parte del Episcopado, en estrecha comunión con el Representante Pontificio cuyo genuino espíritu de servicio a la Iglesia esperamos que encuentre amplia correspondencia en * Die 8 m. maii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 339 vuestro País. Todo ello os favorecerá también a la hora de entablar un diálogo abierto y constructivo con las Autoridades civiles, dentro del respeto de las mutuas competencias y derechos, en fidelidad a las exigencias inderogables del ministerio pastoral y con el deseo de evitar a la Nación momentos más dolorosos y difíciles. Y a la vez contribuirá a señalar con claridad finalidades estrictamente religiosas en determinados ámbitos de la vida eclesial, como habéis hecho recientemente. A esta vuestra actitud deberá acompañar además una sensibilidad particular para responder con fidelidad a la llamada de los más pobres, para convertiros en defensores de los legítimos intereses de quienes carecen de voz, evitando con sabio discernimiento cualquier instrumentalización de la Iglesia en objetivos que no le son propios. En esta singular circunstancia queremos también exhortaros a redoblar vuestro empeño, y el de vuestros colaboradores, para una atenta escucha de las exspectativas de vuestros fieles, que anhelan sobre todo lo que sólo la Iglesia puede darles : la fuerza interior para empeñarse en una auténtica vida cristiana, que no rehuse las realidades del presente, pero que quede siempre abierta al sobrenatural y al pleno cumplimiento en el más allá. Entre tanto, hay que procurar que todas las fuerzas disponibles sean empleadas al máximo, no en la sola denuncia de las deficiencias sino también y primordialmente en una benéfica y abnegada acción social de suplencia y de ayuda a cuantos necesitan la obra de la justicia, superada por la caridad. Y, finalmente, queremos concluir estas palabras con una nota de esperanza. La que nos viene de la bien conocida vitalidad espiritual de vuestro pueblo y de su rica tradición cristiana y civil, que tanto apreciamos y que tanto nos consuela. Estamos persuadido de que como fruto de vuestra acción evangelizadora, secundada generosamente por vuestros colaboradores, brotarán en Nicaragua nuevas energías, que promoverán un nuevo florecimiento de la vida de la Iglesia. Así lo esperamos y pedimos al Señor, recordando con particular afecto a las almas consagradas : sacerdotes, religiosos, religiosas, aspirantes a la vida de total entrega a la Iglesia. Llevad a ellos y a todos vuestros fieles nuestro afectuoso saludo y paterno recuerdo al que unimos de todo corazón una especial Bendición Apostólica. Acta 340 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale VI Ad Em.mos et Exc.mos eos Viros qui novum Consilium efficiunt Secretariae Generalis Synodi Episcoporum.* Venerabiles Fratres, Magno sane gandió afficimur, quod Nobis datur vos consalutare, qui, varias partes orbis catholici opportune repraesentantes, novum Consilium efficitis Secretariae Generalis Synodi Episcoporum. Viget quidem apud Nos memoria postremi coetus synodalis, qui, exemplum praebens egregium pastoralis sollertiae, sagacitatis, coniunctionis, de re maximi momenti, id est de catechesi praesertim pueris et iuvenibus tradenda, frugifere egit. Salutationi iungimus gratiarum actionem, quod, occupationibus vestris consuetis, iisdemque saepe gravibus ac multiplicibus, posthabitis, in unum convenistis, ut negotia, ad proximam Synodum Episcoporum pertinentia, consociata opera pertractaretis. Etenim in praeparando eiusmodi coetu imprimis excutienda vobis occurrunt argumenta, a Conferentiis Episcopalibus proposita, quorum aptissimum a Nobis statuetur, ut Patres in eo postmodum versentur. Deinde ex parte recognoscendus est vobis Ordo Synodi Episcoporum, quatenus compleantur oportet mutationes eo inductae, cum proxime praeteriti coetus agerentur. Communis haec operositas vestra in hos incidit dies, qui sollemnem diem subsequuntur, « quem » — ut verbis utamur Sancti Leonis Magni, Decessoris Nostri, — « Spiritus Sanctus excellentissimo sui muneris miraculo consecravit » ; « q u i inspirator fidei, doctor scientiae, fons dilectionis ... et totius est causa virtutis » - Hic laboribus vestris, quos ad utilitatem Ecclesiae universae suscepistis, benigne aspiret eosque clementer fecundet, hic largiatur, ut praecelsum officium, ex quo ut membra Collegii episcopalis et legitimi Apostolorum Successores sollicitudine pro universa Ecclesia tenemini, salubriter exerceatis. Sit vobis demum pignus divinae propitiationis et signum fraternae Nostrae caritatis Apostolica Benedictio, quam vobis et omnibus, quos commendatos vobis habetis, libentissime impertimus. 1 2 * Die 19 m. maii a. 1978. 1 Sermo 176, 1 et 5; PL 54, 400 et; 403. 2 Cfr. Lumen Gentium, 23. Acta Pauli Pp. VI 341 NUNTII SCRIPTO DATI I Die ad rectum instrumentorum Communicationis Socialis usum provehendum toto catholico orbe dicato, de receptoris exspectationibus, iuribus, muneribus. Venerabili Fratelli e Figli carissimi, Costituisce un appuntamento importante per il Popolo di Dio l'annuale Giornata delle Comunicazioni Sociali, dedicata — come ben sapete — ad una riflessione specifica intorno alla funzione e all'uso degli strumenti, che servono appunto alle comunicazioni sociali, e che i Padri del Concilio Vaticano II non hanno esitato a definire ((mirabili )). Chi può, infatti, misurare l'influsso che questi mezzi moderni sono in grado di esercitare sull'opinione pubblica, orientandone le valutazioni e condizionandone le scelte, grazie alla loro larga capillare diffusione, a tecniche ogni giorno più perfezionate, ai tempi di utilizzazione sempre più prolungati? Non può, dunque, suscitare meraviglia il fatto che la Chiesa segua con crescente interesse gli sviluppi di un fenomeno culturale di così vasta portata e che non si stanchi di richiamare, con materna sollecitudine, chi ne è protagonista o partecipe, alla coscienza delle proprie responsabilità. Mossi da questa medesima ansia pastorale, Noi abbiamo scelto come tema dell'odierno Messaggio l'esame delle attese, dei diritti e dei doveri del cosiddetto « recettore », cioè del destinatario delle comunicazioni sociali, al quale ovviamente riguardiamo dall'angolatura che Ci è propria : quella del personalismo cristiano, che in ciascuna creatura umana sa ravvisare una vivente immagine di Dio, la quale è, pertanto, portatrice per un provvidenziale disegno di un proprio trascendente destino. La prima attesa dei (( recettori », che merita di essere rilevata e valorizzata, è l'aspirazione al colloquio. Lo spazio che i giornali e le emittenti radiotelevisive riservano alla corrispondenza con i propri let1 2 1 Cfr. Gen. 1, 26. 2 Cfr. Lettera Enciclica Ecclesiam Suam, AAS 56 (1964), p. 659: Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 342 tori, ascoltatori, spettatori, risponde solo parzialmente a questo legittimo desiderio, perché si tratta sempre di casi isolati, mentre tutti i « recettori » sentono il bisogno di poter esprimere, in qualche modo, la propria opinione ed offrire un contributo di idee e di proposte personali. Ora, assicurare questo colloquio, favorirlo ed indirizzarlo verso i problemi di maggiore importanza, significa per i « comunicatori » stabilire un continuo e stimolante contatto con la società, e portare gli stessi (( recettori » ad un livello di attiva corrispondenza. Le seconda esigenza è quella della verità : si tratta di un diritto fondamentale della persona, radicato nella stessa natura umana e strettamente collegato con quell'istanza di partecipazione, che l'odierna evoluzione tende a garantire a ciascun membro della società. Tale aspirazione riguarda in maniera diretta anche i mezzi d'informazione, dai quali i destinatari hanno diritto di attendersi tempestività, onestà, ricerca dell'oggettività, rispetto della gerarchia dei valori e, quando si tratti di spettacoli, la proposta di un'immagine veritiera dell'uomo sia come singolo che come parte di un determinato contesto sociale. Né si può sottovalutare l'aspirazione dell'uomo moderno allo svago e al riposo per il recupero delle forze e dell'equilibrio psichico, messo a dura prova dalle condizioni non di rado snervanti che la vita e il lavoro oggi impongono : anche questo è un desiderio legittimo, che si apre a prospettive spirituali, tra le quali ha rilevante importanza l'attenzione alla problematica religiosa e morale. I cristiani sanno che questa problematica, sotto l'impulso dello Spirito conduce l'uomo alla pienezza del proprio supremo destino. Per soddisfare queste aspirazioni si richiede la responsabile collaborazione dello stesso « recettore », il quale deve assumere una parte attiva nel processo formativo della comunicazione. Non si tratta di creare dei gruppi di pressione, inasprendo ancora confronti e tensioni del tempo presente, ma d'impedire che, al posto di una « tavola rotonda della società » a cui tutti abbiano un giusto accesso secondo la propria preparazione e l'importanza degli argomenti di cui sono latori, subentrino gruppi non rappresentativi, che potrebbero fare un uso unilaterale, interessato e restrittivo degli strumenti in loro possesso. È da auspicare, invece, che tra « comunicatori » e « recettori » si instauri un vero ed autentico rapporto, o colloquio. Ciò significa che siete voi, cari let3 3 Cfr. Istruzione Pastorale Communio et Progressio, in AAS 63 (1971), n. 81, p. 623. Acta Pauli Pp. VI 343 tòri, ascoltatori, spettatori, che dovete apprendere il linguaggio dei mezzi della comunicazione sociale, pur se difficile, onde essere in grado di interloquire efficacemente. Voi dovete sapere sceglier hene.il vostro giornale, il libro, il film, il programma radiotelevisivo, consapevoli che dalla vostra scelta — come da una scheda di voto — dipenderà l'incoraggiamento e l'appoggio, anche economico, come il rifiuto per un determinato genere e tipo di comunicazione. Bisogna, peraltro, tener presente quanto sia complessa la realtà delle comunicazioni moderne, nelle quali, per loro natura — e non di rado per una voluta strumentalizzazione — il vero può riuscire mescolato al falso, il bene al male. Non c'è, infatti, nessuna verità, nessuna cosa sacra, nessun principio morale, che non possa essere, direttamente o indirettamente, intaccato o contestato nell'ampio discorso di dette comunicazioni. Voi dovete, pertanto, dar prova anche di una vigile capacità di discernimento e di confronto con gli autentici valori etico-religiosi, apprezzando ed accogliendo gli elementi positivi ed escludendo quelli negativi. 4 Questa triplice capacità che il « recettore » deve oggi acquisire per essere un cittadino maturo e responsabile — la capacità, cioè, di comprendere il linguaggio dei mass-media, di scegliere opportunamente e di saper giudicare — determina il dialogo con il « comunicatore ». Tale dialogo deve, poi, trovare le forme adatte, corrette e rispettose ma franche anche e decise, per intervenire, allorché lo richiedano le circostanze. Noi non ignoriamo le difficoltà che, nella concreta situazione del mondo contemporaneo, ogni <( recettore », a cominciare da quello cristiano, incontra nelP assicurar si le necessarie capacità per l'esercizio dei suoi diritti e dei suoi doveri, in conformità con le proprie aspirazioni. Ma, se è vero che il futuro della famiglia umana dipende, in vasta misura, dall'uso che essa saprà fare dei propri mezzi di comunicazione, è necessario riservare alla formazione del « recettore » una considerazione prioritaria sia nell'ambito del ministero pastorale, sia, in generale, nell'opera educativa. La prima educazione in questo campo deve avvenire all'interno delle Famiglie : capire, scegliere e giudicare i mezzi di comunicazione sociale deve rientrare nel quadro globale della formazione alla vita. Ai genitori spetta, perciò, il compito di aiutare i propri figli ad operare le scelte, a maturare un giudizio, a dialogare con i « comunicatori ». 4 Cfr. ibid. n. 82, p. 624. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 344 Questa formazione deve, poi, continuare nella Scuola : il Concilio Ecumenico Vaticano II ne fa un obbligo specifico per le Scuole cattoliche di ogni grado e per le Associazioni di ispirazione cristiana e di carattere educativo, aggiungendo in particolare : « Per ottenere più speditamente un tale scopo, nella catechesi si curino l'esposizione e la spiegazione della dottrina e della disciplina cattolica su questa materia. Gli Insegnanti non devono dimenticare che la loro attività pedagogica si svolge in un contesto, nel quale tante trasmissioni e tanti spettacoli, che toccano la fede e i principi morali, raggiungono quotidianamente i loro alunni, che hanno, quindi, bisogno di continue e illuminate spiegazioni o rettifiche. 5 6 Le Comunità credenti locali, infine, devono aiutare i propri componenti nella scelta, nella comprensione e nel giudizio. Noi facciamo appello alla stampa cattolica, agli altri mezzi a disposizione delle Diocesi, delle Parrocchie e delle Famiglie Religiose, perché diano il più ampio spazio all'informazione sui programmi delle comunicazioni sociali, raccomandino o sconsiglino, adducendo le motivazioni opportune che consentano ai fedeli di orientarsi in piena conformità alla dottrina e alla morale evangelica. I cristiani e, particolarmente, i giovani devono tener presente che si tratta, in ultima analisi, di una responsabilità personale, e che dalle scelte da essi fatte dipende la santità della loro vita, l'integrità della loro fede, la ricchezza della loro cultura, e, di riflesso, il contributo allo sviluppo generale della società. La Chiesa può e deve informarli ed aiutarli, ma non può sostituire le loro personali e coerenti decisioni. Il compito, come ben si vede, è complesso ed estremamente impegnativo. Soltanto la generosa collaborazione di tutti potrà far sì che i mezzi della comunicazione sociale non solo abbandonino atteggiamenti ed espressioni, purtroppo non infrequenti, che sanno di violenza, di erotismo, di volgarità, di egoismo e di ingiustificati interessi di parte, ma giungano ad offrire una informazione ampia, sollecita e veritiera e, per quanto riguarda gli spettacoli, un sano divertimento sul piano culturale e spirituale, contribuendo così in modo eflicace a quell'umanesimo plenario, che sta sommamente a cuore alla Chiesa. 7 5 6 7 Cfr. Decr. Inter Mirifica, n. 16. Ibid. Lettera Enciclica Populorum Progressio, AAS 59 (1967); n. 42, p. 278; cfr. anche n. .14, p. 264. Acta Pauli Pp. VI 345 Neil'incoraggiare l'impegno di quanti si dedicano a nobilitare questo speciale servizio, noi invochiamo per essi e per tutti coloro che parteciperanno alla celebrazione della XII Giornata Mondiale delle Comunicazioni Sociali l'abbondanza dei doni dello Spirito Santo ed impartiamo loro di cuore la propiziatrice Benedizione Apostolica. Dal Vaticano, 23 Aprile dell'anno 1978, decimo quinto del Nostro Pontificato. PAULUS PP. VI II Occasione oblata diei, qui per totum catholicum orbem ad missionales res provehendas celebrabitur. A tutti i nostri Fratelli e Figli in Cristo! Tra le sollecitudini del nostro ministero apostolico sono particolarmente presenti al nostro spirito la premura in favore delle Missioni e 10 studio dei derivanti problemi, sia per l'importanza che la causa missionaria ha nella realtà viva della Chiesa, sia per la sensibilità e la generosità che al riguardo è dimostrata, con crescente fervore, da tutto 11 Popolo di Dio. Riprendiamo, pertanto, molto volentieri questo inesauribile tema in occasione della Giornata Missionaria Mondiale, anche perché siamo sicuri che le considerazioni che faremo, come i suggerimenti che proporremo, saranno oggetto di diligente riflessione da parte dei Sacerdoti, dei Religiosi e di tutti i cooperatori delle Missioni Cattoliche. Il tema sul quale desideriamo richiamare l'attenzione è appunto quello della cooperazione, intesa come l'aiuto specifico e diretto che si offre per l'evangelizzazione nei luoghi di missione. Speriamo così che più chiare ed urgenti risulteranno le motivazioni e i criteri di un tale impegno ecclesiale. Parlando di cooperazione missionaria, bisogna tener presente anzitutto, quale sia lo scopo primario dell'azione della Chiesa : l'annuncio e la diffusione del Vangelo del suo divin Fondatore. L'aiuto all'evangelizzazione, pertanto, non può essere solo ridotto ad un'opera di umana civilizzazione, o — come osservammo nel Messaggio dello scorso anno — alla promozione del (( terzo mondo ». L'aiuto dei fedeli deve Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 346 dirigersi con prioritaria preferenza, all'evangelizzazione vera e propria, alla cosiddetta prima evangelizzazione, per fare in modo che in ogni comunità umana siano posti e siano ben visibili i segni permanenti della presenza salvifica di Gesù Cristo per mezzo della Chiesa, la quale è (( sacramento universale di salvezza w. Avverte, infatti, il Concilio Vaticano II che (( fine specifico dell'attività missionaria è l'evangelizzazione e la fondazione della Chiesa in quei popoli e gruppi, in cui essa ancora non esiste )). È, dunque, in questa prospettiva che s'inquadra il necessario aiuto che si chiede a tutti i cristiani. Accade, tuttavia, di frequente che all'azione evangelizzatrice debbano accompagnarsi iniziative di urgente necessità, dirette allo sviluppo materiale e culturale delle persone e dei popoli in via di sviluppo. Ma anche in questi casi è necessario conservare all'annuncio del Vangelo e alla fondazione delle Chiese locali il carattere preminente, in modo che l'aiuto tecnico o economico appaia come logica conseguenza della predicazione della legge dell'amore, appresa alla scuola di Cristo. Il soccorso recato dai Missionari si presenterà, allora, nella forma di dedizione squisitamente fraterna, per cui, anche dove Gesù Cristo non si •è ancora manifestato nella sua trascendente pienezza, il seme è già gettato, e la porta alla successiva predicazione è già aperta. 1 2 Ora, per poter attuare questo piano operativo, occorre che ci sia la corresponsabilità di tutto il Popolo di Dio, ed è questa una prestazione urgente che spetta a quanti presiedono a ciascuna delle Comunità, in cui si articola la Chiesa. I primi chiamati a collaborare sono i Sacerdoti, i Religiosi ed i laici che vogliono vivere in coerenza la loro vocazione battesimale. Senza questa dimensione missionaria l'aiuto che dalle antiche Chiese giunge ai singoli individui e ai popoli bisognosi potrebbe perdere quel valore di gratitudine a Dio per il dono inestimabile della fede e di autentico amore del prossimo, quale gli stessi offerenti intendono. La predicazione del Vangelo non può limitarsi all'annuncio formale della Parola di Dio, ma deve tendere, altresì, alla creazione della Comunità cristiana, ponendola in condizione di (( provvedere da sola, per quanto è possibile, alle proprie necessità )), che sono, primariamente, 3 1 Decr. Ad Gentes, n. 1. 2 IUd., 3 Decr. Ad Gentes, n. 15. n. 6. Acta Palili Pp. VI 347 il continuo e ordinato incremento delle vocazioni sacerdotali e religiose, l'avvio e lo sviluppo di adeguate iniziative sul piano religioso, culturale, assistenziale, ecc. L'aiuto missionario dei fedeli dovrà, dunque, essere orientato verso queste Chiese particolari di più recente fondazione, le quali, attesa una tale origine, hanno bisogno del calore dell'effettiva comunione e del concreto soccorso delle Chiese sorelle. Tale preferenza dell'indirizzo caritativo, ben lungi dal far dimenticare le altre istituzioni missionarie esistenti nel mondo, è garanzia, per la generosità che in essa si rivela, della protezione della Provvidenza divina. Tra le forme di assistenza alle Chiese giovani è da ricordare quella piuttosto diffusa, al giorno d'oggi, del cosiddetto « gemellaggio » : un fatto, questo, da giudicare come autentico e positivo, quando con esso non si dimentica lo scopo fondamentale della cooperazione, diretta alle necessità urgenti di tutta la Chiesa missionaria. Sta di fatto, però, che alcune Chiese, pur bisognose di assistenza, hanno una certa esitazione per il « gemellaggio », quasi che temano di ricevere aiuto da una Chiesa particolare, mentre preferiscono quello, rispettoso ed anonimo, proveniente dalla Chiesa universale. Da simile atteggiamento può seguire che alcune Chiese giovani finiscono per essere dimenticate. Vogliamo, pertanto, ribadire il principio che ogni Chiesa locale, sia di antica che di recente fondazione, deve sentire l'urgenza di essere evangelizzatrice, cioè attiva ed alacre nel suscitare ed animare le diverse iniziative di apostolato. In questo contesto, la giovane Chiesa, mentre deve esprimere riconoscenza alla Comunità ecclesiale che le viene in soccorso, lungi dall'essere, per così dire, atrofizzata nel suo movimento di crescita, sentirà anch'essa il bisogno di una sua collaborazione generosa per la crescita della Chiesa in tutto il mondo. È anche da tener presente, a tale proposito, che il progresso economico in alcune regioni, nelle quali il cristianesimo si è stabilito da tempo, consente il sorgere e il fiorire di istituzioni qualificate per l'assistenza e la beneficenza. Tuttavia, i responsabili di siffatti organismi non sempre sono in grado d'individuare, tra i destinatari dei soccorsi, quelli che ne sono più bisognosi ; altre volte l'intervento benefico, per insufìiciente intesa tra l'istituzione erogante e le comunità aiutate, non consegue l'effetto auspicato : quello di sviluppare il senso di vigile responsabilità nella creazione delle proprie strutture. Appunto per ovviare ai rischi di un aiuto che potrebbe dimostrarsi Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 348 particolaristico e dispersivo, risulta evidente l'opportunità che ci sia un superiore coordinamento tra le varie forme di soccorso e di assistenza. Lo spirito dell'aiuto, che noi vogliamo raccomandare e promuovere, è precisamente quello delle Pontifìcie Opere Missionarie, la cui importanza abbiamo più volte posta in rilievo. Queste Opere, infatti, sono nate nel seno stesso della Comunità cristiana, allo scopo di incoraggiare la coscienza missionaria di tutto il Popolo di Dio, ed è stato per questa loro natura universale e, letteralmente, cattolica che i nostri Predecessori hanno attribuito ad esse il titolo di Pontifìcie. Con tale denominazione, non semplicemente onorifica o decorativa, le Pontificie Opere Missionarie esprimono e testimoniano la totale loro disponibilità nel prestare aiuto fedele a Colui che « presiede alla carità universale )). Atteso il loro carattere pontificio, le medesime Opere sono anche episcopali, cioè al servizio della collegialità episcopale e di ogni singolo Vescovo, in quanto questi è principio di unità nella propria Chiesa locale e responsabile nell'evangelizzazione universale. Tali Opere sono, dunque, nell'ambito della cooperazione missionaria, il mezzo privilegiato a disposizione di tutto il Popolo di Dio. Se nell'attività missionaria diretta la preferenza va agli Istituti sotto la direzione dei Vescovi delle Chiese particolari, nella cooperazione missionaria la priorità, da parte della Comunità cristiana, spetta alle Pontificie Opere Missionarie. A ragione veduta, perciò, il Concilio Vaticano II ha affermato che « a queste Opere deve essere giustamente riservato il primo posto, perché costituiscono altrettanti mezzi sia per infondere nei cattolici, fin dalla più tenera età, uno spirito veramente universale e missionario, sia per favorire un'adeguata raccolta di sussidi a vantaggio di tutte le Missioni e secondo le necessità di ciascuna » . 4 L'annuncio e la diffusione del Vangelo, oggi più che mai, richiedono una programmazione a vasto raggio, comprensiva ed antiveggente, alla quale concorrano tutte le forze cattoliche, mentre il necessario lavoro di sintesi — come servizio del primato universale del Sommo Pontefice e della collegialità episcopale — è affidata al Dicastero missionario, al quale appunto (( spetta di regolare e coordinare, in tutto quanto il mondo, sia l'opera missionaria in se stessa, sia la cooperazione missionaria )). 5 4 Decr. 5 Ibid. n. 29. Ad Gentes, n. 38. Acta Pauli Pp. VI ) Bi9 Ê auspicabile, pertanto, che nel programma di rinnovamento pastorale che si va attuando nelle diverse Nazioni e Diocesi, sia riconosciuto alle Pontificie Opere Missionarie, che fanno capo alla S. Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli, l'effettivo posto preferenziale che il Concilio Vaticano II e noi abbiamo ad esse confermato. In tal modo, l'aiuto qualitativo e quantitativo alla causa del Vangelo non registrerà soluzioni di continuo, sia per la maggiore diligenza tecnicoorganizzativa dei promotori, sia per l'accresciuto senso di responsabilità da parte dei fedeli. Con questi pensieri, Fratelli e Figli carissimi in Gesù Cristo, invochiamo su di voi e sul vostro impegno missionario i continui aiuti della divina assistenza, mentre di gran cuore impartiamo la propiziatrice Benedizione Apostolica. Dato a Roma, presso San Pietro, nella Solennità di Pentecoste, 14 maggio dell'anno 1978, decimoquinto del Nostro Pontificato. PAULUS PP. VI 350 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI NOTIFICAZIONE Da diverse parti, specialmente dalla Polonia, anche autorevolmente, è stato chiesto se le proibizioni contenute nella (( Notificazione » della S. Congregazione del S. Offizio, pubblicata sugli A.A.S., anno 1959, p. 271, riguardanti la devozione alla Divina Misericordia nelle forme proposte da Suor Faustina Kowalska, si debbano ritenere ancora in vigore. Questa S. Congregazione, tenuti presenti i molti documenti originali, non conosciuti nel 1959; considerate le circostanze profondamente mutate, e tenuto conto del parere di molti Ordinari Polacchi, dichiara non più vincolanti le proibizioni contenute nella citata (( Notificazione ». Dalla Sede della S. Congregazione, 15 Aprile 1978. Card. Prefetto FRANJO SEPER L. © . S . © Fr. Jérôme Hamer, O. P. Arcivescovo tit. di Lorium Segretario Sacra Congregatio pro Episcopis 351 SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS DECRETA I ROTTENBURGENSIS De Concathedralis erectione et de mutatione nominis dioecesis. In dioecesi Rottenburgensi urbs Stutgardia exstat quae inde ab huius dicionis erectione haud parum crevit atque permagnum momentum pro Ecclesiae vita acquisivit. Hac de causa eius nomen, pastoralibus id suadentibus argumentis, priori opportune adiungendum videtur. Etenim Exc.mus P. D. Georgius Moser, Episcopus Rottenburgensis, ad bono animarum aptius consulendum, ab Apostolica Sede hoc ipsum petivit, nempe, ut dioecesis nomen hac ratione compleretur et templum in memorata urbe exstans, Deo in honorem S. Everardi dicatum, ad dignitatem Concathedralis eveheretur. Quapropter sacra haec Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Vidonis Dei Mestri, Archiepiscopi titularis Tuscamiensis et apud Foederatam Germanicam Rempublicam Apostolici Nuntii, vigore facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia PP. VI sibi tributarum, hoc Decreto, perinde valituro ac si apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, memoratum templum in urbe Stutgardia exstans, S. Everardo dicatum, ad dignitatem et fastigium ecclesiae Concathedralis evehit. Itaque posthac in eodem templo Cathedra episcopalis erigi potest ac debet et Rottenburgensi Antistiti licet, etiam diebus sollemnioribus, prouti magis ipsi expedire videatur, in praefata ecclesia Concathedrali pontificalia exercere et in civitate Stutgardia pro lubitu residere. Item indulget ut dioecesis — ideoque et eius pro tempore exsistens Antistes — in perpetuum vocari queat Rottenburgensis-Stutgardiensis. Ad haec omnia exsecutioni mandanda sacra Congregatio pro Episcopis deputat memoratum Exc.mum P. D. Vidonem Dei Mestri, eidem tribuens facultates necessarias et opportunas etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere ei imposito ad hanc sacram Congregationem ,pro Episcopis 352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale authenticum exemplar actus peractae exsecutionis quam primum re mittendi. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 18 Ianuarii 1978. © SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L. © S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis II B A L L A R A T E N S I S ET SANDHURSTENSIS De finium dioecesium mutatione Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Exc.mi PP. DD. Ronaldus A. Mulkearns, Episcopus Ballaratensis, et Bernardus D. Stewart, Episcopus Sandhurstensis, nuper ab Apostolica Sede postulaverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturum, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. V I , sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ea quae sequuntur decernit. A dioecesi Ballaratensi separat atque perpetuo dioecesi Sandhurstensi adnectit oppidum quod vulgo Inglewood appellatur, ita ut pro futuris confinia statuantur iuxta proposita ab Episcopis Ballaratensi et Sandhurstensi vulgo signata : « From the Loddon River west along horizontal grid line 59z» to vertical grid line 7«, north along vertical grid line 7« to horizontal grid line 59*0, east along horizontal grid line 5960 to Hope Créele, following Hope Creek north-northeast to the Loddon River ». Quapropter omnia acta et documenta quae praedictum territorium respiciunt a Curia a qua ad Curiam dioecesis cui illud noviter est aggregat um, quam primum fieri poterit, tradantur. Ad haec omnia exsequenda sacra Congregatio pro Episcopis Exc. mum P. D. Aloisium Paro, Archiepiscopum tit. Torcellanum et in Au- Sacra Congregatio pro Episcopis stralia Pro-Nuntium Apostolicum, deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem mittendi, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 30 aprilis anno 1978. © SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L. © S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulis quae sequuntur Ecclesiis Pastores designavit. Videlicet : Die 4 Novembris 1977. — Cathedrali Ecclesiae Antverpiensi R. D. Godefridum Danneels, professorem sacrae theologiae in Seminario Brugensi necnon theologiae sacramentariae atque liturgiae in Universitate catholica Lovaniensi. Die 17 Martii 1978. — Cathedrali Ecclesiae Elpasensi Exc.mum P. D. Patricium F. Flores, hactenus Episcopum titularem Italicensem. Die 13 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Amosensi R. D. Gerardum Drainville, e clero dioecesis Ioliettensis. Die 18 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Italicensi R. D. Iacobum R. Hoffman, cancellarium curiae episcopalis dioecesis Toletanae in America, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis A. Donovan, Episcopi Toletani in America. Die 2k Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Numanensi R. D. Franciscum A. Quinn, parochum ad Sanctum Gabrielem in urbe Sancti Francisci in California, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis R. Quinn, Archiepiscopi Sancti Francisci in California. — Titulari episcopali Ecclesiae Sardanensi R. D. Rolandum Petrum DuMaine, moderatorem scholarum archidioecesis Sancti Francisci in California, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis R. Quinn, Archiepiscopi Sancti Francisci in California. 24 - A. A. S. 354 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Die 25 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Cheyennensi Exc.mum P. D. Hubertum Iosephum Hart, hactenus Episcopum titularem Thimidorum Regiorum. — Metropolitanae Ecclesiae Avenionensi Exc.mum P. D. Raimundum Bouchex, hactenus Episcopum titularem Elvensem. Die 27 Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Torontinae Exc.mum P. D. Geraldum Emmett Carter, hactenus Episcopum Londonensem. Die 5 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Metropolitanae Iudiciforensi, Exc.mum P. D. Iuvenalem Roriz, C.SS.R., hactenus Episcopum Praelatum Rubiatabensem. — Cathedrali Ecclesiae Cascavellensi, Exc.mum P. D. Armandum Cirio, O.S.I., hactenus Episcopum Toletanum in Brasilia. — Cathedrali Ecclesiae Toletanae in Brasilia, R. D. Geraldum Maiella Agnelo, e clero Sancti Pauli in Brasilia. — Cathedrali Ecclesiae Caicoënsi, R. D. Hectorem de Arati j o Sales, e clero Natalensi. — Cathedrali Ecclesiae Coroatensi, R. D. Rainardum Pünder, e clero Limburgensi. — Cathedrali Ecclesiae Iguassuensi, R. P. Olivum Fazza, hactenus Provincialem Societatis Verbi Divini Provinciae Sancti Pauli in Brasilia. — Praelaturae Itacoatiarensi, R. D. Georgium Eduardum Marskell, sodalem Societatis Scarborensis, cum charactere episcopali. Die 10 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Montis Laurei R. D. Ioannem Gratton, Vicarium episcopalem et parochum in archidioecesi Ottaviensi. Die 12 Maii. — Cathedrali Ecclesiae Corbiliensi Exc.mum P. D. Vidonem Herbulot, hactenus Episcopum titularem Obbitanum. Die 16 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Aquensi in Mauretania R. D. Rodulfum Bufano, e clero archidioecesis Bonaërensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Georgii Caroli Carreras, Episcopi Sancti Iusti. COLLATIO DIGNITATIS EPISCOPALIS Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia PP. V I , decreto Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 5 mensis Maii anno 1978 edito, ad dignitatem episcopalem evexit R. P. Gutembergum Freiré Regis, C. S S. R., Praelatum Coaritanum. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 355 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulis quae sequuntur Ecclesiis Pastores designavit. Videlicet : Die 27 Aprilis 1978. — Metropolitanae Ecclesiae Bloemfonteinensi promovit Exc. P. D. Petrum Ioannem Butelezi, hactenus Episcopum Umtatanum. — Cathedrali Ecclesiae Maiungaënsi nominavit B. D. Armandum Razafindratandra, e clero saeculari, Tananarivensis seminarii minoris Rectorem. — Cathedrali Ecclesiae Tsiroanomandidyensi praefecit R. P. Ioannem Samuelem Raobelina, socium Missionariorum Dominae Nostrae a La Salette, Secretarium Conferentiae Episcopalis Madagascariensis necnon Directorem Pontificalium Operum Missionalium in Madagascaria. — Coadiutorem cum iure successionis Exc. P. D. Petri Bouckaert, Episcopi Popokabakaënsis, constituit R. P. D. Andream Mayamba Kathongo Matuti, Vicarium Generalem Popokabakaënsis dioecesis. — Titulari episcopali Ecclesiae Saiensi praeposuit R. P. D. Georgium Bata, Rabaulensis archidioecesis Vicarium Generalem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Höhne, Rabaulensis Archiepiscopi. — Titulari episcopali Ecclesiae Naratcatensi elegit R. P. Carolum Hesse, e Congregatione Missionariorum Sacratissimi Cordis Iesu, quem constituit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Höhne, Rabaulensis Archiepiscopi. 356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NOMINATIONES Decretis editis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Die 23 Februarii 1978. — Exc. P. D. Paulum Hisao Yasuda, Episcopum titulo Tuccitanum, Administratorem Apostolicum a sede vacante » archidioecesis Osakensis. Die 13 Martii. — R. D. Andream Wouking, e clero saeculari, Administratorem Apostolicum (( sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Bafussamensis. Die 27 Aprilis. — Exc. P. D. Iulium Parise, Episcopum titularem Thagamutensem, Vicarium Apostolicum Vicariatus Napensis. Die 28 Aprilis. — R. P. Michaelem Maître, Congregationis Sancti Spiritus socium, Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis )) dioecesis Bambaritanae. Die 15 Maii. — R. P. Vilfridum Napier, Ordinis Fratrum Minorum sodalem, Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis )) dioecesis Kokstadensis. Acta ACTA Commissionum 357 COMMISSIONUM PONTIFICIA COMMISSIONE PER LA PASTORALE DELLE MIGRAZIONI E DEL TURISMO LETTERA CIRCOLARE ALLE CONFERENZE EPISCOPALI « CHIESA E MOBILITÀ UMANA » 1. Nella sua sollecitudine di recare a tutti gli uomini il Messaggio di salvezza, la Chiesa si preoccupa delle situazioni conseguenti ai fenomeni della mobilità umana. Vede in essi un riflesso fondamentale degli (( strati di umanità che si trasformano » , e ne condivide i problemi con sentita partecipazione. In particolar modo è consapevole, la Chiesa, che la mobilità dei popoli, come si svolge nel nostro tempo, riveste aspetti multiformi, talvolta contrastanti, dovuti essenzialmente alla diversità di origine : altro è infatti la mobilità determinata dalla libera scelta degli interessati, altro è la mobilità che nasce da costrizione, di qualunque natura essa sia : ideologica, politica, economica, ecc. 1 2 3 Questa basilare distinzione è sempre tenuta presente nel servizio ecclesiale all'intero mondo migratorio, con preferenza, in senso evangelico, per le categorie più povere, disagiate o emarginate. 1 Cfr. Mt. 28, 16-20; Me. 16, 15. 2 Cfr. dei Vescovi Decreto del Concilio Christus Dominus n. Ecumenico 18; Decreto Vaticano del condo sull'attività missionaria della Chiesa Ad gentes di S. S. Paolo VI Ecclesiae Sanctae 1, 9, AAS 58 S. S. Paolo VI Apostolicae Caritatis, AAS 62 3 Esortazione Apostolica di (1976) p. 18. S. S. Paolo (1970) VI Secondo Concilio sull'Ufficio Ecumenico divinitus n. (1966) p. 763; pp. 38; pastorale Vaticano Motu Se- Proprio Motu Proprio di 193-197. Evangelii nuntiandi n. 19, AAS 68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 358 2. I principali raggruppamenti delle odierne trasmigrazioni umane possono essere elencati, anche se non esaurientemente, come segue : gli emigranti comunemente intesi, che, lasciata l'abituale residenza, cercano all'estero nuove ragioni e strumenti di vita ; si tratta in gran parte di lavoratori, ma anche di tecnici delle imprese, di esuli e profughi in cerca di libertà; ad essi vanno aggiunti i giovani studenti, che si recano all'estero per un perfezionamento tecnico e culturale ; i marittimi del trasporto e della pesca, che si affidano alle acque, abitualmente distaccati dal nucleo familiare e dalla nazione di origine ; gli aeronaviganti, che la professione porta a solcare i cieli ed a toccare rapidamente punti estremi del globo, ivi compresi i passeggeri ed i componenti il tessuto delle stazioni aeroportuali ; i nomadi, che vivono peregrinando quasi sempre estranei alla società, la quale difficilmente ne comprende l'identità etnica e culturale ; i turisti, che vengono a contatto con ambienti e società nuove, per ragioni di svago, di cura, di arricchimento culturale, di peregrinazione religiosa. Vi si possono aggiungere tutti coloro che abitualmente si servono di mezzi autostradali. 4 5 6 7 8 9 3. L'intensificarsi e l'evolversi dei fenomeni, nella dinamica di un mondo in trasformazione, pongono esigenze e interrogativi a cui la saggezza pastorale intende dare risposte adeguate. Ecco la necessità di approfondite considerazioni, destinate a rinnovare l'antico impegno della Chiesa e ad avvalorarlo nella luce di una più matura consapevolezza e di una più ricca esperienza. 4 Cfr. Costituzione pp. 649 ss.; (1969) pp. Apostolica del Papa Pio XII Exsul 601-603; Istruzione della S. C. per i Vescovi cura, AAS 61 (1969) pp. 614-643. 5 Familia, AAS 44 (1952) Motu Proprio di S. S. Paolo VI Pastoralis migratorum cura, AAS 61 Cfr. Enciclica del S. De pastorali migratorum ; Padre Paolo VI Populorum progressio n. 68, AAS 59 (1967) p. 290. 6 50 Cfr. Cost. Ap. Exsul Familia passim; Leges Operis Apostolatus Maris, AAS (195S) pp. 375-383; Normae et facultates pro maritimorum atque navigantium spi- rituali cura gerenda, AAS 69 (1977) pp. 737-746. 7 Cfr. Cost. Ap. Exsul Familia, AAS 44 8 Cfr. Costituzione Apostolica dei S. (1952) p. Padre Paolo 670. VI Regimini Ecclesiae uni- versae n. 52, AAS 59 (1967) pp. 885 ss. 9 Cfr. Direttorio della AAS (1969) pp. 361-3S4. Sacra Congregazione per il Clero Peregrinans in terra, Acta Commissionum 359 Il criterio di fondo è stato indicato dal Concilio Vaticano Secondo, il quale, nel Decreto « Christus Dominus » sull'ufficio^ pastorale dei Vescovi, n. 18, così si esprime : « Si abbia un particolare interessamento per quei fedeli che, a motivo della loro condizione di vita, non possono godere a sufficienza della comune ordinaria cura pastorale dei parroci o ne sono privi del tutto; come sono moltissimi emigranti, gli esuli, i profughi, i marittimi, gli addetti a trasporti aerei, i nomadi e altre simili categorie di uomini. Si promuovano metodi pastorali adatti per sostenere la vita spirituale dei turisti. Le conferenze episcopali e specialmente quelle nazionali dedichino premurosa attenzione ai più urgenti problemi riguardanti le predette categorie di persone e con opportuni mezzi e direttive, in concordia di intenti e di sforzi, provvedano adeguatamente alla loro assistenza religiosa, tenendo presenti in primo luogo le disposizioni date o da darsi dalla Sede Apostolica, adattate convenientemente alle situazioni dei tempi, dei luoghi e delle persone ». I 4. I programmi pastorali, attuazione dell'ansia evangelizzatrice, devono tener conto della situazione di fatto. È quindi opportuno uno sguardo preliminare alla mobilità umana, per meglio comprenderne la portata e gli influssi. La mobilità è insieme causa ed effetto dell'era tecnica e scientifica, che alcuni definiscono post-industriale. Essa va indubbiamente inserita tra i (( rapidi e profondi mutamenti che progressivamente si estendono all'intero universo », come afferma il Concilio Ecumenico Vaticano Secondo, e qualificano il presente periodo di storia. Si tratta di un fenomeno molto complesso ed articolato, nel quale emergono molteplici elementi sempre oggetto di valutazione da parte degli studiosi. Basti accennarne qualcuno : la tendenza a favorire l'unità giuridica e politica della famiglia umana; il notevole incremento degli accordi e degli scambi culturali; l'interdipendenza degli Stati, specialmente per l'aspetto economico; la costituzione di imprese multinazionali; lo squilibrio tra Paesi abbondantemente provvi10 10 Costituzione Spes n. 4. Pastorale del Concilio Ecumenico Vaticano Secondo Gaudium et Acta 360 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sti di risorse e Paesi poveri ; gli sforzi per garantire sempre più largamente i benefici sociali ; il progresso dei mezzi di comunicazione e di diffusione. L'intreccio di taluni di questi elementi — e si vede quanto differenti in se stessi e per la loro portata — produce spinte o occasioni al movimento, dentro o fuori i confini nazionali; movimento, pertanto, che assume un volto polivalente ed obbliga a discernervi ciò che può essere fattore di promozione e di elevazione e ciò che, invece, può segnare il cammino involutivo dell'uomo. Benché in forme e misure diverse, la mobilità è diventata generale destino. All'imponente numero degli immediati protagonisti, bisogna aggiungere — e sono ancora di più — coloro che ne sono coinvolti di riflesso : le famiglie, in primo luogo, e poi gli operatori e gli addetti ai vari settori del movimento, ecc. Ma soltanto ricordando le famiglie si pone in luce una implicanza di vastissima portata umana, sociale, morale e religiosa. 11 12 5. Al di là degli aspetti ricordati, c'è qualche cosa di più profondo. La mobilità invita ad un'appropriata comprensione del mondo in cui viviamo, e di cui vediamo evolversi sotto i nostri occhi le strutture. L'economia è divenuta planetaria ; la politica, per essere realistica, assume dimensioni mondiali ; la vita sociale trova i suoi centri di animazione a livello mondiale. È a questa evoluzione del mondo che bisogna riferirsi, oltre che alla mobilità delle persone. 13 Ormai è impossibile essere indifferenti all'interpenetrazione di razze, civilizzazioni, culture, ideologie. Il mondo è diventato piccolo, le frontiere tendono a cadere, lo spazio è ridimensionato, le distanze svaniscono, la vita fa sentire le proprie ripercussioni fin nelle zone più lontane : viviamo tutti in un solo villaggio. 6. Più delle dimensioni e del ritmo della mobilità, importa la qualità del mutamento che essa opera nell'uomo. È un mutamento pro14 11 Cfr. Cost. past. Gaudium et Spes nn. 6, 16, 25, 26; Enciclica del Papa Gio- vanni X X I I I Pacem in Terris, AAS 55 (1963) p. 291. 12 Cfr. Dirett. gen. Peregrinans in terra nn. 8-12; Istr. De pastorali migratorum cura nn. 2-3. 13 Cfr. Cost. past. Gaudium et Spes n. 63; Lettera Apostolica del Paolo VI Octogésima adveniens n. 7, AAS 63 (1971) pp. 405-406. 14 Cfr. Cost. past. Gaudium et Spes nn. 6-8. Santo Padre Acta Commissionum 361 fondo, che incide sul modo di pensare e sullo stile di vivere, e quindi comporta contemporaneamente luci e ombre. ^ Il senso del provvisorio invita a preferire gli aspetti di novità, talvolta oscurando la stabilità e la gerarchia dei valori. Lo spirito si fa più curioso e disponibile, più sensibile e aperto, più pronto al dialogo. In questo clima l'uomo può essere indotto ad approfondire le proprie convinzioni, come può indulgere ad un facile relativismo. La mobilità determina un certo sradicamento dall'ambiente originario, un'accentuata solitudine, un isolamento nell'anonimato. Ne può derivare sia il rifiuto più o meno consapevole del nuovo contesto, sia la sua accettazione acritica in polemica con l'esperienza precedente, sia un atteggiamento passivo, fonte di alienazione culturale e sociale. 7. La mobilità in quanto tale non può essere ritenuta nemica della fede; e la Chiesa si sforza prudentemente di valorizzarne quelle virtualità, che la rendono strumento di evangelizzazione. In determinate situazioni, tuttavia, la pratica religiosa è sovente compromessa. La rottura dei legami tra fede e cultura, che è il (( dramma della nostra epoca )), vi trova acuta accentuazione, venendo meno facilmente l'equilibrio tra i gesti della nuova vita ed i gesti cristiani di ieri. E più si fa rapido il passaggio da una società di tipo familiare, rurale, semplice, tradizionale a una società extrafamiliare, industriale, complessa, dinamica, ricca, più si fanno dure le crisi, più diventa diffìcile proteggere l'unità della coscienza personale. Resta, in ogni caso, lo choc di un mondo nuovo, con il suo universo culturale ed il suo sistema di valori e di modelli. Da qui quel ripiegamento di mentalità, in cui la ricerca religiosa non riesce sempre a trovare sbocco, come dimostrano le non infrequenti simpatie verso ideologie secolari e pseudo-religiose. In simili condizioni, la fede non può più essere soltanto un'eredità da conservare o da preservare; è una realtà da approfondire, sviluppare, diffondere. Il cristiano è così obbligato a verificare personalmente la fede in un contesto, talvolta, di vera e propria diaspora. Ne deriva l'esigenza che la pastorale di questi strati dell'umanità debba adeguarsi alla loro situazione spirituale, per essere in grado di scoprirvi, immettervi e costruirvi la fede. 15 16 15 Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura n. 4. 16 Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 20. Acta Apostolicae Sedis - 362 Commentarium Officiale II 8. La Chiesa, <( segno e strumento dell'unità di tutto il genere umano » , sentendosi intimamente coinvolta dalla evoluzione della civiltà, di cui la mobilità umana è una componente rilevante, si interroga sulle esigenze della sua presenza in questo mondo nuovo, in cui si riflette, in certo senso, il suo volto di pellegrina sulla terra. 1 7 18 In tal modo essa rivive una volta di più il mistero del suo Divino Fondatore, mistero di vita e di morte. Ieri, per raggiungere il mondo pagano, ha cercato di spogliarsi della fisionomia giudaica; per andare incontro ai barbari, ha abbandonato l'impronta attinta dalla mentalità romana ; per essere disponibile all'intera umanità, si è sforzata di aprirsi a tutte le culture. Una disposizione analoga la guida oggi, per fermentare con il Vangelo la realtà delle trasmigrazioni, e fare possibilmente di esse un mezzo per l'adempimento della sua missione. 19 9. Impegno preminente è la proclamazione della Buona Novella. Ë ben vero che taluni fenomeni, come per esempio l'emigrazione, il nomadismo, la vita marittima, ecc. comportano situazioni di ingiustizia. A queste la Chiesa è profondamente sensibile, ed è convinta di dover esprimere tale sensibilità nei modi conformi alla pienezza della sua vocazione. Ritiene quindi suo dovere specifico e primario proclamare incessantemente la « lieta notizia », con la testimonianza e con l'annuncio esplicito della Parola di Dio. « La storia della Chiesa, a partire dal discorso di Pietro la mattina di Pentecoste, si mescola e si confonde con la storia di questo annuncio » ; in molti casi la mobilità umana è stata determinante o almeno ha esercitato un notevole influsso sulla nascita e lo sviluppo di nuove Chiese. 20 2 1 Nel tempo presente l'imponente aumento del movimento ed il suo affermarsi in una densa varietà di forme costituiscono un evento singolare nella storia del cammino ecclesiale, che accentua la grave parola di San Paolo : (( Guai a me se non predicassi il Vangelo » . 2 2 17 Costituzione dogmatica del Concilio Ecumenico tium n. 1. 18 Cfr. Ib. 9 e 48. 19 Cfr. Decreto Ad gentes divinitus n. 5. 20 Cfr. Esort. Ap. Evangelii nuntiandi nn. 21-22. 21 22 Ib. 1 Cor. 9, 16. Vaticano Secondo Lumen Gen- Acta Commissionum 363 Senza voler anticipare ciò che si dirà nella terza parte, parlando concretamente dell'azione della Chiesa, bisogna affermare preliminarmente l'importanza insostituibile della dimensione spirituale, la quale si attua, oltre che nella predicazione, nella catechesi^ nella vita liturgica e sacramentale, in una parola, nella santificazione delle anime e della società. Anche per questo vasto e complesso mondo della mobilità la Chiesa deve essere sale e luce. 10. Pur nutrendo identico affetto per tutte le categorie umane interessate a questi fenomeni, è naturale che la sua sollecitudine debba rivolgersi innanzitutto ai suoi figli. Il fondamentale impegno, che si impone nel presente contesto storico, consiste nel riannodare i vincoli tra la fede e la vita. Ecco subito la necessità di cercare la corrispondenza intercorrente tra la condizione della mobilità e la vita cristiana. 23 Ora, la vita cristiana è essenzialmente la Pasqua vissuta con Cristo, ossia un passaggio, una sublime migrazione verso la Comunione totale del Regno di Dio, dove tutto e tutti siano restaurati nel Cristo. La mobilità, jda parte sua, mette alla prova la consapevolezza dell'uomo di appartenere ad un popolo, sulle orme, in certo senso, del popolo eletto, che ottenne la liberazione dalla schiavitù e collaborò al disegno di Dio nel pellegrinaggio verso la terra promessa. 24 25 11. Il cristiano deve quindi essere aiutato ad affrontare la nuova condizione; a superare i disagi conseguenti, e, soprattutto, a valorizzarne l'implicita dimensione liberatrice, in relazione al disegno di salvezza. Sull'esempio di Mose, intento al grido del suo popolo, la Chiesa intensifica l'ascolto delle ansie del mondo della mobilità, e le fa proprie. Inoltre, poiché la mobilità — come, del resto, a suo modo, la stabilità — comporta serie tentazioni, cerca di premunire il credente di fronte alle varie forme di idolatria, e di pericoli a cui si trova esposto. 26 12. Infine — ed è di somma importanza — il soffio profetico della Chiesa tende costantemente all'obiettivo della liberazione dal peccato e della conversione. Esso trova particolare significazione nel movi27 23 24 Cfr. Esort. Ap. Cfr. Phil. 3, 10; Evangelii nuntiandi n. Rom. 8, 17; 29. Cost. past. Gaudium et Spes n. 22. 25 Cfr. Gen. 12, 1-4; Es. 14, 27-31; Ebrei 11, 8-10. 26 Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura n. 4. 27 Cfr. Cost. dogm. Lumen Gentium n. 48; Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 36. Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 364 mento, che richiama al senso itinerante della vita e-quindi allo sbocco finale del pellegrinaggio terreno, il cui compimento sarà il ritorno a Dio, 28 nella partecipazione alla Pasqua del Signore. 13. I fenomeni della mobilità umana sono come crocicchi in cui vengono a contatto, talora in modo permanente, varie confessioni e denominazioni cristiane. Il significato e le dimensioni ecumeniche si presentano in tutta la loro portata. 29 Il comune obiettivo delle religioni cristiane di preservare e approfondire la fede in Dio Redentore tra gli assalti dell'invadente secolarismo, 30 e l'impegno, pure comune, in azioni destinate alla piena li- berazione e promozione umana, secondo lo spirito e le norme della retta collaborazione ecumenica, richiamano pressantemente l'urgenza di porre fine allo scandalo delle divisioni tra cristiani. Acquista così nuovo vigore la consapevolezza che il dovere di lavorare per l'unione costituisce un grande motivo di credibilità, secondo la suprema preghiera del Signore : « Come tu, Padre, sei in me e io in Te, siano anche essi in noi una cosa sola, perché il mondo creda che Tu mi hai mandato » : 31 il segno della fede è l'unità della Chiesa. 14. Né si tratta di orizzonte ecumenico soltanto. Va altresì ricordato il dialogo con i non cristiani, che la moderna mobilità umana coinvolge sempre più, talora anche in aree geografiche di tradizione cattolica. Nel suo interessante anelito di intensificazione della fratellanza dei popoli, e con il dovuto rispetto dei valori autentici insiti nelle diverse 32 religioni, la Chiesa ravvisa in tale fenomeno una nuova dimensione alla sua tensione missionaria e al suo ministero di salvezza. 28 33 Cfr. Cost. dogmatica Lumen Gentium n. 49; 1 Giov. 3, 2; Rom. 8, 29; 2 Tim. 11-12; Tit. 2, 13; Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 28. 29 Cfr. Decreto redintegratio n. 9; dei Concilio Ecumenico Vaticano II su Decreto dei Concilio Ecumenico Vaticano dei laici Apostolicam actuositatem n. 27; l'Ecumenismo Secondo su Unitatis l'Apostolato Istr. De pastorali migratorum cura n. 13; Direttorio gen. Peregrinans in terra nn. 8 e 27; Normae et facultates pro maritimorum atque navigantium spirituali cura gerenda art. 12. 30 Cfr. Decr. Ad gentes divinitus n. 20; Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 54. 31 Giov. 17, 21. 32 Cfr. Dichiarazione del Concilio Ee. Vat. Nostra aetate nn. 1 e 5. 33 Cfr. Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 53. Secondo sulle Religioni non-cristiane Acta Commissionum 365 3 4 15. Secondo gli orientamenti del Concilio Vaticano I I e nella linea più volte affermata e chiarita da Paolo V I , la Chiesa si sente intimamente solidale con il genere umano, partecipe delle « gioie e speranze, delle tristezze e angosce degli uomini del nostro tempo » . La Chiesa, come proclama il Santo Padre nell'Enciclica Ecclesiam Suam, (( si fa messaggio : la Chiesa si fa colloquio )). 35 3 6 37 Questo è l'atteggiamento suo anche verso il mondo della mobilità, i cui fenomeni includono, pur se in forme diverse, la speranza di un avvenire migliore, il bisogno di superare certi mali, l'aspirazione all'unità e alla fratellanza. Ben lungi dall'uniformarsi ai criteri mondani, la Chiesa si studia di servire Dio nello spazio degli uomini toccati dal movimento, consapevole che i suoi figli stessi popolano quello spazio oggi più di ieri. Da qui la sua preoccupazione di trovare il linguaggio adatto alle varie situazioni socio-spirituali, senza che sia mai messo in ombra — com'è naturale — il contenuto essenziale della fede. 16. Ma la Chiesa ha anche il compito di animare l'intera vita sociale. Essa rivolge quindi la sua attenzione al mondo in movimento, per restaurare in esso la pace che, come sottolinea Giovanni XXIII nella Pacem in Terris, riposa su quattro pilastri : la verità, la giustizia, la carità, la libertà. 38 Gli spostamenti umani comportano molteplici possibilità di apertura, di incontro, di unità; ma si urtano spesso con manifestazioni di razzismo individuale e collettivo, frutto di una mentalità irrigidita in schemi chiusi, propri di una società travagliata da profondi squilibri. Questi gravi problemi, che sono costantemente seguiti dalla Santa Sede, vanno tenuti presenti nelle istanze pastorali, a tutti i livelli. La mobilità offre occasioni di formare gli uomini a vivere le relazioni interpersonali secondo i valori essenziali alla pace. È la dimensione sociale, per così dire, dell'evangelizzazione. 34 Cfr. specialmente Cost. dogm. Lumen Gentium nn. 8, 9, 38; Cost. past. Gaudium et Spes nn. 2 e 40-43. 35 Cfr. Omelia del S. Padre Paolo VI a conclusione dei Concilio Ee. Vat. Secondo, AAS 58 (1966) p. 6. 36 Cost. past. Gaudium et Spes n. 1. 37 AAS 56 (1964) p. 639. 38 Cfr. AAS 55 (1963) p. 266. Acta Apostolicae Sedis - 366 Commentarium Officiale 17. L'annuncio del Vangelo comporta ed esige la salvezza integrale dell'uomo, la sua autentica ed effettiva « liberazione » , per il raggiungimento di condizioni confacenti con la sua piena dignità. La conoscenza che, nel Cristo, la Chiesa ha acquistato dell'uomo e che ne fa un'(( esperta in umanità w, la obbliga ad annunziare solennemente i diritti fondamentali dell'uomo, ad elevare la sua voce profetica quando questi diritti sono conculcati, ed a operare con costanza e lungimiranza per l'elevazione umana. 3 9 40 41 Una particolare sensibilità ha manifestato per il mondo del lavoro, con specifico riguardo agli emigranti, ed il supremo Magistero ha incessantemente proclamato i diritti dell'uomo, anche superando in talune materie le formulazioni storiche, con riferimento alle situazioni derivate dai fenomeni della mobilità. Nucleo centrale delle affermazioni ecclesiali è la dignità della persona umana, senza possibilità di discriminazioni. Scaturiscono da qui i diritti essenziali, universali e irrinunciabili, che si possono sinteticamente indicare come segue : il diritto a dimorare liberamente nel proprio paese, ad avere una patria, a emigrare all'interno e all'estero e a stabilirvisi per motivi legittimi, a convivere ovunque con la propria famiglia, a disporre dei beni necessari alla vita ; il diritto dell'uomo a conservare e sviluppare il proprio patrimonio etnico, culturale, linguistico, a professare pubblicamente la propria religione, ad essere riconosciuto e trattato in conformità alla sua dignità di persona in ogni circostanza. 42 La concreta applicazione di questi diritti — e la saggezza pastorale lo tiene presente — si inserisce nel concetto di bene universale, abbracc i a l e le dimensioni dell'intera famiglia dei popoli al di sopra di ogni egoismo classista o nazionalista. 43 39 Cfr. Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 30-39. 40 Paolo V I , Messaggio all'Assemblea delle Nazioni Unite, AAS 57 (1965) p. 878. 41 Cfr. Cost. past. Gaudium et Spes n. 41. 42 Cfr. Cost. past. tem n. della 11; Dich. «Rerum Gaudium et Spes n. Nostra Novarum», AAS 34 (1942) p. 17; aetate n. AAS 33 5. 25-29, Pio X I I : (1941) p. 63-69; Decr. 203; diomes. Nat. 1952, AAS 45 (1953) p. 41. Giovanni X X I I I : pp. 257-299; Lettera Ap. nel Radiomessaggio Radiomessaggio Natalizio 1942, AAS 34 AAS 55 (1963) pp. 263-272. Paolo V I : Apostolicam actuosita- Radiomessaggio Cinquantesimo Natalizio 1941, (1943) pp. 19-20; Ra- Enciclica Pacem in Terris, Enciclica Populorum progressio, AAS 59 (1967) Octogésima adveniens, AAS 63 (1971) pp. 413-414; Discorso al Convegno Europeo sulla pastorale dei migranti, AAS 65 (1973) p. 592. Istr. De pastorali migratorum cura n. 5-11. 43 II bene comune della società «è l'insieme di quelle condizioni di vita sociale Acta 367 Commissionum Esiste, inoltre, nna relazione inscindibile tra diritti e doveri dell'uomo. Afferma il Santo Padre : « Se i diritti fondamentali dell'uomo rappresentano un bene comune di tutta l'umanità in cammino verso la conquista della pace, è necessario cbe tutti gli uomini, nel prendere sempre maggiore coscienza di tale realtà, siano consapevoli cbe in questo campo, parlare di diritti è come enunciare dei doveri » Z 4 18. È pure importante sottolineare che la difesa dei diritti e lo stimolo all'osservanza dei doveri non si limitano unicamente alla persona umana individualmente considerata, ma abbracciano i diritti e i doveri delle collettività, dei gruppi e delle minoranze. A tale proposito Paolo VI proclama : « Noi non possiamo rimanere indifferenti dinanzi all'urgente esigenza di costruire una convivenza umana che ovunque garantisca, alla collettività e particolarmente alle minoranze, il diritto alla vita, alla dignità personale e sociale, allo sviluppo in un ambiente protetto e migliorato e all'equa ripartizione delle risorse della natura e dei frutti della civiltà )). 45 19. Nell'intento di progredire sulle vie del Concilio Ecumenico Vaticano Secondo, le Chiese locali ravvisano nella mobilità un incitamento alla visione plenaria del bene comune e alla promozione dell'universale fratellanza cristiana. La tentazione di chiudersi in visioni particolaristiche, dimentiche delle necessità delle altre Chiese, non avrebbe senso. È quindi necessario un atteggiamento di continua conversione missionaria e apostolica, per cui : a) la Chiesa di partenza si sente obbligata a preparare e seguire i suoi fedeli che, per qualsiasi ragione, si recano altrove; b) la Chiesa di arrivo si rende profondamente sensibile ai nuovi doveri di servizio, particolarmente a coloro che prendono dimora sul suo territorio; grazie alle mente e quali con gli maggior uomini possono speditezza» conseguire Secondo sulla libertà religiosa Dignitatis XXIII Mater et Magistra, AAS 53 il (Dichiarazione loro del humanae n. (1961) pp. perfezionamento Concilio 6). 421-447; Cfr. più Ecumenico Enciclica Enciclica di Pacem piena- Vaticano Giovanni in Terris, AAS 55 (1963) p. 272. 44 Messaggio all'ONU in occasione del XXV anniv. della Dichiarazione universale dei diritti dell'uomo, AAS 65 (1973) p. 677. 45 Id. AAS 65 (1973) p. 674. Acta 368 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale c) ambedue alimentano la propria responsabilità pastorale nella luce di un vivo e concreto senso di reciprocità. Si realizza così nella Chiesa locale l'unità nella pluralità, cioè quell'unità, che non è uniformità, ma armonia, nella quale tutte le legittime diversità sono assunte nella comune tensione unitaria. 20. Dal fatto che l'uomo si sposta, sorge l'elementare esigenza di raggiungerlo nei luoghi in cui vive più o meno temporaneamente, e di rispondere agli specifici problemi pastorali sgorganti dalla sua condizione. (( Alla mobilità del mondo moderno — afferma il Santo Padre Paolo VI -r- deve corrispondere la mobilità pastorale della Chiesa y). È, alla base, una questione di mentalità. Occorre infatti uno sforzo non lieve per superare abitudini radicate nella staticità. Basti pensare, per esempio, alle difficoltà che si frappongono ad una distribuzione del clero adeguata alla crescita degli agglomerati urbani, conseguente alla diserzione delle campagne. 46 47 Con questo non viene minimamente diminuito l'apprezzamento delle realtà territoriali, nemmeno della parrocchia, che ne è l'espressione più accessibile. Il luogo, anche nella mobilità, resta una realtà. Ma la mobilità spinge a concezioni, prima ancora che a istituzioni, ultraterritoriali. Ciò corrisponde, del resto, alla mutata funzione del luogo, divenuto, per effetto della mobilità, intermediario di molteplici influenze. Nella visione pastorale, diocesi e parrocchia non si definiscono soltanto in termini geografici ; esse sono chiamate ad estendersi fin là dove si recano o vivono tanti loro fedeli. 21. Un'esigenza elementare è la preparazione dei fedeli alle esperienze della mobilità. Questo è compito della pastorale ordinaria, un aspetto fondamentale di essa, che rientra quindi nei temi della catechesi, della predicazione, della formazione spirituale. Occorre che il cristiano abbia coscienza degli impegni della sua vocazione anche quando si troverà al di fuori del suo abituale contesto religioso, qualunque siano le ragioni dello spostamento. Ciò richiede, nel clero locale, uno specifico aggiornamento, che ha le sue radici nella formazione nei seminari. 46 Discorso al Convegno europeo sulla pastorale dei migranti, AAS 65 (1973) p. 591. 47 Cfr. Decreto del Concilio Ecumenico Vaticano sacerdotale Presbyterorum Ordinis n. Ecclesiae Sanctae 1-4. art. 2, 10; Decr. Secondo sul ministero e Christus Dominus n. 6; Motu la vita Proprio Acta Commissionum 369 L'ampiezza e la varietà degli esodi turistici non possono lasciare indifferenti le comunità cristiane di partenza. Interventi pedagogici, occasionali e sistematici, tendono a suscitare le dovute disposizioni interiori, improntate alla saggezza umana e cristiana. Che dire in relazione a quei fenomeni che determinano assenze prolungate e talvolta definitive? Insorgono, allora, anche i problemi dell'adattamento a nuovi ambienti, con il rischio dello sradicamento totale, anche religioso. È il caso della vita marittima. La sollecitudine pastorale specifica si volge ai marittimi molto prima del loro imbarco, e cerca di rendere agevole il loro passaggio alla nuova condizione di vita, con particolare attenzione per i giovani, li dispone a seguire la vita religiosa nel nuovo quadro, alimentando e irrobustendo in essi la fede. Questa necessità acquista particolari titoli nel campo dell'emigrazione. I lavoratori migranti dovranno affrontare domani le non poche situazioni inerenti al loro inserimento nella Chiesa di destinazione. È perciò indispensabile che siano impartiti ad essi gli opportuni orientamenti preventivi, sulla base di una solida educazione religiosa. 48 4 9 22. La (( buona accoglienza » è l'espressione della carità eccles siale, intesa nella sua natura profonda e nella sua universalità. Essa abbraccia una serie di disposizioni che vanno dall'ospitalità, alla comprensione, alla valorizzazione, che è il presupposto psicologico per la reciproca conoscenza, dimentica dei pregiudizi, e per una convivenza serena in armonia. L'accoglienza si traduce, inoltre, in testimonianza cristiana. 23. Questa concezione acquista più spiccati motivi quando la mobilità presenta aspetti di continuità, che generano una certa stabilità delle persone. Ai fini pastorali sono determinanti, in ogni modo, le diversità etniche, linguistiche e culturali. La Chiesa locale di arrivo, pertanto, non può non considerare suo precipuo dovere di provvedere, come già disposto da Pio XII nella Costituzione Apostolica Exsul Familia, (( ut alienigenis, sive advenis sive peregrinis, spiritualem possit praebere adsistentiam necessitatibus haud imparem nec minorem, qua ceteri fideles in sua dioecesi perfruuntur » . 5 0 48 Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura n. 26. 49 Paolo V I , Encicl. Populorum progressio n. 69, AAS 59 50 AAS 44 (1952) p. 692. 25 - A. A. S. (1967) p. 290. Acta 370 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nel medesimo senso si esprime Paolo VI nel Motu Proprio Pastoralis migratorum cura. Richiamandosi alle esortazioni rivolte dal Concilio ai Vescovi in questa materia, il Santo Padre ribadisce che i migranti « non solum ipsorum ministerio pastorali concrediti sunt sicut ceteri fideles, sed etiam, propter singularem eorum vitae statum, sedulitatem postulant, quae suis necessitatibus respondeat » . Gli emigranti, per la peculiare natura universale delia Chiesa, non sono degli estranei. Per il fatto stesso che vengono a trovarsi in una data porzione della Chiesa di Dio pellegrina sulla terra, non possono non ricevere da essa gli strumenti ed i benefìci di salvezza. La Chiesa locale di arrivo è quindi principale depositaria delle responsabilità pastorali verso gli immigrati, ed in primo luogo ad essa vanno riferite le severe esortazioni del Concilio già menzionate, circa le cure specifiche ai vari ceti di persone. 5 1 52 53 24. Ma molti altri luoghi sono diventati ormai veri crocevia umani. I centri turistici, specialmente del turismo di massa, le aerostazioni internazionali, i grandi nodi autostradali, i porti di mare : ecco altrettanti ambienti che sollecitano l'attuazione della buona accoglienza da parte delle Chiese locali direttamente chiamate in causa. E va ricordato a parte, per le sue peculiarità, il fenomeno del nomadismo : la Chiesa vi ravvisa un'occasione privilegiata per esercitare, al di sopra di preconcetti e emarginazioni, talvolta legalizzati, la sua ansia pastorale, espressione di materna predilezione. 25. L'accoglienza è naturalmente chiamata ad esprimersi concretamente in speciali iniziative pastorali. Diciamo speciali nel senso che devono essere appropriate ai destinatari, rispondenti cioè alla loro mentalità, alla loro lingua, alla loro particolare situazione. Ma non si tratta, né potrebbe trattarsi, di iniziative chiuse in se stesse : coloro che vi si dedicano, lo fanno a titolo di delegati delle Chiese e delle comunità locali, le quali non sono in tal modo esonerate dalla loro responsabilità. Sebbene la mobilità richieda la creazione di nuove istituzioni d'evangelizzazione, le istituzioni ordinarie sono chiamate ad esprimere la medesima sensibilità. L'organizzazione dell'accoglienza, nell'afflato della 51 AAS 61 (1969) p. 602. 52 Cfr. Istr. 53 Cfr. Decr. De pastorali migratorum Christus Dominus n. 18 cura n. 30, 3. Acta Commissionum 371 carità, induce così le parrocchie ad essere sempre più comunità, non raggruppamenti anonimi o semplici stazioni di servizio spirituali. 26. Abbiamo parlato di Chiese di partenza e di Chiese di arrivo. Ma l'entità territoriale non può considerarsi una unità indipendente; vi si rinfrange una vita che non ha in esse la propria origine. D'altronde risulta alla prova dei fatti che, con frequenza crescente, una medesima Chiesa locale è contemporaneamente di partenza e di arrivo : mentre è toccata dall'emigrazione dei suoi fedeli per diverse cause, nello stesso tempo è toccata dall'immigrazione dovuta talvolta alle medesime, talvolta ad altre cause. La pastorale richiesta dalla mobilità è necessariamente una pastorale, per così dire, senza frontiere. La complessità degli spostamenti umani rimbalza sul piano ecclesiale : gli strumenti idonei non possono essere trovati che nella solidale collaborazione tra le Chiese direttamente interessate. 54 27. I fenomeni della mobilità, dunque, spingono la parrocchia a sviluppare la propria vocazione centrifuga. Essa ha meno bisogno di andare in cerca del mondo, che di mettersi, in certo modo, a servizio del mondo. Luogo privilegiato nel quale, al di sopra delle frontiere e nella gioia della carità universale, si celebra l'Eucarestia, sacramento dell'unità, la parrocchia è tuttavia chiamata quasi a moltiplicarsi, per consentire che nei gruppi umani della mobilità, come nei nodi della vita collettiva e culturale in cui si elaborano le mentalità, possano germogliare, autentiche cellule cristiane, vere comunità improntate allo spirito del Vangelo. Per i cristiani proiettati in una situazione nuova dalle varie forme di trasmigrazione, come per coloro che sono alla ricerca della vera fede, queste comunità saranno genuini centri di catecumenato, che progressivamente permetteranno il pieno ingresso nella vita della Chiesa. III 28. Da quanto è stato esposto fin qui, emerge che i fenomeni della mobilità sono un invito alla Chiesa a realizzare la propria identità e la propria vocazione. 54 Cfr. Paolo VI, AAS 65 (1973) p. 590. messaggio al Convegno europeo sulla pastorale dei migranti, Acta 372 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Come tali la Chiesa li ha considerati, dedicandovi una attenzione particolare e concreta che, da sola, costituisce un lungo e denso capitolo, del quale Papa Pio XII, nella Costituzione Apostolica Exsul Familia, ha ricordato il percorso, quasi a mostrare la continuità di un identico spirito animatore nel progressivo aggiornamento degli strumenti alle richieste dei tempi. Quel documento, che abbraccia tutti gli aspetti della itineranza, conserva il suo valore anche oggi. È dal tronco antico che si diramano germogli nuovi. 55 29. L'enorme crescita del movimento e, su un altro piano, la più matura consapevolezza che la Chiesa ha raggiunto di sé con il Concilio, portano ad un'intensificazione di presenza e ad un rinnovamento di sensibilità. K problema di persone e di istituzioni. Quanto alle persone, ritorna in primo piano il concetto di Chiesa come popolo di Dio, compagine misteriosa e meravigliosa, composta di elementi tutti attivi. Sulla base della comune dignità fondamentale, la varietà dei ministeri, delle funzioni, delle responsabilità, accentua l'universalità della sollecitudine pastorale. Sulla medesima base, inoltre, si afferma sempre più la consapevolezza dell'innata universalità dell'organismo ecclesiale, in cui nessuno può essere considerato straniero o semplicemente ospite, né in qualche modo marginale. Ne derivano determinazioni di rilevanza fondamentale per la Pastorale della mobilità : a) anzitutto la necessità di una sensibilità dell'intero popolo di Dio a questi fenomeni ed alle loro implicazioni religiose, pastorali, apostoliche, missionarie, sociali ecc. È già stato accennato che questo tipo di apostolato, anche se richiede prestazioni e persone qualificate, non può essere opera esclusiva di specialisti. Questi non potrebbero supplire responsabilità che incombono a tutti nella Chiesa, né potrebbe essere efficace la loro azione senza il sostegno e l'apporto di tutti. 56 57 55 Cfr. AAS 44 (1952) pp. 649-704. 56 Cfr. dogm. Lumen Gentium n. 57 Cfr. Cost. dogm. Lumen Stato per le celebrazioni vol. X I V , 1976, pp. 910-912. della 36. Gentium n. «Giornata 31; del Lettera del migrante», Cardinale Insegnamenti Segretario di Paolo di VI, Acta Commissionum 373 Non sarà mai sottolineato abbastanza cbe i moderni fenomeni del movimento presentano occasioni di esercitare in pienezza, prima ancora dei doveri, i privilegi connessi con la vocazione cristiana. Sono, in altre parole, un impulso alla generosità, all'altruismo, alla creatività, di cui sarebbe arduo racchiudere in una formula tutte le possibilità di espansione. b) La mobilità, come si svolge nell'ora presente, crea spesso nella società zone di discriminazione, di emarginazione umana. Tale fenomeno non potrebbe trovare espressione nel contesto ecclesiale, senza mortificare la nozione stessa di Chiesa e svuotare il cristiano concetto di fratellanza. Purtroppo non sempre si verifica un'esemplarità a tutta prova su questo punto delicato e decisivo. Dove la mobilità è particolarmente pronunciata e crea problemi, avviene talvolta che frazioni della Chiesa non siano immuni da infiltrazioni di tipo nazionalistico. 30. La natura e la missione dei laici, secondo la concezione ecclesiologica del Vaticano II, ancorata alla comune dignità sacerdotale, profetica e regale dei membri del popolo di Dio, 58 trova piena rispon- denza nella mentalità richiesta dai fenomeni della mobilità umana. La fondamentale esigenza di permeare del fermento cristiano il mondo in movimento, per essere interamente appagata, postula che i fedeli laici siano formati, incoraggiati e sostenuti nell'esercizio delle precise responsabilità derivanti loro, non da ruoli suppletivi o da aspetti contingenti, ma dalla vocazione cristiana. Immersi nella medesima condizione di vita e di lavoro dei fratelli, testimoni di speranza nel proprio ambiente, solleciti di elevare anche con la testimonianza collettiva l'ambiente e di promuovere i valori, che gli uomini ricercano, i laici stanno, in certo modo, sulle prime linee della Chiesa per diffondere il messaggio di salvezza. Il campo specifico che si apre alla loro attività di operai dell'evangelizzazione, è assai vasto. 59 E le espressioni di cui è suscitatrice la mobilità, presentano prospettive nuove ed urgenti, che rendono insostituibile la collaborazione pastorale dei laici come fatto ordinario, e l'impegno che ad 58 Cfr. Cost. dogm. Lumen Gentium nn. 31-38. 59 Cfr. Esort. Ap. Evangelii nuntiandi n. 69. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 374 essi incombe, individualmente e nell'apostolato organizzato, sia nella Chiesa, sia in rapporto alle realtà terrestri. Particolarmente nelle zone in cui i fedeli, per effetto degli spostamenti, vivono nell'isolamento o nella diaspora, la gerarchia facilita i laici nell'esercizio delle prerogative della vocazione battesimale, attribuendo loro incarichi particolari sia per la catechesi, sia per la celebrazione di Liturgie della Parola, secondo le norme vigenti. 60 61 31. Gli aspetti di novità insiti nel movimento comportano nuove dimensioni al ministero presbiterale. Così è avvenuto di fatto con l'organizzazione di servizi pastorali per gli emigranti e per i marittimi, di cui restano figure tipiche il missionario o cappellano degli emigranti ed il cappellano del mare. Ma non sono le sole. 62 63 Con una certa varietà, dipendente da situazioni locali, è stata attuata l'assistenza pastorale ai turisti, ai nomadi, agli aeronaviganti, e sono nati così il cappellano del turismo, il cappellano dei nomadi, il cappellano di aeroporto. In alcune nazioni, di fronte all'imponenza assunta dal traffico stradale ed ai molteplici problemi derivanti, si è andata configurando una nuova forma di apostolato, ad opera del cappellano della strada. 64 32. Gli orientamenti ecclesiologici del Concilio e la loro applicazione normativa, hanno consentito un rinnovato impulso e, nello stesso tempo, hanno aperto spazi nuovi alla creatività apostolica e pastorale. Con opportuni riferimenti, tenendo conto delle particolari esigenze degli Istituti di perfezione, questi campi di apostolato sono aperti ai sacerdoti degli ordini e delle congregazioni religiose e degli istituti secolari. Il Concilio Vaticano Secondo e le norme applicative emanate dalla Santa Sede li incoraggiano e indirizzano. 65 66 60 Cfr. Decr. Apostolicam actuositatem n. 10; nn. 56-61; Dirett. gen. Peregrinans in terra nn. Istr. De pastorali migratorum cura 34-47. 61 Cfr. 62 Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura nn. 35-36. 63 pro Cfr. Decr. Apostolicam actuositatem n. 17 ; Cost. Ap. Exsul familia tit. I I , cap. maritimorum Decr. I I I , nn. 25-31; atque navigantium Spirituali cura gerenda 64 Cfr. Dirett. gen. Peregrinans in terra n. 23. 65 Cfr. Decr. 66 Cfr. Motu cura nn. 52-55; Ad gentes divinitus n. 16. Normae et Facultates art. 8. Christus Dominus n. 35. Proprio Dirett. Ecclesiae gen. Sanctae I, 29-31; Istr. Peregrinans in terra nn. 30-32. De pastorali migratorum Acta 375 Commissionum 33. È però necessario rilevare che compiti tanto delicati non possono essere assolti che da presbiteri adeguatamente preparati. La preparazione specifica costituisce una necessità imprescindibile, prima per la natura, poi per l'eflicacia di questa pastorale. Rientra in tale ordine di idee anche l'esigenza, sempre più palese, che la formazione spirituale, teologica, giuridica e pastorale nei seminari e nei vari tirocinii dei futuri sacerdoti, sia improntata ai problemi sollevati nel campo pastorale della mobilità. È questo il criterio a cui si ispirano le nuove norme « De cleri transitu ab una ad aliam dioecesim secundum Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum )) approvate dal Santo Padre Paolo VI il 16 marzo 1974. 67 L'esercizio del ministero qualificato del sacerdote nei campi specifici del movimento, deve essere tenuto in grande onore dalle comunità cristiane, le quali non possono esimersi dai doveri di giustizia e di carità verso coloro che sono votati a questo arduo compito. 34. È evidente che la figura del cappellano assume una fisionomia giuridica diversa a seconda del settore di attività e delle mansioni che gli vengono assegnate. Gli può essere affidata una parrocchia personale o una missione con cura d'anime o una missione semplice o una Vicaria, come è previsto per l'assistenza agli emigranti, e, per la missione con cura d'anime, anche in taluni porti di mare. Analogamente dicasi per quei sacerdoti che sono nominati cappellani d'aeroporto, o dei turisti, o dei nomadi, o della strada. 68 69 35. In ogni caso, ciò che sommamente importa è che, oltre i vincoli giuridici, siano sinceramente valorizzati i legami pastorali che intercorrono reciprocamente tra il cappellano e la Chiesa locale, si tratti della Chiesa da cui egli proviene o di quella che serve. In nessun modo egli potrebbe essere considerato un estraneo. Al contrario, l'equiparazione con il clero diocesano è un presupposto per la sua integrale partecipazione alla vita della Chiesa locale, per ricevere da essa tutto il necessario sostegno morale e materiale e contribuire all'elaborazione della pastorale d'insieme. 70 67 Rivista della Pontificia Commissione per la pastorale delle migrazioni e del turismo On the Move, n. 9, Settembre 1974. pp. 9-12. 68 Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura n. 33. 69 Cfr. Leges Operis Apostolatus Maris n. 7, 17; Normae et Facultates pro mariti- morum ete, art. 8, 4. 70 , Cfr. Istr. De pastorali migratorum cura n. 43. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 376 Entra in questo ordine di idee la vicendevole collaborazione tra cappellani e parroci locali. Se questa collaborazione trae talvolta motivo sul piano giuridico dalla cumulazione delle facoltà, sul piano pastorale essa trae sempre la sua ragion d'essere dalla medesima sollecitudine di servizio e di salvezza delle anime. 71 72 36. La figura del diacono permanente espressamente prevista nella pastorale del turismo, trova numerose possibilità di applicazione sul piano generale del mondo in movimento e nei vari settori nei quali esso si articola, come prezioso arricchimento della presenza e del servizio ecclesiale. 73 37. Partecipi, come tutti i battezzati, dell'ufficio sacerdotale, profetico e regale di Cristo, le religiose sono chiamate dalla Chiesa a evangelizzare attraverso un'intima unione con Dio, con la testimonianza di vita e di azione apostolica, in conformità al carisma proprio dell'istituto. Il contributo della religiosa nel mondo della mobilità, che suppone vocazione e competenza specifica, trova il suo vero senso nella totale consacrazione a Dio, ed è manifestato anche nell'esercizio delle doti caratteristiche della femminilità. Nella luce dell'esperienza felicemente intensificatasi negli ultimi anni, specialmente nell'assistenza agli emigrati, l'opera svolta dalle religiose merita il più vivo apprezzamento. Ne beneficiano particolarmente i bambini e gli anziani, gli ammalati e le persone sole, ma anche le varie iniziative pastorali. Un ulteriore incremento dell'apporto delle religiose, che è comunemente auspicato, recherà un buon impulso alla pastorale della mobilità in ogni settore. 74 38. La solidarietà tra le Chiese viene esplicata concretamente attraverso l'opera ultraterritoriale delle commissioni episcopali nazionali, oppure, fino a che queste non siano possibili, di un Vescovo promotore o delegato della Conferenza. Si ravvisa qui il punto di in75 71 Ivi n. 39, 1-5; Dirett. gen. Peregrinans in terra n. 22. 72 Cfr. Cost. cura n. 39, 3. Ap. Exsul Familia, tit. II, art. 73 Cfr. Dirett. gen. Peregrinans in terra n. 33. 74 Cfr. Istr. De 75 Cfr. Cost. Ap. Sanctae n. 9; Istr. pastorali migratorum Exsul Familia tit. cura II, De pastorali migratorum nn. cap. 36; Istr. De pastorali migratorum 54-55. I, cura n. n. 6; 22; Motu Dirett. Proprio gen. Ecclesiae Peregrinans in terra n. 15; Leges Operis Apostolatus Maris n. 5; Normae et facultates pro maritimorum atque navigantium spirituali cura gerenda, art. 4-5. Acta Commissionum 377 contro, e contemporaneamente di irradiazione, delle responsabilità collegiali e locali, a cui la mobilità umana costantemente richiama. Ed è un insostituibile servizio alle singole diocesi, le quali non sono sempre in grado di far fronte adeguatamente all'intersecarsi ed al sovrapporsi dei problemi, collegati con l'indole stessa delle trasmigrazioniumane nelle varie forme. Non si tratta, infatti, di diminuire la responsabilità dei Vescovi diocesani, ma, piuttosto, di agevolarla e di assicurare un'unità di indirizzo e coordinamento pastorale in materie che, come si è visto, sorpassano inevitabilmente i confini geografici. Le singole situazioni possono suggerire l'opportunità di una Commissione episcopale la quale, su modello della Pontificia Commissione, abbracci i vari settori della mobilità o almeno quelli più pronunciati localmente. Comunque è desiderabile che la responsabilità episcopale si esplichi mediante strumenti veramente adeguati alle necessità pastorali delle categorie di fratelli che non possono godere sufficientemente dell'opera ordinaria dei parroci. 39. Frutto del Concilio Vaticano II è la Pontificia Commissione per la Pastorale delle Migrazioni e del Turismo. Essa esprime infatti in modo nuovo la sollecitudine che aveva suggerito, in momenti successivi, la creazione delle varie Opere per l'Emigrazione e dell'Opera dell' Apostolatus Maris e, su un piano diverso e sotto altre spinte socio-pastorali, deìVApostolatus Nomadum, dell'Apostolatus Aëris e dell'Ufficio per la Pastorale del Turismo. Facendo confluire in essa le cinque istituzioni, ciascuna con le sue finalità e dimensioni specifiche, e conferendole fisionomia definita in un'unico organismo della Sede Apostolica, il Motu Proprio Apostolicae Caritatis ha valorizzato il comune denominatore pastorale delle varie forme di mobilità, come -appare all'ansia evangelizzatrice della Chiesa; ed ha garantito un servizio centrale qualificato, che ha il compito di incoraggiare, promuovere e coordinare le energie locali, nella visione tipica di una realtà universale, qual è la Chiesa cattolica. Di rilevante incidenza agli effetti del costante dialogo, l'azione della Pontificia Commissione acquista inoltre particolare valore per la promozione di incontri e convegni a carattere internazionale. 76 77 76 AAS 62 (1970) pp. 193-197. 77 Cfr. Motu Proprio Ecclesiae Sanctae I, 42, par. 4. 378 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 40. La complessità e la frequente evoluzione che si registra nei fenomeni del movimento rende necessaria, per orientamento della pastorale, l'opera di istituzioni complementari, destinate a seguire tali fenomeni ed a darne oggettive valutazioni. Si tratta di centri pastorali per gruppi etnici, ma soprattutto di centri di studio interdisciplinari, che raggruppino, cioè, le materie necessarie all'elaborazione ed all'attuazione della Pastorale. Sociologi, psicologi, antropologi, economisti, giuristi e canonisti, moralisti e teologi, incontrandosi e mettendo a confronto le loro conoscenze ed esperienze, insieme con i pastori d'anime, contribuiscono all'approfondimento dei fenomeni ed all'indicazione degli strumenti idonei. Tali centri, già all'opera in diverse parti, sono destinati ad ottenere maggior efficacia mediante un coordinamento, come è richiesto, del resto, dall'indole internazionale della mobilità. 41. Il quadro che si è cercato di delineare racchiude in un'unica visione ecclesiale i fenomeni della mobilità umana contemporanea, di cui sono stati indicati all'inizio i principali. Resta fuori di discussione che ciascun fenomeno, oltre ad elementi comuni, presenta caratteristiche proprie, e domanda particolari riflessioni pastorali. Queste vengono proposte a parte, in applicazione dei principi e degli orientamenti generali fin qui esposti. La Pontificia Commissione confida di aver corrisposto al desiderio da più parti manifestato, animata dalla buona volontà di contribuire ad una sempre maggiore intensificazione della specifica pastorale a servizio del « mondo in movimento », nell'ambito della pastorale di tutta la Chiesa. Il Santo Padre Paolo VI, con Lettera della Segreteria di Stato n. 345748, in data 4 Maggio 1978, ha approvato con la propria autorità il presente Documento, e ne ha ordinato la pubblicazione. R o m a , 26 M a g g i o 1978. © Card. Presidente SEBASTIANO BAGGIO 8* Emanuele Clarizio Arcivescovo tit. di Anzio Pro-Presidente Uiarium Romanae 379 Curiae D I A R I U M ROMANAE CURIAE Sabato, 2 9 A p r i l e 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e P a o l o V I h a ricevuto in visita Sua Maestà il R e HUSSEIN IBN TALLAL di Gior- dania. V e n e r d ì , 5 M a g g i o 1 9 7 8 , il Santo Padre P a o l o VI ha ricevuto in U d i e n z a Ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E. la Signorina LOMBE PHYLLIS A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario CHIBESAKUNDA, dello Zambia presso la Santa Sede. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 17 aprile 1978. Memori della Pontificia Accademia delle Scienze gli illustrissimi Signori: David Baltimore, professore di virologia al Massachusetts Institute of Technology (USA) ; André Blanc-Lapierre, professore di fisica air Università di Parigi-Sud (France) ; Aage Bohr, professore di fìsica teorica all'Università di Copenhagen (DanmarJc) ; Giuseppe Colombo, professore di meccanica delle vibrazioni all'Università di Padova (Italia); Johanna Döbereiner, professoressa all'Università Federale Rurale di Rio de Janeiro (Brasil); Har Gobind Khorana, professore di biochimica all'Università di Cambridge (USA) ; Albert William Liley, professore di fisiologia perinatale all'Università di Auckland (Nuova Zelanda); Feodor Lynen, direttore del Max-Planck 380 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Institut per la chimica cellulare di München (Deutschland); Giuseppe Moruzzi, professore di fisiologia umana all'Università di Pisa (Italia); Crodowaldo Pavan, professore di genetica all'Università di Sao Paulo (Brasil) ; Giampietro Puppi, professore di fisica generale all'Università di Bologna (Italia); Alexander Rich, professore di biofisica al Massachusetts Institute of Technology di Cambridge (USA) ; Roger Walcott Sperry, professore di psicobiologia al California Institute of Technology di Pasadena (USA) ; Karel Wiesner, professore di chimica all'Università di New Brunswick (Canada). 15 maggio 1978. Mons. Silvio Luoni, Arcivescovo tit. di Torre di Mauritania, Pro-Nunzio Apostolico in Thailandia e Delegato Apostolico in Laos, Malaysia e Singapore. 27 » » Mons. Thomas White, Arcivescovo tit. di Sabiona, Nunzio Apostolico in Rwanda. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 23 febbraio 1978. Mons. Yllana Florencio (Sorsogón). 3 aprile » Mons. Caldarella Mariano (Cefalù). 6 » » Mons. Cicero Cosimo (Cefalù). Prelati d'Onore di Sua Santità: 14 dicembre 1977. Mons. Barth Charles Philip (Camden). Mons. Cannon Thomas St. John (Camden). Mons. Gaffney James Joseph (Camden). Mons. Korda Edward Leon Michael (Camden). Mons. Pack Eugene Francis (Camden). Mons. Rigney Dennis Joseph (Camden). Mons. Rigney Philip Thomas (Camden). Mons. Welsh James Francis (Camden). » Mons. Baldus Joseph Francis (Reno-Las Vegas). 15 Mons. Kornfeld Walter (Wien). Mons. La Voy Elwood James (Reno-Las Vegas). Mons. McFadden Leo Ephraim (Reno-Las Vegas). » » » Mons. Meger Thomas Andrew (Reno-Las Vegas). » » » Mons. Righini Charles Joseph (Reno-Las Vegas). » » » Mons. Shallow Charles Thomas (Reno-Las Vegas). Diarium Romanae Curiae 22 dicembre 1977. Mons. )) Mons. » » » 29 Mons. 14 gennaio 1978. Mons. » » » Mons. » 11 febbraio Mons. Mons. » » » » 27 Mons. 18 marzo Mons. 3 » 7 » aprile » » » » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. • 381 Anderson Robert 0. (Reno-Las Vegas). Carmody Donald Frederick (Reno-Las Vegas). Rittsteuer Josef (Einsenstadt). Huber Antonius (Augsburg). Roth Alfons (Augsburg). Klement Joannes (Graz-Seckau). Schoenfeld Jorge (Concordia). Städtler Leopold (Graz-Seckau). Arellano Duran Antonio (San Cristóbal de Venezuela). Barcellona Damiano (Cefalù). Di Martino Giuseppe (Cefalù). Quagliana Stefano (Cefalù). Grillo Girolamo (Tropea). Woods Thomas (Meath). Cappellani di Sua Santità: 1977. Il Il » U Il 23 dicembre » Il » Il » » II » Il » » 14 gennaio 1978. Il Il » Il Il » » Il » » Il » Il » » Il » 20 » Il » 31 marzo Il 8 Il » » Il » » » Il Il » » 18 Il » » » Il » » 21 » Il 1 aprile Il » » » Il » 12 luglio » » » sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. De Angelis Alfonso (Nocera dei Pagani). Lanzetta Giuseppe (Nocera de' Pagani). Tortora Vincenzo (Nocera de' Pagani). Antinucci Eutimio (Napoli). Klister Roy Martin (Green Bay). Pétrone Raffaele (Napoli). Schuh John Herman (Green Bay). Tabasco Luigi (Napoli). Beis Georg (Augsburg). Fisher Josef (Augsburg). Franze Robert (Augsburg). Keis Adalbert (Augsburg). Kriener Antonius (Augsburg). Singer Ignatius (Augsburg). Urban Ernst (Augsburg). Plater-Zyberk Alessandro (Mohilev). Maurer Franz (Feldkich). D'Alessandro Paolo (Matera). Hirmer Oswald (Regensburg). Lighton Tommy (Aliwal). Lobinger Friedrick (Regensburg). Arellano Roa Nelson (San Cristóbal de Venezuela) Melegoni Angelo (Guastalla). Russo Giuseppe (Cassano all'Ionio). Bianchi Delfo (Lucca). Dati Giuseppe (Lucca). Dell'Osso Renzo (Lucca). 382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 1 aprile » » » » » » » )) » )) » 3 » » » » » » » » 7 » » 8 » » » » » » » » » 1978. II » II II » II II » II » II II » II » II » II » II II II » » II » II II II II » II » II II » II » II II » II » II II » II II sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. Ghiselli Angelo (Lucca). Giorgi Sergio (Lucca). Marianetti Umberto (Lucca). Milani Giuseppe (Lucca). Orlandi Fosco (Lucca). Tommasi Bruno (Lucca). Anselmo Raffaele (Cefalù). Castiglia Giuseppe (Cefalù). Di Giorgi Antonino (Cefalù). Di Giorgi Giovanni (Cefalù). Duca Gioacchino (Cefalù). Forti Nunzio (Cefalù). Guggino Calogero (Cefalù). Mangialino Gandolfo (Cefalù). Montagna Giovanni (Cefalù). Musciotto Gaetano (Cefalù). Sclafani Croce (Cefalù). Valvo Croce (Cefalù). Amato Pietro (Molfetta). Cassari Mario (Ampurias e Tempio) Chennoth Joseph (Ernakulam). Hammel James (Ferns). Bassi Bruno (La Spezia). Cabano Wando (La Spezia). Cipollini Dino (La Spezia). Figoli Pietro (La Spezia). Prato Lino (La Spezia). Tellarini Francesco (La Spezia). Toso Domenico (La Spezia). Vernengo Aldo (La Spezia). ONORIFICENZE Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 27 aprile 1978. A S. E. il Sig. Welsing Joseph Ignace M. (Paesi Bassi). Con biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 11 24 marzo aprile 1978. Al sig. Laireiter Matthias (Salzburg). » Al sig. Schröfl Erich (Wien). Diarium Romanae Curiae La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile. 11 30 24 » 25 marzo » aprile » » 1978. » » » » Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Al sig. Hechenblaickner Heinrich. (Salzburg). Salgado Rivera Antonio (Honduras). Morandi Ubaldo (Siena). Schwarzenberg Aurelio (Roma). Becatti Aldo (Siena). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 2 4 marzo » 1978. Al sig. Ter Maat Carlo L.A.M. (Rotterdam). » Al sig. Zwanikken Giovanni (Utrecht). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe militare: 6 maggio 1978. Al sig. Eigenmann Guglielmo (Svizzera). La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 4 24 aprile » 1978. Al sig. Brancacci Ermete (Penne-Pescara). » Al sig. Walter Anton Julius (Wien). La Commenda dell'Ordine dì san Silvestro Papa: 29 dicembre 1977. Al » » » Al 8 aprile 1978. Al » » Al » » Al » » Al 14 Al » 24 » » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Koller Erwin (Eisenstadt). Wellanisch Antonio (Eisenstadt). Bosco Rosario (Penne-Pescara). D'Amico Luigi (Penne-Pescara). , Giamatelli Antonio (Penne-Pescara). Oresta Vincenzo (Penne-Pescara). Servolini Giancarlo (Italia). Zehndorf er Karl (Wien). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 29 dicembre 1977. Al » » » Al 27 gennaio 1978. Al 31 » » Al 6 febbraio » Al 18 » » Al 27 » » Al 2 marzo » Al 8 Al » 11 » » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Pallesch Joannes (Eisenstadt). Wukovits Joseph (Eisenstadt). Roozen Hendrikus J. M. (Haarlem). Lamberti Giuseppe A. A. (Breda). Palma Gii Emilio P. (Davao). Odekeren Pieter Hubert J. (Roermond). Eijkman Henri Anton Maria (Rotterdam) Maaskamp Giovanni J. (Bois-le-Duc). Janssen Leonardo Mathijs (Roermond). Boersen Gisbertus A. (Rotterdam).- 383 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 384 13 15 8 marzo » » » aprile » 1978. Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. Sgaetti Alessandro (Roma). Palazzi Zeno (Siena). Lamparelli Elio (Penne-Pescara). Rossetti Attilio (Penne-Pescara). Ruggieri Liberato (Penne-Pescara). NECROLOGIO 13 dicembre 1977. Mons. Francisco Ferreira Arreóla, Vescovo di Texcoco (México). 5 maggio 1978. Mons. Emilio Cinense, Arcivescovo di San Fernando (Filippine) . 6 » » Mons. Roger Michon, Vescovo di Chartres (France). 10 » » Mons. Walter Andrew Foery, Vescovo già di Syracuse (U.S.A.). 13 » » Mons. Maksimiìijan Drzecnik, Vescovo di Maribor (Jugoslavia). 16 » » Mons. Ignacius P'i-Shu-Shih, Arcivescovo di Mukden (China). 26 » » Mons. Ignacio de Alba y Hernández, Vescovo già di Colima (México). 27 » » Mons. Johannes Höhne, Arcivescovo di Rabaul (PapuaNuova Guinea). An. et Toi. LXX 31 Iulii 1978 N. 7 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM Directio: OFFICIALE Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I S. M A E I A E A P A T R O C I N I O ' BONAERENSIS UCRAINORUM Exarchatus apostolicus pro fidelibus Ucrainis in Argentina degentibus ad dignitatem eparchiae evehitur. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Cum, praeterito exeunte saeculo, haud pauci a Galitiae terris ad latissimas Argentinae oras appulissent, operis impendendi causa vitaeque prosperitatis inveniendae; cumque iis deinceps alii tam plurimi se adiunxissent, ut, ad eorum spirituales necessitates aptius consulendum, oportuerit peculiaris constitueretur pro cunctis fidelibus Ucrainis -ea in natione degentibus exarchatus apostolicus, Nos ad altiora et digniora procedi posse censuimus, eundem videlicet exarchatum ad eparchiae dignitatem attollendo. Magnopere enim fore speramus ut vel maiores etiam accessiones res catholicae ibi locorum accipiant. Ex sententia igitur Episcoporum Conferentiae Argentinae atque Venerabilis Fratris qui est in ea Natione Nuntius Apostolicus, ea accipientes quae Venerabilis Frater Noster S. R. E. Cardinalis Praefectus a Publicis Ecclesiae 26 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 386 Negotiis rettulit, apostolica Nostra potestate sequentia decernimus et iubemus. Exarchatum apostolicum quem diximus ad eparchiae gradum et dignitatem evehimus, cui erit nomen Sanctae Mariae a Patrocinio Bonaërensis Ucrainorum. Eam praeterea suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Bonaerensi, donec provincia ecclesiastica Ucrainis fidelibus propria erigatur. Eparchiae sedes in urbe Bonaèropoli erit, in qua sacer Praesul domicilium suum habebit et templum cathedrale. Eparchialem mensam efficient fidelium sponte oblatae res. Consultores eparchiales deligantur, qui Eparchae assistant consilio et opera., Alumni in sortem Domini vocati sedulo curentur et, iudicio Eparchae ipsius, ad magis aptum Seminarium sive pro ecclesiastica sive pro rituali formatione mittantur, usque dum proprium condatur. Sic denique constitutae eparchiae atque eius sacro Praesuli omnia iura et privilegia concedimus, obligationes imponimus, quae in Apostolicis Litteris « Cleri Sanctitati » , die I I mensis Iunii anno MCMLVII datis, de ritibus orientalibus deque personis recensentur a can. 392 ad can. 526, necnon Sacrosancti Concilii Vaticani II decretis et quovis alio Apostolicae Sedis documento exinde prolato continentur. Hanc vero Constitutionem Apostolicam nunc et in posterum efficacem esse et fore volumus, contrariis haud obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo quarto mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. ffi IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status PETRUS PAULUS Card. PHILIPPE S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Loco SB Plumbi In Secret. Status tab. n. SJ 8660. f Acta Pauli Pp. VI 387 II IGUASSUENSIS Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Toletana in Brasilia, nova conditur dioecesis Iguassuensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM De christiani populi, pastorali procurationi suae et dilectioni crediti, spirituali bono apprime sollicitus, censuit Venerabilis Frater Armandus Cirio, Episcopus Toletanus in Brasilia, id aptius obtineri posse, si ex peramplo dioecesis ipsius territorio alia deduceretur et constitueretur sedes cathedralis. Quod cum ut fieret idem sacer Praesul ab Apostolica Sede petierit, Nos, auditis antea sive Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus, qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, sive Venerabili Fratre Carmelo Rocco, Archiepiscopo titulo Iustinianopolitano in Galatia atque in Brasilia Apostolico Nuntio, sequentia decernimus et iubemus. A dioecesi Toletana in Brasilia integra territoria distrahimus municipiorum, prout in praesens lege civili circumscribuntur, quae vulgo nuncupantur Foz do Iguaçu, Céu Azul, Matelândia, Medianeira, Säo Miguel et Santa Helena, iisque dioecesim condimus nomine Iguassuensem, iisdem continenda^ finibus ac territoria quae diximus. Sic conditae dioecesis sedes in urbe Foz do Iguaçu erit, episcopalis magisterii cathedra in paroeciali templo ibi exstante, Deo dicato in honorem Sancti Ioannis Baptistae, quod cathedrale habebitur iustis cum privilegiis. Item Episcopus Iguassuensis, praeterquam quod congruis iuribus fruetur, obligationes etiam habebit, ad residentes Episcopos spectantes. Dioecesis insuper suffraganea erit metropolitanae Sedi Curitibensi, sic ut sacer Praesul iuri Metropolitae subdetur. Mandamus ut Canonicorum Collegium condatur, iuxta morem in regione vigentem iuxtaque normas peculiares, alias per Apostolicas Litteras edendas. Mensa episcopalis constet Curiae emolumentis, fidelium sponte oblatis pecuniis et bonorum portione, quae conditae dioecesi obveniet ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Seminarium quoque struatur, ad pueros iuvenesque ad sacerdotium vocatos educandos, prae oculis habitis praescriptis iuris communis, normis Decreti « Optatam totius » et regulis a Sacra Congregatione pro In- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 388 stitutione Catholica statutis. Seminarii alumni necnon sacerdotes selecti Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Brasilianum, ut philosophica et theologica studia fusius compleant. Ad dioecesis regimen quod pertinet, administrationem, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et onera, aliaque id genus, quae sacri canones praescribunt ad amussim serventur. His Litteris ad effectum adductis, sacerdotes dioecesi illi ascribantur, in cuius territorio beneficium vel officium habeant; ceteri vero clerici seminariique alumni ei, in qua legitime degant. Acta denique et documenta, ad dioecesim Iguassuensem spectantia, a Curia Toletana in Brasilia ad Iguassuensem transmittantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, atque sueta documenta exaranda curet et ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, rite signata sigilloque impressa. Has vero Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. œ IOANNES Card. ffi VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Godefridus Mariani, Proton. Apost. Amatus P. Frutaz, Proton. Apost. s. n. Loco £B Plumbi In Secret. Status tab. n. 8//9053. III CASCAVELLENSIS Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Toletana in Brasilia, nova constituitur dioecesis Cascavellensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Cum Toletanus in Brasilia Episcopus, Venerabilis Frater Armandus Cirio, ad aptius sibi concrediti populi necessitatibus consulendum ab Apostolica hac Sede petierit, ut, quibusdam a dioecesi sua distrac- Acta Pauli Pp: VI 389 tis territoriis, alia constitueretur ; cumque Nos id maxime cum utilitate animarum congruere censuerimus, sequentia decernimus et iubemus. Auditis hoc super negotio sive Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus praepositis Sacrae Congregationi pro Episcopis, sive Venerabili Fratre Carmelo Rocco, Archiepiscopo titulo Iüstinianopolitano in Galatia et in Brasilia Apostolico Nuntio, a dioecesi quam diximus Toletana in Brasilia integra territoria separamus, prout in praesens lege civili circumscribuntur, municipiorum, quae vulgo nuncupantur Cascavel, Capitào Leónidas Marques, Catanduvas, Corbélia et Guaraniaçu, ex iisque dioecesim condimus Cascavellensem appellandam atque iisdem circumscribendam finibus ac municipia, quae diximus. Conditae dioecesis sedes in urbe Cascavel erit, episcopalis magisterii cathedra in paroeciali templo eadem in urbe exstante, Deo dicato in honorem Beatae Mariae Virginis « Aparecida » appellatae, quod cathedrale habebitur iustis cum privilegiis. Item Episcopus Cascavellensis, praeterquam quod congruis iuribus fruetur, obligationes etiam habebit, ad residentes Episcopos spectantes. Eadem insuper dioecesis suffraganea erit metropolitanae Sedi Curitibensi, sic ut sacer Praesul iuri Metropolitae subdetur. Mandamus ut Canonicorum Collegium condatur, iuxta morem in regione vigentem iuxtaque normas peculiares, alias per Apostolicam Litteras edendas. Mensa episcopalis constet Curiae emolumentis, fidelium sponte oblatis pecuniis et bonorum portione, quae conditae dioecesi obveniet ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Seminarium quoque struatur, ad pueros iuvenesque ad sacerdotium vocatos educandos, prae oculis habitis praescriptis iuris communis, normis Decreti « Optatam totius » et regulis a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica statutis. Seminarii alumni necnon sacerdotes selecti Romam mittantur, in Pontificium Collegium Planum Brasilianum, ut philosophica et theologica studia fusius compleant. Ad dioecesis regimen quod pertinet, administrationem, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et onera aliaque id genus, ea quae sacri canones praescribunt ad amussim serventur. His Litteris ad effectum adductis, sacerdotes dioecesi illi censeantur adscripti, in cuius territorio officium vel beneficium habent; ceteri vero clerici seminariique alumni ei, in qua legitime degunt. Acta denique et documenta, ad dioecesim Cascavellensem spectantia, a Curia Toletana in Brasilia ad Cascavellensem trasmittantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad affectum adducat Venerabilis Frater Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 390 Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, atque sueta documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, rite signata sigilloque impressa. Has vero Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri quintodecimo. SB IOANNES Card. VILLOT & SEBASTIANUS Card. RAGGIO Secretarius Status S. Congr. pro Episcopis Praefectus Godefridus Mariani, Proton. Apost. Amatus P. Frutaz, Proton. Apost. s. n. Loco £3 Plumbi In Secret. Status tab. n. 849052. HOMILIAE I In Patriarchali Basilica Sancti Pauli in Urbe habita, die festo Corporis et Sanguinis Domini.* Venerati Fratelli e Figli carissimi, Con paterna effusione di sentimento noi vogliamo innanzitutto rivolgere il nostro saluto a tutti voi, che, spinti dalla fede e dall'amore, siete convenuti in questa Basilica per celebrare con noi la festa del Corpo e del Sangue di Cristo, per tributare cioè a Gesù eucaristico un atto di culto pubblico e solenne, in Lui riconoscendo il Pastore buono che ci guida sulle strade dell'esistenza, il Maestro sapiente che dispensa luce ai nostri cuori ottenebrati, il Redentore, che con tanta prodigalità di amore e di grazia viene a noi incontro e si fa ineffabilmente il Pane di vita per questo nostro cammino nel tempo verso l'eterno possesso di Dio. Noi vorremmo raggiungere ciascuno di voi con una parola personale ed affettuosa, come si conviene tra persone che sono animate dalla medesima gioia, perché chiamate ad assidersi alla medesima mensa * Die 28 m. maii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 391 festiva. Non lo possiamo, purtroppo, e dobbiamo perciò affidarci alla vostra intuizione sollecita e cordiale, cbe saprà raccogliere nelle parole rivolte a tutti l'intenzione nostra sincera di accostarci, con tenerezza rispettosa e partecipe, alla situazione particolare di ognuno per invitarvi ad essere attenti, coscienti, esultanti della realtà del mistero eucaristico. Figli carissimi, la solennità che oggi celebriamo è stata voluta dalla Chiesa, voi ben lo sapete, perché i suoi figli potessero tributare al sacramento dell'Eucaristia, che abitualmente resta nascosto nel silenzio raccolto dei tabernacoli, quella pubblica testimonianza di gioiosa riconoscenza di cui ogni cuore conscio della realtà di questa misteriosa presenza di Cristo non può non sentire l'impellente bisogno. Per questo oggi la fede dei cristiani prorompe, con sobria giocondità, nell'esultanza di preghiere corali e di canti festosi, che si riversa anche all'esterno dei templi portando ovunque una nota di letizia e un annuncio di speranza. % E come potrebbe essere diversamente, se sotto i bianchi veli dell'Ostia consacrata, sappiamo di avere con noi il Signore della vita e della morte, « Colui che è, che era e che viene »? Noi celebriamo una festa della gioia perché, malgrado tutto, Egli è con noi tutti i giorni sino alla fine, una festa del passato, che è presente nella memoria della cena e della morte del Signore, al di là di ogni distanza temporale, una festa del futuro, perché già adesso sotto i veli del sacramento è presente Colui che porta con sé ogni futuro, il Dio dell'eterno amore. Quale messe di considerazioni suggestive e corroboranti si offre allo sguardo pensoso dell'anima in preghiera ! È una meditazione che preferiremmo condurre nel silenzio di una contemplazione adorante, piuttosto che consegnare alle parole. Noi vogliamo proporvi, più suggerendo che sviluppando, qualche rapido spunto di riflessione. Innanzitutto circa il valore di « memoria » del rito che stiamo celebrando. Voi sapete il perché delle due specie eucaristiche. Gesù volle restare sotto le apparenze del pane e del vino, figure rispettivamente del suo Corpo e del suo Sangue, per attualizzare nel segno sacramentale la realtà del suo sacrificio, di quella immolazione sulla croce, cioè, che ha portato al mondo la salvezza. Chi non ricorda le parole dell'apostolo Paolo : « Ogni volta che mangiate di questo pane e bevete di questo calice, voi annunziate la morte del Signore finché 1 2 3 1 Ap. 1, 4. 2 Mt. 28, 20. Cfr. K. Rahner, La fede ehe ama la terra, 1968, p. 114. 3 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 392 4 Egli venga »? Nella Eucaristia, dunque, Gesù è presente come « l ' u o mo dei dolori » , come 1'« agnello di D i o » , che si offre vittima per i peccati del mondo. Comprendere questo significa vedersi spalancare dinnanzi prospettive immense : in questo mondo non c'è redenzione senza sacrificio e non c'è esistenza redenta che non sia al tempo stesso un'esistenza di vittima. Nell'Eucaristia è offerta ai cristiani di tutti i tempi la possibilità di dare al quotidiano calvario di sofferenze, incomprensioni, malattie, morte, la dimensione di un'oblazione redentrice, che associa il dolore dei singoli alla passione di Cristo, avviando l'esistenza di ognuno a quella immolazione nella fede, che nell'ultimo compimento si apre sul mattino pasquale della risurrezione. 5 6 7 Come vorremmo poter ripetere ad ognuno personalmente, e soprattutto a chi è attualmente oppresso dalla tristezza, dalla malattia, questa parola di fede e di speranza! Il dolore non è inutile! Se unito a quello di Cristo, il dolore umano acquista qualcosa del valore redentivo della stessa passione del Figlio di Dio. L'Eucaristia — è questa la seconda riflessione che vorremmo sottoporvi -— è evento di comunione. Il Corpo e il Sangue del Signore sono offerti come nutrimento che ci redime da ogni schiavitù e ci introduce nella comunione trinitaria, facendoci partecipare alla vita stessa di Cristo e alla sua comunione con il Padre. Non a caso la grande preghiera sacerdotale di Gesù è intimamente connessa col mistero eucaristico e la sua appassionata invocazione « u t unum sint » è situata proprio nell'atmosfera e nella realtà di questo mistero. 8 L'Eucaristia postula la comunione. Lo aveva ben capito l'Apostolo a cui è dedicata questa Basilica, il quale, scrivendo ai cristiani di Gorinto, domandava loro : « il calice della benedizione che noi benediciamo, non è forse comunione con il Sangue di Cristo? E il pane che noi spezziamo non è forse comunione con il Corpo di Cristo? ». Intuizione fondamentale, dalla quale l'Apostolo, con logica stringente, traeva la ben nota conclusione : « Poiché c'è un solo pane, noi, pur essendo molti, siamo un corpo solo: tutti infatti partecipiamo dell'unico pane». 9 . 4 1 Cor. 11, 26. 5 Is. 53, 3. 6 Cfr. Gv. 1, 29. 7 Cfr. Eb. 9, 22. 8 Io. 9 1 Cor. 10, 16-17. 17. Acta Pauli Pp. VI 393 L'Eucaristia è comunione con Lui, Cristo, e perciò stesso si trasforma e si manifesta in comunione nostra con i fratelli : essa è invito a realizzare fra noi la concordia e l'unione, a promuovere ciò che insieme ci affratella, a costruire la Chiesa, che è quel mistico Corpo di Cristo, del quale il sacramento eucaristico è segno, causa e alimento. Nella Chiesa primitiva l'incontro eucaristico diventava la sorgente di quella comunione di carità, che costituiva uno spettacolo di fronte al mondo pagano. Anche per noi cristiani del ventesimo secolo, dalla nostra partecipazione alla mensa divina deve scaturire l'amore vero, quello che si vede, che dilaga, che fa storia. C'è un terzo aspetto poi di questo mistero : l'Eucaristia è anticipazione e pegno della gloria futura. Celebrando questo mistero la Chiesa pellegrina si avvicina, giorno dopo giorno, alla Patria e, camminando sulla via della passione e della morte, si approssima alla risurrezione e alla vita eterna. Il pane eucaristico è il viatico che la sorregge sulla strada, piena d'ombre, di questa esistenza terrena e che la introduce, in qualche modo già fin d'ora, alla esperienza dell'esistenza gloriosa del cielo. Ripetendo il gesto divino della Cena, noi costruiamo nel tempo fuggevole la città celeste, che permane. Spetta dunque a noi cristiani di essere, in mezzo agli altri uomini, testimoni di questa realtà, annunciatori di questa speranza. Il Signore, presente nella verità del sacramento, non ripete forse ai nostri cuori in ogni Messa : « Non temere ! Io sono il Primo e l'Ultimo e il Vivente »? Ciò di cui il mondo odierno ha forse più bisogno è che i cristiani levino alta, con umile coraggio, la voce profetica della loro speranza. Sarà precisamente da una vita eucaristica intensa e consapevole, che la loro testimonianza deriverà la calda trasparenza e la capacità di convinzione, che sono necessarie per far breccia nei cuori umani. 10 Fratelli e figli carissimi, stringiamoci dunque intorno all'Altare I Qui è presente Colui che, dopo aver condiviso la nostra condizione umana, regna ora glorioso nella gioia senza ombre del cielo. Lui, che un tempo domò le onde minacciose del lago di Tiberiade, guidi la navicella della Chiesa, sulla quale tutti noi siamo, attraverso le tempeste del mondo, fino alle sponde serene dell'eternità. Noi a Lui ci affidiamo, confortati dalla certezza che la nostra speranza non sarà delusa. 10 Ap. 1, 17-18. 394 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale II In Basilica Vaticana habita, die festo SS. Apostolorum Petri et Pauli.* Venerati Fratelli e Figli carissimi, Le immagini dei Santi Apostoli Pietro e Paolo occupano, oggi più •che mai, il nostro spirito durante la celebrazione di questo rito. Non solo perché ci sono riportate, come di consueto, dal volgere dell'anno liturgico, ma.anche per il particolare significato che riveste per noi questo XV anniversario della nostra elezione al Sommo Pontificato, quando, dopo il compimento dell'80° genetliaco, il corso naturale della nostra vita volge al tramonto. 1 Pietro e Paolo : le « grandi e giuste colonne » della Chiesa romana e della Chiesa universale ! I testi della Liturgia della parola, or ora ascoltati, ce li presentano sotto un aspetto che suscita in noi profonda impressione : ecco Pietro, che rinnova nei secoli la grande confessione di Cesarea di Filippo ; ecco Paolo, che dalla cattività romana lascia a Timoteo il testamento più alto della sua missione. Guardando a loro, noi gettiamo uno sguardo complessivo su quello che è stato il periodo durante il quale il Signore ci ha affidato la sua Chiesa; e, benché ci consideriamo l'ultimo e indegno successore di Pietro, ci sentiamo a questa soglia estrema confortati e sorretti dalla coscienza di aver instancabilmente ripetuto davanti alla Chiesa e al mondo : « Tu sei il O i s t o , il Figlio del Dio vivente » ; anche noi, come Paolo, sentiamo di poter dire : « Ho combattuto la buona battaglia, ho terminato la mia corsa, ho conservato la fede » . 2 3 Il nostro ufficio è quello stesso di Pietro, al quale Cristo ha affidato il mandato di confermare i fratelli : è l'ufficio di servire la verità della fede, e questa verità offrire a quanti la cercano, secondo una stupenda espressione di San Pier Crisologo : « Beatus Petrus, qui in propria sede et vivit et praesidet, praestat quaerentibus fidei veritatem )). Infatti la fede è « più preziosa dell'oro » , dice San Pietro ; 4 5 6 * Die 29 m. iunii a. .1978. 1 S. 2 Mt 16, 16. 3 2 Tim 4, 7. Clemente Rom. 1, 5, 2. 4 Cfr. Lc 22, 32. 5 Ep. a Eutiche, inter Ep. S. Leonis Magni X X V , 2; PL 54, 743-744. 6 1 Pt 1, 7. Acta Pauli Pp. VI 395 non basta riceverla, ma bisogna conservarla anche in mezzo alle difficoltà (((per ignem probatur», ib.). Della fede gli Apostoli sono stati predicatori anche nella persecuzione, sigillando la loro testimonianza con la morte, a imitazione del loro Maestro e Signore che, secondo la bella formula di San Paolo, « testimonium reddidit sub Pontio Pilato bonam confessionem » . Ora, la fede non è il risultato dell'umana speculazione, ma il « deposito » ricevuto dagli Apostoli, i quali lo hanno accolto da Cristo che essi hanno « visto, contemplato e ascoltato » . Questa è la fede della Chiesa, la fede apostolica. L'insegnamento ricevuto da Cristo si mantiene intatto nella Chiesa per la presenza in essa dello Spirito Santo e per la speciale missione affidata a Pietro, per il quale Cristo ha pregato : « Ego rogavi pro te ut non deficiat fides tua )), e al Collegio degli Apostoli in comunione con lui : (( qui vos audit me audit La funzione di Pietro si perpetua nei suoi successori, tanto che i Vescovi del Concilio di Calcedonia poterono dire dopo aver ascoltato la lettera loro mandata da Papa Leone : « Pietro ha parlato per bocca di Leone » . E il nucleo di questa fede è Gesù Cristo, vero Dio e vero uomo, confessato così da Pietro : « Tu es Christus, Filius Dei vivi » . Ecco, Fratelli e Figli, l'intento instancabile, vigile, assillante, che ci ha mossi in questi quindici anni di pontificato. (( Fidem servavi » ! possiamo dire oggi, con la umile e ferma coscienza di non aver mai tradito (( il santo vero » . Ci sia consentito ricordare, a conferma di questa convinzione, e a conforto del nostro spirito che continuamente si prepara all'incontro col giusto Giudice, alcuni documenti salienti del pontificato, che hanno voluto segnare le tappe di questo nostro sofferto ministero di amore e di servizio alla fede e alla disciplina. Tra le encicliche e le esortazioni pontificie : la « Ecclesiam suam » , che, all'alba del pontificato, tracciava le linee di azione della Chiesa in se stessa e nel suo dialogo col mondo dei fratelli cristiani separati, dei 7 8 9 10 1 2 1 3 1 4 15 1 6 7 1 Tim 6, 13. 8 Cfr. 2 Pi 1, 1-6. 9 1 Io 1, 1-3. 10 Le 22, 32. 11 Le 10, 16. 12 Cfr. H. Grisar, Roma alla fine del tempo antico, I, 359. 13 Mt 16, 16. 14 A. Manzoni. 15 2 Tim 4, 8. 16 9 agosto 1964; cfr. AAS 56 (1964), pp. 609-659. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 396 non-cristiani, dei non-credenti; la «Mysterium fidei» sulla dottrina eucaristica; la «Sacerdotalis caelibatus» sul dono totale di sé che distingue il carisma e Pufiicio presbiterale; la « Evangelica testificatio » sulla testimonianza che oggi la vita religiosa, in perfetta sequela di Cristo, è chiamata a dare davanti al mondo; la « Paterna cum benevolentia » , alla vigilia dell'Anno Santo, sulla riconciliazione all'interno della Chiesa ; la « Gaudete in Domino » sulla ricchezza zampillante e trasformatrice della gioia cristiana ; e, infine, la « Evangelii nuntiandi » ha voluto tracciare il panorama esaltante e molteplice dell'azione evangelizzatrice della Chiesa, oggi. 17 18 19 2 0 2 1 22 Ma soprattutto non vogliamo dimenticare quella nostra « Professione di fede» che, proprio dieci anni fa, il 30 giugno del 1968, noi solennemente pronunciammo in nome e a impegno di tutta la Chiesa come « Credo del Popolo di Dio » , per ricordare, per riaffermare, per ribadire i punti capitali della fede della Chiesa stessa, proclamata dai più importanti Concili Ecumenici, in un momento in cui facili sperimentalismi dottrinali sembravano scuotere la certezza di tanti sacerdoti e fedeli, é richiedevano un ritorno alle sorgenti. Grazie al Signore, molti pericoli si sono attenuati; ma davanti alle difficoltà che ancor oggi la Chiesa deve affrontare sul piano sia dottrinale che disciplinare, noi ci richiamiamo ancora energicamente a quella sommaria professione di fede, che consideriamo un atto importante del nostro magistero pontificale, perché solo nella fedeltà all'insegnamento di Cristo e della Chiesa, trasmessoci dai Padri, possiamo avere quella forza di conquista e quella luce di intelligenza e d'anima che proviene dal possesso maturo e consapevole della divina verità. E vogliamo altresì rivòlgere un appello, accorato ma fermo, a quanti impegnano se stessi e trascinano gli altri, con la parola, con gli scritti, con il comportamento, sulle vie delle opinioni personali e poi su quelle dell'eresia e dello scisma, disorientando le coscienze dei singoli, e la comunità intera, la quale deve essere anzitutto koinonia nell'adesione alla verità della Parola di Dio, per verificare e garantire la koinonia nell'unico Pane e nell'unico Ca2 3 17 3 settembre 1965; cfr. AAS 57 (1965), pp. 753-774. 18 24 giugno 1967; cfr. AAS 59 (1967), pp. 657-697. 19 29 giugno 1971, cfr. AAS 63 (1971), pp. 497-526. 20 8 dicembre 1974; cfr. AAS 67 (1975), pp. 5-23. 21 22 23 9 maggio 1975, cfr. AAS ib., pp. 289-322. 8 dicembre 1975; cfr. AAS 68 (1976), pp. 5-76. Cfr. AAS 60 (1968), pp. 436-445. Acta Pauli Pp. VI 397 lice. Li avvertiamo paternamente : si guardino dal turbare ulteriormente la Chiesa ; è giunto il momento della verità, e occorre che ciascuno conosca le proprie responsabilità di fronte a decisioni che debbono salvaguardare la fede, tesoro comune che il Cristo, il quale è Petra, è Roccia, ha affidato a Pietro, Vicarius Petrae, Vicario della Roccia, come lo chiama San Bonaventura. In questo impegno offerto e sofferto di magistero a servizio e in difesa della verità, noi consideriamo imprescindibile la difesa della vita umana. Il Concilio Vaticano secondo ha ricordato con parole gravissime che (( Dio, padrone della Vita, ha affidato agli uomini l'altissima missione di proteggere la vita » . E noi, che riteniamo nostra precisa consegna l'assoluta fedeltà agli insegnamenti del Concilio medesimo, abbiamo fatto programma del nostro pontificato la difesa della vita, in tutte le forme in cui essa può esser minacciata, turbata o addirittura soppressa. Rammentiamo anche qui i punti più significativi che attestano questo nostro intento. a) Abbiamo anzitutto sottolineato il dovere di favorire la promozione tecnico-materiale dei popoli in via di sviluppo, con la enciclica (( Populorum Progressio » . d) Ma la difesa della vita deve cominciare dalle sorgenti stesse della umana esistenza. È stato questo un grave e chiaro insegnamento del Concilio, il quale, nella Costituzione pastorale « Gaudium et Spes », ammoniva che (( la vita, una volta concepita, dev'essere protetta con la massima cura; e l'aborto come l'infanticidio sono abominevoli delitti » . Non abbiamo fatto altro che raccogliere questa consegna, quando, dieci anni fa, promanammo l'Enciclica « Humanae vitae » : ispirato all'intangibile insegnamento biblico ed evangelico, che convalida le norme della legge naturale e i dettami insopprimibili della coscienza sul rispetto della vita, la cui trasmissione è affidata alla paternità e alla maternità responsabili, quel documento è diventato oggi di nuova e più urgente attualità per i vulnera inferti da pubbliche legislazioni alla santità indissolubile del vincolo matrimoniale e alla intangibilità della vita umana fin dal seno materno. 24 2 5 2 6 2 7 28 24 25 Quaest, disp, de perf. evang., q. 4, a. 3; ed. Quaracchi, V, 1891, p. 195. GS, 51. 26 26 marzo 1967; cfr. AAS 59 (1967), pp. 257-299. 27 GS, 61. 28 , 25 luglio 1968; cfr. AAS 60 (1968), pp. 481-503. 398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale c) Di qui le ripetute affermazioni della dottrina della Chiesa cattolica sulla dolorosa realtà e sui penosissimi effetti del divorzio e dell'aborto, contenute nel nostro magistero ordinario come in particolari atti della competente Congregazione. Noi le abbiamo espresse, mossi unicamente dalla suprema responsabilità di maestro e di pastore universale, e per il bene del genere umano ! d) Ma siamo stati indotti altresì dall'amore alla gioventù che sale, fidente in un più sereno avvenire, gioiosamente protesa verso la propria auto-realizzazione, ma non di rado delusa e scoraggiata dalla mancanza di un'adeguata risposta da parte della società degli adulti. La gioventù è la prima a soffrire degli sconvolgimenti della famiglia e della vita morale. Essa è il patrimonio più ricco da difendere e avvalorare. Perciò noi guardiamo ai giovani : sono essi il domani della comunità civile, il domani della Chiesa. Venerati Fratelli e Figli carissimi ! Vi abbiamo aperto il nostro cuore, in un panorama sia pur rapido dei punti salienti del nostro Magistero pontificale in ordine alla vita umana, perché un grido profondo salga dai nostri cuori verso il Redentore; davanti ai pericoli, che abbiamo delineato, come di fronte a dolorose defezioni di carattere ecclesiale o sociale, noi, come Pietro, ci sentiamo spinti ad andare a Lui, come a unica salvezza, e a gridargli : « Domine, ad quem ibimus? verba vitae aeternae habes » . Solo Lui è la verità, solo Lui è la nostra forza, solo Lui la nostra salvezza. Da Lui confortati, proseguiremo insieme il nostro cammino. Ma oggi, in questo anniversario, noi vi chiediamo anche di ringraziarlo con noi, per l'aiuto onnipotente con cui ci ha finora fortificati, sicché possiamo dire, come Pietro : « nunc scio vere quia misit Deus angelum suum )). Sì, il Signore ci ha assistiti : noi lo ringraziamo e lodiamo ; e chiediamo a voi di lodarlo con noi e per noi, per l'intercessione dei Patroni di questa Roma nobilis e di tutta la Chiesa, su di essi fondata. O Santi Pietro e Paolo, che avete portato nel mondo il nome di Cristo, e a Lui avete dato l'estrema testimonianza dell'amore e del sangue, proteggete ancora e sempre questa Chiesa, per la quale avete vissuto e sofferto; conservatela nella verità e nella pace; accrescete in tutti i suoi figli la fedeltà inconcussa alla Parola di Dio, la santità della vita 2 9 30 29 Io 6, 68. 30 Act 12, 11. Acta Pauli Pp. VI 399 eucaristica e sacramentale, l'unità serena nella fede, la concordia nella carità vicendevole, la costruttiva obbedienza ai Pastori; che essa, la santa Chiesa, continui a essere nel mondo il segno vivo, gioioso e operante del disegno reden ti vo di Dio e della sua alleanza con gli uomini. Così essa vi prega con la trepida voce dell'umile attuale Vicario di Cristo, che a voi, o Santi Pietro e Paolo, ha guardato come a modelli e ispiratori; e così custoditela, questa Chiesa benedetta, con la vostra intercessione, ora e sempre, fino all'incontro definitivo e beatificante col Signore che viene. Amen, amen. NUNTIUS SCRIPTO DATUS Ad Praesidem et Legatos Civitatum, membrorum Consilii Nationum Unitarum, peculiari Coetu in urbe Novo Eboraco congregatos.* Monsieur le Président, Messieurs les Représentants des Etats membres des Nations Unies, A l'occasion de la Session extraordinaire que l'Assemblée générale des Nations Unies a décidé de consacrer au problème du désarmement,, il existe une attente, largement répandue, dont Nous avons reçu l'écho. Le Saint-Siège n'a-t-il pas quelque chose à dire sur un sujet d'une si brûlante actualité et d'une si vitale importance pour l'avenir du monde? Sans être membre de votre Organisation, le Saint-Siège en suit les multiples activités avec la plus grande attention et avec une profonde sympathie, il en partage les préoccupations et les généreuses intentions. Nous ne pouvons rester insensible à une pareille attente. Nous accueillons donc bien volontiers la possibilité qui Nous est donnée d'adresser une fois encore notre parole à l'Assemblée générale des Nations Unies, comme Nous avons eu l'honneur de le faire, en personne, en cet octobre 1965 déjà lointain. La circonstance présente est en effet absolument exceptionnelle dans la vie de votre Organisation et pour l'humanité tout entière. 1. Nous venons à vous, aujourd'hui encore, dans l'esprit et avec les sentiments de notre première rencontre, dont le souvenir est toujours vif et cher à notre cœur. Recevez notre salutation respectueuse et cordiale. * Die 6 m. iunii a. 1978 publice in eiusdem Consilii magno Oecu lectus ab Exc.mo Augustino Casaroli, Viro a Secretis Consilii pro Publicis Ecclesiae Negotiis. 400 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nous venons à vous comme représentant d'une Eglise qui réunit dans son sein plusieurs centaines de millions de personnes réparties dans tous les continents, mais avec la conscience de donner une voix, en même temps, aux aspirations et aux espérances d'autres centaines de millions d'hommes, chrétiens et non-chrétiens, croyants et non-croyants : Nous voudrions les rassembler, comme en un immense choeur qui s'élève vers Dieu et vers ceux qui ont reçu de Dieu la responsabilité du sort des nations. 2. Notre parole veut être, avant tout, une parole de félicitation pour avoir résolu d'affronter avec décision, en ce haut lieu, le problème du désarmement. C'est un acte de courage et de sagesse. C'est la réponse à une exigence extrêmement grave et urgente. Notre parole est aussi une parole de compréhension. Nous connaissons les exceptionnelles difficultés que vous devez affronter et Nous nous rendons bien compte du poids de vos responsabilités, mais Nous avons confiance dans le sérieux et la sincérité de votre engagement. Notre parole veut surtout être — si vous le permettez — une parole d'encouragement. 3. Si les peuples manifestent tant d'intérêt pour le thème de votre débat, c'est parce qu'ils croient que désarmer c'est, en premier lieu, enlever à la guerre ses moyens : la paix est leur rêve, leur plus profonde aspiration. La volonté de paix est aussi le motif, noble et profond, qui vous a amenés à cette Assemblée. Mais aux yeux des hommes d'Etat, le problème du désarmement se présente sous une forme bien plus articulée et bien plus complexe. Affronté à la situation telle qu'elle est, l'homme d'Etat se demande, non sans raison, s'il est juste et s'il est possible de ne pas reconnaître aux membres de la Communauté internationale le droit de pourvoir euxmêmes à leur légitime défense, et donc de se procurer les moyens nécessaires à un tel but. Et forte est la tentation de se demander si la meilleure protection possible de la paix ne continue pas, en réalité, à être assurée, fondamentalement, par le vieux système de l'équilibre des forces entre les divers Etats ou groupes d'Etat. Une paix désarmée est toujours exposée au danger; sa faiblesse même est une incitation à l'attaquer. Sur cette toile de fond, on pourra et on devra — dit-on — développer, parallèlement, des efforts visant, d'une part, à perfectionner les méthodes et les organismes destinés à prévenir et à résoudre pacifiquement Acta Pauli Pp. VI 401 conflits et affrontements; et, d'autre part, à rendre moins inhumaines les guerres que l'on ne parvient pas à éviter. En même temps, on pourra et on devra chercher à réduire mutuellement les arsenaux de guerre, d'une manière qui ne rompe pas les équilibres existants, tout en affaiblissant la tentation d'avoir recours aux armes et en allégeant les énormes budgets militaires. Telle paraît être la voie du réalisme politique. Elle se réclame de la raison et de l'expérience. Aller au-delà apparaît aux yeux d'un grand nombre comme une tentative inutile, voire périlleuse. 4. Disons tout de suite que tout progrès substantiel tendant à améliorer les mécanismes de prévention des conflits, à éliminer les armes particulièrement dangereuses et inhumaines, à abaisser le niveau des armements et des dépenses militaires, sera salué par Nous comme un résultat extrêmement précieux et bénéfique. Mais cela ne suffit pas encore. La question de la guerre et de la paix, en effet, se pose aujourd'hui en termes nouveaux. Non pas que les principes aient changé. L'agression d'un Etat contre un autre était illicite hier comme elle l'est aujourd'hui. Même dans le passé, un « acte de guerre qui tend indistinctement à la destruction de villes entières ou de vastes régions avec leurs habitants » était un ((crime contre Dieu et contre l'homme lui-même )).* Et la guerre — bien qu'il faille honorer l'héroïsme de ceux qui sacrifient jusqu'à leur vie au service de la patrie ou d'une autre noble cause — a toujours été, en elle-même, un moyen suprêmement irrationnel et moralement inacceptable pour régler les rapports entre les Etats, demeurant sauf le droit de légitime défense. Mais aujourd'hui, la guerre peut disposer de moyens qui en ont accru (( démesurément l'horreur et la perversion » . La logique immanente à la recherche des équilibres de forces pousse chacun des adversaires à tenter de s'assurer une certaine marge de supériorité, de peur de se trouver en situation de désavantage. Cette logique, conjuguée avec les progrès vertigineux de l'humanité dans les domaines de la science et de la technique, a conduit à découvrir des instruments de destruction toujours plus sophistiqués et plus puissants. Ils en sont venus à s'accumuler et, en vertu d'un processus presque autonome, tendent à s'engendrer sans cesse, dans une escalade continue, 2 1 2 Gaudium et Spes, n. 80. Ibid. 27 - A. A. S. 402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tant quantitative que qualitative, avec une immense dépense d'hommes et de moyens, jusqu'à atteindre, dès aujourd'hui, un potentiel amplement capable d'anéantir toute vie sur la planète. Les développements de l'armement nucléaire constituent un chapitre spécial, certainement le plus typique et le plus impressionnant, de cette quête de sécurité par l'équilibre des forces et de la peur. Mais peuton oublier aussi les « progrès » réalisés et à réaliser encor, hélas! dans le secteur des autres armes de destruction massive ou capables de produire des effets particulièrement dommageables, armes que l'on estime douées, par là même, d'une particulière force de «dissuasion»? Mais si « Péquilibre de la terreur » a pu et peut encore servir pour quelque temps à éviter le pire, penser que la course aux armements puisse se poursuivre ainsi, indéfiniment, sans provoquer une catastrophe, serait une tragique illusion. Certes le raisonnement concerne surtout, au moins directement, les grandes Puissances et les pays qui forment bloc avec elles, mais il serait bien difficile que les autres pays puissent ne pas se sentir concernés. L'humanité se trouve donc obligée de faire retour sur elle-même et de se demander où elle est en train d'aller, ou mieux, de se précipiter ; de se demander surtout si le point de départ n'est pas profondément erroné et ne devrait donc pas être radicalement modifié. Les raisons d'un changement de ce genre — qu'elles soient des raisons d'ordre moral, de sécurité ou d'intérêt particulier et général — ne manquent certes pas. Mais, est-il possible de trouver un substitut à la sécurité — si peu sûre et si coûteuse qu'elle soit — que chacun cherche à s'assurer en se procurant les moyens de sa propre défense? 5. Peu de problèmes apparaissent aujourd'hui aussi inévitables et difficiles que celui du désarmement. Peu de problèmes répondent autant aux besoins et à l'attente des peuples, et sont aussi susceptibles en même temps de provoquer la méfiance, le scepticisme et le découragement. Peu de problèmes exigent, de la part de ceux qui doivent les affronter, autant de ressources d'idéal et un sens aussi aigu des réalités. C'est un problème qui se situe, semble-t-il, au niveau d'une vision prophétique, ouverte aux espérances de l'avenir ; et pourtant, on ne peut pas vraiment s'y affronter sans rester solidement appuyé sur la dure réalité concrète du présent. Le désarmement requiert donc un effort extraordinaire d'intelligence Acta Pauli Pp. VI 403 et de volonté politique, de la part de tous les membres de là grande famille des nations, pour concilier des exigences qui semblent se contredire et s'éliminer mutuellement. Le problème du désarmement est substantiellement un problème de confiance mutuelle. Il serait donc vain, pour une grande part, de chercher des solutions possibles aux aspects techniques du désarmement si l'on ne réussit pas à guérir à la racine la situation qui sert d'humus à la prolifération des armements. Même la terreur des nouvelles armes risque d'être inefficace, dans la mesure où ne sont pas garanties, par d'autres voies, la sécurité des Etats et la solution des problèmes qui peuvent les faire s'affronter sur des points vitaux pour eux. Il est donc indispensable, si l'on veut — comme cela s'impose — faire des pas substantiels sur la route du désarmement, de trouver le moyen de remplacer « l'équilibre de la terreur » par « l'équilibre de la confiance ». Mais, pratiquement, cela est-il possible? Et dans quelle mesure? Un premier pas consiste certainement à chercher à améliorer avec bonne foi et bonne volonté l'atmosphère et la réalité des rapports internationaux, spécialement entre les grandes Puissances et les blocs d'Etats. De cette manière, les craintes et les soupçons qui les divisent aujourd'hui pourront diminuer, et il leur sera plus facile de croire à la réelle volonté de paix réciproque. Il s'agit d'un effort long et compliqué, mais que Nous voudrions encourager de toute notre force. La détente, entendue dans son sens authentique, c'est-à-dire fondée sur une volonté éprouvée de respect mutuel, conditionne la mise en route d'un véritable processus de désarmement. A leur tour, les mesures de désarmement, équilibré et opportunément contrôlé, aident la détente à progresser et à s'affermir. Toutefois la situation internationale est trop exposée aux mutations et aux caprices toujours possibles de volontés tragiquement libres. Une solide confiance internationale suppose donc aussi des structures objectivement aptes à garantir par des voies pacifiques la sécurité et le respect ou la reconnaissance du bon droit de tous contre des mauvaises volontés toujours possibles; autrement dit, cela suppose un ordre international qui soit à même de donner à tous ce que chacun, aujourd'hui, cherche à s'assurer par la possession et la menace des armes, quand ce n'est pas par leur emploi. Mais ne risque-t-on pas de tomber ainsi dans l'utopie? 404 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nous croyons pouvoir et devoir répondre résolument : non. Il s'agit il est vrai, d'une tâche extrêmement ardue, mais qui n'est pas inaccessible à la ténacité et à la sagesse d'hommes conscients de leurs propres responsabilités devant l'humanité et devant l'histoire : surtout devant Dieu. C'est dire la nécessité d'une conscience religieuse supérieure. Même ceux qui ne se réfèrent pas à Dieu peuvent et doivent reconnaître les exigences fondamentales de la loi morale que Dieu a inscrite au fond du cœur des hommes et qui doit régler leurs rapports mutuels sur la base de la vérité, de la justice et de l'amour. i A l'heure où les horizons de l'humanité s'élargissent démesurément au-delà des confins de notre planète, Nous nous refusons à croire que l'homme, animé d'une telle conscience, ne soit pas capable d'exorciser le démon de la guerre qui menace de le détruire, même si cela lui demande d'immenses efforts et un renoncement raisonnable à d'antiques concepts qui continuent à opposer entre eux peuples et nations. 6. En faisant nôtre et en vous exprimant à nouveau le vœu et les angoisses d'une humanité qui aspire à la paix et qui en a besoin, Nous sommes conscient que le chemin qui doit conduire à l'avènement d'un nouvel ordre international capable d'éliminer les guerres et leurs causes, et par conséquent de rendre superflues les armes, ne pourra pas, en tous cas, être aussi court que Nous le voudrions. Il sera donc indispensable d'étudier et de promouvoir, en attendant, une stratégie — progressive, mais presque impatiente en même temps, équilibrée mais courageuse — de la paix et du désarmement, le regard et la volonté fixés sur l'objectif ultime d'un désarmement général et complet. Nous n'avons pas compétence ou autorité pour vous indiquer les méthodes et les mécanismes d'une telle stratégie qui présuppose, de toute façon, la mise au point de systèmes internationaux de contrôle sûrs et efficaces. Nous croyons cependant qu'il y a un commun accord avec vous sur la nécessité d'établir quelques priorités dans l'effort visant à arrêter la course aux armements et à réduire le poids des armes existantes. a) L'armement nucléaire occupe certainement la première place : c'est la menace la plus effrayante qui pèse sur l'humanité. Tout en appréciant hautement les initiatives prises jusqu'à présent dans ce secteur, Nous ne pouvons qu'encourager tous les pays, et en particulier ceux qui en ont la principale responsabilité, à continuer et à développer ces initiatives, en ayant comme objectif final l'élimination totale de l'arsenal atomique. En même temps, on devra trouver les moyens de rendre accès- Acta Pauli Pp. VI 405 sibles à tous les peuples les immenses ressources de l'énergie nucléaire pour leur usage pacifique. b) Viennent ensuite les armes de destruction massive, déjà existantes ou possibles, comme les armes chimiques, radiologiques ou de tout autre genre, et celles qui frappent sans discrimination ou, pour employer une expression elle-même assez cruelle, qui ont des effets cruels à l'excès et sans nécessité. c) Une mention est à faire également du commerce des armes conventionnelles, qui sont, pour ainsi dire, le principal aliment des guerres locales ou limitées. Devant l'immensité de la catastrophe que signifierait pour le monde ou pour des continents entiers une guerre qui recourrait à tout l'arsenal des armes stratégiques et autres, de tels conflits peuvent paraître de moindre importance, sinon négligeables. Mais les destructions et les souffrances qu'ils causent aux populations qui en sont les victimes ne sont pas inférieures à celles qui seraient provoquées, à une tout autre échelle, par un conflit général. De plus, l'augmentation des budgets d'armement peut étouffer l'économie de pays souvent encore en voie de développement. Sans compter, ensuite, le danger que, dans un monde devenu désormais petit et dans lequel les différents intérêts interfèrent et s'opposent, un conflit local pourrait peu à peu provoquer de beaucoup plus vastes incendies. 7. La course aux armements est un objet de scandale ; la perspective du désarmement est une grande espérance. Le scandale concerne la disproportion criante entre les ressources d'argent et d'intelligence vouées au service de la mort et celles qui sont consacrées au service de la vie. L'espérance est que, en diminuant les dépenses militaires, une part substantielle des immenses ressources qu'elles absorbent aujourd'hui puissent être employées dans un vaste projet de développement mondial. Nous ressentons le scandale, Nous faisons nôtre l'espérance. Dans cette même enceinte qui vous rassemble aujourd'hui, Nous nous étions permis de renouveler, le 4 octobre 1965, l'appel lancé à tous les Etats, à l'occasion de notre voyage à Bombay au mois de décembre précédent, à « consacrer au bénéfice des pays en voie de développement une partie au moins des économies qui peuvent être réalisées grâce à la réduction des armements ». Nous répétons maintenant cet appel avec encore plus de force et d'insistance, en invitant tous les pays à l'étude et à la mise en œuvre d'un plan organique dans le cadre des programmes pour la lutte contre les inégalités, le sous-développement, la faim, la maladie, l'analphabé- 406 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tisation. La justice le réclame; l'intérêt général le recommande. Car le progrès de chacun des membres de la grande famille humaine profitera au progrès de tous et servira à établir plus solidement la paix. 8. Désarmement, nouvel ordre mondial, développement : trois impératifs inséparablement liés, et supposant essentiellement un renouvellement de la mentalité publique. Nous savons et Nous comprenons les difficulté que ces impératifs présentent. Mais Nous voulons et Nous devons fortement rappeler à votre conscience d'hommes responsables des destinés de l'humanité, les motifs très graves pour lesquels il est nécessaire de trouver le moyen de surmonter ces difficultés. Ne vous séparez pas sans avoir jeté les fondements et donné l'impulsion indispensable à la solution du problème pour lequel vous êtes ici réunis. Demain il pourrait être trop tard. Mais, vous demanderez-vous, quelle contribution le Saint-Siège peut il et veut-il apporter à cet immense effort commun pour le désarmement et pour la paix? La question est légitime. Elle Nous place, à notre tour, face à nos responsabilités, vis-à-vis desquelles nos moyens sont très inférieurs à notre volonté. Le Saint-Siège n'est pas une Puissance, et n'a pas, non plus, un pouvoir politique. Dans un traité solennel, il a déclaré qu'il « veut rester et restera étranger aux affrontements temporels entre les Etats, et aux Congrès internationaux convoqués à cette fin, à moins que les parties opposées fassent un appel commun à sa mission de paix, se réservant, de toutes façons, de faire valoir son autorité morale et spirituelle » (Traité du Latravi, art. 24). Partageant vos problèmes, conscient de vos difficultés, fort de notre faiblesse elle-même, avec grande simplicité, Nous vous disons donc : si jamais vous croyez que le Saint-Siège puisse aider à surmonter les obstacles qui barrent le chemin de la paix, il ne s'abritera pas derrière l'argument de son caractère « intemporel », il ne se dérobera pas devant les responsabilités que des interventions souhaitées et sollicitées pourraient comporter, tant le Saint-Siège estime la paix, tant il aime la paix ! De toute façon, Nous continuerons à proclamer bien haut, sans Nous lasser, sans Nous décourager, le devoir de la paix, les principes qui en règlent le dynamisme, les moyens de la conquérir et de la défendre, en renonçant d'un commun accord aux armes qui menacent de la tuer en prétendant la servir. Connaissant la force d'une opinion publique nourrie de solides con- Acta Pauli Pp. VI 407 victions idéales enracinées dans là conscience, Nous continuerons à coopérer pour éduquer avec vigueur l'humanité nouvelle à la paix ; à rappeler qu'il n'y aura pas de désarmement des armes, s'il n'y a pas de désarmement des âmes. Nous continuerons à prier pour la paix. Elle est le fruit de la bonne volonté des hommes, mais elle demeure continuellement exposée à des périls que la bonne volonté ne parvient pas toujours à maîtriser. C'est pourquoi la paix est toujours apparue à l'humanité, surtout, comme un don de Dieu. Nous la Lui demanderons : donne-nous la paix ! Et Nous Lui demanderons de guider vos travaux, afin que leurs résultats, immédiats et à venir, ne déçoivent pas l'espérance des peuples. Du Vatican, le 24 mai 1978. PAULUS P. P. VI NUNTII GRATULATOMI I Carolo Carmelo S.R.E. Cardinali de Vasconcellos Motta, Archiepiscopo Apparitiopolitano, ob sexasegimum expletum annum eius ordinationis presbyteralis. Tam memorabilem vitae ecclesialis eventum, quam vere est sexagesimus anniversarius dies sacerdotalis ordinationis tuae, Venerabilis Prater Noster, praeterire nolumus quin singularem prorsus laetationem Nostram tecum per Litteras istas communicemus alacremque simul gratulationem tibi maxima cum fraterna benevolentia declaremus. Necesse autem in praesens non est singula percurrere opera, merita, tempora adeo diuturni illius ministerii tui, cum eadem iubilaris recordatio — die undetricesimo Iunii mensis — iam ex se tantam ipsi tibi dignitatem ac veluti coronam addat inter Ecclesiae sanctae presbyteros et Episcopos pastores et Cardinales ac tanto item splendore Dei in te providentiam illuminet et tuam vicissim erga Christum fidelitatem. Utcumque est, facile Nos et iucunde quidem praesentimus consola- 408 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale tionem suavissimam animi tui, Venerabilis Frater Noster, dum ex sublimi aetatis sollemnitatisque huius tuae statione retro contemplans expletum adhuc longissimum iter vitae atque curriculum variorum sacerdotalium et episcopalium officiorum inter carissimos greges primum Marianensem et Adamantinum, dein Sancti Ludovici in Maragnano, tum Sancti Pauli in Brasilia ac postremo Appari tiopolitanum. Participes igitur tecum sumus gaudii interioris tui ac solacii ob hos sexaginta annos sacerdotii pro Divino Redemptore redemptisque eius consumptus ; eodem praeterea adfectu gratulamur tibi, Venerabilis Frater Noster, perseverantem sic diutissime voluntatem in Domini vinea operandi nec non salutarem tuae industriae fructum. A benignissimo tandem Remuneratore fidelium in terris servorum precamur tibi copiosissima meritorum tuorum praemia, intercedente Apostolica Nostra Benedictione quam ad faustissimum sacerdotii tui sexagesimum natalem largissime tibi amantissimeque elargimur, coniuncto nimirum in gratiarum actione cum dilecto clero ac populo Apparitiopolitano. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v mensis Maii, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS P. P. VI II Antonio Cardinali Saniore, Sanctae Romanae Ecclesiae Bibliothecario atque Archivistae, quinquagesimo elapso anno ab eiusdem ordinatione presbyterali. Donis quibus cumulamur continenter monemur ut Deo, omnium bonorum Largitori, mente pia et humili gratias agamus. Attamen sunt in vita humana quaedam quasi stationes quae animum incitant, ut hoc religionis officium diligentius, impensius, alacrius exsequamur. Quod tibi, Venerabilis Frater Noster, mox continget, ineunte scilicet mense Iunio, cum decem recoles a suscepto sacerdotio feliciter completa lustra, magni profecto eventus anniversariam memoriam. Hunc diem, quem faustum omnino oriri tibi valde percupimus, exornatiorem facere gaudemus hasce per Litteras quae, amoris plenae, omina Nostra tibi proferunt. Minime Nos latet diuturna a te hactenus emensa ecclesiastici ministerii spatia impleta fuisse studio ardentis fidei, adsiduae diligentiae, rectae vigilisque conscientiae. Referimus singillatim animum ad Acta Pauli Pp. VI 409> praeteriti temporis adiuncta, cum operam tuam navasti Secretariae Status primum, Vasintoniae deinde in Legatione Apostolica. Archiepiscopus factus titulo Ternobenus, Nuntium Apostolicum egisti in Columbia. Tandem, post tres annos, tua operositas desudavit in exercendo munere Secretarii Sacrae Congregationis pro Extraordinariis Ecclesiae Negotiis, ibique complura dedisti specimina sollertiae, navitatis atque obsequentis animi tui. Vigili mente omnique ope annisus es ut quaestiones ad Americam Latinam pertinentes nova luce novaque ratione agitarentur, eaque de causa constitutus es alter a Praeside Pontificiae Commissionis pro America Latina. Peculiari modo curasti incrementum virium apostolicarum apud clerum et laicos fideles, et insimul auctum subsidiorum necessariorum. Deinde, in Sacrum Cardinalium Collegium cooptatus, gravia sustinuisti officia Praefecti Sacrae Congregationis de disciplina Sacramentorum, ac denique S. R. E. Bibliothecarius atque Archivista es electus. Haec aliaque multa animum Nostrum pulsant, dum anniversarium hunc diem tecum commemoramus. Bono igitur progredere auspicio, Venerabilis Frater Noster, atque superna gratia confisus, diu vive, cumulatiore usque augescente meritorum numero, ut servias Deo in sanctitate et iustitia coram ipso omnibus diebus tuis (cfr. Luc. 1, 75). Haec, quae tibi promimus bene ominantia et hortativa verba, acceptum sint pignus Nostrae in te propensae voluntatis, atque menti tuae dulciter et firmiter inhaereant. Nihil denique Nobis restat nisi ut, supernae largitatis auspicem,. Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis Frater Noster, impertiamus, quam etiam ad universos pertinere volumus, qui festiva corona te anniversarium sacrum peracturum circumstabunt. Ex Aedibus Vaticanis, die x x r x mensis Maii, anno M C M L X X V I I I . Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS P. P. VI 410 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ALLOCUTIONES I Ad sacros Praesules Conferentiae Episcopalis Italicae, occasione habita ipsorum XV Coetus Generalis.* Noi siamo molto lieti ed onorati di accogliere fra i visitatori di questa Udienza generale della settimana l'intero gruppo dei partecipanti all'Assemblea plenaria della Conferenza dell'Episcopato Italiano, con le persone che vi sono aggregate, sotto la Presidenza del Signor Cardinale Antonio Poma, Arcivescovo di Bologna, al quale, come a quanti gli fanno corona, noi porgiamo il nostro riverente e cordiale saluto, esprimiamo la nostra compiacenza per la comunione ecclesiale, che ci è così qui ufficialmente e spiritualmente rappresentata, e che ci offre propizia occasione per ammirarla nella pienezza numerica e morale della sua compagine e nel momento della sua annuale espressione operativa, alla quale noi stessi, non solo come Pastore della Chiesa universale, ma come Vescovo della Chiesa Romana, a titolo specifico, godiamo di partecipare. Pare a noi che questa presenza, emergente nella folla dei visitatori presenti a questa Udienza generale, ci offra il tema, anche se noi qui vi accenneremo con soverchia brevità, del nostro consueto discorso. Innanzi tutto per il fatto singolare e magnifico che l'Assemblea dell'Episcopato Italiano per se stessa documenta ed illustra l'unione canonica della Chiesa in Italia. Noi ricordiamo ancora quanta importanza storica e morale il sempre compianto e ben degno d'essere ricordato Cardinale Giovanni Mercati attribuiva a tale unione canonica non mai prima esistita, ed ora, quasi imprevisto risultato delle vicende della storia civile di questo Paese, maturata nel suo provvidenziale destino. É poi per noi doveroso e consolante notare la connaturale, felice e promettente struttura che la Conferenza Episcopale Italiana, specialmente dopo il Concilio, ha assunto prima ancora di avere formali Statuti, con organi operativi distinti e qualificati, con programmi pratici e determinati, con risparmio di tante iniziative dispendiose e particolari a favore di piani unitari più semplici e diffusivi. Noi dobbiamo a chi ha diretto e organizzato il lavoro centrale della Conferenza Episcopale Italiana il nostro plauso riconoscente ed il nostro voto di continuo * Die 24 m. maii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 411 incremento in questa sua operosità organica ed efficiente ; al talento paziente e disciplinato del Card. Poma e dei suoi collaboratori in modo speciale esprimiamo, a nome di tutti, il nostro fraterno ringraziamento. E poi la diagnosi delle condizioni religiose del Popolo Italiano, erede d'una ottima, ma forse ormai un po' stanca e consuetudinaria formazione religiosa, ha portato alla revisione dei metodi e degli strumenti della religiosità popolare. Revisione assai delicata e difficile, e punto finita, se ora, ad esempio, siamo in attesa del « Liber pastoralis », eh'è nelle promesse della Conferenza e nella aspettativa del Popolo cristiano. Ma il fatto merita lode e attenzione; l'educazione religiosa, fedele alla tradizione, ma rinnovata nello spirito amoroso dell'inestimabile dono della rivelazione e nella inesauribile capacità di espressione didattica, pone la Chiesa in cammino per nuovi incrementi. Anche su questo punto noi ci sentiamo obbligati al ringraziamento per il lavoro compiuto e all'augurio per quello che sempre rimane da compiere. Noi non andremo oltre nel nostro discorso apologetico dei compiti che spettano ai Pastori della Chiesa Italiana ; essi li conoscono : nel campo dell'istruzione religiosa, dovere primo ; nel campo della pratica religiosa, specialmente nella formazione liturgica e quindi nel canto sacro collettivo ; nel campo poi dell'assistenza e della promozione sociale ; nel campo dell'educazione cattolica : le scuole, gli oratori, la formazione degli adulti, eccetera ; la famiglia particolarmente, e ancora eccetera ! Fratelli nell'Episcopato! quanto siamo lieti e fiduciosi nel sapervi tutti all'ascolto della voce nuova, sempre nuova della Chiesa, e nel sapervi tutti impegnati con esemplare dedizione al vostro ufficio pastorale ! Coraggio ! Dio vi benedica ! E voi, Fedeli che ci ascoltate, non avvertite che queste parole sono anche per voi? Ma noi non possiamo eludere un'occasione come questa, senza accennare alle particolari difficoltà che oggi incontra il ministero pastorale. Chi di voi non avverte l'avanzata della marea crescente della negazione religiosa? Prima l'indifferenza, poi la critica, poi l'avversione anticlericale e antireligiosa. Ora il pluralismo equivoco, che corrode ogni impegno spirituale e anche morale. Dov'è mai il popolo cristiano, non solo fedele all'osservanza di qualche precetto, ma nutrito, ma vivente, ma gaudioso di credere, di pregare e di professare a Cristo un amore forte e capace di portare con Lui la sua croce? Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 412 Noi non possiamo tacere l'accresciuto dovere della fedeltà coniugale nella famiglia, dopo che al divorzio legale s'è dato possibilità di attestarsi impunemente ; ugualmente non possiamo dimenticare il dovere di tutti, di noi Pastori specialmente, di deplorare la legislazione permissiva sull'aborto! Quali nuove affermazioni morali dovremo noi fare sull'intangibilità sacra della vita umana fino dal seno materno; e quali discrete ma efficaci premure dovremo riservare alla madre infelice, tentata di sopprimere l'essere vivo, nuovo, sacro palpitante nel suo seno ! Problemi d'oggi, che devono tanto accrescere la nostra carità, quanto maggiore è la possibilità offerta al delitto verso una innocente e indifesa creatura ! Problemi d'oggi questi, che si aggiungono agli altri senza numero e senza misura, che rendono grave, sempre più grave il dovere pastorale, la responsabilità del Popolo di Dio, e di quello che di Dio non è ufficialmente, ma nostro è pur sempre. Ma ancora, invocando la Madonna ed i Santi nostri, noi vi salutiamo e vi benediciamo con le parole di Cristo : (( Nolite timere : Ego sum ! ».* Non dobbiamo temere ! Cristo è con noi. Con la nostra Apostolica Benedizione. II Ad Archiepiscopos et Episcopos VI et VIII Regionis pastoralis Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis, occasione habita eorum ipsorum visitationis « Ad limina » . * Venerable and dear Brothers in Christ, u God so loved the world that he gave his only Son, that whoever believes in him may not die, but may have eternai life. God did not send the Son into the world to condemn the world, but that the world might be sa ved through him." Today, Brethren, by your présence at the See of Peter, you solemnly attest, by word and action, that you firmly believe in Jesus Christ the Son of God, and that your ministry is dedicated to his work of salvation—the salvation of the world. You have corne, as Bishops of the Catholic Church, in order to celebrate in a special way the com1 1 Gv 6, 20. * Die 26 m. maii a. 1978. 1 Jn 3 :16-17. Acta Pauli Pp. VI 413 munion of this universal Church. All of us together are gathered in the Holy Spirit ; our pastoral meeting is placed under the sign of absolute fidelity to "the chief Shepherd " of the flock. In order at this moment to have a deeper insight into our mission, it is Atting for us to look up to him who says : " I have corne that they may have life, and have it to the full ". Jesus Christ the Good Shepherd remains forever the exemplar of all our pastoral activities. We are his disciples, and " it is enough for the disciple to be like his teacher ". Our ministry is patterned on his. We havê been sent to carry on, in his name and by his power, the work of God's only Son. We have been sent, as apostles, to preach the Gospel of salvation, to proclaim life in Christ, and finally to lead the human family to the fullness of eternai life. Since, in God's plan, the whole person is called to eternai life, and this life is already begun on earth, our ministry necessarily involves service to human life in its entirety. We wish today to speak especially about life : to assure you ail of our closeness to you in the splendid efforts, the sustained efforts, the united efforts that you have made on behalf of life, precisely in order to be faithful to your calling as Shepherds of God's people in the States of Ohio, Michigan and Minnesota. By reason, moreover, of the solidarity of unity, responsibility and merit that links the entire Hierarchy in your country in this cruciai matter, we now address our words not only to you, but also to all the Bishops of the United States—as we did during the ad limina visit of the New York Bishops last month, and as we intend, with God's help, to do in the future. We speak to you as one who has been called to strengthen his Brothers, and who, for this reason, has been given supreme authority in the Church of Jesus Christ. And so, in his name, in the name of Jesus Christ, we thank you for your ministry at the service of life. We know that you have labored precisely in order that the words of the Good Shepherd would be fulfilled : " that they may have life and have it to the full ". Under your leadership, so many of the Catholic people—priests, deacons, religious and laity— have joined in numerous initiatives aimed at defending, healing and promoting human life. 2 3 4 5 2 3 1 Pt 5:4. Jn 10:10 * Mt 10 :25. 5 Of. Lfc 22:32. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 414 With the enlightenment of faith, the incentive of love and an awareness of your pastoral accountability, you have workèd to oppose whatever wounds, weakens or dishonors human life. Your pastoral charity has found a consistent expression in so many ways—all related to the question of life, all aimed at protecting life in its multiple facets. You have endeavored to proclaim in practice that ail aspects of human life are sacred. In this regard, your efforts have been directed to the eradication of hunger, the élimination of subhuman living conditions, and the promotion of prograins on behalf of the poor, the elderly and minorities. You have worked for the improvement of the social order itself. At the same time, we know that you have held up to your people the goal to which God calis them : the life above, in Christ Jesus. Among your many activities at the service of life there is one which, especially at this juncture of history, deserves our strongest commendation and our firmest support : it is the continuing struggle against what the Second Vatican Council calis the "abominable crime" of abortion. Disregard for the sacred character of life in the womb weakens the very fabric of civilization ; it prepares a mentality, and even a public attitude, that can lead to the acceptance of other practicos that are against the fundamental rights of the individuai. This mentality can, for example, completely undermine concern for those in want, manifesting itself in insensitivity to social needs; it can produce contempi for the elderly, to the point of advocating euthanasia ; it can prepare the way for those forms of genetic engineering that go against life, the dangers of which are not yet fully known to the general public. 6 7 It is therefore very encouraging to see the great service you render to humanity by constantly holding up to our people the value of human life. We are confident that, relying on the words of the Good Shepherd, who inspires your activity, you will continue to exercise leadership in this regard, sustaining the entire ecclesia! community in their own vocation at the service of life. It is also a source of worldwide honor that, in your country, so many upright men and women of differing religious convictions are united in a profound respect for the laws of the Creator and Lord of 6 7 Cf. PMl 3:14. Gaudium et Spes, 51. Acta Pauli Pp. VI 415 life, and that, by every just means at their disposai, they are endeavoring, before the witness of history, to take a definitive stand for human life. We are convinced, moreover, that ail efforts made to safeguard human rights actually benefit life itself. Everything aimed at banishing discrimination—in law or in fact—which is based on "race, origin, color, culture, sex or religion " is a service to life. When the rights of minorities are fostered, when the mentally or physically handicapped are assisted, when those on the margin of society are given a voice—iri all thèse instances the dignity of human life, the fullness of human life, and the sacredness of human life are furthered. And ali the work done in your local Churches in the area of the Catholic school, in training for social justice, and in confronting various social issues touching the local, national or international community are a service to life. In particular, every contribution made to better the moral climate of society, to oppose permissiveness and hedonism, and ail assistance to the family, which is the source of new life, effectively uphold the values of life. 8 We knöw that, in conjunction with the tenth anniversary of Humanae Vitae, various initiatives are being sponsored throughout your country to explain natural family planning, in accordance with the teaching of the Church. These activities honor life directly in the dignity and importance of its origin. In supporting natural family planning programs, the Church gives witness not only to her fidelity to the design of the Creator, but also to her faithful service to the human person, who remains: "the beginning, the subject and the goal of ail social institutions ". Your mission at the service of human life, however, finds its summit in leading your people to the fullness of eternai life : salvation in Christ. Through your ministry, the Lord himself offers the faithful the bread of life; it comes from the table both of God's word and of the Body of Christ. And according to Christ's promise, he who eats this bread already has eternai life. In ali the hopes, in ali the diíficulties and challenges of your ministry, we exhort you to go forward with fidelity and confidence, in the com9 10 11 8 9 10 11 Octogésima Adveniens, Gaudium Spes, Cf. et 16. 25. Dei Verbum, 21. Cf. Jn 6:54. , Acta 416 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale munion of the universal Church, leading your people along the path of life. Remember that Christ tells us : "I am with you always " . Dear Brothers in Christ : Why do we speak about these things? Because of the vital importance of the thème of life as an orientation of our ministry. But also, so that, gathered in the Holy Spirit, we may expérience together the joy of life in Christ, and the joy of being apostles of him who is Life itself. And we pray that, through the power of the Holy Spirit, you will go forth to prepare in your local Churches a fresh outpouring of Christian joy among ail your people : a joy based on the keen conviction that God sent his Son to bring eternai life, so that the world might be saved through him. u With these sentiments, Brethren, and with deep affection in the Lord, we send our greeting and our Apostolic Blessing to ail your Diocèses : to ail your clergy, religious, seminarians and laity. " Peace to ail of you who are in Christ." 13 III Ad sodales Ordinis Fratrum Minorum Conventualium, post actum in Italica urbe Asisio CXC Capitulum Generale.* Dilecti filii, Cum caritatis affectu salutamus vos et alloquimur, sodales Capituli •Generalis Fratrum Minorum Conventualium, quod apud sepulcrum Seraphici Patris vestri, cuius sacrae exuviae, potestate per Nos data, nuper sunt recognitae, modo egistis ad magni ponderis negotia Ordinis pertractanda. Peculiari ratione salvere iubemus dilectum filium Vitalem Bommarco, cui grave officium Ministri Generalis iterum est commissum, eique salutarem huius muneris perfunctionem precamur. Eo ergo convenistis, ubi religiosa familia vestra est orta, id est Asisii, in urbe venusta et praeclara, quae pietatem Franciscalem egregie spirat. Persuasum quidem vobis fuit et est — ut probe arbitramur — redeundum vobis iugiter esse ad mentem vitaeque exempla Sancti Francisci, qui Evangelium Christi ad usum mirabiliter deductum stupenti mundo exhibuit. Hunc ipsum «reditum ad primigeniam iusti-. 12 Mt 28:20. 13 1 Vt 5:14. * Die 29 m. maii a. 1978. ' Acta Pauli Pp. VI 417 1 tuti vestri inspirationem » Concilium Vaticanum Secundum, ut novistis, postulavit, quod religiosam vivendi formam saluberrimis locupletavit praeceptionibus, quemadmodum antea nulla fecerat Synodus universalis. Charisma ergo Franciscale semper oportet apud vos vigeat quod est unum e praecipuis muneribus Capituli Generalis. Recte igitur in hoc Coetu vestro, deliberationes iam editas altius perspicientes, animos intendistis ad renovandum usum precandi vitaeque communis ducendae. His enim temporibus, quibus omnia cursu feruntur citissimo et homines variis doctrinarum placitis et illecebris saeculi saepe a rebus supernis et mansuris abstrahuntur, vobis summopere studendum est pietati. Intuemini patrem vestrum, de quo Sanctus Bonaventura scripsit : (( pietas vero ... adeo cor Francisci repleverat ... ut totum videretur virum Dei in suum dominium vindicasse )). Profecto nunc cum maxime opus est viris, qui se Deo penitus mancipaverunt eique soli vivunt et ut tales ad homines convertuntur, ut eos Christo lucrentur. Caritatis unitas seu perfectio fraternae communionis in domibus vestris diligenti et cotidiano cuiusque sodalis nisu est expetenda atque servanda. Ad hoc quod attinet, laudandum videtur consilium vestrum partes etiam potiores tribuendi fratribus conversis, ita ut vera familia, Deo serviens in laetitia, in coenobio constituatur. In hac tanti momenti re versantes, iuvat Nos ea in memoriam revocare, quae in Concilii Decreto de accommodata renovatione vitae religiosae circa communiter vivendi rationem continentur; sunt enim praestantissima. Unde unam sententiam libet in lumine ponere, id est « e fratrum unitate magnam virtutem apostolicam manare » . Re quidem vera Sanctus Franciscus opere et verbis sedulam et praestabilem docuit apostolatus exercitationem : « Non se Christi putabat amicum, nisi animas diligeret, quas ipse dilexit » , et : « ite ... per diversas partes orbis, annuntiantes hominibus pacem et poenitentiam in remissionem peccatorum » . Itaque hunc magistrum vitae secuti, oportet vosmet ipsos quodammodo inseratis in hanc, qua vivimus, aetatem, oportet eius cognoscatis necessitates, oportet iis nitamini occurrere. 2 3 4 5 6 1 Cfr. Perfectae caritatis, 2. 2 Cfr. ibid., 2. 3 Legenda Maior, 4 Cfr. ibid. 5 6 Th. a Celano, Ibid., 29. 28 - A. A . S. VIII, 1. Vita Prima 8. Francisci, 172. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 418 Ad vos enim, ut filios Sancti Francisci, quam maxime pertinet hortamentum Concilii, ex quo, contemplationem cum amore apostolico coniungentes, «eximium testimonium reddatis, mundum transfiguran Deoque offerri non posse sine spiritu beatitudinum )). Ordo vester his annis proxime praeteritis in nonnullas regiones pervasit, novis coenobiis constitutis : quod est signum incrementi atque laudis gaudiique materia. Notae sunt quidem difficultates, quibus quoad vocationes hisce temporibus laboratur. Etsi ergo familia vestra satis auctibus crevit — ad quod etiam plures sodales operam contulisse dicuntur — tamen semper erit vobis annitendum, ut illi evadant numerosiores, qui tot necessitatibus Ecclesiae hominumque societatis subveniant. Quod fit potissimum precibus, secundum illud: « r o g a t e . . . Dominum messis, ut mittat operarios in messem suam » , et vitae exemplis, siquidem, ut ait Seraphicus Patriarcha : « Omnes fratres operibus praedicent )). Haec prorsus consonant cum iis, quae Concilium hac de re edixit : « Meminerint ... sodales exemplum propriae vitae optimam commendationem esse sui instituti et invitationem ad vitam religiosam capessendam » . Disciplina conversationis vestrae, sicut et ceterorum religiosorum, necnon et Christifidelium, est ipsa vita Beatae Mariae Virginis, quam, ab originalis peccati labe immunem, vos peculiari prosequimini cultu. Ad eam imitandam vos provocat Beatus Maximilianus Kolbe, qui est Ordinis vestri clarissimum lumen et qui vitam evangelicam Franciscalem Marianam excellentissimo proposito ipse coluit vobisque quasi spiritualem hereditatem reliquit. Haec, dilecti filii, vobis exposuimus, ut consideraretis, haec monita paterno animo vobis voluimus adhibere, siquidem in vobis non levem spem et expectationem collocamus. Quae omnia ut feliciter eveniant, vobis, qui hic adestis, et universis sodalibus vestris Benedictionem Apostolicam, benevolentiae Nostrae testem, libentissime impertimus. 7 8 9 10 u 12 7 Cfr. Perfectae caritatis, 5. 8 Cfr. 9 Mt 1, 33. 10 11 12 Lumen gentium, 31. Regula non buttata, X V I I . Perfectae caritatis, 25. Cfr. S. Ambros. De virginitate, 2, 2, 15; Perfectae caritatis, 25. Acta Pauli Pp. VI 419 IV Ad sacros Praesules IV et IX Regionis pastoralis Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis, data occasione eorum visitationis « Ad limina » . * Venerable and dear Brothers, We welcome you all in the name of our Lord Jesus Christ and embrace you in his love. In you, our bröther Bishops, we wish to honor the local Churches over which you preside, and which you are called to serve in the charity of the Savior. Through you we send our greeting of joy and peace to ali the faithful that make up your Diocèses : to all our sons and daughters in Delaware, the District of Columbia, Florida, Georgia, Maryland, North Carolina, the Virgin Islands, Virginia, West Virginia, Kansas, Iowa, Missouri and Nebraska. As we celebrate together our communion of faith and love in the unity of Christ, we are conscious of being the successors of his Apostles, Bishops of the Catholic Church, who are charged with the mission öf giving witness to the Lord Jesus, and of proclaiming the testimony of his Father. In the words of Saint John : "The testimony is this : God gave us eternai life, and this life is in his Son. Whoever possesses the Son possesses life ; whoever does not possess the Son of God does not possess life Today we wish to consider the mystery of life in Jesus Christ. And since life in Jesus Christ is embodied in the Eucharist, it is about the ßucharist that we now wish to speak to you and to ali the Hierarchy in America. The Eucharist is of supreme importance in our ministry as priests and Bishops, making présent Christ's salvine activity. The Eucharist is of supreme relevance to our people in their Christian lives. It is of supreme effectiveness for the transformation of the world in justice, holiness and peace. PreciselyJ therefore, because of the intimate relationship between the Eucharist and the apostolate to which we dedicate ourselves, we wish to reflect with you on several aspects of this Sacrament, which is the Bread of life. The Second Vatican Council has reminded all priests that the main source of their pastoral love is to be found in the Eucharistie Sacri* Die 15 m. iunii a. 1978. 1 1 Jn 5:11. 420 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 2 fìce. It goes on to state that "the ministry of priests is directed towards this work and is perfected in it. For their ministry, which takes its start from the Gospel proclamation, derives its power and force from the Sacrifice of Christ " . And then it spécifies that priests fulfill their chief dnty in the mystery of the Eucharistie Sacrifice. For us, Urethren, as for ali our collaborators in the priesthood, who have dedicated their lives in order to lead the faithful to the fullness of the Paschal Mystery, this teaching is extremely important. It gives a décisive orientation to ail our activities as shepherds of God's people, and as heralds of the Gospel of salvation, whose highest proclamation is enacted in the Eucharistie Sacrifice. Besides determining the priorities of our own ministry and that of our priests, the teaching of the Second Vatican Council gives immense joy to the Catholic people, reminding them that because the Eucharist contains Christ himself it therefore contains " the Church's entire spiritual wealth " . A few months before the promulgation of the Council's Decree on the Priestly Ministry and Life, we ourself reiterated the Church's doctrine on the Real Présence of Christ in the Eucharist, stating that " it is présence in the füllest sensé : because it is a substantial présence by which the whole and complete Christ, God and man, is présent." We went on to state that the Catholic Church " has át all times given to this great Sacrament the worship which is known as latria and which may be given to God alone " . And we are convinced today that an ever greater emphasis on this teaching will be a source of strength to all the pilgrim people of God. For this reason we encourage you and all your priests to preach frequently this rich doctrine of Christ's présence : the Eucharist, in the Mass and outside of the Mass, contains the Body and Blood of Jesus Christ and is therefore deserving of the worship that is given to the living God, and to him alone. Another clear enunciation oì the importance of the Eucharist is contained in the Dogmatic Constitution on the Church, in which participation in the Eucharistie Sacrifice is called "the source and summit 3 4 5 6 7 2 J Cf. Presbyterorum Ordinis, Ibid., 2. 4 Cf. ibid., 13. 5 Ibid., 6 Mysterium 7 Ibid., 55. 5. Fidei, 39. 14. Acta Pauli Pp. VI 421 8 of the whole Christian life " . The Eucharistie Sacrifice is itself the apex of the Church's liturgy, the entirety of which is the festive expression of salvation, and has as its primary role the glory of the Lord. In the words of the Council : " the Sacred Liturgy is above ali the w orship of the divine majesty." What a great service to the people of God : week after week, year after year to make them ever more conscious of the fact that they can draw unlimited strength from the Eucharist to collaborate actively in the mission of the Church. It is the summit of their Christian lives, not in the sense that their other activities are not important, but in the sense that, for their full effectiveness, these activities must be united with Christ's salvific action and be associated with his redemptive Sacrifice. 9 T 10 The Vatican Council assures us that the Eucharist is likewise " the source and summit of ail evangelization. " The very identity of the Church, in her evangelizing mission, is effected by the Eucharist, which becomes the goal of ail our activities. Ali the pastoral endeavors of our ministry are incomplete until the people that we are called to serve are led to full and active participation in the Eucharist. Every initiative we undertake in the name of God and as ministers of the Gospel must find fulfìllment in the Eucharist. A year ago, at the canonization of John Neumann, we cited the importance that the Eucharist held for him as a Bishop of the Catholic Church, precisely in the context of evangelization. And the example we gave was the importance he attributed to the Forty Hours' Devotion. Venerable Brothers, we do not hesitate today to propose to you and ali your faithful the great practice of Eucharistie adoration. At the same time we ask you and your priests to do all in your power so that the révérence due to the Eucharist will be understood by ali the faithful, that Eucharistie célébrations everywhere will be characterized by dignity, and that all God's children will approach their Father through Jesus Christ, in a spirit of profound filial révérence. In this regard, we recali the words we spoke last year to a group of Bishops on their Ad limina visit: "The Catholic liturgy must remain theocentric ", 11 12 As we thank God for giving the people of his Church a greater aware* Lumen Gentium, 11. 9 Cf. Address to the Swiss Bishops: AAS 70 (1978), p. 104. 10 Sacrosanctum Concilium, 33. 11 Presbyterorum 12 Ordinis, AAS 69 (1977), p. 474. 5. Acta 422 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ness of their liturgical role, we believe that it is good to repeat—in order to help you to formulate the directives you give in your Diocèses— what we mentioned in our Bicentennial Letter to the American Bishops : " We are pleased to recali that the Holy See has authorized, under certain circumstances, the distribution of Holy Communion by extraordinary ministers duly deputed to this high task. But we wish to emphasize that this ministry remains an extraordinary ministry to be exercised in accordance with the precise norms of the Holy See. By its nature therefore the role of the extraordinary minister is différent from those other roles of Eucharistie participation that are the ordinary expression of lay participation " . To give the Eucharist to God's people remains in general therefore an honored pastoral fuction. Extraordinary ministers are envisioned by the Instruction Immensae Caritatis where there is a genuine lack of ministers, and under thèse conditions fulfill a providential role. 13 The Vatican Council assures us, moreover, that the Eucharist is the root and center of the Church's unity. No Christian community can be built up without the Eucharist. In the Eucharist the faithful must expérience their oneness as God's people united in Christ : in his truth and in his love. This matter has been treated in the pastoral message " To Teach as Jesus Did ", wherein the American Bishops emphasized that a spirit of fellowship " is fostered especially by the Eucharist, which is at once sign of community and cause of its growth " . 14 15 From this viewpoint it is then easy to see how the Eucharist is for the whole Church a bond of charity and a source of social love. The tradition of the Church speaks to us in every era of this marvelous truth. In our Encyclical Mysterium Fidei, we stated that Eucharistie worship leads to that social love " by which we place the common good before the good of the individuai ; we make the interests of the community, of the parish, of the entire Church our own; and extend our charity to the whole world because we know that everywhere there are members of Christ " . Dear Brothers in Christ, with the full conviction of our being we believe that these truths will guide you and sustain you in your apostolic ministry, in the joyful hope of the coming of our Lord Jesus Christ. 16 13 14 AAS 68 (1976), p. 410. Of. Presbyterorum 15 No. 24. 16 No. 69. Ordinis, 6. Acta Pauli Pp. VI 423 The Eucharist is our source of hope because it is our pledge of life. Jesus himself has said : "I am the bread of life ... If anyone eats this bread he shall live f ore ver ". Amidst ali the problems of the modern world let us remain constant in this hope. Our optimism is based, not on an unrealistic denial of the immense and manifest difficulties and opposition that beset the Kingdom of God, but in a realization that in the Eucharist the Pascha! Mystery of the Lord Jesus is forever operative, and victorious over sin and death. We thank you, Venerable Brethren, for your generous commitment to the Gospel, and for all your labors on its behalf ; and we ask you to go forward in the power of Christ, the Supreme Shepherd of the Church. We exhort you to be strong in proclaiming the mystery of life in Christ, and in leading your people to the source of this life, the Eucharist. We pray that you, in turn, will encourage the faithful in their Eucharistie vocation. We ask especially that all our sons in the priesthood be sustained and supported in their inestimable role of building up God's people through the Eucharist. In ali sectors of the Church we pray that there will be a new era of Eucharistie piety, generating confidence and fraternal love, and producing justice and holiness of life. With thèse sentiments, Brothers, we invoke upon ali of you the wisdom and fortitude of Peter and Paul and the other Apostles; and we commend your ministry to the Immaculate Virgin Mary, Mother of the Church and patroness of your belo ved country. In the name of Jesus we bless you ali, and through you we send our Apostolic Blessing to " those who love us in the faith. Grace be with you ali ! " 17 18 V Ad Exc.mum Virum Alhaji Sir Dawda Kairaba Jawara, Gambiae Praesidem, coram admissum.* Mr President, It is a pleasure for us to receive Your Excellency today, following your visit to the United Nations Food and Agriculture Organization, in your capacity as Chairman of the Heads of State Conference of the 17 Jn 6 -AS, 51. 18 Tit 3:15-16. * Die 15 in. iunii a. 1978. 424 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Permanent Inter-State Committee for Drought Control in the Sahel. At the same time we are happy to greet the distinguished members of your suite, from your own country of The Gambia, and from Mali, Senegal and Upper Volta. Your journey to the United States and Western Europe has been dictated by the continuing grave problem of drought in the Sahel, a problem that, as you have mentioned, preoccupies the Holy See, which has been able, within the limits of its possibili ties, to off er assistance towards the relief of the sufferings of the peoples of the région. We are aware that the aim of your tour is to bring the problem more vividly to the attention of the compétent authorities and Organizations, and we would assure you that our prayers go with you in your worthy endeavours. With regard to the Catholic Church's on-the-spot efforts, we may mention that only a few days ago there took place in Ouagadougou an international meeting of représentatives of the Churches of the Sahel. The aim was to review what contribution the Churches in the various countries have been able to make during recent years, and to discuss future concerted projects not only for combatting the ever-present menace of drought but also for favouring the long-term development of the countries involved. Be assured also that the Holy See and the Catholic Church will always be allied with all initiatives, such as your own, that aim at assisting people in their urgent basic needs, and in promoting the human dignity of ali the children of God. As we reiterate our good wishes for your mission, we cannot f ail to express our cordial pleasure at the fact that the Holy See and the Republic of The Gambia have just decided to establish diplomatie relations. This new and more intimate connection between the Holy See and your country will, we trust, lead to even greater and more fruitful coopération in years to come. Mr President, we close by invoking upon you and your colleagues in your présent mission the abundant assistance of Almighty God. Acta Pauli Pp. VI 425 VI Ad quosdam sacros Praesules nationis Cubanae, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » . * Venerables Hermanos en el Episcopado : Sentimos hoy gran satisfacción al recibiros en esta Audiencia, Pastores del pueblo de Dios en las diócesis de Santiago de Cuba, Camagüey y Cienfuegos-Santa Clara, venidos a Roma para la visita ((Ad limina Apostolorum ». En vosotros saludamos con muy particular afecto no sólo a vuestros diocesanos, sino también a todo el noble pueblo cubano, a vuestros hermanos en el Episcopado, sacerdotes, religiosos y religiosas, seminaristas, seglares comprometidos en el apostolado y especialmente a los jóvenes cubanos, cuya generosidad y valores bien conocemos y apreciamos. El recuerdo de vuestro amado pueblo, con su pasado y su presente, ocupa un puesto destacado en nuestro ánimo. La historia es testigo cualificado de la contribución preciosa prestada por la Iglesia al crecimiento integral de vuestra Nación. En efecto, ella llama a sus hijos constantemente para que sean hombres nuevos en la justicia, en la verdad, en la caridad; educa la conciencia social de los fieles, favoreciendo su activa colaboración al bien común, enseñando a todos a vencer el propio egoísmo, fortificando la unidad de la familia y los valores que ella encierra. Si, la fe cristiana no hace del creyente un ciudadano inferior, sino que lo eleva hacia los valores más nobles y positivos. Habéis celebrado recientemente en Cuba los aniversarios de la fundación del convento de San Juan de Letrán y de la Universidad de San Jerónimo, que tanta parte han tenido en el desarrollo cultural, social y espiritual de vuestra Nación. Habéis recordado asimismo los ciento veinticinco años de la muerte de un gran sacerdote y ciudadano, el P. Félix Várela y Morales, iniciador de la conciencia nacional cubana. Son metas importantes en vuestra historia pasada. Mirando al presente de vuestro pueblo brota en nuestro ánimo el vivo deseo y aflora la esperanza de que los frutos del pasado sigan ejerciendo su vigoroso influjo en el momento actual, de modo que los * Die 22 m. iunii, a. 1978. