ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Annus XXXIX - Series II - Vol. XIV TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS μ · ncccc · xi.vu I Acta Apostolicae - Co in men ta num Officiate 4 agosto 1!H7. Al sig. Vastano Michele (Roma). n » 27 Al sig­ Borgonovo Tommaso, della diocesi di Sarsina. Al sig. Graziani Luigi, della diocesi di ForlL .30 settembre » to 10 ottobre Al sig. doit. Cochaux Giovanni, del vicariato apostolico di Kassa i Superiore. to » » Al sig. Messina Pietro, della diocesi di Ischia. n to » Al sig. Guys Fernando Giorgio Oscar. dell’archidiocesi di Smirne. NECROLOGIO 1917. Monsig. Eloy Andrea Leonzio Giuseppe, Vescovo tit. di Magido, Vicario Apostolico di Vinh. » Monsig. Grandin Marcello Augusto, Vescovo tit. di For­ 4 agosto nos maggiore, Vicario Apostolico di Bangui. to Monsig. Argnani Domenico, Vescovo di Macerata e To­ 1 ottobre lentino. Monsig. Mejia Michele Antonio, Vescovo di Guayana. to » 8 Mon sig. Emanuelli Francesco, Vescovo di Ales e Terralba. to » 10 Emo Si; ;. Card. Salotti C\i:lo, Vescovo suburbicario di to » 24 Palestrina, Prefetto della S. Congregazione dei Riti. Monsig. Romzn Teodoro Giorgio, Vescovo tit. di Appia. n to 25 Mon.sig. Cantwell Giovanni G., Arcivesc. di Los Angeles. » .30 » Monsig. Venturi Giuseppe, Arcivescovo di Chieti. 11 novembre to Monsig. Ryan Giacomo Ugo, Arcivescovo di Omaha. to 2.3 to Monsig. Mileta Girolamo Maria, Vescovo di SebcnicO. » to n Emo Si] Card. Petit de Jülî.evillk Pietiio, del tit. di 10 dicembre to S. Maria in Aquiro, Arcivescovo di Rouen. Monsig. Tanghe Ottavio Basilio, Vescovo tit. di Tigava. 1.3 1» to Vicario Apostolico di I ba ughi Belga. » 19 to Monsig. Antaraz Emaldi Eugenio, Vescovo tit. di Co tenna, Vicario Apostolico di Baeninn. to 20 Monsig. Coppletcrs Giuseppe Onorato, Vescovo di Gand. to n » to Monsig. Margaria Santino, Vescovo di Civita Castellana. 21 j> to Monsig. Velle Emilio, Arcivescovo tit. di A read iopoli di Europa. ·>»> ·» to to Monsig. Pereira Alves Giuseppe, Vescovo di Nictheroy. » to to Mnnsig. Silvani Maurilio, Arcivescovo tit. di Lepanto. Nunzio Internunzio Apostolico in Austria. *>·> to to Monsig. Mira Iles y Sbert Giuseppe, Arcivescovo tit. di Beroe e Vescovo di Majorca. .30 luglio An. et vol. XXXIX 31 Decembris 1947 (Ser. II, v. XIV) - N. 16 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE INDEX GENERALIS ACTORUM (An. et vol. XXXIX — Ser. Il, v. XIV) I - ACTA PI I PP. XII Litterae Encyclical, 137, 521. Litterae Decretales, 41. Epistula Encyclica, 601. Constitutiones Apostolicae, 51, 114, 161, 334, 383, 432, 473, 605. Litterae Apostolicae, 17, 213, 340 390, 439, 616. Epistula Apostolica, 285. Chirographus, 380. Motu Proprio, 155, 332. Sollemnes Canonizationes. 209, 249 281, 329 , 37 Romiliae, 210 250. 282, 330, 378, Epistulae, 32 87, 170, 179, 223, 254, 290, 442, 178, 619. S\(’ra Consistoria, 105, 177. Nuntii RadiophoNICI, 90, 127. 268, 311 156, 625. Allocutiones, », 56, 88, 121, 181, 258 292, 313, 391 125, 480, 621. II - ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio S. Οε· ficii : Decretum, 130. 43 - Acta, vol. XIV. η. 16. - 31-12-047. Sacra Congregatio Consistorialis : Declaratio, 273. Decreta, 227, 500, 635. Provisiones Ecclesiarum, 64, 130, 227, 314, 419, 637. Sacra Congregatio pro Ecclesia Orien­ tali : Provisio Ecclesiarum, 459. Sacra Congregatio Concilii: Declaratio, 420. Sacra Congregatio de Religiosis : Decretum, 131. Smira Congregatio de Propaganda Fide : Decreta, 66, 95, 96, 229, 273, 316, 461, 501. Provisiones Ecclesiarum, 91, 231, 639. Nominationes : 95, 233, 640. Sacra Congregatio Rituum : Decreta,Z 36,z 210. Decreta in causis Hcatificationis et Canonizationis Servorum Dei, 37. 97, 132, 233, 317, 463, 502, 641. Sacra Congregatio de Seminariis Studiorum Universitatibus : Decretum, 13-1. Index documentorum chronologxco ordine digestus 656 ιαιτ Inter asperrimas. - Ad Excihum I*. I). Angehnn Rot (a, Arrhlepiscopurn tiL Thebanum in Graecin, Nuntium Aposto I Icum, quina lu­ stra episcopatus feliciter explentem . . Oct l’AU. .................... 620 XII - Sacha Consistoria iai7 Martii 10 Apr. 10 17 Consistorium secretum : . Camerari itus Sacri Collegii . Provisio Ecclesiarum . .... Relatio causarum ..... Postulatio Palliorum . . ... Consistorium publicum...................... Consistorium scmipublicum: De Beatorum canonizat Ione : Allocutio 1(5 105 105 112 112 113 177 XIII - Nu.xrn Radiophonici 1917 Febr. lunil lull! Sept. Oct. Nov. Doc. w Our loving greetings to you, - Alumnis Scholarum Catholicarum Statuum Foederatorum Americne Septentrionalis ad sollicitan­ dam caritatem erga pueros indigentes Europae et Asiae Orien­ talis, ne fame pereant................................................................ 23 La concienda dr Nucstro deber pastoral. - Christifidelibus Cubanae Reipubllcae datus, ob mitionalem Conventum Eucharisticum Ilnbanae coadunatis.................................................................... 19 Chrlstifidellbus datus e tota Canadin ob Conventum Marlalem In urbe Octavia coadunatis ..... .......................................................... 4 ( hrlstIfidelibus datus ob Conventum Eucharisticum e fota Gallia in urbe Nnnnetensi coadunatis.................................................... 5 Christltldelibus datus ob Conventum Marialem e tota Flollnndia Trajecti ad Mosam coadunatis.......................................................... 12 A Summo Pontifice christltldelibus datus ob Conventum Nationalem. Indictum a consociatione «National Conference of Catholic Cha­ rities j> vulgo nuncupata, in urbe Nova Aurelia coadunatis . A Summo Pontifice christltldelibus datus ob Conventum Marlalem e tota Argentina In urbe Lujdn coadunatis.............................. A Summo Pontifice datus christltldelibus Foederatorum Statuum Americne Septentrionalis, pro nationibus Indigentibus auxilia colligentibus..................................................................................... Λ Summo Pontifice christIfidelibus «Intus, ob Conventum Internattonalem Piarum Congregationum Marlallum Barcinone co­ adunatis .......................................................................................... 127 90 268 311 456 625 627 630 632 XIV - Allocutiones 1916 lulll Oct. « Nov. 9 on «Μ 28 27 Dec » 24 Su mmus Pontifex exaltat ac illustrat mirabilem vitam Sanctae Frnndscae Xaxerlo CabrinI. adstantlbuR christIfidelibus ob sol­ lemnia eius canonization!*) Romae coadunatis............................ Ad christ itideles qui Romam convenerant ad lient! flent Ionem Mariae Tereslae de Soubiran celebrandam.................................................... Ad christitldeles qui Roman: convenerant ad beatificat Ionem Tereslne Eustochio Verzerl celebrandam.............................................. Ad christ Itideles Romae coadunatos ad beat i fleat Ionem celebrandam vlglnt (novem Martyrum, qui in Sinis anno 1900 gloriose occu­ buerunt ................................................................................................ A Summo Pontifice habita coram christ!fidelibus Urbis, in foro S. Petri in Vaticano providentissime atque amatlssimo Patri conclamantibus............................................................................... A Beatissimo Patre habita, in pervigilio Nativitatis D. N. Testi Christi, adstantibus Ethls PP. ΠΠ. Cardinalibus et ExcAla DD. Episcopis nc Romanae Curiae Praelatis.................................. 292 300 305 307 5 4 Wi Index documentorum chronologico ordine digestus 12 1917 lan. » 22 » Febr. ‘ 16 • Martii 17 » Apr. 14 • D 23 » 28 » • Mali 5 • D » 10 » lunil 2 9 η » Tulli 30 7 » > Sept. 7 » Π » ft n Oct. ft ft 17 28 29 n Nov. ft n ft η ο PAG. Ad Legatum Argentinac.................................. ..... ........................... 56 Ad mulieres Consociationis «Renovatio Christiana» .... 58 Ad Legatum Reipubllcae Sinensis.................................................. 88 Ad Legatum Reipubllcae Libanensis . .................................. • 121 Postridie beatliicatlonls Conta rd i Ferrlnl....................................... 343 Ad Legatum Reipubllcae Uruguayens!#....................................... 181 Postridie beatificat Ionis Mariae Gorett! . ............................ « 352 Postridie beat Hient lords Alexlae Le Clerc........................................ • 358 Postridie canonlzationis S. Nicolai de FlOe............................ 361 Ad Eihos PP. Cardinales, In festo S. Eugenii I Pp., Beatissimo Patri fausta omlnantes . ................................................... 258 Postridie canonizat Ionis Ss. Toannls de Britto, Bernardini Renlino 391 et losephl Ca fasso......................................................................... Ad Britanniae Legatum . 200 .............................................................. Postridie canonlzationis S Michaëlis GnricoTts et S. loannae Eli­ 401 sa bot hae Bidder des Ages........................................................ 408 Postridie canonlzationis S. Ludovlcl M. Grlgnlon a Montfort . Postridie canonizat Ionis S. Cathnrlnae Labouré.................................. 414 A Summo Pontifice habita coram multitudine ex hominibus ab Actione Catholica cunctarum Italiae dioecesium Romae coadu­ natis, una simul cum ceteris de populo Urbis ante Basilicam 425 Vaticanam veneratisslmo Patri acclamantibus..................... Ad Delegatas Unionis internntlonalls Sodalitatum mulierum catho­ 480 licarum ob communem Conventum Romae coadunatas . Ad Legatum Aegypti................................................................................ 4SS Ad Legatum Reipubllcae Salvatorianae............................................. 491 Ad Praelatos Auditores cetercsque Ofllclales et Administros Tribu­ nalis Sacrae Romanae Rotae necnon eiusdem Tribunalis Advo­ catos et Procuratores.......................................................................... 4i« 498 Ad Legatum Bollvlae....................... 621 Ad Legatum Reipubllcae Panamensls 623 Ad Legatum Reipubllcae Haltlanae 15 II - ACTA SS. CONGREGATIONUM T - Suprema S. Congregatio S. Omen 1947 Mail 20 Decretum. De vexillorum benedictione 130 II - Sacha Congregatio Con sibtobialis 1947 lan. IS n n Febr. 15 n •>o » ft Martii lun. 25 24 Contwaanentfa et MonopoUt (inac, - Decretum. De finium dioecesium immutatione......................................................................... Ccrvirnsis rt Comaclensis. - Decretum. De finibus Immutandis . . /l’errnaefmAÎx et Cervini sis. - Decretum unionis dioecesium . . . Tarrisina, - Decretum. Collationis tituli abbatlalls............................ Declaratio ..................................................................................... I 500 226 635 111 - SKCRA CONGIIKOATIO CONCII.ll 1947 Sep. 8 Declaratio 42 10 » > » » * 17 • de Propaganda Fide HAO. De Broken Hill (Lusakensis). - Decretum. De sedis et nominis mutatione.................. 66 Marianncn. - Decretum. Maria nnenses insulae, Vicariatui Apostolieo Gunmens! adnexae, ditioni Delegati Apostolid Statuum Foeiler.itorum Amerlcae Septentrionalis subliduntur .... 95 Decretum. De mutatione tituli Delegationis Aj>ostollcap Africae . 96 Dc Foumban - Bcrbcraten, - Decretum de mutatione finium . 230 Allahabadcn. et dc Gorakpur. - Decretum dimembrationis et unionis. 230 De Khartum - Bangucn. - Decretum de mutatione finium Vlcarlatuum.......................................................................................... 229 Dc Ryukyn · Guamen. - Decretum de Jurisdictionis ordinariae trans­ latione .......................................................................................... 273 Birmaniae m· ridlonalis · dc Akyab. - Decretum dlsmeinbrat ionis et unionis..................................................................................... 274 Ifysurlcn - De Salem. - Decretum separationis et unionis .... 316 Decretum. Delegatio A i os to 1 lea hucusque Australa.slae, deinceps 501 < Austral lac, novae Zealandiae et Oceanlne» appellabitur . Dc Beni - Dc Kivu. - De finium immutatione........................................ 460 Litoris aurei· Accraënsis. - De finium immutatione............................. 461 Decretum. Praefectura Apostolica Misura tensis Ordinis Fratrum Minorum curis committitur............................................................... 461 De Majunga · Dc Ambanja. - De finium immutatione....................... 462 Decretum. Pro Missionibus Coreae Visitator A postoli eus nominatur. 463 VI - Sacra Congregatio Rituum 1946 • » M • » MMT • • « » • lalli Aug. Xov. 1» Dee. • Febr. 1» * Apr. lunli » 12 4 22 26 8 8 10 16 28 25 5 5 Dcrthuscn. - Decretum Introductionis causae pro beati fica tione Servi i>el Emmanuelle Domingo y Sol, sacerdotis, fundatoris Congre­ gationis Sacerdotum Operariorum Dloecesanorum.................. Romana seu Setina. - Decretum rea ssumpt ionis causae pro cano­ nizatione B. Caroli a Setia, Confessoris, Laid professi Ordinis Fratrum Minorum.......................................................................... Brugcn. - Decretum introductionis causae pro beat i fica tione Servi !>ei Caroll M. Schilling, Sacerdotis professi Congregationis Cle­ ricorum Regularium S. Pauli Barnabitarum............................. Preces pro Italica Republlca. - Post Missam Conventunlem recitan­ dae In ditionibus Italiae ad normam articuli 12 Pacti cum Apo­ stolica Sede concordati............................................................... Parisien. - Decretum dc Tuto pro canonizatione Beatae Catharinae Labouré, Virginis, c Societate Puellarum Caritatis S. Vincenti! a Paulo........................................................................................... Taurincn. - Decretum de miraculis pro canonizatione Beati losephl ('afasso, sacerdotis saecularis, Collegii Ecclesiastici Taurinensis moderatoris................................................................................ Taurincn. - Decretum do Tuto pro canonizatione Beati losephl Gafasso. confessoris sacerdotis saecularis, Collegii Ecclestlastid Taurinensis moderatoris............................................................... Infries. - Decretum do miraculis pro beat i fica tione Servi Del fratris Bonlldl, Religiosi professi ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum................................................................................ Dubi in en. - Decretum Introductionis causae pro beati fica tione Servi i». Matthaei Talbot, viri laid................................................... Lucionen. - Decretum. De Fundatore Fratrum Instructionis Chri­ stianae a S. Gabriele ,............................................................... In frira. - Decretum de Tuto pro beatificat Ione Servi Dei fratris Benildi, religiosi professi ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum.............................................. ....................... Brirlen. - Decretum de virtutibus· pro bent l lient Ione Ven. Servi Dei 97 233 235 36 37 99 132 238 317 240 463 Index documentorum chronologico ordine digestus 659 ΓΑΟ. 1 I) n * lan. » Febr. > Mali lun. Oct. Nov. 23 28 27 28 13 17 8 14 Sententiae editae anno 1946 .................................................... Decreta in causis aliter eodem anno linitis....................... Citationes edictales: Taurincn. - Nullitatis matrimonii (Tnrasco - Glndro) . . Alba Iulicn. - Nullltatls matrimonii (Imecs - Olfth) . . . Neapolitana. - Nullltatls matrimonii (Baldassarre - Sorge) liomana. - Nullltatls matrimonii (Gallegra - Walsh) . . . Varsavicn. - Nullitatis matrimonii (Jurkowski - Echanst) . lanuen. - Nullitatis matrimonii (Vlgo - Gandolfo) . . . Habyloncn. (Syrorum). - Nullitatis matrimonii (Abdul Fadi - Clara J. Laurence)..................................................................... (llasgucn. - Nullltatls matrimonii (Brodie · Robertson) . . 185 198 39 40 ite 103 466 507 IV - ACTA OFFICIORUM I - Pontificia Commissio 1947 Mali lunli Biblica Resjionsuin. - Ho usu novi Psalterii latlni extra horas canonicas . Oct. II - Pontificia Commissio 1917 de he 29 26 ad Codicis Resiionsa ad proposita dubia Responsa ad proposita dubia canones authentici? interpretandos .W 130 Acta Apostohcae Sedis - Commentarium Officiate ACTA 88. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO 8. OFFICII DECRETUM DE VEXILLORUM BENEDICTIONE Proposito dubio : « An vexilla cuiusvis civium partis (partito poli­ tico) benedicere liceat», Emi ac Revmi 1)1). Cardinales fidei moribusque tutandis praepositi, attento decreto huius Supremae, diei 31 augusti 1887, in generali consessu habito feria TV, die 5 Martii 1917, respondendum decreverunt : Negative. Et sequenti feria V, die 6 eiusdem mensis et anni, Ssmus D. N. D. Pius Divina Providentia Papa XII. in Audientia Excmo Dfio Adsessori S. Officii impertita, relatam Sibi Emoruni Patrum resolutionem 'ratam habuit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 20 Martii 1947. Sebastianüs Fraghî, Sttpr. S. (Jongrcg. S. Officii Notarius. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS PROVISll ) ECCLES IA R UNI Sanctissimus Dominus Noster Pius divina Providentia Papa XII, suc­ cessivis decretis Sacrae Congregationis Consistorialis, singulas (piae se­ quuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : /)i< /7 Februarii ΙίΙ'μ. —Cathedral! Ecclesiae Tarbiensi et Lourdensi praefecit Exc. P. D. Petrum Théas, hactenus Episcopum Montis Albani. Cathedrali Ecclesiae Suessionensi R. D. Petrum Augustum Douillard. archipresbyterum parochum, e dioecesi Andegavensi. — Cathedrali Ecclesiae Ambianensi R. D. Albertuni Droolers, Mo­ deratorem doctrinae ecclesiasticae tradendae in dioecesi Insulensi. Sacra Conç/refjatio Conautorialis 131 — Titulari episcopali Ecclesiae Myri n en st R. D. Alaphridum Ancel, ex archidioecesi Lugdunensi, Moderatorem generalem Instituti vulgo « Prado», quem deputavit. Auxiliarem Emi ac Revmi P. D. Petri 8. R. E. Card. Gerlier, Archiepiscopi Lugdunensis. die 22 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Aeliensi R. P. Tose- phiun Ilascher, e Congregatione S. Spiritus, quem constituit Praelatum nullius Juruensem. dic 2!) Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Parnassenae R. D. Danielem Tavares de Baeta, Thesaurarium Curiae archiepiscopalis Marian- nensis, quem constituit Auxiliarem Exemi I’. D. Helvetii Gomes de Oli­ veira. Archiepiscopi Mariannensis. SACRA CONGREGATIO DE RELIGIOSIS DECRETUM Publici iuris iam facta Constitutione Apostolica Provida Mater Ec­ clesia, omnia diligenter parare oportet (piae ad ipsius interpretationem, applicationem, complementa, necessaria seu opportuna videntur. Ideo ex Audientia Ssiiii, habita ab infrascripto Cardinali huius Sacrae Con­ gregationis Praefecto die 24 vertentis mensis Martii, specialis Com­ missio iurisperitorum instituitur, quae Sacrae Congregationi in illis omnibus assideat, quae ad legislationem Instituta saecularia quoquo modo respicientem et ad ipsorum Institutorum approbationem atque evolutionem spectant. Commissarii, quibus alii, prout necessitas vel utilitas suggerat, adden­ tur, sequentes Revmi Patres recensentur: Remus P. Emmanuel Suarez, Magister Generalis Ordinis Praedica­ torum : · '■ Remus P. loseph Grendel, Superior Generalis Congregationis Verbi Divini; Remus P. Agatangelus a Langasco, Procurator Generalis Ordinis Fra­ trum .Minorum ('apueeinorum ; Remus P. loseph Creusen. S. !.. in Pontificia Gregoriana Universitate luris Canonici Professor; Remus P. Servus Goyeneche, C. M. F., Professor luris Canonici in Pon­ tificio Athenaeo Utriusque luris Lateranensi: Jcftf Apostolique Sedi* — f ommentanufn Officiate ACTA 88. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO RITUUM PRECES PRO ITALICA RBl’I ULICA COST MISSAM COXVENTUALEM RECITANDAE IN DITIONIBUS ΙΤΑΕΙΛΚ AD NORMAM ARTICULI 12 PACTI CUM APOSTOLUM SEDE CONCORDATI. In omnibus Dominicis alUsque festis de praecepto servandis. in cun­ ctis ecclesiis Capitulum et Officium chorale habentibus, sacerdos post ilissam conventualcm, fleris genibus in infimo gradu altaris, cantat in tono fcriali : y. Ddniine, salvam fac Remptiblicam et l’rtésidem ejus. ii. Et exaudi nos in die, qua invocavérimus te. V. Salvum fac populum tuum, Domine: et bénedic hereditdti tuæ. R‘. Et rege eos et extôlle illos usque in ætérnum. V. Démine. exAudi orationem ineam. If. Et clamor meus ad te véniat. V. Dôminus vobisenm. If. Et cum spiritu tuo. < ) rémus Populum tuum quiésumus. Dômine, continua pietate custôdi, ejùsque Rectôres «ipiéntia* tua· lumine illûstra; ut, qua* agénda sunt. videant, et ad implénda qua· vidérint. convalescant. Per Christum Dôminuni nostrum. it. Anien. Ex Secretaria Sacrae Rituum Congregationis, die 26 Novembris 1946. Praefectus. A. ('irinci. \rchiep. Selencien, 8ecr<-tarins. Sacra < ongrufjatιυ Kit mini PARISIEN. CANOXIZATIONIS BEATAE CATHARIXAE LABOI HÉ, VIRGINIS, K SOCIBTATK PTEI LARUM CARITATIS S. VINCENTII \ PAULO. SUPEK DUBIO tn, stante duorum mira cui orum approbatione post indui tam eidf-m Reatae ab A post otica Sede reiterationem, Tuto proerdi possit ad sol­ lemnem eiusdem C'auonizationem. «Quatuor sunt, scribit S. Doctor Bernardus, quae animam capti­ vant: Mundialis nequitia, inutilis tristitia, inanis gloria, latens super­ bia» (Sententiae. Lugd. 1530, p. 120 t.). Beata Catharina Labouré e Filiabus Caritatis, ne hisce captivaretur vinculis. S. Vincentii a Paulo, legiferi patris, documentis ad amussim obsecuta, mundi oblectamenta sprevit eiusque nequitiam prorsus abhor­ ruit: siquidem innocentissimain vitam ad mortem usque duxit, animi sui candorem ostendit, suavem cum proximis consuetudinem servavit, sanctainque laetitiam coluit, hilari vultu omnes excipiens·, probe sciens ad virtutem sectandam inutilem esse tristitiam. Quoniam autem malorum omnium origo est su]>erbia. Beata Catharina contra inanem gloriam, cui facile obnoxia esse poterat ob singularia charismata quibus ditata fuerat a B. V., praesertim ob apparitiones, ut ferunt, in quibus anno 1830 mandatum accepit numisma cudendi, acerrime decertavit. superbiamque usque ad intimas latebras totis viri­ bus oppugnavit. altum de his donis silentium per septem supra quadra­ ginta annos servando. Quare Deus, qui humilem respicit, superbum autem e lonqinquo contuetur ( Ps. 137. 6), humillimam suam famulam, divinae .Matris tiliam dilectissimam, non modo coram caelitibus, sed etiam coram homi­ nibus in mundo voluit tali gloria honestare, qualis nonnisi heroibus ah Eo per Ecclesiam tribuitur. Et sane, primo supra trigesimum annum post eius obitum, beatiticationis causa anno 1907 apud Sacram Rituum Congregationem a Pio Papa X sa. me. fuit introducta : anno 1931 virtutibus, anno vero 1933 miraculis approbatis, beatilicationis sollemnia die 28 Maii anno eodem celebrata sunt. Resumpta Canonizationis causa anno 1936. nova miracula die 26 Maii anni huius comprobata fuere. 1948 Vol. LXI1 CittA del Fasc. Ml Vaticano — Typis Polyglottis Vaticanis Excelsae Triadi, nostros quae digerit annos: Ingenito Patri, qui sine fine valor; Unigenae Proli, qui manans a Patre splendor: Spiritui Sancto, qui calet almus Amor: Pro jam praeteritis, pro muneribusque futuris Gloria, laus et honor tempus in omne sonet. κ ■ E. D'Anversa -·λ . ■■■■- '■·■tÿ'' -y INDEX TOMI LXII (1948) I - DISSERTATIONES PAG. Baums tank A., Die osterlichc Papstliturgie des Jahrcs 1288 nach dem Bericht eines syrischen Augenzeugen ............................................................................. Broü L., Marie « destructrice du toutes les hérésies et la belle légende du ré­ pons Gaude Maria Virgo.................................................................................. Kroger J., L’Alleluia dans l’usage romain et la réforme du saint Grégoire Lefèvre P., La liturgie de Prémontré................................................................. Mallardo D., S. Gennaro nella innografia greca........................................... TarchniSvili ML, Eine neue georgische Jakobosliturgie................................... Appendix: Litterae Encyclicac Pii Papae XII «Mediator Dei 181 321 6 195 354 49 de sacra litur. 1^-64· II - NOTAE A. PM « Opus Dei ?....................................................................................................... Borella P., Un frammento di « Ordo scrutiniorum dell’Italia settentrionale — I Gelasiani del sec. Vin nell’Italia settentrionale,....................................... — Rito Ambrosiano antico e sue variazioni locali........................................... Brinktrine J., Die Verknüpfung mehrerer Horen zu einur Einheit . . » — Ueber die Herkunft und die Bedeutung des Kanongebctes dur rômischen Messe: Per quem omnia...................................................................................... Chauve-Bertrand, Sait-on d’où vient la semaine ut peut-on y toucher? . Dekkers E., Dom Odo Casel, O.S.B. ................................................................. Froger J., Le chant de l’introït.............................................................................. Laudes Crucis (saec. ix).............................................................................................. Leclercq J., Pour l’histoire de deux processions ............................................ Mohlberg L. C., Note sui culto Cristiano. I. Alcune nozioni preliminari —- IL Punti di vista per lo studio scientifico del culto cristiano: sistematico e storico.................................................................................................................... O’ Connell J., A sixteenth century Missal........................................................ Olivar A. M., Serie de Benedictiones Lectionum en Cod. Montserratensis ηζ Oppenheim Ph., De germana sacrae liturgiae notione....................................... Sojat N., Liturgiae Slavico-Romanae anniversarium memorabile ... X., La · versio Pïana » del salterio e la liturgia................................................ III - IUS ET PRAXIS Acta Sanctae Sedis PH PP. xn 30 novembris 1947. ” Constitutio Apostolica du sacris ordinibus diaconatus, presbyteratus et episcopatus ((Commentarium)....................................... 261 16 decembris 1947. - Motu Proprio: de facultate audiendi confessiones sacer­ dotibus aerium iter arripientibus concedenda ................................... 268 acta 363 93 259 369 238 365 256 37T 248 194 S3 88 234 102 230 90 06 240 ■ INDIM 456 SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII PAG. 6 martii 1947. — Responsum E.mo Card. Ruffini circa admissionem vexillorum haud benedictorum in funeribus (Adnotatio)........................................ 269 28 octohns 1947* “ Indulta de Missae celebratione horis postmeridianis et ieiunio eucharistico Galliae dioecesibus {Commentarium)....................... 105 5 iunii 1948. - Monitum super conventibus mixtis (Commentarium} . . . 379 SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM 6 martii 1947. - Explanationes super decreto < Spiritus Sancti munera-· . 8 martii 1948. - Facultas Sacrum iterandi diebus fetialibus........................... 270 381 SACRA CONGREGATIO RITUUM 17 martii 1947. - De concessione antimensii missionaries latinis (Commenta­ rium) ......................................................................................................................... 381 i iulii 1947. - Tridentina: De ritu servando ad purificandum calicem in binatione (Commentarium)................................................................................... 283 28 novembris 1947. - Parisien, et Dioecesium Galliae.: Indultum Ritualis Ro­ mani lingua latina ct gallica exarati (Commentarium)............................... 280 22 ianuarii 1948. - Mediolanensis: de Abbate..................................................... 384 27 februarii 1948. - Urbis et Orbis. Decretum quo approbantur Ellogia in Martyrologio Romano inserenda (Adnotationes).................................... 272 SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE 18 decembris 1947. - Decretum de Confirmatione administranda iis, qui [ex gravi morbo] in periculo mortis sunt constituti........................................ 271 SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA 23 februarii 1948. - Decretum: Plenaria indulgentia conceditur in fidelium solamen causa postremi belli vita functorum............................................. 284 PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS 29 maii 1947. — De temporis supputatione (Commentarium)........................... 109 SECRETARIA STATUS 24 decembris 1943. " Epistola E.mo Card. A. Bertram, arch. Vratislav. de actione liturgica (Adnotationes).......................................................................... 285 Documenta Statuta Consilii dioecesani Actionis liturgicae in dioecesi Quebecensi ... 115 Notae Practicae Prou 1., De hymmo « Gloria in excelsis* in Missis votivis privatis B. Μ. V. in Sabbato . . . *..................................................................................... 116 H. L., Dc praefatione S. Annae.............................................................................. 120 J. P., Res benedicendae possuntne poni super Altare?.................................... 29° Consultationes De antiphonis et versiculis in commemorationibus............................................. Dc Abbate ................................................................................................................... De commemoratione Rogationum et Dominicae in festo S. Marci .... 122 l24 I24 INDEX 457 BAG. Privilegium anticipandi Off. div................................................................................. Responsa breviora ....................................................................................................... De soleinnitate externa festorum.................................................................... . , De precibus post Missam............................................................................ , , t , De occurrentia............................................................................................................... De lectionibus infra octavas Summ. Pontif........................................................... 291 292 292 292 385 387 IV - PONTIFICIA ACADEMIA LITURGICA Acta anni 1947................................................................................................................ Conventus diei 20 nov. 1947 ................................................................................. >25 |2^ V - RECENSIONES The Akathistos Hymn (L. Brou) ........................................................... [Anghilieri G.], Guida per la spiegazione della Dottrina festiva agli adulti. Anno terzo. I Sacramenti (S. Elpidj)............................................................ Angrisani G., In matutinis meditabor in te (A. P.)....................................... Antonelli F., L’elemento liturgico nel Dottorato di S. Antonio (0'. A.) 1'he Apostolic Ministry. (L. Brou)........................................................................ Baumann T., El Mistero de Cristo en el Sacrificio de la Misa (A. B.) Bevenot M., Anglicans and the Episcopate (L. Brou)................................... Biblia sacra, Liber Verborum Dierum (P. Dulau)........................................... Borda M., Lares (G. Bovini) . ............................................................................. Breviarium Romanum Ed. 8 Taunnensis Marietti (/. Bellocchio} . . . . Breviarium Romanum. Ed. Desclée. (Z. B.)........................................................ Caudana F., Messa giubilare «Gloria Tibi Domine·................................... Cavagna A. M., L’anno con la Chiesa. Corso di meditazioni per le giovani. Tempo di Awento (S. A.)............................................................................. Croegaert A., Mon saint baptême (A. B.)........................................................ 11 Cuore immacolato di Maria. Corso di conferenze tenute durante la Settimana di Studi Mariani, 11-18 nov. 1945 (A. P.)................................... De BeaüCOURT Ch. et Mura E., Les degrés du Sacerdoce. 1. Ordres mineurs; II. Ordres sacrés (A. P.) .................... De Meester P., Studi sui sacramenti amministrnti secondo il Rito bizantino (L. Betta).............................................................................................................. Drinkwater H., Another 200 sermons Notes (L. Brou)............................... Edizioni musicali Carrara. Bergamo « La “ Mystica ” conde ·.........................14^ — « Le Armonie dell’organo »,................................................................................ 146, Favero M., Il tuo Battcsimo (S. A.)..................................................................... Godin II., Avec le Christ, avec PEglise, nous disons la Messe (J. Frogrr) Gorce D., Petite introduction à l’étude des Pères (Æ P.).......................... Gosselin G. B., La preghiera di Cristo (é>. A.)............................................... P. GREGORlo’da Villa di Villa, La santità c dignttà sacerdotale nella luce sacra della liturgia (S. A.)......................................................................................... Hebert L., Leçons de liturgie à l’usage des séminaires (/. B.).................. Hoornaert R., Le Bréviaire prière de tous (C. Riccardi).............................. Kroon S., Det Svcnska Prastmotet under Medeltiden (G. /.I ................. Liturgia bizantina di s. Giovanni Crisostomo (A. F.) ................................... 395 405 299 «30 HS »33 146 388 303 >40 30! 3OQ 402 397 401 4Oi *35 406 3oq 3o sancte serventur et perficiantur. Huius Nostrae Constitutionis dispositiones vim retroacti vam non habent; quod si dubium aliquod contingat, illud huic Apostolicae Sedi erit subiiciendum. Haec edicimus, declaramus et decernimus, quibuslibet non obstan­ tibus, etiam speciali mentione dignis, proindeque volumus et iubemus ut eadem in « Pontificali Romano » quadam ratione evidentia fiant. Nulli igitur homini liceat hanc Constitutionem a Nobis latam infringere vel eidem temerario ausu contraire. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die trigesimo novembris, in festo S. Andreae Apostoli, anno millesimo nongentesimo quadragesimo septimo, Pontificatus Nostri nono. PIUS PP. XII - Nova haec magni ponderis Constitutio— ut recte ait P. Franciscus Hürth, S. I., in suo Commentario nuper edito {Periodica de re morali, canonica, hturgtca, 37 fr94^] 1-5^) quo nos affatim usi sumus — COMMENTARIUM. — 3 — 264 IUS ET PRAXIS tribus constat partibus, quarum prima praeparatoria (nn. 1, 2, 3) secunda dispositiva (nn. 4, 5) tertia complementaris (n. 6). I. In prima parte introductoria ante omnia in mentem revocantur quae­ dam veritates dogmaticae: 1) Auctorem omnium sacramentorum, et ideo sacramenti ordinis, esse D. N. Icsum Christum; 2) Sacramentum ordinis esse sacramentum quo traditur potestas et gratia ad sacra munia obeunda; 3) Ordinem esse unum sacramentum pro universali Ecclesia; 4) Ecclesiam ipsi non suffecisse, nec sufficere potuisse aliud sacramentum, neque Ecclesiae ullam competere potestatem in substantiam sacramentorum, in ea scilicet «quae ipse Christus D. in signo sacramentali servanda statuit». Consideratur deinde factum historicum, quod nempe sacramentum ordi­ nis decursu temporum variationibus obnoxium fuit; unde evenit ut inquire-» rent theologi de his variis ritibus, quinam ad eius essentiam pertinerent, qui­ nam minus, quin tamen unquam dubitatum fuerit de valore ordinationis, si integer ritus Pontificalis Romani ad amussim servatus fuerit, dubio tantum manente de ritibus singularibus seorsim sumptis; cui et anxietatibus inde surgentibus dissipandis nova haec prodivit Apostolica Constitutio. Ponit Constitutio generale principium: Sacramenta N. L., utpote signa sensibilia atque efficientia gratiae invisibilis, gratiam significare debere quam efficiunt et efficere quam significant; quod principium applicans ad sacra­ mentum ordinis, declarat huius sacramenti effectum sufficienter, clare et univoce per manus Episcopi impositionem perque verba eam ulterius deter­ minantia significari; indeque deducit: ex natura et essentia sacramenti, utpote signi gratiae et potestatis tribuendae, non amplius exigi posse tamquam com­ plementum significationis exprimendae. Huic interno pro sufficientia significationis argumento Constitutio exter­ num adiicit, petitum ex auctoritate Ecclesiae, agnoscentis modum ordinatio­ nis iuxta ritum Graecorum sola manuum impositione sine instrumentorum traditione factum. Obiici quidem possit Concilii Florentini decretum pro Armenis (Denz.-Bann., 701), sed de eius recta et genuina interpretatione Constitutio nihil statuendo, intendit solummodo praecavere et removere dif­ ficultatem ab eo exspectandam contra non necessariam traditionem instru­ mentorum ad ordinationis valorem. Sensus porro et auctoritas decreti pro .Armenis manent controversa eiusque interpretatio libera, dummodo non ne­ getur ipsum esse decretum Conciliare nec affirmetur latum fuisse pro universa Ecclesia atque statuisse traditionem instrumentorum adhibendam ubique tamquam materiam; revera enim huiusmodi traditio etiam secundum ipsum Florentinum Concilium u non ex ipsius I). N. I. Christi voluntate ad substan­ tiam et ad validitatem huius sacramenti requiritur ». Praeterea sunt declaranda haec Constitutionis verba « Quod si ex Ecclesiae voluntate et praescripto eadem [instrumentorum traditio] aliquando fuerit necessaria ad valorem quoque etc. . Non asserit Constitutio id revera acci­ disse aut accidere potuisse, sed hypothetice pandit quid valeret, si Ecclesia id posset facere ac fecisset: aliis verbis, declarat Ecclesiam quod sua auctori­ tate circa ritum sacramentalem, etiam ut ad valorem necessarium, statuerit, mutare et abrogare valere. Ita Constitutio quin se misceat theologorum con- ' 3 ACTA SANCTAE SEDIS 26C •J trovcrsiis dc Ecclesiae in id potestate contra dubia et anxietates, claram certamque praebet iudicandi et agendi normam. II. Constitutionis altera pars dispositiva de iis decernit quae ad trium sacrorum diaconatus, presbyteratus et episcopatus ordinum valorem requi­ runtur vel non; idque primum collective, dcin singillatim eos considerando. In re tanti momenti, ut est valor sacramentorum, provocat Summus Ponti­ fex ad supremam suam auctoritatem, adhibens tria verba declaramus, decer­ nimus, disponimus », quae significant actus positivos, sed diversae naturae. Declaratio siquidem solummodo denuntiat et significat id quod antecedentcr et independenter ab ipsa declaratione iam est; decretum et dispositio effi­ ciunt quod non est, cique tribuunt esse (et respective adimunt ei esse quod forte habeat). Hos declarativos seu dispositivos actus Pontifex ponere intendit quatenus opus sit », ad hoc scilicet ut obtineantur effectus quos vult producere; vanum enim est disponere de obtinendis effectibus qui iam existant. Haec autem sunt obiccta declarationis seu dispositionis Pontificiae: 1) necessitas et sufficientia unius manuum impositionis, tamquam materiae, ad validam in diaconum, presbyterum, Episcopum ordinationem; quin tamen ex Constitutione sciri possit num haec materia originem habeat immediate a Christo an ab Apostolis in exsecutionem divini mandati; 2) necessitas et sufficientia verborum, tamquam formae, quibus uni­ voce significatur effectus sacramenti; idque inter varias verborum formulas in ritu collationis horum ordinum occurrentes, quae sacramcntalem effectum (= gratiam et potestatem) sufficienter significant. Controversiam de verbis qui­ bus revera constituitur forma sacramentalis Constitutio dirimit pro tempore futuro, edicens: ex variis verbis per se aptis ad formam constituendam, eam solummodo constituunt « quae ab Ecclesia qua talia accipiuntur et usurpan­ tur)'. Christus D. sensum formae accurate determinavit, non vero eodem modo pro omnibus sacramentis verba formae quae sensum exprimerent, id relinquens perficiendum Ecclesiae seu Romano Pontifici, penes quem igitur — esse debet et est dc huius rectae expressionis iudicium. Duabus allatis declarationibus et, in quantum opus sit, dispositionibus positivis alia adiicienda est negativa, quam praecedentes implicant, scilicet: 3) Nulla est necessitas, pro valore ordinationis, tradendi instrumenta ordinis. Hucusque standum erat doctrinae et praxi Pontificalis R. De ordini­ bus conferendis, introductione: « Moneat [Pontifex] ordinandos quod instru­ menta, in (piorum traditione character imprimitur, tangant ». Suprema autem C. S. Officii in casibus peculiaribus, in quibus omittebatur vel perperam fie­ bat ritus traditionis, decernere solebat: « reordinetur ad cautelam ex integro sub conditione ». In tempus vero futurum nulla instrumentorum traditio ad trium sacrorum ordinum essentiam et valorem requiretur; quoad tempus praeteritum, quaestio aperta manet. Consideratione collectiva trium ordinum expleta, in Constitutione suc­ currit consideratio singularis: quid requiratur ad uniuscuiusque ordinis essen­ tiam et valorem; et haec per partes sic tractatur: 1) Diaconatus materia ad valorem est manus Episcopi impositio, et — 5 — 266 IL’S ET PRAXIS quidem una, quae in ritu ordinationis occurrit. Evangeliorum libri traditio ad essentiam non requiritur. De forma essentiali sat magna inter auctores sententiarum diversitas hu­ cusque viguit. Quidam putarunt formam esse verba praefationis cui concomitetur manus impositio: « .Accipe Spiritum Sanctum ad robur etc. »; quam Episcopus profert manum dexteram solus ponens super caput cuilibet ordi­ nando. Alii censuerunt esse verba (impositionem manuum antecedentia vel subsequentia): < Super hunc quoque famulum etc. », aut verba: « Emitte in eum... munere roboretur », non quidem privative, sed cumulative vel di­ sjunctive sumpta. Nunc vero et deinceps forma unice necessaria in ordina­ tione diaconali erunt verba praefationis: « Emitte in eum... munere robore­ tur ·, quae manus impositionem immediate subsequentia, ab Episcopo dicun­ tur manum dexteram extensam tenente. 2) De materia et forma ordinationis presbyteralis hactenus maxima inter auctores fuit sentiendi et loquendi difformitas. Quidam autummarunt materiam unicam esse manuum impositionem; quam tamen diversimode acceperunt, scilicet: iuxta quosdam solummodo primam quae silentio fit; iuxta alios primam, accedente eius continuatione per manus dexterae super ordinandos impositione; tandem iuxta paucos — principio innixos quod potestas sacerdotis non est in indivisibili — etiam ter­ tia impositio necessaria est, quae nempe in fine Missae fit ad verba: « Accipe Spiritum Sanctum, quorum remiseris etc. ». Non pauci melioris notae aucto­ res, praeter manuum impositionem, ad essentiam requiri putarunt instru­ mentorum traditionem. Pauci asseruerunt hanc instrumentorum traditionem esse materiam sufficientem et unice necessariam. Circa formam presbyteratus (seu circa verba applicationem materiae deter­ minantia) par fuit theologorum discrepantia. Omnes certe excluserunt verba ad ultimam manuum impositionem in fine Missae. At quoad verba quibus prima et altera manuum impositio plenam accipiant significationem, ideoque formam sacramentalem constituant, non unius fuerunt sententiae. Quidam putarunt sufficere invitationem: « Oremus, fratres carissimi etc. »; alii hanc iungendam dixerunt subsequent! orationi: « Exaudi nos etc. », quasi formae proprie sacramentali, alii formam quaerendam censuerunt in praefatione consecratoria, peculiariter in verbis: « Da, quaesumus, omnipotens Pater etc.». Multiplicem eiusmodi incertitudinem e medio sustulit nova Constitutio decernens: · · r. ordinationis presbyteralis materiam, eamque unicam, esse primam ma­ nus Episcopi impositionem silentio factam, non eius continuationem per manus impositionem super ordinandos, neque ultimam in fine Missae; quin tamen Constitutio sententiam aliquam protulerit de divisibilitate aut indivisibilitate potestatis sacerdotalis; ordinationis presbyteralis formam esse (iuxta antiquam legem liturgicam) praefationis verba, non quidem eo sensu ut omnia et singula sint ad essentiam, sed ut haec solummodo: Da, quaesumus, omnipotens Pater..., conversationis insinuet , utpote quibus univoce efferatur potestas ordinis et respondens gratia Spiritus Sancti. — ό — ACTA SANCTAE SEDIS 267 Pontificia dispositio ansam praebere potest huic difficultati: cum in ritu collationis forma non parum distet a materia, qua ratione inter utramque necessaria servatur unio? Cui respondetur principio: unionem inter materiam et formam aliquam admittere latitudinem et generatim sufficere unionem moralem. In ordinatione ad presbyterium unio huiusmodi obtinetur conti­ nuatione unius eiusdemque ritus ordinationis, quid unum morale constituen­ tis: idque eo magis quia praefatio in sua integritate ad hoc est composita ut eluceat quem in finem impositio manuum fiat. Notandum praeterea Consti­ tutionem dicendo: « forma constituitur verbis applicationem materiae deter­ minantibus », non: « verbis applicationem materiae concomitantibus negat necessitatem concomitantiae formae ad materiam, dummodo adsit coniunctio et determinatio. 3) De ordinatione seu consecratione in Episcopum, sunt qui eius mate­ riam essentialem tenuerint esse impositionem libri Evangcliorum. Quoad formam, aliqui censuerunt esse verba ab Episcopo consecratore (una simul cum Episcopis conconsecratoribus) prolata dum manus imponunt, scilicet: « Accipe Spiritum Sanctum etc. ■>. Alii praedictorum verborum loco (vel cum iis iunctam) putaverunt esse orationem: < Propitiare, Domine, etc. , quae immediate subiungitur impositioni manuum, habens verba: inclinato super hunc famulum tuum cornu gratiae sacerdotalis » et: « benedictionis in cum effunde virtutem ». Alii denique, rati praecedentia verba et orationem insufficienter significare specificam ordinationis episcopalis potestatem et gratiam, asseverarunt verba plene sufficientia haberi in praefatione consecratoria, iliaque esse essentialia in quibus « summa seu totalitas ministerii sacerdotalis » nccnon « ornamentum totius glorificationis exprimitur. Quavis dubitatione remota, Constitutio statuit formam ad valorem ordi­ nationis seu consecrationis sola esse verba: « Comple in sacerdote tuo... un­ guenti rore sanctifica ». De unione huius formae cum sua materia, valent quae supra dicta sunt de ordinatione presbyterali, scilicet unionem fieri per conti­ nuitatem totius ritus et per ipsa praefationis verba, quibus explicatur ad quid peracta sint omnia quae eousque sunt facta. Cum autem, vi Const. Ap. « Episcopalis consecrationis > d. d. 30 novem. 1944, in ritu consecrationis, licet unus Episcopus ad eam peragendam suf­ ficiat, tamen plures tamquam conconsecratores omnino sint adhibendi; eapro­ pter sacramentalis materia et forma Episcopatus conferendi etiam ab uno­ quoque Episcopo conconsecrante tota ct totaliter debet adhiberi, et quidem cum intentione conferendi consecrationem eodem modo atque Episcopus consecrator. Reliqua vero ab Episcopis conconsecrantibus iuxta ritum facienda requiruntur tantum ad liceitatem actus consecratori i ab eis ponendi. III. Tres denique normas in sua parte complementary Constitutio pro­ ponit, quarum prima est de tactu in impositione manuum peragendo, secunda de relatione novae Constitutionis ad ritum Pontificalis Romani, tertia de vi retroactiva Constitutionis. 1) Tactus in impositione manuum peragendus debet ne esse physicus, an sufficit moralis? En quaestio: cui Constitutio, quavis incertitudine sublata, authentice ac definitive respondet, praecipiens ut in quolibet ordine confe— 7 — 2ÔS IUS ET PRAXIS rendo manuum impositio fiat « caput ordinandi physice tangendo, ne dubitandi praebeatur occasio ». Hinc igitur, ad valorem sufficit tactus moralis, idest ma­ nuum extensio super caput ordinandi sine corporali contactu; physicus tactus requiritur ad liceitatem ordinationis; et adest etiam si manus Episcopi sint chirothecis obtectae, vel ordinandi caput comam fictitiam habeat. 2) Constitutio, quoad ritum in Pontificali R. exstantem, praecipit ut « ni­ hil innovetur ». Omnes itaque eius ritus, etsi ad essentiam non pertinentes, ut hactenus observari debent, nullo neglecto vel omisso. Quoad ritus non essen­ tiales, quos Pontificale R. « supplendos » sive « iterandos » praecipit, in singulis casibus dubiis recurrendum erit ad Ap. Sedem eiusque responso standum. 3) De vi retroactiva Constitutionis, distinguendum. Vel agitur de expo­ sitionibus doctrinalibus circa veritates fidei, et tunc ex ipsius natura rei vi re­ troactiva pollent; vel agitur de ordinationibus dispositivis circa ritus exsequen­ dos, et tunc etsi eiusmodi vim possunt habere et ex voluntate legislatoris ha­ bent, tamen nova Constitutio explicite declarat suos actus dispositivos eam vim non habere; unde est ut ex eius dispositione dubia de valore ordinum antea collatorum solvi nequeant et ipsius declaratio de recursu ad Ap. Sedem in casibus dubiis faciendo, valet tam pro transacto quam pro venturo tempore. MOTU PROPRIO DE FACULTATE AUDIENDI CONFESSIONES SACERDOTIBUS AERIUM ITER ARRI­ PIENTIBUS CONCEDENDA. 1 PIUS PP. XII Animarum studio compulsi, cum huic Apostolicac Sedi nonnulli significaverint locorum Ordinarii opportunuum esse praescripta can. 883 C. I. C., circa facultatem audiendi confessiones sacerdotibus mari­ timum iter arripientibus factam, ad aëria extendere itinera, Nos, plane noscentes huiusmodi itinera impraesentiarum cotidie frequentiora eva­ dere ac volentes ut christifidelibus haud desit commodum quod e lau­ dato Ordinariorum desiderio animarum proveniret sanctificationi, ma­ gna cum animi Nostri oblectatione eiusmodi, amplectimur votum ac motu proprio, certa scientia et matura deliberatione, de Apostolicac potestatis plenitudine, statuimus ac decernimus ut quae can. 883 C.I.C. de facultate excipiendi confessiones sanciuntur pro sacerdotibus mari­ timum iter habentibus, valeant atque extendantur, consentaneis qui­ dem clausulis, ad sacerdotes iter aerium facientes. Quae per Apostolicas has Nostras Litteras decrevimus motu proprio datas, firma ac valida in perpetuum manere praecipimus, contrariis qui1 Acta Ap. Sedis, 40 (1948) 17. M···· ■■RM·· 269 ACTA SANCTAE SEDIS buslibet minime obstantibus; ac praeterea iubemus ut ea vigere incipiant simul ac eaedem praesentes Nostrae Apostolicac Litterae in Commen­ tario Officiali Acta Apostolicac Sedis nuncupato insertae fuerint. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XVI mensis Decembris anno MCMXXXXVII, Pontificatus Nostri nono. PIUS PP. XII SUPREMA S. C. SANCTI OFFICII Responsum e.mo card, hernesto ruffini arch. Panormitano, de admissione VEXILLORUM HAUD BENEDICTORUM IN FUNERIBUS. 1 Roma, 6 marzo 1947. N. 37-1947 Emo e Revmo Signor mio Ossmo, è pcrvcnuto a questa S. S. C. il venerato foglio n. 68 in data dei 27 gennaio u. s., con cui 1’Em. V. R. dopo aver informato che 1’Episcopato Siculo aveva deciso di « non benedire nessuna bandiera di partito, anche se il partito avesse un programma cristiano », domandava istruzioni circa 1’ammissione di handiere non benedette nei cortei funebri, nella parte che segue ii feretro. In proposito mi reco premura di significare all’E. V. che gli Emi e Revmi [ConsultoriJ di questa S. S. C., nella Riunione Plenaria dei 5 marzo, hanno innanzi tutto rilevato la saggezza e l’opportunità della decisione, presa da codesti Ordinari, di non permettere che siano benedette bandiere di qualsiasi partito politico, e quindi di proibire che siano introdotte in chiesa. Per quel che riguarda poi 1’istruzione richiesta, gli Emi Padri, mentre hanno confermato quanto è stato giustamente stabilito da codesti Eccmi Ordi­ nari, c cioè che « nella parte che precede il feretro non debbano essere ammesse bandiere non benedette », ritengono non potersi dare una norma generale e obbligatoria riguardo alia parte del cortco che si forma spontaneamente con 1’agglomerarsi dei popolo dictro ii feretro, tanto più che difficilmente si possono controllarc e ordinare enti o persone in questa parte privata dei corteo. La cosa potrà essere quindi regolata dagli Ordinari sccondo quanto sembrerà loro più opportuno e possibile, attese le circostanze locali. E évidente pero che, se pure le Autorité religiose riterranno non potersi impedire la presenza di vessilli di partito tra la moltitudine che segue il feretro, deve restare sempre fermo che, quando il corteo ed il feretro stesso entreranno in chiesa, le insegne in questione dovranno essere escluse. Profitto delle circostanze per baciarLe umilmente le Mani e professarmi con sensi di profonda venerazione, dell’Em. V. Rcvrîia um.mo obb.mo dev.mo servo vero F. Card. Marchetti Selvaggiani,9 Secretario. ο 1 Foglio cccl. Palermitano, 32 (1947) 1. 9 — 104 NOTAE first incensation of the altar, as well as at the second, verses 2-4 of Psalm 140 are recited, (iii) Kyrie, eleison, is said at the middle of the altar in solemn Mass. (iv) The rubrics about bowing are more definite in our prcsçnt Missal, and the tendency is to make bows deeper in comparison with the directions of 1577. (v) The form, Jube, domne, benedicere » is given even for low Mass, (vi) There are, of course, only eleven Prefaces as against fifteen to-day; and of the eleven but seven are given in the ferial tone, there is no ferial tone Pre­ face of the Nativity, Epiphany, Ascension, or B. V. M. (vii) Haec quotiescum­ que, at the Elevation, is said while the priest elevates the Sacred Host, (viii) The bow of the head at Per Christum, etc. at the end of the Memento of the Dead — a bow which is anomalous — is not indicated in the Canon, but is in the rubrics of the Ritus servandus. (ix) The insertion of names in the Memento of the dead is indicated — more correctly — after pads, where « N. » is printed. In the Commune Sanctorum there is no Common of feasts of our Lady. * In the first series of Votive Masses, the Masses of St. Joseph and of All the Apostles are missing; in the second series the Masses for the Propagation of the Faith, to ask the Grace of the Holy Spirit, for travellers, and to seek the grace of a happy death, are lacking. There are the same number of Occasional Prayers as in our present Mis­ sal (35), but numbers 15 (in time of earthquake), 20 (for the celebrant), 23 (for penitents), and 27 (for humility) do not appear. On the other hand there is a second set of prayers for time of war (the Secret only of which is the same as that of the votive Mass in time of war), a set for travellers, and one pro tri­ bulatione peccatorum (which are the same as the prayers in our votive Mass « pro quacumque necessitate »); and the prayers for the sick are repeated from the votive Mass. There are quite a number of good engravings (initialled « P. B. ALV) one at the head of each of the greater feasts of the year. At the end of the volume is a table of contents (in analytical form), an alphabetical index of the Introits of the Missal — a very useful index, not found in the modern Missal _ an analytical table of the Occasional Prayers, and one of the Masses of both the Proprium de Tempore and the Proprium Sanctorum. J· O’Connell. IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SUPREMA S. C. SANCTI OFFICII HORIS POSTMERIDIANIS ET IEIUNIO INDULTA DE MISSAE CELEBRATIONE EUCHARISTICO GALLIAE DIOECESIBUS CONCESSA INSTANTE EM.MO AC REV.MO EMMANUELE CARD. SUH ARD, ARCIIIEPISCOPO PARISIENSI. 1 I Ex Aed. S. Officii, d. 28 oct. 1947. Em.me ac Rev.me Domine, Summus Pontifex, Qui magnopere cupit ferre Episcopis et Sacerdotibus Galliae auxilium, quo facilius ipsi valeant adducere christifideles ad frequentem Ss.mae Eucharistiae sumptionem et ad adsistentiam Sacrosancto Missae Sacrificio, preces, quas Eminentia Tua Reverendis­ sima, mense septembri mox elapso, nomine ceterorum Galliae Episco­ porum, Eidem obtulit ad obtinendam mitigationem legis servandi ieiunium eucharisticum et facultatem permittendi Missae celebrationem, in quibusdam adiunctis, horis vespertinis, fere ex integro excepit, ut videre est in adnexis rescriptis. Sed Sanctitas Sua non censuit permittere, per rescriptum generale, sumptionem potus ante Missam vel S. Communionem, quae ante ho­ ram nonam celebretur seu recipiatur, nisi in casu longi itineris (mm ki­ lometre et demi) vel operosi laboris {travail lourd). Neque censuit eadem Sanctitas Sua concedere peculiares facultates Episcopis Gallicis in commodum quarumdam christifidelium classium, quia eaedem apte definiri nequeunt et ceteri christifideles impellerentur ad similes favores expetendos, et ita proxime dilaberetur veneranda et pietati utillima lex servandi ieiunium eucharisticum. Ceterum bono spirituali horum christifidelium satis provisum vide­ tur per concessiones supra memoratas, quae quam amplissimae sunt, cum per modum potus ipsi sumere valeant etiam aliquid satis enutriens (œuf battu, chocolat, cacao, lait, etc.). 1 La Semaine religieuse de Paris, 15 nov. 1947, pp. 1410-1414. IUS ET PRAXIS io6 % Anno autem concessionis exeunte, Eminentia Tua, cum ceteris Galliae Episcopis conlatis consiliis, ad hanc Supremam Congregatio­ nem praescriptas relationes mittet, et praesertim eandem edocebit quid fideles sentiant de hac immutatione legis servandi ieiunium eucharisticum, quaenam utilitates ex praedicta concessione captae sint, et, quod Deus avertat, quaenam incommoda ex eadem orta sint. Hac occasione libentissime utor ut Manus Tuas humillime deosculer ac sensus altissimae venerationis meae Tibi pandam meque pro­ fitear. æ F. Card. Marchetti-Selvaggiani, Seer. I • A. Ottaviani, Adsessor. π ! Beatissime Pater, Emmanuel Caelestinus Card. Suhard, Archiepiscopus Parisiensis, ad pedes Sanctitatis Vestrae humillime provolutus, attendens ad adiuncta pror­ sus extraordinaria, in quibus Galli his temporibus versantur, et praesertim ad tenuem plurium valetudinem, quae magis magisque, in dies ingravescente annona, debilitatur, necnon ad penuriam cleri, imparis ad consulendum curae animarum, nomine ceterorum Galliae Episcoporum, enixe postulat a Sancti­ tate Vestra ut, praescriptum canonum 808 et 858 § 1, derogans, facultatem faciat sacerdotibus Missam celebrandi et christifidelibus S. Communionem recipiendi in Gallia, etiamsi aliquid per modum potus antea sumpserint, dum­ modo a cibo solido et a potu alcoholico a media nocte; a potu autem non al­ coholico, per unam horam se abstinuerint. Ex audientia Ssmi feria V, die 23 octobris 1947. - Ssmus D. N. D. Pius, div. Prov. Papa XII, praehabito voto Emmorum Patrum S. Officii atque audito Cardinali Praefecto S. Congregationis de disciplina Sacra­ mentorum, et attentis adiunctis prorsus extraordinariis, in quibus Gallia his temporibus versatur, praesertim tenui Sacerdotum et christifidelium valetudine, quae ob immanis recentis belli incommoda labefacta est et magis magisque, in dies ingravescente annona, debilitatur, necnon penuria cleri, imparis ad consulendum curae animarum, desiderium plurium christifidelium S. Communionem frequenter recipiendi ex­ plere cupiens, praescripto canonum 808 et 858 § 1 pro Gallia derogans, benigne concedere dignatus est Sacerdotibus qui Missam celebrant vel christifidelibus qui S. Communionem recipiunt, in Gallia post ho­ ram nonam, veniam sumendi potum non alcoholicum ad unam horam ante Missam vel S. Communionem. Eadem facultas fit Sacerdotibus qui Missam celebrant vel christi­ fidelibus qui S. Communionem recipiunt ante horam nonam, sed vel ad proximiorem ecclesiam petendam longum iter peragere debuerint — 2 — I I “** »: · rr?· ·. > ACTA SANCTAE SEDIS vel ante Missam seu S. Communionem in operoso labore multum tem­ poris consumpserint. Idque ad annum, quo exeunte Episcopi Ordinarii locorum in Gal­ lia, conlatis consiliis, de usu huius concessionis accurate et copiose ad S. Officium referent. A. Ottaviani, Assessor. Beatissime Pater, Episcopi Ordinarii locorum in Gallia ad pedes Sanctitatis Vestrae humil­ lime provoluti, oh huius temporis adiuncta prorsus extraordinaria, facultatem implorant, qua permittere valeant, quoties locorum seu personarum circum­ stantiae id expostulent, Sacerdotibus sibi subditis Missae celebrationem et christifidelibus sumptionem S. Communionis, horis vespertinis, mitigata luge servandi ieiunium eucharisticum. Ex Audientia Ssmi feria V, die 23 octobris 1947. - Ssmus D. X. D. Pius, Div. Prov. Papa XII, praehabito voto Emmorum Patrum S. Officii atque audito Cardinali Praefecto S. Congregationis de disciplina Sacra­ mentorum, et attentis huius temporis adiunctis prorsus extraordinariis, benigne indulgere dignatus est ut Episcopi Ordinarii locorum in Gallia, onerata eorum conscientia super vera necessitate, Sacerdotibus sibi subditis concedere valeant veniam celebrandi, diebus festis de praecepto tantum, secundam vel tertiam Missam horis vespertinis, quoties ob nimium Sacri Ministerii laborem vel locorum distantiam impossibile ipsis erit Sacrum item vel tertium ante horam tertiam decimam facere, servato ieiunio ante Missae celebrationem per tres horas quoad cibum solidum et per unam horam quoad potum non alcoholico vel medicinam. Item indulget Summus Pontifex ut Episcopi Ordinarii locorum in Gallia permittere valeant Missae celebrationem, cui, ad satisfaciendum praeceptum de audiendo Sacro, adstet notabilis pars operariorum, qui mane laborare coguntur, vel publicorum officialium, qui propriis muneribus inane detinentur, horis vespertinis diebus festis de praecepto tantum pariter servato ieiunio ante Missae celebrationem per tres horas quoad cibum solidum et per unam horam [quoad] potum vel medicinam, ex­ clusis omnino alcoholicis. Fidelibus autem, qui praedictis Missis adstent, indulget Summus Pontifex ut S. Communionem recipiant, quoties, confessarii iudicio, praescriptum canonis 867 § 4 cum can. 821 § 1 conlati, absque gravi incommodo, servare nequeant, pariter servato ieiunio ante S. Commu­ nionem per tres horas quoad cibum solidum et per unam horam quoad potum vel medicinam, item exclusis alcoholicis. ic8 IUS ET PRAXIS Idque per annum, si tamdiu expositae specialissimae circumstantiae perduraverint, quo exeunte RR. PP. DD. Episcopi Ordinarii locorum in Gallia de concessis dispensationibus accuratam relationem ad S. Of­ ficium mittent. Contrariis quibuscumque non obstantibus. A. Ottaviani, Adsessor. Commentarium. - Circa celebrationem Missae horis postmeridianis et legem iciunii eucharistici S. Sedes iam anno praeterito (Ephem. lit. IP., 61 [1947] 58-62) ampliores facultates concesserat ordinariis locorum Belgii et Galliae; nunc hoc induito alias concessiones ad annum Galliae elargitur sub peculiaribus conditionibus. I. Singulis diebus, sacerdotes et fideles, ante Missae celebrationem et S. Communionem, conceditur facultas sumendi potus non alcoholicos iuxta statutas circumstantias: 1) Singulis diebus, festivis et fetialibus, indistincte; 2) Sacerdotes et fideles sumere possunt «ad unam horam ante Missam vel S. Communionem » potus non alcoholicos scilicet per modum potus ipsi sumere valent etiam aliquod satis enutriens (œuf battu, chocolatum, cacaum, lac, etc.) )»; 3) Duobus casibus: a) pro Missae celebratione vel pro fidelibus qui S. Com­ munionem suscepturi sunt « post horam nonam », A) pro Missae celebra­ tione vel S. Communione « ante horam nonam , ast in casu quo i° vel sacer­ dotes et fideles « ad proximiorem ecclesiam petendam longum iter peragere » debuerint, 2° vel « ante Missam seu S. Communionem in operoso labore multum temporis consumpserint ». Ad proximiorem ecclesiam, dicitur; ergo c. gr. non licet alicui frui induito et deinde ad S. Communionem recipiendam petere oratorium vel ecclesiam longiorem, cum possit adire oratorium vel ecclesiam proximiorem; dummodo non adsit rationabilis causa (peregrinatio, celebratio matrimonii, funus...). Longum iter intelligitur milliarium et dimidium (ι’Ζ, km.). Sub nomine Operosus labor (travail lourd) communiter designant moralistac labores rusticos et labores onerosos (fabbri, falegnami, legnaioli); itemque pro « multum temporis designant duas vel tres horas: quaeque omnia intelligunt relate ad culpam gravem contra legem requietis festivae. Tamen suprarelatae exprèssiones non ad litteram interpretandae sunt, sed secundum S. Sedis mentem, quae praesenti tempore, sicut ex ipso induito apparet, valde benigna est. II. In Dominicis et festis dc praecepto tantum, Episcopi ordinarii locorum in Gallia permittere possunt Missae celebrationem horis postmeridianis at­ tentis peculiaribus adiunctis legis ieiunii eucharistici: 1) In Dominicis et festis de praecepto tantum, ad obsecundandos sacer­ dotes « quoties ob nimium Sacri Ministerii laborem vel locorum distantiam impossibile ipsis erit Sacrum item vel tertium ante horam tertiam decimam facere », et, eodem tempore, ad praebendum fidelibus modum seu occasionem assistendi S. Missae; — 4 — I I I I I I I I | ACTA SANCTAE SEDIS IO9 2) Episcopi ordinarii locorum in Gallia, «onerata eorum conscientia super vera necessitate », possunt permittere ut proprii sacerdotes Sacrum litent horis postmeridianis, diebus dc praecepto tantum, a') secundam vel tertiam Missam », sub conditionibus numeratis η. II, 1; unam solum Missam, « cui, ad satisfaciendum praeceptum de audiendo Sacro adstet notabilis pars operariorum; qui mane laborare coguntur, vel publicorum officialium, qui propriis muneribus mane detinentur »; 3) leiunium eucharisticunr. a) sacerdotes, qui celebrant Missam horis postmeridianis, servant ieiunia « ante Missae celebrationem per tres horas quoad cibum solidum et per unam horam quoad potum non alcoholicum vel medicinam »; Z>) fideles, qui adsistunt Sacro, possunt recipere S. Communio­ nem, « quoties, confessarii indicio, praescriptum can. 867 § 4 cum can. 821 § i conlati, absque gravi incommodo, servare nequeunt , et insuper obser­ ventur quae supra (3 a) circa ieiunium eucharisticum dicta sunt. Indultum datum ad annum a die 23 octobris 1947 valet tantum pro Gallia. C. B. PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS] CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS DE TEMPORIS SUPPUTATIONE 1 Ζλ I - An, electo uno temporis supputandi modo, hic, vi Can. 33 § i, in actionibus formaliter diversis, mutari possit. D. II - An tres Missae celebratae nocte Nativitatis Domini sint actiones formaliter diversae. R. - Ad I Affirmative. - Ad II Negative. Datum Romae, e Civitate Vaticana, die 29 Mai i anno 1947. M. Card. M ASSIM 1, Praeses. L. φ S. A. Coussa, Ord. Basil. Alepp. a Secretis. Commentarium. Agitur de canonis 33 § 1 interpretatione. Horae diei supputandae sunt ex communi loci usu; sed in Officiis privatis, ut in celebra­ tione Missae, quae scilicet sollemnis non sit neve conventualis (lecta vel can­ tata) aut in privata horarum canonicarum recitatione, i. c. extra chorum, vel in communione recipienda, abstinentia aut ieiunio servandis, liberum cuique est sequi horam loci usualem aut loci tempus, sive verum (nostro in meridiano), sive medium (in astronomico fuso), aut legale lege definitum; sive regionale conventione, sive aliud extraordinarium fictione quadam. Actionum enume1 Acta Ap. Sedis, 39 (1947) 373— 5 — 37« NOTAE E - Etudes parues dans des dictionnaires, des ouvrages collectifs etc. 102. Liturgiewissenschaft, Die Religion in Geschichte und Gegenwart. III, Tubingue, Mohr, 1929, 2e édit., col. 1689-1691. I 103. Liturgische Betcegung, 20, ibid,, col. 1698-1701. 104. Messe, i°, geschichtlich-liturgisch, ibid,, col. 2135-2140. 105. Actio, Reallexihon fur Antike und Christentum, Leipzig, Hiersenwnn, I, 1, 1941, col. 82-83. • · · 106. Von der Schônheit Christi, Paw Den Akademikern im Felde dargehoten von der Abtei Maria Laach, München-GIadbach, 1917. 107. Das Gehet der Kirche im tâglichen Offizium, Die betende Kirche, Berlin, S. Au­ gustinus Verlag, 1924, 1924, ie édit., pp. 182-206; repris dans Das christliche Kultmysterium (voir n° 5) sous le titre: « Der heilige Tag der Kirche ». 108. Das christliche Opfermysterium, Der Weg der Kirche im heiligen Jahr 1926, Mu­ nich, 1925, pp. 55-75; traduction française de M. G. PcifTer dans Revue li­ turgique et monastique, XII, 1926-7, 3-14. 109. Die rôniische Paschaliturgie, ibid., pp. 97-120. no. Altchristlicher Kult und Antike (voir n° 16); Die Messe als heilige Myst crienhandlung (voir n° 43); Zur Idee der liturgischen Festfeier (voir n° 17). Ces trois ar­ ticles furent repris dans Mysterium. Gesammelte Arbeiten Laacher Mônclie, I, Munster en Westf., Aschendorff, 1926. in. Sankt Benedikt als Pneumatiker, Heilige Ueberlieferung-Festschrift für Abt Ildefons Herwegen, gesammelt und herausgegeben von Odo Casel. Munster, AschendorfF, 1938, pp. 96-123. 112. Ein Blick in die Werkstatt der Liturgie, Lebendige Liturgie, herausgegeben von Pius Parsch. Vienne-Klosterncuburg, Volksliturgischer Verlag, 1939, pp. 13 ss. 113. Die ostchristliche Opferfeier als Mystcriengeschehen, Der christliche Osten. Geist und Gestalt. Ratisbonne, Pustet, 1939, pp. 59-74; traduction néerlandaise dans Heilige Bronnen (voir n° 7). 114 Mônchtum und Pneuma, Morgenlândisches Christentum. Paderborn, BonifaciusDruckerei, 194°» ΡΡ 228-246; traduction néerlandaise dans Heilige Bronnen (voir n° 7). 115. Introduction à Aemiliana LoEHR, Tahr des Herrn. Ratisbonne, Pustet, 1934, Ie édit.; 1935, 2e édit.; 1936, 3e édit., 1940, 4e édit. (Das I!errenjahr)\ tra­ duction anglaise par une moine bénédictin, New York, Kenedy, 1937; tra­ duction néerlandaise de Dom C. Coebergh, Bruges, Beyaert, 1943. traduction framçaise Ae J. Décarreau et I. Leroy. Bruges, Beyaert, 1948. IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SUPREMA S. C. SANCTI OFFICII Monitum 1 Cum compertum sit variis in locis, contra Sacrorum Canonum prae­ scripta et sine praevia S. Sedis venia, mixtos conventus acatholicorum cum catholicis habitos fuisse, in quibus de rebus fidei tractatum est, omnibus in memoriam revocatur ad normam canonis 1325 § 3 prohi­ bitum esse, quominus his conventibus intersint, sine praedicta venia, cum laici tum clerici sive saeculares sive religiosi. Multo autem minus catholicis licitum est huiusmodi conventus convocare et instituere. Qua­ propter Ordinarii urgeant, ut haec praescripta ab omnibus adamussim serventur. Quae quidem potiore iure observanda sunt, cum agitur de conven­ tibus, quos « oecumenicos » vocant, quibus catholici, sive laici sive cle­ rici, sine S. Sedis praevio consensu, nullo modo interesse possunt. Cum vero, tum in praedictis conventibus tum extra ipsos, etiam actus mixti cultus haud raro positi fuerint, denuo omnes monentur quamlibet in sacris communicationem ad normam canonum 1258 et 731 § 2 omnino proihibitam esse. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 5 iunii 1948. Petrus ViGORiTA, Notarius. Commentarium. Ante omnia animadvertendum est Monitum non agere de conventibus mixtis quae tractent de rebus scicntificis, socialibus, morali­ bus, oeconomicis et similibus, sed dc religiosis tantum agere in quibus nempe de rebus fidei tractetur. Huiusmodi mixtos conventus acatholicorum cum catholicis revera saepius habitos fuisse, notorium est. Monitum autem id fa­ tum esse non reprobat; reprobat tantum factum esse contra sacrorum ca­ nonum praescriptum et sine praevia S. Sedis venia ». Praescriptum autem canonum est praecise ut venia S. Sedis petatur. Exempli gratia canon 1325, § 3, ait: «(’aveant catholici ne disputationes vel collationes, publicas praeser­ tim, cum acatholicis habeant sine venia S. Sedis, aut, si casus urgeat, loci Ordinarii ». Super huius autem canonis textu notandum est: 1) veniam S. Sedis aut, in casibus urgentibus et cum periculo in mora, loci Ordinarii, requiri tam 1 Acta Ap. Sedis, 40 (1948) 257. i 380 IUS ET PRAXIS pro conventibus publicis, quain pro non publicis; 2) etsi canon non loquitur de venia praevia, sed de simplici venia, praeviam tamen requiri; et deducitur ex rei natura, ex fine legis et ex praesenti Monito, in quo legitur praevia. Alia duo praeterea in Monito sunt notanda: u) prohibitionem interessendi huiusmodi mixtis conventibus factam esse omnibus catholicis indiscriminatim: « prohibitum esse quominus... intersint cum laici tUm clerici, sive saecu­ lares sive religiosi »; b) huic prohibitioni aliam esse additam, convocandi sci­ licet et instituendi huiusccmodi conventus: « Multo autem minus catholicis licitum est huiusmodi conventus convocare et instituere »; hanc autem prohi­ bitionem implicitam esse in supra citato canone, intelligi ex commate « multo minus ». Haec si prae oculis habeantur facile intelligetur cur Monitum loco­ rum Ordinarios tam valide obtestetur haec praescripta urgere « ut ab omnibus adamussim observentur ». Monitum loquitur et agit quoque de quadam specie conventuum, quos « oecumenicos » vocat. His ultimis decenniis eos coactos esse novimus, prae­ sertim a sectis protestantium ad suarum ecclesiarum unionem fovendam, et ad eumdem finem institutum fuisse « Concilium oecumenicum » seu synodum quamdam permanentem. Quamvis huiusmodi conventus ab acatholicis insti­ tuantur et convocentur, non tamen ab eis excluduntur catholici. lamvero, in hoc peculiari casu semper, imo « potiori iure » et verbis strictioribus, Eccle­ sia asserit prohibitionem, quominus isti conventus a catholicis celebrentur: "catholici, sive laici sive clerici, sine S. Sedis praevio consensu, nullo modo (ipsis) interesse possunt ». Hoc autem vetitum valet per se, quicumque sit ti­ tulus et modus intentae participationis. Ecclesia catholica iure divino prohi­ betur quominus ipsis intersit, si eius praesentia sit habenda tamquam « unius inter plures alios paris iuris »; at inde non prohibentur catholici si, praevio legitimo consensu, intersint tamquam privati et veluti speculandi gratia. Qui­ busnam vero principiis hac in re Ecclesia regatur, ut pluribus habetur locis, sic S. S. C. S. Officii manifestavit occasione Lausannensis conventus « oecumcnici », habiti diebus 5-21 augusti 1927. Ad quaesitum: An liceat catho­ licis interesse vel favere acatholicorum conventibus, coetibus, conditionibus, aut societatibus quae eo spectant ut omnes christianum nomen utcumque sibi vindicantes, uno religionis loedere consocientur .·, S. S. C. respondit: « Ne­ gative, atque standum omnino decreto ab ipsa hac S. S. C. die 1 iulii 1919 edito De participatione catholicorum societati ad procurandam christianitatis unitatem ». Monitum insuper speciem quamdam mixti cultus clare et explicite re­ probat, ut scilicet catholici vel partem habeant in cultu acatholico vel acatholicos admittant cultui catholico; idque nixum canone 1258, § 2, dicente: Haud licitum est fidelibus quovis modo active assistere seu partem habere in sacris acatholicorum ». Et sicut prohibita est omnis activa assistentia cultui acatholico, ita vetita est communicatio acatholicorum in cultu catholico. Ea­ dem prohibitionis ratio habetur sive quoad cultum publicum sive quoad non publicum; non raro enim occurrit periculum interconfessionalismi vel falsi iudicii de nostrae religionis unitate. ·% Praeterquam ad canonem 1258, § 2, tamquam ad normam cui standum est. Monitum provocat etiam ad canonem 731, § 2, sic habentem: «Vetitum 381 ACTA SANCTAE SEDIS est sacramenta Ecclesiae ministrare haereticis aut schismaticis, etiam bona fide errantibus eaque petentibus, nisi prius, erroribus reiectis, Ecclesiae re­ conciliati fuerint ». De hoc peculiari modo illicitae communicationis catholi­ corum cum acatholicis locuta est etiam fusius S. S. C. S. Officii in Rescripto d. d. 29 octobris 1941 ad Rev. Dr. P. Werhun, Visit. Apost. pro Ucrainis in Germania degentibus (cfr. 11 Monitore Ecclesiastico 1942, pp. 114-115). In hoc Rescripto, ad 1, notanda sunt sequentia verba, quae cum supra relatis conveniunt et Ecclesiae praecipuam sollicitudinem confirmant: « Semper autem curandum est ut scandalum et vel suspicio interconfcssionalismi evi­ tentur ». A. P. S. C. DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM Datur facultas Sacrum iterandi diebus ferialibus 1 Beatissime Pater, Parisiensis Ordinarius ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, humiliter facultatem postulat permittendi suis sacerdotibus ut Sacrum, diebus feriali­ bus, iterare valeant occasione matrimoniorum vel funerum, ob cleri penuriam. Et Deus... L. φ S. £3 Emmanuel Card. Suhard, Archiep. Parisiensis. N. Prot. 622-48 Ex audientia diei 8 martii 1948. Sanctissimus Dominus Noster Pius Papa XII relatione facta ab infrascripto Cardinali huius Sacrae Congregationis de disciplina Sacramentorum Pro-Praefecto, attentis expositis, benigne indulgere dignatus est Ordinario Parisien, gratiam iuxta preces, dummodo nullus alius sacerdos liber praesto sit pro cele­ bratione alterius Missae, vetita celebranti pro secunda Missa eleemosinae perceptione. Ceteris servatis de iure servandis. Contrariis quibusli­ bet minime obstantibus. Praesentibus valituris ad biennium. B. Card. Ai.oisi MaselLA, Pro-Praefectus. F. Bracci, Secretarius. L. φ S. SACRA RITUUM CONGREGATIO I De concessione antimensii missionariis latinis2 Quot et quales difficultates missionales sacerdotes experiantur in sui officii muneribus adimplendis, praesertim vero in celebratione sa­ crosancti sacrificii Missae, omnibus compertum est. Ut autem hisce 1 Textus gallicus exaratus est in: La Semaine relig. de Paris, 95 (1948) 495. ’ Ex Ephemerides Juris Canonici, 3 (1947) 250. — 3 — IUS ET PRAXIS 2yO XdnotaTIO. - Praescriptiones circa vexiila et eorum benedictionem continentur in pluribus decretis Apostolicae Sedis, superiore anno in Ephem. lit. IP, 61 (1947) 57-58, expositis. Ex «quibus apparet Ecclesiam aliquando disciplinam mitigasse vel rursus circumscripsisse, attentis temporum conditionibus. Praesenti responso prohi­ betur quominus vexilla non benedicta praecedant feretrum, sed relinquitur Ordina­ riorum iudicio, attentis temporis et loci circumstantiis, permittere ut eadem vexilla non benedicta sequantur feretrum, dummodo numquam in ecclesiam introducantur. S. C. DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM EXPLANATIONES SUPER DECRETO SPIRITUS SANCTI MUNERA >· 1 Roma, 6 marzo 1947. N. 1286-47 Emo e Revmo Signor mio Ossmo, in riscontro a venerata lettera di V. Em. Revma dei 13 dello seorso febbraio, mi reco ad onorc di comunicarLc quanto segue in risposta ai due dubbi segnalati a questo S. Dicastero relativi al recentc Decreto « Spiritus Sancti munera » sulla Cresima. II primo dubbio verte sull’interpretazione da darsi alla condizione per la valida e lecita amministrazione dclla Cresima contenuta sotto il n. 2 p. 1 dei citato Decreto, cosi formidata: « Dummodo hi fideles (cioè i cresimandi) ex gravi morbo in vero mortis periculo sint constituti ex quo decessuri praevideantur ». E precisamente 1’Em. v. chiede perché nel Decreto si dica « in vero mortis periculo » c non, come parrebbe bastevole, « in mortis periculo »; di più do­ manda, quando si raggiunga il minimo necessario perché si verifichi 1’altro comma: « ex quo decessuri praevideantur ». A tale riguardo si puô osservare chc le parole del primo inciso dovranno valutarsi con criterio morale: e cioè o quando il medico abbia giudicato che 1’infermo si trovi in vero pcricolo di morte; o quando, anche in assenza dei medico, il sacerdote cresimante nclla sua prudenza ed esperienza, considerate tutte le circostanze, della gravita c durata della malattia, dell’età, delle condizioni generali dell’infermo..., siasi convinto che effettivamente questo si trovi non in un dubbio o anche solo probabile, ma in un certo e rcale pcricolo di vita. Le altrc parole « ex quo decessuri praevideantur » praticamente do­ vranno considerarsi come equivalent! a quelle usate dal Codice di D. C. in analoghe circostanze: « urgente mortis periculo » (cc. 1043-1044-1046). Si potrà all’uopo utilmente consultare quanto rifcrisce ΓΕιηο Card. Gasparri nel Tract, eau. de matrimonio (ed. nova ad mentem Codicis, vol. I, n. 393) e altri autori che hanno commentato i canoni citati. Quanto al sccondo dubbio, sembra che il confcrimento dclla Cresima in codesta città di Palermo, attesa la coesistenza in sito della Em. V. e di altri due Eccmi Vescovi, debba esscre fatto, nella geucralità dei casi, da un \ escovo. 1 Foglio tccl. Palertnitano, 32 (1947) - 10 27 I ACTA SANCTAE SEPIS La valutazione peraltro del legit timo impedimento, che dispensa il Vcscovo residenzialc dal conferirla personalmentc, c lasciata al Suo prudente arbitrio, non essendo possibile determinare a priori detti impedimenti, che possono essere della più varia natura. E lo stesso va detto del grave incomodo che di­ spensa il Vescovo Ausiliare c Titolare. Per l’amministrazione dclla Cresima fuori di codesta città, si pensa che cio costituisca un impedimento permanente legittimo per l’Em. V., corne pure un grave incomodo per codesti due Eccmi Vescovi, a meno che sia l’Em. V. che detti Eccmi già si trovassero casualmente in sito dove giacc l’infermo, o a portata di mano del medesimo. Nella speranza d’aver soddisfatto alla richiesta di V. Em. Le bacio umilissimamente le Mani, montre con sensi di profondissimo ossequio godo pro­ fessa rmi um.mo dev.mo obb.mo servo vero di V. Em. Revfna, D. Card. Jorio, Prefetto. F. Bracci, Scare J tario. SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM DE CONFIRMATIONE ADMINISTRANDA IIS, QUI [EX GRAVI MORBO] IN PERICULO MORTIS SUNT CONSTITUTI. 1 Post latum a Sacra Congregatione de Disciplina Sacramentorum decretum « Spiritus Sancti munera » diei XIV Septembris an. 1946 (cf. Acta Apostolicae Sedis, vol. XXXVIII, 1946, p. 349) ad Sacrum hoc Consilium Christiano nomini propagando plures Ordinariorum missionum preces, ad easdem amplioresve facultates obtinendas, per­ venerunt. Quas Ssmus D. N. Pius Div. Prov. Papa XII, in Audientia diei XVIII huius mensis, referente infrascripto Cardinali Praefecto, benigne susci­ pere dignatus est. Omnibus itaque Ordinariis locorum ab hac Sacra Congregatione de Propaganda Fide dependentibus potestatem Sanctissimus fecit, absque praeiudicio ceterorum indultorum quibus in re iam fruuntur, ut Sedis Apostolicae induito (can.. 782 § 2), tribuere valeant omnibus sacerdo­ tibus sibi subditis curamque animarum ferentibus, facultatem sacram Confirmationem fidelibus sive adultis sive infantibus, intra fines mis1 .!/>. Sedis, 40 (1948) 41. Quae, in titulo, inter parentheses clauduntur, demenda videntur. — 11 38ο IUS ET PRAXIS pro conventibus publicis, quam pro non publicis; 2) etsi canon non loquitur de venia praevia, sed de simplici venia, praeviam tamen requiri; et deducitur ex rei natura, ex fine legis et ex praesenti Monito, in quo legitur praevia. Alia duo praeterea in Monito sunt notanda: a) prohibitionem interessendi huiusmodi mixtis conventibus factam esse omnibus catholicis indiscriminatim: « prohibitum esse quominus... intersint cum laici tum clerici, sive saecu­ lares sive religiosi »; h) huic prohibitioni aliam esse additam, convocandi sci­ licet et instituendi huiuscemodi conventus: « Multo autem minus catholicis licitum est huiusmodi conventus convocare et instituere »; hanc autem prohi­ bitionem implicitam esse in supra citato canone, intclligi ex commate « multo minus ». Haec si prae oculis habeantur facile intelligetur cur Monitum loco­ rum Ordinarios tam valide obtestetur haec praescripta urgere « ut ab omnibus adamussim observentur ». Monitum loquitur et agit quoque de quadam specie conventuum, quos « oecumenicos » vocat. His ultimis decenniis eos coactos esse novimus, prae­ sertim a sectis protestantium ad suarum ecclesiarum unionem fovendam, et ad eumdem finem institutum fuisse « Concilium oecumenicum » seu synodum quamdam permanentem. Quamvis huiusmodi conventus ab acatholicis insti­ tuantur et convocentur, non tamen ab eis excluduntur catholici. lamvero, in hoc peculiari casu semper, imo « potiori iure » et verbis strictioribus, Eccle­ sia asserit prohibitionem, quominus isti conventus a catholicis celebrentur: «catholici, sive laici sive clerici, sine S. Sedis praevio consensu, nullo modo (ipsis) interesse possunt ». Hoc autem vetitum valet per se, quicumque sit ti­ tulus et modus intentae participationis. Ecclesia catholica iure divino prohi­ betur quominus ipsis intersit, si eius praesentia sit habenda tamquam « unius inter plurcs alios paris iuris »; at inde non prohibentur catholici si, praevio legitimo consensu, intersint tamquam privati et veluti speculandi gratia. Qui­ busnam vero principiis hac in re Ecclesia regatur, ut pluribus habetur locis, sic S. S. C. S. Officii manifestavit occasione Lausannensis conventus « oecumenici », habiti diebus 5-21 augusti 1927. Ad quaesitum: «An liceat catho­ licis intéressé vel favere acatholicorum conventibus, coetibus, conditionibus, aut societatibus quae eo spectant ut omnes christianum nomen utcumque sibi vindicantes, uno religionis loedere consocientur >, S. S. C. respondit: « Ne­ gative, atque standum omnino decreto ab ipsa hac S. S. C. dic 1 iulii 1919 edito De participatione catholicorum societati ad procurandam christianitatis unitatem ». Monitum insuper speciem quamdam mixti cultus clare et explicite re­ probat, ut scilicet catholici vel partem habeant in cultu acatholico vel acatholicos admittant cultui catholico; idque nixum canone 1258, § 2, dicente: Haud licitum est fidelibus quovis modo active assistere seu partem habere in sacris acatholicorum >. Et sicut prohibita est omnis activa assistentia cultui acatholico, ita vetita est communicatio acatholicorum in cultu catholico. Ea­ dem prohibitionis ratio habetur sive quoad cultum publicum sive quoad non publicum; non raro enim occurrit periculum intcrconfessionalismi vel falsi iudicii dc nostrae religionis unitate. H Praeterquam ad canoncm 1258, § 2, tamquam ad normam cui standum est, Monitum provocat etiam ad canoncm 731, § 2, sic habentem: « Vetitum 381 ACTA SANCTAE SEDIS est sacramenta Ecclesiae ministrare haereticis aut schismaticis, etiam bona fide errantibus eaque petentibus, nisi prius, erroribus reiectis, Ecclesiae re­ conciliati fuerint ». De hoc peculiari modo illicitae communicationis catholi­ corum cum acatholicis locuta est etiam fusius S. S. C. S. Officii in Rescripto d. d. 29 octobris 1941 ad Rev. Dr. P. Werhun, Visit. Apost. pro Ucrainis in Germania degentibus (cfr. Jl Monitore Ecclesiastico 1942, pp. 114-115). In hoc Rescripto, ad 1, notanda sunt sequentia verba, quae cum supra relatis conveniunt et Ecclesiae praecipuam sollicitudinem confirmant: Semper autem curandum est ut scandalum et vel suspicio interconfessionalismi evi­ tentur ». A. P. S. C. DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM Datur facultas Sacrum iterandi diebus ferialibus 1 Beatissime Pater, Parisiensis Ordinarius ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, humiliter facultatem postulat permittendi suis sacerdotibus ut Sacrum, diebus feriali­ bus, iterare valeant occasione matrimoniorum vel funerum, ob cleri penuriam. Et Deus... Ijl Emmanuel Card. Suhard, Archiep. Parisiensis. N. Prot. 622-48 Ex audientia diei 8 martii 1948. Sanctissimus Dominus Noster Pius Papa XII relatione facta ab infrascripto Cardinali huius Sacrae Congregationis de disciplina Sacramentorum Pro-Praefecto, attentis expositis, benigne indulgere dignatus est Ordinario Parisien, gratiam iuxta preces, dummodo nullus alius sacerdos liber praesto sit pro cele­ bratione alterius Missae, vetita celebranti pro secunda Missa eleemosinac perceptione. Ceteris servatis de iure servandis. Contrariis quibusli­ bet minime obstantibus. Praesentibus valituris ad biennium. B. Card. Aloisi Masella, Pro-Praefectus. L. φ S. F. Bracci, Secretarius. SACRA RITUUM CONGREGATIO I De CONCESSIONE ANTIMENSII MISSIONARIIS LATINIS 2 Quot et quales difficultates missionales sacerdotes experiantur in sui officii muneribus adimplendis, praesertim vero in celebratione sa­ crosancti sacrificii Missae, omnibus compertum est. Ut autem hisce * Textus gallicus exaratus est in: l.a Semaine relig. de Paris, 95 (1948) 495. 2 Ex Ephemerides Juris Canonici, 3 (1947) 250. 3fi2 IUS ET PRAXIS difficultatibus aliquo saltem modo obvium fiat, nonnullae a Sancta Sede dispensationes et facultates missionalibus sunt concessae, quibus, ser­ vata ea quae, uti par est, sanctissimo Sacramento reverentia debetur, sacerdotes Missam litare possint iis etiam in circumstantiis et adiunctis, quae ordinariae celebrationi obstarent. Nunc vero, instante Sacra Congregatione de Propaganda Fide, Sa­ cra Rituum Congregatio prae oculis habens difficultatem quam secum fert portatilium altarium translatio, quae ex lapide confici debent, de speciali gratia, facto verbo cum Sanctissimo, in iis regionibus ubi via­ rum et curruum desit copia, benigne indulgct ut loco illarum lapidum substituatur aliquod linteum ex lino vel cannabe confectum, et ab Epi­ scopo benedictum, in quo reconditae sint Sanctorum Reliquiae ab eo­ dem Episcopo recognitae; super quo sacerdotes missionalcs sacrosan­ ctum Missae sacrificium celebrare valeant, iis tantum in casibus, et one­ rata eorum conscientia, in quibus aut nulla ecclesia vel oratorium sive publicum sive privatum exstet, et valde incommodum sit lapideum al­ tare secum in itinere transferre, aut in promptu habere. Contrariis non obstantibus quibuscumque etiam speciali mentione dignis. Die 12 martii 1947. φ C. Card. Salotti, Ep. Praenestinus, Praefectus j· A. Carinci, Archiep. tit. Seleucien., Secretarius. Commentarium. 1. Die 12 martii 1947 Sacra Rituum Congregatio exci­ piens petitionem Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, concessit usum antimensii latini pro sacrificio Missae sacerdotibus ritus latini, qui in territo­ riis missionum ipsi S. C. de Propaganda Fide subiectis laborant. Antimensium latinum ad instar antimensii graecorum conceditur, nomen et aliquomodo etiam usum eius usurpans: proprie tamen loquendo, antimensium graecorum prohibitum est et prohibitum manet. 1 laec concessio aliquid novi certe inducit in liturgiam latinam: nam antea quamvis super hac re interrogata fuerit Sancta Sedes semper negative respon­ dere censuit quoad concessionem antimensii: ita die 7 iunii 1726 S. C. S. Offi­ cii aperte respondit non licere sacerdotibus ritus latini in altaribus graecorum non lapideis sacrum facere (cf. Coli. S. Congr. de Prop. Fide, vol. I, Romae, 1907, p. 99, n. 306). Postea, Benedictus XIV die 16 martii 1742 Constitutione Etsi pastoralis § VI, η. VIII, XIX, prohibuit quominus sacerdotes ritus la­ tini celebrent in ecclesiis graecorum catholicorum, si careant proprio altari portatili lapideo, super antimensiis (0. c. p. 124). Demum eandem legem sic enuntiat Codex luris Can., canone 823, § 2: Deficiente altari portatili pro­ prii ritus, sacerdoti fas est ritu proprio celebrare in altari consecrato alius ri­ tus, non autem super graecorum antimensiis ». Sacra autem Congr. de Prop. Fide etsi non concesserit facultatem super antimensio graecorum celebrandi, attamen deficiente altari portatili, in casu — 4 — I ACTA SANCTAE SEDIS necessitatis, permisit celebrationem Missae super simplici lapide non conse­ crato. Alia ex parte ipsa S. Congregatio Orientalis aliquando concessit sacer­ dotibus ritus latini facultatem litandi super antimensio graecorum. Perdu­ rante ultimo immani bello ipse Summus Pontifex Cappellanis copiis milita­ ribus addictis dedit facultatem litandi super parvo linteo ex lino vel cannabe confecto, sine aliqua speciali, ut videtur, benedictione. 1 11. Causae motivae concessionis antimensii bene enumerantur in decreto et sunt: difficultates quas missionarii experiuntur in muneribus suis adimplen­ dis praesertim in celebratione Missae; difficultas asportandi altare portatile; deficientia viarum et curruum: notandum est quod particula et quoad currus est disiunctiva, ideoque sicut alia verba decreti, interpretanda est late, quia favores sunt ampliandi. I 'sus. Missionarii, ait decretum, possunt uti antimensio iis tantum in casi­ bus, et onerata eorum conscientia, in quibus aut nulla ecclesia vel oratorium sive publicum sive privatum extet et (disiunctiva ut supra) valde incommo­ dum sit lapideum altare secum in itinere transferre aut in promptu habere >. Materia huius antimensii est linteum ex cannabe vel lino confectum eiusque dimensiones (quamvis in decreto non determinatae) similes esse possunt nostro corporali. I ïoe praecipue notandum est quod antimensium latinum aequiparatur petrae sacrae et fungitur eius munere: et sic in celebratione Mis­ sae paratur altare iuxta rubricas cum tobaleis, etc. Minister huius benedictionis est episcopus, non vero, sine peculiari S. Se­ dis induito, qui charactere episcopali carent. Episcopus indutus rocheto, superpelliceo et stola alba postquam recognoverit authenticas esse reliquias, eas recondit in sacculo, qui assuitur in angulo dextero antimensii. Benedictio est communis et simplex, complectens versiculos praepara­ torios, orationem et, in fine, aspersionem aquae benedictae. Formula benedictionis antimensii: Pontifex, postquam aliquas authenticas reliquias sanctorum martyrum recogno­ verit, eas in parvo quodam sacculo includit, qui in angulo dextero lintei benedi­ cendi assuatur, deinde linteum benedicit, dicens’. V. RL y. R’. Adjutorium nostrum in nomine Domini. Qui fecit caelum et terram. Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Oremus: Maiestatem tuam. Domine, humiliter imploramus ut lin­ teum hoc ad suscipienda populi tui munera praeparatum, per nostrae humilitatis servitium beneædicere, sanctificare et consefjcrare di­ gneris: ut super eo sanctum sacrificium Tibi offerre valeamus, ad hono­ rem beatissimae Virginis Mariae, Sanctorum N. X., quorum reliquias in eo reposuimus, et omnium Sanctorum; et praesta, ut per haec sacro­ sancta mysteria vincula peccatorum nostrorum absolvantur, maculae » Cfr. Ephemerides luris Canonici, I. c. — 5 — 384 rus ET PRAXIS deleantur, veniae impetrentur, gratiae acquirantur, quatenus una cum Sanctis et Electis tuis vitam percipere mereamur aeternam. Per eundem Christum Dominum nostrum. Rl Arnen. Et aspergit illud aqua benedicta. Oratio huius formulae, factis parvis mutationibus, est eadem quae inve­ nitur pro consecratione altaris in solemni Dedicatione Ecclesiae (cf. Pont. Rom., pars II, De Consecr. altaris). Est oratio deprecative et quamvis adhi­ beatur verbum consecrare, tamen nulla fit consecratio seu unctio. III. Si hanc formulam cum graeca comparemus, hoc animadvertendum est: In Euchologio Romano (ed. 1873, pp. 328-330) refertur formula conse­ crationis antimensiorum (τάξΐζ γινόμενη επί καθιερώσει ’ Αντιμινσίων) quae est formula verae et propriae functionis liturgicae et differt a nostra be­ nedictione: a) solemnitate caeremoniarum·, nam est solemnis consecratio, similis consecrationi altaris complectens triplicem unctionem sancti myri, tres solemnes orationes et celebrationem sacrae liturgiae immediate sequentis; con­ secratio vero latina seu potius benedictio, non habet unctionem et potest per­ agi extra ecclesiam, neque minister induit omnia sacerdotalia paramenta. A) ordine compositionis ipsius formulae', in graeca episcopus infundit prius vinum aromaticum super antimensia (posita a sacerdotibus super altari) dum interim recitat versum Asperges me et prosequitur psalmum 50, quo finito di­ cit quamdam formulam doxologiae; postea ter facit signum crucis ungens sancto myro antimensium ac recitans psalmum 132 cum alia formula doxo­ logiae. Postea dum incensat altare recitat primum versum psalmi 25 et dicit duas orationes. Deinde inserit reliquias antimensio et dicit aliam orationem. Sequitur in fine celebratio sacrificii Missae. In formula latina nullum habetur dc his omnibus elementis, praeter in­ sertionem reliquiarum et unam tantum orationem. A. Betta, C. M. II Mediolanen. DE ABBATE 1 N. Prot. 1-48 Caeremoniarum Praefectus Metropolitanae Ecclesiae Mediolanen­ sis, de consensu Eminentissimi Cardinalis Archiepiscopi, sequentia du­ bia, pro opportuna explicatione, Sacrae Rituum Congregationi humil­ lime proposuit. i° Possunt Abbates Regulares tum de Regimine tum Titulares, extra propria monasteria uti Throno cum baldachino, mitra et baculo, et ce­ lebrare Divina Officia pontificali ritu, quamvis obstent praescriptiones can. 525 et 625 C. I. C.? 1 Rivista diocesana Milanese, 37 (1948) 25. — 6 — CONSULTATIONES 2° Possunt iidem, extra sua monasteria, celebrare functiones pon­ tificales, non requirentes characterem episcopalem, uti benedictiones coemeteriorum, campanarum etc.? 3° Utrum in exsequiis ipsorum Abbatum impertiri possint Quinque Absolutiones, nonobstante silentio Pontificalis Romani et Caeremonialis Episcoporum, quae has absolutiones concedunt in exsequiis Summi Pontificis, Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis seu Metropolitani aut Episcopi proprii seu Imperatoris, Regis, etc.? Et Sacra Rituum Congregatio, audito quoque Commissionis spe­ cialis Liturgicae suffragio, propositis dubiis respondendum censuit: Ad Ium Negative. Ad IIum Negative, absque delegatione respectivomm Ordinariorum. Ad IIInm Negative, ex iure communi. Atque ita rescripsit atque declaravit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 22 lanuarii 1948. t A. Carinci, Archiepiscopus Seleucien., Secretorius. Henricus Dante, Substit. Nota. - Cum responsum a S. R. C. datum plane concordet cum solutione in Ephem. Iit. evulgata, lectorem remittimus ad easdem Ephemerides huius anni 62 (1948) 124. CONSULTATIONES De occurrentia 1). S. C. R. recentissimo decreto diei 28 iunii 1946 festum B. Μ. V. de Lujân, Patronae principalis reipublicae Argentinac, Paraguayanac et Uruguayanae collo­ cavit die 12 octobris. Unde in quadam dioecesi Uruguayana haec tria festa perpetuo occurrunt: B. Μ. V. dc Lujdn, Patronae princip. reipublicae dupl. 1 cl. cum Oct. communi, deinde anniversarium Dedicationis Cathedralis duplex 1 cl. cum Oct. communi, denique B. Μ. V. de Columna duplex maius. In urbe M. autem eiusdem dioecesis B. Μ. V. de Columna est Patrona praecipua dupl. 1 cl. cum Oct. communi Quomodo Calendarium dioecesis et urbis M. amodo ordinandum est? R. In diocesi X. dic 12 octobris (excepta urbe M.) recolendum est fe­ stum B. Μ. V. dc Lujan, Patr. reipublicae et Titul. Cathedralis dupl. 1 cl. cum Oct. communi. Etepim secundum Add. et Variat, in rubricis Brer. tit. II n. i in pari ritu festum maioris solemnitatis praevalet, i. e. quod celebratur cum feriatione, licet reducta vel sublata. Jam vero festum Patronorum princi­ palium est feriatum, ut in Praenotandis ante 2 Tabellas in fine rubricarum legitur et aliunde abunde constat. Ergo festum B. Μ. V. de Lujân praevalet festo Dedicationis Cathedralis, quod feriatione caret et die sequenti reponen­ dum est secundum Add. Brev. tit. V num. 2. — 7 — 26 — Ephem. ht. 1948 2 s’c habentem: « Vetitum 38 ! ACTA SAxNCTAE SEDIS est sacramenta Ecclesiae ministrare haereticis aut schismaticis, etiam bona fide errantibus eaque petentibus, nisi prius, erroribus reiectis, Ecclesiae re­ conciliati fuerint». De hoc peculiari modo illicitae communicationis catholi­ corum cum acatholicis locuta est etiam fusius S. S. C. S. Officii in Rescripto d. d. 29 octobris 1941 ad Rev. Dr. P. Werhun, Visit. Apost. pro Ucrainis in Germania degentibus (cfr. 11 Monitore Ecclesiastico 1942, pp. 114-115). In hoc Rescripto, ad I, notanda sunt sequentia verba, quae cum supra relatis conveniunt et Ecclesiae praecipuam sollicitudinem confirmant: « Semper autem curandum est ut scandalum et vel suspicio interconfessionalismi evi­ tentur ». A. P. S. C. DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM Datur facultas Sacrum iterandi diebus ierialibus *1 Beatissime Pater, Parisiensis Ordinarius ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus, humiliter facultatem postulat permittendi suis sacerdotibus ut Sacrum, diebus ferialibus, iterare valeant occasione matrimoniorum vel funerum, ob cleri penuriam. Et Deus... L. S. φ Emmanuel Card. Suhard, Archiep. Parisiensis. N. Prot. 622-48 Ex audientia diei 8 martii 1948. - Sanctissimus Dominus Noster Pius Papa XII relatione facta ab infrascripto Cardinali huius Sacrae Congregationis de disciplina Sacramentorum Pro-Praefecto, attentis expositis, benigne indulgere dignatus est Ordinario Parisien, gratiam iuxta preces, dummodo nullus alius sacerdos liber praesto sit pro cele­ bratione alterius Missae, vetita celebranti pro secunda Missa elecmosinae perceptione. Ceteris servatis dc iure servandis. Contrariis quibusli­ bet minime obstantibus. Praesentibus valituris ad biennium. B. Card. Aloisi Masella, Pro-Praefectus. L. φ $· F. » Bracci, Secretarius. SACRA RITUUM CONGREGATIO I De concessione antimensii missionariis LATINIS 2 Quot et quales difficultates missionales sacerdotes experiantur in sui officii muneribus adimplendis, praesertim vero in celebratione sa­ crosancti sacrificii Missae, omnibus compertum est. Ut autem hisce 1 Textus gallicus exaratus est in: La Semaine relig. de Paris, 95 (1948) 495 1 Ex Ephemerides Juris Canonici, 3 (1947) 250. IUS ET PRAXIS difficultatibus aliquo saltem modo obvium Hat, nonnullae a Sancta Sede dispensationes et facultates missionalibus sunt concessae, quibus, ser­ vata ea quae, uti par est, sanctissimo Sacramento reverentia debetur, sacerdotes Missam litare possint iis etiam in circumstantiis et adiunctis, quae ordinariae celebrationi obstarent. Nunc vero, instante Sacra Congregatione de Propaganda Fide, Sa­ cra Rituum Congregatio prae oculis habens difficultatem quam secum fert portatilium altarium translatio, quae ex lapide confici debent, de speciali gratia, facto verbo cum Sanctissimo, in iis regionibus ubi via­ rum et curruum desit copia, benigne indulgct ut loco illarum lapidum substituatur aliquod linteum ex lino vel cannabe confectum, et ab Epi­ scopo benedictum, in quo reconditae sint Sanctorum Reliquiae ab eo­ dem Episcopo recognitae; super quo sacerdotes missionales sacrosan­ ctum Missae sacrificium celebrare valeant, iis tantum in casibus, et one­ rata eorum conscientia, in quibus aut nulla ecclesia vel oratorium sive publicum sive privatum exstet, et valde incommodum sit lapideum al­ tare secum in itinere transferre, aut in promptu habere. Contrariis non obstantibus quibuscumque etiam speciali mentione dignis. Die 12 martii 1947. < φ C. Card. Salotti, Ep. Praenestinus, Praefectus f A. Carinci, Archiep. tit. Seleucien., Secretorius. Commentarium. I. Die 12 martii 1947 Sacra Rituum Congregatio exci­ piens petitionem Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, concessit usum antimensii latini pro sacrificio Missae sacerdotibus ritus latini, qui in territo­ riis missionum ipsi S. C. de Propaganda Fide subiectis laborant. Antimcnsium latinum ad instar antimensii graccorum conceditur, nomen et aliquomodo etiam usum eius usurpans: proprie tamen loquendo, antimensium graecorum prohibitum est et prohibitum manet. Haec concessio aliquid novi certe inducit in liturgiam latinam: nam antea quamvis super hac re interrogata fuerit Sancta Sedes semper negative respon­ dere censuit quoad concessionem antimensii: ita dic 7 iunii 1726 S. C. S. Offi­ cii aperte respondit non licere sacerdotibus ritus latini in altaribus graecorum non lapideis sacrum facere (cf. Coli. S. Congr. de Prop. Fide, vol. I, Romae, 1907, p. 99, n. 306). Postea, Benedictus XIV die 16 martii 1742 Constitutione Etsi pastoralis § VI, η. VIII, XIX, prohibuit quominus sacerdotes ritus la­ tini celebrent in ecclesiis graccorum catholicorum, si careant proprio altari portatili lapideo, super antimensiis (0. 1. p. 124). Demum eandem legem sic enuntiat Codex luris Can., canone 823, § 2: Deficiente altari portatili pro­ prii ritus, sacerdoti fas est ritu proprio celebrare in altari consecrato alius ri­ tus, non autem super graecorum antimensiis ». 9 Sacra autem Congr. de Prop Fide etsi non concesserit facultatem super antimensio graecorum celebrandi, attamen dehente altari portatili, in casu — 4 — ACTA SANCfAE SEDIS 383 necessitatis, permisit celebrationem Missae super simplici lapide non conse­ crato. AJia ex parte ipsa S. Congregatio Orientalis aliquando concessit sacer­ dotibus ritus latini facultatem litandi super antirnensio graecorum. Perdu­ rante ultimo immani bello ipse Summus Pontifex Cappellanis copiis milita­ ribus addictis dedit facultatem litandi super parvo linteo ex lino vel cannabe confecto, sine aliqua speciali, ut videtur, benedictione. ’ 11. Causae motivae concessionis antimensii bene enumerantur in decreto et sunt: difficultates quas missionarii experiuntur in muneribus suis adimplen­ dis praesertim in celebratione Missae; difficultas asportandi altare portatile; deficientia viarum et curruum: notandum est quod particula et quoad currus est disiunctiva, ideoque sicut alia verba decreti, interpretanda est late, quia favores sunt ampliandi. Usus. Missionarii, ait decretum, possunt uti antirnensio iis tantum in casi­ bus, et onerata eorum conscientia, in quibus aut nulla ecclesia vel oratorium sive publicum sive privatum extet et (disiunctiva ut supra) valde incommo­ dum sit lapideum altare secum in itinere transferre aut in promptu habere ». Materia huius antimensii est linteum ex cannabe vel lino confectum ciusque dimensiones (quamvis in decreto non determinatae) similes esse possunt nostro corporali. Hoc praecipue notandum est quod antimensium latinum aequiparatur petrae sacrae et fungitur eius munere: et sic in celebratione Mis­ sae paratur altare iuxta rubricas cum tobaleis, etc. Minister huius benedictionis est episcopus, non vero, sine peculiari S. Se­ dis induito, qui charactere episcopali carent. Episcopus indutus rocheto, superpclliceo et stola alba postquam recognoverit authenticas esse reliquias, eas recondit in sacculo, qui assuitur in angulo dextero antimensii. Benedictio est communis et simplex, complectens versiculos praepara­ torios, orationem et, in fine, aspersionem aquae benedictae. Formula benedictionis antimensii: Pontifex, postquam aliquas authenticas reliquias sanctorum martyrum recogno­ verit, eas in parvo quodam sacculo includit, qui in angulo dextero lintei benedi­ cendi assuatur, deinde linteum benedicit, dicens'. V. IVy. R’. Adjutorium nostrum in nomine Domini. Qui fecit caelum et terram. Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Oremus: Maiestatem tuam. Domine, humiliter imploramus ut lin­ teum hoc ad suscipienda populi tui munera praeparatum, per nostrae humilitatis servitium benefjfdicere, sanctificare et consefjcrare di­ gneris: ut super eo sanctum sacrificium Tibi offerre valeamus, ad hono­ rem beatissimae Virginis Mariae, Sanctorum N. X., quorum reliquias in eo reposuimus, et omnium Sanctorum; et praesta, ut per haec sacro­ sancta mysteria vincula peccatorum nostrorum absolvantur, maculae 1 Cfr. Ephemerides Iuris Canonici^ 1. c. — 5 — 384 TUS ET PRAXIS deleantur, veniae impetrentur, gratiae acquirantur, quatenus una cum Sanctis et Electis tuis vitam percipere mereamur aeternam. Per eundem Christum Dominum nostrum. R. Arnen. Et aspergit illud aqua benedicta. Oratio huius formulae, factis parvis mutationibus, est eadem quae inve­ nitur pro consecratione altaris in solemni Dedicatione Ecclesiae (cf. Pont. Rom., pars il, De Consecr. altaris). Est oratio deprecativa et quamvis adhi­ beatur verbum consecrare, tamen nulla fit consecratio seu unctio. ili. Si hanc formulam cum graeca comparemus, hoc animadvertendum est: in Euchologio Romano (ed. 1873, pp. 328-330) refertur formula conse­ crationis antimensiorum (τάξις γινόμενη ènl καθιερώσει 'Αντιμινσίων) quae est formula verae et propriae functionis liturgicae et differt a nostra be­ nedictione: a) solemnitate caeremoniarum: nam est solemnis consecratio, similis consecrationi altaris complectens triplicem unctionem sancti myri, tres solemnes orationes et celebrationem sacrae liturgiae immediate sequentis; con­ secratio vero latina seu potius benedictio, non habet unctionem et potest per­ agi extra ecclesiam, neque minister induit omnia sacerdotalia paramenta. Z>) ordine compositionis ipsius formulae: in graeca episcopus infundit prius vinum aromaticum super antimensia (posita a sacerdotibus super altari) dum interim recitat versum Asperges me et prosequitur psalmum 50, quo finito di­ cit quamdam formulam doxologiae; postea ter facit signum crucis ungens sancto myro antimensium ac recitans psalmum 132 cum alia formula doxo­ logiae. Postea dum incensat altare recitat primum versum psalmi 25 et dicit duas orationes. Deinde inserit reliquias antimensio ct dicit aliam orationem. Sequitur in fine celebratio sacrificii Missae. In formula latina nullum habetur de his omnibus elementis, praeter in­ sertionem reliquiarum et unam tantum orationem. A. Betta, C. M. II Mediolanen. DE ABBATE 1 N. Prot. 1-48 Caeremoniarum Praefectus Metropolitanae Ecclesiae Mediolanen­ sis, de consensu Eminentissimi Cardinalis Archiepiscopi, sequentia du­ bia, pro opportuna explicatione, Sacrae Rituum Congregationi humil­ lime proposuit. i° Possunt /Xbbates Regulares tum de Regimine tum Titulares, extra propria monasteria uti Throno cum baldachino, mitra et baculo, et ce­ lebrare Divina Officia pontificali ritu, quamvis obstent praescriptiones can. 525 et 625 C. I. C.? I 1 Rivista dioeesana Milanese, 37 (*948) -5· — 6 — jg- CONSULTATIONES 2° Possunt iidem, extra sua monasteria, celebrare functiones pon­ tificales, non requirentes characterem episcopalem, uti benedictiones coemeteriorum, campanarum etc.? 3° Utrum in exsequiis ipsorum Abbatum impertiri possint Quinque Absolutiones, nonobstante silentio Pontificalis Romani et Caeremonialis Episcoporum, quae has absolutiones concedunt in exsequiis Summi Pontificis, Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalis seu Metropolitani aut Episcopi proprii seu Imperatoris, Regis, etc.? Et Sacra Rituum Congregatio, audito quoque Commissionis spe­ cialis Liturgicae suffragio, propositis dubiis respondendum censuit: Ad Ium Negative. Ad IIum Negative, absque delegatione respectivorum Ordinariorum. Ad IIlum Negative, ex hire communi. Atque ita rescripsit atque declaravit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 22 Januarii 1948. f A. Carinci, Archiepiscopus Seleucien., Secretarius. Henricüs Dante, Substit. Nota. Cum responsum a S. R. C. datum plane concordet cum solutione in Ephem. Iit. evulgata, lectorem remittimus ad easdem Ephemerides huius anni 62 (1948) 124. CONSULTATIONES De occurrentia 1). - S. C. R recentissimo decreto diei 28 iunii 1946 festum B. Μ. V. di Lujân. Patronae principalis reipublicae Argentinae, Paraguayanae et Uruguayanae collo­ cavit die 12 octobris. Unde in quadam dioecesi Uruguayana haec tria festa perpetuo occurrunt: B. Μ. V. de Lujtin, Patronae princip. reipublicae dupl. 1 cl. cum Oct. communi, deinde anniversarium Dedicationis Cathedralis duplex 1 cl. cum Oct. communi, denique B. Μ. V. de Columna duplex maius. In urbe M. autem eiusdem dioecesis B. Μ. V. de Columna est Patrona praecipua dupl. 1 cl. cum Oct. communi. Quomodo Calendarium dioecesis et urbis M. amodo ordinandum est? R. In diocesi X. die 12 octobris (excepta urbe M.) recolendum est fe­ stum B. Μ. V. de Lujan, Patr. reipublicae et Titul. Cathedralis dupl. 1 cl. cum Oct. communi. Etenim secundum Add. et Variat, in rubricis Brev. tit. II n. i in pari ritu festum maioris solemnitatis praevalet, i. e. quod celebratur cum feriationc, licet reducta vel sublata. Jamvero festum Patronorum princi­ palium est feriatum, ut in Praenotandis ante 2 Tabellas in fine rubricarum legitur et aliunde abunde constat. Ergo festum B. Μ. V. de Lujan praevalet festo Dedicationis Cathedralis, quod feriatione caret et die sequenti reponen­ dum est secundum Add. Brev. tit. V num. 2. — 7 — 26 - Ephrm Iit 1948 IUS ET PRAXIS Adnotatio. - Praescriptiones circa vexilla et eorum benedictionem continentur in pluribus decretis Apostolicae Sedis, superiore anno in Epheni. lit. 1P, 61 (1947) 57-58, expositis. Ex .quibus apparet Ecclesiam aliquando disciplinam mitigasse vel rursus circumscripsisse, attentis temporum conditionibus. Praesenti responso prohi­ betur quominus vexilla non benedicta praecedant feretrum, sed relinquitur Ordina­ riorum iudicio, attentis temporis et loci circumstantiis, permittere ut eadem vexilla non benedicta sequantur feretrum, dummodo numquam in ecclesiam introducantur. S. C. DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM EXPLANATIONES SUPER DECRETO «SPIRITUS SANCTI MUNERA » 1 N. 1286-47 Roma, 6 marzo 1947. Emo e Revmo Signor mio Ossmo, in riscontro a venerata lettera di V. Em. Revma dei 13 dello seorso febbraio, mi rcco ad onore di comunicarLe quanto segue in risposta ai due dubbi segnalati a questo S. Dicastero relativi al recente Decreto « Spiritus Sancti munera n sulla Cresima. II primo dubbio verte sull’interpretazione da darsi alla condizione per la valida e lecita amministrazione della Cresima contenuta sotto il n. 2 p. 1 dei citato Decreto, cost formulata: « Dummodo hi fideles (cioè i cresimandi) ex gravi morbo in vero mortis periculo sint constituti ex quo decessuri praevideantur ». E precisamente l’Em. v. chiede perche nel Decreto si dica « in vero mortis periculo » e non, come parrebbe bastevolc, « in mortis periculo »; di più do­ manda, quando si raggiunga il minimo necessario perche si verifichi 1’altro comma: « ex quo decessuri praevideantur ». A tale riguardo si puô osservare che le parole del primo inciso dovranno valutarsi con criterio morale: e cioè o quando il medico abbia giudicato che l’infermo si trovi in vero pericolo di morte; o quando, anche in assenza dei medico, il sacerdote cresimante nella sua prudenza ed esperienza, considerate tutte le circostanze, della gravita e durata della malattia, dell’età, delle condizioni generali dell’infermo..., siasi convinto che effettivamente questo si trovi non in un dubbio o anche solo probabile, ma in un certo e rcale pericolo di vita. Le altre parole « ex quo decessuri praevideantur » praticainente do­ vranno considerarsi come equivalent! a quelle usate dal Codice di D. C. in analoghe circostanze: urgente mortis periculo » (cc. 1043-1044-1046). Si potrà all'uopo utilmente consultare quanto riferisce 1’Efho Card. Gasparri nel Tract, can. de matrimonio (ed. nova ad mentem Codicis, vol. 1, n. 393) e altri autori che hanno commentato i canoni citati. Quanto al secondo dubbio, sembra che il conferimento della Cresima in codesta città di Palermo, attesa la coesistenza in sito della Em. V. e di altri due Eccmi Vescovi, debba esserc fatto, nella généralité dei casi, da un Vescovo. 1 Foglio eccl. Palerniitar.o, 32 (1947) 2. 27ί ACTA SANCTAE SEDIS La valutazione peraltro del legittimo impedimento, che dispensa il Vescovo residcnziale dal conferirla pcrsonalmente, è lasciata al Suo prudente arbitrio, non essendo possibile determinare a priori detti impedimenti, che possono essore della più varia natura. E lo stesso va dctto del grave incomodo che di­ spensa il Vescovo Ausiliarc c Titolare. Per l’amministrazione della Cresima fuori di codesta città, si pensa che cio costituisca un impedimento permanente legittimo per l’Em. V., corne pure un grave incomodo per codesti due Eccmi Vescovi, a mono che sia l’Em. V. che detti Eccmi già si trovassero casualmente in sito dove giace l’infermo, o a portata di mano del medesimo. Nella speranza d’aver soddisfatto alla richiesta di V. Em. Le bacio umilissimamente le Mani, montre con sensi di profondissimo ossequio godo professarmi um.mo dev.mo obb.mo servo vero di V. Em. Revma, D. Card. JoRio, Prefetto. F. Bracci, Segretario. SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM DE CONFIRMATIONE ADMINISTRANDA IIS, QUI [ΐ·Χ GRAVI MORBO] IX PERICULO MORTIS SUNT CONSTITUTI. 1 Post latum a Sacra Congregatione de Disciplina Sacramentorum decretum « Spiritus Sancti munera » diei NI V Septembris an. 1946 (cf. Apostolicae Sedis, vol. XXXVIII, 1946, p. 349) ad Sacrum hoc Consilium Christiano nomini propagando plurcs Ordinariorum missionum preces, ad easdem amplioresve facultates obtinendas, per­ venerunt. Quas Ssmus D. N. Pius Div. Prov. Papa XII, in Audientia diei XVIII huius mensis, referente infrascripto Cardinali Praefecto, benigne susci­ pere dignatus est. Omnibus itaque Ordinariis locorum ab hac Sacra Congregatione de Propaganda Fide dependentibus potestatem Sanctissimus fecit, absque praeiudicio ceterorum indultorum quibus in re iam fruuntur, ut Sedis Apostolicae induito (can. 7S2 § 2), tribuere valeant omnibus sacerdo­ tibus sibi subditis curamque animarum ferentibus, facultatem sacram Confirmationem fidelibus sive adultis sive infantibus, intra fines mis1 Acta Ap, Sedis, 40 ( 1948) 41. Quae, in titulo, inter parentheses clauduntur, dem unda videntur. IUS ET PRAXIS 272 sionalis circumscriptionis exstantibus et in mortis periculo constitutis, valide ministrandi; necnon licite in ipso loco residentiae Episcopi, absente tamen quolibet Episcopo vel legitime impedito; servataque formula a Rituali Romano statuta. Praesens vero decretum eadem Sanctitas Sua confici publiciquc iuris fieri mandavit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis de Propaganda Eide, die XVIII mensis Decembris, anno Domini MCMXXXXV1I. P. Card. Fumasoni Biondi, Praefectus. f C. Costantini, Arch. 'Theodos, in Arcadia, a Secretis. SACRA CONGREGATIO RITUUM I URBIS ET ORBIS DECRETUM ELLOGIA IN MARTYROLOGIO ROMANO INSERENDA APPROBANTUR 1 Caelitum honoribus hisce ultimis temporibus pluribus Sanctis tri­ butis, pronum erat ut eorum etiam mentio haberetur in Martyrologio Romano iuxta veterem Ecclesiae traditionem. Quare complura ellogia ab hac Sacra Rituum Congregatione confecta sunt et Sanctissimo Do­ mino Nostro Pio Papae XII relata, ut Sanctitas Sua illa approbaret et in Martyrologio Romano inserenda decerneret. Sanctissimus vero Dominus in audientia infrascripto Cardinali Sacrae Rituum Congre­ gationis Praefecto concessa dic 27 Februarii 1948, praefata ellogia, prout in adnexis foliis continentur, dignatus est approbare, et novis editio­ nibus Martyrologii Romani inserenda decrevit. Contrariis non obstan­ tibus quibuscumque. Die 27 Februarii 1948. C. Card. Micara, Episc. Veliternus, Praefectus. L. S. f A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretarius. 1 Acta Ap. Sedis, 4° ( « 94$) >24* «3°· ACTA SANCTAE SEDIS 273 i. [Quintodécimo Kaléndas Februârii (18 Jan.)] [Ultimo loco] Budæ, in Hungâria, sanctæ Margaritæ, Virginis, e régia Arpadénsium familia, Ordinis sancti Dominici moniâlis, virtûte castitatis et arctissima poe­ nitentia insignis, quam Pius Duodecimus, Pontifex Maximus, sanctarum Virginum catalogo adseripsit. 2. [Pridie Kaléndas Februârii (31 Jan.)] [Primo loco] Augûstæ Taurinorum sancti Joânnis Bosco, Confessoris, Societatis Salesiânæ ac Instituti Filiarum Mariæ Auxiliatricis Fundatoris, animârum zelo et fidei propagandæ conspicui; quem Pius Papa Undecimus Sanctorum fastis adseripsit. 3. [Pridie Nonas Februarii (4 Febr.)] [Ouinto loco] In regno Maravénsi apud Indos Orientales, sancti Joânnis de Britto, Sacerdotis e Societate Jesu, qui cum multos infideles ad fidem convertisset, glorioso martyrio coronatus est. 4. [Nonis Martii (7 Mart.)] [Ultimo loco] Florentiae, in Etrûria, sanctæ Terésiæ Margaritæ Redi, Virginis, Ordinis Carmclitârum Excalceatarum, vitæ puritate ac simplicitate admirabilis, quam Pius Papa Undecimus sanctarum \rirginum albo adseripsit. 5. [Idibus Martii (15 Mart.)] [Ultimo loco] Lutétiæ Parisiorum sanctæ Ludovicæ de Marillac, viduæ Le Gras, So­ cietatis Puellarum a Caritate una cum sancto Vinccntio a Paulo Fundatricis, egenis sublevandis addictissimæ, quam Pius Papa Undecimus Sanctarum fastis accénsuit. 6. [Decimo septimo Kaléndas Aprilis (16 Mart.)] [Ouinto loco] In dicione Canadénsi sanctorum martyrum Joânnis ’de Brébeuf, Gabriélis Lalemant, Antonii Daniel, Câroli Garnier et Natâlis Chabanel, Presbyterorum Societâtis Jesu, qui in Hurônica Missiône, hac aliisque diébus, post multos labôres et sævissimos cruciatus, mortem pro Christo fortiter obiérunt. 7. [Quintodécimo Kaléndas Aprilis (18 Mart.)] [Ultimo loco] Cârali, in Sardinia, sancti Salvatoris ab Horta, Confessoris, ex Ordine Fratrum Minorum, qui virtutibus et singulari miraculorum dono clâruit et a Pio Papa Undécimo inter sanctos Caelites adnumerâtus est. — 13 — lus ET praxis 274 8. [Duodecimo Kaléndas Aprilis (21 Mart.)] [Ultimo loco] In loco Ranft, prope Sachseln, in Helvetia, sancti Nicolai de Flüe, patris familias, dein Anachorétæ, arctissima pœniténtia et mundi contemptu insi­ gnis, ab Helvetiis pater pâtriæ appellati, quem Pius Papa Duodecimus San­ ctorum fastis adscripsit. 9. [Octavo Kaléndas Aprilis (25 Mart.)] [Ultimo loco] Faliscodùni sanctæ Lûciæ Filippini, Fundatricis Institûti Magistrarum Piarum ab ejus cognomine nuncupatarum, de Christiana puellarum et mu­ lierum præsertim pauperum eruditione optime méritæ, quam Pius Papa Undecimus inter sanctas Virgines retulit. 10. [Nonis Aprilis (5 Apr.)] [Ultimo loco] Palmæ, in insula Majôrica, sanctæ Catharinæ Thomas, \ irginis, Canonissæ Regularis ex Ordine sancti Augustini, quam Pius Papa Undecimus in sanctarum Virginum numerum retulit. 11. [Tertio Idus Aprilis (11 Apr.)] [Ultimo loco] Lucæ, in Etrûria, sanctæ Gemmæ Galgâni, Virginis, contemplatione Domînicæ Passiônis et vitæ sanctitate mirabilis, quam Pius Papa Duode­ cimus in Sanctarum mimerum rétulit. 12. [Sextodecimo Kaléndas Maji (16 Apr.)] [Penultimo loco] Nivérnis, in Gallia, sanctæ Mariæ Bernardæ Soubirous, Virginis, c Con­ gregatione Sorôrum a Caritàte et Institutione Christiana, Lapùrdi, adhuc juvénculæ, iterâtis apparitionibus Immaculâtæ Dei Genitricis Mariæ recrcât æ, quam Pius Papa Undécimus inter sanctas Virgines adscripsit. 13. [Undécimo Kaléndas Maji (21 Apr.)] [Ultimo /oro] Oettingæ Véteris, in Bavaria, sancti Conradi a Parzham, Confessoris, Ordinis Minôrum Capuccinôrum, caritate et oratione insignis, quem, mirâculis clarum, Pius Papa Undécimus Sanctorum nûmero adscripsit. 14. [Octavo Kaléndas Maji (24 Apr.)] [Penultimo loco] Andcgavi, in Gallia, sanctæ Mariæ a sancta Euphrasia Pelletier, Virginis, Instituti Sorôrum a Bono Pastore Fundatricis, quam Pius Duodecimus, Pon­ tifex Maximus, in Sanctarum numerum rétulit. — 14 — ACTA SANCTAE SEDIS 275 15. [Quarto Kaléndas Maji (28 Apr.)] [Ultimo loco] In pago sancti Laurentii ad Séparim, diœcésis Lucionénsis, sancti Ludovici Mariæ Grignion a Montfort, Confessôris, Fundatôris Missionariôrum Societatis Mariæ et Filiarum a Sapientia, apostôlicæ vitæ forma, prædicatiône et devotione mariâli insignis, quem Pius Papa Duodecimus Sanctorum catalogo adscripsit. 16. [Pridie Kaléndas Maji (30 Apr.)] [Ultimo loco] Chérit, apud Augùstam Taurinorum, sancti Joséphi Benedicti Cottoléngo, Confessôris, Parvæ Domus a Divina Providentia Fundatoris, summa in Deum confidentia et caritate in pauperes insignis, quem Pius Papa Unde­ cimus Sanctorum fastis adscripsit. * 17. [Tertio Idus Maji (13 Maj.)] [Primo loco] Sancti Robérti Bellarmino, e Societate Jesu, Cardinalis atque olim Epi­ scopi Capuâni, Confessôris et Ecclésiæ Doctôris, cujus dies natalis decimo quinto Kaléndas Octôbris recensétur. [Ultimo loco] Podii, in diœcési Pictaviénsi, sancti Andréæ Hubérti Fournet, Confessô­ ris, olim parochi, Institûti Filiarum a Cruce una cum sancta Elisabeth Bichier des Ages Fundatoris, quem Pius Papa Undécimus Sanctorum fastis adscripsit. 18. [Pridie Idus Maji (14 Maj.)] [Ultimo loco] In pago Betharram, diœcésis Bajonénsis, sancti Michaélis Garicoïts, Con­ fessôris, Congregationis Presbyterorum Missionariôrum a Sacro Corde Jesu Fundatôris, apostôlico zelo insignis, quem Pius Papa Duodécimus Sanctônim fastis adscripsit. 19. [Décimo séptimo Kaléndas Jûnii (16 Maj.)] [Octavo loco] Janôviæ, apud Pinsk, in Polésia, sancti Andréæ Bobôla, Sacerdotis e So­ cietate Jesu, qui, a schismaticis innumerabilia tormentorum généra perpéssus, illustri martyrio coronétus est. 20. [Quartodécimo Kaléndas Jûnii (19 Maj.)] [Ultimo loco] Ficécli, in Etrûria, sancti Theôphili a Curte, Confessôris, Sacerdotis Or­ dinis Fratrum Mindrum, sacrôrum recéssuum propagatoris, quem Pius Papa Undécimus inter Sanctos rétulit. 15 — 276 IUS ET PRAXIS 21. [Idibus Jûnii (13 Jun.)] [Primo loco} Patâvii, sancti Antonii Lusitani, Sacerdôtis ex Ordine Mindrum et Con­ fessoris atque Ecclésiæ Doctôris, vita et miraculis ac prædicatiône illustris, quem, uno post illius obitum anno nondum expleto, Gregorius Papa nonus in Sanctorum cânonem retulit. 22. [Decimo Kaléndas Julii (22 Jun.)] [Secundo loco] Londini, in Anglia, sancti Joannis Fisher, Episcopi Roffénsis et Cardi­ nalis, qui pro fide catholica et Romani Pontificis primatu, jubente Henrico Octavo Rege, decollatus est. 23. [Nono Kaléndas Jûlii (23 Jun.)] [Septimo loco] Augûstæ Taurinorum sancti Joséphi Cafâsso, Sacerdotis, qui levitis pie­ tate et scientia augendis atque damnatis capite Deo conciliandis fuit illûstris, et a Pio Papa Duodecimo inter sanctos Caelites adseriptus est. 24. [Sexto Nonas Jûlii (2 Jul.)] [Septimo loco] Lÿciis, in Apûlia, sancti Bernardini Realino, Confessoris, qui magistratus munere egregie functus, Societatem Jesu ingressus et sacerdotio auctus, cari­ tate ac miraculis inclaruit. 25. [Pridie Nonas Julii (6 Jul.)] [Quinto loco] Londini, in r\nglia, sancti Thomæ More, regni Cancellarii, qui pro Fide catholica ac beati Petri primatu, jubente Henrico Octavo Rege, decollatus est. 26. [Idibus Jûlii (15 Jul.)] [Penultimo loco] Campi Salentinôrum, in Apûlia, sancti Pompilii Mariæ Pirrôtti, Confes­ soris, ex Ordine Clericorum Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum, vita apostôlica præclâri, a Pio Undecimo, Pontifice Maximo, inter Sanctos relati. 27. [Undecimo Kaléndas Septémbris (22 Aug.)] [Secundo Zoco] Festum Immaculati Cordis ejûsdem beâtæ Virginis Mariæ. 28. [Nono Kaléndas Septémbris (24 Aug.)] [Penultimo loco] Neapoli, in Campania, sanctæ Joânnæ Antidæ Thouret, Virginis, Institûti Sororum a Caritate Fundatricis, quam Pius Papa l ndécimus in album sanctarum Virginum rétulit. 16 — ACTA SANCTAE SEDIS 277 [Ultimo loco] Valéntiæ, in Hispania, natalis sanctæ Mariæ Michaélæ, Virginis, Fundatricis Congregationis Ancillarum a Sanctissimo Sacramento et Caritatis, patiendi studio ac desiderio animas Deo lucrandi inflammâtæ, quam Pius Papa Undecimus sanctis Virginibus accénsuit. 29. [Septimo Kaléndas Septembris (26 Aug.)] [Ultimo loco] Pôdii, in diœccsi Pictaviénsi, sanctæ Joânnæ Elisabeth Bichier des Ages, Virginis, Congregationis Filiarum a Cruce una cum sancto Andréa Hubérto Fournet Fundatricis, jugi mortificatione et vitæ innocéntia claræ, quam Pius Papa Duodécimus sanctarum Virginum fastis accénsuit. 30. [Quintodécimo Kaléndas Octobris (17 Sept.)] [Secundo loco] Romæ, natalis sancti Robérti Bellarmino, Confessoris, e Societâte Jesu, atque Cardinalis et Capuâni olim Episcopi, sanctitate, doctrina et plûrimis ad cathôlicæ fidei et Apostôlicæ Sedis defensionem suscéptis labôribus cla­ rissimi; quem Pius Undécimus, Pôntifex Maximus, Sanctôrum honoribus auxit et universalis Ecclésiæ Doctôrem declaravit, ejusque festum tértio Idus Maji recolendum indixit. 31. [Séptimo Idus Octôbris (9 Oct.)] [Primo loco] Romæ sancti Joânnis Leonârdi, Confessôris, Fundatoris Congregationis Clericorum Regulârium a Matre Dei, laboribus et miraculis clari, cujus opera missiones a Propaganda Fide institutæ sunt. 32. [Quinto Idus Octobris (11 Oct.)] [Primo loco] Festum Matcrnitâtis beâtæ Mariæ Virginis. 33. [Quintodécimo Kaléndas Novémbris (18 Oct.)] [Octavo loco] Apud Auriesvillc, in statu Nco-Eboracénsi, sanctôrum Martyrum, e So­ cietate Jesu, Isaaci Jogues, Sacerdotis, et Joânnis de La Lande, Coadjutôris temporâlis, qui hac et sequénti die ab Iroquénsibus dire necâti sunt, eodem loco ubi, paucis ante annis, Renâtus Goupil, et ipse Coadjûtor temporâlis, martyrii palmam consecûtus fuerat. 34. [Décimo séptimo Kaléndas Dccémbris (15 Nov.)] [Primo loco] Colôniæ Agrippinæ sancti Albérti Episcopi et Confessoris, ex Ordine Prædicatôrum, cognoménto Magni, sanctitâte et doctrina célebris, quem Pius Papa Undécimus Doctôrem universâlis Ecclésiæ declarâvit. — 17 — 1*» Ephrm. Ut. 1948 27S IUS ET PRAXIS 35. [Sextodecimo Kaléndas Decembris (16 Nov.)] [Pr/wo loco] Sanctæ Gertrûdis, Virginis, cujus natalis sequenti die recensetur. 36. [Quintodécimo Kaléndas Decembris (17 Nov.)] [Secundo loco] Helpithi, in Saxonia, item natalis] sanctæ Gertrûdis, Virginis, ex Ordine sancti Benedicti, quæ dono revelationum clara exstitit. Ipsius tamen festivitas pridie huius diei celebratur. 37. [Undecimo Kaléndas Januarii (22 Dec.)] [Ultimo loco] Chicâgiæ sanctæ Franciscæ Xavériæ Cabrini, Virginis, Instituti Missio­ nariarum a Sacratissimo Corde Jesu Fundatricis, eximia caritate, invicta ânimi fortitûdine et humilitate insignis, quam Pius Papa Duodécimus San­ ctarum catélogo adscripsit. 38. [Octâvo Kaléndas Januârii (25 Dec.)] [/// ellogio S. Petri Nolasci demantur ultima verba'. Jussu Alexând ri Papæ Séptimi]. 39. [Pridie Kaléndas Januârii (31 Dec.)] [Decimo loco] Lutétiæ Parisiorum sanctæ Catharinæ Labouré, Virginis, e Societate Puellarum Caritatis, quæ a Deipara Immaculata singulari manifestatione Sacri Numismatis donata, virtûtibus et miraculis insignis éxstitit, et a Pio Papa Duodécimo in sanctarum Virginum numerum relata est. Adnotationes. - Superiore anno recentiorum Sanctorum elogia privato studio elaborata in Martyrologio Romano inserenda indicavimus (Elogia quae in Martyrologio Romano desiderantur in Ephem. lit. IP, 61 [1947] 34-40) et editionem IV Taurinensem (Marictti) eiusdem liturgici libri recensentes, quaedam minus recte inserta elogia, vel superflua, vel corrigenda adnotavimus (Verso una riforma dei ■ Martyrologium Romanum? » in Ephem. Iit. 61 [1947] 91-99) ac simul nonnulla principia critica prae oculis habenda in reformatione intégrait eiusdem MR, quae in votis est om­ nium, exposuimus. Nunc vero eadem elogia a S. R. C. composita et a SS.mo D. N. Pio Papa XII adprobata, ex officio eduntur. De quibus singulis haec tuvat adnotare. 1. Ex Proprio O.P. cum emendationibus. - In Ephem. lit. IP, 61 (1947) 34 erro­ nee dies elogii inserendi indicata fuit 19 ianuarii Dies natalis sanctae Margaritae est 18; Ordo Fratrum Praedicatorum festivitatem celebrat die 19, quia 18 impedita est propter festum Cathedrae sancti Petri. jg 2. Elogium sancti loannis Bosco iam una cum officio et Missa adprobatum fuerat a S. Sede (Acta Ap. Sedis, 28 [1936] 175; Ephem. Iit. 49 [1936] 251). Peropportune dempta sunt verba anno millesimo nongentesimo trigesimo quarto ». 3. Ex Proprio S. J. cum emendationibus. m — IS — ACTA SANCTAE SEDIS 279 4. Pro sanctis religiosis recentioribus, loco nominis religionis (in casu Teresiae Margaritae a Sacratissimo Corde lesu ») recte nomen familiae adhibitum est (- Redi ) cum communiter familiae nomine (cognomine) nunc sancti illi cognoscantur, et ideo causa confusionis devitatur. 5. Ex Proprio C. M. (cf. Ephem. Iit. 48 [ 1934 ] 403) cum emendationibus. 6. Ex Proprio S. J. cum emendationibus. - Sic dicti Martyres Canadenses S. J., anno 1930 ad supremos Altaris honores evecti, sunt octo, et martyrium subierunt < variis diebus ■> nempe: 1642, 29 sept. Renatus Goupil (fr.); 1646, 18 oct. Isaacus Jogucs(sac.); 1646, 19 oct. loannes de la Lande (fr.); 1648, 4 iul. Antonius Daniel (sac.); 1649, 16 mart. loannes de Brébeuf (sac.); 1649, 17 mart. Gabriel Lalemant (sac.): 1649, 7 dec. Carolus Garnier (sac.); 1649, 8 dec. Natalis Chabanel (sac.). - Variisque dicionis locis », scilicet, primi tres in oppido vulgo Ossernenon (nunc Auriesvillc) in Statu Nco-Eboracensi; quinque alii in variis pagis dicionis Canadensis. Ex disposi­ tione Decret. Canonizationis (Acta Ap. Sedis, 22 [1930] 473) omnes unica festivitate recolendi erant die 26 septembris; sed postea statutum est duas series Marty rum seiungere et eorum festa distinctis diebus celebrare, i. e. Canadenses die 16 ianuarii, qua die primus eorum, loannes de Brébeuf martyrii palmam assecutus est, Neo-Eboraccnscs, vero, die 18 octobris, sacra martyrio Isaaci Jogues. (In editione Marietti 1946 die 26 septembris delendum est elogium pro commemoratione horum Martyrum). 11. Ex Proprio dioecesis Lucensis. - In Ephem. Iit. IPy 61 [ 1947] 37 Pro elogio santae Gemmae Galgani inserendo erronee indicata est dies festiva in dioecesi Lucensi (16 maii), loco diei natalicii (11 aprilis). 14. Ex Proprio Sororum a Bono Pastore. 17«. Acta Apost. Sedis 24 (1832) 164; Ephem. Iit. 46 (1932) 2S2. 19. Ex Proprio S. J. cum emendationibus. 20. Ex Martyrologio Romano-Serafico cum emendationibus. 21. Acta Ap. Sedis 38 [1946] 292; Ephem. lit. IP, 61 (1947) *8. 22. In Anglia sancti loannes Fisher et Thomas More unica festivitate celebran­ tur die 9 iulii. In MR vero, et recte quidem, elogia ponuntur respectives diebus na­ taliciis. In editione Marietti 1944 delendum die 9 iulii elogium pro commemoratione (In Act. Ap. Sedis, 40 [1948] 128 elogium sancti loannis Fisher ponitur sub die 13 iunii. Est mendum typographicum. Ponendum est sub die 22 iunii). 23. Dies natalitia sancti losephi Cafasso est 23, non 22 iunii, uti evulgatum est in Acta Ap. Sedis, 40 (1948) 128. 24. Ex Proprio S. J. cum emendationibus. 29. Ex Proprio dioecesis Pictaviensis. 30. Acta Ap. Sedis 24 (1932) 164; Ephem. Iit. 46 (1932) 282. 31. Acta Ap. Sedis, 32 (1940) 316; Ephem. lit. IP, 54 (1940) 79. Elogium sancti loannis Leonardi ab ultimo loco transferendum ad primum cum eius festum a Papa Pio XII anno 1940 statutum sit celebrandum ab universa Ecclesia. 33. Ex Proprio S. J. cum emendationibus. 34. Acta Ap. Sedis 24 (1932) 169; Ephem. Iit. 46 (1932) 283. 35-36. Festum sanctae Gertrûdis, quod usque ad annum 1932 celebratum est die 15 novembris, repositum est die 16 novembris ob festum sancti Alberti Magni, quod diei 15 novembris affixum est. Et ideo elogia sanctae Gertrûdis simpliciori modo reddita sunt. 38. Alexander Pp. VII festum sancti Petri Nolasei die 31 ianuarii faciendum sta­ tuit, utpote prima dies libera post diem 25 decembris, dies natalicia eiusdem Sancti. Sed superveniente festo sancti loannis Bosco, Pius XI festivitatem sancti Petri ad diem 28 ianuarii reposuit. Ideoquc verba MR iussu Alexandri Papae septimi non IQ — IUS ET PRAXIS 28ο amplius historice respondent rei veritati ct ideo recte dempta sunt, ut tam proposi tum fuit ab Ephem. Iit. 61 (1947) 92. 39. Ex Proprio C.M. cum emendationibus. Nova elogia gencrico modo considerantes, haec animadvertere liceat: 1) Elogia plerumque his formulis absolvuntur: «... in Sanctorum numerum re­ tulit », « in numerum sanctarum Virginum relata est », « ... Sanctorum canoni adscripsit , et similibus. Hae formulae elogia nimis prolixa et verbosa reddunt, recentiore tempore in MR fusius introducta sunt nec ideo MR ditius factum est. Collatione facta in editione Manetti a. 1944, hae formulae demonstrantur haberi: saec. XI » XII » XIII » XIV » XV saec. » » » » semel sexies quinquies 1 1 ter XVI XVII XVIII XIX XX quater undecies vicies tricies vicies septies Optandum, ergo, ut in reformatione MR formulae istac adimantur omnino et elogia ad simplicitatem ct brevitatem sermonis originalem restituantur. Ad summum nomen Pontificis servari poterit pro eventibus magis extraordinariis in cultu Sancto­ rum uti est cum aliquis sanctus Doctor renunciatur, vel Patronus alicuius coctus pro universali Ecclesia eligitur, in reliquiarum translatione, et in paucis aliis casibus. 2) Olim, cum ex contextu clarum erat agi de virgine vel de martyre, vel de con­ fessore, etc. post nomen sancti attributum illud (Virginis, Martyris, Confessoris) non ponebatur. Est admissio recens introducta, ut in pluribus, in editione typica anni 1922. Nova elogia hunc usum servaverunt, at optandum ut pristina forma MR restituatur. 3) Praeteritis temporibus sancti canonizati indiscriminatim attributo sancti vel beati donati sunt. Nunc, cum terminologia magis magisque statuta sit, recte attribu­ tum sancti canonizatis donatur, beati vero, canonizandis reservatur. 4) Quoad nominum litteras initiales grandiores vel minutas redactores novorum elogiorum sequuti sunt consuetudinem in toto MR iam exsistentem. Praevalent gran­ diores litterae. Opportunum esset ut ad simpliciorem normam deveniatur. A. B. II Parisien, et Dioecesium Galliae · . ’ LJp DE INDULTO RITUALIS ROMANI LINGUA LATINA ET GALLICA EXARATI. 1 Eminentissimus Cardinalis Emmanuel Caelestinus Suhard, Archiepiscopus Parisiensis, totius Episcopatus Galliae nomine, supplices Sanctissimo Domino Nostro Pio Papae XII preces obtulit ut, attentis hodiernis peculia­ ribus circumstantiis, de Apostolica suprema Auctoritate, in administratione quorumdam sacramentorum, Baptismi nempe, Extremae Unctionis ac Ma­ trimonii, nec non in Exsequiis Defunctorum, vulgaris linguae gallicae scilicet, usum, determinatis in precibus, concedere dignaretur: prouti in quibusdam aliis 1 Nostram latinam versionem vulgamus textus indulti in periodico Semaine re­ ligieuse de Paris. 94 (1948) 55, gallice editi. ’ 1 20 ACTA SANCTAE SEDIS 2· diei 20 decembris 1928 scripsit: «Pernecesse est ut fideles, non tamquam extranei — 20 — i IUS ET PRAXIS vel muti spectatores, sed penitus liturgiae pulchritudine affecti sic caeremoniis sacris intersint — tum etiam cum pompae seu processiones, quas vocant, instructo cleri ac sodalitatum agmine, aguntur — ut vocem suam sacerdotis vel scholae vocibus ad praescriptas normas alternent ». Ceterum manifestum est Ecclesiam velle exigentiis temporum providere, et s. liturgiam instaurare, i. e. opus a Pio PP. X s. m. inauguratum continuare. Inter alia idem testatur nova Psalmorum versio et superior epistola aiens emendationem Breviarii continuatum iri vel novum Rituale petentibus Ger­ maniae Episcopis concessum iri. Franciscus X. Hecht, S. A. C. NOTAE PRACTICAE RES BENEDICENDAE POSSUNTNE PONI SUPER ALTARE? Quaestio proposita fuit post editionem novissimi fasciculi Ephem. lit. IP anni 1947, *n 9UO (PP· 124-125)> legitur: '(Res benedicendae nequeunt poni super altare, si quae pro sacrificio inserviunt excipias, uti corporalia, paramenta sacerdotis etc. Hinc esculenta, vexilla, habitus votivi, atque etiam can­ delae, super mensam ad cornu epistolae, vel alio loco commodo paratam, po­ nenda sunt, in eaque facienda benedictio ». Adversus hanc sententiam aliae exhibentur rubricae Ritualis Romani, Me­ morialis Rituum et Caeremonialis Episcoporum, quae supradictis verbis non videntur concordare. Etenim in Rituali Romano (tit. VIII, c. I) invenitur regula generalis n. 9: Caveat, ne benedictionis causa ponat aliquid indecens super Altare, veluti esculenta; sed quod eiusmodi est, ponatur super mensam, commodo loco paratam ; ergo rubrica excludit tantum quidquid est indecens vel potest in­ quinare altare. Praeterea, semper in Rituali Romano, {Benedict, propriae nonnullorum Ord. Regul. etc., n. 8: Benedictio et impositio Scapularis nigri Septem Dolorum B. Ma­ riae Virg.) clare dicitur: Conversus ad Habitum, super Altare positum, Sa­ cerdos dicit... ». Insuper iuxta Missale Romanum {rubrica specialis fer. IV Cinerum) sa­ cerdos procedit ad benedicendum cineres in vase aliquo super Altari positos ». Similiter Memoriale Rituum (tit. H, c. I, n. 3) praescribit ut «vas argen­ teum... cum Cineribus... inter Missale et cornu Epistolae » paretur. Tandem secundum Caeremoniale Episcoporum (1. H, c. XVIII, n. 1) feria quarta Cinerum -■ vas... aquae benedictae cum aspersorio, et thuribulum cum navicula, poterunt poni super angulo altaris; et super eodem altari in medio ponitur panum vas argenteum cum cineribus... ». Ergo rubrica excludit tantum quidquid est indecens vel potest inquinare altare non autem vexilla, habitus votivos et alias res similes benedicendas. — 30 — NOTAE PRACTICAL 2(; J Sed contra advertendum est quod ex rubricis aliae sunt speciales ct aliae generales. Speciales ab Ecclesia pro casibus particularibus approbantur, atten­ tis circumstantiis, functionum charactere (ex. gr. feriae quartac Cinerum), aut etiam (ex. gr. in benedictionibus Ordinum Religiosorum propriis) induitis, privilegiis vel longa consuetudine; sic evenit ut quaedam benedictionum for­ mulae gaudentes sacculari approbatione et usu apud Ordines, postea in Ri­ tuale Romanum a competenti Auctoritate sic et simpliciter insertae fuerint. Rubricae autem superius allatae ex Cacremoniali Episcoporum, Missali Ro­ mano, Memoriali Rituum ac Rituali Romano, omnes (si primam tantum exci­ pias) sunt speciales et in casibus particularibus observandae. Regulae vero seu rubricae generales sedulo custodiendae ac servandae sunt etiam, praesertim in dubiis, opiniones prae oculis habentes auctor.im in re liturgica peritorum. lamvero regula Rit. Rom. tit. VIII, c. I, n. 9, est generalis, eiusque textus verba inveniuntur identica in novissima typica editione ac in editionibus ap­ probatis saeculis praeteritis. Interpretatio eiusdem rubricae generalis per auc­ tores liturgicos cum sententia Ephem. liturg. perfecte consonat: ex. gr. De Herdt, Sacrae liturgiae praxis (ed. 1903, III, n. 295, 4) et antea Hieron. Baruffaldus, Ad Rituale Romanum commentaria (Florentiae 1847, I, p. 462) cuius commentarium in h. 1. ad verbum transcribimus: « Hoc idem innuit Gav. p. 4, t. 19, non enim convenit, sacrum Altare in mensam cauponae transmutare. Esculenta hic tantum notat textus, prout sunt ova, panes, agni paschales, fru­ ges, ct alia comestibilia: quibus addo potulenta, prout oleum, ob periculum effusionis, qua deturpetur tobalea. Sunt etiam alia, quae quamvis nec escu­ lenta, nec potulenta sint, attamen indecens videtur, quod super altare collo­ centur, prout sunt vestes, etiam monialium benedicendae, enses, vexilla, lapi­ des ad usum altaris, seu petrae angularis, campanulae, candelae, olivae seu palmae, cineres, sal, et similia, de quibus etiam mentio fit in Act. med. p. 4 instr, general. pro benedictionibus ». In honore et reverentia, quantumvis magnis, erga sanctum altare nun­ quam excedimus! «Altare quidem sanctae Ecclesiae ipse est Christus » (Pont. Rom. In Ordinatione Subdiaconi). I. P. CONSULTATIONES PRIVILEGIUM ANTICIPANDI OFFICIUM DIVINUM D. - Rectcne asseritur quod legitur in quodam manuali liturgico, ’ privilegium scilicet anticipandi matutinum a meridie valere pro omnibus? R. Xegativc. S. Paenitentiaria Apostolica dic 20 martii 1935 concessit privilegium anticipandi matutinum cum laudibus a meridie Sociis Piae L’nio1 Λ. Coelho C., O. S. B., Corso di Liturgia Romana, vol. IV, ed. ital., Marietti, (Torino 1943) P· 3°. nota ’· — 31 — Ιθ8 IUS ET PRAXIS Idque per annum, si tamdiu expositae specialissimae circumstantiae perduraverint, quo exeunte RR. PP. DD. Episcopi Ordinarii locorum in Gallia de concessis dispensationibus accuratam relationem ad S. Of­ ficium mittent. Contrariis quibuscumque non obstantibus. A. Ottaviani, Adsessor. Commentarium. - Circa celebrationem Missae horis postmeridianis et legem ieiunii eucharistici S. Sedes iam anno praeterito (Ephem. lit. IP., 61 [1947] 58-62) ampliores facultates concesserat ordinariis locorum Belgii et Galliae; nunc hoc induito alias concessiones ad annum Galliae elargitur sub peculiaribus conditionibus. I. Singulis diebus, sacerdotes et fideles, ante Missae celebrationem et S. Communionem, conceditur facultas sumendi potus non alcoholicos iuxta statutas circumstantias: 1) Singulis diebus, festivis et fcrialibus, indistincte; 2) Sa erdotes et fideles sumere possunt « ad unam horam ante Missam vel S. Communionem » potus non alcoholicos scilicet per modum potus ipsi sumere valent etiam aliquod satis enutriens (œuf battu, chocolatum, cacaum, lac, etc.) »; 3) Duobus casibus: «) pro Missae celebratione vel pro fidelibus qui S- Com­ munionem suscepturi sunt « post horam nonam », b) pro Missae celebra­ tione vel S. Communione ante horam nonam , ast in casu quo i° vel sacer­ dotes et fideles < ad proximiorem ecclesiam petendam longum iter peragere » debuerint, 20 vel « ante Missam seu S. Communionem in operoso labore multum temporis consumpserint ». Ad proximiorem ecclesiam, dicitur; ergo e. gr. non licet alicui frui induito et deinde ad S. Communionem recipiendam petere oratorium vel ecclesiam longiorem, cum possit adire oratorium vel ecclesiam proximiorem; dummodo non adsit rationabilis causa (peregrinatio, celebratio matrimonii, funus...). Longum iter intelligitur milliarium et dimidium (i1/, km.). Sub nomine Operosus labor (travail lourd) communiter designant moralistac labores rusti­ cos et labores onerosos (fabbri, falegnami, legnaioli); itemque pro « multum temporis designant duas vel tres horas: quaeque omnia intelligunt relate ad culpam gravem contra legem requietis festivae. Tamen suprarelatac expres­ siones non ad litteram interpretandae sunt, sed secundum S. Sedis mentem, quae praesenti tempore, sicut ex ipso induito apparet, valde benigna est. II. In Dominicis et festis de praecepto tantum, Episcopi ordinarii locorum in Gallia permittere possunt Missae celebrationem horis postmeridianis at­ tentis peculiaribus adiunctis legis ieiunii eucharistici: 1) In Dominicis et festis de praecepto tantum, ad obsecundandos sacer­ dotes quoties ob nimium Sacri Ministerii laborem vel locorum distantiam impossibile ipsis erit Sacrum item vel tertium ante horam tertiam decimam facere ■>, et, eodem tempore, ad praebendum fidelibus modum seu occasionem assistendi S. Missae; — 4 — ACTA SANCTAE SEDIS IO9 2) Episcopi ordinarii locoruin in Gallia, « onerata eorum conscientia super vera necessitate », possunt permittere ut proprii sacerdotes Sacrum litent horis postmeridianis, diebus de praecepto tantum, a) « secundam vel tertiam Missam », sub conditionibus numeratis η. II, 1; unam solum Missam, « cui, ad satisfaciendum praeceptum de audiendo Sacro adstet notabilis pars operariorum; qui mane laborare coguntur, vel publicorum officialium, qui propriis muneribus mane detinentur »; 3) leiunium eucharisticum'. a) sacerdotes, qui celebrant Missam horis postmeridianis, servant ieiunia « ante Missae celebrationem per tres horas quoad cibum solidum et per unam horam quoad potum non alcoholicum vel medicinam »; b) fideles, qui adsistunt Sacro, possunt recipere S. Communio­ nem, u quoties, confessarii iudicio, praescriptum can. 867 § 4 cum can. 821 § i conlati, absque gravi incommodo, servare nequeunt », et insuper obser­ ventur quae supra (3 a) circa iciunium eucharisticum dicta sunt. Indultum datum ad annum a die 23 octobris 1947 valet tantum pro Gallia. C. B. PONTIFICIA COMMISSIO AD CODICIS] CANONES AUTHENTICE INTERPRETANDOS DE TEMPORIS SUPPUTATIONE. 1 D. I - An, electo uno temporis supputandi modo, hic, vi Can. 33 § i, in actionibus formaliter diversis, mutari possit. D. II - An tres Missae celebratae nocte Nativitatis Domini sint actiones formaliter diversae. R. - Ad I Affirmative. — Ad II Negative. Datum Romae, e Civitate Vaticana, die 29 Maii anno 1947. M. Card. Massimi, Praeses. L. φ S. A. Coussa, Ord. Basil. Alepp. a Secretis. Commentarium. - Agitur de canonis 33 § 1 interpretatione. Horae diei supputandae sunt ex communi loci usu; sed in Officiis privatis, ut in celebra­ tione Missae, quae scilicet sollemnis non sit neve conventualis (lecta vel can­ tata) aut in privata horarum canonicarum recitatione, i. e. extra chorum, vel in communione recipienda, abstinentia aut ieiunio servandis, liberum cuique est sequi horam loci usualem aut loci tempus, sive verum (nostro in meridiano), sive medium (in astronomico fuso), aut legale lege definitum; sive regionale conventione, sive aliud extraordinarium fictione quadam. Actionum enume1 Acta Ap. Sedis, 39 (194”) 373· no IUS ET PRAXIS ratio, pro quibus electio supputationis permittitur, est laxativa, non vero exemplati va. Induhia erat apud auctores optionis libertas quando una obligatio adimpleri poterat omnino independenter ab alia, adeo ut electio unius supputationis nullo modo adimpletionem alterius praecepti secundum diversum supputa­ tionis modum tangeret; controvertebatur autem quando adimpletio unius praecepti cum adimplemento alterius connectebatur, vel quia diversa praecepta eodem actu servantur: e. g., an liceat alicui manducare carnes media nocte dici abstinentiae, quia iuxta unam supputationem dies hesternus elapsus est, et die sequenti celebrare Missam, quia secundum aliam supputationem dies hesternus nondum est elapsus; vel saltem eodem momento urgent: e. g., an sa­ cerdos, in exemplo allato, valeat adhuc satisfacere oneri explendi recitationem breviarii diei hesterni. Ex dato responso constat varium supputandi temporis modum eligi posse actionibus formaliter diversis. Hinc e. g. actio sumendi cibos licet materia­ liter una sit atque eadem, formaliter tamen diversa est prouti inspicitur in ordine ad leges de sacra communione recipienda vel in ordine ad leges de ieiunio et abstinentia; qua propter licet adhibere alium atque alium suppu­ tandi temporis modum. Insuper a fortiori licitum est supputandi temporis modum mutare si diversa praecepta eodem momento quidem urgent, sed actionibus materialiter omnino diversis servanda sunt: e. g. lex de recitando divino Officio et de Missa celebranda. 'Fune ratio patet cur tres Missae celebratae in nocte Nativitatis Domini non sint formaliter diversae, easdem leges de Missae sacrificio celebrando respicientes. Proinde qui in prima Missa Nativ. D., licet inadvertenter, ablutiones sumat, alias duas Missas ob defectum dispositionis corporalis requisitae celebrare non potest. C. B. PONTIFICIA COMMISSIO DE RE B1BLICA RESPONSUM DE USU NOVI PSALTERII LATINI EXTRA HORAS CANONICAS 1 Cum quaesitum fuerit utrum nova Psalmorum conversio ex primi­ geniis textibus facta, quae secundum Litteras Apostolicas Motu pro­ prio datas die 24 martii 1945 in cotidianis precibus sive horis canonicis adhiberi potest, in ceteris liturgicis precibus ac caeremoniis licite adhi­ beatur. Summus Pontifex Pius Papa XI1, in audientia dic 22 octobris 1947 infrascripto benigne concessa, affirmative respondit, eamdem faculta­ tem extendendo ad omnes preces tam liturgicas quam extraliturgicas, dummodo de integris psalmis extra Missam recitandis vel cantandis agatur. Romae, die 22 octobris 1947. lacobus M. Vosté, Consultor ab actis. 1 Acta Ap. Sedis, 39 (1947) S°^· ACTA SANCTAE SEDIS HI Commentarium. - Litteris Apostolicis Motu Proprio datis d. 24 mensis martii 1945 « In cotidianis precibus», Summus Pontifex Pius Papa XII, glo­ riose regnans, Psalterii novam e textibus primigeniis interpretationem iis omnibus, qui officio tenentur Horarias Preces cotidie recitare obtulit, con­ cedens « ut eadem sive in privata sive in publica recitatione, si libuerit, utan­ tur Haec igitur pontificia concessio non considerabat nisi recitandas privatim aut publice cantandas horas canonicas. Large autem distributo in variis Seminariis Americae Septentrionalis novo psalterio liturgico, mox inter iuvenes Clericos ibidem orta est quaestio, num nova psalmorum versio licite adhiberi posset in aliis precibus vel caeremoniis: allegabant in specie caeremonias libri pontificalis, in quibus multi habentur recitandi psalmi, v. gr. vestitionem Clerici, in qua cantantur psalmi 15 et 23; consecrationem Ecclesiae, in qua recitantur septem psalmi paenitentiales; praeparationem ante et gratiarum actionem post Missam; posita est adhuc quaestio de recitando De profundis ante vel saltem Miserere post mensam, atque de paenitentia sacramental i, qui sunt actus extraliturgici. Quaestio specietenus simplex, quia Summi Pontificis mens iure potuisset supponi, — nam favorabilia sunt extendenda —; attamen, omnibus perpensis, privata auctoritate non poterat solvi: clarus enim est sensus supra citati Motu proprio de solis horis canonicis loquentis; et cum hucusque mentes sint di­ visae, extensio usus novi psalterii interpretatione privata provocasset maiorem oppositionem. Observabant quidem, qui extensioni favebant, in editione ty­ pica Psalterii Breviarii Romani, post Commune Sanctorum, addita esse Offi­ cium Defunctorum et Parvum Officium Beatae Mariae X’irginis cum nova psalmorum conversione; at haec adhuc tamquam ad canonicas horas perti­ nentia poterant considerari. Ideo ad supremum Legislatorem quaestio erat deferenda, eo vel magis quod eadem quaestio occupabat iam editores novi Breviarii in variis regionibus. His praemissis, tria accurate sunt observanda, ut authenticus sensus et vis huius responsi intellegantur. 1. Pontificia gratia Motu proprio data, concedens omnibus qui officio tenentur cotidie recitandi horas canonicas liberum usum novi psalterii, eodem sensu extenditur ad omnes preces tam liturgicas quam extraliturgicas: ad liturgicas quidem, sicut sunt caeremoniae pontificales; ad extraliturgicas autem sive privatas sive publicas vel communes, prout sunt orationes ante et post missam aut mensam, orationes indulgentiis ditatae aut pro paenitentia sa­ cramental i impositae. 2. Responsum supponit agi de psalmis integris^ perinde atque in horis canonicis: ideo capitula, antiphonae et versus remanent prout sunt. Attamen non prohibentur citationes secundum novum psalterium, ne in sacra quidem praedicatione, cum ipse Summus Pontifex, nondum promulgatis supra dictis Litteris Apostolicis diei 24 martii 1945, iam citaverit novam versionem in augustis suis orationibus (3 Dec. 1944, Ps. iS, 5; 18 Martii 1945, Ps. 94, 7), idemque exinde faciat. 3. Responsum excludit ab hac facultate s. Sacrificium Missae. Ideo psalmi recitandi vel cantandi in Missa, tamquam pars sacrae liturgiae, remanere — 7 — 112 IUS ET PRAXIS debent quales semper fuerunt. Psalmi circa quos dubium oriri poterat, alle­ gantur sequentes: Ps. 42 {Introito ad altare Dei): ludica me Deus\ Ps. 25, 6-12: Lavabo inter innocentes} Ps. 90: Qui habitat in adiutorio Altissimi (in prima Dominica Quadragesimae) et Ps. 21: Deus, Deus meus, quare me dereliquisti (in Dominica Palmarum). Hi duo ultimi psalmi, qui non citantur integri (Ps. 90 om. vv. 8-10; Ps. 21 om. vv. io-i8a; 20-21; 23; 25-31), referuntur in Missali secundum Veterem Vulgatam prae-hieronymianam; ideo tales quales servandi sunt in testimonium antiquitatis liturgiae. lam observatum est psal­ mum 25 non citari integrum; ideoque huic nequit applicari responsum. Solus psalmus initialis Missae: ludica me, Deus, recentius additus liturgiae Missae (ideo non dicitur in ritu dominicano), citatur integer et quidem secundum Vulgatam tridentinam, i. e. secundum psalterium gallicanum nunc supera­ tum; decisum tamen est hunc psalmum, utpote ad sacram Missae liturgiam pertinentem, servandum esse in consueta sua forma. Romae, die 11 ianuarii 1948. Iac.-M. VoSTÉ, O. P. Hic appendicis instar certae informationes referuntur, quibus novi psalterii crescens usus publicus seu communis illustratur. 1 De usu privato difficile est iudicatu: iuvenes utique Clerici ubique libentius novo psalterio utuntur, atque per iuvenes eius usus propagabitur, aliquando omnibus im­ ponetur. Hoc enim certum est: ad vetus non revertentur, qui novo assuefacti sunt: Dicendo novum, veteravit prius. Quod autem antiquatur et senescit, prope inte­ ritum est» (Hebr. 8, 13). Qui in communitate primi usi sunt novo psalterio — regula tamen haud coacti — nominandi sunt filii S. Vincentii huius centri liturgici romani, unde proficiscuntur Ephemerides liturgicae. In variis Seminariis, v. gr. in Belgio, Quebcci (in Canada), in * Corpus Christi College Werribee (in Australia) simul dicuntur a Clericis Prima et Completorium. Tempore exercitiorum et in adunationibus sacerdotalibus idem variis in locis iam factum est Solodori (Solothurn, dioec. Basileensis in Helvetia) in Seminario Maiore, quod dicitur ·: Practicum », ordinandi omnes singulis diebus totum Officium recitant secundum novam Psalterii conversionem. Capitula etiam quaedam, ut Placentinum (Piacenza) et Mechliniense (in Belgio), pro recitatione chorali novum psalterium adoptarunt. Canonici Regulares hospitii S. Bernardi (in Helvetia) sicut et Patres Capuccini civitatis Solodori (ibidem) idem unanimes fecerunt. Speciali demum mentione digni sunt Patres Passionistae, qui nunc fere in universa Congregatione choraliter recitant horas secundum psalterium novum. Probabiliter alii idem alibi faciunt. Qui haec scribit, gratus recipiet ampliores informationes, quas data occasione notas faciet. I.-M. V· 1 Cf. The Homiletic and Pastoral Review (New York), The New Latin Psalter, January 1947, pp. 279-288; February 1947* PP- 359-368; The Growing Popularity of the New Psalter, May 1947» pp. 620-623 (item in proxime edendo fasciculo eiusdem periodici). DOCUMEN-™ XI3 DOCUMENTA STATUTA CONSILII DIOECESANI ACTIONIS LITURGICAE IN DIOECESI QUEBECENSI CONSTITUTI A. 1937. Ad mentem novissimarum Pii Pp. XII Litter. Encycl. » Mediator Dei » in quavis dioecesi constituendum est « Consilium ad liturgicum provehendum apostolaturn > quemadmodum habetur Consilium sacris musicis et artibus tutandis. Cum pro eiusmodi Consilio ipsi locorum Ordinarii peculiares effingere leges teneantur in eorum utilitatem opportunum fore duximus evulgare statuta ab Em.mo Card. Villeneuve s. m. (f 27 ian. 1947) pro Consilio suae dioecesis Quebecensis ab ipso creato egregie elaborata. Quae quidem sunt normae, non praecepta, cum pro quavis natione vel loco, diversae rerum circumstantiae et rationes aliter statuere consulere possint, tamen quanti sint aestimandae, non nostro tantum indicio sed etiam ex sequentibus verbis colligi potest : « Oserais-je dire qu'à mon sens, ce document magistral, retranscrit « secundum stylum curiae », pourrait constituer une remarquable « Instructio » de la Sacrée Congrégation des Rites, profitable et utile à tous les diocèses et communautés? » {Paroisse et Liturgie 29 [1947] 159). I - Il est par les présentes constitué un Comité diocésain d'action liturgique et trois Commissions spéciales, savoir: la Commission des cérémonies liturgiques, la Com­ mission du chant sacré et de la musique religieuse, et la Commission des arts sacrés. Le Comité et les Commissions seront régis par les normes suivantes. A) COMITÉ DIOCÉSAIN D’ACTION LITURGIQUE II - Il appartient au Comité diocésain d’action liturgique d'approuver, d’entre­ prendre, de promouvoir et de diriger tous les genres d’activités tendant à une con­ naissance plus exacte ainsi qu’à une meilleure pratique de la liturgie et des choses qui s’y rapportent. III - Le Comité diocésain d'action liturgique se composera d'un Président, d’un Vice-Président, d’un Secrétaire, du Président de chacune des trois Commissions liturgiques à titre de membres ex officio, d’un représentant du Comité diocésain d’Action catholique, et de quelques autres membres tous nommés par l’Ordinaire. IV - Le Comité diocésain d'action liturgique a surtout pour attributions: a) de tracer ou d’approuver les programmes d'action liturgique pour tout le diocèse, ou pour des milieux particuliers; b) de prendre connaissance des rapports des diverses Commissions pour don­ ner aux mesures proposées la confirmation préalable à la sanction définitive de l’Ordinaire; c) d’étudier les suggestions qui auront pu être faites au Comit i diocésain par l’intermédiaire de son Secrétaire; d) de provoquer, en particulier, la création de comités liturgiques locaux, surtout dans les Séminaires, les communautés religieuses et les maisons d’éducation, et de mettre ces comités en relation avec les Commissions diocésaines respectives; — 9 — 8 - Ephem. Ut. b>48 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Annus XXXX1 - Series II - Vol. XVI TYPIS POLYGLOTT1S VATICANIS μ · ncccc · XI.IX 05^ Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DIARIUM ROMANAE CURIAE ·■· ·* Venerdi, 23 dicembre 1949, il Santo Padre ha ricevuto in solenne Udienza Sua Eccellenza il Dottor Massimo A. Etchecopar, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Argentina, per la presentazione delle Lettere Credenziali. SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI Martedi, G dicembre 1949, nel Palazzo Apostolico Vaticano, all’augusta presenza del Santo Padre si è adunata la Sacra Congregazione dei Riti ge­ nerale, nella quale gli Enii e Revnii Signori Cardinali, i Revnii Prelati Ofliciali e i Revnii Consultori teologi liano dato il loro voto : 1. Sul Tuto per la beatificazione : a) del Venerabile Servo di Dio Vincenzo Pallotti, Sacerdote, fondatore della Societâ dell’Apostolato Cattolico; δ) delle Venerabili Serve di Dio : Paola Elisabetta Cerioli vedova Buzzecclii-Tassis, fondatrice dell’Istituto delle Suore della Santa Famiglia; Maria Desolata Torres Acosta, fondatrice dell’Istituto delle Suore Serve di Maria Ministre degli infermi. 2. Sui miracoli : a) della Beata Maria Goretti, vergine e inartire; δ) della Venerabile Serva di Dio Vincenza Maria Lopez Vicuna, fonda­ trice dell’Istituto di Maria Immacolata per le giovani addette al servizio do­ mestico ; c) del Venerabile Servo di Dio Domenico Savio, alunno dell’Oratorio Salesiano. Martedi, 13 dicembre 1919, nel Palazzo Apostolico Vaticano, alla augusta presenza del Santo Padre, si è adunata la S. Congregazione dei Riti generale, nella quale gli EiTii e Reviüi Signori Cardinali, i Revnii Prelati Ofllciali ed i Revnii Consultori teologi ban dato il loro voto : 1. Sul Tuto : a) per la canonizzazione della Beata Maria Goretti, vergine e martire. δ) per la beatificazione dei Venerabili Servi di Dio Domenico Savio, giovane alunno dell’Oratorio Salesiano, e Vincenza Maria Lopez Vicufia, fonda­ trice dell’Istituto delle Figlie di Maria Immacolata per le giovani addette al servizio domestico. 2. Sui miracoli per la canonizzazione dei Beati : a) Antonio Maria Claret, Vescovo Confessore, fondatore della Congre­ gazione dei Missionari Figli del Cuore Iimnacolato di Maria. δ) Maria Guglielma Emilia De Rodat, vergine, fondatrice della Congre­ gazione delle Suore della Sacra Famiglia. c) Anna Maria De Paredes, vergine. INDEX GENERALIS ACTORUM (An. et vol. XXXXI - Ser. II, v. XVI) Sacra Congregatio Consistorialis : 1 - ACTA PII PP. XII Litterae Decretales, 45, 128, 262, 385, 626. Decreta, 189, 428, 562. Declarationes, 31, 80. Provisiones Ecclesiarum, 81, 192, 335, 372, 562, 615. Epistula Encyclica, 161. Constitutiones Apostolicae, 16, 62, 140, 167, 214 , 257, 308, 337, 397, 433, 4SI, 531, 586. Litterae Apostolicae, 21, 144, 172,276, 318, 349, 406, 440, 486, 539. Motu Proprio, 89, 105. Adhortationes Apostolicae, 58, 529. Designatio, 336. Sacra Congregatio vro Ecclesia Orien­ tali : Decreta, 31, 373, 463, 564. Sacra Congregatio de Disciplina Sa­ cramentorum : Instructio, 493. Sollemnes Canonizationes, 211, 305. Epistulae, 24, 64, 175, 216, 278, 324, 356, 410, 448, 591. Sacra Consistoria, 41, 121, 209 Decretum, 616. Sacra Congregatio Concilii: Decreta, 32, 374. Declaratio, 221. Nuntii Radiopiionici, 5, 76, 329, 42-1, 454, 610. 291, Sacra Congregatio Fide : de Propaganda Allocutiones, 73, 177, 218, 283 360, 115, 547, 597. Provisio Ecclesiarum, 468. Hortatio, 182. Nominationes, 469. Oratio, 187. Sacra Congregatio Rituum: 11 - ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio S. Or· ficu : Dccrcta, 333, 334. Responsa, 427, 650. Declaratio, 427. CTA, Dccrcta. 33, 82, 148, 429, 464, 512. XVI, n. 15. - Dccrcta, 82, 476. Decreta in causis bcatificationis ct canonizat ionis Servorum Dei, 35, 149, 193, 469, 565, 651. Communicatio, 617. Sacra Congregatio de Seminariis Studiorum Universitatibus : Epistula, 618. wt / drr documentorum chronologie*) ordine digestus 666 1949 Mail IT » > Iunii 21 14 M » * » » Iulii » 20 6 12 24 » » Aug. Sept. 17 11 » * 20 » » » 25 29 » Nov. 6 » » 13 » 27 Λ PAG. Summus Pontifex magnificat sanctitatem loannac de Lestonnae, adstantlbus christifidelibus qui Romain convenerant ad eius canoni­ za tlonem celebrandam............................................................................. 2S6 Ad novum Legatum Reipubllcae Bollvianae.............................................. 291 Summus Pontifex Illustrat notas praecipuas sanctitatis Mariae losephae Rossello, adstantlbus christifidelibus, qui Romam conve­ nerant ad eius canonlzatlonem celebrandam.............. 300 Ad novum Legatum Reipubllcae Dominicianae.......................................... 365 Ad novum Legatum Indlarum....................................................................... 367 Ad novum Legatum Reipubllcae Paraguayanae..........................................309 Ad mulieres ab Actione catholica ex Italiae dioecesibus ob quadra­ gesimum annum ab eorum Unione condita Romae coadunatas . 