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 426 católicos, dentro de un justo espacio de libertad para la fe en sus expresiones personales y comunitarias — como decíamos en nuestro discurso al Cuerpo Diplomático a comienzos de este año —, puedan contribuir eficazmente al bien cívico y social del País. En una perspectiva amplia de futuro, queremos exhortaros hoy a mantener una sólida unión, no sólo con la Sede de Pedro, sino también entre los Pastores y con vuestros colaboradores en el campo del apostolado y con los fieles todos, que esperan ser orientados en su fe. Cuidad con gran esmero las vocaciones a la vida consagrada, atendiendo con diligencia a la formación de la familia cristiana y enseñando a los jóvenes la generosidad evangélica. Educad asimismo la piedad popular de las gentes sencillas para que se adentren cada vez más en la fe auténtica. Y sobre todo, venerables Hermanos, llevaos nuestra palabra de paterno aliento y de profundo aprecio, que extendemos de corazón a toda vuestra grey, por vuestra fidelidad a Cristo aun en medio de las bien conocidas dificultades. Sabed que os estamos siempre cercano, uniendo nuestra plegaria a la vuestra y pidiendo al Señor, por intercesión de Nuestra Señora de la Caridad del Cobre, que os conceda permanecer siempre « firmes en la fe ». Con estos sentimientos impartimos a vosotros, a vuestros diocesanos e hijos todos de vuestra querida Patria nuestra cordial Bendición Apostólica. YII Ad sacrum Cardinalium collegium, omina et vota Summo Pontifici promentium, occasione oblata eiusdem diei nominalis atque expleti XV Pontificatus anni.* Venerati Confratelli del Sacro Collegio! Noi dobbiamo un ringraziamento sincero a ciascuno di voi per codesta affettuosa attestazione d'auguri, presentati sia per la nostra festa onomastica in questa vigilia della natività di San Giovanni Battista, sia per le ricorrenze legate al nostro ormai lungo servizio pontificale. E rivolgiamo un grazie del tutto particolare al Signor Cardinale Decano, il quale questi stessi voti ha raccolto ed interpretato, dando ad * Die 23 m. iunii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 427 essi non solo la conveniente forma ed espressione, ma anche un più accentuato rilievo proprio in considerazione del quindicennio eh'è trascorso dalla data della nostra elezione. Come potremmo, da parte nostra, tacere o dimenticare il valore, il peso, la responsabilità letteralmente « unica » dell'ufficio apostolico, che ci fu conferito in una luminosa mattinata di giugno, esattamente quindici anni fa? Sempre vivo e nitido è in noi questo ricordo, ed è tale da tener desta e trepida la nostra coscienza di fronte al formidabile carico, che da allora venne a gravare sulle nostre spalle. E la coscienza immediatamente si volge a Colei, la Chiesa, che in quel giorno ci fu affidata, poiché l'amassimo d'inesauribile amore come l'amò Gesù Cristo, come l'amò l'Apostolo Pietro, e perché — in qualità di Vicario dell'uno e di Successore dell'altro — la reggessimo su questa terra nel suo itinerario verso la patria celeste. 1 2 3 Lasciate, dunque, che ad essa, sì, alla santa Chiesa, madre e sposa, noi pensiamo prevalentemente in questo incontro, e ad essa dirigiamo le parole augurali che tanto amabilmente ci sono state ora rivolte. Lasciate che l'attenzione, pur tanto apprezzabile, usata alla nostra umile persona, sia da questa come distolta, per essere da tutti noi concentrata sulla Chiesa. Quante volte, Fratelli carissimi, nelle udienze analoghe degli anni passati abbiamo pensato ad essa, meditando il suo essenziale mistero, come anche — per l'inseparabile connessione — le fasi della sua vicenda nel tempo ! Anche oggi la Chiesa di Cristo ci sta di fronte o, meglio, ci sta nel cuore. Per questo noi vogliamo contemplarla, più che nella cronistoria esteriore, nella sua interna vitalità e nel suo dinamismo, a lei garantiti dalla promessa del Fondatore, in lei infusi dal soffio indefettibile dello Spirito, e realmente riscontrabili — diremmo — alla base come al vertice, nelle molteplici cellule e comunità che la costituiscono, come negli organi più vasti di questo mistico corpo : nelle Famiglie cristiane, negli Istituti religiosi, nell'Ordine dei sacerdoti, nel Collegio episcopale, poiché è dalla loro azione e coesione e unità che risulta la crescita dell'insieme. E noi stessi, all'interno di questa comunione, non abbiamo forse la missione di stimolare, di sviluppare, di favorire tale vitalità sull'esempio del Buon Pastore, ve4 1 Cfr. Bf. 5, 25. 2 Cfr. 1 Pt. 5, 2-3. 3 Cfr. Mt. 16, 18-19; Gv. 21, 15-17. 4 Cfr. Ef. 4, 16. Acta Apostolicae Sedis - 428 Commentarium Officiale nuto appunto perché le pecorelle avessero la vita e l'avessero in abbondanza? 5 In primo luogo, dobbiamo riconoscere che la Chiesa di Cristo è una realtà vivente e vitale, anche se non da oggi, né solo dal di fuori, si levano voci che si compiacciono di sottolineare i suoi malesseri, di accreditare l'impressione di un suo letargo, di preannunciarne l'agonia o la fatale decomposizione. Si tratta, ovviamente, di una critica contestatrice, la quale va ben al di là del salutare bisogno che la Chiesa ha di purificarsi continuamente per progredire lungo la via della Croce verso la Resurrezione. Certo, conosciamo i fatti che, in vari luoghi, affliggono la Chiesa : sia nei Paesi dove si tenta di soffocare la libertà religiosa, sia in quelli dove la stessa libertà, che le è garantita, viene utilizzata da alcuni suoi aderenti per snaturare il suo Credo e minare le sue istituzioni. Noi non vogliamo, tuttavia, che simili situazioni, assai dolorose per ogni membro responsabile della Chiesa, impediscano di ammirare la vitalità del Popolo di Dio, che cammina in un mondo che tanto spesso appare privo di riferimenti essenziali e di finalità diverse da quelle del semplice consumismo. Riprendendo le parole dell'Apostolo Giovanni nella sua I Lettera, non temiamo di confidarvi che ogni giorno, nel lavoro e nella preghiera, contempliamo con i nostri occhi e quasi tocchiamo con le nostre mani la profonda vitalità della Chiesa, che scaturisce dalla fedeltà del suo Fondatore alla suprema promessa : « Ed ecco, io sono con voi tutti i giorni sino -alla fine del mondo » . Il Popolo di Dio, chiamato dal Concilio Vaticano II a nuove responsabilità nella vita ecclesiale, ha risposto con molta generosità. Dappertutto sono sorti migliaia di Catechisti per avviare o guidare i fanciulli e gli adolescenti alla scoperta ed all'esperienza del Cristo e del suo trascendente messaggio. E quanti di loro, in tale impegno apostolico, han provato essi stessi la felice necessità di approfondire le loro conoscenze e la loro vita di fede! Quanti laici, poi, nel culto liturgico hanno assunto il posto che loro spetta, per preparare le celebrazioni e parteciparvi attivamente, senza peraltro ridurre la funzione dei Ministri ordinati ! In molti ambienti, accanto a fiorenti monasteri, sono sbocciati fervidi centri e gruppi di preghiera : sono piccole 6 7 5 6 7 Cfr. Gv. 10, 10. 1, 1. Mt. 28, 20. Acta Pauli Pp. VI 429 cellule di vita ecclesiale, spesso discrete ed addirittura ignorate, che diffondono nel nostro mondo, insidiato dall'immanentismo materialistico, l'ossigeno vitalizzante delle altezze spirituali. Né possiamo dimenticare, oltre ai laici, quei Religiosi e quelle Religiose, che perseverano nella loro totale consacrazione all'inestimabile impegno della preghiera, o al prezioso lavoro dell'educazione cattolica, o alle attività socio-caritative. Non si tratta forse di altrettante e validissime testimonianze rese al Vangelo di Cristo? Ci piace, altresì, ricordare le Comunità di base, quelle degne di tal nome, che in alcuni Paesi si moltiplicano e consentono alle persone residenti in uno stesso quartiere urbano o villaggio, o legate da affinità socio-psicologiche, di condurre in fraterna solidarietà la loro esistenza spirituale e umana. Pensiamo, ancora, alla varietà dei movimenti apostolici che, in situazioni umane diversissime, si sforzano di influire sulla vita delle persone e sulle circostanze, così da permettere alla verità e alla carità di avanzare nei cuori, affinché la giustizia e la pace trionfino nelle strutture sociali dei loro Paesi e nei rapporti tra le Nazioni. Così pure apprezziamo il lavoro intellettuale di tanti teologi e pensatori cristiani, i quali, come son tesi ad impedire che si scavi un pericoloso fossato tra la fede tradizionale e le culture fragili ed a volte ambigue della nostra età, così tentano di aprire queste ultime allo Spirito della Pentecoste. E potremmo proseguire, enumerando iniziative, forme di partecipazione, assunzioni di responsabilità, che sono ad un tempo segno e causa di una crescente vitalità, della quale Ci rallegriamo auspicando che essa ancor più si sviluppi. 8 Questo vigore vitale, frutto della fedeltà di Cristo alla sua Chiesa, esige a sua volta, da parte dei cristiani, una fedeltà senza riserve a Cristo ed alle realtà ecclesiali, da Lui istituite o maturate, lungo il corso dei secoli, nella linea del suo messaggio. La Chiesa è viva laddove i Vescovi, successori degli Apostoli, sono rigorosamente fedeli alla loro missione di dottori e di pastori, ed i fedeli, da parte loro, non si sottraggono al compito di cooperare lealmente a questa stessa missione. La Chiesa è viva laddove il Vangelo ed i sacramenti sono rispettati nella loro integrità e ricevuti con la dovuta preparazione. La Chiesa è viva laddove i membri del Popolo di Dio, i quali hanno ricevuto vocazioni diverse e complementari, sono fedeli fino in fondo agli impegni che hanno liberamente assunto dinnanzi a Dio ed ai fratelli. 8 Cfr. Esort. Apost. Evangelii Nuntiandi, n. 58. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 430 Pertanto, non ad una minore responsabilità noi chiamiamo i figli della Chiesa, bensì ad un senso più vivo dei doveri connessi a questo loro (( status » : un senso che li spinga ad interrogarsi spontaneamente sulla loro personale fedeltà, sulla loro coerenza con la fede oggettiva della Chiesa e con i costumi evangelici, da essa inculcati; e ciò senza attendere che i Vescovi o il Papa, in adempimento del loro mandato pastorale, intervengano per metterli in guardia contro deplorevoli deviazioni. Sì, tutti coloro che prendono l'iniziativa di essere più attivi in seno alla Chiesa — e Dio voglia che siano sempre più numerosi ! — devono domandarsi : è veramente la Chiesa di Gesù Cristo che io cerco di edificare? È il suo messaggio, la sua dottrina, la sua autentica tradizione il cardine su cui si imperniano la mia ricerca teologica, la mia predicazione, la mia catechesi? O non si tratta piuttosto di un'ideologia religiosa di mia invenzione, o di una personale opinione, elaborata sotto la spinta della ragione sempre tentata di ridurre il mistero della Rivelazione, spesso suggestionata da analisi filosofiche estranee alla fede, incline a seguire i gusti soggettivi e forse anche la sensibilità degli uditori? Non c'è rischio forse che il mio linguaggio abbia « resa vana la Croce di Cristo » : ut non evacuetur crux Christi? È il costume evangelico — quello del Discorso della Montagna — il vero punto di riferimento per la mia azione apostolica? O non mi allineo, invece, almeno in parte, al costume di questo mondo in fatto di violenza, di impurità, di idolatria della ricchezza? In breve, costruisco sulle sabbie mobili di questo mondo, o sulla roccia del messaggio evangelico? E quali sono i materiali che apporto all'edificio della Chiesa, tenuto conto che — come dice san Paolo — l'opera di ciascuno sarà giudicata e come provata mediante il fuoco? È una questione di coerenza, di autenticità e — perché no? — di onestà. 9 10 11 Come vedete, ciò di cui c'è bisogno nella Chiesa, a livello sia dei fedeli che dei pastori, è di mantenersi in un atteggiamento di fedeltà autentica. Esso si basa su una approfondita conoscenza della storia della Chiesa; suppone doti di perspicacia e di discernimento nella valutazione del tempo presente; esige la virtù dell'umiltà, che fa ricorrere continuamente alla luce di Dio e ricercare il collegamento con co- 9 10 11 1 Cor. 1, 17. Cfr. Mt. 7, 24-27. Cfr. 1 Cor. 3, 10-15. Acta Pauli Pp. VI 431 12 loro che lo Spirito Santo ha costituito Pastori. Esso nulla ha in comune col soggettivismo che disprezza il passato, con l'innovazione fantasiosa, con l'operazione demagogica e pubblicitaria. Così la creatività che da un tale atteggiamento risulta è costruttiva, perché si tratta, in definitiva, di una fedeltà che, mentre si raccorda saldamente alla plurisecolare e vivente tradizione della Chiesa, si protende con slancio generoso verso un coerente avvenire. Ma possiamo spingere ancora più oltre la nostra riflessione. L'azione di un cristiano non è soltanto il frutto di una conformità esteriore alle norme della Chiesa, o di un impegno nel servizio del prossimo ; essa deve essere la risultante di un dinamismo interiore, che deriva da un rapporto profondo ed intimo col Signore, maturato nella preghiera, nell'ascesi, nell'amore, nel desiderio della salvezza propria ed altrui : (( L'amore di Dio è stato diffuso nei nostri cuori per mezzo dello Spirito Santo, che ci è stato dato » . A questo amore è necessario corrispondere : in esso, infatti, è la sorgente di quella vita divina, di quella grazia, di quella linfa interiore che consentono di portare frutti, in comunione con gli altri battezzati. La vitalità esteriore della Chiesa sarebbe una facciata ingannevole o, per lo meno, un'opera assai fragile, se non si fondasse ed articolasse sul coerente sviluppo spirituale delle sue membra, sulla vitalità interiore, misteriosa e reale al tempo stesso, che è — ripetiamo — fedeltà al Cristo vivo e presente in mezzo a loro. 1 3 Noi desideriamo proporre un'ultima riflessione : questa vitalità e fedeltà si attuano solo nella comunione profonda con l'insieme del Corpo di Cristo. Ciò è vero, anzitutto, per il singolo cristiano, il quale deve sempre unirsi ad una comunità, divenendone membro attivo, come esigono i Sacramenti del Battesimo, della Confermazione e della Eucaristia, da lui ricevuti. Ciò è vero, altresì, per ciascuna comunità cristiana, che non può mai pretendere di essere fonte autogena della propria fede e termine del proprio dinamismo. Il sacerdote, preposto alla cura di tale comunità, ha la specifica funzione di essere in mezzo ad essa il testimone della Chiesa e di aprirne i componenti ad. una dimensione universale. Ciò è vero, ancora, per ciascuna Chiesa locale. Certamente, la maggior parte delle questioni pastorali può trovare adeguata soluzione nel 12 13 Cfr. At. 20, 28. Rom. 5, 5. - 432 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale suo àmbito, sotto la vigilanza del proprio Vescovo ; ma nei settori primari della fede, dell'etica cristiana, della disciplina ecclesiastica, essa deve cercare, se e come è possibile, l'armonia con le altre Chiese locali e ponderare le ripercussioni che nella vita ecclesiale possono avere le sue iniziative. Ë in questione la vitalità sua propria; è in questione quella solidarietà organica fra le membra del Corpo, che Cristo ha voluto e che l'Apostolo Paolo ha sottolineato con tanto vigore. 14 Ciò è vero, finalmente, per la comunione tra le Chiese locali e la Santa Sede. A dodici anni dalla conclusione del Concilio Vaticano II, è confortante costatare come le Chiese locali abbiano approfondito meglio la conoscenza delle proprie responsabilità, pur conservando con la Santa Sede la coesione necessaria sul piano della fede, della carità e dell'obbedienza. Vi sono, sicuramente, ulteriori passi da compiere in questa direzione : la Santa Sede dovrà valutare, con attenzione ancor maggiore, la diversità dei problemi delle Chiese particolari, e queste, a loro volta, vorranno comprendere ancor meglio che la preoccupazione della Santa Sede e dei suoi Organi è quella di garantire l'autenticità e l'unità della fede, la circolazione della carità, l'armonia quanto più possibile perfetta tra le membra viventi della indivisa Chiesa di Cristo. Proprio in ordine a questo sempre necessario collegamento, vogliamo ricordare che tra breve ricorrerà il decimo anniversario della nostra Enciclica (( Humanae vitae ». Fu, questo, un documento sofferto del nostro pontificato non soltanto a motivo dell'argomento grave e delicato, in esso trattato, ma anche, e forse più, per un certo clima d'attesa per cui, tra i cattolici e nella più vasta cerchia dell'opinione pubblica, si era ingenerata l'idea di presunte concessioni, o facilitazioni, o liberalizzazioni nella dottrina morale e matrimoniale della Chiesa. A noi sembra che il decennio ormai trascorso dalla sua promulgazione sia un periodo sufficientemente ampio per valutar meglio — dopo le conferme venute dalla scienza più seria — la portata delle decisioni che allora prendemmo « coram Domino », e sia occasione, altresì, per ribadire gli importanti princìpi che, nella scia del Concilio da poco terminato, enunciammo con più accurata formulazione : il principio del rispetto delle leggi di quella natura, che — per dirla con Dante — <( lo suo corso prende / dal divino intelletto e da sua 14 Cfr. 1 Cor. 12; Ef. 4, 1-16. Acta Pauli Pp. 71 433 1 5 arte » ; il principio di una paternità cosciente ed eticamente responsabilizzata. Non soltanto per questo specifico richiamo ad un importante testo magisteriale, ma anche per quanto abbiamo detto, in generale, intorno alla vitalità della Chiesa, quale intrinseca dote suscettibile di felici incrementi, noi contiamo sul contributo illuminato e solerte di ognuno di voi, come anche di tutti i nostri Fratelli nell'Episcopato. L'impegno generoso e la concorde dedizione, sia di voi che ci coadiuvate da presso nel nostro servizio, sia di quanti hanno la diretta responsabilità di una porzione della Chiesa di Cristo, assicureranno il fluire abbondante della linfa nel tronco di quest'albero secolare, che stende i suoi rami su ogni regione della terra. 16 Neil'affidarvi queste riflessioni e questi voti, noi vi rinnoviamo l'espressione della viva riconoscenza che occupa il nostro animo, mentre, implorando l'effusione di copiosi favori celesti, di cuore vi impartiamo la propiziatrice Benedizione Apostolica. 15 16 Cfr. Inferno Mt. 13, 31 s. 29 - A. A. S. XI, vv. 99-100. 434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS DECRETA I MASSANA - POPULONIENSIS De mutatione nominis dioecesis Ex historicis documentis constat dioecesim Massanam-Populoniensem in urbe Populonia antiquissima aetate ortam esse eiusque Episcopum Populoniensi titulo condecoratum etiam postquam barbaricis incursionibus episcopalis sedes in urbe Massa Veternensi stabiliter translata est. Cum vero civitas Populonia, olim opibus copiosa, nunc ad paucos incolas redacta sit dum e contra urbs Plumbinum in praesens incolarum, magistratuum ac publicorum munerum habentium, negotiorum et religionis operum prospera incrementa susceperit, ab Apostolica Sede expostulatum est, ut eadem dioecesis in posterum Massana-Plumbinensis denominaretur et ut titulus Populoniensis, ne omnino periret, in indicem sedium titularium insereretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem populi Dei utilitati profuturam, Exc.mo P. D. Laurentio Vivaldo, Episcopo Massano-Populoniensi atque eis quorum interest auditis, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. VI, sibi tributarum, hoc decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, statuit ut dioecesis Massana-Populoniensis posthac Massana-Plumbinensis cognominetur et titulus Ecclesiae Populoniensis in indicem sedium titularium inseratur atque Episcopis conferatur qui titulares nuncupantur. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 14 mensis Maii, anno 1978. © SEBASTIANUS L. © Card. BAGGIO, Praefectus S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis Sacra Congregatio pro Episcopis 435 II MASSANA - PLUMBINENSIS De concathedralis erectione Cum urbs Plumbinum, quae in medio territorio Massanae-Plumbinensis dioecesis posita est, novissime hisce temporibus sive fidelium numero, sive religionis operibus et incolarum industria tam prospera susceperit incrementa, in bonum ac solamen fidelium visum est, ut Ecclesia Archipresbyteralis Abbatialis in eadem urbe exstans, Deo in honorem Sancti Anthimi dicata, ad dignitatem concathedralis evehatur. Sacra Congregatio pro Episcopis, Exc.mo P. D. Laurentio Vivaldo, Episcopo Massano-Plumbinensi, atque eis quorum interest auditis, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. V I , sibi tributarum, praesenti decreto perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, praefatam Ecclesiam Archipresbyteralem Abbatialem Sancti Anthimi ad dignitatem et fastigium concathedralis evehit, ita ut in eadem cathedra episcopalis erigi possit et Episcopus Massanus-Plumbinensis pro tempore, prout ipsi magis expedire videtur, sollemnia quae maluerit pontificalia exercere queat. Ad haec omnia exsecutioni mandanda sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum P. D. Laurentium Vivaldo eidem tribuens necessarias et opportunas facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, facto ei onere mittendi quam primum ad hanc sacram Congregationem authenticum exemplar peractae exsecutionis actus. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 14 mensis Maii, anno 1978. © SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L. « S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 436 Officiale III MEDIOLANENSIS ET L A U D E N S I S De mutatione finium De animarum profectu apprime sollicita, quaecumque pastorale ministerium rectius componendum poscit Apostolica Sedes fovere satagit. Quapropter cum expostulatum sit, ut pars territorii paroeciae vulgo nuncupatae « Natività di San Giovanni Battista in Melegnano », « frazione Riozzo » appellata, ad archidioecesim Mediolanensem pertinens et intra limites civilis municipii « Cerro al Lambro » exstans, in iurisdictionem Episcopi Laudensis transferretur ita ut unitas iurisdictionis in eodem municipio efficiatur, sacra Congregatio pro Episcopis, rata huiusmodi immutationem spirituali dominici gregis regimini profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia PP. V I , tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Proinde suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, memoratum territorium ab archidioecesi Mediolanensi separat et finitimae dioecesi Laudensi adscribit, ita quidem ut ecclesiastici fines cum civilis municipii « Cerro al Lambro » limitibus ibi conveniant. Quamobrem documenta et acta praefati territorii clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia a Curia a qua ad Curiam cui illud nuper est aggregatum, quam primum transmittantur. Ad haec perficienda sacra Congregatio pro Episcopis deputat Em. mum D. D. Ioannem S. R. E. Cardinalem Colombo, Archiepiscopum Mediolanensem, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem sacram Congregationem pro Episcopis authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Datum Romae, ex Aedibus sacrae Congregationis pro Episcopis, die 23 mensis Maii, anno 1978. © SEBASTIANUS L. © Card. B AGGIO, Praefectus S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis Diarium Romanae Curiae 437 D I A R I U M ROMANAE CURIAE Giovedì, 1 5 G i u g n o 1 9 7 8 , i l Santo Padre P a o l o V I h a ricevuto in U d i e n z a S. E . il Signor ALHAJI S I R D A W D A KAIRABA J A WARA, Presidente della R e p u b b l i c a del G a m b i a e Presidente del Comitato Interstatale per la lotta contro la siccità nel Sahel, c o n i M e m b r i del Comitato stesso. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 17 maggio 1978. S. E. Mons. Roberti Vito, Arcivescovo-Vescovo di Caserta, Assistente al Soglio Pontificio. 26 » » Mons. Frutaz Amato Pietro, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione per le Cause dei Santi, Protonotario Apostolico «de numero participantium ». 10 giugno » S. E. Mons. Barbarito Luigi, Arcivescovo tit. di Fiorentino, Pro-Nunzio Apostolico in Australia. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 8 aprile 1978. Mons. Bitanga León (Lingayen-Dagupan). 20 » » Mons. Imbò Ignazio Salvatore (Pozzuoli). » » » Mons. Maddaluno Michele (Pozzuoli). 21 » » Mons. Manuguerra Michele (Trapani). » » » Mons. Stellino Antonio (Trapani). 19 maggio » Mons. Bordagaray Eladio Pedro (Córdoba). Prelati d'Onore di Sua Santità: 11 febbraio 1978. Mons. Cadotsch Antonio (Basilea). » » » Mons. Lennon James (Armagh). 15 » » Mons. Arsito Neopolo P. (Nueva Segovia). » » » Mons. Fernández Ruperto R. (Lingayen-Dagupan). 438 8 14 15 21 1 » 6 7 » 8 » » » » » » » » » 14 20 29 10 17 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale marzo 1978. Mons. Andersen Ib Hemming (Copenhagen). » » Mons. Baumgartner Ludwig (Regensburg). » Mons. Lakin Joseph (Salford). » » Mons. Hirka Giovanni (Presov). aprile » Mons. Carunchio Filippo (Chieti). » » Mons. Tosti Italo (Chieti). » » Mons. Luis Albert (Goa). » » Mons. Holowka Julianus (Szczecin-Kamien). » » Mons. Kostynowicz Romanus (Szczecin-Kamien). » » Mons. Abalos Emilio (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Catungal Ulpiano (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Ferrer José (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Frías Santiago (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Gotoc Segundo (Lingayen-Dagupan). » » Mons. De Guzmán Lázaro (Lingayen-Dagupan). » » Mons. López Amado (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Mendoza Conrado (Lingayen-Dagupan). » » Mons, Posadas Francisco (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Sison Pedro (Lingayen-Dagupan). » » Mons. Dowsilas Josef (Krakow). » » Mons. De Blasi Ugo (Lecce). » » Mons. Piazza Francesco (Alife). maggio » Mons. Bodet Henri (Angers). » » Mons. Da Rif Ausilio (Belluno-Feltre). Cappellani di Sua Santità: 15 febbraio 1978. Il sac. Guiñan Roberto C. (Calbayog). » » » Il sac. Pernia John Roberto M. (Tagbilaran). 14 marzo » Il sac. Wendl Andreas (Regensburg). 30 » » Il sac. Bultjer Theobald (Osnabrück). 7 aprile » Il sac. Rossi Giuseppe Antonio (Conza). 8 » » Il sac. Marcelino Geronimo (Lingayen-Dagupan). » » » Il sac. Valdez José (Lingayen-Dagupan). 13 » » Il sac. Cabiddu Gonario (Nuoro). 14 » » U sac. Bienkowski Thaddaeus (Krakow). » » » Il sac. Bozek Vladislaus (Krakow). » » » Il sac. Langman Georgius (Krakow). 20 » » U sac. D'Elia Gennaro (Lecce). » » » Il sac. De Simone Oronzo (Lecce). » » » Il sac. Matarese Pietro (Pozzuoli). » » » Il sac. Scotto D'Apollonia Procolo (Pozzuoli). 24 » » Il sac. Aguanno Gaspare (Trapani). » » » Il sac. Vivona Salvatore (Trapani). 29 » » Il sac. Orsini Francesco (Alife). 2 maggio » Il sac. Ascione Aurelio (Caserta). » » » Il sac. Farina Antonio (Caserta). » ». » Il sac. Toscano Domenico (Caserta). » » » Il sac. Laviano Costantino (Melfi). Diarium Romanae Curiae 439 6 maggio 1978. Il sac. Dal Bon Evelino (Verona). » » » Il sac. Pertegato Walter (Verona). » » » Il sac. Bossi Giuseppe (Verona). 24 » » Il sac. Grossa Dino (Treviso). » » » Il sac. Lorenzon Mario (Treviso). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 1.5 aprile 1978. Al sig. Ishikawa Yukio (Giappone). 2 maggio » Al sig. Orsini Mario (Caserta). 23 » » Al sig. Hall George (Sydney). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 24 gennaio 1978. Al sig. De Waele Ferdinand Josef (Atene). 13 marzo » Al sig. Rolland Elisée (Annecy). 20 aprile » Al sig. Sacquegna Reno (Lecce). » » » Al sig. Tondi-Delia Mura Giovanni (Lecce). 8 maggio » Al sig. Guibert Serge (Nanterre). 23 » » Al sig. Liebich Ferdinand (Svizzera). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile. 24 gennaio 1978. Al sig. Buhagiar Giuseppe (Atene). » Al sig. Kopolas Emilios (Atene). » 11 febbraio Al sig. Schaller-Möhl Paolo (Basilea). 15 marzo Al sig. Vacheron Claude (Lyon). 26 aprile Al sig. Reure Louis (Lyon). 11 maggio Al sig. Diadori Francesco (Roma). 17 Al sig. Clemessy André (Strasbourg). » La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 14 marzo 1978. Al sig. Filosi Luigi (Roma). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa. 7 11 15 20 » » » 22 25 aprile » » 1978. Al sig. Mazzoldi Leonardo (Brescia). » Al sig. Mariscotti Mario (Acqui Terme). » Al sig. Capanna Carlo (Italia). Al sig. Caprioli Lucio (Lecce). Al sig. Giulietti Audace (Genova). Al sig. Guido Vincenzo (Lecce). Al sig. Lettieri Antonio (Pozzuoli). Al sig. Martelli Marcello (Roma). Al sig. Avossa Francesco (Novara). 440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 2 maggio 1978. Al » » Al » » 6 Al » 8 Al » 11 Al sig. sig. sig. sig. sig. Comito Umberto (Caserta). Ricciardi Salvatore (Caserta). Montanari Giulio (Forlì). Poiverelli Ferruccio (Rimini). Fallica Giuseppe (Roma). II Cavalierato> dell'Ordine di san Silvestro Papa: 21 settembre 1977. Al sig. Feeny Felix Alfred (Birmingham). 13 marzo 1978. Al sig. Köberlein Paul (Bamberg). 14 » Al sig. Gastinger Wilhelm (Regensburg). » » » Al sig. Höcherl Hermann (Regensburg). 8 aprile Al sig. Goyena Teofilo (Lingayen-Dagupan). Al sig. Guiang Rodolfo (Lingayen-Dagupan) » Al sig. Reyes Juan (Lingayen-Dagupan). » Al sig. Tan Eduardo (Lingayen-Dagupan). 14 » Al sig. Borghini Emilio (Italia). » 22 Al sig. Becchi Angiolino (Reggio Emilia). » Al sig. Vezzani Arturo (Reggio Emilia). 11 maggio Al sig. Lilli Raimondo (Roma). 17 Al sig. Emile Doppler (Strasbourg). » » Al sig. Stoessel Xavier (Strasbourg). NECROLOGIO 31 maggio 1978. Mons. Teutonico Antonio, Vescovo tit. di Satafìs. 7 giugno » Mons. Pinto Edwin, Vescovo già di Ahmedabad (India). 12 » » Mons. Lommel Léon, Vescovo già di Luxenbourg. 13 » » Mons. Pereira Peter B., Vescovo di Trivandrum dei Latini (India). 21 » » Mons. Ferrando Stephen, Arcivescovo tit. di Troina. 24 )) » Mons. Raeymaeckers Felicissimus A., Vescovo già di Labore (Pakistan). 28 » » Mons. Hir^ea Julius G., Vescovo tit. di Nebbi. 29 » » Mons. von Rudloff Johannes, Vescovo tit. di Busiri, Ausiliare di Osnabrück (Deutschland). An. et vol. LXX 3 Augusti 1978 N. 8 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE De sacri Pallii concessione moderanda in Ecclesia Latina PAULUS PP. VI Inter eximia episcopalis officii insignia, quibus variae, primo per Europam deinde per orbem, Ecclesiae earumque Antistites ab Apostolica Sede inde a remotissimis temporibus decorari meruerunt, usus Pallii, de veneranda Beati Petri Apostoli confessione sumpti, merito numeratur. Quamquam vero Pallium, « quod significat potestatem archiepiscopalem )), (( solis de iure competit Archiepiscopis )), quandoquidem per eius traditionem « pontificalis officii plenitudo cum archiepiscopalis nominis appellatione confertur » , attamen, uti ex historicis monumentis constat, perrexerunt Romani Pontifices, pristinum morem secuti, Pallii archiepiscopalis honore non modo episcopales Ecclesias quae locorum commendatione, historiae vetustate et immutata in Petri Cathedram observantia enitebant ad earum splendorem augendum cumulandumque perpetua concessione decorare, sed etiam praestantia illustrium Episcoporum merita personali privilegio cohonestare. 1 2 3 4 5 6 1 Cfr. Pontificale Romanum, pars prima, editio typica, Romae 1962, p. 92. 2 Can. 275 C.I.C. 3 Benedictus X I V , De Synodo dioecesana, lib. II, 6, n. 1. * Benedictus X I V , Const. Ad honorandam, 27 mart. 1754, § 17. 5 Cfr. s Cfr. Benedictus X I V , Const. Inter conspicuos, 29 aug. 1744, n. 18. Benedictus 30 - A. A . S. XIV, De Synodo dioecesana, l.c. Acta Apostolicae Sedis - 442 Commentarium Officiale Cum autem Sacrosanctum Concilium Vaticanum II statuisset ut iura ac privilegia Metropolitarum novis aptisque normis definirentur, censuimus interea, quoad Pallii concessionem, privilegia et consuetudines recognoscere, quo luculentius ostenderetur idem esse signum potestatis metropolitanae. Quapropter, auditis quorum interest Romanae Curiae Dicasteriis et Commissionibus Codici Iuris Canonici et Codici Iuris Canonici Orientalis recognoscendis eorumque sententiis mature perpensis, certa scientia, suprema et Apostolica auctoritate Nostra, pro universa Ecclesia Latina statuimus ut deinceps sacrum Pallium, abrogatis omnibus privilegiis et consuetudinibus quibus tum quaedam Ecclesiae particulares tum nonnulli Praesules singulari beneficio nunc fruuntur, tantummodo Metropolitis competat et Patriarchae Hierosolymitano latini ritus. Ad ecclesias Orientales vero quod attinet canonem 322 Litteris Apostolicis (( Cleri Sanctitati » contentum abrogamus. Indulgemus attamen ut Archiepiscopi et Episcopi, qui hactenus Pallio decorantur, eodem frui pergant donec Pastores Ecclesiarum in praesenti ipsis commissarum perstabunt. Usus autem sacri Pallii in ordinatione episcopali Summi Pontificis electi, qui nondum sit Episcopus, iure tribuitur Decano Sacri Cardinalium Collegii aut illi Cardinali ad quem ritus ordinationis, ad normam Constitutionis Apostolicae « Romano Pontifici eligendo » , celebrare spectat. Hae normae a die, quo Actis Apostolicae Sedis vulgabuntur, vigere incipient. Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris, motu proprio datis, decreta sunt, ea omnia rata ac firma esse iubemus, contrariis quibusvis, etiam specialissima mentione dignis, non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die xi mensis Maii, anno MCMLXXVIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. 7 8 9 10 11 1 2 PAULUS PP. VI 7 Conc. Oecum. Vat. II. Decr. de past. Episcop. munere in Ecclesia Christus Do- minus, n. 40; AAS 58 (1966), p. 694. 8 Cfr. Can. 275 C.I.C. 9 Cfr. Pius IX, Litt. Apost. Nulla celebrior, 23 iul. 1847 : Acta Pii IX, pars I, vol. 1, p. 62. 10 Cfr. AAS 49 (1957), p. 529. 11 Cfr. Can. 239 § 2, C.I.C. 12 AAS 67 (1975), pp. 644-645. Acta Pauli Pp. VI 443 CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I S. P E T R I APOSTOLI E dioecesi Sanctissimae Conceptionis in Paraguaia nova deducitur et constituitur dioecesis, nomine Sancti Petri Apostoli. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ad christiani populi coetum pastorali curae suae creditum aptius regendum, censuit Venerabilis Frater Hannibal Maricevich Fleitas, Episcopus Sanctissimae Conceptionis in Paraguaia, id evenire posse si, e perampla sua, alia deduceretur et constitueretur dioecesis, a proprio Episcopo gubernanda. Quod votum cum accepissent eique favissent Conferentia Episcoporum Paraguaiana atque Venerabilis Frater Iosephus Mees, Archiepiscopus titulo Yprensis et in Paraguaia Nuntius Apostolicus, suprema potestate Nostra sequentia decernimus et iubemus. E dioecesi Sanctissimae Conceptionis, quam diximus, territorium civilis regionis distrahimus, vulgo Departamento San Pedro cognominatae, eoque novam dioecesin condimus, Sancti Petri Apostoli appellandam iisdemque circumscribendam limitibus ac civilis regio ad praesens terminatur. Conditae dioecesis sedes in urbe Sancti Petri sit, episcopalis cathedra in paroeciali templo ibidem exstante, Deo dicato in honorem Sancti Petri Apostoli, quod cathedrale habebitur. Sacer autem Praesul, praeterquam quod iustis iuribus fruetur, congruis etiam obligationibus tenebitur, residentium Episcoporum propriis. Ecclesia modo constituta suffraganea sit Sedi metropolitanae Sanctissimae Assumptionis, eiusque Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae. Canonicorum collegium praeterea condatur, iuxta normas alias per Apostolicas Litteras edendas; consultores dioecesani interea deligantur, Episcopum consilio et opera iuvaturi, ad normam iuris. Mensam episcopalem efficient Curiae emolumenta, a fidelibus oblatae sponte pecuniae, dos a civili gubernio danda et portio bonorum ei obveniens, ad normam canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Seminarium praeterea struatur, praehabitis praescriptis Iuris Canonici, decreto Concilii Vaticani II « Optatam totius » et normis a Sacra Con- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 444 gregatione pro Institutione Catholica statutis. Selecti autem Seminarii alumni Romam mittantur, in Pont. Collegium Pianum Latinum Americanum, philosophicis et theologicis disciplinis fusius imbuendi. Item quod ad dioecesis regimen attinet, administrationem, Vicarii Capitularis electionem, aliaque id genus, ad amussim quae sacri canones praescribunt serventur. Acta denique et documenta novam Ecclesiam spectantia a Curia Sanctissimae Conceptionis ad Sancti Petri Apostoli transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Iosephus Mees, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, effectique negotii documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, usitato more signata sigilloque impressa. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quintodecimo. © IOANNES Card. secretarius status VILLOT p™ Ê8 cardinali ERNESTUS CIVARDI, S. Praefecto: Archiep. tit. Serdicensis Congregationis pro Episcopis a Secretis Petrus A. Frutaz, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco £ßj Plumbi In Secret. Status tal. n. S50512. II CARAPEGUANA Ab archidioecesi Sanctae Assumptionis quibusdam detractis territoriis, nova conditur dioecesis Carapeguana, in Paraguaia. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Qui superno consilio in beatissimi Petri apostoli similitudinem totius Ecclesiae regimen suscepimus, tametsi officium Nostrum praecipuum in christiana veritate praedicanda consistere scimus, non sane parvi facimus Ecclesiis, cum res poscat, per iustam ac probabilem finium disposi- Acta Pauli Pp. VI 445 tionem consulere : quod tum curas ac labores Venerabilium Fratrum Episcoporum tenuare solet, tum commoda atque utilitates Ecclesiis parere consuevit. Qua re, cum Venerabilis Frater Ismael Blasius Boión, Archiepiscopus St. Assumptionis, audita Conferentia Episcopali Paraguaiana, id petierit, ut e sua Ecclesia nova efficeretur dioecesis, Nos, Venerabili Fratre Iosepho Mees sententiam rogato, Archiepiscopo titulo Yprensi atque in Paraguaiana Re publica Apostolico Nuntio, suprema Nostra potestate haec statuimus. A Sede St. Assumptionis territorium, seu « Departamento Paraguarí » separamus, ut est civilibus finibus limitatum, atque ex eo novam dioecesim condimus, Garapeguanam appellandam; cuius sedem episcopalem in urbe Carapegua statuimus, cathedra episcopalis potestatis in templo Beatae Mariae Virginis ab Immaculata Conceptione collocata, in eadem urbe, cum iustis honoribus. Novam Ecclesiam suffraganeam facimus archidioecesi St. Assumptionis, cuius Metropolitae etiam Episcopus Carapeguanus obnoxius erit ad normam iuris. Curet sacer Praesul modo conditae dioecesis ut Canonicorum Collegium condat ad leges per alias Apostolicas Litteras dandas. Interea tamen Consultores dioecesanos deligat, quorum consilio et opera in administranda dioecesi utatur. Mensam episcopalem constituent sive Curiae emolumenta, sive dos a civili potestate danda, sive fidelium collationes et pars Donorum quae novae Sedi ad canonem 1500 C.I.C. obvenient. Ad Seminarii constitutionem, candidatorum educationem, similia, quod pertinet, serventur praescripta iuris communis, ratione habita tum Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius », tum regularum Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Suo autem tempore iuvenes electi Romam mittantur ut philosophiae atque sacrae theologiae vacent in Pontificio Collegio Piano Latino Americano; item statuimus de iis sacerdotibus qui studia sua complere debeant. Regimen, administratio, Vicarii Capitularis electio, Sede vacante, iure omnino regantur, ut cetera huiusmodi. Cum sacerdotibus et clericis ita agatur, ut, constituta dioecesi, ei Ecclesiae sacerdotes adscripti censeantur, in qua officium vel beneficium habeant; ceteri vero clerici ac Seminarii tirones, ei, in qua legitime degant. Acta et documenta novam dioecesim quovis modo respicientia ad eius Curiam cito mittantur, religiose in tabulario custodienda. Ceterum, ad has Litteras exsequendas Venerabilem Fratrem Iosephum Mees legamus, factis nempe necessariis facultatibus, quas alii poterit et ipse legare, modo clerico ; re vero acta, documenta exarentur quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittantur. Contrariis nihil obstantibus. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 446 Datum Romae, apud S. Petrum, die quinto mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. ffi IOANNES Card. r0 VILLOT secretarius status P & ERNESTUS S. Cardinali Congregationis Praefecto: Archiep. tit. Serdicensis CiVARDi, pro Amatus P. Episcopis Praefectus Prutaz, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco SB Plumbi In Secret. Status tab. n. S5Ö57J. III RAIGANGENSIS Quibusdam locis a dioecesi Dumkaënsi distractis, nova conditur dioecesis Raigangensis, in India. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ut Pater et Pastor universi Populi Dei, cuius spiritali utilitati, quantum maxime possumus, curamus ut ubique consulatur, nunc, quod ad evangelizationis opus pertinet, animum Nostrum in Indiam intendimus atque, cum de re mature perpensa nihil obstiterit quo minus ratam haberemus sententiam Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praepositorum, Nos novam in India dioecesim erigendam existimamus hasque per Litteras haec, quae sequuntur, Apostolica potestate Nostra decernimus et iubemus. A dioecesi Dumkaënsi seiungimus civiles regiones vulgo <( West Dinajpur » et <( Maldo » cognominatas novamque iisdem condimus dioecesim Raigangensem appellandam et Ecclesiae Metropolitanae Calcuttensi suffraganeam, dum statuimus ut archidioecesis Ranchiensis dehinc dioecesim Dumkaënsem sibi suffraganeam habeat. Simul decernimus ut episcopalis cathedra Raigangensis in principe eiusdem urbis « Raigan j » sacra aede collocetur utque pro canonicis consultores dioecesani iure electi ibi instituantur. Mandamus praeterea ut documenta omniaque acta ad novam dioecesim pertinentia Acta Pauli Pp. VI 447 rite exarentur certaque eorum exempla, eademque de more signata sigilloque impressa, ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide cito transmittantur. Ut omnia igitur, quae hic Nos praescripsimus, ad effectum adducat, deputamus Venerabilem Fratrem Lucianum Storero, Archiepiscopum titulo Tigimmensem atque Apostolicum in India Pro-Nuntium, vel quem ipse delegaverit, necessariis factis facultatibus. Has vero Apostolicas Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die octavo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri quinto decimo. © IOANNES Card. VILLOT AGNELLUS Secretarius Status Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Ioannes De Riccardis, Proton. Apost. s. n. Loco £B Plumbi In Secret. Status tab. n. 850872. IV IRINIALAKUDENSIS Quibusdam detractis territoriis ab eparchia Malabarensis ritus Trichuriensi, nova in India conditur, nomine Irinialakudensis. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Trichuriensis eparchiae sacer Praesul, Venerabilis nempe Frater Iosephus Kundukulam, de animarum utilitate aptius procuranda sollicitus, censuit obtineri id posse, si e sua, quae amplo territorio patet incolarum numero frequens est, altera deduceretur et constitueretur eparchia, ab suo regenda et fovenda Episcopo. Quod ut fieret cum ab Apostolica hac Sede petierit, Nos, accepta eodem super negotio sententia Venerabilis Fratris Nostri Petri Pauli S.R.E. Cardinalis Philippe, Praefecti Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, atque Pro-Nuntii Apostolici in India, sequentia decernimus et iubemus. Ab eparchia Tri- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 448 churiensi districtum separamus Cranganorensem, magnam partem districtus (( Makundapuram » et parvas portiones districtuum « Parur » et « Alwaye », ad septentrionem fluminis « Chalakudy », iisque novam eparchiam condimus, Irinialakudensem appellandam iisdemque circumscribendam finibus ac territoria, quae diximus, terminantur. Sic condita eparchia suffraganea erit metropolitanae Sedi Ernakulamensi, sedem in urbe « Irinjalakuda » habebit atque episcopalis magisterii cathedram in templo Sancti Thomae, eadem in urbe exstante; Seminarium minus praeterea excitabitur, pueris et iuvenibus in sortem Domini vocatis educandis. Haec quae praescripsimus, ad exitum adducet Apostolicus in India Pro-Nuntius, vel ab eo delegatus sacerdos, effectique negotii sueta documenta exarentur, ad Sacram Congregationem pro Ecclesiis Orientalibus quam primum mittenda. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die altero et vicesimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri decimo sexto. © IOANNES Card. VILLOT PETRUS PAULUS Secretarius Status Card. PHILIPPE S. Congr. pro Ecclesiis Orientalibus Praefectus Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Alfredus Zanchi, Proton. Apost. s. n. Loco © Plumbi In Secret. Status tab. n. 850848. V S. MICHAELIS IN A R G E N T I N A Detracto quodam territorio a dioecesi Foromartiniensi, alia constituitur, Sancti Michaelis in Argentina appellanda. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Tutius ut consuleretur spirituali bono christifidelium in civili provincia Bonaerensi degentium, Conferentia Episcopalis eiusdem provinciae, precibus accedens Venerabilis Fratris Emmanuelis Menéndez, Episcopi Foromartiniensis, ab Apostolica Sede petiit ut, dismembrato eiusdem dioe- Acta Pauli Pp. VI 449 cesis Foromartiniensis territorio, alia constitueretur ecclesiastica circumscriptio. Nos proinde, audita hoc super negotio sententia Venerabilis Fratris Pii Laghi, Archiepiscopi titulo Maurianensis atque in Argentina Nuntii Apostolici, suprema potestate Nostra sequentia decernimus et iubemus. A dioecesi Foromartiniensi, quae postremis hisce annis sive civium numero sive negotiis opibusque felicia incrementa suscepit, districtum civilem seu « partido » vulgo General Sarmiento nuncupatum, separamus eoque dioecesim constituimus, 8. Michaelis in Argentina appellandam iisdemque circumscribendam finibus ac civilis districtus, quem diximus, terminatur. Sedes Episcopi in urbe « San Miguel » ponatur, episcopalisque magisterii cathedra in paroeciali templo ibidem exstante, Deo dicato in honorem Sancti Michaelis Archangeli, quod cathedrale dehinc erit, iustis cum privilegiis. Dioecesis autem Episcopus, praeterquam quod congruis iuribus fruetur, obligationibus etiam obstringetur, quae sunt residentium Episcoporum propria. Conditam dioecesim suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Bonaerensi, sic ut Episcopum iuri Metropolitae. Canonicorum collegium in ea instituatur, ad normam tamen aliarum Litterarum Apostolicarum ; interea consultores dioecesani deligantur, qui Episcopo consilio et opera assistant. Mensa episcopalis efficietur Curiae emolumentis, a fidelibus sponte oblatis pecuniis et bonorum parte, quae ei obvenient ex praescripto can. 1500 Codicis Iuris Canonici. Ad seminarii exstructionem quod attinet sacrorumque alumnorum educationem, praescripta iuris communis serventur, prae oculis habitis normis decreti « Optatam totius )) et regulis a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica statutis. Seminarii vero alumni qui animi virtute simulque ingenii acie praestent, Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pian. Lat. Amer. philosophicis et theologicis disciplinis imbuendi. Quae pertinent ad novae dioecesis regimen et administrationem, Vicarii Capitularis electionem, fidelium iura et onera aliaque id genus, quae sacri canones praescribunt adamussim serventur. S. Michaelis in Argentina dioecesi rite constituta, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti, in cuius territorio officium vel beneficium ecclesiasticum habent ; ceteri vero clerici seminariique tirones ei, in qualegitime degunt. Acta denique et documenta, clerum, fideles et bona temporalia respicientia dioecesis S. Michaelis, ad eius Curiam a Foromartiniensi transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Pius Laghi, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos effectique negotii documenta exaret eaque ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, sueto more si- 450 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gnata ac sigillo impressa. Has vero Litteras Apostolicas nunc et in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die undecimo mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo duodeoctogesimo, Pontificatus Nostri sexto decimo. ® Ioannes Card. © Sebastianus Villot Secretarius Status Card. Raggio S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Ioannes De Riccardis, Proton. Apost. s. n. L o c o ® Plumbi In Secret. Status tab. n. 852514. VI BERNARDINOPOLITANAE Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Sancti Didaci, dioecesis Bernardinopolitana in Foederatis Americae Septentrionalis Civitatibus conditur. PAULUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Apostolici officii perquam diligenter exsequendi sollicitudo id quandoque requirit, ut ex Ecclesiis alias Ecclesias deducamus et constituamus, a proprio Episcopo gubernandas. Libenter igitur precibus accedentes Venerabilis Fratris Leonis T. Maher, Episcopi Sancti Didaci, qui, ex sententia quoque Conferentiae Episcopalis Foederatarum Americae Septentrionalis Civitatum, petiit, ut, sua dioecesi dismembrata, aliam conderemus, Nos, auditis antea Venerabili Fratre Ioanne Jadot, Archiepiscopo titulo Zuritano atque in iisdem Civitatibus Delegato Apostolico, atque Venerabilibus Fratribus Nostris S.R.E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositis, sequentia decernimus. A dioecesi Sancti Didaci territorium separamus Comitatus vulgo nuncupati San Bernardino et Riverside eoque novam constituimus dioecesim Bernardinopolitanam appellandam iisdemque limitandam finibus ac Comitatus, quos diximus, terminantur. Sic conditae Ecclesiae sedes in urbe (( San Bernardino » seu Bernardinopoli ponatur, episcopalis magisterii cathe- Acta Pauli Pp. VI 451 dra in templo eadem in urbe exstante, Deo dicato in honorem Sancti Rosarii, quod cathedrale deinceps erit, iustis cum iuribus. Episcopus autem, praeter debita iura, obligationes habebit residentium Episcoporum proprias. Mensam episcopalem constituent Curiae emolumenta, fidelium dona et bonorum portio, quae ei obveniet ex praescripto canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Pro Canonicorum collegio, alias per Litteras Apostolicas condendo, consultores dioecesani deligantur, qui Episcopum consilio et opera adiuvent. Ad seminarium praeterea quod attinet sacrorumque alumnorum institutionem, serventur praescripta iuris communis, prae oculis habitis normis Decreti « Optatam totius » et regulis a Sacra Congregatione pro Institutione Catholica editis. Dioecesi Bernardinopolitana rite constituta, eo ipso sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti, in cuius territorio officium vel beneficium ecclesiasticum habent; ceteri vero clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degunt. Acta et documenta dioecesim Bernardinopolitanam respicientia eiusdemque clerum, fideles et bona temporalia, ad eius Curiam a Sancti Didaci transferantur, in tabulario religiose custodienda. Statuimus denique ut dioecesis Bernardinopolitana suffraganea sit metropolitanae Sedi Angelorum in California ; Episcopus vero iuri Metropolitae. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Ioannes Jadot, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, effecti negotii congrua documenta exaret, sueto more signata ac sigillo impressa eaque ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat. Has Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimoquarto mensis Iulii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, Pontificatus Nostri decimo sexto. © Ioannes Card. Villot Secretarius Status © Sebastianus Card. B aggio S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Ioannes De Riccardis, Proton. Apost. s. n. Loco © P l u m b i In Secret. Status tab. n. 352646. 452 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LITTERAE APOSTOLICAE I Classicorum in Philippinis Insulis militum Patrona caelestis confirmatur Beata Virgo Maria a Rosario aucta titulo « La Naval ». PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Priscis iam inde ab annis christianae Insularum Philippinarum aetatis honor ac publicus cultus Beatissimae Iesu Christi Matris non sine causa arcte cohaeret ipsis cum eventibus et fortunis maritimis eiusdem insulanae gentis. Etenim non minus quinque navales victoriae — periculorum extrinsecus impendendum expultrices — saeculo decimo septimo valentioribus longe de hostibus praeter expectationem reportatae etiam nunc peculiari intercursui Virginis Mariae a Rosario adsignantur quae nimirum sub nomine Dominae Nostrae a Rosario, addita appellatione « L a -Naval», maxima sollemnitate quotannis concelebratur manifestaque praedicatur fidelium pietate. Huic proin memorabili quondam tutelae et saeculari interim venerationi consentaneam rem suscepit nuper Venerabilis Frater Marianus Gavióla Episcopus titulo Girbitanus et Vicarius Castrensis in Philippinorum natione cum, adsentiente prorsus ipso Episcoporum ibi Coetu, persuasit ut eodem titulo diu invocata Genetrix Dei Maria eligeretur demum et institueretur iure superna Patrona classicorum militum in Philippinis Insulis quippe cum tales olim nautae prodigiosis victoriis istis paene omnes immaturo ex interitu essent incolumes erepti. Nos autem plurimum sane tribuentes efficacitati eius modi patronatus caelestis pro singulis qui eo adiiciuntur et praevidentes iam salutares fructus illius liturgicae dignitatis tum inter náuticos ipsos milites tum inter ceterorum Catholicorum communitates perlibenter sancimus id omne quod petenti memorato Castrensi Vicario prius concessit Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino atque certa scientia et matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi ac perpetuum in modum, Beatissimam Virginem Mariam — sub appellatione Dominae Nostrae a Rosario « La Naval » — praecipuam apud Deum Patronam universorum militum classicorum in Philippinis Insulis confirmamus seu iterum constituimus Acta Pauli Pp. VI 453 ac renuntiamus, cunctis additis simul honoribus et privilegiis quae praecipuis huius generis Patronis legitime conveniunt. Contrariis quibusvis haudquaquam obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x mensis Maii, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri quinto decimo. © Ioannes Card. Villot, Secretarius Status Loco £B Sigilli In Secret. Status tao. n. 345915. II In urbe Calissia (vulgo Kalisz dicunt), in Poloniae finibus, sacra aedes Beatae Mariae Virginis caelo receptae eademque per saecula clara miraculis ad dignitatem Basilicae Minoris evehitur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Fit saepe ut christianus populus cum religione erga Beatam Mariam Virginem, Christi Matrem, venerationem etiam erga S. Ioseph singularem coniungat, sponsum eius fidelem, eundemque Christi custodem sollicitum. Atque ita, quem ad modum Maria et Ioseph sunt in vita mutuo ac suavissimo amoris vinculo iugati, ita nunc sincero fidelium obsequio una honorentur, celebrentur, invocentur. Quod profecto tum alibi, saepissime, tum praecipue in urbe Calissia (vulgari voce dicunt Kalisz), in Poloniae finibus, fieri consuevit, ubi in templo B.M.V, dicato caelo receptae, etiam S. Ioseph sponsus eius iam inde a superioribus saeculis summo honore colitur. In quod sane templum, prodigiis commota quae sancti illius intercessione contingere dicuntur, christianorum agmina frequentissima se conferunt, ut in adversis praesidia caelestia petant, in secundis gratias referant, semper scilicet magnis fidei incrementis. Insunt praeterea templo egregiae artis laudes et ornamenta, et antiquitas, et amplitudo, quibus praestat. Ceterum, non desunt Decessorum Nostrorum Romanorum Pontificum dona, neque Nostra, certa religionis et amoris erga Dei matrem documenta, studii singularis in catholicam Poloniam. Qua re, cum Venerabilis Frater Ioannes Zareba, Episcopus Vladislaviensis, in cuius dioecesi templum illud situm est, suo ac totius cleri et populi nomine, preces admovent ut id ad dignitatem Basilicae Minoris eveheremus, ,Nos, ea pro- Acta Apostolicae Sedis - 454 Commentarium Officiale bantes quae Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino, facta a Nobis facultate, statuerit, libentissime titulo Basilicae Minoris templum B. M. V. Assumptae in caelum de quo sermo factus est, decoramus, cum iuribus atque liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis tamen quae decreto « De Titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Augusti facto, anno m d c c c c l x v i i i , servanda sunt. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die II mensis Iunii, anno m d c c c c l x x v i i i , Pontificatus Nostri quinto decimo. © Ioannes Card. Villot, Secretarius Status Loco £ß Sigilli In Secret. Status tab. n. 849254- III Regula Ordinis Franciscani Saecularis approbatur et confirmatur. PAULUS PP. V I Ad perpetuam rei memoriam. — Seraphicus Patriarcha, Sanctus Franciscus Assisiensis, dum vitam agebat, et post pretiosam mortem, non solum permultos alliciebat, qui in religiosa a se condita familia Deo deservirent, sed etiam plurimos laicos adduxit, ut ipsius instituta, quantum in mundo fieri posset, obirent. Etenim, ut verbis utamur Pii X I , Decessoris Nostri, « videtur ... nullus fuisse, in quo Christi Domini imago et evangelica vivendi forma similior, quam in Francisco, atque expressior eluxerit. Propterea, qui se ipse appellavit magni Regis Praeconem, idem recte alter Christus nuncupatus est, quod se quasi reviviscentem Christum aequalium suorum societati et saeculis praestitit futuris : unde consecutum, ut is vivat hodie ante oculos hominum in omnemque victurus sit posteritatem » (Litt. Encycl. Rite expletis, 30 Apr. 1926; AAS, [18] 1926, p. 154). Laetamur sane quod «charisma Franciscanum » hac ipsa aetate, qua tot serpunt doctrinae placita, tot propensiones aluntur, quae animos a Deo rebusque supernis abalienant, adhuc servetur in bonum Ecclesiae humanaeque consortionis. Laudabili ergo studio sociaque opera quattuor Ordines Franciscales per decennii spatium sunt annisi, ut novam Regulam Tertii Ordinis Saecularis seu, ut nunc appellatur, Ordinis Franciscani Saecularis elaborarent. Id Acta Pauli Pp. VI 455 enim necessarium visum est ob mutatas temporum condiciones et propterea quod Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum praecepta suasionesque, ad rem pertinentia, salubriter edidit. Itaque dilecti filii Ministri Generales quattuor Ordinum Franciscalium preces Nobis adhibuerunt, ut sic concinnatam Regulam probaremus. Nos vero, exempla quorundam Decessorum Nostrorum secuti, ex quibus Leo XIII id postremo praestitit, huiusmodi postulationibus libenti animo obsecundare decrevimus. Quae cum ita sint, Nos fore confisi, ut vitae forma, ab admirabili illo Viro Assisiensi praedicata, nova quadam impulsione praeclare fiorescat et vigeat, e consulto Sacrae Congregationis pro Religiosis et Institutis Saecularibus, quae de exemplo sibi proposito diligenter cognovit, omnibus attente perpensis, certa scientia et matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi, Regulam Ordinis Franciscani Saecularis approbamus et confirmamus eique Apostolicae sanctionis robur adicimus, dummodo conveniat cum exemplo, quod in tabulario eiusdem Sacrae Congregationis pro Religiosis et Institutis Saecularibus asservatur, cuiusque prima verba sunt « Inter spirituales familias », extrema vero « ad normam Constitutionum, petenda ». Hisce simul Litteris et auctoritate Nostra abrogamus priorem Regulam Tertii Ordinis Franciscani Saecularis, qui dicebatur. Statuimus denique, ut hae Litterae firmae sint suosque effectus nunc et in posterum plene consequantur ; contrariis quibuslibet nihil obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die X X I V mensis Iunii, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri sexto decimo. © Ioannes Card. Villot, Secretarius Status Loco © Sigilli In Secret. Status tab. n. 352241 IV Nuntiatura Apostolica in Republica Sanctissimae Trinitatis et Tabacensi constituitur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Commune omnium bonum quaerentes, numquam neglegimus ea persequi consilia aut incepta, quae Nobis videntur magno esse momento ad publicas necessitudinis rationes inter Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 456 quam plurimas Nationes et Apostolicam Sedem fovendas vel magis magisque prosperandas. Hanc ipsam ob causam nunc animum Nostrum nominatim in Rempublicam Sanctissimae Trinitatis et Tabacensem intendimus ibique, hasce per Litteras de more datas, Apostolica potestate Nostra Nuntiaturam Apostolicam erigimus, cuius sedes in urbe Portu Hispaniae recte collocabitur ; eidemque novae Nuntiaturae eadem, ut par est, officia deferimus eademque privilegia atque indulta, quae talium Sedis Apostolicae Legationum sunt propria. Quae singula edicimus, statuimus, decernentes ut Apostolicae hae Litterae Nostrae sive nunc sive in posterum suam habeant vim. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die x x i n mensis Iulii, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri sexto decimo. © I o a n n e s Card. V i l l o t , Secretarius Status Loco £8 Sigilli In Secret. Status tab. n. 850620. EPISTULA Ad Constantinum Koser, Ordinis Fratrum Minorum Ministrum Generalem, quattuor exactis saeculis ex quo tempore primi Fratres Minores ad Philippinas oras missi sunt, Evangelii nuntiandi causa. Missionale decus et apostolicum insigne totius Ordinis Fratrum Minorum novo mox illustrabitur radio studiumque eius novo — ut Nos quidem exoptamus — incitamento roborabitur, cum quadringentesimus annus proximo Iulio mense sollemniter complebitur ex quo tempore quindecim primi Fratres Minores ad Philippinarum Insularum oras paulo ante repertas adpulerunt, Evangelii nuntiandi proposito alacres, atque intraverunt continuo immensum multiplicis industriae ac frugiferum campum, ubi per memorabile hoc quattuor saeculorum curriculum eadem religiosa communitas praestare non cessavit tum pluribus sanctitatis christianae exemplis tum salutaribus actuositatis pastoralis inceptis. Ex altera igitur parte cognitio huius anteactae longioris historiae et collectorum interea meritorum et multitudinis Franciscalium missionariorum — fratrum, sororum, fidelium laicorum, — ex altera vero con- Acta Pauli Pp. VI 457 scientia hodierni pariter operis familiae Franciscalis in eisdem Insulis vehementer Nos permovent simul ut gratulationem Nostram laetationemque ob anniversarium hunc eventum communicemus tecum in primis, dilecte Fili, ac per te mentis Nostrae interpretem cum universo carissimo Ordine, tuae moderationi commendato, simul ut ex adeo honorifica et fructuosa navitate vestrorum istic sodalium hauriamus non solum validam laudandi rationem sed etiam opportunam hortandi occasionem. Quantum enim recreat Nos haec saecularis celebritas Vicariatus Philippini, tantum adficit Nos et impellit cura venturi temporis ut, quod feliciter opus adhuc ei produxerunt, posthac nihilo minus constanter utiliterque prosequantur. Maxima sine dubio laus Fratrum Minorum hos quadringentos annos inter Philippinum populum sedulo operantium illa esse a Nobis existimatur quod cum indefatigabili prorsus voluntate Iesu Christi primum eiusque caelestis regni cunctis suae regionis incolis recte praedicandi scitissime coniunxerunt providam usquequaque curationem terrestrium insuper necessitatum eiusdem amatae gentis, educationis nempe eorum et progressionis, corporum medicinae et agrorum culturae, institutorum efficacium et socialium subsidiorum. Nam sic agentes sapienter plurimum contulerunt ut evangelicus pacis, spei salutis nuntius altiores radices caperet in baptizatorum animis, ut doctrina ipsa christiana plenius conformaret mores societatis ac religionis consuetudines apud illam nationem ad haec etiam recentissima tempora, et ut tandem Ecclesia Catholica talibus superstructa fundamentis solidissimis veritatis et caritatis, iustitiae et sanctimoniae effloresceret progredientibus dein aetatibus redderetque vicissim Philippinarum Insularum Civitatem quasi quandam lucem in ea orbis regione quoquoversus effulgentem. Dum ergo Franciscalis familia hisce faustis diebus mentissimo quidem gloriatur de rebus tot gestis et passionibus, de fructibus et monumentis, de numeris et effectibus suorum missionalium, q u o s inter Sanctorum etiam ac Beatorum caelitum, ex primo, secundo, tertio Ordine nec non laicali statu in Philippinis Insulis quattuor saeculorum decursu, optandum sane est ut commemoratio illa praeteriti temporis illuminet iam futurum, confirmet animos ac proposita operariorum hodie elaborandum in eadem vinea electa, sustentet et prosperet praestabilem ipso^ rum apostolatum dispensationis sacramentorum et catechesis opusque renovationis et aequitatis socialis. Hoc nominatim, dilecte Fili, magna cum fiducia ominamur Ordini Fratrum Minorum ; hoc multa supplicatione vobis ab omnipotenti Deo precamur, hoc denique cohortantes gratulamur 31 - A. A. S. 458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale missionariis vestris Philippinis cuiusvis condicionis quibus superna lumina ac robora imploramus, dilargientes simul Apostolicam Benedictionem, participatae Nostrae cum illis laetitiae testem. Ex Aedibus Vaticanis, die x x x mensis Maii, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri quinto decimo. PAULUS PP. VI NUNTII GRATULATOMI I Sebastiano S. R. E. Cardinali Baggio, Praefecto Sacrae Congregationis pro Episcopis, X X V expleto anno ab eius episcopali ordinatione. Qui proxime adveniet XXV dies anniversarius, ex quo episcopali dignitate insignitus es, menti tuae, Venerabilis Frater Noster, magni illius diei gratam redintegrabit memoriam, multiplicabit laetitiam. Episcopalis enim a te acceptus ordo, die xxvi mensis Iulii anno m c m l i i i , simul tibi sacerdotii contulit plenitudinem, qua in Apostolorum successoribus annumeratus es, simul viam aperuit ad graviora quam antea sustinenda in Christi Ecclesia officia. Placet igitur Nobis, haec tecum reminiscentibus, praecipua a te exinde adimpleta munera revocando commendare, utpote qui diligentissime et, Deo dante, efficacissime eadem expie ver is. Loquimur primum de tua in Chilia Sedis Apostolicae legatione, ac de eiusmodi munere in Canadiae deinde finibus ac in Brasiliensi natione. Quae postquam officia communi cum utilitate perfecisti, te Nos, de Sancta Sede bene meritum, in sacrum Cardinalium collegium cooptavimus, haud sane levem spem et exspectationem in te collocantes. Pastoralis praeterea operae memoriam facimus, quam in Sardinia insula ut Calaritanus Archiepiscopus postmodum insumpsisti, de animarum bono cumprimis sollicitus. Denique meminimus praegravis muneris Praefecti Sacrae Congregationis pro Episcopis, tibi commissi, singularibus qui animi ingeniique virtutibus praeditus esses atque rerum episcopalium, tui scilicet ipsius notitia et usu, apprime peritus. Haec profecto omnia, quae ad summam descripsimus, causa sunt aequissima cur tu, Venerabilis Frater Noster, cum ad animi divitias no- Acta Pauli Pp. VI 459 biliores capessendas magis magisque inciteris, tum ad gratias Deo agendas quam maximas, qui suis te beneficiis cumulavit ac per te sanctae Ecclesiae magnas contulit utilitates. Ad Nos autem quod attinet, gaudii tui admodum participes, gratulationes et vota ex animo promimus ac Deo preces adhibemus, ut vitam tuam tuamque operositatem proferat teque confirmet bonum ministrum Christi, enutritum verbis fidei et bonae doctrinae (cfr. 1 Tim. 4, 6). Tibi denique, Venerabilis Frater Noster, pristinae dilectionis Nostrae apertam significationem atque supernae largitatis pignus, Benedictionem Apostolicam libentissime impertimus, quam ad eos etiam omnes pertinere volumus propinquos et operis socios et amicos, qui, gaudium et corona tua (cfr. Philip. 4, 1), episcopale iubilaeum tuum tecum celebrabunt. Ex Aedibus Vaticanis, die x mensis Iulii, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri decimo sexto. PAULUS PP. VI II Ioanni Iosepho S.R.E. Card. Krol, Archiepiscopo Philadelphiensi La- tinorum, XXV expleto anno ab eius ordinatione episcopali. Quantumvis suave Nobis semper atque iucundum universe sit participes ex longinquo fieri consolationis, gaudii, celebrationis Nostrorum in episcopatu Fratrum ob memorabiliora vitae eorum eventa, multo tamen magis nunc tecum ipso, Venerabilis Frater Noster, nominatim laetari cupimus de vicesimo quinto die natali episcopalis tuae ordinationis. Tam penitus tua erga Ecclesiam Dei merita cognovimus, tam probe animum apostolicum tuum et pastorale studium his proximis annis perspeximus ; quae videlicet omnes iam ex sese causae gratulandi sunt profecto iustissimae. Praeterea vero minime Nos fugit quanta te caritate ac benevolentia fidelis populus Philadelphiensis amplexetur, quanto honore tuum in patria nomen intra et extra communitatem ecclesialem observetur, quantis demum laudibus et operibus episcopatus idem tuus longe lateque illustretur. Consonantes igitur Nos cum tot aliis istic gratulatoribus volumus omnino per fraternas hasce Litteras proximi tibi adesse, dum inter clerum ac populum tuum commémoras mense Septembri primordia huius 460 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tui episcopatus qui scimus Nos aperteque simul dicimus quanta bona et emolumenta utilitates et fructus adtulerit primum nativae dioecesi tuae Clevelandensi, ubi octo annos Auxiliarem egisti, dein archidioecesi Philadelphiensi Latinorum quam tu — alacriter ingressus vestigiis ipsius Sancti Ioannis Neumann — iam decimus eiusdem carissimi gregis pastor tanta sollertia septendecim annos gubernas. Plures quidem partes sunt ac rationes multiplicis laudabilisque navitatis tuae episcopalis quam ut hic vel breviter perstringantur. Decet tamen et perplacet sane Nobis praedicare ingens in primis opus istud aedificandarum passim apteque administrandarum tum paroeciarum tum potissimum, inquimus, scholarum Catholicarum altioris etiam gradus. Nec minore laudatione dignam esse arbitramur evangelicam tum curationem iuvenum et egenorum inermium et aegrorum per valde efficacia omne genus instituta. Exploratissima ceterum sunt ea quae intra Conferentiam Episcopalem Americae Septentrionalis praeses peregeras quaeque tot iam annos consultor in Apostolicae Sedis officiis ac peritus sodalis apud plurima alibi consilia etiamnunc scienter agere pergis. Talibus, utcumque est, modis praeclaris prima quinque lustra episcopatus tui, Venerabilis Frater Noster, insigniter complevisti de quorum cursu effectu ac proventu laetissimo tibi ex imo pectore gratulamur appropinquante faustissimo eius anniversario die. Una autem cum fraterna hac gratulatione vota exoptantes facimus ut Deus ipse bonorum pastorum princeps et custos maximam tibi iucunditatem tribuat in festiva ista episcopatus tui sollemnitate meritamque etiam consolationem ex demissa recordatione fruttuosissimi curriculi vitae tuae in vinea Domini ac ministerio Ecclesiae ipsius in terris. Cupimus interea ut celebratio exspectatae huius metae viginti quinque annorum episcopalis dignitatis et muneris tibi deinceps fiat valido adiumento nec non incitamento ad sacrum opus adeo laudabiliter coeptum pro aeterna hominum Salute nihilo minus constanter feliciterque prosequendum. Hoc tandem precamur tibi et ominamur dum Apostolicam Benedictionem sensuum Nostrorum certissimam testem ac donorum caelestium auspicem amantissime tibi, Venerabilis Frater Noster, Episcopis Auxiliaribus tuis omnibusque episcopali tuae commendatos gubernationi dilargimur. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v Iulii mensis, anno tificatus Nostri sexto decimo. PAULUS PP. VI mcmlxxviii, Pon- Acta Pauli Pp. VI 461 NUNTIUS SCRIPTO DATUS Ad Suam Gratiam Rev.mam Doctorem F. Donaldum Coggan, Archiepiscopum Cantuariensem et Communionis Anglicanae Praesidem, occasione oblata XI Conferentiae Lambethianae, a die 23 m. Iulii ad 13 m. Augusti habendae. We have learnt with deep interest of the forthcoming eleventh Lambeth Conference of the Bishops of the Anglican Communion, to he held this year in the historie city of Canterbury. Vivid memories of the Second Vatican Council enable us to appreciate the value of such a period of common reflection by Christian pastors, and we note with happiness that the thème which is to dominate the Conference is the place and function of the Bishop in the world of today. This thème has already been the subject of fruitful dialogue between Anglican and Catholic scholars, and we hope that the Conference on its part may serve to lead us closer together in fellowship. We assure you of our prayers for the Conference and invoke God's abundant blessings upon it. From the Vatican, 18 July 1978. PAULUS PP. VI ALLOCUTIONES I Ad Exc.mum Virum Iosephum Laurentium Hubertum Ceulen, apud Sedem Apostolicam Nederlandiae Legatum, crediti muneris testes litteras Summo Pontifici tradentem.* Monsieur V Ambassadeur, Nous vous remercions vivement des paroles déférentes que vous venez de Nous adresser, au moment où vous Nous remettez les lettres qui vous accréditent comme Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire de Sa Majesté la Reine des Pays-Bas auprès du Saint-Siège. * Die 26 m. iunii a. 1978'. 462 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale En termes élevés, Votre Excellence vient de rappeler brièvement les nobles soucis qui inspirent Faction internationale de son pays, et en particulier sa volonté de participer activement à la lutte contre la pauvreté dans le monde, au maintien des droits de l'homme et au progrès de la paix. C'est pour Nous une satisfaction et un réconfort d'avoir également entendu Votre Excellence témoigner des efforts déjà accomplis et souligner que les Pays-Bas ne cesseront de contribuer, notamment au sein des diverses instances internationales, à l'union de tous les hommes de bonne volonté dans la recherche d'une collaboration efficace et désintéressée. En raison même de la vocation surnaturelle et de la mission proprement religieuse qui sont les siennes, l'Eglise se doit de participer aux efforts déployés pour assurer à tous les peuples, avec la sécurité, une vie humaine digne de ce nom. C'est pourquoi notre joie est profonde en voyant grandir, chez nos chers Fils catholiques des Pays-Bas, un sens remarquable de l'action caritative et sociale, au plan national comme au niveau international. Pour les chrétiens, en effet, cette attention aux plus déshérités n'est pas un simple altruisme humanitaire. Ils savent reconnaître la mystérieuse présence du Seigneur dans la personne des pauvres, des malades, des étrangers, et de tous ceux qui attendent le passage et le secours du Bon Samaritain. C'est bien ce regard évangélique qui motive et entraîne l'attention si vive des catholiques néerlandais à tous ceux qui souffrent de conditions sociales difficiles : les personnes âgées ou isolées, les abandonnés, les marginaux, les migrants et tant d'autres gens affectés de misères physiques ou morales. Comment s'étonner qu'un tel sens du prochain dépasse les limites nationales et s'étende aux besoins essentiels de l'humanité : les problèmes des droits de l'homme, du désarmement, du développement des nations défavorisées? Et l'inspiration proprement catholique que Nous aimons reconnaître dans l'action sociale de nos fils néerlandais — est-il besoin de la souligner — ne conduit aucunement à quelque concurrence avec les initiatives prises par les autres communautés ou par d'autres mouvements de secours aux détresses humaines. Les exigences mêmes de Pamour selon l'Evangile appellent au contraire à collaborer généreusement à l'action commune que vous avez si justement relevée. Cette harmonieuse collaboration est possible, il Nous est particulièrement agréable d'en prendre acte ici, Monsieur l'Ambassadeur, grâce au climat de liberté que les institutions de votre pays garantissent à tous les citoyens. En effet dans le domaine si important de la formation sco- Acta Pauli Pp. VI 463 laire, vos compatriotes jouissent de cette liberté à bien des égards exemplaire, et également dans les différentes initiatives privées ou collectives au service du bien commun. Nous sommes heureux de présenter nos respectueuses salutations à Sa Majesté la Reine qui vous a confié votre mission, et de vous exprimer les vœux de prospérité que Nous formons de tout cœur dans la prière pour les Pays-Bas. Et vous-même, Monsieur l'Ambassadeur, Nous vous assurons de la cordialité avec laquelle Nous vous accueillons dans la Ville éternelle, en vous adressant nos meilleurs souhaits de bienvenue. II Ad Melitonem, Galcedoniae Metropolitam eundemque Decanum sanctae Synodus Patriarchatus Oecumenici, una cum eiusdem Patriarchatus legatis coram admissum.* De tout cœur, Frères vénérés, Nous vous souhaitons la bienvenue parmi nous à l'occasion des fêtes des saints apôtres Pierre et Paul que nous venons de célébrer. C'est avec affection et estime que Nous vous accueillons. Nous sommes heureux que nos Eglises aient décidé cet échange de visites chaque fois qu'elles célèbrent leurs saints patrons. C'est un nouveau signe du progrès de la redécouverte de la profonde communion ecclésiale qui existe déjà entre nos Eglises. Ces célébrations communes des saints apôtres sont une exigence de fidélité renouvelée. Fidélité à leur foi, fidélité à leur mission qui, à travers une succession ininterrompue, se continue dans le temps pour annoncer au monde la grande et bonne nouvelle du Christ mort pour nos péchés et ressuscité pour notre justification. Cet échange annuel de visites offre aussi une occasion propice à de fraternelles conversations en vue d'harmoniser notre commune recherche de la pleine unité entre nos Eglises. L'achèvement de l'œuvre commencée requiert en effet une collaboration toujours plus décidée dans la recherche du but, et une volonté inébranlable de trouver une solution à toutes les difficultés qui nous séparent encore du jour où nous pourrons commémorer ensemble tous les apôtres et tous les saints de l'Orient et de l'Occident, dans une grande concélébration eucharistique d'unité et de joie plénière. 1 * Die 1 m. iulii a. 1978. 1 Of. Rm 4, 26. 464 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Dans ces perspectives, Nous sommes heureux de savoir que les deux commissions chargées de préparer le dialogue théologique dans l'Eglise catholique et dans l'Eglise orthodoxe ont déjà accompli un bon travail. Le fait que le comité de coordination composé des représentants des deux commissions se soit déjà rencontré pour un travail commun montre clairement le progrès réalisé, et la volonté d'arriver rapidement au terme de cette phase préparatoire et de pouvoir commencer le vrai dialogue théologique. Que le Seigneur bénisse ces efforts, afin que nous puissions une fois pour toutes clarifier définitivement tous ces points qui, dans le passé, ont provoqué des tensions, des heurts et même l'interruption de la communion sacramentelle. Puissions-nous, dans l'intégralité de la foi commune, réaliser cette pleine unité que le Christ a demandée pour ses disciples et pour ceux qui croiraient en leurs paroles. Votre présence à la célébration de la fête des saints Pierre et Paul a renouvelé en Nous cette joyeuse espérance. Nous vous en remercions, et Nous vous prions de transmettre ces sentiments de fraternité, de communion et d'espérance à notre frère vénéré et aimé le patriarche Dimitrios, et à tout son saint synode. III Ad S. A. Em.mam Angelum de Mojana di Cologna, Magnum Magistrum Militaris suique iuris Ordinis Melitensis, ad eumque comitantes.* Anche quest'anno si rinnova l'ormai tradizionale consuetudine di un Nostro particolare incontro con voi, degnissimi Responsabili e Membri del Sovrano Militare Ordine di Malta, in occasione della festosa ricorrenza del vostro celeste Patrono, San Giovanni Battista. L'odierna circostanza e la gloriosa storia della vostra Istituzione Ci danno modo di offrirvi una duplice parola di riflessione. Vogliamo, in primo luogo, ancora una volta, dare pubblicamente atto all'Ordine di Malta del suo indefesso impegno cristiano nel settore caritativo, soprattutto dell'assistenza ospitaliera. Sappiate che i vostri sforzi in questo campo sono da Noi altamente apprezzati e contribuiscono non poco a mantenere viva ed encomiabile la tipica fisionomia dell'Ordine, al di là dell'inevitabile mutar dei tempi. * Die 6 m. iulii a. 1978. Acta Pauli Pp. VI 465 In secondo luogo, e di conseguenza, la Nostra parola si fa paterno incoraggiamento a voler proseguire instancabilmente sulla strada, che già percorrete. La pratica del Vangelo è sempre di molto superiore al variare delle civiltà e delle mode culturali; solo essa, perciò, sarà garanzia del vostro futuro, come già lo fu per il vostro nobile passato. Prestate sempre una testimonianza di fede e di carità limpida e generosa, così da essere costantemente degni sia dell'esempio vivo lasciatovi dai Predecessori, che hanno illustrato la storia dell'Ordine, sia delle aspettative che la Chiesa e gli uomini pongono in voi. E sia il Signore ad assistervi e a ricompensarvi, come solo Lui sa fare con chi lo serve con cuore sincero. Di tale auspicio, oltre che della Nostra immutata benevolenza, vuol essere pegno la particolare Benedizione Apostolica, che di gran cuore impartiamo a voi e a quanti degnamente qui rappresentate. IV Ad Exc.mum Virum Callistum Hatungimana, apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Ruandae Legatum, crediti muneris testes Litteras Summo Pontifici tradentem.* Monsieur l'Ambassadeur, Nous accueillons avec une vive satisfaction les propos de Votre Excellence au moment où Elle inaugure sa fonction d'Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire du Rwanda auprès du Saint-Siège. En vous exprimant notre gratitude, Nous vous confions le soin de remercier également Son Excellence le Général Major Juvénal Habyarimana, dont vous vous êtes fait l'interprète. Nous gardons un excellent souvenir de sa visite et Nous renouvelons de grand cœur à son intention les souhaits que Nous formulions, voici deux ans, pour sa personne et son œuvre de paix et de progrès au service de toutes les populations rwandaises. Avec réalisme, Monsieur l'Ambassadeur, vous avez relevé plusieurs conditions de ce progrès qui retiennent notre attention. C'est tout d'abord la mobilisation de toutes les forces vives du Rwanda pour une action positive : celle de développer au maximum les ressources du pays de façon à assurer à sa dense population les vivres dont elle a besoin. * Die 10 m. iulii a. 1978. 466 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nous sommes heureux de constater qu'à ce noble programme et sous l'impulsion du Gouvernement, les diverses ethnies peuvent désormais collaborer, après les méritoires efforts qu'elles ont fait pour s'entendre toujours davantage; Nous souhaitons avec vous que cette paix s'affermisse, que tous puissent en bénéficier et que l'unité se renforce dans le respect légitime des particularités régionales. D'autres limites naturelles rendent difficile et lent, dites-vous, le progrès économique. Mais vous soulignez à bon droit le courage du peuple rwandais, determiné à surmonter la précarité de sa situation par le travail, la coordination des efforts de tous et la bonne entente avec les autres nations, et, Nous l'espérons aussi, une entraide internationale, qui souvegarde votre indépendance. Par ailleurs, vous ne voulez pas d'un progrès matériel dans des conditions qui feraient fi du respect des personnes, de la liberté rationnelle, des valeurs spirituelles et morales. Nous sommes heureux d'entendre une telle affirmation, et Nous savons en effet que, sur certaines graves questions familiales par exemple, votre Gouvernement a la sagesse de tenir compte des convictions des croyants. Une civilisation n'est grande que par son âme. C'est tout l'honneur du Rwanda de le comprendre. Votre peuple peut être fier de prendre cette voie courageuse et lucide. Nous aimons penser que l'Eglise catholique contribue pour une part appréciable à ces orientations. Elle connaît chez vous un remarquable essor, non seulement par le nombre impressionant de ses fils, mais par sa vitalité. Certes, sa mission doit toujours demeurer distincte de celle de l'Etat : elle vise l'annonce de l'Evangile, le salut intégral des hommes, leur participation à la vie divine en Jésus-Christ. Mais il est évident que son message, lorsqu'il est respecté, assimilé et vécu, a pour conséquence d'élever les forces spirituelles et morales, en favorisant un climat de respect et de fraternité pour tous, l'esprit de service, l'honnêteté dans le travail et les rapports sociaux, le courage dans l'adversité. Et elle ne saurait prêcher la charité sans la mettre elle-même en œuvre, dans les secteurs prioritaires qui sont particulièrement désignés à sa compétence, comme l'enseignement, l'assistance sanitaire et hospitalière. Votre Excellence n'a pas craint d'exprimer sa fierté pour l'enracinement de l'Eglise catholique dans le pays et sa satisfaction pour le témoignage et l'aide qu'elle apporte. Nous souhaitons Nous aussi que les Autorités civiles continuent d'entretenir ces relations amicales Acta Pauli Pp. VI 467 et fructueuses avec l'Eglise locale — qui a toute notre estime et notre affection —, comme avec le Saint-Siège lui-même. C'est dans ces sentiments, Monsieur l'Ambassadeur, que Nous formons les meilleurs vœux pour votre mission au centre de la catholicité. En vous assurant de notre bienveillance, Nous invoquons sur votre personne, sur votre pays et ses Gouvernants, les bénédictions abondantes du Seigneur. 468 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale CONVENTIO ADDITICIA INTER APOSTOLICAM SEDEM ET CONSILIUM FOEDERATARUM HELVETIAE CIVITATUM DE DIOECESI BASILEENSI LE SAINT-SIEGE BT LE CONSEIL FEDERAL SUISSE EN SON NOM PROPRE ET AU NOM DES CANTONS DE LUCERNE, BERNE, SOLEURE, ZOUG, ARGO VIE, THURGOVIE ET BALE-CAMPAGNE, Vu la Convention du 26 mars 1828 entre le Saint-Siège et les Hauts Etats de Lucerne, Berne, Soleure et Zoug sur la réorganisation et nouvelle circonscription de PEvêché de Bâle, eu égard à la Convention du 2 décembre 1828 entre le Nonce Apostolique et le Conseil d'Etat d'Argovie sur l'accession du Haut Canton d'Argo vie au Diocèse de Bâle nouvellement organisé, eu égard à la Convention du 11 avril 1829 entre le Nonce Apostolique et le Conseil d'Etat de Thurgovie sur l'accession du Haut Etat de Thurgovie au Diocèse de Bâle nouvellement organisé, eu égard à la Déclaration du 6 octobre 1829 du Grand Conseil du Canton de Bâle portant adhésion à la convention précitée du 26 mars 1828 pour les communes catholiques du district de Birseck, eu égard à la Convention du 11 juin 1864 entre le Chargé d'affaires du Saint-Siège et le Président du Conseil exécutif du Canton de Berne concernant l'incorporation de l'ancienne partie du Canton de Berne au Diocèse de Bâle, vu les décisions du Grand Conseil du Canton de Bâle-Ville et du Grand Conseil du Canton de Schaffhouse autorisant l'accession de leur canton à PEvêché de Bâle et tendant à réaliser l'adhésion des deux cantons à la convention de 1828, Acta Pauli Pp. VI 469 désireux d'adapter la convention précitée du 26 mars 1828 à des situations nouvelles, ont résolu de^conclure une convention additionnelle et ont désigné à cet effet pour leurs plénipotentiaires respectifs, savoir : LE SAINT-SIEGE, Son Excellence Monseigneur Ambrogio Marchioni, Archevêque titulaire de Severiana, Nonce Apostolique en Suisse, LE CONSEIL FEDERAL SUISSE, Monsieur l'Ambassadeur Emanuel Diez, Chef de la Direction du droit international public du Département politique fédéral et Monsieur Alfred Wyser, Conseiller d'Etat du Canton de Soleure, lesquels, après avoir échangé leurs pleins pouvoirs trouvés en bonne et du forme, sont convenus des dispositions suivantes: Article premier Les populations catholiques des Cantons de Bâle-Ville et de Schaff house sont réunies au Diocèse de Bâle, ainsi que la population catholique de l'ensemble du Canton de Bâle-Campagne. Article 2 a) Pour chacun des Cantons de Bâle-Campagne, de Bâle-Ville et de Schaffhouse sera nommé un chanoine non résidant. ö) La nomination du chanoine non résidant au Chapitre cathédral aura lieu d'après la procédure prévue à l'article 12 de la convention du 26 mars 1828 pour le Canton de Berne. Tout ce qui a été accordé à ce dernier canton relativement à cette procédure s'appliquera aussi aux Cantons de Bâle-Campagne, de Bâle-Ville et de Schaffhouse. Article 3 a) Les Cantons de Bâle-Campagne, de Bâle-Ville et de Schaffhouse participeront à tous les droits et avantages accordés par la convention du 26 mars 1828 aux autres cantons contractans. Ils assumeront toutes les charges et obligations stipulées pour les autres cantons. b) Tout canton non signataire mais situé sur le territoire de la cir- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 470 conscription ecclésiastique du Diocèse de Bâle pourra adhérer à la convention du 26 mars 1828 modifiée par la présente convention additionnelle. . Article 4 Le serment à prêter par l'Evêque du diocèse aux termes de l'article 14 de la convention du 26 mars 1828 est remplacé par la déclaration solennelle suivante : (( Devant les représentants des cantons dont se compose le Diocèse de Bâle, je promets, comme il convient à un évêque, fidélité à la Confédération suisse et aux dits cantons. Je m'engage à faire tout ce qui est en mon pouvoir pour favoriser dans mon Diocèse la bonne entente entre l'Eglise Catholique Romaine et l'Etat ainsi que la paix religieuse et le bien-être du peuple suisse ». Article 5 La présente convention additionnelle sera ratifiée et les instruments de ratification seront échangés aussitôt que possible à Berne. Elle entrera en vigueur le jour de l'échange des instruments de ratification. En foi de quoi, les plénipotentiaires susnommés ont signé la présente convention additionnelle. Fait à Berne, le 2 mai 1978, en deux exemplaires originaux rédigés en langue française. Pour le Saint-Siège : £8 Ambrogio Pour le Conseil fédéral suisse : Marchioni Archevêque de Severiana Diez A. Wyser Nonce Apostolique Conventione additicia inter Apostolicam Sedem et Consilium Foederatarum Helvetiae Civitatum rata habita, die XIX mensis iulii anno MCMLXXVIII ratihabitionis instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde, i.e. a die XIX mensis iulii anno MCMLXXVIII, huiusmodi Conventio inter Apostolicam Sedem et Consilium Foederatarum Helvetiae Civitatum vigere coepit, ad normam articuli V eiusdem Pactionis. Sacra Congregatio pro Episcopis ACTA SS. 471 CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis singulis quae sequuntur Ecclesiis novos Pastores designavit. Nimirum : Die 22 Maii 1978. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Tullii Botero Salazar, Archiepiscopi Medellensis, Exc.mum P. D. Alfonsum López Truijllo, hactenus Episcopum titularem Bosetanum et Auxiliarem archidioecesis Bogotensis. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Fernandi Exc.mum P. D. Ansgarium Cruz, hactenus Episcopum tit. Marturanensem. Die 26 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tagarensi R. D. Rectorem Gabinum Romero, Vicarium Episcopalem pro apostolatu laicorum in dioecesi Clivi Zamoerensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Desiderii Elsi Collino, Episcopi Clivi Zamoerensis. Die 31 Maii. — Cathedralibus Ecclesiis Fabrianensi et Mathelicensi R. D. Aloisium Scuppa, parochum in archidioecesi Camerinensi. — Cathedrali Ecclesiae Segusiensi R. D. Victorium Bernardetto, presbyterum Eporediensis dioecesis. Die 1 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Assavensi R. D. Albertum Brazzini Diaz-Ufani, e clero Limano, Vicarium Episcopalem pro pastorali actione in eadem archidioecesi, quem deputavit Auxiliarem Em.mi ac Rev.mi P. D. Ioannis S.R.E. Cardinalis Landázuri Ricketts, Archiepiscopi Limani. Die 2 Iunii. — Praelaturae Cimbotiensi Exc.mum P. D. Aloisium Bambarén Gastelumendi, hactenus Episcopum titularem Serteitanum et Auxiliarem archidioecesis Limanae. Die 5 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Palmiriensi Indorum Exc.mum P. D. Epaminondam Iosephum de Araujo, hactenus Episcopum Anapolitanum. — Cathedrali Ecclesiae Carapeguanae, noviter erectae, Exc.mum 472 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale P. D. Angelum Nicolaum Acha Duarte, hactenus Episcopum tit. Lamdiensem. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Petri Apostoli, noviter erectae, R. P. Ansgarium Paez Garcete, e clero Ecclesiae Sanctissimae Conceptionis in Paraguay. — Titulari episcopali Ecclesiae Iuncensi in Byzacena R. P. Vitalem Wilderink, O. Cann., Vicarium Episcopalem in dioecesi Barrensi de Pirai-Voltaredondensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Valdiri Calheiros de Nováis, Episcopi eiusdem dioecesis. Die 15 Iunii. — Titulari episcopali ecclesiae Lamdiensi R. D. Iosephum Mariam Montes, curionem ecclesiae cathedralis Platensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Antonii Iosephi Plaza, Archiepiscopi Platensis. Die 5 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Great-Ormensi R. D. Thomam I. Murphy, moderatorem seminarii maioris archidioecesis Chicagiensis. Die 7 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Londonensi Exc.mum P. D. Ioannem Sherlock, hactenus Episcopum titularem Macrianensem in Mauretania. — Cathedrali Ecclesiae Sanctae Catharinae in Ontario, Exc.mum P. D. Thomam B. Fulton, hactenus Episcopum titularem Cursolensem. Die 11 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Hueiutlensi R. D. Ioannem de Deo Caballero Reyes, curionem paroeciae cui nomen « Nuestra Señora de Lourdes » in urbe vulgo Durango. —r Cathedrali Ecclesiae Sancti Michaelis in Argentina, noviter erectae, Exc.mum P. D. Horatium A. Bozzoli, hactenus Episcopum titularem Rusticianensem et Auxiliarem archidioecesis Bonaèrensis. Die IS Iulii. — Titulari episcopali Ecclesiae Nasaitensi R. P. Laurentium Sabatini, Ministrum Provincialem Congregationis Missionariorum a S. Carolo in Civitatibus Foederatis Americae Septentrionalis et in dicione Canadiensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi F. Carney, Archiepiscopi Vancuveriensis. Die lJf. Iulii. — Metropolitanae Ecclesiae Uberabehsi Exc.mum P. D. Benedictum de Ulhôa Vieira, hactenus Episcopum titularem Bitectensem et Auxiliarem Em.mi Cardinalis Archiepiscopi Sancti Pauli in Brasilia. —r- Cathedrali Ecclesiae Bernardinopolitánae, noviter erectae, R- D. Philippum Straling, parochum ad Sanctum Rosarium in urbe vulgo San Bernardino dioecesis Sancti Didaci. Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 473 SACRA CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS NOTAE DIRECTIVAE PRO MUTUIS RELATIONIBUS INTER EPISCOPOS ET RELIGIOSOS IN ECCLESIA Prooemium inter varia popnli Dei membra peculiarem animi attentionem his temporibus excitaverunt. Conciliaris enim doctrina de Ecclesiae mysterio et instantes humanae culturae mutationes ad huiusmodi maturitatem condiciones rerum perduxerunt, ut nova omnino enascerentur problemata, quorum nonnulla certe positiva, subtiliora tamen et implicata evaderent. In his vero mutuae inter Episcopos et Religiosos relationes ponendae sunt, quae specialem sollicitudinem suscitant. Nam sine dubio non parva admiratione amcietur, si quis tantummodo illud perpenderit — cuius vim intellegere operae pretium reapse esse videtur —, in toto scilicet terrarum orbe Religiosarum magis quam decies centena milia esse (1.000.000), nempe singulas sorores in ducenas quinquagenas (1/250) mulieres catholicas, ac Religiosorum circiter esse ducenta septuaginta milia (270.000) ; horumque sacerdotes tricenas quintas partes centesimas et sextam (36,6%) ex omnibus Ecclesiae sacerdotibus constituere, immo in quibusdam regionibus vel dimidiatum numerum exsuperare, sicut, ex. gr., in Africanis terris et in aliquot regionibus Americae Latinae. Binae Sacrae Congregationes, pro Episcopis et pro Religiosis et Institutis Saecularibus, decimo exacto anno a promulgatione Decretorum Christus Dominus et Perfectae caritatis (d. 28 m. oct. a. 1965) Conventum Plenarium mixtum celebraverunt (dd. 16-18 m. oct. a. 1975), auditis et cooperantibus Conferentiis nationalibus Episcoporum, ConMutuae relationes 32 - A. A. S. 474 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale siliis Religiosorum simul et Unionibus internationalibus Superiorum Praepositarumque Generalium. Hic vero Plenarius Conventus has praecipuas quaestiones aggressus est : a) quid Episcopi ex Religiosis exspectent; d) quid Religiosi ex Episcopis; c) quaenam concreta media requirantur ad ordinatam ac fecundior em operam inter Episcopos et Religiosos obtinendam sive in ambitu ipsius Dioeceseos sive in ambitu nationali et internationali. Postea, criteriis generalibus statutis atque variis peractis additamentis ipsi rerum propositarum textui iam Patribus subiecto, Plenarius Conventus quemdam elaborandum textum decrevit, qui pastorales orientationes exhiberet. Nunc exspectatum documentum in lucem edimus, quod redactum quoque est ex opera Sacrarum Congregationum pro Ecclesiis Orientalibus et pro Gentium Evangelizatione. Argumentum actum definitos limites aperte habet : sermo enim fit in ipso de relationibus inter Episcopos et Religiosos cuiusvis ritus et cuiusvis territorii eo praesertim consilio, quo aptior fiat easdem exercendi modus. Illae directe respiciuntur relationes, quas inter locorum Ordinarios et Religiosorum Instituta necnon Societates vitae communis vigere oporteat; de Institutis Saecularibus, proinde, nihil directe dicitur, nisi quod ad generalia tantum principia spectat circa vitam consecratam (cfr. PC, 11) eorumque insertiones in Ecclesias particulares (cfr. CD, 33). Textus duas complectitur partes, quarum una doctrinalis est, altera normativa; eiusque autem propositum illud est, ut linea quaedam directiva producatur, quae magis meliusque in dies efficaciam habeat applicandi renovantia principia Concilii Oecumenici Vaticani II. Pars I: Quaedam doctrinae elementa Priusquam definiantur aliquae pastorales ordinationes circa nonnullas exortas quaestiones in relationibus habendis inter Episcopos et Religiosos, brevis quaedam doctrinae synthesis ostendenda esse videtur, quae principia easdem relationes regentia determinare valeat. Horum autem principiorum compendiosa expositio amplam doctrinalem documentorum Concilii tractationem praesumit. 1. Concilium in lucem protulit singularem Ecclesiae constitutionis naturam, eam ostendens tamquam Mysterium (cfr. LG, 1). Inde enim Boera Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 475 a Pentecostes die (cfr. LG, 4) in mundo exstat Populus novus, qui, a Spiritu Sancto vivificatus, adunatur in Christo in accessum ad Patrem (cfr. Eph. 2, 18). Huius autem Populi membra ex omnibus gentibus convocata sunt atque tam penitus ad unitatem coalescunt (cfr. LG, 9), ut haec quibuslibet sociologicis formulis simpliciter explicari nequeat : in ipsa quidem vera novitas inest, quae humanum ordinem transcendit. Itaque in hoc uno transcendentiae prospectu mutuas relationes inter varia Ecclesiae membra recte interpretari possumus. Elementum igitur, in quo haec originalis natura fundatur, est ipsius Spiritus Sancti praesentia : Ipse enim est vita et robur Populi Dei atque eius Communionis cohaesio, eius missionis vigor, eius variorum donorum fons, eius mirabilis unitatis vinculum, eius potentiae creativae lux et pulchritudo, eius amoris flamma (cfr. LG, 4 ; 7 ; 8 ; 9 ; 12 ; 18; 21). Spiritualis enim et pastoralis redanimatio hisce recentioribus annis ex Spiritus Sancti praesentia — quam nonnulli quidem inquietantes abusus qui irrepserunt minime obscurare videntur — peculiare tempus privilegii manifeste exprimit (cfr. Evangelii nuntiandi, 75) propter renovandam nuptialem iuventutem Ecclesiae ad eius Domini diem versus prodeuntis (cfr. Ap. 22, 17). 2. In Ecclesiae mysterio unitas in Christo mutuam vitae communionem inter membra requirit. Nam placuit Deo homines non singulatim, quasi mutua conexione seclusa, sanctificare et salvare, sed eos in populum constituere {LG, 9). Ipsa vivificans Spiritus Sancti praesentia (cfr. LG, 7) organicam in Christo cohaesionem instruit : Ipse Ecclesiam in communione et ministratione unificat, diversis donis hierarchicis et charismaticis instruit ac dirigit et fructibus suis adornat (LG, 4 ; cfr. Eph. 4, 11-12; 1 Cor. 12, 4; Gal. 5, 22). Quod inter varia membra diversitatem affert — dona scilicet, officia, munera — velut reciprocum complementum est et reapse ordinatum ad unam communionem et missionem eiusdem Corporis (cfr. LG, 7 ; AA, 3). Sit igitur quis in Ecclesia Pastor, Laicus aut Religiosus, hoc secum non fert communis dignitatis membrorum differentiam (cfr. LG, 32), sed potius exprimit quasi quamdam commissuram nexuum ac functionum alicuius vivae compaginis. 3. Novitas Populi Dei, sub duplici eius aspectu, visibilis scilicet compaginis socialis et invisibilis praesentiae divinae in mutua utriusque intima conexione, ipso Christi mysterio comparanda esse videtur ; quare sicut natura assumpta Verbo Divino ut vivum organum salutis^ Ei in- 476 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dissolubiliter unitum, inservit, non dissimili modo socialis compago Ecclesiae Spiritui Christi, eam vivificanti, ad augmentum corporis inservit (LC, 8; cfr. Eph. 4, 16). Mutua igitur duorum elementorum intima conexio illam confert Ecclesiae sacramentalem naturam, qua quemlibet prospectum simpliciter sociologicum ipsa prorsus excedit. Etenim Concilium affirmare potuit Populum Dei in mundo esse ut sacramentum visibile salutiferae unitatis (LG, 9 ; cfr. LG, 1 ; 8 ; 48 ; 67$, 42 ; AG, 1; 5) pro omnibus populis et omnibus hominibus. Praesentes autem sociales evolutiones culturaeque mutationes, quas nosmetipsi spectamus, etsi in Ecclesia exigunt, ut non pauci fortasse humani eius aspectus aptius renoventur, tamen ne minimum quidem detrimentum inferre valent huic ipsius peculiari structurae universalis Sacramenti salutis; immo illae quae ex mutationibus sunt promovendae simul efficient, ut clarius haec natura manifestetur. 4. Omnia membra, Pastores, Laici et Eeligiosi, participant, singula pro suo cuiusque modo, sacramentalem Ecclesiae naturam; itemque singula, iuxta munus ipsorum proprium, signum debent esse ac instrumentum sive unionis cum Deo sive salutis mundi. Omnes enim simul duplicem habent vocationis aspectum : a) ad sanctitatem : in Ecclesia omnes, sive ad Hierarchiam pertinent sive ab ea pascuntur, ad sanctitatem vocantur (LG, 39) ; b) ad apostolatum : Ecclesia tota a Spiritu Sancto ad cooperandum compellitur j ut propositum Dei effectu compleatur (LG, 17 ; cfr. AA, 2; AG, 1; 2 ; 3; 4; 5). Propterea, antequam donorum et officiorum et munerum diversitas consideretur, ut fundamentum affirmanda est communis vocatio ad unionem cum Deo propter mundi salutem; quae quidem vocatio expostulat in omnibus, quasi signum participationis in ecclesiali communione, primatum vitae in Spiritu, quo haec in privilegio habentur : auditio Verbi, interior animi oratio, conscientia se pro membro totius Corporis gerendi ac unitatis sollicitudo, fidelis adimpletio propriae missionis, sui ipsius donum in servitio atque humilitas paenitentiae. Ex ipsa igitur communi baptismali vocatione ad vitam in Spiritu exigentiae clarificantes atque efficaciores influxus exoriuntur quoad relationes inter Episcopos et Religiosos habendas. 5. Organica inter varia Ecclesiae membra communio ita est ipsius Spiritus Sancti fructus, ut absolute praesumat historicum Iesu Christi inceptum eiusque paschalem exodum. Etenim Spiritus Sanctus est Spi- Sacra Congr. pro Religiosis - Saera Congr. pro Episcopis 477 ritus Domini: Iesus Christus, dextera Dei exaltatus (Act. 2, 33), Spiritum a Patre promissum in discipulos suos effudit (LG, 5). Si Spiritus est veluti anima Corporis (cfr. LG, 7), Christus est revera Caput (cfr. LG, 7) ; ex utroque igitur procedit organica membrorum cohaesio (cfr. 1 Cor. 12-13; Col. 2, 19). Ideo in his nequit esse vera erga Spiritum docilitas absque erga Dominum fidelitate, qui Illum mittit; a Christo enim totum corpus, per nexus et coniunctiones subministratum et constructum, crescit in augmentum Dei (Col. 2, 19). Propterea organica Ecclesiae communio non est tantummodo spiritualis, id est quoquo modo enata a Spiritu Sancto atque suapte natura ecclesialibus quibuscumque muneribus prior eorumque parens, sed est simul hierarchica, quatenus vitali motu a Christo-Capite derivata. Dona ipsa a Spiritu illata utique sunt ex Christi voluntate et naturaliter ad compaginem Corporis directa, cuius functiones et actiones vivificentur. Christus Corporis Caput est, principium, primogenitum ex mortuis, ut sit in omnibus primatum tenens (cfr. LG, 7; Col. 1, 15-18). Itaque organica Ecclesiae communio, sive in suo aspectu spirituali sive in hierarchica natura, a Christo Eiusque Spiritu simul originem vinique ducit. Recte igitur et iure Paulus Apostolus voces in Christo et in Spiritu intime ac vitaliter convergentes saepius enuntiavit (cfr. Eph. 2, 21-22; et passim in Epistolis). 6. Dominus ipse in Ecclesia sua varia ministeria instituit, quae ad bonum totius Corporis tendunt (LG, 18) ; ex quibus episcopale ministerium est ceterorum omnium fundamentum. Episcopi autem, in communione hierarchica cum Romano Pontifice, Collegium Episcopale constituunt, ita ut in solidum manifestent et ad effectum perducant ChristiCapitis munus in Ecclesia-Sacramento ; nam in Episcopis, quibus presbyteri assistunt, adest in medio credentium Dominus Iesus Christus, Pontifex Summus ... (Episcopi) ipsius Christi Magistri, Pastoris, et Pontificis partes sustinent et in eius persona agunt (LG, 21 ; cfr. 27 ; 28 ; PO, 1; CD, 2; PO, 2). Nemo alius nisi Episcopus in Ecclesia organicam fecunditatis (cfr. LG, 18; 19), unitatis (cfr. LG, 23) et spiritualis potestatis (cfr. LG, 22) functionem adeo fundamentalem explicat, ut in omnem ecclesialem activitatem influat. Quamvis enim in Populo Dei plurima alia munera ac incepta tribuantur explenda, tamen Romano Pontifici et Episcopis, sicut Capiti in Corpore, ministerium competit discriminandi vel componendi (cfr. LG, 21), quod secum fert specialium Spiritus donorum abundantiam ac peculiare charisma ordinandi diversa 478 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale munera in intima animi docilítate erga unicum vivificantem Spiritum (cfr. LG, 12; 24; etc.). 7. Episcopus, cooperantibus presbyteris, fidelium communitati tripliciter inservit: docendo, sanctificando, gubernando (cfr. LG, 25-27; CD, 12-20; PO, 4-6). Non autem de tribus ministeriis agitur; sed, cum Christus in Nova Lege tria munera, et Magistri et Litaniis et Pastoris, inter se radicitus confuderit, de ingenito uno et unico ministerio agitur. Itaque ministerium episcopale indivisa ratione in variis suis functionibus exerceri debet. Sin autem res ipsae interdum postulaverint, ut unus ex tribus his aspectibus in evidentiore luce ponatur, numquam tamen reliqui duo separandi vel neglegendi erunt, ne intima totius ministerii ullo modo infirmetur integritas. Episcopus igitur non solum gubernat nec tantum sanctificat nec tantum docet, sed, presbyteris adiuvantibus, una atque indivisa ratione et docendi et sanctificandi et gubernandi gregem pascit. Proinde Episcopo, vi ipsius ministerii, specialiter respondendum est de omnium suorum fidelium in sanctitate incremento, prout ipse praecipuus est dispensator mysteriorum Dei suique gregis perfector secundum propriam uniuscuiusque vocationem (cfr. CD, 15); ergo etiam, et praesertim, secundum vocationem religiosam. 8. Spectatis Romani Pontificis et Episcoporum functionibus ac muneribus circa religiosorum praxim, concrete et clarius patefit ecclesialis eius dimensio, indubia scilicet vitae religiosae coniunctio cum Ecclesiae vita et sanctitate (cfr. LG, 44). Etenim Deus, sacra operante Hierarchia, Religiosos consecrat suo Ipsius altiori servitio in Populo Dei (cfr. LG, 44) ; itemque Ecclesia, per ministerium suorum Pastorum, professionem religiosam non tantum sua sanctione ad status canonici dignitatem erigit, sed eam ut statum Deo consecratum etiam actione sua liturgica exhibet (LG, 45; cfr. SC, 80; 2). Praeterea Episcopi, ut membra Collegii Episcopalis, cum Summi Pontificis voluntate in his consentiunt : nempe in evangelicorum consiliorum praxi legibus sapienter moderanda (cfr. LG, 45) ; in regulis propositis authentice approbandis (cfr. LG 45), ita ut et agnoscatur et conferatur Institutis propria singulorum missio eorumque promoveatur sollicitudo in novis fundandis ecclesiis (cfr. AG, 18 ; 27) ac ipsis committantur, prout res postulaverit, peculiaria mandata et munera; in opera praestanda, ut Instituta secundum spiritum Fundatorum crescant atque floreant, auctoritate sua invigilante et protegente (LG, 45) ; in praefinienda nonnullorum Insti- Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 479 tutorum exemptione ab Ordinariorum loci iurisdictione, intuitu utilitatis communis (LG-, 45) Ecclesiae universalis et quo melius incremento et perfectioni religiosae conversationis consulatur (OD, 35, 3). 9. Breves hucusque peractae considerationes super communione hierarchica in Ecclesia haud parum lucis afferunt ad relationes inter Episcopos et Religiosos excolendas : a) Caput Corporis ecclesialis est Christus, Pastor aeternus, qui Petrum et Apostolos eorumque successores, videlicet Romanum Pontificem et Episcopos, praeposuit, eos sacramentaliter constituens ut sui ipsius Vicarios (cfr. LC, 18 ; 22 ; 27) atque congruis charismatibus replens ; nec quisquam alius potestatem habet exercendi in Populum Dei ullum sive magisterii sive sanctificationis sive gubernationis munus, nisi cum illis participando et communicando. b) Anima Corporis ecclesialis Spiritus Sanctus dicitur ; nullum Populi Dei membrum, cuilibet explendo ministerio operam suam impendat, universa habet ipsum dona, officia, munera, sed cum ceteris convenire debet. Diversitates in Populo Dei sive donorum sive functionum simul conspirant seseque invicem complent in unam communionem ac missionem. c) Episcopi, in communione cum Romano Pontifice, a Christo-Capite munus (LC, 21) accipiunt discernendi dona et competentias, multiplices vires simul ordinandi, Populum totum dirigendi, ut in mundo tamquam signum ac salutis instrumentum vivat. Ipsis igitur concreditum quoque est munus curandi religiosa charismata; eo magis quod indivisum ipsum pastorale ministerium perfectores totius .gregis eos efficit. Itaque, vitam religiosam provehendo eamque iuxta proprias definitas notas protegendo, Episcopi genuinum implent munus pastorale. d) Pastores omnes, haud immemores Apostoli exhortantis, ne sint ut dominantes in cleris, sed forma facti gregis ex animo (1 Pt. 5, 3), recte conscii erunt de primatu vitae in Spiritu, quae postulat, ut simul sint rectores et membra, partes quidem, sed et fratres, fidei magistri, at praecipue condiscipuli coram Christo, perfectores utique fidelium, sed et veri testes suae ipsorum sanctificationis. 10. Status religiosus non est intermedius inter clericalem et laicalem condicionem; sed ex utraque parte exoritur quasi pro tota Ecclesia peculiare donum (cfr. LG, 43). Ipse consistit in sequela Christi mediante publica evangelicorum consiliorum in vita communi professione, castitatis scilicet et paupertatis et 480 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale oboedientiae, et suscepta voluntate omnia reiciendi impedimenta, quae a caritatis fervore et divini cultus perfectione retrahere valeant (cfr. LG, 44). Religiosus enim-Deo summe dilecto totaliter mancipatur, ita ut ipse ad Dei servitium Eiusque honorem novo et peculiari titulo referatur; quod eum Ecclesiae eiusque mysterio speciali modo coniungit ac impellit, ut indivisa deditione ad totius Corporis bonum operetur (cfr. LG, 44). Exinde manifeste apparet vitam religiosam modum quemdam esse peculiarem participandi sacramentalem Populi Dei naturam. Consecratio enim eorum, qui religiosa vota profitentur, ad illud praesertim contendit, ut ipsi mundo praebeant visibile testimonium de inscrutabili mysterio Christi, quem in semetipsis revera exhibeant vel in monte contemplantem, vel turbis Regnum Dei annuntiantem, vel aegrotos et saucios sanantem ac peccatores ad bonam frugem convertentem, vel pueris benedicentem et omnibus benefacientem, semper autem voluntati Patris qui eum misit oboedientem {LG, 46). 11. Multa sunt ac diversa, secundum propriam cuiusque indolem, Religiosa Instituta in Ecclesia (cfr. PC, 7 ; 8 ; 9 ; 10) ; unumquodque autem suam propriam vocationem affert ut donum a Spiritu suscitatum, operam praestantibus praeclaris viris ac mulieribus (cfr. LG, 45 ; PC, 1 ; 2), et a Sacra Hierarchia authentice approbatum. Ipsum Fundatorum charisma {Evang. test. 11) videtur esse quaedam Spiritus experientia, propriis discipulis tradita, qui secundum eam viverent, eam custodirent altioremque redderent et constanter augerent simul cum Christi Corpore iugiter crescente. Propterea Ecclesia propriam indolem variorum Institutorum religiosorum tuetur et fovet {LG, 44 ; cfr. CD, 33; 35,1; 35,2; etc.). Haec autem propria indoles illum secum fert peculiarem quoque stilum sanctificationis et apostolatus, qui suam definitam traditionem ita constituit, ut eius obiectiva elementa convenienter deprehendi possint. Necesse ergo est hoc tempore evolutionis culturalis et renovationis ecclesialis identitatem cuiusque Instituti adeo in tuto servari, ut vitari periculum possit non satis definitae cuiusdam condicionis, qua Religiosi in vitam Ecclesiae modo vago et ambiguo inserantur, cum in debita consideratione non habeantur definiti operandi modi eorum indolis proprii. 12. Quodvis authenticum charisma secum fert vim quamdam germanae novitatis in Ecclesiae vita spirituali atque peculiaris operositatis, Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 481 quae eircumcirea incommoda fortasse videtur et difficultates quoque suscitare potest, cum non semper ac statim facile sit dignoscere eius ortum a Spiritu. Charismatica nota cuiusvis Instituti propria exigit, sive in Fundatore sive in ipsius discipulis, continuam recognitionem fidelitatis erga Dominum, docilitatis erga Spiritum Eius, animi ad rerum adiuncta prudenter intenti atque in signa temporum provide intuentis, voluntatis sese Ecclesiae inserendi, conscientiae oboediendi sacrae Hierarchiae, audaciae in rebus inceptis, constantiae sese donandi, humilitatis in rebus adversis perferendis : congrua vero genuini charismatis collatio cum novis rerum aspectibus et cum animi laboribus secum fert quemdam constantem historicum nexum inter ipsum charisma et crucem, quae, absque ulla repulsarum excusatione, perutilis est ad vocationis sinceritatem discernendam. Singulis quoque Religiosis dona propria certe non desunt, quae quidem a Spiritu provenire solent eo consilio, ut ditetur, evolvatur et florescat Instituti vita in communitatis cohaesione et in testimonio renovationis exhibendo. Huiusmodi autem donorum agnitio eorumque rectus usus perpendentur ex ipsa eorum ostendenda congruentia sive cum Instituti communitaria conformatione sive cum Ecclesiae necessitatibus iuxta legitimae auctoritatis sententiam. 13. Superiores munus suum serviendi et dirigendi explent intra religiosum Institutum secundum propriam ipsius indolem. Eorum autem auctoritas a Spiritu Domini procedit in conexione cum sacra Hierarchia, quae canonice Institutum erexit eiusque specialem missionem authentice approbavit. Nunc autem, spectata condicione communi cuncto Populo Dei, prophetica scilicet, sacerdotali et regali (cfr. LG, 9; 10; 34; 35; 36), utile videtur esse competentiam auctoritatis religiosae adumbrare, eam per analogiam comparando cum triplici pastoralis ministerii perfunctione, scilicet docendi, sanctificandi et regendi, quin utraque auctoritas confundatur aut aequiparetur : a) quoad munus docendi: Superiores Religiosi competentiam habent et auctoritatem magistri spiritus secundum evangelicam proprii Instituti conformationem ; quare in eius ambitu veram explere debent spiritualem directionem totius Congregationis et singularum ipsius Communitatum ; quam quidem ipsi perficient in sincera concordia cum authentico Hierarchiae magisterio, scientes sibi grave mandatum exsequendum esse in ambitu evangelicae formae a Fundatore statutae. 482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale b) Quoad munus sanctificandi: Superiores peculiarem competentiam atque mandatum habent perficiendi, distinctis tamen muneribus, in iis quae ad incrementum vitae caritatis secundum Instituti propositum spectant, sive circa sodalium formationem, et initialem et continuam, sive circa communitatis et singulorum fidelitatem erga evangelica consilia iuxta Regulam exsequendam. Hoc vero munus, si recte expletum erit, putabitur a Romano Pontifice et ab Episcopis tamquam pretiosum auxilium in praecipuo eorum sanctificationis ministerio. c) Quoad munus regendi : Superiores servitium explere debent propriam Communitatis vitam ordinandi, Instituti membra disponendi eiusque peculiarem missionem curandi et augendi atque providendi, ut idem actuose inseratur ecclesiali actioni sub Episcoporum ductu. Exstat igitur ordo Institutorum internus (cfr. CD, 35, 3), qui proprium competentiae campum habet, ad quem genuina quaedam autonomia spectat, quae tamen in Ecclesia numquam ad independentiam redigi potest (cfr. CD, 35, 3 et 4). Congruus vero autonomiae gradus eiusque definita competentiae d e s c r i p t i o n e m iure communi atque in Regulis, seu Constitutionibus, uniuscuiusque Instituti continentur. 14. Ex his considerationibus circa religiosam vitam actis aliquas adnotationes explicativas desumere possumus : a) Religiosi eorumque Communitates vocantur, ut in Ecclesia manifestum testimonium praebeant plenae deditionis Deo, utpote quae sit fundamentalis optio christianae eorum exsistentiae atque primarius labor impendendus in propria eorum vivendi forma. Ipsi vero, quaecumque est propria sui Instituti indoles, consecrantur, ut palam profiteantur in Ecclesia-Sacramento mundum transfiguran Deoque offerri non posse sine spiritu beatitudinum (LC, 31). b) Unumquodque Institutum propter Ecclesiam exortum est eamque suis propriis notis locupletare tenetur secundum peculiarem quemdam spiritum specialemque missionem. Exinde Religiosi renovatam ecclesialem conscientiam excolent, operam praestando ad aedificationem Corporis Christi, perseverantes in fide erga Regulam suisque Superioribus obtemperantes (cfr. PC, 14; CD, 35, 2). c) Religiosorum Superiores grave habent officium, tamquam primarium susceptum, omni studio curandi sodalium fidelitatem erga Fundatoris charisma, illam promoventes renovationem, quam Concilium praecepit ac tempora ipsa expostulant. Sedulo ergo operam dabunt, ut sodales aptius dirigantur ac instantius excitentur ad hunc finem obti- Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 483 nendum. Propterea officium in privilegio habebunt convenientem et temporibus aptam formationem perficiendi (cfr. PC, 2 d; 14; 18). Pro certo denique habentes vitam religiosam suapte natura secum ferre peculiarem sodalium participationem, Superiores eam animandam curabunt, cum efficax renovatio et recta accommodatio obtineri nequeant, nisi cooperantibus omnibus Instituti sodalibus {PG, 4). 15. Una est Populi Dei missio, quae quasi cor totius ecclesialis mysterii constituit. Pater enim sanctificavit Filium et misit in mundum (Io. 10, 36) mediatorem Dei et hominum (cfr. A G, 3) ; ac die Pentecostes misit Christus Spiritum Sanctum a Patre, qui salutiferum opus suum intus operaretur Ecclesiamque ad propriam dilatationem moveret (AG, 4). Sic Ecclesia, per totum suae historiae decursum, in Christo et per Spiritum natura sua missionaria est (AG, 2 ; cfr. LG, 17). Omnes, et Pastores et Laici et Religiosi, pro sua cuiusque vocatione, ad apostolicum munus vocati sunt, quod a Patris caritate profluit ; Spiritus autem istud munus alit, ecclesiastica Instituta, quasi anima eorum, vivificando et eumdem missionis animum, quo ipse Christus actus fuerat, in cordibus fidelium instillando (AG, 4). Missio ergo Populi Dei numquam solum in exterioris vitae actione consistere potest, quoniam apostolicus labor redigi prorsus nequit ad solam, etsi validam, humanam provectionem, cum pastoralia quaeque et missionaria incepta radicitus insidant in mysterii Ecclesiae participatione. Missio enim Ecclesiae ex natura sua non est nisi missio ipsius Christi in historia mundi continuata ; proinde imprimis consistit in comparticipatione oboedientiae Illius (cfr. Hebr. 5, 8), qui Patri pro mundi vita Seipsum obtulit. 16. Missio, quae a Patre originem ducit, ab illis, quicumque missi sunt, exigit ut caritatis conscientiam exerceant in orationis dialogo. Propterea, hisce apostolicae renovationis temporibus, sicut semper in quovis missionali munere, princeps locus tribuendus est contemplationi Dei, meditationi Eius consilii salutis atque considerationi signorum temporum in Evangelii luce, ut et qualitas et abundantia orationis ali et augeri possint. Omnes profecto necessitas urget orationem aestimandi et ad eam recurrendi. Episcopi eorumque cooperatores Presbyteri (cfr. LG, 25; 27; 28; 41), orationi et ministerio verbi instantes (Act. 6, 4), dispensatores mysteriorum Dei (1 Cor. 4, 1), laborem impendant, ut omnes quorum cura sibi est commissa unanimi sint in oratione utque Sacramentorum receptione in gratia crescant ac fideles Domino sint testes (CD, 15). 484 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Religiosi autem, prout vocati ut sint quasi peritissimi quique orationis (Paulus V I , 28.X.1966), Deum ... ante omnia quaerant ac diligant et in omnibus rerum adiunctis fovere studeant vitam absconditam cum Christo in Deo (Col. 3, 3), unde profluit et urgetur proximi dilectio (PC, 6). Divina Providentia disponente, non pauci ex christifidelibus hodie intime urgentur, ut in unum se colligant, Evangelium audiant, profunde meditentur altiusque contemplentur. Quapropter, pro missionis efiicacitate, omnino curandum est, ut omnes, praesertim Pastores, ad orationem attendant, itemque Religiosa Instituta integram servent suae ad Deum deditionis formam, sive provehendo praeclaram partem, quam in hoc campo retinent Communitates vitae contemplativae (cfr. PC, 7 et AG, 18), sive efficiendo, ut Religiosi actioni apostolicae dediti suam intimam cum Christo unionem alant eiusque aperte testimonium praebeant (cfr. PC, 8). 17. Apostolicus labor in diversis culturae condicionibus exprimi debet. Quare in ipsa missionis unitate animadvertuntur differentiae, quae... non sumuntur ex intima natura ipsius missionis, sed ex condicionibus in quibus missio haec exercetur. Dependent vero hae condiciones sive ab Ecclesia, sive etiam a populis, a coetibus vel ab hominibus ad quos missio dirigitur (AG, 6). Quae differentiae, concretae quidem, etsi contingentes, valde afficiunt non modo exercitium pastoralis ministerii sive Episcoporum sive Presbyterorum, verum etiam peculiarem vitae formam ac munera Religiosorum, exigendo non faciles accommodationes praesertim ab illis Institutis vitae activae, quae in ambitu internationali operantur. Quoad igitur relationes inter Episcopos et Religiosos, praeter functionum (cfr. AA, 2) et charismatum (cfr. LG, 2) diversitates, etiam concretae differentiae in nationum ambitu exstantes accurate perpendendae sunt. 18. Ex exigentia inserendi mysterium Ecclesiae in singulos regionum ambitus necessario exoritur problema de mutuo influxu inter universalitatis et singularitatis valores in Populo Dei. Concilium Vaticanum II non solum de universali Ecclesia locutum est, sed etiam de Ecclesiis particularibus et localibus, quas exhibuit tamquam unum ex aspectibus renovantibus ecclesialem vitam (cfr. LG, 13; 23; 26; CD, 3; 11; 15; AG, 22; PC, 20). Itaque suam positivam significationem habere potest quidam decentrationis processus, qui certos Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 485 influxus secum fert etiam in mutuas relationes inter Episcopos et Religiosos (cfr. Evangelii nuntiandi, 61-64). Particularis quaeque Ecclesia elementis humanis validis ditatur, quae propria sunt ingenii ac naturae uniuscuiusque nationis. Huiusmodi tamen elementa non sunt consideranda tamquam indicia divisionis vel particularismi vel nationalismi, sed tamquam expressiones varietatis in eadem unitate ac plenitudinis illius incarnationis, qua integrum Christi Corpus ditatur (cfr. U R, 14-17). Universalis enim Ecclesia non est quaedam particularium Ecclesiarum summa vel foederatio (cfr. Evang. nunt. 62), sed praesentia tota et aucta universalis unius Sacramenti salutis (cfr. Evang. nunt., 54). Haec autem multiformis unitas valde concretas exigentias secum fert in muneribus Episcoporum et Religiosorum adimplendis : a) Episcopi eorumque cooperatores Presbyteri ante omnes respondere debent sive de culturalibus loci valoribus recte discernendis in suae Ecclesiae vita sive de claro universali prospectu ipsis derivante ex missionali munere Successorum Apostolorum, qui ad universum mundum missi sunt (cfr. CD, 6; LG, 20; 23; 24; AG, 5; 38). d) Dein Religiosi, etiamsi ad Institutum iuris pontifìcii pertineant, se sentire debent reapse participes dioecesanae familiae (cfr. CD, 34) et necessariae adaptationis onera suscipere ; opportune etiam faveant localibus vocationibus sive pro clero dioecesano sive pro vita consecrata ; insuper vero, suarum Congregationum candidatos ita instituant, ut ab his ea revera degatur vita, quae sit secundum genuinam ipsius loci culturam, simulque tamen attente vigilent, ne quis umquam aberret et ab impulsu missionali ipsi religiosae vocationi inhaerente et ab unitate et indole uniuscuiusque Instituti propria. 19. Eminet igitur, praesertim pro Episcopis et Religiosis, missionale evidens munus in ipso eorum ministerio atque charismate ingenitum. Hoc autem munus onerosius fit in dies, dum hodiernae culturae condiciones evolvuntur, duobus praecipuis inditis notis, materialismi scilicet, qui populares coetus invadit etiam in regionibus ex traditione christianis, et incrementi communicationum inter nationes, quibus cuncti populi, etiam non christiani, alii cum aliis facillime coniunguntur. Praeterea profundae rerum mutationes, humanorum valorum augmentum et multiplices nostrorum temporum necessitates (cfr. GS, 43-44) urgentius postulant, ut ex una parte plurimae pastorales traditionis activitates renoventur, ex altera etiam novi praesentiae apostolicae moduli excogitentur. 486 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale In his rerum adiunctis necessitas urget cuiusdam apostolicae sollertiae in novis ecclesialibus experimentis ingeniose et audenter inveniendis sub impulsu Spiritus Sancti, qui suapte natura creator est. Atque speciali ratione fecunditas alacriter inveniendi et excogitandi cum natura charismatica vitae religiosae praeclare consentit (cfr. Pars I, n. 12). Etenim ipse Summus Pontifex Paulus VI iure haec affirmavit : ob ipsam suam consecrationem religiosam, illi [Religiosi] potissimum liberi sunt sponteque valent omnia deserere et abire usque ad terminos orbis, ut Evangelium praedicent. Illi sunt in opere alacres, atque eorum apostolatus saepe excellit propriis sui ingenii consiliis et inceptis, quae admirationem inspicientibus movent (Evang. nunt., 69). 20. Ecclesia non ad hoc instituta est, ut sit activitatum organizatio, sed potius ut vivum Christi Corpus ad testimonium perhibendum. Ipsa tamen concretum opus necessarie conficit praefiniendi et coordinandi multiplicia munera atque servitia, quae simul in unam pastoralem actionem convergant, in qua statuuntur quaenam sint optiones sequendae et quinam labores apostolici sint ceteris anteponendi (cfr. CD, 11; 30, 1; 35, 5; AC, 22; 29). Hodie enim instanter quaerendum est, secundum varios aspectus ecclesialis vitae, ut congrua et inveniendi et exsequendi ratio inchoetur, quo aptius pro diversis rerum adiunctis evangelica missio expleri possit. Huiusmodi vero auspicabilis coordinationis praecipua Centra exstant : Sancta Sedes, Dioecesis (cfr. CD, 11) et in ordine suo Conferentia Episcoporum (cfr. CD, 38). Apud autem haec Centra aliae quoque compages cooperationis constituuntur iuxta ecclesiales et regionales exigentias. 21. In vitae religiosae ambitu eriguntur a Sancta Sede, sive intra locorum fines sive inter universas nationes, Consilia Superiorum Maiorum et Generalium (cfr. PC, 23 ; REU, 73, 5) ; quae quidem suapte natura et auctoritate differunt a Conferentiis Episcoporum. Primarius enim eorum finis est vitae religiosae provectio in compagem missionis ecclesialis insertae; atque eorum actio in eo est, ut offerantur servitia communia, fraternitatis incepta, cooperationis consilia, servata utique propria uniuscuiusque Instituti indole. Hoc plane efficiet, ut etiam valida auxilia offerantur pastorali coordinationi, praesertim si statis temporibus congrua quoque recognitio fiat totius operandi rationis atque in primis mutuae curentur relationes inter Episcoporum Conferentias et Superiorum Maiorum Consilia iuxta ea quae a Sancta Sede praescribuntur. Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 487 22. Summus Pontifex, spectata ipsius Ecclesiae utilitate (cfr. LG> 45; CD, 35, 3), non paucis Religiosorum Familiis exemptionem concedit, quo aptius Instituta suam identitatem exprimere valeant necnon generosius et latius communi bono inservire possint (cfr. Pars I, n. 8). Exemptio vero nullum impedimentum per se infert sive pastorali coordinationi sive mutuis bonisque relationibus inter Populi Dei membra. Ipsa enim ordinem Institutorum internum potissimum respicit, quo melius in iisdem omnia sint inter se apta et conexa atque incremento et perfectioni religiosae conversationis consulatur; necnon ut de illis disponere possit Summus Pontifex in donum Ecclesiae universae, alia vero competens Auctoritas in bonum Ecclesiarum propriae iurisdictionis [CD, 35, 3; cfr. CD, 35, 4; Eccl. Sanctae, I, 25-40; Evang. nunt., 69). Religiosa igitur Instituta exempta, ñdelia erga peculiarem suam indolem ac munus (PC, 2, b), ante omnia excolere debent specialem adhaesionem Romano Pontifici et Episcopis, revera suam libertatem et alacritatem apostolicam libenti animo praestando secundum religiosam oboedientiam; itemque plena conscientia et studio laborem impendent, ut in familia dioecesana specificum quoque testimonium ac genuinam missionem sui Instituti effingere atque exprimere valeant; semper denique apostolicam illam sagacitatem et sedulitatem instimulabunt, quae propriae sunt eorum consecrationis. Profecto Episcopi agnoscent et magni aestimabunt quantopere Ecclesias particulares specifice adiuverint ii Religiosi, in quorum exemptione quodam modo inveniunt signum etiam illius pastoralis sollicitudinis, quae stricte coniungit eos cum Romano Pontifice propter universalem in cunctos populos sollertem curam (cfr. Pars I, n. 8). Haec exemptionis renovata conscientia, si revera cum variis pastoralis muneris collaboratoribus concorditer communicatur, non parum conferre poterit ad incrementum sive apostolicae alacritatis sive missionalis zeli in omni Ecclesia particulari obtinendum. 23. Quae superius circa ecclesialem missionem considerata sunt has congruas directivas notas suggerunt : a) in primis ipsa natura apostolicae actionis exigit, ut Episcopi principem locum tribuant mentis recogitationi et orationis vitae (cfr. LC, 26 ; 27 ; 41) ; deinde expostulat, ut Religiosi, secundum indolem propriam, penitus renoventur et orationi assidue instent. b) Speciali cura promovenda sunt varia ad vitam contemplativam radicandam incepta (AC, 18), quia ipsa praeclaram retinet partem in 488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ecclesiae missione, quantumvis actuosi apostolatus urgeat necessitas (PC, 7). Omnium enim ad caritatis perfectionem vocatio (cfr. LC, 40) radicali modo collustratur, praesertim in hodierni materialismi ingravescente periculo, ab Institutis ad contemplationem integre ordinatis, in quibus apertius, uti S. Bernardus ait, causa diligendi Deum, Deus est; modus, sine modo diligere (De diligendo Deo, c. 1; PL, 182, n. 584). c) Actio Populi Dei in mundo est sua natura universalis et missionalis sive propter ipsam Ecclesiae indolem (cfr. LG, 17) sive propter mandatum Christi, qui Apostolatui contulit universalitatem nullis finibus circumscriptam (Evang. nunt., 49). Opus erit igitur, ut Episcopi et Superiores curent hanc dimensionem conscientiae apostolicae atque ad eam fovendam concreta incepta provehant. d) Ecclesia particularis illud spatium historicum constituit, in quo aliqua vocatio revera sese exprimit suumque apostolicum laborem efficit ; illic enim, intra fines determinatae culturae, Evangelium nuntiatur idemque recipitur (cfr. Evang. nunt., 19; 20; 29; 32; 35; 40; 62; 63). Propterea necesse est, ut in formatione perficienda prae oculis debite habeatur haec quoque magni momenti definita res in pastorali renovatione. e) Influxus reciprocus inter utrumque polum, inter scilicet vivam alicuius particularis culturae comparticipationem et universalitatis aspectum, fundamentum invenire debet in inconcussa aestimatione et in assidua custodia illorum unitatis valorum, quibus nullo prorsus modo renuntiandum est, sive de unitate agitur Catholicae Ecclesiae — pro omnibus fidelibus — sive de unitate uniuscuiusque Instituti Religiosi — pro eiusdem sodalibus —. Illa autem localis Communitas, quae ab ista unitate secesserit, in duo discrimina veniet : hinc discrimen cuiusdam arefacientis disgregationis ...; illinc autem discrimen, ne suam libertatem amittat, cum separata a capite ... sola obnoxia est multimodis illorum viribus, qui eam in servitutem redigere et quaestui habere conentur (Evang. nunt., 64). /) Hisce nostris praesertim temporibus exigitur in Religiosis eadem illa charismatica genuinitas, vivax et ad excogitandum ingeniosa, quae potissimum in Fundatoribus excellit, quo melius ac sedulo ipsi apostolicum Ecclesiae laborem impendant in medio eorum, qui hominum pars maior revera sunt hodie et a Domino prae ceteris dilecti : parvuli et pauperes (cfr. Mt. 18, 1-6; Lc. 6, 20). Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 489 Pars II: Ordinationes et normae Recentium annorum experientia, principiis hucusque expositis perspectis, ad nonnullas ordinationes et normas redigendas induxit ad praxim praecipue spectantes. Exinde profecto efficietur, ut mutuae inter Episcopos et Religiosos relationes ulterius perfici possint pro ipsa Corporis Christi aedificatione. Varias autem directivas notas ostendemus tribus distinctis momentis sese invicem complentibus : a) secundum aspectum formationis; b) secundum aspectum operationis ; c) secundum aspectum coordinationis. Textus praesumit iuridicas praescriptiones iam constitutas easque interdum refert ; nihil ergo prorsus derogat ex superioribus Sanctae Sedis documentis de hac materia vigentibus. Romanus Pontifex et Episcopi supremum explent in Ecclesia officium Magistrorum authenticorum et Sanctificatorum totius gregis (cfr. Pars I, nn. 5-9). Sua vice, Superiores Religiosi specialem habent auctoritatem ad proprium Institutum moderandum et pergravi onerantur munere specifice sodales formandi (cfr. PC, 14; 18; et Pars I, nn. 10-14). Episcopi et Superiores igitur, utrique secundum proprium officium, sed inter se convenientes et concorditer adlaborantes, veram prioritatem muneribus formationis conferant. 24. Episcopi, in concordi quoque animo cum Superioribus Religiosis, promoveant, praesertim inter dioecesanos presbyteros, inter zelantes laicos et inter locorum Religiosos et Religiosas, vivam conscientiam et experientiam mysterii atque structurae Ecclesiae, vivificae inhabitationis Spiritus Sancti, communiter apparando vel speciales circulos vel spiritualitatis congressus. Atque assidue quoque instent, ut oratio, sive personalis sive publica, magis magisque aestimetur et augeatur, peculiaribus etiam inceptis diligenter paratis. 25. Communitates Religiosae, pro sua parte, praesertim contemplativae, servata videlicet in proprium ipsarum spiritum fidelitate (cfr. PC, 7 ; AC, 40), hominibus nostrorum temporum opportuna praestent auxilia ad orationem atque ad vitam spiritualem peragendam, ita ut ad instantem meditationis altior isque fidei necessitatem, pressius hodie perceptam, respondere valeant. Occasionem quoque et commoditatem iisdem offerant, ut suis ipsarum liturgicis actionibus convenienter adesse possint, servatis quidem clausurae et debitis exigentiis et statutis normis. 33 - A. A. S. 490 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 26. Superiores Religiosi omni studio curent, ut suos confratres et consorores fideliter perseverent in propria vocatione. Congruas quoque foveant accommodationes culturalibus, socialibus et oeconomicis condicionibus iuxta temporum exigentias, providentes tamen, ne ullo modo ad mores religiosae consecrationi contrarios deferantur. Culturales autem accommodationes et confratrum studia alicuius specializationis versentur in materiis proprie coniunctis cum specifica Instituti vocatione, eademque praefiniantur non quasi quaedam false intellectae sui ipsius expressiones, ita ut fines personales obtineantur, sed ut vere ad exigentias apostolicorum propositorum ipsius Religiosae Familiae respondere valeant in harmonia cum Ecclesiae necessitatibus. 27. Dum Religiosorum et Religiosarum continua formatio promovetur, insistendum est in renovando testimonio paupertatis et servitii erga indigentiores; atque prospiciendum quoque est, ut in renovata oboedientia et castitate Communitates clarum fiant signum amoris fraternitatis atque unitatis. In Institutis vitae activae, in quibus tamquam elementum essentiale vitae religiosae apostolatus exstat (cfr. PC, 8 ; AC, 25), in ipsa evolvenda formatione, sive initiali sive continua, idem apostolatus in congruam lucem proferatur. 28. Ad Episcopos spectat, utpote qui magistri authentici et perfectionis moderatores sint pro omnibus Dioeceseos membris (cfr. CD, 12 ; 15 ; 35, 2; LC, 25; 45), etiam fidelitatem erga religiosam vocationem in spiritu uniuscuiusque Instituti custodire. In quo pastorali munere exercendo Episcopi relationes cum Superioribus Religiosis, quibus omnes sodales in spiritu fidei sese subiciunt (cfr. PC, 14), promovendas curabunt in manifesta doctrinae et propositorum communione cum Summo Pontifice atque Sanctae Sedis Dicasteriis et cum ceteris Episcopis ac locorum Ordinariis. Episcopi, una cum proprio clero, firmi sint vitae consecratae assertores, Religiosarum Communitatum defensores, vocationum educatores, efficaces tutores cuiusvis peculiaris Religiosarum Familiarum naturae sive in campo spirituali sive in campo apostolico. 29. Episcopi et Superiores Religiosi, utrique secundum proprias singulorum competentias, cum zelo cognitionem promoveant doctrinae Concilii et pontificiorum documentorum de Episcopatu, de Vita religiosa et de Ecclesia particulari, necnon de reciprocis habendis relationibus. Propterea haec incepta auspicanda esse videntur : Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr, pro Episcopis 491 a) conventus Episcoporum et Superiorum Religiosorum, quo altius haec argumenta simul ab omnibus perspiciantur; b) speciales cursus ad novas aptioresque conformationes obtinendas pro dioecesanis presbyteris, pro religiosis et laicis apostolicis operibus deditis ; c) studia atque experimenta peculiariter apta ad formationem Religiosorum coadiutorum, quos vocant, et Religiosarum ; d) cura conficiendi idonea pastoralia documenta, in Dioecesi, in Regione vel Natione, quae ad fructuosam fidelium recogitationem haec argumenta praebeant. Haec autem renovationis institutio cavendum est ne paucis tantum circumscribatur; sed providendum, ut omnibus eam habendi facultas detur atque munus omnium sodalium commune fiat. Opportunum quoque videtur esse hoc plenius doctrinae studium sufficienter diffundere adhibendo publicas editiones, instrumenta communicationis socialis, conferentias, exhortationes, etc. 30. Praefiniatur iam inde a prioribus gradibus initialis formationis, sive ecclesiasticae sive religiosae, studium systematicum Mysterii Christi, naturae sacramentalis Ecclesiae, ministerii episcopalis et vitae religiosae in Ecclesia. Propterea : a) Religiosi et Religiosae iam inde a novitiatu formentur ad pleniorem conscientiam habendam atque sollicitudinem pro Ecclesia particulari, fidelitatem simul augendo erga propriam peculiarem vocationem ; b) Episcopi curent, ut dioecesanus clerus penitus intellegat hodiernas ad vitam religiosam pertinentes quaestiones et urgentem missionalem necessitatem, utque aliquot etiam parentur selecti presbyteri, qui operam suam praestare valeant ad spiritualem Religiosorum et Religiosarum adiuvandum profectum (cfr. OT, 10; AG, 39), quamvis hoc munus committere saepius conveniat religiosis presbyteris prudenter selectis (cfr. Pars II, n. 36). 31. Plenior sacerdotalis et religiosae vocationis maturitas pendet quoque, et quidem definitive, ex institutione doctrinali, quae frequenter vel in studiorum sedibus gradus universitarii traditur vel in scholis superioribus vel in peculiariter idoneis Institutis. Episcopi et Religiosorum Superiores in hoc partem habentes efficaciter cooperentur ad vitam harum studiorum sedium alendam atque congruam earum efficientiam sustinendam, praesertim cum ipsae uni vel compluribus Dioecesibus atque Congregationibus Religiosis inser- 492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale viant, eaedemque melius providere valeant sive magisterii praestantiae sive docentium praesentiae ceterorumque omnium, qui rite instructi exigentiis formationis respondere debeant, necnon officialibus ipsis atque subsidiis aptius adhibendis. In apparandis, reformandis et ad exsecutionem adducendis harum studiorum sedium Statutis clare definiantur iura et officia singulorum participantium, munera quae, vi ipsius ministerii, ad Episcopum vel ad Episcopos pertineant, modi rationesque operandi atque amplitudo de re respondendi Superiorum Religiosorum partem habentium; ita ut obiectiva et integra doctrinae expositio promoveatur una cum Ecclesiae Magisterio concinnata. Deinde secundum criteria generalia competentiae et auctoritatis atque iuxta Statutorum normas prospiciatur, ut horum Centrorum labores et incepta diligenter curentur. Verumtamen in tota hac nec levi parvi facienda materia semper observentur normae ac dispositiones Sanctae Sedis. 32. Pastoralis praxis adaequata renovatio in Dioecesibus altiorem postulat omnium rerum illarum cognitionem, quae ad ipsius loci vitam humanam et religiosam concrete respiciunt, ita ut exinde quaedam obiectiva et congrua theologica recogitatio exoriatur, operationum prioritates statuantur, apta pastoralis actionis ratio praefiniatur, denique, statis temporibus, quod actum sit examinetur. Hoc autem opus ab Episcopis, cooperantibus idoneis personis etiam ex Religiosis electis, exigere potest, ut aliquae studii Commissiones atque pervestigationis Centra constituantur et sustineantur. Quae quidem incepta magis magisque necessaria apparent sive ad aptiorem personarum institutionem assequendam sive ad rationalem ipsius praxis pastoralis structuram efficiendam. 33. Religiosorum peculiare ac grave officium est attentam mentem docilemque animum habere ad Hierarchiae Magisterium atque facilius Episcopis reddere exercitium ministerii doctorum authenticorum ac testium divinae et catholicae Veritatis (cfr. LG, 25) in suo respondendi onere circa fidei doctrinam docendam, sive in Centris, ubi eadem excolitur, sive in adhibendis instrumentis ad eam tradendam. a) Quoad librorum et documentorum publicationes, quae curantur apud officinas librarías Religiosorum et Religiosarum vel Institutionum catholicarum aediumque editricum ab iisdem gestarum, serventur normae a Sacra Congregatione pro Doctrina Fidei data (d. 19 m. martii a. 1975) circa competentem auctoritatem pro Sacrae Scripturae texti- Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 493 bus, iisdemque etiam translatis, approbandis, pro Liturgiae et orationum necnon catechismi libris aliisve quibusvis operibus, quae quidpiam speciatim contineant ad religionem morumque honestatem attinens. Istarum autem normarum praetermissio, speciose interdum aut callide excogitata, magnum quoddam fidelibus detrimentum affert, cui totis viribus sincere resistere praesertim Religiosis necesse est. ö) Etiam cum agitur de documentis et inceptis ex religiosis institutionibus, vel localibus vel nationalibus, prolatis, quae, quamvis publico non sint destinata, tamen aliquid ponderis in re pastorali exercere possint, ut scilicet nova atque gravia problemata de re sociali et oeconomica et politica, cum fide et vita religiosa quoquo modo conexa, semper necessaria servetur concordia cum Ordinariis competentibus. c) Praeterea Episcopi, attente quoque perpensa peculiari nonnullorum Institutorum missione, exhortentur Religiosos et Religiosas eisque faveant, quibus praestans exercendus sit apostolatus in campo editorialium artium et communicationum socialium; hac super re ampliorem apostolicam cooperationem promoveant, praesertim in ambitu nationali ; itemque de personarum huius industriae peritarum formatione solliciti sint, non solum quoad technicam competentiam, sed etiam et peculiariter quoad ecclesialem earum responsabilitatem. 34. Gravis error esset independentes reddere — multoque gravior invicem opponere — vitam religiosam et ecclesiales structuras, quasi binae res exstare possent, altera charismatica, altera vero institutionalis ; sed utraque elementa, dona scilicet spiritualia et ecclesiales structurae, unam, quamvis complexam, realitatem efformant (cfr. LG, 8). Quapropter Religiosi et Religiosae, dum peculiarem exhibent operum sollertiam ac futuri temporis prospectum (cfr. Pars I, nn. 10-14), strenue sint fideles Instituti intentioni eiusque spiritui in perfecta oboedientia atque adhaesione auctoritati Hierarchiae (cfr. PG, 2; LG, 12). 35. Episcopus, prout Dioeceseos Pastor, et Superiores Religiosi, quatenus de proprio Instituto responsores, Religiosorum ac Religiosarum participationem in Ecclesiae particularis vita promoveant eorumque cognitionem circa directivas normas atque dispositiones ecclesiasticas; pariterque foveant, praesertim Superiores, unitatem supernationalem in proprio Instituto et docilitatem erga supremos eius Moderatores (cfr. Pars I, nn. 15-23). 494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ecclesia in Spiritu vivit et in Petri atque Apostolorum eorumque S u c r cessorum fundamento ita consistit, ut episcopale ministerium profecto evadat principium directivum pastoralis sollertiae totius Populi Dei. Ecclesia igitur operatur in^ harmonia sive cum animante Spiritu sive cum operante Capite in Corpore (cfr. Pars I, nn. 5-9). Quod quidem definitas consecutiones affert Episcopis et Religiosis in eorum inceptis et activitatibus explendis, quamvis ipsi propria singulorum competentia gaudeant, utrique secundum suum officium. Normae, quae hic exponuntur, ad bina exigentiarum genera referuntur in agendorum campo : pastoralium scilicet et religiosarum. 36. Concilium haec asserit : Religiosi et Religiosae peculiari ratione ad familiam dioecesanam pertinent, magnum auxilium sacrae Hierarchiae afferunt, atque in dies, auctis apostolatus necessitatibus, magis magisque afferre possunt ac debent (CD, 34). In territoriis, ubi plures vigent ritus, Religiosi, cum activitates expleant pro fidelibus diversi a proprio ritus, illis obtemperabunt normis, quae praevisae sint in relationibus habendis cum Episcopis diversi ritus (cfr. Eccl. Sanctae, I, 23). Urget necessitas, ut haec criteria reapse applicentur, non solum in conclusionis gradu, sed etiam in rerum agendarum programmate praefiniendo atque elaborando, firmo tamen restante munere in deliberando Episcopi proprio. Religiosi presbyteri, ob ipsam unitatem presbyterii (cfr. LG, 28; CD, 28; 11) et quatenus animarum curae partem habent, vera quadam ratione ad clerum Dioecesis pertinere dicendi sunt {CD, 34) ; possunt ideo et debent prodesse, quo melius Religiosi et Religiosae una cum clero et locorum Episcopis invicem uniantur et actuose in operando coordinentur. 37. Foveantur inter clerum dioecesanum et Religiosorum communitates renovata fraternitas et cooperationis vincula (cfr. CD, 35, 5). Proinde in magna aestimatione quaeque subsidia habeantur, quamvis simplicia nec vere formalia, quae ad mutuam fiduciam, ad apostolicam unanimitatem et fraternam concordiam (cfr. ES, I, 28) augendam iuvent. Hoc sane non modo genuinam Ecclesiae particularis conscientiam corroborant, verum etiam unumquemque instimulabit ad reddenda ac petenda laeto animo servitia, ad cooperandi studium alendum, necnon ad humanam et ecclesialem communitatem, in cuius vitam insertus sit, quasi quamdam propriae vocationis patriam diligendam. Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 495 38. Superiores Maiores magnam adhibebunt curam, ut non solum dotes et facultates suorum confratrum cognoscant, verum etiam apostolicas Dioecesium necessitates,- in quibus proprium Institutum vocatum est ad operandum. Exoptandum ergo est, ut concretus et plenarius habeatur dialogus inter Episcopum et Superiores variorum Institutorum in Dioecesi praesentium, ita ut, praesertim quoque spectatis precariis quibusdam rerum condicionibus necnon instante vocationum crisi, sodales Religiosi aequiore atque utiliore ratione distribui possint. 39. Tamquam privilegiatus cooperationis campus inter Episcopos et Superiores Religiosos habendum est opus pastorale pro vocationibus prosequendis (cfr. PO, 11; PC, 24; OT, 2). Hoc autem opus pastorale in concordi christianae communitatis actione consistit pro omnibus vocationibus, adeo ut Ecclesia secundum Christi plenitudinem Eiusque Spiritus charismatum varietatem aedificetur. Qua in re illud prae ceteris ponderandum est, Spiritum Sanctum, qui ubi vult spirat (Io. 3, 8), ad maius Ecclesiae bonum christifideles ad varia munera variosque status vocare. Cui divinae actioni, uti patet, nullum obstaculum ponendum est, sed, e contra, providendum, ut unusquisque maxima libertate suae vocationi respondeat. Historia teste, ceteroquin, abundanter patet hanc vocationum diversitatem, et in specie coexistentiam et collaborationem utriusque cleri, dioecesani scilicet et religiosi, haud cedere in detrimentum Dioecesium, quin immo eas novis thesauris spiritualibus ditare earumque vitalitatem apostolicam nonnihil augere. Plura itaque incepta sub Episcoporum ductu sapienter componere oportebit, iuxta scilicet munera, quae ad parentes et educatores, ad Religiosos et Religiosas, ad presbyteros ceterosque omnes in actione pastorali operantes spectant. Propterea hoc munus coniunctim et concorditer atque plena uniuscuiusque opera perficiendum erit; omniumque vero eodem convergentes labores ipse Episcopus dirigat, haud obliviscens eosdem labores radicitus a Spiritus motione originem trahere. Qua igitur spectata re, urget necessitas frequenter quoque promovendi communis orationis incepta. 40. In praxi pastorali renovanda et in operibus apostolatus accommodandis plane considerandae sunt profundae in hodiernum mundum inductae mutationes (cfr. CS, 43; 44); quare difficiliores quandoque rerum condiciones sunt obeundae, praesertim pro urgentibus animarum necessitatibus et cleri penuria (Eccl. Sanctae, I, 36). 496 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Episcopi, in dialogo cum Superioribus Religiosis cumque omnibus operantibus in campo pastorali Dioeceseos, conentur discernere quid Spiritus exigat modosque excogitent novas parandi apostolicas quas vocant praesentias, ita ut difficultates in ipso Dioeceseos ambitu enatas obire valeant. Hoc autem studium de apostolica praesentia renovanda minime efficere debet, ut illa manens adbuc efficacia aliarum apostolatus formarum, quae traditionis sunt propriae, scholarum scilicet (cfr. S. Congr. pro Ed. Cath., La Scuola Cattolica, 19.3.1977 ; L'Osservatore Romano, 6.7.1977), missionum, operosae praesentiae in nosocomiis, servitiorum socialium, etc., omnino neglegatur; istae autem omnes traditionis formae opus est, ut sine cunctatione et iuxta Concilii directivas normas temporumque necessitates diligenter et opportune accommodentur. 41. Nova vero apostolica incepta, quibus iugiter initium detur, intento studio delineentur. Episcoporum est, ex una parte, non Spiritum exstinguere, sed omnia probare et quod bonum est tenere (cfr. 1 Ths. 5, 12; et 19-21; LC, 12), ita tamen^ut spontanea navitas eorum qui in opere partem habent servetur ac foveatur {AC, 30) ; Superiores Religiosi, ex altera parte, alacri cooperentur animo et in dialogo cum Episcopis ad solutiones explorandas, ad programmata de optionibus actis disponenda, ad experimenta, vel prorsus nova, ineunda, semper tamen agendo sive pro urgentioribus Ecclesiae necessitatibus sive iuxta Magisterii normas et orientationes ac proprii Instituti indolem. 42. Numquam praetermittatur studium auxilia vicissim reciprocandi inter Episcopos et Superiores in obiective perpendendo et aeque iudicando nova iam inchoata experimenta, ut non solum evasiones ac frustrationes, sed etiam discriminum ac digressionum pericula vitentur. Horum igitur inceptorum recognitio statis temporibus fiat; atque, nisi res ad bonum exitum pervenerit (cfr. Evang. nunt., 58), humilitas quidem, et simul etiam necessaria firmitas adhibeatur, ut recognitum experimentum vel corrigatur vel suspendatur vel aptius dirigatur. 43. Non parum fidelibus detrimento erit quod aberrantia quaedam incepta aut aliquorum factorum ambiguitates diutius tolerentur. Episcopi igitur et Superiores, invicem inter se fiduciam alentes ac secundum uniuscuiusque implenda munia et auctoritatem exercendam, omni studio pro videbunt, ut manifesto consilio clarisque dispositionibus, semper quidem in caritate, sed etiam in debita fortitudine, huiusmodi errores et praecaveantur et corrigantur. Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 497 Praesertim in campo liturgico necessitas urget remedia ferendi ad nonnullos abusus, sub alterutro signo adactos. Episcopi, prout authentici Ecclesiae localis Liturgi (cfr. SC, 22 ; 41 ; LG, 26 ; GB, 15 ; cfr. Pars I, nn. 5-9), et Religiosorum Superiores, quoad suos sodales, invigilent, ut conveniens cultus renovatio fiat, ac tempestive interveniant, ut quoscumque deflexus et abusus in hac tam significanti et centrali parte (cfr. SC. 10) corrigantur vel removeantur. Inde ipsi quoque Religiosi memores sint suum esse officium legibus et normis obtemperandi Sanctae Sedis necnon Episcopi loci decretis de publico cultu exercendo (cfr. Eccl. Sanctae, I, 26; 37; 38). 44. Quoad Religiosorum pastoralem praxim Concilium expresse declarat : Omnes Religiosi, exempti et non exempti, Ordinariorum locorum potestati subsunt in iis quae ad publicum exercitium cultus divini, salva quidem Rituum diversitate, ad curam animarum, ad sacram praedicationem populo tradendam, ad christifidelium, praesertim puerorum, religiosam et moralem educationem, catecheticam institutionem et liturgicam efformationem atque ad status clericalis decorem spectant necnon ad varia opera in iis quae sacri apostolatus exercitium respiciunt. Religiosorum quoque scholae catholicae Ordinariis locorum subsunt ad earum generalem ordinationem et vigilantiam quod attinet, firmo tamen iure Religiosorum quoad earumdem moderamen. Pariter Religiosi tenentur servare ea omnia quae Episcoporum Concilia aut Conferentiae ab omnibus servanda legitime edixerint {CD, 35, 4; cfr. 35, 5 et Eccl. Sanctae, I, 39). 45. Relationes inter Episcopos et Superiores, quo uberiores in dies fructus afferant, semper ferendae erunt personas et Instituta benevole prosequendo, persuasum habendo Religiosis docilitatem erga Magisterium praestandam esse et oboedientiam Superioribus, reciproca voluntate ef&ciendo, ne alteri alterorum competentiae fines transcendant. 46. Quoad Religiosos, qui apostolicas activitates explicant extra proprii Instituti opera, substantialis eorum vitae communitatis participatio tuenda est atque eorum fidelitas erga proprias Regulas vel Constitutiones : quam obligationem ipsi Episcopi urgere ne omittant (CD, 35, 2). Nullum apostolicum opus fieri debet occasio de propria vocatione deflectendi. Quod pertinet ad statum quorumdam sodalium religiosorum, qui a proprii Superioris auctoritate se subtrahere atque ad auctoritatem Epi- 498 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale scopi recurrere velint, singuli casus obiective considerentur; at necessarium est, ut, congrue vicissim commutatis consiliis ac sincere solutionibus inquisitis, Episcopus sententiam defendat, quam competens Superior tulerit, nisi forte ipsi aliqua iniustitia inesse videatur. 47. Episcopi eorumque immediati cooperatores curent, ut non modo satis perspectam habeant propriam singulorum Institutorum indolem, sed certiores quoque fiant de praesenti eorumdem statu deque renovationis criteriis. Vicissim Religiosorum Superiores, praeter aptiorem doctrinae perspectionem de Ecclesia particulari, curent etiam, ut et ipsi revera certiores fiant de praesenti pastoralis actionis statu deque apostolico praestituto programmate in Dioecesi, in qua operam suam praestare debeant. Si forte cuidam Instituto contigerit, ut alicuius operis gestionem amplius sustinere nequeat, tunc eius Superiores manifestent, tempestive et confidenter, impedimenta ad opus persequendum, saltem in eadem forma, praesertim si ob personarum penuriam hoc fuerit; Ordinarius loci, ex parte sua, illius supprimendi operis petitionem benigne consideret (cfr. Eccl. Sanctae, I, 34, 3) et cum Superioribus solutionem convenientem ex communi concordia quaerat. 48. Necessitas, penitus percepta bonamque spem suppeditans etiam pro vita actuosa et apostolico dynamismo Ecclesiae localis, ea est, qua mutuae notitiarum communicationes ac profundiores consensiones fovendae curentur inter varia Religiosa Instituta in Dioecesi operantia. Superiores igitur operam suam impendant, ut modis et rythmis convenientibus hic dialogus ad effectum perducatur. Quod quidem fiduciam fovebit et aestimationem ac reciproca danda auxilia et altius problematum studium necnon mutuam experientiarum communicationem, unde evidentior fiat communis evangelicorum consiliorum professio. 49. In amplo pastorali Ecclesiae campo locus novus constitutus est, isque valde insignis, mulieribus tribuendus. Iam sollertes Apostolorum adiutrices (cfr. Act. 18, 26; Rom. 16, 1 ss.), mulieres hodie operam suam apostolicam in ecclesialem communitatem inserere debebunt, fideliter mysterium suae et creatae et revelatae identitatis persequentes (cfr. Gen. 2 ; Eph. 5 ; 1 Tm. 3 ; etc.) animumque intendentes ad crescentem suam in civili societate praesentiam. Idcirco Religiosae, in fidelitate erga suam vocationem ac secundum peculiarem mulierum indolem et ad concretas quoque Ecclesiae et Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 499 mundi exigentias respondentes, novas apostolicas servitii formas invenient ac proponent. Imitantes Mariam, quae in Ecclesia, inter credentes, verticem caritatis occupat, simulque illo flagrantes spiritu, genuine humano, sincerae animi affectionis ac sollicitudinis, qui velut insignis exstat earum nota (cfr. Paulus V I , Sermo ad Congressum nationalem Centri Italici mulierum, « L'Osservatore Eomano », 6-7-XII-1976), longa collustrante historia, quae spectanda de earumdem inceptis testimonia perhibet in apostolica volvente activitate, Religiosae magis magisque et esse et videri poterunt tamquam praeclarum signum Ecclesiae fidelis, sollertis et fecundae in Regno nuntiando (cfr. Declar. Inter insigniores, S. Congr. pro Doctr. Fidei, d. 15 m. oct. a. 1976). 50. Episcopi, una cum suis cooperatoribus in re pastorali, atque Superiores et Superiorissae curent, ut aptius cognoscatur, perspiciatur ac foveatur apostolicum Religiosarum servitium. Propterea non solum perpenso Religiosarum numero (cfr. Prooemium), sed praesertim earum momento in Ecclesiae vita, contendant, ut ad effectum mature perducatur principium maioris earum ecclesialis promotionis, ne Populus Dei illo peculiari privetur adiumento, quod ipsae unae, donorum gratia eisdem qua mulieribus a Deo datorum, conferre valeant. Semper tamen hoc procuretur, ut Religiosae in magna aestimatione habeantur et iure meritoque probentur propter specificum testimonium ab ipsis qua mulieribus consecratis datum magis quam propter utilia et generose allata servitia. 51. In aliquibus regionibus quaedam animadvertitur inceptorum alacritas ad nova Religiosorum Instituta condenda. Illi, quos penes est competentia authenticitatem dignoscendi cuiusque fundationis, perpendere debent, humiliter quidem, sed et obiective et constanter, atque futura tempora penitus perspiciendo, omnia indicia circa credibilem Spiritus Sancti praesentiam sive ad Eius charismata ... cum gratiarum actione ac consolatione accipienda (LC, 12) sive etiam ad vitandum, ne incaute oriantur instituta inutilia aut sufficienti vigore non praedita (PC, 19). Cum enim de cuiusdam Instituti ortu iudicium fit ex una eius utilitate et operandi commoditate vel simpliciter ex agendi modo alicuius personae, quae phaenomena cuiusdam devotionis per se ipsa ambigua experitur, tunc certe detorqueri quodam modo videtur genuinus vitae religiosae sensus in Ecclesia (cfr. Pars I, nn. 10-14). . 500 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ad iudicium autem ferendum de genuino charismate hae sequentes notae praesumuntur : a) singularis eius a Spiritu origo, distincta quidem, etiamsi non seiuncta, ab innatis et acquisitis personae dotibus, quae in operando et moderando ostenduntur; b) profundum animi studium sese Christo configurandi ad aliquem Eius mysterii aspectum testificandum; c) fructuosus amor in Ecclesiam, qui plane abhorreat a quavis in illa excitanda discordia. Praeterea germana Fundatorum configuratio postulat, ut de viris et mulieribus agatur, quorum probata virtus (cfr. LG, 45) sinceram docilitatem ostendat sive in sacram Hierarchiam sive in quod in ipsis tamquam Spiritus donum exstet. Cum igitur de novis fundationibus agatur, omnino requiritur, ut omnes, qui aliqua parte in diiudicando fungi debeant, suam sententiam afferant spectata prudentia, patienti ponderatione et aequa exigentia. De hoc praesertim respondeant Episcopi, Apostolorum successores, quorum auctoritati ipse Spiritus etiam charismaticos subdit [LG, 7), et quibus profecto competit, in communione cum Romano Pontifice, consilia evangelica ... interpretari, eorum praxim moderari et etiam stabiles inde vivendi formas constituere [LG, 43). Varia et fecunda Ecclesiarum vitali tas quoddam coordinationis studium requirit ad plurima servitii atque Stimuli pastoralia instrumenta renovanda, creanda et perficienda. Quorum aliquot considerabimus ad eorum diversum gradum : dioecesanum, nationalem, universalem. 52. In quavis Dioecesi Episcopus percipere conetur quod Spiritus, etiam per eius gregem et peculiariter per personas ac Familias Religiosas in ipsa Dioecesi praesentes, manifestare velit. Propterea necesse est, ut relationes sinceras et familiares cum Superioribus et Superiorissis excolat, quo melius suum pastoris ministerium in Religiosos et Religiosas explere possit (cfr. CD, 15; 16). Eius enim proprium officium est vitam consecratam defendere, Religiosorum fidelitatem et authenticitatem promovere ac fovere, eosque adiuvare, ut in suae ipsius Ecclesiae communionem atque in evangelizandi actionem, secundum videlicet propriam eorum indolem, sese inserere valeant. Quod quidem Episcopo adimplendum est cum Episcopali Conferentia uniter cooperando et in concinentia cum Capitis Collegii Apostolici voce. Religiosi vicissim Episcopum habeant et Pastorem totius dioecesanae Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 501 Communitatis et sponsorem suae ipsorum fidelitatis erga propriam vocationem in servitio pro Ecclesia locali adimplendo. Ipsi vero Episcoporum postulationibus votisque prompte ac fideliter obsecundent, ut ampliores partes in salutis humanae ministerium suscipiant, salva Instituti indole et secundum Constitutiones [CD, 35, 1). 53. Prae oculis habeantur quae Litterae Apostolicae Ecclesiae Sanctae Motu Proprio datae admonentes statuunt : a) Omnes Religiosi, etiam exempti, tenentur legibus, decretis et ordinationibus, ab Ordinario loci latis, quoad varia opera, in iis quae sacri apostolatus exercitium respiciunt, necnon actionem pastoralem et socialem ab Ordinario loci praescriptam aut commendatam. b) Item tenentur legibus, decretis et ordinationibus ab Ordinario loci vel a Conferentia Episcoporum latis — vel, iuxta loca, a Synodo Patriarchali (cfr. CD, 35, 5) —; quae quidem leges varia respiciunt elementa ibi relata (ES, I, 25, 1-2, a, b, c, d). 54. Expedit ut in Dioecesi officium habeatur Vicarii Episcopalis pro Eeligiosorum et Religiosarum Institutis ad servitium cooperationis in hoc campo praestandum ipsi pastorali Episcopi ministerio (cfr. Pars I, nn. 5-9) ; quod quidem officium nullam Superiorum auctoritatis partem capit. Proprium est uniuscuiusque residentialis Episcopi distincte praefinire huiusmodi muneris peculiares functiones atque illud, attento studio, competenti personae concredere, quae vitam religiosam penitus cognoscat et aestimet atque augere cupiat. Ad hoc autem munus explendum magnopere commendatur, ut congrua ratione (v. gr. ut consultores vel huiusmodi) varia quoque Religiosorum genera intersint : sacerdotes scilicet, confratres laici et Religiosae, dotibus quidem praediti necessariis. Vicarius igitur Episcopalis pro Religiosorum et Religiosarum Congregationibus hoc habet mandatum, ut sit auxilio ad quoddam explendum munus, proprium per se et exclusivum Episcopi, curandi scilicet religiosam vitam in Dioecesi eamque in totam pastoralem actionem inserendi. Quare exoptandum quoque videtur esse, ut Episcopus Religiosos et Religiosas prudenter consulat de candidato eligendo. 55. Eo consilio, ut Dioeceseos Presbyterium debitam unitatem exprimere valeat et varia ministeria melius promoveantur, Episcopus dioecesanis presbyteris omni cura suadebit, ut illi et grato animo agnoscant fructuosam pro sua Ecclesia operam Religiosorum et Religiosarum et 502 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale libenter probent eorum designationem ad ampliora munera fungenda, quae cum propria eorum vocatione et competentia congruere possint. 56. In presbyterorum Consiliis prospiciatur ut congrua Religiosorum sacerdotum praesentia intersit; itemque Religiosi, tam presbyteri quam laici, et Religiosae in Consilia pastoralia pro aequa portione cooptentur (cfr. PO, 7; CD, 27; ES, I, 15 et 16). Ad hanc congruitatem et proportionem aeque definiendam circa praesentiarum numerum Ordinarius loci necessaria criteria et modos opportune statuat. 57. Ad quamdam pastoralis cooperationis stabilitatem fovendam, a) consideretur differentia inter Opera propria alicuius Instituti et Opera concredita alicui Instituto ab Ordinario loci. Illa enim a Superioribus Religiosis dependent iuxta eorum Constitutiones, licet quoad rem pastoralem subiciantur Ordinarii loci iurisdictioni ad normam iuris (cfr. ES, I, 29). b) Pro quavis commissione operis apostolatus ab Ordinario loci alicui Instituto facienda, servatis ceteris de iure servandis, ineatur conventio scripta inter ipsum et competentem Instituti Superiorem, qua, inter alia, perspicue definiantur quae ad opus explendum, ad sodales eidem addicendos et ad res oeconomicas spectant (ES, I, 30, § 1). c) Pro hisce autem operibus, sodales Religiosi vere idonei a proprio Superiore religioso, mutuis praehabitis cum Ordinario loci consiliis, seligendi sunt atque, si de munere ecclesiastico alicui sodali conferendo agitur, ab ipso Ordinario loci Religiosus nominari debet, praesentante vel saltem assentiente proprio Superiore, ad certum tempus mutuo consensu definitum (ES, I, 30, § 2). 58. Servata semper facultate res secus disponendi aptiusque reformandi secundum instantes Institutorum renovationis exigentias, opportunum esse videtur exacte praestituere quaenam sint et opera et praesertim officia singulis committenda Religiosis, pro quibus aliqua scripta conventio necessaria putetur, ut v. gr. pro parochis (cfr. ES, 1, 33), decanis, vicariis episcopalibus, adsistentibus Actionis Catholicae, secretariis actionis pastoralis, directoribus dioecesanis, docentibus Catholicae Studiorum Universitatis, catechistis professionalibus, directoribus Collegiorum Catholicorum, etc., intuitu quoque sive stabilitatis titularium sive cessionis bonorum in casu alicuius supprimendae operae. Si quis sodalis religiosus a munere sibi concredito removendus sit, hoc dispositum recolatur : Gravi vero de causa quicumque sodalis reli- Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 503 giosus a munere commisso amoveri potest tam ad nutum Auctoritatis committentis, monito Superiore religioso, quam Superioris, monito committente, aequo iure, non requisito alterius consensu; nec alter alteri causam iudicii sui aperire eoque minus probare tenetur, salvo recursu in devolutivo ad Apostolicam Sedem (ES, I, 32). 59. Religiosorum et Religiosarum consociationes ad gradum dioecesanum perutiles esse videntur; ideoque fovendae sunt, semper tamen earum indole et specificis finibus spectatis, a) sive ut instrumenta mutuae sodalitatis et vitae religiosae promovendae et renovandae in fidelitate erga Magisterii ecclesiastici praescriptiones et in obsequio in uniuscuiusque Instituti indolem; b) sive ut instrumenta ad problemata mixta pertractanda inter Episcopum et Superiores, necnon ad activitates Familiarum Religiosarum coordinandas cum pastorali Dioeceseos actione sub Episcopi moderamine, absque ullo praeiudicio quoad relationes et conventiones ab ipso Episcopo cum singulis Institutis directe gerendas. 60. In Episcoporum Conferentiis alicuius nationis vel territorii (cfr. CD, 37) ipsi Antistites munus suum pastorale coniunctim exercent ad maius bonum, quod hominibus praebet Ecclesia, provehendum (CD, 38). Similiter munus suum pastorale, quoad proprium ritum, exercent Synodi Patriarchales (cfr. OE, 9), et in relationibus inter diversos ritus, in ambitu peculiaris eorum compositionis, interrituales Ordinariorum Conventus (cfr. CD, 38). 61. In pluribus Nationibus vel territoriis, procurante Sacra Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus — et in territoriis a Sacris Congregationibus pro Gentium Evangelizatione et pro Ecclesiis Orientalibus dependentibus authentico proprii Sacri Dicasterii consensu — Sancta Sedes instituit Consilia seu Conferentias Superiorum Maiorum (sive Religiosorum sive Religiosarum sive utrorumque). Quae quidem Consilia diligentem considerationem intendere debent in Institutorum diversitatem, communem consecrationem fovere omniumque vires, in opere apostolico impensas, immittere in pastoralem Episcoporum coordinationem (cfr. n. 21). Quo igitur efficientius suo munere fungantur Consilia Superiorum Maiorum, maximae utilitati esse videtur opportunam quamdam statis temporibus eorum activitatis recognitionem fieri atque aptius ordinari, iuxta quidem diversam Institutorum missionem, congruam distributio- 504 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nem distinctarum Commissionum vel aliorum huiusmodi coetuum rite coniunctorum cum iisdem Superiorum Maiorum Consiliis. 62. Relationes inter Superiorum Maiorum Consilia et Synodos Patriarchales, pariterque relationes inter eadem Superiorum Maiorum Consilia et Episcoporum Conferentias necnon Conventus Interrituales, ordinentur secundum criteria, quae relationes definiunt inter singula Religiosorum Instituta et Ordinarium loci (cfr. ES, I, 23-25 ; 40) ; deinde normae quoque additivae definiantur iuxta diversas regionum exigentias. 63. Cum maxime intersit, ut Consilia Superiorum Maiorum confidenter et diligenter cooperentur cum Conferentiis Episcopalibus (cfr. CD, 35, 5; AG, 33), optatur ut quaestiones, quae ad utramque partem pertinent, in Commissionibus mixtis ex Episcopis et Superioribus vel Superiorissis Maioribus constitutis, pertractentur (ES, II, 43), vel in aliis formis ad Continentium, Nationum aut Regionum condiciones accommodandis. Huiusmodi autem mixta Commissio ita erit apparanda, ut efficienter suos fines assequi valeat, quasi organum quoddam reciproci consilii, coordinationis, mutuae communicationis, studii et recognitionis, etiamsi ius definitive decernendi semper Consiliis seu Conferentiis relinquendum sit, secundum propria competentias. Omnium igitur operam et actionum apostolicarum coordinationem promovere Sacris Pastoribus competit in sua cuiusque Dioecesi; itemque Patriarchalibus Synodis et Episcoporum Conferentiis in proprio territorio (cfr. CD, 35, 5). Pro quaestionibus ad Religiosos et Religiosas attinentibus, Episcopi, si necessitas vel utilitas rem postulaverit — quod quidem in pluribus locis factum est —, idoneam Commissionem in sinu Conferentiae Episcopalis instituent. Huius autem Commissionis praesentia non modo non impedit Commissionis mixtae functionem, sed potius eam requirit. 64. Participatio Superiorum Maiorum, vel — ad Statutorum normas — eorum delegatorum, etiam in aliis diversis Commissionibus Conferentiarum Episcopalium et Conventuum Inter ritualium Ordinariorum locorum (ut, ex. gr., in Commissione pro Institutione vel pro Salute vel pro Iustitia et Pace vel pro Communicationibus socialibus, etc.) ad rem pastoralem valde opportuna esse videtur. 65. Reciproca praesentia per delegatos sive Conferentiarum Episcoporum sive Conferentiarum seu Consiliorum Superiorum Maiorum in Sacra Congr. pro Religiosis - Sacra Congr. pro Episcopis 505 singulis utrorumque Unionibus seu Conventibus commendanda est, opportunis quidem praestitutis normis quoad necessitatem, qua unaquaeque Conferentia de argumentis propriae competentiae per se sola agere possit. 66. Quod attinet ad ambitum supernationalem, continentalem vel subcontinentalem, inter varias conglobatas Nationes institui possunt, probante Sancta Sede, coordinationis formae sive Episcoporum sive Superiorum Maiorum. Quaedam autem idonea coniunctio, ad hunc gradum, singulorum servitii Centrorum haud parum confert ad ordinatam atque concordem Episcoporum et Religiosorum operam obtinendam. In quibus locis illae organizationis formae in ambitu continentali iam exstiterint, ibi huiusmodi cooperationis munere ipsi eorum Comitatus seu Consilia permanentia proficue fungi poterunt. 67. Ad gradum universalem Petri Successor suum proprium ministerium exercet pro universa Ecclesia; in exercenda, autem, suprema, plena et immediata potestate in universam Ecclesiam, Romanus Pontifex utitur Romanae Curiae Dicasteriis {CD, 9). Ipse Summus Pontifex aliquas cooperationis formas Religiosorum cum Sancta Sede promovit, cum Consilium Unionis tam Superiorum quam Superiorissarum Generalium apud Sacram Congregationem pro Religiosis et Institutis Saecularibus approbavisset (cfr. ES, II, 42) et cum Religiosorum repraesentantes apud Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione introduci iussisset (cfr. ES, III, 16). Conclusio Dialogus et cooperatio iam ad varios gradus sunt in actu ; sed non est dubium, quin amplius provehi debeant, ut uberiores fructus afferant. Quapropter hoc commonendum esse videtur, in cooperandi scilicet actione tunc veram efficacitatis vim haberi, cum qui in operando primas partes agant, pro certo habeant eandem vim ex ipsa eorum animi persuasione et formatione in primis exoriri. Omnia enim melius progredientur, si penitus ipsis persuasum fuerit de huius cooperationis necessitate atque natura et momento, de reciproca fiducia, de uniuscuiusque muneris respectu, de mutuis consultationibus in inceptis ad quemvis gradum statuendis et instruendis. Tum vero mutuae relationes inter Episcopos et Religiosos, sincera et alacri voluntate peractae, non parum valebunt ad aequius et aptius dynamicam Ecclesiae-Sacramenti vitalitatem explicandam in eius mirabili salutis missione. 34 - A. A. S. 506 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Paulus Apostolus, vinctus in Domino, Romae ad Ephesios scribens, sic eos monebat: Obsecro vos, ... ut digne ambuletis vocatione qua vocati estis, cum omni humilitate et mansuetudine, cum longanimitate, supportantes invicem in caritate, solliciti servare unitatem Spiritus in vinculo pacis (Eph. 4, 1-3). y Haec omnia et singula Summo Pontifici subiecta fuerunt, qui die 23 m. aprilis a. 1978 benigne approbavit ac decrevit ut publici iuris fierent. Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis pro Religiosis et Institutis saecularibus, die 14 m. maii a. D. 1978, in Sollemnitate Pentecostes. © SEBASTIANUS Card. B AGGIO Praefectus S. C. pro Episcopis EDUARDUS Card. PIRONIO Praefectus S. C. pro Religiosis et Institutis saecularibus Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 507 SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM DECRETA I LUGDUNEN. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae a S. Ignatio, Fundatricis Congregationis Religiosarum a Iesu et Maria. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Cum ab Ecclesiae exordiis numquam defuerint viri ac mulieres, qui Christum pressius imitati sint per evangelicorum praxim consiliorum, Concilium Vaticanum II edicit : « . . . e consilio divino mirabilis varietas coetuum religiosorum succrevit, quae valde contulit, ut Ecclesia, non solum ad omne opus bonum instructa (cfr. 2 Tim., 3, 17) et ad opus ministerii in aedificationem Corporis Christi (cfr. Eph., 4, 12) parata sit, sed etiam variis donis filiorum suorum decorata appareat sicut sponsa ornata viro suo (cfr. Apoc, 21, 2) et per eam innotescat multiformis sapientia Dei (cfr. Eph., 3, 10) » (Decr. Perfectae caritatis, n. 1). Cuius testimonii veritas mirum in modum ex historia religiosae renovationis, quae Gallicae perturbationis eversionem est subsecuta, suscitatis Dei Servis qui non solum christianarum virtutum exercitatione et in bonum proximi operum testimonio, verum etiam, novis religiosis familiis conditis, minis christiani populi variis in campis mederentur. Quos inter connumeranda est Dei Serva Maria a Sancto Ignatio, nativo- nomine Claudina Thévenet nuncupata. Famulae Dei vita in duas dividitur periodos, quarum prior vitam comprehendit in laicali condicione per quadraginta et quattuor annos exactam, tempore videlicet Gallicae eversionis et insequentis renova- 508 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tionis socialis; altera vero vitam complectitur religiosam, qua Serva Dei per undeviginti annos, haud obstantibus Lugdunensibus motibus annis 1830 et 1834, fundationi consuluit novae Congregationis religiosarum, quam tum adprobatione ecclesiasticae auctoritatis legitime constitutae, tum sapientibus et prudentibus regulis sive ad asseclarum sanctificationem consequendam sive ad earundem socialem actuositatem illis luctuosis ac difficillimis adiunctis exercendam firmavit atque constabilivit. Claudina Thévenet parentibus fide pietateque conspicuis Lugduni in Gallia, die 30 mensis Martii a. 1774 nata, decennis monialibus Ordinis S. Benedicti apud abbatiam S. Petri instituenda tradita est; ibique adolescens in christianis quoque virtutibus progressa est. Domum reversa natalem anno 1790 ob praefatae abbatiae suppressionem, mense Septembri a. 1793 duobus fratribus, post infaustam Lugduni obsidionem, in carcerem detrusis, christianae caritatis officia ipsis peramanter praestitit eosque die 5 Ianuarii a. 1794 ad supplicii usque locum, veluti solacii angelus, Gomitata est. Animi fortitudine roborata ad eos accedere est ausa et ex eorum manibus litteras accepit quibus supremum propinquis vale dicebant ; simulque ex eorum ore huiusmodi audivit verba : « Memento, Claudina, parce sicut et nos parcimus ! ». Cum demum fratres focili interfecti sunt, dolore affecta soror adfuit. Si terribile hoc spectaculum Claudinae physicas crudeliter perculerit vires, eius spiritus propositum firmiter iniit nobilioris et sanctioris vitae agendae. Eandem piae caritatis operam, quam erga fratres exercuerat, aliis quoque insaevientis persecutionis victimis, praesertim sacerdotibus, prompta et alacris, nec sine quadam animi audacia, prosecuta est. Qua quidem tempestate, inter aspera rerum adiuncta plerumque diversata, terrenis renunciavit nuptiis, ut soli Deo et Ecclesiae famularetur. Toto animo se ad caritatis apostolatum dicavit, adiutricem praebens operam praesertim missionibus vulgo appellatis Missions de Linsolas, quae christianae institutioni et omnibus tunc temporis necessitatibus ecclesiae localis clandestino consulebant. Pace ac libertate instauratis, Dei Serva cunctis novae paroeciae Sancti Brunonis operibus occurrit, pauperum potissimum servitio praesto fuit. Anno 1815 curio minor paroeciae S. Brunonis electus est P. Andreas Coindre, vir omnibus ornatus virtutibus, qui statim magni habuit Claudinae apostolatum eumque fundatione auxit, die 31 Iulii a. 1816, pii operis a Providentia, et, die 31 Iulii a. 1817, Piae Unionis a S. Corde, ad misericordiae opera una cum sodalium sanctificatione provehenda. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 509 Utrique apostolatus formae Rev.dus Coindre moderatricem proposuit Claudinam. Brevi autem tempore opus a Providentia zelo et industriae Dei Famulae crevit non solum tamquam puellarum parentibus orbatarum hospitium, verum etiam uti asylum operariarum tunc temporis periculis expositarum in officinis seriei operis. Praecipuus quidem operis a Providentia finis fuit primordiorum puellaris disciplina, elevatio moralis socialisque condicionis classis operariae eiusque in religionis et socialium munerum veritatibus institutio. Sollertia namque Servae Dei, sicut ex annalibus libris operis a Providentia constat, plures operariae adulescentes ad bonam frugem redierunt, aliis provisa sunt honesta sustentationis media in officinis moraliter tutioribus. Consociationis vero a S. Corde finis fuit alias generosas adulescentulas Dei Famulae sociare in apostolatu operis a Providentia explendo, quas inter exstitit deinde clarior Ven. Serva Dei Paulina Jaricot. Ad firmius omnia incoepta opera constabilienda, Rev.dus A. Coindre, die 31 Iulii anno 1818, Claudinam, « quae zelo in Deum ardebat », voluit atque constituit fundatricem novae efformandae religiosae communitatis, quae primo appellata est Congregatio Sororum a Sacris Cordibus, deinde, a die 8 Decembris anni 1841, Dei Famula iam vita iuncta, Congregatio Religiosarum a Iesu et Maria. Cuius Congregationis finis, prouti ab ipsa Serva Dei describitur, est « christiana puellaris iuventae educatio, iuxta cuiusque socialem condicionem ». Octobri mense eodem anno 1818 Claudina maternam domum reliquit et una cum primis sociis in domum ad tempus conductam apud locum vulgo nuncupatum Pierres-Plantées se contulit ; anno autem 1820 domum exstruxit principem suae Congregationis in colli v. d. Fourvière. Tristes ob sortes Lugdunensis Ecclesiae, ut canonicam sui Instituti approbationem obtineret, Famula Dei alteram excitavit domum apud Monistrol, in finibus dioeceseos Aniciensis^ cuius Ordinarius die 4 mensis Februarii a. 1823 Congregationi a Claudina conditae decretum canonicae approbationis concessit. Serva Dei igitur annos nata undequinquaginta una cum sociis die 23 Februarii eodem anno 1823 religiosa vota nuncupavit, assumpto nomine Mariae a Sancto Ignatio ; et statim suprema Antistita a sociis electa est. In nova vitae condicione Famula Dei magnopere adlaboravit tum in novibus condendis domibus, tum in Congregatione idoneis regulis communienda, quae monumentum exstant eius in guber- 510 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nando prudentiae et aliarum, quibus ornata erat, virtutum. Tandem die 3 Februarii anno 1837, aetatis suae sexagesimo tertio, Lugduni, in domo Instituti principe obdormivit in Domino. Christianas virtutes (( supra communem operandi modum aliorum proborum virorum aut mulierum » Servam Dei exercuisse satis constat ex canonicis, de quibus infra, investigationibus. Religionis eius fundamentum fuit humilitas, siquidem illud <( Ama nesciri et pro nihilo reputari » aurei libri, cuius titulus De Imitatione Christi (1. 1, cap. 2), necnon illud S. Pauli : « Mortui enim estis et vita vestra abscondita est cum Christo in Deo » (Col., 3, 3) cotidie sibi prosequendum imposuisset. Huiusmodi ascesim, seu exercitationem virtutum divinarumque rerum contemplationem christocentricam, ut vocant, facilem sibi reddidit imitatione virtutum Deiparae Virginis Mariae, eamque sui Instituti religiosis obtulit, quae deinde a Iesu et Maria titulum sumpserunt. Serva Dei unionem cum Romana Ecclesia constanter servavit firma ecclesiasticae auctoritati legitim« constitutae oboedientia. Intensissimus erga Deum amor, quo interius erat infiammata, extrinsecus prodiit in caritatem erga proximum colendam, tum heroico proposito numquam ad iudices deferendi illius nomen qui fratres annis a Terrore appellatis tribunali prodiderat, tum in variis misericordiae operibus exercendis : uti in puellis parentibus orbatis assistendis, in senibus pauperibus invisendis solandisque, ac potissimum in scholis pro christiana iuventae institutione fundandis. Eximia effulsit prudentia in omnibus operibus administrandis. Heroicae fortitudinis argumenta praebuit tam in tolerandis adversitatibus ob difficiles Ecclesiae Lugdunensis sortes, quam in diuturnis morbis physicis, quibus toto vitae tempore afflicta fuit, perferendis. Virtutum exercitatio excellens fundamentum constituerunt magnae et in dies crebrescentis famae sanctitatis, ob quam, superato praeiudicio Congregationis Religiosarum a Iesu et Maria de silentio servando circa omnes religiosas defunctas, anno demum 1913 statutum est Causam provehere beatificationis Servae Dei Mariae a Sancto Ignatio. Adornati sunt igitur processus ordinaria auctoritate annis 1926-1928 apud Curiam archiepiscopalem Lugdunensem super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere et super scriptis et super cultu publico non exhibito; quibus accessere processus rogatoriales in Curiis Barcinonensi, Matritensi, Valentina et Bonaerensi, annis quidem 19301933 instructi, omnesque Romam translati sunt. Cum autem in iisdem canonicis inquisitionibus testes de auditu tantum excuti potuissent, Causa Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 511 ipsa commissa fuit Sectioni Historicae Sacrae tunc Rituum Congregationis; quae, collectis undique documentis, amplam Positionem super Causae introductione et super virtutibus Servae Dei digessit eamque periti in historia viri die 6 Martii a. 1968 laudaverunt. Servato deinde iuris ordine, die 8 Ianuarii a. 1970 decretum exiit S. Congregationis pro Causis Sanctorum quo edicebatur nihil ex parte scriptorum Servae Dei obstare Causae progressioni. Postea, die 23 Augusti anno 1973 decretum prodiit Introductionis Causae penes Apostolicam Sedem. Die vero 23 mensis Novembris a. 1973 agnita est oboedientia Decretorum TJrbanianorum super cultu eidem Servae Dei non praestito. Perventum est itaque ad quaestionem agitandam super virtutibus in specie Famulae Dei, et quidem primum, die 19 Iulii a. 1977, in Congressus Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum, quem die 13 Decembris eodem anno secuta est Congregatio Plenaria, ponente seu relatore Rev.mo Cardinali Ioanne Villot. Et utroque in coetu disceptatum est utrum Dei Serva heroicum attigisset culmen christianarum virtutum necne ; et omnes affirmantes responderunt. Summus autem Pontifex Paulus V I , cui praedicta omnia sunt relata die 15 eiusdem mensis Decembris a. 1977 per subscriptum Cardinalem Praefectum, responsum Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum ratum habens, iussit ut decretum super heroicis Servae Dei virtutibus conscriberetur. Hoc denique die Sanctitas Sua, accitis Cardinalibus infrascripto Praefecto et Ioanne Villot, Causae ponente, meque Antistite a secretis S. Congregationis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis, in gradu heroico, Servae Dei Mariae a,S. Ignatio, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius S. Congregationis referri mandavit. Datum Romae, die 6 Februarii A. D. 1978. CONRADUS Card. BAFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis 512 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale II P ARMEN. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Annae Mariae Adorni Vid. Botti, Fundatricis Ancillarum B. M. V. Immaculatae et Instituti a Bono Pastore. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. « Ad vitae vesperam, de caritate iudicabimur ». Haec mysticus doctor, sanctus Ioannes a Cruce scripsit, Evangelii verba commentatus, ubi Christus eos ut suos novissimo die se recognosciturum asseruit, qui illum in minimis suis fratribus fide conspexissent et caritate complexi fuissent, illum in eis hospitem colligentes, nudum operientes, infirmum et in carcere visitantes, illi esurienti et sitienti subvenientes (cfr. Mt 25, 35-36. 40). Quod sancta quadam et indefatigabili actuositate ad tardam usque aetatem Dei Famula Anna Maria Adorni operata est, cuius vita indeficiens caritatis donum erga humiliora Christi membra tota exstitit. Orta in loco v. Fivizzano, intra fines hodiernae dioeceseos Apuanae, die 19 Ianuarii anno 1805, parentes habuit Michaelem Adorni et Antoniam Zanetti, pios christifideles, qui filiam quatriduo post Christo regenerandam curarunt, fidei institutis eamdem deinde imbuentes. Nominis Christi evangelizandi cupida, septem vix annos nata, una cum socia domum dereliquit, Indias ad animas salvandas petitura. Domum mox reducta, a matre praesertim in vita ad tramitem Evangelii componenda et in mulierum laboribus instituta est, donec, patre a. 1820 e vivis erepto, una cum genetrice Parmam illi concedendum fuit, ad munus institutricis apud familiam Ortalli obeundum delecta. De vita religiosa apud moniales Capuccinas amplectenda cum cogitaret matri pio desiderio resistenti obsequens, die 18 Octobris a. 1826, claro viro Antonio Dominico Botti, ducalis Parmensis domus aulico, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 513 nupsit, cui sex filios peperit, omnes — praeter Leopoldum, qui regulam monasticam deinde in Ordine sancti Benedicti professus est — tenera adhuc aetate defunctos. Die 23 Martii a. 1844, coniuge, quem vera dilectione prosecuta fuerat, orbata est. Illum pie collacrimata est, luctum Dei voluntatis semitam habens, per quam vitam uni Deo sacram tandem ageret. Nullum tamen religiosum Institutum ingressa est; nam, confessario suadente, caritatis iter illi arripiendum fuit in solamen praesertim mulierum in carcere inclusarum, quibus et mater et soror in visceribus Christi fuit. Eas humiliter adibat, serene et comiter audiebat, verbis et opibus solabatur, fidei institutis edocebat, per spem et orationem ad superna elevabat, ita ut « career in claustrum conversum » videretur. Plures dominae, Dei Famulae exemplis allectae, eamdem in caritatis exsequendo opere imitatae sunt, associatione canonice a. 1847 ab Episcopo recognita et a Parmensi Duce approbata, cui nomen : Pia Unione delle Dame visitatrici delle carceri sotto la protezione dei santissimi Cuori di Gesù e di Maria. De mulieribus etiam e carcere demissis sancte sollicita, Anna Maria pro eis et pro puellis periclitantibus et orphanis domum locare valuit, opere initia súmente (( a Bono Pastore » — ut vocatum fuit — cui sedem idoneam, innumeris superatis difficultatibus, in antiquo monialium sancti Augustini asceterio, sancto Christophoro sacro, anno 1856, die 18 Ianuarii invenit. Quo aptius autem operi incoepto prospiceret, de condenda religiosa familia cogitavit, cuius sodales caritatis alerent fiammam eius in corde a Spiritu Sancto accensam. Novi Instituti octo cum sociis die 1 Maii anno 1857 fundamentis positis, una cum illis anno 1859, sacra castitatis, oboedientiae et paupertatis vota privata nuncupavit, vitam novo firmissimo religionis vinculo mulieribus prolapsis sublevandis, periclitantibus tutandis, derelictis et orphanis materne assistendis dedicando. Sapientibus Regulis novae institutioni praestitutis, moderatrix est electa Sororum, quas virtutum omnium, et prae primis intensissimae caritatis, exemplis praecessit, actuosa sui in difficilioribus et humilioribus donatione ad finem usque insignis. Anno 1876, die 25 Martii, Dominicus Villa, Parmensium Episcopus, Institutum a Bono Pastore in Religiosam Congregationem « sub titulo Piae Domus pauperum B. V. Mariae Immaculatae », canonice erexit, cuius regulas, Andreas Miotti, in sede episcopali successor, die 28 Ianuarii a. 1893 confirmavit. Dei Famula, caritatis operibus iuvenili ani- 514 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mo semper intenta, paralysi brevi correpta, die 7 Februarii a. 1893, sanctitatis fama pernota, Parmae de hoc mundo migravit ad Patrem, praemium receptura iis reservatum qui Christum in pauperes et miseros vident, diligunt, adiuvant. Universa Dei Famulae vita impensae fuit caritatis exercitium, quo Salvatorem imitari enisa est, qui « dilexit nos et tradidit se ipsum pro nobis » (Eph 5, 2). Dilectionis autem scaturiginem inexhaustam, communionem cum Deo habuit, cuius in praesentia iugiter ambulavit. Ut ipsa iam senex confessa est, « inde a multis annis Deus gratiam ipsi contulerat sese numquam ab intima cum eo unione dimovendi, ita ut et operibus plena, et puellis instituendis dedita, et colloquiis intenta, et quovis negotio occupata, Dei sibi praesentis memoriam numquam amitteret ». Semper enim et in omnibus orabat, digna quidem quae a filiabus « Rosario vivente» nomine veluti proprio vulgo nuncuparetur. Singulari devotionis affectu ad Eucharistiam trahebatur, cuius in fide participatio, caritatem et vires physicas etiam alebat, quibus necessitatibus omne genus proximi actuosa succurreret. Nulla in ea contemplationem inter et actionem interruptio, cum una eademque fide et caritate oratione in Deum inhiaret et cum Christo viventem in miseris communicaret, illum in eis quaerens ipsique in eis serviens, a cuius caritate iam separari haud poterat. Hoc, Deo adiuvante, magno fidelitatis studio consequi valuit, perquam perfectiora semper peragere, Dei gloriam operibus quaerere, sibi in omnibus mori, fratribus autem actuose prodesse, veluti vitae propositum sibi constituit et ad rem deduxit. Sibi paupérrima, aliis autem ditissima, argentum et aurum contempsit, quibus tamen magna animi liberalitate usa est, cum de doloribus medendis et de animabus a peccato revocandis ageretur. Difficultates et contradictiones innumeras sustulit, quibus numquam fracta est, tribulationes in donum recipiens per quod spe gaudere poterat et fratrum spiritus in spem contra spem erigere. Inde Invicta Servae Dei in omnibus fortitudo, animi vel in adversis aequalitas, morum suavitas cum sancta quadam comitate coniuncta. Sciebat enim neminem confusum iri qui spem in Deo collocavisset suamque vitam illius in servitium generose impendisset. Inde etiam indeficiens ad mortem usque in incoeptis perseverantia, mulierum miseriis sublevandis prae primis destinatis. Caritati vocatione et operibus re vera vendita, maius officium suum persensit Salvatoris imaginem in se referendi, tunc vere felix cum, Evangelium ad vivum expressum reddita, universos Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 515 qui corpore et spiritu cruciarentur per caritatem amplecteretur et Christi traderet caritati. Sanctitatis fama Servae Dei post obitum non defervente, anno demum 1940 episcopali auctoritate constructi fuerunt apud Curiam Parmensem processus informativus, super scriptis et super cultu eidem Famulae Dei non praestito, Romamque iuridice discutiendi transmissi. Scriptis autem Servae Dei rite perpensis, Sacra tunc Rituum Congregatio die 3 Decembris a. 1944 decrevit nihil obstare quominus ad ulteriora procedi posset, atque, servatis servandis, auctoritate Pii Papae XII Causa beatificationis die 11 Ianuarii a. 1952 feliciter est introducta. Recognita, die 25 Iulii eiusdem anni, oboedientia Urbanianis praescriptionibus super indebito cultu latis, apostolicus processus super virtutibus in specie in episcopali Curia Parmensi annis 1953-1956 instructus est. De omnium autem processuum iuridica validitate decretum exiit die 30 Octobris a. 1959. Disceptationes deinde habitae sunt apud hanc Sacram Congregationem pro Causis Sanctorum; primum quidem, die 28 Iunii a. 1977, in Congressu Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; postea, die 13 Decembris eodem anno, in Coetu Plenario Patrum Cardinalium, in quo Rev.mo Cardinali Mario Nasalli Rocca di Corneliano, Causae ponente seu relatore, sequens ad disceptandum dubium est propositum : An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Cui dubio omnes adfirmando responderunt. Pacta autem Summo Pontifici Paulo Papae VI per subscriptum Cardinalem die 15 Decembris a. 1977 relatione, Sanctitas Sua, attento Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum responso, mandavit ut super heroicis Servae Dei virtutibus Decretum concinnaretur. Quod cum rite factum esset, Summus Pontifex, accitis hodierno die Cardinalibus infrascripto Praefecto, atque Mario Nasalli Rocca di Corneliano, ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque de more convocandis, eisque adstantibus, edixit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis Servae Dei Annae Mariae Adorni viduae Botti, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 516 Hoc autem Decretum promulgari et in acta S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri iussit. Datum Romae, die 6 Februarii A. D. 1978. Card. B AFILE, Praefectus / © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis CONRADUS L. © S . III B R E N T W O O D E N . SEU S. A N D R E A E ET E D I N B U R G E N . Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Mariae Franciscae a Quinque Plagis, Sororis Professae Ordinis S. Clarae. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Alacris et devota Ordinis Sanctae Clarae Soror externa, Maria Francisca a Quinque Plagis, in saeculo Margarita Sinclair, mirabile evangelicae perfectionis pro hac nostra quoque aetate praebet specimen, non monialibus tantum, verum etiam omnibus cuiusque status fidelibus, cum et intra domesticos lares et in schola et tamquam fidelis operaría, necnon in Clarissarum monasterio et in valetudinario, ubi vitae cursum consummavit, eximia reliquerit virtutum exempla. Quae Famula Dei Edimburgi, in principe Scotiae urbe, honestis parentibus, qui genuina fide catholica ac probata morum integritate non vero opibus excellebant, die 29 mensis Martii anno 1900, una ex octo filiis nata, die 11 Aprilis insequentis mensis lustralibus Baptismi regenerata est aquis. Deinde, primis christianae educationis rudimentis domi instructa, a quinto aetatis anno usque ad decimum quartum scholam Sanctae Annae, Sororum Misericordiae curis concreditam, celebravit. Eo quidem tempore, sacramento Confirmationis munita, ad eucharisticam Domini mensam primum accessit. Cum vero decimum quartum aetatis attigisset annum, ut victum eo- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 517 tidianum aliaque vitae necessaria sibi suaeque familiae quaereret, in opificio quodam labori domesticam suppellectilem expoliendi illustrandique incumbere coepit; quam artem variis in opificiis usque ad.annum 1923 exercuit. Per eos novem annos ita fidelis operaría effulsit virtutibus, ut tum sociis in labore, tum in domo paterna familiaribus, tum extraneis etiam quibuscumque, singulare christianae conversationis in saeculo exstiterit exemplar. Nec sobria recreatio, cui socialis potissimum convenientiae et obligationis causa indulgere oportebat, ab intimitate cum Deo vel ab exercitiis pietatis eam distrahebat. Discreta nempe puella legitimis aequalium moribus prudenter se accommodare non renuebat ; recreationem vero et relevamen precibus coronare solita erat. Aiebat namque : « Bonum fuit ut recreationem haberemus; nunc ergo Deo reddamus quod est Dei. Neque obliviscamur : dum nos recrearemur, religiosae non paucae orationi pro nobis vacabant ». Insuper, omnia sic disponebat, ut et labori sibi commisso fideliter satisfaceret, et orationi assiduisque pietatis operibus nihil detraheret, et apostolatum quoque inter coaevas, iuxta varia adiuncta, exercere non intermitteret. Nam ad pietatem quod attinet, notandum praeprimis ferventissimum Mariae Franciscae orandi studium. Tota eius vita, continua fere oratio iure meritoque est aestimanda ; orationi tam mentali quam vocali praecipuas semper reserva vit partes. Erga Eucharistiam praesertim peculiari ferebatur devotionis affectu. Quotidie sacrum Missae sacrificium participans, ieiunium diu saepe protrahebat ne eucharistico privaretur pane. Deinde plures coram Tabernaculo immota ducebat horas, perinde ac si, humana fere deposita forma, seraphicum habitum induisset, et intima ibi cum Christo sub sacris speciebus abscondito sustinebat colloquia. Mysterium quoque Passionis et Mortis nostri Redemptoris non minore prosequebatur affectu. Pio Viae Crucis exercitio interesse, qualibet potissimum feria sexta, valde cordi habebat. Nec minus laudanda est erga Deiparam Virginem pietas. Libenter sermonem instituebat de Iesu et Mariae egestate, de diligentia qua Mater pauper Filium suum curare et nutrire nitebatur, de fidelitate qua Sanctus Ioseph, operarius, labori quotidiano insudabat, ut Sacrae Familiae necessitatibus sub veniret. Quotidiana SS. Rosarii recitatio sacra ei erat. Ceterum Margarita cum aliis quoque Caelitibus piam semper coluit familiaritatem. Quod autem ad professionalem ac socialem in saeculo vitam spectat, 518 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale notare iuvat Famulam Dei diligentissimam fuisse laboratricem et omnino sollicitam ad varia praestanda servitia sive in favorem parentum vel fratrum in domestico ambitu, sive extra domum ubicumque necessitas aliqua occurreret sublevanda. Semper amabilis ac benigne subridens, serenitatis aequanimis ac laetitiae auram passim diffundens, curabat pacem ubi alicui discordiae locus dabatur. In catholica fide palam profitenda et manifestanda constans, intrepide sustinebat contradictiones. Societatem cum gentibus minus honestis quasi quodam superno instinctu prudenter vitare studebat, necnon sociis imprudentioribus etiam christianae dignitatis normam ita silenter imponere sciebat, ut nihil indecori coram ipsa proferre auderent. Praeterea, fidei dilatandae studiosissima, puellas catechesim pietatemque docere in deliciis habuit, preces pro peccatorum conversione effundere eas cohortabatur, errantes ad bonam frugem reducere conabatur. Vicesimum agens annum honestissimam in amicitiam venit cuidam catholico iuveni eamque nuptiarum intuitu coluit, cui tamen, confessario quoque probante, post biennium, ut totam se Deo consecraret, valedixit. Ex consortio autem Sororum, quibus data occasione sese libenter sociabat et adiutricem quoque praestabat operam, momentosum religiosae vocationis iam didicerat intra se aestimare pretium. Quapropter anno 1923 inter Clarissas Colettinas apud Liberton, prope Edimburgum, admitti petiit, non tamen ut claustralium more soli orationi et paenitentiae operibus intra clausuram vacaret, sed ut, Marthae vices in favorem Mariae gerens, validum consororibus inclusis ad indisturbatam vitae integre contemplativae quietem afferret adiutorium, secundum primaevam ipsius sanctae Clarae intentionem. Itaque Abbatissa monasterii Edimburgensis de Liberton Margaritae huiusmodi institutum amplecti cupienti,, ex eo quod ibi sufficiens iam haberetur Sororum externarum copia nec pro alia tunc locus esset, monasterium Londinense eiusdem Ordinis et observantiae indicavit. Quamobrem Margarita, Londinum se conferens, die 21 Iulii a. 1923, praemissis praemittendis, in desideratum Clarissarum Colettinarum monasterium admissa est, apud Notting Hill situm, ubi, tempore postulatus feliciter transacto, die 11 Februarii a. 1924 Sororum externarum habitum induit, assumpto nomine Mariae Franciscae a Quinque Plagis atque, novitiatu rite expleto, die 14 Februarii a. 1925 religiosa vota nuncupavit. Humilis autem Dei Famula, ex Scotiae veniens partibus, aequam. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 519 inter consorores Londinenses comprehensionem non invenisse videtur. Socias autem habuit alias Sorores, externo monasterii servitio addictas, a quibus non una patientiae et verae caritatis exercendae occasio ei praebebatur. Ceterum passim laudatur serenus Servae Dei adspectus, tamquam interioris sanctitatis ac beatitudinis irradiatio, a gentibus variis, ad quas eleemosynae quaeritandae causa, munus sibi adscriptum adimplens, illa accedebat. Post breve temporis spatium, quo Serva Dei, sub uniformis communis vitae velamine extraordinarias abscondens virtutes et gratias, in Londinensi Clarissarum Colettinarum monasterio commorata est, gravi superveniente phthisica infirmitate, die 9 Aprilis a. 1925 ad sanatorium Marillac dictum, in loco Warley, intra fines dioeceseos Brentwoodensis, situm, transferri debuit. Quo in valetudinario, dum terrestris habitationis domus dissolutioni appropinquabat, fulgentiore in dies sanctitas interior splendere coepit luce. Diuturna nempe ac dolorosa nimis tuberculari gutturis affectione vexata, imperturbabili tamen serenitate properabat ad finem. Mente in Deum fixa, supernas veritates meditari numquam cessabat continuosque amoris actus proferebat, suaviter cum omnibus se gerens. Patientia praesertim in gravissimis serene perferendis mirabiliter illuxit. Diem gloriosum illum appellabat in quo maiora pati contingeret ; paratam se dicebat pro unius animae salute asperrima quaeque tolerare. Passionis Christi esse consortem gaudebat. Itaque, post acerbas, quae per septem menses protrahebantur, morbi angustias, miram spiritus iucunditatem in dolore servans, insignia christianae tolerantiae documenta omnibus relinquens, morientium sacramentis refecta, Deum videndi desiderio exardescens, adstantes omnes aedificans, piissime in Domino obdormivit die 24 mensis Novembris anno 1925, vicesimo quinto aetatis suae anno. Corpus eius, in ecclesia monasterii Clarissarum de Notting Hill delatum, et in coemeterio Londinensi apud Kensal Oreen tumulatum, post biennium, anno scilicet 1927, ad Libertonense coemeterium de Mount Vernon prope Edimburgum translatum est. Cum autem sanctitatis fama Mariae Franciscae a Quinque Plagis celeriter diffunderetur longe lateque pluresque eiusdem apud Deum intercessioni tribuerentur favores, de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis agi coeptum est. Post igitur ordinarios, quos vocabant, processus in archiepiscopali Curia Edimburgensi anno 1931 instructos atque edito die 19 Maii a. 1938 decreto super scriptis eidem Servae Dei tribu- 520 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tis, Pius Papa XII commissionem, introductionis Causae die 13 Februarii a. 1942 propria, uti moris erat, manu obsignavit. Apostolicus postmodum adornatus est processus eadem in Curia Edimburgensi super virtutibus in specie. De omnium autem processuum iuridica validitate die 12 Maii a. 1959 decretum Sacrae Congregationis prodi vit. Servatis itaque omnibus deâure servandis, quaestio agitata est apud hanc S. Congregationem pro Causis Sanctorum super virtutibus theologalibus et cardinalibus eisque adnexis Servae Dei, et quidem primum die 27 Februarii a. 1973 et iterum die 22 Martii a. 1977, in Congressu Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; ac denique die 22 Novembris eodem anno 1977, in Coetu Plenario Sacrae ipsius Congregationis in quo, Rev.mo Domino Cardinali Sergio Pignedoli ponente seu relatore, dubio num Serva Dei virtutes omnes heroum in modum exercuisset affirmative est responsum. De hisce omnibus Summus Pontifex Paulus VI certior factus, per subscriptum Cardinalem Praefectum in Audientia diei 15 Decembris subsequentis mensis, responsum Sacrae huius Congregationis ratum habens, ut decretum super heroicis Servae Dei virtutibus rite appararetur mandavit. Hoc tandem die, ad se accitis Cardinalibus infrascripto atque Sergio Pignedoli, Causae ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque convocari solitis, eisque adstantibus Summus Pontifex solemniter pronuntiavit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, Servae Dei Mariae Franciscae a Quinque Plagis, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum rite promulgari et in Acta S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 6 Februarii A. D. 1978. CONRADUS Card. B AFILE, Praefectus L. * S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 521 iv UTINEN. Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Aloisii Scrosoppi Sacerdotis ex Oratorio S. Philippi Nerii, Fundatoris Congregationis Sororum a Providentia sub Protectione S. Caietani. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Supremus Paterfamilias in vineam suam numquam desinit mittere operarios, inter quorum laudabilem confessorum numerum Urbanus Papa V I I I Philippum Neri recensebat, eum canonizaturus, aptissimum tristissimis temporibus a Deo donatum, missionem suam caelieam semper per suos asseclas persecuturum. Isti enim, ut ceterum de presbyteris docet Conc. Vat. II, « in gloria Dei Patris in Christo procuranda » (Presbyt. Ord., n. 2) adlaborant oratione, adoratione, verbi praedicatione et mysteriorum dispensatione, omnibus omnia facti ad omnes salvandos (cfr. 1 Cor., 9, 19) per omnimodam caritatem, praesertim vero per iuvenum educationem et sollicitudinem de infirmis. Divina illa multiplici missione in Ecclesia donatus, Servus Dei Aloisius Scrosoppi, Utinensis sacerdos ex Oratorio S. Philippi Nerii, apparuit, novis aetatibus aeterna applicans principia in Domini vinea excolenda, quam etiam novo ditavit instituto, a Dei Providentia sub protectione S. Caietani appellato, nunc late per orbem diffuso. Id eius historia nos docet. Ille enim Utini die 4 Augusti anno 1804 natus et postridie baptizatus, parentibus fruitus est satis rerum copia a Deo donatis, at praecipue religione et caritate claris. Innocenter pieque pueritia transacta, Aloisius patrium seminarium humanis divinisque litteris illustre atque dignissimis superioribus magistrisque clarum; frequentava ab anno 1817, et ecclesiae S. Mariae Magdalenae summa pietate serviit, Oratorianis ibi ministrantibus. Diaconus vero ordinatus, sacerdoti Carolo Filaferro, uterino fratri, in moderanda Derelictarum puellarum 35 - A. A. S. 522 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale parva domo adstit, quasi caritatis tirocinium exercens, meritissime. Sacerdotio auctus die 31 Martii anno 1827, animarum zelo, morum suavitate, humilitate omnique virtute clarum apostolatum coepit et perrexit, Capuccinorum vitam primo anhelans sed, e Dei cognita voluntate, renunciatam. Dum vero anno 1829 periculum exstinctionis parvo Derelictarum instituto incumbit, humillimae etiam mendicationi se dedidit, laboribus et iniuriis numquam fractus, quin immo, Dei providentiae heroice fisus, institutum ipsum cum P. Carolo late ampliavit, tenaci qua erat praeditus voluntate atque peritia, necnon supernaturali magnanimitate. In hanc novam domum caritatis iam ducentae derelictae puellae exceptae sunt anno 1837, sed ante obitum Servi Dei fere quadringentae scholis et victu, aut etiam hospitio donatae ibi erant : innumerae vero quae per eius institutum in posterum in salutis portum perventurae erant. Quae vero piae mulieres ab initio puellarum educationi se dedebant anno 1845, in Dominicae Nativitatis sollemniis, Ordinario adprobante, in sodalitium cooptatae sunt, votis privatis emissis. Quae promptissimo animo, ab eo incitatae ipso anno 1848 vulneratis medendis operam dederunt, et anno 1855 cholera civibus affectis, anno autem 1859 rursus vulneratis in bello, plaudentibus civibus de generosis exemplis et bono societatis procurato. Perarduum quidem opus, at fructuosissimum in periclitantium animarum salutem : fuit profecto institutum ipsum in Utinensi urbe beneficentiae maximum pro educandis puellis pauperioribus vel orphanis : populi filias, e miseria haud raro ereptas vel et lamentabili spiritus statu, christiana institutione, scholis laboris et litterarum, hospitio, optimo Sororum magisterio, familiari ac fere materna benevolentia, religionis validissimis adiumentis, sanis solaciis Dei Servus ita donavit liberali animo, omnibus suis posthabitis commodis, ac prudentissime rexit, ita ut et publicae adsistentiae procuratores in quodam internationali conventu (Mediolani a. 1880 habito) eius administrationem laude extolli audierint. At praeterea Dei Servus puellis locum et beneficium laboris procurare satagebat : quod si interdum labore et loco vacassent, in aptam domum v. Provvedimento appellatam, eas excipiebat, donec novum salarium locumque invenissent. Triginta annos institutum ipse Dei Servus moderatus est, multis calamitatibus probatus, sed numquam animo fractus ; impavide enim superavit, Dei providentiae semper fisus atque B. V. Mariae intercessioni cum protectione S. Caietani, et annos alimentorum inopiae, et civilium auctoritatum neglectum, et iniustas obliviones, et lites contra Instituti iura illatas, et impios Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 523 conatus ad institutum ipsum sub potestatis saecularis iugum redigendum et Ecclesiae iura Violanda. Tot tantosque porro labores exantlabat; dum Sororum etiam Congregationi erigendae atque dilatandae omni studio satagebat, quam diutinis fervidisque orationibus, praeclaris exemplis normisque, frequentibus hortationibus ac laboriosis itineribus, prudenti moderatione, effusa caritate cum iucundo spiritu regebat, constanter fundatoris titulo ad mortem usque humillime recusato. Quam sodalitatem, anno 1845 natam, die 7 Februarii 1862 Decreto laudis a S. Sede donatam esse gavisus est, quod publica votorum nuncupatio excepit. Sororibus vero semper spiritu suo religioso praeibat : pauperrime enim vivebat ; integerrima castitate elucebat et sui corporis castigatione ; et humillime oboedientia praestabat, tunc maxime cum finem vitae sibi imminere sensit voluitque quasi novitius acerrimis humiliationibus probationesque satiari. Itaque ante obitum 12 domos Sororum erexit, etiam extra Italicae dicionis fines, nosocomiis vel scholis adnexas, ingenti cum incolarum profectu pro Civitate et Ecclesia. Neque oblivioni tradenda Dei Servi opera ad Utinense Oratorium instaurandum. Quod anno 1846 amplexus, anno 1856, qua eius moderator et ecclesiae S. Mariae Magdalenae rector, restituit, vita communi renovata; at denuo, ab adveniente Italico gubernio Oratorio inique abolito et ecclesia confiscata (anno 1867), nihil eius enixis conatibus obtinentibus, dolens quidem usque ad mortem, at semper invictus iter suae perfectionis et apostolatus perrexit, iri paenitentiae verbique ministerio impiger. Assiduam quoque dedit operam in multorum animis sapienter moderandis, in generose iuvandis sacerdotis Ioannis Dal Negro inceptis ad pueros christiane educandos et ad prima in regione catholica diurna edenda, nigritis per Dei Servos Nicolaum Olivieri et Blasium Verri redimendis, clericis sacer dotibusque pauperibus succurrendis, opitulandis omnigenis egenis, dioeceseos necessitatibus subveniendis, Tertio Ordini franciscali propagando, plurima validaque contulit opem laboremque, quibus omnibus addendum festivum pro puellis (( oratorium », spiritus fructibus opimum, et inceptum, breve quidem at clarum, ad educandas surdomutas puellas. Dei Servus iugiter Spiritu Sancto agi visus est, pluribus charismatibus etiam donatus, in plenitudinem aetatis Christi ductus religiosaeque perfectionis magister verbo et opere. Fidei christianae mysteriis intime imbutus, SS.mae Trinitati in anima manenti adorans semper haerebat, omnibus suis actibus caelesti prudentia in eam directis. Orationi divinae et meditationi, praesertim de Christi Incarnatione, Pas- 524 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sione et Corde, cotidie, imo etiam noctu coram SS.ma Eucharistia vigilans, plures horas insumebat. Sacrum ferventissima pietate litabat. Amantissimus filius honore et dilectione B. Virginem colebat, in sanctos etiam piissimus affectu et imitatione. Eius spes miris haud raro praemiis a Deo est repensa. Proximi se servum sentiebat, cum venisset ((non ministrari, sed minestrare» (cfr. Mt., 20, 28). Eius iustitiae apicem ipsi adversam agnoverunt. In morbis adversisque patienter ferendis et inceptis persequendis constanter perseveravit, a Deo exspectans iustitiae coronam. Quae merita rursus nova luce fulserunt, dum, anno 1883 exeunte, extremo morbo Dei Servus correptus est atque per trimestre plurimis acribusque cruciatus doloribus; invisentes vero ille solabatur heroico exemplo et paene caelestibus verbis, Paradisum anhelans et quasi delibans, cum piissime extrema recepit sacramenta. Demum, elevatis oculis in caelum, die 3 Aprilis anno 1884, de nocte media, ingenuum spiritum Deo reddidit. Manent nunc quoque posteros perpetua haec, inter alia, eius monita : Ecclesiae officia et iura in caritatis et educationis institutis intrepide sancteque, vel in acribus tempestatibus, esse defendenda; in modico omnibus fidelier agendum esse, at magna etiam e Dei vocatione esse strenue aggredienda; Ecclesiae magisterio intimo cum sensu esse adhaerendum ; humanam societatem plurimum proficere e catholicae educationis et adsistentiae operibus, exemplo etiam Servi Dei stimulatae, qui innumeras puellas, sui instituti ope, bono Civitatis reddidit, et multa infirmorum milia sanos Societati restituit, omnes in spem vitae aeternae dirigens. Sanctitatis fama, quae eum inter vivos degentem circumdederat, • constanter defunctum prosecuta est, miris, uti fertur, eius intercessioni tributis sanationibus et spiritualibus favoribus, ab ipso eius mortis anno. Quapropter, tandem annis 1932-1936, in Curia Archiepiscopali Utinensi ordinarii processus celebrati sunt. Scriptis Servi Dei die 14 Martii anno 1952 rite perpensis, Causa est introducta die 27 Februarii anno 1964, quam processus apostolicus Utinensis excepit annis 19641966. Demum, de scriptis Servi Dei noviter inventis decretum exiit die 1 Iunii anno 1968 ; deque validitate iuridica omnium processuum die 15 Iulii anno 1968 latum est decretum. Denique die 4 Octobris anno 1977 super heroicis Servi Dei virtutibus in Peculiari Congressu atque, die 17 mensis Ianuarii anni huius 1978, in Coetu Plenario Sa- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 525 crae Congregationis pro Causis Sanctorum, ponènte seu relatore Rev.mo Cardinali Petro Palazzini, disceptatum est. Super quibus omnibus Summus Pontifex Paulus VI per subscriptum Cardinalem Praefectum, die 13 Aprilis hoc anno, certior est factus, atque favorabilia responsa Patrum Consultorum, Officialium Praelatorum Patrumque Cardinalium rata habens, mandavit ut Decretum super heroicis Famuli Dei virtutibus rite appararetur. Quod cum factum esset, die hodierna Summus idem Pontifex ad se accivit Cardinales infrascriptum Praefectum et Petrum Palazzini, Causae ponentem, meque Antistitem a Secretis cetorosque de more convocandos, quibus adstantibus sollemniter pronunciavit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Aloisii Scrosoppi, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum in vulgus edi et in acta S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 12 Iunii A. D. 1978. CONRADUS Card. RAPILE, Praefectus L. © S . © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis V P A P I E N . SEU M E D I O L A N E N . Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Richardi Pampuri, Medici Chirurgi, Religiosi professi Ordinis Hospitalarii S. Ioannis a Deo. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Eos inter qui eram, et visitastis medici christiano suumque officium Christo obsequuntur, eiusdem effatum : « Infirmus me » (Mt., 25, 36) in vitae rationem mire inducentes, nomine digni accensendi sunt : ii enim munus suum caritatis ministerium reddunt, boni medici Salvatoris 526 Acta Apostolicae Sedis Commentarium Officiale (cfr. Mt., 9, 12) exempla secuti, qui « factus est compassionis nostrae susceptione finitimus et misericordiae collatione vicinus » (S. AMBROSIUS, In Lucam, V I I , 74; M. L., 15, 1306). Corporis dum medentur infirmitatibus, eius in se imaginem referre possunt, « qui pertransivit benefaciendo et sanando omnes» (Act., 10, 38), aegrotorum animos in eum spe erigentes qui « vulnerat et ... medetur, percutit, et manus eius sanabunt » (Iob., 5, 18). Praeclaram huiusmodi medici, veri Christi asseclae, speciem, Dei Famulus in se exhibuit Richardus Pampuri, qui postquam vitam in saeculo caritatis donum erga aegrotos reddidit, eandem, hostiam Deo acceptam, inter Fratres Ordinis Hospitalarii S. Ioannis a Deo, v. Fate-bene-frateili, brevi consumpsit. Apostolorum actus spiritu et caritate Christi compulsus, eius monitum : « curate infirmos » pro vitae proposito habuit, pro certo habens et per hoc se Evangelii praeconem futurum (cfr. Lc, 10, 9). Dei Famulus die 2 Augusti anno 1897 in oppido v. Trivolzio, dioeceseos Papiensis, ortum duxit^ parentibus Innocentio Pampuri et Angela Campari, qui decimum ex undecim filiis die proxime insequenti baptizandum curarunt, nominibus impositis Herminio Philippo. Tres vix annos natus, matre orbatus, ad locum v. Torrino, ductus est, ubi, sub vigilanti materterae Mariae Campari, in matrem a Dei Servo semper habitae, cura, adolevit atque christianam nactus est educationem. Elementares, ut aiunt, in ludos, in locis v. Trovo et Gasorate Primo diligenter incubuit, in patrio loco Trivolzio interea et ad Confirmationem et ad Eucharisticam mensam admissus. Gjmnasii studia Mediolani per annum peregit eaque Papiae, in S. Augustini collegio, absolvit in eadem urbe et lycei ludos persolvens. Annis 1915-1921 in Papiensi Athenaeo medicinae studiis operam dedit, quae bello dire per Europam irruente illi intermittenda per aliquod tempus fuerunt, quo prima in acie militibus vulneribus affectis assistere debuit. Laurea doctorali in medicina et chirurgia summa cum laude die 6 Iulii anno 1921 donatus, post studia cum artis experimentis perpolita, anno 1922 medicum loci v. Morimondo renuntiatus est, qui palaestra virtutum omnium ei exstitit. Vir Christi amore refertus, nihil antiquius habuit quam ad Dei gloriam — ut ipse fatebatur — omnia in vita sua ordinare, officium suum summa diligentia adimplere, actuositatem sine intermissione studio pietatis sustinere, christianum et nomine et operibus fortiter esse. Pauperum praesertim amicus, eis cor aperiebat quod divinae caritatis ignis adusserat. Nimiam enim caritatem qua dilexit nos Deus (cfr. Eph., Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 527 2, 4) cum expertus fuisset, Cordis Christi latitudinem et longitudinem et sublimitatem et profundum (cfr. Eph., 3, 18) cum tenuioribus prae primis fratribus communicare volebat. Cuiuslibet quaestus et utilitatis suae contemptor, pecuniam nihili semper fecit, quam copiose in sacris missionibus adiuvandis et in pauperibus sublevandis effundebat. His ut generose subveniet, temporis et valetudinis numquam rationem habuit, verbis et operibus vestigia secutus Christi Salvatoris qui « dilexit nos et tradidit se ipsum pro nobis » (Eph., 5, 2; cfr. Gal., 2, 20). Vivissimo enim fidei spiritu ductus, in infirmis Christum ipsum videre enitebatur, ad eum in eis diligendum sancta quadam necessitate allectus. Haud frustra sorori Longinae, religiosae missionali, animi secreta pandebat : « Ora ne superbia, commodi mei studio, vel quavis alia deordinata passione impediar quominus meis in aegrotis Iesum semper conspiciam, ipsi medear, ipsi solatium afferam qui in illis patitur mea ad expianda peccata, ex infinito in me amore. Haec si mente semper versavero, suavissimum et foecundissimum munus meum mihi erit » (Epist. 5.XI.1923). Hac ex fide fiebat ut nulla in Dei Famulo interruptio inter pietatem et fidelem officii adimpletionem haberetur. Idem quaerendi Deum cum eoque iugiter ambulandi studium in incensa oratione et in operosa muneris perfunctione. Eadem fides, eadem spes, eadem caritas iuvenem medicum movebant et ad perfectiorem in dies cum Deo communionem et ad diligentiorem et impensiorem officiorum status exsecutionem. Valetudine debilis, sine lassitudine in suscepto ad fratrum servitium opere cum fortitudine perseveravit, ex Eucharistica dape vires cotidie assumens ad sui donationem augendam et ad eam continentiam confovendam, quibus omnibus in exemplum et vitae christianae incitamentum factus est. Impensa et exactissima muneris perfunctione haud contentus, sicut olim studiorum Papiae aetate, tempus invenire noverat et ad actionem catholicam inter iuvenes ordinandam, ad opus v. Conferenze di S. Vincenzo de' Paoli participandum, ad missionalem cooperationem in paroecia sustinendam. Perfectionis studiosissimus, anno 1922 in Tertio Ordine Saeculari S. Francisci professionem emiserat. Attamen, cum ad vitam religiosam vocatum se experiretur, anno 1927 inter Fratres Ordinis Hospitalarii S. Ioannis a Deo recipi petiit, quod die 22 Iunii consecutus est. Novitiatum die 21 Octobris Brixiae incoepit, eoque laudabiliter emenso, sacra vota die 24 Octobris anno 1928 ibidem nuncupavit. Nihil de pristina vitae ratione remittens, Ordinis Constitutiones summo fervo- 528 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale re amplexatus est et ad finem usqne secutus, sibi fortiter statuens pro vitae ratione novissimum locum tenere, orationi intensius instare, caritatem in aegrotorum servitium perfecte sectari. Oboedientiae ad nutum, medicinam et chirurgiam exercere debuit, Brixiae quoque, sicuti antea in loco v. Morimondo, bonus Christi odor (cfr. 2 Cor., 2, 15) omnibus existens. Celeri tamen cursu iter consummavit. Nam phthisi correptus, post alternas valetudinis vicissitudines, e manu Domini magna cum patientia et simplicitate susceptas, Mediolanum Brixia die 18 Aprilis anno 1930 delatus est, quo Kalendis Maii eiusdem anni transivit de hoc mundo ad Patrem, nomen relinquens medici qui officium in caritatis missionem convertere noverat, religiosi qui veri filii S. Ioannis a Deo in se speciem expresserat. Sanctitatis fama qua vivens Servus Dei fruebatur, post obitum percrebuit atque caelestibus signis visa est confirmari. Quapropter de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis agi coeptum est. Instructi sunt igitur, annis 1949-1951, ordinaria auctoritate processus apud Curiam Archiepiscopalem Mediolanensem, Romamque delati rite discussi sunt atque, die 4 mensis Maii a. 1954 edito decreto super scriptis eidem Famulo Dei tributis, Summus Pontifex Paulus Papa VI introductionem Causae die 10 Iulii anno 1970 approbavit. Constare deinde de oboedientia Urbanianis praescriptionibus super indebito cultu Sacra haec Congregatio die 5 Februarii a. 1971 edixit. Apostolicus postmodum processus adornatus est eadem in Curia Mediolanensi super virtutibus in specie Servi Dei. De omnium autem processuum iuridica validitate latum est decretum die 3 Decembris anno 1971. Quibus omnibus rite absolutis, deventum est ad disceptationem super theologalibus et cardinalibus Servi Dei virtutibus, prius quidem in Congressu Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum die 29 Novembris anno 1977 habito ; et deinde, die 21 Februarii anno 1978, in Coetu Plenario Patrum Cardinalium, ponente seu relatore Rev.mo Cardinali Aloisio Ciappi. De favorabili autem exitu utriusque disceptationis certior est factus Summus Pontifex Paulus V I , die 13 mensis Aprilis eodem anno 1978, per subscriptum Cardinalem Praefectum ; et Sanctitas Sua responsum Sacrae eiusdem Congregationis ratum habens, mandavit ut decretum super Servi Dei virtutibus concinnaretur. Quod cum rite factum esset, Summus idem Pontifex hodierno die ad se accivit Rev.mos Cardinales infrascriptum et Aloisium Ciappi, Causae ponentem seu relatorem, meque Antistitem a Secretis ceteros- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 529 que de more convocandos, eisque adstantibus sollemniter dixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine earumque adnexis Servi Dei Richardi Pampuri, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum rite promulgari et in Acta Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 12 Iunii A. D. 1978. CONRADUS Card. BAFILB, Praefectus L. © S . © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis VI MARIANOPOLITANA Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Fratris Andreae (in saeculo Alfredi Bessette), Congregationis a Sancta Cruce sodalis. SUPER DUBIO An constet de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate cum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, in casu et ad effectum de quo agitur. Divus Paulus, divino afflatu motus, nos edocet caeleste consilium miramque Dei sapientiam non sapientes, non fortes, non divites, non nobiles, sed pauperes, viles, rudes et abiectos coram mundo, quos dirigeret, elegisse, ne traduxisse prudentia, ne redemisse divitiis, ne potentiae ac nobilitatis auctoritate traxisse aliquos ad suam gratiam et salutem videretur : « Quae stulta sunt mundi elegit Deus, ut confundat sapientes; et infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia; et ignobiltà et contemptibilia elegit Deus, et ea, quae non sunt, ut ea quae sunt destrueret; ut non glorietur omnis caro in conspectu eius » (1 Cor., 1, 27-28). Arcanum huiusmodi Dei consilium, cum humana excitat instrumenta ad praeclara patranda facinora, admiramur etiam in Servo Dei, humili Congregationis a Sancta Cruce sodali, Fratre Andrea. In pago cui vulgo nomen Saint-Crégoire d'Iberville, in finibus tunc 530 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dioeceseos Marianopolitanae, in Canadia, die 9 mensis Augusti anno 1845, Servus Dei, octavus inter duodecim fratres, ortum duxit. Quem parentes, Isaac Bessette et Chlothildes Foisy, loco victuque tenues, ob mortis periculum, eodem die nativitatis et quidem domi, salutifero fonte ablutum Aliumque Dei esse, Alfredi imposito nomine, pro sua religione et pietate voluerunt. Christianam institutionem et educationem in familia, praesertim ab optima matre nactus, pWr novem annorum patre est orbatus et triennio post matrem quoque, phthisi correptam, amisit. Orphanum matertera apud Saint-Césaire commorans benigne recepit ibique Famulus Dei eucharistici dapis primum particeps effectus est atque post annum, scil. anno 1858, sacro chrismate linitus est. Exinde ad Ecclesiae sacramenta, quibus interior hominis vita alitur et roboratur, frequenter accedebat. Solitudinis amans, meditationi precibusque valde erat intentus et praesertim Sanctum Ioseph, Nazarethanum Patriarcham, peculiari prosequebatur religione. Huiusmodi caelestibus subsidiis corporisque voluntariis castigationibus, pergracilis adulescens asperum pauperum vitae iter aggredi coepit. Elementares, quae vocantur, scholas rite frequentare haud valuit, cum vitae sustentandae causa utque materterae esset adiutorio laborare debuerit. Rusticis autem laboribus parum aptus, sutrinam fecit, deinde furnariam artemque fabri ferrarii exercuit. Annos natus duodeviginti, Servus Dei in Foederatas Americae Septentrionalis Civitates se contulit ibique lanificiis aliisque operibus manualibus incubuit ; inde, post aliquot annos, in patriam rediit et apud Saint-Césaire consistens, consiliis usus piissimi parochi loci, mundo valedicens, inter fratres Congregationis a Sancta Cruce accipi enixe postulavit. In eodem Instituto admissus, nomine quidem Andreae, die 27 Decembris anno 1870 religiosum induit habitum. Verum tamen, ob tenuem, qua utebatur, valetudinem, Congregationis moderatores ancipites erant an eum ad religiosam professionem admitterent, veriti ne ipse molestiae atque oneri fieret novellae communitati. Magister vero novitiorum, Famulum Dei intuitus, fassus est : « Si iuvenis iste impos foret labori, procul dubio optime orare sciet ». Cuius magistri opinione a Communitate accepta, Frater Andreas primam emisit religiosam professionem die 22 mensis Augusti a. 1872,. perpetuam deinde die 2 Februarii anno 1874. Iam tirocinio nondum expleto, Servo Dei ianitoris munus Collegii Dominae Nostrae apud Cote-des-Neiges prope Marianopolitanam urbem concreditum fuit, quo sancte quadraginta ferme annos est functus, eximium christianarum virtutum exemplum praebens, vividiore quo aestuabat caritatis ardore. Praeter ianitoris officium, varia munia eidem fuerunt Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 531 iniuncta, uti infirmarii, tonsoris, hortulani, lucernarum accensoris. Dum hisce muniis est intentus, Famuli Dei religio ac pietas erga S. Ioseph, universae Ecclesiae Patronum, magis magisque errupit et sic Divina Providentia eum ad apostolatum missionemque praeparabat dilatandi cultum et fidelium pietatem in eundem Deiparae Virginis Sponsum et Nutricium Divini Infantis patrem. Humilis piique ianitoris Collegii cella facta est sensim sine sensu locus continui cuiusvis ordinis personarum concursus, quae ab eo petebant et obtinebant sancta consilia supernosque favores et sanationes, quas Dei Servus adhibitis numismate et olio Sancti Ioseph patrabat. Ineunte namque anno 1880, charismati solandi afflictos maeroreque confectos aut domesticis calamitatibus excruciatos, eorumque animos sursum erigendi consiliis, piis sermonibus, monitis et hortamentis, accessit benefica gratia sanationum. Fama autem thaumaturgi raptim sese diffudit et innumeri aegroti et infirmi se ad Servi Dei cellam conferebant. Anno 1904, cum sexagesimum ageret aetatis annum, Frater Andreas a suis moderatoribus veniam obtinuit exaedificandi in iugo vulgo MontRoyal, prope Marianopolim. Quod opus, brevi, ingenti incremento, probante quoque Marianopolitano Archiepiscopo, auctum, factum est demum, post Servi Dei obitum, maximum sanctuarium Mariae Sponso sacrum, celebre videlicet Oratorium S. Ioseph apud Montem Regalem, a Summo Pontifice Pio XII titulo et dignitate Basilicae Minoris in posterum condecoratum. Anno igitur 1909 praedicto Oratorio Famulus Dei addictus est ibique per alios undetriginta annos, usque ad mortem scilicet, permansit. Quemadmodum ante id tempus, ita per reliquum vitae spatium Frater Andreas se totum pauperibus, aegrotis afflictisque assistendis solandisque dedidit, eos vel domi, de superiorum venia, invisendo et cotidie apud Montem Regalem humaniter excipiendo. Innumeri favores quotannis vulgati et praedicati fuere, ita ut humilis thaumaturgi fama fines Canadiae praetergressa sit, factumque sit ut milia et milia peregrinatorum Oratorium Sancti Ioseph apud Montem Regalem inviserent eisque sanctuarium illud terra esset sanctae spei. Iam amplius nonaginta et unum annos natus, Servus Dei, qui" crebris per vitae spatium infirmitatibus fuerat afiiictus, die 27 Decembris anno 1936 decumbere coactus est atque, in nosocomium Notre-Dame-de-VEspérance apud locum v. d. Saint-Laurent translatus, Ecclesiae sacramentis munitus, prima hora diei 6 Ianuarii anno 1937, placide spiritum Deo reddidit. 532 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Pius viri Dei obitus omnium late incolarum animos vehementer perculit. Complures enim ab ipso beneficiis affecti amore et veneratione incredibili illum prosequebantur. Quapropter catervatim, per dies sex, diu et noctu, assidua pluvia, nive et frigore, circa decies centena milia hominum coram eius parvo ligneo feretro deéucurrere. Luctus vere factus est triumphus. Duplex funus de eo est habitum : prius in cathedrali ecclesia, alterum in Oratorio S. Ioseph. Subinde eius exuviae in crypta eiusdem Oratorii tumulatae sunt, ubi continuo usque in praesens a christifidelibus visitantur, gratias a Deo, intercessore Fratre Andrea, implorantibus. Servus Dei sibimetipsi semper constans, erga omnes comis, affabilis, hilaris, in labore impiger, quam qui maxime, erga moderatores obedientissimus, simplex in vivendo, parcus in cibis et somno sumendis, toro modice instrato fere semper cubando, pauper, ferventissimus in precibus Deo fundendis fuit. Ex canonicis igitur inquisitionibus Fratrem Andream toto vitae decursu omnes christianas exercuisse virtutes abunde constat. Quodsi tamen paucis exquiritur, quae virtus in tanto numero praecipua fuerit, ceterarum quasi radix et origo, facile comperitur eam fuisse caritatem erga Deum, ex qua eximia et effusissima in proximum scatebat caritas. Praetereunda non est eius humilitas, quae adeo erat profunda ut bonam, quae de ipso conciperetur, opinionem omnibus viribus defugeret, semper se dicens, praesertim cum de sanationum dono agebatur, simplex Sancti Ioseph instrumentum. Memoranda quoque venit, praeter peculiarem in hunc Sanctum devotionem, Servi Dei amor erga Christum Dominum, cuius Crucem cotidie contemplatus, fontem invenit caelestis sapientiae et propriae patientiae. Beatam quoque Mariam Virginem perpetuis obsequiis venerabatur, Rosarii preces cotidie recitando. Sanctitatis opinio, qua etiam vivens circumdabatur, post Servi Dei obitum in dies percrebrescente, et supernis quoque signis, eius apud Deum intercessione patratis, accedentibus, ratio fuit cur, quattuor annis, ab eius morte vix elapsis, processus ordinaria potestate apud Curiam archiepiscopalem Marianopolitanam anno 1941 instrui coepti sunt, et per rogatorias etiam in Curiis S. Hyacinthi, Providentiensi et Ottaviensi, Romamque transmissi. Edito super scriptis Servo Dei tributis Decreto die 12 Maii anno 1955, commissio introductionis Causae penes Apostolicam Sedem a Pio Papa XII die 9 Novembris anno 1960 subsignata est. Recognita deinde, die 15 mensis Decembris anno 1961 oboedientia Decretis Urbanianis super indebito cultu non praestito, adornatus est an- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 533 nis 1962-1964, apud eandem archiepiscopalem Curiam Marianopolitanam, processus apostolicus super virtutibus Servi Dei in specie. De omnium harum inquisitionum iuridica forma et validitate die 19 Februarii anno 1966 exiit Decretum. Facta autem, die 11 Iunii a. 1977, ad Coetus Episcoporum Canadiae instantiam, dispensatione super praescripto canonis 2101 C. I. C, instituta est quaestio super virtutibus praedicti Servi Dei, et quidem primum, die 20 Decembris eodem anno 1977, in Congressu Peculiari, qui vocatur, Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; et deinde, die 21 Februarii anni huius 1978, ponente seu relatore Rev.mo Cardinali Sergio Pignedoli, in Coetu Plenario Sacrae ipsius Congregationis pro Causis Sanctorum. Et omnes proposito dubio num Servus Dei Frater Andreas théologales et cardinales eisque adnexas virtutes heroum in modum exercuisset, adfirmantes responderunt. De praemissis omnibus certior factus per infrascriptum Cardinalem Praefectum die 13 Aprilis, hoc anno, Summus Pontifex Paulus VI responsum eiusdem Sacrae Congregationis ratum habens, mandavit ut Decretum super heroicis Servi Dei virtutibus concinnaretur. Quod cum factum esset, Sanctitas Sua, hodierno die ad se accitis Cardinalibus subscripto Praefecto atque Sergio Pignedoli, Causae ponente seu relatore, meque Antistite a Secretis ceterisque de more convocandis, iisque adstantibus edixit : Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, earumque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Fratris Andreae (in saeculo Alfredi Bessette) ex Congregatione a Sancta Cruce, in casu et ad effectum de quo agitur. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta huius S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 12 Iunii A. D. 1978. CONRADUS Card. B AFILE, Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis 534 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA C O M M I S S I O N U M PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS Responsum ad propositum dubium Patres Pontificiae Commissionis Decretis Concilii Vaticani II Interpretandis, proposito in plenario coetu quod sequitur dubio, respondendum esse censuerunt ut infra : De procedura sequenda in remotione parochorum D. — Utrum Episcopus dioecesanus, ad removendum ab officio parochum renuentem offerre suam renuntiationem ob expletum septuagesimum quintum aetatis annum, sequi debeat proceduram de qua in Litteris Apostolicis die 6 augusti 1966 Motu Proprio datis Ecclesiae Sanctae, I, n. 20, § 1, an valeat immediate declarare eum ab officio decessisse. R. — Affirmative ad primam partem ; negative ad alteram. Ss.mus Dominus Noster Paulus Pp. VI in Audientia die 7 iulii 1978 infrascripto impertita supradictam decisionem ratam habuit; adprobavit et publicari iussit. PERICLES Card. FELICI, Praeses Diarium Romanae Curiae 535 D I A R I U M ROMANAE CURIAE Lunedì, 26 G i u g n o 1978, il Santo Padre P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E. il Signor JOSEF L A U R E N T I U S H U B E R T U S C E U LEN, A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario dei Paesi Bassi presso la Santa Sede. G i o v e d ì , 6 L u g l i o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a S. A . E m . Fra A N G E L O DE MOJANA DI COLOGNA, Gran Maestro del S o v r a n o Ordine Militare di Malta, c o n i M e m bri del Sovrano Consiglio dell'Ordine. G i o v e d ì , 6 L u g l i o 1978, il Santo Padre P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a l'On. JACQUES CHIRAC, Sindaco di Parigi, c o n la Consorte e il Seguito. V e n e r d ì , 7 L u g l i o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a l'On. E R I C H K I E S L , Sindaco di M o n a c o di Baviera, con la Consorte e i figli. Lunedì, 10 L u g l i o 1978, il Santo Padre P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, S. E. il Signor CALLIXTE H A T U N G I M A N A , A m b a s c i a t o r e Straordinario e Plenipotenziario del R w a n d a presso la Santa Sede. G i o v e d ì , 13 L u g l i o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a il Signor W I L L Y BRANDT, Presidente della C o m missione Indipendente per i P r o b l e m i dello Sviluppo, c o n il Seguito. Mercoledì, 19 L u g l i o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ri- cevuto in U d i e n z a S. E. il Signor E B I A O L E W A L E , Ministro degli Affari Esteri di P a p u a N u o v a Guinea e il Seguito. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 536 Officiale D o m e n i c a , 23 L u g l i o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in U d i e n z a la Signora L I L L I A N CARTER. G i o v e d ì , 3 A g o s t o 1978, il Santo P a d r e P a o l o VI ha ricev u t o in Udienza privata S. E. l'On. ALESSANDRO P E R T I N I , Pre- sidente della R e p u b b l i c a Italiana. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 1 marzo 26 giugno » » 11 luglio 1 marzo 1978. Gli E.mi Signori Cardinali William Wakefield Baum e Joseph Schroffer, Membri della 8. Congregazione per la Dottrina della Fede. » Gli Ecc.mi Presuli Mons. Thomas Winning, Arcivescovo di Glasgow; Mons. Francis Arinze, Arcivescovo di Onithsa ; Mons. Alfonso López Trujillo, Arcivescovo Coadiutore di Medellin; Mons. Godfried Danneels, Vescovo di Antwerpen; Mons. Antonio Vilaplana Molina, Vescovo di Plasencia ; Mons. Antonios Naguib, Vescovo di Minya, Membri aggiunti della stessa 8. Congregazione. » S. E. Mons. Antonio Innocenti, Segretario della S.C. per i Sacramenti e il Culto Divino; S. E. Mons. Lucas Moreira Neves, Vice Presidente del Pont. Consiglio per i Laici, Consultori della stessa 8. Congregazione. » Mons. Jerome Quinn (Stati Uniti d'America); Rev. D. Mathew Vellanickal (India); Rev. D. Laurent Nare' (Alto Volta) ; Rev. D. John Greehy (Irlanda); Rev. P. Guy Couturier C.S.C. (Canada); Rev. P. Agostino Jankowski O.S.B. (Polonia); Rev. D. Angelo Penna O.R.L. (Italia), Membri della Pontificia Commissione Biblica. 1978. S. E. Mons. Ladislao Rubin, Segretario Generale del Sinodo dei Vescovi; S. E. Mons. Lucas Moreirä Neves, Vice Presidente del Pont. Consiglio per i Laici; S. E. Mons. Luigi Maverna, Segretario della Conferenza Episcopale Italiana; Mons. Vincenzo Carbone; Mons. Mario Pompedda; P. Domenico Grasso S.J.; P. Jean Beyer S.J., Consultori della 8. Congregazione per i Vescovi. Diarium Romanae Curiae 25 10 aprile 1978. Mons. Joseph N. MacNeil, Arcivescovo di Edmonton; Mons. Hector Rueda Hernández, Arcivescovo di Bucamaranga; Mons. Thomas Morris, Arcivescovo di Cashel; Mons. Klaus Hemmerle, Vescovo di Aachen ; Mons. Luigi Morstabilini, Vescovo di Brescia; Mons. Adolfo Suarez Rivera, Vescovo di Tepic; Mons. Jean Sauvage, Vescovo di Annecy, Membri aggiunti della stessa 8. Congregazione. aprile 1978. Gli E.mi Signori Cardinali Joseph Höffner, Arcivescovo di Köln; Sergio Pignedoli, Presidente del Segretariato per i non Cristiani; Opilio Rossi, Presidente del Pont. Consiglio per i Laici," Bernardin Gantin, Presidente della Pont. Commissione «Iustitia et Pax», Membri della 8. Congregazione per le Chiese Orientali. » » Gli Ecc.mi Presuli Mons. Tzadua Paulos, Arcivescovo di Addis Abeba; Mons. Papamanolis Francesco, Vescovo di Syra; Mons. Dobranov Bogdan Stefano v, Vicario Apostolico di Sofia e Plovdiv ; Mons. Sipovic Ceslao, Vescovo tit. di Mariamme; Mons. Bassim Paul, Vicario Apostolico di Beyrouth; Mons. Marusyn Miroslav Stefan, Vescovo tit. di Cadi, Membri aggiunti della stessa 8. Congregazione. » » S. E. Mons. Giuseppe Caprio; S. E. Mons. Antonio Innocenti; S. E. Mons. Augustin Mayer; S. E. Mons. Augustin Hornyak Eugene, Esarca Apostolico per i fedeli Ucraini (Gran Bretagna) ; S. E. Mons. Enea Selis, Arcivescovo di Cosenza; Mons. Ottaviano Barlea; Rev. P. Isidoro Patrylo, Ord. Bas. S.I.; Rev. D. Joseph Villangaden (India) ; Rev. P. Paolo Giannini Ord. Bas. It.; Rev. D. Giuseppe Ferrari; Rev. P. Gino Piovesana S.I., Consultori della stessa 8. Congregazione. » » Mons. Virgilio Noè; Rev. D. Umberto Neri; Rev. D. Pietro Gemayel (Cipro) ; Rev. P. Michel Arranz S.I.; Rev. P. Alfonso Abdallah O.F.M., Consultori della Commissione Speciale per la Liturgia presso la stessa 8. Congregazione. maggio » Gli E.mi Signori Cardinali Eduardo Pironio; Ugo Poletti, Membri della stessa 8. Congregazione, in aggiunta ai Membri Cardinali nominati il 10 Aprile. febbraio 1978. Gli E.mi Signori Cardinali: Eugenio de Araújo Sales, Arcivescovo di Säo Sebastian do Rio de Janeiro; Timothy Manning, Arcivescovo di Los Angeles ; Jaime L. Sin, Arcivescovo di Manila, Membri t » 25 » 19 1 537 36 - A. A. s. 538 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale delia 8. Congregazione per r Evangelizzazione dei Popoli. 10 luglio 1978. Gli Ecc.mi Presuli: Mons. Gabriel Ganaka, Vescovo di Jos ; Mons. Benedict Singh, Vescovo di Georgetown ; Mons. Benedict Tomizawa, Vescovo di Sapporo; Mons. Patelisio Punou-Ki-Hihifo Finau, Vescovo di Tonga; Mons. Luis Munive Escobar, Vescovo di Tlaxcala; Mons. Savino M. Çàzzaro, Vicario Apostolico di Aysén, Membri Aggiunti della stessa 8. Congregazione. 3 marzo 1978. Gli E.mi Signori Cardinali: Bernardin Gantin; Jaime L. Sin; Juan Carlos Aramburu; Juan Landázuri Ricketts, Membri della 8. Congregazione per l'Educazione Cattolica. 10 aprile » Gli Ecc.mi Presuli : Mons. Cormac Murphy-O'Connor, Vescovo di Arundel and Brighton; Mons. Rosendo Huesca Pacheco, Arcivescovo di Puebla de Los Angeles; Mons. Enrico Schwery, Vescovo di Sion, Membri Aggiunti della stessa 8. Congregazione. 10 marzo » S. E. Mons. Rosalio José Castillo Lara, Segretario della Pont. Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico; S. E. Mons. Joseph L. Bernardin, Arcivescovo di Cincinnati; S. E. Mons. Leck Kaczmarech, Vescovo di Gdansk; Rev. P. Prospero Grech O.S.A. ; Rev. P. Burkhard Neunheuser O.S.B.; Rev. Abate Primate P. Viktor Dammertz O.S.B.; Rev. P. Roberto Zavalloni O.F.M. ; Rev. P. Albert Vanhoye S. J. ; Rev.da Suor Ernestina Marchisa F.M.A., Consultori della stessa 8. Congregazione. 22 maggio 1978. Gli Em.mi Signori Cardinali: Opilio Rossi, Presidente del Pont. Consiglio per i Laici e del Comitato per la famiglia; Bernardin Gantin, Presidente della Pont. Commissione « Iustitia et Pax » ; Narciso Jubany Arnau, Arcivescovo di Barcelona ; George Basil Hume, Arcivescovo di Westminster; Joseph Cordeiro, Arcivescovo di Karachi ; Maurice Otunga, Arcivescovo di Nairobi ; Ugo Poletti, Vicario Generale di Sua Santità; Hyacinthe Thiandoum, Arcivescovo di Dakar, Membri della 8. Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. » » » Gli Ecc.mi Presuli : Mons. Anastasio Alberto Ballestrero, Arcivescovo di Torino; Mons. Angel Suquía Goicoechea, Arcivescovo di Santiago de' Compostela; Mons. Rosendo Huesca Pacheco, Arcivescovo di Puebla de los Angeles ; Mons. Georges Rol, Vescovo di Angoulême; Mons. Simon Diarium Romanae Curiae 22 maggio » » » » 14 aprile 10 luglio 25 aprile 25 » 3 febbraio 10 marzo 539 Ignatius Pimenta, Arcivescovo Coadiutore di Bombay, Membri aggiunti della stessa 8. Congregazione. 1978. Il Rev.mo Ab. Viktor Dammertz, Primate O.S.B., Membro aggiunto della stessa 8. Congregazione. » Rev. Fr. José Pablo Basterrechea, Sup. Gen. F.S.C. ; Rev. P. Sean Canon C.SS.R. ; Rev. P. Michel DortelClaudot S.J. ; Rev. Fr. Quentin Dufiy F.M.S. ; Rev. P. Valentino Macca O.C.D. ; Rev. P. Paolo Molinari S.J. ; Rev. P. Policarpo Zakar O. Cist.; Rev.da Sr. Raffaelita Boeckmann S.N. D. ; Rev.da Sr. Irena Mary Breslin S.U. ; Rev. da Sr. Mary Linscott, N.D. de Namur; Rev.da Sr. Thaddea Lelly P.B.V.M.; Rev.da Sr. M. Carmen Zamalloa F.d.G., Consultori della stessa 8. Congregazione, Sezione per i Religiosi. » Rev. D. François Morlot; Sig.na Maria Teresa Cuesta; Sig.na Agnes Christel Glaser ; Sig.na Madeleine Manceaux; Sig.na Mercedes Ricaurte; Sig.na Germana Sommaruga, Consultori della stessa 8. Congregazione, Sezione per gli Istituti Secolari. 1978. U Rev. John Chang (Seoul) Consultore del Segretariato per i non Cristiani. » Il Rev. Edward Hong-Kin-Cheung (Hong Kong), Consultore dello stesso Segretariato. 1978. S. E. Mons. Antonio Javierre Ortas, Segretario della S. Congregazione per l'Educazione Catt., Consultore della Pont. Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico. » Gli E.mi Signori Cardinali: Sebastiano Baggio; James Robert Knox; Eduardo Pironio, Membri della Pont. Commissione per F Interpretazione dei Decreti del Concilio Vaticano II. 1978. S. E. Mons. Mario Brini, Segretario della S. Congregazione per le Chiese Orientali; S, E. Mons. Raimondo Torrella Cascante, Vice Presidente del Segretariato per l'unione dei Cristiani; S. E. Mons. Luca Moreira Neves, Vice Presidente del Pontificio Consiglio per i Laici; S. E. Mons. Alfonso López Trujillo, Arcivescovo Coadiutore di Medellin; S. E. Mons. Sabin Saint-Gaudens, Vescovo di Agen; S. E. Mons. Gaetano Bonicelli, Vescovo di Albano; S. E. Mons. Helmut Hermann Wittler, Vescovo di Osnabrück, Membri della Pontificia Commissione per la Pastorale delle Migrazioni e del Turismo. » S. E. Mons. Gerald Emmet Carter, Vescovo di London; S. E. Mons. René H. Gracida, Vescovo di Pen- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 540 21 luglio sacóla - Tallahassee; Rev. P. Giovanni Battista Sacchetti O.S.; Rev. P. Paul Gunterniann O.P. ; Sig. John McCarthy, Consultori della stessa Pontificia Commissione. 1978. S. E. Mons. Gennaro Prata, Vescovo Ausiliare di La Paz (Bolivia); Rev. P. Alberto Ancizar Mendoza S.J. (Venezuela); Rev. Mons. Ephrem Bedé (Egitto) ; Rev. P. Patrick Casserly S.M. (Papua -.Nuova Guinea); Rev. D. Francesco Ceriotti (Italia); Rev. D. Frederick M. Chamberlain (Australia); Rev. D. John Coleman (Nuova Zelanda); Rev. D. Jacques David (Francia); Rev. P. Rafael De Andres y Juan S. J. (Spagna) ; Rev. P. Michel Dubost O.I.M. (Francia) ; Rev. P. Ambros Eichenberger O.P. (Svizzera) ; Rev. D. Vincent Lau (Hong Kong) ; Rev. P. Alfredu Novak C.SS.R. (Brasile); Rev. D. James P. Roache (U.S.A.) ; Rev. D. Raffaele Tonni, S.S.P. (Italia); Sig. James Cantwell (Manda) ; Rev.da Sr. Benedicta Idefelt, Consultori della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 13 luglio 1978. S. E. Rev.ma Mons. Jean Rupp, Arciv. tit. di Dionisiopoli, Nunzio Apostolico, Osservatore Permanente della Santa Sede presso l'Ufficio delle Nazioni Unite ed Istituti Specializzati a Ginevra. Protonotari Apostolici soprannumerari: 21 marzo 1978. Mons. Keis Gottfried (Camden). 11 aprile » Mons. Burgio Giuseppe (Agrigento). » » » Mons. Cascio Bosco Calogero (Agrigento). » » » Mons. Casuccio Giovanni (Agrigento). » » » Mons. Restivo Vincenzo (Agrigento). » » » Mons. Sortino Francesco (Agrigento). 20 » » Mons. McCarthy John (Elphin). 24 aprile » Mons. Valdés Octaviano (México). 6 maggio » Mons. Erriquez Luigi (Otranto). 17 maggio » Mons. Lafontaine Jean Marie (Montréal). Prelati d'Onore di Sua Santità: 13 gennaio 1978. Mons. Niyibizi François (Kabgayi). 21 marzo » Mons. Corrigan John Patrick (Camden). » » » Mons.. Sprecace Francis J. A. (Camden). Diarium Romanae Curiae 30 7 11 11 marzo aprile » » » » » » aprile » 15 » 20 » » » 24 1978. Mons. » Mons. Mons. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. Mons. Mons. » » » 25 » » » » » » » » » » » )) » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » 26 27 aprile 2 maggio » 6 » 8 » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. 541 Schütten Carl J. (New Orleans). Krauser Johannes (Bamberg). Olden Michael (Waterfod and Lismore). Birritteri Vincenzo (Agrigento). Di Caro Francesco (Agrigento). Di Marco Giuseppe (Agrigento). Ginex Angelo (Agrigento). La Mattina Amedeo (Agrigento). Paladino Francesco (Agrigento). Scicolone Angelo (Agrigento). Urso Giuseppe (Agrigento). Lubachivski Myroslav John (Philadelphia degli Ucraini). Murray Christopher P. (Nashville). Murray Cristopher P. (Nashville). Carrabin Andrew (Raphoe). May er Josef Ernst (Wien). Mulreany Charles Joseph (Raphoe). Barry Christopher (Los Angeles). Barry John (Los Angeles). Brennan John L. (Los Angeles). Connolly Clement J. (Los Angeles). Crean Timothy J. (Los Angeles). Deegan Robert E. (Los Angeles). Dessert James A. (Los Angeles). Diomartich Felix S. (Los Angeles). Duval Anthony L. (Los Angeles). Flack John G. (Los Angeles). Frilot Eugene P. (Los Angeles). Glennon James J. (Los Angeles). Greene Austin J. (Los Angeles). Hunt Michael A. (Los Angeles). McGrath Andrew (Los Angeles). Mihan John A. (Los Angeles). Moretti August (Los Angeles). Mulcahy Donai (Los Angeles). Murphy Jeremiah T. (Los Angeles). Nevin James J. (Los Angeles). O'Brien Patrick J. (Los Angeles). O'Malley Thomas (Los Angeles). 0'Sullivan Peter (Los Angeles). Wood Cyril J. (Los Angeles). Young John M. (Los Angeles). Saladin Giuseppe Antonio (Basilea). Gallego Arboleda Pompilio (Jericó). Recanati Primo (Recanati). Tacca Olivio (Rafaela). Buckley William John (Kingston). Laplume Henry (St. Hyacinthe). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 542 8 maggio 1978. Mons. » » » Mons. » 11 » Mons. » 12 » Mons. » » Mons. 17 » Mons. » » Mons. » » » Mons. » » Mons. » » » Mons. » 24 » Mons. » » » Mons. 12 giugno » Mons. 7 luglio » Mons. » 19 » Mons. » » Mons. » » Mons. Lestini Giuseppe (Perugia). Paul-Hus Edouard-Léon (St.Hyacinthe). Sansoucy Leo (St. Hyacinthe). Kluge Gerhard (Paderborn). López Soler Antonio J. (S. Juan de Cuyo). Guillet Jacques (Montréal). Morin Philippe (Montréal). Poirier Ivanhoë (Montréal). Tremblay Gérard (Montréal). Willard Neil (Montréal). Compans Jean (Fréjus-Toulon). Forno Noel (Fréjus-Toulon). Benignetti Italo (Tarquinia Civitavecchia) Cañero Mario (Sorrento). Corsanego Sebastiano (Boma). Valeri Valerio (Roma). Zanotti Alberto (Roma). Cappellani di Sua Santità. 31 gennaio 1978. Il » Il 3 aprile » Il » » » Il 10 maggio » Il » » sac. sac. sac. sac. sac. Schölzel Herbert (Fulda). Bittorf Hubert (Mainz). Stenzaly Franz (Osnabrück). Rimedio Vincenzo (Mileto). Pantano Domenico (Tropea). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : i La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 6 aprile 1978. Al sig. Färber Karl (Freiburg im Br.). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 24 aprile 1978. Al sig. Molkenboer Giovanni F. M. (Bois-le-Duc). » » » Al sig. Van de Ven Gerardo M. J. (Bois-le-Duc). 15 maggio » Al sig. Hession Lloyd B. (London). 31 » » Al sig. Zilioli Luciano (Brescia). 1 giugno » Al sig. Raccagna Mario (Roma). 8 » » Al sig. Fiori Angelo (Roma). » » » Al sig. Marini Bettòlo Marconi Giovanni Battista (Roma). » » » Al sig. Miani Nicola (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 18 1 marzo aprile 1978. Al sig. Sipek Kurt (Wien). » Al sig. Collyer Ernest Joseph (Trenton). Diarium Romanae Curiae 24 » 25 » aprile » » » » 15 maggio » » 1 giugno » » 1978. Al Al » Al Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al Al » Al » Al Al SJ"g . SJLg. SILgSILgSI gS] gS] gSI gSI gS] gSI gSI gSI gS] g- Daxsperger Ludwig (Linz). Gubbels Giuseppe E. (Roermond). Valencia Elpidio (Manila). Brücher Wolfgang Franz (Rotterdam). De Witt Jan (Bois-le-Duc). Rimmel Franciscus J. J. (Breda). Littenberg Gerardo Chr. (Breda). Meissing Josephus Nicolaas (Haarlem). Sellmeijer Jan H. G. (Bois-le-Duc). Vissers Franciscus A. (Haarlem). Benzinger Michael (London). Wyrzykowski Raymond (London). Bartocci Luigi (Roma). Liguori Antonio (Roma). La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa. 18 marzo 1978. Al sig. Jerusalem Joannes (Wien). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 12 dicembre 1977. Al s 18 marzo 1978. Al s Al s » » Al s » » Al s 1 aprile Al s 13 » Al s 6 maggio Al s 10 » Al s 15 » Al s 17 » Al s » » Simeone Giuseppe (Roma). Hruby Eugenius (Wien). Kohlbauer Rudolphus (Wien). Schnayder Alfredus (Wien). Federsei Franz J. (Eisenstadt). Erufa John (Oyo). Aceto Ermanno (Casale Monferrato). La Viola Angelo Maria (Roma). Adams John W. (London). Paré René (Montréal). Daoust Aurele (Montréal). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: .18 marzo 1978. Al » » » Al Al » 7 aprile Al 13 » » Al Al » 24 » Al 25 » » Al » » Al Al 27 » » Al Al » 6 maggio Al 8 Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Bauer Heribert (Wien). Czakler Franciscus (Wien). Steiger Franciscus (Wien). Bönig Alfons (Bamberg). Ajayi Michael (Oyo). Alao Joseph (Oyo). Weiser Karl (Salzburg). Buis Giovanni (Bois-le-Duc). Kock Jan Josef M. (Breda). Van Rijn Anthony W. F. (Haarlem) Geelen Peter Joseph (Roermond). Lo Russo Vincenzo (Ruvo). Tami Luigi (Udine). Grüner Franz (Innsbruck). 543 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 544 15 maggio 1978. Al sig. La Eocque Raymond (London). 24 » » Al sig. Chiacciretta Fausto (Chieti). 2 giugno » Al sig. De Lorenzis Carlo (Roma). » » ' » Al sig. Rossoni Gino (Roma). NECROLOGIO 6 luglio 8 » 11 16 » » 18 » » » » » 28 » 1978. Mons. Pierre Marie Nguyen Van Nang, Vescovo di Vinn (Vietnam). » Mons. Jozsef Vajda, Vescovo tit. di Cartenna, Ausiliare del Vescovo di Vae (Ungheria). » Mons. Etienne Courtois, Vescovo di Kayes (Mali). » Mons. Francis Lenny, Vescovo tit. di Rotdon, Ausiliare dell'Arcivescovo di Armagh (Irlanda). » Mons. Guy Riobé, Vescovo di Orléans (Francia). » Mons. John J. Boardman, Vescovo tit. di Gunela. » Mons. Alberto Rencoret Donoso, Arcivescovo già di Puerto Montt (Chile). » Mons. Ferenc Rosta, Vescovo tit. di Garriana. An. et vol. LXX 20 Augusti 1978 N. 9 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana SUMMUS PONTIFEX PAULUS PP. VI DI 6 m. AUGUSTI hora 21,40 SANCTISSIME OBDORMIVIT IN DOMINO VIVIT IN CHRISTO 37 - A. A. S. 546 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PAULI PP. VI EXTREMA AEGROTATIO, OBITUS, FUNEBRIA AEGROTATIO Die vi mensis Augusti, in sollemnitate Transfigurationis D . N . I . C , Summus Pontifex Paulus V I , recrudescente morbo quo antea laboraverat, necopinato vita functus est, in aestivis Arcis Gandulfi aedibus, hora 21,40. Ei morienti aderant Ioannes Card. Villot, Secretarius Status; Iosephus Caprio, Archiepiscopus tit. Apolloniensis idemque Substitutus Secretariae Status; Paschalis Macchi et Ioannes Magee, Secretarii privati; Religiosae sorores a Caritate, quae in privatis Summi Pontificis aedibus opus faciebant; a cura medici; confessarius. Post Summi Pontificis mortem, hoc nuntium medici statim edendum curaverunt : « Il Santo Padre Paolo V I , che nel corso dell'ultima settimana era stato colpito da una riacutizzazione della sintomatologia dolorosa poliarticolare riferibile alla malattia artritica da cui da molti anni notoriamente era affetto, nelle ore pomeridiane di sabato 5 agosto presentava un episodio febbrile per l'improvvisa insorgenza di una crisi acuta. Sentito anche il parere del Prof. Fabio Prosperi, primario urologo degli Ospedali Riuniti di Roma, veniva iniziata l'appropriata terapia. Durante la notte tra il 5 e il 6 agosto e per tutta la giornata di domenica 6, il Santo Padre è rimasto altamente febbrile e sofferente. Verso le ore 18,15 di domenica 6 agosto si è verificato un imprevisto, grave e progressivo innalzamento dei valori della pressione arteriosa. Ad esso faceva rapidamente seguito la sintomatologia tipica dell' insufficienza ventricolare sinistra con il quadro clinico dell'edema polmonare acuto. Nonostante tutte le cure specifiche immediatamente intraprese, Sua Santità Paolo VI spirava alle ore 21,40 » . Post Missam, hora 18 prope cubiculum celebratam a Rev. D. Paschale Macchi, sacrum Christi Corpus in viaticum Sancto Patri datum fuerat eodemque Ipso propere consentiente sacra infirmorum Unctio collata. Quae postquam acta sunt, augustus Infirmus una cum praesen- Aegrotatio et obitus 547 tibus preces Deo fundere perrexit ad exitum usque vitae, qui placidissimus cunctis stupentibus fuit. Statim post obitum, cura Magistri pontificalium caeremoniarum, corpus Summi Pontificis pie riteque compositum est. Missa deinde ab Em.mo Carolo Confalonieri, Sacri Cardinalium Collegii Decano, pro demortuo Pontifice celebrata, in parvula sacra aede prope cubiculum exstante. Haec sunt autem extrema verba, memoranda prorsus et consideranda, quae Paulus VI paraverat, ut ad fideles, eadem die dominica bora 12, proferret nec tamen, cum infirmus iam deeumberet, dicere valuit : Fratelli e Figli carissimi! La Trasfigurazione del Signore, ricordata dalla liturgia nell'odierna solennità, getta una luce abbagliante sulla nostra vita quotidiana e ci fa rivolgere la mente al destino immortale cbe quel fatto in sé adombra. Sulla cima del Tabor, Cristo disvela per qualche istante lo splendore della sua divinità, e si manifesta ai testimoni prescelti quale realmente egli è, il Piglio di Dio, « l'irradiazione della gloria del Padre e l'impronta della sua sostanza » (cf. Edr. 1, 3) ; ma fa vedere anche il trascendente destino della nostra natura umana, ch'egli ha assunto per salvarci, destinata anch'essa, perché redenta dal suo sacrificio d'amore irrevocabile, a partecipare alla pienezza della vita, alla « sorte dei santi nella luce » (Col. 1, 12). Quel corpo, che si trasfigura davanti agli occhi attoniti degli apostoli, è il corpo di Cristo nostro fratello, ma è anche il nostro corpo chiamato alla gloria; quella luce che lo inonda è e sarà anche la nostra parte di eredità e di splendore. Siamo chiamati a condividere tanta gloria, perché siamo « partecipi della natura divina » (2 Pt. 1, 4). Una sorte incomparabile ci attende, se avremo fatto onore alla nostra vocazione cristiana : se saremo vissuti nella logica consequenzialità di parole e di comportamento, che gli impegni del nostro battesimo ci impongono. Il tempo corroborante delle vacanze sia a tutti propizio per riflettere più a fondo su queste stupende realtà della nostra fede. Ancora una volta auguriamo a voi tutti, qui presenti, e a quanti possono godere di una pausa ristoratrice in questo periodo di ferie, di trasformarle in occasione di maturazione spirituale. Ma anche questa domenica non possiamo dimenticare quanti soffrono per le particolari condizioni in cui si trovano, né possono unirsi 548 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a chi invece gode il pur meritato riposo. Vogliamo dire : i disoccupati, che non riescono a provvedere alle crescenti necessità dei loro cari con un lavoro adeguato alla loro preparazione e capacità ; gli affamati, la cui schiera aumenta giornalmente in proporzioni paurose; e tutti coloro, in generale, che stentano a trovare una sistemazione soddisfacente nella vita economica e sociale. Per tutte queste intenzioni si alzi fervorosa oggi la nostra preghiera mariana che stimoli altresì ciascuno di noi a propositi di fraterna solidarietà. Maria, Madre sollecita e premurosa, a tutti rivolga il suo sguardo e la sua protezione. Postridie, hora nona, Em.mus Card. Ioannes Villot, Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae, ex more cubiculum adiit, ubi defunctus Pontifex iacebat, ut, ad normam Constitutionis Apostolicae «Romano Pontifici eligendo», examinatum corpus recognosceret, astantibus pontificalium caeremoniarum Magistro, Praelatis Clericis Reverendae Camerae Apostolicae atque eiusdem Secretario Cancellerio. Hic est actus recognitionis textus : IN DEI NOMINE. AMEN. RECOGNITIO CADAVERIS SANCTAE MEMORIAE PAULI PAPAE VI OLIM IOANNIS BAPTISTAE MONTINI Die septima Augusti anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo. Cum Sanctissimus Dominus Noster Divina Providentia Paulus Papa V I , sicut Altissimo placuit, heri die sexta praecitati mensis et anni hora vigesima prima cum duobus quadrantibus et decem momentis post meridiem in Palatio Apostolico Castri Gandulfi debitum naturae persolverit, E.mus ac Rev.mus D.nus Ioannes Villot, Episcopus Titularis Tusculanus, Sanctae Romanae Ecclesiae Camerarius, associatus a Rev.mo Vergilio Noè, Caer. Pont. Magistro riteque comitatus a Rev.mis Reverendae Camerae Apostolicae Clericis : Ioanne Sessolo, decano, et Salvatore Vitale, a praedicto Caerem. Pontif. Magistro intimatis, se contulit ad locum, vulgo Appartamento, Pontificium dicti Palatii et ingressus cum omnibus supradictis in cubiculum praefati Pontificis, ibi ipsius corpus, adhuc in suo lecto exsistens, exanimatum invenit. Eique debitis reverentiis redditis, ac pro Eius anima praecibus effusis, ea- Recognitio cadaveris 549 daver sa. me. PAULI PAPAE V I , olim IOANNIS BAPTISTAE MONTINI, rite recognovit. Actum in quodam cubiculo Pontificii Palatii Arcis Gandulfi. Praesentes aderant infrascripti testes : 83 Ioannes Card. Villot, 8. R. E. Camerarius. © Augustinus Casaroli, Archiep. titul. Carthaginen. Vergilius Noè, Caer. Pont. Magister. Ioannes Sessolo, Decanus Cler. Rev.dae Camerae Apl.cae. Salvator Vitale, Clericus Rev.dae Camerae Apl.cae. Aloisius del Gallo Roccagiovine, Praelatus Cubiculi Pont., testis. Paschalis Macchi, testis. Ioannes Giovannini, testis. Carolus Ponti, Director V illae Pontificalis, testis. Carolus Duquaire, E.mi Camerarii a secret., testis. Guillelmus Felici, R. C. A. Notarius ac Secretarius et Cancellarius. L. © S. Deinde Ioannes Card. Villot, S.B.E. Camerarius, possessionem sueto more cepit Apostolici Palatii Vaticani et Lateranensis atque Pontificalium Aedium in Arce Gandulfi sitarum. Eodem die, habita est « praevia » ut dicitur Patrum Cardinalium Romae exstantium congregatio, ut de exsequiis iustisque funebriis defuncto Summo Pontifici tribuendis decerneretur. Em.mus Hugo Poletti, Summi Pontificis in Urbe Vicarius, accepto de eius obitu nuntio, hanc edidit ad Romanae dioecesis clerum et populum Notificationem : Cari fedeli, la Città e Diocesi di Roma ha appreso, assolutamente impreparata ed attonita, perciò ancor di più addolorata e sgomenta, la repentina morte del suo amatissimo Padre e Pastore, il Papa Paolo VI. Se tutta la Chiesa Cattolica è in lutto, ancor di più lo è Roma ; se tutti i cristiani del mondo si raccolgono nella preghiera di pio suffragio, ancor di più i Romani, perché il Papa appartiene prima di tutti a loro come loro Vescovo. Vorremmo poter riassumere e ricordare il grande amore che il Santo Padre Paolo VI ha nutrito per la sua Diocesi, affinché il nostro vincolo con Lui e tra di noi, anziché indebolito o spezzato dalla Sua morte, sia 550 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale reso più forte dalla riconoscenza e da una comunione spirituale, che non si interrompono mai. Quante volte mi ha ripetuto : « Ogni sera, prima di chiudere la giornata, benedico la Diocesi di Roma » LQuella Sua quotidiana e notturna benedizione, oggi si è fatta più grande, dal momento che la Sua santa Anima si è congiunta al Suo Signore, affidandosi, preparato dal lungo soffrire fisico e spirituale, alla divina Misericordia e al Dio che è sempre e solo Amore. La Sua opera di Vescovo di Roma, sarà, a tempo opportuno, degna-, mente illustrata e aiuterà a comprendere quale grande Papa egli sia stato, in una dimensione di amore e di dolore, come pochi hanno vissuto. Ora è tempo di preghiera. Ogni Parrocchia di Roma, ogni Istituto e Casa Religiosa promuoverà una celebrazione eucaristica con la maggior solennità e decoro possibile, arricchendo, con una espressione comunitaria, il suffragio che ogni singolo fedele — e soprattutto se sacerdote, religioso o suora — eleverà intensamente a Dio per l'anima benedetta del Papa Paolo V I . Inoltre, come di consuetudine nei decessi dei Sommi Pontefici, le Chiese di Roma suoneranno a lutto contemporaneamente le campane questa sera alle ore 19, domani a mezzogiorno e quando la venerata salma entrerà in Roma provenendo da Castelgandolfo. Nei prossimi giorni, secondo le istruzioni che saranno impartite insieme con S. E. Mons. Vicegerente, coi Vescovi Ausiliari e con il Capitolo Lateranense, rappresentante della Cattedrale del Vescovo di Roma, inviterò la Diocesi nella Basilica di San Giovanni in Laterano per il suffragio ufficiale del Suo Vescovo defunto, con una solenne concelebrazione, dopo che avremo partecipato unanimi e commossi alle Sue esequie nella Basilica Vaticana. Dio ci conforti irrobustendo la nostra Pede e dilatando la nostra pietà, devozione, fedeltà e amore per il Papa, Vescovo di Roma, sempre vivo tra noi. Roma, 7 agosto 1978. UGO Card. POLBTTI Vicario Generale di Roma Notificationes 551 Exc.mus autem Petrus Canisius van Lierde, Episcopus tit. Porphyriensis atque Summi Pontificis Vicarius Generalis pro Civitate Vaticana, hanc quae exscribitur edidit Notificationem: Queste parole vogliono essere la voce o Peco di una fede profonda che pure nel dolore inopinatamente sentita si acuisce ancor più, si dilata in una preghiera silenziosa e si vivifica in una riflessione accentuata dalla venerazione e dalla gratitudine. Il Santo Padre Paolo VI non è più, e, benché morto, vive; vive presso Dio, con Dio e in Dio : « Chi crede in me, ancorché muoia, vivrà e chiunque vive e crede in me non morirà in eterno » (Giov. 11, 25-26). Oso ricordarvi, cari fedeli e cittadini di questa unica singolare città, la necessità, la bellezza e il merito di questa fede, la quale si prolunga e si perpetua in Dio, ultimissima e stupenda realtà. Papa Paolo VI si è spento tra di noi, ma vive. Pensate quindi a Lui, pregate per Lui, ricordateLo, amando la Chiesa, servendo la Chiesa, propagando la Chiesa e facendoLa sempre più bella proprio qui tra noi : fedeli e famiglie, case religiose, maschili e femminili, gente grande e gente piccola, impiegati di vario tipo, artigiani e lavoratori, tutti uniti insieme. Una città minuscola ma intera e compatta, una città centro e propulsione, una città sul monte al cospetto di tutti. Non dimenticate il bene da Papa Paolo VI offerto e ricevuto, l'esempio dato e registrato. In quest'ora di silenzio e di dolore, ma anche di fede e di speranza, fate di voi stessi un dono per questa Città del Papa ove vivete e operate, sempre i più vicini a Pietro e ai Suoi Successori. ffi P. CANISIO VAN LIERDB Vicario Generale per la Città del Vaticano Translatum atque expositum Summi Pontificis corpus in eiusdem Palatii aula, quae lingua Italica « Salone degli Svizzeri » nuncupatur, pientissime venerati sunt Em.mi Patres Cardinales, Antistites et Praelati Romanae Curiae, Primores et Optimates haud pauci Italicae Reipublicae ac Romanae Civitatis, fideles quam plurimi, ad praedictam aulam tres per dies confluentes, pro aeterna Sancti Patris requie preces effusuri. Sub vesperum autem statuti 9 mensis Augusti diei, corpus Pauli VI ad Urbem parva admodum pompa translatum est, ut in Basilica Vaticana iusto 552 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale obsequio afficeretur. Toto itinere ac praesertim in urbis Romae viis et plateis innumerae adstabant turbae, ut Summi Pontificis exuvias pie venerarentur. Funeris pompa ad Lateranensem Basilicam parumper constitit, in cuius atrio una cum Romanae Civitatis ac Provinciae atque Regionis Latii Rectoribus aderant Hugo Card. Poletti, in Urbe Vicarius, eiusque adiutores Episcopi, Vicariatus Officiales, Parochorum collegium, Pontificii Seminarii Romani alumni. Perbrevem post orationem ab Em.mo Cardinali Urbis Vicario recitatam atque rituales preces, corpus Pontificis per mediam Urbem ad usque, populo frequentissimum, S. Petri forum delatum est atque in Vaticanam Basilicam manu translatum, antecedentibus Praeseminarii a S. Pio X alumnis, Xystino choro, religiosis Basilicae Vaticanae Paenitentiariis, Vaticanorum Canonicorum collegio, plurimis S.R.E. Cardinalibus; sequentibus Em.mis Patribus Cardinalibus Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano, atque Ioanne Villot, S.R.E. Camerario; Exc.mis Praesulibus Iosepho Caprio, Augustino Casaroli, Iacobo Martin, Antonio M. Travia ; caeremoniarum pontificalium Magistro; Summi Pontificis propinquis et familiaribus; Secretariis privatis. Ad aram Sancti Petri, rituales preces recitatae sunt atque Summi Pontificis corpus lustrali aqua ablutum ab Exc.mo viro Aurelio Sabattani, Archipresbyteri Basilicae Vaticanae Vicario. Tres deinde per dies expositum Beatissimi Patris corpus innumerae vi serunt multitudines, orantes et plorantes. Ad Missam vero exsequialem quod attinet, die 12 mensis Augusti celebranda, caeremoniarum pontificalium Magister, hanc ad quos pertineret, mittendam communicationem curavit : Sabato 12 agosto 1978, alle ore 18, in Piazza S. Pietro sarà celebrata la S. Messa esequiale per il defunto Sommo Pontefice Paolo V I . La concelebrazione alla quale prenderanno parte i membri del Sacro Collegio Cardinalizio sarà presieduta da Sua Eminenza il Signor Card. Carlo Confalonieri, Decano del Sacro Collegio. Al termine della celebrazione eucaristica avrà luogo la solenne (( Valedictio », e la tumulazione della Salma di Paolo V I . Gli Em.mi Cardinali che prenderanno parte alla solenne concelebrazione vorranno trovarsi per le ore 17,30 nella cappella di S. Sebastiano, per rivestire i sacri paramenti, portando con sé la mitra bianca damascata. Tutti quelli che in conformità al Motu proprio « Pontificalis Domus )) compongono la Cappella Pontificia e devono partecipare alla celebrazione liturgica, vorranno attenersi alle seguenti indicazioni : 1. i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi sulla veste propria indosseranno il rocchetto e la mozzetta; Missa exsequialis 553 2. gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese Orientali : il proprio abito corale; 3. gli Abati e Religiosi : il proprio abito corale ; 4. i Prelati e i Cappellani di Sua Santità: la cotta, gli uni sopra la sottana paonazza, gli altri sopra la talare filettata con fascia paonazza ; 5. i Rev.di Parroci di Roma : la cotta e la stola violacea. Vaticano, 10 agosto 1978. Per mandato del Sacro Collegio VIRGILIO NOÈ Maestro delle Cerimonie Pontificie MISSA EXSEQUIALIS Missa exsequialis summa in area Petriani fori concelebrata est ab Em.mo Carolo Confalonieri, Decano, praesente Summi Pontificis cadavere, una cum Em.mis Cardinalibus. Altare circumstabant Legationes extra ordinem, a Nationibus et Consiliis Internationalibus missae, Archiepiscopi et Episcopi, Legati religionum a catholica seiunctarum, Summi Pontificis propinqui. In amplissima platea quam plurimi Dei Populi fideles aderant, silentium summum servantes. Post Evangelii lectionem, hanc Sacri Collegii Decanus homiliam habuit : Venerati Fratelli in Cristo Gesù! Il profondo dolore per la repentina ed inattesa morte del Santo Padre Paolo VI trova conforto solo nell'insistenza con cui il messaggio evangelico richiama alla consolante certezza della vita eterna. Essa si presenta non come frattura e dissoluzione, ma piuttosto come perfezionamento, premio, corona dell'esistenza terrena, quando questa sia stata illuminata e caratterizzata dalla fede, dalla speranza, dalla carità : virtù ed atteggiamenti che, al di sopra dei limiti e delle debolezze della nostra quotidiana condotta, ci procurano l'unione con Dio, fonte inesauribile della vita, da Lui, con gesto sovrano, partecipata a tutti noi, sue creature. Le letture bibliche, testé ascoltate, ci sono di luce e di insegnamento, anche se il nostro animo è ricolmo di mestizia nel vedere qui, davanti a noi, le spoglie mortali del nostro amato e venerato Padre. Quanti siamo convenuti per il suo rito funebre in questa grandiosa 554 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale piazza di San Pietro, dove il Papa — Vescovo di Roma e Sommo Pontefice della Chiesa universale — celebrava di frequente i santi misteri e parlava alle folle protese nell'ascolto della sua parola, e quanti, attraverso i molteplici e solleciti mezzi di comunicazione vi assistono in devoto raccoglimento in ogni parte del mondo, siamo tutti — con il Sacro Collegio, il Popolo di Dio e le Autorità qui presenti — vivente testimonianza della venerazione, della stima e dell'affetto di cui godeva presso tutti quelli che venivano a contatto con l'impressionante meravigliosa attività del suo pastorale ministero e della sua così distinta personalità e santità di vita. È difficile sintetizzare ora quindici anni di intenso lavoro e di splendida esemplarità, senza un giorno di sosta e di aftievolimento, dal primo istante in cui si trovò innalzato al sommo pontificato, fino al momento del suo transito : magistero ed opera che ci riempiono di riconoscente ammirazione e che ancora una volta ci fanno nascere la domanda — tante volte affiorata sulle nostre labbra negli anni passati — di come fosse possibile ad un solo uomo tanta abbondanza di discorsi, di documenti, di imprese. Ma tutta la sua vita è stata una continua dedizione al dovere : nella giovinezza della nativa Brescia, nel silenzioso lavoro a Roma presso la Santa Sede, nell'assistenza alla gioventù universitaria, nel lavoro pastorale nell'arcidiocesi di Milano. E ciò in tutte le forme, fino a tentare le vie dell'aria, che, alla stregua dell'Apostolo da cui aveva preso il nome, lo portarono, di sorpresa in sorpresa, nei vari continenti, perché dovunque fosse viva, la presenza del Papa e del suo apostolato, a cominciare dalla Terra Santa, la patria terrena di Gesù. Abbiamo or ora ascoltato una parola che è il segreto movente di tutto e di tutto dà la spiegazione profonda : la parola di Gesù a Pietro : « Tu me sequere : seguimi »! E la risposta fu immediata e generosa. Paolo VI non esitò un istante, nell'immane compito affidatogli, di seguire il Divino Maestro che gli aveva confidato il governo della Chiesa universale ; e lo seguì con decisione e dedizione esemplare e completa, pieno di fiducia nel suo aiuto, non trattenuto da difficoltà e da contrasti, con tenace volontà, l'occhio sempre fìsso nel divino esemplare. Ripensando alle confidenze riservate da Gesù a Pietro, prescelto a capo supremo della Chiesa, si fa di attuale applicazione il comando a lui rivolto: «Confirma fratres tuos», dopo averlo assicurato del suo aiuto : « Rogavi pro te ». Gesù prega per il suo Vicario e gli assicura il Missa exsequialis 555 dono della fermezza nella fede. Nel tempo del Concilio Ecumenico, che egli guidò e condusse a felice termine con fervida energia e negli anni che lo seguirono, quando parve che da taluni, pur con intendimenti di bene, si fossero smarriti o sorpassati i giusti termini delle innovazioni opportunamente prospettate dai Padri, la voce di Paolo VI parlò, tempestiva e chiara, illuminante e paternamente ammonitrice, con accenti forti e insieme delicati, perché tutti camminassero per la retta via e le intemperanze trovassero nella sua parola la suadente attesa di migliori consigli : dolcezza senza debolezza, chiarezza piena di comprensione e schiva da offese, attesa lungimirante che dà tempo alla cosciente riflessione e possibilità di trovare la via del ritorno. Splende come faro luminoso, fra tante prove, la solenne professione di fede che proprio in questa piazza, dieci anni or sono, nel religioso silenzio di una moltitudine immensa, dominata dalla solennità del momento, Egli, maestro universale, pronunziò, ad essa ritornando nel discorso con il quale, pochi mesi fa, imitando l'Apostolo nel richiamo alla sua intensa predicazione, ricordava la coerenza del suo pontificale magistero, elencandone gli atti più significativi. Anima grande, dalla vivida intelligenza, dal cuore intessuto di bontà, che si apriva a tutte le necessità spirituali dei suoi figli, carezzevole con i bimbi, sorridente con la gioventù in cui poneva tanta fiducia infervorandola, voce aperta alla difesa della verità e della giustizia, a condannare la violenza in tutte le forme, a sostenere i diritti della pace, fatto vero principe della pace, con sollecitudine pressante, presso tutti i popoli, stabilendo un dialogo continuo, con attenzione piena di affetto e di speranza per i deboli e gli indifesi, i poveri e i bisognosi di ogni assistenza, con tutti colloquiando per confermare nella fede, nella ricerca ansiosa con tutti i fratelli di quella unità della Chiesa che costituiva la suprema aspirazione del suo spirito. Questo assillo continuo e così vasto non aveva altra mira che il bene della Chiesa e della intera umanità, con rispetto e fiducia, sempre memore che Dio « Verbum misit evangelizans pacem per Iesum Christum » (Atti, 10, 35), come è ricordato da Pietro nella seconda lettura. La storia ne conserverà il nome per innumerevoli titoli di merito. Noi vogliamo limitarci ora a riguardare alla santità della sua vita, alla continua vigilanza per essere copia fedele di Cristo e irradiare dovunque la forza del suo esempio. Poteva con l'Apostolo ripetere : « Siate miei imitatori, come io lo sono di Cristo » (1 Cor., 11, 1). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 556 Officiale La sua è stata una vita di costante ascensione, intessuta di sofferenze e di sacrificio, sopportate nella serena convinzione di conquistare le anime. Ed è stata una continua preparazione all'incontro con il Giudice divino. Ne parlava frequentemente, e più ancora in questi ultimi tempi, quasi presago che la grande ora si avvicinava. Attesa serena, quella del giusto, che, pur consapevole delle sue limitatezze, nutre fiducia di aver fatto tutto il possibile, per l'assicurazione del Signore : « Ego sitienti dabo de fonte aquae vivae gratis » (Apoc, 21, 6). Oh, il suo grande amore alla Chiesa! E la Chiesa risponde con la preghiera per il suo riposo nel regno della luce, nell'eterna felicità della divina visione. Risuona l'invitante esortazione di Cristo : « Euge, serve bone et fidelis, intra in gaudium Domini t u i » {Matt., 25, 23). Ti ha servito fedelmente, o Signore ! Mentre per debito di umanità stiamo per affidare alla terra le sue spoglie mortali, eleviamo a Te, datore di ogni bene, la nostra umile preghiera. Accogli nella tua luce, nel tuo gaudio, la sua anima. Siamo certi che è nella luce, luce che le nostre preghiere invocano piena e perfetta. E per questo preghiamo, « cor unum et anima una », quanti l'abbiamo conosciuto e inteso, quanti siamo qui, con tutta la Chiesa, con tutta la Cristianità, con tutta l'umanità, perché nella tua giustizia e bontà, voglia Tu, o Dio, concedere al Padre nostro veneratissimo, che ci ha lasciato proprio nel giorno sacro alla Trasfigurazione di Cristo, la perfetta felicità nei cieli. Sacris persolutis, ad ritum « valedictionis » processum est, prope feretrum. Peculiari postea supplicatione Ecclesiarum Orientalium expleta, extrema commendatio data est, his prolatis precibus : « Deus, fidelis remunerator animarum, praesta, ut famulus tuus Papa noster Paulus, quem Petri constituisti vicarium et Ecclesiae tuae pastorem, gratiae et miserationis tuae mysteriis, quae fidenter dispensavit in terris, laetanter apud te perpetuo fruatur in caelis ». Quibus perfectis, exuviae Summi Pontificis iterum in Basilicam Vaticanam allatae sunt atque in cryptis humatae. Piissimo huiusmodi ritui astabant S.R.E. Cardinales Carolus Confalonieri, Ioannes Villot, Iosephus Siri, Pericles Felici, Paulus Marella; Exc.mi ac Rev.mi Viri Iacobus Martin, Antonius M. Travia, Petrus C. van Lierde, Linus Zanini; Rev.mi Vergilius Noè, Paschalis Macchi, Aloisius del Gallo Roccagiovine, Iulius Paetz, Ioannes Magee; Domini Lud. et Georg. Montini, Francisca Longinotti, Franciscus Depositio et tumulatio 557 Vacchini, Petrus Aloisius Silvan atque Villelmus Felici, Camerae Apostolicae Vir a Secretis. Instrumentum sepulturae lectum deinde est, ab iisque qui aderant rite subsignatum : IN NOMINE DOMINI. AMEN. DEPOSITIO ET TUMULATIO SANCTAE MEMORIAE PAULI VI Anno millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, die duodecimo mensis Augusti, hora vigesima, veneratum corpus mortui Summi Pontificis Pauli Sexti rite et honorifice humatum est. Antequam id in sepulcro conderetur « praesente cadavere » concelebrata fuit Sanctissima Eucharistia, cui praestitit Eminentissimus Cardinalis Carolus Confalonieri, Decanus Sacri Collegii, in spatio Petrianae areae, quod antistat Basilicae Vaticanae. Eucharistici Sacri participes fuerunt permulti Patres Cardinales qui iam in Urbem advenerant (86), plurimi Archiepiscopi, Episcopi, Praelati, complures Delegati a Civitatibus totius Orbis terrarum hac de causa missi, Corpus Legatorum apud Apostolicam Sedem, innumera turba fidelium, quae una simul ad iusta funebria peragenda convenerunt. In Missa, dicta oratione post communionem, Cardinalis Hugo Poletti procedebat ad ritum Valedictionis et Patriarcha Maronitarum Antonius Khoraiche ad supplicationem Ecclesiarum Orientalium ; supplicatione Ecclesiarum expleta a Cardinali Decano Sacri Collegii dicta fuit ultima Commendatio. Deinde sacrae exuviae Summi Pontificis Pauli Sexti translatae sunt in processione cum Patribus Cardinalibus in Basilicam Vaticanam, ubi Vergilius Noè, Magister caeremoniarum pontificalium et Illustrissimus D.nus Paschalis Macchi, eiusdem Pontificis cubicularius intimus, sericum velum album supra faciem defuncti Pontificis pie straverunt. Praeterea idem Illustrissimus ac Reverendissimus Dominus Vergilius Noè, manticulum coccineum ad pedes sacri corporis deposuit, clara voce declarans in eo numismata nummosque ex argento et aere cusa tempore Pontificis Pauli Sexti contineri. Postea sacrae exuviae privatim per ianuam Sanctae Marthae translatae sunt in cryptas Vaticanas atque ibi coram Eminentissimis Cardinalibus Carolo Gonfalonieri, Decano Sacri Collegii, Ioanne Villot, Camerario Sanctae Romanae Ecclesiae, Iosepho Siri, Archiepiscopo Ianuensi, ex Ordine Presbyterorum, Pericle Felici, ex Ordine Diaconorum, Paulo Marella, Archipresbytero Basilicae Vaticanae eiusque Exc.mo Vicario Aurelio Sabattani, Archiepiscopo Iustinianensi, Exc.mo Lino Zanini, Archiepiscopo titulo Hadrianopolitano in Haemimonto et 558 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Delegato Rev.dae Fabricae Petrianae necnon Francisco Vacchini, moderatore Officii Technici venerandae Fabricae Sancti Petri, nonnullis cognatis et propinquis Summi Pontificis defuncti, Francisco Vorlicek, notario signatore Capituli Vaticani una cum quibusdam Canonicis Vaticanis, tumulo confectae sunt prope sepulcra Iulii III et Marcelli II eodem latere sepulcrorum Ioannis XXIII et Christinae Reginae Suetiae, propemodum ex adversa parte sepulcri Benedicti XV. Ave aeternumque Ave ! Pater Sanctissime ! semper honor tuus apud filios, quos in lacrimis hinc reliquisti, manebit; semper recolendae memoriae tuae laus, nomen, manebit in terris; habitatio tua sit in alma Sion, in caelesti Ierusalem ; ea sit compos pacis sine fine beatae ! Haec omnia vidi ego et de speciali mandato Capituli Vaticani scripsi et publicavi, adstantibus ut specialibus testibus hic subscriptis. Actum Romae in Patriarchali Basilica Vaticana, die duodecima mensis Augusti Anno millesimo nongentesimo septuagesimo octavo. 93 Carolus Card. Confalonieri, Sacri Collegii Decanus 93 Ioannes Card. Villot, S. R. E. Camerarius 93 Paulus Card. Marella, Archipresbyter Basilicae Vaticanae Iosephus Card. Siri Pericles Card. Felici 93 Hector Cunial, Vicecamerarius S. R. Ecclesiae 93 Iacobus Martin 93 Antonius M. Travia 93 Petrus Canisius Io. van Lierde Aloisius del Gallo Roccagiovine Iulius Paetz Don Pasquale Macchi John Magee Franco Ghezzi Mario Fontana Renato Balzanelli Ludovico Montini, frater Giorgio Montini, nepos Camilla Montini Giovanni Battista Montini Fausto Montini, nepos Francesca Longinotti Montini Villelmus Felici, Rev. Camerae Notarius Vergilius Noè, Caer. Pontif. Magister Franciscus Vorlicek, Notarius Pauli VI testamentum 559 PAULI VI TESTAMENTUM Alcune note per il mio testamento. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen. 1. - Fisso lo sguardo verso il mistero della morte, e di ciò che la segue, nel lume di Cristo, che solo la rischiara; e perciò con umile e serena fiducia. Avverto la verità, che per me si è sempre riflessa sulla vita presente da questo mistero, e benedico il vincitore della morte per averne fugate le tenebre e svelata la luce. Dinanzi perciò alla morte, al totale e definitivo distacco dalla vita presente, sento il dovere di celebrare il dono, la fortuna, la bellezza, il destino di questa stessa fugace esistenza : Signore, Ti ringrazio che mi hai chiamato alla vita, ed ancor più che, facendomi cristiano, mi hai rigenerato e destinato alla pienezza della vita. Parimente sento il dovere di ringraziare e di benedire chi a me fu tramite dei doni della vita, da Te, o Signore, elargitimi : chi nella vita mi ha introdotto (oh! siano benedetti i miei degnissimi Genitori!), chi mi ha educato, benvoluto, beneficato, aiutato, circondato di buoni esempi, di cure, di affetto, di fiducia, di bontà, di cortesia, di amicizia, di fedeltà, di ossequio. Guardo con riconoscenza ai rapporti naturali e spirituali che hanno dato origine, assistenza, conforto, significato alla mia umile esistenza : quanti doni, quante cose belle ed alte, quanta speranza ho io ricevuto in questo mondo ! Ora che la giornata tramonta, e tutto finisce e si scioglie di questa stupenda e drammatica scena temporale e terrena, come ancora ringraziare Te, o Signore, dopo quello della vita naturale, del dono, anche superiore, della fede e della grazia, in cui alla fine unicamente si rifugia il mio essere superstite? Come celebrare degnamente la tua bontà, o Signore, per essere io stato inserito, appena entrato in questo mondo, nel mondo ineffabile della Chiesa cattolica? come per essere stato chiamato ed iniziato al Sacerdozio di Cristo? come per aver avuto il gaudio e la missione di servire le anime, i fratelli, i giovani, i poveri, il popolo di Dio, e d'aver avuto l'immeritato onore d'essere ministro della santa Chiesa, a Roma specialmente, accanto al Papa, poi a Milano, come arcivescovo, sulla cattedra, per me troppo alta, e verabilissima dei santi Ambrogio e Carlo, e finalmente su questa suprema e formidabile e santissima di San Pietro? In aeternum Domini misericordias cantabo. Siano salutati e benedetti tutti quelli che io ho incontrati nel mio pellegrinaggio terreno ; coloro che mi furono collaboratori, consiglieri ed m 560 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale amici — e tanti furono, e così buoni e generosi e cari ! — benedetti coloro che accolsero il mio ministero, e che mi furono figli e fratelli in nostro Signore ! A voi, Lodovico e Francesco, fratelli di sangue e di spirito, e a voi tutti carissimi di casa mia, che nulla a me avete chiesto, né da me avuto di terreno favore, e che mi avete sempre dato esempio di virtù umane e cristiane, che mi avete capito, con^ tanta discrezione e cordialità, e che soprattutto mi avete aiutato a cercare nella via presente la via verso quella futura, sia la mia pace e la mia benedizione. Il pensiero si volge indietro e si allarga d'intorno ; e ben so che non sarebbe felice questo commiato, se non avesse memoria del perdono da chiedere a quanti io avessi offeso, non servito, non abbastanza amato; e del perdono altresì che qualcuno desiderasse da me. Che la pace del Signore sia con noi. E sento che la Chiesa mi circonda : o santa Chiesa, una e cattolica ed apostolica, ricevi col mio benedicente saluto il mio supremo atto d'amore. A te, Roma, diocesi di San Pietro e del Vicario di Cristo, dilettissima a questo ultimo servo dei servi di Dio, la mia benedizione più paterna e più piena, affinché Tu, Urbe dell'Orbe, sia sempre memore della tua misteriosa vocazione, e con umana virtù e con fede cristiana sappia rispondere, per quanto sarà lunga la storia del mondo, alla tua spirituale e universale missione. Ed a Voi tutti, venerati Fratelli nell'Episcopato, il mio cordiale e riverente saluto; sono con voi nell'unica fede, nella medesima carità, nel comune impegno apostolico, nel solidale servizio al Vangelo, per l'edificazione della Chiesa di Cristo e per la salvezza dell'intera umanità. Ai Sacerdoti tutti, ai Religiosi e alle Religiose, agli Alunni dei nostri Seminari, ai Cattolici fedeli e militanti, ai giovani, ai sofferenti, ai poveri, ai cercatori della verità e della* giustizia, a tutti la benedizione del Papa, che muore. E così, con particolare riverenza e riconoscenza ai Signori Cardinali ed a tutta la Curia romana : davanti a voi, che mi circondate più da vicino, professo solennemente la nostra Fede, dichiaro la nostra Speranza, celebro la Carità che non muore, accettando umilmente dalla divina volontà la morte che mi è destinata, invocando la grande misericordia del Signore, implorando la clemente intercessione di Maria santissima, degli Angeli e dei Santi, e raccomandando l'anima mia al suffragio dei buoni. 2. - Nomino la Santa Sede mio erede universale : mi obbligano a ciò dovere, gratitudine, amore. Salvo le disposizioni qui sotto indicate. 3. - Sia esecutore testamentario il mio Segretario privato. Egli Pauli VI testamentum 561 vorrà consigliarsi con la Segreteria di Stato e uniformarsi alle norme giuridiche vigenti e alle buone usanze ecclesiastiche. 4. - Circa le cose di questo mondo : mi propongo di morire povero, e di semplificare così ogni questione al riguardo. Per quanto riguarda cose mobili e immobili di mia personale proprietà, che ancora restassero di provenienza familiare, ne dispongano i miei Fratelli Lodovico e Francesco liberamente; li prego di qualche suffragio per l'anima mia e per quelle dei nostri Defunti. Vogliano erogare qualche elemosina a persone bisognose o ad opere buone. Tengano per sé, e diano a chi merita e desidera qualche ricordo dalle cose, o dagli oggetti religiosi, o dai libri di mia appartenenza. Distruggano note, quaderni, corrispondenza, scritti miei personali. Delle altre cose che si possano dire mie proprie : disponga, come esecutore testamentario, il mio Segretario privato, tenendo qualche ricordo per sé, e dando alle persone più amiche qualche piccolo oggetto in memoria. Gradirei che fossero distrutti manoscritti e note di mia mano ; e che della corrispondenza ricevuta, di carattere spirituale e riservato, fosse bruciato quanto non era destinato all'altrui conoscenza. Nel caso che l'esecutore testamentario a ciò non possa provvedere, voglia assumerne incarico la Segreteria di Stato. 5. - Raccomando vivamente di disporre per convenienti suffragi e per generose elemosine, per quanto è possibile. Circa i funerali : siano pii e semplici. (Si tolga il catafalco ora in uso per le esequie pontifìcie, per sostituirvi apparato umile e decoroso). La tomba : amerei che fosse nella vera terra, con umile segno, che indichi il luogo e inviti a cristiana pietà. Niente monumento per me. 6. - E circa ciò che più conta, congedandomi dalla scena di questo mondo e andando incontro al giudizio e alla misericordia di Dio : dovrei dire tante cose, tante. Sullo stato della Chiesa ; abbia essa ascolto a qualche nostra parola, che per lei pronunciammo con gravità e con amore. Sul Concilio : si veda di condurlo a buon termine, e si provveda ad eseguirne fedelmente le prescrizioni. Sull'ecumenismo : si prosegua l'opera di avvicinamento con i Fratelli separati, con molta comprensione, con molta pazienza, con grande amore; ma senza deflettere dalla vera dottrina cattolica. Sul mondo : non si creda di giovargli assumendone i pensieri, i costumi, i gusti, ma studiandolo, amandolo, servendolo. Chiudo gli occhi su questa terra dolorosa, drammatica e magnifica, chiamando ancora una volta su di essa la divina Bontà. Ancora benedico tutti. Roma specialmente, Milano e Brescia. Alla Terra santa, la Terra di Gesù, dove fui pellegrino di fede e di pace, uno speciale benedicente saluto. 38 - A. A . S. 562 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E alia Chiesa, alla dilettissima Chiesa cattolica, all'umanità intera, la mia apostolica benedizione. Poi : in manus Tuas, Domine, commendo spiritum meum. Ego : Paulus PP. V I . Dato a Roma, presso S. Pietro, il 30 Giugno 1965, anno III dei nostro Pontificato. Note complementari al mio testamento; In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum. Magnificat anima mea Dominum. Maria! Credo. Spero. Amo. In $ Ringrazio quanti mi hanno fatto del bene. Chiedo perdono a quanti io avessi non fatto del bene. A tutti io do nel Signore la pace. Saluto il carissimo Fratello Lodovico e tutti i miei familiari e parenti e amici, e quanti hanno accolto il mio ministero. A tutti i collaboratori, grazie. Alla Segreteria di Stato particolarmente. Benedico con speciale carità Brescia, Milano, Roma, la Chiesa intera. Quam dilecta tabernacula tua, Domine ! Ogni mia cosa sia della Santa Sede. Provveda il mio Segretario particolare, il caro Don Pasquale Macchi, a disporre per qualche suffragio e qualche beneficenza, e ad assegnare qualche ricordo fra libri e oggetti a me appartenuti a sé e a persone care. Non desidero alcuna tomba speciale. Qualche preghiera aftinché Dio mi usi misericordia. In Te, Domine, speravi. Amen, alleluia. A tutti la mia benedizione, in nomine Domini. Paulus PP. VI Castel Gandolfo, 16 Settembre 1972, ore 7,30. Aggiunta alle mie disposizioni testamentarie. Desidero che i miei funerali siano semplicissimi e non desidero né tomba speciale né alcun monumento. Qualche suffragio (beneficenze e preghiere). Paulus PP. VI 14 luglio 1973 Legationes Religionum 563 Plurimae legationes Religionum christianarum haud catholicarum exsequiis Pauli VI interfuerunt, quae hic ordine recensentur. D É L É G A T I O N S DES R E L I G I O N S CHRETIENNES PATRIARCAT ŒCUMENIQUE DE CONSTANTINOPLE Son Eminence Monseigneur M e l i t o n , Métropolite de Chalcédoine, Doyen du Saint-Synode. Son Eminence Monseigneur C h r y s o s t o m e , Métropolite de Myre. Son Eminence Monseigneur B a r t h o l o m é e , Métropolite de Philadelphie. PATRIARCAT DE MOSCOU Son Eminence Monseigneur N i k o d i m , Métropolite de Leningrad et Novgorod, Exarque patriarcal pour l'Europe Occidentale. Révérend Archimandrite L e v T s e r p i t s k i . PATRIARCAT DE ROUMANIE Son Eminence Monseigneur Nicolas, Métropolite du Banat. PATRIARCAT DE BULGARIE Son Eminence Monseigneur Pankrati, Métropolite de Staro-Zagora. ARCHEVÊCHÉ DE CHYPRE Son Excellence Monseigneur Révérend Archimandrite Chrysostome, Dionisios Métropolite de Paphos. Papacristophorou. ÉGLISE ORTHODOXE DE GRÈCE Son Excellence Monseigneur Panteleimon, Métropolite de Corinthe. PATRIARCAT COPTE D'ALEXANDRIE Son Excellence Monseigneur S a m u e l , Evêque chargé des affaires publiques, œcuméniques et sociales. M. A m i n F a k h r y A b d e l n o u r , Consulteur du Patriarcat. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 564 VIEUX-CATHOLIQUES Son Excellence l'Archevêque d'Utrecht. Marinus Kok, Président de l'Union COMMUNION ANGLICANE Très Révérend Lord R a m s e y de Oantorbéry, Ancien Archevêque de Cantorbéry. Très Révérend G e r a l d E l l i s o n , Evêque de Londres, Représentant de Sa Grâce l'Archevêque Coggan. Très Révérend E d w a r d S c o t t , Primat de tout le Canada. Très Révérend J o h n S e p e k u , Primat de la Tanzanie. ALLIANCE RÉFORMÉE MONDIALE Révérend Pasteur Edmond Perret, Secrétaire Général. FÉDÉRATION LUTHÉRIENNE MONDIALE Révérend Pasteur Secrétaire Général. Carl Mau, CONSEIL ŒCUMÉNIQUE DES ÉGLISES Très Révérend Primat anglican de tout le Canada, Mo- Edward Scott, dérateur du Comité central du Conseil œcuménique des Eglises. COMMUNAUTÉ D E TAIZË Frère Roger Schütz, Frère Max Prieur. Thurian. Délégations annoncées, mais qui n'ont pu être présentes le jour de la cérémonie. CATHOLICOSSAT SUPRÊME ARMÉNIEN D'ETCHMIADZINE Son Excellence Monseigneur Adjamian. ÉGLISE DE JÉSUS-CHRIST DES SAINTS DES DERNIERS JOURS (Salt Lake City) M. Didier. Legationes 'Nationum 565 Interfuerunt praeterea Legationes sive Nationum sive Consiliorum Internationalium, hic per ordinem recensitae. DÉLÉGATIONS DES ÉTATS ALGÉRIE S. E. M . M o u l o u d K a c i m N a î t B e l k a c e m , Ministre auprès de la Présidence, Chargé des Affaires Religieuses. S. E. M. R a o u f B o u d j a k d j i , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. O l m a r G h e r b i , Ambassadeur. ALLEMAGNE (RÉPUBLIQUE FÉDÉRALE D') S. E. M. H a n s - D i e t r i c h G e n s c h e r , Ministre des Affaires Etrangères, Vice-Chancelier de la République. S. E. M. P a u l F r a n c k , Secrétaire d'Etat, Chef du Bureau de la Présidence de la République. S. E. le Dr K a r l H i l l e r m e i e r , Vice-Président du Conseil des Ministres de l'Etat-Libre de la Bavière, Ministre de la Justice. Le Dr P e t e r H e r m e s , Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. M. W a l t e r G e h l h o p f , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Eva M. Gehlhoff. Theodor W a l l a u , Conseiller. ARABIE SAOUDITE S. E. le Cheikh A b d e l a z i z A l T h u n e y a n , Premier Sous-Secrétaire au Ministère des Affaires Etrangères, avec rang de Ministre. S. E. M. K h a l e d E l N a s s e r A l T o r k y , Ambassadeur. ARGENTINE S. E. le Dr A d o l f o R. G a b r i e l l i , Ministre Doyen, Président de la Cour Suprême de Justice, et Mme R. G a b r i e l l i . S. E. Don R u b e n V. M. B l a n c o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Inés María Puga de Blanco. Le Brigadier Général B a s i l i o L a m i D o z o , Secrétaire Général de l'EtatMajor des Forces Aériennes. Le Colonel J o s é L u i s P i c c i u o l o , Directeur Général des Cultes au Ministère des Affaires Etrangères, et Mme P i c c i u o l o . M. M i g u e l A n g e l C u n e o , Secrétaire d'Ambassade. : 566 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale AUSTRALIE Hon. W A L FIFE, M. P., Ministre du Commerce et de la Consommation, et Mme FIFE. AUTRICHE S. E. le Dr WILLIBALD PAHR, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. le Dr ROLAND MINKOWITSCH, Ancien Ministre, Deuxième Président du Parlement. X S. E. le Dr GORDIAN GUDENUS, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme ANNA GUDENUS. BELGIQUE S. E. M. LEO TINDEMANS, Premier Ministre. S. E. M. ALFRED CALIFICE, Ministre de la Prévoyance Sociale, Secrétaire d'Etat aux Affaires Sociales et au Logement. S. E. M. F E L I X STANDAERT, Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. le Baron de POSCH, Maître des Cérémonies de la Cour. M. JAN GRAULS, Secrétaire du Conseil des Ministres. S. E. M. RAOUL SCHOUMAKER, Ambassadeur, Directeur Général de la Politique au Ministère des Affaires Etrangères. BÉNIN M. EDMOND CAKPO TOZO, Conseiller, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège. BOLIVIE S. E. le Dr JORGE SILES SALINAS, Ambassadeur près le Saint-Siège. L'Ingénieur DIONISIO FOIANINI, Ambassadeur. BRÉSIL S. E. le Dr Luiz GONZAGA DO NASCIMENTO E SILVA, Ministre d'Etat à la Prévoyance et à l'Assistance Sociales. S. E. le Dr EXPEDITO DE FREITAS RESENDE, Ambassadeur près le SaintSiège. M. ARNALDO CARRILHO, Conseiller. M. SERGIO SILVA DO AMARAL, Secrétaire. M. Luis FERNANDO DE ANDRADE SERRA, Secrétaire. M. ANTONIO DE PADUA BARBEDO BRAGA-PINHEIRO, Vice-Consul. Legationes Nationum 567 BULGARIE S. E. M. VENELIN KOZEV, Ambassadeur, et Mme DANIELA KOZEVA. M. VENELIN KUMBIEM, Secrétaire. M. ILIA GUERGIEV, Secrétaire. Des personnalités religieuses accompagnaient cette Délégation. BURUNDI S. E. M. LAZARE NZORUBARA, Ambassadeur près le Saint-Siège. CANADA Hon. ALLAN J. MACEACHEN, Premier Ministre suppléant, Président du Conseil Privé. Hon. JEANNE SAUVÉ, Ministre des Communications. Hon. STANLEY HAIDASZ, Sénateur. Hon. Hon. Hon. S. E. E. M. CULLITON, Juge-en-Chef du Saskatchewan. THOMAS W E L L S , Ministre de l'Education de l'Ontario. JACQUES COUTURE, Ministre de l'Immigration du Québec. M. PAUL TREMBLAY, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme GERTRUDE TREMBLAY. M. JHOR WALKER-BARDYNE. CAP-VERT S. E. M. DAVID HOFPNER, Ministre de la Justice. CHILI S. E. Don HECTOR RIESLE CONTRERAS, Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. Don RENÉ ROJAS GALDAMES, Ambassadeur, et Mme de ROJAS. S. E. Don SERGIO MORENO CATALAN, Ministre Plénipotentiaire. Don RICARDO BENAVENTE HOLLEY, Conseiller, et Mme INÉS TUPPER de BENAVENTE. CHINE (RÉPUBLIQUE DE) S. E. M. CHOW S H U - K A I , Ambassadeur près le Saint-Siège. CHYPRE S. E. M. NICOS ROLANDIS, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. POLYS MODINOS, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. GEORGES C. LYCOURGOS, Ministre-Conseiller. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 568 COLOMBIE S. E. M. G e r m a n A r c i n i e g a s , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. J o s é M a n u e l R i v a s S a c c o n i , Ambassadeur. M. C a m i l o R e y e s R o d r í g u e z , Secrétaire. CONGO S. E. M. Jean-Pierre Ambassadeur. Batetana, CORÉE (RÉPUBLIQUE DE) S. E. M. Hyun-Joon Shin, Ambassadeur près le Saint-Siège. COSTA RICA S. E. le Dr Alvaro Aguilar Peralta, Ambassadeur. S. E. le Dr F e r n a n d o G u a r d i a , Ministre Plénipotentiaire. M. J a v i e r G u e r r a L a s p i u r , Ministre Conseiller. Le Dr G a v i n o d i S u n i , Conseiller. Le Dr Luis I v a n L o p e z , Conseiller. CÔTE D'IVOIRE S. E. M. S. E. M. S. E. M. Ministre des Affaires Etrangères. J o s e p h A m i c h i a , Ambassadeur près le Saint-Siège. G e r v a i s A t t o u n g b r ê , Ambassadeur. Simeon A k é , CUBA S. E. M. José Antonio Portuondo, Ambassadeur près le Saint-Siège. DANEMARK S. E. M. Frederik de Jonquières, Ambassadeur, Chef du Protocole. RÉPUBLIQUE DOMINICAINE S. E. M. Juan Violeta S. E. M. del M. Contin, Carmen Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Curiel Jacinto Gimbernard, de Contin. Ambassadeur, et Mme de Gimbernard. Legationes Nationum 569 EGYPTE S. E. le Dr res, et S. E. M. Ghali. Shapfié Abdel Hamid, Zeinab Mme Ministre d'Etat aux Affaires Etrangè- B o u t r o s B. G h a l i , Mme Abdel Ambassadeur près le Saint-Siège, et Hamid. S. E. M. A l a ' e l D i n K h a i r a t , Ambassadeur, et Mme K h a i r a t . M. S a y e d E l M a s r y , Conseiller, Ministère des Affaires Etrangères. M. I h a b A b d e l A z i z T a h e r , Secrétaire, et Mme A z z a T a h e r . EL SALVADOR S. le Dr. P r u d e n c i o L l a c h S c h o n e n b e r g , Ambassadeur près le SaintSiège. S. E . M. A l v a r o E r n e s t o M a r t í n e z , Ambassadeur. E. EQUATEUR S. E. le Dr E r n e s t o V a l d i v i e s o C h i r i b o g a , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme R o s a V i c t o r i a R i o f r i o de V a l d i v i e s o . S. E. le Dr T e o d o r o B u s t a m a n t e M u ñ o z , Ambassadeur, et Mme M a r í a A. de Le Dr Bustamante. Carlos Arturo Molina, Conseiller. ESPAGNE S. E. Don S. E. Don Adolfo Suarez, S. E. Don S. E. Don Landelino Lavilla, Adela Marcelino A n g e l Sanz Briz, Quijano S. E. Don Martínez Don Don Don Président du Gouvernement. O r e j a , Ministre des Affaires Etrangères. de Ministre de la Justice. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Sanz. R a f a e l M a r q u e z y Cano, de Orense de Alberto Aza Arias, Ministre-Conseiller, et Mme Isabel Marquez. Conseiller. Conseiller. Premier Secrétaire. Nicolas Martínez-Fresno y Pavia, Juan Luis Flores Arroyuelo, ÉTATS-UNIS D'AMÉRIQUE Mme R o s a l y n n C a r t e r , Epouse de S. E. le Président des Etats-Unis d'Amérique. Hon. E d w a r d M. K e n n e d y , Sénateur du Massachusetts. Acta 570 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Hon. H u g h L. C a r e y , Gouverneur de l'Etat de New York. Hon. R o b e r t N. G i a i m o , Représentant du Connecticut. Hon. D a v i d M c L e a n W a l t e r s , Envoyé Personnel du Président des EtatsUnis d'Amérique près le Saint-Père. Hon. L e o n e l J . C a s t i l l o , Directeur du Bureau de l'Immigration. ETHIOPIE S. E. le Dr M. F i t i g u Tadesse, Teklhaimanot Abbay, Ambassadeur. Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège. FINLANDE S. E. M. Seppo T aito Pietinen, Ambassadeur près le Saint-Siège. FRANCE S. E. M. Louis d e G u i r i n g a u d , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. J e a n - F r a n c o i s P o n c e t , Secrétaire Général de la Présidence de la République, Représentant personnel de S. E. le Président de la République. S. E. M. G e o r g e s Galichon, Ambassadeur près le Saint-Siège. GABON S. E. M. Jean-Baptiste Essonghé, Ambassadeur. GAMBIE S. E. M. B. O. Semega-Janneh, M. B. E., Haut Commissaire. GHANA S. E. M. F. A. Y. D j a i s i e , Ambassadeur. M. B o n i p a c e A t e p o r , Ministre et Délégué Permanent Suppléant à l'UNESCO. GRÈCE S. E. M. C o n s t a n t i n S t e p a n o p o u l o s , Ministre de la Présidence du Conseil. S. E. M. J e a n P e s m a z o g l u , Ambassadeur. Legationes Nationum 571 GUATEMALA S. E. M . Luis V a l l a d a r e s y A y c i n e n a , Ambassadeur près le SaintSiège, Doyen du Corps Diplomatique, et Mme M a r i a M o l i n a R u b i o de V a l l a d a r e s . HAÏTI S. E. M. S. E. M. Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur. Pierre Mayard, Hervé Boyer, HAUTE-VOLTA S. E. le Dr J o s e p h C o n o m b o , Premier Ministre. S. E. M. H a r o u n a T r a o r é , Directeur de l'Enseignement Supérieur. M. B a m i n a N e b i é , Député à l'Assemblée Nationale. S. E. M . V i c t o r K a b o r é , Ambassadeur. S. E. M . P i e r r e I l b o u d o , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. Pierre Ouedraogo, Conseiller. HONDURAS S. E. M. S. E. M. Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur. M a n u e l Luna Mejia, Oscar Acosta, HONGRIE S. E. M. R e z s ö T r a u t m a n n , Vice-Président du Conseil du Presidium de la République. S. E. M. I m r e M i k l o s , Secrétaire d'Etat, Président du Bureau du Culte. M. V i n c e K o c z i a n , Chargé d'Affaires a.i. M. F e r e n c B a n a d i c s , Assistant. INDE S. E. M. S a m a r e n d r a K u n d u , Ministre d'Etat pour les Affaires Etrangères. S. E. M. A. K . D a m o d a r a n , Ambassadeur. M. Amba Prasad, Siège. Chargé d'Affaires a.i., Ambassadeur près le Saint- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 572 INDONÉSIE S. E. M. Mohammad Noor, Ambassadeur. S. E. M. Soenarso Wongsonagoro, Ambassadeur près le Saint-Siège. IRAK S. E. M. A h m e d A l S S. E. S a l a h O m a r A l Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur. amarrai, A l i , IRAN S. E. M. Assadolah Fahimi, Ambassadeur. IRLANDE S. E. M. J o h n M. L y n c h , T. D . , Premier Ministre. S. E. le Dr G a r r e t F i t z G e r a l d , T. D., Chef du Parti Fine Gael. S. E. M. F r a n k C l u s k e y , T. D., Chef du Parti Travailliste. S. E. M. G e r a r d W o o d s , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. H e r b e r t J. D o w d , Assistant-Secrétaire Général du Département du Premier Ministre. M. A. H i n c h y , Vice-Directeur des Services d'Informations du Gouvernement. Richard ISRAËL S. E. M. Z e e v y S h e k , Ambassadeur. M. M e i r M e n d e s , Conseiller. ITALIE Hon. Dr G i u l i o A n d r e o t t i , Président du Conseil des Ministres. Hon. Dr A r n a l d o F o r l a n i , Ministre des Affaires Etrangères. Hon. Dr A t t i l i o R u p p i n i , Ministre de la Défense. Hon. Prof. M a r i o P e d i n i , Ministre de l'Education. S. E. M. V i t t o r i o C o r d e r o d i M o n t e z e m o l o , Ambassadeur près le SaintSiège. JAMAÏQUE S. E. M. K e i t h Johnson, Ambassadeur. Legationes Nationum 573 JAPON S. E. M. K i y o s h i Mme Maoko Suganuma, Suganuma. M. O s a m u N a k a m u r a , Mgr Ambassadeur près le- Saint-Siège, et Antoine Anoge, Conseiller. Conseiller Ecclésiastique. JORDANIE S. E. M. Hassan Ibrahim, Hassan S. E. M. Ministre des Affaires Etrangères, et Mme Ibrahim. I b r a h i m A l Ayed, Ambassadeur. KENYA M. M. S. Simani, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint- Siège. LESOTHO S. E. M. M. Charles Molapo, Boshila Ministre des Affaires Etrangères. Matsoso. LIBAN S. E, M. C h a r l e s H é l o u , Ancien Président de la République. S. E. M. T a k i e d d i n e E l - S o l h , Ancien Président du Conseil des Ministres. S. E. M . F a r i d R a p h a e l , Ministre des Finances et des PTT. S. E. M . A n t o i n e F a t t a l , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Mary Fattal. LIBÉRIA S. E. P Hon. R e g i n a l d E. T o w n s e n d , Représentant Personnel de S. E. le Président de la République, Ministre d'Etat aux Affaires Présidentielles. S. E. M. T. H. R i c h a r d W r i g h t B r e w e r , Ambassadeur près le SaintSiège. Le Dr G i o v a n n i F. M o t t a , Ministre-Conseiller. JAMAHIRIYA ARABE LIBYENNE S. E. M. A h m e d S h e h a t i , Chef du Bureau pour les Liaisons Extérieures du Conseil Général du Peuple. S. E. le Dr K a d r i M. E l A t r a s h , Ambassadeur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 574 LIECHTENSTEIN S. A. S. le Prince Héritier Comte Hans Adam de Liechtenstein. Mario Ledebur. LUXEMBOURG S. E. M. G a s t o n T h o r n , Président du Gouvernement et Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. E d o u a r d M o l i t o r , Ambassadeur près le Saint-Siège. M . G u y d e M u y s e r , Maréchal de la Cour. M. Charles Reichling, Etrangères. Dom J e a n - P i e r r e Secrétaire Général du Ministère des Affaires Muller, o.s.b., Conseiller Ecclésiastique. MADAGASCAR S. E. M. Jacques Vazahabe Andrianada, Ambassadeur. MALAISIE S. E. M. John N g Hoong Kem, Ambassadeur. MALAWI S. E. M. V i c t o r T. L i k a k u , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. C. S. N k o m a , Ambassadeur. MALTE S. E. le Dr A n t o n B u t t i g i e g , Président de la République. S. E. le Dr P a o l o F a r r u g i a , Ambassadeur près le Saint-Siège. R. P. M a r k S a i d , o.p., Conseiller Ecclésiastique. M. S a a v i o u r D e m a r c o , Secrétaire de S. E. le Président de la République. MAROC S. E. le Dr miques. S. E. le Dr Ahmed Ramzi, Ministre des Habous et des Affaires Isla- Youssef Ben Abbès, Ambassadeur près le Saint-Siège. MAURICE S. E. Sir L e c k r a z T e e l o c k , Kt., C. B. E., Ambassadeur près le SaintSiège, Représentant du Premier Ministre. M. V . S. M a k h a n , Secrétaire. Legationes 575 Nationum MONACO S. E. M. A n d r é S a i n t - M l e u x , Ministre d'Etat. S. E. M. C é s a r C h a r l e s S o l a m i t o , et Mme Ministre près le Saint-Siège, et Solamito. S. E. le Comte F e r n a n d d ' A i l l i è r e s , Chef du Protocole. NICARAGUA S. E. M. G u i l l e r m o S e v i l l a S a c a s a , Ambassadeur, Représentant Personnel de S. E. le Président de la République. S. E. M. J a i m e S o m a r r i b a S a l a z a r , Ambassadeur. S. E. M. A r m a n d o L u n a S i l v a , Ambassadeur. S. E. M. Bosco M a t a m o r o s H u e c k , Ministre Plénipotentiaire. M . E d u a r d o J. Sevilla Somoza, Secrétaire. NIGER S. E. M. A m a d o u S e y d o u , Ambassadeur, Réprésentant de S. E. le Chef de l'Etat. M. I s s a k a D i a m b a l l a , Conseiller. NIGERIA S. E. M. I g n a t i u s Chukuemeka Olisemeka, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme G l o r i a O. O l i s e m e k a . NORVÈGE S. E. M. T O R B J 0 R N C h r i s t i a n s e n , Ambassadeur, Secrétaire Général du Ministère des Affaires Etrangères. NOUVELLE-ZÉLANDE S. E. M. J o h n G. M c A r t h u r , Ambassadeur près le Saint-Siège. ORDRE SOUVERAIN MILITAIRE DE MALTE S. A. E. Fra A n g e l o d e M o j a n a d i C o l o g n a , Grand Maître. S. E. le Vén. Bailli F r a V i t t o r i o M a r u l l o d i C o n d o j a n n i , Grand Commandeur. Le Marquis H u b e r t P a l l a v i c i n i , Maître des Cérémonies du Grand Magistère. Fra G h e r a r d o H e r c o l a n i F a v a S i m o n e t t i , Secrétaire du Cérémonial. Le Noble B e r n a r d o C o m b i , Comte de C e s a n a , Bailli Grand-Croix d'Obédience. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 576 OUGANDA S. E. M. gères. M. Mattia Lubega, Secrétaire Permanent des Affaires Etran- Chef du Secrétariat Privé de S. E. le Président de la République, et Mme E k o c h u . Mlle K i d d e , Fille de S. E. le Président de la République. S. E. Mlle B e r n a r d e t t e O l o w o , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. E m m a n u e l L. S s e n d a u l a , Ambassadeur. Des personnalités religieuses accompagnaient cette Délégation. Jonathan Ekochu, PAKISTAN S. E. M. S. E. M. Ministre d'Etat pour les Affaires Etrangères. G. K h a r a s , Ambassadeur. Agha Shahi, Lamshed PANAMA S. E. M. S. E. M. Moïses Torrijos Herrera, Arturo Morgan Morales, Ambassadeur. Ambassadeur près le Saint-Siège. PARAGUAY S. E. le Dr R o d n e y E l p i d i o A c e v e d o , Ambassadeur. M. B l a s - S e r v i n B e r n a l , Conseiller, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège. PAYS-BAS S. E. le Dr C h r i s t o p h - A l b e r t v a n d e r K l a a u w , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. J o z e f L. H. C e u l e n , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. le Baron R. P. M. v a n V o o r s t t o t V o o r s t , Chambellan de Sa Majesté la Reine. PÉROU E. M. J o r g e M o r e l l i P a n d o , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. E f r a i n S a a v e d r a B a r r e r a , Secrétaire. S. PHILIPPINES S. E. Mme I m e l d a R o m u a l d e z - M a r c o s , Epouse de S. E. le Président de la République. S. E. M. A n t o n i o C. D e l g a d o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Nellie M. Ferdinand M. Antonio C. Delgado. Marcos, Floirendo. Jr. Legationes Nationum 511 POLOGNE S. E. M. Z d z i s l a w T o m a l , Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. K a z i m i e r z K a k o l , Ministre, Chef du Bureau des Affaires Religieuses, et Mme K a k o l . M. Jan Dobraczynski. S. E. M. S t a n i s l a w T r e p c z y n s k i , Ambassadeur. M. K a z i m i e r z S z a b l e w s k i , Ministre-Conseiller, Chef de la Délégation Polonaise pour les contacts permanents de travail avec le SaintSiège. PORTUGAL S. E. le Dr Vasco d e G a m a F e r n a n d e s , Président de l'Assemblée Nationale, et Mme d e G a m a F e r n a n d e s . S. E. le Dr V i c t o r S a M a c h a d o , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. le Dr. J o s é T o m á s C a l v e t d e M a g a l h â e s , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme L i n d a C a l v e t d e M a g a l h â e s . M. F a l e i r o B a l t a z a r , Secrétaire du Ministre des Affaires Etrangères. M. J o s é D u a r t e R a m a l h o O r t i g X o , Secrétaire, et Mme M a r i a I s a b e l Ramalho OrtigXo. RÉPUBLIQUE DÉMOCRATIQUE ALLEMANDE S. E. M. G e r a l d G o t t i n g , Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. H a n s S e i g e w a s s e r , Secrétaire d'Etat pour les Affaires Religieuses. S. E. M. K l a u s G y s i , Ambassadeur. RÉPUBLIQUE UNIE DU CAMEROUN S. E. M. C h a r l e s O n a n a nérale de l'Etat. Awana, Ministre Délégué à l'Inspection Gé- S. E. M. H e n r i D j e e n g u e N d o u m b e , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. G u y - L u c i e n S a o , Chargé d'Affaires a.i. ROYAUME-UNI S. G. le Duc de N o r f o l k , Représentant Spécial de Sa Majesté Britannique, et S. G. la Duchesse de N o r f o l k . Le Très Hon. M e r l y n R e e s , Secrétaire d'Etat au Département de 39 - A. A. S. 578 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale l'Intérieur, Représentant Spécial du Gouvernement du RoyaumeUni. S. E. M. G e o f f r e y A l l a n C r o s s l e y , C . M . G., Ministre près le SaintSiège, et Mme A l i n e L o u i s e C r o s s l e y . M. A. G r e e n s l a d e , du Ministère de l'Intérieur. RWANDA S. E. M. B o n a v e n t u r e H a b i m a n a , Secrétaire Général du M.R.N.D. S. E. M. C a l l i x t e H a t u n g i m a n a , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. P a p i a s N d a g l t i m a n a , Directeur Général au Ministère de l'Intérieur. Des personnalités religieuses accompagnaient cette Délégation. SAINT-MARIN S. E. M. G i o r d a n o B r u n o R e f f i , Secrétaire d'Etat pour les Affaires Etrangères et Politiques. Mme F a u s t a S i m o n a M o r g a n t i , Membre du Gouvernement. M. L i b e r o B a r u l l i , Membre du Gouvernement. S. E. le Comte O s c a r P a s q u i n i , Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Légation près le Saint-Siège. SÉNÉGAL S. E. M. O u s m a n e C á m a r a , Ministre de l'Enseignement Supérieur. M. E t i e n n e C a r v a l h o , Vice-Président de l'Assemblée Nationale. M. C a s i m i r S a m b o u , Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le SaintSiège. SIERRA LEONE S. E. le Dr Sahr Thomas Matturi, Ambassadeur. SOUDAN S. E. M. C l e m e n t A m b o r o , Speaker de l'Assemblée Régionale et Nationale, Représentant de S. E. le Président de la République. M . A b d e l l a t i f A b d e l H a m i d I b r a h i m , Chargé d'Affaires a.i. M . S a l a h E l d i n S h a r a f E l d i n , Assistant du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. SRI LANKA S. E. M. A l e x a n d e r F a i r l i e W i j e m a n n e , Ambassadeur, Représentant de S. E. le Président de la République. Legationes Nationum 579 SUÈDE S. E. M. Richard Hichens-Bergström, Ambassadeur. SUISSE S. E. M. H a n s H ü b l i m a n n , Conseiller Fédéral, Vice-Président de la Confédération Suisse. S. E. M. A n t o n i n o J a n n e r , Ambassadeur. M. P i e r r e - Y v e s S i m o n i n , Conseiller. RÉPUBLIQUE A R A B E SYRIENNE S. E. M. G h a s s a n C h a l h o u b , Ministre du Tourisme. S. E. M. D i a A l l a h E l - F a t t a l , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. R a p i k J o t j e j a t i , Ambassadeur, Directeur des Affaires de l'Europe Occidentale au Ministère des Affaires Etrangères. M. Mou S B a h E l D a l a t i , Conseiller. RÉPUBLIQUE-UNIE DE TANZANIE S. E. M. Paul L. Mhaiki, Ambassadeur. TCHÉCOSLOVAQUIE S. E. M. V l a d i m i r K o u c k y , Ambassadeur. M. F r a n t i s e k P o s t u l k a , Conseiller. THAÏLANDE S. E. M. S wate Komalabhuti, Ambassadeur. TOGO S. E. M. A c h y n M i v e d o r , Ministre des Travaux Publics et des Mines, Représentant de S. E. le Président de la République. S. E. M. A n a n i A k a k p o A h i a n y o , Ministre des Affaires Etrangères et de la Coopération. Des personnalités religieuses accompagnaient cette Délégation. TRINITÉ-ET-TOBAGO S. E. Mme Annette Auguste, Ambassadeur. TUNISIE S. E. M. Taoupik Smida, Ambassadeur près le Saint-Siège. 580 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale TURQUIE S. E. F a r u k S ü k a n , Ministre d'Etat, Vice-Président du Conseil. S. E. V e c d i T ü r e l , Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. S. E. M. S e p i r F e n m e n , Directeur Général du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. URUGUAY S. E. Don A d o l f o F o l l e M a r t í n e z , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. Don C a r l o s M a r í a R o m e r o , Ambassadeur, Directeur du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. S. E. Don G e r m a n R o o s e n , Ministre-Conseiller. VENEZUELA S. E. le Dr V a l e n t í n H e r n á n d e z A c o s t a , Ministre de l'Energie et des Mines, et Mme de H e r n á n d e z . S. E. M. S a n t i a g o O c h o a B r i c e ñ o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et M. Flor Mme Antonio de Antich Casas de Salvi, Ochoa. Ministre-Conseiller, et Mme Elba Mayorca Casas. YOUGOSLAVIE S. E. M. J o s i p V r h o v e c , Membre du Conseil Exécutif Fédéral et Secrétaire Fédéral pour les Affaires Etrangères. S. E. M. S t a n e K o l m a n , Président de la Commission de la République Socialiste de Slovénie pour les relations avec les Communautés religieuses. S. E. M. Z d e n k o S v e t e , Ambassadeur près le Saint-Siège. ZAÏRE S. E, M. Mpinga Kasenda, Premier Commissaire de l'Etat, et Mme Kasenda. S. E. M. T s h i m b a l a n g a S h a l a - D i b w e , Ambassadeur près le SaintSiège. M. M d a y B a j i m a K y o n i , Conseiller du Bureau du Premier Commissaire d'Etat. M. M o n g e n g o , Assistant. M. Djoke. M. Mpoyi. Legationes Nationum 581 ZAMBIE S. E. le Dr K e n n e t h D a v i d K a u n d a , Président de la République. Hon. S a l o m o n K a l u l u , Membre du Comité Central. M. M i l i m o P u n a b a n t u , Assistant Spécial du Président. S. E. M. L o m b e C h i b e s a k u n d a , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. E d w a r d M. L u b i n d a , Ambassadeur. S. E. M. M a l e k a n i L i s w a n i s o , Ambassadeur, Chef du Protocole. Kasonde. M. J. M. SlCHINSAMBWE. M. Mubitelela. M. Tenyson Sibbuzya. DÉLÉGATIONS DES ORGANISATIONS INTERNATIONALES INTERGOUVERNEMENTALES ORGANISATION DES NATIONS UNIES S. E. le Dr K u r t W a l d h e i m , Secrétaire Général. Le Dr L u i g i C o t t a f a v i , Directeur Général du Bureau des Nations Unies à Genève. M. F e r d i n a n d M a y r h o f e r - G r u n b u h e l , Assistant Spécial du Secrétaire Général. BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL M. M. Francis Conseiller Juridique, Sous-Directeur Général. d ' A t t i l i a , Directeur du Bureau de l'OIT à Rome. Wolf, Francisco ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'ALIMENTATION ET L'AGRICULTURE M. Ralph Phillips, Directeur Général Adjoint. ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'EDUCATION, LA SCIENCE ET LA CULTURE M. Jacques Rigaud, Sous-Directeur Général. 582 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PARLEMENT EUROPÉEN Hon. Hon. Emilio Charles Président. Vice-Président. Colombo, Meitz, CONSEIL DE L'EUROPE M. M. Caetano A d i n o l f i , Joseph Schembri, Secrétaire Général Adjoint. Représentant du Comité des Ministres. COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES Hon. L o r e n z o N a t a l i , Vice-Président de la Commission des Communautés Européennes. M. J o s e p h K a s e l , Chef du Protocole. ORGANISATION DES ETATS AMÉRICAINS S. M. E. M. Alejandro Orfila, O s c a r Godoy A r c a y a , Secrétaire Général. Représentant de l ' O E A . Ordo Novendialium 583 ORDO NOVENDIALIUM CELEBRANDORUM Postridie Summi Pontificis humationem, Novendialia celebrari coepta sunt, hoc servato ordine : Secondo l'antica consuetudine, dopo la Messa esequiale del Sommo Pontefice Paolo V I , continueranno nella Basilica Vaticana, nei giorni 13-20 agosto, le celebrazioni dei Novendiali, in suffragio del Papa defunto. Le celebrazioni avranno luogo all'altare della Cattedra : — domenica 13 agosto, ore 18 : Cappella Papale. S. Messa della X I X domenica « per annum ». Presiederà P Em.mo Cardinale Giuseppe Siri, Arcivescovo di Genova, del titolo di S. Maria della Vittoria; — lunedì 14 agosto, ore 18 : Cappella Papale. Presiederà P Em.mo Cardinale Pericle Felici, Protodiacono di S. Apollinare. I concelebranti si prepareranno nella Cappella di S. Sebastiano. Per i partecipanti ai Sacri Riti : 1) gli Em.mi Cardinali, i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi : sulla veste propria, indosseranno il rocchetto e la mozzetto ; 2) gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese orientali : il proprio abito corale ; 3) gli Abati e Religiosi : il proprio abito corale ; 4) i Prelati e i Cappellani di Sua Santità : la cotta, gli uni sopra la sottana paonazza, gli altri sopra la talare filettata con fascia paonazza; 5) i Rev.di Parroci di Roma : la cotta e la stola violacea. I Novendiali continueranno : — martedì 15 agosto, ore 10,30 : S. Messa della solennità dell'Assunzione della B. V. Maria. La celebrazione è svolta dal Venerabile Capitolo della Patriarcale Basilica di S. Pietro; — mercoledì 16 agosto, ore 18 : S. Messa. La celebrazione è svolta dai Venn. Capitoli delle Basiliche Patriarcali di S. Giovanni in Laterano, S. Maria Maggiore e S. Paolo fuori le Mura; — giovedì 17 agosto, ore 18 : S. Messa, celebrata dal Clero romano ; — venerdì 18 agosto, ore 18 : S. Messa. Alla celebrazione partecipano gli officiali della Curia romana; — sabato 19 agosto, ore 18 : S. Messa. La celebrazione è svolta dagli Ordini e Congregazioni religiose; — domenica 20 agosto, ore 10,30 : S. Messa della xx domenica (( per annum ». La celebrazione sarà in Rito Orientale. Vaticano, 12 agosto 1978. Per mandato del Saero Collegio Virgilio Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie 584 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale M A E R O R I S TESTIMONIA VERBIS P R O L A T A I AB EXTERARUM CIVITATUM LEGATIS Die il mensis Augusti, in Consistorii Aula aditus datus est Legatis civilium Auctoritatum apud Sedem Apostolicam, ut Sacro Cardinalium Collegio doloris sensus patefacerent ob Summi Pontificis obitum. Exc.mus Aloisius Valladares y Aycinena, Guatemaliae Legatus idemque apud Sanctam Sedem Legatorum senior, suo sociorumque nomine hisce est verbis Patres Cardinales allocutus : Eminences, Au nom de tous mes collègues accrédités près le Saint-Siège, j'ai la tâche difficile de traduire en quelques mots la profonde émotion que nous ressentons à la disparition du Souverain Pontife Sa Sainteté le Pape Paul VI que nous considérons non seulement comme un grand chef spirituel, mais aussi un homme dont les qualités de simplicité, de dévouement total à sa haute mission, ont su toucher tous les cœurs. Ce grand deuil qui frappe la Chrétienté et l'Humanité tout entière est profondément ressenti par Nous, qui avons eu l'insigne honneur d'approcher Sa Sainteté, d'écouter de plus près sa voix et d'en faire l'écho à nos gouvernements respectifs. Le Pontificat de Paul VI a coïncidé avec une période particulièrement troublée de notre époque. Sa Sainteté Paul VI était celui qui rappelait sans cesse au monde la primauté des valeurs spirituelles et religieuses que l'humanité ne saurait oublier sans mettre en péril sa marche vers le progrès. Il ne m'appartient pas — en présence de si hautes autorités — d'essayer de brosser un tableau de son Pontificat, mais permettez-moi de dire quelques mots sur certains de ses aspects qui touchent plus particulièrement les gouvernements. Je voudrais d'abord parler de la recherche constante de Paul VI pour l'établissement d'un ordre de paix dans notre monde tant déchiré. Il a placé cette recherche dans sa véritable perspective en introduisant la notion d'une dynamique de la paix, fondée sur une meilleure compréhension des besoins des populations pauvres et démunies. N'est-il Maeroris testimonia verbis prolata 585 pas le Pape qui a osé dire que le nouveau nom de la paix est le développement? De même, la haute conception de Paul VI de la dignité de P homme enracinée dans son destin spirituel, Pa amené à mettre son autorité et celle de l'Eglise au service de la promotion des droits de la personne dans tous les domaines. La connotation spirituelle donnée par Paul V I , à la lutte pour le respect des droits de l'homme qui touchent à la liberté de conscience et à la liberté religieuse, peut quelquefois se distinguer par sa motivation de celle poursuivie par les autorités civiles, mais ces deux ordres — spirituel et temporel — loin de s'exclure peuvent et doivent conjuguer leurs efforts en vue de réaliser des objectifs ultimes qui se rejoignent et se complètent. Vous me permettrez de signaler aussi — parlant au nom des représentants de tous les continents — que Paul VI fut un grand pèlerin et a parcouru la terre. Il a été un apôtre dans la tradition pauline eh instaurant comme on l'a déjà dit « un dialogue sans frontières » entre les hommes. Nous ressentons cette angoisse qui a accompagné le Chef de l'Eglise tout au long de son Pontificat: la crainte d'une guerre planétaire, ses tourments devant les souffrances effroyables causées par les conflits régionaux, sa crainte de voir les hommes s'habituer à la violence au point de devenir insensibles au mal atroce qu'occasionne le moindre conflit armé. A Bombay, à Bogotá, à Kampala, à Manille, il a voulu rencontrer les plus pauvres, il a rappelé que la Paix passe par la Justice. Les hommes ont été bouleversés par son appel à P ONU : « plus jamais la guerre )). Et comment ne pas souligner enfin ce fait nouveau dans l'histoire de l'Eglise contemporaine que le Saint-Père a voulu concrétiser en encourageant une plus large participation du Saint-Siège dans les activités des organisations internationales? La disparition de ce grand Pape sera donc douloureusement ressentie par tous ceux qui ont été sensibles à ses appels pour la paix, au nom d'une plus grande charité entre les hommes, à ses exhortations pour la reconnaissance de la véritable dignité de l'homme et pour une plus grande fraternité entre les familles humaines. Nous savons, Eminences, la tâche écrasante qui vous incombe en ces moments difficiles. C'est pourquoi nous demandons à Dieu de vous aider et exprimons encore une fois notre profonde émotion pour ce deuil qui vous frappe. 586 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Cui sic respondit Em.mus Carolus S.R.E. Card. Gonfalonieri, Sacri Collegii Decanus : •Messieurs les Diplomates, Les nobles sentiments que votre interprète vient de nous exprimer au nom de ses Collègues constituent pour le grand Pape qui vient de nous quitter un hommage émouvant, et pour nous-mêmes un grand réconfort. Déjà, nombre d'entre vous avez tenu à nous adresser de fervents messages de condoléances : ils faisaient écho à ceux de plus hautes personnalités des Etats que vous représentez ici, et à tous ceux, innombrables, qui sont parvenus de vos compatriotes, qu'ils partagent ou non notre foi. La démarche collective de ce matin manifeste éloquemment l'unanimité du Corps diplomatique dans la part qu'il prend au deuil du Saint-Siège et de l'Eglise. Ces quelques mots voudraient vous traduire toute la gratitude du Sacré Collège en cette circonstance qui l'affecte si douloureusement, et veuillez aussi transmettre notre remerciement à vos Gouvernements. Vous avez évoqué, en termes très suggestifs, la haute figure du Pape Paul VI et l'œuvre assidue de son Pontificat, dans l'Eglise comme dans le monde. Recueilli encore autour de sa dépouille mortelle, le Sacré Collège ne songe point aujourd'hui à souligner les mérites de son chef disparu ni à dresser un bilan de son action. Proches collaborateurs, nous demeurons frappés par la conscience de sa charge qu'il a manifestée «jusqu'à l'extrême», comme l'Evangile dit de l'amour de Jésus (Jn 13, 1). Cette conscience était avant tout cohérence avec sa foi, la foi de Pierre, qu'il n'a cessé de méditer, de proclamer en « c r e d o » , de défendre contre ce qui risquait de la miner du dedans, mais aussi de présenter au regard des grandes questions de l'homme moderne, en procurant à l'ensemble des institutions de l'Eglise l'adaptation et le renouveau nécessaires, dans l'esprit du Concile Vatican II. Cette conscience était aussi respect, estime, bienveillant accueil de tous ceux que sa première encyclique désignait pour le dialogue de l'Eglise : Frères chrétiens séparés, considérés personnellement ou dans leurs communautés ; croyants des grandes religions, et même incroyants en quête du véritable humanisme. Respectueux aussi des institutions civiles et des personnes responsables du bien commun des peuples, de la vie, de la santé, de la culture, du développement, de la paix internationale, il n'a cessé de les encourager dans leur service spécifique de l'humanité, Maeroris testimonia verbis prolata 587 en leur annonçant toujours ce qui justifie pleinement ce service et donne le dynamisme de l'entreprendre : la valeur de chaque homme et sa vocation, dans la création de Dieu et dans l'amour du Christ. Son estime pour vous-mêmes, Messieurs les Diplomates, était telle que, dans le respect scrupuleux de votre compétence, il vous jugeait toujours capables d'entrer avec lui dans les plus hautes perspectives de justice, de paix, de concorde entre les peuples. La voie qu'il a tracée est bien celle du Concile Vatican II. C'est celle de l'Eglise catholique. Au-delà de la déférente sympathie que vous nous témoignez aujourd'hui, nous sommes sûrs que nous pouvons compter sur la fidélité de votre attachement au Saint-Siège. Et nous aimons penser que, en cette grave conjoncture, vous vous unirez aussi aux vœux et aux prières du Sacré Collège et de toute l'Eglise catholique, pour que Dieu suscite un digne Successeur à ce vénéré Pontife. II A LEGATIS RELIGIONUM CHRISTIANARUM NON CATHOLICARUM Die 12 mensis Augusti, ad Sacrum Cardinalium Collegium coram admissi sunt, in Consistoriali Aula, Legati religionum christianarum haud catholicarum, qui Romam pervenerunt, ut defuncto Summo Pontifici obsequium tribuerent eiusque exsequiarum partem haberent: Eos Em.mus Cardinalis Decanus sequenti sermone allocutus est : Chers frères dans le Christ, De tout cœur nous vous remercions de votre présence ici aujourd'hui. Nous remercions aussi les Eglises et les organisations chrétiennes que vous représentez et qui vous ont mandatés pour exprimer à l'Eglise de Rome leur solidarité fraternelle et leur espérance chrétienne en ce moment où elle pleure son évêque et où l'Eglise catholique tout entière est en deuil de son premier pasteur. Comme frères dans le Christ vous partagez la peine que nous cause la séparation d'avec Celui qui a guidé notre Eglise pendant une période où les grandes difficultés n'ont certes pas manqué, mais qui fut aussi celle d'un renouveau riche de consolation. Une foi commune dans l'Unique Seigneur qui a triomphé de la mort et qui vit dans la gloire, nous fait partager l'espérance fondée sur Celui qui est le Premier-né entre les morts 588 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale et qui, nous le croyons, couronne dans la vie éternelle le ministère de son humble serviteur, le Pape Paul V I . Votre présence ici est aussi un témoignage du développement de liens profonds entre nos Eglises durant le pontificat de Paul V I . Au moment de son installation comme évêque de l'Eglise de Rome, le Saint-Père s'était adressé à ceux « qui sont unis à Nous par le lien puissant de foi et d'amour au Seigneur Jésus et marqués du sceau de l'unique baptême... avec un respect doublé d'un immense désir: ... hâter le jour béni qui verra après des siècles de funestes séparations, et réaliser parfaitement l'instante prière du Christ à la veille de sa mort : ut sint unum, qu'ils soient un » (AAS [55] 1963, p. 622). Cette pensée a toujours été une des idées clef de son pontificat. De votre part, vous-même et ceux que vous représentez ont répondu à ce souhait avec largeur d'esprit et loyauté envers le Seigneur d'une manière telle que nous pouvons ensemble rendre grâces au Seigneur de l'Eglise pour tout ce qu'il nous a accordé de respect mutuel, de compréhension réciproque, d'amour l'un pour l'autre pendant ces dernières quinze années. Qu'il continue à nous bénir tous alors que nous essayons d'approfondir et de transmettre cet immense héritage de foi et d'espérance dont nous sommes les humbles héritiers. Je vous prie, mes chers frères, d'exprimer à ceux que vous représentez la gratitude de l'Eglise catholique pour cette solidarité en ce moment de deuil, solidarité qui témoigne de notre commune foi et de notre commune espérance en Celui qui est la Voie, la Vérité et la Vie. III AB EXTERARUM CIVITATUM LEGATIONIBUS Legationes praeterea extra Ordinem in Aula Ducali coram admissae sunt a Sacro Cardinalium Collegio, die 13 eiusdem mensis, eisque sermonem huiusmodi dixit Em.mus Cardinalium Decanus : Excellences, Mesdames, Messieurs, Avant d'accueillir les salutations et les condoléances personnelles de chacune de vos Délégations, je voudrais, au nom de mes confrères du Sacré Collège, vous dire collectivement ce qu'il sera peut-être difficile d'exprimer à chacun en particulier. Par votre présence aux fu- Maeroris testimonia verbis prolata 589 nérailles de notre regretté Souverain Pontife, hier soir, vons êtes venus apporter à la mémoire de ce grand Pape Phommage de vos pays ou des Organisations et institutions nationales ou internationales que vous représentez, avec le témoignage de leur sympathie et de leur participation au deuil du Saint-Siège et de l'Eglise catholique. Nous en sommes profondément touchés. Et Nous vous exprimons notre vive reconnaissance, dont vous voudrez bien aussi vous faire l'interprète auprès des Autorités qui vous ont délégués. Nous savons le respect que vous éprouviez pour Sa Sainteté Paul V I , en raison de son ouverture aux grands problèmes humains de notre temps, de sa compréhension pénétrante de votre mission, de ses efforts inlassables pour la justice, la paix, la concorde entre les peuples. Il n'a jamais voulu prendre son parti de la misère, de l'injustice, de la violence, encore moins évidemment des conditions dégradantes des mœurs et de l'athéisme. Il faisait grand crédit à Phomme : supposant la bonne volonté chez ses interlocuteurs et implorant pour eux la grâce de Dieu, il les pensait capables de faire face aux graves questions de notre temps, dans la fidélité au dessein du Créateur. Pour ceux qui voulaient se limiter à le considérer ainsi, il agissait comme un membre de la Communauté internationale. Mais en fait, il parlait et intervenait aussi et d'abord comme homme de Dieu, comme représentant de millions de fidèles catholiques, exprimant l'expérience de l'Eglise. Il le faisait dans le respect de vos compétences et responsabilités, son rôle propre étant de favoriser un sursaut de conscience dans les âmes et dans l'opinion publique. Bref, il voulait agir en témoin de l'Evangile. Merci du respect et de la confiance que vous-mêmes, vos Gouvernements, vos institutions, vos compatriotes, avez témoignés à sa personne. Merci de l'intérêt porté à ses messages. Merci, aujourd'hui, de votre sympathie qui nous réconforte. Merci de la fidélité que vous garderez au Successeur de Paul V I , au Saint-Siège, et à l'Eglise catholique qui continuera de servir les hommes, en s'inspirant de l'Evangile et de l'exemple de ce vénéré Pontife. Die denique 14 m. Augusti, Sacrum Cardinalium Collegium coram ex more admisit Melitensis Ordinis Militaris legatos, qui maeroris sensus ob Summi Pontificis obitum significaverunt. 590 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale M A E R O R I S T E S T I M O N I A SCRIPTIS D A T A I A MODERATORIBUS ECCLESIARUM, COMMUNIONUM ET FAMILIARUM CONFESSIONALIUM CHRISTIANARUM E lingua Graeca in Italicam textus translatus: Con dolore profondissimo ma anche in attesa della risurrezione abbiamo appreso come Patriarcato Ecumenico e noi personalmente l'annuncio della dipartita verso il Signore di Sua Santità Papa Paolo V I , nostro fratello. La sua santa personalità rimarrà unica nella storia del Cristianesimo e dell'umanità del nostro secolo. Il Patriarcato Ecumenico, come Chiesa sorella, partecipa con tutto il cuore al dolore della Santa Chiesa Cattolica Romana e dell'intero mondo cattolico romano. Uniti nella preghiera invochiamo il Signore per il riposo nella pace dell'anima del Vescovo di Roma Paolo, fratello degno di beatitudine. Dimitrios I Arcivescovo ài Costantinopoli e Patriarca Ecumenico Brotherly Alexandrian Greek Orthodox send sincere sympathy condolences. May soul Pope Paul rest peace. God be with clergy, people Roman Church. Nicolas Greek Orthodox Patriarch of Alexandria Profondément touchés par le rappel au Seigneur du Pape Paul VI grand promoteur de l'unité des chrétiens et de la paix mondiale, nous vous présentons nos condoléances fraternelles. Puisse-t-il réposer dans la paix du Christ. Elias IV Patriarche grec orthodoxe d'Antioche E lingua Graeca in Italicam textus translatus: Per la dipartita verso il Signore di Sua Santità Papa Paolo V I , degna e grande guida della Chiesa Cattolica Romana, esprimiamo le più profonde nostre condoglianze, e preghiamo il Signore che riponga Maeroris testimonia scriptis data 591 la sua anima nel regno dei vivi e che per il bene delia Chiesa Cattolica Romana indichi il suo degno successore. Benedictos Patriarca Greco-Ortodosso di Gerusalemme A cause de la mort inopinée de Sa Sainteté le Pape Paul VI exprimons à Votre Eminence et par votre personnalité à toute plénitude de l'Eglise catholique de Rome nos profondes condoléances. Nous estimons hautement les œuvres de bienheureuse mémoire du feu Pape Paul VI pour l'établissement de relations fraternelles entre l'Eglise catholique romaine et l'Eglise orthodoxe russe dont de bons fruits utiles sont devenus des dialogues théologiques traditionnels des représentants de nos deux Eglises et autres formes de collaboration devant faire plus proche le commandement du Christ Sauveur sur l'unité (Jn. 10, 16) et nous unir dans le ministère commun pour la paix. Assidûment portons nos prières pour le repos de l'âme du feu notre confrère saintissime Pape Paul VI dans les demeures des justes. Pimen Patriarche de Moscou et de toutes les Bussies A l'occasion du décès en notre Seigneur du Pape Paul VI veuillez agréer l'expression de notre profonde condoléance. Que Dieu accorde au bienheureux Pape Paul mémoire éternelle et le repos de son âme dans le royaume céleste de notre Seigneur Jésus-Christ. German Patriarche des Serbes Your Eminence Beloved Brother in Christ, in reply to your sorrowful news about the decease of His Holiness Pope Paul V I , I would like to express my deepest sympathy in my name as well as in the name of the whole Orthodox Church in Czechoslovakia. We shall pray to our Celestial Father to give place to His Soul in that world, where human pain and grief have ceased and where eternai life for good people is reigning. Let His remembrance live for ever. With fraternal greetings. Yours sincerely, Dorothée Metropolitan o f Prague and ail Gzechoslovahia 592 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale La mort de Sa Sainteté Paul VI a attristé notre Eglise qui partage le deuil de l'Eglise catholique romaine. Nous prions le Tout Puissant de reposer son âme avec les Justes. Sincères condoléances. Justin Patriarche de VEglise orthodoxe roumaine A l'occasion de la fin bienheureuse de Sa Sainteté le Pape Paul VI nous prions Votre Eminence d'accepter les sincères condoléances du saint Synode de l'Eglise orthodoxe bulgare et personnellement les nôtres. Requiescat in pace. Maxime Patriarche de Bulgarie On behalf of Holy Provincial Council of the Orthodox Church of Georgia and we personally please accept our holy condolences of the passing away His Holiness Pope Paul V I . The world has lost a true fighter for lasting peace and our Church a sincere friend. Praying God for accepting his soul and the God's protection on the Church of Rome. Iliya II Catholicos-Patriarch of AU Georgia E lingua Graeca in Italicam textus translatus: In occasione del passaggio nei luoghi celesti dell'indimenticabile Papa Paolo V I , assiduo lavoratore della unità cristiana, esprimiamo le profondissime condoglianze della Chiesa di Cipro, chiedendo al Signore che faccia riposare la sua anima nelle tende dei giusti e consoli la Chiesa Cattolica Romana con l'indicazione di un nuovo degno suo pastore e guida. Crisostomo Arcivescovo di Cipro With deep sorrow we learned of demise unto the Lord of His Holiness Pope Paul VI inspired leader of Roman Catholic Church and leader dedicated to rapprochement of our Churches. Conveying on behalf of the Church of Greece to the Apostolic Church of Rome our heartfelt condolences. We pray that our Lord repose his soul amongst the righteous and in the land of the living and show forth a worthy successor. Seraphim Archbishop of Athens and all Greece 593 Maeroris testimonia scriptis data For reason of the death of His Holiness Pope Pani VI in the name of Polish Autocephalous Orthodox Church I send you words of the deepest compassion. Basil Orthodox Metropolitan of Warsaw and all Poland We pray for the soul of His Holiness Pope Paul VI asking the Lord to fulfill his earthly pilgrimage in the heavenly Jerusalem. Theodosius Metropolitan of all America and Canada Orthodox Church in America We received with great sadness and regret the news of the departure of our heloved brother in Christ His Holiness Pope Paul V I . The Christian world lost a great personality. We recali with gratitude his ecumenical endeavors for mutual understanding between the Churches. His efforts to return to Egypt relies of St. Mark and St. Athanasius could not be forgotten. We treasure deep memories of our historical meeting together in Borne in 1973 for the first time after fifteen centuries which opened a new era of coopération and understanding. We beseach almighty God to give his soul repose in his heavenly kingdom. Extending to our Sister Roman Catholic Church the deep sympathy and condolence of the Coptic Orthodox Church. Shenouda III Pope of Alexandria and Patriarch of the See of St. Mark His Holiness Pope PauPs departure deeply injured us. condolence and prayers for the weif are of your Church. Ignatius Yacoub Sincere III Syrian Orthodox Patriarch of Antioch L'Eglise apostolique arménienne participe avec profond regret au deuil de votre grande Eglise et prie pour que le bon Dieu accueille aux confins des lumières éternelles Pâme du Saint Père le Pape Paul VI et qu'il garde immaculée la mémoire de celui qui faisant sienne la douleur de l'humanité de nos temps tourmentés et portant sur ses 40 - A . A . S. 594 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale épaules la croix du Christ a répandu constamment charité et espérance, paix et bonne volonté parmi les hommes. Du Saint-Siège d'Etchmiadzine bénédictions à l'apostolat du souverain pontife consacré à la gloire du Christ sur la terre. L'archevêque Shahe Adjemian arrivera à Eome pour participer à notre nom aux obsèques de notre frère en Christ Pape Paul V I . Vasken 1ER Catholicos-Patriarche suprême de tous les Arméniens Deeply grieved passing away Holiness Paul V I . Church and world lost a great servant for peace and good will among men. We personally lost a brother and friend. Always were impressed by his love for Oriental Churches and our own Armenian Church. May God receive his soul in eternai peace and bless and give our Sister Catholic Church a new leader with the gifts of Holy Spirit. Khoren I, Karekin II, Catholicos of Cilicia Catholicos-coadjutor May we express on behalf of the Holy Synod and on my own behalf our deepest griefs and condolence to the Holy Synod, to the entire Church and to ail people of Rome on the passing away of their highest représentative, His Holiness Pope Paul V I . We pause with love and révérence at the grave of deceased and we join in common prayer that he may find peace and eternai life among the saints in the dwelling of the Just. Abba T e k l e H a i m a n o t Patriarch of the Ethiopian Orthodox Church We express Our heartfelt condolence at the passing away of Pope Paul VI whose deep piety, high integrity and generous charity towards other s will be much missed. May God gr ant rest to his soul and may the Holy Spirit lead that Church in the choice of a new head. Baselius Mar Thoma Matthews Catholicos of the East, Syrian Church of India Maeroris testimonia scriptis data 595 With sadness received your telegram of passing away His Holiness Pope Paul V I . Accept my and all members of the Assyrian Church of the East in the world condolence. He will remember His Holiness always in our prayers to the Lord. Khanania Mar Dinkha Patriarch of the Assyrian Church of the East Deeply moved by the sudden death of His Soliness Pope Paul VI we condole with you in this heavy loss for the whole Church of Christ. We pray in our Churches for the deceased Pope Paul and for the élection of his successor. Archbishop M a r i n u s KOK President o f the Union o f Utrecht Old Catholic Lambeth Conference Bishops profoundly moved at the death of the Holy Father, our brother in Christ, offer heartfelt condolences in Christian fellowship. God grant him eternai peace. D o n a l d , Cantuar Archbishop of Canterbury (Strictim ex epistula) : The Bishops and all who are taking part in the Lambeth Conference have heard with great sadness of the death yesterday of His Holiness Pope Paul VI, and I send you this personal message as an expression of our grief. I feel a real sense of loss myself as I recali my meeting with the Holy Father in Rome in April last year and the brotherly relationship which we had been establishing in our exchange of letters. This was surely leading to a closer understanding between our Churches. Pope Paul was himself an apostle for unity, and we know well how dear to his heart was the quest of Christian ecumenism. Thus I mourn the loss of a friend as well as the loss of a great Christian leader. May Almighty God grant him rest in His eternai kingdom and may He grant solace to those who weep. May He grant too the wisdom and guidance of His Holy Spirit to the Cardinais as they meet to prepare for the élection of a successor to the Holy See. On this sad occasion I offer particularly to you, Your Eminence, 596 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale as President of the Secrétariat for Promoting Christian Unity, my profonnd sympathy and this assurance of my prayers in the difficult days ahead, together with my affectionate regard. Yours sincerely in Christ D o n a l d , Gantuar Archbishop o f Canterbury Lutheran World Fédération praises God for life and work of Pope Paul. RIP. BiShop J O S I A H K l B I R A President The death of our brother in Christ Pope Paul VI moves all of us to express our sadness at his passing. The Lutheran World Fédération representing Lutherans around the world remembers particularly the ecumenical vision of Pope Paul and the warmth and hospitality shown on our visits with him. It was under his leadership since the Second Vatican Council that a significant convergence of life and thought between Roman Catholics and Lutherans has been made possible. We are also appréciative of his concern for world peace, a concern which led him to seek reconciliation between many parts of this broken world. We think especially of our sisters and borthers of the Roman Catholic Church during thèse days of mourning. It is our hope that the delicate and sensitive ecumenical leadership which we recognize in Pope Paul may live as a guide as we attempt to be obedient to the prayer of our Lord that the Church be one. We remember the Roman Catholic Church as it prepares to select the successor to a dedicated man who served his Church in a time of great challange. Dr. Carl Mau General Secretary, Lutheran World Fédération Au nom du Comité Exécutif de l'Alliance Réformée Mondiale nous exprimons notre gratitude à Dieu pour la vie et l'œuvre du Pape Paul V I . Nous disons notre sympathie fraternelle à l'Eglise Catholique Romaine et au Secrétariat pour l'Unité des Chrétiens. Nous prenons respéctueu- Maeroris testimonia scriptis data 597 sèment part à votre deuil. Nous partageons aussi l'espérance vivante en Jesus-Christ vainqueur de la mort. Nous demandons à Dieu d'accorder son Esprit Saint aux membres du prochain conclave. Edmond Perret Secrétaire Général Alliance Réformée Mondiale With this message of sympathy we send assurance of our pétition that divine guidance be granted in selecting your new leader. Robert Denny General Secretari/ Baptist World Alliance The Christian Church (Disciples of Christ) in the United States and Canada mourns the passing of His Holiness Pope Paul V I . Kenneth L. Teegarden General Minister and President Disciples of Christ around the world mourn the death of His Holiness Paul V I . We thank God for his saintly life and his pastoral leadership in difficult times. His witness to ecumenism, moral teachings, and peace will be an inspiration to all Christians. We shall pray for the Holy Spirit to lead the Roman Catholic Church in the choice of its new Pope. Faithfully y our s. Paul A. Crow, JR. President, Council on Christian Unity Christian Church, Disciples of Christ The death of Pope Paul VI closes a distinguished lifelong career dedicated to the service of mankind. We express our sincere condolences to the millions of people who looked to him for spiritual guidance and found in him an example of selflessness, dévotion and courage. President S p e n c e r W . K i m b a l l President N. E l d o n T a n n n e r President M a r i o n G. R o m n e y The first presidency of the Church of Jesus Christ of latterday Saints 598 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale On behalf of the World Council of Churches we express our deepest sympathy with the memhers of the Roman Catholic communion in the great loss they have sustained by the sudden death of His Holiness Pope Paul V I . We recali with special gratitude the visit of His Holiness to Geneva in 1969 and the keen interest he showed in all our activities. You are assured of our prayers at this time of grief. The fifteen years of the Pontificate of His Holiness Pope Paul VI will be remembered as a crucial period in both the life of the Roman Catholic Church and that of all other Christian Churches. Düring thèse years the foundation has been laid for a new and lasting communion among all Christian Churches. The openness towards other Churches so strongly desired by the Second Vatican Council and expressed in the Decree on Ecumenism, has been developed step by step and has become an irreversible reality. Pope Paul VI constantly sought to promote and deepen mutual understanding among the Churches. This was evidenced by his great enthusiasm for the establishment of a Joint Working Group between the Roman Catholic Church and the World Council of Churches. His personal commitment both to the tradition of his own Church and to the cause of unity, evidenced through a life of deep dévotion and humility, and his keenness on the church's evangelical witness, have radiated far beyond the boundaries of the Roman Catholic Church. Pope Paul VI understood his ministry as an instrument in the service of peace in the world and indefatigably recalled the duty of the Church, and indeed of every member of the Church, to contribute to overcoming the menace of war. He encouraged a more vigorous witness to justice for the poor and the oppressed. The Encyclical Populorum Progressio found a strong echo in the hearts of all Christians concerned with the destructive forces of injustice. His personal example and his suffering for the maintenance of peace have lef t a deep impression at a time when relations among the nations are in a state of such extreme fragility. His pontificate will be remembered as the period in which many Roman Catholic Christians have discovered new perspectives of witness and action in the life of society. It will also be remembered by the personal and friendly contacts established by His Holiness with the leaders of other communions. When Pope Paul visited Geneva he spoke of the World Council of Churches as "the marvellous movement of Christians, of the children Maeroris testimonia scriptis data 599 of God who are scattered abroad, who are now searching for a recomposition in unity". He underlined the qualities required for that search — faithfulness to Christ and to his word, humility before the working of his Spirit within us, service to one another. All who were présent will never forget the visible emotion with which he spoke and remember with gratitude his deep concern for the future of Christian witness in the world. Edward W. Scott Moderator of the Central Committee P h i l i p Potter General Secretari/ II A MODERATORIBUS CONSILIORUM ET CONFERENTIARUM CHRISTIANARUM ATQUE ECCLESIARUM ET COMMUNITATUM NATIONALIUM AC REGIONALIUM Deeply moved by news sudden death of His Holiness Pope Paul VI we thank God for him who rests from his labours and express in name of Conference European Churches profound sympathy with Pastors and Faithful of Roman Catholic Church assure you of our prayers for God's guidance and grace at this time. President A n d r é A p p e l , Chairman Metropolitan A l e x y , Vice-Chairman G l e n G a r f i e l d W i l l i a m s , General Secretari/ On behalf of the general Committee and member churches of the all Africa Conference of Churches, I wish to extend to you our profound condolences on the passing of Pope Paul V I . Pope Paul will be remembered in Africa not only because he was the first Pontiff to visit continent but most especially for capturing the spirit of the times and encouraging the indigenization of the catholic church in Africa. Pope Paul appointed most of the 237 african bishops now serving the Church on the continent. When he became Pope in 1963 there was only one african cardinal. Before he died he appointed 11 more and took other steps to internationalize the sacred college of cardinals by encouraging the expression of the universal faith in the 600 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cultural context. Pope Paul also contributed signifìcantly to incarnating the faith in Africa. May his soul rest in eternai peace. Sarwat G. Shehat Acting General Secretary All Africa Conference of Churches The people of the Pacific Conference of Churches are deeply saddened by the news of Pope Paul's death, a renowned world leader. On this very sad occasion we express our deepest sympathy with your people. Pope PauPs concern for Christian unity and his trust in the strengthand ability of the people to determine their own destiny for a just society is a conviction that we greatly value. Our prayers are with you and your leaders as you meet to elect the new Pope. Lorini Tevi Pacific Conference of Churches General Secretary Christian Council of Ghana mourns with world Christendom the death of Pope Paul V I . General Secretary The Cook Islands Christian Churches and people extend sincere and loving condolences to the Vatican in their bereavement in the loss of the Holy Father Pope Paul V I . Eeverend P i t o m a k i Secretar y C ICC Christian Council of Tanzania received with sorrow the news of death of the Pope. His contribution to world peace and ecumenism shall be remembered for ever. On behalf of the members of the Council I would like to express our condolences on this sad occasion. May God comfort the members of his family and staff. May he rest in peace. General Secretar y Au nom de P Alliance universelle des Unions Chrétiennes de Jeunes Gens nous tenons à exprimer à votre Eminence notre profonde tristesse à l'occasion du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . En Mai dernier nous avons eu l'honneur d'être reçus en audience privée par Sa Sainteté et par ce fait même nous avons vécu là une réelle expé- Maeroris testimonia scriptis data 601 rience spirituelle qui ajoute une dimension particulière au sentiment que nous ressentons. Le décès de Sa Sainteté est une grande perte pour la chrétienté et le monde. Nous nous joignons aux prières de reconnaissance pour sa vie dédiée à la lutte pour la paix, à la justice sociale et aux préoccupations œcuméniques. Walter Arnold, Hector Caselli, Président Secrétaire Général, YMCA Please accept the deep sympathy of the United Bible Society with ali who mourn the death of Pope Paul V I . We are grateful for his understanding and support in translation, printing and distribution of the Holy Scriptures throughout the world that people may come to a saving knowledge of the Lord Jesus Christ. Oswald Hopfmann President United Bible Society My deepest sympathy in the loss of His Holiness Pope Paul V I . The whole Church will miss him, his leadership and his wisdom. May the Holy Spirit guide you and the other Cardinais in your choice of his Successor. Sincerely yours in Christ. Eugene Carson Blake Former Secretary General World Council of Churches Veuillez agréer au nom de la Conférence Chrétienne pour la Paix, nos plus sincères sentiments de condoléances à l'occasion du départ soudain de Sa Sainteté le Pape Paul V I . La Conférence Chrétienne pour la Paix estime hautement les services de Sa Sainteté rendus au développement positif des relations œcuméniques des Eglises Chrétiennes et des Mouvements religieux. La CCCP apprécie les efforts de Sa Sainteté à l'établissement d'une paix durable et juste et à la création des conditions de sécurité et de coopération de tous les peuples de bonne volonté. Nous estimons l'attitude que Sa Sainteté le Pape Paul VI a pris contre la course aux armements et la production de nouvelles sortes d'armes et sa contribution au développement et à une organisation plus juste de la vie des peuples du Tiers Monde. Cette 602 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale héritage de Sa Sainteté sera toujours un encouragement important pour nos activités futures. Que Sa Sainteté le Pape Paul VI soit accueilli dans la charité de notre Seigneur et que son souvenir soit éternel. Rev. L u b o m i r M i r e j o v s k y , Secrétaire Général Evêque Dr. K a r o l y T o t h , Président Dr. N i k o d i m , Métropolite de Leningrad et de Novgorod Président d'honneur Learned with deepest sorrow sudden demise of His Holiness Pope Paul V I . Great Church leader protagonist of Christian unity and world peace. Express our profound condolences pray for eternai repose of his noble soul. Archbishop Y e g h i s h e D e r d e r i a n Armenian Patriarch of Jerusalem Sorrowfully heard passing Holiness Pope Paul our deep sympathy. Christendom lost great leader heavens gained holy man. Praying almighty God grant Church similar noble new pontiff. Shnorhk Kalustian Armenian Patriarch of Istanbul Participating in the sorrow of the faithful people of the Catholic Church we pray for the soul of the departed Holy Father Pope Paul. Archbishop P a u l of Karelia and ail Finland Orthodox Church of Finland We were deeply moved by the news of the sudden death of the Holy Father Pope Paul the VI the great ecumenical worker for the unity of the Christians and peace in the world. On behalf of the Holy Bishops' Synod of the Macedonian Orthodox Church and our own receive our sincere sympathy. Archbishop D o s i t e y The Greek Orthodox communicants in the Western hémisphère bow in révérence and respectful prayer before the revered remains of His Holiness Pope Paul VI who has departed from our midst and has joined the saintly servants of God. May Our Lord and Saviour Jesus Maeroris testimonia scriptis ñata 603 Ohrist, the résurrection, the life and the repose of the Just, receive his noble soul grant the blissful peace that he preserves to those who loved him. Prayerfully your s, Archbishop I a k o v o s Greek Orthodox Archdiocese of North and South America With our priests and people offer prayers for eternai rest of Pope Paul the greatest servant of Church Unity in our time. May God raise a worthy successor. Athenagoras Greek Orthodox Archbishop of Thyateira and Great Britain Please accept sincere condolences. rest in hands of God. May soul Holy Pather Pope Parthenios Greek Orthodox Metropolitan of Garthage Profondément affligé par la mort de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Je garderai pour toujours dans ma mémoire reconnaissante Pimage radieuse du défunt dont les œuvres bénies ont contribué au rétablissement heureux des rapports fraternels entre l'Eglise catholique romaine et celle orthodoxe russe. Dans mes prières je prie le Seigneur de la vie et de la mort qu'il fasse la paix à l'âme du feu saintissime Pape Paul VI dans les demeures célestes avec les saints. Mémoire éternelle. Agréez recevoir Votre Eminence mes condoléances profondes lesquelles je prie de passer au saint Collège des cardinaux. Avec charité immuable dans le Seigneur. Nikodim Métropolite de Leningrad et Novgorod Agréez recevoir mes condoléances profondes cause de la mort de Sa Sainteté le Pape Paul VI dont mémoire radieuse sera pour toujours dans nos cœurs. Nous allons nous souvenir des œuvres faites par le défunt avec la reconnaissance venant du cœur pour le développement des relations de fraternité et de coopération entre l'Eglise catholique romaine et l'Eglise orthodoxe russe pour l'unité tellement désirée de tous les chrétiens et pour le bien commun de l'humanité. Que le Sei- 604 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gneur à l'aide de ses fidèles fasse la paix bienheureuse au saintissime Pape Paul V I . Votre Eminence agréez passer mes condoléances profondes au saint Collège des cardinaux. Avec charité immuable dans le Christ. JUVENALY Métropolite de KoutitsJcy et Kolomna Président du département des affaires ecclésiastiques extérieures du Patriarcat de Moscou Profondément affligés par le décès du vénérable Pape Paul VI nous partageons le deuil de l'Eglise catholique-sœur tout entière. Nous nous associons à ses prières pour le repos de l'âme de son chef spirituel et dans l'affirmation de notre espérance commune en la résurrection, nous nous inclinons avec respect et émotion devant la figure exceptionnelle du grand pontife que l'histoire saluera comme un des plus fervents artisans de l'unité des chrétiens et de l'union entre tous les hommes. Meletios Métropolite de l'Eglise Orthodoxe grecque en France Exarque de S.S. le Patriarche Dimitrios pour l'Espagne et le Portugal Profondément affligé par le décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI je prie Votre Eminence Reverendissime de recevoir l'expression de mes condoléancs douloureuses. Notre archevêché orthodoxe du Saint-Siège patriarcal apostolique et œcuménique en Europe occidentale s'associe de tout cœur au deuil de la sainte Eglise catholique qui est aussi le deuil de la chrétienté entière. Unanimes nous chrétiens orthodoxes en Europe occidentale prions avec ferveur et affection pour le repos de l'âme de l'auguste défunt. Archevêque G e o r g e s Wir versichern Sie herzlicher Mittrauer und Anteilnahme zum Tode Papst Pauls VI des Versöhners und Friedenstifters zwischen unseren Kirchen. Ireneos Qriech.