415 Ad novum Peru viae Legatum..................................................................... 422 Sociis Unionis sodalitatum cui nomen a .Mouvement Ouvrier Chré­ tien de Belgique », ad S. Sedem peregrinuntibus............................. 547 Delegatis ad conventum Unionis Internationa Us sodalitatum ad lura familiae tuenda, Romae coadunatis.................................................... 551 Ad philosophos studiis humanitatis deditos, Romae coadunatos . . 555 Participantibus conventus internatlonalls quarti medicorum catho­ licorum, Romae coadunatis...............................................557 Sociis Unionis Jurisperitorum catholicorum Italiae, ob natlonalem Conventum Romae coadunatis................................................................ 597 Ad Praelatos Auditores ceterosque Officiales et Administros Tribu­ nalis Sacrae Romanae Rotae necnon eiusdem Tribunalis Advoca­ tos et Procuratores................................................................................. 604 Ad novum Legatum Reipubllcae Columblanae .... . . 608 XII - Hortatio 1919 Martii 23 Ad parochos Urbis et concionatores sacri temporis quadragesimal is . 1S2 XIII - Oratio Pro Anno Sacro lubllari MCML................................................................ 1ST II. - ACTA SS. CONGREGATIONUM I - Suprema S. Congregatio S. Onion 1949 Iunii » » » Iulii Aug. Dec. » • 20 30 1 11 28 Decretum· Schismatlca «Actio Catholica» in Cecoslovachia damnatur........................................................................................................ Dubium. De celebratione matrimonii inter acathollcos........................ Decretum. Responsa ad dubia de communisme.................................... Declaratio. De communistarum matrimonii celebratione .... Dubium. De validitate Baptismi in quibusdam sectis collatl . 333 427 334 427 650 11 - Sacra Congregatio Consistoriai.is 1918 1919 B » Declaratio excommunicationis................................................................ Declaratio excommunicationis................................................................. Decretum de facultatibus et gratiis pro America Latina .... Trieariccnsis ct AnglonensisJTursienfis. - Decretum. De mutatione finium dioecesium.................................................................................. 16 De Conceptione ct de Chaco. - Decretum. Mutationis tituli dioecesis Π ashingtonensis. - Designatio pro Tribunali secundae Instantiae . Dec. 28 Febr. 12 Mardi 26 Mail 11 Iulii 31 so 1S9 428 562 336 /ndcj documentorum chronologico ordine digestu* III - Sacha Congregatio pro 667 Eoclmia Orientali PAG. 1919 9 » 0 lan. Iunii Iulii 28 30 15 D X» Decretum de abstinentiae et ielunll lege observanda....................... Decretum. Circa facultates de Missis moderandis............................. Lycopolitan. Captorum. - Decretum. Eparchlae Lycopolltanae Copto· rum fines declarantur................................................................ Alexandrin. Copiorum et Hcrmopolitan. - Decretum. De dioecesium finium mutatione........................................................................... IV - Sacra Congregatio 1919 Oct. 1 » Dee. 15 de 31 «JlO 463 564 Disciplina Sacramentorum Instructio. Ad locorum Ordinarios pro postulandis upostollcls indui­ tis: 1) Oratorii domestici cum suis extensionibus; 2) Altaris portatilis; 3) Litandi Missam sine ministro et 4) Asservandae Ssmae Eucharistiae in privatis sacellis.............................................. 493 Decretum. De induito Missae celebrandae media nocte diei 31 De­ cembris a. 1949 ............................................................................ 616 V - Sacra Congregatio Concilii 1949 » > lan. Apr. Iunii 28 12 30 Decretum de abstinentiae et ielunll lege observanda....................... Declaratio.................................................................................................... Decretum. Circa facultates de Missis moderandis....................... VI - Sacra Congregatio 1048 » Iulii Oct. 8 21 1949 lan. 13 » » 20 9 Martii 3 ft » 10 D D » J» D » » Mail 12 » » > de 32 221 374 Propaganda Fide Lulua ensis. - Decretum de nominis mutatione................................... 33 Decretum de clericis ex europaeis dioecesibus in Austrlallam vel Novam Zelandiam demigrantibus.............................................. 34 Magni Namaqualand (Keetmanshoop). - Vlcariatus Apostolicus Ma­ gni Namaqualand deinceps α de Keetmanshoop » appellabitur . 82 De Loango (de Pointe-Nolre). - Decretum. Vlcariatus Apostolicus de 14S Loango deinceps α de Pointe-Nolre » appellabitur................. De Salem. - Decretum. Dioecesis de Salem clero saeculari Indigenae committitur .................................................................................. 464 Stanley Dalls (Stanleypolltan.). - Decretum. Vlcariatus Apostolicus de Stanley Falis deinceps α Stanleypolitanns » appellabitur . . 465 De Urubamba et Matre Dei (Portus Maldonadi). - Decretum. Vlca­ riatus Apostolicus de Urubamba et Matre Del deinceps « Portus Maldonadi » appellabitur................................................................ 129 De Kassai Superiore (Luluaburgen.)· - Decretum. Vlcariatus Apo­ stolicus de Kassai Superiore deinceps « Luluaburgensis » appel­ labitur .............................................................................................. 466 De Ucayali · Portus Monaldi (Ambninavnsls). - Decretum. Vicariatus Apostolicus Novae Guineae Neerlandicae deinceps α Ambol467 naensls » appellabitur................................................................. Pooncn. - Decretum. Dioecesis Poonensls Clero saeculari Indigenae committitur.................................................................................. 512 VII - Sacra Congregatio Rituum 1918 Dee. 19 » * D 1919 lan. 2 » Febr. 12 Hituriccn. seu Oalliarum. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. loannae de Valois, Galliarum reginae, fundatricis Ordinis Ssmae Annuntiationis B. Μ. V.................................................. 38 Parisien. - Decretum de miraculis pro beatifleatione Ven. S. D. An­ nae Mariae Javouhey, Fundatrlcls Instituti Sororum S. loseph de Cluny ........................................................................................ 149 ftononien. - Decretum introductionis causae pro beatifleatione S. D. losephl Bedetti, Sacerdotis saecularis e Tertio Ordine Servorum B Μ. V............................................................................................. 469 Decretum. De duabus missis in Dominica de Passione hoc anno celebrandls........................................................................................ 82 Index documentorum chronologic*) ordinc digestus 668 FAG^ ιαιπ 1.3 Fcbr. » > > 25 • Marti! G • » > » » » I» > » » » » » I» 11 IMS lunll 25 » » > » lulil » > 13 31 » Aug. 18 » Nov. 27 Bituriccn. sett Galliarum. - Decretum de Tuto pro canonlzatlone B. loannae de Valois, Galliarum Reginae, Fundatricis Ordinis ss. Annuntiationis B. Μ. V........ ......................................... 151 Savoncn. - Decreturn de miraculis pro canonlzatlone B. Mariae Ιοsephac Rossel Io, Virginis e Tertio Ordine S. Francise!, Fundatricls Instituti Filiarum Nostrae Dominae a Misericordia . 153 Brixien. - Decretum de miraculis pro canonlzatlone B. Bartholomaeae Capltanio, Virginis, Fundatricis Instituti Sororum a Ca­ ritate 155 .................. Parisien. - Decretum de Tuto pro beatificatione Ven. S. D. Annae Marine .Tavoubey, Fundatricis Instituti Sororum a S. loseph a de Cluny »......................... 193 Sina rum. - Decretum reassumptionis causae pro canonlzatlone Bea­ torum Gregorli Grassi, Episcopi Orthoslensis Vicarii Apostolic! de Scian-sl Septentr., modo Archldloecesls Taeltlenen., Franciscl Fogolla, Episcopi Bagen. eius coadiutorls, Antonini Fantosati, Episcopi Adraen. Vicarii Apostolic! Ilunanen. Meridionalis, modo dioecesis Ilemceuven. ex Ordine Fratrum Minorum, et XXVI So­ ciorum Martyrum..................................................................... 472’ Brixien. - Decretum de Tuto pro canonlzatlone B. Bartholomaeae Capltanio, Virginis, Fundatricis Instituti Sororum a Caritate . 105 Savoncn. - Decretum de Tuto pro canonlzatlone B. Mariae losephne Rossello, e Tertio Ordine S. Francise!, Fundatricis Instituti Fi­ liarum Dominae Nostrae a Misericordia.......................................... 190 Corisopitcn. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Ven. S. D. lullanl Maunoir, Sacerdotis professi Societatis lesu .... 474 Neapolitana. - Decretum introductionis causae pro beatificatione S. D. losephi Moscati, viri laid......................................... 565 Romana seu Viterblen. - Decretum de virtutibus pro beatificatione Ven. S. D. Rosae Venerinl, fundatricis Magistrarum Piarum quae ab eius cognomine nuncupantur................................... 567 Novaricn. scu Bituriccn. seu Vlcariatus Apost. Papuasiac. - Decre­ tum introductionis causae pro beatificatione 8. D. Ilenric! Bapti­ stae Stanlslal Verjus, Episcopi Limyren., Coadiutorls Vicarii Apostolic! Novae Gulneae, e Congregatione Missions riorum Sa­ cratissimi Cordis lesu......................................................... 570· Lcopolicn. - Decretum reassumptionis causae pro canonlzatlone B. loannls de Dukla, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Mi­ norum ...................................................................................... 35 Cracovicn. - Decretum reassumptionis causae pro canonlzatlone S. Simonis de Llpnlca, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Mi­ norum........................................................................................................ Communicatio. De usu organi electropbonici.......................................... 617 Romana seu Maceratcn. et Tolcntin. - Decretum de miraculis pro canonlzatlone B. Vincenti! Mariae Strambi. Confessoris. Episcopi Maceratcn. et Tolentin., e Congregatione Clericorum excalcea­ torum Sadtae Crucis et Passionis D. N. I. C.................... 651 t rbls et Orbis. - Decretum. De lampade Ssmi Sacramenti et de lu­ minibus in Sacris Functionibus adbibendis....................... 47G Romana. - Decretum de miraculis pro beatificatione Ven. S. D. Vin­ centi! Pallotti. Sacerdotis. Fundatoris Societatis Apoetolntus Ca­ tholici ...................................................................................... 653 VIII - Sacha Congregatio 11M9 Aug. 15 de Seminariis et Studiorum Universitatibus Epistula. Ad Excinos ac Revmos locorum Ordinarios........................ 61$ /iif/cJ documentorum chronologies ordine digestus 069 111 - ACTA TRIBUNALIUM I - Sacra Pack itexti aria Apostolum FAO. 1919 Sept. 17 • D » » » » Monita: de usu facultatum Confessuri ia per Annum Sanctum tribu­ tarum deque ratione Indulgentiae lubilael lucrandae, ad normae Constitutionum Benedicti XIV, Leonis XIII et Pii XI exarata, auctoritate Ssilil D. N. 1*11 Pp. XII ab hodiernam disciplinam accomodata elusque lussu edita............................................. 513 Facultates: Confessuri is peregrinis concessae Anno vertente geneaccommodata elusque lussu edita............................................. 513 Monita: de usu facultatum Confessariis peregrinis tributarum . . 520 II - Sacha Romana Rot\ 1919 • » • » Martii Mali » > * Nov. D Aug. Oct. » 0 23 n 28 9 29 19 21 30 Sententiae editae anno 1948..................................................................... «»o Decreta in causis aliter eodem anno finitis........................................ 244 Citationes edictales: Aquipcndicn. - Nullltatis matrimonii (Marlni-Mostone) . . . . 157 Chicagien. - Nullltatis matrimonii (Belch Breen - Krledeman) . . 253 Lublinen. - Nullltatis matrimonii (Drucku Lubecka - Potochl) . . 297 Saginaven. - Nullltatis matrimonii (Revette ·Tlcer)....................... 573 Vicariat us Apost. de Bangucolo. - Nullltatis matrimonii (Chila Njimu)....................................................................................... 620 Alba Julien. - Nullltatis matrimonii (Kovacs · Novak) . . . . 621 Jascn. - Nullltatis matrimonii (Szots - Bothe).................................. 622 Quebeccn. - Nullltatis matrimonii (Turcotte - Béd a rd) . . . . 655 IV - ACTA OFFICIORUM III - Pontificia Commissio 1919 lan. 26 ad Codicis Canones anthentice interpretandos Responsa ad proposita dubia 158 ^50 Acta Apostolicae Sedis - Commentanum Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII RESPONSUM DE VALIDITATE BAPTISMI IN QUIBUSDAM SECTIS COLLATI Huic Supremae S. Congregationi a nonnullis Statuum Foederatorum American Septentrionalis Ordinariis locorum propositum fuit dubium : « Utrum, in diudicandis causis matrimonialibus, baptismus in sectis Discipulorum Christi, Presbyterianorum, Congregationalistarum, Bapti­ starum, Methodistarum collatus, posita necessaria· materia et forma, praesumendus sit invalidus ob defectum requisitae in ministro intentio­ nis faciendi quod facit Ecclesia vel quod Christus instituit, an vero prae­ sumendus sit validus, nisi in casu particulari contrarium probetur». Feria IV, die 21 decembris 191/9 Emi ac Revmi DI). Cardinales, rebus fidei ac morum tutandis prae­ positi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, proposito dubio respon­ dendum mandarunt : Negative ad primam partem ; affirmative ad secundam. Sequenti autem Feria V, die 22 eiusdem mensis et anni, Ssmus D. N. . Pius, divina Providentia Papa XII, in solita Audientia Excmo P. D. I) Adsessori S. Officii impertita, relatam sibi Emorum Patrum resolutio­ nem adprobavit, confirmavit atque publicari iussit. Datum Romae, ex aedibus S. Ofllcii, die 28 decembris 1949. Petrus Vigorita, Supr. S. C. S. Officii Notarius. Sacra Congregatio Rituum 651 SACRA CONGREGATIO RITUUM i ROMANA seu MACERATEN. et TOLENTIN. ■CANONIZATIONIS ΒΕΛΤΙ VINCENTII MARIAE STRAMBI, CONFESSORIS, EPISCOPI MA­ CERATEN. ET TOLENTIN. E CONGR. CLERICORUM EXCALCEATORUM SSMAE CRUCIS CT PASSIONIS D. N. I. C. SUPER DUBIO .In ct de quibus miraculis post indui tam Eidem Beato ab Apostolica Sede Venerationem constet in casu ct ad· effectum de quo agitur. Sancti Pauli a Cruce, sui legiferi patris, perfectum exemplar Bea­ tus Vincentius Maria Strambi se exhibuit. Vix enim Sacerdos factus, ab eodem Sancto in suam Congregationem exceptus, vel ab initio religiosae vitae, ad quantum sanctitatis gradum esset ascensurus ostendit. Sacris expeditionibus addictus, innumerabiles animos non modo prae­ dicatione sed et praecipue vitae austeritate, arctissimaque paenitentia, Christo lucrifaciebat. Maceratensis et Tolentinus Episcopus a Pio VII electus, pastoralia officia ad amussim implevit. Nolens impium iuramentum a gallicis inva­ soribus impositum edere, exsilium est passus. Annis, laboribus, paenitentiis fractus, Leoni Papae XII, vix electo, episcopatus abdicationem iteravit. Pontifex venerando huic seni morem gessit, simulque voluit ut in Apostolico Palatio moraretur. Die 1 lanuarii 1824 Dei Servus ibi­ dem sanctissime obiit. Servatis de iure servandis, insigni huic Dei Servo Beatificationis ho­ nores a Pio Papa XI a. 1925 fuerunt concessi. Novis miraculis a Deo, per B. Vincentii Mariae intercessionem, pa­ tratis, Canonizationis causa die 25 Novembris 1925 fuit resumpta, atque super duabus miris sanationibus, quae hic subduntur, institutae sunt Apostolica auctoritate inquisitiones cum in Uritana, tum in Neapoli­ tana Curia : de quarum iuridica vi diebus 17 Iulii a. 1929 et 1 Februa­ rii a. 1933 pro Uritanis, die vero 30 Iulii a. 1944 pro Neapolitanis edita sunt decreta. I. losepha Arnô, civis Manduriensis, Uritanae dioecesis, septuaginta quinque annos nata, ingenti ovarica cysti laborabat, quae sua magnitu- 3<» Jeta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Hand ignoramus quidem praesentis tempestatis gravitatem, quae in vos in gregeinque vestrum formidolose ingruit: sed pari modo apostolicum studium vestrum, pastoralis prudentia animorumque vestrorum in decernendo agendoque coniunctio et unitas Vobis jierspecta atque explo­ rata sunt : nec minus est Nobis cognita ac comprobata indomita illa stre­ nuitas vestra, quae cum Deo unice fidat ei usque innitatur auxilio, omnia potest evincere ac superare. Collatia igitur consiliis ac viribus, pergite fortes, Venerabiles Fratres, ea quidein fortitudine quae a Caelo oritur ac divina alitur gratia. Ne fallaci decipiamini veritatis specie, quae per praestigias solet allectationesque inescare animos. Maiores vestri, qui iam superioribus aetatibus omne genus erroribus obstiterunt ac tam ad­ versas eluctati sunt difficultates, luculenter vos docent Christianam re­ ligionem accusari atque oppugnari posse, vinci non posse. Eorum vestigiis fidentes insistite; et quidquid inviolata fides postu­ lat, quidquid Christiana praecepta in credendo agendoque requirunt, in id sedulo incumbite, nullis parcentes laboribus nullaque formidine de­ territi. Hoc esto vobis solacium, quo maius profecto haberi non potest : vos nempe pro pacifero ac salutari Christi Regno decertare, quod non est de hoc mundo (cfr. Ioan. XVIII, 36), sed cuius est hominum mores veritate, iustitia, caritate temjærare omnesque per terrestrem hanc pere­ grinationem ad caelestem patriam reducere aeternamque beatitatem. Peculiari autem modo optamus. Venerabiles Fratres, ut precibus etiam pro iis qui vos persequuntur ad Divinum Redemptorem admotis ad eius­ que sanctissimam Matrem. Hungarian Patronam, una simul contenda­ tis ut mentibus errore infuscatis superna lux affulgeat, ut animos odio simultateque dissociatos Christiana concordia conciliet atque componat, nique tandem aliquando meliora ac tranquilliora dilectissimae patriae vestrae, caelesti opitulante gratia, oriantur tempora. Quorum ominum votorumque effectrix esto Apostolica Benedictio, quam vobis. Venerabiles Fratres, ac gregibus unicuique vestrum con( reditis, iisque praesertim, «(pii persecutionem patiuntur propter iustitiam » (Matth. V, 10), amantissime in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die n mensis lanuarii, in festo Sanctissimi Nominis lesu, anno MDCCCCXXXXIX, Pontificatus No­ stri decimo. PIIS PP. Xll Sacra Conqrcgatta Consistor.aim 31 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALI8 DECLARATIO Cum nuper in Emum I’. D. losephum S. R. E. Cardinalem Mindszenty, Archiepiscopum Strigoniensem, quidam violentas manus sacri­ lege iniicere et. Eiusdem exercitium iurisdictionis ecclesiasticae impe­ dire ausi fuerint. Sacra Congregatio Consistorialis eos omnes qui me­ morata delicta patraverunt, ad normam can. 2343, § 2 et 2334 n. 2 Codicis luris Canonici, in excommunicationem Sedi Apostolicae spe­ ciali modo reservatam incurrisse atque ipso iure infames esse declarat. Datum Romae, die 28 Decembris a. 1948. / Fr. AhEonvn s I. Card. Piazza, a Secreti» L. & S. B. Renzoni. Adsennor. Φ J SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIA ORIENTALI DECRETUM BE ABSTINENTIAE ET 1ΕΙΓΝΠ LEGE OBSERVANDA Cum adversa rerum adiuncta, quae legem abstinentiae et ieiunii mense Decembri a. D. 1911 relaxandam suaserunt, fere ubique aliquantum re­ missa sint, adveniente propitio Anni Sancti tempore, pluribus postulan­ tibus Excellentissimis Ordinariis, visum est ut saltem ex parte lex ipsa restauretur. Quapropter Sanctissimus Dominus Noster Pius Divina Providentia Pp. XII decernere dignatus est pro omnibus fidelibus orientalis ritus, etiam pertinentibus ad Ordines et Congregationes Religiosas, faculta­ tem Ordinariis concessam super praedictam legem dispensandi ita coar- Actu Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 32 ctnri ut, a prima die proximae Magnae Quadragesimae et donec aliter provideatur, abstinentiae et ieiunii lex servetur « x? et prout viget in singulis ritibus » his diebus : I. Abstinentia : singulis feriis sextis: II. Abstinentia et ieiunium : 1) prima die Magnae Quadragesimae ; 2) feria sexta Maioris Hebdomadae ; 3) pervigiliis Nativitatis T). N. I. C. : vel. pro fidelibus bvzantini ritus, pervigiliis Epiphaniae D. N. I. C. ; 4) pervigiliis Assumptionis B. Μ. V.; benigne tamen indulgens ut diebus abstinentiae simul et ieiunii Exemi Ordinarii ova et lacticinia etiam mane et vespere permittere valeant. Locorum autem Ordinarii, qui nova hac legis abstinentiae et ieiunii moderatione utuntur, fideles hortari ne omittant, praesertim clericos, religiosos et. religiosas, ut gravissimis hisce temporibus voluntaria Chri­ stianae perfectionis exercitia nec non caritatis opera, maxime erga ino­ pes et aegrotos, libenter addant, itemque ad mentem Summi Pontificis preces effundant. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesia Orien­ tali, die xxvin mensis lanuarii, a. D. mcmil. ►ί Eugenius Card. Tisserant, a. Secretis. L. φ S, τ Valerius Valeri, Adscssor. SACRA CONGREGATIO CONCILII DECRETUM DE ABSTINENTIA CT IEIUNII LEGE OBSERVANDA Cum adversa rerum adiuncta, quae legem abstinentiae et ieiunii mense Decembri a. D. 1941 relaxandam suaserunt, fere ubique aliquantum re­ missi sint, adveniente propitio Anni Sancti tempore, pluribus postu­ lantibus Excellentissimis Ordinariis, visum est ut saltem ex parte lex ipsa restauretur. Quapropter Ssmus Dominus Noster Pius divina Providentia Pp. XII decernere dignatus est pro omnibus fidelibus ritus latini. etiam perti­ Sacra Conqreqalio Concilii 33 nentibus ad Ordines et Congregationes Religiosas, facultatem Ordina­ riis concessam super praedictam legem dispensandi ita coarctari ut, a prima die proximae Sacrae Quadragesimae et donec aliter provideatur, abstinentia servetur singulis feriis sextis; lex vero abstinentiae simul et ieiunii foria quarta Cinerum, feria sexta Maioris Hebdomadae, per­ vigiliis Assumptionis B. Μ. V. et Nativitatis D. N. I. C. ; benigne tamen indulgens ut diebus abstinentiae simul et ieiunii ova et lactic inia etiam mane et vespere ubique sumere liceat. Locorum autem Ordinarii, qui nova hac legis abstinentiae et ieiunii moderatione utuntur, fideles hortari ne omittant, praesertim clericos, religiosos et religiosas, ut gravissimis hisce temporibus voluntaria Chri­ stianae perfectionis exercitia nec non caritatis opera, maxime erga ino­ pes et aegrotos, libenter addant, i tonique ad mentem Summi Pontificis preces effundant. Datum Romae, die 28 lanuarii 1949. F. Card. Marmaggi, Praefectu». L. φ S. F. Roberti, a secreti». SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i LÜIÆJAËNSIS DECRETUM PE NOMINIS MUTATIONE I I I I I Cum in Congo Belgico Praefectura Apostolica Lacus Moëri, orien­ tali territorii parte a Vicariatu Apostolico de Lulua et Katanga, Pa­ tribus ex Ordine Fratrum Minorum commisso, distracta, erecta esset, Ordinis Fratrum Minorum curis pariter concredenda. Emi ac Revmi Patres Cardinales, huic Sacrae Congregationi de Propaganda Fide prae· positi, in iisdem plenariis comitiis, die 5 Iulii vertentis anni habitis, in quibus erectio illa deliberata est, de nomine quoque memorato Vicariatui, orientali, quam diximus, portione territorii deminuto, deinceps assignando egerunt. '··“· > - ActA, *ol XVI η L - 31ΊΨ5Μ ■492 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale fieri, si quidquam secus, snper his, a quovis, auctoritate qualibet, scien­ ter sive ignoranter attentari contigerit. Datum ex Arce Gandulphi, sub anulo Piscatoris, die vni mensis Se­ ptembris, in festo Nativitatis Beatissimae semper Virginis Genitricis Dei Mariae, anno MCMXXXXVH, Pontificatus Nostri nono. De speciali Sanctissimi mandato Pro Domino Cardinali a Secretis Status Dominicus Spada a Brevibus Apostolicis. Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 493 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM ______ 1 INSTRUCTIO ; AD LOCORUM ORDINARIOS PRO POSTULANDIS APOSTOLICIS INDULTIS: i) ORA­ TORII DOMESTICI CUM SUIS EXTENSIONIBUS; Ii) ALTARIS PORTATILIS; III) LITANDI MISSAM SINE MINISTRO ET IV ) ASSERVANDAE SSMAE EU- | CHARISTLAE IN PRIVATIS SACELLIS. I 1. Quam plurimum convenire sanctitati incruenti novae Legis Sacri­ ficii honestatem ac decorem loci in quo litatur, impensa testatur eura in eodem deligendo indesinenter adhibita a catholica Ecclesia. Equidem constat tribus prioribus nostri aevi saeculis, saevientibus persecutioni­ bus, sacra Mysteria etiam in privatis aedibus celebrari : et quamvis etiam post adeptam libertatem et Christianas basilicas primitus aedificatas non infrequcnter, suadente necessitate, Missa litari pergeretur extra eccle­ sias, temporum decursu tamen eius celebrationi adsignata fuerunt, tam­ quam nativus locus, ecclesiae aut publica oratoria per consecrationem aut benedictionem a profano usu subducta et uni divino cultui reservata. Quae vero altera disciplina in Codicis I. C. canonibus 820-823; 11881Γ.ΙΙ» recepta est. 2. Ea igitur constabilita, indultu ab Apostolica Sede temporum tf.K tii concessa Missam celebrandi in privatis sacellis, aut saper altare porlatile cum facultate satisfaciendi praecepto de audiendo Sacro, ha­ benda sunt quasi exceptiones praefatae legis, iustis quidem de causis invectae, artaeque subsunt interpretationi. Pari disciplina Ecclesia et asservationem Ssiïïae Eucharistiae tutata est. Licet enim primis eius temporibus et etiam deinceps, pace instau­ rata, Eadem in privatis domibus detineretur inque itineribus gestaretur pro fidelium commoditate, saeculorum processu et Ipsam in ecclesiis aut in publicis oratoriis asservari exclusive statutum est. De speciali privi- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 4M legio tantum, in favorem quorumdam spectatorum fidelium ob specialis­ sima comparata merita erga Ecclesiam, Apostolica Pedes coepit tractu temporis indulgere ut Ss. Species etiam in privatis eorum sacellis asservarentur, opportunis praestitutis conditionibus ac normis Earum sanctitati accommodatis: quod pariter in Codice I. C. cautum est (cann. 1263-1275). 4. Ex antiquo more plurium saeculorum progressu invecto receptum est ut Missae, etiam privatim celebrandae, adsistat minister aliquis, qui sacerdoti litaturo ad altare deserviat atque respondeat (cfr. can. S13 C. I. C.). Extraordinariis dumtaxat quibusdam casibus exceptis (uti infra vi­ debitur III n. 2), ut sacerdos absque ministro inserviente Missam litare valeat, facultate apostolica indiget. Porro unicus index de idoneitate causae, quae allegatur ad illam impetrandam, est Apostolica Sedes, quae­ que proinde est adeunda expositis adiunctis uniuscuiusque casus propriis. 5. Porro in exposcendis praefatis omnibus facultatibus iisdemque exercendis excessus atque abusus non leves aliquando irrepsisse conspe­ ctum est. Huic igitur S. Congregationi, cui universa disciplina in iisdem induitis moderandis est concredita (can. 249), visum est ad difficultates et incommoda removenda, et in posterum praecavenda (de quibus infra I n. 4), praefatorum indultorum integram disciplinam ad trutinam ex­ presse revocare remediaque suppeditare idonea quae infra singillatim re­ censentur, ut omnia recto ordine componantur. Ad hoc sane opus explendum efficienter etiam impulerunt Litterae Encyclicae Mediator Dei, Pii Pp. XII, fel. regn., diei xx m. novembris MCMXXXXvn, de sacra Liturgia,1*quae « Christianae religionis caput ac relut i centrum Sanctissimae Eucharistiae Mysterium » 3 cultu debito congruaque religione esse colendum edocent, naviter ad observantiam revocatis liturgicis canonicisque praescriptionibus. I - De implorando indulto privati oratorii eiusque extensionum 1. Iure Codicis I. C., uti diximus, locus proprius celebrationis Missae est ecclesia vel oratorium publicum aut semi-publicuin. Demptis vero pri­ vatis coemeteriorum aediculis, de quibus in can. 1190, ut in domesticis oratoriis divinum Sacrificium litari atque ab adstantibus praeceptum de audiendo Sacro adimpleri queat, privilegio aut induito opus est, quod 1 .4. .4. S., a. XXXIX. p. 521 seq. 1 Ibid., II. p. 347. Sacra Congregatio de disciplina Sar ramentorum 495 de Apostolicae Sedis gratia dumtaxat tribuitur. Casus tantum aliquis extraordinarius excipitur, quo per modum actus, iusta tamen ac rationa­ bili de causa, Joci Ordinarius aut, si agatur de domo religionis exemptae, Superior maior, licentiam dare potest celebrandi extra ecclesiam et ora­ torium super petram sacram et decenti loco, nnmquam autem in cubiculo (cfr. cann. 822, 1249).3 2. Ante Concilium Tridentinum Episcopi indnlgebant Missae cele­ brationem in privatis oratoriis in commodum tum clericorum tum laicorum : eademque facultate pollebant pro suis subditis nonnulli ordines regulares. Ast, quum huius iuris exercitium nimiam indultorum frequen­ tiam induxisset gravibusque idcirco abusibus scateret, eadem sacrosan­ cta Synodus (sess. XXII, de observandis et evitandis in celebratione Missae) Episcopis et regularibus ordinibus hanc facultatem ademit, paucis admodum exceptis casibus, illamque uni Romano Pontifici re­ servavit. Sed nec propterea penitus praepeditum fuit ne reviviscerent abolita incommoda, quae praesertim ex immodica istius privilegii in laicorum bonum indulgentia oriri consueverant,4 si Benedictus XIV, qui a Secretis fuerat Sacrae Congr. Concilii, quae tunc hanc disciplinam moderabatur, scribere non dubitaverit: « dici vix potest quantum curae œ diligentiae adhibitum sit pro recto eiusdem (iuris) moderamine ».* 3. Hinc plurimae prodiere huius indulti formulae cum temporum ad­ junctis congruentes, quibus aptius consuleretur debito divinorum Myste­ riorum decori; cautiones praeceptae sunt, tum quae ad loci erigendo sacello destinati decentiam honestatemque attinerent, tum quae ad causas constabiliendas unde Romanus Pontifex ad indulgendum moveretur, tum ad tempus definiendum ad quod indultum foret valiturum; tum ad ce­ teras conditiones, quibus congruenter privati sacelli disciplina contine­ retur; cavendo praecipue ne ex nimia indulgentia huius indulti ob sa­ cerdotum inopiam detrimentum pateretur publicum fidelium spirituale bonum quod ad satisfactionem praecepti de audiendo Sacro pertinet. I. Temporibus etiam nostris incommoda non pauca nec levia passim irrepserunt in nonnullas nationes ex nimis adaucto privatorum sacel’ Haec tamen Ordinarii facultas restrictive est Interpretanda, uti reposuit Pont. Com­ missio Codicis die 10 oet. 1919 (.1. *1. S., a. XI, p. 478 ad 12). « Cfr. Benedictus XIV, ep. encycl. Magno cum, 2 lun. 1751 (Cod. lur. Can. 1'onlte, vol. II, p. 318 seq.). • Ibld , 5 12. 49<> Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lorum numero et ex neglegentia conditionum induitis apostolicis adiectarum, quae latam stravere viam et aliis intolerabilibus abusibus. Abusus huiusmodi, ad privata laicorum oratoria quod attinet, proce­ dere solent : a) ex ingenti eorumdem numero, qui alicubi, ob aemulationem quam inter iideles indulti concessio excitat, ad ulteriora progredi et ultra modum dilabi minitatur; b) ex nimia facilitate tale indultum assequendi nostris diebus ob multiplicatas enixas preces fidelium a locorum Ordinariis passim incun­ ctanter susceptas et commendatas ; c) ex sacerdotum carentia pro Missa litanda in ecclesiis publicisque oratoriis diebus dominicis et festis de praecepto cum spirituali fidelium detrimento, si sacerdotes distrahantur ad Missam celebrandam in priva­ tis oratoriis; d) cx loco privato sacello adsignato haud semel a canonicis et liturgicis legibus discrepante, aptis supellectilibus ac debito nitore honesta­ teque destituto dum haud semel cetera privatae domus cubicula luxu ac magnificentia enitent ; c) cx abnormi numero divinorum officiorum et sacrarum functionum, quae ibi peragi praesumuntur, adeo ut quasi evanescat discrimen inter ecclesias publicave oratoria et domestica sacella; f) cx nimio ambitu istorum indultorum, quae saepe saepius com­ plectuntur, praeter indultariorum personas, eorum natos, consanguineos et allines absque limite, famulos, commensales et hospites, aliquando vero omnes adstantes, cum extensione ad omnes anni dies, nullo excepto, et ad alias quoque facultates; g) cx diuturnitate eiusdem indulti, quod plerumque imploratur pro tota indultarii eiusque liliorum vita, unde quandoque accidit ut privile­ gium transeat ad personas, quae illo minus dignae aut prorsus indignae reperiantur. 5. Ad ista igitur incommoda compescenda, et ad praecavendum ne in posterum subolescant, Sacrae huic Congregationi infra recensitas normas adam tussim servandas locorum Ordinariis impertiri placuit, quae tum postulationes indulti oratorii domestici, tum ipsius indulti congruum exercitium moderentur, praesertim quod ad fideles laic.os attinet. G. Locorum Episcopi in mentem fidelium exposcentium indultum pri­ vati sacelli revocent publicam ecclesiam naturalem seu certum esse locum divinorum officiorum, ad quam idcirco necesse est conveniat catho- Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 497 lieu plebs ad cultum publicum socialem Deo impendendum praecipue adstando Missae celebrationi. Peculiaria tamen occurrere possunt adiuncta, congruentibus suffulta causis (cfr. infra n. S), in quibus prudenter coniici potest valde expedire ut fideles nonnulli, qui ceterum morum probitate apertaque religionis professione excellent, in suum spirituale solatium induito privati sacelli decorentur, licet hi ab audiendo Sacro diebus dominicis festisqne de prae­ cepto sint legitime dispensati : v. g. ob infirmitatem aut distantiam ab ecclesia. Tunc iidem Ordinarii non vetantur, audito, quatenus opportu­ num consuerint, parocho loci, istorum preces suscipere commendatasque ad Apostolicam mittere Sedem. Commendatio personaliter fieri debet ab Episcopo aut, sede vacante, a Praelato eius successore in munere. Sedulo quidem curandum est ut fideles, qui auctoritate, opibus reique publicae muneribus ceteros praestant, si domestico sacello distingui me­ reantur, sollemnioribus saltem festis diebus de praecepto, in bonum ple­ bis exemplum, ecclesias obeant. Maiori indulgentia uti licebit cum sacerdotibus adversa vel non satis firma valetudine ob morbum vel senium laborantibus, indultum postulaturis Missam litandi domi. 7. Antequam tamen Episcopus preces suscipiat, in primis inspicere debet utrum presbyter praesto sit, qui Missam in privato oratorio litet diebus dominicis et festis de praecepto absque detrimento publici fide­ lium boni. Ad rem scite animadvertant vetitum esse sacerdoti in praefato ora­ torio Sacrum celebrare si alterum alibi vel iam litaverit vel litaturus sit ; et si in loco (pago vel urbe), ubi erectum sit privatum sacellum, pa­ rochus. et si plures parochi sint, eorum saltem unus, aliusve sacerdos eodem loco commorans memoratis diebus Missam iterare debeat in publicum fidelium bonum, presbyter in domestico sacello litaturus aliunde acciri debet. Pariter oratoria domestica iam canonice erecta facultate Missam ite* rundi praedita ob indultum ad tempus impetratum, hoc exspirato, diffi­ ciliorem invenient hanc S. Congregationem in eius renovatione. S. Dein Episcopus attente perpendere debet causas, quae ad indultum postulandum afferuntur. a) Earum princeps habenda est vere singularis benemerentia oratoris erga Ecclesiam vel religionem, eaque rite describatur in precibus. U - Acta, vol. XVI, n. IÎ. - 3-IO-DIm. 498 Acta Apostnhcae Sedis - Commentarium Officiale Puta, si praedii aut aedium conspicuam fecerit donationem : si ecclesiam, seminarium, catholicam scholam aut aliquod pium opus pro infirmis, se­ nibus, pueris etc. suis sumptibus aedificaverit ; si ecclesiasticum benefi­ cium aut fundaverit aut dotaverit et similia ; si specialissima et insignia servitia in bonum Ecclesiae aut Apostolicae Sedis impenderit, uti. si quis publicus magistratus legibus condendis in religionis profectum praeci­ puus auctor exstiterit. &) Aliae causae, quae passim adduci solent, v. g. corporalis infir­ mitas, distantia al> ecclesia ideoque grace incommodum ipsam pedibus adeundi, praesertim ruri, et similia, ut habiles censeantur huic induito impetrando, plerumque perficiendae erunt aliquo praecellenti beneficio aut liberalitate in quoddam pium opus ab Ordinario designandum iuxta oratorum vires. c) Tamquam inepta ad impetrandum reiicienda est unica causa, iuxta quam oratorum maiores eodem induito fruebantur, aut quia ora­ tores domum aut villam emerunt oratorio, quandoque etiam affabre con­ fecto, cum praescriptis supellectilibus, praeditam ; aut quia decora Chri­ stianae vitae ratione commendantur. 9. Mitius agere poterunt Episcopi si privatum oratorium postuletur ruri erigendum, locis ab ecclesiis longe prorsus dissitis, praesertim si illud cedere conspiciatur praeter quam in oratorum etiam in bonum spirituale colonorum fundis addictorum atque fidelium vicinias inco­ lentium, qui secus ob difficultatem adeundi ecclesiam pro adimplendo praecepto, Missae et catecheticae praedicationi quominus intersint morali impossibilitate prohiberentur. At priusquam oratorum preces suscipiant pro privato sacello ruri constituendo, instent Episcopi ut oratores, non privatum, bene quidem publicum ad normam inris erigant oratorium in suis praediis vel posses­ sionibus, adeo ut illud ingrediendi divinisqne officiis ibi assistendi omni­ bus fiat facultas (can. 1191). 10. Sese abstineant Episcopi a nimiis extensionibus postulandis; sa­ tius esto ut indultarii renuntientur dumtaxat pater et materfamilias, minime vero istorum filii, pro quibus sufficiat facultas satisfaciendi prae­ cepto festivo in eodem oratorio. j Facultas ista coerceatur ad consanguineos et affines intra lineam et gradum quibus consanguinitas et affinitas constituunt impedimentum ma­ trimonium dirimens (cann. 107G §§ 1-2; 1077 § 1), cohabitantes, nec sine rationabili validaque causa rogetur ut protendatur etiam ad non cohabi- Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 490 tantes. Quoad vero familiares (famulos), peti potest, sive oratorium sit ruri situm sive non, extensio ad omnes domui addictos. Praesertim se abstineant, a petenda extensione ad omnes ad stantes; quae quidem debet esse omnino extraordinaria et gravissima de causa concedenda. Cavendum quidem erit ne oratorium privatum speciem prae se ferat ecclesiae. 11. Ceteris exclusis divinis officiis eacrisque functionibus, in privato sacello ad normam can. 1195 § 1, unica Missa eaque lecta celebrari po­ test, in qua S. Communio administrari licet, nisi aliud in induito ex­ presse caveatur. Tolerabilius erit ut aliqua alia functio singulis vicibus et per modum actus iusta de causa tribuenda (nec statutis diebus recur­ rentibus renovanda), parce et prudenter concedatur ab Ordinariis (cann. 77G § 1 n. 2; 908-910; 1109 § 2), quam ut impertiatur ex induito Apostolicae Sedis. 12. Caute pariter procedant oportet Ordinarii in postulandis extensio­ nibus ad sollemniores dies, cautissime ad sollemnissimos. Paschate sem­ per excepto.1 13. Si prudenti Episcopi indicio sacerdos saecularis vel religiosus celebrans in privato oratorio, diebus dominicis et festis de praecepto ne­ cessarius sit ad litandum in ecclesia aut publico vel semi-publico oratorio, ne notabilis fidelium pars Missa privetur. Episcopus illi interdicere debet Missam in privato sacello, quin quisquis contra huiusmodi vetitum ali­ quid excipere queat (cfr. n. 7). Expedit ut Ordinarius hunc necessitudi­ nis casum indultario significet dum indultum exsequitur ad quaslibet querelas dein praecavendas ex propterea denegata Missa in eius oratorio. 11. Unius Episcopi est designare Missae in domestico oratorio cele­ brandae sacerdotem sive saecularem, licet alienae dioecesis sit a proprio tamen Ordinario adprobatus, sive religiosum cum regulari licentia sui superioris; sacerdotem vero alterutrius cleri, ut supra adprobatum, ab indultario praesentatum ne reiiciat, nisi forte non idoneum pro sua pru‘ lure, quo nunc regimur, sollemniores habendi sunt: Ples Nativitatis D. N. I. C.; Epiphaniae; Paeebatis Resurrectionis; Ascensionis. Pen­ tecostes; S. Joseph (19 in. martii»-. Assumptionis B. Μ. V. in caelum: Immaculatae ConcvprIonis B. Μ. V.; Ss. Apostolorum Petri et Pauli; Omnium Snnrtorum. /*ro Gallia quatuor sollemniores recensentur: Dies Nativitatis D. N. I. C. ; Pascbatis Resurrectionis ; Pentecostes; Assumptionis B. Μ. V. in caelum. Sollemnissimi habendi sunt: Dies Nativitatis D.N.I.C·; Paschatls Resurrectionis; Assumptionis B.M V. in caelum. 500 Acta Apostolicac Sedis - Commentarium Officiale dentia aestimaverit : Episcopi autem indicio indultarius, qualibet dempta recursus facultate, acquiescere debet. g I , | ' « 15. Quoad locum in quo erigi debet oratorium, Ordinarius clausulas apostolico induito adiectas adamussim exsecutioni demandet: quolibet autem casu, per se vel per aliam ecclesiasticam personam locum invisere debet, antequam licentiam impertiat ibi celebrandi Sacrum, si decens atque honestus comperiatur, prout tantum Mysterium decet, idoneisque supellectilibus instructus sit iuxta litnrgicas praescriptiones. Probe sciant oportet Ordinarii vetitum esse usum armarii clausum continentis altare, quod pro Missae celebratione collocatur in quodam conclavi, tablino aut bibliotheca etc., in locis nempe, quae inserviunt promiscue usibus domesticis et profanis. Talis vero usus non est e contra improbandus, ceteris concurrentibus quod attinet ad decentiam et hone­ statem loci, in quo dictum armarium collocatur, si agitur de Missa domi litanda pro sacerdotibus senio confectis aut morbo laborantibus et de induito altaris portatilis, de quo infra (II n. 9). 16. Quod ad tempus attinet, ad quod valere debet indultum oratorii, pro natura causae quae allegatur, huius S. Congregationis erit illud praestituere. 17. Locorum Ordinarii adhortari ne omittant privati sacelli indultarios ut in oratorium singulis diebus convocare satagant integram fami­ liam, cum famulis forte eidem addictis, saltem horis vespertinis terti.na Ss. Rosarii partem in honorem B. Μ. V. recitaturam aliasque pias preces serotinas ad Deum fusuram : id'enim excellenti exemplo foret omni­ bus familiae membris plurimumque conferet ad genuinam erga Deum pietatem christianaeque vitae institutionem fovendam ita ut parent i a genuina fides spectatique mores in filios ac nepotes integre propagent»· indesinenterque perseverent. 18. lidem Ordinarii completum elenchum scripto conficiant, asservat unique sedulo teneant in Curiae archivo cum necessariis additamen­ tis ac deductionibus, privatorum oratoriorum, quae in dioecesi erecta sint, sibi apprime comparatis exemplaribus eorumdem erectionis titulo­ rum. Si qua autem reperiant oratoria, quibus non suffragetur canonicus titulus, tamquam contra ius invecta supprimant necesse est, revocentque licentiam ibi celebrandi Sacrum : re interea ad hanc S. Congregationem deluta. Quae vero fuerint legitime erecta, occasione visitationis dioecesis, rite Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 501 perlustrent, invisuri num omnia supellectilia liturgicis legibus respon­ deant et, si quid inhonesti atque indecori deprehendant quod sanctitati ac reverentiae divinorum Mysteriorum officiat, illico amovere studeant. Eo magis vero est inquirendum si incommoda atque abusus irrepserint eaque prorsus eradicanda curent, suspensa interea in utroque casu fa­ cultate inibi litandi, non amplius concedenda nisi postquam eadem fue­ rint amota, cauto dein ne ipsa in posterum reviviscant: re interea ad hanc S. Congregationem denuntiata. Recursus forte interpositus adversus hoc Ordinarii statutum ad Apostolicam Sedem est tantum in devolutivo. Ius vero sibi competens invisendi haec oratoria, quoties necessarium pro sua prudentia duxerit, Ordinarius alte penes indultarios vindicet. 19. Sub fine anni 1950 Ordinarii mittant ad hanc S. Congregationem integrum elenchum privatorum oratoriorum in dioecesi exsistentium, recolitis eorundem canonicis erectionis titulis. II - De postulando privilegio altaris portatilis 1. Privati sacelli induito alline est altaris portatilis, seu arae viaticae, vel gestatoriae aut itinerariae privilegium, eoque latius patet, quippe quod a facultatem secumfcrat ubique celebrandi, honesto tamen ac de­ centi loco et super petram sacram, non autem in mari » (can. S22 § 3) : proinde Missae celebratio nullo circumscribitur loco exclusive divino cultui destinato, qui nec Ordinarii indiget visitatione et approbatione. Attenta igitur huius favoris maiori amplitudine, eo potiora pertime­ scenda sunt pericula abusuum iacturaeque decoris augustissimo Missae sacrificio debiti, quod duplici ex capite accidere potest: ex parte loci, si incongruens tanto Mysterio deligatur (v. g. cubiculum); ex parte privilegiati, si tali induito abutetur, immodice ipsius exercitio fruendo. Profecto omni ope est adnitendum ut praefata arceantur pericula, et privilegium parce prudenterque concedatur, spectatis historicis vicissi­ tudinibus privilegii ipsiusmet et praesertim rigore a Cone. Tridentino instaurato, quod et huius indulgendi facultate exspoliavit Episcopos et quosdam regulares ordines qui ea fruebantur. Deinceps a primaeva seve­ ritate recedens, Apostolica Sedes privilegium dumtaxat tribuit, pro ipso­ rum decore ac necessitate, quibusdam Praesulibus, necnon locis mis­ sionum. T 2. Arae viaticae privilegii duplex recolitur fons a memorato ca­ none 822 § 2 descriptus, scilicet ius et indultum Apostolicae Sedis. T Cfr. S. C. de Prop. Fide, 13 aug. 1669, Colled., I, p, 60. n. 1S4; S. R. C., Conyr. MUnonum Provinciae Llluaniae, 11 lut 1G99 (Coli. auth. decr., decr. 2032). 502 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Porro iure Codicis I. C. hoc privilegio potiuntur tantum S. R. E. Car­ dinales (can. 239 § 1 n. 7): Exemi Episcopi tum residentiales tum titu­ lares (can. 349 § 1 η. 1) ; Vicarii ac Praefecti Apostolici (can. 294 § 1 ; 308); Abbates et Praelati nullius (can. 323 § 1) atque Administratores Apostolici (can. 315). Vi autem Const. Ad incrementum, Pii Pp. XI, f. r., diei 15 aug. 1934, * eodem privilegio fruuntur aliae valde numero circumscriptae personae ec­ clesiastica dignitate fulgentes, quae conspicua obeunt munera in Romana Curia, id est: Exemi Praelati qui in SS. RR. Congregationibus Assesso­ ris vel Secretarii munere funguntur: Magister seu Praefectus Cubiculi Secreti Sumini Pontificis; Secretorius Tribunalis Signaturae Aposto­ licae: Decanus S. R. Rotae; Substitutus Secretariae Status; Revnii Protonotarii Apostolici de numero Participantium : Praelati Auditores S. R. Rotae: Clerici Reverendae Camerae Apostolicae; Praelati Votan­ tes et Referendarii Signaturae Apostolicae. Hi omnes gaudent praeterea privilegio oratorii domestici ipsisque Sa­ crum quotidie ibi litare ius est. diebus tantum exceptis qui proprio sa­ cerdotis ritu excluduntur (can. 820). Fideles autem omnes qui ipsorum Missae assistunt, praecepto de Sacro audiendo rite planeque semper sa­ tisfaciunt. Utroque rasu, attentis personarum praestantia isto privilegio iure pollentium earumqne numero sat exiguo, incommoda non praevidentur ori tura ab istius temperato exercitio, quod ipsa earundem dignitas satis tutari videtur. 3. Longe uberior privilegii fons evadere potest indultum Apostolicae Sedis, nisi concessio congruis contineatur limitibus cautaque circum­ spectione valletur: peculiari proinde cura et ponderatione sese gerere debent Episcopi in postulando tanti ponderis induito. I. Porro haec S. Congregatio privilegium istud concedere solet, ob causam venir nécessitatis evidentisrc utilitatis atque in finem exclusivum aut potiorem religiosi cultus, solis sacerdotibus, quippe qui maiora per­ hibeant recti exercitii argumenta. Praecipui casus, qui frequentius recurrunt, sacerdotes respiciunt ani­ marum curam gerentes inter fideles dissitis locis commorantes, ubi ec­ clesiae vel desunt omnino vel longe distant, aut in regionibus haereti­ corum aut schismaticorum (diaspora). Primum accidere solet plerum­ que in amplissimis regionibus praesertim Asiae et Americae, (pias fideles • A. A. X , η. XXVI, pp 407521. Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum ολ rari et passim diffusi incolunt, qui Sacro assistere nequeunt nisi litetur extra loca sacra et etiam sub dio: v. g. tempore messium. Quandoque indulti necessitas postulatur ab aliqua sollemnitate reli­ giosa aut etiam civili magno celebranda populi concursu, quem ecclesrie capere non valent. Nec refugit Apostolica Sedes ab altari portatili indulgendo quando agitur de adulescentibus masculini sexus actionis catholicae, de alumnis ephebeorum, qui sub ductu et assistentia suorum cappellanornm itinera per campos aut montes, locis sacris carentes, arripiunt huc illuc discur­ rentes animi relaxandi causa : quod quidem plurimum confert ad eucharisticam pietatem in ipsis dudum servandam et provehendam. Interdum id indulgetur quoque in eucharisticis conventibus, ut op­ portunitas perhibeatur sacerdotibus eosdem participantibus, ob ipsorum ingentem numerum. Missam litandi si ecclesiae ad rem sufficere nequeant. 5. In bonum personale solius sacerdotis privilegium istud confertur tantummodo ratione infirmitatis, si infirmitas talis sit ut necessario in­ dultum huiusmodi postulare videatur. Quo casu peculiaribus cautelis illud subiicit Sacra haec Congregatio ne ansam abusibus vanaeque osten­ tationi privilegium praebeat, quae non ultima causa exstitit suppressio­ nis trident inae : haud exclusa revocatione privilegii, si quid minus re­ cte factum compererit eadem S. Congregatio quoad eius exercitium; ad rem imposito onere Ordinariis vigilandi atque referendi de ipsius immodico usu. (>. Aegro quidem animadvertitur animo nostris temporibus, praeser­ tim post ultimum confectum bellum, quodammodo serpere inter fideles valde periculosa ac detestabilis consuetudo celebrandi citra necessitatem divini cultus caeremonias ipsaque sacrosancta religionis Mysteria extra nativam sedem, quae est ecclesia aut locus eiusmodi fini consecratione aut benedictione destinatus. Eadem oppugnetur oportet totis viribus tam­ quam corruptela iuris, verumque conamen contra canonicas praescriptio­ nes ad profanum usum convertendi augustissima Ecclesiae sacramenta venerandaque functiones et ritus. Id pressius loci Ordinario recogitandum est cum ab ipso expostulant sacerdotes indultum altaris portatilis. 7. Locus in quo collocari debet altare portatile congruus et decens seu opportunus et honestus sit oportet, ne propter foeditatem et indecentiam gravis iniuria et irreverentia rependantur in divina Mysteria. Locus congruus postulat securitatem et amplitudinem, ita ut tute et 504 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale commode et sine ullo periculo profanationis aut effusionis Ss. Specierum e calice Missa offerri possit; locus decens respicit qualitatem loci, scilicet requirit ut Missa non celebretur in cubiculis in quibus aliquis dormire solet, neve alio loco tanti Sacrificii dignitati incongruenti. Ad decentiam pertinet etiam locus immediatus nempe mensa super quam collocatur ara viatica : ne videlicet immunda sit neve profanis de­ stinata usibus. Haec vero mensa talis debet esse longitudinis et latitu­ dinis quae tuto valeat lapidem regere, missale sustinere et rectam decentemque celebrationem permittere. 8. Incommodorum non spernendus fomes procedit ex falsa huius in· dulti notione. Animadvertatur enim privilegium istud, quod ad celebra­ tionem Missae attinet, stricte personale esse suffragarique dumtaxat personae privilégiât!, nisi aliud ex tenore indulti expresse constet. Sa­ cerdos igitur eodem gaudens, ipse solus valet super altare Missam offerre nec fas est alteri presbytero ibidem litare, nisi id aperte in induito ca­ veatur. Ad alios praecavendos abusus Apostolica Sedes solet quasdam induito adiicere clausulas et declarare utrum privilegii concessio valeat etiam pro satisfactione praecepti ex parte fidelium Missae adstantium. At, si id expresse non caveatur in induito, prae oculis habenda sunt quae Gattico docet (De usu alt. port, opusculum, cap. XV, n. 14) : « quantum porro attinet ad alios (praeter indultarium aut indultarios) adstantes (Sacro, quod in altari portatili litatur) manifesto constat, eos nullatenus eccle­ siastico praecepto auditionis Missae satisfacere, nisi expresse ad illos privilegii communicatio extendatur ». Si tamen vi istius indulti Missa sub dio celebretur, ex statuto can. 12-19, quilibet fidelis eidem assistens, legi de audiendo Sacro sa­ tisfacit. 9. Hisce praemissis, in postulando huiusmodi privilegio, quae infra recensentur animadversiones prae oculis habeant necesse est locorum Episcopi : «) Quoties privilegium istud postuletur a sacerdotibus infirmitatis causa, imprimis perpendat Episcopus utrum propositae necessitati con­ suli possit per indultum Missam litandi domi, seu loco honesto atque decenti, semper tamen excluso cubiculo, in quo quis dormire solet, ac proinde in aliquo conclavi ordinarie pro usibus profanis adhibito, quod tamen in sua supellectili nihil praeseferat indecori aut inhonesti sancti­ tati Eucharistici Sacrificii repugnantis. Isto casu non improbatur usus armarii de quo sub I n. 15. Sacra Conyrcrjatio de disciplina Sacramentorum W6 Tune Episcopus abstineat ab implorando arae portatilis induito, sed facultatem, prout supra, postulare poterit litandi Missam domi loco honesto ct decenti. Quod si necessitas celebrandi comperiatur pro pluribus locis extra propriam oratoris dioecesim, quae loca, puta, ipse petere cogatur, ratione recuperandae valetudinis, fas est facultatis istius extensionem ad plures dioeceses invocare. b) Quolibet autem casu, sive sacerdos facultate polleat ex induito Missam litandi domi loco honesto atque decenti, sive ex privilegio altaris portatilis, id semper erit apprime cavendum ne ipse Missam celebret in cubiculo; si Sacrum igitur celebrare valeat, illud peragat in aliqua alia honesta mansione domus decenter ornata. c) Cante procedatur in suscipiendis precibus ad hoc proprie nuncu­ patum sane conspicuum privilegium altaris portatilis implorandum. Istud dumtaxat publico fidelium bono inservire debet : quare sedulo ipse Episcopus pro sua pastorali sollicitudine investiget num legitima in sin­ gulis casibus causa succurrat verae necessPatis aut evidentis utilitatis, prout sub n. 4 declaratum est. Nec minori cautela agere debet quoties gratia haec petatur in bonum privatum presbyterorum ob allatam infirmitatis rationem : severe tunc inquirat de exsistentia istius causae, deque eius gravitate atque natura, quae scilicet ea esse debet, ut necessario postulet concessionem huius indulti. Nec facile in ista investigatione peragenda acquiescat oratorum affirmationibus, sed etiam per peritum medicum, ex officio quatenus opus sit deputandum, rei veritatem exploret. Praeterea antequam preces suscipiat, certo sibi constare debet sacer­ dotes hoc privilegium imploraturos, sive in suum privatum ratione infir­ mitatis commodum sive in publicum fidelium bonum, temperate riteque privilegio tam singulari esse usuros et quodlibet incommodum ac irreve­ rentiam erga divina Mysteria esse amoturos. Ilacc adiuncta omnino accurate sunt describenda in precibus ad hanc S. Congregationem mittendis, cui ceterum ex Audientia Ssmi reservatum semper manet indicium de causarum idoneitate ad indulgendum. Commendatio precum fieri debet personaliter ab ipso Episcopo aut Praelato cius successore in munere. d) S. Congregatio induito arae portatilis alterutram clausulam adiicere solet: « de consensu Ordinariorum n aut « praemonito loci Or­ dinario » prout indultarius, qui varias peragrat dioeceses, facile aut dif­ ficulter Ordinarium loci potest adire pro sui privilegii legitimo exercitio. Utraque clausula proinde onus vigilandi Ordinariis committit ad Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale »06 praecavendos abusus in privilegii usu. Si quod vero comperiant ab indultario admissum reverentiae divinis Mysteriis debitae repugnans, illico privilegii exercitium revocandi sciant se esse facultate praeditos, qua­ libet personarum acceptione posthabita. Si autem abusus huiusmodi extra dioecesim indultarii colligatur, huius loci Ordinarius interdicere debet privilegii exercitium in sua dioecesi et interea obligatione tenetur Ordina­ rium illius proprium de re edocendi, qui privilegii usum suspendet ac S. Congregationem adibit petens quid faciendum supersit in casu. Quili­ bet recursus indultarii habeatur tantum in devolutivo. c) Si vero contingat ut post indnlti exspirationem illud denuo pro­ rogari oporteat, iisdem occurrentibus pristinae concessionis causis aut alia gravi exstante causa, Episcopi referre tenentur quanam ratione indultarius praehabito privilegio fruitus sit. /) Demum curandum est ut debito cum honore et reverentia tenea­ tur altare viaticum, quoniam id postulat petrae consecratio. Hinc dili­ genter in itineribus est transferendum cauteque custodiendum : atque in munda capsula collocari expedit, ita ut ab omnibus profanationum pe­ riculis immune sit. Nihil porro dicendum est de necessitate aliarum re­ rum, quae iuxta sacros ritus in omni Sacrificii oblatione sunt necessariae, vestes videlicet, vasaque sacra, tres mappulae mundae et alia omnia a quibus per concessionem usus arae viaticae nemo dispensatur. 9 III - De postulanda facultate celebrandi Missam sine ministro 1. « ... Ob huius tam augusti Mysterii dignitatem, volumus atque ur­ gemus — quod cetcroquin semper praecepit Mater Ecclesia — ut nullus sacerdos ad altare accedat, nisi adsit minister, qui ei inserviat cique respondeat, ad normam canonis DCCCXiu ». 10 Re enim vera canone 813 C. I. C. prohibetur sacerdos Missam litare sine ministro, qui eidem in­ serviat et respondeat. Minister designat fidelium conventum iuxta illud Divi Thomae (Sum. Theol. p. Ill q. 83 a. 5 ad 12) « (minister) gerit personam totius populi catholicin: id quoque evincitur ab antiquissimo Ecclesiae more iuxta (piem presbyter sacra Mysteria gerebat cum assistentia diaconorum et aliorum ministrorum et omnis populus respondebat. Missa celebrata a solo presbytero cum unico ministrante est posterioris temporis. Id patet etiam ab universali et concordi doctrina liturgistarum et moralistarum. ’ Cfr. Mtas&le Boni., tlt. Rubricae generales missalis, c. XX, de praeparatione al­ taris, ct ornamentorum tius. 14 Ex Lltt. Encyct. Mediator Dei (-1. Λ. S., loc. cit., p. 557). Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 507 Cetorum nonnullae Missae partes (orationes, «confiteor», «orate fratres» eum responsione «suscipiat» ac versiculi non pauci etc.) nu­ mero plurali exprimuntur ad ostendendam praesentiam alicuius ministri sacerdoti assistentis. Praeterea maxime convenit ut sacerdos in celebra­ tione habeat cooperationem seu suffragium unius deservientis, qui ipsum adiuvet ad quosdam ritus explendos et casu repentinae corporis offensio­ nis ei succurrat ac quid sit agendum provideat. Consuetudo celebrandi Missam sine ministro, immo nemine praesente, ortum duxisse videtur in monasteriis. 2. Lex utendi ministro in Missa perpaucas tantummodo patitur exce­ ptiones, quae ab AA. rei liturgicae et moralis peritis nno consilio redu­ cuntur ad sequentes casus: «) si viaticum ministrari debeat infirmo et minister desit; b) si urgeat praeceptum audiendi Missam ut populus eidem satis­ facere possit; c) tempore pestilentiae, quando haud facile invenitur qui tale mini­ sterium expleat et secus sacerdos del>eat per notabile tempus se abstinere a celebrando ; d) si minister e loco abscedat tempore celebrationis, etiam citra con­ secrationem et offertorium : «pio casu reverentia sancto Sacrificio debita prosecutionem exigit etiam illo absente. Extra hos casus, pro quibus habetur unanimis auctorum consensus, huic legi derogatur dumtaxat per apostolicum indultum, praesertim in locis missionum. 3. Est tamen prae oculis habendum : inter carentiam ministri et usum alicuius minus idonei inservientis, alteram hypothesim praeferri debere, dummodo minister huiusmodi saltem capax sit explendi praecipuas cae­ remonias, uti porrigere ampullas, missale transferre, tintinnabulum agi­ tare. ” 1. Exceptis necessitatis casibus in n. 2 enumeratis, vi citati can. 813 requiritur praesentia ministri in Missae celebratione: rubrica missalis praefert, quantum fieri possit, clericum laico, qui est adhibendus si clericus desit, qui et ipse debet esse masculini sexus: omnes AA. una­ nimiter docent esse sub mortali prohibitum mulieribus, etiamsi moniales sint, ministrare ad altare. Sapienter igitur Ecclesia prioribus temporibus statuerat esse adhi” Cfr. Missale Hom., tit. dc defectibus in celebratione Mixtarum occurrentibus, u. X, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 60S bendum qua ministrum in Missa privata clericum prima tonsura insi­ gnitum (S. II. C., Coli. auth. decr., decr. 113, ad VI) ; et solum temporum decursu, clericis pro tali servitio rarefactis, ex necessitate concessit ut laici adhiberentur praesertim pueri (ibi, decr. 3647, ad VII) : qui usus hodie latissime patet. Ad pueros quod attinet, hi debent sedulo institui ut idonei fiant admi­ nistri huic pernobili muneri explendo. 5. Casu necessitatis, deficiente viro, clerico aut laico, rei. canon 813 mulierem admittit ad servitium s. Missae, sub conditione tamen ut « ex longiquo respondeat, nec ullo pacto ad altare accedat ». Id etiam valebat iure Decretalium,13 ubi legitur « prohibendum quoque est, ut nulla foemina ad altare praesumat accedere aut presbytero ministrare aut in­ tra cancellos stare sive sedere » : mulieris igitur ministerium ad hoc reducitur ut celebranti respondeat:13 proinde oportet ut ante Missam omnia sacerdoti commode disponantur quae divino Sacrificio occurrere possint, uti solet fieri in cappellis monialium, cum desit minister. Ut mulier adhibeatur loco ministri masculini sexus, inxta relati ca­ nonis praescriptum requiritur iusta causa. Induitis vero, quae conceduntur ab hac S. Congregatione, litandi sine ministro, clausula semper adiicitur cavendi nempe « ut ad mentem can. 813, nedum pueri edoceantur de modo inserviendi s. Missae sed etiam fideles, ipsaeque mulieres addiscant quomodo possint Missae in­ servire, legendo responsiones sacerdoti celebranti reddendas ». Nuper vero Sanctitas Sua aliam clausulam induito litandi Missam sine ministro inserendam praecepit, nempe « dummodo aliquis fidelis Sacro assistat », cui nullimode derogari praestat. IV - De postulanoo indülto asservandi Ssâîam Eucharistiam IN PRIVATIS SACELLIS 1. Preces quae huic S. Congregationi ad huiusmodi indultum implo­ randum perhibentur, experientia teste, fere numero contendunt cum im­ ploratione privati oratorii : haud raro utrumque indultum una simul petitur, aut statim post impetratum oratorium facultas exposcitur ibi asservandi Ssmam Eucharistiam. Nec uni alterive recusationi acquie­ scunt oratores, sed instanter, et instantissime non semel, optatum suum consequi nituntur. *’ C. 1, de cohabitatioixc clericorum et mulierum, HIt 2. ’· S. R C.. Vcronen., 27 aug. 183G, ad S; Alatrma, 18 mart. 1899, ad VI; decr. 2745. ad VIII et 4015, nd VI. >J| Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum 609 Porro ex una parte saepe sponsiones non suppeditantur pro debita reverentia, honore ac itigi adoratione Ss. Specierum : nec semper neces­ saria certitudo potest comparari de securitate custodiae Earumdem ad normam Instructionis huius S. Congregationis, die 26 maii 1938. 11 Ex altera parte causae, quibus suffragari precibus contendunt postu­ latores, ut plurimum ineptae conspiciuntur huic praeclarissimo privile­ gio indulgendo. Eaedem fere semper reducuntur: «) ad eucharisticam indultariornni pietatem explendam atque fo­ vendam ; &) ad eorumdem aliqualem benemerentiam, generice plerumque dum­ taxat eiiunciatam, erga Ecclesiam; c) ad distantiam eorum domus habitationis ab ecclesia ubi Ssma Eu­ charistia asservatur, ad quam interdum senio aut infirmitate detenti prohibentur accedere pro cotidiana visitatione: et ad alias huiusmodi etiam minoris momenti. 2. Facultas Ssmae Eucharistiae asservandae quandoque petitur pro oratoriis ruri (in castris) sitis, ab ecclesiis longe dissitis, ubi aut habi­ tuali! er moratur indultarii familia, aut per notabilem anni partem, v. g. aestivo aut autumnali tempore, rusticatur : ibi de more magna proten­ duntur camporum spatia cum stabili residentia colonorum fundis ad­ dictorum, quorum numerus aliquando conspicuus reperitur, quibus gra­ viter aegrotantibus Ssma Eucharistia et pro viatico recipiendo solet in­ servire. Longe tamen maior postulationum numerus huius indulti respicit asservationem Ss. Sacramenti in privatis sacellis, in urbe aut pago ere­ ctis, in privatum commodum indultariorum personarumque cum ipsis commorantium, quae quidem personae non raro ad numerum valde exi­ guum reducuntur. 3. Equidem priori casu Sacra haec Congregatio facilius ad indalgen­ dum inducitur ceteris concurrentibus conditionibus et cautelis, tum quod ad securitatem custodiae et reverentiae Sacramento debitae, tum quod ad diuturnam adorationem attinet ex parte fidelium vicinias incolentium, ad rem cavendo in induito ut per aliquot saltem diei horas oratorii fores pateant iisdem Ssmam Eucharistiam visitare cupientibus. Altero autem casu ad indulgendum difficiliorem se praebet, posthabitis et instantioribus precibus ab oratoribus porrectis. Abs re non erit in mentem revocare primarium ac primigenium finem asservandarum in “ JJe Sema Eucharistia sedulo custodienda (.A. J. S., a. XXX, y. 198 seq.). Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 508 bendum qua ministrum in Missa privata clericum prima tonsura insi­ gnitum (S. R. C., Coli. auth. deor., decr. 113, ad VI) ; et solum temporum decursu, clericis pro tali servitio rarefactis, ex necessitate concessit ut laici adhiberentur praesertim pueri (ibi, decr. 3647, ad VII) : qui usus hodie latissime patet. Ad pueros quod attinet, hi debent sedulo institui ut idonei fiant admi­ nistri huic pernobili muneri explendo. 5. Casu necessitatis, deficiente viro, clerico aut laico, rei. canon 813 mulierem admittit ad servitium s. Missae, sub conditione tamen ut « ex longiquo respondeat, nec ullo pacto ad altare accedat ». Id etiam valebat iure Decretalium,13 ubi legitur a prohibendum quoque est, ut nulla foemina ad altare praesumat accedere aut presbytero ministrare aut in­ tra cancellos stare sive sedere n: mulieris igitur ministerium ad hoc reducitur ut celebranti respondeat:13 proinde oportet ut ante Missam omnia sacerdoti commode disponantur quae divino Sacrificio occurrere possint, uti solet fieri in cappellis monialium, cum desit minister. Ut mulier adhibeatur loco ministri masculini sexus, iuxta relati ca­ nonis praescriptum requiritur iusta causa. Induitis vero, quae conceduntur ab hac S. Congregatione, litandi sine ministro, clausula semper adiicitur cavendi nempe « ut ad mentem can. 813, nedum pueri edoceantur de modo inserviendi s. Missae sed etiam fideles, ipsacque mulieres addiscant quomodo possint Missae in­ servire, legendo responsiones sacerdoti celebranti reddendas ». Nuper vero Sanctitas Sua aliam clausulam induito litandi Missam sine ministro inserendam praecepit, nempe « dummodo aliquis fidelis Sacro assistat », cui nullimode derogari praestat. IV - De postulando indulto asservandi Ssmam Eucharistiam IN PRIVATIS SACELLIS 1. Preces quae huic S. Congregationi ad huiusmodi indultum implo­ randum perhibentur, experientia teste, fere numero contendunt cum im­ ploratione privati oratorii : haud raro utrumque indultum una simul petitur, aut statim post impetratum oratorium facultas exposcitur ibi asservandi Ssmam Eucharistiam. Nec uni alterive recusationi acquie­ scunt oratores, sed instanter, et instantissime non semel, optatum suum consequi nituntur. C. 1, -p C. Card. Micara, Ep. Velitern., Praefectus. L. 8? S + Altonsus Carinci. Arehiep. Seleuc., Secretariat. Acta Apostolicae Sedie - Commentarium Officiale 616 SACRA CONGREGATIO DE DISCIPLINA SACRAMENTORUM DECRETUM Miserentissimi omnipotentis Dei benignitatem deprecaturus super uni­ versum catholicum gregem Sibi commissum, ineunte piaculari Anno, ad optatissimos uberes colligendos fructus verae poenitentiae, emendationis vitae, virtutum omnium Christianarum sauctitudinisque incrementi, quo­ rum causa sollemne indictum est generale maximumque Jubilaeum im­ pendenti anno mcml reparatae salutis in hae alma Urbe celebrandum. Sanctissimus Dominus Noster Pius divina Providentia Papa XII, in Au­ dientia habita ab infrascripto Cardinali Sacrae Congregationis de Sa­ cramentis Pro-Praefecto die 12 labent is mensis et anni, Revmis locorum Ordinariis facultatem indulgere dignatus est ut in unaquaque suae dioe­ cesis ecclesia cathedrali, collegiali, conventuali, paroeciali, necnon in potioribus ecclesiis aut oratoriis, etiam sodalibus religiosis concreditis, ad quae populus frequentior accedere solet, exceptis tamen domesticis sacel­ lis, media ipsa nocte, (piae intercedit inter finem anni mcmxltx et exor­ dium Anni Sacri mcml, una nancta Missa etiam sollemnis litari possit, cum facultate pro fidelibus rite dispositis in eadem Missa aut statim post (‘am expletam sacra Synaxi sese reficiendi, servato ieiunio ab ipsa media nocte et dummodo sacrae supplicationes Deo Beatissimaeque Virgini Ma­ riae impendantur iuxta Sanctitatis Suae pientissima placita et vota per spatium saltem duarum horarum, in hoc computato tempore ad Missam celebrandam collate, servatis in reliquo de iure servandis cautoque ut quodlibet amoveatur irreverentiae ac profanationis periculo. Datum Romae, ex aedibus Sacrae Congregationis de disciplina Sa­ cramentorum, die 15 mensis Decembris anno 1949. ιχ< B. Card. Aloisi Masella, Ep. 1’raen.. Pro-Praefeotus. L. φ S. F. Bracci, a Secretis. Sacra Congregatio Rituum β)7 sacra congregatio rituum COMMUNICATIO Bellum, tot cladibus et ruinis lugubre, nec aedibus «acris pepercit, ex quibus multae deletae, permultae damnis affectae, ita ut praeter egre­ giae artis opera etiam musica organa non pauca destructa aut inutilia effecta sint. Supervacaneum est animadvertere, in sacra liturgia musicum orga­ num in eximii muneris partes vocari et ad id conficiendum, quamvis exiguae molis sit, magnum sumptum exquiri. Quare postremis hisce tem poribus Societates musicis instrumentis struendis electrophonica organa excogitarunt, «piae omnino pneumaticis organis cedunt, at in fabrica­ tione et usu notabilia commoda praebent. Hisce omnibus perpensis, Sacra Congregatio Rituum, quamvis anii quum tubulatum musicum organum omnibus partibus praeferendum esse confirmet, utpote liturgicis necessitatibus magis congruens, tamen ele ctrophonicornm organorum usum non prohibet. Huius rei causa hw Sacrum Dicasterium, quamquam agnoscit huiusmodi organum, ut alte runi tubulatum digne substituat, perficiendum et perpoliendum esse — quod ut agant Societates, vehementer hortatur — relinquit tamen indicio sacrorum Praesulum ceterorumque Ordinariorum, ut ii. audita opinione Dioecesanorum Consiliorum musicae sacrae fovendae, in sin­ gulis casibus, eum facile non contingit tubulatum organum comparare, in ecclesiis sinant usum organi electrophonici, additis immutationibus. quas supra memorata Dioecesana Consilia suggesserint. Datum Romae, die 13 Iulii a. D. 1949. C. Card. Micara, Ep. Velitem., Praefectus. L. æ S. t A. Carinci. Archiep, Seleuc.. Secretariat. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 476 nova Praeparatoria Congregatio die 28 Octobris a. 1947 habita est ; Gene­ ralis vero, coram Ssnio D. N. Pio Papa XII, die 22 proximi elapsi mensis, in qua Rmus Cardinalis Alexander Verde, Causae Ponens, dubium pro­ posuit : An constet de virtutibus theologalibus Fide. Spe, Caritate cum in Deum, tum in proximum, nec non de cardinalibus Prudentia, lustitia, Temperantia, Fortitudine earumque adnexis in gradu heroico in casu et ad effectum, de quo agitur. Emi Cardinales, Officiales Praelati Patresque Consultores suum edi­ dere suffragium, Beatissimus vero Pater aliquantisper esse cunctandum ratus est, ut effusis precibus a Deo, patre luminum, ipse illustraretur. Hanc autem Dominicam, sacrae Quadragesimae primani, selegit, ut suam ferret sententiam. Arcessitis itaque Rmis Cardinalibus Alexandro Verde, Causae Po­ nente, atque infrascripto Sacrae huius Congregationis Praefecto, nec non R. P. Salvatore Natucci, Fidei Promotore generali, meque Secre­ tario, sacrosancto Missae sacrificio sancte oblato, edixit: Ita constare de virtutibus thcologalibus Fide, Spe, Caritate cum in Deum, tum in proximum, nec non de cardinalibus Prudentia, lustitia, 'Temperantia, Fortitudine earumque adnexis Venerabilis luliani Maunoir in gradu he­ roico in casu ct ad effectum de quo agitur, ut ad ulteriora procedi pos­ sit, nempe ad disceptationem miraculorum. Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Rituum Con­ gregationis referri mandavit. Datum Romae, die G Martii, Dominica I Quadragesimae a. D. 1919. »J· C. Card. Micara, Ep. Velitem., Praefectus. L. φ S. t A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretaries. IV URBIS et ORBIS DECRETUM DE LAMPADE SSMI SACRAMENTI ET DE LUMINIBUS IN SACRIS FUNCTIONIBUS ADHIBENDIS. Decreto diei 13 Martii anno 1912 Sacra haec Congregatio, plurimorum Ordinariorum instantiis morem gerens, indultum quod anno 1916, Eu­ ropaeo bello saeviente, praecarie concesserat ita prorogavit, ut eorum Sacra Congregatio Rituum 477 prudenti indicio, peculiaribus novi belli condicionibus consideratis, fivcultatem remisit « ubicumque oleum olivarum vel cera apum vel penitus deficiant vel sine gravi incommodo et dispendio haberi nequeant » ibi lampas Ssmi Sacramenti aliis oleis quantum fieri potest vegetabilibus, nutriri possit, ultimo autem loco etiam lux electrica adhibeatur. Con­ cessit quoque Sacra haec Congregatio ut deficiente cera possit reduci numerus candelarum pro singulis sacris functionibus rite praescriptus, et huic, cereorum deficientiae sufficiantur, usque ad candelarum nume­ rum requisitum, alia lumina, etiam electrica. Verum etsi modo nec cera nec oleum deficiant, perpenso tamen gravi horum pretio, Sacra haec Congregatio indultum hoc ita moderari inten­ dit, ut firmo adhuc manente induito pro lampade Ssmi Sacramenti con­ cesso, pro Missae privatae celebratione duae candelae cereae adhibean­ tur, quatuor saltem pro solemni seu cantata, item quatuor pro solemni expositione Ssmi Sacramenti, suppleto maiori numero requisito aliis lu­ minibus. Ceterum Revmos Ordinarios hortatur ut, quam citius fieri potest, veneranda saecularis traditio instauretur. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 18 Augusti 1949. ζβ C. Card. Micara, Ep. Velitem., Praefectus. L. φ S. t A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretorius. ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE —■ Annus XXXXII - Series II - Vol. XVII TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS M · DCCCC · L 90S Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale La Comtncnda con Placca dcll'Ordine di San Silvestro Papa : 15 dicembre 19-19. Al sig. de Vuyst Paolo, dell’arcidiocesi di Malines. 31» agosto La Placca dcll'Ordine di San Silvestro Papa : 1950. Al sig. Marani comm. Giorgio, della diocesi di Verona NECROLOGIO 29 giugno 1918. Monsig. Morel Elia Giovanni Giuseppe, Arcivescovo tit. di Cotrada. «VMM agosto 1919. Monsig. Sauer Bonifacio, Vescovo tit. di Appiaria. 12 aprile 1950. Monsig. Sweens Giuseppe, Vescovo tit. di Capsa. » Monsig. Picbon Giulio Vittore Maria, Arcivescovo tit. di 26 » Calcedonia. » Monsig. Ismaele Perdomo, Arcivescovo di Bogotâ. 3 giugno 2 novembre » Monsig. Broker Teodoro, Vescovo di Yenki. » Monsig. Lafortune Albini, Vescovo di Nicolet. » 8 » Monsig. Lopéz y Gonzalez Giuseppe di. Gesù, Vescovo di » 11 Aguas Calientes?. » » Monsig. Courcbesne Giorgio, Arcivescovo di San Germano 14 di Rimouski. )> » Monsig. Marini Ercolano, Arcivescovo tit. di Adana. 16 » » Monsig. Gubbels Natale, Vescovo di Ichang. 18 » » Monsig. Valeri Tommaso, Arcivescovo tit. di Gerapoli di 20 Siria. wo dicembre » Monsig. Facchinetti Camillo Arittorino, Vescovo tit. di Nicio, Vicario Apost. di Tripoli. » Monsig. lloccht Giovanni Battista, Vescovo tit. di Mile» 4 topoli. » Monsig. Donnelly Giorgio Giuseppe, Vescovo di Kansas » 13 City in Kansas. > Emo Sig. Card, von Preysing Corrado, del Titolo di » 21 S. Agata dei Goti, Vescovo di Berlino. OO » Monsig. Boyle Ugo, Vescovo di Pittsburg. » NOTANDUM In superiore fasciculo n. S, p. 452, ubi agitur « De Consecratione Episco­ pi ν. linea 7, loco verborum*, a quod successive laciunt Episcopi Conse· eratores. ... » legatur: « quod successive faciunt Episcopi Conconsecratorf*,... ». 4n. et vol. ΧΧΧΧΙΙ 30 IlMWinbrls 1950 (Ser. 11, r. XVII) - 5. I» ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARI UM OFFICIALE INDEX GENERALIS ACTORUM (An. et vol. ΧΧΧΧΙΙ — Ser. II, v. XVII) 1 - ACTA PI I PP. XII Bulla Dogmatica, 778. Litterae Encyclicae, 561. Epistulae Encyclicae, 217, 513, 782, 797. Litterae Decretales, 222, 521. Constitutiones Apostolicae, 133, 169. 282, 373, 421. 469, 535. 583, 613, 705, 753, 853. Litterae Apostolicae, 172, 235, 281. 321, 378, 125. 472, 514 , 590 . 626, 714. 801,875. Motu proprio, 5. Adhortationes Apostolicae, 217. 657. Sollemnes Canonizationes, 321. 369. 117. 165, 517, 579, 609. Sollemnis Conventio. 811. Epistulae, 139, 188. 294 , 389, 435. 477. 552. 632. 724, 806, 884. Sacra Consistoria, 273. 276, 278, 774, 861. Nuntii Kaihopiionici, 121, 191, 257, 639, 825. Allocutiones, 151, 302. 395, 441, 479, 597 , 637 , 734, 816. ΟίίΑτιο, 783. rtl - Acta. vol. XVII, n. IS. - 3ΜΜΙΙ». Il - ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio 8. Of­ ficii : instructio, 142. Monitum, 553. Notificatio, 489. Proscriptio librorum, 259, 489, 739. Sacra Congregatio Consistorialis : Decreta, 195, 259, 307, 444. 55-1, 600, 643, 888. Provisiones Ecclesiarum, 195, 398, 555, 644, 829, 868. Sacra Congregatio tali : pro Ecclesia Orien­ Decreta, 309, 828. Sacra Congregatio cramentorum : de Disciplina Sa­ Decretum, 830. Sacra Congregatio Concilii: Decreta, 330, 601. Sacra Congregatio de : de Propaganda Fi­ Decreta, 310, 445, 603, 646, 740, S31. 889. Inder generalis actorum ί>10 Provisiones Ecclesiarum, 117. 832. 1 Appendix: Nominationes. 448, 834. Tribunal Vicariatus Urbis : Sacra Congregatio Rituum : Decretum, 418. Decreta in causis bcatificationis et canonizationis Servorum Dei, 147. 197. 2111. 331. 399. 190, 556, 711, 834, 895. Communicatio, 617. Sacra Congregatio de Seminariis Studiorum Universitatibus ; Citatio edictalis, 606. Tribunal Archid Westmon asterien. : Citatio edictalis, 847. IV - ACTA OFFICIORUM et Epistula, 836. HI - ACTA TRIBUNALIUM Sacra Paenitentiaria Apostolica: Decretum, 404. Instructio, 900. Sacra Romana Rota : Index sententiarum, 335. Index decretorum rim definitivam habentium, 3G2. Citationes edictales, 158, 159, 210, 272, 318, 560, 601, 605, 745 , 815, 905. Pontificia Commissio de Re Biblica : Instructio, 195. Diarium Romanae Curiae: Audientiae sollemniores, 160, 319. 406, 456, 849. Congregationes Ss. Rituum, 211, 319, 406,'607, 906. Secretaria Status : *Nominationes, 160, 212, 406, 456. 506, 607, 650, 747, 819. Nécrologie, 216, 320, 464, 608, 752, 908. • Ad maius Inquirentium commodum haec ponitur distincta recensio: PP. Cardinalibus concreditae protectoriae : 213, 500, 849 Consultores deputati: 160, 212, 450. 747. Offh laies rcnunciati : in S. S. C. S. Officii, 007; in S. C. Consistorial!, <506, 508. 849. S50, ; in S. C. pro Ecclesia Or.. 4(H), 407; In S. C. Concilii. 008; in S. C. de Religiosis, 849. 831, In S C. Rituum. 500. 008: in S. C. pro Negotiis EE. Extraord., 008; In S. C. de Seminariis et Studiorum Universitatibus 107. 500. 507; in Trib. S. R. Rotae. 508; in Camvllaria Apost., 851; in Rcv. Camera Apost., 850; In Nuntiaturis Apost., 507 , 308, 850; In Cappella l’ont., 747. Episcopi adsistentes solio: 214. 50S, 851. Pronotarius Apost. de n. 851. Protonotarii Apostolicl: ad instar: 214 , 509. 851. Praelati Domestici: 160. 407. 650. Cubicularii secreti supra numerum: 163, 411, 052. Cubicularii secreti ab ense ct lacerna s. n. : 105. 415, 655. Cubicularii honoris in habitu: 165, 415. 055. i ubicularii honoris ab ense et lacerna s. n. ; 160. 416. Cubicularii honoris extrn Urbem: 656. Cappellani Com. ». n- : 510. 852. Cappellani sccrrti hon.: 166, 416, 650. Cappellani honoris extra Orbem: 416, 656. Er Ordine Militiae Auratae: 215, 006. Er Ordini Piano: G ran Croce, 215, 511. Comm, con placca, 215, 511, 907, Flacca, 215. Μ’ 9Q7. Commend·, 215, 511, 907. Er Ordine 8. Gregorii Magni: Gran Croce cl. civ., 215, 511, 907. Gran Croce cl. mil., 215 Comm, cnn placcn cl. civ., 215. 511, 907 Comm, con placca cl. mil.. 512. 907. Placca cl » » Iui. » Sept. 26 Luncncsis seu Spediensis - Sarzancnsis et Brugnatensis. - Decretum. De mutatione finiumDioecesium Spediensis et Sarzanensls . . 259 10 SalisburgensisLInciensis. - Decretum. De mutatione tinium dioece­ sium .............................................................................................................. 307 19 Monti* Regalis in Pedemontc ct Cunecnsis. - Decretum. De immuta­ tione finium dioecesium 444 24 Tcramcnsis ct Pmncnsis - Piscariensis. - Decretum. De finium dioe­ cesium Immutatione 554 1 S. Martini in Monte Pannoniae · Veszprimiensis. - Decretum. De mutatione finium............................................................. 398 18 Decretum. Sententia excommunicationis declaratur .... 105 7 Portuensis ct Sanctae Ruflnac. - Decretum. Translationis Ecclesiae Cnthedralls................................................................................................... 000 10 Vclitcrna-Tcrracincnsis. - Decretum. De finium circumscriptione . 043 11 Syracusanae ct Ragusiensis et Ne tensis. - Decretum. De finium mutatione................................................................................................... 828 15 Drcpancnsis et Mazaricnsis. - Decretum. De finium dioecesium mu­ tatione ..................................................................... 888 III 1949 Dec. 10 Sacra Congregatio Dec. 1 Mart. lun. 22 29 de Disciplina Sacramentorum Decretum. De Induito Missae celebrandae media nocte diei 31 De­ cembris mensis a. 1950 ............................................................................ 830 V 1950 • Sacra Congregatio Concilii Decretum De vetita Clericis et Religiosis negotiatione et mercatura 330 Decretum. De Ecclesiasticis officiis et beneficiis canonice instituendis seu providendis........................................................................................ 601 VI - Sacra Congregatio 1049 Iui. 14 • » » Dcclesia Orientali Decretum De finibus Vicarlatus Aegypti......................................................309 IV - Sacra Congregatio 1950 pro de Propaganda Fide De Kodok (Mulakalcn.). - Decretum. Praefectura Apostolica de Kodok deinceps « Malakalensis » appellabitur................................... 310 De Urundi (Kltegavnsls). - Decretum. Vicarlatus Apostollcus de Urundi deinceps « KltcgaOnsis » appellabitur................................... 311 Index documentorum chronologie!) oraine digestus ίο * Febr. 2 » «■ 1 II » Mart. » Apr. w o 10 IS » » P Mali 5 » » » » v M D » » In η. » )» 0 » lui. » • 24 20 9 24 11 20 Libérien. ( Monrovlen.). - Decretum. Vicarlatus Apostolicae Llberlensls deinceps e Monroviensls » appellabitur.......................... Vbcgai nsis-Karcmcniue. - Decretum. De Vicarlatuum finium mu­ tatione ................................................................................................... Djakarta». - Decretum. Vicarlatus Apoetollcus Batavlae deinceps « DJakartanua d appellabitur........................................................ de Windhoek-Livingstoncn. Decretum. De Vicarlatuum finium im­ mutatione ......................... .................................................................. Hanoicnsis. - Decretum. Vicarlatus Apostolicae de Hanoi, deinceps « Hanoicnsis h appellandus. Clero saeculari Indigenae concreditur de Renue - de Ogoja - de Kaduna - de Jos. - Decretum. Praefectu­ rae Apostolicae de Benue, de Ogoja, de Kaduna et de Jos deinceps respective « Oturkpoënsls ο, a Ogojaënele », « Kadunaënsls n et « Joeensis » appellabuntur.............................................................. Si/dnci/cn.-Barthurstcn. - Decretum. De finium Dioecesium mu­ tatione .................................................................................................. Brisbancn.-Toowoombacn. - Decretum. De finium Dioecesium mu­ tatione ................................................................................................... Adelaiden.-Portauguetan. - Decretum. De finium Dioecesium mu­ tatione .................................................................................................. lanucn. - Decretum Introductionis causae pro beatlficatione S. D. Mariae Repetto, Instituti Filiarum Dominae Nostrae de Refugio in Monte Calvarlo, vulgo α Brlgnoline »...................................... Gncsncn. seu Varsavien. - Decretum de virtutibus pro beatlficatione S. D. Raphavlls Chylinski, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum Conventualium.................................................................... Romana seu Cordubcn. - Decretum de virtutibus pro beatlficatione S. D. Raphaëlae Marine a sacro Corde lesu, fundatricis Ancilla­ rum Sacratissimi Cordis lesu........................................................ Romana scu Albanen. - Decretum reossumptIonis causae pro canonlzatlone P». Gasparis Del Bufalo, canonici Basilicae S. Marci de Urbe, fundatoris Congregationis Mlsslonariorum a Pretiosissimo Sanguine ............................................................................................. Tarvi^ina. - Decretum de virtutibus pro beatlficatione Ven. S. D. .Mariae Bertlllae Boscardln, ex Instituto Sororum magistrarum a S. Dorothea Filiarum Sacrorum Cordlum................................ Matritcn. - Decretum de miraculis pro beatlficatione Ven. S. D. Mariae Desolatae Torres Acosta, fundatricis Instituti Sororum Servarum Mariae Infirmis Ministrantium . ......................... Rcrgomrn. - Decretum de miraculis pro beatltlcntione Ven. S. D. Paulae Elisabeth Cerloli. viduae Buzzecehi Tassls. fundatricis Instituti Sanctae Familiae................................................................... Romana seu Maecratrn. rt Toleni in. - Decretum de Tuto pro cano­ nizat Ione B. Vincenti 1 Mariae Strambi, e Congr. Clericorum Ex­ calceatorum Ssmno Crucis et Passionis 1). N. I. Episcopi Ma­ cera ten. et Tolentln 147 149 197 199 201 152 154 156 Index documentorum chronologico ordine digestus I (MO Dec. 15150 lan. • » • » » » • » B » » Fcbr. » n » » • Mart. B B • B • B • B » Apr. Sept. FAO. Romana. - Decretum tie 'Juto pro beatiflcatione Ven. S. D. Vin­ cent!! Pallotti, sacerdotis, fundatoris Societatis Apostolatus CathOlfcl.......................................................... .... 204 b Taurincn. - Decretum de miraculis pro beatiflcatione Ven. S. D. Do­ minici Savlo, adulescentis laid, Saleslani Oratorii alumni . . 205 b Matritcn. - Decretum de miraculis pro beat! Heat lone Ven. S. D. Vincentiae Mariae Lopez Vlcufla, fundatricls Instituti Filiarum Ma­ riae Immaculatae pro puellis famulatui addictis............................. 207 b Mafritcn. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven. S. D. Mariae Desolatae Torres Acosta, fundatricls Instituti Sororum Servarum Mariae infirmis ministrantium .... .............................. 201 b Rergomen. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven. S. D. Paulae Elisabeth Cerloll, viduae Buzzecchl Tassis, fundatricls Instituti Sororum a Sacra Familia...................................................................... 262 b Albanen. - Decretum de miraculis pro eanonlzatione B. Mariae Goretti, virginis et martyris.......................................................... 312 > Curien. - Decretum introductionis causae Servae Del Mariae Tercslae Scherer, confundat ricis et primae Superiorissae Genera­ lis Congregationis Sororum a Caritate S. Crucis ab Ingenbohl e Tertio Ordine Sancti Francise!..................................................... 399 12 Romana scu Albanen. scu Senegal lien. - Decretum de Tuto pro canonizatlone B. Mariae Gorettl, virginis et martyris .... 831 * Quitcn. - Decretum de miraculis pro eanonlzatione B. Mariae An­ nae de Paredes, virginis . .................................................................332 b \latritcn. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven. S. D. Vincentlae Mariae Lopez Vlcufla, fundatricls Instituti Filiarum Mariae Immaculatae pro puellis famulatui addictis......................................... 264 b Ix/cn. seu Taurincn. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven. S. D. Dominici Savlo, adulescentis lalci............................................... 266 » Viccn. Decretum de miraculis pro eanonlzatione B. Antonii M. Claret, Episcopi Confessoris, fundatoris Congregationis Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B. Mariae Virginis . . 268 » Ruthcnen. - Decretum de miraculis pro eanonlzatione M. Mariae Gullelmae Aemiliae de Rodat, virginis, fundatricls Congregationis Sororum a Sacra Familia...........................................................270 20 Urbis et Orbis. - Decretum. Variationes in rubricis Pontificalis Ro­ mani .................................................................................................. 448 26 Victorien. - Decretum Introductionis causae pro beatificat Ionie S. D. Francise! Grtrate, Coadlutoris temporalis Professi Societatis lesu 556 > Toletana. - Decretum reassumptIonis causae pro eanonlzatione B. Bent ricis de Silva, fundatricls Monlallum Franclscalium a Ssma Conceptione........................................................................................55S 5 Quitcn. - Decretum de Tuto pro eanonlzatione B. Mariae Annae a lesu de Paredes, virginis.......................................................... 402 > Romana scu Hancioincn. (olim Shensi meridionalis). - Decretum de martyrio et miraculis Ven. S. D. Alberlcl Crescltelll, Missionarll apostolic! in odium fldel Interempti......................................... 490 b Romana scu Anagnina. - Decretum de miraculis pro beatiflcatione Ven. S. D. Mariae De Mattias, fundatricls Sororum Adoratrlcum Pretiosissimi Sanguinis................................................................ 492 b IAcen. - Decretum de Tuto pro eanonlzatione B. Antonii Mariae Claret. Episcopi Confessoris, Congregationis Missionnrlorum Fi­ liorum Immaculati Cordis Mariae Virginis fundatoris .... 314 » Ruthmrn. - Decretum de Tuto pro eanonlzatione P.. Mariae Gullelmae Aemiliae de Rodat, virginis. Congregationis Sororum a Sa­ cra Familia fundatricls................................................................ 316 3 Romana. - Decretum reassumptIonis causae pro eanonlzatione B. Antonii Bahllnucci. Sacerdotis professi Societatis lesu . . S95 Romana. - Decretum de virtutibus pro beatiflcatione Ven. S. D. PII 1 X ............................... . . . . S 11 f Index documentorum chronologico ordine digestus 923 PAG, 1950 Sept. 3 D V Oct. 31 Nov. G Romana scu Anagnina. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven. S. D. Mariae De Mattias, fundatricls Sororum Adoratrlcum Pre­ tiosissimi Sanguinis............................................................................ 741 Marianopolitana. Decretum de miraculis pro beatiflcatione Ven. S. D. Margaritae Bourgeoys, fundatricls Congregationis a Do­ mina Nostra........................................................................................ 742 Nova Missa in Assumptione B. Mariae V. approbatur . . . . 798 Litaniis Lauretanis additur invocatio: aRegina In caelum as­ sumpta » .......................................... ,.............................................. Marianopolitana. - Decretum de Tuto pro beatiflcatione Ven S .D. Margaritae Bourgeoys, fundatricls Congregationis Sororum a No­ stra Domina........................................................................................ M34 VIII - Sacra Congregatio 1950 Mart. i de Seminariis ct Studiorum Universitatibus Epistula. Ad Eihos PP. DD. Cardinales atque Excmos IT. Archieplscopos, Episcopos ceterosque Ordinarios Brasillae: de recta 83G clericorum institutione rite provehenda.................................... III ACTA TRIBUNALIUM - Sacra Paenitenturia Apostolica 1950 lan. 30 Dec. 2G Decretum, De precibus et piis operibus indulgentiis ditatis, nova collectione editis.............................................................................. 404 Instructio. Ad omnes Patriarchas, Archieplscopos, Episcopos et alios Locorum Ordinarios, de lubllael Anno, qui ad universum catho­ licum orbem extenditur.................................................................. $00 II - Sacra Romana Rota 1949 1950 D » ft » υ Dec. Ian. Febr. » Mart. Apr. Iui. » D Oct. » Nov. p Dec. 29 31 15 13 28 11 14 G 9 Sententiae editae anno 1949:........................................................... Decreta In causis aliter in eodem anno finitis............................. Citationes edictales: Bostonien. - Nullitatls matrimonii (Lynch-Glynn)....................... Romana. - Nullitatls matrimonii (Storcl-Bozzo) . . · . Southicarcen. - Nullitatls matrimonii (P. J. Montgomery-Walton) Parisien. - Nullitatls matrimonii (Marcellus Alla-Martba Teree! Seguin) .............................................................................................. Romana. - Nullitatls matrimonii (Sofio-Pes di Vlllamarina) . . riorentina. - Nullitatls matrimonii (Mannuccl-Kessler) . . . Agrigentina. - Nullitatls matrimonii (Di Carlo-Bilello) . . . IHtbugucn. - Nullitatls matrimonii (Orr-Mc Coy)....................... Romana. - Nullitatls matrimonii (Damasso-Jacobs) .... Buffulen. - Nullitatls matrimonii (Drago-Privitera) .... Romana. - Nullitatls matrimonii (Santl-Mattioli)........................ \ crsalien. - Nullitatls matrimonii (Jenjcot-IIomps) .... Catanen. - Nullitatls matrimonii (Prineipato-De Luca) . ianuen. - Nullitatls matrimonii seu dispensationis super rato non consummato (BertLPagnoni).......................................................... 335 382 158 159 210 318 368 560 804 605 745 710 845 816 905 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. COXGREGAnONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII INSTRUCTIO AD LOCORUM ORDINARIOS : (( DE MOTIONE OIXUMENICA )) Ecclesia Catholica, etsi congressibus ceterisque conventibus « oecumenicisanon intervenit, nunquam tamen destitit, ut ex pluribus docu­ mentis Pontificiis colligitur, neque unquam in posterum desistet inten­ sissimis studiis prosequi assiduisque ad Deum precibus fovere omnes conatus ad illud obtinendum, quod tantopere Christo Domino cordi est, videlicet ut omnes, qui credunt in Ipsum, « sint consummati in unum », 1 Etenim affectu plane materno omnes complectitur, qui ad ipsam tamquam ad unicam veram Christi Ecclesiam revertuntur ; unde ne­ queunt satis probari et promoveri cuncta illa consilia et incepta, quae, consentiente Ecclesiastica Auctoritate, sive ad conversuros rite in fide instruendos, sive ad conversos in ea altius perficiendos, suscepta sunt atque peraguntur. lam vero in pluribus Orbis partibus, quum ex variis externis even­ tibus et animorum mutationibus, tum maxime ex communibus fidelium orationibus, aillante quidem Spiritus Sancti gratia, in multorum ani­ mis ab Ecclesia Catholica dissidentium desiderium in dies excrevit ut ad unitatem omnium redeatur, qui in Christum Dominum credunt. Quod profecto filiis Ecclesiae verae est causa sanctae in Domino laetitiae simulque invitamentum ad praestandum omnibus sincere veritatem quae­ rentibus auxilium, ipsis lucem et fortitudinem effusa prece a Deo sol­ licitando. Conatus autem quidam a diversis sive personis sive etiam coetibus ad reconciliandos cum Ecclesia Catholica dissidentes Christianos hu­ cusque suscepti, quamvis optimis inspirentur intentionibus, non semper rectis innituntur principiis, et si quando innitantur, tamen peculiaribus non carent periculis, quemadmodum etiam experientia iam est comper­ tum. Quare Supremae huic S, Congregationi, cui incumbit cura deposi­ • I5. 10 Benedixit te Dominus in virtute sua. quia |η·ι· te ad nihilum redégit inimicos nostros. Benedicta es tu. tilia, a Domino Deo excélso, pra* ômnibtis muliéribus super terram. Benedictus Dôminus, qui creAvit cadum et terrain, qui tedirôxit in vùlnera capitis principis inimicôrum nostrôrum : quia hôdie nomen tuum ita magniticévil. ut non recédât laus tua de ore bôminum, qui mémores fûerint virtutis Dômini in ætérnum, pro quibus non pepercisti Anima· tua· propter angustias et tribulationem géneris tui. Ji- Acta. vu). XVII. η. 15. - Ht-iwo 7ίΜ .icti Apostolicac Sedis — Commentarium Officiale sed subvenisti ruina» ante conspéctuin Dei nostri. Tu glôria Jerûsalein, tu ketitia Israël, tu honorilicéntia pôpuli nostri. (iratinale. Px. '///, //-/? ct 1’t. Audi filia, et vide, et inclina aurem tuam, ct concupiscet rex pulchritudinem tuam. \. Tota decôra ingreditur filia regis, textura» aurea· sunt, amictus eius. Alleltija, allebija. V. Assiimpta est Maria in cadum : gaudet exerci­ tus Angelorum. Alleluja. Sequentia sancti Evangélii secundum Lucam Lue. J, .'fl-'tO In illo témpore : Repleta est Spiritu Sancto Elisabeth et exclama­ vit voce magna, et dixit : Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui. Iit unde hoc mihi ut veniat mater Dômini mei ad me? Ecce enim ut facta est vox salutatiônis tua» in auribus meis, exsul­ tavit in gaudio infans in utero meo. Et beata, qua» credidisti, quôniain perliciéntur ea, qua? dicta sunt tibi a Démino. Et ait Maria: Magnifi­ cat anima mea Dôminum; et exsultâvit spiritus meus in Deo salutari meo; quia respéxit humilitâtem ancillœ sua», ecce enim ex hoc beâtam me dicent omnes generationes. Quia fecit mihi magna qui potens est, et sanctum nomen eius, et misericôrdia eius a progénie in progénies timéntibus eum. Credo. Offertorium. Geii. .J, /5. Inimicitias ponam inter te et Mulierem, ct semen tuum et Semen illius. Secreta Ascéndat ad Te. Démine, nostra» devotiônis oblatio, et. Beatissima \ irgine Maria in cadum assiimpta intercedénte, corda nostra, caritâtis igne succensa, ad Te jugiter adspirent. Per Dôminum ('ommuuio. Luc. /. Beatam me dicent omnes generatiônes, quia fecit milii magna qui potens est. Postrom munio Sumptis, Domine, salutaribus sacraméntis, da qm(»sumus, ut. méritis et intercessione Beata· Virginis Maria· in cadum assumpta·, ad rv surreetiénis glôrinm pordiicémur. Per Dôminum. Sacra Congregatio Rituum 795 I’RBIS ET ORBIS Ingenti populi christiani laetitia, declaratione B. Mariam Virginem corpore et anima in caelum assumptam esse suscepta, ut etiam in sacra liturgia memoria huius faustissimi eventus haberetur, Sacra Rituum Congregatio novam hanc Missam in honorem B. Mariae V. in caelum assumptae conticere curavit. Sanctissimus Dominus noster Pius Papa XII. referente infrascripto Cardinali S. R. C. Praefecto, illam approbare dignatus est, et in Missali Romano, die 15 Augusti, loco veteris, inserendam mandavit. Decrevit insuper eadem Sanctitas Sua ut Litaniis Lauretanis post in­ vocationem « llcgina sine labe originali concepta » addatur: « liegina in cachiin assit ntpla ». Contrariis quibuslibet non obstantibus. Die .‘11 Octobris 195(1. Card. Micara. Episc. Veliternus, Praefeci us L. rj S. r A. Carinci, Archiep. Seleucien., Secretorius ACTA APOSTOLIC AE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Annus XXXXIII - Series II - Vol. XVIII TYP1S POLYGLOTTIS VATICANIS M · DCCCC · 1.1 Inde j· yr. neral ia actorum SaCKA CONGREGATIO Fide: DE PROPAGANDA Decreta. 127. 2IS. 284 . 384 48! SOS, 865. Provisiones Ecclesiarum, 28», 111 - ACTA TRIBUNALIUM II Sacra Paenitentiaria Apostolica: Rescripta dc Indulgentiis, 871, 872. INDEX DOCUMENTORUM CHRONOLOGICO ORDINE DIGESTUS Sacra Romana Rota : Nominationes. 286, 680. Designatio pro appellatione, 286. Sententiae et Decreta (a. 195(ii, 315 (a. 1951), 872. Citationes edictales, 17. 95, 11.3, 181. 29.9. 400. 496. 569, 877. Approbatio Constitutionum, 286. IV Sv’IM CONGREGATIO ΚίΤΙΊ MI Pont. Commissio Decreta, 128, 866. Officium in festo Assumptionis 11. M. F.,385. Decretum, 195. de Ri: Biblica: Normae, 747. Decreta in causis beatifieationis et canonizationis Servorum Dei, 45. 138, 178. 219. 287, 185. 601. 681. Suta Congregatio de Seminamus Stediorfm Universitatibus : I - ACTA PII PP. XII ACTA OFFICIORUM ET i Diarium Ko ma nae Curiae: Audientiae sollemniores, 182, 116. 571, 610, 752, 810, 878. Congregationes Es. Rituum. 182, 146, 571, 610, 878. Secretaria Status: Nominationes.* 111. 184 , 231, 300, 117, 571. 610. 687. 752, 810, 879. Necrologia, 192, 448. 624, 880. - Litterae Encyclioae PACT. .;i luni! 2 Sept, s Evangclii praecones. - Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Prima­ tes, Archiepiscopos aliosque locorum Ordinarios, pacem et com­ munionem cum Apostolica Sede habentes: dc sacris Missionibus provehendis...........................................................................497 Scmpitcnius Res Christus. - Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Primates, Archiepiscopos. Episcopos aliosque locorum Ordina­ rios, pacem et communionem cum AjwstoUca Sede habentes: de Oecunienica Chalcodonensi Synodo quindecim abhinc saeculis celebrata.................................................................................025 II - Epistula Encyctjca • Ad malus inquirentium commodum haec ponitur distinctu recensio: Cardinalibus concreditae protectoriae : 800, 447, 687, 879. Consultores deputati·. 144, 184, .300, 572, 610. Officialis nmunciafi: In S. C. S. Ollicil, 111; In S. C. ( 'onslstoriali, 879; In S. C. pro Ε<χ)ι·«Ιη Orient., .300; in S. C. Sacramentorum, 111; In S. ('. Concilii, 144; In S. C. de Pro­ log. Fide. Ill, In Trlb, Signat. Apost., .300; In Trlb- S. R. Rotae, 301; In Dataria Apost.. 141, In Rever Camera Apost., .302; In Secretaria Statu, 879; In Nuntiaturis Apost. 300, 301, .302, 688, 879; In Elemoslnerla Apost 101; In Comm. Cardin, pro Administratione bouorum S. S., 141; In Cnpiælla Pont., 301; in Familia Pont., 301; In VIcarlatu Urbis. .301 In Pont. Opera pro Prescrvatlone Fidel, ill; In Bibliotheca Apost. Vaticana, 141. Episcopi udsistentes solio : .302, 68S. Protonotarii Apostolic! : ad instar, 231, 303. 572. 610. 6SS. PraCati Domestici : 184. 231, 572, 611, 810. Cubicularii secreti supra numerum: 234 , 572, 614 , 811. Cubicularii secreti ab cuse ct lacinia s. n.: 236, 571, 616, S1.3. Cubicularii honoris in habitu : 1SS, 236, 574 , 617, 81.3. Cubicularii honoris ab ense ct lacerna : 18$, 237, 574 . 017. Cappellani secreti hon. : 237, 617, 813. I · Ordim Piano : (Iran Croce, 301. 617, 81.3; Comm, con placca, 304; I.a Placca, 617; I n · 'ommemln, 61S A‘z Ordinc S. (Jrcgorii Magni: Gran Croce cl. civ .301. 813; Gran Croce cl. nili., 813; • otnin con placca cl. civ., .304 , 618, 814; Placca cl. civ .304, 618, 814 ; Corum, cl. civ., 1SS. 237 . 574. 618, 814 ; Comm. cl. mil 238, 619; Cav. cl. civ., 1S9, 238, 575, 619, 814. Es Ordine 8. Silvestri Papac: Gran Croce 775, 021, 815; Comm, con placca, 239, 304; «‘oats., IW. 239, 575. 621, 815; Cav., 191. 210, 576. 622, 816. •cil Sept. 15 ingruentium mulorum. - Ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Pri­ mates, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes: de Ma­ rial! Rosario octobri praesertim mense ple recitando .... 577 III - Litterae Decreta ΐβπ Apr. 23 Ati communem. - Beatae Mariae Gullclniae Aemiliae de Rodat, Con­ gregationis Sororum a S. Familia fundatrlci, Sanctorum hono- Gll 1 Mali 9 » > i Iiinll > • > lull! IS Deus misericordia. - Beatae Burtholomaeae Capitanio. Congregatio­ nis Sororum a Caritate fundatricl, Sanctorum honores decornuntur G89 ................................................................................................... D Ecclesiae alumni. - Beatae Vincentiae Cerosa, virgini. Sanctorum G99 honores decernuntur .......................................................................... 28 Virum dolorum. - Beatae loannue < t 13 » II 18 ru. Delegatis Viris ab Actione Catholica Lusitaniae, ob Conventum Pri­ mum Natlonalem Olyssippone coadunatis....................................... 118 Universi Orbis Episcopis et Chrlstitldelibus datus, pridie pervigilium Nativitatis D. N. lesu Christi.................................................................. I'·Chrlstitldelibus ob Primum Conventum Mariaient in urbe Ssihae Con­ ceptionis, quarto abhinc saeculo condita, e tota Chilean Repu­ blics coadunatis............................................................................ 122 Alumnis Scholarum Catholicarum Statuum Foederatorum Americae Septentrionalis ad sollicitandam caritatem erga pueros indigen­ tes aliarum Nationum............................................................................. 125 Chrlstitldelibus datus, ob Primum Conventum Eucharistlcum e tota Natione Lltorls Aurei, In urbe Kumasl coadunatis . . lio Chrlstitldelibus Ojierarlls Hispaniae.......................................................... 21.’ Chrlstitldelibus datus, e tota Republic» Guatimalensi ob Primum Conventum Eucharistlcum In urbe capite coadunatis . . . . 4C Excihls PP. DD. Archleplscopis et Episcopis cunctisque chrlstliidelibus Africae meridionalis datus, constitutionem Hlerrachlae Ecclesiasticae celebrantibus......................................................... 381 Puellis sodalibus ab Actione Catholica Hispaniae, ob Conventum Natlonalem Matrltl coadunatis, quina lustra ab orta Ipsarum sodalitate celebrantibus............................................................................. 55S Chrlstitldelibus In urbe Sancti Sebastian! Fluminis lanuarll coadu­ natis, ob Conventum de educatione catholica a Confoederatione Universae Americae indictum.................................................... 5iM Chrlstitldelibus Catanensibus datus sollemnia saecularia celebranti­ bus in honorem S. Agathae V, M., ipsorum urbis Patronae . . ,'&· Chrlstitldelibus e tota Italia ob Congressum Eucharistlcum Asslsli coadunatis........................................................................................ fii’ Chrlstitldelibus ob Conventum Eucharistlcum Natlonalem e lota Gallia in urbe Nemausensl coadunatis.............................................. 744 Chrlstlfldellbus ob Conventum Eucharistlcum Natlonalem e tota Helvetia In urbe Elnsiedeln coadunatis.............................................. 7# Chrlstitldelibus ob sollemnia Eucharistica e tota Insula Madagascar In urbe Tananarive coadunatis................................................................. 797 Chrlstitldelibus, post Congressum Mariaient ex omnibus Nationibus Ulysslpone In Lusitania habitum, ob sacra sollemnia in honorem Ipsius P.. Mariae V. In Sanctuario Fatlmano coadunatis . . . Sf»» CbrlstitldelIbus, ob decimum Conventum Eucharistlcum e tota Chi­ lean Natione, in civitate Vallis Paradisi coadunatis .... Sfr-' Chrlstitldelibus Italiae ex alluvie atlllctis.............................................. 86» XIII - Adhortatio Apostoijca l'.r.t Sept. l;! Ile quae interfuerunt conventui International i Monlalium puellis educandis addictarum, Ilomiw habito............... indc.r documentorum chronologico ordine digestu* 893 II. - ACTA SS. CONGREGATIONUM I - Suprema S. CONGREGATIO S. Omen 1951 t w > II 1 • 11 12 9 30 12 25 30 lan. Febr. Apr. Mali Iulii » Aug. Decretum. De adscrlptlone Associationi « Rotary Club i» Decretum. De α gonyklisla » In Missa Ritus Byzantini . . Decretum. De consecratione Episcopi sine canonica provisione . Notitleatlo Decretum. Prohibitio cultus . Decretum. Proscriptio dissertationis Submissionis notifleatio I* U>. 91 561 561 G02 Il - Sacra Congregatio Consistokialis l«0 1951 • w * • s » Nov. Febr. Mart. 6 17 17 ·!·! ·>> 8 Apr. Mall D 12 ··o lunli 29 13 17 » lull! Sept. Decretum. Erectionis Vicariatus Castrensis in Rcpubllca Braslllana Decretum. Erectionis Vicariatus Castrensis in ditione Canadensi . Declaratio. De delictis In Republica Cecoslovacha patratis, qui ex­ communicatione Apostolicae Sedi reservata. Ipso facto incur­ renda, plectuntur.............................................................................. Instructio. De Vicariis Castrensibus..................................................... R. V. Mariae a Ssmo Rosario seu Pompeianac. - Decretum. De no­ minis mutatione.............................................................................. Decretum. De vetito civilium noblllarlum titulorum usu in Episco­ porum inscriptionibus et armis...................................................... Epistula. Ad Emos PP. DD. Cardinales atque Excmos PP. DD. Archlepiscopos, Episcopos ceterosque Ordinarios Hispanicae Di­ tionis ................................................................................................. Decretum. Sententia excommunicationis declaratur........................ Decretum. Circa praescripta canonum 534 § 1 et 1532 S 1 n. 2 C. I. C. Declaratio....................................................................................................... III - Sacra Congregatio D31 28 Ian. pro 01 173 479 480 565 4SI 602 603 Ecclesia Orientali Decretum. De mutatione nominum Vlcariatuum Apostolicorum in Aegypto...................................................................................................... 176 IV - Sacra Congregatio Concilii IO Nov. 11 Lucerina et aliarum. - Responsum supra dubio de Missa pro Episcopo V - Sacra Congregatio IKO 1051 Nov. 23 » Oct. Mali 24 > Oct 21 9 Dec. 1 Religiosis Instructio. Ad Constitutionem α Sponsa Christi » in praxim deducondam Decretum. Apud S. Congregationem de Religiosis « Studium » con­ stituitur ........................................................ ........................ VI - Sacra Congregatio 950 de de 37 806 Propaganda Fide Lcopoldopolitan. - Decretum. De mutatione finium Vlcariatuum Apo­ 2su stolicorum ........................................................................................... Indiorum. - Decretum. De mutatione nominis Ordinaria tuum in India ................................................................................................ Nili Acquatorialis (Guluensls). - Decretum. Vicariatus Apostollcus NUI Acquatorialis, deinceps « Guluensls » appellabitur . 218 Laosiensis (Thareensls). - Decretum. Vicariatus Apostollcus Lao­ siensis, deinceps a Thareensls » apjiellahltur 128 Indar dora men torum chfvnotut/ico ordine digestui 1»1 • t !>br. • > Mnrt. V • » • « 8 Mali lunll 10 w 1 N « 14 > 1» » Dc Chaco (Cuevensls). - Decretum. Vicarlatus Apostollcus de Cbaco deinceps Cuevensis appellabitur...................................................... Pondichcrien.-Calcutten. - Decretum. De mutatione tlniuni arclildioecesium................................................................................................ ώ Katanga Septentrionali tKongoloënsis). - Decretum. Vicarlatus Apostollcus de Katanga Septentrionali deinceps Kongoloënsls appellabitur........................................................................................... lAcangxca (Albercomensisj. - Decretum. Vicarlatus Apostolicae de Lwangwa deinceps Albercornenale appellabitur....................... MU Superioris (Tororoënsls). - Decretum. Vicarlatus Apostollcus Nili Superioris deinceps Tororoënsls appellabitur....................... RurtaugiiJitan. (Portus Pirlensis). - Decretum. Sedes Cathedralis Portaugustana in urbem De Port Pirie transfertur ac deinceps Portus Pirlensis appellabitur............................................................. de Mandatai/ - de Keng-tung - dc Hhaino. - Decretum. De finium mutatione Vicarlatuum Apostollcorum de Mandalay et de Kengtung nc Praefecturae Apostolicae de Bhamo............................. Dc Vinh. - Decretum. Vicarlatus Apostollcus De Vlnh Clero saeculari Indonensl concreditur............................................................. ru». «1 3SI 4S2 4^ ISI Sft' 8fû VU - Sacha Conükegatio IUtüum 1ΤΛ Sept. !X»l lan. • • Febr. ■ • • • vnrt ‘ ’ Humana tcu De Hanchungfu (olim Shensi Meridionalis). - Decre­ tura de Tuto pro beatlficatione Ven. S. D. Alberiei Crescltelli. Mlsslonarii Apostolici in odium fidei interfecti... 45 7 Andegavcn. - Decretum reassumpt Ionis causae pro canonlzatione B. loannae Delanoue. Congregationis S. Annae a Providentia fundatricis..................................................................................................... 219 i> Rriricn. - Decretum reassumptionls causae pro canonizutione B. Ma­ riae Crucifixae Di Rosa, virginis, fundatricis Instituti Ancilla­ rum a Caritate............................................................................. 220 » Mcdiolancn. - Decretum introductionis causae pro beatlficatione S. D. I.udovlcl Necchi Villa, viri laid e Tertio Ordine S. Fran­ cise! ................................................................................................. 221 t» Pitana. - Decretum introductionis causae pro beatlficatione Servi Dd losephi Tonlolo, viri laid................................................................. «B *> Decretum. De solemnl Vigilia Paschali instauranda............................ 12s » Rubricae Sabbato Sancto servandae si vigilia paschalis instaurata peragatur................................................................................................. Π Humana. - Decretum de miraculis pro beatlficatione Pii Pp. X . . 1·^ · Tunguincn. - Decretum de martyrio et causa martyrii nec non de miraculis pro beatlficatione Servorum Dei losephi Mariae Diaz Sanjurjo. O. P.. Episcopi et Vicarii Ap. Tunqulni Centr., Mel­ di loris Garcia Sampedro, O. P., Episcopi Tricomien.. in eodem Vlcarlatu Successoris et Sociorum In odium fidei, uti fertur. Interemptorum............................................................................................... 140 » Corisopitcn. - Decretum de miraculis pro beatlficatione Ven. S. D lullanl Mauuolr. sacerdotis professi Societatis lesu .... ITS I Romana. - Decretum de Tuto pro beatlficatione Ven. S. D. 1*11 Pp. X 22Γ» » f'oritopiti n. - Decretum de Tuto pro beatlficatione Ven. S. D. lu­ llanl Maunolr. Sacerdotis professi Societatis lesu......225 » l.ucerin - Decretum de miraculis pro beatlficatione Ven. S. D. Franelse! Antonii Fasani, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Mi­ norum Conventualium............................................................................. 22»> l unquinrn. - Decretum de Tuto pro beatlficatione Ven. Servorum Del losephi Mariae Diaz Sanjurjo Ο. P., Episcopi Plataearum et Vicarii Ap. Tunqulni Centr., Melchloris Garcia Sampedro O. P., Ep. Tricomien , eiusdem in Vlcarlatu Successoris et So­ ciorum in odium fidei Interemptorum................................................ 229 > t on^tautten. et Abrtnccn, - Decretum de miraculis pro beatlficatione 3 Inile-r documentorum chronologico online digestus 805 FAW. ύ1 . „ Apr. Mail d , , Iiinli Inlll Ven. S. D. Placidae Viel, Secundae Superlorlssae Generails In­ stituti Scholaruni Christianarum a Misericordia............................. 287 i Lugduncn. - Decretum de miraculis pro beatlficatione Vcn. S. D. Ma­ riae Victoriae Tereslae Couderc, confundatricls Societatis Do­ minae Nostrae a Recessu Coenaculi....................... 289 27 Calaritana. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. Ignatil a Laconi, laid professi Ordinis Fratrum Minorum Capucclnorum 485 α Lugdunen., seu Mechlinien., seu Vivarlcn. - Decretum de Tuto pro beatlficatione Vcn. Mariae Victoriae Tereslae Couderc, confun­ dat ricis Societatis Dominae Nostrae a Recessu Coenaculi . . 487 4 Lucerina. - Decretum de Tuto pro beatlficatione Ven. S. D. Fran­ cise! Antonii Fasani, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Mi­ norum Conventualium.................................................................. 291 » Aqucn. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. Muriae Do­ minicae Mazzarello. virginis, confundatricls Instituti Filiarum Mariae Auxillatricis........................................................................ 293 27 Massilicn. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. Aemiliae de Vialar, fundatricis Instituti Sororum S. loseph ab Apparitione 295 . Constantlcn. ct Abrinccn. - Decretum de Tuto pro beatificat Ione Ven. S. D. Placidae Viel, Secundae Superlorlssae Generalis In­ stituti Scholarum Christianarum a Misericordia ... .297 » Urbis ct Orbis. - Decretum. Officium in Festo Assumptionis B. Ma­ riae Virginis................................................................................................. 385 l Aqucn. - Decretum de Tuto pro canonizatione B. Mariae Dominicae Mazzarello,confundatricls Instituti Filiarum Mariae Auxiliatricis 4S9 » Masslicn. - Decretum de Tuto pro canonizatione B. Aemiliae dc Vialar, fundatricis Instituti S. loseph ab Apparitione . . . 190 d Calari ta na. - Decretum de Tuto pro canonizatione B. Ignatil a La­ coni, confessoris, laid professi Ordinis Fratrum Minorum Ca­ pucdnorum ............................................................................... 604 · Bobicn. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. Antonii Ma­ riae Gianelll, Ep. Boblensis, fundatoris Congregationis Sororum B. Μ. V. ab horto.................................................................................... 605 n Neapolitana. - Decretum de miraculis pro canonizatione B. Fran· ciscl Xaveril M. Bianchi, sacerdotis professi Congregationis Cle­ ricorum Regularium S. Pauli, Barnabitarum..................... 607 11 Bobicn. - Decretum de Tuto pro canonizatione B. Antonii Mariae Gianelll, confessoris. Episcopi Boblen., fundatoris Congregatio­ nis Sororum B. Mariae V. ab horto....................................... 492 .» Xcapolitana. - Decretum de Tuto pro canonizatione B. Francise! Xaveril M. Blanchi, sacerdotis professi Congregationis Clerico­ rum Regularium S. Pauli, Barnabitarum........................................ 493 -- Ycnchoicfucn. - Decretum introductionis causae pro bealiticatlone Servi Dei losephi Frdnademetz, sacerdotis mlsslonalis Socie­ tatis Verbi Divini........................................................ (JSM .» Nucerina Padanorum. - Decretum introductionis causae pro beati ti­ ent Ione Servi Del Alfonsl Mariae Fusco, sacerdotis, fundatoris Instituti Sororum a S. loanne Baptista................................. S66 -T Romana. - Decretum introductionis causae pro beatlficatione Servae Dei Mariae Helenae Bettinl, fundatricis Instituti Filiarum a Divina Providentia................................................................................... 80S SOHA Vili &7i Xov 1 < ’ONGIUGATIO DE StMINAKHS Ι7Γ STUDIORUM UXIVHISITATIBVS Portalcgren. in Brasilia. - Decretum. Universitas studiorum catho­ lica Portalegrensls in Brasilia erigitur.......... 495 47G Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Suprema Sacra Congregatio S. Officii Per la sua Persona e per Popera di lui Dio voile apprestare la (,’bD ai nuovi e ardui doveri che i futuri tempi turbinosi le. riserbavano. l’r ACTA SS. CONGREGATIONUM parare tempestivamente una Chiesa concorde nella dottrina, saldatie’.. disciplina, efficiente nei suoi Pastori ; un laicato generoso, un pop.' istruito; una gioventù santiiicata fin dai primi anni; una coscienzacri SUP11EMÀ SACRA CONGREGATIO S. OFFICII stiana solerte per i problemi della vita sociale. Se oggi la Chiesa di Pio, Iungi dal retrocedere di fronte alie forze distruggitrici dei valori spin I tnali, sofïre, combatte e per divina virtù avanza e redime, si deve iu NOTIFICATIO gran parte alPazione lungimirante e alla santità di Pio X. Oggi appare I manifesto come tutto il suo Pontificate fu supernamente diretto secondo I Suprema Sacra Congregatio S. Officii, decreto feriae IV, diei 17 laun disegno di amore e di redenzione, per disporre gli animi ad affronte I nuarii 1951, redegit ad statum laicalem Sacerdotem Michaelem. Collin, le nostre stesse lotte e per assicurare le nostre e le venture vittorie. I i Congregatione Sacerdotum a S. Corde lesu iam dimissum et per plures Voi pertanto, che lo sentite presente, vivo e vicino, nelPopera svr.lta dioeceses pervagantem, qui saepe ac variis modis praescripta sacrorum in sua vita, e nella tutela che da oggi vi ricopre, confidate nella sua in­ canonum violaverat. tercessione e pregate insieme con Noi, cosl : Associationem autem cui titulus « institut des Apôtres de V Amour 0 beato Pontefice, fedele servo dei tuo Signore, umile e fido dise Infini - Opera degli Apostoli dell’Amore Infinito» quam praedictus Sa­ polo dei divino Maestro, nel dolore e nella gioia, nei travagli e nolle cerdos. absque approbatione competentis Auctoritatis Ecclesiasticae, con­ sollecitudini sperimentato Pastore del gregge di Cristo, volgi ii tno dere praesumpserat, eadem Suprema S. Congregatio dissolvit atque ve­ sguardo su di noi, che siamo prostrati dinanzi alie tue virginee spoglie. tuit rursus constitui. Ardui sono i tempi in cui viviamo; dure le fatiche che essi esigono da Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 30 Maii 1951. noi. La Sposa di Cristo, affidata già alie tue cure, si trova di nuovo in gravi angustie. I suoi tigli sono minacciati da innumerevoli pericoli Marinus Marani, Notarius. nell’anima e nel corpo. Lo spirito dei mondo, come leone ruggente, va attorno cercando chi possa divorare. Non pochi cadono sue vittime. Hanno occhi e non vedono; hanno orecchi e non odono. Chiudono lo sguardo alia luce della eterna verità : ascoltano le voci di sirene insi­ SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS nuanti ingannevoli messaggi. Tu, che fosti quaggid grande suscitatore e guida del popolo di Dio, sii ausilio e intercessore nostro e di tutti co­ loro che si professano seguaci di Cristo. Tu. il cui cuore si spezzo. quando vedesti il mondo precipitare in sanguinosa lotta, soccorri Pumanità. DECRETUM soccorri la cristianitù, esposta presenteniente a simili cimenti; ottieni ERECTIONIS VICARIATES CASTRENSIS IN DITIONE CANADENSI dalla misericordia divina il dono di una durevole pace, e come adito ad Materna Ecclesiae pietas quaecumque aeternae fidelium saluti profu­ essa, il ritorno degli spiriti a quel senso di vera fratellanza, che sola tura sunt sedula navitate instruenda curat. Ideoque Ssmus Dominus puô ricondurre fra gli nomini e le nazioni Ia giustizia e la concordia voluta da Dio. Cosl sia ’. Noster Pius Divina Providentia PP. XII, spirituali bono consulere sa­ tagens eorum qui Ditionis Canadensis Exercitui nomen dedere vel eidem quovis modo subiiciuntur, habito favorabili voto Exemi P. D. Ildebrandi Antoniutti, Archiepiscopi titulo Synnadensis in Phrygia, et in Ditione i ('anadensi Delegati Apostolici, neenon de consilio infrascripti Cardina1 lis S. C. Consistorialis Secretarii, porrectis Sibi precibus annuendum 216 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Por eso es tanto mayor su derecho a exhortar y consolar a todos. reeordiindoles que el sentido de la vida terrena estii en el miis allâ, en la vida eterna. Cuanto nias vivainente os penetréis de esta verdad, tanto mâs os sentirais impulsados a colaborar para una soluciôn aceptable de la cuestiôn social. Siempre sera verdad que lo nuis precioso que para ese fin pnede dar la Iglesia es un hombre que, lirmemente anclado en la fe de Cristo y de la vida eterna, cumpla, impulsado por ella, las tareas de esta vida. Esto era lo que os queriamos decir. Una palabra todavia, amadisimos trabajadores espaûoles, para acep· tar y agradecer el homenaje a Nuestra humilde persona, λ’ en cuanto a Nuestra correspondencia, ;.qué os hemos de decir? Durante todo el Grau Jubileo, que acaba de terminai·, hemos visto con Nuestros propios ojos, hemos tocado con Nuestras propias manas el fervor entusiasta del pueblo espanol por el Papa. Pero los peregrinos espaûoles — entre los que os recordamos, queridos trabajadores, especialmente a los que estuvisteis en la clausura de la Puerto Santa — han podido ver, han podido también experimentar el amor que el Papa les reserva. « Espana por el Papa! » era su grito apasionado e incontenible ; al que Nôs hemos contestado con paternal amor : « Y el Papa por Espana ! ». Que Bios os bendiga, hijos queridisimos, y bendiga igualmente a vuestra patria y a vuestros dirigentes, como Nôs, con plena efusiôn de afecto paternal, a todos os bendecimos. Suprema Sacra Congregatio S. Officii 217 ACTA 88. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM Supremae huic Sacrae Congregationi propositum est dubium : «Utrum magna, prostratio (gonyklisûiï, ubi in usum venerit in ce­ lebratione Aiissae Ritus Byzantini, facienda sit post Christi verba, in consecratione panis et vini pronnneiata, aut tandem post prolatam « Epiclcsim· ». mi ac Renui Cardinales rebus fidei ac morum tutandis praepositi E. in Plenario Conventu Feriae IV, die 20 Decembris 1950 habito, audito Remorum Consultorum voto, respondendum censuerunt : Affirmative ad Vra partem ; Negative ad II‘m. Et Feria V subsequent!, Ssmus D. N. D. Pius Divina Providentia Pp. XII. in Audientia Excino ac Renuo D. Adsessori S. Officii concessa, relatam Sibi Emornm Patrum resolutionem adprobavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Ofticii, die 12 Februarii 1951. Marinus Alarani, Suprtmut· S. Congr. »S'. Officii Nottiriu» II DECRETUM DE CONSECUI ATI ONE EPISCOPI SINE CANONICA PROVISIONE Suprema Sacra Congregatio Sancti Ofticii, ex speciali facultate sibi a Summo Pontifice facta, hoc edidit decretum : Episcopus, cuiusvis ritus vel dignitatis, aliquem, neque ab Apostolica Sede nominatum neque ab Eadem expresse confirmatum, consecrans in 7 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 218 Episcopum, et qui consecrationem recipit, etsi metu gravi coacti (c. 222!), § 3, .T), incurrunt ipso facto in excommunicationem Apostolicae Sedi specialissimo modo reservatam. Hoc decretum vim suam exeret ab ipso promulgationis die. Datum ex Aedibus Sancti Officii, die 9 Aprilis 1951. Marinus Marani, Supremae S. Congr. S. Officii Notarius SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE NILI AEQUATORIALIS (GULUENSIS) DECRETUM VICARIATUS APOSTOLICUS NILI AEQUATORIALIS, DEINCEPS « GULUENSIS » APPELLABITUR. Cum iam mos invaluerit, ut missiones huius S. Congregationis iurisdictioni obnoxiae a sui cuiusque residentiae Ordinarii loci nomine, quan­ tum fieri possit, appellentur, in iisdem plenariis comitiis die 20 Novem­ bris 1950 habitis, in quibus Apoetolicus Nili Aequatorialis Vicariatus nominatus est, Eminentissimi Patres Cardinales, huius Sacri Consilii Fidei Propagandae regimini praepositi, de ipsius Vicariatus denomina­ tione mutanda egerunt. Cum autem eiusdem Vicariatus Ordinarius in urbe Gulu sedem suam habeat, praelaudati Emi Patres Vicarialum Nili Aequatorialis deinceps Vicariatum Apostolicum Guhiensem vocandum esse consuerunt. Quum Emorum Patrum sententiam in Audientia diei 1 Decembris eiusdem anni, ab infrascripto huius S. Congregationis Cardinali Prae­ fecto Ssmo Domino Nostro Pio Div. Prov. Papae XII relatam, Summus Pontifex, benigne excipiens, adprobare ratamque habere dignatus est, praesensque ad rem Decretum fieri iussit. Datum ex Aedibus 8. Congregationis de Propaganda Fide, die 1 De­ cembris anno lubilaei 1950. P. Card. Fumasoni Biondi, Praefectus L. φ 8. t Celsus Costantini, Archiep. tit. Theodos., a Secretis λτ·-: Sacra Congregatio Rituum 219 SACRA CONGREGATIO RITUUM 'i' i AND EGA VEN. flWiIZATIONIS b. IOANNAE DELANOUE, CONGREGATIONIS S. ANNAE A PROVI PESTIA FÜNDATRICIS. SUPER DUBIO In signanda sit commissio licassumptionis causae in casu et ad effectum dc quo agitur. Eodem die 11 Novembris mensis a. 1). 1947, quo sollemnis Beatificatio Venerabilis loannae Delanoue in Patriarchal! Basilica Vaticana fuit celebrata, sanatio quaedam evenit, quae divino miraculo videtur tri­ buenda. Alias quoque gratias, ea intercedente Deus patrat, quasi osten­ dens ampliori gloria se velle honestare suam Famulam, quae profundis­ sima humilitate, caritate, erga Deum ferventissima, erga proximum ef­ fusissima, claruit, atque victu cultuque asperrimo et horrido suum corpusculum adeo cruciavit, ut mirarentur aequales, quomodo vitam servare potuisset. Quapropter duo S. R. E. Cardinales, duo Archiepiscopi, plures Epi­ scopi aliique enixe Summum Pontificem sunt adprecati ut Canonizatio* nis causa huius Beatae resumatur. Quibus precibus Rmus P. Christophorus Berutti, Ordinis Praedi­ catorum. causae huius Postulator, Beatissimo Patri suas humiliter adiecit. In Ordinaria itaque Congregatione, die 19 Decembris mensis Sacri anni nuper elapsi habita, subscriptus Cardinalis Causae Ponens seu Re­ lator dubium proposuit discutiendum: .4« signanda sit commissio reassumptionis causae praedictae Beatae in casu et ad effectum de quo agi­ tur, de eaque retulit. Emi ac Rmi Cardinales unanimi suffragio rescripse­ runt: Signandam esse commissionem si Sanctissimo placuerit. Facta autem a R. P. D. Salvatore Naturel, Fidei Generali Promotore, subsignata die. Beatissimo Patri relatione. Sanctitas Sua. rescriptum It Sacra Congregatio Concilii Acta .Iposlolicae Sedis - Commentarium Officiale — Cathedrali Ecclesiae Nampulensi, Exc. P. I». Emanuelem De Me­ deiros Guerreiro. hactenus Episcopum Sancti Thomae de Meliapor. die 7 Martii 795/. — Coadiutorem cum iure futurae successionis Exemi P. D. loannis Swint, Episcopi Whelingensis, Exc. P. I). Thomam Joannem Me Donnell. Episcopum titularem Selensem et hactenus Auxi­ liarem Emi P. D. Francisci S. R. E. Card. Spellman, Archiepiscopi NeoEboracensis. dic IS Martii 1951. — Metropolitanae Ecclesiae Lancianensi, cui unita est Ecclesia Cathedralis Ortonensis, Exc. P. D. Benignum Ducianum Migliorini, hactenus Episcopum Reatinum. sacra congregatio concilii LUCERINA ET ALIARUM MISSAE PRO EPISCOPO Die // Novembri» /.950 DübiüM. — Huic Sacrae Congregationi Concilii propositum fuit di­ SACRA CONGREGATIO PRO ECCLESIA ORIENTALI rimendum sequens dubium : « Utrum, de Episcopi mandato, Capitulum i «diebus anniversariis electionis seu translationis et consecrationis eius­ dem Episcopi teneatur tantum Missam solemnem celebrare, an etiam «eam pro Episcopo applicare». DECRETUM DEMUTATIONE NOMINUM VTCARIATUDM APOSTOLICORUM Nuper Apostolicae Sedi expostulatum est ut nomina trium Vicariatuum Apostolicorum, qui in Aegypto exstant, mutentur et nova de­ nominatio sumatur ab urbe residendae Ordinariorum. Ssnius Dominus Noster Pius Divina Providentia PP. XII, habito favorabili voto Exemi Internuntii Apostolici, necnon singulorum Epi­ scoporum trium Vicuriatuum in Aegypto, referente infrascripto Car­ dinali a Secretis Sacrae Congregationis pro Ecclesia Orientali in Au­ dientia diei 27 m. lanuarii huius anni 1.951, benigne decernere dignatus est nomina praedictorum Vicariatuum Apostolicorum ita mutanda esse in posterum : 1. Vicariatus Apostolicus Alexandrine Aegypti loco antiquae dictionis Vicariatus Apostolici Aegypti; 2. Vicariatus Apostolicus Heliopolis in Aegypto loco antiquae dictionis Vicariatus Apostolici Deltae Nili : 3. Vicariatus Apostolicus Portus Saidi loco antiquae dictionis Vicariatus Apostolici Canalis Suesii. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesia Orientali, die xxvui m. lanuarii a. mcmli. φ E. Card. Tisserant, a Secretis. ' \. Aaleri, Archiep. tit. Ephesintis, Adsessor. Animadversiones. — Caeremoniale Episcoporum (lib. II, cap. 35 n. Ii datait: «Singulis annis, in diebus anniversariis electionis et consecraI tionis Episcopi Missam solemnem, vel per ipsum Episcopum, vel per «aliquam dignitatem seu canonicum, ipso praesente, celebrari con­ ii venit ». Quae convenientia, accedente Episcopi mandato, fit obligatio. Nam Sacra Rituum Congregatio ad dubium : « An Missa solemnis in anniver«sariis electionis et consecrationis Episcopi sit praeceptiva in Cathedra«libuset Collegiatis dioecesis, licet Caeremoniale Episcoporum (lib. II, «cap. 35 n. 1) solum dicat: celebrari convenit », die 14 Augusti 1858 in (Iranaten. N. 3078 respondit: «Affirmative, accedente mandato Epia scopi ». Huius Missae obligatio confirmatur in ipsis Rubricis servandis ad normam Constitutionis Apostolicae Divino afflatu Pii Pp. X diei 1 No­ vembris 1911, tit. XII (.1. ,1. *an., 12, 3). Qua gloria Deus iulianum honestare velle ridetur etiam coram hominibus. Ecclesia enim heroicas ipsum exercuisse virtutes, per decretum diei G Martii anno 1949 nos docuit, hodie vero per hoc aliud ipsius Dei testimonium affert. Duo enim miracula, quae in decreto hoc indicantur, Venerabilis luliani patrocinio obtenta, divi­ nae actioni sunt tribuenda. Duo tantum afferuntur; quia, perpensis causae aâiunctis, Summus Pontifex a tertio, quod a iure requireretur, benigne dispensavit (decr. 25 Febr. 1949). I. Puellula Ivo Le Goff in oppido Carhaix, intra Corisopiten. dioe­ cesis fines, die 17 lunii anno 1921, a motoria raeda violenter in terram fuit deiecta, illiso capite. Domum delata, omnibus destituta sensibus, a duobus medicis diligenter inspecta fuit, qui concorditer ipsam cere­ bralem passam esse gravem commotionem cum basis cranii fractura at­ que in imminentis mortis periculo versari edixerunt. Biduo in eodem statu moritura permansit. Cum nulla sanationis spes, medicorum sententia, affulgeret, caeleste auxilium necessarii ami­ cique implorarunt, Venerabilis luliani patrocinio interposito, cuius ima­ ginem saepe infirmae corpori apponebant. Ferventes has preces dignatus est Dominus exaudire. Puella enim taliter illico reviviscere coepit, ut post paucos dies domo exire valuerit, perfecta recuperata valetudine, quae, non modo post undecim annos, quando a peritis physicis fuit inspecta, sed etiam hodie post initas nup­ tias perseverat. Duo officiales periti, e nostri medici Collegii coetu selecti, medentium cum diagnosim tum infaustam prognosim plene confirmant. Ce­ teri eiusdem Collegii socii, uno dempto, plene his adhaerent in diagnosi, prognosi atque praeter naturae vires sanatione. II. Sanatione altera, vere instantanea, .Maria Cridou Vidua Goanvec fruita est. Et sane; mulier haec, quae anno 1910 nonnulla, saltem suspe­ ctae, tuberculoseos symptomata passa fuerat, anno 192G certe, ab hoc morbo fuit attacta, uti evidenter constat ex clinicis atque radiographicis argumentis, a quo per Venerabilis Maunoir patrocinium, die 13 lanuarii anno 1931, fuit perfecte sanata. Nam, in peius ruente valetudinis condicione, amicae consilio et invitationi morem gerens, ab oppido Pomelin automato ad Ecclesiam loci Pelvin, ubi Venerabilis Maunoir cor- 9 Ada Aposlolicae Sedis - Commentarium Officiale 128 II LA0S1 ENSIS (THAREENSIS) DECRETUM VICARIATES APOSTOLICUS DEINCEPS LAOSIENSIS, « THAREENSIS » APPEL­ LABITUR. Cum territorium Vicariatus Apostolici Laosiensis divisum fuisset ut nova ex provinciis civilibus distractis erigeretur Praefectura Apostolica, Thakhekensis vocanda, sicut constat ex Decreto hoc ipso die ab hac Sa­ cra Congregatione dato, Sacra eadem Congregatio, in iisdem plenariis Comitiis diei IS mensis Decembris labentis anni, in quibus de memorata divisione actum est, opportunum duxit et de mandato Ssmi Domini Nostri Pii divina Providentia Papac XII, vigore scilicet facultatum ab eodem Ssmo Domino Nostro sibi specialiter concessarum et per totum annum iubilarem mcml valiturarum, statuit ac decrevit, ut Vicariatus Apostolicus Laosiensis posthac nuncupetur Vicariatus Apostolicus Thareensis, e civitate Tharé, in qua residet ipsius Vicariatus Ordinarius. Datum Romae, ex Aedibus S. Congregationis de Propaganda Fide, die 21 mensis Decembris anno Domini 1950. P. Card. Fumasoni Biondi, Praefectus L. © S· t Celsus Co sta n tin i, Archiep. tit. Theodos., a Secretis SACRA CONGREGATIO RITUUM ---------- i DECRETUM DE SOLEMN! VIGILIA PASCHALI INSTAURANDA Dominicae Resurrectionis vigiliam, quam «matrem omnium sancta­ rum vigiliarum » 8. Augustinus appellat (sermo 219, PL. 38,1088), maxi­ ma solemnitate, inde ab antiquissimis temporibus, celebrare consuevit Ecclesia. J I Sacra Congregatio Rituum 120 Huius vigiliae celebratio horis peragebatur nocturnis, quae Domini praecedunt Resurrectionem. Temporum vero decursu variisque de causis, eadem celebratio ad horas primum vespertinas, dein postmeridianas, de nique ad matutinas sabbati sancti horas anteposita est, diversis simul inductis mutationibus, non sine originalis symbolismi detrimento. Nostra autem aetate, succrescentibus de antiqua liturgia investiga­ tionibus, vivum obortum est desiderium, ut paschalis praesertim vigilia jd primitivum splendorem revocaretur, originali eiusdem vigiliae instau­ rata sede, ad horas videlicet nocturnas, quae dominicam Resurrectionis antecedunt. Ad huiusmodi instaurationem suadendam, peculiaris quoque accedit ratio pastoralis, de fidelium scilicet concursu fovendo; etenim um sabbati sancti dies, non amplius, ut olim, festivus habeatur, qnamidnrimi fideles horis matutinis sacro ritui intéressé nequeunt. Ilis itaque suffulti rationibus, multi locorum Ordinarii, fidelium coetus religiosique viri, supplices ad Sanctam Sedem detulerunt preces, it ipsa restitutionem antiquae vigiliae paschalis ad horas nocturnas inter vibbatum sanctum et dominicam Resurrectionis indulgere vellet. Siiniimis autem Pontifex Pius Papa XII. has preces benigne exci­ piens, pro Sua in re tanti momenti cura et sollicitudine, quaestionem hanc peculiari demandavit virorum in re peritorum Commissioni, qui lotam rem diligenti studio et examini subicerent. Referente denique infrascripto S. Rituum Congregationis Cardinali 1’ro-I’raefecto, Sanctitas Sua Rubricas quae sequuntur, approbare di­ gnata est, pro nocturna vigiliae paschalis celebratione, facultative pro hoc anno de locorum Ordinariorum prudenti iudicio instauranda, et ad experimentum. Rogantur propterea iidem locorum Ordinarii, qui hac fa­ cultate usi fuerint, ut de fidelium concursu et pietate, deque successu in­ stauratae vigiliae paschalis S. Rituum Congregationem certiorem facere velint. Vetatur insuper omnibus librorum editoribus ne hunc ritum im­ primant. sine Sacrorum Rituum Congregationis expressa licentia. Contrariis quibuslibet non obstantibus. <*.*.» Dic 9 Februarii 1951. φ Card. Micaba, Ep. Veliternus, Pro-Praefectus γ A. Carinci, Archiep. Seleuc. Secretariuχ Uta, vol. XVIU. n. 3. iO-i-tUil 130 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale RUBRICAE SABBATO SANCTO SERVANDAE SI VIGILIA PASCHALIS INSTAURATA PERAGATUR TITULUS 1 DE OFFICIO DIVINO 1. Matutinum et Laudes in choro non anticipantur de sero, sed di­ cuntur mane, hora competenti, ut in Breviario romano, praeter se­ quentia: In Laudibus, post antiphonam Christus factus est, omisso psalmo 50, Miscrére, statim subiungitur oratio: Concède, qurêsumus, omnipotens Deus : ut qui Filii tui resurrectiônem devôta exspectatione prævenimus; eiusdem resurrectiônis glôriam couseqnâmur. Et sub silentio concluditur: Per eundem Dôminum. 2. Horae Minores dicuntur, hora competenti, ut Feria V in Coena Do­ mini. sed, finitis psalmis, post ant. Christus factus est, omisso psalmo 50. Miserere, statim subiungitur oratio, ut supra in Laudibus. 3. Vesperae dicuntur post meridiem, hora competenti, ut in Breviario Feria 1 in ('oena Domini, exceptis iis quae sequuntur: Antiphona 1 : ΓΙ6die afflictus sum valde, sed cras solvam vincula mea. Antiphona ad Magnificat: Principes sacerdôtum et pharisæi muniérunt sepfilcrum, signantes Iftpidem, cum custôdibus. Hcpetita antiphona ad Magnificat, et omissis ant. Christus factus est ct psalmo 50, Miserére, dicitur oratio ut supra in Laudibus. Et sic ter­ minantur Vesperae. I Completorium dicitur, hora competenti, ut Feria V in Coena Do­ mini, praeter sequentia: Omissis antiphona Christus factus est et psalmo 50, Miserére, dicitur oratio consueta Visita, qmésumus, Dômine, quae sub silentio concluditur Per Dôminum. Et sic terminatur Completorium. Sacra Congregatio Rituum 131 TITULUS II DE VIGILIA PASCHALI Caput I De benedictione novi ignis 1. Hora competenti, ea scilicet quae permittat incipere missam soItmnem vigiliae paschalis circa mediam noctem, tobaleis cooperiuntur al~ taria, sed candelae exstinctae manent usque ad principium missae. Inte­ rim excutitur ignis de lapide extra ecclesiam, et ex eo accenduntur car­ hones. 2. Sacerdos induitur amictu, alba, cingulo, stola, et pluviali violaceo, nl manet sine casula. 3. Adstantibus ministris cum cruce, aqua benedicta et incenso, sive ante portam, sive in aditu ecclesiae, vel intus eaih, ubi scilicet populus ritum sacrum melius sequi possit, sacerdos benedicit novum ignem, di cens Dôminus vobiscum, et primam ex tribus orationibus, quae in missali reperiuntur. Deinde, ignem ter aspergit nihil dicens. 4. Acolythus, assumens de carbonibus benedictis, ponit in thuribulo; merdos vero de navicula ponit incensum in thuribulo, benedicens illud more solito, ignemque ter adolet incenso. Caput II De benedictione cerei paschalis 5. Novo igne benedicto, acolythus portat cereum paschalem in medium, ante sacerdotem, qui cum stylo, inter extrema puncta ad insertionem gra­ norum incensi parata incidit crucem. Deinde facit super eam litteram graecam Alpha, subtus vero litteram Omega, et inter brachia crucis quattuor numeros exprimentes annum currentem, interim dicens: li 2) 3) 4) Christus heri et hôdie (incidit hastam erectam), Principium et Finis (incidit hastam transversalem), Alpha (incidit supra hastam erectam litteram A), et Omega (incidit subtus hastam erectam litteram Π), 132 Acta Ayostolicae Sedis - Commentarium Officiale •*)| Ipsius sunt témpora (incidit primum numerum anni currentis in angulo sinistro superiore crucis) 6) et siécnlsi (incidit secundum numerum anni currentis in angulo dertro superiore crucis). 7) Ipsi giôria et impérium (incidit tertium numerum anni currentis in angulo sinistro inferiore crucis) per univéraa æternitâtis sæciila. Amen (incidit quartum nume­ rum anni currentis in angulo dertro inferiore crucis). ·'! 9° ·* 7.Ί Is i>. incisione crucis et aliorum signorum peracta, diaconus praebet sairnloti grana incensi, quae, si non sunt benedicta, celebrans ter aspeigit et ter adolet incenso, nihil dicens. Deinde infigit quinque grana in loca ad hoc praeparata, interim dicens: 1) Per sua sancta vtilnera 2) gloriôsa 3) custôdiat 4) et consérvet nos ât ('hristns Dôminus. Amen. i t 3 7. Tum diaconus porrigit sacerdoti parvam candelam, de noro igne accensam, cum qua cereum accendit, dicens: Lumen Christi gloriose resurgéntis Dissipet tônebras cordis et mentis. S. \for sacerdos benedicit cereum accensum, dicens: Dôminus vobiscum. i Oremus. Véniat. quawimus. omnipotens Deus, super hunc incénsum céream larga tua* bene^dictiônis inftisio : et hunc noettirnum splendôrem invisibilis regenerator aceénde : ut non solum sacrificium, quod hac nocte litatum est, an ana luminis tui admixtiône refiilgeat: sed in quo■ nmque loco ex huius sanctificationis mystério aliquid fuerit deporhi- Sacra Congregatio Rituum 133 tum, expulsa diabôlicæ fraudis nequitia, virtus tua· maiestïitis assistat. Per Christum Dôminum nostrum. Arnen. 9. Interim omnia luminaria ecclesiae exstinguuntur, ut de igne bene­ dicto postmodum accendantur. Caput III De solemni processione et de praeconio paschali 10. Tum diaconus, indutus dal mat ica albi coloris, accipit cereum pa­ schalem accensum, ct ordinatur processio: praecedit thuriferarius. sequi lur subdiaconus eum cruce, diaconus cum cereo accenso, post eum datim celebrans, deinde clerus per ordinem et populus. 11. Cum diaconus ingressus est ecclesiam, elevans cerrum benedictum. stans erectus, cantat solus: Lumen Christi, cui omnes alii, genuflectentes versus cereum benedictum, respondent : Deo grâtias. Sacerdos vero de cereo benedicto propriam candelam accendit. Procedens ad medium ecclesiae, ibi eodem modo diaconus altius can­ tat: Lumen Christi, cui omnes, ut supra, genuflectentes. respondent : Deo gratias. Et de cereo benedicto accenduntur candelae cleri. Tertio procedens ante altare, in medio chori, rursum adhuc altius can­ tat: Lumen Christi, cui tertio omnes, ut supra, genuflectentes, respon­ dent: Deo gratias. Et accenduntur er cereo benedicto candelae populi, et luminaria ecclesiae. 12. Tunc sacerdos vadit ad locum suum in choro, in cornu epistola» : subdiaconus cum cruce stat a latere erangelii: clerus locum suum occu­ pat in scamnis. Diaconus deponit cereum paschalem in medio chori, supra parvum sustentaculum, et. accipiens librum, petit a celebrante benedictionem, ut in missal i. Postea radit ad leg ile, strato albo coopertum. et ponit super eo li­ brum, et inccnsat : deinde, circumiens cereum paschalem , etiam illum ite­ rato th urifleat. Tunc surgentibus omnibus, ct stantibus, ut fit ad euangelium. dia­ conus cantat praeconium paschale. 13. Praeconium paschale canitur ut in missal i, sed textui de Impera tore Romano substituitur sequens: Réspire étiam ad eos. qui nos in no- 134 .«Icta Apostolicac Sedis — Commentarium Officiale testate regunt, et ineffabili pietatis et misericôrdiæ tuæ munere, dirige cogitatiônes eorum ad institiam et pacem, ut de terréna operositate ad Cffléstem patriam pervéniant cam omni pôpulo tuo. Per eundem. Caput IV Do lectionibus 14. Post praeconium paschale, diaconus, depositis albis, sumit vioiacca paramenta, et vadit ad celebrantem. I ’’ 15. Postea leguntur lectiones, sine titulo, nec in carum fine respon­ detur Deo grâtias. Leguntur vero a lectore, in medio chori, ante cereum benedictum. Celebrans et ministri, clerus et populus, sedentes auscultant. 16. /nflnc lectionis, vel post canticum, dicuntur orationes, hoc modo: omnes surgunt, sacerdos dicit Orémus, diaconus Flectamus génua, et omnes, flexis genibus, per aliquod temporis spatium in silentio orant: dicto a subdiacono I^evâte, omnes surgunt, et sacerdos dicit orationem. 17. Ex duodecim lectionibus, in missali roman o propositis, leguntur prima cum sua oratione, quarta, octava et undecima cum suis canticis ct orationibus. Caput V Do prima parte litaniarum IK. Expletis lectionibus. α duobus cantoribus cantantur litaniae san­ ctorum, ut in missal i, usque ad invocationem Propitius esto, omnibus g prima, Virgo, prôdita E Conditôris spiritu, Pra-destinata Altissirai Gesture in alvo Filium; - «w-11101· _ ■ -IMI 386 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Tu perpes hostis fémina Prænuntiâta dæmonis, Oppléris una grâtia Intaminâta origine. Tu ventre Vitam côncipis, Vitîimque ab Adam pérditam, Diæ litândæ Victim® Carnem ministrans, integras. Merces piâclo débita, Devicta mors Te déserit, Almique consors Filii Ad astra ferris côrpore. Tanta corûscans glôria, Natiira cuncta extôllitur, In Te voeâta vérticein Decôris omnis tôngere. Ad nos, triùmphans, éxsules, Regina, verte liimina, Cæli ut beétam pâtriam, Te, consequâmur, âuspice. Jesu, tibi sit glôria, Qui natus es de Virgine, Cum Patre et almo Spiritu In sempitérna sæcula. Amen. V. Exalté ta est sancta Dei Génitrix. R. Super choros Angelôrum ad cæléstia régna. .id Magnif. Ant. Virgo prudentissima, * quo progréderis, quasi aurôra valde rôtilans? Filia Sion, tota formôsa et suôvis es, pulchra ut luna, elécta ut sol. Oratio Omnipotens sempitérne Deus, qui Immaeulâtam Virginem Mariam, Filii tui Genitricem, côrpore et anima ad eæléstem glôriam assumpsisti: concède qutèsnmus, ut ad supérna semper inténti ; ipsius glôria* merea­ mur esse consôrtes. Per eundem Dôminum. Sacra Conqrcyatio liituum 387 An Matutinum huit. Venite, adorémns Regem regum, * Cujus hôdie ad æthéreum Virgo Mater assumpta est cælum. P$. !).'h Venite, exsultémus. Hymnus Surge! Jam terris fera bruma cessit, Ridet in pratis decus omne florum, Alma quæ Vitæ Génitrix fuisti, Surge, Maria! Lilium fulgens velut in rubéto, Mortis auctôrem teris una, carpens Sôntibus fructum pâtribus negâtum Arbore vitæ. Arca non putri fabricûta ligno Manna tu servas, fluit unde virtus, Ipsa qua surgent animâta rursus Ossa sepulcris. Præsidis mentis dôcilis ministra, Haud caro tabo pûtitur resôlvi; Spiritûs imo sine fine consors Tendit ad astra. Surge! Dilécto pete nixa cælum. Sume consértum diadéma stellis, Teque natôrum récinens beâtam Excipe carmen. Laus sit excélsæ Triadi perénnis, Qua* Tibi, Virgo, tribuit corônam, Atque reginam statuitque nostram Prôvida matrem. Arnen. In I Nocturno Ant. ExaltAta est * sancta Dei Génitrix super choros Angelôrum ad cæléstia regna. Ant. Paradisi porbe * per te nobis apértæ sunt, quæ hôdie gloriôsa com Angelis triumphas. Ant. Benedicta tu * in muliéribus, et benedictus fructus ventris tui. Γ. Exalté ta est sancta Dei Génitrix. IL Super choros Angelôrum ad cæléstia regna. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 388 De libro Génesis Lectio j Cap. 3, .945 Vocavitque Dôminus Deus Adam, et dixit ei : Ubi es? Qui ait: Vo­ cem tuam audivi in paradiso; et timui eo quod nudus essem, et abseôndi me. Cui dixit : Quis enim indicâvit tibi quod nudus esses, nisi quod ei ligno de quo præcéperam tibi ne coméderes, comedisti? Dixitque Adam: Millier, quam dedisti mihi sôciam, dedit mihi de ligno, et comédi. Et dixit Dôminus Deus ad mulierem: Quare hoc fecisti? Qua* respôndit: Serpens decépit me, et comédi. Et ait Dôminus Deus ad serpéntem: Quia fecisti hoc, maledictus es inter ômnia animimtia et béstias terra*; super pectus tuum gradiéris, et terram cômedes cunctis diébus vite ture. Inimicitias ponam inter te et mulierem, et semen tuum et semen illius; ipsa cônteret caput tuum, et tu insidiaberis calcôneo ejus. I?. Vidi speciôsam sicut columbam, ascendéntem désuper rivos aquârum, cujus inæstimâbilis odor erat nimis in vestiméntis ejus; ♦ Et sicut dies verni circumdabant eam flores rosiirum et lilia convâllium. y. Quae est ista qua: ascéndit per desértum sicut virgula fumi ex aroraâtibus myrrhæ et thuris? Et sicut. Lectio ij Ex Epist. 1 ad Cor., Cap. 15, 20-26 Christus resurréxit a môrtuis, primitiæ dormiéntium ; quoniam quidem per hôminem mors, et per hôminem resurréctio mortuôrum. Et sicut in Adam omnes moriuntur, ita et in Christo omnes vivificabuntur; unusquisque autem in suo ôrdine : primitiæ Christus; deinde ii qui sunt Christi, qui in advéntu ejus credidérunt. Deinde finis, cum tradiderit regnum Deo et Patri, cum evacufiverit omnem princi­ patum. et potestâtem, et virtutem. Opôrtet autem illum regniire, donec ponat omnes inimicos sub pédibus ejus. Novissima autem inimica destruétur mors. R. Sicut cedrus exaltiita sum in Libano, et sicut cypréssus in monte Sion : quasi myrrha elécta, * Dedi suavitâtem odôris. V. Et sicut cinnamômum et biilsamum aromatizans. Dedi. Lectio iij Et Epist. I ad Cor. , Cap. 15, 53-5Ί Opôrtet enim corruptibile hoc induere incorruptiônem, et mortAle ho< indûere immortalitatem. Cum autem mortale hoc induerit immor­ talitatem, tunc fiet sermo qui scriptus est : Absôrpta est mors in victôria. Ubi est. mors, victôria tua? ubi est. mors, stimulus tuus? Stimulus A r Sacra Congref/atio Rituum 389 antem mortis peccAtum est, virtus vero peccâti lex. Deo autem grAtias, qui dedit nobis victôriam per Dôminum Jesuin Christum. 1*. Quæ est ista quæ procéssit sicut sol, et formôsa tamquam Jerùsalein? * Vidérunt eam filia- Sion, et beatam dixérunt, et regime laudavérunt earn. y. Et sicut dies verni circumdabant eam flores rosArum et lilia convallium. Vidérunt. Glôria Patri. Vidérunt. In II Nocturno .Int. Spécie tua * et pulchritâdine tua inténde, prôspere procède et regna. .Int. Sanctiiicavit * tabernaculum suum Altissimus. .-Int. Gloriôsa * prædicAntur de te, Virgo Maria. Γ. Assûmpta est Maria in cælum : gaudent Angeli. IL Laudantes benedicunt Dôminum. Sermo sancti JoAnnis Damascéni Oratio 2 de Dormitione B. Μ. V. post initium Lectio iv Hôdie sacra et animata arca Dei vivéntis, quæ suum in utero concépit Creatôrem, requiéscit in templo Dômini, quod nullis est exstrùctura mAnibus. Et David exsultat ejus parens, et cum eo choros ducunt Angeli, célébrant ArchAngeli, Virtutes glorificant, PrincipAtus exsul­ tant. PotestAtes collætAntur, gaudent Dominatiônes, Throni festum diem agunt, laudant Chérubim, glôriam ejus prædicant Séraphim. Hodie Eden novi Adam paradisum suscipit aniiuAtum, in quo soluta est condemnâtio, in quo plantatum est lignum vitæ, in quo opérta fuit nostra niiditas. IL Ornâtam monilibus filiam Jerusalem Dôminus concupivit: * Et vidéntes eam filiae Sion, beatissimam prædicavérunt, dicéntes : Unguéntum effAsum nomen tuum. V Astitit regina a dextris tuis in vestitu deaurato, circumdata varietAte. Et vidéntes. Lectio v Hôdie Virgo Immaculata, quæ nullis terrénis inquinAta est aiïéctibus, sed cæléstibus educAta cogitationibus, non in terram revérsa est; sed, cum esset animatum ca-lum. in cæléstibus tabernAculis collocAtur. Ex qua enim omnibus vera vita mauAvit. quômodo illa mortem gustAret? Sed cedit legi lata- ab eo quem génuit; et, ut filia véteris Adam, vête- 390 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale rem sententiam subiit (et ejus Filius, qui est vita ipsa, eam non reçu sévit) ; ut autem Dei vivéntis Mater, ad illuni ipsum digne aesiimitur. I?. Beâtam me dicent omnes generatiônes, * Quia fecit mihi Dôminn* magna qui potens est, et sanctum nomen ejus. y. Et misericôrdia ejua progénie in progénies timéntibus eum. Quia. Lectio vj Ex Actis Pii Papœ XIl Quôniam vero univérsa Ecclésia fidem in corpôream Beûtæ .Mari® Virginis Assumptiônem per sæculôrum decursum manifestavit, et to­ tius orbis Episcopi prope unanimi consensione petiérunt ut h;ec vêlâ­ tes, quæ Sacris Litteris innititur, Christifidélium Animis pénitus est in­ sita, ceterisque revellitis veritetibus plane cônsona, tamquam divin® et cathôlicæ fidei dogma definirétur, Pius duodécimus Pôntifex Mârimus, totius Ecclésia· votis ânnuens, stâtuit hoc Beâte Marine Virginis privilé gium sollémniter renuntiâre. Itaque die prima novémbris anni mâximi Jubilæi millésimi nongentésimi quinquagésimi, Romæ in foro ad san­ cti Petri Basilicam paténte, plurimôruni Sancte Românæ Ecclésiæ Car· dinfilium atque Episcoporum ex dissitis étiam regiônibus astente cœtil, coram ingénti Christifidélium multitudine, univérso cathôlico orbe plandénte, corpôream Beâte Marte Virginis Assumptiônem in cælum infal­ libili orâculo in hæc verba proclamfivit : Postquam supplices étiam atque étiam ad Deum admôvimus preces, ac Veritâtis Spiritus lumen invocai vimus, ad Omnipoténtis Dei glôriam, qui peculiarem benevoléntiam suam I Mariæ Virgini dilargitus est, ad sui Filii honôrem, immorbîlis sæculô­ rum Regis ac pecciiti mortisque victôris, ad ejusdem auguste Matris augéndam glôriam et ad totius Ecclésiæ giiudinm exsul tationémque, i auctoritate Dômini Nostri Jesu Christi, Beatôrum Apostolôrum Pétri et Pâuli ac Nostra pronuntiiunus, declariîmus et definimus divinitus revelôtum dogma esse : Immacuhitam Deiparam semper Virginem Ma­ riam. expléto terréstris vite cursu, fuisse côrpore et Anima ad cadéstem glôriam assûmptam. 1*. Beiïta es, Virgo Maria, quæ Dôminum portôsti, Creatôrem mundi: Genuisti qui te fecit, et in ætérnum pérmanes Virgo. V. Ave, Maria, grfitia plena; Dôminus tecum. Genuisti. Glôria Patri. Genuisti. In III Nocturno Ant. Gaude, Maria λ irgo : * cunctas hæreses sola interemisti in univérso mundo. Int. Cadi annôntiant · justitiam ejus, et omnes pôpuli vident glô riam ejus. Sacra Congregatio Rituum 391 Int. Cantate Dômino * cénticum novum, quia mirabilia fecit in te o Maria. V. Maria Virgo assumpta est ad æthéreum thâlamum. IL In quo Rex regum stellfito sedet sôlio. Léctio sancti Evangélii secûndum Lucam Leotio vij Luo. 1, !fl-50 In illo témpore : Repléta est Spiritu Sancto Elisabeth et exclamavit roce magna, et dixit: Benedicta tu inter mulieres. Et réliqua. Homilia sancti Petri Canisii De Maria Deipara Virgine, lib. V. c. VI Férias Deiparæ sacras, ut frequenter, ita reverénter péragit Ecclésia, certo intélligens, Deo gratum, et christifidélibus dignum, hoc esse offi­ cium, qui inter befitos et befitas omnes beatissima Dômini et Dei nostri Mater, certis anni tempéribus ac piiblicis cæremôniis sæpenûmero celebr/itur. Inter has autem férias, qua* tot sîéculis religiôse hdctenus observântur, festum Assumptiônis mùximum reputûtur, locumque princi­ pem tenet. Nec dies quidem ullus Marite hétior feliciôrque côntigit, si etânimæ et côrporis felicitatem eo die illi collâtam rite contemplémur : ideôque si antea unquam, tunc vel maxime spiritus et anima et corpus ejus in Deum vivum mirabiliter exsultfivit, ipsaque summo iure dicere pétait: Respéxit humilitatem ancillæ sua* : Ecce enim ex hoc beâtam me dicent omnes generatiônes : quia fecit mihi magna qui potens est. IL Diffusa est grâtia in labiis tuis : * Proptérea benedixit te Deus in ætérnum. V. Myrrha, et gutta, et cùsia a vestiméntis tuis, a dômibus eburneis, ex quibus delectavérunt te filia* regum in honôre tuo. Proptérea. Lectio viij Quare nos étiam, qui te Filiùmque tuum aimimus, o ter beata et vere augùsta Mater, non pôssumus huic pneclara* et incomparabili felicitati tnæ non ex ânimo gratuléri, quandôquidem quæcumque a Dômino tibi et de te dicta sunt, tam pulchro éxitu concluduntur, ac omni ex parte tandem perficiuntur. Beâta quæ non modo credidisti, sed fidei étiam omnisque virtutis fructum et finem hôdie consecuta es, et ejus quem tantôpere amasti atque desiderfisti, jucundissimo conspéctu nunc demum pérfrni meruisti. Emmanuélem in castéllum mundi hujus intrântem, tan· qnam hôspitem, hôspita excepisti : hôdie ab illo vicissim in regale suum 302 .Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale palâtium exciperis, et tanquam mater tali Salomône digna magnifice primum honorâris. R. Beâta es. Virgo Maria, Dei Génitrix, quæ credidisti D6mino: perfécta sunt in te quæ dicta sunt tibi : ecce exaltât» es super choros Angelôrum : * Intercède pro nobis ad Dôminum Deum nostrum. V. Ave Maria, grâtia plena : Dôminus tecum. Intercède. Glôria Patri. Intercède. Lectio ix Felix dies, qui tam pretiôsura munus de hujus mundi desérto trans­ misit, et ad sanctam æternâmque civitatem ita perdiixit, ut commune et incredibile gâudinm, nec minor admiratio cælitibus ômnibus crearétur. Felix dies, qui sponsa* languéntis tam ardéntibus quam diutûrnis desidériis satisfécit, ut quod quaesiverat inveniret, quod petiverat acci­ peret, quod expectârat secûra possidéret, nimirum in illa summi «ternique boni perfécta visiône atque fruitiône pénitus conquiéscens. Felix dies, qui ancillam Dômini humillimam co usque provéxit ac éxtulit, ut præstantissima cadi Regina, mundique Domina effleerétur, et ne âltius quidem posset assurgere, quôniam in Regni sôlio sublimât», post Chri­ stum gloriôsa resédit. Felix hic planéque venerândus dies est, qui Re­ ginam et Matrem nobis poténtem simul et cleméntem in regno Dei con­ stituit ac conflrmâvit, ut eandem, quæ Judicis mater assidue manet, mat rem misericôrdia* nobis favéntem, apud Christum patrocinântem, nostnéque salutis negotia fidéliter procurantem habeâmiis. Te Deum laudamus. An Laudes et pe» Horas Int. 1. Assumpta est Maria in cælum : * gaudent Angeli, laudântes benedicunt Dôminum. /■. 2. Maria Virgo assumpta est * ad æthéreum thalamum, in quo Rex regum stellâto sedet sôlio. 3. In odôrem · unguentôrum tuôrum currimus : adolescéntulæ dilexérunt te nimis. j. Benedicta * filia tu a Dômino : quia per te fructum vite cornmunicâvimus. .5. Pulchra es · et decôra, filia Jerôsalem, terribilis ut castrôrum Acies ordinâta. Sacra Congregatio Rituum 393 Judith 13, 22 Capitulum Benedixit te Dôminus in virtfite sua, quia per te ad nihilum redégit inimicos nostros. Benedicta es tu. filia, a Dômino Deo excélso, præ· omnibus muliéribus super terrain. H y innus Solis, o Virgo, radiis amicta, Bis caput senis redimita stellis, Luna cui præbet pédibus scabéllum Inclita fulges. Mortis, inférai domitrixque noxæ, Assides Christo studiôsa nostri, Teque reginam célébrât poténtem Terra polusque. Damna sed perstat sôboli minâri Crédites quondam Tibi dirus anguis; Mater, huc clemens ades, et maligni Côntere collum. Asseclas diæ fidei tuére, Transfugas adduc ad ovile sacrum, Quas diu gentes tegit umbra mortis Undique coge. Sontibus initis véniam precâre, Adjuva flentes, inopes et tegros, Spes mica cunctis per acuta vita· Certa salfitis. Laus sit excélsæ Triadi perénnis, Quæ Tibi, Virgo, tribuit corônam, Atque reginam statuitque nostram Prôvida matrem. Arnen. V. Exaltâta est sancta Dei Génitrix. IL Super choros Angelôrum ad cæléstia regna. Ad Bcncd. Ant. Qua* est ista * quæ ascéndit sicut aurôra consiirgens,. pulchra et luna, elécta ut sol. terribilis ut castrôrum iieies ordinâta? Oratio Omnipotens sempitérne Deus, qui Immaculatam Virginem Mariam, Filii tui Genitricem, côrpore et âniina ad cæléstem glôriam assumpsisti : concède quæsumus, ut ad supérna semper inténti ; ipsius glôriæ mereâmur esse consôrtes. Per eûindem Dôminum. Sacra Congreqatio Rituum Acta A postohcae Sedis - Commentarium Ojficiale 394 Ad Tertiam Die 18 Augusti Capitulum Benedixit te, ut supra. DE QUARTA DIE INFRA OCTAVAM B. MARIAE V. R. br. Exaltâta est * Sancta Dei Génitrix. Exaltâta. y. Super cho­ ros Angelôrum ad cæléstia regna. Sancta. Glôria Patri. Exaltâta. Ad Sextam Judith 13, 21p25 Benedictus Dôminus, quia hôdie nomen tuum ita magnificâvit, ut non recédât laus tua de ore hôminum. I?. br. Assâmpta est Maria in cælum : * Gaudent Angeli. Assiimpta est. y. Laudântes benedicunt Dôminum. Gaudent. Glôria Patri. Assûmpta. y. Maria Virgo assiimpta est ad æthéreum thâlamum. I?. In quo Rex regum stellâto sedet sôlio. Ad Nonam Judith, 15, 10 Capitulum Tu glôria Jerusalem, tu lætitia Israël, tu honorificéntia pôpuli nostri. R*. br. Maria Virgo assiimpta est · Ad æthéreum thâlamum. Maria, y. In quo Rex regum stellâto sedet sôlio. Ad æthéreum. Glôria Pa­ tri. Maria. y. Dignâre me laudâre te, Virgo sacrâta. R. Da rnilii virtutem contra hostes tuos. In II Vesperis Antiphonœ et Capitulum dc Laudibus. Hymnus Ave, maris stella. V. Exaltûta est sancta Dei Génitrix. K. Super choros Angelôrum ad cæléstia regna. semiduplex. if y. Assumpta est Maria in cælum : gaudent Angeli. R. Laudântes benedicunt Dôminum. Capitulum 395 .lut. Virgo prudentissima. y. Exaltâta est. Oratio Omnipotens. Pro Commemoratione S. Agapiti, Mart.: Ant. Iste Sanctus. V. Glô­ ria et honôre. Oratio Lætétur Ecclésia tua, Deus, beâti Agapiti Mârtyris tui confisa suf­ fragiis : atque, ejus précibus gloriôsis, et devôta permâneat, et secâra consistât. Per Dôminum. In I Nocturno De Cânticis canticôrum Lectio j Tota pulchra es, arnica mea, et mâcula non est in te. Veni de Libano, sponsa mea, veni de Libano : veni, coronâberis, de câpite Amana, de vértice Sanir et Hermon, de cubilibus leônum. de môntibus pardôrum. Vulnerâsti cor meum, soror mea, sponsa, vulnerâsti cor meum, in uno oculôrum tuôrum et in uno crine colli tui. Hortus conclusus, soror mea sponsa, hortus conclusus, fons signâtus. I?. Vidi speeiôsam sicut columbam, ascendéntem désuper rivos aquârum, cujus inæstimâbilis odor erat nimis in vestimentis ejus ; * Et sicut dies verni circumdabant eam flores rosârum et lilia convâllium. V. Quæ est ista quæ ascéndit per desértum sicut virgula fumi ex aromâtibus myr­ rhe et thuris? Et sicut. Lectio ij . Id Magnif. Ant. Hôdie · Maria Virgo cælos ascéndit : gaudéte, quia cum Christo regnat in ætérnum. Et fit Commemoratio sequentis. Cap. !