-Orth. Metropolit von Deutschland Maeroris testimonia scriptis data 605 Avec profond regret appris le décès du Vénéré Pape Paul VI qui va entrer dans l'histoire entre autre comme serviteur inspiré de l'unité chrétienne et promoteur des relations entre nos Eglises Sœurs pour qui il a eu la volonté résolue de faire tout ce qui était en son pouvoir pour hâter le jour où une pleine communion sera rétablie entre elles. Nous prenons part de tout cœur au deuil de la sainte Eglise de Rome pour cette grande perte de la chrétienté universelle et prions le Signeur maître de la vie et de la mort pour le repos éternel de son âme parmi les Saints. Damaskinos Métropolite de Tranoupolis Secrétaire du secrétariat pour la préparation du grand et saint Concile des Eglises orthodoxes We express to Your Eminence our prayerful condolences on the death of Pope Paul V I . His illustrious pontificate marked by courageous initiatives in ecumenical relations is a lasting tribute to his blessed memory. Mark Lipa Bishop of the Albanian Orthodox Church, USA. Please accept our deepest sympathy and fraternal prayers for the repose of the beloved soul of Pope Paul VI. May God grant His Holiness eternai peace and rest. The brotherly love and Christian concern of His Holiness will be missed by us all, and our entire archdiocese extends their fraternal prayers and sincere sympathy at the passing of a truly holy and dedicated man of God. Sincerely in Christ. Mar Athanasius Ybshub Samuel Archbishop Metropolitan of the Archdiocese of the Syrian Orthodox Church in the United States and Canada Please accept my deep condolences on the death of Pope Paul VI this great Church leader of our time. Archbishop T o u m a y a n Armenian Apostolic Church, London 606 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale (Strictim eœ epistula) : In an extremely criticai time, the beloved Pope Paul guided the Church with courage and with a concern for Christian truth and for the needs of the faithful. The initiative he provided for meetings with the Christian communities opened new paths in the ecumenical dialogue. The influence of his spirit was universal, affecting us in America with the humility and understanding he exemplified. We pray that God, the Father of our Bisen Lord Jesus Christ, may grant eternai rest to His faithful servant Paul, and that his successor will be blessed with the révérence and esteem accorded to Pope Paul as a supreme spiritual leader, Archbishop T o r k o m M a n o o g i a n Primate, Armenian Church o f America The Bishops of the Anglican Church of Canada meeting together in Canterbury as part of the Lambeth Conference wish to join with Christian people ali over the world in expressing their sense of loss in the death of His Holiness Pope Paul V I . We give thanks for his untiring work for peace and unity in a most difficult time in the history of the Church and the world. We acknowledge with gratitude to almighty God his steadfast witness to truth and charity. The Anglican world have lost a greatly respected friend who gave firm yet gentle leadership to the whole Catholic Church. Archbishop E d w a r d W . S c o t t Primate of AU Canada Profound condolences on demise of the Holy Father. Prayers for God's continued guidance. The Moderator Church of South India Deeply moved by sorrow and emotion I have received news of the decease of the Holy Father Pope Paulus V I . All over the world we have looked up to him as Pontifex, the bridge-builder between peoples and nations, believers and Churches, and as a man to whom the unity of all Christians was a matter of uttermost importance. I remember with deep gratitude my meeting with Pope Paulus in which he empha- Maeroris testimonia scriptis data 607 tically expressed the necessity of unity between all Christians as a holy committment to all Churches. We thank God for what he has given us through the sanctified personality of Pope Paulus. May he rest in the peace of the Lord. Olaf Sundby Archbishop o f Steeden and Primate (Lutheran Church) With regret and grief we have received the news about the demise of Pope Paul V I . Please accept our condolences. Andreas Aarflot Bishop of Oslo Church of Norway Council on Foreign relations (Strictim ex epistula) : My prayers are with you during thèse days which combine for you mourning and additional responsibility. I share your mourning at the death of His Holiness Paul V I . His long hours of prayer and work on behalf of the benefit of your Church and indeed of people of ail parts of the world is much in my mind. He now rests from his labors. I pray that the Lord will fulfill for you his promise when he said : Blessed are they that mourn for they shall be conforted. Just as his Holiness was faithful in his teaching about the promises of our Lord's grâce and résurrection, I trust that you will find reassurance in this Gospel message. Since you must now accept the responsibility of electing a successor to the See of St. Peter I shall pray that the Holy Spirit of our Lord will guide you with wisdom. The choice will be of importance not only to the Roman Catholic Church but to all of Christendom. Robert J. Marshall President, Lutheran Church in America The Church of Scotland remembering at this time the piety and dévotion of Pope Paul join with their fellow C h r i s t i a n s in prayers for those mourning the loss of their spiritual Father. Peter Brodie moderator 608 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale We offer our sincere condolences with the passing away of Pope Paul VI to all ministers and believers of the Roman Catholic Church. The life and the service of Pope Paul VI in the name of peacefull coopération among Churches and nations gained respect of many million people of différent dénominations. May our Lord confort you all by his consolation. With brotherly sympathy. Rev. A n d r e i K l i m e n k o , President Rev. A l e x e i B i c h k o v , General Secretary Baptist Union of the U.S.S.R. Congregational Christian Church in Samoa shares the sorrow of the loss to the Christian world of the great leader and Holy Father Pope Paul V I . To God be glory for his servant's life of service. Rev. Oka Fattolo General Secretary The United Church of Christ in Rhodesia was shocked and deeply saddened by the news of the sudden death of the late Pope Paul V I . We send our condolences and join you in prayer for the peaceful repose of his soul and for the heartening of ali the mourners and the Holy Father's family. Rev. Gomendo President Methodist Church in Mgeria received the news of the translation of His Holiness Pope Paul VI into the heavenly présence. We join the Vatican and the Roman Catholic Church throughout the world in thanhing God for his life and fruitful service, his leadership of the Church under God and pray earnestly that the Lord himself may choose a worthy successor. Rev. Professor E. B o l a j i - I d o w i Patriarch (Strictim ex epistula) : La nouvelle de la mort subite de S. S. le Pape Paul VI a provoqué une vive émotion au Conseil œcuménique des Eglises. J'espère que vous avez reçu le message qui exprime nos sentiments. Personnellement la nouvelle m'a profondément touché, car elle m'a fait réaliser que ces quinze ans du pontificat du Pape sont la Maeroris testimonia scriptis data 609 période dans laquelle une nouvelle ère du mouvement œcuménique a pris fórme. Que de changements depuis les premirs jours ! Quelle nouvelle communion entre les Eglises î Qui aurait osé l'espérer à ce moment. J'aimerais vous dire combien nos pensées sont avec vous pendant les jours et les semaines qui viennent. Soyez assuré de nos prières d'intercession. L u k a s V i s c h e r , Directeur Département de Foi et Constitution (Conseil œcuménique des Eglises) The Apostolic Faith Mission identifies with the Roman Catholic Church in grief at the passing of a saintly Pope and joins in prayer and hope for God's own choice of a successor. Please convey regards. Justus du Plessis General Secretary Prière recevoir les condoléances de la faculté de théologie de l'Université d'Athènes pour la perte du Pape Paul VI qui a consacré sa vie entière à la diakonie de l'Eglise du Christ. Nikos Nissiotis Le vice-doyen E lingua Graeca in Italicam textus translatus: All'annuncio della morte di Sua Santità Papa Paolo VI noi personalmente e tutti qui nella scuola teologica dell'Università di Tessaloniça siamo vivamente addolorati per la perdita della grande guida della Chiesa Cattolica Romana e dell'intera cristianità. Panteleimon Metropolita di Tir oli e Serentio Decano della scuola teologica dell'Università di Tessalonica Express deep condolence on the demise of Pope Paul. Alexander Mar Thoma Metropolitan, Mar Thoma Church (India) 41 - A. A. S. 610 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale (Strictim ex epistola) : Les responsables de l'Eglise nationale protestante de Genève expriment lenr profonde sympathie aux autorités de l'Eglise catholique romaine et au peuple de ses fidèles à l'occasion du décès du Pape Paul V I . Le voyage du Pape Paul VI en notre cité, en 1969, a signifié l'ouverture aux autres Eglises chrétiennes en recherche d'unité. Cette ouverture a, localement, des conséquences très concrètes. Elle nous permet de développer la compréhension et la collaboration entre chrétiens de confessions différentes. Nous prions pour que ce dialogue œcuménique puisse se poursuivre et pour que de nouveaux pas puissent être accomplis sur le chemin de l'unité en Christ, notre commun Seigneur. Partageant votre peine et votre espérance, nous vous prions d'agréer, Eminence, nos respectueuses salutations. André Rémi président du Consistoire président du Conseil exécutif modérateur de la Compagnie des pasteurs Pierrehtjmbert, Jequier, Jean Hotjlmann, (Strictim ex epistola) : Die Lutherische Kirche in Italien nimmt teil an dem hohen Verlust, der die Römisch Katholische Kirche in diesen Tagen durch den Tod seiner Heiligkeit Papst Paul V I . getroffen hat. Pur den Unterzeichneten war bleibende Orientierungshilfe die Tiefe und Schlichtheit des Glaubens, den der Heimgerufene bezeugte, eines Glaubens, der unmissverständlich seine Wurzeln in der Theologischen Heilslehre von den Letzten Dingen hatte. Dass Papst Paul V I . davon bei aller Gelegenheit unter das Volk seiner Hörer abgab, dafür sind auch wir ihm dankbar. Ihm aber geschehe, wie er geglaubt hat. Wolfgang Enge Dekan der Evangelisch Lutherischen Kirche in Italien (Strictim ex epistola) : Die Evangelisch-Lutherische Christus-Kirchengemeinde zu Rom, die seit 160 Jahren im Schatten des Vatikans wirken darf, nimmt teil an dem hohen Verlust, der die Römisch-Katholische Kirche durch den Tod seiner Heiligkeit Papst Paul V I . getroffen hat. Die Evangelisch-Lutherische Gemeinde dankt dem in die Ewigkeit abgerufenen Papst den starken Einsatz für die Würde, die Moral und Maeroris testimonia scriptis data 611 die Grundrechte des Menschen, sie wurde durch die schlichten Glaubenszeugnisse Giovanni Battista Montinis oft gestärkt. Christoph Meyer Pastor der Evangelisch-Lutherischen Kirchengemeinde zu Rom III AB EPISCOPIS, PASTORIBUS ALIISQUE CLERI VEL LAICORUM ORDINIS PERSONIS Hi praeterea egregii Viri nuntia miserunt, quorum nomina et officia significantur: Métropolite du Banat (Eglise orthodoxe roumaine) ; I e r o n y m u s , Former archbishop of Athens and ail Greece (Orthodox Church of Greece) ; Baselius P a u l o s II, Metropolitan of the Malankara Jacobite Church (India) ; Anastasios Y a n n o u l a t o s , Bishop of Androussa (Greece) ; V a s i l i o s , Vescovo ausiliare, Metropoli greco-ortodossa della Germania ; Dr. F a r a g , koptische Gemeinde (Hamburg) ; Rabban Isa C i c e k , Patriarchalvikar der syrisch orthodoxen Kirche von Antiochien in Europa; Bitris O e g u e n c , Pfarrer der syrisch orthodoxen Kirche (Augsburg) ; Vardapet Dr. Mesrob K r i k o r i a n , Armenisch-Apostolische Kirche in Österreich; Abba P e t r o s G. S., Ethiopian Orthodox Church; Léon G a u t h i e r , Evêque de l'Eglise vieille catholique de Suisse; John T r i l l o , Bishop of Chelmsford, Chairman of the Church of England Committee on Roman Catholic Relations ; Canon William W e l l s , Vicar General Anglican diocèse of Belize (Central America) ; Rev. Jeff R a h n , Episcopal Theological Seminary, Austin (Texas - USA) ; Bishop Sundar C l a r k e , Church of South India; B i s h o p and members, Tiruchirapalli Thanjavur Diocèse Church of South India ; Rev. H. K. W e n g , moderator ; Rev. C. M. K a o , General Secretary, Presbyterian Church in Taiwan; National Association of Congregational Christian Churches; Rev. Dr. Masatoshi Doi, United Church of Christ (Japan), Observer, Second Vatican Council ; Rev. Diacono Ireneos D e l i d i m o s , Facoltà di Teologia, Università di Tessalonica (Grecia); Protopresbytre Alexis K n i a z e f p , Recteur Institut de Théologie orthodoxe Saint-Serge (Paris) ; Bishop Ralph S. D e a n , Former Executive Officer of the Anglican Communion Christ Church, Greenville (South Carolina - USA) ; Rev. Father MamNicolas, 612 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale pre A. K o u z o u i a n , Pastor Holy Trinity Armenian Apostolic Church (Boston - USA) ; Père Marcos P o t j l i d i s , Eglise saint Constantin et Hélène, Glyfada (Athènes) ; Archonte Grand Hieromnemon Constantin V l a h o p o u l o s (Grèce) ; Rev. Angus W . M o r r i s o n , Minister, Church of Scotland Observer, Second Vatican Council; Etienne B o e g n b r , fils du Pasteur Marc Boegner, ancien président de la Fédération Protestante de France; Denyse Berthoud B o e g n e r , fille du Pasteur Marc Boegner, ancien président de la Fédération Protestante de France ; Pasteur J. G. B o d m e r , Ancien président du Rassemblement œcuménique des Eglises de Genève; Iohannes Dumitriu S n a g o v (Bucarest), Eglise orthodoxe roumaine; Archimandrite Ioannis S a k e l l a r i o u , M. et Mme Athanasios et Marie T s i a o u s i s , M. Panteleimon Y a h a n a t z i s , M. Constantinos S i a r a p i s ; Antoine-Emile N. T a c h i a o s , professeur Université de Thessalonique (Grèce) ; Fredy S ö d e r , Curé vieux-catholique de Lancy-Carouge (Genève) ; Dr. Anthony B o r d e n , Commander The Knights of St. Andrew and Archons of the Ecumenical Patriarchate (Philadelphia - USA) ; Padre Moges T e s p a S e l a s s i e , Sig. Panayiotis T e r t i p i s ; N. D. U s p e n SKii, Professeur de l'Académie théologique de Leningrad (URSS) ; Fr. Caesarius C a v a l l i n , Praeses Oestanbaecks Kloster Sala (Svezia) (Chiesa Luterana). IV AB HEBRAEIS PERSONIS VEL CONSOCIATIONIBUS The International Jewish Committee on Interreligious Consultation expresses to you and through you to your Church our profoundest sympathy on the passing of his Holiness Pope Paul VI. We join our hearts to you in understanding and we pray that his memory will endure for blessing and bénédiction. The Jewish people throughout the world will always remember the years of Pope Paul the VI's reign as a time when a new era began for Catholic-Jewish relations. We will always be grateful that the Holy Father took the steps necessary to implement the decrees of Vatican II. Through his understanding he allowed us to take those steps which can only resuit in greater sensitivity and love. Thus it is with sadness and sorrow that we of the International Jewish Committee on Interreligious Consultation share in your bereavement. Very respectfully yours Rabbi Ronald B. Sobel, Chairman Maeroris testimonia scriptis data 613 A l'occasion du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI je me permets de vous exprimer mes sentiments de profond regret. J'ai eu le privilège de rencontrer le Saint Père lors d'un entretien inoubliable et j'ai pu admirer ses grandes qualités humaines, son souhait de contribuer à la solution des problèmes du monde et son intérêt sincère à améliorer les relations entre le judaïsme et l'Eglise catholique. Son image d'éminent leader religieux restera inscrite dans l'histoire de l'humanité. Avec mes condoléances agréez l'expression de mon profond respect. Nahum Goldmann Président fondateur du Congrès Juif Mondial At this time of sadness for the Catholic community A v e share your sorrow over the death of Pope Paul VI. He gave to the world an example of the committed tradition of deep faith and religiosity, social concern and dialogue that inspire ail at a difficult moment of historical and social change. Pope Paul will be remembered for his desire to dialogue with the Jewish people in Judaism. He was effective in implementing the conciliar déclaration Nostra Aetate with the création of a Vatican Commission and the Guidelines that gave new meanings to the CatholicJewish encounter. The Jewish tradition says Zeher Tzadik Livrahah: that the memory of a righteous person is a blessing. May the memory of Paul VI's vocation for dialogue bless her future work of interreligious relationship and the dedication of all persons of good will. and Rabbi L e ó n Anti-defamation League of B'nai B'rith Nat Kameny, Theodore Preedman Klenicki We are saddened by the death of Pope Paul VI. He devoted his life and ministry to the search for peace, and imbued that search with spirituality and religious faith. We are particularly mindful of the impetus he gave to a continuation of the Catholic Church's rapprochement with Judaism initiated by the late Pope John, and his personal encouragement and support of the Guidelines for the implementation of Nostra Aetate N° 4, a document that holds the promise of a new era in Çatholic-Jewish relations. We express our condolences to the leadership of the Catholic Church and to its faithful. président H e n r y S i b g m a n , executive vice-president Synagogue Council of America Rabbi S a u l Rabbi I. Teplitz, Acta Apostolicae Sedis - 614 Commentarium Officiale J'éprouve le profond besoin de vous dire la part que je prends, avec tout le peuple d'Israël, au deuil qui frappe l'Eglise. A l'Interfaith d'Israël, que je préside, nous serons fidèles aux enseignements et à la mémoire du grand Pape que fut Paul VI. André Chouraqui Président Interfaîth Council in Israël Ebrei italiani porgono vive condoglianze per la morte di Papa Paolo VI ai membri della Commissione Vaticana per le Relazioni religiose con l'Ebraismo. Nutrono fiducia che il generoso operare di Papa Montini per una più profonda fratellanza fra gli uomini continuerà a dare i suoi frutti anche nel già fertile dialogo fra Cattolici ed Ebrei. Sig.ra T u l l i a Z e v i Vicepresidente Unione Comunità israelitiche italiane Ac praeterea: Prof. Shemaryahu T a l m o n , Secretary Israel Interfaith Committee and Jewish Council in Israel on Interreligious Consultations; Israel L i p p e l , Director General Ministry for Religious Affairs (Israel) ; Jules B r a u n s c h v i g , Président Alliance Israélite Universelle; Jacob K a p l a n , Grand Rabbin de France et Alain de R o t h s c h i l d , Président du Consistoire central Communauté juive de France ; Maurice G r y n p o g e l , Président et Armand K a p l a n , Secrétaire général Congrès Juif Mondial (Section française) ; Simon S c h w a r z , President et Rabbi Ben jamón Z . K r e i t m a n , Executive Vice-president United Synagogue of America; Joseph L i c h t e n , Représentative in Rome Anti-Defamation League ; Claire H u c h e t - B i s h o p , Président Amitié judéo-chrétienne de France; William W. S i m p s o n , General Secretary International Council of Christians and Jews. Denique : Khambo Lama Buddhist. S. Gombojav, President of ABCP - Head of Mongolian Maeroris testimonia scriptis data 615 V A NATIONUM MODERATORIBUS VEL ADMINISTRIS : * Ex Aegypto: J'ai appris avec beaucoup d'affliction la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI après une longue vie consacrée au service de valeurs spirituelles et idéaux et après avoir joué un rôle important dans le règlement des problèmes contemporains en vue d'instaurer la coexistence pacifique entre les peuples pour réaliser un monde meilleur. L'Egypte et moi même ont perdu un grand ami qui s'opposait fermement à tout ce qui touche la dignité, la vie, et la liberté de l'homme et qui a contribué efficacement dans les efforts déployés pour instaurer une paix véritable au Moyen-Orient, le berceau des religions. Au nom du peuple Egyptien et en mon nom propre je m'empresse d'exprimer à Votre Eminence mes condoléances les plus sincères et toute ma sympathie, et prie le Tout Puissant de combler le défunt de sa miséricorde en tant que saint et martyr. Mohamed An war El-Sadat Ex Aeqtjatoria : El fallecimiento de Su Santidad Paulo VI ha consternado profundamente al Gobierno y Pueblo Ecuatorianos. Durante su fecundo reinado el preclaro Pontífice dedicó su generoso espíritu y su iluminado talento a afirmar los valores trascendentales del hombre y a crear un ambiente de paz y justicia. Su preocupación por los más acuciantes problemas contemporáneos será recordada como una de las más positivas contribuciones en bien de la humanidad. El Ecuador, que veneró a Su Santidad, lamenta esta irreparable pérdida. Sírvase aceptar, Eminentísimo Señor, la expresión de la más honda condolencia que le presento en nombre del Gobierno y pueblo de mi país. Reitero a Vuestra Excelencia el testimonio de mi consideración más distinguida. Alm. Alfredo Po veda Burbano Presidente del Consejo Supremo de Gobierno * Telegramm ata missa sunt vel Em.mo Cardinali Sacri Collegii Decano, vel S.R.R. Camerario, vel Secretario Status. Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 616 Profundamente conmovido por el sensible fallecimiento de Su Santidad Pablo V I , hago llegar a Vuestra Eminencia las expresiones de la más sentida condolencia y el más leal homenaje a la memoria del esclarecido Pontífice que con su sabiduría y su bondad orientó los anhelos de paz y de solidaridad entre los hombres. Reitero a Vuestra Eminencia las expresiones de mi consideración más alta y distinguida. José Ayala Lasso Ministro de Relaciones Exteriores del Ecuador EX Aethiopia : It is with deep sorrow that I have learnt the death of His Holiness Pope Paul the V I . In the name of the Provisional Military Government of Socialist Ethiopia and in my own name I extend my condolence to you and through you to ail on whom the loss of the late His Holiness Pope Paul the VI has fallen. Mengistu Haile Mariam Chairman of the Provisionai Military Administrative Council and the Council of Ministers of Socialist Ethiopia EX Afghanistania : On the sad occasion of the demise of the Pope Paul VI I would like to extend to Your Excellency the expression of my profound sympathy and sincere condolences. ìsToor Mohammad Taraki Chairman o f the Revolutionary Council and Prime Minister of the Démocratie Republic of Afghanistan EX Argentina : Profundamente conmovido y entristecido por el fallecimiento de Su Santidad el Papa Pablo VI hago llegar a Vuestra Eminencia Reverendísima y, por su alto intermedio, al Sacro Colegio Cardenalicio, el sentimiento de hondo pesar que invade en estos momentos al pueblo argentino y a su Gobierno. Pablo VI nos deja no sólo a los católicos sino también Maeroris testimonia scriptis data 617 a la humanidad el legado de una vida signada por su lucha en favor de la paz, en pro de la justicia y en la búsqueda incesante del amor entre todos los hombres de buena voluntad. Jorge Rafael Videla Presidente de la Nación Argentina Ex Austria : Tief betroffen und erschüttert durch die Nachricht vom unerwarteten Hinscheiden Seiner Heiligkeit Papst Paul V I . bitte ich das Heilige Kollegium meine und des österreichischen Volkes aufrichtige Anteilnahme entgegen zu nehmen. Mit dem Heimgang Seiner Heiligkeit Papst Pauls V I . verliert die katholische Kirche ihren wahren Heiligen Vater und die gesamte Menschheit einen unermündlichen und aufopfernden Mahner zur Einhaltung des Weltfriedens. Weltweite Wahrung der Menschenwürde und Förderung der sozialen Gerechtigkeit waren Papst Paul V I . Stets eine Herzenssache, welche ihm Zuneigung und Vertrauen weit über die Christenheit hinaus sicherten. Das Österreichische Volk hat die herzliche Sympathie für unser Land sehr zu schätzen gewusst, welche insbesondere auch beim offiziellen Besuch meines Amtsvorgängers Bundespräsident Jonas beim Heiligen Vater in unvergessener Weise zum Ausdruck kam. Umso grösser ist in dieser Stunde die Anteilnahme in Österreich. Dr. Rudolf Kirchschläger Bundespräsident der Republik Österreich Aufrichtig bewegt durch die so schmerzliche Nachricht vom Tode Seiner Heiligkeit Papst Paul V I . bitte ich Eure Eminenz sowie das Kardinalskollegium der Heiligen Römischen Kirche namens der Österreichischen Bundesregierung sowie im eigenen Namen, die Versicherung der tiefempfundenen Anteilnahme an diesem schweren Verlust entgegenzunehmen. Alle Menschen guten Willens dieser Welt trauern um eine Persönlichkeit, die ihr Leben dem Frieden gewidmet hatte. Bruno Kreisky Bundeskanzler der Republik Österreich Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 618 Tief erschüttert durch die Nachricht vom Ableben Seiner Heiligkeit Papst Paul V I . bitte ich Euer Eminenz, den Ausdruck meiner aufrichtigsten Anteilnahme an dem unermeßlich schmerzlichen Verlust entgegenzunehmen, den die römischkatholische Kirche, die Christenheit und die gesamte friedensliebende Menschheit erlitten hat. Willibald P. Pahr Bundesminister für Auswärtige Angelegenheiten EX Australia : On behalf of the Government and people of Australia, I offer to Your Eminence the most profound condolences and the deepest sympathy on the death of His Holiness Pope Paul V I . His loss will be feit not only in the Church of which he was the Head but throughout the world. The deep humility and wise counsel of this great man will be sadly missed by all mankind. Sir Zelman Cowan Qovernor-General It was with deep sorrow that the people of Australia learned of the death of His Holiness Pope Paul V I . He will be remembered with deep affection in Australia not only for his service to humanity but also for the warmth of his présence in Australia as the first Pope to visit this country. His long term of onice covered a period of rapid world change which placed a heavy bürden on his Church to respond to many difficult issues. Through his patience, strength, wisdom and humility he was able to provide the leadership necessary for his Church and the example needed by mankind. Malcolm Fraser Prime Minister I wish to convey to Your Eminence our grief on the death of His Holiness Pope Paul V I . Under Pope Paul VI, the Vatican has taken an active part in world affairs. The concern of the Vatican for world peace, social weif are and human rights as reflected in its role in the C. S. C. E. Maeroris testimonia scriptis data 619 negotiations and other international conférences, has been an example for other s. Pope Paul' will be remembered for the strength and vision of his leadership and his dedication to all humanity. Andrew Peacock Minister for Foreign Affairs E Bangladesa : I have received with deep sorrow the sad news of the passing away of His Holiness Pope V I . In his death the world has lost a great humanitarian and statesman of our time. My heartfelt condolences to Your Eminence and the people of the Vatican City. Ziaur Rahman President of the People's Republie of Bangladesh E Barbatianis Insulis : I have learnt with profound sorrow of the passing of His Holiness Pope Paul V I . On behalf of myself and the people of Barbados I extend to the Colleges of Cardinais and Bishops deepest sympathy on the loss of their distinguished and beloved Pontiff. Please convey sincerest condolences to his sorrowing relatives. Deighton Ward Governor General of Barbados E Bahraina Insula : With deep regret we heard of the sudden demise of His Holiness Pope Paul the Sixth and stand with Christendom in its hour of grief. Pleace accept our heartfelt condolences. God's will be done. Isa Bin Salman Al-Khalifa A mir of the State of Bahrain •••••••••••••••••••BSBBB^ 620 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E BELGIO : La Reine et Moi sommes très émus d'apprendre le décès du Pape Paul V I . Par ses efforts inlassables en vue d'assurer la paix dans le monde, par sa haute et lucide vision des grands problèmes de l'humanité, Sa Sainteté a eu un rayonnement exceptionnel. Ses efforts répétés en faveur de l'œcuménisme, son souci d'assurer le caractère universel de l'Eglise ont marqué profondément son Pontificat. Nous nous unissons aux sentiments de toute l'Eglise dans la Foi et l'Espérance. Baudouin Roi des Belges E BENINO : Nous venons d'apprendre la triste nouvelle du décès de sa Sainteté le Pape Paul V I . A cette douloureuse occasion nous vous adressons au nom du peuple béninois, du Gouvernement militaire révolutionnaire et en notre nom propre nos condoléances les plus attristées. Le peuple béninois et le Gouvernement militaire révolutionnaire garderont du Pape Paul VI le souvenir d'un défenseur infatigable de la cause de la paix et de la justice sociale. En vous réitérant nos condoléances nous vous prions de transmettre au Sacré Collège l'expression de notre profonde sympathie et très haute considération. Mathieu Kérékou Président E BERMUDA : On behalf of the Government and people of Bermuda I wish t o express the sadness with which we learnt of Pope Paul VI's death. His worh and example were widely admired and will be remembered. Peter Ramsbotham The Governar o f Bermuda E BOLIVIA : He recibido con profundo dolor la noticia del fallecimiento del Santo Padre, cuya guía espiritual ha sido para el pueblo boliviano aliento permanente. Mi Gobierno desea hacer llegar a Vuestra Excelencia su más sentido pésame, y las seguridades de que el pueblo boliviano acompaña Maeroris testimonia scriptis data 621 al mundo cristiano en sus oraciones para que el Señor brinde a Su Santidad Paulo VI la reconfortante alegría que se ha prometido a los hombres de bien y a los que tanto han hecho por la paz y la justicia. Comparto juntamente con mi familia estos sentimentos de pesar. Reciba Vuestra Excelencia Eminentísima el testimonio de mi alta y distinguida consideración. Juan Pereda Asbun Presidente de la República de Bolivia Hago llegar a Vuestra Excelencia Eminentísima mi más profundo sentimiento de pesar por la muerte de Su Santidad Pablo VI quien fue para el pueblo boliviano ejemplo de lucha por la paz y la justicia. En esta hora de dolor expreso a Vuestra Excelencia Eminentísima las seguridades de mi alta y distinguida consideración. Ricardo Enaya Ministro de Relaciones Exteriores y Culto E BOTSVANA : . I have received the news of the sudden death of His Holiness Pope Paul VI with profound shock. His Holiness Pope Paul VI will always be remembered for his tireless efforts in promoting peace among all men. He will also be remembered for his unequivocal support for the cause of the underprivileged through the world. On behalf of the Government and people of Botswana and on my own behalf may I convey to you our deepest condolences. Seretse M. Khama President of the Republic of Botswana E BRASILIA : Profundamente costernado com a noticia do falecimento de Sua Santidade o Papa Paulo V I , em nome do Povo Brasileiro e no meu pròprio, apresento a Vossa Eminencia Reverendissima e ao Sacro Colegió de Cardeais os meus mais sentidos pésames. Ernesto Geisel Presidente da República do Brasil Acta 622 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Recordando com grande emoçao a figura de Sua Santidade o Papa Paulo V I , que me honrou com Sua estima pessoal e a Quem dedicava filial amizade, rogo a Vossa Eminencia Reverendissima aceitar minhas mais sentidas condolencias. A. F. Azeredo da Silveira Ministro de Estado das Relagöes Exteriores E BULGARIA: A l'occasion du décès du Pape Paul VI je prie votre Eminence d'agréer mes condoléances sincères. Todor Jivkov Président du Conseil d'Etat Je vous prie d'agréer mes condoléances sincères à l'occasion du décès du Pape Paul VI. Petar Mladenor Ministre des Affaires Etrangères E BIRMANIA : *It was with great sorrow that I received the news of the death of His Holiness Pope Paul VI who in his life had stri ven for the better ment of humanity and for peace and harmony in the world. Ne Win President of the Socialist Republic of the Union of Burma E BURUNDIA : C'est avec une profonde tristesse que nous avons appris le décès du très Saint Père le Pape Paul VI survenu ce dimanche 6 août 1978. Au nom du Peuple burundais, de son Gouvernement et en mon nom personnel, nous tenons à adresser à votre Eminence et à travers elle à la Communauté ecclésiastique tout entière nos condoléances les plus émues. Nous rendons un vibrant hommage à Sa Sainteté le Pape Paul VI pour les efforts constants qu'il n'a jamais cessé de déployer pour la sauvegarde de la paix, de l'entente, et de la coopération entre tous les peuples. Jean Baptiste Bagaza Président de la République du Burundi Maeroris testimonia scriptis data E 623 BUTANO : It is with deep sorrow that I have learnt of the passing away of His Holiness Pope Pani V I . My Government and my people join me in extending our sincere condolences. Jigme Singhe Wangchuck King o f Bhutan E CANADIA: C'est avec grande tristesse que j'ai appris le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . La disparition de cet infatigable apôtre de la paix et de la charité prive le monde d'un chef spirituel qui avait su gagner le respect et l'affection de tous les hommes. Son pontificat demeurera identifié au Concile oecuménique Vatican II et aux efforts qu'il a déployés pour engager l'Eglise dans la voie de l'œcuménisme et du dialogue avec les peuples de toutes les civilisations et les hommes de toutes croyances. Sa perte est douloureusement ressentie par tous ceux qui dans notre pays ont été sensibles à ses paroles de paix et à ses exhortations au nom de la dignité et des libertés humaines. En mon nom personnel et aux noms des Canadiens, je tiens à vous exprimer mes sympathies les plus vives. Veuillez agréer, Monsieur le Cardinal, l'expression de mon profond respect. Jules Léger Gouverneur général du Ganada E CAPITE VIRIDI: Tendo tomado conhecimento da triste noticia do passamente de Sua Santidade o Papa Paulo V I , figura veneranda altamente respeitada e amada em todo Cabo Verde, cumpro o doloroso dever em nome do Povo Caboverdiano, do seu Governo e em meu nome pessoal, de endereçar à Santa Sé e através déla a toda a Comunidade crista universal a expressio dos mais sinceros sentimentos de pesar e sentidas condolencias. Obedecendo aos mais profundos sentimentos que neste momento amargurado dominam o nosso Povo, o Governo Caboverdiano decretou luto nacional durante dois dias. Mais elevada considerato. Aristides Pereira Presidente Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 624 E Officiale CECOSLOVACHIA : Veuillez recevoir je vous prie l'expression de mes condoléances sincères à la triste occasion de la disparition du Pape Paul VI. La République Socialiste Tchécoslovaque respecte sa contribution à la recherche de la paix, de la détente, et de la compréhension internationales. Gustav Husak Président E CHILIA: Con viva emoción y profundo dolor expresamos a Vos, Eminencia Rerevendísima, las condolencias del pueblo chileno, que siente en su alma la partida de Su Santidad, que durante quince años dirigiera con bondad cristiana nuestra Iglesia. Recibid, nuestro sentido pésame y el de nuestro Gobierno por la pérdida del Venerable Pastor, Pablo V I , a quien se amó en vida y recordará con cariño después de su partida. Hoy el pueblo cristiano de Chile consternado por el dolor, ora con fe profunda en Dios unido a los fiieles del mundo entero, para que la paz reine en esta tierra, como era el deseo de Su Santidad Pablo V I . Augusto Pinochet Ugarte Presidente de la República de Chile Recibid Eminencia Reverendísima nuestras condolencias más sentidas por el fallecimiento del Santo Padre Paulo V I , que acongoja al mundo cristiano. Su singular personalidad, en la que sobresalió su infinito amor por la humanidad toda, para que la paz reinara entre los hombres, nos servirá de ejemplo y luz, y de constante esperanza para un mejor entendimiento entre los pueblos. Llenos de esperanzas elevamos nuestras preces al Altísimo para que reciba a nuestro Papa Pablo y lo acoja en el sitio destinado a los elegidos. Enrique Valdés Puga Ministro Subrogante de Relaciones Exteriores Maeroris B testimonia scriptis data 625 CIADIA: C'est avec une très profonde émotion que j'ai appris le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I , Pontife Suprême de l'Eglise universelle, Souverain de l'Etat de la Cité du Vatican, et c'est du fond du cœur que je prends part à votre chagrin et celui de toute la Communauté Chrétienne. Au nom du Conseil Supérieur militaire du Gouvernement provisoire et du peuple Tchadien tout entier, je vous adresse mes condoléances les plus attristées. Félix Malloum Ngakoutou Beyndi Chef de ÏEtat E COLUMBIA : Colombia que por voluntad de Su Santidad Pablo VI se vió honrada con su presencia hace diez años, desea hacer llegar por mi conducto sus conmovidos sentimientos de dolor por el fallecimiento del Sumo Pontífice. La predilección de que fuera objeto nuestra patria por la más elevada jerarquía espiritual de la cristiandad, obliga perennemente nuestra gratitud entonces y embarga nuestros corazones con el más profundo pesar. El ejemplo de Su Santidad Pablo VI a quien le correspondió dirigir la Iglesia contemporanea de las más grandes transformaciones sociales y económicas. Con la misma sabiduría y templanza de los grandes Pontífices de la antigüedad permanecerá eternamente grabado en nuestros corazones. Como Jefe del Estado, constituyéndome en intérprete del sentimiento colectivo, quiero hacer llegar a Su Excelencia las expresiones de condolencia más sinceras a nombre del pueblo y del Gobierno de Colombia. Con sentimientos de la más alta consideración. Alfonso Lopez Michelsen Presidente de Colombia E CONGO : C'est avec une profonde douleur et une grande consternation que le peuple congolais tout entier, son Gouvernement et moi-même avons appris la subite disparition de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Nous avons toujours apprécié le rôle de premier plan que cet eminent homme a joué dans la recherche d'une paix juste et durable dans ,1e monde. Le 42 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 626 courage, la clairvoyance, la persévérance alliés à un sens très élevé de la charité auront fait de cet homme un serviteur infatigable et dévoué de P Eglise nouvelle à laquelle il croyait de tout son cœur. En ces moments pénibles de grand deuil pour la communauté catholique et tous les hommes épris de paix et de justice, je voudrais vous témoigner notre totale compassion et vous prie de recevoir les condoléances les plus attristées du peuple congolais. Joachim Yhomby Opango Président E COREA : I was deeply saddened to learn of the sudden demise of His Holiness Pope Paul V I , and the people of the Republic of Korea join me in mourning the loss of a great spiritual leader. His lifelong dévotion to the spiritual guidance of mankind and to the maintenance of the world peace will long remain in the hearts of ail the people throughout the world. May his soul repose in eternai peace ! Park Chung Hee President of the Republic o f Korea E COSTARICENSI REPUBLICA : Ruego Vuestra Eminencia Reverendísima aceptar los sentimientos de dolor y condolencia del Gobierno y pueblo de Costa Rica por la muerte del Papa Pablo V I . Mi Gobierno ha decretado cinco días de duelo nacional por el deceso de tan eximio Pastor, cuya sabiduría y prudencia condujo a la Iglesia con mano firme en esta hora de crisis para el mundo y cuyas enseñanzas y testimonio permanente han iluminado a todos los hombres de buena voluntad. Pido a Dios ilumine a Vuestra Eminencia y a los Eminentísimos Cardenales en esta hora de prueba en la que la figura del Vicario de Cristo se agiganta y adquiere una dimensión universal. Como Gobernante de un país católico me inclino ante la voluntad de Dios. Rodrigo Carazo Odio Presidente de la República de Costa Rica Maeroris testimonia scriptis data E 627 CUBA : Hemos conocido con gran pesar la noticia del fallecimiento de Su Santidad Pablo V I . Ante tan sensible pérdida, le ruego a Su Eminencia tenga a bien aceptar el testimonio de nuestra más sincera condolencia. Fidel Castro Ruz Presidente del Consejo de Estado y del Gobierno de la Republica de Cuba E CUVAITO: It is with death of His all who have dévotion and May God the deep grief that I offer my heartfelt condolences on the Holiness Pope Paul the Sixth. The sad loss is feit by been witness to his many acts of benevolence and to his dedication towards the cause of peace for all mankind. merciful bless him with eternai peace. Jabir al-Ahmed al-Sabah Amir of Kuwait E CYPRO : On the sad announcement of the demise of His Holiness Pope Paul VI I wish to express on behalf of the people of Cyprus, my Government and myself deepest condolences. The world has lost a great spiritual leader who devoted his life in the cause of peace and brotherhood among all peoples. His loss will be felt by the whole mankind. Spyros Kyprianou President of the Republic o f Cyprus E DOMINICANA REPUBLICA : Profundamente conmovido sensible fallecimiento Su Santidad Papa Pablo VI expreso a Vuestra Eminencia los más sinceros votos condolencia en nombre del Pueblo y Gobierno Dominicanos y en el mío propio, mientras elevamos piadosas oraciones al Señor por el descarfso eterno del alma de Su Supremo Pastor, el Santo Padre Pablo VI, quien caracterizó su glorioso Pontificado por su constante e interna devoción a los más altos valores espirituales y por su consagración a la causa de la paz universal y la unidad de la cristiandad. Joaquín Balaguer Presidente m Acta 628 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E DZIBTJTI : Disparition Saint-Père ressentie avec tristesse par populations République de Djibouti auxquelles mon gouvernement s'associe pour vous exprimer sincères condoléances. Hassan Gouled Aptidon Président de la République E FINLANDIA : J'ai appris avec tristesse la douloureuse nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . A l'occasion du deuil profond qui frappe ainsi le Collège des Cardinaux et l'Eglise Catholique je tiens à exprimer à Votre Eminence mes condoléances les plus sincères. Urho Kekkonen Président de la République de Finlande E GABONE : Nous sommes profondément ému et affligé par la disparition de Sa Sainteté le Pape Paul V I , et tant en mon nom personnel qu'en celui de mon Gouvernement et du peuple Gabonais tout entier, nous vous prions d'agréer l'expression de nos condoléances les plus attristées. Sa Sainteté Paul VI a consacré sa vie terrestre à prêcher le dialogue œcuménique ainsi que la justice et la paix entre les hommes. Les paroles de ses grandes Encycliques resteront gravées dans les cœurs et dans les mémoires de tous ceux qui dans le Tiers Monde aspirent à la compréhension, à l'équipe, à la solidarité. Une grande voix s'est tue, mais ses échos continueront à émouvoir et à persuader. Je prie Votre Eminence de bien vouloir recevoir les assurances de ma très Haute considération. Omar Bongo Président de la République Gabonaise E GALLIA : C'est avec une profonde tristesse que le Peuple Français a appris la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . La France avait suivi avec respect et affection son long effort pour maintenir et transmet- Maeroris testimonia scriptis data 629 tre le message évangélique dans sa pureté authentique. Eclairé par sa propre spiritualité tout en poursuivant l'adaptation de l'Eglise aux réalités souvent difficiles et parfois éprouvantes d'un monde qui se cherche, Il n'a cessé de donner par ses messages et son action l'exemple du courage et d'un entier dévouement à la cause de l'entente pacifique entre tous les hommes. La France, qui se souvient de son appellation de fille aînée de l'Eglise, est particulièrement touchée par la disparition du Saint-Père. En ces douloureuses circonstances, je prie Votre Eminence Reverendissime et le Sacré Collège de bien vouloir accepter en mon nom et en celui du Peuple Français mes condoléances les plus attristées. Valéry Giscard d'Estaing Président de la République Profondément ému par le deuil qui vient de frapper l'Eglise Catholique, je prie Votre Eminence Reverendissime de bien vouloir agréer l'expression de ma douloureuse sympathie, ainsi que celle du Gouvernement Français. Le souvenir de la Haute Figure Morale de Sa Sainteté le Pape Paul, qui a inlassablement porté au monde le Message de Paix et de charité de l'Eglise, restera présent à l'esprit de tous les hommes de bonne volonté, il les soutiendra dans leurs efforts pour que naisse un monde meilleur. Raymond Barre Premier Ministre E GAMBIA : The sudden death of His Holiness Pope Paul VI has come to us as a great shock and as we join you and the whole world in mourning the loss of one of the greatest spiritual leaders the world has ever known, one whose unflinching dévotion to the cause of humanity has contributed immensely to world peace, justice and human dignity, I extend on behalf of the Government and people of The Gambia and on my own behalf our heartfelt condolences to the Vatican State and the entire Catholic Church. May God grant him eternai rest, and may his influence still continue to pervade the hearts of men to do good and to love peace. Dawda Kairaba Jawara President of the Republic of The Gambia m 630 E Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale GERMANIAE FOEDERATA REPUBLICA : Mit Ihnen trauert Deutschland um Paul V I . , einen Papst, der mit dem biblischen Ehrennamen »Friedensfürst« am treffendsten charakterisiert wird. Paul V I . war ein treuer und hingebungsvoller Diener seiner Kirche. Er hat kein persönliches Opfer gescheut, wenn es galt, die christlichen Konfessionen einander näherzubringen, den Weltfrieden zu fördern und den grossen sozialen Fragen unserer Zeit mit Geist und Tatkraft zu begegnen. Wie nur wenige hat er Verantwortung für die ganze Welt empfunden. Auch am Schicksal der deutschen Teilung hat er mitgetragen. Mit Dank und Verehrung nimmt Deutschland Abschied von einem Papst, der im Lieben und Leiden der Welt ein Vorbild war. Walter Scheel Präsident Mit Seiner Heiligkeit Papst Paul VI., hat die katholische Christenheit und die Welt einen der bedeutendsten geistigen Führer unserer Zeit verloren. Er hat sich mit menschlicher Wärme und geistigem und politischem Weitblick der sozialen und religiösen Nöte der Menschen und Völker in unserer Zeit des Umbruchs angenommen. Er hat den Frieden zwischen den Völkern und den sozialen Frieden im Innern der Länder und Staaten in den Mittelpunkt seines Denkens und Handelns gestellt. Mit seiner wiederholten Bereitschaft, sein eigenes Leben für Menschen in Not und Todesangst einzusetzen, hat er Zeugnis abgelegt für die unmittelbare Menschlichkeit, die ihn bei der Ausübung seines hohen Amtes beseelte. Ich selbst schätze mich glücklich, dass ich im letzten Jahr Gelegenheit hatte, in einem vertieften Gespräch von der Weisheit und Menschlichkeit Seiner Heiligkeit zu lernen. Ich verdanke ihm, wie alle Menschen, die das Glück hatten, ihm zu begegnen, Mut und Hoffnung. Im Namen der Bundesregierung spreche ich Eurer Eminenz meine tief empfundene Anteilnahme aus zu dem schweren Verlust, den die katholische Kirche erlitten hat. Ihr sehr ergebener Helmut Schmidt Bundeskanzler der Bundesrepublik Deutschland Maeroris testimonia scriptis data 631 E GERMANICA DEMOCRATICA REPUBLICA : Anlässlich des Ablebens Seiner Heiligkeit Papst Pauls V I . übermittele ich Ihnen im Namen des Staatsrates und des Volkes der Deutschen Demokratischen Republik meine aufrichtige Anteilnahme. Das Wirken Papst Paul VI. für Frieden und internationale Entspannung, für Humanität und Verständigung zwischen den Völkern hat weltweite Anerkennung und hohe Wertschätzung in der Deutschen Demokratischen Republik gefunden. Erich Honecker ^ Vorsitzender des Staatsrates der Deutschen Demokratischen Republik E GHANA : It was with profound shock and sorrow that we learnt of the death of His Holiness Pope Paul V I . He was an outstanding Leader of our times who will be remembered not only as an exemplarly Leader of the Catholic Church but as one who devoted a great deal of his life and time to the cause of world peace and the eradication of poverty and oppression from the face of the earth. On this solemn occasion we recali with warmth and affection the memorable visit he paid to Ghana when he endeared himself to all those he met. We join the millions of Catholics ali over the world in mourning the passing away of a great Religious Leader. On behalf of the Government and People of Ghana and on my own behalf, I extend our deepest condolences. May he have eternai rest. F. W. K. Akuffo Head of State and Chairman of the Supreme Military Council of Chana E GRAECIA : C'est avec une douloureuse affliction que j'apprends le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Je partage de tout cœur la douleur que cette perte cruelle fait éprouver au Saint-Siège Apostolique auquel j'adresse mes condoléances les plus sincères. Constantin Tsatsos Président de la République Hellénique 632 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Profondément ému par le douloureux événement du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I , j'adresse au nom du Gouvernement Hellénique, à Votre Eminence et au Saint-Siège Apostolique, mes condoléances les plus sincères. Constantin Caramanlis Premier Ministre E GUATIMALIA : Profundamente conmovido ante la irreparable pérdida física de su Santidad Paulo VI presento a Su Eminencia las muy sentidas condolencias del Pueblo y Gobierno guatemalteco y las mías proprias poniendo en su conocimiento que interpretando el sincero duelo que embarga a Guatemala y el dolor popular ante el infausto acaecimiento mi Gobierno ba decretato tres días oficiales de duelo elevamos nuestras plegarias al Creador por el eterno descanso de alma de Su Santidad Paulo VI y por la divina iluminación de la Santa Iglesia en esta nueva era que se inicia. Fernando Romeo Lucas García Presidente de Guatemala E GUINEA : C'est avec vive émotion que nous avons appris le décès de Sa Sainteté Paul V I , décès survenu le 6 août 1978. En cette douloureuse circonstance qu'il nous soit permis de vous exprimer au nom du peuple de Guinée, son Gouvernement, ainsi qu'à celui de tous les Catholiques et croyants de notre pays, nos profondes condoléances. Nous rendons un hommage mérité à Sa Sainteté pour les immenses efforts qu'elle n'a cessé de déployer en faveur de la sauvegarde de la paix dans le monde et de la fraternité entre les peuples. Puisse le Tout-Puissant miséricordieux Lui accorder sa grâce et sa bénédiction. Ahmed Sékou Touré Président E GUINEA BISSAVIENSI : Com profunda mágoa tomamos conhecimento noticia falecimento Sua Santidade Papa Paulo V I , cuja eminente figura militante paz, liberdade po vos permanecerá memòria humanidade. Tendo expresso modo elo- Maeroris testimonia scriptis data 633 quente Sua diligente solidariedade para com nossa luta libertaçâo nacional, através histórica audiencia concedida nosso irmâo Amílcar Cabrai, outros dirigentes Movimentos Libertaçâo antigas Colonias portuguesas, Sua Santidade Papa Paulo ganhou jus gratidäo eterna nossos Povos. Também na luta difícil construçâo, progresso, nosso Povo sempre experimentou encorajamento Sua Santidade, cuja solicitude simpatia nossa causa pudemos apreciar aquando audiencia concedida Presidente Conselho Estado Setembro 1975. Neste momento doloroso Comunidade Católica chora perda urna das suas mais eminentes figuras, perante cuja memoria nos inclinamos respeitosamente nome nosso Povo, Conselho Estado República Guiné-Bissau, nome pessoal. Honra pedir Vossa Eminencia aceite, transmita Sacro Colegio familia enlutada nossas mais sentidas condolencias. Luiz Cabrai Presidente Conselho E st abo Ex HAITIA : Profondément émus par la disparition de Sa Sainteté le Pape Paul V I , le Peuple et le Gouvernement Haïtiens se joignent à moi-même pour prier Votre Eminence d'accepter et de transmettre au Sacré Collège ainsi qu'à la Curie Romaine l'expression de nos sincères condoléances. Le Pape Paul VI restera dans la pensée comme dans le cœur de tous les Haïtiens et ne sortira pas de leur mémoire sa fameuse encyclique « Populorum Progressio ». Le monde entier perd en lui son plus grand apôtre de la paix, de la justice et de la solidarité internationale. & Ex Jean-Claude Duvalier Président de la République d'Haïti HELVETIA : C'est avec une profonde tristesse que le Conseil Fédéral et le peuple suisse tout entier ont appris la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Réformateur et traditionaliste en même temps, le Souverain Pontife laissera le souvenir d'une grande personnalité qui a vécu et partagé les tourments et les bouleversements de notre époque. Les efforts inlassables pour que règne une meilleure harmonie entre les hommes, ses voyages dans les cinq continents lui avaient valu un Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 634 Officiale respect universel. Le Conseil Fédéral s'associe à l'affliction de Votre Eminence et vous prie d'adresser également au Sacré Collège l'expression de sa vive sympathie. Willi Ritschard Président de la Confédération Suisse C'est avec une grande émotion que nous avons appris, en même temps que le monde entier, le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Par son action et son dévouement en faveur de la paix et de la réconciliation des nations, il avait acquis le respect et l'estime des hommes de bonne volonté, quelle que soit leur confession. Sa disparition représente une lourde perte pour l'humanité. Notre conseil a eu le grand privilège de le recevoir en 1969 et Genève gardera un souvenir ému de cette visite. En ces tristes circonstances, nous vous présentons, Monseigneur, l'expression de nos condoléances sincères pour le deuil qui frappe l'Eglise catholique, apostolique et romaine. Le Conseil d'Etat de la République et Canton de Genève Ex HIBERNIA: I have learnt with deep sorrow of the death of His Holiness Pope Paul V I . His pontificate has been marked by his great work for peace and understanding between nations and peoples. In times of great change Pope Paul did not spare Himself in the service of God and mankind. I ask you to accept on my own behalf and on behalf of the people of Ireland our prayerful sympathy on the death of this great Pontiff. P. J. Hillery President of Ireland Ex HISPANIA : Profunda y dolorosamente impresionado por noticia consterna a toda la cristiandad, traslado a Vuestra Eminencia Reverendísima el filial y afectuoso pésame de todo el pueblo español, al que la Reina y yo nos unimos de corazón en esta hora de gran tristeza para toda la Iglesia Católica. Juan Carlos Rey mmmmBnmmmmÊÊÊÊmmmmmaamÊÊÊm Maeroris testimonia scriptis data 635 Ruego Vuecencia exprese Cardenal Camarlengo mi profundo pesar por la muerte de Su Santidad a quien recuerdo cariñosamente por nuestra estrecha colaboración en el Concordato español y elevo fervientes oraciones por el eterno descanso del Gran Pontífice. Alberto Martín Artajo ex Ministro de Asuntos Exteriores Ex HONDÜRIA : Ruego a Vuestra Excelencia aceptar las expresiones más sinceras de condolencia, en nombre del pueblo y Gobierno de Honduras y en el mío personal, con motivo del sensible deceso de Su Santidad el Papa Pablo V I . El Gobierno de Honduras se asocia al duelo que embarga a la humanidad entera por tan irreparable pérdida. Con mis renovadas expresiones de solidaridad acepte Vuestra Excelencia el testimonio de mi más alta y distinguida consideración. Juan Alberto Melgar Castro Jefe de Estado de Honduras Acepte Vuestra Excelencia las más sinceras condolencias del Gobierno de Honduras y mías personales, con motivo del reciente deceso de Su Santidad el Papa Pablo V I . Con la muerte del Santo Padre, el mundo entero pierde a uno de sus más conspicuos estadistas, orgullo permanente de la humanidad. Reitero a Vuestra Excelencia las seguridades de mi más alta y distinguida consideración. Policarpo Callejas B. Ministro de Relaciones Exteriores por la Ley Ex HUNGARIA : E lingua Hungarica in Italicam textus translatus: In nome del Consiglio Presidenziale e del Governo della Repubblica Popolare Ungherese esprimo il mio sincero cordoglio per la grave perdita subita dalla Chiesa Cattolica Romana a causa della scomparsa di sua Santità Papa Paolo V I . Apprezziamo altamente il saliente operato svolto da Sua Santità per la pace, per la distensione, per la sicurezza e la Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 636 cooperazione in Europa, per aver promosso gli incontri ed i dialoghi tra uomini di diverse concezioni e per la sistemazione dei rapporti tra lo Stato del popolo ungherese e la Chiesa Cattolica. Pai Losonczi Presidente del Consiglio Presidenziale E IAMAICA : On behalf of the Government and people of Jamaica I wish to express profound sympathy at the passing of Pope Paul V I . He was an outstanding and untiring spokesman for world peace and human rights, and his deep and sincere concern for people won him the widest admiration. As leader of the Roman Catholic Church he played a cruciai and significant role in the building of the bridges of interdenominational relationships. We have lost one of the great spiritual leaders of our time. While mourning this loss we give thanks for the great distinction with which he carried the message of peace and brotherhood throughout the world. Michael Manley Prime Minister of Jamaica Ex IAPONIA : I have learned with profound sorrow of the passing away of His Holiness Pope Paul VI and hasten to express to Your Eminence my sincere sympathy and condolences. Hirohito I am deeply grieved at the news of the sudden demise of His Holiness Pope Paul V I . I wish to express to Your Eminence the most sincere condolences and deep sympathy of my Government and myself for the great loss suffered by the Holy See. Takeo Fukuda Prime Minister o f Japan I have learned with deep sorrow the passing away of His Holiness Pope Paul V I . Please accept my deepest sympathy and condolences for the great loss the Holy See has suffered. Sunao Sonoda Minister for Foreign Affairs Maeroris testimonia scriptis data Ex IMPERIO AFRICAE 637 MEDIAE : C'est avec une grande consternation que nous avons appris le décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI Pontife Suprême de l'Eglise universelle, Souverain de l'Etat de la Cité du Vatican. Le Pape Paul VI demeurera pour le monde entier et pour l'Eglise Catholique l'un des plus grands Papes de tous les temps. Nous lui rendons un profond hommage pour ses vues réalistes des problèmes du monde, pour le courage avec lequel il a durant son pontificat dénoncé les injustices sociales, lutté pour la disparition des barrières raciales et prôné la paix et la concorde entre les peuples et les nations. Au nom du peuple centrafricain tout entier et en notre nom personnel nous vous adressons nos condoléances les plus attristées. Bokassa Empereur de Centrafrique Ex INDIA : We mourn with the world the passing away of his Holiness Pope Paul VI, a great and noble soul who has left his imprint on history. His unflagging efforts for the furtherance of peace and respect for eternai human values in a world torn by violence and tension struck a chord in ail right-thinking people. We recali with feeling his visit to India in 1964, the first visit abroad by the Pontiff. On behalf of the Government and people of India, I convey our heartfelt symphathy to Your Eminence and to the Catholic world. Neelam Sanjiva Beddy President o f India It was with great sorrow that I learnt of the demise of His Holiness Pope Paul VI. The Catholics of India are joined by the rest of our people in mourning the passing away of this inveterate fighter for peace and harmony in our troubled world. On behalf of the Government of India and on my own behalf, I wish to express to Your Eminence our profound sympathy. Morarji Desai Prime Minister of India Acta 638 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E x INDONESIA : I was greatly shocked and deeply grieved upon hearing the news of the passing away of His Holiness Pope Paul V I . On behalf of the Government and the People of Indonesia as well as on my own, I wish to convey my profound condolences. May His soul rest in Peace. Suharto President In the annals of history the name of His Holiness Pope Paul VI will be synonymous with mankind's eternai quest for lasting peace and justice on earth. Mrs. Malik joins me in offering our sincere condolences at this great loss of the world community and we pray to God for his soul. Adam Malik Vice President of the RepubUc of Indonesia Ex INSULA MAURICIANA : La mort de notre Bien-Aimé Pape Paul plonge dans le deuil les hommes de bonne volonté à travers le monde. En plus de la vénération que nous éprouvions pour Sa fonction, nous avons aimé et admiré ce Vieillard frêle qui puisait dans l'oraison la force de défendre et d'illustrer les plus hautes valeurs humaines. Nous garderons toujours mémoire de Sa lutte héroïque pour que la paix et la justice régnent sur toute la terre. En mon nom et au nom du Peuple Mauricien, je vous prie d'agréer et de transmettre à la famille endeuillée nos condoléances émues. M. Rault Gouverneur-Général P.I. We have learnt with great shock and the deepest sorrow of the passing away of His Holiness Pope Paul V I . His Holiness, whom I knew personally, had the wärmest esteem for the people of Mauritius. On behalf of the Government and people of Mauritius, and on my own behalf, may I convey to the Holy See our most profound sympathy. His Holiness Pope Paul VI will be remembered as a dynamic and modernising figure giving significant impetus to the quest for Christian Maeroris testimonia scriptis data 639 unity and crusading for peace and social justice and for aid to the world's poor countries. His Holiness Pope Paul VI was painfully conscious of the unjust economie inequalities between rieh and poor and advocated a levelling of wealth in the world for the interest of the whole of mankind. The whole of Mauritius mourns the passing away of His Holiness which is a great loss to humanity. Seewoosagur Ramgoolam Prime Minister E x INSULIS BAHAMENSIBUS : Please express the profound regrets of the Government and people of the Commonwealth of the Bahamas to the Vatican on the occasion of the death of His Holiness Pope Paul V I , He was a man of peace. Cabinet E x INSULIS COMORIANIS : Honneur vous adresser ce télégramme au nom du Gouvernement comorien pour vous exprimer nos condoléances les plus attristées à la suite de la mort du Pape Paul VI. Tous les peuples du monde entier épris de paix et de justice sont en deuil. Personne ne peut oublier le courage et les efforts incessants du regretté Pape Paul VI en faveur de la cause de la paix et de la justice internationale. Il n'a jamais manqué pendant les moments difficiles de prendre la parole pour se ranger du côté de la justice c'est-à-dire aux côtés des causes justes. Il a dénoncé à plusieurs reprises l'apartheid et la discrimination raciale. Aujourd'hui cet homme est mort et les chrétiens comme les musulmans sont en deuil. Je saisis cette occasion de ce mois sacré de Ramadan pour prier afin que son âme repose en paix et qu'Allah lui accorde sa bénédiction. Ali Mmroudjae Ministre des Affaires Etrangères Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 640 Ex INSULIS CUKIENSIBUS : Premier of the Cook Islands Hon. Dr Tom Davis, his cabinet ministers, government and people mourn the passing of His Holiness Pope Paul VI and extend their deepest condolences. Ex INSULIS FIGIENSIBUS : The people and Government of Fiji have learnt with deep sorrow of the death of Pope Paul V I . We shall remember him as a great spiritual leader and an inspiring statesman, dedicated to promoting world peace, justice and unity. He championed high moral standards in world affairs against materialistic encroachments. On behalf of the people and Government of Fiji, and I personally, I wish to convey our deepest sympathy to the Catholic family on the death of their beloved leader. K. K. T. Mara Prime Minister Ex INSULIS PHILIPPINIS : Mrs. Marcos and the Filipino people join me in conveying to you our expressions of profound sorrow upon the sudden demise of the Holy Father Paul V I . The passing of His Holiness is a great loss to Christendom and to all mankind. Aside from being the spiritual leader of hundred s of millions people His Holiness was an autstanding statesman and dedicated champion of world peace and the well-being of all peoples, especially the underprivileged. The Filipino people will never forget the state visit His Holiness made in the Philippines in 1970 and his paternal concern for the Filipinos. To each of us his passing means a great personal loss. We join the whole Christendom in praying for the eternai repose of his soul. Ferdinando E. Marcos President and Prime Minister of the Republic o f the Philippines I share with the Filippino people their profound grief at the death of Pope Paul V I . The first Pope ever to visit the Philippines, he Maeroris testimonia scriptis data 641 showed during brief sojourn his deep feeling for the dominions of the Ghurch in the Third World. We reeeived him with love and he returned it in equal measure. But Pope Paul belonged to the entire world, for the boundaries of his concern covered mankind's most urgent problems. He worked for peace with tireless dedication, and he called the world's attention repeatedly to the needs of disadvantaged peoples every where. In this work, he used freely his considerable moral authority. The whole world, regardless of creed or faith mourns his passing. Carlos P. Romulo Minister of Foreign Affaira E IORDANIA : It is with deep sense of grief that I have reeeived the sad news of passing away of His Holiness Pope Paul V I . His Holiness with whom I had a close and deep acquaintance was a great inspiration in the world who dedicated his life and efforts to the noble objectives of service to the poor, social justice and world peace. Therë is no doubt that His Holiness' memory will be cherished by the world community for a long time to come. On behalf of myself, my Government and people I extend my sincerest condolences. May he rest in peace. Hussein I E IRANIA: Profondément ému par la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté Pape Paul VI je tiens à exprimer à votre Eminence Mes condoléances Ma sympathie les plus ferventes. La mort de Paul VI prive l'humanité d'un grand défenseur de Paix et de la Liberté ainsi que d'un courageux protagoniste de Fraternité et de la Bonne Entente entre les peuples. le et la la Mohammad Beza Pahlavi Je viens d'apprendre, avec un profond regret la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . La disparition du Saint-Père afflige non seulement les Catholiques du monde mais également les peuples de tous 43 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 642 les pays pour qui le regretté défunt incarne l'inspirateur de la Paix et de la réconciliation. En ces tristes circonstances, je tiens à transmettre à Votre Eminence l'expression de ma vive sympathie et de mes condoléances émues. Amir Abbas Hoveyda Ministre de la Cour Impériale Ex IRAQUIA : We learned with grievous sorrow the sad news of the passing away of His Holiness Pope Paul V I . Please accept our heartfelt con- dolences and sympathy for this big loss. Ahmed Hassan al-Bakr President of the Republic of Iraq Ex ISLANDIA : Please accept in my own name and on behalf of the people of Iceland our most heartfelt and sincere condolences on the occasion of the death of His Holiness Pope Paul V I . Kristján Eldjárn President of Iceland On my behalf and that of the Government of Iceland I extend to you and the Papal Commission my deepest sympathy on the sad occasion of the death of His Holiness Pope Paul V I . Geir Hallgrimsson Prime Minister Please accept, Your Eminence, my most sincere condolences on the sad occasion of the passing away of His Holiness Pope Paul VI. Einar Agustsson Minister for Foreign Affairs Maeroris testimonia scriptis data Ex 643 ISRAELE: The people of Israel and I myself are deeply moved at the passing of His Holiness Pope Paul VI and send our condolences to the entire Catholic world in this time of mourning. Pope PauPs life was dedicated to the search for peace in the world, to the promotion of mutual understanding among men and faiths and to the struggle for the prédominance of spiritual values over materialism. From the Holy City of Jerusalem I ask Your Eminence to accept this expression of the profound sympathy of the people of Israel. Yitzhak Navon President o f the State o f Israel Ex ITALIA : L'improvvisa scomparsa di Sua Santità Paolo VI colma di dolore me personalmente e getta nel lutto la Nazione italiana. Con Paolo VI scompare un grande Pontefice, una guida spirituale e un interprete delle aspirazioni dei popoli alla pace, alla giustizia sociale ed alla solidarietà tra tutte le nazioni. Scompare altresì un grande amico dell'Italia, paese che egli ha sostenuto con il suo immenso prestigio morale anche nelle prove più tragiche. Una particolare commozione mi stringe nel ricordo del recentissimo colloquio avuto con Lui su un terreno di grande umanità e di reciproca comprensione. Con accorato animo esprimo le mie più profonde condoglianze anche a nome della Nazione italiana. Alessandro Pertini Presidente della Repubblica Il Governo Italiano prende parte vivissima al lutto della Chiesa Cattolica et ricorda commosso anche profondo affetto Santo Padre Paolo VI at sua patria italiana. Giulio Andreotti Presidente Consiglio Ministri Nel rivolgere il mio reverente pensiero al grande Pontefice scomparso invio i sentimenti del mio più profondo cordoglio. Arnaldo Forlani Ministro degli Affari Esteri 644 E Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IUGOSLAVIA : Nous avons été profondément ému par la nouvelle du décès soudain de Sa Sainteté Pape Paul V I . Le Pape Paul VI était un défenseur convaincu de la paix et de la compréhension entre les hommes et les peuples. Sa vision du monde sans guerre, du monde dans lequel les discriminations raciales, nationales et les autres sont surpassées et dans lequel les problèmes de la faim et du sous-dévelopement sont en train d'être résolus rapidement, constituait un apport important aux efforts exigés par la communauté internationale pour les nouvelles relations internationales plus équitables. Nous apprécions toujours hautement la contribution active du Pape Paul VI à la réalisation de ces nobles buts. Par sa mort l'humanité a souffert une perte irréparable. Le Pape Paul VI montrait une grande compréhension et prenait des initiatives personnelles dans le développement positif des rapports et de la coopération entre la RSF Yougoslave et le Vatican, dans l'intérêt des buts humains auxquels il s'appliquait sans cesse. Je vous prie, Eminence, de bien vouloir accepter l'expression de mes condoléances sincères à l'occasion du décès de Sa Sainteté, que j'ai eu l'honneur de connaître personnellement et pour qui j'avais de la haute estime. Josip Broz Tito Président de la République E KENIA : I have learnt with great shock and deep sorrow of the untimely death of His Holiness Pope Paul V I . Over the last fifteen years, Pope Paul has shown great concern for peace, human justice, freedom and equality of man. His love for mankind made him travel widely in the quest for greater human understanding which he championed so much. We in Kenya held him in the highest regard. With his passing away the world has lost a great supporter of unity among all humanity irrespective of race, religion or creed. On behalf of myself, the government and the people of Kenya, I mm Maeroris testimonia scriptis data 645 convey my condolences to the Vatican, the entire Italian people and the Catholic Church. We pray that God grants his soul eternai rest and peace. Jomo Kenyatta President o f the Republic o f Kenia E LIBANO : C'est avec la plus profonde douleur que nous apprenons le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . En Sa personne l'humanité perd un grand défenseur de ses droits et une grande figure qui l'incarnait dans ce qu'elle a de plus authentique : la charité. Le Liban en particulier, gardera un souvenir inoubliable du grand intérêt que l'Illustre Disparu lui a constamment montré, notamment dans ses moments de détresse. Au nom du peuple Libanais et en mon nom personnel je vous prie d'agréer l'expression de nos sentiments les plus émus et de nos plus sincères condoléances. Elias Sarkis Président de la République Libanaise E LIBERIA : Your Eminence : It is with deepest regrets that we in Liberia learned the sad, shocking and distressing news of the homegoing last evening of His Holiness Pope Paul the Sixth in his 80th year having suffered heart attack at his suínmer residence near Eome. On this mournful occasion, the government and people of Liberia join me in extending to you, and through you to the cardinals and the entire Vatican family our most profound condolences. In the demise of this devoted servant òf God, who travelled to ali parts of our one world including Africa for the cause of humanity, the world has sustained an irreparable loss. Peoples everywhere will reflect upon his life of piety and his untiring labour in the cause of human rights, the libération of ali peoples from oppression and suppression, the élimination of racism and racial préjudice, the maintenance of international peace and security and the strengthening of the bonds of man. A great religious leader, renowned for advancing the principies of ecumenism, His Holiness Pope Paul was deeply admired, lo ved and respected not only by members of the Catholic Faith but by Christians of every denomination the world over. His life 646 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale of dedication and service to God and humanity will remain a constant source of inspiration to all mankind. May the soothing grâces of Almighty God bring to the Vatican family comfort, strength and solace in this hour of grief and may the soul of his faithful servant now departed rest in blissful repose. With renewed assurances of my highest considération of esteem. Sincerely yours in the cause of the people. William Tolbert Jr. President E LiBYA : With deep regret and sadness I reeeived the news of the Pope's death. On behalf of the people of the Libyan Arab Socialist Jamahyria and myself I forward my condolences for the loss of a great man who devoted his whole life for peace and justice. I pray tò God almighty to give the Christian world a Substitute who will con tribute to the spiritual progress of his world and its welfare. Muammar Al-Gheddafì E LlCHTENSTENO : Schmerzlich bewegt von der Todesnachricht Seiner Heiligkeit des Papstes Paul V I . übermittle ich Euer Eminenz die Versicherung innigster Anteilnahme und tiefster Trauer. Ich bitte, auch ehrerbietigste und wärmste Anteilnahme meines Fürstlichen Hauses und des Volkes von Liechtenstein entgegenzunehmen und die Gefühle meiner Anteilnahme und meines Schmerzes auch dem Heiligen Kollegium auszusprechen. In treuester Ergebenheit. Franz Josef II. Fürst von Liechtenstein E LUSITANIA : A morte de Sua Santidade o Papa Paulo V I , que enche de luto a Igreja Católica e encerra um pontificado que ficará na historia como sinal profundo do empenhamento da Igreja em prol do desenvolvimento e da paz, é também um momento de grande emoçâo para os Portugueses, cuja consciéncia colectiva continua hoje marcada pelos valores do Cristianismo. Paulo VI vivera nao apenas na memoria dos católicos mas 647 Maeroris testimonia scriptis data na de todos os homens de boa vontade pela ressonância ecuménica do Seu peregrinar pelo mundo para construir urna autèntica fraternidade universal. Nâo esquecendo que Paulo VI incluiu Fatima no Seu roteiro, os Portugueses recordarâo sobretudo a solicitude do Papa pelo Portugal livre e o seu carinbo pela dimensäo crista da actual dispersio portuguesa pelo mundo. Antonio Ramalho Eanes Presidente da República de Portugal Ao tornar conhecimento da triste noticia da morte de Sua Santidade o Papa Paulo VI, venho apresentar a Vossa Eminencia as minhas mais sentidas condolencias. A Sua morte representa urna perda para a humanidade, pois com eia desapareceu urna das figuras mundiais de urna autoridade moral indiscutível e cujos esforços pessoais em favor da Paz foram urna constante do Seu Pontificado. A Igreja e o Mundo Católico estâo de luto, como também todos os homens simples e de boa vontade, quer cristâos ou nâo, que acreditem ñas virtudes da tolerancia, do amor pelo próximo, do diálogo e da Paz. Mario Soares Primeiro- Ministro Com o desaparecimento de Sua Santidade o Papa Paolo VI encerra-se um Pontificado que passa à Historia como símbolo de um esforço constante e coerente na busca de Paz e em prol da tolerancia e da compreensäo entre os homens. A morte de Sua Santidade o Papa Paulo VI enluta, nâo apenas a Igreja e os católicos, mas todos os homens de boa vontade. Peco a Vossa Eminencia para aceitar a expressäo do meu profundo pesar. Victor de Sá Machado Ministro dos Negocios E E Strang eiros LUXEMBURGO : Vivement attristés d'apprendre le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I , nous exprimons à votre Eminence Reverendissime ainsi qu'aux membres du Sacré Collège, nos condoléances les plus émues. Nous nous inclinons avec profond respect devant la mémoire du Saint Père qui 648 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale au cours de son long Sacerdoce puis pendant son Pontificat a mis toutes Ses forces au service de l'Eglise. Parmi beaucoup d'autres domaines Ses actions en faveur de l'Œcuménisme et de la Paix resteront inoubliées. De tout cœur nous nous associons avec tant de nos compatriotes aux prières de la chrétienté pour le repos de l'âme du vénéré défunt. Jean, Joséphine-Charlotte Douloureusement touché per la perte que l'Eglise et l'humanité entière viennent de subir par le décès de Sa Sainteté le Pape, je tiens à exprimer à votre Eminence Reverendissime et au Sacré Collège les sentiments de profonde émotion qui animent le Gouvernement Luxembourgeois et Moi-même. L'exemple d'amour paternel, de compréhension et de courage déployés par le Saint Père pendant son long pontificat a montré à tous les hommes de bonne volonté les possibilités de paix. Gaston Thorn Ministre d'Etat Président du Gouvernement E MADAGASCABIA : Ayant appris avec émotion et profonde tristesse la mort de Sa Sainteté le Pape Paul V I , je vous adresse mes sincères condoléances ainsi que celles du Peuple malgache, son Conseil suprême de la Révolution, son Gouvernement. L'Eglise et l'humanité tout entière, en particulier le Tiers Monde, garderont un souvenir immortel de ce grand Pape défenseur tenace de la paix, fervent promoteur des relations internationales plus justes et plus humaines. Didier Ratsiraka Président de la République Démocratique de Madagascar E MAGNA BRITANNIA : It is with much sorrow that I have learned of the death of His Holiness Pope Paul V I . I vividly recali his deep concern for humanity and his wide knowledge of the affairs of the United Kingdom when we had talks in September last year. His death will be a great loss. James Callaghan British Prime Minister Maeroris testimonia scriptis data 649 It is with very great sorrow that I have learned of the death of Pope Paul VI. I wish to convey to you my most sincere sympathy. David Owen Principal Secretary of State for Foreign and Commonwealth A ff airs I have the honour to inform you that I reeeived the following message dated 6 August 1978 : "The Queen commands you to convey to the Cardinal Camerlengo of the Holy Roman Church an expression of the deep sorrow with which Her Majesty and the Duke of Edinburgh have reeeived the news of the death of His Holiness Pope Paul V I . On this sad occasion Her Majesty recalls with high esteem the untiring efforts of His Holiness in promoting peace and concord throughout the world." I avail myself of this opportunity to renew to Your Eminence the assurance of my highest considération. G. A. Crossley Minister E MALAESIA : The Raja Permaisuri Agong and I are deeply grieved at the sad news of the demise of His Holiness Pope Paul V I . In this hour of profound sorrow please accept our heartfelt sympathies and condolences. His majesty The Tang di-Pertuan Agong o f Malaysia It is with deep regret and sorrow that I learned of the death of His Holiness Pope Paul VI. On this sad occasion may I extend to Your Excellency the condolence and sympathy of the Government and the people of Malaysia. The death of His Holiness will be a great loss not only to the Holy Roman Catholic Church but also to the cause of humanity which he fervently championed during the fìfteen years he was in office. Hussein Onn Prime Minister of Malaysia m 650 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E MALA vio : I have been deeply shocked to learn of the death of Sovereign Pontili His Holiness Pope Paul V I . I wish to extend, on my own behalf and on behalf of my Government and the people of Malawi our most sincere condolences for this traglc loss, not only to the Catholic communi ties but to humanity as a whole. His Holiness Pope Paul VI will go down in the annals of history for a number of outstanding achievements, for his untiring efforts in promoting peace among nations and for his consistent concern for the welfare of the international community. H. Kamuzu Banda Life President of the Republic of Malawi E MALIA: C'est avec une profonde tristesse que le peuple du Mali, le Comité militaire de Libération nationale, le Gouvernement et moi-même avons appris la disparition de Sa Sainteté le Pape Paul V I . A la communauté chrétienne et à vous-même nous adressons nos condoléances émues en même temps que nous vous assurons de notre douloureuse sympathie. Moussa Traoré Chef de l'Etat E MELITA : The people of Malta have learnt with profound sorrow of the passing away of His Holiness Pope Paul V I . The death of the Holy Father leaves the world bereit of a true apostle of peace and Christian unity. The people of Malta, who held His Holiness in the greatest vénération and affection, have lost an understanding and true friend. On behalf of the people of Malta and on my behalf I extend to Your Eminent Highness, to the Sacred College of Cardinals and to the family of the deceased sincere and heartfelt condolences. Anton Buttigieg President o f the Republie of Malta Maeroris testimonia scriptis data 651 With great sorrow my friends and I have heard on the radio the sad news of the passing away of His Holiness Paul V I . Pope Montini was a man of great intelligence and even greater heart. To ali lovers of peace he was a great leader for freedom and the human dignity of the little man. To them he dedicated the new énergies of a renovated Church. He spoke with equal clearness against established despotism and the irrational terrorism of irresponsible insurgency. He was a great friend of Malta and ali the émergent little countries striving for a national identity. He believed in a great future of a Méditer ranean prospering independently of the superpowers and uniting ali its people with ali their great religions and cultures. All the people of Malta will mourn him Dom Mintoff Prime Minister of Malta E MEXICO : Envío en lo personal mi más sentido pésame por la pérdida de Su Santidad Pablo VI incansable luchador de las causas de la paz, la justicia y concordia. Lic. José López Portillo Presidente de México E MONOECO : Le décès si soudain du Souverain Pontife a été cruellement ressenti par la Princesse et moi-même qui conservons un souvenir ému des témoignages constants de la paternelle sollicitude du Très Saint Père à notre égard. En cette douloureuse circonstance nous prions Votre Eminence Reverendissime de vouloir bien croire à la part très sincère qu'avec tous les habitants de la Principauté nous prenons au deuil qui atteint aussi cruellement l'Eglise Catholique. Rainier Prince de Monaco Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 652 E NAURO : Both personally and on behalf of the government and people of the Republic of Nauru I extend to the Roman Church our deepest sympathy on the death of His Holiness Pope Paul V I . His passing is a great loss and will be feit throughout the world. Hammer Deropburt President E NEDBRLANDIA : A l'occasion de la perte douloureuse que vous venez de subir par le décès de Sa Sainteté le Pape nous vous prions d'agréer l'assurance de notre vive sympathie et de la part que nous prenons en votre deuil. Juliana R., Bernhard F.Y.I. Queen and Prince of the Netherlands A l'occasion du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI et en rendant un respectueux hommage à la mémoire du Souverain Pontife, je me fais l'interprète des sentiments du Conseil des Ministres du Royaume des Pays-Bas en présentant à Votre Eminence Reverendissime mes vives condoléances. H. Wiege! Premier Ministre du Royaume des Pays-Bas A.I. E NEPALIA : We are deeply grieved at the passing away of Pope Paul VI whose untiring efforts and contribution to the cause of world peace and justice as well as for the welfare of mankind will be long remembered. We express our heartfelt condolences and sympathy to you on this sad occasion. May his soul rest in eternai peace. Birendra R. E NICARAGUA: A través de Su Excelencia deseo condolido expresar a todos los ilustrísimos miembros que conforman el Sacro Colegio de Cardenales mis sentimientos de sincero pesar por la irremediable pérdida de Su Santidad el Papa Pablo V I , pastor de la cristiana grey, modelo piadoso que Maeroris testimonia scriptis data 653 nuestra Iglesia hoy llora. En esta sensible ocasión en que los católicos estamos aun más unidos que nunca elevando nuestras oraciones y aceptando resignados los designios divinos, envío a todos ustedes las muestras de dolor que me embargan acompañándolos en las tribulaciones que enfrentan ante el hondo vacío que deja el Santo Padre afectísimo. A. Somoza Presidente de la República de Nicaragua Ante la inesperada noticia que ha conmovido al mundo católico en nombre del pueblo y Gobierno de Nicaragua y en el mío personal formulo nuestro más profundo sentimiento de pesar por la irreparable pérdida del Apóstol de la Paz, el Sumo Pontífice Su Santidad Pablo VI cuyo deceso enluta a la grey católica nicaragüense. Reitero a Vuestra Eminencia Reverendísima nuestras más sinceras condolencias. Harry Bodan Shelds Ministro de Relaciones Exteriores por la Ley E NIGERIA : On this sad occasion of the passing away of His Holiness Pope Paul V I , I wish to convey to you on behalf of the Government and people of Nigeria, and on my own behalf, our heartfelt condolence and deepest sympathy on this great loss to Humanity. Pope Paul's uncompromising adhérence to the ideáis of liberty, love and justice; his firm commitment to the promotion of peace and unity among all nations, and his unflagging belief in the total élimination of poverty, racial injustice and oppression throughout the world, have endeared him to the hearts of all freedom-loving people the world over. May the light kindled by his ideáis ever continue to shine in our world that is still beset with hatred, bigotry and violence, and transform it to one of true love, peace and justice. May his soul rest in peace. Olusegun Obasanjo Head of the Federal Military Government Commander-in-Ghief of the Armed Forces of the Federal Republic o f Nigeria 654 E Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NIGRITANA REPUBLICA : Au nom du Gouvernement et du Peuple du Niger et en mon propre nom je tiens à Vous exprimer l'émotion que nous avons ressentie à la nouvelle de la mort subite de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Au cours de son long pontificat chargé d'événements II a su gagner le respect et l'admiration de tous non seulement au sein de l'Eglise catholique mais dans le monde. Profondément préoccupé par le problème de la paix et par l'établissement d'une plus grande justice dans la répartition des richesses du monde, Il restera dans notre souvenir comme le Pape de l'ouverture au tiers monde. Nous gardons vivantes dans nos mémoires ses visites en Afrique et en Asie et son discours aux Nations Unies qui fait date dans l'histoire. Transmettez je vous prie au Sacré Collège l'expression de mes sincères condoléances. Seyni Kountche Chef de VEtat du Niger E NORVEGIA : Je prie Votre Eminence d'accepter mes condoléances les plus sincères à l'occasion du décès de Sa Sainteté Paul VI. Olav Roi de Norvège E NOVA ZELANDIA : Le Gouverneur-Général de la Nouvelle-Zélande, Sir Keit Holyoake, m'a prié de vous transmettre le message suivant à l'occasion de la disparition du très Saint Père : "The News of the death of His Holiness Pope Paul VI has been reeeived with great sadness in New Zealand. Pope Paul's passing brings to a close a reign of innovation and imaginative leadership, and also of deep spiritual strength. Düring the fifteen years of his papacy, he was to all people an inspiring and stalwart world leader in a rapidly changing and often deeply troubled age. I extend to you our deepest sympathy and sorrow". Keith Holyoake Govemor'-General It was with deep sadness that we learned the news of the death of His Holiness Pope Paul V I . On behalf of my colleagues in the New Maeroris testimonia scriptis data 655 Zealand Government, I extend our profound sympathy at the passing of a great father of his Church and an inspiring leader on the international scene where he will long be remembered for his untiring efforts to promote peace and social justice throughout the world. The initiatives wich he took during his fìfteen years as spiritual leader of the Roman Catholic Church have shown him to be a Pontiff of clear vision and détermination, building, upon the strong foundations and traditions of the past, a Church responsive to the complex challenges of our age and his commitment to the movement towards inter-reconciliation was manifested in many ways. He was truly a world leader, devoting the authority of his great office and his énergies and personal qualifies to the causes of world peace and of the individual dignity of ail men. R. D. Muldoon Prime Minister E PAKISTANIA : I have been deeply grieved to learn of the sad news of the demise of His Holiness Pope Paul VI. Please accept my sincerest condolences in this hour of grief and sorrow. During the 15 years of his reign, Pope Paul VI had made a significant contribution to the cause of international peace. His courage, saintliness and humanitarian qualifies had won him universal admiration. His loss would be felt throughout the world. Fazal Elahi Chaudhry President of the Islamic Republic of Pakistan On behalf of the Government and the people of Pakistan and on my own behalf, I extend my heartfelt condolences to you, and through you, to the College of Cardinals on the sad demise of His Holiness Pope Paul V I . In his passing away the Christian Community has been deprived of its spiritual leader, and the world of a distinguished statesman of great human qualifies. The services rendered by Pope Paul VI for the promotion of greater understanding and goodwill among the peoples of the world would always be remembered. Mohammad Zia-Ul-Haq Chief Martial Law Administrator and Head of the Government of the Islamic Republic of Pakistan 656 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E PANAMA : Como amigo y como panameño siento la pena que aflige hoy a la cristiandad por el sensible fallecimiento de Su Santidad, el Papa Paulo V I , cuya obra pontificia ha sido una permanente y fervorosa oración elevada a Dios por la causa de la comprensión, la justicia y la paz entre los hombres. El pueblo de Panamá y el Gobierno que presido, expresan por este medio su profundo dolor por la ausencia física definitiva de este máximo Prelado de Cristo, cuya muerte conmueve las almas y ensombrece de luto al mundo. Demetrio Basilio Lakas Presidente de la República de Panamá E PARAGUAIA: Expreso a Vuestra Eminencia los sentimientos de dolor y consternación del pueblo, y del Gobierno del Paraguay ante el fallecimiento del Sumo Pontífice Su Santidad Paulo VI a quien tuve el honor de conocer personalmente y de aquilatar el hondo y paternal afecto que profesaba a mi patria. Acepte con las seguridades de mi más alta consideración nuestra solidaridad en esta hora de profunda pena para toda la cristiandad. Alfredo Stroessner Presidente de la República del Paraguay E PERUVIA : Cumplo con el penoso deber de hacer llegar a Vuestra Eminencia Reverendísima, en nombre del Gobierno y del pueblo peruanos, las expresiones del más hondo pesar con motivo de la desaparición de Su Santidad Pablo V I , quien plenamente identificado con los problemas que agobian a la humanidad, supo guiar a su grey con profunda sabiduría y comprensión. El catolicismo peruano vive momentos de intenso dolor y aflicción por la pérdida de su Padre espiritual cuyo paso por este mundo recordaré siempre por su invalorable aporte hacia la solución de las cuestiones de mayor trascendencia que gravitan sobre los destinos del hombre y de la sociedad actual. Rogamos a Dio ilumine a la Iglesia de Cristo para que elija un digno wm H8B Maeroris testimonia scriptis data 657 sucesor en estos momentos tan difíciles para el mundo y que por fin se rompa el egoísmo que hoy destruye a la humanidad. Válgome de esta triste oportunidad para ofrecer a Vuestra Eminencia Reverendísima las seguridades de mi más distinguida consideración. Francisco Morales Bermudez Cerrutti Presidente del Perú Profundamente conmovido por noticia fallecimiento Su Santidad Pablo VI y fresco aun emocionado recuerdo personal por audiencia benévolamente concedida, únome pesar toda la cristiandad ante desaparición guía ilustrado y prudente durante 15 años Iglesia Católica. En esta triste ocasión reitero a Vuestra Eminencia Reverendísima las seguridades de mi más alta y distinguida consideración. José de la Puente Radbill Ministro de Relaciones Exteriores del Perú E POLONIA : Au nom du Conseil de P Etat de la République populaire de Pologne je transmets à Votre Excellence les sentiments de profond regret que nous éprouvons en raison du décès du Pape Paul V I . Le pontificat de Paul VI s'inscrira dans l'histoire comme une période caractérisée par des efforts intenses tendant vers le maintien et la consolidation de la paix et de la coopération entre les nations. Les services rendus par le Pape défunt à la cause de la paix mondiale ainsi que son attitude à l'égard de la République populaire de Pologne lui ont valu l'estime des autorités suprêmes et du peuple Polonais. Henryk Jablonski Président du Conseil de VEtat E REPUBLICA AFRICAE AUSTRALIS : In my name and on behalf of the Government and people of the Republic of South Africa I wish to convey deepest sympathy on the passing of His Holiness Pope Paul V I . N. Diederichs President 44 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 658 E ROMANIA : C'est avec tristesse que j'ai appris la nouvelle du décès du Pape Paul V I , personnalité remarquable de la vie contemporaine, dont les appels et les exhortations à la paix, la détente et la compréhension entre les peuples pour un monde sans armes et sans guerres ont été largement reconnus et appréciés. Avec mon regret pour cette lourde perte je désire vous exprimer par cette voie mes sincères condoléances. Mcolae Ceausescu Président de la République socialiste de Roumanie E RUANDA : Nous venons d'apprendre avec stupéfaction la terrible nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI. Nous vous prions de bien vouloir accepter les condoléances les plus attristées que nous présentons à toute l'Eglise Catholique au nom du Gouvernement et du Peuple rwandais rassemblé au sein du Mouvement Révolutionnaire National pour le développement et en notre nom propre. Nous nous associons de tout notre cœur à toute l'Eglise pour rendre un vibrant hommage au regretté très Saint Père qui a voué sa vie au mieux être de l'humanité et qui a marqué profondément notre temps par sa détermination d'œuvrer à l'avènement d'un monde plus juste et plus fraternel. Nous n'oublierons jamais sa bienveillance a l'égard de l'Afrique et nous rappellerons toujours la paternelle sollicitude qu'il n'a cessé de témoigner à l'égard du Rwanda, de notre famille et de nous-mêmes. Dans ces moments de dure épreuve nous voudrions renouveler à Votre Eminence et à toute l'Eglise Catholique nos sentiments de profonde tristesse et de déférente sympathie. Habyarimana Juvenal Président de la République Rwandaise E SALVATORIA : El pueblo y el gobierno de la República de El Salvador recibieron con profundo pesar la infausta noticia del fallecimiento de Su Santidad el Papa Paulo VI. Los salvadoreños lamentamos hondamente ese infaus- Maeroris testimonia scriptis data 659 to acontecimiento y compartimos la angustia que vive el mundo católico por la desaparición de tan insigne defensor de la paz, la justicia y el bienestar de la humanidad. Carlos Humberto Romero Presidente de la República de El Salvador E SANCTI MARINI REPUBLICA : Il profondo lutto che ha colpito la Chiesa Cattolica per la morte di Sua Santità Papa Paolo VI nome Governo et popolo sammarinesi desideriamo esprimere Eminenza Vostra sentimenti profondo cordoglio et sincero rimpianto per la scomparsa pastore et uomo la cui indomita volontà di pace, l'ansia di fratellanza universale et l'infinita carità sono state punto di riferimento et di felice insegnamento per l'intera umanità travagliata in un mondo in cui la pace interna e quella internazionale sembrano diventare sempre più lontane e difficili a realizzare e a mantenere. Nel commosso ricordo della paterna benevolenza che Papa Paolo VI ha voluto in più occasioni testimoniare verso la Repubblica di San Marino ci inchiniamo reverenti alla Sua memoria e ci uniamo all'universale cordoglio. Francesco Valli Enrico Andreoli Capitani Reggenti Profondamente scosso ed addolorato per scomparsa Sua Santità Paolo VI in quest'ora di lutto il popolo della Repubblica di San Marino ricorda il paterno affetto del Pontefice e partecipa all'universale rimpianto per la perdita di colui che con umiltà, amore e scienza dedicò la vita al trionfo di una giusta pace et alla fratellanza fra i popoli. È tuttavia ancora vivo e rimarrà presente l'alto significato degli annuali messaggi da Paolo VI rivolti in occasione della Giornata della Pace in particolare l'ultimo ispirato al « No alla violenza, sì alla pace » resta alto, invita a proseguire ciascuno secondo le proprie possibilità nel difficile cammino verso la pacificazione, la comprensione, l'intesa e l'eliminazione delle gravi e profonde sperequazioni che turbano l'aspirazione all'eguaglianza, il rifiuto della violenza. La prego di accogliere, Eminenza Reverendis- 44 660 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sima, i sentimenti di sincero cordoglio del Governo della Repubblica e i miei personali. Giordano Bruno Reni Segretario Stato Affari Esteri E SANCTI THOMAE ET PRINCIPIS INSULA : O Povo da República Democrática de Säo Tomé e Príncipe em geral e a Comunidade católica säotomense em particular lamentam profundamente o desaparecimento do Papa Paulo V I . Partilbamos a dor profunda da Comunidade Católica pela morte dessa grande figura do mundo contemporáneo. Manuel Pinto da Costa Presidente da República Democrática de Säo Tomé e Principe E SENEGALIA : Eminence, c'est avec une grande peine que j'ai appris le décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI qui avait tant fait pour la reconnaissance par l'Eglise catholique des valeurs de la culture noire. A cette occasion le Gouvernement et le peuple sénégalais se joignent a moi pour vous adresser nos très sincères condoléances. Leopold Sedar Senghor Président de la République E SIERRA LEONE (MONTE LEONINO) : The sad news of the death of His Holiness Pope Paul V I , Head of the Roman Catholic Church and the Vatican State has been reeeived here with distress. On behalf of the government and people of Sierra Leone I convey heartfelt condolences to the Vatican State, the family of Pope Paul V I , and Roman Catholics ali over the world. We will remember him for his interest in the Third World and his strong stand against racialism particularly in southern Africa. May his soul rest in peace. Siaka Stevens President 661 Maeroris testimonia scriptis data E SlNGAPURA : I am deeply grieved to learn of the demise of His Holiness Pope Paul the Sixth, which is a great loss not only to the Catholic Church but also to all peace-loving people of the world. Please accept my deepest sympathy and sincere condolences on behalf of the people and government of the Republic of Singapore. » Dr Benjamin Henry Sheares President Republic of Singapore It is with deep regret that I learnt that His Holiness Pope Paul the Sixth has passed away. Düring his 15 years reign, he worked strenuously and travelled extensively to bring understanding between peoples of différent races and religions. He sought to bridge the différences of ideology and religions in his search for peace in our troubled world. Please accept my deepest condolence on bahalf of the people and Government of the Republic of Singapore. Lee Kuan Yew Prime Minister Republic of Singapore E SINIS : I am deeply grieved at learning the demise of His Holiness Pope Paul V I . The government and people of the Republic of China share the sorrow with the rest of the world the loss of a great spiritual leader and will always remember his great contribution to the defence of peace and international justice. Please accept my heartfelt sympathy and condolences. Chiang Ching-Kuo President I wish to extend to you my profound sympathy and condolences on the passing of His Holiness Pope Paul V I . Sun Yun-suan Premier of the Republic of China 662 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale I am deeply saddened by the passing of His Holiness Pope Pani V I . I shall always cherish the memory of his gracious guidance and friendship. Please accept my heartfelt sympathy and condolences. Shen Chang-Huan Minister of Foreign Affairs E SRILANKA: I am deeply grieved to hear of the death of His Holiness Pope Paul the Sixth. He was not only an outstanding spiritual leader of our times but also an apostle of peace. His Holiness was closely associated with the struggle of humanity to establish a new world order based on the principies of equity and justice and free from the spectre of war. His death at this juncture has created a void which will be difficult to fili. The Government and the people of Sri Lanka join me in extending to you our sincere condolences on the irreparable loss. J. R. Jayewardene President of the Republic of Sri Lanka It is with deep regret that I have heard of the death of His Holiness Pope Paul thè Sixth. The people of Sri Lanka recali with gratitude that His Holiness was the first Supreme Pontiff to have visited this country. His significant contributions to the cause of world peace and better international understanding have earned him universal récognition and respect. Pleace accept my sincere condolences on the great loss to the Catholic Church and the world. R. Premadasa Prime Minister E SUDANIA : The Sudanese people and I were shocked that we reeeived with sorrow and grief the unhappy news of the passing away of His Holiness Pope Paul VI after distinguished merits and principies. He mmwBmmmmwmmtBmwammmmmwMmmmÊmsmmmBÊm Maeroris testimonia scriptis data symbolized during his life and dedicated himself with faith to serve the causes of peace, humanity and love among ali the people of the world. He will always be remembered, revered and respected by us. So I extend in the name of the Sudanese people, Government, and in my own name the sincere and heartfelt condolences and sympathies for this great loss asking the almighty God to bless and rest his holy soul in peace. Gaafar Mohammed Mmeiri President of the Démocratie Republic of the Sudan E STJETIA : Vivement ému par la douloureuse nouvelle du décès de Sa Sainteté Paul V I , je présente à Votre Eminence l'expression de ma profonde sympathie et de mes sincères condoléances pour la grande perte qui vient de frapper l'Eglise Catholique et le monde chrétien. Carl Gustaf Roy de Suède E SURINAMIA : On behalf of government and people of the Republic of Suriname I feel the urge to express my wellmeant condolences and assure heartfelt sympathy on the passing away of His Holiness The Pope. Dr. Johan H. E. Perrier President E SYRIA : It was with deep sorrow that we reeeived the news of the passing of His Holiness Pope Paul VI. We recognize the stand of His Late Holiness in condemnation of aggression, constant appeal for real peace and his stance against racism. We also recognize his sincere call for love amongst all peoples of the world. I express on behalf of the Syrian Arab people and in my own name our sincere condolences. We pray the Almighty that the Catholic Church will achieve in the time of his successor further success in the service of humanity. Hafez al-Assad President o f the Syrian Arab Republic Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 664 It was only a few weeks ago that I had the honour of being reeeived by the late Holy Father. The brief encounter strongly confirmed a deep-embedded impression of this great man which reflects humility, compassion and a great love for his fellow human beings. On behalf of my Government kindly accept my condolences. May God rest his soul. Mudar Badran Prime Minister E THAILANDIA : It is with deepest regret that the Queen and I have learnt of the sudden demise of His Holiness Pope Paul V I . We hasten to express to you and members of the Catholic community the world over our heartfelt condolences and sincere sympathy on this irreparable loss. Bhumibol R. Having learnt with deep regret of the demise of His Holiness Pope Paul VI Supreme Pontiff of the Holy See I have the honour to convey to Your Excellency the heartfelt condolences of the Royal Thai Government as well as that of my own upon the great loss which has just been sustained by the Roman Catholic community all over the world. Wongse Polnikorn Deputy Minister of Foreign Affairs Acting Minister of Foreign Äff air s E TOGO : Le Peuple togolais et moi-même avons appris avec une profonde et vive émotion le décès du Pape Paul VI, un Homme dont la vie et l'œuvre ont été pour les hommes de bonne volonté une source de grande inspiration morale. Le Souverain Pontife dont nous regrettons aujourd'hui la disparition a été l'une des grandes figures de l'histoire chrétienne. Il a sans aucun doute marqué très profondement l'Eglise universelle et sera profondément regretté, non seulement par tous les catholiques mais par tous les hommes quelles que soient leurs convictions religieuses. Le monde entier se souviendra pendant longtemps du Papé Paul VI pour ses efforts inlassables en vue de l'unité au sein de l'Eglise Catholique et entre les différents confessions. Pendant les 15 ans de son Maeroris testimonia scriptis data 665 Pontificat sa voix a servi de lumière morale au monde. La mort du Pape Paul V I , grand réformateur et grand réconciliateur, constitue un triste événement pour l'humanité. Dans ces circonstances de grande tristesse le Peuple togolais, son Gouvernement d'Union Nationale le rassemblement du Peuple togolais, son Gouvernement et moi-même vous présentons nos condoléances les plus attristées. Gnassingbe Eyadema Président E TONGA : The Kingdom of Tonga joins me in mourning the passing of Pope Paul V I , an outstanding leader given by God to the Church and the world. His insights into the problems of our times and his deep concern for people has made him an inspiration to ail men of good will. We off er our deepest sympathy and pray God that his office may be filled by a man of equal eminence. Taufa'ahau Tupou IV King of Tonga E TRINITATE : On behalf of the Government and people of Trinidad and Tobago and on my own behalf. I extend to you deepest condolences on the passing away of His Holiness Pope Paul V I . His untiring efforts in seeking global peace and social justice will long influence the struggle for the attainment of the ideal of the brotherhood of mankind. Ellis Clarke President E TüNEsiA : J'ai été profondément affligé par l'annonce du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI dont la disparition constitue une grande perte qui sera vivement ressentie dans le monde entier. Par sa haute stature morale et spirituelle cette grande figure de l'Eglise Catholique a gagné l'estime et le respect des millions d'hommes de toutes les confessions et de tous les continents. Son attachement aux grandes valeurs de l'humanité et son combat courageux pour la justice et la paix entre les hommes Lui ont valu la haute considération de l'ensemble du Tiers Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 666 Monde et en particulier du monde arabe et islamique luttant pour sa dignité et ses droits. Nous savons en Tunisie l'appui qu'il n'a cessé d'accorder aux droits des palestiniens et des pays arabes ainsi que les efforts qu'il a toujours prodigués pour le rapprochement entre l'Islam et la Chrétienté. Je garde personnellement des mes rencontres avec Sa Sainteté le Pape Paul VI le souvenir d'un chef illustre d'une grande piété, d'une haute sagesse et d'une immense sensibilité qui témoignent d'un humanisme de qualité. En cette pénible circonstance je vous adresse tant en mon nom personnel qu'en ceux du gouvernement et du peuple tunisiens mes bien vives et sincères condoléances ainsi que l'expression de ma sympathie profondément émue. Habib Bourguiba Président de la République Tunisienne C'est avec une profonde tristesse que j'ai appris la nouvelle de la mort de Sa Sainteté le Pape Paul V I . La Tunisie gardera de cette Haute Autorité spirituelle l'image d'un grand humaniste qui a su marquer l'histoire par ses actions pleines de courage et de générosité. Ce grand Apôtre de la paix et de la compréhension entre les hommes aura su établir un dialogue ouvert et fécond entre les grandes religions. En cette pénible circonstance, je voudrais vous présenter mes condoléances émues avec l'expression de mes sentiments de profonde sympathie. Mohammed Fitouri Ministre des Affaires Etrangères E TURCIA : Je suis très ému d'apprendre la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI. En cette douloureuse circonstance je Vous adresse mes très sincères condoléances au nom du peuple turc et en mon nom personnel. La Turquie s'associe à ce deuil. En Vous exprimant mes sentiments de vive sympathie je Vous prie d'agréer l'assurance de ma haute considération. Sirri Atalay Président a.i. de la République de Turquie mmBaBMtmawKaaÊMÊaammBmm Maeroris testimonia scriptis data 667 Je viens d'apprendre avec tristesse la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Nous gardons toujours les souvenirs de la visite que Sa Sainteté avait fait en Turquie où Elle avait exprimé ses meilleurs vœux et ses nobles sentiments envers notre pays. En cette pénible circonstance, je tiens à adresser à Votre Eminence, au nom du Gouvernement Turc et en mon nom personnel, mes condoléances et l'expression de ma sympathie émue. Bulent Ecevit Premier Ministre C'est avec grande affliction que je viens d'apprendre la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . En cette pénible circonstance je voudrais Vous exprimer mes vives condoléances et ma sympathie émue. Gündüz Ökcün Ministre des Affaires Etrangères Ex U R S S (FOEDERATIS CIVITATIBUS SOCIALISTICIS SOVIETICIS) : E lingua Russica in Italicam textus translatus: Esprimo vive condoglianze in occasione della scomparsa di Paolo V I . Le sue dichiarazioni in favore della pace, della distensione, e per arrestare la corsa agli armamenti, rimangono nella memoria della gente di buona volontà. Leonid Brezhnev Ex URUGUAIA : Es con vivo sentimiento de pesar que me dirijo a Vuestra Eminencia para hacerle llegar la profunda solidaridad y sentimiento de pesar del Gobierno y Pueblo Uruguayo ante la desaparición de Su Santidad el Papa Pablo V I . Aparicio Méndez Presidente 668 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Con profunda consternación y congoja he recibido la triste noticia de la desaparición de Su Santidad el Papa Pablo VI. Dígnese recibir Vuestra Eminencia los sentimientos de profundo pesar. Adolfo Folie Martínez Ministro de Relaciones Exteriores de la República Oriental del Uruguay Ex USA (AMERICAE SEPTENTRIONALIS FOEDERATIS CIVITATIBUS) : It is with deep sorrow that I offer my condolences and those of all Americans, whatever their faith, on the death of Pope Paul V I . His profound faith, and his lasting dedication to human justice and world peace, did much to strengthen the spirit of our age. I found in his example a source of great personal inspiration. The world will miss the guidance Pope Paul derived from his deep spirituality. He sought to speak across the barriers separating religions, so that God's word could be understood more widely. His travels throughout the world, including an inspiring visit to the United States, made his message a personal one for all humankind. We saw in his travels not only the greatness of his leadership, but also the simplicity of the man. Our memorial to Pope Paul must also be simple : a renewed dedication to his plea that ali people open their hearts to one another in gentleness and understanding. The American people and I mourn his passing. Jimmy Carter I am saddened and shocked by the tragic death of Pope Paul at a time when his defense and encouragement of human rights and peace have been of such great value. In his tireless sacrifice for those causes, Pope Paul earned the grateful respect of men and women of good will in every corner of the world. I join your mourning in deep and respectful sympathy. Cyrus Vanee Secretary o f State Maeroris testimonia scriptis data E 669 VENETIOLA : En nombre del Gobierno, del pueblo de Venezuela y en el mío propio, presento a Vuestra Eminencia las más sinceras expresiones de condolencia por el sensible fallecimiento de Su Santidad Pablo VI cuyas esclarecidas virtudes y eminentes servicios a la Iglesia y humanidad hicieron memorable Pontificado. Carlos Andrés Pérez Presidente de la República de Venezuela E ZAIRE: C'est avec une vive consternation que le peuple zaïrois tout entier regroupé au sein du Mouvement Populaire de la révolution, a appris la douloureuse nouvelle de la mort de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Toute l'humanité pensante, et le Monde Chrétien Catholique en particulier, viennent de perdre là, indéniablement, l'une des figures les plus brillantes et les plus marquantes de l'histoire de ces dernières années. Paul VI fut l'apôtre de la Paix. Il s'illustra, par son sens élevé de l'homme et jusqu'aux derniers jours de sa vie. Il a appris à ses hommes le véritable sens de la vie, à savoir, l'amour d'autrui. J'ai eu à apprécier personnellement les eminentes qualités de ce géant de l'histoire de la paix dans le monde au cours des deux audiences qu'il m'a accordées en 1963 et en 1968. Vraiment Paul VI fut un grand homme puisqu'il a su donner à sa vie son véritable sens en la recherche de l'équilibre et au bonheur de l'homme et des peuples. Aussi bien en mon nom propre ainsi qu'à celui de tout le peuple zaïrois, je vous prie de croire, Eminence, à l'expression de nos condoléances les plus attristées. Mobutu Sese Seko Kuku Président de la République du Zaïre Ngbendu Wa Za Banga Général de Corps d'Armée E ZAMBIA : I was much aggrieved by the sad news of the sudden passing away of His Holiness Pope Paul V I . From my personal knowledge of this great but humble servant of man and God, his death at this,moment is a 670 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale loss not only to the 700 million ßoman Catholics all over the world but mankind as a whole has lost in him one of its most notable leaders for peace. Zambia and Africa will remember him as a crusader who tried in his lifetime to cut across the barriers that separate man from man. On behalf of the Party, Government and the people of Zambia and indeed on my own behalf, I send you our sincere and heartfelt condolences and join you in common prayer for his great soul to rest in peace. K. D. Kaunda President VI A CONSOCIATIONIBUS INTER NATIONES J'ai appris la nouvelle de la mort de Sa Sainteté le Pape Paul VI avec une profonde tristesse. Le monde pert en Sa Sainteté un Chef spirituel eminent dont la grande sagesse, la noblesse de vues et l'attachement indéfectible aux idéaux de paix, de justice et de progrès qui sont ceux de l'Organisation des Nations Unies, constituaient un précieux encouragement pour la Communauté Internationale toute entière. Au siège de Notre Organisation, nous nous souvenons, avec une émotion particulière de la visite historique de Sa Sainteté en octobre 1965 et du noble Message de Paix qu'Elle y avait apporté. Cette visite avait marqué une étape importante dans le renforcement des contacts, entre le Saint-Siège et l'Organisation Internationale. Je tiens à évoquer aussi mes diverses visites à la Cité du Vatican où j'avais eu le grand honneur d'avoir avec Sa Sainteté des entretiens aussi approfondis que féconds. En cette heure douloureuse, je tiens à vous adresser, Eminence, et par votre entremise, à tous les membres de l'Eglise Catholique mes condoléances les plus sincères et les plus attristées. Kurt Waldheim Secrétaire Général Nations Unies Maeroris testimonia scriptis data 671 Profondément attristé par le décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I , vous prie d'accepter en mon nom et au nom de mes collègues les condoléances les plus émues. La lutte menée sans relâche par le SaintPère en faveur de la Paix et de la justice sociale restera un exemple pour l'humanité toute entière. Luigi Cottafavi Directeur Général de V Office des Nations Unies à Genève It is with a deep sadness that I learned of the death of His Holiness Pope Paul V I . His concern for the causes of developing countries and his contribution to international coopération will endure in our minds. I wish to convey to you the great sense of loss feit at the passing of one whose initiative and untiring efforts on behalf of the world's poor ser ved to inspire our own endeavours. Gamani Corea Secretary General of U N CT AD - Geneva Très ému par décès de Sa Sainteté Paul VI qui n'a jamais cessé de manifester son attachement aux causes humanitaires et d'apporter son soutien à l'œuvre d'aide aux réfugiés je saurais gré à Votre Eminence de bien vouloir transmettre au Collège des Cardinaux l'expression de ma respectueuse sympathie. Paul Hartling Haut Commissaire des Nations Unies pour les réfugiés On behalf of the United Nations Children's Fund and the International Year of the Child Secrétariat I wish to express the profound sorrow we feel at the passing of His Holiness Pope Paul VI. The world's children, most of ali the least privileged, have lost a sympathetic friend and powerful voice for their interests. His concern with the cause of development was motivated by the virtues he held most dear, peace and the brotherhood of mankind. We who share thèse goals and value the contribution he made, join with the world in mourning his loss. Henry R. Labouisse Executive Director United Nations Children's Fund 672 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale The death of His Holiness Pope Paul VI is a profound loss to the world, particularly to the developing countries whose struggle for dignity and social justice he championed so effectively. We are deeply saddened and wish to offer heartfelt condolences. Accept, Your Eminence, the assurances of my highest considération. Abdelmuhsin M. Al-Sudeary President of the International Fund for Agricultural Development J'ai tenu à vous dire immédiatement, de vive voix, l'émotion que j'ai ressentie en apprenant la nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Paul V I . Je voudrais vous adresser à nouveau par cette lettre, au nom de l'Organisation, mes condoléances les plus sincères, en vous priant de les transmettre à tous vos collaborateurs. Le deuil de la chrétienté est aussi celui de la communauté internationale et je m'y associe, pour ma part, de tout mon cceur. Tout d'abord — vous me permettrez de le dire — à titre personnel parce qu'aucun de ceux à qui il a été donné d'approcher personnellement Paul VI ne peut oublier, je pense, le rayonnement de cet esprit eminent, où la rigueur intellectuelle s'alliait à la bienveillance la plus sensible. Chef spirituel de l'Eglise catholique, le Souverain Pontife étendait sa sollicitude aux peuples du monde entier, en pensée comme en actes. Des entretiens que j'ai eu le privilège d'avoir avec lui sur des problèmes cruciaux de notre temps, j'ai retiré, en ce qui me concerne, beaucoup de profit, mais surtout un sentiment accru de la solidarité qui peut effectivement unir les hommes. Avec Paul V I , la cause de la compréhension internationale, de cette coopération élargie, réaliste mais profondément généreuse, qu'appelle le monde moderne, si divisé contre lui-même, a perdu un des ses plus remarquables défenseurs. x 4 u s s i n'est-il pas étonnant que les quinze années du pontificat de Paul VI aient été une période de collaboration particulièrement fructueuse et intense entre le Vatican et l'Unesco, collaboration à laquelle vous avez été vous-mêmes étroitement associé. Appuyant de toute son autorité morale l'œuvre de l'Unesco, Paul VI a tenu à souligner à de nombreuses reprises, par les messages qu'il lui adressait, la parenté des grands principes qui fondent son action au service de l'humanité et celle de l'Eglise dont il était le chef. Le témoignage le Maeroris testimonia scriptis data 673 plus prestigieux de cette confiance placée en 1'UnesCo par le Saint Père demeure bien entendu le Prix « Jean XXIII » pour la Paix que j'ai reçu de ses mains, en 1974, au nom de l'Organisation. Si Paul VI a voulu donner à ce prix le nom de son illustre prédécesseur, c'est aussi sa propre mémoire qui restera liée, pour nous, à l'honneur qu'il nous a fait en nous le décernant. Avec l'expression renouvelée de ma profonde sympathie, je vous prie d'agréer les assurances de ma déférente considération. Amadou-Mahtar M'Bow Directeur Général de VUNESCO L'annonce de la disparition inattendue de Sa Sainteté le Pape Paul VI m'a rempli d'une grande tristesse, car elle prive l'Organisation internationale du Travail de celui qui s'en disait publiquement l'(( ami ». Je vous prie de bien vouloir trouver ici l'expression de mes condoléances les plus sincères et les plus vives. Paul VI restera pour nombre de nos contemporains le Pape de la Paix, thème auquel il consacra chaque année un message. Sa présence aux Nations Unies comme la visite qu'il rendit à la Conférence internationale du Travail pour le cinquantenaire de l'Organisation soulignèrent aux yeux de tous le caractère indispensable de leur mission. Ses initiatives discrètes leur apportèrent enfin un appui précieux. A tous ces titres Paul VI restera dans l'Histoire le Pape de l'ouverture au monde et, comme il me le disait au cours de l'audience qu'il m'accorda, le Pape du développement des peuples grâce à la collaboration de tous au sein d'Institutions universelles. Je vous prie d'agréer, Monsieur le Cardinal Camerlingue, l'assurance de ma très haute considération. Francis Blanchard Directeur général du Bureau International du Travail Genève The news of the death of his Holiness Pope Paul VI has been reeeived with deep sorrow. He was an outstanding représentative of the highest values of Christianity and an unflagging advócate of peace and reconciliation among peoples and religions. In this spirit he also ••••••••••••••••••••^ 674 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale keenly supported the efforts towards unification and peaceful coopération among European nations as was so eloquently expressed in the inspiring message which he adressed to the Council of Europe last year on the occasion of the inauguration of its new building. Dom Mintoff Chairman of the Committee of Ministers of the Council of Europe My colleagues in the Commission of the European Community and I have been deeply moved by the news of the death of His Holiness Pope Paul V I . We ask Your Eminence to accept our sincerest condolences. We share the grief not only of the Catholic Church but of the whole world. We pay particular homage to the visionary interest he took in the community's affairs and to the personal support he constantly gave to the European ideal. Düring his reign His Holiness devoted himself unceasingly to the cause of pease and justice. His loss will be feit by the whole of mankind. Roy Jenkins President o f the Commission of the European Community It was with deep emotion that I reeeived the announcement of the passing of His Holiness Pope Paul VI and I wish to convey my most sincere condolences. In his long life His Holiness joined a humble service of God with untiring efforts to further peace and understanding amongst men. His work and personality will remain an inspiration for those who had the privilège of being reeeived by him. John F. Thomas Director Inter governmental Committee for European Migration May it please Your Eminence to accept my most profound condolences upon the death of His Holiness Pope Paul V I . By his dedication to peace, his efforts of conciliation, and his deep concern for Maeroris testimonia scriptis data 675 the human and religious rights of all people, he won universal respect and is today universally mourned. With assurance of my highest considération. Alejandro Or fila Secretary General Organization of American States Both on my own behalf and on that of the General Secrétariat of the Organization of American States I offer deepest condolences upon the death of His Holiness Pope Paul V I . A great moral and spiritual leader, tireless in his efforts to build a better world for all mankind, he is mourned throughout our Member States. With assurances of my highest considération. Jorge L. Zelaya Assistant Secretary General in charge o f the General Secrétariat Organization of American States Très affligé par le décès de Sa Sainteté le Pape Paul VI et se souvenant avec émotion de l'intérêt que le Saint Père lui avait témoigné à plusieurs reprises, le Comité international de la Croix-Rouge vous adresse ses condoléances les plus sincères auxquelles je joins l'expression de ma profonde sympathie personnelle pour ce deuil qui frappe si cruellement le Vatican et la communauté catholique chrétienne tout entière. Alexandre Hay Président du Comité international de la Croix-Bouge . Cum fere innúmera pietatis et obsequii testimonia recepta sint, praeter ea quae hic typis mandata sunt, cumque fieri prorsus nequeat, ut singulis respondeat, Sacrum Cardinalium Collegium publice per Commentarium hoc Officiale Sedis Apostolicae gratum animum significat erga omnes quotquot catholicae Ecclesiae luctum participarunt. An. et vol. LXX 23 Septembris 1978 N. 10 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ANNUNTIO VOBIS GAUDIUM MAGNUM HABEMUS PAPAM EMUM AC RMUM DOMINUM S.R.E. CARDINALEM ALBINUM LUCIANI QUI SIBI NOMEN IMPOSUIT IOANNEM PAULUM I Laetissimum hoc praeconium ab E.mo P . D . Pericle S . R . E . Card. Felici, Protodiacono, e superiore Basilicae Vaticanae podio prolatum est d. X X V I m. Augusti a. MCMLXXVIII, hora 19,19 678 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DE CONCLAVI AD ELIGENDUM SUMMUM CATHOLICAE ECCLESIAE PONTIFICEM Postridie obitum Pauli Pp. V I , die 7 m. Augusti a. 1978, primus coetus seu Congregatio « praevia » habita est in Apostolicis Aedibus Vaticanis, praesentibus Em.mis Patribus Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano ; Ioanne Villot, Sanctae Romanae Ecclesiae Camerario ; aliquibus — quindecim fere — Cardinalibus in urbe Roma adstantibus. Qua in Congregatione, meriti honores defuncto Summo Pontifici tribuendi iustaque funebria et exsequiae statuta sunt. Primam, cotidie, praeter dies dominicos et festos, aliae secutae sunt Congregationes generales, in quibus, iureiurando a Cardinalibus deinceps praestito, Constitutio Apostolica Pauli VI Romano Pontifici eligendo per partes lecta est omniaque ad Conclave quod pertinerent disposita et decreta. Peculiares in primis Commissiones nominatae sunt, ad normam eiusdem Constitutionis. Videlicet : 1) Commissio ad eos designandos, quibus facultas fieret in Conclave ingrediendi, ut vel certa quaedam ministeria exsequerentur, vel Patribus Cardinalibus, ob gravem infirmitatem subsidio egentibus assisterent; ad diligenter praeterea inquirendum de qualitatibus, ad illa ministeria exsequenda necessariis, eorum qui ad Conclave admissi essent. Huiusmodi Commissioni praepositi sunt Em.mi Cardinales Franciscus Carpino, Aegydius Vagnozzi, Paulus Bertoli; 2) Commissio ad omnia instruenda quae ad Conclavis apparationem et clausuram spectarent, ad cellarumque Cardinalium collocationem ; eidem praepositi sunt Em.mi Cardinales Ioannes los. Carberry, Iosephus Höffner, Sergius Guerri. Praeterea, sorte lecti sunt Patres Cardinales, qui, primis tribus diebus, S.R.E. Camerario in Conclavi adessent, cum ipso Congregationem « peculiarem » constituentes, quorum nomina sunt : Antonius Saniore, e Cardinalibus episcopalis Ordinis; Narcissus Jubany Arnau, ex Ordine presbyterorum; Silvius Oddi, e diaconorum. In generali Congregatione IX, die 18 m. Augusti habita, dies 25 eiusdem mensis statutus est, ut Missa celebraretur pro eligendo Summo Pontifice atque in Conclave ingressus fieret. De mandato autem Sacri Cardinalium Collegii, hanc Magister Caeremoniarum Pontificalium praescriptionem seu De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 679 Intimationem typis edidit et ad Purpuratos Patres ad quos pertineret mittendam curavit : Feria V I , die 25 m. Augusti 1978, hora 9,30, in Basilica S. Petri, ad altare cathedrae ab Em.mo et E.mo D. Card. Ioanne Villot, primo ex ordine Episcoporum Cardinalium, Missa sollemnis pro eligendo Papa celebrabitur una cum omnibus Patribus Cardinalibus. Em.mi et E.mi D D . Cardinales, vestibus rubris, rocheto et mozeta ad sacellum S. Sebastiani in Petriana Basilica hora 9 accèdent, mitram albam sericam secumferentes. Eadem die post meridiem, hora 16,30 Em.mi et E.mi DD. Cardinales, induti vestibus rubris, rocheto et mozeta, in sacellum Paulinum Palatii Apostolici Vaticani convenient, quod in prima contignatione exstat. Deinde, praecedente Cruce, cantoribus hymnum Veni, Creator concinentibus, supplicabundo ritu, incipiendo a Cardinalibus Episcopis, Conclave ingredientur. Omnia ibi, iuxta Constitutionem Apostolicam « De Sede Apostolica vacante deque electione Romani Pontificis», peragentur. Die 18 m. Augusti a. 1978. De mandato Sacri Collegii VERGILIUS NOÈ Caeremoniarum Pontificalium Magister Eodem die, 18 m. Augusti, Hugo S.R.E. Card. Poletti, vicaria potestate Antistitis munere in Urbe fungens, instante Conclavi, adhortationes et praescriptiones publice edixit ad supernum Patribus Cardinalibus auxilium precibus impetrandum, Romanae dioecesis atque universalis Ecclesiae Episcopum delecturis. Cuius Adhortationis haec verba sunt: Fratelli, terminando ormai le celebrazioni di lutto per la pia morte del venerato Pontefice Paolo VI, che continua a vivere nella nostra memoria riconoscente, l'animo si volge all'attesa di colui che Dio destinerà a Pastore della Diocesi di Roma e della Chiesa Universale. È un'attesa di gioia e di trepidazione. La gioia è quella dei figli che aspettano l'incontro col Padre ; la trepidazione è il desiderio di conoscerne il volto, di sentirne la voce, di partecipare alla sua vita e alla sua missione. L'attesa è più grande e giustificata per questa nostra Città, oggetto da sempre e per sempre di un misterioso ed amoroso disegno di Dio, nella partecipazione al ministero del suo Vescovo, al quale vorremmo rispondere in modo adeguato. 680 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale II Conclave inizierà il 25 agosto. È l'atto ecclesiale più significativo e pieno nella vita religiosa del Popolo di Dio. I Cardinali infatti, portatori dei problemi, delle ansie, delle attese di tutto il mondo, con la loro nomina sono iscritti quali membra qualificate tra il Presbiterio romano. Come tali essi eleggeranno il Vescovo di Roma, successore di San Pietro e, di conseguenza, Pastore universale della Chiesa. Tutto il mondo cattolico è in preghiera ; molto più dobbiamo esserlo noi, uniti spiritualmente al Sacro Collegio, perché lo Spirito Santo lo assista nella elezione del nostro Vescovo, al quale fin d'ora va l'amore filiale, la devozione e la fedeltà della Diocesi alla sua guida pastorale. Ogni giorno del Conclave, nelle Chiese parrocchiali, negli Oratori e negli Istituti Religiosi, si celebri la Messa dello Spirito Santo e, nella (( preghiera dei fedeli », si aggiungano le invocazioni per l'elezione del Sommo Pontefice. Preghiamo rispettosamente le Case Religiose e le famiglie cristiane che vogliano recitare con pietà e fervore, in comune, la corona del Santo Rosario, implorando l'intercessione di Maria SS.ma, Madre della Chiesa, per il felice esito dell'elezione del Papa ; agli ammalati domandiamo la preziosa offerta delle loro sofferenze. In particolare poi ci rivolgiamo ai Monasteri di Clausura, perché siano comunità di preghiera continuata, davanti al Ss.mo Sacramento. Infine, esortiamo le Associazioni di apostolato cristiano che avessero occasione di riunirsi in questi giorni, ad innalzare la loro supplica allo Spirito Santo, mentre a tutti — istituzioni e singoli fedeli — chiediamo (( di ricordarsi dei poveri », perché la carità è la forza più efficace per ottenere i doni di Dio. Non appena poi sarà comunicata l'elezione del Sommo Pontefice, le campane della Città suoneranno a festa per dieci minuti, simultaneamente, e nelle Parrocchie si celebrerà un rito di ringraziamento. Nel silenzio e nella preghiera sia più grande tra noi la reciproca carità, perché il nuovo Papa già trovi la sua Diocesi veramente « un cuor solo e un'anima sola ». Dio ci benedica tutti. Roma, 18 agosto 1978. Vostro UGO Card. POLETTI p ß Vicario Generale Suggeriamo le formule di invocazione da inserirsi nella « preghiera dei fedeli ». 1. Perché lo Spirito Santo illumini i Cardinali a scegliere il Papa De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 681 che sia custode della Verità;, Maestro della Fede, pastóre e guida sicura della Chiesa nella Carità, padre dei poveri, sostegno dei deboli, luce degli erranti, speranza per il mondo : preghiamo. 2. Perché Dio, superando la debolezza umana, doni fiducia e fortezza a colui che Egli ha scelto come Vicario del suo divin Figlio nel governo della Chiesa e lo ricolmi di saggezza, di misericordia, di pazienza, di amore per tutti i suoi figli, ma soprattutto per gli uomini più soli e più lontani da Dio, per ricondurli a Lui con gioia : preghiamo. Eodem autem die, Vicarius Generalis pro Civitate Vaticana hanc vulgavit ad Christifideles Adhortationem, per ephemeriden, cui titulus « L'Osservatore Romano » : * Facendo seguito all'appello rivoltovi, fedeli e abitanti nella Città del Vaticano, dopo il pio decesso del Sommo Pontefice Paolo VI, oggi torno a voi con spirito cristiano e fraterno. Rimanga viva in voi la memoria del Papa defunto del quale voi era^ vate i testimoni più vicini nel servizio continuo e nella quotidiana fatica, i collaboratori diretti e indiretti, ma sempre leali e devoti nel complesso così vario e molteplice delle attività che si svolgono nello Stato della Città del Vaticano. Ora, vogliamo ricordare Papa Paolo VI anche in un atto liturgico solenne e comunitario. Perciò vi invito tutti a presenziare al Sacrifìcio Eucaristico che sarà celebrato per il Papa e Padre defunto, nella Chiesa Parrocchiale di Sant'Anna, martedì 22 agosto, alle ore 18. In secondo luogo vorrei esortarvi a rivolgere la vostra attenzione spirituale ed orante verso il Conclave che avrà inizio, come è già saputo, venerdì 25 agosto 1978. A tale scopo vi trascrivo qui un testo tra i più belli e significativi della Costituzione Apostolica (( Romano Pontifici eligendo )) dello stesso Papa Paolo VI : « Durante la celebrazione del Conclave la Chiesa è unita in modo del tutto particolare con i Sacri Pastori e specialmente con i Cardinali elettori del Sommo Pontefice, e implora da Dio il nuovo Capo come un dono della sua bontà e provvidenza. Infatti, sull'esempio della prima comunità cristiana, di cui si parla negli Atti degli Apostoli, là Chiesa universale, spiritualmente unita con Maria$ Madre di Gesù, deve "perseverare unanimemente nell'orazione" ; così l'elezione del nuovo Pontefice non sarà' un fatto iso- 682 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lato dal Popolo di Dio e riguardante il solo collegio degli elettori, ma, in un certo senso, un'azione di tutta la Chiesa». Queste parole così indicative e precise non necessitano di nessun commento. Notate, tuttavia, i pensieri centrali : L'elezione del nuovo Pontefice è, in un certo senso, un'azione che riguarda la Chiesa intera. La Chiesa universale, della quale tutti siamo membri, deve strettamente unirsi, sull'esempio della prima comunità cristiana a Gerusalemme, in fervorosa ed unanime preghiera verso il Signore, Capo invisibile della Chiesa. Questo spirito comunitario di pensiero, affetto e preghiera, è nutrito dalla devozione sentita verso Maria, « Madre di Gesù » e (( Madre della Chiesa » e occupa, quindi, sin dalle prime origini, una preminenza spirituale, materna e psicologica nella Chiesa universale, anche per la sua mai interrotta unione spirituale e cooperazione con lo Spirito Santo, « anima » e « cuore » della Chiesa. A questo scopo vi invito, cari fedeli, alla Santa Messa che verrà celebrata nella suddetta Chiesa Parrocchiale, mercoledì 23 agosto e giovedì 24 agosto, alle ore 18 ; prima del Divino Sacrificio sarà esposto per un'ora intera il Santissimo Sacramento quale invito alla preghiera adoratrice e supplichevole. Nei giorni del Conclave, poi, sarà anche celebrata nella stessa Chiesa Parrocchiale una Santa Messa dello Spirito Santo. Dal Vaticano, 18 agosto 1978. 83 PIETRO CANISIO VAN LIERDE Vicario Generale per la Città del Vaticano Ad Conclave praecipue quod spectabat, sequens officialibus ceterisque Conclavi addictis facta est a Caeremoniarum Pontificalium Magistro Notificatio : Tutti gli Officiali e gli altri Addetti al Conclave, sia ecclesiastici che laici, come pure gli eventuali conclavisti, dovranno trovarsi mercoledì 23 agosto, alle ore 18, nella cappella Paolina (I piano del Palazzo o De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 683 Apostolico), per prestare il giuramento prescritto a norma della Costituzione Apostolica « Romano Pontifici eligendo » n. 46, davanti al Segretario del Conclave e al Maestro delle Cerimonie Pontificie, a ciò delegati dall'Em.mo Cardinale Camerlengo. Dal Vaticano, 20 agosto 1978. VIRGILIO Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie Exc.mus autem Vir a Secretis Sacri Collegii et Conclavis, has edidit normas, ad Conclavis clausuram et custodiam pertinentes : 1. Gli Em.mi Cardinali Assistenti, unitamente al Camerlengo di S.R.C, si compiaceranno di rimanere nella Cappella Sistina il giorno 25 agosto p.v., al termine della cerimonia di ingresso in Conclave, per procedere alla chiusura del Conclave. 2. Nella stessa Cappella si troveranno S. E. Mons. Segretario del Sacro Collegio, i Cerimonieri pontifici, l'architetto del Conclave, due periti tecnici. 3. Al momento stabilito dall'Em.mo Camerlengo si inizierà la ricognizione dei vari luoghi del Conclave, a norma delle prescrizioni della Costituzione Apostolica « Romano Pontifici eligendo » (n. 52). 4. Ad un certo segnale, anche tutti gli addetti al Conclave, saranno richiamati nell'aula dei Paramenti ( I Loggia), dove sarà fatto l'appello nominale. 5. Adempiute tutte queste formalità, nella sala dei Paramenti sarà fatta lettura del Rogito, e saranno apposte le necessarie firme. 6. Il Prefetto della Casa Pontifìcia, il Delegato Speciale della Pontificia Commissione per la Città del Vaticano e il Comandante della Guardia Svizzera, alla presenza del Decano dei Prelati Chierici della Reverenda Camera Apostolica, insieme con il Segretario Cancelliere, deputato dal Camerlengo, e gli Architetti, dopo attenta indagine, eseguono la chiusura esterna del Conclave. Le chiavi saranno, quindi, consegnate al medesimo Delegato Speciale della Pontificia Commissione per la Città del Vaticano. 7. Il relativo Rogito viene compilato, presso l'ufiicio del Delegato Speciale della Pontifìcia Commissione per la Città del Vaticano, da uno dei Prelati Chierici della Reverenda Camera Apostolica, su incarico del Cardinale Camerlengo di Santa Romana Chiesa, con la firma a 684 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale del Prefetto della Casa Pontifìcia, dello stesso Delegato Speciale e del Comandante della Guardia Svizzera. 8, Durante il Conclave, i Prelati addetti alla custodia del medesimo, in abito prelatizio, eserciteranno la debita vigilanza presso le Rote assegnate, nelle ore stabilite. 9. Dopo cbe il Pontefice eletto avrà dato l'ordine di apertura del Conclave, si procederà all'apertura sia interna (al quale atto però non sono presenti gli Em.mi Cardinali Assistenti, né il Cardinale Camerlengo), sia esterna, con le stesse norme della chiusura. Dal Palazzo Apostolico Vaticano, 23 agosto 1978. © ERNESTO CIVARDI Segretario del Conclave Die 24 m. Augusti, postrema Congregationum Generalium inter S.R.E. Cardinales absoluta est, in qua singulae singulis Patribus sorte cellae designatae sunt, ad normam Constitutionis Apostolicae Summo Pontifici eligendo. Denique Em.mus Ioannes Card. Villot, S.R.E. Camerarius, iisdem dono dedit argenteum nomisma ac pittacia cursualia, Sede Vacante excusa typisque edita. INITIUM CONCLAVIS Postridie, 25 m. Augusti, medio mane Missa concelebrata est, eademque perquam sollemni ritu, Pro eligendo Papa ab Em.mis Patribus Cardinalibus, Summi Pontificis electoribus, in Basilica Vaticana; postque Evangelii lectionem, Ioannes Villot, Cardinalium ex Episcoporum ordine primus, hanc Homiliam habuit : In questo momento, grave e delicato, Padri Eminentissimi, la sacra liturgia ci raduna tutti insieme e ci fa pregare per l'elezione del Papa, che con l'aiuto del Signore, stiamo per iniziare. Sappiamo che, secondo la sua ineffabile promessa, Gesù è in mezzo a noi. È Lui che fa salire la nostra preghiera al Padre; è Lui, Pontefice Vittima, che nel sacrificio eucaristico, le dà forza e valore ed è Lui che, per mezzo del Vangelo, rivolge stamane a noi la sua parola di luce e di guida. Questa parola divina, noi l'abbiamo or ora ascoltata nella estrema consegna che Cristo ha lasciato agli apostoli dopo l'ultima Cena : « Come il Padre ha amato me, così anch'io ho amato voi. Rimanete nel mio De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 685 amore. Questo è il mio comandamento, che vi amiate gli uni gli altri. Voi sarete i miei amici se farete ciò che vi comando ». Viene spontaneo al pensiero, Padri Eminentissimi, che Gesù si rivolga particolarmente a noi, in quest'ora solenne del Conclave — come agli apostoli riuniti nel Cenacolo — che ci guardi negli occhi, uno per uno, chiedendoci corrispondenza totale (nei limiti, certo, della nostra debolezza umana) alla Sua volontà, al Suo amore preveniente, mediante una più profonda unione con Lui, una carità fraterna più vera tra di noi, e soprattutto una fedeltà convinta nell'esercizio del compito che ci viene assegnato. Spiritualmente, non siamo soli, fratelli e padri carissimi. La preghiera della Chiesa ci accompagna, ottiene per noi grazie più abbondanti, e fa sì che più evidente ci si mostri, in questi giorni, il disegno salvifico di D i o ; discendendo infatti dal Padre, con Cristo è entrato nel vivo della storia umana e si prolunga nella Chiesa, precipuamente attraverso il ministero apostolico, che vede — al culmine della gerarchia — Pietro e i suoi successori. Giustamente, Sant'Agostino ha potuto ricordare — nel suo commento al Vangelo di San Giovanni — che l'ufficio del Pastore Supremo è soprattutto « amoris officium ». Gli esempi luminosi dei Pontefici che abbiamo conosciuto, il ricordo ancora commosso che ci lega a Paolo V I , attestano la continuità, la ricchezza, la forza di questa presenza d'amore a servizio di tutta la Chiesa. Eminentissimi Padri, ci stringe il vincolo dell'unica fede, dell'unico battesimo, dell'unico sacerdozio. Siamo qualificati dall'appartenenza al Sacro Collegio della Chiesa Romana, che non è mai stato così rappresene tativo di tanti paesi e di tutti i continenti. Ci uniranno, in questi giorni, la preghiera eucaristica, la vita comunitaria, sotto l'influsso segreto e determinante dello Spirito Santo. Uno sarà chiamato ad essere fondamento visibile dell'unità e, con specialissimo risalto, segno dell'amore di Dio. Tutti dobbiamo fin d'ora essere uniti nello stesso amore : è così che lo Spirito potrà meglio vivificare la nostra umile, sì, ma responsabile azione. Ci accompagni la preghiera istante e fervida del Popolo di Dio e il Signore sia con noi, ora e sempre. Amen. 686 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale Sub vesperum vero, bora 16,30, Em.mi Patres, hymnum Veni, Creator Spiritus dum cantant, e Paulina sacra aede in Xystinam processionaliter ingressi sunt, initiumque Conclave habuit. Adfuerunt videlicet: Ex Ordine Episcoporum : Ioannes Villot ; Antonius Samorè ; Franciscus Carpino; Sebastianus Baggio, atque Stephanus I Sidarouss, Patriarcha Alexandrinus. Ex Ordine Presbyterorum: Iosephus Siri; Stephanus Wyszynski; Paulus Ae. Léger; Iosephus M. Bueno y Monreal; Franciscus König; Bernardus Io. Alfrink ; Laureanus Rugambwa ; Iosephus H. Quintero ; Ioannes Landázuri Ricketts; Radulfus Silva Henriquez; Leo Suenens; Thomas Cooray ; Mauritius Roy ; Owen McCann ; Leo St. Duval ; Ermenegildus Florit; Franciscus Seper; Paulus Zoungrana; Agnellus Rossi; Ioannes Colombo ; Gabriel M. Garrone ; Aegydius Vagnozzi ; Maximilianus de Furstenberg; Iosephus Cl. Maurer; Ioannes los. Krol; Ioannes P. Cody; Conradus Tirsi; Alfredus Bengsch; Iustinus Darmojuwono; Carolus Wojtyla; Michael Pellegrino; Alexander C. Renard; Alfredus V. Scherer; Iulius Rosales; Gordonius los. Gray; Paulus Bertoli; Iosephus Perecattil; Ioannes F. Dearden; Franciscus Marty; Georgius B. Flahiff; Paulus Gouyon; Marius Casariego; Vincentius Enrique y Tarancón ; los. Malula ; Paul. Muñoz Vega ; Ant. Poma ; Ioannes Carberry ; Terentius Cooke; Stephanus Kim; Eugenius de Araújo Sales; Iosephus Höffner ; Ioannes Willebrands ; Albinus Luciani ; Antonius Ribeiro ; Iacobus R. Knox; Avelarius Brandäo Vilela; Iosephus Cordeiro; Hannibal Muñoz Duque; Aloisius Aponte Martínez; Radulphus F. Primatesta ; Salvator Pappalardo ; Marcellus Gonzales Martin ; Ioannes Guyot ; Hugo Poletti; Timotheus Manning; Mauricius Otunga; Iosephus Salazar López; Humbertus S. Medeiros; Paulus E. Arns; Iacobus D. Freeman; ISTarcissus Jubany Arnau; Hermannus Volk; Pius Taofìnu'u; Octav. Beras Rojas ; Io. Aramburu ; Io. Trin-nhu Khué ; Hyacinthus Thiandoum; Emmanuel Nsubuga; Laurentius T. Picachy; Iacobus L. Sin ; Villelmus W. Baum ; Aloisius Lorscheider ; Reginaldus Io. Delargey; Ladislaus Lekai; Georgius B. Hume; Victor Razafimahatratra; Franciscus Tomásek ; Dominicus I. Ekandem ; Ioannes Benelli ; Iosephus Ratzinger. Ex Ordine Diaconorum: Pericles Felici; Silvius Oddi; Iosephus Paupini ; Marius Nasalli Rocca di Corneliano ; Sergius Guerri ; Sergius De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 687 Pignedoli; Humbertus Mozzoni; Petrus P. Philippe; Petrus Palazzini; Opilius Rossi ; Iosephus M. Sensi ; Conradus Bafile ; Iosephus Schroffer ; Eduardus Pironio; Bernardinus Gantin; Marius Al. Ciappi. Omnes deinceps Cardinales electores iusiurandum, secundum statutam formulam dederunt se, videlicet, inviolate et ad unguem observaturos omnia quae de Conclavi in Constitutione Apostolica Romano Pontifici eligendo statuuntur. CLAUSURA CONCLAVIS Interim Conclave intus et foris clausum est; cuius actus haec sunt instrumenta confecta ac subsignata : I In Nomine Domini, Amen. Universis et singulis hoc publicum instrumentum visuris, lecturis, et audituris notum sit quod die 25 mensis Augusti anni MCMLXXVIII hora 19 EE.mi ac RR.mi DD.ni : Dominus Camerarius Ioannes Card. Villot; nec non Cardinales Adsistentes : Antonius Samorè, Narcissus Jubany Arnau, Silvius Oddi, una mecum ac testibus infrascriptis, Apostolica Sede per obitum sa. me. Pauli VI vacante, Conclave perlustrarunt, quod diligenti adhibita perquisitione muris obstructum et ex omni parte clausum reppererunt, atque exclusis omnibus qui in eo permanere non debebant, ianuam clavibus obfirmarunt, hoc ipsum Conclave in eo statu esse iudicarunt ac reperiri ut tuto et legitime possit ad electionem Romani Pontificis deveniri, et ad formam Paulinae Constitutionis Romano Pontifici eligendo de more procedi posse. Acta fuerunt in Palatio Apostolico Vaticano, in ipso Conclavi anno, mense, die et hora quibus supra, praesentibus RR. D.nis consociis meis Caeremoniarum Apostolicarum Magistris, testibus a me adhibitis atque rogatis, Rev.mis Horatio Cocchetti et Vito Gemmiti. Ex Aedibus Vaticanis, die 25 m. Augusti a. 1978. VERGILIUS NOÈ Caeremoniarum Pontificalium Magister 688 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale II In nome di Dio. Così sia. Sede Vaeante per la morte di PAOLO VI di sa. me. Oggi venticinque del mese di Agosto dell'anno millenovecentosettantotto il Rev.mo Mons. Giovanni Sessolo, decano dei Prelati Chierici della Reverenda Camera Apostolica, insieme a me sottoscritto avv. Guglielmo Felici, Segretario e Cancelliere della medesima Camera Apostolica e Notaio di Camera, in virtù del disposto (n. CU) della costituzione di Pio XI di sa. me. « Ad incrementum decoris » del 15 Agosto 1934 e dell'art. 53 della costituzione « Romano Pontifici eligendo » di Paolo Papa VI in data I Ottobre 1975, essendo stato insieme a me sottoscritto Notaio specialmente deputato da Sua Em.za il Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, a rogare l'atto della chiusura esterna del Conclave nel Palazzo Apostolico Vaticano durante la presente Sede Vacante, si reca nello Stato della Città del Vaticano e precisamente nella sede attuale dell'ufficio dell'Ecc.mo Marchese don Giulio Sacchetti, Delegato speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. o Il Rev.mo Mons. Sessolo, accompagnato da me sottoscritto, accede al suprecisato ufficio ed in esso introdotto trova : Sua Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, Vescovo titolare di Neapoli in Palestina, Prefetto della Casa Pontifìcia; S. Ecc.za il marchese don Giulio Sacchetti, Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano ed il Signor Dott. Avv. Franz Pfyffer von Altishofen, Comandante il Corpo della Guardia Svizzera, i quali a norma dell'art. 50 della citata Costituzione Paolina « Romano Pontifici eligendo » hanno commessa la custodia del Conclave. Oltre le sullodate tre Personalità sono presenti: S. E. Rev.ma Mons. Lorenzo Antonetti, Segretario dell'A.P.S.A.; il dott. Comm. Benedetto Argentieri, delegato della Sezione Straordinaria dell'A.P.S.A. ; ìl dott. Aldo Caporali della detta Sezione A.P.S.A. ; i Rev.mi Mons.ri Mario Crovini e Igino Quadraroli, Prelati Chierici di Camera; il Rev.mo Mons. Dino Monduzzi, Reggente della Prefettura della Casa Pontificia, ed altre Personalità Vaticane tra c u i : l'ing. Edoardo Cherubini, Direttore generale dei Servizi Tecnici del Governatorato S.C.V.; l'ing. Massimo Stoppa; l'ing. Piercarlo Cuscianna e l'arch. Giuseppe Facchini della medesima Direzione Generale. De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 689 Poco dopo tale accesso circa le ore 18 si annunzia che è giunta Pora della chiusura del Conclave. A seguito di tale annunzio Sua Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, S. E. il marchese don Giulio Sacchetti, il Capitano Comandante la Guardia Svizzera e tutte le altre suddette Personalità, compresi il Rev. mo Mons. Sessolo ed io, Notaio di Camera, si muovono alla volta del cortile di S. Damaso. Ivi giunti si incontrano con il corteo degli E.mi Signori Cardinali : Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, Antonio Samorè, Narciso Jubany Arnau e Silvio Oddi, Cardinali Assistenti. Dopo i dovuti ossequi si è composto un unico Corteo, a capo del quale incedono le predette Eminenze Reverendissime. Questo nobile Corteo, transitando per il cortile dei Pappagalli, accede alla chiusura esterna del Conclave nella comunicazione tra il cortile Borgia ed il detto cortile dei Pappagalli. In questo momento si pronuncia ad alta voce : « Extra Omnes ». Dopo di che si attua specificatamente la chiusura a chiave della porta di emergenza dotata di parlatoio, chiuso con lucchetto a chiave, e la chiusura del portone esterno con lucchetti sia per i due paletti verticali che per quello orizzontale. Ciò compiuto, il corteo degli Ecc.mi Custodi del Conclave attraverso il cortile della sentinella, via delle Fondamenta discende la scala elicoidale fino al cortilone di S. Pietro e di lì accede al Braccio del Colonnato detto il Costantino. Ivi giunti, gli Ecc.mi Custodi, unitamente al Rev. mo Mons. Sessolo ed a me, Notaio di Camera, constatano le chiusure della Scala Regia verso la Sala Regia, eseguite con doppie pareti di legno e le chiusure di accesso alla scala detta « dei Morti », che risultano bollate all'esterno con lucchetto a chiave (in possesso della Guardia Svizzera). La stessa scala risulta anche sbarrata alla sommità, sita nel cortile del Maresciallo con una parete di legno. Il descritto nobile Corteo prosegue lungo il Braccio detto di Costantino o del Portone di Bronzo e sale per la scala di Pio IX fino all'accesso di detta scala sul cortile di S. Damaso. Ivi giunto, gli Ecc.mi Custodi del Conclave, Mons. Sessolo e io, Notaio di Camera, constatano che il sopracitato accesso al cortile di S. Damaso è sbarrato con doppio tavolato attrezzato con una piccola rota (destinata all'immissione della corrispondenza diretta agli E.mi Cardinali elettori ed al personale, chiuso in Conclave, altre al Cardinale Penitenziere Maggiore, per il quale dispone l'art. 18 della costituzione Paolina « Romano Pontifici eligendo ») e con piccolo parlatoio, chiuso con lucchetto a chiave. 690 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale Del che nell'attuale ufficio dell'Ecc.mo Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano si è stilato il presente rogito che, letto ed approvato, viene sottoscritto anche dai seguenti testi. © Jacques Martin, Vesc. tit. di Neapoli in Palestina, Prefetto della Casa Pontificia Giulio Sacchetti, Delegato speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano Franz Pfyffer, Cohortis Helveticae Praefectus Giovanni Sessolo, Decano della R.C.A. © Lorenzo Antonetti, Segr. A.P.S.A. Benedetto Argentieri, Del. A.P.S.A. - S.S. Aldo Caporali, Segret. A.P.S.A. - S.S. Mario Crovini, Prel. Chier. di C.A. Igino Quadraroli, Chier. di Camera, teste Dino Monduzzi Ing. Edoardo Cherubini, Dir. Gen. SS.TT. dello S.C.V. Massimo Stoppa, D.G. SS.TT. Ing. Piercarlo Cuscianna, Dir. Gen. S.T. Giuseppe Facchini, Dir. Gen. SS.TT. Giovanni Giovannini, teste Guglielmo Felici, Segretario e Cancelliere della Rev.da Camera Apostolica e Notaio di Camera L. © S . ELECTIO SUMMI PONTIFICIS Die 26 m. Augusti, post meridiem, a Patribus Cardinalibus Summus Pontifex electus est Em.mus ac Rev.mus Dominus ALBINUS LUCIANI, Patriarcha Venetiarum, qui Ioanni Card. Villot, ordinis Episcoporum primo, percontanti an designationem acceptaret, affirmative respondit. Iterum eodem requirente quo nomine vocari vellet, dixit : (( Vocabor IOANNES PAULUS ». Deinde propriis sibi vestibus indutus, Ioannes Paulus I, dum in cathedra ante altare posita sedet, a Cardinalibus electoribus, per cuiusque gradus ordinem accedentibus, debitum obsequium et oboedientiam ac- Acta Ioannis Pauli I 691 cepit. Quibus perfectis/hymno Te Deum ab omnibus Deo persolutae sunt grates. De faustissimis hisce rebus instrumentum rite confectum est a Caeremoniarum Pontificalium Magistro, munere notarii fungente. PROMULGATIO Exspectanti in Petriano foro p o p u l o Pericles S.R.E. Card. Felici, P r o t o d i a c o n u s , hora 19,19, laetissimum h o c p r a e c o n i u m e Petrianae Basilicae m e d i a n o p o d i o alte cunctis silentibus dedit: A N N Ü N T I O VOBIS G A U D I U M M A G N U M : H A B E M U S P A P A M E M I N E N T I S S I M U M A C R E V E R E N D I S S I M U M DOM I N U M A L B I N U M S.R.E. C A R D I N A L E M L U C I A N I Q U I SIBI NOMEN IMPOSUIT IOANNEM P A U L U M I. F a c t a m declarationem plausus m a g n u s secutus est, qui magis m a g i s q u e invaluit c u m S u m m u s ipse Pontifex in multitudinis c o n s p e c t u m apparuit ac B e n e d i c t i o n e m A p o s t o l i c a m Urbi et Orbi p r i m u m impertiit. ACTA IOANNIS PAULI PP. I PONTIFICATUS IOANNIS PAULI I EXORDIA Die 27 m. Augusti, hora nona, Summus Pontifex Ioannes Paulus I sacris litavit in Aede Xystina, cunctis S.R.E. Cardinalibus cum eo celebrantibus. Quibus peractis, sermonem habuit, per radiophonica et televisifica instrumenta in universum orbem diffusum. Cuius hic est textus Latine exaratus : Venerabiles Fratres, dilecti filii et filiae ex toto orbe catholico, Ad g r a v i s s i m u m m u n u s supremi Pontificatus arcana et paterna bonitate Dei vocati, v o s o m n e s consalutamus; q u a m quid e m salutem ilico ad universos h o m i n e s , q u o t q u o t sunt in m u n d o , v o l u m u s pertinere, qui h a c ipsa hora N o s audiunt et quos, s e c u n d u m Evangelii d o c t r i n a m , s o l u m a m i c o s et fratres habem u s . Itaque v o b i s universis salutem, p a c e m , misericordiam, 692 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a m o r e m : « Gratia D o m i n i nostri Iesu Christi et caritas D e i et c o m m u n i c a t i o Sancti Spiritus sit c u m o m n i b u s v o b i s » (2 Cor 13, 13). A n i m u s Noster a d h u c perturbatur, c u m d e m e t u e n d o m i n i sterio c o g i t a m u s , ad q u o d o b e u n d u m sumus e l e c t i : ut beatus Petrus, ita et Nos vestigia in u n d a labente v i d e m u r posuisse, et, v e n t o saevo perculsi, c l a m a v i m u s , ut ille, ad Salvatorem : « D o m i n e , s a l v u m me fac » (Mt 14, 30). Sed et N o s a u d i v i m u s v o c e m Christi, n u n t i a m confirmationis s i m u l q u e amabilis e x h o r tationis: « M o d i c a e fidei, quare dubitasti? (Mt 14, 31). Quodsi solae vires h u m a n a e tanto oneri sustinendo n o n sufficiunt, aux i l i u m D e i o m n i p o t e n t i s , q u i E c c l e s i a m p e r h o m i n u m aetates dirigit, tot inter dissensiones et adversitates, n e c N o b i s , h u m i l i et n o v i s s i m o Servo servorum Dei. deerit. Quasi m a n u m iungentes c u m Christi m a n u eique innitentes, ad gubernacula navis, quae est Ecclesia, tractanda et Nos a c c e s s i m u s ; quae quid e m n a v i s firma est ac tuta, etiam inter procellas, quia Filius Dei in ea praesens adest, solacii et victoriae fons et o r i g o . Ut ait Sanctus A u g u s t i n u s , i m a g i n e m proferens, antiquis Patribus assuetam, n a v i s Ecclesiae n o n habet cur timeat, quia a Christo regitur : « Quia etsi turbatur navis, n a v i s est tamen. Sola portat discipulos et recipit Christum. Periclitatur q u i d e m in mari, sed sine illa statim peritur » (Sermo 75, 3; PL 38, 475). I n ea tant u m salus i n v e n i t u r : sine illa peritur! H a c sane f i d e erecti, p r o g r e d i e m u r . Dei a d i u m e n t u m n o n deerit N o b i s , s e c u n d u m illud p r o m i s s u m , q u o d falli n o n potest : (( E c c e ego v o b i s c u m s u m o m n i b u s diebus usque ad c o n s u m m a t i o n e m saeculi » (Mt 28, 20). Necessitudo vestra u n a n i m i s o m n i u m q u e alacris cooperatio onus cotidiani muneris Nostri allev i a b u n t . I t a q u e m e t u e n d u m h o c officium aggredimur, conscii E c c l e s i a m C a t h o l i c a m talem esse, ut nihil p r o ea possit substitui, eius i m m e n s a m v i m spiritualem in tuto collocare p a c e m et o r d i n e m , e a m ut talem in m u n d o praesentem adesse, talem ab h o m i n i b u s , qui sunt per o r b e m terrarum, agnosci. Q u o d ea c o tidie in animis, quasi v o c e repercussa, resonat, testatur e a n d e m , u t c u m q u e , i n c o r d i b u s h o m i n u m v i v e r e , etiam i l l o r u m , q u i eius veritatibus n o n assentiuntur n e q u e n u n t i u m eius a c c i p i u n t . Q u e m a d m o d u m C o n c i l i u m V a t i c a n u m II asserit, Ecclesia « ad universas regiones extendenda, in historiam h o m i n u m intrat, Acta, Ioannis Pauli I 693 d u m tamen simul t e m p o r a et fines p o p u l o r u m transcendit. Per tentationes v e r o et tribulationes p r o c e d e n s , Ecclesia virtute gratiae D e i sibi a D o m i n o promissae confortatur, ut in infirmitate carnis a perfecta fidelitate non deficiat, sed D o m i n i sui digna sponsa permaneat, et sub actione Spiritus Sancti, seipsam ren o v a r e n o n desinat, d o n e c per c r u c e m perveniat ad l u c e m , quae nescit o c c a s u m » (Lumen gentium, 9). S e c u n d u m c o n s i l i u m Dei, qui « c o n g r e g a t i o n e m e o r u m qui in I e s u m , salutis a u c t o r e m et unitatis p a c i s q u e p r i n c i p i u m , credentes aspiciunt, c o n v o c a v i t » , Ecclesia ab eo constituta est, « ut sit universis et singulis sac r a m e n t u m visibile huius salutiferae unitatis » (ibid.). H a c luce affulgente, N o s m e t ipsos prorsus a d d i c i m u s , o m n i bus c u m viribus p h y s i c i s et spiritualibus, missioni universali E c clesiae, q u o d i d e m valet ac toti m u n d o velle inservire : videlicet inservire i n t e n d i m u s veritati, iustitiae, p a c i , c o n c o r d i a e , c o o perationi, quae intra fines n a t i o n u m efficiatur, et cooperationi inter p o p u l o s . H o r t a m u r i m p r i m i s filios Ecclesiae, ut m a g i s in dies conscii fiant officii, q u o astringantur : « V o s estis sal terrae, v o s estis l u x m u n d i » (Mt 5, 13 s.). Fideles, vincentes internas contentiones, quae fortasse ortae sunt, superantes illas tentationes, q u i b u s i n d u c a n t u r ad sequendas inclinationes m o r e s q u e huius saeculi n e c n o n illecebras facilis plausus, c o n i u n c t i u n o v i n c u l o amoris, q u o informari debet vita i n t i m a Ecclesiae et, quae h u i c propriae sunt, externae formae disciplinae, fideles, d i c i m u s , p r o m p t i s animis t e s t i m o n i u m suae i p s o r u m f i d e i c o r a m m u n d o perhibeant oportet, « parati semper ad defensionem o m n i poscenti v o s rationem de ea, quae in v o b i s est, spe (1 P t 3, 15). In h o c c o m m u n i nisu, pertinente ad e x c i t a n d a m officii c o n scientiam et ad solvendas acerrimas quaestiones huius temporis, Ecclesiae m u n u s est m u n d o dare illud « s u p p l e m e n t u m anim a e », q u o d h o d i e a tot expostulatur et q u o d s o l u m potest salutem afferre. Id i p s u m m u n d u s h o d i e exspectat : qui o p t i m e n o vit praestantissimam i l l a m perfectionem, ad q u a m pervenerit investigationibus et artibus technicis, i a m attigisse v e r t i c e m , ultra q u e m horret abyssus, c a l i g i n e m oculis offundens. Q u o n i a m h a c aetate h o m o adducitur, ut semet i p s u m p r o D e o substituat, s u o usus i u d i c i o , q u o d leges morales neglegit, p e r i c u l u m est, ne terram in l o c a deserta redigat, p e r s o n a m in q u o d d a m veluti automaton, fraternum c o n v i c t u m in c o n s o r t i o n e m c o a c t a m et c o n 46 - A. A. S. 694 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale siliis antea initis dispositam, atque h a u d raro m o r t e m afferat, ubi D e u s v i t a m velit v i g e r e . Ecclesia v e r o , d u m e a admiratur et c u m amore prosequitur, quae h o m i n u m i n g e n i u m peperit, arcere ceteroquin intendit a m u n d o , v i t a m et a m o r e m percupiente, pericula, quae ei i m m i n e n t ; E v a n g e l i u m universos eius filios m o n e t , ut suas vires, i m m o i p s a m v i t a m suam, addicant servitio fratrum in caritate Christi : « M a i o r e m h a c d i l e c t i o n e m n e m o habet, ut a n i m a m s u a m quis p o n a t p r o amicis suis » (Io 15, 13). H o c sollemni temporis m o m e n t o totum, q u o d sumus, quidquid possumus, ad hunc praecelsum finem assequendum i m p e n d e r e v o l u m u s , i d q u e usque a d u l t i m u m spiritum, conscii m a n d a t i , q u o d ipse Christus N o b i s dedit : « Confirma fratres t u o s » (Lc 22, 32). A d g r a v e officium N o s t r u m i m p l e n d u m Nos adiuvat suavis m e m o r i a D e c e s s o r u m N o s t r o r u m , q u o r u m amabilis benignitas et robur i n t r e p i d u m e x e m p l o N o b i s erunt in pontificio ministerio o b e u n d o : peculiari m o d o m e m i n i m u s ea, quae c i r c a regimen pastorale praeclarissime tradiderunt S u m m i Pontifices tempore viciniores, u t Pius X I , P i u s X I I , I o a n n e s X X I I I , qui sapientia sua, studio se d e v o v e n d i , bonitate et amore erga E c c l e s i a m et m u n d u m in vita nostrae aetatis, perturbatae simul et luculentae, quasi indelebilia vestigia impresserunt. Sed i m p r i m i s p r o x i m u m D e c e s s o r e m Nostrum P a u l u m V I , S u m m u m Pontificem desideratissimum, c o m m o t i animi affectu v e h e m e n t i q u e veneratione p r o s e q u i m u r . M o r s eius celeris, ob q u a m h o m i n e s obstupuerunt perinde ac propter actus illos p r o p h e t i c o s , quibus ipse Pontificatum s u u m , m e m o r i a d i g n u m , egregie distinxit, in aequa luce posuit m a g n i t u d i n e m a n i m i viri illius, illustris simul et humilis, qui effecit, ut Ecclesia, per hos q u i n d e c i m annos, licet inter contentiones et adversitates, singulariter irradiaret, q u i q u e e a m locupletavit opera sua permagna, indefatigata, moras nesciente, quae eo pertinebat, ut Conc i l i u m V a t i c a n u m II ad effectum deduceretur et ut in m u n d o p a x , tranquillitas ordinis, servaretur. P r o p o s i t u m N o s t r u m est rationem Pontificatus gerendi, illi p r o p r i a m , pergere, in illo veluti sulco, q u e m , tot h o m i n i b u s consentientibus, m a g n a n i m u s Pastor I o a n n e s X X I I I patefecit: — scilicet v o l u m u s sine intermissione persequi hereditatem Acta Ioannis Pauli I 695 Concilii V a t i c a n i I I , cuius sapientes n o r m a e a d h u c ad effectum dirigantur oportet ; qua in re i n v i g i l a n d u m est, ne incitatio quaed a m , fortasse ex a n i m o generoso profecta sed i m p r o v i d a , illius d o c t r i n a m et sensum deformet, n e v e , v i c i s s i m , vires frenantes ac timidae reprimant i m p u l s u m , q u e m illud renovationi ac vitae tribuit ; — integram servare v o l u m u s m a g n a m d i s c i p l i n a m Ecclesiae in vita s a c e r d o t u m ac fidelium, q u a m ipsa eius historia, e x p e rientia locupletata, per saecula demonstravit e x e m p l i s sanctitatis et perfectionis heroicae, q u o d attinet sive ad exercitationem v i r t u t u m e v a n g e l i c a r u m sive ad ministerium p a u p e r u m , h u m i l i u m , i n e r m i u m ; ad h a n c r e m q u o d spectat, p r o m o v e b i m u s rec o g n i t i o n e m Codicis Iuris Canonici, traditionis sive orientalis sive latinae, eo consilio, ut interiori rationi vitali sanctae libertatis filiorum Dei soliditas c o m p a g i n u m i u r i d i c a r u m praebeatur; — v o l u m u s E c c l e s i a m u n i v e r s a m m o n e r e p r i m u m officium s u u m esse evangelizationem, cuius rationes praecipuas P a u l u s V I , Decessor Noster, in m e m o r a b i l i d o c u m e n t o presse exposuit : ea enim, quae fide animatur, V e r b o Dei alitur, caelesti a l i m o n i a Eucharistiae sustentatur, oportet o m n e s vias et cuncta subsidia « o p p o r t u n e i m p o r t u n e » (2 Tim 4, 2) exquirat, ut V e r b u m seminet, n u n t i u m b o n u m proclamet, salutem annuntiet, quae animis ingerit sollicitudinem investigandi v e r u m , in eaque easdem animas auxilio de alto c o r r o b o r a t ; si o m n e s filii Ecclesiae se indefatigatos praestabunt praecones seu missionarios Evangelii, sanctitas et renovatio n o v o v i g o r e efflorescent in m u n d o , a m o rem et veritatem sitiente ; — intendimus pergere n i s u m circa r e m o e c u m e n i c a m , q u a m h a b e m u s veluti e x t r e m a m v o l u n t a t e m p r o x i m o r u m D e c e s s o r u m Nostrorum, o p e r a m dantes c u m fide n o n mutata, c u m spe i n v i c t a et c u m a m o r e indeficiente, ut m a g n u m illud m a n d a t u m Christi efficiatur : « Ut o m n e s u n u m sint » (Io 17, 21) ; e q u o m a n d a t o flagrans desiderium Cordis eius, ante i m m o l a t i o n e m in l o c o Calvariae s u b e u n d a m , v i v i d e elucet; mutuae relationes inter E c clesias, variis n o m i n i b u s appellatas, progressae sunt m o d o c o n stanti et e x i m i o , ut o m n e s videre possunt; v e r u m t a m e n d i v i s i o non desinit esse causa dubitationis, i m p r o b a t i o n i s et scandali apud n o n christianos et n o n credentes : q u a m ob r e m considerate attendemus o m n i b u s rebus, quae unitatem foveant, nihil 696 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale q u i d e m detrahentes de doctrina, sed etiam n e q u a q u a m haesitantes; — v o l u m u s pergere patienti et firmo a n i m o d i a l o g u m i l l u m , s e r e n u m e t efficacem, q u e m P a u l u s V I , n u m q u a m satis c o m ploratus P o n t i f e x M a x i m u s , constituit veluti f u n d a m e n t u m et f o r m a m actionis pastoralis suae, praecipuas res e x p o n e n d o in praeclaris Litteris E n c y c l i c i s « E c c l e s i a m S u a m » : scilicet oportere ut h o m i n e s , quatenus sint h o m i n e s , se i n v i c e m c o g n o s c a n t , etiam c u m agatur de iis, qui fidem nostram n o n participent; oportere, ut semper parati simus fidem, quae est in n o b i s , n e c n o n m u n u s , q u o d Christus n o b i s tradidit, testemur, « ut credat m u n d u s » (Io 17, 21) ; — v o l u m u s d e n i q u e secundare o m n i a incepta laudabilia et egregia, quae p a c e m in h o c m u n d o perturbato valeant tueri et incrementis a u g e r e : cuius rei causa o m n e s h o m i n e s b o n o s , iustos, honestos, recto c o r d e insignes, a d v o c a b i m u s , ut, intra sing u l a r u m n a t i o n u m fines, se o p p o n a n t violentiae inconsultae, quae t a n t u m destruit et ruinas luctusque affert, et ut, in consortione internationali, h o m i n e s a d d u c a n t ad m u t u a m b e n e v o l e n tiam, ad c o n i u n g e n d o s nisus, q u i b u s progressio socialis foveatur, ut f a m e m corporis et i g n o r a n t i a m animi depellant, ut prom o v e a n t p r o g r e s s u m p o p u l o r u m o p i b u s m i n u s fortunatorum sed v i r i b u s et v o l u n t a t i b u s d i v i t u m . Fratres ac filii dilectissimi, H a c hora, quae N o b i s est causa trepidationis, sed q u a simul d i v i n i s p r o m i s s i o n i b u s confortamur, cunctis filiis Nostris salutem d i c i m u s : v e l i m u s profecto universi h i c praesentes adsint, ut eos c o n t u e a m u r et c o m p l e c t a m u r , e o r u m animos confirmantes et fiduciam iis infundentes atque p r o N o b i s petentes benev o l e n t i a m et preces. O m n e s salutamus : Patres Cardinales Sacri Collegii, q u i b u s c u m t e m p u s transegimus, q u o d m a g n u m habuit m o m e n t u m , q u i b u s confidimus n u n c et in p o s t e r u m confidemus, q u i b u s q u e gratias agimus p r o sapienti consilio et v a l i d a cooperatione, quae N o b i s praebebunt, q u o d a m m o d o continuantes c o n s e n s u m i l l u m , qui, e x d i v i n a v o luntate, N o s ad fastigium officii apostolici e v e x i t ; — salutamus universos E p i s c o p o s Ecclesiae Dei, qui « sin- Acta Ioannis Pauli I 697 g u l i . . . s u a m E c c l e s i a m , o m n e s a u t e m simul c u m P a p a t o t a m E c c l e s i a m repraesentant in v i n c u l o p a c i s , amoris et u n i t a t i s » (Lumen gentium, 23), q u o r u m q u e collegialem f o r m a m firmiter v o l u m u s corroborare, e o r u m o p e r a m expetentes a d regimen E c clesiae universae sive per institutum synodale, sive per Curiae R o m a n a e ministeria, quae ipsi s e c u n d u m n o r m a s statutas participant; — salutamus dilectos Nobis cooperatores, q u o r u m est v o luntatem N o s t r a m a d a m u s s i m exsequi et qui honore fruuntur operis faciendi, q u o d ab iis postulat sanctitatem vitae, spiritum oboedientiae, navitatem a p o s t o l i c a m et flagrantissimum erga E c c l e s i a m a m o r e m , qui aliis sit e x e m p l o . U n u m q u e m q u e e o r u m d i l i g i m u s ; d u m ab iis petimus, ut c o m p r o b a t a m fidelitatem, ut Decessoribus Nostris, ita N o b i s exhibeant, certi sumus Nos niti posse e o r u m opera utilissima, quae N o b i s m a g n o erit a d i u m e n t o ; — salutamus sacerdotes ac fideles dioecesis R o m a n a e , quib u s c u m c o n i u n g i m u r et successione beati Petri et u n i c o et singulari officio huius Cathedrae R o m a n a e , quae « universo caritatis coetui praesidet » (cfr. S. IGNAT. Ep. ad Rom., F u n k I, 252); — salutamus peculiari ratione m e m b r a dioecesis Nostrae Bellunensis, u n d e o r t u m d u x i m u s , et eos, qui curae Nostrae V e netiis concrediti erant ut filii amantissimi et c a r i s s i m i : de quibus n u n c sincero c u m desiderio recogitamus, in m e m o r i a m revocantes egregia opera i l l o r u m ecclesialia et c o m m u n e s vires, quas i n b o n a m c a u s a m Evangelii i m p e n d e r u n t ; — caritate deinde c o m p l e c t i m u r o m n e s sacerdotes, praesert i m p a r o c h o s et q u o t q u o t c u r a m a n i m a r u m p r o x i m e gerunt, idque saepe in rerum c o n d i c i o n i b u s arduis v e l in v e r a egestate, sed praeclare suffulti gratia v o c a t i o n i s et strenua sequela Christi, « qui est pastor et episcopus a n i m a r u m nostrarum » (cfr. J-Pi 2, 2 5 ) ; — salutamus religiosos et religiosas vitae sive contemplativae sive activae, qui n o n desinunt in m u n d u m effundere l u c e m s u a v i s s i m a m integrae obtemperationis praecelsae disciplinae evangelicae, e o s q u e r o g a m u s , ut sine intermissione « sollicite a t t e n d a n t . . . ut per ipsos Ecclesia revera Christum in dies, sive fidelibus sive infidelibus, melius c o m m o n s t r e t » tium, 46). (Lumen gen- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale — salutamus o m n e m E c c l e s i a m m i s s i o n a r i a m atque v i r o s et mulieres, q u i velut in p r i m a statione E v a n g e l i u m annuntiant; confirmamus iisque p l a u s u m N o s t r u m amantissime significam u s : n o v e r i n t inter eos, q u o s caros h a b e a m u s , ipsos N o b i s esse carissimos ; n u m q u a m e o r u m o b l i v i s c e m u r in orationibus et sollicitudinibus Nostris, q u o n i a m singulariter eos in sinu gestamus; — consociationibus ab A c t i o n e Catholica n e c n o n sodaliciis v a r i o n o m i n e appellatis, quae n o v i s viribus studium et o p e r a m conferunt ad h o m i n u m societatem v i v i f i c a n d a m et ad « c o n secrationem m u n d i », quasi « f e r m e n t u m in farinae satis » (cfr. Mt 13, 33), prorsus favemus eaque o m n i m o d e suffulcimus, q u o n i a m p e r s u a s u m est N o b i s navitatem e o r u m , d u m sacrae Hierarchiae cooperantur, h a c aetate Ecclesiae o m n i n o necessariam esse ; — adulescentes et iuvenes salutamus, in q u i b u s collocatur spes temporis futuri purioris,«sanioris, efficacioris, monentes, ut distinguere sciant inter b o n u m et m a l u m , utque i p s u m b o n u m ad effectum d e d u c a n t v i r i b u s nitidis, quas possident, studentes Ecclesiae et futurae m u n d i aetati vitale robur tribuere; — salutamus familias, sanctuarium Ecclesiae » quae sunt « t a m q u a m d o m e s t i c u m (Apostolicam actuositatem, 11), i m m o (Lumen gen- « Ecclesia d o m e s t i c a » , quae vere p r o p r i e q u e dicitur tium, 11), et in qua efflorescant v o c a t i o n e s religiosae et sancta ineantur consilia, atque futura sors m u n d i praeparatur; hortam u r eas, ut se o p p o n a n t ideologiis perniciosis « h e d o n i s m i », qui v o c a t u r q u i q u e v i t a m evertit, et ut valentes a n i m o s form e n t praeditos magnanimitate, aequabilitate, studio b o n i c o m munis ; — peculiari v e r o ratione salutem d i c i m u s o m n i b u s , qui h o c i p s o tempore doloribus sunt o b n o x i i , aegrotantibus, carcere detentis, exsulibus, persecutione v e x a t i s ; iis, qui opere carent vel aegre vitae rationibus consulere p o s s u n t ; cunctis, qui ideo dolent q u o d f i d e s catholica i p s o r u m coercetur, q u a m libere prof i t e r i n e q u e u n t nisi i m p e n d i o p r i m a r i o r u m iurium, quae h o m i nibus liberis et c i v i b u s strenuis et fidis c o n g r u u n t . C o g i t a m u s p o t i s s i m u m de discruciata regione Libanensi, de statu Terrae, q u a m Iesus incoluit, de plaga « Sahel » n u n c u p a t a , de I n d i a Acta Ioannis Pauli I 699 tot aerumnis afflicta n e c n o n de universis filiis et fratribus, qui in angustiis versantur sive propter c o n d i c i o n e s sociales et p o liticas sive propter eventus calamitatum naturalium. Homines fratres totius mundi! Omnes officio astringimur agendi, ut m u n d u s perveniat ad m a i o r e m iustitiam, ad p a c e m m a g i s stabilem, ad c o o p e r a t i o n e m s i n c e r i o r e m : q u a de causa r o g a m u s et obsecramus o m n e s , incipientes ab ordinibus socialibus h u m i l l i m i s , quibus ipsa v e luti c o m p a g o et iuncturae n a t i o n u m efficiuntur, et progredientes ad eos, qui singulis populis c u m auctoritate moderantur, ut o r d i n e m n o v u m , iustiorem et sinceriorem m o d o efficaci et « responsabili » inducere nitantur. Quasi q u a e d a m spei aurora m u n d o illucescit, licet tenebrae arctissimae, quae saevis fulgoribus o d i i , sanguinis, belli distinguuntur, i n t e r d u m e a m obscurare videantur. H u m i l i s V i c a r i u s Christi, qui m u n u s s u u m a n i m o trepido sed fiduciae pleno init, o m n i n o paratus est inservire Ecclesiae et societati c i v i l i , sine ullo discrimine stirpium v e l i d e o l o g i a r u m , ea mente ut m u n d o dies oriatur clarior et suavior. Christus solus efficere potest, ut lux effulgeat, nesciens o c c a s u m , q u i a ipse est « sol iustitiae » (cfr. Mal. 4, 2 ) : sed o p e r a m o m n i u m d e p o s c i t ; nostra q u i d e m n o n deficiet. R o g a m u s universos filios Nostros, ut precibus suis Nos adiuvent, quia his tantum fidimus ; b o n o a n i m o Nos auxilio Dei c o m mittimus, qui, c u m Nos ad m u n u s i p s u m in terra repraesentandi v o c a v e r i t , gratia sua omnipotenti Nos n o n destituet. Beatissima V i r g o Maria, R e g i n a A p o s t o l o r u m , erit velut fulgida stella P o n tificatus Nostri; Sanctus Petrus, « Ecclesiae firmamentum » (S. A M B R O S . , Eœp. Ev. sec. Lucam, I V , 7 0 : C S E L 32, 4, p . 175), intercessione sua et e x e m p l o fidei invictae et h u m a n a e m a g n a nimitatis Nos sustineat ; Sanctus Paulus sit Nobis ductor, q u e m sequamur i m p e t u apostolico, o m n e s p o p u l o s m u n d i c o m p l e c t e n te; Sancti Patroni Nostri propitii Nobis adsint. D e m u m in n o m i n e Patris et Filii et Spiritus Sancti orbi B e n e d i c t i o n e m A p o s t o l i c a m amantissime i m p e r t i m u s . 700 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Conclave deinde reseratum est, de quo actu hoc est confectum instrumentum : In nome di Dio. Così sia. Sotto il Pontificato di Sua Santità il Papa GIOVANNI PAOLO 1 L'anno millenovecentosettantotto, 27 del mese di Agosto. Anno I del Pontificato di Sua Santità GIOVANNI PAOLO I. Alle ore 11,30 il Rev.mo Mons. Giovanni Sessolo, Decano dei Prelati Chierici di Camera, assistito da me sottoscritto Notaio di Camera, nonché Segretario e Cancelliere della medesima Camera Apostolica, ambedue espressamente delegati al rogito del presente istrumento dall'E.mo Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, richiesto da S. Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, Vescovo titolare di Neapoli in Palestina e Prefetto della Casa Pontificia, da S. E. il marchese don Giulio Sacchetti, Delegato Speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, e dal signor Dott. Avv. Franz Pfyffer von Altishofen, Capitano Comandante il Corpo della Guardia Svizzera, ai quali a norma dell'art. 50 della Costituzione « Romano Pontifici eligendo », emessa da Paolo Papa VI di sa. me. il 1° Ottobre 1975, è commessa la custodia del Conclave, si reca nella attuale sede del sullodato Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, situata nella scala detta di Pio IX presso l'accesso al cortile di S. Damaso del Palazzo Apostolico Vaticano, e vi ha trovato i tre suddetti Ecc.mi Custodi del Conclave. In considerazione che nella votazione delle ore pomeridiane di ieri 26 Agosto 1978 il Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa Elettori hanno eletto il Sommo Pontefice nella persona dell'E.mo Signor Cardinale ALBINO LUCIANI, Patriarca di Venezia, il quale ha assunto il nome di GIOVANNI PAOLO I, in considerazione che subito dopo la prima Benedizione ((Urbi et Orbi » del nuovo Sommo Pontefice è stato comunicato essere intendimento superiore che il Conclave venisse aperto ufficialmente alle ore 11,45 della giornata odierna, S. E. Rev.ma Mons. Jacques Martin, S. E. il marchese don Giulio Sacchetti e l'Ill.mo Signor Avv. Dott. Franz Pfyffer von Altishofen, accompagnati dal Rev.mo Mons. Giovanni Sessolo, assistito da me, Notaio di Camera e Segretario e Cancelliere della medesima Rev.da Acta Ioannis Pauli I 701 Camera, si sono recati alla porta del Conclave sita tra il cortile Borgia ed il cortile dei Pappagalli del Palazzo Apostolico Vaticano. I snllodati Ecc.mi tre Custodi del Conclave, ivi giunti, dopo aver constatata l'integrità della chiusura esterna della detta porta e più precisamente l'integrità dei lucchetti apposti ai due paletti verticali ed a quello orizzontale, prese le chiavi che hanno ricevuto in consegna all'atto della chiusura esterna del Conclave, come da istrumento da me Notaio di Camera rogato in data 25 Agosto 1978, hanno aperta la porta esterna dell'accesso principale del Conclave, di cui si è fatta descrizione. E perché di tutto ciò se ne abbia perpetua memoria si è rogato il presente istrumento nell'attuale sede di S. E. il marchese don Giulio Sacchetti, Delegato speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Detto istrumento, letto ed approvato, viene sottoscritto da tutti i presenti alcuni dei quali ne sono anche testimoni. © Jacques Martin, Vesc. tit. di Neapoli in Palestina, Prefetto della Casa Pontificia Giulio Sacchetti, Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano Franz Pfyffer, Cohortis Helveticae Praefectus Giovanni Sessolo, Decano dei Prelati Ch. della R.C.A. Giovanni Carlo Senni, teste Edoardo Cherubini, Dirett. Gen. SS.TT., teste Paolo Massimo Lancellotti, teste Benedetto Argentieri, teste Tito De Micheli, Architetto del Conclave, teste Giovanni Giovannini, Segretario della Prefettura della Casa Pontificia, teste Guglielmo Felici, Segretario e Cancelliere della Rev.da Camera Apostolica e Notaio di Camera L. © S. 702 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Statuto autem die ad sollemne initium ministerii Supremi Pastoris, Magister Caeremoniarum Pontificalium hanc Intimationem edidit, iis omnibus ad quos pertineret, mittendam : Missa, quam Ioannes Paulus Pp. I celebrabit, sollemniter ineunte Summi Pastoris ministerio, erit proxima die dominica 3 Septembris. Illi omnes qui ad mentem « Pontificalis Domus » pro Cappella papali intimari solent, in aream ante templum Vaticanum, in locum pro ipsis paratum, hora 17,30, convenire debent. Sacrae actionis, initium erit hora 18. Em.mi et Rev.mi DD. Cardinales, vestibus rubris et mozeta induti, mitram albam sericam secumferentes, hora 17,15 ad sacellum S. Sebastiani in Basilica Petriana accèdent, ubi vestes sacras induent ad concelebrandum cum Beatissimo Patre. Hora 17,45, processio instituetur a sepulcro Beati Petri, unde, post orationem a Summo Pastore factam, omnibus hymnum Veni, Creator et Laudes canentibus, usque ad aream S. Petri procedetur. Post venerationem altaris, Summo Pontifici in solio sedenti, Em.mus Cardinalis Protodiaconus pallium ipsi imponet, et deinde Em.mi Cardinales oboedientiam Supremo Pastori praestabunt. Missa prosequetur de more. Ad habitum quod attinet, participantes sequenti ratione se gerent : 1) Patriarchae, Archiepiscopi et Episcopi : super suam vestem violaceam induent rochetum et mozetam ; 2) Archiepiscopi et Episcopi Ecclesiarum Orientalium : suam propriam vestem choralem ; 3) Abbates et Religiosi : item proprium habitum choralem ; 4) Praelati : rochetum et manteletum vel superpelliceum supra vestem violaceam cum zona violacea, sic ut uniuscuiusque gradus exigit; 5) Cappellani Sanctitatis Suae superpelliceum super vestem talarem cum tornio et serica zona violacei coloris. E Civitate Vaticana, d. 29 m. Augusti a. 1978. De mandato Sanctissimi D. N. Papae VERGILIUS NOE Caeremoniarum Pontificalium Magister Acta Ioannis Pauli I 703 Die 30 m. Augusti, Summus Pontifex coram admisit in Consistoriali Aula S.R.E. Cardinales, Romae exstantes, ad quos hanc allocutionem habuit : Venerabili Fratelli, Con g r a n d e gioia vi v e d i a m o raccolti intorno a noi per questo i n c o n t r o , c h e a b b i a m o v i v a m e n t e desiderato e del quale ora, grazie alla vostra cortesia, ci è consentito di gustare la dolcezza ed il c o n f o r t o . Sentivamo, infatti, impellente il b i s o g n o n o n soltanto di r i n n o v a r v i l'espressione della nostra gratitudine per il consenso — che n o n cessa i n v e r o di sorprenderci e di confonderci — da v o i riservato alla nostra umile persona, ma di testimoniarvi altresì la fiducia che nutriamo nella vostra fraterna ed assidua collaborazione. Il peso, che il Signore negli imperscrutabili disegni della sua p r o v v i d e n z a ha v o l u t o porre sulle nostre fragili spalle, ci apparirebbe d a v v e r o t r o p p o grav o s o , se n o n sapessimo di poter contare, oltre che sulla onnipotente forza della sua grazia, sulla affettuosa c o m p r e n s i o n e e sulla operante solidarietà di Fratelli tanto illustri per dottrina e per saggezza, tanto sperimentati nel g o v e r n o pastorale, tanto addentro nelle cose di D i o e in quelle degli u o m i n i . Profittiamo, pertanto, di questa circostanza per dichiarare che c o n t i a m o innanzitutto sull'aiuto di quei Signori Cardinali, che resteranno accanto a noi, in quest'alma Città, alla direzione dei vari Dicasteri, di cui si c o m p o n e la Curia R o m a n a . Gli incarichi pastorali, a cui volta a volta la P r o v v i d e n z a div i n a ci ha chiamati negli anni trascorsi, si sono svolti sempre lontani da questi complessi organismi, che offrono al V i c a r i o di Cristo la possibilità concreta di svolgere il servizio apostolico di cui Egli è debitore a tutta la Chiesa, ed assicurano in tal m o d o l ' o r g a n i c o articolarsi delle legittime autonomie, pur nell'indispensabile rispetto di quella essenziale unità di disciplina, oltre che di fede, per la quale Cristo p r e g ò n e l l ' i m m e d i a t a vigilia della sua Passione (cfr. Gv. 17, 11. 21-23). N o n ci costa fatica riconoscere la nostra inesperienza in un settore tanto delicato della vita ecclesiale. Noi ci ripromettiamo, quindi, di far tesoro dei suggerimenti che ci v e r r a n n o da così valenti Collaboratori, mettendoci per così dire alla scuola di chi, per le benemerenze acqui- 704 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale site in un servizio di così g r a n d e i m p o r t a n z a , b e n merita la nostra p i e n a fiducia e il nostro riconoscente a p p r e z z a m e n t o . Il nostro pensiero si r i v o l g e , p o i , a quanti fra v o i , V e n e r a bili Fratelli, si d i s p o n g o n o a tornare alle l o r o Sedi episcopali, per riprendere la c u r a pastorale delle Chiese, c h e lo Spirito ha loro affidato (cfr. At. 20, 28), e già pregustano n e l l ' a n i m o la g i o i a d e l l ' i n c o n t r o c o n tanti l o r o figli ormai b e n noti e teneramente amati. E u n a gioia, questa, che a n o i n o n sarà concessa. Il Signore c o n o s c e la mestizia che questa rinuncia ci p o n e nel c u o r e . Egli tuttavia, nella sua bontà, sa temperare l ' a m a r e z z a del distacco c o n la prospettiva di u n a paternità p i ù vasta. In particolare, Egli ci conforta col d o n o inestimabile della vostra cordiale e sincera d e v o z i o n e , nella quale ci pare di sentir vibrare la d e v o z i o n e di tutti i V e s c o v i del m o n d o , uniti a questa Sede A p o stolica c o n i v i n c o l i saldi di u n a c o m u n i o n e , c h e travalica gli spazi, i g n o r a le diversità di razza, si arricchisce dei valori autentici, presenti nelle varie culture, fa di p o p o l i distanti fra loro per u b i c a z i o n e geografica, per lingua e mentalità, u n ' u n i c a grande famiglia. C o m e n o n sentirsi pervasi da u n ' o n d a di rasserenante fiducia dinnanzi allo spettacolo m e r a v i g l i o s o , c h e si offre all'assorta c o n t e m p l a z i o n e dello spirito, stimolato dalla vostra presenza a protendersi in direzione dei c i n q u e continenti, o g n u no dei quali ha in v o i così significanti e degni rappresentanti? Questa vostra splendida assise p o n e sotto i nostri o c c h i u n ' i m m a g i n e eloquente della Chiesa di Cristo, la cui unità cattolica già c o m m u o v e v a il grande A g o s t i n o e lo i n d u c e v a a mettere in guardia i « ramusculi » delle singole Chiese particolari a n o n staccarsi « ex ipsa m a g n a arbore quae r a m o r u m s u o r u m porrectione toto orbe diffunditur » ( E p . 185 ad Bonifacium, n . 