/, 7, 12 Ibid., Cap. 6, 3-9; 8-1 Pulchra es, amica mea, suâvis et decôra sicut Jerusalem : terribi­ lis ut castrôrum âcies ordinâta. Una est columba mea, perfécta mea, una est matris suæ, elécta genitrici suæ. Vidérunt eam filiæ, et beatis­ simam prædicavérunt ; regime, et laudavérunt eam. Quæ est ista. quæ progréditur, quasi aurôra consûrgens, pulchra ut luna, elécta ut sol, terribilis ut castrôrum âcies ordinâta? Quæ est ista, quæ ascéndit de desérto, deliciis âflhiens innixa super diléctum suum? R. Sicut, cedrus exaltâta sum in Libano, et sicut cypréssus in monte Sion : quasi myrrha elécta, * Dedi suavitâtem odôris. V Et sicut cinnamômum et bâlsamum aromatizans. Dedi. 1 896 Acta Apostolicac Sedis - Commentarium Officiale Ibid., Cap. 8, 6-7 Lectio iij Pone me ut signdculum super cor tuum, ut signaculum super brâchium tuum, quia fortis est ut mors diléctio, dura sicut inférnus æmulâ-tio : lûmpades ejus, lampades ignis atque flammârum. Aquæ nuiltæ non potuérunt extinguere caritatem nec fltimina ôbruent illam. Si dé­ dent homo omnem substantiam suam, pro dilectiéne, quasi nihil despi­ ciet eam. R. Quæ est ista qua* procéssit sicut sol, et formôsa tamquam Jerûsalem? · Vidèrent eam filia* Sion, et beâtam dixérunt, et reginæ lauda­ verunt eam. y. Et sicut dies verni circumdabant eam flores rosârmn et lilia convàllium. Vidérunt. Glôria Patri. Viderunt. In II Nocturno Ex Constitutiône Apostôlica Pii Papa* XII Lectio iv Sanctôrum Patrum ac theologôrum arguménta considerationésque Sacris Litteris, tamquam (illimo fundaménto, nituntur; quæ qui­ dem almam Dei Matrem nobis véluti ante ôculos propônunt divino Filio suo coniunctissimam, «‘jusque semper participântem sortem. Quamôbrem quasi impossibile vidétur eam cérnere, quæ Christum concépit, péperit, suo lacte âluit, eûmque inter ulnas hfibuit pectorique ob­ strinxit suo, ab eôdem post terréstrem hanc vitam, etsi non Anima, c6rpore tamen separatam. Cum Redémptor noster Maria· Filius sit, haud pôterat profécto, ùtpote divime legis observâtor perfectissimus, præter Ætérnum Patrem, Matrem quoque suam dilectissimam non honorâre. Atqui, cum eam posset tam magno honôre exornare, ut eam a septilchri corruptiène servaret incôluinem, id reapse fecisse eredéndum est. K. Ornatam monilibus filiam Jerusalem Dôminus concupivit: * Et vidéntes eam filia· Sion, beatissimam pra*dicavérunt, dicéntes : Unguéntum effusum nomen tuum. V. Astitit regina a dextris tuis in vestitu deaurato, circumdata varietate. Et vidéntes. % Lectio r Maxime autem illud memorandum est, inde a sæculo sectindo. Ma­ riam Virginem a sanctis Patribus véluti novam Ilevam propôni novo Ad:e, etsi subiéetam. an tissime conjunrtam in certAmine illo advérsus inferérum bostem, quod. quemadmodum in protoevangélio præsmnifi- 397 Sacra Congregatio Situum câtur, ad plenissimam deventurum erat victériam de peccato ac de morte, quæsemper in géntium Apéstoli scriptis inter se copulûntur. Quamébrem, gicut gloriôsa Christi anastasis essentiâlis pars fuit ac postrémum hujus rictôriæ troptéum, ita Beéita* Virginis commune cum Filio suo certâmen virginei côrporis « glorificatione » concludéndum erat; ut enim idem Apostolus ait, «cum... mortâle hoc induerit immortalitatem, tune fiet sermo, qui scriptus est : absérpta est mors in victéria ». I*. Beatam me dicent omnes generatiénes, * Quia fecit mihi Déminus magna qui potens est, et sanctum nomen ejus. V. Et misericérdia ejus a progénie in progénies timéntibus eum. Quia. Lectio vj Idcirco augûsta Dei Mater, Jesu Christo, inde ab omni æternitâte, «uno eodémque décréta » prædestinatiénis, arcâno modo conjuncta, immaculâta in suo concéptu, in divina mater ni tâte sua integérrima virgo, generésa Divini Redemptôris séria, qui plénum de peccâto ejûsque con­ sectariis deportavit triumphum, id tandem assecuta est, quasi suprémam snônmi privilegiérum corénam, ut a septilchri corruptiéne servarétur immûnis, utque, quemâdmodum jam Filius suus, devicta morte, côrpore et Anima ad supérnam cæli glériam eveherétur, ubi Regina refulgeret ad ejusdem sui Filii déxteram. immortalis steculérum Regis. K. Beâta es, Virgo Maria, qua* Déminum portasti, Creatérem mundi : * Genuisti qui te fecit, et in a‘térnum pérmanes Virgo. V. Ave, Maria, grâtia plena; Dominus tecum. Genuisti. Gléria Patri. Genuisti. In III Nocturno Léctio sancti Evangélii secundum Lucam Cap. 1, !il-50 Lectio vij In illo témpore : Repléta est Spiritu Sancto Elisabeth et exclamâvit voce magna, et dixit : Benedicta tu inter mulieres. Et réliqua. Romilia sancti Petri Damiani In Nativitate li. Maria- Γ. Virgo Dei Génitrix, cujus pulchritudinem sol et luna mirântur, siibveni, démina, claméntibus ad te jiigiter : Revértere, revértere Sunamitis, revértere, revértere, ut. intueâmur te. Tu benedicta, et super bene­ dicta, revértere per poténtiam. Fecit in te magna qui potens est. et data est tibi omnis potéstas in cælo et in terra. Nihil tibi impossibile, cui 398 Sacra Congregatio Rituum Act« Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale spénsus est, ut ingens fumus e subjûcto igne os ejus obrheret. Tum fervens aqua in ejus ventrem effusa est, maxilliéque confrôctæ. Quo témpore judex, e trihunidi lapsus, pftnlo post môrtuus est. Ea re incéneo imperatôre, sanctum juvenem jubénte feris objici, cum illa* non auderent attingere, Prænéste glôdio percûssus est. Te Deum laudâmus. Ad Laudes pro Commemoratione S. Agapiti: Ant. Qui odit. V. Ju stus ut palma. Vcspcrœ de sequenti, Commemoratio prœcedentis. •Il possibile est desperâtos in spem beatitûdinis relevâre. Quômodo enim ilia potéstas tuæ poténtiæ pôterit obviâre, quæ de carne tua carnis suscépit originem? Accédis enim ante illud Aureum humônæ reconciliatiônis altâre, non solum rogans, sed imperans, dômina, non ancilla. Μό· veat te natura, poténtia môveat, quia quanto poténtior, tanto misericôrdior esse debébis. Potestâti enim cedit ad glôriam, injurias ulcisci nolle cum possit. Revértere per amôrem. Scio, dômina, quia benignissima es. et amas nos amôre invincibili, quos in te et per te Filius tuus et Deus tuus summa dilectiône diléxit. Quis scit quôties refrigeras iram Jiidicis. cum justitiæ virtus a præséntia deitôtis egréditur? R. Diffusa est griitia in lâbiis tuis : * Proptérea benedixit te Deus in ætérnum. y. Myrrha, et gutta, et câsia a vestiméntis tuis, a dômibus ebôrneis, ex quibus delectavérunt te filiæ regum in honôre tuo. Proptérea. Lectio viij 39» < l Revértere per singularitâtem. In mimibus tuis sunt thesâuri miseratiônum Dôraini, et sola elécta es, cui gratia tanta concéditur. Absit ut ces­ set manus tua, cum occasiônem quæras salvândi miseros et misericôrdiam effundéndi! neque enim tua glôria minuitur, sed augétur, cnm peniténtes ad véniam, justificâti ad glôriam assumùntur. Revértere ergo, Sunamitis, id est, despécta, cujus Animam pertransivit glAdius, qu® fabri uxor appellata fuisti. Ad quid? Ut intueâmur te. Summa glôria est post Deum te vidére, adhærére tibi, et in tuæ protectiônis muni­ mine demorari. Audi nos. Nam et Filius nihil negans honôrat te, qui est Deus benedictus in s:écula sæculôrum. Amen. R. Beata es, Virgo Maria, Dei Génitrix, quæ credidisti Dômino: perfécta sunt in te quæ dicta sunt tibi : ecce exaltûta es super choros Angelôrum : * Intercède pro nobis ad Dôminum, Deum nostrum. V. Ave, Maria, gnitia plena; Dôminus tecum. Intercède. Glôria Patri. Intercède. DEURETUM URBIS et ORBIS Missa in honorem B. Mariæ Virginis in cielum Assumptæ appro­ bata. congruum erat ut etiam officium iis adornatum esset laudibus,, quæ Deiparæ Virgini oh definitum corporeæ Assumptionis dogma me­ rito tribuenda* erant. Quapropter Sacra Rituum Congregatio supra relatum officium Sanctissimo Domino Nostro Pio Papæ XII per inIrascriptum Eminentissimum Cardinalem Pro-Præfectum approbandum submisit. Eadem Sanctitas Sua propositum schema probare dignata est ; simulque mandavit ut loco veteris officii in Breviario Romano ex­ stantis, novum hoc poneretur in posterum unice adhibendum ab iis qui Romano Breviario adatringuntur. Contrariis non obstantibus qui­ buslibet. Datum Ronnie die 27 Aprilis 1951. C. Card. Micara, Ep. Velitem., Pro-Praejcetus ©s. L. I Pro S. Agapito Lectio ix Agapitus Prænestfnus, quindecim annos natus, AureliAno impera­ tôre, martyrii cupidissimus, cum propter constântiam religiônis, imperatôris jussu, primum nervis diutissime cæsus, deinde in tetrum cârcerem conjéctus esset, ut nihil omnino per quatuor dies gustâret. e custôdia est ediictus. Et, ardéntibus carbônibus cApiti ejus impôsitis, Deo agens grâtias, iterum afféctus verbéribus, nudus ita pédibus su- t ' j A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretarius PERIODICA DE RE MORALI CANONICA LITURGICA FUNDATA AB ARTHURO VERMEERSCH S. I. EDITA A PROFESSORIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE QU1BUSCUM OPERAM SIMUL NAVANT ALII E VARIIS GENTIBUS PROFESSORES ET DOCTORES TOM. XLI / FASC. I 15 mart. 1952 ROMAE SUMPTIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE BRUGIS VENALIA APUD C ARO L U M BEY EDIT. PONT. INDEX DISSERTATIONUM ET QUAESITORUM ' pag. ·' Detractio et ius in famam, Iosepiius Farraher S. I. 5 Dc moralitatc actus iustitiac, Dr. P. L. Bender O. P. . . 36 Missionarii eorumque privilegia et decret. S. Poenitentiariae « Consilium suum prosequens », Gerardus Lunther O. F. M.........................................................................................51 Dc matrimonio nullo inter absentes contracto P. F. X. Hetch S. A. C.................................................................................. 57 Annotationes in Alloc. SS. D. N. Pii PP. XII membris conventus universalis de catholico Laie orum Apostolatu M. FÂBREGAS S. 1..................................................................... 78 F « Picentina » Nullitatis ‘Matrimonii, ponente R. P. D. A. AVynen.................................................................................................. 91 Dc fonte obligationis coelibatus clericorum in sacris, Gulielmus Bertrams S. 1...................................................... 1θ7 De valorc professionis monasticae orientalium dissidentium, Clemens Pujol S. I........................................................................ 130 Quid sit summa 10,000 francorum aureorum, Georgius Jarlot S. 1......................................................................................... 150 Editio Typica 1952 Ritualis romani, Hermannus Schmidt S. 1.......................................................................................................... 151 Annotationes in SS. D. N. Pii Pp. XII nuntium radiophonicum « dc conscientia Christiana in iuvenibus recte cfformanda > et in allocutionem membris « Fédération Mondiale des Jeunesses Féminines Catholiques » circa * Insegnamenti ed Esortazioni sul concetto della legge morale*. F. Hürth S. 1...............................................................223 Inquisitio critica in moralitatem « amplexus reservati*, F. Hürth S. 1.................................................................................... 251 De communione fidelium cum Hostiis in eodem Sacrificio consecratis, Dr. D. Raimundus Hammer .... 270 ' g Annotationes in Const. Apostolicam « De spirituali cmigranHum cura* M. Fâbregas S. 1....................................................... 318 De admissione religiosi in seminarium aut seminaristae in religion· m, F. X. Hetch S. A. C. . ,?R0 • ’ ‘ · »» i , i· INDEX MONUMENTORUM pag- SS. I). N. PIUS PP. XII Allocutio ad delegatos A. Catholicae Italicae . Allocutio membris conventus universalis de catholico Laicorum Apostolatu.......................................................... Nuntius radiophonicus « de conscientia Christiana in iuvenibus recte efformanda »..................................... Allocutio membris « Fédération Mondiale des Jeunesses Féminines Catholiques circa < Insegnamenti cd Esortazioni sul concetto della Legge morale » . Constitutio Apostolica < De Spirituali Emingratium Cu­ ra», ........................................... . . . . Allocutio ad Delegatos Conv. Nat. Italico sodalitatum « Conferenze di San \rincenzo de’ Paoli », . Allocutio iis qui adfuerunt Conventui International! dc Histopathologia Systematis Nervorum, 61 67 183 205 301 326 333 S. Congregatio S. Officii Decretum damnans Opera Omnia Andreae Gide, . Decretum damnans librum Robert Morel La mere, Vic dc Mariae et eiusdem versionem germanicam: Das Lcben Marias, Olten Walter, . Instructio circa Sacram Artem in ecclesiis, . Monitum super amplexu reservato, . 347 348 348 354 S. Congregatio Consistorialis 82 Instructio super vicariis castrensibus,............................. Epistola ad Ordinarios Hispaniae circa vicarios castren­ 87 ses.................................................................................. S. Congregatio de Religiosis Decretum constituens « studium » apud hanc S. Congre­ gationem, K 89 ................................................................ 376 INDEX MONUMENTORUM S. Congregatio de Propaganda Fide Pag. Instructio de apto modo pro missionibus stipem cor­ rogandi ................................................................................. 355 Pontificia Commissio ad Codicis Canones authentice interpretandos Responsa ad proposita dubia circa cann. 1053, 598 & 2, 788, 822 & 4, 209, et de applicatione praescriptorum cann. 197, 199, 206, 209, potestati dominative,.....................................................358 Sacra Romana Rota < Vicentina > Nullitatis Matrimonii,....................................... 91 INDEX ALPHABETICU8 KEllUM Acatholici baptizati tenentur canone 1088, p. 57. Accusationes in moralem a fautoribus « revisionis et simplificationis normarum moralium », p. 227. Actio caritatis est fecunda, p. 331. Actio catholica « actionis », p. 61. Actio catholica non est aliqua vis seu factio politica, p. 65. Actio catholica non est novus apostolatus laicorum, p. 63. Actionis catholicae non est capiti esse aliis consociationibus, p. 66. Actio ob nullitatem actorum et actio rescissoria, p. 122. Actus malus propter se et propter circumstantias, p. 257. Actus naturalis completus inter coniuges, p. 255. Admissio ex-religiosi in seminarium, p. 361. Admissio seminaristae in Institutum Religiosum, p. 263. Adnotationes in Const. Apost. « Exsul Familia », p. 318. Adolescentium fides orans, p. 222. «Amplexus reservatus», p. 251. «Amplexus reservatus», nequit sine distinctione licitus diei, p. 256. Apostolatus caritatis, p. 330. Apostolatus laicorum, p. 67. Apostolatus laicorum et Actiocatholica, p. 72. Apostolatus laicorum et Hierarchia, p. 74. Architectura sacra, p. 351. Argumenta theologica pro sacro caelibatu, p. 127. Ars figurativa sacra, p. 352. Ascesis caritatis, p. 329. Asoospcrmia, p. 98. Benedictiones in editione typica Ritualis Romani, p. 172. Bona fides monachorum eccles. dissidentium orientalium, p. 139. Bonum communitatis ut iustificans novas investigationes et praxes medicas, p. 310. Bonum infirmorum tamquam iustificatio novaruin praxiura medieorum, p. 340. Bonum scientiae medicinae iustificans ulteriorcm investigationem, p. 335. 348 ACTA SS. CONGREGATIONUM solita Audientia Excmo ac Revmo Dno Adsessori S. Offi­ cii concessa, relatam Sibi Emorum Patrum resolutionem approbavit, confirmavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 24 Maii 1952. L. ψ S. Marinus Marani, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius 11 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (J.J.S. XXXXIV [1 iul. 1952] p. 481) II DECRETUM In generali consessu Supremae Sacrae Congregatio­ nis Sancti Officii Emi ac Revmi DD. Cardinales rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, damnarunt atque in Indicem librorum prohibitorum inserendum mandarunt librum qui inscri­ bitur: Robert Morel, La Mère, Vie de Marie, Paris, Se­ quana, 1946, et eiusdem versionem germanicam : Das Leben Marias, Oit en, Walter. Et sequenti Feria v, die 29 eiusdem mensis et anni, SSmus D. N. D. Pius divina Providentia Pp. XII, in solita Audientia Excmo P. D. Adsessori Sancti Officii impertita, relatam Sibi Emorum Patrum resolutionem approbavit, confirmavit et publicandam iussit. L. * S. Marinus Marani, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius 12 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (A.A.S. XXXXIV [4 aug. 1952] p. 542) INSTRUCTIO Sacrae artis, vi ipsius appellationis, munus officium­ que est, domus Dei decori plurimum conferre atque fidem pietatemque èorum fovere, qui in templum congregantur, S. S. C. S. OFFICII 349 ut divinis adsistant officiis implorentque dona caelestia; ac propterea eadem semper cura adsidua vigilantique studio ab Ecclesia exculta est, ut plane congruat cum le­ gibus suis, e superna doctrina rectaque ascesi promanantibus, quibus quidem iure optimo «sacrae» titulum vin­ dicare sibi possit. Merito itaque huc pertinent verba Beati Pii X Sum­ mi Pontificis, sapientes musicae sacrae normas edicentis: « Nulla adunque deve occorrere nel tempio che turbi od anche solo diminuisca la pietà e la devozione dei fedeli, nulla che dia ragionevole motivo di disgusto o di scan­ dalo, nulla soprattutto che... sia indegno della casa di orazione e della maestà di Dio » l. Idcirco a primis usque Ecclesiae saeculis Concilium Nicaenum Secundum, Iconoclastarum haeresim condem­ nans, sacrarum imaginum cultum confirmavit, gravissi­ mis comminatis poenis in cos, qui audeant « improbe ali­ quid excogitare, quod sit contra constitutionem ecclesia­ sticam » 2. Concilium autem Tridentinum, in sessione XXV, prudentissimas de Christiana iconographia edit leges, ac gravem habens ad Episcopos exhortationem ita profecto concludit: «Postremo tanta circa haec diligentia et cura ab Episcopis adhibeatur, ut nihil inordinatum, aut praepostere ct tumultuarie accommodatum, nihil profanum, nihilque inhonestum appareat, quum domum Dei deceat sanctitudo»3. Urbanus VIII, ut Synodi Tridentinae de sacris imaginibus praescriptio exsecutioni fideliter mandetur, peculiares addit normas, affirmans: « ... quae oculis fidelium ’ Motu proprio Tra Ic sollecitudini, 22 nov. 1903; Acta Pii X, vol. I, p. 75. s Actio 7n et ultima definitio Synodi 2*·, Mansi, Sacr. Cone., ΧΠΙ, coi. 730. a Sess. XXV, De invocatione, venor. et Reliquiis Sanet, et sa­ cris Imaginibus. ;ί JI I] I I .I | I [' Ill 350 acta ss. congregationum subiiciuntur non inordinata nec insolita appareant, sed devotionem pariant et pietatem ... » 4· Denique Codex luris Canonici universam Ecclesiae de arte sacra legislationem per summa capita colligit (cc. 485, 1161, 1162, 1164, 117, 1261, 1268, 1269 § 1, 1279, 1280, 1385, 1399). Peculiari digna sunt memoratu praescripta can. 1261, quo locorum Ordinarii advigilare tenentur, « praesertim ne in cultum divinum ... quidquam admittatur a fide alie­ num vel ab ecclesiastica traditione absonum»; et can. 1399, 12°, quo «ipso iure prohibentur... Imagines quo­ quo modo impressae... ab Ecclesiae sensu et decretis alienae ». Recens quoque Apostolica Sedes deerrantes sacrae artis formas et contaminationes reprobavit. Neque ullius momenti est quod nonnulli obiiciunt, scilicet aptandam esse artem sacram novorum temporum necessitatibus at­ que condicionibus. Etenim sacra ars, cum Christiana so­ cietate exorta, proprios fines habet, a quibus nunquam declinare, propriumque munus, cui nunquam deesse pot­ est. Quare Pius XI vcn. mem., novam Pinacothecam Va­ ticanam auspicans, de arte sacra sermonem faciens, post­ quam quandam novam, quam dictitant, artem memoravit, gravia haec verba adiecit : « Lo abbiamo dei resto già più volte espresso con nomini d’arte e con Sacri Pastori: la Nostra speranza, il Nostro ardente voto, la Nostra volontà puo essere soltanto che sia ubbidita la legge cano­ nica, chiaramente formulata e sancita anche nel Codice di diritto canonico, e cioè : che tale arte non sia ammessa nelle nostre chiese e molto più che non sia ehiamata a costruirle, a trasformarle, a decorarle; pur spalancando tutte le porte e dando il più schietto benvenuto ad ogni buono e progressum sviluppo delle buone c venerando « Sacrosancta Tridcntina, § 1, die XV mensis Martii, anno MDCXLII, BvUarium Romanum, Taurincn. editio, XV, 171. S. S. C. S. OFFICII 351 tradizioni, che in tanti secoli di vita cristiana, in tanta diversità di ambienti e di condizioni sociali ed etniche, hanno dato tanta prova di inesauribile capacità di ispirare nuove e belle forme, quante volte vennero interro­ gate o studiate o coltivate al dupliee lume dei genio e della fede » 5. Nuper autem Pius XII, feliciter regnans, in Litteris Encyclicis « De Sacra Liturgia », die xx mensis Nov., a. mcmxlvii datis, ehristianae artis officia presse luculenterque exposuit ; « ... oportet omnino eam nostrorum tem­ porum artem liberum habere campum, quae sacris aedibus sacrisque intibus debita reverentia debitoque honore in­ serviat; ita quidem ut eadem ad mirabilem illum gloriae concentum, quem summi viri per revoluta iam saecula catholicae fidei cecinere, suam queat adiungere vocem. Facere tamen non possumus quin, pro officii Nostri con­ scientia, eas imagines ac formas, recens a nonnullis in­ ductas, deploremus ae reprobemus, quae sanae artis de­ formationes depravationesque videantur, quaeque etiam nonnumquam decori, modestiae ac pietati ehristianae aper­ te repugnent, sensumque vere religiosum misere offen­ dant; hae quidem a nostri templis arcendae prorsus at­ que expellendae sunt, ut « generatim quidquid a sancti­ tate loci absonum sit» (can. 1178)°. Hisce omnibus attente consideratis, Suprema haec Sacra Congregatio graviter sollicita de fide pietateque in christiano populo per artem sacram servandam, nor­ mas, ipiae sequuntur, cunctis terrarum orbis Ordinariis in memoriam revocandas decrevit, ut sacrae artis formae et rationes domus Dei decori et sanctitudini omnino res­ pondeant : Dc architectura. — Sacra architectura, licet novas formas adsumat, nequit ullo modo profanis aedificiis adsiβ Sermo diei 27 oct. 1932, A.A.S., XXIV [1932], p. 356. e J.J.iSi, XXXIX [1947], p. 590 s. If· M. 352 ACTA SS. CONGREGATIONUM milari, sed semper munere suo, quod proprium est domus Dei ac domus orationis, fungi debet. Accedat quidem in aedificandis templis cura illa fidelium commoditatis, qua ipsi meliore visu animoque divina officia participare queant; niteat quoque nova ecclesia pulchra linearum sim­ plicitate, quae a fallacibus ornamentis abhorret; sed om­ nia devitentur, quae artis operisque quandam negligentiam preseferant. In can. 1162, § 1, cautum est : « Nulla ecclesia aedi­ ficetur sine expresso Ordinarii loci consensu scriptis dato, quem tamen Vicarius Generalis praestare nequit sine mandato speciali ». In can. 1164, § 1: «Curent Ordinarii, audito etiam, si opus fuerit, peritorum consilio, ut in ecclesiarum aedi­ ficatione vel refectione serventur formae a traditione Christiana recepta et artis sacrae leges ». Districte autem mandat haec Suprema S. Congrega­ tio ut sancte serventur praescripta ce. 1268 § 2 et 1269 § 1 : « SSma Eucharistia custodiatur in praecellentissimo ac nobilissimo ecclesiae loco ac proinde regulariter in altari maiore, nisi aliud venerationi et cultui tanti sa­ cramenti commodius et decentius videatur... SSma Eu­ charistia servari debet in tabernaculo inamovibili in me­ dia parte altaris posito »· De arte figurative. — 1. Ad praescriptum can. 1279: «Nemini liceat in ecclesiis, etiam exemptis, aliisve locis sacris ullam insolitam ponere vel ponendam curare ima­ ginem, nisi ab Ordinario loci sit approbata » (■§ D 2. « Ordinarius autem sacras imagines publice ad fidelium venerationem exponendas ne approbet, quae cum probato Ecclesiae usu non congruant » (§2). 3. « Nunquam sinat Ordinarius in ecclesiis aliisve locis sacris exhiberi falsi dogmatis imagines vel quae de­ bitam decentiam et honestatem non praeseferant, aut rudibus periculosi erroris occasionem praebeant » (§ 3). 4. Si in dioecesanis Commissionibus desint periti, aut S. S. C. S. OFFICII 353 dubia vel controversiae exoriantur, consulant locorum Or­ dinarii metropolitanas Commissiones vel Romanam de arte sacra Commissionem. 5. Ad normam can. 485 et 1178, curent Ordinarii, ut removeantur a sacris aedificiis ea omnia, quae sancti­ tati loci ac reverentiae domo Dei debitae quoquo modo repugnent; atque severe prohibeant ne multiplices sta­ tuae effigiesque mediocris notae, plerumque stereotypae, in ipsis altaribus vel ad proximos sacellorum parietes venerationi fidelium inepte inconcinneque exponantur. 6. Episcopi et Superiores religiosi denegent licen­ tiam edendi libros, folia vel libellos periodicos, in quibus imagines impressae sint, ab Ecclesiae sensu et decretis alienae 7. Quo autem tutius locorum Ordinarii ex Dioecesana pro Arte Sacra Commissione exquirere atque accipere valeant consilium, quod cum Apostolicae Sedis praescriptis atque ipsius artis sacrae fine minime dissideat, curent iidem ut in praedictum collegium cooptentur viri, qui non modo sint arte periti, sed etiam Christianae fidei firmiter adhae­ reant, ad pietatem sint informati et certas rationes, ab auctoritate ecclesiastica definitas, animo libenti sequantur. Opera autem picturae, sculpturae et architecturae exequenda committantur solummodo viris, qui peritia ceteros praecellant quique sinceram fidem ac pietatem, cuiuslibet artis sacrae finem, exprimere queant. Tandem curandum ut ad sacros ordines adspirantes in Philosophicis et Theologicis scholis, modo singulorum ingenio atque aetati accommodato, erudiantur in arte qui mores institutaque maiorum vereantur et Sanctae Sedis praescriptis obsequantur. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 30 lunii 1952. ψ I. Card. Pizzardo, ScAretarius Alaphridus Ottaviani, Adsessor ■I Cfr. cnn. 13S5 et 1399, 12°. ■U { i h 354 ACTA SS. CONGREGATIONUM 13 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (A.A.S. XXXXIV [4 aug. 1952] p. 546) MONITUM Gravi cum sollicitudine Apostoliea Sedes animadver­ tit non paucos scriptores his temporibus, de vita coniugali agentes, passim palam et minute ad singula eam spectan­ tia inverecunde descendere : praeterea nonnullos actum quemdam, amplexum reservatum nuncupatum, describere, laudare et suadere. Ne in re tanti momenti, quae matrimonii sanctitatem et animarum salutem respicit, munere suo deficiat, Supre­ ma Sacra Congregatio S. Officii, de expresso mandato SSmi D. N. D. Pii, divina Providentia Pp. XII, omnes praedictos scriptores graviter monet, ut ab huiusmodi agendi ratione desistant. Sacros quoque Pastores enixe hortatur ut in his rebus sedulo advigilent et quae op­ portuna sint remedia sollicite apponant. Sacerdotes autem, in cura animarum et in conscien­ tiis dirigendis, numquam, sive sponte sive interrogati, ita loqui praesumant quasi ex parte legis Christianae contra « amplexum reservatum » nihil esset obiiciendum. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 30 lunii 1952. Marinus Marani, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius * Hoc Monitum commentatur P. F. X. Hürth in suo articulo huius fasciculi Periodica p. 251 « Inquisitio critica in moralitatem « amplexus reservati ». S. C. DE PROP. FIDE 355 14 - Sacra Congregatio de Propaganda Fide (A. A. S. XXXXIV [4 aug. 1952] p. 549) INSTRUCTIO DE ΑΡΤΟ MODO PRO MISSIONIBUS STIPEM CORROGANDI Plurimis abhinc annis, Christiana plebs vehementiore in dies studio catholicae fidei inter infideles propagandae favet, non modo evangel ii praecones sed etiam opes sup­ peditando. luxta normas a Romanis Pontificibus praescriptas, quae in missionum provectum offeruntur, ea omnia tum per Pontificalia Opera a Propagatione Fidei, a S. Petro Apostolo pro indigena clero et a S. Infantia, tum per Collectam, Epiphaniae tempore pro Africae nigritis ha­ bendam, coadunantur. Normae illae, ut Pii Papae XI, fel. ree., verbis uta­ mur, quae in Motu Proprio « Romanorum Pontificum » scripta invenimus, « Catholicarum Missionum universi­ tati, certa via et ratione, ex catholicae orbis collatione» consulunt « ita quidem ut et corrogatae apud omnes na­ tiones ab omnibus, quotquot sunt, Ecclesiae filiis vel minu­ tae stipes in unum acervum, universe Missionibus tuen­ dis destinatum, colligantur, et haec pecunia omnis, po­ testati quidem arbitrioque commissa Nostro dumtaxat et Sacrae Congregationis Christiano Nomini Propagando, per delectos a Nobismetipsis viros, in omnes distribuatur Missiones, pro uniuscuiusque necessitate ». Ad omnium christifidelium virium conspirationem in missionum emolumentum sollerter in patria evolvendam iuxta sacrorum praescripta canonum (cfr. can. 622, § 1-2; 691, § 3-5; .1341, § 1; 1503) et documenta Motu Proprio edita «Romanorum Pontificum» die 3 maii 1922; « Vix ad summi » die 24 iunii 1929; « Decessor Noster» dic 24 iunii 1929 atque alia passim, Sacra haec Congregatio 354 ACTA SS. CONGREGATIONUM 13 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (A.A.S. XXXXIV [4 aug. 1952] p. 546) MONITUM Gravi cum sollicitudine Apostolica Sedes animadver­ tit non paucos scriptores his temporibus, de vita coniugali agentes, passim palam et minute ad singula eam spectan­ tia inverecunde descendere : praeterea nonnullos actum quemdam, amplexum reservatum nuncupatum, describere, laudare et suadere. Ne in re tanti momenti, quae matrimonii sanctitatem et animarum salutem respicit, munere suo deficiat, Supre­ ma Sacra Congregatio S. Officii, de expresso mandato SSmi D. N. D. Pii, divina Providentia Pp. XII, omnes praedictos scriptores graviter monet, ut ab huiusmodi agendi ratione desistant. Sacros quoque Pastores enixe hortatur ut in his rebus sedulo advigilent et quae op­ portuna sint remedia sollicite apponant. Sacerdotes autem, in cura animarum et in conscien­ tiis dirigendis, numquam, sive sponte sive interrogati, ita loqui praesumant quasi ex parte legis Christianae contra « amplexum reservatum » nihil esset obiiciendum. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 30 lunii 1952. Marinus Marani, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius • Hoc Monitum commentatur P. F. X. Hürth in suo articulo huius fasciculi Periodica p. 251 « Inquisitio critica in moralitatem « amplexus reservati >. S. C. DE PROP. FIDE 14 - Sacra Congregatio de Propaganda Fide (J./t.N. XXXXIV [4 aug. 1952] p. 549) INSTRUCTIO DE ΛΡΤΟ MODO PRO MISSIONIBUS STIPEM CORROGANDI Plurimis abhinc annis, Christiana plebs vehementiore in dies studio catholicae fidei inter infideles propagandae favet, non modo evangelii praecones sed etiam opes sup­ peditando. luxta normas a Romanis Pontificibus praescriptas, quae in missionum provectum offeruntur, ea omnia tum per Pontificalia Opera a Propagatione Fidei, a S. Petro Apostolo pro indigena clero et a S. Infantia, tum per Collectam, Epiphaniae tempore pro Africae nigritis ha­ bendam, coadunantur. Normae illae, ut Pii Papae XI, fel. rec., verbis uta­ mur, quae in Motu Proprio « Romanorum Pontificum » scripta invenimus, « Catholicarum Missionum universi­ tati, certa via et ratione, ex catholicae orbis collatione» consulunt « ita quidem ut et corrogatae apud omnes na­ tiones ab omnibus, quotquot sunt, Ecclesiae filiis vel minu­ tae stipes in unum acervum, universe Missionibus tuen­ dis destinatum, colligantur, et haec pecunia omnis, po­ testati quidem arbitrioque commissa Nostro dumtaxat et Sacrae Congregationis Christiano Nomini Propagando, per delectos a Nobismetipsis viros, in omnes distribuatur Missiones, pro uniuscuiusque necessitate». Ad omnium christifidelium virium conspirationem in missionum emolumentum sollerter in patria evolvendam iuxta sacrorum praescripta canonum (cfr. can. G22, § 1-2; 691, § 3-5; 1341, § 1; 1503) et documenta Motu Proprio edita « Romanorum Pontificum » die 3 maii 1922; « Vix ad summi » die 24 iunii 1929; « Decessor Noster » die 24 iunii 1929 atque alia passim, Sacra haec Congregatio 356 ACTA SS. CONGREGATIONUM de Propaganda Fide quasdam normas revocandas censuit in mentem omnium Directorum sive nationalium sive dioccesanorum, qui Pontificalibus praesunt Missionalibus Operibus, et turn Ordinum tum Congregationum religio­ sarum, necnon Societatum sine votis, quae brevitatis cau­ sa praesenti Instructione Institutorum Missionalium no­ mine veniunt; eaque statuit, ut eaedem normae ab omni­ bus supra memoratis adamussim observentur. 1. Institutis Missionalibus licet contionibus atque ephemeridibus necessitates suarum scholarum pro missionariis instituendis ct missionum sibi commissarum fide­ libus notas reddere ipsorumque fidelium liberal itatem adhortari. Ne tamen obliviscantur auditores et lectores suos monere dc peculiari fine, quem Pontificalia Opera sibi praestituant, iisdem suadendo, ut praelaudatis Ope­ ribus nomina sua dent, praecipue Die Missionali recur­ rente. 2. Instituta Missionalia in omni cooperationis missionalis genere in patria promovendo Ordinarii loci per­ missionem per Directionem Dioecesanam pro missionibus obtineant atque ea nomina et species vitent, quae errores circa finem Institutis Missionalibus et Pontificalibus Ope­ ribus assignatum in mente fidelium gignere vel profectui eorumdem Pontificalium Operum graviter obstare queant. 3. Instituta Missionalia operam praestent, ut in Diem Missionalem apparandum et celebrandum libenter conspirent. Stipem autem omnem memorato die corro­ gatam, etiam in paroeciis et ecclesiis, curis religiosorum concreditis, ad competentem Directionem Dioecesanam remittant; atque ne felici eiusdem diei celebrationi quo­ quo modo officiant, ab omni quaestu omnique favoris pro suis missionibus captandi specie abstineant, saltem iam congruo tempore ante annua Diei Missionalis solemnia. 4. Directores Nationales invigilent, ne quis, fine, quem Opera Pontificalia Missionalia sibi proponunt, abu- S. C. DE PROP. FIDE 357 lens, pro missionibus gencratim stipes colligat ad necessi­ tates levandas, quae in territoriis, ab hac Sacra Congre­ gatione de Propaganda Fide non dependentibus, inve­ niantur. 5. Directiones Nationales et Dioecesanae ita opera missionibus provehendis destinata atque inter christifideles diffundenda in ordinem redigant, ut omnes super­ fluos sumptus omniaque incepta, quae directe ad conatus pro missionibus consociandos non conferant, vitent. 6. Dies Missionalis iuxta normas a legitimis docu­ mentis statutas atque iuxta praescripta, quae singulae Directiones Nationales, in peculiaribus rerum adiunctis, aptiora censuerint, celebretur. 7. In scholis et in ephebeis et in cunctis id genus institutionibus, quae a religiosis et a sororibus reguntur, Moderatores ct. Moderatrices officii ducant alumnorum inter socios Pontificalium Operum Missionalium inscrip­ tiones fovere atque singulari studio Diem Missionalem celebrare, pecunia, quae tum ex inscriptionibus tum ex oblationibus collecta fuerit, ad competentem Directionem Dioecesanam integre remissa. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, die 29 mensis iunii, in festo Sancto­ rum Apostolorum Petri et Pauli, anno Domini 1952. P. Card. Fumasoni Biondi, Praefectus L·. ψ S. f C. Costantini, Archiep. tit. Theodos., a Secretis Acta Apoxtolicaa Sedis - Commentarium Officiale S64 // Cavalierato dclV Ordine di san Silvestro Papa: 15 novembre 1952. Al sig. Lazaro Ribeiro Benedetto, della diocesi di Cam panha. )> Al sig- Alim Pietro, dell’arcidiocesi di S. Sebastiano di 14 dicembre Rio de Janeiro. » » Al sig. Ribeiro Parente Antonio, della medesima arcidio » 1953. Al sig­ » Al sig· » Al sig­ cesi. Burger Cornelio, della diocesi di Haarlem. Coebergh Enrico Pietro, della medesima diocesi. Albano Paolino, dell’arcidiocesi di Nuova Sego via. Blom mers Giovanni Maria, dell’arcidiocesi di Utrecht. Coppes Pietro Enrico, della diocesi di Bois-le-Duc. Conijn Enrico, della diocesi di Haarlem. Nienhaus Ermanno, dell’arcidiocesi di Utrecht. 7 1 1G marzo aprile » 23 » » Al sig- 25 » » » » » Al sigAl sigAl sig. Al sig­ Lenzinger Giacomo, della diocesi di Basilea e Lu­ gano. Al sig- O’Connor Arturo Seymur, della diocesi di Jessore. 29 maggio 11 giugno 9 luglio 29 ottobre G novembre IG » » » )) Al sig­ D’Epifanio Luigi (Roma). Al sig- Piana-Agostinelli Giuseppe (Roma). NECROLOGIO novembre 1953. Monsig. Masterson Giuseppe, Arcivescovo di Birmingham. Monsig. Porta Bonaventura, Vescovo tit. di Ancusa. » dicembre Monsig. Medina Leonida, Arcivescovo tit. di Neopatrasso. » in. et vol. XXXXV 30 Decembris 1953 (Ser. II, v. XX) . N. 18 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COM M ENTA RI UM OFFICI ALE INDEX GENERALIS ACTORUM (An. et vol. XXXXV — Ser. II, v. XX) I - ACTA PH PP. XII Litterae Encyclicae, 369, 577. Epistula Encyclica, 5. Litterae Decretales, 113, 433. Constitutiones Apostolicae, 15, 88, 161, 209, 257, 321, 385, 447, 481. 529, 705, 769, 833. Litterae Apostolicae, 149, 173 219, 266, 390, 451, 487 , 539, 592, 714, 781. Epistulae, 91, 179, 226, 270, 391, 455, 492, 544, 595, 658, 717, 784, 847. Allocutiones, 181, 230, 275, 399, 503, 596, 666, 720, 790. Nuntii Radiophonici, 33, 96, 293, 422, 506, 551, 611, 691, 803, 848. Solemnes Conventiones, 625. Sacrum Consistorium, 65. Impositio Galeri Rubri Patribus Cardinalibus, 657. Oratio ad B. V. M., 757. II - ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio S. Of­ ficii: I Instructio, 47. Decreta, 100, 185, 126. 55 - Acta. vol. XX. n. 18. — 30-12-1U53. Declaratio, 806. Proscriptio libri, 185. Sacra Congregatio Consistorialis: Decreta, 187, 1247, 299, 460, 510, 556, 616, 806. Provisiones Ecclesiarum, 100, 185, 2-18, 304, 465, 560, 759. Nominationes, 248. Declarationes, 618, 758. Designatio Tribunalis pro appella­ tione, 562, 761. Sacra Congregatio pro Ecclesia Orientali: Provisio Ecclesiarum, 305. Sacra Congregatio Sacramentorum: Decretum, 80S. de Disciplina Sacra Congregatio Concilii: Decretum, 249. Epistulae, 101, 809. Sacra Congregatio de Propaganda Fide: Decreta, 187, 562, 619, 810. Provisiones Ecclesiarum, 512, 619. Nominationes, 514, 620. Sacra Congregatio Rituum: Decreta, 819. Decreta in causis beatificationis et canonizations Servorum Dei, 56, 188, Indes documen (orum rhronologieo ordine digest us X - Oratio 1953 Nov. . . paq. Ad B. Virginem Mariam sine labe originali Conceptam por Annum Marianum recitanda............................................................ 757 21 II. - ACTA SS. CONGREGATIONUM I - Suprema S. Congregatio S. Officii 1953 » lan. » Fehr. » » • Mart. Maii Dec. 6 Instructio. De disciplina circa ieiunium oucharisticninservanda 47 » Eiusdem Instructionis versio italien........................................ .51 13 Decretum. Sacerdos Leonardos Feeney excommunicat us decla­ ratur .............................................................................. 100 16 Decretum. Proscriptio libri.............................................................. 185 31 Decretum. Do missa vespertina in navi................................... 426 12 Notificazionc. Circa la prima Messa del S. Natalenelle ore se­ rait della vigilia................................................................................... 806 II - Sacra Congregatio Consistorianis 1952 lan. 19 • lunii 28 Aug. Nov. 2 11 25 > • 1953 Dee. lan. 20 2 » » » • 9 · » 12 Febr. 16 • • » 25 • » 19 Mart 25 /h Pouso Alegre · Guasuprntis. - Decretum. Commutationis finium .....................................................................................................460 Insularum Philip pinarum. - Decretum do Conventibus episco­ porum .....................................................................................................247 Sanlareniensis - A'inguensis. - Decretum. Communationis finium 462 De Pouso Alegre — Cainpaniensi* in Bracilia, ~ Decretum Com­ mutationis finium........................................................ 463 Ottavicnsis - Mariano poli (unae - Sancti Hieronymi. - Decretum de finibus immutandis...................................................................... 299 Kcrriensis et Aghadoncnsis. Decretum de nominis mutatione 187 Zulirnsis ( Maracaibensis). - Decretum mutationis nominis diocceseos ..................................................................................................... 300 Guayancnsis (Civitatis Bolivarensis). - Decretum mutationis no­ minis dioecescos............................................... 300 Aniosensis - Chiroutimirnsts, - Decretum de mutatione finium dioecesium ............................................................................................ 301 Bogotcnsis in Columbia. - Decretum mutationis nominis curialis arcbidiooeeseos ....................................................................................302 Granatensi.8 et Almerien*is. Decretum mutationis finium dioe­ cesium .............................................................................................. 303 S. Joann is Terrae Novae - Portus Gratiae - S. Georgii Terrae Novae. Decretum. Do mutatione finium dioecesium . . . 510 Halifaxicnsis. - Decretum dismembrat ionis et Praefecturae Apostolicae Insularum Bermudarum erectionis...................... 556 Savonensis et Naulensis. Decretum do Vicario Capitulari eli­ gendo .....................................................................................................557 Jarmsis d Vicariatus A post otici (alapmsis. Decretum de mu­ tatione finium....................................................558 Index dut y uhntorum cimmolofjico ordint dige^u* 1953 > » > 1 1 Apr. Maii « I unii Sept. Oct, Auricnsi* rl Tudensis. Decretum do diocceduin limitibus . . ( ’<>11 mc ntris-Ί acum ha ren nia. Decretum. De mutatione finium dioecesium ............................................................................. Decretum. De concathedraiis erectione . . . 25 Portus gratiae. Decretum. De Capituli Cathedralis innovatione 15 Laniaccnnis. 30 Declaratio. - Do incursa excommunicatione........................... 7 Declaratio. De Missionar iorum emigrantium officiis .... 14 9 HI 1953 Nov. 2β S. Congregatio de disciplina 870 HAO. 550 616 617 «06 618 758 Sacramentorum Decretum. ladulgetur Missae celebratio post mediam noctem s Decembris annorum 1953-1954. in Festo B. Μ. V. Imma­ culatae .................................................................................. 80s IV - S. Congregatio Concilii 1952 Dec. 30 14 1953 Epistula. Circa il prestito dei materiale conservato negli archivi ecclesiastici in Italia..................................... 101 < ’ircolaro. - Circa uuovo formule del digiuno êuoaristiôo da intro­ ii ursi nel Catechismo del B. Pio X............................................ 809 \ - S. Congregatio 1953 Ian. 2.3 » Febr. o > Mart. 6 > » 1 Maii 7 1 > lunii Aug. 2G > Sept. 19 24 de Propaganda Fide Cajanmrccnsift · N. Franciaci Xaverii. - Decretum de territorii ................................................................................. 562 t ranslationo De Salisbury - JrcH lictoriae. - Decretum dismembratinnis et unionis Nounenxix - Gaocnxix ■ Sikawensis. . Decretum de mutation»· finium ....................................................................................... 563 Insularum Kcrmudarum. - Decretum. Praefectura Apostolica Insularum Bermudanim Delegationi Apostolicae in Bri­ tannia adsignatur..................................................................... 810 Hirmaniac Meridionalis (Do Rangoon). - Decretum. Vicariatus Apostolicus Birmaniao Meridionalis deinceps De Rangoon nuncupabitur .................................................... ,................... 019 lirraukenxis - de Hollandia. - Decretum. De finium mutatione 811 Pondichcriensis et Cuddalorensix. - Decretum. Archidioecesj Pondicheriensi nomen < Cuddalorensis » additur......... 812 Goan.-Pooncn. - Decretum. Dismembrationis et unionis . . . 812 VI - S. Congregatio Ritu 1952 2 lunii 13 27 m N. Hyacinthi. - Decretum introductionis causae pro beatifica­ tion© S. D. Ludovici Zophyrini Moreau. Episcopi 8. Hya­ 50 cinthi ...................................................................................... Sriaoceuven. Decretum introductionis causae pro beatificatione seu declaratione martyrii Servorum Dei, o Societate S. Fran­ cisco Salesii, Aloisii Versiglia, Episcopi Carysten., Vicarii Apostolici » * » Nov. 21 » Dec. 23 » * > 1953 Ian. 16 > > » » » » » Fobr. 2 » Mart. 9 > » 9 • » » Apr. 21 » » » > • lunii 26 » » lulii Servae Doi Teresiae a losu Jornet I bars, fundatricis Con­ gregationis Parvarum Sororum derelictorum senum . . . 249 Monaccn. - Decretum introductionis causae pro beatiflcatione Servao Doi M. Tereeiae ab Infante lesu in saeculo Carolinae Gerhardinger, fundat ricis Sororum Scholasticarum Domi­ nae Nostrae................................................................... 300 Victorien. - Decretum introductionis causae pro beatiflcatione Sorvao Dei Raphaelao do Ybarra, vid. de Vilallonga, fundatricis Instituti Sororum Angelorum Custodum... 192 Tunquincn. - Decretum reassumptionis causae pro canonizatione Beati Valentini Borrio Ochoa. Episcopi Martyris O. P. 309 liatisbonen. - Decretum introductionis causae pro beatiflcatione S. D. Victricii ab Eggenfelden, Sacerdotis Professi Ordinis Fratrum Minorum Cappuccinorum....................................... 427 Romana. - Rescriptum de invocationibus in fluo Missae et in Benedictione Ssmi Sacramenti recitandis ........................... 251 Taurinen. - Decretum do virtutibus pro beatifioatione S. D. Fridcrici Albert, Vicarii Paroocialis et Foranoi Lancoi Taurinensis, fundatoris Congregationis Sororum Vincentianarum ab Immaculata Conceptione ........................................... 406 Sancti Flori. - Decretum do virtutibus pro beatiflcatione S. D. Catharinae Jabrige e Tortio Ordino S. Dominici... 469 Lugdunen. - Decretum do virtutibus pro beatiflcatione S. D. Antonii Chevrier, presbyteri, fundatoris asyli « La Providence du Prado » et Societatis Presbyterorum Pradosonsium , . 515 Romana. - Indultum utendi vernacula lingua italica quoad interrogationes et responsiones in administrationo Bapti­ 195 smatis ................................................................................ Ta-rcisina. - Decretum reassumptionis causae pro eanonlzatione Beatae Mariae Bertillae Boscardin, Instituti Sororum Ma­ gistrarum a S. Dorothea Filiarum Sacrorum Cordium . . . 504 Romana scu Anagnina. - Decretum reassumptionis causae pro canonizationo Beatae Mariao Do Mattias, fundatricis Insti­ tuti Sororum ab Adoratione Pretiosissimi Sanguinis D. N. 565 I. C................................................................................................ Matritcn. - Decretum reassumptionis causae pro canonizationo Beatae Mariae Desolatae Torres Acosta, fundatricis Instituti sororum Servarum Mariae Infirmis Ministrantium . . . . 566 Romana seu (Jordubcn. - Decretum reassumptionis causae pro canonizationo Beatao Raphaëlao Mariae a Sacro Corde lesu, virginis, fundatricis Congregationis Ancillarum Ssmi Cordis 567 lesu.................................................................................. Romana scu Vilerbicn. - Decretum reassumptionis causae pro canonizationo Beatao Rosae Vonerini, virginis, fundatricis Magistrarum Piarum.................................................... 568 Romana. - Decretum reassumptionis causae pro canonizationo Beati Vincentii Pallotti, fundatoris Societatis Apostolatus Catholici 621....... Decretum de virtutibus pro beatiflcatione Ven. S. D. Michaelis Rua, Sacerdotis Professi, Rectoris Maioris Societatis S. 761 Francisci Saleeii.......................................................... Luccn. - Decretum .De virtutibus pro beatiflcatione S. D. He­ lenae Guerra, fundatricis Instituti Oblatarum Sancti Spiri­ tus vulgo a S. Zita.............. 813 Lugdunen. scu Mecldinicn. scu Vivaricn. - Decretum reassump- /m/cz documentorum chronologic ordine diqrilu* 8H1 PAO. tinnis causae pro canonizationo Beatae M. Victoriae Teresiao Condere, virginis, confundatricis Societatis Dominae No­ strae α Recessu Coenaculi . . ................................................. 522 1953 lulii 26 Lucerina. - Decretum. Reassumptionis causae pro canonizations B. Antonii Fasani, Confessoris, Sacerdotis professi Ordinis Fratrum Minorum Conventualium........................................... 815 » » » Scgumen. - Decretum. Introductionis causae pro beatifications S. D. Eduardi losophi Rosaz, Episcopi Segusiensis .... 819 . Νυν. 20 Decretum. De Missa votiva B. Μ. V. Immaculatae in Sabbatis per Anuum Marianum............................................................... 819 111 - ACTA TRIBUNALIUM I - Sacra Paemtentiaria Apostolica — 0 1953 Mart. 30 Maii 12 Nov. II Decretum. Indulgentia conceditur Mariaient coronam gerentibus 311 Oratio ad Matrem Admirabilem indulgentiis ditatur .... 430 Decretum. Favores spirituales conceduntur occasione Anni Mariani ........................................................................................... 696 II - Sacra Romana Rota 1952 Dor. 1953 lan. • Febr. • ·> » Mart. • Apr. • lunii • Oct. • 15 21 17 25 28 7 8 3 » 27 Nov. 10 » 20 Dec. 16 « I. Sententiae editae anno 1052 ............................................... 323 II. Decreta in causis aliter eodem anno finitis....................... 360 ili. Citationes edictales: Alba Julien, - Nullitatis matrimonii (Nagy-Anthal)................ 63 Divionem. — Nullitatis matrimonii (De Chauvigny-DoSeroux) . 103 Novarien. - Nullitatis matrimonii (Ferraris-Kaliberda) . . . 199 Tauri nen. — Nullitatis matrimonii (Gallo-t oiTano)................... 200 Fersafien. - Nullitatis matrimonii (FréjaviUe-I^alleman) . . . 252 Romana. - Nullitatis matrimonii (Giorgi-Blinde)................ 253 Romana. - Nullitatis matrimonii (Favazza-Peano)............. 131 Albanen. in America. - Nullitatis matrimonii (Sgamblore-A\eroley) .................................................................... Jfadisonien. - Nullitatis matrimonii (Pankhurst-Conrad) . . 699 Chicagicn. - Nullitatis matrimonii (Blonien-Daehins)..................... 768 Matnten. - Nullitatis matrimonii (Morera-Laguarda)......................820 Januen. - Nullitatis matrimonii (F>e Montis-Saracco) .... 856 III - Tribunal Patrum Cardinalium (Pontificio Chirograjo Constitutum) 1953 lan. 24 Sententia........................................................................................... ST - Acta, vol. XX, n. 1«. - 30-12-1953. 765 Acta 40 Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Suprema Sacra Congregatio S. Officii 47 c pace. Vorremmo esservi daccanto, mentre siete oppressi dalla stanchezza nei campi e nelle officine, mentre siete desolati per le malattie che vi afiliggono o straziati dai morsi della fame. Non potremmo infine omettere di osservare che la migliore organiz· ACTA SS. CONGREGATIONUM zazione caritativa non basterebbe da sè sola all’assistenza degli uomini in miseria. Occorre aggiungere necessariamente l’azione personale, piena di premure, sollecita a superare le distanze fra il bisognoso e il soccorritore, e che si appressa all’indigente, perché è fratello di Cristo e anche fratello nostro. La grande tentazione di un’epoca che si dice sociale, nella quale — oltre la Chiesa — lo Stato, i Comuni e gli altri Enti pubblici si dedicano a tanti problemi sociali, è che le persone, anche credenti, quando il povero batte alla loro porta, lo rinviino semplicemente all'Opera, al· I THicio, alla organ izzazione, stimando che il loro dovere personale sia già sufficientemente adempiuto coi contributi prestati a quelle istitu· zioni mediante il pagamento di imposte o doni volontari. Senza dubbio il bisognoso riceverà allora il vostro aiuto per quell'altra via. Ma spesso egli conta anche su voi stessi, alineno sopra una vostra parola di bontà e di conforto. La vostra carità deve rassomigliare a quella di Dio, che viene in persona a portare il soccorso. E questo il contenuto del messaggio di Betlemme. Finalmente gli l'Ilici non possono sempre accordare la loro assistenza in una maniera cosl individuate, come sarebbe necessario : perciô 1’istituzione caritatevole ha bisogno, come indispensabile complemento, di ausiliari volontari. Esortazione Tuito ciô Cincoraggia ad invocare la vostra collaborazione personale. Gl’indigenti, coloro che la vita ha dnramente ridotti a mal termine, gl’infelici di ogni sorta 1’attendono. Per quanto dipende da voi, fate che niuno debba più dire mestamente, come già 1’uomo dei Vangelo informo da trentotto anni : « Signore, non ho nessuno »! ’ (’on l’augurio che il genuino amore cristiano, nutrito da una viva e profonda fede cattolica, mitighi le sofferenze materiali e spirituali e vim a la inimicizia dei cuori, impartiaino con atTetto a tutti voi, diletti figli e tiglie, che Ci ascoltate, e a coloro che vi sono vicini nella fede in uri Πιο vero p personale, conic andie nile vostre farniglie e a tutte le per· sone e le cose che vi sono care, la Nostra Apostolica Boned iziono. 4 Io 5, 7. SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII INSTRUCTIO DE DISCIPLINA CIRCA IEIUNIUM EUCHARISTICUM SERVANDA Constitutio Apostolica Christus Dominus, hoc ipso die a Summo Pontifice I’io XII, feliciter regnante, data, largitur quidem non pauca* facultates ac dispensationes circa legis ieiunii eucharistici observantiam, sed normas maxima ex parte quoad substantiam quoque confirmat Co­ dicis luris Canonici (can. 80S et 858, § 1) impositas sacerdotibus et fide­ libus, qui eidem legi obtemperare queant. Attamen hisce etiam extenditur favorabile ipsius Constitutionis primum praescriptum, cuius vi aqua naturalis (id est sine ulla cuiuslibet elementi adiectione) non amplius frangit ieiunium eucharisticum (Const., η. I). Quod vero attinet ad ceteras concessiones, iis tantum uti possunt sacerdotes et fideles, qui in peculiaribus versantur condicionibus, de quibus in Constitutione cautum est, vel Missas vespertinas celebrant aut in iisdem sacram communionem recipiunt ex licentia Ordinariorum, intra limites novarum facultatum, quae iisdem tributae sunt. Itaque, ut normae ad huiusmodi concessiones pertinentes ubique con­ formi ratione serventur atque evitetur quaelibet interpretatio, quae con­ cessas facultates amplificet, utque ab omni abusu hac de re caveatur, Suprema haec Sacra Congregatio Sancti Officii, i ussu mandatuque Summi ipsius Pontificis, statuit quae sequuntur: Quoad infirmos sire fideles sive sacerdotes (Const., η. II) 1. Fideles infirmi, etiamsi non decumbant, aliquid sumere possunt per modum potus, exceptis alcoholicis, si. suae infirmitatis causa, usque ad sacrae communionis receptionem ieiunium, absque gravi incommodo, nequeunt servare integrum; possunt etiam aliquid sumere per modum medicinae, sive liquidum (exclusis alcoholicis), sive solidum, dummodo 48 Acta AportoUcae Sedit - Commentarium Officiate de vera medicina agatur, a medico praescripta vel uti tali vulgo recepta. Advertendum autem est, non posse tamquam medicina haberi quod libet solidum pro nutrimento sumptum. 2. Condiciones, quibus quis dispensatione a lege ieiunii frui possit, nulla adiecta ante communionem temporis limitatione, prudenter a confessario perpendendae sunt, neque quisquam sine eius consilio uti potest. Confessarius autem suum consilium dare poterit sive in foro interno sacramentali, sive in foro interno extra-sacramentali, etiam semel pro semper, perdurantibus eiusdem infirmitatis condicionibus. 3. Sacerdotes infirmi, etiamsi non decumbant, dispensatione pariter uti possunt, sive sint Missam celebraturi, sive sanctissimam Euchari­ stiam recepturi. Quoad sacerdotes qui in peculiaribus adiunctis versantur (Const., nn. IIT et IV) 4. Sacerdotes non infirmi, qui a) vel tardioribus horis (i. e. post ho­ ram nonam), b) vel post gravem sacri ministerii laborem (v. gr. iam a summo mane seu per longum tempus), c) vel post longum iter (i. e. saltem 2 km. circiter pedibus percurrendum, vel proportionate longius pro variis vehiculis adhibitis, difficultatis quoque itineris vel personae habita ratione), celebraturi sunt, aliquid sumere possunt per modum potus, exclusis alcoholicis. 5. Tres casus supra numerati tales sunt, ut omnia comprehendant rerum adiuncta, in quibus legislator praefatam facultatem concedere intendit ideoque quaelibet vitetur interpretatio quae facultates conces­ sas amplificet. 6. Sacerdotes, qui in hisce adiunctis versantur aliquid sumere pos­ sunt per modum potus semel vel pluries, servato ieiunio unius horae ante Missae celebrationem. 7. Praeterea omnes sacerdotes, qui bis vel ter sunt Missam celebra­ turi, possunt in prioribus Missis duas ablutiones a rubricis MissaJis praescriptas sumere, sed tantum adhibita aqua, quae quidem, iuxta novum principium, ieiunium non frangit. Qui tamen die Nativitatis Domini vel in Commemoratione omnium fidelium defunctorum tres Missas sine intermissione celebrat, quod ad ablutiones attinet, rubricas observare tenetur. S. Si vero sacerdos, qui bis vel ter Missam celebrare debet, per inadvertentiam vinum quoque in ablutione sumat, non vetatur quominus secundam et tertiam Missam celebret. Suprema Sacra Congregatio S. Officii 49 Quoad fideles qui in peculiaribus adiunctis versantur (Const., η. V) 9. Fidelibus pariter, qui non infirmitatis causa, sed ob aliud grave incommodum ieiunium encharisticum servare nequeunt, aliquid sumere licet per modum potus, exceptis tamen alcoholicis et servato ieiunio iniius horae ante sacrae communionis receptionem. 10. Causae autem gravis incommodi tres enumerantur, quas exten­ dere non licet. a) Labor debilitans ante sacram communionem susceptus. Hoc labore afficiuntur tum opifices, qui, officinis vel vehicularibus H maritimisque muneribus vel aliis publicae utilitatis officiis addicti, diu H noctuque per vices occupantur; tum illi, qui ex officio vel ex caritate noctem vigilem transigunt (v. gr. valetudinarii, custodes nocturni, etc) : tum mulieres praegnantes et matresfamilias quae, antequam ecclesiam adire queant, in domesticis negotiis per longum tempus incumbere de­ bent; etc. b) Hora tardior, qua sacra communio recipitur. Sunt enim haud pauci fideles, qui tantummodo serioribus horis pos­ sunt apud se sacerdotem habere, qui sacris operetur; sunt pueri com­ plures, quibus nimis grave est, antequam ad scholam se conferant, ec­ clesiam adire, angelico pane vesci, postea vero domum reverti, ientacnli sumendi gratia ; etc. c) Longum iter peragendum, ut ad ecclesiam perveniatur. Longum autem hac super re habendum iter, ut supra explicatum est (n. 4), si saltem 2 km. circiter pedibus percurrendum, vel proportio­ nate longius pro variis vehiculis adhibitis, difficultatis quoque itineris vel personae habita ratione. 11. Causae quidem gravis incommodi sunt prudenter a confessario pensitandae in foro interno sacramentali vel non sacramentali ; neque absque eiusdem consilio fideles non ieiuni sanctissimam Eucharistiam recipere possunt. Confessarius autem consilium eiusmodi dare potest etiam semel pro semper, causa eadem gravis incommodi perdurante. Quoad Missas vespertinas (Const., η. VI) Constitutionis vi Ordinarii locorum (cfr. can. 198) facultate fruuntur permittendi in proprio territorio Missae vespertinae celebrationem, si adiuncta id necessario exigunt, praescripto can. 821, § 1, non obstante. 4 - Acta, vol. XX. n. 1. 10-1-1953. 50 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Bonum enim commune aliquando sacrorum mysteriorum celebrationem post meridiem expostulat : v. gr. pro quarundam industriarum opificibus, qui festis quoque diebus laboribus succedunt in vices; pro illis operario­ rum classibus, qui matutinis festorum horis occupantur, ut muneribus portuum addicti ; pro iis pariter, qui ex dissitis etiam regionibus maxima frequentia in unum locum conveniunt, ad quandam festivitatem religio­ sam vel socialem celebrandam, etc. 12. Tamen eiusmodi Missae celebrari possunt non ante horam quartam post meridiem, ac tantummodo in certis diebus taxative statutis, seu a) festis de praecepto vigentibus, ad normam can. 1247, § 1 ; &) festis de praecepto suppressis, iuxta Indicem a S. Congregatione Concilii editum, die 28 Decembris 1919 (cfr. .4. .4. S., vol. XII [1920], pp. 42-43) ; c) primis cuiusque mensis feriis sextis; d) ceteris sollemnibus, qui cum magno populi concursu celebrantur ; e) die uno in hebdomada, praeter dies supra memoratos, si bonum peculiatum personarum classium id postulat. 13. Sacerdotes, qui pomeridianis horis Missam celebrant, itemque tideles qui in eadem sacram communionem recipiunt, possunt inter re­ fectionem, permissam usque ad tres horas ante Missae vel communionis initium, sumere congrua moderatione alcoholicas quoque potiones inter mensam suetas (v. gr. vinum, cerevisiam, etc.), exclusis quidem liquo­ ribus. Quoad potus autem, quos sumere possunt ante vel post dictam re­ fectionem, usque ad unam horam ante Missam vel communionem, exclu­ ditur omne alcoholicorum genus. 14. Sacerdotes, eodem die, nequeunt mane et vespere Sacrum litare, nisi potestatem expressam bis terve Missam celebrandi habeant, ad normam can. SOG. Fideles pariter, eodem die, nequeunt mane et vespere ad sacram Synaxim accedere, ad praescriptum can. 857. 15. Fideles, quamvis non sint de eorum numero, pro quibus Missa vespertina forte instituta sit, ad sacram Synaxim libere accedere pos­ sunt, infra dictam Missam vel proxime ante et statim post (cfr. can. 846, § 1), servatis, quod attinet ad ieiunium eucharisticum, normis supra relatis. 16. In locis vero, ubi non ius commune, sed ius missionum viget, Ordinarii Missas vespertinas omnibus in hebdomada diebus, iisdem con dicionibus, permittere possunt. Suvrcma Sacra Conqrerjatio S. Officii 51 Monita ad nonnas exsequendas 17. Ordinarii sedulo invigilent, nt omnis abusus et irreverentia erga sanctissimum Sacramentum plane vitetur. 18. Pariter curent, ut nova disciplina a cunctis subditis uniformiter observetur, eosque doceant, omnes facultates et dispensationes, tum ter­ ritoriales tum personales, hactenus a Sancta Sede concessas, abrogatas esse. 19. Constitutionis atque huius Instructionis interpretatio textui fi­ deliter adhaereat, neque ullo modo facultates tam favorabiles ampli­ ficet. Quod ad consuetudines attinet, quibus a nova disciplina discrepare contingat, clausula illa abrogativa animadvertenda est : « contrariis qui­ buslibet non obstantibus, peculiarissima etiam mentione dignis ». 20. Ordinarii et sacerdotes, qui datis a Sancta Sede facultatibus perfrni debent, fideles studiose excitent, ut frequenter Missae Sacrificio adstare velint et pane eucharistico reficiantur opportunisque inceptis, praesertim sacra praedicatione, illud promoveant spirituale bonum, cuius adipiscendi gratia Summus Pontifex Pius XII Constitutionem edere voluit. Summus Pontifex, hanc Instructionem approbans, statuit, ut ipsa promulgetur per editionem in Actis Apostolicae Sedis una cum Con­ stitutione Apostolica Christus Dominus. Ex Aedibus Sancti Officii, die vi mensis lannarii, anno mdccccliii. φ I. Card. Pizzardo, a Secretis L. φ S- A. Ottaviani, Adsessor ISTRUZIONE SULLA DISCIPLINA DEL DIGIUNO EUCARISTICO La Costituzione Apostolica Christus Dominus, emanata in questo stesso giorno dal Sonimo Pontefice Pio XII, felicemente regnante, con­ cede non poche facoltà e permessi circa la osservanza dei digiuno eu­ caristico, ma conforma anche nella inassima parte, sostanzialmente, le norme del Codice di Diritto Canonico (can. SOS et S5S, § 1), per i Sa­ cerdoti e i fedeli che siano in grado di osservare tale legge. Anche ad essi, tuttavia, si ostende la initigazione a tutti concessa, che Facqua naturale (e quindi priva delFaggiunta di qualsiasi elemento) non rompe il digiuno eucaristico (Cost., η. I). Quanto alie altre concessioni, invece, 52 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale possono awalersene solo i Sacerdoti e i fedeli che si trovano nelle parti colari condizioni previste dalla Costituzione o che partecipano alie Messe vespertine, autorizzate dagli Ordinari nei limiti delle nuove facoltà ad essi acccordate. Affinchè le norme relative a tali concessioni siano dovunque nniformeinente osservate, si eviti ogni interpretazione che allarghi le facoltà con­ cesse, e sia impedito ogni abuso in tale materia, questa Suprema Sacra Cougregazione del Sant’Offizio, per espresso mandato dei Sommo Pontefice, dà le norme seguenti : Per gli infcrini sin fedeli sia Sacerdoti (Cost., η. II) 1. I fedeli infermi, sebbene non decumbentes, possono prendere qualche cosa a modo di bevanda, esclusi gli alcoolici, se, a causa della loro infermità, non possono, senza vero incomodo, stare digiuni tino alia Santa Com unione; possono prendere pure qualche cosa a modo di me­ dicina sia liquida (esclusi gli alcoolici) che solida, purchè si tratti di vera medicina, ordinata dal medico o riconosciuta comunemente in ogni caso come tale. Si tenga presente che non si puô ritenere vera medi­ cina qualsiasi solido che si prende per nutrimento. 2. Le condizioni per poter nsufruire di tale dispensa dal digiuno, per la quale non è prescritto un limite di tempo precedente alla S. Cornunione, devono essere prudentemente considerate dal confessore, e senza il suo consiglio nessuno puô awalersene. II confessore potrà dare il suo consiglio sia in foro interno sacramentale sia in foro interno extra-sacramentale, anche una volta tanto, perdurando le stesse condizioni d’infermità. 3. I Sacerdoti infermi, anche se non decumbentes, possono avvalersi pavimenti della dispensa, sia che intendano celebrare Ia Santa Messa, sia che intendano ricevere soltanto la Santissima Eucaristia. Per i Sacerdoti che si trovano in particolari circostanze (Cost., nn. III e IV) 4. I Sacerdoti non infermi, che celebrano α) o in ora tarda (cioè dopo le ore 9) b) o dopo grave lavoro di sacro ministero (p. e. già fin dalle prime ore del mattino o per lungo tempo) c) o dopo lungo cammino (cioè di almeno circa due chilometri, da percorrere a piedi, o proporzionatamente più lungo, a seconda dei mezzi di locomozione impiegati, tenendo Suprema Sacra Congregatio S. Officii 53 conto delle difllcoltà del percorso e delle condizioni della persona), possono prendere qualche cosa a modo di bevanda, esclusi gli alcoolici. 5. I tre casi sopra numerati sono tali da comprenderp tutte le circostanze per le quali il legislatore intende concedere la suddetta facoltà: è, portanto, esclusa ogni interpretazione tendente ad ampliare la conces­ sione. 6. I Sacerdoti che si trovano in queste condizioni possono prendere qualche cosa a modo di bevanda, una o più volte, ma solo lino ad un’ora prima dell’inizio della santa Messa. 7. Indipendentemente dalle altre concessioni della Costituzione, tutti i Sacerdot i che binano o trinano possono prendere nelle prime Messe le due abluzioni prescritte dalle Rubriche del Messale, adoperando, tuttavia, solo 1’acqua, in applicazione del principio generate che 1’acqua non rompe il digiuno. Chi, perd, celebra le Messe una dopo l'altra, come nel giorno di Na­ tale e della Commemorazione dei Defunti, deve osservare le rubriche quanto aile abluzioni. 8. Qualora al Sacerdote che deve binare o trinare accadesse per inavvertenza di prendere abluzioni col vino, non gli sarà vietato di celebrare le seconda o terza Messa. Per i fedeli che si trovano in particolari circostanze (Cost,, η. V) 9. Anche ai fedeli, i quali non per infermità ma per altro grave incomodo non possono osservare il digiuno eucaristico, è concesso di accostarsi alla sacra Mensa dopo di avere preso qualcosa a modo di be vanda, fino ad un’ora prima della Santa Comunione. esclusi sempre gli alcoolici. ν ’■λ-ΚΓ 10. Le cause del grave incomodo richiesto sono (esclusa ogni amplifirazione) specificate in tre categorie: a) lavoro debilitante, che precede la Santa Comunione. Vi sono compresi i casi degli operai addetti aile officine, ai trasporti. ai lavori portuali o ad altri publici servizi, i quali sono occupati in tnrni di giorno c di notte ; coloro che per dovere di ufficio o di carità passano la notte in veglia (infermieri, personale di ospedale, guardie notturne, ecc.); le donne gestanti e le madri di famiglia, che prima di potersi recare alla chiesa debbono attendere per lungo tempo aile fac rende domestiche : ecc. 'h) Ora tarda in cui si fa la Santa Comunione. 54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Vi sono compresi i casi dei fedeli ehe solo a tarda ora possono avere tra loro il Sacerdote che celebra il .sacrificio eucaristico ; dei faneiuUi per i quali è troppo gravoso recarsi alia chiesa, fare la Santa Comunione, poi tornare a casa per la colazione e quindi andare a scuola; ecc. c) Lungo cammino da percorrcre per giungere alia chiesa. Deve trattarsi almeno di circa due chilometri di strada, percorsi a piedi, o di un cammino proporzionatamente più lungo se fatto con mezzi di locomozione, tenendo conto delle diflicoltà della strada e delle condizioni della persona (cfr. sopra n. 4). 11. Le ragioni di grave incomodo devono essere prudentemente valutate dal confessore, in foro interno sacramentale o non sacramentale; senza il suo consiglio i fedeli non possono fare la Santa Comunione non digiuni. Tale consiglio ρηύ anche essere dato una volta tanto perdu rando la causa del grave incomodo. Circa le Messe Vespertine (Cost., η. VI) La Costituzione concede agli Ordinari locorum (cfr. can. 19S) la fa coltù di autorizzare la celebrazione di Messe vespertine nel loro terri torio, quando ciô sia reso necessario dalle circostanze, nonostante il disposto del can. 821 § 1. Il bene comune, infatti, richiede talvolta la celebrazione dei sacri misteri nel pomeriggio : ed es. per gli opérai di certe industrie nelle quali i turni di lavoro si succedono anche nei giorni festivi, per certe categorie di lavoratori i quali sono occupati nella mat tina del giorno festivo (ad es. i portuali) ; in occasione di riunioni di carattere religioso o sociale, aile quali partecipa una grande moltitudine di fedeli provenienti da paesi anche lontani, ecc. 12. Tali Messe, perd, potranno essere celebrate solo dopo le ore quattro del pomeriggio e l’Ordinario potrù permetterle solo nelle seguenti ri correnze, tassativamente enumerate: a) feste di precetto vigenti a norma del can. 12-17 § 1; b) feste di precetto soppresse, seconde l’indice pubblicato dalla Sacra Congregazione dei Concilio, il 28 dicembre 1919 (cfr. A. A. S., XII [1920], p. -1243); c) primi venerdi del inese ; d) solennitù che si celebrano con grande concorso di popolo ; e) un giorno della settimana, oltre quelli sopra numerati, quando eiù è necessario per determinate categorie di persone. 13. I Sacerdoti che celebrano la S. Messa nelle ore pomeridiane, co- Suprema Sacra Congregatio S. Officii 55 me pure i fedeli che in tali circostanze si accostano alla S. Comunione possono, durante il pasto, permesso fino a tre ore prima dell’inizio della Messa o dolia Comunione, prendere, con la conveniente moderatione, le bevande alcooliche solite a prendersi durante i pasti (p. es. vino, birra, ecc.), esclusi sempre i liquori. Quanto, poi, alie bevande, che pos­ sono prendere prima o dopo detta refezione, fino ad nn’ora prima della S. Messa o della S. Communione, sono esclusi gli alcoolici di qualsiasi specie. 11. I Sacerdoti non possono celebrare la Santa Messa al mattino e al pomeriggio di uno st esso giorno, se non hanno il permesso espresso di binare o trinare, a norma del can. 800. I fedeli non possono mai accostarsi alia Santa Comunione al mat­ tino e alla sera dello stesso giorno, a norma del can. 857. 15. Tutti i fedeli, anche se non appartengono aile categorie per le (piali la Messa vespertina è stata eventualmente istituita, possono libe· rameute accostarsi alia Santa Comunione durante la Messa o immediatamente prima o subito dopo (cfr. can. <846, § 1), osservando, perô, quanto al digiuno eucaristico le norme sopra esposte. 1G. Nei territori, dove non vige lo ius commune ma lo ius missionum, gli Ordinari possono permettere, alie inedesime condizioni, le Messe pomeridiane anche in tutti i yiorni della settimana. .4 twist per Vesecuzione 17. Gli Ordinari debbono vigilare perché ogni abuso e irreverenza verso il Ssmo Sacramento sia evitata. 18. Debbono pure vigilare perché la nuova disciplina sia da tutti uniformemente osservata, e facciano conoscere ai loro sudditl che sono cessate le speciali facoltà e dispense, sia territoriali che personali, con cesse finora dalla Santa Sede. 19. La Costituzione e la présenté Istruzione debbono essere interpre­ tate, stando fedelmente al testo ed evitando qualsiasi ampliamento delle già larghe concessioni. Riguardo ad eventual! consuetudini, che ditferissero dalla nuova disciplina, si tenga présenté la clausola abrogativa<: «non ostante qualsiasi disposizione in contrario, anche se degna di spe vialissima menzione ». 20. Gli Ordinari e i Sacerdoti sappiano avvalersi della benevola con cessione della Santa Sede per esor tare i fedeli ad assistere frequenteinente alia Santa Messa, ad accostarsi alia Santa Comunione e promuo vano con opportune iniziative, e specialmente con la predicazione, quel Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 56 bene spirituale, in vista del quale il Santo Padre Pio XII ha emanato la Costituzione. Il Sommo Pontefice, nell’approvare la presente Istruzione, ha disposto che venga promulgata mediante la pubblicazione negli Acta Apostolicae Sedis insieme con la Costituzione Apostolica Christus Dominus. Dal Palazzo del S. Uffizio, il C gennaio 1953. æ G. Card. Pizzardo, Segretario. L. ιφ S. A. Ottaviani, Assessore. SACRA CONGREGATIO RITUUM I S. HYACINTHI BEATIFICATIONS ET CANONIZATIONS SERVI DEI LUDOVICI ZEPHYRINI MOREAU, EPISCOPI S. HYACINTHI. SUPER DUBIO In signanda sit commissio Introductionis causae in casu et ad effectum dc quo agitur. Leo Papa XIII bona, quibus Canadenses fruuntur, Catholicae Ec­ clesiae actioni tribuit, quatenus : « Virorum apostolicorum generosi ma­ lt nipuli, utique cum ehristianae Sapientiae lumine elegantiorem cultum « atque artium honestissimarum semina » attulerunt, unde Canadensium natio in contentionem urbanitatis et gloriae cum excultis gentibus « sera, non impar, venit ». Quae bona permanent, atque prae ceteris : « Ille, profecto permagnus amor in catholica multitudine studiumque « vehemens divinae religionis, quam scilicet maiores vestri primum et « maxime ex Gallia, tum ex Hibernia mox quoque aliunde auspicato ad· «vecti, et ipsi sancte coluerunt et posteris inviolate servanda tradide«runt». Additque: «Quamquam si optimam hanc hereditatem tuetur « posteritas memor, facile intelligimus quantam huius laudis partem « sibi iure vindicet vigilantia atque opera vestra, Venerabiles Fratres, «quantam etiam vestri sedulitas cleri » (Enc. Affari, S Dec. 1897). Lau­ dem hanc Canadensis catholicus populus meretur, qui vivacem fidem profitetur atque in actum deducit seu erga Deum seu erga Ecclesiam Romanumque Pontificem cuius iura, effuso quoque sanguine, elapso saeculo defendit : meretur clerus, qui scientia atque operibus populum Sacra Congregatio Rituum sibi commissum esurire non sinit; merentur Episcopi qui, forma facti gregis, suas oves paverunt indefesse ac nunc quoque pascunt. Inter hos duo Servi Dei eminent, Franeiscus de Montmorency Laval, primus Qnebecensis Episcopus, atqne Ludovicus Zephyrinns Moreau, de cuius causae Introductione nunc agitur. Tredecim filios pii coniuges agricolae Ludovicus Zephyrinus Moreau et Margarita Champoux genuerunt, quorum quinto idem nomen ac patris in sacro baptismo fuit impositum. Hic die 1 Aprilis a. 1824 in oppido Bécancour, intra tunc Qnebecensis dioecesis nunc Nicoletanae fines in Canadensi ditione, natus est. Pius, mitis, oboediens, mature non modo ad pietatem, sed ad studia quoque proclivem se ostendit; ideo parentes huic indoli non sine magno incommodo faverunt. Verum pietatem hanc generose rependit Deus : alter enim filius sacerdotio quoque fuit anctus, duae autem filiae religiosam vitam sunt amplexatae. Ludovicus Zephyrinus iuges eum in pietate tum in studiis progres­ siones faciens, iam inde velut magno virtutum splendore nitens inter aequales habebatur. Ad sacerdotium vehementer aspirans, sui Episcopi consensu, qui, tenui perpensa valetudine, sacram ordinationem ei con ferre renuerat, ab Episcopo Marianopolitano fuit exceptus atque die 19 Decembris anno 184G ab Episcopo Carolo loanne Prince eius coadiutore ad Presbyteratum fuit promotus. Plura successive munia ei fuere concredita, quibus ipse summa diligentia, sollicitudine, prudentia, scien­ tia iuris, studio, amore, suavitate fungebatur, adeo ut omnium, prae seriim sacerdotum, aestimationem et amorem sibi compararet. Anno 1852 dioecesi S. Hyacinthi, noviter erectae, R. P. D. Carolus loannes Prince Episcopus fuit ab Apostolica Sede datus, qui secum Dei Famulum uti a secretis assumpsit. % In nova hac Dioecesi Servus Dei, etsi corpore debilis, animo fortis, indefessus nulli parcebat labori, nullam sibi concedebat requiem, ut christiani populi necessitatibus, postulatis, aequis desideriis atque con subationibus satisfaceret; unde vir consiliorum merito aestimatus. Trium S. Hyacinthi Episcoporum Secretarii officio functus est, bis eo­ dem tempore Cathedra lis Ecclesiae parochus, immo quater, Sede vacante, Dioecosim administrivit; fuit quoque Vicarius Generalis. Quibus in muneribus aliisque exercendis virtutum omnium mira specimina exhi­ buit, ob (piae ab Apostolica Sede, post Episcopi Caroli La Rogue mor­ tem, die 1 lanuarii anno 1S7G, cuncto populo cleroque plaudente, eius dem dioecesis Episcopus fuit electus. Probe quidem Servus Dei sub mitra, ut dicere solebat, spineam coronam abscondi sciebat, sibique ut pote vere humilis erat persuasum se tanta indignum esse dignitate, « sed. _____ 100 Acta Apontolicac Sedie - Commentarium Officiate ACTA SS. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM SACERDOS LEONARDOS KEENEY EXCOMMUNICATOS DECLARATUR Cum sacerdos Leonardos Feeney, Bostonii (Saint. Benedict Center) residens, qui propter graviter denegatam oboedientiam Auctoritati Ec­ clesiasticae a divinis iamdndum suspensus fuerat, non obstantibus ite­ ratis monitionibus et excommunicationis ipso facto incurrendae com­ minatione, non resipuerit, Emi ac Revmi Patres rebus fidei ac morum tutandis praepositi, in Plenario Conventu Feriae IV, habito die 4 Fe­ bruarii 1953, eundem excommunicatum cum omnibus iuris effectibus declaraverunt. Feria autem V, die 12 Februarii 1953, Ssinus D. N. D. Pius Divina Providentia Papa XII Emorum Patrum decretum ad probavit, confirma­ vit atque publici iuris fieri iussit. H Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die xni Februarii a. mcmliii. Marius Crovini, Notarius SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Pius Divina Providentia Papa XII. successivis decretis Sacrae Congregationis Consistorialis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : dic /3 decembris /952. — Titulari episcopali Ecclesiae Dadiensi prae­ fecit R. D. Rnbén Isaza Restrepo, rectorem seminarii dioecesis Maniza tensis, quem deputavit Auxiliarem Exc. P. D. losephi Tgnati i Lopez, Archieptecopi Carthaginensis in Columbia. Sacra Congregatio Consist oriolis 101 die J8 decembris. — Cathedrali Ecclesiae Palmiranae. nuper erectae. Exc. P. D. lesum Antonium Castro et Becerra, hactenus Episcopum Barranqnillensem. — Cathedrali Ecclesiae Pereiranae, nnper erectae, Exc. P. D. Balthassar Alvarez Restrépo, hactenus Episcopum titularem Amyzonensem. — Cathedrali Ecclesiae Armeniensi, nuper erectae, Exc. P. T). lesnm Martinez Vargas, hactenus Episcopum titularem Anlonitanum. die 22 decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Messeniensi R. P. Eranriscum Rendeiro, O. P., quem constituit Coadintorem cum iure suc­ cessionis Exc. P. I). Marcellini M. Franco, Episcopi Pharaonensis. die ?? decembris. — Cathedrali Ecclesiae Portalegrensi R. P. Augu­ stinum De Moura, Superiorem provincialem Lusitanum Congregationis Spiritus Sancti. ■£ — Titulari episcopali Ecclesiae Zaparenae R. D. Ernestum Corripio et Ahumada, cancellarium curiae dioecesanae Tamaulipanae, quem depu tavit Auxiliarem Exc. P. D. Seraphini Mariae Armora et Gonzâlez, Episcopi Tamaulipani. SACHA CONGREGATIO CONCIDI EPISTULA CIRCA IL 1‘RESTITO DEL MATERIALE CONSERVATO NEGLI ARCHIVI EOCLESLASTICI IX ITALIA. Roma. 30 Dicembre 1Ά52 Eccellenza Reverendissima, Non puo mei tersi in dubbio che i documenti, i manoscritti e le altre scrittiire d'interesse storico, conservati presso gli archivi e le bibliotcdie degli Enti ecclesiastici e religiosi, siano compresi tra gli oggetti di storia cd arie sacra, di cui alia Circolare di questa Sacra Congregazione dei 2[ Maggio 1939 {Acta Apostolicae Sedis, vol. XXXI, pag. 266). e quindi sottoposti alie disposizioni della medesima Circolare. Kiguardo, poi, ai prestiti di detti documenti, manoscritti e scritture, ricliiesti per scopo di studio da Enti o persone residenti in Roma, questa stessa Sacra ('ongregazione dispone che gli stessi documenti, manoscritti p si iii i ure sinuo in viat i in deposito temporaneo presso 1’Archivio Segreto Vaticano, Hio offre lutte le possibili garantie per una buona conserva- 'JS 426 Acta Apostolicac Sedù - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM I)B MISSA VESPERTINA IN NAVI Quaesitum est ab hac Suprema S. Congregatione S. Officii : 1. Utrum Ordinarii locorum, ad normam η. VI Constitutionis Apostolicae ((Christus Dominus», permittere valeant Missae vespertinae celebrationem in favorem christiûdelium qui navibus addicuntur, mari­ timo itinere perdurante ; et quatenus affirmative : 2. Quinam sit Ordinarius loci competens in casu. Emi ac Revmi Patres huius Supremae S. Congregationis, re mature perpensa, in Plenario Coetu feriae IV, habito die 25 Martii 1953, re spondendum decreverunt : Ad 1. Affirmative. Ad 2. Competens est ad praedictam facultatem elargiendam Ordina­ rius loci, in cuius territorio est portus, in quo navis habitualitev consi­ stit. Ssmus autem D. N. D. Pius divina Providentia Pp. XII, in Audientia Emo Cardinali Pro-Secretario Sancti Officii die 5 Maii 1953 concessa, hoc Emorum Patrum Decretum adprobavit atque promulgari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 31 Maii 1953. Marius Crovini, Notarius Sacia Congregatio Rituum 427 .SACRA CONGREGATIO RITUUM RATISBONEN. ίΗ BEATIFICATION!.S ET CANONIZATIONIS SERVI DEI VICTRICII AB EGGENFELDEN, SA- CERDOTIS PROFESSI ORDINIS FRATRUM MINORUM CAPPUCCINORUM. SUPER DUBIO An signanda sit commissio Introductionis causae in casu et ad effectum dc quo agitur. « Sanctus Franciscus, scribit S. Laurentius a Brnndusio, summo­ pere castitatem et paenitentiam carnisque afflictationem coluit contra concupiscentiam carnis, paupertatem voluntariam... contra concupi­ scentiam oculorum, et humilitatem ac subiectionem perpetuam omni creaturae contra superbiam vitae ; suamque religionem instituens, contra haec tria vitia mundi, statuit tria vota humillimae obedientiae et subiectionis, altissimae arctissimaeque paupertatis et mendicitatis et purissimae ac nitidissimae castitatis, vitamque instituit arctam valde et asperam ad carnem afflictandam et spiritui subieciendam )> (Or. pan. S. Fr.). His obsequentes sui Patriarchae praeceptis, fere innumeri Fratres Minores trium familiarum triumque Ordinum religiosae perfectionis culmen attigerunt, quos inter Victricius ab Eggenfelden, e Capulatorum familia, ut ex dicendis constare videtur, est annumerandus. In oppido Eggenfelden intra Ratisbonensis dioecesis fines, die IS Decembris 1842, e Ioan ne Antonio Weiss ac Maria Anna Zanneker vita ac religione prae­ stantibus, qui quatuordecim genuerunt filios, natus est Antonius, se­ quenti die baptizatns. «A prima pueritia et indole praestabat bona et morum innocentia. In disciplinis humanisticis, philosophicis ac theolo­ gicis inter aequales facile fuit primus » (Postal. Episc. totius Germa­ niae). Anno 18G6 Frisingae ad sacerdotium fuit promotus, Monachii per triennium S. Ursulae parochi fuit cooperator. Frisingensi Seminario addictus, studiorum praefecti munere functus est: anno vero 1871 doctoral i laurea fuit ornatus cum nota : Profectus prorsus insignis, : Si scientia insignis, insigniorem pietate, christianisque virtutibus se red- 806 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA 88. CONGREGATIONUM SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII NOTIFICAZIONE Viene chiesto se con Ia Costituzione Apostolica Christus Dominus, attesa anche la relativa Istruzione del S. Offizio, sia stato revocato il privilegio, goduto da alcune chiese, di celebrare nelle ore serali della vigilia la prima. Messa del S Natale. In proposito si rende noto che tale privilegio, essendo d’indole litorgica, non rientra, sotto quest’aspetto, nelle clausole abolitive della Costituzione Christus Dominus. I Sacerdoti, perd, che celebrano nelle predette circostanze, come pure i fedeli che si accostano alla S. Com unione, devono attenersi alie vi­ genti disposizioni circa ii digiuno eucaristico. Palazzo del Sant’OfHzio, 12 dicem bre 1953. SACRA CONGREGATIO CONSISTORIALIS LAMACENSIS DECRETUM DEJ CAPITULI CATJIEDRALIS INNOVATIONE Cum pervetusti Laiuancensis Capituli Cathedralis, tabentibus annis variis mutationibus emendati, nova sint condenda Statuta. Exc. P. D. loannes a Silva Campos Neves, Episcopus Lamacensis, enixe ab Apo­ stolica Sede postulavit ut ipsum innovaretur pressiusque describeretur. Sacra Congregatio Consistorialis. praehabito favorabili voto Emi P. D. Petri S. R. E. Card. Ciriari. in Lusitania Pro Nuntii Apostoljci, vi­ gore specialium facultatum sibi a Sarno Domino Nostro Pio Divina Pro­ videntia PP. XII tributarum, rata huiusmodi innovationem solemniori cultui Deo in Ecclesia exhibendo collâturam, precibus annuendum censuit. Sacra Congregatio Consistorialia I -- - “ “ 807 ~ Quapropter, suppleto, Quatenus opus sit, aliorum quorum intersit n·! qui sua intéressé praesumant consensu, praesenti Decreto, perinde alituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent, statuit if exinde Lamacense Capitulum, ceteris abrogatis, quatuor constet Pignitatibus, scilicet, decano, cantore, archidiacono, archipresbytero, K octo canonicis, quibus ab Episcopo Ordinario Lamacensi bini aut plure» addi poterunt beneficiarii seu rnansionarii qui eidem expedire ritotur ad sacras functiones in ecclesia cathedrali peragendas. Indui .>■( tamen ut hodiernus canonicus cui in eodem Capitulo collata est Pignitas « thesaurarius maior», suum retineat munus, et dignitas illa fitingiiatur cum primum quomodocumque vacet. Quoad vestes chorales mansionariorum Sacra haec Congregatio man* utut sint rochetum sine reflexu in manicis et mozeta nigri coloris. Cum autem non parum deceat ut qui in Episcopi senatum et consilium adseisuntur quibusdam decorentur insignibus, concedit ut Dignitates et ■•.iuonici, intra fines dumtaxat propriae dioeceseos, vestem talarem ad­ hibeant cuius collum et anteriores extremitates exiguus torulus ornet wi coloris. ■' ÿ jÆ Quod attinet ad servitium chorale, ceteraque officia iura et privilegia, normae iuris communis, legitimae consuetudines atque peculiaria statuta adainussim serventur. Ad haec omnia perficienda S. Congregatio deputat memoratum in Lusitania Pro Nuntium Apostolicum, tribuens necessarias et opportunas facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet vi­ rum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere ipsi imposito mittendi, rum primum fas erit, ad eandem S. Congregationem Consistorialem exemplar authenticum actus peractae exsecutionis. Datum Romae ex Aedibus S. Congregationis Consistorialis, die xv mensis lunii. anno * Fr. Λ. I. <·«.·!.). Quante rose ,νοηο necessarie per fare una l/uona comunioncf R. Per fare una buona comunione sono necessarie tre cose: Γ essere in grazia di Dio; 2 sapere e pensare chi si va a ricevere; 3° essere di· uiimo dalla mezzanotte. A’>9. in ehe rosa consiste it digiuno eucaristico? R. 11 digiuno eucaristico consiste nelPastensione da qualsiasi cibo o hevanda. eccetto Facqua naturale. 340. ('hi non d digiuno puà ricevere mai la comunioncf R. <’hi non è digiuno puà ricevere la comunione in pericolo di morte; inoltre in part ici dari circostanze determinate dalla Chiesa. 340-bis. Quali sono queste particolari circostanze determinate dalla chiesa? R. Sono le seguenti : 1) Gl’infermi possono fare la santa comunione, anche dopo aver preso medicine o bevande, se per grave incommodo riconoscinto dal confessore — non possono rimanere coinpletamente digiuni. 2) Chi ia la comunione a tarda ora o dopo un lungo camraino o dopo un lavoro debilitante pud prendere qualche bevanda tino ad un Ore ρ,-ΐ,ηη di comunicarsi. se prova grande incommodo - riconoscinto dal ,..i oqservnre coinpletamente il digiuno. confessore —- a<1 c · 810 h/a ApofftolUdf Sedis - Commentarium Officiale 3) Nelle Messe vespertine puô fare la comunione chi si è astenuto dai cibi solidi per tre ore e dalle bevande per mi’ora. 340-ter. Nei permessi di prendere bevande sono compresi anche i Hquidi alcoolicif R. Nei permessi di prendere bevande sono esclusi gli alcoolici. Tanto si comuniea per opportuna intelligenza e norma. Roma. 14 Novembre 1953. G. Card. Bruno, Prcfctto L. φ S. F. Roberti, Seffretario SACRA CONGREGATIO DE PROPAGANDA FIDE i INSULARUM BERMUDARUM DECRETUM PRAEFECTURA APOSTOLICA INSULARUM BERMUDARUM DELEGATIONI APOSTO­ LICAE IN BRITANNIA ADSIGNATUR. Cum per Decretum Sacrae Congregationis Consistorialis diei 19 men­ sis Februarii vertentis anni insulae, vulgo « Bermude » nuncupatae, seiunctae sint ab Archidioecesi Halifaxiensi et erectae in Praefecturam Apostolicam, Insularum Bermudarum appellandam, iurisdictioni huius Sacri Consilii Christiano Nomini Propagando plene sublectam, eidem Sacro Consilio visum est, ob peculiaria rerum adiuncta, memoratam Praefecturam Apostolicam Insularum Bermudarum Delegationi Apo­ stolicae in Britannia adsignare. Quam sententiam Sanctissimus Dominus Noster Pius Divina Pro­ videntia Papa XII, in Audientia diei 24 mensis Martii vertentis anni, referente infrascripto huius Sacrae Congregationis Cardinali Praefecto, benigne excipiens, ratam habuit et confirmavit atque hoc ad rem Decre­ tum confici et expediri mandavit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis de Propaganda Fide, die 24 mensis Martii a. D. 1953. P. Card. Fumasoni Biondi, Praefectus L- Φ S. ■ ft f Ph. Bernardini. Archiep. tit. Antioch, in Pisidia, a Secreti* Sacra Congregatio de Propaganda Fide 811 ΓΓ MERAUKENSIS - DE HOLLANDIA DECRETUM DE FINIUM MUTATIONE Cum Excellentissimus Dominus Hermanns Tillemans, M. S. F., Vi­ carins Apostolicns Meraukensis, et Reverendissimus Pater Antonius Cremers. O. F. M., Praefectus Apostolicns de Hollandia (Nova Guinea), aliquam confinium mutationem inter Vicariatum Apostolicam Meraukensem et Praefecturam Apostolicam Hollandiae petiissent, ut in ter­ ritorii Meraukensis parte, cui vulgo nomen « Mimika », evangelizationis operi aptius consuleretur, visum est ad novam inter duas, quas diximus, circumscriptiones ecclesiasticas, limitum definitionem procedere. Quamobrem haec Sacra Congregatio «de Propaganda Fide» memo­ ratam territorii partem de « Mimika », quae hucusque ad Vicariatum Apostolicum Meraukensem pertinebat, ab ipso Vicariatu Apostolico Meraukensi distrahendam atque Praefecturae Apostolicae Hollandiae ita adnectendam censuit ut deinceps linea divisionis inter dictas circum­ scriptiones ecclesiasticas, proficiscens a finibus Papuasiae Anstralianae, currens per summa iuga montium, non. prout adhuc, prosequatur usque ad Sinum Aetnae, verum ad 137° 30 longitudinis orientalis perveniens, flectatur iuxta eundem gradum ad meridiem, prosequens usque ad mare. Quod Sacrae Congregationis « de Propagada Fide » consilium eius­ dem Sacrae Congregationis Cardinalis Praefectus, vigore specialium facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Pio Divina Providentia l’apa XII die II Octobris 1952 concessarum, ratum habens atque con­ firmans, territorium de « Mimika » a Vicariatu Apostolico Meraukensi distraxit ei Praefecturae Apostolicae Hollandiae adnexuit praesensqne ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis de Propaganda Tide, die 2G mensis lunii a. D. 1953. P. Card. Fumasoni Biondi. Praefectus L. Çf S- t Ph. Bernardini. Archiep. tif. Antioch, in Pisidia. « Secretis 250 Λ· (α Apostolicae Sedis - ('ommentat iutn Officiale puellarum, pauperum praesertim, uberes spirituales retulisset fructus, intimo tamen impellebatur desiderio Deo arctius adhaerendi; aliquod itaque claustrale Institutum amplecti sategit. Quare in urbe Briesca annos nata vigintiquinque Clarissa-rum monasterium est ingressa : ve­ rum quum ex iniqua lege religiosae professiones prohibebantur, paternum in domum redire est coacta. Paulo post Sacerdotis Sororum Tertiariarum Carmelitarum fundatoris invitationem excipiens, Inspectricis scholarum officium Barcinone prudenti caritate diligentiaque exercuit. Non multo post, Sacerdote hoc defuncto, a munere Inspectricis soluta fuit. Hora Dei tandem advenit. A quodam Sacerdote anno 1872 invitata ut novae fundationi pro pauperibus in urbe Barbastro operam daret ipsa assensit, secum ducens et sororem germanam alteramque iuvenem. Quo cum perve­ nisset, alias decem invenit iuvenes quibuscum religiosam inivit vitam. Die 27 lanuarii a. 1873 omnes hae a Capitulari Vicario religiosas acce­ perunt vestes; Serva autem Dei Superiorissae munus suscepit simpliciaque vota nuncupavit. Eodem tempore, cum Valentiae eodem line simile Institutum condere pii benefactores moliebantur, concordi con­ sensu factum est, ut unum ex duobus fieret Institutum, Servaque Dei Valentinae quoque domus pro senibus derelictis a Cardinali Archiepiscopo Valentino Superiorissa confirmaretur. Cum autem aliae eiusdem Instituti erigerentur domus, Generalis Moderatrix ipsa facta est. An­ no 1876 ab Apostolica Sede (( decretum laudis » luit concessum. Die 21 Iulii a. 1882 Instituto nomen : « Ilerinanitas de los Ancianos Desamparados » fuit impositum. Interim domus senumque asyla adeo multiplicabantur, ut quando definitivam approbationem anno 1887 Institutum obtinuit, octo super quinquaginta domus-asyla aperta iam fuissent. Decem post annos, die 21 Augusti quinque diebus ante Servae Dei mortem, vere in conspectu Domini pretiosam, Constitutiones definitive approbatae fuere, domus autem ad tres supra centum Sororesque fere mille pluribus senum millibus curas adhibebant. ur 1 « Ex fructibus eorum cognoscetis eos». docet Dominus. Quinque tan­ tum supra viginti annos ipsa Congregationis formam dedit ; Sorores ad vitam difficultatibus iugibusque sollicitudinibus plenam verbo atque exemplo formavit. Magnifica enim Serva Dei humilitatis, caritatis, patientiae, animo­ rum salutis zeli, atque indefessi laboris specimina dedit una cum festiva laetitia, per quam alios quoque recreabat eorumque animos ad se Deum­ que attrahebat. regulas constitutionesque Congregationis ad unguem "urvabat, uno verbo omnium virtutum perfectum exemplar se exhibuit. Quapropter adhuc vivens saneta passim dicebatur ; quae fama post t. ------ i £ ------------------- - mortem non deferbuit. Hoc Valentinam Archiepiscopalem Curiam a. 1945 impulit ad canonicas inquisitiones super scriptis, sanctitatis fama atque oboedientia decretis de Jiturgico cultu non praestando in­ struendas, quae sequenti anno consummatae sunt, Urbemque delatae. Die I Aprilis a. 1918 S. R. C. decretum edidit, quo declaratur nihil obstare, scriptis perpensis, quominus ad ulteriora posset procedi. Ultra tercentae numerantur postulatoriae litterae causae Introdu­ ctionem poscentes: e quibus, quinque Cardinalium, plurimorum Archiepiscoporum, Episcoporum ; Excmorum Praesidentium Peruanae Reipuhlic.ie ac Bolivianae ; Abbatum, Generalium Ordinum seu Congregatio­ num Moderatorum : Rectoris Magnifici Pontificiae Universitatis Salmanticensis aliarumque; plurimarum Nationum Administrorum et Lega­ torum etc. Haec unanimis sententia evidenter sanctitatis famam atque Dei Famulae erga Societatem merita evidenter comprobant. Omnibus secundum ius paratis, Rïïïo D. Carolo Calaf, causae Postu­ latore instante, die 17 lunii anni huius Emus ac Rmus D. Cardinalis Benedictus Aloisi Masella, Episcopus Praenestinus, causae Ponens, in Ordinario huius S. C. Coetu, dubium posuit disceptandum : Ad signanda sit commissio introductionis causae in casu et ad effectum de quo agitur. de eaque retulit. Emi Patres, relatione hac, suffragiis officialium Prae­ latorum at (pie R. P. Γ). Salvatore Natucci auscultatis, rescribere du­ xerunt : Signandam esse commissionem,, si Ssmo placuerit. , Sanctitas Sua, subsignato die, referente infrascripto Cardinali. Emoriim Patrum rescriptum ratum habens, Sua manu Commissionem introductionis causae Serva# Dei Teresiac a Jesu Jornet Pbars dignata 'd subsignare. Jc-o* *■ Datum Romae, die 27 lunii A. 1>. 1952. L. ■-P C. Card. Micara, Ep. Velitem., Pro-Praefectus S. " f A. Carinci, Andiiep. Seleuc., Secretorius ERRATA CORRIGE In deereto « Romana » publici luris facto die 23 Decembris 1952 ac In Acta Aposto­ licae Sedis relato (cf. an. et vol. XXXXV, 21 Martii 1953, n. 4. pagina 194), loco legendi: ...I>ost verba: Benedetto il nome di Maria Verpine Madre. addatur: Uenedetta la Mei gloriosa Issumionc. legatur: Uenedetta la Sua Santa c Immaoolata Concczione. addatur: Benedetla ... |>ost verba h »ua gloriosa Assumione. Congregationis, die 8 Aprilis 1053. Ex Secretaria S. Rltuun» Henrlcus Dante, Substitutus 250 Ada \i>O8tolic(i<· Sedis - t’eminentarlum Officitilc puellarum, pauperum praesertim, uberes spirituales retulisset fructus, intimo tamen impellebatur desiderio Deo arctius adhaerendi; aliquod itaque claustrale Institutum amplecti sategit. Quare in urbe Briesca annos nata vigintiquinque Clarissa-rum monasterium est ingressa : ve­ rum quum ex iniqua lege religiosae professiones prohibebantur, paternam in domum redire est coacta. Paulo post Sacerdotis Sororum Tertiariarum Carmelitarum fundatoris invitationem excipiens, Inspectricis scholarum officium Barcinone prudenti caritate diligentiaque exercuit. Non multo post, Sacerdote hoc defuncto, a munere Inspectricis soluta fuit. Bora Dei tandem advenit. A quodam Sacerdote anno 1872 invitata ut novae fundationi pro pauperibus in urbe Barbastro operam daret ipsa assensit, securn ducens et sororem germanam altcramque iuvenem. Quo cum perve­ nisset, alias decem invenit iuvenes quibuscum religiosam inivit vitam. Die 27 lanuarii a. 1873 omnes hae a Capitulari Vicario religiosas acce­ perunt vestes; Serva autem Dei Superiorissae munus suscepit simpliciaque vota nuncupavit. Eodem tempore, cum Valentiae eodem fine simile Institutum condere pii benefactores moliebantur, concordi con­ sensu factum est, ut unum ex duobus fieret Institutum, Servaque Dei Valentinae quoque domus pro senibus derelictis a Cardinali Archiepi­ scopo Valentino Superiorissa confirmaretur. Cum autem aliae eiusdem Instituti erigerentur domus, Generalis Moderatrix ipsa facta est. An­ no 1876 ab Apostolica Sede « decretum laudis » fuit concessum. Die 21 Iulii a. 1882 Instituto nomen : « Herman itas de los Ancianos Desamparados » fuit impositum. Interim domus senumque asyla adeo multiplicabantur, ut quando definitivam approbationem anno 1887 Institutum obtinuit, octo super quinquaginta domus-asyla aperta iam fuissent. Decem post annos, die 21 Augusti quinque diebus ante Servae Dei mortem, vere in conspectu Domini pretiosam, Constitutiones definitive approbatae luere, domus autem ad tres supra centum Sororesque fere mille pluribus senum millibus curas adhibebant. « E® fructibus eorum cognoscetis eos ». docet Dominus. Quinque tan­ tum supra viginti annos ipsa Congregationis formam dedit ; Sorores ad vitam difficultatibus iugibusque sollicitudinibus plenam verbo atque exemplo formavit. Magnifica enim Serva Dei humilitatis, caritatis, patientiae, animoi mu salutis zeli, atque indefessi laboris specimina dedit una cum festiva laetitia, per quam alios quoque recreabat eorumque animos ad se Deumque attrahebat; regulae constitutionesque Congregationis ad unguem H-nabat. uno verbo omnium virtutum perfectum exemplar se exhibuit. Quapropter adhuc vivens saneta passim dicebatur. quM Haora Congrcgat io Rituum mortem non deferbuit. Hoe Valentinam Archiepiscopalem t 251 Curiam a. 1945 impulit ad canonicas inquisitiones super scriptis, sanctitatis (ama atque oboedientia decretis de liturgico cultu non praestando in­ struendas, (piae sequenti anno consummatae sunt, Urbemque delatae. Die 1 Aprilis a. 1948 S. R. C. decretum edidit, quo declaratur nihil obstare, scriptis perpensis, quominus ad ulteriora posset procedi. Ultra tercentae numerantur postulatoriae litterae causae Introdu­ ctionem poscentes: e quibus, quinque Cardinalium, plurimorum Archie[lis opornm, Episcoporum ; Excmorum Praesidentium Peruanae Reipublicae ac Bolivianae; Abbatum, Generalium Ordinum seu Congregatio­ num Moderatorum ; Rectoris Magnifici Pontificiae Universitatis Salinanticensis aliarurnque; plurimarum Nationum Administrorum et Lega­ torum etc. Haec unanimis sententia evidenter sanctitatis famam atque Dei Famulae erga Societatem merita evidenter comprobant. Omnibus secundum ius paratis, Rmo D. Carolo Calaf, causae Postu­ latore instante, die 17 lunii anni huius Emus ac Rmus D. Cardinalis Benedictus Aloisi Masella, Episcopus Praenestinus, causae Ponens, in Ordinario huius S. C. Coetu, dubium posuit disceptandum : Ad signanda iit commissio introductionis causae in casu ct ad effectum de quo agitur. de eaque retulit. Emi Patres, relatione hac, suffragiis officialium Prae­ latorum atque R. P. I). Salvatore Natucci auscultatis, rescribere du­ xerunt : Signandam esse commissionem, si Ssmo placuerit. Sanctitas Sua, subsignato die, referente infrascripto Cardinali. Uniorum Patrum rescriptum ratum habens, Sua manu Commissionem Introductionis causae Servae Dei Tcresiae a lesu Jornet Ibars dignata >‘xt subsignare. * -.U Datum Romae, die 27 lunii A. 1>. 1952. >1? C. Card. Micaka, Ep. Velitern., Pro-Praefectus A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secrctari us ERRATA CORRIGE In decreto « Romana » publici luris facto die 23 Decembris 10o2 ac In zlcta Λ pes to· lirae Sedi* relato (cf. an. et vol. XXXXV, 21 .Martii 1053. n. 4. pagina 104), loco legendi: ...post verba: lienedctto il nome di Maria Vergine Uadre, addatur: liencdetta la gloriosa Assuazionc. legatu r: I)08t verba: Benedetto la Sua Santa e Inunaeolata Concione, addatur: Benedetta h Ex .Cretaria S. Rituum Congregationis, die 8 Aprilis 1953. Henrlcus Dante, Substitutu* 1 p ■ 194 Acta \i>ostolicae Xedis - Commentarium Officiate charismatis confirmata, quibus a Deo fuerat praedita, ea demortua, fortius erupit. Quare in Victoriensi Curia canonicae inquisitiones super scriptis, sanctitatis fama et oboedientia Urbanianis decretis de vetito cultu annis 1929-1931 peractae sunt, Urbemque delatae. Plures interim litterae Causae Introductionem postulantes Summo Pontifici oblatae sunt a Cardinali Archiepiscopo Hispalen., a pluribus Archiepiscopis et Episcopis, a Religionum Moderatoribus, a Praesidibus Provincialium Deputationum de Vizcaya et de Alava, atque a Syndico Malacitano. Instante itaque Rmo P. Augustino a Virgine, Causae Postulatore, infrascriptus Cardinalis, causae relator, die 8 mensis huius in Ordi­ nario S. R. C. coetu dubium posuit discutiendum : An signanda «it commissio introductionis causae in casu ct ad effectum de quo agitur, de eaque retulit. Emi Patres, relatione hac auscultata, auditis quoque Officialium Praelatorum suffragiis necnon R. P· D. Salvatore Nâtucci, Fidei Generali Promotore, rescribere censuerunt : Signandam esse com­ missionem. si Ssiïio placuerit. Facta autem ab eodem Cardinali relatione beatissimo Patri, Sancti­ tas Sua. rescriptum Emorum Patrum ratum habens, commissionem in­ troductionis causae Servae Dei Raphaëlav dc 1 barra 1 id. dc Vilallonga Sua manu dignata est subsignare. Datum Romae, die 11 Iulii a. D. 1952. φ C. Card. Micara, Ep. Velitern., Pro-Praefectus L. φ S. f A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretorius III ROMANA Sanctissimus Dominus noster Pius Divina Providentia Papa XII precibus quamplurimis Sibi porrectis libenter deferens, statuere benigne dignatus est ut invocationibus in fine Missae et in Benedictione Ssmi Sa cramenti recitandis, post verba : Benedetto ii nomr. di Maria Vergini Madre, addatur: Benedetta la sua gloriosa Assunzione. Datum Romae die 23 Decembris 1952. Λ C. Card. Micara, Ep. Velitern., Pro-Praefectus L. Φ S- β + A. Cannei. Archiep. Seleuc., Secretorius Sacra ('oiuifcijatiO It itu uni 195 IV ROMANA Qnaniplurimi Sacrorum Italiae Antistites Sanctissimo Domino no­ stro Pio Papae XII enixas preces detulerunt ut, ad intelligentiam ac pietatem populi fovendam, in administratione Sacramenti Baptismatis tam parvulorum quam adultorum quaedam formulae vernacula lingua proferri valeant. His precibus Sacrorum Rituum Congregatio deferens, versionem in italicam linguam interrogationum ac responsionum in administratione Baptismatis praeparare sategit, quam Eidem Sanctissi­ mo Domino nostro pro opportuna approbatione reverenter subiecit. Referente vero infrascripto Sacrae Rituum Congregationis Cardinali Pro Praefecto in audientia diei 9 Maii anno 1952, Sanctitas Sua inter­ rogationes et responsiones praefatas, prouti in inferiori prostant exem­ plari, probavit easque adhiberi posse induisit benigne; hac tamen con­ ditione ut in editionibus Ritualis Romani textus latinus cum versionc italien ponatur. Servatis de cetero servandis. Contrariis non obstanti­ bus quihiiscumque. Die 2 Februarii 1953. 88 C. Card. Micara. Ep. Velitern., Pro-Praefectus L. φ S. v A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretorius ORDO BAPTISMI PARVULORUM (Numeri marginales correspondent numeris Ritualis Romani) 1. Sacerdos interrogat infantem (si plures sint baptizandi, singula­ riter singulos) : V.,che cosa domandi alia Chiesa· di Dio? Patrimis respondet : La fede. Sacerdos : Ohe cosa ti procura la fede? Patrimis: La vita eterna. 2. Sacerdos (etiam singulariter singulos) : Se, dunque. vuoi avere la vita eterna, osserva i comandamenti : Arnerai il Signore Dio tuo con tutto il tuo cuore, cou tutta la tua anima, «on tutta la tua mente, e il prossimo tuo come te stesso. lîl6 ' Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiate ! --------------- 10. Postea sacerdos... entra nel tempio di Dio, per aver parte con Cristo nelhi vita eterna. R. Cosi sia. 11. Cum fuerint ecclesiam ingressi... Io credo in Dio Padre onnipot.cn te... Padre nostro che sei nei ciel i... 14. Postea interrogat baptizandum nomination, dicens (singulariter singulis) : N., rinunzi a Satana? Respondet patrinus: Rinnnzio. Sacerdos : E a tntte le sue opere? Patrinus : Rinnnzio. Sacerdos : E a tutte le sue seduzioni? Patrinus : Rinnnzio. 17. Sacerdos ad fontem interrogat : N., credi in Dio Padre onnipotente, Creatore del cielo e della terra? R. Credo. Credi in Gesù Cristo, suo unico Figliolo, nostro Signore, che nacque e pati per noi? R. Credo. Credi nello Spirito Santo, la Santa Chiesa Cattolica, la comunione dei Santi, la remissione dei peccati, la risurrezione della carne, la vita eterna? R. Credo. 18. Subinde... N., vuoi essere battezzato? Respondet patrinus: Si, lo voglio. 26. Postremo dicit : N., va in pace, ed il Signore sia con te. R. Cosl sia. ORCO BAPTISMI ADULTORUM 5. Tum sacerdos interrogat... Come ti ehiami? Catechumenus respondet : N. Sacerdos: N., che cosa domandi alia Chiesa di Dio? R. La fede. Sacerdos : Che ti procura Ia fede? R. La vita eterna. Haora Oongrcffatlo Rituum ______________ _ —— , - - - — —*· — ~ 1 ” " 1B7 ■■■■ ■— " BfiBF ■ ■■■——■, Illoi· ^ Sacerdos: Se, dnnque, vtioi avere la vita eterna, osserva i comandamenti : Amenai il Signore Dio tno con tutto il tuo cuore, con tntta la tua mente, e il prossimo tno come te stesso. Questi due comandamenti riaseumono tut ta la legge ed i profeti. La fede consiste nell’adorare nn solo Dio in tre persone e la Trinità nelFunità, senza confondere le persone nè dividere la natura. Altra è la persona del Padre, ultra quella del Figlio, altra quella dello Spirito Santo : ma queste tre persone non sono die una sola natura, una sola e identica divinità. (!. Et rursus interrogat· : .Y., rinunzi a Satana? IL Rinnnzio. Interrogat : E a tutte le sue opere? R. Rinnnzio. Interrogat : E a tutte le sue seduzioni? R. Rinnnzio. 7. Deinde sacerdos interrogat de Symbolo Fidei, dicens : ('redi in Dio Padre onnipotente, Creatore del cielo e della terra? R. Credo. Interrogat : Credi in Gesù Cristo, suo unico Figliolo, nostro Signore, die nacque e pati per noi? R. Credo. Interrogat : Credi nello Spirito Santo, la santa Chiesa Cattolica. Ia comunione dei Santi, la remissione dei peccati, la risurrezione della carne, la vita eterna? R. Credo. 16. Deinde sacerdos dicit... 1’rega. eletto di Dio. inginocchiati e di : Padre nostro... Sacerdos subiungit : Alzati, compi la tua preghiera e di: Cosi sia. Et ille surgens... R. Cosi sia. Sacerdos dicit patrino: Fa su di lui il segno della croce. Deinde electo : Avvieinati. Et patrinus pollice signat cum...: In nome del Padre, del Figliolo edello Spirito Santo. 17. Tum sacerdos quoqwc facit crucem... : In nome del I ad re. dei Fi­ gliolo e dello Spirito Santo. (Questo formulario si ripete nei numeri IS, Id, ~0, 21 , e altre tre volte . · no ·>·> Ol ·>- Qi; m feinminile per le donne, nei numeri 22, -L -θ, 40, 2!l. Ilis peractis... .V..,.„tr„ nella snnta Chiesa di Dio, per ricevere da Nostro Signore 198 .lc/σ .Apostolicae Sedis Commentarium Officiale Gesù Cristo la Iwnedizione celeste ed aver parte con Lui e eon i suoi Santi. 32. Z ta etiam st plurcs sunt... lo Credo in Dio Padre onnipotente... Padre nostro... 35. Deinde interrogat electum... : Come ti chiam i? Et ipse respondet : N. Interrogat : N., rinunzi a Satana? R. Rimnuio. Interrogat : E a tutte le sue opere? R. Rinunzio. Interrogat : E a tutte le sue seduzioni? R. Rinunzio. 37. Et cum fuerit... : Come ti chiami? Respondet: N. 38. Interrogat : X., credi in Dio Padre onnipotente, creatore dei cielo e della terra? R. Credo. Interrogat : Credi in Gesù Cristo, suo unico Figliolo, nostro Signore, che nacque e pati per noi? R. Credo. Interrogat: ('redi nello Spirito Santo, la sauta Chiesa Cattolica, la comunione dei Santi, la remissione dei peccati, la risurrezione della carne, la vita eterna? R. Credo. Iterum interrogat : X.,che cosa chiedi? Respondet : II Battesimo. Interrogat: Vuoi essere battezzato? Respondet : Si, lo voglio. 'I 50. Postea sacerdos... : X., va in pace, e il Signore sia con te. R. Cosi sia. SfH-ra Hum» .ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA ROTA Citationes edictales NOVARIEN. N U L LITATI S MATRI MOXII ( FERRA RI S- KA LI RERD A ) Cum ignoretur locus actualis commorationis Dominae G i nae Kali­ berda, in causa conventae, eandem citamus ad eomparendum, sive per se sive per procuratorem legitime constitutum, in sede Tribunalis S. R. Rotae (Roma, Palazzo della Cancelleria) die 10 Iunii 1953 hora decima, ad concordandum de dubio disputando, vel infrascripto subscrilxmdum et ad diem designandam, qua habebitur Turnus Rotalis pro causae definitione. l/ι constet de matrimonii nullitate, in casu. Ordinarii locorum, parochi, sacerdotes et fideles quicumque notitiam hebentes de loco commorationis praedictae Dominae Ginae Kaliberda, curare debent, ut de hac edictali citatione ipsa moneatur. * I. M. Pinna, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 17 Februarii 1953. E. Fiore, No tarins • Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de Mme Gina Kaliberda défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria) le 10 juin 1953, à 10 heures pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté, et fixer le jour de la déci­ sion de la cause devant la Rote. Constet il de la nullité du mariage dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les prêtres, les fidèles ayant, connais­ sance du lieu de la résidence de la dite Gina Kaliberda, devront, dans la mesure du possible, l’avertir de la présente citation. Sacra Congregatio Rituum 819 Sedit - Commentarium Officiait Nonnullarum puellarum condicionem miserans ac pericula quibus ipsae obnoxiae erant, eas nullis deterritus difficultatibus ac dicteriis, sed soli divinae Providentiae auxilio, uti alter S. losephus Cottolengo, con· tlsus, anno 1836 colligere coepit, Pauperum Filiarum Recessus rudi­ mentum, ad quarum regimen incassum variis tentaminibus cedentibus, Congregationem fundavit, Tertii Ordinis S. Francisci ad normas. Divina porro Providentia ei defuit nunquam, uti Aloisius Anglesio. eiusdem Sancti successor et spiritus heres, praedixerat; sicque Panpe rum Filiarum Recessum ampliavit propriaque ecclesia ditavit. Inexhaustum animarum zelum Episcopus sedulo perpendens, Carte rura Cappellanum, civici Collegii pueris educandis rectorem, Sororumn S. Joseph moderatorem, episcopalis denique Seminarii Rectorem eum elegit. Tantae virtutis, animorum zeli, doctrinae, rerum gerendarum peri­ tiae fama, intra dioecesis limites non fuit contenta, sed ad Summi ion tificis, Servi Dei Pii Papae IX, aures pervenit, qui in Consistorio diei 31 Decembris anni 1877, frustra renitentem Famulum Dei, ad Sega siensem Episcopalem sedem promovit. Episcopalia munia omnia perfecte adimplevit. Nunquam a verbo Dei praedicando abstinuit; Christianam catechesim, per totam dioecesim edoceri, paenitentiae sacramentum rite ministrari atque ad sacram sy naxim fideles frequenter accedere indefesse curavit; ut ludi Christiano spiritu moderarentur, Fratrum Scholarum Christianarum Scholas fovit ampliavitque. Contra grassantem Liberalismum, quem vocant, Ecclesiae mra con­ culcantem. verbo ac scriptis dimicavit strenue. Religiosas familias adamavit earumque operibus in fidelium bonum large utebatur. Haec aliaque multa vigilans Episcopus gessit, nunquam a labore desistens, Dei spiritu plenus, quem iugi oratione enutrivit paenitentiae que exercitio firmavit. Laboribus fractus die 3 Maii, anno 1903, Eccle· siae sacramentis refectus, divinae voluntati apprime conformatus, gratiarum actionis hymno pie recitato, prolatis verbis « In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum », lectissimum spiritum exhalavit Sanctum obiisse cunctus populus Ingens conclamavit; quae sanctitatis fama nullimôde tractu temporis deferbuit.. Quare in Segusiensi Curia ab anno 1930 ad annum usque 1939 ordinaria auctoritate constructus fuit processus super fama sanctitatis, super scriptis ac super vetito cultu eidem hamulo Dei non praestito. Interim ferventes litterae ab Euio ac Revmo D. Cardinali Maurilio Fossati, metropolita, a pluribus Archie ptacopin et Episcopis, a Capitulo Segusiensis Cathedralis atque a Gene· ndi Superiore Servorum a Caritate Causae Introductionem postulantes Summo Pontifici sunt oblatae. Servatis itaque de iure servandis, Revmo Domino losepho Bo, Ssmi Domini Nostri ab intimo cubiculo sopra numerum, Causae postulatore instante. Emus ac. Revmus Cardinalis Adeodatns Piazza, Episcopus Sabinen. et Mandelen., Causae Ponens seu Relator, in Ordinario Sacro­ rum Rituum Congregationis coetu, die 14 huius mensis coadunato, du­ bium posuit discutiendum: An signanda sit commissio Introductionis Causae in casu ct ad effectum de quo agitur de eaque retulit. Emi autem ac Revmi Patres, sacris ritibus tuendis praepositi, relatione hac necnon Officialium Praelatorum suffragiis auditis, re mature perpensa, re­ scripserunt- : Signandam esse commissionem, si Sanctissimo placuerit. Facta autem ab infrascripto Cardinali relatione Beatissimo Patri. Sanctitas Sua manu ipsius propria commissionem Introductionis Causae Pervi Dei Ednardi losephi Rosaz subsignare dignata est. Datum Romae, die 26 Iulii, anno Domini 1953. © C. Card. Micara, Ep. Velitern., Pro-Praejectus T A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretorius IV DECRETUM URBIS ET ORBIS Mariano Anno a Summo Pontifice Pio Papa XII, per Encyclicas Lit­ teras « Fulgens corona » diei 8 Septembris vertentis anni, indicto; ut erga Dei param Virginem Mariam pietas populi Christiani exardescat cotidie magis, et non tantum privatae sed publicae etiam supplicationes ad suavissimam Matrem admoveantur, Sacra Rituum Congregatio, de mandato Sanctissimi Domini, benigne indulget ut, durante hoc Mariano Anno, a die videlicet octava Decembris mensis ad eumdem adventuri an­ ni diem, in omnibus ecclesiis et oratoriis, singulis per annum Sabbatis, legi possit, unica Missa votivo-privata, cantata vel lecta, de Immaculata Conceptione Beatae Mariae Virginis, dummodo non occurrat testum duplex 1 vel II classis, feria, vigilia, aut octava privilegiata primi et secundi ordinis, festum, vigilia aut octava ipsius Deiparae; et insuper aliquod pium exercitium peragatur in honorem Beatae Mariae Virginis. Servatis de cetero rubricis. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Die 29 Novembris 1953. æ C. Card. Micara, Ep. Velitern., Pro-Pracfectus Γ A. Cariuci, Archiep. Seleuc., Secretorius PERIODICA DE RE MORALI CANONICA LITURGICA FUNDATA AB ARTHURO VERMEERSCH S. I. EDITA A PROFESSORIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE QUIBUSCUM OPERAM SIMUL NAVANT ALII E VARUS GENTIBUS PROFESSORES ET DOCTORES TOM. XLIII / FASC. I 15 mart. 1954 ROMAE BRUGIS SUMPTIBUS VENALIA APUD CAROLUM PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE BEYAERT EDIT. PONT. 1954 INDEX DISSERTATIONUM ET QUAESITORUM Paj/. De potestate, maritali, R. P. 1. Risk S. 1................................... 5 De ture con-gestionis salariatorum, R. P. G. Gündlach S. I. 25 J/rn.s· Eccbsia< et biblica rit gesis, R. P. F. ÀSENS1O S. I. 32 Annotationes ad Alloc. S. P. dc quibusdam quaestionibus iuris poenalis intcrnationalis, R. P. P. HuiziNG S. I. . 83 Annotationes ad Alloc. .S’. P. iis factam qui interfuerunt con­ ventui nationals italico Unionis Jurisconsultorum catho­ licorum, R. P. M. Fabkegas S. 1.................................98 Officium parvum B.M.V. et Breviaria Parva in religiosis tam fratrum quam sororum Congregationibus, R. P. H. Schmidt S. I...................................................................... 115 Jlesponsiones circa M. P. « Crebrae allatae, sunt », R. P. C. Pujol S. 1.................................................................................... 134 De vi canonis £2.54 $ 1. in ordine ad absolutionem a peccatis ratione sui reservatis, R. P.M.Zalba S. I. . · . 161 Notitiae Sacrae Liturgiae, R. P. II. SCHMIDT S. I. . . . 173 Episcoporum triplex munus, R. P.F. HÜRTH S. Γ. . . 231 Dc Euthanasiac liccitatc, R. P. M.Fâbregas S. 1. · . . 252 Dc lure Anglicano, R. P. I. Risk S. 1...................................... 276 Dc donatione ad causam piam facta a non baptizato ; casus theol. practicac, R. P. P. IIuizing 8.1.............................. 287 Delegatio sacerdoti determinato (c. 1096), R. P. Dr. L. Ben­ der O. P...................................................................................... 305 Notitiat Sacrae TAturgiae, R. P. Π. Schmidt S. 1. . . 322 INDEX MONUMENTORUM 88. D. N. PIUS PP. XII Pag. 48 Allocutio de aptiore eatechcseos institutione •4 Allocutio ns qui interfuerunt Conventui XXVI de Uro logia 55 Allocutio de quibusdam quaestionibus iuris poenalis in ternationalis 63 Allocutio membris Unionis lurisconsultorum «'atholico rum.................................................................. 86 Litterae Encyclicae « Sacra Virginitas» 184 . Litterae Eicyclicae « Ad Caeli Reginam·» . . . . 334 Adhortatio ad Italiae Ordinarios de televisione . 352 Nuntius radiophonicus die Paschatis Resurrectionis D.N. 361 Epistula ad Praesidem coetus conventibus * semaines sociales» apparandis............................................ 364 Allocutio delegatis sod. mar. foederatarum . . 272 Allocutio E.mis Cardinalibus et Excmis Episcopis qui interfuerant proclamation! festi liturgici Deiparae Caeli Terraeque Reginae................................................................... 277 . . S. S. Congregatio S. Officii Notifieatio de privilegio celebrandi vespere primam Mis­ sam Natalis D.................................................................... Praescriptio libri «L’Encyclique ’ Humani Ceneris ’ et les problèmes scientifiques »..................... Proscriptio libri «Plenitudo..................................... Proscriptio libri « Die Iohannis Freimaurcrei > Monitum super opusculo « Secretum felicitatis > . Decretum de disciplina leiunii Eucaristici in celebra- ion 402 INDEX MONUMENTORUM tione instauratae vigiliae paschalis servanda . . 223 Proscriptio libri «Die letztc versuchung » .... 393 S. Congregatio Rituum Decretum super Missa votiva-privata de Imm. Cone. B. Μ. V. durante hoc mariano anno celebranda . . 109 Variationes in rubricis missalis et ritualis romani . 224 Formula benedictionis novi seminarii clericalis . 393 . 8. Paenitentiaria Apostolica Decretum quo corona septem dolorum B. Μ. V. indul­ gentia plenaria ditatur............................................ 228 Acta Tribunalium Sententia circa «II Sovrano Militare Ordine di Malta» 111 INDEX ALPHABETICUS RERUM Abortus therapeuticus, p. 259. « Ad Cacti Reginam », p. 334. Allocutiones Pontificum et ius con-gestionis, p. 27. Ambitus potestatis Episcoporum, p. 233. Amputationis liceitas, p. 55. Angelica virtus, p. 197. Annotationes in Alloc. Pont. d. 31 maii et 2 nov., p. 231. Apostolatus sodalitatum marialium, p. 375. Ars christiana et regalitas B. V. M., p. 342. Assensus religiosus, p. 246. Beatae Virginis Mariae dignitas regia, p. 337. Bellum atomicum, biologicum, chimicum, p. 363. Bcrnhardi Scheichelbauer liber proscribitur, p. 221. « Bréviaire des fidèles », p. 127. « Breviario romano dei fedeli », p. 125. Breviarium parvum, p. 118. Breviarium romanum, p. 173. Caelibatus ministrorum anglicanorum, p. 235. Caercmonialc Episcoporum, p. 173. Camilli Mulier liber proscribitur, p. 220. Camilli Mulier submissio, p. 222. Cantus liturgicus lingua vulgari, p. 322. Cantus popularis inter solemnia, p. 323. Caritas virginum, p. 197. Castitas perfecta, p. 186. Cat’cchismus, quomodo docendus, p. 49. Civilis potestas, p. 366. Codex anglicanus, p. 278. Collectio decret, ad sac. Iit. pertinentium, p. 170. Communitas Statuum, p. 87. Confessio peccatorum secundum cod. anglicanum, p. 281. Conscientia adeptae maioris aetatis, p. 388. Constans virginitas et necessitas orationis, p. 215. Corporis castigatio, p. 209. Criteria subiectiva exegeseos, p. 34. De communione infirmorum, p. 227. Decreta S. C. Rituum, p. 180. Delegatio sacerdoti determinato (c. 1096), p. 305. Delictorum internationalium cathegoria, p. 67. 108 Μ. BR EGAS S. I. rationes potest aliquando negative tolerare sicut re ipsa tolerat. ACTA SS. CONGREGATIONUM 109 2 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii NOTIFICATIONS VII (AAS. xxxxv [16 dec. 1954] p. 806) Quae praecedunt lunstam politicumque catholicum iuvare possunt etiam cum eis in eorum muneris exercitio occurrunt pactiones (concordata, conventiones, modi viven­ di) quas Ecclesia — inde a longo lain tempore Sedes Apo­ stolica) inivit vel init cum statibus iuridice perfectis. Meminerint Ecclesiam ducere concordata mutuam adiutricis operae collationem inter eam et statum expri­ mere. Vi principiorum seu ut aiunt « in thesi » Ecclesia completam inter Eam et Statum separationem approbare nequit. Ilinc concordata Ecclesiae securas iuris et facti con­ diciones intra statum praebere debent atque plenam in divino eius munere implendo conferre. Accidere potest ut Ecclesia et status communem eo­ rum per concordatum religionem conclament. Fieri tamen potest ut concordatum possibiles de principiis controver­ sias vitare praecipue intendat atque, vel ab initio, quae­ cumque ansam dissensionibus praebere possent e medio tollere. Concordatum simul ac ab Ecclesia subsignatum est tenet quoad omnia quae in eo continentur. At vero eius intimus sensus — haud ignara utraque parte con­ trahente —, diversos gradus habere potest. Ita id expri­ mere valet vel expressam approbationem vel simplicem tolerantiam secundum memorata principia quae normae sunt ut Ecclesia ciusque fideles una simul cum hominibus et statibus diversae fidei vivere queant. M. Fàbregas S. I. Viene chiesto se con la Costituzione Apostolica Chris­ tus Dominus, attesa anche la relativa Istruzione del S. Offizio, sia stato revocato il privilegio, goduto da alcune chiese, di celebrare nelle ore serai i della vigilia la prima Messa del S. Natale. In proposito si rende noto che tale privilegio, essendo d’indolc liturgica, non rientra, sotto quest’aspetto, nel­ le clausole abolitive della Costituzione Christus Dominus. I Sacerdoti, pero, che celebrano nelle predette cireostanze, come pure i fedeli che si accostano alla S. Co­ munione, devono attenersi alie vigenti disposizioni circa il digiuno eucaristico. Palazzo del Sant’Offizio, 12 dicembre 1953. Sacra Rituum Congregatio DECRETUM (AAS. xxxxv [16 dec. 1954] p. 819) Urbis et orbis Mariano Anno a Summo Pontifice Pio Papa XII, per Encyclicas Litteras « Fulgens corona » diei 8 Sep­ tembris vertentis anni, indicto; ut erga Deiparam Virgi­ nem Mariam pietas populi Christiani exardescat cotidie magis, et non tantum privatae sed publicae etiam suppli­ cationes ad suavissimam Matrem admoveantur, Sacra Ri­ tuum. Congregatio, de mandato Sanctissimi Domini, be­ nigne indulget ut, durante hoc Mariano Anno, a die vide­ licet octava Decembris mensis ad eumdem adventuri anni diem, in omnibus ecclesiis et oratoriis, singulis per annum Sabbatis, legi possit unica Missa votivo-privata, cantata < u no ACTA SS. CONGREGATIONUM vel lecta, de Immaculata Conceptione Beatae Alariae Vir­ ginis, dummodo non occurrat festum duplex I vel II clas­ sis, feria, vigilia, aut octava privilegiata primi et secundi ordinis, festum, vigilia aut octava ipsius Deiparae; et insu­ per aliquod pium exercitium peragatur in honorem Bea­ tae Alariae Virginis. Servatis de cetero rubricis. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Die 29 N°* vembris 1953. ACTA TRIBUNALIUM TRIBUNALIA CARDINALIZIO COSTITUITO CON PONTIFICIO CHIROGRAFO DEL 10 DICEMBRE 1951 ψ C. Card. Micara, Ep. Velitem., Pro-Praefeçtus f A. Carinci, Archiep. Selene., Secretaries «,4 Nel nome del Signore Regnando Sua Santità Pio Papa XII, nell’anno decimoquarto dei Suo Pontificato, il giorno 24 gennaio 1953, Gli Eminentissimi Signori Cardinali Eugenio Tisseront, Vescovo Suburbicario di Ostia e di Porto e S. Rufina, De­ cano dei Sacro Collegio, Présidente, Clemente Mi­ cara, Vescovo Suburbicario di Velletri, Giuseppe Pizzardo, Vescovo Suburbicario di Albano, Benedetto Aloisi Mo­ sella, Vescovo Suburbicario di Palestrina, e Nicola Canali, Primo Diacono, M e m b r i, riuniti nella Sala delle Congregazioni Plenarie del Palazzo Apostolico Vaticano, hanno pronunziato la seguente S EN T EN Z A DEFINITI V A nel giudizio disposto da Sua Santità con il Venerato Chirografo « Il Sovrano Militare Ordine Gerosolimitano di Malta » del JO dicembre 1951. Considerato lo stesso Venerato Chirografo, con il quale il regnante Sommo Pontefice, aecogliendo le ripetute istante del Sovrano Militare Ordinc Gerosolimitano di Malta, lia costi tuito il presente Tribunale «per deter­ minare la natura dello qualité di Ordine sovrano e di 222 ACTA SS. CONGREGATIONUM III ACTA SS. CONGREGATIONUM 223 7 · Suprema Sacra Congregatio S. Officii (Jzl.S. xxxxvi [12 apr. 1954] p. 142) MONITUM DECRETUM In aliquibus locis divulgatum est opusculum quod­ dam, cui titulus « Secretum felicitatis - Quindecim ora­ tiones a Domino S. Birgittae in ecclesia· S. Pauli, Romae, revelatae », Niceae ad Varum (et alibi), variis linguis edi­ tum. Cum vero' in eodem libello asseratur S. Birgittae quasdam promissiones a Deo fuisse factas, de quarum ori­ gine supernatural! nullo modo constat, caveant Ordinarii locorum ne licentiam concedant edendi vel denuo impri­ mendi opuscola vel scripta quae praedictas promissiones continent. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 28 lanuarii 1954. Marius Crovini, Sitpr. -S’. Congr. S. Officii Notarius nr SUBMISSIONIS NOTIFICATIO Camillus Mulier laudabiliter se subiecit decreto S. Of­ ficii dici 2 Decembris 1953, quo damnatum et in Indicem librorum prohibitorum insertum est opusculum ab eo edi­ tum sub titulo L’Encyclique « Humani Generis» et les problèmes scientifiques, Louvain, E. Nauwelaerts, 1951. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 4 Februa­ rii 1954. Marius Crovini, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius DE DISCIPLINA IEIUNII EUCHARISTICI IN CELEBRATIONE IN­ STAURATAE VIGILIAE PASCHALIS SERVANDA. Cum Sacra Rituum Congregatio, decreto diei 11 lanuarii 1952 (A. A. S., vol. XXXXIV, 1952, p. 48 sq.) fa­ cultatem celebrandi instauratam vigiliam paschalem, de­ creto diei 9 Februarii 1951 concessam (A. A. S., vol. XXXXIII, 1951, pp. 128-129), ad triennium prorogaverit et nonnullas « Ordinationes » etiam de ieiunio eucharistico addiderit (λ7, 18), quaesitum fuit ab aliquibus locorum Ordinariis utrum supradictae « Ordinationes » in suo ro­ bore permaneant etiam post promulgationem Constitutio­ nis Apostolicae « Christus Dominus », diei 6 lanuarii 1953, et Instructionis S. Officii eiusdem diei, de disciplina circa ieiunium eucharisticum servanda (A. A. 5., vol. XXXXV, 1953, pp. 15 et sq.; pp. 47 et sq.). E.mi ac Rev.mi Patres Supremae huius S. Congrega­ tionis S. Officii, collatis consiliis cum S. Rituum Congre­ gatione, in Plenario Coetu feriae IV, diei 7 Aprilis 1954, quae sequuntur decreverunt : 1. Sacerdotes Missam vigiliae paschalis media nocte celebraturi, itemque fideles in ea communicaturi, ieiunium servare tenentur ad normam can. 808 et can. 858 § 1; 2. Si Missa vigiliae, in casu quodam peculiari, iuxta n. II, 4 « Ordinationum » S. Rituum Congregationis, ante mediam noctem celebretur, normae Constitutionis « Chris­ tus Dominus » et Instructionis S. Officii erunt servandae. Ss.mus autem D. N. D. Pius, divina Providentia Pp. XII, hac ipsa die 7 Aprilis 1954 hoc E.morum Pa- 4 I ii fi A4 u< < 224 ACTA SS. CONGREGATIONUM trum decretum approbavit atque promulgari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 7 Aprilis 1954. Marius Crovini, Supr. S. Congr. S. Off. Notarius 8 ■ Sacra Congregatio Rituum (AAS. xxxxvi [16 fob. 1954] p. 68) VARIATIONES IN RUBRICIS MISSALIS ET RITUALIS ROMANI Apostolica Constitutione «Christus Dominus» Pii Papae XII, de disciplina quoad ieiunium eueharisticum servanda, die 6 lanuarii 1953 data, atque Instructione S. Officii eadem super re eodemque die lata, nonnullae variationes in Rubricis Missalis et Ritualis Romani erunt laciendae. Quas quidem variationes Sacra Rituum Con­ gregatio diligenti studio paravit et, prout in adnexo exem­ plari prostant, in Rubricas cum Missalis tum Ritualis Ro­ mani induci servarique mandavit. Quibuscumque contra­ riis nihil obstantibus. Die 3 lunii 1953. ►P C. Card. Micara, Ep. Velitern., Pro-Pracfectus ' A Carinci, Archiep. Seleucien., a Secretis ACTA SS. CONGREGATIONUM 225 VARIATIONES IN RUBRICIS MISSALIS ROMANI POST CONSTITUTIONEM «CHRISTUS DOMINUS» In Capitulo De defectibus in celebratione. Missarum occurrentibus, titulo IX De defectibus dispositionis cor­ poris sequentes numeri sic variantur : 1. Si quis non est ieiunus post mediam noctem non potest communicare nec celebrare, salvis casibus a iure admissis, iuxta Constitutionem Apostolieam « Christus Dominus », diei G lanuarii 1953. 3. Si reliquiae cibi remanentes in ore transglutian­ tur, non impediunt communionem, cum non transglutian­ tur per modum cibi, sed per modum salivae. 4. Si plures Missas in una die continuo celebret, in unaquaque Missa abluat digitos in aliquo vase mundo, et in ultima tantum percipiat purificationem. Si plures Mis­ sas in ima die cum intermissione celebret, potest in prio­ ribus Missis duas ablutiones a rubricis praescriptis su­ mere, sed tantum adhibita aqua. Si vero Sacerdos, qui bis vel ter Missam celebrare debet, per inadvertent iam vinum quoque in ablutione su­ mat, non vetatur quominus secundam et tertiam Missam celebret. Dic Nativitatis Domini Rubrica post primam Missam sic compleatur : « In prima ct secunda Missa ... ac demum velo. Si vero praedictas Alissas cum intermissione sit celebraturus, potest in prioribus Missis duas ablutiones a rubricis prae­ scriptas sumere, sed tantum adhibita aqua ». In Commemoratione omnium fidelium defunctorum die 2 Novembris, post primam Missam rubrica complea­ tur ut dic Nativitatis Domini. ACTA SS. CONGREGATIONUM VARIATIONES IN RITUALI ROMANO POST CONSTITUTIONEM « CHRISTUS DOMINUS ACTA SS. CONGREGATION UM 227 Caput IV De Communione infirmorum TITULUS V De Sanctissimo Eucharistiae Sacramento Caput I Praenotanda de hoc Sanctissimo Sacramento Nn. 3 et 4 erunt sequentes, variata subsequent! nu­ meratione : 3. Ideo populum saepius admonebit, qua praepara­ tione et quanta animi religione ac pietate, et humili etiam corporis habitu ad tam divinum Sacramentum debet acce­ dere: ut, praemissa sacramentali confessione et servato ieiunio eucharistico, omnes utroque genu flexo Sacramen­ tum humiliter adorent ac reverenter suscipiant, viri, quan­ tum fieri potest, a mulieribus separati. 4. Ad ieiunium eucharistlcum quod attinet: a) Aqua naturalis ieiunium eucharistieum non frangit. Christifideles, etiamsi non infirmi, qui ob debili­ tantem laborem, tardiores horas, quibus tantum ad sacram Synaxim accedere possint, vel longinquum iter eucharisticam mensam omnino ieiunii adire nequeant, aliquid su­ mere possunt per modum potus, exceptis tamen alcoho­ licis et servato ieiunio unius horae ante sacrae commu­ nionis receptionem. Causae quidem gravis incommodi pru­ denter a confessario perpendendae sunt. b) Fideles qui in Missis vespertinis sacram com­ munionem recipiunt, sive intra dictas Missas, sive proxi­ me ante vel statim post, possunt inter refectionem, per­ missam usque ad tres horas ante communionem, sumere congrua moderatione alcoholicas potiones in mensa sue­ tas, exclusis liquoribus. Quoad potus autem, quos sumere possunt usque ad unam horam ante communionem, exclu­ ditur omne alcoholicorum genus. N. 4 «Post quidem ... » sequenti substituatur: 4. Diligenter curandum est, ne sanctissima Eucha­ ristia tribuatur infirmis, a quibus ob phrenesim, sive ob assiduam tussim, aliumve similem morbum, aliqua inde­ centia cum iniuria Sacramenti timeri possit. Infirmi, etiamsi non decumbant, aliquid sumere pos­ sunt per modum potus, exceptis alcoholicis, si, suae in­ firmitatis causa, usque ad sacrae communionis receptio­ nem ieiunium, absque gravi incommodo, nequeant servare integrum; possunt etiam aliquid sumere per modum me­ dicinae, sive liquidum (exclusis alcoholicis), sive solidum, modo de vera medicina agatur, a medico praescripta vel uti tali vulgo recepta. Condiciones, quibus dispensatione a lege ieiunii frui possint, nulla adiecta ante communionem temporis limi­ tatione, prudenter a confessario perpendendae sunt. Caput V Instructio pro sacerdote facultatem habente bis vel ter Missam eadem dic celebrandi. 1. Sacerdotes, qui vel tardioribus horis, vel post gra­ vem sacri ministerii laborem, vel post longum iter cele­ braturi sunt, aliquid sumere possunt per modum potus, exclusis alcoholicis; a quo tamen se abstineant saltem per spatium unius horae, antequam sacri operentur. 2. Quando sacerdos eadem die bis vel ter est Missam celebraturus, potest in prioribus Missis duas ablutiones sumere, quae tamen, in hoc casu, non vino sed aqua tan­ tum fieri debent. . Λ 228 3. Qui vero die Nativitatis Domini vel in Comme­ moratione omnium fidelium defunctorum tres Missas sine intermissione celebrat, in prima et secunda Missa ablu­ tiones non sumit, sed divino Sanguine diligentissime sumpto, super corporale ponat Calicem et palla tegat, ac innetis manibus in medio Altari dicat: « Quod ore sump­ simus... »; ct subinde, amoto aquae vasculo, digitos lavet dicens : « Corpus tuum ... », et abstergat. Hisce peractis, Calicem, super corporale adhuc ma­ nentem, deducta palla, coperiat oeu moris est, scilicet pri­ mum purificatorio linteo, deinde patena super quam po­ nat hostiam consecrandam, ac palla, et demum velo. Si vero sacerdos, qui bis vel ter Missam celebrare de­ bet, per inadvertentiam vinum quoque in ablutione su­ mat, non vetatur quominus secundam et tertiam Missam •celebret. Cum autem in secunda Missa... (usque ad finem). (officium de indulgentiis) (J^lS. xxxxvi [16 fob. 1954] p. 73) DECRETUM 'CORONAE SEPTEM DOLORUM REATAE MARIAE VIRGINIS RECI­ TATIO INDULGENTIA PLENARIA DITATUR. Ss.mus 1). N. Pius div. Prov. Pp. XII, in Audientia infra scripto Cardinali Paenitentiario Maiori diei 19 men­ sis Decembris anni 1953 concessa, preces Rev.mi Prioris Generalis Ordinis Servorum Mariae libenter excipiens ac fidelium votis Coronam Septem Dolorum ubique recitan­ tium paterne obsecundans, benigne dilargiri dignatus est 229 ACTA SS. CONGREGATIONUM ACTA SS. CONGREGATIONUM i I Indulgentiam plenariam, a christifidelibus confessis ac sa­ cra Synaxi refectis semel in die lucrandam, si coram SS. ! Altaris Sacramento, sive publice exposito sive in Taber, naculo adservato, praefatam Septem Dolorum Beatae MaI riae Virginis Coronam devote recitaverint. Datum Romae, ex Aedibus S. Paenitentiariae Aposto­ licae, die 15 lanuarii 1954. N. Card. Canali, Paenitentiarius Maior ' L^S. S. Luzio, Regens ΛΛ 108 ACTA SS. CONGREGATIONUM M. FÂBREGAS S. I. rationes potest aliquando negative tolerare sicut re ipsa tolerat. 109 2 · Suprema Sacra Congregatio S. Officii NOTIFICATIONS VII (/LIS. xxxxv [16 dec. 1954] p. 806) Quae praecedunt iuristam politicumque catholicum iuvare possunt etiam cum eis in eorum muneris exercitio occurrunt pactiones (concordata, conventiones, modi viven­ di) quas Ecclesia — inde a longo iam tempore Sedes Apostolica) inivit vel init cum statibus iuridice perfectis. Meminerint Ecclesiam ducere concordata mutuam adiutricis operae collationem inter eam et statum expri­ mere. Vi principiorum seu ut aiunt « in thesi » Ecclesia completam inter Eam et Statum separationem approbare nequit. Hinc concordata Ecclesiae securas iuris et facti con­ diciones intra statum praebere debent atque plenam in divino eius munere implendo conferre. Accidere potest ut Ecclesia et status communem eo­ rum per concordatum religionem conclament. Fieri tamen potest ut concordatum possibiles de principiis controver­ sias vitare praecipue intendat atque, vel ab initio, quae­ cumque ansam dissensionibus praebere possent e medio tollere. Concordatum simul ac ab Ecclesia subsignatum est tenet quoad omnia quae in eo continentur. At vero eius intimus sensus — haud ignara utraque parte con­ trahente —, diversos gradus habere potest. Ita id expri­ mere valet vel expressam approbationem vel simplicem tolerantiam secundum memorata principia quae normae sunt ut Ecclesia eiusque fideles una simul cum hominibus et statibus diversae fidei vivere queant. M. Fâbregas S. I. Viene chiesto se con la Costituzione Apostolica Chris­ ts Dominus, attesa anche la relativa Istruzione del S. Offizio, sia stato revocato il privilegio, goduto da alcune chiese, di celebrare nelle ore serali della vigilia la prima Messa del S. Natale. In proposito si rende noto che tale privilegio, essen­ ce d’indole liturgica, non rientra, sotto quest’aspetto, nel­ le clausole abolitive della Costituzione Christus Dominus. I Sacerdoti, pero, che celebrano nelle predette circostanze, come pure i fedeli che si accostano alla S. Comunione, devono attenersi alie vigenti disposizioni circa il digiuno eucaristico. Palazzo del Sant’Offizio, 12 dicembre 1953. 3 - Sacra Rituum Congregatio CÏI DECRETUM (.4.4 S. xxxxv [16 dec. 1954] p. 819) Urbis et orbis Mariano Anno a Summo Pontifice Pio Papa XII, per Encyclicas Litteras « Fulgens corona » diei 8 Sep­ tembris vertentis anni, indicto; ut erga Deiparam Virgi­ nem Mariam pietas populi christiani exardescat cotidie magis, et non tantum privatae sed publicae etiam suppli­ cationes ad suavissimam Matrem admoveantur, Sacra Ri­ tuum. Congregatio, de mandato Sanctissimi Domini, be­ nigne indulget ut, durante hoc Mariano Anno, a die vide­ licet octava Decembris mensis ad eumdem adventuri anni diem, in omnibus ecclesiis et oratoriis, singulis per annum Sabbatis, legi possit unica Missa votivo-privata, cantata iiIU 110 ACTA SS. CONGREGATIONUM vol lecta, de Immaculata Conceptione Beatae Alariae Vir­ ginis, dummodo non occurrat fest uni duplex I vel II clas­ sis, feria, vigilia, aut octava privilegiata primi et secundi ordinis, festum, vigilia aut octava ipsius Deiparae; et insu­ per aliquod pium exercitium peragatur in honorem Bea­ tae Alariae Virginis. Servatis de cetero rubricis. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Die 29 No­ vembris 1953. Λ Λ ACTA TRIBUNALIUM TRIBUNALE CARDINALIZIO COSTITUITO CON PONTIFICIO CHIROGRAFO DEL 10 DICEMBRE 19ol Λ C. Card. AIicaba, Ep. Velitem., Pro-Praefectus f A. Carinci, Arehiep. Seleuc., Secretaries Nel nome del Signore Regnando Sua Santità Pio Papa XII, nell’anno deeimoquarto del Suo Pontificate, il giorno 24 gennaio 1953, Gli Eminentissrnii Signori Cardinali Eugenio Tisserant, vescovo Suburbicario di Ostia e di Porto e S. Rufina, De­ cano del Sacro Collegio, Présidente, Clemente Mi­ ura, Vescovo Suburbicario di Velletri, Giuseppe Pxzzardo, Vescovo Suburbicario di Albano, Benedetto Aloisi Ma­ nila, Vescovo Suburbicario di Palestrina, e Nicola ('anuli, Pruno Diacono, Al e m b r i, riuniti nclla Sala delle Congregazioni Plenarie del Palazzo Apostolico Vaticano, hanno pronunziato la seguente Sentenza definitiva nel giudizio disposto da Sua Santità con il Venerato Chirografo «11 Sovrano Militare Ordinc Gerosol unit ano di Malta » del 10 dieembre 1951. Considerato lo stesso Venerato Chirografo, con quale il regnante Somnio Pontefice, aecogliendo 1c ripetute istantc del Sovrano Militare Ordine (.'erosolimitano di Malta, ha costituito il présente Tribunale « per deter­ minare la natura delle qualità di Ordine sovrano c di H . ! 393 ACTA SS. CONGREGATIONϊ Μ 392 SS. I). N. PIUS PP. XII tiis ferendis levamen et solacium. Contra ex Episcopo­ rum ad Apostolicam Sedem «relationibus» haec amplio­ rem assequetur de statu universi gregis notitiam, me­ lius citiusque cognoscet quae pericula immineant, quae remedia ad mala sananda adhiberi possint. Venerabiles Fratres, Christus, pridie quam patere­ tur, pro Apostolis oravit Patrem, simulque pro omni­ bus in munere eorum apostolico successoribus: «Pater sancte, serva cos in nomine tuo, quos dedisti mihi, ut sint unum, sicut ct nos. Sicut Tu me misisti in mundum, et ego misi eos in mundum ... dilectio, qua dilexisti me, in ipsis sit, et ego in ipsis »27. Sic ergo Nos, consenior, Aeterni Pastoris in terris Vicarius, ad vos Fratres nostros, seniores28, et gregum vestrorum pastores, locuti sumus iuxta sepulcra Aposto­ lorum Principis et Sancti Pontificis Pii X, et in extremo sermone Nostro memoris animi cogitationes iterum con­ vertimus ad Missam «Si diligis», a qua sermo initium habuit, in cuius «praefatione» precamur: «ut gregem tuum, Pastor aeterne, non deseras, sed per beatos Apos­ tolos tuos continua protectione custodias. Ut iisdem rec­ toribus gubernetur, quos operis tui vicarios eidem con­ tulisti praeessc pastores»; et in altera oratione post com­ munionem addimus: « Multiplica, quaesumus, Domine, in Ecclesia tua spiritum gratiae, quem dedisti, ut beati Pii Summi Pontificis deprecatione, nec pastori oboedien­ tia gregis nec gregi desit cura pastoris! ». Quod faxit vobis omnibus Deus secundum divinae largitatis mensuram! 16 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (.4.45. xxxxvi [28 maii 1954] p. 223) DECRETUM PROSCRIPTIO LIBRI Feria IV, die 16 Decembris 1953 In generali consessu Supremae Sacrae Congregatio­ nis Sancti Officii, E.mi ac Rev.mi Domini Cardinales rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, damnarunt atque in Indi­ cem librorum prohibitorum inserendum mandarunt li­ brum qui inscribitur: Niko Kazantzakis — 'Ο τελευταίος πειραομός — Die Letzte Versuchung, Roman, Berlin-Grunewald, F. A. Herbig Verlagsbuchhandlung (Walter Kahnert). Et feria VI, die 1 lanuarii 1954, Ss.mus D. N. D. Pius Divina Providentia Pp. XII, in audientia E.mo Card. Pro-Secretario Sancti Officii concessa, relatam Sibi E.mo­ rum Patrum resolutionem adprobavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sancti Officii, die 12 la­ nuarii 1954. Marius Crovini, Supremae S. Oongr. S. Officii Notarius 17 - Sacra Congregatio Rituum (JJN. XXXXVI [18 mart. 1954] p. 104) URBIS ET ORBIS FORMULA 21 Io. 17, 11.18.26. 28 I Pf.tr. 5, 1. BENEDICTIONIS NOVI SEMINARII CLERICALIS Instantibus plurimis catholici orbis Ordinariis, Sa­ cra Rituum Congregatio formulam benedictionis novo­ rum Seminariorum Clericalium adparavit eamque Sanc- S. C. RITUUM ACTA SS. CONGREGATION U M 394 tissimo Domino nostro Pio Divina Providentia Papae XII pro approbatione reverenter subiiciendam censuit. Re­ ferente itaque infrascripto eiusdem Sacrae Rituum Con­ gregationis Cardinali Pro-Praefecto, in audientia dici 23 decembris 1952 eidem concessa, Sanctitas Sua propo­ situm ritum benedicendi novi Seminarii Clericalis, prout in adnexo prostat exemplari, adprobare benigne dignata est eumque inRituale Romanum inserendum mandavit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 12 Maii 1953. 4« C. Gard. Micara, Ep. Velitem., Pro-Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleucien., a Secretis BENEDICTIO NOVI SEMINARII Rector Seminarii, vel alius Sacerdos ob Ordinario ad benedicendas novas Seminarii aedes delegatus (nisi ipse Ordinarius ritum conficere maluerit), ad Sacellum dicti Seminarii, hora praestituta, primum se confert, ibique indutus superpelliceo et stola albi coloris, cum duobus clericis superpelliceo indutis, quorum unus vas aquae be­ nedictae cum aspersorio, alter librum Ritualem defert, ante altare genuflexus, intonat Hymnum: Veni Creator, quem clerici seminaristae prosequuntur. Hymno finito, Sacerdos dicit : y. Emitte Spiritum tuum, et creabûntur. If. Et renovabis faciem terræ. Orémus. Oratio Deus, qui corda fidelium Sancti Spiritus illustra­ tione docuisti : da nobis in eodem Spiritu recta sapére, et de eius semper consolatione gaudere. 395 Actiones nostras, quæsumus, Domine, aspirando prævéni, et adiuvândi prosequere: ut cuncta nostra oratio et operatio a te semper incipiat, et per te cœepta finia­ tur. Per Christum Dôminum nostrum. If. Amen. Deinde, accepto de manu clerici aspersorio, intonat Antiphonam : Asperges me, quam seminaristae prose­ quuntur una cum Psalmo 50 : Miserere, et, si tempus sup­ pi et at, parte Psalmi 118. Interim sacerdos, una cum clerico vas aquae benedic­ tae deferente, omnes aulas ceteraque loca novi Seminarii percurrens, eadem de more aqua benedicta aspergit. Reversus dehinc ad Sacellum et stans ante altare, etsi Psalmus absolutus non sit, cantat : Gloria Patri, etc., deinde dicit : y. IVy. R’. *I Domine, exaudi orationem meam. Et clamor meus ad te veniat. Dominus vobiscum. Et cum spirito tuo. l I O rémus. Oratio Exaudi nos, Domine sancte, Pater omnipotens, ætérne Deus, et mittere digneris sanctum Angelum tuum de cælis, qui custodiat, foveat, protegat, visitet atque de­ fendat omnes habitantes in hoc habitaculo. Per Christum Dôminum nostrum. If. Amen. Oremus. Oratio Deus, qui ad majestatis tuæ gloriam et generis hu­ mani salûtem, Unigénitum tuum summum atque ætérnum constituisti Sacerdotem: præsta; ut, quos ministros et S. c. RITUUM ACTA SS. CONORBGATÎONUM 396 mysteriorum tuorum dispensatores eligere dignaris, spi­ ritu sapiéntiæ et timoris tui repleantur, atque ipsum Christum indûti puro corde atque intaminatis moribus sacrum suscipiant ministerium, in eôque fidèles usque ad mortem inveniantur. Deus, qui Apostolis tuis, cum Maria Matre Jesu una­ nimiter orantibus, Sanctum dedisti Spiritum : da nobis in hoc sacro cœnâculo futûro ministério proludéntibus, eâdem Matre nostra et Apostolorum Regina protegente, majestati tuæ fideliter servire, ut nominis tui glôriam verbo et exemplo diffundere valeamus. Deus, qui Ecclésiam tuam beati Thomæ Confessoris tui mira eruditione clarificas, et sancta operatione fœcùndas: da nobis, quæsumus; et quæ dôcuit, intelléctu conspicere, et quæ egit, imitatione complére. Per Christum Dominum nostrum. If. Amen. Tunc Sacerdos accipit Crucem, et illam affigit in loco apto Seminarii, ad hoc prius designato, qui si distet aliquantulum a Sacello, eo procedatur Hymnum : Vexilla Regis cantando. Sacerdos affixa in loco Cruce, dicit : Signum salutis impone, Domine, super hanc domum : et non permittas introire in eam angelum percutientem. In nomine Patris, et Filii, 4* et Spiritus Sancti. IV- Arnen. Versus Crucem: O rémus. Oratio Omnipotens, sempiterne Deus, qui in omni loco do­ minationis tuæ totus assistis, solus operaris: adesto sup”>1 icatiônibus nostris, ut hujus domus sis protector, et nequitia contraria» potestatis obsistat; sed in inctæ Crucis et operatione Spiritus Sancti fiat 397 tibi hic purum servitium, et devota libértas exsistat. Per Christum Dominum nostrum. I|?. Arnen. Orémus. Adésto nobis, Domine, Deus noster: et eos, qui in sanctæ Crucis præsidio confidunt, perpétuis defénde au­ xiliis. Per Christum Dominum nostrum. IV- Amen. Quibus absolutis, Sacerdos benedicit domui et om­ nibus praesentibus manu dextera, formans signum crucis, et dicens : Benedictio Dei omnipoténtis, Patris et Filii, 4* et Spiritus Sancti, descéndat super hanc domum, super om­ nes habitantes, docentes et discentes in ea, super nos om­ nes, et maneat semper. ·· W· Arnen. . I- PERIODICA DE RE MORALI CANONICA LITURGICA FUNDATA AB ARTIIURO VERMEERSCH S. I. EDITA A PROFESSORIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE QUIBUSCUM OPERAM SIMUL NAVANT ALII E VARIIS GENTIBUS PROFESSORES ET DOCTORES TOM. XLIV / FASC. I 15 mart. 1955 ROMAE BRUGIS SUMPTIBUS VENALIA APUD CAROLUM PONTIFICIAE UNIVERSITATIS BEYAERT EDIT. PONT. GREGORIANAE 1955 INDEX DISSERTATIONUM ET QUAESITORUM Doctrina Pontificia de syndicatu operariorum, G. Gundlach 8.1......................... 5 De auctoritate Ordin. locorum in Missa paroeciali propaganda, P. Huizing S. I......................... 18 De valore legis naturalis in ordine Redemptionis, I. Fucns S. I......................... 45 De voto castitatis clericorum saccularium·, W. Bertrams S. I. 139 De auctoritate Ordin. locorum in Missa paroeciali propa­ 175 ganda, P. Huizing S. I......................... Quaesita minora, R. Bidagor S. I 333 Methodus in solutione: casus praefici, L. Bender O. P. 353 De consensu matrimoniali ob ebrietatem nullo, A. SzentirMai.......................................................................................... . 369 INDEX MONUMENTORUM Pag. 88. D. N. PIUS PP. XII O 3. 4. 5. 10. 14. 15. Allocutio ad membra conventus VIII Sodalitatis Univer­ salis Medicorum......................................................................... Allocutio iis qui interfuerunt conventui XXIII commis­ sionis internationalis «de la Police Criminelle» Verba aegrotantis Summi Pontificis ad orbem universum Nuntius radiophonicus de vera «nationum coexistentia » Constitutio Apostolica de «Missione Galliae» Epistula Encyclica « Ad Sinarum gentes » . Allocutio ad Exe.mos Pont. Academiae Scientiarum So­ cios ................................................................................................ Epistula ad Rev.muin P. I. B. Ianssens Praep. Gen. S. I. 65 85 95 98 121 196 385 398 S. S. Congregatio S. Officii 6. Decretum prohibitionis libri « Vie chrétienne et problèmes de la sexualité».................................................................. 11. Monitum de Missis vespertinis non excessive permittendis .IdnOlationes, F. X. Hürth S. T................................... 12. Proscriptio libri «Der Mündige Christ » et ephemeridis « la Quinzaine >........................................................................ 16. Submissionis T. Tliomé notificatio.................................... 17. Proscriptio libri «Au diapason du Ciel» - Introduction de G. Marcel........................................................................ 18. Prohibitio ephemeridis « Katolicke Noviny » 19. Proscriptio libri Boleslaw Piasecki, Zagndnionia Tstotne et prohibitio hebdomadarii « Dzis i Jutro »... 2<>. Prohibitio ephemeridum «A Kerestz » et «Bulletin Ca tholique Hongrois» ................................................. s. Congregatio 132 208 209 226 404 •105 406 407 408 consistorialis 21. Normae et facultates pro missionariis emigrantium et mis sionariorum directoribus .................... ............................. 409 154 INDEX ΜΟΝΓ MENTORI Μ S. Congregatio Concilii Pag- 22. Rescriptum super institutionem corporalem in beneficiis ecclesiasticis Poloniae............................... S. Congregatio de 412 Religiosis 23. Instructio de cappelanis militum religiosis . . . . 24. Motu Proprio de Pont. Opere Primario vocationum reli­ giosarum ................................................................................... 25. Statuta pro Pontificio Opere vocationum religiosarum 413 420 422 S. Congregatio Rituum 13. Decretum generale de rubricis ad simpliciorem formam 228 redigendis........................... 239 Adnotationes, H. Schmidt S. 1.......................... 7. Decretum de facultativa celebratione instauratae vigiliae 133 paschalis........................... 26. Dubia circa interpretationem decreti diei 23-3-1955 « De 427 rubricis ad simpliciorem formam redigendis » . 430 Adnotationes, H. Schmidt S. I........................... S. Poenitentiaria Apostolica 8. Recitatio in familia rosarii B.M.V. novis indulgentiis di­ 133 tatur ......................... Secretaria Status 9. Rescriptum Pontificium de causis matrimonialibus quae a Tribunalibus Regionalibus Italiae in primo gradu trac­ tatae fuerunt et de institutione Tribunalis Appellationis apud Urbis Vicariatum....................................................... Pontificia Commissio pro 135 Codicis I. C. interpretatione 27. Rescriptum ad R. P. T. Bouscaren de vi can. 711, par. 2 449 INDEX ALPHABETICUS REREM Affectus erga facinorosos habendus, p. 90. Auctoritas Ord. Loc. relate ad rectores eccles. non paroecialium ct orator., p. 175. Autonomia oeconomica in Sinensium Ecclesia, p. 202. Bellum e conscientiae imperio subduci non licet, p, 104. Bellum totale estne licitum?, p. 68. Bellum ut basis internationalium relationum, p. 102. Bonum sociale, p. 11. Canonici ad honorem, p. 334. Cappcllani militaris condiciones necessariae, p. 415. Caritas obiectiva semper quaerenda, p. 91. Casus practicus quid sit, p. 353. Casus practicus solvendus sententia absoluta et decisiva, p. 355. Coexist en t ia in veritate, via est ad pacem, p. 115. Commodum privatorum non sufficit ad Missas vespertinas, p. 218. Conditiones Ecclesiae Catholicae in Sinus, p. 197. Conditio religiosa cappcllani militum, p. 416. Conscientia socialis iu negotiis, p. 119. Controversia theologum de Missa parochial», p. 28. De rubricis ad simpliciorem formam redactis, pp. 239 431. Disceptatio classium socialium, p. 13. Doocndi autonomia perabsurda et impia, p. 203. Emigrantes et praeceptum communionis paschalis, p. 411. Errores circa naturam legis naturalis, p. 47. Europae unio ut medium pacis internationalis, p. 110. Experimenta medicorum in homine vivo, p. 71. Fiducia erronea mundi in oeconomia, p. 107. Fines et limites Missarum vespertinarum, p. 209. Finis Commissionis Internationalis « de la Police Criminelle », p. 85. Finis Sodalitatis Universalis Medicorum, p. 66. Fundamentale principium quaestionibus experimentorum medicalium in homine vivo, p. 77. idea ‘paradisi terrestris’ et pax, p. 113. impugnationrs in theoriam voti castitatis clericorum, p. 158. Indulgentia portiunculae pro emigrantibus, p. 411. Ius codicis et Missa parochialis, p. 41. 208 SS. D. N. PIÜS PP. XII Anno vos tueatur et adiuvet, ut in proposito ves­ tro constanti animo perseveretis; adsint e Caelo Sancti Martyres Sinarum, qui ob veracem terre­ nae patriae amorem ac potissimum ob fidelitatem erga Divinum Redemptorem eiusque Ecclesiam, mortem serena fronte oppetiere. Interea autem caelestium gratiarum auspex et conciliatrix esto Apostolica Benedictio, quam pe­ culiarissimae benevolentiae Nostrae teste; H vobis, Venerabiles Fratres ac dilecti filii, tum ca­ rissimae Sinensium genti universae peramanter in Domino impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vn men­ sis Octobris, in festo Sacratissimi Rosarii Beatae Mariae Virginis, an. mdccccliv, Pontificatus Nos­ tri sexto decimo. PIUS PP. XII 11. - Suprema Sacra Congregatio S. Officii (AAS. xxxxvii [1955] pg. 218) MONITUM S. OFFICII de Missis vespertinis non excessive permittendis « Constat huic Supremae Sacrae Congregatio­ ni haud raro Missas horis postmeridianis celebrari ultra lines, quos Constitutio Apostolica « Christus Dominus » ad commune fidelium bonum recenset. Itaque locorum Ordinarii licentiam ne dent celebrandi Missas horis postmeridianis ad exter- MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 209 nam dumtaxat solemnitatem decorandam aut in privatorum commodum. Hac autem arrepta occasione, Sanctum Officium opportunum ducit in omnium memoriam re­ vocare Constitutionem Apostolicam « Christus Do­ minus» vetare interpretationem, quae concessas facultates amplificet (cfr. AAS., vol. XXXXV [£953], p. 23). Datum Romae, ex aedibus S. Officii, die 22 Martii 1955. Marius Crovini, Notarius Supr. S. · Congr. S. Officii ». Annotationes 1. Res et obiectum Moniti tribus alinea ex­ hibetur: 1) notatur, haud raro celebrari Missas vespertinas « ultra fines Constitutione Apostolica recensitos » ; 2) huiusmodi Missae designantur Mis­ sae celebratae « ad externum dumtaxat decoramen­ tum alicuius sollemnitatis » aut « in privatorum commodum » ; ideoque non permittendae ab Ordi­ nariis; 3) in omnium memoriam revocatur: ipsa Constitutione Apostolica vetari « facultatum con­ cessarum amplificationem ». 2. Punctum centrale, ex quo omnia derivari et interpretatio Moniti mensuram sumere debent, sunt « fines et limites », in Documentis Pontificiis recensitis, sive in specie pro vespertina Missa, si­ ve in genere pro tota nova « levunii eucharistici » disciplina, cuius Missa et communio vespertina est pars, ideoque etiam normis « totius » subiecta. .11 210 F. X. HÜRTH S. I. 3. In Constitutione Apostolico de fine intento haec habentur : VI. « Si verum adiuncta id neces­ sario postulant, locorum Ordinariis concedimus, ut Missae celebrationem vespertinis, ut diximus, ho­ ris permittere queant » (AAS, 1953, pg. 23). Quoad territoria Missionum, in quibus speciales necessi­ tates celebrandi Missam vespertinam occurrere possunt, amplior, ut fidelibus provideatur, conce­ ditur Ordinariis locorum facultas. « Evangelii au­ tem praeconibus, in territoriis Missionum, peculia­ rissimis perpensis condicionibus in quibus versan­ tur, ob quas raro plerumque habentur sacerdotes, qui longinquas stationes invisere queant, Locorum Ordinarii eiusmodi facultates concedere possunt ceteris etiam hebdomadis diebus », (1. c.). — Simi­ lis rerum condicio, atque in missionibus, iuxtapar­ tem expositivam Constitutionis haberi potest et­ iam in aliis regionibus, in specie in sic dicta «dias­ pora », in quibus fideles saepe « sacerdotis adven­ tum in seras horas exspectare debent, ut Eucharisticum participare queant Sacrificium » (AAS., 1953, pg. 19). At, etsi exstante eadem in his re­ gionibus indulgendi ratione, non tamen eadem per­ mittendi data est facultas. — Alens legislatoris quoad finem intentum et consequentur quoad limi­ tem servandum elucet etiam ex iis quae dicuntur de « illis sollemnibus, quae cum magno populi con­ cursu celebrantur», et in quibus celebratio Missae vespertinae ab Ordinario permitti potest. In ea­ dem parte narrativa Constitutionis quoad hanc occasionem dicitur: «Jloc praeterea animadver­ tendum est saepe hodie contingere ut frequentissimae populi multitudines ex alio ad alium locum MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 211 postmeridianis horis horis ea de causa transgre­ diantur, ut religiosas celebrationes, vel coetus de re sociali habendos participent; si igitur hisce et­ iam datis occasionibus liceat Eucharistlcum pera­ cre Mysterium, quod divinae gratiae vitalis fons est voluntatesque iubet ad virtutem adipiscendam exardescere, haud dubium est inde vini hauriri pos­ se, qua omnes ad christiane penitus sentiendum operandumque excitentur, et ad legitimis etiam ob­ temperandum legibus » (AAS., 1953, pg. 20). 4. Aliud critérium limitis, (iuxta finem inten­ tum ponendi aut non ponendi) erui potest ex iis quae de totius Constitutionis fine, quem Legisla­ tor intendit, dicuntur, sci. « haud parum conferre ... A Eucharist icae pietatis in-crement/um, atque ap­ tius permovere atque excitare omnes ad Angelo­ rum participare mensam » (AAS. 1953, pg. 21). ibidem dein memoratur, ut hic finis melius obtine­ ri possit, quam largissine novam legem esse adap­ tatam « peculiaribus etiam temporum, locorum ac christifidelium condicionibus ». Alio insuper eius­ dem Constitutionis loco notatur : « Ea quibus vivi­ mus tempora eorumque peculiares condiciones mul­ ta in societatis usum in communisque vitae actio­ nem induxisse », quorum in mitiganda pristina le­ ge ratio haberi debeat, ut removeantur difficul­ tates, «quae possint homines a divinis participan­ dis mysteriis abstrahere » (AAS., 1953, pg. 18). Expressa tandem fit mentio « limitis servan­ di» immediate post η. VI (de Missis vespertinis) : «Locorum tamen Ordinarii curent, ut quaelibet vitetur interpretatio, quae concessas facultates am- 212 F. X. HÜRTH S. I. plificet, utque ab omni abusu et irreverentia hac in re caveatur » (AAS., 1953 pg. 23). 5. In correspondente Instructione S. Officii, eodem die 6. Januarii 1953 publicata, limes ser­ vandus et intentus fimis, ex quo limes mensuram sumat, hisce designantur verbis: « Constitutionis vi Ordinarii locorum (cf. can. 198) facultate fruuntur permittendi in proprio territorio Missae ves­ pertinae celebrationem, si adiuncta id necessarii) exigunt... Bonum enim commune aliquando sacro­ rum mysteriorum celebrationem post meridiem eipostulat... » (AAS. 1953, pg. 50). Extensio vero facultatum concessarum explicite in eadem Instruc­ tione reprobatur his verbis : 19. Constitutionis at­ que huius Instructionis interpretatio textui fidelitur adhaereat, neque ullo modo facultates tam fa­ vorabiles amplificet » (AAS. 1953 pg. 51). — In Instructione clarius et magis explicite notatur: Missam vespertinam exclusive in bonum commune non vero in bonum privatum posse permitti, (etsi negari non potest: in casu particulari hoc bonum privatum consistere posse in «pietate eucharisti­ ca promovenda » vel « in maiore fructu spirituali» ex vespertina celebratione hauriendo. 6. Conclusio. « Limes », his textibus vel expli| cite significatus vel ex iis deducendus, sic circum­ scribi potest: Locorum Ordinariis non est data fa­ cultas permittendi Missam vespertinam ad bene­ placitum suum ex qualibet iusta causa, sed solum­ modo « quando rerum adiuncta id necessario pos­ tulant », idque non omnibus diebus, sed tantum­ modo diebus in Constitutione taxative designatis, (aliter extra, aliter intra territorium Missionum). MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 213 gVecessitas » autem haec intellegitur « bonum cmnmune animarum » ; at haec necessitas non res­ tringitur ad adimpletionem stricti praecepti, (die festo de praecepto). Permitti enim potest Missa vespertina etiam multis diebus, quibus nulla est obligatio audiendi Missam. « Necessaria » dici pot­ est Missa vespertina etiam quoad augendam « Eudiaristicam pietatem », sive in participando sa­ crificio Missae, sive in sacra synaxi, occasione Mis­ sae vespertinae recipienda. Huiusmodi enim « ne­ cessitas » non est extra, sed intra finem in Consti­ tutione assignatum. Explicite enim « eucharistica pietas» promovenda nominatur in Constitutione tamquam finis, propter quem tota nova disciplina sit introducta. Si ergo coetui fidelium, serio et iuste participationem Sacrificii Missae desideranti, satifieri nequit, nisi permissa Missa vespertina, illa « Necessitas » verificatur, propter quam die­ bus taxative designatis eius celebratio permitti potest. — Neque extra finem intentum, (seu : extra necessitatem sic intellectam; extra bonum commu­ ne animarum) est missa vespertina, celebrata in magno populi postmeridiano concursu ad celebra­ tiones religiosas vel ad coetus de re sociali ha­ bendos, si celebratur ut in iis non desit « Eucharis­ ticum Mysterium, quod divinae gratiae vitalis fons est voluntatesque iubet ad virtutem adipscendam exardescere » ; quam rationem explicite affert et adprobat ipsa Constitutio (1. c. pg. 20). Unde patet : « necessitatem communis boni ani­ marum » sat late intelligi posse et debere, sci. : de necessitate praecepti adimplendi, de necessitate satisfaciendi seriae et genuinae pietati eueharisti- ?I 214 F. X. HÜRTH S. I. MONITUM 8. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS I cae, de necessitate suppeditandi thesauros sacrifi­ cii Missae coetui fidelium magno concursu con­ fluentium. Si autem in casu particulari sub nullo ex his respectibus apparet « necessitas boni com­ munis animarum », permissio Missae vespertinae versatur extra limitem et finem, in ipsa Constitu­ tione assignatum, et dici debet excessiva atque non probanda. 