8, 32). Di questa unità noi s a p p i a m o di essere stati costituiti seg n o e strumento (cfr. Cost. D o g m . Lumen gentium, rm. 22, 2 ; 23, 1) ; ed è nostro p r o p o s i t o di dedicare o g n i energia alla sua difesa ed al suo i n c r e m e n t o , in c i ò incoraggiati dalla c o n s a p e v o lezza di poter fare affidamento sull'azione illuminata e generosa di o g n u n o di v o i . N o n i n t e n d i a m o qui richiamare le grandi linee del nostro p r o g r a m m a , c h e s o n o a v o i già note. N o i v o r r e m m o soltanto riconfermare in questo m o m e n t o , insieme c o n tutti v o i , l ' i m p e g n o di u n a disponibilità totale alle m o z i o n i dello Spirito per il bene della Chiesa, che nel g i o r n o d e l l ' e l e v a z i o n e alla por- Acta Ioannis Pauli I 705 p o r a cardinalizia o g n u n o di n o i p r o m i s e di servire « usque ad sanguinis effusionem » . Venerabili Fratelli, q u a n d o nello scorso sabato ci t r o v a m m o di fronte alla perigliosa decisione di un « sì » c h e avrebbe posto sulle nostre spalle il formidabile peso del ministero apostolico, q u a l c u n o di v o i ci sussurrò a l l ' o r e c c h i o parole di i n v i t o alla fid u c i a ed al c o r a g g i o . Ci sia lecito ora, fatti o r m a i V i c a r i o di Colui c h e lasciò a Pietro la c o n s e g n a di « confirmare fratres » (Lc. 22, 32), ci sia lecito rivolgere a v o i , che vi accingete a riprendere le vostre rispettive m a n s i o n i ecclesiali, l'incoraggiam e n t o a confidare c o n virile fermezza, pur nel travaglio dell'ora presente, n e l l ' i m m a n c a b i l e aiuto di Cristo, il quale ripete anche a n o i , o g g i , le parole pronunziate q u a n d o le tenebre della Passione si a d d e n s a v a n o ormai su di L u i e sul p r i m o n u c l e o dei c r e d e n t i : « Confi dite, ego v i c i m u n d u m » (Gv. 16, 33). Nel N o m e di Cristo e quale p e g n o della nostra paterna benevolenza, noi i m p a r t i a m o c o n effusione di sentimento a v o i , ai vostri collaboratori ed a tutte le anime affidate alla vostra cura pastorale le p r i m i z i e della nostra propiziatrice Benedizione A p o stolica. Postridie autem, 31 eiusdem mensis, coram admisit Nationum apud Apostolicam Sedem Legatos, ad eosque orationem habuit, quae sequitur: Excellences, Mesdames, Messieurs, Nous remercions v i v e m e n t votre digne interprète de ses paroles remplies de déférence, m i e u x encore, de bienveillance et de confiance. Notre premier m o u v e m e n t serait de v o u s avouer notre confusion devant ces p r o p o s qui N o u s h o n o r e n t et ces sentiments qui Nous réconfortent. Mais N o u s savons bien que cet h o m m a g e et cet appel s'adressent, à travers notre personne, au Saint-Siège, à sa mission hautement spirituelle et h u m a i n e , à l'Eglise catholique dont les fils sont particulièrement désireux d'édifier, a v e c leurs frères, un m o n d e plus juste et plus harmonieux. N o u s n ' a v i o n s pas encore eu l ' h o n n e u r de v o u s connaître. Notre ministère était j u s q u ' i c i circonscrit a u x diocèses qui n o u s étaient confiés et aux devoirs pastoraux q u ' i l c o m p o r t a i t autour 706 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale de V i t t o r i o V e n e t o et de V e n i s e . Il était déjà, cependant, participation à celui de l'Eglise universelle. Mais désormais, en ce Siège de l ' A p ô t r e Pierre, notre mission est d e v e n u e effectivement universelle, et elle Nous m e t en rapport, n o n seulement a v e c tous nos fils catholiques, mais a v e c tous les peuples, a v e c leurs représentants qualifiés, et n o t a m m e n t a v e c les diplomates des p a y s qui ont v o u l u établir des relations de cet ordre a v e c le Saint-Siège. A ce titre, Nous s o m m e s très h e u r e u x de v o u s accueillir ici, de v o u s dire notre estime et notre confiance, la c o m p r é h e n s i o n que N o u s a v o n s de votre n o b l e fonction, heureux aussi de saluer, à travers v o s personnes, c h a c u n e des nations que v o u s représentez et que N o u s regardons a v e c respect, a v e c sympathie, en formant des souhaits fervents de progrès et de p a i x . Ces nations prendront p o u r Nous un visage encore plus concret au fur et à mesure que N o u s en rencontrerons, n o n seulement les evêques et les fidèles, m a i s aussi les responsables civils. C h a c u n sait tout ce que notre vénéré Prédécesseur a réalisé dans ce d o m a i n e des relations d i p l o m a t i q u e s . Sous son pontificat, les Missions dont v o u s êtes les Chefs se sont multipliées. Nous souhaitons Nous aussi que de telles relations soient toujours plus cordiales et fructueuses, p o u r le bien de v o s c o n c i toyens, p o u r le bien de l'Eglise en v o s p a y s , p o u r le bien de la c o n c o r d e universelle. P a r ailleurs, les rapports que v o u s p o u v e z avoir entre v o u s , autour du Saint-Siège, servent aussi la c o m préhension et la p a i x . Nous v o u s p r o p o s o n s notre sincère collaboration, selon les m o y e n s qui n o u s sont propres. Certes, dans l'éventail des postes de diplomates, la fonction qui est ici la vôtre est « sui generis », c o m m e le sont la mission et la c o m p é t e n c e du Saint-Siège. N o u s n ' a v o n s é v i d e m m e n t a u c u n bien temporel à échanger, a u c u n intérêt é c o n o m i q u e à discuter, c o m m e en ont v o s Etats. Nos possibilités d'interventions d i p l o m a t i q u e s sont limitées et particulières. Elles ne s'immiscent pas dans les affaires p u r e m e n t temporelles, techniques et politiques, qui relèvent de v o s G o u v e r n e m e n t s . En ce sens, nos R e présentations diplomatiques auprès des plus hautes Autorités civiles, bien loin d'être une s u r v i v a n c e du passé, témoignent à la fois de notre respect p o u r le p o u v o i r temporel légitime, et de l'intérêt très vif porté aux causes humaines q u e ce p o u v o i r Acta Ioannis Pauli I 707 est destiné à p r o m o u v o i r . De m ê m e , v o u s êtes ici les porteparole de v o s G o u v e r n e m e n t s et les témoins vigilants de l ' œ u v r e spirituelle du Saint-Siège. Des d e u x côtés, il y a présence, respect, échange, collaboration, sans confusion des c o m p é t e n c e s . Nos services, dès lors, sont de d e u x ordres. Ce peut être, si n o u s y s o m m e s invités, une participation du Saint-Siège c o m m e tel, au n i v e a u de v o s G o u v e r n e m e n t s ou des instances internationales, à la recherche des meilleures solutions a u x grands problèmes où sont en jeu la détente, le désarmement, la p a i x , la justice, les mesures ou les secours humanitaires, le d é v e l o p p e m e n t . . . Nos représentants ou délégués y interviennent, v o u s le savez, a v e c une parole libre et désintéressée. C'est une forme appréciable de c o n c o u r s ou d'entraide q u e le Saint-Siège a la possibilité d'apporter, grâce à la reconnaissance internationale dont il jouit, et à la représentation de l'ensemble du m o n d e catholique q u ' i l assure. N o u s s o m m e s prêt à poursuivre en ce d o m a i n e l'activité d i p l o m a t i q u e et internationale déjà entreprise, dans la mesure où la participation du Saint-Siège s'avère désirée, fructueuse et c o r r e s p o n d à nos m o y e n s . Mais notre action au service de la c o m m u n a u t é internationale se situe aussi — et N o u s dirions surtout — à un autre plan, q u ' o n pourrait qualifier plus spécifiquement de pastoral et qui est propre à l'Eglise. Il s'agit de contribuer, par les d o c u m e n t s et engagements du Siège A p o s t o l i q u e et de nos collaborateurs dans toute l'Eglise, à éclairer, à former les consciences, des chrétiens d ' a b o r d , m a i s aussi des h o m m e s de b o n n e v o l o n t é — et par eux, une plus large o p i n i o n p u b l i q u e — sur les principes f o n d a m e n t a u x qui garantissent une véritable civilisation et une réelle fraternité entre les p e u p l e s : respect du p r o c h a i n , de sa v i e , de sa dignité, souci de son progrès spirituel et social, patience et v o l o n t é de réconciliation dans l'édification si vulnérable de la p a i x , disons, en bref, tous les droits et devoirs de la v i e en société et de la vie internationale, tels que les ont e x p o sés la Constitution conciliaire « G a u d i u m et Spes » et tant de messages du regretté P a p e P a u l V I . De telles attitudes, q u e les fidèles chrétiens adoptent ou devraient adopter p o u r leur salut, dans la logique de l ' a m o u r évangélique, contribuent à transformer de p r o c h e en p r o c h e les rapports h u m a i n s , le tissu social et les institutions; elles aident les peuples ejb la c o m m u - 708 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nauté internationale à m i e u x assurer les conditions du bien c o m m u n et à trouver le sens ultime de leur m a r c h e en avant. Elles ont un i m p a c t c i v i q u e et p o l i t i q u e . V o s p a y s cherchent à construire u n e civilisation m o d e r n e , a v e c des efforts souvent ing é n i e u x et g é n é r e u x q u i o n t toute notre s y m p a t h i e et n o s encouragements tant q u ' i l s se c o n f o r m e n t a u x lois morales inscrites par le Créateur dans le cœur h u m a i n . Or cette civilisation n'a-t-elle pas besoin d ' u n e énergie spirituelle nouvelle, d ' u n a m o u r sans frontière, d ' u n e espérance ferme? V o i l à ce que, a v e c toute l'Eglise, et à la suite de notre Prédécesseur, N o u s v o u l o n s contribuer à d o n n e r au m o n d e . Certes, N o u s s o m m e s bien petit et bien faible p o u r cela. Mais Nous a v o n s confiance en l'aide de D i e u . Le Saint-Siège s'y emploiera de toutes ses forces. Cela aussi mérite votre intérêt. Dès a u j o u r d ' h u i , nos v œ u x les plus c o r d i a u x v o u s a c c o m pagnent dans la mission que v o u s allez p o u r s u i v r e auprès de N o u s , c o m m e v o u s l ' a v e z fait auprès d u P a p e P a u l V I . E t Nous i n v o q u o n s sur c h a c u n e de v o s personnes, de v o s familles, des p a y s que v o u s représentez, et sur tous les peuples du m o n d e , les Bénédictions abondantes du Très-Haut. Die praeterea 1 m. septembris, Ioannes Paulus I benigne in Aula Benedictionum salutavit quam plurimos diurnarios scriptores, in Civitate Vaticana publica cum auctoritate admissos, data occasione sive Pauli VI obitus, sive Conclavis, sive sollemnium ob Summi Pastoris ministerii exordium celebrandorum. Quos his verbis allocutus est: Egregi Signori e cari figli, S i a m o lieti di poter accogliere già nella p r i m a settimana del Nostro Pontificato una rappresentanza così qualificata e n u m e rosa del « m o n d o » delle c o m u n i c a z i o n i sociali, riunita a R o m a in o c c a s i o n e di due a v v e n i m e n t i c h e , per la Chiesa Cattolica e per il m o n d o intero, h a n n o avuto p r o f o n d o significato : la m o r t e del Nostro c o m p i a n t o Predecessore P a o l o V I , e il recente C o n clave, nel quale è stato i m p o s t o sulle Nostre umili e fragili spalle il formidabile peso del servizio ecclesiale di s o m m o Pastore. Questo gradito incontro Ci permette di ringraziarvi per i Acta Ioannis Pauli . J 709 sacrifici e le fatiche che avete affrontato durante il mese di agosto nel servire l ' o p i n i o n e p u b b l i c a m o n d i a l e — anche il vostro è un servizio, importantissimo — offrendo ai vostri lettori, uditori e telespettatori, c o n la rapidità e la i m m e d i a t e z z a richieste dalla vostra responsabile e delicata professione, la possibilità di partecipare a questi storici avvenimenti, alla loro d i m e n s i o n e religiosa, alla loro p r o f o n d a connessione c o n i valori u m a n i e le attese della società di o g g i . V o g l i a m o esprimervi in particolare la Nostra gratitudine per l ' i m p e g n o da v o i posto in questi giorni, nel far m e g l i o conoscere a l l ' o p i n i o n e p u b b l i c a la figura, l'insegnamento, l'opera e l'esempio di P a o l o VI e per l'attenta sensibilità c o n cui avete cercato di cogliere e di tradurre nei vostri i n n u m e r e v o l i dispacci e nei vostri a m p i c o m m e n t i , c o m e anche nella moltitudine di i m m a gini che avete trasmesso da R o m a , l'attesa di questa Città, della Chiesa Cattolica e di tutto il m o n d o per un n u o v o Pastore che assicurasse la continuità della missione di Pietro. La sacra eredità lasciataci dal C o n c i l i o V a t i c a n o II e dai Nostri Predecessori G i o v a n n i X X I I I e P a o l o V I , di cara e santa m e m o r i a , sollecita da Noi la promessa di un'attenzione speciale, di una franca, onesta ed efficace collaborazione c o n gli strumenti della c o m u n i c a z i o n e sociale, che v o i qui degnamente rappresentate. È una promessa che volentieri vi f a c c i a m o , consapev o l i c o m e siamo della funzione v i a v i a p i ù importante che i m e z z i della c o m u n i c a z i o n e sociale sono andati assumendo nella vita d e l l ' u o m o m o d e r n o . N o n ci n a s c o n d i a m o i rischi di massificazione e di livellamento, che tali mezzi portano c o n sé, c o n le conseguenti m i n a c c e per l'interiorità d e l l ' i n d i v i d u o , per la sua capacità di riflessione personale, per la sua obiettività di g i u d i z i o . Ma s a p p i a m o a n c h e quali n u o v e e felici possibilità essi offrano a l l ' u o m o d ' o g g i , di m e g l i o conoscere ed avvicinare i propri simili, di percepirne p i ù da v i c i n o l'ansia di giustizia, di p a c e , di fraternità, di instaurare c o n essi v i n c o l i più p r o f o n d i di partecipazione, di intesa, di solidarietà in vista di un m o n d o più giusto ed u m a n o . C o n o s c i a m o , in una parola, la mèta ideale verso la quale o g n u n o di v o i , nonostante difficoltà e delusioni, orienta il p r o p r i o sforzo, quella cioè di arrivare, attraverso la (( c o m u n i c a z i o n e », ad u n a p i ù vera ed appagante « c o m u n i o n e ». È la mèta verso la quale aspira, c o m e ben potete c o m p r e n d e r e , 47 - A. A. S. 710 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a n c h e il cuore del V i c a r i o di Colui, che ci ha insegnato ad inv o c a r e D i o c o m e P a d r e u n i c o ed a m o r o s o di ogni essere u m a n o . P r i m a di dare a c i a s c u n o di v o i e alle vostre famiglie la Nostra speciale Benedizione, che v o r r e m m o estendere a tutti i collaboratori degli Enti di i n f o r m a z i o n e che rappresentate, agenzie, giornali, radio e televisioni, v o r r e m m o perciò assicurarvi della stima che a b b i a m o per la vostra professione e della cura c h e p o r r e m o per facilitare la vostra nobile e difficile missione, nello spirito delle i n d i c a z i o n i del Decreto Conciliare « Inter mirifica » e dell'Istruzione Pastorale « C o m m u n i o et progressio » . In o c c a s i o n e degli eventi di m a g g i o r rilievo o della pubblicazione di importanti D o c u m e n t i della Santa Sede, v o i dovrete spesso presentare la Chiesa, parlare della Chiesa; dovrete talv o l t a c o m m e n t a r e il Nostro u m i l e ministero. S i a m o sicuri che lo farete c o n amore della verità e c o n rispetto della dignità umana, p e r c h é tale è lo s c o p o di o g n i c o m u n i c a z i o n e sociale. Vi chied i a m o di v o l e r contribuire a n c h e v o i a salvaguardare nella società odierna quella profonda considerazione per le cose di D i o e per il misterioso rapporto tra D i o e c i a s c u n o di noi, che costituisce la dimensione sacra della realtà u m a n a . V o g l i a t e c o m prendere le ragioni p r o f o n d e per cui il P a p a , la Chiesa e i suoi Pastori d e v o n o talvolta chiedere, nell'espletamento del loro serv i z i o apostolico, spirito di sacrifìcio, di generosità, di rinuncia per edificare un m o n d o di giustizia, di amore, di pace. Nella certezza di conservare anche nel futuro il legame spirituale iniziato c o n questo i n c o n t r o , vi c o n c e d i a m o di gran cuore la Nostra A p o s t o l i c a Benedizione. INITIUM MINISTERII SUMMI ECCLESIAE PASTORIS Die 3 mensis Septembris, sen dominica XXII « per Annum », sub vesperum, sollemne factum est initium ministerii Summi Ecclesiae Pastoris, in peramplo Sancti Petri foro, populo ref ertissimo. Ioannes Paulus I, simul cum eo celebrantibus S.R.E. Cardinalibus, postquam sepulcrum Sancti Petri in Basilica Vaticana adiit ut Apostolorum Principem precibus coleret, Missae celebrationi praesedit. Qua ineunte, Ei, primum in Summi catholicae Ecclesiae Pontificis cathedra sedenti, Pericles S.R.E. Cardinalis Felici, Protodiaconus, pallium imposuit, cunctis prudentibus. Obsequium deinde Acta Ioannis Pauli I 711 accepto omnium Purpuratorum Patrum, Missae celebrationem perrexit hancque, quae sequitur, Homiliam, post Evangelium lingua Latina et Graeca prolatum, habuit : Venerabiles Fratres ac dilecti Filii, In h a c sacra celebratione, q u a sollemne fit initium ministerii S u m m i Ecclesiae Pastoris, humeris Nostris impositi, m e n tem i m p r i m i s adorantes orantesque c o n v e r t i m u s ad D e u m , infin i t u m et aeternum, qui consilio suo humanis argumentis inexplicabili, et benignissima dignatione sua ad Cathedram beati Petri N o s evexit. Sponte q u i d e m in haec verba Sancti Pauli A p o s t o l i e r u m p i m u s : « O altitudo divitiarum et sapientiae et scientiae Dei : q u a m incomprehensibilia sunt i u d i c i a eius et investigabiles viae eius » (Rm 11, 33). Cogitatione deinde c o m p l e c t i m u r et paterno amore salutamus totam Christi E c c l e s i a m : c o e t u m istum, qui, illam veluti repraesentans, congregatus est in h u n c l o c u m , pietatis, religionis, artis o p e r u m p l e n u m , q u o Principis A p o s t o l o r u m sepulc r u m studiose custoditur; salutamus deinde Ecclesiam, quae ope instrumentorum c o m m u n i c a t i o n i s socialis, quae nostra aetas invexit, Nos hac ipsa hora aspicit et audit. Salutem d i c i m u s cunctis m e m b r i s P o p u l i Dei : Patribus Cardinalibus, Episcopis, Sacerdotibus, Religiosis viris et mulieribus, Missionariis, Seminariorum alumnis, Laicis apostolatum exercentibus et varia m u n e r a obeuntibus, h o m i n i b u s versantibus in p u b l i c a re, in ingenii cultu, in arte, in negotiis o e c o n o m i c i s , patribus et matribus familias, operariis, peregre migrantibus, utriusque sexus adulescentibus, infantibus, aegrotis, d o lore vexatis, pauperibus. Salvere etiam iubemus, c u m reverentia et cordis affectu, universos h o m i n e s , qui sunt in m u n d o q u o s q u e h a b e m u s et a m a m u s t a m q u a m fratres, q u o n i a m filii sunt eiusdem Patris caelestis et fratres in Christo Iesu (cfr. Mt 23. 8 s.). A b b i a m o v o l u t o iniziare questa nostra omelia in latino, perché — c o m e è n o t o — esso è la lingua ufficiale della Chiesa, della quale esprime, in maniera palmare ed efficace, la universalità e la unità. La Parola di D i o , che a b b i a m o or ora ascoltato, quasi in un 712 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale crescendo ci ha presentato anzitutto la Chiesa, prefigurata ed intravista dal profeta Isaia (cfr. Is 2, 2-5), c o m e il n u o v o T e m p i o , al quale affluiscono da tutte le parti le genti, desiderose di conoscere la L e g g e di D i o e di osservarla docilmente, mentre le terribili armi di guerra sono trasformate in strumenti di p a c e . Ma questo n u o v o T e m p i o misterioso, p o l o di attrazione della n u o v a umanità, ci ricorda San Pietro, ha una sua pietra angolare, v i v a , scelta, preziosa (cfr. 1 Pt 2, 4-9), che è Gesù Cristo, il quale ha fondato la sua Chiesa sugli A p o s t o l i e l'ha edificata sul beato Pietro, loro c a p o (cfr. Cost. d o g m . Lumen Gentium, 19). « Tu sei Pietro e su questa pietra edificherò la m i a Chiesa » (Mt 16, 18) : sono le parole gravi, grandi e solenni c h e Gesù, a Cesarea di F i l i p p o , r i v o l g e a S i m o n e , figlio di G i o v a n n i , d o p o la professione di fede, che n o n è stata il prodotto della l o g i c a u m a n a del pescatore di Betsaida, o l'espressione di una sua particolare perspicacia, o l'effetto di una sua m o z i o n e p s i c o l o g i c a , ma frutto misterioso e singolare di u n a autentica rivelazione del P a d r e celeste. E Gesù m u t a a S i m o n e il n o m e in Pietro, significando c o n questo il conferimento di una speciale m i s s i o n e ; gli promette di edificare su di lui la propria Chiesa, la quale n o n sarà travolta dalle forze del male o della m o r t e ; gli conferisce le chiavi del regno di D i o , n o m i n a n d o l o così m a s s i m o responsabile della sua Chiesa, e gli dà il potere di interpretare autenticamente la legge divina. Dinanzi a questi privilegi, o per m e g l i o dire, dinanzi a questi c o m p i t i s o v r u m a n i affidati a Pietro, S. A g o s t i n o ci a v v e r t e : « P i e t r o per natura era semplicem e n t e un u o m o , per grazia un cristiano ; per una grazia ancora p i ù abbondante, u n o e, nello stesso t e m p o , il p r i m o degli A p o stoli » (In Ioannis Evang. tract., 124, 5 : PL 35, 1973). C o n attonita e comprensibile trepidazione, ma anche c o n i m m e n s a fiducia nella potente grazia di D i o e nella ardente preghiera della Chiesa, a b b i a m o accettato di diventare il Successore di Pietro nella sede di R o m a , a s s u m e n d o il « g i o g o », che Cristo ha v o l u t o porre sulle nostre fragili spalle. E ci par di sentire c o m e indirizzate a Noi, le parole che S Efrem fa rivolgere da Cristo a P i e t r o : « S i m o n e , m i o apostolo, io ti ho costituito f o n d a m e n t o della Santa Chiesa. Io ti ho c h i a m a t o già da p r i m a Pietro perché tu sosterrai tutti gli edifici; tu sei il sovrani ten- Acta Ioannis Pauli I 713 dente di coloro che edificheranno la Chiesa sulla terra ; . . . tu sei la sorgente della fonte, da cui si attinge la m i a dottrina; tu sei il c a p o dei miei apostoli ; . . . ti ho dato le c h i a v i del m i o regno » (Sermones in hebdomadam sanctam, 4 , 1 : L A M Y T . J., S. Ephraem Syri hymni et sermones, 1, 4 1 2 ) . Fin dal p r i m o m o m e n t o delia nostra elezione e nei giorni immediatamente successivi, s i a m o stati profondamente colpiti ed incoraggiati dalle manifestazioni di affetto dei nostri figli di R o m a ed anche di c o l o r o , che da tutto il m o n d o Ci fan pervenire l ' e c o della loro incontenibile esultanza per il fatto c h e ancora una volta D i o ha donato alla Chiesa il suo Capo visibile. R i e c h e g g i a n o spontanee nel nostro a n i m o le c o m m o s s e parole che il nostro grande e santo Predecessore, S. L e o n e M a g n o , riv o l g e v a ai fedeli r o m a n i : « Non cessa di presiedere alla sua sede il beatissimo Pietro, ed è stretto all'eterno Sacerdote in una unità che non viene mai m e n o ... E perciò tutte le dimostrazioni di affetto, che per degnazione fraterna o pietà filiale avete rivolto a noi, riconoscete, con m a g g i o r e d e v o z i o n e e verità, di averle con me rivolte a colui, alla cui sede noi g o d i a m o non tanto di presiedere, quanto di s e r v i r e » (Sermo V, 4 - 5 : PL 04:, 1 5 5 - 1 5 6 ) . Oui, notre présidence dans la charité est un service et, en l'affirmant, Nous pensons non seulement à nos Frères et Fils catholiques, mais à tous c e u x qui essaient aussi d'être disciples de Jésus-Christ, d'honorer Dieu, de travailler au bien de l'humanité. En ce sens, Nous adressons un salut affectueux et reconnaissant aux Délégations des autres Eglises et C o m m u n a u t é s ecclesiales qui sont ici présentes. Frères n o n encore en pleine c o m m u n i o n , nous nous tournons ensemble vers le Christ Sauveur, progressant les uns et les autres dans la sainteté où il n o u s veut, et ensemble dans l ' a m o u r mutuel sans lequel il n ' y a pas de christianisme, préparant les voies de l'unité dans la foi, dans le respect de sa Vérité et du Ministère q u ' i l a confié, p o u r son Eglise, à ses A p ô t r e s et à leurs Successeurs. Par ailleurs, Nous d e v o n s une salutation particulière a u x Chefs d'Etat et a u x m e m b r e s des Missions Extraordinaires. N o u s s o m m e s très touché de votre présence, soit que v o u s présidiez v o u s - m ê m e s a u x hautes destinées de votre pays, soit que v o u s 714 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale représentiez v o s G o u v e r n e m e n t s ou des Organisations internationales que Nous remercions v i v e m e n t . Nous v o y o n s dans cette participation l'estime et la confiance q u e v o u s portez au Saint-Siège et à l'Eglise, h u m b l e messagère de l ' E v a n g i l e à tous les peuples de la terre, p o u r aider à créer un climat de justice, de fraternité, de solidarité et d'espérance sans lequel le m o n d e ne saurait v i v r e . Que tous, ici, grands et petits, soient assurés de notre disponibilité à les servir selon l'Esprit du Seigneur! Circondati dal vostro a m o r e e sostenuti dalla vostra preghiera, i n i z i a m o il nostro servizio apostolico i n v o c a n d o c o m e splend i d a stella del nostro c a m m i n o la M a d r e di D i o , Maria, « Salus P o p u l i R o m a n i » e « Mater Ecclesiae », c h e la Liturgia venera in m o d o particolare in questo mese di settembre. La V e r gine, c h e ha g u i d a t o c o n delicata tenerezza la nostra vita di fanciullo, di seminarista, di sacerdote e di V e s c o v o , continui ad illuminare e a dirigere i nostri passi, perché, fatti v o c e di Pietro, c o n gli o c c h i e la mente fissi al suo Figlio, Gesù, proclam i a m o nel m o n d o , c o n gioiosa fermezza, la nostra professione di fede : « Tu sei il Cristo, il F i g l i o del D i o vivente » (Mt 16, 16). Amen. Acta Ioannis Pauli I 715 Missae celebrationi hae interfuerunt Legationes Religionum non Catholicarum, hic ex ordine exscriptae: PATRIARCAT ŒCUMENIQUE DE CONSTANTINOPLE Son Eminence Monseigneur MELITON, Métropolite de Chalcédoine, Doyen du Saint-Synode. Son Eminence Monseigneur CHRYSOSTOME, Métropolite de Myre. Son Eminence Monseigneur JOAKIM, Métropolite de Militinis. PATRIARCAT DE MOSCOU Son Eminence Monseigneur NIKODIM, Métropolite de Leningrad et Novgorod, Exarque patriarcal pour l'Europe Occidentale. Révérend Archimandrite LEV TSERPITSKI. PATRIARCAT DE ROUMANIE Son Eminence Monseigneur NICOLAS, Métropolite du Banat. Révérend Père TRAIANO VALDMAN. PATRIARCAT DE BULGARIE Son Excellence Monseigneur GRÉGOIRE, Métropolite de Lovech. Son Excellence Monseigneur GHELASI, Higoumène du Monastère de Rila. EGLISE ORTHODOXE EN AMÉRIQUE Son Excellence Monseigneur THÉODOSIOS, Métropolite. Révérend ALEXANDER SCHMEMANN, Archiprêtre. PATRIARCAT COPTE D'ALEXANDRIE Son Excellence Monseigneur PACHOMIOS, Evêque de Behera. Son Excellence Monseigneur GRÉGOIRE, Evêque chargé de l'Education Supérieure. M. A M I N PAKHRY ABDEKNOUR, Consulteur du Patriarcat. EGLISE ARMÉNIENNE APOSTOLIQUE Son Excellence Monseigneur SEROPE MANOUKIAN, Archevêque en France, Représentant de Sa Sainteté Vasken I , Catholicos-Patriarche Suprême de tous les Arméniens. er Acta Apostolicae Sedis 716 Commentarium Officiale CATHOLICOSSAT SYRIEN DE L'INDE Son Excellence Monseigneur PAULOS GRÉGOIRE, Métropolite de New Dehli. VIEUX-CATHOLIQUES Son Excellence Monseigneur MARINUS KOK, Président de l'Union de Utrecht. COMMUNION ANGLICANE Très Révérend STUART BLANCH, Archevêque de York et Primat d'Angleterre. Très Révérend JOHN TAYLOR, Evêque de Winchester. Très Révérend ARTHUR VOGEL, Evêque du Missouri Occidental. Très Révérend F É L I X ARNOTT, Archevêque de Brisbane et Métropolite de Queensland. FÉDÉRATION LUTHÉRIENNE MONDIALE Son Excellence Monseigneur JOSIAII M. KIBIRA, Président. Révérend Dr ANDREW HSIAO, Vice-Président. Révérend Dr DAVID PREUSS, Vice-Président. Le Dr CARL MAU, Secrétaire Général. ALLIANCE RÉFORMÉE MONDIALE Révérend Pasteur EDMON PERRET, Secrétaire Général. CONSEIL MONDIAL MÉTHODISTE M. FRANK NORTHAM, Chef du Bureau de Genève. EGLISE PRESBYTERIENNE D'ECOSSE Très Révérend Dr PETER BRODIE, Modérateur de l'Assemblée Générale. Le Dr DONALD MACDONALD, Secrétaire de l'Assemblée Générale. CONSEIL ŒCUMÉNIQUE DES EGLISES Très Révérend Dr P H I L I P POTTER, Secrétaire Général. Acta Ioannis Pauli I 717 EGLISE EVANGELIQUE LUTHERIENNE EN ITALIE M. WOLFGANG ENGE, Doyen. Délégations des Organisations Juives CONGRÈS JUIF MONDIAL M. FRITZ BECKER. ANTI DIFFAMATION LEAGUE DE N'NAI B'RITH M. JOSEPH LICHTEN. Praeterea interfuerunt nonnulli Reges et Nationum Praesides, earum aut Consociationum inter Nationes Legati extra ordinem, quorum nomina litterarum ordine deinceps recensentur. CHEFS D'ETAT ARGENTINE S. E. le Lieutenant-Général JORGE RAFAEL VIDELA, Président de la Nation Argentine. AUTRICHE S. E. le Dr RUDOLF KIRCHSCHLÄGER, Président Fédéral de la République d'Autriche. BELGIQUE er S. M. BAUDOUIN I , Roi des Belges, et S. M. la Reine FABIOLA. ESPAGNE er S. M. JUAN CARLOS I , Roi d'Espagne, et S. M. la Reine SOFÍA. IRLANDE S. E. M. PATRICK J. HILLERY, Président d'Irlande. 718 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale LIBAN S. E.- M. ELIAS SARKIS, Président de la République Libanaise. LIECHTENSTEIN S. A. S. FRANÇOIS-JOSEPH II, Prince de Liechtenstein, et S. A. S. la Princesse GEORGINA. LUXEMBOURG S. A. R. JEAN, Grand-Duc de Luxembourg, et S. A. R. la Grande-Duchesse JOSÉPHINE-CHARLOTTE. MONACO S. A. S. RAINIER III, Prince de Monaco, et S. A. S. la Princesse GRACE. PANAMA S. E. M. DEMETRIO BASILIO LAKAS, Président de la République du Panama. SAINT MARIN LL.EE. MM. FRANCESCO VALLI et ENRICO ANDREOLI, Capitaines-Régents de la République de Saint-Marin. ORDRE SOUVERAIN MILITAIRE DE MALTE S. A. E. Fra' ANGELO de MOJANA di COLOGNA, Grand Maître. DÉLÉGATIONS DES ETATS AFRIQUE DU SUD S. E. M. JOHN BRENT M I L L S , Ambassadeur, Représentant Spécial de S. E. le Président suppléant de la République. ALGÉRIE S. E. M. RAOUF BOUDJAKDJI, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme BOUDJAKDJI. S. E. M. OMAR GHERBI, Ambassadeur. Acta Ioannis Pauli I 719 RÉPUBLIQUE FÉDÉRALE D'ALLEMAGNE S. E. M. HELMUT SCHMIDT, Chancelier de la République. S. E. le Dr ALFONS GOPPEL, Président du Conseil des Ministres de l'Etat-Libre de la Bavière, et Mme GOPPEL. S. E. le Dr HANS-JOCHEN VOGEL, Ministre Fédéral de la Justice. S. E. M. JOSEF ERTL, Ministre Fédéral de l'Alimentation, de l'Agriculture et des Forêts. S. E. le Dr WALTER GEHLHOFF, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme EVA GEHLHOFF. S. E. le Dr PETER HERMES, Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. ANDORRE S. E. M. ANDRÉ PRUNET-FOCH, Viguier, Représentant Personnel de S. E. M. Valéry Giscard d'Estaing, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. FRANCESC BADIA BATALLA, Viguier, Représentant Personnel de S. E. Mgr Juan Marti Alanis, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. JULIA REIG RIBO, Syndic Général. M. ANTONI A L E I X SANTURE, Vice-Syndic. ARGENTINE S. E. le Lieutenant-Général JORGE RAFAEL VIDELA, Président de la Nation Argentine, et Mme ALICIA RAQUEL HARTRIDGE de VIDELA. S. E. le Vice-Amiral OSCAR ANTONIO MONTES, Ministre des Affaires Etrangères et du Culte, et Mme ELBA ANA QUIROGA de MONTES. S. E. Don RUBÉN V. M. BLANCO, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme INÉS MARÍA PUGA de BLANCO. Le Brigadier Général JUAN GARCÍA, Chef de la Maison Militaire de la Présidence, et Mme ELSA MARÍA CALABRIA de GARCÍA. S. E. Don JUAN CARLOS KATZENSTEIN, Ambassadeur, Directeur National du Cérémonial, et Mme DAPHNE LYNCH de KATZENSTEIN. AUSTRALIE Le Très Hon. P H I L L I P LYNCH, M. P., Ministre de l'Industrie et du Commerce. S. E. M. JOHN M I L L MCMILLAN, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme BEATRICE MCMILLAN. Acta 720 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale AUTRICHE S. E. Je Dr RUDOLF KIRCHSCHLÄGER, Président Fédéral de la République. S. E. le Dr FRED SINOWATZ, Ministre Fédéral de l'Education et des Arts. Le Prof. Dr HERBERT SCHAMBECK, Vice-Président du Sénat Fédéral. S. E. le Dr GORDIAN GUDENUS, Ambassadeur près le Saint-Siège. BELGIQUE er S. M . BAUDOUIN I , Roi des Belges, et S. M. le Reine FABIOLA. S. E. M. LEO TINDEMANS, Premier Ministre, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. M. HENRI SIMONET, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M . ALFRED CALIFICE, Ministre de la Prévoyance Sociale. S. E. M. F É L I X STANDAERT, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme STANDAERT. S. E. M. JAN GRAULS, Ambassadeur, Secrétaire du Conseil des Ministres. BÉNIN S. E. M. MEDE MOUSSA YAYA, Ambassadeur. M. EDMOND CAKPO TOZO, Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. BOLIVIE S. E. Don RICARDO A N AYA ARCE, Ministre des Affaires Etrangères et du Culte. S. E. Don JORGE SILES SALINAS, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme MARÍA EUGENIA del VALLE de SILES. S. E. Don DIONISIO FOIANINI BANZER, Ambassadeur, et Mme DOROTHY RYDKL de Foi ANI NI. S. E. Don MIGUEL ANGEL FLORES, Chef du Cabinet de S. E. le Ministre. BRÉSIL S. E. M. ANTONIO FRANCISCO AZEREDO da SILVEIRA, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme NAY PARANHOS AZEREDO da SILVEIRA. S. E. M. ESPEDITO de FREITAS RESENDE, Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme MARIA MAGDALENA TUDÓ de RESENDE. Acta Ioannis Pauli I 721 de MEDICIS, Ministre Plénipotentiaire. M. ARNALDO CARRILHO, Conseiller, et Mme SONIA MARIA LACERDA de CARM . J0Â0 AUGUSTO RILHO. M. Luis FERNANDO de ANDRADE SERRA, Secrétaire, et Mme ROSANA P. M. de ANDRADE SERRA. BULGARIE M. GHEORGHI STOIANOV, Ministre-Conseiller, Représentant Personnel de S. E. le Président du Conseil d'Etat. M. ILIA GHEORGHIEV, Conseiller. M . DOBRI DOBREV, Secrétaire. BURUNDI S. E. M. LAZARE NZORUBARA, Ambassadeur près le Saint-Siège. CANADA Le Très Hon. PIERRE ELLIOTT TRUDEAU, Premier Ministre. L'Hon. DANIEL J. MACDONALD, Ministre des Affaires des Anciens Combattants, et Mme MACDONALD. L'Hon. OTTO E. LANG, Ministre du Transport et de la Justice. L'Hon. MARC LALONDE, Ministre d'Etat chargé des Relations fédéralesprovinciales, et Mme LALONDE. L'Hon. EUGENE F . WHELAN, Ministre de l'Agriculture. L'Hon. RAYMOND J. PERRAULT, Leader du Gouvernement au Sénat, et Mme PERRAULT. L'Hon. MONIQUE BÉGIN, Ministre de la Santé nationale et du Bien-être sociale. CAP-VERT M. PIERGIORGIO G I L L I , Consul Général. CHILI S. E. Don HERNÁN CUBILLOS SALLATO, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme de CUBILLOS. S. E. Don HÉCTOR RIESLE CONTRERAS, Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. le Général Don JORGE COURT MOOCK, Ambassadeur, et Mme de COURT. S. E. Don RICARDO LETELIER SAAVEDRA, Ambassadeur, Directeur du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères, et Mme de LETELIER. Don SERGIO MORENO CATALÁN, Ministre-Conseiller, et Mme de MORENO. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 722 RÉPUBLIQUE DE CHINE S. E^ le Dr WALTER H. F E I , Ministre d'Etat. S. E. le Dr CHOW S H U - K A I , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme LILY C. CHOW. M. CHIOTJ JONG-NAN, Sous-Directeur du Département des Affaires Européennes au Ministère des Affaires Etrangères. M. Ku FU-CHANG, Conseiller. CHYPRE S. E. M. PETROS MICHAELIDES, Ministre de la Justice. S. E. M. POLYS MODINOS, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. GEORGES LICOURGOS, Ministre-Conseiller. M. F É L I X CIRILLI. COLOMBIE S. S. S. S. S. E. E. E. E. E. le le le le le Dr Dr Dr Dr Dr Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur. CÉSAR CASTRO PERDOMO, Ambassadeur. AURELIO TOBÓN MEJÍA, Ambassadeur. JOSÉ MARÍA FRANCO ORTEGA, Ambassadeur. GERMÁN ARCINIEGAS, JOSÉ MANUEL RIVAS SACCONI, Mme LUCÌA TORRES de ZULETA, Ministre Plénipotentiaire. Le Dr CAMILO REYES RODRÍGUEZ, Secrétaire. CONGO S. E. M. JEAN-PIERRE BATETANA, Ambassadeur. RÉPUBLIQUE DE CORÉE S. E. M. M I N BYONG KWON, Ministre des Transports. S. E. M. HYUN JOON SHIN, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme HYUN JOON SHIN. M. YOON C H U WON, Sous-Directeur Général au Ministère des Affaires Etrangères. COSTA RICA S. E. le Dr RODRIGO ALTMAN ORTIZ, Premier Vice-Président de la République. S. E. le Dr CARMELO CALVOSA, Ministre de la Santé. S. E. le Dr WILBURG JIMÉNEZ CASTRO, Ministre du Plan et de la Politique Economique. Acta Ioannis Pauli I 723 S. E. le Dr ALVARO AGUILAR PERALTA, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme de AGUILAR. Don FERNANDO GUARDIA ALVARADO, Ministre Plénipotentiaire, et Mme de GUARDIA. Don JAVIER GUERRA LASPIUR, Ministre-Conseiller. CÔTE D'IVOIRE S. E. M. SIMEON A K É , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. JOSEPH AMICHIA, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme THÉRÈSE AMICHIA. M. BENOÎT TOUSSAGNON, Vice-Président de l'Assemblée Nationale. M. JOSEPH PANGO, Représentant du Conseil Economique et Social. CUBA S. E. M. JOSÉ FERNANDEZ de Cossío RODRÍGUEZ, Vice-Ministre des Affaires Etrangères, et Mme de Cossío. S. E. M. JOSÉ ANTONIO PORTUONDO, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme BERTHA VALDÉS TORRICELLA de PORTUONDO. DANEMARK S. E. M. W. MCILQUHAM SCHMIDT, Ambassadeur. RÉPUBLIQUE DOMINICAINE Mme RENÉE KLANG de GUZMÁN, Epouse de S. E. le Président de la République. S. E. M. ALVARO LOGROÑO BATLLE, Directeur du Protocole à la Présidence de la Republique, et Mme de LOGROÑO. S. E. M. JUAN M. CONTIN, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme VIOLETA del CARMEN CURIEL de CONTIN. EGYPTE S. E. M. ABDEL MONEIM E L SAWI, Ministre de la Culture et de l'Information. S. E. M. SHAPFIE ABDEL HAMID, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme SHAPFIE ABDEL HAMID. M. ABDEL MONEIM SÉLIM, Chambellan à la Présidence de la République. Le Colonel TAWFIK SAAD, Aide-de-camp de S. E. le Président de la République. M. IHAB ABDEL A Z I Z TAHER, Secrétaire, et Mme IHAB À . A. TAHER. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 724 EL SALVADOR S. E. le Dr PRUDENCIO LLACH SCHONENBERG, Ambassadeur près le SaintSiège. S. E. M. ALVARO ERNESTO MARTÍNEZ, Ambassadeur. M. CARLOS JOSÉ CANESSA. Mme MARÍA B AIRES de MEMBREÑO. EMPIRE CENTRAFRICAIN S. E. le Président DAVID DACKO, Conseiller Personnel de Sa Majesté Imperiale. S. E. M. ALPHONSE KOYAMBA, Premier Vice-Premier Ministre. S. E. M. JEAN-PAUL MOKODOPO, Ministre des Affaires Etrangères. M. DANIEL GONISSA, Directeur du Protocole de l'Etat. M. ANDRÉ DIEUAIDE MENGUI, Secrétaire. EQUATEUR S. E. M. JOSÉ AYALA LASSO, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme de AYALA. S. E. M. Siège, S. E. M. S. E. M. S. E. M. ERNESTO VALDIVIESO CHÏRÏBOGA, Ambassadeur près le Saint- et Mme de VALDIVIESO. Ambassadeur, et Mme de SALVADOR. Ambassadeur. GUSTAVO CORDOVEZ PAREJA, Ambassadeur, et Mme de CORDOVEZ. JORGE SALVADOR LARA, EDUARDO AROSEMENA GÓMEZ, ESPAGNE er S. M. le Roi JUAN CARLOS I , et S. M. la Reine SOFÍA. -X- S. E. Don MARCELLO OREJA, Ministre des Affaires Etrangères, Chef de la Mission Extraordinaire, et Mme de OREJA. S. E. Don LANDELINO LAVILLA, Ministre de la Justice, et Mme de LAVILLA. S. E. Don NICOLÁS COTENER, Marquis de MONDÉJAR, Chef de la Maison de S. M. le Roi, et la Marquise de MONDÉJAR. S. E. Don ANGEL SANZ BRIZ, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme ADELA QUIJANO de SANZ. S. E. Don JOAQUÍN de VALENZUELA, Chef de la Maison Militaire de S. M. le Roi. Acta Ioannis Pauli I 725 ETATS-UNIS D'AMÉRIQUE S. E. M. WALTER F. MONDALE, Vice-Président des Etats-Unis d'Amérique, et Mme MONDALE. L'Hon. MARIO BIAGI, Représentant de l'Etat de New York. L'Hon. CORRINE C. BOGGS, Représentant de la Louisiane. L'Hon. SILVIO O. CONTE, Représentant du Massachusetts. L'Hon. ELIGIÓ DE LA GARZA, Représentant du Texas. L'Hon. W I L L I A M D. HATHAWAY, Sénateur du Maine. L'Hon. THOMAS J. MCINTYRE, Sénateur du New Hampshire. L'Hon. CLAIBORNE PELL, Sénateur du Rhode Island. L'Hon. PETER W. RODINO Jr., Représentant du New Jersey. L'Hon. CLEMENT J. ZABLOCKI, Représentant du Wisconsin. Le Dr P. PETER SARROS, Substitut de l'Envoyé Personnel de S. E. le Président des Etats-Unis d'Amérique près le Saint-Père, et Mme SARROS. ETHIOPIE S. E. le Dr FITIGU TADESSE, Ambassadeur. M. TEKLEHAIMANOT ABBAY, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. FINLANDE S. E. M. SEPPO PIETINEN, Ambassadeur près le Saint-Siège, Représentant de S. E. le Président de la République. FRANCE Mme VALÉRY GISCARD d'EsTAiNG, Epouse de S. E. le Président de la République. * S. E. M. RAYMOND BARRE, Premier Ministre, Chef de la Mission Extraordinaire, et Mme BARRE. S. E. M. ALAIN PEYREPITTE, Garde des Sceaux, et Mme PEYREFITTE. M. JEAN GUITTON, de l'Académie Française. S. E. M. GEORGES GALICHON, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme GALICHON. GHANA Le Vice-Marshall de l'Air GEORGE Y A W BOAKY, Membre du Conseil Militaire Suprême, Représentant de S. E. le Chef de l'Etat. S. E. M. Y A W BANFUL TURKSON, Ambassadeur près le Saint-Siège. 48 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 726 GRÈCE E. M. ARISTIDE PILA VACHI, Ambassadeur, Secrétaire Général de la Présidence de la République, Représentant de S. E. le Président de la République. S. E. M. JEAN M. PESMAZOGLU, Ambassadeur, et Mme PESMAZOGLU. S. GUATEMALA S. E. l'Ingénieur JOSÉ ALFREDO OBIOLS GÓMEZ, ancien Vice-Ministre des Affaires Etrangères, et Mme OBIOLS GÓMEZ. S. E. M. Luis VALLADARES y AYCINENA, Ambassadeur près le Saint-Siège, Doyen du Corps Diplomatique, et Mme MARÍA MOLINA RUBIO de VALLADARES. M. JULIO ANTONIO TORRES ARRIÓLA, Secrétaire. HAÏTI S. E. M. PIERRE MAYARD, Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. HERVÉ BOYER, Ambassadeur. HAUTE-VOLTA S. E. M. PIERRE ILBOUDO, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. AMADÊ OUEDRAOGO, Conseiller. M. CORADO, Conseiller. HONDURAS S. E. M. MANUEL LUNA MEJÍA, Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. OSCAR ACOSTA, Ambassadeur. Mme GRAZIA MARÍA VALLONE de GRANDOLINI, Conseiller. Mlle BEATRIZ CALLEJAS WEITNAUER, Secrétaire. HONGRIE S. E. M. REZSÖ TRAUTMANN, Vice-Président du Conseil du Presidium. S. E. M. IMRE MIKLÓS, Secrétaire d'Etat, Président du Bureau des Affaires Ecclésiastiques. S. E. M. REZSÖ PALOTÁS, Ambassadeur. M. FERENC BANADICS. Acta Ioannis Pauli I 121 INDE S. E. M. Á. L. DIAS, Ancien Gouverneur du Bengale Occidental, et Mme DIAS. S. E. M. A. K. DAMODARAN, Ambassadeur, et Mme DAMODARAN. M. AMBA PRASAD, Secrétaire, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège, et Mme PRASAD. INDONÉSIE S. E. M. MARADEN PANGGABEAN, Ministre des Affaires Politiques et de la Sûreté, et Mme PANGGABEAN. S. E. M. SUNARSO WONGSONEGORO, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. IGNATIUS DJOKOMULYONO, Directeur Général au Département des Affaires Religieuses. Le Dr EDWARD JANNER SINAGA, Conseiller de S. E. le Ministre des Affaires Etrangères. Le Capitaine A R I YANTO SALEH, Assistant. IRAK S. E. M. NOORI ISMAIL ALWAIS, Ambassadeur, Représentant de S., E. le Président de la République. M. WAHIB A. MARZOUK. IRAN S. E. M. ASSADOLAH FAHIMI, Ambassadeur. IRLANDE S. E. M. PATRICK J. HILLERY, Président d'Irlande, et Mme HILLERY. S. E. M. PADRAIG FAULKNER, Ministre du Tourisme et des Transports, Ministre des Postes et Télécommunications, et Mme FAULKNER. S. E. M. GERARD WOODS, Ambassadeur près le Saint-Siège. ISRAËL S. E. M. ZEEV Y SHEK, Ambassadeur. M. ISRAEL LIPEL, Directeur Général du Ministère des Cultes. M. MEIR MENDES, Ministre-Conseiller. - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 728 ITALIE L'Hon. Dr GIULIO ANDREOTTI, Président du Conseil des Ministres, et Mme ANDREOTTI. L'Hon. Dr ARNALDO FORLANI, Ministre des Affaires Etrangères. L'Hon. Dr VIRGINIO ROGNONI, Ministre de l'Intérieur. L'Hon. Dr ANTONIO BISAGLIA, Ministre des Participations Publiques. L'Hon. l'ing. COSTANTE DEGAN, Sous-Secrétaire d'Etat au Ministère des Transports. S. E. M. ANTONIO MACCANICO, Conseiller d'Etat, Secrétaire Général de la Présidence de la République. S. E. M. VITTORIO CORDERO di MONTEZEMOLO, Ambassadeur près le SaintSiège. S. E. M. REMO PAOLINI, Ministre Plénipotentiaire, Chef du Protocole de la République. S. E. M. GIOVANNI BOTTIGLIERI, Préfet, Chef du Protocole à la Présidence du Conseil des Ministres. JAPON S. E. M. KIYOSHI SUGANUMA, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme MAOKO SUGANUMA. M. "OSAMU NAKAMURA, Conseiller, et Mme NAKAMURA. Mgr ANTOINE ANOGE, Conseiller Ecclésiastique. JORDANIE S. A. R. le Prince MOHAMMAD BEN TALAL, Représentant Personnel de S. M. le Roi. Le Général SHAFIQ JMEAAN. M. ADLI A L NASSER, Premier Secrétaire. Le Capitaine FAHED JAZI, Assistant. LIBAN S. E. M. ELIAS SARKIS, Président de la République. S. E. le Dr IBRAHIM CHEAYTO, Ministre de la Santé Publique et des Ressources Hydrauliques et Electriques, et Mme CHEAYTO. S. E. M. A M I N E L - B I Z R I , Ministre des Travaux Publics et du Tourisme, et Mme EL-BIZRI. S. E. M. FARID RAPHAEL, Ministre de la Justice, des Finances et des Postes et Télécommunications, et Mme RAPHAEL. Acta Ioannis Pauli I 729 S. E. le Dr ANTOINE FATTAL, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme FATTAL. M. CARLOS KHOURY, Directeur Général à la Présidence de la République. LIBERIA S. E.'PHon. E. REGINALD TOWNSEND, Ministre des Affaires Présidentielles. S. E. l'Hon. BERNARD BLAMO, Ministre de l'Education. S. E. M. H, RICHARD W R I G H T BREWER, Ambassadeur près le SaintSiège. Le Dr GIOVANNI F . MOTTA, Ministre-Conseiller. LIECHTENSTEIN S. A. S. le Prince FRANÇOIS-JOSEPH II de Liechtenstein, et S. A. S. la Princesse GEORGINA. Le Comte MARIO LEDEBUR, Conseiller. LUXEMBOURG S. A. R. le Grand-Duc JEAN de LUXEMBOURG, et S. A. R. la GrandeDuchesse JOSÉPHINE-CHARLOTTE. * S. E. M. ALBERT BERCHEM, Secrétaire d'Etat à l'Agriculture, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. M. GUY de MUYSER, Maréchal de la Cour. S. E. M. CHARLES REICHLING, Secrétaire Général du Ministère des Affaires Etrangères. S. E. M. EDOUARD MOLITOR, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. JACQUES REUTER, Secrétaire. Dom JEAN-PIERRE MULLER, o.s.b., Conseiller Ecclésiastique. MADAGASCAR S. E. M. JACQUES VAZAHABE ANDRIANADA, Ambassadeur. MALTE S. E. M. PAUL FARRUGIA, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme MARIA FARRUGIA. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale, 730 MAURICE S. E. Sir LECKRAZ TEELOCK< Kt., C. B. E.-, Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme TEELOCK. M. V . S. MAKHAN, Secrétaire. MONACO S. A. S. le Prince RAINIER I I I de Monaco, et S. A. S. la Princesse GRÂCE. S. E. M. CÉSAR CHARLES SOLAMITO, Ministre près le Saint-Siège, et Mme SOLAMITO. M. RAYMOND BIANCHERI, Chambellan Particulier de S.A.S. le Prince. NICARAGUA S. E. le Dr JULIO C. QUINTANA, Ministre des Affaires Etrangères, Représentant Personnel de S. E. le Président de la République, et M. MATILDE ARELLANO de QUINTANA. S. E. le Dr GUILLERMO SEVILLA SACASA, Ambassadeur. S. E. le Dr ALFONSO ORTEGA URBINA, Ambassadeur, et Mme NORMA GUERRERO de ORTEGA. S. E», le Dr JAIME SOMARRIBA S ALAZAR, Ambassadeur. S. E. le Dr ARMANDO LUNA SILVA, Ambassadeur. Le Général FLORENCIO MENDOZA, Ambassadeur, et Mme SHOSHANA de MENDOZA. Le Dr Bosco MATAMOROS HÜECK, Secrétaire, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. NIGERIA S. E. M. IGNATIUS CHUKUEMEKA OLISEMEKA, Ambassadeur près Saint-Siège. le NORVÈGE S. E. M. GEORG KRISTIANSEN, Ambassadeur, Secrétaire Permanent du Ministère des Affaires Etrangères. NOUVELLE-ZÉLANDE S. E. M. JOHN GEORGE MCARTHUR, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme MCARTHUR. S. E. l'Hon. E. H. HALSTEAD, Ambassadeur, et Mme HALSTEAD. Acta Ioannis Pauli I 731 ORDRE SOUVERAIN MILITAIRE DE MALTE S. A. E,. Fra' ANGELO de MOJANA di Cologna, Grand Maître. * S. E. le Vén. Bailli F r a VITTORIO MARULLO di CONDOJANNI, Grand Commandeur, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. le Vén. Bailli Fra HUBERTO PALLAVICINI, Maître des Cérémonies. S. E. le Bailli Grand Croix d'Obédience Comte GÉRAUD de PIERREDON, Membre du Souverain Conseil. S. E. le Bailli Grand Croix d'Honneur et de Dévotion Don JOSÉ FERNANDEZ de VELASCO y SFORZA, DUC de Frias, Grand d'Espagne. Fra' GHERARDO HERCOLANI FAVA SIMONETTI, Secrétaire du Cérémonial. OUGANDA S. E. l'Hon. RAPHAEL B. NSHEKANABO, Ministre des Affaires Publiques et Gouvernementales. S. E. l'Hon. A L I FADHUL, Ministre de l'Administration Provinciale. S. E. M. MATYIA LUBEGA, Secrétaire Permanent du^ Ministère des Affaires Etrangères. S. E. Mlle BERNARDETTE P. A. OLOWO, Ambassadeur près le Saint-Siège. Mlle KIDDE, Fille de S. E. le Président de la République. M. ADAM. M. NGOROGOZA. M. OKOT. M. MUFANJA, Représentant Provincial. M. NSAJA, Maire de Jinja. PAKISTAN S. E. M. AGHA SHAHI, Ministre d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. M. JAMSHED G. KHARAS, Ambassadeur, et la Bégum KHARAS. M. VALENTINE GONSALVEZ. PANAMA S. E. M. DEMETRIO BASILIO LAKAs, Président de la République, et Mme ELISABETH R. de LAICAS. S. E. M. ARTURO MORGAN MORALES, Assesseur de S. E. le Chef du Gouvernement. S. E. JULIO HARRIS, Magistrat du Tribunal Electoral, et Mme de HARRIS. Don GUILLERMO COMPANY, et Mme de COMPANY. Mme SOFÍA PAPADOPOULOS. Le Lieutenant JESÚS de MARÍA PUGA. 732 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PARAGUAY S. E. le Dr ALBERTO NOGUÉS, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme ERNESTINA ZTJBIZARRÊTA de NOGUÉS. Le Capitaine P. A. M. GUSTAVO STROESSNER MORA. S. E. M. JUAN LIVIERES ÁRGANA, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme ELVA OCAMPOS de LIVIERES. M. BLAS SERVÍN BERNAL, Conseiller, et Mme TERESA MASI de SERVÍ N. PAYS BAS S. E. M. ANDRIES A. M. van A G T , Premier Ministre, et Mme EUGENIE J. T H . van A G T . S. E. M. CHRISTOPH A. van der KLAAUW, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme HENRIETTE van der KLAAUW. S. E. M. JOZEP L. H. CEULEN, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme THEODOSIE G. M. J. CEULEN. M. DIEDERIK J . M. van THIEL COOVELS, Ministre Plénipotentiaire, Directeur adjoint du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. t PÉROU S. E. M. JORGE MORELLI PANDO, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme MARÍA LUISA de MORELLI. Don EPRAÍN SAAVEDRA BARRERA, Secrétaire. PHILIPPINES S. E. M. QUERUBE MAKALINTAL, Speaker de l'Assemblée Nationale, et Mme ROSARIO MAKALINTAL. L'Hon. EMMANUEL PELAEZ, Membre de l'Assemblée Nationale, et Mme EDITH PELAEZ. L'Hon. JORGE M. KINTANAR, Membre de l'Assemblée Nationale. POLOGNE S. E. M. TADEUSZ MLYNCZAK, Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. KAZIMIERZ KAROL, Ministre, Chef du Bureau des Affaires Religieuses. S. E. M. JOSEF CZYREK, Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. M. KAZIMIERZ MORAWSKI, Membre de la Diète Polonaise. M. KAZIMIERZ SZABLEWSKI, Ministre-Conseiller, Chef de la Délégation Polonaise pour les contacts permanents de travail avec le Saint-Siège. Acta Ioannis Pauli I 733 PORTUGAL S. E. M. JOSÉ JOAQTJIM ALMEIDA BORGES, Président du Tribunal Suprême de Justice, et Mme ALMEIDA BORGES. S. E. Ping. CARLOS CORREIA GAGO, Ministre des Affaires Etrangères, et Mme CORREIA GAGO. S. E. le Dr JOSÉ TOMÁS CALVET de MAGALHÂES, Ambassadeur près le Saint-Siège. REPUBLIQUE, DÉMOCRATIQUE ALLEMANDE S. E. M. GERALD GOTTING, Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. HANS SEIGEWASSER, Secrétaire d'Etat aux Affaires Religieuses. M. MANFRED HAUSTEIN, Ministre Plénipotentiaire. RÉPUBLIQUE-UNIE DU CAMEROUN S. E. M. ANDRÉ FOUDA, Membre du Comité Central de l'Union Nationale Camerounaise, Député à l'Assemblée Nationale, Délégué du Gouvernement auprès de la Commune urbaine de Yaounde. S. E. M. HENRY DJENGUE NDOUMBE, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. PASCAL BILOA TANG, Chargé de Mission à la Présidence de la République. ROYAUME-UNI S. G. le Duc de NORFOLK, et S. G. la Duchesse de NORFOLK. Lord ELWYN-JONES, Lord Grand Chancelier de Grande-Bretagne. S. E. M. GEOFFREY ALLAN CROSSLEY, C.M.G., Ministre près le SaintSiège, et Mme ALINE LOUISE CROSSLEY. M. M. A. CAFFERTY, Secrétaire. M. W I L L I A M ARNOLD, Secrétaire du Grand Chancelier. RWANDA S. E. M. CALLIXTE HATUNGIMANA, Ambassadeur près le Saint-Siège. SAINT-MARIN S. E. M. FRANCESCO V A L L I , Capitaine-Régent. S. E. M. ENRICO ANDREOLI, Capitaine-Régent. S. E. M. GIORDANO BRUNO BEFFI, Secrétaire d'Etat pour les Affaires Etrangères et Politiques, et Mme REFFI. 1Z4 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Le Comte OSCAR PASQUINI, Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Légation près \e Saint-Siège. M. OTTAVIANO ROSSI, Maître de Chambre de la Régence. Le Lieutenant-Colonel RUGGERO R I G H I , de la Garde du Grand Conseil. SÉNÉGAL S. E. M. ABDEL KADER F A L L , Ministre de l'Education. M. CASIMIR SAMBOU, Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège, et Mme SAMBOU. SOMALIE S. E. le Dr SALAH MOHAMED A L I , Ambassadeur, Représentant de S. E. le Chef d'Etat. Le Lieutenant-Colonel ABSCIR OSMAN HUSSEN, Attaché Militaire. SOUAZILAND S. E. M. GEORGE MAMBA, Haut Commissaire, Représentant de S. M. le Roi. SOUDAN M. ABDELLATIF ABDELHAMID, Ministre Plénipotentiaire, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. SRI LANKA L'Hon. M. VINCENT PERERA, Ministre des Affaires Parlamentaires. S. E. M. ALEXANDER FAIRLIE WIJEMANNE, Ambassadeur. SUÉDE S. E. M. RICHARD HICHENS-BERGSTRÖM, Ambassadeur. SUISSE S. E. M. PIERRE AUBERT, Conseiller Fédéral, Chef du Département Politique Fédéral, et Mme AUBERT. S. E. M. ANTON HEGNER, Ambassadeur, Substitut du Chef de la Direction Politique du Département Politique Fédéral. M. DINO SCIOLLI, Ministre Plénipotentiaire, et Mme ELSA MARIA SCIOLLI. M. FRANCOIS NORDMANN, Secrétaire du Conseiller Fédéral. SURINAM S. E. M. ROBERT FERRIER, Ambassadeur. S. E. M. WILHELMUS VAN EER, Ambassadeur. Acta Ioannis Pauli I 735 RÉPUBLIQUE A R A B E SYRIENNE S. E. M. AHMAD ISKANDAR AHMAD, Ministre de l'Information. S. E. M. NASSER KADOUR, Ministre-Adjoint des Affaires Etrangères. S. E. M. D I A A L L A H EL-FATTAL, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. MOTJSBAH E L DALATI, Conseiller. RÉPUBLIQUE-UNIE DE TANZANIE S. E. M. PAUL J . M H A I K I , Ambassadeur. TCHÉCOSLOVAQUIE S. E. M. VLADIMIR KOTJCKY, Ambassadeur. M. MILAN JELINEK, Secrétaire. THAÏLANDE S. E. M. SWATE KOMALABHUTI, Ambassadeur. TUNISIE S. E. M. TAOUPIK SMIDA, Ambassadeur près le Saint-Siège. TURQUIE S. E. le Dr FARUK SÜKAN, Ministre d'Etat, Vice-Président du Conseil. S. E. M. VECDI TÜREL, Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. S. E. M. SEPIK FENMEN, Directeur Général du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. UNION DES RÉPUBLIQUES SOCIALISTES SOVIÉTIQUES M. JURI KARLOV, Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade de l'URSS près le Gouvernement Italien, et Mme KARLOVA. URUGUAY S. E. le Dr Don JORGE BARREIRO, Ambassadeur. Don GERMAN ROOSEN, Ministre Plénipotentiaire. Le Prof. Don JOSÉ MARÍA PODESTÀ, Ministre-Conseiller. VENEZUELA S. E. le Dr SIMON ALBERTO CONSALVI, Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. SANTIAGO OCHÓA BRICEÑO, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme FLOR ANTICH de OCHOA. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 736 Le Dr JOSÉ RODRÍGUEZ ITURBE, Président de la Commission de la Politique Extérieure oie la Chambre des Députés. Mlle SONIA PÉREZ RODRÍGUEZ, Président de la Fondation pour le Développement Communautaire. Le Dr ANTONIO CASAS SALVI, Ministre-Conseiller, et Mme ELBA MAYORCA de CASAS. YOUGOSLAVIE S. E. M. LAZAR KOLISEVSKI, Membre du Presidium de la République. S. E. M. ZDENKO SVETE, Ambassadeur près le Saint-Siège. M. MARKO KOSIN, Sous-Secrétaire du Secrétariat Fédéral pour les Affaires Etrangères. ZAÏRE S. E. M. TSHIMBALANGA SHALA-DIBWE, Ambassadeur près le Saint-Siège. ZAMBIE S. E. Mlle LOMBE CHIBESAKUNDA, Ambassadeur près le Saint-Siège. DÉLÉGATIONS DES ORGANISATIONS INTERNATIONALES INTERGOUVERNEMENTALES ORGANISATION DES NATIONS UNIES Le Dr L U I G I COTTAPAVI, Secrétaire Général Adjont, Directeur du Bureau des Nations Unies à Genève. M. SANTIAGO QUI VANO-CABALLERO, Directeur des Relations Extérieures et entre les Agences. M. GIORGIO PAGNANELLI, Directeur du Centre d'Information des Nations Unies à Rome. BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL M. FRANCIS BLANCHARD, Directeur Général, et Mme BLANCHARD. M. FRANCESCO D'ATTILIA, Directeur du Bureau du B.I.T. à Rome, et Mme D'ATTILIA. ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'ALIMENTATION ET L'AGRICULTURE Le Dr R A L P H P H I L L I P S , Directeur Général Adjoint, et Mme MARY P H I L LIPS. M. MERRILL M. BLEVINS, Sous-Chef du Protocole, et Mme SUZANNE BLEVINS. Acta Ioannis Pauli I 737 ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'EDUCATION, LA SCIENCE ET LA CULTURE M. MAKAMINAM MAKAGIANSAR, Sous-Directeur pour la Culture et la Communication. AGENCE INTERNATIONALE DE L'ENERGIE ATOMIQUE Le Dr JOHN H A L L , Sous-Directeur Général pour l'Administration, et Mme HALL. CONSEIL DE L'EUROPE M. GEORG KAHN ACKERMANN, Secrétaire Général. Mme MAUD BUQTJICCHIO. ASSEMBLÉE DES COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES L'Hon. Dr EMILIO COLOMBO, Président. Le Dr- FRANCESCO PASETTI, Chef du Cabinet du Président. COMMISSION DES COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES L'Hon. LORENZO NATALI, Vice-Président de la Commission. Le Dr ALFONSO DELLI PAOLI, Chef du Cérémonial. ORGANISATION DU TRAITÉ DE L'ATLANTIQUE NORD S. E. M. JOSEPH LTJNS, Secrétaire Général. M. ROBERT NIEUWENHTJYS, Chargé du Protocole. INSTITUT ITALO-LATINO-AMÉRICAIN S. E. M. HUMBERTO VÍZCAINO LEAL, Président. S. E. M. ROLANDO J . GHISANI, Vice-Président. S. E. M. CARLO PERRONE CAPANO, Secrétaire Général. 738 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ad clarissimos Viros ex supra recensitis extra ordinem Legationibus, postridie, á mensis Septembris, in Aula Regia coram admissos, Summus Pontifex hunc sermonem habuit: Excellences, Mesdames, Messieurs, Durant la célébration d'hier, N o u s ne p o u v i o n s avoir à v o tre adresse q u ' u n e b r è v e salutation. A u j o u r d ' h u i , N o u s tenons à v o u s dire la j o i e , l ' é m o t i o n , l'honneur que Nous a procurés votre participation à l'ouverture de notre Pontificat. Nous v o u s d e v o n s une très v i v e gratitude, à v o u s - m ê m e s , d ' a b o r d , et a u x p a y s ou Organisations internationales que v o u s représentez. Cet h o m m a g e de tant de nations est très encourageant. N o n pas que notre personne l'ait m é r i t é : Nous n'étions hier q u ' u n prêtre et un e v ê q u e d ' u n e p r o v i n c e d'Italie, consacrant toutes ses forces et ses talents à l'apostolat qui lui était confié. Et v o i l à q u ' a u j o u r d ' h u i , Nous s o m m e s appelé au Siège de l ' A p ô t r e Pierre. N o u s héritons de sa grande m i s s i o n à l'égard de toutes les nations, de celle qu'il a reçue par pure grâce des mains de Notre Seigneur Jésus-Christ, qui, selon la foi chrétienne, est Fils de Dieu et Sauveur du m o n d e . N o u s pensons souvent à cette phrase de l ' A p ô t r e P a u l : « Ce trésor, n o u s le portons en des vases d'argile, p o u r q u ' o n v o i e bien que cette extraordinaire puissance appartient à Dieu et ne vient pas de n o u s » (2 Co 4, 7). Heureusement aussi, Nous ne s o m m e s pas seul: Nous agissons en c o m m u n i o n avec les E v ê q u e s de l'Eglise catholique à travers le m o n d e . Ce qui Nous réjouit d o n c , c'est que, au delà de la bienveillance témoignée à notre personne, votre h o m m a g e signifie à nos y e u x l'attrait permanent et fascinant que gardent l ' E v a n g i l e et les choses de Dieu dans notre u n i v e r s ; il e x p r i m e l'estime et la confiance que presque tous les peuples réservent à l'Eglise et au Saint-Siège, à leurs activités multiformes, dans le d o m a i n e p r o p r e m e n t spirituel c o m m e au service de la justice, du dével o p p e m e n t et de la p a i x . Il faut ajouter que l'action des derniers Papes, en particulier de notre vénéré Prédécesseur P a u l V I , a contribué largement à ce r a y o n n e m e n t international. ; P o u r N o u s , Nous s o m m e s prêt à poursuivre, selon nos possibilités, cette œuvre disintéressée, et à soutenir nos collaborateurs qui s'y emploient. M ê m e si Nous ne connaissons pas per- Acta Ioannis Pauli I 739 sonnellement tous v o s p a y s , et si N o u s ne p o u v o n s malheureusem e n t pas v o u s parler dans c h a c u n e de v o s langues maternelles, notre cœur est totalement ouvert à tous les peuples, à toutes les races, souhaitant q u e c h a c u n trouve sa place dans le concert des nations, et d é v e l o p p e les dons que D i e u lui a faits, dans la p a i x et grâce à la c o m p r é h e n s i o n et à la solidarité des autres. R i e n de ce qui est v r a i m e n t h u m a i n ne Nous sera étranger. Nous n ' a v o n s certes pas p o u r les grands problèmes m o n d i a u x des solutionsmiracles. Nous p o u v o n s cependant apporter quelque chose de très p r é c i e u x : un esprit qui aide à dénouer ces problèmes et les situe dans l'axe qui est essentiel, celui de la charité universelle et de l'ouverture a u x valeurs transcendantes, c'est-à-dire l'ouverture à D i e u . N o u s essaierons d ' a c c o m p l i r ce service a v e c un langage simple, clair, confiant. Permettez q u ' à notre tour, Nous c o m p t i o n s sur votre bienveillante collaboration. N o u s souhaitons d ' a b o r d que les c o m munautés chrétiennes jouissent toujours, chez v o u s , du respect et de la liberté auxquels a droit toute conscience religieuse, et q u ' u n e juste place soit faite à leur contribution dans la rec h e r c h e du bien c o m m u n . Nous s o m m e s sûr aussi q u e v o u s continuerez d'accueillir a v e c faveur les initiatives du Saint-Siège, lorque celui-ci se propose de servir la c o m m u n a u t é internationale, de rappeler les exigences d ' u n e saine v i e en société, de défendre les droits et la dignité de tous les h o m m e s , notamm e n t des petits et des minorités. Merci encore de votre visite. De tout cœur, Nous i n v o q u o n s l'assistance de D i e u sur v o u s - m ê m e s , sur v o s familles, sur tous et c h a c u n de v o s p a y s et des Organisations m o n d i a l e s que v o u s représentez. Dans les plus grandes responsabilités, que D i e u garde nos esprits lucides et n o s cœurs dans la p a i x ! Interea, Hugo S.R.E. Cardinalis Poletti, urbis Romae Vicarius Generalis, hoc nuntium clero ac fidelibus scripto dedit, ob initium ministerii Supremi Pastoris Ioannis Pauli I, Romanae -dioecesis Episcopi : Fratelli e amici di Roma, ieri la Città ha vissuto con gioia commossa e con intensa partecipazione uno degli avvenimenti più significativi e ricorrenti della sua millenaria storia religiosa, anche se in dimensioni sempre più vaste e spet- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 740 tacolari, sotto gli occhi di tutta l'umanità per mezzo della « mondovisione » . È stato un atto di sincera vita ecclesiale, sia per la massiccia partecipazione del popolo romano che ha dato alla folla straripante dei pellegrini; sia per l'accoglienza sempre cordiale e capillare offerta agli ospiti di ogni popolo. È una parte del servizio che la Chiesa locale di Roma presta silenziosamente alla missione del suo Vescovo, oggi il Papa Giovanni Paolo I, tanto accogliente nella sua spontanea ed umile amabilità. Sono avvenimenti che fanno storia, ma tuttavia passano. La Diocesi però deve prepararsi, in filiale attesa, ad altri incontri più personali, ma non meno significativi, col suo Pastore. Il primo è l'incontro col Clero di Roma che avverrà giovedì prossimo 7 settembre, alle ore 11 in Vaticano. Più avanti avverrà poi l'incontro tutto romano del Papa con la Diocesi nella Basilica di San Giovanni in Laterano in occasione della presa di possesso della sua Cattedrale. Non ne è ancora fissato il tempo, ma già nel Clero, tra gli Istituti e nel popolo è cominciata l'attesa, che presenta due caratteristiche : preghiera e carità. Nella (( preghiera » intendiamo approfondire quale sia la missione del Vescovo di Roma, come Successore di San Pietro e quale debba essere la partecipazione della comunità cristiana locale al suo adempimento. Siamo ben consapevoli che Roma è per il Papa l'immagine e lo specchio più vicino — e in un certo senso la verifica — dei beni e dei mali ; delle sofferenze e delle gioie ; delle attese e delle delusioni delle diverse comunità del mondo. Nella <( carità » poi vorremmo alleviare almeno qualcuna delle Sue preoccupazioni pastorali, che necessariamente si rivolgono ai più piccoli e ai poveri della Città : sono piccoli e poveri coloro che, oltre la privazione di cose utili o necessarie alla vita, non hanno neppure un luogo o un segno che esprima la loro esigenza di famiglia di Dio ; non hanno una Chiesa, sia pure modesta, che significhi per loro speranza, dignità di persona umana, eguaglianza di figli nell'amore di Dio e nell'attesa della sua eredità. Nelle circostanze felici si usa fare alle persone care « un dono ». Intendiamo anche noi offrire un dono al nostro nuovo Padre. Ma, messa da parte ogni ambizione e vanità umana, concreteremo il nostro dono Acta Ioannis Pauli I 741 nell'offerta di una Chiesa, pur piccola e semplice, ad una borgata povera della periferia romana. Si tratta della borgata di Castelgiubileo e Parrocchia dei Santi Crisante e Daria: gente umile e povera, che poco può attendere per ora dagli uomini. Ha tanto bisogno e desiderio di una piccola chiesa dove riconoscersi comunità cristiana, viva e operante. Nel giorno della sua presa di possesso della Cattedrale Lateranense, vogliamo mettere nelle mani del Papa una somma, con cui Egli possa offrire alla borgata di Castelgiubileo la casa del Signore e la casa del popolo di Dio. Il Vicariato, riducendo con sacrifìcio altre necessità, pone fin d'ora, come offerta iniziale, la somma di trenta milioni. Parrocchie, Istituti, singole persone potranno concorrere con la loro carità al « dono per il Papa » in servizio dei poveri. Per tutti chiederemo la ricompensa di Dio e la sua Benedizione, accompagnata da quella del Papa. A tutti grazie! Roma, 4 settembre 1978. UGO Card. POLBTTI Vicario Generale per Roma Ad Romanae vero dioecesis Presbyteros utriusque cleri, die 7 m. Septembris coram admissos, hanc Summus Pontifex allocutionem habuit: Ringrazio vivamente il Cardinal Vicario per gli auguri, che mi ha rivolto a nome di tutti i presenti. So di quanto fedele e valido aiuto egli sia stato al mio indimenticabile Predecessore: spero che voglia continuare la stessa collaborazione per me. Saluto affettuosamente Monsignor Vicegerente, i Vescovi Ausiliari, gli Ufficiali dei vari Centri e Uffici del Vicariato, poi tutti i singoli sacerdoti in cura d'anime nell'ambito della Diocesi e del suo Distretto : i parroci in primo luogo, i loro Cooperatori, i Religiosi e, attraverso essi, le Famiglie cristiane e i Fedeli. Forse avrete notato che, già parlando ai Cardinali nella Cappella Sistina, ho accennato alla « grande disciplina della Chiesa » da (( conservare nella vita dei sacerdoti e dei fedeli ». Su questo argomento parlò spesso il mio venerato Predecessore; su di esso mi permetto di 49 - A. A. S. 742 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale intrattenermi con voi brevissimamente in questo primo incontro con confidenza di fratello. C'è la disciplina « p i c c o l a » , cbe si limita all'osservanza puramente esterna e formale di norme giuridiche. Io vorrei, invece, parlare della disciplina (( grande ». Questa esiste soltanto, se l'osservanza esterna è frutto di convinzioni profonde e proiezione libera e gioiosa di una vita vissuta intimamente con Dio. Si tratta — scrive l'abate Chautard — dell'attività di un'anima, che reagisce continuamente per dominare le sue cattive inclinazioni e per acquistare un po' alla volta l'abitudine di giudicare e comportarsi in tutte le circostanze della vita secondo le massime del Vangelo e gli esempi di Gesù. « Dominare le inclinazioni » è disciplina. La frase (( un po' alla volta » indica disciplina, che richiede sforzo continuato, lungo, non facile. Perfino gli angeli visti in sogno da Giacobbe non volavano, ma facevano uno scalino per volta; figuriamoci noi, che siamo poveri uomini privi di ali. La (( grande » disciplina richiede un clima adatto. E, prima di tutto, il raccoglimento. Mi è toccato, una volta, di vedere alla stazione di Milano un facchino, che, appoggiata la testa ad un sacco di carbone addossato a un pilastro, dormiva beatamente ... I treni partivano fischiando e arrivavano cigolando con le ruote ; gli altoparlanti davano continui avvisi frastornanti ; la gente andava e veniva con brusìo e rumore, ma lui — continuando a dormire — pareva dicesse : « Fate quel che vi pare, ma io ho bisogno di star quieto». Qualcosa di simile dovremmo fare noi sacerdoti : attorno a noi c'è continuo movimento e parlare di persone, di giornali, di radio e televisione. Con misura e disciplina sacerdotale dobbiamo dire: «Oltre certi limiti, per me, che sono sacerdote del Signore, voi non esistete ; io devo prendermi un po' di silenzio per la mia anima ; mi stacco da voi per unirmi al mio Dio ». E sentire il loro sacerdote abitualmente unito a Dio è, oggi, il desiderio di molti buoni fedeli. Essi ragionano come l'avvocato di Lione, reduce da una visita al Curato d'Ars. « Cosa avete visto ad Ars? », gli fu chiesto. Risposta : « Ho visto Dio in un uomo ». Analoghi i ragionamenti di S. Gregorio Magno. Egli auspica che il pastore d'anime dialoghi con Dio senza dimenticare gli uomini e dialoghi con gli uomini senza dimenticare Dio. E continua : eviti il pastore la tentazione di desiderare di essere amato dai fedeli anziché da Dio o di essere troppo debole per timore di perdere l'affetto degli uomini; non si esponga al rimprovero divino: « G u a i a quelli, che applicano cuscini Acta Ioannis 743 Pauli I a tutti i gomiti » . M l pastore — conclude — deve bensì cercare di farsi amare, ma allo scopo di farsi ascoltare, non di cercare quest'affetto per utile proprio. I sacerdoti, in un certo grado, sono tutti guide e pastori, ma hanno poi tutti la giusta idea di quello che comporta veramente essere pastore di una Chiesa particolare, ossia Vescovo? Gesù, pastore supremo, di sé, da una parte, ha detto : « Mi è stato dato logni potere in cielo e in terra » , dall'altra ha soggiunto : « Son venuto per servire » . ed ha lavato i piedi ai suoi Apostoli. In lui andavano dunque insieme potere e servizio. Qualcosa di simile va detto degli Apostoli e dei Vescovi. « Praesumus — diceva Agostino — si prosumus » ; noi Vescovi presiediamo, se serviamo : è giusta la nostra presidenza se si risolve in servizio o si svolge a scopo di servizio, con spirito e stile di servizio. Questo servizio episcopale, però, verrebbe a mancare, se il Vescovo non volesse esercitare i poteri ricevuti. Diceva ancora Agostino : « il Vescovo, che non serve il pubblico (predicando, guidando) », è soltanto foeneus custos, uno spaventapasseri messo nei vigneti, perché gli uccelli non becchino le uve. Per questo è scritto nella Lumen Gentium : « I Vescovi governano ... con il consiglio, la persuasione, l'esempio, ma anche con l'autorità e la sacra potestà » . 2 3 4 5 6 7 Altra componente della disciplina sacerdotale è l'amore del proprio posto. Lo so : non è facile amare il posto e rimanervici quando le cose non vanno bene, quando si ha l'impressione di non essere compresi o incoraggiati, quando inevitabili confronti con il posto dato ad altri ci spingerebbero a farci mesti e scoraggiati. Ma non lavoriamo per il Signore? L'ascetica insegna: guarda non a chi obbedisci, ma per Chi obbedisci. Soccorre poi la riflessione. Io sono Vescovo da vent'anni : parecchie volte ho sofferto per non poter premiare qualcuno, che veramente meritava; ma, o mancava il posto-premio o non sapevo come sostituire la persona o sopravvenivano circostanze avverse. D'altra parte, ha scritto S. Francesco di Sales : <( Non c'è nessuna vocazione che non abbia le sue noie, le sue amarezze, i suoi disgusti. A parte quelli che sono pienamente rassegnati alla volontà di Dio, ognuno vorrebbe 1 Ezech 13, 8. 2 Cfr Regula Pastoralis, 1. I l , c. V I H . 3 Mt 28, 19. 4 Cfr Mt 20, 28. 5 Miscellanea Augustmiana, Romae 1930, t. I, p. 565. 6 Ibidem, p. 568. 7 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 27/351. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 744 cambiare la propria condizione con quella degli altri. Quelli che sono Vescovi non vorrebbero esserlo ; quelli che sono sposati vorrebbero non esserlo e quelli che non lo sono vorrebbero esserlo. Da dove viene questa generale inquietudine degli spiriti, se non da una certa allergia che noi abbiamo alla costrizione e da uno spirito non buono, il quale ci fa supporre che gli altri stiano meglio di n o i ? » . 8 Ho parlato dimesso e ve ne chiedo scusa. Posso tuttavia assicurarvi che da quando sono diventato vostro Vescovo vi amo molto. Ed è con il cuore pieno d'amore che vi impartisco la Benedizione Apostolica. Denique, quod spectaret ad possessionem, a Summo Pontifice capiendam, Archibasilicae Patriarchalis Sanctissimi Salvatoris, Magister Caeremoniarum Pontificalium hanc Notificationem edendam mittendamque curavit: Il Santo Padre Giovanni Paolo I, in occasione della presa di possesso della sua Cattedra di Vescovo di Roma, il 23 settembre p. v., alle ore 18, presiederà alla Cappella Papale, celebrata nell'arcibasilica patriarcale di S. Giovanni in Laterano. Alla Cappella Papale sono invitati : 1) gli Em.mi Cardinali : essi, in abito rosso, rocchetto e mozzetta, sono pregati di riunirsi nella Sala Capitolare; per le ore 17,45 prenderanno posto in presbiterio, in attesa dell'arrivo del Santo Padre; 2) i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi : in abito viola, rocchetto e mozzetta, si riuniranno nella Sala Clementina della Sagrestia, per recarsi poi alle ore 17,45 nel coro della basilica., nei posti che saranno loro assegnati ; 3) ì Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese Orientali : rivestiti del proprio abito corale, si riuniranno nella Sala Clementina della Sagrestia, per recarsi con gli altri Ecc.mi Presuli, alle ore 17,45 nel coro della basilica; 4) il Ven.do Capitolo di S. Giovanni alle ore 17,30 andrà direttamente nel coro della basilica; 5) I Rev.mi Abati e i Religiosi, nel loro abito corale: i Prelati d'onore in rocchetto e mantelletta, o in cotta sopra la veste paonazza con fascia, a seconda del loro grado; i Cappellani di Sua Santità, in 8 S. Francesco di Sales, Œuvres, ediz. Annecy, t. X I I , 348-9. Acta Ioannis Pauli I 745 cotta sopra la talare filettata con fascia paonazza : essi si recheranno direttamente nel posto loro assegnato, nel coro della basilica ; 6) il Clero diocesano, in veste talare, cotta e stola bianca, prenderà posto nel coro e nel transetto dell'altare del SS.mo Sacramento,' 7) per tutti i membri della cappella Ventrata in basilica è dalla Canonica (Piazza S. Giovanni, 4)Alla processione d'ingresso, che partirà dal Patriarchio Lateranense, prenderanno parte coloro che sono qui indicati (le categorie elencate al plurale saranno rappresentate da due membri) : Cardinali Vescovi; Cardinali Preti; Cardinali Diaconi; Segretari di Congregazione; Segretario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica; Decano della Sacra Romana Rota; Reggente della Sacra Penitenzieria Apostolica ; Arcivescovi ; Vescovi ; Vice-Camerlengo di Santa Romana Chiesa ; Segretari dei Segretariati ; Presidente della Pontifìcia Commissione per le Comunicazioni Sociali; Presidente della Pontifìcia Accademia Ecclesiastica ; Abate di Montecassino e Abati generali dei Canonici Regolari e degli Ordini Monastici; Superiori generali degli Ordini Mendicanti; Protonotari Apostoli di numero; uditori della S. Romana Rota; Prelati Chierici della Camera Apostolica; Votanti della Segnatura Apostolica; Canonici di S. Giovanni in Laterano; Canonici di S. Pietro ; Canonici di S. Maria Maggiore ; Protonotari Apostolici soprannumerari ; Prelati d'onore ; Parroci di Roma ; Avvocati Concistoriali; Cappellani di Sua Santità; Predicatore Apostolico; Membri del « Consilium de Laicis » ; Membri della Pontifìcia Commissione « Iustitia et Pax ». Le persone che dovranno prendere parte alla processione d'ingresso si troveranno nel Patriarchio Lateranense, per le ore l!,kO. Città del Vaticano* 16 Settembre 1978. Per mandato del Santo Padre Virgilio Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie Statuto die 13 m. septembris, e Vaticanis Aedibus profectus, Patriarchalem Basilicam Lateranensem Ioannes Paulus I adiit, ut,, tamquam Romanae dioecesis Episcopus, eiusdem possessionem caperet, comitantibus S.R.E. Cardinalibus Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano, atque Ioanne Vii- 746 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lot, Secretario Status. Consistens ad Capitolium, Civitatis Moderatorem his verbis salutavit : Onorevole Signor Sindaco, Le sono vivamente grato per queste espressioni deferenti e sincere che Ella, facendosi interprete dei Colleghi della pubblica Amministrazione e dell'intera Cittadinanza Romana, ha voluto rivolgermi durante l'itinerario che dalla residenza Vaticana mi porta alla Cattedrale di San Giovanni in Laterano. Questa sosta intermedia ai piedi del colle del Campidoglio ha per me un particolare significato non soltanto per il carico di memorie storiche che qui s'intrecciano e congiuntamente interessano la Roma civile e la Roma cristiana, ma anche perché mi consente un primo, diretto contatto con i Responsabili della vita cittadina e del suo retto ordinamento. Essa è, perciò, un'occasione propizia per porger loro il mio cordiale e beneaugurante saluto. I problemi dell'Urbe, ai quali con motivata preoccupazione Ella ha accennato, mi trovano particolarmente attento e sensibile in ragione della loro urgenza, della loro gravità e, soprattutto, dei disagi e dei drammi umani e familiari, di cui non di rado sono il segno manifesto. Come Vescovo della Città, eh'è la sede primigenia del ministero pastorale affidatomi, più acutamente sento riflesse nel cuore queste sofferte esperienze, e sono da esse sollecitato alla disponibilità, alla collaborazione, a quell'apporto di ordine morale e spirituale, quale corrisponde alla specifica natura del mio servizio, per poterle almeno alleviare. Quésto dico, oltre che a titolo personale, anche a nome dei figli della Chiesa di Dio qui in Roma : dei Vescovi miei collaboratori, dei sacerdoti e dei religiosi, dei membri delle associazioni cattoliche e dei singoli fedeli, in vario modo impegnati nell'azione pastorale, educativa, assistenziale, scolastica. La speranza, di cui ho con piacere sentito l'eco nel suo cortese indirizzo, è per noi credenti — come ho ricordato nell'udienza generale di mercoledì scorso una virtù obbligatoria ed è un dono eletto di Dio. Valga essa a ridestare in ciascuno di noi e, come confido, in tutti i Concittadini di buona volontà, energie e propositi; valga ad ispirare iniziative e programmi, perché quei problemi abbiamo la conveniente soluzione, e Roma resti fedele, nei fatti, a quegli ideali inconfondibilmente cristiani che si chiamano fame e sete di giustizia, attivo contributo alla pace, superiore dignità del lavoro umano, rispetto ed amore per i fratelli, solidarietà a tutta prova verso quelli più deboli. 747 Acta Ioannis Pauli I In Lateranensem deinde Basilicam ingressus est, ut sacris litaret inque Cathedra episcopali sedit, Romanae dioecesis Episcopus. Oboedientia accepta a Cardinali Vicario, Episcopis Auxiliaribus, Canonicis, Parochis praefectis, Basilicae Paenitentialis, dioecesanorum Seminariorum nonnullis alumnis ac laici ordinis viris, post lingua Latina et Graeca lectum Missae Evangelium, hanc Homiliam pronuntiavit, e Biblicis locis Is. 60, 1-6; Hebr. 13, 7-8. 15-17. 20-21; Mt. 28, 16-20 exponens commentaria: Ringrazio di cuore il Cardinale Vicario per le delicate parole, con le quali — anche a nome del Consiglio Episcopale, del Capitolo Lateranense, del Clero, dei Religiosi, delle Religiose e dei fedeli — ha voluto esprimere la devozione ed i propositi di fattiva collaborazione nella diocesi di Roma. Prima testimonianza concreta di questa collaborazione vuol essere la somma ingente raccolta tra i fedeli della diocesi e messa a mia disposizione per provvedere di chiesa e di strutture parrocchiali una borgata periferica della Città, ancora priva di questi essenziali sussidi comunitari di vita cristiana. Ringrazio, veramente commosso. Il Maestro delle cerimonie ha scelto le tre letture bibliche per questa solenne liturgia. Le ha giudicate adatte ed io cerco di spiegarvele. 1 La prima lettura può venir riferita a Roma. È noto a tutti che il Papa in tanto acquista autorità su tutta la Chiesa in quanto è vescovo di Roma, successore cioè, in questa città, di Pietro. Ed in grazia specialmente di Pietro, la Gerusalemme di cui parlava Isaia, può essere considerata una figura, un preannuncio di Roma. Anche di Roma, in quanto sede di Pietro, luogo del suo martirio e centro della Chiesa cattolica, si può dire : « sopra di te risplenderà il Signore e la sua gloria si manifesterà... i popoli cammineranno alla tua l u c e » . Ricordando i pellegrinaggi degli Anni Santi e quelli che continuano a svolgersi negli anni normali con costante afflusso, si può, col profeta, apostrofare Roma così : « Gira intorno gli occhi e guarda : ... figli vengono a te da lontano ... si riverserà sopra di te la moltitudine delle genti del mare e le schiere dei popoli verranno a te » . È un onore questo per 2 3 1 Is 60, 1-6. 2 Ib. 60, 2. 3 Ib. 60, 4, 5. Acta 748 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale il Vescovo di Roma e per voi tutti. Ma è anche una responsabilità. Troveranno, qui, i pellegrini un modello di vera comunità cristiana? Saremo capaci, noi, con l'aiuto di Dio, vescovo e fedeli, di realizzare qui le parole di Isaia scritte sotto quelle citate prima, e cioè : « non si udrà più parlare di violenza nella tua terra ... il tuo sarà un popolo tutto di giusti ))? Pochi minuti fa il Prof. Argan, sindaco di Roma, mi ha rivolto un cortese indirizzo di saluto e di augurio. Alcune delle sue parole m'hanno fatto venire in mente una delle preghiere, che fanciullo, recitavo con la mamma. Suonava così : « i peccati, che gridano vendetta al cospetto di Dio sono ... opprimere i poveri, defraudare la giusta mercede agli operai ». A sua volta, il parroco mi interrogava alla scuola di catechismo : « I peccati, che gridano vendetta al cospetto di Dio, perché sono dei più gravi e funesti? ». Ed io rispondevo col Catechismo di Pio X : « . . . perché direttamente contrari al bene dell'umanità e odiosissimi tanto che provocano, più degli altri, i castighi di Dio » . Roma sarà una vera comunità cristiana, se Dio vi sarà onorato non solo con l'affluenza dei fedeli alle chiese, non solo con la vita privata vissuta morigeratamente, ma anche con l'amore ai poveri. Questi — diceva il diacono romano Lorenzo — sono i veri tesori della Chiesa ; vanno, pertanto, aiutati, da chi può, ad avere e ad essere di più senza venire umiliati ed offesi con ricchezze ostentate, con denaro sperperato in cose futili e non investito — quando possibile — in imprese di comune vantaggio. 4 5 6 La seconda lettura, si adatta ai fedeli di Roma. L'ha scelta, come ho detto, il Maestro delle cerimonie. Confesso che, parlando essa di obbedienza, mi mette un po' in imbarazzo. È così difficile, oggi, convincere, quando si mettono a confronto i diritti della persona umana con i diritti dell'autorità e della legge! Nel libro di Giobbe viene descritto un cavallo da battaglia : salta come una cavallétta e sbuffa ; scava con lo zoccolo la terra, poi si slancia con ardore ; quando la tromba squilla, nitrisce di giubilo; fiuta da lungi la lotta, le grida dei capi e il clamore delle schiere. Simbolo della libertà. L'autorità, invece, rassomiglia al cavaliere prudente, che monta il cavallo e, ora con la voce soave, ora lavorando saggiamente di speroni, di morso e 7 4 Is 5 Catechismo di Pio X, n. 154. 60, 18.21. 6 Cfr. Ebr. 13, 7-8; 15-17. 7 Cfr. Giobbe, 39, 15-25. Acta Ioannis Pauli I 749 di frustino, lo stimola, oppure ne modera la eorsa impetuosa, lo frena e lo trattiene. Mettere d'accordo cavallo e cavaliere, libertà e autorità, è diventato un problema sociale. Ed anche di Chiesa. Al Conciliò s'è tentato di risolverlo nel quarto capitolo della Lumen gentium. Ecco le indicazioni conciliari per il « cavaliere » : « I sacri pastori, sanno benissimo quanto contribuiscano i laici al bene di tutta la Chiesa. Sanno di non essère stati istituiti da Cristo per assumersi dà soli tutta la missione della salvezza che la Chiesa ha ricevuto nei confronti del mondo, ma che il loro magnifico incarico è di pascere i fedeli e di riconoscere i loro servizi e i loro carismi, in modo che tutti concorde8 mente cooperino, nella loro misura, all'opera comune » . Ed ancora : sanno anche i pastori, che « nelle battaglie decisive è talvolta dal 9 fronte che partono le iniziative più indovinate » . Ecco, invece, un'indicazione del Concilio per il « generoso destriero » cioè per i laici : al vescovo « i fedeli devono aderire come la Chiesa a Gesù Cristo e come Gesù Cristo al Padre » . 1 0 Preghiamo che il Signore aiuti sia il vescovo che i fedeli, sia il cavaliere che i cavalli. M'è stato detto che nella diocesi di Roma sono numerose le persone che si prodigano per i fratelli, numerosi i catechisti ; molti anche aspettano un cenno per intervenire e collaborare. Che il Signore ci aiuti tutti a costituire a Roma una comunità cristiana viva e operante. Non per nulla ho citato il capitolo quarto della Lumen (Utentium : è il capitolo della (( comunione ecclesiale». Quanto detto, però, riguarda specialmente i laici. I sacerdoti, i religiosi e le religiose, hanno Una posizione particolare, legati cóme sono ó dal voto o dalla promessa di obbedienza. Io ricordo come uno dei punti solenni della mia esistenza il momento in cui, messe le mie mani in quelle del vescovo, ho detto : « Prometto ». Dà allora mi sono sentito impegnato per tutta la vita e mai ho pensato che si fosse trattato di cerimonia senza importanza. Spero che i sacerdoti di Roma pensino altrettanto. Ad essi ed ai religiosi S. Francesco di Sales ricorderebbe l'esempio di S. Giovanni Battista, che visse nella solitudine, lontano dal Signore, pur desiderando tanto di essergli vicino. Perché? Per obbedienza ; « sapeva — scrive il santo — che trovare il Signore all'infuòri dell'obbedienza significava perderlo » . " 8 L . G . , 30. 9 Ib. 37, nota 7. 10 11 / o . 27. F. di Sales, Oeuvres, Annecy, 1896, p. 321. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 750 12 La terza lettura ricorda al vescovo di Roma i suoi doveri. Il primo è di <( ammaestrare », proponendo la parola del Signore con fedeltà sia a Dio sia agli ascoltatori, con umiltà ma con franchezza non timida. Tra i miei santi predecessori vescovi di Roma due sono anche Dottori della Chiesa: S. Leone, il vincitore di Attila, e S. Gregorio Magno. Negli scritti del primo c'è un pensiero teologico altissimo e sfavilla una lingua latina stupendamente architettata; non penso nemmeno di poterlo imitare, neppure da lontano. Il secondo, nei suoi libri, è (( come un padre, che istruisce i propri figlioli e li mette a parte delle sue sollecitudini per la loro eterna salvezza » . Vorrei cercare di imitare il secondo, che dedica l'intero libro terzo della sua Regula Pastoralis al tema « quàliter doceat », come cioè il pastore debba insegnare. Per quaranta interi capitoli Gregorio indica in modo concreto varie forme di istruzione secondo le varie circostanze di condizione sociale, età, salute e temperamento morale degli uditori. Poveri e ricchi, allegri e melanconici, superiori e sudditi, dotti e ignoranti, sfacciati e timidi, in quel libro, ci sonò tutti: è come la valle di Giosafat. Al Concilio Vaticano II parve nuovo che venisse chiamato (( pastorale » non più ciò che veniva insegnato ai pastori, ma ciò che i pastori facevano per venire incontro ai bisogni, alle ansie, alle speranze degli uomini. Quel « nuovo », Gregorio l'aveva già attuato parecchi secoli prima, sia nella predicazione sia nel governo della Chiesa. 1 3 11 secondo dovere, espresso dalla parola « battezzare », si riferisce ai Sacramenti e a tutta la liturgia. La diocesi di Roma ha seguito il programma della CEI « Evangelizzazione e Sacramenti » ; conosce già che evangelizzazione, sacramento e vita santa sono tre momenti di un unico cammino : l'evangelizzazione prepara al sacramento, il sacramento porta chi l'ha ricevuto a vivere cristianamente. Vorrei che questo grande concetto fosse applicato in misura sempre più larga. Vorrei pure che Roma desse il buon esempio in fatto di Liturgia celebrata piamente e senza « creatività » stonate. Taluni abusi in materia liturgica hanno potuto favorire, per reazione, atteggiamenti che hanno portato a prese di posizione in se stesse insostenibili e in contrasto col Vangelo. Nel fare appello, con affetto e con speranza, al senso di responsabilità di ognuno di fronte a Dio e alla Chiesa, vorrei poter assicurare che ogni irregolarità liturgica sarà diligentemente evitata. 12 Mt. 28, 16-20. 13 I. Schuster, Liber Sacramentorum, vol. I, Torino 1929, p. 46. Acta Ioannis Pauli I 751 Ed eccomi all'ultimo dovere vescovile : « insegnare ad osservare » ; è la diaconia, il servizio della guida e del governare. Benché io abbia già fatto per vent'anni il vescovo a Vittorio Veneto e a Venezia, confesso di non aver ancora bene « imparato il mestiere ». A Roma mi metterò alla scuola di S. Gregorio Magno, che scrive : « sia vicino ( il pastore) a ciascun suddito con la compassione; dimenticando il suo grado, si consideri eguale ai sudditi buoni, ma non abbia timore di esercitare contro i malvagi i diritti della sua autorità. Ricordi : mentre tutti i sudditi levano al cielo ciò che egli ha fatto di bene, nessuno osa biasimare ciò che ha fatto di male ; quando reprime i vizi, non cessi di riconoscersi con umiltà eguale ai fratelli da lui corretti ; e si senta davanti a Dio tanto più debitore quanto più impunite restano le sue azioni davanti agli uomini » . Qui finisce la spiegazione delle tre letture bibliche. Mi sia permesso aggiungere una sola cosa : è legge di Dio che non si possa fare del bene a qualcuno, se prima non gli si vuole bene. Per questo, S. Pio X, entrando patriarca a Venezia, aveva esclamato in S. Marco : « Cosa sarebbe di me, Veneziani, se non vi amassi? ». Io dico ai Romani qualcosa di simile : posso assicurarvi che vi amo, che desidero solo entrare al vostro servizio e mettere a disposizione di tutti le mie povere forze, quel poco che ho e che sono. 1 4 14 Reg. Past., Parte seconda, ce. 5 e 6 passim. PONTIFICIUM INSIGNE IOANNIS PAULI I 4% Sic describitur, ut in ephemeride Vaticana L'OSSERVATORE ROMANO editum est: D'azzurro al monte all'italiana di sei pezzi d'argento movente dalla punta, accompav gnato da tre stelle d'oro di cinque punte; al capo patriarcale di San Marco: d'argento al leone passante alato e nimbato al naturale tenente colla zampa destra anteriore un libro aperto recante la leggenda « PAX TIBI MARCE EVANGELISTA MEUS ». La presenza nello stemma del «capo patriarcale di San Marco» ricorda — come per S. Pio X e Giovanni X X I I I — il periodo in cui il cardinale Luciani era patriarca di Venezia. Si tratta di una trasposizione del celebre emblema della Serenissima Repubblica. Il leone è l'animale simbolico dell'evangelista San Marco, il quale, durante le sue peregrinazioni apostoliche, avrebbe soggiornato in un'isola della laguna ed ivi avuto la visione di un angelo che lo salutò da parte del Signore eolle parole: « L a pace sia con te, Marco, mio evangelista». Nell'arma della Serenissima il leone era « d ' o r o » e teneva una sciabola; il campo era rosso, ricordando la porpora imperiale. Adottato dal Patriarca, l'emblema diventava religioso e non più politico, e il campo passò dal rosso all'argento. Non poteva più quindi il leone essere « d ' o r o » , e tornò « a l naturale». Di più, per manifestare il carattere pacifico della religione cristiana, il leone perse la sua sciabola. Prima che Mons. Luciani fosse stato nominato patriarca di Venezia, la parte alta del suo stemma era occupata da un profilo di montagne, che volevano ricordare quelle del paese natio del Presule (Canale d'Agordo è a quasi mille metri di altitudine). Le tre stelle in campo azzurro, che costituiscono tuttora la parte eentrale dello stemma, illustrano invece il concetto della luce, incluso nel cognome Luciani, Le montagne, sparite dal « capo » per lasciare il posto al leone di Venezia, si sono trasferite in « p u n t a » , assumendo la stessa forma araldica usata da Papa Paolo V I . Si può dire quindi che come Giovanni Paolo I ha unito nel proprio nome quello dei suoi due immediati predecessori, così il suo stemma ha assunto qualcosa dell'uno e dell'altro : il « capo di San Marco » ad imitazione di Giovanni X X I I I e i « monti all'italiana » a somiglianza di Paolo V I . Diarium Romanae Curiae 753 DIARIUM ROMANAE CURIAE L u n e d ì , 4 Settembre 1978, il Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I, per P o c c a s i o n e della c e r i m o n i a d ' i n i z i o del suo ministero di Sup r e m o Pastore, h a ricevuto i n U d i e n z a : — Sua Maestà gina Baldovino, R e dei Belgi, e Sua Maestà la R e - Fabiola; — Sua Maestà stà la R e g i n a Juan Carlos I, R e di Spagna, e Sua Mae- Sofia ; — Sua A l t e z z a R e a l e il G r a n d u c a Sua A l t e z z a Reale la Granduchessa Jean di L u s s e m b u r g o , e Josephine-Charlotte ; — Sua A l t e z z a Serenissima il P r i n c i p e François-Joseph di Liechtenstein, e Sua A l t e z z a Serenissima la Principessa II Geor- gina. — Sua A l t e z z a Serenissima il P r i n c i p e Ranieri n a c o , e Sua A l t e z z a Serenissima la Principessa — Sua Eccellenza il Tenente Generale I I I di M o - Grace; Jorge Rafael Videla, Presidente della N a z i o n e A r g e n t i n a c o n la Consorte; — Sua Eccellenza il Dottor Rudolf Kirschlager, Presidente della R e p u b b l i c a Federale d ' A u s t r i a ; — Sua Eccellenza il Signor Patrick J. Hillery, Presidente d ' I r l a n d a , c o n la Consorte; — Sua Eccellenza il Signor Elias Sarkis, Presidente della R e p u b b l i c a del L i b a n o ; — Sua A l t e z z a Eminentissima Fra Angelo de Mojana di C o - togna, Gran Maestro del S o v r a n o Militare Ordine di Malta; — S. E. il Signor Walter F. Mondale, V i c e Presidente degli Stati Uniti d ' A m e r i c a ; — L a Signora Giscard d ' E s T A i N G , Consorte di Sua Eccellen- za il Presidente della R e p u b b l i c a Francese. 754 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale Martedì, 5 Settembre 1978, il Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I ha ricevuto in U d i e n z a le Delegazioni di Chiese e Comunità Cristiane n o n Cattoliche, c o n v e n u t e a R o m a per la cerimonia dell'inizio del suo Ministero di Supremo Pastore. NOMINATIONES Primo omnium Pontificatus sui acto, Ioannes Paulus I elegit Secretarium Status Ioannem S.R.E. Cardinalem Villot, hoc quod sequitur ei dato Chirographo : Signor Cardinale, chiamati dalla volontà del Signore, manifestataci mediante il consenso dei Signori Cardinali, a reggere il timone della navicella di Pietro, davanti alla formidabile responsabilità del ministero pontificale, Noi Ci siamo immediatamente preoccupati della scelta di colui che più direttamente avrebbe dovuto essere associato alle quotidiane sollecitudini del governo della Chiesa, in qualità di Nostro Segretario di Stato. Il pensiero è subito corso a Lei, Venerabile Fratello, al quale già il Nostro Predecessore di venerata memoria Paolo VI, aveva affidato tale oneroso incarico, sottolineando •« le doti di mente, di cuore, di volontà, come di pastorale sensibilità e saggezza » (Chirografo in data 2 maggio 1969), che La distinguono. Ci è caro, pertanto, affidarLe l'incarico di Nostro Segretario di Stato, attestandoLe così davanti alVEpiscopato Cattolico ed a tutta la Chiesa, Vammirazione profonda, Vapprezzamento sincero, la benevolenza paterna che nutriamo verso la Sua persona. Con questo Chirografo La nominiamo, altresì, Prefetto del Consiglio per gli Affari Pubblici della Chiesa, Presidente della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, e Presidente della Amministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica. Siamo certi che, grazie alV aiuto di Colui che « non delude quanti in Lui confidano » (cfr. D a n . 3, 40), Ella, Signor Cardi- Diarium Romanae Curiae 755 naie, saprà validamente assecondare la Nostra opera pastorale, dividendo con Noi la quotidiana fatica del servizio apostolico per Vedificazione del Corpo di Cristo, che è la Chiesa (cfr. Col. 1, 24) ed a beneficio dell'umanità intera. Invocando su di Lei e sull'attività che L'attende l'abbondanza dei celesti favori, siamo lieti di inviarLe,, con effusione d'affetto, la Nostra confortatrice Benedizione Apostolica. Dal Palazzo Apostolico Vaticano, il 27 Agosto dell'anno 1978, primo del Nostro Pontificato. IOANNES P A U L U S PP. I Ha inoltre confermato : 28 agosto » » » - » 30 » » » 1978. S. E. Mons. Giuseppe Caprio, Arciv. tit. di Apollonia, Sostituto della Segreteria di Stato. » S. E. Mons. Agostino Casaroli, Arciv. tit. di Cartagine, Segretario del Consiglio per gli Affari Pubblici della Chiesa. » Gli Em.mi Signori Cardinali, già Capi dei Dicasteri della Curia Romana, nella loro carica per il quinquennio in corso. » Gli Em.mi Signori Cardinali Sebastiano Baggio e Aloisio Lorscheider e PEcc.mo Mons. Ernesto Corripio Ahumada, nell'incarico di presiedere « Nomine Summi Pontificis » la III Conferenza Generale dell'Episcopato Latino-Americano a Puebla, per la data precedentemente fissata dal 12 al 28 ottobre 1978. » L'Ecc.mo Mons. Alfonso López Trujillo, Segretario Generale della medesima Assemblea. Con Breve Apostolico il Santo Padre Giovanni Paolo I ha nominato : 31 agosto 1978. S. E. Mons. Donato Squicciarini, Arcivescovo tit. di Ti burnia, Nunzio Apostolico in Burundi. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Giovanni Paolo I ha nominato : 4 settembre 1978. Sua Eminenza Reverendissima il Signor Cardinale Bernardin Gantin, Presidente del Pontificio Consiglio « Cor Unum ». 756 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 9 settembre 1978. E/Ill.mo Signore Prof. Carlo Pietrangelo Direttore Ge¿ nerale dei Monumenti, Musei e Gallerie Pontificie. 18 » » S. E. Mons. Ramon Torrella Cascante, Vescovo tit. di Minervino Murge, e Mons. Giuseppe Baldanza, Consultori del Pontificio Consiglio per ì Laici. » » » Il Rev. Mons. Marcello Uylenbroeck, Consultore del Segretariato per VUnione dei Cristiani. » » » L'Ili.mo Sig. Guzman Carriquiry, Consultore della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica. An. et vol. LXX 30 Septembris 1978 N. 11 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA IOANNIS PAULI PP. I LITTERAE APOSTOLICAE I Beata Virgo Maria peculiari titulo « Dominae Nostrae ab Itinere Prospero » sive vulgari sermone « Nossa Senhora da Boa Viagem » invocata iure nuncupatur caelestis apud Deum Patrona oppidi ac municipii Itabirito in archidioecesis Marianensis finibus. IOANNES PAULUS PP. I Ad perpetuam rei memoriam. — Propterea maxime iam antiquitus effloruit in Brasiliae regionibus ad mare Atlanticum vergentibus tam fervida ac solida fidelium pietas erga sanctissimam Iesu Christi Matrem Mariam quod potenti ipsius in primis tutelae ac praesenti vigilantiae fidenter se suaque maritima itinera tradiderant prisci navigatores et exploratores ex Lusitania illuc profecti. Immo vero ob hanc rationem progrediente tempore contigit ut intra Brasiliae archidioecesim Marianensem vetustissima paroecia oppidi Itabirito non solum cultui reservaretur eiusdem beatissimae Dei Genetricis verum etiam consentaneo tali fidei titulo decoraretur videlicet « Dominae Nostrae ab Itinere Prospero », vulgari id est sermone (( Nossa Senhora da Boa Viagem ». Nihil igitur proprius erat neque in se congruentius quam ut sic invocata Deipara Virgo legitime aliquando institueretur peculiaris illius civitatis apud Deum patrona. Quod quidem liturgicum consilium reapse iniit nominationemque sua auctoritate comprobavit Venerabilis Frater Ansgarius de Oliveira, Archiepiscopus Marianensis, cum clero ac populo suo 50 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - 758 Commentarium Officiale dilecto prorsus consentiens, nec ullam interposuit moram quin a Sede Apostolica impetraret electio illa ut rata haberetur. Audita proinde sententia Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino, Nos, qui persuaserimus Nobis publicam hanc appellationem ac venerationem novam feliciter provecturam esse veterrimum Mariae Virginis honorem et cultum eisdem in locis, potestate Apostolica Nostra Beatam Dei Genetricem sub titulo Dominae Nostrae ab Itinere Prospero confirmamus principalem apud Deum Patronam urbis ac municipii Itabirito in archidioecesi Marianensi Brasiliae, dum iura cuncta et privilegia liturgica eo spectantia simul concedimus. Attamen praecipimus ut singulis religiose obtemperetur regulis quae secundum Instructionem eiusdem Sacrae Congregationis « de Kalendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis» n. 30 custodiantur oportet; contrariis quibuslibet minime obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae ad amussim servatae suos omnes tam nunc quam posthac exserant effectus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub Anulo Piscatoris, die i mensis Septembris, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri primo. SJ L. © Ioannes Card. Villot, Secretarius Status s. In Secret. Status tab. n. 271. II Sacra dioecesis Placentinae aedes Beatae Virgini Mariae sub titulo « a Consolatione » vel etiam « a Sancto Marco » dicata legitime attollitur ad condicionem dignitatemque Basilicae Minoris. IOANNES PAULUS PP. I Ad perpetuam rei memoriam. — Progredientibus iam plurium saeculorum aetatibus sacrarium Bedoniae intra dioecesis Placentinae fines cultui dicatum Beatae Virginis Mariae a Consolatione sive, vulgari ex appellatione, Dominae Nostrae a Sancto Marco, ita adsidue studioseque frequentatum est tamquam seminarium pietatis fidelium et sedes institutionis sacerdotum et meta undique illuc peregrinantium ut non tantum quasi centrum quoddam vitae totius dioecesanae pridem evaserit sed nuperius etiam instaurata reluxerit ampliore aedium complexu situ rerum Acta Ioannis Pauli Pp. I 759 convenienter e dignioreque ornatu. Nihil vero aliud Episcopus ipse Placentinus, Venerabilis Frater Henricus Manfredini, deesse existimavit ad maximum loci sacri decus aedificiique novi splendorem quam publicum Basilicae Minoris titulum quem proinde motis fidenter precibus ab hac Sede Apostolica suo tempore efflagitavit. Cum porro Nos, ponderatis rationibus singulis, arbitrentur talem liturgicum honorem revera plurimum deinceps profuturum esse variis probabilibus sacrarii eiusdem usibus nec non spiritalibus demum commodis et fructibus illud adeuntium, idcirco accipientes iudicium Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino prompta voluntate adsentimur roganti Ordinario ac pro Apostolicae potestatis Nostrae plenitudine constituimus harum Litterarum virtute ut templum istud, quod commemoravimus Deo consecratum in honorem Beatae Mariae Virginis quodque « a Consolatione » sive « a Sancto Marco » communiter nuncupatur, legitime evehatur ad gradum ac dignitatem Basilicae Minoris eique addantur iura cuncta et privilegia, quae aedibus hoc nomine auctis rite conveniunt. Praecipimus tamen ut universa illa accurate serventur, quae secundum Decretum « De titulo Basilicae Minoris » die vi Iunii mensis anno m c m l x v i i i emissum serventur oportet, contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub Anulo Piscatoris, die i mensis Septembris, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri primo. & Ioannes Card. Villot, Secretarius Status L. © S. In Secret. Status tab. n. 278. III Nuntiatura Apostolica in Insulis Fisiensibus constituitur. IOANNES PAULUS PP. I Ad perpetuam rei memoriam. — Cum probe noverimus adsiduum inter Apostolicam Sedem et Nationes usum pacis prosperitatisque semina plurima inferre tum societati civili tum ipsi Ecclesiae, omni propterea diligentia studemus, ut haec Petri Sedes arctiora unitatis vincula cum Rebuspublicis conserat. Libenti igitur animo sententiam accipiendam esse censuimus Sacrae Congregationis pro Gentium Evange- Acta 760 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lizatione quae, ad aptius efficaciusque Sanctae Ecclesiae regimini in Statu Insularum Fisiensium consulendum, proposuit ut ibidem Nuntiatura Apostolica conderetur. Quae cum ita sint, Nos, certa scientia ac matura deliberatione, harum Litterarum Apostolicarum vi, in regione, quam diximus, Nuntiaturam Apostolicam constituimus, eidemque omnia et singula deferimus iura, privilegia, honores et praerogativas, quae solent huiusmodi Legationibus conferri. Decernimus praeterea, ut conditae Nuntiaturae Apostolicae sedes in urbe principe Suvae ponatur. Quae vero per praesentes Litteras Apostolicas statuimus, firma sint omnino nunc et in posterum, vimque suam habeant contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die xn mensis Septembris, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri primo. & Ioannes L. m Card. Villot, Secretarius Status s. In Secret. Status tab. n. 64/S.V. EPISTULAE I Data Iosepho S.R.E. Card. Ratzinger, Archiepiscopo Monacensi et Fri- singensis electo Misso Extraordinario ut sollemniis praesideret ad complendum « Annum Marianum » in Aequatorianae Reipublicae urbe Guayaquilio. Laudum concentus, quo beatissima Virgo Maria in orbe terrarum solet celebrari, sublimius extolletur — quemadmodum licet praevideri — hoc mense Septembri in Civitate Aequatoriana, ac quidem in urbe Guayaquilio, ubi, ad complendum ac terminandum indictum Annum Marianum, Conventus ex tota Natione honori Deiparae eiusdem agetur. Viget quidem ibidem memoria similis Coetus, ante viginti annos in praedictam urbem coacti, qui egregiis caeremoniis et spiritualium fructuum copia exstat insignis. Consilio profecto sapienti, quippe quod ad huius aetatis postulationes ac necessitates referatur, duo documenta Magisterii Romani Ponti- Acta Ioannis Pauli Pp. I 761 ficis proponentur, ut inter hasce celebritates altius perspiciantur : quorum alterum inscribitur « Marialis Cultus », alterum « Evangelii Nuntiandi ». Itaque geminum quiddam ex hoc Conventu exspectatur : et auctus germanae pietatis in Dei Genetricem et impensior ardor salutiferum nuntium Christi quoquoversus disseminandi. Nos vero, qui Aequatorianum populum sincera complectimur caritate, huiusmodi sollemnia quodam modo cupimus participare, quo maius iis momentum ac nitor accedant. Quapropter hisce te Litteris Missum Extraordinarium Nostrum eligimus, facimus, renuntiamus, eas tibi partes committentes, ut marialibus celebrationibus istis Nostro nomine Nostraque auctoritate praesideas. Nec dubitamus quin, pro sacrae doctrinae ubertate, qua commendaris, et pro amore erga Matrem Christi Salvatoris et Matrem nostram, quo flagrare cognosceris, creditum munus praeclare, sollerter, frugifere sis impleturus. Fulgeat igitur Guayaquilii novo quodam splendore mariale mysterium, ad quod stupens Sanctus Augustinus exclamavit : « Cuius enim mens ad cogitandum, cuius ad enuntiandum lingua sufficiat, non solum quod in principio erat Verbum, non habens ullum nascendi principium ; verum etiam quod Verbum caro factum est, eligens virginem quam sibi faceret matrem, faciens matrem quam servaret et virginem ... Quid est hoc? quis dicat? quis taceat? Et mirum dictu: quod eloqui non valemus, silere non sinimur; sonando praedicamus, quod nec cogitando comprehendimus )).* Optantes Deumque rogantes, ut haec sollemnia in vitam singulorum hominumque societatis salubriter redundent, tibi, Venerabilis Frater Noster, necnon dignitatis tuae consorti Paulo S. R. E. Cardinali Muñoz Vega, Archiepiscopo Quitensi, qui, cum adiutoribus, in hunc apparandum Conventum multas curas intendit, ceteris Praesulibus, Magistratibus, sacerdotibus, religiosis et fidelibus, qui ea de causa istuc congregabuntur, Benedictionem Apostolicam, caelestium donorum pignus, volentes impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die i mensis Septembris, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri primo. IOANNES PAULUS PP. I 1 Serm. 215, 3; PL 38, 1073. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 762 II Ad sacros Praesules Conferentiarum Episcopalium Argentinae et Chiliensis. Venerables Hermanos en el Episcopado: En estos momentos en los que, ante la situación existente entre vuestros respectivos Países, vuestra responsabilidad de Pastores os ha impulsado a pedir a vuestros fieles que trabajen y oren por la paz, deseamos abriros nuestro ánimo de Supremo Pastor y Padre común, para corroborar vuestros esfuerzos en tan meritoria tarea. En efecto, las presentes circunstancias, con sus tensiones y amenazas, solicitan nuestra atención y mueven nuestro propósito de sensibilizar a todos nuestros hijos y a todas las personas de buena voluntad, para que las diferencias abiertas no exacerben los espíritus y puedan conducir a imprevisibles consecuencias. Sin entrar en aspectos técnicos, que están fuera de nuestro intento, queremos exhortaros a que, con toda la fuerza moral a vuestra disposición, hagáis obra de pacificación, alentando a todos, Gobernantes y gobernados, hacia metas de entendimiento mutuo y de generosa comprensión para con quienes, por encima de barreras nacionales, son hermanos en humanidad, hijos del mismo Padre, a El unidos por idénticos vínculos religiosos. Es necesario crear un clima generalizado en el que, depuesta toda actitud belicosa o de animosidad, prevalezcan las razones de la concordia sobre las fuerzas del odio o de la división, que sólo dejan tras de sí huellas destructoras. Al Príncipe de la paz encomendamos estas intenciones en la plegaria, a la que estamos seguros os asociaréis vosotros y vuestros fieles. Sobre cuantos colaboren en esta magnífica empresa de paz imploramos, con nuestra Bendición Apostólica, la recompensa del Señor. Vaticano, 20 de Septiembre de 1978. IOANNES PAULUS PP. I Acta Ioannis Pauli Pp. I 763 III Ad Hugonem Aufderbeck, Episcopum tit. Arcenum eundemque Administratorem Apostolicum Erfordiensem-Meiningensem, occasione oblata VII saeculi expleti a templo Sancti Severi condito. Mentem convertimus ad ecclesiam S. Severi, urbis Erfordiae decus, quippe quae antiquitate, artificiosis operibus, maxime vero religione sit insignis. Eo loco antiquitus, uti tradunt, parva aedes fuit S. Biasio sacra, quae postmodum, titulo S. Pauli accepto, (( domus orationis » evasit coenobii sanctimonialium. Postquam vero, ut memoriae proditum est, saeculo ix reliquiae S. Severi, Episcopi Ravennatis, Mogontiacum indeque Erfordiam sunt delatae, et in hac ecclesia honorifice positae, augescente huius Caelitis cultu, ab hoc coepta est illa appellari. Cuius honori novum templum, Gothico structurae genere spectabile, deinde est excitatum, cuius presbyterium, quod vocant, anno m c c l x x v i i i divino cultui patuit; reliqua vero aula, in quinque partes dispertita, serius est perfecta. Sarcophagus etiam saeculo xiv a lapidariis est affabre confectus, quo ossa S. Severi et S. Innocentiae tegerentur. Qua quidem ecclesia surgente, pietas fidelium nova quadam impulsione exardescebat : die praesertim x x n mensis Octobris plurimi, peregrinantium more, ad hanc sacram aedem soliti sunt accedere, ut S. Severum, qui et textor um patronus habebatur, impensis venerarentur obsequiis eiusque deprecationem implorarent. Est etiam memorandum ad hoc templum per plura saecula exstitisse monasterium Canonicorum Regularium, qui ad Dei laudes fideliumque spirituales utilitates incumberent. Proximo vero die x x n mensis Octobris, ut ad Nos est allatum, sollemnia agentur ob septimum saeculum expletum ab hac ecclesia condita, quae nunc diligenti studio est refecta. Hi ergo lapides fidem ac pietatem maiorum loquuntur atque Christifideles, qui nunc sunt, monent, ut eiusmodi sacram hereditatem integram servent et in vitae usum traducant. Praeterea hunc locum sacrum frequentantes nitantur esse ipsi « domus spiritales in quibus Deus gratia sua inhabitet, ita ut ad eos referri possint haec verba S. Augustini : « H a b i t a t . . . in singulis Deus tanquam in templis suis, et in omnibus simul in unum congregatis, tanquam in templo suo )). 2 1 Cfr. 1 Petr. 2, 5. 2 Ep. 187, 13, 38; PL 33, 84, 7. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 764 Ea ecclesia denique animis desiderium ingerit illius sedis supernae, ubi in omne aevum donis frui licet, quae neque aspectu oculorum comprehendi, neque auribus percipi, neque ulla cogitatione queunt adumbrari; siquidem « aedificationem ex Deo habemus domum non manufactam, aeternam in caelis » . Haec profecto veram significationem tribuit verumque momentum brevi huic et saepe arduae peregrinationi terrenae : vitam illam beatissimam, defuturam numquam, in rebus adversis suspiremus, eandem ne obliviscamur in secundis. 3 Vehementer optantes Deumque enixe rogantes, ut pia celebritas ista in religionis bonum et auctum vertat, tibi, Venerabilis Frater, Episcopo Auxiliari tuo, clero, religiosis et fidelibus, pastorali curae tuae commissis, Benedictionem Apostolicam, caelestium munerum auspicem ac dilectionis Nostrae testem, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v u i mensis Septembris, anno m c m l x x v i i i , Pontificatus Nostri primo. IOANNES PAULUS PP. I NUNTIUS GRATULATORIOS Silvio S.R.E. Cardinali Oddi, XXV annum compienti ab accepta episcopali ordinatione. Mens Nostra ad te advolat, Venerabilis Frater Noster, quod hoc ipso mense Septembri vicesimus quintus explebitur annus ex quo episcopalem suscepisti ordinationem. Haec anniversaria memoria Nos movet, ut gratulantem animum Nostrum tibi pandamus, de Ecclesia bene merito, tibique optima quaeque vehementer precemur. Compertum est enim te sedulo atque diu operam dedisse huic Apostolicae Sedi, in muneribus multis tibi attributis, atque talenta nequaquam neglexisse. Tibi, Archiepiscopo titulo Mesembriano creato, munus Legati Apostolici in civitate Hierosolymitana primum est concreditum, ibique totis incubuisti viribus ut tranquilla pax et stabilis concordia vigerent. Deinde Apostolici Internuntii oflîcium apud Rempublicam Arabican Aegyptiam cum accepisses, operam navasti indefatigatam, ut catholicorum communitati praesidium praeberes et levamen et auxilium. Demum, Nuntium Apo3 2 Cor 5, i. Acta-, Ioannis Pauli Pp, I 765 stolicum egisti in Belgarum Natione. In multimodis ecclesiastici ministerii perf unctionibus ab Apostolica Sede perspicacitati mentis tuae concreditis, luculente patuerunt tui animi laudes : egregia in Deum pietas, acris hominum intellegentia, usus rerum, comitas et affabilitas sermonis, quae etiam longinquos a catholicis saeptis alliceret. Quam ob rem aliisque de causis factum est ut in Sacrum Cardinalium Collegium asçiscereris, iisque videlicet annumerareris, qui eximii Presbyterii Romanae Ecclesiae sunt participes atque Beati Petri Successorem adiuvant in implendo officio ad universum gregem dominicum pertinente. Huiusmodi igitur oblata occasione animo gratulabundo cupimus tibi astare ac tecum gratias agere ei, a quo bona cuncta descendunt. Hunc « Patrem luminum » enixe rogamus, ut propitiationis suae beneficiis te locupletet et spiritualis iucunditatis abundantiam tibi largiatur. Sit autem huius Nostrae propensae in te voluntatis signum Apostolica Benedictio, quam tibi, Venerabilis Frater Noster, caritate impellente impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die i x mensis Septembris, anno Pontificatus Nostri primo. mcmlxxviii, IOANNES PAULUS PP. I ALLOCUTIONES I Ad Archiepiscopos et Episcopos XII Regionis Pastoralis Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis, occasione oblata ipsorum visitationis « Ad limina » . * Bear Brothers in Christ, It is a real pleasure for us to meet, for the first time, a group of American Bishops making their ad limina visit. With all our heart we welcome you ; we want you to feel at home, to feel the joy of being together in the family. Our great desire at this time is to confirm you all in your faith and in your service to God's people; we want to keep alive the ministry of Peter in the Church. Since becoming Pope, we have studied with particular attention the * Die 21 m. septembris a. 1978. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 766 wise teaching that our beloved predecessor Paul VI gave earlier this year to the United States' Bishops on the subjects of the Church's Ministry of Reconciliation, on promoting life, and on fostering dévotion to the Eucharist. His teaching is ours ; and we renew the encouragement and guidance that he gave you in those discourses. Although we are new in the Pontificate—just a beginner—we too want to choose topics that deeply touch the life of the Church and that will be very relevant to your episcopal ministry. We believe that the Christian family is a good place to start. The Christian family is so important, and its role is so basic in transforming the world and in building up the Kingdom of God, that the Council called it a "domestic Church". 1 Let us never grow tired of proclaiming the family as a community of love : conjugal love unités the couple and is procreative of new life ; it mirrors the divine love, is communicated, and in the words of Gaudium et Spes, is actually a sharing in the covenant of love of Christ and his Church. We were ali given the great grace of being bora into such a community of love ; it will be easy for us to uphold its value. 2 And then we must encourage parents in their role as educators of their children—the first catechists and the best ones. What a great task and challenge they have : to teach children the love of God, to make it something real for them. And by God's grace, how easily some families can fulfìll the role of being a primum seminarium: the germ of a vocation to the priesthood is nourished through family prayer, the example of faith and the support of love. 3 What a wonderful thing it is when families realize the power they have for the sanctification of the world : the mutual sanctification of husband and wlfe and the reciprocai influence between parents and children. And then, by the loving witness of their li ves, families can bring Christ's Gospel to others. A vivid realization of the sharing of the laity—and especially the family—in the salvific mission of the Church is one of the greatest legacies of the Second Vatican Council. We can never thank God enough for this gift. It is up to us to keep this realization strong, by supporting and defending the family—each and every family. Our own ministry is so vital : to preach the word of God and to celebrate the Sacraments. 1 Lumen Gentium, 1 1 . 2 Par 48. 3 Optatam Totius, 2. Acta Ioannis Pauli Pp. I 767 It is from them that our people draw their strength and joy. Ours too is the role of encouraging families to fidelity to the law of God and the Church. We need never fear to proclaim ali the exigencies of God's word, for Christ is with us and says today as before : "He who hears you hears me". In particular, the indissolubility of Christian marriage is important; although it is a diflicult part of our message, we must proclaim it faithfully as part of God's word, part of the mystery of faith. At the same time we are close to our people in their problems and difiiculties. They must always know that we love them. Today we want to express our admiration and praise for ali the efforts being made to guard and preserve the family as God made it, as God wants it. All over the world Christian families are trying to fulfìll their wonderful calling and we are close to ali of them. And priests and religious are trying to support and assist them—and ali thèse efforts are worthy of the greatest praise. Our special support goes to those who help couples preparing for Christian marriage by offering them the full teaching of the Church and by encouraging them in the highest ideáis of the Christian family. We wish to add a particular word of praise also for those, especially priests, who work so generously and devotedly in ecclesiastica! tribunals, in fidelity to the doctrine of the Church, to safeguard the marriage bond, to give witness to its indissolubility in accordance with the teaching of Jesus, and to assist families in need. The holiness of the Christian family is indeed a most apt means for producing the serene renewal of the Church which the Council so eagerly desired. Through family prayer, the ecclesia domestica becomes an effective reality and leads to the transformation of the world. And ali the efforts of parents to instili God's love into their children and to support them by the example of faith constitute a most relevant apostolate for the twentieth C e n t u r y . Parents with special problems are worthy of our particular pastoral care, and ali our love. Dear Brothers, we want you to know where our priorities lie. Let us do everything we can for the Christian family, so that our people may fulfìll their great vocation in Christian Joy and share intimately and effectively in the Church's mission—Christ's mission—of salvation. And be assured that you yourselves have our full support in the love of the Lord Jesus, and we give you ail our Apostolic Blessing. 4 * Lk 10:16. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 768 II Àd quosdam sacros Praesules Insularum Philippinarum, occasione oblata eorum visitationis « A d limina».* Dear Brothers in Christ, In welcoming yon with deep affection, we wish to recali a passage found in the Breviary. This passage has struck us forcefully. It concerns Christ, and was spoken by Paul VI on his visit to the Philippines : "I must bear witness to his name : Jesus is the Christ, the Son of the living God ... he is the king of the new world ; he is the secret of history ; he is the key to our destiny". On our part we hope to sustain you, support you, and encourage you in the great mission of the episcopato : to proclaim Jesus Christ and to evangelize his people. Among the rights of the faithful, one of the greatest is the right to receive God's word in ail its entirety and purity, with ail its exigencies and power. A great challenge of our day is the full evangelization of ali those who have been baptized. In this, the Bishops of the Church have a prime responsibility. Our message must be a clear proclamation of salvation in Jesus Uhrist. With Peter we must say to Christ, in the présence of our people: "You have the words of eternai life". 1 2 Por us, evangelization involves an explicit teaching about the name of Jesus, his identity, his teaching, his Kingdom and his promises. And his chief promise is eternai life. Jesus truly has words that lead us to eternai life. Just recently at a general audience, we spoke to the faithful about eternai life. We are convinced that it is necessary for us to emphasizè this element, in order to complete our message and to model our teaching on that of Jesus. From the days of the Gospel, and in imitation of the Lord, who "went about doing good", the Church is irrevocably committed to conIributingto the relief of physica! misery and need. But her pastoral charity would be incomplete if she did not point out even "higher needs". 3 * Die 28 m. septembris a. 1978. 1 13th Sunday of the Year : Homily of November 29, 1970. 2 Jn 6 :69. 3 Acts 10 :38. : Acta, Ioannis Pauli Pp. I 769 In the Philippines Paul VI did precisely this. At a moment when he chose to speak about the poor, about justice and peace, about human rights, about economic and social libération — at a moment when he also effectively committed the Church to the alleviation of misery — he did not and could not remain silent about the "higher good", the fulness of life in the Kingdom of heaven. More than ever before, we must help our people to realize just how much they need Jesus Christ, the Son of God and the Son of Mary. He is their Savior, the key to their destiny and to the destiny of ail humanity. Dear Brothers, we aré spiritually close to you in ali the efforts you are making on behalf of evangelization : as you train catechists, as you promote the biblical apostolate, as you assist and encourage ail your priests in their great mission at the service of God's word, and as you lead ail your faithful to understand and to fulfill the requirements of justice and Christian love. We greatly esteem thèse and ail your endeavors on behalf of the Kingdom of God. tn particular, we fully support the affirmation of the missionary vocation, and earnestly hope that it will flourish among your youth. We are aware that the Philippines has a great vocation in being the light of Christ in the Far East : to proclaim his trüth, his love, his justice and salvation by word and example before its neighbors, the peoples of Asia. We know that you have a privileged instrument in this regard : Radio Veritas. It is our hope that the Philippines will use this great means and every other means to proclaim with the entire Church that Jesus Christ is the Son of God and Savior of the world. Our greetings go to ail your local Churches, especially to the priests and religious. We encourage them to ever greater holiness of life as a condition for the supernatural effectiveness of their apostolate. We love and bless the families of your Diocèses and ali the laity. We ask the sick and the handicapped to understand their important part in God's plan, and to realize just how much evangelization dépends on them. To ail of you, Brothers, we impart our special Apostolic Blessing, invoking upon you joy and strength in Jesus Christ. 770 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale CONVENTIO INTER SANCTAM SEDEM ET BAVARIAM ad immutationes quasdam inducendas in Concordatum die XXIX m. Martii a. MCMXXIV initum ACCORDO VERTRAG tra la Santa Sede e la Repubblica di Baviera con cui si apportano modifiche al Concordato con la Baviera del 29 marzo 1924. zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern zur Änderung des Bayerischen Konkordates vom 29. März 1924. PEA LA SANTA SEDE, ZWISCHEN DEM HEILIGEN STUHL, rappresentata dal suo plenipotenziario Mons. Guido Del Mestri, Arcivescovo titolare di Tuscamia, Nunzio Apostolico nella Repubblica Federale di Germania, vertreten durch dessen Bevollmächtigten, den Apostolischen Nuntius in der Bundesrepublik Deutschland, Guido Del Mestri, Titularerzbischof von Tuscamia, E UND LA REPUBBLICA DI BAVIERA, DEM FREISTAAT BAYERN, rappresentata dal Signor Dr. h. c. Alfons Goppel, Presidente dei Ministri, vertreten durch den Ministerpräsidenten Dr. h. c. Alfons Goppel, viene concluso il seguente Accordo : wird nachstehender Vertrag geschlossen : La conclusione del nuovo ordinamento della formazione degli insegnanti in Baviera presuppone che il Concordato del 29 marzo 1924 tra Santa Sede e Repubblica di Baviera, modificato con gli accordi del 7 ot- Der Abschluß der Neuordnung der Lehrerbildung in Bayern setzt voraus, daß das am 29. März 1924 zwischen dem Heiligen Stuhl und dem Freistaat Bayern abgeschlossene Konkordat, geändert durch die Acta Ioannis Pauli Pp. I 771 tobre 1968 e dei 4 settembre 1974, venga adeguato alla nuova situazione. Il Governo Bavarese, pertanto, prima dell'approvazione delle nuove disposizioni legislative, ha chiesto alla Santa Sede di consentire alla modifica del Concordato con la Baviera. Verträge vom 7. Oktober 1968 und vom 4. September 1974, den neuen Gegebenheiten angepaßt wird. Die Bayerische Staatsregierung hat deshalb vor Verabschiedung der neuen Gesetzesbestimmungen den Heiligen Stuhl gebeten, einer Änderung des Bayerischen Konkordates zuzustimmen. La Santa Sede si è dichiarata a ciò disposta. Der Heilige Stuhl hat sich dazu bereit erklärt. Nel desiderio di attuare un'amichevole collaborazione, la Santa Sede e la Repubblica di Baviera hanno deciso di modificare il Concordato del 29 marzo 1924, modificato da ultimo con l'Accordo del 4 settembre 1974, come segue: In dem Wunsch, freundschaftliche Zusammenarbeit zu pflegen, haben der Heilige Stuhl und der Freistaat Bayern beschlossen, das Konkordat vom 29. März 1924, zuletzt geändert durch den Vertrag vom 4. September 1974, wie folgt zu ändern : I. All'art. 3 § 2 le parole « ad impartire l'insegnamento in modo autonomo » vengono sostituite con le parole « ad impartire l'insegnamento». I. In Artikel 3 § 2 werden die Worte »zu selbständiger« ersetzt durch das Wort »zur«. II. All'art. 4 i §§ 2 e 3 ricevono la formulazione seguente: II. In Artikel 4 erhalten die § § 2 und 3 folgende Fassung : «§ 2 »§ 2 L'insegnamento nei Dipartimenti di Teologia cattolica delle Alte Scuole di cui all'art. 3 § 1 deve inoltre corrispondere alle esigenze della formazione degli insegnanti, nella misura in cui gli studenti seguono i corsi di : Das Lehrangebot in den katholischtheologischen Fachbereichen der in Artikel 3 § 1 genannten Hochschulen muß ferner den Erfordernissen der Lehrerbildung entsprechen, soweit Studenten a) Religione cattolica quale materia di insegnamento, &) Religione cattolica nel quadro delle didattiche della "Grundschul e " o "Hauptschule", oppure c) Teologia cattolica nel quadro a) katholische Religionslehre als Unterrichtsfach, b) katholische Religionslehre im Rahmen der Didaktiken der Grundoder Hauptschule oder c) katholische Theologie im Rah- 772 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dello studio delle scienze pedagogiche. men des erziehungswissenschaftlichen Studiums studieren. § 3 § 3 Per le cattedre di cui all'art. 3 § 4 vale in modo analogo il § 2 lettere b e c ». Für die in Artikel 3 § 4 genannten Lehrstühle gilt § 2 Buchstaben b und c entsprechend«. III. All'art. 5 il § 1 riceve la formulazione seguente : III. In Artikel 5 erhält § 1 folgende Fassung : «§ 1 »§ 1 Lo Stato garantisce l'istituzione ed il funzionamento di un Complesso Accademico ecclesiastico, raccolto in un unico Comune, avente Der Staat gewährleistet die/Errichtung und den Betrieb einer örtlich zusammengefaßten kirchlichen Gesamthochschule a) i seguenti corsi di studio a livello scientifico : a) mit folgenden wissenschaftlichen Studiengängen: Teologia cattolica, corsi di studio per Magistero con indirizzo umanistico, secondo disposizioni più particolari ad opera di Scambio di Note tra la Nunziatura Apostolica ed il Governo Bavarese, Katholische Theologie, Lehramtsstudiengänge mit Schwerpunkt in den Geisteswissenschaften nach näherer Bestimmung durch Notenwechsel zwischen der Apostolischen Nuntiatur und der Bayerischen Staatsregierung, b) i seguenti corsi di studio a livello professionale superiore : b) mit folgenden Fachhochschulstudiengängen : Pedagogia religiosa ed attività formativa della Chiesa, Attività sociali. Religionspädagogik und kirchliche Bildungsarbeit, Sozialwesen. L'erezione ed il funzionamento del Complesso Accademico ecclesiastico restano garantiti a condizione che esso venga gestito nel quadro delle leggi vigenti per tutti ed a tenore delle speciali norme del presente Accordo ». Errichtung und Betrieb der kirchlichen Gesamthochschule bleiben gewährleistet, solange und soweit sie im Rahmen der für alle geltenden Gesetze und nach Maßgabe der besonderen Bestimmungen dieses Vertrages unterhalten wird«. Questo Accordo, i cui testi italiano e tedesco fanno ugualmente fede, dovrà essere ratificato e gli Istrumenti di ratifica dovranno essere scambiati a Bonn. Dieser Vertrag, dessen italienischer und deutscher Text gleiche Kraft haben, soll ratifiziert und die Ratifikationsurkunden sollen in Bonn ausgetauscht werden. Acta Ioannis Pauli Pp. I 773 L'Accordo entra in vigore il giorno dello scambio degli Istrumenti di ratifica. In quanto le norme del presente Accordo si riferiscono al nuovo ordinamento della formazione degli insegnanti, esse entreranno in vigore il I ottobre 1978. Der Vetrag tritt mit dem Tag des Austausches der Ratifikationsurkunden in Kraft. Soweit sich die Bestimmungen des Vertrages auf die Neuordnung der Lehrerbildung beziehen, treten sie am 1. Oktober 1978 in Kraft. In fede di che il presente Accordo è stato sottoscritto. Zu Urkund dessen wurde dieser Vertrag unterzeichnet. Fatto in doppio originale. Geschehen in doppelter Urschrift. Monaco, 7 luglio 1978 München, den 7. Juli 1978 o GUIDO DEL MESTEI Dr. h. c. ALFONS GOPPEL PROTOCOLLO FINALE SCHLUSSPROTOKOLL Nell'atto dì sottoscrivere il presente Accordo sono state fatte le seguenti concordi dichiarazioni che costituiscono parte integrante dell'Accordo stesso e completano il Protocollo Finale all'Accordo del 4 settembre 1974 per la modifica ed il completamento del Concordato Bavarese del 29 marzo 1924 come segue: Bei der Unterzeichnung der vorstehenden Vertrages sind folgende übereinstimmende Erklärungen abgegeben worden, die einen integrierenden Bestandteil des Vertrages bilden und das Schlußprotokoll zum Vertrag vom 4. September 1974 zur Änderung und Ergänzung des Bayerischen Konkordates vom 29. März 1924 wie folgt ergänzen : All'art. 5 §§ 1 e 2 Zu Artikel 5 §§ 1 und 2 Viene aggiunto il seguente comma 2 : Es wird folgender Absatz 2 angefügt : « (2) L'ente gestore del Complesso Accademico ecclesiastico prende parte alle consultazioni comuni tra Ministero bavarese per l'Istruzione ed il Culto ed Alte Scuole per stabilire ed aggiornare i piani statali concernenti le Alte Scuole; Nel fissare gli scopi del potenziamento del Com plesso Accademico ecclesiastico es- »(2) Der Träger der kirchlichen Gesamthochschule wird an den gemeinsamen Beratungen des Staatsministeriums für Unterricht und Kultus mit den Hochschulen über Aufstellung und Fortschreibung der staatlichen Hochschulplanungen beteiligt. Bei der Festlegung der Ausbauziele der kirchlichen Gesamthochschule 51 - A. A. S. 774 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale so si attiene, nei corsi di studio garantiti dallo Stato, al quadro del piano generale bavarese per le Alte Scuole. Salva la natura e le finalità del Complesso Accademico ecclesiastico, il suo ente gestore contribuirà per quanto possibile a che la Repubblica di Baviera ottenga sovvenzioni di terzi per le spese del Complesso Accademico ecclesiastico ». hält ér sich in deh gewährleisteten Studiengängen an den Rahmen der bayerischen Hochschulgesamtplanung. Unbeschadet der Natur und der Ziele der kirchlichen Gesamthochschule wird deren Träger nach Möglichkeit dazu beitragen, daß der Freistaat Bayern Zuschüsse Dritter zu den Kosten der Gesamthochschule erhält«. All'art. 5 § 1 Zu Artikel 5 § 1 Viene aggiunto il seguente comma 6 : Es wird folgender Absatz 6 angefügt : « (6) Qualora l'accesso a singoli corsi di studio nelle Alte Scuole tedesche sia limitato perché il numero dei candidati supera il numero complessivo dei posti disponibili, il Complesso Accademico ecclesiastico accoglie i candidati nell'ambito del numero di ammissioni per esso elaborato. Nel computo di tale numero vengono applicati gli stessi criteri in uso nelle Alte Scuole statali. Il Complesso Accademico ecclesiastico partecipa, in quanto necessario, al processo centrale di distribuzione. Restanò impregiudicati i diritti dell'ente gestore del Complesso Accademico ecclesiastico di cui al comma 5, secondo periodo ». »(6) Ist der Zugang zu einzelnen Studiengängen an deutschen Hochschulen beschränkt, weil die Zahl der Studienbewerber die Gesamtzahl der verfügbaren Studienplätze übersteigt, läßt die kirchliche Gesamthochschule die Bewerber im Rahmen der für sie ermittelten Zulassungszahlen zu. Bei der Berechnung der Zulassungszahlen werden die gleichen Grundsätze wie bei den staatlichen Hochschulen angewendet. Die kirchliche Gesamthochschule beteiligt sich, soweit erforderlich, am zentralen Vergabeverfahren. Die Rechte dés Trägers der Hochschule aus Absatz 5 Satz 2 werden dadurch nicht berührt«. All'art. 5 § 2 Zu Artikel 5 § 2 (1) Per il computo delle spese comparabili vengono applicati i valori indicativi, vigenti per le Alte Scuole bavaresi statali, relativi al personale, alle superfici ed ai costi. (1) Für die Bemessung des vergleichbaren Aufwandes werden die für die staatlichen bayerischen Hochschulen geltenden Personal-, Flächen- und Kostenrichtwerte angewendet. (2) Il potenziamento del Complesso Accademico si attua in corrispondenza di tempo con lo sviluppo del sistema statale delle Alte Scuole. L'ammontare complessivo del rim- (2) Der Ausbau der Gesamthochschule erfolgt zeitlich abgestimmt mit der Entwicklung des staatlichen Hochschulwesens. Der Gesamtbetrag des Kostenersatzes für die Investitionen Acta Ioannis Pauli Pp. I 775 borso delle spese per gli investimenti viene stanziato in congruo rapporto alle spese dello Stato per le Alte Scuole statali. È da tener presente il grado di potenziamento raggiunto. wird in einem angemessenen Verhältnis zu den Aufwendungen des Staates für die staatlichen Hochschulen bereitgestellt. Der erreichte Ausbaustand ist zu berücksichtigen. All'art. 7 § 7 Zu Artikel 7 § 7 Si è d'accordo in linea di principio tra le Parti contraenti che gli ecclesiastici, in base alla loro formazione professionale, sono qualificati per l'insegnamento della Religione in tutte le scuole. Di conseguenza, l'assunzione degli stessi anche in futuro sarà, a suo tempo, regolata tra Chiesa e Stato. Zwischen den Vertragspartnern besteht grundsätzlich Einverständnis darüber, daß Geistliche aufgrund ihrer Berufsausbildung für den Religionsunterricht an allen Schulen befähigt sind. Über die Verwendung derselben auch in der Zukunft werden zur gegebenen Zeit zwischen Kirche und Staat die entsprechenden Regelungen getroffen. Monaco, 7 luglio 1978 München, den 7. Juli 1978 GUIDO DEL MESTRI Dr. h.c. ALFONS GOPPEL Conventio inter Apostolicam Sedem et Bavariam rata habita, die XXVII, mense Septembri, anno MCMLXXVIII, Ratihabitionis Instrumenta accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde, i. e., a die XXVII mensis Septembris et, quoad normas de nova ordinatione efformationis magistrorum, a die 1 mensis Octobris, anno MCMLXXVIII, huiusmodi Conventio inter Apostolicam Sedem et Bavariam pacta vigere coepit secundum quod in eadem, Pactione statutum est. 776 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO ECCLESIARUM Ioannes Paulus Pp. I, decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, quae sequuntur Ecclesiis novos Pastores praefecit. Nimirum : Die G Septembris 1978. — Cathedrali Ecclesiae Tandagensi Exc.mum P. D. Irenaeum Amantillo, C.SS.R., hactenus Episcopum titularem Girensem et Auxiliarem Archiepiscopi Cagayani. Die 8 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Sanctae Iustae R. D. Ioannem Cheli, Observatorem Permanentem Sanctae Sedis apud Consilium unitarum Nationum, quem archiepiscopali dignitate ornavit. — Cathedrali Ecclesiae Valentinensi R. D. Desiderium Leonem Marchand, Vicarium Episcopalem Episcopi Gratianopolitani. Die 18 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Portus Pacis Exc.mum P. D. Remigium Augustin, S. M. M., hactenus Episcopum titularem Turuzitanum et Administratorem Apostolicum « sede vacante » eiusdem dioecesis. — Coadiutorem elegit cum iure successionis Exc.mi P. D. Remigii Augustin, S. M. M., Episcopi Portus Pacis, Exc.mum P. D. Franciscum Colimon, Sodalem Societatis Mariae Monfortanae. Die 19 Septembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Altavensi R. D. Adamum Dyczkowski, in Pontificia facultate Theologica Vratislaviensi professorem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Henrici Gulbinowicz, Archiepiscopi Vratislaviensis. Die 20 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Bellovacensi R. D. Iacobum Jullien, parochum Sancti Ludovici in oppido vulgo Brest. Die 21 Septembris. — Metropolitanae Ecclesiae Posnaniensi Exc.mum P. D. Georgium Stroba, hactenus Episcopum Sedinensem-Caminensem. Die 23 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Carthaginensi in Hispania Exc.mum P. D. Xaverium Azagra Labiano, hactenus Episcopum titularem Lacubazensem. Die 25 Septembris. — Cathedrali Ecclesiae Portalegrensi-Castri Albi Exc.mum P. D. Augustum Caesarem Al ves Ferreira de Silva, olim Episcopum Tetiensem. Acta Pauli Pp. VI 777 ACTA PAULI PP. VI LITTERAE APOSTOLICAE I Venerabili Dei famulo M i c h a e l i Febres Cordero Beatorum honores decernuntur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — « Apostolorum catechismi » nomini, quo, S. Pius Papa X, Decessor Noster, Fratres Scholarum Christianarum appellavit, fidem et auctoritatem adiungit sollemnissima beatificati© unius ex his ipsis catechismi praeconibus. Est autem is Michael Febres Cordero, cuius industria, et labor, et perseverantia in docendo atque tradendo catechismo, documento sunt certissimo ac fideli non solum inesse Ecclesiae munus educandi homines, sed eam semper ad eos recte formandos, potissimum iuvenes, vere incubuisse. Venerabilis Dei servus Franciscus Febres Cordero, ut paucis eius casus attingamus, est Conchae, in Aequatoria, honestissimo loco natus, die septimo Novembris, anno m d c c c l i v . Cui, iam inde a nativitate, tam acerba et adversa, sic Deo disponente, fortuna fuit, ut usque ad quintum aetatis annum, artuum vitio, ambulando satis non fuerit. Vel acriores animi cruciatus fuerunt. Nam, cum puer ad amplectendum institutum Fratrum Scholarum Christianarum inclinaret, quorum ludos frequentabat, vehementer obstitere parentes, maxime pater, eo quod causa illorum et humilis, et contempta, et abiecta ei videbatur : quodsi Deo servire vellet, fieret sacerdos ; neque honores sibique générique praecideret. Seminario ergo exceptus, tot tantisque incommodis molestiisque aspergitur, ut ad suos mature redeundum sit. Cum tamen in sententia perseverant, tandem ei licuit, quamvis parentes aegerrime ferrent, Institutum Fratrum Scholarum Christianarum ingredi; votique compos factus, Michaelem sibi nomen imposuit. Nova vero certamina serenti patri ut ab incepto averterei domumque reduceret, puer constantiam inexpugnabilem opposuit, donec, omni fracta patris repugnantia, potuit iuvenis, perinde ac si immitem hiemem iucundum ver excepisset, iam sereno caelo pietate, scientia, virtute animum, gratia iuvante, 778 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale exercere. Eo autem tempore quo Quiti degit, hoc est per annos MDCCCLXix-MDCCCCvii, dulcibus tum laboris, tum docendi muneris voluptatibus affluxit; eoque nempe spectavit, ut magister, educator, ac scriptor puerilem aetatem ad christianae religionis placita ac dogmata quam optime informaret. Nimirum id ad sui Instituti indolem agebat, eo natura sua spectantis ut religiosa principia in animum alte sculpat ad eaque mores eorum apte accommodet, adeo ut suscepta doctrina per totam vitam perseveret. In hoc vero munere officioque obeundo venerabilis Dei famulus, fertilis naturae dotes egregias adhibuit, ac, quasi ad haec natus esset, eo modo ac via doctrinam tradebat, quae uniuscuiusque indoli atque aetati apta essent. Nihil ergo mirum, si erudiendis adulescentibus praecellentissimus, simili etiam virtute pueros docebat ad Eucharistiam primum accedentes, quorum pectora Christi amore imbuebat, quo ipse flagrabat : ((Semper (enim) habet unde det qui pectus habet plenum caritatis » (Aug. In Ps. XXIII, Enarr. 11, 13). Ceterum, vetus eius cum Sapientia amicitia et consuetudo — Accedite ad eum et illuminamini (Ps. 33, 6) — causam afferunt, cur caelestes disciplinas tam facile perceperit tamque recte iudicaverit ; longa praeterea eademque prona obtemperatio ad alios regendos eum paraverat ; ac, tametsi se ad gubernandum ineptum dicebat, tamen ad hoc aptissimum faciebant regulae cognitio et usus, precandi studium, cupiditatum refrenatio, prudentia, rerum hominumque intellegentia, patientia, animorum amor, semper sui prodigus. Neque minus in eo fides elucebat, quae, ceu ala, in alto constituebat, unde res humanas contemplans sensu divino aspergebat. Provido etiam consilio anno m d c c c l x x x v i i i , qua occasione venerabilis Ioannes Baptista de La Salle in beatorum catalogum inscriptus est, cum nonnullis Aequatorianis Fratribus, Romam missus est, in christiani orbis sedem ; quod ignem aluit. Cum autem, anno m d c c c c i v , in Gallia iniquae leges contra Religiosos Sodales docentes sancitae sunt, haud paucis Fratribus Scholarum Christianarum ex ea terra decedendum fuit. Cumque oporteret in eorum commodum seriem textuum ad usum discentium complere, quam Fratres edi cur avérant, negotium illud venerabili Dei Servo delatum est, ad quod aptius tuendum in Belgium contendit. Ceterum ille tum eruditione tum elegantia scribendi, tum fama longe antecedebat. In nova autem sede neque longa et incerta mora fuit. Nam caelo illi inmiti impar, corpus, ceu flos exilis, confici coepit; quamquam gaudebat animus de labore, de solitudine, de molestiis in Dei obsequium. Quoniamque frequentibus febribus temptabatur, ac timebant Acta Pauli Pp. VI 779 moderatores ne proximae hiemi succumberet, iusserunt eum Hispaniae urbem petere, quam populus Premia de Mar cognominai quaeque Barcinonem adiacet ; ubi sane mitiorem aerem nactus, coeptum opus continuavit magistri simul munere fungens. Sed heu ! abit hora ad occasumque vergit, quamvis Michael non amplius quinquaginta sex annorum esset. Sentit ille, et fidem auget Deique voluntati adhaeret, firmissima spe, dignus profecto in quem verba illa cadant Ps. 30, 15-16 : « E g o autem in te speravi, Domine... in manibus tuis sortes meae». Neque dubitat quin alii, post eum, intermissum opus repetant, aratumque agrum ab illo, uberi fructu exerceant. Vita cessit die nono mensis Februarii, anno m d c c c c x , brevi morbo oppressus, utpote fragilis corpore. Morienti Christus affuit, eius amor, per Sacramentorum gratiam et consolationem. Sanctitudinis autem eius fama, quae eo vivo multos obtinuerat, crevit mortuo; adeo ut visum sit Processuum sive Barcinone sive Quiti initium facere, ad beatificationem. Missae Romam conclusiones probatae sunt. Facto vero decreto de scriptis, Pius XI, Pontifex Max., commissionem introducendae Causae die tertio decimo mensis Octobris, anno m d c c c c x x x v , signavit. Post haec Processus apostolici habiti sunt de virtutibus Barcinone, Quiti, Conchae, de quorum auctoritate die quarto mensis Maii, anno m d c c c c i i i , decretum est. Postea Causa acta est a S. Rituum Congregatione, quae annis m d c c c c x l , m d c c c c l x v i i de Servi Dei virtutibus theologalibus atque cardinalibus hisque adnexis rite investigavit. Nos autem, post auditam fidelem rerum expositionem, declaravimus Dei Servum Michaelem Febres Cordero heroum modo virtutes eas coluisse; idque decreto sanximus die sexto decimo mensis Martii, anno m d c c c c l x x . Cum autem de ingenti signorum fama probe riteque constaret, unum dumtaxat miraculum ad beatificationem allatum probavimus per decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum, die septimo mensis Iulii, hoc anno. Praeterea diem hanc tricesimum mensis Octobris ad beatificationem Servi Dei diximus, cui Sodalem sociavimus Mucianum Mariam Wiaux. Hodie ergo, mane, in foro S. Petri sacra Deo fecimus; inter quae sollemnissimis verbis pronuntiavimus : « Nos, vota Fratrum Nostrorum Roberti Mathen, Episcopi Namurcensis, et Pauli Muñoz Vega, Archiepiscopi Quitensis, nec non plurium aliorum Fratrum in episcopatu, Instituti Fratrum Scholarum Christianarum multorumque christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra apo- Acta Apostolicae Sedis - 780 Commentarium Officiale stolica facultatem facimus, ut venerabiles Servi Dei Mucianus Maria Wiaux et Michael Febres Cordero, Instituti Fratrum Scholarum Christianarum sodales Beatorum nomine in posterum appellentur eorumque festum die ipsorum natali : Beati Muciani Mariae die 30 Ianuarii, Beati Michaelis die 9 Februarii, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x x mensis Octobris, anno m d c c c c l x x v i i , Pontificatus Nostri quinto decimo. SB Ioannes Card. Villot, Secretarius Status L. © S. In Secret. Status tab. n. 8k5ñ!fí. II Venerabili Dei famulo Muciano Mariae Wiaux honores Beatorum decernuntur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Feliciter sollemniterque absoluta Synodus Episcoporum quinta, ubi scilicet Catholica catechesis puerorum maxime et iuvenum funditus erat a Patribus pertractata, vix pulchriore ullo aptioreve ritu potuit quasi coronari ipsa aut cumulari quam isto hodierno, quo nempe placuit Nobis hoc die sodales Instituti Fratrum Scholarum Christianarum geminos simul in Beatorum Caelitum fastos referre videlicet Mucianum Mariam Wiaux ac Michaelem Febres Cordero ; nam idem Institutum illud nuncupaverat quondam Decessor Noster Sanctus Pius Decimus communitatem « apostolorum catechismi » et illi duo Beati suo uterque pacto clari enituerant tum ratione tum actione religiosae vitae, tota nimirum ad puerorum scholas ad iuvenum catechesim ad didascaliam Iesu Christi eiusque Ecclesiae testificationem conformata. Frater Mucianus Maria eodem, uti fiebat, die Martii mensis vicesimo anni m d c c c x l i enatus filius piorum parentum Wiaux confestim lavacro salutari renatus est Aloisius Iosephus in Belgarum oppidulo Namurcensis dioecesis nomine Mellet. Acta Pauli Pp. VI 781 Hic cum puer manifesta prae se tulisset documenta probabilis ingenii constantis fidei singularis magnificentiae, nihil igitur adulescens cunctatus postea est ipsi Deo alacriter obsequi ad perfectiorem invitanti se vitam inter Fratres Scholarum Christianarum, quorum Namurcense tirocinium novicius amplexus est anno m d c c c l v i statimque ingressus longum cursum sanctimoniae morum ac virtutum excellentiae secundum illius Congregationis suae indolem. Sumpto titulo novo, ita iam Fratri Muciano Mariae penitus persuadebatur omnem interioris hominis sanitatem ac spiritalis aedificii soliditatem adniti debere ad germanam animi humilitatem ut cunctis dein viribus adipisci contenderet hinc necessariam sui ipsius cognitionem illinc demissam ante Deum adiectionem quippe cui attribuenda soli universa testaretur quaecumque is quoquo modo efficere valeret. Perspiciebat cum illa humilitate nexam esse oboedientiam, Regulae praescriptis ac legitimis divinae voluntatis interpretibus pareri oporteret. Duplici proin hac armatura miles Christi munitus, adiit Frater Mucianus praestabilia opera iuvenes sibi créditos docendi non tantum ingenuas artes et disciplinas sed etiam laetificum Evangelii nuntium et catechesim ipsam, primum in urbe Chimay, deinde Bruxellis ac demum per reliquum vitae sanctae tempus — id est duodesexaginta annorum intervallum — in loco Malonne nominatim apud collegium illud amplissimum Sancto Bertuino sacrum. Ideo per primas educationis suae et navitatis scholasticae difficultates, immo per singulas exinde vel adversissimas vitae res, securus deducebatur humilitate et oboedientia. Campum autem, in quo certius poterat tam ingenium bonum exerceri quam forma optima religiosae vitae ab eo expleri, occupabant musica quibus pro oboedientia humili sua iussus invigilabat et quibus, Deo adiuvante, luculentius usque praestabat cum in variis laudabiliter instrumentis versaretur. At fieri divina ex providentia non potuit quin etiam in ista regione propria tentaretur ipse nihilo minus ob crebrius fractas spes, infecta consilia, negatam aestimationem. Utcumque res iudicatur, ab initiis suis ac deinceps liquido patet consecratam Beati huius vitam pulchre processisse inter eventus perquam simplices, modestos, communes, verum refertos omne genus impedimentis et probrosis quidem experimentis molliorique animo eius peracerbis. Cum dulcissimam ipse Iesu Nazareni vocem multo antea percepit suaeque ducem menti constituit : « discite a me quia mitis sum et humilis corde » (Mt. 11, 29), tum aeque comprehendit, quam gravia tandem essent votorum religiosorum officia quantumque ergo haec indigerent eiusdem evangelici adfectus ut in vitae perpetuitate susti- 782 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nerentur et in variis communitatis adiunctis prospere perficeretur. Sic videlicet motus non detrectabat Frater Mucianus quidquam antistitum auctoritate mandatum utpote quod a Deo ipso praecipi sentiret. Necesse similiter haud existimabat ut evidentes antiquorum paenitentiae longe repeterentur quoniam prope laetior usurpabat earum loco cotidianas operum suorum condiciones ac vicissitudines vitae quas probe intellegebat minimum omnino spatium immodico sui relinquere amori. Quin eximie gaudebat scholastica sua munera tanto inferioris esse ordinis : sicut vigilias ludorum diuturnas molestasque puerorum custodias, occulta plane ministeria neque ullius gratiarum actionem merentia. Talibus igitur cotidie in negotiis asperis et ingratis perlibenter suapte natura delitescebat nec de se umquam foris quidpiam dicebat. Tametsi valde interdum religiosorum moderatorum ratio erga eum variabatur, numquam tamen in Fratre Muciano non idem deprehendebatur sensus docilitatis, servitutis, alacritatis, quandoquidem intra et ultra eos semper dispiciebat Principem auctorum omnium humanorum, Deum, qui secus atque isti perstaret immutatus. Quanto praeterea studio obtemperare hic Beatus festi nabat voci ac voluntati praefectorum sui Instituti, tanto scriptas quoque Regulae normas observare curabat ; quod cum sua prorsus sponte faceret, interea nesciens vere reliquos incitabat Fratres ad impensiorem usque fidelitatem, et cunctos sibi amicitia perenni conciliabat. Sexaginta itaque annos continuos genus laudabile illud vitae consecratae extraxit quod, ne ulla parte deficeret, perpetua dies noctes precatione aluit, cotidiana Verbi Dei consideratione docuit, fervida in Christi matrem Mariam pietate sustinuit cuius suave nomen ipsum pridem sibi novicius adsciverat. Immo vero mensis Ianuarii tricesimo die anni m c m x v i i exhalaturus animam, confessus esse traditur summo se illo consolari solacio quod appropinquante morte eandem cogitare posset Matrem quam per totam vitam amavisset. Virtutum autem multarum laudes, quae in ipso erant iam certissime comprobatae, nec non gratiarum divinarum concessiones plures huic Servo Dei adsignatae rectores Instituti Fratrum Scholarum Christianarum simulque Ecclesiae auctoritates adduxerunt ut die undevicesimo mensis Decembris anno m c m x x i i i processum informativum super eius vita et opera in dioecesi Namurcensi instituèrent. Suo dein tempore apud Sedem Apostolicam incohata est Beatificationis causa die octavo Iulii mensis anno m c m x x x v i . Singulis tunc exactis rite pervestigationibus, die iv Maii mensis anno m c m l x x sollemniter ediximus Fratrem Mucianum Mariam heroum in modum vivendo exse- Acta Pauli Pp. VI 783 cutum esse tum virtutes théologales fidei, spei, caritatis erga Deum ac proximum, tum cardinales prudentiae, iustitiae, fortitudinis, temperantiae. Illuc mox accessit quod decretum super miraculis eius deprecationi tributis coram Nobis recitatum foras emitti iussimus die xiii mensis Novembris anno m c m l x x v i . H o c denique tandem felici ipso die inter Eucharistica Sacra extulimus personam Fratris Muciani Mariae, quem praedicavimus plus dimidium saeculum in communitate, in vita scholastica ac religiosa, omnibus velut exemplar praefulsisse discipulis, parentibus, magistris, quotquot auditorium illius frequentarent ; quod insuper exemplum eis hodie praesertim prodesse qui Dominum vocantem secuti, eniterentur ex suo docendi munere non quamlibet vitae professionem efficere sed certam quandam vocationem religiosam. Subinde nulla interposita mora Beatificationis utriusque simul Venerabilis Servi Dei formulam haec ipsa persolvimus in verba : « Nos, vota Fratrum nostrorum Roberti Mathen, Episcopi Namurcensis, et Pauli Muñoz Vega, Archiepiscopi Quitensis, necnon plurium aliorum Fratrum in Episcopatu, multorumque Christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus, ut Venerabiles Servi Dei Mucianus Maria Wiaux et Michael Febres Cordero Instituti Fratrum Scholarum Christianarum, Beatorum nomine in posterum appellentur, eorumque festum die ipsorum natali: Beati Muciani Mariae die x x x Ianuarii, Beati Michaelis Febres Cordero die ix Februarii, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Apostolicas autem has Litteras ut nunc sic posthac ratas esse volumus suamque exserere vim, contrariis quibuslibet rebus neutiquam obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x x x mensis Octobris anno m c m l x x v i i , Pontificatus Nostri quinto decimo. & Ioannes h. m Card. s. In Secret. Status tab. n. SJi56Ifi. Villot, Secretarius Status 784 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III Venerabili Dei famulae Mariae Catharinae Kasper Beatorum honores decernuntur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Homo quisque, quantumvis fortis et prudens, non tamen est sedes ac veluti centrum universi orbis terrarum in quo vivit : est autem spiranti vento similis (cfr. Ps. 144, 4), vel etiam succrescenti herbae camporum parilis, eodem die arescenti, in quo exstitit (cfr. Iob, 14, 2). Contra, Deus, tamquam astrum, nitet in perpetuum sine occasu. Hoc autem nihil esse, et nihilo minus oportere se omnibus viribus in Dei gloriam procurandam contendere, tam certum ac sollemne fuit Mariae Catharinae Kasper, ut, quae tanta humilitate floresceret, vel titulum Conditricis abnueret, quippe, aiebat, unus Deus verus esset suae Congregationis conditor. Nimirum, per omnem vitae suae cursum, Maria Catharina, praeterquam quod modestia, divina etiam quadam luce resplenduit; nam Deus qui elegerat pauperculam vilicam, ad quod destinaverat, eam semper fere manu duxit. Ad eius vitam quod attinet, nata est die xxvi mensis Mai, anno m d c c c x x , in pago Dernbach, in Germaniae finibus, e familia tenui quidem, sed fide divite. Paucos post dies baptizata est; Christum autem in Eucharistia Jatentem nonnisi, ut mos ferebat, quattuordecim annos nata recepit. Saepe praeterea interiore voce impelli videbatur. Interim amabilis puella agrorum labores inibat, sacra Biblia aliosque pietatis libros legebat, pueros in proximum sanctuarium loci Heilborn ducebat, egenos aegrotosque visitabat. Cum autem anno m d c c c x l i i pater eius mortem obiit, condicio eius familiae iniquior facta est ; quae sane causa fuit, cur laboribus operam daret, sive ad se matremque suam alendam, sive ad adiuvandos pauperes. Ceterum, oppidi Montabaur parocho magistro pietatis usa, tam in doctrina sacra profecit, quam in exercitio virtutis. Nonnullis vero mulieribus ad eam profitentibus, domus eius facta est pauperum domicilium, aegrotorum sedes, senumque tectum hospitale ; atque ab ea, anno m d c c c x l v i , Sodalitas Caritatis manavit, quae profecto eo tendebat, ut per adhibitam corporibus curam immortales egenorum animi redimerentur. Varia autem huius Sodalitatis membra, religiosa quidem vota nuncupabant, sed intra domesticos parietes degebant. Ceterum laboranti Catharinae cum sociis Episcopus Limburgen- Acta Pauli Pp. VI 785 sis pater, ductor, Congregationisque patronus fuit, qui scilicet, anno m d c c c l i , die X V Augusti, post rem tamen diu cogitatam et pia Catharinae ceterarumque vota suscepit, et novum operis aedificium lustravit, quod « Parvam Domum Nazarethanam » cognominarunt. Ea occasione data, Catharina nomen etiam Mariae sibi imposuit. Index autem ipse quo eas appellari placuit, id est Pauperes Iesu Christi Ancillas, palam ostendit quae essent religiosa novae Societatis consilia : quae quidem in hoc collocabatur, ut sacrae virgines, Mariae humilitatem, mansuetudinem, paupertatem imitantes, Christo Ipsi in pauperibus servirent. Quod autem Sorores domos aegrotorum ac derelictorum petebant eosque curabant, omnino mirum, ut pro eo tempore; atque brevi fecit, ut, spirante Dei gratia, condita Societas fines longe lateque proferret : in ipsam Germaniam, in Foederatas Civitates Americae Septemtrionalis, in Bohemiam, in Britanniam, alio. Res autem eo facilius cessit, quod etiam puerorum erudiendorum cura, ludis apertis, suscepta est. Atque ita valium, qualecumque demum erat, audacioribus (( laicismi » propositis et consiliis oppositum est. Postea vero, ludis atque orphanotrophiis ob iniquas leges de humano cultu augendo (Germanica lingua dicunt Kulturkampf) interclusis, multae sorores exsulare coguntur : quibus Catharina miro modo affuit mater altera. Quin necessitatibus medens, religiosas domus atque ipsas Sorores excipiendis, curandis, reficiendis militibus, qui e bello Borussorum cum Gallis vulnerati redirent. Ita Sodalitas tum de Ecclesia, tum de civili Societate bene merita est. Tot autem tantorumque inceptorum prima causa profecto Deus est; sed post illum, meritum omne est Catharinae adiudicandum, utpote quae longos per annos magistra suarum fuerit noviciarum; et etiam tum, cum ob magna, quae circumstarent negotia, officio illo fungi non potuit, venerabilis Dei serva id semper sanctum habuit, ut filiae suae Angelorum more et ministrae caritatis cum aegrotis essent, et magistrae virtutis in docendis pueris; item ne ab humilitate atque paupertate discederent. Nemo non mirabitur Catharinam, nulla vel fere nulla eruditione atque doctrina, potuisse litteras scribere atque scholas habere tam ubere sapientia referías ac tanta explicatione perspicuas. Bona Dei famula postridie Cal. Febr. anno m d c c c x c v i i i , ad Deum excessit, sereno animi caelo, Sororibus ad duo milia relictis. Eius autem sanctitatis fama, valde praeclara, magis magisque obtinuit postquam rumor manavit de prodigiis multis, a Deo eius intercessione patratis. Attamen anno tantum m d c c c c x x v i Episcopus Limburgensis, superata repugnantia Sororum, iussit eius colligi scripta. Est ergo pro- 786 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cessus informativus, ut dicunt, annis m d c c c c x x v i i i - m d c c c c x x x v instructus ; apostolicus vero, annis m c m x l v i i i - m c m l i . Q u o autem eximia Catharinae virtus praestabilis insignisque lucerei, visum est rem ulterius indagare. Ac tandem die iv mensis Octobris, anno m d c c c c l x x x i v , N o s ipsi venerabilem Dei famulam V i r t u t e s heroum modo coluisse declaravimus. Inde sunt mirae sanationes, eius intercessione a Deo obtentae, diligenter ac quasi trutina examinatae. Quarum illam a Nobis divinitus factam esse die X X I mensis Ianuarii, superiore anno, iudicatum est, qua M. Herluka, virgo Deo sacra, anno m c m x l v , pristinam valetudinem recuperavit, a meningite tuberculari sanata. Quoniamque de fama miraculorum luculentius constabat, placuit hoc unum divinum signum satis esse ad famulae Dei Beatificationem, et hanc diem ad sollemnem caeremoniam statuimus. Qua re, hodie Romae, in beati Petri templo, quo cum ingenti fidelium multitudine bene multae Pauperes Iesu Christi Ancillae convenerant, maxime e Germania e ceterisque nationibus, ubivis Catharinae nomen et virtus innótuisset, inter Sacrum formulam Beatificationis protulimus, quae est : « Nos, vota Fratris Nostri Wilhelmi Kempf, Episcopi Limburgensis, necnon plurium aliorum Fratrum in episcopatu, multorumque Christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis C o n sulto pro Causis Sanctorum, auctoritate Nostra apostolica facultatem facimus, ut Venerabilis Serva Dei Maria Catharina Kasper Beatae nomine in posterum appelletur, eiusque festum die ipsius natali secunda mensis Februarii in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Sermone inde habito de egregiis Catharinae virtutibus et opere, id praesertim in bono lumine collocare contendimus, optimam hanc mulierem, quamvis paupérrima m nullisque nixam opibus, quibus solent homines confidere, item litterarum expertem, hanc, dicimus, opus exegisse aere perennius, promovendae religioni atque societatis civilis cultui aptissimum. Ceterum, totam eius vitam paupertate, amore erga egenos, simplicitate atque humilitate distinctam, fuisse semper commodis atque utilitatibus proximi deditam, quasi ad id nata esset. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, ab Anulo Piscatoris, die xvi mensis Aprilis, anno m d c c c c l x x v i i i , Pontificatus Nostri decimo quinto. © Ioannes Card. L . © S. In Secret. Status tab. n. 35006/ . t Villot, Secretarius Status Acta Pauli Pp. VI iv " . • 787 ;" , / Templum B. M. V. quod « Nuestra Señora de la Caridad » cognominant in urbe Huamantla, quae est in dioecesi Tlaxcalensi, ad dignitatem Basilicae Minoris evehitur. PAULUS PP. VI Ad perpetuam rei memoriam. — Tanta est dignitas Beatae Mariae Virginis, Christi Matris Christianorumque Reginae, ut quotiescumque Eius honor agitur, aut decus, aut gloria, non modo Nos nihil improbemus quod ad Eius laudem ducat, sed, contra, summa ope atque pietate procurandum putemus. Honor enim Virginis in Christi obsequium, adorandi Dei Filii, cedit, cuius Maria est Mater amabilis ; ac praeterea in filiorum utilitatem, qui caelestibus donis in vicem cumulantur. Qua re, cum Venerabilis Frater Aloisius Munive Escobar, Episcopus Tlaxcalensis, suo ipsius nomine, item cleri populique suae dioecesis, iam ab hac Apostolica Sede petierit ut templum B. M. V. quod populari lingua « Nuestra Señora de la Caridad ». cognominatur, quodque in urbe Huamantla surgit, ad gradum et dignitatem Basilicae Minoris eveheretur, Nos, ratione habita tum aedis illius dignitatis, tum potissimum antiquae religionis erga Virginem, quae ceu flamma ibi ardet et colitur, libenti animo optatis concedimus. Iis ergo probatis, quae Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino hac de re statuerit, factis olim a Nobis potestatibus, placet templum illud titulo ac dignitate Basilicae Minoris honestari, cum iuribus et privilegiis rite competentibus, servatis nempe quae iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris » , die sexto mensis Iunii datum, anno m d c c c c l x v i i i , servanda sunt. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die v mensis Augusti, anno m d c c c ç l x x v i i i , Pontificatus Nostri sexto decimo. © Ioannes L. © S. In Secret. Status tab. n. 262. Card. Villot, Secretarius Status 788 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO E C C L E S I A R U M Sanctissimus Dominus Noster Paulus divina Providentia Pp. V I , decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, quae sequuntur Ecclesiis sacros Pastores praefecit. Nimirum : Die 20 Aprilis 1978. — Titulari episcopali Ecclesiae Grumentinae R. D. Georgium Koksa, Moderatorem Pontificii Collegii Sancti Hieronymi pro Croatis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Francisci Kuharié, Archiepiscopi Zagrebiensis. Die 25 Maii. — Metropolitanae Ecclesiae Valentinae Exc.mum P. D. Michaelem Roca Cabanellas, hactenus Episcopum Carthaginensem in Hispania. — Cathedrali Ecclesiae Cordubensi Exc.mum P. D. Iosephum Antonium Infantes Florido, hactenus Episcopum Canariensem. Die 26 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Calabriensi R. D. Iosephum da Cruz Policarpo, Moderatorem Seminarii Maioris et Decanum Facultatis Theologicae in Universitate catholica Lisbonensi, quem deputavit Auxiliarem Em.mi P. D. Antonii S. R. E. Cardinalis Ribeiro, Patriarchae Lisbonensis. Die 5 Iunii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Andreae Pailler, Archiepiscopi Rothomagensis, Exc.mum P. D. Iosephum Duval, hactenus Episcopum titularem Cannensem, elegit. Die 26 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Fatensi R. D. Danielem Labille, e clero archidioecesis Remensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Alfonsi G. Bannwarth, Episcopi Suessionensis. Die 15 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Luganensi R. D. Ernestum Togni, parochum in oppido vulgo Tenero Contra eiusdem dioecesis. Die 27 Iulii. — Cathedrali Ecclesiae Carnutensi R. D. Michaelem Kuehn, Vicarium Generalem dioecesis Sancti Deodati. — Cathedrali Ecclesiae Palentinae R. P. Nicolaum Castellanos Franco, O. S. A., Superiorem provinciae SS. Nominis Iesu Ordinis Fratrum Sancti Augustini in Hispania. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 789 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. V I , editis decretis a Sacra Congregatione pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore providerat ; nimirum : Die 8 Iunii 1978. — Cathedrali Ecclesiae, nuper erectae in India, Raiganensi praefecit Exc.mum P. D. Leonem Tigga, hucusque Episcopum Dumkaënsem. — Cathedrali Ecclesiae Dumkaënsi promovit R. D. Telesphorum Toppo, e clero saeculari, Rectorem Seminarii minoris archidioecesis Ranchiensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Cissitanae elegit R. P. Augustum Vargas Alzamora, Societatis Iesu, quem constituit Vicarium Apostolicum Vicariatus Sancti Francisci Xaverii. Die 13 Iulii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc. P. D. Ioannis Eduardi Cohill, Episcopi Gorokani, constituit R. P. Raimundum Rodly Caesar, e Societate Verbi Divini, Vicarium eiusdem dioecesis Generalem. NOMINATIONES Decretis editis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Die 5 Iulii 1978. — Exc. P. D. Lubaki, Episcopum titularem Cenculianensem, Administratorem Apostolicum « sede plena » dioecesis Matadiensis. Die 5 Augusti. — Exc. P. D. Stanislaum Lokuang, Archiepiscopum olim Taipehensem, Administratorem Apostolicum <( ad nutum Sanctae Sedis » eiusdem archidioeceseos. 52 - A. A. s. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 790 DIARIUM ROMANAE CURIAE SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, di venerata memoria, si degnò di nominare: Protonotari Apostolici soprannumerari: co 13 giugno 15 » luglio 1978. Mons. Carboni Alberto (Fano). » Mons. Tumini Francesco (Avellaneda). Mons. Rizzo Angelo (Ariano Irpino). Prelati d'Onore di Sua Santità: 1978. Mons. » » » Mons. Mons. 4 maggio 10 » Mons. Mons. » Mons. » 13 giugno » Mons. » » Mons. Mons. » » Mons. 21 giugno Mons. 22 » 26 » » Mons. Mons. » » » Mons. » » Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. » » Mons. Mons. Mons. » » Mons. « 22 aprile )) )) Calvimontes Raimundo (Sucre). Tango Rufino (Sucre). Haubst Rodolfo (Sucre). Brück Antonio (Mainz). Seidel Walter (Mainz). Sisón Benito P. (San Fernando de la Unión). Astolfi Domenico (Fano). Battistelli Francesco (Fano). Curina Francesco (Fano). Percudiani Francesco (Parma). Jenning John G. (Galway). Boland Raymond J. (Washington). Clark J. Jennings (Washington). Gurlin W. George (Washington). Duffy Thomas M. (Washington). Ellis R. George (Washington). Farrell William F. (Washington). Foley David E. (Washington). Gerhardt Bernard C. (Washington). Hughes Richard A. (Washington). Kostick Adam J. (Washington). Montgomery James F. (Washington). O'Donnell William F. (Washington). Diarium Romanae Curiae 3 28 3 luglio 1978. Mons. Minelli Donato (Ariano). » » Mons. Massacesi Valerio (Albano). agosto » Mons. Chiappa Attilio (Brescia). Cappellani di'Sua Santità: 18 1 » 11 » » » 25 » » » 27 6 » 10 » » 12 » 2 10 12 13 » » » 14 21 » 24 gennaio 1978. II » aprile II » » II » » II II » » II II » » » II » II aprile II » II » » II » » II » II » » II maggio » II » II II » » » II II » » » II » II » II giugno » II II » » » II » II II II » » II » II » » U » » II II » » II » II » II II » sac. Hoffmann Peter (Köln). sac. Froitzheim Dieter (Köln). sac. Reinartz Karl (Köln). sac. Burgio Nunzio (Agrigento). sac. Gramaglia Gaspare (Agrigento). sac. Guaragna Vito (Agrigento). sac. Li Gregni Lucio (Agrigento). sac. Maniscalco Luigi (Agrigento). sac. Sicolone Calogero (Agrigento). sac. Gutiérrez Louis A. (Los Angeles). sac. O'Connell Timothy P. (Los Angeles). sac. Parker John Clifford (Los Angeles). sac. Pollard Joseph (Los Angeles). sac. Steinbock John T. (Los Angeles). sac. Jacopozzi Giancarlo (Firenze). sac. Gianfreda Quintino (Otranto). sac. Rotundo Francesco (Otranto). sac. Beichert Karl H. (Mainz). sac. Manefeld Josef F. (Mainz). sac. Schneider Heinrich (Mainz). sac. Stapf Luigi (Mainz). sac. Chàvez Uria Tomás (Oruro). sac. Ojeda Ortiz Angel (Sicuaní). sac. Miazek Bonifacio (Sandomierz). sac. Gaggero Michele (Genova). sac. Notaristefano Luigi (Tarquinia Civitavecchia) sac. Candiotti Dante (Fano). sac. Lucarelli Delio (Fano). sac. Marini Domenico (Fano). sac. Sanchioni Achille (Fano). sac. Volpini Mario (Fano). sac. Chirayath Anthony (Sagar). sac. Astrath Wilhelm (Essen). sac. D'Amato Franco (Barletta). sac. Lamacchia Ruggero (Barletta). sac. Piccapane Geremia (Barletta). sac. Zanchi Antonio (Barletta). sac. Currao Benedetto (Catania). 791 792 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 26 giugno 30 » » )> » » » 3 luglio » » » » 7 » )) )) IO )) 12 )) 20 )) 27 31 » 1 agosto 1978. II II » II » II » II II II II » II » II II » II » II II » II II sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. Arrowsmith Michael J. (Washington). Penna Romano (Alba). Rapallini Francesco (Tortona). Sardi Paolo (Acqui Terme). Thu Vincenzo (Dalat). Buonsanto Giuseppe (Ariano). D'Abundo Pasquale (Ischia). Lo Surdo Carminio (Ariano). Tamborrino Pasquale (Castellaneta). Vinci Giuseppe (Monopoli). Haut Vincent (St. Augustine). D'Amico Nicola (Trivento). Marollo Dante (Chieti). Giacalone Gaspare (Mazara del Vallo). Mastrilli Ruggero (S. Angelo e Conza). Jarecki Witold S. (Warszawa). Gentiluomini di Sua Santità: 30 giugno » » » 1978. II sig. II sig. » II sig. II sig. » II sig. II sig. Batthyany Principe Ladislao (Eisenstadt) Du Four Raymond (Washington). Walton Clarence C. (Washington). Miceli di Serradileo Marcello (Roma). Redig de Campos Deoclecio (Roma). Trunfìo Giuseppe (Roma). ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI, di venerata memoria, si degnò di conferire : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 21 giugno 1978. A S. E. il Signor John George Me Arthur (Nuova Zelanda). » A S. E. il Signor Henri Djeengue Ndoumbe (Cameroun) )) » » A S. E. il Signor Antonio C. Delgado (Filippine). » )) » A s . E. il Signor Edouard Molitor (Lussemburgo). » )) A s . E. il Signor Kossomi Bourem (Niger). » )) A s . E. il Signor Juan J. Livieres Árgana (Paraguay) » » )) A s . E. il Signor Vitus Mooki Molapo (Lesotho). » )) » A s . E. il Signor Essa Ahmad Al-Hamad (Kuwait). Diarium Romanae Curiae 21 giugno » » » » » » » » 1978. » » » » A S. A S. A S. A S. AS. E. E. E E. E. il il il il il 793 Signor José A. Portuondo (Cuba). ••. Signor Jorge Siles Salinas (Bolivia). , Signor Juan M. Contin (Rep. Dominicana). Signor Richard Wright Brewer (Liberia). Signor Joussef Ben Abbès (Marocco). Con Biglietti della Segreteria di Statò il Santo Padre Paolo VI, di venerata memoria, si degnò di conferire : La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 22 aprile 1978. Al sig. Landívar Garrón Juan (Sucre). » » » Al sig. Querejazu Calvo Carlos (Sucre). 8 giugno » Al sig. Brian Roger (Paris). 26 » » Al sig. Dazzi Antonio (Belluno). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 18 gennaio 1978. Al sig. Gussone Carl (Köln). 24 » » Al sig. Cabal Madriñán Modesto (Buga). Al sig. Ourso J. Clifford (Baton Rouge). 8 aprile » 25 Al sig. Dillhoefer Edwin Matthias (Los Angeles). » Al sig. Hegener Joseph L. (Los Angeles). » » » Al sig. Johansing Walter (Los Angeles). » Al sig. Lynch Gerald J. (Los Angeles). » » Al sig. Pike Thomas Potter (Los Angeles). Al sig. Wagner Francis V. (Los Angeles). » » » » Al sig. Young F. Roman (Los Angeles). 8 giugno » Al sig. Vincent Roger (Paris). 10 » » Al sig. Castelli Giuseppe (Lugano). 16 » Al sig. Focacci Antonio (Norcia). Al sig. Maier Eugen (Rottenburg). » 19 » Al sig. Calderón Rocabado Fernando (Bolivia). 8 luglio Al sig. Illing Robert F. (Stati Uniti d'America). 28 » 3 agosto » Al sig. Monaco Ugo (Roma). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 3 dicembre 1977. Al » » » Al 13 marzo 1978. Al 1 aprile » Al sig. sig. sig. sig. Glees Matthias (Köln). Lauberwein Carl (Köln). Luzianovich Rudolf (Alessandria d'Egitto). Bernards Max (Köln). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 794 1 aprile » » 8 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » 20 » 10 maggio 13 » » Ol 15 19 27 » » giugno 8 26 » 7 10 luglio » » » 22 luglio 1978. Al » Al » Al » Al Al » Al » Al » Al » Al Al » Al » Al » Al » Al Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al Al Al » » Al » Al » Al Al » » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al Al sig. Estrada Soto Emilio (Medellin). sig. Neu Paul (Köln). sig. Bani John Anthony (Baton Rouge). sig. Broussard Vernon Joseph (Baton Rouge). sig. Couvillon Naven Oscar (Baton Rouge). sig. Daviet Claude Etienne (Baton Rouge). sig. Guidry Cari Anthony (Baton Rouge). sig. Haase Joseph Roy (Baton Rouge). sig. Harvey Henry Brook, Jr. (Baton Rouge). sig. Hundemer James Edgar (Baton Rouge). sig. Jewel Joseph Thomas (Baton Rouge). sig. Jolly Henry Williams, Jr. (Baton Rouge). sig. Laville Louis Parkerson, Jr. (Baton Rouge). sig. LeBlanc Percy Henry (Baton Rouge). sig. Maristany Bernardo Antonio (Baton Rouge). sig. McGuire Thomas Loudon (Baton Rouge). sig. Robichaux Auguste Lloyd (Baton Rouge). sig. Spohrer Joseph William (Baton Rouge). sig. Staid Irving Joseph (Baton Rouge). sig. Wiggins Adolph Leo, Sr. (Baton Rouge). sig. Ettel Michael F., Sr. (St. Paul and Minneapolis) sig. Aspiras José (San Fernando de la Unión). sig. Gatzweiler Richard (Köln). sig. Osterroth Raimund (Köln). sig. Rütt Theodor (Köln). sig. Punarciyan Garbis (Istanbul). sig. Van Pol Andreas P. T. (Utrecht). sig. Meloni Pietro (Roma). sig. 0stbye Rolf (Oslo). sig. Conte de Richemont Pierre (Paris). sig. Interdonato Paul (Washington). sig. Jaquet Paul (Washington). sig. Ducluzeau André (Parigi). sig. Gillet Charles (Grenoble). sig. Verpoort Georges (Lyon). sig. Bedford Séan (Dublino). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 11 febbraio 1978. Al 1 aprile Al » Al » » » » » Al Al sig. sig. sig. sig. sig. Horacio Gómez Luis (Gali). Arias Roldan Julio (Medellín). Duque Ramirez Alvaro (Medellín). Gutiérrez Gómez José (Medellín). Londoño Mesa Gilberto (Medellín). Diarium Romanae Cunae 1 aprile 1978. Al sig. Villa Ricardo Angel (Medellín). » » 15 Al sig. Hansen Heribert (Köln). » )) 25 Al sig. Grzabka Heinz Ludwig (Augsburg). 4 maggio Al sig. Gallegos Guardian Oscar (San José). » » 8 Al sig. Franco Pietro (Albenga - Imperia). » Al sig. Sailer Oskar (Rottenburg). » 14 giugno Al sig. Granato Lorenzo (Roma). » » 19 Al sig. Lenoci Innocenzo (Monopoli). 7 luglio Al sig. Santamaria Carlo (Roma). » » 12 Al sig. Fazzo Vittorio (Napoli). » » » Al sig. Gresele Giulio (Roma). )) 22 Al sig. Bergante Pietro (Oasale Monferrato). 1 agosto » Al sig. Vaglia Ugo (Brescia). II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 18 gennaio 1978. Al sig. Gübbels Bernhard (Köln). » 27 Al sig. Cardon de Lichtbuer André (Anvers). Al sig. Müller Alfons (Köln). » 2 marzo » Al sig. Abdoul-Kerim Stephan Kassargi (Egitto) 14 » Al sig. Sauvage Guillaume (Malines - Bruxelles). 25 aprile 27 maggio Al sig. Hoofs Gerardo W. (Bois-le-Duc). » » » Al sig. Paganini Natale (Roma). » » » Al sig. Starrenburg Willem F. G. (Rotterdam). » » 31 Al sig. Akkerman Eugenio M. (Roermond). Al sig. Vacri Nicola (Roma). 5 giugno Al sig. Ciurlia Luigi (Roma). 12 » Al sig. Seuntiens Josef C. (Bois-le-Duc). ». » Al sig. Sommor Ignazio (Bois-le-Duc). 14 » » Al sig. Des Dorides Raoul (Roma). » » Al sig. Sacchetta Sergio (Roma). Al sig. Denis Andreas H. J. (Roermond). 15 » Al sig. Fernandez Garcia Emilio (Caracas). 17 19 » Al sig. Daolio Mario (Asmara). » » » Al sig. Lalli Mario (Roma). » 22 Al sig. Meewisse Cornelis G. M. (Rotterdam). » » Al sig. Roversi Angelo (Faenza). 26 » Al sig. Del Favero Albino Giovanni (Belluno). » » » Al sig. Luzzetti Giuseppe (Sovana - Pitigliano). 5 luglio Al sig. Quercig Marino (Udine). » )) » Al sig. Zodio Luigi (Udine). )) 10 Al sig. Giovannelli Alberto (Roma). 27 » » Al sig. Zago Fernando (Vigevano). 795 796 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NECROLOGIO 17 gennaio 1978. Mons. Juliusz Bieniek, Vescovo tit. di Dascilio. 6 agosto » Mons. Felicissimo S. Tinivella, Arcivescovo già di Ancona (Italia). » Mons. Eugène A. Kwaku, Vescovo di Abengourou (Côte 10 » d'Ivoire). 12 » Mons. Carlo Re, Vescovo tit. di Aspona. 16 » Card. Paolo Yu Pin, Arcivescovo di Nanking (Cina). 22 » Mons. Pierre Wijnants, Arcivescovo già di Mbandaka-Bikoro (Zaire). 28 » » Mons. John G. McClean, Vescovo di Middlesbrough (England). 8 settembre » Mons. James Killeen, Vescovo tit. di Vamalla. 11 » » Card. Valerian Gracias, Arcivescovo di Bombay (India). » » » Mons. Manuel de Jesus Pereira, Vescovo di Bragança e Miranda (Portugal). Josef Drzazga, Vescovo di Warmia (Polska). 12 » Mons. » Mons. George Andrew Beck, Arcivescovo già di Liverpool 13 (England). Emanuele M. Mbikanye, Vescovo di Bondo (Zaire). 20 Mons. Joseph A. Costello, Vescovo tit. di Coma, Ausiliare 22 Mons. di Newark (U.S.A.). An. et vol. LXX 31 Octobris 1978 N. 12 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana SUMMUS PONTIFEX IOANNES PAULUS P P . I d. 28 m. SEPTEMBRIS a. 1978 SANCTISSIME OBDORMIVIT IN DOMINO VIVIT IN CHRISTO a 53 - A. A. S. 798 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IOANNIS PAULI PP. I OBITUS ET FUNEBRIA Summus Pontifex Ioannes Paulus I, die 28 m. septembris obiit. Tristissimum et incredibile inexspectatae eius mortis nuntium bis verbis datum est : « Stamane, 29 settembre 1978, verso le ore 5,30, il Segretario particolare del Papa, non avendo trovato il Santo Padre nella Cappella delPAppartamento privato, come di solito, lo ha cercato nella sua camera e lo ha trovato morto nel letto, con la luce accesa come persona intenta alla lettura. Il medico, dr. Renato Buzzonetti, immediatamente accorso, ne ha constatato il decesso, avvenuto presumibilmente verso le ore 23 di ieri per infarto miocardico acuto ». Summo eiusdem diei mane, Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae, Ioannes Card. Villot, ad normam Constitutionis Apostolicae Romano Pontifici eligendo, examinatum corpus Summi Pontificis rite recognovit, astantibus Pontificalium Caeremoniarum Magistro atque Praelatis Clericis Reverendae Camerae Apostolicae. Hic est peractae recognitionis textus : IN DEI NOMINE. AMEN. RECOGNITIO CADAVERIS SANCTAE MEMORIAE IOANNIS PAULI PP. I OLIM ALBINI LUCIANI Die vicesima nona septembris anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo octavo. Cum Sanctissimus Dominus Noster Divina Providentia Ioannes Paulus I, sicut Altissimo placuit, heri noctu, inter diem vicesimam octavam et nonam praecitati mensis et anni, in Palatio Apostolico Vaticano debitum naturae persolvent, E.mus ac Rev.mus D.nus Ioannes Villot, Episcopus titularis Tusculanus, Sanctae Romanae Ecclesiae Camerarius, associatus a Rev.mo Vergilio Noè, Caerem. Pont. Magistro, riteque comitatus a Rev.mis Hectore Cunial, Archiepiscopo tit. Soteropolitano, Recognitio cadaveris 799 Vice Camerario S.R.E., et Marcello Magliocchetti, Auditore generali, atque Rev.mis Reverendae Camerae Apostolicae Clericis : Ioanne Sessolo, Decano, et Salvatore Vitale, a praedicto Caerem. Pontif. Magistro intimatis, se contulit ad locum, vulgo appartamento, Pontificium dicti Palatii et ingressus cum omnibus supradictis in cubiculum praefati Pontificis, ibi Ipsius corpus, adhuc in suo lecto exsistens, exanimatum invenit. Eique debitis reverentiis redditis, ac pro Eius anima precibus effusis, cadaver sa. me. I o a n n i s P a u l i P a p a e I, olim A l b i n i L u c i a n i , rite recognovit. Actum in quodam cubiculo Pontificii Palatii Vaticani. Praesentes aderant infrascripti testes : © Ioannes Card. Villot, S.R.E. Camerarius. 83 Hector Cunial, S.R.E. Vice Camerarius. Marcellus Magliocchetti, Aud. gen. R.C.A. Ioannes Sessolo, Prael. Cleric. R.C.A. Decanus. Salvator Vitale, Prael. Clericus R.C.A. Vergilius Noè, Caerem. Pont. Magister. ® Iacobus Martin, Praefectus Domus Pontificalis. Aloisius del Gallo Roccagiovine, Praelatus Aulae Pont, Iulius Paetz, Praelatus Aulae Pont. Sac. Didacus Lorenzi. Ioannes Magee. Victorius Troechi, S. Consistorii Advocatus. Ita evenit. Villelmus Felici, Notarius Camerae atque eiusdem Camerae Secretarius ac Cancellarius. L. 83 S. Pro munere deinde suo, Ioannes Card. Villot, S.R.E. Camerarius, possessionem cepit sive Apostolici Palatii Vaticani et Lateranensis, sive Pontificalium Aedium, in Arce Gandulfi sitarum. Defuncti Pontificis in Urbe Vicarius, Hugo Card. Poletti, hanc ilico dedit ad Romanae dioecesis clerum et populum Notificationem: Cari Sacerdoti, Religiosi, e cittadini di Roma con l'animo angosciato ho il triste dovere di comunicarvi l'improvvisa morte del Santo Padre Giovanni Paolo I. Davanti a così luttuoso, impensato e misterioso avvenimento non resta che ricorrere alla Fede, 800 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sorretta dalla speranza cristiana che sempre riconduce alla vera Vita e ripetere : « Signore, tu sai ! Sia sempre benedetto il tuo santo Nome ». In un mese il defunto Pontefice si era guadagnato l'affetto dei cristiani : il suo Pontificato era stato accolto come un segno di fiducia da tutto il mondo. Ora dobbiamo pregare per la sua anima benedetta. Tutte le campane di Roma, oggi — a mezzogiorno e a sera, e poi nei due giorni seguenti — suoneranno a lutto. Ma soprattutto le comunità parrocchiali e religiose si raccoglieranno in insistente preghièra di suffragio per il Santo Padre defunto, raccomandando la Sua anima a Dio e pregando pure per la Santa Chiesa Cattolica in lutto. Roma, 29 settembre 1978. Card. P o l e t t i Vicario Generale Ugo Ad eandem causam quod attinebat, hanc Notificationem ad Christifideles Civitatis Vaticanae fecit Petrus C. van Lierde, Vicarius Generalis pro Civitate Vaticana : A voi, fedeli della Città del Vaticano, e a voi tutti che quasi ogni giorno vi impegnate nel lavoro : una parola semplice, sincera e fraterna. Dopo la visita di Papa Giovanni Paolo I a San Giovanni in Laterano per prendere ufìicialmente possesso della sua Cattedrale quale Vescovo di Roma e Successore di San Pietro, mi preparavo a prendere contatto con voi per attuare insieme una manifestazione sentita e comunitaria di pietà e di devozione, unita alla gioia e alla gratitudine per il dono elargito da Dio, tramite il Collegio Cardinalizio, con il Pontificato del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. Un vero grande dono, una nuova alba di luce dopo la luce lungamente illuminante di Papa Paolo VI : due luci sulla Chiesa e sul mondo, Puna diversa dall'altra ma ambedue provenienti dal medesimo Dio. Dio ci ha dato Papa Giovanni Paolo I e Dio ce l'ha tolto. Dio è amore e dona divinamente; e Dio rimane sempre Amore anche quando toglie umanamente. Egli, talvolta, si fa sentire quasi all'improvviso per poi farsi risentire di nuovo repentinamente. Notificationes 801 Pure nel lutto più che giustificato e nel dolore più legittimo, è un bene per tutti noi sentire e risentire la sovranità assoluta di Dio, realtà suprema attraente e assorbente, realtà ordinatrice degli uomini e degli avvenimenti nel passato, nel presente che prepara il futuro. Noi tutti siamo stati colpiti e scossi dalla quasi fulminea scomparsa visibile dell'amato Pontefice. Tutti abbiamo percepito Pemozione che ha pervaso la Chiesa e il mondo, i vicini e i lontani, i credenti e finanche i non credenti. Tutti abbiamo inchinato il capo, riflettendo, meditando, pregando. I commenti sul brevissimo Pontificato di Papa Giovanni Paolo I vi sono noti. È un coro di voci unanimi senza nota discordante. Basti leggere l'omelia pronunziata dall'Em.mo Decano del Sacro Collegio Cardinalizio durante i funerali del Papa defunto e le omelie dei due Em.mi Cardinali nei due giorni susseguenti per comprendere la gioia per la « meteora » bellamente apparsa e la gravità della perdita per la « meteora » improvvisamente scomparsa. Vorrei aggiungere una modesta esperienza personale. Chiamato dallo stesso Santo Padre Giovanni Paolo nella prima settimana del suo Pontificato, ebbi la gioia inattesa di poter conversare con Lui. Ad un tratto il Papa mi guardò negli occhi con sguardo fermo, dicendo amabilmente : (( Voglio fare una confidenza al mio Vicario Generale ; veda, Monsignore, io sorrido, e sorrido sempre, ma mi creda, dentro, soffro ». Carissimi fedeli, credo di potervi ora trasmettere questa parola profonda dell'amato Padre aftinché voi tutti, qui in Vaticano, possiate amarLo di più nella vostra memoria fedele, e nel suffragio pio e devoto invocarLo per la vitalità e la crescita della Chiesa, oggidì, ed anche per la vostra vita e salute, il vostro lavoro e la vostra sicurezza spirituale e materiale. Perciò, raccogliamoci tutti insieme per (( cogliere » la persona di Papa Giovanni Paolo, cioè, la sua umiltà, semplicità, sincerità, affabilità ed anche l'orientamento della sua chiara intelligenza e del senso psicologico penetrante. Raccogliamo con fedeltà anche il Suo messaggio così come Egli l'ha presentato con il suo contenuto vitale e ricco, con il suo stile veritiero e comunicativo e con la sua procedura schietta, sorridente e confortante. Cordialmente vi invito tutti al Sacrifìcio Eucaristico che sarà celebrato solennemente nella chiesa parrocchiale di Sant'Anna, qui, nella Città del Vaticano, Domenica 8 ottobre, alle ore 18.00. 802 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Sia davvero un atto di generosa corrispondenza, una venerazione affettuosa verso il Padre e Pastore Giovanni Paolo I, di santa memoria. Città del Vaticano, 7 ottobre 1978. 83 P i e t r o C a n i s i o v a n L i e r d e Vicario Generale di Sua Santità per la Gittà del Vaticano Die autem 30 m. septembris, I Congregatio Generalis habita est S.E.E. Cardinalium, Romae tunc exstantium. Post iusta defuncto Summo Pontifici tributa obsequia et preces ad Deum pro aeterna eius requie adhibitas, statutum est ut exanime Ioannis Pauli I corpus e Vaticanis Aedibus in Basilicam S. Petri transferretur, quo commodius illud visitarent multitudines; ut praeterea exsequialis Missa in sacra area fori Sancti Petri celebraretur, die 4 mensis octobris; ut die denique 14 eiusdem mensis, initium Conclavi daretur ad eligendum Summum Pontificem, qui in defuncti locum succederet. Quod ad translationem corporis Summi Pontificis in Basilicam Vaticanam pertinebat, sequentem Notificationem edidit Pontificalium Caeremoniarum Magister : Oggi, 30 settembre 1978, alle ore 18, la salma del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I sarà trasferita dalla Sala Clementina alla Basilica di S. Pietro. La processione percorrerà la Prima Loggia, la Sala Ducale, la Sala Regia, la Scala Regia. Essa uscirà in Piazza S. Pietro, dal Portone di Bronzo, ed entrerà in Basilica attraverso la porta centrale. Gli Em.mi Cardinali vogliano trovarsi in Sala Clementina (2 Loggia) per le ore 17,45 : in abito rosso, rocchetto e mozzetta. Gli Ecc.mi Arcivescovi e Vescovi, i Prelati, con Pabito che loro compete, si troveranno nella I Loggia alle ore 17,30 per prendere parte alla processione. Lo stesso sarà fatto dal Venerabile Capitolo di S. Pietro. I sacerdoti in cotta alle ore 17,30 : in Sala Ducale e Sala Regia. Città del Vaticano, 30 settembre 1978. a a Per mandato del Sacro G.ollegio Virgilio Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie Missa exsequialis 803 Circa autem Missam exsequialem, haec praeterea edita est Notificatio ab eodem Magistro Caeremoniarum Pontificalium : Mercoledì 4 ottobre 1978, alle ore 16, sul sagrato della Patriarcale Basilica Vaticana, sarà celebrata la santa Messa esequiale per il defunto Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. La concelebrazione, alla quale prenderanno parte i membri del Sacro Collegio Cardinalizio, sarà presieduta da Sua Eminenza il Signor Cardinale Carlo Confalonieri, decano del Sacro Collegio. Al termine della celebrazione eucaristica avrà luogo la solenne Valedictio, e la tumulazione della Salma di Giovanni Paolo I. Gli Em.mi Cardinali che prenderanno parte alla solenne concelebrazione vorranno trovarsi, per le ore 15,30, nella cappella di S. Sebastiano, per rivestire i sacri paramenti, portando con sé la mitra bianca damascata. Tutti quelli che, in conformità al Motu proprio Pontificalis Domus, compongono la Cappella Pontifìcia e devono partecipare alla celebrazione liturgica, vorranno attenersi alle seguenti indicazioni : 1. i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi, sulla veste propria, indosseranno il rocchetto e la mozzetta ; 2. gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese Orientali : il proprio abito corale; 3. gli Abati e Religiosi : il proprio abito corale ; 4. i Prelati e i Cappellani di Sua Santità : la cotta, gli uni sopra la sottana paonazza, gli altri sopra la talare filettata con fascia paonazza ; 5. i Rev.di Parroci di Roma : la cotta e la stola rossa. N. B. - I membri della Cappella, che intendano partecipare alla cerimonia, vogliano cortesemente ritirare il foglio della Notificazione presso l'Ufficio Cerimonie. Vaticano, 2 ottobre 1978. Per mandato del Sacro Collegio Virgilio Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie 804 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale MISSA EXSEQUIALIS Translatum et expositum in Petriana Basilica Summi Pontificis corpus quinque per dies pientissime veneratae sunt fidelium multitudines, undique venientium. Statuto 4 m. octobris die, Missa exsequialis in sacra area Petriani fori celebrata est, una cum S.B.E. Cardinalibus, a Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano, praesente Summi Pontificis cadavere. Altare circumstabant Legationes extra ordinem Nationum et Consiliorum Internationalium, Archiepiscopi et Episcopi, Legati aliarum religionum christianarum, Summi Pontificis propinqui. In amplissima platea quam plurimi aderant plorantes et orantes christifideles. Post lectum Evangelium, hanc Purpuratorum Patrum Decanus Homiliam habuit : Venerati Fratelli in Cristo Gesù, nessuno poteva pensare che, a meno di due mesi dal rito funebre celebrato in piazza San Pietro per la repentina scomparsa del Papa Paolo V I , ci saremmo di nuovo ritrovati qui per dare l'estremo saluto al suo Successore, il Santo Padre Giovanni Paolo I, morto improvvisamente dopo soli trentatré giorni di pontificato. Ci domandiamo : perché così presto? L'Apostolo ci previene con la nota esclamazione, ammirata e adorante : « Quanto sono imperscrutabili i suoi giudizi e inaccessibili le sue vie! ... Chi mai ha potuto conoscere il pensiero del Signore? » (Rom. 11, 33). Si ripropone così, in tutta la sua immane e quasi opprimente grandezza l'insondabile mistero della vita e della morte. Abbiamo avuto appena il tempo di vederlo il nuovo Papa; ma è bastato un mese perché egli conquistasse i cuori, e a noi un mese per intensamente amarlo. Non è quindi la durata che caratterizza una vita e un pontificato, ma lo spirito che li informa. È passato come una meteora che d'improvviso si accende nei cieli e scompare lasciandoci stupiti e attoniti. Già la Sapienza (4, 13) aveva previsto per l'uomo giusto : perfezionatosi in breve, ha compiuto una lunga carriera, « consummatus in brevi, explevit tempora multa )). Ha qui, pertanto, un riscontro di confortante aderenza alla realtà la preghiera esequiale che tra poco reciteremo : « Concedi, o Signore, Missa exsequialis 805 che ti lodi senza fine nei cieli colui che in terra ti ha servito nella costante professione della fede ». In Papa Giovanni Paolo abbiamo salutato e venerato il Vicario di Cristo, Vescovo di Roma e Pastore Sommo della Chiesa universale; ma nel breve contatto con Lui avuto, siamo stati subito raggiunti e presi dal fascino della sua istintiva bontà, dalla sua innata modestia, dalla sua schietta semplicità di tratto e di parola. Le stesse allocuzioni papali — le poche che ha potuto pronunciare — risentivano di questa sua indole, a cominciare dal primo discorso tenuto nella Cappella Sistina, all'indomani della elezione (per Lui, oh quanto impensata e quanto sofferta !) quando lasciò intravvedere a grandi linee quello che sarebbe stato il programma del suo pontificato : la genuinità e l'integrità della fede, il perfezionamento della vita cristiana, l'amóre alla grande disciplina nella multiforme attività per l'incremento del Regno di Dio e la prosperità spirituale e temporale dell'intera Umanità. E come non ricordare l'omelia letta nel prendere possesso della Cattedrale di Roma a San Giovanni in Laterano, quando, con assoluto rispetto delle norme, seppe così chiaramente illustrare e applicare i concetti fondamentali contenuti nelle tre letture liturgiche, alle prospettive e alle attese relative alla Chiesa romana, agli impegni per la promozione spirituale dei fedeli, e ai doveri primari della sua missione pontificale? Ciò che ancor più emerge in quell'affettuoso donarsi era il suo modo di insegnare; quel saper facilmente e felicemente tradurre l'alta dottrina teologica nel più accessibile linguaggio della catechesi, via insostituibile di formazione cristiana, tanto necessaria (come l'esperienza pastorale conferma ogni giorno) a conservare nel Popolo santo di Dio il senso del divino nel suo quotidiano avanzamento verso l'annunciato traguardo dell'eterna felicità. Fu perfetto maestro : le tappe di Belluno, di Vittorio Veneto, di Venezia ne fanno testimonianza; e poche settimane di ministero papale sono bastate per presentarlo come tale al mondo, proteso da vicino e da lontano all'ascolto del suo paterno insegnamento. Tutti capivano che parlava per arrivare alla loro anima ; e anche quando, con stimolante umiltà e sapientissimo intuito psicologico, si rivolgeva direttamente ai fanciulli, perché aiutassero (come graziosamente diceva) il Papa, tutti comprendevano che parlava ai piccoli perché intendessero i grandi. Quella evidente delicatezza accresceva negli ascoltatori la confidente attenzione della mente e la benefica adesione della volontà. 806 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Era il bisogno dello spirituale, ora più sentito nella generale trascuratezza dei valori morali, cbe spingeva le moltitudini verso il Papa? Come spiegare le gremitissime udienze del mercoledì ai visitatori accorrenti da ogni dove ; le folle cbe letteralmente riempivano piazza San Pietro a mezzodì della domenica per l'ormai consacrato saluto di famiglia e la recita collettiva dell'Angelus? Chi non si è commosso, profondamente commosso, vedendo in questi ultimi giorni le interminabili spettacolari file di fedeli, di Roma e del mondo, avanzanti a lento passo, lungo l'intero colonnato del Bernini, sotto il sole cocente e la pioggia dirotta, pur di raggiungere, dopo due e più ore di paziente eroica attesa la Sala Clementina e la Basilica Vaticana, per vedere ancora una volta il Papa della bontà e del sorriso? Sì, perché di fronte al mondo sommerso dall'odio e dalla violenza, Papa Giovanni Paolo è stato egli stesso, personalmente, messaggio di bontà. Ha invocato la pace, ha pregato per la pace; ha avuto sete di giustizia per tutti : per gli oppressi, i sofferenti, i poveri, i bisognosi di ogni categoria sociale ; ha esaltato il lavoro ; ha predicato la carità. E sempre col sorriso sulle labbra, quel sorriso che non lo abbandonò mai, neppure nell'ultimo istante della vita. Lo vedemmo infatti così, anche nelle prime ore di venerdì scorso, là nel suo letto di morte, il capo leggermente reclinato sulla destra, le labbra semiaperte a quel suo immancabile sorriso. Così è entrato nella pace del Signore. Venerati Fratelli : Autorità, Clero, Religiosi, Popolo tutto, abbiamo testé ascoltato quella pagina del Vangelo (Giov. 21, 15) che narra della triplice domanda di Gesù e della triplice risposta del primo Apostolo : <( Pietro, mi ami Tu? » ; « Tu sai che ti amo, o Signore ». Anche il pontificato di Giovanni Paolo fu un dialogo d'amore, fra padre e figli, senza soste, senza affievolimenti. Nei precedenti mercoledì, richiamandosi a Giovanni XXIII, Papa Giovanni Paolo I aveva parlato della fede e della speranza, la scorsa settimana della carità : le tre virtù teologali che ci uniscono direttamente a Dio. Disse che l'uomo deve progredire, progredire sempre, in tutto ciò che è buono, fino alla perfezione, tale essendo la legge del progresso che presiede alla vita; e prima di tutto deve crescere nell'amore di Dio e nell'amore del prossimo. È il suo testamento. È il testamento del Divino Maestro, Cristo Gesù. Amen. Depositio et tumulatio 807 Sacris persolutis, ad ritum Valedictionis processum est, prope feretrum. Peculiari postea supplicatione Ecclesiarum Orientalium expleta, extrema Commendatio facta est deindeque Ioannis Pauli I exuviae in Basilicam Vaticanam allatae sunt, ut in cryptis humarentur, piissimo ritui paucis adstantibus e Vaticana Curia viris ac defuncti Pontificis propinquis. Instrumentum hoc sepulturae demum lectum est ab iisque qui aderant subsignatum : in nomine domini, amen. OBITUS, DEPOSITIO ET TUMULATIO IOANNIS PAULI PP. I SANCTAE MEMORIAE Anno millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, die quarto mensis octobris, hora vigesima, veneratum corpus mortui Summi Pontificis Ioannis Pauli I rite et honorifice humatum est in Cryptis Vaticanis. Ioannes Paulus I, Pontifex Maximus, Albinus Luciani in oppido quod (( Forno di Canale » appellant, intra fines dioecesis Bellunensis, a piis parentibus natus est, die decimo septimo Octobris, anno Domini millesimo nongentesimo decimo secundo. Miti indole et ingenii acie praeditus, candidis moribus praestans, cum ad sacerdotium se vocatum agnosceret, primum in dioecesano Seminario, deinde Romae humanis et sacris disciplinis operam navavit et, ad amplissimos Doctoris gradus promotus, die septimo mensis Iulii, anno millesimo nongentesimo trigesimo quinto, ordinem sacerdotalem suscepit. Ad regendam Ecclesiam Victoriensem Venetorum promotus, ab ipso Papa Ioanne XXIII, nempe die decimo quinto mensis decembris, anno millesimo nongentesimo quinquagesimo octavo, Episcopus ordinatus fuit, et a Paulo V I , anno millesimo nongentesimo quinquagesimo nono, praepositus Patriarchali Ecclesiae Venetiarum ; die autem quinto mensis Martii, anno millesimo nongentesimo septuagesimo tertio, S. R. E. Cardinalis creatus est. Cum Paulus VI e vivis decessisset, eius loco Albinus Luciani, die vigesimo sexto mensis Augusti huius anni, Patrum Cardinalium suffragio, ad Summi Pontificatus apicem evectus est, sed post triginta tres dies necopinato obiit, in Aedibus Vaticanis, die vigesimo octavo mensis Septembris, anno millesimo nongentesimo septuagesimo octavo, agens aetatis annum sexagesimum sextum, menses undecim et dies undecim. Post obitum praeclari huius Pontificis eius sacrum corpus pontificalibus rubri coloris vestibus indutum, pallioque pontificali ornatum ac su- 808 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale per gestatorio feretro positum, die trigesimo mensis Septembris ab Em.mo Cardinali Antonio Samor è, aqua lustrali rite asper sum, ab Aedibus Apostolicis Vaticanis, funebri piaque pompa, per Scalam Regiam, ad Patriarchalem Basilicam Vaticanam translatum est, ut publicae venerationi exponeretur. Sequentibus diebus, ingens populi multitudo in Vaticanum templum ingressa, turmatim ante exanimatum corpus demortui Pontificis devota et silens transivit ac maeroris sensus precesque pro dulcissimo desideratissimoque Patre religiose effudit. Quarto die post translationem in Basilicam Vaticanam, corpus Beatissimi Patris Ioannis Pauli I rite et honorifice humatum est, id est die quarto Octobris, memoriae S. Francisci Assisiensis dicato. Antequam id in sepulcro conderetur, praesente cadavere, concelebrata est Sanctissima Eucharistia, cui praesedit Eminentissimus Cardinalis Carolus Confalonieri, Decanus Sacri Collegii, in spatio Petrianae areae quod antistat Basilicae Vaticanae. Eucharistici Sacri participes fuerunt permulti Patres Cardinales qui iam in Urbem advenerant, plurimi Archiepiscopi, Episcopi, Praelati, complures Delegati a Civitatibus totius orbis terrarum, hac de causa missi, coetus Legatorum apud Apostolicam Sedem, innumera turba fidelium quae una simul ad iusta funebria peragenda convenerant. In Missa, dicta oratione post communionem, Cardinalis Decanus incepit ritum « Extremae commendationis » et stans prope feretrum, habens apud se ceteros concelebrantes, diaconum et ministrantes, invitationem prodidit ad orandum ; deinde Cardinalis Hugo Poletti, Vicarius Generalis in Urbe, supplicationem edidit Ecclesiae in Urbe, et Sua Beatitudo Patriarcha Maximos V Hakim supplicationem Ecclesiarum Orientalium. Deinde a Cardinali Decano dicta est Extrema commendatio. Demum sacrae exuviae Summi Pontificis Ioannis Pauli I translatae sunt, pompa sollemni, in Basilicam Vaticanam et deinde privatim per ianuam Sanctae Marthae transvectae in Cryptas Vaticanas, quo accesserunt Rev.mus Vergilius Noè, Caeremoniarum Pontificalium Magister et Rev.mus Didacus Lorenzi, eiusdem Pontificis Secretarius intimus, qui sericum velum album supra faciem defuncti Pontificis pie straverunt. Inde cupressina capsa cooperculo firmiter clausa est, ligata violaceis sericis fascicolis, super quibus E.mus Cardinalis Ioannes Villot, S.R.E. Camerarius, hispanica liquefacta cera sigillum impressit una cum Exc.mo ac Rev.mo Iacobo Martin, Praefecto Domus Pontificalis, et Illustrissimo ac Rev.mo Domino Vergilio Noè. BESBSHHHBBBBHH Depositio et tumulatio 809 Capsa cupressina insuper in aliam immissa est, cuius tectorium undequaque, longo labore, stamno firmatum est et sigillis munitum per manus eorum qui supra capsam sigillum impresserant. Plumbo tectorio vero attexta erant, aere conflata, imago Crucis, Summi Pontificis insigne et ea quae sequitur inscriptio : CORPUS IOANNIS PAULI I P. M. VIXIT ANNOS LXV MENSES XI DIES XI ECCLESIAE UNIVERSAE PRAEFUIT DIES XXXIII DECESSIT DIE XXVIII M. SEPTEMBRIS A. D. MCMLXXVIII Deinde plumbea capsa inclusa est in robuream quae pariter primo clausa, suoque deinde cooperculo est firmata. Demum sacrae exuviae dulcissimi ac desideratissimi Ioannis Pauli I sarcophago tectae sunt in cryptis templi Vaticani prope sepulcrum Benedicti XV propemodum ex adversa parte sepulcri Marcelli II qui praefuit universae Ecclesiae tantum viginti sex dies, et sepulcri Pauli V I , coram Eminentissimis Cardinalibus Carolo Confalonieri, Decano Sacri Collegii; Ioanne Villot, Camerario Sanctae Romanae Ecclesiae; Iosepho Siri, Archiepiscopo Ianuensi, ex Ordine Cardinalium Presbyterorum ; Pericle Felici, ex Ordine Diaconorum ; Paulo Marella, Archipresbytero Basilicae Vaticanae eiusque Vicario Exc.mo Aurelio Sabattani, Archiepiscopo titulo Iustinianensi ; Exc.mo Lino Zanini, Archiepiscopo titulo Hadrianopolitano et Delegato Rev.dae Fabricae S. Petri, una cum quatuor Canonicis Basilicae Vaticanae, scilicet Hectore Cunial, Archiepiscopo titulo Soteropolitano, Paulino Limongi, Archiepiscopo titulo Nicensi in Haemimonto, Dionysio Me Daid et Ferdinando Prosperini ; Francisco Vacchini, moderatore Officii Technici venerandae Fabricae S. Petri; nonnullis cognatis et propinquis, e quibus frater Summi Pontificis Eduardus; Francisco Vorlicek, notario signatore Capituli Vaticani. Vivas in Christo, Pater Sanctissime! Haec omnia ego vidi, ac singulari mandato Capituli Vaticani scripsi et publicavi adstantibus adsignatis testibus, quorum nomina hic sunt scripta : 83 Carolus Confalonieri, Sacri Collegii Decanus. 83 Ioannes Villot, Camerarius S.R.E. Iosephus Siri, Archiepiscopus Ianuensis. Pericles Felici, Protodiaconus. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 810 83 Paulus Marella, Archipresbyter Patriarchalis Basilicae Vaticanae. 83 Linus Zanini, Delegatus Rev. Fabricae S. Petri, Archiepiscopus tit. Hadrianopolitanus. 83 Iacobus Martin, Praefectus Domus Pontificiae, Episcopus tit. Neapolitanus in Palaestina. 83 Antonius Travia, Eleemosynarius Summi Pontificis, Episcopus tit. Himerensis. 83 Petrus Canisius van Lierde, Vicarius Summi Pontificis, Episcopus tit. Porphyriensis. 83 Hector Cunial, Vice-Camerarius S.R.E., Archiepiscopus tit. Soteropolitanus. & Aurelius Sabattani, Vicarius Basilicae S. Petri, Archiepiscopus tit. Iustinianensis. 83 Paulinus Limongi, Canonicus Patriar. Basil. S. Petri, Archiep. tit. Nie. in Haemimonto. Ferdinandus Prosperini, Canonicus Patr. Basil. S. Petri. Dionysius Me Daid, Canonicus Patr. Basil. S. Petri. Aloisius dei Gallo Roccagiovine, Praelatus Pontificali Aulae addictus. Iulius Paetz, Praelatus Pontificali Aulae addictus. Didacus Lorenzi, a Secretis defuncti Summi Pontificis. Ioannes Magee, a Secretis defuncti Summi Pontificis. Maria Luciani, soror. Eduardus Luciani, frater. Vergilius Noè, Magister Caeremoniarum Pontificalium. Franciscus Vorlicek, Notarius Capituli Vaticani. L.ffi-S. Legationes Religionum 811 Legationes aliarum Religionum Christianarum et Consociationum Iudaicarum, quae exsequiis Ioannis Pauli I interfuerunt, hic recensentur: I DÉLÉGATIONS DES RELIGIONS CHRÉTIENNES PATRIARCAT ŒCUMENIQUE DE CON STANTINOPLE Son Eminence Monseigneur A t h b n a g o r a s , Archevêque de Thyatire et Grande-Bretagne. Son Eminence Monseigneur D a m a s k i n o s , Métropolite de Tranoupoleos. Son Excellence Monseigneur G e n n a d i o s , Evêque de Krateas. PATRIARCAT DE MOSCOU Son Eminence Monseigneur J u v e n a l y , Métropolite de Krutitsky et Kolomna, Président du Département pour les Affaires Ecclésiastiques Extérieures. Le Rév. Higoumène Ilian Vostriakov. PATRIARCAT DE ROUMANIE Son Excellence Monseigneur Lucien, Evêque de Fagarasa. EGLISE DE CHRYPRE Son Excellence Monseigneur C h r y s a n t h o s , Métropolite de Morphou. Le Rév. Archimandrite D i o n y s o s P a p a c h r i s t o p h o r o u . EGLISE DE GÉORGIE Son Excellence Monseigneur Nicola, Evêque de Sukhumi et Abkhazia, Président du Département pour les Affaires Ecclésiastiques Extérieures. PATRIARCAT COPTE D'ALEXANDRIE Son Excellence Monseigneur Pachomius, Evêque de Behera. SUPRÊME CATHOLICOSSAT ARMÉNIEN D'ETCHMIADZINE Son Excellence l'Archevêque C h a h e Adjamian. Acta 812 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale VIEUX- CATHOLIQUE S Son Excellence l'Archevêque d'Utrecht. Marinus Kok, Président de l'Union COMMUNION ANGLICANE Le Très Révérend Gerald Ellison, Evêque de Londres, Représentant de Sa Grâce l'Archevêque de Cantorbéry. Le Très Révérend H. R. M c A d o o , Archevêque de Dublin. Le Rév. H a r r y R. S m y t h e , Représentant de la Communion Anglicane à Rome. EGLISE EPISCOPALIENNE DES ETATS-UNIS D'AMÉRIQUE Le Très Révérend J o n a t h a n S h e r m a n , Ancien Evêque de Long Island. Le Rév. W i l b u r W o o d h a m s , Recteur de l'Eglise épiscopalienne SaintPaul à Rome. FÉDÉRATION LUTHÉRIENNE MONDIALE Le Très Révérend Evêque Hanselmann, Vice-Président de la Fédération. ALLIANCE RÉFORMÉE MONDIALE Le Rév. Dr Richmond Smith, Secrétaire Général Adjoint. CONSEIL MONDIAL MÉTHODISTE M. Frank Northam, Chef du Bureau de Genève. CONSEIL ŒCUMÉNIQUE DES EGLISES Le Très Révérend Dr P h i l i p Potter, Secrétaire Général. EGLISE PRESBYTÉRIENNE D'ECOSSE Le Rév. J a m e s A l e x a n d e r , Représentant de S. E. le Modérateur de l'Eglise d'Ecosse. Le Rév. C o l i n M a r t i n , Convenor du Conseil d'Outre-Mer. Le Rév. W i l l i a m R. Y. M a r s h a l l , Secrétaire du Conseil d'Outre-Mer. Legationes Nationum 813 EGLISE EVANGÉLIQUE LUTHÉRIENNE EN ITALIE Le Rév. W o l f g a n g E n g e , Doyen. Le Rév. C h r i s t o p h M e y e r , Pasteur. COMMUNAUTÉ DE TAIZÉ Frère R o g e r S c h u t z , Prieur. * # * II DÉLÉGATIONS DES ORGANISATIONS J U I V E S CONGRÈS JUIF MONDIAL M. F r i t z Becker. ANTI-DEFAMATION LEAGUE de N'NAI B ' R I T H M. Joseph Lichten. Interfuerunt praeterea Legationes Nationum et Consiliorum inter Nationes, hic per ordinem exscriptae: I DÉLÉGATIONS DES E T A T S ALGÉRIE S. E. M. M o u l o u d K a s s i m N a î t B e l k a c e m , Ministre auprès de la Présidence de la République, Chargé des Affaires Religieuses. S. E. M. R a o u f B o u d j a k d j i , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Boudjakdji. S. E. M. O m a r G h e r b i , Ambassadeur. RÉPUBLIQUE FÉDÉRALE D'ALLEMAGNE S. E. le Dr W a l t e r G e h l h o f f , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Eva Gehlhoff. S. E. Mme M a t h i l d e B e r g h o f e r - W e i c h n e r , Secrétaire d'Etat au Ministère d'Etat de la Bavière pour l'Instruction et le Culte. Le Dr E b e r h a r d S c h m i t t , Conseiller, et Mme N i c o l e J u l i e S c h m i t t Anagnostopoulo. Le Baron J o a c h i m von J e n a , Secrétaire, et la Baronne C a m i l l a v o n Jena. 54 - A. A. S. 814 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale A R A B I E SAOUDITE S. E . le Cheikh A b d e l a z i z A l - T h e n a y a n , Premier Sous-Secrétaire au Ministère des Affaires Etrangères. S. E . M . K h a l e d Nasser A l - T o r k i , Ambassadeur. ARGENTINE le Dr R u b e n V i c t o r M a n u e l B l a n c o , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme I n e s M a r i a P u g a de B l a n c o . S . E. le Brigadier Général R o l a n d o G h i s a n i , Ambassadeur, et Mme M a S. E . r i a Tabacco de G h i s a n i . M . M i g u e l D e Martini, garida Ministre Plénipotentiaire, et Mme E d i t h M a r - Roque Jorge de De Martini. M . Eduardo A l b e r t o Ham, Conseiller, et Mme E l v i r a E m m a D o n a t o de H a m . AUSTRALIE L'Hon. R a n s l e y V i c t o r G a r l a n d , M . P , , Ministre des Missions Commerciales Spéciales, et Mme G a r l a n d . S. E . M. J o h n M i l l M c M i l l a n , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme B e a t r i c e M c M i l l a n . AUTRICHE E. M . G o r d i a n G u d e n u s , Ambassadeur près le Saint-Siège. M . C h r i s t o p h P a r i s i n i , Ministre-Conseiller. S. BANGLADESH M . M . Motahar Hossain, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. BELGIQUE S. E. M . F é l i x S t a n d a e r t , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Standaert. E. M . P i e r r e H a r m e l , Ministre d'Etat. S . E. M. J e a n - M a r i e P i r e t , Chef de Cabinet de Sa Majesté le Roi. S. E. M. A n d r é S e l l i e z , Ambassadeur. S. BÉNIN S. E. M. F r a n ç o i s D o s s o u , Ministre du Plan. M. G r é g o i r e Agbahe. Legationes Nationum 815 BOLIVIE S. E. Don Mme Jorge Siles Salinas, Maria Le R. P. Eugenia del Ambassadeur près le Saint-Siège, et V a l l e de J u a n Sansoe F u s e r o , Siles. Attaché Ecclésiastique. BRÉSIL S. E. M. E u c l y d e s Q u a n d t d e O l i v e i r a , Ministre d'Etat chargé des Télécommunications, et Mme M a r i a d e L o u r d e s d e O l i v e i r a . S. E. M. E s p e d i t o d e F r e i t a s R e s e n d e , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Maria Magdalena Tudo de Resende. M. A r n a l d o C a r r i l h o , Conseiller, et Mme S o n i a M a r i a L a c e r d a C a r r i l h o . M. Luis F e r n a n d o d e A n d r a d e S e r r a , Secrétaire, et Mme R o s a n a P. M. de Andrade Serra. M. Eduardo Prisco Paraíso Ramos, Secrétaire. BULGARIE S. E. M. V e n e l i n K o z e v , Ambassadeur, et Mme M. G h e o r g h i S t o i a n o v , Ministre Plénipotentiaire. Kozeva. BURUNDI S. E. M. Lazare Nzorubara, Ambassadeur près le Saint-Siège. CANADA S. E. M. A n d r é O u e l l e t , Ministre d'Etat aux Affaires urbaines et Ministre intérimaire du Travail, et Mme O u e l l e t . S. E. M. N o r m a n A. C a f i k , Ministre d'Etat au* Multiculturalisme, et Mme Cafik. S. E. M. C a m i l l e L a u r i n , Ministre des Affaires culturelles de la Province de Québec, et Mme L a u r i n . M. G u i l l a u m e D i a c h u k , Membre de l'Assemblée législative de la Province de l'Alberta. M. L a u r i a n o Leoni. CHILI S. E. M. S. E. M. Hector R i e s l e Contreras, E l i o B a c i g a l u p o Soracco, Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur, et Mme A n a I n e s de Bacigalupo. M. Sergio Moreno Catalan, Moreno. Ministre-Plénipotentiaire, et Mme Marta de Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 816 RÉPUBLIQUE DE CHINE S. E. le Dr Chow Shu-Kai, Ambassadeur près le Saint-Siège. CHYPRE S. E. M. P i e r r e M i c h a e l i d e s , Ministre de la Justice. S. E. M. P o l y s M o d i n o s , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. G e o r g e s L y c o u r g o s , Ministre-Conseiller. COLOMBIE S. E. M. German Arciniegas, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme G a b r i e l a V i e i r a de Arciniegas. S. E. M. José M a n u e l R i v a s S a c c o n i , Ambassadeur. Don C a m i l o R e y e s R o d r í g u e z , Secrétaire, et Mme G l o r i a Ritter de Reyes. CONGO S. E. M. Jean-Pierre B a t e t a n a , Ambassadeur. RÉPUBLIQUE DE CORÉE S. E. M. Hyun-Joon Shin, Ambassadeur près le Saint-Siège. COSTA RICA S. E. le Dr A l v a r o A g u i l a r P e r a l t a , Ambassadeur. M. F e r n a n d o G u a r d i a , Ministre Plénipotentiaire. M. Javier G u e r r a LasViur, Ministre-Conseiller, Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. Le Marquis G a v i n o d i S u n i , Conseiller. Le Dr Luis I v a n L o p e z O c a m p o , Conseiller. CÔTE D'IVOIRE S. E. M. S. E. M. S. E. M. Garde des Sceaux, Ministre de la Justice. A l e x i s T h i e r r y - L e b b e , Ministre de l'Intérieur. B e r n a r d D a d i e , Ministre des Affaires Culturelles. S. E. M. Joseph A m i c h i a , Thérèse M. Camille Alliali, Michel Ipaud Lago, toriale. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Amichia. Directeur Général de l'Administration Terri- Legationes Nationum 817 CUBA S. E. M. Jose Antonio Portuondo, Ambassadeur près le Saint-Siège. DANEMARK S. E. M. W . M c I l q u h a m Schmidt, Ambassadeur. REPUBLIQUE DOMINICAINE S. E. M. Juan Violeta del M. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Contin, Carmen Curiel de Contin. EGYPTE S. E. le Dr A l i E l S a l m y , Ministre d'Etat. S. E. M. S h a f f i e A b d e l H a m i d , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Shaffie Abdel Hamid. M. N o u r F a r g h a l , Chambellan à la Présidence de la République. Le Général O s m a n e l G i n d y , Aide de camp de S . E. le Président de la République. M. Secrétaire, et Mme Ihab Abdel Aziz Taher, Ihab Abdel Aziz Taher. EL SALVADOR S. E. le Dr J o s é A n t o n i o R o d r í g u e z P o r t h , Ministre des Affaires Etrangères. S. E. M. A l v a r o E r n e s t o M a r t í n e z , Ambassadeur. S. E. M. C a r l o s J o s é C a n e s s a Jr., Ambassadeur. EQUATEUR S. E. le Dr E r n e s t o V a l d i v i e s o C h i r i b o g a , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme R o s a V i c t o r i a R i o f r i o de V a l d i v i e s o . S. E. le Dr T e o d o r o B u s t a m a n t e M u ñ o z , Ambassadeur, et Mme M a r i a A. de Le Dr Bustamante. Carlos Arturo Molina, Conseiller. ESPAGNE S. E. Don J o s é M a n u e l O t e r o N a v a s , Ministre de la Présidence du Gouvernement, et Mme de O t e r o . S. E. Don A n g e l S a n z B r i z , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme A d e l a Q u i j a n o de Sanz. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 818 Don A l b e r t o A z a , Chef du Cabinet de S. E. le Président du Gouvernement. Don R a f a e l M a r q u e z y C a n o , Ministre-Conseiller, et Mme I s a b e l M a r tínez de O r e n s e de M a r q u e z . Mgr J u s t o F e r n a n d e z , Attaché Ecclésiastique. Le R. P. M a n u e l J u s t e l l , Aumônier de S. E. le Président du Gouvernement. Don J u a n L u i s F l o r e s A r r o y u e l o , Secrétaire. ETATS-UNIS D'AMÉRIQUE Mme L i l l i a n C a r t e r , Mère de S. E . le Président des Etats-Unis d'Amérique. L'Hon. T h o m a s F. E a g l e t o n , Sénateur du Missouri. L'Hon. E l l a T. G r a s s o , Gouverneur du Connecticut. L'Hon. M i c h a e l T. B l o u i n , Représentant du Iowa. Le Dr P e t e r S a r r o s , Substitut de l'Envoyé Personnel de S . E. le Président des Etats-Unis d'Amérique près le Saint-Père. L'Hon. F r a n c i s X. B e l l o t t i , Procureur Général du Massachusetts. L'Hon. E d w a r d I. K o c h , Maire de New York. L'Hon. E r n e s t N. M o r i a l , Maire de La Nouvelle-Orléans. L'Hon. W i l l i a m F. F i t z g e r a l d , Sénateur du Michigan. L'Hon. M a r i o O b l e d o , Secrétaire de l'Agence de l'Etat de Californie pour le Santé et le Bien-être Social. M. G e r a r d F. D o h e r t y , Procureur. ETHIOPIE S. E. le Dr F i t i g u T a d e s s e , Ambassadeur. M. H a b t e m a r i a m B e r h é , Secrétaire. FINLANDE S. E. M. Seppo Pietinen, Ambassadeur près le Saint-Siège. FRANCE S. E. M. S. E. M. Christian Bonnet, Georges Galichon, Ministre de l'Intérieur. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Galichon. GABON S. E. M. Marcel Sandoungout, Ambassadeur près le Saint-Siège. Legationes Nationum 819 GAMBIE S . E . E l - H a d j B . O . Semega-Janneh, M . B . E . , H a u t C o m m i s s a i r e . M . Francis R . C . Blain, Conseiller. GHANA S . E . l e D r E r i c C . Djamson, A m b a s s a d e u r . M . BoNiFACE A t e p o r , M i n i s t r e P l é n i p o t e n t i a i r e . GRÈCE S . E . M . Jean P e s m a z o g l u , A m b a s s a d e u r . GUATEMALA g . E . D o n L u i s V a l l a d a r e s y Aycinena, A m b a s s a d e u r p r è s l e S a i n t Siège, D o y e n d u C o r p s D i p l o m a t i q u e , et M m e Maria Molina Rubio d e Valladares. M . J u l i o Antonio Torres Arrióla, Secrétaire. GUINÉE S. E. El-Hadj Mory Keita, A m b a s s a d e u r , e t M m e Mory Keita. M . S o u l e y m a n e S a g n a Cámara, A t t a c h é . HAÏTI S . E . M . P i e r r e Mayard, A m b a s s a d e u r p r è s l e S a i n t - S i è g e . S . E . M . Hervé Boyer, A m b a s s a d e u r , e t M m e Boyer. M . A n t o i n e Bernard, S e c r é t a i r e . HAUTE VOLTA S . E . M . CÉLESTIN M a g n i n i , M i n i s t r e D é l é g u é a u p r è s d u P r e m i e r M i n i s t r e , C h a r g é des R e l a t i o n s avec le P a r l e m e n t . S . E . Pierre Ilboudo, A m b a s s a d e u r près l e Saint-Siège. M . Amadé Ouedraogo, C o n s e i U e r . M . Emmanuel Ouedraogo, C o n s e i l l e r . M . l e P r o f . Laurent G i l l a h . M . Moïse Quire, Chef A d j o i n t d u Protocole. M . Conti, C o n s e i l l e r . M . Corrado, C o n s e i l l e r . Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 820 HONDURAS S. E. M. Mme Manuel Luna Bertha C u e v a de Mejia, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Luna. S. E. M. O s c a r A c o s t a , Ambassadeur. Mme G r a z i a M a r i a V a l l o n e de G r a n d o l i n i , Conseiller. Mlle B e a t r i z C a l l e j a s , Secrétaire. M. J u a n A l b e r t o L a r a , Secrétaire. HONGRIE S. E. M. M. V i n c e Ambassadeur, et Mme Conseiller. Rezsö Palotás, Kóczián, Magda Palotás. INDE S. E. Shri G u r b a c h a n S i n g h , Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. Shri A m b a P r a s a d , Chargé d'Affaires a.i, Ambassade près le Saint-Siège. INDONÉSIE S. E. M. et Mme Sunarso Wongsonegoro, Soekinah Ambassadeur près le Saint-Siège, Sunarso. IRAK S. E. M. Mundhir T a w p i k A l Wandawi, Ambassadeur. IRAN S. E. M. Assadolah Eahimi, Ambassadeur. IRLANDE S. E. M. G e r a r d W o o d s , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Dr P h i l i p M c D o n a g h , Secrétaire. Le Dr G o l m O ' P l o i n n , Secrétaire. ISLANDE S. E. M. N i e l s Parsberg Sigurdsson, Ambassadeur près le Saint-Siège. ISRAËL M. Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Gouvernement Italien. M. M e i r M e n d e s , Ministre-Conseiller. Yair Algom, Legationes Nationum. 821 ITALIE L'Hon. Dr G i u l i o A n d r e o t t i , Président du Conseil dés Ministres. L'Hon. Dr A r n a l d o F o r l a n i , Ministre des Affaires Etrangères. L'Hon. Dr A n t o n i o B i s a g l i a , Ministre des Participations Publiques. L'Hon. Mlle T i n a A n s e l m i , Ministre de la Santé. S. E. M. V i t t o r i o C o r d e r o di M o n t e z e m o l o , Ambassadeur près le SaintSiège. S. E. M. G i o v a n n i B o t t i g l i e r i , Préfet, Chef du Protocole à la Présidence du Conseil des Ministres. JAMAÏQUE S. E. M. Ambassadeur. Donald Eainford, Mme Patrizia Alfano Mme Margherita de Baldi Papini. Marchis Alfano. JAPON S. E. M. K i y o s h i S u g a n u m a , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. O s a m u N a k a m u r a , Conseiller, et Mme N a k a m u r a . Mgr A n t o i n e A n o g e , Conseiller Ecclésiastique. JORDANIE S. A. R. le Prince R a a d B e n Z e i d , Grand Chambellan de Sa Majesté le Roi. S. E. le Dr S u l e i m a n D a j a n i , Ambassadeur. KENYA M. Moses S. Simani, Chargé d'Affaires a.i ., Ambassade près le Saint- Siège. KOWEÏT S. E. M. Essa Ahmad Al-Hamad, Ambassadeur près le Saint-Siège. LIBAN S. E. M. Mary M. Antoine F a t t a l , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Fattal. Sleiman Younès, Conseiller, et Mme Madeleine Younès. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 822 Officiale LIBERIA E. l'Hon. E. R e g i n a l d T o t o s e n d , Ministre d'Etat aux Affaires Présidentielles. S. E. M . R i c h a r d W r i g h t B r e w e r , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Dr G i o v a n n i F . M o t t a , Ministre-Conseiller. S. JAMAHIRIYA A R A B E LIBYENNE S. E. le Dr Kadri Muftah A l Atrash, Ambassadeur. LIECHTENSTEIN S. M. E. M. Chef du Gouvernement. Chef du Protocole. Hans Brünhart, W a l t e r Kranz, LUXEMBOURG E. M. A l b e r t B e r c h e m , Secrétaire d'Etat à l'Agriculture. S. E. M. Guy d e M u y s e r , Maréchal de la Cour. S. E. M. E d o u a r d M o l i t o r , Ambassadeur près le Saint-Siège. M . J e a n H o s t e r t , Chef du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. S. MADAGASCAR S. E. M. S a l o m o n R a h a t o k a , Ambassadeur. M. R e n é F i d è l e R a j a o n a h , Conseiller. M. Z É P H Y R I N R a b o r a , Attaché. MALAWI S. E. M. C a l l i s t u M. S. E. le Dr N e l s o n T. Mkoma, Mizere, Ambassadeur. Ambassadeur. MALTE S. E. le Dr P a o l o F a r r u g i a , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le R. P. M a r k S a i d , o.p., Conseiller Ecclésiastique. MAURICE S. E. Sir L e c k r a z T e e l o c k , Kt., C.B.E., Ambassadeur près le SaintSiège. M. V . S. M a k h a n , Secrétaire. Legationes Nationum 823 MONACO S. E. M. César C h a r l e s Solamito, Ministre près le Saint-Siège, et Mme Solamito. NICARAGUA S. E. le Dr J a i m e S o m a r r i b a S a l a z a r , Ambassadeur. S. E. M. le Général F l o r e n c i o M e n d o z a G u i l l e n , Ambassadeur, Le Dr Bosco M a t a m o r o s H ü e c k , Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège. NIGERIA S. E. l'Hon. B.O.W. M a f e n i , Commissaire Fédéral à l'Agriculture et aux Resources Hydrauliques. S. E. M. I g n a t i u s C h u m u e m e k a O l i s e m e k a , Ambassadeur près le Saint-Siège. NORVÈGE S. E. M. Arne Gunneng, Ambassadeur. NOUVELLE-ZÉLANDE S. E. l'Hon. Eric H. Halstead, Ambassadeur. ORDRE SOUVERAIN ET MILITAIRE DE MALTE S. A. E. Fra' A n g e l o de M o j a n a di Cologna, Grand Maître. S. E. le Vén. Bailli Fra' V i t t o r i o M a r u l l o di C o n d o j a n n i , Grand Commandeur, Membre du Souverain Conseil, Chef de la Mission Spéciale. S. E. le Bailli Q u i n t i n J e r m y G w y n , Grand Chancelier, Membre du Souverain Conseil. S. E. le Vén. Bailli Fra' H u b e r t P a l l a v i c i n i , Maître des Cérémonies, Membre du Souverain Conseil. Fra' G h e r a r d o H e r c o l a n i F a v a S i m o n e t t i , Secrétaire du Cérémonial. OUGANDA S. E. M. M o h a m a d N o a h , Ministre du Commerce. S. E. Mlle A l o w o , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. P a u l Ngorogoza. M. A n d r e w A g a b a , Assistant de S. E. le Ministre. M. M. M a b w e y a n o , Attaché. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 824 PAKISTAN S.E. M. J a m s h e d G. K h a r a s , Ambassadeur, et la Bégum K h a r a s . PANAMA S. E . M. Raul B. Ambassadeur, et Mme Brostella, Elke de Bros- tella. M. P o r f i r i o C a s t i l l o M e l e n d e z , Chargé d'Affaires a. i., Ambassade près le Saint-Siège, et Mme Umbertina Lautizi de Castillo. PARAGUAY S. E. M. Mme M. Juan Livieres Árgana, Elba Ocampos de B l a s Antonio Servin B e r n a l , de Ambassadeur près le Saint-Siège, et Livieres. Conseiller, et Mme Maria Teresa Masi Servin. PAYS-BAS S. E. M. Josef L. Theodosie G. H. M. Ceulen, J. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Ceulen. S. E. M. Henri A. M. T . K o l f s c h o t e n , Chambellan de Sa Majesté la Reine, Ancien Ministre de la Justice. M. D i e d e r i k J. M. van T h i e l C o o v e l s , Ministre Plénipotentiaire, SousDirecteur du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. PÉROU S. E . M . Ambassadeur près le Saint-Siège. Secrétaire. J o r g e M o r e l l i Pando, M . E f r a i n Saavedra B a r r e r a , PHILIPPINES S. E. l'Hon. F r e d R u i z C a s t r o , Président de la Cour Suprême de Justice. Mme R o w e n a C a s t r o - B e n i p a y o , Fille de S. E. le Président de la Cour Suprême de Justice. S. E. M. J o s é A s p i r a s , Ministre du Tourisme, et Mme A s p i r a s . S. E. M. A n t o n i o C. D e l g a d o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Nellie C. Delgado. Legationes Nationum 825 POLOGNE S. E. M. M i c h a l G r e n d y s , Membre du Conseil d'Etat. M. A l e k s a n d e r M e r k e r , Directeur du Bureau pour les Affaires Religieuses. M. K a z i m i e r z S z a b l e w s k i , Ministre-Conseiller, Chef de la Délégation Polonaise pour les contacts permanents de travail avec le Saint-Siège. PORTUGAL S. E. le Dr C a r l o s M a n u e l da C o s t a F r e i t a s , Ministre Adjoint du Pre- mier Ministre. S. E. le Dr J o s é T o m á s C a l v e t d e M a g a l h â e s , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme L i n d a C a l v e t d e M a g a l h â e s . Le Dr J o s é D u a r t e d e C á m a r a R a m a l h o O r t i g â o , Secrétaire, et Mme Maria Isabel Ramalho Ortigâo. PRINCIPAUTÉ D'ANDORRE S. E. M. F r a n c e s c B a d i a B a t a l l a , Viguier, Représentant Personnel de S. E. Mgr Juan Marti Alanis, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. ANDRÉ P r u n e t - F o c h , Représentant Personnel de S. E. M. Valéry Giscard d'Estaing, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. J u l i a R e i g R i b o , Syndic Général. M. A n t o n i A l e i x S a n t u r e , Vice-Syndic. RÉPUBLIQUE DÉMOCRATIQUE ALLEMANDE S. E. M. G e r a l d G o t t i n g , Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. H a n s S e i g e w a s s e r , Secrétaire d'Etat aux Affaires Religieuses. S. E. le Dr H a n s V o s s , Ambassadeur, RÉPUBLIQUE-UNIE DU CAMEROUN S. E. M. S. E. M. Daniel Kemajou, Henry Djeengue Ambassadeur. D o u m b e , Ambassadeur près le Saint-Siège. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 826 ROYAUME-UNI S. G. le Duc de S. E. M. Siège, et Mme M. Représentant Spécial de Sa Majesté la Reine. Norfolk, Geoffrey A l l a n Crosslery, C.M.G., Ministre près le Saint- A l i n e Louise Crossley. Michael A n g e l o Cafferty, Secrétaire, et Mme E i l e e n E d i t h Caf- ferty. RWANDA S. E. M. Bonaventure Habimana, S. E. M. C a l l i x t e Hatungimana, M. François Sezirahiga, Secrétaire Général du M.R.N.D. Ambassadeur près le Saint-Siège. Directeur au Ministère des Affaires Etrangè- res et de la Coopération. Des personnalités religieuses accompagnaient cette Délégation. SAINT-MARIN S. E. M. Giordano B r u n o Reffi, Secrétaire d'Etat pour les Affaires Etrangères et Politiques. S. E. Mme Le Comte F a u s t a Simona M o r g a n t i , Oscar Pasquini, Ministre de l'Instruction Publique. Conseiller, Chargé d'Affaires a.i., Légation près le Saint-Siège. SÉNÉGAL S. E. Mme Caroline Diop, Ministre de l'Action Sociale. M. Joseph Mathiam, Député à l'Assemblée Nationale, et Mme M. Casimir Sambou, Conseiller, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège, et Mme Mathiam. Sambou. SIERRA LEONE S. E . M. G. M. Claudius Deveneaux, J. T h o m a s , Ambassadeur. Secrétaire. SOMALIE S. E. le Dr S a l a h Mohamed A l i , Ambassadeur. SOUDAN M. Abdellatif Abdelhamid, Ministre Plénipotentiaire, Chargé d'Affai- res a. i., Ambassade près le Saint-Siège. Legationes Nationum 827 SRI LANKA S. E. M. Alexander Fairlie Wijemanne, Ambassadeur, et Mme Wije- manne. Mme L. C. Seneviratne. SUÈDE S. E. M. Richard Hichens-Bergström, Ambassadeur, et Mme Hichens- Bergström. M. Jan S t a h l , Conseiller. SUISSE S. E. M. A n t o n i n o J a n n e r , Ambassadeur. M. D i n o S c i o l l i , Ministre Plénipotentiaire. M. P a o l o B r o g i n i , Secrétaire. SURINAM S. E. M. Robert A. Ambassadeur. Perrier, RÉPUBLIQUE A R A B E SYRIENNE S. E. M. Dia A l l a h El-Fattal, Ambassadeur près le Saint-Siège. TCHÉCOSLOVAQUIE S. E. M. M. V l a d i m i r Kotjcky, Milan Jelînek, Ambassadeur. Secrétaire. THAÏLANDE S. E. M. Varachit Nitibhon, Ambassadeur. RÉPUBLIQUE-UNIE DE TANZANIE S. E. M. Paul Mhaiki, Ambassadeur. TRINITË-ET-TOBAGO S. E. Mme Annette Auguste, Ambassadeur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 828 TUNISIE S. E. M. T a o u f i k Smida, Ambassadeur près le Saint-Siège. TURQUIE S. E. O r h a n E y ü b o g l u , Ministre d'Etat, Premier Vice-Président du Conseil. S. E. M. V e c d i T ü r e l , Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. M. G Ü N D O G D U C a n , Chef de Département au Ministère des Affaires Etrangères. URUGUAY S. E. le Dr C a r l o s M a r i a R o m e r o , Ambassadeur, Directeur du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. M. G e r m a n R o o s e n , Ministre Plénipotentiaire. Le Dr R o b e r t o A m a t o , Conseiller. Le Prof. J o s é M a r i a P o d e s t à , Attaché Culturel. VENEZUELA S. E. le Dr J u a n M a r t i n E c h e v e r r í a , Ministre de la Justice. S. E. M. S a n t i a g o O c h o a B r i c e ñ o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme F l o r A n t i c h d è Ochoa. S. E. le Dr J o s é A n t o n i o C o r d i d o F r e i t e s , Ambassadeur. Le Dr A n t o n i o C a s a s S a l v i , Ministre-Conseiller, et Mme E l b a de Casas. YEMEN' • E. le Dr H a s s a n M a k k i , Ambassadeur. M. M o h a m e d A l - W a z i r , Secrétaire. M. A b d u l r a h m a n A l - H a y o u t i , Attaché. S. YOUGOSLAVIE E. M. Z d e n k o S v e t e , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. B o g o m i r L i o v i c , Secrétaire. S. Mayorca Legationes Nationum 829 ZAÏRE S. E. M. E m o n y M o n d a n g a , Commissaire d'Etat aux Finances. S. E. M. T s h i m b a l a n g a S h a l a - D i b w e , Ambassadeur près le Saint-Siège. S. E. M. M t j k a n b a R a d i a t a N z e m b a , Ambassadeur, et Mme R a d i a t a Nzemba. ZAMBIE S. E. Mlle L o m b e P h y l l i s C h i b e s a k u n d a , Ambassadeur près le SaintSiège. M. A . M w a h z a . II DELEGATIONS DES ORGANISATIONS INTERNATIONALES INTERGOUVERNEMENTALES ORGANISATION DES NATIONS UNIES Le Dr L u i g i C o t t a p a v i , Secrétaire Général Adjoint, Directeur du Bureau des Nations Unies a Genève. M. A b d o u C i s s , Directeur au Bureau du Haut Commissaire des Nations Unies pour les Réfugiés. M. G i o r g i o P a g n a n e l l i , Directeur du Centre d'Information des Nations Unies à Rome. BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL M. S a l e h B u r g a n , Sous-Directeur Général. M. F r a n c e s c o D ' A t t i l i a , Directeur du Bureau du B.I.T. à Rome, et Mme D ' A t t i l i a . Le R. P. J o s e p h J o b l i n , s.j., Conseiller. ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'ALIMENTATION ET L'AGRICULTURE Le Dr R a l p h P h i l l i p s , Directeur Général Adjoint. 55 - A. A . S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 830 ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'EDUCATION, LA SCIENCE ET LA CULTURE, M. Federico Mayor, Directeur Général Adjoint. CONSEIL DE L'EUROPE Secrétaire Général. M. Georg K a h n Ackermann, Le Sén. taire. M. Vice-Président de l'Assemblée Parlemen- Antonio Pecoraro, A l f r e d o Miccio. COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES Assemblée L'Hon. Dr E m i l i o Colombo, Président. Commission M. R i c h a r d B u r k e , Membre de la Commission. Le Dr A l f o n s o d e l l i P a o l i , Cbef du Cérémonial. ORGANISATION DES ETATS AMÉRICAINS M. Nicolas Rivero, Assesseur du Secrétariat Général. ORGANISATION DE COOPÉRATION ET DE DÉVELOPPEMENT ECONOMIQUES M. Gianluigi Valenza, Conseiller Spécial. INSTITUT ITALO-LATINO-AMÉRICAIN M. H u m b e r t o Le Prof. Luiz Délégué, et Mme de Vice-Secrétaire. Vizcaíno Leal, Rocha Neto, Vizcaíno. Ordo Novendialium 831 ORDO NOVENDIALIUM CELEBRANDORUM Postridie Ioannis Pauli I sepulturam, Novendialia celebrata sunt, sicut a Caeremoniarum Pontificalium Magistro hac Notificatione statutum est: Dopo la Messa esequiale del Papa Giovanni Paolo I, cbe avrà luogo il 4 ottobre p. v. alle ore 16 sul sagrato di San Pietro, continueranno nella Basilica Vaticana, nei giorni dal 5 al 12 ottobre c. a. le celebrazioni di suffragio, « Novendiali », per il defunto Sommo Pontefice. Tali celebrazioni avranno luogo all'altare della Cattedra, secondo questo ordine : 5 ottobre, giovedì, ore 17 : Cappella papale. La concelebrazione sarà presieduta dall'Em.mo Cardinale Giuseppe Siri, Arcivescovo di Genova, del titolo di S. Maria della Vittoria; 6 ottobre, venerdì, ore 17 : Cappella papale. La concelebrazione sarà presieduta dall'Em.mo Cardinale Pericle Felici, Protodiacono di S. Apollinare. Per i partecipanti alle Cappelle papali : 1) gli Em.mi Cardinali, non concelebranti, i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi : sulla veste propria, indosseranno il rocchetto e la mozzetta ; 2) gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese Orientali: il proprio abito corale ; 4) i Prelati e i Cappellani di Sua Santità : la cotta, gli uni sopra la sottana paonazza, gli altri sopra la talare filettata con fascia paonazza ; 5) i Rev.di Parroci di Roma : la cotta e la stola rossa. I (( Novendiali » continueranno : 7 ottobre, sabato, ore 17 : Alla concelebrazione presieduta da S. E. Mons. Giuseppe Caprio, Sostituto della Segreteria di Stato, prendono parte gli Ufficiali della Curia Romana. 8 ottobre, domenica, ore 17 : La concelebrazione è svolta dal Venerabile Capitolo della Patriarcale Basilica di San Pietro, e sarà presieduta da S. E. Mons. Aurelio Sabattani, Arcivescovo di Giustiniana prima, Vicario della Basilica. 9 ottobre, lunedì, ore 17 : S. Messa, presieduta dal Cardinale Vicario, Em.mo Ugo Poletti, e concelebrata dal Clero Romano. . 832 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 10 ottobre, martedì, ore 17 : La concelebrazione, svolta dai Capitoli delle Basiliche Patriarcali di S. Giovanni, S. Maria Maggiore e S. Paolo fuori le Mura, sarà presieduta da S. E. Mons. Placido M. Cambiaghi, Vescovo già di Novara e Vicario della Basilica di S. Giovanni in Laterano. 11 ottobre, mercoledì, ore 17 : Alla concelebrazione, presieduta da S. E. Mons. Agostino Mayer, Arcivescovo tit. di Satriano, Segretario della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari, partecipano i membri degli Ordini e delle Congregazioni religiose. 12 ottobre, giovedì, ore 17 : Sacra Liturgia in Rito Orientale. Vaticano, 3 ottobre 1978. Per mandato del Sacro Collegio Virgilio Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie MAERORIS TESTIMONIA VERBIS PROLATA I A LEGATIS ALIARUM RELIGIONUM CHRISTIANARUM Die é m. octobris, Carolus Card. Confalonieri, Sacri Collegii Decanus, coram admisit, qui maeroris testimonia proferrent, Legatos aliarum religionum christianarum. In Civitatem Vaticanam iidem venerant, ut Missae exsequiali praesentes adessent. His verbis Sacri Collegii Decanus eos allocutus est : Chers frères dans le Christ, De tout cœur je vous exprime, ainsi qu'aux Eglises et aux organisations chrétiennes que vous représentez, ma reconnaissance et celle du Collège des Cardinaux, pour votre présence ici et pour vos messages de condoléances et de sympathie fraternelle en ce moment où l'Eglise catholique pleure la mort inattendue de l'évêque de Rome, son premier Pasteur. Il y a un mois, vous partagiez notre joie lors de l'inauguration du pontificat du Pape Jean Paul I . Vous aviez apprécié avec nous sa simplicité, sa droiture, son ouverture au monde, s'enracinant profondément er Maeroris testimonia verbis prolata 833 dans l'évangile de Jésus-Christ en respectant toutes ses exigences. Vos Eglises et vous mêmes avez réagi de manière très positive à son désir d'aller avec décision de l'avant sur la route de l'unité, en pleine fidélité à la vérité du Christ, en toute charité et pleinement dociles aux inspirations de l'Esprit Saint. Et maintenant il n'est plus parmi nous. Dieu l'a rappelé dans sa maison et l'a fait entrer dans la joie de son Seigneur. Nous ne saurons jamais quels auraient été les programmes concrets de prière, de réflexion théologique, de collaboration pratique qu'il aurait inspirés dans sa volonté de servir le mouvement œcuménique. Nous étions tous témoins de sa détermination à placer cet aspect de son ministère parmi les premières priorités. Cet engagement reste pour nous une inspiration et une exigence. Une inspiration pour suivre les voies de simplicité, d'ouverture, de fidélité au Seigneur qui sont les marques de tout œcuménisme authentique. Une exigence, celle d'approfondir cette communion, encore imparfaite, que le Seigneur dans sa providence nous a permis de redécouvrir en nous faisant prendre une conscience toujours plus aiguë de l'urgence de la porter à sa plénitude. Je vous remercie de nouveau de participer à notre deuil mais aussi à notre espérance. Je vous demande d'être l'interprète de notre reconnaissance auprès des Eglises et des communautés que vous représentez. Nous nous rencontrons aujourd'hui dans la peine; et nous nous trouvons réunis par notre foi en Celui qui est notre résurrection et notre vie. II A LEGATIS EXTRA ORDINEM NATIONUM ET CONSOCIATIONUM INTER NATIONES Postridie Missam exsequialem, coram admissi sunt a Sacro Cardinalium Collegio 107 Legationes Nationum extra Ordinem, ac 10 Consilia inter Nationes, quae maeroris sensus ob mortem Ioannis Pauli I aperuerunt. Quibus, suo cunctorumque S. R. E. Cardinalium nomine, his verbis Sacri Collegii Decanus grates habuit: Excellences, Mesdames, Messieurs, Il y a quelques semaines seulement, j'accueillais ici même, pour les remercier au nom de mes Confrères du Sacré Collège, les Missions Extraordinaires venues nous apporter, au lendemain de ses funérailles, 834 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale le témoignage de l'estime et de la sympathie que le Pape Paul VI s'était acquises auprès de vos pays et des Organisations que vous représentez. Et voici que de nouveau l'Eglise catholique est en deuil, comme frappée de stupeur après la disparition si soudaine du Pape Jean-Paul I , et notre peine est augmentée d'avoir à le pleurer alors que nous étions encore dans la joie de son élévation au Souverain Pontificat. Vous savez combien, en si peu de jours, il avait déjà conquis les cœurs par sa simplicité et la bonté de son sourire et de son accueil. Les fidèles se souviendront de la richesse spirituelle de ses allocutions et de son enseignement sur les vertus chrétiennes. Ils n'oublieront pas, en particulier, la manière délicate dont il avait rappelé que l'essentiel est invisible aux yeux, qu'il n'est pas sujet au changement, mais que chacun doit s'efforcer de rendre le monde meilleur, et qu'il le peut au moins en devenant meilleur lui-même. Tous conserveront le souvenir d'une personnalité lumineuse, qui respirait la paix et faisait naître la confiance, en dépit de la dureté et de l'égoïsme, individuels et collectifs, qui semblent trop souvent la marque de notre époque. Ceux qui portent des responsabilités politiques et sociales si lourdes aujourd'hui auront été sensibles, eux aussi, à cette manière de-regarder notre monde, regard lucide et pourtant empreint d'espérance et d'amour, parce que profondément spirituel. Votre présence ici aujourd'hui en est un témoignage. Elle est pour nous tous un réconfort ; c'est pourquoi le Sacré Collège vous en exprime sa profonde gratitude, dont vous voudrez bien vous faire les interprètes après des hautes Autorités que vous représentez. er Die denique 6 eiusdem mensis, Sacri Collegii Cardinales coram ex usitato more admiserunt, iisque grates debitas egerunt, legatos Ordinis Militaris Melitensis, qui sui maeroris sensus propter inexspectatum Summi Pontificis obitum significarunt. Maeroris testimonia scriptis data 835 MAERORIS TESTIMONIA SCRIPTIS DATA* I A MODERATORIBUS ALIARUM ECCLESIARUM, COMMUNIONUM ET FAMILIARUM CONFESSIONALIUM CHRISTIANARUM (Traduit du grec) Le Patriarcat œcuménique et nous personnellement avons été profondément affligés par la mort inattendue de notre frère le Pape JeanPaul I . Dans l'espoir de la vie future en Christ de tous ceux qui ont vécu et servi d'une manière agréable à Dieu, nous avons prié pour le repos de son âme bienheureuse. Il avait été élu Evêque de l'Eglise qui préside dans la charité, accompagné de grands espoirs, il a laissé la barre de la charité et de la réconciliation à ceux qui viendront après lui. En participant de tout cœur au deuil de la vénérable Eglise catholique romaine nous restons unis avec vous tous dans l'Esprit. er Dimitrios I ER Archevêque de Gonstantinople et Patriarche œcuménique Douloureusement surpris nous avons appris le décès de le Pape Jean Paul I . Nous participons de tout cœur au sainte Eglise de Rome pour cette grande perte et prions maître de la vie et de la mort d'accorder à son âme la éternelle parmi les saints. er Sa Sainteté deuil de la le Seigneur récompense Nicolas Patriarche grec orthodoxe d'Alexandrie Nous avons reçu avec douleur la mort de Sa Sainteté le Pape Jean Paul. Prions pour que Dieu le reçoive dans sa bonté et envoie le bon Pasteur pour l'Eglise de Rome. Elias IV Patriarche grec orthodoxe d'Antioche Shocked by sudden untimely passing of His Holiness Pope John Paul Í express deep sorrow sincere sympathy, heartfelt condolences, * Epistulae ac telegrammata data sunt Em.mo Cardinali Decano Sacri Collegii, vel S.R.E. Camerario. 836 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale praying Almighty God have mercy of him. Rest his soul in peace. Confort bereaved flock, soon elevate new Head for the glory of His Name. Benedictos GreeJc Orthodox Patriarch of Jerusalem Etant profondément émus par la nouvelle du décès inattendu de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I exprimons à votre Eminence et toute PEglise catholique de Rome nos condoléances cordiales. Elevons les prières pour le repos de Sa Sainteté dans les demeures du Père céleste. Avec l'affection en Christ. ER Pimen Patriarche de Moscou et de toutes les Russies The sudden and premature death of the blessed memory Pope John Paul I has extremely upset us and offering our prayers to God to accept his soul into his celestial S e t t l e m e n t s we on this sad occasion express our most sincere sympathy. May God grant eternai repose to the late Pope John Paul. German Patriarch of Serbia Profondément touchés par la nouvelle de la mort de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I , nous prions le Tout-puissant de reposer son âme avec les justes. Notre Eglise, en partageant sincèrement votre deuil, exprime ses condoléances. ER Justin Patriarche de Roumanie While on patriarcal V i s i t a t i o n to our oversea's diocèse in United States and Canada we learnèd with deepest grief of the death of our beloved brother Pope John Paul I. Be kind enough to accept our profoundest personal condolences and that of the entire Holy Senate of Bulgaria. May God grant him eternai rest. Maxim Patriarch of Bulgaria C'est avec profonde douleur que nous avons appris disparition subite de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I . Au nom de Sa Sainteté le PaER Maeroris testimonia scriptis data 837 triarchè bulgare Maxime et en celui du Saint Synode de l'Eglise orthodoxe bulgare veuillez accepter nos sincères condoléances. Que son âme repose en paix dans les hauts lieux célestes. Pour le Patriarche Maxime de Bulgarie Par interim Varlaam, Métropolite de Plovdiv Please accept sincere condolences on the occasion of the unexpected death of His Holiness Pope John Paul I. Today the Georgian Church fervently prays for the widowed Church of Rome. His Grâce Bishop Nicolas of Sukhumi and Abkazia, chairman of the départaient of external affairs of the Patriarchate of Georgia, will be présent at the funeral. Ilyia II Catholicos Patriarch of all Georgia (Traduzione dal greco) Con afflizione abbiamo appreso la terribile notizia dell'inattesa morte di Papa Giovanni Paolo I, padre spirituale e guida della Chiesa cattolica romana. Partecipando al dolore e al profondo cordoglio dei fratelli cristiani della Chiesa cattolica romana, preghiamo che il Signore conceda a colui che è passato nell'ai di là la corona della vita e consolazione a tutti noi. Chrysostomus Arcivescovo di Cipro Having learned with great sorrow of sudden death of His Holiness Pope John Paul I whose brief pontificate we greeted with great hope and expectations we extend to venerable Roman Catholic Church our hartfelt condolences and pray that Our Lord establish his soul amongst the righteous and show forth a worthy successor. Seraphim Archbishop of Athens and ali Greece Profoundly moved by the death of His Holiness Pope John Paul I, in the name of Polish autocephalous Orthodox Church I send you words of the deepest compassion. Basil Orthodox Metropolitan of Warsaw and ali Poland Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 838 The brief ministry of His Holiness John Pani I as Pope was brightly illümined by apostolic simplicity. We grieve with the Church of Rome at the loss of her gentle pastor whose humility and compassion touched the hearts of many in all Christian Communions. We are at one with you in your sorrow and at one in prayer for the repose and blessed memory of Pope John Paul. Theodqsius Metropolitan of all America and Canada Orthodox Church in America The unexpected death of His Holiness Pope John Paul I greatly affected us. May Almighty grant him perfect rest and console your great Church. Ignatius Yacoub III Syrian Orthodox Patriarch of Antioch Profondément affligé par la disparition inattendue de Sa Sainteté Jean-Paul I nous participons au grand deuil qui frappe l'Eglise catholique romaine. Nous prions pour que Pâme du regretté Souverain Pontife reste toujours lumineuse dans le royaume des cieux et sa mémoire inoubliable sur la terre. Nous avons chargé Monseigneur l'Archevêque Chahe Ajamian du Patriarcat arménien de Jérusalem de participer aux obsèques et de vous présenter nos condoléances. ER Vasken I Catholicos-Patriarche suprême de tous les Arméniens On behalf of the Holy Synod and on my own behalf I deeply express my condolence for the unexpected death of His Holiness John Paul L Aba Tekle Haimanot Patriarch of Ethiopia Deeply grieved at the sudden and unexpected demise of His Holiness Pope John Paul I ; the world had great expectations about him. May Cod grant rest to his soul. Baselius Mar Thoma Mathews Catholicos of the East, Syrian Church of India Maeroris testimonia scriptis 839 data It was great shock and deep sorrow that we heard of the death of our beloved brother in Christ, His Holiness Pope John Paul. The length of his pontificate may have been very short but in this time hè gave us ali an example of how a humble nature and simplicity becomes the servants of God. His humanity and humility served as a lesson to us ali. Whilst we sorrow for the world's loss, we must remember that the soul of His Holiness is now at rest with Christ, our prayers and thoughts are with his flock throughout the world. Khanania Mar Dinkha Patriarch of the Assyrian Church of the East Profoundly distressed by the unexpected death of Pope Johannes Paulus I we pray in our churches for the deceased pastor of the whole Church of Christ. Archbishop M a r i n u s K o k President of the Union of Utrecht (Old Catholic) Shocked and saddened at Pope John Paul's sudden death. We pray for his soul's repose offering profound sympathy in Christian fellowship. Donald, Archbishop Cantuar of Canterbury We are saddened by the sudden death of Pope John Paul. His warm Personality, ecumenical openness and steps towards greater collegiality in the exercise of his office will leave their mark upon the Roman Catholic Church and upon the ecumenical movement, despite his short pontificate. In his death the cause of Christian unity has lost a friend, only a few weeks after he had been chosen bishop of Rome and Primate of the Roman Catholic Church. We mourn with our brothers and sisters as they expérience the loss of two leaders in such a short time. Lutherans around the world will be praying that the Lord of the whole Church may guide and direct them in this time of sorrow and décision. Bishop JOSIAH KlBIRA President of the Lutheran World Fédération Rev. Dr. C a r l H. M a u , jr., Cenerai Secretary 840 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale The World Alliance of Reformed Churches mourns with you the passing of His Holiness Pope John Paul and expresses gratitude to God for his life and ministry. I have asked the Rev. Richmond Smith to represent the Reformed Alliance at the funeral of His Holiness. We pray for divine guidance as you gather together to choose his successor to he the spiritual leader of the faithful. James I. McCord President World Alliance of Reformed Churches er Consternée par décès subit Pape Jean-Paul I , l'Alliance réformée mondiale exprime Eglise catholique romaine sa profonde sympathie. Début d'un trop court pontificat avait aidé raffermir liens fraternels entre Eglise catholique romaine et Alliance réformée mondiale. Assurons à nouveau Cardinaux de notre prière intercession. Que Dieu dans sa grâce vous soutienne et vous guide. Edmond Perret Secrétaire général Alliance réformée mondiale As one of the Présidents of the World Methodist Council and as chairman of its ecumenical committee and co-chairman of the Roman Catholic/Methodist bilaterals, I send you my sympathy and my love at this time of bereavement over the death of Pope John Paul I. Methodist people from ali over the world join in pray er for our Roman Catholic brethren. We thank God for the exemplary life of the Pope and we pray for the College of Cardinais in the sélection of his successor. Bishop W i l l i a m R. C a n n o n World Methodist Council At this moment, we and the World Methodist Council, feel keenly the words of Charles Wesley : " Inseparably joined in one, the friends of Jesus are ". With deepest sympathy we share the untimely loss to the whole world in the death of Pope John Paul I. With trust iri God's inscrutable Providence we look also to the future and shall prayerfully support your earnest délibérations in the coming days. Cenerai Secretary World Methodist Council Joe Hale, Maeroris testimonia scriptis data 841 Be assured of our genuine concern for you and the family of Catholics in the sudden death of your beloved Pope John Paul. Our prayers are with you as you face the future. President R o b e r t D e n n y , General Secretary Baptist World Alliance David Wong, Disciples of Christ around the world share your sorrow in the unexpected death of His Holiness John Paul I. Our international dialogue commission had looked forward to greeting him at Rome in December at our Roman Catholic/Disciples bilateral. We give thanks for his humble ecumenical ministry which, though brief, was a dramatic testimony of the Gospel to all Christians and the whole world. We celebrate his résurrection in Christ. We shall continue to pray for the Holy Spirit to guide the Roman Catholic Church in the days ahead. Paul A. Crow, jr. President, Council on Christian Unity Christian Church Disciples of Christ We share the world-wide shock at the sudden passing of Pope John Paul I and express our heartfelt sorrow to all who looked to him for spiritual leadership. In the brief days of his papacy, and during his long service to his Church, he radiated exemplary warmth and goodness which are sorely needed every-where and will be deeply missed. President Spencer President "N. W. Eldon Kimball Tanner President M a r i o n G . R o m n e y The First Presidency o f the Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints 842 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale II A CONSILIO OECUMENICO ECCLESIARUM On behalf of the World Council of Churches we hasten to express our profound shock on hearing of the sudden passing away of His Holiness Pope John Paul I and our deepest sympathy to the Roman Catholic family in this time of mourning for truly humble man of God. Pope John Paul will long be remembered for his open-hearted simplicity, his spontaneous warmth, his quickness of mind and action, his pastoral concern for all, especially the poor and needy and above all his utter commitment to Christ and his Church. The promise of his pontificate was that he would deploy these gifts of the Spirit to continue to work for the renewal of the Church, for the proclamation in word and deed of the good news of salvation, for promoting dialogue with people of all faiths and cultures, for pursuing peace and justice in the world and for working without hésitation for the unity of ali God's people, according to our Lord's pray er as a sign and sacrament of the unity of ali peoples. It was this mandate to which Pope John Paul gave himself with gracious abandon and in the knowledge of the prayers of all Christians and of the grace and power of God. He had already shown signs both by his personal conversations with leaders of Churches and of the World Council and by his actions during his all too brief pontificate that he was particularly eager to facilitate closer coopération in common witness bëtween the Roman Catholic Church and other communions. We give thanks to God for a great pastor who in his steadfast and immovable faith was always abounding in the work of the Lord. We pray that in the communion of the saints this faith and work in the Lord will guide and govern the life and witness of the Roman Catholic Church and of ali Churches for the sake of the world for which Christ died and rose again. E d w a r d W. Scott Moderator of the Central Committee Philip A. Potter General Secretary m Maeroris testimonia scriptis data 843 III A MODERATORIBUS CONSILIORUM ET CONFERENTIARUM CHRISTIANARUM ATQUE ECCLESIARUM ET COMMUNITATUM NATIONALIUM AC REGIONALIUM Shocked beyond words at news tragic death His Holiness John Paul I Conference European Churches stands beside pastors and faithful of Roman Catholic Church in deepest sympathy praying God may grant you grace and strength by faith to pass victoriously this dark expérience. President A n d r é A p p e l , Chairman Metropolitan A l e x y, Vice-Chairman Cenerai Secretary Conference of European Churches Glen Garpield Williams, The Ali Africa Conference of Churches has learned with profound shock and disbelief the sudden and untimely passing away of Pope John Paul I this morning. We recali with sadness and regret that having been enthroned only on September 3rd his unique service and contribution to mankind has now been interrupted by death. His death brings to an unfortunate end the much expected mission to which Pope John Paul I has dedicated himself wholly with a new sense of unity, humility and sympathy for the poor, and to which millions of Christians throughout the world were looking forward with renewed confidence. The member churches of AACC join the rest of the world in mourning his death. At this moment of sadness and grief we pray particularly for and with the Roman Catholic Church that it may remain cairn and firm in carrying out the mission that God has called it to fulfil. May his soul rest in eternai peace. Pasteur F r a n c o i s M b e a Associate Cenerai Secretary All Africa Conference o f Churches Au nom de l'Alliance universelle des unions chrétiennes des jeunes gens nous tenons à exprimer à Votre Eminence notre profonde tristesse à l'occasion du décès si inattendu de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I . er 844 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Nous prenons une très grande part au deuil qui frappe de nouveau si durement l'Eglise catholique romaine et nous présentons à Votre Eminence notre respectueuse et profonde sympathie. Walter Arnold, Hector Caselli, Président Scrétaire Général, YMCA er Profondément peines par la mort du Pape Jean-Paul I en qui chrétiens de toutes confessions mettaient grand espoir pour unité membres International Ecumenical Fellowship réunis en congrès La Grande Motte France expriment leur douloureuse sympathie à Eglise catholique et assurent de leurs prières pour le Conclave et le nouveau Pape. Pasteur Jean-Claude Cartal, Président IEP With deepest sorrow learnt the sudden untimely demise of His Holiness Pope John Paul I. Express our profoundest condolence to Your Eminence and Catholic Church. May Almighty grant eternai rest to his noble soul. Archbishop Y e g h i s h e D e r d e r i a n Armenian Patriarch of Jerusalem Please accept our deepest condolences sad occasion decease Pope John Paul I. We pray for the repose of his soul. Shnork Armenian Patriarch of Istanbul On behalf of the Holy Synod of the Macedonian Orthodox Church the priesthood and the members of our Church, we express our deep brotherly sympathy on occasion of the passing away to our heavenly Father to eternai life of His Holiness the Pope John Paul I. May the Lord and Saviour Jesus Christ give him the eternai peace. Archbishop Dositej The Greek Orthodox faithful hasten with a sorrowful heart to express their sympathy to the venerable Church of Rome and its hierarchy and to offer the assurance of their sincere loving prayers for the eternai 845 Maeroris testimonia scriptis data repose of Pope John PauPs saintly soul and the continued présence of the Holy Spirit our guide and comforter in the life of the Roman Church. Archbishop J a k o v o s GreeJc Orthodox Archdiocese of North and South America May soul humble Holy Father rest peace God. condolences sympathy Pan-Orthodox Committee. Accept sincere Parthenios GreeJc Orthodox Metropolitan of Garthage er Ensemble avec vous regrettons Sa Sainteté Pape Jean-Paul I et prions pour son repos dans les demeures du Père céleste. J'exprime à Votre Eminence notre sympathie fraternelle occasion cette perte pénible. Vous prie transmettre mes condoléances au Sacré Collège des Cardinaux. Avec l'affection dans le Seigneur. JUVENALY Métropolite de Kroutitsy et Kolomna Président du département des affaires ecclésiastiques extérieures du Patriarcat de Moscou er Apprenons décès subit Pape Jean-Paul I . Partageons douleur et espérance de l'Eglise catholique. Vous assurons de notre profonde communion d'amour et de prière. Meletios Métropolite de l'Eglise grecque orthodoxe en France Exarque de S.S. le Patriarche œcuménique pour l'Espagne et le Portugal Président Comité inter episcopal orthodoxe ER Bouleversé par le décès subit de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I je prie Votre Eminence Reverendissime de recevoir l'expression de mes profondes et douloureuses condoléances. Notre archevêque orthodoxe du Saint-Siège patriarcal apostolique et œcuménique dé Constantinople en Europe occidentale s'associe de tout cœur au deuil de la sainte Eglise catholique romaine. Unanimes nous chrétiens orthodoxes en Europe occidentale prions avec ferveur et affection pour le repos de l'âme de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I . er Archevêque G e o r g e s 56 - a. a. s. 846 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale We share in the sorrow occasioned by the death of Pope John Paul and convey to Your Eminence our prayerful condolences. Mark Lipa Bishop of the Albanian Orthodox Church in the USA We extend our deepest sympathy and fraternal prayers for the repose of the good soul of Pope John Paul I. We pray that the goodness and Christian brotherhood of His Holiness' brief but blessed pontificate will remain as a lasting tribute to a truly Christian soul. Mar Athanasius Ybshue Samuel Archbishop Metropolitan of the Archdiocese of the Syrian Orthodox Church in the USA and Canada Members of the Episcopal Church all over this country mourn with our brothers and sisters of the Roman Catholic Church over the unexpected death of Pope John Paul I. The gracious pastoral leadership he had demonstrated in so short a time will be sorely missed by many members of the Christian world. His adoption of the ñames of his two predecessors was looked upon as a promise of combining the gifts of leadership of John XXIII and Paul VI and we had and still have high hopes for increasing warm relations between Anglicans and Roman Catholics. We shall pray for the guidance of the Holy Spirit in the College of Cardinais to choose a Pope with the gifts of John, Paul, and now John Paul in his short but important papacy which set a model of simplicity, gentleness and love. M. A l l i n , Presiding Bishop Episcopal Church in the USA John On behalf of all Canadian Anglicans I assure you of our deep compassion in the death of your chief shepherd and of our prayers for the guidance of the Holy Spirit in your choice of a worthy successor to a truly humble, open and loving servant of Christ, John Paul. Archbishop E d w a r d W . S c o t t Primate, The Anglican Church of Canada 847 Maeroris testimonia scriptis data On behalf of the Chnrch of Melanesia may I as Archbishop express our sympathy with the Roman Catholic Church on the most sudden and tragic deat of Pope John Paul. Archbishop N o r m a n Anglican Ghurch of Melanesia The Mar Thoma Syrian Church mourns the sudden demise of Pope John Paul I. We uphold you in our prayers. Metropolitan A l e x a n d e r Mar Thoma Ghurch, Tiruvalla Deeply shocked by the sad news of His Holiness' Pope John Paul 1 sudden decease we wish to express our profound sympathy. Olaf Sundby Archbishop of Sweden and Primate (Lutheran Ghurch) We deeply regret the sudden demise of Pope John Paul I, for whom we had great admiration and hope. Please accept our condolences. Andreas Aarflot Bishop of Oslo Church of Norwau Council on Foreign relations (Lutheran Church) Please accept and convoy to the Roman Catholic Church my personal condolences and that of the Evangelical Lutheran Church of Finland on the unexpected and tragic death of His Holiness John Paul I. The beginning of his service filled us with hope. We do remember and value his deeply Christian commitment in the service of the Church and his dévotion in the ecumenical endeavour. We join in prayer with our Catholic brothers and sisters in thèse days of mourning. Mikko Juva Archbishop of the Evangelical-Lutheran Church of Finland 848 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale The condolences and prayers of Andhra Evangelical Lutheran Church Andhra Pradesh India are with you. We grieve with the world and pray for your guidance and comfort. President Andhra Evangelical Lutheran Church, Cuntur With the Christian family throughout the world we mourn the sudden death of Pope John Paul I in the early days of his new ministry. The pastoral tone he had set for his pontificate impressed our people, and his stated intention to proceed without hésitation in furthering Christian unity filled us with hope and joy. We pray that God will comfort our Catholic brothers and sisters in their loss, and will give the Church's leaders the spirit of wisdom in determining who shall fili the papal office so soon lef t vacant. Dr. R. C r u m l e y , jr., President Lutheran World Ministries James A. W e b , General Secretary Dr. Eugene L. B r a n d , Director, Office of studies Paul Again we join with our fellow Christians in extending this expression of our heartfelt sorrow on the occasion of the untimely death of His Holiness Pope John Paul I. May God give us ali courage to face what the future may bring. National Association of Congregational Christian Churches (USA) Congregational Christian Church in Samoa deeply mourns the untimely passing away of His Holiness Pope John Paul I. May the God of comfort grant his peace to ali Catholics and that another shepherd be revealed soon. Rev. Oka General Fauolo Secretary Sincere condolences from Presbyterian Church in Taiwan. May the Holy Spirit continue to guide and bless you. Weng, Moderator K a o , General Secretary — — — M B S I IHIlIBKWIBMBflBOBMMBBB^ Maeroris testimonia scriptis data 849 The Church of Scotland sorrows with the Roman Catholic Communion at the sudden loss of one who seemed to have so many of the qualifies which would make a great Pope in this day and age. The Church of Scotland is particularly sorry since this was the first Pope in history at who's inauguration the Church of Scotland was officially represented and reeeived both by the Pope himslef and those around him so warmly and we are remembering in our prayers the Roman Catholic Communion in Scotland. Brodie, Moderator McDonald, Principal Clerk Peace, perfect peace our future ali unknown. Jesus we know and he is on the throne unshakable in his faith in the Lord of the Church. Methodist Church Nigeria sends Vatican City and entire Roman Catholic Church condolences on the translation to glory of Pope John Pauì and assures you of our love and earnest prayers. May the Lord choose another worthy leader. E. Bolali-Idowu Patriarch, Methodist Church in Nigeria The American Baptist Churches in the USA join with their Christian sisters and brothers everywhere in mourning the death of Pope John Paul I. In his brief 34-day reign, time was insufficient to discern policies or trends which might have a lasting impact on the relationships between Roman Catholics and other Christians, including American Baptists. Nevertheless, the transparent humility and warmth of this godly man offered a deeper testimony to our relationships as Christians. In life, he taught us how to reach out to ali people without judgment and with deep pastoral concern. In death, he teaches us that little things such as warmth, unpretentiousness, and ready smiles, can move the world as do long and glorious reigns. We thank God for his brief présence on the world stage, and we pray for Catholic brothers and sisters as they turn once again to seek new leadership. Cora Sparrow, President C. C a m p b e l l , General Secretari/ American Baptist Churches USA Robert 850 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale We are saddened by news of death of Pope John Pani I. Pray God's peace and guidance for you and all your colleagues. Robert Denny, Gerhard B. Baptist World Alliance Claas, European Fédération We express deepest sympathy in connection with the passing away of Pope John Paul I to ail ministers and believers of the Roman Catholic Church. May our Lord bestow you ail his comfort. With Christian love in Christ. Andrei Rev. Alexei Klimenko, Bichkov, President General Secretary of the Baptist Union of the USSR Alexei Stoyan, Director of the International Department of the Baptist Union of the USSR Tiruchy Thanjavur Diocèse CSI, deeply moved most unexpected untimely demise of the Pon tifi: John Paul I, our deep felt condolences express. Bishop Pastors Congregators, Ghurch of South India La Chiesa luterana in Italia partecipa commossa alla dolorosa perdita che ha profondamente colpito Lei, Sacro Collegio e la Chiesa universale con la dipartita di Sua Santità il Papa Giovanni Paolo I. Noi ci umiliamo al vostro fianco sotto la potente mano di Dio. L'umiltà e l'amore che il Santo Padre richiamato al Regno eterno personificava resterà per noi imperituro ricordo e retaggio. Suo unito nel Signore. Wolfgang Enge Decano della Chiesa luterana in Italia IV AB EPISCOPIS, PASTORIBUS ALIISQUE CLERI VEL LAICORUM ORDINIS PERSONIS Avec grande douleur j'ai appris la dormition dans le Seigneur du très saint Pape Jean Paul I. Je prie pour le repos de son âme dans lapaix divine. Meliton Métropolite de Chalcédoine Maeroris testimonia scriptis data 851 Vives condoléances, prières ferventes perte imprévue Pape Jean Paul. Requiescat in pace. Chrysostom Métropolite de Myre Avec profond regret et douleur appris décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. Nous partageons votre peine et élevons avec vous notre prière vers Dieu pour le repos de l'âme de ce Pape qui avait conquis le cœur de la chrétienté entière dans le temps si court de son vicariat apostolique. Damaskinos Métropolite de Tranoupoleos Bitte genehmigen Sie, hochverehrter Herr Kardinal, meine tiefempfundene Anteilnahme am Tod von Papst Johannes Paul I. Mit dem Gebet für die Ruhe seiner Seele im Reiche des himmlischen Vaters teilen wir den schmerzlichen Verlust der heiligen Kirche. F i l a r b t , Metropolit Exarch des Moskauer Patriarchen in Mittel-Europa Emu par le malheur qui frappe encore une fois l'Eglise de Rome, je vous adresse mes sincères condoléances. La disparition du bon Pape Jean Paul I constitue une perte cruelle non seulement pour les frères catholiques mais pour tous qui Pont connu. Je prie Dieu pour son repos éternel et pour que la grâce divine vous apporte réconfort et consolation. Nicolas Métropolite du Banat (Roumanie) Profondamente addolorato morte improvvisa beatissimo Padre Pontefice Giovanni Paolo I, esprimo sentite condoglianze unendo mie preghiere a quelle di tutti fedeli cristiani. Crisostomo Metropolita di Paphos (Cipro) We were spirituali^ shaken by the unexpected passing of His Holiness Pope John Paul I, who during the one month of his pontificate had endeared himself to the entire world. My faithful, and our organizations, 852 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale join me in expressing sincere condolences and prayers to Your Eminence, and to His Holiness' flock. May the Almighty grant eternai rest to him. Archbishop V a t c h e Hovsepian Primate, Armenian Apostolic Church of North America Westem Diocèse Consterné par décès subit Sa Sainteté Jean Paul I vous exprime chrétienne sympathie. En prières avec votre Eglise dans cette dure épreuve. Léon G a u t h i e r Evêque de l'Eglise catholique chrétienne (vieille catholique) de Suisse Mit tiefer Ergriffenheit haben die syrisch-orthodoxen Christen in Deutschland die Nachricht vom unerwarteten Tode des Heiligen Vaters aufgenommen. In Verbundenheit mit unseren katholischen Brüdern trauern wir um den Tod des Heiligen Vaters Johannes Paul I. Pfarrer Bitris Oeguenc, Augsburg Having rejoiced with the Roman Catholic Church on September 3 and experienced the warm personality of Pope John Paul I, we share your sense of shock and sadness. Our comfort is in the message of Easter. God will continue to guide his Church. Frank N o r t h a m (World Methodist Council) Le cœur confondu de tristesse par la mort soudaine de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I, je prie pour l'Eglise et pour vous personnellement, Eminence, confiant dans la grâce qui donna à la famille humaine ce moment trop court mais béni de la joie divine d'aimer. Je vous exprime mon dévouement très respectueux et attristé. Etienne B o e g n e r Per la morte del Papa Giovanni Paolo sento gran dolore. Archimandrita Delidimos (Tessalonica) Esprimiamo il nostro dolore per la morte di Papa Giovanni Paolo I. Studenti in teologia della Chiesa Ortodossa Ucraina del Canada, presso il Collegio Sant'Andrea, Winnipeg, Canada Maeroris testimonia scriptis data 853 IV AB HEBRAICIS CONSOCIATIONIBUS VEL PERSONIS The ways of God are offen mysterious to the minds of men and yet we accept the decree humbly and faithfully. The death of the Holy Father John Paul I comes as a profound shock and we of the International Jewish Committee on Interreligious Consultation share with you in bereavement and sorrow. It is our pray er that the love that the Holy Father expressed in his very short reign will endure for a very long time in the vineyard of ali humanity. May his soul he bound up in the bounds of eternai life. Most respectfully yours Rabbi Ronald B. S o b e l , Chairman International Jewish Committee on Interreligious Consultation Deeply saddened and shocked by sudden and untimely death of His Holiness Pope John Paul I convey to Your Eminence, to the Sacred College of Cardinals and to the Catholic community on behalf of the World Jewish Congress and its afiiliated communities and O r g a n i z a t i o n » our deepfelt condolences and the expression of our sincere sympathy. Respectfully Philip M. K l u t z n i c k , President Gerhart M. R i e g n e r , Secretary general World Jewish Congress We are saddened by the death of Pope John Paul I. His passing is a lost to the Church and to mankind. In his all too brief ministry he symbolized a hope for reconciliation between people. We are particularly mindful of the Pope's warmth for the Jewish people. His inspiring words in a meeting with Jewish leaders in Venice in 1975 gave us hope that he would carry forward the work of Catholic/Jewish understanding. We are moved too by the prayer he uttered for peace in the Middle East and his expressed récognition that Israel security was a necessary prerequisite for that peace. We are grateful that he lived to See the first steps taken toward the peace for which he hoped and saddened 854 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale that he could not live to see its full realization. We express our condolences to the leadership of the Catholic and its faithful. Rabbi Saul I. Teplitz, President Rabbi Henry S i e g m a n , Executive Vice-Président Synagogue Council o f America The Anti-Defamation League of B'nai B'rith, saddened by the sudden death of His Holiness Pope John Paul I, shares the pain and bereavement of the Catholic community. The example of his life-long faith will inspire Catholics and ail people of good will to continue to foster the spiritual values and human rights to which he was so profoundly devoted. Burton M. Joseph, National Chairman Benjamin R. E p s t e i n , National Director Anti-Defamation League of B'nai B'rith We join with you in mourning for Pope John Paul I. His humble spirit warms the world. Rabbi Eli E. P i l c h i k , President Central Conference of American Rao ois Israel Interfaith Committee Jewish Council on Interreligious Consultations express sorrow, sympathy, condolences on untimely death of beloved Pope. Prof. Emanuel T a l m o n Please accept my most profound condolences on the tragic passing of His Holiness Pope John Paul I. We share your grief in the untimely, loss of a spiritual leader whom it was my privilège to meet and whose reign opened with such inspiration and hope. Israel L i p p e l , Director General Israel Ministry o f Religious Affairs, Jerusalem Deeply moved by premature passing of His Holiness Pope John Paul I. Please accept most sincere words of sympathy and condolences from Anti-Defamation League of B'nai B'rith and myself. Josef L i c h t e n Représentative in Rome of Anti-Defamation League of B'nai B'rith Maeroris testimonia scriptis data 855 Déférentes condoléances décès subit Pape Jean Paul. Chotjraqui Interfaith Committee Deuil cruel qui frappe cbrétienté atteint humanité tout entière. Nous nous associons au deuil Eglise et à l'hommage rendu au Pape trop tôt disparu. Section française du Congrès Juif Mondial Il Rabbinato italiano porge vive condoglianze per l'improvvisa dolorosissima scomparsa di Giovanni Paolo I. Elia Kopciowski Presidente Assemblea Rabbini d'Italia Ebrei italiani prendono parte al lutto della Chiesa cattolica per la morte di Giovanni Paolo I. Durante il suo pur brevissimo pontificato aveva rivelato acuta attenzione verso grandi problemi del nostro tempo ed impegno profondo per la pace e contro la violenza. Fernando Piperno Presidente Unione comunità israelitiche italiane Comunità ebraica romana vivamente commossa partecipa con profondo cordoglio a nuovo lutto che ha colpito Chiesa cattolica e eleva sua preghiera implorante pace e riposo eterno per Pontefice prematuramente scomparso. T o a p f , Rabbino Capo T a g l i a c o z z o , Presidente Vicario The sudden death of the newly elected Pope John Paul I saddens ali who looked to him for leadership of his Church. We feel deeply for the Catholic world which has been throwned into sudden and untimely morning. May you find comfort in your communion with each other and your historie faith. Alpred Gottschalk President, Hebrew Union College Jewish Institute, o f Religion 856 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Stunned by announcement sudden death Pope John Paul, all member organizations International Council of Christians and Jews express deepest sympathy with Catholic colleagues and assure them of prayers for guidance Holy Spirit in seeking successor. William W. Simpson General Secretary International Council for Christians and Jews Le bureau de l'Amitié judéo-chrétienne de France, au nom de tous ses membres, vous prie de croire à l'expression de sa douloureuse émotion et de ses sentiments de condoléance très profondément ressentis à l'annonce de la mort du Pape Jean-Paul. Secrétaire générale Amitié judéo-chrétienne de France M a r c e l l e Räber, Amicizia ebraico cristiana già partecipe rallegramenti elezione e nome Pontefice, esprime condoglianze vivissime per inattesa scomparsa. Presidente Amicizia ebraico-cristiana Ines Zilly Gay, Shocked at the death of His Holiness Pope John Paul I, His spiritual ministry stirred so much hope for all mankind. With you in sorrow. Rabbi A r t h u r S c h n e i e r President, Appeal o f Conscience Foundation, New York V A NATIONUM MODERATORIBUS VEL ADMINISTRIS Ex Aeqtjatoria : En nombre del Gobierno y del pueblo del Ecuador expreso a Vuestra Eminencia la más sentida condolencia por el fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I, cuya prematura muerte enluta a todos cuantos saludamos su reciente ascensión a la Cátedra de San Pedro con la firme Maeroris testimonia scriptis data 857 esperanza de que su entrega a las más nobles causas de la humanidad iluminaría el camino de las naciones con los valores permanentes de la paz y de la justicia. Reitero a Vuestra Eminencia el testimonio de mi consideración más distinguida. Alfredo Poveda Burbano Presidente del Consejo Supremo de Gobierno del Ecuador Ex Aegypto : I was deeply distressed by the sad news of the sudden death of His Holiness the late Pope John Paul I. While expressing in my name a>nd on behalf of the Egyptian people my most sincere condolences and sympathy for the deceased, we note with appréciation his dévotion for the principies of right, justice and peace in the whole world as well as fervent keenness to deepen the moráis of human love and compassion. May God Almighty bestow his grâce upon the deceased and endow you with patience and solace. Mohamed Anwar El-Sadat Ex Aethiopia : It is with deep sorrow that I have learned of the sudden death of His Holiness Pope John Paul I. In the name of the Provisional Military Administrative Council of Socialist Ethiopia and in my own name I extend my condolence to you and through you to ail on whom the loss of the late His Holiness Pope John Paul I has fallen. Mengistu Haile Mariam Chairman o f the Provisional Military Administrative Council and the Council of Ministers of Socialist Ethiopia Ex Afghanistania : On the sad news of the demise of the Pope John Paul I, I would like to express to you my deep sympathy. Sincere condolences. Noor Mohammad Taraki President of the Bevolutionary Council and Prime Minister of the Démocratie Republic of Afghanistan Acta Apostolicae Sedis - Commentaritm Officiale 858 Ex Africae Australis Republica : It is with deep regret that I have learnt of the passing of His Holiness Pope John Pani I. I extend to you in my own name and on behalf of the Government and people of the Republic of South Africa most sincere condolences. Marais Viljoen Acting State President Ex Algeria: C'est avec stupeur et consternation que nous avons appris le décès du Pape Jean Paul I. J'adresse à Votre Eminence, au nom du Gouvernement et du peuple algériens et en mon nom personnel nos condoléances les plus attristées. Houari Boumediene Président de la République Ex A m e r i c a e Septemtrionalis Foederatis Civitatibus (U.S.A.) : It was with deep sadness that I learned of the sudden death of Pope John Paul I. In the brief weeks of his reign, Pope John Paul captured the imagination of his Church and of the world. He held out the promise of combining his predecessors' finest qualifies, reaffirming what is enduring and strong in the Catholic tradition, while expanding the frontiers of the Church to cope with the needs of the modem world. The warmth of his personality, and his understanding of the lives of ordinary people, were evident to ail. We are ail made poorer by his death. Jimmy Carter Ex Argentina : El pueblo y Gobierno argentinos profundamente conmovidos por la repentina desaparición de Su Santidad el Papa Juan Pablo I, se unen a la grey católica y al mundo todo haciéndoos llegar junto al Sacro Colegio Cardenalicio, su congoja y pesar en este momento de dura prueba. La noble personalidad de Juan Pablo I radiante en su alegre fe en Cristo Nuestro Señor, llegó a lo más profundo del corazón argentino por su intenso amor por la humanidad y su acción en favor de la paz entre las naciones que de él tanto esperaban. Jorge Rafael Videla Presidente de la Nación Argentina Maeroris testimonia scriptis data 859 Profundamente conmovido por el fallecimiento de Su Santidad el Papa Juan Pablo I hago llegar a Vuestra Eminencia Reverendísima y por su alto intermedio al Sacro Colegio Cardenalicio, mis más sentidas expresiones de pesar ante la dolorosa pérdida que enluta a la Iglesia, la cristiandad y todos los hombres que reconocen la primacía de los valores espirituales. José Maria Klix Ministro interino de Relaciones Exteriores y Güito Ex Australia : On behalf of the Government and people of Australia, I offer our deepest sympathy to Your Eminence on the untimely death of His Holiness Pope John Paul I. We deeply regret that the reign of His Holiness, which was already marked by his profound humanity and warmth of Personality should have ended so prematurely. We shall remember His Holiness' noble aspirations for the Church, for the poor and oppressed, and for all mankind. Zelman Cowan Govemor-General o f Australia It was with deep sorrow and regret that the people of Australia learned of the untimely death of His Holiness Pope John Paul I. The potential that the late Pope possessed to continue the valuable work of his predecessors in seeking peace and harmony in the world was most obvious. It was a tragedy that this potential was not fulfilled. The Government and people of Australia join with you in mourning this loss which is all the more tragic because of its occurrence so soon after the death of Pope Paul V I . Malcolm Fraser Prime Minister Ex Austria : Tief berührt von dem allzu frühen Heimgang Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. bitte ich Euer Eminenz und das Heilige Kollegium mein und des österreichischen Volkes aufrichtiges Mitgefühl entgegenzunehmen. Seiner Heiligkeit war es in den wenigen Wochen seines Pontifikates gegönnt, der ganzen Welt unseren Glauben als einen Glauben Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 860 der Freude und der starken Hoffnung zu vermitteln. Durch seinen so frühen Tod wird sich diese Botschaft noch tiefer in die Herzen der Menschen prägen. Dr. Rudolf Kirchschläger Bundespräsident der Republik Österreich Die traurige Nachricht vom plötzlichen Tod Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. hat mich tief bestürzt. Ich bitte Eure Eminenz und das Kardinalskollegium namens der Österreichischen Bundesregierung sowie im eigenen Namen die Versicherung aufrichtigen Mitgefühls an diesem schmerzlichen Verlust entgegenzunehmen. Mit Papst Johannes Paul I. ist eine Persönlichkeit, die sich in kurzer Zeit die Sympathie eines großen Teils der Menschheit erworben hat, von uns gegangen. Bruno Kreisky Bundeskanzler der Republik Österreich Zutiefst betroffen von der traurigen Nachricht vom Ableben Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. bitte ich Euer Eminenz, den Ausdruck meiner aufrichtigsten Anteilnahme an dem schmerzlichen Verlust entgegenzunehmen, den innerhalb so kurzer Zeit die römisch-katholische Kirche neuerlich erlitten hat. Willibald P. Pahr Bundesminister für auswärtige Angelegenheit E Bahraina Insula : We were shocked to hear of the sudden death of Pope John Paul. We all sympathise with Christendom in their grief and extend to you and the Catholic world our heartfelt condolence. God's will be done. Isa Ihn Sulman Al-Khalifa Amir of the State o f Bahrain E Bangladesa : I am deeply grieved to learn of the sad demise of His Holiness Pope John Paul I. In his sudden death the world has lost a distinguished leader. My heartfelt condolences to Your Eminence and to your people. Ziaur Rahman President of the People's Republic of Bangladesh Maeroris testimonia scriptis 861 data E Belgio : La Reine et moi sommes très impressionnés par le décès de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I à l'aube d'un Pontificat que son attachante personnalité et ses premiers actes annonçaient comme marqué par la sagesse et une grande humanité. Nous nous unissons avec ferveur aux prières de toute la chrétienté. er Baudouin Roi des Belges Je suis consterné par la nouvelle du décès inopiné de Sa Sainteté Jean Paul I dont le pontificat s'était ouvert sous de si heureux auspices. Le décès du Souverain Pontife affecte tous ceux qui étaient sensibles à son message de simplicité et de chaleur humaine et fondaient leur espoir dans son ouverture constructive au monde de demain. Puis-je vous prier d'être mon interprète auprès du Sacré Collège pour lui témoigner les très vives condoléances du Gouvernement Belge et de moi même. Leo Tindemans Premier Ministre E Birmania : I am shocked and deeply saddened to learn of the untimely demise of His Holiness Pope John Paul I. Please accept my heartfelt sympathy and condolences on this irreparable loss. ü Ne Win President o f the Socialist Republic of the Union of Burma E Bolivia : En nombre del pueblo, Gobierno de Bolivia y mío propio expreso a Su Eminencia mis más profundos sentimientos de pesar por la repentina y sensible muerte de Su Santidad el Papa Juan Pablo I cuya elección hace apenas un mes fue recibida con alborozo en Bolivia y cuyo deceso llora el pueblo boliviano. Reitero a Vuestra Eminencia las seguridades de mi más alta y distinguida consideración. Juan Pereda Asbun Presidente de la República, de Bolivia 57 • a. a. s. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 862 E BOTSVANA : The sudden death of His Holiness Pope John Paul I shortly after his assumption of the important office of Pope has corne as a shock to me and ali men of goodwill. It is with deep grief that I have to convey to you on behalf of the Government and people of Botswana and on my own behalf sincerest condolences. Seretse M. Khama President o f the Republic o f Botswana E Brasilia : Apresento a Vossa Eminencia Reverendissima e ao Sacro Colegio de Cardeais, em nome de Naçao Brasileira e no meu proprio, os nossos sentimentos do mais profundo pesar pelo inesperado falecimento de Sua Santidade o Papa Joâo Paulo I. Ernesto Geisel Presidente da República Federativa do Brasil E Bulgaria : (tradotto dal Bulgaro) La prego di accettare le mie sincere condoglianze in occasione della morte improvvisa del Papa Giovanni Paolo I. Todor Zhivkov Presidente del Consiglio della Repubblica Popolare della Bulgaria E Burundia: C'est avec une vive consternation que nous apprenons le décès du Très Saint Père le Pape Jean Paul Premier. Au nom du Peuple burundais, de son Gouvernement et en mon nom personnel, Nous tenons à adresser à Votre Eminence et à travers Elle à la communauté ecclésiastique toute entière nos condoléances les plus émues. Gardons en bonne mémoire et avons apprécié sa mission d'évangélisation au Burundi et lui rendons un vibrant hommage. Jean Baptiste Bagaza Président de la République du Burundi Maeroris testimonia scriptis data E 863 BUTANIA : On behalf of my Government and my people, I would like to express a deep sense of shock and sadness at the unexpected passing away of His Holiness Pope John Paul I. Please convey my sincere condolences to the bereaved family. Jigme Singye Wangchuck King of Bhutan E Camarunia : C'est avec une vive et réelle émotion que j'ai appris la nouvelle de la mort de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I. Cette triste nouvelle qui vient encore frapper l'Eglise Catholique, est profondément ressentie par le Peuple camerounais. Malgré la brièveté de sa haute mission spirituelle il nous est agréable de relever avec une réelle admiration l'esprit d'ouverture du Saint-Père sur les problèmes de l'Eglise et du monde, son appel en faveur de la protection des minorités et des faibles. Ces nobles idéaux rejoignent les aspirations profondes du Cameroun qui a toujours œuvré pour l'avènement d'un monde plus juste. En cette triste occasion j'adresse à toute l'Eglise catholique les sincères condoléances du Peuple camerounais et de son Gouvernement auxquelles je joins l'expression de ma profonde compassion. Ahmadou Ahidjo Président de la République Unie du Cameroun E Capite Viridi : Com grande consternacâo tornei conhecimento perda irreparável sofreu toda Cristandade na augusta pessoa Sua Santidade Joáo Paulo í cuja súbita e dolorosa desapariçâo vida terrena de ninguém era esperada. Em nome povo cristâo Cabo Verde, seu Governo e em meu pessoal nome cumpro doloroso dever endereçar Santa Sé expressâo nossa dor e mais sentidas condolencias. Nosso Governo decretou luto nacional durante dois dias. Mais elevada consideraçâo. Aristides Pereira Presidente República Cabo Y erde E Cecoslovachia : Veuillez recevoir, je vous prie, l'expression de mes condoléances sincères à la triste occasion de la disparition du Pape Jean Paul I. Gustav Husak Président de la République Socialiste Tchécoslovaque 964 E Acta Apostolicae Sedis- Commentarium Officiale Chilia : Dolorosamente consternados nos ha dejado la triste noticia del súbito fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I. Recibid, Eminencia Reverendísima, los sentimientos de pesar del pueblo cristiano de Chile, del Gobierno y los nuestros, por la partida de este Siervo de Dios, que llenó de esperanzas al mundo con su bondad y profundo amor cristiano. Elevamos nuestras preces al Altísimo para que acoja a su diestra al Santo Padre y desde allí nos ilumine y guíe. Augusto Pinochet Ugarte Presidente de la República de Chile E Ciadia : C'est avec une très profonde émotion que j'ai appris le décès de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I , Pontife suprême de l'Eglise universelle, souverain de l'Etat de la Cité du Vatican. C'est du fond du cœur que je prends part à votre chagrin et à celui de toute la communauté chrétienne. Au nom du Gouvernement d'union nationale et du Peuple tchadien tout entier, je vous adresse mes condoléances les plus attristées. er Félix Malloum Ngakoutou Beyndi Président de la République du Tchad E Columbia : La sorpresiva muerte de Su Santidad Juan Pablo I ha cubierto de luto al Pueblo colombiano y al Gobierno que tengo el honor de presidir. En nombre de ambos hago llegar a Vuestra Eminencia el testimonio de nuestro hondo pesar de católicos por la infausta desaparición de quien sólo en un mes de pontificado se hizo acreedor a la admiración universal. Formulo fervientes deseos por vuestro bienestar personal y elevo votos al Cielo por que el nuevo guía espiritual de la Iglesia continúe la huella luminosa de sus ilustres predecesores. Julio César Turbay Ayala Presidente de Colombia È Comorianis I n s u l i s : J'ai appris avec une profonde émotion la disparition brutale de Sa Sainteté le Pape Jean P a u l i . Son avènement avait réussi à susciter un immense espoir au sein de tous les peuples et plus particulièrement Maeroris testimonia scriptis data 865 ceux du Tiers Monde. Avec cette disparition le monde perd un grand militant de la paix et un grand défenseur humain. Je voudrais vous assurer que le Peuple comorien et moi-même prenons une grande part dans ce deuil qui frappe l'Eglise aujourd'hui. Ahmed Abdallah Président de la République E Congo : Le peuple congolais, son Gouvernement et moi-même venons d'apprendre avec une profonde émotion la subite disparition de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. Je m'incline devant la dépouille mortelle de cet e m i nent homme à qui l'Eglise venait à peine de confier ses destinées. Il nous quitte à un moment où la chrétienté toute entière engagée dans la voie d'une Eglise nouvelle comptait sur sa clairvoyance et son dynamisme qui l'ont toujours caractérisé. Nous avons été particulièrement sensible à l'ouverture au tiers monde de ce pontificat sur lequel beaucoup d'espoirs étaient permis. En cette douloureuse circonstance je voudrais vous assurer de ma profonde compassion et vous exprimer mes condoléances les plus attristées. Joachim Yhomby-Opango Président de la République Chef de VEtat Président du Conseil des Ministres E Corea : I learned with a deep sense of grief of the untimely demise of His Holiness Pope John Paul I and hasten to send Your Eminence, oh behalf of the Government and people of the Republic of Korea, most profound condolences and sympathy. His humanity endeared him to the people throughout the world. May his soul rest in eternai peace. Park Chung Hee President o f the Republic o f Korea E Costarica : Profunda consternación y dolor ha causado el repentino fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I. Como expresión de la pena que sienten el pueblo y el Gobierno de Costa Rica se ha decretado duelo nacional durante cinco días por el deceso del amado Pastor cuya humildad y per- 866 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sonai simpatía ganaban rápida y progresivamente los corazones de sus fieles y de los hombres de buena voluntad en todo el mundo y cuya intensísima labor pastoral fundamentalmente de catequesis en los escasos treinta tres y días de su Gobierno comenzaba ya a cosechar frutos. Que Dios dé a los electores de su sucesor el acierto que tuvieron para elegir al Papa Juan Pablo I. Nos desconcierta su desaparición en estos momentos de prueba, pero como gobernante de un país católico me inclino ante el designio de la Divina Providencia. Ruego a Vuestra Eminencia Reverendísima aceptar nuestra solidaridad en esta hora amarga. Rodrigo Carazo Presidente de Costa Rica E Cuba : Ruego a Su Eminencia tenga a bien aceptar las expresiones de nuestra más profunda condolencia con motivo del fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I. Fidel Castro Ruz Presidente del Consejo de Estado y del Gobierno de la República de Cuba E Cuvaito : We were sorry to hear the sad news of the sudden passing of the Sovereign Pontiff His Holiness Pope John Paul I, which carne like a shock. Please accept our sincere expression of condolences and deep sympathy at this moment of grief. The world has lost in his august person a great spiritual leader whose repeated cali for understanding, love and peace is much needed. May his soul rest in eternai peace. Jabir Al-Ahmed Al-Sabath Amir of Kuwait It was with deep sorrow that Ave learned of the passing away of His Holiness Pope John Paul I. Please accept our heartfelt condolences and sincere sympathy on this sad occasion. Saad Al-Abdullah Al-Sabah Crown Prince and Prime Minister Maeroris E testimonia scriptis data 867 Cypro : We were deeply grieved by the news of the sudden death of His Holiness Pope John Paul I, which is a great loss for the whole world. His well known dévotion to the whole of Christendom makes his loss even more profoundly felt. Please accept the feelings of heartfelt condolences of the people of Cyprus and myself. Spyros Kyprianou President of the Republic of Cyprus May I convey our profound grief at the death of His Holiness Pope John Paul I. I express deep condolences to the Catholic Church which has so suddenly been deprived of an inspired leader so shortly after the death of his predecessor. Participating in the grief for the death of Pope John Paul I are people all over the world, who saw in the déclarations and first acts of the new Pope his firm détermination to strive for the prevalence of peace and justice in the world. Aléeos Michaelides Acting President of the Republic E Dania : Vivement touchée à la tragique nouvelle du décès subit de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I , je tiens à exprimer mes condoléances profondes en priant Votre Eminence de les transmettre aux membres du Sacré Collège. Margreth, Reine er E Dominica : Government and people of Dominica deeply saddened by sudden death of His Holiness the Pope John Paul I. Please convey our heartfelt sympathies to the Vatican Staff and the Roman Catholic world. H. L. Cristian Acting Premier E Dominicana R e p u b l i c a : Profundamente conmovido sensible fallecimiento Su Santidad el Papa Juan Pablo I, expreso a Vuestra Eminencia Reverendísima las más hondas condolencias en nombre del Gobierno y del Pueblo Dominicanos y en el mío propio, mientras elevamos piadosas oraciones al Señor por Acta, 868 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale el descanso eterno del alma de su Supremo Pastor ei Santo Padre Juan Pablo I, quien en su breve pontificado demostró ser un infatigable propulsor de la justicia social, de la liberación de antiguas tradiciones y se distinguió por su devoción a los altos valores espirituales y a la noble causa de la unidad de la cristiandad. Antonio Guzmán Presidente de la República Dominicana E DZIBUTI : Le double deuil qui à quelques semaines d'intervalle vient de frapper l'Eglise Catholique m'afflige très profondément. Au nom de la population de la République de Djibouti et de son Gouvernement comme en mon nom personnel je vous demande de bien vouloir agréer l'expression de mes condoléances les plus attristées. Hassan Gouled Aptidon Président de la République de Djibouti E FINLANDIA : Je viens d'apprendre la nouvelle tragique du décès inattendu de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. A l'occasion de la grande perte qui frappe le collège des Cardinaux ainsi que l'Eglise Catholique, je prie Votre Eminence d'agréer l'expression de mes condoléances les plus profondes. Urho Kekkonen Président de la République de Finlande E GABONE: La disparition brutale de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul Premier nous cause une vive affliction et nous prions Votre Eminence tant en mon nom personnel qu'en celui de mon Gouvernement et du peuple Gabonais tout entier d'agréer l'expression de nos condoléances les plus attristées et de la part très grande que nous prenons à ce nouveau deuil de l'Eglise catholique. Jean-Paul Premier avait su nous toucher lors de son accession au trône de Saint-Pierre par sa modestie son esprit de charité et la compassion qu'il manifestait pour les déshérités qu'il s'agisse de particuliers ou de Nations. Dieu n'a pas voulu qu'il fasse ses preuves dont nous attendions tant sur le plan de la justice de la dignité humaine et de la paix et nous le regrettons beaucoup. Nous prions Votre Eminence d'agréer l'assurance de Notre haute considération. El Hadj Omar Bóngo Président de la République Gabonaise Maeroris E testimonia scriptis data 869 GALLIA : Eminence, c'est avec une profonde émotion que le peuple Français vient d'apprendre le deuil qui frappe à nouveau l'Eglise en la personne de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul. La France avait accueilli son avènement avec une grande espérance. En quelques semaines le Pape JeanPaul I avait donné à son Pontificat une signification qui répondait à l'attente de tous les hommes. Le monde se souviendra du sourire lumineux et de la simplicité de pasteur du Pape Jean-Paul I. Je prie Votre Eminence Reverendissime et le Sacré Collège d'accepter dans cette douloureuse circonstance les condoléances très attristées que je lui adresse en mon nom et au nom du peuple Français. Valéry Giscard d'Estaing Président de la République J'apprends avec une grande affliction le deuil qui vient de frapper, de nouveau, l'Eglise Catholique en la personne du Saint-Père, et prie Votre Eminence Reverendissime de bien vouloir agréer l'expression de ma douloureuse sympathie, ainsi que celle de Gouvernement Français. Ayant eu le privilège de m'entretenir avec Sa Sainteté le Pape Jean Paul I, je garderai de lui le souvenir d'un homme dont la foi et la bonté rayonnantes annonçaient pour le monde, comme pour l'Eglise elle-même, un grand pontificat. Raymond Barre E GAMBIA : The news of the sudden death of Pope John Paul I so soon after the death of his predecessor, the late Pope Paul V I , has come as another great shock to ali of us in The Gambia and I am sure to the whole world. We in The Gambia reeeived his élection to the Papacy with great felicity and hope that his deep and rich pastoral expérience would be of immense benefit not only to the Catholic Community but to the world at large. His spiritual fervour, simplicity, personal charm had begun to pervade the hearts of many. For this great and sad loss to the Vatican State, the Catholic Community, and indeed the whole of humanity of such a devoted and eminent religious leader, I extend to the 870 Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Vatican State and the entire Catholic Community the heartfelt condolences of the Government and people of The Gambia, and on behalf of His Excellency Alhaji Sir Dawda Jawara. Assan Musa Cámara Aeting President E GERMANIAE REPUBLICA DEMOCRATICA : Eminenz, zu dem plötzlichen und unerwarteten Ableben Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. übermittle ich Ihnen im Namen des Staatsrates und des Volkes der Deutschen Demokratischen Eepublik sowie in meinem eigenen Namen mein aufrichtiges Beileid. Erich Honecker Vorsitzender des Staatsrates der Deutschen Demokratischen Republik E GERMANIAE REPUBLICA FOEDERATA: Eminenz, der Tod von Papst Johannes Paul I. erfüllt das deutsche Volk mit tiefer Trauer. In den wenigen Wochen seines Pontifikats hat er durch schlichte Würde und klare Worte in aller Welt Zuneigung und Respekt erworben. Sein aufgeschlossenes und natürliches Wesen und sein von tiefer innerer Anteilnahme geprägtes Verständnis für die großen Probleme unserer Zeit erfüllten die Menschen mit Zuversicht und Vertrauen. Mit Verehrung und Dankbarkeit nimmt das deutsche Volk Abschied von Papst Johannes Paul I., der ihm unvergessen sein wird als ein gütiger Seelsorger für die Welt. Walter Scheel Bundespräsident Mit Erschütterung erfüllt mich die Nachricht vom Ableben Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. Mit ihm hat die Kirche einen Menschen von großer geistiger und menschlicher Ausstrahlungskraft verloren. Demütig vor Gott, bescheiden unter den Menschen, aber mit Fröhlichkeit und Zuversicht, so habe ich Papst Johannes Paul I. erlebt, als er sein hohes Amt antrat. Sein fester Glaube, seine menschliche Güte und Wärme, sein von sozialem Verantwortungsbewußtsein geprägtes Engagement für Gerechtigkeit und Frieden in der Welt haben viele Men- Maeroris testimonia scriptis data 871 sehen mit Mut und Hoffnung erfüllt. Ihm war es nicht vergönnt, das, was er sich vorgenommen hatte, in die Tat umzusetzen. In Trauer und Nachdenklichkeit nehmen wir Abschied von ihm. Im Namen der Bundesregierung spreche ich Eurer Eminenz meine tiefempfundene Anteilnahme aus zu dem schweren Verlust, den die katholische Kirche erlitten hat. Helmut Schmidt Bundeskanzler Der Tod Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. hat mich tief erschüttert. Papst Johannes Paul I. hatte sich zum Ziel gesetzt, die mit dem Zweiten Vatikanischen Konzil begonnene Erneuerung der Kirche und Wiederannäherung der christlichen Konfessionen fortzusetzen. Mit großem inneren Verständnis hat er sich in der allzu kurzen Zeit, die ihm in seinem Amt gegeben war, mit der Kraft seiner Persönlichkeit für den Frieden zwischen den Völkern eingesetzt. Seine menschliche Güte und sein von tiefem Glauben geprägtes Einfühlungsvermögen in die Probleme unserer Zeit erfüllten die katholische Kirche und die gesamte Christenheit mit großer Hoffnung. Ich spreche Eurer Eminenz und der gesamten katholischen Kirche mein tiefempfundenes Beileid aus. Hans-Dietrich Genscher Bundesminister des Auswärtigen E GHANA: I have learnt with profound shock and sorrow the sudden and unexpected death of His Holiness Pope John Paul I so soon after his assumption of office as Head of the Roman Catholic Church. Even though his term of office Avas cut short, he had already exhibited those qualifies of humanity, simplicity, justice, service to the poor, when Patriarch of Venice. It is indeed tragic that death should have robbed the universal Church and the whole of mankind of the service of this great man. We in Ghana share the sorrow and grief of all those who have been affected by his death. On behalf of the Government and people of Ghana and on my own behalf I extend our deepest condolences and sympathy to the Church and to the late Pontiff's bereaved family. May he have a peaceful and eternai rest. Lt-General F. W. K. Akuffo Head of State and Chairman of the Supreme Militari/ Council of Chana Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 872 E GRAECIA : Profondément énm par nouvelle du décès soudain de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I , je participe de tout cœur à la douleur que cette perte inattendue fait éprouver au Saint Siège Apostolique, auquel j'adresse mes condoléances les plus sincères. er Constantin Tsatsos Président de la République Hellénique Profondement ému du douloureux événement qui vient d'éprouver l'Eglise Catholique par le décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I, j'exprime au nom du Gouvernment Hellénique à Votre Eminence mes plus vives condoléances et ma profonde sympathie. Constantin Caramanlis Premier Ministre E GRENADA : Deeply shocked and stunned by the death of His Holiness Pope John Paul I. However I am certain that the role which the Supreme Architect has marked out for him is no less noble than that which he occupied on this earth. On behalf of the Government and people of Grenada ond on my own behalf I extend heartfelt sympathy to the Vatican and the entire Catholic Community. Eric M. Gairy Prime Minister E GUATIMÀLIA : En este crucial momento de prueba vengo a presentar a Su Eminencia el testimonio de hondo dolor del pueblo y Gobierno de Guatemala y mío propio por el inesperado fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I. Este sincero sentimiento de pena ha movido a mi Gobierno a decretar tres días de duelo nacional al tiempo que elevamos nuestras plegarias por la paz del alma de Su Santidad y por una continuada iluminación de la Santa Iglesia. Fernando Romeo Lucas García Presidente de Guatemala Maeroris testimonia scriptis data 873 E GUINEA : C'est avec une vive émotion que nous avons appris le décès Sa Sainteté Jean-Paul I , décès survenu le 28 septembre 1978. En cette douloureuse circonstance, qu'il nous soit permis de vous exprimer au nom du peuple de Guinée, de son Gouvernement, ainsi qu'à celui de tous les Catholiques croyants de notre pays, nos condoléances les plus attristées. Puisse le Tout Puissant miséricordieux Lui accorder Sa grâce et Sa bénédiction. Ahmed Sékou Touré Président de la République de Guinée er E GUINEA BISSAVIENSI : É com profunda mágoa e tristeza que tomamos conhecimento noticia falecimento Sua Santidade Papa Joâo Paulo I e neste momento doloroso aliados ao novo abalo que sofreu comunidade católica inclinamos respeitosamente nome nosso Povo, Conselho Estado República GuinéBissau, nome pessoal honra pedir Vossa Eminencia aceite transmitir Sacro Colegió, Familia enlutada nossas mais sentidas condolencias. Muito elevada consideraçâo. Luís Cabrai Presidente Conselho Estado República Guiñé-Bissau E GUYANA : The news of the demise of Pope John Paul I has been reeeived with great sadness. Renowned as a man of simplicity, and modération, the world is poorer for his loss to the service of mankind. The Government and people of Guyana join me in extending to you and to Roman Catholics everywhere our profound sympathy on this sorrowful occasion. May his soul rest in peace. Comrade Arthur Chung President of the Co-operative Republic of Guyana Ex HAITIA : Monsieur le Cardinal, profondément touchés par le décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I le peuple et le Gouvernement haïtiens se joignent à madame Françoise Duvalier, première dame de la République, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 874 et à moi-même pour présenter à Votre Eminence nos sincères condoléances. L'appel à l'unité lancé par le Saint-Père à tous les chrétiens du monde, indépendamment de leurs confessions religieuses, prend un relief saisissant scellé par cette mort inattendue. Le Pape Jean Paul I aura été le prophète de l'unité. Je saisis cette occasion pour renouveler à Votre Eminence, Monsieur le Cardinal, les assurances de ma plus haute considération. Jean-Claude Duvalier Président de la République d'Haïti Ex HELVETIA : La nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I, a été ressentie avec une profonde tristesse par le Conseil Fédéral et le Peuple suisse. Le regretté défunt, qui avait fait de l'humilité sa devise, laissera le souvenir, malgré la trop brève période de son pontificat, d'un Pape doué d'une foi inébranlable dans la nécessité d'un rapprochement entre tous les peuples et tous les hommes de bonne volonté. Le Conseil Fédéral s'associe à l'affliction de Votre Eminence et adresse également au Sacré Collège l'expression de sa vive sympathie. Willi Ritschard Président de la Confédération Suisse Ex HIBERNIA : It is with deep shock and sorrow that I have learned of the unexpected death of His Holiness Pope John Paul I. At my meeting with him, such a short time ego, I was deeply impressed with the warmth and friendliness of his person. At this sad time I extend to Your Eminence on behalf of the people of Ireland and on my own behalf our heartfelt condolences. Patrick J. Hillery President of Ireland Ex HISPANIA : Sumamente afectado y conmovido ante anuncio fallecimiento Su Santidad me apresuro a transmitir a Vuestra Eminencia Reverendísima el profundo sentimiento de consternación y de dolor del pueblo español del que la Reina y yo participamos con inmensa y filial pena. Juan Carlos I, Rey Maeroris testimonia'scriptis data 875 En nombre propio y en el del Gobierno español, ruego a Vuestra Eminencia Reverendísima acepte el ñlial y más sentido pésame por fallecimiento Su Santidad cuya inesperada pérdida ba conmovido muy hondamente al pueblo español. Adolfo Suárez Presidente del Gobierno Ex HUNGARIA : (tradotto dall'Ungherese) La notizia della improvvisa scomparsa di Sua Santità Papa Giovanni Paolo I mi ha profondamente commosso. A nome del Consiglio presidenziale e del Governo della Repubblica popolare ungherese, esprimo il più sincero cordoglio per la inattesa grave perdita subita dalla Chiesa Cattolica Romana. Pai Losonczi Presidente del Consiglio Presidenziale della Repubblica popolare ungherese E IAMAICA : It was with the most profound shock and sorrow that I reeeived the news of the sudden death of Pope John Paul I. On behalf of the Government and People of Jamaica, I wish to express our deepest sympathy at his passing. Düring his lifetime, the late Pope was an outstanding advócate of world peace and a true humanitarian, a man of the people, humble in his service and untiring in the performance of his duties. The Government and People of Jamaica deeply mourn his loss and untimely passing. Michael N. Manley Prime Minister Ex IAPONIA: I have learned with profound sorrow of the passing away of His Holiness Pope John Paul I and hasten to express to Your Eminence my sincere sympathy and condolences. Hirohito I am deeply grieved at the news of the sudden demise of His Holiness Pope Joannes Paulus I. I wish to express to Your Eminence the most sincere condolences and deep sympathy of my Government and myself for the great loss suffered by the Holy See. Takeo Fukuda Prime Minister Acta 876 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ex IMPERIO AFRICAE MEDIAE : C'est avec stupéfaction que nous avons appris le décès soudain et inattendu de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I , Pontife de l'Eglise universelle, souverain de l'Etat de la Cité du Vatican. Aussi nous vous adressons, en cette circonstance douloureuse, nos condoléances les plus attristées. Quoique le destin eût abrégé le délai de vie nécessaire à l'application de Son programme pontifical, axe d'une part sur la prédication de l'unicité de la grandeur de Dieu, de son amour intangible pour les hommes et de son désir de voir s'établir et se réaliser entre eux la fraternité et l'amour mutuels, d'autre part sur la recherche constante de la paix et de la concorde entre les peuples et les nations du monde en vue de créer les conditions et le climat nécessaires au développement harmonieux et continu sous toutes ses formes indispensable à la réalisation d'une justice sociale plus grande entre les hommes, le Pape Jean Paul I aura été sans conteste l'une des plus grandes figures de l'Eglise Catholique. Bokassa I Empereur de Centrafrique er er er Ex INDIA : I i i s with deep sorrow that we in India have just received the report of the sudden demise of Pope John Paul I. Coming so soon after the death of Pope Paul VI this is a tragic loss to the Catholic, and indeed, the en tire world. His passing away, which we ail mourn, has cut short a promising reign. The prono uncements he made on the assumptum of office augured well for a future in which he would off er enlightened solutions to the problems of the Catholic world in particular, and of humanity in general. Morar ji Desai Prime Minister Ex INDONESIA : I was deeply grieved upon learning of the news of the sudden demise of His Holiness Pope John Paul I. His passing away in the prime of his life is certainly felt as a tragic loss to the entire world. On behalf of the Government and the people of Indonesia, as well as my own behalf, I wish to extend to Your Eminence our sincere condolences. May his soul rest in peace. Suharto President of the Republic of Indonesia Maeroris testimonia scriptis data 877 I join the prayers of the Indonesian people to God Almighty for the soul of His Holiness Pope John Paul I. Please accept, Your Eminence, my profound condolences. Adam Malik Vice-Presìdent of the Republic of Indonesia Please accept my deep condolences on the passing away of His Holiness Pope John Paul I. May his soul rest* in peace. Maraden Panggabean Minister for Foreign Affair s a. i. Ex INSULA MAURICIANA : The Mauritius Government and people and myself have learnt with consternation the sad news of the sudden and untimely demise of His Holiness Pope John Paul I and we wish to express to you and to the bereaved family our heartfelt condolences and deepest sympathy. D. Burrenchobay Acting Governor-General I have learned with great shock and sorrow the sudden passing on of His Holiness Pope John Paul the First and would like to express on behalf of the Government and people of Mauritius our deep condolences and heartfelt sympathy. The whole world, particularly the Roman Catholic population, is paralysed and mourns the demise of His Holiness. Sir Seewoosagur Ramgoolam Prime Minister E x INSULIS BAHAMENSIBUS : Please convey to the Vatican the profound condolences of the Government and people of the Commonwealth of the Bahamas on the death of His Holiness Pope John Paul I. His humility and Christian love earned His Holiness the respect and admiration of people everywhere. Please convey the deepest sympathy of the Government and people of the Bahamas to His Holiness' family. The Government of Bahamas 58 - A . A . S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 878 Ex INSULIS BABBATIANIS : I have learned of the sudden unexpected passing of His Holiness Pope John Paul I with a sense of the deepest tragedy and sorrow. His humanity and simplicity made an eárly and profound impact on people of all faiths who held the highest expectations of his Pontificate. On .behalf of myself and the people of Barbados I extend to the Colleges of Cardinals and Bishops and to the members of the late Pope's sorrowing family profound sympathy on the irreparable loss. Sir Deighton Ward Governor General o f Baroados Ex INSULIS PHILIPPINIS : I am greatly shocked by the sudden demise of Holy Father John Paul I. The Filipino people and Mrs. Marcos join me in grieving deeply this irreparable loss to Christendom and to all mankind. Düring his brief stint as Head of the Holy See, His Holiness had taught all Christians not only in words but in deeds the basic virtues of humility, simplicity, and sincerity. Please accept our most sincere condolence on his passing away and our prayers for the eternai repose of his soul. Ferdinand E. Marcos President and Prime Minister of the Philippines Ex INSULIS SALOMONIIS : The Government and people of Solomon Islands send their möst sincere condolences on the sad and untimely passing of His Holiness Pope John Paul I. Waita Ben Acting Prime Minister E IORDANIA: It is with deep sadness that I have received the news of the passing away of His Holiness Pope John Paul I. This untimely event has deprived the world of His Holiness's dedication toward the noble objectives he aspired to. On behalf of myself, my Government and people of Jordan, I extend my sincerest condolences. May he rest in peace. Hussein I Maeroris testimonia scriptis data 879 We were deeply saddened by the untimely death of His Holiness Pope John Paul. Düring the brief period of his reign, he managed to capture the hearts of millions around the world with his humility, humanity and informality. On behalf of the Government and people of Jordan kindly accept my sincere condolences. Budar Badran Prime Minister Ex IRANIA: Je viens d'apprendre avec une vive émotion la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I . En ces tristes circonstances, je tiens à transmettre à Votre Eminence l'expression de ma profonde sympathie et de mes condoléances émues, et à m'associer au deuil qui frappe si douloureusement le Vatican. Mohammad Reza Pahlavi er It was with deep sorrow that I learned the sad news of the sudden passing of His Holiness Pope John Paul I. On behalf of the Iranian Government I would like to présent to you and through you to the entire Catholic community the expressions of my profound sympathy and sincere condolences. Jaafar Sharif-Emami Prime Minister Ex IRAQUIA : We learned with grief and sorrow the sudden Holiness John Paul the First. Please accept our and sympathy on this big loss. Ahmed President of Ex passing away of his heartfelt condolences Hassan Al-Bakr the Republic of Iraq ISLANDIA : Please accept in my own name and on behalf of the people of Iceland our most heartfelt and sincere condolences on the occasion of the sudden and sad death of His Holiness Pope Joannes Paulus I. President of Iceland Kristjan Eldjarn IH^BSSBHHiBBHHHI^HHHIHBBHflHBflHHHHHHHHHflHIHHHHHHI Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 880 On my behalf and that of the Government of Iceland I extend to you and the Papal Commission my deepest sympathy on the untimely and sad occasion of the death of His Holiness Pope John Paul I. Olafur Johannesson Prime Minister Ex ISRAELE : We have learnt with deep sorrow of the sudden and untimely death of His Holiness Pope John Paul I at the very outset of his promising pontificate. The people of Israel join me in conveying to you from Jerusalem our feelings of sorrow and expressions of condolences. Yitzhak jNavon President o f the State o f Israel Ex ITALIA : Esprimo a Vostra Eminenza e al Sacro Collegio la commozione profonda mia e del popolo italiano per la fulminea scomparsa di Papa Giovanni Paolo I all'alba di un pontificato che si annunciava intenso di spiritualità e di iniziative operose per la pace e la fratellanza tra i popoli, e al quale l'umanità guardava con grande speranza. Con questi sentimenti di accorata partecipazione al lutto della Chiesa, voglia accogliere Vostra Eminenza l'espressione del cordoglio mio e della Nazione italiana. Alessandro Pertini Presidente della Repubblica Ex IUGOSLAVIA : er A l'occasion du décès subit de Sa Sainteté Pape Jean-Paul I , je vous prie d'agréer, Eminence, l'expression de mes condoléances profondes. La mort prématurée a interrompu la noble mission de Sa Sainteté pour la compréhension et pour la coopération entre les Peuples et les Etats. Josip Broz Tito Maeroris testimonia scriptis data E 881 KENIA : I have learnt with the regret, profound shock and deepest sorrow of the most untimely death of His Holiness, Pope John Paul I. Indeed, Pope John PauPs short-lived Pontificate had won him great admiration because of his humility, warmth and candour. Ail Kenyans will sadly miss a PontifC whose philosophy held great promise for the création of a God-fearing peaceful world of better understanding, love, human dignity and racial equality. On behalf of myself, the Government and the people of Kenya I convey my heartfelt condolences to the Vatican, the Catholic Community in Kenya and the entire Catholic Church. May God, the Almighty, rest the soul of his faithful servant in eternai peace. Daniel arap Moi President of the Republic of Kenya E LIBANO : C'est avec la plus grande douleur que nous avons appris le décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I . Le Liban en particulier gardera un souvenir inoubliable du grand intérêt et de la sollicitude que l'illustre disparu lui a constamment montrés. Au nom du peuple Libanais et en mon nom personnel je prie Votre Eminence d'agréer l'expression de nos sentiments les plus émus et de nos plus sincères condoléances. er Elias Sarkis Président de la République Libanaise E LIBERIA : Your Eminence : we in Liberia have learned with grief this morning the distressing news of the untimely homegoing in his sixty-fifth year of His Holiness Pope John Paul the First, having suffered a heart attack last night at the Vatican. We are shocked and profoundly saddened by this great loss to the Catholic Church and the world. On this distressful occasion, I hasten to extend to you and through you to the Cardinals and the entire Vatican family deepest sympathy on behalf of the Government and people of Liberia and in my own name. The Pontiff who succeeded Pope Paul the Sixth only a month ago, was greatly admired and loved not only by Catholics but also by peoples the world over 882 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale because of his great contributions to humanity. For the deceased the pardoning grace of Almighty God. May the Cardinais and the entire members of the Vatican be granted the needed strength and courage in this hour of distress. With renewed assurances of my highest considération and esteem, William Tolbert Jr. E LIECHTENSTEIN) : Schmerzlich bewegt von der Nachricht des unerwarteten Ablebens Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I., übermittle ich Euer Eminenz die Versicherung innigster Anteilnahme und tiefster Trauer. Ich bitte, auch die ehrerbietigste und wärmste Anteilnahme meines Fürstlichen Hauses und des Volkes von Liechtenstein entgegenzunehmen und die Gefühle meiner Anteilnahme und meines Schmerzes auch dem Heiligen Collegium auszusprechen. In treuester Ergebenheit Franz Josef II. Fürst von Liechtenstein Tief bewegt von der unerwarteten schmerzlichen Nachricht des Ablebens Seiner Heiligkeit Papst Johannes Paul I. ist es der Regierung des Fürstentums Liechtenstein ein Bedürfnis, Eurer Eminenz der tiefempfundenen Anteilnahme und des aufrichtigen Mitgefühls zu versichern. Die fürstliche Regierung bittet Eure Eminenz ihre Trauer auch dem Heiligen Kollegium übermitteln zu wollen. In Ergebenheit Hans Brunhart Regierungschef des Fürstentums E LITORE EBURNEO : Je viens d'apprendre avec une intense émotion, et une grande tristesse la disparition subite de Sa Sainteté le Pape Jean-Paul I . Cette nouvelle plonge une nouvelle fois l'Eglise Catholique dans le deuil et la tristesse et affecte douloureusement tous ceux, chrétiens et non chrétiens, qui s'attachent à la primauté de la foi et de l'esprit dans le difficile combat que livrent les peuples en vue de promouvoir le progrès, la fraternité et la paix entre les hommes. On ne peut que s'incliner devant la volonté du Tout Puissant et reer Maeroris testimonia scriptis data 883 gretter que n'ait pas été accordé au grand disparu le temps de donner la mesure de ses qualités, à lui qui avait déjà su en si peu de temps, par sa simplicité son ouverture d'esprit et son sourire devenu légendaire, s'attirer l'affection des fidèles et le respect universel. Aussi est-ce avec une profonde affliction que je'vous présente au nom du peuple ivoirien et de son Gouvernement ainsi qu'en mon nom personnel nos condoléances les plus sincères et les plus attristées avec l'expression de mes sentiments de très haute considération. Félix Houphouet-Boigny E LUSITANIA : Foi com profunda tristeza que tomamos conhecimento da súbita morte de Sua Santidade o Papa Joâo Paulo I que encheu de pesar os portugueses, cuja consciência permanece marcada pelos valores do Cristianismo. O Papa Joâo Paulo I, no seu curto Pontificado, foi para todos os homens de boa vontade um Mensageiro de paz, de fraternidade e de compreensao pelas transformaçôes profundas na vida dos homens do nosso tempo. Antonio Ramalho Eanes Presidente da República de Portugal Tendo tomado conhecimento da morte de Sua Santidade o Papa Joäo I peço a Vossa Eminencia para aceitar as minhas sentidas condolencias. A sua morte representa urna perda para a Humanidade. A Igreja e o Mundo Católico estäo de luto. Este tao inesperado e triste acontecimento encerra mais um Pontificado orientado em prol da paz no mundo e pela tolerancia e compreensao entre os homens. Alfredo Nobre da Costa Primeiro-Ministro de Portugal E LUXEMBURGO: Bouleversés d'apprendre la disparition subite et si prématurée pour le monde catholique de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I , la Grande Duchesse et Moi exprimons à Votre Eminence Reverendissime ainsi qu'à tous les membres du Sacré Collège ¡Nos condoléances profondément attristées. Nous nous inclinons avec émotion devant la mémoire de ce grand Pasteur qui, sur le chemin tracé par l'œuvre de Jean XXIII et de er 884 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Paul VI,-avait trouvé si spontanément l'adhésion de toute la chrétienté. De tout cœur Nous nous associons aux prières de nos compatriotes pour le repos de Son âme. Jean Profondément affligé par la disparition brutale autant qu'inattendue de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I, je tiens à assurer Votre Eminence Reverendissime et les membres du Sacré Collège des sentiments de vive compassion que le Gouvernement Luxembourgeois et moi-même ressentons à l'occasion de cette dure épreuve qui frappe la chrétienté. Le Pape défunt qui venait à peine de commencer son pontificat avait d'emblée par son humilité et par sa bonté naturelle éveillé de grandes espérances auprès des chrétiens et conquis les cœurs de tous les hommes de bonne volonté épris de paix et de justice. J'exprime le vœu fervent que bientôt un nouveau pasteur suprême puisse, dans le même esprit que son prédécesseur, apporter à l'Eglise catholique si cruellement frappée la consolation et le réconfort. Gaston Thorn Président du Gouvernement du Grand-Duché de Luxembourg E MADAGASCARIA : C'est avec grande consternation que nous venons d'apprendre mort subite de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I peu de temps après le début de son pontificat. Le Peuple malgache son Conseil suprême de la révolution son Gouvernement et moi-même sommes solidaires avec l'Eglise Catholique en ces moments de deuil et vous exprimons notre profonde sympathie et nos très sincères condoléances. Didier Ratsiraka Président de la République Démocratique de Madagascar E MAGNA BRITANNIA: I was greatly saddened by the untimely death of Pope John Paul I. The pastoral work which had endeared Him to so many held out the promise of a memorable papal reign. The world is poorer for his passing and I send you my deep sympathy. James Callaghan Prime Minister Maeroris testimonia scriptis data E 885 MALAESIA : The Raja Permaisuri Agoiig and I express our heartfelt condolence at the untimely demise of His Holiness Pope John Paul I. Please accept our deepest sympathies and condolences. Yahya Petra Ibni Al Marhum Sultan Ibbrahim Dymm SPB Yang Di Pertuan Agong of Malaysia It was with profound shock and sorrow that I learnt of the sudden demise of His Holiness Pope John Paul I. His demise coming soon after his élévation to Papacy, has deprived the Catholic community of an able and dedicated leader. In mourning His Holiness' demise, may I express the deepest condolence and sympathies of the Government and people of Malaysia. Datuk Hussein Onn Prime Minister E MALAVIO : Í have learnt with deep shock of the sudden death of His Holiness Pope John Paul the First. His death occurring as it does so soon after his élection to the papacy will shock not only the Catholic Church but also the world as a whole. Düring the short period that he was Head of the Catholic Church he pledged to serve the Church and the world community with as much dévotion as his predecessors. He will therefore be remembered for this ideal among other personal qualities. Please convey my personal condolences as well as those of my Government and people to the Holy See and to the bereaved family of the late Sovereign Pontiff. H. Kamuzu Banda Life President of the Republic of Malawi E MALIA: C'est avec consternation que le peuple du Mali, le comité militaire de libération Nationale, le Gouvernement et moi-même avons appris la brutale disparition de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I trente-trois jours seulement après son élection au trône vénéré de saint Pierre. Je voudrais en cette triste circonstance vous assurer de notre doulou- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 886 reuse sympathie et vous présente ainsi qu'à toute la Communauté chrétienne au nom du peuple du Mali, du comité militaire de libération Nationale du Gouvernement et en mon nom propre mes condoléances émues. Général Moussa Traoré E MELITA : The people of Malta were shocked to learn of the sudden death of His Holiness Pope John Paul I and with profound sorrow they join me in paying him our last tribute. On behalf of the people of Malta and on my own behalf I extend to Your Eminent Highness, to the Sacred College of Cardinals and to the family of the deceased sincere and heartfelt condolences. Anton Buttigieg President o f the Republic of Malta The sudden and unexpected passing away of His Holiness John Paul I so soon after his élection has deeply shocked us. This sad news was reeeived with great distress by the Government and people of Malta on whose behalf I wish to express to you my deepest sorrow at this great loss. Please convey our sincerest sympathies and condolences to the Sacred College of Cardinals and to the family of His Holiness. Joseph Cassar Acting Prime Minister E MONTE LEONINO : The news of the sudden death of His Holiness Pope John Paul I, whose papacy was one of the shortest in history, and following so soon after the passing away of Pope Paul the VI has been reeeived with great shock. By his passing away Catholics throughout the world and mankind in general have lost yet another great leader who was an embodiment of révérence, humility and simplicity. On behalf of my Government and people, I extend my deepest condolences to Catholics ali over the world for this irreparable loss which we accept as the will of the Almighty. We will always remember him. May his soul rest in peace. Siaka Stevens President Maeroris testimonia scriptis data 887 E MONOECO: La Princesse et moi-même avons appris avec une intense émotion la mort du très Saint-Père. Le décès si soudain du Souverain Pontife dont nous garderons toujours l'image d'une simplicité rayonnante a plongé dans la stupeur la Principauté tout entière. En cette douloureuse circonstance nous prions Votre Eminence Reverendissime de vouloir bien croire à la part que avec tous les habitants de la Principauté nous prenons au deuil qui atteint aussi cruellement l'Eglise Catholique. Rainier E NEPALIA : We are deeply shocked and grieved at the sudden demise of Pope John Paul I. Off er our heartfelt condolences to you on this sad occasion and pray to God for the eternai peace of the departed soul. Birendra R. E NICARAGUA : Con profundos sentimientos de pesar por repentino y triste fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I expresóle mis más sentidas condolencias en unión del Gobierno y pueblo nicaragüenses, reiteróle seguridades mi más alta y distinguida consideración. A. Somoza Presidente de la Republica de Nicaragua E NIGERIA : Please accept on behalf of the Government and people of Nigeria deepest feeling of grief and sorrow at the sudden and most untimely death of His Holiness Pope John Paul I. May his soul rest in peace. Olusegun Obasanjo Head of the Federal Military Government of Nigeria Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 888 E NIGRITANA REPUBLICA : Stupéfait de la nouvelle de la mort subite de Sa Sainteté le Pape Jean Paul Premier qui endeuille à nouveau le monde catholique, je prie Votre Eminence de trouver ici l'expression de notre vive émotion et des sincères condoléances que je vous présente en mon nom et au nom du Gouvernement et du Peuple du Mger. Seyni Kountche Président du Conseil Militaire suprême. Chef de VEtat E NORVEGIA : Veuillez accepter, Eminence, l'expression de mes condoléances les plus sincères à l'occasion du décès soudain de Sa Sainteté Jean Paul I. Olav, Boi Ex ORDINE MELITENSI : Il Signore ha chiamato al premio eterno amatissimo Padre comune. Rassegnato volere divino con miei cavalieri tutti sono vicinissimo in preghiera vostra Eminenza reverendissima et Sacro Collegio in quest'ora così triste ricordando con affetto luminosa figura Papa Giovanni Paolo I. Con animo profondamente commosso. F r a Angelo d e Mojana Principe Cran Maestro E PAKISTANIA : I have been deeply grieved to learn of the sudden and untimely demise of His Holiness Pope John Paul I. Düring his brief period as the supreme pastor His Holiness displayed a humility and strength of character that will be long remembered. In his passing away the Christian Community has lost a great spiritual leader and the world a statesman of exceptional qualifies. On behalf of the people of Pakistan I extend to you and through you to the College of Cardinals my heartfelt condolences in this hour of grief. M. Zia-Ul-Haq President of the Islamic Bepublic of Pakistan Maeroris testimonia scriptis data 889 E PANAMA : Reciba las expresiones de nuestro dolor y de todos los católicos panameños por la sorpresiva muerte de Su Santidad, el Papa Juan Pablo I, en el momento en que tanto esperaba la cristiandad de su obra pontificia. Unimos nuestras oraciones a las que eleva hoy el mundo por su paz eterna. Demetrio B. Lakas Presidente de la República En nombre del Gobierno, pueblo panameño y mío propio hago llegar a Vuestra Eminencia mis más sentidas condolencias por el inesperado fallecimiento de Su Santidad, el Papa Juan Pablo I, en los precisos momentos en que su luminosa personalidad se proyectaba como un faro de esperanza para el género humano. Ornar Torrijos Herrera Jefe de Gobierno de la República de Panamá E PARAGUAIA : El inesperado fallecimiento del Sumo Pontífice Su Santidad el Papa Juan Pablo I enluta a toda la cristiandad y llena de congoja a los católicos de todo el mundo. En esta dolorosa circunstancia expreso a Vuestra Eminencia en nombre del pueblo paraguayo y mío propio las más sentidas expresiones de condolencias. Alfredo Stroessner Presidente de la República del Paraguay E PERUVIA : Cumplo con el penoso deber de hacer llegar a Vuestra Eminencia Reverendísima, en nombre del Gobierno y del pueblo peruanos, las expresions del más hondo pesar, con motivo del fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I, cuya sorpresiva y prematura desaparición pone término a una gestión pastoral que había concitado fundadas expectativas en el mundo católico por estar inspirada en el elevado propósito de continuar la obra de sus dos ilustres antecesores. Válgome de esta triste oportunidad para renovar a Vuestra Eminencia Reverendísima las seguridades de mi más alta y distinguida consideración. Francisco Morales Bermúdez Cerrutti Presidente de la República del Perú 890 Acta Apostolicae Sedis - Cornmentarium Officiale E PHYLARCHIIS ARABICIS FOEDERATIS : I reeeived with sorrow the sad news of the passing away of His Holiness Pope John Paul I, Head of the Catholic Church and Sovereign of the Vatican City State. In the name of the people and Government of the United Arab Emirates and on my own behalf, I wish to extend to Your Eminence and to ali Catholics our profound sympathies and deep condolences for this bereavement. May the Lord rest his soul in eternai peace. Zayed Bin Sultan Al-Nahayyan President of the United Arai) Emirates E POLONIA : (tradotto dal Polacco) A nome del Consiglio di Stato della Repubblica popolare di Polonia e mio personale, invio espressioni di rammarico e di profonde condoglianze in occasione dell'improvviso trapasso di Papa Giovanni Paolo I. Henryk Jablonski Presidente del Consiglio di Stato della Repubblica popolare di Polonia E REGNO UNITO: The Queen commands you to convey to the Cardinal Camerlengo of the Holy Roman Church an expression of the deep sorrow with which Her Majesty and the Duke of Edinburgh have reeeived the news of the death of His Holiness Pope John Paul I. Although he was such a short time in the High Office to which he had been called, the humility and kindness shown by His Holiness will remain a lasting and inspiring memory. E ROMANIA : Apprenant avec tristesse la nouvelle du décès du Pape Jean Paul I, je vous exprime mes sincères condoléances. Mcolae Ceausescu Président de la République Socialiste de Roumanie Maeroris testimonia scriptis data 891 E RUANDA : Nous venons d'apprendre avec consternation la terrible nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. Nous vous prions de bien vouloir accepter les condoléances les plus attristées que nous présentons à toute l'Eglise catholique universelle au nom du Gouvernement et de tout le Peuple rwandais rassemblé au sein du mouvement révolutionnaire national pour le Développement, et en notre nom personnel. Nous nous associons de tout notre cœur à toute l'Eglise pour rendre un vibrant hommage au regretté très Saint Père Jean Paul I qui ayant voué toute sa vie aux mieux-être de l'humanité entière nous quitte malheureusement vite au moment où le monde avait encore grandement besoin de ses forces et des enseignements de paix, de justice pour les hommes et d'humilité. Dans ces moments de dure épreuve nous voudrions renouveler à Votre Eminence et à toute l'Eglise catholique nos sentiments de profonde tristesse et de déférente sympathie. Juvénal Habyarimana Président de la République Rwandaise Président Fondateur du MRND E SALVATORIA : Pueblo y Gobierno salvadoreños expresan por este medio su profundo pesar a la Santa Iglesia Católica Apostólica y Romana así como al Sagrado Colegio de Cardenales por el sentido e inesperado deceso del Santo Padre Juan Pablo I, y patentizan su solidaridad con el duelo mundial que existe por tan infausto acontecimiento. Carlos Humberto Romero Presidente de la República de El Salvador E SAMOA OCCIDENTALI : On behalf of the Government and people of Western Samoa I extend sincere condolences on the occasion of the passing away of His Holiness Pope John Paul I. This has come as a shock to us all in Western Samoa and we share with you your grief on this occasion. Malietoa Tanumafili II Head of State 892 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E SANCTI MARINI REPUBLICA : Profondamente commossi e addolorati dalla ferale notizia della improvvisa scomparsa di S. S. Papa Giovanni Paolo I, le cui alte doti di grande umanità, bontà, spontaneità e pastorale sollecitudine avevano suscitato unanimi sentimenti di simpatia ed apprezzamenti, il Governo ed il Popolo della Repubblica di San Marino esprimono Eminenza Vostra Reverendissima sensi del più sincero cordoglio e accorata partecipazione al grave lutto che colpisce la Chiesa Cattolica e l'intera umanità e si inchinano reverenti alla veneranda memoria del Sommo Pontefice associandosi all'universale rimpianto. Francesco Valli Enrico Andreoli Capitani Reggenti Giordano Bruno Refi! Segretario di Stato per gli Affari Esteri E SENEGALIA : Nous avons appris avec peine le deuil qui vient de frapper l'Eglise Catholique en la personne du Pape Jean-Paul Premier dont la nomination avait suscité tant d'espoir pour l'ouverture qu'il avait pour le Tiers-Monde. En cette cruelle épreuve, le Gouvernement sénégalais se joint à moi pour vous adresser nos condoléances émues. Leopold Sedar Senghor E SEYCHELLENSI REPUBLICA : C'est avec une grande stupéfaction que le Peuple seychellois vient d'apprendre le décès brutal de Jean Paul I. Son nom, empruntant à Jean l'amour de la charité, et à Paul la force doctrinale du christianisme, laissait entrevoir à la grande paroisse mondiale une lueur de simplicité et d'optimisme qui émanait de chacune de ses paroles et chacun de ses actes. Le Peuple seychellois tout entier se joint à moi pour exprimer sa profonde tristesse et ses sincères condoléances. Albert René Président de la République des Seychelles Maeroris testimonia scriptis E data 893 SlNGAPURA : I am deeply grieved to learn of the sudden demise of His Holiness Pope John Paul the First. Please accept my deepest sympathy and sincere condolence on behalf of the people and Government of the Republic of Singapore. Benjamin Henry Sheares President Republie of Singapore E SINIS: I was distressed to learn of the sudden demise of His Holiness Pope John Paul I. I wish to extend to you, on behalf of the Government and people of the Republic of China, our deepest sympathy and profound condolences. Chiang Ching-kuo President of the Republic of China I am deeply saddened by the passing of His Holiness Pope John Paul I. Please accept my heartfelt sympathy and condolences. Sun Yun-suan Premier of the Republic of China E SOCIALISTICAS SOVIETICIS FOEDERATIS CIVITATIBUS (U.R.S.S.) : (tradotto dal Russo) In occasione del trapasso di Giovanni Paolo I vogliate accogliere profonde condoglianze. Leonid Brezhnev E SRILANKA: I am deeply grieved to hear of the death of His Holiness Pope John Paul I. We in Sri Lanka looked forward to a long reign and a valuable contribution to humanity's quest for peace and justice. His death is a loss not only to the Roman Catholic Church but also to the world. The 59 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 894 Government and the people of Sri Lanka join me in extending to you our sincere condolences. J. R. Jayewardene President Démocratie Socialist Republic of Sri Lanka It is with deep regret that I received the news of the death of His Holiness Pope John Paul I. His untimely death is an irreparable loss. Please accept my sincere condolences. R. Premadasa Prime Minister E SUDANIA : With deep sorrow and grief we learnt about the demis of His Holiness Joannes Paulus I who dedicated his life for the cause of world peace and security. Please accept in my name and on behalf of the people and Government of the Démocratie Republic of the Sudan our deep and heartfelt condolence. Praying for Almighty God to rest his soul in eternai peace. Gaafar Mohamed Mmeiri President of the Démocratie Republic of the Suddn E SUBTIA: Très ému par la douloureuse nouvelle du décès soudain et tragique de Sa Sainteté Jean Paul I , je présente à Votre Eminence l'expression de la profonde sympathie et de mes sincères condoléances pour la grande perte qui a si cruellement frappé l'Eglise Catholique et le monde chrétien. Carl Gustaf R. er E SURINAMIA : With great astonishment and deep regret we have learned about the passing away of His Holiness The Pope. On behalf of Government and people of the Republic of Suriname I offer heartfelt condolences on this great loss. Dr. Johan H. E. Ferrier President of the Republic o f Suriname Maeroris testimonia scriptis data E 895 SVAZILANDIA : I have a sad duty in command from His Majesty King Sobhuza II to express our deepest sympathy and condolences on the most untimely and sudden demise of His Holiness Pope John Paul I. We had placed great hopes and expectations on His Holiness' enviable talents of leadership on the course of peace in the family of nations. We wish you comfort at this hour of sadness. Dr. Zonke A. Khumalo Acting Prime Minister E SYRIA : With deep sorrow we reeeived the sad news of the passing of His Holiness Pope John Paul I after a sudden heart attack last night. The tragic character of the loss of His Holiness is increasedby the fact that he was in the prime of his papacy and had not the chance to pursue the efforts to which he dedicated himself in the service of the Church and the good of humanity. Please accept the sincere condolences which I express on behalf of the Syrian Arab people and in my own name. Hafez Al-Assad President o f the Syrian Arab Republic E TANZANIA : We are shocked and greatly saddened by the sudden and unexpected death of His Holiness Pope John Paul. Catholics throughout our troubled world were looking forward with confidence and hope to leadership from the man so recently elected to his high onice in accordance with the beliefs and traditions of the Holy Roman Catholic Church. On behalf of all the people of the United Republic of Tanzania and on my own behalf I express our human grief with our acknowledgement of God's love for all men and our knowledge that His Holiness Pope John Paul died accepting the promise of Jesus "He that heareth my word, and believeth on him that sent me hath everlasting life". Julius Nyerere President 896 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale E THAILANDIA : The Queen and I have learnt of the sudden demise of His Holiness Pope John Paul I with shock and profound sadness. We hasten to express to you and the whole Catholic community our sincere condolences and heartfelt sympathy for this second tragic loss Coming so soon after the previous one. Bhumibol R. E TOGO : Eminence, c'est avec consternation et émotion que le Peuple togolais, son Mouvement d'Union Nationale le Rassemblement du Peuple togolais, son Gouvernement et moi-même avons appris le décès subit du Pape Jean.Paul I. Stupéfaction, incrédulité tout d'abord, et émotion profonde ensuite, tels sont les sentiments qui nous ont animés à l'annonce de la douloureuse et affligeante nouvelle. La mort du Pape Jean Paul I a, il n'y a pas de doute, bouleversé le Peuple togolais tout entier et certainement causé la consternation générale dans le monde. La personnalité chaleureuse et la compréhension du Souverain Pontife de la vie des hommes étaient manifestes à tous. En l'espace de quelques semaines de règne le Pape Jean Paul I a certainement donné à son Pontificat un sens et une signification qui répondaient à l'attente de tous les hommes de bonne volonté. C'est pourquoi nous garderons de lui le souvenir d'un homme dont la foi et la bonté rayonnante annonçaient pour l'Eglise catholique d'abord et ensuite pour le monde un grand Pontificat. En ces moments de grande douleur, au nom du Peuple togolais tout entier de son Mouvement d'Union Nationale le Rassemblement du Peuple togolais, du Gouvernement et en mon nom propre, je m'associe à ce deuil qui frappe la chrétienté catholique. Gnassingbe Eyadema Président de la République Togolaise E TONGA : The Government and people of the Kingdom of Tonga join ail nations of the world in mourning the untimely passing of Pope John Paul. Maeroris testimonia scriptis data 897 We share with Catholics everywhere the deep sense of loss and express our sincere condolences to his lo ved ones on this sad occasion. Tuipelehake Prime Minister E TRINITATE ET TOBAGO : It is with profound sadness that I extend condolences to you on behalf Of the Government and people of Trinidad and Tobago on the sudden demise of His Holiness Pope John Paul I so soon öfter the passing away of His Holiness Pope Paul V I . I also send Your Excellency my personal sympathy at the time of bereavement in the Holy Roman Church. Ellis Clarke President E TUNISIA : J'ai été très affligé d'apprendre la perte subite de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. L'esprit d'ouverture et d'humilité qui a caractérisé le début de son règne était le meilleur garant d'une action au service de la paix et de la justice. En cette triste circonstance je vous adresse en mon nom personnel ainsi qu'au nom du Gouvernement et du Peuple tunisien mes condoléances les plus sincères et l'expression de la profonde sympathie. Habib Bourguiba Président de la République Tunisienne C'est avec une profonde émotion que j'ai appris la nouvelle de la mort soudaine de Sa Sainteté le Pape Jean Paul ï er dont le pontificat présageait d'une détermination à ne ménager aucun effort pour que la justice, la paix et la concorde puissent régner entre tous les hommes. En cette douloureuse circonstance je vous adresse l'expression de ma sympathie très attristée ainsi que de mes sincères condoléances. Hedi Nouira Premier Ministre Acta Apostolicae Sedis r- Commentarium Officiale 898 E TURCIA : J'ai été très peiné d'apprendre la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I . En cette douloureuse circonstance, je tiens à présenter à Votre Eminence mes très sincères condoléances au nom du Peuple turc et en mon nom personnel. Sirri Atalay Président a.i. de la République de Turquie er C'est avec une profonde peine que je viens d'apprendre la triste nouvelle du décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I. En cette pénible circonstance, je tiens à adresser à Votre Eminence, au nom du Gouvernement Turc et en mon nom personnel, mes condoléances et l'expression de ma sympathie émue. Bulent Ecevit Premier Ministre Ex UGANDA : I bave learnt with profound shock and deep sorrow of the most untimely death of Pope John Paul the First who passed away last night. It is with a heavy heart that I, once again, convey to you my most sincere and heartfelt condolences, those of the Government and of the entire people of Uganda at this tragic loss to the Catholic Church and his family in particular, and to the world in general. It is only ten day s ago when I received a personal letter from the late Pope John Paul the First. In his message to me and to the people of Uganda, he expressed his affection and benevolence for the people of Uganda as his predeçessors had done. Furthermore, I was deeply touched by the kind words the late Pope expressed to the Uganda délégation which was in Pome to attend his Inauguration. In his short reign, Pope John Paul the First had identifìed himself with simplicity, humility and as a man of the people. We in Uganda join the world in mourning his death, bearing in mind that he has not lived long enough to fulfill his mission of continuing the policies of his two predecessors. Your Eminence, as a Maeroris testimonia scriptis data 899 sign of our love for the late Pope, Uganda will be represented at his funeral. Please accept, Your Eminence, my deepest condolences and sympathies. Idi Amin Dada Life President o f the Republic o f Uganda Ex URUGTJAIA : Profundamente conmovido por la lamentable desaparición de Su Santidad el Papa Juan Pablo I, hágole llegar a Vuestra Eminencia los sentimientos de pesar y solidaridad del Gobierno y pueblo uruguayos. Aparicio Méndez Presidente de la República Oriental del Uruguay Consternado ante la inesperada desaparición de Su Santidad el Papa Juan Pablo I, reciba Vuestra Eminencia mis muy sinceros sentimientos de profundo pesar. Julio César Lupinacci Ministro interino de Relaciones Exteriores E VENETIOLA : En nombre del pueblo de Venezuela, del Gobierno y en el mío propio, presento a Vuestra Eminencia las más sinceras expresiones de condolencia por el sensible fallecimiento de Su Santidad Juan Pablo I, cuyas esclarecidas virtudes ^permitiéronle prestar eminentes servicios a la Iglesia y a la humanidad. Carlos Andrés Pérez Presidente de la República de Venezuela E VOLTA SUPERIORE : La très douloureuse et affligeante nouvelle du décès brutal du Pape Jean-Paul Premier a bouleversé le Peuple voltaïque et causé la consternation générale. En moins de deux mois l'Eglise universelle vient encore d'être cruellement frappée par la subite perte du Saint Père Jean-Paul Premier qu'il a plu à Dieu de rappeler après seulement trente-quatre 900 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale jours de Pontificat qui, quoique très bref, aura cependant marqué l'humanité pour une nouvelle prise de conscience en vue de l'édification d'un monde de justice de paix et d'amour. En Notre nom personnel, en celui du Peuple et du Gouvernement voltaïque, nous vous adressons nos condoléances les plus attristées. Que Votre Eminence veuille bien être notre interprète auprès de toute la chrétienté, particulièrement auprès du Saint Siège et de la famille du Saint Père disparu, pour leur transmettre respectivement l'expression bien sincère de nos sentiments de grande affliction et de profonde compassion. El Hadj Aboubakar Sangoulé Lamizana Président de la République de Haute-Volta E ZAMBIA : I have been greatly shocked to learn of the untimely death of Pope John Paul. 32 days in ofiice was not long enough for him to establish his own personality. But he did in that short period show what powerful forces for progress were within him. We in Zambia noted with gratitude his choice of the name John Paul, his humanity which made him decide in favour of one of the humblest enthronement célébrations, and above ali he had already begun to impress the world with the cardinal message of love as sign of yet another great Pope. Alas this was not to be. However we pray that the Vatican and indeed the Catholic Church as a whole will receive God's guidance and mercy so that it remains solid in spite of losing two Holy Fathers within two months. On behalf of the party and its Government and the people of Zambia as a whole, and indeed on my own behalf and that of my family, * I send to you our heartfelt condolences. in peace. We pray that his soul rests Kenneth D. Kaunda President of the Republic of Zambia VI A CONSOCIATIONIBUS INTER NATIONES Eminence, c'est avec consternation que j'ai appris la triste nouvelle de la mort subite de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I, La volonté qu'il avait manifestée de consacrer son énergie et sa grande autorité morale Maeroris testimonia scriptis data 901 au bien-être de tous les peuples et aux idéaux de paix et de justice qui sont ceux de l'Organisation des Nations Unies constituait un précieux encouragement pour la communauté internationale. Par sa bonté évidente et sa grande simplicité, il s'était déjà acquis le respect, la confiance et l'affection de tous les hommes de bonne volonté. Sa disparition après un pontificat si court mais si plein de promesse sera ressentie dans le monde entier comme une perte douloureuse. Je suis toutefois persuadé que l'exemple donné par Sa Sainteté le Pape Jean Paul I continuera de nous inspirer tous dans les tâches difficiles qui nous attendent. Kurt Waldheim Secrétaire Général de VO.N.U. Ce nouveau deuil, particulièrement cruel, qui frappe l'Eglise catholique et la chrétienté, afflige aussi tous les peuples qui aspirent à la paix. Héritier spirituel de ces papes novateurs — parce que particulièrement conscients des réalités de leur temps — que furent Jean XXIII et Paul V I , Jean-Paul I avait clairement manifesté son intention, dès le début de son pontificat, de poursuivre dans la voie qu'ils avaient tracée : celle d'une ouverture toujours plus large de l'Eglise aux problèmes qui sont aujourd'hui ceux du monde entier. Et nous ne doutions pas, à l'UNESCO, que son action future aurait pour effet de renforcer encore la coopération déjà si active entre le Vatican et l'Organisation. Aussi sa disparition soudaine est-elle douloureusement ressentie par tous. er Amadou Mahtar M'Bow Directeur Général de l'UNESCO Profondément ému par triste nouvelle de la disparition soudaine de Sa Sainteté Jean-Paul I vous prie accepter très sincères condoléances au nom du Conseil exécutif de l'UNESCO et en mon nom personnel. er Léonard Martin Président Conseil Exécutif UNESCO 902 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Venant d'apprendre avec une très grande émotion la nouvelle de la mort soudaine de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I qui, en si peu de temps, avait su mériter le respect et l'admiration du monde entier, je prie Votre Eminence d'accepter en mon nom personnel, comme en celui de l'Organisation des Nations Unies pour l'Alimentation et l'Agriculture que j'ai l'honneur de diriger, l'expression de nos sentiments profondément attristés. Edouard Saouma Directeur Général de la F.A.O, On behalf of my colleagues in the Oommittee of Ministers of the Council of Europe and on my own behalf, I express my sincere sympathy on the sudden death of His Holiness Pope John Paul I, the news of which has been received with deep sorrow. In spite of his regrettably short period of office he will be missed and remembered as a man of good will and humility striving for peace and justice. Dom Mintoff Chairman of the Committee of Ministers of the Council of Europe C'est avec consternation que mes collègues du Conseil des Communautés Européennes et moi même, avons appris le décès de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I dont l'avènement avait été accueilli avec enthousiasme dans le monde entier et avait fait naître de grands espoirs. Il me tient à cœur de vous exprimer ainsi qu'aux autorités de l'Eglise avec nos sentiments de sympathie attristée nos très vives condoléances. Hans-Dietrich Genscher Président du Conseil des Communautés Européennes La Mort subite de Sa Sainteté le Pape Jean Paul I nous frappe, mes collègues et moi, profondément au cœur. C'est avec une grande tristesse que nous voyons disparaître ce Souverain Pontife qui, pendant la brève période de son pontificat, avait suscité autour de lui tant de sympathie Maeroris testimonia scriptis data 903 et d'espérance. La Commission des Communautés Européennes s'associe au deuil qui touche non seulement l'Eglise Catholique mais l'humunité entière. Roy Jenkins Président de la Commission des Communautés Européennes Deeply saddened by the sudden death of His Holiness Pope John Paul the First, I extend to Your Eminence and to the Sacred College of Cardinals my sincere condolences upon his loss. With renewed assurances of my highest considération. Alejandro Orfila Secretari/ General Organization of American States Cum fere innúmera pietatis et obsequii testimonia recepta sint, praeter ea quae hic typis mandata sunt, cumque fieri prorsus nequeat, ut singulis respondeat, Sacrum Cardinalium Collegium publice per Commentarium hoc Officiale Sedis Apostolicae gratum animum significat erga omnes quotquot catholicae Ecclesiae luctum participarunt. An. et vol. L X X 30 Novembris 1978 N . 13 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE ANNUNTIO VOBIS GAUDIUM MAGNUM HABEMUS PAPAM EMUM AC RMUM DOMINUM S.R.E. CARDINALEM CAROLUM WOJTYLA QUI SIBI NOMEN IMPOSUIT IOANNEM PAULUM II Laetissimum hoc praeconium ab E.mo P.D. Pericle S . R . E . Card. Felici, Protodiacono, e superiore Basilicae Vaticanae podio prolatum est d. X V I m. Octobris a. MCMLXXVIII hora 18,43 60 - A . A. S. 906 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DE CONCLAVI AD ELIGENDUM SUMMUM CATHOLICAE ECCLESIAE PONTIFICEM Quo ipso die, 29 m. Septembris, de obitu Ioannis Pauli I triste atque inopinatum nuntium habuit, Sacrum Cardinalium Collegium primam Congregationem iniit, suo pro cuiusque munere praesidentibus Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano, atque Ioanne Villot, Sanctae Romanae Ecclesiae Camerario. Quo in congressu statutum est ut defuncti Summi Pontificis sollemnes exsequiae die 4 m. Octobris per solverentur, utque Conclavis initium ad eligendum Summum Pontificem, die 14 eiusdem mensis, vespere, fieret, mane praemissa celebratione Missae pro eligendo Papa, in Vaticana S. Petri Basilica. Hanc primam, novem secutae sunt inter S. R. E. Cardinales congregationes, ad omnia apparanda quae ad Conclave ipsum pertinebant. Hac profecto de causa, tres designati sunt ad normam Const. Apost. Romano Pontifici eligendo Purpurati Patres, qui peculiarem Commissionem, primis tribus Conclavis diebus, una cum S. R. E. Camerario eûîcerent ; videlicet : Antonius Samorè, e Cardinalibus ordinis episcopalis; Paulus Evaristus Arns, ex ordine presbyterorum; Silvius Oddi, e diaconorum. Ad efficiendam praeterea Commissionem ut ii designarentur, qui, praeter eos de quibus sermo est in Constitutione eadem, in Conclavi degerent ad certa quaedam ministeria exsequenda, sorte designati sunt Cardinales Franciscus König, Ioannes Iosephus Krol, Iosephus Cordeiro; hi autem statuerunt ut 2 aeditui adessent, 2 aegrorum ministri, 1 architectus ac 2 periti technici. Delecta est denique trium Cardinalium Commissio ad omnia providenda, quae ad Conclavis apparationem eiusque clausuram, necnon cellar um Cardinalium collocationem spectabant ; ad hoc designati sunt Cardinales Sergius Guerri, Carolus Wojtyla, Hyacinthus Thiandoum. Pro suo autem officio, Magister Caeremoniarum Pontificalium, de mandato Sacri Collegii, hanc Intimationem edidit, ad Missae celebrationem pro eligendo Papa spectantem et ad Conclavis initium: Sabbato, die 14 m. Octobris a. 1978, hora 10, in Basilica S. Petri, ad altare cathedrae Em.mus et R.mus D. Card. Ioannes Villot, primus De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 907 ex ordine Episcoporum Cardinalium Electorum, Missam sollemnem pro eligendo Papa celebrabit una cum omnibus Patribus Cardinalibus. Em.mi et E.mi D D . Cardinales, vestibus rubris, rocheto et mozeta, ad sacellum S. Sebastiani in Petriana Basilica, hora 9,30, accèdent, mitram albam sericam damascenam secumferentes. Eadem die post meridiem, hora 16,30, Em.mi et E.mi DD. Cardinales, induti vestibus rubris, rocheto et mozeta et bireto, in sacellum Paulinum, in prima contignatione Palatii Apostolici Vaticani, convenient. Em.mi Patres, praecedente Cruce, cantoribus hymnum Veni, Creator concinentibus, Conclave ingredientur ut omnia, iuxta Constitutionem Apostolicam « De Sede Apostolica vacante deque electione Romani Pontificis », ibi peragant. E Civitate Vaticana, die 9 m. Octobris a. 1978. De mandato Sacri Collegii VERGILIUS NOÈ Caeremoniarum Pontificalium Magister De eodem Conclave, praeterea, idem Caeremoniarum Pontificalium Magister Notificationem fecit, officialibus ceterisque Conclavi addictis destinatam : Gli Officiali e gli Addetti al Conclave, sia ecclesiastici che laici, come pure gli eventuali conclavisti ammessi al Conclave che si aprirà il 14 Ottobre p.v., alle ore 16,30, vogliano trovarsi venerdì, 13 Ottobre, alle ore 17, nella cappella Paolina del Palazzo Apostolico, per prestare il giuramento prescritto a norma della Costituzione Apostolica « Romano Pontifici eligendo » n. 46, davanti al Segretario del Conclave e al Maestro delle Cerimonie Pontificie, a ciò delegati dall'Em.mo Cardinale Camerlengo. Vaticano, 7 Ottobre 1978. VIRGILIO NOÈ Maestro delle Cerimonie Pontificie Acta 908 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Exc.mus vero Vir a Secretis Sacri Collegii has normas edidit, ad Conclavis clausuram et custodiam attinentes : 1. Gli Em.mi Cardinali Assistenti, unitamente al Camerlengo di S.R.C., si compiaceranno di rimanere nella Cappella Sistina il giorno 25 agosto p.v., al termine della cerimonia di ingresso in Conclave, per procedere alla chiusura del Conclave. 2. Nella stessa Cappella si troveranno S. E. Mons. Segretario del Sacro Collegio, i Cerimonieri pontifici, l'architetto del Conclave, due periti tecnici. 3. Al momento stabilito dall'Em.mo Camerlengo si inizierà la ricognizione dei vari luoghi del Conclave, a norma delle prescrizioni della Costituzione Apostolica « Romano Pontifici eligendo » (n. §2). 4. Ad un certo segnale, anche tutti gli addetti al Conclave, saranno richiamati nell'aula dei Paramenti, dove sarà fatto l'appello nominale. 5. Adempiute tutte queste formalità, nella sala dei Paramenti sarà fatta lettura del Rogito, e saranno apposte le necessarie firme. 6. Il Prefetto della Casa Pontifìcia, il Delegato Speciale della Pontificia Commissione per la Città del Vaticano e il Comandante della Guardia Svizzera, alla presenza del Decano dei Prelati Chierici della Reverenda Camera Apostolica, insieme con il Segretario Cancelliere, deputato dal Camerlengo, e gli Architetti, dopo attenta indagine, ese guono la chiusura esterna del Conclave. Le chiavi saranno, quindi, consegnate al medesimo Delegato Speciale della Pontificia Commissione per la Città del Vaticano. 7. Il relativo Rogito viene compilato, presso l'ufficio del Delegato Speciale della Pontifìcia Commissione per la Città del Vaticano, da uno dei Prelati Chierici della Reverenda Camera Apostolica, su incarico del Cardinale Camerlengo di Santa Romana Chiesa, con la firma del Prefetto della Casa Pontificia, dello stesso Delegato Speciale e del Comandante della Guardia Svizzera. 8. Durante il Conclave, i Prelati addetti alla custodia del medesimo, in abito prelatizio, eserciteranno la debita vigilanza presso le Rote assegnate, nelle ore stabilite. 9. Dopo che il Pontefice eletto avrà dato l'ordine di apertura del Conclave, si procederà all'apertura sia interna (al quale atto però non De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 909 sono presenti gli Em.mi Cardinali Assistenti, né il Cardinale Camerlengo), sia esterna, con le stesse norme della chiusura. Dal Palazzo Apostolico Vaticano, 23 agosto 1978. 68 ERNESTO CIVARDI Segretario del Conclave Die 13 m. Augusti, postrema Patrum Cardinalium congregatio acta est, in qua singulae singulis cellae sorte assignatae sunt, ad normam Constitutionis Apostolicae Summo Pontifici eligendo. Iis deinde qui congregationi aderant argenteum nomisma dono dedit Ioannes Card. Villot, S. B. E. Camerarius, ob Sedem Vacantem excusum. In dioecesi praesertim Romana atque in Civitate Vaticana, ut ad Deum preces pro felici Conclavis exitu adhiberentur suasum est hisce adhortationibus : I. A VICARIATU URBIS : Giovedì si è chiuso il tempo del lutto della Chiesa per la morte del venerato Papa Giovanni Paolo I. La Diocesi di Roma, in comunione con tutta la Chiesa Cattolica, si volge gioiosa all'attesa del suo nuovo Vescovo e Pastore, che le sarà dato dal Sacro Collegio dei Cardinali, nel Conclave che incomincerà il sabato 14 ottobre. A partire da venerdì, in ogni Parrocchia o Chiesa pubblica, in ogni Istituto Religioso, come pure nelle adunanze delle Associazioni di apostolato, durante la celebrazione della Santa Messa, si inseriranno nella (( preghiera dei fedeli » le invocazioni, qui sotto suggerite. Se le rubriche lo consentono, si può celebrare la Messa « de Spiritu Sancto » oppure (( pro eligendo Summo Pontifice ». In particolare, domenica 15 ottobre, i sacerdoti invitino i fedeli alla preghiera e, al termine delle Sante Messe, possono far cantare il (( Veni, Creator ». Alle Comunità religiose, specialmente di clausura, si raccomanda la recita del Santo Rosario e la adorazione del SS.mo Sacramento, solennemente esposto. Alle famiglie cristiane viene pure suggerito il Santo Rosario; agli ammalati l'offerta delle loro sofferenze; a tutti l'esercizio della carità verso i poveri, per il felice esito dell'elezione del Papa. 910 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Non appena si avrà notizia dell'avvenuta elezione tutte le campane della Città suoneranno a festa per dieci minuti e nelle Parrocchie si promuoveranno celebrazioni di ringraziamento. Queste le Intenzioni per la <( preghiera dei fedeli » : 1) Perché lo Spirito Santo illumini i Cardinali a scegliere il Papa che sia custode della verità, maestro della fede, pastore e guida sicura della Chiesa nella carità, padre dei poveri, sostegno dei deboli, luce degli erranti, speranza per il mondo : preghiamo ! 2) Perché Dio, superando la debolezza umana, doni fiducia e fortezza a Colui che Egli ha scelto come Vicario del Suo divin Figlio, nel governo della Chiesa e lo ricolmi di saggezza, di misericordia, di pazienza, di amore per tutti i suoi figli, ma soprattutto per gli uomini più soli e più lontani da Dio, per ricondurli a Lui con gioia : preghiamo ! Dal Palazzo del Vicariato, 13 Ottobre 1978. Card. POLETTI Vicario Generale © UGO II. A VICARIATU CIVITATIS VATICANAE : Dopo l'ossequio religioso e la preghiera comunitaria che noi tutti, anche nell'ambito della Città del Vaticano, abbiamo compiuto per il defunto Sommo Pontefice Giovanni Paolo I, di venerata memoria, vi esorto, cari fedeli ed abitanti di questa Città, a circondare il Conclave per l'elezione del nuovo Papa in spirito di vera fede, nella luce « del Padre dei lumi dal quale viene ogni bel dono e ogni regalo perfetto » {Gc 1, 17). In conformità con la Costituzione Apostolica (( Romano Pontifici eligendo » n. 85 vi chiedo di elevare a Gesù Cristo, Fondatore e Capo della « Sua » Chiesa, umili e insistenti preghiere, anzitutto con il cuore illuminato nel silenzio della vostra riflessione, e, poi, nella orazione vocale e fraterna dell'assemblea liturgica. A questo scopo si prescrive che durante il Conclave si esponga nella Chiesa parrocchiale di Sant'Anna il Ss.mo Sacramento un'ora prima della Santa Messa vespertina, e precisamente dalle ore 17,00 alle ore 18,00. Si esortano anche le Comunità religiose di unirsi alla supplica personale e comunitaria. Dal Vaticano, 13 Ottobre 1978. PIETRO CANISIO VAN LIERDE Vicario Generale di Sua Santità per la Città del Vaticano De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 911 INITIUM CONCLAVIS Postridie, 14 eiusdem mensis, mane, in Basilica Vaticana concelebrata est Missa pro eligendo Papa a sacris Cardinalibus electoribus, praesidente Ioanne Card. Villot, qui in saeptis Conclavis ordinis Episcoporum primus Cardinalium fuit. Post lectum Evangelium (Io. 15, 9-17), hanc Homiliam ille habuit : Ancora una volta, Padri e Fratelli, a distanza di poche settimane, questo vangelo è proclamato nella stessa circostanza e da esso dobbiamo trarre insegnamento e spunti di riflessione. Del discorso di Gesù, sottolineeremo brevemente qualche parola : cosa significhi « rimanere nel suo amore » ; che voglia dire con (( dare la vita per gli amici » ; con <( tutto ciò che ho udito dal Padre, l'ho fatto conoscere a voi » ; con « non voi avete scelto me, ma io ho scelto voi ». 1. Non si può rimanere nell'amore di Gesù se non si è nella sua grazia, poiché ogni nostra opera buona e meritoria proviene dal benefìcio dell'amore divino e cioè della sua grazia. Cristo osserva la volontà del Padre. Qualche tempo prima, Gesù diceva : « colui che mi ha mandato è con me, e non mi ha lasciato solo perché faccio sempre ciò che Gli piace » (8, 29). Parla chiaramente in quanto uomo, poiché la sua natura divina è identica a quella del Padre e non può patire solitudine. Quindi se Gesù, per il motivo da lui espresso, non fu lasciato solo, anche noi non saremo lasciati soli, se l'amore divino produrrà in noi la grazia e la conformità al suo volere. Occorre riflettere su questo. L'officio da compiere è grave ; non saremo lasciati soli a farlo, soltanto « si faciemus quae placita sunt E i » . 2. « Non c'è amore più grande che dare la vita per gli amici ». I rossi vestiti che sono propri del nostro ceto, Padri Eminentissimi, trovano spiegazione nell'impegno — legato alla creazione cardinalizia — di una vita spesa fino all'effusione del sangue. E poiché la vita corporale è cosa che abbiamo carissima, l'esporla a perdita per il prossimo costituisce un grande segno di carità : « maior » come dice il Signore. E ciò, ben s'intende, sull'esempio di Gesù. Non dobbiamo però lasciarci fuorviare da una interpretazione affrettata del testo or ora udito, che parla di (( amici ». Ricordiamo quanto è detto nella lettera ai Romani (5, 8) : « cum adhuc peccatores esse- 912 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mus, secundum tempus Christus pro nobis mortuus est ... Mentre eravamo ancora peccatori ». Scavando nel testo stesso, vi troveremo, come già hanno fatto prima di noi i Padri, che Gesù è morto per i suoi nemici, cioè per i peccatori, affinché divenissero suoi amici. Ma sarebbe stato duro ricordare a coloro che gli stavano attorno la loro iniziale condizione umana ; e quindi egli passa direttamente a chiamarli (( amici », già considerando iniziata ed a loro applicata la sua opera redentrice. Riflettiamo, Fratelli, che la vita, sia tutti noi — è certo — ma sia in modo specialissimo Colui che eleggeremo, dobbiamo darla per la moltitudine dei redenti, « ut amici Christi efficiantur ». Tutta la mistica missione della Chiesa è racchiusa in questo concetto ; e, poiché Dio si serve degli uomini come strumenti ordinari, si vede bene qual sia lo spirito che deve animare coloro che Lui sceglie per esercitare un officio di pastore, di guida, come per far conoscere per la prima volta il messaggio evangelico. Noi stessi, in quanto vogliamo considerarci — con tutte le nostre mancanze — suoi amici, tali siamo solo ed esclusivamente in virtù della sua Morte. 3. Come segno palpabile di vera amicizia, Gesù dice : « tutto ciò che ho udito dal Padre, l'ho fatto conoscere á voi ». Sorprende quel « tutto », ma il Signore lo spiega, un momento dopo : « molte cose ho ancora da dirvi, ma non siete capaci, ora, di portarne il peso...» e « quando verrà lo Spirito Santo, egli vi guiderà alla verità intera ». Chiaramente, il « tutto » che gli Apostoli potevano allora ricevere era nell'ordine della fede e non della scienza o visione. Anche noi ci troviamo nella medesima condizione: il Cristo ci ha detto quanto basta per condurci sulla « sua » strada, quanto basta per agire in modo a Lui gradito, non di più. Ci considera amici, ma non ci illumina soprannaturalmente in modo totale. Lascia la libertà al nostro intelletto ed alla nostra volontà. Sarà quindi come uomini, certo uomini responsabili, ma pur sempre uomini, che saremo costretti a procedere all'officio a noi confidato. Non, quindi, (( miracolo » il risultato, ma frutto di azione e di orazione di uomini che, con tutte le loro forze, vogliono essere sempre più amici del Cristo. 