7. De ritu et qualitate Missae vespertinae — (utrum sit Missa lecta, Missa dialoga, Missa can­ tata, Missa solemnis, Missa Pontificalis) — neque in Constitutione neque in Instructione directe et immediate quidquam statuitur; nihilominus etiam quoad hanc circumstantiam indirecte aliqua noirma ex Constitutione derivari potest, sci. ex fine intento, in specie ex « necessitate boni communis fi­ delium », prout modo exposita est. Si electus mo­ dus Missae vespertinae huic fini secundum pru­ dens indicium inservit, versatur intra, et non extra limitem positum; si intentum et intendendum finem non promovet, sed potius impedit vel diminuit, mo­ dus mutari debet. Quod speciatim « maiorem sol­ lemnitatem » spectat, non quaevis huiusmodi sol­ lemnitas a limite reici debet; quamquam ordinarie Missa lecta fini magis inserviet. Non quamlibet enim solemnitatem (etiam Pontificalem) a Missis vespertinis, quia tales, debere excludi, derivari potest ex iis, (piae in Decretis et normis S. C. Ri­ tuum de «sollemni vigilia Paschali instauranda» habentur. In huius Decreti adnexis Ordinationibus (d. d. 11 Januarii 1952) sermo est de Ordinario lo­ ci, «qui ipse sacram vigiliam paschalem celebrare voluerit », (qui in ipsa hac Missa vigiliae etiam 215 neopresbyteros, cum ipso Missam vigiliae concelebratoros ordinare potuerit (utrisque data faculttate die Paschatis iterum celebrandi, postquam nocte Paschatis iam celebraverint ; (AAS., 1952, pg. 51, n. 15. 13) *. Hae sollemnitates nocturnae — (vel etiam vespertinae, si vigilia paschalis antici­ patur) — fiunt in Missa sollemni cum usu Pontifi­ calium; nihilominus omnes haec «sollemnitates» censeri debent hac occasione versari non extra, sed intra limitem « necessitatis boni communis fide­ lium ». 8. In fine huius expositionis de « fine et limi­ *te iuvat afferre verba ex Instructione S. Officii desumpta, quibus S. Officium Ordinarios et sacer­ dotes adhortatur, ex quibus verbis etiam S. Officii mens et interpretatio novi sui Moniti disci pos­ sunt: «Ordinarii et sacerdotes, qui datis a Sancta Sede facultatibus frui debent, fideles studiose ex­ citent, ut frequenter Missae Sacrificio adstare ve­ lint, et pane eucharistico reficiantur opportunisque inceptis..., illud promoveant spirituale bonum, cu­ ius adipiscendi gratia Summus Pontifex Pius XII Constitutionem edere voluit » (AAS., 1953, pt. 51). 9. In primo iam alinea duo notantur : a) ipse excessus limitis, fine circumscripti; b) frequen* S. Sedem etiam Missam in anticipata vigilia Paschali, cele­ bratam hora vespertina, comprehendere velle sub nova disciplina Jejunii eucharistici clare apparet ex Decreto S. Officii d. d. 7 Apri­ lis 1954 (AAS., XLVI [1954] pg. 142). At quoad hanc Missam ves­ pertinam non est per Ordinarium loci examinanda quaestio de bene communi animarum, nam ad hanc quaestionem responsum iam datum est ab ipsa S. Sede, quae in hunc finem Decreta de antici­ pata vigilia Paschali edidit. 216 MOXITÜM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS F. X. HÜRTH S. I. lia huius excessus; dicitur enim talem excessum « haud raro » acidisse. In secundo alinea afferun­ tur in specie duo exempla excessus indebiti: 1)al­ terum Missae vespertinae permissae et celebratae « ad externam dumtaxat sollemnitatem decoran­ dam », 2) alterum Missae, permissae « in privato­ rum commodum ». Hanc enumerationem non esse taxativam, de­ duci debet ex iis quae supra de finibus intendendis et intentis dicta sunt. Qualescumque enim rationes et motiva, extra hos fines posita, non valent fun­ dare et legitimare permissionem Missae vesperti­ nae; huiusmodi autem rationes omnino plures esse possunt quae duae, exempli causa allatae, (e. gr. grati tudo erga insignes benefactores, anniversarii ratio alicuius defuncti, qui determinata hora ve­ spertina gravi infortunio obiit). Si vero tales ra­ tiones cum rationibus et finibus legitimis coïnci­ dant vel iunguntur, qui in Constitutione vel Instru­ ctione designantur, non est, cur permissio Missae vespertinae denegetur; tunc enim permissio datur propter has, non propter illas rationes; (quae ul­ timae quidem rationem causae impulsivae, non ve­ ro causae motivae habere possunt). 10. Reprobata ratio (sci. «ad externam dum­ taxat solem nitatem decorandam ») non ulterius ex­ plicatur neque exemplo illustratur. Verba tamen ex se solis tria denotant : 1) solemnitatem quandam externam, 2) huius solemnitatis decoramentum per Missae vespertinae celebrationem, 3) hanc Missae additionem « dumtaxat » ad decorandum. Quod ul­ timum elementum quoad licentiam Missae vesperti­ nae denegandam dici debet principale et decisivum. f 217 Finis mere decorativus censendus est versari ex­ tra finem « boni communis animarum », prout in Constitutione Apostolica intellegitur et circumscri­ bitur. Revera, dare licentiam Missae vespertinae ex sola ratione, ut celebratione alicui festivitati obtineatur sollemnior apparentia externa ; ut maior adfluat multitudo adstantium, quae adfluit ut vi­ deat « spectaculum » quoddam novum et inusita­ tum; ut satisfiat alicui fidelium merae « ostenta­ tionis» desiderio, quod nullatenus provenit ex sin­ cera pietate eucharistica et nil commune habet cum illo desiderio Christi : « Hoc facite in meam commemoratione » : ob solas huiusmodi rationes dare licentiam Missae vespertinae est « permitte­ re» extra facultatis ambitum, a Pontifice designa­ tum atque circumscriptum. Tale quid accidere pot­ est e. gr. : occasione magni Congressus et adunationis; occasione captae possessionis dioeceseos pernovum Episcopum; occasione installation is no­ vi parochi; occasione ordinationis presbyterorum; occasione consecrationis episcopalis, etc. Si his similibusque aliis occasionibus Missa vespertina ce­ lebratur unice in eum finem, ut externa sollemni­ tatis species augeatur, ut maior adstantium mul­ titudo alliciatur et ita externa « pompa et osten­ tatio» crescat : permissio Missae vespertinae est contra spiritum et voluntatem Pontificis, et novo Monito explicite, verbis non ambiguis, reprobatur. At non citius haec reprobatio in casu concreto enuntiari debet. Esse enim potest, ut in allegatis occasionibus Missa vespertina minime inserviat huic vel illi speciei « vanae gloriae », sed ut revera cedat in « bonum commune fidelium » vel satisfa- 5 Γ! 218 MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS F. X. HÜRTH S. I. ciat verae cuidam « necessitati fidelium », promo­ veat « pietatem eucharisticam » ; maneat ergo om­ nino intra ambitum finis et facultatis, prout in Constitutione et in Instructione significantur. Ne­ que contrarium est, quod his occasionibus per Mis­ sae vespertinae celebrationem etiam augeatur ex­ ternum solemnitatis decoramentum. Ordinariorum erit dijudicare, utrum in casu particulari celebra­ tio Missae vespertinae sit in solani ostentationem externam, an etiam (et obiective praevalentor) in bonum commune fidelium; in primo casu licentia iuxta novum Monitum debet denegari, in altero casu non ita. 11. Altera Moniti ratio reprobativa respicit « privatorum bonum », propter quod licentia Mis­ sae vespertinae fuerit concessa. Bonuni commune, tamquam requisita ratio permittendae Missae ves­ pertinae, clarius et magis explicite (ut supra iam dictum est) in Instructione S. Officii quam in Con­ stitutione Ap. effertur; explicita « oppositio » in­ ter bonum commune fidelium et bonum privatum singulorum nunc prima vice designatur. Quoad hoc punctum non idem valet de Missis vespertinis, at­ que de aliis novae disciplinae dispositionibus; nam plurimae ex his immediate datae sunt in «commo­ dum privatorum », ut sci. ab iis removeantur im­ pedimenta, ex severitate ieiunii eucharistici pro­ venientia, quibus a frequenti et facili sacrae synaxis susceptione arcentur. Missae vespertinae au­ tem immediate non ordinantur in privatum fide­ lium commodum, sed in fidelium bonuni commune. Bonum privatum, quod non admittitur ut sufficiens ratio permittendi Missam vespertinam, intellegi 219 debet etiam bonum privatum spirituale, e. gr. pri­ vata, etsi vera pietas eucharistica ; privatus maior fructus spiritualis sive propriae personae sive per­ sonae tertiae ex Missae sacrificio carpendus. Occasiones, in quibus Missae vespertinae ce­ lebratio in « commodum privatum » (sive sacerdo­ tis celebrantis sive personae audientis Missam) cederet, sunt sat frequentes. Exempla: Indulta Apostolica habendi oratorium (domesticum) priva­ tum cum facultate celebrationis Missae, per se ce­ dunt in bonum privatum eorum quibus Indultum conceditur. Dein secundum can. 822 § 4 Ordina­ rius loci, iusta ac rationabili de causa, in aliquo extraordinario casu et per modum actus Missae celebrationem etiam in domo privata permittere potest; talis celebratio fere semper peragitur in «privatorum» commodum. Esse etiam potest, quod quis, pro personali sua indole et naturali dis­ positione, maiore cum pietate maioreque cum fruc­ tu vespere Missam audiat aut Missam celebret; quo in casu celebratio vespertina iterum cederet in « privatorum commodum». Ideo in omnibus his similibusque aliis occasionibus neque licentia Mis­ sae vespertinae aliis dari, neque a propria per­ sona — (si celebrans est ipse Ordinarius loci, vel sacerdos, Induito Apostolico privilegiatus) — Mis­ sa vespertina dici potest ; non enim cederet in bo­ num commune. At etiam in his casibus valet, quod, si « privatorum commodum » coincidit vel iungitur cum fidelium bono communi, nihil obstat, quomi­ nus propter bonum commune Missae vespertinae celebretur; quae celebratio dein simul cedit in pri­ vatorum commodum. 6 220 F. X. HÜRTH S. I. 12. Tertium et ultimum Moniti alinea non am­ plius haeret obiecto particulari Missae vesperti­ nae, sed inculcat illam interpretationis regulam, quae est huius Constitutionis propria (atque res­ picit tum facultatem Missae vespertinae tum alias totius Constitutionis et Instructiones amplas fa­ cultates), revocando in memoriam : Constitutionem Apostolum « Christus Dominus » vetare interpre­ tationem, quae concessas facultates amplificet. Al­ legatum praescriptum Constitutionis sic sonat: « Locorum Ordinarii diligenter curent, ut quaeli­ bet vitetur interpretatio, quae concessas faculta­ tes amplificet» (AAS. 1953 pg. 23); Instructio n. 19 idem ita significat: « Constitutionis atque huius Instructionis interpretatio textui fideliter ad­ haereat, neque ullo modo facultates tam favorabi­ les amplificet (AAS., 1953 pg. 51). 13. Qui diligenter perscrutatur tot de Consti­ tutione Ap. « Christus Dominus » publicatos arti­ culos, commentarios, libros, libellos, folia volan­ tia, etc. etc., non potest non videre, et debet recu­ sare excessivos ingenii non paucorum Moralista­ rum vel Canonistarum conatus (provocantium sem­ per ad « regulas iuris », ab omnibus agnitas) am­ pliandi et extendendi facultates a Pontefiee con­ cessas : hic bene intellegit et plene consentit, in | tertio alinea « Moniti » a S. Officio in memoriam revocari illud « sunt certi denique fines ». — Tan­ dem aliquando hic ultimatim semper recurit quae­ stio, utrum ea praevaleat « voluntas legislatoris >, quae quoad hanc legem in toto Constitutionis et Instructionis textu clare et repetitis vicibus mani­ festatur, an praevaleat haec vel illa « regula iu- MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 221 rin; aliis verbis: utrum exigat legislator, ut in hai lege interpretanda regula iuris submittatur et adaptetur voluntati legislatoris in hac lege mani­ festatae, an legislator velit suam voluntatem, in hac lege manifestatam, submittere et accommoda­ re praevalenti alicui communi « regulae iuris ». De tota hac quaestione faciendae interpretationis in hoc concreto casu fuse iam actum est in « Pe­ riodica > 1953, pg. 20-21, pg. 51-52. 14. Tunc temporis quoad substantiam haec ex­ posito sunt: 11 «Haec nova de jejunio eucharistico statuta disci­ plina est et dici debet « lex favorabilis »; nam, etsi quae­ dam durante bello pro aliquibus regionibus vel personis data indulta restringit vel etiam ex toto aufert, tamen, si nova disciplina consideratur ut tota, et maxime, si comparatur cum pristina disciplina (exhibita can. 808 et 858), perplures et grandes favores ea concedi patet. Unde est, quod quis iusto iure opinari potuerit, sine restrictione huic legi interpretandae applicari posse et debere regulam : favorabilia· sunt amplianda, odiosa res­ tringenda. At in casu de quo agitur talis generalis in­ terpretatio esset erronea, quia non simpliciter huius le­ gis favorabilia sunt amplianda. Ratio non est, quod al­ legata regula iuris — (sicuti non paucae similis tenoris aliae regulae, cf. c. gr. can. 85 et, ad quem remittit, can. 50; can. 68) — non sit in se vera vel (saltem ordina­ rie) non adhibenda; sed unice quia quoad interpretan­ dam hanc legem favorabilem ex ipsis documentis constat de Summi Pontificis explicita voluntate contraria. Ideo versus initium huius Commentarii monitum est: hanc legem habere propriam suae interpretationis regulam, in ipsa expressam et ex ipsa desumendam. — Ex altera autem parte ampli favores, de facto dati, minime sunt f 222 F. X. HÜRTH s. I. tollendi vel diminuendi rigorosa quadam et restrictiva interpretatione. Manendo enim omnino intra firmos et fixos limites, a Legislatore statutos, quaedam particula­ ria Constitutionis et Instructionis puncta admittunt in­ terpretationem magis latam vel magis strictam. Nil ob­ stare videtur, quominus in huiusmodi quaestionibus par­ ticularibus intra dictes limites magis favorabilis inter­ pretatio eligatur. — In hac lege clavis ad rectam inter­ pretationem inveniendam est haec in ipsis Documentis clare manifesta Summi Pontificis voluntas, sci.: ex ima parte non abrogandi, sed conservandi substantiam ieiu­ nii eucharistici; ex altera parte concedendi per modum exceptionis et dispensationis ab hac lege, ea quae mutatis horam temporum circumstantiis et personarum condicio­ nibus exiguntur. luvat in hunc finem repetere Consti­ tutionis verba versus finem in parte exhortativa posita, ex quibus dicta mens Legislatoris manifesta fit: «In hisce enim dilargiendis facultatibus, quae hominum, loeorum, temporumque condiciones hodie postulant, Nos et­ iam atque etiam volumus Eucharistici ieiunii momentum, vim atque efficaciam confirmare ad eos quod attinet, qui Divinum Redemptorem sub Eucharisticis velis accepturi sunt» (Const, n. 30). Haec si prae oculis habentur, ap­ paret, a mente Pontificis aberrare qui in interpretanda Constitutione et Instructione omne acumen et ingenium mentis adhibent ad amplianda indulta et ad antiquae (et prout opinantur: « antiquatae ») legis residua ad ali­ quod « minimum » reducenda, quod dein, progrediente evolutione et tempore, evanescat, ita ut Ecclesia redeat ad exemplum Christi, qui in ultima coena suum Corpus et Sanguinem porrexerit Apostolis non ieiunis ». (cf. Pe­ riodica 1953, pg. 51-52). De cetero attendi debet: agi nunc de interpi etanda lege lata, non de praeparanda lege feren­ da, quae, quibusdam modificationibus introductis, MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 223 disciplinam ieiunii eucharistici adhuc magis adap­ tet experientiis hucusque factis, atque etiam ne­ cessitatibus animarum, non ab uno solo Ordina­ rio S. Sedi significatis. 15. Exemplum interpretationis, contra hanc clare manifestatam mentem et voluntatem Ponti­ ficis amplificatae, sit modus agendi, quem quidam articuli et commentarii adhibuerunt circa Respon­ sum particulare, datum a S. Officio die 28 lanuarii 1953 ad determinatam quandam Curiam episco­ palem, non publicatum in Act. Ap. Sed., sed publi­ catum in « Bollettino diocesano di Faenza », (Mag­ gio 1953, pg. 61-62) et reproductum dein in non­ nullis aliis publicationibus. Textus Responsi est hic. SUPREMA SACRA CONGREGAZIONE DEL· SANTO OFFIZIO Nr. 404/6 Dal Palazzo del S. Offizio, 28 gennaio 1953. Ecccllenza Rev.ma, II Canonico Penitenziere di cotesta Basilica Cattedrale, con Foglio in data 16 gennaio corrente, ha ehiesto una risposta ai scguenti quesiti : 1) Un sacerdote di robusta costituzione fisica, che pud stare benissimo a digiuno dalla mezzanotte fino a mezzogiorno, senza risentirne alcun disagio, che non ha altra occupazione fuori della celcbrazione della S. Mes­ sa, si reca a piedi a una chiesa distante duc ehilometri, passeggiata che giova alia sua salute, e dopo la celebra­ zione della Messa, se vuole, ha la possibilité di pren­ dere qualche cibo, ma puo anche farne a ineno : è obli­ gato in coscienza a osservare il digiuno, a nonna dei can. 808 ? Jf • .*■ 224 F. X. HÜRTH S. I. 2) Un sacerdote sano e robusto, ehe puo stare be­ llissimo a digiuno dalla mezzanotte a mezzogiomo, non ha nessuna oecupazione di ministero, viene condotto in automobile a celebrare in una chiesta distante dieci chilometri, non sente alcun bisogno di sostentamento fino a mezzogiomo : e obbligato in coscienza a osservare la legge del digiuno, dalla mezzanotte fino all’ora della Mes­ sa, come vuole il can. 808 C.I.C.? In merito mi reco a premura di significare a Vostra Eccellenza ehe i Sacerdoti i quali, pur dovendo celebra­ re ad ora tarda o in luoghi distanti dalla loro dimora, hanno una costituzionc fisica cosi robusta da non risentire grave incomodo dal prolungato digiuno, non possono avvalersi delle concessioni fatte dal Santo Padre nella Costituzionc Apostolica CHRISTUS DOMINUS, per­ che 1’obbligo del digiuno eucaristico è stato mitigato soltanto per coloro, che non sono in grado di osservarlo in· tegralmente. Anch’cssi pero possono prendere 1'acqua na­ turale, senza 1’aggiunta di alcun elemento, perche su questo punto si è derogato alia legge dei digiuno euca­ ristico. Pertanto ai due quesiti proposti dei Canonico Penitenziere di cotesta Basilica Cattedrale questa Suprema S. Congr. risponde: Vostra Eccellenza terra présente questa risposta, nel caso chc Le venissero fatti dei quesiti analoghi. Colgo occasione per professarmi con sensi di distin­ to ossequio Dell’Eccellenza Vostra Rev.ma dev.mo G. Card. Pizzardo, Segr. De hoc Responso in nonnullis articulis et Com­ mentariis notatum est: hoc Responsum (praeter- MONITUM S. OFF. DE MISSIS VESPERTINIS 225 quam quoad eos quibus datum est) nullum habe­ re valorem iuridicum, nullam inducere obligatio­ nem, nullam ne directivam quidem habere vim, (quasi ex eo cognosci possit mens ac voluntas Ec­ clesiae). Esse responsum particulare, privatum, nullo modo officialiter publication; hinc nihil ob­ stare, quominus (tum in theoria, tum in praxi et vita) teneatur et applicetur opinio huic Responso contraria. Quidquid est de natura vuridica huius Respon­ si, id quod in hoc Responso enuntiatur, valet, ne­ glecta etiam ex toto allegata hac Epistola. Nam ex verbis ipsius Constitutionis Apostolicae certo constat : enumerata incommoda (tarda hora, labor debilitans, longum inter) non fundare applicatio­ nem mitigationis concessae, (neque quoad fideles neque quoad sacerdotes), nisi fuerint incommoda et obiectiva et subiectiva (cf. AAS. 1953, pg. 19, 23, 47). Opinio : incommoda illa, absolute sumpta — (seu : nulla habita ratione incommodi subiectivi) — fundare applicationem mitigationis, dicen­ da videtur : nullum habere solidum in textibus offi­ cialibus fundamentum positivum, sed menti Pon­ tificis, in Constitutione expressae, aperte contra­ dicere. Neque quoad casum (in allegata Epistula E.mi Card. Pizzardo narratum) iuvat provocare ad < praesumptionem iuris », secundum quam allega­ ta incommoda obiectiva possint praesumi creare incommoda etiam subiectiva; nam in casu allato ta­ lis « praesumptio » vincitur evidenti veritate con­ traria. lure igitur haec haud paucorum auctorum opi­ nio favorabilis, ad casum in Epistula propositum a. ' ? Λαλ. 226 F. X. HÜKTH S. I. publice manifestata, et eorundem interpretatio reprobativa, data de responso E.mi Cardinalis, subsumenda videtur sub reprobatione in alinea tertio novi Moniti enuntiata. Franciscus X. Hürth, S. I. j - U, . DECRETA 227 II DECRETUM PRO II I BENT U R E P H EM ERI DES « LA QUINZAINE » 12 - Suprema Sacra Congregatio S. Officii DECRETUM (JJ5. xxxxvn [25 feb. 1955] p. 88) PROSCRIPTIO LIBRI Feria IV, die 26 Januarii 1955 In generali consessu Supremae Sacrae Congregationis S. Officii E.mi ac Rev.mi DD. Cardina­ les rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, damnarunt at­ que in Indicem librorum prohibitorum inserendum mandarunt librum qui inscribitur: Josef Thomé, Der Mündige Christ, Katholische Kirclie auf dem Wege der Reifung, Frank­ furt am Main, Verlag Josef Knecht, 1949. Et sabbato, die 29 Januarii 1955, SS.inus D. N. Pius Divina Providentia Pp. XII, relatam Sibi E.moruin Patrum resolutionem adprobavit, con­ firmavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 2 Fe­ bruarii 1955. Marius Crovini Supr, S. Congr. S. Officii Notarius Feria IV, die 26 Januarii 1955 In generali consessu Supremae Sacrae Con­ gregationis S. Officii E.mi ac Rev.mi DD. Cardina­ les rebus fidei· et morum tutandis praepositi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, damnarunt at­ que prohibuerunt ephemerides inscriptas : La Quinzaine (Paris, rue de Babylone, 68). Et sabbato, die 29 lanuarii 1955, SSmus D. N. Pius Divina Providentia Pp. XII, relatam Sibi Eunorum Patrum resolutionem adprobavit, confir­ mavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 3 Fe­ bruarii 1955. M. Crovini, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius SUBMISSIONIS NOTIFICATIO Marcus Oraison, Sacrae Theologiae et Medi­ cinae Doctor, humiliter se subiecit decreto S. Of­ ficii diei 18 Martii 1953, quo damnatus et in Indi­ cem librorum prohibitorum insertus est liber ab eo editus sub titulo « Vie chrétienne et problèmes de la sexualité » (Paris, P. Lethielleux, 1952). Ex Aedibus S. Officii, die 14 Februarii 1955. M. Crovini, Supr. S. Congr. S. Officii Notarius ! 228 S. C. RITUUM I 13 - Sacra Congregatio Rituum DECRETUM GENERALE De rubricis ad simpliciorem formam redigendis (AAS. xxxxvn [20 apr. 1955] p. 218) Cum nostra hac aetate sacerdotes, praesertim illi qui curam animarum gerunt, variis novisque in dies apostolatus officiis onerentur, ita ut divini officii recitationi ea qua oportet animi tranquilli­ tate vix attendere possint, nonnulli locorum Ordi­ narii enixas preces S. Sedi detulerunt, ut huiusmodi difficultati amovendae benigne provideret, ac saltem rubricarum copiosum instructum ad sim­ pliciorem redigeretur formam. Summus Pontifex Pius PP. XII, pro Sua pa­ storali cura et sollicitudine, rem hanc examinan­ dam commisit peculiari virorum peritorum Com­ missioni, quibus studia de generali liturgica instau­ ratione demandata sunt; hi autem rebus omnibus accurate perpensis, in consilium venerunt vigentes rubricas ad expeditiores normas esse reducendas, ita tamen ut in usum trahi possint, servatis inte­ rim libris liturgicis prouti exstant, donec aliter provisum fuerit. Quibus omnibus Ssmo Domino Nostro ab Emo D. Cardinali S. R. C. Praefecto per singula relatis, Sanctitas Sua sequentem rubricarum dispositio­ nem approbare dignata est eamque vulgari man­ davit, ita tamen ut quae praesenti Decreto statuun­ tur vim obtineant kalendis lanuariis anni 1956. DEC. OEN. DE BUBRICIS AD SIMPLICIOREM FORMAM RED. 229 Caveant interim Pontificii librorum liturgicorum Editores, ut in novis editionibus Breviarii etMissalis romani forte disponendis, ne quid pror­ sus innovetur. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex aedibus S. R. Congregatio­ nis, die 23 mensis Martii anni 1955. C. Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Selene., Secretaries De rubricis ad simpliciorem fobmam redigendis Tit. I - Normae generales 1. Ordinationes quae sequuntur ritum romanum respiciunt ; quae hic expresse non nominantur, immutata censentur. 2. Nomine calendarii veniunt cum calendarium in usum universae Ecclesiae, tum calendaria parti­ cularia. 3. Normae quae sequuntur servandae sunt in recitatione sive publica sive privata divini officii, nisi aliter expresse caveatur. 4. Indulta particularia quaelibet et consuetudi­ nes etiam speciali mentione dignae, quae his ordi­ nationibus obstant, expresse revocata censentur. Tit. II - Variationes in calendario 1. Gradus et ritus seviiduplex supprimitur. 2. Dies liturgici, qui nunc sub ritu semiduplici calendariis inscripti sunt, sub ritu simplici ce- 230 S. C. RITUUM lebrantur, excepta vigilia Pentecostes quae ad ri­ tum duplicem elevatur. a) De dominicis 3. Dominicae Adventus et Quadragesimae et aliae usque ad dominicam in Albis necnon et do­ minica Pentecostes celebrantur ritu duplici I clas­ sis et festis quibuslibet praeferuntur tam in occur­ rentia quam in concurrentia. 4. Quando in dominicis 2“, 3a, 4a Adventus fe­ sta I classis occurrerint permittuntur Missae de festo, excepta conventual i. 5. Dominicae hucusque sub ritu semiduplici celebratae, ad ritum duplicem elevantur; antipho­ nae tamen interim non duplicantur. 6. Officium et Missa dominicae impeditae, nec anticipantur, nec resumuntur. 7. Si in dominicis per annum occurrerit festum cuiusvis tituli vel mysterii Domini, festum ipsum locum tenet dominicae, de qua fit tantum comme­ moratio. b) De vigiliis 8. Vigiliae privilegiatae sunt : vigilia Nativita­ tis Domini et vigilia Pentecostes. 9. Vigiliae communes sunt: vigilia festorum Ascensionis Domini, Assumptionis B. Μ. V., S. Ioannis Baptistae, Ss. Petri et Pauli, S. Laurentii. Omnes aliae vigiliae, etiam quae calendariis parti­ cularibus sunt inscriptae, supprimuntur. 10. λ igiliae communes, in dominica occurren­ tes, non anticipantur, sed omittuntur. DEC. GEX. DE BUBRICIS AD SIMPLICIOREM FORMAM RED. 231 c) De octavis 11. Celebrantur tantum octavae Nativitatis Do­ mini, Paschatis et Pentecostes, suppressis omnibus aliis, sive in calendario universali, sive in calenda­ riis particularibus occurrentibus. 12. Dies infra octavas Paschatis et Pentecostes elevantur ad ritum duplicem, festis quibuslibet praeferuntur et non admittunt commemorationes. 13. Dies infra octavam Nativitatis Domini, quamvis eleventur ad ritum duplicem, celebrantur prouti nunc. 14. Diebus a 2 ad 5 lanuarii, nisi occurrat ali­ quod festum, fit de feria currenti, ritu simplici. In officio antiphonae et psalmi ad omnes Horas et ver­ sus nocturni de currenti hebdomadae die, ut in psalterio; reliqua ut die ln lanuarii, praeter lec­ tiones, quae dicuntur de Scriptura occurrenti, cum suis responsoriis, et dicitur Te Deum. Conclusio hymnorum et versus in responsorio brevi ad Pri­ mam dicuntur ut in Nativitate Domini. Missa di­ citur ut die la lanuarii, sine Credo, et sine Commu­ nicantes proprio. Prohibentur Missae lectae tam votivae quam cotidianae defunctorum. 15. Dies a 7 ad 12 lanuarii, suppressa octava Epiphaniae, hunt feriae per annum (ritu simplici). In officio antiphonae et psalmi ad omnes Horas et versus nocturni de currenti hebdomadae die, ut in psalterio; reliqua ut in festo Epiphaniae, praeter lectiones, quae dicuntur de Scriptura occurrenti, cum suis responsoriis, et dicitur Te Deum. Con­ clusio hymnorum et versiculus ad Primam, de Epi- 232 S. C. RITUUM phania. Missa de Epiphania, sine Credo et sine Communicantes proprio. Prohibentur Missae lectae tam votivae, quam cotidianae defunctorum.. 16. Die 13 Januarii fit commemoratio Baptis­ matis D. N. lesu Christi sub ritu duplici maiore; officium et Missa dicuntur uti nunc sunt in octava Epiphaniae. Si vero commemoratio Baptismatis D. N. le­ su Christi occurrerit in dominica, tunc fit de festo S. Familiae, sine ulla commemoratione. In sabbato praecedenti ponitur initium Epistolae primae ad Corinthios. 17. Dies a festo Ascensionis Domini usque ad vigiliam Pentecostes exclusive fiunt feriae tempo­ re paschali (ritu simplici). In officio antiphonae et psalmi ad omnes Horas et versus nocturni dicuntur de currenti hebdomadae die, ut in psalterio; reli­ qua ut in festo Ascensionis Domini, praeter lectio­ nes, quae dicuntur de Scriptura occurrenti, cum suis responsoriis. Conclusio hymnorum et versus ad Primam dicuntur de festo Ascensionis; Missa de eodem festo sine Credo, et sine Communicantes proprio. Prohibentur Missae lectae tam votivae, quam cotidianae defunctorum. In vigilia Pentecostes, nihil innovetur. 18. Dies octavae suppressae Corporis Christi et octavae item suppressae Ss. Cordis lesu, fiunt feriae per annum. 19. In dominicis oliin infra has octavas Ascen­ sionis, Corporis Christi et Ss. Cordis lesu, officium dicitur prouti nunc. DEC. GEN. DE BUBRICIS AD SIMPLICIOREM FORMAM RED. 233 d) De festis sanctorum f 20. Festa sanctorum, hucusque sub ritu semiduplici celebrata, habentur tamquam festa simpli­ cia. 21. Festa sanctorum, hucusque sub ritu simpli­ ci celebrata, reducuntur ad commemorationem, sine lectione historica. 22. In feriis Quadragesimae et Passionis, a fe­ ria IV Cinerum usque ad sabbatum ante dominicam Palmarum, quando aliquod festum occurrerit, quod non sit I vel II classis, tam officium (in recitatione privata) quam Missa dici possunt de feria vel de festo. Tit. III - De commemorationibus 1. Quae hic de commemorationibus dicuntur, valent tam pro officio, quam pro Missa, cum in oc­ currentia, tum in concurrentia. 2. Commemorationes numquam omittendae et praecedentiam absolutam habentes, sunt: a) de quavis dominica. b) de festo I classis. c) de feriis Quadragesimae et Adventus. d) de feriis et sabbato Quattuor Temporum Septembris. e) de Litaniis maioribus. 3. Aliae commemorationes forte occurrentes ita admittuntur, ut numerum ternarium orationum non excedant. 4. Praeter et post commemorationes sub n. 2 recensitas, ratio commemorationum haec est: 234 DEC. GEN'. DE BUBRIOIS AD SIMPLICIOREM FORMAM RED. S. 0. RITUUM a) In dominicis I classis, in festis I classis, in feriis et vigiliis privilégiais, et insuper in Mis­ sis in cantu vel votivis solemnibus, nulla admit­ titur commemoratio. b) In festis II classis, et in ceteris domini­ cis una tantum admittitur commemoratio. c) In omnibus aliis diebus sive festivis, sive ferialibus, duae tantum admittuntur commemora­ tiones. 5. Festa commemorata non amplius gaudent: a) in officio, versu proprio in responsorio brevi ad Primam, et doxologia propria in hymnis, exceptis diebus de quibus Tit. II, nn. 14-17; b) in Missa, Credo et Praefatione propria. Tit. IV - Variationes Matutinum (in recitatione privata), Laudes, Tertia, Sexta, Nona et Vesperae : versu Fidelium animae. Prima : benedictione Dominus nos benedicat. Completorium : benedictione Benedicat et cuslodiat. b) De conclusione officii 4. Cursus cotidianus divini officii concluditur post Completorium, sueta antiphona B. Μ. V., cum versiculo Divinum auxilium. Indultum et indulgentiae, pro recitatione ora­ tionis Sacrosanctae concessa, eidem antiphonae fi­ nali adnectuntur. c) De quibusdam partibus in officio in breviario a) De initio et fine Horarum 1. Horae canonicae, tam in publica quam in privata recitatione, omissis Pater, Ave et respecti­ ve Credo, inchoantur absolute, hoc modo : Matutinum : a versu Dornvne, labia mea· ape­ ries. Laudes, Horae minores et Vesperae : a versu Deus, in adiutorium, Completorium : a versu lube, domne, benedi­ cere. 2. In officio tridui sacri et in officio defuncto­ rum omnes Horae, omissis Pater, Ave et respective Credo, incipiunt ut in Breviario notatur. 3. Item Horae canonicae tam in publica quam in privata recitatione, absolvuntur hoc modo: 235 5. Hymni proprii quorundam sanctorum certis Horis assignati non transferuntur. In hymno Iste confessor numquam mutatur tertius versus, qui erit semper : Meruit supremos laudis honores. 6. Antiphonae ad Magnificat feriarum tempo­ re Septuagesimae forte praetermissae non resu­ muntur. 7. Preces feriales dicuntur tantum in Vesperis et in Laudibus officii feriarum IV et VI tempore Adventus, Quadragesimae et Passionis, necnon fe­ riarum IV et VI, et sabbati Quattuor Temporum, excepta octava Pentecostes, quando officium fit de feria. 8. Omnes aliae preces omittuntur. 9. Suffragium sanctorum et commemoratio de Cruce omittuntur. 7 236 S. C. RITUUM DEC. GEN. DE BUBRICIS AD SIMPLICIOREM FORMAM RED. 237 a 10. Symbolum Athanasianum recitatur in fe­ sto Ss. Trinitatis tantum. d) De aliis variationibus 11. Primae vesperae (sive integrae, sive a ca­ pitulo, sive per modum commemorationis) compe­ tunt solummodo festis I et II classis, et dominicis. 12. Ad singulas partes officii quod attinet haec serventur : a) In dominicis et festis I classis nihil inno­ vatur. b) In festis II classis et in festis duplicibus Domini et B. Μ. V., ad Matutinum, Laudes et Ve­ speras fit ut in proprio et in communi; ad Horas minores ut in psalterio de feria currenti et proprio loco; ad Completorium de dominica. c) In ceteris festis, vigiliis vel feriis, per omnes Horas fit ut in psalterio et proprio loco, nisi in Matutino, Laudibus et Vesperis antiphonae et psahni specialiter assignati habeantur. 13. Lectiones de Scriptura occurrenti una cum suis responsoriis, si die assignato dici nequeant, omittuntur, etiam si agatur de « initiis » librorum. 14. In festo sanctorum lectiones I nocturni, si propriae assignatae non habeantur, sumuntur de Scriptura occurrenti : his deficientibus, sumuntur de communi. Tit. V - Vabiationes in missali a) De orationibus 1. Orationes pro diversitate temporum assignatae abolentur. 2. In Missis votivis defunctorum, si in cantu celebrentur, unica dicitur oratio; si sine cantu, dici possunt tres orationes. 3. Oratio Fidelium hucusque praescripta pri­ ma feria libera cuiusvis mensis vel feria II cuius­ vis hebdomadae, aboletur. In choro, his feriis, Mis­ sa conventualis dicitur iuxta. rubricas. 4. Collectae ab Ordinario simpliciter impera­ tae, omittuntur iuxta rubricas hucusque vigentes, et insuper in omnibus dominicis ac quoties Missa in cantu celebretur; denique quando orationes, iuxta rubricas dicendae, numerum ternarium at­ tigerint. b) De quibusdam aliis variationibus 5. In feriis per annum, si commemoratio ali­ cuius sancti heri debeat, Missa dici potest, ad li­ bitum celebrantis, vel de feria vel, more festivo, de sancto commemorato. 6. In Missis defunctorum sequentia Dies irae omitti potest, nisi agatur de Missa in die obitus seu depositionis praesente cadavere, vel etiam absen­ te ob rationabilem causam, et de die Commemora­ tionis omnium fidelium defunctorium Hoc autem die sequentia semel tantum dici debet, scilicet in Missa principali, secus in prima Missa. b· 238 H, SCHMIDT S. I. 7. Credo dicitur dumtaxat in dominicis et fes­ tis I classis, in festis Domini et B. Mariae Virginis, in festis nataliciis Apostolorum et Evangelistarum, et Doctorum universae Ecclesiae, et in Missis vo­ tivis sollemnibus in cantu celebratis. 8. Praefatio dicitur quae cuique Missae pro­ pria est; qua deficiente, dicitur praefatio de tem­ pore, secus communis. 9. In quavis Missa pro ultimo Evangelio su­ mitur semper initium Evangelii secundum loannem, excepta tertia Missa Nativitatis Domini et Missa Dominicae Palmarum \ i COMUNICATO DELLA SACRA CONGREGAZIONE DEI RITI La pubblicazione dei Decreto Generale sulla scmplificazione dello rubriche ha indotto molti sacerdoti a ritenere imminento an­ che una riforma dei testo dei Breviario e del Messale. Si rende noto che tale riforma richiederà ancora parecchi an­ ni; e portanto conservano il loro pratico valore non solo i presen­ ts Breviarii o Messali, ma anche quelli cho eventualmonte si dovranno nel frattempo stampare; che, como prescrive il Decreto, dovranno essere in tutto conformi al testo présenté. t A. Carinci, Arc. di Seleucia, Segrctario (LOssenatorc Romano 4 maggio 1955). COMMENTARIUS IN DEC. GEN. S. C. RITUUM «DE RUBRICIS» 239 Commentarius L INTRODUCTIO Tanquam nomen reformationis decreto gene­ rali diei 23 mensis martii anni 1955 vulgatae ac­ cepimus primam vocem Tituli I numeri 1 : « Ordi­ ctiones de rubricis ad simpliciorem formam re­ digendis ». Brevitatis causa vocibus more receptis «Rubricae generales» et «Additiones et Varia­ tiones » nunc addimus vocem « Ordinationes » \ Ut de his Ordinationibus recte sentire pos­ simus, principia in decreto enuntiata semper prae oculis habere debemus, scilicet : a) Ordinationes inspiratae sunt nonnullis principiis quae subsunt generali liturgiae instau­ rationi, quae iamdudum theoretice concepta est ac etiamnunc practice in votis remanet; sine dubio admittendum est has Ordinationes intendere, ut via fiat huic restaurationi. b) Quamobrem negotium praesens habet tantum valorem provisorium ac quodammodo in­ tentionem experimentalem. c) Huius duplicis indolis effectus practicus est quod in novis editionibus Breviarii et Missalis Romani forte disponendis nihil innovari licet. d) Praeterea reformatio terminatur nova i Abbreviations: Ord. = Ordinationes de rubricis ad simplicierem formam redigendis secundum Decretum S. C. R. 23-111-1955· Comment. = Commentarius. r 132 ACTA SS. CONGREGATIONUM extra illud, quae hisce Litteris Nostris tribueretur, 1 si originaliter exhibitae vel ostensae forent. Decernimus denique has praesentes Litteras H peculiari et valituras, contrariis quibuslibet, etiam expressa mentione dignis, minime obstantibus. Datum ex Arce Gandulfi, apud Romam, anno Domini millesimo mongentesimo quinquagesimo quarto, die decima octava Kalendas Septembris, in festo B. M. Virginis in coelum xAssumptae, Pon­ tificatus Nostri anno sexto decimo. ACTA sa. CONGREGATIONUM 133 relatam Sibi E.morum Patrum resolutionem adprobavit et confirmavit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 3 la­ nuarii 1955. Marius Crovini, Supremae S. Congr. S. Officii Notarius II 7 · Sacra Congregatio Rituum (44S. XXXXVII [28 ian. 1955] p. 48) PIUS PP. XII DECRETUM 6 · Suprema Sacra Congregatio S. Officii II De instauratae vigiliae paschalis facultativa CELEBRATIONE ULTERIUS PROPAGANDA. DECRETUM (AAS. XXXXVII [28 ian. 1955] p. 46) PROSCRIPTIO LIBRI Feria IV, die 16 Martii 1953 In generali consessu Supremae Sacrae Con­ gregationis S. Officii, E.mi ac Rev.mi DD. Cardi­ nales rebus fidei et morum tutandis praepositi, praehabito RR. DD. Consultorum voto, damna­ runt atque in Indicem librorum prohibitorum in­ serendum mandarunt librum qui inscribitur: Marc Oraison, Docteur en Théologie, Docteur en Medicine, Vie chrétienne et problèmes de lo sexualité, P. Lethielleux, Paris, 1952. Et feria IV, die 3 Aprilis 1953, Ss.mus D. N. D. Pius di\ ina I rovidentia Sancti Officii concessa, Instauratae Vigiliae Paschalis celebratio, de locorum Ordinariorum indicio facultative exse­ quenda, i am per decretum diei 12 lanuarii anni 1952 per triennium concessa, attentis peculiaribus rerum adiunctis, de mandato Sanctissimi D. N. Pii Papae XII ulterius ad alium annum prorogatur. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Die 15 lanuarii 1955. C. Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleucien., Secretarius ■ 426 ACTA SS. CONGRtXIATIONUM religiosae aestimationem et intimum perfectionis christianae desiderium in eisdem alere; 5° congressus convocare in quibus hoc argu­ mentum tractabitur, vel saltem curare ut in ce­ teris etiam congressibus, aliquid semper edisse­ ratur de vocatione religiosa; 6° servare necessitudinem et rationes cum Religionibus, Societatibus, Institutis adgregatis. Opera peculiaria, ceteraque incepta utilia adiuvare, promovere ac inter se colligare, eisdem propo­ nendo aptiora adiumenta ad optatum finem obti­ nendum. De omnibus dein quae egerint et conse­ cuti fuerint, breviter, plane, accurate Pontificio Operi referant. Pies festi Praecipua festa Operis Pontificii erunt: 1° festum S. Familiae, Dominica infra Oct. Epiphaniae ; 2° festum Omnium Ss. Fundatorum; 3° festum Ss. Petri et Pauli, die 29 lunii; 4° dies onomasticus Summi Pontificis, supre­ mi Moderatoris omnium Statuum perfectionis. * Romae, die xi Februarii anno mcmlv. Valerius Card. Valeri, Praefectus L. Ψ S. P. Arcadius Larraona, C. M. F. Secretariis R. 427 RITUUM 26 - S. C. Rituum (AAS. xxxxvli [25 iun. 1955] p. 418) DUBIA Circa interpretationem decreti s. MARTII 1955 « de rubricis ad r. c. diei 23 simpliciorem EORMAM REDIGENDIS ». Edito Decreto generali « De Rubricis ad sim­ pliciorem formam redigendis » diei 23 Martii 1955, ad Sacram Rituum Congregationem pro op­ portuna solutione insequentia dubia delata sunt; nimirum ; 1. Utrum diebus a 2 ad 5 Januarii, et a 7 ad 12 eiusdem mensis in choro Missa defunctorum ce­ lebrari possit? 2. Utrum diebus suppressae octavae Epipha­ niae, in officio feriali, antiphonae ad Benedictus et ad Magnificat dicendae sint quae singulis die­ bus infra octavani notantur? 3. In Dominicis olim infra octavas Ascensio­ nis, Corporis Christi et Ss. Cordis lesu, iuxta tit. 11, 19, officium dicitur « prouti nunc». Quaeritur: a) quinam sit color paramentorum ! b) quaenam dicenda sit praefatio? 4. Utrum numerus commemorationum, de quo tit. III, 4, a, b, c, ita intelligendus sit ut comme- 428 S. C. RITUUM ACTA SS. 429 CONGREGATIONUM morationes admissae semper sint « praeter et post» commemorationes nunquam omittendae’ 5. Utrum festa commemorata, iuxta tit. III, 5 adhuc gaudeant in officio lectione IX historica vel evangelica? 6. Utrum festum cuiusvis tituli vel mysterii Domini occurrens in Dominicam acquirat primas Vesperas ? 7. Quoad officium S. Mariae in Sabbato, quae­ ritur: utrum reducatur ad commemorationem? 8. Quaenam antiphona dicenda est ad Vespe­ ras Feriae VI, tempore paschali, quando die se­ quenti fit de S. Maria vel de festo quod caret pri­ mis Vesperis? 9. Quoad Missas votivas sollemnes quaeritur: utrum maneant rubricae praescribentes earum commemorationem faciendam esse sub unica con­ clusione cum oratione diei, cum celebrari impe­ diuntur? 10. Utrum, iuxta tit. V, 4, collectae ab Ordi­ nario simpliciter imperatae omittantur quando orationes dicendae numerum ternarium attigerint? Et Sacra Rituum Congregatio, audita senten­ tia Specialis Commissionis, reque sedulo perpensa respondendum censuit : Ad II. Affirmative. Ad Ill. In Dominica infra octavam suppres­ sam Ascensionis color paramentorum erit albus, et praefatio Ascensionis; in Dominicis infra oc­ tavas suppressas Corporis Christi et Ss. Cordis [esu, color paramentorum erit viridis, et praefatio de Trinitate. Ad IV. Negative, iuxta n. 3, tit. III, de ter­ nario orationum numero non excedendo. Ad V. Negative. Ad VI. Affirmative, quia tenet locum Domi­ nicae. Ad VII. Negative. Ad VIII. Dicenda est antiphona II Vespera­ rum Dominicae praecedentis. Ad IX. Affirmative, si oratio praescribatur sub praecepto; Negative, si oratio permittatur dicen­ da ad libitum. In supplicatione vero XL Horarum, aut occasione expositionum quae forte fiunt per annum, oratio Ssmi Sacramenti semper est di­ cenda in omnibus Missis, quae celebrantur in al­ tari expositionis tantum. Ad X. Collectae ab Ordinario simpliciter im­ peratae omittuntur quando orationes, una cum col­ lectis, numerum ternarium attigerint. Atque ita rescripsit, declaravit et servari man­ davit, die 2 lunii 1955. C. Card. Cicognani, Praefectus + A. Carinci, Archiep. Seleue., Secretarium PERIODICA DE RE MORALI CANONICA LITURGICA FUNDATA AB ARTIIURO VERMEERSCH S. I. EDITA A PROFESSORIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE QU1BUSCUM OPERAM SIMUL NAVANT ALII E VARIIS GENTIBUS PROFESSORES ET DOCTORES TOM. XLV / FASC. I 15 Martii 1956 ROMAE BRUGIS SUMPTIBUS VENALIA APUD PONTIFICIAE UNIVERSITATIS CAROLU M GREGORIANAE BEYAERT EDIT. PONT. 1956 INDEX DISSERTATIONUM ET QUAESITORUM Pag. Notae quaedam ad Privilegium Petrinum, F. Hürth S. I. 3 Quaestio luris Missionum, P. Hüïzing S. 1........................................ 23 Simulatio et dissimulatio in Sacramentorum administratio- Annotationes ad Instr. S.S.C.S. Officii de Ethica Situationis, F. Hürth S. I 137 Quaesita reccntiora de negotiatione ecclesiasticis vetita, W. Bertrams S. I 205 Simulatio et dissimulatio in Sacramentorum administratione (continuatur), L. Bender O. P.............................................. 243 Casus cum can. 209 connexi seu de iurisdict. quam supplet Ecclesia, R. B IDAGOR S. I 257 De metu matrimonium irritante, D. Staffa S. R. R. Auditor 303 Notae quaedam ad Privilegium Petrinum (continuatur), F. Hürth S. I 371 De Congregationis Marianae exemptione, I. Risk S. I. . . 392 Casus de associatione civili cum fine pio, P. Huizino S. I. 426 INDEX MONUMENTORUM Pag. SS. I>. N. Plus PP. XII 1 Allocutio in pervigilio Nativitatis Domini a. 1955 . Annotationes, M. Fâbregas S. I. . 66 91 2. Allocutio Cultoribus artis cinematographicae . 101 5. a) Allocutio super partu doloris experte 323 5. b) Allocutio membris sodalitatis italien© oblatorum « cor neae »........................................................................... 5. c) Allocutio de fecunditate et sterilitate . 5. d) Allocutio occasione conventus international is de Litur gia Assisii habiti.................................................... Annotationes, M. Fâbregas S. L · 342 356 435 459 S. S. Congregatio S. Officii 255 4. Decreta, proscriptionis librorum 368 6 Proscriptio librorum S. Congregatio Rituum . . «z, 3. Decretum et instructio ordine servando S. Congregatio de Seminariis novo Heb. Sanctae liturgico et 121 Studiorum Universita­ tibus Socialium in P. U. Gregoriaua 7. Institutum scientiarum • · · · erigitur 369 434 ”· HUIZING, S. tendunt, haec non est piae voluntatis executor, sed ipsa causa pia; c) si tertii finibus piis sive iisdem quas as­ sociatio fovet sive aliis prodesse intendunt, haec est executor piarum voluntatuum vel bona fidu­ ciarie accipit. Differentia praecipua habetur in eo, quod de bonis sub a) et b) indicatis associatio libere di­ sponere potest etiam ad expensas propriae administrationis et similes solvendas, bonis sub c) indicatis tantum uti potest ad fines a tertiis de­ terminatos. Ex dictis ultro sequi videtur solutio casus as­ sociationis nostrae. Cum statuta indicium tum de societate dissolvenda tum de bonis quae supersunt disponendis directioni supremae reservent, haec sola ad ea facienda gaudet capacitate. In quantum directio egerit exacutionem piarum voluntatuum vel fiduciam, respectivis Ordinariis rationem mu­ neris peracti reddere tenebitur. Petrus Huizing, S. I. monumenta 8 - SS. D. N. Pius Ρρ. XII (.4.-1 S. xxxxvm [27 Oct. 1956] p. 711) ALLOCUTIO Emis PP. DJ). Cardinalibus Excmis PP. DD. Ar­ chie piscopis et Episcopis, ceterisque Antisti­ tibus, Sacerdotibus ac Religiosis, qui Conven­ tui internation-ali de Liturgia Pastorali, As­ sisti habito, interfuerunt *. Vous Nous avez demandé de vous adresser la parole pour clôturer le Congrès International de Liturgie Pastorale, qui vient de se tenir à As­ sise. C’est de tout cœur que Nous répondons à votre demande et que Nous vous souhaitons la bienvenue. Si l’on compare la situation actuelle du mou­ vement liturgique avec ce qu'il était, il a trente ans, on constate qu’il a accompli un progrès indé­ niable tant en extension qu’en profondeur. L’in­ térêt porté à la liturgie, les réalisations pratiques et la participation active dos fidèles ont pris un ♦ Habita Romae die 22 Septembris mensis a. 1956. 436 SS. D. N. PIUS PP. XII développement qu'il eût été difficile de pressentir à ce moment. L’impulsion principale, tant en ma­ tière doctrinale que dans les applications prati­ ques, vint de la Hiérarchie et, en particulier, de Notre saint Prédécesseur Pie X, qui par son Motii Proprio « Abhinc duos annos » du 23 octobre 19131 donna au mouvement liturgique un élan décisif. Le peuple croyant accueillit ces directives avec reconnaissance et se montra prêt à y répondre; les liturgistes se mirent à l’œuvre avec zèle, et bientôt s’épanouirent des initiatives intéressantes et fécondes, même si parfois certaines déviations appelèrent un redressement de la part de l’Au­ torité ecclésiastique. Parmi les nombreux Docu­ ments publiés récemment à ce sujet, qu’il Nous suffise d’en mentionner trois: l’Encyclique «Me­ diator Dei» De sacra liturgia du 20 Novembre 1947 2, le dispositif nouveau de la Semaine Sainte, en date du 16 Novembre 1953 34 , qui a aidé les fi­ dèles à mieux comprendre et à participer davan­ tage à l’amour, aux souffrances et à la glorifica­ tion de Notre Seigneur, et finalement l’Encyclique De musica sacra du 25 Décembre 1955 *. Le mou­ vement liturgique est apparu ainsi comme un si­ gne des dispositions providentielles de Dieu sur le temps présent, comme un passage du Saint-Es­ prit dans son Eglise, pour rapprocher davantage les hommes des mystères de la foi et des richesses 1 2 3 4 Acta Acta Acta Acta Ap. Ap. Ap. Ap. Scdis, Sedis, Scdis, Scdis, a. a. a. a. 5, 1913, pag. 449-451. 39, 1947, pag. 522-595. 47, 1955, pag. 838-847. 48, 1956, png. 5.95, ALLOCUTIO SUPER LITURGJA 437 de la grâce, qui découlent de la participation ac­ tive des fidèles à la vie liturgique . Le Congrès, qui se termine actuellement, avait précisément pour but de montrer l’inappréciable valeur de la liturgie pour la sanctification des âmes et donc pour l’action pastorale de l’Eglise. Vous avez étudié cet aspect de la liturgie, tel qu’il se manifeste dans l’histoire et continue actuelle­ ment à se déployer; vous avez examiné aussi com­ ment il est fondé sur la nature des choses, c’està-dire comment il découle des éléments constitutifs de la liturgie. Votre Congrès comportait donc une étude du développement historique, des réflexions sur la situation actuelle et un examen des objec­ tifs à atteindre dans l’avenir et des moyens pro­ pres à y conduire. Après avoir considéré attenti­ vement votre programme de travail, Nous formu­ lons des vœux pour cette nouvelle semense, ajou­ tée à celles du passé, produise de riches moissons au profit des individus et de toute l’Eglise. Dans cette Allocution, au lieu de vous pré­ senter des normes plus détaillées, sur lesquelles le Saint-Siège s’est déjà suffisamment prononcé, Nous avons jugé plus utile d’aborder quelques points importants que l’on discute actuellement en matière liturgique-dogmatique et qui Nous tien­ nent plus à cœur. Nous grouperons ces considé­ rations sous deux titres, qui seront de simples indications plutôt que les thèmes mêmes de Nos développements: la Liturgie et l’Eglise, la Litur­ gie et le Seigneur. 438 SS. 1). N. PIÜS ΡΡ. XII 1 — La Liturgie et l’Eglise Comme Nous l’avons dit dans l’Encyclique <' Mediator Dei », la liturgie constitue une fonction vitale de toute l’Eglise, et non seulement d’un groupe ou d’un mouvement déterminé. « Sacra Liturgia integrum constituit publicum cultum mysti­ ci lesu Christi Corporis, capitis nempe membrorumque eius »5. Le Corps Mystique du Seigneur vit de la vérité du Christ et des grâces qui se répandent dans les membres, les animent et les unissent entre eux et avec leur Chef. Telle est l’idée de Saint Paul, quand il dit dans sa pre­ mière Epître aux Corinthiens : « Omnia vestra sunt, vos autem Christi, Christus autem Dei'»'1. Tout est donc dirigé vers Dieu, son service et sa gloire. L’Eglise, remplie des dons et de la vie de Dieu, se livre d’un mouvement intime et spontané à l’adoration et à la louange du Dieu infini et, par la liturgie, lui rend comme société le culte qu’elle lui doit. A cette liturgie unique, chacun des membres, ceux qui sont revêtus du pouvoir hiérarchique comme la foule des fidèles, apporte tout ce qu’il a reçu de Dieu, toutes les ressources de son esprit, de son cœur, et de ses œuvres. La Hiérarchie d’a­ bord, qui détient le « depositum fidei» et le «.de­ positum gratiae ». Au « depositum fidei », à la vé­ rité du Christ contenue dans l’Ecriture et la Tra­ dition, elle puise les grands mystères de la foi et s Acta Ap. Sedis, a. 39, 1947, pag. 528-529. o 1 Cor. 3, 23. ALLOCUTIO SUPER LITURGIA 439 les fait passer dans la liturgie, en particulier ceux de là Trinité, de l’incarnation et de la Rédemp­ tion. Mais on trouverait difficilement une vérité de foi chrétienne, qui ne soit exprimée en quelque manière dans la liturgie, qu’il s’agisse des lec­ tures de ΓAncien et du Nouveau Testament, pen­ dant la Sainte Al esse et dans l’Office divin, ou des richesses, que l’esprit et le cœur découvrent dans les Psaumes. Les cérémonies liturgiques so­ lennelles sont d’ailleurs une profession de foi en acte; elles réalisent les grandes vérités de la foi sur les desseins impénétrables de la générosité de Dieu et ses faveurs inépuisables à l’égard des hom­ mes, sur l’amour et la miséricorde du Père céleste envers le inonde, pour le salut duquel il envoya son Fils et le livra à la mort. C’est ainsi que l’Eglise communique on abondance dans la litur­ gie les trésors du « depositum fidei », de la vérité du Christ. — Par la liturgie aussi se répandent les trésors du « depositum gratiae », que le Sei­ gneur a transmis à ses Apôtres: la grâce sancti­ fiante, les vertus, les dons, le pouvoir de baptiser, do conférer le Saint-Esprit, de remettre les péchés par la pénitence, de consacrer des prêtres. C’est au cœur de la liturgie que se déroule la célébra­ tion de l'Eucharistie, sacrifice et repas: c’est en die aussi que se confèrent tous les sacrements et que, par les sacramentaux, l’Eglise multiplie lar­ gement les bienfaits de la grâce dans les circons­ tances les plus diverses. La Hiérarchie étend en­ core sa sollicitude à tout ce qui contribue à rendre plus belles et plus dignes les cérémonies liturgi­ ques qu’il s’agisse des lieux de culte, du mobilier, - 410 SS. I). N. PIUS PP. XII des vêtements liturgiques, de la musique sacrée ou de l’art sacré. Si la Hiérarchie communique par la liturgie la vérité et la grâce du Christ, les fidèles de leur côté ont pour tache de les recevoir, d’y consentir de toute leur âme, de les transformer en valeurs de vie. Tout ce qui leur est offert, les grâces du sacrifice de l’autel, des sacrements et des sacramentaux, ils les acceptent, non d’une manière pas­ sive, en les laissant simplement s’écouler en eux, mais en y collaborant de toute leur volonté et de toutes leurs forces, et surtout en participant aux offices liturgiques ou du moins en suivant leur déroulement avec ferveur. Ils ont contribué dans une large mesure et continuent à contribuer par un effort constant à accroître l’apparat extérieur du culte, à construire des églises et des chapelles, à les décorer, à rehausser la beauté des cérémonies liturgiques par toutes les splendeurs de l’art sacré. La contribution que la Hiérarchie et celle que les fidèles apportent à la liturgie ne s’addition­ nent pas comme deux quantités séparées, mais re­ présentent la collaboration des membres d’un me­ me organisme, qui agit comme un seul être vivant. Les pasteurs et le troupeau, l’Eglise enseignante et l’Eglise enseignée ne forment qu’un seul et unique corps du Christ. Aussi n’y a-t-il aucune raison d’entretenir de la méfiance, des rivalités, des oppositions ouvertes ou latentes, soit dans les pensées, soit dans la façon de parler ou d’agir. Entre les membres d’un même corps, doivent ré­ gner avant tout la concorde, l’union, la collabo­ ration. C’est dans cette unité que l’Eglise prie, .·* > JS allocutio super liturgia 411 offre, se sanctifie, et l’on peut donc affirmer à bon droit que la liturgie est l’œuvre de V Eglise tout entière. Mais Nous devons ajouter: la liturgie n’est cependant pas toute Γ Eglise; elle n’épuise pas le champ de ses activités. Déjà, à côté du culte pu­ blic, celui de la communauté, il y a place pour le culte privé, (pie l’individu rend à Dieu dans le secret de son cœur ou exprime par des actes exté­ rieurs, et qui possède autant de variantes qu’il y a de chrétiens, bien qu’il procède de la même foi et de la même grâce du Christ. Cette forme du culte, non seulement l’Eglise la tolère, mais Elle la reconnaît pleinement et la recommande, sans toutefois rien enlever à la prééminence du culte liturgique. Mais lorsque Nous disons que la liturgie n’é­ puise pas le champ des activités de l’Eglise, Nous pensons surtout à ses tâches d’enseignement et de pastorale, au « Pascite qui in vobis est gregem Dei»1. Nous avons rappelé le rôle que le Magis­ tère dépositaire de la vérité du Christ exerce par la liturgie: l’influence du pouvoir de gouverne­ ment sur elle est aussi évident, puisqu’il appar­ tient aux Papes de reconnaître les rites en vigueur, d’en introduire, de nouveux et de régler l’ordon­ nance du culte, et aux Evêques de veiller avec soin à ce qu’on observe les prescriptions canoni­ ques concernant le culte divin 8. Mais les fonctions d’enseignement et de gouvernement s’étendent en7 i Petr. 5, 2. s Jcffl Λρ. Sidis. a. 39, 1947, pag. ,' i 1» * 442 SS. I). N. PIUS PP. χπ core bien au delà. Il suffit pour s’en rendre compte de jeter un coup d’œil sur le Droit Canon et ce qu’il dit du Pape, des Congrégations romaines, des Evêques, des Conciles, du Magistère et de la discipline ecclésiastiques. On arrive à la même con­ clusion en observant la vie de l’Eglise, et, dans Nos deux Allocutions du 31 mai et du 2 novem­ bre 1954 sur la triple fonction de l’Evêque, Nous avons expressément insisté sur l’étendue de ses charges, qui ne se limitent pas à l’enseignement et au gouvernement, mais comprennent aussi tout le reste de l’activité humaine dans la mesure où des intérêts religieux et moraux sont en jeu9. Si donc les tâches et les intérêts de l’Eglise sont à ce point universels, les prêtres et les fidèles se garderont dans leur façon de penser et d’agir de tomber dans l’étroitesse de vue ou l’incom­ préhension. Notre Encyclique «.Mediator Dei'» avait déjà redressé certaines affirmations erronées, qui tendaient soit à orienter l’enseignement reli­ gieux et la pastorale dans un sens exclusivement liturgique, soit à susciter des entraves au mou­ vement liturgique qu’on ne comprenait pas. En fait, il n’existe aucune divergence objective entre le but poursuivi pur la liturgie et celui des autres fonctions de l’Eglise; quant à la diversité des opi­ nions, elle est réelle, mais toutefois ne présente pas d’obstacles insurmontables. Ces considérations suffiront à montrer, Nous l’espérons, que la litur­ gie est l’œuvre de toute l’Eglise, et que tous les fidèles comme membres du Corps Mystique doivent O Acta Ap. Sedis, a. 46, 1954, pag. .313-517; 666-677. ALLOCUTIO SUPER LITUROIA 443 l’aimer, et y prendre part, en comprenant toute­ fois que les tâches de l’Eglise s’étendent bien au delà. II — La Liturgie et le Seigneur Nous voudrions maintenant considérer spé­ cialement la liturgie de la Messe et le Seigneur qui en est à la fois le prêtre et l’offrande. Comme des imprécisions et des incompréhensions se font jour ça et là à propos de points particuliers, Nous dirons un mot de V« actio Christi », de la « prae­ sentia Christi » et de l’« infinita et divina maiestas Christi ». 1. « Actio Christi» La liturgie de la Messe a comme but d’expri­ mer sensiblement la grandeur du mystère qui s’y accomplit, et les efforts actuels tendent à y faire participer les fidèles d’une manière aussi active et intelligente que possible. Bien que cet obiectif soit justifié, on risque de provoquer une baisse du respect, si l’on détourne l’attention de l’action principale, pour la diriger vers l’éclat d’autres cérémonies. Quelle est cette action principale du sacrifice eucharistique? Nous en avons parlé explicitement dans l’Allocution du 2 novembre 195410. Nous y citions d’abord l’enseignement du Concile de Tren­ te : « In divino hoc sacrificio, quod in Missa pe­ ragitur, idem ille Christus continetur et incruente io Acta Ap. Sedis, a. 46, 1954, pag. 668-670. 444 SS. D. N. PIUS PP. XI1 immolatur, qui in ara crucis semel se ipsum cruen­ te obtulit... Una enim eademque est hostia, idem nunc offerens sacerdotum ministerio, qui se ipsum tunc in cruce obtulit, sola offerendi ratione di­ versa· » n. Et Nous poursuivions en ces termes: « Itaque sacerdos celebrans, personam Christi ge­ rens, sacrificat, is que solus, non populnis, non cle­ rici, ne sacerdotes quidem, pie religio seque qui sacris operanti inserviunt ; quamvis hi omnes in sacrificio activas quasdam partes habere possint et habeant » 12. Nous soulignions ensuite que, faute de distinguer -entre la question de la participation du célébrant aux fruits du sacrifice de la Messe et celle de la nature de l’action qu’il pose, on était arrivé à la conclusion : « Idem esse unius Missae celebrationem, cui centum sacerdotes religioso cum obsequio adstent atque centum Missas a centum sacerdotibus celebratas ». De cette affirmation, Nous disions : « Tamquam opinionis error reici debet». Et Nous ajoutions en guise d’explication: « Quoad sacrifici Eucharistici oblationem tot sunt actiones Christi Summi Sacerdotis, quot sunt sa­ cerdotes celebrantes, minime vero quot sunt sacer­ dotes Missam episcopi aut sacri presbyteri cele­ brantis pie audientes; hi enim, cum sacro inter­ sunt, nequaquam Christi sacrificantis personam sustinent et agunt, sed comparandi sunt christifidelibus laids, qui sacrificio adsunt » 13. Au su­ jet des congrès liturgiques, Nous avons dit en cet­ te même occasion : « Hi coetus interdum propriam n Cone. Trid., Sessio XXIT, cap. 2. ia Acta Ap. Sedis, I. c. pag. 608. n Acta Ap. Sedis, I. c. pag. 669. ALLOCUTIO SUPER LITURGIA 445 sequuntur regulam, ita scilicet, ut unus tantum sa­ crum peragat, alii vero (sive omnes sive plurimi) huic uni sacro intersint in eoque sacram synaxim e manu celebrantis sumant. Quod si hoc ex iusta et rationabili causa fiat, ... obnitendum non est, dummodo huic modo agendi ne subsit error iam supra a Nobis memoratus»; c’est-à-dire l’erreur sur l’équivalence entre la célébration de cent Mes­ ses par cent prêtres et celle d’une Messe à la­ quelle cent prêtres assistent pieusement. D’après ceci l’élément central du sacrifice eu­ charistique est celui où le Christ intervient com­ me « se ipsum offerens », pour reprendre les ter­ mes mêmes du Concile de Trente H. Cela se passe à la consécration où, dans l’acte de la transubstantiation opérée par le Seigneur15, le prêtre célé­ brant est « personam Christi gerens ». Même si la consécration se déroule sans faste et dans la sim­ plicité, ('lie est le point central de toute la litur­ gie du sacrifice, le point central de 1’« actio Christi cuius personam gerit sacerdos celebrans », ou les « sacerdotes concelebrantes » en cas de véritable concélébration. Des événements récents Nous donnent l’occa­ sion de préciser certains points à ce propos. Quand la consécration du pain et du vin est opérée valideinent, toute l’action du Christ lui-même est ac­ complie. Même si tout ce qui suit ne pouvait être accompli, rien d’essentiel cependant ne manque­ rait à l’offrande du Seigneur. i» Scss. XXII, enp. 2. ιλ Cfr. Cone. Trid., Sessio XIII, cap. 4 ct 3. 446 SS. υ. N. PH’S PP. χπ Quand la consécration est achevée, oblatio hostiae super altare positae » peut être faite et est faite par le prêtre célébrant, par l’Eglise, par les autres prêtres, par chaque fidèle. Mais cette ac­ tion n’est pas « actio ipsius Christi per sacerdo­ tem ipsius personam sustinentem et gerentem ». En réalité l’action du prêtre consacrant est celle même du Christ, qui agit par son ministre. Dans le cas d’une concélébration au sens propre du mot, le Christ, au lieu d’agir par un seul ministre, agit par plusieurs. Par contre, dans la concélébration de pure cérémonie, qui pourrait être aussi le fait d’un laïc, il n’y a point de consécration simul­ tanée, et l’on soulève alors une question impor­ tante: «Quelle intention et quelle action extérieu­ re sont requises, pour qu’il ait vraiment concélé­ bration et consécration simultanée? ». Rappelons à ce propos se que Nous disions dans Notre Constitution Apostolique « Episcopa­ lis Consecrationis » du 30 Novembre 1944 ie. Nous y déterminions que dans la consécration épisco­ pale les deux Evêques, qui accompagnent le Consécrateur, doivent avoir l’intention de consacrer l’Elu, et qu’il doivent par conséquent poser les actions extérieures et prononcer les paroles, par lesquelles le pouvoir et la grâce à transmettre sont signifiés et transmis. 11 ne suffit donc pas qu’ils unissent leur volonté avec celle du consécrateur principal et déclarent qu’ils font leurs ses paroles et ses actions. Ils doivent eux-mêmes poser ces actions et prononcer les paroles essentielles. 10 Acta Ap. Sedis, a. 37, 1945, pag. 131-132 AI4.OCUTIO SI'I'EK IJTI’RGIA 447 11 en va de même dans la concélébration au sens propre. U ne suffit pas d’avoir et de mani­ fester la volonté de faire siennes les paroles et les actions du célébrant. Les concélébrants doivent eux-mêmes dire sur le pain et le vin: «Ceci est mon Corps », « Ceci est mon Sang » ; sinon, leur concélébration est de pure cérémonie. Aussi n’est-il pas permis d’affirmer que «la seule question décisive en dernière analyse est de savoir dans quelle mesure la participation person­ nelle, soutenue par la grâce, que l’on prend à cette offrande cultuelle, accroît la participation à la croix et à la grâce du Christ, qui nous unit à Lui et entre nous ». Cette manière inexacte de poser la question, Nous l’avons déjà repoussée dans l’Al­ locution du 2 Novembre 1954; mais certains théo­ logiens ne peuvent pas encore y acquiescer. Nous le répétons donc: la question décisive (pour la concélébration, comme pour la Messe d’un prêtre unique) n’est pas de savoir quel fruit l’âme en retire, mais quelle est la nature de l’acte qui est posé: le prêtre, comme ministre du Christ, fait-il ou non Γ« actio Christi se ipsum sacrificantis et offerentis ». De même pour les sacrements, il ne s’agit pas de savoir quel est le fruit produit par eux, mais si les éléments essentiels du signe sa­ cramentel (la position du signe par le ministre lui-même, qui accomplit les gestes et prononce les paroles avec l’intention saltem faciendi quod facit Ecclesia) ont été validement posés. De même dans la célébration et la concélébration, il faut voir si, avec l’intention intérieure nécessaire, le célébrant accomplit l’action extérieure et surtout prononce 448 ss. η. N, rius pp. xii les paroles, qui constituent Γ« actio Christi se ipswn sacrificantis et offerentis ». Cela ne se vérifie pas, quand le prêtre ne prononce pas sur le pain et le vin les paroles du Seigneur : « Ceci est mon Corps », « Ceci est mon Sang ». 2. « Praesentia Christi » Tout comme l’autel et le sacrifice dominent le culte liturgique, on doit dire de la vie du Christ, qu’elle est tout entière commandée par le sacri­ fice de la croix. Les paroles de l’Ange à son père nourricier : « Salvum faciet populum suum a pec­ catis eorum»17, celles de Jean-Baptiste: «Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccatum mundi» 18*,cel­ les du Christ lui-même à Nicodème: « Exaltari oportet Filium hominis, ut omnis qui credit in ipsum,... habeat vitam aeternam » 10, à ses disci­ ples : « Baptismo ... habeo baptizari, et quomodo coarctor usquedum perficiatur? » 20, et celles sur­ tout de la dernière Cène et du Calvaire, tout in­ dique le centre de la pensée et de la vie du Seig­ neur, c’était la croix et l’offrande de lui-même au Père pour réconcilier les hommes avec Dieu et les sauver. Mais Celui qui offre le sacrifice, n’est-il pas en quelque sorte plus grand encore que le sacrifice lui-même? Aussi voudrions-Nous à présent vous entretenir du Seigneur lui-même, et d’abord attiMattu. 1, 21. 18 Io. 1, 29. io lo. 3, 14-15. 17 20 LUC., 12, 50. ALLOCUTIO SUPER LITURGIA 449 rer votre attention sur le fait que dans l’Eucha­ ristie l’Eglise possède le Seigneur avec sa chair et son sang, son corps et son âme, et sa divinité. Le Concile de Trente l’a défini solennellement dans la Χ11Γ Session can. 1; il suffit d’ailleurs de pren­ dre dans leur sens littéral, clair et sans équivo­ que les paroles prononcées par Jésus, pour arri­ ver à la même conclusion : « Prenez et mangez ! Ceci est mon Corps, qui va être donné pour vous I Prenez et buvez, ceci est mon Sang, qui va être versé pour vous ». Et St Paul dans sa première lettre aux Corinthiens 21 reprend les mêmes termes aussi simples et clairs. Chez les catholiques, il n’y a, à ce sujet, au­ cun doute, aucune diversité d’opinion. Mais, dès que la spéculation théologique entreprend de dis­ cuter sur la manière dont le Christ est présent dans l’Eucharistie, apparaissent sur nombre de points de sérieuses divergences de vues. Nous ne voulons pas entrer dans ces controverses spécu­ latives; mais Nous désirerions indiquer certaines limites et insister sur un principe fondamental d’interprétation, dont l’oubli Nous cause quelques préoccupations. La spéculation doit prendre comme règle que le sens littéral des textes de l’Ecriture, la foi et l’enseignement de l’Eglise ont le pas sur le sys­ tème scientifique et les considérations théoriques; c’est la science qui doit se conformer à la révé­ lation, et non l’inverse. Quand une conception phi­ losophique déforme le sens naturel d’une vérité 2i 1 Cor. 11, 23-25. ft 450 SS. 1>. N. PIUS PP. XII révélée, c’est qu’elle n'est pas exacte, ou qu’on ne l’utilise pas correctement. Ce principe trouve son application dans la doctrine de la présence réelle. Certains théologiens, tout en acceptant la doctrine du Concile sur la présense réelle et la transsubstantiation, interprètent les paroles du Christ et celles du Concile de telle sorte, qu’il ne subsiste de la présence du Christ qu’une sorte d’enveloppe vidée de son contenu naturel. A lem avis, le contenu essentiel actuel des espèces du pain et du vin est « le Seigneur au ciel », avec lequel les espèces ont une relation soi-disant réelle et essentielle de contenance et de présence. Cette interprétation spéculative soulève de sérieuses objections, lorsqu’on la présente comme pleine­ ment suffisante, car le sens chrétien du peuple fidèle, l’enseignement catéchétique constant de l’Eglise, les termes du Concile, surtout les pa­ roles du Seigneur exigent que l'Eucharistie con­ tienne le Seigneur lui-même. Les espèces sacra­ mentelles ne sont pas le Seigneur, même si elles ont avec la substance du Christ au ciel une soidisant relation essentielle de contenance et de pré­ sence. Le Seigneur a dit: «Ceci est mon Corps! Ceci est mon Sang!». 11 n’a pas dit: «Ceci est une apparence sensible (pii signifie la présence de mon Corps et de mon Sang ». Sans doute, il pou­ vait faire (pie les signes sensibles d’une relation réelle de présence soient des signes sensibles et efficaces de la grace sacramentelle; mais il s’agit ici du contenu essentiel des « species eucharisticae», non de leur efficacité sacramentelle. On ne peut donc admettre que la théorie, dont Nous ve- ALLOCUTU) SUPER L1TÜROIA 451 nuns de parler, fasse pleinement droit aux paroles du Christ, que la présence du Christ dans l’Eucharistie ne signifie rien de plus et que cela suffise pour pouvoir dire en toute vérité de l’Eucharis­ tie : « Dominus est » 22. Sans doute la masse des fidèles n’est pas en état de comprendre les problèmes spéculatifs diffi­ ciles et les essais d’explication concernant la na­ ture de la présence du Christ. Le Catéchisme Ro­ main d’ailleurs invite à ne pas discuter de ces questions devant eux23, mais il ne mentionne ni ne propose la théorie esquissée ci-dessus; encore moins affirme-t-il qu’elle épuise le sens des paro­ les du Christ et les explique pleinement. On peut continuer à chercher des explications et des inter­ prétations scientifiques, mais elles ne doivent pas faire sortir, pour ainsi dire, le Christ de l’Eucharistie et ne laisser dans le tabernacle que des es­ pèces eucharistiques conservant une relation soidisant réelle et essentielle avec le Seigneur véri­ table qui est au ciel. 11 est étonnant que ceux, qui ne se contentent pas de la théorie exposée ci-dessus, soient rangés au nombre des adversaires parmi les « physicistes » non-scientifiques, ou que l'on n'hésite pas à déclarer à propos de la conception soi-disant scien­ tifique de la présence du Christ : « Cette vérité n’est pas pour les masses». A ces considérations, Nous devons ajouter quelques remarques sur le tabernacle. De même 22 Cfr. io. 21, 7. 23 Cfr. Catcch. Bom. pars II, cap. IV, n. 43 sq. 452 SS. I). N. pius pp. xii que Nous disions tantôt: « le Seigneur est en quelque sorte plus grand que l’autel et le sacrifice», pourrions-Nous dire maintenant: «Le tabernacle, où habite le Seigneur descendu parmi son peuple, est-il supérieur à l’autel et au sacrifice?». L’autel l’emporte sur le tabernacle, parce qu’on y offre le sacrifice du Seigneur. Le tabernacle possède sans doute le «Sacramentum permanens »; mais il n’est pas un « altare permanens », parce que le Seigneur ne s’offre en sacrifice que sur l’autel pen­ dant la célébration de la sainte Messe, mais non après ni hors de la Messe. Au tabernacle, par contre, il est présente aussi longtemps que durent les espèces consacrées, sans cependant s’offrir en permanence. On a pleinement le droit de distin­ guer entre l’offrande du sacrifice de la Messe et le « cultus latreuticus » offert à l’Homme-Dieu caché dans l’Eucharistie. Une décision de la S. Congré­ gation des Rites en date du 27 juillet 1927 limite au minimum l’exposition du Saint-Sacrement pen­ dant la Messe 24 ; mais elle s’explique aisément par le souci de maintenir habituellement séparés l’acte du sacrifice et le culte de simple adoration, pour que les fidèles en comprennent clairement le ca­ ractère -propre. Toutefois, plus importante que la conscience de cette diversité est celle de l’unité: c’est un seul et même Seigneur, qui est immolé à l’autel et honoré au tabernacle et qui de là répand ses bé­ nédictions. Si on en était bien convaincu, on évi­ terait maintes difficultés, on se garderait d’exagé­ 2‘ /kta Jp. Sedis, a. 19, 1927, pag. 289. ALLOCUTIO SUPER LITURGI A 453 rer la signification de l’un au détriment de l’autre et de s’opposer aux décisions du Saint-Siège. Le Concile de Trente a expliqué quelles dis­ positions d’âme on devait avoir vis-à-vis du Saint Sacrement : « Si quis dixerit, in sancto Eucharis­ tiae sacramento Christv/m unigenitum Dei Filium non esse cultu latreutico, etiam externo, ado ram dum, atque ideo nec festiva peculiari celebritate venerandum, neque in processionibus, secundum laudabilem et universalem Ecclesiae sanctae ritum et consuetudinem, sollemniter circumgestandum, vel non publice, ut adoretur, populo proponendum, et eius adoratores esse idololatrae : anathema sit » 25. « Si quis dixerit, non licere sacram Eucha­ ristiam in sacrario reservari, sed stat ini post con­ secrationem necessario adstantibus distribuendam, aut non licere, ut illa ad infirmos honorifice defe­ ratur·. anathema sit»2*. Qui adhère de cœur à cette doctrine, ne pense pas à formuler des objec­ tions contre la présence du tabernacle sur l’autel. Dans l'instruction du Saint-Office «De arte sa­ cra » du 30 Juin 19522T, le Saint-Siège insiste, entre autres, sur ce point : « Districte mandat haec Suprema S. Congregatio ut sancte serventur prae­ scripta· canonum 1268, § 2 et 1269, § 1 : Ss.ma Eu­ charistia custodiatur in praecellentissimo ac no­ bilissimo ecclesiae loco ac proinde regulariter in altari maiore, nisi aliud venerationi et cultui tanti sacramenti commodius et d ece n t ias v i d ea tur 25 Cone. Trid., Sessio Χ1ΪΤ, can. 6. 2Π Cone. Trid., 1. c., can. 7. 2T Acta Ap. Sedis, a. 41, 1952, pag. 512-546. 454 SS. L>. N. Plus PP. XII Ss.ma Eucharistia servari debet in tabernaculo inamovibili in media parte altaris posito»26. Il ne s’agit pas tant de la présence matérielle du tabernacle sur l’autel, que d’une tendance, sur laquelle Nous voudrions attirer votre attention, celle d’une moindre estime pour la présence et l’action du Christ au tabernacle. On se contente du sacrifice de l’autel, et l’on diminue l’impor­ tance de Celui qui l’accomplit. Or la personne du Seigneur doit occuper le centre du culte, car c’est elle qui unifie les relations de l’autel et du taber­ nacle et leur donne leur sens. C’est d’abord par le sacrifice de l’autel que le Seigneur se rend présent dans l’Eucharistie et Il n’est au tabernacle que comme « memoria sa­ crificii et passionis suae ». Séparer le tabernacle de l’autel, c’est séparer deux choses, qui doivent rester unies par leur origine et leur nature. La manière, dont on pourrait placer le tabernacle sur l’autel sans empêcher la célébration face au peu­ ple, peut recevoir diverses solutions, sur lesquelles les spécialistes donneront leur avis. L’essentiel est d’avoir compris que c’est le même Seigneur, qui est présent sur l’autel et au tabernacle. On pourrait aussi souligner l’attitude de 1Έglise à l’égard de certaines pratiques de piété: les visites au Saint-Sacrement, qu’elle recommande vivement, la prière des quarante heures ou « ado­ ration perpétuelle », l’heure sainte, le transport so­ lennel de la communion aux malades, les proces­ sions du Saint-Sacrement. Le liturgiste le plus 28 Acta Ap. Sedis, 1. c., p. 544. ALLOCUTIO SUPER LITURGIA 455 enthousiaste et le plus convaincu doit pouvoir com­ prendre et deviner ce que représente le Seigneur au tabernacle pour les fidèles profondément pieux, que ce soient des gens simples ou instruits. Il est leur conseiller, leur consolateur, leur force, leur recours, leur espérance dans la vie comme dans la mort. Non content de laisser venir les fidèles vers le Seigneur au tabernacle, le mouvement li­ turgique s’efforcera donc de les y attirer toujours davantage. 3. «Infinita et divina Mai estas Christi» Le troisième et dernier point, que Nous vou­ drions traiter, est celui de V« infinita et divina maiestas » du Christ, que traduisent les mots : « Christus Deus ». Certes le Verbe incarné est Seigneur et Sauveur des hommes; mais il est et reste le Verbe, le Dieu infini. Dans le symbole do Saint Athanase on dit: «Dominus noster lesus Christus Dei Filins, Devs et homo est». L’huma­ nité du Christ a droit aussi au culte de latrie à cause de son union hypostatique avec le Verbe, mais sa divinité est la raison et la source de ce culte. Aussi la divinité du Christ ne peut-elle res­ ter on quelque sorte à la périphérie do la pensée liturgique. Tl est normal que l’on aille « ad Patrem per Christum ». puisque le Christ est Médiateur entre Dieu et les hommes. Mais Tl n’est pas seule­ ment Médiateur: il est aussi, dans la Trinité, égal au Père et au Saint-Esprit. Qu’il suffise de rap­ peler le prologue grandiose de l’Evangile do St. Jean : « Le Verbe était Dieu ... Tout a été fait par 456 ALLOCUTIO SUPER LITURGIA SS. I). N. PIUS PP. XII Lui. Et rien de ce qui a été fait, ne l’a été sans Lui » 20. Le Christ est le Premier et le Dernier, l’Alpha et l’Omega. A la fin du monde, quand tous les ennemis auront été vaincus et la mort en der­ nier lieu, le Christ, c’est-à-dire le Verbe subsis­ tant dans la nature humaine, remettra le Royau­ me à Dieu son Père, et le Fils lui-même se sou­ mettra à Celui qui lui a tout soumis pour que « Dieu soit tout en tous »30. La méditation de l’« infinita·, summa, divina Maies tas » du Christ peut certainement contribuer à l’approfondisse­ ment du sens liturgique, et c’est pourquoi Nous avons voulu attirer sur elle votre attention. Nous voudrions ajouter pour terminer deux remarques sur « la liturgie et le passé », « la li­ turgie et le temps présent ». La liturgie et le passé. En matière de litur­ gie, comme en beaucoup d’autres domaines, il faut éviter à l’égard du passé deux attitudes excessi­ ves : un attachement aveugle et un mépris total. On trouve dans la liturgie des éléments immua­ bles, un contenu sacré qui transcende le temps, mais aussi des éléments variables, transitoires, parfois même défectueux. L’attitude actuelle des milieux liturgiques à l’égard du passé Nous sem­ ble en général tout-à-fait juste : on cherche, on étudie sérieusement, on s’attache à ce qui le mé­ rite vraiment, sans par ailleurs tomber dans l’ex­ cès. Ça et là pourtant, apparaissent des idées et des tendances aberrantes, des résistances, des en­ thousiasmes ou dos condamnations, dont les for2» lo. 1, 1-3. 2» 1 Cor. 15, 28. ;· 4S7 nies concrètes vous sont bien connues et dont Nous avons dit un mot plus haut. La liturgie et le temps présent. La liturgie confère à la vif1 de l’Eglise, et même à toute l’at­ titude* religieuse d’aujourd’hui, une empreinte ca­ ractéristique. On remarque surtout une partici­ pation active et consciente des fidèles aux actions liturgiques. De la part de l’Eglise, la liturgie ac­ tuelle comporte un souci de progrès, mais aussi de conservation et de défense. Elle retourne au passé sans le copier servilement, et crée du nou­ veau dans les cérémonies elles-mêmes, dans l’usage de la langue vulgaire, dans 1e chant populaire et la construction des églises. Il serait néanmoins su­ perflu de rappeler encore une fois que l’Eglise a de graves motifs de maintenir fermement dans le rite latin l’obligation inconditionnée pour le prêtre célébrant d’employer la langue latine, et de même, quand le chant grégorien accompagne le saint Sacrifice, que cela se fasse dans la langue de l’Eglise. Les fidèles do leur côté se préoccupent de répondre aux mesures prises par l’Eglise, mais ils adoptent on cela des attitudes profondément différentes : certains montreront de la prompti­ tude, de l’enthousiasme, parfois même une pas­ sion trop vive qui motive des interventions de l’autorité; d’autres témoigneront de l’indifférence et mémo do l’opposition. Ainsi se manifeste la diversité dos tempéraments, comme aussi dos pré­ férences pour la piété individuelle ou pour le culte communautaire. La liturgie actuelle se préoccupe aussi de nom­ breux problèmes particuliers concernant par exem- I 458 SS. I). N. PIUS PP. XII ple : les rapports de la liturgie avec les idées re­ ligieuses du monde actuel, la culture contempo­ raine, les questions sociales, la psychologie des profondeurs. Cette simple mention suffira à vous montrer que les divers aspects de la liturgie d’aujourd’hui, non seulement suscitent Notre intérêt, mais tien­ nent Notre vigilance en éveil. Nous désirons sin­ cèrement que le mouvement liturgique progresse et Nous voulons l’y aider; mais il Nous appar­ tient aussi de prévenir tout ce qui serait une source d’erreurs et de dangers. Ce Nous est d’ail­ leurs une consolation et une joie de savoir que Nous pouvons en cela compter sur votre aide et votre compréhension. Que ces considérations puissent, avec les tra­ vaux qui vous ont occupés les jours précédents, porter des fruits abondants et contribuer à attein­ dre plus sûrement le but auquel tend la liturgie sacrée. Comme gage des bénédictions divines, que Nous implorons pour vous-mêmes et pour les âmes qui vous sont confiées, Nous vous accordons de tout cœur Notre Bénédiction Apostolique. AN NOT. IN AhLOO. PONT. SUPER L1TUROIA 459 ANNOTATIONES Praestantissima haec allocutio comentariis non indiget. Ea tam perspicua est tantaque aucto­ ritate pollet ut, meo iudicio, mentis tantum et cor­ dis plenam adhaesionem requirat. Cum ea quae Summus Pontifex docet tanti sint momenti quam­ dam eorum synthesini, pro viribus praebebo ut al­ locutionis principaliora etiam iis qui linguam gal­ licam non bene callent facilius pateant. Volui dum brevis esse conabar haud obscu­ rus fieri. Si non successit lectores rogo ut ani­ mo advertant quam difficile sit in compendium re­ digere quod profundis sensu et ideis undequaque redundat. Si status praesentis liturgici motus, cum eo qui triginta abhinc annis vigebat, conferatur, nul­ lum adest dubium quin, Sacrae Hierarchiae actio­ ne eum impellente, tum latius cum penitius validior factus sit. Liturgieus motus apparuisse videtur tamquam divinae Providentiae in nostra tempora signum et instar peculiaris Dei Spiritus per Ecclesiam tran­ situs quo homines ad fidei mysteria atque ad gra­ tiae divitias quae e fidelium in litnrgia participa­ tione derivantur, magis accederent. Summus Pontifex cum iis qui Conventui inter­ national! de Litnrgia Pastorali Assisi habito in­ terfuerunt, Pontificia allocutione, de quibusdam magni momenti liturgico-dogmaticis quaestionibus I 120 DECRETUM GENERALE SS. D. N. PIUS PP. XII damente quella negazione con opera positiva, la quale, come le circostanze esigono, ammaestra, di. letta, spande genuina e nobile gioia e piacere, pre­ clude ogni adito al tedio; è insieme lieve e profon­ de, immaginoso e reale. In una parola, esso sa trascinare senza soste nè scosse nelle regioni terse dell’arte e del godimento, in modo che lo spettatore, al termine, esce dalla sala più lieto, più libero e, nell’intimo, inigliore di quando vi è entrato: se in quel momento egli incontrasse il produttore o lo scrittore o il regista, non mancherebbe, forse, di amichevolmente awolgerli in uno slancio di ammirazione e di riconoscenza, come pateinamente li ringrazieremmo Noi stessi in nome di tante anime diventate migliori. Vi abbiamo segnalato, Signori, un ideale, sen­ za nascondere le difficoltà della sua attuazione ; ma esprimiamo allo stesso tempo la fiducia nella esimia vostra competenza e nel vostro buon volere. Attuare il film ideale è un privilegio di artisti non ordinari; certo, è l’alto scopo al quale, in fondo, tende il vostro potere e la vostra vocazione. Faccia Iddio che vi coadiuvino tutti coloro che ne sono capaci ! Affinchè tali Nostri voti si adempiano in que­ sto importante campo della vita, cosî prossimo ai­ le regioni dello spirito, invochianio su di voi, sulle vostre famiglie, sugli artisti e sulle maestranze del mondo cinematografico, la divina benevolenza, au­ spice della quale discenda sopra tutti la Nostra pa­ terna Apostolica Benedizione. 121 3 - Sacra Congregatio Rituum (AAS. xxxvn [23 dec. 1955] p. 838) DECRETUM GENERALE LITURGICUS HEBDOMADAE SANCTAE ORDO INSTAURATUR Maxima redemptionis nostrae mysteria, pas­ sionis nempe, mortis et resurrectionis Domini no­ stri lesu Christi, ab apostolica inde aetate singula­ ri prorsus recordatione celebrare quotannis studuit sancta Mater Ecclesia. Summa in primis eorundem mysteriorum momenta peculiari triduo recoleban­ tur, Christi scilicet « crucifixi, sepulti, suscitati » 1 ; mox institutionis sanctissimae Eucharistiae solemnis memoria addita fuit ; ac demum, dominica quae passionem proxime antecedit, liturgica accessit ce­ lebratio triumphalis Domini nostri Regis messianici ingressus in sanctam civitatem ; peculiaris exinde liturgica hebdomada exorta est, quae, ob excellen­ tiam mysteriorum celebratorum, et sancta appel­ lata et amplissimis piissimisque ritibus ditata fuit. Hi autem ritus iisdem hebdomadae diebus iisdemque dierum horis initio celebratur quibus sa­ crosancta mysteria contigerunt. Institutio itaque sanctissimae Eucharistiae feria quinta, vespere, re­ colebatur, solemni Missa in Cena Domini ; feria au­ tem sexta peculiaris actio liturgica de passione et morte Domini horis postmeridianis celebrabatur; denique vespere sabbati sancti solemnis inchoaba1 S. Augustinus, Ep. 55, 14; Corp. Script. Ec.cl. Lat. 34, 2. p. 195. » 122 s. C. K ITUUM tur vigilia, quae mane sequenti in gaudio resurrec­ tionis finem habebat. Media autem aetate, tempus agendae liturgiae his diebus, variis in id concurrentibus causis, ita anticipari coeptum est, ut, eadem media aetate ad I finem vergente, omnes liturgicae illae solemnitates ad horas usque matutinas antepositae fuerint, pro- 1 fecto non sine detrimento liturgici sensus, nee sine . confusione inter evangelicas narrationes et ad eas , pertinentes liturgicas repraesentationes. Solemnis praesertim paschalis vigiliae liturgia, a propria nocturna sede avulsa, nativam perspicuitatem ac verborum et svmbolorum sensum amisit. Praeterea sabbati sancti dies, praecoci paschali gaudio inva­ sus, propriam indolem perdidit luctuosam memo­ riae dominicae sepulturae. Recentiore porro aetate alia denique accessit rerum mutatio eademque sub aspectu pastorali gra­ vissima. Etenim, feria quinta, sexta et sabbatum sanctae hebdomadae per plura saecula inter dies festivos connumerabantur, eo sane consilio, ut cun­ ctus populus christianus, a servilibus operibus ex­ peditus, sacris horum dierum caerimoniis intéressé posset; at saeculo decimo septimo currente ipsi Ro­ mani Pontifices, ob condiciones vitae socialis pror­ sus immutatas, dierum festivorum numerum immi­ nuere adacti sunt. Urbanus itaque VTTT, Constitu­ tione apostolica « Universa per orbem », diei 24 Septembris anni 1642, sacrum quoque hebdomadae sanctae triduum, non amplius inter festivos, sed in­ ter feriales dies recensere coactus est. Exinde vero fidelium ad sacros hos ritus fre­ quentia necessario decrevit, ea praesertim de cau- DECRETUM GENERALE 12 3 sa, quod eorum celebratio iam diu ad horas matu­ tinas anteposita fuerat, quando scilicet scholae, opi­ ficia et publica cuiusque generis negotia, ubique ter­ rarum, diebus ferialibus peragi solent et peragun­ tur. Communis reapse et quasi universalis experien­ tia docet, solemnes gravesque has sacri tridui li­ turgicas actiones a clericis peragi solere, ecclesia­ rum aulis saepe quasi desertis. Quod sane valde est dolandum. Etenim sacro­ sanctae hebdomadae liturgici ritus, non solum sin­ gulari dignitate, sed et peculiari sacramentali vi et efficacia pollent ad Christianam vitam alendam, nec aequam obtinere possunt compensationem per pia illa devotionum exercitia, quae extraliturgica ap­ pellari solent, quaeque sacro triduo horis postme­ ridianis absolvuntur. His de causis viri in re liturgica peritissimi, sacerdotes curam animarum gerentes, et in primis ipsi Excellentissimi Antistites, recentioribus annis enixas ad Sanctam Sedem preces detulerunt, postu­ lantes, ut liturgicae sacri tridui actiones, ad horas, ut olim, postmeridianas revocarentur, eo sane con­ silio, ut omnes fideles facilius iisdem ritibus inte­ resse possint. Re autem mature perpensa, Summus Pontifex Pius XIT, anno iam 1951, sacrae paschalis vigiliae liturgiam instauravit, ad notum interim Ordina­ riorum et ad experimentum peragendam. Cum porro huiusmodi experimentum optimum universe habuerit successum, prout Ordinarii quamplures Snactae Sedi retulerunt, cumque iidem Ordinarii petitiones iterare non omiserint, poscen­ tes, ut sicut pro vigilia paschali, ita etiam pro aliis 124 S. C. RITUUM sanctae hebdomadae diebus similis fieret liturgica instauratio, sacris functionibus ad horas vesperti­ nas restitutis, attento denique quod Missae vesper­ tinae, per Constitutionem apostolicam « Christus Dominus » diei 6 lanuarii anni 1953 praevisae, frequentiore adstante populo ubicumque celebrantur; his omnibus prae oculis habitis, Ssmus D. N. Pius Papa XII mandavit ut Commissio instaurandae liturgiae, ab eodem Ssmo Domino constituta, quaes­ tionem hanc de Ordine hebdomadae sanctae instau­ rando examinaret et conclusionem proponeret. Qua obtenta, eadem Sanctitas Sua decrevit ut, pro rei gravitate, tota quaestio peculiari examini subiceretur Eminentissimorum Patrum Sacrae Rituum Congregationis. Eminentissimi autem Patres, in Congregatione extraordinaria diei 19 iulii currentis anni, ad aedes Vaticanas coadunati, re mature perpensa, unanimi suffragio Ordinem hebdomadae sanctae instaura­ tum approbandum et praescribendum censuerunt, si Ssmo Domino placuerit. Quibus omnibus Ssmo Domino Nostro ab infrascripto Cardinali Praefecto per singula relatis, Sanctitas Sua ea, quae iidem Eminentissimi Cardi­ nales deliberaverant, approbare dignata est. Quapropter, de speciali mandato eiusdem Ssmi D. N. Pii divina Providentia Papae XII, Sacra Ri­ tuum Congregatio ea quae sequuntur statuit : 125 DECRETUM GENERALE L - Instauratus Ordo hebdomadae sanctae PRAESCRIBITUR 1. Qui ritum romanum sequuntur, in posterum servare tenentur Ordinem hebdomadae sanctae in­ stauratum, in editione typica X7aticana descriptum. Qui alios ritus latinos sequuntur, tenentur tantum­ modo servare tempus celebrationum liturgicarum in novo Ordine statutum. 2. Novus hic Ordo servari debet a die 25 Mar­ tii, dominica II Passionis seu in palmis, anni 1956. 3. Per totam hebdomadam sanctam nullam ad­ mittitur commemoratio, et in Missa prohibentur quoque collectae, quolibet titulo imperatae. II - De hora competenti qua sacra Liturgia HEBDOMADAE SANCTAE CELEBRANDA EST De officio divino 4. Dominica II Passionis seu in palmis, feria II, III et IV hebdomadae sanctae, officium divinum horis consuetis persolvitur. 5. In triduo sacro, id est : feria V in Cena Do­ mini, feria VI in Passione et Morte Domini, et sab­ bato sancto, si officium peragatur in choro, vel in communi, haec serventur : Matutinum et Laudes non anticipantur de sero, sed dicuntur mane, hora competenti. In ecclesiis tamen, ubi feria V in Cena Domini Missa chrisma­ tis inane celebretur, Matutinum et Laudes eiusdem feriae λ7 anticipari possunt de sero. 126 DECRETUM GENERALE S. C. RITUUM Horae minores dicuntur hora competenti. Vesperae feria V et VI omittuntur, cum ea­ rum locum teneant functiones liturgicae principa- 1 les horum dierum. Sabbato sancto vero dicuntur post meridiem, hora consueta. Completorium feria V et VI dicitur post func­ tiones liturgicas vespertinas ; sabbato sancto omit- I titur. In privata recitatione, his tribus diebus, omnes horae canonicae dici debent, iuxta rubricas. brandae vigiliae anticipari conveniat, haec non in­ choetur ante diei crepusculum, aut certe non ante solis occasum. Ill - De abstinentia et ieiunio quadragesimam ad MEDIAM NOCTEM SABBATI SANCTI PROTRAENDIS 10. Abstinentia et ieiunium tempore quadrage­ simae praescriptum, quod hucusque, iuxta can. 1252 § 4, sabbato sancto cessabat post meridiem, in po­ sterum cessabit media nocte eiusdem sabbati sancti. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. De Missa vel actione liturgica principali 6. Dominica II Passionis solemnis benedictio et processio ramorum fiunt mane, hora consueta; in choro autem post Tertiam. 7. Feria V in Cena Domini, Missa chrismatis celebratur post Tertiam. Missa autem in Cena Do­ mini celebranda est vespere, hora magis opportuna, non autem ante horam quintam post meridiem, nec post horam octavam. 8. Feria VI in Passione et Morte Domini solem­ nis actio liturgica celebratur horis postmeridianis, et quidem circa horam tertiam ; si vero ratio pasto­ ralis id suadeat, licet tardiorem seligere horam, non autem ultra horam sextam. 9. Solemnis paschalis vigilia celebranda est ho­ ra competenti, ea scilicet, quae permittat Missam solemnem eiusdem vigiliae incipere circa mediam noctem inter sabbatum sanctum et dominicam Re­ surrectionis. Ubi tamen, ponderatis fidelium et locorum con­ dicionibus, de indicio Ordinarii loci, horam cele­ 127 Die 16 Novembris anni 1955. C. Card. Cicognani, Praefectus L. ψ S. t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a secretis INSTRUCTIO DE ORDINE HEBDOMADAE SANCTAE INSTAURATO RITE PERAGENDO 1 I Cum propositum instaurati Ordinis hebdoma­ dae sanctae eo spectet, ut veneranda liturgia horum dierum, horis propriis simulque opportunis restitu­ ta, a fidelibus facilius, devotius ac fructuosius fre­ quentari possit, permagni interest, ut idem salutare propositum ad optatum exitum deducatur. Propterea Sacrae huic Rituum Congregationi opportunum visum est, generali decreto de instau- 128 S. C. RITUUM rato Ordine hebdomadae sanctae Instructionem ad­ dere, qua et transitus ad novum ordinem facilior reddatur, et fideles ad uberiores fructus ex viva participatione sacrarum caerimoniarum percipien­ dos securius ducantur. Omnibus itaque quorum interest huius Instru­ ctionis cognitio et observantia iniungitur. T - De DE ORDINE 1IEBD. SANCTAE INST. RITE PERAOENDO genda est, ubi consuetudo invaluit ut fideles vespe­ re sabbati sancti et mane dominicae Resurrectionis quasi catervatim ad sacrum tribunal conveniant. Studeant igitur animarum curatores ut per totam sanctam hebdomadam, praesertim vero sacro tri­ duo, fidelibus facilis occasio praebeatur ad sacra­ mentum paenitentiae accedendi. b) Pro feria V in Cena Domi/ni praeparatione pastorali et rituali 1. Locorum Ordinarii sedulo provideant, ut sa­ cerdotes, praesertim qui curam animarum gerunt, bene sint edocti, non solum de rituali celebratione instaurati Ordinis hebdomadae sanctae, verum et­ iam de eius liturgico sensu ac pastorali proposito. Curent praeterea ut etiam fideles, sacro quadragesimali tempore, aptius instruantur ad instau­ ratum hebdomadae sanctae Ordinem rite intelligendum, ita ut eiusdem celebrationis mente et animo participes fiant. 2. Praecipua autem capita instructionis popu­ lo christiano tradendae haec sunt : a) Pro dominica II Passionis, quae « in palmis » vocatwr Invitentur fideles ut frequentiores ad solemnem processionem palmarum conveniant, Christo Rogi publicum testimonium amoris et gratitudinis reddituri. Moneantur porro fideles ut tempestive, curren­ te sancta hebdomada, ad sacramentum paenitentiae accedant: quae quidem monitio illic praesertim ur- 129 Erudiantur fideles de amore quo Christus Do­ minus, «pridie quam pateretur », sacrosanctam in­ stituit Eucharistiam, sacrificium et sacramentum, Passionis suae memoriale perpetuum, sacerdotum ministerio perenniter celebrandum. Invitentur quoque fideles, ut post Missam in Cena Domini, debitam augustissimo Sacramento adorationem reddant. Ubi demum pedum lotio, ud mandatum Domini de amore fraterno demonstrandum, secundum Ordi­ nis instaurati rubricas in ecclesia peragitur, edo­ ceantur fideles de pro funda huius sacri ritus signi­ ficatione, ac de opportunitate ut ipsi hoc die Chri­ stianae caritatis operibus abundent. c) Pro fer ia VI in Passione et Morte Domini Disponantur fideles ad rectam iiiteUigentiam singularis actionis liturgicae huius diei, in qua, post Lectiones sacras et preces, Passio Domini nostri Bolemniter decantatur; orationes pro totius Eccle­ siae et generis humani necessitatibus offeruntur; deinde a familia Christiana, clero et populo, sancta Crux, nostrae redemptionis tropbaeum, devotissime 9 130 s. C. RITUUM adoratur; postremo, iuxta instaurati Ordinis rubricas et sicut mos fuit per multa saecula, omnes qui id cupiunt et rite parati sunt, ad sacram quoque communionem accedere possunt, ea potissimum mente, ut corpus Domini, pro omnibus hoc die tra­ ditum, devote sumentes, uberiores redemptionis fructus percipiant. Instent porro sacerdotes ut fideles hoc sacratis­ simo die piam servent mentis recollectionem, nec legem obliviscantur abstinentiae et ieiunii. d) Pro sabbato sancto et vigilia paschali Oportet in primis, ut fideles de peculiari natura liturgica sabbati sancti diligenter edoceantur. Est autem dies summi luctus, quo Ecclesia ad sepul­ crum Domini immoratur, passionem eius et mor­ tem meditando; a sacrificio Missae, sacra mensa denudata, abstinendo; usque dum, post solemnem vigiliam seu nocturnam Resurrectionis expectationem, locus detur gaudiis paschalibus, quorum abun­ dantia in sequentes dies exundat. Huius vero vigiliae propositum et finis in po est, ut liturgica actione demonstretur et recolatur, quomodo ex morte Domini nostra promanaverit vita, et gratia. Itaque sub cerei paschali signo ipse Dominus « lux mundi » 1 proponitur, qui peccato­ rum nostrorum tenebras, gratia suae lucis, profli­ gavit; paschale praeconium profertur, quo splen­ dor sanctae noctis Resurrectionis decantatur ; me­ morantur Dei magnalia in antiquo foedere peracta, mirabilium Novi Testamenti pallentes imagines; i Ioan. 8, 12. DE ORDINE HERD. SANCTAE 1NST. RITE PERAGENDO 131 aqua baptisma! is benedicitur, in qua, « consepulti cum Christo » in mortem peccati, cum eodem Chri­ sto resurgimus, ut « in novitate vitae ambule­ mus»2; hanc denique gratiam, quam Christus no­ bis promeruit et in baptismate contulit, renovatis eiusdem baptismatis promissionibus, vita moribus­ que coram omnibus testificari pollicemur ; postre­ mo, implorato triumphantis Ecclesiae interventu, sacra vigilia solemni Resurrectionis Missa termi­ natur. 3. Nec minus necessaria est praeparatio ritua­ lis sacrarum caerimoniarum hebdomadae sanctae. Quapropter ea omnia, quae ad piam ac deco­ ram celebrationem liturgicam huius sanctissimae hebdomadae occurrunt, sollicite paranda et ordi­ nanda sunt; sacri praeterea ministri ceterique mi­ nistrantes, sive clerici sive laici, potissimum si pueri sint, iis quae ah ipsis peragenda erunt, se­ dulo instituantur. II - Adnotationes ad quasdam rubricas Ordinis HEBDOMADAE SANCTAE a) Pro universa hebdomada sancta 4. Ubi copia habeatur sacrorum ministrorum, sacrae functiones hebdomadae sanctae cum omni splendore sacrorum rituum peragantur. Ubi vero sacri ministri desint, adhibeatur ritus simplex, ser­ vatis rubricis peculiaribus, ut suis locis notatur. 5. In Ordine hebdomadae sanctae instaurato, quotiescumque dicitur : « ut in Breviario romano », - Horn. 6, 4. 132 S. C. RITUUM omnia desumenda sunt ex praedicto libro liturgico, servatis autem normis, per decretum generlae S. Ri­ tuum Congregationis « De rubricis ad si pliciorem formam redigendis », diei 23 Martii anni 1955, sta­ tutis. 6. Per totam hebdomadam sanctam, id est a dominica II Passionis seu in palmis usque ad Mis­ sam vigiliae paschalis inclusive, in Missa (et feria VI in solemni actione liturgica), si solemniter ce­ lebratur, scilicet cum ministris sacris, ea omnia, quae diaconus vel subdiaconus aut lector, vi pro­ prii officii cantant vel legunt, a celebrante omit­ tuntur. b) Pro dominica II Passionis seu in palmis 7. In benedictione et processione adhibeantur rami palmarum seu olivarum, vel aliarum arborum. Hi rami, secundum locorum varios usus, vel ab ipsis fidelibus parantur et in ecclesiam afferuntur; vel, benedictione peracta, fidelibus distribuuntur. c) Pro feria V in Cena Domini 8. Pro solemni Sacramenti repositione pare­ tur locus aptus in aliquo sacello vel altari ecclesiae, sicut in Missali romano praescribitur, et decenter quoad fieri potest, ornetur velis et luminaribus. 9. Servatis Sacrae Rituum Congregationis de­ cretis de vitandis vel tollendis abusibus in hoc loco parando, plane commendatur severitas quae liturgiae horum dierum convenit. 10. 1 ai ochi vel ecclesiarum rectores tempesti­ ve moneant fideles de publica adoratione sanctissi- DE ORPINE IIEBD. SANCTAE INST. RITE PERAGENDO 133 mae Eucharistiae, inde ab expleta Missa in Cena Domini instituenda, et protrahenda saltem usque ad mediam noctem, quando scilicet liturgicae re­ cordationi institutionis sanctissimae Eucharistiae succedit memoria passionis et mortis Domini. d) Pro vigilia paschali 11. Nihil impedit quominus signa, in cereo pa­ schali a celebrante stilo incidenda, coloribus vel alio modo antea praeparentur. 12. Convenit, ut candelae, quas clerus et po­ pulus gestant, accensae maneant, dum praeconium baptismatis peragitur. 13. Vas aquae benedicendae convenienter or­ nari decet. 14. Si aderunt baptizandi, praesertim si plures sint, permittitur caerimonias Ritualis romani, quae ipsam baptismi collationem praecedunt, id est, in baptismate infantium usque ad verba « Credis in Deum »3, et in baptismate adultorum usque ad ver­ ba « Quis vocaris? » ‘, eodem mane, tempore oppor­ tuno, praemittere. 15. Si contingat in hac solemni vigilia sacras quoque Ordinationes conferri, Pontifex ultimam admonitionem (cum impositione sic dicti « pensi »), quae iuxta Pontificale romanum post benedictio­ nem pontificalem et ante ultimum Evangelium lo­ cum habet, hac nocte eidem benedictioni pontificali praemittat. s Rituale romanum, tit. TI, cap. Π, n. 17. ‘ Rituale romanum, tit. Π, cap. TV, η. 38 S. C. RITUUM 134 16. In vigilia Pentecostes, omissis Lectionibus seu Prophetiis, et aquae baptismalis benedictione ac litaniis, Missa etiam conventualis, vel solemnis aut cantata, incipitur more solito, facta ad gradus altaris confessione, ab introitu « Cum sanctificatus fuero » ut in Missali romano ibidem pro Missis privatis ponitur. III - De Missa, sacra communione et ieiunio EUCHARISTICO IN TRIDUO SACRO 17. Feria V in Cena Domini, antiquissima romanae Ecclesiae servanda est traditio, qua, priva­ tarum Missarum celebratione interdicta, omnes sa­ cerdotes omnesque clerici, sacris in Cena Domini intersint, quos expedit ad sacram mensam acce­ dere 5* . Ulii vero ratio pastoralis id postulet, loci Or­ dinarius unam alteramve Missam lectam in singulis ecclesiis vel oratoriis publicis permittere poterit: in oratoriis autem semipublicis unam tantum Mis­ sam lectam; ea quidem de causa, ut omnes fideles hoc sacro dio Missae sacrificio intéresse et corpus Christi sumere possint. Hae autem Missae inter easdem diei horas permittuntur, quae pro Missa solemni in Cena Domini assignatae sunte. 18. Eadem feria V in Cena Domini, sacra com­ munio fidelibus distribui potest tantummodo inter Missas vespertinas, vel continuo ac statixn ab iis expletis; item sabbato sancto dari potest tantum­ modo inter Missarum solemnia, vel continuo ac sta5 Cfr. can. 862. e Decretum. TI· 7· DE ORDINE 1IEIH>. SANCTAE 1NST. RITE PERAGENDO 135 tim ab iis expletis; exceptis infirmis in periculo mortis constitutis. 19. Feria VI in Passione et Morte Domini, sa­ cra communio distribui potest unice inter solemnem actionem liturgicam postmeridianam, exceptis item infirmis in periculo mortis constitutis. 20. Sacerdotes, qui Missam solemnem vigiliae paschalis hora propria celebrant, id est post me­ diam noctem quae intercedit inter sabbatum et do­ minicam, possunt ipso dominico die Resurrectionis Missam festivam celebrare, atque etiam, si indul­ tum habeatur, bis aut ter. 21. Locorum Ordinarii, qui feria V in Cena Domini, Missam chrismatis mane celebraverint, possunt vespere Missam quoque solemnem in Cena Domini litare; verum sabbato sancto, si vigiliam solemnem paschalem celebrare voluerint, possunt, sed non tenentur, Missam solemnem ipso die domi­ nicae Resurrectionis litare. 22. Quoad ieiunium eucharisticum serventur normae in Constitutione apostolica « Christus Do­ minus » et in adnexa « Instructione » Supremae S. Congregationis S. Officii, diei 6 lanuarii anni 1953, traditae. IV - De QUIBUSDAM DIFFICULTATIBUS COMPONENDIS 23. Cum pro diversitate locorum et gentium plures numerentur populares consuetudines, heb­ domadae sanctae celebrationi connexae, studeant locorum Ordinarii et sacerdotes curam animarum gerentes, ut consuetudines huiusmodi, quae solidam pietatem fovere videantur, cum instaurato Ordino .y.. S. C, RITUUM 136 hebdomadae sanctae prudenter componantur. Edo­ ceantur porro fideles de summo valore sacrae Liturgiae, quae semper, et his praesertim diebus, ce­ teras devotionis species et consuetudines, quamvis optimas, natura sua longe praecellit. 24. Ubi mos hucusque viguit domos benedicendi ipso sabbati sancti die, locorum Ordinarii congruas edant dispositiones, ut haec benedictio opportuniore tempore, ante vel post Paschatis festum, a parochis, vel ab aliis sacerdotibus animarum cu­ ram gerentibus, ab ipsis delegatis, peragatur, qui, hanc nacti occasionem, fideles sibi commissos pa­ terne invisent, ac de eorum statu spirituali certio­ res se reddant7. 25. Campanarum pulsatio, in Missa vigiliae paschalis, ad initium hymni Gloria in excélsis prae­ scripta, hoc modo fiat. a) In locis, in quibus una tantum habetur ec­ clesia, campanae pulsentur hora, qua dicti hymni incipit cantus. δ) In locis autem, ubi plures ecclesiae ex­ stant, sive in omnibus eodem tempore sacrae cae­ rimoniae peragantur, sive tempore diverso, campanae omnium ecclesiarum eiusdem loci pulsentur una cum campanis ecclesiae cathedralis, vel matri­ cis aut principalis. In dubio quaenam ecclesia in loco sit matrix aut principalis, adeatur Ordinarius loci. Die 16 Novembris anni 1955. C. Card. Cicognani, Praefectus L. «p S. t A. Cabinci, Archiep. Seleuc., a secretis 7 Can. 462, n. 6. dissertationes | ET QUAESITA VARIA | ; | INSTRUCTIO SUPREMAE SACRAE CONGREGATIONIS S. OFFICII DE ETHICA SITUATIONS (2 feb. 1956. - AAS. XXXXVIH 144-145) Contra doctrinam moralem eiusque applicatio­ nem in Ecclesia catholica traditam multis in re­ gionibus etiam inter catholicos spargi coepit sys­ tema ethicum quod plerumque nomine cuiusdam «Ethicae Situationis » venit, quamque dicunt non dependere a principiis ethicae obiectivae (quae nltimatim in « Esse » fundatur), sed cum ea non solum in eadem linea poni, sed eidem superor­ dinari. Auctores qui hoc systema sequuntur decisivam et ultimam agendi normam statuunt non esse ordinem obiectivum rectum, naturae lege deter­ minatum et ex hac lege certo cognitum, sed inti­ mum aliquod mentis uniuscuiusque individui indi­ cium ac lumen, quo ei in concreta situatione po­ sito innotescit quid sibi agendum sit. Haec igitur hominis ultima decisio secundum eos non est, sicut i 138 INSTRUCTIO S. S. C. S. OFFICII ethica obiectiva apud auctores maioris momenti tradita docet, legis obiectivae ad particularem ca­ sum applicatio, attentis simul ac ponderatis, se­ cundum regulas prudentiae, particularibus exten­ duntur 218 Annotationes, F. Hürth S. 1............................. 220 et 259 10. Dubium do valida concelebratione.............................................. 243 Annotationes, F. Hürth S. 1................................................... 244 S. C. de Sacramentis 11. Decretum de relatione de Confirmatione non amplius mittenda . 489 S. C. Concilii 12. Participatio activa rebus politicis in Hungaria sacerdo tibus prohibetur 366 502 INDEX MONUMENTORUM Pag. 13. Obligatio legis iciunii et abstinentiae pervigilio festi Deiparae in coelum Assumptae ad pervigilium festi Immaculatae transfertur................................................ 368 S. C. de Religiosis 14. Decretum pro aggregatione ad Pont. Inst. « Regina Mundi ».............................................................................................. 490 15. Decretum circa religiosos servitio militari adstrictos . 493 S. C. Rituum 16. Ordinationes et declarationes circa ordinem hebdoma­ dae sanctae ............................................................................... 119 17. De modo servando in iudicio ferendo super revisione scriptorum in Congregatione ordinaria H. S. C. . 361 18. decretum circa modum Sanctissimam Eucharistiam ser­ vandi ...................................................................................... 363 S. C. de Seminariis et Universitatibus 19. De ratione qua dimissi e seminariis denuo admitti pos­ sunt ...................................................................................... 369 INPEX ALPHABETICUS RERUM 507 Tempus celebrationis Missae, p. 274. Tempus ieiunii eucharistici a sacerdotibus et fidelibus servandum p. 219. ’ Unio Europaea, p. 357. Unitarum nationum auctoritas, p. 113. Usus radiophonii et televisionis, p. 474. Utrum Missam Conventualem celebrans recitationem parvae horae supplere teneatur, p. 370. Valor adnotationis parenturn in libro baptismorum, p, 309. Veritas, hominum lux et vita, p. 107. Verus real is mus Christianus, p. 98. Virginitas matrimonio superior, p. 341. Vocatio ad altiorem animi perfectionem, p. 198. SUPREMA SACRA CONGREGATIO S. OFFICII ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio S. Officii (AAS. xxxxix [17 aprilis 1957] p. 177) 6 - MOTU PROPRIO INDULTA A CONSTITUTIONE APOSTOLICA «CHRISTUS DOM IN U S » EX TEN I ) UNT U R PIUS PP. XII » Sacram Communionenj ut christifideles fre­ quenter recipere possent et quo facilius praecepto de audiendo Sacro diebus festis satisfacerent, ineunte anno mcmliii, Constitutionem Apostolicam Christus Dominus promulgavimus, qua ieiunii eu­ charistici disciplinam mitigavimus ; Ordinariis au­ tem locorum tribuimus facultatem permittendi Missae celebrationem et sacrae Communionis re­ ceptionem horis postmeridianis, certis sub condi­ tionibus. Tempus vero servandi ieiunii ante Missam vel sacram Communionem, (piae horis postmeridianis celebretur vel recipiatur, coarctavimus ad tres ho­ ras quoad cibum solidum et ad unam horam quoad potum non alcoholicum. L beribus I ructibus ex hac concessione captis permoti, Episcopi maximas Nobis egerunt gratias et phires eorum, ad maius fidelium bonum, instan­ tibus et iteratis precibus postularunt facultatem 219 permittendi quotidie Missae celebrationem horis postmeridianis. Postularunt insuper ut idem sta­ tueremus tempus ieiunii servandi ante Missam vel sacram Communionem, quae horis antemeridianis celebraretur vel reciperetur. Nos, attendentes ad notabiles mutationes, quas ordinatio laborum ac munerum publicorum necnon universae vitae societatis passa est, instantibus Sacrorum Antistitum precibus satisfacere censuiinus atque ideo decrevimus : 1. Ordinarii locorum, exceptis Vicariis Ge­ neralibus sine mandato speciali, permittere pos­ sunt Missae celebrationem horis postmeridianis quotidie, si bonum spirituale notabilis partis chrislifidelium id postulet. 2. Tempus ieiunii eucharistici servandi a sacerdotibus ante Missam et a christifidelibus ante sacram Communionem, horis sive antemeridianis sive postmeridianis, limitatur ad tres horas quoad cibum solidum et potum alcoholicum, ad unam au­ tem horam quoad potum non alcoholicum : aquae sumptione ieiunium non frangitur. 3. Ieiunium eucharisticum per tempus supradictum servare tenentur etiam qui Missam ce­ lebrant vel sacram Communionem recipiunt me­ dia nocte aut primis diei horis. 4. Infirmi, quamvis non decumbant, potum non alcoholicum et veras ac proprias medicinas, sive liquidas sive solidas, ante Missae celebratio­ nem vel Eucharistsiae receptionem sine temporis limite sumere possunt. At enixo hortamur sacerdotes et ehristifideles, qui id praestare valeant, ut venei.indam ac > AXXOT. IN M. P. SUPER INDULTA IN « CHRISTUS DOMINUS » vetustam eucharistici ieiunii formam ante Missam vel sacram Communionem servent. Omnes denique, qui his facultatibus perfruentur, collatum beneficium pro viribus rependere sa­ tagant fulgentioribus christianae vitae exemplis, praesertim poenitentiae et caritatis operibus. Praescripta, quae in his Litteris Apostolicis Motu Proprio datis continentur, vim suam exerunt a die vigesimo quinto mensis Martii, in festo An­ nuntiationis Beatae Mariae Virginis. Contrariis quibuslibet non obstantibus etiam speciali mentione dignis. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die xix mensis Martii, in festo S. loseph, Ecclesiae uni­ versalis Patroni, anno mdcccclvii, Pontificatus Nostri undevigesimo. PIUS IT. XII ANNOTATIONES 1- In hoc folio periodico, fasc. 1, (1953) pg. 50-86 publicatus fuit Commentarius Const. Aposi. «Christus Dominus» d. d. 6 Januarii 1953 et In­ structionis S. Officii, ei adnexae simulque cum ea publicatae. Haec « Instructio» ex speciali mandato Summi Pontificis indolem habuit authenticae in­ terpreta f ion is Constitutionis, quam quoad parti­ cularia et quoad exsecutionem complevit. De rela­ tione inter Constitutionem et Instructionem (prop­ ter particulares condiciones et propter sensum 221 atque usum certarum « regularum iuris ») tunc temporis in speciali capite Commentarii est actum (i. c., pg. 53-55). — Novum documentum Pontifi­ cium, die 19 Martii 1957 publicatum, Motu Pro­ prio «Sacram Communionem» non habet adne­ xam huiusmodi generale, publicum, proprium novamque authenticae interpretationis S. Officii do­ cumentum. Est tamen inter hunc novum Actum Pontificium (Motu Proprio) et pristinum Actum Pontificium Constitutionis Apostolicae « Chris­ tus Dominus » (atque coniunctam Instructionem S. Officii) arcta relati iuridica et moralis. De qua relatione sub respectu iuridico, in secunda qua­ dam parte (si fieri poterit) accurata inquisitio iu­ ridica instituetur, applicatis principiis et regulis iuris, quae in casu ad rem faciunt. Titulus et indoles huius Motu proprio 2. Motu Proprio designat actum personalem ipsius Pontificis, minus quidem sollemnem Con­ stitutione Apostolica, at Pontificis ipsius, non alicuius organi, quo Summus Pontifex utitur in supremo suo officio exercendo ; ad quae organa spectant etiam Congregationes Romanae, intra uniuscuiusque Congregationis limites et competen­ tiam (cf- can. 246-257). Alicuius Motu Proprio dare authenticam interpretationem inprimis est ipsius Pontificis, dein illorum, quibus Summus Pontifex potestatem talis interpretationes dedit, sicuti fe­ cit relate ad sollemniorem actum Constitutionis «Christus Dominus», S. Congregationi S. Officii. Secundum verba tituli hoc Motu Proprio vi- Mt 488 SS. D. N. PIUS PP. XII vigilem agendam curam, sed ad actuosam etiam vestram operam auctoritatemque interponendam. Nam ad cuiusque Nationis id genus Officia, quae hac data quoque occasione vobis commendamus, non solum pertinet munus servandi atque tuendi, sed potissimum moderandi, ordinandi atque iuvandi permulta educationis incepta, quae in variis Nationibus inita sunt, ut per hanc tam arduam tamque immensam artium provinciam longe lateque Christiani spiritus propagentur. Quandoquidem autem hanc Dei causam trium­ phaturam firmiter confidimus, minime dubitamus quin Nostra haec praescripta ac mandata — quae quidem ad rem diligenter deducenda Pontificio Consilio de re cinematographica, radiophonica et televisifica committimus — nova apostolatus stu­ dia excitare valeant in hoc campo, qui tam laetam tamque uberem segetem pollicetur. Hac spe suffulti, quam vestra pastoralis ala­ critas Nobis sane exploratissima valde confirmat, Apostolicam Benedictionem, caelestium gratiarum conciliatricem, vobis, Venerabiles Fratres, itemque clero populoque unicuique vestrum concredi­ tis, iis nominatim, qui ad vota ac mandata Nostra adimplenda actuosam conferent operam, effusa caritate impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die vin mensis Septembris, in Festo Nativitatis Beatae Mariae Virginis, anno mdcccclvii, Pontificatus Nostri undevicesimo. PIUS PP. XII DEC. DE RELIGIOSIS SERVITIO MILITARI ADSCRIPTIS 489 ACTA SS. CONGREGATIONUM Sacra Congregatio de disciplina Sacramentorum * 17 - DECRETUM (A AS. xxxxix [22 nov. 1957] p. 943) RELATIO DE CONFIRMATIONE NON AMPLIUS MITTENDA Equidem sat cognitum est de praescripto n. 9 Decreti «Spiritus Sancti munera», quod inscri­ bitur « De confirmatione administranda iis, qui ex gravi morbo in mortis periculo sunt consti­ tuti », die 14 m. Septembris anni 1946 editi ab hac S. Congregatione (A. A. S. a. et vol. XXXVIII, pag. 349 seq.), locorum Ordinarios officio teneri quolibet anno Relationem mittendi ad eandem S. Congregationem de numero confirmatorum, necnon de ratione a ministris extraordinariis suae dioecesis in tam praeclaro munere perfungendo adbibita. Porro exacto iam decennio a prodito Decreto, huic S. Dicasterio visum est, facto verbo cum Sanctissimo, eosdem Ordinarios, inde a labente anno 1957 et iugiter deinceps, liberare obligatione praefatam Relationem mittendi, quum ex relatio­ nibus intra decursum decennium heic receptis sa­ tis compertum fuerit sacramentum Confirmationis fuisse rite collatum diligenter servatis eiusdem Decreti praescriptionibus. 490 DEC. DE RELIGIOSIS SERVITIO MILITARI ADSCRIPT1S ACTA SS. CONGREGATIONUM Ceterum iidem locorum Ordinarii enixe curare pergant ut in sua cuiusque dioecesi ministri ex­ traordinarii huius sacramenti, sollertia pari cum navitate eius collationi incumbant praecavendo ne Confirmatio periculo nullitatis exponatur neve pro­ bro et irreverentia quomodolibet afficiatur. Quodsi abusus aliquis irrepat, ad eum illico convellendum, quatenus opus sit, hanc S. Congre­ gationem adire ne omittant. Datum Romae, ex aedibus eiusdem S. Congre­ gationis, die 1 m. Iulii anni 1957. ►P B. Card. Aloisi Masella, Ep. Praenestinus, Praefectus F. Braeci, Secretaries Sacra Congregatio de Religiosis 18 - DECRETUM (AAS. xxxxix [26 octobris 1957] p. 869) NORMAE ADPROBANTUR, QUAE MODERANTUR aggrega- TIONEM AD PONTIFICIUM INSTITUTUM « REGINA MUNDI » ATQUE AB EODEM INSTITUTO RECOGNI- TIONEM. Sacra Congregatio de Religiosis, die conve­ nienti et modernis temporibus apta institutione Sodalium Religionum, Societatum atque Institu­ torum ubique terrarum exsistentium apprime sol- 491 licita, vigore facultatum a Ss.mo Domino Nostro Pio Pp. XU receptarum, praesentes Normas, ag­ gregationem ad Pontificium Institutum « Regina Mundi » et ab eodem Instituto recognitionem mo­ derantes, in speciali Commissione rite iam exa­ minatas et recognitas, adprobat pleneque confir­ mat et ut ad praxim fideliter deducantur aucto­ ritate sua monet atque mandat. NORMAE I. Aggregatio, quae ad normam art. 13 Sta­ tutorum Pontificii Instituti « Regina Mundi » fieri potest, est actus quo Institutum aggregatum sub Pontificii Instituti « Regina Mundi » patrocinio ponitur, studia ibi peracta recognoscuntur, atque eidem Instituto ius tribuitur pontificia diplomata, servatis servandis, conferendi. II. Diplomata pontificia, quae vi aggregatio­ nis qualificatae conferri valent, ea sunt quae Pon­ tificium Institutum « Regina Mundi » in fine primi et secundi anni ad normam art. 10 Statutorum confert. Diploma vero quod ad normam eiusdem articuli in fine tertii anni confertur, ac praesertim « Diploma Magisterii », iis tantum Instituti aggre­ gati alumnis conferri possunt quae postea saltem per annum Pontificium Institutum « Regina Mun­ di » Romae frequentaverint. III. Condiciones pro aggregatione sunt: «·) Professores dotibus sint ornati ad nor­ mam art. 4 Statutorum Pontificii Instituti «Re­ gina Mundi ». 368 ACTA SS. CONGREGATIONUM II 13 - DECRETUM OBLIGATIO LEGIS IEIUNII ET ABSTINENTIAE, PERVIGILIO FESTI DEIPARAE IN CAELUM ASSUMPTAE STATUTA, DEINCEPS UBIQUE AD PERVIGILIUM FESTI IM­ MACULATAE CONCEPTIONIS B. MARIAE V. TRANS­ FERTUR. Cum plures Ordinarii, ex variis quidem Na­ tionibus, Apostolicae Sedi significaverint difficul­ tates quae, ob locorum et temporum adiuncta, con­ tinenter obstant fideli observantiae legis ieiunii et abstinentiae pervigilio Festi Deiparae in Cae­ lum Assumptae statutae, Sacra Congregatio Con­ cilii, omnibus mature perpensis, de speciali Summi Pontificis mandato, praedictam obligationem dein­ ceps ad pervigilium Festi Conceptionis Immacu­ latae Beatae Mariae Virginis, pro omnibus Chris­ ti fidei ibus ubique terrarum commorantibus, prae­ senti Decreto transfert. Contrariis quibuslibet non obstantibus, etiam speciali mentione dignis. Datum Romae, die 25 Iulii 1957. ard. Ciriaci, Praefectus F. Roberti, a Secretis S. C. DK SEM. ET STUD. UNI VERSIT. 369 Sacra Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus 14 - DECRETUM (A4S. χχχχιχ [24-27 aug. 1957] p. 638) DE RATIONE QUA DIMISSI E SEMINARIIS DENUO ADMITTI POSSINT i Sollemne habet Mater Ecclesia candidatos ad Sacerdotium maxima cura esse explorandos, ut digni habilesque Sacris Ordinibus augeantur, in­ digni vero ineptique arceantur. Quapropter, ab admittendis in Seminarium alumnis, qui e cuius­ cumque Dioecesis Seminario ipsi sua sponte exie­ rint vel a Superioribus quavis de causa dimissi luerint, generatim abstineant Episcopi; quodsi, omnibus diligenter perpensis, aliquem censeant admittendum, firmo praescripto can. 1363 § 3 C. J. C., adeant insuper Sacram Congregationem de Seminariis et studiorum Universitatibus huiusmodi auctoritatem rogaturi, quo uberius de candi­ dati aptitudine constare queat. Quae omnia Ss.mus D. N. Pius Div. Prov. Papa XI1 approbare atque confirmare dignatus est atque publici iuris fieri mandavit. Datum Romae, ex Aedibus Sancti Callisti d. 12 Iulii a. D. 1957. I. Card. Pizzardo, Ep. Albanen., Praefectus L. * S. t C. Confalonieri, Archiep. Nicopolit., a Secretis PROSCRIPTIO LIBRORUM s. S. C. S. OFFICII Fcria IV, die 16 lanuarii 1957 Emi ac Bevmi DD. Cardinales, rebus fidei ac morum tutandis praepositi, praehabito Consulto­ rum voto, proposito dubio responderi decreve- I runt: Affirmative. Feria autem V, die 24 eiusden mensis et anni, ; Ssmus D. N. D. Pius divina Providentia Papa XII, | in Audientia Emo ac Revmo Dno Cardinali ProSecretario S. Officii concessa, relatam Sibi Emorum Patrum resolutionem adprobavit atque publi- I cari iussit. Datum Bomae, ex Aedibus S. Officii, die 31 lanuarii 1957. Arcturus De Jorio, Notarius * H9 eiusdem auctoris plura deprehendi contra fidem et mores. Feria autem V, die 24 eiusdem mensis et anni, Ssmus D.U.I). Pius divina Providentia Pp. XII, in Audientia Emo ac Revmo Dno Card. Pro-Seeretario S. Officii concessa, relatam Sibi Emorum Pa­ trum resolutionem adprobavit et publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 30 lanuarii 1957. Arcturus De Jorio, Notarius Sacra Congregatio Rituum (AAS. xxxix [23 feb. 1957] p. 57) 4 - ORDINATIONES ET DECLARATIONES CIRCA ORDINEM HEBDOMADAE SANCTAE INSTAURATUM 3 - DECBETUM PROSCRIPTIO LIBRORUM Feria IV, die 23 lannuarii 1957 In generali consessu Supremae Sacrae Con­ gregationis S. Officii Emi ac Bevmi Domini Cardi­ nales, rebus fidei ac morum tutandis praepositi, praehabito Consultorum voto, damnarunt atque in Indicem librorum prohibitorum inserendos man­ darunt libros a Michaële de Unamuno conscriptos : 1. Del sentimiento tragico de la vida; 2. La agonia del Cristianismo. Praeterea, Emi ac Revmi Patres monendos esse consuerunt christifideles etiam in aliis libris I Liturgica hebdomadae sanctae instauratio, a Sacra Rituum Congregatione per generale Decre­ tum Maxima Redemptionis nostrae mysteria diei 16 Novembris anni 1955 promulgata, laetanti ani­ mo ab omnibus accepta, est, et ubique locorum op­ timo cum successu pastorali in rem deducta. Nonnulli tamen Excellentissimi Episcopi, re­ latione facta ad hanc Sacram Congregationem, quasdam difficultates praeficas, ex diversis loco­ rum et gentium adiunctis exortas, significaverunt. Ilis solvendis, Pontificia illa peritorum virorum Commissio, quae Ordinem instauratum paraverat, re mature perpensa, has redegit Ordinationes et declarationes, in quibus anterior quoque Declara­ tio super ritibus instauratis celebrandis, ab hac 120 S. C. RITUUM S. Congregatione die 15 Martii anni 1956 date, assumitur; generale autem Decretum Maxi/maRe­ demptionis nostrae mysteria et adnexa Instructio diei 16 Novembris anni 1955 vim suam habere per­ gunt, iis exceptis, (piae hic innovantur. Haec autem omnia Ssmo Domino Nostro Pio Papae XII ab infrascripto Cardinali Praefecto per singula relata, ab eadem Sanctitate Sua adprobata sunt. Quaproter, de speciali mandato eiusdem Ssmi D.N. Pii divina Providentia Papae XII, Sacra Bituum Congregatio ea quae sequuntur, statuit. I — De ritu solemni vel simplici in celebranda liturgia hebdomadae sanctae adhibendo 1. In omnibus ecclesiis et oratoriis publicis et semipublicis, ubi copia habeatur sacrorum mini­ strorum, sacri ritus dominicae TT Passionis seu in Palmis, feriae V in Cena Domini, feriae I7! in Passione et Morte Domini et Vigiliae paschalis, in forma solemini celebrari possunt {Declaratio diei 15 Martii 1956, n. 1, et Instructio diei 16 No­ vembris 1955, n. 4). 2. In ecclesiis autem et in oratoriis publicis et semipublicis, ubi Sacri ministri desint, ritus sim­ plex adhiberi potest. Ad praefatum autem ritum simplicem peragendum, requiritur numerus suffi­ ciens « ministrantium », sive clericorrum, sive sal­ tem puerorum, et quidem trium ad minus pro do­ minica II Passionis seu in Palmis et pro Missa in Cena Domini; et quatuor saltem jn celebratione Actionis liturgieae feriae VI in Passione et Mor- CIRCA ORDINEM HEU. SANCTAE INSTAURATUM I 121 n ­ te Domini et Vigiliae paschalis. Hi autem « mi nistrantes » sedulo instructi esse debent de iis quae ab ipsis agenda sunt {Instructio diei 16 Novem­ bris 1955, n. 3). Duplex haec conditio, scilicet de suffiicienti numero « ministrantium », et de eorum congrua praeparatione, prorsus requiritur ad ri­ tum simplicem peragendum. Ordinarii locorum in­ vigilent ut haec duplex conditio, pro ritu simpli­ ci statuta, adamussim observetur {Declaratio diei 15 Martii 1956, n. 2). 3. Ulii actiones liturgieae hebdomadae sanc­ tae ritu simplici peraguntur, si praesto sit alter sacerdos vel saltem diaconus, nil impedit quomi­ nus hic, diaconali more indutus, cantet Evange­ lium, quando occurrit, aut historiam passionis (ipsi celebranti parte Christi reservata), vel prae­ conium paschale, lectiones quoque et invitationes ut sunt Flectamus genua et Levate, aut Benedi­ camus Domino vel Ite, Missa est; uno verbo par­ tes diaconi congrue absolvat. II - De dominica II Passionis seu in r > ·?! I palmis 4. Solemnis ramorum benedictio et processio cum subséquente Missa fiant mane, hora consueta Missae principalis, in Choro post Tertiam (cf. De­ crerim. generale diei 16 Novembris 1955, n. 6). In ecclesiis autem ubi Missae vespertinae cum magno populi concursu celebrari solent, Ordina­ rius loci ramorum benedictionem et processionem cum subsequent! Missa horis vespertinis, si vera pastoralis ratio intercedat, permittere poterit, ea • . I 1 •r : 122 S. C. RITUUM CIRCA ORDINEM HEIJ. SANCTAE INSTAURATUM tamen lege ut benedictio et processio matutinis horis in iisdem ecclesiis locum non habeant. 5. Sola ramorum benedictio, absque subse­ quent! processione et Missa, celebrari non licet. 6. Benedictio ramorum in altera ecclesia fieri potest e qua ad ecclesiam principalem processionaliter accedatur pro Missae celebratione (Ordo, n. 17). Ubi vero haec altera ecclesia non habeatur, ramorum benedictio in aliquo convenienti loco fieri potest, imo etiam sub divo, ante aediculam sa­ cram, vel ante ipsam crucem processionalem, dum­ modo processio inde sequatur ad ecclesiam pro Missae celebratione. 7. Cum vix omnes fideles benedictioni ramo­ rum interesse possint, curent ecclesiarum rectores, ut rami benedicti in sacristia vel alio apto loco praesto sint, fidelibus qui processioni non inter­ fuerunt, distribuendi. ΠΙ - De feria V in Cena Domini 8. Missa chrismatis celebranda est mane, post Tertiam; Missa vero in Cena Domini litanda est vespere, hora magis opportuna, non autem ante horam quartam post meridiem, nec post horam nonam. 9. Ubi ratio pastoralis id postulet, loci Ordi­ narius, praeter Missam principalem in Cena Do­ mini, unam vel etiam alteram Missam lectam per­ mittere poterit in singulis ecclesiis vel oratoriis publicis; in oratoriis autem semipublicis unam tantum (cf. Instructio diei 16 Novembris 1955 ( 123 Si autem, quacumque de causa, Missa princi­ palis in Cena Domini ne ritu quidem simplici ce­ lebrari possit, Ordinarius loci, ratione pastorali, binas Missas lectas permittere poterit in ecclesiis vel oratoriis publicis litandas, unam vero tantuin in oratoriis semipublicis (Declaratio diei 15 Mar­ tii 1956, n. 4). Hae Missae lectae infra idem temporis spa­ tium celebrari debent quod supra, n. 8, pro Missa in Cena Domini assignatum est. 10. Valde convenit ut in Missis quoque lectis supra recensitis (n. 9), celebrans, post Evange­ lium, fideles breviter alloquatur de potissimis huius diei mysteriis. 11. Feria V in Cena Domini sacram Commu­ nionem fidelibus distribuere licet tantum in Missa principali in Cena Domini et in omnibus aliis Mis­ sis lectis quas Ordinarius loci permiserit, vel con­ tinuo ac statim ab iis expletis. 12. Infirmis sacra Communio hac die deferri licet, horis ante et post meridianis. 13. Sacerdotibus, qui curam duarum vel plu­ rium habeant paroeciarum, Ordinarius loci per­ mittere potest binationem Missae in Cena Domini (Declaratio diei 15 Martii 1956, n. 6). 14. Ubi feria V hebdomadae sanctae, post Missam in Cena Domini, etiam in forma simplici celebratam, translatio et repositio habeatur Ss.mi Sacramenti, stricte requiritur ut in eadem ecclesia vel oratorio, Actio quoque liturgica postmeridiana feriae VI in Passione et Morte Domini locum habeat (Declaratio diei 15 Martii 1956, η. 3). • ··· S. C. RITUUM 121 IV - De • ■ > feria VI in CIRCA ORDINEM HEB. SANCTAE INSTAURATUM 125 eeptis in periculo mortis constitutis (cf. Instructio diei 16 Novembris 1955, n.19). Passione et AIorte Domini 15. Feria VI in Passione et Morte Domini lemnis Actio liturgica celebratur horis postmeri­ dianis, et quidem circa horam tertiam; si vero ratio pastoralis id suadeat, inchoari potest inde a meridie, vel tardiori hora, non autem ultra ho­ ram nonam serotinam. 16. Sacerdotibus, qui curam duarum vel plu­ rium habeant paroeciarum, Ordinarius loci per­ mittere potest repetitionem Actionis liturgicae fe­ riae VI in Passione et Morte Domini, non tamen in eadem paroecia, et infra idem temporis spa­ tium quod supra, n. 15, pro absolutione eiusdem Actionis statutum est (cf. Declaratio diei 15 Mar­ tii 1956, n. 6). 17. Si Parochus aut ecclesiae Rector praevi­ deat adorationem S. Crucis, prouti in Ordine heb­ domadae sanctae praescribitur, ob ingentem po­ puli concursum, vix aut non sine boni ordinis et devotionis detrimento peragi posse, tunc caeri­ monia hoc modo peragatur : Celebrans, postquam clerus, si adsit, et ministrantes adorationem ex­ pleverint, S. Crucem e manibus ministrantium su­ mat et in summitate graduum altaris consistens, paucis verbis populum ad S. Crucis adorationem invitet oamque altius elevatam teneat, per breve tempus a fidelibus in silentio adorandam. 18. Feria VI in Passione et Morte Domini sacra Communio distribui potest unice inter solemnem Actionem liturgicam postmeridianam ex- 11 V - De Sabbato 4 sancto et Vigilia paschali 19. De hora celebrandae vigiliae paschalis haec serventur : а) hora competens, ea est quae permittat Missam eiusdem vigiliae incipere circa mediam noctem inter sabbatum sanctum et dominicam Re­ surrectionis {Decretum generale diei 16 Novem­ bris 1955, n. 9). б) Ubi tamen, ponderatis fidelium et loco­ rum peculiaribus conditionibus, propter graves ra­ tiones ordinis publici et pastoralis, de iudicio Or­ dinarii loci, horam celebrandae vigiliae anticipari conveniat, haec inchoari non potest ante diei cre­ pusculum, aut certe non ante solis occasum (cf. Decretum generale diei 16 Novembris 1955, n. 9). c) Permissio autem horam vigiliae pascha­ lis anticipandi ab Ordinario loci dari non potest indistincte vel generaliter pro tota dioecesi aut re­ gione, sed tantum pro iis ecclesiis vel locis, ubi vera urgeat necessitas; praestat insuper ut hora competens servetur in ipsa saltem ecclesia cathe­ dral! et in omnibus aliis ecclesiis, praesertim re­ ligiosorum, ubi sine gravi incommodo id fieri potest. 20. Vigilia paschalis celebrari potest etiam in ecclesiis vel oratoriis, ubi functiones feriae V et VI hebdomadae sanctae locum non habuerint, vel omitti in ecclesiis et oratoriis in quibus prae- Ili M’ ·. P 21. Sacerdotibus, qui curam duarum vel plu­ rium habeant paroeciarum, Ordinarius loci per­ mittere potest binationem Missae vigiliae pascha­ lis, non tamen in eadem paroecia (Declaratio diei 15 Martii 1956, n. 6). 22. Cum Vigilia paschalis ad nativam sedem nocturnam restituta fuerit, non convenit, ut inter eiusdem Vigiliae Missarum solemnia, Tonsura vel Ordines minores aut maiores conferantur. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Die 1 Februarii anni 1957. C. Card. Cicognani, Praefectus L. * S. t A. Carinci, Archiep. Seleuc., Secretaries 360 SS, J). N. Plus PP. XII S. C. RITUUM ·*’ ►Γ i tant de fois déchirée et ensanglantée, une cohé­ sion durable, qui lui permette de continuer sa mission historique. S’il est vrai que le message chrétien fut pour elle comme ferment déposé dans la pâte, qui la travaille et en fait lever la masse, il n’est pas moins vrai que ce même message reste, aujourd’hui comme hier, la plus précieuse des va­ leurs dont elle est dépositaire; il est capable de garder dans leur intégrité et leur vigueur, avec l’idée et l’exercice des libertés fondamentales de la personne humaine, la fonction des sociétés fami­ liale et nationale, et de garantir, dans une com­ munauté supra-nationale, le respect des différen­ ces culturelles, l’esprit de conciliation et de colla­ boration avec l’acceptation des sacrifices qu’il comporte et les dévoûments qu’il appelle. Aucune tâche d’ordre temporel n’arrive à son terme sans en susciter d’autres, sans soulever par sa réali­ sation même d’autres besoins, d’autres objectifs. Les sociétés humaines restent toujours en devenir, toujours en quête d’une meilleure organisation et souvent ne se survivent qu’en disparaissant et en donnant naissance par là même à des formes de civilisation plus brillantes et plus fécondes. A cha­ cune, le christianisme apporte un élément de crois­ sance et de stabilité: surtout il dirige leur marche en avant vers un but bien défini et leur donne l’immuable assurance d’une patrie, qui n’est pas da ce monde et qui seule connaîtra l’union par­ faite, parce que procédant de la force et de la lu­ mière de Dieu même. Nous souhaitons de tout coeur que cet idéal guide toujours vos recherches et vous permette de 361 supporter sans découragement les fatigues, les amertumes, les déceptions inhérentes à toute en­ treprise de cette envergure. Puissiez-vous prépa­ rer aux hommes de ce temps une demeure terres­ tre qui ressemble davantage au Royaume de Dieu, Royaume de vérité, d’amour et de paix, auquel ils aspirent dans leur être le plus profond. En gage des faveurs divines que Nous implo­ rons sur vos travaux, Nous vous accordons pour vous-mêmes, vos familles et tous ceux qui vous sont chers, Notre Bénédiction Apostolique. ACTA SS. CONGREGATIONUM Sacra Congregatio Rituum 10 - DECRETUM (JJS. xxxxix [22 iulii 1957] p. 424) DE MODO SERVANDO IN IUDICIO FERENDO SUPER REVI­ SIONE SCRIPTORUM IN CONGREGATIONE ORDINARIA S. RITUUM CONGREGATIONIS. Inter inquisitiones, quae a Codice Turis Ca­ nonici Episcopis demandantur ad introductionem Causae Beatilicationis Servorum Dei a Sede Apos­ tolica obtinendam, non parvi momenti aestimanda est perquisitio scriptorum a Servis Dei exarato- 362 1 acta ss. congregationum rum, cum evidens sit ex his ipsam indolem, cha­ racterem, animum scriptorum manifestari. Perspicua est quoad operum revisionem lex decretorum Urbani VIII : « Praeterea illud etiam diligentissime indagandum est, an ille, vel illa pro cuius Canonizatione instatur, scripserit aliquos li­ bros, tractatus, opuscula, meditationes, vel quid simile; nam si scripsisse constiterit, non prius est ad aliquem actum inquisitionis deveniendum, quam tales libri diligenter in Sacra Congregatione exa­ minentur, utrum contineant errores contra fidem vel bonos mores, vel doctrinam aliquam novam vel peregrinam atque a communi sensu Ecclesiae et consuetudine alienam ». Quae disciplina a Benedicto XIV magis deter­ minata, in Codicem Turis Canonici transivit, qui Cann. 2065 et seqq. in revisione scriptorum praxim sequendam sancivit. Attamen, gravitate rei permota, haec Sacra Congregatio, ut pleniori indicio talia scripta ex­ cutiantur, uti iam pro Causae introductione sta­ tutum est, etiam pro scriptorum examine in Con­ gregatione Ordinaria peragendo, statuendum esse putavit, ut praeter S. C. Secretarium, Promotorem Generalem Fidei, et Subpromotorem, adsit quoque ea pars Consultorum, qui inscribuntur « Officiales Praelati»; iique supradicti omnes suum consultivum concisum votum super tali revisione, scripto exaratum, legant coram Patribus Cardinalibus, qui postea rem excutient. Quae omnia, cum ab infrascripto Cardinali, S. R. C. Praefecto, Sanctissimo T). N. Pio Pa­ pae XII relata sint, Sanctitas Sua approbavit, ac S. C. RITUUM 363 in posterum ad instar normae pro ferendo super scriptis indicio servanda iussit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 9 Aprilis 1957. C. Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a Secretis II 11 - DECRETUM URBIS ET ORBIS Sanctissimam Eucharistiam maximo cum de­ core asservare sedula ac vigilanti cura semper studuit sancta Mater Ecclesia. Haec tamen solli­ citudo diversimode per saecula in rem deducta est. Exinde percrebrescens in dies Eucharistica fide­ lium pietas, locum, ubi Dominicum asservatur Cor­ pus, florescentis ehristianae vitae centrum effecit. Ad praecavendos vero abusus, et ut omnia secundum ordinem fierent, nonnulla documenta, decreta aut leges competens Auctoritas pluries emanavit, quibus locus, forma, usus Eucharistiae asservandae determinarentur. Quae omnia Codex luris Canonici ita colligit et exprimit: Can. 1268, 2 : « Sanctissima Eucharistia custodiatur in praecellentissimo ac nobilissimo Ecclesiae loco, ac proinde regulariter in altari maiore». Can. 1269, 4 1: « Sanctissima Eucharistia servari debet in 1.1 i ’* 364 S. C. RITUUM ACTA SS. CONGREGATIONUM tabernaculo inamovibili in media parte altaris po­ sito ». Novissime autem, Sanctissimus Dominus Nos­ ter Pius Pp. XII, in sermone ad eos qui Congres­ sui International] liturgiae pastoralis Assisii ink terfuerunt, die 22 Septembris an. 1956 habito’, potiora quaedam capita circa doctrinam et praxim Ecclesiae de real i praesentia Christi Domini in tabernaculo lucide exposuit, modernos quosdam errores reppulit, et pietatis exercitia erga Eucaristicum Sacramentum in tabernaculis asserva­ tum, iuxta probatam Ecclesiae traditionem sum­ mo p e re commenda vi t. His prae oculis habitis, Sacra haec Rituum Congregatio, vi facultatum sibi a Ss.mo D. N. Pio divina Providentia Papa XII tributarum, haec de­ crevit : 1. Normae a Codice luris Canonici circa Ss. Eucharistiam asservandam statutae (Cann. 1268, 1269) sancte religioseque servandae sunt; nec omittant locorum Ordinarii de hac re sedulo invigilare. 2. Tabernaculum adeo firmiter cum altari coniungatur, ut inamovibile fiat. Regulariter in altari maiore collocetur, nisi aliud venerationi et cultui tanti sacramenti commodius et decentius videatur, id quod ordinarie contingit in ecclesiis cathedralibus, collegiatis aut conventualibus, in quibus functiones chorales peragi solent: vel ali­ quando in maioribus sanctuariis, ne propter pecu­ liarem fidelium devotionem erga obiectum venerai Cfr. A. A.S., vol. XXXXVin, pag. 711 ss. 1 365 him, summus latriae cultus Ss.mo Sacramento de­ bitus obnubiletur. 3. In altari ubi Ss.ma Eucharistia asserva­ tur, habitualiter Sacrificium Missae celebrandum est. 4. In ecclesiis, ubi unicum exstat altare, hoc nequit ita aedificari, ut sacerdos celebret populum versus; sed super ipsum altare, in medio, poni debet tabernaculum ad asservandam Ss.mam Eu­ charistiam, ad normam legum liturgicarum con­ structum, forma et mensura tanto Sacramento om­ nino dignum. 5. Tabernaculum sit undequaque solide clausum, et adeo in omni sua parte securum, ut quodvis profanationis periculum arceatur. 6. Tabernaculum, tempore quo sacrae spe­ cies in ipso asservantur, conopaeo sit copertum ac, iuxta ecclesiae antiquam traditionem, lumen perenne ante ipsum ardeat. 7. Tabernaculum, quoad formam, stilo alta­ ris et ecclesiae conveniat; ab illis in usu hucusque receptis haud nimis discrepet; non reducatur ad speciem simplicis capsae, sed verum habitaculum Dei cum hominibus quodammodo repraesentet; non ornetur symbolis vel figuris inusitatis, vel quae fidelium admirationem moveant, vel erronee interpretari possint, vel quae relationem ad Ss.mum Sacramentum non habeant. 8. Districte vetantur tabernacula eucharis­ tica extra ipsum altare posita, ex. gr. in pariete, aut ad latus, vel retro altare, aut in aediculis seu columnis ab altare separatis. Contraria consuetudo, sive quoad modum - 366 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO CONCILII Eucharistiam asservandi, sive quoad formam ta­ bernaculi, praesumi nequit, nisi agatur de consue­ tudine centenaria vel immemorabili (cf. Can. 62, S 2), uti ex. gr. in casu quorundam tabernaculorum ad modum turris vel aediculae aedificatorum. Hae tamen formae reproduci nequeunt. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. l Romae, 1 Iunii 1957. 1 C. Card. Cicognani, Praefectis t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a Secretis Sacra Congregatio Concilii 4 12 - DECRETUM (AJS. xxxxix [24-27 aug. 1957] p. 637) 4 PARTICIPATIO ACTIVA REBUS POLITICIS IN HUNG ARIA SACERDOTIBUS PROH IBETUR Cum activa rebus politicis participatio haud consona sit viris ecclesiasticis, quorum munus to­ tum est ad spirituale animarum bonuni ordina­ tum, Ecclesia eamdem nonnisi in omnino pecu­ liaribus rerum adiunctis et sub plane definitis con­ ditionibus permisit aut etiam expresse prohibuit, congruis quoque comminatis poenis, cum inde fi­ delium bono aliquod esset pertimescendum nocu­ mentum. i alia autem sunt hodie in llungariae Ditione 367 rerum adiuncta ut prorsus expediat ecclesiasticos viros in dicta Natione a quavis politica activitate penitus abstinere. Quare haec Sacra Concilii Congregatio, de speciali Sanctissimi Domini Nostri Pii Papae XII mandato, haec quae sequuntur· statuit: — sacerdotes sive saeculares sive religiosi in llungariae Ditione munus Deputati vel aliud quodcumque munus in Parlamento sollicitare aut acceptare prohibentur ; — sacerdotes vero, sive saeculares sive re­ ligiosi, qui munus aliquod in eodem Parlamento actu iam detinent, idem intra mensem a publica­ tione huius Decreti dimittere praecipiuntur, simulque vetantur Parlamenti sessionibus adesse ac quamcumque operam praestare quibusvis activita­ tibus cum dimisso munere connexis. Si quis vero, quod Deus avertat, contra prae­ fatas normas se gesserit, excommunicationem spe­ ciali modo Sedi Apostolicae reservatam ipso facto incurret. Quibusvis, etiam speciali mentione dignis, mi­ nime obstantibus. Datum Romae, die 16 Iulii 1957. P. Card. Ciriaoi, Praefectus F. Roherti, a Secretis PERIODICA de re morali canonica LITURGICA FUNDATA AB ARTHURO VERMEERSCH S. I. EDITA A PROFESSORIBUS PONTIFICIAE UNIVERSITATIS GREGORIANAE QUIBUSCUM OPERAM SIMUL NAVANT ALII E VARIIS GENTIBUS PROFESSORES ET DOCTORES TOM. XLVII / FASC. I 15 Martii 1958 110 MAE BRUGIS SUMPTIBUS VENALIA APUD PONTIFICIAE UNIVERSITATIS CABOLUM GREGORIANAE B E Ii EDIT. PONT. 1958 IN D E X IM S S E R T A T10 N U M E T QUAESI T 0 R U M Pag. Dc efformando in clericis genuino fundamento caelibatus suscipiendi, W. Bertrams S, 1........................................... Vicariatus Urbis tribunal appellationis, R. Bidagor S. I. . 3 29 De institutitonc quadragesimae, apud S. Hieronymum, J. Janini ................................................................................................41 De publicitatc iuridica statuum perfectionis Ecclesiae, W. Bertrams S. 1..........................................................................115 Matrimonium aut legitimum aut invalidum, L. Bender O. P. Documenta 166 authentica circa «Preces post Missam» F. Hürth S. I.......................................................................... 177 De missione canonica Eegularium, R. Kuiters O.E.S.A. . . 237 Quaestiones generales iuris canonici, O. Robleda S. I. . . 250 Consulere celebrationem matrimonii in ecclesia haeretica, L. Bender O. P................................................................................ 273 Tres allocutiones ultimae Pii Papae XII dc medicina, F. Furlong S. 1.......................................................................... 285 Commentarium ad Instructionem S. C. Eitu-um dc musica sacra ct sacra liturgia, H. Schmidt S. 1....................................... 420 INDE MONUMENTORUM Pag. PIUS PP. XII 1. Allocutio intervenientibus conventui « Unione I^atina Alta 61 Mod a....................................................................................... 2. Allocutio qua Summus Pontifex super « reanimatione » 82 loquitur ........................................................................ 93 3. Nonnulla circa «Christianam perfectionem» . 1. Allocutio Dirigentibus Foederationis nationalis Italicae 184 Sodalitatum e familiis cum multa prole .... 5. Allocutio Moderatoribus Generalibus Religiosorum Ordi 195 num ac Sodalitatum in Urbe exstantibus . 6. Allocutio Operariis ex urbe Neapoli et Campania Pro 208 vincia, peregrinationis causa Romae coadunatis . 300 7. Epstula Encyclica ad clerum ac populum Sinarum . 8. Nuntius radiophonicus Monialibus universis clausura ad 318 strictis datus.................................................................. 9. Nuntius radiophonicus iis qui interfuerunt conventui uni versali Foederatorum «De Sanitate» in urbe Bruxelles 357 habito....................................................................................... S. S. C. S. OFFICII 10. Commonitio 11. Monitum . 12. Monitum . 221 900 ^*4 4* 366 S. C. CONSILII 13. Excommunicationis declaratio 000 S. C. RITUUM 14. 15. 16. 17. 18. Decretum.......................................................... Instructio .......................................................... Declaratio.......................................................... Urbis et Orbis................................................... Instructio de musica sncra et sacra liturgia . 108 110 231 232 367 PONTIFICIA COMMISSIO AD REDIGENDUM CODICEM JURIS CANONICI ORIENTALIS. 19. Responsum 4SI 220 SS. I). N. PIÜS PP. XII nella incertezza dei tempi presenti, il vostro popolo e i vostri bisogni non saranno mai dimentieati ne negletti. RivolgendoCi, in particolare, ai vostri esimi Pastori ed ai cattolici più ferventi, vorremmo esortarli a persuaders! che la sola tradizione non dà sicurezza, ma occorre radoppiare lo sforzo e la vigilanza per mantenerla e tutelaria. Nessuno si lasci tentare dal pensiero clie cio che oggi si per­ de, sarà ricuperato domani, nè dalla opinione che il bene, la verità, il buon senso finiscono sempre col prevalere per se stessi. Se, con lo straordinario potere di ricuperamento dimostrato dal vostro popolo, è stato possibile di ricostruire in un decennio una grande città materialmente devastata, non è cosi per le rovine delle anime, delle tradizioni, dei buoni costumi, della vita spirituale. « Vigilate et orate » 4 : vi ripetiamo dunque coi Divino Maestro. Con questi propositi, con questo spirito, tornerete alie vostre incantevoli città, alie leggiadre marine ed isole, alie ubertose campagne, alla terra particolarmente benedetta da Dio, per operare cio che Dio vi ha manifestato di volere. La sua grazia ed i suoi favori vi accompagnino e vi sostengano! s. 8. o. s. orncu 221 ACTA SS. CONGREGATIONUM Suprema Sacra Congregatio S. Officii 9 - COMMONITIO (AAS. L [27 febr. 1958] p. 114) Relatum est ad hanc Supremam Sacram Con­ gregationem quosdam, per speciem veteris liturgiae revocandae vel participationis christifidelium ; in divinis officiis iuvandae, editis scriptis adniti ut novae vel exoletae orationes seu precationes aut lectiones divinarum litterarum liturgicis functio­ nibus et ipsi Missae celebrationi inserantur, vel ex eisdem quaedam deleantur. Quare haec Suprema Congregatio, Summo Pontifice adprobante, locorum Ordinariis, quibus ius est et officium advigilandi ut sacrorum canonum praescripta de divino cultu sedulo observentur (can. 1261 § 1), commendat ne novos ritus et caeri­ monias vel lectiones et precationes, inconsulta Sede Apostolica, in divina officia induci vel ex eisdem quidquam detrahi sinant. lidem moneant clericos, tum saeculares cum regulares, unius Apostolicae Sedis esse sacram liturgiam ordinare, liturgicos libros et novas lita­ nias publice recitandas adprobare (can. 1257 et can. 1259 § 2) ; orationes et pietatis exercitia in ec­ clesiis vel oratoriis permitti non posse sine revi­ sione et expressa Ordinarii loci licentia, qui in ca- c H Ki X* 1 < iM 222 ACTA SS. CONGREGATIONUM sibus difficilioribus rem totam Sedi Apostolicae sub· iicere tenetur (can. 1259 § 1). Datum Roma, ex Aedibus S. Officii, die 14 Fe­ bruarii anno 1958. Arcturus 4 de Jorio, Notartas. 10 - MONITUM I (AAS. L [27 febr. 1958] p. 114) 4 ' ·' . Mos alicubi invaluit differendi collationem baptismatis ob confictas rationes vel commoditatis vel indolis liturgicae. Cui dilationi favere queunt nonnullae sententiae, solido quidem fundamento carentes, de sorte aeterna infantium sine baptisma­ te decedentium. Quare haec Suprema Sacra Congregatio, Sum­ mo Pontifice adprobante, christifideles monet in­ fantes quamprimum baptizados esse iuxta prae­ scriptum canonis 770. Parochos autem et concionatores hortatur ut huius obligationis exsecutionem urgeant. Datum Roma, ex Aedibus S. Officii, die 18 Februarii anni 1958. Arcturus de Jorio, Notarius Sacra Congregatio Concilii 11 - EXCOMMUNICATIONIS DECLARATIO (AAS. L [27 febr. 1958] p. 116) Sacra Congregatio Concilii, Decreto diei 16 lulii 1957, n. 25446/D, attentis peculiaribus in Hungariae Ditione adiunctis, ad sinceram sacerdotalis S. a CONCI LU 223 ordinis dignitatem tuendam publicumque anima­ rum damnum praecavendum, sequentia statuit sub poena excommunicationis ipso facto incurrendae ac speciali modo Sedi Apostolicae reservatae : Sacerdotes sive saeculares sive religiosi in Hungariae Ditione munus Deputati vel aliud quodcumque munus in Parlamento sollicitare aut accep­ tare prohibentur; Sacerdotes vero, sive saeculares sive religiosi, qui aliquod huiusmodi munus actu iam detinent, idem intra mensem a publicatione eiusdem Decreti dimittere praecipiuntur, sumulque vetantur Parlamenti sessionibus adesse ac quamcumque operam praestare quibusvis activitatibus cum dimisso mu­ nere connexis (Acta· Apostolicae Sedis, vol. 49, a. 1957, pag. 637). Cum vero Sacerdotes Recaredus Horvath, Ni­ colaus Beresztoczy et loannes Maté praedictas nor­ mas violaverint eadem Sacra Congregatio Concilii, prae oculis habitis canonibus 2223 § 4 et 2229 § 3 n. 3", de speciali mandato Ss.mi Domini Nostri Pii Papae XII, declarat praefatos Sacerdotes in ex­ Hill communicationem speciali modi Sedi Apostolicae reservatam incurrisse ideoque eiusdem poenae ef­ fectibus devinci, de quibus in canonibus 2259-2267. Eadem Sacra Congregatio statuit insuper praedictos Sacerdotes a praefata excommunicatio­ ne absolvi non posse nisi prius et muneri de quo supra effective ac definitive renuntiaverint et certa resipiscientiae signa dederint. Quod reapse esse eventurum Ipsa confidit et vehementer exoptat, ne invita cogatur ad gravius in contumaces animad­ vertendum. ii 367 INSTRUCTIO OK MUSICA SACRA 366 9^ 'i t * \ Λ SS. CONOR BG ATI ONU Μ affection, et comme gage des faveurs divines que Nous appelons sur vous, sur vos familles, sur les malades, auxquels vous prodiguez vos soins et vo­ tre dévouement, Nous vous accordons de grand cœur Notre Bénédiction Apostolique. Sacra Congregatio Rituum 18 - INSTRUCTIO J DE MUSICA SACHA ET SACRA ACTA SS. CONGREGATIONI'M LITURGIA AD MENTEM LITTERARUM ENCYCLICARUM PII PAPAE XII «MUSICAE SACRAE DISCIPLINA » ET « MEDIATOR DEI ». 7 Suprema Sacra Congregatio S. Officii 17 - MONITUM (AAS. L [21 aug·. 1958] p. 536) Supremae huic Sacrae Congregationi comper­ tum est in translatione quadam in vulgarem ser­ monem Novi Ordinis Maioris Hebdomadae omissa esse verba « Mysterium Fidei » in forma consecra­ tionis Calicis. Insuper relatum est quosdam Sa­ cerdotes eadem verba in ipsa Missa celebranda omittere. Quare haec Suprema Congregaito monet nefas esse in rem tam sanctam immutationes inducere et editiones librorum liturgicoruin mutilare vel in­ terpolare (cfr. can. 1399, 10°). Curent igitur Episcopi, ad mentem Commo­ nitionis S. Officii diei xiv Februarii mcmlviii, ut praescripta sacrorum canonum de cultu divino stricte serventur atque sedulo advigilent ne quis audeat immutationem vel minimam in materiam et formam Sacramentorum inducere. Datum Roma, ex Aedibus S. Officii, die xxiv !ulii mensis anno mcmlviii. Arcturus De Jorio, Notarius (AAS. L [22 Sept. 1958] pp. 630-6&3) Textus De Musica sacra, tria gravissimi ponderis do­ cumenta a Summis Pontificibus, nostra aetate, edi­ ta fuerunt, scilicet: Motu proprio sancti Pii X, Tra le sollecitudini, diei 22 Novembris anni 1903; Pii XI, tel. rec., Constitutio Apostolica Divini cul­ tus, diei 20 Decembris anni 1928 ; demum Summi Pontificis Pii XI1, fel. regn., Litterae encyclicae Musicae sacrae discipli/na, diei 25 Decembris anni 1955; nec defuerunt minora alia pontificia docu­ menta et huius Sacrae Rituum Congregationis de­ creta, quibus variae res ad Musicam sacram per­ tinentes ordinabantur. Neminem autem fugit, inter Musicam sacram et sacram Liturgiam tam arctam natura sua inter­ cedere1 necessitudinem, ut vix de una leges ferri aut normae tradi possint, altera neglecta. Re qui­ dem vera, in memoratis quoque pontificiis docu­ mentis et S. Rituum Congregationis [631] decreNumeri uncis quadratis inclusi significant paginam AAS cit. ’ « I 108 SS. D. N. PIUS PP. XII complexes, dont la solution leur échappe cepen­ dant, malgré le vif désir qu’ils ont de la trouver. C’est pourquoi Nous avons voulu leur apporter quelque lumière, en rappelant les principes qui permettent d’y répondre. En terminant ce discours, Nous vous laisse­ rons encore une pensée de saint Paul dans son Epître aux Colossiens 7 : « Par dessus tout, ayez la charité, en laquelle se noue la perfection ». Au delà des problèmes et des discussions, cherchez surtout l’union à Dieu, et vous approcherez sans cesse da­ vantage de la perfection. Telle est la grâce que Nous vous souhaitons et que Nous implorons sur vous du Très-Haut, en vous accordant du fond du cœur Notre paternelle Bénédiction Apostolique. XCTA SS. CONGREGATIONUM Sacra Congregatio Rituum 4 - DECRETUM (AA9. L [27 ian. 1858] p. 50) DE PARTE CERAE APUM AUT OLEI IN CANDELIS IN USUM LITURGICUM ADHIBENDA Plures locorum Ordinarii quaesierunt ab hac Sacra Congregatione an maneat in suo robore de­ cretum n. 4147, diei 14 Decembris 1904, quod prae­ scribit ut « cereus paschalis in aqua baptismal! im­ mergendus, et duae candelae in Missis accendendae sint ex cera apum, saltem in maxima parte; alia7 Coi. 3, 14. UZ6 S. C. RITUUM 109 rum vero candelarum, quae supra altaribus po­ nendae sunt, materia in maiori vel notabili quanti­ tate ex eadem cera sit oportet ». Et Sacra Rituum Congregatio, audito etiam specialis Commissionis consulto, respondendum censuit: Affirmative, et ad mentem. Mens autem est, ut cereus paschalis, duae candelae ad Missae sacrificium destinatae, necnon candela illa, alicubi pro lampade coram Ss.mo Sa­ cramento in tabernaculo asservato indeficienter ardente peculiari modo confecta, congruam conti­ neant partem cerae apum, vel olei olivarum aliarumque plantarum, ut in potionibus actionibus liturgicis et pro cultu SS.mi Sacramenti nobilior materia in quantum possibile adhibeatur. Attentis tamen praesentis temporis adiunctis, quae adhuc non permittunt ubique terrarum maxi­ mam partem illarum candelarum ex praedictis materiis conficere, iisque perdurantibus, remitti­ tur ad Conferentias episcopales cuiusque Nationis praecise determinare ad quantas centesimas par­ tes diminui possit cera apum, aut oleum olivarum vel alia olea ex seminibus extractis in illis regio­ nibus, ut praedictae candelae in usum liturgicum adhiberi valeant. Ubi autem Conferentiae episco­ pales convenire non solent, Ordinarii locorum ut supra decernant. Contrariis quibuslibet non ob­ stantibus. Die 13 Decembris 1957. C. Card. Cicognani, Vraefectus t Λ. Carinci. Archiep. Seleucien., Secretaries no SS. D. N. PIUS PP. XII 5 - INSTRUCTIO (AAS. L [27 ian. 1958] p. 51) PRO SACERDOTE INFIRMO VEL CAECUTIENTE CIRCA MIS­ SARUM CELEBRATIONEM EIDEM EX INDULTO APOSTOLICO CONCESSAM. 1 - Praenotanda 1. Sacerdos infirmus vel caecutiens seu tali visivae potentiae debilitate, sive accidentaliter, sive habitualiter laborans, ut legere possit non­ nisi typos valde crassos, a Sacra Rituum Congre­ gatione dispensationem obtinere potest celebrandi, iuxta normas inferius accuratius exponendas, aut Missam votivam de beata Maria Vergine aut Mis­ sam quotidianam Defunctorum. 2. Conditiones vero huiusmodi privilegii ad amussim observari debent. 3. Si durante privilegio orator plane caecus evadat, tunc a celebranda Missa abstinere debet, donec novum indultum a Sacra Congregatione de disciplina Sacramentorum impetraverit; eoque obtento, sub gravi tenetur uti assistentia alterius sacerdotis. 8. C. RITÜUM 111 2 - Regulae circa Missam votivam de beata Maria Virgine I - Quae Missa votiva de beata Maria Virgine sit dicenda 1. Infirmus vel caecutiens dispensatus dicat Missam quintam, inter votivas de beata Maria Vir­ gine assignatas quovis anni tempore, semper albo colore. 2. Si vero tantae adhuc est potentiae visivae ut legere possit etiam alias quatuor Missas voti­ vas de beata Maria Virgine pro diversitate Tem­ porum, licet ei easdem celebrare. II - Qua/ndo Missa votiva de beata Maria Virgine sit dicenda 1. Missa votiva de beata Maria Virgine dici potest quovis anni tempore; dici vero debet omni­ bus et singulis diebus, in quibus non permittuntur Missae quotidianae Defunctorum iuxta Calenda­ rium Ecclesiae in qua Sacerdos infirmus vel cae­ cutiens celebrat; salvis tamen privilegiis ulterio­ ribus circa Missas Defunctorum infra pag. 3 expositis. 2. In triduo sacro Maioris Hebdomadae Sa­ cerdos caecutiens omnino a celebrando abstinebit. 3. In Festo Nativitatis Domini tres dicere potest Missas. 112 SS. D. N. Plus PP. XII ΠΙ - Quo ritu sit celebranda 1. Si Missa votiva de beata Maria Virgine celebretur pro re gravi et publica simul causa, a Sacerdote infirmo vel caecutiente semper dicun­ tur : Unica Oratio, Gloria in excelsis, Credo, Prae­ fatio in tono solemni. Ite Missa est, et ultimum Evangelium S. Toannis In principio, etsi a Sacer­ dotibus non privilegiatis facienda esset illa die aliqua commemoratio, vel dicenda Collecta ab Or­ dinario imperata. 2. In omnibus aliis casibus : a) dicitur Gloria in excelsis : I - Quandocumque dicendum est in Missa diei occurrentis, iuxta Calendarium Ecclesiae in Missa celebratur ; II - In iubilaeo propriae ordinationis sacer­ dotalis ; III - In sabbato. b) Orationes quod attinet, unica tantum di­ catur oratio. c) Credo dicitur : I - Quandocumque dicendum est in Missa diei currentis, iuxta Calendarium Ecclesiae in qua qua Missa celebratur; II - In iubilaeo propriae ordinationis sa­ cerdotalis. d) In Praefatione dicitur : et te in venera­ tione, praeterquam in Festis beatae Mariae Virg., in quibus Praefatio dicitur perinde ac si Missa de Festo celebraretur. Ll/R INSTRUCTIO PRO SAC. INFIRMO VEL CAECUTIENTE e) Ultimum Evangelium semper est S. loannis : In principio. f) In Oratoriis privatis, Calendario proprio Celebrans utitur. 3 - Rubricae circa Missam Defunctorum 1. Diebus Rubrica permissis iuxta Calenda­ rium Ecclesiae, in qua celebrat, seu proprium in Oratorio privato, Sacerdos infirmus vel caecutiens celebrare potest Missam quotidianam Defuncto­ rum, cum vel sine cantu. 2. Hanc Missam celebrat etiam (et quidem ter si placuerit) in Commemoratione Omnium Fide­ lium Defunctorum, in qua tamen unam tantum Orationem dicet, nempe: Fidelium; servata (si bis vel ter hac die celebret) Constitutione Benedicti Papae XV Incruentum Altaris sacrificium, cuius vigore unam tantummodo Missam cuicumque ma­ luerit applicare et pro ea stipem percipere valeat : alias vero Missas, nulla stipe percepta, pro om­ nibus fidelibus defunctis et ad mentem Summi Pontificis, prout ceteri Sacerdotes, applicet. 3. Unica Oratio in hac Missa dicitur. 4. Ad Scquentiam Dies irae Sacerdos caecu­ tiens numquam tenetur. Attamen si Missam can­ tet, licet ipse Sequentiam non legat, Chorus eam cantare non omittat. ■ IjÆ !-W: * V r 'f * 114 SS. D. N. PIUS PP. XU ROMANA Supradescriptam Instructionem ad sacrosanc­ tum Missae sacrificium celebrandum a Sacerdotibus infirmis vel caecutientibus, qui Apostolicum Indultum in casu obtinuerint, iam a Sanctissi­ mo Domino nostro Benedicto Papa XV approbatam modo revisam, infrascriptus Cardinalis sacrae Rituum Congregationis Praefectus edi mandavit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 15 Decembris 1957. C. Card. Cicoghani, Praefectus A. Carinci, Archiep. Seleucien., Secretaries. 11/6 DISSERTATIONES ET QUAESITA VARIA DE PUBLICITATE IURIDICA STATUUM PERFECTIONIS ECCLESIAE. (De distinctione iuris in privatum et publicum IN ORDINATIONE CANONICA ET S PEC I ATI M QUOAD STATUS PERFECTIONIS.) Finis huius studii non est exponere et expli­ care ius positivum statuum perfectionis Ecclesiae. Potius intendimus explicare statuum perfectionis naturam iuridicam ex eius fundamento theologico-sociali, quatenus hoc habetur in iure constitu­ tionali communi Ecclesiae et in iure proprio con­ stitutionali statuum perfectionis. Ordo iuridicus enim constituit ordinationem vitae socialis, quae ideoque eo magis perfecta est, quo magis congruit realitati sociali qua fundatur, quaeque consequen­ ter eo minus perfecta est, quo realitati sociali mere formaliter, magis vel minus arbitrarie et ab extrinseco, superadditur. Conclusiones, quae — explicata natura theologico-iuridica statuum perfectionis ex iure con­ stitutionali — fieri possunt ex notione talis naturea theologico-iuridicae, hic proponuntur tamquam contributum ad discussionem scientificam circa M ;I ‘f '7 ί -i ’ ? * f - 5 il X 230 ACTA SS. CONGREGATIONUM ne et qui efficacem praebere possint operam ad puerorum et puellarum mores rite conformandos. 5. Mutua vitae consuetudo, quae inter utriusque sexus iuvenes ex eadem schola intercedit (veluti coetus sociales hisque similia), magna cum moderatione modestiaque fiat; neque umquam vi­ gilantia desit, prouti diversa temporis et loci ad­ iuncta postulent. 