4. « Non voi avete scelto me, ma io ho scelto voi ». Qui insinua Gesù che gli Apostoli non dovettero la scelta da Lui fatta ai propri meriti, ma alla sua libera volontà. Ciò si applica molto bene a noi, che non dobbiamo gloriarci di una De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 913 nostra capacità, chi più chi meno secondo moduli umani di valutazione, a far pesare il nostro punto di vista. Ricordiamo che la radice della nostra abilitazione a compiere l'officio di elettori sta « nella libera scelta del Signore », misticamente intesa, e non nel valore umano che, presi come singoli, possiamo avere. Si deve eleggere uno Sposo ; si deve eleggere un Padre. La caratteristica dell'amore dello Sposo è di amare la Sposa nella sua totalità, mentre il Padre ama i figli uno per uno, « tanquam singuli ». Quindi l'amore verso la Chiesa presa nella sua totalità conviene allo Sposo ; l'amore verso i singoli, con i loro pregi e difetti, conviene al Padre. Ci accompagni la preghiera del Popolo di Dio, in primo luogo di questa Assemblea, e il Signore sia con noi, ora e sempre. Amen. Sub vesperum vero eiusdem diei, Patres Cardinales, hymnum Veni, Creator Spiritus dum cantant, e Paulina in Xystinam sacram aedem processionaliter ingressi sunt, initiumque Conclave habuit. Haec sunt nomina Cardinalium, qui Summum Pontificem elegerunt : Ex Ordine Episcoporum: Ioannes Villot ; Antonius Samorè ; Franciscus Carpino ; Sebastianus Baggio, atque Stephanus I Sidarouss, Patriarcha Alexandrinus. Ex Ordine Presbyterorum: Iosephus Siri; Stephanus Wyszynski; Paulus Ae. Léger; Iosephus M. Bueno y Monreal; Franciscus König; Bernardus Io. Alfrink; Laureanus Rugambwa; Iosephus H. Quintero; Ioannes Landázuri Ricketts; Radulfus Silva Henriquez; Leo Suenens; Thomas Cooray ; Mauritius Roy ; Owen McCann ; Leo St. Duval ; Ermenegildus Florit ; Franciscus Seper ; Paulus Zoungrana ; Agnellus Rossi ; Ioannes Colombo ; Gabriel M. Garrone ; Aegydius Vagnozzi ; Maximilianus de Furstenberg ; Iosephus Cl. Maurer ; Ioannes los. Krol ; Ioannes P. Cody ; Conradus Ursi ; Alfredus Bengsch ; Iustinus Darmojuwono ; Carolus Wojtyla; Michael Pellegrino; Alexander C. Renard; Alfredus V. Scherer; Iulius Rosales; Gordonius los. Gray; Paulus Bertoli; Iosephus Parecattil; Ioannes F. Dearden; Franciscus Marty; Georgius B. Flahiff; Paulus Gouyon; Marius Casariego; Vincentius Enrique y Tarancón ; Iosephus Malula ; Paulus Muñoz Vega ; Antonius Poma ; Ioannes Carberry ; Terentius Cooke ; Stephanus Kim ; Eugenius de Araújo Sales ; Iosephus Höffner; Ioannes los. Wright; Ioannes Willebrands; Antonius Ribeiro; Iacobus R. Knox; Avelarius Brandâo Vitela; Iosephus 914 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Cordeiro ; Hannibal Muñoz Duque ; Aloisius Aponte Martínez ; Radulphus F. Primatesta; Salvator Pappalardo; Marcellus Gonzales Martin; Ioannes Guyot ; Hugo Poletti ; Timotheus Manning ; Mauricius Otunga ; Iosephus Salazar López ; Humbertus S. Medeiros; Paulus E. Arns; Iacobus D. Freeman; Narcissus Jubany Arnau; Hermannus Volk; Pius Taofinu'u; Octavius Beras Rojas; Ioannes Aramburu; Ioannes Trin-nhu Khué; Hyacinthus Thiandoum; Emmanuel Nsubuga; Laurentius T. Picachy ; Iacobus L. Sin ; Villelmus W. Baum ; Aloisius Lorscheider ; Reginaldus Io. Delargey; Ladislaus Lékai; Georgius B. Hume; Victor Razafimahatratra ; Franciscus Tomásek; Dominicus I. Ekandem; Ioannes Benelli; Iosephus Ratzinger. Ex Ordine Diaconorum: Pericles Felici ; Silvius Oddi ; Iosephus Paupini ; Marius Nasalli Rocca di Corneliano ; Sergius Guerri ; Sergius Pignedoli; Humbertus Mozzoni; Petrus P. Philippe; Petrus Palazzini; Opilius Rossi; Iosephus M. Sensi; Conradus Bafile; Iosephus Schroffer; Eduardus Pironio ; Bernardinus Gantin ; Marius Al. Ciappi. Omnes deinceps Cardinales electores iusiurandum, secundum statutam formulam dederunt se, videlicet, inviolate et ad unguem observaturos omnia quae de Conclavi in Constitutione Apostolica Romano Pontifici eligendo statuuntur. CLAUSURA CONCLAVIS Deinde Conclave intus et foris clausum est. Quorum actuum haec sunt instrumenta confecta ac subsignata: I In Nomine Domini. Amen. Singulis et universis hoc publicum instrumentum lecturis, audituris aut visuris notum sit quod die xiv mensis Octobris anni MCMLXXVIII, Apostolica Sede per obitum sa. me. Ioannis Pauli PP. I vacante, hora XIX, EE,.mi ac RR.mi DD.ni : Dominus Camerarius Ioannes Card. Villot, tit. Ecclesiae Suburbicariae Tusculanae ; et Em.mi Cardinales Assistentes : Antonius Card. Samorè, tit. Ecclesiae Suburbicariae Sabinensis et Mandelensis; Paulus Evaristus Card. Arns, tit. S. Antonii Patavini in Via Tusculana; Silvius Card. Oddi, diaconiae S. Agathae in Urbe; una mecum ac testibus infrascriptis, Exc.mo Domino Ernesto Civardi, Archiepiscopo Serdicensi, De Conclavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 915 Sacri Collegii Secretario, comitante, Conclave perlustrarne, quod diligenti adhibita perquisitione muris obstructum et ex omni parte clausum in venerunt. Exclusis omnibus qui in eo permanere non debebant, ianuam clavibus obfirmarunt, et hoc ipsum Conclave in eo statu esse iudicarunt ac reperiri ut tuto et legitime possit ad electionem Romani Pontificis deveniri, et ad formam Constitutionis Paulinae Romani Pontifici eligendo de more procedi posse. Acta fuerunt in Palatio Apostolico Vaticano, apud S. Petrum, in ipso Conclavi anno, mense, die et hora quibus supra, praesentibus RR. D.nis Horatio Cocchetti et Vito Gemmiti, Caeremoniarum Pontificalium Antistibus, testibus per me adhibitis atque rogatis. Ex Aedibus Vaticanis, die 15 m. Octobris a. 1978. ERNESTUS CIVARDI, Archiepiscopus Serdicensis, Sacri Collegii Secretarius ; HORATIUS COCCHETTI ; VITUS G E M M I T I ; VERGILIUS NOÈ, Caer. Pont. Magister, Protonotarius Apost, ex officio II In nome di Dio. Amen. Sede Vacante per la morte di GIOVANNI PAOLO PAPA I di sa. me. Oggi quattordici del mese di Ottobre dell'anno millenovecentosettantotto, il Rev.mo Mons. Giovanni Sessolo, decano dei Prelati Chierici di Camera, insieme a me, Notaio-Segretario e Cancelliere della medesima Camera, essendo stati — a norma del disposto (n. 102) della costituzione di Pio XI di sa. me. (( Ad incrementum decoris », promulgata il 15 Agosto 1934, e dell'art. 53 della costituzione « Romano Pontifici eligendo », emessa da Paolo VI di sa. me. il I Ottobre 1975 — specialmente delegati da Sua Em.za Rev.ma il Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, a rogare l'atto della chiusura esterna del Conclave, costruito nel Palazzo Apostolico Vaticano durante la presente Sede Vacante, si reca nello Stato della Città del Vaticano e precisamente nella sede dell'attuale ufficio déll'Ecc.mo Maro 916 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale chese don Giulio Sacchetti, delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Il Rev.mo Mons. Sessolo, accompagnato da me, Notaio di CameraSegretario e Cancelliere della medesima Camera, accede al sopraprecisato ufticio ed in esso introdotto trova Sua Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, Vescovo titolare di Neapoli in Palestina, Prefetto della Casa Pontificia, il suddetto Ecc.mo marchese don Giulio Sacchetti, delegato speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, ed il signor Dott. Avv. Franz Pfyffer von Altishofen, Capitano Comandante il Corpo delle Guardie Svizzere, i quali — a norma dell'art. 50 della citata costituzione Paolina (( Romano Pontifici eligendo » — hanno commessa la custodia del Conclave. Oltre le suddette Personalità sono presenti: S. Ecc.za Rev.ma Mons. Lorenzo Antonetti, Segretario dell'A.P.S.A., il Rev.mo Mons. Dino Monduzzi, Reggente della Casa Pontifìcia, l'ing. Edoardo Cherubini, Direttore dei Servizi Tecnici del Governatorato dello Stato della Città del Vaticano, il dottor Benedetto Argentieri, Delegato dell'A.P.S.A. - Sezione Straordinaria, l'ing. Massimo Stoppa, l'ing. Gian Carlo Cuscianna e l'arch. Giuseppe Facchini della Direzione dei Servizi Tecnici del Governatorato dello S. C. V., il conte Gian Carlo Senni, direttore dei Servizi Economici del detto Governatorato. Poco dopo tale accesso dei Delegati dell'E.mo Cardinale Camerlengo di Santa Romana Chiesa, alle ore 17,30 circa si annunzia che è giunto il momento della chiusura solenne dell'attuale Conclave. A seguito di tale annunzio Sua Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, S. E. il marchese don Giulio Sacchetti, il Comandante la Guardia Svizzera e tutte le succitate Personalità, compresi il Rev.mo Mons. Sessolo ed io, Notaio di Camera, si muovono alla volta del cortile di S. Damaso. Nel frattempo Sua Eminenza il Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, accompagnato dai tre Eminentissimi Cardinali Assistenti : Saniore, Arns ed Oddi, dal Rev.mo Mons. Virgilio Noè, Maestro delle Cerimonie Pontificie, da alcuni Rev.mi Cerimonieri e dall'ing. Vito De Micheli, architetto del Conclave, assistito da alcuni suoi Tecnici, ispeziona all'interno il Conclave, affinché nessuno estraneo vi rimanga. Il nobile corteo degli Ecc.mi Custodi del Conclave transita per il cortile di S. Damaso, per quello detto dei Pappagalli. In questo momento De Conciavi ad eligendum Summum Catholicae Ecclesiae Pontificem 917 si pronuncia ad alta voce « Extra omnes». Dopo tali parole e, constatato che nessun estraneo è rimasto nel perimetro del Conclave, il detto Corteo passa nel cortile della Torre Borgia e sosta dinanzi alla porta del Conclave, da dove si potrà accedere nell'interno del Conclave medesimo alla sua apertura dopo l'elezione del nuovo Sommo Pontefice. Mentre gli Ecc.mi Custodi del Conclave, alla presenza di me, Notaio di Camera-Segretario e Cancelliere, rogante il documento della solenne attuale chiusura, e delle altre suddette Personalità che li accompagnano, procedono alla chiusura a chiave della porta di emergenza, dotata di parlatoio chiuso con lucchetto a chiave, e successivamente alla chiusura del portone esterno del Conclave con lucchetti sia per i due paletti verticali sia per quello orizzontale, gli E.mi sullodati Cardinali chiudono dalla parte interna il suddescritto accesso del Conclave. Ciò compiuto, il Corteo degli Ecc.mi Custodi del Conclave attraverso il cortile della Sentinella e via delle Fondamenta discende la scala elicoidale fino al cortilone di S. Pietro e di lì accede al braccio del Colonnato detto di Costantino. Ivi giunto constata la chiusura con doppia parete di legno della scala Regia verso la sala Regia e la chiusura con chiavi delle porte di accesso alla scala detta (( dei Morti » (chiavi che rimangono in custodia della Guardia Svizzera). Quest'ultima scala risulta chiusa con parete di legno anche alla sommità, sita nel cortile del Maresciallo. Il nobile Corteo, poi, prosegue lungo il Braccio del Colonnato detto di Costantino o del Portone di Bronzo e sale la scala di Pio IX fino all'accesso di tale scala sul cortile di S. Damaso e constata che questo accesso è sbarrato con duplice tavolato munito di una piccola rota per l'immissione della posta in Conclave e di un piccolo parlatoio, chiuso con lucchetto a chiave. * Dell'attuale chiusura esterna del Conclave io ho rogato il presente atto nell'ufficio dell'Ecc.mo Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, atto che, letto ed approvato, viene sottoscritto anche dai seguenti testimoni. 6& Jacques Martin, Vesc. tit. di Neapoli in Palestina, Prefetto della Gasa Pontifìcia Giulio Sacchetti, Delegato Speciale della Pont. Commissione per lo Stato Città del Vaticano Franz Pfyffer von Altishofen, Cohortis Helveticae Praefectus Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 918 Giovanni Sessolo, Decano della Rev.da Camera Apostolica '83 Lorenzo Antonetti, Segretario dell'A.P.S.A. Dino Monduzzi, Reggente della Prefettura della Casa Pontificia Edoardo Cherubini, Direttore Generale dei SS.TT. del Governatorato S.C.V. Benedetto Argentieri, Delegato dell'A.P.S.A. - Sezione Straordinaria Massimo Stoppa, Direttore Generale dei SS.TT. del Governatorato S.C.V. Gian Carlo Cuscianna, Direz. Generale dei SS.TT. del Governatorato S.C.V. Giuseppe Facchini, Direz. Generale dei SS.TT. del Governatorato S.C.V.y teste Gian Carlo Senni, Direttore dei Servizi Economici del Governatorato S.C.V., teste Guglielmo Felici, Notaio - Segretario e Cancelliere della Reverenda Camera Apostolica L. © S. ELECTIO SUMMI PONTIFICIS Die 16 m. Octobris, post meridiem, a Patribus Cardinalibus Summus Pontifex electus est Em.mus ac Rev.mus Dominus CAROLUS WOJTYLA, Archiepiscopus Cracoviensis, qui Ioanni Card. Villot, ordinis Episcoporum primo, percontanti an designationem acceptaret, affirmative respondit. Iterum eodem requirente quo nomine vocari vellet, dixit: «Vocabor IOANNES PAULUS ». Deinde propriis sibi vestibus indutus, Ioannes Paulus II, dum in cathedra ante altare posita sedet, ab omnibus Cardinalibus, per cuiusque gradus ordinem accedentibus, debitum obsequium et oboedientiam accepit. Hymno deinde Te Deum Deo persolutae sunt grates. De faustissimis hisce rebus instrumentum rite confectum est a Caeremoniarum Pontificalium Magistro, munere notarii fungente. Acta Ioannis Pauli Pp. II 919 PROMULGATIO Exspectanti in Petriano foro p o p u l o Pericles S . R . E . Card. Felici, P r o t o d i a c o n u s , laetissimum h o c n u n t i u m e m e d i a n o P e trianae Basilicae p o d i o , alte cunctis silentibus, dedit : A N N U N TIO VOBIS G A U D I U M M A G N U M : HABEMUS P A P A M EMINENTISSIMUM AC REVERENDISSIMUM DOMINUM CAR O L U M S.R.E. C A R D I N A L E M W O J T Y L A QUI SIBI NOMEN IMPOSUIT IOANNEM P A U L U M II. F a c t a m declarationem plausus m a g n u s secutus est, qui m a gis m a g i s q u e invaluit c u m S u m m u s ipse P o n t i f e x i n multitudinis c o n s p e c t u m apparuit ac, suavissimis verbis praemissa salutatione, B e n e d i c t i o n e m A p o s t o l i c a m Urbi et Orbi p r i m u m impertiit, o m n i b u s effuse iterum iterumque p r u d e n t i b u s . ACTA IOANNIS PAULI PP. II PONTIFICATUS EXORDIA Die 17 m. Octobris, mane, Summus Pontifex Ioannes Paulus II sacris litavit in Xystina sacra aede, omnibus S. R. E. Cardinalibus cum eo celebrantibus, sermonemque hunc habuit, in universum terrarum orbem per radiophonica ac televisifica instrumenta diffusum : Venerabiles Fratres Nostri, dilecti filii Sanctae Ecclesiae, vosque universi homines bonae voluntatis, qui aures Nobis praebetis! U n u m s o l u m m o d o v e r b u m , inter tot alia, statim Nobis exit, c u m , ad beati Petri C a t h e d r a m p r o v e c t i , v o b i s Nos ostendim u s : est autem v e r b u m , q u o d — d u m e contrario eminent manifesto angustiores fines facultatum Nostrarum ut personae h u m a n a e — in l u m i n e p o n i t i m m e n s u m onus et m u n u s N o b i s c o m m i s s u m : « O a l t i t u d o . . . sapientiae e t scientiae D e i : q u a m i n c o m p r e h e n s i b i l i a sunt i u d i c i a eius et investigabiles v i a e eius » (Rom. 11, 33). Re q u i d e m vera, quis praevidere potuit, post 920 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale o b i t u m Pauli P P . V I , cuius m e m o r i a semper a p u d n o s viget, etiam i m m a t u r a m m o r t e m amabilissimi eius successoris, Ioannis Pauli I? Et q u o m o d o N o s m e t ipsi praevidere p o t u i m u s fore ut f o r m i d a n d a e o r u m veluti hereditas humeris Nostris i m p o n e retur? H a c de causa c o n s i d e r a n d u m est N o b i s a r c a n u m consil i u m Dei providentis atque b e n i g n i , n o n q u i d e m ut intellegam u s , sed potius ut a d o r e m u s precesque f u n d a m u s . P r o f e c t o , officium persentimus iterandi v e r b a Psalmistae, qui o c u l o s in sublime tollens e x c l a m a v i t : « u n d e veniet a u x i l i u m mihi? A u x i l i u m m e u m a D o m i n o » (Ps. 120, 1-2). Ipsi eventus, qui, nullo praevidente, t a m b r e v i temporis spatio alii post alios acciderunt, et insufficientia, q u a exspectationi respondere p o s s i m u s , non s o l u m Nos impellunt, ut ad D o m i n u m m e n t e m dirigamus e i d e m q u e o m n i n o f i d a m u s , sed etiam non sinunt, ut f o r m a m s u m m i Pontificatus describamus, q u a e e diuturna consideratione et accurata elaboratione oriatur. Sed ad s u p p l e n d u m h o c , q u o d deest, i a m in p r o m p t u habetur quasi q u a e d a m c o m p e n s a t i o , quae ipsa est s i g n u m corroborantis praesentiae Dei. P a u l o plus e n i m q u a m mensis spatium abiit, e x q u o nos o m n e s , intra et extra c a m e r a m , historia i n s i g n e m , huiusce Sacelli Xystini, l o q u e n t e m a u d i v i m u s I o a n n e m P a u l u m P a p a m , in ipso initio ministerii ipsius, de q u o t a m bene licuit sperare : cuius a l l o c u t i o n e m non praetermittere Nos posse arbitramur sive propter m e m o r i a m , quae mentibus cuiusque n o s t r u m a d h u c haeret, sive propter sapientes m o n i t i o n e s suasionesque, q u a e in e a continebantur. I d e m sermo, q u e m a d m o d u m c u m rerum adiunctis, in quibus habitus est, recte congruit, sic et n u n c v i m s u a m retinere videtur, n o v o h o c ineunte cursu pontificalis ministerii, q u o N o s m e t ipsi obstringimur q u o d q u e , D e u m intuentes et E c c l e s i a m , effugere n o n v a l e m u s . Q u a e d a m igitur capita, quasi viae indices, v o l u m u s enucleare, quae praecipui m o m e n t i esse censemus et quae propterea — ut Nobis est p r o p o s i t u m et uti, D e o auxiliante, confidimus — n o n s o l u m a n i m i attentione et consensu prosequemur, sed etiam constanti i m p u l s u p r o v e h e m u s eo consilio ut in vita ecclesiali, quae vere vivitur, iis respondeatur. I m p r i m i s m o n e r e v o l u m u s d e perenni m o m e n t o Concilii O e c u m e n i c i V a t i c a n i I I , certumq u e officium recipimus illud ad effectum studiose d e d u c e n d i . Acta Ioannis Pauli Pp. II 921 N o n n e e n i m S y n o d u s illa universalis quasi q u i d a m lapis m i liarius est, seu eventus m a x i m i ponderis, in Ecclesiae historia, i a m per d u o milia fere a n n o r u m protracta, et consequenter, in m u n d i historia religiosa atque ad c u l t u m h u m a n u m pertinente 1 C o n c i l i u m v e r o q u e m a d m o d u m non ipsis d o c u m e n t i s continetur, ita n o n terminatur rationibus id a p p l i c a n d i , quae per h o s annos, i p s u m C o n c i l i u m subsecutos, initae sunt. Merito ergo arbitramur officio p r i m a r i o Nos teneri q u a m diligentissime prom o v e n d i e x s e c u t i o n e m d e c r e t o r u m n o r m a r u m q u e directoriarum e i u s d e m S y n o d i universalis ; q u o d q u i d e m faciemus actione prudenti simul et excitante, eo praesertim c o n t e n d e n d o ut i m p r i m i s congruens m e n t i u m habitus invalescat : videlicet o p u s est animi antea c o n c o r d e n t C o n c i l i o , ut in vitae usu ea efficiantur, quae i p s u m edixit, et ut ea, quae in illo subsunt seu — uti m o s est loqui — « i m p l i c i t a » sunt, explicentur, ratione etiam habita exp e r i m e n t o r u m , quae e x i n d e facta sunt, et postulationum, quas n o v a inferunt rerum adiuncta. Ut paucis d i c a m u s , oportet fec u n d a semina, quae Patres S y n o d i o e c u m e n i c a e , v e r b o Dei aliti, in terra b o n a seminaverunt (cfr. Mt. 13, 8-23), id est gravia doc u m e n t a ac deliberationes pastorales, ad maturitatem perducantur, eo scilicet cursu, qui proprius est m o t i o n i s et vitae. H o c generale p r o p o s i t u m f i d e l i t a t i s erga C o n c i l i u m V a t i c a n u m II atque expressa voluntas, q u a n t u m ad Nos spectat, id ad effectum d e d u c e n d i , varias partes c o m p l e c t i p o t e s t : r e m m i s sionalem et o e c u m e n i c a m , d i s c i p l i n a m aptamque rerum dispositionem ; sed una est pars, in q u a m maiores curae erunt intendendae, id est pars ecclesiologica. Oportet, Venerabiles Fratres ac dilecti filii orbis catholici, in m a n u s iterum s u m a m u s « m a g n a m chartam » Concilii, id est Constitutionem d o g m a t i c a m Lumen gentium, ut renovato et roborante studio m e d i t e m u r de Ecclesiae natura et munere, de eius m o d o exsistendi et operandi ; q u o d eo consilio f a c i e n d u m est, ut n o n s o l u m vitalis illa c o m m u n i o in Christo o m n i u m e o r u m , qui in eo credunt et sperant, efficiatur, sed etiam ut opera conferatur ad a m p l i o r e m et arctiorem r e d d e n d a m unitatem totius familiae h u m a n a e . I o a n nes P P . X X I I I haec verba efferre c o n s u e v e r a t : « Ecclesia Christi l u m e n g e n t i u m » ; etenim Ecclesia — C o n c i l i u m illius v e r b a resumpsit — universale est s a c r a m e n t u m salutis et unitatis p r o 61 - A. A. S. 922 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale h o m i n u m genere (cfr. Const. Lumen gentium, n. 1; 48; Decr. Ad gentes, n. 1). M y s t e r i u m salvificum, q u o d ad E c c l e s i a m quasi ut ad cent r u m refertur et per E c c l e s i a m ad effectum deducitur, d y n a m i c a virtus, quae v i e i u s d e m mysterii P o p u l u m Dei impellit, p e c u liaris illa c o n e x i o seu forma collegialis, q u a « c u m Petro et sub Petro » sacri Pastores inter se c o n i u n g u n t u r , capita sunt, de q u i b u s n u m q u a m satis c o g i t a m u s , ut r e c o g n o s c a m u s — inspectis necessitatibus sive constantibus sive temporaneis h o m i n u m — m o d o s , q u i b u s oporteat E c c l e s i a m praesentem adesse et operari. Q u a m ob r e m assensio h u i c d o c u m e n t o Concilii tribuenda, p r o u t accipitur luce collustratum Traditionis et form u l a s d o g m a t i c a s c o m p r e h e n d e n s ante s a e c u l u m a C o n c i l i o V a ticano I prolatas — n o b i s pastoribus et fidelibus certus erit v i a e i n d e x atque concitans stimulus, ut — iterum d i c a m u s —in semitis vitae et historiae a m b u l e m u s . Peculiari v e r o ratione hortamur, ut — ad mentes m a g i s conscias reddendas et vigilantius officium s u s c i p i e n d u m — altius perspiciatur i d , q u o d v i n c u l u m collegiale s e c u m fert; q u o Epis c o p i i n t i m e beati Petri successori iunguntur et o m n e s inter se c o n s o c i a n t u r ad i m p l e n d a praeclara sibi credita m u n e r a illum i n a n d i luce Evangelii, sanctificandi instrumentis gratiae, reg e n d i arte pastorali t o t u m P o p u l u m D e i . H a e c collegialis forma sine d u b i o ' pertinet etiam ad c o n g r u u m p r o g r e s s u m institutor u m , p a r t i m n o v o r u m , partim ad hodiernas necessitates conf o r m a t o r u m , q u i b u s q u a m m a x i m a unitas a n i m o r u m , proposit o r u m , i n c e p t o r u m in opere aedificationis corporis Christi, q u o d est Ecclesia (cfr. Eph. 4, 12; Col. 1, 24), comparetur. Ad h o c q u o d attinet, praeprimis m e n t i o n e m facimus S y n o d i E p i s c o p o r u m , c o n d i t a e , a n t e q u a m C o n c i l i u m finem caperet, a m a g n i ingenii v i r o , P a u l o V I (cfr. Litt. A p . Apostolica sollicitudo, m o t u p r o p r i o datas; AAS 57 (1965), p p . 775-780). Sed praeter haec, q u i b u s ad C o n c i l i u m r e v o c a m u r , fulget offic i u m f i d e l i t a t i s i n u n i v e r s u m servandae erga m u n u s , q u o d accep i m u s et q u o prae ceteris N o s m e t ipsi obstringimur. Ad suprem u m officium in Ecclesia ascitis, propter q u o d e x e m p l a praelucere d e b e m u s q u o a d v o l u n t a t e m et o p e r a t i o n e m , Nobis cunctis v i r i b u s ostendenda est h a e c fidelitas ; q u o d q u i d e m exsequend u m est eo q u o d integrum s e r v a m u s d e p o s i t u m fidei, eo q u o d Acta Ioannis Pauli Pp. II 923 peculiaria prorsus facimus m a n d a t a Christi, qui Simoni, petrae Ecclesiae constituto, claves R e g n i c a e l o r u m tradidit (cfr. Mt. 16, 18-19), qui e u m iussit fratres confirmare (cfr. Lc. 22, 32), et oves et agnos gregis sui, in amoris testimonium, pascere (cfr. Io. 21, 15-17). O m n i n o persuasum est Nobis in nulla investigatione, quae h o d i e circa « ministerium Petri », q u o d v o c a n t , fiat — ut id, q u o d est ei p r o p r i u m et peculiare, altius in dies perspiciatur — praetermitti posse hos tres sancti Evangelii cardines. A g i t u r enim de singularibus officii partibus, quae c u m ipsa E c clesiae natura conectuntur, ad s e r v a n d a m eius interiorem unitatem m u n u s q u e spirituale in tuto c o l l o c a n d u m . Quae partes n o n s o l u m beato Petro c o m m i s s a e sunt, sed etiam legitimis eius successoribus. Persuasum est etiam N o b i s e x i m i u m h o c ministerium ad a m o r e m semper esse referendum, quasi ad fontem, q u o alatur, et veluti ad status c o n d i c i o n e m , in q u a dilatetur : qui a m o r sit veluti necessaria responsio ad Iesu interrogationem « a m a s m e ? » . Itaque haec v e r b a Sancti Pauli libet iterare: « Caritas Christi urget nos » (2 Cor. 5, 14), quia ministerium N o s t r u m inde ab initio esse v o l u m u s ministerium amoris, i d q u e o m n i b u s m o d i s , quibus manifestetur ac declaretur. H a c ipsa in re studebimus e x e m p l a sequi, praeclarae scholae v i m obtinentia, p r o x i m o r u m D e c e s s o r u m Nostrorum. Quis n o n m e m i n i t v e r b o r u m Pauli V I , qui « c i v i l e m amoris c u l t u m » praed i c a v i t et a n i m o praesago u n o fere mense ante o b i t u m affirmavit : « F i d e m servavi » (cfr. H o m i l i a m in sollemnitate Ss. Petri et Pauli h a b i t a m : AAS 70 (1978), p. 395), n o n q u i d e m ut ipse se laudaret, sed ut, post q u i n d e c i m annos ministerii apostolici impletos, c o n s c i e n t i a m s u a m religiosissimam acriter scrutaretur? Quid v e r o d i c a m u s de I o a n n e P a u l o I? V i d e t u r N o b i s heri ex h o c coetu nostro prodiisse, ut pontificalem v e s t e m — haud leve p o n d u s — i n d u e r e t : sed quae flamma caritatis, i m m o quae « e x u n d a n s amoris effusio » — quae ut m u n d o obveniret exoptav i t in postrema allocutione d o m i n i c a r i a , ante orationem a verbis « A n g e l u s D o m i n i » i n c i p i e n t e m — paucis diebus ministerii ab eo exierunt! Id confirmatur etiam sapientibus sermonibus catecheticis, q u o s ad fideles, p u b l i c e c o r a m admissos, de fide, spe et caritate habuit. Venerabiles Fratres in E p i s c o p a t u et filii dilectissimi, fide- 924 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale litas, ut patet, c o m p l e c t i t u r etiam h a u d d u b i a m obtemperation e m Magisterio Petri, praesertim a d d o c t r i n a m q u o d attinet; cuius Magisterii « o b i e c t i v u m » m o m e n t u m semper oportet c o n sideretur atque etiam custodiatur propter insidias, quae aetate nostra certis q u i b u s d a m veritatibus fidei catholicae h i c illic parantur. Fidelitas d e i n d e c o m p r e h e n d i t o b s e r v a n t i a m n o r m a r u m liturgicarum, ab ecclesiastica A u c t o r i t a t e editarum, ideoq u e i l l u m m o r e m repellit sive ad arbitrium, sine approbatione, res n o v a s i n d u c e n d i sive obstinate recusandi id, q u o d circa sacros ritus legitime statutum est in eosque r e c e p t u m . Fidelitas a d m a g n a m q u o q u e d i s c i p l i n a m Ecclesiae spectat, d e q u a prox i m u s Decessor Noster est locutus. Quae n o n est h u i u s m o d i , ut d e p r i m a t seu, ut aiunt, mortificet, sed eo pertinet, ut r e c t u m o r d i n e m m y s t i c i corporis Christi tueatur, quasi efficiens, ut iuncturae o m n i u m m e m b r o r u m , e q u i b u s id constat, m o d o usitato et naturali m u n e r i b u s suis fungantur. Fidelitas praeterea i d e m valet ac p o s t u l a t i o n u m v o c a t i o n i s sacerdotalis et religiosae i m p l e t i o , ita ut, q u o d libere c o r a m D e o p r o m i s s u m sit, semper observetur m a g i s q u e proyehatur, quatenus vita constanti ratione supernaturali c o n c i p i a t u r . D e n i q u e ad fideles q u o d attinet — ut i p s u m v e r b u m significat — fidelitas oportet sit officium e o r u m c o n d i c i o n i ut christian o r u m suapte natura congruens. A n i m i s paratis et sinceris e a m praestent atque testentur sive sacris Pastoribus o b t e m p e r a n d o , q u o s Spiritus Sanctus posuit regere E c c l e s i a m Dei (cfr. Act. 20, 28), sive iis inceptis et operibus se s o c i a n d o , ad quae fuerint asciti. Neque h o c l o c o o b l i v i s c i licet Fratrum pertinentium ad alias Ecclesias aliaque religionis christianae instituta. E t e n i m causa o e c u m e n i s m i tam praecelsa est tantaeque prudentiae, ut de ea n u n c tacere n o n sinamur. Quoties simul de ultima Christi v o luntate s u m u s meditati, qui a Patre d o n u m unitatis p r o discipulis petiit (cfr. Io. 17, 21-23)? Quis n o n m e m i n i t , quantopere S. P a u l u s i n c u l c a v e r i t « c o m m u n i o n e m spiritus », ex q u a Christi discipuli « e a n d e m caritatem haberent, u n a n i m e s essent, i d i p s u m sapientes » (cfr. P hii. 2, 2. 5-8)? V i x ergo credi potest a d h u c permanere l u g e n d a m d i v i s i o n e m inter christianos, quae aliis causa est haesitationis et fortasse scandali. I t a q u e v i a m , quae feliciter i a m est inita, pergere v o l u m u s atque ea fovere, quae Acta Ioannis Pauli Pp. II 925 ad i m p e d i m e n t a r e m o v e n d a valeant, optantes ut c o n c o r d i nisu t a n d e m a d perfectam c o m m u n i o n e m perveniatur. A d universos etiam h o m i n e s c o n v e r t i m u r , qui u t f i l i i Dei o m nipotentis fratres Nostri sunt, q u o s amare q u i b u s q u e servire deb e m u s , iis significatur i, sine iactantia sed sincera c u m humilitate, v o l u n t a t e m Nostram reapse o p e r a m conferendi ad perenn e m et p r a e c i p u a m c a u s a m pacis, progressionis, iustitiae inter nationes. Qua in re nullo m o v e m u r consilio rebus politicis interveniendi v e l administrationem n e g o t i o r u m t e m p o r a l i u m partic i p a n d i : q u e m a d m o d u m e n i m Ecclesia, ut in f o r m a m q u a n d a m terrenam i n c l u d i nequit, ita Nos, urgentes has quaestiones hom i n u m ac p o p u l o r u m aggressuri, solis d u c e m u r rationibus religiosis et m o r a l i b u s . E u m secuti, qui suis perfectam i l l a m ration e m proposuit, ex q u a essent « sal terrae » et « lux m u n d i » (Mt. 5, 13-16), anniti v o l u m u s ad fundamenta spiritualia firmanda, quibus h o m i n u m societas debet inniti. Quo officio eo impensius Nos impelli sentimus, q u o magis perdurant discrepantiae ac dissensiones, quae in n o n paucis orbis terrarum partibus m a t e r i a m praebent c o n t e n t i o n u m et conflictationum et gravius etiam per i c u l u m afferunt i m m a n i u m calamitatum. Constanti e r g o sollicitudine o p e r a m d a b i m u s , ut actione tempestiva, propriae utilitatis nescia, Evangelii afflatu ducta, eiusmodi quaestionibus o c c u r r a m u s . Liceat h o c l o c o saltem istam g r a v i s s i m a m sollicitudinem participare, q u a m C o l l e g i u m P a t r u m C a r d i n a l i u m tempore Sedis A p o s t o l i c a e vacantis manifestavit de dilecta illa terra L i b a n i eiusque p o p u l o , cui p a c e m in libertate o m n e s v e h e m e n t e r e x o p t a m u s . S i m u l etiam universis gentibus et cunctis h o m i n i bus h o c m o m e n t o v e l i m u s porrigere m a n u s et i p s u m cor aperire iis o m n i b u s , qui qualibet iniustitia vel discriminatione, ut aiunt, vexantur, ratione habita sive rei o e c o n o m i c a e et socialis, sive etiam rei politicae sive etiam libertatis conscientiae ac debitae libertatis religiosae. O m n i b u s m o d i s ad h o c tendere d e b e m u s , ut universae formae iniustitiae, h a c aetate exstantes, c o m m u n i considerationi subiciantur et reapse in m u n d o corrigantur, utque o m n e s h o m i n e s v i t a m h o m i n i b u s revera d i g n a m ducere possint. Q u o d etiam ad Ecclesiae m i s s i o n e m pertinet, quae in Concilio V a t i c a n o I I , a c q u i d e m n o n s o l u m i n Constitutione d o g m a tica Lumen gentium sed etiam in Constitutione pastorali Gaudium et spes explicata est. 926 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Fratres et filii carissimi, eventus, qui n u p e r in Ecclesia et in m u n d o acciderunt, nos o m n e s salubriter a d m o n e n t : qualis erit Pontificatus Noster? Quae erit sors, quae Ecclesiae p r o x i m i s annis e x D e i dispositione obveniet? Q u a m v i a m h o m i n u m genus inibit h o c exeunte i a m saeculo, q u i p p e q u o d a n n o bis m i l l e s i m o appropinquet? A d h u i u s m o d i audaciores interrogationes una est r e s p o n s i o : « D e u s scit » (cfr. 2 Cor. 12, 2-3). V i t a e q u i d e m N o strae cursus, q u o ad s u m m u m onus et m u n u s ministerii apostolici n e c o p i n a t o s u m u s evecti, p a r v i o m n i n o interest. I p s a e n i m persona Nostra — h o c edicere v e l i m u s — evanescat oportet respectu gravis officii, q u o d Nobis est e x s e q u e n d u m . I t a q u e v e r b a Nostra i a m in r o g a t i o n e m mutantur. P o s t Nostras ad D e u m factas precationes, vestris etiam precationibus N o s indigere sentim u s , ut illud pernecessarium i m p e t r e m u s a d i u m e n t u m supern u m , q u o o p u s D e c e s s o r u m Nostrorum pergere v a l e a m u s e o l o c o , q u o a b e o d e m discesserunt. H o r u m recordationi, a n i m u m p e r m o v e n t i , i u n g i m u s salutem, q u a m m e m o r i grataque mente d i c i m u s u n i c u i q u e vestrum, V e nerabiles Fratres Nostri. Salutem deinde, c u m fiducia et confirmatione c o n i u n c t a m , d i c i m u s etiam ceteris Fratribus in E p i s c o patu, qui in variis orbis terrarum partibus singulis Ecclesiis, videlicet lectissimis portionibus P o p u l i Dei (cfr. D e c r . Christus Dominus, n. 11), curas adhibent q u i q u e s u u m sociant o p u s ad universalem salutem p r o c u r a n d a m . P o s t eos dilucide c o n t u e m u r o r d i n e m s a c e r d o t u m , n u m e r u m m i s s i o n a r i o r u m , turmas religios o r u m et religiosarum; et statim toto c o r d e e x o p t a m u s , ut hor u m n u m e r u s crescat, illa Salvatoris nostri verba in m e m o r i a m revocantes : « Messis q u i d e m multa, operarii autem p a u c i » (Mt. 9, 37-38; Lc 10, 2 ) . C o n t u e m u r etiam familias et c o m m u n i t a t e s christianas, multiplices consociationes apostolatui deditas, fideles, qui, licet singillatim a N o b i s n o n c o g n o s c a n t u r , n o n tamen sunt sine n o m i n e v u l g u s , n o n sunt extranei n e q u e u m q u a m in inferiore l o c o positi, q u i p p e qui in egregia c o m p a g i n e Ecclesiae Christi includantur. Inter eos peculiari studio aspicimus infirmiores, egenos, aegrotos, aerumnis afflictos. H i s ipsis, n u n c in universalis ministerii pastoralis Nostri initio, cor N o s t r u m v o l u m u s aperire. N o n n e v o s , fratres et sorores, in doloribus vestris p a s s i o n e m ipsius R e d e m p t o r i s nostri part i c i p a n s et aliquo m o d o adimpletis? (cfr. Col. 1, 24). I n d i g n u s Acta Ioannis Pauli Pp. II 927 beati Petri successor, qui « investigabiles divitias Christi » scrutari intendit, vestro a d i u m e n t o , vestris precibus, vestro v o s dev o v e n d i studio seu (( sacrificio » q u a m m a x i m e indiget, et h a e c h u m i l l i m e a v o b i s petit. V o l u m u s etiam, Fratres et filii dilectissimi, qui Nos auditis, p r o a m o r e indelebili, q u o terram, ubi nati sumus, p r o s e q u i m u r , peculiariter consalutare sive o m n e s cives P o l o n i a e Nostrae, « semper fidelis », sive e p i s c o p o s , sacerdotes et p o p u l u m E c c l e siae C r a c o v i e n s i s : in hac, q u a m d i c i m u s , salute recordationes a n i m i q u e affectus, suave patriae desiderium et spes indissolubili v i n c u l o inter se c o n i u n g u n t u r . H a c ipsa hora, quae gravis est ac trepidationem ingerit, n o n p o s s u m u s n o n ad V i r g i n e m M a r i a m , quae in mysterio Christi semper v i v i t et operatur t a m q u a m Mater, filiali c u m d e v o t i o n e m e n t e m c o n vertere et h a e c v e r b a « Totus tuus », quae ante v i ginti annos die ordinationis episcopalis in c o r d e et in insigni N o stro inscripsimus, repetere. N o n p o s s u m u s nisi i n v o c a r e Sanctos A p o s t o l o s P e t r u m et P a u l u m , et o m n e s Ecclesiae universalis Sanctos et Beatos. E a d e m h a c hora o m n e s consalutamus, senes, adultos, iuvenes, infantes m o d o genitos, vehementi illo paternitatis sensu moti, qui i a m ex a n i m o Nostro erumpit. Sinceris o m i n i b u s o p t a m u s , ut cuncti « crescant in gratia et in c o g n i t i o n e D o m i n i nostri et Salvatoris Iesu Christi », q u e m a d m o d u m Princeps A p o s t o l o r u m desideravit (2 Pt. 3, 18). A t q u e universis B e n e d i c t i o n e m A p o s t o l i c a m i m p e r t i m u s , quae n o n s o l u m ipsis sed etiam toti familiae h u m a n a e a b u n d a n t i a m afferat d o n o r u m Patris, qui in caelis est. A m e n . RESERATIO CONCLAVIS Conclave deinde reseratum est; de quo actu hoc est rite confectum instrumentum : In nome di Dio. Amen. Sotto il Pontificato di Sua Santità il Papa GIOVANNI PAOLO II. L'anno millenovecentosettantotto il giorno 17 del mese di Ottobre. Anno I del Pontificato di Sua Santità il Papa GIOVANNI PAOLO II. Alle ore 11,30 il Rev.mo Mons. Giovanni Sessolo, decano dei Prelati Chie- 928 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rici di Camera, assistito da me, Notaio di Camera nonché Segretario e Cancelliere della medesima Camera Apostolica, ambedue specialmente delegati al rogito del presente istrumento da Sua Em.za Rev.ma il Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, insieme al sig. Dott. Benedetto Argentieri, delegato dell'A.P.S.A. ; ing. Edoardo Cherubini, direttore dei SS.TT. del Governatorato dello Stato della Città del Vaticano; ing. Vito De Micheli, architetto del Conclave; comm. dott. Carlo Ponti, direttore delle Ville Pontificie; il conte Gian Carlo Senni, direttore dei SS.EE. del Governatorato dello Stato della Città del Vaticano ; ing. Massimo Stoppa ed ing. Pier Carlo Cuscianna dei SS.TT. del detto Governatorato ed il comm. Giovanni Giovannini, della Prefettura della Casa Pontificia, richiesto da S. Ecc.za il marchese don Giulio Sacchetti, delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano e dal sig. dott. avv. Franz Pfyffer von Altishofen, Capitano Comandante il Corpo della Guardia Svizzera, ai quali — a norma dell'art. 50 della costituzione « Romano Pontifici eligendo » promulgata il I Ottobre 1975 da Paolo Papa VI di sa. me. — è commessa la custodia del Conclave, si reca nella attuale sede del suddetto Ecc.mo Delegato speciale della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano, situata nella scala detta di Pio IX presso l'accesso al cortile di S. Damaso del Palazzo Apostolico Vaticano e vi trova i due sullodati Ecc.mi Custodi del Conclave. o In considerazione che nella votazione delle ore 17,30 del 16 Ottobre 1978 il Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa elettori ha canonicamente eletto il Sommo Pontefice nella persona dell'Eminentissimo Signor Cardinale CARLO WOJTYLA, Arcivescovo di Cracovia, il quale ha assunto il nome di GIOVANNI PAOLO II ; in considerazione che, subito dopo la prima benedizione « Urbi et Orbi )) del nuovo Sommo Pontefice è stato comunicato essere intendimento superiore che il Conclave venisse aperto nella mattinata odierna e precisamente alle ore 11,30, S. E. il marchese don Giulio Sacchetti e l'Ill.mo Dott. Avv. Franz Pfyffer von Altishofen, accompagnati dal Rev.mo Mons. Sessolo, assistito da me, Notaio di Camera, nonché dalle sopramenzionate Personalità ecclesiastiche e laiche, si avviano alla porta del Conclave, sita tra il cortile della Torre Borgia ed il cortile detto dei Pappagalli del medesimo Palazzo Apostolico. I sullodati Ecc.mi due Custodi del Conclave, ivi giunti, dopo aver constatata l'integrità della chiusura esterna della detta porta e pre- Acta Ioannis Pauli Pp. II 929 cisamente l'integrità dei lucchetti apposti ai due paletti verticali ed a quello orizzontale, prese le chiavi che hanno ricevuto in custodia all'atto della chiusura esterna del Conclave, come risulta dall'istrumento da me, Notaio di Camera rogato in data 14 Ottobre 1978, aprono la porta esterna dell'accesso principale del Conclave, di cui sopra se ne è fatta menzione. Contemporaneamente le Ecc.me Personalità, a cui è commessa la chiusura interna del Conclave, aprono la porta interna del Conclave, sita tra il cortile dei Pappagalli ed il cortile della Torre Borgia. Dopo aver compiuta la suddetta apertura del Conclave con analoga procedura viene aperta l'altra chiusura del Conclave, situata tra la sommità della scala di Pio IX ed il cortile di S. Damaso, mediante l'apertura del lucchetto, che chiude il piccolo parlatoio, munito di grata, la rimozione della rota per l'introduzione della corrispondenza in Conclave ed, infine, la rimozione del pannello in « eternit », che chiude effettivamente l'accesso al cortile di S. Damaso. Eguali apertura e rimozioni si compiono dalla parte interna del Conclave. E perché di tutto ciò se ne abbia perpetua memoria io, Notaio di Camera, ho rogato il presente istrumento nell'attuale sede di S. Ecc.za il marchese don Giulio Sacchetti, delegato speciale della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. Detto istrumento, letto ed approvato, viene sottoscritto da tutti i presenti, alcuni dei quali fungono anche da testimoni. Giulio Sacchetti, Delegato Speciale della Pont. Commissione per lo S.C.V. Franz Pfyffer von Altishofen, Cohortis Helveticae Praefectus Mons. Giovanni Sessolo, Decano della Rev.da Camera Apostolica Benedetto Argentieri, Del. A.P.S.A. - Sezione Straordinaria Edoardo Cherubini, Direttore Gen. SS.TT. del Governatorato S.C.V. Ing. Vito De Micheli Carlo Ponti, Direttore delle Ville Pontificie - teste Gian Carlo Senni, Direttore Servizi Economici del Governatorato S.C.V. - teste 930 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Massimo Stoppa, Capo Servizio Direz, gen. SS.TT. del Qovern. S.C.V. - teste Pier Carlo Cuscianna, Direz, gen. SS.TT. del Governatorato - teste Giovanni Giovannini, teste © Jacques Martin, Vescovo tit. di Neapoli in Palestina, Prefetto della Casa Pontificia, per approvazione di quanto sopra compiuto e redatto. Guglielmo Felici, Notaio - Segretario e Cancelliere della Reverenda Camera Apostolica. , L. © S. NOTA - S. Ecc.za Rev.ma Mons. Jacques Martin, per disimpegnare le sue funzioni presso Sua Santità Giovanni Paolo II, non è stato presente alla solenne apertura del Conclave, ma è intervenuto quando si è da me iniziato a leggere il sopraesteso istrumento, che egli ha sottoscritto approvando quanto era stato compiuto e da me riportato nel suddetto istrumento. Guglielmo Felici, Notaio - Segretario e Cancelliere della Reverenda Camera Apostolica L. rB S. Urbi autem Eomae, de Episcopi sui electione maximopere exsultanti, nuntium boc dedit Cardinalis Vicarius, typis vulgatum: Cari fedeli della Diocesi di Roma, potrebbe sembrare superfluo a voi, cbe per due sere — domenica e lunedì — avete assiepato in modo straripante e in gioiosa attesa la Piazza di San Pietro, presentare il nuovo nostro Vescovo e Papa : Giovanni Paolo II, quasi ininterrotta continuazione dell'amabilità del suo venerato Predecessore. Non è invece superfluo parlarvi della sua semplicità di modi, della sua umiltà di spirito, della sua profonda cultura e della sua pietà, che io ben conosco per averlo potuto avvicinare parecchie volte in questi ultimi anni. Sono doti che hanno i titoli per guadagnare a Lui la vostra Acta Ioannis Pauli Pp. II 931 devozione e il vostro amore con la stessa fiducia e intensità già dimostrate recentemente ai venerati Pontefici Paolo VI e Giovanni Paolo I. Ma desidero parlarvi di una caratteristica che ancora nessuno — mi pare ! — abbia messo in risalto : « il suo amore per la Città e per la Chiesa di Eoma ». Ne fui colpito fin dalla prima volta che, anni fa, parlai con Lui. Si tratta di un amore non già legato solo ai ricordi personali, quando vi dimorò negli anni 1946-1948 per completare gli studi ecclesiastici; bensì di un amore nutrito di Fede, alimentato da pietà filiale, che — in Lui — cammina di pari passo con la singolare devozione all'Immacolata Vergine, Madre di Dio, Maria SS.ma. Si direbbe che per Lui, nella Santa Chiesa Cattolica sulla terra, nulla esiste di più santo, di più venerabile, di più degno di amore che Roma cristiana. Anche per questo dobbiamo dunque ringraziare Dio, sempre buono e provvido nelle sue disposizioni verso gli uomini, suoi figli : dobbiamo ringraziarlo per averci dato un Vescovo e Papa veramente degno di tutto il nostro amore, perché Egli per primo ci ama. Sono queste motivazioni che animeranno di filiale calore la partecipazione romana ad alcune circostanze, cioè : 1) « alla prima solenne Messa » di inizio del ministero pastorale del Papa, domenica mattina a San Pietro ; 2) alla celebrazione di (( insediamento del Papa sulla Cattedra » di San Giovanni in Laterano, quando ne sarà stabilito il giorno; 3) alla (( continuazione del dono » già iniziato per Papa Giovanni Paolo I, cioè la nuova Chiesa di Castelgiubileo ; la somma finora raccolta infatti è ben lontana dalla somma richiesta. Il nuovo Pontefice, che a Cracovia ha provato l'amarezza di non poter provvedere di Chiese parecchi settori della Città, saprà apprezzare e benedire la generosità dei suoi figli romani per il completamento del dono al Papa. Nelle parrocchie, negli Istituti Religiosi, negli Ospedali, nelle famiglie s'innalzi la preghiera di ringraziamento per il nuovo Papa, perché Dio lo conservi, lo consoli, renda fecondo il suo ministero. Roma, 18 Ottobre 1978. Ugo Card. Poletti Vicario Generale di Sua Santità per Roma 932 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Item eiusdem Summi Pontificis Vicarius Generalis pro Civitate Vaticana hanc typis vulgandam Adhortationem curavit : Cari fedeli, abitanti nella Città del Vaticano, e voi tutti, ogni giorno impegnati nell'ambito di questo Centro, non potete negare che gli avvenimenti ecclesiali degli ultimi tre mesi abbiano inciso nella vostra mente e nel vostro cuore. Sperimentare la successione di tre Papi nello spazio di soli tre mesi non può di certo lasciare indifferenti coloro che in modo personale sono legati alla Città Vaticana ove risiede, vive ed opera il Successore di Pietro. È una esperienza che stimola una testimonianza forse unica nell'arco del nostro respiro terreno. Vi ricordate? Anzitutto la morte inopinata e celere del Sommo Pontefice Paolo VI nella quiete della Casa estiva a Castel Gandolfo, quasi fugacemente, nella tarda sera della Trasfigurazione di Nostro Signore, celebrata quella domenica in tutta la Chiesa. Non si cancella mai un Pontificato di quindici lunghi anni in un'epoca così tempestosa come la nostra. La memoria di Papa Paolo VI resti, quindi, in benedizione riconoscente. Segue il Conclave dopo diciannove giorni, nel quale già al primo giorno degli scrutini viene eletto P Em.mo Cardinale Albino Luciani che assume il binomio significativo — cosa alquanto nuova — di Giovanni Paolo I. Tutti vengono colpiti dalla sua apparizione veloce e sorridente, dal suo procedere semplice e travolgente e dalla sua parola intelligente e facile, sincera e penetrante. Pare schiudersi un Pontificato di alta speranza. Ed ecco, la sua morte quasi fulminea, nella stanza di riposo, mentre s'immergeva nella lettura di un documento che egli teneva in ambedue le mani, anche qui, a tarda sera, nella immediata vicinanza della festa dei tre amati arcangeli Michele, Gabriele e Raffaele. L'ho visto sul suo letto di morte : calmo, quasi indisturbato, serenissimo e sorridente con il suo sorriso naturale, abbellito da una grazia che chiamerei celeste. Universale stupore, profonda tristezza fino allo sgomento. Ma perché questa morte dopo un Pontificato di soli trenta tre giorni? E perché questa elezione del mese di agosto? Cari fedeli, non pochi di voi mi hanno manifestato il proprio stupore, quasi il dubbio circa la Provvidenza del Dio-Amore ... La risposta vi è stata data allora : non è la prima volta che un Papa muoia dentro un mese o un po' di più : dieci Sommi Pontefici sono morti in quel brevissimo spazio di tempo; quattro dentro due mesi e 933 Acta Ioannis Pauli Pp. II trentuno in meno di due anni. E, poi, Papa Luciani non si lascia, nemmeno lui, cancellare dall'orizzonte. Nella storia dei Papi la sua figura rimane, il suo spirito non muore, il suo stile, forse, apre una nuova epoca nella proiezione del Pontificato romano. Ed, in ultimo, vogliate attendere alcuni mesi, magari un anno, e meglio si vedrà quello che Dio-Amore ha voluto introdurre e significare con la bella elezione e il piissimo decesso così impensato di Giovanni Paolo I. Segue il Conclave, questa volta dopo diciassette giorni, e, prima della sua inaugurazione, a voi tutti è stato esplicitamente chiesto di pregare sì, ma anche di vedere il Conclave nella luce del « Padre dei lumi dal quale viene ogni bel dono e ogni regalo perfetto » (S. Giacomo 1, 17). Il bel dono è venuto e, per di più, con vera e grande sorpresa poiché « è stato chiamato da un paese lontano ... lontano, ma sempre così vicino per la comunione nella fede e nella tradizione cristiana » (primo saluto ai fedeli). Dio, Somma Intelligenza e Supremo Amore, ha dato, ha regalato alla « Sua )) Chiesa Papa Giovanni Paolo II, ed Egli sta rivelando, attraverso questa nuova elezione del Successore di Pietro, una ulteriore tappa di un Suo segreto e profondo disegno che Egli nei prossimi anni svelerà in pienezza ed estensione e nel quale lo Spirito Santo e Maria Santissima eminentemente operano per il rafforzamento interno ed esterno della Chiesa e per la vita del mondo. Ciò che sembrava inspiegabile interruzione si rivela, quindi, continuità effettiva, universalità accresciuta e rafforzamento fecondo. Carissimi fedeli, e voi tutti impegnati nella Città del Vaticano, il nostro colloquio fraterno e sincero deve ora schiudersi in un ringraziamento sentito verso il Datore di ogni bene, in un devoto e filiale accoglimento del Sommo Pontefice Giovanni Paolo II e in una collaborazione fedele e costante di ciascuno nel posto che occupa e nella mansione che espleta. Cordialmente invito tutti al Sacrifìcio Divino nella Parrocchia Pontifìcia di Sant'Anna e al canto del Te Deum, mercoledì I novembre, solennità di tutti i Santi, alle ore 18. Chiudo con le parole carissime al cuore di Giovanni Paolo II : « Sia lodato Gesù Cristo ». Vaticano, 18 Ottobre 1978. o 68 P i e t r o C a n i s i o van L i e r d e Vicario Generale di Sua Santità per la Gittà del Vaticano 934 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ALLOCUTIONES PECULIARES Die 18 m. Octobris, Ioannes Paulus II salutavit S. R. E. Cardinales, in Consistoriali Aula coram admissos, ad eosque hunc sermonem habuit : Venerati Fratelli! Che cosa posso e v o g l i o dirvi in questo i n c o n t r o , mentre tutti s i a m o ancora certamente e m o z i o n a t i per gli eventi ecclesiali di questi giorni? I n n a n z i tutto ringrazio il Cardinale D e c a n o per le nobili parole che, interpretando i vostri sentimenti, mi ha rivolto, ed in particolare esprimo gratitudine per il gesto di singolare fiduc i a c h e avete dimostrato nei confronti della m i a u m i l e persona, e l e g g e n d o m i a Successore di Pietro nella Sede di R o m a . Soltanto nella luce della fede è possibile accettare c o n tranquillità interiore e c o n fiducia il fatto c h e in virtù della vostra scelta è t o c c a t o a me di diventare il V i c a r i o di Cristo sulla terra e C a p o visibile della Chiesa. Venerabili Fratelli, è stato un atto di fiducia e nel c o n t e m p o di grande c o r a g g i o l'aver v o l u t o c h i a m a r e a V e s c o v o di R o m a un « n o n italiano ». N o n si p u ò dire niente di p i ù , ma soltanto chinare il c a p o di fronte a tale decisione del Sacro Collegio. Forse m a i c o m e in queste ultime v i c e n d e , che h a n n o coinv o l t o la Chiesa rendendola in due mesi p r i v a per due volte del suo Pastore universale, il p o p o l o cristiano ha sentito e sperimentato l'importanza, la delicatezza, la responsabilità dei c o m piti c h e d o v e v a svolgere il Sacro Collegio dei Cardinali; e m a i c o m e in questo p e r i o d o — d o b b i a m o riconoscerlo c o n autentica soddisfazione — i fedeli h a n n o dimostrato per gli Eminentissimi P a d r i tanta affettuosa stima e tanta b e n e v o l a c o m p r e n s i o n e . Gli intensi e prolungati applausi che sono stati a v o i rivolti alla fine della Messa « P r o eligendo P a p a » e a l l ' a n n u n c i o della elez i o n e del n u o v o Pontefice, ne sono stata la p r o v a p i ù espressiva, p i ù esaltante e p i ù c o m m o v e n t e . I fedeli h a n n o veramente c o m p r e s o , venerati Fratelli, che la p o r p o r a c h e v o i indossate è il segno di quella fedeltà « usque ad effusionem sanguinis », che v o i prometteste al P a p a c o n solenne g i u r a m e n t o . La vostra è u n a veste di sangue, che r i c h i a m a e presenta il sangue c h e gli A p o s t o l i , i V e s c o v i , i Cardinali, du- Acta Ioannis Pauli Pp. II 935 rante il corso dei secoli, h a n n o versato per il Cristo. Mi s o v v i e n e , in questo m o m e n t o , la figura di un grande V e s c o v o , San G i o v a n n i Fisher, creato cardinale — c o m e è noto — mentre si trov a v a i m p r i g i o n a t o per la sua fedeltà al P a p a di P o m a . Al mattino del 22 g i u g n o 1535, mentre si a c c i n g e v a ad offrire il suo c a p o alla scure del carnefice, rivolto alla folla e s c l a m a v a : « P o p o l o cristiano, g i u n g o p r o s s i m o alla m o r t e per la fede nella Santa Chiesa Cattolica di Cristo ». Oserei anche aggiungere c h e pure nella nostra e p o c a n o n manc a n o coloro a cui n o n è stata e n o n è tuttora risparmiata l'esperienza del carcere, delle sofferenze, d e l l ' u m i l i a z i o n e per Cristo. Sia sempre questa i n c o n c u s s a fedeltà alla Sposa di Gesù il distintivo d ' o n o r e e il v a n t o preminente del Collegio Cardinalizio. Un altro elemento vorrei sottolineare in questo nostro breve i n c o n t r o : il senso della fraternità, c h e in quest'ultimo p e r i o d o si è sempre p i ù manifestato e cementato n e l l ' a m b i t o del Sacro Collegio : « O q u a m b o n u m et q u a m i u c u n d u m habitare fratres in u n u m ! » (Sal. 132 [133], 1). Il Sacro Collegio ha d o v u t o affrontare, per due v o l t e e a brevissima distanza di tempo, u n o dei p r o b l e m i più delicati della Chiesa : quello della elezione del R o m a n o Pontefice. E in tale o c c a s i o n e ha brillato la universalità autentica della Chiesa. Si è potuto realmente constatare q u a n t o afferma S. A g o s t i n o : « Ipsa Ecclesia linguis o m n i u m g e n t i u m loquitur ... Diffusa Ecclesia per gentes loquitur o m n i b u s linguis » (In Ioannis Evang. Tractat., X X X I I , 7 : PL 35, 1645). Esperienze, esigenze, p r o b l e m i ecclesiali complessi, vari, ed a n c h e talvolta diversi. Ma tale varietà è stata — e sarà certamente — sempre c o n c o r d e in u n a sola fede, c o m e ci ricorda lo stesso V e s c o v o di I p p o n a , q u a n d o sottolinea la bellezza e la varietà della veste della Chiesa-regina : « Faciunt istae linguae varietatem vestis reginae huius. Q u o m o d o autem o m n i s varietas vestis in unitate c o n c o r d a t , sic et o m n e s linguae ad u n a m fidem » (Enarrat, in psal. X L I V , 2 3 : PL 36, 509). Mi è difficile n o n esprimere p r o f o n d a gratitudine verso il Santo P a d r e P a o l o V I , a n c h e per il fatto che egli ha v o l u t o dare al Sacro Collegio una sì larga, internazionale, intercontinentale d i m e n s i o n e . I suoi m e m b r i , i n f a t t i p r o v e n g o n o dai più estremi confini della terra. Ciò permette n o n solo di mettere in e v i d e n z a 936 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale T universalità della Chiesa, ma a n c h e l'aspetto universale dell'Urbe. Fra q u a l c h e g i o r n o v o i ritornerete tutti ai vostri posti di responsabilità : la m a g g i o r parte di v o i alle vostre D i o c e s i ; altri ai Dicasteri della Santa Sede; tutti a continuare c o n sempre crescente i m p e g n o il ministero pastorale, c a r i c o di responsabilità, di p r e o c c u p a z i o n i , di sacrifici, ma a n c h e confortato dalla grazia del Signore e dalla gioia spirituale che Egli d o n a ai suoi servi fedeli. M a , pur a c a p o delle Chiese particolari, siate sempre partecipi della sollecitudine per tutta la Chiesa, v i v e n d o e realizz a n d o c o n tutte le forze quanto r a c c o m a n d a il C o n c i l i o V a t i c a n o II : « I V e s c o v i , sia c o m e legittimi successori degli A p o stoli, sia c o m e m e m b r i del Collegio E p i s c o p a l e , sappiano essere sempre tra loro uniti, e dimostrarsi solleciti di tutte le Chiese; p e n s a n d o che, per d i v i n a disposizione e c o m a n d o dell'ufficio apostolico, o g n u n o di essi, insieme c o n gli altri V e s c o v i , è in certo qual m o d o garante della Chiesa » (Decr. Christus Domi- nus, 6; cfr. ibidem, 3; Lumen Gentium, 23). I n v o c a n d o su v o i tutti, sui fedeli affidati al vostro zelo pastorale e sulle persone care, la grazia di Cristo e la vigile protez i o n e di Maria, la « M a t e r E c c l e s i a e ) ) , vorrei impartire c o n grande affetto la m i a B e n e d i z i o n e A p o s t o l i c a ; vorrei farlo p r i m a per v o i , e d o p o c o n tutti v o i : c h e sia così benedetta la Chiesa dappertutto dal n u o v o V e s c o v o di R o m a e dall'intero Colleg i o Cardinalizio, i cui M e m b r i p r o v e n g o n o da ogni parte del m o n d o e s o n o a lui v i c i n i . Eadem in Consistoriali Aula, d. 20 eiusdem mensis, coram Summus Pontifex admisit nationum Legatos apud Sedem Apostolicam ad eosque hunc sermonem, lingua Gallica adhibita, habuit : Excellences, Mesdames, Messieurs, Je suis très t o u c h é des paroles, des souhaits généreux que votre interprète vient de m'adresser. Je sais les relations pleines d'estime et de confiance réciproques qui s'étaient instaurées entre le P a p e P a u l VI et c h a c u n e des représentations diplomatiques accréditées auprès du Saint-Siège. Ce c l i m a t était dû à la c o m p r é h e n s i o n , respectueuse et bienveillante, que ce grand Pa- Acta Ioannis Pauli Pp. II 937 pe avait de la responsabilité du bien c o m m u n des peuples, et surtout a u x i d é a u x supérieurs qui l'animaient en matière de p a i x et de d é v e l o p p e m e n t . M o n Prédécesseur i m m é d i a t , le cher P a p e Jean-Paul I , en v o u s recevant il y a m o i n s de d e u x m o i s , avait inauguré de semblables relations, et c h a c u n d'entre v o u s a encore en m é m o i r e ses paroles pleines d'humilité, de disponibilité, de sens pastoral, que je fais entièrement m i e n n e s . Et v o i là q u ' a u j o u r d ' h u i , j ' h é r i t e de la m ê m e charge et v o u s , v o u s exp r i m e z l a m ê m e confiance, a v e c l e m ê m e enthousiasme. J e v o u s remercie très v i v e m e n t des sentiments que, à travers ma personne, v o u s t é m o i g n e z ainsi fidèlement au Saint-Siège. er T o u t d ' a b o r d , que c h a c u n de v o u s se sente ici cordialement accueilli p o u r lui-même, et p o u r le pays, p o u r le peuple q u ' i l représente. Oui, s'il est un lieu où tous les peuples d o i v e n t se c ô t o y e r dans la p a i x et rencontrer respect, sympathie, désir sincère de leur dignité, de leur b o n h e u r , de leur progrès, c'est bien au cœur de l'Eglise, autour du Siège A p o s t o l i q u e , établi p o u r témoigner de la vérité et de l ' a m o u r du Christ. M o n estime et mes v œ u x v o n t d o n c à tous et à c h a c u n , dans la diversité de v o s situations. Dans cette rencontre sont représentés, en effet, n o n seulement les G o u v e r n e m e n t s , m a i s aussi les peuples et les nations. Et p a r m i celles-ci, il y a les « vieilles nations », riches d ' u n grand passé, d ' u n e histoire féc o n d e , d ' u n e tradition et d ' u n e culture p r o p r e s ; il y a aussi de jeunes nations qui ont surgi depuis p e u , a v e c de grandes possibilités à mettre en œ u v r e , ou qui s'éveillent et se forment encore. L ' E g l i s e a toujours désiré participer à la v i e et contribuer au d é v e l o p p e m e n t des peuples et des nations. L ' E g l i s e a toujours reconnu une richesse particulière dans la diversité et la pluralité de leurs cultures, de leurs histoires, de leurs langues. En b e a u c o u p de cas l'Eglise a apporté sa part spécifique dans la form a t i o n de ces cultures. L ' E g l i s e a considéré, et c o n t i n u e à estim e r que, dans les relations internationales, il est obligatoire de respecter les droits de c h a q u e nation. P o u r m o i , appelé de l ' u n e de ces nations à succéder à l ' A p ô t r e Pierre au service de l'Eglise universelle et de toutes les nations, je m ' a p p l i q u e r a i à manifester à c h a c u n e l'estime qu'elle est en droit d'attendre. V o u s d e v e z d o n c v o u s faire l ' é c h o de m e s v œ u x fervents auprès de v o s Gouvernants et de tous v o s 62 - A . A. S. 938 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale compatriotes. Et ici, je dois ajouter que l'histoire de ma patrie d ' o r i g i n e m ' a enseigné à respecter les valeurs spécifiques de c h a q u e nation, de c h a q u e peuple, sa tradition et ses droits p a r m i les autres peuples. C o m m e chrétien, plus encore c o m m e P a p e , je suis, je serai le t é m o i n de cette attitude et de l ' a m o u r universel, réservant à tous la m ê m e bienveillance, spécialement à c e u x q u i connaissent l ' é p r e u v e . Qui dit relations d i p l o m a t i q u e s dit relations stables, réciproques, sous le signe de la courtoisie, de la discrétion, de la loyauté. Sans confusion des c o m p é t e n c e s , elles manifestent, de ma part, n o n pas nécessairement l ' a p p r o b a t i o n de tel ou tel rég i m e — cela n'est pas m o n affaire —, ni é v i d e m m e n t l ' a p p r o bation de tous ses actes dans la c o n d u i t e des affaires publiques,, mais une appréciation des valeurs temporelles positives, u n e v o lonté de dialogue a v e c c e u x qui sont légitimement chargés du. b i e n c o m m u n de la société, une c o m p r é h e n s i o n de leur rôle souv e n t difficile, un intérêt et une aide apportés a u x causes humaines q u ' i l s ont à p r o m o u v o i r , grâce parfois à des interventions directes, g r â c e surtout à la formation des c o n s c i e n c e s , une contribution spécifique à la justice et à la p a i x au plan international. Ce faisant, le Saint-Siège ne v e u t pas sortir de son rôle pastoral : s o u c i e u x de mettre en œ u v r e la sollicitude du Christ, c o m m e n t pourrait-il, en préparant le salut éternel des h o m m e s , ce q u i est son premier d e v o i r , se désintéresser du bien et du progrès des peuples en ce m o n d e ? D ' u n autre côté, l'Eglise — et le Saint-Siège en particulier — d e m a n d e n t à v o s nations, à v o s G o u v e r n e m e n t s , de prendre toujours plus en considération un certain n o m b r e de besoins. Le Saint-Siège ne le cherche pas p o u r l u i - m ê m e . U le fait, en u n i o n a v e c l ' é p i s c o p a t local, p o u r les chrétiens ou les croyants qui habitent v o s p a y s , afin que, sans privilège particulier m a i s en toute justice, ils puissent alimenter leur foi, assurer le c u l t e religieux et être admis, c o m m e des citoyens l o y a u x , à participer à part entière à la vie sociale. Le Saint-Siège le fait pareillement dans l'intérêt des h o m m e s quels q u ' i l s soient, sachant q u e la liberté, le respect de la v i e et de la dignité des personnes — q u i ne sont j a m a i s des instruments —, l'équité dans le traitement, la c o n s c i e n c e professionnelle dans le travail et la recherc h e solidaire du bien c o m m u n , l'esprit de réconciliation, You- Acta Ioannis Pauli Pp. II 939 ver ture a u x valeurs spirituelles, sont des exigences fondamentales de la v i e h a r m o n i e u s e en société, du progrès des citoyens et de leur civilisation. Certes, ces derniers objectifs figurent, en général, au p r o g r a m m e des responsables. Mais le résultat n'est p a s p o u r autant acquis, et tous les m o y e n s ne sont pas également valables. U y a encore trop de misères p h y s i q u e s et morales qui dépendent de la négligence, de l ' é g o ï s m e , de l ' a v e u g l e m e n t ou de la dureté des h o m m e s . L ' E g l i s e , elle, veut contribuer à dim i n u e r ces misères, a v e c ses m o y e n s pacifiques, en é d u q u a n t au sens m o r a l , par l'action loyale des chrétiens et des h o m m e s de b o n n e v o l o n t é . Ce faisant, l'Eglise peut parfois ne pas être c o m prise, m a i s elle est c o n v a i n c u e de rendre un service d o n t l'humanité ne saurait se passer ; elle est fidèle à son Maître et Sauveur, Jésus-Christ. C'est dans cet esprit q u e j ' e s p è r e maintenir et développer, a v e c tous les pays que v o u s représentez, des rapports c o r d i a u x et fructueux. Je v o u s encourage dans votre haute fonction et j ' e n c o u r a g e surtout v o s Gouvernements, à rechercher toujours plus de justice et de p a i x , dans un a m o u r bien c o m p r i s de v o s compatriotes, et dans l'ouverture d'esprit et de cœur a u x autres peuples. Sur ce c h e m i n , q u e D i e u v o u s éclaire et v o u s fortifie, v o u s - m ê m e s et tous les responsables, et q u ' i l bénisse chacun de vos pays. Die vero 21, diurnarios scriptores, qui, oblata ipsis occasione sive exsequiarum Ioannis Pauli I, sive Conclavis atque electionis Ioannis Pauli II, sive sollemnium ob eiusdem Summi Pastoris ministerii exordium celebrandorum, publica cum auctoritate in Civitatem Vaticanam admissi sunt, bis lingua Gallica et Anglica prolatis verbis Summus Pontifex consalutavit in Aula Benedictionum: Mesdames, Messieurs, Soyez les b i e n v e n u s ! Et soyez v i v e m e n t ce que v o u s avez fait, de ce q u e v o u s ferez, g r a n d p u b l i c , dans la presse, à la radio, à événements de l'Eglise catholique qui v o u s rassemblés à R o m e depuis d e u x m o i s . remerciés de tout p o u r présenter au la télévision, les ont plusieurs fois 940 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Certes, au simple n i v e a u professionnel, v o u s avez v é c u des journées éprouvantes autant q u ' é m o u v a n t e s . Le caractère soudain, i m p r é v i s i b l e , des faits qui se sont succédés, v o u s a obligés à faire appel à une s o m m e de connaissances en matière d ' i n f o r m a t i o n religieuse qui v o u s étaient peut-être p e u familières, puis à faire face, dans des c o n d i t i o n s parfois fébriles, à une e x i g e n c e qui connaît la m a l a d i e du s i è c l e : la hâte. P o u r v o u s , attendre la fumée b l a n c h e n'était pas une heure de tout repos ! M e r c i d ' a b o r d d ' a v o i r fait si largement é c h o , a v e c un respect u n a n i m e , au labeur considérable et véritablement historique d u g r a n d P a p e P a u l V I . M e r c i d ' a v o i r rendu s i familier le v i s a g e souriant et l'attitude évangélique de m o n Prédécesseur i m m é d i a t , Jean-Paul I . M e r c i encore du relief favorable q u e v o u s avez d o n n é au récent c o n c l a v e , à m o n élection et a u x premiers pas q u e j ' a i a c c o m p l i s dans l a lourde charge d u P o n tificat. D a n s tous les cas, ce fut l ' o c c a s i o n p o u r v o u s , n o n seulement de parler des personnes — qui passent —, m a i s du Siège de R o m e , de l'Eglise, de ses traditions et de ses rites, de sa foi, de ses p r o b l è m e s et de ses espérances, de saint Pierre et du rôle du P a p e , des grands enjeux spirituels d ' a u j o u r d ' h u i , bref, du mystère de l'Eglise. Permettez q u e je m'arrête un p e u sur cet a s p e c t : il est difficile de bien présenter le vrai visage de l'Eglise. er Oui, les événements sont toujours difficiles à lire, et à faire lire. D ' a b o r d ils sont presque toujours c o m p l e x e s . U suffit q u ' u n élément soit oublié par inadvertance, o m i s volontairement, m i nimisé ou au contraire accentué outre mesure, p o u r fausser la v i s i o n présente et les prévisions à venir. Les faits d'Eglise sont en outre plus difficiles à saisir p o u r c e u x qui les regardent, je le dis en tout respect de c h a c u n , en dehors d ' u n e v i s i o n de foi, et plus encore à e x p r i m e r à un large p u b l i c qui en perçoit difficilement le vrai sens. U v o u s faut pourtant susciter l'intérêt et l'écoute de ce p u b l i c , alors q u e v o s agences v o u s demandent s o u v e n t et surtout du sensationnel. Certains sont alors tentés de t o m b e r dans l ' a n e c d o t e : c'est concret et ce peut être très v a l a b l e , m a i s à c o n d i t i o n que l ' a n e c d o t e soit significative et en rapport réel a v e c la nature du fait religieux. D'autres se Acta Ioannis Pauli Pp. II 941 livrent courageusement à une analyse très poussée des problèmes et des m o b i l e s des personnes d'Eglise, a v e c le risque de rendre insuffisamment c o m p t e de l'essentiel qui, v o u s le savez, n'est pas d ' o r d r e politique, m a i s spirituel. Finalement, de ce dernier p o i n t de v u e , les choses sont souvent plus simples q u ' o n ne l ' i m a g i n e : j ' o s e à peine parler de m o n élection! Mais ce n'est pas l'heure d ' e x a m i n e r en détail tous les risques et mérites de votre fonction d'informateurs religieux. N o tons d'ailleurs q u ' u n certain progrès semble se dessiner ici et là, dans la recherche de la vérité, dans la c o m p r é h e n s i o n et la présentation du fait religieux. S o y e z félicités de la part q u e v o u s y a v e z prise. Peut-être avez-vous été v o u s - m ê m e s surpris et encouragés par l ' i m p o r t a n c e q u ' y attribuait, dans tous les p a y s , un très large p u b l i c que d ' a u c u n s croyaient indifférent ou allergique à l'institution ecclésiastique et a u x choses spirituelles. En réalité, la transmission de la charge suprême confiée par le Christ à saint Pierre, à l'égard de tous les peuples à évangéliser et de tous les disciples du Christ à ressembler dans l'unité, est vraim e n t apparue c o m m e une réalité transcendant les événements habituels. Oui, la transmission de cette charge a un p r o f o n d retentissement dans les esprits et dans les coeurs qui p e r ç o i v e n t que Dieu est à l ' œ u v r e dans l'histoire. C'était l o y a l d'en prendre acte et d ' y adapter les m o y e n s de c o m m u n i c a t i o n sociale dont v o u s disposez à des degrés divers Je souhaite précisément que les artisans de l'information religieuse puissent toujours trouver l'aide dont ils ont besoin auprès d'instances d'Eglise qualifiées. Celles-ci d o i v e n t les accueillir dans le respect de leurs c o n v i n c t i o n s et de leur profession, leur fournir une d o c u m e n t a t i o n très adéquate et très objectives m a i s aussi leur p r o p o s e r une perspective chrétienne qui situe les faits dans leur véritable signification p o u r l'Eglise et p o u r l ' h u m a n i t é . A i n s i v o u s pourrez a b o r d e r ces reportages religieux a v e c la c o m p é t e n c e spécifique q u ' i l s exigent. V o u s êtes très s o u c i e u x de la liberté de l'information et de l ' e x p r e s s i o n : v o u s avez raison. Estimez-vous h e u r e u x d ' e n bénéficier! Utilisez bien cette liberté p o u r cerner de plus près la vérité et initier v o s lecteurs, v o s auditeurs ou téléspectateurs 942 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale à (( ce qui est vrai et n o b l e , à ce qui est juste et pur, à ce qui est digne d'être aimé et honoré », p o u r reprendre les mots de saint P a u l (Ph 4, 8), à ce qui les aide à v i v r e dans la justice et la fraternité, à d é c o u v r i r le sens ultime de la v i e , à les ouvrir au mystère de Dieu si p r o c h e de c h a c u n d'entre n o u s . Dans ces c o n d i t i o n s , votre profession si exigeante et parfois si épuisante, j ' a l l a i s dire votre v o c a t i o n si actuelle et si belle, élèvera encore l'esprit et le cœur des h o m m e s de b o n n e v o l o n t é , en m ê m e temps que la foi des chrétiens. C'est un service q u e l'Eglise et l'humanité apprécient. J ' o s e v o u s inviter v o u s aussi à un effort de c o m p r é h e n s i o n , c o m m e à un pacte l o y a l : q u a n d v o u s faites un reportage, sur la v i e et l'activité de l'Eglise, cherchez encore davantage à saisir les m o t i v a t i o n s authentiques, profondes, spirituelles, de la pensée et de l'action de l'Eglise. L ' E g l i s e , de son côté, écoute le témoignage objectif des journalistes sur les attentes et les exigences de ce m o n d e . Cela ne veut pas dire é v i d e m m e n t qu'elle m o d è l e son message sur le m o n d e de son t e m p s : c'est l'Evangile qui doit toujours inspirer son attitude. Je suis h e u r e u x de ce premier contact a v e c v o u s . Je v o u s assure de ma c o m p r é h e n s i o n et je me permets de c o m p t e r sur la vôtre. Je sais q u ' e n plus de v o s problèmes professionnels, sur lesquels n o u s reviendrons une autre fois, v o u s avez c h a c u n v o s soucis personnels, familiaux. Ne craignons pas de les c o n fier à la V i e r g e Marie, qui se tient toujours a u x côtés du Christ. Et au n o m du Christ, je v o u s bénis de tout cœur. Deinde lingua Ànglica: I w o u l d like to offer my greetings and my blessing, not o n l y to y o u , b u t to all y o u r colleagues throughout the w o r l d . A l t h o u g h y o u represent différent cultures, y o u are all united in the service of truth. A n d the c o r p s that y o u m a k e up here t o d a y is, in itself, a splendid manifestation of unity and solidari ty. I w o u l d ask to be r e m e m b e r e d to y o u r families a n d to y o u r fellow-citizens in y o u r respective countries. Please accept—all of y o u — m y expression of respect, esteem and fraternal l o v e . 943 Acta Ioannis Pauli Pp. II INITIUM MINISTERII SUMMI ECCLESIAE PASTORIS Post statutum diem, ut sollemne initium fieret ministerii Supremi Pastoris, hanc Magister Caeremoniarum Pontificalium Intimationem edidit, ad eos omnes ad quos pertinebat mittendam : Missa, quam Ioannes Paulus PP. II celebrabit, sollemniter ineunte Summi Pastoris ministerio, erit proxima die dominica 22 Octobris. Illi igitur omnes qui ad mentem « Pontificalis Domus » pro Cappella papali intimari solent, ad aream ante templum Vaticanum, in locum ipsis paratum, hora 9,15, convenire debent. Sacrae actionis initium erit hora 10. Em.mi et Rev.mi DD. Cardinales, vestibus rubris et mozeta induti, mitram albam sericam secumferentes, hora 9,15 ad sacellum S. Sebastiani in Basilica Petriana accèdent, ubi vestes sacras induent ad celebrandum cum Beatissimo Patre. Hora 9,45, processio instituetur a sepulcro Beati Petri, unde, post orationem a Summo Pastore factam, omnibus hymnum Veni, Creator et Laudes canentibus, usque ad aream S. Petri procèdent. Post venerationem altaris, Summo Pontifici in solio sedenti Em.mus Cardinalis Protodiaconus pallium imponet, et deinde Em.mi Cardinales oboedientiam Supremo Pastori praestabunt. Missa prosequetur de more. Ad habitum quod attinet, participantes sequenti ratione se gerent : 1) Patriarchae, Archiepiscopi et Episcopi : super suam vestem vio* laceam induent rochetum et mozetam; 2) Archiepiscopi et Episcopi Ecclesiarum Orientalium : suam propriam vestem choralem; 3) Abbates et Religiosi : item proprium habitum choralem ; 4) Praelati : rochetum et manteletum vel superpelliceum supra vestem violaceam cum zona violacea, sic ut uniuscuiusque gradus exigit ; 5) Cappellani Sanctitatis Suae : superpelliceum super vestem talarem cum torulo et serica zona violacei coloris. E Civitate Vaticana, d. 18 m. Octobris a. 1978. De mandato Sanctissimi D. N. Papae Vergilius Noe Caeremoniarum Pontificalium Magister 944 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Die igitur 22 m. octobris, dominica videlicet XXIX « per Annum », mane sollemnia celebrata sunt ob initium ministerii Summi catholicae Ecclesiae Pastoris, in platea Sancti Petri, populo refertissima. Ioannes Paulus II, simul cum eo celebrantibus S. R. E. Cardinalibus, sepulcrum Sancti Petri antea adiit, ut Apostolorum Principem precibus pie coleret, Missaeque celebrationi deindeque praesedit. Qua ineunte, primum Ei sedenti in cathedra Summi universae Ecclesiae Pontificis Pericles Card. Felici, Protodiaconus, pallium imposuit, cunctis effuse diuque plaudentibus. Obsequium dein accepit omnium Purpuratorum Patrum atque, post Missae Evangelium linguis Latina et Graeca prolatum, Homiliam hanc habuit, lingua Italica locutus : « Tu sei il Cristo, il Figlio del D i o v i v e n t e » (Mt. 16, 16). Queste parole ha p r o n u n c i a t o S i m o n e , figlio di G i o n a , nella regione di Cesarea di F i l i p p o . Sì, le ha espresse c o n la propria lingua, c o n u n a p r o f o n d a , vissuta e sentita c o n v i n z i o n e ; ma esse n o n t r o v a n o in lui la loro fonte, la loro sorgente: « . . . perché né la carne né il sangue te l ' h a n n o rivelato, ma il Padre m i o che sta nei cieli » (Mt. 16, 17). Queste erano parole di Fede. Esse segnano l'inizio della missione di Pietro nella storia della salvezza, nella storia del P o p o l o di D i o . Da allora, da tale confessione di Pede, la storia sacra della salvezza e del P o p o l o di D i o d o v e v a acquisire una n u o v a dimensione : esprimersi nella storica dimensione della Chiesa. Questa dimensione ecclesiale della storia del P o p o l o di D i o trae le sue origini, nasce infatti da queste parole di Fede e si allaccia a l l ' u o m o che le ha p r o n u n c i a t e : « Tu sei Pietro — roccia, pietra — e su di te, c o me su una pietra, io costruirò la m i a Chiesa ». Quest'oggi e in questo l u o g o b i s o g n a che di n u o v o siano pronunciate ed ascoltate le stesse parole : « Tu sei il Cristo, il Fig l i o del D i o vivente » . Sì, Fratelli e Figli, p r i m a di tutto queste parole. Il loro contenuto dischiude ai nostri o c c h i il mistero di D i o v i v e n t e , mistero che il Figlio c o n o s c e e che ci ha a v v i c i n a t o . Nessuno, infatti, ha a v v i c i n a t o il D i o v i v e n t e agli u o m i n i , nessuno Lo ha rivelato c o m e l'ha fatto solo L u i stesso. Nella nostra c o n o s c e n z a di D i o , nel nostro c a m m i n o verso D i o s i a m o totalmente legati alla potenza di queste parole. — « Chi v e d e Acta Ioannis Pauli Pp. II 945 m e , v e d e p u r e il P a d r e ». Colui c h e è Infinito, inscrutabile, ineffabile, si è fatto v i c i n o a n o i in Gesù Cristo, il F i g l i o unigenito, nato da Maria V e r g i n e nella stalla di B e t l e m m e . V o i tutti che già avete la inestimabile ventura di credere; v o i tutti che a n c o r a cercate D i o ; e p u r e v o i , tormentati dal d u b b i o : vogliate accogliere ancora una volta — o g g i e in questo s a c r o l u o g o — le parole pronunciate da S i m o n Pietro. In quelle parole è la fede della Chiesa. In quelle stesse parole è la n u o v a verità, anzi, l'ultima e definitiva verità s u l l ' u o m o : il figlio del D i o vivente. — « Tu sei il Cristo, Figlio del D i o v i v e n t e » ! Oggi il n u o v o V e s c o v o di R o m a inizia solennemente il s u o ministero e la missione di Pietro. In questa Città, infatti, P i e tro ha espletato ed ha c o m p i u t o la missione affidatagli dal Signore. Il Signore si rivolse a lui d i c e n d o : « . . . . q u a n d o eri p i ù g i o v a n e ti c i n g e v i la veste da solo e a n d a v i d o v e v o l e v i ; ma q u a n d o sarai v e c c h i o tenderai le tue m a n i , e un altro ti cingerà la veste e ti porterà d o v e tu n o n v u o i » (Gv. 21, 18). Pietro è v e n u t o a R o m a ! Cosa lo ha guidato e c o n d o t t o a quest'Urbe, cuore d e l l ' I m p e r o R o m a n o , se n o n l ' o b b e d i e n z a all'ispirazione ricevuta dal Signore? Porse questo pescatore di Galilea n o n avrebbe v o luto venire fin qui. Forse avrebbe preferito restare là, sulle rive del lago di Genezareth, c o n la sua barca, c o n le sue reti. M a , guidato dal Signore, o b b e d i e n t e alla Sua ispirazione, è giunto q u i ! S e c o n d o u n ' a n t i c a tradizione (che ha trovato anche una sua magnifica espressione letteraria in un r o m a n z o di H e n r y k Sienk i e w i c z ) , durante la persecuzione di Nerone, Pietro v o l e v a abb a n d o n a r e R o m a . Ma il Signore è i n t e r v e n u t o : gli è a n d a t o incontro. Pietro si rivolse a L u i c h i e d e n d o : « Quo v a d i s , D o mine? » — D o v e vai, Signore? E il Signore gli rispose s u b i t o : « V a d o a R o m a per essere crocifisso per la s e c o n d a v o l t a ». Pietro tornò a R o m a ed è rimasto qui fino alla sua crocifissione. Sì, Fratelli e Figli, R o m a è la Sede di Pietro. Nei secoli gli s o n o succeduti in questa Sede sempre n u o v i V e s c o v i . Oggi un n u o v o V e s c o v o sale sulla Cattedra r o m a n a di Pietro, un V e s c o v o p i e n o di trepidazione, c o n s a p e v o l e della sua indegnità. E c o m e n o n trepidare di fronte alla grandezza di tale chia- 946 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale mata e di fronte alia missione universale di questa Sede R o mana? ! A l l a Sede di Pietro a R o m a sale o g g i un V e s c o v o che n o n è r o m a n o . Un V e s c o v o c h e è figlio della P o l o n i a . Ma da questo m o m e n t o diventa pure lui r o m a n o . Sì, r o m a n o ! A n c h e perché figlio di u n a nazione la cui storia, dai suoi p r i m i albori, e le c u i millenarie tradizioni s o n o segnate da un l e g a m e v i v o , forte, m a i interrotto, sentito e vissuto c o n la Sede di Pietro, una n a z i o n e c h e a questa Sede di R o m a è rimasta sempre fedele. Oh, inscrutabile è il disegno della D i v i n a P r o v v i d e n z a ! Nei secoli passati, q u a n d o il Successore di Pietro p r e n d e v a possesso della sua Sede, si d e p o n e v a sul suo c a p o il triregno, la tiara. L ' u l t i m o i n c o r o n a t o è stato il P a p a P a o l o V I , nel 1963, il quale, però, d o p o il solenne rito di i n c o r o n a z i o n e n o n ha m a i p i ù usato il triregno, lasciando ai suoi Successori la libertà di decidere al riguardo. Il P a p a G i o v a n n i P a o l o I, il c u i r i c o r d o è così v i v o nei nostri cuori, n o n ha v o l u t o il triregno e o g g i n o n lo v u o l e il suo Successore. N o n è il tempo, infatti, di tornare ad un rito e a q u e l l o c h e , forse ingiustamente, è stato considerato c o m e simb o l o del potere temporale dei P a p i . Il nostro t e m p o ci invita, ci spinge, ci o b b l i g a a guardare il Signore ed ad i m m e r g e r c i in u n a u m i l e e d e v o t a meditazione del mistero della suprema potestà dello stesso Cristo. Colui che è nato dalla V e r g i n e Maria, il Figlio del falegname — c o m e si riteneva — il Figlio del D i o vivente, c o m e ha confessato Pietro, è v e n u t o per fare di tutti n o i « un regno di sacerdoti » . Il C o n c i l i o V a t i c a n o II ci ha ricordato il mistero di questa potestà e il fatto che la missione di C r i s t o — Sacerdote, ProfetaMaestro, Re — continua nella Chiesa. Tutti, tutto il P o p o l o di D i o è partecipe di questa triplice missione. E forse in passato si d e p o n e v a sul c a p o del P a p a il triregno, quella triplice c o rona, per esprimere, attraverso tale s i m b o l o , che tutto l'ordine g e r a r c h i c o della Chiesa di Cristo, tutta la sua « sacra potestà » in essa esercitata n o n è altro c h e il servizio, servizio c h e ha per s c o p o u n a sola cosa : che tutto il P o p o l o di D i o sia partecipe di questa triplice missione di Cristo e r i m a n g a sempre sotto la Acta Ioannis Pauli Pp. II 947 potestà del Signore, la quale trae le sue origini n o n dalle p o tenze di questo m o n d o , ma dal P a d r e celeste e dal mistero della Croce e della Risurrezione. La potestà assoluta e pure d o l c e e s o a v e del Signore r i s p o n d e a tutto il p r o f o n d o d e l l ' u o m o , alle sue p i ù elevate aspirazioni di intelletto, di v o l o n t à , di c u o r e . Essa n o n parla c o n un ling u a g g i o di forza, ma si esprime nella carità e nella verità. Il n u o v o Successore di Pietro nella Sede di R o m a eleva o g g i una fervente, umile, fiduciosa preghiera : « O Cristo ! F a ' c h e io possa diventare ed essere servitore della T u a unica potestà! Servitore della T u a d o l c e potestà! Servitore della T u a potestà c h e n o n c o n o s c e il tramonto ! F a ' che io possa essere un servo ! A n z i , servo dei T u o i servi » . Fratelli e Sorelle ! N o n abbiate paura di accogliere Cristo e di accettare la Sua potestà! Aiutate il P a p a e tutti quanti v o g l i o n o servire Cristo e, c o n la potestà di Cristo, servire l ' u o m o e l'umanità intera! Non abbiate p a u r a ! A p r i t e , anzi, spalancate le porte a Cris t o ! A l l a Sua salvatrice potestà aprite i confini degli Stati, i sistemi e c o n o m i c i c o m e quelli politici, i vasti c a m p i di cultura, di civiltà, di s v i l u p p o . N o n abbiate p a u r a ! Cristo sa « c o s a è dentro l ' u o m o ». Solo L u i lo sa! Oggi così spesso l ' u o m o n o n sa c o s a si porta dentro, nel prof o n d o del suo a n i m o , del suo c u o r e . Così spesso è incerto del senso della sua vita su questa terra. È i n v a s o dal d u b b i o che si tramuta in disperazione. Permettete, q u i n d i — vi p r e g o , vi i m p l o r o c o n umiltà e c o n fiducia — permettete a Cristo di parlare a l l ' u o m o . Solo L u i ha parole di vita, sì! di vita eterna. P r o p r i o o g g i la Chiesa intera celebra la sua « Giornata Missionaria M o n d i a l e » ; prega, cioè, medita, agisce perché le parole di vita del Cristo g i u n g a n o a tutti gli u o m i n i e siano da essi accolte c o m e messaggio di speranza, di salvezza, di liberazione totale. R i n g r a z i o tutti i presenti che h a n n o v o l u t o partecipare a questa solenne i n a u g u r a z i o n e del ministero del n u o v o Successore di Pietro. R i n g r a z i o di cuore i Capi di Stato, i Rappresentanti delle 948 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Autorità, le Delegazioni di G o v e r n i per la l o r o presenza che mi onora tanto. Grazie a V o i , Eminentissimi Cardinali della Santa Chiesa Romana ! Vi ringrazio, diletti Fratelli n e l l ' E p i s c o p a t o ! Grazie a V o i , Sacerdoti! A V o i Sorelle e Fratelli, Religiose e Religiosi degli Ordini e delle Congregazioni, grazie ! Grazie a V o i , R o m a n i ! Grazie ai pellegrini c o n v e n u t i da tutto il m o n d o ! Grazie a quanti sono collegati a questo Sacro R i t o attraverso la R a d i o e la Televisione ! Deinde lingua Polonica: D o W a s sie z w r a c a m u m i ì o w a n i m o i R o d a c y , P i e l g r z y m i z Polski, Br acia Biskupi z W a s z y m W s p a n i a l y m P r y m a s e m na czele, Kaptani, Siostry i Bracia p o l s k i c h Z a k o n ó w — do W a s , Przedstawiciele P o l o n i i z caiego swiata. A c ó z p o w i e d z i e c do W a s , k t ó r z y tu p r z y b y l i s c i e z m o j e g o K r a k o w a , o d stolicy s w . Stanislawa, którego b y ì e m n i e g o d n y m nastepc^ przez lat czternascie. Cóz p o w i e d z i e c ? W s z y s t k o co b y m m o g i p o w i e d z i e c bedzie biade w stosunku do tego, co czuje w tej c h w i l i m o j e ser ce. A takze w stosunku do tego, co czuja W a s z e serca. W i e c o s z c z e d z m y s l ó w . Niech pozostanie tylko wielkie milczenie przed B o g i e m , które jest sama m o dlitwa^ Prosze W a s ! Badz*cie ze m n a ! Na Jasnej Górze i w s z e d z i e ! Nie przestawajcie b y c z P a p i e z e m , k t ó r y dzis prosi s ì o w a m i p o e t y « P a n n o Swieta, co Jasnej bronisz C z e s t o c h o w y i w Ostrej swiecisz Bramie » !- i do W a s kieruje te s ì o w a w takiej niezwykJej c h w i l i . Iterum lingua Italica: È stato questo un appello ed un i n v i t o alla preghiera per il n u o v o P a p a , appello espresso in lingua p o l a c c a . Con lo stesso appello mi r i v o l g o a tutti i figli ed a tutte le figlie della Chiesa Cattolica. R i c o r d a t e m i o g g i e sempre nella vostra preghiera! Acta Ioannis Pauli Pp. II 949 Postea Gallica: A u x catholiques des p a y s d e langue française, j ' e x p r i m e toute m o n affection et tout m o n d é v o u e m e n t ! Et je me permets de c o m p t e r sur votre soutien filial et sans réserve ! Puissiez-vous progresser dans la f o i ! A c e u x qui ne partagent pas cette f o i , j ' a d r e s s e aussi m o n salut respectueux et cordial. J'espère q u e leurs sentiments de bienveillance faciliteront la mission spirituelle qui m ' i n c o m b e et qui n'est pas sans retentissements sur le b o n h e u r et la p a i x du m o n d e ! Deinceps Anglica : To all of y o u w h o speak English I off er in the n a m e of Christ a cordial greeting. I c o u n t on the support of y o u r prayers and y o u r g o o d w i l l in carrying out my mission of service to the C h u r c h and m a n k i n d . M a y Christ g i v e y o u his grâce and his peace, overturning the barriers of division and m a k i n g all things one in h i m . Praeterea Germanica: Einen herzlichen Gruss richte ich an die hier anwesenden Vertreter u n d alle Menschen aus den Ländern deutscher Sprache. V e r s c h i e d e n e Male — u n d erst kürzlich durch m e i n e n Besuch in der Bundesrepublik D e u t s c h l a n d — hatte ich Gelegenheit, das segensreiche W i r k e n der K i r c h e u n d Ihrer Gläubigen persönlich kennen u n d schätzen zu lernen. Lassen Sie Ihren opferbereiten Einsatz für Christus a u c h weiterhin fruchtbar w e r d e n für die grossen A n l i e g e n u n d Nöte der K i r c h e in aller W e l t . D a r u m bitte i c h Sie u n d empfehle meinen neuen apostolischen Dienst auch I h r e m besonderen Gebet. Insuper lingua Hispanica: Mi pensamiento se dirige ahora h a c i a el m u n d o de lengua española, una p o r c i ó n tan considerable de la Iglesia de Cristo. A vosotros, H e r m a n o s e hijos queridos, llegue en este m o m e n t o solemne el afectuoso saludo del n u e v o P a p a . U n i d o s p o r los v í n c u l o s de una c o m ú n fe católica, sed fieles a vuestra tradición cristiana, h e c h a v i d a en un clima c a d a v e z más justo y solida- 950 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rio, m a n t e n e d vuestra c o n o c i d a cercanía al V i c a r i o de Cristo y cultivad intensamente la d e v o c i ó n a nuestra Madre, María Santísima. Lusitana : I r m ä o s e Filhos de lingua portuguesa : c o m o « servo d o s servos de Deus », eu v o s saúdo afectuosamente no Senhor. A b e n ç o a n d o - v o s , confio na caridade da v o s s a oraçào e na vossa fidelidade para viverdes sempre a m e n s a g e m deste dia e deste r i t o : « T u és o Cristo, o Filho de D e u s v i v o ! » . Russica: G o s p o d j da budjet so f sj emi n a m i blagodatiju e c e l o v j e k o l j u b i j e m evoj ego milosérdiea. Gecoslovachiensi : So srdea p o z d r a v u j e m a z*ehnám Cechov a S l o v á k o v , k t o r í sú mi tak blízki. Ucraina : Zi s z c z y r o h o sercia witaju i b l a h o s l o w l j u w s i c h u k r a i n c i w , r u s y n i o w u switi. Lituana: M a n o nuosirdus sveikinimas b r o l i a m s lietuviams. laimingi ir istikimi K r i s tui. Bukite Iterum denique Italica: A p r o il cuore a tutti i Fratelli delle Chiese e delle Comunità. Cristiane, salutando, in particolare, v o i che qui siete presenti, nell'attesa del p r o s s i m o i n c o n t r o personale; m a f i n d'ora v i esprimo sincero apprezzamento per aver v o l u t o assistere a q u e sto solenne rito. E a n c o r a mi r i v o l g o a tutti gli u o m i n i — ad ogni u o m o ; e c o n quale venerazione l'apostolo di Cristo deve p r o n u n c i a r e questa parola : u o m o ! Pregate p e r me ! A i u t a t e m i p e r c h é io vi possa servire ! A m e n . 951 Acta Ioannis Pauli Pp, II Missae celebrationi ob initium ministerii Supremi catholicae Ecclesiae Pastoris hae interfuerunt Legationes aliarum Religionum, quae hic lingua Gallica exscribuntur : PATRIARCAT ŒCUMÉNIQUE DE CONSTANTINOPLE Son Eminence Monseigneur Meliton, Doyen du Saint-Synode. Son Eminence Monseigneur Son Eminence Monseigneur Chrysostomus, Ioakim, Métropolite de Chalcédoine, Métropolite de Myre. Métropolite de Militinis. PATRIARCAT DE MOSCOU Son Eminence Monseigneur J t j v e n a l y , Métropolite de Krutitsky et Kolomna, Président du Département pour les Affaires Ecclésiastiques Extérieures. Révérend Higoumène I l i a n V o s t r i a k o v . PATRIARCAT DE ROUMANIE Son Eminence Monseigneur Nicola, Métropolite du Banat. PATRIARCAT DE BULGARIE Son Excellence Monseigneur Son Excellence Monseigneur Métropolite de Vadin. Recteur de la Faculté de Théologie. Pilaret, Ioan, ARCHEVÊCHÉ DE CHYPRE Son Excellence Monseigneur C h r y s a n c h o s , Métropolite de Lémesou. Révérend Archimandrite D i o n y s i u s P a p a c h r i s t o p h o r o u . EGLISE DE GÉORGIE Son Excellence Monseigneur N i c o l a , Evêque de Sukhumi et Abkhazia Président du Département pour les Affaires Ecclésiastiques Extérieures. 7 EGLISE DE GRÈCE Son Excellence Monseigneur Barnabas, Métropolite de Kytrous. EGLISE ORTHODOXE EN AMÉRIQUE Son Excellence Monseigneur S y l v e s t r e , Archevêque de Montréal. Révérend Père L e o n i d K i s h k o v s k y . 952 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PATRIARCAT COPTE D'ALEXANDRIE Son Excellence Monseigneur Bishoï, Evêque de Damiette. SUPRÊME CATHOLICOSSAT ARMÉNIEN D'ETCHMIADZINE Sa Béatitude Y e g i s h D e r d e r i a n , Patriarche de Jérusalem. Son Excellence l'Archevêque S h a k e A j a m i a n . Son Excellence l'Archevêque S e r o p é M a n o o k i a n . CATHOLICOSSAT ARMÉNIEN DE CILICIE Son Excellence l'Archevêque ménienne de Grèce. Shahak Ayvazian, Prélat de l'Eglise Ar- EGLISE ASSYRIENNE Sa Sainteté Le Dr Khanania Mar Denkha, Patriarche de l'Eglise Assyrienne. Darmoo. VIEUX-CATHOLIQUES Son Excellence l'Archevêque d'Utrecht. Marinus Kok, Président de l'Union COMMUNION ANGLICANE Sa Grâce D o n a l d C o g g a n , Archevêque de Cantorbéry, Primat. Très Révérend J o h n H o w e , Secrétaire Général du Conseil Consultatif Anglican. Très Révérend R i c h a r d G. M i l l a r d , Evêque de la « Convocation of American Church » en Europe, Représentant de S. E. l'Evêque Président de l'Eglise Episcopalienne des Etats-Unis d'Amérique. Très Révérend M i s a e r i K a u m a , Evêque Assistant de Namirembe. FÉDÉRATION LUTHÉRIENNE MONDIALE Très Révérend Evêque J o h a n n e s H a n s e l m a n n , Vice-Président de la Fédération. Révérend Dr C a r l M a u , Secrétaire Général. Très Révérend Evêque J. N a r z y n s k i . Très Révérend Evêque H e i n r i c h R a t k e . ALLIANCE RÉFORMÉE MONDIALE Révérend Pasteur Edmond Perret, Secrétaire Général. Acta Ioannis Pauli Pp. II 953 CONSEIL MONDIAL MÉTHODISTE Révérend Dr K e n n e t h J . G r e e t , Président du Comité Exécutif. Révérend Evêque W i l l i a m R. C a n n o n . Révérend Dr J o e H a l e , Secrétaire Général. CONSEIL ŒCUMÉNIQUE DES EGLISES Très Révérend Evêque mité Exécutif. Hans Heinrich Harms, Vice-Pré.sident du Co- EGLISE PRESBYTÉRIENNE D'ECOSSE Très Révérend Dr P e t e r B r o d i e , Modérateur de l'Assemblée. Révérend Dr D o n a l d M a c D o n a l d , Secrétaire. EGLISE LUTHÉRIENNE EN ITALIE Révérend Pasteur Joachim Mietz, Vice-Doyen. COMMUNAUTÉ DE TAIZÉ Frère R o g e r , Prieur. Frère M a x . Frère S h e m o l . Délégations des Organisations Juives CONGRÈS JUIF MONDIAL M. Fritz Becker. ANTI-DEFAMATION LEAGUE de N'NAI B'RITH M. Joseph Lichten. Interfuerunt praeterea nonnulli nationum Supremi Moderatores vel earumdem Legati extra Ordinem, quorum nomina litterarum ordine deinceps recensentur : C H E F S D'ETAT AUTRICHE S. E. le Dr R u d o l f d'Autriche. 63 - A. A. S. Kirchschläger, Président Fédéral de la République Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 954 ESPAGNE S. M. Juan Carlos er I , Roi d'Espagne, et S. M. la Reine Sofía. IRLANDE S. E. M. P a t r i c k J. Président d'Irlande. Hillery, LIBAN S. E. M. Elias Sarkis, Président de la République Libanaise. LIECHTENSTEIN S. A. S. la Princesse Georgina de Liechtenstein. LUXEMBOURG S. A. R. chesse Jean, Grand-Duc de Luxembourg, et S. A. R. la Grande-Du- Joséphine Charlotte. MONACO S. A. S. Rainier III, Prince de Monaco, et S. A. S. la Princesse Grâce. POLOGNE S. E. le Prof. H e n r y k J a b l o n s k i , Président du Conseil d'Etat de la République Populaire de Pologne. SAINT-MARIN LL. EE. MM. E r m e n e g i l d o G a s p e r o n i et A d r i a n o gents de la République de Saint-Marin. Reffi, Capitaines-Ré- ORDRE SOUVERAIN MILITAIRE DE MALTE S. A. E. Fra' A n g e l o de Mojana d i Cologna, Grand Maître. DÉLÉGATIONS DES ETATS AFRIQUE DU SUD S. E. M. John Brent Mills, Ambassadeur, et Mme Mills. Acta Ioannis Pauli Pp. II 955 ALGÉRIE S. E. M. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Raotjf B o u d j a k d j i , Boudjakdji. S. E. M. Omar Gherbi, Ambassadeur. RÉPUBLIQUE FÉDÉRALE D'ALLEMAGNE S. E. le Dr G e r h a r d S t o l t e n b e r g , Représentant de S. E. le Président de la République, Président du Sénat et Président du Conseil des Ministres du Scbleswig-Holstein. S. E. le Dr H a n s - J o c h e n V o g e l , Ministre Fédéral de la Justice, et Mme Lieselotte Vogel. S. E. le Dr A l f o n s G o p p e l , Ministre-Président de PEtat-Libre de la Bavière, et Mme G e r t r u d G o p p e l . S. E. M. J o s e f E r t l , Ministre Fédéral de l'Alimentation, de l'Agriculture et des Forêts. L'Hon. K a i - U w e v o n H a s s e l , Député, et Mme M o n i k a v o n H a s s e l . S. E. le Prof. Dr H a n s M a i e r , Ministre d'Etat de la Bavière à l'Instruction et au Culte. S. E. le Dr W a l t e r G e h l h o f f , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Eva Gehlhoff. ARGENTINE S. E. le Vice-Amiral O s c a r A n t o n i o M o n t e s , Ministre des Affaires Etrangères et du Culte, et Mme E l b a A n a Q u i r o g a de M o n t e s . S. E. Don R u b é n V. M. B l a n c o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Inés S. E. Don María Puga Enrique F. de Lupiz, Blanco. Ambassadeur, Chef du Département de l'Europe Occidentale au Ministère des Affaires Etrangères et du Culte, et Mme A n a C i u r l o de L u p i z . Don R o b e r t o H. M a g n a c c a , Secrétaire. AUSTRALIE Le Très Hon. P h i l l i p L y n c h , M. P., Ministre de l'Industrie et du Commerce, et Mme L y n c h . S. E. M. J o h n M i l l M c M i l l a n , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Beatrice McMillan. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 956 Officiale AUTRICHE S. E. le Dr R u d o l f K i r c h s c h l ä g e r , Président Fédéral de la République. S. E. M. W i l l i b a l d P a h r , Ministre Fédéral des Affaires Etrangères. M. R o l a n d M i n k o w i t s c h , Deuxième Président de la Chambre des Députés. S. E. M. G o r d i a n G u d e n u s , Ambassadeur près le Saint-Siège. BANGLADESH M. M. C h o w d h u r y , Chargé d'Affaires a i . , Ambassade près le Gouvernement Italien. Shamsher BELGIQUE S. A. R. le Prince A l b e r t de de Sa Majesté le Roi. Liège, Prince de Belgique, Représentant * S. E. M. A l f r e d C a l i f i c e , Ministre de la Prévoyance Sociale, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. M. F é l i x S t a n d a e r t , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Standaert. S. E. le Baron de P o s c h , Maître des Cérémonies de la Cour. S. E. M. A n d r é S e l l i e z , Ambassadeur. M. P i e r r e v a n C o p p e n o l l e , Ministre Plénipotentiaire. BÉNIN S. E. M. Siège. Ambassadeur nommé près le Saint- David D o u w a Gbaguidi, BOLIVIE S. E. Don Mme Jorge Siles Salinas, María S. E. Don Ryder Le R. P. Eugenia del Ambassadeur près le Saint-Siège, et Valle Dionisio Foianini Banzer, de Siles. de Ambassadeur, et Mme Dorothy Foianini. J u a n Sansoé F u s e r o , Attaché Ecclésiastique. BRÉSIL S. E. le Sen. et Mme Petronio P o r t e l l a Nunes, Iracema de Freitas Portella Président du Sénat Fédéral, Nunes. Acta Ioannis Pauli Pp. II 957 S. E. M. E s p e d i t o de F r e i t a s R e s e n d e , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme M a r i a M a g d a l e n a T u d ó de R e s e n d e . M. A r n a l d o C a r r i l h o , , Conseiller, et Mme S o n i a M a r i a L a c e r d a C a r rilho. M. S e r g i o E d u a r d o M o r e i r a L i m a , Secrétaire. M. Luis F e r n a n d o de A n d r a d e S e r r a , Secrétaire, et Mme de Andrade Rosana P. M. Serra. M. E d u a r d o P r i s c o P a r a í s o R a m o s , Secrétaire, et Mme M a r i a A n g e lica N". F . Paraíso Ramos. BULGARIE S. E. M. V e n e l i n K o z e v , Ambassadeur, et Mme K o z e v a . M. G h e o r g h i S t o i a n o v , Ministre Plénipotentiaire. M. L ü b e n T a s k o v , Conseiller. M. V e n e l i n K u m b i e v , Secrétaire. BURUNDI S. E. M. L a z a r e N z o r u b a r a , Ambassadeur près le Saint-Siège, Représentant de S. E. le Chef de l'Etat. CANADA L'Hon. A l l a n J . M a c E a c h e n , Premier Ministre Suppléant, Président du Conseil Privé. L'Hon. nale. L'Hon. L'Hon. L'Hon. L'Hon. M a r c e l Lessard, Ministre de l'Expansion Economique Régio- Sénateur. Député. C h a r l e s C a c c i a , Député. E d w a r d B r o a d b e n t , Député. S t a n l e y Haidasz, James McGrath, L'Hon. L é o B e r n i e r , Ministre de l'Ontario aux Affaires du Nord. L'Hon. J a c q u e s P a r i z e a u , Ministre du Québec aux Finances et au Revenu. L'Hon. K e n n e t h M a c M a s t e r , Ministre du Manitoba au Travail et à la Main-d'CEuvre et Ministre aux Affaires du Nord. M. Wladislav Gertler. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 958 CHILI S. E. M. E n r i q u e O r t u z a r E s c o b a r , Membre du Conseil d'Etat, Président de la Commission de Réforme Constitutionnelle, et Mme Luz Santa María S. E. M. S. E. M. de Ortuzar. de Hector Riesle Contreras, E l i o B a c i g a l u p o Soracco, Ambassadeur près le Saint-Siège. Ambassadeur, et Mme A n a I n é s Bacigalupo. Le Général Jorge Court Moock, et Mme Gabriela Larenas de Court. RÉPUBLIQUE DE CHINE S. E. M. C h o w H o n g - T a o , Ministre d'Etat, Envoyé Spécial de S. E. le Président de la République, et Mme J o s é p h i n e W e i C h o w . S. E. le Dr C h o w S h u - K a i , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Lily M. K u M. Chow. C. Fuchang, Conseiller. Chef de Service au Ministère des Affaires Etran- Chen Hsi-Tsan, gères. CHYPRE S. E. M. C h r y s o s t o m u s S o f i a n o s , Ministre de l'Education. S. E. M. P o l y s M o d i n o s , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. G e o r g e s C. L y c o u r g o s , Ministre-Conseiller. M. Représentant de la Communauté Latine au Parle- Félix Cirilli, ment. COLOMBIE S. E. M. Mme Germán Gabriela S. E. M. S. E. M. Arciniegas, de Ambassadeur près le Saint-Siège, et Arciniegas. Ambassadeur. Ambassadeur. José M a n u e l Rivas E m i l i o Robledo, Sacconi, S. E. M. J a i m e A r d i l a C a s a m i t j a n a , Ambassadeur, et Mme de A r d i l a . S. E. M. C h r i s t i a n C l a u s e n , Ambassadeur, et Mme de C l a u s e n . M. P a s c u a l R i c c a r d i , Secrétaire, et Mme de R i c c a r d i . RÉPUBLIQUE DE CORÉE S. E. l'Hon. tionale. S. É. M. M. S u n g Le Dr Rhee Hyo-Sang, Ambassadeur près le Saint-Siège. Directeur au Ministère des Affaires Etrangères. S h i n Hyun-Joon, Jai-Rok, Kim Ancien Président de l'Assemblée Na- Jong-Sul. Acta Ioannis Pauli Pp. II 959 COSTA RICA S. E. Mme Sports. Marina Volio, Ministre de la Culture, de la Jeunesse et des S. E. M. B e r n a r d N i e h a u s , Vice-Ministre des Affaires Etrangères. S. E. le Dr A l v a r o A g u i l a r P e r a l t a , Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. Le Dr Le Dr Le Le Le Le Le Ministre Plénipotentiaire, et Mme de G u a r d i a . L a s p i u r , Ministre-Conseiller, Chargé d'Affaires Fernando Guardia, Javier Guerra a.i., Ambassade près le Saint-Siège. Dr G e r a r d o T r e j o s , Ministre-Conseiller. Dr I v a n L o p e z O c a m p o , Conseiller. Dr G a v i n o di S u n i , Conseiller. Dr J u a n L u i s L e o n , Conseiller. R. P. E l a d i o S a n c h o C a m b r o n e r o , Attaché Ecclésiastique. CÔTE D'IVOIRE S. E. M. S. E. M. S. E. M. Garde des Sceaux, Ministre de la Justice. Ministre des Affaires Culturelles. A m i c h i a , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Camille Alliali, Bernard Dadie, Joseph Amichia. S. E. M. Gervais A t t o u n g b r e , Ambassadeur. CUBA S. E. M. G e r m á n A m a d o - B l a n c o , Vice-Ministre du Commerce Extérieur. S. E. M. J o s é A n t o n i o P o r t u o n d o V a l d o r , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme B e r t a V a l d é s de P o r t u o n d o . DANEMARK S. E. M. E i g i l J o r g e n s e n , Ambassadeur, Secrétaire Général du Ministère des Affaires Etrangères, et Mme J o r g e n s e n . S. E. M. W . M c I l q u h a m S c h m i d t , Ambassadeur, et Mme J y t t e M c I l quham Schmidt. RÉPUBLIQUE DOMINICAINE Mme Renée K l a n g République. de Guzman, Epouse de S. E. le Président de la Acta Apostolicae Sedis - 960 Commentarium Officiale S. E. le Dr A l v a r o L o g r o ñ o B a t l l e , Ambassadeur, Chargé du Protocole à la Présidence de la République, et Mme M a r t h a de L o g r o ñ o Batlle. S. E. M. M. Juan Violeta del Contîn, Carmen Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Curiel de Contîn. EGYPTE S. E. M. F i k r y M a k r a m E b e i d , Représentant Spécial de S. E. le Président de la République, Vice-Président du Conseil des Ministres, Chargé des Affaires de l'Assemblée du Peuple. S. E. le Dr S h a p p i e A b d e l H a m i d , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Shappie Mme Abdel Hamid. Le Général M o u s t a p h a I b r a h i m sident de la République. M. M. Raoup F i k r i Abdin, Ihab Abdel Aziz Sadek, Aide de camp de S. E. le Pré- Chambellan à la Présidence de la République. T a h e r , Secrétaire, et Mme I h a b A b d e l A z i z Taher. EL SALVADOR S. E. le Dr R o b e r t o A n t o n i o M e n d o z a J e r e z , Sous-Secrétaire aux Affaires Etrangères, et Mme A n a S i l v i a S e r a r o l s de M e n d o z a . S. E. le Dr P r u d e n c i o L l a c h S c h o n e n b e r g , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme I r m g a r t de L l a c h . S. E. M. A l v a r o E r n e s t o M a r t í n e z , Ambassadeur, et Mme M a r í a E m m a Recinos Mme de Maria Martínez. Ba i r e s de Membreño. EMPIRE CENTRAFRICAIN M. Martin Mengui, Chargé d'Affaires a i . , Ambassade près le Gouver- nement Italien. EQUATEUR S. E. Don G u s t a v o R ú a l e s V i e l , Ambassadeur, Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères, et Mme de R ú a l e s . S. E. M. E r n e s t o V a l d i v i e s o C h i r i b o g a , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme de V a l d i v i e s o . S. E. le Dr Muñoz, Ambassadeur, et Mme de Guerrero Valenzuela, Ambassadeur, et Mme de Teodoro Bustamante Bustamante. S. E. Don Rafael Guerrero. Le Dr Carlos A r t u r o Molina, Conseiller. Acta Ioannis Pauli Pp. II 961 ESPAGNE S. M. le Roi Juan Carlos er I , et S. M. la Reine Sofía. » S. E. Don M a r c e l i n o O r e j a , Ministre des Affaires Etrangères, Chef de la Mission Extraordinaire, et Mme de O r e j a . S. E. Don L a n d e l i n o L a v i l l a , Ministre de la Justice, et Mme de Lavilla. S. E. Don N i c o l á s C o t o n e r , Marquis de M o n d é j a r , Chef de la Maison de S. M . le Roi, et la Marquise de M o n d é j a r . S. E. Don A n g e l S a n z B r i z , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Adela Quijano Sanz. de S. E. Don J o a q u í n Majesté le Roi. de V a l e n z u e l a , Chef de la Maison Militaire de Sa ETATS-UNIS D'AMÉRIQUE L'Hon. T h o m a s P. O ' N e i l l Jr., Speaker de la Chambre des Représentants, et Mme O ' N e i l l . L'Hon. Dr Z b i g n i e w B r z e z i n s k i , Assistant de S. E. le Président des Etats-Unis d'Amérique pour les Affaires de la Sûreté Nationale. L'Hon. E d m u n d S. M u s k i e , Sénateur du Maine. L'Hon. R o b e r t W a g n e r , Représentant Personnel de S. E. le Président des Etats-Unis d'Amérique. Le Dr P e t e r S a r r o s , Substitut de l'Envoyé Personnel de S. E. le Président des Etats-Unis d'Amérique près le Saint-Siège, et Mme Sarros. Patrick Mme J. Nugent. ETHIOPIE S. E. le Dr Pitigu T adesse, Ambassadeur, et Mme R u t h Seyoum Tadesse. FINLANDE S. E. M. S e p p o P i e t i n e n , Ambassadeur près le Saint-Siège, Représentant Spécial de S. E. le Président de la République. FRANCE S. E. M. S. E. M. et Mme Premier Ministre, et Mme B a r r e . P e y r e f i t t e , Garde des Sceaux, Ministre de la Justice, Raymond Barre, Alain Peyrefitte. Acta 962 S. E. M. Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Georges Galichon, Galichon. André M. Prossard, et Frossard. Mme GABON S. E. M. S. E. M. Vice-Premier Ministre. Ambassadeur près le Saint-Siège, et Jean Stanislas Migolet, Marcel Sandoungout, Sandoungout. Mme M. O V E N G A . GAMBIE M. R. C. B l a i n , Chargé d'Affaires a i . , Bureau du Haut Commissaire à Londres. GHANA Francis S. E. M. Y a w Banpul Turkson, Ambassadeur près lé Saint-Siège. GRÈCE S. E. M. Ministre des Cultes et de l'Education, et Jean Varvitsiotis, Varvitsiotis. Mme S. E. M. Jean Ambassadeur, et Mme Pesmazoglu, Pesmazoglu. GUATEMALA S. E. le Dr Luís V a l l a d a r e s y A y c i n e n a , Ambassadeur près le SaintSiège, Doyen du Corps Diplomatique, et Mme M a r í a M o l i n a R u b i o de Valladares. S. E. Don Carlos Asensio Wunderlich, Ambassadeur, et Mme de Asensio. S. E. Don Juan Gavarrete Soberon, Ambassadeur, et Mme de VARRETE. M. Julio A. Torres Arrióla, Secrétaire. HAÏTI S. E. M. P i e r r e Mayard, Ambassadeur près le Saint-Siège. HAUTE-VOLTA S. E. M. P i e r r e I l b o u d o , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Lieutenant-Colonel B ö u b a c a r T r i a n d e , Attaché Militaire. M. B r u n o C o n t i , Conseiller. M. C o r r a d o , Conseiller. Ga- Acta Ioannis Pauli Pp. II 963 HONDURAS S. E. M. Mme Manuel Berta Luna Alicia Mejía, Cueva de Ambassadeur près le Saint-Siège, et Luna. S. E. M. O s c a r A c o s t a , Ambassadeur, et Mme de A c o s t a . Mme G r a z i a M a r í a V a l l o n e de G r a n d o l i n i , Conseiller. Mlle B e a t r i z H o r t e n s i a C a l l e j a s W e i t n a u e r , Secrétaire. M. J u a n A l b e r t o L a r a B u e s o , Secrétaire, et Mme de L a r a . Mlle L i n a E l e n a S u n c e r i , Attaché. HONGRIE S. E. M. S. E. M. Vice-Président du Conseil du Presidium. Sous-Secrétaire d'Etat, Président du Bureau Rezsö T r a u t m a n n , Imre Miklós, de l'Etat pour le Culte. S. E. M. R e z s ö P a l o t á s , Ambassadeur. M. F e r e n c B a n a d i c s , Assistant. INDE S. E. M. Gurbachan Singh, Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. INDONÉSIE S. E. M. S u r o n o , Ministre coordinateur pour les Affaires Sociales et le Bien-Etre National, et Mme W i n a r n i S u r o n o . S. E. M. S u n a r s o W o n g s o n e g o r o , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Sunarso Wongsonegoro. Le Général I g n a t i u s D j o k o m e o l j o n o , Directeur Général du Département des Affaires Religieuses. Le Major-Général S u r a r y o I s k a n d a r . Le Lieutenant-Colonel F a d i l l a h , Secrétaire privé de S. E. le Ministre coordinateur pour le Bien-Etre National. IRAK S. E. M. M u n d h i r T a w p i k A l - W a n d a w i , Ambassadeur, Représentant de S. E. le Président de la République. IRAN S. E. M. Assadolah Fahimi, Ambassadeur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 964 IRLANDE S. E. M. S. E. M. S. E. M. M. M. S. M. J o h n gères. Président d'Irlande, et Mme H i l l e r y . G e n e F i t z g e r a l d , Ministre du Travail, et Mme F i t z g e r a l d . G e r a l d W o o d s , Ambassadeur près le Saint-Siège. O ' h O d h r á i n , Secrétaire de la Présidence. B t j r k e , Chef du Protocole au Ministère des Affaires EtranPatrick J. Hillery, Le Commandant L e o n O ' B u a c h a l l a , Aide de camp de S. E. le Président de la République. Mlle P e i g N i M h á i l l e , Assistant. ISRAËL S. E. M. M. M. Ehud Avriel, Israel Lipel, Meir Mendes, Ambassadeur. Directeur Général au Ministère des Cultes. Ministre-Conseiller. ITALIE L'Hon. Dr G i u l i o A n d r e o t t i , Président du Conseil des Ministres. L'Hon. Dr A r n a l d o F o r l a n i , Ministre des Affaires Etrangères. L'Hon. Dr F r a n c o M a r i a M a l f a t t i , Ministre des Finances. S. E. M. V i t t o r i o C o r d e r o di M o n t e z e m o l o , Ambassadeur près le SaintSiège. S. E. M. R e m o P a o l i n i , Ministre Plénipotentiaire, Chef du Protocole de la République. S. E. M. G i o v a n n i B o t t i g l i e r i , Préfet, Chef du Protocole à la Présidence du Conseil des Ministres. JAMAÏQUE Le Dr S a l v a t o r e A l f a n o , Consul, Représentant de S. E. le Premier Ministre, et Mme P a t r i z i a A l f a n o . JAPON S. E. M. H i s a n a r i Y a m a d a , Ministre d'Etat, chargé de la Protection de l'Environnement. S. E. M. K i y o s h i S u g a n u m a , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme M. Suganuma. Osamu Nakamura, Conseiller, et Mme Nakamura. Acta Ioannis Pauli Pp. II 965 Mgr A n t o i n e A n o g e , Conseiller Ecclésiastique. M. Y a s u r t s a Y a m a d a , Secrétaire particulier de S. E. le Ministre. M. N o b u o N i s h i d a , Secrétaire au Ministère des Affaires Etrangères. JORDANIE S. A. R. le Prince Mohammed Ben Talal, Représentant Personnel de Sa Majesté le Roi. S. E. le Dr S u l e i m a n D a j a n i , Ambassadeur, et Mme Le Général S h a p i q J m e a a n . Le Capitaine F a h i d A l J a z i , Aide de camp. Le Capitaine M a n s o u r M u f l e h , Aide de camp. Dajani. KENYA M. Moses S. Simani, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint- Siège. KOWEÏT S. E. M. E s s a A h m a d A l - H a m a d , Ambassadeur près le Saint-Siège, Représentant Spécial de S. E. l'Emir, et Mme E s s a A l - H a m a d . LIBAN S. E. M. E l i a s S a r k i s , Président de la République. S. E. M. F o t j a d B o u t r o s , Vice-Président du Conseil, Ministre des Affaires Etrangères et de la Défense. S. E. M. A m i n E l - B i z r i , Ministre des Travaux Publics et du Tourisme. S. E. le Dr A n t o i n e F a t t a l , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Fattal. S. E. M. K h a l i l H a d d a d , Ambassadeur, Chef du Protocole à la Présidence de la République. Le Brigadier Général M o u n i r T o r b e y , Chef d'Etat-Major de l'Armée Libanaise. M. Sleiman Younès, Conseiller, et Mme Madeleine Younès. LIBERIA S. E. l'Hon. R i c h a r d A. H e n r i e s , Président de la Chambre des Députés. S. E. l'Hon. C l e t u s W o r t o r s o n , Ministre de l'Aménagement du Territoire et des Mines. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium 966 Officiale S. E. M. H. R i c h a r d W r i g h t B r e w e r , Ambassadeur près le SaintSiège. Le Dr G i o v a n n i F . M o t t a , Ministre-Conseiller. M. S. G i b s o n , Secrétaire. LIECHTENSTEIN S. A. S. la Princesse Georgina de Liechtenstein. S. E. M. H a n s B r u n h a r t , Chef du Gouvernement. M. R o b e r t A l l g ä u e r , Directeur du Cabinet privé de S. A. S. le Prince Régnant. LUXEMBOURG S. A. R. le Grand-Duc J e a n de Luxembourg, et S. A. R. la GrandeDuchesse J o s é p h i n e - C h a r l o t t e . # S. E. M. A l b e r t B e r c h e m , Secrétaire d'Etat à l'Agriculture, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. M. E d o u a r d M o l i t o r , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Lieutenant-Colonel G e r m a i n F r a n t z , Chambellan honoraire de S. A. R. le Grand-Duc. M. J e a n H o s t e r t , Directeur du Protocole au Ministère des Affaires Etrangères. Le Lieutenant-Colonel Grand-Duc. Eugène Meunier, Aide de camp de S. A. R. le MADAGASCAR S. E. M. M. R e n é Ambassadeur. Conseiller. Salomon Rahatoka, Fidèle Rajaonah, MALTE S. E. M. Maria Le R. P. Paolo Farrugia, Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme Farrugia. M a r k Said, o.p., Conseiller Ecclésiastique. MAROC S. E. le Dr Youssep B e n Abbès, Ambassadeur près le Saint-Siège. Acta Ioannis Pauli Pp. II 967 MAURICE S. E. Sir Kt., C.B.S., Ambassadeur près le Saint- Leckraz Teelock, Siège, Représentant de S. E. le Premier Ministre. M. Secrétaire. Dhurmahdass Baichoo, MEXIQUE Mlle Sceur de S. E. le Président des Etats- A l i c i a Lopez P o r t i l l o , Unis du Mexique. Mme Refugio Portillo de Martínez Vara, Sceur de S. E. le Président des Etats-Unis du Mexique. MONACO S. A. S. le Prince III de Monaco, et S. A. S. la Princesse Rainier Grâce. S. E. M. Mme M. César Charles Maryse Solamito, Ministre près le Saint-Siège, et Solamito. Raymond Biancheri, Chambellan Particulier de S. A. S. le Prince. NICARAGUA S. E. le Dr Julio C. Ministre des Affaires Etrangères, Re- Quintana, présentant Personnel de S. E. le Président de la République, et Mme Matilde S. E. le Dr Le Dr Arellano Guillermo Bosco Matamoros de Quintana. Sevilla Hüeck, Sacasa, Ambassadeur. Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège. NIGER S. E. M. Kossomi Bourem, Ambassadeur près le Saint-Siège. NIGERIA Le Prof. I. U. Mlle J. S. W . OsisiOGU, Atta, Commissaire Fédéral au Commerce. Directeur de l'Education Supérieure au Ministère Fédéral de l'Education. M. E. A. Otuokon, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint- Siège. NORVÈGE S. E. M. Arne Gunneng, Ambassadeur. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 968 NOUVELLE-ZÉLANDE E. M. F . A . S m a l l , Ambassadeur, et Mme Mlle A l i s o n P e a r c e . S. M. Neil Small. Wilson. ORDRE SOUVERAIN MILITAIRE DE MALTE S.A.E. Fra' A n g e l o D e Mojana di Cologna, Grand Maître. « S. E. le Vén. Bailli Fra' V i t t o r i o M a r u l l o di C o n d o j a n n i , Grand Commandeur, Chef de la Mission Extraordinaire. S. E. le Bailli d'Obédience Q u i n t i n J e r m y G w y n , Grand Chancelier. S. E. le Vén. Bailli Fra' H u b e r t P a l l a v i c i n i , Membre du Souverain Conseil, Maître des Cérémonies. S. E. le Vén. Bailli Prince G u y de P o l i g n a c . S. E. le Vén. Bailli Comte W l a d i s l a w P o n i n s k i . S. E. le Bailli d'Obédience Comte E m e r y k H u t t e n C z a p s k i . Fra' G h e r a r d o H e r c o l a n i F a v a S i m o n e t t i , Secrétaire du Cérémonial. OUGANDA L'Hon. M a t i y a L u b e g a , Ministre d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. Mlle B e r n a d e t t e O l o w o , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. I. M u k i i b i , Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. M. R a m a d h a n A g g i y , Secrétaire. PAKISTAN S. E. M. Le Prof. Jamshed G. Kharas, Ambassadeur, et la Bégum Kharas. Michael Chohan. PANAMA S. E. M. G e r a r d o G o n z á l e z , Ancien Vice-Président de la République, Ambassadeur, et Mme L y d i a G o n z á l e z . 8 . E. M. R ó m u l o E s c o b a r B e t h a n c o u r t , Ambassadeur, et Mme C a r men de Escobar. S. E. Fing. NiLSON Espino, Ambassadeur, et Mme Haydee de Espino. Acta Ioannis Pauli Pp. II 969 PARAGUAY S. E. M. Mme M. J ü a n Livieres Árgana, Elva Ocampos de Ambassadeur près le Saint-Siège, et Livieres. B l a s Antonio Servîn Bernal, Conseiller. PAYS-BAS S. E. M. A n d r i e s A. M. v a n A g t , Premier Ministre, Ministre des Affaires Etrangères ad interim, et Mme E u g e n i e J. Th. v a n A g t . S. E. M. J o s e f L. H. C e u l e n , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme M. Theodosie G. M. J. J. M. v a n T h i e l Directeur du Protocole. Diederik Ceulen. Coovels, Ministre Plénipotentiaire, Sous- PEROU S. E. M. J o r g e M o r e l l i P a n d o , Ambassadeur près le Saint-Siège. Don E f r a ì n S a a v e d r a B a r r e r a , Secrétaire. PHILIPPINES S. E. Mme I m e l d a R o m u a l d e z - M a r c o s , Epouse de S. E. le Président de la République. L'Hon. J e r e m i a s M o n t e m a y o r , Membre de l'Assemblée Nationale. L'Hon. F e r m í n C a r a m Jr., Membre de l'Assemblée Nationale. L'Hon. R o m a n C r u z . S. E. M. A n t o n i o M a d r i g a l , Ambassadeur. M. José Zaragosa. Mme Carmen Nakpil. Mme Teresita Yulo. Mme Imelda Mme Ingrid Cojuanco. Santamaria. POLOGNE S. E. le Prof. H e n r y k J a b l o n s k i , Président du Conseil d'Etat. S. E. M. K a z i m i e r z K a k o l , Ministre, Chef du Bureau des Affaires Religieuses. S. E. M. J Ó Z E F C z y r e k , Sous-Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères. S. E. M. Stanislaw Trepczynski, 64 - A. A. S. Ambassadeur. 970 M. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Ministre-Conseiller, Chef de la Délégation Polonaise pour les contacts permanents de travail avec le SaintSiège. M. J. B a r s z c z , Maire de Cracovie. Kazimierz Szablewski, PORTUGAL S. E. M. José J o a q u i m A X I M e i d a R o r g e s , Président du Tribunal Suprême de Justice, et Mme A l m e i d a B o r g e s . S. E. le Dr C a r l o s C o s t a F r e i t a s , Ministre Adjoint auprès du Premier Ministre, et Mme C o s t a F r e i t a s . S. E. le Dr J o s é T o m á s C a l v e t de M a g a l h â e s , Ambassadeur près le Saint-Siège, et Mme L i n d a C a l v e t de M a g a l h â e s . PRINCIPAUTÉ D'ANDORRE S. E. M. F r a n c e s c B a d i a B a t a l l a , Viguier, Représentant Personnel de S. E. Mgr Juan Martí Alanis, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. A n d r é P r u n e t - F o c h , Viguier, Représentant Personnel de S. E. M. Valéry Giscard d'Estaing, Co-Prince d'Andorre. S. E. M. J u l i a R e i g R i b o , Syndic Général. M. A n t o n i A l e i x S a n t u r e , Vice-Syndic. M. N e m e s i o M a r q u é O s t e , Secrétaire Général. M. M a n e l M a s R i b o , Secrétaire Général. M. A n t o n i M o r e l l M o r a , Secrétaire. RÉPUBLIQUE DÉMOCRATIQUE ALLEMANDE S. E. M. G e r a l d G o t t i n g , Vice-Président du Conseil d'Etat. S. E. M. H a n s S e i g e w a s s e r , Secrétaire d'Etat aux Affaires Religieuses. S. E. le Dr H a n s V o s s , Ambassadeur. RÉPUBLIQUE-UNIE DU CAMEROUN S. E. M. F é l i x S a b a l L e c c o , Président du Conseil Economique et Social. S. E. M. H e n r i D j e e n g u e - N d o u m b e , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Dr S i m o n - P i e r r e T c h o u n g u i , Membre du Comité Central. M. F r a n c i s N k w a i n , Député. ROYAUME-UNI S. G. le Duc de N o r f o l k , Représentant de Sa Majesté la Reine. Lord P e a r t , Lord du Sceau Privé, Représentant du Gouvernement. Acta Ioannis Pauli Pp, II 971 S. E. M . - G e o f p r e y A l l a n C r o s s l e y , C.M.C., Ministre près le SaintSiège, et Mme A l i n e L o u i s e C r o s s l e y . M. M. A . C a f f e r t y , Secrétaire, et Mme C a f f e r t y . RWANDA S. E. M. Callixte Ambassadeur près le Saint-Siège. Hatungimana, SAINT-MARIN S. E. M. E r m e n e g i l d o G a s p e r o n i , Capitaine-Régent. S. E. M. A d r i a n o R e f f i , Capitaine-Régent, et Mme B e f f i . S. E. M. G i o r d a n o B r u n o R e f f i , Secrétaire d'Etat aux Affaires Etrangères et Politiques, et Mme R e f f i . S. E. M. A l v a r o S e l v a , Secrétaire d'Etat à l'Intérieur, et Mme S e l v a . Le Comte O s c a r P a s q u i n i , Conseiller, Chargé d'Affaires a.i., Légation près le Saint-Siège. Le Major P i l a d e C a s a l i , de la Garde du Grand Conseil. M. G i o r g i o C r e s c e n t i n i , Majordome de la Régence. SAMOA S. E. M. Maiava Iulai Toma, Ambassadeur. SÉNÉGAL S. E. M. A b d e l K a d e r F a l l , Ministre de l'Education Nationale. S. E. M. A b d o u l A z i z N d a o , Vice-Président de l'Assemblée Nationale. M. C a s i m i r S a m b o u , Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le SaintSiège, et Mme S a m b o u . SOMALIE S. E. le Dr S a l a h Mohamed A l i , Ambassadeur. SOUDAN M. Abdellatif Abdelhamid Ibraim, Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Saint-Siège. SRI LANKA M. N. K. R a j a l i n g a m , Chargé d'Affaires a.i., Ambassade près le Gouvernement Italien. Mme L. C. Mme O. M. Seneviratne. Wijeyekoon. Acta 972 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SUÈDE S. E. M. Richard Hichens-Bergström, Ambassadeur, et Mme Ann Hichens- Bergström . M. Jan S t a h l , Conseiller. SUISSE S. E. M . K ü r t P u r g l e r , Conseiller Fédéral, Chef du Département Fédéral de la Justice et de la Police, et Mme F u r g l e r . S. E. M. A n t o n i n o J a n n e r , Ambassadeur. S. E. M. A n t o n H e g n e r , Ambassadeur, Substitut du Chef de la Direction Politique au Département Politique Fédéral. M. D i n o S c i o l l i , Ministre Plénipotentiaire, et Mme S c i o l l i . M. P i e r r e - Y v e s S i m o n i n , Conseiller, et Madame S i m o n i n . SURINAM S. E. M . S. E. M. Robert A. Ambassadeur. E e r , Ambassadeur. Ferrier, W i l h e l m u s van RÉPUBLIQUE A R A B E SYRIENNE S. E. le Dr et Chaker A l Faham, Madiha Mme Ministre de l'Enseignement Supérieur, Faham. S. E. M. D i a A l l a h E l - F a t t a l , Ambassadeur près le Saint-Siège. Le Dr R a f i k J o u e g i a t i , Directeur du Département de l'Europe Occidentale au Ministère des Affaires Etrangères. RÉPUBLIQUE-UNIE DE TANZANIE S. E. M. Paul J. Mhaiki, Ambassadeur. TCHÉCOSLOVAQUIE S. E. M. V l a d i m î r K o u c k y , Ambassadeur. M. M i l a n J e l î n e k , Secrétaire. THAÏLANDE S. E. M. Varachit Nidhibhon, Ambassadeur. TRINITÉ-ET-TOBAGO S. E. M. J. O'Neil Lewis, Ambassadeur, et Mme O'Neil Lewis. Acta Ioannis Pauli Pp. II 973 TUNISIE S. E. M. T a o u f i k Smida, Ambassadeur près le Saint-Siège. TURQUIE S. E. M. O r h a n du Conseil. Ministre d'Etat, Premier Vice-Président Eyüboglu, S. E. M. V e c d i T ü r e l , Ambassadeur nommé près le Saint-Siège. M. G Ü N D O G D U C a n , Chef de Département au Ministère des Affaires Etrangères. UNION DES RÉPUBLIQUES SOCIALISTES SOVIÉTIQUES S. E. M. N i k i t a R y j o v , Ambassadeur. M. V a l e n t i n B o g o m a z o v , Secrétaire. URUGUAY S. E. le Dr et Mme Daniel Darracq, de Ministre de l'Education et de la Culture, Darracq. S. E. le Dr C a r l o s M a r í a R o m e r o , Ambassadeur nommé près le SaintSiège. Don G e r m á n R o o s e n , Ministre Plénipotentiaire, Chargé d'Affaires a.L, Ambassade près le Saint-Siège. VENEZUELA S. E. le Dr gères. Simón Alberto Consalvi, Ministre des Affaires Etran- S. E. le Dr J o s é L u i s S a l c e d o B a s t a r d o , Ministre d'Etat pour la Tecnologie, la Science et la Culture, et Mme de S a l c e d o . S. E. le Major S a n t i a g o O c h o a B r i c e ñ o , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme F l o r A n t i c h de O c h o a . Le Dr J o s é R o d r í g u e z I t u r b e , Président de la Commission de la Politique Etrangère à la Chambre des Députés. Mlle S o n i a P é r e z R o d r í g u e z , Président de la Fondation pour le Développement Communautaire. Le Dr A n t o n i o C a s a s S a l v i , Ministre-Conseiller. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 974 YOUGOSLAVIE S. E. M. C v i j e t i n M i j a t o v i c , Vice-Président de la Présidence de la République. S. E. M. Z d e n k o S v e t e , Ambassadeur près le Saint-Siège. M. I v a n L a l i c , Président de la Commission pour les Relations avec les Communautés Religieuses de Croatie. M. B u d i m i r L o n c a r , Sous-Secrétaire au Secrétariat Fédéral pour les Affaires Etrangères. ZAÏRE S. E. M. M b a l a M b a b t j , Commissaire d'Etat aux Mines. S. E. M. T s h i m b a l a n g a S h a l a - D i b w e , Ambassadeur près le SaintSiège, et Mme B a d i b a n g a M u l o s a . ZAMBIE S. E. M. M a i n z a M. C h o n a , Vice-Président de la République. L'Hon. D. B a n d a , Ministre du Travail et des Services Sociaux. S . E . M l l e L o m b e P h i l l i s C h i b e s a k u n d a , Ambassadeur. S. E. M. E. M. L u b i n d a , Ambassadeur, et Mme E. L u b i n d a . Mme A. Chama. Mwanza. M. A. M. Muchelemba. DÉLÉGATIONS D E S ORGANISATIONS INTERNATIONALES INTERGOUVERNEMENTALES ORGANISATION DES NATIONS UNIES Le Dr L u i g i C o t t a p a v i , Secrétaire Général Adjoint, Directeur du Bureau des Nations Unies à Genève. M. Bodhan Lewandowski, Sous-Secrétaire Général pour le Service des Conférences. M. Administrateur Adjoint du Programme des. Nations Unies pour le Développement. Maître G i o r g i o P a g n a n e l l i , Directeur du Centre d'Information des Nations Unies à Rome. Andrew Joseph, 975 Acta Ioannis Pauli Pp. II BUREAU INTERNATIONAL DU TRAVAIL M. F r a n c i s B l a n c h a r d , Directeur Général, et Mme B l a n c h a r d . Le R. P. J o s e p h J o b l i n , s.j., Conseiller. M. F r a n c e s c o D ' A t t i l i a , Directeur du Bureau du B.I.T. à Rome, et Mme D'Attilia. ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'ALIMENTATION ET L'AGRICULTURE M. Directeur Général Adjoint, et Mme Ralph Phillips, Phillips. ORGANISATION DES NATIONS UNIES POUR L'EDUCATION, LA SCIENCE ET LA CULTURE M. Federico Mayor, Directeur Général Adjoint. AGENCE INTERNATIONALE DE L'ENERGIE ATOMIQUE M. O. Tadeusz W o j c i k , néral, et Mme Assistant Spécial du Bureau du Directeur Gé- Wojcik. FONDS INTERNATIONAL POUR LE DÉVELOPPEMENT AGRICOLE M. M. Vice-Président, et Mme B i r n b a u m . M c D o n a l d , Directeur pour l'Asie, et Mme P h i l i p Birnbaum, Benjamin Benjamin McDonald. M. George S. Klein, Vice-Secrétaire. UNIDROIT Le Le Le Le Dr M a r i o M a t t e u c c i , Président. Prof. R i c c a r d o M o n a c o , Secrétaire Général. Dr M a l c o m E v a n s , Secrétaire Général Adjoint. Dr J e a n - P i e r r e P l a n t a r d , Membre du Conseil. ORGANISATION DES ETATS AMÉRICAINS M. Représentant de l'O. E. A. aux Nations Unies, Directeur du Bureau Régional de l'Europe, et Mme de G o d o y . Oscar Godoy A r c a y a , Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 976 CONSEIL M. M. M. Hans de Koster, M. Alfredo DE L'EUROPE Président de P Assemblée Parlementaire. G e o r g K a h n A c k e r m a n n , Secrétaire Général. J o s e p h N. S c h e m b r i , Représentant du Conseil des Ministres. Miccio. COMMUNAUTÉS EUROPÉENNES Assemblée L'Hon. Dr E m i l i o C o l o m b o , Président. L'Hon. L u d w i g F e l l e r m a i e r , Président du Groupe Socialiste. Le Dr F r a n c e s c o P a s e t t i , Chef du Cabinet de S. E. le Président. Le Dr P a o l o B a l b i a n i , Vice-Chef du Cabinet. M. Jean Le Dr Jacques Paolo M. Fritz. Falcone, Secrétaire Général Adjoint. Commission M. R o y J e n k i n s , Président. M. C r i s p i n T i c k e l l , Chef du Cabinet de S. E. le Président. M. A l f o n s o d e l l i P a o l i , Chef du Cérémonial. Mme L a u r a G r e n f e l l , Assistant. Cour de Justice Le Prof. G i a c i n t o Bosco, Juge. ORGANISATION DE COOPÉRATION ET DE DÉVELOPPEMENT ECONOMIQUES M. M. Secrétaire Général. V a l e n z a , Conseiller Spécial. E m i l e van Lennep, Gian Luigi ORGANISATION DU TRAITÉ DE L'ATLANTIQUE NORD M. M. Joseph Robert Secrétaire Général. N i e u w e n h u y s , Chargé du Protocole. Luns, INSTITUT ITALO-LATINO AMÉRICAIN M. R o l a n d o J. G h i s a n i , Président, et Mme G h i s a n i . M. H u m b e r t o V i z c a í n o L e a l , Délégué, et Mme de V i z c a í n o . Le Prof. Luiz R o c h a - N e t o , Sous-Secrétaire pour les Affaires Economiques et Sociales. Acta Ioannis Pauli Pp, Il 977 Eadem die 22, sub vesperum, Ioannes Paulus II sua ipsius in Bibliotheca coram admisit Legatos aliarum Ecclesiarum Christianarum, qui Missae celebrationi ob initium ministerii Supremi Pastoris praesentes affuerunt. Quos his verbis allocutus est : Très chers frères dans le Christ, N o u s v o u l o n s d ' a b o r d v o u s remercier du fond du cœur d'être v e n u s ici a u j o u r d ' h u i . V o t r e présence en effet témoigne de notre c o m m u n e v o l o n t é d'établir entre n o u s des liens de plus en plus étroits et de surmonter les divisions héritées du passé, divisions qui sont, nous l ' a v o n s déjà dit, un intolérable scandale faisant obstacle à la p r o c l a m a t i o n de la b o n n e n o u v e l l e du salut d o n n é en Jésus Christ, à l ' a n n o n c e de cette grande espérance de libération dont le m o n d e d ' a u j o u r d ' h u i a tant besoin. En cette première rencontre, nous tenons à v o u s dire notre ferme v o l o n t é d'aller de l'avant sur la v o i e de l'unité dans l'esprit du d e u x i è m e Concile du V a t i c a n et en suivant l ' e x e m p l e de nos prédécesseurs. U n e belle étape a déjà été parcourue, m a i s n o u s ne d e v o n s pas n o u s arrêter avant d'être arrivés au terme, avant d ' a v o i r réalisé cette unité que le Christ veut p o u r son Eglise et p o u r laquelle il a prié. La v o l o n t é du Christ, le t é m o i g n a g e à rendre au Christ, v o i l à le motif qui nous incite tous et c h a c u n à ne pas nous lasser ou n o u s décourager dans cet effort. Nous a v o n s confiance que Celui qui a c o m m e n c é cette œ u v r e p a r m i nous, n o u s donnera abond a m m e n t la force p o u r persévérer et p o u r la mener vers son terme. V e u i l l e z dire à c e u x que v o u s représentez et à tous que l'eng a g e m e n t de l'Eglise catholique dans le m o u v e m e n t œ c u m é n i q u e tel q u ' i l s'est solennellement e x p r i m é dans le d e u x i è m e Concile du V a t i c a n est irréversible. Nous nous réjouissons de v o s relations de confiance fraternelle et de collaboration a v e c notre Secrétariat p o u r l'unité. N o u s savons que v o u s cherchez avec lui, patiemment, la solution des différends qui n o u s séparent encore, les m o y e n s de progresser ensemble dans une fidélité toujours plus intégrale à tous les aspects de la vérité révélée en Jésus Christ. Nous v o u s assurons que n o u s ferons tout p o u r v o u s aider. 978 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Que l'Esprit d ' a m o u r et de vérité n o u s d o n n e de n o u s retrouver s o u v e n t et de plus en p l u s p r o c h e s les uns les autres, de plus en plus en c o m m u n i o n p r o f o n d e dans le mystère du Christ notre u n i q u e Sauveur, notre u n i q u e Seigneur. Que la V i e r g e M a rie soit p o u r n o u s un e x e m p l e de cette docilité à l'Esprit Saint q u i est le centre le plus p r o f o n d de l'attitude œ c u m é n i q u e ; que notre réponse soit toujours c o m m e la sienne : je suis ton serviteur, q u ' i l me soit fait selon ta parole (Cf. Lc 1, 19). Postridie autem, 23 m. octobris, mane, clarissimos eosdem Viros ex supra recensitis extra Ordinem Legationibus, in Aula Benedictionum coram admissos, consalutavit ad eosque banc allocutionem habuit: Excellences, Mesdames, Messieurs, V o i c i quelques semaines seulement, m o n Prédécesseur JeanP a u l I" accueillait les m e m b r e s des semblables Missions a v e c le sourire et la simplicité q u i lui avaient g a g n é tous les cœurs. D a n s son souvenir inoubliable, je v o u s e x p r i m e à m o n tour ma chaleureuse gratitude p o u r votre participation à la c é r é m o n i e d ' o u v e r t u r e de m o n Pontificat. Ma gratitude va d ' a b o r d à v o u s qui présidez au destin de v o s n a t i o n s : je suis très t o u c h é que v o u s soyez v e n u s en personne. M e r c i également à c e u x qui o n t été désignés par leur G o u v e r n e m e n t et q u i assument souvent une part importante dans la conduite des affaires publiques. Merci a u x peuples et Organisations internationales q u e v o u s représentez. Oui, votre présence a été p o u r m o i une j o i e et un h o n n e u r v i v e m e n t ressentis. Et surtout, elle m ' a paru significative de l ' h o m m a g e rendu à l'Eglise catholique et au Saint-Siège p o u r leur action au service de l ' E v a n g i l e et de l ' h u m a n i t é . Certes, les h o m m e s d'Etat et leurs collaborateurs qualifiés ont d ' a b o r d la responsabilité de leur p r o p r e nation et du bien de leurs c o n c i t o y e n s . Mais la certitude s ' i m p o s e de plus en plus, et v o u s en êtes les premiers c o n v a i n c u s , q u ' i l ne peut y avoir de progrès h u m a i n véritable ni de p a i x durable sans la recherche courageuse, loyale, désintéressée, d ' u n e coopération et d ' u n e unité croissantes entre les peuples. P o u r cela, l'Eglise e n c o u rage toutes les initiatives qui p e u v e n t être prises, tous les pas Acta Ioannis Pauli Pp. II 979 qui p e u v e n t être a c c o m p l i s , au plan bilatéral ou multilatéral. N'est-ce pas souvent le seul m o y e n de c o m m e n c e r à dénouer des problèmes a p p a r e m m e n t insolubles? P a r ailleurs, les Organisations internationales, d o n t les représentants sont ici à côté de c e u x des Etats, ont un rôle e x t r ê m e m e n t important et que je souhaite toujours plus efficace. Je suis heureux de souligner leur contribution, à la veille précisément de la « Journée m o n diale des Nations Unies ». Oui, dans une c o n j o n c t u r e souvent difficile, v o u s avez d'énormes responsabilités, qui v o u s d e m a n d e n t b e a u c o u p de lucidité, de ténacité, d'ouverture, dans le respect des exigences fondamentales de l ' h o m m e . G o m m e n t ne pas apprécier ces efforts, dans la m a r c h e tâtonnante de l ' h u m a n i t é vers son progrès et son unité? Us méritent estime et e n c o u r a g e m e n t . Les chrétiens sont d'autant plus sensibles à cette v o c a t i o n des h o m m e s à la coopération et à l'unité que, au plan du salut, le message évangélique leur révèle que Jésus de Nazareth « est m o r t afin de rassembler dans l'unité tous les fils de D i e u dispersés (Jn 11, 52). Ce texte avait sans doute frappé le célèbre E v ê q u e d ' H i p p o n e , saint A u g u s t i n , qui présente l'humanité créée à l ' i m a g e de Dieu c o m m e brisée en quelque sort par le p é c h é et remplissant de ses débris tout l'univers : « Mais la miséricorde d i v i n e en a rassemblé de partout les fragments, elle les a fondus au feu de sa charité, elle a reconstitué leur unité brisée » (Enarrationes in Psalmos, 95, 15, PL 37, 1236). L ' E g l i s e , elle, en poursuivant sa fin spécifique de c o n d u i r e les h o m m e s sur la v o i e du salut, est persuadée de p o u v o i r également contribuer efficacement, grâce à l ' a m o u r évangélique, à cette œ u v r e de reconstitution de l'unité, à l'humanisation touj o u r s plus p r o f o n d e de la famille h u m a i n e et de son histoire (cf. Const. Gaudium et spes, n. 40). C'est aussi p o u r cela que le Saint-Siège établit des relations a v e c c h a c u n de v o s G o u v e r nements et participe a u x activités des Organisations internationales. Je suis heureux de constater l'estime et la confiance a v e c laquelle la C o m m u n a u t é internationale c o m p r e n d et accueille une action qui n ' a d'autre b u t que de la servir. Est-il besoin d'ajouter, E x c e l l e n c e s , Mesdames, Messieurs, que les principes qui guidaient mes Prédécesseurs, et particulièrement le regretté P a p e P a u l V I , continueront à inspirer 980 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Faction du Saint-Siège? Elu E v ê q u e de R o m e et héritier de l ' A p ô t r e Pierre dans l ' e x e r c i c e de sa charge, c'est inséparablem e n t le souci du bien de toute l'Eglise et celui de toute la famille h u m a i n e qui g u i d e r o n t m e s efforts. D ' o r e s et déjà, je remercie les pays et les Institutions que v o u s représentez de la c o m p r é h e n s i o n toujours plus grande, j ' o s e l'espérer, q u ' i l s témoigneront de manière effective à l'égard des besoins p r o p r e m e n t spirituels de l ' h o m m e , et de la manière dont ils accueilleront l'engagement du Saint-Siège à cet égard. Au delà de v o s personnes, je salue a v e c cordialité c h a c u n des peuples et des nations auxquels v o u s appartenez, et chac u n e des Organisations internationales auxquelles v o u s v o u s d é v o u e z . Que le Seigneur les bénisse, q u ' i l inspire leur action ! Et q u ' i l v o u s a c c o r d e , ainsi q u ' à v o s familles, les dons de sa grâce et de sa p a i x ! PATRIARCHALIS BASILICAE LATERANENSIS POSSESSIO Quod denique ad « possessionem » spectabat Archibasilicae Patriarchalis SS.mi Salvatoris, hanc Notificationem, edendam ac mittendam Magister Caeremoniarum curavit: Il Santo Padre Giovanni Paolo II, in occasione della presa di possesso della sua Cattedra di Vescovo di Roma, il 12 novembre p.v., alle ore 17, presiederà alla Cappella Papale, celebrata nella basilica patriarcale di S. Giovanni in Laterano. Alla Cappella Papale sono invitati : 1) gli Em.mi Cardinali : essi, in abito rosso, rocchetto e mozzetta, sono pregati di riunirsi nella Sala Capitolare ; per le ore 16,45 prenderanno posto in presbiterio, in attesa dell'arrivo del Santo Padre ; 2) i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi di rito romano : in abito viola, rocchetto e mozzetta, si riuniranno nella Sala Clementina della Sagrestia, per recarsi poi alle ore 16,45 nel coro della basilica, nei posti che saranno loro assegnati; 3) i Patriarchi, gli Arcivescovi e Vescovi delle Chiese Orientali : rivestiti del proprio abito corale, si riuniranno nella Sala Clementina della Sagrestia, per recarsi con gli altri Ecc.mi Presuli, alle ore 16,45, nel coro della basilica; Acta Ioannis Pauli Pp. II 981 4) il Ven.do Capitolo di S. Giovanni alle ore 16,30 andrà direttamente nel coro della basilica ; 5) i Rev.mi Abati e i Religiosi, nel loro abito corale ; i Prelati d'onore, in rocchetto e mantelletta, o in cotta sopra la veste paonazza con fascia, a seconda del loro grado; i Cappellani di Sua Santità, in cotta sopra la talare filettata con fascia paonazza : si recheranno direttamente nel posto loro assegnato, nel coro della basilica alle ore 16,30 ; 6) il Clero diocesano, in veste talare, cotta e stola bianca, prenderà posto nel coro e nel transetto dell'altare del SS.mo Sacramento. Per tutti i membri della Cappella : l'entrata in basilica è dalla Canonica (Piazza S. Giovanni, 4). Alla processione d'ingresso, che partirà dal Patriarchio Lateranense, prenderanno parte coloro che sono qui indicati (le categorie elencate al plurale saranno rappresentate da due membri) : Cardinali Vescovi ; Cardinali Preti ; Cardinali Diaconi ; Segretari di Congregazione ; Segretario del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica ; Decano della Sacra Romana Rota ; Reggente della Sacra Penitenzieria Apostolica; Arcivescovi; Vescovi; Vice-Camerlengo di Santa Romana Chiesa; Segretari dei Segretariati; Presidente della Pontifìcia Commissione per le Comunicazioni Sociali; Presidente della Pontifìcia Accademia Ecclesiastica; Abate di Montecassino e Abati generali dei Canonici Regolari e degli Ordini Monastici ; Superiori generali degli Ordini Mendicanti ; Protonotari Apostolici di numero ; Uditori della Sacra Romana Rota ; Prelati Chierici della Camera Apostolica ; Votanti della Segnatura Apostolica ; Canonici di S. Giovanni in Laterano ; Canonici di S. Pietro; Canonici di S. Maria Maggiore; Protonotari Apostolici soprannumerari; Prelati d'onore; Parroci di Roma; Avvocati concistoriali; Cappellani di Sua Santità; Predicatore Apostolico; Membri del « Consilium de Laicis » ; Membri della Pontifìcia Commissione « Iustitia et Pax ». Le persone che dovranno prendere parte alla processione d'ingresso si troveranno nel Patriarchio Lateranense, per le ore 16,40. Città del Vaticano, 3 Novembre 1978. Per mandato del Virgilio Santo Padre Noè Maestro delle Cerimonie Pontificie 982 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Interea, Hugo Card. Poletti, urbis Romae Vicarius Generalis, hoc nuntium scripto dedit, laeta ac felicia ad Romanae dioecesis clerum et fideles allaturum: Cari fratelli, sacerdoti e religiosi, da tre mesi la Diocesi di Roma vive alternativamente intensi momenti di tristezza e di gioia, che poi la Provvidenza divina trasforma con sapienza in momenti forti per la nostra vita ecclesiale. Le parole che Gesù diceva di sé, preannunciando la sua morte e la sua resurrezione, traducono perfettamente il nostro stato d'animo : « Voi sarete afflitti, ma la vostra afflizione si cambierà in gioia )) (Gv 16, 20). La morte del Papa Paolo VI ci ha messi nel lutto ; l'elezione dell'amabilissimo Papa Giovanni Paolo I ci ha introdotti in un clima di gioiosa speranza, la sua repentina scomparsa ci ha resi attoniti per il dolore ; oggi compiamo la scoperta di una gioia ancor più grande nel dono che Dio ci ha fatto nel Santo Padre Giovanni Paolo II. Tocchiamo con mano che Dio ha fatto compiere alla sua Chiesa Cattolica e, in particolare, alla Diocesi di Roma sorprendenti passi in avanti incontro a una maturazione ecclesiale più autentica. Lo benediciamo e 10 ringraziamo. Tenendo presenti queste realtà, ecco ora alcuni lieti annunzi : 1) Oggi, festa di San Carlo, la Diocesi Romana porge al Papa gli auguri per il Suo onomastico; auguri che domani, domenica, trasformerà in speciale preghiera. 2) Giovedì, 9 novembre, festa della Dedicazione dell'Arcibasilica di San Giovanni in Laterano, alle ore 11, nell'Aula delle Benedizioni, 11 Santo Padre incontrerà per la prima volta il Clero della sua Diocesi romana. Esso gli tributerà certo una calorosa manifestazione di affetto e di devozione. 3) Domenica, 12 novembre, alle ore 17, il Papa Giovanni Paolo II si recherà in San Giovanni in Laterano per prendere possesso della sua Cattedra Episcopale, quale Vescovo di Roma, e concelebrare solennemente coi Vescovi, suoi collaboratori nel governo della Diocesi. Sarà l'occasione dell'omaggio festante del popolo romano. 4) Il Cardinale Vicario ringrazierà, davanti al Papa, quelle Parrocchie e Istituti e fedeli che avranno contribuito a incrementare con le loro offerte il dono già iniziato con Papa Giovanni Paolo I : la costru- 983 Acta Ioannis Pauli Pp. II zione delia Chiesa della Borgata di Castelgiubileo. A Lui che, in Cracovia, ha tanto sofferto e faticato per la costruzione di nuove Chiese, il dono sarà particolarmente gradito. Poniamo questi avvenimenti sotto l'assistenza della Santa ed Immacolata Madre di Dio, Maria. Ella benedirà i Romani dalle sue cento e cento immagini, che ornano le vie di Roma. Roma, 4 novembre 1978. Ugo Card. Poletti Vicario Generale di Sua Santità Statuto die 12 m. novembris, e Vaticanis Aedibus profectus, Patriarchalem Basilicam Lateranensem Ioannes Paulus II adiit, ut, tamquam Romanae dioecesis Episcopus, eiusdem possessionem caperet, comitantibus S.R.E. Cardinalibus Carolo Confalonieri, Sacri Collegii Decano, atque Ioanne Villot, Secretario Status. Consistens ad Capitolium, Civitatis supremum Moderatorem hisce verbis resalutavit : Signor Sindaco! Le sono sinceramente grato per le nobili espressioni, che Ella mi ha testé rivolto; e ringrazio con Lei l'intera Amministrazione civica, alla quale sono lieto ed onorato di porgere il mio cordiale saluto. Questo primo incontro con coloro ai quali spetta di interpretare, tutelare e servire gli interessi d'una città come Roma, il cui glorioso ed arcano destino si intreccia così intimamente con le vicende della Chiesa di Cristo, che qui ha, per provvidenziale disposizione, il suo centro visibile, suscita in me un'onda difficilmente contenibile di sentimenti, di ricordi, di pensieri solenni e gravi. A questa Città, che fu dominatrice sovrana di popoli, maestra mirabile di civiltà, artefice insuperata di leggi sapientissime, approdò un tempo l'umile pescatore di Galilea, l'Apostolo Pietro, umanamente sprovveduto ed inerme, ma interiormente sostenuto dalla forza dello Spirito, che ne faceva il portatore coraggioso della Lieta Novella, destinata a conquistare il mondo. A questa stessa Città è giunto ora un nuovo Successore di Pietro, pure lui segnato da tanti limiti umani, ma fiducioso nell'indefettibile aiuto della grazia, e proveniente da un Paese per il quale Ella, Signor Sindaco, ha voluto avere parole di simpatia e di cordialità. Il nuovo Papa inizia oggi ufficialmente il suo ministero di Vescovo di Roma e di Pastore di una diocesi, che non ha l'eguale nel mondo. 984 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Sento vivamente la responsabilità derivante dai complessi problemi che la cura pastorale di una comunità, vertiginosamente ampliatasi in questi anni, porta con sé. E non posso non guardare con simpatia chi, avendo sulle spalle l'onore e l'onere dell'amministrazione civica della Città, si prodiga per il miglioramento delle condizioni ambientali, per il superamento di situazioni sociali inadeguate, per l'elevazione del tenore generale di vita della popolazione. Nell'auspicare che queste finalità a cui tende tale importante servizio alla cittadinanza siano felicemente raggiunte, esprimo altresì il voto che l'Amministrazione, facendo propria una visione del bene comune comprensiva di ogni autentico valore umano, sappia riservare un'attenzione aperta e cordiale anche alle esigenze poste dalla dimensione religiosa dell'Urbe, che, per gli incomparabili valori cristiani di cui è caratterizzata la sua fisionomia, è centro di attrazione di pellegrini, provenienti da ogni parte del mondo. Con questi sentimenti, invoco la benedizione di Dio su questa Città, che sento ormai mia, ed auguro a Lei, Signor Sindaco, ai Suoi Collaboratori ed a tutta la grande famiglia del popolo Romano serena prosperità e civile progresso nella concordia operosa, nel rispetto reciproco, nell'anelito sincero verso una convivenza pacifica, armoniosa e giusta. In Lateranensem deinde Basilicam ingressus est ut sacris litaret, inque episcopali cathedra sedit, Romanae dioecesis Episcopus. Oboedientia accepta a Cardinali Vicario urbis Romae, Episcopis Auxiliaribus, Canonicis, Parochis Praefectis, Basilicae Paenitentiariis, dioecesanorum Seminariorum nonnullis alumnis atque laicis ordinis viris, post lingua Latina et Graeca lectum Evangelium, hanc Homiliam pronuntiavit : Cari Fratelli e Sorelle, È giunto il giorno in cui il Papa Giovanni Paolo II viene nella Basilica di San Giovanni in Laterano a prendere possesso della Cattedra di Vescovo di Roma. Desidero inginocchiarmi in questo luogo e baciare la soglia di questo tempio, che da tanti secoli è (( dimora di Dio con gli uomini » (Ap 21, 3) : Dio-Salvatore con il Popolo della Città Eterna, Roma. Con tutti qui presenti ripeto le parole del salmo : « Quale gioia, quando mi dissero: "Andremo alla casa del Signore". E ora i nostri piedi si fermano alle tue porte, Gerusalemme ! Gerusalemme è costruita Acta Ioannis Pauli Pp. II 985 come città salda e compatta. Là salgono insieme le tribù, le tribù del Signore, secondo la legge di Israele, per lodare il nome del Signore ». (Sai. 121/122). Non è questa un'immagine dell'odierno evento? Le antiche generazioni salivano in questo luogo : generazioni di Romani, generazioni di vescovi di Roma, successori di San Pietro, e cantavano quest'inno di gioia, che oggi ripeto qui con voi. Mi unisco a queste generazioni, io, nuovo Vescovo di Roma, Giovanni Paolo II, polacco di origine. Mi fermo sulla soglia di questo tempio e chiedo a voi di accogliermi nel nome del Signore. Vi prego di accogliermi così come avete accolto, attraverso tutti i secoli, i miei Predecessori, così come avete accolto, appena alcune settimane fa, Giovanni Paolo I, tanto amato da tutto il mondo ! Vi prego di accogliere anche me. Dice il Signore : « Non voi avete scelto me, ma io ho scelto voi » ( Grv 15, 16). Questo è tutto ciò a cui posso richiamarmi : non sono qui per volontà mia. Il Signore mi ha eletto. Nel nome del Signore vi prego dunque : accoglietemi ! Nello stesso tempo, esprimo il mio cordiale saluto a tutti. Saluto i Signori Cardinali ed i Fratelli nell'Episcopato che hanno voluto partecipare a questa cerimonia e, in particolar modo, desidero salutare te, caro Fratello Cardinale Vicario, Monsignor Vicegerente ed i Vescovi Ausiliari di Roma ; voi diletti Sacerdoti di questa mia Diocesi ; voi Sorelle e Fratelli di tanti Ordini religiosi e Congregazioni. Rivolgo un rispettoso saluto alle Autorità Governative e Civili, con un riconoscente pensiero alle Delegazioni che sono qui presenti. Saluto voi tutti ! e questo (( tutti » vuol dire « ciascuno in particolare ». Anche se non pronuncio i vostri nomi uno per uno, intendo ugualmente salutare ognuno di voi, chiamandolo per nome ! Voi Romani ! A quanti secoli risale questo saluto? Esso ci riconduce ai difficili inizi della fede e della Chiesa, la quale proprio qui, nella capitale dell'antico Impero, ha superato, durante tre secoli, la sua prova di fuoco : prova di vita. E ne è uscita vittoriosa. Gloria ai Martiri e ai Confessori ! Gloria a Roma Santa ! Gloria agli Apostoli del Signore! Gloria alle catacombe, e alle basiliche della Città Eterna ! Entrando oggi nella Basilica di San Giovanni in Laterano, mi si presenta dinnanzi agli occhi il momento in cui Maria varca la soglia della casa di Zaccaria per salutare Elisabetta, madre di Giovanni. Scrive l'Evangelista che a questo saluto « il bambino ... sussultò in grembo » 65 - A. A. S. 986 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale (Lc 1, 41), e tanti Padri e scrittori aggiungono, fin dai tempi più remoti, che da quell'istante Giovanni ricevette la grazia del Salvatore. E perciò lui stesso, per primo, con tutto il popolo d'Israele, Lo ha atteso sulle rive del Giordano. Ed è stato lui a manifestarLo al popolo con le parole : « Ecco l'agnello di Dio, ecco colui che toglie il peccato del mondo » (Gv 1, 29). Agnello di Dio significa Redentore, significa Salvatore del mondo! Giustamente, questa Basilica, dedicata a San Giovanni Battista oltre che a San Giovanni Evangelista, è consacrata al Santissimo Salvatore. È come se, anche oggi, così come attraverso i secoli, udissimo questa voce risuonare sulle rive del Giordano. La voce del Precursore, la voce del Profeta, la voce dell'Amico dello Sposo. Così disse Giovanni : (( Egli deve crescere e io invece diminuire » (Gv 3, 30). Questa prima confessione della fede in Cristo Salvatore è stata come la chiave che ha chiuso l'Antica Alleanza, tempo di attesa, ed ha aperto la Nuova Alleanza, tempo di compimento. Questa prima fondamentale confessione della fede nell'Agnello di Dio che toglie i peccati del mondo, l'avevano già sentita sulle rive del Giordano i futuri Apostoli di Cristo. L'ha probabilmente sentita anche Simon Pietro. Essa lo ha aiutato a proclamare più tardi, agli inizi della Nuova Alleanza : (( Tu sei il Cristo, il Figlio del Dio vivente » (Mt 16, 16). È giusto quindi che i Successori di Pietro salgano a questo luogo per ricevere, come una volta l'ha ricevuta Pietro, la confessione di Giovanni : (( Ecco l'Agnello di Dio », e trasferirla nella nuova era della Chiesa, proclamando : « Tu sei il Cristo, il Figlio del Dio vivente ». Nella cornice di questo meraviglioso incontro dell'antico col nuovo, desidero oggi, come nuovo Vescovo di Roma, iniziare il mio ministero verso il Popolo di Dio di questa Città e di questa Diocesi, che è diventata, per la missione di San Pietro, la prima nella grande famiglia della Chiesa, nella famiglia delle diocesi-sorelle. Il contenuto essenziale di questo ministero è il comandamento della carità : questo comandamento che fa di noi, uomini, gli amici di Cristo : « Voi siete miei amici, se farete ciò che io vi comando » (Gv 15, 14). « Come il Padre ha amato me, così anch'io ho amato voi. Rimanete nel mio amore » (Gv 15, 9). O Città Eterna, o cari Fratelli e Sorelle, o cittadini Romani! Il vostro nuovo Vescovo desidera soprattutto che rimaniamo nell'amore di Cristo, e che questo amore sia sempre più forte delle nostre debo- Acta Ioannis Pauli Pp. II 987 lezze. Esso ci aiuti a modellare il volto spirituale della nostra Comunità, perché davanti a questo amore spariscano gli odii, le invidie, ogni malizia e perversità, nelle grandi come nelle piccole cose, nelle questioni sociali come in quelle inter-personali. Che l'amore sia il più forte Î Con quale gioia, ed insieme con quanta riconoscenza ho seguito in questi ultimi giorni i numerosi episodi (la televisione me li ha resi vicini) in cui, a seguito della mancanza di personale negli ospedali, tanti si offrirono volontari, adulti e in particolare giovani, per servire con premura i malati. Se è valida la ricerca della giustizia nella vita professionale, tanto più deve essere vigile l'amore sociale. Desidero, quindi, per la mia nuova Diocesi, per Roma, questo amore che il Cristo ha voluto per i suoi discepoli. L'amore costruisce; solo l'amore costruisce! L'odio non costruisce niente. Può solo disgregare. Può disorganizzare la. vita sociale, può tutt'al più, far pressione sui deboli, senza però edificare nulla. Per Roma, per la mia nuova Diocesi, ed insieme per tutta la Chiesa e per il mondo, desidero amore e giustizia. Giustizia ed amore, affinché possiamo costruire. In merito a questa costruzione, c'insegna oggi (nella seconda lettura) San Paolo, così come un tempo ha insegnato ai cristiani di Efeso, quando scriveva : « (Cristo) ha stabilito alcuni come apostoli, altri come profeti, altri come evangelisti, altri come pastori e maestri ... al fine di edificare il Corpo di Cristo » (E f 4, 11.12). Ed io, continuando questo pensiero alla luce del Concilio Vaticano II e riferendomi in particolare al Decreto sull'apostolato dei Laici, aggiungerei che Cristo ci chiama, affinché diventiamo padri, madri di famiglia, figli e figlie, medici, ingegneri, avvocati, tecnici, scienziati, educatori, studenti, alunni, chiunque ! Ognuno ha il suo posto in questa costruzione del Corpo di Cristo, così come ognuno ha il suo posto e il suo compito nella costruzione del bene comune degli uomini, della società, della nazione, della umanità. La Chiesa si costruisce nel mondo. Si costruisce con uomini vivi. All'inizio del mio servizio vescovile, domando a ciascuno di voi di trovare e definire il proprio posto nell'opera di questa costruzione. Chiedo ancora a voi tutti Romani, senza eccezione, a voi tutti che siete oggi qui presenti e a tutti coloro a cui la voce del vostro nuovo Vescovo giungerà : Andate in spirito sulla riva del Giordano, là, ove Giovanni Battista insegnava : Giovanni, patrono appunto di questa Basilica, cattedrale di Roma. Ascoltate ancora una volta ciò che lui ha 988 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale detto, indicando il Cristo : <( Ecco l'Agnello di Dio, ecco colui che toglie il peccato del mondo». Ecco il Salvatore! Credete in Lui con fede rinnovata, con fede tanto fervente come quella dei primi cristiani romani, che qui hanno perseverato durante tre secoli di prove e di persecuzioni. Credete con fede rinnovata, così come è necessario per noi, cristiani del secondo millennio che sta per finire, in Cristo, Salvatore del mondo ! Amen. Lo stemma di Papa Giovanni Paolo II intende essere un omaggio al mistero centrale del cristianesimo: quello della Redenzione. Raffigura principalmente una croce, la cui forma, però, non corrisponde a nessuno dei consueti modelli araldici in materia. La ragione dell'inusuale spostamento della parte verticale della croce appare subito se si considera il secondo oggetto inserito nello stemma: la grande e maestosa M maiuscola, che sta a ricordare la presenza della Madonna sotto la Croce e la sua eccezionale partecipazione alla Redenzione. L'intensa devozione del Pontefice alla Vergine Santa si manifesta in questa maniera, come era espressa anche nel motto del già Cardinale Woityla: TOTUS TUUS. Né si può dimenticare che proprio nel territorio della Provincia ecclesiastica di Cracovia si trova il celeberrimo santuario mariano di Czestochowa, dove il popolo polacco nutre da secoli la sua filiale devozione alla Madonna. 66 - A. A. S. 990 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale CHIROGRAPHUM Die 24 m. octobris, boc quod sequitur dato Cbirograpbo, Ioannes Paulus II Secretarium Status nominavit Ioannem S. R. E. Cardinalem Villot: Al Nostro venerato Fratello il Signor Cardinale G i o v a n n i V i l l o t , V e s c o v o titolare della Chiesa Suburbicaria di Frascati, Dal momento in cui la fiducia dei Cardinali di Santa Romana Chiesa ci ha eletti a Successore di Pietro nella sede di Roma, è stata Nostra viva preoccupazione quella di provvedere alla scelta del Nostro più diretto collaboratore nelle sollecitudini quotidiane del Nostro ministero, vale a dire il Segretario di Stato. Con gesto di profonda delicatezza Ella, Signor Cardinale, Ci ha manifestato subito l'avviso che per tale alto ufficio sembrerebbe conveniente, attese le presenti circostanze, prendere in considerazione un Cardinale di origine italiana. Noi abbiamo sinceramente apprezzato questo suo gesto di totale disponibilità, che Le torna ad onore, ma riteniamo, dopo matura riflessione, di dovere, per il periodo iniziale del Nostro Pontificato,, fare ricorso alla sua valida opera. Ben noti infatti sono i meriti che Ella si è acquistati servendo la Santa Sede con encomiabile dedizione, come pure non possiamo non tenere conto della sua esperienza quasi decennale accanto al Papa Paolo VI di v.m., e di quella, seppur breve ma non meno intensa, a fianco del compianto Nostro Predecessore Giovanni Paolo I, oltre che della sua esperienza pastorale e della sua saggezza. Pertanto, Noi La nominiamo, « donec aliter provideatur)), Nostro Segretario di Stato e, in pari tempo, Le affidiamo, Signor Cardinale, Vufficio di Prefetto del Consiglio per gli Affari Pubblici della Chiesa, di Presidente della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano e di Presidente delVAmministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica. Siamo sicuri che Ella, confidando in Colui che dà la forza (cfr. Fil. 4, 13), continuerà a donare al Successore di Pietro, Acta Ioannis Pauli Pp. II 991 alla Santa Sede e alia Chiesa intera quelle ricchezze interiori che Le hanno conquistato la stima, Vaffetto e la fiducia dei Nostri Predecessori e di quanti hanno avuto la gioia e Vonore di avvicinarLa. Con questi voti invochiamo sulla sua persona e sul suo delicato compito la grazia del Signore e la protezione di Maria SS.ma, mentre Le impartiamo di gran cuore una speciale Benedizione Apostolica. Dal Palazzo Apostolico, il 24 Ottobre 1978, primo del Nostro Pontificato. IOANNES PAULUS PP. II 992 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS, C O N G R E G A T I O N U M SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS PROVISIO ECCLESIARUM Decretis latis a Sacra Congregatione pro Episcopis, Ioannes Paulus PP. II iis quae sequuntur Ecclesiis sacros Praesules praefecit. Videlicet : Die 28 Octobris 1978. — Titulari episcopali Ecclesiae Pudentianensi R. D. Ansgarium Rodríguez, e Societate S. Francisci Salesii, quem deputa vit Auxiliarem Exc.mi P. D. Hectoris Henrici Santos Hernández, Archiepiscopi Tegucigalpensis. — Cathedrali Ecclesiae Cremonensi R. P. D. Florinum Tagliaferri, presbyterum Fesulanae dioecesis. Die 6 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Siouxormensi Exc.mum P. D. Paulum V. Dudley, hactenus Episcopum titularem Ursonensem. — Cathedrali Ecclesiae Spokanensi R. D. Laurentium H. Welsh, Cancellarium curiae episcopalis Rapidopolitanae. Die 7 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Itabunensi, noviter erectae, R. D. Homerum Leite Meira, e clero Caëtitensi. — Cathedrali Ecclesiae Iequieanae, noviter erectae, R. D. Christianum Iacobum Krapf, e clero Ilheosensi. Die 24 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Germaniensi in Numidia R. D. Dominicum Salvatorem Castagna, e clero Bonaerensi, moderatorem Consilii Pastoralis archidioecesis Bonaërensis, quem deputavit Auxiliarem Em.mi ac Rev.mi P. D. Ioannis Caroli S. R. E. Cardinalis Aramburu, Archiepiscopi Bonaërensis. DECRETA I ATLANTENSIS-SAVANNENSIS De mutatione finium Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit, Exc.mus P. D. Thomas A. Donnellan, Archiepiscopus Atlantensis, et Exc.mus ¡Sacra Congregatio pro Episcopis 993 P. D. Raimundus W. Lessard, Episcopus Savannensis, nuper ab Apostolica Sede postulaverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Ioannis Jadot, Archiepiscopi tit. Zuritani et in Civitatibus Foederatis Americae Septentrionalis Delegati Apostolici, rata huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Ioanne Paulo, Divina Providentia PP. II, sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ea quae sequuntur decernit. Ab archidioecesi Atlantensi seiungit Comitatus vulgari sermone Columbia et Jones nuncupatus illosque perpetuo adsignat dioecesi Savannensi. Quapropter omnia acta et documenta huius territorii clericos, fideles et bona temporalia respicientia a Curia metropolitana Atlantensi ad Curiam episcopalem Savannensem, quam primum fieri poterit, tradantur. Ad haec omnia exsequenda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Ioannem Jadot deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem mittendi, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 22 mensis novembris anno 1978. SB SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L. © S . 83 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis II NOVAE AURELIAE-HUMENSIS-THIBODENSIS De mutatione finium Apostolicis Litteris (( Quando quidem » 2 m. martii a. 1977, dioecesis Humensis-Thibodensis erecta est cum territorio disiuncto ab archidioecesi Novae Aureliae. Ad meliori quoque modo serviendum fidelibus qui in Missione vulgo Stephensville nuncupata vitam degunt et in territorio 994 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale archidioecesano relicti fuerunt, opportunum nunc videtur ut eadem Missio nuper creatae dioecesi adnectatur. Ergo, Exc.mus P. D. Philippus M. Hannan, Archiepiscopus Novae Aureliae, et Exc.mus P. D. Varnerius L. Boudreaux, Episcopus Humensis-Thibodensis, ab Apostolica Sede expostulaverant ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Ioannis Jadot, Archiepiscopi tit. Zuritani et in Civitatibus Foederatis Americae Septentrionalis Delegati Apostolici, rata huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturam, vigore specialium facultatum a Summo Pontifice Ioanne Paulo, Divina Providentia PP. II, sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, ea quae sequuntur decernit. Ab archidioecesi Novae Aureliae separat atque perpetuo dioecesi HumensiThibodensi adnectit illas partes sic dictarum « Civil Parishes » Saint Martin et Iberia quae ad oram orientalem fluvii Atchafalaya extenduntur. Quapropter omnia acta et documenta huius territorii clericos, fideles et bona temporalia respicientia a Curia metropolitana Novae Aureliae ad Curiam episcopalem Humensem-Thibodensem, quam primum fieri poterit, tradantur. Ad haec omnia exsequenda, Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Ioannem Jadot deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem mittendi, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 22 mensis novembris anno 1978. © SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L. © S. © Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicensis, a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 995 SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIIS ORIENTALIBUS PROVISIO ECCLESIARUM Decreto peculiari Sacra Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, Ioannes Paulus PP. I nominavit : Die 8 Septembris 1978. — Exc. D. D. Antonium Padiyara, Archiepiscopum Changanacherrensem, Visitatorem Apostolicum pro fidelibus ritus Malabarensis, in variis Indiae dioecesibus ritus Latini extra Keralam commorantibus. Decretis latis a Sacra Congregatione pro Ecclesiis Orientalibus, Ioannes Paulus PP. II singulis quae sequuntur Ecclesiis novos Pastores praefecit. Nimirum : Die 28 Octobris. — Eparchiae Tiruvallensi, ritus Malankarensis, R. D. Isaacum Koottaplackil, e clero eiusdem Eparchiae. — Eparchiae Batteriensi, ritus pariter Malankarensis, R. P. Cyrillum Malancharuvil, hactenus Moderatorem Generalem Fratrum ab Imitatione Christi. SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE PROVISIO ECCLESIARUM Decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, Ioannes Paulus PP. I : Die 12 Septembris 1978. — Cathedrali Ecclesiae Kayensi praefecit R. D. Iosephum Dao, sacerdotem Seguensis dioecesis, in Seminario archidioecesis Bamakoënsis magistrum. Die 25 Septembris. — Metropolitanae Ecclesiae Mandalayensi promovit Exc. P. D. Alfonsum U Than Aung, hucusque Episcopum tituladem Horrensem. 996 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NOMINATIONES Suis datis decretis, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Die 23 Septembris 1918. — Exc. P. D. Mbali, Episcopum Butanum, Administratorem Apostolicum « sede vacante » dioecesis Bondoënsis. Die 11 Novembris. — Exc. P. D. Kaseba, Episcopum KilvaënsemKasengaënsem, Administratorem Apostolicum « sede vacante » dioecesis Kalemiensis-Kirunguensis. SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA DECRETUM Sacrae Theologiae Facultas, in Studiorum Universitate Milevitana adhuc vigens, Ordinarii loci auctoritati obnoxia declaratur. Melitensis Ditio, in ipsis Ecclesiae incunabulis Paulo Apostolo auctore celebris, dein vero ob inclytum Sancti Ioannis Hierosolymitani Ordinem praeclarissima, felicia incrementa indesinenter cepit in Christiana Religione colenda ac diffundenda, recentiore quoque aetate. Non parum ad id contulit Collegium a Societate Iesu a. D. M D X C I I I in insulae urbe capite conditum, quod postea, Iesuitis Patribus e Milevitanis finibus expulsis, Frater Emmanuel Pinto, laudati Ordinis Magister Magnus, Summi Pontificis Clementis xiv auctoritate a. D. M D C C L X I X Facultatis Theologicae dignitate ornavit atque cum aliis academicis Scholis in Melitensem studiorum Universitatem feliciter constituit. Nunc vero, plus quam ducentis transactis annis, quibus volventibus Theologica haec Facultas in Catholicae Ecclesiae praesidium firmam deditamque suam operam impendit, iuridica hac conditione, sibi per duo saecula comparata, a Civili loci Auctoritate hoc anno ipsa destituta est, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 997 tantummodo academicorum graduum diplomatumque ac aliorum quorumlibet scholae testimoniorum agnitione publica retenta. Sacra Congregatio pro Institutione Catholica, quae peractam privationem maerenti animo conqueritur quaeque tamen spem firmam alit rem in pristinum quam primum redituram, ne interim academica Sacrae Theologiae studia in discrimine versentur eiusque studentes damno quomodolibet afficiantur, hoc Decreto Sacrae Theologiae Facultatem, in studiorum Melevitanae Universitatis gremio hucusque vigentem, exinde unicae Exc.mi Ordinarii loci auctoritati obnoxiam esse declarat decernit que ; quam etiam tamquam canonicam Facultatem plene agnoscit, iuxta academicam Ecclesiae legem de studiis ecclesiasticis rite ordinandam, praesertim ad curriculi structuram quod attinet, ad Docentes, ad condiciones pro examinibus ad gradus fideliter implendas. Insuper, Sacra eadem Congregatio memoratum Ordinarium loci, Archiepiscopum Melitensem pro tempore, memoratae Facultatis Magnum Cancellarium constituit renuntiatque, omnibus eidem agnitis atque tributis iuribus ac officiis huiusmodi muneri inhaerentibus, ante omnia Facultatem omnimode tutandi ac promovendi necnon diligenter invigilandi, ut academica Ecclesiae lex ab omnibus quorum interest ad amussim fideliterque expleatur. Ceteris servatis de iure servandis, in primis peculiaribus Facultatis Statutis, iuxta eandem academicam Ecclesiae legem excusis atque ab hac Sacra Congregatione approbatis; contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, d. x x i m. Octobris a. D. M C M L X X V I I I , in festo sancti Matthaei Apostoli. GABRIEL MARIA Card. GARRONE, Praefectus L. © S. 86 A. M. JAVIERRE, Archiepiscopus tit. Matensis, a Secretis 998 Acta Apostolicae Sedis -. Commentarium Officiale D I A R I U M ROMANAE CURIAE L u n e d ì , 23 Ottobre 1978, il Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o II ha r i c e v u t o in successive U d i e n z e : — Sua Maestà il R e gina S O F I A ; J U A N CARLOS di Spagna, c o n la R e - — Sua A l t e z z a Reale il Gran D u c a J E A N di L u s s e m b u r g o e S u a A l t e z z a Reale la Granduchessa J O S É P H I N E - C H A R L O T T E ; — Sua A l t e z z a Serenissima il P r i n c i p e R A N I E R I I I I di M o n a c o e Sua A l t e z z a Serenissima la Principessa G R A C E ; — Sua A l t e z z a Serenissima la Principessa Liechtenstein; GEORGINA del —- Sua A l t e z z a Eminentissima F r a A N G E L O d e M O J A N A di C O L O G N A , Gran Maestro del S o v r a n o Ordine Militare di M a l t a ; — S. E . R U D O L F ca d ' A u s t r i a ; • KIRCHSCHLÄGER, Presidente della R e p u b b l i - — S. E . P A T R I C K J . H I L L E R Y , Presidente della R e p u b b l i c a d ' I r l a n d a , con la Consorte; — S. E . bano; ELIAS SARKIS, Presidente della R e p u b b l i c a del L i - — S. E . H E N R I K J A B L O N S K I , Presidente del Consiglio di Stato della R e p u b b l i c a P o p o l a r e della P o l o n i a ; — le LL. EE. E R M E N E G I L D O GASPERONI e A D R I A N O REFFI, Capitani Reggenti della R e p u b b l i c a di San M a r i n o ; — la Sig.ra R E N É E K L A N G de G U Z M Á N , Consorte del Presidente della R e p u b b l i c a D o m i n i c a n a ; — la Sig.ra I M E L D A sidente delle F i l i p p i n e ; R O M U A L D E Z MARCOS, — Sua A l t e z z a Reale il P r i n c i p e Consorte d e l Pre- A L B E R T O — S u a A l t e z z a Reale il P r i n c i p e di G i o r d a n i a ; di L i e g i ; M O H A M M E D B E N T A L A L — Sua Grazia il D u c a di Norfolk. E inoltre: — la Delegazione della R e p u b b l i c a P o p o l a r e P o l a c c a , Diarium Romanae Curiae 999 Martedì, 2 4 Ottobre 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I I h a ricevuto i n U d i e n z a S. E . l'On. S A N D R O P E R T I N I , Presidente della R e p u b b l i c a Italiana. G i o v e d ì , 2 6 Ottobre 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I I h a ricevuto in Udienza S. E . V A L É R Y G I S C A R D d ' E s T A i N G , Presidente della R e p u b b l i c a Francese. Sabato, 2 8 Ottobre 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I I h a ricevuto in U d i e n z a S. E . il Dott. O S K A R F I S C H E R , Ministro degli Affari Esteri della R e p u b b l i c a D e m o c r a t i c a Tedesca. L u n e d ì , 3 0 Ottobre 1 9 7 8 , i l Santo P a d r e G i o v a n n i P a o l o I I h a ricevuto in Udienza S. E. il Signor H E R N Á N C U B I L L O S S A L L A T O , Ministro per gli Affari Esteri del Cile. V e n e r d ì , 1 0 N o v e m b r e 1 9 7 8 , i l Santo Padre G i o v a n n i Paol o I I ha ricevuto i n U d i e n z a S. E . l'On. A . C. S. H A M E E D , Ministro degli Affari Esteri della R e p u b b l i c a Socialista D e m o c r a tica di Sri Lanka. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Giovanni Paolo II ha confermato nel loro incarico : 24 ottobre 1978. L'Em.mo Signor Card. Pericle Felici, Prefetto del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica; Presidente della Pont. Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico; Presidente della Pont. Commissione per l'interpretazione dei Decreti del Concilio Vaticano II. » » » L'Em.mo Signor Card. Iohannes Willebrands, Arcivescovo di Utrecht, Presidente del Segretariato per l'Unione dei Cristiani. 28 » » L'Em.mo Signor Gard. Sebastiano Baggio, Prefetto della S. Congregazione per i Vescovi; Presidente della Pont. Commissione per l'America Latina; Presidente della Pont. Commissione per la Pastorale delle Migrazioni e del Turismo. 3 novembre » L'Em.mo Signor Card. Franjo Seper, Prefetto della S. Congregazione per la Dottrina della Fede. 1000 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 3 novembre 1978. L'Em.mo Signor Card. Pierre Paul Philippe, Prefetto della 8. Congregazione per le Chiese Orientali. » » » L'Em.mo Signor Card. James Robert Knox, Prefetto della 8. Congregazione per i Sacramenti e il Culto Divino. » » » L'Em.mo Signor Card. John j. Wright, Prefetto della 8. Congregazione per il Clero. » » » L'Em.mo Signor Card. Eduardo Pironio, Prefetto della 8. Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. » » » L'Em.mo Signor Card. Agnelo Rossi, Prefetto della 8. Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. » » » L'Em.mo Signor Cardinale Corrado Bafile, Prefetto della 8. Congregazione per le Cause dei Santi. » » » L'Em.mo Signor Card. Gabriel-Marie Garrone, Prefetto della 8. Congregazione per l'Educazione Cattolica. 6 » » L'Em.mo Signor Card. Sergio Pignedoli, Presidente del Segretariato per i non Cristiani. » » » L'Em.mo Signor Card. Opilio Rossi, Presidente del Pont. Consiglio per i Laici; Presidente del Comitato per la Famiglia. » » » L'Em.mo Signor Card. Bernardin Gantin, Presidente della Pont. Commissione «Iustitia et Pax»; Presidente del Pont. Consiglio «Cor Unum». » » » L'Em.mo Signor Card. Egidio Vagnozzi, Presidente della Prefettura degli Affari Economici della Santa Sede. 10 » » L'Em.mo Signor Card. Joseph Parecattil, Arcivescovo di Ernakulam, Presidente della Pont. Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico Orientale. Con Biglietti della Segreteria di Stato, il Santo Padre Giovanni Paolo II ha nominato : 24 ottobre 1978. S. E. Mons. Luigi Dossena, Arcivescovo titolare di Carpi, Pro-Nunzio Apostolico in Senegal, Niger, Alto Volta, Capo Verde, nonché Delegato Apostolico nel Mali, Mauritania, Guinea Bissau. » » » S. E. Mons. Oriano Quilici, Arcivescovo titolare di Tabla, Pro Nunzio-Apostolico nel Congo. Diarium Romanae Curiae 1001 27 ottobre 1978. S. E. Mons. Charles Lefebvre, Decano Emerito del Tribunale della Sacra Romana Rota, Consigliere Giuridico del Pontificio Consiglio per i Laici. 31 » » Mons. Mario Peressin, Delegato Permanente della Santa Sede presso r Agenzia Intemazionale dell'Energia Atomica e Osservatore Permanente della Santa Sede presso l'Organizzazione delle Nazioni Unite per lo Sviluppo Industriale. 6 novembre » S. E. Mons. Alfredo Bruniera, Arcivescovo tit. di Claudiopoli di Onoriade, Nunzio Apostolico, Vice Presidente del Pont. Consiglio « Cor Unum ». 7 » r » S. E. Mons. Jean Jadot, Arcivescovo tit. di Zuri, Delegato Apostolico negli U.S.A., Osservatore Permanente della Santa Sede presso l'Organizzazione degli Stati Americani. » » » Il Rev. Mons. Clemente Faccani, Assistente della Delegazione Apostolica negli U.S.A., Osservatore Aggiunto della Santa Sede presso la medesima Organizatione degli Stati Americani. 10 » » L'Em.mo Signor Card. Pierre Paul Philippe, Prefetto della S. Congregazione per le Chiese Orientali, Patrono del Sovrano Militare Ordine di Malta. » » » S. E. Mons. Giovanni Gordon, Arcivescovo tit. di Nicopoli al Nesto; S. E. Mons. Alfredo Poledrini, Arcivescovo tit. di Vazari; S. E. Mons. Gino Paro, Arcivescovo tit. di Torcello, Consultori della Segreteria di Stato. 26 » » S. E. Mons. Luciano Angeloni, Arcivescovo tit. di Vibo Valentia, Pro-Nunzio Apostolico in Corea. » » » S. E. Mons. Carlo Furno, Arcivescovo tit. di Abari, Nunzio Apostolico in Libano. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, di venerata memoria, si degnò di nominare: Protonotario Apostolico soprannumerario: 21 dicembre 1977. Mons. Heavy William James (Wellington). Prelati d'Onore di Sua Santità: 28 novembre 1977. Mons. Tu Raymond (Kiayi). 21 dicembre » Mons. Doogan Hugh (Wellington). » » » Mons. Dufìy Thomas (Wellington). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 1002 31 gennaio 1978. Mons. Durham John Bernard (Wellington). Mons. Kunu Jean (Mbalmayo). 27 febbraio » Mons. Lato ja Magdaleno (Borongan). 4 aprile Mons. Lentejas José Ma. (Borongan). » » Mons. Paco Santos (Borongan). » » Mons. Zanisi Angelo Saverio (Borongan). 11 » Mons. Carroll Michael James (Wellington). 27 maggio Mons. Campbell Thomas (Clonfert). 21 giugno Mons. Onyebuchi Peter (Owerri). 22 . .» Mons. Daly Thomas (Christchurch). luglio Mons. Brzoska Emil (Breslavia). » » Mons. Von Hülsen Gerhard (Breslavia). 10 Mons. Heinrich Karl (Würzburg). » Mons. Roll Oskar (Würzburg). 20 Mons. Saez Göyenechea Jaime (San Sebastián) 28 Mons. Albisëtti Silvano (Lugano). » Mons. Giovannini Amoldo (Lugano). Cappellani di Sua Santità: 22 aprile » » 15 giugno 21 » 3 luglio » » 10 » » » » » 19 » 28 » 1 agosto 1978. » » » » » » » » » » » Il Il Il Il Il Il Il Il Il Il Il Il sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. sac. Hochstein Franz (Paderborn). Klein Aloys (Paderborn). Serrano Antonio (Catania). Chigbu Clement (Owerri). Hartmann Paul (Fulda). Rützel Johannes (Fulda). Druckenbrod Walter (Würzburg). Kolb Franz (Würzburg). Spielman Sebastian (Würzburg). Mondino Biagio (Fossano). Bonanomi Giuseppe (Lugano). Jjagwé Michael (Masaka). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI, di venerata memoria, si degnò di conferire : * La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 7 luglio 1978. Al sig. Blohorn André (Abidjan). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: ' 25 aprile 1978. Al sig. Picavet Robert (Anvers). 4 maggio » Al sig. Cho Tong Sik Francesco (Seoul). 17 giugno » Al sig. Oputa Sylvester C. (Owerri). Diarium Romanae Curiae 1003 Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: co 25 aprile 1978. Al sig. Beeckmans de Westmeerbeek Francois (Anvers) 31 maggio » Al sig. Kwasi Osei Michael (Accra). » » » Al sig. Palmer Buckle Charles (Accra). . » » » Al sig. St. George Warmann John (Accra). 17 giugno » Al sig. Njoku Hilary (Overri). » Al sig. Mbionwu Daniel (Owerri). » Al sig. Nzeribe Benjamin U. (Owerri). » » Al sig. Ogike Francis (Owerri). 27 luglio » Al sig. Den Boer Joannes Petrus (Bois-le-Duc). Al sig. De Wit Willem Joannes (Bois-le-Duc). » » Al sig. Funk Bart (Bois-le-Duc). » agosto Al sig. Franceschi Carlo (Vicenza). Al sig. Neri Colombo (Roma). Al sig. Moriggi Marcello (Roma). » » La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 5 giugno 1978. Al sig. Filippa Giovanni Battista (Roma). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 7 25 luglio » 31 1978. Al » Al » Al » Al sig. sig. sig. sig. Baldoni Giuseppe (Roma). Lebon Cari (Anvers). Van Put Francis (Anvers). Gallez Marcel (Tournai). Il Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 15 giugno 17 » » 5 22 » luglio » » 25 )) » » 27 » )) )) » )) 31 » 1 3 )) )) agosto » 1978. Al Al » Al » Al Al » Al » Al Al » Al Al » Al » Al » Al Al Al » Al Al » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Vandendriessche Georges (Tournai). Lucci Emilio (Roma). Nnodim Innocent (Owerri). Ibole James (Owerri). Imbrighi Pier Luigi (Roma). Arduini Joseph (Malines-Bruxelles). Esmel Barnabe (Abidjan). Goyvaerts Charles (Anvers). Kets Karel (Anvers). Van Aspert Quirinus J. C. (Bois-le-Duc). Klazen Petrus B. (Bois-le-Duc). Van der Meijden Henricus P. (Bois-le-Duc). Van de Sande Hendrikus Adr. (Bois-le-Duc). Haustrate Charles (Tournai). Stam Joannes Jacobus (Utrecht). Guissen Ludovicus J. H. (Breda). Santolamazza Mario (Roma). 1004 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NECROLOGIO 19 settembre 1978. Mons. Pierre Marin Arntz, Vescovo di Bandung (Indonesia) . 1 ottobre » Mons. Alfredo Obviar y Aranda, Vescovo già di Lucena (Philippines). 10 » » Mons. Aloysius U Ba Khin, Arcivescovo di Mandalay (Burma). 12 » » Card. Boleslaw Filipiak. 18 » » Mons. Germiniano Esorto, Arcivescovo già di Bahía Blanca (Argentina). Mons. Frederick Melendro, Vescovo di Anking (China). 25 » Mons. Ubaldo T. Stella, Vescovo tit. di Anteapoli, Vica9 novembre rio Apostolico già di Kuwait. 21 » » Mons. Ioseph Kilasara, Vescovo tit. di Tisedi. 27 » » Card. Ioseph Marie Trin-nhu-Khuè, Arcivescovo di Hanoi (Vietnam). An. et voi. LXX 31 Decembris 1978 N. 14 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M OFFICIALE I INDEX GENERALIS ACTORUM (AN. I - A C T A S. E T V O L . V I I I - NUNTII GRATULATORII : 85, 86, PONTIFICIS I - LITTERAE DECRETALES : 217, 224. II - LITTERAE AP.CAE « MOTU PROPRIO » DATAE : 441. III - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE : 5, 7, 8, 81, 82, 145, 146, 148, 231, 232, 234, 236, 238, 273, 275, 276, 277, 278, 280, 385, 387, 388, 443, 444, 446, 447, 448, 450. IV - LITTERAE APOSTOLICAE: 10, 11, 83, 84, 150, 152, 239, 240 , 281, 284, 321, 322, 323, 452, 453, 454, 455, 757, 758, 759, 777, 780, 784, 787. V - HOMILIAE: 13, 89, 155, LXX) 161, 87, 88, 285, 407, 408, 458, 459, 764. IX - NUNTII RADIOTELEVISIFICT : 15, 258, 260. X - NUNTII SCRIPTO DATI : 49, 154, 293, 341, 345, 399, 461. XI - CONVENTIONES : 468, 770. II - A C T A SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO FIDEI : PRO DOCTRINA Notificazione: 350. 242, 248, 288, 325, 390, 394. SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS : VI - EPISTULAE: 12, 286, 456, 760, 762, 763. V I I - ALLOCUTIONES : 18, 21, 23, 25, 28, 35, 39, 95, 96, III, 112, 113, 119, 127, 128, 129, 164, 174, 176, 179, 181, 253, 254, 257, 290, 336, 338, 340, 410, 423, 425, 426, 461, 765, 768. 67 - A. A. S. 100, 102, 122, 123, 166, 167, 186, 190, 328, 333, 412, 416, 463, 464, 107, 124, 168, 252, 335, 419, 465, Decreta: 56, 58, 59, 61, 131, 132, 194, 195, 351, 352, 434, 435, 436, 992, 993. Notae directivae: 473. Provisio Ecclesiarum : 62, 134, 196, 263, 298, 353, 471, 776, 788, 992. Collatio dignitatis episcopalis : 354. Index 1006 SACRA CONGREGATIO PRO generalis ECCLESIIS actorum III - ACTA TRIBUNALIUM ORIENTALIBUS : Provisio Ecclesiarum, 995. SACRA CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS : SUPREMUM TRIBUNAL SIGNATURAE APOSTOLICAE: 75. IV - A C T A COMMISSIONUM Notae directivae: 473. SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE : Decreta: 64, 265, 266, 300, 301. Provisio Ecclesiarum: 65, 267, 302, 355, 789, 995. PONTIFICIA COMMISSIO DE SPIRITUALI MIGRATORUM ATQUE ITINERANTIUM CURA : Lettera Circolare: 357. PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII VATICANI II INTERPRETANDIS : Responsa ad proposita dubia: Nominationes: 66, 267, 356, 789, 534. 995. SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM : 66, 70, 135, 138, 198, 2 0 1 , 204, 206, 303, 306, 309, 507, 512, 516, 521, 525, 529. V - DIARIUM ROMANAE CURIAE Audientiae sollemniores : 76,141, 214, 269, 379, 437, 535. SECRETARIA STATUS : SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE CATHOLICA : Decreta: 314, 996. Nominationes : * Necrologia: 80, 144, 216, 272, 320, 384, 440, 544, 796, 1004. * Ad inquirentium commodum haec ponitur distincta recensio: Officiales Romanae Curiae renuntiati: In Sacro S.R.E. Cardinalium Collegio : 77. In Secretaria Status: 754, 755, 990. In Sacra Congregatione pro Doctrina Fidei : 536, 999. In Sacra Congregatione pro Episcopis: 269, 536, 999. In Sacra Congregatione pro Ecclesiis Orientalibus: 537, 1000. In Sacra Congregatione pro Sacramentis et Cultu Divino : 268, 1000. In Sacra Congregatione pro Clericis : 1000. In Sacra Congregatione pro Religiosis et Institutis Saecularibus: 538, 1000. In Sacra Congregatione pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide : 538, 1000. In Sacra Congregatione pro Institutione Catholica : 756, 1000. In Tribunali Sacrae Romanae Rotae: 268, 317. In Supremo Signaturae Apostolicae Tribunali : 999. In Secretariatu ad Christianorum unitatem fovendam: 756, 999. In Secretariatu pro Non Christianis: 268, 539, 1000. In Pontificio Consilio pro Laicis: 756, 1000. In Pontificia Commissione « Iustitia et Pax » : 1000. In Pontificia Commissione pro America Latina : 755, 1000. In Pontificio Consilio « Cor Unum » : 755, 1000. In Pontificia Commissione Codici Iuris Canonici recognoscendo; 539, 999. In Pontificia Commissione Decretis Concilii Vaticani II interpretandis: 539, 999. In Pontificio Consilio instrumentis Communicationis socialis praeposito: 540. In Pontificia Commissione de spirituali migratorum atque itinerantium cura: 539. Index generalis actorum 1007 In Pontificia Commissione Biblica: 536. In Camera Apostolica: 211. In Pontificali Domo: 78. In Civitate Vaticana: 141, 756. In Nuntiaturis et Delegatiombus Apostolicis : 141, 210, 317, 380, 437, 540, 755, 1000, 1001. In Pontificia Academia Scientiarum: 370. Nuntii Extraordinarii: 760. Episcopi astantes Solio: 141, 210, 437. Protonotarii Apostolici supra numerum: 77, 142, 211, 269, 380, 437, 540, 790, 1001. Praelati honoris causa: 11, 142, 211, 269, 317, 380, 437, 540, 790, 1001. Cappellani Suae Sanctitatis: 78, 142, 212, 269, 318, 381, 438, 542, 791, 1002. Viri Summo Pontifici astantes: 78. Ex Ordine Piano: Gran Croce: 382, 792. Ex Ordine S. Gregorii Magni: Gran Croce : 214. Commenda con Placca: 143, 214, 318, 382, 439, 542, 793, 1002. Placca: 214. Commenda: 78, 143, 214, 271, 318, 383, 439, 793, 1002. Cavalierato: 79, 143, 214, 215, 271, 318, 383, 439, 542, 793, 1003. Ex Ordine S. Silvestri Papae: Commenda con Placca: 143, 216, 319, 543. Placca: 216, 271, 383, 439, 1003. Commenda: 79, 143, 216, 271, 319, 383, 439, 543, 794, 1003. Cavalierato: 79, 143, 216, 271, 319, 383, 440, 543, 795, 1003. Index 1008 documentorum chronologico ordine digestus II INDEX DOCUMENTORUM CHRONOLOGICO ORDINE DIGESTUS I - ACTA PAULI PP. VI I - LITTERAE DECRETALES PAG. 1977 Iun. 19 » Oct. 9 Regni caelorum. - Beato Ioanni N. Neumann, Episcopo Philadelphiensi, honores Sanctorum decernuntur Quamvis Libanus. - Beato Sarbelio Makhlouf, ex Ordine Libanensi Maronitarum, honores Sanctorum decernuntur . . . 217 224 II - L I T T E R A E APOSTOLICAE MOTU PROPRIO D A T A E 1978 Mai. 11 Inter eximia. - De sacri in Ecclesia Latina Pallii concessione moderanda in 441 I I I - CONSTITUTIONES APOSTOLICAE 1977 Apr. 2 » Mai. 80 » Nov. 3 » » » » » » » » » Dec. 17 » » » » 30 » » » 1978 Ian. 3 » » 10 » » - Cum tempora. Detracta ab Ecclesia Lucenensi provincia v. Marinduque, nova in Insulis Philippinis conditur dioecesis Boacensis BARTTIPURENSIS. Ad supernam. Dioecesis Baruipurensis in Indiae finibus constituitur V I A N E N S I S C A S T E L L I . - Ad aptiorem. In Lusitaniae finibus dioecesis Vianensis Castelli conditur, dismembrato territorio archidioecesis Bracarensis MOHALESHOEKENSIS. Ut fert creditum. Ab archidioecesi Maseruena dioecesis Mohaleshoekensis i n Lesotho deducitur . . . AVKAËNSIS. Verba Christi. In Nigeria dioecesis Avkaënsis constituitur, detractis territoriis ab archidioecesi Onitshaënsi AMBIKAPTJKENSIS. - Votis concedere. E dioecesi RaigarhensiAmbikapurensi deducitur dioecesis Ambikapurensis, in India I D A H T N A . - Nobis quam maxime. Praefectura Apostolica Idahina, i n Nigeria, a d gradum dioecesis attollitur . . . . . . . . AURANGABADEKSIS. Qui arcano. Aurangabadensis dioecesis in India conditur . OLOMUCEJSTSIS et Aliarum. - Praescriptionum sacrosancti. Ecclesiarum Olomucensis, Tyrnaviensis, Vratislaviensis et aliarum nova finium dispositio T Y R N A V I E J S T S I S . - Qui divino. Dioecesis Tyrnaviensis ad gradum metropolitanarum Ecclesiarum attollitur '. T B I L A C U N E N S I S . - Sacer Praesul. Nova in Brasiliae finibus conditur dioecesis Trilaeunensis RONDONIENSIS. Tametsi munus. Praelatura Rondoniensis in Brasilia constituitur BOACENSIS. 