6. Abstinendum est a ludicris corporum exer­ citationibus vel certaminibus gymnicis, quae ab utriusque sexus iuvenibus simul edantur. 7. Internae convictus sedes, utrique sexui des­ tinatae, institui ne sinantur. 8. Studiose curetur ut iuvenes utriusque sexus invicem separentur : a) in scholarum auditoriis, ita ut discipuli diverso sedeant ordine, scilicet ab altero latere pueri, ab altero puellae; b) in introitu et gressu, in spoliariis hisque similibus ; c) certis in praelectionibus, scilicet : Γ cum agitur de rebus ad sextum Deca­ logi mandatum pertinentibus ; 2° cum agitur de serie auditionum valde particularium circa biologiae disciplinam; 3° cum agitur de auditionum serie vel praelectionibus circa cultum humanitatis vel psychologiam, quae ad diversi sexus alumnos referuntur ; 4° cum agitur de disciplina artis giymnicae ; %. S. C. KITUUM 231 J d) in 1/umionibus. 9. Semper adsit religiosus vel alia persona probatae fidei, quae advigilandi munus exerceat. 10. Animis iuvenum inculcetur, ut digne inter se agendi ratione contineantur. 11. Religiosi qui munus docendi aut sacrum ministerium exercent apud discipulas Instituto­ rum, etiam ubi « coeducatio » viget, sibi creditum tantummodo munus exercere debent, caventes ne alius consuetudinis usus sibi cum illis intercedat. Contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Roma, ex aedibus Sacrae Congregatio­ nis Negotiis Religiosorum Sodalium praepositae, die octava mensis Decembris, anno 1957. Valerius Card. Valeri, Praefectus L. * S. Arcadius Larraona, C. M. F. Secretarium Sacra Congregatio Rituum 13 - DECLARATIO (AAS. L [24 febr. 1958] p. 103) Cum plures religosae Congregationes et So­ cietates vitae communis sine votis publicis a Sa­ cris Congregationibus Consistoriali et de Propa­ ganda Fide dependentes quaesierint « an integra ordinatio institutionis, quae in Constitutione Apos­ tolica “ Sedes Sapientiae ” et in Statutis Genera­ libus eidem Constitutioni adnexis continetur, ip­ sas quoque teneat ac comprehendat », Summus iri 232 ACTA SS. CONGREGATIONUM Pontifex in Audentia infrascripto Cardinali Sa­ crae Congregationis negotiis Religiosorum Soda­ lium praepositae Praefecto, die 30 Iulii 1957, be­ nigne concessa, declarare dignatus est et respon­ dere: Affirmative, salva, quoad functionem mere exsecutivam (art. 18), competentia Sacrarum Con­ gregationum Consistorialis et de Propaganda Fi­ de in Religiones et Societates ipsis iure (can. 252 § 1) vel privilegio apostolico subiectas. Valerius Card. Valeri, Praefectus P. Arc. Larraona, Secretaries 14 - URBIS ut ORBIS (AAS. L [24 febr. 1958] p. 104) FACULTAS BENEDICTIONEM CINERUM ITERANDI IN MISSA VESPERTINA Ordinariis quibusdam instantibus, Summus Pontifex Pius Pp. XII, praehabito Sacrae Rituum Congregationis favorabili suffragio, Ordinariis locorum facultatem concedit permittendi, ut in ec­ clesiis ubi Missa vespertina cum magno fidelium concursu celebrari solet, benedictio Cinerum, quae iuxta rubricas, Feria IV Cinerum, semel mane an­ te Missam principalem peragenda est, ante Missam quoque Vespertinam iterari possit. Contrariis non obstantibus quibuslibet. Die 5 Februarii 1958. C. Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a secretis ad ■ PONTIFICATUS ■ MAXIMI - FASTIGIUM DEI ■ PROVIDENTIA - EVECTO COMMENTARIA · HAEC ■ PERIODICA DE · TANTAE - DIGNITATIS - HONORE gratulantur IN - OMNI - DOCTRINA - FIDEM CUIVIS ■ EIUS - VOLUNTATIS ■ NUTUI - OBSEQUIUM PROFITENTUR EIQUE - COMMUNIBUS - VOTIS - A - DEO - PETUNT UT - DIU - REM - CHRISTIANAM REGAT PASTOR - BONUS - NAUTA - INTREPIDUS I 366 affection, et comme gage des faveurs divines que Nous appelons sui· vous, sur vos familles, sur les malades, auxquels vous prodiguez vos soins et vo­ tre dévouement, Nous vous accordons de grand cœur Notre Bénédiction Apostolique. * ~ ACTA SS. CONGREGATIONUM i ACTA SS. CONGREGATIONUM · t Suprema Sacra Congregatio S. Officii I 17 - MONITUM (AAS. L [21 aug. 1958] p. 536) 1 r r ·· Supremae huic Sacrae Congregationi comper­ tum est in translatione quadam in vulgarem ser­ monem Novi Ordinis Maioris Hebdomadae omissa esse verba « Mysterium Fidei » in forma consecra­ tionis Calicis. Insuper relatum est quosdam Sa­ cerdotes eadem verba in ipsa Missa celebranda omittere. Quare haec Suprema Congregaito monet nefas esse in rem tam sanctam immutationes inducere et editiones librorum liturgicorum mutilare vel in­ terpolare (cfr. can. 1399, 10°). Curent igitur Episcopi, ad mentem Commo­ nitionis S. Officii diei xiv Februarii mcmlviii, ut praescripta sacrorum canonum de cultu divino stricte serventur atque sedulo advigilent ne quis audeat immutationem vel minimam in materiam et formam Sacramentorum inducere. Datum Roma, ex Aedibus S. Officii, die xxiv lulii mensis anno mcmlviii. Arcturus De Jorio, Notarius B· 367 INSTRUCTIO DK MUSICA SACRA Sacra Congregatio Rituum 18 - INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA AD MENTEM LITTERARUM ENCYCLICARUM PII PAPAE XII «MUSICAE SACRAE DISCIPLINA» ET «MEDIATOR DEI». (AAS. L [22 Sept. 1958] pp. 630-66-3) De Musica sacra, tria gravissimi ponderis do­ cumenta a Summis Pontificibus, nostra aetate, edi­ ta fuerunt, scilicet: Motu proprio sancti Pii X, Tra le sollecitudini, diei 22 Novembris anni 1903; Pii XI, fel. ree., Constitutio Apostolica Divini cul­ tus, diei 20 Decembris anni 1928; demum Summi Pontificis Pii XII, fel. regn., Litterae encyclicae Musicae sacrae discipline, diei 25 Decembris anni 1955; nec defuerunt minora alia pontificia docu­ menta et huius Sacrae Rituum Congregationis de­ creta, quibus variae res ad Musicam sacram per­ tinentes ordinabantur. Neminem autem fugit, inter Musicam sacram et sacram Liturgiam tam arctam natura sua inter­ cedere necessitudinem, ut vix de una leges ferri aut normae tradi possint, altera neglecta. Re qui­ dem vera, in memoratis quoque pontificiis docu­ mentis et S. Rituum Congregationis [631] * decre* Numeri uncis quadratis inclusi significant paginam AAS cit. i' t L I ',r r ί I *, - ■r. • I COT 368 S. C. K ITU U Μ tis permixta habetur materia de Musica sacra et de sacra simul Liturgia. Cum porro idem Summus Pontifex Pius XII, prius quam de Musica sacra, alteras easque gra­ vissimas de sacra Liturgia edidisset Litteras encyclieas Mediator Dei, diei 20 Novembris anni 1947, in quibus doctrina liturgica et necessitates pastorales mirabili modo coordinatae exponuntur, valde opportunum visum est, potiora capita, sa­ cram Liturgiam et Musicam sacram earumque pas­ toralem efficaciam respicientia, ex memoratis do­ cumentis in unum colligere et peculiari Instruc­ tione pressius declarare, quo facilius et securius ea quae in iisdem documentis exposita sunt, in praxini reapse deducantur. Consulto igitur Instructioni huic redigendae operam navarunt viri in Musica sacra periti et Pontificia Commissio pro generali liturgica instau­ ratione constituta. Totius autem Instructionis materia sequenti ordine est digesta : Caput I. Notiones generales (nn. 1-10). Caput II. Normae generales (nn. 11-21). Caput III. Normae speciales, L De praecipuis actionibus liturgicis, in qui­ bus Musica sacra adhibetur. M) De Missa. «) Principia quaedam generalia circa fi­ delium participationem (nn. 22-23). b) De fidelium participatione in Missis in cantu (nn. 24-27). INSTKUCTIO PE MVSICA SACHA 369 c) De fidelium participatione in Missis lectis (nn. 28-34). d) De Missa conventual!, quae etiam Mis­ sa in choro appellatur (nn. 35-37). c) De adsistentia sacerdotum sacrosancto Missae sacrificio deque Missis quas * synchronizatas vocant (nn. 38-39). 7?) De Officio divino (nn. 40-46). C) De Benedictione eucharistica (n. 47). 2. De quibusdam generibus Musicae sacrae. De polyphonia sacra (nn. 48-49). De Musica sacra moderna (n. 50). De cantu populari religioso (nn. 51-53). 7>) De musica religiosa (nn. 54-55). 3. De libris cantus liturgici (nn. 56-59). [632] 4. De instrumentis musicis et de campanis. A) Principia quaedam generalia (n. 60). De organo classico et instrumentis simi­ libus (nn. 61-67). C) De Musica sacra instrumental! (nn. 6869). D) De instrumentis musicis et de machinis automaticis (nn. 70-73). De Sacris actionibus ope radiophoniae et televisionis diffundendis (nn. 74-79). F) De tempore quo instrumentorum musi­ corum sonus prohibetur (nn. 80-85). <9) De campanis (nn. 86-92). De personis quae in Musica sacra et sacra Liturgia praecipuas partes habent (nn. 93-103). * 370 I S. C. RITUUM Λ G. De Musica sacra et sacra Liturgia exco­ lenda. A) De cleri et populi generali in Musica sa­ cra et sacra Liturgia institutione (nn. 104-112). B) De institutis publicis et privatis Musisicae sacrae provehendae (nn. 113-118). >' » i Praemissis igitur notionibus quibusdam gene­ ralibus (cap. I), normae item generales traduntur usum Musicae sacrae in Liturgia respicientes (cap. IT); quo posito fundamento, tota res in ca­ pite ΙΠ explicatur; in singulis autem paragraphes huius capitis statuuntur primum potiora quaedam principia, e quibus normae deinde speciales suapte defluunt. Caput I NOTIONES GENERALES t 4 ·♦ · · I 4 1. « Sacra Liturgia integrum constituit publi­ cum cultum mystici lesu Christi Corporis, Capitis nempe membrorumque eius » *. Propterea sunt « actiones liturgicae » illae actiones sacrae, quae, ex institutione lesu Christi vel Ecclesiae eorumque nomine, secundum libros liturgicos a Sancta Sede approbatos, a personis ad hoc legitime deputatis peraguntur, ad debitum cultum Deo, Sanctis ac Beatis deferendum (cfr. can. 1256); ceterae actio1 Litterae encyclicae Mediator Dei, diei 20 Novembria anni 1947: A. A. S. 39 (1947) 528-529. ^3· INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 371 nes sacrae (piae, sive in ecclesia sive extra, sacer­ dote quoque praesente vel praeeunto, peraguntur, E MUSICA SACRA 373 temporibus, valde fuit excultus % et nostra quoque aetate ad fidelium pietatem fovendam et ad pia exercitia condecoranda enixe commendatur; imrno in ipsis actionibus liturgicis quandoque admitti potest3. 10. «Musica religiosa» demum illa est, quae, tum ex auctoris intentione, cum ex operis argumen­ to et fine, sensus pios ac religiosos exprimere et movere contendit, et proinde « religionem valde iuvat»4; cum vero ad cultum divinum non sit ordi­ nata, indolemque magis liberam prae se ferat, in actionibus liturgicis non admittitur. Caput II NORMAE GENERALES 11. Haec instructio vim suam exercet in om­ nes ritus Ecclesiae latinae ; proinde, quae de cantu gregoriano dicuntur, valent etiam pro cantu liturgico proprio, si habeatur, aliorum rituum latinorum. Nomine porro «Musicae sacrae» intellegitur in hac Instructione quandoque « cantus et instru­ mentorum sonus », quandoque « instrumentorum sonus » tantum, prout e contextu facile eruitur. Denique, voce «ecclesiae» ordinarie compre2 (’fr. Eph. 5, 18-20; 3 Litterae cncyclicae cmebris 1955: A.A.S. 48 i Litterae cncyclicae (1956) 13. Col. 3, 16. Musicae sacrae disciplina, diei 25 De(1956) 13-14. Musicae sacrae disciplina: A. J. S. 48 374 S. C. RITUUM henditur omnis «locus sacer», id est: ecclesia sensu stricto, oratorium publicum, semipublicum, privatum (cfr. can. 11.54, 1161, 1188), nisi ex con­ textu de solis ecclesiis sensu stricto agi eluceat. 12. Actiones liturgicae peragi debent ad nor­ mam librorum liturgicoruin rite ab Apostolica Se­ de approbatorum, sive pro universa Ecclesia, sive pro aliqua ecclesia particulari aut familia religiosa (cfr. can. 1257); [635] pia autem exercitia fiunt se­ cundum consuetudines et traditiones locorum aut coetuum, a competente auctoritate ecclesiastica approbatas (cfr. can. 1259). Actiones liturgicas et pia exercitia inter se commisceri non licet ; sed, si casus ferat, pia exer­ citia actiones liturgicas aut praecedant aut se­ quantur. 13. a) Lingua actionum liturgicarum est la­ tina, nisi in supradictis libris liturgicis, sive gene­ ralibus, sive particularibus, pro quibusdam actio­ nibus liturgicis alia lingua explicite sit admissa, et salvis illis exceptionibus, quae infra ponuntur. ύ) In actionibus liturgicis in cantu celebra­ tis, nullus textus liturgicus, in linguam vulgarem verbotenus conversus, cani licet5, salvis concessio­ nibus particularibus. c) Exceptiones particulares, a lege linguae latinae in actionibus liturgicis unice adhibendae, a Sancta Sede concessae, vim suam retinent; sed absque eiusdem Sanctae Sedis auctoritate non licet eas latius interpretari vel ad alias regiones trans­ ferre. ’ I 6 Motu proprio Tra le sollccitudini, diei 22 Novembris 1903, n. 7: A. S. S, 30 (1903-1904) 334: Decr. auth. S. II.C. 4121. INSTRUCTIO DE MUSICA SACHA 315 d) In piis exercitiis quaevis lingua adhiberi potest fidelibus magis conveniens. 14. a) In Missis in cantu non solum a sacer­ dote celebrante et ministris, sed etiam a schola aut fidelibus unice lingua latina est adhibenda. «Verum tamen, ubi saecularis vel immemora­ bilis consuetudo fert ut in sollemni Sacrificio Eu­ charistico [id est in Missis in cantu], post sacra verba liturgica latine cantata, nonnulla popularia vulgaris sermonis cantica inserantur, locorum Or­ dinarii id fieri sinere poterunt, “ si pro locorum ac personarum adiunctis existiment eam [consue­ tudinem] prudenter submoveri non posse ” (can. 5), firma tamen lege qua statutum est ne ipsa verba liturgica vulgari lingua canantur » 6. b) In Missis lectis sacerdos celebrans, eius minister, et fideles qui una cum sacerdote celebran­ te actioni liturgicae directe participant, id est, cla­ ra voce illas partes Missae dicunt quae ad ipsos spectant (cfr. n. 31), unice linguam latinam adhi­ bere debent. Si autem fideles, praeter hanc participationem liturgicam directam, precationes quasdam vel can­ tus populares, secundum locorum consuetudinem, addere cupiunt, hoc fieri potest lingua quoque ver­ nacula. [636] c) Partes Proprii, Ordinarii et Canonis Mis­ sae elata voce dicere una cum sacerdote celebran­ te, lingua latina vel verbotenus conversas, sive ab omnibus fidelibus sive a quodam commentatore, n Litterae encyclicae Musical sacrae disciplina: A.A.S. 48 (1956) 16 17. 376 S. C. K ITUUM stricte prohibetur, exceptis iis quae η. 31 recensentur. Optandum vero ut in dominicis et festis die­ bus, in Missis lectis, Evangelium et etiam Epistola, a quodam lectore, lingua vernacula ad utilitatem fidelium legantur. A Consecratione insuper usque ad Pater no­ ster sacrum suadetur silentium. 15. In sacris .processionibus, a libris liturgieis descriptis, ea adhibeatur lingua, quam iidem libri praescribunt vel admittunt; in aliis vero proces­ sionibus, quae ad modum piorum exercitiorum peraguntur, lingua fidelibus participantibus magis conveniens adhiberi potest. 16. Cantus gregoriawus est cantus sacer, Ec­ clesiae romanae proprius et principalis; ideoque in omnibus actionibus liturgieis non solum adhi­ beri potest, sed, ceteris paribus, aliis Musicae sa­ crae generibus est praeferendus. Proinde : «) Lingua cantus gregoriani, utpote cantus liturgici, est unice lingua latina. ύ) Illae partes actionum liturgicarum, quae iuxta rubricas a sacerdote celebrante et ab eius ministris cantandae sunt, unice secundum modulos gregorianos, in editionibus typicis ordinatos, can­ tari debent, interdicto cuiusvis instrumenti comi­ tante sono. Schola et populus, cum sacerdoti et ministris cantantibus ex rubricarum vi respondent, itidem unice iisdem gregorianis modulis uti debent. c) Demum, ubi per Indulta particularia per­ missum luerit, ut in Missis in cantu, sacerdos ce- INSTKUOTIO DE MUSICA SACRA 377 lebrans, diaconus aut subdiaconus, vel lector, tex­ tibus Epistulae seu Lectionis, et Evangelii, gregorianis modulis decantatis, eosdem textus lingua quoque vernacula proclamare possint, hoc fieri de­ bet legendo alta et clara voce, exclusa quavis can­ tilena gregoriana, authentica vel adsimulata (cfr. n. 96 e). 17. Polyphonia sacra in omnibus actionibus liturgieis adhiberi potest, hac tamen condicione, ut habeatur schola quae eam ad artis normam exse­ qui possit. Hoc genus Musicae sacrae actionibus liturgieis solemniore splendore celebrandis magis convenit. [637] 18. Item Musica sacra moderna in omnibus actionibus liturgieis admitti potest, si reapse re­ spondeat dignitati, gravitati et sanctitati Liturgiae, et schola habeatur quae eam ad artis normam exsequi possit. 19. Cantus popularis religiosus in exercitiis piis libere adhiberi potest; in actionibus vero liturgicis stricte serventur quae superius, nn. 13-15, statuta sunt. 20. Musica religiosa autem ab omnibus actio­ nibus liturgieis omnino arceatur : in piis vero exer­ citiis admitti potest; quoad concentus in locis sa­ cris, serventur normae quae infra, nn. 54 et 55, traduntur. 21. Ea omnia, quae ad nonnam librorum liturgicorum, sive a sacerdote et eius ministris, sive a schola vel populo cantanda sunt, integre ad ipsam sacram Liturgiam pertinent. Quapropter: «) Districte vetatur, ordinem textus cantan­ di quovis modo mutare, verba alterare vel omitte- io ? -n 378 ■' 1 'i z 4 r 1. j. · A ’•■b t 4 jf S. C. K ITUUM re, aut indecore iterare. In modulationibus quoque, ad modum polyphoniae sacrae et Musicae sa­ crae modernae compositis, singula textus verba clare et distincte percipi debent. b) Ex eadem ratione, in quavis actione litur­ gica, explicite vetatur qualemcumque textum liturgicum cantandum, vel ex toto vel ex parte, omitte­ re, nisi per rubricas aliter dispositum sit. c) Si autem ob rationabilem causam, ex. gr. ob deficientem numerum cantorum, vel propter eo­ rum non plenam artis cantandi peritiam, vel etiam quandoque, propter alicuius ritus vel cantilenae longitudinem, unus alterve textus liturgicus, qui ad scholam pertinet, cantari nequeat prout in no­ tationibus librorum liturgicorum exhibetur, hoc unum permittitur, ut textus illi integre, aut recto tono, aut ad modum psalmorum cantentur, organo, si placet, comitante. ? ♦ Caput TTI NORMAE SPECIALES 1. De praecipuis actionibus liturgicis in quibus Musica sacra adhibetur Λ) De Missa a) Principia quaedam generalia circa fidelium p a r tie ipa tionen i 22. Missa natura sua postulat, ut omnes adstantes, secundum modum sibi proprium, eidem participent. INSTKUCTIO DE MUSICA SACHA 379 α) Quae quidem participatio praeprimis in­ terna esse debet, nimirum [638] pia animi atten­ tione et cordis affectibus exercitata, qua fideles una «cum Summo Sacerdote arctissime coniungentur... atque una cum Ipso et per Ipsum [Sacri­ ficium] offerant, unaque cum Eo se devoveant » 7. I)) Adstantium vero participatio plenior eva­ dit, si internae attentioni externa accedat partici­ patio, actibus scilicet externis manifestata, uti cor­ poris positione (genuflectendo, stando, sedendo), gestibus ritualibus, maxime vero responsionibus, precationibus et cantu. De hac participatione Summus Pontifex Pius XII, in Litteris encyclicis de sacra Liturgia Me­ diator Dei, generaliori modo haec collaudando habet : «li laudibus exornandi sunt, qui efficere con­ tendunt, ut Liturgia externo etiam modo actio sa­ cra liat, quam reapse adstantes omnes communi­ cent. Id quidem non una ratione contingere potest: cum nimirum universus populus, ex sacrorum ri­ tuum normis, vel sacerdotis verbis recto servato ordine respondet, vel cantus edit, qui cum variis Sacrificii partibus congruant, vel utrumque facit, vel denique cum in Sacris solemnibus alternas lesu Christi administri precibus dat voces unaque si­ mul liturgica cantica concinit»8. Harmonicam hanc participationem pontificia intendunt documenta, cum de « participatione ac~ Litterae encyclicae Mediator Dei. dici 20 Novembris 1947: .ί.-ί.Χ. 39 (1947) 552. fi Λ. .LS. 39 (1947) 5G0. INSTRUCTIO VK MUSICA SACRA 380 381 S. C. RITUUM tu osa » agunt9, cuius praecipuum exemplar habe­ tur in sacerdote celebrante eiusipie ministris, qui, debita pietate interna atque rubricarum et caeri­ moniarum exacta observantia, altari deserviunt. c) Perfecta demum participatio actuosa ob­ tinetur, quando sacram entalis quoque participatio accedit, per quam scilicet « fideles adstantes non solum spirituali affectu, sed sacramentali etiam Eucharistiae perceptione communicant, quo ad eos sanctissimi huius Sacrificii fructus uberior prove­ niat » 10. d) Cum vero conscia et actuosa fidelium par­ ticipatio absque eorum sufficienti institutione obti­ neri non possit, in memoriam revocare iuvat sa­ pientem illam a Tridentinis Patribus conditam le­ gem, qua praescribitur: « Mandat sancta Synodus pastoribus et singulis animarum curam gerentibus, ut frequenter inter Missarum celebrationem [id est in homilia [63.9] post Evangelium, seu «cum catechesis plebi christianae traditur»], vel per se vel per alios, ex his quae in Missa leguntur, ali­ quid exponant, atque inter cetera sanctissimi huius Sacrificii mysterium aliquod declarent, die­ bus praesertim dominicis et festis » “. 23. Varios autem modos, quibus fideles sacro­ sancto Missae Sacrificio actuose participare pos­ sunt, ita oportet moderari, ut periculum cuiusvis θ Litterae encyclicac Mediator Dei'. A. A. S. 39 (1947) 530-537. 10 S. Cone. Trid. Sess. 22, cap. 6. Cfr. etiam Litteras eneydicas Mediator Dei (A. A. S. 39 [1947] 565): «Valde opportunum est, quod ceteroquin Liturgia statuit, populum ad sacram accedere Synaxim, postquam sacerdos divinam Dapem ex ara libaverit». 11 .S. Cone. Trid. Sess. 22, cap. 8; Litterae encyclicac Musicae sacrae disciplina: A.A.S. 48 (1956) 17. abusus amoveatur, et praecipuus eiusdem partici­ pationis finis obtineatur, plenior scilicet Dei cultus et fidelium aedificatio. b) De fidelium participatione in Missis in cantu 24. Forma nobilior eucharistieae celebrationis habetur in Missa solemni in qua caerimoniarum, atque Musicae sacrae cumulata solemn itas, divino­ rum mysteriorum magnificentiam patefacit, et adstantium mentes ad piam eorundem mysteriorum contemplationem conducit. Adnitendum proinde, ut fideles hanc celebrationis formam, ea qua par est aestimatione prosequantur, congrue eidem par­ ticipando, prouti infra exponitur. ). In Missa itaque solemni, actuosa fidelium 2. participatio tribus gradibus perfici potest: a) Primus gradus habetur, cum omnes fide­ les responsa liturgica cantando reddunt: Arnen; Et cum spiritu tuo; Gloria tibi, Domine; Habemus ad Dominum ; Dignum et iustum est: Sed libera nos a malo; Deo gratias. Omni cura adlaborandum est, ut fideles omnes, ubique terrarum, haec responsa liturgica in cantu reddere valeant. b) Secundus gradus habetur, cum omnes fi­ deles partes quoque ex Ordinario Missae decantant, scilicet : Kyrie, eleison; Gloria in excelsis Deo; Credo; Sancfus-Benedictus; Agnus Dei. Adniten­ dum sane, ut fideles easdem partes ex Ordinario Missae, simplicioribus praesertim gregorianis mo­ dulis, decantare sciant. Si omnes vero partes can­ tari nequeant, nihil prohibet quominus faciliores, uti Kyrie, eleison; Sanctus-Benedicl us ; Agnus Dei, M 382 fi Ί r .T Ί t i M r » : > t * S. C. RITUÜM seligantur a fidelibus omnibus decantandae, Gloria in excelsis Deo vero et Credo a « schola canto­ rum ». Ceterum curandum est, ut ubicumque terra­ rum sequentes faciliores gregoriani moduli a fide­ libus addiscantur : Kyrie, eleison; Sancbus-Bene­ dictus, et Agnus Dei iuxta num. XVI Gradualis romani; Gloria [640] in excelsis Deo una cum Ite, missa est - Deo gratias, iuxta modum XV; Credo autem iuxta num. I vel IIT. Hac sane via illud maxime optabile obtineri potest, ut Christifideles, ubicumque terrarum, communem Fidem in actuo­ sa participatione sacrosancto Missae Sacrificio, communi quoque laetoque concentu manifestare valeant **. c) Tertius denique gradus habetur, si om­ nes adstantes ita sint in cantu gregoriano exerci­ tati, ut partes quoque ex Proprio Missae cantare valeant. Quae quidem plena in cantu participatio urgenda est praesertim in communitatibus religio­ sis et in seminariis. 26. Magni quoque facienda est Missa cantata, quae, etsi sacris ministris et plena caerimoniarum magnificentia careat, decoratur tamen cantus et Musicae sacrae venustato. Optandum est, ut dominicis et diebus festis, Missa paroecialis vol principalis sit in cantu. Quae vero do fidelium participatione in Missa solomni superiore numero dicta sunt, eadem pror­ sus valent etiam pro Missa cantata. I 12 Litterae encyclieae Musicae sacrae disciplina: A. A. S. 48 (1956) 16. JNSTBUCTIO r>E MI SICA SACHA 27. Γη Missis in cantu, haec insuper animadvertenda sunt : c) Si sacerdos cum ministris introitum facit in ecclesiam per viam longiorem, nil prohibet quo­ minus, decantata antiphona ad Introitum cum suo versu, plures alii eiusdem psalmi versus cantentur; quo in casu, post singulos vel binos versus repeti potest antiphona, et, quando celebrans ante altare advenerit, abrupto psalmo, si opus sit, cantatur Gloria Patri, et ultimo repetitur antiphona. 6) Post antiplionam ad Offertorium canere licet antiquos gregorianos modulos illorum ver­ suum, qui olim post antiphonam decantabantur. Si vero antiphona ad Offertorium a quodam psalmo desumpta sit, licet alios eiusdem psalmi versus decantare; quo in casu, post singulos vel binos versus psalmi, repeti potest antiphona, et, Offertorio expleto, psalmus clauditur cum Gloria Patri, et repetitur antiphona. Si vero antiphona e psalmo non sit desumpta, seligi potest alius psal­ mus sol em ni ta ti congruens. Cani tamen potest, ex­ pleta antiphona ad Offertorium, etiam aliqua can­ tiuncula latina, quae tamen huic Missae parti con­ gruat, nec protrahatur ultra Secretam. c) Antiphona ad Communionem per se ca­ nenda est dum sacerdos celebrans Ss.inum Sacra­ mentum sumit. Si autem fideles communicandi [641] sint, cantus eiusdem antiphonae inchoetur dum sa­ cerdos sacram Communionem distribuit. Si eadem antiphona ad Communionem e quodam psalmo de­ sumpta sit, licet alios eiusdem psalmi versus decantare; quo in casu, post singulos vel binos ver­ sus, repeti potest antiphona, et, Communione ex- 384 I f r S. C. RITUUM pleta, psalmus clauditur cum Gloria Patri, et repe­ titur antiphona. Si vero antiphona non sit de psal­ mo, seligi potest psalmus solemnitati et actioni liturgicae congruens. Expleta autem antiphona ad Communionem, praesertim si fidelium Communio diu protrahitur, licet quoque aliam cantiunculam latinam, sacrae actioni congruam decantare. Fideles praeterea ad sacram Communionem accessuri, ter Domi/ne, non sum dignus, una cum sacerdote celebrante, recitare possunt. d) Sanctus et Benedictus, si modulis gregorianis decantentur, continue canendi sunt, secus ' vero, Benedictus post Consecrationem ponatur. e) Dum Consecratio peragitur, omnis can­ tus cessare debet, et, ubi consuetudo viget, etiam sonus organi et cuiusvis musici instrumenti. f) Consecratione peracta, nisi Benedictus adhuc sit canendus, sacrum suadetur silentium us­ que ad Pater noster. g) Dum sacerdos celebrans in fine Missae fi­ delibus benedicit, organum sileat; sacerdos autem celebrans verba Benedictionis ita pronuntiare de­ bet, ut ab omnibus fidelibus intellegi possint. c) De fidelium participatione in Missis lectis 28. Sedulo curandum est, ut fideles, « non tam­ quam extranei vel muti spectatores » 13 Missae quo­ que lectae intersint, sed illam praestent participa13 Constitutio Apostolica Divini cultus, diei 20 Decembris 1928: A.A.S. 21 (1929) 40. INSTHUCTIO DE MUSICA SACHA 385 tionem, quae a tanto mysterio requiritur, et quae uberrimos affert fructus. 29. Primus autem modus, quo fideles Missae lectae participare possunt, habetur, cum singuli, propria in-chistria, participationem praestant, sive internam, piam scilicet ad potiores Missae partes attentionem, sive externam, iuxta varias regionum probatas consuetudines. Ii potissimum in hac re laude digni sunt, qui parvum missale, proprio captui accommodatum, prae manibus habentes, una cum sacerdote, eisdem Ecclesiae verbis comprecantur. Cum vero non om­ nes aeque idonei sint ad ritus ac formulas liturgicas recte intellegendas, et cum praeterea [642] animorum necessitates non eaedem in omnibus sint, neque in singulis semper eaedem permaneant, his alia vel aptior vel facilior participationis ratio occurrit, scilicet « lesu Christi mysteria pie medi­ tando, vel alia peragendo pietatis exercitia aliasque fundendo preces, quae, etsi forma a sacris riti­ bus differunt, natura tamen sua cum iisdem con­ gruunt » ", Notandum insuper, quod si alicubi, inter Mis­ sam lectam, mos vigeat organum sonandi, quin fi­ deles sive communibus precibus, sive cantu Missae participent, reprobandus est usus, organum, har­ monium, aut aliud musicum instrumentum quasi sine intermissione sonandi. Haec igitur instrumen­ ta sileant : n) Post ingressum sacerdotis celebrantis ad altare, usque ad Offertorium; vi Litterae cncyclicae J/ctluttor DtÀ*. ·/· zl· 39 (194/) 560*061« - ! U » 386 S. C. RITUUM b) A primis versiculis ante Praefationem usque ad Sanctus inclusive; c) Ubi consuetudo viget, a Consecratione usque ad Pater noster ; d) Ab oratione dominica usque ad Agnus Dei inclusive; ad confessionem ante Conimunionem fidelium; dum dicitur Post communio et datur Benedictio in line Missae. 30. Secundus participationis modus habetur, cum fideles Sacrificio eucharistico participant, com­ munes precationes et cantus proferendo. Providen­ dum, ut et precationes et cantus singulis Missae partilius apprime congruant, firmo tamen prae­ scripto n. 14 c. 31. Tertius denique isque plenior modus obti­ netur, cum fideles sacerdoti celebranti liturgice re­ spondent, quasi cum illo « dialogando », et parles sibi proprias clara, voce dicendo. Quatuor vero gradus plenioris huius partici­ pationis distingui possunt : a) Primus gradus, si fideles sacerdoti cele­ branti faciliora responsa liturgica reddunt, scilicet: Arnen: Et cum spiritu tuo; Deo gratias; Gloria tibi, Domine; Laus tibi, Christe; Habemus ad Dominum; Dignum et iustum est; Sed libera nos a malo; b) Secundus gradus, si fideles partes insu­ per proferunt, quae a mi nisi rante, iuxta rubricas, sunt dicendae; et, si sacra Communio infra Mis­ sam distribuitur, confessionem quoque dicunt et ter Domine, non sum dignus; c) Tertius gradus, si fideles partes quoque ex Ordinario Missae, [643] scilicet: Gloria in ex- INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 387 celsis Deo; Credo; Sa/nctms-Benedictos ; Agnus Dei, una cum sacerdote celebrante recitant; d) Quartus denique gradus, si fideles partes quoque ad Proprium- Missae pertinentes : Introi­ tum; Graduate; Offertorium ; Communionem, una cum sacerdote celebrante proferunt. Hic ultimus gradus a selectis tantum cultioribus coetibus bene institutis, digne, prouti decet, adhiberi potest. 32. In Missis lectis totum Pater noster, cum apta sit et antiqua precatio ad Communionem, a fidelibus una cum sacerdote celebrante recitari po­ test, lingua vero latina tantum, et addito ab om­ nibus Arnen, exclusa quavis recitatione in lingua vulgari. 33. In Missis lectis cantus populares religiosi a fidelibus cantari possunt, servata tamen hac le­ ge, ut singulis Missae partibus plane congruant (cfr. n. 14 b). 34. Sacerdos celebrans, potissimum si aula ec­ clesiae magna sit et populus frequentior, ea om­ nia, quae secundum rubricas clara voce pronun­ tiare debet, adeo elata voce dicat, ut omnes fideles sacram actionem opportune et commode sequi pos­ sint. d) De Missa « conventual i », quae etiam Missa « in choro » appellatur 35. Inter actiones liturgicas, quae peculiari dignitate excellunt, merito computanda est Missa « convontualis », seu «in choro», illa scilicet quae ab iis, qui per Ecclejsiae leges choro adstringuntur, r i' * 388 S. C. RITUUM in coniunctione cum Officio divino quotidie cele­ branda est. Missa enim una cum Officio divino summam totius christiani cultus constituit, seu plenam illam laudem, quae omnipotenti Deo, externa quoque et publica solemnitate, quotidie tribuitur. Cum autem plena haec publica et collegialis divini cultus oblatio in omnibus ecclesiis quotidie perfici nequeat, ideo ah iis, qui lege « chori » ad hoc deputati sunt, quasi vicaria vice peragitur; quod maxime valet de ecclesiis cathedralibus re­ late ad universam dioecesim. Omnes proinde celebrationes « in choro » pe­ culiari decore et solemnitate, id est, cantu et Mu­ sica sacra exornatae, ordinarie peragi debent. 36. Missa igitur conventualis per se solemnis esse debet, vel saltem cantata. Ubi vero per leges particulares aut per pe­ culiaria Tndulta a solem-[644] nitate Missae «in choro » dispensatum fuit, id saltem omnino evite­ tur, ne inter Missam conventualem Horae cano­ nicae recitentur. Praestat e contra, ut Missa con­ ventualis lecta ea forma peragatur, quae n. 31 pro­ ponitur, secluso tamen quovis vernaculae lin­ guae usu. 37. Ad Missam conventualem quod attinet, haec insuper serventur : a) Singulis diebus una tantum dicenda est Missa conventualis, quae cum Officio in choro re­ citato concordare debet, nisi aliter a rubricis di­ spositum fuerit (Additiones et Variationes in ru­ bricis Missalis, tit. T, n. 4). Obligatio tamen alias INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 389 Missas in choro celebrandi, ex piis fundationibus vel alia legitima causa, firma manet b) Missa conventualis sequitur normas Mis­ sae in cantu vel lectae. c) Missa conventualis dicenda est post Ter­ tiam, nisi communitatis moderator, gravi de causa, eam post Sextam vel Nonam dicendam esse censuerit. rZ) Missae conventuales « extra chorum », hucusque a rubricis quandoque praescriptae, sup­ primuntur. e) I)e adsist entia sacerdotum sacrosancto Missae sacrificio deque Missis quas « synchronizatas » vocant 38. Praemisso quod concelebratio sacramentalis in Ecclesia latina casibus limitatur a iure sta­ tutis; Responso deinde Supremae S. Congregatio­ nis S. Officii diei 23 Maii 1957 16 in mentem revo­ cato, quo invalida declaratur concelebratio Missae sacrificii ex parte sacerdotum, qui, etsi vestibus sacris induti et quavis intentione ducti, verba con­ secrationis non proferunt: non est prohibitum, ut, pluribus sacerdotibus, occasione Congressuum, si­ mul convenientibus, « unus tantum sacrum pera­ gat, alii vero (sive omnes sive plurimi) huic uni sacro intersint in eoque sacram synaxim e manu celebrantis sumant», dummodo «hoc ex iusta et rationabili causa liat, neque Episcopus ad fidelium admirationem vitandam aliud statuerit », et huic modo agendi ne subsit error a Summo Pontifice I 390 S. C. RITUUM Pio XII memoratus, quod scilicet celebratio unius Missae, cui centum sacerdotes pie adsistunt, aequivaleat celebrationi centum Missarum ex parte cen­ tum sacerdotum 1C. [645] 39. Prohibentur vero sic dictae « Missae synchronizatae », illae scilicet Missae hoc peculiari mo­ do celebratae, quod duo vel plures sacerdotes, in uno vel pluribus altaribus, ita simultanée Missam celebrant, ut omnes actiones et omnia verba uno eodemque tempore et peragantur et proferantur, adhibitis quoque, praesertim si numerus sacerdo­ tum ita celebrantium magnus sit, modernis quibus­ dam instrumentis quibus absoluta haec uniformi­ tas seu « synch ronizatio » facilius obtineatur. B) De Officio Divino 40. Officium divinum absolvitur aut « in cho­ ro », aut « in communi », aut « a solo ». Dicitur autem « in choro », si Officium divi­ num absolvitur a communitate, per leges ecclesia­ sticas ad chorum obligata; «in communi» vero, si idem fit a communitate, quae ad chorum non est adstricta. Officium vero divinum, quovis modo absolva­ tur, sive « in choro » sive « in communi », sive «a solo », si ab illis peragatur qui per leges ecclesia­ sticas ad officium persolvendum deputati sunt, sem10 Cfr. Allocutiones Summi Pontifiais Pii XII ad E.mos PP. 1 ardinales atque Exe.mos Sacrorum Antistites, diei 2 Novembris 1954 (A.A.S. 46 [1954] 669-670); et ad cos qui Conventui internationali de Liturgia Pastorali, Assisii habito, interfuerunt, diei 22 Septembris 1956 (A.A.S. 48 [1956] 716-717). JN’STKUCTiO DE MUSICA HACHA 391 per habendus est uti actus cultus publici, nomine Ecclesiae Deo redditi. 41. Officium divinurn natura sua ita est con­ stitutum, ut mutuis alternisque vocibus persolva­ tur; innuo nonnullae partes per se postulant ut cantu peragantur. 42. Ilis itaque statutis, absolutio Officii divini «in choro », retineatur et foveatur; absolutio vero «in communi », sicut etiam cantus alicuius saltem Oflicii partis, secundum locorum, temporum et per­ sonarum opportunitatem, enixe commendatur. 43. Psalmorum recitatio « in choro » vel « in communi », sive fiat in modulatione gregoriana, sive sine cantu, gravis sit atque conveniens, ser­ vata apta tonorum ratione, congruentis vocis mo­ ra, et plena vocum concordantia. 44. Si psalmi, qui in hora canonica occurrant, cantandi sint, partim saltem gregorianis modulis cantari debent, vel alternis psalmis, vel alternis versibus eiusdem psalmi. 45. Prisca et veneranda consuetudo, Vesperas in dominicis et festivis diebus una cum populo, ad normam rubricarum decantandi, ubi viget serve­ tur; ubi non est, quantum fieri potest, inducatur, aliquoties saltem in anno. [646] Adnitantur insuper locorum Ordinarii ne, oc­ casione Missae vespertinae, Vesperarum cantus diebus dominicis et festivis desuescat. Missae enim vespertinae, quas Ordinarius loci permittere po­ test « si bonum spirituale notabilis partis christifidelium id postulet » ir, detrimento esse non debent Constitutio Apostolica Christus Dominus, diei 6 lanuarii 1953 (J. J. .S’. 45 [1953] 15-24); Instructio Supremae S. Congre17 Λ*· 392 > ί < 4- i Η I ·» S. C. RITUUM actionibus liturgicis piisque exercitiis, quibus po­ pulus Christianus dies festivos sanctificare con­ suevit. Quapropter mos cantandi Vesperas aut pia alia exercitia celebrandi cum Benedictione eucha­ ristica, ubi viget, retinendus est, etiamsi Missa ve­ spertina celebretur. 46. In seminariis autem clericorum, sive sae­ cularium sive religiosorum, saepius Officii divini saltem aliqua pars in communi peragatur, et, quan­ tum possibile est, in cantu; diebus autem domi­ nicis et festivis Vesperae saltem canendae sunt (cfr. can. 1367, 3°). C) De Benedictione eucharistica f 9 I I "I 47. Benedictio eucharistica est vera actio li­ turgica; proinde fieri debet prouti in Rituali Ro­ mano, tit. X, cap. V, n. 5, describitur. Sicubi vero ex traditione immemorabili alius vigeat modus eucharisticam Benedictionem imper­ tiendi, hic modus de licentia Ordinarii conservari potest; suadetur tamen prudenter romanum mo­ rem Benedictionis eucharisticae promovere. * gationia Sancti Officii eiusdem diei (J. A. S. 45 [1953] 47-51); Motu proprio Sacram Communion m, dici 19 Martii 1957 (A.A.S. 49 [1957] 177-178). INSTRUCTIO ηκ MUSICA SACRA 393 2. De quibusdam generibus Musicae sacrae /1) De Polyphonia sacra 48. Opera auctorum polyphoniae sacrae, cum antiquorum, tum recenti orum, in actiones liturgi­ cas ne inducantur, nisi prius certe constiterit, ea ita esse composita vel aptata, ut normis et monitis in Litteris encyclieis Musicae sacrae disciplina 18 ad rem traditis, reapse respondeant. In dubio con­ sulatur Commissio dioecesana de Musica sacra. 49. Prisca huiusce artis monumenta, quae ad­ huc in archivis iacent, diligenter investigentur, de eorum conservatione, si opus sit, opportune provi­ deatur, eorumque editiones, sive criticae, sive ad usum liturgicum aptae, a peritis parentur. [647] B) De Musica sacra moderna 50. Musicae sacrae modernae opera in actio­ nibus liturgicis ne adhibeantur, nisi iuxta leges li­ turgicas et ipsius artis Musicae sacrae concinnata sint, ad mentem Litterarum encyclicarum Musicae sacrae disciplina*10. Qua de re indicium feret Com­ missio dioecesana de Musica sacra. G') De cantu populari religioso 51. Cantus popularis religiosus summopere commendandus et provehendus est; eius enim ope 18 A.A.S. 48 (1956) 18-20. 10 A.A.S. 48 (1956) 19-20. 394 S. C. RITUUM vita Christiana spiritu religioso perfunditur mentesque fidelium ad superiora elevantur. Huiusmodi autem cantus popularis religiosus proprium habet locum in omnibus, sive publicis si­ ve familiaribus vitae christianae solemnitatibus, vel etiam inter diuturnos vitae quotidianae labo­ res; nobiliorem vero partem obtinet in omnibus piis exercitiis, sive extra sive intra ecclesiam peragendis; quandoque demum in ipsis actionibus liturgicis admittitur, iuxta normas superius nn. 13-15 traditas. 52. Ut autem religiosa cantica popularia finem suum attingant, « ad catholicae Fidei doctrinam plene conformentur oportet, eam recte proponant et explicent, lingua utantur plana et modulatione simplici, a tumida et inani verborum profluentia immunia sint, ac denique etsi brevia sunt et fa­ cilia, quandam prae se ferant religiosam dignita­ tem et gravitatem » 20. Quae praescripta ut serven­ tur, locorum Ordinarii sedula cura caveant. 53. Commendatur igitur omnibus quorum in­ teresse potest, ut cantiones populares religiosae, antiquioris quoque aetatis, quae scripto aut viva voce traditae sunt, opportune colligantur, et, loco­ rum Ordinariis approbantibus, ad fidelium usum edantur. 79) De Musica religiosa 54. Magni quoque illa musica aestimanda est et opportune excolenda, quae etsi in actionibus li20 Litterao eneyclicae Musicae sacrae disciplina: A. A. S. 48 (195G) 20. i ΙΝβΤΚυσΓΙΟ DE MUSICA SACBA 395 turgicis propter peculiarem suam indolem admitti nequit, eo tamen tendit, ut in audientibus religiosos affectus producat ipsamque religionem foveat, ideoque musica religiosa iure meritoque nuncupa­ tur. [648] 55. Sedes propriae ad opera musica religiosa disponenda sunt auditoria ad concentus musicos destinata, vel aulae spectaculis aut conventibus constitutae, non vero ecclesiae, cultui Dei sacrae. Sicubi vero auditorium musicum vel alia aula conveniens non exstet et nihilominus concentum musicae religiosae fidelibus utilitatem spiritualem afferre posse existimetur, Ordinarius loci concentum huiusmodi in aliqua ecclesia permittere potest, servatis tamen quae sequuntur: а) Pro quolibet concentu instituendo requiritur eiusdem Ordinarii loci licentia in scriptis; б) Ad hanc licentiam obtinendam praecedat oportet petitio scripta, in qua significentur: tempus concentus, operum argumenta, nomina magistrorum (organici et magistri chori) atque artilicum ; c) Ordinarius loci licentiam ne concedat, nisi, audito voto Commissionis dioecesanae de Musica sacra et consilio aliorum forte virorum in re peritorum, plane sibi constet opera proponenda non modo genuina arte praestare, sed sincera quo(pie christiana pietate; necnon personas, quae concentum exsecuturae sint, qualitatibus pollere, de quibus nn. 97 et 98. d) Ss.mum Sacramentum, opportuniore tempore ab ecclesia auferatur et in sacello quodam vel etiam in sacristia decenter reponatur; sin minus, I | 11 | S | H ■ 19 I |l 1| fa H ■ ■ ■ Η M II II ] 396 S. C. RITUUM auditores moneantur, Ss.mum Sacramentum in ec­ clesia praesens esse, et rector ecclesiae diligenter curet, ut eidem Sacramento nulla obveniat irre­ verentia ; e) Si scidulae ad aditum emendae sint, aut libelli concentus distribuendi, haec omnia extra au­ lam ecclesiae fiant; /) Musici, cantores et auditores ita se ge­ rant talique more vestiantur, ut eam gravitatem prae se ferant, quae loci sacri sanctitatem omnino decet. g) Pro rerum adiunctis praestat ut concen­ tus aliquo pio exercitio concludatur, vel potius Be­ nedictione eucharistica, eo sane proposito, ut spi­ ritualis mentium elevatio quam concentus promo­ vere intendit, sacra actione quasi coronetur. 3. De libris cantus liturgici 56. Libri cantus liturgici Ecclesiae Romanae hucusque typice editi sunt: Graduate Bomanum, cum Ordinario Missae. Antiphonale Romanum pro Horis diur­ nis. [649] Officium Defunctorum, Maioris hebdoma­ dae et Nativitatis D. N. lesu Christi. 57. Sancta Sedes, in omnes cantilenas gregorianas, quae in libris liturgieis Ecclesiae romanae ab ipsa approbatis continentur, omnia sibi vindi­ cat proprietatis et usus iura. 58. Decretum S. Rituum Congregationis, die 11 mensis Augusti anni 1905 datum, seu «Instrue- INSTRUCTIO OK MUSICA SACRA 397 tio circa editionem et approbationem librorum can­ tum liturgicum gregorianum continentium » nec­ non subsequens « Declaratio circa editionem et ap­ probationem librorum cantum liturgicum gregorianum continentium », diei 14 mensis Februarii anni 1906 ", alterumque Decretum, die 24 mensis Februarii anni 1911 editum de quibusdam quaes­ tionibus particularibus circa approbationem libro­ rum cantus « Propriorum » alicuius dioecesis vel religiosae familiae21 23, vim suam retinent. 22 Quae autem eadem S. Rituum Congregatio, die 10 Augusti anni 1946 statuit « De facultate edendi libros liturgicos » 24, valent quoque pro libris can­ tus liturgici. 59. Cantus ergo gregorianus a/iithenticus ille est, qui in editionibus « typicis » vaticanis exhibe­ tur, vel a S. Rituum Congregatione pro aliqua ec­ clesia particulari aut familia religiosa approbatus est, et propterea ab editoribus, debita facultate munitis, in omnibus, cantilena scilicet et textu, ad amussim transumendus est. Signa autem, quae rythmica dicuntur, privata auctoritate in cantum gregorianum inducta, per­ mittuntur, dummodo integra servetur notularum vis et ratio, quae in vaticanis libris cantus litur­ gici inveniuntur. 21 Dccr. auth. 22 Dccr. auth. 23 Dccr. auth. 2i A.A.S. 38 S. fi. C. 4166. S. fi. C. 4178. S. fi. C. 4260. (1916) 371-372. 398 S. C. RITUUM <1. De instrumentis musicis et de campanis Λ) Principia quaedam generalia •< » t *1' 60. Circa usum instrumentorum musicorum in sacra Litnrgia haec recolantur principia: «) Attenta sacrae Liturgiae natura, sancti­ tate ac dignitate, cuiuscunique instrumenti musici usus per se quam maxime perfectus esse [650] de­ beret. Melius erit proinde concentum instrumento­ rum (sive unius organi, sive aliorum instrumen­ torum) penitus omittere, quam indecore peragere; et generatim melius erit aliquid, etsi circumscrip­ tum, bene agere, quam ampliora moliri, quibus explendis apta media deficiant. b) Ratio deinde habenda est differentiae, quae sacram inter et profanam musicam intercedit. Dantur enim instrumenta musica, quae natura sua et origine — uti organum classicum — ad Musi­ cam sacram directe ordinantur; vel alia, quae ad usum liturgicum facile aptantur, ut quaedam in­ strumenta, quae nervis et arcu constant; alia e contra exstant instrumenta, quae, communi indicio, adeo profanae musicae propria existimantur, ut sacro usui aptari omnino nequeant. c) Denique ea tantum musica instrumenta in sacra Litnrgia admittuntur, (piae personali ar­ tificis actione tractantur, non antem quae modo mechanico seu automatieo. IXSTKUCTIO DE MUSICA SACRA /?) De 399 ORGANO CLASSICO ET INSTRUxMentis similibus 61. Praecipuum illudque solemne instrumen­ tum musicum liturgicum Ecclesiae latinae fuit et manet organum classicum, seu tubulatum. 62. Organum servitio liturgico destinatum, etsi parvum, ad artis normam sit confectum, iisque vocibus instructum, quae sacro usui conveniunt; prius quam in usum deducatur, rite sit benedictum; ct qua res sacra, omni diligentia custodiatur. 63. Praeter organum classicum, usus quoque admittitur illius instrumenti, quod «harmonium» vocant : hac quidem condicione, ut vocum qualitate et sonitus amplitudine sacro usui respondeat. 64. Illud vero adsimulatum organum, quod «electrophonicum » vocant, inter actiones liturgicas ad tempus tolerari potest, cum opes non sup­ petant ad organum tubulatum, etsi parvum, comparandum. In singulis tamen casibus accedat opor­ tet explicita Ordinarii loci licentia. Hic autem con­ sulat prius Commissionem dioecesanam de Musica sacra alios ve in hac re viros peritos, qui ea omnia suadere studeant, quae tale instrumentum ad usum sacrum magis accommodatum reddant. 65. Modulatores instrumentorum, de quibus nn. 61-64, sufficienter peritos esse oportet in arte sonandi, sive ad sacros cantus aut musicorum con­ centus comitandos, sive ad organum solum belle modulandum ; quin immo, cum saepe saepius necesse sit, inter actiones liturgicas [651] sonos « ex tempore » reddere, qui variis momentis eiusdem actionis congruant, in legibus, quae organo et Mu- 400 S. C. RITUUM sicae sacrae in genere praesunt, scientia et expe­ rientia versati esse debent. lidem modulatores instrumenta sibi concredita religiose custodire studeant. Quoties autem organo in sacis functionibus assident, conscii sibi sint de parte activa quam exercent ad gloriam Dei et in fidelium aedificationem. 66. Organi modulatio, sive actiones liturgicas prosequatur, sive pia exercitia, diligenti cura ap­ tanda est temporis vel diei liturgici qualitati, ipsorumque rituum et exercitiorum naturae, necnon singulis eorum partibus. 67. Nisi antiqua consuetudo vel peculiaris ali­ qua ratio, ab Ordinario loci comprobanda, aliud suadeat, organum collocetur in proximitate altaris maioris, loco magis opportuno, at semper ita, ut cantores vel musici in suggestu consistentes, a fi­ delibus in aula ecclesiae adunatis conspici nequeant. C) De Musica sacra instrumental! 68. In actionibus liturgici s, diebus praesertim solemnioribus, alia quoque instrumenta musica — in primis illa, quorum chordae parvo fricata arcu sonant, — praeter organum adhiberi possunt, una cum organo vel sine, in musico concentu aut ad cantum comitandum, legibus tamen stricte ser­ vatis quae ex principiis, supra propositis (n. 60), proinanant, quaeque sunt : «■) Ut agatur de instrumentis musicis, quae usui sacro revera aptari possunt; l>) Sonitus horum instrumentorum tali mo­ do et gravitate, ac quasi religiosa castitate elicia- > INSTKUCTIO DE MCHICA SACHA 401 tur, ut omnis profanae musicae clangor evitetur et fidelium pietas foveatur; c) Concentus magister, organicus et artifi­ ces, usum instrumentorum et leges Musicae sacrae bene calleant. 69. Locorum Ordinarii, ope praesertim Com­ missionis dioecesanae de Musica sacra, sedulo in­ vigilent, ut haec de usu instrumentorum in sacra Liturgia praescripta reapse serventur: nec omit­ tant, si casus ferat, peculiares de hac re tradere normas, conditionibus et probatis consuetudinibus aptatas. [652] D) De instrumentis musicis et de machinis « AUTOMATICIS » 70. Instrumenta musica quae, ex conununi in­ dicio et usu, profanae tantum musicae conveniunt, ab omni actione liturgica et a piis exercitiis om­ nino arceantur. 71. Usus instrumentorum et machinarum « au­ tomaticarum », uti sunt: autoorganum, grammophonium, radiophonium, dictaphonium seu magnetophonium, et alia eiusdem generis, in actionibus liturgicis et piis exercitiis, sive intra sive extra ecclesiam peragendis, absolute vetatur, etsi aga­ tur tantum de sacris sermonibus vel Musica sacra transmittenda, vel de cantoribus aut fidelibus in cantu substituendis aut etiam sustentandis. His tamen machinis uti licet, etiam in ecclesiis, sed extra actiones liturgieas et pia exercitia, eum agitur de audienda voce Summi Pontificis, Ordi­ narii loci, vel aliorum oratorum sacrorum: vel > I 402 S. C. RITUUM etiam ad fideles in doctrina Christiana vel in cantu sacro aut religioso populari instituendos; denique ad populi cantum dirigendum et sustentandum in processionibus extra ecclesiam peragendis. 72. Instrumentis autem, quae « amplificato­ res » dicuntur, uti licet in actionibus quoque liturgicis et piis exercitiis, si agatur de amplificanda viva voce sacerdotis celebrantis aut « commenta­ toris » vel aliorum, qui, iuxta rubricas vel ex man­ dato rectoris ecclesiae, vocem edere possint. 73. Usus machinarum pro imaginibus proiciendis, praesertim vero earum quas « cinematographicas » vocant, sive proiectiones «mutae» sint sive « sonorae », in ecclesiis, quacumque de causa quamvis pia, religiosa aut benefica, strictis­ sime vetatur. Caveatur insuper ne, in aulis ad conventus et praesertim ad spectacula prope ecclesiam, vel, alio loco deficiente, subter ecclesiam exstruendis vel ap­ tandis, aditus ex ipsis aulis ad ipsam ecclesiam A e pateat, neve strepitus ex iis proveniens sanctita­ tem et silentium loci sacri ullo modo perturbet. Æ) De sacris actionibus ope radtophoniae ET TELEVISIONS DIFFUNDENDIS 74. Ad actiones liturgicas vel pia exercitia, quae cum intra tum extra ecclesiam peraguntur, ope radiophoniae vel televisionis diffundenda, ex­ pressa requiritur Ordinarii loci licentia; quam ipse ne concedat, nisi prius sibi constet : [653] a) Cantum et Musicam sacram, legibus sive liturgicis sive Musicae sacrae apprime respondere; INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 403 ύ) Insuper, si agatur de diffusione televisifica, omnes, c|ui in functione sacra partem ha­ bent, ita bene instructos esse, ut celebratio rubri­ cis plane conformis et omnino digna evadat. Hanc licentiam modo habituali Ordinarius loci concedere potest pro transmissionibus regu­ lariter ex eadem ecclesia perficiendis, si, omnibus perpensis, sibi constet omnia quae requiruntur di­ ligenter servari. 75. Machinae ad diffusionem televisificam per­ ficiendam, quantum fieri potest, in presbyterium ne inducantur; numquam vero ita prope altare collocentur, ut sacris ritibus impedimento sint. Operatores insuper his machinis addicti illa gravitate se gerant, quae locum et ritum sacrum deceat, et pietatem adstantium minime perturbet, iis praesertim momentis, quae summam devotio­ nem postulant. 76. Quae superiore articulo statuuntur, ser­ vanda sunt etiam ab illis artificibus, quos « photo­ graphes » vocant: et quidem maiore cum diligen­ tia, attenta facilitate (pia se et machinas quocumque transferre possunt. 77. Singuli ecclesiarum rectores curent, ut praescripta, de quibus nn. 75-76, fideliter serven­ tur: locorum autem Ordinarii ne omittant accu­ ratiores tradere normas, quas rerum adiuncta for­ te exigant. 78. Cum radiophonica transmissio natura sua postulet, ut auditores illam sine interruptione se­ qui possint, in Missa radiophonice diffusa iuvat, ut sacerdos celebrans, praesertim si aliquis Missae « commentator » desit, verba illa, quae, vi rubri- 404 S. C. RITUUM carum submissa voce recitanda sunt, « voce tantis­ per elevata » pronuntiet ; item ea quae clara voce dicenda sunt, « altius » proferat, ut audientes to­ tam Missam commode sequi possint. 79. luvat denique ut, ante transmissionem sanctae Missae ope radiophoniae vel televisionis, auditores vel spectatores moneantur, talem Missae auditionem vel visionem, ad satisfacendum prae­ cepto de Sacro audiendo, non sufficere. [654] F) De tempore quo instrumentorum musicorum SONUS PROHIBETUR I 4? j /V 80. Quoniam organi et magis quoque aliorum instrumentorum sonus ornamentuni constituit sa­ crae Liturgiae, usus idcirco eorundem instrumen­ torum temperandus est secundum gradum laeti­ tiae, qua singuli dies vel tempora liturgica distin­ guuntur. 81. In omnibus ergo actionibus liturgicis, ex­ cepta tantum Benedictione eucharistica, sonus or­ gani omniumque aliorum instrumentorum musico­ rum prohibetur : a) Tempore Adventus, id est a primis Ves­ peris dominicae primae Adventus usque ad Nonam vigiliae Nativitatis Domini; b) Tempore Quadragesimae et Passionis, id est a Matutino feriae quartae Cinerum usque ad hymnum Gloria in excelsis Deo in Missa solemni Vigiliae paschalis; I c) Feriis et sabbato quatuor temporum Sep­ tembris, si Officium et Missa de iis fiant; INSTItUCTIO PE MUSICA SACHA * 405 d) In omnibus Officiis et Missis defuncto­ rum. 82. Sonus aliorum instrumentorum, praeter sonum organi, prohibetur insuper in dominicis in Septuagesima, Sexagesima et Quinquagesima fe­ riisque has dominicas sequentibus. 83. Pro diebus tamen temporibusque ut supra prohibitis, sequentes statuuntur exceptiones : «) Organi et aliorum instrumentorum sonus permittitur diebus festis de praecepto et feriatis (exceptis dominicis) necnon festis patroni princi­ palis loci, tituli vel anniversarii dedicationis ec­ clesiae propriae et tituli aut fundatoris familiae religiosae; vel si solemnitas aliqua extraordinaria occurrat; b) Organi tantum aut harm on ii sonus per­ mittitur in dominicis tertia Adventus et quarta Quadragesimae; necnon feria quinta infra Hebdo­ madam sanctam in Missa chrismatis, et ab initio Missae solemnis vespertinae in « Cena Domini » usque ad finem hymni Gloria in excelsis Deo; c) Item organi tantum aut harmonii sonus permittitur in Missa et in Aresperis, solummodo ad cantum sustentandum. Ordinarii locorum has prohibitiones vel per­ missiones, secundum probatas locorum aut regio­ num consuetudines, pressius determinare pos­ sunt. [655] 84. Per totum Triduum sacrum, idest a media nocte qua incipit feria quinta in Cena Domini usque ad hymnum Gloria in excelsis Deo in Missa solemni Vigiliae paschalis, organum et har­ monium omnino taceant, et ne ad cantum quidem I 406 fl 4 », β. C. RITUUM sustentandum adhibeantur, salvis exceptionibus, quae supra, n. 83 b, statuuntur. Sonus porro organi et harmonii hoc triduo prohibetur, sine ulla exceptione, et non obstante quacumque contraria consuetudine, etiam in piis exercitiis. 85. Ne omittant ecclesiarum rectores, vel quo­ rum interest, rationem illius liturgici silentii fide­ libus debite explicare, neque obliviscantur curam adhibere, ut iisdem diebus vel temporibus ceterae quoque praescriptiones liturgicae de altaribus non ornandis pariter observentur. A G) De :V‘ i CAMPANIS 86. Perantiquum ac probatissimum campana­ rum usum in Ecclesia latina, omnes, quorum in­ terest, religiose servare tenentur. 87. Campanae ad ecclesiarum usum ne adhi­ beantur, nisi prius solemniter consecratae vel sal­ tem benedictae fuerint; ex tunc autem ut res sacrae debita serventur cura. 88. Probatae consuetudines ac diversi modi campanas pulsandi, iuxta distinctos eiusdem soni­ tus fines, omni cura retineantur; neque omittant locorum Ordinarii traditas usualesque huius rei normas colligere, vel, ubi desint, praescribere. 89. Innovationes, quae ad id tendunt, ut Cam­ panae ipsae pleniorem edant sonum, vel ut earum pulsatio facilior evadat, ab Ordinariis locorum, au­ dito peritorum voto, admitti possunt; in dubio au­ tem, res huic S. Rituum Congregationi proponatur. INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 407 90. Praeter diversos consuetos et probatos modos sacras campanas pulsandi, de quibus supra n. 88, peculiares alicubi exstant apparatus plu­ rium campanularum in ipsa turri campanaria ap­ pensarum, quibus variae eduntur cantilenae et concentus. Talis campanularuni ludus, qui commu­ niter «carillon » appellatur (germaniee « Glocken­ spiel »), a quovis usu liturgico omnino excluditur. Campanulae autem ad talem usum destinatae, nec consecrari possunt, nec benedici iuxta solemnem Pontificalis Romani ritum, sed simplici tantum­ modo benedictione. [656] 91. Totis viribus adnitendum est ut omnes ec­ clesiae, oratoria publica et semipublica, saltem una vel duabus, etsi parvis, campanis sint instructa; districte vero prohibetur, loco sacrarum Campana­ rum, adhibere qualemcumque machinam vel instru­ mentum, ad campanarum sonum mechanice vel au­ tomation imitandum vel amplificandum; licet ta­ men huiusmodi machinis vel instrumentis uti, si, iuxta superius statuta, ad modum « carillon » adhi­ beantur. 92. Ceterum praescripta can. 1169,1185, et 612 Codicis luris Canonici ad amussim serventur. 5. De personis quae in Musica sacra et sacra Liturgia praecipuas partes habent 93. Sacerdos celebrans toti actioni liturgicae praeest. Ceteri omnes actioni liturgicae modo sibi pro­ prio participant. Proinde: 408 INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA S. C. RITUUM 409 Λ » >£· ■ , .. . riV *1^ *· 3 < ’· : 'y' 9 ■ ■< > ·* . W* · p Λ ·. ’ « · 'i ’ a) Clerici, qui modo et forma a rubricis statutis, seu qua clerici, actioni liturgicae intersunt, sive ministrorum sacrorum aut ministrorum minorum munere fungentes, sive etiam in choro seu in schola cantorum partem habentes, servitium ministeriale proprium et directum exercent, et quidem vi ordinationis aut assumptionis in statum clericalem. b) Laid autem participationem liturgicam actuosam praestant, et quidem vi characteris baptismalis, quo fit, ut in sacrosancto quoque Missae Sacrificio, pro modo suo divinam victimam Deo Patri cum sacerdote offerant25. c) Laici vero masculini sexus, sive pueri sint, sive iuvenes aut viri, cum a competente auc­ toritate ecclesiastica ad ministerium altaris vel ad Musicam sacram exsequendam deputantur, si tale officium modo et forma a rubricis statutis pera­ gant, servitium ministeriale directum quidem, sed delegatum, exercent, ea tamen condicione, si de cantu agatur, ut « chorum » seu « scholam cantorum » constituant. 94. Sacerdos celebrans et ministri sacri, prae· ' I ter accuratam rubricarum observantiam, nitantur oportet, partes in cantu proferendas, recte, dis­ tincte et belle, quantum possunt absolvere. 95. Quotiescumque ad actionem liturgicam celebrandam, personarum delectus fieri potest, praestat ut ii praeferantur, (pii in cantu excellen-[657] tiores esse noscuntur; praesertim si agatur de — 20 Cfr. Litterae encyelieae Mystici Corporis Christi, diei 29 Iu· aii anni 1943: A. A. 35 (1943) 232-233; Litterae encyelieae Mc dia tor Dei, diei 20 Novembris anni 1947: A. A. S. 39 (1947) 555-556. actionibus liturgicis solemnioribus, ct de iis quae aut cantum difficiliorem exigant, aut radiophoniee vel televisive transmittantur. 96. Actuosa fidelium participatio, praesertim sanctae Missae et quibusdam liturgicis actionibus magis implicatis, facilius obtineri poterit, si ali­ quis « commentator » interveniat, qui, momento op­ portuno paucisque verbis, ritus ipsos, aut sacer­ dotis celebrantis vel sacrorum ministrorum preca­ tiones aut lectiones interpretetur, et externam fi­ delium participationem, eorum scilicet responsio­ nes, precationes et cantus, moderetur. Huiusmodi commentator admitti potest, servatis normis quae sequuntur : a) Convenit, ut munus commentatoris a sa­ cerdote vel saltem a clerico absolvatur; his defi­ cientibus, viro laico committi potest, christianis moribus commendato et de munere bene edocto. Mulieres vero numquam officio commentatoris fun­ gi possunt ; hoc unum permittitur, ut in casu ne­ cessitatis, mulier cantum aut precationes fidelium quasi ducat. b) Commentator, si sacerdos sit aut cleri­ cus, cotta sit indutus, et in presbyterio vel ad can­ cellos consistat, aut in ambone vel pulpito ; si vero sit laicus, sistat coram fidelibus, opportuniore loco, sed extra presbyterium, vel pulpitum. c) Explicationes et monitiones, a commen­ tatore tradendae, scripto sint praeparatae, paucae, sobrietate perspicuae, tempore opportuno et voce moderata prolatae; orationibus sacerdotis cele­ brantis numquam superponantur: uno verbo: ita 3 * 12 410 S. C. RITUUM disponantur, ut fidelium pietati adiumento sint, non nocumento. d) In moderandis fidelium precationibus, meminerit commentator praescriptorum, de quibus supra n. 14 c. e) In locis ubi Sancta Sedes vulgarem Epis­ tulae et Evangelii lectionem, post cantatum tex­ tum latinuin permiserit, nequit commentator, pro huiusmodi proclamatione, se celebranti, diacono, subdiacono vel lectori substituere (cfr. n. 16 c). /) Commentator sacerdotis celebrantis ra­ tionem habeat et sacram actionem ita comitetur, ut haec nec retardari debeat nec interrumpi, adeo ut tota actio liturgica harmonica evadat, digna ac pia. 97. Omnes, qui in Musica sacra partem ha­ bent, ut sunt musicorum modulorum inventores, organici, chori magistri, cantores, aut etiam [658] artifices musici, ante omnia, quippe qui sacrae Liturgiae directe vel indirecte participent, ceteris fidelibus vitae christianae exemplo praecellant. 98. lidem, praeter memoratam fidei morumque Christianorum praecellentiam, pro eorum condi­ cione et liturgica participatione, in sacra Liturgia ac Musica sacra, maiore vel minore institutione ornati esse debent. Et quidem : a) Auctores seu Musicae sacrae composito­ res, sat completam possideant ipsius sacrae Liturgiae scientiam, sub respectu historico, dogmatico seu doctrinali, practice seu rubrical i ; linguam quo­ que latinam calleant; in legibus denique artis Mu­ sicae sacrae simul ac profanae, et in historia mu­ sicae, profunde sint instituti. . ÿaKfci·:··! INSTRUCTIO DE MUSICA SACCA 411 b) Organici quoque atque chori magistri sat amplam habeant sacrae Liturgiae scientiam et lin­ guae latinae sufficientem cognitionem; denique propria quisque arte adeo sint instituti, ut officium suum digne et competenter exercere valeant c) Cantoribus etiam, sive pueri sint sive adulti, talis, pro eorum captu, praebeatur actio­ num liturgicarum et textuum quos canere debent, cognitio, ut ipsum cantum ea mentis intellegentia et cordis affectu possint promere, quem requirit servitutis eorum « rationabile obsequium ». Edo­ ceantur quoque, latina verba recte et distinete pro­ nuntiare. Rectores ecclesiarum, vel quorum in­ terest, sedulo invigilent, ut in loco, ubi cantores in ecclesia sistunt, bonus ordo et sincera regnet devotio. d) Artifices denique musici, Musicam sa­ eram exsecuturi, non solum proprio quisque instramento ad regulas artis sint experti, sed eius usum ad sacrae quoque Musicae leges bene aptare sciant, atque rerum liturgicarum tali cognitione sint instructi, ut externum artis exercitium cum devota pietate congrue valeant coniungere. 99. Valde optandum, ut ecclesiae cathédrales, et saltem ecclesiae paroeciales vel aliae maioris momenti, proprium habeant et stabilem «chorum » musicum seu « scholam cantorum », quae verum servitium ministeriale praestare possit ad normam articuli 93 a et c. 100. Sicubi vero talis chorus musicus consti­ tui nequit, permittitur ut constituatur chorus fide­ lium, sive « mixtus », sive mulierum aut puellarum tantum. Huiusmodi vero chorus in proprio collo- k kd I I FT i ' i . Ï 413 INSTRUCTIO PE MUSICA SACRA 412 S. C. RITUUM cetur loco, extra presbyterium seu extra cancellos posito; viri autem a mulieribus [659] vel puellis seorsim consistant, quolibet sedulo vitato inconve­ nienti. Neque omittant locorum Ordinarii, hac de re praecisas edere normas, de quarum observantia rectores ecclesiarum respondere debeant20. . 101. Optandum ac suadendum est ut organici, chori magistri, cantores, artifices musici aliique servitio ecclesiae addicti, pietatis ac religionis stu­ dio operam suam pro amore Dei reddant, nullo interveniente stipendio. Quod si eandem operam gratis praestare nequeant, iustitia Christiana ae­ que ac caritas postulant ut superiores ecclesiastici, iuxta varias ac probatas locorum consuetudines, servatis quoque legum civilium ordinationibus, iustam ipsis tribuant mercedem. 102. Convenit porro, ut locorum Ordinarii, audito quoque Commissionis de Musica sacra con­ silio, tabellam edant, in (pia stipendium diversis personis superiore articulo nominatis tribuendum, pro universa dioecesi statuatur. 103. Oportet denique, ut pro iisdem personis ea omnia accurate disponantur, quae ad sic dictam « praevidentium socialem » referuntur, servatis le­ gibus civilibus, si exsistant, vel, his deficientibus, normis ab iisdem Ordinariis opportune edendis. 2« Cfr. Dccr. auth. S. H. C. 3964, 4210, 4231, et Litterae encyclicae Mulcat sacrae disciplina: A.A.S. 48 (1956) 23. 6. De Musica sacra et sacra Liturgia excolenda d) De cleri et populi generali in et sacra Liturgia Musica sacra institutione 104. Musica sacra arctissime cum Liturgia connectitur; cantus vero sacer integre ad ipsam Liturgiam pertinet (n. 21); cantus denique reli­ giosus popularis amplissime in piis exercitiis adhi­ betur, quandoque etiam in actionibus liturgicis (n. 19). Hinc facile evincitur, institutionem de Mu­ sica sacra deque sacra Liturgia separari non pos­ se, utramque ad vitam christianam pertinere, mensura sane diversa, iuxta varios clericorum et fidelium status et ordines. Omnes propterea quandam saltem institutio­ nem de sacra Liturgia deque Musica sacra, pro­ prio statui congruentem, adipiscantur oportet. 105. Naturalis eaque primigenia Christianae educationis schola est ipsa familia Christiana, in qua pueruli sensim ducuntur ad fidem chri-[660] stianam cognoscendam et exercendam. Adnitendum igitur, ut parvuli, pro eorum aetate et ra­ tione, piis exercitiis et actionibus quoque litur­ gicis, praesertim Sacrificio Missae, participare ad­ discant, et cantum popularem religiosum, in fami­ lia et in ecclesia, cognoscere et adamare incipiant (cfr. supra·, nn. 9, 51-53). 106. In scholis deinde, quae primariae aut ele­ ment a res appellari solent, haec serventur: o) Si a catholicis regantur et proprias se­ qui possint ordinationes, providendum est, ut pueri 414 S. C. RITUUM INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 415 . I* Vi / i" « I •A i r I y. in scholis ipsis cantus populares et sacros plenius addiscant, praecipue vero, ut de sancto Sacrificio Missae ac de modo eidem participandi, pro eorum captu, penitius instituantur, ac simpliciores can­ tilenas gregorianas decantare incipiant. b) Si vero agatur de scholis publicis, legi­ bus civilibus subiectis, studeant locorum Ordina­ rii aptas dare normas, quibus necessariae puero­ rum in sacra Liturgia et in cantu sacro educationi provideatur. 107. Quae de scholis primariis seu elementaribus statuuntur, magis adhuc urgenda sunt in scholis mediis seu secundariis, ut aiunt, quibus adulescentes maturitatem illam consequi deberent, quae ad vitam socialem et religiosam recte ducen­ dam requiritur. 108. Educatio liturgica et musica hucusque descripta altius denique protrahenda est in maxi­ mis illis litterarum scientiarumque institutis, quae « universitates studiorum » appellantur. Summo­ pere enim praestat, ut qui, altioribus studiis ab­ solutis, ad graviora vitae socialis officia assumun­ tur, pleniorem quoque totius vitae Christianae in­ stitutionem adepti sint. Adnitantur proinde sacer­ dotes omnes, quorum curae studentes universitarii quomodocumque commissi sunt, hos theoretics et practice ad penitiorem sacrae Liturgiae cognitio­ nem et participationem conducere, adhibita etiam pro iisdem studentibus, prouti rerum adiuncta id permittant, illa sanctae Missae forma, de qua nn. 26 et 31. . 109. Si quaedam sacrae Liturgiae et Musicae sacrae cognitio ah omnibus fidelibus requiritur, iu- venes ad sacerdotium contendentes, plenam solidamque institutionem, cum de sacra Liturgia universim, tum de cantu sacro consequantur oportet. Itaque ea omnia quae in lure canonico de hac re statuuntur (can. 1364, 1°, 3°; 1365 § 2), vel a com­ petente auctoritate pressius ordinata habentur (cfr. praesertim Const. [661] Apost. Divini cultus de Liturgia deque cantu gregoriano et Musica sa­ cra cotidie magis provehendis, diei 20 Decembris 1928) 27, adamussim servanda sunt, eorum ad quos spectat onerata conscientia. 110. Religiosis quoque utriusque sexus, necnon sodalibus Institutorum saecularium, inde a probandatu et novitiatu, progressiva ac solida in­ stitutio tradatur, tum de sacra Liturgia tum de cantu sacro. Provideatur insuper, ut in communitatibus re­ ligiosis utriusque sexus et in collegiis ab ipsis de­ pendentibus, idonei habeantur magistri, qui can­ tum sacrum docere, moderari ac comitari valeant. Curent eorundem Religiosorum et Religiosa­ rum Superiores ut in suis communitatibus, non tantum selecti coetus, sed universi sodales suffi­ cienter in cantu sacro exerceantur. 111. Sunt autem ecclesiae quibus natura sua compotit ut sacra Liturgia una cum Musica sacra peculiari decore ac splendore peragatur, ecclesiae nempe paroeciales maiores, collegiatae, cathédra­ les, abbatiales, vel religiosae, aut sanctuaria maio­ ra. Qui ecclesiis huiusmodi addicti sunt, sive cle­ rici. sive ministrantes, sive musici artifices, omni J.J.S. 31 (1929) 33-41. 416 S. C. ftITÜÜM cura et sollicitudine adlaborent, ut se aptos et pa­ ratos reddant ad cantum sacrum et actiones liturgicas egregie peragendas. 112. Peculiaris denique ratio habenda est de sacra Liturgia et cantu sacro in exteris Missioni­ bus intro elucendis et temperandis. Distinguendum est in primis inter gentes hu­ mana cultura, quandoque millenaria eaque ditis­ sima, praeditas, et gentes altiore cultura adhuc ex­ pertes. His positis quaedam regulae generales prae oculis habendae sunt, scilicet : a) Sacerdotes qui ad exteras Missiones mit­ tuntur, aptam de sacra Liturgia et cantu sacro in­ stitutionem habere debent. b) Si agatur de gentibus qui propria cultura musica excellunt, studeant missionarii musicam quoque indigenam ad usum sacrum trahere, ser­ vatis servandis; pia praesertim exercitia ita dis­ ponere satagant, ut fideles indigenae, propria quo­ que lingua vernacula et modulis genti suae accom­ modatis religiosum animum pandere valeant. Ne­ que obliviscantur, ipsas gregorianus cantilenas, uti compertum habetur, facili modo quandoque ab in­ digenis cani posse, quippe quae saepius cum eorum cantilenis affinitatem quandam praeseferant. [662] c) Si agatur vero de gentibus minus cultis, ea quae supra sub littera b) proposita sunt, ita temperare oportet, ut peculiari illarum gentium captui et indoli aptentur. Ubi vero harum gentium vita familiaris et socialis magno sensu religioso imbuatur, sedulam missionarii impendant curam, ut eundem religiosum spiritum non solum non ex- INSTRUCTIO I>E MUSICA SACRA stinguant, sed potius, superstitionibus depulsis, ope praesertim piorum exercitiorum Christianum reddant. B) De institutis publicis et privatis Musicae SACRAE PROVEHENDAE 113. Parochi ecclesiarumque rectores diligen­ ter curent, ut ad actiones liturgicas piaque exerci­ tia peragenda, praesto sint pueri aut iuvenes aut etiam viri « ministrantes », pietate commendati, de caerimoniis bene edocti, et in cantu quoque sa­ cro ac populari religioso satis exercitati. 114. Propius vero ad sacrum et popularem cantum refertur illud institutum, cui nomen « Pue­ ri cantores », a Sancta Sede pluries laudatum 2S. Optandum profecto ac nitendum, ut omnes ec­ clesiae proprium habeant chorum puerorum can­ torum, qui in sacra Liturgia et praesertim in arte bene et pie canendi egregie instituti sint. 115. Commendatur porro, ut in qualibet dioe­ cesi institutum habeatur seu schola cantus et or­ gani, in qua organici, chori magistri, cantores aut etiam artifices musici rite instituantur. Consultius quandoque erit, ut tale institutum a pluribus dioecesibus, consociatis viribus, eriga­ tur. Nec omittant parochi vel ecclesiarum rectores, selectos iuvenes ad huiuscemodi scholas dirigere eorumque studia opportune fovere. its Constitutio Apostolica Divini cultus: J.J.S. 21 (1929) 28; Litterae eneyclicae Musicae sacrae disciplina: A.A.S. 48 (1956) 23. ■ 418 S. C. RITÜÜM 116. Valde denique opportuna existimanda sunt altiora illa instituta sive academiae, quae ex professo ad Musicani sacram plenius excolendam ordinantur. Inter vero instituta huiusmodi prin­ cipem locum tenet Pontificium Institutum Musicae sacrae, a sancto Pio X in Urbe conditum. Locorum Ordinariis curae sit, aliquos sacer­ dotes, qui peculiari huius artis facultate et amore praediti sunt, ad praefata instituta mittere, prae­ sertim vero ad urbanum Pontificium Institutum Musicae sacrae. 117. Praeter instituta ad Musicam sacram do­ cendam ordinata, plures conditae fuerunt societa­ tes, quae sub nomine S. Gfregorii Magni, aut [663] S. Caeciliae, aut aliorum sanctorum, variis modis eandem Musicam sacram excolere sibi proponunt. Ex harum societatum multiplicatione et ex earum consociatione, national! aut etiam international!, Musica sacra magna obtinere poterit emolumenta. Π8. In unaquaque dioecesi peculiaris Com­ missio de Musica sacra, inde a temporibus S. Pii X, exsistere debet29. Huius Commissionis socii, sive sacerdotes sint, sive laici, ab Ordinario loci nomi­ nandi sunt, (pii viros seligat, in variis Musicae sa­ crae generibus doctrina et experientia peritos. Nil prohibet quominus plurium dioecesium Ordinarii Commissionem communem constituant. Quoniam vero Musica sacra arcte cum Liturgia, et haec cum Arte sacra connectitur, in una­ quaque dioecesi Commissiones quoque instituenMotu proprio Tra le sollecitudini, diei 22 Novembria 1903; J. S. S. 36 (1903-1904) n. 24: Decr. auth. ,S’. 7Û C. 4121 20 INSTRUCTIO DE MUSICA SACRA 419 dae sunt de Arte sacra30 et de sacra Liturgia3'. Ni] autem prohibet, immo quandoque consulendum, ut tres memoratae Commissiones non seorsim, sed una simul conveniant et, collatis consiliis, commu­ nia negotia pertractare et solvere satagant. Ceterum, Ordinarii locorum invigilent, ut prae­ fatae Commissiones, prout rerum adiuncta postu­ laverint, crebrius conveniant; desiderandum quo­ que, ut his conventibus Ordinarii ipsi quandoque praesideant. Hanc de Musica sacra et de sacra Litnrgia Instructionem, ab infrascripto Cardinalis S. R. C. Praefecto Ss.mo Domino Nostro Pio Pp. XII sub­ lectam, Sanctitas Sua in omnibus et singulis spe­ ciali modo approbare et auctoritate Sua confirmare dignata est, atque promulgari mandavit, ab om­ nibus ad quos spectat, sedulo servandam. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Roma, ex aedibus Sacrae Rituum Congrega­ tionis, die festo sancti Pii X, 3 Septembris an­ no 1958. C, Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a Secretis Litterae circulares Secretariae Status diei 1 Septembris 1921, Prot. 34215. n Litterae cncyclicae Mediator Dei, diei 20 Novembris 1947: A.A.S. 39 (1947) 561-562. 30 VOL. LXXII 1958 FASC. I EPHEMERIDES LITURGICAE E D I Z 1 O NI LITURGICHE VIA POMPEO MAGNÔ, 21 — ROMA (60S) INDEX TOMI LXXII (1958) I _ dissertationes Amift R.. Lc plu$ ancien témoin du Supplément d’Alcuin: le missel «Excarpsus» compose à (kllonc vers 810............................................................................................ 97 \shworth H., Did St. Augustine bring the «Gregorianum» to England? . . 39 Balbom D., La liturgia pastorale nel pensiero di Papa Giovanni XXIII . . . 384 Bugnini A., Pius XII ct liturgia..................................................................................................375 ('anal J. Mm De «Clamoribus liturgieis» et de antiphona «Salve, Regina» . . 199 Ialsini R.» La «Conformatio» nclla liturgia mozarabica........................................................... 281 GaMBer Kl., Der Stockholmer Fragmcntstreifen und sein Verhaltnis zum Palirn· . psestsakramentar von Monte Cassino . . . . . . · — Das Mûnehener Fragment cincs Lectionarium plenarium aus dem Endc des 6. Jhs. 1H 268 Leclercq J., Fragmenta mariana................................................................................................. 292 I l marié J., Les antiennes «Veterem hominem» du jour octave dc l’Epiphanie ct les antiennes d’origine grecque de l’Epiphanie......................................................................... 3 Magm L, La prière de consécration des vierges « Deus castorum corporum» . . 245 Ri i.lâx P., El provecto del b. Card. Tomasi sobre cl Breviario para cl Oficio privado de los cclesiasticos..................................................................................................................... 181 H — NOTAE A. P., Pro Byzantina liturgia restauranda....................................... ......... A. P., Dc initio vulgatae precis marianae « Angelus Domini ». Ashworth I L, In Quest of the primitive « Gregorianum » .... Balboni D., 11 Card. Giovanni Mercali liturgista (1866-1957) .... Biyssac G. M.t Bréviaire de Nonantola (XIe siècle). Problèmes d'un texte énigmatique Borixla P.. L'eOrdo» ambrosiano di G. Mercati |κγ la dedicazione della Chiesa Borei.la P., S. Damaso e 1 canti della Messa didattica........................................ Co.mbalvzier F., Oraisons sur la croix et l’humilité.................................................. Combaluzier F., Dom Urbain Sérès..................................................................... Comualuzier F., Chanoine René Aigrain........................................................... Di Rosa V., Francesco di Capua (1879-1957) ....... Opiermaw B., Zur Vorgeschichte unscrcs «Commune Sanctorum» Opiirmanx B., Litania italien...................................... ......... Xiuc.r bauer O., A Paschal Rhyme................................................ . . . . 44 335 319 52 47 48 323 213 329 331 127 214 306 334 III — IUS ET PRAXIS S sens Congrfc Alio Rituum '4 oitobris 1957 — Urbii et Orbis*. Bene hetio stationis radiophonicac . . . 27 not embns 1957. — Oratio < Et famulos . * in Mi^is recitanda (adnotatio) . . J} decembris /957. — Decretum de parte cerae apum aut olei in candelis in usum liturgicum adhbenda (adnotatio) 130 135 131 487 INDEX 5 februarii /95/L — Facultas benedictionem cinerum iterandi in Missa vespertina (adnotatio) . . ·..................................................................................... . 133 ? Septembris 1958. — Instructio de musica sacra et sacra liturgia ad mentem Litr. Enc. Ph Papac XII «Musicae sacrae disciplina» ct «Mediator Dei » . . . 388- /4 februant 1958. — Commonitio de non introducendis novis ritibus in dhina Of­ ficia (cont men tariuni) ........... 136 Suprema S. Congregatio S. Officii 18 februant 1958. — Monitum de baptizandis infantibus quamprimum (nottda) S. Congregatio de Seminariis ii studiorum . Universitatibus 27 octobris 1957. — Dc latina lingua rite excolenda................................................................ 336 Notae practicae 216 Iantardini F., II «Kyrie» della Messa ha senso trinitario o cristologico? ab, Quomodo concludatur Prima 216 Dc Missa votiva S. loscph . 217 Dc interpretatione vocabuli «Ecclesiae» . 217 IV — BIBLIA ET LITURGIA Castexlini G. M., Vestigi di una liturgia baltesimale nella prima lettera di 22(1 S. Pietro..................................................................... 341 — 1 salmi, preghicra cristiana...................................................................................... 34» Coppo A., Un nuovo studio sulla data della « Cena »................................................ P. Germano da Fabriano, Riflcssi biblici della formula battesimalc: «Abrenuntio Satanae et pompis ct operibus cius » . 21S V — LHORGIA PASTORALIS Dubois M., Session de pastorale liturgique pour la \ic ct renseignement liturgiques au Canada 224 Kovach Z., Conferentia hturgico-pastoralis in Hungaria.......................................................... 58 Sânchez Alislda C., Primera asamblca nacional de a/xi%iolado Jilurgico . . . 227 — Notas sobre un libro liturgico de los ficles............................................................................ 420 ................................. IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA CONGREGATIO RITUUM I BENEDICTIO STATIONIS RADIOPHONICAE 1 Sacra Rituum Congregatio, vigore peculiarium facultatum sibi a Sanc­ tissimo Domino nostro Pio Divina Providentia Papa XII tributarum, for­ mulam benedictionis stationis radiophonicac, prouti in adiccto prostat exem­ plari, adprobavit, eamque in Rituali Romano inserendam mandavit. Con­ trariis quibuslibet non obstantibus. Die 24 Octobris anno 1957. C. Card. Cicognani, Praefectus I- kpS. H. Dante, Substitutus Clerus, vel a proximiori Ecclesia, vel ab aliquo alio loco ad hoc parato, procedit usque ad stationem radiophonicam, canendo vel recitando: Canti­ cum Zaçhariae (Luc. 1, 68-79): Benedictus Dominus, Deus Israël... vel Canticum trium puerorum (Dan. 3, 57-88 et 56): Benedicite, omnia opera Domini, Domino... Ibi Sacerdos delegatus intonat Antiphonam : In omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terrae verba eorum. 3 Postea dicitur Psalmus 18: Caeli enarrant gldriam Dei. Et repetitur Antiphona: In omnem terram... '3 Deinde Sacerdos dicit: V. Adiutérium nostrum. R7. Qui fecit caelum et terram. V. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Oremus Deus, qui dispositione mirabili omnia in mensura et nûmero cl pon­ dere constituisti, atque ad detegendas et subicicndas quas in rerum univer­ sitate indidisti vires, hominem tuae mentis participem effecisti, dignare, 1 Decretum Urbis et Orbit, in Acta Ap. Sedit, 49 (1957) 1043-1045. ACTA SANCTAE SEDIS 131 quaesumus, lias machinas carundemque operas ad vocales undas, per aethera diffusilem fulgurantis lucis ictu quocumque transmittendas, benopdicere, ut afferant in discrimine salutem, in aerumnis solatium, in dubiis consi­ lium, in tenebris lucem, atque ita tui nominis gloria latius innotescat in orbe, et populi cuncti tuo consocientur amore. Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen. Oremus Omnipotens sempiterne Deus, qui per Verbum tuum mundum con­ didisti, atque in Eodem incarnato et passo omnia instaurare decrevisti, concede propitius: ut per Ipsum vocalibus undis omni creatûrae praedica­ tum. intercedente Beata semper Virgine Dei Genitrice Maria, et Sancto Gabriele Archangelo, caelestis mysterii nuntio, gentes omnes in unum coeant Christi corpus, et pacis munere fruantur. Per eùndem Christum Dominum nostrum. R*. Arnen. Et aspergit stationem radiophonicam aqua benedicta. Finita Benedictione cantatur vel recitatur Hymnus: Te Deum laudamus, cum ¥. Benedicamus, et Oratione: Deus, cuius misericordiae, etc. II DECRETUM DE PARTE CERAE APUM AUT OLEI IN CANDELIS IN USUM LITURGICUM ADHIBENDA 1 Plures locorum Ordinarii quaesierunt ab hac Sacra Congregatione an maneat in suo robore decretum n. 4147, diei 14 Decembris 1904, quod praescribit ut « cereus paschalis in aqua baptismal) immergendus, et duae candelae in Missis accendendae sint ex cera apum, saltem in maxima parte; aliarum vero candelarum, quae supra altaribus ponendae sunt, materia in maiori vel notabili quantitate ex eadem cera sit oportet >. Et Sacra Rituum Congregatio, audito etiam specialis Commissionis consulto, respondendum censuit: Affirmative, et ad mentem. Mens autem est, ut cereus paschalis, duae candelae ad Missale sacrifi­ cium destinatae, necnon candela illa, alicubi pro lampade coram Ssmo Sa­ cramento in tabernaculo asservato indeficienter ardente peculiari modo confecta, congruam contineant partem cerae apum, vel olei olivarum aliarumque plantarum, ut in putioribus actionibus liturgicis et pro cultu Ssmi Sacramenti nobilior materia in quantum possibile adhibeatur. Attentis tamen praesentis temporis adiunctis, quae adhuc non perm i t1 Acta Ap. Sedis, 50 (1958) 50-51. 132 IL’S ET PRAXIS cunt ubique terrarum maximam partem illarum candelarum ex praedictis materiis conficere, iisque perdurantibus, remittitur ad Conferendas episco­ pales cuiusque Nationis praecise determinare ad quantas centesimas partes diminui possit cera apum, aut oleum olivarum vel alia olea ex seminibus extractis in illis regionibus, ut praedictae candelae in usum liturgicum adhiberi valeant. Ubi autem Conferendae episcopales convenire non solent, Ordinarii locorum ut supra decernant. Contrariis quibuslibet non obstan­ tibus. Die 13 Decembris 1957. C. Card. Cicogxani, Praefectus L. >J I1949| 421-422). Pro lampade indesinenter ardente coram SSmo Sacra­ mento, quaedam officina caeraria romana rationem invenit fabricandi cande­ lam « liturgicam >, per dies septem continuo ardentem, compositam oleo et cera apum cum admixtione «paivae» quantitatis, uti referebatur, aliorum elementorum vilioris pretii. Ita quoad lampadem eucharisticam, loco urceoli olei, provisum est modo facillimo, ct valde conveniente, qui incommoda curae mun­ ditiei servandae et crebrioris alimentationis lampadis pariter eliminat. Hoc inventum, quod favorem cleri habuit, statim imitati sunt plures ce­ rarii, ubique terrarum. Sed tunc etiam lites exortae, praecipue inter rei ecclesiasticae cerarios ct cerarios civiles, qui quidem, spe magni lucri freti, eamdem fabricationem late ceperunt. Cerarii ecclesiastici de re liturgica, altaris reverentia ac decore solliciti, ma­ teriam nobiliorem (ceram apum et oleum olivarum) maiore portione adhibue­ runt; alii vero, ut in campo commerciali primatum haberent (« concorrenza >), minimam vel fere nullam (« symbolicam >) partem authenticae cerae vel olei in cereos liturgicos immiserunt, qui vilioribus elementis solummodo, altari om­ nino indignis, compositi sunt, et viliori pretio divenditi. Res agitata est etiam in tribunalibus civilibus; cum detrimento tamen cera­ riorum catholicorum, qui nulla ecclesiastica lege pro novo invento iura sua defendere valebant. Exstabat enim decretum a. 1904, citatum in hodierno Decreto, quod definiebat partem cerae apum vel olei olivarum adhibendam in confectione candelarum liturgicarum. Sed Decretum illud nunc, pro novo invento, non suf­ ficiebat, nec de cetero urgeri poterat, cum, hodiedum, ob defectum vel altum pretium cerae vel olei, impossibile sit servari, nec revera, ab ullo cerario, ne 133 ACTA SANCTAE SEDIS .1 longe quidem, servetur. Consultius S. Congregatio Rituum nunc declarat decretum 4147 thcorctice manere in suo robore, cum in cultu divino nobilior semper materia sii adhibenda; sed practice mitiorem applicationem requirere. Proinde, optimo quidem consilio, Sacra Congregatio mentem suam ita accommodavit, ut remitteret Conferendis episcopalibus singularum nationum ct, his delicientibus, Ordinariis locorum, munus determinandi partem cerae apum aut olei olivarum vel aliorum oleorum «ex seminibus» extractorum, im­ miscendam cereis liturgicis. Recte negotium remittitur Ordinariis, cum conditiones locorum ita sint diversae, ut lex generalis omnes continere non possit. Ita hac dispositione S.R.C. providit nobilitati et decori liturgiae (S. Con­ gregatio non abdicat materiei nobilissimae, sed « attentis praesentis temporis adiunctis » et « perdurantibus » concedit ut imminuatur pars istius materiae); Conferentiae episcopales vel Ordinarii locorum imminuendo centesimas partes cerae et olei alteri incommodo, idest concurrendae commerciali, obvenient1. ab III FACULTAS BENEDICTIONEM CINERUM ITERANDI IN MISSA VESPERTINA 2 Ordinariis quibusdam instantibus, Summus Pontifex Pius Pp. XII, praehabito Sacrae Rituum Congregationis favorabili suffragio, Ordinariis loco­ rum facultatem concedit permittendi, ut in ecclesiis ubi Missa vespertina cum magno fidelium concursu celebrari solet, benedictio cinerum, quae iuxta rubricas, feria IV cinerum, semel mane ante Missam principalem peragenda est, ante Missam quoque vespertinam iterari possit. Contrariis quibuslibet non ostantibus. Die 5 februarii 1958. C. Card. Cicognani, Praefectus t A. Carinci, Archiep. Seleuc., a secretis 1 Hac declaratione omnia pericula adhibendi viliorem materiam in usum liturgicum haud \itata sunt. At nunc res dependet non ex defectu legislationis, sed a bona voluntate cerariorum, a cura ct decore cultus ex parte cleri et a vigilantia Ordinariorum \cl melius Commissionum liturgicarum dioecesium. Ceranus quidam transalpinus, ex. gr. cereos « liturgicos » pro sorum typorum paravit: typus 1. cum admixtione (symbolics) 3% olei ct cerae apum; typus III, cum 10% cerae apum: typus IV. Notandum est, paucissimos fuisse ecclesiarum rectores, qui typum I runt typum II vel 111: quod vertit in honorem cleri illius regionis. Jc/u z/p. Sedis, 50 (1958) 104. Ssino Sacramento diver­ olei; typus II, cum 5% cum 25% cerae apum. selegerint; plcriquc eme­ 134 IUS ET PRAXIS Adxotatio. — Iuxta \igens ius liturgicum, benedictio cinerum feria IV in capite ieiunii semel tantum in singulis ecclesiis et oratoriis fieri potest, ante Missam principalem, idest mane: dum eorum impositio quavis diei hora iterari jiotest pro fidelibus id petentibus. Cum autem talis dies ferialis sit et fideles horis matutinis laboribus obli­ gentur, facile intelligitur occasio quae locorum Ordinarios movit ad postula­ tiones S. Sedi deferendas, ut eadem benedictio, praeterquam ante Missam prin­ cipalem, etiam ante Missam vespertinam iterari possit, ne fideles hoc sacramentali priventur. Huiusmodi enim Missa revera cum magno fidelium con­ cursu pluribus in locis celebratur, certis diebus praesertim, et quidem in bo­ num eorum qui horis matutinis impediuntur quominus ecclesiam adire possint. Ratio igitur qua S. R. Congregatio concessionem dedit eadem est ac ratio ob quam, anno praeterito, induisit ut benedictio palmarum cum subsequent! processione, Dominica II Passionis seu in palmis, fieri possit horis postmeri­ dianis ante Missam vespertinam: ea tamen lege ut huiusmodi benedictio semel tantum in eadem ecclesia aut mane aut vespere celebretur, cum scilicet fideles frequentiores processioni participare possunt. E contra, iuxta indultum hodiernum, benedictio cinerum non tantum fieri potest horis vespertinis, sed etiam iterari, postquam iam mane in eadem ecclesia facta est. Evidens intercedit discrepantia infer utramque benedictionem: sed in na­ turi rerum fundatur. Benedictio enim palmarum intime connectitur et directe ordinatur ad subsequentem processionem, et ideo semel tantum permittitur, horis aut matutinis aut vespertinis, quia etiam processio semel tantum, ob natu­ rales rationes, fieri potest. Benedictio cinerum, e contra, unice connectitur et ordinatur ad eorum impositionem, et ideo conceditur iteranda, quia et imposi­ tio eorum iterari potest. Obiccre forsan quis poterit sufficiens esse iterare eorum impositionem ante Missam vespertinam, adhibitis cineribus mane iam benedict is, servato in hoc iure vigente. Cui facile responderi potest S. Sedem neque velle celebrationem ipsam aliqua sua parte carere, neque fideles hoc modo privari efficacia orationis quae sacrum ritum comitatur, et institutionis quae ex oratione et ritu sacro fluit. In praxi ergo: Ordinarius loci concedere potest ut, feria IV in capite ieiunii, bene­ dictio cinerum in una eademque ecclesia aut oratorio et ante Missam princi­ palem, mane, celebretur, et horis postmeridianis, ante Missam vespertinam, iteretur. b\ Ritus servandus idem remanet qui in Missali Romano aut, pro forma simplici, in Memoriali Rituum describitur. r| Benedictio cinerum tantum, absque subsequenti Missa, celebrari non licet, etsi eorum impositio quavis diei hora semper iterari potest, etiam extra Missam, pro fidelibus id petentibus. C. B. ACTA SANCTAE SEDIS 135 IV ORATIO «ET FAMULOS...» IN MISSIS RECITANDA i Iam ante Missalis reformationem a S. Pio V Bulla «Quo primum» diei 14 iulii anni 1570 promulgatam, antiquissima in Lusitania consuetudo vigebat in quibusdam Missis dicendi orationem pro Rege eiusque familia, pro Summo Pontifice, pro Episcopo dioecesano, ac pro toto populo Chri­ stiano: «Et famulos tuos...». Post editum vero Decretum generale de Ru­ bricis ad simpliciorem formam redigendis, die 23 martii 1955, Exc.mi Ordi­ narii universae ditionis Lusitaniae in generali coetu die 22 iunii 1956 coa­ dunati, Sanctissimum Dominum nostrum Pium Pp. XII adprecandum esse duxerunt ut praefata consuetudo in posterum retineri valeat. Huiusmodi votum E.mus ac Rev.mus Dominus Emmanuel Cardinalis Conçalves Cerejeira, Patriarcha Lisbonensis, Sanctitati Suae humiliter porrexit. Sacra porro Rituum Congregatio, vigore facultatum sibi ah ipso Sanctissimo Domino nostro tributarum, attentis expositis peculiaribus adiunctis, pero­ rationem «Et famulos tuos...» in universa Lusitania retinendam induisit, in omnibus Missis, exceptis Missis de Rcquie recitandam, ac primae tan­ tum Orationi Missae, sub unica conclusione dicendam. Annuit insuper ut antiqua forma perorationis ita reformetur: «...e/ famulos tuos Papam nostrum N. N., Antistitem nostrum N. N., Reipublicae Praesident cum Moderatoribus nostris, ab omni adversitate custodi. Per Dominum ». Ser­ ventur de cetero Rubricae ccteraque de iure servanda. Contrariis quibusli­ bet minime obstantibus. Die 27 novembris anno 1957. C. Card. Cicognani, Praefectus f A. Carinci, Archiep. Seleucicn., a secretis Adnotatio. — Omni aetate, inde ab exordiis, sancta Mater Ecclesia litur- gicas preces fudit pro moderatoribus religiosae et civilis consortionis. Sufficit recolere pulcherrimam orationem n. 4, feria VI in Passione et Morte Domini inter orationes sollemnes contentam. Ex antiquissima consuetudine, in ditione hispanica, hoc factum est cotidie per formulam quandam, quae, diversa additamenta si excipis iuxta varia rerum temporumque adiuncta, substantialiter eadem hucusque remansit. Consuetudo illa maris undas transfretavit et ad regiones Americae lalinae. olim sub hispanico dominio degentes, se extendit. Etiam Lusitania illam retinuit. Formula adiiciebatur tribus orationibus Missae (sc. collectae, secretae et postcommunioni) sub iisdem verbis. 1 Decretum (26/956) datum dioecesibus Lusitaniae. 136 IUS ET PRAXIS Quapropter eadem formula, et quidem prolixa et enumerativa, tribus vici­ bus in Missa dicebatur. Quod profecto onerosum erat nec pietati proderat. Promulgato decreto de Rubricis ad simpliciorem formam redigendis (23 martii 1955), Exc.mi Episcopi Lusitaniae statiin perspexerunt consuetudi­ nem illam, hac forma, omnino pugnare cum spiritu simplificationis recentioris liturgicae instaurationis, et petierunt a S. Sede precis revisionem rubricalcm. Haec indulti origo. Recte vocatur peroratio, quia non agitur de vera ct propria collecta, sed de formula, quae additur ad orationem diei; in universa Lusitania, ab omnibus sacerdotibus Lusitanis et ab omnibus aliis sacerdotibus non Lusitanis, qui in Lusitania commorantur; non autem a sacerdotibus Lusitanis qui extra Lusi­ taniam vivunt; in omnibus Missis, cuiusque ritus et toto anni tempore, ex­ ceptis Missis de requie; primae tantum orationi Missae, sub unica conclusione, non amplius secretae et postcommunion i, sicut antea fiebat. Textus ipse perorationis simplificatus est: dempta sunt verba «et nos», quae legebantur post « cum moderatoribus nostris », quia hic funditur prex a familia christiana pro suis moderatoribus ecclesiasticis et civilibus, non pro scipsa, pro qua iam oratio diei sufficit. Item sublata sunt verba et ab Ecclesia tua cunctam repelle nequitiam, cum iam in Canone Missae quotidie dicatur: «quam pacificare, custodire, adunare ct regere digneris toto orbe terrarum... ». Certe, etiam Papa et episcopus et etiam moderatores ct praesides civiles quibusdam in regionibus, ut in Belgio ct in Hispania, nominantur in Canone: at maior adest convenientia illorum nomina elata voce coram omni populo proclamare, ut abundantiores et ferventiores sint preces pro illis, qui, in dignitate positi, regimen habent populi Dei, «ut religionis integritas ct patriae securitas indesinenter consistat» (Feria VI in Passione et Morte Domini, oratio 4, pro respublicas moderantibus}. ab SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII I COMMONITIO DE NON INTRODUCENDIS NOVIS RITIBUS IN DIVINA OFFICIAI Relatum est ad hanc Supremam S. Congregationem quosdam, per spe­ ciem veteris liturgiae revocandae vel participationis christifidelium in di­ vinis officiis iuvandae, editis scriptis adnili ut novae vel exsoletae orationes seu precationes aut lectiones divinarum litterarum liturgicis functionibus et ipsi Missae celebrationi inserantur, vel ex eisdem quaedam deleantur. 1 Aaa Ap. Sedis, 50 (195S) 114· ACTA SANCTAE SEDIS 137 Quare haec Suprema Omgregatio, Summo Pontifice approbante, lo­ corum Ordinariis, quibus ius est ct officium advigilandi ut sacrorum ca­ nonum praescripta dc divino cultu sedulo observentur (can. 1261, > 1), commendat ne novos ritus ct caeremonias vel lectiones ct precationes, in­ consulta Sede Apostolica. in divina officia induci vel ex eisdem quidquam detrahi sinant. lidcm moneant clericos, tum sacculares cum regulares, unius Aposto­ licae Sedis esse sacram liturgiam ordinare, liturgicos libros ct novas litanias publice recitandas approbare (can. 1257 ct can. 1259, § 2); orationes et pietatis exercitia in ecclesiis vel oratoriis permitti non posse sine revisione et expressa Ordinarii loci licentia, qui in casibus difficilioribus rem totam Sedi Apostolicae subicere tenetur (can. 1259, § 1). Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 14 februarii anno 1958. Arcturus De Jorio, "Notarius Commentarium. — Xihil novi, quod iam pluries haud dictum fuerit. Commonitio, seu in memoriam revocatio, dirigitur Episcopis, quibus « ius et officium » est « advigilandi ut sacrorum canonum praescripta de divino cultu, sedulo observentur» (can. 1261, § 1). Non est nisi < recordatio », nam prae­ ter legem iuris communis in C.I.C. latam, recentiore tempore saltem quater ipse Summus Pontifex easdem res semel iterumque dixit: in Litt. enc. Mediator Dei 120 nov. 1947), in alloc, ad Sacrorum Antistites (2 nov. 1954). in Litt. enc. Mu­ sicae sacrae (25 dic. 1955), in Alloc, ad participantes Congressui international! iiturgico Assisiensi (die 22 sept. 1956). Proh! dolor, exaggerationes, arbitria, gressus extra viam, non raro extra­ vagantes inceptus, haud imminuta sunt, ita ut severum monitum Supremae Sacrae Congregationis postulaverim. Expressiones generaliores Commonitionis supponunt inniti factis seu abusibus concretis bene nolis, dum forma serena at firma innuit severioribus consuli posse, ubi necesse fuerit, cautionibus. Arbitrales inceptus enumerantur: « Inseruntur in liturgiam novae vel exsoletae » (Mediator Dei» dixerat obsoletae) orationes seu precationes, uti. ex. gr., litania diaconalis ad offerto­ rium Missae. « aut lectiones divinarum scripturarum », sicut faciunt illi qui interponunt in Missa tertiam lectionem ex Veteri Testamento desumptam, ut restituatur mos tres legendi pericopas, vel in administratione sacramentorum ipsi ritui in­ serunt lectiones scripturales, lingua vulgari legendas. « liturgicis junctionibus » omnibus, sive in officio persolvendo sive in sacra­ mentis administrandis; inimo act ipsi Missae celebrationi »: ex quo eruitur peculiari ratione, uti perne­ cesse est. Ecclesiam tueri ritum eucharisticum. Missae in cantu (solemni, \el cantatae) nihil addi vel demi potest: Missa lecta ornatur cantibus vel precibus iuxta moderamen positum a legibus liturgicis pro Missis sic dictis « dialogatis ». 138 IUS ET PRAXIS Nec tantum formulas tuetur Ecclcsia, sec! et « caeremonias ·» cum per normas rubricales minutim determinaverit quid facere debeant celebrans et ministri in adimplendis liturgicis functionibus. Quod profecto, cum hoc universae Eccle­ siae praescriptum fuit saec. XVI, non ad gravamen sed ad profectum liturgiae factum est, ut bene norunt qui historiam liturgicam praetridentinam agno­ scunt, quando liturgica celebratio scatebat quasi infinitis abusibus et variationi­ bus, quae reddebant liturgiam fere rem singularem unicuique sacerdoti. «...er ritus > seu complexum verborum et actionum, quae insimul totam constituunt liturgiam. Contra tales dispositiones agunt qui functiones seu pro­ cessiones, proprio marte inventas. \el in libris liturgicis aliter descriptas, inse­ runt in ipsum ritum: ex. gr., qui inusitatam pompam adstruunt ad praclevandum librum evangelii super aliquo altari, uti SS. Eucharistia positum, vel qui ad elevationem Missae stant, sive sint clerici sive laici, vel qui ambas elevant sacras species insimul, vel qui ultimum Arnen canonis pronuntiant ad sic dictam « parvam > elevationem, vel, quod peius est, ipsam materiam sacramen­ torum vel Eucharistiae immutant. Hi omnes obliviscuntur sacerdotem esse mi­ nistrum, cui non licet nisi quod determinat vel praescribit vel statuit sancta Mater Ecclesia. « ... vel ex eisdem quaedam deleantur », sub praetextu quod sunt elementa historice sequiora vel superflua pro participatione fidelium ad liturgiam. Ita nonnulli Confiteor, Misereatur et Indulgentiam ante communionem populi sup­ primunt, alii negligunt preces ad pedes altaris, alii ultimum evangelium omit­ tunt, nec desunt qui verba « mysterium fidei » in formula consecrationis vini taceant. Exempla multiplicari poterint; sed ad quid?... Omnes veri cultores liturgiae et progressus liturgici, cuius specimen habes in instaurata hebdomada sancta et in documentis recentioribus SRC, dolebunt quod Ecclcsia post tot tantasque admonitiones Supremi Pastoris recurrere de­ buerit ad hanc extremam commonitionem. Praedictorum omnium abusuum < rationes > citantur: « ...per speciem ve­ teris liturgiae revocandae ·». Haec ratio pluries reprobata fuit a Summo Ponti­ fice Pio XII, praesertim cum improbavit illos qui < liturgicas formas priscae aetatis nimium extollentes seriores facile > contemnunt (Documenta pontificia, p. 951. Archacologismum sapit. Nec liturgia est quoddam musaeum, sed « quidpiam durabile et vivum >. Nec Ecclesia est custos musaei, sed ministra sacrorum, quae constituunt vitam animarum. Nec templum Dei est campus ex peri mentalis, sed domus orationis et cultus divini universae familiae christianae. Illi ergo qui vellent antiquas cultus formas inaniter restituere, peccarent per defectum. Per excessum peccant qui liturgiam subvertunt « participationis christifidelium m divinis officiis mvandae » confisi rationibus. Hoc motivum certe ex nobiliore capite procedit. Apostolatus, quem motus liturgicus alit ac fo­ vet. «actuosam participationem > fidelium intense promovet. At aliquando po­ tius quam trahere populum ad liturgiam, eam ad populum ferre contendit. Intentio optima, sed in rem deductio defectuosa. Liturgia enim est «opus ACTzV SANCTAE SEDIS B9 Dei », non opus hominis; « opus Ecclesiae ». non opus individual; ct sacer­ dos est « minister Ecclesiae », non minister proprii arbitrii. Ubi vero res liturgica ita subvertitur ut ritus, formulae, caeremoniae im­ mutentur. adstruitur exercitium pietatis personalis, non «opus Dei»; agitur no­ mine proprio, et non nomine Christi ciusque inclytae Sponsae. Tandem « Commonitio » lamentatur haec omnia inniti non tantum sin­ gulis et raris factis, sed scriptis, sive periodicis sive non periodicis. Et ita folia liturgica, quae alere deberent flammam altioris Actionis cultus divini, ct praebere instrumenta laboris operariis liturgiae, aliquando fiunt palaestra extravagant ium inceptuum, et fovere potius videntur spiritum antiliturgicum in medio cleri et populi. Severiore ratione diiudicanda sunt illa « referenda » quae inter clericos vel, peius, inter fideles, aliquando promoventur ad perscrutandam opinionem « pu­ blicam », circa aliquem ritum, puta instauratum Ordinem hebdomadae sanctae, vel necessitatem linguae vulgaris in liturgia. Liturgia catholica est hierarchies et ordinatur ab ipsa Ecclesia; nec a clericis, indiscriminatim, minus adhuc a communitate fidelium ordinari debet. Vera « democratia » liturgica consistit in interiore instructione populi, ut populus ad fontes genuinos ab Ecclesia propo­ sitos spiritum christianum hauriat. Certe, non obliviscimur quot inceptus mirificos, quot apostolos integerrimos, quot opera pulcherrima numeret apostolatus liturgicus. Sed quaedam scripta legentes, relationes examinantes, nostris oculis hic illic plura conspicientes non pauca a recta via et a lege Ecclesiae aberrantia, de Actione liturgica diversa­ rum regionum aliquando dicendum videtur: «Quo vadis? ». Audiant tandem sacerdotes, et quotquot pro incremento Actionis liturgi­ cae impense operam navant, vocem maternam Ecclesiae, ne tota renascenda liturgica, ver virescens et fructiferum nostrae aetatis, et «Spiritus Sancti quasi transitus in sua Ecclesia » (Pius XII), per immoderantiam paucorum saucietur vel reprobetur. ab II MONITUM DE BAPTIZANDIS INFANTIBUS QUAMPRIMUM ’ Mos alicubi invaluit differendi collationem baptismatis ob confictas rationes vel commoditatis vel indolis liturgicae. Cui dilationi favere queunt nonnullae sententiae, solido quidem fundamento carentes, de sorte aeterna infantium sine baptismate decedentium. Quare haec Suprema Sacra Congregatio, Summo Pontifice adprobante, chnstifideles monet infantes quamprimum baptizandos esse iuxta prae1 Acta Ap. Sedis. 50 (1958) i M. HO IUS ET PRAXIS scriptum canonis 770. Parochos autem et concionatorcs hortatur ut huius obligationis exsecutionem urgeant. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die IS februarii anno 1958. Arcturus De Jorio, Notarius Xotula. — Monitum non indiget commentario. Rationes commoditatis, ob quas non raro baptismus differtur, sunt naturae pure humanae: ad parandum testum familiare, ut patrini praesto sint, ut puerpera festo participare possit, etc. Rationes vero « indolis liturgicae» ex duplici capite fluunt: quibusdam in regio­ nibus mos invaluit baptizandi infantem ritu simplici seu essentiali in domo, et faciendi ceteras caeremonias in templo post aliquos menses, aliquando post annos. Aliquando totaliter omittuntur. Monitum tamen Supremae Sacrae Congregationis potius respicit doctrinam et praxim illorum qui differunt baptismum ad aetatem provectiorem, opinantes obligationes vitae christianae ex baptismo derivantes sumi debere cum infans fit puer vel invenis, ut scienter istas obligationes amplectatur et scite ritibus baptismalibus participet. Infantes enim sine baptismo decedentes, aiunt, aeterna bea­ titate non privantur. Hic modus opinandi et agendi est contra traditionem, praxim et doctrinam Ecclesiae. Hac ratione S. Officium in mentem revocavit can. 770, ut parochi et concionatorcs obligationis exsecutionem urgeant, prae­ sertim tempore quadragesimali, cum frequentius sermo fieri contingit de sacra­ mento initiationis christianae, ut plebs sancta Dei recte et opportune paretur ad renovationem promissionum baptismatis, in vigilia paschali. ab LITURGIA ET MUSICA DE INSTITUTIONE MUSICAE SACRAE IN SEMINARIIS ITALIAE Quod tam diu desiderabatur, nempe methodica instructio Seminaristarum in Musica sacra et in sacra liturgia, inde a primis annis, per totum curricu­ lum Seminarii usque ad cursum theologicum, nunc m rem deduxit S. C. de Seminariis Studiorumque U ni versifatibus pro italis Seminariis; dispositiones iam iam sunt edendae, opportune accommodatae, pro seminanis totius mundi. En S. Congregationis epistola ad exc.mos Ordinarios Itahaez Eccellenza Reverendissima con letters circolare del 15 agosto 1949, pubblicata ncgli Acta Apostohcae Sedis'-, questa Sacra Congregazione impartiva délie norme per rcgolare l’insegnamento teorico e pratico dei canto sacro nei Seminari. In recenti Congressi nazionali ed internazionali è stato espresso il voto che questa medesima Sacra Congregazione formulasse anche un program­ ma deltagliato per tale insegnamento. Cosi pure hanno chiesto Vescovl e Rcttori di Seminari, rilevando l’opportunità di concretare tali linee programmatiche, onde l’insegnamento stesso possa avere un’impostazione or­ ganica, completa e uniforme. E cio anche in ossequio al volerc del Santo Padre fel. regn., il quale, nell'Enciclica « Musicae sacrae», del 25 dicembrc 1955. cosi si esprime: « Magna autem cura providendum est ut. qui in Vestris Seminariis et in Missionum vel Religiosorum Institutis ad sacros assequendos Ordines contendunt, musicae sacrae et cantus gregoriani doctrina et usu ad Eccle­ siae mentem recte instituantur a magistris harum artium peritis, qui qui­ dem mores et instituta maiorum magni aestiment et Sanctae Sedis prae­ ceptis ac normis omnino obsequantur»3. A questo fine uniarao alla présenté Jettera un programma d’insegnamento, compilato con la collaborazione di insigni Maestri tecnicamente e didatticamente sperimentati in materia. Tale programma facilitera senza dubbio 1’integrale applicazione delle norme già impartite ripetutamente dalla Santa Sede, in parlicolare con la Lettera che il Santo Padre, a mezzo del suo Pro-Segrelario di Stato, si 1 Romae, die 22 nov. 1957, in festivitate S. Caeciliae. 2 Acta Ip. Sedis, 41 (1949) 618-619; cfr. etiam Ephem. lit. 63 (1949) 425-427. 3 Acta Ap. Sedis, 48 (1956) 23; Ephem. hi. 71 (1957) 51. INSTRUCTIO S. CONGREGATIONIS RITUUM DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA AD MENTEM LITTE­ RARUM ENCYCLICARUM PII PAPAE XII «MUSICAE SACRAE DISCIPLINA» ET «MEDIATOR DEI». De Musica sacra, tria gravissimi ponderis documenta a Summis Pon­ tificibus, nostra aetate, edita fuerunt, scilicet: Motu proprio sancti Pii X, Tra le sollecitudini, diei 22 Novembris anni 1903; Pii XI, fel. rec., Consti­ tutio Apostolica Divini cultus, dici 20 Decembris anni 1928; demum Sum­ mi Pontificis Pii XII, fel. regn., Litterae encyclicae Musicae sacrae disci­ plina, diei 25 Decembris anni 1955; nec defuerunt minora alia pontificia documenta ct huius Sacrae Rituum Congregationis decreta, quibus variae res ad Musicam sacram pertinentes ordinabantur. Neminem autem fugit, inter Musicam sacram et sacram Liturgiam tam arctam natura sua intercedere necessitudinem, ut vix de una leges ferri aut normae tradi possint, altera neglecta. Re quidem vera, in memo­ ratis quoque pontificiis documentis et S. Rituum Congregationis [631] decretis permixta habetur materia de Musica sacra ct de sacra simul Liturgia. Cum porro idem Summus Pontifex Pius XII, prius quam de Musica sacra, alteras casque gravissimas de sacra Liturgia edidisset Litteras cncyclicas Mediator Dei, dici 20 Novembris anni 1947, in quibus doctrina li­ turgica ct necessitates pastorales mirabili modo coordinatae exponuntur, valde opportunum visum est, potiora capita, sacram Liturgiam ct Musicam sacram carumquc pastoralem efficaciam respicientia, cx memoratis docu­ mentis in unum colligere ct peculiari Instructione pressius declarare, quo facilius et securius ea quae in iisdem documentis exposita sunt, in praxim reapse deducantur. Consulto igitur Instructioni huic redigendae operam navarunt viri in Musica sacra periti ct Pontificia Commissio pro generali liturgica instaura­ tione constituta. Totius autem Instructionis materia sequenti ordine est digesta: Caput I. Notiones generales (nn. 1-10). Caput II. Normae generales (nn. 11-21). Caput III. Normae speciales. • Acta Ap. Sedis, 50 (19S8) 630-663. — Numeri inter quadratas uncas, textui inserti, paginas commentarii Acta Ap. Sedis indicant. In proximo fasciculo edetur commentarium ad hanc Instructionem. n,STRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 1 De praecipuis actionibus liturgicis, in quibus Musica sacra adhibetur. A)* De Missa. i/) Principia quaedam generalia circa fidelium participationem (nn. 22-23). /;) De fidelium participatione in Missis in cantu (nn. 24-27). r) De fidelium participatione in Missis lectis (nn. 28-34). z/) De Missa conventual!, quae etiam Missa in choro appellatur (nn. 35-37). e) De adsistentia sacerdotum sacrosancto Missae sacrificio deque Missis quas synchronizatas vocant (nn. 38-39). B) De Officio divino (nn. 40-46). C) De Benedictione eucharistica (n. 47). 2. De quibusdam generibus Musicae sacrae. A) B) C) D) De De De De polyphonia sacra (nn. 48-49). Musica sacra moderna (n. 50). cantu populari religioso (nn. 51-53). musica religiosa (nn. 54-55). 3. De libris cantus liturgici (nn. 56-59). [6321 4. De instrumentis musicis et de campanis. Principia quaedam generalia (n. 60). Dc organo classico ct instrumentis similibus (nn. 61-67). Dc musica sacra instrumentali (nn. 68-69). De instrumentis musicis ct de machinis automaticis (nn. 70-73). De sacris actionibus ope radiophoniae ct televisionis di (Tunden­ dis (nn. 74-79). F) De tempore quo instrumentorum musicorum sonus prohibetur (nn. 80-85). G) Dc campanis (nn. 86-92). A) B) C) D) E) 5. De personis quae in Musica sacra ct sacra Liturgia praecipuas partes habent (nn. 93-103). 6. De Musica sacra ct sacra Liturgia excolenda. A) Dc cleri et populi generali in Musica sacra ct sacra Liturgia institutione (nn. 104-112). B) De institutis publicis et privatis Musicae sacrae provehendae (nn. 113-118). Praemissis igitur notionibus quibusdam generalibus (cap. I), normae item generales traduntur usum Musicae sacrae in Liturgia respicientes 25 — Efi'an. ΙΊ *958· 390 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA (cap. II); quo posito fundamento, tota res in capite III explicatur; in sin­ gulis autem paragraphs huius capitis statuuntur primum potiora quaedam principia, e quibus normae deinde speciales suapte defluunt. Caput I NOTIONES GENERALES 1. «Sacra Liturgia integrum constituit publicum cultum mystici lesu Christi Corporis, Capitis nempe membrorumque cius ».1 Propterea sunt «actiones liturgicae » illae actiones sacrae, quae ex institutione lesu Christi vel Ecclesiae corumque nomine, secundum libros liturgicos a Sancta Sede approbatos, a personis ad hoc legitime deputatis peraguntur, ad debitum cultum Deo, Sanctis ac Beatis deferendum (cfr. can. 1256); ceterae actiones sacrae quae, sive in ecclesia sive extra, sacerdote quoque praesente vel praeeunte, peraguntur, « pia exercitia » appellantur. j 633 ] 2. Sacrosanctum Missae sacrificium est actus cultus publici, no­ mine Christi et Ecclesiae Deo redditi, quovis loco vel modo celebretur. Denominatio proinde « Missae privatae » vitetur. 3. Missarum species duae sunt: Missa «in cantu» et Missa «lecta». Missa dicitur in cantu, si sacerdos celebrans partes ab ipso iuxta rubri­ cas cantandas revera cantu profert; secus dicitur lecta. Missa « in cantu » porro, si celebratur cum assistentia ministrorum sacrorum, appellatur Missa solemnis\ si celebratur absque ministris sacris, vocatur Missa cantata. 4. Sub nomine «Musicae sacrae» hic comprehenduntur: ) a~) Cantus gregorianus. b) Polyphonia sacra. c) Musica sacra moderna. ) In Missis lectis sacerdos celebrans, eius minister, et fideles qui una cum sacerdote celebrante actioni liturgieae directe participant, id est, clara voce illas partes Missae dicunt quae ad ipsos spectant (cfr. n. 31), unice linguam lati nam adhibere debent. Si autem fideles, praeter hanc participationem liturgicam directam, precationes quasdam vel cantus populares, secundum locorum consuetu­ dinem, addere cupiunt, hoc fieri potest lingua quoque vernacula. ( 636 j c) Partes Proprit, Ordinarii et Canonis Missae elata voce di­ cere una cum sacerdote celebrante, lingua latina vel verbotenus conversas, sive ab omnibus fidelibus sive a quodam commentatore, stricte prohibetur, exceptis iis quae n. 31 recensentur. Optandum vero ut in dominicis et festis diebus, in Missis lectis, Evan­ gelium et etiam Epistola, a quodam lectore, lingua vernacula ad utilitatem fidelium legantur. A Consecratione insuper usque ad Pater noster sacrum suadetur si­ lentium. 15. In sacris processionibus, a libris liturgicis descriptis, ea adhibeatur lingua, quam iidem libri praescribunt vel admittunt; in aliis vero proces­ sionibus, quae ad modum piorum exercitiorum peraguntur, lingua fidelibus participantibus magis conveniens adhiberi potest. 16. Cantus gregorianus est cantus sacer, Ecclesiae romanae proprius ct principalis; ideoque in omnibus actionibus liturgicis non solum adhiberi potest, sed, ceteris paribus, aliis Musicae sacrae generibus est praeferendus. Proinde : a) Lingua cantus gregoriani, utpote cantus liturgici, est unice lin­ gua latina. Z») Illae partes actionum liturgicarum, quae iuxta rubricas a sacer­ dote celebrante et ab cius ministris cantandae sunt, unice secundum mo­ dulos gregorianos, in editionibus typicis ordinatos, cantari debent, interdicto cuiusvis instrumenti comitante sono. ! « Litterae cncyclicae Musicae sacrae disciplinai A.A.S. -18 (1956) 16-17; Ephem. Ut. 71 (1957) 46. 394 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA Schola cl populus, cum sacerdoti ct ministris cantantibus ex rubricarum vi respondent, itidem unice iisdem gregorianis modulis uti debent. e) Demum, ubi per Indulta particularia permissum fuerit, ut in Missis in cantu, sacerdos celebrans, diaconus aut subdiaconus, vel lector, textibus Epistulae seu Lectionis, ct Evangelii, gregorianis modulis decan­ tatis, eosdem textus lingua quoque vernacula proclamare possint, hoc fieri debet legendo alta et clara voce, exclusa quavis cantilena gregoriana, authen­ tica vel adsimulata (cfr. n. 96 e\ 17. Polyphonia sacra in omnibus actionibus liturgicis adhiberi potest, hac tamen condicione, ut habeatur schola quae eam ad artis normam exse­ qui possit. Hoc genus Musicae sacrae actionibus liturgicis solemniore splen­ dore celebrandis magis convenit. [637] 18. Item Musica sacra moderna in omnibus actionibus liturgicis admitti potest, si reapse respondeat dignitati, gravitati et sanctitati Liturgiae, et schola habeatur quae eam ad artis normam exsequi possit. 19. Cantus popularis religiosus in exercitiis piis libere adhiberi potest; in actionibus vero liturgicis stricte serventur quae superius, nn. 13-15, sta­ tuta sunt. 20. Musica religiosa autem ab omnibus actionibus liturgicis omnino arceatur; in piis vero exercitiis admitti potest; quoad concentus, in locis sacris, serventur normae quae infra, nn. 54 et 55, traduntur. 21. Ea omnia, quae ad normam librorum liturgicorum, sive a sacer­ dote ct cius ministris, sive a schola vel populo cantanda sunt, integre ad ipsam sacram Liturgiam pertinent. Quapropter: a) Districte vetatur, ordinem textus cantandi quovis modo mutare, verba alterare vel omittere, aut indecore iterare. In modulationibus quoque, ad modum polyphoniae sacrae ct Musicae sacrae modernae compositis, sin­ gula textus verba clare et distincte percipi debent. b) Ex eadem ratione, in quavis actione liturgica, explicite vetatur qualemcumquc textum liturgicum cantandum, vel ex toto vel ex parte, omittere, nisi per rubricas aliter dispositum sit. c) Si autem ob rationabilem causam, ex. gr. ob deficientem nume­ rum cantorum, vel propter eorum non plenam artis cantandi peritiam, vel etiam quandoque, propter alicuius ritus vel cantilenae longitudinem, unus altcrve textus liturgicus, qui ad scholam pertinet, cantari nequeat prout in notationibus librorum liturgicorum exhibetur, hoc unum permittitur, ut textus illi integre, aut recto tono, aut ad modum psalmorum cantentur, organo, si placet, comitante. 1 instructio s.r.c. de MUSICA sacra et sacra liturgia 395 Caput III NORMAE SPECIALES 1. De praecipuis actionibus liturgicis in quibus Musica sacra adhibetur /i) De Missa a) Principia quaedam generalia circa fidelium participationem 22. Missa natura sua postulat, ut omnes adstantes, secundum modum sibi proprium, eidem participent. a) Quae quidem participatio praeprimis interna esse debet, nimi­ rum [638] pia animi attentione et cordis affectibus exercitata, qua fideles una «cum Summo Sacerdote arctissime coniugentur... atque una cum Ipso ct per Ipsum |Sacrificium] offerant, unaque cum Eo se devoveant»7. Z>) Adstantium vero participatio plenior evadit, si internae attentioni externa accedat participatio, actibus scilicet externis manifestata, uti cor­ poris positione (genuflectendo, stando, sedendo), gestibus ritualibus, maxi­ me vero responsionibus, precationibus et cantu. De hac participatione Summus Pontifex Pius XII, in Litteris encyclicis de sacra Liturgia Mediator Dei, generaliori modo haec collaudando habet : « Ii laudibus exornandi sunt, qui edicere contendunt, ut Liturgia externo etiam modo actio sacra fiat, quam reapse adstantes omnes com­ municent. Id quidem non una ratione contingere potest; cum nimirum universus populus, ex sacrorum rituum normis, vel sacerdotis verbis recto servato ordine respondet, vel cantus edit, qui cum variis Sacrificii partibus congruant, vel utrumque facit, vel denique cum in Sacris solemnibus al­ ternas lesu Christi administri precibus dat voces unaque simul liturgica cantica concinit » 8. Harmonicam hanc participationem pontificia intendunt documenta, cum de « participatione actuosa» agunt0, cuius praecipuum exemplar habe­ tur in sacerdote celebrante eiusque ministris, qui, debita pietate interna atque rubricarum ct caerimoniarum exacta observantia, altari deserviunt. c) Perfecta demum participatio actuosa obtinetur, quando sacramentalis quoque participatio accedit, per quam scilicet « fideles adstantes non solum spirituali affectu, sed sacramcntali etiam Eucharistiae perceptione " Litterae cncyclicac Mediator Dei, dici 20 Novembris 1947: A.A.S. 39 (1947) 552; Ephem. Ut. 62 (1948) 25*. 8 A.A.S. 39 (1947) 560; Ephem. Ut. 62 (1948) 31*. » Litterae cnc. Mediator Dei: A.A.S. 39 (1947) 530-537; Ephem. Ut. 62 (1948) 8‘-14*. 3()6 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA communicant, quo ad cos sanctissimi huius Sacrificii fructus uberior pro­ veniat > I0. d) Cum vero conscia et actuosa fidelium participatio absque eorum sufficienti institutione obtineri non possit, in memoriam revocare iuvat sa­ pientem illam a Tridentinis Patribus conditam legem, qua praescribitur: «Mandat sancta Synodus pastoribus et singulis animarum curam geren­ tibus, ut frequenter inter Missarum celebrationem [ id est in homilia [639] post Evangelium, seu «cum catechesis plebi christianae traditur»], vel per se vel per alios, ex his quae in Missa leguntur, aliquid exponant, atque inter cetera sanctissimi huius Sacrificii mysterium aliquod decla­ rent, diebus praesertim dominicis et festis»11. 23. actuose abusus plenior Varios autem modos, quibus fideles sacrosancto Missae Sacrificio participare possunt, ita oportet moderari, ut periculum cuiusvis amoveatur, et praecipuus eiusdem participationis finis obtineatur, scilicet Dei cultus et fidelium aedificatio. b) De fidelium participatione in Missis in cantu 24. Forma nobilior eucharisticae celebrationis habetur in Missa solemni in qua caerimoniarum, ministrorum, atque Musicae sacrae cumulata solemnitas, divinorum mysteriorum magnificentiam patefacit, et adstantium mentes ad piam eorundem mysteriorum contemplationem conducit. Adnitendum proinde, ut fideles hanc celebrationis formam, ea qua par est aestimatione, prosequantur, congrue eidem participando, prouti infra expo­ nitur. 25. In Missa itaque solemni, actuosa fidelium participatio tribus gra­ dibus perfici potest: u) Primus gradus habetur, cum omnes fideles responsa liturgica can­ tando reddunt: Amen; Et cum spiritu tuo; Gloria tibi, Domine; Habemus ad Dominum; Dignum et iustum est; Sed libera nos a malo; Deo gratias. Omni cura adlaborandum est, ut fideles omnes, ubique terrarum, haec re­ sponsa liturgica in cantu reddere valeant. b) Secundus gradus habetur, cum omnes fideles partes quoque ex Ordinario Missae decantant, scilicet: Kyrie, eleison; Gloria in excelsis Deo; Credo; Sanctus-Benedictus; Agnus Dei. Adnitendum sane, ut fideles cas10 S. Cone. Trid. Sess. 22, cap. 6. Cfr. etiam Litteras cncyclicas Mediator Dei (A.AS. 39 (1947] 565; Ephem. Iit. 62 (1948) 35*): «Valde opportunum est, quod cctcroqum Liturgia statuit, populum ad sacram accedere Synaxim, postquam sacerdos divinam Da pem ex ara libaverit ». 11 S. Cone. Trid. Sess. 22. cap. 8; Litterae encyclicac Muticae sacrae disciplina: A.AS. 48 (1956) 17; Ephem. Iit. 71 (1957) 46. INSTRUCTIO S.R.C. PE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA I 397 dem partes ex Ordinario Missae, simplicioribus praesertim gregorianis mo­ dulis, decantare sciant. Si omnes vero partes cantari nequeant, nihil prohibet quominus faciliores, uti Kyrie, eleison; Sanctus-Benedictus; Agnus Dei, seligantur a fidelibus omnibus decantandae, Gloria in excelsis Deo vero et Credo a « schola cantorum ». Ceterum curandum est, ut ubicumque terrarum sequentes faciliores gregoriani moduli a fidelibus addiscantur: Kyrie, eleison; Sanctus-Benedictus, et Agnus Dei iuxta num. XVI Gradualis romani; Gloria [640] in excelsis Deo una cum Ite. missa est - Deo gratias, iuxta modum XV; Credo autem iuxta num. I vel III. Hac sane via illud maxime optabile obtineri potest, ut Christifideles, ubicumque terrarum, communem Fidem in actuo­ sa participatione sacrosancto Missae Sacrificio, communi quoque laetoque concentu manifestare valeant.1" c) Tertius denique gradus habetur, si omnes adstantes ita sint in cantu gregoriano exercitati, ut partes quoque ex Proprio Missae cantare valeant. Quae quidem plena in cantu participatio urgenda est praesertim in communitatibus religiosis ct in seminariis. 26. Magni quoque facienda est Missa cantata, quae, etsi sacris ministris et plena caerimoniarum magnificentia careat, decoratur tamen cantus et Musicae sacrae venustate. Optandum est, ut dominicis et diebus testis, Missa paroecialis vel prin­ cipalis sit in cantu. Quae vero de fidelium participatione in Missa solemni superiore nume­ ro dicta sunt, eadem prorsus valent etiam pro Missa cantata. 27. In Missis in cantu, haec insuper animadvertenda sunt: d) Si sacerdos cum ministris introitum facit in ecclesiam per viam longiorem, ml prohibet quominus, decantata antiphona ad Introitum cum suo versu, plurcs alii eiusdem psalmi versus cantentur: quo in casu, post singulos vel binos versus repeti potest antiphona, et, quando celebrans ante altare advenerit, abrupto psalmo, si opus sit, cantatur Gloria Patri, et ulti­ mo repetitur antiphona. b) Post antiphonam ad Offertorium canere licet antiquos gregorianos modulos illorum versuum, qui olim post antiphonam decantabantur. Si vero antiphona ad Offertorium a quodam psalmo desumpta sit, licet alios eiusdem psalmi versus decantare; quo in casu, post singulos vel binos versus psalmi, repeti potest antiphona, et, Offertorio expleto, psal­ mus clauditur cum Gloria Patri, et repetitur antiphona. Si vero antiphona e psalmo non sit desumpta, seligi potest alius psalmus solemnitati con12 Litterae encyclicac Musicae /arrae disciplina·. A.A.S. 48 (1956) 16; Ephem. ht. 71 (1957) 46. 398 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA gruens. Cani tamen potest, expleta antiphona ad Offertorium, etiam aliqua cantiuncula latina, quae tamen huic Missae parti congruat, nec protraha­ tur ultra Secretam. c) Antiphona ad Communionem per se canenda est dum sacerdos celebrans Ssmum Sacramentum sumit. Si autem fideles communicandi [641] sint, cantus eiusdem antiphonae inchoetur dum sacerdos sacram Communionem distribuit. Si eadem antiphona ad Communionem c quo­ dam psalmo desumpta sit, licet alios eiusdem psalmi versus decantare; quo in casu, post singulos vel binos versus, repeti potest antiphona, et, Communione expleta, psalmus clauditur cum Gloria Patri, et repetitur antiphona. Si vero antiphona non sit de psalmo, seligi potest psalmus solemnitati et actioni liturgicae congruens. Expleta autem antiphona ad Communionem, praesertim si fidelium Communio diu protrahitur, licet quoque aliam cantiunculam latinam, sa­ crae actioni congruam, decantare. Fideles praeterea ad sacram Communionem accessuri, ter Domine, non sum dignus, una cum sacerdote celebrante, recitare possunt. d) Sanctus et Benedictus, si modulis gregorianis decantentur, conti­ nue canendi sunt, secus vero, Benedictus post Consecrationem ponatur. e) Dum Consecratio peragitur, omnis cantus cessare debet, et, ubi consuetudo viget, etiam sonus organi et cuiusvis musici instrumenti. /) Consecratione peracta, nisi Benedictus adhuc sit canendus, sacrum suadetur silentium usque ad Pater noster. g) Dum sacerdos celebrans in fine Missae fidelibus benedicit, orga­ num sileat; sacerdos autem celebrans verba Benedictionis ita pronuntiare debet, ut ab omnibus fidelibus intellegi possint. ) 4 'J 3 i M < ‘4 c) De fidelium participatione in Missis lectis 28. Sedulo curandum est, ut fideles, « non tamquam extranei vel muti spectatores » 13 Missae quoque lectae intersint, sed illam praestent participa­ tionem, quae a tanto mysterio requiritur, et quae uberrimos affert fructus. 29. Primus autem modus, quo fideles Missae lectae participare possunt, habetur, cum singuli, propria industria, participationem praestant, sive in­ ternam, piam scilicet ad potiores Missae partes attentionem, sive externam, iuxta varias regionum probatas consuetudines. Ii potissimum in hac re laude digni sunt, qui parvum missale, proprio captui accommodatum, prae manibus habentes, una cum sacerdote, eisdem Ecclesiae verbis comprecantur. Cum vero non omnes aeque idonei sint ad 13 Constitutio Apostolica Divini atltns, diei 20 Decembris 1928: A.A.S. 21 (1929) 40; Ephcm. Iit. 43 (1929) 12. ■ INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 399 ritus ac formulas liturgicas rcctc intellegendas, ct cum praeterea [642] ani­ morum necessitates non caedem in omnibus sint, neque in singulis sem­ per eaedem permaneant, his alia vel aptior vel facilior participationis ratio occurrit, scilicet « lesu Christi mysteria pie meditando, vel alia peragendo pietatis exercitia aliasque fundendo preces, quae, etsi forma a sacris ritibus differunt, natura tamen sua cum iisdem congruunt Notandum insuper, quod si alicubi, inter Missam lectam, mos vigeat organum sonandi, quin fideles sive communibus precibus, sive cantu Missae participent, reprobandus est usus, organum, harmonium, aut aliud musi­ cum instrumentum quasi sine intermissione sonandi. Haec igitur instru­ menta sileant: a) Post ingressum sacerdotis celebrantis ad altare, usque ad Offer­ torium; b} A primis versiculis ante Praefationem usque ad Sanctus inclusive; e) Ubi consuetudo viget, a Consecratione usque ad Pater noster; d) Ab oratione dominica usque ad Agnus Dei inclusive; ad confes­ sionem ante Communionem fidelium; dum dicitur Postcommunio et datur Benedictio in fine Missae. 30. Secundus participationis modus habetur, cum fideles Sacrificio eu­ charistico participant, communes precationes et cantus proferendo. Provi­ dendum, ut et precationes et cantus singulis Missae partibus apprime con­ gruant, firmo tamen praescripto n. 14 c. 31. lertius denique isque plenior modus obtinetur, cum fideles sacer­ doti celebranti liturgice respondent, quasi cum illo « dialogando >, et partes sibi proprias clara voce dicendo. Quatuor vero gradus pleniores huius participationis distingui possunt: tf) Primus gradus, si fideles sacerdoti celebranti faciliora responsa liturgica reddunt, scilicet: Arnen; Et cum spiritu tuo; Deo gratias; Gloria tibi, Domine; Laus tibi, Christe; Habemus ad Dominum; Dignum et iustum est; Sed libera nos a malo; b) Secundus'gradus, si fideles partes insuper proferunt, quae a ministrante, iuxta rubricas, sunt dicendae; et, si sacra Communio infra Missam distribuitur, confessionem quoque dicunt et ter Domine, non sum dignus; c) Tertius gradus, si fideles partes quoque cx Ordinario Missae, |643| scilicet: Gloria m excelsis Deo; Credo; Sanctus-Benedictus; Agnus Dei, una cum sacerdote celebrante recitant; d) Quartus denique gradus, si fideles partes quoque ad Proprium Missae pertinentes: Introitum; Graduate; Offertorium ; Communionem, una H Litterae cncyclicae Mediator Dei·. A.A.S. (1947) 560-561; Ephem. Ut. 62 (1948) 32*. *»; I I . Β&Ϊ u’ j I j J 400 INSTRUCTIO S.K.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA cum sacerdote celebrante proferunt. Hic ultimus gradus a selectis tantum cultioribus coetibus bene institutis, digne, prouti decet, adhiberi potest. 32. In Missis lectis totum Pater noster, cum apta sii ct antiqua precatio ad Communionem, a fidelibus una cum sacerdote celebrante recitari potest, lingua vero latina tantum, et addito ab omnibus Arnen, exclusa quavis recitatione in lingua vulgari. 33. In Missis lectis cantus populares religiosi a fidelibus cantari pos­ sunt, servata tamen hac lege, ut sirtgulis Missae partibus plane congruant (cfr. n. 14 Z>). 34. Sacerdos celebrans, potissimum si aula ecclesiae magna sit ct po­ pulus frequentior, ea omnia, quae secundum rubricas clara voce pronun­ tiare debet, adeo elata voce dicat, ut omnes fideles sacram actionem oppor­ tune et commode sequi possint. d) De Missa « conventuali », quae etiam Missa « in choro » appellatur 35. Inter actiones liturgicas, quae peculiari dignitate excellunt, merito computanda est Missa « conventualis », seu «in choro», illa scilicet quae ab iis, qui per Ecclesiae leges choro adstringuntur, in coniunctione cum Officio divino quotidie celebranda est. Missa enim una cum Officio divino summam totius christiani cultus constituit, scu plenam illam laudem, quae omnipotenti Deo, externa quo­ que et publica solemnitate, quotidie tribuitur. Cum autem plena haec publica et collegialis divini cultus oblatio in omnibus ecclesiis quotidie perfici nequeat, ideo ab iis, qui lege «chori» ad hoc deputati sunt, quasi vicaria vice peragitur; quod maxime valet de ecclesiis cathedralibus relate ad universam dioecesim. Omnes proinde celebrationes « in choro » peculiari decore et solemni­ tate, id est, cantu et Musica sacra exornatae, ordinarie peragi debent. 36. Missa igitur conventualis per se solemnis esse debet, vel saltem cantata. Ubi vero per leges particulares aut per peculiaria Indulta a solemni­ tate [6441 Missae «in choro» dispensatum fuit, id saltem omnino evitetur, ne inter Missam conventualem Horae canonicae recitentur. Praestat e con­ tra, ut Missa conventualis lecta ea forma peragatur, quae n. 31 proponitur, secluso tamen quovis vernaculae linguae usu. 37. Ad Missam conventualem quod attinet, haec insuper serventur: a) Singulis diebus una tantum dicenda est Missa conventualis, quae <91 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGI A cum Officio in choro recitato concordare debet, nisi aliter a rubricis dispo­ situm fuerit {Additiones et Variationes in rubricis Missalis, tit. I, n. 4). Obligatio tamen alias Missas in choro celebrandi, ex piis fundationibus vel alia legitima causa, firma manet. />) Missa conventualis sequitur normas Missae in cantu vel lectae. c) Missa conventualis dicenda est post Tertiam, nisi communitatis moderator, gravi de causa, eam post Sextam vel Nonam dicendam esse censucrit. d) Missae conventuales « extra chorum », hucusque a rubricis quan­ doque praescriptae, supprimuntur. e) De adsistentia sacerdotum sacrosancto Missae sacrificio deque Missis quas « synchronizatas > vocant 38. Praemisso quod concelebratio sacramentalis in Ecclesia latina casi­ bus limitatur a iure statutis: responso deinde Supremae S. Congregationis S. Officii diei 23 Maii 1957 lu in mentem revocato, quo invalida declaratur concelebratio Missae sacrificii ex parte sacerdotum, qui. etsi vestibus sacris induti et quavis intentione ducti, verba consecrationis non proferunt: non est prohibitum, ut, pluribus sacerdotibus, occasione Congressuum, simul convenientibus, « unus tantum sacrum peragat, alii vero (si omnes sive plu­ rimi) huic uni sacro intersint in eoque sacram synaxim c manu celebrantis sumant », dummodo « hoc ex iusta et rationabili causa liat, neque Episco­ pus ad fidelium admirationem vitandam aliud statuerit ». et huic modo agendi ne subsit error a Summo Pontifice Pio XII memoratus, quod scilicet celebratio unius Missae, cui centum sacerdotes pie adsistunt, aequi valeat celebrationi centum Missarum ex parte centum sacerdotum 16451 39. Prohibentur vero sic dictae < Missae synchronizatae », illae scilicet Missae hoc peculiari modo celebratae, quod duo vel plures sacer­ dotes, in uno vel pluribus altaribus, ita simultanée Missam celebrant, ut omnes actiones ct omnia verba uno codemquc tempore et peragantur et proferantur, adhibitis quoque, praesertim si numerus sacerdotum ita ce­ lebrantium magnus sil, modernis quibusdam instrumentis quibus abso­ luta haec uniformitas seu « synchronizatio » facilius obtineatur. i ' .I..I.S. 49 (1957) 370; Ephem. Iit. 71 (1957) 317. 1(1 Cfr. Allocutiones Summi Pontificis Pii XII ad Etnos PP. Cardinales atque Sacrorum Antistites, diei 2 Novembris 1954 46 [1954) 669-670); Ephem. (1955) 19-50; et ad cos qui Conventui international! de Liturgia Pastorali. Assisii interfuerunt, diei 22 Septembris 1956 (.4.AS. 48 [1956] 716-717); Ephem. Ut. 70 401-102. Excmos ht. 69 habito, (1956) 402 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA B) De Officio divino 40. Oificium divinum absolvitur aut «in choro», aut «in communi», aut < a solo ». Dicitur autem «in choro», si Officium divinum absolvitur a commu­ nitate, per leges ecclesiasticas ad chorum obligata; « in communi » vero, si idem fit a communitate, quae ad chorum non est adstricta. Officium vero divinum, quovis modo absolvatur, sive «in choro», sive «in communi», sive «a solo», si ab illis peragatur qui per leges eccle­ siasticas ad Officium persolvendum deputati sunt, semper habendus est uti actus cultus publici, nomine Ecclesiae Deo redditi. 41. Officium divinum natura sua ita est constitutum, ut mutuis alter­ nisque vocibus persolvatur; immo nonnullae partes per se postulant ut cantu peragantur. 42. His itaque statutis, absolutio Officii divini «in choro» retineatur et foveatur; absolutio vero « in communi », sicut etiam cantus alicuius sal­ tem Officii partis, secundum locorum, temporum et personarum opportuninitatem, enixe commendatur. 43. Psalmorum recitatio «in choro» vel «in communi», sive fiat in modulatione gregoriana, sive sine cantu, gravis sit atque conveniens, ser­ vata apta tonorum ratione, congruentis vocis mora, et plena vocum con­ cordantia. 44. Si psalmi, qui in Hora canonica occurrant, cantandi sint, partim saltem gregorianis modulis cantari debent, vel alternis psalmis, vel alternis versibus eiusdem psalmi. 45. Prisca et veneranda consuetudo, Vesperas in dominicis et festivis diebus una cum populo, ad normam rubricarum decantandi, ubi viget ser­ vetur; ubi non est, quantum fieri potest, inducatur, aliquoties saltem in anno. [6461 Adnitantur insuper locorum Ordinarii ne, occasione Missae ve­ spertinae, Vesperarum cantus diebus dominicis et festivis desuescat. Mis­ sae enim vespertinae, quas Ordinarius loci permittere potest « si bonum spirituale notabilis partis christifidelium id postulet»1', detrimento esse non debent actionibus liturgicis piisque exercitiis, quibus populus Christia­ nus dies festivos sanctificare consuevit. >7 Constitutio Apostolica Chnstus Dominus, dici 6 lanuarii 1953 (A.A.S. 45 [1953] 15-24); Ephem. Iit- 68 (1953) 30-37; Instructio Supremae S. Congregationis Sancti Officii eiusdem dici (A.AS. 45 [1953] 4/-51); Ephem. Iit. 68 (1953) 38-42; Motu proprio Sacrani Communionem, dici 19 Martii 1957 (A.AS. 49 [1957] 177-178); Eph. ht. 71 (1957) 191-192. INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 403 Quapropter mos cantandi Vesperas aut pia alia exercitia celebrandi cum Benedictione eucharistica, ubi viget, retinendus est, etiamsi Missa vesper­ tina celebretur. 46. In seminariis autem clericorum, sive saecularium sive religiosorum, saepius Officii divini saltem aliqua pars in communi peragatur, ct quantum possibile est, in cantu; diebus autem dominicis et festivis Vesperae saltem canendae sunt (cfr. can. 1367, 3°). C) De Benedictione eucharistica 47. Benedictio eucharistica est vera actio liturgica; proinde fieri debet prout i in Rituali Romano, tit. X, cap. V, n. 5, describitur. Sicubi vero ex traditione immemorabili alius vigeat modus cucharisticam Benedictionem impertiendi, hic modus de licentia Ordinarii conser­ vari potest; suadetur tamen prudenter romanum morem Benedictionis eucharisticae promovere. 2. De quibusdam generibus Musicae sacrae A) De POLYPHONIA SACRA 48. Opera auctorum polyphoniae sacrae, cum antiquorum, tum rccentiorum, in actiones liturgicas ne inducantur, nisi prius certe constiterit, ea ita esse composita vel aptata, ut normis et monitis in Litteris encyclicis Musicae sacrae disciplina 1819ad rem traditis, reapse respondeant. In dubio consulatur Commissio dioccesana de Musica sacra. 49. Prisca huiusce artis monumenta, quae adhuc in archivis iacent, di­ ligenter investigentur, de eorum conservatione, si opus sit, opportune pro­ videatur, eorumque editiones, sive criticae, sive ad usum liturgicum aptae, a peritis parentur. B) De musica sacra moderna [6471 50. Musicae sacrae modernae opera in actionibus liturgicis ne adhibeantur, nisi iuxta leges liturgicas et ipsius artis Musicae sacrae con­ cinnata sint, ad mentem Litterarum encyclicarum Musicae sacrae disci­ plina Qua de re indicium feret Commissio dioccesana de Musica sacra.. 18 .1./I.S. 48 (1956) 18-20; Ephem. Iit. 71 (1957) 47-49. 19 48 (1956) 19-20; Ephem. Ut. 71 (1957) 48-49. 404 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA C) De CANTU POPULARI RELIGIOSO 51. Cantus popularis religiosus summopere commendandus et prove­ hendus est; eius enim ope vita Christiana spiritu religioso perfunditur men­ tesque fidelium ad superiora elevantur. Huiusmodi autem cantus popularis religiosus proprium habet locum in omnibus, sive publicis sive familiaribus, vitae christianae solemnitatibus, vel etiam inter diuturnos vitae quotidianae labores; nobiliorem vero partem obtinet in omnibus piis exercitiis, sive extra sive intra ecclesiam peragendis; quandoque demum in ipsis actionibus liturgieis admittitur, iuxta normas superius nn. 13-15 traditas. 52. Ut autem religiosa cantica popularia finem suum attingant, «ad catholicae Fidei doctrinam plene conformentur oportet, eam recte propo­ nant ct explicent, lingua utantur plana et modulatione simplici, a tumida et inani verborum profluentia immunia sint, ac denique etsi brevia sunt ct facilia, quandam prae se ferant religiosam dignitatem et gravitatem » "°. Quae praescripta ut serventur, locorum Ordinarii sedula cura caveant. 53. Commendatur igitur omnibus quorum intéressé potest, ut cantio­ nes populares religiosae, antiquioris quoque aetatis, quae scripto aut viva voce traditae sunt, opportune colligantur, et, locorum Ordinariis appro­ bantibus, ad fidelium usum edantur. D) De MUSICA RELIGIOSA 54. Magni quoque illa musica aestimanda est et opportune excolenda, quae etsi in actionibus liturgieis propter peculiarem suam indolem admitti nequit, eo tamen tendit, ut in audientibus religiosos affectus producat ipsamque religionem foveat, ideoque musica religiosa iure meritoque nuncupatur. 16481 55. Sedes propriae ad opera musica religiosa disponenda sunt auditoria ad concentus musicos destinata, vel aulae spectaculis aut conven­ tibus constitutae, non vero ecclesiae, cultui Dei sacrae. Sicubi vero auditorium musicum vel alia aula conveniens non exstet et nihilominus concentum musicae religiosae fidelibus utilitatem spiritua­ lem afferre posse existimetur, Ordinarius loci concentum huiusmodi in aliqua ecclesia permittere potest, servatis tamen quae sequuntur: i/) Pro quolibet concentu instituendo requiritur eiusdem Ordinarii loci licentia in scriptis; /») Ad hanc licentiam obtinendam praecedat oportet petitio scripta, 20 Litterae encyclicae Musicae sacrae disciplina·. A.A.S. 48 (1956) 20; Ep/iem. Iit. 71 (1957) 49. I INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 405 in qua significentur: tempus concentus, operum argumenta, nomina ma­ gistrorum (organici ct magistri chori) atque artificum; r) Ordinarius loci licentiam ne concedat, nisi, audito voto Commis­ sionis diocccsanae de Musica sacra et consilio aliorum forte virorum in re peritorum, plane sibi constet opera proponenda non modo genuina arte praestare, sed sincera quoque christiana pietate; necnon personas, quae con­ centum exsecuturae sint, qualitatibus pollere, de quibus nn. 97 c 98. i/) Ssmum Sacramentum, opportuniore tempore, ab ecclesia aufera­ tur et in sacello quodam vel etiam in sacristia decenter reponatur; sin mi­ nus, auditores moneantur, Ssmum Sacramentum in ecclesia praesens esse, ct rector ecclesiae diligenter curet, ut eidem Sacramento nulla obveniat irreverentia; e) Si scidulae ad aditum emendae sint, aut libelli concentus distri­ buendi, haec omnia extra aulam ecclesiae fiant; /) Musici, cantores et auditores ita se gerant talique more vestiantur, ut eam gravitatem prae se ferant, quae loci sacri sanctitatem omnino decet. g) Pro rerum adiunctis praestat ut concentus aliquo pio exercitio concludatur, vel potius Benedictione eucharistica, eo sane proposito, ut spiritualis mentium elevatio, quam concentus promovere intendit, sacra actione quasi coronetur. 3. De libris cantus liturgici 56. Libri cantus liturgici Ecclesiae romanae hucusque typice editi sunt: Graduais Romanum, cum Ordinario Missae. Antiphonale Romanum pro Horis diurnis. [6491 Officium Defunctorum, Maioris hebdomadae ct Nativitatis D. N. fesu Christi. 57. Sancta Sedes, in omnes cantilenas gregorianas, quae in libris liturgicis Ecclesiae romanae ab ipsa approbatis continentur, omnia sibi vindicat proprietatis ct usus iura. 58. Decretum S. Rituum Congregationis, dic 11 mensis /Xugusti anni 1905 datum, seu « Instructio circa editionem et approbationem librorum cantum liturgicum gregorianum continentium»21* , necnon subsequens «Declaratio circa editionem ct approbationem librorum canium liturgi­ cum gregorianum continentium », dici 14 mensis Februarii anni 1906", 21 Dccr. auth. S.RC. 4166: Ephrm. Ut. 19 (1905) 516-519. Dccr. auth. S.RC. 4178: Ephern. ht. 20 (1906) 132-133. 26 — Ephrirt Iit· INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 406 4· I alterumque Decretum, die 24 mensis Februarii anni 1911 editum, de qui­ busdam quaestionibus particularibus circa approbationem librorum cantus «Propriorum» alicuius dioecesis vel religiosae familiae2'1, vim suam retinent. Quae autem eadem S. Rituum Congregatio, dic 10 Augusti anni 1946, statuit «De facultate edendi libros liturgicos > 23 24, valent quoque pro libris cantus liturgici. 59. Cantus ergo gregorianus authenticus ille est, qui in editionibus < typicis » vaticanis exhibetur, vel a S. Rituum Congregatione pro aliqua ecclesia particulari aut familia religiosa approbatus est, et propterea ab editoribus, debita facultate munitis, in omnibus, cantilena scilicet et textu, ad amussim transumendus est. Signa autem, quae rhythmica dicuntur, privata auctoritate in cantum gregorianum inducta, permittuntur, dummodo integra servetur notularum vis et ratio, quae in vaticanis libris cantus liturgici inveniuntur. 4. De instrumentis musicis et de campanis * β 1 A) Principia , , I ‘ , ] , i quaedam generalia 60. Circa usum instrumentorum musicorum in sacra Liturgia haec recolantur principia : a) Attenta sacrae Liturgiae natura, sanctitate ac dignitate, cuiuscumque instrumenti musici usus per se quam maxime perfectus esse [650] deberet. Melius erit proinde concentum instrumentorum (sive unius organi, sive aliorum instrumentorum) penitus omittere, quam indecore peragere; et gencratim melius erit aliquid, etsi circumscriptum, bene agere, quam ampliora moliri, quibus explendis apta media deficiant. b) Ratio deinde habenda est differentiae, quae sacram inter et proJanam musicam intercedit. Dantur enim instrumenta musica, quae natura sua et origine — uti organum classicum — ad Musicam sacram directe ordinantur; vel alia, quae ad usum liturgicum facile aptantur, ut quaedam instrumenta, quae nervis et arcu constant; alia e contra exstant instru­ menta, quae, communi iudicio, adeo profanae musicae propria existiman­ tur, ut sacro usui aptari omnino nequeant. c) Denique ea tantum musica instrumenta in sacra Liturgia admit­ tuntur, quae personali artificis actione tractantur, non autem quae modo> mechanico seu automatico. 23 auth. S.R.C. 4260: Ephtm. Iit. 25 (1911) 260-262. A.A.S. 38 (1946) 371-372; Ephem. lit IP 56 (1947) 19-20. —er I INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 407 Æ) De organo classico et instrumentis similibus 61. Praecipuum illudque solemne instrumentum musicum liturgicum Ecclesiae Latinae fuit et manet organum classicum, seu tubulatum. 62. Organum servitio liturgico destinatum, etsi parvum, ad artis nor­ mam sit confectum, iisque vocibus instructum, quae sacro usui conveniunt; prius quam in usum deducatur, rite sit benedictum; et qua res sacra, omni diligentia custodiatur. 63. Praeter organum classicum, usus quoque admittitur illius instru­ menti, quod « harmonium » vocant; hac quidem condicione, ut vocum qualitate et sonitus amplitudine sacro usui respondeat. / 64. Illud vero adsimulatum organum, quod « electrophonicum » vo­ cant, inter actiones liturgicas ad tempus tolerari potest, cum opes non suppetant ad organum tubulatum, etsi parvum, comparandum. In singulis tamen casibus accedat oportet explicita Ordinarii loci licentia. Hic autem consulat prius Commissionem dioecesanam de Musica sacra aliosve in hac re viros peritos, qui ea omnia suadere studeant, quae tale instrumentum ad usum sacrum magis accommodatum reddant. 65. Modulatores instrumentorum, de quibus nn. 61-64, sufficienter pe­ ritos esse oportet in arte sonandi, sive ad sacros canius aut musicorum concentus comitandos, sive ad organum solum belle modulandum; quin immo, cum saepe saepius nccesse sit, inter actiones liturgicas [651] sonos «ex tempore» reddere, qui variis momentis eiusdem actionis congruant, in legibus, quae organo et Musicae sacrae in genere praesunt, scientia et experientia versati esse debent. lidem modulatores instrumenta sibi concredita religiose custodire stu­ deant. Quoties autem organo in sacris functionibus assident, conscii sibi sint de parte activa quam exercent ad gloriam Dei et in fidelium aedifi­ cationem. 66. Organi modulatio, sive actiones liturgicas prosequatur, sive pia exercitia, diligenti cura aptanda est temporis vel dici liturgici qualitati, ipsorumque rituum et exercitiorum naturae, necnon singulis eorum partibus. 67. Nisi antiqua consuetudo vel peculiaris aliqua ratio, ab Ordinario loci comprobanda, aliud suadeat, organum collocetur in proximitate altaris maioris, loco magis opportuno, at semper ita, ut cantores vel musici in suggestu consistentes, a fidelibus in aula ecclesiae adunatis conspici nequeant. 408 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA C) De Musica sacra instrumental! 68. In actionibus liturgicis, diebus praesertim solemnioribus, alia quo­ que instrumenta musica — in primis illa, quorum chordae parvo fricata arcu sonant, — praeter organum adhiberi possunt, una cum organo vel sine, in musico concentu aut ad cantum comitandum, legibus tamen stricte servatis quae ex principiis, supra propositis (n. 60), promanant, quaeque sunt: a) Ut agatur dc instrumentis musicis, quae usui sacro revera aptari possunt; /») Sonitus horum instrumentorum tali modo et gravitate, ac quasi religiosa castitate eliciatur, ut omnis profanae musicae clangor evitetur et fidelium pietas foveatur; c) Gmcentus magister, organicus et artifices, usum instrumentorum et leges Musicae sacrae bene calleant. 69. Locorum Ordinarii, ope praesertim Commissionis dioecesanae dc Musica sacra, sedulo invigilent, ut haec dc usu instrumentorum in sacra Liturgia praescripta reapse serventur; nec omittant, si casus ferat, pecu­ liares de hac re tradere normas, condicionibus et probatis consuetudinibus aptatas. D) De instrumentis musicis et de machinis « automaticis > 1652] 70. Instrumenta musica quae, ex communi iudicio et usu, pro­ fanae tantum musicae conveniunt, ab omni actione liturgica et a piis exer­ citiis omnino arceantur. 71. Usus instrumentorum et machinarum « automaticarum », uti sunt: autoorganum, grammophonium, radiophonium, dictaphonium seu magnetophonium. ct alia eiusdem generis, in actionibus liturgicis et piis exercitiis, sive intra sive extra ecclesiam peragendis, absolute vetatur, etsi agatur tantum de sacris sermonibus vel Musica sacra transmittenda, vel de canto­ ribus aut fidelibus in cantu substituendis aut etiam sustentandis. His tamen machinis uti licet, etiam in ecclesiis, sed extra actiones liturgicas et pia exercitia, cum agitur dc audienda voce Summi Pontificis, Ordinarii loci, vel aliorum oratorum sacrorum; vel etiam ad fideles in doctrina christiana vel in cantu sacro aut religioso populari instituendos; denique ad populi cantum dirigendum ct sustentandum in processionibus extra ecclesiam peragendis. 72. Instrumentis autem, quae amplificatores» dicuntur, uti lie t in actionibus quoque liturgicis ct piis exercitiis, si agatur de amplificanda viva ' INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 409 voce sacerdotis celebrantis aut «commentatoris» vel aliorum, qui, iuxta rubricas vel c mandato rectoris ecclesiae, vocem edere possint. 73. Usus machinarum pro imaginibus proiciendis, praesertim vero carum quas « cinematographicas » vocant, sive proiectiones «mutae» sint sive «sonorae», in ecclesiis, quacumque de causa quamvis pia, religiosa aut benefica, strictissime vetatur. Caveatur insuper ne, in aulis ad conventus et praesertim ad spectacula prope ecclesiam, vel, alio loco deficiente, subter ecclesiam exstruendis vel aptandis, aditus ex ipsis aulis ad ipsam ecclesiam pateat, neve strepitus ex iis proveniens sanctitatem et silentium loci sacri ullo modo perturbet. £) De sacris actionibus ope juoiophoniae et televisionis DIFFUNDENDIS 74. Ad actiones liturgicas vel pia exercitia, quae cum intra tum extra ecclesiam peraguntur, ope radiophoniae vel televisionis diffundenda, ex­ pressa requiritur Ordinarii loci licentia; quam ipse ne concedat, nisi prius sibi constet : 16531 a) Cantum et Musicam sacram, legibus sive liturgicis sive Musicae sacrae apprime respondere; b) Insuper, si agatur de diffusione televisifica, omnes, qui in func­ tione sacra partem habent, ita bene instructos esse, ut celebratio rubricis plane conformis et omnino digna evadat. Hanc licentiam modo habituali Ordinarius loci concedere potest pro transmissionibus regulariter ex eadem ecclesia perficiendis, si, omnibus per­ pensis, sibi constet omnia quae requiruntur diligenter servari. 75. Machinae ad diffusionem telcvisilicam perficiendam, quantum heri potest, in presbyterium ne inducantur; numquam vero ita prope altare collocentur, ut sacris ritibus impedimento sint. Operatores insuper his machinis addicti illa gravitate se gerant, quae locum et ritum sacrum deceat, et pietatem adstantium minime perturbet, iis praesertim momentis, quae summam devotionem postulant. 76. Quae superiore articulo statuuntur, servanda sunt etiam ab illis artificibus, quos « photographos> vocant: ct quidem maiore cum diligen­ tia, attenta facilitate qua sc et machinas quocumque transferre possunt. 77. Singuli ecclesiarum rectores curent, ut praescripta, de quibus nn. 75-76, fideliter serventur; locorum autem Ordinarii ne omittant accu­ ratiores tradere normas, quas rerum adiuncta forte exigant. 78. Cum radiophonica transmissio natura sua postulet, ut auditores 410 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA illam sine interruptione sequi possint, in Missa radiophonice diffusa iuvat, ut sacerdos celebrans, praesertim si aliquis Missae « commentator ■» desit, verba illa, quae vi rubricarum submissa voce recitanda sunt, « voce tantisper elevata» pronuntiet; item ea quae clara voce dicenda sunt, «altius» pro­ ferat, ut audientes totam Missam commode sequi possint. 79. Iuvat denique ut, ante transmissionem sanctae Missae ope radiophoniac vel televisionis, auditores vel spectatores moneantur, talem Missae auditionem vel visionem, ad satisfaciendum praecepto de Sacro audiendo, non sufficere. F) De TEMPORE QUO INSTRUMENTORUM MUSICORUM SONUS PROHIBETUR [654 j 80. Quoniam organi et magis quoque aliorum instrumentorum sonus ornamentum constituit sacrae Liturgiae, usus idcirco eorundem in­ strumentorum temperandus est secundum gradum laetitiae, qua singuli dies vel tempora liturgica distinguuntur. 81. In omnibus ergo actionibus liturgicis, excepta tantum Benedictione eucharistica, sonus organi omniumque aliorum instrumentorum musico­ rum prohibetur: a) Tempore Adventus, id est a primis Vesperis dominicae primae Adventus usque ad Nonam vigiliae Nativitatis Domini; Z>) Tempore Quadragesimae et Passionis, id est a Matutino feriae quartae Cinerum usque ad hymnum Gloria in excelsis Deo in Missa so­ lemn! Vigiliae paschalis; c) Feriis ct sabbato quatuor temporum Septembris, si Officium ct Missa de iis fiant; d) In omnibus Officiis ct Missis defunctorum. 1 82. Sonus aliorum instrumentorum, praeter sonum organi, prohibetur insuper in dominicis in Septuagesima, Sexagesima et Quinquagesima feriisque has dominicas sequentibus. 83. Pro diebus tamen temporibusque ut supra prohibitis, sequentes statuuntur exceptiones: a) Organi et aliorum instrumentaium sonus permittitur diebus festis de praecepto et feriatis (exceptis dominicis) nccnon festis patroni princi­ palis loci, tituli vel anniversarii dedicationis ccclcsiae propriae ct tituli aut fundatoris familiae religiosae; vel si solemnitas aliqua extraordinaria occurrat; Z>) Organi tantum aut harmonii sonus permittitur in dominicis ter­ tia Adventus et quarta Quadragesimae; nccnon feria quinta infra heb- — INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA ' domadam sanctam in Missa chrismatis, ct ab initio Missae solemnis vespertinae in «Cena Domini» usque ad finem hymni Gloria in excelsis Deo; c) Item organi tantum aut harmonii sonus permittitur in Missa et in Vesperis, solummodo ad cantum sustentandum. Ordinarii locorum has prohibitiones vel permissiones, secundum pro­ batas locorum aut regionum consuetudines, pressius determinare possunt. [6551 84. Per totum Triduum sacrum, idest a media nocte qua incipit feria quinta in Cena Domini usque ad hymnum Gloria in excelsis Deo in Missa solemni Vigiliae paschalis, organum et harmonium omnino ta­ ceant, ct ne ad cantum quidem sustentandum adhibeantur, salvis exceptio­ nibus, quae supra, n. 83 by statuuntur. Sonus porro organi et harmonii hoc triduo prohibetur, sine ulla excep­ tione, et non obstante quacumque contraria consuetudine, etiam in piis exercitiis. * 85. Ne omittant ecclesiarum rectores, vel quorum interest, rationem illius liturgici silentii fidelibus debite explicare, neque obliviscantur curam adhibere, ut iisdem diebus vel temporibus ceterae quoque praescriptiones liturgicae de altaribus non ornandis pariter observentur. G) De campanis 86. Perantiquum ac probatissimum campanarum usum in Ecclesia latina, omnes, quorum interest, religiose servare tenentur. 87. Campanae ad ecclesiarum usum ne adhibeantur, nisi prius solemniter consecratae vel saltem benedictae fuerint; ex tunc autem ut res sacrae debita serventur cura. 88. Probatae consuetudines ac diversi modi campanas pulsandi, iuxta distinctos eiusdem sonitus fines, omni cura retineantur; neque omittant locorum Ordinarii traditas usualesque huius rei normas colligere, vel, ubi desint, praescribere. 89. Innovationes, quae ad id tendunt, ut campanae ipsae pleniorem edant sonum, vel ut earum pulsatio facilior evadat, ab Ordinariis loco­ rum, audito peritorum voto, admitti possunt; in dubio autem, res huic S. Rituum Congregationi proponatur. 90. Praeter diversos consuetos et probatos modos sacras campanas pul­ sandi, de quibus supra n. 88, peculiares alicubi exstant apparatus plu­ rium campanularum in ipsa turri campanaria appensarum, quibus variae eduntur cantilenae ct concentus, falis campanularum ludus, qui commu- 412 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA niter «carillon» appellatur (germanice «Glockenspiel»), a quovis usu liturgico omnino excluditur. Campanulac autem ad talem usum desti­ natae, nec consecrari possunt, nec benedici iuxta solemnem Pontificalis Romani ritum, sed simplici tantummodo benedictione. 16561 91. Totis viribus adnitendum est ut omnes ecclesiae, oratoria publica et semipublica, saltem una vel duabus, etsi parvis, campanis sint instructa; districte vero prohibetur, loco sacrarum campanarum, adhibere qualemcumque machinam vel instrumentum, ad campanarum sonum mechanice vel automatice imitandum vel amplificandum; licet tamen huiusmodi machinis vel instrumentis uti, si iuxta superius statuta, ad mo­ dum «carillon» adhibeantur. 92. Ceterum praescripta can. 1169, 1185 et 612 Codicis luris Cano­ nici ad amussim serventur. 5. De personis quae in musica sacra et sacra liturgia praecipuas partes habent 93. Sacerdos celebrans toti actioni liturgicae praeest. Ceteri omnes actioni liturgicae modo sibi proprio participant. Proinde: «) Clerici, qui modo et forma a rubricis statutis, seu qua clerici, actioni liturgicae intersunt, sive ministrorum sacrorum aut ministrorum minorum munere fungentes, sive etiam in choro seu in schola cantorum partem habentes, servitium ministerial' proprium et directum exercent, et quidem vi ordinationis aut assumptionis in statum clericalem. b) Laid autem participationem liturgicam actuosam praestant, et quidem vi characteris baptismalis, quo fit, ut in sacrosancto quoque Mis­ sae Sacrificio, pro modo suo divinam victimam Deo Patri cum sacerdote offerant25. c) Laici vero masculini sexus, sive pueri sint, sive iuvenes aut viri, cum a competente auctoritate ecclesiastica ad ministerium altaris vel ad Musicam sacram exsequendam deputantur, si tale officium modo et for­ ma a rubricis statutis peragant, servitium ministeriale directum quidem, sed delegatum, exercent, ea tamen condicione, si de cantu agatur, ut « chorum » seu « scholam cantorum » constituant. 94. Sacerdos celebrans et ministri sacri, praeter accuratam rubricarum observantiam, nitantur oportet, partes in cantu proferendas, recte, distincte et belle, quantum possunt absolvere. -r’ Cfr. Litterae encyclicae Mystici Corporis Christi, dici 29 lunii anni 1943; A.A.S. 35 (1943) 232-233; Litterae encyclicae Mediator Dei, dici 20 Novembris anni 1947: A.A.S. 39 (1947) 555-556; Ephem. ht. 62 (1948) 28*. I JNSTRl CT1O S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 4IÎ 95. Quotiescumque ad actionem liturgicam celebrandam personarum delectus fieri potest, praestat ut ii praeferantur, qui in cantu excellen­ tiores |657| esse noscuntur; praesertim si agatur de actionibus liturgicis solemnioribus, et de iis quae aut cantum difficiliorem exigant, aut radiophonice vel televisive transmittantur. 