5 233 7 81 8 82 145 232 273 275 234 146 Index documentorum chronologico ordine digestus 1009 PAG. 1978 » » » » » » » » » » » » » » » Ian. - 3 Qui ad deatissimi. Praelatura Coxinensis in Brasilia constituitur . .. . . . . . . . » 10 S. F R A N C I S C I D E M A C O R Í S . - Aptiora in dies. In Republica Dominicana constituitur dioecesis S. Francisci de Macoris . . . » » MAOËNSIS-MONTIS CHRISTI. - Studiosi instar. In Republica Dominicana constituitur dioecesis Maoënsis-Montis Christi . . . » 30 LODWARINA. Qui volente. Praefectura apostolica Lodwarina, in Kenia, ad gradum dioecesis tollitur Febr. 27 KAKAMEGAËNSIS. Properamus et gestimus. Nova constituitur dioecesis Kakamegaënsis in Kenia . . . . . . . . . ... . » » KLERKPOLITANA. Rerum catholicarum. Praefectura apostolica de Transvaal Occidentali ad gradum dioecesis tollitur, nomine Klerkpolitanae » » B (IARENSIS. Peramplum Berberatensis. In Africae Mediae natione dioecesis Buarensis constituitur Apr. 24 S. M A R I A E A P A T R O C I N I O . - Cum. praeterita. Exarchatus apost, pro fidelibus Ucrainis in Argentina degentibus ad dignitatem epar chiae evehitur Mai. o IGUASSUENSIS., De christiani. Detractis quibusdam territoriis a dioecesi Toletana in Brasilia nova conditur dioecesis Iguassuensis » » CASCAVELLENSIS. Cum Toletanus. Quibusdam detractis territoriis a dioecesi Toletana in Brasilia nova conditur dioecesis Cascavellensis • . . . . , Iun. 5 S. P E T R I A P O S T O L I . - Ad christiani. E dioecesi SS.mae Conceptionis in Paraguaia deducitur dioecesis S. Petri Apostoli » » C A R A P E G U A N A . - Qui superno. Ab archidioecesi Sanctae Assumptionis deducitur dioecesis Carapeguana, i n Paraguaia . . . . . » 8 RAIGANENSIS. ut Pater. Nova in India conditur dioecesis Raiganensis, detractis a dioecesi Dumkaënsi quibusdam territoriis » 22 I R I N I A L A K U D E N S I S . - Trichuriensis eparchiae. Eparchia ritus Malabarensis Irinialakudensis nomine in India constituitur . . . Iul. 11 S. M I C H A E L I S . - Tutius ut consuleretur. Dioecesis S. Michaelis in Argentina conditur e quodam territorio dioecesis Foromartiniensis » 14 B E R N A R D I N O P O L I T A N A . - Apostolici officii. Dioecesis Bernardinopolitana conditur in Americae Septentrionalis Foederatis Civitatibus COXINENSIS. - 148 230 238 276 278. 277 280 385 387 388 443 444 446 447 448 450 IV - L I T T E R A E APOSTOLICAE 1977 Mai. » Oct. » » » » » Dec. », » » » 1978 Ian. 8 In hoc cognovimus. - Venerabili Servae Dei Mariae Rosae Molas y Vallvé honores Beatorum decernuntur 25 Quam recte. - Aedes sacra S. Ioannis Baptistae in Bredanae dioecesis urbe v. Oosterhout Basilicae Minoris titulo decoratur 30 Apostolorum catechismi. - Venerabili Dei famulo Michaeli Febres Cordero honores Beatorum decernuntur . . . . . . » Feliciter sollemniterque. - Venerabili Dei famulo Muciano M. Wiaux honores Beatorum decernuntur . . . . . . . . . . 17 Provido consilio. - Collegium S. Petri Apostoli in Urbe Pontificium edicitur . . . . . . » De institutione. - Internationale Collegium S. Pauli in Urbe Pontificium edicitur . 22 Quanto Christifideles. - Templum B.M.V, sub titulo « Nuestra Señora de la Caridad - El Cobre» in Cubana archidioecesi S. Iacobi titulo Basilicae Minoris decoratur 9 Sacra illa. - Ecclesia paroecialis Beatae Mariae Virginis, in urbe Nicaea, titulo Basilicae Minoris decoratur . . . . . . 281 10 777 780 83 84 11 150 Index 1010 documentorum chronologico ordine digestus PAG. 1978 Ian. 11 » » 17 Quoniam beatissima. - B.M.V, a Monte Berico confirmatur patrona principalis civitatis et dioecesis Vicentinae Patriarchalem Basilicam. - Facultas conceditur aperiendi se- » » 25 Quoniam princeps. - Cathedralis aedes S. Ioannis Portoricensis » Febr. 14 Pluries oblata. - S. Franciscus Xavier confirmatur patronus eorum qui in Argentina operam dant ludo pilae vel eius sunt 150 152 239 240 » Mart. 11 Plus nongentos. - Sacrarium B . M . V . «Matris Dei coronatae» in dioecesis Fodianae finibus ad Basilicae Minoris attollitur » » » » Apr. 7 Valentinae archidioecesis. - B.M.V, in urbe Alcira celebrata confirmatur eiusdem civitatis caelestis apud Deum Patrona . . B.M.V, confirmatur caelestis apud Deum Patrona dioecesis » » 8 Quales quantosque. - B.M.V, confirmatur caelestis apud Deum » » 16 Homo » Mai. 19 Priscis iam inde. - B.M.V, a Rosario aucta titulo « L a Naval» confirmatur Patrona caelestis classicorum in Philippinis In- » Iun. 2 » » 24 » Iul. » Aug. 284 321 322 323 quisque. - Venerabili Dei famulae Mariae Catharinae 784 452 itii saepe. - In urbe Polonica « Kalisz » templum B.M.V, caelo 453 Seraphicus Patriarcha. - Regula Ordinis Franciscani Saecu454 23 Commune omnium. - Nuntiatura Apostolica in Republica SS.mae 455 IO Tanta est. - Templum B.M.V. «Nuestra Señora de la Caridad» nuncupatum, in dioecesi Tlaxcalensi, ad dignitatem Basilicae 787 V - EPISTULAE 1977 Aug. 3 Ad Moraviae Christifideles, altero exacto saeculo a constituta archidioecesi Olomucensi et condita dioecesi Brunensi, in Ce- 1978 Apr. 11 Georgio Ablewicz, Episcopo Tarnoviensi, nono expleto saeculo » Mai. 30 Ad Constantinum Koser, Ordinis Fratrum Minorum Ministrum Generalem, quattuor exactis saeculis ex quo primi Fratres Minores ad Philippinas oras missi sunt, Evangelii nuntiandi 12 286 456 VI - H O M I L I A E 1977 1978 Dee. Ian. 25 1 In Basilica Vaticana habita, nocte Nativitatis D.N.I.Ch. . . Die ad pacem inter nationes fovendam undecimum celebrato, » » 29 In » » » Febr. Mart. Apr. 8 5 19 16 Die beatificationis venerabilis Dei Famulae Mariae Catharinae Mai. 7 Die beatificationis ven. Dei Famulae Mariae Henricae Dominici 13 89 » Basilica Vaticana, oblata occasione diei leprosis iuvandis 155 » In Basilica Vaticana, I expleto saeculo ab obitu Pii IX Pont. Max. 161 242 248 288 325 Index documentorum chronologico ordine digestus 1011 PAG. 1978 » Mai. Iun. 28 29 In Basilica Patriarchali S. Pauli in Urbe, die festo Corporis et Sanguinis Domini In Basilica Vaticana, die festo SS. Apostolorum Petri et Pauli 390 394 V I I - ALLOCUTIONES 1977 Nov. 7 » » 10 » » 12 » » 14 » » 17 » » 18 » » » » 19 21 » » 24 » Dec. 1 » » » » » eo » » » » » 5 » » 9 » » » » » 12 » » » » » » » » » » 15 » » » » » 22 1978 Ian. » » 12 13 » » » 14 19 » » 26 » » 27 Ad sacros Graeciae Praesules, oblata occasione visitationis « A d limina » Ad Angliae sacros Praesules, visitationis « A d limina» occasione oblata Ad Archiepiscopos et Episcopos Poloniae, oblata occasione visitationis « Ad limina » . Ad Archiepiscopos et Episcopos Camaruniae, occasione data eorum visitationis « A d limina» Ad Nederlandiae sacros Praesules, eorum visitationis « A d limina » oblata occasione Ad eos qui interfuerunt X I X conventui Consociationis Unitarum Nationum F.A.O. nuncupatae Ad obstetriciae et gynaecologiae-psychosomaticae artis peritos Ad Iugoslaviae sacros Praesules, occasione data eorum visitationis « Ad limina » Ad quosdam Reipublicae Democraticae Germanicae sacros Praesules, occasione visitationis « A d limina » oblata . . . . . . Ad Helvetiae sacros Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » Ad Eduardum Gierek ad eumque constantes Ad Nicolaum Parsberg Sigurdsson, Islandiae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Salah Omar Al-Ali, Reipublicae Iraquianae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad sacros Praesules Galliae Orientalis, occasione oblata eorum visitationis « A d limina» Ad Ecclesiarum Hanoiensis et Hochiminopolitanae, in Vietnamia, sacros Praesules . Ad eos qui interfuerunt generali coetui Pontif. Commissionis^, a Iustitia et Pace Ad Victorem Timotheum Likaku, Malaviae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Urna Shankar Bajpai, Indiae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Victorium Cordero di Montezemolo, Italiae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Dia Allah El-Fattal, Syriae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Klos Vissesurakarn, Thailandiae apud Sedem Apostolicam Legatum . . . . . . . Ad Prudentium Llach Schonnenberg, Reipublicae Salvatorianae apud Sedem Apostolicam Legatum . Ad Sacri Collegii Cardinales Romanaeque Curiae Praelatos, instante sollemnitate Nativitatis D.N.I.Ch. . A d Moysen Dayan, Israelis a Publicis Negotiis virum . . . . Ad Godefridum Allan Crossley, Magnae Britanniae apud Sedem Apostolicam Legatum Ad Nationum apud Sedem Apostolicam Legatos, ineunte anno 1978 Ad urbis Romae Magistrum et Administratorum coetum, ineunte anno 1978 . . . . . . . . . . . Ad eos Societatis S. Francisci Salesii sodales, qui XXI Capitulo Generali interfuerunt Ad Lazarum Nzorubara, Burundiae apud Sedem Apostolicam Legatum . . . > » 18 21 23 25 28 95 97 35 100 102 107 111 112 113 164 119 122 123 124 127 128 129 39 166 167 168 174 176 179 Index 1012 documentorum chronologico ordine digestus PAG. 1978 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » Ian. 28 Ad Tribunalis Sacrae Romanae Rotae Decanum, Praelatos Auditores, Officiales e t Advocatos, ineunte anno iudiciali . . . Febr. 2 Die festo Praesentationis Domini, in Aula Clementina . •. . » 9 Ad Chow Shu-Kai, Sinarum Legatum » 10 Ad curiones paroeciarum Romanae dioecesis ceterosque cleri presbyteros, sacro ineunte tempore quadragesimali . . . . » 13 Ad Anvarum El-Sadat, Praesidem Reipublicae Arabicae Aegyptiacae Mart. 4 Ad sacros Scotiae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » » 8 Ad eos qui Conventui interfuerunt Pont. Cons. Instrumentis Communicationis Socialis praepositi Apr. 6 Ad sacros Burundiae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « A d limina» » 20 Ad sacros Praesules districtus Neo-Eboracensis, oblata occasione eorum visitationis « Ad limina » . » 25 Ad dioecesis Pennensis-Piscariensis Christifideles, Summo Pontifici gratias habentes quod Italam urbem Pascariam petiit, occasione data X I X Congressus Eucharistici Nationalis . . . » 29 Ad Hussein Ibn Tallal, Iordaniae Regem Mai. 5 Ad Lombe Phyllidem Chibesakunda, Zambiae Legatum apud Sedem Apostolicam » 8 Ad sacros Nicaraguae Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina » » 19 Ad novum Consilium Secretariae Generalis Synodi Episcoporum » 24 Ad sacros Praesules Conferentiae Episcopalis Italicae, occasione habita ipsorum XV Coetus Generalis » 26 Ad Archiepiscopos et Episcopos VI et V I I I Regionis pastoralis Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis, occasione visitationis « A d limina» » 29 Ad sodales O.F.M. Conventualium, post actum in Italica urbe Asisio CXC Capitulum Generale Iun. 15 Ad sacros Praesules Iv et IX Regionis pastoralis Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis, occasione visitationis « Ad limina » » » Ad Exc.um Virum A_lha.ji Sir Dawda Kairaba Jawara, Gam* biae Praesidem . » 22 Ad quosdam sacros Praesules nationis Cubanae, occasione visitationis « Ad limina » » 23 Ad sacrum Cardinalium Collegium, omina et vota Summo Pontifici promentium ob eius diem nominalem atque expletum XV Pontificatus annum » 26 Ad Iosephum L. H. Ceulen, Nederlandiae apud Sedem Apostolicam Legatum Iul. 1 Ad Melitonem, Chalcedoniae Metropolitam eundemque Decanum sanctae Synodus Patriarchatus Oecumenici » 6 Ad Angelum de Moj ana di Cologna, Magnum Magistrum Militaris Ordinis Militensis » 10 Ad Callistum Hatungimana, apud Sedem Apostolicam Ruandae Legatum , 181 186 252 190 253 254 257 290 382 333 335 336 338 340 410 412 416 419 423 425 426 461 463 464 465 V I I I - NUNTII G R A T U L A T O R I I 1977 » 1978 Dec. 17 » Ian. 25 1 Laureano S.R.E. Card. Gracias, Archiepiscopo Bombayensi, XXV expleto anno a cardinalicia accepta dignitate Iosepho S.R.E. Card. Siri, Archiepiscopo lanuensi, XXV expleto anno a cardinalicia accepta dignitate Stephano S.R.E. Card. Wyszynski, Archiepiscopo Gnesnen»! et Varsaviensi, XXV anno expleto a cardinalicia accepta dignitate 88 85 86 Index documentorum chronologico ordine digestus 1013 PAG. 1978 Ian. 1 » » 3 » Apr. 10 » Mai. 25 » » 29 » Iul. 10 » » 25 Paulo Aem. S.R.E. Card. Léger, XXV anno expleto a cardinalicia accepta dignitate . . . . . . . . . . Alfredo S.R.E. Card. Öttaviani, XXV anno expleto a cardinalicia accepta dignitate Alberto S.R.E. Card. Di Jorio, L X X expleto anno a presbyterali accepta ordinatione Carolo Carmelo S.R.E. Card. de Vasconcellos Motta, Archiepiscopo Apparitiopolitano, ob LX expletum annum ab eius ordinatione presbyterali . Antonio Card. Samorè, S.R.E. Bibliothecario atque Archivistae, quinquagesimo elapso anno ab eiusdem ordinatione presbyterali Sebastiano S.R.E. Card. Raggio, Praefecto S. Congregationis pro Episcopis, XX v expleto anno ab eius episcopali ordinatione . . Ioanni Iosepho S . R . E Card. Krol, Archiepiscopo Philadelphiensi Latinorum, XXV expleto anno ab eius ordinatione episcopali 87 SS 2S5 407 408 45S V 459 V I I I - NUNTII SCRIPTO D A T I 1977 Dec. 8 1978 Febr. 1 » » » Apr. 8 23 » » Mai. » 14 24 » Iul. 18 Ob diem ad pacem fovendam toto orbe terrarum Cal. Ian. a. 1978 celebrandum, de violentia abicienda deque pace concilianda . . Die ad religiosas et sacerdotales vocationes fovendas a Deoque petendas toto orbe catholico dicato Totius orbis christianis fidelibus, ineunte tempore quadragesimali Die ad rectum usum fovendum instrumentorum Communicationis Socialis dicato Occasione oblata diei celebrandi ad missionales res provehendas Ad Praesidem et Legatos Civitatum, membrorum Consilii Nationum Unitarum, peculiari Coetu in urbe Novo Eboraco congregatos Ad F. Donaldum Coggan, Communionis Anglicanae Praesidem, occasione oblata XI Conferentiae Lambethianae 49 293 154 341 345 399 461 IX - NUNTII R A D I O T E L E V I S I F I C I 1977 Dec. 25 1978 Mart. 24 » » 26 Urbi et Orbi datus ex externo Basilicae Vaticanae podio, in sollemnitate Nativitatis D.N.I.Ch. Ex Aedibus Vaticanis, feria VI Hebdomadae Sanctae in Passione Domini Die Paschatis, ex externo Vaticanae Basilicae podio . . . 15 258 260 II - ACTA IOANNIS PAULI PP. I I 1978 Sept. » » » » 1 » 12 - L I T T E R A E APOSTOLICAE Propterea maxime. - Beata Maria Virgo titulo « Nossa Senhora da Boa Viagem » caelestis apud Deum Patrona confirmatur oppidi ac municipii «Itabirito» in archidioecesi Marianensi . . Progredientibus iam. - In dioecesi Piacentina sacra aedes sub titulo a Saneto Marco ad dignitatem Basilicae Minoris evehitur Cum probe. - Nuntiatura Apostolica in Insulis Fisiensibus constituitur 757 758 759 II - E P I S T U L A E 1978 Sept. 1 Iosepho Card. Ratzinger, Archiepiscopo Monacensi et Frisingensi, electo Misso Extraordinario ad complendum «Annum Marianum » in urbe Guayaquilio • • - 760 Index 1014 documentorum chronologico ordine digestus PAG. 1978 » Sept. 20 » 28 Ad sacros Praesules Conferentiarum Episcopalium Argentinae et Chiliensis Ad Hugonem Aufderbeck, Episcopum tit Arcenum atque Administratorem Apostolicum Erfordiensem-Meiningensein, occasione oblata V I I expleti saeculi a templo S. Severi condito III .1978 » Sept. » 3 13 » » » Aug. » » Sept. 27 30 31 1 » » 4 » » » » » » 7 13 21 » » 28 - 763 HOMILIAE In foro Sancti Petri, sollemniter inito ministerio Supremi catholicae Ecclesiae Pastoris In Lateranensi Basilica, die quo eiusdem possessionem cepit, Romanae dioecesis Episcopus . IV 1978 - 762 7.11 747 ALLOCUTIONES Ad S.R.E. Cardinales et ad totius orbis catholici Christifideles, postridie ipsius electionem Ad S.R.E. Cardinales, post Conclavis exitum Romae adhuc exstantes Ad Legatos Nationum apud Sedem Apostolicam Ad diurnarios scriptores, in Civitatem Vaticanam publica cum auctoritate admissos, occasione data Pauli VI obitus atque electionis ad Summum Pontificatum Ioannis Pauli I . . . . Ad clarissimos Viros e Legationibus Extraordinariis, qui Missae celebrationi ob initium ministerii Summi Pastoris adfuerunt Ad presbyteros Romanae dioecesis, coram admissos . .. . . Ad Romanae Civitatis supremum Moderatorem Ad sacros Praesules X I I Regionis Pastoralis Foederatarum Americae Septentrionalis Civitatum, occasione oblata ipsorum visitationis « Ad limina » Ad quosdam sacros Praesules Insularum Philippinarum, occasione oblata eorum visitationis « A d limina» 691 703 705 708 738 741 747 765 768 V - NUNTIUS GRATULATORIUS 1978 Sept. 9 Silvio S.R.E. Card. Oddi, X X V annum compienti a suscepta episcopali ordinatione . . . . . • . . . . VI 1978 Sept. 27 - 764 CONVENTIO Inter Sanctam Sedem et Bavariam, ad immutationes quasdam inducendas in Concordatum, d. 29 m. Martii a. 1924 initum . 770 III - ACTA IOANNIS PAULI PP. II I 1978 Oct. 22 » Nov. 12 1978 Oct. 17 II » » 18 HOMILIAE In foro Sancti Petri, initio ministerii Supremi catholicae Ecclesiae Pastoris I n Lateranensi Basilica, die eiusdem possessionis . . . . - 944 984 ALLOCUTIONES Ad S.R.E. Cardinales ad totiusque orbis bonae voluntatis homines, postridie ipsius electionem . . . . Ad eosdem S.R.E. Cardinales, quos salutationis causa coram admisit . . . . . . . . . . ¿ . . . 919 934 Index documentorum chronologico ordine digestus 1015 PAG. 1978 » » » » Oct. 2 0 A d Legatos nationum apud Sedem Apostolicam . . . . . . » 21 Ad diurnarios scriptores, in Civitate Vaticana publice probatos » 22 Ad aliarum Religionum christianarum Legatos, qui Missae celebrationi ob initium ministerii supremi Ecclesiae Pastoris praesentes fuerunt . • » 23 Ad Legationes extra ordinem, eadem de causa praesentes . . Nov. 1 2 A d Romanae Civitatis supremum Moderatorem . . . . . . 936 939 9 7 7 983 983 IV - ACTA SS. CONGREGATIONUM I - SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA F I D E I 1978 15 Apr. Notificazione circa la devozione alla Divina Misericordia . . . 350 II - SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS 1 9 7 7 Mart. 12 17 » Oct. » » 28 » » » » » Nov. » 15 30 » 8 Dec. » » 1 9 7 8 Ian. 16 18 30 14 » » Apr. Mai. » » » » » » » Nov. 23 22 » » » » » COTABATENSIS-KIDAPAVANENSIS-MARBELIANAE. - Decretum de finium mutatione TRIVENTINAE-VALVENSIS et SXJLMONENSIS. - De finium mutatione decretum . . SENENSIS-ILCINENSIS-PIENTINAE ET S. MARIAE MONTIS OLIVETI M. De finium mutatione decretum CIVITATIS PLEBIS - SOANENSIS-PITILIANENSIS. - Decretum de mutatione finium ARIANENSIS ET BOVINENSIS. - Decretum de mutatione finium . . MECHLINIENSIS-BRUXELLENSIS, ANTVERPIENSIS ET ALIARUM. - De mutatione finium OEIRENSIS. - De mutatione nominis dioecesis Oeirensis decretum, in posterum Oeirensis-Florianensis appellandae BARCINONENSIS-GERITNDENSIS. - De mutatione Ecclesiarum finium ROTTENBURGENSIS. - De concathedralis erectione et de mutatione nominis dioecesis BALLARATENSIS-SANDHURSTENSIS. - De mutatione finium dioecesium MASSANA-POPULONIENSIS. - Decretum de mutatione nominis dioecesis, i n posterum Massana-Plumbinensis appellanda . . . . MASSANA-PLUMBINENSIS. - Decretum de concathedralis erectione Mutuae relationes. - Notae directivae pro mutuis relationibus inter Episcopos et Religiosos in Ecclesia MEDIOLANENSIS ET LATJDENSIS. - Decretum de mutatione finium ATLANTENSIS-SAVANNENSIS. - Decretum de mutatione finium Ecclesiarum i ; NOVAE AURELIAE-HUMENSIS-THIBODENSIS. - Decretum de mutatione f i n i u m Ecclesiarum 56 58 59 131 132 194 61 195 351 352 434 435 473 436 992 993 III - S. CONGREGATIO PRO RELIGIOSIS ET INSTITUTIS SAECULARIBUS 1978 Mai. 14 IV 1977 » Nov. Dec. 10 3 Mutuae relationes. - Notae directivae pro mutuis relationibus inter Episcopos et Religiosos in Ecclesia 473 SACRA CONGR. PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE RAIGARHENSIS. - Decretum de mutatione nominis dioecesis Raigarhensis-Ambikapurensis, in posterum Raigarhensis tantum appellanda 265 OVANDOËNSIS. - Decretum de mutatione nominis dioecesis Arcis Rousset, in posterum Ovandoënsis appellandae . 64 Index 1016 documentorum chronologico ordine digestus PAG. 1977 Dec. 30 1978 Ian. 9 » » Mart. Apr. 14 4 - Decretum de mutatione nominis praefecturae apostolicae Hosannensis, in posterum Soddensis-Hosannensis appellanda© . •• • • • • • • - • • • • • • S . I A C O B I C A P I T I S V I R I D I S . - Decretum quo dioecesis S. Iacobi Capitis Viridis Sedi Apostolicae immediate Subicitur . . . . DARUENSIS. - Decretum de finium certiore definitione . . . . S E G U E N S I S - M O P T I E N S I S . - De cuiusdam territorii translatione . . SODDENSIS-HOSANNENSIS. V - SACRA CONGREGATIO 1977 Iun. - 1978 Mart. 14 » Oct. 21 266 300 301 SANCTORUM - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canonizat. Servae Dei Anitae Cantieri . , » » » TAURINEN. - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canonizat. Servi Dei Philippi Rinaldi » » » A G E N N E N . - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canonizat. Servae Dei Adelaidis d e Batz d e Trenquelléon . . . » Iul. 7 R O M A N A . - Decretum an constet de virtutibus heroum in modum exercitis a Ven. Serva Dei Maria Al. Maurizi » » » LYCTEN. - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canoniz,, Servae Dei Aloisiae Mazzotta » » » V E N E T E N . - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canonia. Servae Dei Mariae Ludovicae Elisabeth de Lamoignon, seu Matris a S. Ludovico » » » M E D I O L A N E N S I S . - Decretum an constet de virtutibus heroum in modum exercitis a ven. Servo Dei Georgio M. Martinelli . . » » » VALENTINA. - Decretum an introducenda sit Causa beatif. et canonizat. Servi Dei Aloisii Amigó Ferrer, Episcopi Segobricensis » Dec. 15 R O M A N A . - Decretum an Causa beatificai, et canoniz. introducenda sit Servae Dei Iosephinae Vannini » » » VICENTINA. - Decretum ají Causa beatif. et canoniz. introducenda sit Servi Dei Iosephi Ambrosini, sacerdotis 1978 Febr. 6 D E R T H O N E N . - Decretum an constet de virtutibus in gradu heroico exercitis a Servo Dei Aloisio Orione » » » L U G D U N E N . - Decretum an constet de virtutibus in gradu heroico exercitis a Dei famula Maria a S. Ignatio » » » P A R M E N . - Decretum an constet de virtutibus in gradu heroico exercitis a Dei famula Anna Maria Adorni » » » B R E N T W O O D E N . - Decretum an constet de virtutibus heroice exercitis a Dei famula Maria Francisca a Quinque Plagis . . . » Iun. 12 U T I N E N . - Decretum an constet de virtutibus heroice exercitis a Dei famulo Aloisio Scrosoppi » » » PAPIEN. S E U M E D I O L A N E N . - Decretum an constet de virtutibus heroice exercitis a Dei famulo Richardo Pampuri » » » M A R I A N O P O L I T A N A . - An constet de virtutibus heroice exercitis a Dei famulo Andrea Bessette VI 11 PRO CAUSIS 265 LUCEN. SACRA CONGREGATIO PRO INSTITUTIONE 135 198 201 66 204 206 70 138 303 306 309 507 512 516 521 525 529 CATHOLICA Decretum quo Pontificium Institutum Philosophicum, in Theologica Facultate Universitatis Studiorum Salisburgensis vigens, tamquam Institutum « A d instar Facultatis » erigitur . . . . Decretum quo sacrae theologiae Facultas, in Studiorum Uni-versitate Milevitana adhuc vigens, Ordinarii loci auctoritati obnoxia declaratur 314 996 Index documentorum chronologico ordine digestus 1017 V - ACTA TRIBUNALIUM SUPREMUM SIGNATURAE APOSTOLICAE TRIBUNAL 1977 Dec. 13 Litterae Circulares ad Archiepiscopos et Episcopos dioecesanos 75 VI - ACTA COMMISSIONUM I - PONTIFICIA COMMISSIO DECRETIS CONCILII V A T I C A N I II INTERPRETANDIS 1978 Iul. 7 Responsum ad propositum dubium de procedura sequenda in remotione parochorum .........534 II - PONTIFICIA COMMISSIO DE SPIRITUALI MIGRATORUM A T Q U E I T I N E R A N T I U M CURA 1978 Mai. 26 Lettera Circolare alle Conferenze Episcopali: «Chiesa e Mobilità Umana » 357 1018 Index nominum personarum III INDICES NOMINUM I - INDEX NOMINUM PERSONARUM (OMITTUNTUR NOMINA ACTIBUS SUBSCRIPTA) A Aarflot A., 607, 847. Abalos E . , 438. Abbay T., 570, 725. Abdallah A . , 537, 865. Abdellatif Abdelhamid I., 734, 971. Abdel Hamid Ibrahim A., 578. Abdel Hamid S., 569, 723, 817, 960. Abdin R., 960. Abdoul-Kerim S., 795. Abdel Aziz Taher I.,723,817. Abreu Th., 197. Abel Kamari M., 227. Abramski J., 269. Abreo D., 267. Abscir Osman Hussen, 734. Ablewicz G., 286. Abresch P., 77. Abdelhamid A., 826. Aceto E., 543. Ace vedo R., 576. Acha Duarte A., 472. Ackermann G., 976. Acosta O., 571, 726, 820, 963. Adam, 731. Adambukulam J., 269. Adami G., 144. Adams J., 543. Adinolfi C, 582. Adjamian, 564, 811, 952. Adorni A. M. (ven.), 512. Agaba A . , 823. Agbahe G., 814. Aggiy R., 968. Agnelo G., 354. Agnozzi N., 132. Ago G., 319. Aguanno G., 438. Aguilar Peralta A., 568, 723, 816, 959. Agustsson E . , 642. Ahidjo A., 863. Ahmad Al-Hamad E., 792. Ahmad Iskandar Ahmad, 735. Ahmad Al-Hamad E . , Ahmed Al Samarrai, Ajayi M., 543. Akakpo Ahianyo A., Aké S., 568. Akkerman E., 795. Akuffo F., 631, 871. Al-Ahmed al-Sabah, 866. 821. 572. 579. 627, Al-Assad H . , 663, 895. Al Atrash K . , 573, 822. al-Bakr A., 642, 879. Albert de Liège, 956, 998. Albisetti S., 1002. Alexander J., 812. Alexy, 599, 843. Al Faham C, 972. Alfano S., 964. Alfrink Card. B., 686, 913. Al-Gheddafi M., 646. Al-Hamad E . , 965. Al-Khalifa I . , 619, 860. Allah El-Fattal D . , 5791, 735, 827. Allgäuer R., 966. Alliali C, 959. Al Jazi F., 965. Al Marhum T . , 885. Almeida J., 733, 970. Al-Nahayyan Z . , 890. Al Nasser A., 728. Al-Sudeary A., 672. Alves Ferreira da Silva A., 776. Alwais N., 727. Altman Ortiz R., 722. Alao J., 543. Alhaji Sir Dawda Kairaba Jawara, 423, 437. Ali S. M . , 971. Allen J., 269. Albury C , 269. Ai-Ali S. O., 76, 112. Alejos Arzu R., 78. Alemán A., 215. Alessio L . , 212. Alexander, 848. Alfred de Liechtenstein, 143. Allin J., 846. Al-Hayouti A., 828. Al-Wazir M., 828. Alowo, 823. Alfano Baldi Papini P., 821. Algom Y., 820. Alliali C , 816. Al-Thenayan A . , 814. Altobelli D . , 319. Al varado González A., 211. Alvarez M . , 269. Al-Wandawi M„ 963, Amantillo I., 776. Amado-Blanco G., 959. Amato P., 382. Amato R., 828. Amboro C , 578. Amichia J., 568, 723, 816, 959. Amigó Ferrer Al., 138. Ambrosini los., 306. Amin Dada I., 899, 1055. Index Amin Fakhry Abdelnour, 563, 715. Anaya Arce R., 720. Ancizar Mendoza A., 540. Andersen Ib. H . , 438. Anderson G., 79. Anderson R., 381. Andreoli E . , 659, 718, 733, 892. Andreotti G., 572, 643, 728, 821, 964. Angeli A., 216. Angelone L . , 143. Angeloni L . , 1001. Anglin R., 215. f Angrisani G., 320. Anne L., 142. Anoge A., 573, 728, 821, 965. Anselmi T., 821. Anselmo R., 382. Antkiewcz H . , 269. Antinucci E . , 381. Antonetti L . , 688, 916. Aponte Martínez Card. A., 240, 686, 914. Appel A., 599, 843. Aramburu J., 538. Aramburu Card. Io., 686, 914, 992. Arciniegas G., 568, 722, 816, 958. Ardila Casamitjana J., 958. Ardos G., 213. Arduini J., 1003. " Arellano Duran A., 381. Arellano Roa N„ 381. Arenas F., 213. Argentieri B., 688, 916, 928. Arias R., 794. Arinze F., 536. Arliss R., 56. Arnold W . , 601, 733, 844. Arnolfo di Cambio, 89. Arnott F., 716. Arns Card. P., 686, 906, 914, 916. f Arntz P., 1004. Arosemena Gómez E . , 724. Ar ranz M., 537. Arrowsmith M., 792. Arsito Neopolo P. 437. Arta jo A., 635. f Arthurs E,., 272. Asajiro Satowaki los., 65. Ascione A., 438. Asensio Wunderlich C, 962. Aspiras .T., 794, 824. Assaf Aouad M., 228. Astolfi D„ 790. Astrath W . , 791. nominum personarum 1019 Atalay S., 666, 898. Atepor B., 570, 819. Athenagoras, 603, 811. Atta J., 967. Attoungbré G., 568, 959. Aubert P., 734. Aubert R., 243, 248. Audin A . , 143. Aufderbeck H . , 100, 763. Aufsatz M . , 213. Auguste A., 579, 827. Augustin R., 776. Augustine M., 302. Avila del Águila G., 263. Avossa F., 439. Avriel E . , 964. Ayala y Ayala R., 264. Ayala Lasso J., 616, 724. Ayvazian S., 952. Aza Arias A., 569, 818. Azagra Labiano X . , 776. Azeredo da Silveira A., 622, 720. Banaszkiewicz E . , 269. Banda D., 974, Banful Turkson Y . , 725, 962. Bank I., 264. Bani J., 794. Bannwarth A., 788. Barbarito L., 437. Barbedo Braga-Pinheiro A., 566. Barberi M., 318. Barbieri A., 142. Barcellona D., 381. Barlea O., 537. Barnabas, 951. Barre R., 629, 725, 869, 961. Barreiro J., 735. Barrios Pedrosa E., 79. Barry C , 541. Barry J., 541. Barszcz J., 970. Barta R., 143. Barth Ch., 380. Bartholomée, 563. Bartocci L., 543. Bartusz G., 318. Barulli L., 578. Basil, 593, 837. Bassi B., 382. Bassim P., 537. Basterrechea J., 539. Bastianini A., 212. Bata G., 355. Batetana J., 568, 722, 816. f Battaglierin D . , 320. Batthyany L . , 792. Battisteiii F., 790. Baudouin I, 620, 717, 720, Azid Ndao A., 971. B Babasa M., 219. Bacigalupo Soracco E., 815, 958. , Badia Batalla F., 719, 825, 970. Badran B., 879. Badran M., 664. Bafile Card. C. 222, 687, 914, 1000. Bagaza J., 622, 862. Baggio Card. S., 210, 458, 539, 686, 753, 913, 999. Baichoo D., 967. Baiguera P., 79. Baires de Membreño M., 724. Bajima Kyoni M . , 580. Bajpai U. S., 123. Balaguer J., 627. Balbiani P., 976. Baldanza G., 756. Baldari V.,. 78. Baldi C, 79Baldoni G., 1003. Baldus J., 380. Balicki L., 270. Ballestrero A., 538. Baltazar F., 577. Baltimore D., 379. Bambarén Gastelumendi A., 471. Banadics F., 571, 726, 963. 753, 861. Bauer H . , 543. Baum Card. W . , 536, 686, 914. Baumgartner L . , 438. Baur O., 213. Becatti A., 383. Becchetti G., 270. Becchi A., 440. t Beck G., 796. Becker F., 717, 813, 953. Bedé E., 540. Bedford S., 794. Beeckmans de Westmeerbeek F., 1003. Beelen P., 216. Bégin M., 721. Behl R., 213. Behnke J., 270. Beichert K . , 791. Beis G., 381. Belda Dardiñá Io., 298. Bellotti F., 818. 1020 Beltrami A., 211. Beltran E., 264. Ben W . , 878. Ben Abbès T., 574, 793, 966. Ben Talal M., 728, 965, 998. Ben Zeid R., 821. Benassi E , , 79. Benavente Holley R., 567. Benedetto X V , 93. Benedictos, 591, 836. Benelli Card. Io., 686, 914. Bengsch Card. A . , 686, 913. Benignetti I., 542. Benoit Comaeho L . , 212. Benz L., 214. Benzinger M., 543. Berardi M., 143. Beras Hojas Card. O., 686, 914. Berchem A . , 729, 822, 966. Bergante P., 795. Berghofer-Weichner M . , 813. Berné H . , 818. Bernard A., 819. Bernardetto V., 471. Bernardin J., 538. Bernardino da Siena, 140. Bernardo E . , 143. Bernards M . , 793. Bernal Supelano B . , 303. Bernhard, 652. Bernier L . , 957. Bertoli Card. P., 686, 913. Bessette A . , 529. Beyer J., 536. Beyerle H . , 213. Beyndi F., 625, 964. Bhumibol, 664, 896. Biagi M., 725. Bialecki C , 269. Biancheri R., 730, 967. Bianchi D . , 381. Biegler A., 216. Bielak J., 270. f Bieniek J., 796. Bienkowski T., 438. Biloa Tang P., 733. Biondi A., 318. Birendra R., 652, 887. Birnbaum Ph., 975. Birritteri V., 541. Bisaglia A., 728, 821. Bishoï, 952. Bitanga L., 437. Bittorf H . , 542. Blain F., 819, 962. Blamo B . , 729. Blanc-Lapierre A . , 379. Blanch S., 716. Blanchard F., 673, 736, 97o. Index nominum, personarum Blank W . , 214. Blanco R., 565, 719, S14, 955. Blevins M . , 736. Bley A., 270. Blondel M., 161. Blouin M . , 818. Blum F., 216. Bo G., 77. f Boardman J., 544. Bodan Shelds H . , 653. Boday J., 213. Bodet H., 438. Bodmer J., 612. Boeckmann R., 539. Boegner D., 612. Boegner E., 612. Boersen G., 383. Bogers W . , 78. Boggs C , 725. Bogomazov V., 973. Bohr A., 379. Bokassa, 637, 876. Bökmann J., 213. Bolaji-Idowi E . , 608, 849. Boland R., 790. Börners H., 267. Bommareo V., 416. Bonanomi G., 1002. Bongo O., 628, 868. Bonicelli G., 539. Bonifazi D., 78. Bönig A., 543. Bonnet C, 818. Bonucci D . , 212. Bordagaray E . , 437. Borden A., 612. Borghols G., 79. Borghini E . , 440. Bosco G., 976. Bosco R., 383. Botero Salazar T., 471. Bottari R., 319. Bottiglieri G., 728, 821, 964. Bouchex R., 354. Bouckaert P., 355. Boudjakdji R., 565, 718, 813, 955. Boudreaux V., 994. Boumedienne H . , 858. Bourem K . , 792, 967. Bourguiba H . , 666, 897. Boussard Vernon J., 794. Boutros F., 965. Boyer H . , 571, 726, 819. Bozek V . , 438. Bozzoli H . , 472. Braden A., 215. Braga Rocha L . , 211. Branca A., 214. Brancaeei E., 383. Brancaccio M., 213. Brand E., 848. Brandäo Vilela Card. A., 686,913. Brandenburg H . , 197. Brandt W . , 535. Brazzarola B., 305. Brazzini Diaz-Ufani A., 471. Breitbach J., 216. Brennan J., 541. Prent Mills J., 718, 954. Breslin I., 539. Brezhnev L., 667, 893. Brian R., 793. Brini M., 539. Broadbent E . , 957. Brodie P., 607, 716, 849, 953. Brogini P., 827. Brostella R., 824. Broussard Ch., 215. Browne M . , 7. Brownrigg Garret M., 271. Broz Tito J., 644, 880. Brück A., 790. Brücher W . , 543. Brunhart H . , 821, 822, 966. Brünier a A., 1001. Brzezinski Z . , 961. Brzoska E . , 1002. Brzozowski J., 212. Buekley M., 215, 541. Bueno y-Monreal Card. Ios., 686, 913. Bufano R.., 354. Buhagiar G., 439. Buis G., 543. Bujonek J., 270. Bulic T., 216. Bulloch W . , 269. Bulman R., 212. Bultjer T., 438. Buonsanto G., 792. Buquicchio M , , 737. Burgan S., 829. Burgio G., 540. Burgio N., 791. Burke J., 964. Burke R., 830. Burrenchobay D . , 877. Burschel P., 269. Bussini F., 197. Bustamante Muñoz T., 569, 817, 960. Butelezi P., 355. Buttigieg A . , 574, 650, 886. Butler R., 318. Buzzonetti R . , 798, 1055. Byong Kwon M . , 722. Index C Cabal Madriñán M., 793. Caballero Reyes lo., 472. Cabano W . , 382. Cabiac A., 519. Cabiddu G., 438. Cabrai L., 633, 873. Caccia Ch., 957. Cacciavillan A., 277, 279. Cadilhac Io., 299. Cadotsch A., 437. Cafferty A., 733. Cafferty M., 826, 971. Ca fiero M., 542. Cafik N., 815. f Cahill Th., 320. Cakpo Tozo E . , 566, 720. Caiafa F., 143. Calabresi U., 141. Calaon C, 213. Caldarella M., 380. Calderón Rocabado F., 793. Calheiros de Nováis V., 472. Califiee A., 566, 720, 956. Callaghan J., 648, 884. Callahan R., 215. Callejas B., 820. Callejas P., 635. Callejas Weitnauer B., 963. Calméis N., 299. Calvet de Magalhâes J., 577, 825, 970. Calvimontes R., 790. Calvosa C, 722. Cámara O., 578. Camina G., 298. Campagna A., 299. Campbell Th., 1002. Camprobón Rovira l a c , 195. Can G., 828, 973. Canale J., 215. Candiotti D., 791. Canessa C, 724, 817. Cannavo I., 63. Cannon Th., 380. Cannon W . , 840, 953. Canon S., 539. Cantieri (ven.) A., 135. Cantwell J., 540. Capanna C, 439. Caporali A . , 688. Caprio G., 546, 552, 753. Caprioli L., 439. Capuzzo L . , 319. . Caram F., 969. Caramanlis 632, 872. Carazo Odio R., 626, 866. Carberry Card. I., 678, 686. 913. 68 - A. A. S. nominum personarum Carbone V., 318, 536. Carboni A., 790. Carboni R., 59. Cárcel Orti V . , 142. Cárdenas Aregullín L., Cardillo B., 215. Cardinale H . , 194, 195. Cardon de Lichtbuer 795. Cardoso de Avelar St., Carenza, 97. Carey H . , 570. Cariño N., 299. Carl Gustaf, 63, 894. Caries Cordo R., 284. Carletti E., 79. Carmody D., 381. Carnelutti F., 126. Carney I a c , 472. Carpino Card. F., 73, 913. 261. A., 299. 678, Carrabin A., 541. Carreras G., 354. Carrilho A„ 566, 721, 815, 957. Carriquiry G., 756. Carrol M., 1002. Carson Blake E . , 601. Cartai J., 844. Carter E . , 539. Carter G. E . , 354. Carter J., 668, 858. Carter L . , 536, 818. Carter R., 569. Carunchio F., 438. Carvalho E . , 578. Carvalho F., 211. Casali P., 971. Casarano E . , 143. Casariego Card. M., 696, 913. Casaroli A., 552, 753. Casas Salvi A., 580, 736, 828, 973. Cascio Bosco C, 540. Cascone F., 77. Caselli H . , 601, 844. Cassar J., 886. Cassari M., 382. Casserly P., 540. Cassisa S., 264. Castagna D., 992. Castellano I., 263. Castellano M., 59, 60. Castellanos Franco N., 788. Castelli G., 793. Castiglia G., 382. Castillo L., 570. Castillo Lara R . , 538. Castillo Melendes P., 824. 1021 Castro-Benipayo R., 824. Castro Perdomo C, 722. Castro Ruiz E . , 197. Castro Ruz F., 627, 866. Casuccio G., 540. Cattoir A., 216. Catungal U., 438. Cavallin C , 612. t Cayer J., 320. Cazelles J., 319. Cazzaro S., 538. Ceausescu N., 658, S90. Cenciarelli M., 212. Centra G., 318. Cerdeira R., 269. Ceresoli L . , 308. Ceriotti F., 540. Cerutti F., 79. Cetinié A., 144. Ceulen J., 535, 576, 732, 824, 969. Ceulen L., 461. t Chacón A . , 272. Chacón E . , 318. Chalhoub G., 579. Chama A., 974. Chamberlain F., 540. Chang J., 539. Chang-Huan S., 662. f Charpenet L., 80. Chaudhry F., 655. Chave R., 269. Cha vez Uria T., 791. Cheayto J., 728. Cheli Io., 776. Chennoth J., 382. Cherubini E., 688, 916, 928. Chiacciretta F., 544. Chiang-Kuo C, 661, 893. Chiappa A., 791. Chiaretti G., 142. Chibesakunda L., 336, 379, 581, 736, 829, 974. Chichi R., 318. Ghiereghin L., 78. Chigbu C, 1002. Chiminello D . , 215. Chirac J., 535. Chirayath A., 791. Chiù R., 212. Chohan M., 968. Chona M., 974. Cho Tong Sik F., 1002. Chouraqui A., 614, 855. Chowdhury S., 956. Chow Shu-Kai, 252, 268. Christel Glaser. A., 539. Christiansen T., 575, 730. Chromiak W . , 142. Chrysanchos, 951. Index 1022 Chrysanthos, 811. Chrysostome, 563, 715. Chrysostomus, 851, 951. Chukuemeka Olisemeka I., 575, 730, 823. Chung C, 873. Chung Hoan Ting P., 66. Chupungco O., 268. Chu W o n Y . , 722. Ciappi Card. U, 528, 687, 914. Cicek T., 611. Cicero C, 380. Cillekens H . , 216. t Cinense E . , 384. Cioli T., 263. Cipollini D., 382. Cirarda Laehiondo los. M., 298. d r i l l i P., 722, 958. Cirio A., 354, 387, 388. Ciss A., 829. Ciurlia L., 795. Civardi E., 683, 914. Clara G., 270. Clarke E . , 665, 897. Clark J., 790. Clausen C , 958. Clemessy A., 439. Clifford M., 211. Cluskey F., 572. Cocchetti O., 687, 915. Cody Card. I., 686, 913, Coggan F. D . , 461, 952. Conili Io., 789. Co juaneo I., 969. Coleman J., 540. Colimon F., 776. Collaretti A., 271. Collino D., 471. Collyer E . , 542. Colombo G., 379. Colombo E., 582, 737, 830, 976.. Colombo Card. G., 436, 913. Colombo N., 1003. Colosso M . , 143. Colussi L., 134. Comas López C, 212. Combi B., 575. Comite U., 440. Compagne L . , 79. Compans J., 542. Company G., 731. Confalonier! Card. C, 77, 547, 552, 553, 556, 678, 745, 804, 809, 832, 983. Connolly C , 541. 686, 39, 557, 906, nominum personarum Conombo J., 571. Consalvi S., 735, 973. Conte S., 725. Conti B., 962. Conti L., 78, 819. Contin J., 568, 723, 793, 817, 960. Contreras Navia S., 63. Cooke Card. T., 686, 913. Cookson P., 317. Cooray Card. T., 686, 913. Corado, 726, 819, 962. Coradossi P., 318. Cordeiro Card. Ios., 538, 686, 906, 914. Cordella F., 213. Cordero di Montezemolo V., 76, 124, 572, 728, 821, 964. Cordido Freites J., 828. Cordo vez Pere ja G., 724. Cornet L., 264. Correia Gago C, 733. Corrigan .T., 540. Corripio Ahumada E . , 210, 753. Corsanego S., 542. Coscia D., 298. Costa Io. B., 147. Costa Freitas C, 970. f Costello J., 796. Costello Th. A., 134. Cotener N., 724, 961. Cotognini G., 78. Cottafavi L., 581, 671, 736, 829, 974. Coudert J., 271. Court Moock G., 319, 721, 958. f Courtois E . , 544. Couture J., 567. Couturier G., 536. Couvillon Naven O., 794. Cox J., 211. Cowan Z . , 618, 859. Cream T., 541. Cremona L., 271. Crescentini G., 971. Crisostomo, 592, 837, S51. Cristian H . , 867.. Critchiej B u m s C , 79. Crosslery G., 578, 649, 826, 971. Crossley G. A., 141, 167. Crovini M., 688. Crow P., 597, 841. Crumley J., 848. Cruz A., 471. Cruz R., 969. Cubillos Saliate H . , 721, 999. Cuesta M., 539. Cuevas Jones H . , 79. Culliton E . , 567. Cuneo M., 565. Cunial E . , 798, 809. Cur ina F., 790. Curis C, 317. Curlin W . , 790. Currao B., 791. Currie P., 215. Curtin J., 77. Curzi G., 271. Cusak A., 213. Cuscianna G., 688, 916, 92S. Cwalina C , 270. Czakler F., 543. Czyrek K., 732, 969. D D'Abundo P., 792. Dacko D., 724. da Costa A., 883. da Costa Freitas C, 825. da Cruz Policarpo los., 788. Dadaglio Al., 195, 196. Dadie B., 816, 959. D'Adamo A., 213. Daem Iul., 194. d'Aillières F., 575. Dajani S., 821, 965. Dal Bon E . , 439. Dal Collo T., 319. D'Alessandro P., 381. Dalton E., 212. Daly Th., 1002. Damaskinos, 605, 811, 851. D'Amato F., 791. D'Ambrosio P., 271. D'Amico L., 383. D'Amico N., 792. Damien A., 271. Dammertz V., 538, 539. Damodaran A-, 571, 727. Daniel arap Moi, 881. Danneels G., 353, 536. Dao Ios., 995. Daolio M-, 795. Daoust A., 543. Da Rif A., 438. D'Arjuzon H . , 319. Darmojuwono Card. I . , 686, 913. Darracq D., 973. D'Ascenzi lo., 132. Dassen F., 79. Dati G., 381. d'Attilia F., 581, 736, 829, 975. Index Daucher P., 319. Dauhajre A., 214. David J., 540. D a v i e t C , 794. Davis T., 640. Dayan M., 141, 166. Daxsperger L . , 543. Dazzi A., 793. De Abren Macedo A., 211. f de Alba y Hernández I., 384. Dean P., 134. Dean R., 611. de Andrade Serra L., 566, 721, 815, 957. De Andres y Juan R., 540. De Angelis A., 381. Dearden Card. I., 686, 913. de Araújo E., 471. de Araújo Sales Card. E., 298, 537, 686, 913. de Araújo Sales H . , 354. de Batz de Trenquelléon A. (ven.), 201. De Blasi U . , 438. Dechant V., 318. Deegan R., 541. de Freitas Resende E., 566, 720, 815, 957. de Furstenberg Card. M., 686, 913. Degan C , 728. de Guiringaud L., 570. de Guzmán L., 438. de Guzmán R., 959. de Jonquières F., 568. De Korte E . , 215. de Köster H . , 976. De la Oruz Gelpcke A., 79. De la Cruz R., 143. de la Garza E. ,725. de Lamoignon L. E. (ven.), 206. Delaney E . , 215. De Lanversin B., 269. de la Puente Radbill J., 657. Delargey Card. R., 686, 914. De la Rocha Baez J., 214. Del Favero A., 795. Delgado A., 576, 792, 824. f Delgado y Gómez E . , 272. del Gallo Roccagiovine A., 556. D'Elia G., 438. Delidimos I., 611. de Liechtenstein H., 574. Della Bona F., 319. delli Paoli A., 737, 830, 976. Del Mestri V . , 351. nominum personarum 1023 De Lorenzis C, 544. Dell'Osso R., 381. Del Toso N., 78. De Luca D., 77. Demarco S., 574. de Marchis Alfano M., 821. de Martini M., 814. t de Medeiros Guerreiro M., 320. de Medicis J., 710. de Membrefio M., 960. De Micheli V., 916, 928. de Mojana di Gologna A., 464, 535, 575, 718, 731, 753, 823, 888, 954, 968, 998. de Moráis Penido G., 63. De Muyser G., 574, 729, 822. De Natale A., 319. Den Boer J., 1003. Denkha K . , 952. Denis A., 795. Dennick A., 318. Denning W . , 269. Denny R., 597, 841. De Norfolk (due), 577, 733, Didier, 564. Diederichs N., 657. Dielmann W - , 215. Dieuaide Mengui A., 724. Di Fulvio D., 144. Di Giorgi A., 382. Di Giorgi G-, 382. Di Gregorio B., 318. di Jorio Card. A., 285. Di Jorio O., 317. Diligenza Al., 264. Dillhoefer E . , 793. Di Marco G., 541. Di Martino G., 381. Di Mattia R., 78. Dimitrios I, 590, 835. Dinkelborg E., 61. Dinkha K . , 595, 839. Diomartich F., 541. Diop C , 826. D i Pietro C , 215. di Suni G., 568, 816, 959. Djamson E . , 819. Djaisie F., 570. Djeengue Ndoumbe H., 577, 792, 825, 970. Djoke, 580. Djokomeoljono I., 963. Djokomulyono I., 727. Dobereiner Io., 379. Dobraczynski J., 577. Dobranov B., 537. Dobrev D., 721. Doher Chedier P., 213. Doherty G. 818. Doherty P., 211. Dohmen J., 79. Doi M., 611. Domhof F., 215. Dominici M. (b.), 325. Dom Mintoff, 651, 674, 902. Donald, 595, 596, 839. do Nascimento e Silva L . , 566. 826, 970, 998. Dentici Th., 212. de Oliveira A., 757. de Oliveira E., 815. de Pierredon G., 731. de Polignac G., 968. De Pommerol A., 271. de Posch, 566, 956. Derderian Y . , 602, 844, 952. De Riccardis G., 317. de Richemont P., 794. Deropburt H . , 652. De Rosa G., 318. De Rose J., 215. Derstappen P., 214. Desai M., 637, 876. de Sá Machado V., 577, 647. Des Dorides R., 795. De Simone O., 438. Dessert J., 541. de Ulhôa Vieira B. 472. de Valenzuela J., 724, 961. de Vasconcellos Motta Card. 0 . , 63, 407. de Velasco y Sforza J., 731. Deveneaux G., 826. De Waele F., 439. De Witt J., 543. De W i t t W . , 1003. Diachuk G., 815. Diadori F., 439. Dias A., 727. Dias Nogueira E., 196. Di Caro F., 541. Di Chiara G., 78. Donnellan Th., 992. Dono van Io., 353. Doogan H . , 1001. Doppler E . , 440. Dornscheidt H . , 214. Dorothée, 591. Dortel-Claudot M., 539. Dositey, 602, 844. Dos Santos L., 213. Dossena L . , 1000. Dossou F., 814. D'Ostuni L., 78. Douwa Gbaguidi D., 956. Doval C , 216. Dowd H., 572. Dowsilas J:, 438. Index 1024 Drainville G., 353. Druekenbrod W , , 1002. t Drzazga J., 796. t Drzeenik M . , 384. Duarte Ramalho Ortiâo J., 577, 825. f Dubbelman C, 80. Dubost M., 540. Duca G., 382. Ducluzeau A., 794. Dudley P., 992. Duffy Q., 539. Duffy Th., 790, 1001. Du Four R., 792. Duggan Th., 271. DuMaine R., 353. Dunne J., 317. du Plessis J., 609. Duque Ramírez A., 794. Duque Yepes O., 213. Durham J., 1O02. Duval A., 541. Duval I os., 788. Duval Card. h., 6S6, 913. Duvalier J., 633 , 874. Dyczkowski A., 776. E Eagleton T., 818. Ebacher R., 212. Ecevit B., 667, 898. Echeverría B., 263. Echeverría J., 828. Eichenberger A., 540. Eigenmann G., 383. Eijkman H . , 383. Ekandem Card. D., 686,914. Ekka Ph., 65. Ekochu J., 576. EI- Bizri A., 728, 965. El Dalati P., 579, 735. Eldin Sharaf Eldin g., 578. Eldjárn K., 642, 879. El-Fattal D. A., 76,127, 972. ei Gindy O., 817. Elias I T , 590, 835. Ellis R., 790. Ellison G., 564, 812. El-Sadat A . , 253, 268. El Sadat A. M . , 615, 857. EI Salmy A., 817. El-Sohl T . , 573. Emmett Carter G., 354. Enaya R . , 621. Enge W., 610, 717, 813. Enrique y Tarancón Card. V., 686, 913. Epstein B., 854. nominum personarum Ernst H . , 10. Erriquez L . , 540. Erufa J., 543. Erti J., 719, 955. Escaler F., 56. Escobar Bethaneourt 968. Esmel B., 1003. t Esorto G., 1004. Espeche Gil V., 143. Espino N., 968. Essonghé J., 570. t Esteves Dias F., 80. Estiu P., 11. Estrada Soto E . , 794. Ettel M., 794. Evans M., 975. Everitt G., 212. Eyüboglu O., 828, 973. R., F Fabbri B., 318. Fabiitto M., 213. Faccani C, 1001. Facehin J., 213. Facchini G., 688. Fadhul A., 731. Fadillah, 963. Fahimi A., 572, 727, S20, 963. Fairlie Wijemanne A., 578, 734, 827. Fälber K . , 542. Falcone P., 976. Fallica G., 440. Fanelli F.. 212. Fantoni A., 77. Fappani A., 248. Farag, 6Í1. Fares A., 263. Fares W . , 319. Farghal N., 817. Farina A., 438. Farioli C, 272. Farrell G., 77. Farrell W . , 790. Farrugia P., 574, 729, S22, 966. Fattal A., 573, 729, 821, 965. Fattorini C , 319. Faulkner P., 727. Fauolo O., 608, 848. Favreau F., 196. Fazza O., 354. Fazzini P., 214. Fazzo V . , 795. Febres Cordero M. (b.), 41, 777. Federici M., 77. Federsei F., 543. Feeny F., 440. Fei W . , 722. Felici A . , 7. Felici Card. P., 206, 313,556, 686, 691, 710, 809, 914, 919, 999. Fellermaier L . , 976. Fenmen S., 580, 735. Fennessey T., 269. Fernandes V., 577. Fernandes Bijos G., 134. Fernandez A., 65. Fernandez los., 302. Fernandez J., 818. Fernández R., 437. Fernández de Cossío Rodríguez J., 723. Fernández García E., 795. t Ferrando S., 440. Férrandu S., 270. Ferrante A., 144. Ferrari D., 212. Ferrari G., 537. Ferraro C, 299. f Ferreira Arreóla F., 384. Ferrer J., 438. Ferrier J., 663, 894. Ferrier R., 734, 827, 972. Flack J., 541. Flahiff Card. G., 686, 913. Fleischman L.., 319. Floirendo A., 576. Flood P., 211. Flores M., 720. Flores P., 353. Flores Arroyuelo .T., 569, 818. Florit Card. E . , 686, 913. Fidel J., 318. Fife W . , 566. Figoli P., 382. Filaret, 851, 951. Filipak P., 63. f Filipiak Card. B., 1004. Filipponi S., 319. Filosi L . , 439. Fioretti R., 80. Fiori A., 542. Fioriti V., 212. Fischer J., 381. Fischer O., 999. Fitouri M., 666. Fitzgerald G., 572, 964. Fitzgerald W . , 212, 818. Focacci A., 793. f Foery W . , 384. Foianini Bauzër D . , 566, 720, 956. Index Foley D., 790. Folie Martínez A., 580, 668. Fontana V., 78. Fontanez R.., 211. Forde J., 211. Forlani A . , 572, 643 , 728, 821, 964. Forno N., 542. Forristal L . , 77. Forti N., 328. Fouda A., 733. Frainer 01., 134. Franceschi C, 1003. Francioni O., 214. Franco P., 795. Franco V., 143. François-Joseph I I , 718,729, 753. Franczuk J., 270. Frank P., 565. Frantz G., 966. Franz Josef I I , 646, 882. Franze R., 381. Fraser M., 618, 859. Freedman T., 613. Freeman Card. I a c , 686, 914. Freiré Regis G., 354. Frías S., 438. Friese J., 270. Frilot E., 541. Fritz F., 318. Fritz J., 976. Fritze K . , 272. Froitzheim D., 791. Frossard A., 962. Frumenti E., 78. Frutaz A. P., 269, 437. Fu-Chang K . , 722, 958. Fukuda T., 636, 875. Fulton Th., 472. Funk B., 1003. Furgler K . , 972. Furno G., 1001. G Gabrielli A., 565. Gaffaey J., 380. Gaggero M., 791. Gairy E . , 872. Gallego Arboleda P., 541. Gallego Guardian O., 795. Gallez M., 1003. Galichon G., 570, 725, 818, 962. Gallia B., 271. Gamani Corea, 671. Gamboa J., 213. nominum personarum 1025 Gammarelli E., 143. Ganaka G., 538. Gantin Card. B., 119, 537, 538, 687, 753, 914, lOOO. García F., 632, 872. García J., 719. Garcia Lahiguera Jos., 321. Garland R., 814. Garrone Card. G., 203, 209, 686, 913, 1000. Garver Paddy R., 318. Gasperoni E . , 954, 971, 998. Gastinger W . , 440. Gattai V., 272. Gatz E . , 212. Gatzweiler R., 794. f Gauci R., 216. Gauthier L . , 611, 852. Gavarrete Soberon J., 962. Gavióla M., 452. Géczy T., 211. Geelen P., 453. Gehloff W . , 565. 719, 813, Gillah L., 819. Gillet C, 794. Gilli P., 721. Ginbernard J., 568. Ginex A., 541. Giorgetti E . , 271. Giorgi S., 382. Giovannelli A., 795. Giovannetti L., 264. Giovanni X X I I I , 50, 74, 90, 115. 955. Geiger W . , 143. Geisel E . , 621, 862. Gelfand M . , 271. Gemayel P., 537. Gemmiti V., 269, 687, 915. Gennadios, 811. Gennari S., 78. Genscher H . , 565, 871, 902. Gentico J., 77. Genuario W . , 212. Georges, 604, 845. Georgina de L . , 954, 966,99S. Gere L . , 317. Gere V., 77. Gerhardt B., 790. Géricke Suárez C, 269. German, 591, 836. Gertler W . , 957. Ghali B., 569. Ghelasi, 715. Gheldere Ch., 214. Gheorghiev I., 721. Gherbi O., 565, 718, 813, 955. Ghisani R., 737, 814, 976. Ghiselli A., 382. Giacalone G., 792. Giaimo R., 570. Giamatelli A., 383. Gianfreda Q., 791. Giannecchini M., 268. Gianni A., 302. Giannini P., 537. Gierek E . , 76, 107. Giglio P., 270. Giglioli A., 59. Guissen L . , 1003. Giovannini A., 1002. Giovannini G., 928. Giscard d'Estaing V., 629, 869, 999. Giuliani G., 213. Giulietti A., 439. Glass C, 317. Glees M., 793. Glennon J., 541. Gnassingbe Eyadema, 665, 896. Gobind Knorana H . , 379. Godoy Arcaya O., 582, 975. Goff art M., 197. Goh N., 77. Goldmann N., 613. Gomart F., 271. Gombojav S., 614. Gomendo, 608. Gomes Canelas A., 212. Gomes de Ar ruda L . , 147. Gongalves R., 302. Gonda L., 319. Gonissa D., 724. González G., 212, 968. Gonzales Martin Card. M . , 686, 914. González Zumárraga A . 263. Goppel A., 719, 955. Goppel G., 955. Gordon G., 1001. Gorecki S., 270. Gotoc S., 438. Gotting G., 577, 825, 970. Gottschalk A., 855. Gouled Aptidon H., 628, 868. Gouyon Card. P., 686, 913. Govenlock J., 271. Goyena T., 440. Goyvaerts C, 1003. Gracias Card. V., 88. t Gracias Card. V., 796. Gracida R., 539. Grager R., 215. Gramaglia G., 791. f Granados García A., 216. Granato L., 795. Grasso D.,-536. ? 1026 Grasso E . , 818. Gratton Io., 354. Grauls J., 566, 720. Graveiii Io., 236, 238. Gray Card. G., 686, 913. Greek P., 538. Greehy J., 536. Greene A., 541. Greenslade A., 578. Greet K . , 953. Grégoire, 715. Gregorio O., 142. Grendys M., 825. Grenfell L., 976. Gresele G., 795. Griffin J., 269. Grillo G., 381. Grocholewski Z . , 142. Grossa D., 439. Grüner F., 543. Grzabka H . , 795. Guanziroli D., 271. Guaragna V . , 791. Guardia F., 568, 723, 816, 959. Gübbels B., 543, 795. Gudenus G., 566, 720, 814, 956. Guggino O., 382. Guiang R., 440. Guiao F., 212. Guibert S., 439. Guido V., 439. Guidry C., 794. Guillet J., 542. Guilly R., 66. Guiñan R., 438. Guitton J., 725. Gulbinowicz H . , 776. Gulpers G., 216. Gunneng A., 823, 967. Guntermann P., 540. Guercio L . , 319. Guergiev I., 567, 721. Guerra Laspiur J., 568, 723, 816, 959. Guerra Mas J., 318. Guerrero Yalenzuela R., 960. Guerri Card. S., 678, 686, 906, 914. Gurbaehan Singh S., 820. Gussone C., 793. Gutiérrez L., 791. Gutiérrez Gómez J., 794. Guyot Card. Io., 686, 914. Guzmán A., 868. Guzman Fortino Jr., 215. Gysi K . , 577. Gwyn Q., 968. Index nominum personarum 578, 733, 826, 971. Haubst R., 790. Haustein M., 733. Haustrate C., 1003. Haut V., 792. Haverkamp H . , 214. Hay A., 675. Hay G., 317. Heavy W . , 1001. Hechenblaickner H . , 383. ílefferman J., 212. Hegener J., 793. Hegner A., 734, 972. Heijnens M.. 80. Heinrich K . , 1002. Heitzmann A., 318. Held Ph. 216. Hélou O., 573. Hemmerle K . , 537. Hemmerle N., 197. Henries R., 965. Henriquez Jiménez A., 62. Henze A . , 216. Herbulot V., 354. Hercolani Fava Simonetti Herrera Castillo D., 197. Herron J., 211. Hesse C., 355. Hession Lloyd B., 542. Het P., 626, 865. Hichens-Bergström R., 579, 734, 827, 972. Hillermeier K . , 565. Hillery P., 634, 717, 727, 753, 874, 954, 964, 998. Hinchy H . , 572. Hirka G., 438. Hirmer O., 381. Hirohito, 875. t Hirtea J., 440. Hisajiro Matsunaga los., 65. Hisao Yasuda P., 356. Hobman D., 271. Höcherl H . , 440. Hochstein F., 1002. Hoffman l a c , 353. Hoffmann O., 601. Hoffmann P., 791. Hoffner D., 567. Höffner Card. Ios., 537, 678, 686, 913. Höhne Io., 355. f Höhne J., 384. Holenstein A., 142. Hoîowka J., 438. Holyoake K . , 654. Honecker E., 631, 870. Hong-Tao C , 958. Honh-Kin~Cheung E . , 539. Hoofs G., 795. Horacio Gómez L., 794. Hornilla y Manalo I . , 319 Hoskins S., 79. Hossain M., 814. Hostert J., 96. Houde H . , 213. Houlmann J., 610. Houphonet-Boigny F., 883. Hoveyda A., 642. Howe J., 952. Hruby E . , 543. Hsiao A , 716. Hsi-Tsan C , 958. Huard L, 194. Huber A., 381. Huesca Pacheco R., 538. Hughes R., 790. Huisking C., 270. Hume Card. G., 538, 686, G., 575, 731, 823, 968. Herdegen A., 211. Hermans O., 79. Hermes P., 565, 719. Hernández Acosta V., 580. 914. Hundemer J., 794. Hunt M., 541. Hunter W . , 215. Hurley D., 303. H Haase J., 794. Habimana B., 578, 826. Haddad K . , 965. Haidasz S., 567, 957. Haimanot T., 594, 838. Hakim M., 808. Hale J., 953. Hail G., 439, 737. Hallgrimsson G., 642. Halstead E . , 730, 823. Ham E., 814. Hamann M., 79. Hammel J., 382. Hannan Ph., 994. Hanselmann J., 812, 952. Hansen H . , 795. Harmel P., 814. Harms H . , 953. Harrington J. M., 142. Harris J., 731. Harrison F., 134. Hart H . , 354. Hartling Haut P., 671. Hartmann P., 1002. Harvey H . , 794. Hathaway W . , 725. Hatten D., 77. Hatungimana C., 465, 535, Index Hürlimann H . , 579. Husak G., 624, 963. Hussein I, 641, 878. Hussein Ibn Tallal, 335, 379. Hutten Czapski E., 968. Huzsvar L., 317. Hyo-Sang R., 958. Hyun-Joon S., 958. I Iakovos, 603, 845. Ibole J., 1003. Ibrahim H . , 573. Ibrahim Al Ayed, 573. Idefelt B., 540. Ieronymos, 611. Ignatius Yacoub I I I , 593, 838. Ignatowicz A., 270. Ihlenfeld O., 215. Ilboudo P., 571, 726, 819, 962. Iliya I I , 592, 837. Illing R., 793. Imbò I., 437. Imbrighi P., 1003. Infantes Florido A., 788. Innelli N., 213. Innocenti A., 536. Interdonato P., 794: Ioakim, 951. Ioan, 951. Ioannes X X I I I , 36. Ioannes Paulus Pp. I, 690. Ioannes Paulus Pp. I I , 918. Iohnson K . , 572. Ipaud Lago M., 816. Ireneos, 604. Isgrò S., 299. Ishikawa Y . , 439. Iskandar S., 963. Issa M., 80. Iwanicki A., 142. J Jablonski H., 657, 890, 954, 969, 998. Jacopozzi G., 791. Jadot Io., 451, 993, 994, 1000. Jaimes Berti A., 214. Jai-Rok S., 958. Jankowski A., 536. nominum personarum Janner A., 579, 827, 972. Janner Sinaga E . , 727. Jannucci A., 333. Janssen L., 383. Jansenn P., 213. Jaquet P., 794. Jarecki W . , 792. .Tarnicki .T., 269. Jaschke V., 78. Javierre Ortas A., 539. Jayewardene J., 662, 894. Jazi F., 728. Jean de Luxembourg, 648, 718, 729, 753, 884, 954, 966, 998. Jelinek M., 735, 827, 972. Jenkins R., 674, 899, 903, 976. Jenko Io., 196. Jenning J., 790. .Tennings E . , 210. .Tequier R., 610. .Termy Gwyn Q., 823. Jerusalem J., 543. .Tewel J., 794. Jiménez Castro W . , 722. Jivkov T., 622. Jjagwe M., 1002. Jmeaan S., 728, 965. Joakim, 715. Joblin J., 829, 975. Johannesson O., 880. Johansing W . , 793. Jolly H . , 794. Jong-Nan C , 722. Jong-Sul K . , 958. Jorgensen E . , 959. Joseph A., 974. Joseph B., 854. Joseph P., 216. Joséphine-Charlotte, 648, 954. Jouejati R., 679, 972. Journet Gard. Ch., 105. Juan Carlos I, 634, 717, 724, 753, 874, 954, 961, 998. Jubany Arnau Card. N., 195, 538, 678, 686, 687, 914. Judan A., 143. Juliana, 652. Jullien J a c , 776. Jungfleisch A., 143. Juriga G., 317. Justell M., 818. Justin, 592, 836. Juva M., 848. Juvenal H . , 658, 891. Juvenaly, 604, 811, 845, 951. 1027 K Kaboré J., 268. Kaboré V., 571. Kaczmarech L., 538. Kaczmarek M., 270. Kádár L., 264. Kader Fall A., 734, 971. Kahn Ackermann G., 737, 830. Kairaba Jawara D., 629. Kakol K . , 577. Kalaw R., 317. Kalulu S., 581. Kalustian, 602. Kaluzny S., 270. Kameny N., 613. Kamuzu Banda H., 650,885. Kanene Obiefuna A . , 65. Kao C , 611, 848. Karekin I I , 594. Karlov J., 735. Karol K., 969. Kaseba, 995. Kasel J., 582. Kasenda M., 580. Kasonde, 581. Kasper M. C. (b.), 288, 784. Kassim Nait Belkacem M., 565, 813. Katzenstein J., 719. Kauma M., 952. Kaunda K., 336, 581, 670, 900. Keis A., 381. Keis G., 540. Kekkonen U., 628, 868. Kelly J., 212. Kelty L . , 213. Kemajou D., 825. Kempf W . , 786. Kennedy E . , 569. Kennedy P., 215. Kennington Lowry J., 215. Kenny S., 142. Kenyatta J., 645. Kérékou M., 620. Kets K . , 1003. Keutgen J., 214. Khairat A., 569. Khama g., 621, 862. Kharas J., 824, 968. Kharas L . , 576, 731, 824. Khoraiche A., 557. Khoren I, 594. Khoury C, 729. Khoury G., 270. Khozam N., 319. Khumalo D., 303. Khumalo-Z., 895. 1028 Kibira J., 590, 716, 839. Kidde M.e, 576, 731. Kiels E . , 535. t Kilasara I., 1004. t Killeen J., 796. Kim Card. S., 686, 913. Kimball S., 597, 841. Kimmel F., 543. f King Mussio A., 320. Kintanar J., 732. Kirchscnläger R., 617, 717, 720, 753, 860, 953, 956, 998. Kirima N., 302. Kisberk E . , 264. Kishkovsky L., 951. Klang de Guzmán R., 723, 998. Klazen P., 1003. Klein A . , 1002. Klein J., 215, 975. Klement J., 381. Klenicki L., 613. Klepa J., 269. Klimaszewski T., 270. Klimenko A . , 608. Klinger G., 214. Klister Roy M . , 381. Klix J., 859. Klopotek E . , 270. Kluge G., 542. Klutznick P., 853. Kmiec E . , 212. Kniazeff A . , 611. Knox Card. I . , 539, 686, 913. Köberlein P., 440. Koch E . , 818. Kock J., 543. Kocurek L., 215. Kóczián V., 571, 820. Kohlbauer R., 543. Kok M., 564, 595, 716, 812, 839, 952. Koksa G., 788. Kolb F., 1002. Kolfschoten H . , 824. Kolisevski L . , 736. Koller E . , 383. Kollet N., 213. Kolman S., 580. Komalabhuti S., 579, 735. König Card. F., 686, 906, 913. Kootaplackil I . , 995. Kopciowski E . , 855. Kopolas E . , 439. Korda E . , 380. Kornfeld W . , 380. Korza H . , 269. Koser C., 456. Indeae nominum personarum Kosin M . , 736. Kostka A., 269. Kostick A., 790. Kostynowicz R., 438. Koto Khorai S., 65. Kouchy V., 579, 735, 827, 972. Kountche S., 654, 8S8. Kouzouian A., 612. Koyamba A., 724. Kowalska F., 350. Kozev V . , 567, 815, 957. Kraemer A., 319. Kraemer K . , 216. Kranz W . , 822. Krapf C., 992. Krauser J., 541. Kreisky B., 617, 860. Kremer K . , 215. Kriener A., 381. Krikorian M., 611. Krizanonié L., 318 Krol Card. I., 459, 6S6, 906, 913. Krol S., 270. Kruschina g., 269. Kuan Yew L., 661. Kuehn M., 788. Kuharié F., 35, 788. Kumbiem V., 567, 957. Kundu S., 571. Kundukulam los., 447. Kunu J., 1001. Kusen H . , 142. Kusenberger R., 215. Kushnir W . , 211. Kuzhinjalil J., 142. Kuzowski., 142. Kyprianou S., 627, 867. t Kwaku E., 796. Kwasi Osei M., 1003. L Labouisse H . , 671. Laduron E . , 214. Lafontaine J., 540. Laghi P., 449. Lahey M., 211. Laireiter M., 382. Lakas D . , 656, 718, 731, 889. Lakin J., 438. Lalic I . , 974. Lalli M . , 795. Lalonde M., 721.. Lamacchia R., 791. La Mattina A., 541. Lamberti G., 383. Lambrechts J., 319. Lamedica A . , 213. Lami Dozo B., 565. Lamparelli E . , 384. Landázuri Ricketts Card. I., 471, 538, 686, 913. Landívar Garrón J., 793. t Landry G. L., 80. Lang O., 721. Langman G., 438. Lanzani P., 271. Lanzetta G., 381. Laplume H . , 541. Lara J., 724, S20. Lara Bueso J., 963. Larkinf G., 269. La Rocque R., 544. Larotonda A., 77. Lasig P., 319. Lat L., 317. Latoja M., 1001. Lau V., 540. Lauberwein C, 793. Laukus V., 78. Laurent H., 269. Laurin C., 815. Laviano O., 438. Lavilla L., 569, 724, 961. La ville L., 794. La Viola A., 543. La Voy E., 380. Lawlor E . , 269. Lazzarini P., 77. Leahy E., 79. Leblanc M., 211. Le Blanc P., 794. Lebon O., 1003. Ledebur M., 574, 729. Lee Turbon E., 215. Lefebvre Ch., 1001. Léger J., 623. Léger Card. P. E., 87, 686. 913. Leite Meira H . , 992. Lékai Card. L . , 686, 914. Lelly Th., 539. Léner S., 318. Lenner N., 211. Lennon J., 437. t Lenny F., 544. Lenoci I., 795. Lenotti los., 132, 133, 285. Lentejas J., 1001. Lenzuni E . , 144. Leo X I I I , 69. Leon J., 959. Leonard A., 215. Leonardi S.., 142. Leoncio J., 143. Leone X Ï Ï I , 177. Leoni L . , 815. personarum 1029 Lo Russo V., 543. Losonczi P., 636, 875. Lo Surdo G., 792. Lovazzano L., 212. Lotzen H . , 319. Loziczko B., 271. Lubachivski M . , 541. Lubaki, 789. Lubega M . , 576, 731, 968. Lubinda E . , 581, 974. Lucarelli D., 791. Lucci E . , 1003. Luciana L., 211. Luciani Card. A., 6S6. Luciani E . , 809. Lucien, 811. Luebking Th., 213. Luis A., 438. Lumanlan E . , 142. Luna Mejia M., 571, 726, 820, 963. Luna Silva A . , 575, 730. Luns J., 737, 976. Luoni S., 380. Lupinacci J., 899. Lupiz E., 955. Luzianovich R., 793. Luzzetti G., 795. Lycourgos G., 567, 722, 816, 958. Lynch .1., 572, 793. Lynch P., 719. Lynen F., 379. Mainz J., 214. Maître M., 356. Makalintal Q., 732. Makaminam Makagiansar, 737. Makhan V„ 574, 730, 882. Makhlouf Ch. (s.), 41, 224. Makki H . , 828. Makram Ebeid F., 960. Majewicz A., 270. Major E., 215. Malancharuvil C, 995. Maldonado Guiarte F., 79. Malfatti F., 964. Malik A., 638, 877. Malintoppi T., 216. Mallon P., 211. Maloney J., 215. Malula Card. los., 686, 913. Mamba G., 734. Manceaux M., 539. Mancini P., 78. f Mancuso G., 272. Manefeld J., 791. Manfredini E . , 759. Mangialino G., 382. Maniscalco L., 791. Manley M., 636, 875. Manning Card. T., 537, 686, 914. Index Lerma P., 318. Lesile A., 212. Lessard M., 957. Lessard R., 992. Lestini G., 542. Letelier Saavedra R., 721. Lettieri A., 439. Lev Tserpitski, 563, 715. Lewandowski B., 974. Licariâo P., 213. Lichten J., 717, 813, 854, 953. Liddy J., 142. Liebich F., 439. Lighton T., 381. Li Gregni L., 791. Liguori A., 543. Likaku T., 122. Likaku V. T., 76 , 574. Liley A., 379. Lilli R., 440. Lim R., 263. Limongi P., 809. Linen Ph., 955. Linseott M., 539. Liovic B., 828. Lipa M . , 605, 846. Lippel I., 727, 854, 964. Lis J., 270. Liswaniso M., 581. Tettenberg G., 543. Livieres Árgana J., 732, 792, 824, 969. Llach Schonenberg P., 76, 129, 569, 724, 960. Llana L., 144. Lobinger F., 381. Logroño Battie A., 723, 960. Lokuang S., 789. Lombardi B., 272. Lombardi D., 213. f Lommel L., 440. Loncar B., 974. Londofío Mesa G., 794. Longinotti F., 556. López A., 438. López H . , 214. López Michelsen A., 625. López Ocampo L., 568, 816, 959. López Portillo J., 651, 967. López Rodríguez N., 197. López Soler A., 542. López Trujillo A . , 210, 471, 536, 539, 753. Lorenzetti L., 78. Lorenzi D . , 808. Lorenzon M., 439. Lorscheider Card. A . , 210, 686, 733, 914. nominum M Maaskamp G., 383. Mabutas y Lloren A., 134, 298. Mabweyano M., 823. Macca V., 539. Maccanico A., 728. Macchi P., 546, 556, 557. Maddaluno M., 437. Madrigal A . , 969. Mafeni B., 823. Magee J., 546, 556. Maggisano G., 272. Magliocchetti M . , 799. Magnacca R., 955. Magnini C., 819. Magrassi M . , 62. Maher L . , 450. Mahon Io., 302. Mahtar M'Bow A., 268. Maier A., 213. Maier E . , 793. Maier H . , 955. Manoogian T., 696. Manoukian S., 715, 952. Manrique Hurtado G., 300. Manuguerra M., 437. Manzini R., 78. Mara K . , 640. f Marcante L., 144. Marcelino G., 438. Marchand D . , 776. Marchisa E . , 538. Marcos F., 576, 640, 878. t Marek J., 272. Marella Card. P., 77, 556, 557, 809. Margreth, 867. Maria a S. Ignatio, 507. Marianetti ü-, 382. Maricevich Fleitas H . , 443. Marini D., 791. Marini Bettolo Marconi G., 542. Marinozzi D., 265. Mariscotti M., 439. Maristany B., 794. Marollo D., 792. Marqué Oste N., 970. Marques Barbosa L., 213. Marques Ferreira A., 63. Marquez J., 212. Marquez M . , 318. 1030 Marquez y Cano B., 569, 818. Marshall E . , 607. Marshall W . , 812. Marskell G., 354. Martelli M . , 439. Martin C , 812. Martin J., 291, 552, 556, 68S, 700, 808, 916, 930. Martin L., 901. Martina G., 248. Martinelli G. M. (ven.), 70. Martínez A., 569, 724, 817, 960. Martinez-Fresno y Pavia N., 569. Martins da Silva los., 134. Marty Card. F., 686, 913. Marnilo di Condojanni V., 575, 731, 823, 968. Marusyn M., 537. Marziali A., 78. Marzouk W . , 727. Mas Ribo M., 970. Masia P., 270. f Massa P., 272. Massacesi V., 791. Mastrilli R . , 792. Mastromattei A., 319. Matagrin G. M., 197. Matamoros Hüeck B., 575, 730, 823, 967. Matarese P., 438. Mathen I., 194. Mathen R., 779, 783. Mathiam J., 826. Matkovié A., 79. Matsoukis M . , 319. Matteucci M., 975. Mattews B., 594, 839. Mattioli B., 272. Matturi S., 578. Mau C , 564, 596, 716, 952. Maurer F., 381. Maurer Card. los., 686, 913. Maurer J., 215, 216. Maurizi M. (ven.), 66. Mauri E . , 271. Maverna L., 536. Max (frère), 953. Maxim, 592, 836. May amba Kathongo Matuti A., 355. Mayard P., 571, 726, 819, 962. Mayer J., 541. Mayrhofer-Grumbuhel F., 581. Mazerolle M., 211. Mazzocchi U., 270. Index nominum personarum Mazzolai L., 439. Mazzoni B., 319. Mazzoni P., 269. Mazzoni P. L., 77. Mazzotta Al. (ven.), 204. Mbabu M., 974. Mbali, 996. Mbea F., 843. •f Mbikanye E . , 796. Mbionwu D., 1003. M'Bow A., 673, 901. McAdoo H. R., 812. McArthur J., 575, 730, 792. McBain A., 79. McBride Th., 66. McCann Card. O., 686, 913. McCarthy D., 79. McCarthy J., 540. f McClean J., 796. McColgan C, 211. MeCord J., 840. Me Daid D., 809. McDonagh P., 820. McDonald, 849. McDonald B., 975. McDonald D . , 716, 721, 953. McDonald I., 263. McDonnel D., 317. McEachen A., 567, 957. McEnroe P., 77. McFadden L., 380. Me Govern Th., 211. McGrath A., 541. McGrath J., 957. McGuire T., 794. McHugh M . , 211. Mcllquham Schmidt W . , 723, 817, 959. Mclntyre T., 725. McKenna F., 211. McLean Walters D., 570. McMaster K . , 957. McMillan B., 955. McMillan D . , 77. McMillan J., 719, 814, 955. McNamara L . , 134. McNamara L., 134. McNeil J., 537. Medeiros Card. H . , 686, 914. Meerts L., 214. Mees los., 443, 445. Meewisse C, 795. Meger Th., 380. Meisenahl J., 318. Meisner I., 101. Meissing J., 543. Meitz C, 582. Melegoni A., 381. f Melendro F., 1004. Meletios , 604, 845. Melgar Castro J., 635. Melito, 463. Meliten, 563, 715, 951. Meloni P., 794. Mendes M., 572, 727, 820, 964. Méndez A., 667, 899. Méndez Asensio los., 298. f Mendonça J., 320. Mendoza C , 438. Mendoza F., 730. Mendoza Guillen F., 823. Mendoza Jerez R., 960. Menéndez E . , 448. Mengistu H., 616, 857. Mengui M., 960. Meniehelli E . , 142. Mercuri S., 318. Merker A., 825. Mero M . , 319. Meunier E., 966. Meyer C, 611, 813. Mezzina M., 213. Mhaiki P., 579, 735, 827, 972. Miani N., 542. Miazek B., 791. Miceli di Serradileo M., 792. Michaelides P., 722, 816, 830, 867, 976. f Michon R., 384. Mietz J., 953. Migolet J., 962. Mihan J., 541. Miklos I . , 571, 726, 963. Mijatovic C, 974. Milan S., 318. Milani G., 382. Milano A., 213. Millar d R., 952. Minelli D., 791. Minkowitsch R., 566, 956. Mióla G., 78. Mirejovsky L., 602. Mitri A., 209. Mivedor A., 579. Mizere N., 822. Mkhori F., 65. Mladenor P., 622. Mlynczak T., 732. Mmroudjae A., 639. Mobutu Sese Seko Kuku, 669. Modinos P., 567, 722, 816, 958. Mohamed Ali S., 826. Moi D . , 881. Mokodopo J., 724. Mojica Io., 323. Index Molapo C, 573. Molas y Vallvé M. R. (b.), 41, 281. Molkenboer G., 542. Molina C., 569, 817, 960. Molinari P., 206, 539. Molitor E . , 574, 729, 822, 966. Molyneux M., 317. Monaco U., 793, 975. Mondale W . , 725, 753. Mondanga E . , 829. Mondello V., 63. Mondino B., 1002. Monduzzi D., 688, 916. Mone im El Sawi A., 723. Moneim Sélim A., 723. Mongeau G., 56. Monsengo, 580. Montagna G., 382. Montanari G.¿ 440. Montemayor J., 969. Montes los., 472. Montes O., 719, 955. Montes de Ocha M-, 215. Montgomery J., 790. Montini G., 556. Montini L., 556. MooM Molapo V., 792. Morales Bernaldez Cerruti F., 657, 889. Morandi IT., 383. Morawski K . , 732. Moreira Lima E . , 957. Moreira Neves L., 536, 539. Morell Mora A., 970. Morelli Pando J., 576, 824, 969. Moreno Catalan S., 567, 721. 815. Moretta A., 212. Moretti A., 541. Moretti G., 317. Morgan Morales A . , 576. 731. Morganti F., 578, 826. Morial E., 818. Moriggi M., 1003. Morin Ph., 542. Morisco F., 213. Morlot F., 539. Morris S., 269. Morris Th., 537. Morrison A., 612. Morrissey D., 269. Morssink J., 215. Morstabilini L., 537. Moruzzi G., 380. Mory Keita E . , 819. Moscone A., 212. nominum personarum 1031 Moser G., 351. Motta G., 573, 729, 822, 966. Mouisset Io., 150. Moussa Yaya M., 720. Mozzoni Card. U., 200, 687, 914. Mpoyi, 580. Mpungu R., 291. Mubitelela, 581. Muchelemba, 974. Mufanja, 731. Muflen M., 965. Mukiibi I . , 968. Mulcahy D., 541. Muldoon R., 655. Mulkearns R., 352. Mullen E., 211. Mulier J., 574, 729. Müller A., 795. Mulreany C, 541. Mundo M., 298. Munive Escobar L., 538, Nebié B., 571. Neri C, 1003. Neri L., 214. Neri U., 537. Neu P., 794. Neugebauer H . , 143, 214. Neumann I. N. ( s . , 41, 217, 246. Neunheuser B., 538. Nevin J., 541. Ne Win, 622. f Newman Th., 272. f Ngande D., 272. Ngbendu Wa Za Banga, 669. Ngorogoza, 731. t Nguyen Van Nang P., 544. Nguyên van Binh P., 267. Ng Hoong Kern J., 574. Nicola, 811, 951. Nicolas, 563, 590, 611, 715, 811, 835, 851, 951. Nicolas Octavio Q., 319. Nicolini G., 78. Nidhibhon V., 972. Niehaus B., 959. Nieuwenhuys R., 737, 976. Nikodim, 563, 602, 603, 715. Nimeiri G., 663 , 894. Ni Mháille P., 964. Nishida N., 965. Nitibhon V., 827. Niybizi F., 540. Njoku H., 1003. Nkoma C, 574, 822. Nkwain F., 970. Nnodim I., 1003. Noah M., 823. Noè V., 548, 556, 557, 798, 787. f Muniz J. B., 80. Muñoz Duque Card. H . , 686, 914. Muñoz Vega Card. P., 686, 761, 799, 783, 913. Mupapi W . , 77. Murgano E . , 144. Murphy J., 212, 541. Murphy Th., 472. Murphy-O'Connor C, 197, 583. Murray C, 541. Musa Cámara A., 870. Musciotto G., 832. Muskie E., 961. Mutabesha M., 267. Mwahza A., 829, 974. N Naguib A., 536. Nakamura O., 573, 728, 821, 828, 964. Nakpil O., 969. Nare' L., 536. Narodzonek C, 142. Napier V., 356. Narzynski J., 952. Nasalli Rocca di Corneliano Card. M., 515, 686, 914. Nasser Al-Torbi K . , 814. Nasser Kadour, 735. Natali L., 582, 737. Navon Y . , 643, 880. Ndagijimana P., 578. 808, 916. Noel Jean Z . , 211. Nogorogoza P., 823. Nogues A., 732. Noor M., 572. Nordmann F., 734. Noriega de la Roca J., 79. Northam F., 716, 812. Notaristefano L . , 791. Nouira H . , 897. Novak A., 540. No vé-Josserand H . , 271. Nsaja, 731. Nshekanabo R., 731. Nsubuga Card. E . , 686, 914. Nugent P., 961. Nyerere J., 895. Nzemba M . , 829. Nzeribe B., 1O03. Nzorubara L., 179, 210, 567, 721, 815,' 957. Index 1032 O Obasanjo O., 053, 837. Obiolz Gómez J., 726. Obledo M . , 818. O'Brien P., 541. O'Buachalla L . , 964. f Obviar y Miranda A . , 1C04. Ochoa Briceño S., 580, 735, 828, 973. O'Connell T., 791. O'Connor K . , 318. Oddi Card. S., 137, 152, 678, 686, 687, 764, 906, 914, 916. Odekeren P., 383. O'Doherty E., 77. O'Donahue V., 212. O'Donnell O., 63. O'Donnel J., 319. O'Donnell W . , 790. Oeguene B., 611. O'Floinn C , 820. O'Friel J., 211. Ogike F., 1003. O'Hagan J., 216. O'Hodhráin M., 964. Ökcün G., 667. Okot, 731. Okoth Z . , 302. Ojeda Ortiz A., 791. Ojrzynski T., 269. Olav, 654, 888. Olden M . , 541. Olewale E . , 535. Olowo B., 576, 731, 968. Olszyk J., 269. O'Malley T., 541. Omar AI Ali S., 572. Onana Awana O., 577. O'Neill F., 211. O'Neill T., 961. O'Neil Lewis J., 972. Onisto A-, 151. Onn H . , 649, 885. Onyebuchi P., 1002. Oputa S., 1002. Oreja M . , 569, 724, 961. Orellaña Al., 263. Oresta V., 383. Orfila A., 582, 675, 899, 903. Oriolo F., 319. Orione A L , 309. Orlandi F., 382. Orsini F., 438. Orsini M . , 439. Ortega J., 722. Ortega Urbina A., 730. Ortiz Mingitela H . , 211. Ortuzar Escobar E . , 958. nominum personarum Osisiogu I . , 967. 0stbye E . , 794. Osterroth E . , 794. Ostwald E . , 216. O'Sullivan P., 541. Otero Navas J., 817. Ottaviani Card. A., 88. Ottoni da Cruz Gouvera S., 211. Otunga Card. M., 538, 686, 914. Otuokon E . , 967. Oubeïd A., 227. Ouedraogo P., 571, 726, 819. Ouellet A., 815. Ourso J., 793. Ovenga, 962. Owen D . , 649. P Pacaud G-, 143. Pachomius, 715, 811. Pacis Th., 299. Pack E . , 380. Paco S., 1001. Padiyara A., 995. Paetz J., 556. Paez Garcete A., 472. Paganini N., 795. Pagnanelli G., 736, 829, 974. Pahr W . , 566, 610, 860, 956. Pailler A., 788. Paladino F., 541. Palazzi Z . , 384. Palazzini Card. P., 69, 140, 525, 687, 914. Pallavicini H . , 575, 731, 823, 968. Pallesch J., 383. Pallotti V. (s.), 68. Palma Gil E., 383. Palmer Buckle C, 1003. Palotás E . , 726, 820, 963. Pampuri E . , 525. Panggabean M., 727, 877. Pango J., 723. Ponkrati, 563. Pantano D . , 542. Panteleimon, 563, 609. Paolicelli G., 78. Paolini R., 728, 964. Papachristophorou D . , 563, 811, 951. Papadopoulos S., 731. Papamanolis F., 537. Pappalardo Card. S., 686, 914. Paraíso Eamos E . , 815, 957. Parecattil Card. Ios., 6S6, 913, 1000. Parise Iul., 356. Parisini C., 814. Parizeau J., 957. Parker J., 791. Par schau J., 142. Parsberg Sigurdsson N., 76, I I I , 820. Parthenios, 603, 845. Parzinger X., 267. Pasetti F., 737, 976. Paskai L., 264. Pasquini O., 578, 826, 971. Patrylo I., 537. Paulos I I , 611. Paulos Grégoire, 716. Paul-Hus E., 542. f Paulus VI P. M., 545. Paupini Card. los., 686, 914. Pavan C , 380. Paz L . , 63. Pazzaglia A., 144, Peaeock A., 619. Pearce A., 968. Peart (lord), 970. Peccheneda D., 271. Pecoraro A., 830. Pedata A., 212. Pedini M., 572. Pelaez E . , 732. Peli C, 725. Pellegrino Card. M., 686, 913. Pefíalva F., 269. Penna A-, 536. Penna R., 792. Penta E . , 31S. Percudiani F., 790. Pere R., 543. Pereda Asbun J., 621, 861. Pereira A., 623, 963. t Pereira M., 796. f Pereira P., 440. Perera V., 734. Peressin M . , 1001. Pereyra A., 212. Pérez C, 69, 899. Pérez Montas E., 214. Pérez Rodríguez S., 736, 973. f Perini N., 8fl. Permaisuri Agong, 649. Pernia J., 438. Perrault R . , 721. Perret E . , 564, 597, 716, 840, 952. Perrone Capano C, 737. Pertegato W . , 439. personarum 1033 Pointek F., 211. Poirier I., 542. Poledrini A., 82, 278. Poletti Card. U., 248, 537, 538, 549, 552, 557, 679, 686, 739, 799, 914, 982. Pollard J., 791. Polnikorn W . , 664. Polverelli F., 440. Poma Card. A . , 686, 913. Pompedda M . , 536. Poncet J., 570. Poninski W . , 968. Ponti C, 928. Pooli L . , 212. Portella Nunes P., 956. Portillo de Martínez Vara Quilici O., 280, 1000. Quinlan M., 270. Quinn F., 353. Quinn Io., 353. Quinn J., 536. Quintal de Gouveia M., 299. Quintana J., 730, 967. Quintero Card. Ios., 686, 913. Quintiliani S., 142. Quintus F., 318. Quire M., 819. Quivano-Caballero S., 736. Quizon S., 317. R., 967. Portuondo J., 567, 723, 793, 817, 959. Posadas F., 438. Postulka F., 579. Potoeki S., 270. Potter P., 716, 812, 842. Pou Henriquez L., 214. Poulidis M . , 612. Poveda Burbano A., 615, 857. Power C, 62. Power Th., 142. Prasad A., 571, 727, 820. Prata G., 540. Prato L . , 382. Praxmarer B., 142. Premadasa R., 662, 894. Preuss D . , 716. Prigione G., 210. Prigione H., 9, 146. Primatesta Card. R., 241, R Index Pertini A., 536, 643, 880, 909. Pesmazoglu J., 570, 819, 962. Pessoa Fragoso J., 143. Petrelli A., 142. Petrelli G., 142. Pétrone R., 381. t Petroni D., 144. Petros, 611. Peyrefitte A., 725, 961. Pfyffer von Altishofen F., 688, 700, 916, 928. Phan-Van-Nâm Al., 267. Philippe Gard. P., 687, 914, 1000, 1001. Phillips R., 581, 736, 829, 975. Piantanida A., 79. Piazza F., 438. Picachy Card. L . , 686, 914. Picavet R . , 1002. Piceapane G., 791. Picchi M., 299. Picciuolo J., 565. Pierrehumbert A., 610. Pietinen S., 961. Pietrangeli C , 756. Pignedoli Card. S., 520, 533, 537, 687, 914, 1000. Pike T., 793. Pila vachi A., 726. Pilchik E., 854. Pimen, 591, 836. Pimenta S., 539. Pinochet Ugarte A., 624, 964. t Pinto E., 440. Pinto da Costa M., 660. Pinto da Silva C, 298. Pio V I I , 152. Pio IX, 177, 242. Pio X I , 177. Pio X I I , 50. Piovesana G., 537. Pi perno F., 855. f Pirastru G., 320. Piret J., 814. Pirondo Card. E., 537, 539, 687, 914, 1000. Pisanu I . , 264. Pisarek B., 270. P'i-Shu-Shih I . , 384, Pitomabi, 600. Piu A., 270. Pizzicaroli F., 78. Plantard J., 975. Plater-Zyberk A., 381. Plaza A., 472. Poddebniak J., 142. Podestà J., 735, 828. nominum 686, 914. Prosperini F., 809. Prunet-Foch A., 719, 825, 970. Puccini Banfi H . , 63. Puga J., 731. t Pullano G., 144. Punabantu M., 581. Punarciyan G., 794. Pünder R . , 354. Punou-Ki-Hihifo Finau P., 538. Puppi G., 380. O Quadraroli I . , 211, 688. Quagliana St., 381. Quercig M., 795. Querejazu Calvo C, 793. Rabel E., 215. Räber M., 856. Rabora Z . , 822. Raccagna M., 542. t Raeymaekers A., 440. Raffaella M. del S. Cuore (s.), 41. Rahatoka S., 822, 966. Rahman Z . , 619, 860. Rahn J., 611. Rainaldi L., 318. Rainer G., 272. Rainford D . , 821. Rainier I I I , 651, 718, 730, 753, 887, 954, 967, 998. Rajalingam N., 971. Rajaonah R., 822, 966. Ramalho Eanes A., 647, 883. Ramgoolam S., 877, Ramirez A., 215. Ramsbotham P., 620. Ramsey, 564. Ramzi A., 574. Ranieri A., 144. Raobelina Io., 355. Raoult M., 638. Rapallini F., 792. Raphael F., 573, 728. Ratke H . , 952. Ratsiraka D . , 648, 884. Ratzinger Card. Ios., 686, 760, 914. Rayappa Arulappa, 302. Razafimahatratra Card. V., 686, 914. Razafindratandra A., 355. f Re C , 796. Recanati P., 541. Recliemmaeher R . , 211. 1034 Reddy N., 637. Redig de Campos D., 792. Reding P., 263. Redzia V., 270. Rees M., 577. Reffi G., 578, 660, 733, 826, 892, 954, 971, 998, Reiehling C, 574, 729. Reig Ribo J., 719, 825, 970. Reinartz K . , 791. Reiner E., 271. Reis G. M., 134. Renard Gard. A., 686, 913. f Rencoret Donoso A., 544. René A., 892. Restivo V., 540. Reure L., 439. Reusehlein H . , 215. Revollo Bravo M., 264. Reyes J., 440. Reyes M., 143. Reyes R., 318. Reyes Duluc E . , 214. Reyes Noche S., 319. Reyes Rodríguez C, 568, 722, 816. Reynoso Cervantes AL, 300. Reza Pahlavi M., 641, 879. Ribeiro Card. A., 299, 689, 788, 913. Riboldi A., 197. Ricaurte M., 539. Riccardi P., 958. Ricceri F., 197. Ricceri L . , 177. Ricciardi S., 440. Rieh A., 380. Richenhagen M., 213. Riegner G., 853. Riesle Contreras H . , 567, 721, 815, 958. Rigaud J., 581. Righi R., 734. Righini Ch., 380. Rigney Ph., 380. Rimedio V , , 542. Rinaldi Ph., 198. t Riobé G., 544. Ritschard W . , 634, 874. Rittsteuer J., 381. Rivas Sacconi J., 568, 722, 816, 958. Ri vero N., 830. Rivet J., 271. Rizzo A., 790. Roache J., 540. Roberti V., 437. Robichaux A., 794. Robledo E., 958. Roca Cabanellas M., 788. Index nominum personarum Rocco C, 61, 147, 148, 149, 387, 389. Rocha Neto L . , 830, 976. Rodil Machado C, 79. Rodimer F., 63. Rodino P., 725. Rodly Caesar R., 789. Rodrigues J., 213. Rodríguez A., 992. Rodríguez Iturbe J., 736, 973. Rodríguez Port .T., 817. Roelofs G., 216. Roger (frère), 953. Rogers B., 269. Rognoni V., 728. Rogowski J., 270. Rojas Galdames R., 567. Rojewski J., 212. Roi G., 538. Rolandis N., 567. Rozario, 267. Rúales Viel G., 960. Rubin L., 536. Rueda Hernández H . , 537. Ruey Edelen J., 215. Ruffini A., 572. Rugamwa Card. L . , 686,913. Ruggieri L . , 384. Ruiz Castro F., 824. Ruiz Tejada M., 214. Rupp J., 540. Russo D., 142. Russo G., 381. Ruta M., 270. f Rüth J., 272. Rütt T., 794. Riitzel J., 1002. Ryan J., 211, 213, 216. Ryan Th., 212. Ryjov N., 973. Roll O., 1002. Rolland E., 439. Rolón I., 445. Romano E., 197. Romero C, 580, 659, 828, 891, 937. Romero H . , 471. Romney M., 597, 841. Romualdez-Marcos I., 576, 969, 998. Roinulo C, 641. Roosen G., 580, 735, 828, 973 Roozen H., 383. Roriz I., 354. Rosa O., 63. Rosales Card. I., 686, 913. Rosales Alcántara G., 79. Rosato R., 79. Rosazza P., 264. Rose D., 212. Rossetti A., 384. Rossi Card. A., 84, 85, 686, 913, 1000. Rossi G., 78, 438, 439. Rossi L., 272. Rossi O., 734. Rossi Card. O., 537, 538. 687, 914, 1000. Rossi P., 244. Rossoni G., 544. Rosta F., 264. f Rosta F., 544. Rota Baldini G., 271. Rota Graziosi G., 78. Roth A., 381. Rotundo F., 791. Rotunno N., 317. Roversi A., 795. Roy Card. M . , 686, 913. S Saad T., 723. Saavedra Barrera E . , 576, 824, 969. Sabal Lecco F., 970. Sabatini A., 59. Sabatini L., 472. Sabattani A., 552, 557, 809. Sacchetta S., 795. Sacchetti A., 319. Sacchetti G., 688, 700, 915, 928, 929. Sacchetti G. B., 540. Sacchi S., 144. Sacho Cambronero E . , 959. Sacquegna R., 439. Sadek M., 960. Saez Goyenechea J., 1002. Sagna Cámara S., 819. Said M., 574, 822, 966. Saier A., 299. Sailer O., 795, Saint-Gaudens S., 539, Saint-Mieux A., 575. Saint Pierre J., 212. Saioni S,, 78. Sakellariou L, 612. Saladin G., 541. Salah Mohamed Ali, 734. Salazar López Card. Ios., 686, 914. Salcedo Bastardo J., 973, Salden G., 216. Salen A., 727. Salgado Rivera A., 383. Salowski M., 78. f Salvucci A., 320. Index Sambou O., 578, , 734, 826, 971. . Samorè Card. A., 408, 687, 906, 913, 914, 916. Samuel, 563. Sánchez A., 212. Sánchez los. T., 5. Sánchez Vega M., 203. Sanchioni A., 791. Sandoungout M., 818, 962. Sandrelli D., 299. Sangoulé Lamizana E . , 900. Sanna G., 270. Sansavini G., 270. Sansoucy L . , 542. Sansoé Fusero J., 815, 956. Santamaria C, 795. Santamaria I., 969. Santolamazza M., 1003. Santos E . , 211. Santos Hernández H . , 992. Santure A . , 719, 825, 970. Sanz Briz A-, 569, 724, 817, 961. t Sanz Villalba S., 144. Sao G., 577. Saouma E . , 902. Sapin J., 317. Sarasty Jaramilla I., 264. Sarbia O., 270. Sardi P., 792. Sarkis E . , 645, 718, 728, 753, 881, 954, 965, 998. Sarnataro O., 213. Sarros P., 725, 818, 961. Sautter H . , 270. Sauvage G., 795. Sauvage J., 537. Sauvé J., 567. Savoy J., 215. Sayed EI Masry, 569. Schaller-Möhl P., 439. Schambeck H . , 720. Scheel E., 213. Scheel W . , 630, 870. Schembri J., 582, 976. Schememann A., 715. Scherer Card. A., 686, 913. Schierri F., 214. Schmidt H . , 630, 719, 871. Schmidt W . , 214. Schmitt E . , 813. Schmitt M . , 264. Schmitt-Degenhardt H . , 216. Schnayder A., 543. Schneider A., 856. Schneider H . , 791. Schoenfeld J., 381. Scholz O., 270. Schölzer H . , 542. nominum personarum 1035 Schoumaker R., 566. Schroffer Card. Ios., 536, 687, 914. Schröfl E., 382. Schuh J., 381. Schütten C., 541. Schutz B,., 564, 813. Schwarz F., 319. Schwarzenberg A., 383. Schwery E., 538. Scicolone A., 541. Scicolone C , 791. Sciolli D . , 734, 827, 972. Sclafani O., 382. Scott E . , 564, 599, 606, 842, Sharif-Emami J., 879. Sheares B., 661, 893. Sheehan J., 212. Shehat S., 600. Shehati A., 573. Shemol (frère), 953. Shenouda I I I , 593. Sheridan Ph., 215. Sherlock Io., 472. Sherman J., 812. Shin H., 568, 722, 816. Shnork, 844. Shue Yen Ting G., 78. Shu-Kai C, 567, 722, 816, 958. 846. Scotto D'Apollonia P., 438. Scrosoppi Al., 521. Scuppa A., 471. Scurti A., 214. Seidel W . , 790. Seigewasser H . , 577, 825, 970. Sékou Touré A., 632, 873. Selis E . , 537. Selliez A., 814, 956. Sellmeijier J., 543. Selva A., 971. Semega-Janneh B., 570, 819. Seneviratne L . , 827, 971. Senghor L., 660, 892. Senni G., 916, 928. Sensi Card. Ios., 687, 914. Sentinella F., 79. Sepeku J., 564. Seper Card. F., 686, 913, 999. Sgaetti A., 384. Siarapis C , 612. Sibbuzya T., 581. Sichinsambwe, 581. Sidarouss I Card. S., 686, 913. Siegman H . , 613, 854. Signora A., 141. Sikiric Z . , 79. Silas Obot E . , 267. Siles Salinas J., 566, 720, 793, 815, 956. Silva do Amalar S., 566. Silva González C, 212. Silva Henriquez Card. R., 686, 913. Silvan P., 557. Silvestri S., 142. Simani M., 573 , 821, 965. Simeone G., 543. Simeone a S. Familia, 137. Simms R., 271. Simonet H., 720. Simonin P., 579, 972. Simpson W . , 856. Sin Card. I a c , 537, 686, 914. Singer I., 381. Singh B., 538. Singh G., 963, Singha G., 64. Singye Wangchuck J., 623. Sinowatz F., 720. Sipek K . , 542. Sipoviè C, 537. Siri Card. G., 85, 556, 557, 686, 809, 913. Sison B., 790. Sison I., 319. Sison P., 438. Sisto I I I , 89. Skorupa F., 142. Skrodzki F., 270. Small F., 968Smeets P., 216. Sequeira G., 78. Seraphim, 592, 837. Serfilippi A., 298. Ser-Mar ini O., 271. Serrano A., 1002. Servin Bernal B., 576, 732, 824, 969. Servolini G., 383. Sessa M., 212. Sessolo Io., 548, 688, 7O0, 799, 915, 927, 928. Seuntiens J., 795. Sevilla Sacasa G., 575, 730, 967. Sevilla Somoza E., 575. Seydou A., 575. Seyfang G., 319. Sezirahiga F., 826. Shahi A., 576, 731. Shala-Dibwe T., 580, 736, 829, 974. Shallow Ch., 380. Shankar Bajpai U., 76. 1036 /ndex nominum personarum Smlda T., 579, 735, 828, 973. Smit N., 216. Smith R., 812. Smythe H., 812. Snagov I., 612. Soares M., 647. Sobel R., 612, 853. Sobotka J., 269. Sodano A., 62. Soder F., 612. Sofianos C, 958. Solamito O., 575, 730, 823, Stollenwerk K., 216. Stoltenberg G., 955. Stoppa M . , 688, 916, 928. Storero L., 83, 447. Straling Ph., 472. Strambi V. M. (s.), 67. Stroba G., 776. Stroessner G., 656, 732, 8S9. Strofaldi F., 213. Suarez A., 569, 875. Suárez Rivera A . , 537. Suenens Card. L., 194, 686, 913. 967. Somarriba Salazar J., 575, 730, 823. Sommer Pi, 142. Sommor I., 795. Sommuruga G., 539. Somoza A., 653, 887. Sonde j .T., 269. Sonoda S., 636. Sortino P., 540. Sozzi 6 . , 271. Spae los., 268. Spanò V., 78. Sparrow C, 849. Spellman G., 142. Spielman S., 1002. Spohrer J., 794. Spreeace F., 540. Sprovieri S., 263. Squieciarini D., 753. Ssendaula E . , 576. St. George Warmann J., Suganuma K., 573, 728, 821, 964. Suharto, 638, 876. Sükan F., 580, 735. Sulumeti Ph., 302. Sunarso Wongsonegoro, 963. Suneeri L . , 963. Sundby O., 607, 847. Suquia Goicoechea A., 538. Surono, 963. S vete Z . , 580, 736, 828, 974. Swarttow C., 216. Swiecki O., 142. Swiniarski J., 269. Sylvestre, 951. Szablewski K., 577, 825, 970. Szostak D . , 213. Szymusiak H., 270. 1003. Städler L., 381. Stahl J., 827, 972. Staid I., 794. Stam J., 1003. Standaert F., 566, 720, 814, 956. Stankiewicz A., 268. Stapf L . , 791. Starkovich J., 318. Starrenburg W . , 795. Stasinski L . , 270. Stefanopoulós C , 570. Steiger F., 543. Steinbock J., 791. Steiner C , 62. Steinte A., 271. t Stella U., 1004. Stellino A., 437. Stenzaly F., 542. Stevens S., 660, 886. Stewart B., 352. Stewart J., 211. Stoessel X., 440. Stoianov G., 720, 815, 957. Tabasco Lv, 381. Tacca O., 541. Tachiaos A . . 612. Tadesse F., 570, 725, 818, 961. Taher I., 960. Tagliacozzo, 855. Tagliaferri F., 992. Taito Pietinen S., 570, 725, 818. Talmon E., 854. Tamborrino P., 792. Tam! L., 543. Tan E . , 440. Tango R., 790. Tanner E . , 597, 841. Tanner J., 143. Tanumafili I I , 891. Taofinu'u Card. P., 686, 914. Taraki N., 616, 857. Taskov L., 957. Taufa'ahau Tupou IV, 665. Ta vares Rebimbas I., 196. Tawfik Al Wandawi M . , 820. T Taylor J., 716. Tchoungui S., 970. Teague J., 211. Teegarden K., 597. Teeloek L . , 574, 730, 822, 967. Tellarini F., 382. Teplitz S., 613, 854. Ter Maat O., 383. Terrazas Sandoval Iul., 300. Tertipis P., 612. Tesfa Selassie M., 612. Tesoriere U., 318. t Teutonico A., 440. Tevi L . , 600. Théodosios, 593, 715, 838. Thiandoum Card. H., 538, 686, 906, 914. Thierry-Lebbe A., 816. Thoma A., 609. Thomas O., 826. Thomas J., 674. Thomas R., 214. Thorn G., 574, 648, 884. Thu V . , 792. Thurian M . , 564. Tiano G., 216. Tiano G. B., 216. Tickell C., 976. Tigga L. 789. Timmermans B.> 80. Tindemans L . , 566, 720, 861. t Tini velia F., 796. Tirado Pedraza los., 300. . Tisato G., 319. Toaff, 855. Tobón Mejía A., 722. Togni E . , 788. Tolbert W . , 646, 882. Toma M . , 971. Tomai Z . , 577. Tomásek Card. F., 197, 274, 275, 686, 914. Tomassini O., 143. Tomizawa B., 538. Tommasi B., 382. Tondi Della Mura G., 439. Tonini L . , 79. Tonni R., 540. Toppo T., 789. Torbey M., 965. Torney J., 212. Torpigliani B., 6, 56, 57. Tor reblanca M . , 299, Torrella Cascante R., 539, 756. Torres Acuña T 77. Torres Arrióla .T., 726, 819, 962. M Index Torres González S., 215. Torri jos Herrera M., 576. Torrijos Herrera O., 889. Torriti J., 89. Tortora V., 381. Toscano D . , 438. Tosi A . , 271. Toso D., 382. Tosti I., 438. Toth K . , 602. Toumayan, 605. Toussagnon B., 723. Townsend R., 573, 729, 822. Tracey K . , 271. Tramacere N., 78. Tramma TJ., 213. Traoré H . , 571. Traoré M., 650, 886. Trautmann R., 571, 726, 963. Travia A . , 552, 556. Trejos G., 959. Tremblay G., 542. Tremblay P., 567. Trepczynski S., 577, 969. Triande B., 962. Trillo J., 611. Trin-nhu-Khué Card. Io., 686, 914. f Trin-nhu-Khuè Card. J., 1004. Troconis Montiel Ios., 62. Trudeau P., 721. Trunfio G., 792. Tsatsos C, 631, 872. Tsiaousis A., 612. Tu R., 1001. Tuazon E., 143. Tuipelehake, 897. Tumini F., 790. Tunner J., 269. Turbay Ayala J., 864. Türel V . , 735, 828. 973. Tuvilla J., 213. Tzadua P., 537. U f U Ba Khin A . , 1004. Ugwu Eneja M., 65. U Ne Win, 861. Urban E . , 381. Uribe Urbaneta A . , 264. Ursi Card. C, 686, 913. Urso G., 541. Uspenskii N., 612. U Than Aung A., 995. Uylenbroeck M . , 756. 69 - A. A. S. nominum dioecesium, vicariatuum, V Vacchini F., 557, 558, 809. Vacheron C , 439. Vacri N., 795. Vaglia U., 795. Vagnozzi Card. E., 686, 913, 1000. Vairo Ios., 63. t Vajda J., 544. Valdés O., 540. Valdés Puga E . , 624. Valdez J., 438. Valdivieso Chiriboga E., 569, 724, 817, 960. Valdman T., 715. Valencia E . , 543. Valenza G., 830, 976. Valeri V . , 542. Valéry Giscard d'Estaing (M.me), 753. Valladares y Aycinena L., 571, 584, 726, 819, 962. Vallebuona Merea Ae., 197. Vallen J., 79. Valli F., 659, 718, 733, 892. Vallone de Grandolini G., 726, 820, 963. Vallorosi E . , 212. Valvo 0 . , 382. van Agt A . , 732, 969. Van Aspert Q., 1003. Vanee C, 668. van Ooppenolle P., 956. Vandendriessche G., 1003. Van der Bijl W . , 215. Van der Gun W . , 215, van der Klaauw C, 576, 732. Van der Mejiden H . , 1003. Van der Velden W . , 216. Van de Ven G., 542. Van Dun G., 79. van Eer W . , 734, 972. Vanhoye A., 538. van Lennep B., 976. Van Lierde P., 551, 556, 800. Vannini los. (ven.), 303. Van Pol A . , 794. Van Put F., 1003. Van Rijn A., 543. van Thiel Coovels D . , 732, 824, 969. van Voorst tot Voorst, 576. van Zuylen G., 194. Várela y Morales F., 425. Vargas Alzamora A . , 789. etc. 1037 Vargas Ruiz de Somocurcio F., 197. Varvitsiotis J., 962. Vasken I, 594, 715, 838. Vasilios, 611. Vásquez Elizalde S., 63. Vazahabe Andrianada J., 574, 729. Vellanickal M . , 536. Verbunt E . , 215. Verdet F. M . , 196. f Verhille E . , 80. Vergari P., 142. Vermolen A., 79. Vernengo A., 382. Verpoort G., 794. Vestraete D., 302. Vezzani A., 440. Vicencio Alfin S., 143. Videla J., 617, 717, 719, 753, 858. Vigano E . , 176, 268. Vilaplana Molina A . , 536. Yiljoen M . , 858. Villa R., 795. Villa Gavina G., 63. Villangaden J., 537. Villot Card. Io., 511, 546, 548, 549, 552, 556, 678, 686, 687, 746, 754, 798, 799, 808, 809, 906, 909, 911, 913, 914, 916, 918, 928, 983, 990. Vincent R., 793.Vinci G., 792. t Violardo G., 320. Vischer L . , 609. Vismara A., 271. Vissers F., 543. Vissesvrakarn K . , 76, 128. Vita R., 78. Vitale S., 548, 799. Vivaldo L., 434, 435. Vivona S., 438. Vizcaíno Leal H . , 737, 830, 976. Vlahopoulos C., 612. Vogel A., 716. Vogel H . , 719, 955. Volk Card. H . , 686, 914. Voliò M . , 959. Volpini M . , 791. Volpini S., 79. Volpini V . , 141. von Hassel K . , 955. Von Hülsen G., 1002. von Jena J., 813. t von Rudloff J., 440. : Vorlicek F., 558, 809. Voss H . , 825, 970. 1038 Index Vostriakov I . , 811, 951. Vrhovec J., 580. Vroemen E . , 65. X Xavier F. (s.), 24Q. Y Yahanatzis P., 612. Yamada H . , 964. Yamada Y . , 965. Yannoulatos A., 611. Yao G., 269. Yatco C., 317. Yáw Boaky G., 725. Yeshue Samuel A., 605, 846. Yhomby-Opango J., 626, 865. Yllana F., 380. Younès S., 821, 965. f Yoshigoro Taguchi P., 272. Young F., 793. Young J., 541. Yulo T., 969. f Yu Pin Gard. P., 796. Yun-suan S,, 661, 893. W Waclawski J,. 270. Wadrzyk W . , 142. Wagner F., 793. Wagner R., 961. Walcott Sperry R., 380. Waldheim K . , 581, 670, 901. Waldschmidt P., 62. Walker-Bardyne J., 567. Wallau T., 565. Walter A., 383. Walter C., 63. nominum dioecesium, vicariatuum, Walton C., 792. Wandenberg J., 319. Ward D., 619, 878. Weber G., 142, 319. Wee P., 848. Weiser K . , 543. Wellanisch A., 383. Wells T., 567. Wells W . , 611. Welsh J., 380. Welsh L., 992. Welsing J., 382. Welzandt J., 270. Wendl A . , 438. Weng H . , 611, 848. Wesemael P., 319. Wetzler K . , 80. Woiciechowski C , 270. Whealon I., 264. Whelan E., 721. White Th., 380. Wiaux M. (b.), 41, 780. Wiegel H . , 652. Wiesner K . , 380. Wiggins A., 794. Wijeyekoon O., 971. f Wijnants P., 796. Wilderink V., 472. Willard N., 542. Willebrands Card. I., 686, 913, 999. Williams G., 599, 843. Wilson N., 968. Winners J., 214. Winning Th., 536. Wirz G., 63. Wittler H . , 539. Wojcik T., 975. Wojtyla Card. C., 24, 686. 906, 913. Wolf F., 581. Wong D., 841. Wongsonegoro S., 727, 820. Wood O., 541. Woodhams W . , 812. Woods G., 572, 727, 820, 964. etc. Woods R., 215. Woods Th., 381. Wprtorson C., 965. Wouking A., 356. Wright Card. Io., 913, 999. Wright Brewer R., 573, 729, 793, 822, 966. Wukovits J., 383. Wyrzykowski R., 543. Wyszynski Card. S., 23, 86, 686, 913. Z Zabielski A., 270. Zablocki C., 725. Zago F., 795. Zakar P., 539. Zamalloa C, 539. Zanatta A . , 319. Zanchi A . , 791. Zanini L., 556, 557, 809. Zanisi A., 1002. Zanotti A., 542. Zaragosa J., 969. Zareba Io., 453. Za valloni R., 538. Zeev y Shek, 572, 727. Zehelein A., 216. Zehndorf er K . , 383. Zegzula E . , 270. Zelaya J., 675. Zepeda Magaña J., 79. Zevi T., 614. Zgliczynski F., 212. Zhivkov T., 862. Zia-Ul-Haq M., 655, 888. Zilioli L., 542. Zilly Gay I., 856. Zodio L., 795. Zoungrana Card. P., 686. 913. Zudaire Arraiza I., 317. Zuhorn C, 79. Zwanikken G., 383. II - INDEX NOMINUM DIOECESIUM, VICARIATUUM, ETC. Acerrarum, 197. Acheruntina, 63. Aeufidensis, 196, 267. Aesina, 298; Agennensis, 201. Agriensis, 264. Alba Regensis, 264. Aliphana, 299. Altavensis, 776. Ambikapurensis, 65, 82. Amidarsensis, 303. Ammeniensis, 196. Amosensis, 353. Amravatensis, 232. Anapolitana, 471. Anicensis, 264. Index Antverpiensis, 194, 353. Apisanensis, 300. Apparitiopolitana, 63. Aquavivensis, 299, Aquensis in Mauret., 354. Aquisgranensis, 197. Araucaniensis, 267. Arcis Rousset, 64. Arianensis, 132. Arundelliensis - Brithtelmestunensis, 196. Assavensis, 471. Assayensis, 299. Assisiensis, 152. Atlantensis, 992. Aurangabadensis, 232, 267. Avenionensis, 354. Avensensis, 62. Avkaënsis, 8, 65, Avioccalensis, 267. B Bafussamensis, 356. Ballaratensis, 352. Bambaritana, 356. Bararitana, 302. Barcinonensis, 195. Barensis, 62. Barranquillensis, 63. Barrensis do Piraí-Volt., 472. Baruipurensis, 231. Basileensis, 468, Batteriensis, 995. Bavagaliensis, 264. Bellovacensis, 776. Bennefensis, 263. Berberateñsis, 280. Bernardinópolitana, 450, 472. Bitectensìs, 472. Blandana, 298. Bloemfonteinensis, 355. Boacensis, 5, 263. Bogotensis, 471. Bombayensis, 88. Bonaërensis, 472, 992. Bondoënsis, 996. Bosetana, 471. Bovinensis, 132. Bracarensis, 7, 196. Bredana, 10. Brentwoodensis, 516. Brunensis, 12. Buarensis, 280, 302. Bukavuensis, 267. Buxentina, 303. nominum dioecesium, vicariatuum; C Caiaeensis, 299. Caicoënsis, 354. Calabriensis, 788. Calcuttensis, 231. Oaliensis, 264. Campi Grandis, 148, 234. Cannensis, 788. Capuana, 264. Carapeguana, 444, 471. Carcabiensis, 63. Carnutensis, 788. Carthaginensis in Hisp., 776, 788. Cascavellensis, 354. Casensis Calanensis, 300. Cassanensis, 299. Cassoviensis, 274. Castellominoritana, 62. Castriensis, 66. Catacensis, 263. Cenanensis, 264. Cenculianensis, 789. Cephaludensis, 264. Cerbalitana, 56. Cervi Lusci, 299. Changanacherrensis, 995. Cheyennensis, 354. Chiquinquirensis, 322. Cimbotiensis, 471, Ciquayana, 65. Cissitana, 789. Civitatis Plebis, 131. Clusina, 59. Corbiliensis, 354. Cordubensis, 298, 788. Coroatensis, 354. Cortonensis, 263. Corumbensis, 63. Cosilina seu Marceli., 63. Cotabatensis, 56. Coxinensis, 134, 148. Cremonensis, 992. Crepedulensis, 264. D Da cehensis, 267. Daruensis, 300, Davaënsis, 134, 298. de El Petén, 263. ; Derthonensis, 309. de Transvaal Occidentali, 277. Dinaipurensis, 267. Drepanensis, 197. etc. 1039 Dumkaënsis, 446, 789. Durbaniana, 303. Dusensis, 299. E Edinburgensis, 516. Egarensis, 264. Elpasensis, 353. Elvensis, 354. Enuguensis, 65. F Fabianensis, 197. Fabrianensis, 471. Fatensis, 788. Fertiliensis, 63, 299. Fodiana, 284. Formosae, 299. Foromartiniensis, 448. Friburgensis, 299. G Gaguaritana, 267. Garagoënsis, 323. Garrianensis, 264. Guayaquilensis, 263. Gegitana, 197. Germaniensis in D . , 299. Germaniensis in N., 992. Gerundensis, 195. . Gibbensis, 263. Gimmàënsis, 267. Girènsis Tarasii, 56. Gnesnensis et Varsaviensis, 86. Goana et Damasensis, 302. Goritana, 134, Gorokana, 789. Granatensis, 298. Gratianopolitana, 197. Great-Ormensis,' 472. Grumentina, 788. Guaiaramirensis, 146, Gusmanopolitana, 63. 1 H Hamiltonensis, 263. Hanoiensis, 164. Hartfortiensis, 264. Hoehimînopolitaoa, 164. Index 1040 Holmiae, 197. Horaeensis, 299. Horrensis, 995. Hosannensis, 265. Huarazensis, 197. Hueiutlensis, 63, 472. Humensis-Thibodensis, 993. Hyderabadensis, 232. I Iacarezinhoënsis, 63. Iacensis, 298. Ianuensis, 85. Iataiensis, 298. Idahina, 145, 267. Iequieana, 995. Iguassuensis, 354, 387. Ilcinensis, 59, 263. Insulae Grandis, 134 Irinialakudensis, 447. Itabunensis, 992. Itacoatiarensis, 354. Italieensis, 353. Iudiciforensis, 63, 354. Iuncensis in Byz., 267, 472. Iustinopolitana, 196. K Kakamegaënsis, 278, 302. Kalemiensis-Kirunguensis, 995. Kayensis, 995. Kidapavanensis, 56. Kinduensis, 267. Kisumuensis, 279, 302. Klerkpcütana, 277, 302. Kokstadensìs, 356. Kuchingensis, 66. L Lacubazensis, 776. Lamdiehsis, 472. Laudensis, 436. Legazpiensis, 299. Leodiensis, 194. Limana, 471. Limburgensis, 786. Liparensis, 63. Lisbonensis, 299, 788. Lodwarina, 276, 302. Londonensis, 554, 472. Londrinensis, 134. Lucenensis, 5. Lueensis, 135. nominum dioecesium, vicariatuum, Luganensis, 788. Lugdunensis, 507. Lyciensis, 204. Lysiniensis, 63. M Machalensis, 263. Macrianensis in Maur., 472. Madisonensis, 63. Madrapolitana et Meliapor., 302. Maiungaënsis, 355. Mandalayensis, 995. Maoënsis-Montis Christi, 197, 238. Marbeliana, 56. Marianensis, 757. Marianopolitana, 529. Marquettensis, 264. Marturanensis, 471. Maseruena, 81. Massana-Plumbinensis, 434, 435. Massana-Populoniensis, 434. Matadiensis, 789. Mathelicensis, 471. Maxulitana, 298. Mechliniensis-Bruxellensis, 194. Medellensis, 471. Mediolanensis, 70, 436, 525. Messanensis, 63. Mitylensis, 196, 299. Mohaleshoekensis, 65, 81. Mombasaënsis, 302. Monterreyensis, 300. Montis Laurei, 354. Montis Regalis, 264. Moptiensis, 301. Municipensis, 63. Murana, 63. N Nagasakiensis, 65. Nairobiensis, 276. Namurcensis, 194, 779, 783. Napensis, 356. Narateatensis, 355. Nasaitensis, 472. Nemausensis, 299. Neo-Eboracensis, 328. Neo-Pampilonensis, 264. Nicensis, 150. Nigrensis, 197. Novacaesariensis, 62. Nova Aurelia, 993. Numanensis, 197, 353. etc. O Obbitana, 354. Oeirensis, 61. Oeirensis-Florianensis, 61. Olomucensis, 273. Onitshaënsis, 8. Oppidonovensis, 264. Osakensis, 356. Othierensis, 264. Ovandoënsis, 64. P Pacensis in Bol., 300. Paetensis, 299. Palentina, 788. Palmiriensis Indorum, 471. Pampilonensis, 298. Papiensis, 525. Parmensis, 512. Patersonensis, 63. Pauzerensis, 298. Pennensis-Piscariensis, 333. Perdicensis, 134. Philadelphiensis, 217. Pientina, 59. Pinangensis, 65. Piurensis, 197. Piacentina, 758. Platensis, 299, 472. Pompeiana, 299. Pondoënsis in Bol., 66. Popokabakaënsis, 355. Populoniensis, 434. Portalegrensis-Castri Albi, 776. Portlandensis in Oregon, 62. Portus Pacis, 776. Portus Veteris, 146. Posnaniensis, 776. Potentina, 63. Pragensis, 197. Presoviensis, 275. Pudentianensis, 992. Q Quilonensis, 302. Quitensis, 263, 779, 783. R Rabaulensis, 355. Raiganensis, 789. Raigangensis, 446. Raigarhensis, 265. Index Raigarhensis - Ambikapurensis, 82, 265. Rapidensis, 302. Romana, 66, 190, 303. Rondoniensis, 134, 146. Rosnaviensis, 274. Rothomagensis, 788. Rottenburgensis, 351. Rottenburgensis - Stutgardiensis, 351. Rubiatabensis, 354. Rubicensis, 299. Rusticianensis, 472. S S. Andreae, 516. S. Assumptionis, 444. S. Caroli Ancudiae, 63. S. Catharinae in Ont., 472. S. Conceptionis, 63, 443. S. Conceptionis de Ar., 299. S. Didaei, 450. S. Fernandi, 471. S. Francisci de Macoris, 197, 236. S. Francisci in Calif., 353. S. Francisci Xaverii, 789. S. Iacobi Cap. Vir., 266. S. Iacobi Equitum, 236, 238. S. Iacobi in Cuba, 11. S. Ioannis Portoricensis, 239. S. Iustae, 776. S. Iusti, 354. S. Luciae (prael.), 63. S. Maria a Patrocinio, 385. S. Maria a Scala, 62. S. Maria Montis Oliveti M., 59. S. Martini in Monte Pann. (ab.), 274. S. Michaelis, 448, 472. S. Pauli in Bras., 472. S. Petri Apostoli, 443, 472. S. Sebastiani Fl. Ian., 298. Sadabandeiropolitana, 196. Saiensis, 355. 70 - A. A. S. nominum dioecesium, vicariatuum, Salisburgensis, 314. Sandhurstensis, 352. Satmariensis, 274. Savannensis, 992. Sebanensis, 299. Segermitana, 299. Segobrieensis, 138. Seguensis, 301. Segusiensis, 471. Semtensis, 63. Senensis, 59. Serteitana, 471. Sibundoyensis, 303. Siccensis, 65. Siouxormensis, 992. Soanensis-Pitilian., 131. Soddensis - Hosannensis, 265. Spokanensis, 992. Squillacensis, 263. Stratheniensis, 197. Suessionensis, 788. Syraeusensis, 134. T Tagaratensis, 263. 'Tagarensis, 471. Taipehensis, 789. Tandagensis, 776. Tarnoviensis, 286. Taurinensis, 198. Tegucigalpensis, 992. Tehuacaniensis, 264. Temucensis, 63. Tetiensis, 776. Texcocensis, 299. Thagamutensis, 356. Themisonensis, 263. Thibiucensis, 299. Thimidorum Reg., 354. Thuccaborensis, 134. Tiruvallensis, 992. Tlaxcalensis, 787. Toletana in Amer., 353. Toletana in Bras., 354. Tornacensis, 194. Torontina, 354. Tricaricensis, 63. etc. 1041 Trichuriensis, 447. Trilacunensis, 134, 234. Triventina, 58. Tsiroanomandidyensis, 355. Tuccitana, 356. Tudelensis, 298. Tulsensis, 264. Turuzitana, 776. Tyrnaviensis, 273, 275. U Uberabensis, 472. Umbriaticensis, 65. Umtatana, 355. Ursonensis, 992. Urusitana, 298. Utinensis, 521. Uzitensis, 197. V Vaciensis, 264. Valentina, 138, 321, 788. Valentina in Ven., 62. Valentinensis, 776. Valvensis et Sulmonensis, 58. Vancuveriensis, 472. Vegensis, 236. Venetensis, 206. Veszprimiensis, 264. Vladislaviensis, 453. Vianensis Castelli, 7, 196. Vicentina, 150, 306. Vratislaviensis, 273, 776. Y Yucatanensis, 197. Z Zabaënsis in Num., 263. Zagrebiensis, 35, 788. Zamoerensis, 471. Index 1042 rerum analyticus IV INDEX RERUM ANALYTICUS A Ablewicz Georgio, Episcopo Tarnoviensi, a S P. data epistula, nono expleto saeculo ab obitu Sancti Stanislai, 286. « Ad limina » Sanctorum Apostolorum visitationes. Earum occasione S. P. peculiares allocutiones habuit ad coram admissos sacros Praesules. Videlicet : — ex Anglia, 21. — e Burundia, 290. — e Camarunia, 25. — e Cuba, 425. — e Foederatis Americae Septentrionalis Civitatibus, 328, 412, 419, 765. — e Gallia Orientali, 113. — e Germanica Republica Democratica, 100. — e Graecia, 18. — Ea Helvetia, 102. — ex Iugoslavia, 35. — e Nederlandia, 28. — e Nicaragua, 338. — e Philippinis Insulis, 768. — e Polonia, 23. — e Scotia, 254. Adorni Annae Mariae (de) virtutibus heroice exercitis editum decretum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum, 512. Aegyptus. V. Anvarum El-Sadat. editum decretum a S. Congr. pro Causis Sanctorum, 306. Americae Septentrionalis vitates. V. « Ad limina ». Foederatae Ci- Amigó Ferrer Aloisii (an), Episcopi Segobricensis, introducenda sit Causa beatificationis et canonizationis decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum, 138. Angliae (ad) sacros Praesules allocutio S. P., occasione data visitationis « A d limina » coram admissos, 21. «i Anni Mariani » in Aequatoriana urbe Guayaquilio complendi causa, a Ioanne Paulo I data epistula Iosepho Card. Ratzinger, Nuntio Extraordinario nominato, 760. Annus Sancti Stanislai. V. Ablewicz. Antverpiensis Ecclesiae fines mutati per S. Congregationis pro Episcopis decretum, 194. Anvarum El-Sadat (ad), Reipublicae Arabicae Aegyptiacae Praesidem habita a S. P. allocutio, 253. Alcirae urbis, in Hispania, Beata Virgo Maria titulo Dominae Nostrae a Lluch confirmatur caelestis apud Deum Patrona, 321. Arcis Rousset dioecesis nomen mutatum decreto S. Congregationis pro Gentium Evangelizatione, in posterum Ovandoënsis appellandae, 64. AmWkapurensis dioecesis, in India, constituitur, divisa dioecesis RaigarhensiAmbikapurensi, 82. Argentinae et Chiliensis conferentiarum sacris Praesulibus a Ioanne Paulo I peculiaris data epistula, 763. Ambrosini Iosephi (ad) beatificationis et canonizationis causam introducendam Arianensis dioecesis, in Italia, fines commutati, 132. Index rerum Armis abolendis (de) nuntius a S. P. scripto datus ad Praesidem et Legatos Consilii Nationum Unitarum, 399. Assisiensis S. Francisci. V. Sepulcrum. Audientiae sollemniores a S. P. concessae vel Nationum apud Sedem Apostolicam Legatis vel earum Praesidibus et Administris: 76, 141, 210, 268, 379, 437, 535, 998. Aurangabadensis dioecesis in Indiae finibus conditur, detractis quibusdam territoriis ab Ecclesiis Amravatensi et H y derabadensi, 232. Avfcaënsis dioecesis in Nigeria constituitur, divisa archidioecesi Onitshaënsi, 8. analyticus 1043 tiones in Concordatum a. 1924 initum, 770. Beatorum honores decreti : Mariae Rosae Molas y Vallvé, 281; Michaeli Febres Cordero, 777; Muciano Mariae Wiaux, 780; Mariae Catharinae Kasper, 784. Berberatensis dioecesis. V. Buarensis. Berico (monte). B. M. V. a Monte Berico principalis apud Deum patrona civitatis et dioecesis Vicentinae confirmatur, 150. Bernardinopolitana dioecesis constituitur in Americae Septentrionalis Foederatis Civitatibus, detractis territoriis a dioecesi S. Didaci, 450. Bovinensis dioecesis, in Italia, fines commutati, 132. B Baggio Card. Sebastiano a S. P. missus nuntius gratulatorius, X X V explenti annum ab ordinatione episcopali accepta, 458. Boacensis dioecesis in Insulis Philippinis constituitur, divisa Lucenensi, 5. Brunensis dioecesis. V. Moraviae. Ballaratensis et Sandhurstensis dioecesium fines mutati, 352. Buarensis dioecesis in Africa Media conditur, parte detracta territorii dioecesis Berberatensis, 280. Barcinonensis archidioecesis fines mutati per S. Congregationis pro Episcopis decretum, 195. Burundiae (ad) apud Sedem Apostolicam Legatum habita a S. P. allocutio, 179. V. Ad limina. Baruipurensis dioecesis in India constituitur, detractis quibusdam territoriis ex archidioecesi Calcuttensi, 231. C Basilicae Minores constitutae: templum S. Ioannis Baptistae in Bredanae dioecesis urbe Oosterhout, in Nederlandia, 10; templum B. M. V. « Nuestra Señora de la Caridad - El Cobre», in archidioecesi S. Iacobi in Cuba, 11; templum paroeciale B. M. V. in gallica urbe « Nice» 150; templum cathedrale S. Ioannis Portoricensis, 239; sacrarium B. M. V. « Matris Dei coronatae », in Fodiana dioecesi, 284; sacra aedes B.M.V., in Polonica urbe Kalisz, 453; sacra aedes Beatae Mariae Virginis sub titulo a S. Marco, in dioecesi Piacentina, 758; templum «Nuestra Señora de la Carid a d » , in Tlaxcalensi dioecesi, 787. Bavariam inter et Sanctam Sedem inita Conventio ad quasdam inducendas muta- Cabo Verde. V. S. Iacobi Capitis Viridis. Camaruniae (ad) sacros Praesules allocutio S. P., oblata occasione visitationis « Ad limina » coram admissos, 25. Cantieri Anitae (an) introducenda sit Causa beatificationis et canonizationis decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum, 135. Cardinales S. B. E. V. Sacri Collegii. Carapeguana dioecesis in Paraguaia constituitur per Apostolicas Litteras, detractis territoriis ab archidioecesi Sanctae Assumptionis, 444. Index 1044 Cascàvellehsis dioecesis in bus constituitur, 388. rerum Brasiliae fini- Ceulen Iosephum L. H. (ad), Nederlandiae apud Sedem Apostolicam Legatum S. P. allocutionem fecit, crediti muneris testes litteras tradëntem, 461. Chibesakunda. V. Zambiae. Chiquinquirensis dioecesis caelestis apud Deum Patrona confirmatur B.M.V., nomine Dominae Nostrae a Rosario, 323. Chrirographum Ioannis Pauli I, 754; Ioannis Pauli I I , 990. Chow Shu-Kai (ad), Sinarum apud Sedem Apostolicam Legatum, habita a S. P. allocutio, 252. analyticus Conventuales. V. Ordinis Fratrum Minorum. Cordero. V. Febres. Cordero di Montezemolo (ad) Victorium, constitutum Italiae Legatum apud Sedem Apostolicam, habita a S. P. allocutio, 124, Corporis et Sanguinis Domini (die festo), in patriarchali basilica S. Pauli a S. P. habita allocutio, 390. Cotabatensis dioecesis fines mutati per decretum S. Congregationis pro Episcopis, 56. Coxinensis praelatura conditur, 148. in Cinerum die, in Basilica Vaticana S. P. homiliam habuit inter Missarum sollemnia, 161. Crossley G. A. V. Magnae Britanniae. Civitatis Plebis dioecesis, commutati, 131. Cuba. V. Ad limina. in Italia, fines Classici milites in Philippinis Insulis. V. Patroni caelestes. Collatio dignitatis episcopalis: 354. Brasiliae finibus Cubana in archidioecesi S. Iacobi templum « Nuestra Señora de la Caridad El Cobre » titulo Basilicae Minoris decoratur, 11. Collegium internationale S. Petri in Urbe edicitur Pontificium, 83. Collegium Internationale S. Pauli in Urbe edicitur Pontificium, 84. Communicationis Socialis (ad) instrumenta recte adhibenda S. P. peculiarem scripto dedit nuntium, 341, Communio Anglicana. V. Lambethianaè Conferentiae. Conclavi (de) in quo Ioannes Paulus I electus est Summus catholicae Ecclesiae Pontifex, 678; eiusdem initium 684; clausura interna et externa, 678; electio Summi Pontificis eiusdemque proclamatio, 690; reseratio Conclavis, 700. De Conclavi in quo Ioannes Paulus II catholicae Ecclesiae electus est Summus Pontifex, 902 sqq. Conventio additicia inter Sanctam Sedem et Consilium Foederatarum Helvetiae Civitatum de dioecesi Basileensi, 468. D Daruensis dioecesis fines aptius dispositi peculiari decreto S. Congr. pro Gentium Evangelizatione, 300. Day an (ad) Moysen, Israelis ab Exteris Negotiis virum, habita a S. P. allocutio, 166. Dia Allah El-Fattal (ad) habita a S. P. allocutio, constitutum Syriae Legatum apud Sedem Apostolicam, 127. de Batz de Trenquelléon Adelais. Ad huius Servae Dei introducendam Causam beatificationis et Canonizationis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 201. de Lamoignon M. Ludovica Elisabeth. Ad huius Servae Dei introducendam Causam beatificationis et canonizationis edi- Index rerum tum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 206. de Mo j ana di Cologna Angelum, Magnum Magistrum Militaris Ordinis Melitensis, coram admissum, S. P. allocutus est, 464. de Tranquelléon. V. de Bats. de Transvaal Occidentali. V. KlerTcpolitana. de Vasconcellos Motta Card. Carolo Carmelo a S. P. missus nuntius gratulatoriis, quinquagesimum compienti annum a presbyterali ordinatione, 407. di Jorio S. R. E. Card. Alberto nuntius gratulatorius a S. P. missus, L X X expienti annum ab accepta sacerdotali ordinatione, 285. analyticus E El Cobre. V. Cubana. Eparchiae constitutae: S. Mariae a Patrocinio Bonaërensis Ucrainorum, 385; Irinialakudensis, in India, 447. Episcopos inter et Religiosos mutuae relationes, 473. V. Notae directivae. Erfordiensi - Meiningensi Administratori Apostolico a Ioanne Paulo I data epistula, V I I expleto saeculo a templo S. Severi condito, 763. Evangelii nuntiandi causa, ad Philippinas oras primum missi sunt Fratres Minores, quattuor ante saecula. Hac oblata occasione, S. P. peculiarem epistulam misit ad Constäntinum Koser, Ministrum Generalem Ordinis Fratrum Minorum, 456. Dioeceses ad metropolitanarum Ecclesiarum gradum evectae : Tyrnaviensis, in Cecoslovachia, 275. Dioeceses constitutae: Boacensis, in Insulis Philippinis, 5; Vianensis Castelli, in Lusitania, 7; Avkaënsis, in Nigeria, 8; Mohaleshoekensis, in Lesotho, 81; Ambikapurensis, in India, 82; Idahina, in Nigeria, 145; Baruipurensis, in India, 231; Aurangabadensis, in India, 232; Trilacunensis, in Brasilia, 234; S. Francisci de Macorls, in Republica Dominicana, 236; Maoënsis-Montis Christi, in Republica Dominicana, 238; Lodwarina, in Kenia, 276; Klerkpolitana, in Africa Australi, 277; Kakamegaënsis, in Kenia, 278; Buarensis, in Africa Media, 280; Iguassuensis, in Brasilia, 387; Cascavellensis, in Brasilia, 388; S. Petri Apostoli, in Paraguaia, 443; Carapeguana, in Paraguaia, 444; Raigangensis, in India, 446; S. Michaelis, in Argentina, 448; Bernardinopolitana, in Foederatis Americae Septentrionalis Civitatibus, 450. Dominici Mariae Henricae (beatae) laudes a S. P. in Basilica Vaticana per homiliam tributae, 325. Dumkaënsis. V. Raigangensis. 1045 F F.A.O. compendiaras litteris nuncupata Consociatio. Ad eos qui eiusdem Consociationis XIX conventui interfuerunt a S. P. habita allocutio, 95. Febres Cordero Michaeli Beatorum decreti, 777. (ven.) honores Feria VI in Passione Domini, a S. P. factus nuntius radiotelevisificas, post actum pium exercitium « V i a e Crucis» apud Collem Palatinum, Romae, 258. Fisiensibus Insulis (in) constituta Nuntiatura Apostolica, 759. Florianensis. V. Oeirensis. Fodiana in dioecesi sacrarium B. M. V. « Matris Dei coronatae » ad gradum Basilicae Minoris attollitur, 284. F o romartiniensis. V. 8. Michaelis. Fratres Minores primum ad Philippinas oras ante quattuor saecula missi sunt, Evangelii nuntiandi causa, 456. Index 1046 rerum Fratris Andreae (de) virtutibus heroice exercitis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 529. G Galliae Orientalis (ad) sacros Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina», S. P. allocutio, 113. G ambine (ad) Praesidem, coram admissum, habita a S. P. allocutio, 423. Garagoënsis dioecesis confirmatur caelestis apud Deum Patrona B. M. V., nomine Dominae Nostrae a Refugio, 322. Germanicae Reipublicae Democraticae (ad) quosdam sacros Praesules a S. P. habita allocutio, occasione oblata eorum visitationis « A d limina», 100. Gerundensis dioecesis fines mutati per S. Congregationis pro Episcopis decretum, 195. analyticus HocMminopolitana V. Hanoiensis. Ecclesia. Homileticae allocutiones: Nocte Nativitatis D-N.I.Ch., in Basilica Vaticana, 13; Calendis Ianuariis in Patriarchali Basilica Liberiana, die ad pacem fovendam undecimum celebrato, 89; oblata occasione diei leprosis iuvandis dicati, 155; die Cinerum, 161; I exacto saeculo ab obitu Pii IX Pont. Max., 242; Dominica in Palmis, 248; die beatificationis Mariae Catharinae Kasper, 288; die beatificationis Mariae Henricae Dominici, 325; die festo Corporis et Sanguinis Domini, 390; die festo SS. Apostolorum Petri et Pauli, 394; a Ioanne Paulo I habita, initio ministerii Supremi Pastoris, 710; in Basilica Lateranensi, die quo eiusdem possessionem cepit, 743; a Ioanne Paulo I I , quo die initium fecit ministerii summi Ecclesiae pastoris, 944; quo die possessionem idem cepit Patriarchalis Basilicae Lateranensis, 984. Hussein Ibn Tallal. V. Iordaniae. Gierek Eduardum (ad) eumque comitantes habita a S. P. allocutio, 107. Gracias Gard. Valeriano, Archiepiscopo Bombayensi, a S. P. missus nuntius gratulatorius ob X X V expletum annum a cardinalicia accepta dignitate, 88. Graeciae (ad) sacros Praesules habita a S. P. allocutio, data occasione eorum visitationis « A d limina», 18. Gynaecologica ars. V. Obstetriciae. K Kakamegaënsis dioecesis in Kenia constituitur, detractis territoriis a dioecesi Kisumuensi, 280. Kalisz urbs. V. Basilicae minores. Kasper M. Catharina. Die eius beatificationis a S. P. habita homilia, 288; S, P. litterae apostolicae ad ei decernendos beatorum caelitum honores, 784, H Hanoiensis et Hochiminopolitanae (ad) Ecclesiarum sacros Praesules a S. P. peculiaris allocutio habita, 164. Hatungimana Callistum (ad), Ruandae apud Sanctam Sedem Legatum, S. P. allocutionem fecit, 465. Helvetiae (ad) sacros Praesules habita a S. P. allocutio, occasione oblata eorum visitationis « A d limina» coram admissos, 102. V. Conventio additicia. Kidapavanensis praelaturae fines mutati per decretum S. Congregationis pro Episcopis, 56. Kisumuensis dioecesis. V. Klerkpolitana. Klerkpolitana dioecesis in Africa Australi constituitur, quae antea erat praefectura apostolica, nomine de Transvaal Occidentali, 277. Klos Vissesurakarn (ad) habita a S. P. allocutio, constitutum Thailandiae apud Sedem Apostolicam Legatum, 128. Index rerum Kowalska Faustina. V. Misericordiam. Eroi Card. Ioanni Iosepho a S. P. missus nuntius gratulatoriis, X X V espienti annum ab episcopali ordinatione accepta, 459. I Idahina praefectura apostolica, in Nigeria, ad gradum dioecesis attollitur, 145. Iguassuensis dioecesis in Brasiliae finibus constituitur, 387. Ilcinensis dioecesis fines S. Congregationis pro Episcopis decreto mutati, 59. India. V. Urna Shantcar Bajpai et Ambikapurensis. Insigne Pontificium Ioannis Pauli I, 752; Ioannis Pauli I I , 989. Instrumentis Communicationis Socialis Pontificium Consilium. Ad eos qui plenario Conventui eiusdem Pontificii Consilii interfuerunt a S. P. habita allocutio, 257. Ioannis Pauli I S. P. electio, 690; eius allocutio habita ad S. R. E. Cardinales ad cunctosque orbis catholici Christifideles, 691; eiusdem Summi Pontificis allocutio ad S. R. E. Cardinales, in Consistoriali Aula coram admissos, 703; allocutio ad Nationum apud Sedem Apostolicam Legatos, 705; ad diurnarios scriptores, in Civitate Vaticana publica cum auctoritate admissos, data occasione obitus Pauli VI et Conclavis, 708; homilia inter Missarum sollemnia habita, ob initium ministerii Summi Ecclesiae Pastoris, 711; allocutio ad Legationes extra ordinem, 738; ad Romanae Civitatis primum Moderatorem, 746; in Lateranensi Basilica, die quo eiusdem possessionem cepit, habita homilia, 747. Ioannis Pauli I Pont. Max. obitus, 798. Ioannis Pauli II Pont. Max. electio, 918; eiusdem peculiares allocutiones: ad Sacri Collegii Cardinales et cunctos universi orbis homines bonae voluntatis, 919; ad eosdem S. R. E. Cardinales, post factam ab ipsis Summi Pontificis 1047 analyticus electionem, 934; ad Legatos nationum apud Sedem Apostolicam, 936; ad diurnarios scriptores, 939; initio ministerii supremi Ecclesiae pastoris, 944; ad nationum Legatos extra ordinem, qui Missae celebrationi interfuerunt ob initium ministerii supremi Ecclesiae pastoris, 977; ad Romanae Civitatis supremum Moderatorem, 983; ad Christifideles Romanae dioecesis, quo die Patriarchalis Basilicae Lateranensis possessionem cepit, 984. I or daniae Regem (ad) Hussein Ibn Tallal habita a S. P. allocutio, 335. Iraq. V. Salali Omar AI-Ali. Irinialakudensis eparchia Malabarensis ritus in India constituitur, detractis territoriis ab eparchia Trichuriensi, 447. Islandia. V. Parsberg. Israele. V. Dayan. Italiae (ad) sacros Praesules habita a S. P. allocutio, occasione habita eorum XV coetus generalis, 410. V. Cordero di Montesemolo. Iudiciali causa (de) Sanctam ad Sedem deferenda Litterae Circulares Supremi Signaturae Apostolicae Tribunalis, 75. Iugoslaviae (ad) sacros Praesules S. P. allocutio, occasione data visitationis « A d limina» coram admissos, 35. Iustitia et Pax. Ad eos qui Pontificiae Commissionis « Iustitia et P a x » generali coetui interfuerunt habita a S. P. allocutio, 119. L Lambethianae Conferentiae oblata occasione, S. P. nuntium scripto dedit F. Donaldo Coggan, Communionis Anglicanae Praesidi, 461. Laudensis et Mediolanensis quidam mutati fines, 436. Ecclesiarum Legati Nationum apud Sedem Apostolicam, qui crediti sibi muneris testes Litteras Index 1048 rerum Summo Pontifici tradiderunt ad quosque ipse S. P. allocutionem peculiarem habuit : Islandiae, 111; Iraquiae, 112; Malaviae, 122; Indiae, 123; Italiae, 124; Syriae, 127; Thailandiae, 128; Reipublicae Salvatorianae, 129; Sinarum, 252; Zambiae, 336; Nederlandiae, 461; Ruandae, 465. Legationes aliarum religionum christianarum quae exsequiis Pauli VI interfuerunt, 563; quae interfuerunt Missae celebrationi ob initium pastoralis ministerii Ioannis Pauli I, 715; quae exsequiis interfuerunt Ioannis Pauli I, 811: quae Missae celebrationi interfuerunt ob initium pastoralis ministerii Ioannis Pauli I I , 951. Legationes nationum et Consiliorum inter nationes quae exsequiis Pauli VI interfuerunt, 565; quae Missae celebrationi interfuerunt ob initium pastoralis ministerii Ioannis Pauli I, 717; quae exsequiis Ioannis Pauli I interfuerunt, 813; quae Missae celebrationi interfuerunt ob initium pastoralis ministerii Ioannis Pauli I I , 953. Legatos (ad) apud Sedem Apostolicam habita a S. P. allocutio, 168. Léger Card. Aemilio a S. P. missus Nuntius Gratulatorius ob XXV expletum annum a cardinalicia accepta dignitate, 87. Leprosis iuvandis die dicato, S.P. homiliam in Basilica Vaticana inter Missarum sollemnia habuit; 155. Lesotho. V. MohaleshoeTcensis. Libanensis Maronitarum V. Makhlouf. Ordo. Likaku Timoteum (ad) habita a S. P. allocutio, constitutum Malaviae apud Sedem Apostolicam Legatum, 122. LlachSchonnenberg (ad) Prudentium, Reipublicae Salvatorianae apud Sedem Apostolicam constitutum Legatum, habita a S. P. allocutio, 129. Lodwarina dioecesis in Kenia constituitur, quae antea erat praefectura apostolica, 276. analyticus M - Maeroris testimonia verbis prolata ob mortem . Pauli V I , 584; scriptis data, 590; testimonia verbis prolata ob obitum Ioannis Pauli I, 832; scriptis data, 835. Magnae Britanniae (ad) apud Sedem Apostolicam Legatum a S.P. habita allocutio, 167. Makhlouf Sarbelio (beato) honores Sanctorum decernuntur, 224. Malavia. V. Likaku. Maoënsis-Montis Christi dioecesis in Republica Dominicana constituitur, 238. Marbelianae praelaturae fines mutati per decretum S. Congregationis pro Episcopis, 56. Mariae a S. Ignatio (de) virtutibus heroice exercitis editum decretum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum, 507. Mariae Franciscae a Quinque Plagis "(de) virtutibus heroice exercitis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 516. M arianensis archidioecesis. V. Patroni caelestes. Martinelli (ven.) Georgius Maria, Fundatoris Collegii Missionariorum Oblatorum Rhaudi. Ad eiusdem beatificationem editum decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum de virtutibus gradu heroico ab eo exercitis, 70. Massana-Populoniensis dioecesis dehinc Massana-Plumbinensis appellanda, 434; in eadem dioecesi concathedralis constituitur, 435. Maurizi (ven.) Maria Aloisia. Ad eiusdem beatificationem editum decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum de virtutibus gradu heroico ab ea exercitis, 66. Mazzotta Aloisia. Ad huius Servae Dei introducendam Causam beatificationis et canonizationis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 204. Index Mediolanensis et Laudensis quidam mutati fines, 436. rerum Ecclesiarum Mechliniensis-Bruxellensis Ecclesiae fines mutati per S. Congregationis pro Episcopis decretum, 194. Melitensis militaris ordo. V. de Mojana. Melitensi (in) studiorum Universitate adhuc vigens Facultas sacrae theologiae Ordinarii loci auctoritati obnoxia declaratur peculiari decreto a S. Congregatione pro Educatione Catholica edito, 996. Melitonem, Chalcedoniae Metropolitam ac Decanum sanctae Synodus Patriarchatus Oecumenici, una cum eiusdem Patriarchatus legatis coram admissum S. P. allocutus est, 463. Migrazioni e Turismo. V. Pontificiae Commissionis. Misericordiam divinam (erga) devotio, iuxta formas a sorore Faustina Kowalska propositas, a Sacra Congregatione pro Doctrina Fidei haud in posterum prohibita, 350. analyticus 1049 N Nationum Unitarum Consilium. V. Nuntii scripto dati. Nativitas D.N.I.Ch. Huius sollemnitatis data occasione, habita a S. P. homilia in Basilica Vaticana S. Petri, 13; datus nuntius radiotelevisificus ex externo eiusdem Basilicae podio, 15; eadem instante sollemnitate habita allocutio ää S.R.E. Cardinales Romanaeque Curiae Praelatos, 39. Necrologium Episcoporum: 80, 144, 216, 272, 320, 384, 440, 544, 796, 1004. Nederlandiae (ad) sacros Praesules allocutio S. P., occasione oblata visitationis « Ad limina » coram admissos, 28. V. Ceulen. Neo-Eloracensis districtus (ad) sacros Praesules habita a S. P. allocutio, visitationis eorum « Ad limina » oblata occasione, 328. Neumann Ioanni Nepomuceno (beato) honores Sanctorum decernuntur, 217. Nicaraguae (ad) sacros Praesules habita a S. P. allocutio, occasione data eorum visitationis « A d limina», 338. Missionales res (ad) provehendas S. P. scripto dedit universo populo christiano nuntium, 345. Nice, in Gallia. V. Basilicae Minores. Molas y Va-llvé Mariae Rosae beatorum honores decernuntur, 281. Nominationes peculiares a S. Congregatione pro Gentium Evangelizatione renuntiatae: 66, 267, 356, 789, 996. Mohaleshoelcensis dioecesis, in Desotho, constituitur, divisa archidioecesi Maseruena, 81. Molé V. de Champlâtreux. de Lamoignon. Montis Christi. V. Maoënsis. Moptiensis dioecesis. V. Seguensis. Moraviae (ad) catholicos Christifideles data a S. P. epistula, altero exacto saeculo a constituta archidioecesi Olomucensi et condita dioecesi Brunensi, in Cecoslovachia, 12. Notae directivae pro mutuis relationibus inter Episcopos et Religiosos in Ecclesia, 473. Prooemium, 473; Pars I: quaedam doctrinae elementa, 474; Pars I I : ordinationes et normae, 489; conclusio, 505. Nuntiaturae Apostolicae constitutae: Sanctissimae Trinitatis et Tabacensis, 455; in Insulis Fisiensibus, 759. Nuntii radiotelevisifici : — In sollemnitate Nativitatis D.N.I.Ch., ex externo Basilicae Vaticanae podio, 15; feria VI in Passione Domini, 258; die Paschatis, 260. Nuntii scripto dati: — Ob diem ad pacem inter homines fovendam, Calendis Ianuariis anno 1978 Index 1050 rerum celebrandum toto orbe terrarum, 49; totius orbis christianis fidelibus, ineunte tempore quadragesimali, 154; ad sacerdotales et religiosas vocationes fovendas, 293; ob diem ad rectum usum instrumentorum Communicationis Socialis dicatum, 341; ob diem ad missionales res fovendas dicatum, 345; ad Praesidem et Legatos Consilii Nationum Unitarum de armis abolendis, 399; ad F. Donaldum Coggan, Communionis Anglicanae Praesidem, occasione oblata XI Conferentiae Lambethianae, 461. analyticus Paci fovendae dies dicatus. Ad huiusmodi diem celebrandum a S. P. nuntius scripto datus de violentia abicienda deque pace fovenda, 49; calendis Ianuariis a. 1978, a S. P. habita allocutio de pace fovenda, 89. Pallii (de) concessione moderanda in Ecclesia Latina Litterae Apostolicae « M o tu Proprio» datae, 441. Palmis (in) Dominica. V. Homiletica^ allocutiones. Nsorubara L. V. Burundiae. Pampuri Richardi (de) virtutibus heroice exercitis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 525. O Obstetriciae (ad) et gynaecologicae-psychosomaticae artis peritos a S. P. habita allocutio, 97. Oddi Card. Silvio, X X V compienti annum a suscepta episcopali ordinatione a Ioanne Paulo I Summo Pontifice datus nuntius gratulatorius, 764. Oeirensis dioecesis nomen mutatum decreto S. Congregationis pro Episcopis, in posterum Oeirensis-Florianensis appellandae, 61. Olomucensis dioecesis nuntur, 273. V. Moraviae. fines aptius dispo- Oosterhout (in urbe) dioecesis Bredanae, in Nederlandia, sacra aedes S. Ioannis Baptistae titulo Basilicae Minoris augetur, 10. Ordinis Fratmm Minorum (ad) sodales habita a S. P. allocutio, post actum in urbe Asisio CXC Capitulum Generale, 416. Parsberg Sigurdsson Nicolaum (ad) habita a S. P. allocutio, apud Sedem Apostolicam Islandiae constitutum Legatum, 111. Paschatis die, ex externo Basilicae Vaticanae podio a S. P. factus nuntius radiotelevisificus atque « U r b i et Orbi» impertita Benedictio Apostolica, 260. Patriarchatus Oecumenicus. V. Melitonem. Patroni caelestes: B. M. V. a Monte Berico, urbis et dioecesis Vicentinae, 150; S. Franciscus Xavier, eorum qui in Argentina operam dant ludo pilae vel eius sunt studiosi, 240; B. M. V. titulo Dominae Nostrae a Lluch, urbis Alcirae, 321; B. M. V. nomine Dominae Nostrae a Refugio, dioecesis Gagaroënsis, 322; B. M. V. nomine Dominae Nostrae a Rosario, dioecesis Ohiquinquirensis, 323; B. M. V. a Rosario « L a Naval», classicorum militum in Philippinis Insulis, 452; B. M. V. ab Itinere Prospero, oppidi « Itabirito », in archidioecesi Marianensi, 757. Orione Aloisii (ad) beatificationem inducendam, editum decretum a S. Congr. pro Causis Sanctorum de eiusdem virtutibus in gradu heroico exercitis, 309. Paulus VI Pont. Max. d. 6 m. Augusti a 1978 terrena hac vita functus est, p. 545. Ottaviani Card. Alfredo a S. P. missus Nuntius Gratulatorius ob X X V expletum annum a cardinalicia accepta dignitate, 88. P ennemis-Piscariensis dioecesis (ad) christifideles habita a S. P. allocutio, gratias ei habentes quod urbem Piscariam superiore anno petiit, 333. Ovandoënsis. V. Arcis Petri et Pauli (die festo), in Basilica Vaticana a S. P. homilia habita, 394. Rousset. Index rerum Philadelphiensis Episcopus Ioannes N. Neumann honoribus Sanctorum decoratur, 217. Philippinae Insulae. V. a Ad limina » et Evangelii nuntiandi. 1051 analyticus R Raigangensis dioecesis per Constitutionem Apostolicam in India conditur, detractis territoriis a dioecesi Dumkaënsi, 446. Pientinae dioecesis fines S. Congregationis pro Episcopis decreto mutati, 59. Raigarhensis nomen est dehinc inditum dioecesi Raigarhensi - Ambikapurensi, 265. Pii IX (a) Pont. Max. obitu primo exacto saeculo, peculiarem homiliam S. P. in Basilica Vaticana habuit, 242. Regula Ordinis Franciscani Saecularis per Breve apostolicum approbatur et confirmatur, 454. Pitilianensis. V. Soanensis. Religiosos inter et Episcopos de mutuis relationibus notae directivae, a Sacris Congregationibus pro Religiosis et Institutis Saecularibus atque pro Episcopis editae, 473. Piacentina dioecesis. V. Basilicae Minores. Poloniae (ad) archiepiscopos et episcopos allocutio S. P., occasione oblata visitationis « A d limina» coram admissos, 23. V. Gierelc. Pontificiae Commissionis de spirituali migratorum atque itinerantium cura « Litterae Circulares» ad Conferentias Episcopales de Ecclesia et mobilitate humana, 357. Populoniensis Ecclesia in indicem titularium inserta, 434. sedium Praelaturae constitutae: Rondoniensis, in Brasilia, 146; Coxinensis, in Brasilia, 148. Praesentatio Domini. Huius festi diei habita occasione, S. P. legatos Collegiorum Canonicorum Patriarchalium Basilicarum atque Religiosarum Congregationum allocutus est, 186. Provisiones Ecclesiarum : — e Sacra Congregatione pro Episcopis: 62, 134, 196, 263, 298, 353, 471, 776, 788, 992. •— e Sacra Congregatione pro Ecclesiis Orientalibus, 995. — e Sacra Congregatione pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide : 65, 267, 302, 355, 789, 995. Remotione parochorum ra sequenda, 534. (in) quae procedu- Rinaldi Philippus. Ad huius Servi Dei introducendam Causam beatificationis et canonizationis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 198. Roma urbs. V. Urbis Romae. Romanae dioecesis (ad) paroeciarum curiones ceterosque utriusque cleri sacerdotes a S. P. habita allocutio, sacro ineunte quadragesimali tempore, 190. Rondoniensis praelatura in Brasilia constituitur, 146. Rottenburgensis dioecesis nomen mutatum, quae dehinc Rottenburgensis-Stutgardiensis appellabitur, 351. Rota. V. Tribunal. Rwanda. V. Hatungimana. S Q 8. Assumptionis. V. Carapeguana. Quadragesimali tempore instante, S. P. nuntium scripto dedit totius orbis christianis fidelibus, 154. S. Conceptionis dioecesis. V. Si. Petri Apostoli.- Index 1052 S. rerum Didaci. V. Bernardinopolitana. 8. Francisci de Macoris dioecesis in Republieae Dominicanae finibus conditur, 236. S. Franciscus Xavier confirmatur patronus cunctorum qui in Argentina operam dant ludo pilae vel eius sunt studiosi, 240. analyticus stitutum Reipublicae Iraquianae Legatum, 112. Salesiani. V. Societatis S. Rinaldi Philippi. Francisci Salesii et Salisburgi exstans Pontificium Institutum Philosophicum « a d instar Facultatis» erigitur, peculiari lato decreto S. Congregationis pro Institutione Catholica, 314 S. Iacobi Capitis Viridis dioecesis, suffraganea hactenus Lisbonensi Sedi, immediate subicitur Apostolicae Sedi, 266. Samorè Card. Antonio a S. P. missus Nuntius Gratulatorius, ob quinquagesimum expletum annum ab ordinatione presbyterali, 408. S. Ioannis Portoricensis aedes cathedralis creatur Basilica Minor, 239. Sandhurstensis dioecesis. V. Ballaratensis. San Salvador. V. Llach Schonnenberg. Mariae a Patrocinio. V. ucrainorum. 8. Mariae Montis Oliveti M. Abbatiae fines decreto S. Congregationis pro Episcopis mutati, 59. Sí. Michaelis dioecesis in Argentina constituitur, detracto territorio a dioecesi Foromartiniensi, 448. 8. Paulus. V. Collegium 8. S. Internationale. Scotiae (ad) sacros Praesules, occasione oblata eorum visitationis « Ad limina », a S. P. habita allocutio, 254. Scrosoppi Aloisii (de) virtutibus heroice exercitis editum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum decretum, 521. Seguensis et Moptiensis dioecesium aptius dispositum territorium peculiari decreto S. Congr. pro Gentium Evangelizatione, 301. Petri Apostoli dioecesis in Paraguaia constituta per Apostolicam Constitutionem, detractis territoriis a dioecesi SS. mae Conceptionis, 443. Senensis archidioecesis fines S. Congregationis pro Episcopis decreto mutati, 59. Petrus. V. Collegium Sepulcrum S. Francisci Assisiensis aperiendi facultas conceditur eiusque sacras reliquias inspiciendi et recognoscendi, 152. Internationale. Sacri Collegii (ad) Cardinales S. P. allocutio, instante Sollemnitate Nativitatis D.N.I.Ch., 39; iisdem ob diem nominalem S. P. vota prementibus, 426; post Conclave, in quo Ioannes Paulus I electus est Summus Pontifex, 691 et 703; post Conclave, in quo electus est Summus Pontifex Ioannes Paulus I I , 919 et 934. Siri Card. Iosepho, Archiepiscopo ianuensi, a S. P. missus nuntius gratulatorius ob X X V expletum annum a cardinalicia accepta dignitate, 85. Soanensis-Pitilianensis dioecesis, fines commutati, 131. Sadat. V. Anvarum. Saecularis Franciscanus V. Regula. Sinarum natio. V. Chow Shu-Kai. Ordo. Salah Omar Al-AU (ad) habita a S. P. allocutio, apud Sedem Apostolicam con- in Italia, Societatis S. Francisci Salesii (ad) eos sodales habita a S. P. allocutio, qui X X I Capitulo Generali interfuerunt, 176. Soddensis-Eosannensis nomen inditum praefecturae apostolicae Soddensi, 265. Index rerum Urna Shankar Bajpai (ad) habita a S. P. allocutio, constitutum Indiae Legatum apud Sedem Apostolicam, 123. Stanislaus (s.). V. Ablewicz G. Stutgard. V. Rottenburgensis. Sulmonensis dioecesis. V. Valvensis. Synodi Episcoporum (ad) Secretariae novum Consilium habita a S. P. allocutio, 340. Syria. V. Dia Allah V. Urbis Romae (ad) Magistrum et Administratorum coetum habita a S. P. allocutio, 174. U.S.A. Ad sacros Praesules VI et V I I I Regionis pastoralis a S. P. habita allocutio, occasione habita eorum visitationis « Ad limina », 412; eiusdem generis occasione, S. P. allocutio ad sacros Praesules IV et IX Regionis pastoralis, 419. El-Fattal. T Tabacensis 1053 analyticus Respublica. Nuntiaturae Apostolicae. V Valvensis et Sulmonensis dioecesis fines decreto S. Congregationis pro Episcopis mutati, 58. Testamentum Pauli VI P. M . , 559. Thailandia. V. Elos Vissesurakam. Tlaxcalensis dioecesis. V. Basilicae Minores. Tribunal S. Romanae Rotae. Ad eiusdem Decanum, Praelatos Auditores, Officiales et Advocatos habita a S. P. allocutio, ineunte anno iudiciali, 181. Trichuriensis. V. IrinialaJcudensis. Trilacunensis dioecesis in Brasilia conditur, a dioecesi Campi Grandis detractis territoriis, 234. Trinitatis (SS.mae) V. Nuntiaturae Respublica. Apostolicae. Tridentinae dioecesis fines decreto S. Congregationis pro Episcopis mutati, 58. Turismo. V. Pontificiae Vannini losephinae (ad) beatificationis et canonizationis Causam introducendam, decretum a S. Congregatione pro Causis Sanctorum editum, 303. Vianensis Castelli dioecesis in Lusitania constituitur, divisa archidioecesi Bracarensi, 7. Violentia (de) abicienda. V. Pud fovendae et Nuntii scripto dati. Vocationes (ad) sacerdotales et religiosas fovendas a S. P. datus universo catholico orbi nuntius, 293. Vratislaviensis dioecesis sponuntur, 273. fines aptius di- W Wiaux Mudano Mariae Beatorum decreti, 784. (ven.) honores Commissionis. Tyrnaviensis dioecesis fines aptius disponuntur, 273; eadem dioecesis ad metropolitanarum Ecclesiarum gradum evehitur, 275. Wyszynski Card. Stephano, Archiepiscopo Gnesnensi et Varsaviensi, a S. P. missus Nuntius Gratulatoriis ob X X V expletum annum a cardinalicia accepta dignitate, 86. U Z Ucrainorum eparchia in Argentina constituitur, nomine S. Mariae a Patrocinio Bonaërensis Ucrainorum, 385. Zambiae (ad) apud Sedem Apostolicam Legatum habita a S. P. allocutio, 336. ADDENDA in vol. LXX (1978) Commentarii Officialis ACTA APOSTOLICAE SEDIS pag. 667, ante verba Ex URSS haec addantur : Ex UGANDA : I have learnt with grief and deep sorrow of the sudden death of His Holiness Pope Paul VI. I wish on behalf of myself, my family, the Government and the entire people of Uganda to express to the House of Cardinais, the Catholic Church and the late Pope's family our deepest sympathies and condolences. His death has deprived the world of a selfless man dedicated to peace and love. The world still recalls Pope PauPs journeys to ali the continents in search and promotion of peace. We in Uganda vividly remember His Holiness's visit to this country in 1969, and the humility he displayed in communicating with ali the people from all walks of life. To me, the death of His Holiness in a personal tragedy, for I knew him as a friend whom I met several times both in the Vatican and Uganda and enjoyed his friendliness and his wise counsel. In all my meetings I found him to have a special liking and attachment to Uganda. I remember my last meeting with His Holiness, in 1975, at his summer palace Castel Gandolfo when I was Chairman of the OAU and had useful and fruitful discussions concerning Africa, Middle East and world affairs in general. Pope PauPs death is not only a loss to the Catholic Church but to all mankind. We pray for his soul to rest in eternai peace. Accept, Your Eminence, the expression of my deepest condolences. Idi Amin Dada Life President of the Republic of Uganda CORRIGENDA item in vol. LXX (1978) Commentarii Officialis ACTA APOSTOLICAE SEDIS pag. 317, in lin. 2, loco 13 marzo 1978, legatur 30 marzo 1978. pag. 317, in lin. 4, loco 30 marzo 1978, legatur 13 marzo 1978. pag. 463, in lin. 11, loco Calcedoniae, legatur Chalcedoniae. pag. 466, in lin. 11, loco souvegarde, legatur sauvegarde. pag. 558, in lin. 31, loco BalzanelU, legatur Buzzonetti. pag. 776, in paenultima linea, loco C esarem et de Silva, legatur Caesarem et da Silva. pag. 791, in lin. 13, loco Sicolone, legatur Scicolone. pag. 864, in lin. 1, loco 964, legatur 864- SEPTUAGESIMUM COMMENTARII OFFICIALIS ABSOLVITUR DIE XXXI M. TYPIS VOLUMEN « ACTA APOSTOLICAE DECEMBRIS A. POLYGLOTTIS SEDIS » MCMLXXVIII VATICANIS Città del Vaticano, giovedì 9 marzo 1978 Anno XLIX Num. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XV N". OXLV - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli per celebrare l'ottantesimo genetliaco di Sua Santità Paolo VI. 9 marzo 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II ; Ordina Art. 1. - È autorizzata la emissione di una serie di due francobolli per celebrare l'ottantesimo genetliaco di Sua Santità Paolo V I , da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in rotocalcografia pluricolore su carta bianca patinata e riuniti nel nu- Acta 2 Apostolicae Sedis - Supplemento mero di quaranta esemplari per foglio, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni: mm. 40 x 30, formato orizzontale, dentellatura 14 x 1314 ; valori: L. 350, L. 400; soggetti: il valore da L. 350 riproduce il volto del Cristo Risorto, tratto dal grande pannello collocato nell'Aula delle Udienze, opera dello scultore Pericle Fazzini ; il valore da L. 400 riproduce l'effigie di Sua Santità Paolo V I , da un disegno di Lino Bianchi Barriviera ; i due francobolli recano sulla parte sinistra la riproduzione del soggetto e sulla parte destra, su fondo bianco, lo stemma di Sua Santità Paolo VI e l'indicazione dei rispettivi valori ; in basso, fuori delle vignette, la dicitura « la scritta « poste vaticane ». Nell'interno delle vignette è riprodotta p a u l i vi p.m. aetatis anno l x x x » . Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità illimitata agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente ordinanza. La tiratura è di 1.150.000 serie complete. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, nove marzo millenovecentosettantotto. Giovanni Sergio Card. Card. Massimiliano Paolo Card. Giovanni Silvio Giuseppe Guerri, Card, Pro-Presidente de Furstenberg Bertoli Giuseppe Card. Presidente Villot, Card. Oddi Card. Paupini Wright Anno XLIX Città del Vaticano, martedì 9 maggio 1978 Num. 2 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XV N. C X L V I - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli per commemorare il primo centenario della morte di Papa Pio IX. 9 maggio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II ; ORDINA Art. 1. - È autorizzata la emissione di una serie di tre francobolli per commemorare il primo centenario della morte di Papa Pio IX, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2 . - 1 francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in calcografìa ed offset pluricolore su carta bianca patinata e riuniti nel 6 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento. numero di quaranta esemplari per foglio, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni : mm. 30 x 40, formato verticale, dentellatura 1 3 V i x l 4 ; valori : L. 130, L. 170, L. 200 ; soggetti : il valore da L. 130 riproduce lo stemma di Papa Pio IX ; il valore da L. 170 riproduce la « ROTA » di Papa Pio IX, usata nella sottoscrizione della Bolla Solenne della definizione del Dogma dell'Immacolata Concezione ; il valore da L. 200 riproduce un ritratto di Papa Pio IX, conservato nella Biblioteca Apostolica Vaticana; i tre soggetti sono raccolti in una cornice floreale che, in due cartigli, riporta le scritte « PIUS P.P. I X » e « 1878-1978 » ; in basso, fuori della vignetta, i tre francobolli recano l'indicazione dei rispettivi valori e la dicitura « POSTE VATICANE » . Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità illimitata agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente ordinanza. La tiratura è di 1.150.000 serie complete. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Unici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, nove maggio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. GUERRI, MASSIMILIANO PAOLO VILLOT, Card. B Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG ERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT Anno XLIX Città del Vaticano, martedì 9 maggio 1978 Ñum. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XV N. O X L V I I — Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale vengono determinate le date di inizio e di cessazione dell'ora estiva per il 1978. 9 maggio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Vista l'ordinanza 16 maggio 1966, n. XXVI, con la quale si istituisce l'ora estiva ; \ ORDINA o Art. 1. - Dalle ore zero del 28 maggio 1978 alle ore una del I ottobre 1978, l'ora normale è anticipata, a tutti gli effetti, di sessanta minuti primi. Art. 2. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli 10 Acta Apostolicae Sedis — Supplemento Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, nove maggio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. GUERRI, MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG B ERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT í¡;' i,"I Anno XLIX Città del Vaticano, lunedi 22 maggio 1978 Num. 4 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA HB DEL VATICANO Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XV NT. CXLVIII - ORDINANZA DELLA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO CON LA QUALE È AUTORIZZATA LA EMISSIONE DI CARTOLINE POSTALI ILLUSTRATE RECANTI L'IMPRONTA, A STAMPA, DEL VALORE POSTALE DI FRANCATURA. 22 maggio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II ; Ordina Art. 1. - È autorizzata l'emissione di sei cartoline postali illustrate, recanti l'impronta, a stampa, del valore postale di francatura e raccolte in un contenitore, per la corrispondenza destinata « oltre Italia )), con il valore di L. 130. Art. 2. - Le cartoline di cui all'articolo precedente, del formato di cm. 14,80x10,50, sono illustrate con le sei figurazioni, ciascuna con colore proprio, dei francobolli riproducenti alcune fontane e vedute architettoniche della Città del Vaticano, emessi con l'ordinanza n. CXXX del 23 novembre 1976 : Torre S. Giovanni; Fontana del Sacramento ; Acta Apostolicae Sedis - Supplemento 14 Fontana dei giardini; Veduta absidale di S. Pietro; Via delle Fondamenta e Torre Borgia; Palazzo Apostolico e Cortile di S. Damaso. Le cartoline recano sul retro : in alto a destra l'impronta, a stampa, del valore postale, delle dimensioni di mm. 24x30, compresa la dentellatura; il disegno, su fondo bianco, reca, nel centro, le Chiavi decussate sormontate dal Triregno, in basso, l'indicazione del valore « L. 130» e la dicitura (( POSTE VATICANE » ; a destra, nella parte restante, quattro righe riservate all'indirizzo del destinatario ; sul lato sinistro : in alto, la scritta « CARTE POSTALE Città del Vaticano » e l'indicazione del soggetto raffigurato ; in basso, la dicitura (( Dai disegni originali di Lino Bianchi Barriviera per la serie filatelica Fontane e vedute della Città del Vaticano » ; al centro, in senso verticale, la scritta (( Riproduzione vietata » tra due linee anch'esse verticali. La grafia e l'impronta sono stampate con l'inchiostro di colore grigio bruno. Il contenitore di cui all'art. 1, del formato di cm. 1 5 x l l reca esternamente la raffigurazione delle Chiavi decussate sormontate dal Triregno ed è posto in vendita a L. 780. Art. 3. - L'emissione e la vendita delle cartoline di cui alla presente ordinanza sono riservate esclusivamente allo Stato. La tiratura è di n. 100.000 esemplari di ciascuna figurazione. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. ? Città del Vaticano, ventidue maggio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. GUERRI, MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG BERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT Ili Città del Vaticano, sabato 1° luglio 1978 Anno XLIX Num. 5 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA Pontificato d i S . S . Paolo V I - Anno X V I N. - Ordinanza della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano in materia di tariffe postali. C X L I X o I luglio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL YATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI; Visti gli art. 2 e 20, lett. c, n. 5 e 6, della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. II; Visto l'accordo tra la Santa Sede e l'Italia in materia di tariffe postali, in data 23 gennaio 1952; Vista l'ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano in materia di tariffe postali e telegrafiche in data 30 ottobre 1976, N. C X X I X ; ORDINA Art. 1. - Le tariffe postali e le soprattasse di trasporto aereo attualmente in vigore sono sostituite, a decorrere dal I luglio 1978, da quelle indicate nella tabella seguente: o Per l'interno della Città del Vaticano Lire Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire 110 210 210 280 600 1.160 2.000 3.200 170 320 320 420 900 1.750 3.000 4.800 220 220 400 530 .1.050 2.000 3.500 5.700 — — 220 2 80 120 150 1 LETTERE — fino a 20 grammi: — — — — — — - invii non normalizzati . . da oltre 20 gr. fino a 50 da oltre 50 gr. fino a 100 da oltre 100 gr. fino a 250 da oltre 250 gr. fino a 500 da oltre 500 gr. fino a 1.000 da oltre 1.000 gr. fino a 2.000 CARTOLINE STRIA 1 DI PRIVATA, STATO E . . gr. gr. gr. gr. gr. gr. 1 DELL'INDU- con corrispondenza Nei rapporti con il Belgio, la Germania (Rep. Fed.), il Lussemburgo, i Paesi Bassi e la Svizzera: tariffa in vigore per l'Italia. Per tutte le destinazioni. 2 Acta 20 Apostolicae Sedis - Supplemento Per l'interno della Città del Vaticano Lire CARTOLINE STRIA DI STATO PRIVATA 3 STRATE " 4 - E Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire DELL'INDU- CARTOLINE ILLU5 - BlGLLETTI DI VISITA " 6 - PARTECIPAZIONI DI NASCITA, MORTE, MATRIMONIO E SIMILI 7 - STAMPE 80 AUGURALI CARTOLINE ILLUSTRATE E 120 — BIGLIETTI D I VISITA, con non più di 5 parole — — 80 — — 80 PARTECIPAZIONI DI NASCITA, MORTE, a stampa . . MATRIMONIO E SIMILI A V V I S I DI RICEVIMENTO CARTE MANOSCRITTE COMMERCIALI 8 - 80 120 105 160 200 300 250 FATTURE 9 — fino a 20 grammi: — — — — — — - invìi normalizzati - i n vii non normalizzati . . . . da oltre 20 gr. fino a 50 gr. da oltre 50 gr. fino a 1 0 0 gr. da oltre 1 0 0 gr. fino a 2 5 0 gr. da oltre 2 5 0 gr. fino a 5 0 0 gr. da oltre 5 0 0 gr. fino a 1.000 gr. da oltre 1.000 gr. fino a 2 . 0 0 0 gr. 200 300 240 360 530 800 1.060 1.600 1.860 2.800 2.800 4.200 — — — — — — — — 3 Per oltre l'Italia, con corrispondenza, ved. voce n. 3. Per oltre l'Italia, con non più di 5 parole di convenevoli, Per oltre l'Italia, con corrispondenza, ved. voce n. 1. Per oltre l'Italia, con non più di 5 parole di convenevoli, Per oltre l'Italia, ved. voce n. 6. Per oltre l'Italia sono considerate stampe e non possono accompagnamento. Per oltre l'Italia, le fatture commerciali aperte possono stampe e ai pacchetti postali. 4 ved. voce n. 5. 5 6 ved. voce n. 5. 7 8 contenere lettere di 9 essere allegate alle Leggi e disposizioni dello Stato della Città dei Vaticano Per l'interno della Città del Vaticano Lire 21 Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire STAMPE, periodiche e non periodiche CEDOLE D I COMMISSIONI LIBRARIE — fino a 50 grammi: - invii normalizzati - invii non normalizzati . . — da oltre 50 gr. fino a 100 — da oltre 100 gr. fino a 250 — da oltre 250 gr. fino a 500 — da oltre 500 gr. fino a 1.000 — da oltre 1.000 gr. fino a 2.000 10 . . gr. gr. gr. gr. gr. 45 60 60 110 200 330 460 70 90 90 170 300 500 700 — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — 80 100 200 350 580 800 400 STAMPE, periodiche e non periodiche — da oltre 50 gr. fino a 100 gr. — da oltre 100 gr. fino a 250 gr. — da oltre 250 gr. fino a 500 gr. — da oltre 500 gr. fino a 1.000 gr. — da oltre 1.000 gr. fino a 2.000 gr. — per ogni 1.000 gr. o f razione in più — stampe spedite in sacchi speciali, dirette allo stesso destinatario ed alla stessa destinazione: - per ogni 1.000 gr. o frazione in più . . . CARTE PUNTEGGIATE AD USO DEI — in 400 in franchigia 130 230 430 730 200 350 650 1.1.00 250 450 800 1.300 130 230 430 730 200 350 650 1.100 — franchigia CIECHI — in franchigia PACCHETTI POSTALI — — — — fino a 100 grammi da oltre 100 gr. fino a 250 gr. da oltre 250 gr. fino a 500 gr. da oltre 500 gr. fino a 1.000 gr. CAMPIONI DI M E R C I 11 - INCISIONI FO- NICHE SU DISCHI, NASTRO 0 FILO 11 — da oltre 100 gr. fino a 250 gr. — da oltre 250 gr. fino a 500 gr. — da oltre 500 gr. fino a 1.000 gr. 10 —• — — Per oltre l'Italia sono considerate lettere o cartoline dell'industria privata con corrispondenza, se ne hanno le caratteristiche. Per oltre l'Italia sono considerati pacchetti postali. 11 Acta 22 Apostolicae-Sedis - Supplemento Per l'interno della Città del Vaticano Lire DIRITTO DI ESPRESSO Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire PER CORRI- SPONDENZE, oltre le tasse di franca— per ogni sacco speciale di stampe DIRITTO D I RACCOMANDAZIONE, DI ASSICURAZIONE 350 450 2.250 — — 230 350 — — 450 2.250 330 500 — — — 300 230 350 — — — — — — — — — — — — — — — — 800 1.100 1.400 1.800 2.200 2.500 2.800 3.100 oltre — per ogni sacco speciale di stampe DIRITTO 230 SULLE CORRISPONDENZE, oltre le tasse di francatura e di raccomandazione a) per l'interno e per l'Italia — ordinaria e convenzionale: - per ogni 50.000 Lire o frazione — contro i rischi di forza maggiore: - tariffa di cui alla lettera a) maggiorata del 100% b) per oltre l'Italia — per ogni 200 Fr. oro o frazione di 200 Fr. oro di valore dichiarato DIRITTO DI ASSEGNO SULLE CORRI12 SPONDENZE, oltre le tasse di francatura normali a) per l'interno e per l'Italia b) per oltre l'Italia — f i n o a L . 5.000 . . . . — da oltre L. 5.000 fino a — da oltre L. 10.000 fino a — da oltre L. 50.000 fino a — da oltre L. 100.000 fino a — da oltre L. 200.000 fino a — da oltre L. 300.000 fino a — oltre L. 400.000 18 . . . . 10.000 50.000 100.000 200.000 300.000 400.000 — La liquidazione dell'importo dell'assegno si effettua mediante vaglia di rimborso. Leggi e disposizioni dello Stato della Città dei Vaticano Per l'interno della Città del Vaticano Lire 23 Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire — se il mittente chiede che il vaglia di rimborso gli sia restituito per via aerea (oltre i diritti di cui soprattassa prevista perla categoria L. C. secondo il Paese di destinazione — DIRITTO DI CONSEGNA IN MANI PRO- di oggetti raccomandati o assicurati con avviso di ricevimento . PRIE 100 — 50 — 100 POSTA PNEUMATICA (lettere e biglietti fino a 20 gr. e cartoline) 20 —• SOPRATTASSE DI TRASPORTO AEREO PER LE CORRISPONDENZE L . C. per ogni 5 gr. o frazione Lire D E S T I N A Z I O N E PAESI 13 A . O. 14 per ogni 50 gr. o frazione Lire — 15 25 45 80 165 100 210 90 200 165 380 DELL'EUROPA E DEL B A - CINO DEL MEDITERRANEO . . PAESI DELL'AFRICA P A E S I DELLE AMERICHE . . . PAESI DELL'ASIA P A E S I DELL'OCEANIA . 13 . . . . Lettere, cartoline postali con corrispondenza, vaglia postali, vaglia di rimborso relativi ad invii con assegno, lettere assicurate, avvisi di ricevimento e di pagamento. Tutti gli altri oggetti non rientranti nella categoria L. C. 14 Acta 24 Apostolicae Sedis - Supplemento Per l'interno della Città del Vaticano Lire Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire di trattamento degli invìi ordinari, non od insufficientemente affrancati, oltre la francatura TASSA FISSA — 180 PACCHI POSTALI ORDINARI per l'interno e per l'Italia, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 a) [N'ormali: — fino a 1 Kg — da oltre 1 Kg. fino a 3 Kg. . — da oltre 3 Kg. fino a 5 Kg. . — da oltre 5 Kg. fino a 10 Kg. . — da oltre 10 Kg. fino a 15 Kg. . — da oltre 15 Kg. fino a 20 Kg. . b) Ingombranti: — tariffe di cui alla lettera a) maggiorate del 100%. 600 730 860 1.330 1.660 2.000 900 1.100 1.300 2.000 2.500 3.000 — — — — — — — 400 —: — 200 — per l'interno e per l'Italia, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 e il diritto fìsso di recapito per espresso a) [N'ormali: — tariffe di cui alla lettera a) dei pacchi ordinari, maggiorate del 100% b) Ingombranti: — tariffe di cui alla lettera a) della presente voce, maggiorate del 100%. PACCHI POSTALI URGENTI 15 per l'Italia, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 e le tariffe normali — fino a 1.000 grammi — per ogni 500 grammi o frazione PACCHI POSTALI AEREI 15 Al trasporto aereo sono ammessi i pacchi postali ordinari normali fino a 20 kg. I pacchi inviati per via aerea fino a 10 kg. sono recapitati per espresso e debbono essere gravati, in aggiunta alla soprattassa di trasporto aereo, del relativo diritto fisso. Sia la soprattassa che il diritto fìsso di cui sopra debbono essere aggiunti all'ammontare della tariffa ordinaria. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 25 PACCHI POSTALI ORDINARI 25 per oltre l'Italia, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 a) tassa sul peso (quota-parte territoriale di partenza e arrivo): — — — — — — fino a 1 Kg da oltre 1 Kg. fino a 3 Kg da oltre 3 Kg. fino a 5 Kg da oltre 5 Kg. fino a 10 Kg da oltre 10 Kg. fino a 15 Kg da oltre 15 Kg. fino a 20 Kg . Fr. Fr. Fr. Fr. Fr. Fr. oro oro oro oro oro oro 2,00 2,50 3,00 4,00 5,00 6,50 b) quota-parte di transito: — per l'accettazione dei pacchi postali per via di superfìcie si applicano le tariffe italiane riportate sul tableau OP 1. 26 PACCHI POSTALI AEREI per oltre l'Italia, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 a) tassa sul peso (quota-parte territoriale di partenza e arrivo): — tariffe di cui alla lettera a) dei pacchi ordinari per oltre l'Italia b) quota-parte di transito: — per l'accettazione dei pacchi postali per via aerea si applicano le tariffe italiane riportate sul tableau CP 2 1 . Per l'interno della Città del ^ Vaticano Lire 27 Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire PACCHI POSTALI CON VALORE DICHIA- RATO, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 e le tasse di francatura a) per l'interno e per l'Italia — assicurazione ordinaria e convenzionale: - per ogni 5 0 . 0 0 0 Lire o frazione — contro i rischi di forza maggiore: - tariffa di cui alla lettera a) maggiorata del 1 0 0 % 660 1.000 Acta 26 Apostolicae Sedis - Supplemento Per l'interno della Città del Vaticano Lire b) per oltre l'Italia — fino a 2 0 0 Fr. oro di valore dichiarato — da oltre 2 0 0 fino a 4 0 0 Fr. oro di valore dichiarato . . . . . . . — da oltre 4 0 0 fino a 6 0 0 Fr. oro di valore dichiarato — da oltre 6 0 0 fino a 8 0 0 Fr. oro di valore dichiarato — da oltre 8 0 0 fino a 1.000 Fr. oro di valore dichiarato 28 PACCHI POSTALI CON ASSEGNO, oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 e le tasse previste per la spedizione dei pacchi a seconda della categoria cui appartengono — si applicano le tariffe di cui alla precedente voce n. 1 7 . 29 », oltre il prezzo dell'etichetta di Lire 50 e le tasse previste per la spedizione dei pacchi a seconda della categoria cui appartengono — diritto fisso 30 Avviso DI MANCATA CONSEGNA Lire Lire 900 — — 1.200 — — 1.500 — — 1.800 2.200 Avviso D'IMBARCO DI PACCHI AVVISO 230 350 450 DI — — 180 — — 250 — — 300 PO- STALI 32 Oltre l'Italia PACCHI POSTALI « EXPRÈS PACCHI POSTALI 31 Per l'Italia DI RICEVIMENTO DI PACCHI POSTALI — si applicano le tariffe di cui alla precedente voce n. 7. 33 34 TASSA DI RECLAMO CORRISPONDENZE FERMO TELEGRAFO (per ogni pacco) FERMO POSTA O 100 — — Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Per l'interno della Città del Vaticano Lire 35 Vaticano 27 Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire VAGLIA ORDINARI — tassa d'emissione, oltre il prezzo del modulo di Lire 50 a) per l'interno e per l'Italia — fino a L. 2 0 . 0 0 0 — da oltre L. 2 0 . 0 0 0 fino a 5 0 . 0 0 0 — da oltre L. 5 0 . 0 0 0 fino a 2 0 0 . 0 0 0 — da oltre L. 2 0 0 . 0 0 0 fino a 4 0 0 . 0 0 0 — da oltre L. 4 0 0 . 0 0 0 fino a 6 0 0 . 0 0 0 b) per oltre l'Italia — fino a L. 5 . 0 0 0 . — da oltre L. 5.000 — da oltre L. 1 0 . 0 0 0 — da oltre L. 5 0 . 0 0 0 — da oltre L. 1 0 0 . 0 0 0 — da oltre L. 2 0 0 . 0 0 0 — da oltre L. 3 0 0 . 0 0 0 — oltre L. 4 0 0 . 0 0 0 36 37 38 39 . . fino fino fino fino fino fino . a a a a a a . . . . 250 250 500 500 900 900 — — 1.200 1.200 -— 1.800 1.800 — — — 10.000 800 — 50.000 100.000 200.000 550 1.000 1.350 — — — 300.000 400.000 1.700 2.100 2.400 2.700 VAGLIA D I VERSAMENTO per l'Italia — tassa d'emissione, oltre il prezzo del modulo di Lire 50 - fino a L. 1 0 0 . 0 0 0 - per ogni 1 0 . 0 0 0 Lire o frazione i n più . . . . . . . . . . . VAGLIA TELEGRAFICI per l'interno e per l'Italia — oltre la tassa di emissione di cui alla voce n. 3 5 , lettera a) e quella telegrafica — 100 — 10 — 150 — 150 per oltre l'Italia — oltre le tasse indicate alla voce n. 3 5 , Ietterai), è dovuta la tassa telegrafica. VAGLIA TELEGRAFICI DIRITTO PER L'EMISSIONE DEI VA- - GLIA CON LA CLAUSOLA « PAGAMENTO IN MANI PROPRIE » . 100 100 Acta 28 Apostolicae Sedis — Supplemento Per l'interno della Città del Vaticano Lire Avviso D I PAGAMENTO Per l'Italia Oltre l'Italia Lire Lire 80 120 250 200 200 200 500 500 500 500 500 500 300 300 300 650 650 650 ATTESTAZIONE DI EMISSIONE DEI VA- VAGLIA ORDINARI SMARRITI 1 6 0 TELEGRAFICI — tassa per la richiesta di pagamento nel periodo di validità . VAGLIA S C A D U T I 16 —- tassa di rimborso per ogni vaglia ordinario o telegrafico DIRITTO DI RIVALIDAZIONE E DI DU- quando la scadenza di validità o lo smarrimento non siano imputabili ad errore PLICAZIONE DEI VAGLIA, DOMANDE SCRITTE DEI MITTENTI per ritiro di corrispondenza, vaglia o pacco, per modificazione d'indirizzo, per annullamento o modificazione dell'importo dell'assegno, del vaglia, ecc. 46 LIMITI DI PESO, DI DIMENSIONI, DI VALORE, DI ASSEGNO D I SMARRIMENTO ED INDENNITÀ per l'interno della Città del Vaticano e per l'Italia Limiti massimi di peso — lettere, carte manoscritte, stampe e spedizioni miste . . . Kg. 2 Kg. 7 NB. Per i pieghi contenenti un solo volume che ecceda il peso di Kg. 2 è ammesso l'invio fino al peso di Kg. 3 . 17 — carte punteggiate ad uso dei ciechi — cartoline dell'industria privata, cartoline illustrate, biglietti di visita, fatture commerciali, stampe augurali e partecipazioni d i nascita, morte, matrimonio e simili . . . . . . gr. 20 16 Sono esenti dal pagamento della tassa i vaglia ordinari o telegrafici non giunti al destinatario. 17 Per il calcolo dell'affrancatura del peso eccedente i K g . 2 si applica la tariffa corrispondente allo scaglione di peso in più. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 29 cedole di commissioni librarie gr. 50 pacchetti postali, campioni di merci, incisioni foniche su Kg. dischi, nastro o filo 1 pacchi postali: Kg. 20 Kg. 5 Kg. 10 a) o r d i n a r i . . b) urgenti . . e) « Exprès » . Dimensioni massime 18 — lettere, carte manoscritte, fatture commerciali, stampe, carte punteggiate ad uso dei ciechi e spedizioni miste: a) invii normalizzati: cm. 23,5 x 12; b) invii non normalizzati: cm. 45 per lato o, se a forma di rotoli, cm. 75 di lunghezza, con cm. 10 di diametro. — cartoline dell'industria privata, cartoline illustrate, biglietti di visita e cedole di commissioni librarie: cm. 14,8 x 10,5. Le corrispondenze suddette possono avere anche dimensioni maggiori purché siano contenute nei limiti indicati mediante ripiegatura e non superino il peso massimo per esse stabilito. — stampe augurali e partecipazioni di nascita, morte, matrimonio e simili: cm. 23,5 x 12. — pacchetti postali e campioni di merci: cm. 45 x 20 x 10 o, se a forma di rotoli, cm. 45 di lunghezza con cm. 15 di diametro. In entrambi i casi bali dimensioni possono variare, purché la relativa s o m m a non risulti rispettivamente superiore ai cm. 75 o cm. 60. — incisioni foniche su dischi, nastro o filo: cm. 45 x 45 x 20. — pacchi: a) pacchi normali: lunghezza m. 1; s o m m a di questa e del giro massimo, misurato in un senso che non sia quello della lunghezza, m. 2; b) pacchi ingombranti: lunghezza m. 1,50; s o m m a di questa e del giro massimo, misurato come sopra, m. 3. Dimensioni 18 minime a) le corrispondenze di qualsiasi specie debbono presentare per l'indirizzo e per le indicazioni di servizio una superfìcie non inferiore a cm. 14 x 9; b) il v o l u m e dei pacchi postali non può essere inferiore a un decimetro CUbO. Tolleranza m m . 2. Acta 30 Apostolicae Sedis - Supplemento Limiti di valore e di assegno — assicurazione ordinaria e convenzionale: a) per le corrispondenze, Lire 1.000.000; b) per i pacelli, Lire 500.000. — assegno di cui possono essere gravati le corrispondenze ed i pacchi: - lettere, carte manoscritte, fatture commerciali, stampe, carte punteggiate ad uso dei ciechi, pacchetti postali, campioni di merci (a condizione che tutti i predetti oggetti siano spediti in raccomandazione od eventualmente, per quelli chiusi, in assicurazione) e pacchi, L. 500.000. — vaglia postali: - limite minimo per ogni vaglia, Lire 100; - limite massimo per ciascun vaglia, Lire 600.000. Indennità di smarrimento per le corrispondenze raccomandate e i pacchi — l'indennità dovuta agli utenti per la perdita totale di corrispondenze raccomandate è stabilita nella misura di dieci volte l'importo del diritto fìsso di raccomandazione. — l'indennità dovuta agli utenti per la perdita dei pacchi (esclusi quelli con valore dichiarato) è stabilita nella misura di dieci volte l'importo della tassa di spedizione dei pacchi ordinari; oltre tale indennità devono essere rimborsate anche le tasse pagate. 47 LIMITI DI PESO, DI DIMENSIONI, DI VALORE MENTO ED INDENNITÀ DI SMARRI- per oltre l'Italia Limiti massimi di peso — lettere e stampe (I pieghi contenenti libri possono raggiungere il peso di Kg. 5) — sacchi speciali contenenti stampe dirette allo stesso destinatario e alla stessa destinazione — cartoline illustrate, biglietti di visita, partecipazioni di nascita, morte, matrimonio e simili a stampa — pacchetti postali — cecogrammi (carte punteggiate ad uso dei ciechi e lettere cecografiche) Kg. 2 Kg. 30 gr. 20 Kg. 1 Kg. 7 — pacchi: - il peso massimo dei pacchi postali nel regime internazionale è fissato, di regola, in 20 Kg. Tuttavia tale limite è ridotto a 10 Kg. od anche a 5 Kg. nei rapporti con alcuni Paesi. Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano Dimensioni 31 19 massime — lettere, stampe, cecogrammi, pacchetti e spedizioni miste: lunghezza, larghezza e spessore sommati, cm. 90, senza che la dimensione maggiore possa superare cm. 60; se a forma di rotoli, lunghezza e due volte il diametro cm. 104, senza che la dimensione maggiore possa oltrepassare cm. 90. — cartoline dell'industria privata, stampe sotto forma di cartoline da spedirsi allo scoperto (senza busta o fascia, ecc.), cartoline illustrate e biglietti di visita: cm. 14,8 x 10,5. — partecipazioni di nascita, morte, matrimonio e simili a stampa: cm. 23,5 x 12. — pacchi: m. 1,50 per una qualsiasi delle dimensioni; m. 3 per la somma della lunghezza e del perimetro più grande preso in un senso che non sia quello della lunghezza. Sono considerati ingombranti i pacchi che superino le seguenti dimensioni: m. 1,05 per una qualsiasi delle dimensioni; m. 2 per la somma della lunghezza e del perimetro più grande preso in un senso che non sia quello della lunghezza. Dimensioni 19 minime — le corrispondenze di qualsiasi specie debbono presentare per l'indirizzo e per le indicazioni di servizio una superfìcie non inferiore a cm. 14 x 9. Se a forma di rotoli, la lunghezza più il doppio diametro non deve essere inferiore a cm. 17, purché la dimensione maggiore non sia inferiore a cm. 10. — per i pacchi valgono gli stessi limiti. Limiti ài valore Assicurazione per le corrispondenze e per i pacchi — i limiti di valore variano a seconda dei Paesi di destinazione. Vaglia internazionali e assegni — i limiti di valore variano a seconda dei Paesi di destinazione. Indennità di smarrimento —- per le corrispondenze raccomandate, Pr. oro 40 — per i sacchi speciali, Pr. oro 150 — per i pacchi: - del peso fino a 5 Kg. - da oltre 5 Kg. fino a - da oltre 10 Kg. fino a - da oltre 15 Kg. fino a Tolleranza m m . 2. . . . 10 Kg. 15 Kg. 20 Kg. Fr. Fr. Fr. Fr. oro oro oro oro 40 60 80 100 32 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento Art. 2. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore il giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, primo luglio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, GUERRI, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG BERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT Anno XLIX Citta del Vaticano, martedì 11 luglio 1978 Num. 6 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XVI NT. CL - Ordinanza della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli per posta aerea. 11 luglio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. I I ; ORDINA Art. 1. - È autorizzata la emissione di una serie di tre francobolli da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano e da inoltrarsi per via aerea. Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in calcografìa pluricolore su carta bianca, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni : mm. 40 x 30, dentellatura 14 x 13V4? formato orizzontale ; 34 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento valori: L. 1.000, L. 2.000, L. 3.000; soggetto, unico, che raffigura : — a destra, in alto, le chiavi decussate sormontate dal triregno, e sotto l'emblema della giornata mondiale delle Telecomunicazioni, soggetto proposto dalla UIT, che rappresenta, stilizzata, un'antenna per alta frequenza; — a sinistra, in alto, la dicitura « POSTA AEREA VATICANA » , e un motivo costituito da cerchi concentrici che simboleggiano le onde elettro-magnetiche delle trasmissioni della Radio Vaticana; — in basso, l'indicazione del valore e la scritta « DECIMA GIORNATA MONDIALE TELECOMUNICAZIONI ». Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno valore, agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente ordinanza. La tiratura è di 900.000 serie complete. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Uffici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, undici luglio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, GUERRI, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG BERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT Anno XLIX Città del Vaticano, martedì 25 luglio 1978 Num. 7 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO Pontificato di S. S. Paolo VI - Anno XVI N. OLI - Legge che autorizza la coniazione ed emissione di monete per Panno 1978. 25 luglio 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. LI ; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI ; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI, con la quale sono determinate nuove caratteristiche per le monete vaticane; Vista la Convenzione monetaria sottoscritta il 9 agosto 1971 nella Città del Vaticano tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia ; ha ordinato ed ordina quanto appresso, da osservarsi come legge dello Stato : Art. 1. - È autorizzata la coniazione e la emissione di monete metalliche del valore nominale di L. 5, L. 10, L. 20, L. 50, L. 100, L. 200, L. 500. Le monete da L. 5, L. 10, L. 20, L. 50, L. 100, L. 500, hanno le caratteristiche tecniche di cui all'articolo 2 della legge 30 dicembre 1959, n. XI. Le monete da L. 200 hanno le caratteristiche tecniche seguenti : metallo bronzital al nichel; diametro mm. 24; peso : legale, grammi 5; massimo, grammi 5,1 ; minimo, grammi 4,9. Acta 38 Apostolicae Sedis - Supplemento Art. 2. - Le caratteristiche artistiche delle monete di cui all'articolo 1 sono le seguenti : nel diritto : lo stemma del Regnante Pontefice, con intorno la scritta : . PAULUS VI P. M. • A. XVI • MCMLXXVIII; nel rovescio : per le monete da L. 500 : il soggetto raffigura Gesù sulle acque, incontro alla barca dei discepoli; per le monete da L. 200 : il soggetto raffigura Gesù seduto sul monte, in atto di rivolgersi alla moltitudine; per le monete da L. 100 : il soggetto raffigura Gesù che ammaestra sullo sfondo di un portico ; per le monete da L. 50 : il soggetto raffigura Gesù inginocchiato che tende le mani ad un fanciullo ; per le monete da L. 20 : il soggetto raffigura l'incontro del padre e del figlio ; per le monete da L. 10 : il soggetto raffigura un adolescente in preghiera ; per le monete da L. 5 : il soggetto raffigura una fanciulla che reca in mano una lampada ; tutte le monete recano, sotto la figurazione, la scritta : CANO CITTÀ DEL VATI- ; le monete da L. 500, L. 200, L. 100, L. 50, L. 20, L. 10, recano in basso l'indicazione del valore; la moneta da L. 5 reca l'indicazione del valore ai lati della figurazione. Le monete da L. 200, L. 100, L. 50, hanno il bordo circolare esterno godronato; le monete da L. 20, L. 10, L. 5, hanno il bordo circolare esterno liscio; la moneta da L. 500 reca, sul bordo circolare esterno, la scritta in rilievo : IN • NOMINE • DOMINI + + + . Leggi e disposizioni dello Stato della Città del Vaticano 39 Art. 3. - Le monete di cui agli articoli precedenti saranno emesse nei quantitativi di cui appresso : Monete da L. 5 pezzi 120.000 pari a L. Monete da L. 10 pezzi 250.000 pari a L. 2.500.000 Monete da L. 20 pezzi 120.000 pari a L. 2.400.000 Monete da L. 50 pezzi 222.500 pari a L. 11.125.000 Monete da L. 100 pezzi 398.750 pari a L. 39.875.000 Monete da L. 200 pezzi 355.000 pari a L. 71.000.000 Monete da L. 500 pezzi 145.000 pari a L. 72.500.000 600.000 L. 200.000.000 Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore il giorno della sua pubblicazione. Comandiamo che l'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sia depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e che il testo corrispondente sia pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandando a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Città del Vaticano, venticinque luglio millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, GUERRI, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG BERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT v Anno XLIX Città del Vaticano, venerdì 18 agosto 1978 Num. 8 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA SEDE DEL VATICANO VACANTE MCMLXXVIII N. I - SEDE VACANTE MCMLXXVIII - Legge con la quale si delega ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Berteli e Sergio Guerri la potestà legislativa in materia monetaria durante la Sede vacante MCMLXXVIII. 18 agosto 1978 IL SACRO COLLEGIO DEI CARDINALI DI SANTA ROMANA CHIESA Nella Congregazione generale del 18 agosto 1978 ; Ritenuta l'opportunità di procedere alla fabbricazione ed emissione di monete durante la Sede vacante M C M L X X V I I I ; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI ; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI ; Vista la Convenzione monetaria tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata il 9 agosto 1971 ; Delega congiuntamente ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà di emanare, durante la Sede vacante MCMLXXVIII, norme legislative per tale materia. La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. 42 Acta Apostolicae Sedis ^Supplemento L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Data dal Palazzo Apostolico Vaticano il diciotto agosto millenovecentosettantotto. , per il SACKO COLLEGIO Cardr. CONFALONIERI Decano del S. Collegio Ç& CARLO f Ernesto Civardi Segretario del S. Collegio Anno XLIX Città del Vaticano, renerdì 18 agosto 1978 Nun; 9 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO SEDE VACANTE M C M L X X V I I I N. II - SEDE VACANTE M C M L X X V I I I - Legge con la quale si delega ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà legislativa in materia di emissione di francobolli durante la Sede vacante MCMLXXVIII. 18 agosto 1978 IL SACRO COLLEGIO DEI CARDINALI DI SANTA ROMANA CHIESA Nella Congregazione generale del 18 agosto 1978; Ritenuta l'opportunità di procedere alla emissione di francobolli durante la Sede vacante MCMLXXVIII ; Vista la Convenzione per la esecuzione dei servizi postali tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata in Roma il 29 luglio 1929 e i successivi Accordi sulla medesima materia; Vista l'ordinanza del Governatore dello Stato della Città del Vaticano relativa al servizio postale, 30 luglio 1929, n. V I I I ; Delega congiuntamente ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà di emanare, durante la Sede vacante MCMLXXVIII, norme legislative per tale materia. La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. 46 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento r L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato,,sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Staio della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Data dal Palazzo Apostolico Vaticano il diciotto agosto millenovecentosettantotto. per il SACRO COLLEGIO Card. CONFALONIERI Decano del S. Collegio CARLO f Ernesto Civardi Segretario del S. Collegio Anno XLIX Città del Vaticano, mercoledì 23 agosto 1978 Num. 10 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA SEDE Wffl VACANTE DEL VATICANO MCMLXXVIII N. III - SEDE VACANTE MCMLXXVIII - Legge delegata sulla emissione di una serie di francobolli durante la Sede vacante MCMLXXVIII. 23 agosto 1978 I CARDINALI MASSIMILIANO DE FURSTENBERG, PAOLO BERTOLI E SERGIO GTJERRI In virtù dei poteri a loro congiuntamente delegati dal Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa con legge 18 agosto 1978, n. II - Sede vacante M C M L X X V I I I ; Vista la Convenzione per la esecuzione dei servizi postali tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata in Roma il 29 luglio 1929 e i successivi Accordi sulla medesima materia ; Vista l'ordinanza del Governatore dello Stato della Città del Vaticano relativa al servizio postale, 30 luglio 1929, n. VIII ; Hanno emanato la seguente LEGGE SULLA EMISSIONE DI UNA SERIE DI FRANCOBOLLI DURANTE LA SEDE VACANTE MCMLXXVIII Art. 1. - È effettuata, durante la Sede vacante, la emissione di una serie di francobolli, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. 50 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in rotocalcografia su carta bianca patinata, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni : mm. 24 x 40, dentellatura 14, formato verticale ; valori : L. 120, L. 150, L. 250 ; soggetto : unico, che raffigura : — stilizzata, l'insegna della Rev.da Camera Apostolica : il padiglione della Basilica e le Chiavi decussate; — in alto, la scritta « SEDE VACANTE MCMLXXVIII » ; — in basso, la dicitura « POSTE VATICANE » e l'indicazione del valore. Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità, agli effetti postali, soltanto durante la Sede vacante MCMLXXVIII. La tiratura è di 1.300.000 serie complete. Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Città del Vaticano, ventitre agosto millenovecentosettantotto. MASSIMILIANO PAOLO SERGIO Card. Card. Card, DE FURSTENBERG BERTOLI GUERRI i Anno XLIX Città del Vaticano, mercoledì 23 agosto 1978 Num. 11 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA MS DEL VATICANO SEDE VACANTE MCMLXXVIII N. IV - SEDE VACANTE MCMLXXVIII - Legge delegata sulla fabbricazione ed emissione di monete durante la Sede vacante MCMLXXVIII. 23 agosto 1978 I CARDINALI MASSIMILIANO DE FURSTENBERG, PAOLO BERTOLI E SERGIO GUERRI In virtù dei poteri a loro congiuntamente delegati dal Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa con legge 18 agosto 1978, n. I - Sede vacante MCMLXXVIII ; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI ; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI, con la quale sono determinate nuove caratteristiche per le monete vaticane; Vista la Convenzione monetaria sottoscritta il 9 agosto 1971 nella Città del Vaticano tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia; Hanno emanato la seguente LEGGE SULLA FABBRICAZIONE ED EMISSIONE DI MONETE DURANTE LA SEDE VACANTE MCMLXXVIII Art. 1. - La fabbricazione e l'emissione di monete di argento, per il periodo della Sede vacante MCMLXXVIII, sarà effettuata per l'ammontare di cento milioni di lire in monete di argento da L. 500 ciascuna. 54 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento Art. 2. - Le monete di cui all'articolo precedente avranno le caratteristiche seguenti : metallo argento a 835, diametro in millimetri 29,2, peso legale grammi 11 : massimo grammi 11,055, minimo grammi 10,945. Il contorno della moneta reca incisa in rilievo, fra due bordi rialzati, la scritta : Stato della Città del Vaticano. Le monete portano nel diritto : Stemma di Sua Eminenza Reverendissima il Signor Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, sormontato da Croce a doppia traversa, da cappello cardinalizio con fiocchi e da padiglione con Chiavi decussate. Leggenda : * Sede * Vacante * MCMLXXVIII *. In basso, tre asterischi ed il cognome dello scultore : Cismondi. Nel rovescio : Colomba raggiante. — Leggenda nel giro : * Veni * Sancte * Spiritus *. In basso, leggenda : Stato * della * Città del * Vaticano * L. 500 *. Art. 3. - La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Città del Vaticano, ventitre agosto millenovecentosettantotto. MASSIMILIANO PAOLO SERGIO Card. Card. Card, DB FURSTENBBRG BERTOLI GUERRI Anno XLIX Città del Vaticauo, lunedì 9 ottobre 1978 Num. 12 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA SEDE VACANTE M C M L X X V I I I N. I - SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I - Legge con la quale si delega ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà legislativa in materia monetaria durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. 9 ottobre 1918 IL SACRO COLLEGIO DEI CARDINALI DI SANTA ROMANA CHIESA Nella Congregazione generale del 9 ottobre 1978; Ritenuta l'opportunità di procedere alla fabbricazione ed emissione di monete durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI ; Vista la Convenzione monetaria tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata il 9 agosto 1971; Delega congiuntamente ai Signori Cardinali Massimiliano, de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà di emanare, durante la 58 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I, norme legislative per tale materia. La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Data dal Palazzo Apostolico Vaticano il 9 ottobre millenovecentosettantotto. per il SACRO COLLEGIO £g CARLO Card. CONFALONIERI Decano del S. Collegio t Ernesto Civardi Segretario del S. Collegio i Anno XLIX Città del Vaticano, lunedi 9 ottobre 1978 Num. 13 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA SEDE VACANTE M C M L X X V I I I N. II - SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I - Legge con la quale si delega ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà legislativa in materia di emissione di francobolli durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. 9 ottobre 1918 IL SACRO COLLEGIO DEI CARDINALI DI SANTA ROMANA CHIESA Nella Congregazione generale del 9 ottobre 1978 ; Ritenuta l'opportunità di procedere alla emissione di francobolli durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I ; Vista la Convenzione per la esecuzione dei servizi postali tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata in Roma il 29 luglio 1929 e i successivi Accordi sulla medesima materia; Vista l'ordinanza del Governatore dello Stato della Città del Vaticano relativa al servizio postale, 30 luglio 1929, n. V I I I ; Delega congiuntamente ai Signori Cardinali Massimiliano de Furstenberg, Paolo Bertoli e Sergio Guerri la potestà di emanare, durante Acta Apostolicae Sedis - Supplemento 62 la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontéfice Gio- vanni Paolo I, norme legislative per tale materia. La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Data dal Palazzo Apostolico Vaticano il 9 ottobre millenovecentosettantotto. per il SACRO COLLEGIO £B CARLO Card. CONFALONIBRI Decano del S. Collegio f Ernesto Civardi Segretario del S. Collegio s t I Anno XLIX Città del Vaticano, giovedì 12 ottobre 1978 Num. 14 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA SEDE VACANTE MCMLXXVIII N. III - SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I - Legge delegata sulla emissione di una serie di francobolli durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. 12 ottobre 1978 I CARDINALI MASSIMILIANO DE FURSTENBERG, PAOLO BERTOLI E SERGIO GUERRI In virtù dei poteri a loro congiuntamente delegati dal Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa con legge 9 ottobre 1978, n. II - Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I ; Vista la Convenzione per la esecuzione dei servizi postali tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia, firmata in Roma il 29 luglio 1929, e i successivi Accordi sulla medesima materia; Vista l'ordinanza del Governatore dello Stato della Città del Vaticano relativa al servizio postale, 30 luglio 1929, n. V I I I ; Hanno emanato la seguente 66 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento LEGGE SULLA EMISSIONE DI UNA SERIE DI FRANCOBOLLI DURANTE LA SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I Art. 1. - È effettuata, durante la Sede Vacante, la emissione di una serie di francobolli, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in rotocalcografia su carta bianca patinata, hanno le seguenti caratteristiche : dimensioni : mm. 24 x 40, dentellatura 14, formato verticale ; valori : L. 120, L. 200, L. 250 ; soggetto : unico, che raffigura : — l'insegna della Rev.da Camera Apostolica : il padiglione della Basilica e le Chiavi decussate; — in alto, la scritta « SEDE VACANTE SETT. 1978 » ; — in basso, la dicitura « POSTE VATICANE » e l'indicazione del valore. Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità, agli effetti postali, soltanto durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. La tiratura è di 1.300.000 serie complete. Art. 4. - La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Città del Vaticano, dodici ottobre millenovecentosettantotto. MASSIMILIANO PAOLO SERGIO Card. Card. Card, DE FURSTENBERG BERTOLI GUERRI i Anno XLIX Città del Vaticano, giovedì 12 ottobre 1978 Num. 15 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DEL VATICANO DELLA CITTA SEDE VACANTE M C M L X X V I I I N. IV - SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I - Legge delegata sulla fabbricazione ed emissione di monete durante la Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I. 12 ottobre 1978 I CARDINALI MASSIMILIANO DE FÜRSTENBERG, PAOLO BERTOLI E SERGIO GUERRI In virtù dei poteri a loro congiuntamente delegati dal Sacro Collegio dei Cardinali di Santa Romana Chiesa con legge 9 ottobre 1978, n. I - Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I ; Vista la legge monetaria 31 dicembre 1930, n. XXI ; Vista la legge 30 dicembre 1959, n. XI, con la quale sono determinate nuove caratteristiche per le monete vaticane ; Vista la Convenzione monetaria sottoscritta il 9 agosto 1971 nella Città del Vaticano tra lo Stato della Città del Vaticano e l'Italia ; Hanno emanato la seguente 70 Acta Apostolicae Sedis - Supplemento LEGGE SULLA FABBRICAZIONE ED EMISSIONE DI MONETE DURANTE LA SEDE VACANTE MCMLXXVIII PER IL DECESSO DEL SOMMO PONTEFICE GIOVANNI PAOLO I Art. 1. - La fabbricazione e l'emissione di monete di argento, per il periodo della Sede Vacante MCMLXXVIII per il decesso del Sommo Pontefice Giovanni Paolo I, sarà effettuata per l'ammontare di cento milioni di lire in monete di argento da L. 500 ciascuna. Art. 2. - Le monete di cui all'articolo precedente avranno le caratteristiche seguenti : metallo argento a 835, diametro in millimetri 29,2, peso legale grammi 11 : massimo grammi 11,055, minimo grammi 10,945. Il contorno della moneta reca incisa in rilievo, fra due bordi rialzati, la scritta : Stato della Città del Vaticano. Le monete portano nel diritto : Stemma di Sua Eminenza Reverendissima il Signor Cardinale Giovanni Villot, Camerlengo di Santa Romana Chiesa, sormontato da Croce a doppia traversa, da cappello cardinalizio con fiocchi e da padiglione con Chiavi decussate. Leggenda : Sede Vacante September MCMLXXVIII, con il nome dello scultore : V. Morelli. Nel rovescio : Colomba raggiante. - Leggenda nel giro superiore : Veni Sancte Spiritus. In basso, leggenda : Stato della Città del Vaticano L. 500. Art. 3. - La presente legge entrerà in vigore nello stesso giorno della sua pubblicazione. L'originale della presente legge, munito del sigillo dello Stato, sarà depositato nell'Archivio delle leggi dello Stato della Città del Vaticano, e il testo corrispondente sarà pubblicato nel Supplemento degli Acta Apostolicae Sedis, mandandosi a chiunque spetti di osservarla e di farla osservare. Città del Vaticano, dodici ottobre millenovecentosettantotto. MASSIMILIANO PAOLO SERGIO Card. Card. Card, BERTOLI GUERRI DB FURSTENBERG i! ii i s i 1 I t i i tI Anno XLIX Città del Vaticano, lunedì 11 dicembre 1978 Num. 16 ACTA APOSTOLICAE SEDIS SUPPLEMENTO PER LE LEGGI E DISPOSIZIONI DELLO STATO DELLA CITTA DEL VATICANO Pontificato di S. S. Giovanni Paolo IÏ - Anno I N. I - Ordinanza della Pontifìcia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano con la quale è autorizzata la emissione di una serie di francobolli commemorativi del Pontificato di Papa Giovanni Paolo I. 11 dicembre 1978 LA PONTIFICIA COMMISSIONE PER LO STATO DELLA CITTÀ DEL VATICANO Vista la legge 24 giugno 1969, n. L I ; Visti gli art. 2 e 20 lett. c n. 5 della legge sulle fonti del diritto, 7 giugno 1929, n. I I ; ORDINA Art. 1. - È autorizzata la emissione di una serie di quattro francobolli commemorativi del Pontificato di Papa Giovanni Paolo I, da valere per il pagamento delle tasse relative alle corrispondenze in partenza dalla Città del Vaticano. Art. 2. - I francobolli di cui all'articolo precedente, stampati in quadricromia a rotocalco su carta bianca patinata e riuniti nel numero di quaranta esemplari per foglio, hanno le seguenti caratteristiche : valori : L. 70, L. 120, L. 250, L. 350 ; 74 Acta Apostolicae Sectis - Supplemento dimensioni : i francobolli da L. 70, L. 120, L. 250, mm. 30 x 40, formato verticale, dentellatura 13V4 14 ; il francobollo da L. 350, mm. 40 x 30, formato orizzontale, dentellatura 14 x 13V4 ; soggetti : i soggetti raffigurano il Papa Giovanni Paolo I : — seduto in trono, valore da L. 70; — sorridente, valore da L. 120 ; — nei giardini vaticani, valore da L. 250 ; — benedicente, valore da L. 350 ; nell'interno delle vignette sono collocate : la scritta « 26 agosto 28 settembre 1978 », le indicazioni dei valori e la dicitura « POSTE VATIx CANE » . Art. 3. - I francobolli di cui agli articoli precedenti hanno validità illimitata agli effetti postali, dalla data di entrata in vigore della presente ordinanza. La tiratura è di 1.450.000 serie complete. Art. 4. - La presente ordinanza sarà pubblicata, oltre che nei modi ordinari, mediante affissione nel Cortile di S. Damaso, alla porta degli Uffici del Governatorato e negli Unici postali dello Stato, ed entrerà in vigore nel giorno stesso della sua pubblicazione. Città del Vaticano, undici dicembre millenovecentosettantotto. GIOVANNI SERGIO Card. Card. MASSIMILIANO PAOLO Card. VILLOT, GUERRI, Card, Card. GIUSEPPE Pro-Presidente DE FURSTENBERG BERTOLI GIOVANNI GIUSEPPE SILVIO Presidente Card. ODDI Card. PAUPINI WRIGHT