96. Actuosa fidelium participatio, praesertim sanctae Missae et qui­ busdam liturgicis actionibus magis implicatis, facilius obtineri poterit, si aliquis «commentator» interveniat, qui, momento opportuno paucisque verbis, ritus ipsos, aut sacerdotis celebrantis vel sacrorum ministrorum precationes aut lectiones interpretetur, et externam fidelium participatio­ nem, eorum scilicet responsiones, precationes et cantus, moderetur. Huiusmodi commentator admitti potest, servatis normis quae sequuntur: ii) Convenit, ut munus commentatoris a sacerdote vel saltem-a cle­ rico absolvatur; his deficientibus, viro laico committi potest, christianis moribus commendato et de munere bene edocto. Mulieres vero numquam officio commentatoris fungi possunt; hoc unum permittitur, ut in casu necessitatis, mulier cantum aut precationes fidelium quasi ducat. b) Commentator, si sacerdos sit aut clericus, cotta sit indutus, et in presbyterio vel ad cancellos consistat, aut in ambonc vel pulpito; si vero sit laicus, sistat coram fidelibus, opportuniore loco, sed extra presby­ terium, vel pulpitum. c) Explicationes et monitiones, a commentatore tradendae, scripto sint praeparatae, paucae, sobrietate perspicuae, tempore opportuno et voce moderata prolatae; orationibus sacerdotis celebrantis numquam superpo­ nantur; uno verbo: ita disponantur, ut fidelium pietati adiumento sint, non nocumento. ) Organici quoque atque chori magistri sat amplam habeant sacrae Liturgiae scientiam ct linguae latinae sufficientem cognitionem; denique propria quisque arte adeo sint instituti, ut officium suum digne et com­ petenter exercere valeant. c) Cantoribus etiam, sive pueri sint sive adulti, talis, pro eorum captu, praebeatur actionum liturgicarum et textuum quos canere debent, cognitio, ut ipsum cantum ea mentis intelligentia et cordis affectu possint promere, quem requirit servitutis eorum « rationabile obsequium ». Edo­ ceantur quoque, latina verba recte et distincte pronuntiare. Rectores eccle­ siarum, vel quorum interest, sedulo invigilent, ut in loco, ubi cantores in ecclesia sistunt, bonus ordo et sincera regnet devotio. r/) Artifices denique musici, Musicam sacram exsecuturi, non solum proprio quisque instrumento ad regulas artis sint experti, sed eius usum ad sacrae quoque Musicae leges bene aptare sciant, atque rerum liturgi­ carum tali cognitione sint instructi, ut externum artis exercitium cum devota pietate congrue valeant coni ungere. 99. Valde optandum, ut ecclesiae cathédrales, et saltem ecclesiae paroecialcs vel aliae maioris momenti, proprium habeant et stabilem «chorum» musicum scu «scholam cantorum», quae verum servitium ministeriale praestare possit ad normam articuli 93 a et c. 100. Sicubi vero talis chorus musicus constitui nequit, permittitur ut constituatur chorus fidelium, sive « mixtus », sive mulierum aut puella­ rum tantum. Huiusmodi vero chorus in proprio collocetur loco, extra pre­ sbyterium seu extra cancellos posito; viri autem a mulieribus [659] vel puellis seorsim consistant, quolibet sedulo vitato inconvenienti. Neque omittant locorum Ordinarii, hac de re praecisas edere normas, de quarum observantia rectores ecclesiarum respondere debeant20. 20 Cfr. Decr. atith. S.RC. 3*64, 4210, 4231, ct Litterae cncyclicae Musicae sacrae disciplina·. A.AS. 48 (1956) 23: Ephem. Iit. 71 (1957) 51. INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 415 101. Optandum ac suadendum est ut organici, chori magistri, can­ tores, artifices musici aliique servitio ecclesiae addicti, pietatis ac religionis studio operam suam pro amore Dei reddant, nullo interveniente stipen­ dio. Quod si eandem operam gratis praestare nequeant, iustitia christiana aeque ac caritas postulant ut superiores ecclesiastici, iuxta varias ac pro­ batas locorum consuetudines, servatis quoque legum civilium ordinatio­ nibus, iustam ipsis tribuant mercedem. 102. Convenit porro, ut locorum Ordinarii, audito quoque Commis­ sionis de Musica sacra consilio, tabellam edant, in qua stipendium diversis personis superiore articulo nominatis tribuendum, pro universa dioecesi statuatur. 10i Oportet nantur, quae ad legibus civilibus, nariis opportune denique, ut pro iisdem personis ea omnia accurate dispo­ sic dictam « praevidentiam socialem > referuntur, servatis si exsistant, vel. his deficientibus, normis ab iisdem Ordi­ edendis. 6. De musica sacra et sacra liturgia excolenda A) De cleri et populi generali in et sacra Musica sacra Liturgia institutione 104. Musica sacra arctissime cum Liturgia connectitur; cantus vero sacer integre ad ipsam Liturgiam pertinet (n. 21); cantus denique reli­ giosus popularis amplissime in piis exercitiis adhibetur, quandoque etiam in actionibus liturgicis (n. 19). Hinc facile evincitur, institutionem de Mu­ sica sacra deque sacra Liturgia separari non posse, utramque ad vitam christianam pertinere, mensura sane diversa, iuxta varios clericorum ct fidelium status ct ordines. Omnes propterea quandam saltem institutionem de sacra Liturgia deque Musica sacra, proprio statui congruentem, adipiscantur oportet. 105. Naturalis caque primigenia christianac educationis schola est ipsa familia christiana, in qua pueruli sensim ducuntur ad fidem christianam [660] cognoscendam et exercendam. Adnitendum igitur, ut parvuli, pro eorum aetate et ratione, piis exercitiis ct actionibus quoque liturgicis, prae­ sertim Sacrificio Missae, participare addiscant, ct cantum popularem reli­ giosum, in familia et in ecclesia, cognoscere et adamare incipiant (cfr. su­ pra, nn. 9, 51-53). 106. In scholis deinde, quae primariae aut dementares appellari solent, haec serventur: i/) Si a catholicis regantur et proprias sequi possint ordinationes, INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGI Λ •lio providendum est, ut pueri in scholis ipsis cantus populares et sacros ple­ nius addiscant, praecipue vero, ut de sanet » Sacrificio Missae ac de modo eidem participandi, pro eorum captu, penitius instituantur, ac simpliciores cantilenas gregorianas decantare incipiant. b) Si vero agatur de scholis publicis, legibus civilibus subiectis, stu­ deant locorum Ordinarii aptas dare normas, quibus necessariae puerorum in sacra Liturgia et in cantu sacro educationi provideatur. 107. Quae de scholis primariis seu clementaribus statuuntur, magis adhuc urgenda sunt in scholis mediis seu secundanis, ut aiunt, quibus adulescentes maturitatem illam consequi deberent, quae ad vitam socialem et religiosam recte ducendam requiritur. 108. Educatio liturgica et musica hucusque descripta altius denique protrahenda est in maximis illis litterarum scientiarumque institutis, quae < universitates studiorum » appellantur. Summopere enim praestat, ut qui, altioribus studiis absolutis, ad graviora vitae socialis officia assumuntur, pleniorem quoque totius vitae christianae institutionem adepti sint. Adnitantur proinde sacerdotes omnes, quorum curae studentes uniuersitarii quo­ modocumque commissi sunt, bos theoretice et practice ad penitiorem sa­ crae Liturgiac cognitionem et participationem conducere, adhibita etiam pro iisdem studentibus, prouti rerum adiuncta id permittant, illa sanctae Missae forma, de qua nn. 26 et 31. 109. Si quaedam sacrae Liturgiac et Musicae sacrae cognitio ab omni­ bus fidelibus requiritur, iuvenes ad sacerdotium contendentes, plenam solidamque institutionem, cum de sacra Liturgia universim, tum de cantu sacro consequantur oportet. Itaque ea omnia quae in lure canonico de hac re statuuntur (can. 1364, Γ, 5"; 1365 § 2), vel a competente auctoritate pressius ordinata habentur (cfr. praesertim Const. 1661 ] Apost. Divini cultus de Liturgia deque cantu gregoriano et Musica sacra cotidie magis provehendis, die 20 Decembris 1928)2‘, adamussim servanda sunt, eorum ad quos spectat onerata conscientia. 110. Religiosis quoque utriusque sexus, nccnon sodalibus Instituto­ rum saecularium, inde a probandatu cl novitiatu, progressiva ac solida institutio tradatur, tum dc sacra Liturgia tum de cintu sacro. Provideatur insuper, ut in communitatibus religiosis utriusque sexus et in collegiis ab ipsis dependentibus, idonei habeantur magistri, qui can­ tum sacrum docere, moderari ac comitari valeant. Curent eorundem Religiosorum et Religiosarum Superiores ut in suis 27 IS. 31 (1929) 53-11; Ephem. Iit. 43 (I92‘>) 6-14. I INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 4l" communitatibus, non tantum selecti coetus, sed universi sodales sufficienter in cantu sacro exerceantur. 111. Sunt autem ecclesiae, quibus natura sua competit ut sacra Li­ turgia una cum Musica sacra peculiari decore ac splendore peragatur, ecclesiae nempe paroeciales maiores, collegiatae, cathédrales, abbatiales, vel religiosae, aut sanctuaria maiora. Qui ecclesiis huiusmodi addicti sunt, sive clerici, sive ministrantes, sive musici artifices, omni cura et sollici­ tudine adlaborent, ut se aptos et paratos reddant ad cantum sacrum et actiones liturgicas egregie peragendas. , 112. Peculiaris denique ratio habenda est de sacra Liturgia et cantu sacro in exteris Missionibus introducendis et temperandis. Distinguendum est in primis inter gentes humana cultura, quando­ que millenaria eaque ditissima, praeditas, et gentes altiore cultura adhuc expertes. His positis quaedam regulae generales prae oculis habendae sunt, scilicet: e) Sacerdotes qui ad exteras Missiones mittuntur, aptam de sacra Liturgia et cantu sacro institutionem habere debent. b) Si agatur de gentibus qui propria cultura musica excellunt, stu­ deant missionarii musicam quoque indigenam ad usum sacrum trahere, servatis servandis; pia praesertim exercitia ita disponere satagant, ut fideles indigenae propria quoque lingua vernacula et modulis genti suae accom­ modatis religiosum animum pandere valeant. Neque obliviscantur, ipsas gregorianas cantilenas, uti compertum habetur, facili modo quandoque ab indigenis cani posse, quippe quae saepius cum eorum cantilenis affinita­ tem quandam praescierant. [6621 r) Si agatur vero dc gentibus minus cultis, ea quae supra sub littera b) proposita sunt, ita temperare oportet, ut peculiari illarum gentium captui et indoli aptentur. Ubi vero harum gentium vita familiaris et so­ cialis magno sensu religioso imbuatur, sedulam missionarii impendant cu­ ram, ut eundem religiosum spiritum non solum non exstinguant, sed {Mi­ tius, superstitionibus depulsis, ope praesertim piorum exercitiorum christianum reddant. B) De institutis publicis et privatis Musicae sacrae provehendae i 113. Parochi ecclesiarumque rectores diligenter curent, ut ad actiones liturgicas piaque exercitia peragenda, praesto sint pueri aut iuvenes aut etiam viri «ministrantes», pietate commendati, de caerimoniis bene edocti, et in cantu quoque sacro ac populari religioso salis exercitati. 418 INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA EI SACRA LITURGIA 114. Propius vero ad sacrum et popularem cantum refertur illud insti­ tutum, cui nomen «Pueri cantores», a Sancta Sede pluries laudatum23. Optandum profecto ac nitendum, ut omnes ecclesiae proprium habeant chorum puerorum cantorum, qui in sacra Liturgia et praesertim in arte bene et pie canendi egregie instituti sint. 115. Commendatur porro, ut in qualibet dioecesi institutum habeatur seu schola cantus ct organi, in qua organici, chori magistri, cantores aut etiam artifices musici rite instituantur. Consultius quandoque erit, ut tale institutum a pluribus dioecesibus, consociatis viribus, erigatur. Nec omittant parochi vel ecclesiarum rectores, selectos iuvenes ad huiuscemodi scholas dirigere eorumque studia oppor­ tune fovere. 116. Valde denique opportuna existimanda sunt altiora illa instituta sive acadcmiae, quae ex professo ad Musicam sacram plenius excolendam ordinantur. Inter vero instituta huiusmodi principem locum tenet Ponti­ ficium Institutum Musicae sacrae, a sancto Pio X in Urbe conditum. Locorum Ordinariis curae sit. aliquos sacerdotes, qui peculiari huius artis facultate ct amore praediti sunt, ad praefata instituta mittere, prae­ sertim vero ad urbanum Pontificium Institutum Musicae sacrae. 117. Praeter instituta ad Musicam sacram docendam ordinata, plures conditae fuerunt societates, quae sub nomine S. Gregorii Magni, aut [663] S. Caeciliae, aut aliorum sanctorum, variis modis eandem Musicam sacram excolere sibi proponunt. Ex harum societatum multiplicatione et ex carum consociatione, nationali aut etiam internationali, Musica sacra ma­ gna obtinere poterit emolumenta. 118. In unaquaque dioecesi peculiaris Commissio de Musica sacra, inde a temporibus s. Pii X, exsistere debet·1'. Huius Commissionis socii, sive sacerdotes sint, sive laici, ab Ordinario loci nominandi sunt, qui viros seligat, in variis Musicae sacrae generibus doctrina ct experientia peritos. Nil prohibet quominus plurium dioecesium Ordinarii Commissionem communem constituant. Quoniam vero Musica sacra arcte cum Liturgia, ct haec cum Arte sacra conncctitur, in unaquaque dioecesi Commissiones quoque insti- 28 Constitutio \postolica Diuni cultus: A.A.S. 21 (1929) 28; Ephem. Ut. 43 (1929) 11; Litterae cncyclicae Musicae sacrae disciplina: A.AS. 48 (1956) 23; Ephem. Ut. 71 (1957) 51. 2® Motu propno Tra le sollecitudini, dici 22 Novembris 1903: A.SS. 36 (1903-1904) n. 24; Decr. auth. S.R.C. 4121; Ephem. Ut. 18 (1904) 146. INSTRUCTIO S.R.C. DE MUSICA SACRA ET SACRA LITURGIA 41* tuendae sunt de Arte sacrii30 ct de sacra Liturgia3I. Nil autem prohi­ bet, immo quandoque consulendum, ut tres memoratae Commissiones non seorsim, sed una simul conveniant ct, collatis consiliis, communia negotia pertractare ct solvere satagant. Ceterum, Ordinarii locorum invigilent, ut praefatae Commissiones, prout rerum adiuncta postulaverint, crebrius conveniant; desiderandum quoque, ut his conventibus Ordinarii ipsi quandoque praesideant. ♦ * ♦ Hanc de Musica sacra ct de sacra Liturgia Instructionem, ab infrascripto Cardinali S. R. C. Praefecto Ssmo Domino Nostro Pio Pp. XII subiectam, Sanctitas Sua in omnibus et singulis speciali modo approbare et auctoritate Sua confirmare dignata est, atque promulgari mandavit, ab omnibus ad quos spectat, sedulo servandam. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Romae, ex aedibus Sacrae Rituum Congregationis, die festo sanctiPii X, 3 Septembris anno 1958. C. Card. Cicognani, Praefectus L. Φ S. t A. Carinei, Archiep. Seleuc., a secretis 3θ Litterae circulares Secretoriae Status dici 1 Septembris 1924, Prot. 34215; Ephem. bt. 58 (1924) 307-309. 31 Litterae cncyclicae Mediator Dei, dici 20 Novembris 1947: Ephem. ht. 62 (1948) 32*-33·. 39 (1947) 561-562; IUS ET PRAXIS SACRA CONGREGATIO DE SEMINARIIS ET STUDIORUM UNIVERSITATIBUS DE LATINA LINGUA RITE EXCOLENDA’ C L iiV O Λ Excellentissime Domine, Latinam excolere linguam eandemque diligere sacrorum alumni per sacculorum decursum iustis probatisque institutis edocti sunt. Minime enim Te praeterire censemus — utpote sacrae tuae inventae rectam edu­ cationem pro viribus prosequentem — quantopere instent Ecclesiae prae­ cepta, ut ad Sacerdotium contendentes cum generatim humanis litteris tum praesertim Latino sermone sedulo imbuantur. Probe enim novimus hanc linguam esse Sacerdotis insigniter propriam, qua is uti iubetur cum Sacra exsequitur Christi vicem gerens apud Deum; non est dubium igitur quin ipsius muneris gratia ille non modo huius sermonis gnarus esse debeat, verum etiam peritus quam qui maxime. At nostra aetate vulgata est opinio viros ecclesiasticos haud ita opti­ mis artibus esse eruditos, quibus decessores anteactis temporibus omnium aestimationem sibi comparabant; quin etiam, saepe ac passim dici audimus non deesse sacerdotes sacris ordinibus recenter auctos, qui, ad Latinam linguam quod attinet, tanta inscitia laborent, ut eam non modo expedite loqui aut scribere inoffensis grammaticae legibus, sed etiam vel facillimum Latinitatis auctorem intelligerc nequeant. Quae sit huiusmodi rei causa, plane omnibus patebit, qui paulo per­ penderint quomodo alumni nostri in praesens instituantur. Fatendum qui­ dem est in nostris quoque Seminariis Latinae linguae studium multum esse imminutum, atque sacra Ephebea haud raro inclitam studiorum lau­ dem amisisse, qua, litterarum cultum cum boni virtutisque amore egregie componendo, exemplo auctoritateque viguerunt: pro dolor! actas haec no­ stra nihil aliud vel pluris facere vel avidius cupere videtur, quam com­ moda vitae utilitatesque, atque non sine contemptu aspernari quod poli­ tiorum artium et litterarum navitatem pulchritudinemque redoleat. Acta Ap. Sedis, 50 (1958) 292-296. — Epistola ad Excellentissimos Locorum Ordinarios- ' ' I ACTA SANCTAE SEDIS 337 Ne quis existimet nos plus dicere quam patiatur veritas, cum de Latinae linguae defectione in Seminariis nostris querimur, satis fuerit in me­ dium quaedam proferre exempla quae huic Sacrae Congregationi com­ perta sunt. Etenim per Visitatores Apostolicos, qui nuper in singulis Natio­ nibus de ratione studiorum penitius investigaverunt, factum est, ut de hac re tristissima nancisceremur testimonia. Quin imo non defuerunt qui, in­ gravescente malo commoti, sua sponte animum nostrum in negotium tanti momenti converterent, omnes ipso quo funguntur munere fide digni et omni exceptione maiores, hoc est Universitatum studiorum Praesides, Se­ minariorum Moderatores ac Magistri, nec non aliqui viri laici haud parvae auctoritatis impenseque de Ecclesiae bono solliciti. At nos moverunt praesertim plurimorum Episcoporum interventus, qui fuse et iisdem fere verbis damna denuntiant Ecclesiae obventura, nisi opportuna aptaque remedia adhibeantur. Afflictam Latinae linguae sortem conquesti, eius ignorantiam potissimum deplorant, eo quod, hac de causa, nostrorum Ephebeorum alumni disciplinas philosophicas et theologicas minus colere videantur vel leviter tantum attingere. Nam Latinum ser­ monem nisi sacrorum alumni optime calleant — id quoque Exemi Prae­ sules iure meritoque affirmant — Sanctorum Patrum scripta, Conciliorum definitiones cdictaque, Summorum Pontificum documenta. Theologorum sententiae, uno verbo, uberrima totius Traditionis monumenta divitias suas eis aperire non possunt. Quapropter Sacra haec Congregatio tot tantique ponderis invitationes, quae undique ad eam pervenerunt, recipere non dubitavit: atque rem uti­ lem simul et acceptam se facturam omnibus confisa, ut in 1 i b e 11 u m colligerentur decrevit documenta aliqua, quae Summi Pontifices nostro tempori propiores ad rem quod attinet luculentissime dederunt. Qui enim hoc parvum volumen evolverit, facile cernet quanta argumentorum vi Latina lingua nostris adulescentibus proponatur omni diligentia et cura perdiscenda. Summos Pontifices loquentes induximus, ut omnibus, ad quos pertinet, sine ulla ambiguitate pateat quid faciendum sit, ut quae eorum voce Ecclesia ipsa iubet, ad effectum studiosissime deducere non pigeat. * * Quo uberiora de Latinae linguae studio et usu argumenta Excellentissimis Ordinariis suppeditaret. Sacra Congregatio de Seminanis Studiorumque Universitatibus duo quoque opuscula ad eos misit, quibus titulus: L Summorum Pontificum cum de humanioribus litteris tum praesertim de latina lingua documenta praecipua, Π. II Latino lingua viva nella Chiesa, in quo viri praeclari docte ac dilucide rem projionunt. Ad Summorum autem Pontificum documenta quod attinet, haec quae sequuntui allata sunt: Plus IX, Epist. Encycl. Singulari quidem, 17 martii 1856 {Enchiridion Cleri­ corum, n. 338); — Leo XIII, Epist. Plane quidem, 20 maii 1885 (Ench. Cler. nn. 461-465); 338 IUS ET PRAXIS Quo plenius vero propositum assequamur, operae pretium est expo­ nere quaenam sint remedia adhibenda, malo curando consentanea; quae sane ita deligenda sunt, ut sint pauca quidem numero, sed efficaci­ tate validissima. I - Dubitari non potest quin ad linguam Latinam in pristinum florem vigoremque restituendam, primum locum obtineat accurata selectio Magistrorum. Perspicuum est enim nullum huius disciplinae pro­ fectum esse sperandum usque dum magistri haudquaquam idonei huic ope­ ri addicti fuerint. Nam Visitatores Apostolici communi sententia affirmant ex hoc potissimum prodire valde dolenda consectaria, quod scilicet huic disciplinae tradendae saepe saepius magistri praeponantur haud pares. Curent igitur Ordinarii, ut discipulos doctis praeceptoribus solummodo committant, iis in primis qui, cum altius ac diligentius apud Universitates studiorum in litteris elaboraverint, sint instituendi docendique periti; qui si desint, omni contentione eos parare enitantur. I • ' > • II - Ad Latinum autem sermonem facilius penitiusque ediscendum,. Seminarii alumni inde a primis navandis litterarum studiis huius linguae rudimentis instituantur necesse est. Recta vero institutionis m c t h o d u s accurate seligatur oportet: quomodo scilicet tironibus haec disciplina sit impertienda, ut eam colant, diligant ac diligendo optime discant. Sunt qui, severiorem sententiam secuti, nimis et temporis et curae philologicis pervestigationibus tribuant atque doctissimis quidem ac paene infinitis elucubrationibus discipulorum mentes referciant: quid mirum, si tantam doctrinae congeriem oscitanter accipiunt alumni atque fastidiunt? Alii contra, quibusdam reccntioribus instituendi praeceptis indulgendo. censent discipulis, paucis dicendi scribendique legibus acceptis, quam primum in lectionem optimorum Latinitatis r\.uctorum esse incumben­ dum. Quo fit. ut discentes, necessariis rudimentis haud instructi, omne genus difficultatibus prohibeantur, quominus quae legant recte interpretari Epist Encycl. Depuu le jour. 8 sept. 1899 (Ench. Cler. nn. 593-596); — Pius X, Epist. S. C. Studiorum. Vehementer sane. 1 iulii 1908 (Ench. Cler. nn. 820-822); Epist. Sollicitis Xolns, 8 dec. 1910 (Ench. Cler. n. 849); Epist. Votre lettre. 10 iulii 1912 (Ench. Cler. n. 861); — Benedictus XV, Litt. S. C. de Semin. ct Stud. Univ. Vixdum Sacra Congregatio, V octobris 1921 (Ench. Cler. n. 1125); — Pius XI. Epist. Ap. Officiorum omnium. 1 augu­ sti 1922 (Ench. Cler. n. 1154); Epist. Ap. Unigenitus Dei Filius. 19 niartii 1924 (Ench. Cier. nn. 1200-1202); — Pius XII, Epist. Encycl. Mediator Dei. 20 novembris 1947 (A.A.S. 39 (1947) 544 Senn. Magis quam. 23 septembre 1951 (A. A. S. 43 [1951] 737); Scrm. C est une grande jotey 5 septembris 195/ (A. A. S. 49 [1957] 845-849). •■Α­ δοτα SANCTAE SEDIS 339 valeant; quamobrem crebro accidit, ut pueri, vanis infructuosisque incep­ tis fatigati, animo ita deficiant, ut desperent se id quod conantur assequi }»sse. Cum omne, quod finem et modum excedat, semper noceat, medium iter tenere debemus: apta igitur ct efficax illa nobis videtur alumnorum institutio, quae — opera congruenter impensa grammaticae regulis verborumque constructioni ediscendis — crebris exercitationibus ad difficultates evincendas ct ad scriptores recte interpretandos gradatim perducat. / Qui vero Auctores deligendi? Antiquitatis Romanae unis scripto­ ribus haud contentos nos esse oportet, sed etiam magni aestimandi sunt totius Latinitatis Auctores, qui tum incorrupta verborum integritate concinnaque oratione, tum dicendi genere ad aureae aetatis magistros iure ac­ cesserint. Latinus enim sermo numquam ita iacuit, ut aliquando cultores egregios non invenerit non minus elegantia quam doctrina conspicuos. Ex omnis aetatis igitur viris litteratis exemplum simul et incitamentum ca­ piant discipuli, qui hac ratione certis innixam argumentis hanc detegent veritatem: linguam Latinam non esse mortuum quiddam vel exsangue saeculorum pulvere contectum ideoque ad vitae disciplinam prorsus inutile, sed instrumentum atque sapientiae humanitatisque vehiculum, quibus. Ec­ clesia duce et magistra, noster civilis cultus effictus et conformatus est: eam igitur iure meritoque firmam etiam hodie servare vim et efficacitatem. I Ill - Postremo unum nobis valde commendandum restat, ut scilicet ad linguam discendam iusta alumnis concedatur facultas: ut enim eius prae­ cepta et usum calleant — cum praesertim haud parvae obstent difficultates — multum temporis et laboris requiritur. Quid igitur dicendum dc illis studiorum rationibus (quas in quibusdam Seminariis vigere competimus), quibus tam paucae numero horae praelectionum linguae Latinae studio tribuuntur? Quidam excusationem afferunt quod maioribus necessitati­ bus cedere cogantur: aiunt enim alumnos, nisi rationem studiorum a ci­ vili potestate praestitutam sequantur, gradus academicos publice probatos acquirere non posse. Quae tamen excusatio probari nequit. Nam Ecclesia ad sacrorum alumnos rite instituendos, cum suos peculiares habeat ac pro­ sequatur fines, suis quoque utitur legibus, quibus nullo pacto se abdicare potest; ceterum esse Seminaria, in quibus tirones et latine discant ct gradus academicos sibi comparent, omnibus compertum est. Haec Tecum communicanda putavimus; eaque sane tanti momenti et auctoritatis esse videntur, ut 'I uas mereantur curas sollicitudinesque quam maximas. Pro certo quidem habemus, omnia in Tuo Seminario ita dispo­ situm iri, ut ad has normas hortationesque alacriter conformentur. 340 IUS ET PRAXIS Qua freti spe, optima quaeque 1 ibi ex animo ominamur ac plurimam in Domino salutem dicimus. Datum Romae, ex Aedibus Sancti Callisti, d. 27 m. Octobris, in festo D. N. lesu Christi Regis, a. D. 1957. I. Card. Pizzardo, Praefectus L. >^S. t C. Confalonieri, a Secretis Valde laetamur S. C. de Seminariis Studiorumque V niversitatibus atten­ tionem revocasse super studium latinitatis, linguae sanctae Matris Ecclesiae: < Proprius Romanae Ecclesiae sermo latinus est*, ait s. Pius X (Motu proprio Inter sollicitudines >, 20 nov. 1903: cfr. Documenta pontificia, p. 18, n. 7). Est sermo sacrae liturgiae: < ... itaque in solemnibus sacris liturgicis prohibentur omnino canius vulgari eloquio editi* (ibid.). Hoc principium inconcussum mansit hucusque, etsi, pro conditione temporum, quaedam factae sint exceptio­ nes et concessiones in quibusdam ritibus (cf. Mediator Dei, ibidem, p. 118, n. 59). /litamen, proh dolori, amor et studium linguae latinae in dies imminui­ tur, etiam inter clericos, dum crescunt discrepantiae et spiritus nationales, et enervescit unitas corporis mystici Christi, quod in unicitate linguae robur ma­ gnum invenit. Hoc praecise volunt hostes Ecclesiae! Hoc satagunt vires tene­ brosae sectarum, cum hanc validissimam unitatem linguae, quam nulla societas humana assequi unquam potuit, rabide impugnent; bene enim sciunt firmum esse vinculum unitatis doctrinae et regiminis, et sanctam Ecclesiam supernationalem et supernaturaiem in aevum manere societatem, quam divinus noster Conditor voluit. Illam bene addiscant levilae sanctuarii. In regione omnino profana, inter doctos laicos, aestimatio atque studium linguae latinae novis instruitur incre­ mentis, editionibus, congressibus, usu. Omnes alios antecedant seminariorum alumni et Ecclesiae administri, qui latino sermone quotidie conscriptos libros litui gicos volutant, et Deo cor et animam pandere adstringuntur hac nobilis­ sima forma, qua sancti, qua martyres, qua tot generationes Christianorum lau­ des Deo persolverunt. BIBLIA ET LITURGIA I SALMI, PREGHIERA CRISTIANA 11 P. Adalbert Hamman O.F.M. inizia un suo articolo sulla preghiera di Gesù con queste parole: « Non abolire, ma portare a compimento·. questa parola di Gesù si applica alla sua preghiera. Per quanto personale essa sia, è, come la sua natura umana, profondamente radicata nel popolo d’Israele. Nel Cristo, questo popolo di oranti trova adempita la preghiera della sua storia sacra. Ccntinuita e compimento: tali sono le note essenziali che, dall’inizio, caratterizzano la preghiera di Gesù» 1* ; e termina con queste altre: cGesù c la pre­ ghiera incarnata. La sua preghiera culmina in azionc, come la storia d’Israele si compie neH’oficrta del Calvario. Egli ha lasciato in testamento alla Chiesa, nel mistero eucaristico, in una medesima actio, la sua preghiera e il suo sa­ crificio » “. La Chiesa, prolungamento di Cristo, ha adottato il medesimo atteggiamento: usa i Salmi come testo di preghiera o si ispira largamente ad essi nei testi di propria crcazione. La Bibbia, e i Salmi in particolare, sono stati fin dall inizio il contenuto o la guida della preghiera pubblica dalla Chiesa. Basta considerare certe forme tra le più antiche che si sono abbastanza ben mantenute fino ai nostri giorni: la Vigilia pasquaie; la prima parte dellAzione liturgica dei Venerdî santo; certe Messe delle Quattro Tempora. In esse troviamo costantemente una struttura ternaria: lettura biblica; responsorio salmodico (tratto dai Salmi e dai Cantici della Bibbia); momenti di preghiera silen­ tiosa che si concludono con 1’orazione (« Collecta >) pronunciata dai celebrante. Parimenti in lutte le orazioni del Messale, del Breviario, del Rituale noi tro­ viamo accenti, pensieri, parole di provenienza biblica3. Quale c il principio teologico che ha guidato la Chiesa ad usare le prcghicre dell’Antico Testamento? Non mancano oggi di quelli che ragionano cost: « Come posso io, Cristiano, recitare come mie delle prcghicre scaturite da uomini e da ambienti che, reli1 Im prière de Jésus, in Bible et Vie Chrétienne, n. 10 (1955) 7. L. cit., p. 21. Cf. pure P. Guichou, Les Psaumes commentés par la Bible. Ps. 1-50 (— Coll. «L'Esprit Liturgique», 14). Paris 1958, pp. 13-16, dove pone in rilievo il Litto che Gesù, pur avcndoci inscgn.ito una sola formula di preghiera, il « Padre nostro », ci ha luttavia indicato col suo esempio altre formule: i Salmi; rccitandoli anche noi, potremo unirci alia preghiera di Cristo e continuarla. 3 Cf. L. Bower. Ims Psaumes dans la prière chrétienne traditionelle, in Bible et Vie Chrétienne, n. cit., pp. 22-35. 22 — Ephem. lit· 1'^8. VOL. LXXÎII 1959 FASC. I EPHEMERIDES E D I Z I O N I LITURGICHE VIA POMPEO MAGNO, 21 — ROMA (608) « INDEX TOMI LXXIII (1959) I — DISSERTATIONES Amiet R., Un « Comes » carolingien inédit de la Haute-Italie................................................. 335 Chavasse A., Le sacramentairc gélasien du VIIIe siècle........................................................... 249 Coppo A., Luci cpifanichc nclla tcrminologia dell’Antico e dei Nuovo Testamento . 318 De Soos B. M., Presence du mystère du salut dans la liturgie d’après Saint Leon . 116 Doit) A., Das Bcuroncr Fragment-Doppelblatt Nr. 47 mit Vollstandig ausgeschricbenen Texten cincs Lektions-Sakramcntars................................................................................. 31 Froger J., Le Concile de Trente a-t-il prescrit de donner des explications en langue vulgaire pendant les ceremonies liturgiques?.......................................... 81, 161 Huglo M., Un missel de Saint-Riquicr ......... 402 Klesser O., De introductione argumenti baptismatis Christi in Vigiliam et festum Epiphaniae in Ecclesia Romana celebratum 22 ....... Kxiiwald C., Officium et Missa de Conceptione et Nativitate B.M.V. secundum con­ suetudinem veterem Zagrabiensem 3 ......... Les prefaces des dimanches après l’Epiphanie dans les sacramcntaires gélasiens du VIIIe siècle .......................................................................................... 393 Limarii Molin J. B., L’« Oratio fidelium»: ses survivances . . . . . 310 Radô P., De originibus liturgiae romanae in Hungaria saeculi XI . . . . 299 . . Tardif IL, Les textes liturgiques de la fête de Sainte Fare dans la tradition diocé­ saine de Meaux............................................................................................................................. 413 a C K U «m HΠ Τ ΛiΛ a5 L î c m^ A 'r H _ NOTAE Biyssac G. M, Heures et devinettes................................................ 212 Boreixa P., L’cfïusionc dei erisma......................................................... Brin’KTRINF J., Über den Freitag ais Feier- und Festtag ...... 216 136 CoMiiALüZiER F., Deux lettres de confraternité en faveur des Défunts ... — Un gclasien de Saint-Martial de Limoges ........ 49 425 Coppo A., Problemi antichi c nuovi della < Didachc » in un rcccntissimo studio . . . 38 145 Doyère P., Dom Emmanuel Flicotcaux (1882-1956) ....... 50 Gambfr Kl., Hat Gregor d. Gr. cin Sakramentar verfasst? ...... 139 Halnni G.. Un < Ordo Defunctorum» du Xe siècle ....... 431 Hollaardt A., A propos du Graduel < Locus istc » de la Messe de la Dédicace . 206 De Rosa V., Mons. Domenico Mallardo......................................................... . . Molis J. B.. Pour une bibliographie des rituels............................................................................. 218 Rai fa V., De latino et italico idiomatc in liturgia.................................................................... 141 485 INDEX III — IUS ET PRAXIS Acta Ioannis Pp, XXIII 7 r/ /7 apnhs /959. — Dc lingua latina excolenda.........................................................368 Suprema S. Congregatio S. Officii 27 itdii 1958. — Monitum de non inducendis mutationibus in materiam et formam sacramentorum .............................................................................. . 359 S. Congregatio de Propaganda Fide 27 februant 1958. — Induira liturgica pro eccl. Provincia Agraensi (India) . 370 . S. Pa ENITENTI ARI A APOSTOLICA 8 octobris 1958. — Dubia de recitatione radiophonica Rosarii B. Μ, V. . Declaratio 369 ................................................................................................................. 225 IV — LITURGIA PASTORALIS Braga C., Il III Corso di liturgia per professori......................................................................... 435 Co.mbaluzier F., Session annuelle du C. P. L............................................................................ 442 V — RECENSIONES Baldeschi G., Sacre ccrimonic, cdiz. I0u e llft (Ai. Bisagni)..................................... 151 L., Atlante liturgico: arredi vari (/. B.)........................................................ 156 Benedictiones episcopales e libro Pontificali Ecclesiae S. Johannis Ultraicclcnsis (/. B.) 233 Bouman C. A., Communis oratio. Problcmcn betreifende dc Vroegste gcschicdcnis Bartoli van het christelijk smcckgcbed (C. Verwoerd)........................................................ 232 Bouyer L., La vic dc la liturgie. Une critique constructive du mouvement liturgique (M. Bisagni)................................................................................................................ 68 Breviarium Lincopcnsc, cdiz. Knut Peters (E. Segelberg)............................................... 58 Chavasse A., Le sacramentairc gélasien (Vaticanus Reg. 316) (A. P. Frutaz) . . 447 Cor Jesu. Commentationes in Lite. Enc. Pii Pp. XII «Haurietis aquas > (/. Pizzoni) . 380 Danielou L, Bibbia c liturgia (/. B.).................................................................................... 150 De Soos M. B.t Le mystère liturgique d’après Saint Leon le Grand (F. Dell'Oro) . 227 Dürig W., Pictas liturgica (V. Raffo) ......... 374 Ellard G., The Mass in transition (Ai. Btsagni).................................................................. 60 Fischer IL, Eucharistiekatcchcsc und liturgischc Erncucrung (Af. Eis< gni) . . 234 Flicoteaux E.» Feste di gloria: Avvento. Natale, Epifania...................................... 66 — Il senso della Quarcsima.............................................................................................. 66 — Il trionfo di Pasqua........................................................................................................66 __ L’irraggiamcnto della Pentecoste..................................................................................... 66 Forti scui A. -O’Co.nnjll J. B., Ί he Ceremonies of the Roman Rite described (/. Bel· ................................................................................................................................................. ............ 486 INDEX Franceschini Λ. -Weber R.. Itinerarium Egeriae (//. Coppo) ... 59 Gaillard L· Le solenoid pasquali. Itinerario liturgico per Ia quindicina pasquale (/.«.)............................................................................ 68 Grvn S., Psalmengebetc im Lichtc des N. Testamentes (G. Lôu/)................................................. 380 Herz M.. Sacrum Commercium (P. Raffa) .........................................................................................376 Jani.ni J.. S. Sîricio y las Cuatro Temporas (L. Brou) ............................................................ 378 Jenny H., Le mystère pascal dans l’année chrétienne (Λ/. Bisagni) .... Jungmann L A., La cclcbrazione liturgica (Af. Bisagni) ...... — La liturgia della Chiesa (L B.) . . . 67 61 ............................................................ 149 KîlsTkom B. J, Den Kateketiska undervisningen i Sverige under mcdcltidem (M. Schramm)......................................................................................................................................... 152 Kolbe F., Hinauf nach Jerusalem, (B. Pttschmann) ....... 74 — Mcssansprachen fur die Sonntage und Wochentagc von Septuagesima bis Ostern (B. Puschmann)................................................................................................................................. 67 Lercaro Card G., Λ Small Liturgical Dictionary (/. B.)........................................................... 236 Liturgica 2 (= Scripta et documenta) (F. Bosch)..................................................................... 372 Liturgisch Woordenboek (= Encyclopaedia liturgica) (C. Verteoerd) . . . . 231 Lowe E., Codices latini antiquiores. Λ Palacographical Guide to Latin Manuscript. VIII. Germany (L. Brou)............................................................................................................ 451 Lurz W., Die ncucn Rubriken des Missale Romanum (/. B.)....................................................62 Mazzotti Mo La basilica di Sant’Apollinare in Classe (I). Balboni) . 154 Melanges en l'honneur de Mgr. M. Andrieu (Iz. Raffa)............................................................. 54 Mohrmann C.. Études sur le latin des chrétiens (A. Coppo)....................................................69 . . . Montague G., Problems in the liturgy (Λ/. Bisagni)....................................................................... 6> Moraga s B. M., La Missa sintesi dc la vita cristiana (ΛΛ B.) , . . . . 61 Moretti C., L’Avvento. Meditazioni quotidiane per laici (l. B.) . . . . . B.) . . . 65 383 235 454 62 62 378 Parodi Bonaventura D’Arenzano, La catechesi di S. Ambrogio (/. Parscii P., La grâce à la lumière dc l'année liturgique: Sermons (A/.Bisagni) . Pi erret R., Le classement méthodique des notes (F. Combaluzier) . . Pontifical Rite of the restored Order of Holy Week (/. B.) .... The Rites of Holy Week by F. McManus (/. B.) ...... Salmon P., Les «Tituli Psalmorum» des manuscrits latins (Λ/. Vanstcenkiste) . . . . . . Saxer V., Le culte dc Marie Madeleine en Occident des origines à la fin du moyen- âge (F. Combaltaier).................................................................. 455 Schnitzler Til, Meditazioni sulla Messa (/. B.) ...... 149 Spicq C.» Agapc dans le N. T. Analyse des textes, vol. I ct II (G. Castellini) . . 230 Steuart IL. Lineamenti di storia della liturgia cristiana (Af. Bisagni) .... 60 Van Agt J., Jeûne eucharistique. Jeûne et abstinence............................................................. 69 V1SMANS Tu. - Brinkuofi L.. Kritische Bibliographie der Liturgie (C. Verivoerd) . 453 Wellesz E., The Music of the Byzantine Church (L. Brou)................................................. 457 Vi — NOTITIAE Acta Sanctae St dis (Directio) Indultum utendi praei itione Adventus ct SS. Sacramenti in dioecesibus Belgii . Facultas omittendi preces post Missam lectam quibusdam dioccsibus concessa . . . 385 385 INDEX Mutatio in Actu dedicationis humani generis lesu Christo Regi Mutationes in oratione pro populo hcbraico feria VI in Passione ct Morte Domini . 4R7 458 B. Mana V. a Lapurdo, patrona Piae Unionis Pastorum Italicorum .... 237 S. Laurentius a Brundusio. C., Doctor Ecclesiae universalis.............................................. 458 Anglia-Hiberni a (L. Brott) Uste des articles liturgiques ................................................................................................ 71, 157 Congrès liturgique dc Glcnstal....................................................................................................... 157 Troisième Conférence internationale d’études patristiques....................................................... 157 The Andrews Diptych (J. Beckwith)............................................................................................... 71 Austria Congressus internationales V Congressus sacerdotalis addictorum adsacrarium...................................................................385 ............................................................................................157 X!X Collatio Commissionis episcopalis liturgicae ......................................................................... 72 Anlcitung zur Gestaltung der Kindermesse in Kirchcnjahr (J. Glaser - K. Kammcl berger)............................................................................................................................. 72 Belgium Cinquantième anniversaire du mouvement liturgique...................................... 386» 458 Semaine d’Etude pour professeurs de liturgie a Louvain....................................................... 385 La Croisade liturgique à l’Ecole et au Foyer .......................................................................... 237 Constitutio Centri interdioccesani pastoralis liturgicae ...... 459 Gallia (F. Corn baltizicr) Mélanges S. Salavillc............................................... . 74 LTIymnairc de Murbach: VI1IC-IXC siècle (C. Vogel) ....... 237 Du catéchuménat à la confirmation (cah. 58 dc La Maison-Dieu) .... 389 La Messe vue dc la nef (J. Sainsaulicu)................................................................................... 240 Cursus liturgiae cura « Centre d’Etudes ct d'informations liturgiques » . . . 459 Cursus liturgicus pro anno 1958-1959 ........................................................................... 74 L’Abba vc S. Wandrille de Fontanelle, cahiers 7, 8 . . . . . . . 74 Union fédérale française de musique sacrée........................................................ 240 G. Chevrot, apôtre de la Pastorale liturgique............................................................................ 72 Germania (B. Puschmann) Bckcnntnis zur Katholischen Kirchc (K. I lardt)........................................................................... 390 Altc hormen- neue Wege. Bildband über moderne sakr.de Slickkunst . . . . 211 IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS DE LINGUA LATINA EXCOLENDA IUXTA MENTEM PAPAE IOANNIS XXIII Dic 7 aprilis, in audientia concessa ad eos qui Congressui Ciceroniano Stu­ diorum, ita Papa loannes XXIII de lingua latina alloquutus est12 : *M . Pariter, dic 14 aprilis, loquens ad peregrinos Placentinos, ita dixit: « Lo studio del latino è necessario c bello, anzi indispensabile, se vogliamo sempre più conosccrci tra di noi, farci sentire e comprenderci in nome di Cristo, in nome della Chiesa Cattolica Apostolica Romana. È il latino infatti che unisce, mentre le altrc lingue, come le differenze di stir­ pi, di caratteri, di usi, pur degnissime di rispetto in rapporto ai problemi di vita cconomica, nci riferimenti al culto della civiltà cristiana e della vita pratica religiosa, sono motivi c pcricoli di divisione e di contrasto >. 1 LOsseri atorc Romano, 9 apr. 1959. 2 L'Os/erlatore Romano, 16 apr. 1959. ■ ACTA SANCTAE SEDIS 367 SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII MONITUM DE NON INDUCENDIS MUTATIONIBUS IN MATERIAM ET FORMAM SACRAMENTORUM1*3 Supremae huic Sacrae Congregationi compertum est in translatione quadam in vulgarem sermonem Novi Ordinis Maioris Hebdomadae omissa esse verba «Mysterium Fidei» in forma consecrationis Calicis. Insuper relatum est quosdam sacerdotes eadem verba in ipsa Missa celebranda omittere. Quare haec Suprema Congregatio monet nefas esse in rem tam san­ ctam immutationes inducere et editiones librorum liturgicorum mutilare vel interpolare (cfr. can. 1399, 10°). Curent igitur Episcopi, ad mentem Commonitionis S. Officii diei 14 februarii 1958", ut praescripta sacrorum canonum de cultu divino stricte serventur atque sedulo advigilent ne quis audeat immutationem vel mini­ mam in materiam et formam Sacramentorum inducere. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 24 iulii mensis anno 1958. Arcturus De Jorio, Notarius SACRA PAENITENTIARIA APOSTOLICA (Officium de Indulgentiis) DUBIA DE RECITATIONE RADIOPHONICA ROSARII B. Μ. V. ’ Sacrae Paenitentiariae Apostolicae dubia, quae sequuntur, pro oppor­ tuna solutione exhibita fuerunt: 1. Utrum fideles lucrari possint Indulgentias Rosario B. Mariae Vir­ ginis adnexas, si cum socio radiophonice tantum praesente illud recitent: ct quatenus affirmative: I JrA/ ///>. Sedis, 50 (1958) 536. -' Acta Ap. Sedis. 50 (1958) 1H: Ephem. Iit.. 72 (1958) 136. 3 Jrra Ap. Sedis. 50 (1958) 973. . . » 370 IUS ET PRAXIS 2. Utrum fideles praefatas Indulgentias etiam lucrari valeant, si Rosa­ rium B. Mariae Virginis alternis recitent dum pars precum radiophonice transmittitur quae hic et nunc ab aliqua persona non recitatur, sed disco vel filo sonoro aut alio instrumento antea impressa fuit. Et Sacra Paenitcntiaria Apostolica, die 9 maii 1958, propositis dubiis respondendum censuit: Ad primum: Affirmative; ad secundum: Negative. Datum Romae, c Sacra Paenitcntiaria Apostolica, die 8 mensis octobris 1958. S. CONGREGARIO DE PROPAGANDA FIDE INDULTA LITURGICA PRO ECCLESIASTICA PROVINCIA AGRAENSI (INDIA) 1 1. Ut in Missis paroecialibus cantatis vel lectis, ministri competentes vel ipse celebrans, post cantationem vel lectionem epistolae et evangelii latine, eadem immediate et versus populum lingua vernacula legere possint. Affirmative. ,τ •Ri ►Ju 2. Ut in Missis paroecialibus cantatis, Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus et Agnus Dei a congregatione cantari possint lingua vernacula, post intonationem quidem latine a celebrante factam in casu Gloria et Credo. Affirmative. 3. Ut omnes lectiones Sacrae Scripturae in Missis Ί ridui Sacri in lin­ gua vernacula fieri possint, excepto solemni cantu Passionis quando ha­ betur. Affirmative. 4. Si indultum, de quo sub n. 3, non videtur expedire, ut saltem lectio Prophetiarum in Vigilia Paschali a celebrante vel a ministro competente semel in lingua vernacula fieri possit. Nihil addendum est cum iam m tertia petitione inclusa sit. 5. Vertendi et in lingua vernacula recitandi omnes exorcismos in ritu Baptismi. Similiter in lingua vernacula vertendi et recitandi minorem 1 Dic 24 febr. 1958. Prot. N. 4795/57; cfr. The Clergy Monthly, 22 (195 8) 189-190; Perwdicii, 48 (1959) 102-104. ACTA SANCTAE SEDIS . ad rem datum; ac proinde huiusmodi innovationes, etsi optimo animo in n»».* t ductas, fructum tantum inceptus privati aut non probatae interpretationis habendas esse. 15 — Ephem· lit· 1959. 226 DECLARATIO Insuper nobis constat competentes Auctoritates magnopere dolere leges liturgicas, crebris monitis Auctoritatis ecclesiasticae posthabitis, ad usum minime deduci semper ct ubique illa cum religiosa oboedientia, quae praescriptionibus S. Sedis debetur, quamque praecipue expostulat res tam sacra et tanti momenti. Liturgia et Sacerdotium Die 15 febr. 1959 loannes Collegit Pit Latini Americani et 1° de liturgia ct sacerdotio; 2° de paemtentiae; 3° de alta devotione Quoad primum ita loquutus est: Papa XXIII, celebrata Missa, citi interluerunt alumni Collegii Pit Brasiliani, sermonem habuit, in quo egit; substantia praedicationis quadragest malis, scilicet de spiritu erga Passionem lesu Christi ex duabus causis profluente h < II Sacerdote c fatto per la Liturgia: per viverla intensamente e farla vivere ai fedeli. Cio è cosi vero chc uno dei segni di vocazione nel bambino è l’attratt’va, il gusto chc sente nell’imitare con frequenza le funzioni liturgiche. Quanti sacerdoti, da fanciulli, si sono costruiti un piccolo akare! Ai giorni nostri si nota, nel campo liturgico, un gran movimento ricco di iniziaüvc. È, indubbiamente, un segno di vitalità. La Chiesa, in linea di principio, non le respinge; le osserva prudentemente; non poche le approva. Nella gioventù tutti sentono incitamento a fare qualche cosa di diverso dall’antico, qualche cosa chc rifletta la propria personalità. Tuttavia bisogna stare in guardia dalle esagerazioni: e occorre evitare il pericolo chc si abbandoniiio le grandi lince fondamental! c classichc délia Liturgia della Chiesa, corne sono fissatc nel Messale, nel Breviario c ncgli altri libri liturgici. Al Sacerdote incombe l'insostituibile dovere di assimilarsi c sentire la Li­ turgia. Solo cosi potrà intondere egualc desiderio nei fedeli. Chc cosa capita di osscrvarc oggi? Non pochi cattolici, specie nelle grandi città, assistono alla S. Massa in maniera superficiale: sono present! materialmente in chiesa; ma ben peco conoscono del sublime Mistcro che, per essi, si svolgc sull’altarc. Non cosi si onora degnamente il Signore. Ecco dunque un’attività mirabile che il Sacerdote deve csplicare. con profonda scienza, virtù e zelo: si da conferire al movimento liturgico una conquista trionfale; si da rendere i fedeli a lui atîidati veramente partecipi di quel regule Sacerdotium a cui è chiamato il popolo cristiano. Nella prima Domenica di Quaresima, la Chiesa ci présenta, tra l’altro, il Salmo 90: e Oui habitat in ad lutorio Altissimi >. Chc luce di Cielo, che fidu­ cia c protczionc per le anime, per le famiglie, per tutto il Corpo sociale! Chi è con l)to sta infinitamente m.-glio di chi c con l’ucmo e col mondo. Bcncuetti percio quoi cari giovani che, attraverso la loro formazionc romana, ili studio, di scienza teologka e pastorale, si preparano ad essere degni .Mini­ stri di tanto Signore ». 1 L'Ouervatore Romano. 18 febr. 1959. Maria Bernard de Sons, Le Mystère liturgique d’après saint Léon le Grand (= Liturgiewissenschaftiichc Quellen und Forschungen, Heft 34), Munster Westf., Aschcndorff, 1958. In-8°, 152 pp. La presenza e l’efficacia dei misteri della vita di Cristo nelle annuali celebrazioni liturgiche costituisce un problema intorno al quale da tempo si studia, si c scritto c si serive tuttora. Nel suo aspecto speculativo esso venne studiato soprattutto dalla scuola di Maria Laach. in Germania, il cui rappresentante più insigne è stato Dom Odo Casci (1886-1948). La dottrina cattolica, nclTinsegnamento dei Dottori della Chiesa, riguardo tale problema, e stata chiaramente csposta da Pio XII nella cnciclica Mediator Dei [Acta Ap. Sedis 39 | 19471 577, 580-591). In questo studio Dont Bernard de Soos ci présenta, in tutta la sua ampiezza c profondità, la dottrina di s. Leone Magno (390-461) su taie argomento. In che modo cioc il grande Dottore intendeva, nei suoi Sermoni, la presenza e l’eflicacia dei misteri della vita di Gesù celebrati nell’anno liturgico (p. 3). L'avvio a svolgerc l’argomento (c. L, pp. 22-27) c dato dal primo sermone di s. Leone su] Natale: Salvator noster hodie natus est (Sermo 21, 1). Hodie indica il giorno anniversario del giorno storico in cui si è realizzato questo awenimento della vita del Salvatore. Percio la festa annuale del Natale è un « me­ moriale » della nascita del Cristo, come la festa delLEpifania o della Pentecoste è un anniversario della Sua manifestazione o della discesa dello Spirito Santo. Pero non un memoriale «freddo», vuoto, «inerte», ma un memoriale che è rinnovazionc del dono divino, che promana daH’avvcnimcnto commemorato. Questo anniversario o « memoria » si attua in una celebrazione annuale, in una festa·. una festa-rïcordo (c. II, pp. 28-51). II fatto poi di celebrare in un determinato giorno il ricordo di un avvenimcnto passato della vita dei Salva­ tore ta si che tale celebrazione distingua questo giorno dagli altri in cui essa non ha luogo. La celebrazione dei misteri di Cristo appare quindi inscritta, < intarsiata » nel tempo, nell’unità di tempo chc è 1’anno: per cui il regolare succedersi dei giorni c dei mesi ci riporta ogni anno i misteri di Cristo. La celebrazione annuale cosi intesa, a sua volta, si esprime in una celebrazione cultuale, liturgica, esterna, resa a Dio. Al centro di taie atto sta l’Eticaristia·. con essa rendiamo a Dio un omaggio cultuale, in cui ricordiamo (memo­ riale) l’annivcrsario di un fatto della vita del Salvatore. Essendo l’Eucaristia al centro di ogni celebrazione (festa) liturgica, con la qualc si commemora un awenimento della vita di Gesù C., te feste liturgiche si diversificheranno ira loro per l'avvenimento che esse ricordano. Taie avvenimcnto è principalmente commemorato dalla lettura del Vangclo. u 1 h Ί I it ·’ i 1 r d S-’t 384 RECENSIONES petentibus, de liturgia baptismi, de neophytis. In capite 3° disserit de program­ mate sancti Doctoris et quidem, post considerationes generales, de catechesi morali, dogmatica et mystagogica. Methodus eius catechesis exponitur in capite 4°. Episcopus utitur methodologia pastorali in usu apud Ecclesiam inde a primis saeculis. Eius ratio simplex sed unitaria, essentialis et efficax, eo tendit ut mentem veritatibus christianis illuminet et voluntatem exercitiis asceticis instituat: haec omnia ut, gratia divina, formetur perfectus christianus; ut Christus nascatur in com­ petentibus, in neophytis crescat et manifestetur; ut neophyti tamquam « boni milites Christi > in novitate vitae ambulent. Catechesis ambrosiana adhuc ne nostra aetate valere potest? Utique, re­ spondit Auctor: in ministerio enim catcchctico sancti Doctoris eminent intuitio et zelus; quae dotes ei suggerebant nonnulla media didactica: 1) Usum S. Scripturae illamquc familiarem catechizatis reddere; 2) inserere propriam vitam spiritualem fontibus pietatis et actionis liturgicae; 3) unire proprias aspi­ rationes in Christo lesu; 4) principiis theorico-practicis vere christianos for­ mare; qua re 5) comprehendere atque se aptare conditioni psychologicae ct «ambiente»; 6) cantu religioso uti tamquam expressione laetitiae et sensus familiaris communitatis; 7) propria sanctitate ct exemplis doctrinam corrobo­ rare idemque opus Gratiae divinae vereri. Concludimus verbis Rcv.mi Ceriani (Presentazione, p. IX): « Lector ha­ rum paginarum advertit necessitatem renovandi non solum nostram praedica­ tionem, sed etiam nostram doctrinam theologicam, quae, una cum sanctitate sacerdotali, est conditio fundamentalis pro restauratione praedicationis verbi Dei, quae studio S. Scripturae et Traditionis cogitatur ac pietate, in sacra litur­ gia proprium centrum habente, vivitur ». I. B. NOTITIAE Acta Sanctae Sedis. Dic 3 martii 1959 a S. Rituum Congregatione concessum est dioecesibus Belgii indultum utendi praefatione Adventus et SS. Sacramenti his conditio­ nibus: 1) ut hac praefationes adhibeantur tantum ab iis qui ordine seu direc­ torio dioeccsano utuntur et 2) ut praefatio Adventus dicatur a prima domi­ nica Adventus usque ad diem 24 decembris in omnibus Missis non habentibus praefationem propriam. Praefatio SS. Sacramenti in Missa Corporis Christi et in Missis votivis SS. Sacramenti. S. Rituum Congregatio, die 14 martii 1959, concessit archidioecesi Florentinae facultatem preces post Missam lectam Leonis XIII iussu impe­ ratas, omittendi, in ecclesiis ct oratoriis, tantum in iis Missis, in quibus sermo vel homilia habeatur (cfr. Bollettino deliarcid. di Firenze, 50 [1959] 92). Eadem concessio data est archidicec. Bononiensi (vide Ephem. Ut. 70 [1956] 41-43 ubi huiuscemodi concessio commentario illustratur). Pariter dioecesi S. Flori (Saint-Flour, in Gallia) concessum est ut omittan­ tur preces in Missis cum cantibus aut cum praedicatione. Die prima aprilis 1958 S. Rituum Congregatio Exc.mo F. Miranda, episcopo auxiliari Toletano, responsum dedit circa functiones « vigilias biblicoliturgicas » nuncupatas. Hae permittuntur his conditionibus: 1) cum sint (unc­ tiones paraliturgicae, carum celebratio remittitur prudenti iudicio Ordinarii; 2) (unctio finienda est cum benedictione eucharistica; 3) insuper numquam substituere potest celebrationem vesperarum. Austria. Vindobonae, diebus 22-23 iulii, coadunati sunt e: ter 1000 addicti ad sacrarium (seu, ut dicitur, sacrista< international!, praeside Exc.mo Petro C. van Lierdc, pr lici, tractata sunt argumenta artem, musicam sacram, ct et res ad cultum spectantia. Belgium. Semaine d’Etude pour professeurs de liturgie à Lo juillet 1959, à l'abbaye du Mont César à Louvain s’est u d’étude pour professeurs de liturgie. Sur la première: * Missel >, voir Ephem. lit. 68 (P conde: « Rituel*, voir Ephem. lit. 69 (1955) 417; sur 1. et .'Innée liturgique >, voir Ephem. lit. 70 (1956) 391< Rites pontificaux*, voir Ephem. lit. 71 (1957) 458-4 « Exposition de la Messe*, voir Ephem. lit. 72 (1958) 4 NOTITIAE Acta Sanctae Sedis. Officium et Missa S. Laurentii a Brundusio, C. D., approbatur a S. Rituum Congregatione dic 8 iulii 1959, sequentis tenoris decreto: «Die 19 martii 1959 Joannes Papa XXIII, per Apostolicas Litteras in forma Brevis, ex Sacrorum Rituum Congregationis consulto, sanctum Laurentium a Brundusio, confessorem, Ecclesiae doctorcm declaravit atque confirmavit: ciusquc festum recolendum induisit die 21 iulii mensis, sub ritu duplici, cum Officio et Missa de Communi, praeter orationem et lectiones II nocturni proprias et approbatas» (Acta Ap. Sedis, 51 [1959] 592). Dic 18 iulii 1959 a S. Paenitentiaria Apostolica publici iuris factus est « Actus dedicationis humani generis lesu Christo Regi ». Haec oratio eadem est ac illa a Summo Pontifice Pio XI approbata, cum quadam tantum varia­ tione, scilicet ablata sunt nonnulla verba islamismum et populum hebraeum respicientia, idest a verbis « Rex esto eorum omnium, qui in ‘cnebris ido’olatriac... > usque rd «lavacrum descendat». (Acta Ap. Sedis, 51 [1959] 595). < lubente Summo Pontifice loanne XXIII, ab a. 1959 in orationibus sollem­ nibus, quae dicuntur Feria VI in Passione et Morte Domini, suppressa sunt verba « perfidi » et « perfidia » ac nonnullae mutationes factae sunt in oratione pro populo hcbraico, ut sequitur: « Oremus et pro ludaeis: ut Deus et Dominus noster auferat velamen a cordibus eorum; ut et ipsi agnoscant lesum Christum Dominum nostrum». Oremus. Flectamus genua. Levate. Omnipotens sempiterne Deus, qui ludaeos etiam a tua misericordia non repellis: exaudi preces nostras, quas pro illius populi obcaecationc deferimus; ut, agnita veritatis tuae luce, quae Christus est, a suis tenebris eruantur. Per Dominum... ». Anglia-Ilibernia. Praecipui articuli ad liturgiam spectantes inveniuntur in sectione bibliographica huius fasciculi. , ·.·■'] Belgium. Quinquagesimus annus a fundatione motus liturgici digne commemoratus est in hebdomada liturgica Lovaniensi pro professoribus liturgiac (Cfr. Ephem. Iit. 73 [1959] 385-389). Historia huius motus, ciusque impigri fundatoris de­ scribitur in fasciculo singulari commentarii Lcr Questions liturgiques et pa­ roissiales·. Le cinquantenaire du mouvement liturgique (No. 3-4, 1959, pp. 193-306), quarum tituli sequentes sunt: O. Rousseau, O.S.B., Autour du jubilé du mouvement liturgique, 1909-1959 (pp. 203-217); L. Beauduin, O.S.B., La vraie piété de l’Eglise (pp. 218-221); GALLIA-GERMANIA 459 R. Aubert, Le Congrès de Malines de 1909 (pp. 222-237); B. Capelie, O.S.B., Développement des Semaines liturgiques belges, 1927-1940 (pp. 238-242); A. G. Martimort, Dom Lambert Beauduin et le Centre de Pastorale liturgique (pp. 243-251); F. Vandenbroucke, O.S.B., Aux origines du malaise liturgique (pp. 252270); B. Luykx, O. Pracm., Prière de l’Eglise et participation active (pp. 271288); Ch. Moeller, L'homme d’aujourd’hui devant la piété biblique et liturgique (pp. 289-306). •9 Constitutum est in hac Natione Centrum interdioeccsanum pastoralis li­ turgicae, cuius membra sunt: professores liturgiac in seminariis et deputati Jioecesani. Gallia. Etiam hoc anno cura sic dicti « Centre d’Etudes et d’injormations liturgi­ ques d habebitur Cursus liturgiac, cuius programma ita enuntiatur: Valeurs liturgiques fondamentales et réalisations pastorales. Lectiones (n. 29) evolvuntur tribus partibus: I. La sainte Liturgie, culte de l’Eglise·, II. Les jonctions liturgiques-, III. La Liturgie, valeur de vie. Ad Cursum admittuntur: sacerdotes, religiosi, laici, artifices et musici. Pro informationibus scribatur ad: C.E.I.L. - 19, Rue de Varcnne, Paris VII. ■9 In fasciculo 13-14 commentarii « Eglise qui chante > agitur de cantibus sive pro praeparatione sive pro collatione sacramenti confirmationis: cantus ad hoc sunt enim pauci et saepius inefficaces. Fasciculus 15 eiusdem commentarii dicatur cantui laudis (chant de louange} et quidem: La louange chrétienne (P. Deiss); Les chants liturgiques de louange (M.-A. Rivière). Germania. Motus hturgicus — seu potius, ut dicitur in Germania, renovatio liturgica — commemorat hoc anno quinquagesimum sui natalis annum. Decursu huius temporis habetur non tantum renovatio liturgica iuxta spiritum liturgiac, sed revera renovatio ipsius liturgiac, idest reformatio. Ad hoc praecipue contulit actio liturgica Summi Pontificis Pii XII. In fasciculo XXIV commentarii «Li­ turgie und Monchtum» hic eventus commemoratur sequenti serie articulorum (Liturgische Betvegung nach 50 Jahren: Maria Laach, Hcft 24 [1959] 7-127). P. Emmanuel v. Severus, Die liturgische Emeuerung: Bcdnnung und Ausblic^ (pp. 7-12); P. Olivier Rousseau, Dom Lambert Beandum, die Liturgie und der U monsgedan/^e: Zum ersten /ubilan m der Liturgischen Betuegung, 1909-1959 (pp. 13-24); Abt Basilius Ebcl. Ausgangspuncte und Anliegen der religio tenliturgischen Emeuerung in ihren Anfangen (pp. 25-40); B. Reetz, Die Zielietzungen der liturgischen Emeuerung in der Gegentvart (pp. 41-63); Altfrid Kassing, Liturgie ais Begegnung m den Wandlungen der Heilsgeschichte (pp. 64-87); P. Irenaeus Underberg, Liturgie und liturgische Bewegung in ihrem Verhaltnis zur Gesellschaft und Geschichte (pp. 88-102); P. Theodor Bogler, Die liturgische Betuegung und die moderne kjrchliche Kunst (pp. 103-111). In fasciculo praecedenti eiusdem commentarii tractatur de vita monastica et de cultu liturgico (Monchisches Leben und hturgischer Diensi·, ibid., 1958; ·Γ I K>| Ί |j. · I 1 VOL. I.XXIV FASC. I I960 EPHEMERIDES LITURGICAE E D I ZI ONI LITURGICHE VIA POMPEO MAGNO, 21 — ROMA (60S) INDEX TOMI LXXIV (1960) I — DISSERTATIONES Braga C., In novum Codicem rubricarum.............................................................................. 217 Canal J. M., Sobre cl autor del antifonario Cistcrcicnsc ...... Chavasse Λ., L’oeuvre littéraire dc Maximicn dc Ravenne (546-553) . . . . Dfxl’Oro F., il sacramcntario di Ariberto............................................................................... Gamber Kl., Ein romischcs Eucharisticgebct aus dem 4.-5. Jahrhundcrt . . . Leclercq J., Formes anciennes de I Office marial ........ Olivar A., Sobre cl « Capitulare lectionum » del Codice Vatic. Regin. Lat. 9 . . Vogh. C., Precision sur la date ct l’ordonnance primitive du Pontifical romano- 36 115 3 103 89 393 germanique................................................................................................................................. 145 Wasner F.. Litcrarischc Zeugen fur cine Fcdcrkronc der Pâpstc im Mittclaltcr . . 409 Π — NOTAE Antin’ P.. Pain, vin et paraliturgie de la Cène avant la mort................................................. 432 Bugnini A., « Ordo ad Synodum» Chavasse . . . . . · . . · . A., Les fetes de St. Pierre (29 juin) ct dc St. Paul (30 juin) au VIIe- 121 VIIIe siècle......................................................................................................................................... 166 Coppo A., Gli scavi della nccropoli vaticana in una rcccntissima pubblicazione . . 128 F. C.. Saint Symphoricn d’Aulun. Textes liturgiques dc son culte .... 437 Gambi r KL> « Missa »....................................................................................................................... 48 — Vatcrlesungcn inncrhalb der Messe an I Iciligcnfestcn m bencvcntanischcn Messbùchcrn........................................................................................................................................ 163 •— Die Sonntagsmessen nach Pfingsten in Cod. VI 3 J von Benevent .... 428 Kniewald C., De motu liturgico in Croatia ........ 439 Turner D. IL, The Crowland Gradual: an English bénédictine manuscript . 168 HI — IL’S ET PRAXIS Acta Ioannis PP. XX11I 25 iidii I960. — Litterae Ap. Motu Proprio datae: Novum rubricarum Breviarii et Missalis romani corpus approbatur....................................................................................... 258 S. Rituum Congregatio /9 man /959 ct 27 novembre /959. — Variationes in Missali ct in Rituali romano in precibus pro ludacis . ................................................ .......... 133 INDEX 8 mln 1959. — Officium ct Missa S. Laurentii a Brundusio C. D............................... 10 iulii 1959. — Dubia circa interpretationem Instructionis dc Musica sacra . . 9 mariti 1960. — Decretum ) Omnes denique ad quos spectat quamprimum Calendaria et Pro­ pria. sive diocccsana sive religiosa, ad normam et mentem novae redactionis rubricarum ct Calendarii conformari curent, a S. Rituum Congregatione approbanda. His itaque firmiter statutis, muneri Nostro Apostolico consentaneum i ,.,.τιιΙΙι auuciv addere hortamenta, ducimus, nonnulla I 260 LITTERAE APOSTOLÏCAE « RUBRICARUM INSTRUCTUM t> Nova sane hac rubricarum dispositione, dum ex una parte universus rubricarum Breviarii et Missalis Romani instructus in meliorem formam est redactus, clariore ordine digestus et in unicum textum contractus, ex altera parte aliquae quoque introductae sunt peculiares modificationes, quibus Officium divinum paulisper contrahitur. Hoc siquidem quamplurium Episcoporum erat in votis, intuitu praesertim multorum sacerdotum, qui in dies magis magisque pastoralibus sollicitudinibus onerantur. Hos autem ct omnes qui Officio divino persolvendo tenentur, paterno horta­ mur animo, ut si quid in eodem divino Officio breviatur, hoc maiore di­ ligentia ac devotione compensetur. Cum porro lectio quoque sanctorum Patrum aliquantisper quandoque minuatur, omnes enixe clericos horta­ mur, ut volumina Patrum, tanta sapientia ac pietate referta, assidue prae manibus legenda ac meditanda teneant. Quae autem per Nostras has Litteras, motu proprio datas, decrevimus ac statuimus, rata atque firma sunto, contrariis quibuslibet minime obstan­ tibus, peculiarissima quoque et individua mentione dignis. Datum Romae, apud S. Petrum, die 25 mensis Iulii, anno 1960, Ponti­ ficatus Nostri secundo. IOANNES PP. XXIII II SACRA CONGREGATIO RITUUM DECRETUM GENERALE QUO NOVUS RUBRICARUM BREVIARII AC MISSALIS ROMANI CODEX PROMULGATUR 1596j Novum rubricarum Breviarii ac Missalis romani codicem, quem Ssmus Dominus Joannes Papa XXIII, per Litteras Apostolicas Rubricarum instructum, die 25 iulii huius anni motu proprio elatas approbavit et huic S. Congregationi promulgandum mandavit, S. Rituum Congregatio, per hoc Decretum generale, et promulgat ct promulgatum esse declarat, in novas Breviarii et Missalis romani editiones inserendum, et ab omnibus ad quos spectat, inde a dic 1 ianuarii proximi anni 1961, servandum. LTt autem libri liturgici qui in usu habentur adhuc adhiberi possint, rubricarum codici adduntur « Variationes » Breviariis et Missalibus nccnon Martyrologio aptandis. Ex aedibus S. Rituum Congregationis, die 26 iulii anni 1960. Caietanus Card. Cicognani, Ep. Tusculanus, Praefectus L. S· Hcnricus Dante, a secretis RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI PARS PRIMA RUBRICAE GENERALES Caput I NORMAE GENERALES 15971 1. Rubricae quae sequuntur ritum romanum respiciunt. 2. Nomine calendarii veniunt tum calendarium in usum Ecclesiae universae, tum calendaria particularia. λ Rubricae generales quae sequuntur, valent tam pro Breviario quam pro Missali. Ipsis tamen exceptiones dantur per particulares rubricas, quae aliquando in Breviario ct in Missali ad normam harum rubricarum redactis occurrunt. Caput II DE DIE L1TURGICO IN GENERE 4. Dies liturgicus est dies sanctificatus actionibus liturgicis, praesertim Sacrificio eucharistico et publica Ecclesiae prece, id est Officio divino; et decurrit a media nocte ad mediam noctem. 5. Celebratio diei liturgici decurrit per se a Matutino ad Completorium. Sunt tamen dies solemniores, quorum Officium inchoatur a I Vesperis, die praecedenti. Habetur denique celebratio liturgica non plena seu sola commemoratio in Officio et Missa diei liturgici currentis. 6. Singulis diebus fit aut de dominica, aut de feria, aut de vigilia, aut dc festo, aut de octava, iuxta calendarium ct praecedentiam dierum liturgicorum. 7. Praecedentia inter singulos dies liturgicos unice per peculiarem tabellam (n. 91| determinatur. 8. Dies liturgici sunt primae, secundae, tertiae aut quartae classis. Caput III DE DOMINICIS [ 5981 9. Nomine dominicae intellegitur dies Domini initio cuiusque hebdo­ madae occurrens. 10. Dominicae sunt I aut II classis. 11. Dominicae 1 classis sunt: a) 1-lV Adventus; Z>) I-IV Quadragesimae; 262 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI c) I-Π Passionis; d) dominica Resurrectionis seu Paschatis; e) dominica in albis; f) dominica Pentecostes. Dominicae Paschatis et Pentecostes sunt pariter festa I classis cum octava. 12. Omnes aliae dominicae sunt // classis. 13. Officium dominicae incipit a I Vesperis, sabbato praecedenti, ct explicit post Completorium dominicae. 14. Dominica celebratur suo dic, iuxta rubricas. Officium et Missa domi­ nicae impeditae nec anticipantur nec resumuntur. 15. Dominica 1 classis, in occurrentia, festis quibuslibet praefertur. Festum tamen Immaculatae Conceptionis B. Mariae Virg. praefertur occur­ renti dominicae Adventus. Ad concurrendam vero quod attinet, servetur norma, quae nn. 104105 traditur. 16. Dominica ll classis, in occurrentia, festis II classis praefertur. Attamen: a) festum Domini I aut 11 classis, in dominica II classis occurrens, locum tenet ipsius dominicae cum omnibus iuribus ct privilegiis: dc dominica, proinde, nulla fit commemoratio; b) dominica II classis praefertur Commemorationi omnium Fidelium defunctorum. Ad concurrentiam vero quod attinet, servetur norma, quae nn. 104105 traditur. 17. Dominica excludit, per se, assignationem perpetuam festorum. [599) Excipiuntur: festum Ssmi Nominis Icsu, celebrandum dominica quae occurrit a dic 2 ad 5 ianuarii (secus dic 2 ianuarii); b) festum S. Familiae Icsu, Mariae, loseph, celebrandum dominica prima post Epiphaniam; c) festum Ssmae Trinitatis, celebrandum dominica prima post Pen­ tecosten: , d) festum D. N. Icsu Christi Regis, celebrandum dominica ultima mensis octobris; e) festa Domini 1 classis quae, in calendariis particularibus, dominicae II classis nunc assignantur. Haec festa locum tenent dominicae occurrentis cum omnibus iuribus ct privilegiis: dc dominica, proinde, nulla fit commemoratio. 18. Dominicae post Epiphaniam quae, superveniente Septuagesima, impe­ diuntur, transferuntur post dominicam XXII1 post Pentecosten, hoc ordine: a) si dominicae post Pentecosten fuerint 25, dominica XXIV erit quae inscribitur dominica VI post Epiphaniam; -'1 b) si dominicae fuerint 26, dominica XXIV erit quae inscribitur V post Epiphaniam; et XXV, quae inscribitur VI; RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 263 d si dominicae fuerint 27, dominica XXIV erit quae inscribitur IV post Epiphaniam; XXV, quae inscribitur V; et XXVI, quae inscribitur VI; <1} si dominicae fuerint 2K, dominica XXIV erit quae inscribitur III post Epiphaniam: XXV, quae inscribitur IV; XXVI, quae inscribitur V; et XXVII, quae inscribitur VI. Ultimo tamen loco semper ponitur ea quae in ordine est XXIV post Pentecosten. omissis, si opus sit, ceteris, quae aliquando locum habere non possunt. 19. Dominica prima mensis ea intelligitur, quae prima occurrit in mense, scilicet a dic primo ad septimum mensis; dominica autem ultima, quae diem primum mensis sequentis proxime praecedit. Item ad computandam primam dominicam mensium augusti, septembris, octobris ct novembris, ratione lectionum Scripturae occurrentis, ea dicitur prima dominica mensis, quae cadit a die primo ad septimum mensis. 20. Dominica 1 Adventus ea est, quae cadit dic 30 novembris vel est ipsi B| BS ^B ^B ^B B>i ^B ^B BH proximior. Caput IV B9 DE FERIIS ||9 [6001 21. Nomine feriae intelleguntur singuli dies hebdomadae, praeter do- flB '^B 22.1-criac sunt primae, secundae, tertiae aut quartae classis. 23. Feriae 1 classis sunt: u) feria IV cinerum: b\ omnes feriae I Icbdomadac sanctae. Hae feriae festis quibuslibet praeferuntur, et nullam admittunt commemorationem, nisi unam prixilegiatam. 24. Feriae H classis sunt: izl feriae Adventus a die 17 ad diem 23 decembris; /’) feriae Quatuor Temporum Adventus,Quadragesimae et mensis MLn septembris. B| Hae feriae praefeiuntur festisparticularibus II classis; si veroimpediuntur, commemorari debent. 25. Feriae Ill classis sunt: feriae Quadragesimae et Passionis, a feria V post cineres usque ad sabbatum ante dominicam II Passionis inclusive, superius non nominatae, quae praeferuntur festis 111 classis; /’) feriae Adventus usque ad diem 16 decembris inclusive, superius non nominatae, quae cedunt festis III classis. 11 ie feriae, si impediuntur, commemorari debent. 2(>. Omnes feriae, numeris 23-25 non nominatae, sunt feriae IV classis; quae, si impediuntur, nunquam commemorantur. 27. Officium feriae incipit a Matutino et explicit per se post Completorium; OHaium sero sabbati, excepto Officio sabbati sancti, explicit post Nonam. Ij&fl BH K·® ·πΓΙ H · BKI B H Bl·I ' ·||! ‘ h* E 1IL B?R [ft 264 RUBRICAE BREVIARII IT MISSALIS ROMANI Caput V DE VIGILIIS [6011 28. Nomine vigiliae intellegitur dies liturgicus, qui aliquod festum praecedit, et rationem habet praeparationis ad illud. Vigilia Paschatis vero, cum non sit dies liturgicus, modo sibi propdo, seu pervigilio, celebratur. 29. Vigiliae sunt primae, secundae aut tertiae classis. 30. Vigiliae 1 classis sunt: vigilia Nativitatis Domini quae, in occurrentia, locum tenet domi­ nicae IV Adventus, de qua, proinde, nulla fit commemoratio; b) vigilia Pentecostes. Hae vigiliae festis quibuslibet praeferuntur, ct nullam admittunt comme­ morationem. 31. Vigiliae 11 classis sunt: a) vigilia Ascensionis Domini; b) vigilia Assumptionis B. Mariae Virg.; c) vigilia Nativitatis S. loannis Baptistae; d) vigilia Ss. Petri ct Pauli Apostolorum. Hac vigiliae praeferuntur diebus liturgicis III et IV classis; et, si impe­ diuntur, commemorantur, iuxta rubricas. 32. Vigilia III classis est vigilia S. Laurentii. Haec vigilia praefertur diebus liturgicis IV classis; et, si impeditur, com­ memoratur, iuxta rubricas. 33. Vigilia II aut III classis penitus omittitur, si occurrat in dominica quavis, aut in festo 1 classis, vel si festum cui praemittitur in alium diem transferri aut ad commemorationem reduci contingat. 34. Officium vigiliae incipit a Matutino ct explicit quando initium habet Officium festi subsequentis. Caput VI DE FESTIS ET CALENDARIO A) De natura et proprietate festorum 35. Nomine festi intellegitur dies liturgicus in quo cultus publicus Ec­ clesiae peculiari modo ad mysteria Domini recolenda, vel ad B. Mariam Virg., aut Angelos, aut Sanctos vel Beatos venerandos dirigitur. [602 ] 36. Festa sunt primae, secundae aut tertiae classis. 37. Ratio celebrationis festorum haec est: a) festa I classis inter dies solemniores adnumerantur, quorum Offi­ cium incipit a I Vesperis, die praecedenti; b) festa 11 et III classis Officium habent quod per se decurrit a Matu tino ad Completorium ipsius diei; rubricae breviarii et MISSALIS ROMANI 265 f) festa vero Domini II classis I Vesperas acquirunt, quoties, in occur­ rentia, locum tenent dominicae II classis. 38. Festa sunt universalia aut particularia; particularia autem sunt propria aut indtdta. 39. Festa universalia ea sunt quae a Sancta Sede in calendario Ecclesiae universae inscribuntur. Haec festa ab omnibus, qui ritum romanum sequuntur, celebrari debent, iuxta rubricas. 40. Festa particularia ea sunt quae ex iure aut ex induito Sanctae Sedis in calendariis particularibus inscribuntur. Haec festa ab omnibus, qui illo calendario tenentur, celebrari debent, iuxta rubricas, et nonnisi ex speciali Sanctae Sedis induito e calendario expungi vel gradu mutari possunt. 41. Festa particularia, ipso iure in calendario inscribenda, sunt festa propria: a) cuiusque nationis et regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis (n. 42); b) cuiusque dioecesis seu territorii ecclesiastici cui praeficitur « Ordina­ rius loci» (n. 43); c) cuiusque loci seu oppidi vel civitatis (n. 44); d) cuiusque ecclesiae aut oratorii publici vel semipublici, quod locum tenet ecclesiae (n. 45); e) cuiusque Ordinis seu Congregationis (n. 46). 42. Festa propria cuiusque nationis et regionis seu provinciae sire eccle­ siasticae sive civilis sunt: û) festum Patroni principalis rite constituti (I classis); b) festum Patroni secundarii rite constituti (II classis). 43. Festa propria cuiusque dioecesis seu territorii ecclesiastici cui praefi citur « Ordinarius loci » sunt: a) festum Patroni principalis rite constituti (I classis); [6031 b} anniversarium Dedicationis ecclesiae cathedralis (I classis); c) festum Patroni secundarii rite constituti (II classis); d) festa Sanctorum et Beatorum, qui in Martyrologio vel eius Appen­ dice rite sunt inscripti, qui ad diocccsim peculiares habent relationes, ut sunt originis, commorationis longioris, obitus (II vel III classis, aut commemoratio) 44. Festa propria cuiusque loci seu oppidi vel civitatis sunt: a) festum Patroni principalis rite constituti (I classis); b) festum Patroni secundarii rite constituti (II classis). 45. Festa propria cuiusque ecclesiae aut oratorii publici vel semipublici, quod locum tenet ecclesiae, sunt: a) anniversarium Dedicationis, si sint consecrata (I classis); b) festum Tituli, si sint consecrata aut saltem solemniter benedicta (I classis); c) festum Sancti, in Martyrologio vel cius Appendice rite descripti, cuius corpus ibi asservatur (II classis), 19 _ Ephem. Ut. I960 266 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI d) festum Beati, item in Martyrologio vel eius Appendice rite descripti, cuius corpus ibi asservatur (III classis). 46. Festa propria cuiusque Ordinis seu Congregationis sunt: a) festum Tituli (I classis); b} festum Fundatoris canonizati (I classis) vel beatificati (II classis); c) festum Patroni principalis rite constituti totius Ordinis seu Congrega­ tionis, in universo Ordine vel Congregatione; aut Patroni principalis item rite constituti cuiusque provinciae religiosae, in singulis provinciis (I classis); d) festum Patroni secundarii, ut supra (II classis); e) festa Sanctorum ct Beatorum, qui illius Ordinis vel Congregationis sodales fuerunt (II et III classis, aut commemoratio). 47. Festa particularia indulta sunt festa quae, ex induito Sanctae Scdis, in calendariis particularibus inscribuntur. B) De calendario et festis in eo inscribendis 48. Calendarium est universale aut particulare seu proprium. 49. Calendarium universale est calendarium in usum Ecclesiae universae, quod Breviario ac Missali romano praeficitur. 50. Calendarium particulare seu proprium est dioecesanum aut religiosum: et conficitur inserendo calendario universali festa particularia. [6041 Huiusmodi autem calendarium particulare perpetuum conficiendum est respective ab Ordinario loci aut a supremo Religionis Moderatore de consilio sui Capituli vel Consilii generalis, ct approbari debet a S. Rituum Congre­ gatione. 51. Calendarium dioecesanum habet quaelibet dioecesis et quodlibet aliud territorium ecclesiasticum cui praeficitur « Ordinarius loci ». 52. In calendario dioecesano, praeter festa universalia, inscribi debent: a) festa propria (n. 42) et indulta universae nationi et regioni seu pro­ vinciae sive ecclesiasticae sive civili; b} festa propria (n. 43) ct indulta universae dioecesi. 53. Super huiusmodi calendario dioecesano conficitur: ) tempus Ascensionis, quod decurrit a I Vesperis /Xsccnsionis Domini usque ad Nonam inclusive vigiliae Pentecostes; c) octavam Pentecostes, quae decurrit a Missa vigiliae Pentecostes usque ad Nonam inclusive sabbati sequentis. F) De tempore « per annum » 77. Tempus «per annum» decurrit a dic 14 ianuarii usque ad Nonam sabbati ante dominicam in Septuagesima, et a I Vesperis festi Ssmae Trini­ tatis, id est dominicae I post Pentecosten, usque ad Nonam inclusive sabbati ante dominicam I Adventus. Caput IX DE SANCTA MARIA IN SABBATO 78. In sabbatis, in quibus occurrit Officium de feria IV classis, fit dc sancta Maria in sabbato. 79. Officium sanctae Mariae in sabbato incipit a Matutino et explicit post Nonam. Caput X DE LITANIIS MAIORIBUS ET MINORIBUS A) De Litaniis maioribus · [609] 80. Litaniae maiores assignatae sunt diei 25 aprilis; si vero eo die occurrit dominica Paschatis vel (cria II post Pascha, transferuntur in sequentem feriam III. 81. De Litaniis maioribus nihil fit in Officio, sed tantum in Missa. Earum autem commemoratio non est habenda commemoratio « dc Tempore >. 81. luxta ecclesiarum ct locorum condiciones ct consuetudines, cuius rei iudex est Ordinarius loci, hoc die fit processio, in qua dicuntur Litaniae Sanc­ torum (quae tamen non duplicantur) cum suis precibus. 83. Si autem processio fieri nequit, locorum Ordinarii instituant peculia­ res supplicationes, in quibus dicantur Litaniae Sanctorum et aliae preces in processione fieri solitae. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 271 84. Omnes qui ad recitationem divini Officii obligantur, processioni vero aut aliis peculiaribus supplicationibus, de quibus numero praecedenti, non intersunt, tenentur dicere, hoc die, Litanias Sanctorum cum suis precibus, lingua MI latina. 85. Si Litaniae Sanctorum cum suis precibus, iuxta locorum corsuetudinem, in processione vel aliis peculiaribus supplicationibus, lingua vernacula, una cum fidelibus dicuntur, ii qui ad recitationem divini Officii obligantur, et his supplicationibus rite intersunt, non tenentur has preces lingua latina iterare. 86. Missa de Rogationibus regulariter dicenda est expleta processione, iuxta ea quae in nn. 346-347 statuuntur. Convenit autem ut Missa de Rogationibus dicatur etiam post peculiares supplicationes, quae locum tenent processionis, etsi horis vespertinis peragantur. B) Dc Litaniis minoribus seu de Rogationibus 87. Litaniae minores seu Rogationes, per se, assignantur feriis II, III et IV ante festum Ascensionis Domini. Ordinariis autem locorum facultas tribuitur eas transferendi ad alios [6101 tres dies continuos magis opportunos iuxta regionum diversitatem aut consuetudinem aut necessitatem. 88. De Litaniis minoribus nihil fit in Officio, sed tantum in Missa quae connectitur cum processione aut aliis peculiaribus supplicationibus. 89. Ad processionem aut alias peculiares supplicationes et Missam aut cornmemorat ionem quod attinet, serventur quae supra da Litaniis maioribus statuta sunt (nn. 81-83 et 86). 90. Litaniae Sanctorum cum suis precibus, his diebus, dicuntur tantum in processione aut aliis supplicationibus (cfr. n. 85). Proinde, qui ad recilationem divini Officii obligantur, processioni vero aut aliis peculiaribus supplicationibus non intersunt, non tenentur dicere, his diebus, Litanias Sanctorum cum suis precibus. ·Β| i ffjH fl1., HrH Caput XI DE PRAECEDENTIA DIERUM LITURGICORUM | 91. Praecedentia dierum liturgicorum, sublatis quibuslibet aliis titulis vel normis, unice regitur ex sequenti I- " π TABELLA DIERUM LITURGICORUM Bh SECUNDUM ORDINEM PRAECEDENTIAE DISPOSITA Dies liturgies / classis 1. Eestum Nativitatis Domini, dominica Resurrectionis et dominica Pentecostes ( 1 classis cum octava). 2. Triduum sacrum. 272 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 3. Festa Epiphaniae et Ascensionis Domini, Ssmac Trinitatis, Corporis Christi, Coniis lesu et Christi Regis. 4. Festa Immaculatae Conceptionis et Assumptionis B. Mariae Virg. 5. Vigilia et dies octavus Nativitatis Domini. 6. Dominicae Adventus, Quadragesimae et Passionis, et dominica in albis. 7. Feriae I classis superius non nominatae, nempe: IV cinerum et II, 111 ct IV Hebdomadae sanctae. 8. Commemoratio omnium Fidelium defunctorum, quae tamen locum cedit dominicae occurrenti. 9. Vigilia Pentecostes. \611] 10. Dies infra octavas Paschatis ct Pentecostes. 11. Festa 1 classis Ecclesiae universae superius non nominata. 12. Festa I classis propria, nempe: 1) Festum Patroni principalis rite constituti: a) nationis, b} regionis scu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, c) dioecesis. 2) Anniversarium Dedicationis ecclesiae cathedralis. 3) Festum Patroni principalis rite constituti loci seu oppidi vel civitatis. 4) Festum ct anniversarium Dedicationis ecclesiae propriae, aut oratorii publici vel semipublici, quod locum tenet ecclesiae. 5) Titulus ecclesiae propriae. 6) Festum Tituli Ordinis seu Congregationis. 7) Festum Fundatoris canonizati Ordinis seu Congregationis. 8) Festum Patroni principalis rite constituti Ordinis scu Congregationis, ct provinciae religiosae. 13. Festa indulta I classis, primum mobilia, deinde fixa. Dies liturgici II classis 14. Festa Domini 11 classis, primum mobilia, deinde fixa. 15. Dominicae 11 classis. 16. Festa 11 classis Ecclesiae universae, quae non sunt Domini. 17. Dies infra octavam Nativitatis Domini. 18. Feriae 11 classis, nempe: Adventus a die 17 ad diem 23 decembris indusive, ct feriae Quatuor Temporum Adventus, Quadragesimae et mensis septembris. H 19. Festa propria II classis, nempe: 1) Festum Patroni secundarii rite constituti: a) nationis, b\ regionis scu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, c) dioecesis, d) loci scu oppidi vel civitatis. 2l Festa Sanctorum aut Beatorum, dc quibus n. 43 d. 3) Festa Sanctorum alicui ecclesiae propria (n. 45 c). 4| Festum Fundatoris beatificari Ordinis scu Congregationis (n. 46 b}. 5) Festum Patroni secundarii rite constituti Ordinis seu Congregationis et provinciae religiosae (n. 46 d}. ^3 6) Festa Sanctorum aut Beatorum, dc quibus n. 46 e. i rubricae breviarii et missalis ROMANI 1() 273 indulta n classis, primum mobilia, deinde fixa. ,f 21. Vigiliae II classis. Diei liturgici III classis lijj?] 22. Feriae Quadragesimae ct Passionis, a feria V post cineres usque ad sabbatum ante dominicam II Passionis inclusive, exceptis feriis Quatuor Temporum. 23. Festa III classis, in calendariis particularibus inscripta, ct quidem primum festa propria, nempe: ]) Festa Sanctorum aut Beatorum, dc quibus n. 43 d. 2) Festa Beatorum alicui ecclesiae propria (n. 45//). 3) Festa Sanctorum aut Beatorum, dc quibus n. 46 e; deinde festa indulta, primum mobilia, deinde fixa. 24. Festa III classis, in calendario Ecclesiae universae inscripta, primum mo­ bilia, deinde fixa. 25. Feriae Adventus usque ad diem 16 decembris inclusive, exceptis feriis Quatuor Temporum. 26. Vigilia III classis. Dies liturgici IV classis 27. Officium sanctae Mariae in sabbato. 28. Feriae IV classis. Caput XII DE DIERUM LITURGICORUM OCCURRENTIA 92. Occurrentia dicitur occursus duorum vel plurium Officiorum uno eo(lemque die. Occurrentia autem dicitur accidentalis, quando dies liturgicus mobilis ct dies liturgicus fixus certis solummodo annorum intervallis simul occurrunt; perpetua vero quando duo dies liturgici quotannis simul occurrunt. 93. Effectus occurrcntiae est, ut Officium diei liturgici gradus inferioris Officio yradus superioris cedat: quod fieri potest per minus nobilis omissionem, aut commemorationem, aut translationem, aut repositionem, prout numeris se­ quentibus indicatur. 94. Commemoratio dic fixo statuta non transfertur vel reponitur cum festo transferendo vel reponendo, sed fit suo dic vel omittitur, iuxta rubricas. 274 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI Caput XIII DE DIERUM LITURGICORUM OCCURRENTIA ACCIDENTALI EORUMQUE TRANSLATIONE [61?I 95. Ius translationis in alium diem ob occurrentiam accidentalem cum dic liturgico, qui in tabella praecedentia superiorem obtinet locum, com­ petit solummodo festis I classis. Alia festa, ab Officio gradus superioris acci· dentalitcr impedita, aut commemorantur aut, eo anno, penitus omittuntur, iuxta rubricas. Si vero duo festa eiusdem Divinae Personae aut duo festa eiusdem Sancti vel Beati simul occurrunt, fit de festo, quod in tabella praecedentiae superiorem obtinet locum, ct aliud omittitur. 96. Festum I classis impeditum a dic qui in tabella praecedentiae superiorem obtinet locum, transfertur in proximum sequentem diem qui non sit I vel II classis. Attamen: a) festum Annuntiationis B. Mariae Virg., quando est transferendum post Pascha, transfertur, tamquam in sedem propriam, in feriam II post dominicam in albis; b) Commemoratio omnium Fidelium defunctorum, quando occurrit cum dominica, transfertur, tamquam in sedem propriam, in feriam II sequentem. 97. Si eodem dic plura I classis simul occurrant, ipso dic celebratur festum, quod in tabella praecedentiae superiorem obtinet locum; ct alia transferuntur secundum ordinem quo in eadem tabella praecedentiae inscripta sunt. 98. Item, si plura festa I classis transferri contingat, quae diebus subsequentibus occurrunt, servetur ordo quo in tabella praecedentiae inscribuntur; in paritate autem Officium prius impeditum praecedit. 99. Festa translata sunt eiusdem gradus ac in sede propria. Caput XIV DE DIERUM LITURGICORUM OCCURRENTIA PERPETUA EORUMQUE REPOSITIONE 167·/1 100, Ius repositionis in alium diem, ob occurrentiam perpetuam cum die liturgico, qui in tabella praecedentiae superiorem obtinet locum, competit omnibus festis I et II classis, necnon festis particularibus III classis extra Adventum et Quadragesimam occurrentibus, quae in tota dioecesi vel in toto Ordine seu Congregatione vel in propria ecclesia impediuntur. Festa autem III classis Ecclesiae universae, in aliquo calendario particulari, et festa III classis dioceseos vel Ordinis seu Congregationis, in aliquibus tantum ecclesiis perpetuo impedita, perpetuo aut commemorantur aut penitus omittuntur, iuxta rubricas. 101. Festa reponenda, si sint I sel ll classis, assignentur proximiori diei rubricae breviarii ET MISSALIS ROMANI 275 sequenti qui non sit 1 vel II classis; si sint III classis, assignentur proximiori dici sequenti, qui ab aliis Officiis paris aut superioris gradus liber exsistat. 102. Dies in quem festa perpetuo impedita reposita sunt, habetur tamquam dies proprius, in quo festum repositum celebratur sub eodem gradu ac in sede propria. Caput XV DE CONCURRENTIA DIERUM LITURGICORUM 103. Concurrentia dicitur concursus Vesperarum dici liturgici currentis cum I Vesperis diei liturgici subsequentis. 104. In concurrentia praeferuntur Vesperae diei liturgici classis superioris, et alterae commemorantur vel non, iuxta rubricas. 105. Quando vero dies liturgici, quorum Vesperae concurrunt, sunt eiusdem classis, dicuntur integrae secundae Vesperae de Officio currenti et fit comme­ moratio sequentis, iuxta rubricas. Caput XVI DE COMMEMORATIONIBUS [6Z5j 106. Quae hic de commemorationibus statuuntur, valent tam pro Missa quam pro Officio, sive in occurrentia sive in concurrentia. 107. Commemorationes sunt aut priuilegiatae aut ordinariae. 108. Commemorationes privilegiatae fiunt in Laudibus et in Vesperis necnon in omnibus Missis; commemorationes vero ordinariae fiunt tantum in Laudibus, in Missis conventualibus et in omnibus Missis lectis. 109. Commemorationes privilegiatae sunt commemorationes: a) de dominica; A) de dic liturgico I classis; c) de diebus infra octavam Nativitatis Domini; d) de feriis Quatuor Temporum mensis septembris; e) de feriis Adventus, Quadragesimae et Passionis; /) de Litaniis maioribus, in Missa. Omnes aliae commemorationes sunt commemorationes ordinariae. 110. In Officio et Missa S. Petri semper fit commemoratio S. Pauli, et vkissim. Haec commemoratio dicitur inseparabilis; et duae orationes adeo in unam coalescere censentur ut, in numero orationum computando, pro unica habeantur. Proinde: a) in Officio S. Petri aut S. Pauli, oratio alterius Apostoli additur, ad L mdes ct ad Vesperas, sub unica conclusione, orationi diei, absque antiphona ct versu: 276 Rl’BRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI b] in Missa S. Petri aut S. Pauli, oratio alterius Apostoli additur, sub unica conclusione, orationi diei; c) quoties vero oratio unius Apostoli addenda est ad modum comme­ morationis, huic orationi additur altera immediate, ante omnes alias com­ memorationes. 111, Ratio admittendi commemorationes haec est: a) in diebus liturgicis I classis et in Missis in cantu non convcntualihus, nulla admittitur commemoratio, praeter unam privilegiatam; b) in dominicis II classis, una tantum admittitur commemoratio, scilicet de festo II classis, quae tamen omittitur si commemoratio privilegiata fa­ cienda sit; c) in aliis diebus liturgicis II classis, una tantum admittitur commemo­ ratio, scilicet aut una privilegiata aut una ordinaria; [6761 d) in diebus liturgicis III et IV classis, duae tantum admittuntur commemorationes. 112. Ad commemorationes et orationes quod attinet, haec insuper serventur: a) Officium, Missa aut commemoratio de aliquo festo vel mysterio unius Divinae Personae excludit commemorationem aut orationem de alio festo vel mysterio eiusdem Divinae Personae; b) Officium, Missa aut commemoratio de dominica excludit comme­ morationem aut orationem de festo vel mysterio Domini, ct vicissim; c) Officium, Missa aut commemoratio de Tempore excludit aliam com­ memorationem de Tempore; d) item, Officium, Missa aut commemoratio de B. Maria Virg., aut de aliquo Sancto vel Beato excludit aliam commemorationem aut orationem in qua eiusdem B. Mariae Virg., vel Sancti aut Beati intercessio imploretur: quod tamen non valet de oratione dominicae vel feriae, in qua fit invocatio eiusdem Sancti. 113. Commemoratio de Tempore fit primo loco. In admittendis ct ordinandis aliis commemorationibus, servetur ordo tabellae praecedentiae. 114. Quaelibet commemoratio, quae numerum pro singulis diebus liturgicis statutum superet, omittitur. Caput XVII DE CONCLUSIONE ORATIONUM 115. Conclusio orationum tam in Missa quam in Officio haec est: a) si oratio dirigitur ad Patrem, concluditur: Per Dominum nostrum letum Christum Filium tuum, qui fecum vivit et regnat in unitate S piri tus Sancti, Deus, per omnia saecula saeculorum. Arnen; b} si oratio dirigitur ad Patrem, sed in eius principio fit mentio Filii, concluditur: Per eundem Dominum nostrum, etc., ut supra; c) si oratio dirigitur ad Patrem, sed in fine ipsius fit mentio Filii, RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 277 concluditur: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritui Sancti, Deus, per omnia saecula saeculorum. /Imen; i/l si oratio dirigitur ad Filium, concluditur: Qui vivis et regnas [617] cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti, Deus, per omnia saecula saeculorum. Imen; e) si in oratione facta est mentio Spiritus Sancti, in conclusione dicitur:... in unitate eiusdem Spiritus Sancti, etc. 116. Servandae sunt etiam aliae peculiares conclusiones in libris liturgicis quandoque notatae. Caput XVIII DE COLORIBUS PARAMENTORUM A) De coloribus paramentorum in genere 117. Paramenta altaris, celebrantis et ministrorum debent esse co’oris con­ venientis Officio et Missae diei aut alteri Missae celebrandae, secundum usum Romanae Ecclesiae, quae quinque coloribus uti consuevit: albo, rubro, viridi, violaceo et nigro. Indulta tamen et consuetudines legitimae circa usum aliorum colorum in suo robore manent. Sicubi vero in regionibus Missionum, ex probata et originali traditione gentis indigenae, significatio unius vel alterius coloris liturgici Ecclesiae Ro­ manae cum significatione quae illis populis congenita est non congruit, Con­ ferendae episcopali eiusdem regionis, vel maioris territorii, si ita magis conveniat, facultas datur, ut in locum coloris inepti alium colorem magis aptum substituant; hoc tamen non fiat inconsulta S. Rituum Congregatione. 118. Ad colorem paramentorum in Missis votivis lectis IV classis quod attinet, ea quae n. 323 traduntur, recolantur. B) De colore albo 119. Colore albo utendum est in Officio et Missa de Tempore: a) a festo Nativitatis Domini usque ad expletum tempus Epiphaniae: b[ a Missa Vigiliae paschalis usque ad Missam vigiliae Pentecostes exclusive. 120. Adhibetur color albus in Officio et Missa de festis: a) Domini, exceptis festis de mysteriis ct instrumentis Passionis; b} B Mariae Virg., etiam in benedictione et processione candelarum die 2 februarii: [6/5] r) Ss. Angelorum; d) Omnium Sanctorum (1 novembris); e) Sanctorum non Martyrum: f) S loannis Ap. ct Ev. (2/decembris); Cathedrae S. Petri (22 februarii); C nversionis S Pauli (25 ianuariii; Nativitatis S. loannis Baptistae (24 iunii). I 278 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 121. Colorem album requirunt Missae votivae·. u) quae respondent festis, de quibus numero praecedenti; Z>) de D. N. lesu Christo, summo atque aeterno Sacerdote; c) de coronatione Summi Pontificis, ct de anniversariis Summi Pontificis ct Episcopi dioccesani; d) « Pro Sponsis ». 122. Demum adhibetur color albus, feria V Hebdomadae sanctae, in Missa Chrismatis ct in Missa in Cena Domini; necnon, a diacono, pro cantu praeconii paschalis et, a celebrante, ad renovationem promissionum baptismatis in Vi­ gilia paschali. C) De colore rubro 123. Rubro colore utendum est in Officio et Missa de Tempore a Missa vigiliae Pentecostes usque ad Nonam sabbati sequentis. 124. Item adhibetur color ruber in Officio et Missa de festis: al mysteriorum ct instrumentorum Passionis Domini; b) Sanctorum Apostolorum ct Evangelistarum, in eorum die natalicio, excepto festo S. loannis (27 decembris); c) Commemorationis S. Pauli Apostoli (30 iunii); d) Commemorationis omnium Ss. Summorum Pontificum; c) Sanctorum Martyrum, quorum colitur aut martyrium, aut inventio, aut translatio; /) Sanctarum Reliquiarum. 125. Colorem rubrum requirunt Missae votivae: «) de Passione Domini; b} de Spiritu Sancto; c) fle Mysteriis et Sanctis, de quibus numero praecedenti; d) pro eligendo Summo Pontifice. 126. Demum adhibetur color ruber, dominica II Passionis seu in palmis, ad benedictionem et processionem ramorum. D) De colore viridi [6/9] 127. Color viridis adhibetur in Officio et Missa de Tempore: a) a die 14 ianuarii usque ad sabbatum ante Septuagesimam; b) a feria 11 post dominicam I post Pentecosten, usque ad sabbatum ante Adventum. Excipiuntur feriae Quatuor Temporum mensis septembris et vigiliae II ct III classis, extra tempus paschale. E) De colore violaceo 128. Color violaceus adhibetur in Officio et Missa de Tempore: a) a dominica I Adventus usque ad vigiliam Nativitatis Domini inclusive; b\ a dominica in Septuagesima usque ad Vigiliam paschalem, exceptis: RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI ' benedictione ct processione ramorum in dominica II Passionis; Missa sive Chrismatis sive in Cena Domini feria V Hebdomadae sanctae; Actione liturgica (cria VI in Passione ct Morte Domini usque ad Communionem exclusive; necnon cantu praeconii paschalis, pro diacono, et renovatione promissionum baptismatis, pro celebrante, in Vigilia paschali; c) in feriis Quatuor Temporum mensis septembris; ) Pro Ecclesiae defensione; r) Pro unitate Ecclesiae; r/| Tempore belli; el Pro pace; /I Pro vitanda mortalitate; g) Pro remissione peccatorum; h) Pro peregrinantibus et iter agentibus; /) Pro infirmis; /| Ad postulandam gratiam bene moriendi; rn) Pro quacumque necessitate. 130. Adhibetur color violaceus etiam: a) ad processionem ct Missam in Litaniis maioribus et minoribus; /;) ad benedictionem cinerum; \620\ c) ad Communionem in Actione liturgica feriae VI in Passione et Morte Domini; in Missis de Commemoratione omnium Fidelium defunctorum, quae celebrantur tempore expositionis Ssmi Sacramenti pro oratione Quadraginta Horarum. 131. Paramenta coloris rosacei adhiberi possunt, dominica III Adventus ct dominica IV Quadragesimae, sed in Officio et Missa diei dominici tantum. F) De colore nigro 132. Nigro colore utendum est: in Actione liturgica feriae VI in Passione et Morte Domini; g) in Vigilia paschali. 136. Cum celebrans utitur pluviali, numquam adhibet manipulum; et si pluviale haberi non potest, in benedictionibus quae fiunt ad altare, sacerdos stat in alba cum stola, sine planeta et manipulo. 137. Dalmatica et tunicella utuntur diaconus, respective subdiaconus, quan­ do sacerdoti ministrant: a) in Missa; b) in benedictionibus ad altare; c) in processionibus. Attamen cum sacerdos celebrans stat sine pluviali, etiam ministri stant sine dalmatica et tunicella. Planctae plicatae ct stola latior amplius non adhibentur. PARS SECUNDA RUBRICAE GENERALES BREVIARII ROMANI Caput I NORMAE GENERALES [6221 138. Horae canonicae Breviarii romani sunt: Matutinum, Laudes, Prima, Tertia, Sexta, Nona, Vesperae ct Completorium. Ex his Matutinum, Laudes ct Vesperae dicuntur Horae maiores: Prima, Tertia, Sexta, Nona ct Completorium Horae minores appellantur. Completo­ rium vero a rubricis plerumque separatim consideratur. RUBRICAE BREVIARII I.T MISSALIS ROMANI 281 139. Obligatio dicendi divinum Officium comprehendit omnes Hora* cano· nuas cursus quotidiani. 140. Officium divinum absolvitur aut in choro, aut in communi, aut a solo. Dicitur autem in choro, si absolvitur a communitate per leges ecclesiasticas thoro obligata; in communi sero, si idem fit a communitate, quae choro non est adstricta. 141. Normae quae sequuntur valent tam pro absolutione divini Officii in choro vel in communi (etsi fiat a duabus vel tribus personis tantumI quam pro absolutione a solo, nisi aliter expresse caveatur. Caput II DE TEMPORE DICENDI HORAS CANONICAS 142. Horae canonicae Officii divini ordinantur, ex earum constitutione, ad sanctificationem diversarum horarum dici naturalis. Praestat, proinde, sive ad diem revera sanctificandum sive ad ipsas Horas cum fructu spirituali recitandas, ut in earum absolutione, tempus servetur quod proxime accedat ad tempus verum uniuscuiusque Horae canonicae. |62?| 143. Attamen ad satisfaciendum obligationi divini Officii recitandi, sufficit ut omnes Horae canonicae intra spatium vigintiquatuor horarum diei dicantur. 144. Matutinum, ex iusta causa, horis postmeridianis diei praecedentis anticipare licet, non tamen ante horam quartamdecimam. 145. Laudes, cum sint precatio matutina, in choro et in communi primo mane dicuntur: quod convenienter servatur etiam in recitatione a solo facta. 146. Vesperae, etiam tempore Quadragesimae et Passionis, in choro et in communi, horis postmeridianis dicuntur: quod convenienter senatur etiam in recitatione a solo facta. 147. Completorium, ab omnibus qui ad recitationem divini Offici obligan­ tur. praesertim autem in familiis religiosis, valde opportune dicitur tamquam ultima precatio in fine diei, etiam si, ob iustam causam. Matutinum diei se­ quentis iam anticipatum fuerit. Hoc in casu, Pater noster, alias dicendum post versum Adiutorium no­ strum, omittitur et eius loco, in choro et in communi, fit examen conscientiae per rationabile tempus protractum: deinde dicuntur Confiteor et reliqua, more solito; quod convenienter servatur etiam in recitatione a solo facta. Caput III DE CALENDARIO ADHIBENDO IN RECITATIONE DIVINI OFFICII 148 Officium divinum absolvendum est iuxta calendarium proprium vel, eo deficiente, iuxta calendarium Ecclesiae universae, prout numeris sequen­ tibus indicatur. 20 — Ephem- Ii'· ,960· 282 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 149. Beneficiarii sequi tenentur calendarium suae ecclesiae (n. 53 b). 150. Clerici dioecesani sequi debent calendarium ecclesiae vel oratorii cui stabiliter sunt addicti (n. 53 b)\ vel, si nulli ecclesiae vel oratorio sint stabiliter addicti, aut si extra suam dioecesim diutius versentur, calendarium suae dioecesis, additis festis loci in quo domicilium habent (n. 44), aut calendarium loci in quo commorantur. f624] 151. Religiosi utriusque sexus choro adstricti servant calendarium suae domus (n. 56 Z>); aut, quando choro intersunt in alia domo sui Ordinis, calendarium illius domus in qua actu versantur. 152. Religiosi calendarium proprium habentes, sed choro non adstricti, servant calendarium suae domus (n. 56 b); aut, si in alia domo suae Congrega­ tionis seu Instituti Officium in communi recitant, calendarium illius domus in qua actu versantur. 153. Religiosi qui calendarium proprium non habent, servant calenda­ rium suae ecclesiae (n. 53 b}, additis tamen festis propriis et induitis (n. 46). 154. In seminariis et collegiis clericorum dioecesanis, Religiosis com­ missis, pro absolutione divini Officii in communi, sive a clericis sive a Reli­ giosis qui una cum clericis Officium in communi dicunt, adhibendum est calendarium loci (n. 53 a), additis festis ecclesiae seminarii vel collegii (n. 45), data insuper facultate adiungendi festa Tituli necnon sancti Fundatoris Reli­ giosorum quibus regimen seminarii commissum est. 155. In seminariis et collegiis clericorum interdioeccsanis, regionalibus, nationalibus ct intcrnationalibus, pro absolutione divini Officii in communi, adhibendum est calendarium Ecclesiae universae, additis festis Patroni princi­ palis nationis, regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, dioecesis, oppidi seu civitatis, anniversario Dedicationis ecclesiae cathedralis dioecesis et aliis festis actu feriatis, si quae sint, necnon festis ecclesiae seminarii vel collegii (n. 45). Si autem huiusmodi seminariorum regimen Religiosis commissum sit, calendarium Ecclesiae universae adhibendum est etiam a Religiosis qui una cum clericis Officium in communi absolvunt, data tamen facultate addendi festa titidi Ordinis seu Congregationis necnon sancti Fundatoris Religiosorum quibus regimen seminarii commissum est. 156. In collegiis et domibus interprovincialibus, nationalibus et internationalibus Religiosorum, pro absolutione divini Officii in choro vel in communi, adhibendum est calendarium proprium Ordinis seu Congregationis universae (n. 55), additis tantum festis propriae ecclesiae (n. 45) necnon festis dc quibus n. 57. 157. Quivis tamen clericus diocccsanus, aut quivis religiosus utriusque sexus. Officio divino quolibet titulo adstrictus, qui Officio participat in choro ve’ in communi iuxta aliud calendarium aut alium ritum quam suum, hoc mo.lo suo muneri, quoad hanc partem Officii, satisfacit. I |625] Item cum quis Vesperis votivis alicuius solemnitatis externae parti­ cipat, suo muneri, quoad hanc partem Officii, satisfacit, dummodo praedictae Vesperae integrae ct servatis rubricis celebratae fuerint. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 283 Caput IV j)E ORDINANDO DIVINO OFFICIO A) De ordinando divino Officio in genere 158. Dc extensione divini Officii pro singulis diebus liturgicis, supra dic tum est, numeris scilicet 13, 27, 34, 37. 159. Dc qualitate divini Officii recitandi, et dc ratione sumendi singulas Horarum partes, iuxta dierum liturgicorum diversitatem, infra nn. 165-177 dicetur. 160. Ratio dicendi singulas Horas habetur in Ordinario divini Officii. 161. Matutinum cum tribus Nocturnis, scilicet novem psalmorum cum novem lectionibus habent: <7| festa I et il classis; , b\ feriae Tridui sacri; cl dies octavus Nativitatis Domini; r/.l Commemoratio omnium Fidelium defunctorum. 162. Matutinum cum unico Nocturno novem psalmorum et trium lectio­ num habent: a] dominicae omnes, praeter dominicas Paschatis et Pentecostes: b] omnes feriae, exceptis feriis Tridui sacri; c] omnes vigiliae; th festa 111 classis; H dies infra octavam Nativitatis Domini; /l Officium sanctae Mariae in sabbato. 163. Matutinum cum unico Nocturno trium psalmorum ct trium lectio­ num habent dominicae Paschatis et Pentecostes ct dies infra earum octavas. 164. Festa quae non habent I Vesperas et, ob quamlibet causam, iuxta rubricas eas acquirunt, omnia sumunt e II Vesperis, iis tantum exceptis, quae forte pro I Vesperis propria ponuntur. B) De Officio dominicali |626| 165. Officium dominicale competit diebus dominicis, in quibus non occurrat festum quod ipsi dominicae praeferatur. Habent tamen peculiarem ordinationem Officii: ); ct dicitur hymnus Te Deum. b] Ad Laudes ct ad Vesperas: antiphonae et psalmi ut in Psalterio de currenti hebdomadae die, nisi propria aut de Communi assignentur (n. 17/); reliqua ut in Proprio vel Communi. c) Ad Primam: antiphona ct psalmi c Psalterio de currenti hebdomadae ilie; capitulum et reliqua, ut in Ordinario; lectio brevis de Tempore. 1620’1 d} Ad Tertiam, Sextam et Nonam: antiphonae ct psalmi ut in Psalterio de currenti hebdomadae dic; reliqua de festo, ut in Proprio vel Communi. c| Comple tonum: de currenti hebdomadae die. F) De Officio feriati 1/0. Officium feriate competit omnibus feriis et vigiliis, exceptis: tf) Triduo sacro; /d vigilia Nativitatis Domini. 171. Officium ferialc ordinatur hoc modo: a) Ad Matutinum: invitatorium ct hvmnus c Psalterio vel Ordinario, iuxta diversitatem temporum; antiphonae, psalmi et versus unici Nocturni e Psalterio, de currenti hebdomadae dic: in feriis, tres lectiones de Scriptura occurrenti vel de homilia in Evangelium dici cum suis responsoriis: in vigiliis, 1res lectiones propriae de homilia cum responsoriis de feria currenti. Hymnus Te Deum dicitur tantum in feriis temporis natalicii et paschalis; aliis temporibus dicitur tertium responsorium. b} Ad Laudes et ad Vesperas: omnia ut in Psalterio, de currenti heb­ domadae die, et in Ordinario, iuxta diversitatem temporum, iis exceptis quae propria assignantur. In feriis, sumitur oratio propria si habeatur, secus de dominica praecedenti, nisi alia assignetur; in vigiliis autem dicitur oratio propria. r) Ad Primam: antiphona, nisi propria assignetur, et psalmi e Psal­ terio, de currenti hebdomadae die; capitulum ct reliqua, ut in Ordinario; lectio brevis de Tempore. d} Ad Tertiam, Sextam ct Nonam: antiphona, nisi propria assignetur, ct psalmi c Psalterio de currenti hebdomadae dic; capitulum et reliqua, ut in Ordinario, iuxta diversitatem temporum; oratio ut ad Laudes. e i Completorium: de currenti hebdomadae die. 286 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI G) Dc quiousdam peculiaritatibus in ordinando 0/ficio divino 172. In dominicis Paschatis ct Pentecostes, et diebus infra carum octavas, ad Horas minores, dicuntur psalmi dc dominica, ad Primam tamen ut in festis, scilicet psalmi 53, 118 1 et 1182. [629] 173. In Triduo sacro, in vigilia Nativitatis Domini, et in Officiis defunctorum, Officium ordinatur iuxta speciales rubricas quae, suis locis, in Breviario inveniuntur. 174. In festis Domini // classis, quae in dominicis Septuagesimae, Sexage­ simae aut Quinquagesimae occurrant, ad Horas minores sumuntur antiphonae c Laudibus, ut in Olficio festivo, retentis tamen, ad Primam, psalmis de do­ minica, scilicet psalmis 117, 118’ ct 118 -. 175. Diebus infra octavam Nativitatis Domini, liberis a festis Sanctorum, Officium ordinatur hoc modo: а) Matutinum habet novem psalmos cum tribus lectionibus. Invitatorium, hymnus, antiphonae et psalmi dicuntur ut in festo Nativitatis; versus, ut in tertio Nocturno festi; tres vero lectiones de Scriptura occurrenti cum suis responsoriis, ut singulis diebus indicatur. б) Ad Laudes: omnia ut in festo Nativitatis Domini. c) Ad Horas minores dicuntur antiphonae ct psalmi de dic currenti, ut in Psalterio; reliqua ut in festo Nativitatis. d) Ad Vesperas, excepto dic 31 decembris, antiphonae ct psalmi sumun­ tur e II Vesperis dici Nativitatis; a capitulo autem fit dc octava, ut in festo, nisi faciendum sit dc sequenti dominica aut dc sequenti festo I classis. e) Completorium: de dominica. 176. In dominica infra octavam Nativitatis Domini, Officium ordinatur eodem modo ac aliis diebus infra octavam (n. 175), retentis iis quae propria habentur. Ad lectiones vero Matutini quod attinet, haec serventur: a) si dominica die 26, 27 aut 28 decembris occurrit, lectiones prima et secunda, cum suis responsoriis, sumuntur e primo Nocturno dici Nativitatis, modo in n. 221 indicato; tertia vero de homilia in evangclium dici (n. 220 b); b} si aliis diebus occurrit, lectiones prima et secunda dicuntur de Scrip­ tura occurrenti, ct tertia dc homilia in evangclium dici, ut in Officio domi­ nical! (n. 220). 177. In festis 111 classis, tam universalibus quam particularibus, quae ad certas Horas habent aut antiphonas proprias et psalmos dc Communi, aut antiphonas proprias et psalmos specialiter assignatos, serventur rubricae particu­ lares quae, in Breviario, suis locis occurrunt. ·Λ· RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMAM 287 Caput V DE DIVERSIS OFFICII PARTIBUS A) De initio ct fine Horarum f6/0J 178. Horae canonicae sive in choro, sive in communi sive a solo, inchoantur absolute hoc modo: a) Matutinum a versu Domine, labia mea aperies; b\ Laudes, Horae minores et Vesperae, a versu Deus, in adiutorium meum intende; e) Completorium a versu lube, domne (Domine), benedicere. 179. Item Horae canonicae sive in choro, sive in communi, sive a solo, absolvuntur hoc modo: a) Matutinum (si a Laudibus separetur), Laudes, Tertia, Sexta, Xona ct Vesperae: versu Fidelium animae; b) Prima, benedictione Dominus nos benedicat; r) Completorium, benedictione Benedicat et custodiat. 180. In officio Tridui sacri et defunctorum, Horae inchoantur et absol­ vuntur ut in Breviario notatur. Item, Matutinum festi Epiphaniae Domini modo proprio inchoatur. B) De conclusione Officii 181. Cursus quotidianus divini Officii concluditur, post Completorium, antiphona B. Mariae V. cum suo versu ac oratione, et cum versu Divinum auxihani, exceptis Officiis Tridui sacri et defunctorum. C) De invitatorio 182. Invitatorium cum psalmo 94, Venite, exsultemus, dicitur, modo in Ordinario descripto, in initio Matutini cuiusque Officii, exceptis Officiis Ί ridui sacri, et festi Epiphaniae Domini. 183. In line invitatorii, tempore paschali, additur Alleluia, nisi iam ha­ beatur. 184. Ratio sumendi invitatorium, iuxta diversitatem dierum liturgicorum, habetur supra, ubi agitur de ordinando Officio (nn. 165-177). D) De hymnis [6?/| 185. Hymni dicuntur in qualibet Hora, loco in Ordinario indicato. Omittuntur vero in Matutino Epiphaniae Domini, a Matutino feriae V in Cena Domini usque ad Nonam sabbati in albis, ct in Officio defunctorum. 186. Ad Horas minores et ad Completorium semper dicuntur hymni in Ordinario pro iisdem Horis assignati, praeterquam in festo Pentecostes et infra octavam, ad Tertiam. 288 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 187. Hymni proprii, certis Horis assignati, numquam ad aliam Horam transferuntur. 188. Quilibet hymnus semper dicitur sub conclusione quae ipsi in Brevia­ rio assignatur, exclusa quavis conclusionis mutatione ratione festi vel Temporis. 189. Officium commemoratum numquam doxologiam propriam inducit in fine hymnorum Officii dici. E) De antiphonis 190. Antiphonae dicuntur ad omnes Horas ante ct post psalmos et cantica, una vel plures iuxta diversitatem Officii et Horarum, ut suis locis indicatur. Omittuntur vero, ad Horas minores ct ad Completorium: in Triduo sacro, in dominica et per octavam Paschatis, et in Officio defunctorum diei 2 no­ vembris. 191. Antiphonae dicuntur semper integrae ante et post psalmos ct can­ tica, ad omnes Horas, tam maiores quam minores. Asteriscus, qui post prima antiphonae verba notatur, indicat eousque intonationem esse producendam. 192. Antiphonae propriae certis Horis assignatae, si dici nequeunt, non transferuntur, sed omittuntur. 193. Antiphona ad Magnificat in I Vesperis dominicae primae mensis au­ gusti, septembris, octobris et novembris ea est, quae in Breviario ante domi­ nicam primam cuiusque mensis invenitur, et respondet libro sacrae Scripturae in dominica legendo. [632 | 194. Ad Vesperas feriae VI, tempore paschali, pro antiphona ad Magnificat resumitur antiphona ad Magnificat e II Vesperis dominicae prae­ cedentis. 195. In fine antiphonarum, tempore paschali, additur Alleluia, nisi iam habeatur. A Septuagesima autem usque ad Sabbatum sanctum, Alleluia, si forte in antiphonis occurrat, omittitur. F) De psalmis et canticis 196. Psalmi, ad singulas Horas, sumuntur secundum normas de ordinando Officio iuxta diversitatem dierum liturgicorum (nn. 165-177). 197. /\d Matutinum feriae IV et, singulis hebdomadae diebus, ad Laudes, in Psalterio, duplex ponitur psalmorum schema. .Alterum psalmorum schema adhibetur: <ή in dominicis temporis Septuagesimae, Quadragesimae ct Passionis; b} in omnibus feriis temporis Adventus, Septuagesimae, Quadragesimae ct Passionis, Quatuor Temporum septembris, et in vigiliis II et III classis extra tempus paschale. Reliquis diebus, sumitur primum psalmorum schema. 198. Quando psalmus vel canticum incipit per eadem verba quibus constat antiphona, haec verba omittuntur, ct psalmus vel canticum inchoatur ab eo verbo ante quod desinit antiphona, dummodo post antiphonam non sit ad­ dendum Alleluia. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 289 199. Psalmus, qui in Hora cui specialiter assignatur dici nequit, non transkrtiir, sed omittitur. \ 200. Cantica Benedictu', Magnificat ct Nunc dimittis dicuntur suo loco, ut in Ordinario indicatur. 201. In fine psalmorum ct canticorum, excepto cantico Benedicite, dicitur Gloria Patri, quod omittitur per Triduum sacrum. In Officio defunctorum tamen, loco versus Gloria Patri dicitur versus Re­ quiem at Urnam, ut suo loco notatur. 202. Astcriscus in versibus psalmorum ct canticorum denotat pausam can­ tus vel recitationis in choro et in commori servandam. G) De symbolo athanasiano Λ |6J?| 203. Symbolum athanasianum dicitur solummodo in festo Ssmae Trinitatis, ad Primam, expletis psalmis, ante antiphonae repetitionem. H) De versibus 204. Versus dicuntur ad Matutinum post repetitam antiphonam ultimi psalmi cuiusque Nocturni. Ad Laudes vero ct ad Vesperas versus dicitur post hymnum; ad Horas minores et ad Completorium post responsorium breve. 205. In 1 riduo sacro, versus dicitur in singulis Nocturnis et Laudibus tantum; in festo et per octavam Paschatis in solo Nocturno; in Officio defunc­ torum ad singulos Nocturnos, Laudes et Vesperas, ut suis lochs notatur. 206. Tempore paschali versibus additur Alleluia, nisi iam habeatur. Exci­ piuntur versus qui in Ordinario sine Alleluia ponuntur. 207. Ratio sumendi versus, iuxta diversitatem Officiorum et Horarum, ha­ betur supra, ubi agitur de ordinando divino Officio (nn. 165-177). 11 De absolutionibus et benedictionibus ante lectiones 208. Absolutio et benedictiones dicuntur, ad Matutinum, ante lectiones cuiusque Nocturni, prout in Ordinario indicatur. Omittuntur in Officiis Tri­ dui sacri ct defunctorum. 209. In Matutino Officii S. Mariae in sabbato ponuntur absolutio ct bene­ dictiones propriae; item exstant benedictiones propriae in 111 Nocturno Ma­ tutini Nativitatis Domini. 210. Benedictiones propriae insatiabiles habentur ante lectionem brevem ad Primam et ad Completorium. L) De lectionibus ad Matutinum 1 - De lectionibus in genere 211 In fine cuiusque Nocturni dicuntur tres lectiones. Proinde Officia cum tribus Nocturnis habent novem lectiones; Officia vero cum uno Noctur­ no 1res. 163^1 212. Nomine «Scripturae occurrentis » designantur lectiones sacrae MOi -X) RVBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI Scripturae primo vel unico Nocturno assignatae ct certo ordine per singulos dies in Proprio dc Tempore dispositae. 213. Lectiones dc Scriptura occurrenti, si die assignato dici nequeunt, omit­ tuntur, etsi agatur dc initiis librorum, excepto initio Epistolae I ad Corinthios, quod, cum die 13 ianuarii occurrit dominica I post Epiphaniam, sabbato prae­ cedenti legitur. 214. Officia commemorata non habent lectionem in Officio diei. 215. Lectiones de Scriptura leguntur cum titulo libri sacri e quo sumun­ tur, nisi aliter expresse notetur; item lectiones de sermone vel tractatu vel documento pontificio, cum titulo ct nomine auctoris; similiter praeponitur no­ men auctoris lectionibus de homiiia in Evangelium diei. 216. In fine cuiusque lectionis dicitur: Tu autem, Domine, miserere nobis, cui respondetur Deo gratias: quae conclusio omittitur in Officiis Tridui sacri ct defunctorum. II - Dc lectionibus Officii trium Nocturnorum 217. Tres lectiones primi Nocturni sunt de Scriptura, ct quidem: a) in Officio festino et setnifestino, aut propriae aut specialiter assignatae aut dc Communi; b) in Officiis Tridui sacri, propriae. 218. Tres lectiones secundi Nocturni sunt: a) in Officio festino et setnifestino, de vita Sancti, aut de sermone vel tractatu dici assignato, ut in Proprio vel in Communi; Si vero una vel duae tantum lectiones propriae aut assignatae habeantur, numerus ternarius completur lectionibus de Communi. b) in Officiis Tridui sacri, dc sermone dici assignato. 219. Tres lectiones tertii Nocturni sunt: a) in Officio festivo et semifestivo, de homiiia in Evangelium diei; b} in Officiis Tridui sacri, dc Epistolis B. Pauli Apostoli, ut in Proprio. Ill - Dc lectionibus Officii unius Nocturni 220. In Officio dominicali, ordo trium lectionum hic est: a) Lectio prima ct secunda dicuntur dc Scriptura occurrenti, ut in Proprio. [635| Prima autem lectio Sacrae Scripturae ea est, quae in Breviario nunc ut prima notatur; altera vero efficitur ex secunda et tertia in unam coniunctis, omisso responsorio intermedio. b\ Lectio tertia dicitur dc homiiia in Evangelium dici; et sumitur ea quae nunc in Breviario ponitur tamquam prima tertii Nocturni. 221. In Officio ordinario, ordo trium lectionum hic est: a» Lectio prima et secunda dicuntur de Scriptura; et quidem ordinarie de Scriptura occurrenti, nisi propriae vel specialiter assignatae habeantur. Prima autem lectio Sacrae Scripturae ea est, quae in Breviario ut prima notatur; altera vero efficitur ex secunda et tertia in unam coniunctis, omisso responsorio intermedio. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMAM 291 b) Lectio tertia dicitur dc festo, scilicet propria, quae antea commu­ niter vocabatur «contracta»; qua deficiente, dicuntur lectiones propriae (olim secundi Nocturni) simul coniunctac. Si vero festum careat lectionibus propriis, pro tertia lectione sumitur quarta dc Communi. 222. In Officio feriati, ordo trium lectionum hic est: ri) si agitur dc Officio vigiliae vel feriae cum homiiia, tres lectiones di­ cuntur dc homiiia in Evangelium dici; b) si agitur dc Officio feriae sine homiiia, leguntur 1res lectiones de Scriptura occurrenti, prout in Breviario exhibentur. IV - Dc quibusdam pcculiaritatibus circa lectiones 223. Lectiones Officii defunctorum modo proprio ordinantur, ut suis locis notatur. 224. Per octavas Paschalis ct Pentecostes dicuntur tres lectiones dc homiiia in cvangelium dici. 225. Superveniente dominica in Septuagesima, lectiones dominicis et feriis post Epiphaniam assignatae, quae locum habere non possunt, eo anno penitus omittuntur. Idem valet de lectionibus dominicarum post Pentecosten, et de lectionibus feriarum, easdem dominicas sequentium, quae impediuntur super­ veniente prima dominica mensis augusti; nccnon dc lectionibus mensium augu­ sti, septembris, octobris et novembres quae impediuntur superveniente prima dominica mensis sequentis, vel prima dominica Adventus. M) De responsoriis post lectiones Matutini I - De responsoriis in genere [6i6| 226. Post quamlibet lectionem dicitur responsorium, praeterquam post ultimam, (.piando dicendus est hymnus Te Deum. 227. Responsoria adeo cum lectionibus connectuntur, ut eadem ratiene ac lectiones sumenda sint, nisi aliter expresse caveatur. 228. Responsoria quae suo dic dici nequeunt, non transferuntur, sed omittuntur. 229. Tempore paschali, in fine cuiuslibet responsorii, ante versum, additur Alleluia, nisi iam habeatur; minime vero additur Alleluia post versum. 230. In fine ultimi responsorii cuiusque Nocturni, post repetitam ultimam partem responsorii, dicitur Gloria Patri, et deinde iterum resumitur eadem ultima pars responsorii, nisi suo loco aliter notetur. Attamen, in Officio temporis Passionis, in ultimo responsorio cuiusque Nocturni omittitur Gloria Patri, et eius loco resumitur integrum responsorium ab initio usque ad versum exclusive. In Officio defunctorum autem, loco Gloria Patri, in ultimo responsorio cuiusque Nocturni, dicitur Requiem aeternam. 231 Pcculiaritates in dicendis responsoriis forte occurrentes, suis locis indicantur. 292 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 11 - De responsoriis in Officiis trium Nocturnorum 232. Responsoria trium Nocturnorum hac ratione ordinantur: i?) in Officio festivo et semifestivo, dicuntur propria aut de Communi; b) in Officiis Tridui sacri, dicuntur propria. Ill - Dc responsoriis in Officiis unius Nocturni 233. In Officio dominicali, responsoria hoc modo ordinantur: a) primum, est responsorium quod ponitur post primam lectionem; b) secundum, est responsorium quod post tertiam lectionem olim inve­ niebatur. In fine huius responsorii omittitur Gloria Patri et repetitio ultimae partis responsorii, quando dicendum est tertium responsorium; 16371 c) tertium, quando dicendum occurrit, est responsorium quod post tertiam lectionem de homilia exstabat. 234. In Officio ordinario cum lectionibus de Scriptura occurrenti, respon­ soria hoc modo ordinantur: a) primum, est responsorium quod ponitur post primam lectionem; b} secundum, est responsorium quod post tertiam lectionem invenitur. 235. In Officio ordinario cum lectionibus dc Scriptura propriis vel spe­ cialiter assignatis, responsoria dicuntur propria aut de Communi, eodem ordine ac supra (n. 234). 236. In Officio fcriali, sive fiat dc feria sive de vigilia, dicuntur respon­ soria dc feria currenti, prout habentur in Proprio dc Tempore. N) De hymno Te Deum 237. Hymnus Te Drum dicitur ad Matutinum, post ultimam lectionem, loco noni vel tertii responsorii: i?) in dominica in albis, in dominica Pentecostes, et in Matutino domi­ nicae Resurrectionis, quod recitatur ab iis qui Vigiliae paschali non interfuerunt; b) in dominicis II classis, exceptis dominicis in Septuagesima, in Sexa­ gesima et in Quinquagesima; c) in omnibus festis; d) per octavas Nativitatis Domini, Paschalis et Pentecostes; r) in Officio fcriali temporis natalicii ct temporis paschalis; /) in vigiliis Ascensionis ct Pentecostes; g) in Officio sanctae Mariae in sabbato. 238. Omittitur vero hymnus Te Deum·. a) in Officiis de Tempore a dominica 1 Advenin', usque ad vigiliam Nativitatis Domini inclusive; et a dominica in Septuagesima usque ad Sabbatum sanctum inclusive; b) in vigiliis II et 111 classis, excepta vigilia Ascensionis Domini; r) in omnibus feriis per annum; d) in Officio defunctorum. rubricae breviarii ET MISSALIS ROMANI 293 239. Quando hymnus Te Deum omittitur, eius Icko dicitur nonum vel tertium responsorium. ()) Dc capitulis, et de lectione brevi ad Primam [6181 240. Capitulum dicitur ad omnes Horas, Matutino excepto, expletis psalmis cum suis antiphonis; ad Completorium autem post hymnum. Omitti tur a Laudibus feriae V in Cena Domini usque ad Nonam sabbati in albis, ct in Officio defunctorum. 241. Ad Primam semper dicitur capitulum Regi saeculorum-, et ad Com­ pletorium Tu autem in nobis. Ad alias Horas sumitur ex Ordinario vel Psalterio, e Proprio vel Communi, iuxta Officiorum diversitatem (nn. 165-177). 242. Lectio brevis ad Primam dicitur semper dc Tempore, prout in Or­ dinario. P) Dt responsoriis brevibus Horarum minorum 243. Responsoria brevia dicuntur ad Horas minores et ad Completorium post capitulum; omittuntur vero a feria V in Cena Domini usque ad Nonam sabbati in albis, ct in Officio defunctorum. 244. Ad Primam, in responsorio Christe, Fili Dei vivi, versus Qui sedes mutatur iis in Officiis et anni temporibus pro quibus proprius assignatur; numquam tamen dicitur versus proprius festi commemorati. Responsorium breve Completorii numquam mutatur. Ad Tertiam, Sextam ct Nonam responsoria brevia sumuntur ex eodem loco ac capitula. 245. Quomodo responsoria brevia dicenda sint, sive extra tempus paschale sive tempore paschali, sive in Officio feriali temporis Passionis, in Ordinario indicatur. Extra tempus paschale, quamvis in aliquibus festis addenda sint duo Alleluia in fine responsorii brevis ante versum ad Tertiam, Sextam et Nonam, non ideo addenda sunt etiam ad Primam et ad Completorium. Q) De orationibus 246. Oratio dicitur in fine cuiuslibet Horae, loco in Ordinario indicato. Excipitur Matutinum, quando una cum Laudibus recitatur. 247. Orationi praemittitur, in recitatione in choro vel in communi, Domi­ nus vobiscum, cui respondetur Et cum spiritu tuo. In recitatione a solo facta, et ab iis qui in ordine diaconatus non sunt constituti, dicitur, nisi iam praecedat. Domine, exaudi orationem meam et respondetur [6^9] Et clamor meus ad ti veniat. Deinde dicitur Oremus, et subiungitur oratio. Et sic in recitatione a solo, loco Dominus vobiscum, semper dicitur Domine, exaudi orationem meam, ut supra. 248. Ad Primam ct ad Completorium oratio numquam mutatur, nisi in Officio Commemorationis omnium Fidelium defunctorum ct, in Triduo sacro, ad Primani. Ad alias Horas, sumitur oratio quae ponitur ad Laudes; in feriis Quadragesimae ct Passionis tamen, ad Vesperas, exstat oratio propria. 294 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 249. Oratio Officii diei semper dicitur sub sua conclusione, salvo praescripto n. 110 a. Orationes vero, quae ad commemorationes pertinent, concluduntur in ultima tantum; attamen Oremus dicitur ante quamlibet orationem. R) De commemorationibus 250. Commemorationes fiunt iuxta normas in rubricis generalibus, nn. 106114, datas. 251. Commemorationes ponuntur post orationem Officii diei; ct fiunt per antiphonam quae ponitur respective ad Benedictus vel ad Magnificat in Officio commemorato, per versum qui eam praecedit et per orationem, salvo prae­ scripto n. 110 c. 252. Ad faciendam commemorationem Officii dominicae, feriae et vigiliae Ascensionis, antiphona et versus sumuntur e Proprio de Tempore, Psalterio vel Ordinario, oratio autem e Proprio dc Tempore; ad faciendam commemora­ tionem vero octavae Nativitatis vel Officii Sanctorum, antiphona, versus et oratio sumuntur e Proprio vel Communi; ad faciendam demum commemo­ rationem vigiliae II et III classis, antiphona et versus sumuntur c Psalterio, oratio autem e Proprio. 253. In faciendis commemorationibus, haec animadvertantur: in eadem Hora numquam bis repetatur eadem antiphona; b) in eadem commemoratione antiphona et versus numquam constent iisdem verbis. 254. Si in Laudibus una tantum facienda est commemoratio, et antiphona ac versus sumenda sunt ex eodem Communi unde sumpta sunt in Officio diei, pro commemoratione sumuntur antiphona ac versus e 1 Vesperis. 1670 ] 255. Si in Laudibus duae faciendae sunt commemorationes, et anti­ phona ac versus sumenda sunt ex eodem Communi: a) pro prima commemoratione, sumuntur antiphona et versus e Laudibus; b) pro altera, antiphona ct versus e I Vesperis. 256. Si in Laudibus duae faciendae sunt commemorationes, et antiphona ac versus sumenda sunt ex eodem Communi unde sumpta sunt in Officio diei: a) pro prima commemoratione, sumuntur antiphona ct versus e I b) pro altera, antiphona et versus c II Vesperis. -'ji 257. Ad ca quae nn. 253-256 habentur, animadvertatur: u) si antiphona eadem sit in I et II Vesperis, pro altera commemoratione sumitur antiphona c Laudibus, vel demum prima antiphona tertii Nocturni; b) textus antiphonac adhiberi potest, in eadem I lora, tamquam versus pro altera commemoratione, .sumenda ex eodem Communi; ·Η c) antiphona Euge, serve bone, quae ponitur ad Laudes de Communi Confessoris Pontificis, censetur identica cum simili antiphona, quae habetur ad Laudes de Communi Confessoris non Pontificis. << 258 Item, si eadem sit oratio festi de quo fit Officium et cius dc quo RUBRICA) BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 295 iit commemoratio, oratio pro commemoratione mutatur in alteram dc eodem vel simili Communi. 259. Antiphonac ct versus propria, si in una Hora pro commemoratione adhiberi nequeunt, non transferuntur, sed omittuntur. 260. Preces dicuntur tantum in Officiis dc Tempore, et quidem: vitetur. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI ?97 270. Missa cum Officio divino summum totius christiani cultus constituit; Missa proinde per se cum Officio dici concordare debet. Dantur tamen etiam Missae extra ordinem Officii, scilicet votivae aut defunctorum. 271. Missarum species duae sunt: Missa in cantu ct Missa lecta. Missa dicitur in cantu, si sacerdos celebrans partes ab ipso iuxta rubricas uintandas revera cantu profert; secus dicitur lecta. Missa in cantu porro, si celebratur cum assistentia ministrorum sacrorum, appellatur Missa solemnis\ si celebratur absque ministris sacris, vocatur Missa cantata. Missa solemnis demum, quae ad Episcopo vel ab aliis facultatem habentibus celebratur cum solemnitatibus in libris liturgicis statutis, dicitur Missa pontificalis. 272. Missa, natura sua, postulat ut omnes adstantes, secundum modum sibi proprium, eidem participent. Varios autem modos, quibus fideles sacrosancto Missae Sacrificio actuose participare possunt, ita oportet moderari, ut periculum cuiusvis abusus amovea­ tur, et praecipuus eiusdem participationis finis obtineatur, plenior scilicet Dei cultus ct fidelium aedificatio. De hac fidelium actuosa participatione fusius actum est in Instructione de Musica sacra et sacra Liturgia a S. Rituum Congregatione data die 3 septem­ bris anni 1958. 273. Rubricae quae sequuntur valent tam pro Missis in cantu quam pro Missis lectis, nisi aliter expresse caveatur. Caput II DE CALENDARIO ADHIBENDO IN MISSAE CELEBRATIONE 1677] 274. Missa dicenda est iuxta calendarium aut ecclesiae vel oratorii in quo Missa celebratur, aut loci, aut ipsius sacerdotis celebrantis, aut Ecclesiae universae, prout infra exponitur. 275. In ecclesia vel oratorio publico, quilibet sacerdos, tam dioccesanus quam religiosus, celebrare tenetur iuxta calendarium ipsius ecclesiae vel ora­ torii publici. Idem servetur in oratorio semipublico principali seminarii, domus religiosae, collegii, nosocomii, carccris et similium. 276. In oratoriis secundariis seminarii, domus religiosae, collegii, nosocomii, carccris ct similium, quilibet sacerdos sequi potest aut calendarium ipsius oratorii aut proprium. 277. In oratoriis privatis, ct cum celebrat super altare portatile extra locum sacrum, quilibet sacerdos sequi potest aut calendarium loci (n. 53 a) aut proprium. 278 De festis Patroni principalis nationis, regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, dioecesis, oppidi seu civitatis, nccnon de anniversario Dedicationis ecclesiae cathcdralis ct aliis festis actu feriatis, si quae sint, quilibet 21 — Ephem. ht. I960 298 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI sacerdos Missam celebrare debet, etiamsi secus calendarium proprium sequi posset. 279. Oratorium fixe constitutum in navibus est oratorium publicum: et in eo adhiberi debet calendarium Ecclesiae universae. Cum autem quis celebrat extra huiusmodi oratorium, super altare portable, adhibere potest vel calenda­ rium Ecclesiae universae vel calendarium proprium. Idem facere potest qui legitime celebrat in itinere aereo, fluviali vel viae ferreae. 280. In seminariis et collegiis clericorum dioecesanis, Religiosis commissis; necnon in seminariis ct collegiis clericorum interdioecesanis, regionalibus, nationalibus et intcrnationalibus, etiam Religiosis commissis, idem adhibetur calen­ darium, quod praecipitur pro recitatione divini Officii in communi (nn. 154-155). [6451 281. In collegiis et domibus interprovincialibus, nationalibus et in­ tcrnationalibus Religiosorum, adhibendum est calendarium proprium Ordinis seu Congregationis universae (n. 55), additis tantum festis de quibus n. 5/. 282. Calendarium dioecesanum, additis festis loci et ecclesiae vel oratorii propriis, adhiberi debet: rz) in ecclesiis cathedralibus, etsi Religiosis sint commissae; b) in ecclesiis ct oratoriis propriis cleri dioecesani, etsi chorum Religio­ sorum adnexum habeant, qui cum ecclesia per crates tantum communicat; c) in ecclesiis ct oratoriis Religiosorum utriusque sexus, qui calendarium proprium non habent, additis tamen festis ipsis propriis et induitis; d) in ecclesiis ct oratoriis Religiosorum, quae clero dioeccsano commissa sunt, aut adnexum habent chorum Canonicorum; non autem si ecclesia vel oratorium alicui sacerdoti in particulari est commissum; e) in ccclcsia ct oratorio principali seminarii, etsi Religiosis sit com­ missum, data tamen facultate addendi festa de quibus n. 154. 283. Calendarium religiosum, additis festis de quibus n. 57 atque festis ecclesiae vel oratorii propriis, adhiberi debet: izl in ecclesiis ct oratoriis principalibus Religiosorum, qui calendarium proprium habent, etsi sint paroccialia; b) in ecclesiis et oratoriis cleri dioecesani. quae Religiosis commissa sunt, aut ipsis Religiosis inserviunt pro publica divini Officii recitatione, etsi sint paroccialia: non autem si ccclcsia vel oratorium alicui Religioso in parti­ culari est commissum; c) in ecclesiis ct oratoriis Tertiariorum utriusque sexus, etsi solum Offi­ cium parvum B. Mariae Virg., recitent; ~j?-j d) in oratoriis secundariis seminarii Religiosis commissi, si haec oratoria ipsis Religiosis tantum inserviunt. 284. Sacerdos qui celebrat in ecclesia vel oratorio ubi ritus diversus viget, stare debet calendario ipsius ecclesiae vel oratorii quoad festa corumquc gradum, commemorationes et collectam imperatam. In ordinanda autem Missa, sumere del et partes variabiles proprias illius ritus, retentis caeremoniis ct Ordinario proprii ritus. RUBRICS)· BREVIARII ET .MISSALIS ROMANI 299 Caput 111 DE MISSA CONVENTUAL! |676| 285. Nomine MLsac conventualis intclligitur Missa quae ab iis, qui per lego Ecclesiae choro adftringuntur, in coniunctione cum Officio divino quoti.lie celebranda est. 286. Singulis diebus una tantum dicenda est Missa conventualis, quae cum Officio in choro recitato concordare debet, exceptis diebus de quibus infra nn. 289-294. Obligatio tamen alias Missas in choro celebrandi, ex piis fundationibus vel alia legitima causa, firma manet. 287. Missa conventualis dicenda est post Tertiam, nisi communitatis mo­ derator. gravi de causa, eam post Sextam vel Nonam dicendam esse censuerit. In vigilia Pentecostes, .Missa conventualis dicitur post Nonam. 288. Missa conventualis per se solemnis esse debet, vel saltem cantata. Ubi \cro per leges particulares vel per peculiaria indulta a solemnitate Missae in ihoro dispensatum fuerit, convenit ut. Missae conventuali lectae chorales par­ ticipationem liturgicam directam praestent, partes saltem Ordinarii Missae recitando. Porro iidem chorales prohibentur quominus, inter Missam conventuaIcm. Horas canonicas choraliter prosequantur. 28° In omnibus feriis IV classis, nisi aliter praescribatur, loco Missae conventualis Officio conformis, dici potest, cum commemoratione feriae occurrentis: rz| aut Missa quae respondet commemorationi in Officio diei forte occurrenti: A) aut Missa de Mysterio, Sancto vel Beato, cuius elogium eo dic habetur in Martyrologio vel cius Appendice pro respcctivis Ecclesiis approbata: c) aut una ex Missis votivis quae in Missali, pro Missa conventuali, per hebdomadam disponuntur; d\ aut quaelibet alia Missa, quae tamquam votiva celebrari permittitur. 290. conventualis pro defunctis sacerdotibus, benefactoribus et aliis, excepto tempore natalicio ct paschali: 16471 ii} dici debet, quolibet mense, excepto mense novembri, prima feria IV classis; /u , Missa in qua Ordines sacri conferuntur dicenda est de sabbato, etiam festo I vel 11 classis occurrente. Caput V DE MISSIS FESTIVIS 301. Missa de festo, sensu proprio, intelligitur Missa dc Mysterio, Sancto vel Beato quae celebratur secundum ordinem Officii. 302. Sensu autem latiore, dicuntur quoque Missae de festo: 'g a) Missa dc festo Ill classis ab alio festo eiusdem gradus impedito; b) Missa de commemoratione in Officio dici occurrente; I RUBRICAE BR!.VIARII ET MISSALIS ROMANI J01 (I Missa dc Mysterio, Sancto vel Beato, cuius elogium eo die habetur in Martyrologio vel eius Appendice pro respective Ecclesiis approbata. 303^ Missae festivae numero praecedenti recensitae omnibus iuribus liturgicis gaudent, ac si festum cum integro Officio celebraretur. Attamen: a) Missa dc festo III classis impedito dici potest suo dic. solummodo si etiam festum impediens sit III classis; b] .Missa dc commemoratione in Officio dici occurrente, et Missa de Mysterio, Sancto vel Beato, cuius elogium eo die habetur in Martyrologio vel eius Appendice pro rcspectivis Ecclesiis approbata, dici potest tantum si occurrit dies liturgicus IV classis. 304. Missae quae dicuntur festivae sensu latiore prohibentur in ecclesiis unam tantum Missam habentibus: a) quoties urgeat onus Missae conventualis cui per alium sacerdotem satisfieri nequeat, nisi Missa, iuxta n. 289, tamquam conventualis dici possit; \6491 b) quoties diebus Litaniarum dicenda sit, iuxta rubricas, Missa de Rogationibus. 305. Ad formulam autem Missae festivae eligendam extra Missam conventualcm, haec serventur: ii) pro festis quae in Proprio Sanctorum habentur, sumitur Missa quae, suo die, in Missali indicatur. Attamen, loco Missae de Communi, sumi potest, ad libitum sacerdotis celebrantis, Missa propria de eodem festo, si habetur, inter Missas pro aliquibus locis: b) pro festis quae in Proprio Sanctorum non habentur, sumitur Missa dc Communi. Quoties in eodem Communi plures exstant formulae, electio fit ad libitum sacerdotis celebrantis. In singulis autem Communibus epistolae et evangclia, quae habentur sive in ipsis Missis sive ad calcem totius Communis, sumi possunt in qualibet Missa de eodem Communi. Caput VI DE MISSIS VOTIVIS A) De Mistis votivis in genere 306. Nomine Missae votivae intellegitur Missa quae dicitur extra ordinem Officii vel commemorationum dici currentis, aut non est de Mysterio, vel Sancto eo dic in Martyrologio elogium habente. 307. Missa votiva potest esse: zz) dc mysteriis Domini; b) de Beata Maria Virgine; r) de Angelis il) dc Sanctis; 4·) ad diversa. 302 RUBRICA! BREVIARII ET MISSALIS ROMAXI 308. Tamquam Missae votivae, de mysteriis Domini, celebrari possunt: a} in Eccksia univcisa. 1) de Ssma Trinitate: 2) de Ssmo Nomine lesu; 3) de Ssmo Corde lesu; 4) de pretiosissimo Sanguine 1). N. 1. C.; 5) de Christo Rege; [650] 6) de Ssmo Eucharistiae Sacramento; 7) de B. N. lesu Christo, summo atque aeterno Sacerdote; 8) de sancta Cruce; 9) de Passione Domini; 10) de sancta Familia lesu, Mariae, loseph; 11) de Spiritu Sancto: b} in singulis ecclesiis, praeter Missas supra memoratas, omnes Missae de festis Domini quae in calendariis particularibus inscribuntur, et aliae Mis­ sae votivae specialiter concessae. Celebrari tamen nequeunt, tamquam votivae, Missae quae referuntur ad mysteria vitae Domini. 309. De Beata Maria Virgine celebrari possunt, tamquam votivae: a) in ecclesia universa, Missae quae pro sancta Maria in sabbato, iuxta temporum diversitatem, in Missali assignantur, nccnon omnes Missae de fe­ stis B. Mariae Virg. quae in calendario universali inscribuntur; b) in singulis ecclesiis, praeter Missas supra memoratas, omnes Missae dc festis B. Mariae Virg. quae in calendariis particularibus inscribuntur, et aliae Missae votivae specialiter concessae. Partes variandae iuxta diversa anni tempora, in his Missis deficientes, sumuntur e Communi festorum B. Mariae Virg. Celebrari tamen nequeunt, tamquam votivae, Missae quae referuntur ad mysteria vitae eiusdem B. Mariae Virginis, excepta Missa de eiusdem Imma­ culata Conceptione. 310. De Angelis celebrari possunt, tamquam votivae: a) Missae de singulis festis Ss. Angelorum; b\ Missa votiva dc Ss. Angelis feriae II1 assignata. 311. De Sanctis celebrari possunt, tamquam votivae, Missae de quolibet Sancto canonizato elogium habente in Martvrologio romano, vel eius Appen­ dice pro respectivis Ecclesiis approbata. JBn 312. Missae votivae de Beatis permittuntur, ex Apostolico Induito, unice in triduo quod in eorum honorem celebratur intra annum a bcatificationc. 313. Missae votivae tad diversa·» habentur in Missali, vel eius Appendice pro aliqua ecclesia approbata, pro peculiaribus circumstantiis vel necessitatibus celebrandae. [65/] 314. Pro Missa votiva de mysteriis Domini sumitur Missa dc respeclivo festo, nisi expresse indicetur aliam esse adhibendam; aut peculiaris Missa votiva. 315. Pro Missa votiva de B Maria Virg., dc Angelis et dc Sanctis sumitur RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMAM 303 Missa de respecti vo festo, si in Missali habetur, sive in Proprio Sanctorum she inter Missas pro aliquibus locis, nisi alia Missa tamquam xotiva in Missali expresse indicetur. Quodsi festum in Missali desit, sumitur Missa de Communi. Quoties in eodem Communi plures exstant formulae, electio fit ad libitum sacerdotis cele­ brantis. In singulis autem Communibus, epistolae et evangelia, quae habentur sive in ipsis Missis sive ad calcem totius Communis, sumi possunt in qualibet Missa de eo leni Communi. Serventur tamen rubricae dc mutandis nonnullis partibus vel verbis, iuxta anni tempora ct iuxta qualitatem mere votivam huius Missae. 316. Pro aliqua peculiari necessitate, sumitur Missa votiva propria, si habetur in Missali; ea vero deficiente, sumitur 7 venii ut Missae, quae celebrantur in ecclesia in qua habetur oratio Quadra­ ginta Horarum, sint ile Ssmo Eucharistiae Sacramento. 351. In Commemoratione omnium Fidelium defunctorum: ii] expositio Ssriii Sacramenti sequatur, repositio vero praecedat Missam in cantu, vel principalem; b} tempore expositionis, Missae de Officio dici dicuntur cum paramentis violaceis, ct extra altare expositionis. 352. Die 2 februarii, feria IV cinerum ct in dominica II Passionis seu in palmis, si lit benedictio candelarum, aut respective cinerum vel palma­ rum. Ssmum Sacramentum, pro oratione Quadraginta Horarum expositum, tem­ pore benedictionis ct processionis vel impositionis cinerum, aut transfertur ad aliud altare in quo adoratio continuari possit absque detrimento pietatis fide­ lium. aut deponitur, et adoratio resumitur, expleta benedictione et processione vel cinerum impositione cum Missa. Quod convenienter servatur etiam in Com­ memoratione omnium Fidelium defunctorum, pro Missa principali diei et sequenti absolutione ad tumulum. 353. Ad exponendum Ssmum Sacramentum pro publica adoratione, quae per unum diem protrahitur, dici potest, tamquam votiva II classis, Missa de Ssmo Eucharistiae Sacramento. 354. Ad exponendum vero Ssmum Sacramentum pro publica adoratione, quae per aliquas tantum horas protrahitur, dicitur Missa de die, sine comme­ moratione Ssmi Sacramenti. [657] Diebus tamen, quibus permittuntur Missae votivae IV classis, conve­ nientius dicitur Missa dc Ssmo Eucharistiae Sacramento. 355. In Missis quae durante adoratione, ex induito, ad altare expositionis celebrantur, additur, sub unica conclusione, oratio dc Ssmo Eucharistiae Sacra­ mento, modo ne occurrat dominica, nec Officium, Missa aut commemoratio fiat dc Christo Domino. V - De Missis votivis in solemnitate externa festorum 356. Nomine solemnitatis externae alicuius festi intellegitur celebratio ipsius festi absque Officio, in bonum fidelium, vel die quo festum impeditur, vel in dominica quando ipsum festum occurrit infra hebdomadam, vel alio statu­ to die. 357. So'emnitas externa alicui festo aut ipso iure competit, aut peculiari induito conceditur. 358. Solemnitas externa ipso iure competit dumtaxat: a) festo Ssmi Cordis lesu, in dominica III post Pentecosten; b) festo B. Mariae Virg. a Rosario, in dominica 1 mensis octobris; c) festis I aut II classis, quae cum quadam peculiari actione liturgica sunt connexa, si eadem actio liturgica. approbante Sancta Sede, in domini­ cam transfertur, pro ea tantum Missa, quae coniunctim cum praedicta actione liturgica celebratur; . d) festo Patroni principalis, rite constituti; 308 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI e·) anniversario Dedicationis propriae ecclesiae; /) festo Tituli propriae ecclesiae; g) festo Tituli Ordinis scu Congregationis; A) festo Sancti Fundatoris Ordinis scu Congregationis; /) festis I et II classis, quae cum peculiari populi concursu celebrantur: cuius rei iudex est loci Ordinarius. 359. Solemnitas externa, si ipso iurc competit, nec supra, n. 358, pro quibusdam solemnitatibus externis aliter statuatur, fieri potest aut ipso die quo festum impeditur, aut in dominica immediate praecedenti vel immediate se­ quenti Officium festi impediti, iuxta rubricas. Si vero peculiari induito conceditur, solemnitas externa diei definito as­ signatur. 360. De festo cuius fit solemnitas externa, celebrari potest una Missa in cantu et altera lecta, vel duae Missae lectae, tamquam votivae 11 classis, excepto casu de quo n. 358 c. [65SI 361. Solemnitatc; externae per peculiare indultum quibusdam dioe­ cesibus, ecclesiis vel familiis religionis iam antea concessae, in vigore manent, ea tamen restrictione quo 1 diebus liturgicis 1 classis prohibeantur, ct numquam plures quam duae Missae de eadem solemn itate celebrari possint. VI - De Missa votiva in die coronationis Summi Pontificis et in anniversariis Papae et Episcopi dioccesani 362. In dic coronationis Summi Pontificis; in anniversario coronationis Summi Pontificis; in anniversario aut electionis aut consecrationis aut translationis Epitcopi dioccesani (semel scilicet, dic ab ipso Episcopo eligendo), pro Missa conven­ tual, in ecclesiis cathedralibus ct collegiatis, dicitur Missa votiva propria, ad modum Missae votivae II classis. 363. Si autem haec Missa votiva impeditur, haec serventur: celebrari permittitur, tam­ quam votiva II classis, in singulis ecclesiis, die quo peculiares habentur cele­ brationes pro Missionibus, et occasione Congressus missionalis. IX - De Missis votivis in quibusdam occasionibus peculiaribus 370. Missae de quibus agitur hac paragraph©, peculiares respiciunt celebrationes, coetibus quibusdam particularibus aut parti tantum fidelium proprias. Peculiares autem huiusmodi celebrationes sunt: a) pro paroeciis', initium ct finis sacrae Missionis ad populum; iubilaea maiora paroeciae ct parochi vel alterius sacerdotis in paroecia degentis; solemnes celebrationes extraordinariae, ct similia; b) pro scholis, collegiis, seminariis et aliis institutis huius generis: ini­ tium et finis anni scholaris; iubilaea extraordinaria, ut sunt quinquagesimum vel centesimum anniversarium ab eorum institutione; c) pro domibus religiosis: solemnia vestitionis aut professionis; initium et finis Capituli generalis, provincialis; iubilaea maiora Religionis, provinciae, domus; vigesimum quintum vel quinquagesimum anniversarium a professione vel ordinatione sacerdotali sodalium; d) pro diversis coetibus, uti sunt confraternitates, societates piae, uniones professionales ct similia: conventus generales annui; conventus extraordinarii plurium coetuum eiusdem generis: iubilaea maiora ct similia; e) pro domibus exercitiorum: initium ct finis cursus exercitiorum vel con ven 111 s extraordinarii; f} pro nosocomiis, castris, carceribus et institutis similibus: cele|660]brationes extraordinariae religiosae, ct aliae festivitates modo vel tempore extraor­ dinario celebrandae. 371. Huiusmodi Missa, unica pro singulis occasionibus, est votiva II clas­ sis et celebratur aut dc mandato aut dc consensu respective Ordinarii. 372. Missa, his occasionibus celebranda, seligatur conveniens, iuxta occa- 310 RCBRICAJ BREVIARII ET MISSALIS ROMANI sionum diversitatem, ex. gr. de Spiritu Sancto, pro gratiarum actione, de aliquo mysterio Domini, de B. Maria Virg., aut Sancto, aut inter Missas votivas ad diversa. X - Dc Missis votivis in sanctuariis 373. Sanctuarii nomine venit ecclesia seu aedes sacra divino cultui publice exercendo dicata, quae ob peculiarem pietatis causam (ex. gr. ob imaginem sacram ibi veneratam, ob reliquiam ibi conditam, ob miraculum quod Deus ibi operatus sit, ob peculiarem indulgentiam ibi lucrandam) a fidelibus consti­ tuitur meta peregrinationum ad gratias impetrandas vel vota solvenda. 374. Missae votivae, ex induito Sanctae Sedis, sanctuariis vel aliis piis locis concessae vel concedendae, sunt Missae votivae II classis. 375. Ad omnia altaria sanctuarii, Missa votiva celebrari potest singulis diebus quibus Missae votivae II classis permittuntur, sed solummodo a sacer­ dotibus peregrinis, aut quoties Missa dicitur in favorem peregrinantium. 376. Similiter, in piis locis, Missa votiva celebrari potest, ut votiva II clas­ sis, a sacerdotibus ipsum pium locum visitantibus. 377. Praeter casus nn. 375 et 376 recensitos, Missa votiva celebrari potest tantum ut votiva IV classis. XI - Dc Missa votiva « Pro Sponsis > et dc Missa pro gratiarum actione in 25“ ct 50" anniversario a celebratione matrimonii 1 ' , . » • 378. Missa votiva «Pro Sponsis», vel saltem cius oratio in Missa dici impedientis, permittitur quoties nuptiae celebrantur, sive extra tempus clau­ sum, sive etiam tempore clauso, si loci Ordinarius, ex iuxta causa, solemnem nuptiarum benedictionem permiserit. 166/1 379. Praeter dies quibus Missae votivae II classis prohibentur, Missa «Pro Sponsis» prohibetur etiam dominicis diebus ct quoties, iuxta n. 381 c, benedictio nuptialis dari nequit. ■ ■? 380. Quoties Missa < Pro Sponsis », non autem benedictio nuptialis, pro­ hibetur, dicitur Missa dc Officio dici, cuius oratione additur, sub unica con­ ti usione, oratio Missae votivae impeditae iis etiam diebus quibus, iuxta n. 343 c, commemoratio Missae votivae II classis impeditae prohibetur; et in ea datur benedictio nuptialis more solito. '-jjk Cum vero tam Missa « Pro Sponsis » quam benedictio nuptialis prohiben­ tur, Missa una cum benedictione transferri pote t in opportuniorem diem non impeditum, post celebratum matrimonium. 381. Quoad Missam « Pro Sponsis» et benedictionem nuptialem, haec insuper serventur: ; Missae defunctorum in ecclesiis ct sacellis coemeterii; RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI d} Missae defunctorum intra octiduum Commemorationis omnium Fide­ lium defunctorum. 416. Missae defunctorum 111 classis prohibentur diebus liturgicis I et 11 classis; ct adhibetur formula quae infra pro singulis Missis indicatur, nisi iuxta n. 394 prima Missa ex iis quae habentur in Commemoratione omnium Fidelium defunctorum sumenda sit. 11 - De Missa in die III, VII et XXX ab obitu vel sepultura 417. In die III, VII et XXX ab obitu vel sepultura defuncti computando, in qualibet ecclesia vel oratorio dici potest pro ipso defuncto unica Missa ut in die obitus, adhibitis orationibus propriis, quae in fine huius Missae inveniuntur. Quoties haec Missa a rubricis impeditur, transferri potest in proximiorem diem similiter non impeditum. Huiusmodi Missae plures esse possunt diebus quibus Missae defunctorum IV classis permittuntur. III - De Missa «in anniversario» [665] 418. Anniversarium stricte sumptum intellegitur annuus recursus diei obitus aut sepulturae alicuius defuncti; late sumptum vero intellegitur aut anni­ versarium ex fundatione extra diem obitus vel sepulturae semel quolibet anno celebrandum, aut celebratio quae pro omnibus defunctis alicuius coctus, item semel quolibet anno, habetur, die aut ex fundatione vel consuetudine coctus statuto aut a coctu vel sacerdote celebrante statuendo. 4--&Ù 419. His diebus, in qualibet ecclesia vel oratorio, permittitur una Missa quae dicenda est ut in anniversario; ct quoties a rubricis prohibetur, transferri potest in proximiorem diem similiter non impeditum. Huiusmodi Missae plures esse possunt diebus quibus Missae defunctorum IV classis permittuntur. IV - De Missis in ecclesiis ct sacellis coemeterii 420. Nomine ecclesiae vel sacelli coemeterii intellegitur: «I ecclesia vel oratorium publicum principale coemeterii, in quo actu cadavera sepeliuntur, dummodo huiusmodi ecclesia vel oratorium adnexum non habeat onus chorale aut curam animarum; îtfii b) sacellum alicuius particularis sepulcreti rite erecti intra fines coe­ meterii. Λ 421. Missae quae his locis celebrantur, dummodo pro defunctis applicen­ tur, dici possunt de requic, adhibita « Missa quotidiana » cum oratione con­ venienti. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 317 V - Dc Missis defunctorum intra octiduum Commemorationis omnium Fidelium defunctorum 422. Intra octiduum a dic Commemorationis omnium Fidelium defuncto­ rum inclusive computandum, omnes Missae, quae applicantur pro omnibus vel quibusdam defunctis, dici possunt de requie, adhibita Missa < quotidiana > cum oratione convenienti. E) De Missis dejunctorum IV classis, seu « quotidianis > [669] 423. Missae defunctorum IV classis sunt aliae Missae defunctorum «quotidianae», quae celebrari possunt, loco Missae Officio diei respondentis, in feriis IV classis tantum, extra tempus natalicium. Maxime convenit ut hae Missae defunctorum IV classis tunc tantum di­ cantur cum revera pro defunctis, aut in genere aut certo designatis, appli­ cantur. Caput VIII DE DIVERSIS MISSAE PARTIBUS A) De psalmo ludica me, Deus, confessione et altaris incensatione 424. Psalmus ludica me, Deus cum sua antiphona, ct confessio cum abso­ lutione dicuntur, ante gradus altaris, in qualibet Missa sive in cantu sive lecta; omittuntur autem una cum sequentibus versibus ct orationibus Aufer a nobis ct Oramus te, Domine, in: λ) Missa festi Purificationis B. Mariae Virg., quae sequitur benedictionem ct processionem candelarum; b) Missa feriae IV cinerum, quae dicitur post benedictionem et impo­ sitionem cinerum; c) Missa dominicae II Passionis seu in palmis, quae sequitur benedic­ tionem et processionem ramorum; d) Missa Vigiliae paschalis; e) Missa Rogationum, quae sequitur processionem Litaniarum tam maio­ rum quam minorum; /) certis Missis, quae sequuntur quasdam consecrationes, ex rubricis Pontificalis romani. 425. Psalmus ludica me, Deus omittitur: a) in Missis de Tempore, a dominica I Passionis usque ad feriam V in Cena Domini; b) in Missis defunctorum. 426. Incensationes quae in Missa solemni fieri debent, fieri possunt etiam in omnibus Missis cantatis. 318 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI B) De antiphona ad Introitum, et Kyrie, eleison 427. Ad Introitum dicitur antiphona cum versu psalmi et Gloria Patri; atque, his expictis, repetitur antiphona. [670] Dcest vero antiphona ad Introitum cum psalmo ct Gloria Patri in Missa Vigiliae paschalis. 428. Gloria Patri ad Introitum omittitur in Missis de Tempore, a domi­ nica I Passionis usque ad feriam V in Cena Domini, et in Missis defunctorum. 429. Tempore paschali antiphonac ad Introitum duplex additur Alleluia, nisi iam habeatur. E contra, in qualibet antiphona ad Introitum, Alleluia omit­ titur quoties Missa dicitui extra tempus paschale, nisi in quibusdam Missis aliter indicetur. 430. Kyrie, eleison dicitur novies post repetitam antiphonam ad Introitum, id est ter Kyrie, eleison, ter Christe, eleison, et ter Kyrie, eleison. C) De hymno Gloria in excelsis 431. Hymnus Gloria in excelsis dicitur: a) in Missis quae respondent Officio diei, quotiescumque ad Matutinum dictus est hymnus Te Deum; b) in Missis festivis de quibus n. 302; c) in Missis feriae V in Cena Domini, et in Missa Vigiliae paschalis; J) in Missis votivis I, II et III classis, nisi adhibeatur color violaceus paramentorum; r) in Missis votivis IV classis de Angelis, quocumque die, et de B. Ma­ ria Virg. quae in sabbato celebrantur. 432. Hymnus Gloria in excelsis omittitur: o) in Missis quae respondent Officio diei, quando ad Matutinum omit­ titur hymnus Te Deum; b) in omnibus Missis in quibus adhibetur color violaceus paramentorum; c) in Missis votivis IV classis, iis exceptis de quibus n. 431 e; d) in Missis defunctorum. D) De orationibus I - De orationibus in genere 433. Nomine orationum, in Missa, intellegi debent: a) oratio Missae quae celebratur; b) orationes Officii commemorati et alicuius commemorationis oc­ currentis; [671 j c) aliae orationes a rubricis praescriptae (nn. 447-453); d) oratio ab Ordinario loci imperata (nn. 454-460); ηΜ e) oratio votiva, quae certis diebus liturgicis dici potest ad libitum sa­ cerdotis celebrantis (nn. 461-465). 434. Numero orationum pro singulis diebus liturgicis statuto complectun- RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 519 tur tam oratio Missae ct commemorationes quam aliae orationes sive a rubri­ cis praescriptae sive ab Ordinario imperatae sive votivae. Proinde, post oratio­ nem Missae: a) in diebus liturgicis I classis, in Missis votivis I classis, ct in Missis in cantu non conventualibus, nulla alia admittitur oratio, praeter orationem sub unica conclusione dicendam ct unam commemorationem privilegiatam, salvo praescripto n. 333; b) in dominicis II classis, nulla alia admittitur oratio, praeter comme­ morationem festi II classis, quae tamen omittitur si commemoratio privilegiata facienda sit; c) in aliis diebus liturgicis II classis et in Misses votivis II classis una tan­ tum alia admittitur oratio, scilicet aut una privilegiata aut una ordinaria; c/| in diebus liturgicis III et IV classis et in Missis votivis III et IV classis duae tantum admittuntur orationes. 435. Quaelibet oratio, quae numerum pro singulis diebus liturgicis statu­ tum superet, omittitur; profecto numerum ternarium orationum nullo praetextu excedere licet. 436. Oratio propria Missae semper dicitur sub sua conclusione, nisi ipsi alia oratio, sub eadem conclusione, iungenda sit, ut infra nn. 444-445 dicetur. 437. Sub altera conclusione semper dicuntur: a) commemorationes faciendae; b) oratio ab Ordinario loci imperata; c) oratio votiva. 438. Si duae orationes in prima aut in altera parte sint iisdem fere verbis compositae, oratio posterior: σ) si est de Tempore, mutatur in aliam de sequenti dominica vel feria; b) si agitur dc Sancto, mutatur in aliam dc eodem vel simili Communi; c) si agitur de oratione imperata, omittitur. [672] 439. In orationibus Oflicii translati vel repositi non sunt mutanda verba hanc vel hodiernam vel praesentem diem, aut similia. 440. Quoties in Missali dicenda occurrunt verba Flectamus genua, Levate, in Missa solemni a diacono, in ceteris Missis a celebrante proferenda sunt; et post Flectamus genua, omnes, una cum celebrante, flexis genibus, per aliquod temporis spatium in silentio orant; dicto Levate, omnes surgunt, ct celebrans di­ cit orationem. 441. Ad qualitatem ct numerum orationum in Missis defunctorum quod at­ tinet, serventur ea quae n. 398 tradita sunt. II - Dc orationibus in Missis cum pluribus lectionibus 442. In Missis cum pluribus lectionibus (nn. 467-468) commemorationes et aliae orationes ponuntur post orationem quae praecedit ultimam lectionem seu epistolam: et haec tantum oratio computatur ad numerum orationum defi niendum. z RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 320 321 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 443. Ad commemorandam feriam cuius Missa plures habet lectiones, sumi tur prima oratio, scilicet ea quae dicta est in Laudibus. 450. Quoties impeditur, oratio pro Papa aut pro Episcopo transfertur in pro­ ximiorem diem similiter non impeditum, eodem modo ac transfertur Missa con­ ventualis pro iisdem anniversariis, in ecclesiis cathedralibus ct collegiatis (n. 364). III - Dc orationibus sub unica conclusione cum oratione Missae dicendis 444. Orationi Missae additur, sub unica conclusione, altera oratio, solum­ modo si agitur: a) de oratione rituali (n. 447); Z») de oratione Missae votivae I aut II classis impeditae (nn. 330 c, 343 r); c) de alia oratione a rubricis expresse indicata aut concessa uti dicenda sub unica conclusione cum oratione Missae (nn. 110, 355, 449, 451, 453). 445. Sub unica conclusione cum oratione Missae una tantum dici potest alia oratio. Si vero plures orationes, iuxta rubricas, sub unica conclusione cum oratione Missae essent dicendae, una tantum retinetur, secundum ordinem supra, n. 444, descriptum; reliquae omittuntur. 446. Oratio dicenda sub unica conclusione cum oratione Missae una cum illa computatur; et dicenda est etiam in Missis in cantu. VI - Dc oratione pro seipso sacerdote in anniversario propriae Ordinationis sacerdotalis 451. In anniversario propriae Ordinationis sacerdotalis, quilibet sacerdos orationi Missae, sub unica conclusione, orationem pro seipso addere potest, modo nc occurrat dies liturgicus sub nn. I, 2, 3 ct 8 in tabella praecedentiae recensitus. [6741 452. Quoties impeditur, oratio pro seipso sacerdote transferri potest in proximiorem diem similiter non impeditum. VII - Dc oratione «Pro Fidei propagatione» 453. Paenultima dominica mensis octobris, aut alia ab Ordinario loci statuta dicitur secreto, absque Dominus vobiscum ct Oremus. Tot vero dicuntur orationes secretae, quot dictae sunt orationes in initio Missae. Dicuntur eodem ordine ct concluduntur ac aliae orationes. 481. Conclusio ultimae orationis secretae dicitur secreto usque ad verba Per omnia saecula saeculorum, quae clara voce proferuntur. H) De praefatione 482. Praefatio dicitur quae cuique Missae propria est; qua deficiente, dicitur praefatio dc Tempore, secus communis. 483. Nulla commemoratio, in Missa occurrens, praefationem propriam inducit. [675] 484. Praefatio de Nativitate Domini dicitur: «) tamquam propria in Missis de Nativitate Domini et dc eiusdem octava, nccnon in festo Purificationis B. Mariae Virg.; b} tamquam de Tempore, infra octavam Nativitati? Domini, etiam in Missis quae secus praefationem propriam haberent, exceptis iis Missis quae prae­ fationem propriam dc divinis mysteriis vel Personis habent; et a dic 2 ad 5 ianuarii. 485. Praefatio de Epiphania Domini dicitur: fl) tamquam propria in Missis dc festo Epiphaniae et de Commemoratione Baptismatis D. N. Icsu Christi; b) tamquam de Tempore diebus a 7 ad 13 ianuarii. 486. Praefatio de Quadragesima dicitur: a) tamquam propria in Missis dc Tempore a feria IV cinerum usque ad sabbatum ante dominicam 1 Passionis; b) tamquam de Tempore in ceteris Missis quae celebrantur eodem tem­ pore, ct praefatione propria carent. 487. Praefatio de sancta Cruce dicitur: a) tamquam propria in Missis dc Tempore a dominica I Passionis usque ad feriam V in Cena Domini; in Missis tam festivis quam votivis dc sancta Cruce, dc Passione Domini ct instrumentis Passionis Domini, dc pretiosissimo Sanguine D. N. Icsu Christi, dc Ssmo Redemptore; b] tamquam de Tempore in omnibus Missis a dominica I Passionis usque ad feriam IV Hebdomadae sanctae, quae praefatione propria carent. RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMAM 325 488. Praefatio dc Missa Chri matis feria V in Cena Domini, in sua Missa. 489. Praefatio paschalis dicitur: .-< > a) tamquam propria in Missis de Tempore a Missa Vigiliae paschalis usque ad vigiliam Ascensionis Domini; b) tamquam de Tempore in ceteris Missis quae celebrantur eodem tem­ pore. ct praefatione propria carent. 490. Praefatio de Ascensione Domini dicitur: a} tamquam propria in festo Ascensionis Domini; b) tamquam de Tempore in omnibus Missis a feria VI post Ascensionem usque ad feriam VI ante vigiliam Pentecostes, quae praefatione propria carent. [679] 491. Praefatio de Ssmo Corde lesu dicitur in Missis festivis et votivis de Ssmo Corde Icsu. 492. Praefatio de D. N. lesu Christo Rege dicitur in Missis festivis et votivis dc 1). N. Icsu Christo Rege. 493. Praefatio de Spiritu Sanito dicitur: a) tamquam propria in Missis de Tempore a vigilia Pentecostes usque ad subsequens sabbatum: ct in Missis festivis et votivis dc Spiritu Sancto: b) tamquam de Tempore in ceteris Missis quae celebrantur eodem tem­ pore, ct praefatione propria carent. 494. Praefatio de Ssma Trinitate dicitur: d) tamquam propria, in Missis de festo ct votivis Ssmae Trinitatis; b) tamquam de Tempore in dominicis Adventus, et in omnibus domi­ nicis II classis, extra tempus natalicium ct paschale. 495. Praefatio de Beata Maria Virgine dicitur in Missis festivis et votivis Beatae Mariae Virginis, praeterquam in festo Purificationis B. Mariae Virg. 496. Praefatio de S. loseph dicitur in Missis festivis et votivis S. loseph. 497. Praefatio de Apostolis dicitur in Missis festivis ct votivis Apostolorum ct Evangclistarum. 498. Praefatio communis dicitur in Missis quae praefatione propria carent, nec sumere debent praefationem dc Tempore. 499. Praefatio defunctorum dicitur in Missis defunctorum. I) De Canone Missae et aliis usque ad postconimuntonem 500. Post praefationem et Sanctus dicitur Canon Missae secreto, ut in Ordi­ ne Missae. 501. Quoties infra actionem Communicantes, Hanc igitur et Oui pridie variari contingit, suo loco in propriis Missis adnotatur. Infra octavas Nativitatis Domini. Paschatis et Pentecostes Communicantes ct Hanc igitur propria dicuntur quoque in Missis quae non sunt de octava, etiamsi praefatione propria gaudeant. 1680J 502. Tempus proprium sanctae Communionis fidelibus distribuen­ dae est infra Missam, post Communionem sacerdotis celebrantis, qui ipsemet eam petentibus distribuat, nisi propter grandem communicantium numerum inveniar, Ut ab alio vel aliis sacerdotibus atliuvetur. 326 RUBRICAE BREVIARII ET MISSALIS ROMANI Dedecet vero omnino, ut in eodem altari, in quo actu Missa celebratur, ab alio sacerdote sancta Communio distribuatur, extra tempus Communionis pro­ prium. Ex rationabili porro causa permittitur quoque, sanctam Communionem distribuere, immediate ante vel post Missam, imo etiam, extra Missam: quibus in casibus adhibetur forma in Rituali Romano praescripta, Tit. V, Cap. 11, nn. 1-10. 503. Quoties sancta Communio infra Missam distribuitur, celebrans, sumpto sacratissimo Sanguine, omissis confessione ct absolutione, dictis tamen Ecce Agnus Dei et ter Domine, non sum dignus, immediate ad distributionem sanctae Eucharistiae procedit. 504. Expicto Canone et omnibus aliis usque ad Communionem, dicitur an­ tiphona ad Communionem, cuius in fine, tempore paschali, additur Alleluia, nisi iam habeatur; retinetur vero Alleluia, quod aliquando invenitur in fine huius antiphonae, extra tempus paschale, praeter quam a Septuagesima ad Pascha. 505. Orationes post Communionem dicuntur eodem numero, modo et ordi­ ne ac orationes in principio Missae. 506. In Missis de feriis Quadragesimae ct Passionis, excepto Triduo sacro, expleta ultima oratione post Communionem, additur Oratio super populum, quae dicitur semper sub sua conclusione, ct cui praemittitur Oremus. Humiliate capita vestra Deo. Haec oratio dicenda est etiam cum tres orationes post Com­ munionem iam praecesserint. L) De conclusione Missae 507. In fine Missae dicitur Ite, missa est, cui respondetur Deo gratias. Attamen: a) in Missa vespertina in Cena Domini quam sequitur solemnis repositio Ssmi Sacramenti, ct in aliis Missis quas sequitur aliqua processio, dicitur Bene­ dicamus Domino, cui respondetur Deo gratias: ■ b) infra octavam Paschatis, in Missis dc Tempore, ad Ite, missa est ct ad sequens Deo gratias duplex additur Alleluia·, [657] c) in Missis defunctorum dicitur Requiescant in pace, cui respon­ detur Arnen. * 'EA 508. Dicto Placeat, datur benedictio, quae omittitur tantum cum dictum est Benedicamus Domino aut Requiescant in pace. JJj 509. Pro ultimo Evangclio, in quavis Missa, regulariter sumitur initium Evangelii secundum loannem. Attamen in dominica II Passionis scu in palmis, in omnibus Missis quae non sequuntur benedic' ^cm et processionem ramorum dicitur ultimum Evan­ gelium proprium. 510. Ultimum Evangelium penitus omittitur: 3RM a) in Missis in quibus dictum est Benedicamus Domino, iuxta n. 507 b) in festo Nativitatis Domini, ad tertiam Missam; RUBRICAE breviarii ET MISSALIS ROMANI 327 c) in dominica H Passionis scu in palmis, in Missa quae sequitur benedictionem et processionem ramorum, , sed pro tempore Missae tantum; et, ad latus Epistolae, cussinus, seu legile, Missali supponendum. 528. Ad latus Epistolae, super mensa ad hoc praeparata, parentur ampullae vini ct aquae cum pelvicula et manutergio, nccnon parva campanula, ct patina pro fidelium Communione. 529. Super altare nihil omnino ponatur, quod ad Missae sacrificium vel ipsius altaris ornatum non pertineat. 530. Usus accendendi cereum, prope altare, a Consecratione ad Communio­ nem, ubi viget, servetur. CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI IANUARIUS [686] 1 OCTAVA NATIVITATIS DOMINI................................ Id. 2 3 4 5 Commemoratio S. Telesphori Papae et Mart..................................... Comm. 6 IN EPIPHANIA DOMINI......................................................... Id. 7 8 9 10 11 Commemoratio S. Hygini Papae et Mart........................................... Comm. 12 13 In Commemoratione Baptismatis D. N. I. C.................................. II d. 14 S. Hilarii Ep., Conf. et Eccl. Doct.....................................................III d. Commemoratio S. Felicis Presb. et Mart. 15 S. Pauli primi Eremitae, Conf........................................................... III d. Commemoratio S. Mauri Abb. 16 S. Marcelli I Papae et Mart............................................................. Ill d. 17 S. Antonii Abb....................................................................................III d. 18 Commemoratio S. Priscae Virg. et Mart....... Comm. 19 Commemoratio Ss. Marii, Marthae, Audifacis et Abachum Mm. . Comm. Commemoratio S. Cavuti Regis, Mart. 20 Ss. Fabiani Papae ct Scbastiani Mm.................................................. III d. 21 S. Agnctis Virg. et Mart....................................................................Ill d. 22 Ss. Vincentii et Anastasii Mm.......................................................... III d. 23 S. Raymond i de Penafort Conf.......................................................... III cl. Commemoratio S. Emerentianae Virg. et Mart. 24 S. Timothei Ep. ct Mart. ......................................................................Ill d. 25 In Conversione S. Pauli Ap.................................................................. III d. [6571 Commemoratio S. Petri Ap. 26 S. Polycarpi Ep. ct Mart. ...................................................................... HI d. 27 S. loannis Chrysostomi Ep., Conf. ct Eccl. Doct.................................... HI d. 28 S. Petri Nolasci Conf. · · Commemoratio S. Agnetit Virg. et Mart. ree.mdo 29 S. Francisci Salesii Ep., Conf. et Eccl. Doct......................................... III cl. 30 S. Martinae Virg. et Mart........................................................................ Ill cl. HId. 332 calendarium breviarii ET MISSALIS ROMANI 31 S. loannis Bosco Conf.............................................................................. Ill d Dominica inter octavam Nativitatis Domini ct Epiphaniam, vel, ea deficiente, die 2 ianuarii: Sanctissimi Nominis Iesu................................................................. Π d. Dominica I post Epiphaniam: S. Familiae, Iesu, Mariae, Joseph II cl. FEBRUARIUS 1 S. Ignatii Ep. ct Mart........................................................ 2. In Purificatione B. Mariae Virg. . 3 Commemoratio S. Blasii Ep. et Mart. 4 S. Andrcae Corsini Ep. ct Coni. · 5 S. Agathac Virg. et Mart.................................... 6 S. Titi Ep. ct Conf. ..····’ Commemoratio S. Dorotheae Vtrg. et Mart. 7 S. Romualdi Abh................................................ 8 S. loannis de Matha Conf. · · · 9 S. Cyrilli Ep. Alex., Conf. ct Eccl. Doct. . Commemoratio S. Apolloniae Virg. et Mart. 10 S. Scholasticae Virg.......................................... 11 In Apparitione B. Mariae Virg. Immaculatae . · Virg., Con 12 Ss. Septem Fundatorum Ordinis Servorum B. Mari. fessorum ................................................. 13 14 Commemoratio S. Valentini Presb. et Mart. 15 Commemoratio St. Faustini et lovitae Mm. · ’ ' ’ 16 17 . 18 Commemoratio S. Simeonis Ep- et Mart. . III d. II d. Comm. III d. Ill cl. III d. III d. III d. III d. III d. III d. Ill cl. Comm. Comm. Comm. 19 20 [6S8J 21 22 Cathedra S. Petri Ap................................... Commemoratio S. Pauli Ap. 23 S. Petri Damiani Ep., Conf, ct Eccl. Doct. 24 S. Matthiae Ap....................................... 25 26 27 S. Gabrielis a Virg. Perdolente, Conf. . 28 II cl. Ill cl. II cl. Ill cl. In anno bissextili mensis februarius est dierum 29, et festum S. Matthiae celebratur dic 25 februarii ac festum S. Gabrielis a Virg. Perdolente die 28 fe- CALENDARIUM BREVIARII 333 ET MISSALIS ROMAM bruarii, ct bis dicitur Sexto Kalendas, id est dic 24 ct dic 25; ct litera domini' calis, quae assumpta fuit in mense ianuario, mutetur in praecedentem: ut, si in ianuario litera dominicalis fuerit A, mutetur in praecedentem, quae est g, etc., et litera / bis servit, 24 ct 25. MARTIUS 3 4 S. Casimiri Conf.......................................... III cl. Commemoratio S. Lucii 1 Papae et Mart. 5 III d. 6 Ss. Perpetuae et Felicitatis Mm. III cl. 7 S. Thomae de Aquino, Conf. et Eccl. Doct. III cl. 8 S. loannis a Deo Conf............................... III cl. 9 S. Franciscac Romanae Vid. III cl. 10 Ss. Quadraginta Martyrum 11 III cl. 12 S. Gregorii I Papae, Conf. ct Eccl. Doct. . 13 14 15 16 III cl. 17 S. Patricii Ep. ct Conf............................................................. III cl. 18 S. Cyrilli Ep. Hierosolymitani, Conf. ct Eccl. Doct. 19 S. JOSEPH, SPONSI B. MARIAE VIRG., Conf. et Eccl. univ. I cl. Patroni............................................................. (60’9) 20 III cl. 21 S. Benedicti Abb............................................................................... 22 23 III cl. 24 S. Gabrielis Archang................................................................ I cl. 25 IN ANNUNTIATIONE B. MARIAE VIRG................................ 26 III cl. 27 S. loannis Damasceni, Conf. ct Eccl. Doct. . III cl. 28 S. loannis de Capistrano Conf................................................. 20 30 31 Feria VI post Dominicam I Passionis: Commemoratio Septem Do lorum B. Mariae Virg· Comm. ■■■■■ 334 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI APRILIS 1 2 S. Francisci de Paula Conf................................................................Ill d. 3 4 S. Isidori Ep., Conf. et Eccl. Doct. . . · . . . · ΠΙ d. 5 S. Vinccntii FcrrerH Conf................................................................... III d. 6 7 8 9 10 11 S. Leonis I Papae, Conf. ct Eccl. Doct. . . . . . . III d. 12 13 S. Hcrmenegildi Mart........................................................................... Ill d. 14 S. lustini Mart............................................ Ill d. Commemoratio Ss. Tiburtii, Valeriani et Maximi Mm. 15 16 17 Commemoratio S. Aniceti I Papae et Mart. ..... Comm, 18 19 20 21 S. Ansclmi Ep., Conf. et Eccl. Doct.................................................... III d. 22 Ss. Soteris et Caii Pp. ct Mm. . . . . . . · . Ill d. [6901 23 Commemoratio S. Georgii Mart................................................ Comm. 24 S. Fidelis de Sigmaringa Mart............................................................. Ill d. 25 Litania maior S. Marci Evangelistae................................. H d· 26 Ss. Cleti et Marcellini Pp. et Mm...................................................... IU d. 27 S. Petri Canisii, Conf. ct Eccl. Doct............................................. III cl. 28 S. Pauli a Cruce Conf.............................................. . . . . III d. 29 S. Petri Mart............................. Ill cl. 30 S. Catharinae Senensis Virg. ... . . III d. MAIUS 1 S. IOSEPH OPIFICIS, SPONSI B. MARIAE VIRG. Conf. . . 2 S. Athanasii Ep., Conf. et Eccl. Doct. 3 Commemoratio Ss. Alexandri, Eventii et TA L /· w ’ cr venalis Ep. et Conf. . . " TheMt ’ ac S' lu' 4 S. Monicae Vid. ... S. Pii V Papae et Conf. . 6 I d. III d. Comm. ' Ill d. ................................. III cl. 9 ·<· CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 7 S. Stanislai Ep. et Mart. . ................................................. 8 9 S. Grcgorii Nazianzeni Ep., Conf. ct Ecd. Doct. , 10 S. Antonini Ep. ct Conf............................................................. Commemoratio Ss. Gordiani et Epimachi Mm. 11 Ss. Philippi et Iacobi App. ............................................................ 12 Ss. Nerei, Achillei ct Domitillae Virg., atque Pancratii, Mm. . 13 S. Roberti Bellarmino Ep., Conf. et Eccl. Doct. 14 Commemoratio S. Bontfalii Mart............................................ 15 S. loannis Bapt. de la Salle Conf............................................ 16 S. Ubaldi Ep. et Conf............................................................... 17 S. Paschali Baylon Conf......................................................... 18 19 S. Petri Caelcstini Papac et Conf.............................................. Commemoratio S. Pudentianae Virg. 20 S. Bernardini Senensis Conf....................................................... 21 22 23 [691\ 24 25 S. Grcgorii Vil Papae ct Conf. . Commemoratio S. Urbani I Papae et Mart. 26. S. Philippi Ncrii Conf............................... Commemoratio S. Eleutherii Papae et Mart. 27 S. Bedae Venerabilis, Conf, et Eccl. Doct. Commemoratio S. Ioanni< l Papae et Mart. 28 S. Augustini Ep. ct Conf. 29 S. Mariae Magdalenae dc Pazzis Virg. . 30 Commemoratio S. Felicis I Papae et Mart. . 31 B. Mariae Virg. Reginae ..·· Commemoratio S. Petronillae Virg. . III cl. . . III d. III d. . II d. . III d. . III d. . Comm. . III d. . III d. . III cL . III cl. . III d. III cl. III cL III d. III d. III cl. Comm. II d. IUNIUS S. Angclae Mericiae Virg. . ........................................ 2 Commemoratio Ss. Marcellini, Petri atque Erasmi Ep., Mm. . S. Francisci Caracciolo Conf. S. Bonifatii Ep. ct Mart. . 6 S. Norbert i Ep. ct Conf. . 8 - . Primi et Felicioni Mm. Commemoratio Ss. 9 10 S. Margaritae .Rcg., _ Vid. .... . III d. , Comm. III cl. III cl. III d. . Comm. III d. 1 336 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 11 S. Barnabae Ap.................................................................... 12 S. loannis a S. Facundo Conf. ....... Commemoratio Ss. Basilidis, Cyri ni, Naborts et Nazarii Mm. 13 S. Antonii de Padua, Conf. et Eccl. Doct. . . . . 14 S. Basilii Magni Ep., Conf. et Eccl. Doct................................ 15 Commemoratio Ss. Viti, Modesti atque Crescentiae Mm. III d. Ill d. Ill d. in d. Comm. 16 17 S. Gregorii Barbadici Ep. ct Conf. ....·· 18 S. Ephracm Syri Diaconi, Conf. ct Eccl. Doct. . Commemoratio Ss. Marci et Marcelliani Mm. 19 S. Iulianac de Falconeriis Virg. ....·· Commemoratio Ss. Gervasit et Protasii Mm. 20 Commemoratio S. Silverii Papae et Mart. . 21 S. Aloisii Gonzagae Conf...........................................· [692] 22 S. Paulini Ep. et Conf............................................. · 23 Vigilia.......................................................................... · 24 IN NATIVITATE S. IOANNIS BAPTISTAE . 25 S. Gulielmi Abb.................................................................. ’ * 26 Ss. loannis ct Pauli Mm....................................................· 27 28 Vigilia..........................................................................* 29 SS. PETRI ET PAULI APP............................................ · 30 In Commemoratione S. PauliAp........................................ * Commemoratio S. Petri Ap. III d. III d. III d. Comm. III d. III d. II d. I d. III d. III d. II d. 1 d. III d. IULIUS 1 PRETIOSISSIMI SANGUINIS D. N. I. C. . 2 In Visitatione B. Mariae Virg. Commemoratio Ss. Processi it Martiniani Mm. 3 S. Irenaci Ep. ct Mart.............................. 4 5 S. Antonii Mariae Zaccaria Conf. . 6 7 Ss. Cyrilli et Methodii Epp. et Ce........................... ........ 8 S. Elisabeth Rcg., Vid.............................................. 9 10 Ss. Septem Fratrum Mm., ac Ss. Rufinac et Secundae Vv. ct 11 Commemoratio S. Pii 1 Papae et Mart. . 12 S. loannis Gualberti Abb.......................... ....... Commemoratio Ss. Naborif et Felicis Mm. 13 14 S. Bonavcnturae Ep., Conf. et Eccl. Doct. . Ill cl. Ill cl. III cl. Ill cl. III cl. Comm. II! cl. Ill cl. calendarium breviarii ΕΓ MISSALIS ROMANI Î37 S. Hcnrici Imperatoris, Conf. .......................................................... III cl. Commemoratio B. Mariae Virg. de Monte Carmelo . . . . Comm. Commemoratio S. Alexii Conf. ········ Comm. S. Camilli dc Lcllis Conf. . ·.................................................. III cl. Commemoratio Ss. Sym phorosae et septem eius filiorum Mm. 19 S. Vincentii a Paulo Conf. . ·................................................. III cl. 20 S. Hieronymi Aemiliani Conf. ......................................................... III cl. Commemoratio S. Margaritae Virg. et Mart. 21 S. Laurentii dc Brundusio, Conf. ct Eccl. Doct.............................. III cl. Commemoratio S. Praxedis Virg. [69J] 22 S. .Mariae Magdalcnac Pocnitcntis........................................ III cl. 23 S. Apollinaris Ep. ct Mart................................................................ Ill cl. Commemoratio S. Liborii Ep. et Conf. 24 Commemoratio S. Christinae Virg. et Mart...................................... Comm. 25 S. Iacobi Ap......................................................................................... II cl. Commemoratio S. Christophori Mart. 26 S. Annae Matris B. Mariae Virg................................................... II cl. 27 Commemoratio S. Pantaleonis Mart...................................................... Comm. 28 Ss. Nazarii et Celsi Mm., Victoris I Papac ct Mart., ac Innocentii I Papae ct Conf...................................................................... III cl. 29 S. Marthac Virg. . . ......................................................... III cl. Commemoratio Ss. Felicis, Simplicii, Fatistini et Beatricis Mm. 30 Commemoratio Ss. Abdon et Sennen Mm..........................................Comm. 31 S. Ignatii Conf.................................................................................... III cl. 15 16 17 18 AUGUSTUS 1 Commemoratio Ss. Machabaeortim Mm. . . · · · Comm. 2 S. Alfonsi Mariae dc Ligorio Ep., Conf. et Eccl. Doct. . . .III cl. Commemoratio S. Stephani 1 Papae et Mart. 3 4 S. Dominici Conf................................................................................... III cl. 5 In Dedicatione S. Mariae ad Nives . . · · · · . III cl. 6 In Transfiguratione D. N. I. C. . . · · · · · U cl. Commemoratio Ss. Xysti II Papae, Felicissimi et Agapiti Mm. 7 S. Ca icta ni Conf.............................................. Ill cl. Commemoratio S. Donati Ep. et Mart. 8 S. loannis Mariae Vianncy Conf...........................................................III d. Commemoratio Ss. Cyrtaei, Largi et Smaragdi Mm. 9 Vigilia....................................................... «... III cl. Commemoratio S. Romani Mart. 10 S. Laurentii Mart................................................................................... II cl. 11 Commemoratio Ss. Tiburtii et Susannae Virg., Mm. . . . Comm. 338 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 12 S. Clarae Virg...................................................... 13 Commemoratio Ss. Hippolyti et Cassiani Mm. . 14 Vigilia........................................................... Commemoratio S. Eusebii Conf. [694] 15 IN ASSUMPTIONE B. MARIAE VIRG. 16 S. Ioachim, Patris B. Mariae Virg., Cone. . 17 S. Hyacinthi Conf............................................... 18 Commemoratio S. Agapiti Mart. 19 S. Ioannis Eudes Conf......................................... 20 S. Bernardi Abb., Conf. et Eccl. Doct. . 21 S. loannae Franciscae Frémiot de Chantal Vid. 22 Immaculati Cordis B. Mariae Virg. Commemoratio Ss. Timothei et Soc. Mm. 23 S. Philippi Bcnitii Conf....................................... 24 S. Bartholomaei Ap...................................................... 25 S. Ludovici Regis, Conf...................................... 26 Commemoratio S. Zephyrini Papae et Mart. . 27 S. loscphi Calasanctii Conf................................ 28 S. Augustini Ep., Conf. et Eccl. Doct. . Commemoratio S. Her metis Mart. 29 In Decollatione S. loannis Bapt. Commemoratio S. Sabinae Mart. 30 S. Rosae Limanae Virg. . . , . . Commemoratio Ss. Felicis et Adaucti Mm. 31 S. Raymundi Nonnati Conf. .... Ill cl. Conim. II d. I cl. II cl. HI cl. Comm. HI cl. HI cl. HI cl. II d. III cl. II cl. III cl. Comm. Ill cl. Ill cl. Ill cl. Ill cl. Ill cl. SEPTEMBER 1 Commemoratio S. Aegidii Abb. . Commemoratio Ss. duodecim Fratrum Mm. 2 S. Stephani Regis, Conf. 3 S. Pii X Papae et Conf 4 · . . . 5 S. Laurentii lustiniani Ep. et Conf 6 ’ 7 8 In Nativitate B. Mariae Virg. Commemoratio S. Hadriani Mart 9 Commemoratio S. Gorgonii Mart. 10 S. Nicolai de Tolentino Conf 11 Comm^io Ss. PrO,i „ HyacinM Mm 12 Sanctissimi Nominis B. Mariae Virg [695] 14 In Exaltatione S. Crucis . Comm. . . III cl. III cl. . Ill cl. . II cl. CommIII cl. . Comm. III cl. II cl. CALENDARIUM BREVIARII 339 ET MISSALIS ROMANI 15 Septem Dolorum B. Mariae Virg.............................................................. Commemoratio S. Nicomedis Mart. 16 Ss. Cornelii Papae ct Cypriani Ep., Mm........................................... Commemoratio Ss. Euphemiae Virg., Luctae et Geminiani Mm. 17 Commemoratio Impressionis Ss. Stigmatum S. Francisci Conf. 18 S. losephi de Cupertino Conf.................................... 19 Ss. Januarii Ep. ct Sociorum Mm. . . . » , 20 Commemoratio Ss. Eustachti et Sociorum, Mm. . 21 S. Matthaei Ap. et Evangelistae .... . 22 S. Thomae de Villanova Ep. et Conf. Commemoratio Ss. Mauritii et Soc. Mm. 23 S. Lini Papac ct Mart............................................... Commemoratio S. Theclae Virg. et Mart. . 24 Commemoratio B. Mariae Virg. de Mercede . 25 . 26 Commemoratio Ss. Cypriani et lusttnae Virg., Mm. . . 1Ί Ss. Cosmac ct Damiani Mm.................................... . 28 S. Wenceslai Ducis, Mart............................................ 29 IN DEDICATIONE S. MICHAËLIS ARCH.. 30 S. Hieronymi Presb., Conf. ct Eccl. Doct. II d. III cl. Comm. III d. III cl. Comm. II d. III cL III d. Comm. Comm. III cL III cl. I ci­ lli cl. OCTOBER 1 2 3 4 5 6 7 Commemoratio S. Remigii Ep. et Conf. . Ss. Angelorum Custodum........................................ S. Tercsiac a lesu Infante Virg.......................................... S. Francisci Conf............................................................... Commemoratio Ss. Placidi et Sociorum Mm. . S. Brunonis Conf.............................................................. B. Mariae Virg, a Rosario................................................ Come moratio S. Marci 1 Papae et Conf. 8 S. Birtiittac Vid.................................................................. VCommemoratio Ss. Sergii, Bacchi, Marcelli et Apulett Mm. 9 S. loannis Leonard! Conf.................................................. Commemoratio Ss. Dionysii Ep., Rustici et Eleutherii Mm. 10 S. Francisci Borgiac Conf.................................................. [6961 II Maternitatis B. Mariae Virg...................................... 12 13 S. Eduard i Regis, Conf..................................................... 14 S. Callisti I Papae ct Mart.............................................. 15 S. Teresiae Virg. ·........................................ 16 S. Hcdwigis Vid............................................................... 17 S. Margaritae Mariae Alacoque Virg. .... 18 S. Lucae Evangelistae . . Comm. . III cl. . III cl. . III cl. . Comm. . III cl. II cl. III cL III cl. III cl. II cl. III III III III III II cl. cl. cl. cl. cl. cl. 340 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 19 S. Petri de Alcantara Conf................................................ 20 S. loannis Cantii Conf........................................ n» , • · · · *··· 111 21 Commemoratio S. HHarionis Abb. . . . r • r rr c· ‘ <ΌΠ)Π1. Commemoratio Ss. Ursulae ac Soc. Vv. et Mm. 22 23 S. Antonii Mariae Claret Ep. ct Conf...............................................III cl 24 R. Raphaclis Archang.......................................................................... Ill cl 25 Commemoratio Ss. Chrysanthi et Dariae Mm.................................... Comm. 26 Commemoratio S. Evaristi Papae et Mart............................................ Comm. 27 28 Ss. Simonis et Iudae App..................................................................... II cl. 29 30 31 Dominica ultima Octobris: D. N. IESU CHRISTI REGIS . . I cl. / NOVEMBER ■ 4 r' *’ ,.*···' · 1 OMNIUM SANCTORUM.......................................... . . I cl. 2 IN COMMEMORATIONE OMNIUM FIDELIUM DEFUNCTO­ RUM .......................................................................................................1 d· 3 4 S. Caroli Ep. ct Conf........................................................... III cl. Commemoratio Ss. Vitalis et Agricolae Mm. 5 6 7 8 Commemoratio Ss. Quatuor Coronatorum Mm.................................. Comm. 9 In Dedicatione Archibasilicae Ss.mi Salvatoris . · . II d. Commemoratio S. Theodori Mart. [6971 10 S. Andreae Avdlini Conf.......................................· · . III cl. Commemoratio Ss. Tryphonis, Respicii et Nymphae Virg., Martyrum 11 S. Martini Ep. ct Conf..................................................... III d. Commemoratio S. Mennae Mart. 12 S. Martini I Papac et Mart........................................... · . . Ill cl. 13 S. Didaci Conf.................................................................. Ill d. 14 S. losaphat Ep. et Mart. ......... HI d. 15 S. Alberti Magni Ep., Conf, ct Eccl. Doct . . . . . ΙΠ cl. 16 S. Gcrtrudis Virg................................................................................... Ill cl. 17 S. Gregorii Thaumaturgi Ep. et Conf................................................... Ill cl. 18 In Dedicatione Basilicarum Ss. Petri ct Pauli App................................. Ill cl. 19 S. Elisabeth Vid..................................................................................... Ill cl. Commemoratio S. Pontiani Papae et Mart. Z j· Hl RUBRICAE breviarii et missalis ROM SM 70 s. Felicis de Valois Conf. . III cl. III III III ■ 21 In Praesentatione B. Manac Virg. . 77 S Caeciliae Virg. et Mart. . V. S Clementis I Papae et Mart . . · ni 24 S loannis a Cruce, Conf. et Eccl. Doc . Commemoratio S. Chrysogoni Mart. 25 S. Catharinae Virg. et Mart. . 76 S. Silvestri Abb. . · ; ' ' Commemoratio 5. Petri Alettanàr. Ep. et Mart. III III 27 . Comm. II cl 7g 29 Commemoratio S. Saturnini Mart. . 30 S. Andreae Ap. . · · · * ' december 1 2 S. Bibianac Virg. ct Mart. . 3 S. Francisci Xaverii Conf. . 4 S. Petri Chrysologi Ep·, Conf, et Eccl. Doct. · Commemoratio S. Barbarae Virg. et Mart. 5 Commemoratio S. Sabbae Abb. . 6 S. Nicolai Ep. ct Conf. · 7 S. Ambrosii Ep., Conf. et Ecc . θ B. MARIAE VIRG [693] IN CONCEPTIONE IMMACULAT/ ' Commemoratio 5. MeM Papae “ 10 11 S. Damasi 1 Papae et Conf. . 12 13 S. Luciae Virg. et Mart. 14 15 16 S. Eusebii Ep. et Mart. . III III III Comm. III cl. III cl. Comm. III cl. III Ill 17 18 19 20 21 S. Thomae Ap. · 22 II cl. k 342 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI 25 IN NATIVITATE DOMINI.......................................... I d. cum Octava In secunda Missa: Commemoratio S. Anastasiae Mart. 26 II dies infra octavam Nativitatis Domini. S. Stephani Protomart. . II cl. 27 III dies infra octavam Nativitatis Domini. S. Ioannis Ap. et EvanGELISTAE......................................................................................... 28 • · · II cl. IV dies infra octavam Nativitatis Domini. Ss. Innocentium Mar- TYRUM.................................................................................................... 29 De V DIE INFRA OCTAVAM NATIVITATIS DoMINI . Commemoratio S. Thomae Ep. et Mart. 30 De VI DIE INFRA OCTAVAM NATIVITATIS DoMINI 31 De VII die infra octavam Nativitatis Domini Commemoratio S. Silvestri 1 Papae et Conf. . • · · II cl. • · · II cl. • · · II cl. • · · 11 cl. TABELLAE DIERUM LITURGICORUM DOMINICAE Dominicae I classis [699] Prima, secunda, tertia ct quarta Adventus. Prima, secunda, tertia et quarta Quadragesimae. Prima et secunda Passionis. Dominica Resurrectionis. Dominica in albis. Dominica Pentecostes. Dominicae II classis Omnes aliae dominicae, superius non nominatae. FERIAE Feriae I classis Fcria IV cinerum. Omnes feriae Hebdomadae sanctae. Feriae II classis Feriae Adventus a die 17 ad diem 23 decembris. Feriae Quatuor Temporum Adventus, Quadragesimae ct mensis septembris. Feriae III classis Feriae Adventus usque ad diem 16 decembris inclusive, extra Quatuor Tempora. Feriae Quadragesimae ct Passionis, superius non nominatae. CALENDARIUM ET MISSALIS ROMANI BREVIARII IV Feriae classis Omnes aliae feriae, superius non nominatae. VIGILIAE Vigiliae I Vigiliae II classis III classis classis Vigilia Nativitatis Domini. Vigilia Pentecostes. [700] Vigilia Ascensionis Domini. Vigilia Assumptionis B. Mariae Virg. Vigilia Nativitatis S. loannis Bapt. Vigilia Ss. Petri et Pauli App. Vigilia Vigilia S. Laurentii Mart. OCTAVAE Octavae I classis II classis Octava Paschalis. Octava Pentecostes. Octava Octava Nativitatis Domini. FESTA I CLASSIS In calendario Nativitas Domini. Epiphania Domini. Pascha Resurrectionis. Ascensio Domini. Pentecostes. Festum Ssmae T rinitatis· Festum Ssmi Corporis C ir Festum Ssmi Cordis Icsu. Ecclesiae universae 343 344 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI Festum Pretiosissimi Sanguinis I). N. I. C. Festum D. N. 1. C. Regis. Conceptio Immaculata B. Mariae Virg. Annuntiatio B. Mariae Virg. Assumptio B. Mariae Virg. Festum S. loscph, Sponsi B. Mariae Virg., Conf., Eccl. univ. Patroni. Festum S. loscph Opificis, Sponsi B. Mariae Virg., Conf. Dedicatio S. Michaelis Archangeli. Nativitas S. loannis Baptistae. Festum Ss. Petri et Pauli App. Festum Omnium Sanctorum. [701 Alii dies liturgici I classis Dies octavus Nativitatis Domini. Commemoratio omnium Fidelium defunctorum. 1 In CALENDARIIS PARTICULARIBUS Festum Patroni principalis nationis, regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, dioecesis. Anniversarium Dedicationis ecclesiae cathedralis. Festum Patroni principalis loci seu oppidi vel civitatis. Anniversarium Dedicationis ecclesiae propriae. Titulus ecclesiae propriae. Festum Tituli Ordinis seu Congregationis. Festum Fundatoris canonizati Ordinis seu Congregationis. Festum Patroni principalis Ordinis seu Congregationis, et provinciae religiosae. Alia festa I classis propria et indulta, mobilia aut fixa. FESTA II CLASSIS IN CALENDARIO ECCLESIAE UNIVERSAE Festum Ssmi Nominis lesu. Festum S. Familiae lesu, Mariae ct loseph. Commemoratio Baptismatis D. N. I. C. Transfiguratio D. N. I. C. Festum Exaltationis S. Crucis. Dedicatio Archibasilicae Ssmi Salvatoris. Purificatio B. Mariae Virg. Festum B. Mariae Virg. Reginae. Visitatio B. Mariae Virg. Festum Immaculati Cordis B. Mariae Virg. Nativitas B. Mariae Virg. Festum septem dolorum B. Mariae Virg. mense septembri Festum B. Mariae Virg. a Rosario. CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI J45 Festum Maternitatis B. Mariae Virg. Festa natalicia Apostolorum ct Evangelistarum, scilicet: Festum S. Λ nd reae (30 nov.). Festum S. Thomae Ap. (21 dee.). Festum S. loannis Ap. ct Evangelistac (27 dee.). Festum S. Matthiae Ap. (24 vel 25 febr.). [702] Festum S. Marci Evangelistac (25 apr.|. Festum Ss. Philippi et lacobi App. (11 maii). Festum S. lacobi Ap. (25 iulii). Festum S. Bartholomaei Ap. (24 aug.). Festum S. Matthaei Ap. ct Evangelistac (21 sept.). Festum S. Lucae Evangelistac (18 oct.). Festum Ss. Simonis et ludae App. (28 oct.). Festum S. Stephani Protomart. Festum Ss. Innocentium Mm. Festum Cathedrae S. Petri Ap. (22 febr.). Festum S. Annae, Matris B. Mariae Virg. Festum S. Laurentii Mart. Festum S. loachim, Patris B. Mariae Virg. In calendariis particularibus Festum Patroni secundarii nationis, regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, dioecesis, civitatis vel oppidi. Festum Fundatoris bcatificati Ordinis seu Congregationis. Festum Patroni secundarii Ordinis seu Congregationis, et provinciae religiosae. Alia festa II classis propria et indulta, mobilia aut fixa. 24 - Ephem. m. 1960. CALENDARIUM 346 CALENDARIUM BREVIARII ET MISSALIS ROMANI Î47 ET MISSALIS ROMANI BREVIARII [704] TABELLA CONCURRENTIAE [703] TABELLA OCCURRENTIAE Dominica I classis . 0 0 Dominica II classis . 0 0 Feria I classis . 0 0 Feria II classis 0 0 Feria III classis 0 0 Feria IV classis 0 0 8 Festum 1 d. univ. . Festum I cl. part. . Festum II d. univ.. . 2 Festum II cl. part. . . 4 2 Festum III d. univ. . 0 Festum III d. part. . 0 2 4 2 2 o 2 J 2 5 2 2 2 2 Festum I classis Vigilia II d. . . 0 2 0 0 0 0 0 0 2 0 Festum II classis Vigilia III d.. . 2 0 0 0 0 0 2 0 Festum III classis . 1 Officium dc 1° nihil dc 2° 2 Officium de 2° nihil de 1° 3 Officium de 1° com­ memoratio de 2° in Ld. et Vp. 4 Officium de 1° com­ memoratio de 2° in 5 Officium dc 2° com­ memoratio dc 1° in 6 Officium dc 1° trans­ latio de 2° 7 Officium de 2° translatio de 1° 8 Officium dc nobiliori translatio dc alio 9 Officium dc festo mobili, commemora­ tio de alio in Ld. n Dies octavae II classis . 3 Vesperae de Off. curr., comm. scq. 75 ·— 'Ji » 75 7i 7) te. 75 Vesperae dc Off. scq., comm. curr. Vesperae de scq., nihil dc curr. NOTANDA IN TABELLAS OCCURRENTIAE ET CONCURRENTIAE [70SI 1. Festum Domini I aut II classis, in dominica occurrens, locum tenet ipsius dominicae cum omnibus iuribus et privilegiis: de dominica, proin­ de, nulla fit commemoratio. 2. Si duo festa eiusdem divinae Personae aut duo festa eiusdem Sancti vel Beati simul occurrunt, fit dc festo quod in tabella praecedentiae supe­ riorem obtinet locum, et aliud omittitur. 3. Si festum Domini 1 vel II classis concurrat cum quavis dominica, vel vicissim. Vesperae ordinantur iuxta tabellam concur ren tiae, sed numquam fit commemoratio dominicae concurrentis in Vesperis festi Domini, nec vicissim. VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO AD NORMAM NOVI CODICIS RUBRICARUM Caput I VARIATIONES IN CALENDARIO [706\ 1. Festa, quae tamquam duplicia ! classis in calendariis indicantur, abhinc fiunt festa l classis. 2. Festa, quae tamquam duplicia ll classis in calendariis indicantur, abhinc fiunt festa II classis. 3. Festa, quae tamquam duplicia maiora aut minora; et festa, quae tam­ quam semidupHcia (ab anno 1955 tamquam simplicia) in calendariis indican­ tur, abhinc fiunt festa III classis. 4. Festa, quae tamquam simplicia in calendariis indicantur, ct anno 1955 ad commemorationem sunt reducta, inscribuntur tamquam commemorationes. 5. Ad commemorationem insuper reducuntur: a) festum S. Georgii Mart. (23 aprilis); b) festum B. Mariae Virg. dc Monte Carmelo (16 iulii); c) festum S. Alexii Conf. (17 iulii); d) festum Ss. Cyriaci, Largi et Smaragdi Mm. (8 augusti); e) festum impressionis Stigmatum S. Francisci (17 septembris); /) festum Ss. Eustachii ct Sociorum, Mm. (20 septembris); g) festum B. Mariae Virg. de Merccde (24 septembris); h) festum S. Thomae Ep. ct Mart. (29 decembris); i) festum S. Silvestri I Papae et Conf. (31 decembris); /) festum septem dolorum B. Mariae Virg. (feria VI post dominicam I Passionis). 6. Fiunt dies liturgici I classis: tf) Dies octavus Nativitatis Domini (1 ianuarii); b) Commemoratio omnium Fidelium defunctorum (2 novembris), quae tamen locum cedere pergit dominicae occurrenti. [707 ] 7. Fiunt dies liturgici II classis: a) festum S. Familiae lesu, Mariae, loseph (dominica I post Epiphaniam); b) festum Cathedrae S. Petri Ap. (22 februarii); 1 r) festum Exaltationis S. Crucis (14 septembris). 8. E calendario expunguntur festa: I IfEâ a) Cathedrae S. Petri Romae (18 ianuarii): bl Inventionis S. Crucis (3 maii); .· c) S. loannis ante Portam Latinam (6 maii); <4^1 d) Apparitionis S. Michaelis Archangcli (8 maii); VARIATIONES IN BREVIARIO ET .MISSALI ROMANO 319 f) S. Leonis II (3 iulii); /) S. Anaclcti (13 iulii); (,) S. Petri ad Vincula (1 augusti); h) Inventionis S. Stephani (3 augusti). hem. c calendario expungitur commemoratio S. Vitalis Mart. (28 aprilis). 9. In calendario inscribuntur festa: rz) Commemorationis Baptismatis I). N. 1. C. (13 ianuarii); b) S. Gregorii Barbadici Ep. et Conf. (17 iunii); r) S. Antonii Mariae Claret Ep. et Conf. (23 octobris). 10. Transferuntur festa: a) S. Irenaei, a die 28 iunii ad diem 3 iulii; b) S. loannis Mariae Vianncy, a die 9 ad diem 8 augusti. 11. Commemoratio Ss. Sergii, Bacchi, Marcelli ct Apulcii Mm. transfertur a dic 7 ad diem 8 octobris. 12. Mutatur denominatio: zz) festi Circumcisionis Domini, in «Octava Nativitatis Domini» (1 ia' nuarii); b) festi Cathedrae S. Petri Ap. Antiochiae, in « Festum Cathedrae S. Pe­ tri Ap. » (22 februarii); c) festi Ssmi Rosarii B. Mariae Virg., in « Festum B. Mariae Virg. a Rosario » (7 octobris). Caput II VARIATIONES IN ORDINARIO DIVINI OFFICII \708 J 13. Suffragium de omnibus Sanctis ct commemoratio de Cruce abo­ lentur. 14. Inter lectiones breves ad Primam, iuxta diversa anni Tempora, addan­ tur sequentes: a) Tempore Nativitatis Domini'. Ipsi peribunt, tu autem permanebis; ct omnes ut vestimentum veterascent: ct velut amictum mutabis cos, ct mutabun­ tur; tu autem idem ipse es, ct anni tui non deficient. Tu autem. b) Tempore Epiphaniae: Omnes dc Saba vénient, aurum ct thus deferen­ tes, ct laudem Domino annuntiantes. Tu autem. c) Tempore Ascensionis Domini: Viri Galilæi, quid statis aspicientes in cælum? Hic Icsus qui assûmptus est a vobis in cælum, sic veniet, quemadmodum vidistis cum euntem in cælum. Tu autem. 15. Indultum et indulgentiae, olim pro recitatione orationis Sacrosanctae concessa, antiphonae finali B. Mariae Virg. adnectuntur. 350 VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO Caput III VARIATIONES IN PSALTERIO 16. Quando psalmi ad Laudes sumendi sunt e secundo schemate, ad Pri­ mam amplius non dicitur quartus psalmus, scilicet primus qui in Laudibus lo­ cum non habuit. Item in dominica, si psalmi sumendi sunt e secundo schemate, loco psalmi 117, qui in Laudibus recitatur, ad Primam, dicitur psalmus 53, Deus, in nomi­ ne tuo. 17. Sabbato, quando ad Laudes alterum psalmorum schema recitandum oc­ currit, canticum Moysis Auscultate, cadi (Audite, cadi) dimittitur jwst versum Petram, qua genuit te, neglexisti *, et oblitus es Dei factoris tui (Deum qui te genuit dereliquisti, * et oblitus es Domini creatoris tui). Caput IV VARIATIONES IN PROPRIO DE TEMPORE [709] 18. Orationes pro diversitate Temporum abolentur. 19. Si vigilia Nativitatis Domini venerit in dominica, Officium ordinatur hoc modo: a) sabbato praecedenti, ad Vesperas, omnia dicuntur ut in sabbato ante dominicam IV Adventus; b) ad Matutinum dicitur unicum Nocturnum cum invitatorio de vigilia, hymno dc Ordinario Adventus, novem antiphonis et novem psalmis dc dominica tempore Adventus, versu et tribus lectionibus cum suis responsoriis dc vigilia; c) ad Laudes ct ad Horas minores fit Officium festivum dc vigilia, ut in Proprio, sine commemoratione dominicae. 20. In festo Nativitatis Domini ct per octavam, ad Matutinum, Psalmus 88, Gratias Dômini in cetérnum D cantabo (Misericordias Domini in æternum cantaV· bo) qui occurrit in tertio Nocturno, dimittitur post versum Ut luna qua manet in a-ternum * testis in cado fidelis (Et thronus eius sicut sol in conspectu meo et sicut luna perfecta in æternum * ct testis in cælo fidelis). 21. In festo Ss. Innocentium Mart. (28 decembris): a) adhibetur color ruber paramentorum; b) ad Matutinum, dicitur hymnus De Teum-, c) in Missa, dicitur Gloria in excelsis ct Alleluia cum suo versu. 22. Dies a 2 ad 5 ianuarii sunt feriae temporis Nativitatis Domini. Ad Officium ct Missam horum dierum quod attinet, haec animadvertantur: a) In Officio feriali, antiphonac ct psalmi, ad omnes Horas, et versus Noc­ turni sumuntur dc currenti hebdomadae dic, ut in Psalterio; lectiones dc Scrip­ tura occurrenti, cum suis responsoriis, et dicitur Te Deum-, reliqua, una cum ver­ su in responsorio brevi ad Primam, ut dic 1 ianuarii. VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO 351 Missa dicitur ut dic 1 ianuarii, cum Gloria et praefatione de Nativitate, sine Cralo et Communicantes proprio. b] In festis, his diebus forte occurrentibus, retinetur versus in responsorio brevi ad Primam, ut dic 1 ianuarii, nisi habeatur proprius; sed nulla fit comme­ moratio feriae. [710J 23. Dies a 7 ad 12 ianuarii sunt feriae temporis Epiphaniae Domini. Ad Officium ct Missam horum dierum quod attinet, haec animadvertantur: a) In Officio feriali, antiphonac ct psalmi, ad omnes Horas, et versus Noc­ turni sumuntur dc currenti hebdomadae dic, ut in Psalterio; lectiones de Scrip­ tura occurrenti cum responsoriis dc Epiphania, et dicitur Te Deum\ reliqua, una cum versu in responsorio brevi ad Primam, ut in festo Epiphaniae. Oratio dicitur ut in festo Epiphaniae; in feriis autem post dominicam I occurrentibus, de eadem dominica. ,, Diebus a 7 ad 12 ianuarii sumuntur etiam antiphonae ad Benedictus et ad Magnificat, quae singulis diebus propriae assignantur; die vero 12 ianuarii. ad Magnificat, resumitur antiphona ad Magnificat e II Vesperis Epiphaniae. Missa dicitur ut in festo Epiphaniae; in feriis autem post dominicam I occurrentibus, de eadem dominica, cum Gloria et praefatione de Epiphania, sine Credo et Communicantes proprio. b) In festis, his diebus occurrentibus, retinetur versus in responsorio brevi ad Primam de Epiphania Domini, nisi habeatur proprius; sed nulla fit comme­ moratio feriae. * ■ '••’i 24. Dic 13 ianuarii fit Commemoratio Baptismatis D. A’. lesu Christi (II classis). , ? „·’■’ Ad Matutinum, Laudes, Vesperas ct Completorium omnia dicuntur ut in festo Epiphaniae, sed Matutinum incipitur more solito, ct in tertio Nocturno dici­ tur psalmus 86; lectiones trium Nocturnorum cum suis responsoriis, et oratio dicuntur ut die 13 ianuarii. Ad Horas minores dicuntur antiphonae ct psalmi decurrenti hebdomadae dic, reliqua ut in festo Epiphaniae, excepta oratione. Missa dicitur prouti in Missali habetur, die 13 ianuarii. Quod si occurrat eodem die dominica I post Epiphaniam, fit Officium de S. Familia, sine commemoratione Baptismatis Domini ct sine commemoratione dominicae. Tunc initium Epistolae I ad Corinthios legitur sabbato praecedenti. 25. Peculiaria pietatis exercitia, quae cum populi concursu, feria VI post do­ minicam I Passionis, in honorem B. Mariae Virg. Matris dolorosae peragi con­ sueverunt, continuari possunt. Permittuntur etiam eo dic, duae Missae festivae dc septem doloribus B. Mariae Virg. [711 \ 26. Pro antiphona ad Magnificat, ad Vesperas feriae VI, tempore Paschalis, sumitur antiphona ad Magnificat quae habetur ad II Vesperas dominicae praecedentis. 27 Post Officium dominicae V post Pascha, in Breviario ponatur sequens rubri», a: VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSAl.I ROMANO In Litaniis minoribus Litaniae minores seu Rogationes per se assignantur feriis 11, 111 et IV ante festum Ascensionis Domini. Ordinariis autem locorum facultas tribuitur eas transferendi ad alios tres dies continuos magis opportunos iuxta regionum diversitatem aut consuetudinem aut necessitatem. De Litaniis minoribus nihil fit in Officio. Obligatio recitandi Litanias Sanctorum cum suis precibus, his diebus, urget tantum in processione aut aliis peculiaribus supplicationibus. Proinde, qui ad re­ citationem divini Officii obligantur, processioni vero aut aliis peculiaribus sup­ plicationibus non intersunt, non tenentur dicere, his diebus, Litanias Sanctorum cum suis precibus. In Missali autem, in Missa de Rogationibus, post epistolam, deleatur Alleluia cum suo versu, et eius loco ponatur graduate ct Alleluia cum suo versu, necnon tractus, et Alleluia cum suis versibus, quae in Missa pro quacumque necessitate, iuxta diversa anni Tempora inveniuntur. Verba demum: praefatio paschalif, deleantur. 28. Feria 11 infra hebdomadam V post Pascha, omissis tectionibus de homilia in Evangelium Missae de Rogationibus, ponantur hac tectiones dc Scriptura occurrenti: De Epistola prima beati Petri Apostoli Lectio I Cap. 2, 1-5 Deponentes igitur omnem malitiam, et omnem dolum, et simulationes, et invidias, et omnes detractiones, sicut modo geniti infantes, rationabile, sine dolo lac concupiscite: ut in eo crescatis in salutem: si tamen gustastis, quoniam dulcis est Donimus. Ad quem accedentes lapidem vivum, ab hominibus quidem repro­ batum, a Deo autem electum et honoriluatum: et ipsi tamquam lapides vivi supcrædificamini, domus spiritufdis, sacerdotium sanctum, offerre spirituales hostias, acceptabiles Deo per lesum Christum. Resp. Dicant nunc, ut adhuc hoc die. [772 J Lectio II Cap. 2, 6-10 Propter quod continet Scriptura: Eccc, pono in Sion lapidem summum angularem, electum, pretiosum: et qui crediderit in cum, non confundetur. Vobis igitur honor credentibus: non credentibus autem lapis, quem reprobaverunt aedi­ ficantes, hic factus est in caput anguli, ct lapis offensionis, et petra scândali his, qui offendunt verbo, nec credunt in quo ct positi sunt. Vos autem genus elec­ tum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis: ut virtûtes annun­ tietis cius, qui de tenebris vos vocavit in admirabile lumen suum. Qui aliquando non populus, nunc autem populus Dei: qui non consecuti misericordiam, nunc autem misericordiam consecuti. Ί3Β Resp. Cantate Domino, ut adhuc hoc die. WJ'ISW variationes in breviario et MISSALI ROMANO Lectio in 353 Cap. 2, 11-17 Carissimi: Obsecro vos tamquam advenas ct peregrinos abstinere vos a car­ nalibus desideriis, quæ militant adversus animam, conversationem vestram inter gentes habentes bonam: ut in eo, quod detrectant de vobis tamquam de male­ factoribus, ex bonis operibus vos considerantes, glorificent Deum in die visita­ tionis. Subiecti igitur estote omni humana: crcatûræ propter Deum: sive regi quasi praecellenti, sive dùcibus tamquam ab eo missis, ad vindictam malefartdrum, laudem vero bonorum: quia sic est voluntas Dei, ut benefacientes obmute­ scere faciatis imprudentium hominum ignorantiam: quasi liberi, et non quasi velamen habentes malitiæ libertatem, sed sicut servi Dei. Omnes honorate: fra­ ternitatem diligite: Deum timete: regem honorificate. In Officio ftriafi·. Te Deum. In Officio ordinario, resp.·. Narrabo, ut adhuc hoc die. Antiphonae ad Benedictus et ad Magnificat retinentur quae in Breviario nunc exstant. 29. Dies a feria VI post Ascensionem Domini usque ad vigiliam Pentecostes exclusive sunt feriae temporis Ascensionis. Ad Officium ct Missam horum dierum quod attinet, haec animadvertantur: a! 1 n Officio feriali, antiphonae et psalmi, ad omnes Horas, et versus Noc­ turni sumuntur de currenti hebdomadae die, ut in Psalterio pro tempore paschali; lectiones de Scriptura occurrenti, cum sui rc[77?]sponsoriis, et dicitur Te Deum·, reliqua, una cum versu in responsorio brevi ad Primam, ut in festo Ascensionis. Missa dicitur ut in festo Ascensionis, cum Gloria et praefatione de Ascen­ sione, sine (.redo, et Communicantes proprio. b) In festis, his diebus occurrentibus, retinetur versus in responsorio brevi ad Primam dc Ascensione, nisi habeatur proprius; sed nulla fit commemoratio feriae. 30. Dominica olim infra octavam Ascensionis inscribitur tantum < Domini­ ca post Ascensionem ». Eius Officium ordinatur hoc modo: partes Ordinarii sumuntur e festo Ascensionis sicut in feriis huius tem­ poris; capitula vero, antiphonae ad Benedictus et ad Magnificat, et oratio sunt propria; b) ad I Vesperas, psalmi dc sabbato dicuntur sub antiphona Alleluia, al­ leluia. alleluia·, c) ad Nocturnum, Laudes et Vesperas, psalmi de dominica dicuntur sub antiphona, Alleluia, alleluia, alleluia dc tempore paschali; d) lectiones et responsoria unici Nocturni sumuntur propria, prouti exstant in Breviario. 31. Feria V ante vigiliam Pentecostes, tamquam lectiones de Scriptura oc­ currenti, dicantur lectiones dc Epistola tertia beati loannis Ap., quae nunc in Breviario assignantur feriae V I sequenti; item, feria VI ante vigiliam Pentecostes, 354 VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO lectiones dc Epistola beati ludae Ap., quae nunc in Breviario assignantur primo Nocturno vigiliae Pentecostes. 32. In vigilia Pentecostes dicitur Officium fcrialc, ut in Ordinario dc tem­ pore Ascensionis, cum tribus lectionibus de homilia in evangclium diei. Oratio autem ad Laudes ct ad Horas sumitur e dominica Λpost Ascensionem. In Missa/i, deleantur prophetiae, benedictio fontis et litaniae. Omnes Missae incipiunt more solito, psalmo ludica me, Deus, et antiphona ad Introitum Cum sanctificatus fuero. 33. In festo Ssmi Corporis Christi, ad Primam, dicitur versus Qui sedes ad dexteram Patris. Dominicae ct dies, olim infra octavam Ssmi Corporis Christi et Ssmi Cordis Iesu, celebrantur per omnia sicut reliquae dominicae et feriae per annum. Responsoria post lectiones de Scriptura, his dominicis et feriis, dicuntur de tempore post Pentecosten, ut in Breviario habentur dominica IV post Pentecosten et feriis subsequentibus. f7H| 34. Peculiaria pietatis exercitia quae, cum populi concursu, diebus olim infra octavam Ssmi Corporis, ex traditione, celebrari consueverunt, conti, nuari possunt. Ubi autem fit processio, his diebus, permittuntur duae Missae dc Ss. Eucharistia, ad modum Missae votivae II classis. 35. Sabbato ante dominicam primam augusti, rubrica circa lectiones de Scriptura occurrenti, mutetur hoc modo: Si prima dominica incidit a dic 1 ad 3 augusti, tunc mensis habet quinque dominicas, ct Scriptura occurrens legitur integra, ut in Breviario habetur. Si vero prima dominica incidit in dies a 4 ad 7 augusti, mensis habet qua­ tuor dominicas tantum, ct de Scriptura occurrenti omittitur illa pars quae heb­ domadae quintae assignata est. 36. Sabbato ante dominicam primam septembris, ponatur sequens rubrica: Si prima dominica incidit in (liem 1 vel 2 septembris, mensis habet quinque dominicas, ct Scriptura occurrens absolvitur integra, ut in Breviario habetur. Si vero prima dominica incidit in dies a 3 ad 7 septembris, tunc mensis habet quatuor dominicas tantum, et dc Scriptura occurrenti omittitur illa pars quae hebdomadae quintae assignata est. 37. Ad Vesperas feriae IV et VI Quatuor Temporum mensis septembris, pro antiphona ad Magnificat repetitur antiphona quae, in iisdem feriis, habetur ad Benedictus. 38. Sabbato ante dominicam primam octobris, ponatur sequens rubrica: Si prima dominica incidit in dies a 1 ad 3 octobris, mensis habet quinque dominicas, ct Scriptura occurrens absolvitur integra, ut in Breviario habetur. Si vero prima dominica incidit in dies a 4 ad 7 octobris, tunc mensis habet quatuor dominicas tantum, ct de Scriptura occurrenti omittitur illa pars, quae ter­ tiae hebdomadae assignata est. I 39. Sabbato ante primam dominicam novembris, ponatur sequens rubrica: Si prima dominica incidit in dies 1 ve. 2 novembris, mensis habet quidem quinque dominicas, ultima tamen est prima Adventus, ita ut pro Scriptura occur- 355 VARIATIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO rcnti maneant quatuor tantum hebdomadae. Item [7/5] quatuor dominicas tantum habet mensis, si prima dominica incidit in dies a 3 ad 5 novembris. His in casibus, dc Scriptura occurrenti omittitur ilia pars, quae secundae heb­ domadae assignata est. Si vero prima dominica incidit in dies 6 vel 7 novembris, mensis habet qui­ dem quatuor dominicas, ultima tamen est prima Adventus, ita ut pro Scrip­ tura occurrenti maneant tres hebdomadae tantum. Hoc in casu, de Scriptura oc­ currenti omittitur illa pars quae primae ct secundae hebdomadae assignata est. Caput V VARIATIONES IN PROPRIO SANCTORUM 40. In festis III classis, tam universalibus quam particularibus, quae ad Ma­ tutinum habent aut antiphonas proprias et psalmos de Communi, aut antiphonas proprias et psalmos specialiter assignatos, novem antiphonae et novem psalmi di­ cuntur continuatim cum unico versu tantum, qui invenitur post ultimam antiphonam. 41. In iisdem festis, de quibus numero praecedenti, duae lectiones de Scrip­ tura sumuntur de Communi, olim I Nocturno assignatae, retentis primo et tertio e responsoriis propriis, quae in Breviario his festis assignata erant. 42. In festis 111 classis, tam universalibus quam particularibus, quae ad Matutinum habent tantum responsoria propria, dicuntur antiphonae et psalmi de feria currenti, cum duabus lectionibus de Scriptura occurrenti et primo ac ter­ tio c responsoriis propriis, et tertia lectione propria, ut in aliis Officiis ordinariis. 43. In Conversione S. Pauli (25 ianuarii), ad Matutinum dicuntur tres lec­ tiones dc Actibus Apostolorum, quae olim primo Nocturno erant assignatae, cum primo ct secundo responsorio ibidem notatis. 44. In festo S. Martinae (30 ianuarii), ad Matutinum dicitur hymnus Marti­ nat celebri una cum altera parte Non illam crucians', ad Laudes autem et ad Vesperas sumitur hymnus Tu natale solum. 45. In festo Purificationis B. Mariae Virg. (2 februarii): a) in Breviario, ponatur, in initio, haec rubrica: Festum Purificationis B. Mariae Virg. habetur tamquam festum Domini. b) in Missali, ad benedictionem candelarum, omittitur antiphona [7161 Exsurge cum versu psalmi ct Gloria Patri, nccnon Flectamus genua-, et ante orationem sacerdos dicit tantum Dominus vobiscum et Oremus. 46 in festis S. Venantii (IS maii), S. Mariae Magdalenac Pocnitentis (22 iulii) et S. loannis Cantii (20 octobris), ad Vesperas, dicitur hymnus qui nunc jn Brcs iario assignatur I Vesperis. ■17 Die 17 iunii, pro festo S. Grcgorii Barbadici, ponantur hae partes propriae: *■. 35fi VARI \TIONES IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO Oratio Deus, qui beatum Gregorium Confessorem tuum atque Pontificem pastorali sollicitudine, et pauperum miseratione clarescere voluisti: concède propitius; ut, cuius merita celebramus, caritatis imitemur exempla. Per Dôminum. Lectio III Gregorius Barbadicus, Venétiis perantiqua familia ortus, utriusque iuris lau­ ream in Archigymnasio Patavino magna cum laude est adeptus. Unde vigesimum annum agens, cum ad Monasterienscm pacis Conventum profectus esset, legato pontificio Fabio Chisio adhortante, ecclesiastica* militia* nomen dare constituit. Sacris initiatus, ab eodem Chisio, Alexandri septimi nomine ad Pontificatum assumpto, Bergomatium episcopus primum, mox, Cardinalium Collegio coopta­ tus, ad sedem Patavinam eligitur. In episcopali munere obeûndo, sancto Carolo Borromao sibi exemplo proposito, ad extremum usque spiritum adlaborâvit ut, Sacrosancta Tridentina Synodi monitis et decretis innixus, evelleret vitia, virtutes induceret. In utraque dioecesi Seminarium amplificavit, Patavinum præsertim bibliotheca auxit ac typographia, qua libri quoque ederentur inter populos pro­ ximi Orientis \ulgandi. Catechéticam instructionem enixe fovit, ct singulos dioecesis pagos, docendo ct hortando, alacer peragravit. Caritatis operibus ac vita sanctitate refulsit, in egenos ct pauperes adeo liberalis ut domesticam quoque supellectilem, vestes ac lectum in eôrum auxilium erogaverit. Denique, post bre­ vem lethalem morbum, placide obdormivit in Domino decimo quarto Kalcndas iiilias, anno millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. Quem, meritis ac virtu­ tibus clarum, Clemens decimus tertius Beatorum, loanncs vero vigesimus tertius Sanctorum nûmero acccnsuit. Missa Statuit, dc Communi Conf. Pont. 1 loco, cum oratione propria, ut supra. [7/71 48. Dic 28 iunii, in vigilia Ss. Petri et Pauli App., lectiones dc homilia in Evangelium diei sumuntur c festo S. Pii X (3 septembris). 49. In festo S. Irenaei Ep. et Mart. (3 iulii), ponatur sequens lectio propria: Lectio III Irenæus, non longe ab urbe Smyrna natus, iam inde a puero sese Polycârpo, lo.înnis Evangelista: discipulo cidemque episcopo Smyrnæôrum, tradiderat in disciplinam. Polycârpo in cælum martyrii gloria sublato, cum incredibili stiidio flagraret discendi qua.· dogmata depôsiti loco custodienda ceteri accepissent, quos Apôstoli instituerant; horum quam potuit plures convénit, quæque ab iisdem audiv it, memori mente tenuit, ea deinceps opportune advérsus hærcscs allaturus. In Galliam profectus, Ecclésiæ Lugdunensis presbyter a Photino episcopo est constitutus; cui cum successisset, tam feliciter munus ôbiit episcopatus, ut sapien­ tia, oratione exemploque suo non modo brevi cives lugdunénses omnes, sed mul­ tos etiam aliarum Galliarum urbium incolas superstitionem atque errorem abiecisse, dedisseque christianæ militia nomina viderit. Multa scripsit, quorum ma- VARIATIONI S IN BREVIARIO ET MISSALI ROMANO 357 •na pars intercidit iniuria temporum. Exstant cius adversus hxreses libri quin­ que, in quorum tertio libro grave imprimis atque præclarum dc Romana Ecclesia, deque illius episcoporum succcssidne, divina: traditioni fideli, perpetua, certissima custode, testimonium dixit. Atque ad hanc, dixit, Ecclésiam propter potiorem principalitatem nccesse est omnem convenire Ecclesiam, hoc est eos qui sunt undique fideles. Martyrio coronatus, migravit in cadum anno salutis ducentesimo secûndo. 50. In Commemoratione B. Mariae Virg. de Monte Carmelo (16 iulii): a) in Breviario, post orationem, ponatur sequens rubrica: Si Commemo­ ratio B. Mariae Virg. dc Monte Carmelo venerit in sabbato, fit quidem Officium de S. Maria in sabbato, sed antiphona ad Benedictus, ct oratio ad omnes Horas dicuntur ut supra; b) in Missali autem ponatur sequens rubrica: Si Commemoratio B. Mariae Virg. de Monte Carmelo venerit in sabbato, Missa dici potest aut de sancta Maria in sabbato, aut propria de Commemoratione B. Mariae Virg. de Monte Carmelo. 51. In festo S. Laurentii de Brundusio, Conf. et Eccl. Doct. (21 iulii), po­ natur sequens lectio propria: [7/ declaratur. Supremo igitur mandato obsecundans, haec S. Rituum Congregatio statuit: ORDINATIONES AD LIBRORUM LIT. EDITORIS 369 1. Prouti in η. 4 praccitati Motu proprio edicitur, editores librorum litur­ gicorum, rite approbati ct admissi, parare possunt novas Breviarii ac Missalis ro­ mani editiones, confectas iuxta novum rubricarum codicem, qui inde a dic 1 ianuarii proximi anni 1961 vim habere incipiet. 2. In parandis Breviarii romani editionibus, haec servanda erunt: a) Breviarium romanum edi poterit aut unico volumine comprehensum, quod communiter « Totum » appellatur, aut duobus voluminibus distinctum, quae simpliciter inscribentur e Tomus prior» et «Tomus alter». Ex his autem, tomus prior partes comprehendat quae nunc in parte hiemali et verna exstant; alter autem quae in parte aestiva ct autumnali. b} Partes introductorias Breviarii romani, omnia scilicet quae Calenda­ rium praecedunt, non licebit separatim ab ipso Breviario edere, sed primo sal­ tem volumini erunt praeponendae. |7Ji| c) Iuxta n. 5 Motu proprio, textus novi codicis rubricarum, Bre­ viarium respiciens, scilicet Rubricae generales ct Rubricae generales Breviarii romani, ipsi Breviario item praemittendus erit, nec licebit Breviarium absque huiusmodi textu imprimere; immo, si Breviarium pluribus disponatur volumi­ nibus, singulis voluminibus integer rubricarum textus premittendus erit. Quod valet quoque de Calendario. d] Ordinarium divini Officii quod dicitur, cum, vi novi codicis rubri­ carum, ex integro reficiendum sit, singulis editoribus directe a S. Rituum Con­ gregatione, typis cusum, transmittetur; et erit integre, absque ulla mutatione vel breviatione, singulis Breviarii voluminibus inserendum. Nihil vero obstat quominus ipsi editores, in commodum utentium, partes Ordinarii in Psalterio aut in Proprio iterum imprimant; aut quominus ipsum Ordinarium non primo loco, sed inter Proprium de Tempore et Proprium Sanctorum interserant. Quod valet quoque de Psalterio disponendo inter diversas voluminis partes. r) Ad Psalterium quod attinet, editores libere adhuc adhibere possunt aut psalmorum textum iuxta « vulgatam » editionem, aut secundum interpre­ tationem quae iussu Pii Pp. XII admissa est. /) Rubricarum specialium textus, suis locis in Psalterio ceterisquc Bre­ viarii partibus inserendus, cum singulis editoribus ab hac S. Congregatione communk abitur. g) .Abhinc ubi desinat editio typica Breviarii clare indicandum erit. Edi­ toribus tamen licebit, post finem huiusmodi partis typicae, alias addere preces et formulas, ut de more, Breviario utentibus utiles, dummodo textus sint ab aucto­ ritate ecclesiastica rite approbati. 3. In parandis autem Missalis romani editionibus, haec serventur: a) Ea omnia quae supra de parandis Breviarii romani editionibus statuta sunt, praesertim de textu rubricarum et Calendario praemittendis, de textu rubri­ carum specialium ab hac S. Congregatione accipiendo, omnino valent in parandis novis Missalis romani editionibus. b) Ordo Missae una cum Canone, pro opportunitate, inter Proprium de ORDINATIONES AD LIBRORUM LIT. EDITORES 370 c) Item, ubi desinat editio typica clare indicandum erit, quamvis, post huiusmodi partem typicam liceat alias addere partes utentibus utiles, modo, ut supra, sint ab ecclesiastica auctoritate rite approbatae. 4. Dignitas commercii librorum liturgicorum omnino exigit, ut editores rite approbati omnes, non ante iustum tempus, certatim, uti [734] dicitur, ven­ ditionem novarum editionum incipiant. Proinde, haec S. Congregatio strictim mandat ne venditio ante diem 20 decembris huius anni 1960 inchoetur, ita ut quaevis iniusta perturbatio vitetur. 5. Denique, pro hac vice tantum, haec S. Rituum Congregatio ius sibi cxclusivum reservat, singulas editiones Breviarii ac Missalis romani, quae ad nor­ mam novi codicis rubricarum conficientur, examinandi et «typicae» conformes esse declarandi. Imitantur porro editores qui a Sancta Sede ad editiones liturgicas impri­ mendas et evulgandas admissi sunt, ut quamprimum huic S. Rituum Congrega­ tioni proprium nomen et locum indicent, una cum licentiae testimonio, ut ab eadem S. Rituum Congregatione tempestive ea omnia recipere possint quae, iuxta Motu proprio et has ordinationes, praescribuntur. Ex aedibus S. Rituum Congregationis, die 26 iulii anni 1960. >x< Caietanus Card. Cicognani, Ep. Tusculanus, Praefectus L. φ S. Hcnricus Dante, a secretis SUMMARIUM si u RES PRIMARIAE IN CODICE RUBRICARUM DESCRIPTAE ORDINE ALPHABETICO DIGESTAE · Praenotanda Manifestum est, in summano huiusmodi primaria tantum potuisse notari argumenta; atque hoc non nisi per notas et compendia, quae tamen faciliter reperiuntur, cum ordinarie de 2 · testa « ipso iurc » inscribenda: a) Patron, prine. (I cl.); Patron, secund. (11 INDEX ANALYTICUS cl.): c) anniv. Dcdic. cccl. cath. (I cl.); d) Sancti (I cl.), vel Beati (II cl.), qui cum diocc. peculiares habuit relationes: actu versantur); item Relig. choro non di­ stricti (O): 151, 152 * — domus (col­ legia) Religios. interprovincial., national., additis cerris 41 b. 43 · (O) clerici dioecesani: d) in internat.: diocc.,nulli eccl. vel orat, stabiliter addicti, dioec. iuxta n. 56 b: 157 * in orator, sc• diocc., additis certis festis domicilii: 150 * — ecclesia aut oraton uni publicum, vel cal. diocc. additis festis a) loci pr. et in­ duit.; b) cccl. pr. et induit.: 53 b · fe­ rd., festis mipubl. principali: cal. ipsius orat.: 275 vel b) extra diocccsim commorantes: cal. semtpublicum, quod locum tenet ecclesiae: cal. in orator, secundar.: cal. aut celebr. aut orator.: 276 · — locus seu oppidum ve! civitas: cal. dioec., additis festis loci pr. et induit.: 53 · festa cal. loci «ipso iure» inscribenda; d) festa partie, loci: inscribenda: b) fest. Patron, prine. (I cl.); e) Patron, se­ cund. (II cl.); 41 e, 44 · — nosocomia: a) festa particularia ipsius cccl.: b) anniv. in orator, scmipubl. principal: cal. ipsius (I cl.); r) titul. cccl. orat.: 275 · in orator, sccundar.: cal. aut celebr. aut orat.: 276 · natio et re­ sta cal. cccl. «ipso Dcdic. eccl. cath. iurc » (I cl.); d) Sancti (II cl.) aut Beati (III et qui in Martyrolog. aut cius Append,, gio, seu provincia sive civil, sive cccl.: festa in cal. < ipso iure » inscribenda: 41 d. 45 · (O) ad cal. a) Patron, princip. (I cl.); Patron, sccun­ cl.), cuius corpus in cccl. est conservatum, est inscriptum: a) beneficiarii ipsius dar. (II cl.): 41 a, 42 * — oratorium eccl.; b) clerici diocccsani, cccl. stabiliter publicum aut semipublictim: vide ecclesia. 149 · (M) sacerdos quilibet, ibi — orator, privatum (M): cal. aut celebr. celebrans, sive sit diocccsanus, sive rclig.: aut loci: 277 · — provincia: vide natio, 9 — ecclesia cathedralis, etiam si Re­ ligiosis commissa: cal. diocc., additis fe­ provincia religa cal. rei., additis festis pr. et induit.: 56 a · regio: vide natio. — stis a) loci; b) ipsius cccl. cath. pr.: 282 seminaria: cccl. pr. tenentur: addicti: diocc.: A) dioecesana: (M): cal. 282 b · sem. diocc.. Religiosis eccl. clero dioec. commissa (etsi Religiosorum adnexam habeat): commissa (O): in communi, cal. loci, ad­ cal. dioec.: 282 b · — eccl. cleri dioec., ditis festis a) cccl. seminarii; b) tituli ct Religiosis commissa (vel quae servit Rc­ S. Fundat. Religios.: lig. pro choro, etsi sit cccl. parocc.): cal. pro (M): 280 · in eccl. et orat, princi­ rclig.: 283 b · — eccl. religios., clero pali (M): cal. diocc., additis festis iuxta dioec. commissa (aut cum choro Canoni- n. 154: 282 · in oratoriis sccundar.. si 282 d · — eccl. Religiosis tantum servit, quibus commis*, religios., qui pr. cal. habent, etsi sit pa­ est sem.: cal. rei.: 283 b · — B) semi­ rocc.: cal. rei.: 283 a · — eccl. Religios. naria mterdioec., region., nation., internat. qui pr. cal. non habent (O): cal. cccl. (O): pr., additis festis pr. et induit.: 153 · — a) Patron, prine, nat., reg. scu provinc. — cccl. Religios. utr. sex., qui pr. cal. sivc civil, sive cccl. (I cl.); b) Patron, non habent (M): cal. diocc,, additis festis pnne. diocc. (I cl.); c) Patron, princip. pr. et induit.: 282 e * — eccl. Tertia· oppidi vel civitatis: d) anniver. Dcd. eccl. riorum (M): cal. rei.: 283 e · — domus religiosa (cius cccl. vel orat. pubi, aut se- cath. in qua situm est seminar.; e) festa cccl. seminarii pr.: 155 · idem valet pro mipubl., quod locum tenet cccl.): cal. rei., (M): 280. a chorum eorum): cal. diocc.: cal. additis festis e cal. diocc. iuxta n. 56 b: Campanula 57 · — domas rei. utr. sex. choro adstrict. Candelabra (O): cal. dom. (foris; cal. domus in qua M.: 527. Eccl. parva 154 · idem valet univers., additis festis (.M): 528. (M). in altari, iuxta qualitat. 374 INDEX ANALYTICUS 500. Canon Missae: Commemoratio, Canticum Moysis II (O): sabb. in 2° sch em. Laud., breviatur: V 17. tonus solemn.: 515 · fcria- Cantus (M): lis: 516. ubi dicitur: (O): 240 · ubi 107 · quacnam privil., quaenam ordin.: 109 · quomodo fiunt: 108 9 numerus: 111 · comm. Ss. Petri in comm.: 110 · pcculiaritatcs vicissim: I 12 · ordo et ratio: 113 · omissio; I 14 9 quid in casu occurr.: 94 ·. omiti.: 241. Carceres: M. vot. II cl. pro occas, pecu­ — (O): 250-259 · ubi et quomodo fiunt: 251 · quomodo in vig. et Temp. Asccns.; liaribus: 370 f. Castra: privil. cl ordin.: aut Pauli Capitulum 5 · duo typi: definitio: infra oct. Nat. D.ni; in O. Sanctorum; M. vot. Il cl. pro occas, peculia­ in vig. II et III cl.: 252. ribus: 370 f. (22 II): denominatio — (M): 433 9 numerus: 434-435 · sub al­ « Cath. S. P. Antiochiae» mutatur: V 12 · tera conci.: 437 a 9 comm. feriae in M. fit festum II cl.: V 7 b. cum Cathedra S. Petri Celebrationes extraordinariae (M): quae: 338 * cum induito S. Sed.: 339 · M. vol. fest, assign, ult. dom. X: Christus Rex: 17 d · (O) ps. 88 breviatur: V. 57. (M): D.ni O. et M.: (13 I): de Monte Carmelo (16 VII): nova rubrica in Brev. ct Miss.: — Commun.: 530. 443. lectionibus: V 24. prope altare, a Consecr. ad Cereus (M): — Sacerdos — Baptismatis — B. Μ. V. 340. permissae: pluribus de; — ost Pent.: 18 9 dom. 26 XI; dom. XXVII: 15 - 26 XI; dom. XXVIII: 22 - 26 XI. II Pass.: expositio 40 - I lor. hoc die: 352 — mensium VIII, IX, X. XI. relate ad lectio­ • omitt. « ludica me, Deus », conf, abs., < Aufer, Oramus te », in M., quae sequitur nem Script, occurr.: augusto: dum. I - 3 — 5 hebd. = legitur Script, tota; dom. 4 - boned, et proc, ramorum: 424 c · ct omitt. 7 = hebd. = omitt. hebd. 5: V 35 9 ult. Evang. S. Ioann.: 510 c · in M. vero, Septembri: dom. 1, 2 = 5 hebd. = legi­ quae non sequuntur bened. et proc., dici­ tur Script, tota; dom. 3 - 7 = hebd. 4 = omitt. hebd. 5: V 36 · octobn: dom. 1 - 3 = hebd. 5 = legitur Script, tota: dom. 4 - 7 = hebd. 4 = omitt. hebd. 3: V 38 · novembrr. dom. 1 - 5 = pro tur ult. Evang. pr.: 509 · dom. in albis, I 1 e · in *orima dom. mensium VIII-XI, ant. ad Mago, in I Vesp. est I cl.: quacnam: 193. — post Epiphaniam, quae celebrantur in se­ de propria, vel, pro casu, inde a dom. Ill, post Pont.: 18 · - (signum + indicat transi, post Pent.) dom. /: 7 - 13 I = fest. S. Familiae; dom. II: 14-20 I; dom. Ill: 21-27 I vel + 25-29 X, et tunc con­ currit semper cum fest. Chr. Regis; dom. IV: 28 1 - 3 II, vel + 30 X - 5 XI; diebus 30 et 3 I X concurrit cum festo Chr. Regis; dom. V: 4 - 10 II, vel + 6-12 XI; dom. VI: II - 14 (15) II, vel + 13 - 19 XI: 18. 225, 298. — POST Trinit.: Pi vfecostex: dom. I = fest. Ss. 17 V - 20 VI; dom. II: 24 V - 27 VI; dom. Ill: 31 V - 4 VU; dom. IV; Ί VI - 1 I VII; dom. V: 14 VI - 18 VII; dom. VI: 21 VI - 25 VII; dom. VII: 28 VI - I VIII; dom. VIII: 5 VII - 8 VIII; dom. IX: 12 VII - 15 VIII; dom. X: 19 VII - 22 VIII; dom. XI: 26 VII - 29 VIII; dom. XII: 2 VIII - 5 IX; dom. XIII: 9 VIII - 12 IX: dom, XIV: 16 VIII - 19 IX; dom. XV: 23 VIII - 26 IX; dom. XVI: 30 VIII - 3 X; dom. XVII: 6 IX - 10 X; dom. XVIII : 13 IX - 17 X; dom. XIX: 20 IX - 24 X; dom XX: 27 IX - 31 X; dom. XXI: 4 X - 7 XI; dom. XXII: Il X - 14 XI; dom. XXIII: 18 X - 21 XI; haec dom.. si cadit in d em 20 XI et simul 26 — Ephrm. Ht· D60. Script, occurr. 4 hebd. = omitt. hebd. 2; dom. 6, 7 = pro Script, occurr. hebd. 3 = omitt. hebd. 1 ct 2: V 39. Do.mimcae particulares: dom. Prima men­ sis (quae cadit in dies a I ad 7): 19 · valet etiam pro Script, occ. mensium VIII-XI: 19 * ultima dom. mensis: 19 · prima dom. Adventus: 20 * dom. 1\ Ad­ ventus cedit vig. Nat. D.ni: 30 a · dom. infra oct. Nat. D.ni (vide etiam Nativ. D.ni): 69 9 dom. 3-6 post Epiph. trans­ ferri possunt, ct quomodo, post Pent.: 18 9 dom. II Pass.: expositio 40 - Hor. hoc dic: 352 · omitt. « ludica me, Deus », conf. abs., « Aufer. Oramus te >, in M„ quae sequitur bened. et proc. ramorum: 424 c · *ct omitt. ult. Evang. S. Ioann.: 510 c · in M. vero, quae non sequuntur bened. et proc., dicitur ult. Evang. pr.: 509 · dom. in albis, est 1 cl.: 11 c · in pruna dom. mensium VIII-XI. ant. ad Magn. in I Vesp. quacnam: 193. er Dominus nos benedicat»: sic conclud. Prima: 179 b. « Dominus vobiscum » (O): dicendum an­ te rt nost orationes: 247 9 cius loco in récit, a solo, et a non-diaconibus, dicitur α Domine, exaudi... »: 247. Domus exercitiorum: M. vot. II cl. in occas, peculiaribus: 370 e. 378 INDEX riligiosa: — \NALYTICUS cius calendarium, quale: 56 a • M. vol. II cl. in occas, peculiaribus: 370 c. V I. Duplex I classis, fit festum I cl.: — II fit festum II cl.: V 2. classis, tuor classium: 22 · /er. / d. quaenam. privilegia: 23 · /er. II cl., quaenam. pri­ vilegia: 24 · fer. Ill cl., quacnam. pri­ vilegia: 25 · fer. IV cl., quacnam: 26 · — maius et minus, fit fest. Ill cl.: V 3. extensio O. ferialis: 27 ♦ ordo et ratio O. ferialis: 1/0-1/1 · feriae omnes (cxc. Mat. habet initium Trid. s.) habent Mat. unius Noct. (9 ps. et 3 Icet.): 162 b. pr.: (O): Uni Epiphania 180 · omitt. hymn.: 185 · feriae Temp. Epiph., O. ct Μ·: V 23. Episcopus: require: Λ n niversarittm elect..., Dalmatica ct tunicella, Ordinarius loci. — particularis: fer. 4» ct 6® Temp. Ad­ vent.. Quadr., Pass., habent preces: ad Laud, et Vesp.: 260 a · fer. Quat. Te np. sept.: ad Laud, et Vesp.: 260 b · sabb. Epistola (M): 466 · certis diebus praemit­ Quat. Temp. (cxc. post Pent.): ad Laud: titur uni alia lectio: 467 · vel quinque 260 c · — fer. Temp. Nat. D.ni: ordo ct ratio O et Μ.: V 22 · — fer Temp. Epiphan.z ordo et ratio O. et Μ.: V 23 · — aliae Icet.: 468 · permittitur omiss. quarundam lectionum in M. (cxc. convent, et M. ordinationum): 468. « Eugi . servi boni »: ant. pro comm, in Laud, in Comm. Conf. Pont, idcntica fer. dft an., I cl.: 23 a · in M., quae seq. censetur cum ant. in Comm. Conf, non mus te»: 242 b · quid in expos. Ssmi Pont. 257 c. 40-IIor. hoc dic: 352 9 — fer. 6ù p^st Evangf.lium (M): 471. Exaltatio S. Crucis (14 IX): fit fest. II cl.: V 7 c. (O): permittitur in uti ultima precatio Examfn consc ifntiai si dici: 147. Compl., dicitur rubricis (O ct M.): dari Excîptionis in possunt, aliquando, ner rubr. particula­ res. suis locis appositas: 2. Expositio Ssmi: «Quadraginta horarum» (Μ): in M. vot. 349 * in dic 2 11. exponendo ct reponendo Ss.mo, II cl.: 348 · dic intermedio: dic Comm. Oo. Fd. dcf.: 351 · fer. 4n cinerum, dom. Il Pass.: p>r unum nu 353. — prr. ALtQUV-S μ Euch.: 354. pii: in ecc · r. cum fest. Bapt. D.ni: V 24 · hoc in casu omitt. « Judica me, Deus ». conf. et abs.. « Aufer, Ora­ dom. ! Pass., permitt. duae M. fe:·.:. in hon. B. Μ. V. Matr. dolor., cum pecu), exercitiis piis: V 25 · — fer. 5” in Cena D.ni (M): «Gloria in excelsis» dicitur: 431 c · symbol, non dicitur: 476 a · < Benedicamus D.no » dicitur in M. vesp.. si scq. repos. Ss.mi.: 507 a · in iisdem M. omitt. ult. Evang.: 510 a · — feriae 6ac Temp. Pasch. (O): ant. ad Magn. su­ mitur e II Vesp. dom. praec.: 194. V 26 · fer 2n inf. hehd. 5tl post Pascha (O): no­ vae lectiones Script, occ.: V’ 28. Ff.stum: definitio: 35 · classes tres: 36 · extensio celebrationis: 37 · dies proprius: sta dioec. et loci, a religiosis (etiam ri­ d ebus IV cl.. convenienter M. dc Ss.ma assignatur dom. ! post Epiph.: cin.. 17 b · (M): M. dici: 354 · Familia (S.) Iinu, Mariai. lost impos, II cl., (Μ): M. vot. II cl.: horas ct · 9 · a quacnam: 45 · dioecesis (territ. eccl.): 41 b · quaenam: 43 · loci: 41 c · quac­ nam: II · nationis (reg., prov. civil., rclig.): 41 a 9 quacnam: 42 9 Ordinis scu Congreu.: 10 c 9 quacnam: 46 9 fe­ 352. — bened. (O) legitur, sabb. praec., in Cum En. * I ad Cor.: 213. FfKiir 2!-27 · definitio: 21 · ·>υηι qua- 59-62 · festa universalia, definitio: 38 festa particularia (propria), definitio; 39 festa part, (propr.) indulta. dcf.: 47 — festa oro pria: ecclesiae (orat.): 40 d tus non rom.) celebrand*’: 57 · — festa l cl., habent Mat. trium \*oct. (9 ps. ct 9 Icet) 161 a * ordo ct ratio Off. festi- 167 · festa D.ni 1 cl. dom. assignata: 379 INDEX YNALYTICLS nomen: 75 · feriae 17 c · in calcnd. part., assign, dom. 11 cl.: lb 17 c * — /esta // cl.. habcnt Mat. trium I cl.: 23 b. Homilia in Evang. (O): in O. trium Noct, Noct. (9 ps. ct 9 lect.): 161 a · ordo ct ratio Off. scmifest.: 168 · festa D.ni II cl. in dom. 11 cl.: 37 c * festa D.ni II cl. in dom Sept.. Sex., Quinq. (O), in Hor. minoribus: 174 · festa 1 ct 11 cl., cum peculiar, actione lit. connexa, ius habcnt ad sol. ext.: 358 c · festa I et II cl., cum peculiar. populi concursu (dc iud. Ord. 1) ius habcnt ad solemn, ext.: 358 i · — /e- sta III cl.. habcnt Mat. unius Noct. (9 ps. 161 d · ordo ct ratio Off. ct 3 lect.): ordinarii; 169 · cum ant. pr. et ps. dc Comm., vcl cum ant. pr. ct ps. pr.: 177, V 40 · Script, occ.; in iisdem festis: V 41 · si habcnt resp. pr., sed ant. ct ps. dc Comm.: V 42 · festa de quibus celebranda est M. in quovis calcnd.: 278 boom ADA sancta: in III Noct.: 219 · in O. unius Noct.: in O. dom. (lectio 3A) 220 b · in O. fc- riali (lectiones 1-3): 222 a. — ix Missa ad populum: habeatur, iuxta opportunitatem, praesertim dom. et fest., infra M.: 474 · si alius sacerdos horn, habet, celebratio M. suspendenda est: 474. Horae canonicae: quae sunt: 138 · maio­ res, minores. Compl.: 138 * relatio ad horas diei naturalis: 142 · tempus pro­ pnum: 144-147. — minoris: initium: 178 b · finis Ter­ tiae, Sextae, Nonae: 179 a. Hymni (Ο): 185-189 · conclusiones non mutantur (scu non transferuntur in alias Horns): 188. — Variationes m calendario univ. circa festa: ad 1 cl. evecta: V 6 · ad II cl. evecta: V 7 · ad comm. reducta: V 5 · Ixci nsatio (M); permittitur in omnibus M. cantatis: 426. V 8 · in calcnd. Innocentes Martyres (28 XII): color ru­ inducta: V 9 · in alium diem translata: ber; dicitur, ad Mat., « Te Deum », ct in M. «Gloria in cxc. Deo», ct «Alleluia» c calcnd. expuncta: V 10 · quorum denominatio mutata est: 12. - Ceterum requirantur festa sub proprio nomine. V «Fidilium animai »: conclud. sic Mat. (separ.). Laud., lior, min., Vesp.: 179 a. «Flkta.mus in silentio, genua flexis - Levate» (M); oratio genibus, ubicumque occurrit; 440. Fundator Ord. scu Congr.; Beatus: ei com­ petit fest. II cl.: 46 b. — Sanctus (canonizatus): ei competit fest. I cl.: 46 b * ct de iurc solemn, ext.: 358 h. Ginuilic eendum (O): 267 · (M); 517-529. <'Glori a in excelsis Di ο » (M): quando dicendum: 431 · quando omitt.: 432. '•Gloria Patri etc. > (O): in fine ps. et cantic.: 201 * in fine ult. rcsjxms. cuiusepic Noct.: 230. cum suo versu: V 21. Instructio di Musica Sacra it di Sacra (S. R. C. 3-IX-1958): normae pro participatione activa fidelium: 272. Invitatorium (Ο): 182-184 · in O. vot. defunct, semper dicendum: V’ 61. Ioannes Cantivs (20 X): de hymn, ad Vesp.: V 46. Ioannes M. Vianney (8 VIII): novus dies fest.: V 10. Iri naius H VII): novus dies fest: V 10 · lectio 3H : V 49. «Isti coni i ssor... » hvmn. in Comm. Conf. Pont, et non Pont., tertius versus: «Meruit supremos...»: V 59. «Ite, missa ist»: quando dicitur: 507 · additur « Alleluia »: 507 b. Liturgia Iter aereum, iluviali, maritimum, in his itineribus, celebrans super altare portable, potest sequi calcnd. univ. vcl propr.: 279. ierrea: Gradual*: (M): 469. «Ium, Grigori us BarbadIcus (Barbarigo) (17 VI): in init. Compl.: 178 c. «Iudha mi, Diis» (M), omitt. in or. pr., lectio 3«, Μ.: V 4.. via domni (domini), benedicere»: M. 380 INDEX ANALYTICUS dc Temp. Pass.: 425 a * in M. def.: proc., omitt. « Iudica me, Deus», con­ fess.. abs.. «Aufer, Oramus te»: 424 c. 425 b. « Iudica me, Deus ». confessio et abs. (M): dicenda in qualibet M.: 424 · ex­ ceptiones: 424 a-f. « Iudica me, Deus », confessio et abs., (M): dicenda in qualibet M.: 424 · ex­ ceptiones: 424 a-f. « Iudica me. Deus », confessio «Aufer, Oramus te» et abs., (M): omitt. in certis M·, quae sequuntur quasdam be­ nedictiones, aliosque ritus, vel consecra­ tiones (ex Pont. Rom.): 424 a-f. «Kyrie, eleison» (Μ): 430. suis precibus (O): dicendae ab omnibus, ad O. ci­ tandum obligatis, die Litan. maiorum: 84 * dicendae ab iis tantum qui, diebus Litan. minorum, proc. vel supplie, pcc. intersunt: 90 · non duplicantur in proc. (aut supplie.) in Lit. maior, ct min.: 82. Litaniae Sanctorum cum vot. II cl.: 376 · IV cl.: Loca pia (M): 377. «Magnificat», canticum (O): 200. — antiphona ad M.: pr. diebus 7 - 12 I: dominicae primae men­ XI: 193 · in Vesp. fe­ paschal.: 194, V 26 · Quat. Temp, sept.: V tur primo mane, convenienter etiam a so­ 23 a · in 1 Vesp. sium VIII, IX, X, riae sextae Temp, in feria IV et VI lo: 145 · initium: 178 b * 2uin schema 37 · commemoratio ad Vesp. fit per ant. psalmorum: 197 a, b · finis: 179 a. ad Magn. (etc.): 251 · unde sumitur haec 145 · an­ ticipatio in choro, in comm., proh.; dicun­ Laudes (Ο): precatio matutina: 252 · quomodo varianda in casu Laurentius, vig. Ill cl.: 32. ant.: — a Brundusio (21 VII): Icet. 3n: V 51. identitat. vel similitud.: 257. semper eadem, scii, dc Tempore: 242 · inducuntur no­ vae: V 14. Lectio brevis ad Primam: — olim « contracta Manipulus: 21 1-225 · in I Noct.: 217 · in II Noct.: 218 · in III Noct.: 219 · in unico Noct.: in O. dom.: 220 · in O. ordinario: 221 · in O. feriati: 222. Legile pro Missali: 527. Litaniae maiores et minores: maiores*. 80-86 · in O. nihil: 81 · processio: 82 · vel cius loco supplicationes peculiares: 83 * obligatio recitandi Litan. Sanet, cum suis precibus: 84 · lingua vernacula in proc.: 85 · M. hoc dic: 86. — minores: 87-90 · in O. nihil: 81 · per sc assign, fenis 2. 3, 4 ante Asccns. D.ni: 87 · fa­ cultas Ord. 1. data, eas transferendi, ct Lectiones ad Matutinum: 136. Man ut e rgi u m : 528. Marcus: vide Litaniae maiores. Maria Ss.ma »: 221 b. numquam cum pluviali: (M): in M. vot. IV cl. dc ea, dicitur « Gloria in exc. Deo », in sabb.: 431 c. — in sabbato: 78, 79 · habet O. unius Noct. (cum 9 ps. ct 3 Icet.): 162 f · ab­ solutionem ct benedictiones pr.: 209 · ceterum O. ordinar.: 169. Maria Magdalina Pae nit. (O): hymn, ad 87 · processio, vel supplica­ Vesp.: V 46. Martina (30 I) (O): de hymn, pr.: V 44. Matutinum: anticipatio: 144 · initium: 178 a · finis: 179 a · quibus diebus com­ petit Mat. trium Noct. (9 ps. ct 9 Icet.): 161 · unius Noct. (9 ps. ct 3 lect.): 162 · unius Noct. (3 ps. et 3 lect.): 163. — Dc singulis partibus inspiciuntur vocabula re­ lativa. tiones pcc.: 89 · obligatio recitandi Litan. Mensa: ad latus altaris, pro ampullis, pel- quomodo: Sanet, in proc. vel suppi, tantum: 90 · rubrica peculiaris apponenda in Brev. ct vicula, 528. manutergio, campanula, patina: in Miss.: V 27. — maiores et minores: Missa: actus cultus pubi. Eccl.: 269 · de­ M. vot. II cl.: 346 · quae est pars totius nominatio « M. privata » vitanda: 269 · participatio fidelium 272 · coniunctio cum actionis Iit.: 347 · in M.. quae sequitur 4 3*1 INDEX ANALYTICÜS O. dici: 270 * — Μ. cantata: 270 * in in die 3®, 7M, 30a ab obitu ve! scpult: uni­ cantu: 271 · in ea celebrans omittit quae a diac., subdiac., lect., vi proprii officii ca M., ubiT quibus condicionibus: 417 · in anniversario: anniv. stricte, late sumptum: 418 · unica M., ubi, quibus condicioni­ cant, vel legitur: 473 * solcmnis: 270 9 pontificalis: 270 9 — formulam pr. ha­ bent: dom. omnes: 298 * feriae Quadr. ct Pass., fer. Quat. Temp. sept, ct Adv.: 299 · in ceteris feriis adhibetur formula dom. pracc.: 299 9 — sacerdos ritus romani in eccl. ritus non romani: 284 ·. bus: 419 · in eccl. ct sacellis coemete­ rii: definitio cccL vel saecli, cocttl: 420 · quibus condicionibus; 421 9 intra octiduum Comm. Oo. Fd. dcf.: 422 9 M. def. IV cl. (cotidianae) 423. sensu proprio: 301 * sensu latiore: 302 9 quibus diebus permissae: 303 ♦ quando proh.: 304 · formulae adhi­ bendae: 305 in M. fest., quae respondet O. dici, dicitur « Gloria in exc Deo », si ad Mat, dictum fuerit « Te Deum > : 431 a · item in M. festivis dc quibus: 302. — — con ve χτυ a lis: 285-297 · definitio: 285 * numerus pro dic: 286 * hora dicendi M. convent.: 287 · ritus: 288 · variae for­ mulae admissae in fer. 4®e IV cl.: 289 · pro dcf.: 290 · in Litan. maior, ct minor, (cfr. 346-47): 291 · in die coron, et an­ niv. coron. Papae, in anniv. cleet., eonseer., translat. Episc.: 292, 362-363 9 in anniv. En. proxime dcf., infra octid. Oo. Fd. dcf., in eccl. cath.: 293 9 in anniv. dcf. Capituli, Ord. seu Congr.: 294 9 die Comm. Oo. Fd. dcf.: 295 · in Nativ. D.ni.: 296 · assistentia choralium M. non convent, certis occasionibus: 297. 390-423 · definitio: 390 (cfr. 270) · nihil de O. dici: 391 9 habent quatuor classes: 392 · quando ct ubi proh.: 393 * formulae: 394-397 9 nu­ merus orationum: 398 · sequentia: 399 ·. — m M. def. omitt.: «Gloria Patri etc.» ad Introit.: 428 ♦ «Gloria in excelsis Deo»; 342 d · dicitur «Requiescant in pa­ ce»: 407 c 9 omitt. ult. Evang. S. Ioann., si sequitur absol. super fcrctr. vel tu­ mui.: 510 c ·. — A/. die Comm. Oo. Fd. Missal defunctorum: de/.·, quilibet sacerdos potest dicere 3 M.: 403 * dc eligendis M. hoc die: 404 · dc M. exsequiali hoc die: 409 *. — M. ex· seqtualts: definitur: 405 · prohib.: 406 9 quid in translat. festi, in solemn, exi. festi: 407 9 potest transferri: 408 9 quid in Comm. Oo. Fd. dcf.: 409. — M. def. // r/.: quae: 410 9 quibus condicionibus: 4 11 · pro dic obitus: definitur: 412 · ubi permittuntur: 412 · post acceptum nuntium mortis: definitur, ubi permittitur 413 · in ultima dcf. sepultura: defin tur, ubi permitL: 414 · Af def. HI cl.·. cu.te: 415 · quibus condicionibus: 416 · festivae: definitio: 306 (cfr. 270) 9 spectes: 307 9 dc mysteriis Dei, quae: 308 · formulae: 314 * de B. Μ. V.: quae: 309 · formulae: 315 * dc Angelis, quae: 310 9 formulae: 315 9 dc Sanctis, quae: 311 9 formulae; 315 · de Beatis, quae: 312 9 formulae: 315 9 «Ad diver­ sa»: 313, 316 9 — quid, si impeditae: 317, 318 · de oratione M. fest, imped.: 318 9 sequentia omitt.: 312 9 quacnam praefatio; 323 9 color paramentorum adhi­ bendus: 323 9 in M. vot. lect. IV* cl., quandoque color param, non est stricte chscrw 323 9 quid dc M. vot. in eccl. unam tantum M. habentibus: 326 · — M. iof. 1 cl.z 328-330 9 definitur: 328 9 quacnam: 329 · privilegia: 330 · M. vot. U cl.: 34 1-344 * definitur: 341 · quac­ nam: 342 9 privilegia: 343 · Af. vot. III cl.: 384-386 9 definitur: 384 - quac­ nam: 385 · ordinatio: 386 · in M. vot. I. II, III cl. dicitur «Gloria in exc. Deo ». nisi sint in col. viol.: 431 d · M. vot. IV cl.: 387-389 9 definitio: 387 9 quae­ nam: 388 · ordinatio: 389. Moderator supremus religiosis, cum suo Consilio, conficit calend. religiosum pr.: 50. — votivae: b Nativitas D.ni: vig/lia: locum tenet dom. IV Advent, (in casu); 30 a, V 19 · Ordo | 173 * festum·. | ct ratio O.: (O) ps. 88 382 INDEX ANALYTICUS breviatur: V 20 * in III Noct, habet bencd. pr.: 209 · (.M) dune M. convent.: 296 · in 3’ M. omitt. ult. Evang. S. loann.: 5101) · infra oct.: peculiaritates: 68, 69 · dont. infra oct.: O.: 176 · dies infra oct.: O.: 175 · habent Mat. unius Noct. pro singulis Horis exhibetur in Ordina­ rio: 160 · species Officiorum: dominica­ le: 166 · festivum: 167 · semifestivum: 168 · ordinarium: 169 · fcriale: 171 9 peculiarities quaedam: 172 · dc singu­ lis partibus Officii: 178-260. (9 ps. ct 3 lect.): 161 c · comm. oct. quomodo fit.: 252 · dies octavus (1 I): mutatur denominatio: V 12 a · evehitur ad I cl.: V 6 a · habet O. trium Noct. (9 Officium ps. et 9 lect.): 161 c. — habet ordinatio­ nem pr.: 173 9 initium et finis pr.: 189 * non habet hymnos: 185 9 ordo lectionum pr.: 223. coniunctum Missae: 270 9 obligatio: 139, 143 9 modus O. d. ab­ solvendi: in choro, in communi, a solo: 140. — Ioannis Bapt. (24 VI): vig. II cl.: 31c. Nomin 1f.su: assign, dom. inter 2-5 I (se­ cus celebratur dic 2 I): 17 a. Nona: vide: Tertta, Sexta, Nona. Nosocomia: Μ. vol. H cl. in occas, pecu­ liaribus: 370 f. < Nunc dimittis», canticum: 200. Obligatio dicendi Off. div.: 139, 143 · in choro ct in comm. satisfit per absolutio­ nem iuxta aliud calend., vel iuxta alium ritum, vel per Ve$p. votivas; 157. s peculiares, divinum: Omnium Sanctorum (1 XI): Vesp. def. ex pietate celebrandae: V 58. Oratio, orationes: conclusiones or.: 115116 · — m O.: in fine cuiuslibet Horae (exe. Mat. unito ad Laud.): 246 · unde sumitur: 248 · conclusio: 249 · de or. Ss. Petri vel Pauli in O. alterius: 110 a 9 — in M.: delinitur: 433 · species: 433 · numerus admissus: 434 · numerus ter­ narius numquam excedendus: 435 · dc conclus, pr.: 436 9 dc altera conclus.; 437 · quid si formulae idcnticac sint vel similes: 438 9 mutationes in O. translato vel reposito: 439 9 in M. cum pluribus lectionibus, ultima computatur ad nume­ rum orationum definiendum; 442 9 in M. cum pluribus lectionibus, comm. ct aliae orationes ponuntur post ultimam lect.: 142 * — orationes ad diversa: « Pro Imperatore Romano » aboletur, ct poni­ tur textus novus « Pro res publicas mo­ derantibus V 63 · orationes pro di­ versitate Temporum abolentur: V 18 9 orationes imperatae: definitio: 454 · quae­ nam praescribi potest: 455 9 non vero modo stabili, sed tempore verae neces­ sitatis; 456 · una tantum: 457 · a qui­ bus dicenda: 157 b 9 ubinam dicenda; quibus permitt. M. vot. 11 d.: 370-372 9 hae occasiones re­ spiciunt: paroecias; 370 a · scholas, col­ legia, seminaria ct simii.: 370 b · do­ mos religiosas: 370 c · coetus, confraternitates, societates pias, uniones profes­ sionales et simii.: 370 d 9 domos exerci­ tiorum: 370 c · nosocomia, castra, car­ ceres ct simii.: 370 f. Occurrentia: definitio: 92 · est acciden­ talis vel perpetua: 92 · effectus occurr.: 93 · commemorationes in casu occurr.: 94 · tabella occurr. pag. 346 · notanda in tabella: pag. 347. — accidentalis: vide Translatio. — perpetua: vide Repositio. Octava: definitur: 63 9 quaenam: 64 · classes duae: 65 · oct. I cl.: 66 · oct. 11 cl.: 67. — Singula require sub voce: Nativitas D.m, Pascha, Pentecoste. TiDVUM (M); occasione canonizationis. vel beatificationis: 338 a 9 occasione recur­ • rendae saccularis: 338 b · intra oct. Comm. Oo. Fd. deC: 422. Officium liturgicum: extensio pro singulis diebus lit.: 13, 27: 34; 37 · ordo et ratio Occasioni defunctorum: 457 c · quando prohib.; 457 d * pro de­ functis: 458 · praescribi potest pro toto tempore infausti eventus»: 459 9 tunc, quando prohib.: 459 * etiam in M. de Dedic. eccl. m actu Dedic.x 333 * dicitur semper sub altera conclusione: 437 b, 457 c * orationes rituales: defini- 383 INDEX ANALYTICUS do et tabella: 447 or. imperatam per tres d'e\ dicendam: 460. 9 excludunt omnes alias or. praeter comm. privi L: 448 · orationes sub unica concitis.9 · normae ge­ nerales: 444-446 * ad altare expositionis: Pascha: vigilia: non est dies lit., celebra­ tur «pervigilio»: 28 9 in M. omirr. «lu­ 355 · in M. vol. « Pro Sponsis » impe­ dita: 380 · occasione 251 vel 501 anniv. dica me. Deus >. confess, et abs.. « Aufer. a celebratione matrim., in M. vot. II cl.: troit.: 427 · dicitur «Gloria in excelsis JH2 · in anniv. Papae ct Ep. diocc.: 149 · oratio « Super populum»: 506 · oratio Deo»: Oramus tes: 424 d 9 derst ant. ad In­ 431 c · symbolum non dicitur: 476 b 9 omitt. ult. Evang. S. Ioann.: 510 d votiva: permit, diebus lit. IV cl.: 461 9 quaenam orationes: 462 9 quo loco: 463 · * dom. Paschatis: pariter est fest. I cL: pro defunctis: 464. unico Noct. (3 ps. ct 3 leer.): 163 * de 11 d - tn dom. ct per oct. halatur O. cum Ordinarium div. Officii: praebet rationem Floris min.: 172 · O. non habet ant. in Hor. min. et in Complet.; 190 · legun­ singulas Horas can. dicendi: Ordinarius 160. loci: conficit calcnd. dioecesis (dc consilio Capituli): 50 · praeter dioc- ccsim. territorium, cui praecst < Ord. I.», habet calcnd. « dioccesanum »: 51 · in I.itan. maior, ct minor. Ord. loci iudex tur 3 lect. de hom. in Evang. dici: 224. Passio: dominicae I et 11 Pass, sunt 1 cl.: H c · feriae temp. Pass, sunt III cl.: 25 a. Passio (Evang.): 472. min. in alios tres dies pro Communione fidei.: 528. Patronus principalis: nationis, regionis, provinciae cis’ll, aut eccl.: habet fest. I cl.: 42 a 9 dioecesis (terril, eccl.). continuos: 87. 89 · iudex est circa so­ lemn, ext. festorum I et II cl. cum po­ item: 43 a · loci, oppidi, civitatis, item: 43 a · Ordinis seu Congreg., item: 46 c 9 puli concursu: 358 i 9 eligat unum diem, fest. Patr. prine, habet ius ad solemn, sive suae elect., sive consccr., sive trans­ late pro celebratione sui anniversarii: 362. 449 · M. vot. pro re gravi pendet ext.: 358 d. est opportunitatis processionis, vel, cius loco, supplicationum peculiar.: 82-83 · facultate gaudet transferendi, pro oppor­ tunitate. Litan. a mandato vel consensu Ord. 1: 366 9 item M. vot. 11 cl. in quibusdam occa­ sionibus pccul.: 371 · praescribere potest or. imperatam (de qua vide sub voce Ora­ tio, Orationes ... or. imperata'} 455-459. — Vide etiam: Episcopus. Ordixf.s Sacri (M.): in M. sabb. Quat. Temp, et in sabb. « Sitientes », in qua S. Ord. conferuntur, dicenda est M. diei: 300 · in collatione Ss. Ord. habetur or. ritualis: 447 b. « Pac i m i t vi ritatem »: capitulum ad Pri­ mam aboletur: 241. Paroecia: M. vol. II cl. in occas, peculiari­ bus: 370 a. Papa, require ad voces; Anniversarium co­ ronat., Coronario Stimm. Pont., Dies Papae. Parochus: potest statuere M. vot. pro re gravi, certis condicionibus: 368 9 item Patina: nations, regionis, pro­ vinciae civil, aut eccl.: habet fest. II cl.: 42 b * dioecesis (terril, eccl.), item: 43 c · loci, oppidi, civitatis, item: 44 b · Ordinis seu Congr., item: 46 d. Pelvicula. c( ampullae aquae ct vini (M): 528. Pentecoste: vigilia: est I cl.: 30 b 9 ordo et ratio O. et Μ.: V 32 9 M. convent, dicitur post Nonam: 287 · dom Pen fee.: pariter esi festum I cl.: 11 f 9 dom. et inf. oct. habetur Mat. unius Noct. (3 ps. et 3 lect.): 163 9 ad Horas min.: 172 · ad Tertiam, hymn, pr.: 186 · per oct. dicuntur 4 lect. dc hom. in Evang. dici: 224. Petrus, Paulus (29 VI): vigilia est II cl : 31 <1 · lectiones dc hom. >umuntur c festo S. Pii X (3 IX); V 48 · comm. in O. et M. unius in festo alterius: 110. Phii ippus Binitius (23 VIII): lectio 3*: V 53. — secundarius: 384 INDEX .ANALYTIC U S Planeta; usus pro Episcopo: 134 * pro sa­ cerdote: 133. — plicata: Pluviale: aboletur: usus: Postcommunio: 137. 135, 136. 505. norma celebrationis dierum liturgicorum: 6, 7 · tabella pracc.: 91. Praecedentia: Praefatio: norma generalis: 482 · comm. non inducit pracf. pr.: 483 · singulae praefationes: dc Nat. D.ni 484 · dc Epiphan. D.ni: 485 · dc Quadrag.: 486 · dc S. Cruce: 487 · dc M. Chrismatis: 488 · paschalis: 489 · dc Asccns. D.ni: 490 * dc Ss. Corde lesu: 491 · dc D. N. 1. C. Rege: 492 · de Spir. S.: 493 · dc Ss.ma Trinitate: 494 · de B. Μ. V.: 495 · de S. loseph: 496 · dc Apostolis: 497 · communis: 498 · defunctorum: 499. Precis (0): quando dicendae: 260. quando ad Laud, adhibetur sche­ ma 2, non dicitur « quartus » ps.; ct lo­ co ps. 117 dicitur ps. 53 (ut in festis): V 16 · Capitulum « Regi sacculorum » Prima: semper dicitur, alio « Pacem ct verita­ tem » deleto: · versus in respons. 241 hr. quomodo mutatur: 244 · in festo Corp. Chr.: versus «Qui sedes»: V 33 · bened. pr. ante Icet. brev. in variabilis: 210 · lectio brevis semper de Tempore: 242 · inducuntur novae 1. br.: V. 14. nova in­ scriptio M. «Contra paganos»: V 62. < Pro Ecclesias «Pro Fidei defensione»: M. vot. II cl. 369 · oratio sub unica propagatione»: qua occasione: conci.: 453. or. ad di­ versa: cius loco novus textus « Pro res publicas moderantibus»: V 63. «Pro Imperatore «Pro hi gram Romano»: it publica simul causa» (M)s definitur: 366 · est M. vot. II cl.: 366 · unica in casu, quacnam: 367 · dc mandato vel consensu Ord. 1. ct cum po­ puli concursu: 366 · a parocho statuen­ da. quibus condicionibus: «Pro res publicas 368. moderantibus»: ora­ tiones ad div.: novus textus, loco « Pro Imperatore Romano»: V 63, «Pro seipso sacerdote »: or. vot. in an- niv. propriae ord. sac., sub unica conclu­ sione: 451 · si impeditur: 452. «Pro Sponsis»: 378-382 · quando per­ miti.: 378 · quando prohib.; 379 · ora­ tio M. vot. impeditae, sub unica conci, in M. Oflicii dici: 380 · sed M. ct bened. nupt. transferri possunt: 380. - Vide etiam Benedictio nuptialis. «Pro unitati Ecclesiae»: nova inscriptio M. «Ad tollendum schisma»: V 62. Psalmi in Ο.: 196-201. Psalmi singuli (in O): 53: dicitur ad Primam 1° loco, in dom. Pasch. ct Pent., et per oct.: 172 a · item dicitur ad Pri­ mam 1° loco, in dominicis, in quib. adhib. in Laud, schema 2”m psalm.: V 16. 88: breviatur (vario modo) in festo Nat. D.ni ct per oct.: V 20 · in festo Transfig. D.ni.: V 52 · in festo Chr. Regis: V 57. 94: dicendus, cum invii., in initio Mat. (exe. Trid. s., festo Epiph. D.ni): 182. 117: dicitur ad Primam. 1° loco, in festis D.ni II d., quae occurr. in dom. Sept.. Sex.. Quinqu.: 174. 118, 1; 118. 2: dicuntur ad Primam: (2° et 3° loco): in dom. Pasch. et Pent, et per oct.: 172 · in festis D.ni II cl.. quae occurr. in dom. Sepi., Sex., Quinq.: 173 _ (in M): 42: 424, 425. Purificatio B. Μ. V. (2 II): festum II cl.. sed fest. D.ni: V 45 a · variatio in rubr. Missalis: V 45 b · (M) omitt. « ludica me. Deus ». conf. et abs., « Aufer. Ora­ mus te », in M., quae scq. bened. et proc. candel.: 424 a · dc expositione 40-Hor. hoc dic: 352. dom. sunt 1 cl.: II b · fer. sunt III cl.: 25 a. - Vide Temp, qua· dragesiniale. Quatuor Tempora: fer. Q. T. Adv.. Quadr.. sept, sunt II cl : 24 b * dicuntur preces: in Laud, et Vesp. fer 4n et 6ft Q. T. sepi.: 260 h · in Laud. sabb. Q. T. (exc. post Pent.): 260 b · adhibetur schema 2 ad Laudes (exc. Peni.): 197 b · in fer. 4« ct 6n Q. T. sept. ant. ad Ben. repetitur ad Quadragesima: INDEX ANALYTICUS 385 Ma«n.: V 37. — Quatuor Tempora pos­ cant cadere in clics: Q. Ί. Advent.: 16 - Rosarii:m; B. Μ. V. a Rosario (7 X): de­ 1111- 20 III; de hymnis: V 54 * festum ius habet ad 23 XII; Q. T. Quadrag.: Q. T. Pent.: 13 V - 19 VI; Q. T. sept.: nominatio festi mutatur: V 12 c 9 (O) solemn, ext. in 1« dom. X: 38 b. 18 - 27 IX (i. c. tertia hebd. sept., quae, propter novum ordinem dominicarum, tar­ Sabbatum: O. S. Mariae in iabb.; 78-79 · dius advenit). Qui sedes»: versus in resp. «Christe, Fili Dei vivi » ad Primam; quando mu­ tatur: 21 · in festo Corp. Chr. dicitur: « Sacrosanctae », indultum et indulg., olim «Qui sedes»: V 33. Sanctificatio dill per precationem O. div., Raphael (24 X): lectiones et resp. in Mat.: V 56. Reconcilia no coemeterii (Μ): habet or. ri­ tualem: 447 h. — ecclesiae (M.): habet or. ritualem: 447 g. «Regi saeculorum»: dicitur semper, alio tem » deleto: 241. capit, ad Primam: « Pacem ct verita­ Religiosi utr. sex.: quodnam calcnd. sequi debeant in O.: 151-153 · quando ct quo­ modo se conformari debeant vel possint calcnd. diocccsano: 58. vide Mana Ss.ma. huic or. concessa, adncctuntur ane finali B. Μ. V.: V 15. per horas dici dispertitam: 124. Sanctuaria: definitio: 373 * in eis permite M. vot. II cl.: 374-375 · indulta S. Sedu circa M. inerpretanda ita, ut concessio­ nes factae vel faciendae intellegantur tan­ tum de M. vot. II cL: 374 9 ad omnia altaria sanctuarii permitt. M. vol II cl., celebrandae a sacerdotibus peregrinis, vel in peregrinandum favorem: 375 · extra hunc casum permiti. M. vot. IV cl.: 377. Sanctus: ubi cius corpus asservatur, festum II cl.: 45 c · dc S. permittuntur M. voti­ vae: 306 d · dc quibus Sanctis: 311 a qualis formula M.: 315 * quando sunt M. festivae sensu latiore: 302 · hac, quando permittuntur, quando impediun­ tur: 303-304 9 qualis formula adhibenda ius ad rcp.: 100 · quo reponendum: 101. « Requiem aeternam » (O): in O. dcf. in fine cuiusque ps. et eant. (loco « Glo­ pro M.: 305. — ct Beatus, qui erat cuiusdam Ord. aut ria Patri etc»): 201 · in fine ult. respons. cuiusque Noct.: 230. Congr.: fest. II aut III cl.: 46 c. — et Beatus, qui cum dioecesi relationes «Requiescant in pace» (M): in M. dcf., peculiar, habuit: fest. II aut III cl.: 43 d. loco «Ite. missa est»: 507 c. Scholae ct Instituta similia: M. vot. in Responsoria post lect. in Mat.: 226-236 · occas, peculiaribus: 370 b. resp. sequuntur lect.: 227 · non trans­ Scriptura occurrens (O): quid sit: 212 * feruntur: 228 · ubinam desumuntur: in quando omitt.: 213 · sub quo titulo le­ O. fest. ct scmifesl.: 232 · in O. dom.: genda: 215 * finis: 216 · quomodo for­ 233 * in O. ordin.: 234-235 · in O. fer.: mantur lectiones de Ser. occ. in O. unius 236. Noct.: 220 a, 221 a · in mensibus VIII, — post led. de Script, occ.: in dom. olim. IX. X, XI, ratione determinationis « pri­ infra oct. Corp. Chr.et Cord, lesu: V’ 33. mae » dom.: V 35, 36, 38-39. Responsorium breve: ubi dicitur; quando Secreta (M): 480. ornat.: 243 · *in Compl. semper idem di­ citur: 244 * in variis Horis, ubi desu­ Secrete dicenda in M.: in M. lecta: 511 * in M. solemni: 513 · in M. cantata: 514. mitur: 245. Ritus Romanus: novus rubricarum codex Sedendum: in O.: 268 · in M.: 523-524. directe r. r. obligat: 1 * 39. Semiduplex (ab an. 1955 simplex): fit .fest. Rex, a hones : vide Litaniae maiores et mi­ Ill cl.: V 3. Siminaria, vide Collegia. nores. Repositio eesti: 386 INDEX ANALYTICUS Sequentia (Μ): 470. dragesimale: 74 · in M. dc Temp, color Sexta: vide: Tertia, Sexta, Nona, viol.: 128 b · omitt. « Te Deum»: 238 a. Signum Crucis (Ο): 261-265. Solimnitas externa ustorum (M): defi- — 7’. Quadragesimae: 74 a · Vesp. di­ cuntur, in choro, in comm., horis postmerid. (convenienter etiam a solo): 146 · in dom. ct fer., ad Laud., adhib. 2nm nitio: 356 * est « dc iure»: 357-359 · aut «per indultum»: 357, 359 · quid dc sol. schema psalm.: 197 9 dicuntur preces in Laud, et Vesp. fer. 4n et 6ft: 260 a: · in Simplex (usque ad an. 1955, deinceps comm.): manet comm.: V 4. cxt. usque nunc concessa: 361. Standum, in O.: 266 · in M.: 524. Sli fragium di omnibus Sanctis (O): abo­ letur: V 13. Symbolum in M.: dicitur: 475 ♦ omitt.: 476. (O): dicitur in festo Ss.mac Trinit. tantum, ad Primam, post 3UI“ ps.: 203. — Athanasianum Tabella concurrentiae (O): pag. 347. — occurri NTiAi (O): pag. 346 · notanda in his tabellis: pag. 347. 527. «Te Dium» (O): quando dicitur: 237 · omittitur: 238 · cius loco ponitur 9uni vel 3um respons.: 239. — Secretarum (M); O. fer. gcnuflectcndum ad or. ct comm.: 267 d * in feriis habetur M. pr.: 299 · praef. dc Quadr.: 486 · in fer. or. «super populum»: 506 9 in fer. quando genu­ flect. in M.: 521. — T. Passionis: 74 b · Vesp. dicuntur, in choro, in comm., horis postmerid. (convenienter etiam a solo): 146 9 in dom. et fer., ad Laud., adhib. 2l,ni schema psalm.: 197 * adver­ tenda in ultimo respons. ad Mat.: 230 ♦ dicuntur preces in Laud, ct Vesp. fer. 1“ ct 6n: 260 a · in O. fer. gcnuflectcndum ad or. ct comm.: 267 d · in feriis ha­ betur M. pr.: 299 · in M. dc Tcmp. omitt. « ludica me. Deus ». ct « Gloria Patri etc.» ad Introit.: 427 · pracf. dc s. Cruce: 487 * in fer. quando genuflect, 72 · in in fer., psalm.: a · di­ in M.: 521. — T. paschale: 76 · in fer. cuntur preces ad Laud, cl Vesp. fer. 4a leluias vide hanc vocem: — T. Pascha­ ct 6tt: 260 a 9 in O. fer. genuflect, ad or. ct comm.: 267 d · in fer. Quat. Temp, habetur formula pr. pro .M.: 299 · in dom. praef. de Ss.ma Trinit.: 494 · in fer. quando genuflect, in M.: 521. — T. natalicium: 72 · — T. Nativitatis: 72 a * in M. de Temp, color alb.: 119 a 9 pracf. de Nat.: 484 · lectio brev. ad Primam, textus; V 14 a · in feriis T. Nat., quomodo ordinandum O. ct M.: V 22. — T. Epiphaniae: 72 b · in M. dc Temp, color alb.: 119 a 9 pracf. Epiphan.: 485 · lectio brevis ad Primam, textus: V 14 b · in feriis T. Epiph. quo­ modo ordinandum O. et Μ.: V 23. — T. Septuagesimae: 73 · in M. dc Temp, color viol.; 128 b · in dom. et fer., in Laud., adhib. 2lln> schema psalm.: 197 · omitt. «Te Deum»: 238 a. — Γ. qua- tis: 76 a · in M. de Tcmp. color alb.: 119 b * praef. pasch.: 489. — T. Ascen­ T, Adventus: M. de Temp, color viol.: 128 a · ad Laud., adhibetur 2um schema 197 b · omitt. «Te Deum»: 238 Tempus uturgicum: sextis II ani. ad « Magn. » Vesp. dom. praec.: desumitur cx 194 standum 9 ad ant. final. B. Μ. V.; 267 c · dc ^Al­ sionis: 76 b 9 in M. de Tcmp. color alb.; 119 b * praef. Asc.: 490 · lectio brevis ad Primam, textus: V 14 c 9 quo­ modo ordinand. O. et Μ.: V 29-31. — T. Pentecostes (i. e. octava): 76 c 9 in M. dc Temo, color rubr.: dc Sp.r. S.: 123 · pracf. 493. — T. «per annum s: 77 · in M. dc Tcmp. color vir.: 127 · in dom. pracf. dc Ss.ma Trinit.: 494, in O. dominicali: 165 f · in O. fest.: 167 f 9 in O. semi- Tertia, Sexta. Nona; fest.: 168 c * in O. ordinario: 169 d · in O. fcriali: 171 d 9 capitulum: 240 9 responsorium breve: 243-245 9 oratio: 248. Titi lus Eccli si \i propriai (consecratae 3*7 INDEX ANALYTÎCUS vel. salt, bcncd.): festum I cl.: 45 b * gratias >, dicendum in fine cuiusque lec­ ius habet ad solemn, ext.: 358 f. tionis in Mat. (exc, Tnd. $.. O. dcf.): 216 — Ordinis seu Congregationis: festum I d.: 46 c · ius habet ad solemn, ext.: 358 g. Toralia Ultimum Evangelium (M.): ordinare ini­ tium Evang. see. Ioann.: 509 · quando omitt.: 510. altaris: tria, rile bcnedica: 526. Transfiguratio I).μ (6 VIH) (O): ps. 88 breviatur: 52. V Vfnantius (18 V): de hymn, ad Vesp.: V 46. Translatio: ius ad translationem habent fe­ sta I cl. tant.: 95 · quid, si habeatur iden­ Versus ad Mat, (Ο): 204-207. Vesperae (Ο): initium: 178 b · finish · quo transferendum: 179 a · dicendae in choro ct in comm. 96 · quid, si eodem dic plura festa trans­ postmcridic; convenienter ita etiam a so­ lo: 146 · — I Vesp.: festa absque I Vesp.. titas subiecti: 95 ferenda occurrant: 97 · si diebus se­ quentibus occurrant: 98. Triduum, occasione canonizationis. vel bca- tificationis: 338 a * occasione recurren­ dae saccularis: 338 b. — sacrum: 75 · habet ordinem ct ratio­ nem nr. O.: 173 * habet initium et finem O. pr.: 180 9 non habet hymnos: 185 · habet Mat. trium Noct. (9 ps. ct 9 Icet.): 161 b · non habet ant. in Hor. min. ct in Compl...: 185 · prohib. M. vot. < Pro Sponsis » ct benedict, nupt.: 381 d. Trinitas Ss.ma: festum assign, dom. 1 post Pent.: 17 c; ad Primam dicitur symb. athanas.: 203. i Tu autem. D.ne, miserere nobis». «Deo quae eas acquirunt, ubmam desumant partes pr.: 164 ♦ in fer. 4* ct 6a Quat. Tcmp. sept, repetitur ant. ad Bened. etiam ad Vesp.: V 37. Vigilia: generalia: 28-34 · definitio: 28 · sunt tres classes: 29 * quacnam I cl.: 30 · quacnam Π cl.: 31 · quacnam ΙΠ cl.: 32 · extensio O.: 34 · habent O. fcrialc: 170-171 · habent Mat. unius Noct. (9 ps. ct 3 Icet.): 161 c · in vig. Il cl III d. (extra tcmp. pasch.) adhibetur, in Laud.. 2 schema: 197 b * comm. vig. 11 et III cl.. quomodo facienda: 252. Vox clara in M.: lecta: 511 * in M. solemni: 513 * in M. cantata: 514 · de modulatione vocis clarae: 512. ^^9^9 INDEX GENERALIS PAG. In nonum Codicem rubricarum (C. Braga)........................................................................................ 217 Litteraf Apostolical Ioannis PP. XXIII Motu Proprio datai : novum Rubrica­ rum Breviarii Decretum viarii et generale ac Missalis Romam Corpus approbatur ..... S. Congregationis Rituum quo novûs Rubricarum Bre­ Missalis Romani Codex promulgatur ...... Missalis Romam. Nn. 1-530 . . . Pars prima: Rubricae generales. Nn. 1-137...................................................................... I. Normae generales. Nn. 1-3...................................................................... Rubricae Breviarii et II. III. IV. Dc dic liturgico in genere. Nn. 4-8.................................................. . Dc dominicis. Nn. 9-20............................................................................... Dcferiis. Nn. 21-27.................................................................................... V. VI. Dc vigiliis. Nn. 28-34 ................................................................................ Dc festis et calendario A) Dc natura ct proprietate festorum. Nn. 35-47 .... B) Dc calendario ct festis in eo inscribendis. Nn. 48-58 . C) Dc festorum dic proprio. Nn. 59-62 ...... VII. VIII. IX. X. Dc octavis A) Dc octavis in genere. Nn. 63-65 .................................................. B) Dc octavis I classis. N. 66 . C) Dc octava II classis. Nn. 67-/0 ....... Dc anni A) Dc B) Dc C) Dc D) Dc temporibus tempore Adventus. N. 71 . tempore natalicio. N. 72............................................................ tempore Septuagesimae. N. 73 . tempore quadragcsimali. Nn. 74-75 ..... E) Dc tempore paschali. N. 76 . · F) Dc tempore « per annum ». N. 77 . Dc sancta Maria in sabbato. Nn. 78-79 ..... Dc Litaniis maioribus ct minoribus A) Dc Litaniis maioribus. Nn. 80-86 ...... B) Dc Litaniis minoribus seu dc Rogationibus. Nn. 87-90 . XL De praecedentia dierum liturgicorum. N. 91 . XII. Dc dierum liturgicorum occurrentia. Nn. 92-94 .... XIII. Dc dierum liturgicorum occurrentia accidentali corumquc translatione XIV. 258 Nn. 95-99 ................................................................................................. Dc dierum liturgicorum occurrentia perpetua corumquc reposition 260 261 261 261 261 261 263 264 264 266 267 268 268 268 269 269 269 269 270 270 270 270 271 271 273 274 Nn. 100-102 ................................................................................................ XV. Dc concurrentia dierum liturgicorum. N. 103-105 .... XVI. Dc commemorationibus. Nn. 106-114 ...... XVII. Dc conclusione orationum. Nn. 115-116 ...... 274 275 275 276 XVIII. Dc coloribus paramentorum A) Dc coloribus paramentorum in genere. Nn. 117-118 B) Dc eoiore albo. Nn. 119-122 ....... C) Dc eoiore rubro. Nn. 123-126 .... . 277 277 278 INDEX GENERALIS D) De colore viridi. N. 127 389 ............................................... E) De colore violaceo. Nn. 128-131 ...... E) De colore nigro. N. 132.................................................................. XIX. Dc usu ct qualitate paramentorum. Nn. 133-137 .... Pars secunda: Rubricae generales Breviarii Romani. Nn. 138-268 L II. III. IV. Normae generales. Nn. 138-141........................................................ Dc tempore dicendi Horas canonicas. Nn. 142-147 .... De calendario adhibendo in recitatione divini Officii. Nn. 148-157 De ordinando divino Officio .-/) B) C) D) V. . Dc ordinando divino Officio in genere. Nn. 158-164 De Officio dominicali. Nn. 165-166 .............................................. Dc Officio festivo. N. 167........................................................ De Officio semifestivo. N. 168........................................................ E) De Officio ordinario. N. 169........................................................ /·) Dc Officio feriali. Nn. 170-171........................................................ G) Dc quibusdam pcculiaritatibus in ordinando Officio divino Nn. 172-177 .............................................................................. Dc diversis Officii partibus .-/) Dc initio et fine Horarum. Nn. 178-180 ..................................... B) Dc conclusione Officii. N. 181....................................................... C) De invitatorio. Nn. 182-184 ........................................................ D) Dc hymnis. Nn. 185-189 E) De antiphonis. Nn. 190-195 F) G) //) /) Dc De Dc Dc ........................................................ ........................................................ psalmis ct canticis. Nn. 196-202 .......................................... symbolo athanasiano. N. 203 .............................................. versibus. Nn. 204-207 .... · absolutionibus ct benedictionibus ante lectiones. Nn. 208-210 /.) Dc lectionibus ad Matutinum I. De lectionibus in genere. Nn. 211-216 II. Dc lectionibus Officii trium Nocturnorum. Nn. 217-219 . III. De lectionibus Officii unius Nocturni. Nn. 220-222 . IV. Dc quibusdam pcculiaritatibus circa lectiones. Nn. 223-225 Af) Dc responsoriis post lectiones Matutini I. Dc responsoriis in genere. Nn. 226-231 .... II. Dc responsoriis in Officiis trium Nocturnorum. N. 232 . III. Dc responsoriis in Officiis unius Nocturni. Nn. 233-236 N) Dc hymno Te Deum. Nn. 237-239 ................................................ O) Dc capitulis, et dc lectione brevi ad Primam. Nn. 240-242 . /’) Dc rcsjKinsoriis brevibus Horarum minorum. Nn. 243-245 . VI. Q) Dc orationibus. Nn. 246-249 ........................................................ R) Dc commemorationibus. N. 250-259 ................................................ 5) Dc precibus. N. 260 ............................................................................ Dc ratione signo crucis se muniendi, standi, gcnullcctcndi ct sedendi recitatione divini Officii. Nn. 261-268 ............................................... Pars tertia: Rubricae generales Missalis Romam. Nn. 269-530 .... I. Notiones ct normae generales. Nn. 269-273 . . . . y Dc calendario adhibendo in Missae celebratione. Nn. 274-284 . J»AO. 278 278 279 279 280 280 281 281 283 283 284 284 285 285 286 287 287 287 287 288 288 289 289 289 289 290 290 291 291 292 292 292 293 293 293 294 295 295 296 296 297 INDEX GENERALIS 390 PAG. ΠΙ. IV. De Missa conventuali. Nn. 285-297 .... • · · · De Missa in dominicis et feriis, Nn. 298-30(1................................................. 299 300 V. De Missis festivis. Nn. 301-305 ............................................................................... 300 VI. De Missis votivis //) De Missis votivis in genere. Nn. 306-327 .................................................. B) De Missis votivis I classis I. De Missis votivis I classis in genere. Nn. 328-330 . II. De Missis Dedicationis in actu consecrationis ecclesiae. Nn. 331334............................................................................................................. III. De Missis in Congressibus eucharisticis. Nn. 335-3.37 IV. De Missis votivis in quibusdam celebrationibus extraordinariis. Nn. 338-340 .......................................................................................... C) De Missis votivis II classis I. De Missis votivis II classis in genere. Nn. 341-344 . II. De Missa votiva in solemni benedictione ecclesiae vel oratorii, ct in consecratione altaris. N. 345 . III. De Missa Rogationum in Litaniis tam maioribus quam mi­ noribus. Nn. 346-347 ........................................................... IV. De Missis votivis occasione orationis Quadraginta Horarum aut alterius expositionis Ssmi Sacramenti. Nn. 348-355 . V. De Missis votivis in solemnitate externa festorum. Nn. 356-361 VI. De Missa votiva in dic coronationis Summi Pontificis ct in anniversariis Papae ct Episcopi dioecesani. Nn. 362-365 . VIL De Missa votiva Nn. 366-368 pro re gravi ct publica Missa « Pro Fidei propagatione ». N. 369 IX. Missis votivis in Nn. 370-372 quibusdam occasionibus 304 304 305 305 305 306 306 306 307 308 causa ......... VIII. De De simul 301 309 309 peculiaribus ......... 309 310 X. De Missis votivis in sanctuariis. Nn. 373-377 . XI. De Missa votiva « Pro Sponsis » et de Missa pro gratiarum actione in 25" ct 50" anniversario a celebratione matrimonii Nn. 378-382 ................................................. · XII. De aliis quibusdam Missis votivis 11 classis. N. 383 . VII. - 310 311 D) De Missis votivis III classis. Nn. 384-386 ..... 311 E) De Missis votivis IV classis. Nn. 387-389 ..... 312 De Missis defunctorum A) De Missis defunctarum in genere. Nn. 390-401 . B) De Missis defunctorum l classis I. De Missis defunctorum 1 classis in genere. N. 402 II. De Missis in dic Commemorationis omnium Fidelium dcfunc III. torum. Nn. 403-404 ....... De Missa exsequiali. Nn. 405-409 ..... 312 313 314 314 C) De Missis defunctorum II classis I. II. De Missis defunctorum 11 classis in De Missis pro dic obitus. N. 412 . III. IV. De Missa post acceptum mortis nuntium. N. 413 . De Missa in ultima defuncti sepultura. N. 414 genere. Nn. 410-411 315 315 315 315 391 INDEX GENERALIS PAG. ])) Dc Missis defunctorum III classis L Dc Missis defunctorum III classis in genere. Nn. 415-4 16 . II. Dc Missa in dic III. VU ct XXX ab obitu vel sepultura. N. 417 III. De Missa «in anniversario». Nn. 118-419 . IV. Dc Missis in ecclesiis ct sacellis coemeterii. Nn. 420-421 V. De Missis defunctorum intra octiduum Commemorationis om nium Fidelium defunctorum. N. 422 .... /·) Dc Missis defunctorum IV classis, seu «quotidianis». N. 423 . VIII. Dc diversis Missae partibus J) Dc psalmo Indica me, Deus, confessione et altaris inccnsatione Nn. 424-426 ................................................................................ B) Dc antiphona ad Introitum, et Kyrie, eleison. Nn. 427-130 . C) De hymno Gloria in excelsis. Nn. 431-432 D) De orationibus I. II. III. IV. V. VI. .... Dc orationibus in genere. Nn. 433-441...................................... Dc orationibus in Missis cum pluribus lectionibus. Nn. 442-44 3 315 316 316 316 317 317 317 318 318 318 310 De orationibus sub unica conclusione cum oratione M ssw dicendis. Nn. 444-446 .................................................................. Dc orationibus ritualibus. Nn. 447-448 . Dc orationibus in die coronationis Summi Pontificis ct n anniversariis Papae ct Episcopi dioccsani. Nn. 449-450 . Dc oratione pro scipso sacerdote in anniversario proprtae Or­ dinationis sacerdotalis. Nn. 451-452 .......................... VII. De oratione «Pro Fidei propagatione». N. 453 . VIII. De oratione imperata. Nn. 454-460 ............................................... IX. Dc oratione votiva. Nn. 461-465 .............................................. E) De lectionibus ct aliis usque ad Evangelium. Nn. 466-4/4 . /·') De symbolo. Nn. 475-476 .................................................................. G) De antiphona ad Offertorium et dc orationibus secretis. Nn. ’.7-481 //) De praefatione. Nn. 482-499 . ......................................................... /I Dc Canone Missae ct aliis usque ad postcommunionem. Nn. 500-506 IX /.) Dc conclusione Missae. Nn. 507-510 ...··· De his quae clara voce aut secreto dicenda sunt in Missa. Nn. 5! 1-5’6 . X. Di ordine gcnutlcctendi, sedendi ct standi in Missa. Nn. 517-524 XI. Dc praeparatione altaris ad Missam. Nn. 525-530 . 320 320 320 321 321 321 322 322 323 324 324 325 326 327 328 329 Cam xosKn μ HiusisKti it Missalis Romam Januarius.................... Februarius...................................... Martius..................................... Aprilis ..................................... Maius . lunius............................................... lulius ............................................... Augustus . September..................................... October . · · · · N’ver’ * December 331 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 34 1 392 INDEX GENERALIS PAG. Tabella dierum liturgicorum...................................................................... .......... occurrendae.......................................................................................... concurrcntiac................................................................................................... Tabella Tabella Variationes in Breviario et Missali Romano ad normam Codicis Rubric arum I. II. III. Variationes in calendario. Nn. 1.-12.................................................. Variationes in Ordinario divini Officii. Nn. 13-15 . Variationes in Psalterio. Nn. 16-17 ....... IV. V. VI. VII. .... Variationes in Proprio Sanctorum. Nn. 40-58 .... Variationes in Communi Sanctorum. Nn. 59-61 .... Variationes in Missis ct orationibus votivis ad diversa. Nn. 62-6 5 . I. II. 348 348 350 350 355 Variationes in Proprio dc Tempore. Nn. 18-39 Variationes in 342 346 347 359 360 Martyrologio Romano 360 361 Variationes in elogiis festorum ct Officiorum mobilium. Nn. 1-10 Variationes in corpore Martyrologii. Nn. 11-61 . Declaratio dc servandis in calendariis particularibus inde ab anno 1961 367 . Ordinationes ad librorum liturgicorum editores circa editiones Breviarii ac Missalis Romani iuxta novum Rubricarum Codicem conficiendas Summarium scu Res . . . . . 368 in Codice Rubricarum descriptae ordine alphabctico primariae digestae.................................................................................................... Index Ioseph Pizzoni, Sponsor Imprimatur: A. Traglia, Card. Provicarius Autorizzazionc del Tribunale di Roma, 27 gennaio 1951 Istituto Grafico Tiberino - Roma. Via Gaeîa H è . . generalis 388 .......................................... 9 SOBRE EL « CAPITULARE LECTIONUM » DEL CODICE VATIC. REGIN. LAT. 9. Fdiis 1 ct 2 codicis manuscript! Vatic. Rcgin. Lat. 9, sacculo VIII ut videtur exaratis, capitulare lectionum scu epistolarum per anni circulum inscriptus est. quod post multas variasque sententias nuper Nicolaus Gamber ecclesiae Ravennati assignare contendit. Qui­ busdam additamentis sciunctis, capitulare usum Ravennatem sacculi V exprimeret, quod ex comparatione cum sermonibus sancti Petri Chrysologi erueretur. Hanc sententiam Nicolai Gamber auctor omnino refellendam putat, quia coniectac affinitates capitulare inter et Chrysologi sermones nullius ponderis videntur. Sed et textus biblicus capitularis ab en quem sanctus Ecclesiae doctor Ravennas utebatur differt; festa aliqua quae Ravennae sac­ culo V agebantur capitulare ignorat, etc. Documentum liturgicum. dc quo hic. est certe posterioris aetatis; ad ignotam ecclesiam Italiae scptcmtrionalis pertinet, forsitan Papiensem scu Ticinensem; plura de hoc asseverare iam non auderem. Obiter etiam iis quae a Gamber de Rotulo orationum dc Adventu edita sunt adversatur auctor, qui orationes reapse dc Adventu esse credit, et non dc vigilia tantum Nativitatis Domini, et non tempore Petri Chrysologi com|x>sitae. sed recentiori aetate. En los folios 1 y 2, segun la paginaciôn actual, del codice Vatic. Regin. lat. 9, sc lee una lista de pericopes paulinas, la cual bien puede llamarsc «capitulare lectionum per anni circulum»1, pues es un indice de lecturas de las epistolas de san Pablo, para la misa, desde la vigilia de Navidad hasta el domingo «ante natalem domini». Los epigrafes son en numero de setenta y dos; los de las fiestas de los santos van intercalados entre los de las solemnidades «de tempore»2. El primero en editar este documento litiîrgico fuc el cardenal Tommasi 3, en 1691. El primero en proporcionar 1 Asi lo llama Dom A. Wilma ht, Codices Reginenses Latmi [Bibliothecae Apostolicae Vaticanae codices manu scripti recensiti...). Tomus I codices 1-250 In Bibliotheca Vati­ cana 1937, p. 22. 2 Hay que distinguir de la présente lista las tambien antiguas notas jK-ricopales en las margenes dei « corpus » dc epistolas de san Pablo que ocupa los folios siguicnlcs dei Rcgin. 9; estas notas fucron editadas por Dom G. Morin, Notes d ancienne littérature chré­ tienne. 6. Les notes liturgiques du manuscrit Vatic. Regin. lait. 9. Iss Epitres de saint Paul. en Rer. béned. 15 (1898) 104-106. 3 En /Intiqui libri missarum Romanae ecclesiae, Roma 1691. Rcimprimieron la parte en euestion de esta obra Domingo Giorgi, De liturgia Romani Pontificis m solemni cele­ bratione missarum, tomo III. Roma 1744, p. 227 s., y Antonio Francisco Vfzzosi, en Ia cdiciôn de Opera omnia dc Josi Maria Tommasi, torno V, Roma 1750. pp. 424-427. Vczzosi apuntô las variantes de Giorgi, el cual reviso cl manuscrite. 27 — Ephem lit. I960. 132 NOTAE denza alla nuova iscrizione, anche sc le più minute Icttere delle mani prece­ dent! restavano ancora visibili (cf. taw. IV-VII; XI-XII). Pensa invece ΓΑ. che, nel caso, si tratti di < intreccio » intenzionale, cd anzi di aggiunte posteriori dello scrivcnte, come si sforza di dimostrare (pp. 107122). Era allora opportuna una indagine stratigrafica, chc separasse cronologicamentc i graffiti via via sovrapposti, si da individuare la mano e la mens dei rispettivi scriventi. Su questa base riusciva possibile una discussione: ma ΓΑ. non sembra avere avvertito un problema, che pone in crisi tutto il suo complcsso sistentia interpretative. Nel quale, peraltro, non pare si tenga conto di un importante elemento di giudizio: la tecnica del graffito. Infatti, la mano che impugnava lo stilo, non sempre riusciva a frenare il proprio impulso nei limiti dei tracciato, spe­ cie per le astc discendenti c trasversali. Il fatto c riscontrabile, per esempio, suile pareti della triclia (S. Sebastiano), di cui ΓΑ. ci offre in fototipia un particolare (p. 153, fig. 45). Vari tratti grafici trascorrono parecchio oltrc i limiti di spazio, conscntiti aile rispettive lettcrc (/MULE ED PETRE PET/TE; ROGATE), fino a raddoppiarne talvolta la lunghezza o la larghezza (PETITE; ROGATE). Ma, si noti, senza intenzioni crittografiche o simboliche: quoi graf­ fiti si trovano su porzioni di parete, sgombre da altre scritture. 1 tratti csorbitanti, percio, non incontrano altre lettere sul loro cammino. Cosa che avvienc, invece, sul « muro g >, dove gli scriventi tracciavano i loro graffiti su scritture precedcnti, e le intersezioni con le lettere di queste diventavano inevitabili. Pertanto, non direi che il fatto nasca dal « gusto delle cose artificiose e la propensione verso il mistero > (p. 91); ne che esso attribuisca « valore simbolico a quasi lutte le lettere dell’alfabeto » (p. 93), oppurc unisca « determinate lettere... per esprimere concetti mistici » (ivi), trasfigurando, inoltrc, < ccrtc lettere in altre, o in simboli cristiani, per manifestare contemporancamente diversi pensieri » (m). Non lo direi, per l’ovvio pcricolo di scivolarc, dal solido terreno dcU’obbiettività critica, su quelle ingannevole délia fantasia. Sono questi i rilievi che ritengo doveroso scgnalare al lettore. Corne si vede, essi non toccano la questione principale: la scpoltura dcH’Apostolo nclla nccropoli vaticana. Giacchc questa csce singolarmente illuminata dalla trattazione dell’A., chc davvero vi profonde i tesori della sua competenza e della sunt. Tunc, rem commentantes, vora promimus tandem aliquando etiam verba illa posse mutari vel aboleri (cfr. A. Bugnini - C. Braga, Ordo Hebdomadae fandae instauratHf. Romae 1956, p. 115, nota 14). Sapienti consilio hoc factum est: dc quo plurcs Summo Pontifici loanni XXIII grato animo plaudent. 2) Altera omissio est logica consequentia prioris mutationis. Adulti, qui bona fide per tot annos in propria religione vixerunt, christianam militiam aniplectentes aegre ferunt de paterna religione tam cruda verba sibi esse proferenda. Formulae illae, dc cetero, non pertinent ad antiquissimum patrimonium ritus baptismi, nec peculiare habent momentum. Simplex ac pura omissio fuit optima solutio quaestionis. ab De studio sacrae liturgiae. 1 giovani Seminarist! sicuramcntc troveranno nell’opcra completa dei Guéranger, oppure in altre pubblicazioni più recenti, ad esempio quclla del Righetti, in quattro volumi, una istruzionc profonda e sostanziosa, circa la dottrina santa, la vita della Chiesa, Ia liturgia. Tuito cio deve primcggiare, insiemc con l’applicazionc alie scienzc sacre, sugli altri studi; o meglio sulla riccrca di altre cost, chc spesso possono attrarre gli occhi cd i sensi, ma non rappresentano quclla chc, invece, c 1’esscnza viva, la unione intima dell’anima con Cristo, dal punto di vista tcologico, storico, e circa lo sviluppo del suo culto, della sua dot­ trina c del suo amore nel mondo » (Summus Pontifex loannes XXIII ad Alumnos Seminarii Maioris Romani: cfr. L'Orservatore Romano, die 28 febr 1960). RECENSIONES Mgr. Leon Gromier, Commentaire du c Caeremoniale Episcoporum ». Paris, * La Colombe, 1959. In-8°, 490 pp. Le Cérémonial des Evêques est un livre difficile à lire, même pour les initiés. 11 n’y a pas d’ordre. La façon dc dire, le style, si vous voulez, est sou­ vent vague et indécis; il y a même pas mal de contradictions, tandis que des choses de première importance sont traitées en passant comme par hasard. Ainsi pour arriver à savoir quelque chose sur la messe au faldistoire il vous faudra lire presque tout le volume. Il dira episcopus legit — dicit — canit sans distinction. La ponctuation est défectueuse, voire mauvaise. C’est à cause dc toutes ces difficultés que, depuis plus de trois siècles, trois auteurs seulement l’ont commenté: Catalanus, qui y fait des tours et des dé­ tours sans presque rien nous dire ad rem; Mgr. Bourget, qui ajoute ses obser­ vations personnelles, faites à Rome à l’occasion de la définition du dogme de l’immaculée Conception; et Mgr. Dc Hcrdt, qui, par un tour de force, a es­ sayé l’impossible ou presque: mettre d'accord le Cérémonial avec un vrai dé­ luge dc décrets de la Sacrée Congrégation des Rites. Devant une telle situation, tous les auteurs dc cérémonies, anciens ct moder­ nes, depuis Castaldi ct Bauldry jusqu’à Martinucci ct Le Vavasscur, ont cru prudent de laisser tout simplement dc côté le Caeremoniale Episcoporum ct d’exposer, à leur manière, les fonctions épiscopales. L. G. a voulu suivre le Caeremoniale. Il en a eu le courage nécessaire ct il a bien fait. C’est un témoin qui nous apporte des renseignements que l’on ne trouvera pas ailleurs, que lui seul connaît: il a étudié le CE comme aucun autre. Mais, à cause même de cette cascade d’informations, le commentaire dc Mgr. Gromicr est un livre, lui aussi, difficile à lire, ct comme les tables des matières font défaut, il faudra souvent parcourir tout le volume, pour trouver ce (pic l’on cherche. Ainsi, à titre d’exemple, c'est au chapitre XIII du premier livre, qui traite du trône épiscopal, qu’on trouvera la préséance dans l’épiscopat. Chaque fois que l’occasion se présente L. G. ne manque pas de défendre les droits ct les prérogatives des chapitres; ainsi quand il parle des difficultés d'ordre pratique pour que le vicaire général chanoine ait sa place au chapitre, il y consacre six bonnes pages. La décision dc la Sacrée Congré­ gation du Concile du 17 mai 1919 «lèse la nature du chapitre». «Le vicaire général, dit-il, doit s’habiller comme prélat et prendre sa place hors du cha­ pitre» (p. 141). L. Gromicr constate que le Cérémonial des Evcques ignore la queue à la soutane, «La soutane n’avait pas de queue à l’époque du CE (1600)». «Mais déjà en 1666 un texte officiel mentionne la queue à la soutane de l’évêque» ---- _____ I NOTAE 52 So hat sicher auch das « missa acta est » bzw. « missa est » den Sinn: Das Opfer ist vollcndet, obwohl es cine Entlassungsformel darstellt und gerade hier die Bedeutung von missa = dimissio naheliegend ist. 6. « Missa secreta ' | ' » Es bleibt uns nur noch, einen Ausdruck zu crklaren, der sich in mozarabischen Liturgicbüchcrn als Bezcichnung des Einsetzungsberichtes findet: « Missa i secreta ». I Was « secreta» bedeutet, sagt eindcutig das Missale Gothicum, wenn hier das Gcbct nach der Wandlung abwcchsclnd « post secreta » und « post myste­ rium > überschricbcn wird (vgl. Formel 5, 31 bzw. 19 und 57). Secreta ist die Übcrsetzung des griechischen μυστήριον. Wenn unsere obige Deutung von missa = Opfer richtig ist, dann bedeutet missa secreta schlechthin « Opfcrmystcrium >. Dabci ist sccrcta cine ebenso ungenauc Übcrsetzung von μυστήριον wie missa von προσφορά. Korrckter ware der Ausdruck sacramentum fût μυστήριον. Η In den gclasianischcn Sakramentaren (und im Missalc Romanum) wird mit secreta das Eingangsgcbet zum Eucharistiegebet bezeichnet, das im gregorianischcn Sakramcntar die Überschrift «Super oblata» tragt. Âhnlich wie ί bci Praefatio dûrfte auch bei der Übcrnahme von Sccrcta aus dem gallikanischen Liturgicbcreich die ursprünglichc Bedeutung nicht mehr ganz verstanden worden sein. .'*»* 1 Fassen wir zustmmcn: Wii müssen untcrschciden zwischcn dem Substantiv missa = dimissio, verbunden mit dem Verhum fieri in der Bedeutung « EntlasI sung » am Schluss des Gottcsdicnstes — dieser Gebrauch von missa findet sich nicht allzu haufig und vcrschwindct vom 6. Jahrhundert an vôllig — und weiterhin dem (ursprünglichen) Partisip Perfeci Passiv missa = oblatio, ver| bunden mil den Verba agere, facere, celebrare, in der Bedeutung Opfer (προσφορά) ”, Spatcr ist damit die ganze Fcier (missarum sollemnia) bezeichnet worden. Das eigcntlichc Kernstück, der Einsetzungsbcricht, wurdc dagegen vielfach missa sccrcta = Opfermysterium genannt. Klaus Gamber ’1 Cncrklarhch ist die gclcgcntlich vorkommende Bedeutung von Missa = Lectio; z.B. in der Régula ad monachos des Caesarius von Arles: « ... duos nocturnos faciunt et très mssas s (PL 57, 1102); vgl. M. Fi rotis, Liber mozarabteus sacramentorum (Paris 1912) 755 f. ■BW .? : ΜΜΜ·ΜΑ ■: g^jgSE .·» »”·’ rIl'MWWMgW^g^a·^^ I U S E T PRAXIS A C T A SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO OFFICIUM ETMISSA S. LAURENTII A BRUNDUSIO, C. D., ADPROBANTUR ‘ MM I - Decrftum II II II M| || MI MI MI MI Mfl MI MI MI MI MI MI MI MI MI MI MI MI MI Vir totus apostolicus, potens in opere ac magister in sermone, sanctus Laurentius a Brundusio, Confessor, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, virtutibus meritisque clarus, a Summo Pontifice Leone Papa XI11 inter sanctos caelites relatus, verbo praesertim innumerabilium animarum fidem aluit, pietatem fovit, doctrinam catholicam et Romanae Ecclesiae iura strenue defendit, christianam societatem valide tutatus est, atque m acerrimo certamine contra Protestantismi errores inito, intrepidus exstitit signifer. Eius scripta, nuper in lucem edita, quindecim amplis voluminibus collecta sunt, in quibus sermones continentur dc variis argumentis; nempe dc Beata Virgine Maria, de Tempore, de Sanctis, de Adventu, dc Quadragesima, ct commentarium in Genesim. In eis sanctus Laurentius eruditissimus apparet condonator, praeclarus theologus strenuusque apologeta. lure merito igitur, instantibus quamplurimis Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalibus, Archiepiscopis, Episcopis, Religiosorum Ordinum cl Congregationum Moderatoribus, quos inter Revmus Pater Administer Generalis Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum, aliisque doctissimis viris, Sanctissimus Dominus noster loannes Papa XXIII, per Apostolicas Litter.is in forma Brevis dic 19 Martii 1959 datas, ex Sacrorum Rituum Congregationis consulto, sanctum Laurentium a Brundusio, Conlessorem. Ecclesiae Doctorem declaravit atque constituit: eiusque festum recolendum induisit dic 21 Iulii mensis, sub ritu duplici, cum Officio et Missa de Communi, praeter Orationem et lectiones secundi Nocturni proprias ct approbatas, uti in adiecto prostant exemplari. Servatis de cetero Rubricis aliisque de iure servandis. Quibuslibet contrariis non obstantibus. Dic <8 Iulii 1959. || C. Card. Cicognani, Praefectus M|| L. ►!·< S. Henricus Dante, Pro-Secreiaritis 1 Decretum Urbis ct Orbis, in Acta Ap. Sedis, 51 (1959) 592-594. 720. Mi MI B| H|l ■ ί Rl MI MI M|l IUS ET PRAXIS II - Officium Dic 21 Iulii: S. LAURENTII Λ BRUNDUSIO C. 1). duplex In II Nocturno Lectio IV Laurentius, Brundusii in Apûlia honestis piisque parentibus natus, adu­ lescens Ordinem Fratrum Minorum Capuccinorum ingressus, philosophiam ac theologiam penitus didicit, complures autem linguas et antiquas et reccntiores calluit. Sacerdos inauguratus, praedicandi munus suscepit, quod dein­ ceps per totam fere Italiam, aliasquc Europae regiones indefessus obivit cum uberrimo . nimarum fructu. ludæos ev.ngeUzare a Summo Pontifice iussus, multos ex cis ad Christum convertit; quam plurimos aut ab hæresi servavit immunes, aut in eam iam prolapsos Ecclesiae catholicae restituit. Lectio V Singulari prudentia consiliique dono prarditus, primum nonnullis Pro­ vinciis religiosis, deinde universo Ordini regendo praefectus est. Quin etiam, cum esset propter easdem virtûtes Summis Pontificibus et populorum recto­ ribus ipsique imperatori acceptissimus, ab cis saepe adhibitus est ad gravis­ simas obeundas legationes. Atque cius potissimum opera effectum est, ut prin­ cipes christiani, depôsitis imer sc inimicitiis, copias suas consociaverint contra ingruentes Ί urcârum turmas; quibiiscum exercitus christiânus in Hungâria congressus Laurentio præcuntc cum cruce, milites ducésque cohortante, cele­ berrimam retulit victoriam, cuius praecipuus auctor ipse non immerito indi­ catus est. Lectio VI Inter tot vero tantaque negotia, religiosi hominis virtutes heroico modo coluit. Quidquid supererat temporis orationi impendens, vitam interidrem cum externa actuositatc mirifice coaiunxr. Christi passionem recolens ct sa­ crum faciens ita afficiebatur, ut a lacrimis temperare non posset; Virginem quoque Deiparam, cui ômnia sua referebat accepta, unice diléxit. Tandem Olisipone, quo a populo Neapolitano orator ad regem Hispâniac missus fiier.it, libertatis christianre et iustitiac strenuus assertor, quasi in acie occubuit anno millesimo sexcentesimo undevicesimo. Quem, in vita et post mortem a Deo supernis signis et mir.iculis insignitum, Leo Papa decimus tertius in Sanctorum numerum retulit. Multa reliquit scripta ad fidem catholicam ad­ versus haereticos defendendam, ct ad sacras Litteras explanandas, aut ad sanc­ tos cxlites, in primis beatissimam Virginem Mariam, celebrandos. Eum Sum- I ACTA SANCTAE SEDIS mus Pontifex loannes vigesimus tertius, c sacrorum Rituum Congregationis consulto, universalis Ecclesiae Doctorem declaravit. III - Missa Missa: «In medio Ecclesiae» de Communi Doctorum. Oratio Deus, qui ad ârdua quæque pio nominis tui gloria ct animarum salûte beato Laurentio, Confessori tuo atque Doctori, spiritum sapientiae et forti­ tudinis contulisti: da nobis in eodem spiritu et agenda cogndsccrc; et cognita, eius intercessione, peri icere. Per Dominum. Elogia Martyrologio inserenda Die 21 Iulii, primo loco'. Sancti Laurentii a Brundusio, Confessoris et Ecclesiae Doctoris, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, qui sequenti dic migravit in caelum. Die 22 Iulii, secundo loco'. Olisiponc, in Lusitania, natalis sancti Laurentii a Brundusio, Confessoris, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum, quem verbi Dei praedicatione, caelesti doctrina, pontificiis legationibus, rebusque ad Dei gloriam et Ecclesiae utilitatem feliciter gestis praeclarum, Leo Papa decimus tertius Sanctorum fastis ascripsit, et Summus Pontifex loannes vige­ simus tertius universalis Ecclesiae Doctorem declaravit, eiusque festum pridie huius diei celebrari iussit. SACRA CONGREGATIO CONCILII DECRETUM : FACULTAS ANTICIPANDI OBLIGATIONEM ABSTINEN­ TIAE ET IEIUNII PERVIGILII NATIVITATIS D. N. IESU CHRISTI1 Plurimorum Episcoporum ex multis Nationibus volis obsecundans, SS.mus Dominus Noster loannes Pp. XXI11, praesenti Sacrae Congregationis Concilii De­ creto, gratiam deinceps anticipandi obligationem abstinentiae et ieiunii a die vigesima quarta, pervigilio Nativitatis Domini Nostri lesu Christi, ad diem vigesimam tertiam mensis Decembris omnibus orbis catholici fidelibus concedere dignatus est. Datum Roma, die 3 Decembris 1959. P. Card. Ciriaci, Praefectus P. Palazzini, a Secretis 1 Acta Ap. Scdu. 51 (1959) 918. IUS ET PRAXIS 56 SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII PRIVILEGIA PRO DIOECESIBUS GERMANIAE 1 Em.me ac Rev.mc Domine Mi Obs.me, Mense novembri nuper elapso, Eminentia Tua Rev.ma, nomine Epi­ scoporum Germaniae nonnulla dubia, competentiae causa, ad S. Officium retulit, quae exorta sunt ob normas datas per Instructionem a S. C. Rituum die 3 septembris h. a. editam de Musica Sacra et Sacra Liturgia, praesertim quoad modum adsistendi Missae lectae. Re mature perpensa, Em.mi ac Rev.mi Patres huius Supremae S. Con­ gregationis in Plenario Conventu F. IV, die 3 decembris 1958 habito, de­ creverunt: « Privilegia per epistolam a Secretario Status Em.mo Cardinali Ber­ tram die 24 decembris 1943 datam, qua prudenti arbitrio Ordinariorum locorum Germaniae remittebatur ordinatio modi Sacro adsistendi itemque ea omnia quae a S. Officio concessa sunt per epistolam die 6 maii 1955 datam in suo vigore permanere; ideoque eosdem Ordinarios praefatis pri­ vilegiis, etiam in posterum uti posse. Sedulo autem iidem Ordinarii invi­ gilent ne in usu horum privilegiorum aliquid fiat aut irrepat quod limites tarumdem concessionum quomodocumque excedat ». Quam decisionem Em.morum Patrum Summus Pontifex, in Audientia Fer. V, die 11 decembris, Pro-Secrctario S. Officii concessa, benigne adprobarc dignatus est. Velit ergo Eminentia Tua Rev.ma hoc decretum, quo meliore duxerit modo, cum coeteris Ordinariis locorum Germaniae communicare. Hanc occasionem nactus Manus Tuas humiliter deosculor ac peculiares sensus venerationis Tibi pando meque profiteor. Eminentiae Tuae Rev.mae Addictissimum ►F I. Card. Pizzardo, a secr. 1 Epistola Em.mo Card. I, Frings, arch. Colonicnsi, dic 23 decembris 195X (Prot. n. 345 58): cf Kirchlicher .-Imtsanzeiger fur die Diozese Trier, vol. 103 (15 febr. 1959) Sr. 39. p. 41. *· 5/ ACTA SANCTAE SEDIS Adnotationes Privilegia dc quibus hic agitur circumscribuntur in septimo inciso episto­ lae a Secretario Status Em.mo Cardinali Bertram dic 24 decembris 1943 datae, quod sic sonat: Quod autem ad varios modos spectat Sacro assistendi, de quibus sermo est in litteris dic 10 aprilis huius anni datis, iidem Emi Patres pro sua aucto­ ritate statuendum esse putarunt, ut « usus tum Missae lectae coram fidelibus textum ex parte lingua gcrmanica comitantibus (vulgo: Gemeinschaftsmese), tum Missae lectae, cui fideles assistunt proferendo preces idoneas et carmina sacra lingua gcrmanica (vulgo: Betsingmessc) » relinquatur prudenti iudicio Ordinariorum locorum, atque item, prae oculis habentes, quee tu ipse scribe­ bas « dc Missa cantata iuncta cum populi cantu in lingua gcrmanica (vulgo: deutsches Hochamt) », Patres petitionem istorum Episcoporum admiserunt ita videlicet, ut « hic tertius modus per Germaniam iam a pluribus saeculis Ho­ rens benignissime toleretur» (cl. Ephem. Ut. 62 [ 19481 286 s.). Concessiones S. Officii per epistolam dic 6 maii 1955 relate ad Missam can­ tatam cantu german ico datae, in Ephem. Ut. 69 (1955) 395 s. exhibitae sunt. Episcopi Germaniae autem in suis commentariis officialibus sequentem d c c 1 a r a t i ο n e m publicaverunt: « Instructiones Ordinariorum Germaniae relate ad Missam cantatam iunctam cum populi cantu lingua gcrmanica. ad Missam lectam, cui fideles assistunt proferendo preces idoneas et carmina sacra lingua gcrmanica ct ad Missam lectam coram fidelibus textum ex parte lingua gcrmanica comitantibus, sicut in diversis ordinationibus Episcoporum et in libris dioccesanis precum ac cantuum statutae sunt, etiam post Instructionem S. Rituum Congregationis dici 3 septcmbrLs 1958 “Dc Musica sacra ct sacra Liturgia” vigorem retinent (cf. nr. 13 r mcm.t; e Instructionis nccnon decretum S. Officii diei 3 decembris 1958 communicatum in epistola S. O. Prot. N. 345 58 dici 23 decembris 1958 cum Em.mo Cardinali losepho Frings)» \ Ex epistola patet potestatem Ordinariorum sese extendere unice ad tres illos modos participationis, in suprarelata epistola ad Em.mum Card. Bertram descriptos; non ad omnes modos, qui cfîormari possent, participationis Missae sicut quidam benignissimam concessionem interpretari sunt. B. Puschmann, S.A.C. 1 Ci. Kirchlicher .'hiitsanzeigcr fair die Diozese Trier, vol. X'r. 10 p. 41. 103 (15 febr. 1959) 456 IUS IT PRAXIS y. Salus, prosperitas ct pax huic civitati. R7. Et omnibus habitanti­ bus in ca. V. Domine, exaudi orationem meam. R7. Et clamor meus ad te veniat, y. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Ore m u s " Omnipotens sempiterne Deus, qui in omni loco dominationis tuae totus assistis, totus operaris: adesto supplicationibus nostris, et huius civi­ tatis esto protector; nulla hic nequitia contrariae potestatis obsistat, sed vir­ tute Spiritus Sancti operante, fiat hic tibi semper purum servitium et de­ vota libertas. Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen. Celebrans intonat antiphonam sequentem, quam cantores prose­ quuntur: Signum salutis pone, Domine, in loco isto: et non permittas introire Angelum percudentem. Deinde schola canit psalmum 47: Magnus Dominus ct laudabilis val­ de. Et canuntur solummodo vv. 1-4 et 15-18. Psalmo inchoato, celebrans vadit per circuitum fori, in quo fit ritus be­ nedictionis, sistit ad quattuor partes, et aspergit dicens: In nomine Patris, ct Filii, et Spiritus Sancti. Arnen. Diaconus: Nunc celebrans benedicit vexillo et clavibus civitatis. Postea, eadem formula, celebrans benedicit vexillo civitatis et claves symbolicas Urbis. » , Diaconus: Celebrans rogat Deum ut regnet in hac Civitate capitali Nationis nostrae. y. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Oremus*3 Omnipotens sempiterne Deus, Rex regum ct Dominus dominantium, te supplices exoramus, ut novissimam hanc civitatem, totius rcipublicac Brasilianae caput electum, benedicere ct firmare digneris: ut, et qui hoc gubernio praesunt, iustitiam semper ct libertatem prosequantur, ct qui illi subduntur obtineant prosperitatem et pacem. Deus, qui per immaculatam Unigeniti tui Matrem in nos famulos tuos gratiae tuae dona multiplicas: concede, propitius; ut, qui eiusdem Virginis laudes celebramus in terris, ipsius maternis precibus praemia con­ sequi mereamur in coelis4. B - Ex ritu Consecrationis ecclesiae. 3 Peculiariter compositum. 4 Oratio Missae H.M.V, « Aparccida >, Patronae totius Brasilia^ | « ’J ACTA SANCTAE SEDIS •157 Preces nostras, quaesumus, Domine, dementer exaudi: et, interceden­ tibus sanctis tuis Paulo Apostolo ac Petro de Alcantara', ab omni nos adversitate custodi. Per Christum Dominum nostrum. Iÿ. Amen. Deinde celebrans sollemniter intonat hymnum Te Deum, quem scho­ la alternatim cum populo concinit. Deinde celebrans pontificalem benedictionem impertitur. Celebrans·. Sit nomen Domini benedictum. Et omnes discedunt in pace. II DUBIA CIRCA INTERPRETATIONEM INSTRUCTIONIS DE MUSICA SACRA Exc.mus ac Rev.mus Dominus Aloisius Carli, episcopus Signinus, post editam Instructionem de Musica sacra et sacra Liturgia, diei 3 septem­ bris 1958, S. Rituum Congregationi sequentia dubia pro opportuna eno­ datione humiliter exposuit, nimirum: 1) Utrum, nonobstante praescripto n. 76 eiusdem Instructionis, loci Ordinarius simpliciter prohibere valeat quominus imagines photographicac imprimi possint in ecclesiis, sive intra sive extra Actiones liturgicas piave exercitia. 2) Utrum, attenta praescriptione n. 100 eiusdem Instructionis, per­ mitti possit ut musicus chorus « mixtus», sive mulierum aut puellarum tantum musicam sacram exsequatur in locis tralicio more statutis (vulgo « dalle cantorie tradizionali »), in extrema ecclesiae parte vel ad latus pre­ sbyterii positis. 3) An, ad mentem dictae Instructionis, n. 18, licitum sit cantum musicae sacrae in Actionibus lilurgicis perfici totum ab uno tantum can­ tore, vel ab una dumtaxat muliere. 4) Utrum, denique, intra unam eamdemque musicae sacrae com­ positionem a choro mixto vel ab homogeneo choro, sive sit hominum tan­ tum sive mulierum, cantandam, permitti possit ut monodarius (= un solistd) vel monodaria ( - una solista) tantum partem aliquam exsequatur. Et S. eadem Rituum Congregatio, audito peculiaris Commissionis Liturgicac suffragio, reque mature perpensa, respondere censuit: Ad I. Affirmative. >> S. Paulus apostolus ct s. Petrus dc Alcantara sunt pariter Compatroni Nationis Brasilianac. 31 — Ephcrn- Iit· 1^60 IUS ET PRXXIS Acl II. Affirmative, sed in loco proprio, extra presbyterium seu extra cancellos posito. Ad III. Negative. Ad IV. Affirmative quoad monodarium, negative quoad monodariam. Atque ita rescripsit et declaravit, die 10 mensis iulii a. 1959. C. Card. Cicognani, Praefectus Henricus Dante, Prosecretarius III Romana et Aliarum DECRETUM DE PRECIBUS POST MISSAE CELEBRATIONEM RECITANDIS.1 A nonnullis locorum Ordinariis S. Rituum Congregationi quaesitum est, an Decretum n. 4305, diei 20 iunii 1913, quod permittit preces in fine Missae omitti posse quando Missa «cum aliqua solemnitate» celebratur, extendi possit etiam ad Missas sic dictas « dialogatas », quae fiunt iuxta Instructionem S. Rituum Congregationis, diei 3 septembris 1958, n. 31. Et S. Rituum Congregatio, audito etiam Commissionis liturgicae suf­ fragio, ita rescribendum censuit: Affirmative, et ad mentem. Mens autem est: Preces sic dictas Leoninas omitti posse: 1) cum Missa celebretur pro Sponsis, aut occasione primae Com­ munionis, Communionis generalis, sacrae Confirmationis, sacrae Ordina­ tionis, vel religiosae Professionis; 2) cum Missam immediate ac rite subsequatur aliqua alia functio seu pium exercitium; 3) cum infra Missae celebrationem habeatur homilia; 4) cum fiat Missa dialogata, diebus dominicis et festis tantum; 5) Insuper locorum Ordinarii permittere possunt ut praedictae pre­ ces dicantur lingua vernacula, textu ab ipsis approbato. Facta demum de iis omnibus Sanctissimo Domino nostro loanni Pa­ pae XXIII per infrascriptum S. Rituum Congregationis Cardinalem Prae- 1 Acta Ap. Sedis, 52 (1960) 360. ACTA SANCTAL SLDIS 459 fcctum relatione, Sanctitas Sua S. ipsius Congregationis rescriptum probare ct confirmare benigne dignata est. Quibuslibet contrariis non obstantibus. Dic 9 martii anno I960. L·. ►!< S. ►P C. Card. Cicognanj, Praefectus Henricus Dante, a Secretis Dc precibus omittendis post Missam Ephem. Iit.2 pluries egerunt; sed cum hoc decretum leges praecedentes compleat, opportunum est hic rursus dc re tractare. 1. Duo sunt attendenda in concessione: 1) omissio precum post Missam; 2) recitatio precum lingua vulgari. In decreto n. 4305 diei 20 iunii 1913 (cfr. Ephem. Iit. 27 [1913] 451) con­ cessa fuit facultas omittendi preces in Missis lectis «cum aliqua solemnitate > celebratis (v. gr., prima feria VI cuiusque mensis); decretum illud nunc fere verbotenus refertur, novis additis casibus. 2. Dc quanam «solemnitate» agatur, bene indicatur in casibus clenchatis. Estnc hic elenchus laxativus? Nullo morio nobis videtur. Non enim agitur tan­ tum de solemnitate intrinseca ipsi ritui, ut patet, sed etiam dc aliqua solemni­ tate cxtrinscca proveniente ex adiunctis, v. gr., ex eo quod fideles Missae parti­ cipent « dialogando »; aut si locum habeat communio generalis. Huiusmodi ca­ sus multiplicari possent. Sic inter has Missas adnumerari certe licet Missa prima nco-sacerdotis, vel Missa recurrente 25° aut 50° natali ordinationis sa­ cerdotalis. 3. Verba praesentis decreti (n. 2) < immediate ac rite» suntne stricte inter­ pretanda iuxta eiusdem S.R.C. decretum 4305 « quin celebrans ab altari di­ scedat»? ita ut sacerdos nequeat in sacristiam redire ad paramenia mutanda? Aliis verbis, locutio «immediate ct rite» suntne ita stricte sumenda, ut non habeatur unio, si pauca momenta intercedant inter Missam ct sequens pium exercitium aut aliquam functionem? Nostra sententia, legislator non ita stricte hoc praecipere voluit. In hac concessione enim omissa sunt verba decreti a. 1913, ubi dicebatur: «quin celebrans ab altari recedat ». Praeterea post Missam saepe sacrista (saepius etiam monialis sacrario addicta) accendere debet candelas vel parare quae necessaria sunt ad subscqucnlcm functionem. Quae omnia com­ modius ct decentius fiunt dum sacerdos. Missa finita ct omissis precibus, redit in sacrarium ct paramenta mutat. 4. « Functio seu pium exercitium > accipienda sunt iuxta normas Instruc­ tionis S.R.C. dici 3 septembris 1958. Praeter benedictionem cum Ss.mo Sacra­ mento (quae est actio liturgica), functio potest esse recitatio precum pro triduo vel novendiali (cum vel absque benedictione cum Ss.mo), vel receptio sodalium in aliquam associationem, et similia. 2 Cfr. Ephem. Ut. 69 (1955) 51-60, 287-289. 460 IUS ET PRAXIS 5. Homilia aut praedicatio, pro omittendis precibus, haberi debet « infra Missae celebrationem». Sed nostro iudicio, idem valet si praedicatio3 imme­ diate subsequatur. 6. Missa < dialogata » accipienda est iuxta Instructionem S.R.C.: sufficit per se etiam minimus gradus huius participationis, scilicet cum fideles « faci­ liora responsa liturgica reddunt» (Instr., n. 31 ct hac ratione subici potestati Ordinarii. Attamen semel iterumque S. Rituum Congregatio leges dc illis tulit, ita ut sufficiens haberetur ratio cur sacrum Consilium ritibus tuendis consideraverit Leoninas preces ut quid unum cum Missa et iurisdictioni S. Sedis directe subiacerc. Nunc res magis definita est: per sc subjacent Episcoporum potestati, ut pia exercitia; attamen Episcopi ne­ queunt praecipere ut semper omittantur, sed limitibus a Sancta Sede statutis. ab 3 Ita concessum erat archidioecesibus Bononiensi, Florentinae ct aliis. In dioecesi S. Flori (St. Flour, in Gallia) preces omitti poterant in Missis « cum cantibus aut cum praedicatione ». ■* Cfr. Ephem. Ut. 70 (1956) 41-43. |B* B Huiusmodi concessio abhinc plurcs annos data est nonnullis Nationibus. ° Cfr. v. gr. verba Pii XI et Pii XII in Ephem. Ut. 69 (1955) 289. RECENSIONES Liber Sacramentorum Romanae Æclesiac ordinis anni circuli (Cod. Vat. lat. 316, Paris Bibi. Nat. 7193, 41-56) = Sacramentarium Gelasianum, édite par L. Cunibcrt Mohlberg, O.S.B., en collaboration avec L. Eizenhofer, O.S.B., ct P. SifFrin, O.S.B. (= Rerum Ecclesiasticarum Documenta, serie «Fontes» η. IV). In-8° (18X25) XLIV-316 pp. et 10 H.T. Rome, Ed. Herder, 1960. — Konl^ordanztabellcn, par P. Siffrin, O.S.B. (= Re­ rum Ecclesiasticarum Documenta, serie « Subsidia Studiorum > n. 5, II). In-8" (13X21), XVI-224 pp. Rome, Ed. Herder, 1959. Le Vaticanus Reginensis lat. 316, unique exemplaire conservé du sacramentairc dit « gélasicn », est loin d être un inconnu des historiens dc la liturgie. Il a déjà été édité à plusieurs reprises depuis le XV1I‘“ siècle, ct il a fait l’objet d’études nombreuses ct dc plus en plus fouillées, jusqu'aux récents travaux dc E. Bourque1 ct surtout de A. Chavasse2. Il est maintenant tout à fait certain que le sacramentairc gélasicn. tel (ou à peu près) qu’il nous a été conservé par le Reginensis 316, a joué un très grand rôle dans l'histoire de la liturgie, surtout parce qu'il a été une des sources principales du gélasicn franc ou gélasicn du VIIIe siècle. A travers ce dernier, par l'intermédiaire du Supplément d’Alcuin ou par d’autres voies, de très nombreux textes du gélasicn ont passé dans le Missel, le Pontifical ct le Rituel romains. C’est dire que l’histoire dc nos livres liturgiques se rattache obligatoirement au Reginensis 316 comme à l’une dc scs sources essentielles, bien que non immédiates. Jusqu’à présent, force était dc se contenter de 1 édition dc Wilson (1894), dont on ne doit certes pas médire. L'érudit anglais avait réalisé un travail consciencieux ct conforme à la critique de son temps. Ce qui rend toutefois incommode l'emploi de son édition, c'est que d’une part ses références aux textes parallèles des autres sacramcntaircs sont lort rudimentaires, et que d’autre part son texte est corrigé d'après certains manuscrits postérieurs (gélasiens du VIIIe siècle en général, mais non les plus proches dc la source). La leçon authentique du manuscrit, lorsqu’elle a paru fautive, a été rejetée dans les notes, lesquelles sont malencontreusement groupées à la fin de chaque section. Or ces leçons, plus ou moins fautives, sont d’un très grand intérêt, puisqu’elles se retrouvent fort souvent dans les textes du VIIIe siècle. D’où la pressante nécessité d’une nouvelle édition. 1 E. Bourque, Etude sur les Sacramentaires romains, I, Rome 19-19, ch. III. - A. Chavasse, Le Sueramentaire Gêlasien, Paris-Tournai 1958. 454 NOT A E lizari possit, eccc quaestio principalis motus liturgici aevi moderni, et nen tantum in patria nostra, sed etiam in universo orbe catholico 18 Interim pro dioecesibus in Republica lugoslaviae Suprema S. Congregatio S. Officii, sicut patet c Litteris die 8 aprilis 1960 sub Prot. N. 210 60 ad Excellen­ tissimum Dominum Franciscum Seper, archiepiscopum Zagrebicnsem datis, in plenario Conventu feriae IV, dic 31 martii 1960 habito, sequentia ad rem decrevit: 1. Quoad Missam lectam, ut fideles [in Jugoslavia], quo arctius sacerdoti Missae sacrificium offerenti se iungant, lingua vernacula Antiphonam ad Introibo, Confiteor, Gloria in excelsis, Credo (seu symbolum apostolicum), unam alteramvc ex orationibus ad Offertorium, Suscipiat, Sanctus et Benedictus, Pater noster et Agtius Dei, necnon aliquas ex orationibus ante et post Communionem, litteraliter ex liturgicis textibus translatae, recitare valeant; itemque ut alii textus per « commentatorem », de quo in Instructione a S. Rituum Congregatione dic 3 septembris 1958 edita, ex Liturgia in verbali versipne deprompti proferri possint, dummodo sacerdos totam celebrationem sola latina lingua peragat atque populus latine pariter eiusdem salutationibus et monitionibus respondeat. 2. Quoad Missam in cantu, ut fideles [in Jugoslavia], sacerdote celebrante omnia ct singula latine proferente, atque populo eidem latine respondente, xulgari lingua cantica ad Kyrie eleison, Gloria in excelsis, Credo, Sanctus et Benedictus, necnon ad Agnus Dei canere valeant quae corumdem textuum liturgicorum vel traductionem praebeant vel saltem sensum exprimant. Hunc modum, tamen, celebrandi Missam in cantu non licet adhibere, in Missis Pontificalibus, in Missis cum ministris necnon in Conventualibus sive ecclesiarum cathedralium sive collcgiatarum, neque in Seminariis. Excipitur insuper facultas vernacula lingua canendi partes proprias Missae. S. Officium, tamen, libenter concedit facultatem ut, postquam ipse sacerdos vel Ministri Epistolam et Evangelium per sc vel per lectorem latine recitaverint, easdem lectiones vulgari sermone pro­ clament, tum in Missis lectis, tum in cantatis. In laudem Nicctac de Remesiana Paulinus dc Xola versus sequentes com­ posuit: Orbis in muta regione per te « Barbari » discunt resonare Christum Corde Romano placidamque casti Vivere pacem. Quae in votis sunt omnium nostrum. Carolus Kniewald P, Eximam ii. v. Siverls, Die lilurgische Ernetierung, Liturgisehe Betvegung nach 50 ]ah ren, Maria I aach 1959. II. — Dr. Bcncdikt Rf.etz, O.S.B.. Erzabt von Beuron, Dte Ziebetzungen der liturgitehen Erneuerttng in der Gegcnwart, Ib. 49. I US ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO I RITUS BENEDICTIONIS CIVITATIS « BRASILIAE » Die 21 mensis aprilis a. 1960 sollemniter inaugurata est civitas « Brasilia >, caput totius reipublicae Brasilianac. Pro hac occasione composita est peculiaris formula benedictionis, qua usus est Card. Emmanuel Conçalves Ccrejeira, archiepiscopus Ulissiponensis, Legatus Pontificius ad hanc caeremoniam com­ plendam. Ritus constat duabus partibus, quarum prior characterem potius purificatorium habet, altera vero impetratorium. Textus sic se habet: Legatus Pontificius, pluviali albo et mitra pretiosa indutus, una cum ministris paratis et cum omni clero, superpelliceis vestito, ad locum praesti­ tutum pro benedictione se confert. Celebrans, mitra deposita, tono feriali, dicit : 1* V. Adiutorium nostrum in nomine Domini. R7. Qui fecit coelum et terram. V. Dominus vobiscum. Rz. Et cum spiritu tuo. Oremus Actiones nostras, quaesumus, Domine, aspirando praeveni ct adiuvando prosequere, ut cuncta nostra oratio et operatio a te semper incipiat et per te coepta finiatur. Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen. Celebrans inchoat antiphonam sequentem, quam cantores prose­ quuntur: Dominus aedificet nobis domum et custodiat civitatem. Deinde schola canit psalmum 126: Nisi Dominus aedificaverit domum. Repetita antiphona, celebrans, tono feriali, dicit: Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. 1 Plura elementa desumpta sunt cx ritu Consecrationis ecclesiae, opportunis inductis· variationibus. 456 IL'S ET PRAXIS λ7. Salus, prosperitas et pax huic civitati. R7. Et omnibus habitanti­ bus in ea. V. Domine, exaudi orationem meam. R7. Et clamor meus ad te veniat, y. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Oremus" Omnipotens sempiterne Deus, qui in omni loco dominationis tuae totus assistis, totus operaris: adesto supplicationibus nostris, et huius civi­ tatis esto protector; nulla hic nequitia contrariae potestatis obsistat, sed vir­ tute Spiritus Sancti operante, fiat hic libi semper purum servilium et de­ vota libertas. Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen. Celebrans intonat antiphonam sequentem, quam cantores prose­ quuntur·. Signum salutis pone, Domine, in loco isto: et non permittas introire Angelum percudentem. Deinde schola canit psalmum 47: Magnus Dominus et laudabilis val­ de. Et canuntur solummodo vv. 1-4 et 15-18. Psalmo inchoato, celebrans vadit per circuitum fori, in quo fit ritus be­ nedictionis, sistit ad quattuor partes, et aspergit dicens: In nomine Patris, ct Filii, ct Spiritus Sancti. Arnen. Diaconus: Nunc celebrans benedicit vexillo et clavibus civitatis. Postea, eadem formula, celebrans benedicit vexillo civitatis ct claves Symbolicas Urbis. » , Diaconus: Celebrans rogat Deum ut regnet in hac Civitate capitali Nationis nostrae. y. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Oremus*3 Omnipotens sempiterne Deus, Rex regum et Dominus dominantium, te supplices exoramus, ut novissimam hanc civitatem, totius rcipublicae Brasilianae caput electum, benedicere et firmare digneris: ut, et qui hoc gubernio praesunl, iustitiam semper et libertatem prosequantur, ct qui illi subduntur obtineant prosperitatem et pacem. Deus, qui per immaculatam Unigeniti tui Matrem in nos famulos tuos gratiae tuae dona multiplicas: concede, propitius; ut, qui eiusdem Virginis laudes celebramus in terris, ipsius maternis precibus praemia con­ sequi mereamur in coelis 4. - Ex ritu Consecrationis ecclesiae. 3 Peculiariter compositum. 4 Oratio Missae B.W.V. « Aparccida », Patronae totius Brasiliae. ACTA SANCTAE SEDIS 457 Pieces nostras, quaesumus, Domine, clementer exaudi: ct, interceden­ tibus sanctis tuis Paulo Apostolo ac Petro de Alcantara5, ab omni nos adversitate custodi. Per Christum Dominum nostrum, ty. Amcn. Deinde celebrans sollemniter intonat hymnum Te Deum, quem scho­ la alternatim cum populo concinit. Deinde celebrans pontificalem benedictionem impertitur. Celebrans: Sit nomen Domini benedictum. Et omnes discedunt in pace. II DUBIA CIRCA INTERPRETATIONEM INSTRUCTIONIS DE MUSICA SACRA Exc.mus ac Rev.mus Dominus Aloisius Carli, episcopus Signinus, post editam /nstructionem de Musica sacra et sacra Liturgia, dici 3 Septem­ bris 1958, S. Rituum Congregationi sequentia dubia pro opportuna eno­ datione humiliter exposuit, nimirum: 1) Utrum, nonobstante praescripto n. 76 eiusdem Instructionis, loci Ordinarius simpliciter prohibere valeat quominus imagines photographicae imprimi possint in ecclesiis, sive intra sive extra Actiones liturgicas piave exercitia. 2) Utrum, attenta praescriptione n. 100 eiusdem Instructionis, per­ mitti possit ut musicus chorus «mixtus», sive mulierum aut puellarum tantum musicam sacram exsequatur in locis tralicio more statutis (vulgo «dalle cantorie tradizionali >), in extrema ecclesiae parte vel ad latus pre­ sbyterii positis. 3) An, ad mentem dictae Instructionis, n. 18, licitum sit cantum musicae sacrae in Actionibus liturgicis perfici totum ab uno tantum can­ tore, vel ab una dumtaxat muliere. 4) Utrum, denique, intra unam eamdemque musicae sacrae compositionem a choro mixto vel ab homogeneo choro, sive sil hominum tantum sive mulierum, cantandam, permitti possit ut monodarius (= un so­ lista) vel monodaria (— una solista) tantum pariem aliquam exsequatur. Et S. eadem Rituum Congregatio, audito peculiaris Commissionis Liturgicae suffragio, reque mature perpensa, respondere censuit: z\d I. Affirmative. ·*> S. Paulus apostolus ct s. Petrus dc Alcantara sunt pariter Compatroni Nationis Brasilianae. 31 — Ephem· lit· I960 ly H | , * ' 11’ |1| |i| i| MI 1*1 NOTITIAE Acta Sanctae Sedis. Pontificia Commissio dc sacra liturgia praeparatoria Concilii Oecumenici Vaticani II ita a Summo Pontifice loannc XXIII cflormata est: Praeses: E.mus Card. Caietanus Cicognani, Ep. Tusculanus, S.R.C. Praefectus. Rcv.mus P. Hannibal Bugnini, CM, commentarii « Epheme­ rides liturgicac > Director. Secretaries: Exemi DD.: loscph Gogue, archicpiscopus Basrensis Chal­ daeorum; Carolus Rossi, episcopus Bugcllcnsis; loannes Hervas y Benet, ep. tit. Doritanus, Ordinarius Clunicnsis; Carolus lustinus Calewaert, ep. Gandavensis; Francisais Zauner, ep. Lincicnsis; Hcnricus Jenny, ep. tit. Lycaonensis, auxiliaris Camcracensis; loscph Malula, ep. tit. Attanasensis, auxil. Lcopoldopoliranus. Rcv.mi D.: loachim Nabuco; Hyginus Angles; Joseph Pascher; loannes Fallani; Marius Righetti; Petrus Borella; loannes Schiavon; Carolus Knicwald; loannes O’Connell; loannes Quasten - Rcv.mi PP.: Bernardus Capclle, OSB; loscph Andreas Jungmann, SJ; Gregorius Martinez dc Antoüana, CMF; lulius Bcvilacqua, d.O.: loscph Pizzoni, CM. Membra: Exc.mi DD.: Joseph Walsh, archiep. Tuamensis; Thaddaeus Paulus Zakrzewski, ep. Plocensis; Casimirus Joseph Kowalski, ep. Culmcnsis; Otto Spiilbeck, ep. Misncnsis: Consultori s: Rcv.mi D.: Michael Pfliegler; Theodorus Schnitzler; loannes Wagner; Antonius Chavasse; Antonius Hanggi; Percy Jones; Petrus Jounel; Theodorus Klauscr, Fridcricus McManus; Amatus-Georgius Martimort; lairus Mejia Gomez; Ignatius Onativia; Valerius Vigorelli - Rcv.mi PP.: Bonifatius Luykx, O. Praem.; loannes B. Cannizzaro, OSB; Bernardus Botte, OSB; Eugenius Cardine, OSB; Godefridus Diekmann, OSB; Polycarpus Rado, OSB; Petrus SitTrin, OSB, Cyprianus Vagaggini, OSB; Anscarius Dirks, OP; Petrus-Maria Gv, OP; loannes Hoiinger, SJ; Hermannus Schmidt, SJ; Lucas Brinkhoff, O1 M; Marcellus Dubois, CSSR; Vincendus Kennedy, CSB; Hcnricus Kahlcfcld, d.O. Die 28 ianuarii 1959 S Rituum Congregatio concessit Exc.mo Episcopo Hildcsiensi indultum celebrandi Vigiliam paschalem mane Dominicae Resur­ rectionis. In induito, concesso ad triennium, dicitur: « Instaurata Vigilia pascha­ lis peragi valet Dominica ipsa Resurrectionis ante lucem scu prima luce, ita ut Missa solemnis circa auroram incipiat >. Similia indu ta data sunt dioecesibus: Sccoviensi, Osnabrugensi, Colonicnsi, ct Vratislavicnsi. GALLIA 473 Anglia-Hibernia. Langue vulgaire dans les Sacrements. — L’Archevêché dc Westminster fait savoir dans les journaux catholiques qu’une large permission d’utiliser la langue anglaise dans l’administration de certains sacrements (principalement Baptême, Confirmation | par un prêtre, in articulo mortis}, Mariage, Extrême Onction, etc.) a été récemment accordée par le Saint-Sicgc pour l’Angleterre et le Pays dc Galles, ct qu’une édition (VExcerpla e Rituali Romano est en préparation pour paraître à l’automne prochain. Livres récents. La Henry Bradshaw Society public son volume N° XC: The Portiforium of Saint Wu/stan (Corpus Christi College Cambridge, MS. 391), Volume II, edited by Dom Anselm Hughes, monk of Nashdom Abbey. 1960, 99 pp. L’ouvrage contient, outre l’introduction, les Communs et les Indices de tout l’ensemble, et se termine par une série de 22 « Pre-Conquest Antiphons from the Portiforium of Saint Wulstan », notées en plain-chant: heureuse innovation de la H.B.S. ■Φ· E. A. Fisher, An Introduction to Anglo-Saxon Architecture & Sculpture. London, Faber, 1959. 104 pp. 48 pl. G. H. Cook, English Collegiate Churches of the Middle Ages. London, Phoenix House, 1959. 228 pp. -f- 56 photos et 33 plans. (Carte de l’Irlande Monastique au M. A.). L’Ordnance Survey Office, Phoenix Park, Dublin, vient dc publier une grande carte dépliante: « Map of Monastic Ireland », accompagnée d’un Index ries localités, de plus dc 15 pages. Elle est faite à la même échelle (1:625.000) et par le même auteur (Mr. R. Neville Hadcok, aidé dc plusieurs spécialistes) qui a établi, voici quelques années, la Carte Monastique d’/Xnglctcrre avec l’aide de Dom David Knowles, en particulier. Prix: 7 y. 6 d. G allia. /><■ formes de la psalmodie dans les Eglises syriennes au IV et Vème siècle. — Le vendredi 20 mai 1960, à l’institut catholique dc Paris, devant un jury de la Faculté de Théologie (P. Bouyer, Daniélou et Graffin) le P. Joseph Gélineau, angevin, présente comme thèse le travail dc plusieurs années de lec­ tures ct d’étude: Antiphona. Recherches sur les formes liturgiques de la psal­ modie dans les Eglises syriennes des IVème et Vème siècles. D’apres les sources, définir ct préciser chacun de ces mots n’est pas chose aisée: car sous les memes termes, prennent place différents objets, conceptions, usages où il importe d’essayer dc voir clair. L’auteur se borne à la Syrie, dans son extension géographique, ct au cours de ces deux siècles de prospérité littéraire, alors que maints écrivains (grec et syriaque) présentent nombre dc textes ou d’allusions liturgiques. Plusieurs dc ces informations sont depuis longtemps utilisées par les érudits, notam­ ment ceux des trois derniers siècles. Mais, là comme ailleurs, il est toujours bon de reprendre ces assertions pour les confronter avec les données nous elles, offertes par les publications dc l’érudition moderne: tels les tomes dc la Patrologia orientalis, ceux du Corpus oriental de Louvain ct nombre d’autres edi32 — Ephnn. ■ •I 212 RECENSIONES illustrans etiam duplicem Enc., nccnon alios fontes liturgicos, praesertim ex Summorum Pontificum scriptis desumptos. Agens de munere « commentatoris », A. animadvertit quam opportune, nostro tempore, admonitiones diaconales denuo ingredi in functiones litur­ gicas: ex quo sperare licet fructus copiosos, si omnia secundum spiritum a lege requisitum fient (p. 228). Circa denominationem Missae (in cantu et lectae) adnotat (p. 236) adhuc exstare quamdam differentiam propriam « Missis in cantu vel votivis sollem­ nibus > (Decr. simplifiait. tit. Ill, 4 a et tit. V, 7): ex qua deducitur Missas esse solemnes ratione intrinseca, etsi non sint in cantu. Optandum sane est ut etiam haec exceptio in futura reformatione auferatur, simplifications causa. Lingua vulgaris in actionibus liturgicis admittitur tantum ex speciali con­ cessione S. Sedis; proprio arbitrio non potest introduci in alias functiones, v.gr. in lectiones Passionis et prophetiarum Hebdomadae sanctae, sicut quidam censucrunt et in praxim deduxerunt (p. 42). In processionibus vero «liturgi­ cis », quae scilicet in libris approbatis continentur, praeter linguam latinam, extra ecclesiam, permittitur in commodum fidelium etiam cantus lingua vulga­ ri (p. 247). Ad obtinendam < consciam et actuosam fidelium participationem » Missae, summopere necessaria est catechesis, quia « non ex mutatione linguae, neque ex inceptis plus minusve legitimis invenitur medium ad praesentes difficul­ tates solvendas pro participatione actuosa ct conscia, sed potius in intelligent!, opportuna et constanti catechesi “parvulorum petentium panem”, iuxta fre­ quentem doctrinam pontificiam» (p. 267). M. Bisagni Acia Sanctae Sedis. Decreto S. Paenitentiariae Apostolicae diei 13 augusti a. 1959 (cfr. /icta Ap. Sedis, 51 [1959] 656) fidelibus, qui pium exercitium, quod vulgo «Horam sanctam» vocant, privatim per integram horam peregerint, praeter partialem decem annorum indulgentiam, conceditur plenaria indulgentia, dummodo con­ fessi ac sacra Synaxi refecti ad Summi Pontificis mentem preces fuderint. > I* Belgium. In Collectione « Bible et Vie chrétienne » (Editions Casterman-Editions de Maredsous) prodierunt sequentia volumina: G.-M. Behler, O.P., Les con­ fessions de Jérémie (in-8°, 108 pp.); H. Luhicnska dc Lenval, Trêve de Dieu (in-8°, 144 pp.); Saint Irenée, De la plénitude de Dieu: Textes choisis et pré­ sentés par Roger Poelman (in-8°, 122 pp.); H. Van den Bussche, Le discours d’adieu de Jésus (in-8°, 160 pp.). Peculiaris momenti et novitatis etiam quoad liturgiam sunt adnotationes, reflexiones circa «Treguam Dei > (Trêve de Dieu}: legantur quae scribuntur in capite 3° (Rythme sacré} circa horas precis publi­ cae monachorum. Gallia. In fasciculis 80-81 commentarii «Dictionnaire d’Histoire et de Géographie ecclesiastiques » (Paris, Lclouzcy ct Ané, 1959) liturgistae interest voces: F.-J. Dôlger (coll. 550-553); Dollinger (coll. 553-563); Domitilla: S. Domitilla et catacumbae (coll. 630-634); Dublin (coll. 830 939); Duchesne (coll. 965-984). In fasciculis 37-38 «Dictionnaire de Droit canonique» (ibid.): Placentin (coll. 1-10); Police du culte (coll. 15-17); Pontife Romain (coll. 23-28); Pontificalia, insignia (coll. 28-33); Préfect apostolique (coll. 166-175): Pres­ cription (coll. 178-194); Protonotaires apostoliques (coll. 389-396); QuatreTemps (coll. 425-427); Raban Maur (coll. 447-450). In fasciculo 32 «Dictionnaire de la Bible» (Supplément): Nom de Jésus (coll. 514-541), praesertim circa nomen lesu in vita Ecclesiae (coll. 534541); Nome1 an (fête du) in: I. Aegypto antiquo; II. Religione sumerico-accadica; III. ludaismo; IV. Israclc (coli. 555-645); Offrande: iuxta linguam reli­ giosam scu cultualem in A. T. et in doctrina rabbinica (coli. 684-688); Onction (coll. 702-732). Adhuc multae paroeciae deficiunt scholis cantorum, nec fideles, etiam bonae voluntatis, discere possunt omnia propria dominicarum et festorum. Huic necessitati occurrens, Rev. Louis paravit librum canticorum in quo, ad simplificationem sive cantus sive canentium, eorum numerum redigit (Le Graduel • * HISPANIA 143 Codici di origine f rancere della Biblioteca Nationale di Napoli (pp. 2733); H. Gavel, L’accentuation des mots du canon de Ia Messe dans un manu­ scrit d'Angers: ms. 91 du Xe siècle (pp. 35-39); Georges Fr£nald, OSB, Les témoins indirects du chant liturgique en usage à Rome aux IX' et X' siècles (pp. 41-74); Dominique Catta, OSB, Le texte du répons «Descendit» [à Noel) dans les manuscrits (pp. 75-82); Rév. Paul M. Arbogast, The small punctum as isolated note in Codex Laon 239. Thèse de l’institut pontifical de Musique sacrée (pp. 83-133); R. P. René Menard, Note sur la mémorisation et l'impro­ visation dans le chant copte (pp. 135-143); Eugène Cardine, Neumes et Rythme: les coupures neumatiques (pp. 145-154); Rembert Weakland, The compositions of Hucbald [de Saint-Amand 840? f Juin 930) (pp. 155-162); Jacques Hourlier, Le Bréviaire de Saint Taurin: Un livre liturgique clunisien à l’usage de l’Echclle-Saint-Aurin. Paris B. N. Lai. 12601 (pp. 163-173). Après ces Etudes, quinze recensions de musicologie et dc paléographie musicales occupent les pages 177-194: problèmes notamment des chants vieuxromain et grégorien. Enfin une discographie (pp. 195-198) signale, critique et apprécie cinq enregistrements de musique sacrée depuis la Renaissance (Josquin des Prés, Phillip dc Monte, Nicolas Lebègue), la Messe de Tournai (polyphonie de 13301340), jusqu’à la musique d’orgue des Primitifs à la Renaissance, et celle de César Franck, en passant par deux Maîtres du XVIIe siècle: Vincent Lubeck (1656-1740) et Nicolas Bruhns (1665-1697). Ce docte in-quarto atteste la valeur et le labeur de la Paléographie grégo­ rienne dc Solcsmcs. Arnese, Acta Sanctae Sedis. Nuptialis anuli osculatio indulgentiis ditatur. — « Ad amorem fidelitatemque coniugalcm fovendam, lo.mnes XXIII, Pont. Max., ...benigne concedere dignatus est ut qui coniuges, nuptialem uxoris anulum vel singulatim vel una simul pie deosculati, invocationem: “Annue nobis, Domine, ut Te diligentes, nos invicem diligamus et secundum tuam sanctam legem vivamus”, vel aliam similem devote recitaverint, partialem trecentorum dierum Indulgentiam semel in die celebrationis nuptiarum saltem corde contrito acquirere valeant >. (E S. Pacnitentiaria Apostolica, dic 23 nov. 1959: Acta Ap. Sedis, 51 | 19591 921; 52 11960) 62.1. Austria. XXI Collatio Commissionis Uturgicae Ausfriacae in instituto Liturgico Sa· lisburgensi dic 18 novembris 1959 habita est, moderante Exc.mo F. Zauncr, episcopo Lincicnsi, qui, aperiens sessionem, Rcv.do P.J.A. Jungmann gratulatus est, recurrente septuagesimo anno cius natalis. P. F. Debray disserens de Institutione cidtuah ministrorum seu puerorum exposuit momentum huius muneris, quod diaconatus appellati potest; quare mi nistrantes imbuendi sunt de eorum dignitate, animo recolentes pueros faciliter attrahi a rebus pulchris ct nobilibus. P. D, Zàhringcr loquutus est dc renovatione liturgica in Austria et tn Germania, suggerens considerationes et possibilitates ad obtinendum commu­ nem ordinationem seu laborem praesertim ut ad vitam revocetur cultus divinus cum maiore ct actuosa participatione fidelium. Parochus J. Schneider exposuit experientias habitas in dioecesi Gurcensi utendo «Collectione Rituum» Germaniae. Demum Exc.mus Zauncr certiores fecit praesentes dc cacremoniali communi, lingua germanica, pro celebratione solemnitatis Corporis Christi. Etudes Grégoriennes. Abbaye dc Solcsmcs (Sarthe), t. Ill, 200 pp. (23 X 31). — Publié par I abbaye de Solcsmcs, ce « Recueil d’Etudes d'ordre technique... aer toutes tes questions qui intéressent l'art grégorien et la prière liturgique chantée ». présente, en fin de 1959. son troisième volume (40 NF). Le premier, sorti en 1954 (cf. Ephem. ht. /2 119581 241-242) est a 20 NF ct le deuxième (cfr. Ephem. Ht., ibid.) à 30 NF. De ces travaux la liste ct les auteurs attestent et la technicité des problèmes ct tout ensemble la valeur de leurs conclusions. D’autre part tableaux, illustra­ tions documentaires, hors-texte, soulignent leur aspect solide ct spécialisé. On sert rend compte par le seul relevé du sommaire: Joseph Gajard, O.S.B., Lieux romain » et « Grégorien ■». (Le répertoire primitif) (pp. 7-26); Rafïaelc F. COMBALUZIF.R, C.M. Hispania. Inter articulos alicuius momenti sacram liturgiam spectantes numerari opor­ tet sequentes: A. Segovia, S.J., La il u minaciori bautismal en el antiguo cristianismo. ( = Facultas Theologica Granatensis S J., Granada 1958). — Optime et profunde dilucidat auctor sensum verborum « photismos », « photisma », etc., apud aucto res antiquiores ante et post Christum natum. Significari in primis hac loquutio ne: «instructionem», «declarationem» probat. In christianismo vero «Revela­ tionem» in se vel datam in catechesi praebaptismali, tandem vero ipso actu Baptismi. J. Calveras, S.J., La vida afectiva en el servicio divino segun las oraciones dei Misai Romano, in Manresa, 30 (1958) 221-234. — Demonstrare conatur auctor etiam in oratione officiali Ecclesiae contineri perplurima elementa affec­ tiva, quod quidem plurimi moderni negare videntur. Agitur de expositione po­ tius polemica quam historica. Gelasiano (De Missarum sollcmniis*, in Hispania Sacra, 11 (1958) 83-105. — Auctor proponit aliam designationem Sacramcntariorum, prae­ cipue ex eo quod conatur probare auctorem Sacramentarii Leoniani fuisse Pa­ pam Gelasium 1. Difficultates Codicis Veronensis, uti pluralitas Missarum pro uno festo Missae pro peculiaribus circumstantiis etc., solvi possunt secundum auctorem ' attendendo ad finem sibi a Papa Gelasio propositum, nempe redi). Janini, /?/ H U NG ARI Λ NOTITIAE 85 figuris scu symbolis, de sensu Ecclesiae in traditione catholica apud Patres, tempore reformationis et saec. XIX. Motus liturgicus docuit fideles his ultimis annis doctrinam Corporis mystici et necessitatem orandi una cum Ecclesia et nomine Ecclesiae (coi. 427). « Mysterium Ecclesiae » seu salutis universalis tractatur in coli. 468-479. Legi possunt aliae voces: Ennemis (liturgia et hagiographia) et praesertim Epiphanie (etymologia, historia, momentum dogmaticum et spiri'uale). Acta Sanctae Sedis. dominationes. — Dic 10 m. ian. I960 Exc.mus Hcnricus Dante, Caeremo­ niarum Apostolicarum Praefectus, nominatus est Secretarius S.R.C. Dic 22 novembris 1959 nominati sunt: Rev.mus P. Ferdinandus Anto­ nelli, O.F.M., Promotor generalis Fidei; Rev.mus D. D. Amatus-Petrus Frutaz, Relator generalis Sectionis Historicae S.R.C. ct Rev.mus P. loseph Low, C.SS.R., alter Relator pro Scelione Historica eiusdem S.R.C.; dic 14 ianuarii 1960 Rev.mus Vitalis De Rosa, S.R.C. Consultor Il"c Sectionis pro s. liturgia. Rev.mis praeclaris Viris, quorum consilio et opera « Ephemerides liturgieae* iam diu laetantur, fausta quaeque ex corde ominamur. Gallia. Uber Institutionum seu Directorium Ecclesiae foroiuliensis. — Parmi les anciens manuscrits liturgiques dc l’Eglise de Fréjus (Var), on connaît le Sacramentaire du XIII s. (B. mun. 1 Fréjus, voir Scriptorium, t. XII, 1958, p. 269275) et le Bréviaire du XV s. (Paris B. N. lat. 1261). Entre ces deux témoins prend place le Directorium, récemment retrouve lors du transfert à Toulon des Archives dc l’Evêché de Fréjus. Une communication dc Vabbé Victor Saxer analyse ce codex dans Bul­ letin philologique et historique jusqu'à 1715, année 1958, p. 147-154. Ce manuscrit (138 sur 180 mm.) de 64 feuillets, parchemin, écrit sur deux colonnes, 29 lignes chacune, renferme, f. 2-60, les Institutions litur­ giques dc la cathédrale dc Fréjus: Ordinaire pour la liturgie du temps ct celle du sanctoral. On y note, le 22 septembre, la dédicace dc la cathédrale dc Fréjus, ct, le 17 décembre, la fête de S. Léon, évêque dc Fréjus. Les f. 6lr-62v donnent les Litanies des saints ct la prière Pie et exaudi­ bilis. Les autres textes des f. 62T-63V présentent des additions des X1V-XV1 s. Mentionné dans un inventaire dc 1382, ce manuscrit fut écrit au cours du XIV siècle. En effet, dans ses précisions sur les distributions pécuniaires aux chanoines ct dans scs rubriques sur le rite dc diverses fêtes: les douze apôtres, les quatre évangélistes, les quatre docteurs de l’Eglise latine ct la Saint Léon, évêque dc Fréjus, toutes solennités élevées au rang de fêtes dou­ bles, le texte du Directorium reprend fidèlement les prescriptions liturgiques du 2 mai 1308, portées par le cadurcicn Jacques Duèze, alors évêque dc Fréjus (1300-1310), promu à Avignon (1310) et à Porto (1313), et devenu, du 7 août 1316 jusqu’au 4 décembre 1334, le pape Jean ΧΧΠ. F. CoMBALVZlER, C.M. <· Typis Domus Edit. Beauchcsnc prodiit fasciculus duplex XXVI-XXVH Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique (1959; in-4”, 385-896 coll). Vox Eglise (coll. 385-479) tractatur diffuse sub diversis aspectibus: de eius In fasciculis 37 et 38 Dictionnaire de Droit canonique (Paris, Lctouzey) legi possunt sequentes voces ad rem liturgicam spectantes; Pontifical: historia descriptio, valor canonicus (coli. 28-33); Pontificalia (insignia): definitio, spe­ cies, historia, codex et usus seu consuetudines (coli. 34-42). Ilungaria. Enchiridion Liturgiae Pastoralis seu Synthesis theologiae sacramentalis inscribitur opus quod Rev.mus P. Polycarpus Radô, O.S.B., S. Theologiae doc­ tor ct professor in Facultate theol. Budapestinae, parat. Praeprimis doctor professor historiam et fontes liturgiae indagat ac fruc­ tibus huius inquisitionis ubique utitur in suo opere. Qua professor scientiae biblicac per complures annos peritum se monstrat in exponendis locis S. Scrip­ turae in re sacramentaria; insuper optime cognoscit scripta Patrum ct sic eius argumenta innixa sunt Traditioni. Enchiridion tum clero iuniori, tum scrutatoribus liturgiae pastoralis certe proderit; curatoribus animarum datur synthesis quaestionum utilium quam maxime in ministerio pastorali. Opus praesens sub no’tone liturgiae non solum, sacros ritus comprehendit, sed omnes actiones sacrales, qure ad Deum colendum et fideles sanctitate imbuendos contendunt. Tractantur omnes instaurationes quae, usque ad a. 1958, feliciter in lucem prodierunt, ac ubique commentario historico et rubrical! instructae sunt. En summarium operis. Pars generalis: I. Tractatus: Euchologia scu dc lege orandi; 11. T. Stilistica sacralis scu dc ritibus ct caeremoniis in genere; Ill. T. Typologia sacralis seu de familiis cultus; IV. T Scmasiologia sacralis seu dc sacramentis in communi. Pars specialis: I. Dc Ecclesia sacrificante; II. Dc Ecclesia orante; III. le augustissima Eucharistia ut est sacramentum; IV. De Baptismo; V. De Con­ firmatione; VI. Dc Poenitentia; VII. Dc Extrema Unctione; VIII. De sacra­ mento Ordinis; IX. De Matrimonio; X. Hcortologia scu de Ecclesia sanctifi­ cante tempora; XI. De Ecclesia sanctificante spatium ct res seu Hierotopo.ogia ct paramcntica. Quilibet tractatus dividitur in plures partes. Opus (in-4°, circa 2000 pp.), cuius pretium erit circa 10-12 Doll. USA, emi poterit sequenti inscriptione: Foapati Hivatal, Pannonhalma, Gyôr vm , Hungaria. Italia. . Hymnus acathistos pulchra veste typographica et clara versionc italica Italica praesentatur a Domo Editorial! «Vita e Pensiero»: Lode alla Vergme: inno VOL I XXV 1961 FASC. I EPHEMERIDES LITURGICAE E D I Z I O N I LITURGICHE VIA POMPEO MAGNO, 21 — ROMA (60S) INDEX TOMI LXXV (1961) I — DISSERTATIONES Benoît-Castelli G., L’n processionnal anglais du XIVe siècle................................................. 281 Deshusses J., Le sacramcntairc de Gcllonc dans son contexte . . . . · 193 Lfmarié J. Textes epiphaniques d’Antiphonaircs ct Bréviaires du moyen âge . . 3 Nussbaum O., De altarium ablutione........................................................................................ 105 PaschEr J.. Die Bczichungcn des monastischcn Breviers zum Brevier Pius’ V . . 32/ Π — NOTAE Antin P.. Ore lambere (hymne à Stc Madeleine)................................................. — Les « sartagines » du Martyrologe romain........................................................... Ashworth H., Dom L. Brou (+) .....···· Balboni D., La catalogazionc dei libri liturgici........................................................... Borella P.. Dal sacramentario Gregoriano al Mcssalc romano . Brinktrim J., Zur Entstehung der Antiphonen der Matutin des Drcifaltigkcitsfcstc Combaluzier F., Le chanoine M. Briere Coppo A„ Le chant lit. d’après un recent ouvrage................................................. 21 133 356 223 237 350 117 139 — Ex lectionibus « unius summae diuinitatis ». vel « unius summaeque diuinitatis » utra videtur primaeva................................................................................................ F. C.. Te Mariam laudamus................................................................... — Lazarizo........................................................................................................ · Gambi r Kl.. Das àltcstc Fragment des Comes des hl. Hieronymus . — Kurze Biographic und Bibliographic von P. Alban Dold . 211 354 353 214 244 111 — IL’S ET PRAXIS S. Rituum Congregatio 24 februarii 1960. — Litaniae Pretios. Sanguinis D.N.l.C. approbantur ... 54 3 man 1961. — Variationes in cantu in Missali. Kyriali. Graduait et Antiphonali (commentarium) ............ 246 5 octobns 1960. — Ordinationes ad librorum liturgicorum editores circa novas Breviarii ac Missalis romani editiones (commentarium) .... 25. 401 12 octobrif 1960. — Nova invocatio additur laudibus in blasphcmiarum reparationem 56 28 decembru I960. — Laudes non possunt anticipari nec in recitatione a solo » 56 (adnotationer) 487 INDEX 14 februarii /96/. — Instructio dc Calendariis particularibus ct Officiorum ac Mis­ sarum Propriis ad nonnam cl mentem Codicis rubricarum revisendis (adno~ tat io nes)..................................................................................................................................... 143 15 aprihs 1961, — Instructio pro sacerdote infirmo vel caecutiente (adnotationes) 362 27 mau 1961. — Declaratio: dc commemoratione feriae IV classis (adnotatio) . . 366 10 angusti 1961. — Formula pro benedictione vehiculi « cinemobili » nuncupati (not tda) .............. 367 Suprema S. Congregatio S. Omen 21 martu 1960. — Dc communione horis vespertinis ...... 58 S. Congregatio Concilii ? decembris 1960. — Novus index dierum festorum pro applicatione Missae pro populo (adnotationes).................................................................... 59 ? decembris I960. — Dc servitio chorali novo rubricarum Codici accomodando (adnotationes)............................................................................. gQ Documenta Dc compositione candelarum pro sacris functionibus In Solutiones dubiorum novum rubricarum ··<... 367 Codici m . .64. 251 IV — LITLRGIA PASTORALIS A. B., Dies liturgici in Gallia............................................................................ 69 Coetus generalis A.I.S.C..................................................... ····... 77 Hebdomadae liturgicae nationales italicae......................................................... 369 I. B., XI hebdomada nationalis liturgica pro studiis provehendis et IV hrbd. Iit. pro professoribus liturgiae.............................................................................. 74 I. G.. VII Coloquio de pastoral liturgica......................................................... 67 Vanstei nkiste M.. Semaine d etude pour professeurs de liturgie .... 66 — V’Ill·’ Semaine delude pour professeurs dc liturgie .... 374 V — PONTIFICIA ACADEMIA LITURGICA . β 174 174 L’abbaye royale Notre-Dame dc Jouarre (/·. Combaluzier) ... Achilis E.t The Calendar for the Modern Age (K. Rafja) .... Arens A., Die Psalmcn im Gottesdienst des Alien Blindes (L. Vagaggmi) I/asscmblca liturgica della Messa (ab) ...... ... Antifonario Visigôtico Mozarabe dc la Catcdral dc Lcôn (/*. Borella) 459 86 449 177 265 Acta anni I960 Quaestiones pro a. ....................................................................................... 1960-1961 . . . . . . . . . VI — RECENSIONES 54 ACTA SANCTAE SEDIS Decretum porro quo editiones singulorum Editorum «typicae conformes» declarantur, expediri potest tantummodo, quando ultimae partes totius volumi­ nis, Breviarii aut Missalis, examinatae fuerint. Nihil impedit, quominus Edito­ res, pro sua commoditate, specimina proprii Breviarii aut Missalis, per sectiones seu partes (at non nimis exiguas, ne examinis opus ultro protrahatur) mittant, duplici semper exemplari, ut iam innuimus. « Imprimi potest », quod haec S. Congregatio pro singulis sectionibus editori remittit, una cum eventual ibus correctionibus fideliter exsequendis, non acquivalet approbationi definitiva, uti dictum est, in fine examinis concedendae. Romae, die 5 oct. 1960. Henricus Dante, S.R.C. a secretis II URBIS ET ORBIS: LITANIAE PRETIOSISSIMI SANGUINIS D. N. I. C., APPROBATAE ET IN RITUALI ROMANO INSERENDAE i Pretiosissimi Sanguinis Agni immaculati Christi, quo redempti sumus, cultum in dies pie succrescere cupiens, Sanctissimus Dominus noster loannes Papa XXIII12 supra relatas Litanias, a S. Rituum Congregatione descripto ordine digestas, approbare dignatus est, casdemque in vulgus edi atque in Rituali Romano, tit. XI, post Litanias Ss.mi Cordis lesu, inseri ita induisit, ut in toto Orbe catholico a Christifidelibus cum private tum publice adhi­ beri valeant. Contrariis non obstantibus quibuslibet. Dic 24 februarii 1960. ►I< C. Card Cicognani, Praefectus L. œ s. Henricus Dante, a secretis Kyrie eleison... Pater de caelis, Deus Fili, Redemptor mundi, Deus Spiritus Sancte, Deus Sancta Trinitas, unus Deus miserere nobis 1 Acta Ap. Sedis. 52 (l%0) 412-4B. 2 · Vestigiis [igitur] Decessorum Nostrorum insistentes, ut pictas erga Pretiosissimum Sanguinem Agni Immaculati Christi magis magisque vigeret atque floreret, congruentes lita­ nias, prout a Sacro Consilio legitimis ritibus tuendis ordine digestae sunt, adprobavimus. earumque recitationem cum privatam tum publicam, peculiaribus propositis Indulgentiis, universae Christianorum familiae commendavimus » (Ex Epistola Apostolica loannis XXIII De cultu Pretiosissimi Sanguinis D.NJ.C. promovendo). S. CONGREGATIO RITUUM Sanguis Christi, Unigeniti Patris aeterni Sanguis Christi, Verbi Dei incarnati Sanguis Christi, Novi ct Aeterni Testamenti Sanguis Christi, in agonia decurrens in terram Sanguis Christi, in flagellatione profluens Sanguis Christi, in coronatione spinarum emanans Sanguis Christi, in Cruce effusus Sanguis Christi, pretium nostrae salutis Sanguis Christi, sine quo non fit remissio Sanguis Christi, in Eucharistia potus et lavacrum animarum Sanguis Christi, flumen misericordiae Sanguis Christi, victor Hemonum Sanguis Christi, fortitudo martyrum Sanguis Christi, virtus confessorum Sanguis Christi, germinans virgines Sanguis Christi, robur periclitantium Sanguis Christi, levamen laborantium Sanguis Christi, in fletu solatium Sanguis Christi, spes poenitendum Sanguis Christi, solamen morientium Sanguis Christi, pax et dulcedo cordium Sanguis Christi, pignus vitae aeternae Sanguis Christi, animas liberans de lacu Purgatorii Sanguis Christi, omni gloria ct honore dignissimus Agnus Dei... V Redemisti nos, Domine, in sanguine tuo. R7 Et fecisti nos Deo nostro regnum. 55 salva nos Oreinus. Omnipotens sempiterne Deus, qui unigenitum Filium tuum mundi Redemptorem constituisti, ac eius sanguine placari voluisti: concede, quaesumus, salutis nostrae pretium ita venerari, atque a praesentis vitae malis cius virtute defendi in terris, ut fructu perpetuo lactemur in caelis. Per cumdem Christum Dominum nostrum. Arnen3. 3 Summus Pontifex loanncs XXIII sequentes indulgentias largiri dignatus est: 1) partialem septem annorum a christifidclibus saltem corde contrito acquirendam, si Litanias Pretiosissimi Sanguinis cum versiculo ct oratione devote recitaverint; 2) plenariam, suctis conditionibus, semel in mense ab ipsis lucrandam, si quotidie per integrum mensem camdcm recitationem pia mente persolverint. (S. Paenitentiana Apostolica, dic 3 martii 1960, in Acta Ap Sedis, 52 (I960] 420). 56 ACTA SANCTAE SEDIS ΠΙ URBIS ET ORBIS: LAUDIBUS IN BLASPHEMIARUM REPARATIONEM NOVA ADDITUR INVOCATIO 1 Sanctissimus Dominus noster loannes Divina Providentia Pp. XXIIII in Audientia die 12 octobris mensis anno 1960 infrascripto Sacrorum Rituum Congregationis Cardinali Praefecto concessa, statuere benigne dignatus est, ut laudibus in blasphemiarum reparationem, quae incipiunt « Benedictus Deus» (italice «Dio sia benedetto»), addatur invocatio: «Benedictus Sanguis eius pretiosissimus » (italice: < Benedetto il suo preziosissimo Sangue »), et quidem post invocationem < Benedictum Cor eius sacratissimum ». Quibuslibet contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, cx Aedibus S. Rituum Congregationis, die 12 mensis octobris, anno 1960. Φ C. Card. Cicognani, Ep. Tusculanus, Praefectus Henricus Dante, a secretis IV DECLARATIO: LAUDES NON POSSUNT ANTICIPARI NEC IN RECITATIONE « A SOLO » 2 Cum circa interpretationem nn. 144 et 145 novi Codicis rubricarum du­ bium ortum sit utrum scilicet, post diem primum ianuarium anni 1961, Laudes inde a tempore postmeridiano dici praecedentis, in recitatione a solo facta, adhuc liceat anticipari, haec S.R.C., ne in re quae directe ad publicam Ecclesiae precationem pertinet remaneat incertitudo, necessarium esse duxit declarare: 1) N. 144 proprie ct exclusive permittitur anticipatio Matutini, sive in choro, vel in comuni, aut a solo. 2) N. 145 proprie ct exclusive statuitur, recitationem Laudum, in choro et in communi, fieri posse tantummodo primo mane, id est, absque ulla anticipatione; recitationem vero a solo, quae similiter anticipari non licet, convenienter fieri eodem matutino tempore. Romae, dic 28 decembris 1960. Henricus Dante, Secretarins 1 Actu ,lp. Sedis. 52 (1960) 987. * Ex durio L'Osservatore ronnmo, dic 30 dcc. I960. J | ; i · S. CONGREGATIO RITUUM 57 Adnotationes. — Grato animo liturgiae cultores hanc declarationem acce­ perunt. Primo, quia plura periodica Rubricarum Codicem commentantia, nu­ merum 145 pro ct contra anticipationem Laudum interpretata sunt, non par­ vam facientes confusionem. Nec, revera, damnandi. Litcra enim legis aliqua­ tenus ambigue sonat. Declaratio finem ponit « inccrtitudini ». Secundo, quia declaratio providit ad salvandam naturam precationis liturgicae, potius quam meram iuridicam adimpletionem praecepti. Ita, sensim sine sensu, per morum illum providentialem, inde a decem annis auctoritative incoeptum, publicae praecationi Ecclesiae, post saecula progressivae denaturationis, restituitur inti­ mus realisque sensus precis « horariac ». Laudes, natura sua, sunt « precatio matutina ». Earum anticipatio salva­ ret praeceptum, non spiritum; e contra, earum absolutio, hora competenti pro­ pria, salvat ct praeceptum ct spiritum. Quaestio non ponitur pro Matutino, quod est praecatio nocturna, et recte absolvi potest sive inchoante, sive mediante, sive declinante nocte. Nec valet subsumere haberi iam horam Primae. Certe Prima est precatio matutina, sed sub diversa ratione ac Laudes. Laudes primigenie mane dicun­ tur ct hoc directe respondet structurae precis liturgicae laudativae, quae coro­ nat totum officium nocturnum. Prima, c contra, est sicut quoddam succeda­ neum, est pleno sensu hora « monastica », sive quoad originem sive quoad structuram. Est exacte « duplex » horae Laudum, etsi magis appropriate prae­ paret orantes ad cottidianum laborem; ira ut si aliquando contigerit Horas canonicas ad ulteriorem simplificationem quoad numerum ct structuram su biici, valde probabiliter Prima disparebit, poriora sua elementa tradens Laudibus. Dari potest quaedam difficultas aptationis, praesertim penes Communitates religiosas. In omni mutatione difficultates inveniuntur, quae aequo et sereno animo perpendendae ct superandae sunt, salva semper lege Ecclesiae. Lex enim vel consuetudo particularis aptari debet legi generali Ecclesiae, non haec illi. Ita, in praesenti, cum Laudes sint « precatio matutina », optimo consilio dici vel cani possunt antequam pii sacerdotes vel religiosi et religiosae ad medi­ tationem accedant. Et sic locum tenere possunt illarum precum, ex actibus fidei spei ct caritatis, cx iaculatoriis et devotis orationibus, aliquando ample, compac­ tarum, quae mane recitari solent. Si enim bene res perpendatur, dc facili inspi­ citur eosdem sensus, qui inveniuntur in supradictis actibus piis, luculenter ha­ beri in psalmis, hymnis et orationibus Laudum: magis synthetice, magis cnuclcativc, velate aliquando, sed etiam abundantius ct propius. Per studium et cre­ bram meditationem oportet uberem medullam invenire et attingere. Ita paulatim liturgica instauratio gressus suos dirigit versus illam harmo­ niam inter privatam publicamque orationem, quam omnes rei liturgicae et pastoralis bene conscii vehementer longe auspicantur. ab I I 58 ACTA SANCTAE SEDIS SUPREMAS. CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM: DE COMMUNIONE HORIS VESPERTINIS 1 Canon 867, par. 4, statuit S. Communionem distribuendam non esse extra horas quibus Missae sacrificium offerri potest, « nisi aliud rationabilis causa suadeat ». Constitutione autem < Christus Dominus » dici 6 ianuarii 1953, mitigata disciplina circa ieiunium eucharisticum, concessa fuit locorum Ordinariis facultas permittendi, certis diebus, Missae celebrationem horis vespertinis (n. VI); et Instructione eidem Constitutioni a S. Officio adnexa declaratum fuit fideles ad S. Synaxim libere accedere posse infra dictam Missam vel proxime ante et statim post, servatis quoad ieiunium eucharisticum normis in praefata Constitutione statutis (n. 15). Deinde Monito diei 22 martii 1955 confirmatum fuit huiusmodi con­ cessionem factam fuisse « ad commune fidelium bonum », et ideo intra limi­ tes communis boni continendam esse. Postea, Motu proprio « Sacram Communionem*, diei 19 martii 1957, locorum Ordinariis facta fuit facultas permittendi celebrationem Missae vespertinae etiam < quotidie, si bonum spirituale notabilis partis christifidelium id postulet ». Quibus conlatis actis cum textu canonis supra relati, propositum fuit dubium an adhuc in suo pleno vigore maneat ultima clausula paragraphi, ita ut quaevis rationabilis causa sufficiat ad petendam et distribuendam S. Communionem horis postmeridianis etiam independenter a Missae cele­ bratione. Cui dubio Suprema haec S. Congregatio respondendum censuit praefa­ tam clausulam, licet formaliter non abrogatam, iam rarius applicari posse, cum, mitigata lege ieiunii eucharistici, difficilius huiusmodi rationabilis causa occurrat; attamen cum hoc excludi omnino nequeat, Missasquae vespertinas nec semper nec ubique celebrare possibile sit, locorum Ordinarii permittere poterunt ut quae in praefatis S. Sedis documentis statuta fuere quoad S. Communionis distributionem in Missis vespertinis, applicentur, ubi Mis­ sae non habeantur, etiam alicui sacrae functioni ab ipso loci Ordinario deter­ minandae ac postmeridianis horis celebrandae in ecclesiis sive paroecialibus, sive non paroecialibus aut in oratoriis nosocomiorum, carcerum, colle­ giorum. Hac sane concessione, dum bono communi amplius providetur, simul 1 Acta Ap. Sedit. 52 (1960) 355-356. ■■■■ S. CONGRF.GATIO CONCILII 59 consulitur ne animarum pastores frequentibus fidelium petitionibus prae­ pediantur quominus hodierni apostolatus necessitatibus satisfacere valeant. Flanc relatam Sibi Em.morum ac Rev.morum Patrum Supremae S. Congregationis S. OfTicii decisionem, in Conventu plenario feriae IV diei 16 martii 1960 editam, SS.mus D.nus N. D. loannes, Divina Providentia Papa XXIII, in Audientia Em.mo ac Rev.mo D.no Cardinali Secretario S. Officii, feria VI, die 18 martii impertita, confirmavit ac publicari iussit. Datum Romae, ex Aedibus S. Officii, die 21 martii 1960. Sebastianus Masala, Notarius S. CONGREGATIO CONCILII DECRETUM : NOVUS INDEX STATUITUR DIERUM FESTORUM QUIBUS INEST OBLIGATIO LITANDI SACRUM PRO POPULO i Cum in novas Rubricas Breviarii et Missalis editas post Litteras Apostolicas «Rubricarum instructum > diei 25 mensis iulii 1960 per Decretum Generale Sacrae Rituum Congregationis «Novum rubricarum Breviarii ac Missalis romani codicem » diei 26 mensis iulii 1960, quaedam variatio­ nes circa dies festos inductae fuerint, nonnulli Ordinarii locorum per va­ rias Regiones constituti a Sacra Congregatione Concilii expostulaverunt ut, ad dubii atque perplexitatis occasionem auferendam circa dies, quibus est applicandum Sacrum pro populo, congrua aliqua ratio iniretur. His itaque votis annuens, Sacra Congregatio Concilii, de mandato Summi Pontificis loannis XXIII feliciter Regnantis, indicem laxativum, qui sequitur, festorum, quibus, iuxta praescripta canonum 339 § 1 et 446 § 1 Codicis luris Canonici, in universa Ecclesia a dic 1 ianuarii 1961 inest obligatio litandi Sacrum pro populo, conficiendum statuit; idest: Festa de praecepto Dominicae I et II Classis. Alia Festa I Classis in Calendario Ecclesiae Universae: 1) Nativitas Domini - 2) Dies octavus Nativitatis Domini - 3) Epipha­ nia Domini - 4) Ascensio Domini - 5) Festum SS.mi Corporis Christi 1 Acta Af>. Sedis, 52 (1960) 985-986. ACTA SANCTAE SEDIS 60 6) Conceptio Immaculata B. Mariae Virginis - 7) Assumptio B. Mariae Virginis - 8) Festum S. loseph, Sponsi B. Μ. V. - 9) Festum Ss. Petri et Pauli Apostolorum - 10) Festum Omnium Sanctorum. Festa de non praecepto I Classis in Calendario Ecclesiae Universae: 1) Festum SS.mi Cordis lesu - 2) Festum Pretiosissimi Sanguinis D.N.I.C. - 3) Annuntiatio B. Mariae Virginis - 4) Festum Sancti loseph Opificis - 5) Dedicatio S. Michaelis Archangeli - 6) Nativitas S. loannis Baptistae. I Classis in Calendariis particularibus: 7) Festum Patroni principalis Nationis - 8) Festum Patroni principalis Regionis seu Provinciae sive ecclesiasticae sive civilis - 9) Festum Patroni Dioecesis - 10) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae Cathedralis - 11) Fe­ stum Patroni principalis loci seu oppidi vel civitatis - 12) Anniversarium Dedicationis Ecclesiae propriae - 13) Titulus Ecclesiae propriae. II Classis: 14) Nativitas B. Mariae Virginis - 15) Purificatio B. Mariae Virginis — Festa natalicia Apostolorum ct Evangelistarum, scilicet - 16) Festum S. Andreae - 17) Festum S. Thomae - 18) Festum S. loannis - 19) Festum S. Mathiac - 20) Festum S. Marci - 21) Festum Ss. Philippi et lacobi - 22) Festum S. lacobi - 23) Festum S. Bartholomaei - 24) Festum S. Matthaei 25) Festum S. Lucae - 26) Festum Ss. Simonis et ludae. Contrariis quibuscumque non obstantibus. Datum Romae, die 3 decembris 1960. P. Card. Ciriaci, Praefectus P. Palazzini, a Secretis II DECRETUM: DE SERVITIO CHORALI NOVO RUBRICARUM CODICI ACCOMMODANDO» In Litteris Apostolicis «Rubricarum instructum» dici 25 mensis iulii I960 ad num. 3) edicitur: « Item statuta, privilegia, indulta et consuetudines cuiuscumque generis, etiam saecularia et immemorabilia, immo spccialis» Acta At> Sedis, 52 (I960) 986-987. 61 S. CONGREGATIO CONCILII sima atque individua mentione digna, quae his rubricis obstant, revocantur ». Quare Sacra Congregatio Concilii, de mandato Summi Pontificis loan­ nis Papae XXIII feliciter Regnanti, statuit, ad servitium chorale quod attinet, ut locorum Ordinarii curent emendari statuta capitularia et abrogari praefata privilegia, indulta et consuetudines, quae dictis rubricis obstent. Insuper declarat reductiones servitii choralis, quae a Sacra Congrega­ tione Concilii fuerint concessae, adhuc vigere, si et quatenus praedictis rubricis haud obstent. Petitiones autem reductionum servitii choralis vel earundem proroga­ tionum a Capitularibus exarentur iuxta novas rubricas Breviarii et Missalis. Contrariis quibuslibet haud obstantibus. Datum Romae, die 3 decembris 1960. P. Card. Ciriaci, Praefectus P. Palazzini, a Secretis I. — Promulgato Motu Proprio « Rubricarum instructum » dic 25 iulii a Summo Pontifice loannc XXIII, necnon subsequent! Decreto S. Rituum Congregationis die 26 iulii eiusdem anni, nonnulla dubia orta sunt. V. gr., circa applicationem Missae pro populo die 3 maii (festum enim Inven­ tionis S. Crucis a novo Codice suppressum est) ct circa quaedam privilegia. Peropportune ergo efformata est Commissio mixta membrorum Ss. Congrega­ tionum Concilii et Rituum, ut dc his rebus daretur norma communis ct novis Adnotationes: rubricis conformis. Prima quaestio ab hac Commissione examini subiccta fuit determinatio festorum, quibus animarum rectores Missam pro populo applicare deberent. Elenchus festorum pro applicatione Missae pro populo statuitur a C.I.C. (can. 339, § 1 ct 446, § 1); sed cum post promulgationem ipsius Codicis dubia exorta essent, Commissio Pontificia pro interpretatione Codicis, novum elen­ chum festorum suppressorum (dubia enim super haec festa vertebantur) publici iuris fecit (cfr. Acta Ap. Sedis 12 [1920] 42 et Ephem. Iit. 34 [1920] 49). Nunc vero cum nova festa introducta sint in calendarium Ecclesiae uni­ versae et insuper quaedam in desuetudinem abierint vel abolita fuerint. Com­ missio hanc nacta occasionem novum elenchum festorum pro applicatione Missac pro populo redegit. Opportunum videtur elenchum (qui in C.I.C. habetur) cum novo com· parare. Festa iuxta novum decretum Dominicae / et 11 classis di praecepto iuxta Codicem l.C. et decretu τη a. 1919 Omnes dominicae 62 ACTA SANCTAE SEDIS Alia festa / classis in Calendario Ecclesiae universae 1) Nativitas Domini 1) Nativitas Domini 2) Dies Octavus Nativ. D. 2) Circumcisio Domini 3) Epiphania Domini 3) Epiphania Domini 4) Ascensio Domini 5) SS. Corporis Christi 4) Ascensio Domini 6) Conceptio Imm. B.M.V, 6) Conceptio Imm. B.M.V. 7) Assumptio B.M.V. 7) Assumptio B.M.V. 8) S. Joseph, Sponsi B.M.V. 8) S. loseph, Sponsi B.M.V. 9) Ss. Petri ct Pauli App. 9) Ss. Petri et Pauli App. 5) SS. Corporis Christi 10) Omnium Sanctorum 10) Omnium Sanctorum Festa non de praecepto / classis in Calendario Ecclesiae universae 11) SS. Cordis lesu 11) Annuntiatio B.M.V. 12) Pretiosissimi Sanguinis D.N.I.C. 13) Annuntiatio B.M.V. 12) Solemnitas S. loseph 13) Dedicatio S. Michaelis Arch. 14) S. loseph. Opificis 14) 15) 16) 17) 18) 15) Dedicatio S. Michaelis Arch. 16) Nativitas S. loannis Bapt. Nativitas S. loannis Bapt. Feria 11 post Pascha Feria III post Pascha Feria II post Pentecosten Feria Illi post Pentecosten. 1 classis in Calendariis particularibus 17) Festum Patroni principalis Nationis 18) Festum Patroni principalis Regionis seu Provinciae sive eccl. sive civilis 19) Festum Patroni dioecesis 20) Anniv. Dedicat. Eccl. Calh. 21) Festum Patroni principalis loci seu oppidi vel civitatis 19) Festum Patroni Nationis 20) Festum Patroni loci 22) Anniv. Dedicat. Eccl. propriae 23) Titulus Ecclesiae propriae // classis in Calendario Ecclesiae universae 24) Nativitas B.M.V. 21) Nativitas B.M.V. 22) Purificatio B.M.V, 25) Purificatio B.M.V. Festa natalicia Apostolorum et Evangelistarum 26) S. Andreac 27) S. Thomae 28) S. loannis 29) S. Matthiae 30) S. Marci 31) Ss. Philippi ct lacobi 32) 33) 34) 35) S. S. S. S. lacobi Bartholomaci Matthaei Lucae 23) S. Andreac 24) S. Thomae 25) S. loannis 26) S. Matthiae 27) Ss. Philippi et lacobi 28) S. lacobi 29) S. Bartolomaci 30) S. Matthaei S. CONGREGATIO CONCILII 36) Ss. Simonis ct ludae 63 51 ) Ss· Simonis ct ludac 32) Inventionis S. Crucis 33) S. Stephani Protomart. 34) S. Laurentii M. 35) S. Silvestri Pp. C. 36) S. Annae, Matris B.M.V. Quodnam ergo discrimen inter duos elenchos? 1. — Ex festis II classis, praeter festa Apostolorum, retenta sunt tantum­ modo festa Nativitatis et Purificationis B.M.V. 2. — Applicatio Missae sublata est in sequentibus diebus liturgicis: d) in feriis II ct III post dominicas Paschatis et Pentecostes; b) in festo Inventionis S. Crucis (nunc etiam e calendario Eccl. univer. sublato); c) in festo S. Annae Matris B.M.V.; J) in festo S. Laurentii martyris; e) in festo S. Stephani Protomartyris; /) in festo Ss. Innocentium martyrum; g) in festo S. Silvestri Pp. C. 3. — Applicatio Missae ex novo habetur in his festis: a) SS. Cordis lesu (antea quamvis festum feriatis aequiparatum, non applicabatur Missa pro populo); b) Pretiosissimi Sanguinis D.N.I.C. (erat quidem festum I classis, sed secundarium); c) S. loseph Opificis: olim Missa non applicabatur in solemnitate S. lo­ seph, patroni Ecclesiae, feria IV infra hebdomadam II post octavam Paschae); d) in omnibus festis Patronorum principalium. Si ergo plures Patroni habentur, plures Missae pro populo applicari debent. Idem valet pro Compa­ tronis seu, ut dicitur, pro Patronis aeque principalibus; applicatio Missae mul­ tiplicatur: Compatroni principales seu aeque principales gaudent de iuribus liturgicis sicut Patroni. e) Res omnino nova est applicatio Missae in anniversario Dedicationis sive Ecclesiae cathedralis sive Ecclesiae propriae, sicut in festo tituli. Haec innovatio certe eo tendit ut fideles strictius festis propriae Ecclesiae (paroe­ ciae) et Ecclesiae Matris (cathedralis) conjungantur. Fideles enim nostra aetate non amplius festum Dedicationis Ecclesiae ciusque anniversarium intclligunt: quapropter hac dispositione animarum pastores medium habent commodum populum monendi dc hac gratia cumque invitandi ut Missae pro ipso cele­ bratae intersit. 4. — Non exstat amplius distinctio inter festa feriata et non feriata, sicut in iurc liturgico usque ad a. 1960. Nunc sunt feriata festa quae plene cele­ brantur cum obligatione Missae assistendi ct vacandi a laboribus. 5. — Elenchus est, ut dicitur, taxativus, scilicet obligat tantum in festis novo decreto comprehensis; excluduntur ergo alia festa particularia, in quibus antea Missa applicari debebatur. 64 IN' NOVUM RUBRICARUM CODICEM Concessiones scu induira S. Congregationis Concilii pro nonnullis dioe­ cesibus ad reducendum numerum festorum pro Missae applicatione ita in suo rotare manent, quatenus non obstant novis rubricis: sunt enim exceptiones I ad tempus datae. II. — Alterum Decretum reformationem servitii choralis respicit. Cum haec materia ita ampla ct complexa sit, Commissio locorum Ordinariis munus coni mittit revisendi Statuta capitularia atque abrogandi ea omnia quae novis rubri­ cis non sunt conformia, sicut, v. gr., recitatio Laudum sero: Laudes enim cum sint « precatio matutina » (n. 145 novi Codicis) non amplius anticipari possunt. Concessiones circa reductionem servitii choralis datae ut chorales liberius curae animarum vacarent, cum sint indolis administrativae, adhuc in suo ro­ bore manent, quatenus conformes novo Codici. Quare: recitatio Vesperarum et Completorii non amplius anticipari debent horis antemeridianis, sed dicenda post meridiem, secus petenda a S. Sede dispensatio. Rite Commissio admonet Capitulares ut novae petitiones redigantur ad normam novi Codicis. Quod ad reductionem servitii choralis attinet, petitiones faciendae sunt iuxta tabellam dierum liturgicorum: sic dies maioris momenti et solemnitatis, retineantur ct, in casu, reducantur alii dies minoris momenti ct gradus. Locorum Ordinarii antequam novae petitiones ad S. Sedem mittantur, illas perlegant ut in omnibus conformes sint novis rubricis. IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM * In hac rubrica dubia resolvimus ad nos transmissa circa interpretationem unius altcriusve articuli novi Codicis Rubricarum. Responsa, quae subsignan­ tur, uni eorum auctori adscribtnda sunt; de iis quae non subsignantur, « Ephe­ meridum > Directio respondet. Numeri marginales articulos « Codicis » indicant. Ad < Motu proprio >. < Altiora principia... in proximo Concilio Oecumcnico »... Ergo ulterior adhuc erit instauratio? R. — Omnibus patet praesentem instaurationem esse solummodo rubricalcm. Praeter rubricas etiam textus instauratione indigent. Quid mirum, proin­ de, si dicitur post Concilium haberi novam instaurationem? Ponenda est corona huic primae instaurationi. Sed quandonam? Cum dicitur « post » Concilium indicatur terminus a quo, non terminus ad quem. Instauratio textuum est res longe difficilior quam instauratio rubricarum; ac proinde multos requiret an­ nos studii, inquisitionis ct laboris. 140. Quid venit sub nomine < communitatis »? IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM R. _ I lie, in rubricis, intelligitur sive « communitas > proprie et per se, quae constituitur constitutionibus et rc coetus, sive, latiori sensu, coadunatio duarum vel plurium personarum ad aliquid una simul agendum. Ita plures sacerdotes, qui conveniunt ut spiritualem animi collationem habeant, vel divinum officium persolvant, constituunt cornmunitatem. 401 c. 5/ post Missam non de requie fit absolutio ad tumulum (iuxta 510 c), omittiturne ultimum euangelium? R. — Videtur respondendum esse negative. Nam hoc in casu Missa ct absolutio sunt duae functiones distinctae, occasionalitcr ct per accidens iuxtapositae; utraque proinde integre celebranda. Cum, c contra, fit absolutio ad tumulum post Missam de requie, absolutio est complementum et corona naturalis Missae, et tunc omissio ultimi evangelii plane convenit. 456. Potestne Ordinarius orationem tempore indefinito imperare? R. — Negative. Codex enim commendat valde explicite (« maxime convenit») ut Ordinarius orationem imperatam non imponat «modo stabili» et, hac ratione, clara est legislatoris intentio reprobandi et corrigendi consuetudinem, pluribus in locis invectam, imponendi orationes imperatas certis anni temporibus, vel certis mensibus, ita ut in Ordine dioecesano, vel in sacristiis haberetur elenchus omnium orationum dicendarum, pro toto anno. Ita oratio imperata omni vi ct dignitate destituitur. Nunc oratio imperata duplici conditioni subest: 1) imperari nequit nisi «pro re gravi et publica necessitate aut calamitate» (n. 454); 2) imperari nequit nisi «per spatium quod tempus verae necessitatis non excedat », ex. gr. per tres aut novem dies; si necessitas persistat, Ordinarius illam, novo actu, iterare potest. Quod si tempus calamitatis Iongius protrahitur — uti bellum, siccitas, ingentes pluviae — tunc oratio imperata longius persistere potest, sed dicitur solummodo ter in hebdomada (n. 459 α). Haec omnia modo absoluto excludunt Ordinarium, ordinaria potestate, imponere posse « per totum annum » ct ad tempus indefinitum orationem imperatam. 510. An adhuc dicendae sint preces « Leoninae *? R. — Absque dubio. Nihil enim de hac re mutatum est. In novo Rubri­ carum Codice non nominantur, quia preces illae non pertinent ad Missam, sed sunt « pium exercitium » post Missae celebrationem peragendum, ergo Missae adnexum, cui per positivam ecclesiasticam dispositionem omnes sacerdotes obli­ gantur, salvis casibus praevisis in decreto SRC, diei 3 mardi 1960 (cf. Ephem. ht. 74 I I960] 458-460). 510 a. An omittatur ultimum evangelium cum statim post Missam datur Benedictio eucharistica? R. — Negative. Ultimum evangelium omittitur solummodo, casibus laxa­ tive indicatis in toto numero 510. Quoad num. 507 a, ad quem remittit num. 510 a, clare dicitur ultimum evangelium omittendum esse quando sequitur aliqua processio eucharistica vel non, minime vero cum sequitur aliqua alia functio, etsi sit eucharistica (expositio, benedictio, sacra Communio). 5 — Ephem, lit, 1961. ■ H H M H | II II II II || II II ■ || II ■ ■ ■ I ■ I I I I I I I IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO VARIATIONES IN CANTU IN MISSALI, KYRIALI, GRADUALI, ET ANTIPHONALI Dii >’ man huiu< anni, S. R. C. cum Editoribus Pontificiis communicavit € Variationes in cantu in Missali, in Kyriah, Graduaii et Antiphonali », quae in novas editiones librorum lilurgicorum inducendae sunt, ad normam et mentem Codicis rubricarum. Hac Variationes sequuntur Ordinationes ad eosdem Edi­ tores datas sive pro Breviario sive pro Missali romano, quarum primam partem m pruno fasciculo huius anni, in nostro Periodico, evulgavimus. En ergo Variationes quas S.R.C. edidit, una cum brevi commentario, quando opus est ad rem clariorem reddendam. Textus authenticus mutationum imprimitur charactere ordinario, textus vero commentarii datur literis inclinatis. ORDO I. Ioni «Gloria MISSAE in excelsis Deo» lextus Ordinis Missae quatuor exhibebat tonos pro incipiendo hymno an­ gelico: et Udem quatuor toni sunt, qui iam inveniuntur in Missali S. Pii I . anni 1570. Revera, anno 1907, postquam parata est editio typica Gradualis et Kyrtalis romani, editus c ’ in quo. ad intonationem hymni Gloria in excelsis indicantur qmndecim tom, respondente* quindecim Missis cum Gloria in Kyriali exstantibus; qui, de fado, in editionibus Missalts inde ab anno 1908 impressis videri possunt, sicut et in manualibus caeremoniarum ~. At tditio typica Missalis anni 1920 hos quindecim tono* denuo dimisit, retentis tantum quatuor tonis, inde a Missali S. Pii Γ traditionalibu*. A. Barin, in suo commentario ad novum Missale ad notat: 1 Romae, Typi» Vaticanis, 1907. - Cfr. Maktinuc» i MingHim, Manuale sacrarum caeremoniarum, pars 1 (1912), vol. II. pp. 310-311. W' VARIATIONIS IN CANTU 247 i Sono sopprtsse le quindici intonazioni del Gloria in excelsis, uhimamente inscrite ne! Messaie e che non sappiamo quanto venissero osservate in pratica* :!. Hanc parvam notitiam initio memorati sumus, ne ad illam iterum redeamus cum agitur de tonis Credo atque Ite, missa est et Benedicamus Domino, pro anibus idem occurrit anno 1907 et anno 1920. 7 Juxta novas dispositiones, quindecim intonations < hymni angelici, quae m Kyriali inveniuntur, in duas partes distribuuntur, quarum prima erit inserenda in Ordine Missae et refert unam mtonationem pro quolibet gradu dierum Iiturgicorum in quibus dicitur Gloria; altera vero ponitur inter cantus ad libitum m fine Missalis. En ergo quomodo disponuntur toni hymni Gloria in excelsis iuxta editiones Missalis romani hucusque vigentes et iuxta editiones in posterum conficiendas. iuxta novas editiones MR I. Tempore paschali (Missa 1) II. In festis 1 classis 1 (Missa Π) III. In festis II classis 1 (Missa IV) IV. In festis B. Mariae Virg. (Missa IX) V. In dominicis per annum (Missa XII VI. In festis 111 classis (Missa XII) VII. In commemorationibus et feriis temporis natalicii (Missa XV) iuxta anteriores editiones MR 1. In duplicibus et solcmnibus diebus II. In Missis B. Mariae Virg. III. In dominicis et in testis semiduplicibus, atque infra octavas, quae non sint B. Mariae Virg. IV. In festis simplicibus V. />. Denominationes, quae singulis tonis apponuntur, respondent titulis Missarum Kyrialis romani, noviter inductis per has Variationes, mfenus re­ censitis. 2. Toni « Credo » In anterioribus editionibus Missalis romani unicus exhibebatur tonus ad incipiendum Credo, scilicet tonus, qui in Kyriali proprius est schematum l, H et IV. In luturis editionibus apponendus erit etiam tonus schematis 111: quod quidem tam anno 1907 statutum fuerat, et anno 1920 postea correctum. 3. Praefationes Datur tonus sole mnis praefationis propriae Missae chrismatis pro feria I in Cena Domini. Textus immutatus remanet, sed atiquomodo corrigitur mendum Ordinis Hebdomadae sanctae instaurati, m que) datur tonus feriatis eiusdem 3 L. Barix, // messale romane) n lor malo da Pîq χ promulgato da Benedetto XV. Roma, Ediz. * Ephcm. Iit. 1920, p. 96. 248 praefationis, desumptus materialiter tantum e ritu consecrationis chrismatis in Pontificali romano, unde eadem praefatio derivatur. Necessitas huius aptationis provenit e n. 5J 5s\ Codicis rubricarum, in ejuo statuitur tonum solemnem esse adhibendum feria lz in Cena Domini. 4. Toni « Ite, missa est » Variationes hanc sectionem respicientes, aliae sunt characteris mere technici, scilicet inductae a variationibus in titulis Missarum Kyrialis romani, aliae autem sunt characteris rubricatis, scilicet provenientes a novis dispositionibus circa ra­ tionem dicendi Ite, missa est in fine Missae. Haec altera pars respicit dominicas et ferias tempons Adventus, Septuagesimae, Quadragesimae ct Passionis, necnon vigilias, et ferias per annum, in quibus antea dicebatur Benedicamus Domino En schema comparativum distributionis tonorum pro Ite, missa est iuxta novas editiones MR I A Missa Vigiliae paschalis usque ad sabbatum in albis inclusive (= Ite, missa est cum duplici Alleluia) II Ab octava Paschae ad sabbatum IV Temporum Pentecostes inclu­ sive (Missa I) III. In festis I classis 1 ct 2 (Missae II ct III) IV In festis 11 classis 1 (Missa 1V| V. In festis B. Mariae Virg. (Missae IX et X) VI. In dominicis per annum ct tem­ pore Septuagesimae (Missa XI i iuxta anteriores editiones MR I. Tempore paschali, hoc est a Missa Sabbati sancti usque ad sabbatum in albis inclusive in Missis dc Tempore 5/ huiusmodi toni Ite, missa est cum tonis hymni angelici comparentur, invenitur peifecta congruentia: uterque emm tonus ex eadem Missa pro iisdem the bus liturgie is derivatur. Si autem cum tonis in Ordine Missae antea exstantibus novi comparantur, quid novum invenitur m tono qui pomtur octavo loco. Ipsi emm additur 'cc/tieiis rubrica: « Hic tonus adhiberi potest ad libitum in omnibus Missis m (itabus cantatur Ite, missa, est sine Alleluia ». Quae dispositio practica optime favet actuosae fide hum participationi: mdodia enim facilis et syllabica a fidelibus optime addisci et eam potest. Notetur quod hic tonus respondet schemati illius Missae brevis s> quod Instructio de Musica sacra (n. 25b) ab omnibus addiscen­ dum vult. 5. Toni «Benedicamus Domino» Cum, iuxta novas rubricas, casus m quibus dicendum occurrit Benedicamus Domino sat rari sint, pomtur tantum tonus solemnis, o/im proprius Missae H m Kyriali, cui additur, ad hbitum adhibendus, alius tonus simplex, proprius olim Missae .\ I /// Kyrialis, qui respondet tono simpliciori pro Ite, missa est, item .id Hbitum elige ndus. 6. In Missis defunctorum Idem et unicus servatus tonus traditionalis pro cantando Requiescant in pace, qui uim habetur sive in Missa/i sive in aliis partibus Ofiicii defunctorum. 11. In festis solemn ibus III. In festis duplicibus IV. In Missis B. Mariae Virg. V. In dominicis infra annum, in it stis semiduplicibus et infra octa­ vas, quae non sint B· Mariae VII. In festis III classis 1 (Missa XIP VIII In dominicis tempore Adventus, Quadragesimae et Passionis, in Missis dc commemoratione in Officio occurrente, in omnibus feriis extra tempus paschale, in vigiliis II et III classis ct in Mis­ sa Rogationum. N.B. Hic tonus adhiberi potest ad libitum in omnibus Missis in quibus cantatur Ite, missa est sine Alleluia, 249 VARIATIONES IN CANTU S. CONGREGA IIO RITUUM VI. In festis simplicibus. CANTUS AD LIBITUM 1. Toni «Gloria in excelsis Deo» Hic praebentur intonationes hymni angelici iuxta schemata Missarum Kyrialis, quae in Ordine Missae insertae non inveniuntur, hoc ordine dispositi In festis I classis 2 = Missa III In festis II dassis 2, 3, 4 ct 5 = Missae V. VI, VII et VIII. In festis B. Mariae Virg. 2 = Missa X In festis 111 classis 2 et 3 = Missae XIII et XIV V Adduntur dfinde intonationes trium schematum cantus hymni angelici, qui in te r « c an tus ad hbitum > in Kyriali inseruntur. 1. II III IV. 2. Praefationes in tono solemniori Toni sequentes adhiberi nequeunt in Missis in quibus tonus fcrialis assi­ gnatur. Hic ponantur praefationes ut antea ». VARIATIONIS IN CANTU S. CONGREGATIO RITU CM 250 3. Toni « Ite, missa est > Sicut pro Gloria in excelsis, hic referuntur toni pro Ite, missa est ex vanis Missis Kyrialis, qui m Ordine Missae non sunt iam inserti, videlicet: I. In festis I classis 3 = Missa H II. In festis II classis 2, 3, 4 et 5 = Missa V, VI, VII er VIII III. In festis III classis 2 ct 3 — Missa XIII et XIV 4. Ad Vili. IX. X. XI. XVI. In feriis per annum XVI. In festis duplicibus 5 In festis B. Mariae In festis B. Mariae In dominicis infra annum In festis semiduplicibus I In festis semiduplicibus 2 Infra octavas quae non sunt BMV XV. In festis simplicibus XII. XIII. XIV. XV. aspersionem aquae benedictae (extra tempus paschale) Ut antea. VARIATIONES IN KYRIALI I. In BENEDICAMUS DOMINO Quando post Missam sequitur aliqua processio, loco Ite, missa est cantatur: ici ponuntur duo toni pro cantu Benedicamus Domino, qui in Ordine Missae in­ serti sunt, videlicet tonus e Missa II et tonus e Missa XVIII). 2. In titulis Hat variationes respiciunt tantum assignationem singularum Missarum Kyrialis diversis diebus liturgicis, ad normam et mentem codicis rubricarum, secundum novas denominationes ct divisiones dierum liturgicarum. Tituli antiqui Tempore paschali In festis solemnibus 1 In festis solemnibus 2 In festis duplicibus 1 In festis duplicibus 2 In festis duplicibus 3 In festis duplicibus 4 XVII In dominicis Advent, et Quadi. XVII. XVI11. In feriis Adventus, et Quadra­ gesimae, in vigiliis, etc. XVIII. rubricis 1. Dematur Benedicamus Domino post omnes Missas. 2. Eius loco, post Missas XVI, XVII, XVIII, ponatur: eAte, missa est, ut in Missa XV ». 3. In Missa XV, post Ite Missa est ponatur rubrica: « Hic tonus adhiberi potest ad libitum in omnibus Missis, in quibus cantatur Ite, missa est sine Alleluia ». 4. Post Missam XVIII disjunction ponatur: I. II. III. IV. V. VI. VII VIII. |X. X. XI. XII. XIII. \|V. Novi tituli I. II. III. IV. V. VI. VII. Tempore paschali In festis I classis I In festis I classis 2 In festis II classis I In festis II classis 2 In festis II classis 3 In festis II classis 4 In festis II classis 5 In festis B. Mariae Virg. 1 In festis B. Mariae Virg. 2 In dominicis per annum ct tem­ pore Septuagesimae In festis III classis. 1 In festis 111 classis 2 In festis III classis 3 In commemorationibus ct in feriis temporis natalicii In feriis per annum ct tempore Septuagesimae In dominicis Adventus, Qua­ dragesimae et Passionis In feriis Adventus, Quadrage­ simae, Passionis et Quatuor Temporum septembris ac in vigiliis extra tempus paschale VARIATIONES IN GRADUALI 1. In Litaniis minoribus extra tempus paschale .hit. ad Introitum·. Exaudivit dc templo sancio suo vocem meam: ei clamor meus in conspectu eius introivit in aures eius. In Ant. ad Offertorium, Alleluia inter parenthesim ponatur, cum indi­ ctione T. P. Ant. ad Communionem sumatur c Missa votiva Pro remissione peccatorum. Pro gradual/, tractu et Alleluia cum suis versibus ad Missam votivam Pro iiHiiciiniqut necessitate remittatur. Hae dispositiones derivantur ex n. 87 Codicis rubricarum, iuxta quem Ordinariis locorum facultas tribuitur eas transferendi ad alios tres dies conti­ nuos magis opportunos iuxta regionum diversitatem aut consuetudinem aut necessitatem -b. Providetur, proinde, ut pro temporibus extra T. P. adsint omnes partes propriae pro Missa Rogationum, quia in Graduait haec inscribitur unice pro tempore paschali. Ad textus autem eligendos iam providerat n. 27 Variatio­ num in Breviario et Missali romano. 2. In Missa votiva de Spiritu Sancto Tempore paschali, antiphona ad Introitum Spiritus Domini, ut in festo Pentecostes. Extra tempus paschale: (Hic ponatur antiphona quae tam exstat, deleta rubrica m fine posita]. VARIATIONES IN CANTU 252 25î S. CONGREGATIO RITUUM Antiphona ad Offertorium Confirma, ut Post Septuagesimam: (Hic ponatur antiphona, quae tam exstat, Antiphona ad Communionem Factus est, Post Septuagesimam: (Hic ponatur antiphona, quae iam exstat, in festo Pentecostes. deleta rubrica in fine posita). ut in festo Pentecostes. deleta rubrica m fine posita). Iuxta has variationes, in omnibus anni temporibus, extra Septuagesimam et Quadragesimam, m fine antiphonae ad Offertorium et in antiphona ad Com­ munionem retinetur Alleluia, sicut in festo Pentecostes. Quod adsit Alleluia in fine harum anUphonarum non est mirandum, quia iam invenitur in aliis anuphonis eiusdem generis. Ratio mutationis est characteris mere technici, scilicet nrdims musicatis, ad complendam et non amputandam melodiam, sicut accideret auferendo, praesertim m corpore antiphonae ad Communionem, Alleluia. VARIATIONES IN ANTIPHONALI [V. In festis B. Mariae Virg. V. In dominicis per annum ct in dom. Sept., Sex. ct Quinq. VIII. In dominicis Adventus ct Quadr. VI. In festis simplicibus VII. In feriis extra T.P. - (cfr. tonum qui invenitur in Antiphonali ad I Vesperas dominicae in albis). I. Toni «Benedicamus Domino» Hac variationes respiciunt assignationem tonorum versus Benedicamus Domino ad Laudes ct ad Vesperas ad diversos dies Hturgicos, iuxta novam ipso­ rum dierum denominationem post editum Codicem rubricarum. Quid simile ac . Etiam variationes modo recensitae originem ducunt c normis ct spiritu Codicis rubricarum. Etenim mutatio mclodiae m hymnis Horarum tam maiorum 9 quam minorum, ut plurimum, derivabatur a mutatione doxologiae, quae propria occurreret festo aut tempori. Sublata nunc huiusmodi mutatione, nulla adest ratio cur tonus hymni variandus sit. Ita, ad Horas maiores « unusquisque hym­ nus suum tonum servat omni tempore >, sicut a quilibet hymnus semper dicitur sub conclusione quae ipsi in Breviario assignatur» (CR, n. 188). Ad Horas minores autem servantur toni proprii pro diversis temporibus assignati, sed tantum m Officiis de rempore; sicut servantur toni pro variis festorum gradibus assignati, sed tantum in Officiis de festis occurrentibus. Citima dispositio respondet n. /9/ Codicis rubricarum: « Antiphonae dicun­ tur semper integrae ante ct post psalmos et cantica, ad omnes Horas, tam maiores quam minores ». VARIATIONI S IN CANTC’ 255 Indicatio autem intonatioms ps. 109, Dixit Dominus, a sec undo versiculo incipiendae congruit rubricae quae exstat m Breviario romano post antiphonam Dixit Dominus: e Et non repetitur in psalmo: quod semper fit, quando antiphona incipit a primis psalmi ve! cantici verbis. Et psalmus et canticum tunc incipitur sb co verbo, ante quod desinit antiphona... ». biota tamen hanc indicationem respicere psalmum iuxta textum Vulgatae editionis, in quo antiphona respondet integro primo versui psalmi. In verstone vero iussu Pii XII edita, inchoatio psalmi jacienda erit inde ab asterisco primi versus, quia textus antiphonae respon­ det solummodo primae parti primi versus psalmi. C. Braga, C.M. IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM 78. In sabbatis in quibus occurrit officium de feria IV classis fit de s. Ma­ ria in sabbato: quaeritur utrum in iisdem sabbatis celebrari possit Missa quoti­ diana defunctorum? R. — Negative, iuxta n. 423, ubi dicitur: « Missae defunctorum IV clas­ sis... celebrari possunt... in feriis IV classis tantum >: non ergo alio die liturgico IV classis, scilicet cum fit Officium S. Mariae in sabbato. Datur enim clara distinctio cum Missis votivis IV classis, quae expresse permittuntur non tantum in feriis, sed ct diebus liturgicis IV classis (n. 387). 147. In nostra ecclesia Cathedrali recitatio Matutini terminatur hora 1630. Canonici censent non convenire tunc recitare Completorium, quod « valde op­ portune dicitur tamquam ultima precatio diei* [naturalis, et non liturgici], cum adhuc supersint ad minus 5 horae actuositatis et laboris. Quid faciendum in casu? R. — Convenit petere indultum dicendi Completorium a solo, non in drnro. Tali enim modo servatur apprime natura « horaria » partium Officii divini in dic, et etiam natura aliquo modo « individualis » huius Horae. 247. In recitatione Officii a solo facta, loco «Dominus vobiscum > dicitur . Sedis, 52 (I960) 593-595; Ephem. ht. 74 (I960) 258-260. In iisdem fascicu­ lis, [K)st Motu proprio, inveniuntur etiam Codex rubricarum, necnon Variationes m Breviario et Missali rornano ct Ordinationes ad librorum liturgicorum Editores, dici 26 iulii I960. 2 Cum nondum exstet editio « tvpica ». ab Editoribus transcribenda. S.R.C.. ad uniformi­ tatem obtinendam in diversis editionibus, ius revisionis liturgicae. Ordinariis loci commissae. pro hac uice, sibi reservavit. In futuris vero editionibus, satis erit ut ipsi Editores directe approbationem petant ab Ordinario loci, cuius erit testari de conformitatc cum editione typica. 2S ACTA SANCTAE SEDIS Cum porro, vi novi Codicis rubricarum, mensura voluminis Breviarii ro­ mani valde sit deminuta, nitendum est ut quod spatium acquiritur ex multa­ rum partium omissione, hoc in digniorem et magis commodam textus dispo­ sitionem commutetur. 3. Ad modum scribendi quod attinet, initio verborum, literas maiuseulas vel minusculas, servetur norma generalis linguae latinac, qua, initio verborum, ordinarie adhibetur litera minuscula. Praeter nomina sive personarum sive loco­ rum, quae semper literis maiusculis scribuntur, pauca tantum alia verba quae consideranda sunt tamquam ■■ denominationes » seu « termini technici » quarundam rerum liturgicarum, literis maiusculis in initio distinguantur. Ceterum textus no\i Codicis rubricarum sat clare resciat quid de usu majuscularum vel minuscularum, initio verborum, faciendum sit1*34. 4. Item, circa modum rectae scripturae vocabulorum, haec notentur: a) litera « j > aboletur, et eius loco adhibeatur semper litera « i »; b) in toto Breviarii corpore assumatur orthographia qua utitur versio latina psalmorum iussu Pii Papae XII edita, prouti habetur in editione typica Vaticana anni 1956*. Pars secunda DE BREVIARIO ROMANO Caput I De iis quae in Breviario exstare debent 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 5. Partes quae Breviarium romanum componunt sunt: Titulus Decretum circa uniformitatem cum editione typica Bulla Pii V (in extenso) Bulla Pii X (in extenso) Motu proprio lircotidianis precibus» Pii XII (tantum in editionibus cum psalmorum versione iussu ipsius Pontificis edita) Motu proprio « Rubricarum instructum » loannis XXIII Decretum generale S.R.C. «Novum rubricarum Codicem» Rubricae generales 1 Hacc norma iam in praxim deducta fuerat anno 1956, in Ordine Hebdomadae sanctae instaurato, ct Editoribus significata cum ipsis sunt transmissae variationes pro Breviario ct Missali, Hebdomadam sanctam respicientes (cfr. Ephem. Iu. 70 (1956] -H3). Remanent proinde cum litera maiuscula verba: Breviarium. Missalc, Psalterium, Ordinarium, Horae necnon nomen cuiusque Horae canonicae, cetera autem verba, ut sunt feria, vigilia, festum, psalmus, antiphona, oratio, litera minuscula scribentur. 4 Est principium statutum ad oblinendam uniformitatem in scribendis iisdem verbis eodem modo per totum Breviarium. Nonnulli Editores in praecedentibus editionibus, hoc iam fecerant suo marte. • S. CONGREGATIO RITUUM 9. K). 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 29 Rubricae generales Breviarii romani De anno ct cius partibus Tabula paschalis antiqua reformata Tabula paschalis nova reformata Tabula temporaria festorum mobilium Calendarium Breviarii romani Tabellae dierum liturgicorum Indulgentiae pro recitatione divini Officii concessae Ordinarium divini Officii Psalterium Breviarii romani per omnes ac singulos hebdomadae dies dispositum Proprium de Tempore Proprium Sanctorum Commune Sanctorum Officium sanctae Mariae in sabbato Officium parvum B. Mariae Virginis Officium defunctorum Psalmi gradua les Septem psalmi poenitentialcs cum Litaniis Commune Sanctorum pro aliquibus locis Caput II De titulo Breviarii romani 6. Titulus Breviarii romani sic efformetur: a) Breviarium romanum ex decreto Ss. Concilii Tridentini restitutum Summorum Pontificum cura recognitum: b) Pro qualitate editionis addatur: Cum textu psalmorum vel: e Vulgata Bibliorum editione vel: e versione Pii XII auctoritate edita: e) Item, pro qualitate editionis: Totum vel Tomus prior aut Tomus alter: d} .dc demum: Editio iuxta typicam. Caput III De partibus introductoriis 7. Partes, quae introductoriac Breviarii romani vocantur, illae sunt quae supra (n. 5) sub nn. 2-16 indicantur. 8. Omnes hae partes praecedere debent editionem Breviarii romani unico volumine digesti. Si vero Breviarium duobus voluminibus disponatur, omnes partes introductoriac priori volumini sunt praemittendae; alteri vero sufficit ut praemittantur partes sub nn. 2, 8-9, ct 13-16 recensitae8. 5 Proinde amplius non licebit has partes separatim edere in fasciculo, qui Breviarii volu­ minibus additur, sed cum ipsis non ligatur, ad mensuram ipsius Breviarii aliquatenus mi- Μ) ACTA SANCTAE SEDIS 9 Textus indulgentiarum in volumine Breviarii scribendus erit sequens: De indulgentiis pro recitatione divini Officii concessis I) Clericis, in sacris constitutis, qui integrum divinum Officium, quamvis in partes distributum, coram sanctissimo Sacramento, sive publicae adorationi exposito sive in tabernaculo adservato, devote recitaverint, conceditur: Indulgentia plenaria, si praeterea sacramentalem confessionem instituerint, ad cucharisticum Convivium accesserint et ad mentem Summi Pontificis ora­ verint (Pius Pp. XI, 23 octobris 1930). Iis vero, qui divinum Officium coram sanctissimo Sacramento, ut supra, ex pane tantum recitaverint, conceditur: Indulgentia quingentorum dierum pro unaquaque Hora canonica (Pius Pp. XI, 18 maii 1933). Iisdem autem clericis, qui divinum Officium in alias preces commutatum rite obtinuerint, si preces eiusmodi coram sanctissimo Sacramento, uti supra, devote recitaverint, conceditur: Indulgentia plenaria, additis sacramentali confessione, sacra Communione et oratione ad mentem Summi Pontificis (Pius Pp. XI, 7 novembris 1932). 2l Indultum et indulgentiae, olim pro recitatione orationis Sacrosanctae concessa, antiphonac finali B. Mariae Virginis adnectuntur. Proinde, iis qui dictas antiphonas finales B. Mariae Virginis recitaverint, conceditur: Indulgentia trium annorum (Pius Pp. XI, 1 decembris 1933). Praeterea, clericis in sacris constitutis et sacerdotibus Summus Pontifex Leo X defectus et culpas, in recitando divino Officio ex humana fragilitate contractas, induisit. Caput IV De Ordinario divini Officii 10. Post partes introductorias, ponatur Ordinarium divini Officii, nisi editor praeferat ipsum Ordinarium inter Proprium dc Tempore et Proprium Sancto­ rum, una cum Psalterio, disponere. Textus Ordinarii, ut iam in Ordinationibus dici 26 iulii dictum est, Edi­ toribus transmittetur iam typis impressus; et ab ipsis erit « integre, absque ulla mutatione vel breviatione, singulis Breviarii voluminibus inserendum»0. nuendam. Et ratio datur a necessitate ut quivis clericus Officium persolvens prae oculis habere jxmit textum rubricarum, quo suam precationem, in dubio, recte ordinare possit. Hanc dispo­ sitionem iam continebant Ordinationes dici 26 iulii 1960. in n. 2b. '* Momentum Ordinarii, in hac nova Breviarii editione in eo est quod normae pro ordi­ nandis singulis Horis in ipso tantum continentur. Hinc etiam cura quo Ordinarium integre est refectum ct clariore ordine dispositum. Duabus partibus constabit, quarum prior « Pars generali' > denominata, rubricas quae ordinant singulas Horas divini Officii continebit; altera vero. M.U Pars specialis 3. partes proprias colliget cuiusque Temporis, ad quam recurrendum S. CONGREGATIO RITUUM Π Quae tamen norma ita accipienda est: a) Ordinarium integre erit praeponendum editioni Breviarii romani unico volumine comprehensi; b) item, integre Ordinarium erit praemittendum priori volumini edi­ tionis Breviarii duobus voluminibus dispositi; in altero vero volumine, quod solummodo tempus per annum comprehendit, sufficiet describere integre par­ tem quae « Ordinarium » stricto sensu vocatur, ct deinde illam partem quae ad tempus per annum pertinet, omissis partibus aliorum Temporum, quae in eo volumine non occurrunt. Caput V De Psalterio Breviarii romani A) Normae generales 11. Deleatur Pater, Ave ct Credo ante singulas Horas. 12. Antiphonac semper integrae ponantur ante ct post psalmos, ad omnes Horas, tam maiores quam minores. 13. Ad Matutinum, novem antiphonae et novem psalmi ponantur conti­ nuatim. Proinde: a) loco tituli «In 1 Nocturno», ponatur «Ad Nocturnum»; b) deleantur tituli «In II Nocturno» et «In III Nocturno»; c) deleantur versus post I et II Nocturnum; d) deleantur antiphonae pro tempore paschali ante II et III Nocturnum: e) post antiphonam quae sequitur nonum psalmum ponantur versus, omnium anni Temporum proprii. 14. In rubrica, alteri psalmorum schemati, necnon ultimis tribus psalmis ad Nocturnum feria IV praeposita, loco «in vigiliis communibus», ponatur «in vigiliis 11 et 111 classis». 15. In feriis, ad Primam, auferatur quartus psalmus cum rubrica quae ipsum praecedit. 16. Singulis antiphonis, quibus praeponebatur rubrica Per annum, appo­ natur sequens: «Extra tempus paschale». 17. In rubricis, in quibus occurrit, denominatio Hebdomada maior mute­ tur in « Hebdomada sancta »; Dominica palmarum in « Dominica II Passionis seu in palmis»; Dominica Passionis in «Dominica 1 Passionis»; feria VI in Parasceue in « Feria VI in Passione et Morte Domini ». B) Varianda in Psalterio dominicae 18-19. Omittuntur. 20. f....] — Antiphonae Beatus vir ceterisquc antiphonis praeponatur; « Extra Adventum et tempus paschale ». erit tamquam ad Commune, in Officio feriah, quin necessario hac partes quotidie in Psal­ terio referantur. — Dc dispositione Ordinarii iam fusius locuti sumus, cum egimus dc novo Ccxlicc rubricarum (cfr. Ephem. Iit. 74 [I960) 251-252). ACTA SANCTAE SEDIS 32 — Rubrica Et non repetitur ponatur ad II Vesperas dominicae, post anti­ phonam Dixit Dominus. — Antiphonae Alleluia, lapis revolutus est praeponatur e Tempore Pascha­ tis >; deinde ponatur: «Tempore Ascensionis: Ant. Alleluia, alleluia, al­ leluia > ". V 21. [ Versus unici Nocturni] s: — Per annum et tempore Septuagesimae: V Praevenerunt oculi mei ad te diluculo. R’ Ut meditarer eloquia tua, Domine. — Tempore Adventus: y Ex Sion species decoris eius. R/ 4*7 Deus noster manifeste veniet. — Tempore Quadragesimae: V Ipse liberavit me dc laqueo venantium. ΤΓ Et a verbo aspero. — V RT — Tempore Passionis: Erue a framea, Deus, animam meam. Et dc manu canis unicam meam. Tempore Paschatis: y Surrexit Dominus de sepulcro, alleluia. Rr Qui pro nobis pependit in ligno, alleluia. 4 Cum psalmi Nocturni, tempore paschali, sub una dicantur antiphona, remanet in terio dominicae tantummodo antiphona olim primo Nocturno assignata, dum aliae duae. Itud, quem quaeris mulier ct Alleluia, noli flere, cadunt. Antiphona tamen Alleluia, revolutus est adhibetur tantum tempore Paschatis. Pro temjiore Ascensionis assignatur, Psal/Illelapis etiam I I I I ad Matutinum dominicae, antiphona ordinaria pro tempore paschali, scilicet Alleluia, alleluia, alleluia. Hoc factum est ex necessitate non ponendi in codem Officio partes quae directe agunt dc Resurrectione (ant.) ct partes quae directe agunt dc Ascensione (versus). Haec norma nihil aliud est quam applicatio practica n. 30r Variationum. I I I I s Pars revera nova, inter innovationes inducendas in Psalterium, sunt normae circa ver­ sus dicendos m fine Nocturni. Assignatio horum versuum, modo quo in Psalterio refertur, habetur in Ordinario divini Officii, quod invenitur in novis Breviariis; ct facta est iuxta traditionem hucusque vigentem, scilicet: a) pro tempore per annum, ct aliis temporibus, quibus Ordinarium per annum adhibetur. versus sumitur qui olim tertio Nocturno erat assignatus, ct qui respondet ultimo psalmo I I recitato; I b) pro alus anni temporibus habetur versus proprius, aut iam antea in Ordinario exsistens, aut noviter assignatus ex eodem Officio c quo etiam sumuntur aliae partes Ordinarii I I pro temporibus noviter constitutis. Insuper haec assignatio facta est iuxta normam traditionalem. qua scilicet versus primi Nocturni dicitur dominica, feria 11 et V; versus secundi Nocturm dicitur feria III et VI; versus demum tertii Nocturni feria IV ct sabbato. | I I S. CONGREGATIO RITUUM 33 — Tempore Ascensionis: y Ascendit Deus in jubilatione, alleluia. Rr Et Dominus in voce tubae, alleluia. 22-24. Omittuntur. 25. ] Rubrica dc psalmis dc dominica ad Laudes, sumendis etiam in aliis Officiis, sic efformafur]: « Psalmi cum cantico de dominica superius appositi dicuntur etiam, sub antiphonis Officio diei congruentibus, in vigilia, dominica infra octavam ct die octavo Nativitatis Domini, infra octavas Nativitatis Domini, Paschatis ct Pen­ tecostes, in festis 1 et II classis, et in festis 111 classis antiphonis propriis ad Laudes gaudentibus ». 26-27. Omittuntur. 28. I Rubrica dc psalmis dicendis ad Primam in Officio dominicah, cum ad Laudes sumitur alterum psalmorum schema, ct in Officio festivo, sic efiormatur]: In dominicis a Septuagesima usque ad dominicam II Passionis inclu­ sive, in vigilia ct dic octavo Nativitatis Domini, in Triduo sacro, in festis I clas­ sis, diebus infra octavas Paschatis et Pentecostes, ad Primam, Tertiam, Sextam ct Nonam dicuntur psalmi dc dominica sub antiphonis Officio dici congruen­ tibus, nisi aliter suo loco notetur; sed ad Primam, loco psalmi 117 Gratias agite, dicitur sequens [psalmus 53, Deus, in nomine tuo\. 29-33. Omittuntur. [Ad Primam (n. 26), Tertiam (n. 31), Sextam (n. 32) ct Nonam (n. 33) antiphona quae antea apponebatur per annum, dicenda indi­ catur etiam tempore natalicio]. 34. I Ad II Vesperas dominicae] antiphonae Dixit Dominus praeponatur: «Extra Adventum ct tempus paschale». — Postea ponatur rubrica Et non re­ petitur. quae olim habebatur post antiphonam Beatus vir. ad Matutinum. 35-36. Omittuntur. 37. I Rubrica dc psalmis de dominica ad Completorium, sumendis etiam in aliis Officiis, sic efformatur]: Psalmi de dominica superius appositi dicuntur ad Completorium etiam Triduo sacro atque in festo ct per octavam Paschatis usque ad feriam VI inclusive, servato quidem ritu, qui in Proprio dc Tempore indicatur; itemque dicuntur, adhibita simul antiphona iuxta diversitatem temporum assignata, infra octavas Nativitatis Domini ct Pentecostes, atque in festis I et II classis. 38-39. Omittuntur. C) Varianda in Psalterio feriae II 40. Post antiphonam Exaltabo te, ponatur: — In Officio fcriali per annum et tempore Septuagesimae, necnon in festis extra tempus paschale: V Psallite Domino sancti cius. R7 Et confitemini memoriae sanctitatis eius. 3 — Ephem. Iit· 1961. 34 ACTA SANCTAE SEDIS — In Officio fcriali tempore Adventus: y Ex Sion species decoris eius. R’ Deus noster manifeste veniet. — In Officio fcriali tempore Nativitatis: y Tamquam sponsus. R' Dominus procedens de thalamo suo. — In Officio fcriali tempore Epiphaniae: y Omni* terra adoret te, ct psallat tibi. R Psalmum dicat nomini ruo, Domine. — In Officio fcriali tempore Quadragesimae: y Ipse liberavit me dc laqueo venantium. R7 Et a verbo aspero. — In Officio fcriali tempore Passionis: y Erue a framea, Deus, animam meam. R7 Et dc manu canis unicam meam. Tempore paschali Ant. Alleluia, alleluia, alleluia. — In Officio fcriali et in festis, tempore Paschatis: y Surrexit Dominus de sepulcro, alleluia. R7 Qui pro nobis pependit in ligno, alleluia. — In Officio fcriali ct in festis, tempore Ascensionis: y Ascendit Deus in jubilatione, alleluia. R7 Et Dominus in voce tubae, alleluia. Reliqua ut in Ordinario. 41-49. Omittuntur. D) Varianda in Psalterio feriae III 50. I ost antiphonam Amove, Domine, ponatur — In Officio fcriali per annum c. tempore Septuagesimae, necnon in festis i tempus paschale: y Deus, ne sileas a me, remitte mihi. R7 Quoniam incola ego sum apud te, et peregrinus. — In Officio fcriali tempore Adventus: y Emitte Agnum, Domine, dominatorem terrae. Rr De petra deserti ad montem filiae Sion. — In Officio fcriali tempore Nativitatis: y Speciosus forma prae filiis hominum. R' Diffusa est gratia in labiis tuis. S. CONGREGATIO RITUUM 35 _ In Officio fcriali tempore Epiphaniae: V Reges Tharsis et insulae munera offerent, fÿ Reges Arabum ct Saba dona adducent. _ In Officio fcriali tempore Quadragesimae: y Scapulis suis obumbrabit tibi, R’ Et sub pennis eius sperabis. — In Officio fcriali tempore Passionis: y De ore Iconis libera me, Domine. R Et a cornibus unicornium humilitatem meam. Tempore paschali Ant. Alleluia, alleluia, alleluia. — In Officio fcriali ct in festis, tempore Paschatis: y Surrexit Dominus vere, alleluia. R Et apparuit Simoni, alleluia. — In Officio fcriali et in festis, tempore Ascensionis: y Ascendens Christus in altum, alleluia. R7 Captivam duxit captivitatem, alleluia. Reliqua ut in Ordinario. E) Varianda in Psalterio feriae IV 51. I Rubrica ante tres ultimos psalmos Nocturni, olim primo schemati re­ spondentes, sic efformatur]: In feriis per annum extra vigilias et Quatuor Tempora septembres occurrentibus, in feriis temporis natalicii ct paschalis, in vigiliis Nativitatis Domini ct Ascensionis °, et in festis quolibet anni tempore celebrandis, cum ad Laudes non dicitur psalmus 50 Miserere. 52. Post antiphonam Acceptabis sacrificium ponatur: — y R — y R In Officio fcriali per annum, necnon in festis extra tempus paschale: Auditui meo dabis gaudium ct laetitiam. Et exsultabunt ossa humiliata. In Officio fcriali tempore Nativitatis: Notum fecit Dominus, alleluia. Salutare suum, alleluia. — In Officio fcriali tempore Epiphaniae: y Adorate Dominum, alleluia. R7 In aula sancta eius, alleluia. 0 In vigilia Ascensionis, dc facto, dicitur Officium dc feria temporis paschalis, sed indi­ catio explicita necessaria erat, cum habeatur etiam in Codice rubricarum (n. 70: de ordinando O/ficio jenae). ratione diversae naturae dierum liturgicorum. Idem dicendum circa n. 54. 36 ACTA SANCTAE SEDIS Tempore paschali Ant. Alleluia, alleluia, alleluia. — In Officio fcriali ct in festis tempore Paschatis: V Gavisi sunt discipuli, alleluia. R' Viso Domino, alleluia. — In Officio fcriali et in festis tempore Ascensionis: V Ascendo ad Patrem meum ct Patrem vestrum, alleluia. R7 Deum meum ct Deum vestrum, alleluia. Reliqua ut in Ordinario. 53. \ln fine alterius schematis trium posteriorum psalmorum ] Post anti­ phonam Intellegite, qui obliviscimini Deum, ponatur: — In Officio fcriali per annum, tempore Septuagesimae et feria IV cinerum: V Sacrificium laudis honorificabit me. I>' Et illic iter, quo ostendam illi salutare Dei. — In Officio fcriali tempore Adventus: y Egredietur Dominus dc loco sancto suo. R’ Veniet, ut salvet populum suum. — In Officio fcriali tempore Quadragesimae: y Scuto circumdabit te veritas eius. R7 Non timebis a timore nocturno. — In Officio fcriali tempore Passionis: y Ne perdas cum impiis, Deus, animam meam. R7 Et cum viris sanguinum vitam meam. Reliqua ut in Ordinario. 54. Rubrica priori Laudum schemati praeposita sic emendetur: « In feriis per annum, extra vigilias et Quatuor Tempora septembris occurrentibus, in feriis temporis natalicii ct paschalis, in vigilia Ascensionis, atque in festis quo­ libet anni tempore celebrandis ». F) Varianda in Psalterio feriae V 55. Post antiphonam Quaerite Dominum, ponantur versus ante lectiones ut supra pro feria II (n. 40), excepto versu: — In Officio fcriali per annum, tempore Septuagesimae, feria V post cine­ res, nccnon in festis extra tempus paschale: y Laudabo nomen Dei cum cantico. R’ Et magnificabo cum in laude. G) Varianda in Psalterio feriae VI 56. Post antiphonam i\"« taceas, ponantur versus ante lectiones ut supra feria III, excepto versu: S. CONGREGATIO RITUUM 37 _ In Officio fcriali per annum, tempore Septuagesimae, feria VI post ci­ neres, necnon in festis extra tempus paschale: y Cognoscant quia nomen tibi Dominus. R’ Tu solus Altissimus super omnem terram. H) Varianda in Psalterio sabbati 57. Post antiphonam Videbunt recti, ponatur: — In Officio fcriali per annum, sabbato post cineres, necnon in festis et in Officio S. Mariae in sabbato, extra tempus paschale: y Exaltent Dominum in ecclesia plebis. R' Et in cathedra seniorum laudent cum. — In Officio fcriali tempore Adventus: y Egredietur Dominus dc loco sancto suo. R’ Veniet ut salvet populum suum. — In Officio fcriali tempore Quadragesimae: y Scuto circumdabit te veritas eius. Rr Non timebis a terrore nocturno. — In Officio fcriali tempore Passionis: V Ne perdas cum impiis, Deus, animam meam. Rr Et cum viris sanguinum vitam meam. Tempore paschali Ant. Alleluia, alleluia, alleluia. — In festis ct in Officio S. Mariae in sabbato, tempore Paschatis: y Gavisi sunt discipuli, alleluia. R’ Viso Domino, alleluia. — In festis et in Officio S. Mariae in sabbato, tempore Ascensionis, necnon in vigilia Pentecostes: y Ascendo ad Patrem meum et Patrem vestrum, alleluia. R’ Deum meum et Deum vestrum, alleluia. 58. Rubrica ante primum Laudum schema sic innovetur: « In festis quo­ libet anni tempore celebrandis, in Officio S. Mariae in sabbato, et in vigilia Pentecostes » 10. 59. Titulus Ad Vesperas mutetur in «Ad I Vesperas dominicae»11. 60-63. Omittuntur. 10 Indicatio vigiliae Pentecostes, hoc loco, in praecedenti rubrica non habebatur, cum ad Laudes huius dici antea dicendae essent antiphonae de dominica infra octavam Ascensionis cum psalmis dc dominica. 11 Quod respondet dispositioni n. 7 la, iuxta quam ea omnia quae antea apponebantur pro VcsjK-ris sabbati, ponenda sunt sub titulo « Ad I Vesperas » inter partes ipsius Officii dominicae. ACTA SANCTAE SEDIS 38 Caput VI De disponendis diversis Officiis /\) Normae generales 64. Gradus dierum liturgicorum corrigantur secundum Calendarium et tabellas subséquentes. Indicatio autem gradus ponenda est ad quemlibet diem liturgicum, feriis IV classis minime exceptis ’2*S. . Item denominatio dierum liturgicorum, aliquando, corrigenda est ad nor­ mam novi textus rubricarum (v. gr., nomina dierum Hebdomadae sanctae). 65. Indicatio Horarum divini Officii uniformiter fiat hoc modo: Ad I Vesperas, Ad Matutinum, Ad Laudes> Ad II Vesperas. Titulus Ad Laudes et Ad Vesperas in omnibus diebus liturgicis ponen­ dus est, etsi agatur tantum de indicanda aliqua commemoratione in Officio dici occurrente, vel de indicanda antiphona ad Benedictus vel ad Magnificat requirenda in alia parte Breviarii13. 66. Indicatio capitis ct versus libri S. Scripturae ponatur ante singulas lectiones. 67. Textus proprii alicuius diei liturgici vel alicuius Temporis semper suo loco sunt scribendi, etsi postea, commoditatis causa, iterum in Psalterio aut in Communi scribantur u. 68. Demantur rubricae doxologiam hymnorum respicientes, v. gr. Haec conclusio numquam mutatur. Sic concluduntur hymni eiusdem metri, et similes. 69. Item demantur rubricae respicientes translationem antiphonarum, lec­ tionum ct responsoriorum. *- Hucusque gradus celebrationis liturgicae feriae numquam fuerat indicatus in Breviario, cum omnes feriae essent ct gradus et ritus simplicis. Nunc autem, cum feriae sint diversae cl issis. opjxirtunum est illas etiam ex hac parte distinguere, ad praecedentiam dierum litur­ gicorum clarius perspiciendam. Hoc evenire potest, v. gr.. in feriis hebdomadae quartae Adventus, cum sub titulo .-/) sub titulo Ad Matutinum ea sequantur quae ad eamdem Horam pertinent, id est tres lectiones hac ratione dispositae: — prima lectio ea est quae tamquam prima in Breviario exstat, cum suo responsorio; — secunda lectio efficitur ex secunda ct tertia in unam coniunctis, omisso responsorio intermedio. In titulo huius lectionis recte indicetur caput ct versus libri S. Scripturae (v. gr. pro dominica 1 Adventus: Cap. 1, 4-9; pro domi­ nica IV Adventus: Cap. 35, 7-10; 41, 1-4). Secundum responsorium est, quod nunc post tertiam lectionem invenitur; in dominicis Adventus, nccnon a Septuagesima usque ad dominicam II Passio­ nis inclusive, huic responsorio dematur Gloria Patri et iteratio alterius partis responsorii. — tamquam tertia lectio, ponitur quae nunc ut septima indicatur; post hanc lectionem, temporibus Adventus, Septuagesimae, Quadragesimae ct Pas­ sionis, ponatur ultimum responsorium Matutini: in ceteris Te Deum laudamus. Reliqua omnia, quae in Matutino inveniuntur, omittantur. c) deinde sub titulo Ad Laudes ponantur partes huius Horae propriae, etiamsi sint tantum antiphona ad Benedictus ct oratio. Versus quoque, etsi sit dc Ordinario, numquam omittaturl5. d) sub rcspectivis titulis, ponantur quae sunt propria Primae, Tertiae, Sextae et Nonae, si exstent. e) tandem, sub titulo Ad II Vesperas, exhibeantur partes propriae, etsi agatur tantum de antiphona ad Magnificat. Versus quoque, etsi sit de Ordi­ nario, numquam omittatur. 72. In disponendo Officio dominicarum a II ad XI post Pentecosten. et a I augusti ad V novembris: a) sub titulo Ad I Vesperas ponatur antiphona ad Magnificat, quae olim in Vesperis sabbati antecedentis inveniebatur, cum rubrica « Oratio, quae con­ tingit in ordine dominicarum, ut infra ». 15 Eadem norma pro aliis quoque Officiis disponendis occurrit; cl co fine apponitur ut commemoratio horum Officiorum facilior evadat, cum prae manibus directe habeantur omnia elementa quae sunt necessaria. 40 ACTA SANCTAE SEDIS Z>) sub titulo Ad Matutinum ponantur: — lectio prima et secunda, ut supra (n. 71 b) indicatur; — pro tertia lectione, a dominica II ad XI post Pentecosten, ponatur ru­ brica: < Lectio tertia de homilia in Evangelium huius dominicae »; pro domi­ nicis autem a 1 augusti ad V novembres, rubrica: « Lectio tertia de homilia in Evangelium occurrentis dominicae post Pentecosten >. e) deinde ponatur rubrica: «Ad Laudes et ad II Vesperas in ordine dominicarum, ut infra ». 73. In disponendo Officio dominicarum a II ad XXIV post Pentecosten: d) sub titulo Ad I Vesperas ponatur rubrica: « Antiphona ad Magni­ ficat, quae contingit in ordine dominicarum, ut supra »; deinde oratio domi­ nicae propria; b) sub titulo Ad Matutinum ponatur sequens rubrica: « Lectio prima et secunda de Scriptura occurrenti »; deinde lectio tertia, scilicet quae nunc ut septima indicatur; e) sub titulo Ad Laudes et Ad II Vesperas, ponatur respective antipho­ na ad Benedictus et ad Magnificat. Versus quoque, etsi sit de Ordinario, numquam omittatur. C) De disponendo Officio feriae 74. Sub titulo Ad Matutinum, ponantur, pro qualibet feria, tres lectiones cum respectivis responsoriis, aut de Scriptura occurrenti, aut de homilia. 75. Rubrica, quae aliquando invenitur post secundum responsorium In octa­ vis et festis ritus simplicis..., deleatur. In feriis tamen temporis paschalis, po­ natur sequens: «In officio fcriali: Gloria Patri» cum repetitione alterius partis responsorii. 76. Ante secundam lectionem de Scriptura, excepta quarta hebdomada Ad­ ventus, ponatur sequens rubrica: « In Officio ordinario, lectio secunda efficitur ex secunda et tertia in unam coniunctis, omisso responsorio intermedio » 10. In feriis temporis Paschatis, post tertiam lectionem loco rubricae In Officiis novem lectionum ponatur: < In Officio ordinario». In feriis autem temporis Ascensionis, ante tertium responsorium ponatur: « In Officio fcriali: Te Deum In Officio ordinario: ». Deinde scribatur tertium responsorium. 77. In sabbatis extra Adventum in quibus habentur lectiones de Scriptura, lectio secunda et tertia coniungantur in unam, omisso responsorio intermedio; et in titulo attendatur ad rectam indicationem capitis et versuum libri S. Scrip­ turae Responsorium autem huius lectionis est quod nunc ut tertium invenitur. Huimmodi rubrica in quarta hebdomada Adventus non apponitur, quia feriae huius hebdomadae -.unt semper II classis, et proinde numquam in ipsis fiet Officium ordinarium, quod requirat comunctioncm secundae et tertiae lectionis de sacra Scriptura. S. CONGREGATIO RITUUM Ή Deinde ponatur rubrica: ί Lectio tertia de Officio festi aut S. Mariae in sabbato ». In sabbatis autem sequentibus dominicas a I ad VI post Pentecosten, nccnon dominicas I et II augusti, post primum responsorium, sequens ponatur rubrica: «Secundum responsorium dicendum in vigiliis», et deinde responsorium quod nunc post secundam lectionem invenitur 1718 . 78. Sub titulo Ad Laudes et Ad Vesperas ponantur respective, quando propria occurrunt, antiphona ad Magnificat vel ad Benedictus, nccnon oratio. Versus quoque, etsi sit de Ordinario, numquam omittatur. 79. In feriis, in quibus dicendae sunt preces, post antiphonam ad Bene­ dictus et ad Magnificat, ponatur rubrica: «Et dicuntur preces». D) De disponendo Officio festorum I classis 80. In festis 1 classis omnia disponuntur ut iam in Breviario exstant, iis tantum exceptis quae, iuxta normas generales et indicationes particulares, cor­ rigenda sunt. E) De disponendo Officio festorum 11 classis 81. In disponendo Officio festorum II classis: rz) I Vesperae: — ponantur cum omnibus partibus propriis pro festis Domini, sub hoc tituto «Ad I Vesperas, quando festum occurrit in dominica, vel celebratur gra­ du I classis » 1S: — item, ponantur, quando propria adsunt, antiphonae psalmorum vel hym­ nus, sub hoc titulo « Ad I Vesperas, .sicubi festum celebratur gradu I clas­ sis » 10: — auferantur vero ab omnibus aliis festis II classis. Versus tamen et anti­ phona ad Magnificat, si propria exstent, ponantur in II Vesperis sub rubrica: « Ad I Vesperas, sicubi dicendae occurrunt ». b) Sub titulo Ad Matutinum ponantur omnia quae tria Nocturna respi­ ciunt, ut iam in Breviario habetur. r) Sub titulo Ad Laudes ponantur omnes partes propriae. Si antiphonae 17 Agitur dc hebdomadibus in quibus occurrere possunt vigiliae II et 111 classis. Proinde secundum responsorium necessarium est, ut tria habeantur pro tribus lectionibus de homilia in Evangelium dici. Aliis cmm sabbatis totius anni, alterum responsorium de Scriptura occurrenti numquam dicitur, quia aut fit de festo aut de S. Maria in sabbato. 18 Nam huiusmodi festum 1 Vesperas acquirit quando occurrit in dominica, cuius locum tenet (cfr. Codex rubricarum, n. 37c). 1,1 Est dispositio tantummodo practica. ut habeantur partes propriae, diversae a II Vespe­ ris, cum festum celebratur gradu 1 classis. Cum viro diversitas habetur tantum in versu et antiphona ad Magnificat, suflicit has paries ponere, suo loco, ad II Vesperas. 42 ACTA SANCTAE SEDIS psalmorum propriae sunt, ante ipsas auferantur verba: « et per Horas ». Ver­ sus et antiphona ad Benedictus semper scribantur, etsi sint de Communi. Si facienda sit commemoratio alicuius Sancti, post orationem Officii diei, uniformiter ponatur rubrica: «Et fit commemoratio S... »; deinde convenienter ponuntur, in extenso, antiphona, versus et oratio. Pro commemorationibus de Tempore indicandis, serventur rubricae quae iam in Breviario habentur. d} Partes propriae Primae, Tertiae, Sextae et Nonae, si exstent, sub titulo respective Horae collocentur. c) Denique, sub titulo Ad Vesperas semper ponantur versus, antiphona ad Magnificat (etsi c Communi sumpta), necnon aliae partes propriae forte assignatae. Commemorationes dc Tempore indicentur ut supra, ad Laudes. /) Pro omnibus festis II classis, semper ponantur sequentes indicationes: — Post primam antiphonam dc Laudibus: «Psalmi de dominica, 1 loco». — In fine Laudum: «Ad Horas minores, antiphona ct psalmi dc feria currenti»: nisi agatur de festo Domini II classis: tunc enim, in fine Laudum, ita erit scribendum: « Ad Horas minores, antiphona ct psalmi dc currenti dic ». — Post Vesperas: < Completorium dc dominica » * 20. F) De disponendo Officio festorum III classis. 82. In disponendo Officio festorum III classis: tf) Omnia demantur quae 1 Vesperas respiciunt. b) Sub titulo Ad Matutinum ponatur regulariter lectio III dc festo. Attamen: — In festis S. Martinac (30 ian.J, Ss. Septem Fundatorum (12 febr.), S. Hcrmencgildi (13 apr.l, S. Vcnantii (18 maii), S. Julianae de Falconcriis (19 iun.), Ss. Cyrilli ct Methodii (7 iul.), S. Elisabeth Reg. (8 iul.), S. Tcrcsiac (15 oct.), et S. loannis Cantii (20 oct.) praeponantur etiam invitatorium et hymnus: ct ante lectionem dc festo scribatui quoque titulus Ad 'Nocturnum. — In festo Ss. loannis ct Pauli (26 iunii) tertiae lectioni praeponatur sequens rubrica: « Lectiones prima et secunda dc Scriptura occurrenti cum se­ quentibus responsoriis >; ct deinde scribantur primum et secundum respon­ sorium 21. — In festis S. Mariae Magdalcnac (22 iulii), Dccollationis S. loannis Bapt. (29 aug.), S. Clementis (23 nov.) ct S. Luciae (13 dec.) tertiae lectioni praepo­ natur sequens rubrica: - Lectiones prima ct secunda de Scriptura occurrenti cum sequentibus responsoriis»: Ponantur primum et tertium responsorium. -° Indicationes necessariae ad recte ct facile ordinandum Officium semifestivum, iuxta n. 168 Codicis rubricarum. Applicatio singularis n. 42 Variationum, qui occurrit pro festis in alinea sequenti indicatis. Sumuntur primum ct secundum responsorium, loco primi ct tertii, quia haec duo tantum «unt propria; dum tertium est dc Communi. S. CONGREGATIO RITUUM 41 _ In festo S. Barnabac (11 iun.) ponantur tres lectiones propriae, scilicet duae ) lectiones specialiter assignatae illae sunt quae pro quibusdam festis assignantur extra ordinem lectionum dc Sciiptura occurrenti; ct quidem, in genere, dc Communi aut specialiter selectae. Quod accidit semper in Officio ordinario cum Matutino antiphonis ct psalmis pro­ priis donato. In pravi, ergo. Officium ordinarium scmjKr habebit lectiones dc Scriptura occurrenti, praeter quam: — ad Matutinum quod antiphonis et psalmis propriis gaudeat. Tunc enim lectiones semper erunt specialiter assignatae, ad aequalitatem cum Matutino festivo, m quo antiphonis et psalmis propriis aut de Communi semper respondent lectiones extra ordinem Scripturae occurrentis, scilicet lectiones aut propriae aut specialiter assignatae; — et ad Matutinum cum antiphonis et psalmis dc feria currenti, sed de festo quod habeat lectiones stricte proprias. Quod, m Breviario romano, unice occurit in festo S. Bar­ nabac Apostoli. ACTA SANCTAE SEDIS 44 Caput VII De proprio de tempore A) De tempore Adventus 85. Sub titulo generali «Proprium de Tempore», ponatur titulus minor: Tempus Adventus23. 86-104. Omittuntur. 105. [Post Nonam vigiliae Nativitatis Domini ponatur sequens rubrica}·. < Post Nonam explicit tempus Adventus ct incipit tempus natalicium ». B) Dc tempore Nativitatis 106. Titulo festi [Nativitatis Domini] praeponatur sequens titulus gene­ ralis: « Tempus Nativitatis »; ct sub titulo festi sic scribatur: « 1 classis cum octava II classis». 107. [Ante secundam lectionem Matutini Nativitatis Domini ponitur se­ quens rubrica}'. «In Officio dominicae infra octavam Nativitatis Domini, die­ bus 26 aut 27 aut 28 occurrente, lectio secunda efficitur cx his, secunda ct tertia, in unam coniunctis, omisso responsorio intermedio ». 108-109. Omittuntur. 110. [ Rubrica de psalmis ad II Vesperas Nativitatis, dicendis quotidie per octavam, sic corrigitur}·. Psalmi praecedentes cum suis antiphonis dicuntur, per totam octavam Nativitatis, in Vesperis cuiuslibet Officii, praeterquam dici octavi Nativitatis (diebus 31 decembris ct 1 ianuarii); a capitulo fit dc Officio currenti, nisi faciendum sit dc sequenti Officio nobiliori 24. Officium de dominica infra octavam Nativitatis ponatur inter diem 25 ct diem 26 decembris 2S. 111. Omittitur. 112. Si pro S. Stephano er S. loanne hymni integre scribantur, ponatur doxologia de Communi. 113 117. Omittuntur. 118. Demptis omnibus rubricis post Vesperas Ss. Innocentium positis, haec ponatur: «Diebus 29, 30 ct 31 decembris Officium hoc modo ordinatur». Hic scribantur quae in n. 175 novi Codicis rubricarum exstant. Haec indicat o, novi ter nunc in Breviarium inducta, clarius annum liturgicum distin­ guit. non in successione festorum tantum, sed ct diversorum Temporum. Similis dispositio iam tn praecedentibus rubricis exstabat; sed hoc loco est determinatio peace sa normae generalioris n 70 Codicis rubricarum : < Normae peculiares pro ordinandis Officio ct Missa infra octavam Nativitatis Domini inveniuntur in rubricis Breviarii ct Missalis ». 2S Ratio habetur in eo quod, iuxta novas rubricas, dominica in occurrentia praefertur festis Comitum Christi. S. CONGREGATIO RITUUM 1 j ' 45 119. [Pro ordinando Matutino dominicae infra octatfam Nativitatis sequens ponitur rubrica |: «Matutinum habet novem psalmos cum tribus lectionibus. Invitatorium, hymnus, antiphonae ct psalmi dicuntur ut in festo Nativitatis; versus ut in III Nocturno festi, « Si dominica dic 26 aut 27 aut 28 occurrit, lectiones prima ct secunda, cum suis responsoriis sumuntur c I Nocturno dici Nativitatis; tertia vero dc homilia in Evangelium dici. «Si diebus 29 aut 30 aut 31 occurrit, lectiones prima et secunda dicuntur dc Scriptura occurrenti, ct tertia dc homilia in Evangelium dici ». 120-135. Omittuntur. 136. Diebus 2, 3, 4, 5 ianuarii, post indicationem dici, ponantur tres lec­ tiones dc Epistola ad Romanos cum suis responsoriis. Ante secundam lectionem ponatur rubrica dc qua in n. 76 harum Ordi­ nationum. Post secundum responsorium haec ponatur rubrica: « In Oflicio feriali: Gloria Patri una cum altera parte responsorii. Lectionem III haec sequantur: «In Officio feriali: Te Deum. In Officio ordinario: », ct deinde ponatur textus responsorii. Dic 5 ianuarii, post lectiones ponatur: « Ad Laudes fit commemoratio S. Telesphori Pp. M. ant. ... » (Textus integri). Reliqua omnia his diebus exstantia deleantur. C) De tempore Epiphaniae 137. I Post partes proprias diei 5 ianuarii] ponatur haec rubrica: «Post Nonam explicit tempus Nativitatis, et incipit tempus Epiphaniae». 138. Ante verba Dic 6 ianuarii ponatur titulus: «Tempus Epiphaniae». 139-153. Omittuntur. 154. \...In fine Officii diei 13 ianuarii, demptis rubricis nunc exstantibus, ponitur]: «Post Completorium dici 13 ianuarii explicit tempus Epiphaniae, et incipit tempus per annum ante Septuagesimam». [...] Lectiones de initio epistolae ad Corinthios sub dic 12 ianuarii ponantur. 155. Omittitur. 156. Responsoria a feria 11 ad feriam VI (hebdomadae 1 post Epiphaniam] sic disponantur: rd post lectionem I: Ante diem 13 ian.: R’ Tria sunt·, Die 13 ian.: R Hodie·, Post diem 13 ian.: Domine (vel aliud cuique feriae proprium); b] post lectionem II: Usque ad diem 13 ian.: R’ In columbae, cum additione: In Oflicio feriali: Gloria Patri. Hic esf, Post diem 13 ian: Rr Deus (vel aliud cuique feriae proprium); c) post lectionem III: Usque ad diem 13 ian.: In Oflicio feriali: Te Dguni' In Officio festi: Rz Reges·, post diem 13 ian.: R’ A dextris (vel aliud cuique feriae proprium). 46 ACTA SANCTAE SEDIS Ante lectionem II ponatur rubrica de qua n. 76 harum Ordinationum. 157. Responsoria sabbati [eiusdem hebdomadae] sic disponantur: a) post lectionem I: Dic 13 ian.: Hodie·, Post diem 13 ian.: R7 Domine·, b) post lectionem II: Dic 13 ian.: R' In columbae; c) post lectionem 111: Dic 13 ian.: R’ Reges; Post diem 13 ian.: R7 Velociter. Ante lectionem II ponatur rubrica dc qua n. 76 harum Ordinationum. 4 D| De tempore per annum ante Septuagesimam 158. Post R’ Velociter [sabbato ante dominicam II post Epiphaniam] hacc ponatur rubrica: « Si sequens dominica vel alia post Epiphaniam, Septuage­ sima superveniente, impediatur, praetermittitur una cum lectionibus sequentibus, etiamsi dc ea nihil fiat post Pentecosten ». 159. Omittitur. E) De tempore Septuagesimae 160. Post R' Velociter [sabbato ante dominicam in Septuagesima] ponatur hacc rubrica: « Post Nonam explicit tempus per annum ante Septuagesimam, ct incipit tempus Septuagesimae ». Deinde apponatur titulus: «Tempus Septuagesimae». 161-162. Omittuntur. 163. I Rubricae de psalmis dicendis ad Primam in dominicis Septuagesi­ mae, Sexagesimae et Quinquagesimae, sic cfformalur]: «Psalmi 53 Deus in nomine, 118’ Reati quorum et 118 - Rene fac, ut in Psalterio, qui dicuntur etiam in dominicis sequentibus, usque ad dominicam 11 Passionis inclusive». 164-169. Omittuntur. 170. [Post ant. ad Magnificat feriae IU mfra hebdomadam Quinquagesi­ mae ponenda est rubrica]: Post Completorium feriae III hebdomadae Quin­ quagesimae explicit tempus Septuagesimae, ct incipit tempus quadragcsimale ». F) Dt tempore quadragesimali: a) de tempore Quadragesimae 171. Ante indicationem dici cinerum ponatur titulus «Tempus Quadra­ gesimae ». 172-174. Omittuntur. F) De tempore quadragesimali: b) de tempore Passionis 175. Post orationem [Laudum sabbati hebdomadae IV Quadragesimae] po­ natur hacc rubrica: « Post Nonam explicit tempus Quadragesimae, ct incipit tempus Passionis ». Deinde ponatur hic titulus: «Tempus Passionis». 176-181. Omittuntur. S. CONGREGATIO RITUUM •17 182. I Rubricae de tempore recitandi Matutinum et Laudes in Triduo sacro mutantur iuxta dispositionem novi Codicis rubricarum ita ut Laudes semper mane dici debeant. Textus Vesperarum transfertur a feria V in Cena Domini ad Sabbatum sanctum 2e; et feria V in Cena Domini, sub titulo Ad Vesperas ponitur rubrica]: «Omnia dicuntur ut in Sabbato sancto, praeter sequentia: Ponantur: Ant. 1 Calicem...: Ant. ad Magn. Cenantibus autem illis; [et rubrica de conclu­ sione Vesperarum. — Eadem elementa ponuntur etiam feria VI in Passione et Morte Domini]. 183. \ Completorium pro Triduo sacro sic disponitur]: Post rubricam Completorium, omnia sic disponantur: Ubi. iuxta rubricas, Completorium dicitur tamquam ultima diei precatio, in qua iit examen conscientiae, tunc, si recitatur in choro vel in communi, moderator chori vel communitatis, signo dato, indicat initiandum esse examen conscientiae; quo absoluto, dicitur Confiteor, et fiunt reliqua ut infra. Confiteor. Misereatur. Indulgentiam. Psalmi dc dominica sine antiphonis. Canticum Nunc dimittis sine antiphona. Deinde dicitur, flexis genibus, antiphona Christus. Pater noster, totum sub silentio. Postea, clara voce, sine Oremus subiungitur: Hic ponatur in extenso oratio Visita·, in fine ponitur « Et sub silentio con­ cluditur: Per Dominum. Deinde omnes surgunt ct cum silentio discedunt. 184-187. Omittuntur. G) De tem pore paschali 188. .Ante Ad Completorium [Sabbati sancti] ponatur haec rubrica: «.Ante Missam Vigiliae paschalis explicit tempus Passionis, ct ab initio eiusdem Mis­ sae incipit tempus paschale». 189. [Officio dominicae Resurrectionis] Praemittatur titulus: «Tempus Paschalis ». Gradus sic indicetur: «I classis cum octava I classis ». 190-197. Omittuntur. 199. I Post orationem Laudum vigiliae Ascensionis] Apponatur hacc ru­ brica: «Post Nonam explicit tempus Paschatis, ct incipit tempus Ascensionis ». H) De tempore Ascensionis 200. I Officio festi Ascensionis Domini] Praeponatur titulus « Tempus Ascensionis ». 201-207. Omittuntur. 20 Qui;i revera dicendae occurrunt tantum Sabbato sancto, dum duabus feriis praece­ dentibus, substituuntur actionibus liturgicis propriis horum dierum. ■Μ ACTA SANCTAE SEDIS 48 208. \Pro ordinando Matutino vigiliae Pentecostes] Sub titulo «Ad Ma­ tutinum > hacc ponantur: < Invitatorium Alleluia, Christum Dominum ct hymnus Aeterne Rex. ut in Ordinario. < Psalmi de sabbato, sub antiphona ct cum versu de tempore Ascensionis ut in Psalterio». Deinde ponantur lectiones olim III Nocturno assignatae (lectio I, lectio II, lectio III). 209. \Pro ordinandis Laudibus et Horis vigiliae Pentecostes ponitur haec rubrica]: «Ad Laudes et per Horas antiphona et psalmi de sabbato, reliqua ut in Ordinario temporis Ascensionis, oratio dominicae praecedentis ». Et adiungatur hacc nova rubrica: «Post Nonam explicit tempus Ascen­ sionis ». I) De Pentecoste 210. Post titulum [Mr/] ponatur «I classis cum octava I classis». 211. Omittitur. L) De tempore per annum 212. [Ante indicationem festi Ssmae Trinitatis] praeponatur titulus: «Tem­ pus per annum ». \ln Officio autem Ssmae Trinitatis] Deleatur rubrica Et fit commemo­ ratio dominicae, una cum sequentibus ant., versu ct oratione, corumquc loco hacc ponatur: « Et non fit commemoratio dominicae ». 213. Lectio VIII \festi Ssmae Trinitatis] desinit post verba prohibet appel­ lari. Post R' Duo Seraphim ponatur lectio IX, quae comprehendit reliquam par­ tem lectionis VIII a verbis Denique Patrem usque ad finem. 214-220. Omittuntur. 221. Monitum de dominicis II-XI post Pentecosten. Ad dispositionem rubricarum ct textuum pro dominicis a 2“ usque ad ll,,,n post Pentecosten, serventur ea quae in lus Ordinationibus, sub nn. 70-73 po­ sita sunt. Nihil tamen impedit, quominus, pro dom. 2" usque ad dom. 6,,m inclusive, quae quovis anno ante primam dom. mensis augusti cadunt, ea omnia, quae ad has dominicas pertinent, unico loco exhibeantur, scilicet in prima serie domini­ carum et hebdomadarum, ubi continentur lectiones dc Scriptura currenti (et, pro dom.. hucusque lectiones 11 Noct.). Hoc in casu altera series dominicarum (cum homiliis ceterisque textibus propriis), initium habebit a dom. septima tantum. In omnibus porro dominicis, inde a septima usque ad llnm incl., ante titu­ lum ■ Ad I Vesperas», ponatur haec rubrica (in singulis dominicis repetenda): « Si hacc dominica mense augusto occurrat, sumuntur antiphona ac lectiones S. CONGREGATIO RITUUM 49 respecti vae dominicae et hebdomadae mensis augusti, omissis ceteris de libris Regum ». 222-229. Omittuntur. 230. Post titulum Dominica V augusti, hacc ponatur rubrica: «Si huic dominicae locus non sit, praetermittitur una cum sua hebdomada >. 231. Post titulum Dominica I septembres, ponatur rubrica quae in n. 36 Variation um i n ven i t u r. 232-236. Omittuntur. 237. Post titulum Dominica 1 octobris ponatur rubrica quae in n. 38 Varia­ tionum invenitur. 238. Post titulum Dominica Ill octobris hacc ponatur rubrica: «Si hacc dominica a dic 18 ad diem 21 octobris occurrat, praetermittitur una cum sua hebdomada, ciusquc loco ponitur dominica IV >. 239-240. Omittuntur. 241. Post titulum Dominica 1 noucmbris ponatur rubrica quae in n. 39 Va­ riation um invenitur. 242. Post titulum Dominica II novembres, haec ponatur rubrica: « Haec do­ minica una cum sua hebdomada semper praetermittitur, cum ei locus numquam fieri possit, iuxta superiorem rubricam [ Variationes, n. 39]. 243-247. Omittuntur. 248. Maneat titulus Dominica III quae superfuit post Epiphaniam et cius oratio; cetera omnia demantur. Ponatur vero, post orationem, hacc rubrica: « Reliqua, huic dominicae pro­ pria, omittuntur, cum si post Pentecosten resumenda sit, semper occurrat cum festo D. N. Icsu Christi Regis >. Caput VIII De proprio Sanctorum 249-260. Omittuntur. 261. Post Laudes \festi Purificationis B.M.V.] ponantur rubricae sequentes: « r\d I loras antiphonac ct psalmi dc feria currenti; ad Primam in responsorio brevi versus Oui natus es de Maria Virgine. Quando hoc festum occurrit in dominicis in Septuagesima, aut Sexagesima, aut Quinquagesima, ad Horas sumuntur antiphonac dc Laudibus, psalmi vero de dominica, retentis tamen ad Primam psalmis 117, 1181 et 118“. 262. In festis III classis a die 5 februarii ad diem 9 martii deleantur rubri­ cae commemorationem feriae Quadragesimae statuentes 21. Variationes nn. 262, 268 ct 274 inductae circa commemorationes feriae temporis quadragcsimalis dimanant ex mutata norma praecedentiae dierum liturgicorum. Nam antea festa 4 — Ephem. Iit. 1961. 50 ACTA SANCTAE SEDIS 263-267. Omittuntur. 268. Pro omnibus festis III classis, a die 10 martii ad diem 28 martii occurrentibus, retineatur indicatio consueta diei, Sancti et classis; sed ponatur tantum commemoratio ad Laudes, his verbis: « Tempore quadragcsimali fit commemoratio in Laudibus tantum ». 269-273. Omittuntur. 274. In omnibus festis III classis a dic 2 ad diem 14 aprilis tollantur ru­ bricae commemorationem feriae quadragcsimalis statuentes. 275-292. Omittuntur. 293. [Officium vigiliae S. Laurentii disponitur hoc modo]: Post titulum Ad Matutinum ponatur rubrica: < Lectiones de homilia in evangclium Si quis vult dc Communi unius Martyris 2 loco, aim responsoriis tamen feriae cur­ rentis, ut in Proprio de Tempore ». Post titulum Ad Vesperas ponatur: « Omnia ut in Psalterio feriae curren­ tis, cum oratione vigiliae, ut supra ad Laudes ». 294-311. Omittuntur. 312. [/n festo D.N. Iesu Christi Regis] lectio VIII explicit verbis sive Ju­ daeis esset adversum. Lectio IX efficitur ex altera parte lectionis a verbis Pote­ rat autem. 313-314. Omittuntur. 315. Vesperae ct Completorium Commemorationis omnium Fidelium de­ functorum transferuntur post Nonam dici 2 novembris. [Ante Completorium ponitur rubrica, quae habetur ante Completorium feriae V in Cena Domini: cfr. supra, n. 183]. 316. Omittitur. 317. Pro commemoratione Ss. Mart. Vitalis ct Agricolae et Ss. Quatuor Co­ ronatorum ponatur versus Exsultabunt™. 318-321. Omittuntur. Caput IX De Commlni Sanctorum 322. Quod ad primas Vesperas attinet, haec serventur: In quovis Communi semper notandae sunt I Vesperae, cum in festis 1 classis occurrant. Minimum quod exigitur, hoc est, ut ponatur titulus « Ad I Vespe­ ras »; subter titulum scribatur: «Quoties festum sit 1 classis». Deinde indicari • duplicia i> praeferenda erant feriis < simplicibus » temporis quadragcsimalis; nunc vero caedem fertae, cum sint 111 classis, praeferuntur festis eiusdem gradus. 28 Scilicet versus proprius Laudum dc Communi plurimorum Martyrum. Antea habe­ batur versus LaicUtmim (c l Vesperis eiusdem Communis), quia versus Laudum adhibe­ batur pro commemoratione octavae omnium Sanctorum. •ft S. CONGREGATIO RITUUM 51 debent: unde sumenda sint antiphonae, psalmi, capitulum, hymnus, versus, an­ tiphona ad Magnif. (remittendo, prout casus fert, ad Laudes, vel ad II Vespe­ ras). Non exigitur autem, ut textus proprii pro I Vesperis ponantur hoc loco: sufficit, eos inserere in II Vesperis. Manet editoribus plena libertas, ad I Vesperas adducere etiam textus occurrentes. 323. Post titulum Ad Laudes, verba et per Horas inter parenthesim ponan­ tur. — Quod servatur in omnibus Communibus. 324. Post Laudes haec ponatur rubrica: «Si festum sit I classis, ad Horas antiphonae de Laudibus, psalmi dc dominica, ad Primam tamen ut in festis. Se­ cus, antiphona et psalmi de currenti hebdomadae die». — Quod servatur in omnibus Communibus. 325. Omittitur. 326. [Doxologia Iesu, tibi sit gloria, qui victor in caelum redis, in Com­ muni Apostolorum et in Communi Martyrum tempore paschali, retinetur una cum doxologia Deo Patri]. 327. Omittitur. 328. I Omnia responsoria post lectiones de homilia in Evangelium in Com­ muni Summorum Pontificum] demi possunt; in casu, post VII et VIII lectio­ nem ponatur rubrica: «Responsorium conveniens». 329-334. Omittuntur. 335. Post lectiones II Nocturni [z7e Communi Doctorum] responsoria substi­ tui possunt hac rubrica: «Responsorium conveniens», post unamquamque lec­ tionem ponenda. 336-338. Omittuntur. Caput X De Officio S. Mariae in sabbato 339. I Veteri rubricae circa dies quibus est dicendum Officium S. Mariae in sabbato substituitur textus e n. 78 Codicis rubricarum derivatus]·. «Omnibus sabbatis IV classis fit Officium de sancta Maria in sabbato, in quo, sumptis antiphonis ct psalmis dc sabbato, reliqua dicuntur ut infra ». I Vesperae demantur [...]. Caput XI De Officio parvo B. Mariae Virginis 340. In parvo Officio B. Mariae Virg.: a) non dicitur Ave Maria initio Horarum; b) commemoratio de Sanctis supprimitur; 52 ACT/A SANCTAE SEDIS r) Vesperae ct Completorium ponantur in fine Officii; J) ante orationem non dicitur Kyrie, Christe, Kyrie·, r) Horae concluduntur ut in divino Officio versibus Dominus vobiscum, vel Domine, exaudi, Benedicamus Domino, Fidelium animae; f} item Completorium concluditur benedictione Benedicat ct custodiat, quam sequuntur antiphonae finales cum suis versu ct oratione, nccnon versus Divinum auxilium; g) antiphonae integrae dicuntur ante et post psalmos ad omnes Horas. Caput XII De Officio defunctorum 341. [....... ] Vesperae ponantur post Laudes; orationes, proinde, scribantur in Laudibus. Psalmus 145 [post Vesperas} ct psalmus 129 [post Laudes} demantur Caput XIII Di psalmis gradualibus et poenitentialibus, ac de Litaniis Sanctorum 342. Titulus sic perficiatur: « Septem psalmi poenitentialcs cum Litaniis Sanctorum ac suis precibus ». [Secunda rubrica ante psalmos} sic mutatur: «Litaniae Sanctorum, sine psalmis poenitentialibus, sed cum suis precibus, dicendae sunt in Litaniis maio­ ribus et minoribus, iuxta proprias rubricas, nec duplicantur, nec anticipari pos­ sunt dc sero. Antiphona Ne reminiscaris ponitur integra. Titulus [ante Litanias} sic efformetur: «Litaniae Sanctorum cum suis pre­ cibus ». Caput XIV Di: Communi Sanctorum pro aliquibus locis 343. Post Litanias Sanctorum cum suis precibus ponendae sunt « Commu­ nia Sanctorum pro aliquis locis ». In his serventur quae supra ad nn. 322-324 statuta sunt. Cum sero haec Communia rarius adhibeantur, psalmi Nocturnorum (si li­ beat I numero tantum ac primo versu allegari possunt, remittendo ad textum plenum in corpore Breviarii positum. Typis quoque minoris mensurae scribi possunt. S. CONGRI CATIO RITUUM 53 Caput XV De appendice ad Breviarium romanum 344. Iuxta probatam consuetudinem Breviariorum, post textum authenticum Breviarii, adduntur variae partes: precationes, formulae, aliaquc similis generis, ad utentium commoditatem ct pietatem fovendam. Haec consuetudo omnino servetur; tantummodo certus ordo in ponendis his partibus necessario adhibeatur iuxta normam quae hic proponitur. 345. Titulus, partium post « Breviarium» sequentium hic erit: «Appendix ad Breviarium romanum ».* 346. Partes quae scribi possunt, hoc ordine ct sub his titulis ponantur: I. Excerpta ex Missali romand. ex. gr. Preces ante ct post Missam. II. Excerpta ex Rituali romano. I lis excerptis addatur semper locus, ex quo in Rituali desumpta sunt, et, ubi occurrit, indicatio indulgentiarum, cum loco in « Enchiridion indulgentia­ rum » convenienti. ex. gr. Ordo ad faciendam aquam benedictam. Ordo Communionis infirmorum. Ordo Extremae Unctionis. Ordo commendationis animae. Benedictio mensae. Itinerarium clericorum. Litaniae approbatae. Benedictiones variae. Formulae variae. Ill. Preces diversae. 347. «^Imprimatur * pro Appendice ad Breviarium requiratur a competenti Curia dioecesana, ct ponatur, post Appendicem, ante indicem generalem totius voluminis. Monitum generale Ne oriantur interpretationes erratae, haec S. Rituum Congregatio ad num. 5 «Ordinationum ad librorum liturgicorum Editores» (Acta Apostolicae Scdis, 52 [19601 734) haec animadvertit: Examen, de quo in praedicto numero, extenditur unice ad observantiam Codicis rubricarum aliarumque praescriptionum circa methodum et formam pa­ randi novas editiones Breviarii et Missalis romani, non vero ad corrigendas men­ das typographicas huiusmodi, de quibus respondent redactorcs ct revisores singu­ lorum Editorum. 54 ACTA SANCTAE SEDIS Decretum porro quo editiones singulorum Editorum «typicae conformes» declarantur, expediri potest tantummodo, quando ultimae partes totius volumi­ nis, Breviarii aut Missalis, examinatae fuerint. Nihil impedit, quominus Edito­ res, pro sua commoditate, specimina proprii Breviarii aut Missalis, per sectiones seu partes (at non nimis exiguas, ne examinis opus ultro protrahatur) mittant, duplici semper exemplari, ut iam innuimus. « Imprimi potest », quod haec S. Congregatio pro singulis sectionibus editori remittit, una aim eventualibus correctionibus fideliter exsequendis, non aequi valet approbationi definitiva, uti dictum est, in fine examinis concedendae. Romae, die 5 oct. 1960. Henricus Dante, S.R.C. a secretis II URBIS ET ORBIS: LITANIAE PRETIOSISSIMI SANGUINIS D. N. I. C., APPROBATAE ET IN RITUALI ROMANO INSERENDAE i Pretiosissimi Sanguinis Agni immaculati Christi, quo redempti sumus, cultum in dies pie succrescere cupiens, Sanctissimus Dominus noster loannes Papa XXIII - supra relatas Litanias, a S. Rituum Congregatione descripto ordine digestas, approbare dignatus est, casdemquc in vulgus edi atque in Rituali Romano, tit. XI, post Litanias Ss.mi Cordis lesu, inseri ita induisit, ut in toto Orbe catholico a Christifidelibus cum private tum publice adhi­ beri valeant. Contrariis non obstantibus quibuslibet. Die 24 februarii 1960. ►Ι< C. Card Cicognani, Praefectus L.*S. Henricus Dante, a secretis Kyrie eleison... Pater dc caelis, Deus Fili. Redemptor mundi, Deus Spiritus Sancte, Deus Sancta Trinitas, unus Deus miserere nobis 1 Acta Ap. Sedis, 52 (1960) 412-413. 2 < Vestigiis (igitur] Decessorum Nostrorum insistentes, ut pictas erga Pretiosissimum Sanguinem Agni Immaculati Christi magis magisque vigeret atque floreret, congruentes lita­ nias. prout a Sacro Consilio legitimis ritibus tuendis ordine digestae sunt, adprobavimus. earumque recitationem cum privatam tum publicam, peculiaribus propositis Indulgentiis, universae christianorum familiae commendavimus » (Ex Epistola Apostolica loannis XXIII De cultu Pretionsnmi Sanguinis D.NJ.C. promovendo). » S. CONGREGATIO RITUUM Sanguis Christi, Unigeniti Patris aeterni Sanguis Christi, Verbi Dei incarnati Sanguis Christi, Novi et Aeterni Testamenti Sanguis Christi, in agonia decurrens in terram Sanguis Christi, in flagellatione profluens Sanguis Christi, in coronatione spinarum emanans Sanguis Christi, in Cruce effusus Sanguis Christi, pretium nostrae salutis Sanguis Christi, sine quo non fit remissio Sanguis Christi, in Eucharistia potus et lavacrum animarum Sanguis Christi, flumen misericordiae Sanguis Christi, victor demonum Sanguis Christi, fortitudo martyrum Sanguis Christi, virtus confessorum Sanguis Christi, germinans virgines Sanguis Christi, robur periclitantium Sanguis Christi, levamen laborantium Sanguis Christi, in fletu solatium Sanguis Christi, spes poenitentium Sanguis Christi, solamen moriendum Sanguis Christi, pax ct dulcedo cordium Sanguis Christi, pignus vitae aeternae Sanguis Christi, animas liberans de lacu Purgatorii Sanguis Christi, omni gloria et honore dignissimus Agnus Dei... V Redemisti nos, Domine, in sanguine tuo. R7 Et fecisti nos Deo nostro regnum. 55 salva nos » > > > > > > » > > > » > > > > » » > » > > » > > > » » > > » > > > » » » » > > » » » > > > Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, qui unigenitum Filium tuum mun­ di Redemptorem constituisti, ac cius sanguine placari voluisti: concede, quae­ sumus, salutis nostrae pretium ita venerari, atque a praesentis vitae malis cius virtute defendi in terris, ut fructu perpetuo laetemur in caelis. Per cumdcm Christum Dominum nostrum. Arnen3. 3 Summus Pontifex loanncs XXIII sequentes indulgentias largiri dignatus est: 1) partialem septem annorum a christifidelibus saltem corde contrito acquirendam, si Litanias Pretiosissimi Sanguinis cum versiculo ct oratione devote recitaverint; 2) plenariam, suctis conditionibus, semel in mense ab ipsis lucrandam, si quotidie per integrum mensem camdcm recitationem pia mente persolverint. (S. Paenitentiana Apostolica, die 3 martii 1960, in Acta Ap. Sedis, 52 (I960) 420). 400 NOTITIAE Cardinal Spellman of Neti’ Yorl(: « Holy Week in the very heart of the Church’s year and the most important week in the life of our parish. In the memorate in the most solemn way the mighty deeds of salvation which God liturgy of Holy Thursday, Good Friday, and the Easter Vigil, we shall com­ memorate in the most solemn way the mighty deeds of salvation which God wrought for us in the first Holy Week... Through the sacramental rites, Christ our Head will unite us, the members of His Body, with His death and resur­ rection, so that there will take place in us, too, a passover from death to a life lived with Him in God. « That great work of Christ, powerful though it is, calls for our coope­ ration. All our parishioners should take an active part in the celebration by answering, singing, joining in the processions, offering and receiving... Aboveall, the Easter Vigil should stand out as the supreme feast of the parish, when all our parishioners come together as God’s holy people, their consciences clean­ sed from sin, to give expression to their gratitude for the glorious triumph completing the sacrifice of our risen Savior. The attendance at the Easter Vigil should surpass even that at the Midnight Mass of Christmas, for Easter is the goal of Christmas, as it is of Holy Thursday and of Good Friday... On this common anniversary of our Baptisms, Confirmations, and first communions, we shall revive the grace of these sacraments of our Christian initiation by renewing our covenant with Christ in the fervent reception of the Easter Com­ munion. The truly fervent celebration of Holy Week will be the unique source of a spiritual renewal for our parish that the Church means it to be ». Philip T. Weller Canada. In commentario «Cahiers de Joséphologie > (vol. IX, η. 1, pp. 1-74) tracta­ tur de inserendo nomine S loseph precibus Missae. Sequentes articuli habentur: 1. L'aspect historique', pétitions et répons (pp. 4-31); 2. L’aspect liturgique', difficultés et solutions (pp. 32-45); 3. L’aspect doctrinale: enseignements ct actes pontificaux (pp. 46-71); Conclusion: la question d’opportunité (pp. 72-74). Difficultates, quae videntur opponi huic insertioni, haud facile sunt sper­ nendae. Praeter alia, insertio essetne elementum unionis vel maioris divisionis cum fratribus separatis Orientis et Occidentis? laponia. In periodico < Asia» (12 [1960] 155-156) L. Nagae indicat libros liturgicos et devotionis popularis qui hucusque in laponia in lucem prodierunt et ostendit defectus in iisdem libris occurrentes. Ioseph Pizzoni, Sponsor Imprimatur: A. Traglia, Card. Promcarius Autorizzazionc del Tribunale di Roma, 2, gennaio 1951 htitulo Grafico Tiberino · Roma, Via Gaeta 14 I US ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO » ORDINATIONES AD LIBRORUM LITURGICORUM EDITORES CIRCA NOVAS BREVIARII AC MISSALIS ROMANI EDITIONES In primo fasciculo nostri Commentarii, hoc anno, eam partem evulgavimus Ordinationum, quas S.R.C. ad Editores direxit, pro novis Breviarii romani editiυ n ibus disponen dis. En nunc altera pars earundem Ordinationum, quae Missalt respiciunt, et cuius primo indicem transcribimus. Pars prima·. Normae generales (nn. 1-4). Pars secunda·. De Breviario romano (nn. 5-347). Pars tertia·. De Missali romano. Praemonenda (nn. 348-349). Caput I. De iis quae in Missali romano exstare debent (n. 350). Caput II. De titulo Missalis romani (n. 351). Caput III. De partibus introductoriis (nn. 352-356). Caput IV. Dc Proprio de Tempore. /\) Dc tempore Adventus (nn. 357-366). B) De tempore Nativitatis (nn. 367-387). C) De tempore Epiphaniae (nn. 388-393). D) Dc tempore per annum ante Septuagesimam (nn. 394-395). E) De tempore Septuagesimae (nn. 396-398). F) De tempore quadragesimali (nn. 399-429). G) De tempore paschali (nn. 430-453). II) Dc tempore per annum post Pentecosten (nn. 454-471). Caput V. Dc Proprio Sanctorum (nn. 472-540). Caput VI. De Communi Sanctorum (nn. 541-555). • Caput VII. De Missis votivis et orationibus diversis. Λ) De Missis votivis (nn. 556-570) B) Dc orationibus diversis (n. 571). Caput VIII. Missae ct orationes pro defunctis. Ordo absolutionis praesente ct absente corpore (nn. 572-584). 28 —Ephern Ut 1961. 402 Caput Caput Caput 659). Caput Caput Caput Caput Caput Caput 777). ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI IX. Proprium Sanctorum pro aliquibus locis (nn. 585-654). X. Commune Sanctorum pro aliquibus locis (n. 655). XI. Ordo ad faciendam ct aspergendam aquam benedictam (nn. 656XII. Cantus a Rubricae generales Rubricae generales Breviarii romani - (hic omittuntur). 9. Rubricae generales Missalis romani 10. Dc anno et cius partibus 350. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 404 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 11. Tabula paschalis antiqua reformata 12. Tabula paschalis nova reformata 13. Tabula temporaria festorum mobilium 14. Calendarium Missalis romani 15. Ritus servandus in celebratione Missae 16. De defectibus in celebratione Missae occurrentibus 17. Praeparatio ad Missam 18. Gratiarum actio post Missam 19. Ordo inccnsationis oblatarum et altaris 20. Proprium dc Tempore 21. Ordinarium Missae 22. Proprium Sanctorum 23. Commune Sanctorum 24. Missae votivae: I. Missae votivae quae loco convcntualis de feria quartae classis in choro suffici possunt. II. Missae votivae ad diversa. III. Orationes diversae dicendae ad libitum iuxta rubricas. 25. Missae defunctorum Orationes diversae pro defunctis 26. Proprium Sanctorum pro aliquibus locis ubi ex induito S. Sedis concessum est 27. Commune Sanctorum pro aliquibus locis. Caput II De titulo Missalis romani 351. Titulus Missalis romani sic efformetur: MISSALE ROMANUM ex Decreto Ss. Concilii Trident ini restitutum Summorum Pontificum cura recognitum Editio iuxta typicam Caput HI De partibus introductoriis 352. Partes quae « introductoriae » Missalis romani vocantur, aliae non sunt nisi quae supra n. 350 (1-19) indicantur. 353. Omnes hae partes praecedere debent ipso volumini Missalis, nec licet omnino, eas a volumine Missalis seiunctas edere, etiamsi agatur de edi­ tionibus quas * manuales » vocant. 354-356. Omittuntur. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI ■105 Caput IV De Proprio de Tempore A) De tempore Adventus 357. Sub titulo generali Proprium de Tempore, ponatur titulus minor: «Tempus Adventus ». 358. \ Rubrica de modo dicendi Introitum sic emendatur]: «Hic modus repetendi antiphonam ad Introitum servatur per totum annum». 359. I In Missa dominicae 1 Adventus] rubrica Credo sic emendetur: «Cre­ do. quod dicitur in qualibet dominica, etsi eius Oflicium alicui festo locum cedat, vel Missa votiva II classis celebretur: non dicitur autem in feriis, quando adhibetur Missa dominicae praecedentis ». — Rubrica Praefatio sic emendetur: « Praefatio de Ss.ma Trinitate, quae dicitur tamquam dc Tempore in dominicis Adventus et in omnibus dominicis ][ classis, extra tempus natalicium ct paschale; non vero in feriis, quando adhibetur Missa harum dominicarum, sed tunc dicitur praefatio communis ». 360. I In fine Missae dominicae l Adventus] rubrica Dicitur Benedicamus deleatur. — Loco rubricae Quum tempore Adventus ponatur rubrica: « Dc feriis Ad­ ventus iit commemoratio in omnibus Missis, tam in cantu quam lectis » ’. 361. \ln Missa feriae IV Quatuor Temporum Adventus], loco rubricae Post Kyrie inseratur nova rubrica: «Quoties dicenda sunt verba Plectamus ge­ nua, Levate, proferenda sunt in Missa solemni a diacono, in ceteris Missis a celebrante; et post Plectamus genua, omnes, una cum celebrante, flexis geni­ bus. per aliquod temporis spatium in silentio orant; dicto Levate, omnes surgunt, ct celebrans dicit orationem ». Notetur insuper, semel pro semper: Ad Plectamus genua deleatur litte­ ra « R »; cum abhinc Plectamus genua ct Levate ah eodem proferenda sint, la­ vate non amplius ut responsorium censeri potest; ideo littera « R » ante Levate deleatur. — Post primam orationem inseritur rubrica: « Praecedens oratio sine Plectamus genua sumitur ad commemorandam fe­ riam IV Quatuor Temporum». 362. I In eadem Missa feriae IV 07'| post orationem Festina inseritur ru­ brica: « Et dicuntur aliae orationes forte occurrentes ». 1 1 lie sequitur alia rubrica, iam antea in Missali exstans, dc Missa dicenda infra ΙιγΙμΙοmadarn, quando occurrit Oflicium de feria, quae Missam propriam non habet; ct de su­ mendis orationibus dominicae praecedentis, ad feriam, infra hebdomadam, commemoran­ dam. si orationes proprias non habet. I laec ultima determinatio, cum in Missali clare habeatur, dempta est c n. 299 Codicis rubricarum per Declarationem S.R.C. dici 27 maii 1961 (cfr. Ephem. Iit. 75 |1961) 366). 406 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 363. «Sabbato Quatuor Temporum Adventus — II classis — Statio ad S. Petrum >. In omnibus sabbatis I\ 1 cmp., commoditatis causa, duplex forma Mis­ sae in extenso exprimatur, forma scilicet longior, ct forma brevior2. Scribatur proinde: « Forma Missae longior » « Haec forma adhibenda est in Missa conventual! et in Missa, in qua Ordi­ nes3 conferuntur: in ceteris Missis adhiberi potest forma brevior, ut infra». «In sabbato Quatuor Temporum Missa, in qua Ordines conferuntur, di­ cenda est de sabbato, etiam festo I vel II classis occurrente, et in ea additur oratio ritualis «In collatione Ordinum» sub unica conclusione cum oratione quae sequitur Dominus vobiscum, ct omittuntur omnes commemorationes, nisi sint privilegiatac ». — Post orationem Deus, qui conspicis inseritur rubrica: « Praecedens oratio sine Flectamus genua sumitur ad commemorandum sab­ batum Quatuor Temporum ». 364. \ln eadem Missa sabbati OT| post orationem Deus, qui tribus inseri­ tur rubrica: « Et dicuntur aliae orationes forte occurrentes ». 365. \Post Missam sabbati QT, forma longiore, additur]'. « Forma Missae brevior » < Haec forma adhiberi potest extra Missam conventualem ct Missam in qua Ordines conferuntur ». Tota Missa ponatur in extenso. Antiphona ad Introitum, prima oratio ut supra. — Post orationem Deus, qui conspicis inseritur rubrica: < Praecedens oratio sine Flectamus genua sumitur ad commemorandum sabbatum Quatuor Temporum ». Deinde prima lectio cum suo graduali. Post graduale A summo caelo inseritur: « Hic dicitur Dominus vobiscum, sine Flectamus genua. Oratio. Oremus. Concede, quaesumus. « Et dicuntur aliae orationes forte occurrentes ». s Lectio Epistolae. Fratres: Rogamus vos »; reliqua omnia ut in Missa sab­ bati Quatuor Temporum. - Distinctio haec duplicis formae Missae sabbatorum QT nihil aliud est quam appli­ catio n. 468 Codicis rubricarum, in commodum utentium facta. 3 Cum agitur dc Ordinibus conferendis, novae rubricae Missalis regulariter locutionem adhibent « Ordines », numquam vero ·< sacri Ordines ». Sic et oratio ritualis semper indi­ catur tamquam oratio « In collatione Ordinum », dum, e contra, Codex rubricarum anti­ quam inscriptionem refert « In collatione sacrorum Ordinum ». Vox « sacrorum » evidenter ablata est ad indicandum huiusmodi orationem esse dicendam etsi Ordines minores tantum, non vero tunc solum cum Ordines maiores, scu sacri sensu iuridico, conferuntur. Φ ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 407 366. [/« fine Missae dominicae IV Adventus], rubrica Si visfflia sic emendetur: « Si vigilia Nativitatis Domini venerit in dominica, totum Officium Missae fit de vigilia, sine commemoratione dominicae >. i 1 F' B) De tempore Nativitatis 367. Titulo festi Nativitatis Domini praeponatur sequens titulus generalis: « Tempus Nativitatis ». Postea: « In Nativitate Domini - I classis cum octava 11 classis». Deinde inseratur rubrica: « In festo Nativitatis Domini quivis sacerdos tres Missas celebrare potest. De agendis, si sacerdos eodem die duas vel tres Missas celebret, vide Ritum servandum in celebratione Missae ». 368. Rubrica Praefatio de Nativitate sic emendetur: « Praefatio dc Nativitate Domini, quae dicitur 1° tamquam propria in Missis de Nativitate Domini ct de eiusdem octava; et 2° tamquam dc Tempore, infra octavam Nativitatis Domini, etiam in Missis, quae secus praefationem propriam haberent, exceptis iis Missis, quae praefationem propriam de divinis mysteriis vel Personis habent; et insuper a die 2 ad 5 ianuarii in Missis, quae non habent praefationem propriam ». 369-371. Omittuntur. 372. [In fine tertiae Missae Nativitatis Domini], rubrica Si qua sic emendetur: « Si qua, infra octavam Nativitatis Domini, dicenda sit Missa votiva dc Christo Domino, sumitur Missa Puer natus est nobis, quae habetur infra, post diem 28 decembris». 373-375. Omittuntur. 376. In Missa Ss. Innocentium rubrica Non dicitur Gloria in excelsis, et rubrica Sequens Alleluia deleantur. Loco rubricae Tractus non dicitur, ponatur rubrica: «In Missis votivis post Septuagesimam, omissis Alleluia, et versu sequenti, dicitur tractus Effuderunt. Loco rubricae In Missis votivis ponatur rubrica: « Tempore autem paschali omittitur graduate, et cius loco dicitur: Alleluia, alleluia. V Ps. 112, 1 Laudate, pueri etc.». 377-383. Omittuntur. 384. [Post Missam diei 1 ianuarii], rubrica Dominica a die deleatur ct cius loc > ponatur rubrica: « De dominica, si occurrat a dic 2 ad diem 5 ianuarii, nihil fit; eius locum tenet festum Ss.mi Nominis Iesu, cum omnibus iuribus et privilegiis dominicae4. 1 Cum Officium Ss.mi Nominis Iesu integre locum teneat dominicae, cum omnibus ipsius iuribus ct privilegiis, occurrente tali dominica festo 1 classis quod non sit Domini, dominica commemoratur per elementa desumpta ex Officio Ss.mi Nominis Iesu. I | j. ■ I > i ·' I | . ί i I 'f < «■ 'j *; ■ * , ia > . J L 408 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI Diebus ferialibus a 2 ad 5 ianuarii Missa dicitur ut die 1 ianuarii, cum Gloria et praefatione de Nativitate, sine Credo ct Communicantes proprio». 385-387. Omittuntur. C) De tempore Epiphaniae. 388. Titulo festi [Epiphaniae] praeponatur sequens titulus generalis: « Tempus Epiphaniae ». [In Missa festi Epiphaniae], rubrica Praefatio et Communicantes sic emen­ detur: Praefatio de Epiphania Domini, quae dicitur tamquam propria in Missis de festo Epiphaniae et de Commemoratione Baptismatis D. N. lesu Christi, et tamquam dc Tempore diebus a 7 ad 13 ianuarii, in Missis quae praefatione propria carent. Communicantes sero proprium de Epiphania Domini dicitur tantum in ipso dic festo Epiphaniae » 5. 389. [In fine Missae festi Epiphaniae], rubrica Infra octavam deleatur, et cius loco ponatur sequens rubrica: « Dc dominica 1 post Epiphaniam suo dic nihil fit, sed cius locum tenet festum Sanctae Familiae lesu, Mariae, loseph, cum omnibus iuribus ct privi­ legiis dominicae. Diebus ferialibus a 7 ad 12 ianuarii ante dominicam I post Epiphaniam occurrentibus, dicitur Missa de festo Epiphaniae; post eandem dominicam vero Missa dc eadem dominica In excelso throno, ut infra, cum Gloria ct praefatione de Epiphania, sine Credo ct Communicantes proprio ». 390-393. Omittuntur. D) De tempore per annum ante Septuagesimam. 394. Titulo dominicae praeponatur titulus generalis: « Tempus per an­ num ante Septuagesimam ». 395. Omittitur. E) Dc tempore Septuagesimae. 396. Titulo dominicae praeponatur sequens titulus generalis tuagesimae ». 397-398. Omittuntur. Tempus Scp- Idcm dietndum ct pro festo S. Familiae, dominica 1 post Epiphaniam (cfr. intra. n. 389). M ·' Ergo non in dominica sequenti, quando alicubi fit solemnitas externa festi Epiphaniae. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 409 F) De tempore quadrageni mali. a) De tempore Quadragesimae. 399. Titulo feriae praeponatur titulus generalis: «Tempus Quadragesi­ mae». Deinde: «Feria IV cinerum - I classis ». Post titulum diei titulus minor scribatur: « Dr. benedictione cinerum ». 400. Rubrica In choro, dicta Nona, incipiat cum verbis: « Sacerdos in­ dutus ». Prima pars rubricae: Deinde sacerdos scribatur: « Deinde sacerdos, ad la­ tus epistolae... ». In fine orationis Omnipotens ... qui Ninivitis ponatur, in extenso, conclu­ sio brevis: « Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen»15. Ante rubricam Deinde dignior ponatur titulus: « De impositione ci­ nerum F ». 401. Post rubrica: « Si mane cineres Item eadem nequeant ». orationem Concede [in fine impositionis cinerum] haec ponatur solemnis benedictio cinerum tardioribus horis fiat, licet primo benedicere forma simplici ", absque cantu, ordine supradescripto. forma adhiberi potest ubi ministri sacri vel cantores haberi ° Mutatio haec invenietur etiam infra ad benedictionem ct processionem palmarum (n. 416) ct candelarum (n. 484) nccnon ad benedictionem ct aspersionem aquae benedictae H (n. 656). Ita Jn praxim uniformiter deducitur principium, iuxta quod conclusio orationum longior assumitur tantum in Missa et in Oflicio, conclusio vero brevior in omnibus aliis ‘ * 4 In hac rubrica duo nova continentur: ) extensio ritus simplicis (idest formae descriptae in Memoriali rituum Benedicti X1H) ad omnes ecclesias ct ad omnia oratoria, iure communi, absque necessitate peculiaris indulti Sanctae Sedis. Memoriale enim rituum, per se, solis ecclesiis paroccialibus comjxrtebat. absque speci.ili concessione. Eadem extensio ritus simplicis ad omnes ecclesias ct ad omnia oratoria facta iam fuerat pro sacris actionibus Hebdomadae sanctae per Ordinem instauratum; nunc ad diem cinerum ct ad festum Purificationis H.M.V. (cfr. infra, n. 484g) extenditur. ■M 9HSj H I Jmu S|K jfj D F· · \ .UbA Mi 410 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI « Benedictio cinerum, quae semel, mane, ante Missam principalem peracta est, ante Missam vespertinam iterari potest, de Ordinarii loci facultate, in ec­ clesiis, ubi Missa vespertina cum magno fidelium concursu celebrari solet >. Postea sequens titulus: « De Missa » (deleta rubrica Deinde sequitur Missa). « Statio ad S. Sabinam ». Postea haec sequatur rubrica: « In Missa quae benedictionem cinerum se­ quitur, omittuntur psalmus ludica me, Deus cum sua antiphona, necnon con­ fessio cum absolutione, versibus sequentibus atque orationibus Aufer a nobis et Oramus te, Domine. « Sacerdos igitur cum ad altare accesserit, statim illud ascendit et osculatur in medio ». 402-405. Omittuntur. 406-409. [Exhibentur normae pro disponenda duplici forma, longiore et breviore, Missae sabbati Quatuor Temporum Quadragesimae, sicut supra pro sabbato QT Adventus, nn. 363-365]. 410. Ante Missam [sabbati * Sitientes »] inseritur rubrica: « Missa, in qua hoc sabbato Ordines conferuntur, dicenda est de sabbato, etiam festo 1 et II classis occurrente, et in ea additur oratio ritualis « In col­ latione Ordinum » sub unica conclusione cum oratione Missae, et omittuntur omnes commemorationes, nisi sint privilegiatae ». 411. Omittitur. b) De tempore Passionis. 412. Titulo dominicae [«Dominica I Passionis»] praeponatur titulus ge­ neralis: « Tempus Passionis ». 413-415. Omittuntur. 416. Pro titulo generali \ante dominicam II Passionis] scribatur: «Hebdo­ mada sancta ». [Ad benedictionem palmarum], in fine orationis Benedic ponatur, in exten­ so. conclusio brevis: « Per Christum Dominum nostrum. R7. Arnen ». In fine orationis Domine, lesu Christe [ad complendam processionem ra­ morum] ponatur, in extenso, conclusio brevis: «Qui vivis ct regnas in saecula sacculorum. R7. Amcn ». 417-419. Omittuntur. 420. Praefatio Chrismatis collocetur inter praefationes in Ordine Missae, suo loco, ut in Codice rubricarum, n. 488, ponitur. Adhibeatur autem tonus solemn is. 421-423. Omittuntur. 424. \Rubrica de dicendo psalmo 21 ad denudationem altarium, feria V in Cena Domini, sic completur]'. « Clerici, si adsunt, prosequuntur recitationem huius psalmi, usque dum ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 4Π altarium denudatio peracta sit; alioquin celebrans dicat antiphonam ct primuni tantum versum psalmi ante denudationem altaris maioriss ». 425. Feria VI in Pass, et Morte Domini (n. 6), oratio Deui, qui peccati in altera parte sic corrigatur: « ...sicut imaginem terreni, naturae necessitate por­ tavimus, ita imaginem caelestis, gratiae sanctificatione portemus. Per eundem Christum Dominum nostrum1’». 426. Textus precationum pro ludacis sic emendetur10: < Oremus ct pro Iudaeis: ut Deus et Dominus noster auferat velamen dc cordibus eorum: ut ct ipsi agnoscant lesum Christum Dominum nostrum. Oremus. Flectamus genua. Levate. Omnipotens sempiterne Deus, qui ludaeos étiam a tua misericordia non repellis; exaudi preces nostras, quas pro illius populi obcaccatione deferimus; ut, agnita veritatis tuae luce, quae Christus est, a suis tenebris eruantur. Per eundem ». 427-429. Omittuntur. ** ■ i ; < | i ; ' i ! | ! j i H . G) De tempore paschali. 430. Ante Missam Vigiliae paschalis titulus praemittatur: « Tempus Paschatis ». Rubrica Privata Missae sic emendetur: < Celebratio solius Missae Vigiliae paschalis sine caeremoniis praecedentibus interdicitur ». 431. Omittitur. 432. Rubrica [post Ite, missa est cum duplici Alleluia} sic mutetur: «Et sic dicitur usque ad sabbatum in albis inclusive, in Missis de Tempore». 433. Omittitur. 434. Post titulum «In Litaniis maioribus et minoribus», [ante Missam Rogationum], veteribus rubricis demptis, novae inducantur: « Litaniae maiores assignatae sunt diei 25 aprilis; si vero eo die occurrit 8 Textus huius rubricae desumitur c Ritu simplici Ordinis Hebdomadae sanctae, Fe­ ria V in Cena Domini, cap. Ill, n. 21. 9 Circa lectionem textus huius orationis, ipsius originem ct variationes in libris litur­ gicis mediae aetatis, cfr. commentarium qucxl praebuimus in tradendo Ordine 1 lebdomadac sanctae instaurato (Ephem. ht. 70 [1956] 171). Haec variatio iam statuta erat a S.R.C. dic 19 martii 1959 (Prot. V. 4/959) ct Ordi­ nariis locorum communicata fuerat directe per Nuntios ct Delegatos Apostolicos (cfr. Ephem. ht 71 [1960] 133). His Ordinationibus, textus prima vice Missalc ingreditur. Quaestio dc abolendis verbis perfidt ct perfidia in textu orationis pro conversione ludaeorum agitata fuerat occasione instaurationis Hebdomadae sanctae, sed tunc minime soluta. Restituta enim tantum fuerat invitatio Flectamus genua ct precatio sub silentio; verba autem relicta fuerant, sed sensu proprio etymologico accipienda (cf. Ephem. Iit. 70 [1956] I' I I B 412 ORDINATIONES CIRCA EDITIONI S MISSALIS ROMANI dominica Paschatis vel feria II post Pascha, transferuntur in sequentem fe­ riam III. c Litaniae minores seu Rogationes, per sc, assignantur feriis II, III et IV ante festum Ascensionis Domini. Ordinariis autem locorum facultas tribuitur cas transferendi ad alios tres dies continuos magis opportunos, iuxta regionum diversitatem aut consuetudinem aut necessitatem. c In Litaniis maioribus statio ad S. Petrum. Et in minoribus ante Ascen­ sionem: feria II Rogationum, statio ad S. Mariam Maiorem; feria III, statio ad S. loanncm in Laterano; feria IV, statio ad S. Petrum. « Iuxta ecclesiarum ct locorum consuetudines ct condiciones, cuius rei index est Ordinarius loci, his diebus fit processio, in qua dicuntur Litaniae Sanctorum (quae tamen non duplicantur) cum suis precibus. « Si autem processio fieri nequeat, locorum Ordinarii peculiares supplica­ tiones instituant, in quibus dicantur Litaniae Sanctorum ct aliae preces in processione fieri solitae. « In Litaniis tam maioribus quam minoribus, in ecclesiis in quibus fit processio vel, dc mandato Ordinarii loci, peculiares celebrantur supplicationes, dicitur, tamquam votiva II classis, Missa de Rogationibus. « Missa Rogationum, vel Missa dici quae locum tenet Missae votivae im­ peditae, habetur tamquam pars totius actionis liturgicae, ct dicitur regulariter expicta processione. Convenit autem ut Missa de Rogationibus dicatur etiam post peculiares supplicationes, quae locum tenent processionis, etsi horis vesper­ tinis peragantur. « In Missi, quae processionem vel alias supplicationes 11 sequitur, omittuntur psalmus Indica me, Deus cum sua antiphona, necnon confessio cum absolutione, versibus sequentibus atque orationibus Aujer a nobis ct Oramus te, Domine. « Sacerdos igitur cum ad altare accesserit, statim illud ascendit ct osculatur in medio. «Aliae Missae dc Rogationibus prohibentur». 435. Ab antiphona ad Introitum [Missae Rogationum | tria Alleluia de­ mantur; in fine vero inter parenthesim scribatur: «Tempore paschali: Alleluia, alit luta » 12. A rubrica In hac Missa demantur verba neque Credo. 436. [In Missa Rogationum \ deleto Alleluia cum suo versu, haec ponantur: « Tempore paschali >: 11 Hoc modo perficitur, ct magis exactus redditur textus n. 424 e Codicis rubri­ carum. in quo mentio non fiebat de peculiaribus illis supplicationibus, quae locum tenent processionis, quando fieri nequit. 1- Missa dc Rogationibus, ex nn. 435-437, disponitur tamquam Missa votiva ordinaria, ita ut adhibeo valeat quolibet anni tempore, iuxta normas illius temporis proprias. Ad supplendos textus graduahs, tractus ct versus allcluiatici, iam Variationes anni I960 statue­ runt sumendas esse partes rcspcctivas c Missa pro quacumque necessitate. Has omnes variationes iam praebuimus etiam inter variationes in cantu (cfr. Ephem. ht. 75 [1961] 251). 1 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 4B Hic ponantur Alleluia, alleluia cum suis versibus, e Missa votiva pro qua­ cumque necessitate. «Extra tempus paschale >: Dein ponantur graduate, Alleluia cum suo versu, et tractus, ex eadem Missa votiva. 437. Post antiphonas ad Offertorium et ad Communionem [Missae Rogationutn], Alleluia inter parenthesim ponatur, praeposita rubrica e Tempore pa­ schali ». Rubrica « Praefatio paschalis, iuxta rubricas » auferatur. 438-439. Omittuntur. 440. Titulo festi | Ascensionis | praeponatur sequens titulus generalis: « Tempus Ascensionis ». 441. Rubrica ]>ost Evangelium |Missae Ascensionis] sic mutetur: «Dicto Evangelio, exstinguitur cereus paschalis », ceteris demptis. Rubrica « Praefatio et Communicantes » sic mutetur: < Praelatio dt Ascen­ sione Domini, quae dicitur tamquam propria in Missa dc Ascensione Domini, ct tamquam dc Tempore a feria VI post Ascensionem usque ad feriam VI ante vigiliam Pentecostes; in Missis quae praefatione propria carent. « Communicantes vero proprium de Ascensione Domini dicitur tantum in ipso die festo Ascensionis ». Rubricae « Infra octavam » haec substituatur: « Diebus a feria VI post Ascensionem usque ad feriam VI ante vigiliam Pentecostes inclusive, dicitur Missa de festo Ascensionis, cum Gloria et praefatione dc Ascensione, sine Cretio ct Communicantes proprio >. 442-449. Omittuntur. 450. «Sabbato Quatuor Temporum Pentecostes — I classis — Statio ad S. Petrum ». Deinde inseritur: « Forma Missae longior » « Haec forma adhibenda est in Missa convcntuali et in Missa in qua Ordi­ nes conferuntur; in ceteris Missis adhiberi potest forma brevior, ut infra. « In sabbato Quatuor Temporum Missa in qua Ordines conferuntur di­ cenda est dc sabbato, et in ea additur oratio ritualis “In collatione Ordinum sub unica conclusione cum oratione quae sequitur Pax vobis, ct omittuntur omnes commemorationes ». 451. Post orationem Mentibus ponatur rubrica: «Praecedens oratio sumi­ tur ad commemorandum sabbatum Qûatuor Temporum ». 452. Post orationem Deus, qui tribus inseritur rubrica Et huic orationi additur altera oratio sub unica conclusione forte dicenda ». 453. Post hanc Missam, ante rubricam Post Missam exspirat tempus pa­ tch ale, addatur: « Forma Missae brevior » « Haec forma adhiberi potest extra Missam conxentualem ct Missam in qua Ordines conferuntur ». 414 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI Tota Missa ponatur in extenso: Antiphona ad Introitum, prima oratio, ut supra. Post orationem Mentibus inseratur rubrica: « Praecedens oratio sumitur ad commemorandum sabbatum Quatuor Temporum ». Deinde prima lectio cum suo versu. Postea inseratur: « Hic dicitur Gloria in excelsis. Deinde V Dominus vobiscum. R7 Et cum spiritu tuo. « Oremus. Oratio. « Illo nos igne. « Et huic orationi additur altera oratio sub unica conclusione forte di­ cenda >. « Lectio Epistolae... Fratres: lustificati *. « Alleluia, Alleluia. (Hic gcnuflectitur) V Veni, Sancte Spiritus... accende ». « Sequentia ». « Veni, Sancte Spiritus... gaudium. Amen. Alleluia 13 ». Evangelium ct reliqua, ut in Missa sabbati Quatuor Temporum. H) De tempore per annum post Pentecosten 454. Ί itulo festi sequens titulus generalis praeponatur: « Tempus per an­ num post Pentecosten ». 455-461. Omittuntur. 462. \In fine Missae festi Corporis Christi}, loco rubricae Infra octavam hacc ponatur: « Septem sequentibus diebus, ubi fit processio, permittuntur duae Missae de SS. Eucharistia (... )u, ad modum Missae votivae II classis ». 463-467. Omittuntur. 468-469. [ Exhibentur normae de ordinanda duplici forma Missae, longiore et breviore, sabbati OT seplembris}. 470. Omittitur. 471. A tabula orationum, si ponatur, auferantur orationes de S. Maria necnon pro omnibus fidelibus defunctis. Editores alias orationes addere possunt ad arbitrium, c Missis votivis desumptas, v.g. de SS. Sacramento, Pro Fidei propagatione, etc... 1,1 Forma brevior Missae sabbati QT Pentecostes redigitur in similitudinem Missae fe­ riae I\ praecedentis, non tantum quoad numerum lectionum, sed ct quoad formam can­ tuum. Ita. derogando iis quae in n. 468 Codicis rubricarum statuuntur, et iuxta quae, post alteram lectionem, dici deberet tractus cum Sequentia, sine Alleluia, ponitur versus Veni, Sancte Spiritus cum duplici Alleluia, ct Sequentia, quae item clauditur cum Alleluia, ut in festo. 14 Hae Missae dc Eucharistia tamen non sunt sumendae c festo Corporis Christi, sed e Missis votivis: proinde sine Alleluia ad Antiphonas ad Introitum, ad Offertorium ct ad Communionem, ct sine Sequentia. In textu enim huius rubricae aperte hoc edicitur, cum ponatur etiam, inter parentheses, indicatio paginae pro requirenda Missa. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES .MISSALIS ROMANI ’15 Caput V De Proprio Sanctorum Praenotanda: 1) Iterum meminisse sufficiat delenda esse ea omnia quae respiciunt: a) orationes pro diversitate temporum assignatas; b) Missas convcntualcs; c) Missas ad libitum de feria vel de festo; d) ultimum Evangelium speciale; e·) octavas; /) vigilias suppressas vel anticipatas. 2) Sedulo serventur quae de festis suppressis vel translatis nn. 8, 9, 10, 11 Variationum [diet 26 iulii 1960] statuta sunt. 3) In disponendis tractu, necnon Alleluia cum versibus temporis paschalis pro Missis votivis, adhibeantur rubricae quae in festo Immaculatae Conceptio­ nis B. Mariae Virg. inveniuntur. Cum indicationes quae in hoc capite traduntur sint nimis particulares, eas omittimus, his tantum exceptis: 472. Rubrica Missae, [quae exstat immediate post titulum huius partis] sic explicit: « Itcmquc loco antiphonac ad Introitum Gaudeamus, dicitur anti­ phona e respective Communi. Omittuntur Alleluia quae in antiphona ad In­ troitum forte inveniuntur. Alleluia autem quae aliquando exstat in antiphonis ad Offertorium et ad Communionem, omittitur tantum a Septuagesima ad Pascha ». 484. ί/) IImmediate post titulum festi Purificationis B.M.V. ponatur]·. « Festum Purificationis B. Mariae Virg. habetur tamquam festum Domini ». b) Dein hic titulus minor: « De benedictione candelarum ». Initium rubricae Finita Tertia ita emendetur: «Sacerdos indutus pluviali albo, vel sine casula, cum ministris similiter indutis, procedit ad benedicendas candelas, in medio ante altare vel ad latus Epistolae positas... ». c) In fine orationis Domine, sancte ponatur, in extenso, conclusio brevis: « Qui tccum vivit ct regnat in saecula saeculorum. R7 Amen ». In fine orationis Omnipotens ponatur, in extenso, conclusio brevis: «Per eundem Christum Dominum nostrum. R7 Arnen ». In fine orationis Domine lesu Christe ponatur, in extenso, conclusio bre­ vis: «Qui vivis et regnas in saecula sacculorum. R7 Amen». d) Rubrica Finitis orationibus in duas partes dividatur: Ante verba Tum dignior titulus minor inseratur: «De distributione candelarum». In rubrica Tum dignior, verba «nec osculatur manum illius» necnon «can­ delam ct manum celebrantis osculantibus» deleantur. c) Post primum versum cantici Nunc dimittis ita scribatur: Et repetitur antiphona: « Lumen ad revelationem gentium: ct gloriam plebis tuae Israel ». 416 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI < Quia viderunt oculi mei 0 salutare tuum ». Et repetitur antiphona: e Lumen ad revelationem gentium: et gloriam plebis tuae Israel ». c Quod parasti ° ante faciem omnium populorum ». Et repetitur antiphona: c principium facilius applicationem invenire potest in novis Propriis conficiendis. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 417 545. [In Missa tie Dedicatione ecclesiae]: a) Post titulum ponatur rubrica: « Festum Dedicationis ecclesiae est fe­ stum Domini ». b) orationes ita disponantur: « 1. In anniversario Dedicationis, oratio Deus, qui nobis...*. «2. In ipso die Dedicationis, oratio Deus, qui invisibiliter... ». Similiter disponantur orationes secretae ct postcommuniones. 546-547. Omittuntur. 548. ( Post Missam de Dedicatione ecclesiae], sublatis rubricis In ipsa De­ dicatione ecclesiae, Per octavam, In die Dedicationis altaris, una cum tribus sequentibus orationibus, ponantur nn. 332, 333, 334, 345 rubricarum Codicis. 549. Titulus [primae Missae de S. Maria in sabbato] sic mutetur: «Tem­ pore Adventus ». Sequens rubrica deleatur ie. 550. [Post inscriptionem secundae Missae de S. Maria in sabbato], rubrica A sabbato expungatur. 551. Titulus [tertiae Missae de S. Maria in sabbato] sic mutetur: «A die 3 februarii usque ad feriam iv Hebdomadae sanctae». Sequens rubrica de­ matur. 552. Titulus [quartae Missae de S. Maria in sabbato] ita mutetur: «Tem­ pore pascuali ». Sequens rubrica auferatur. 553. Titulus [quintae Missae de S. Maria in sabbato] sic mutetur: «A festo SS. Trinitatis usque ad sabbatum ante dominicam I Adventus ». Se­ quens rubrica deleatur. 554-555. Omittuntur. Caput VII De Missis votivis et orationibus diversis A) De Missis votivis 556. Tituli et rubrica ita reformentur: Missae votivae I Missae votivae Angelis vel Sanctis singulis hebdomadae diebus dispositae 17 de mysteriis Domini aut de « Sequentes Missae votivae, quamquam omnibus hebdomadae diebus non impeditis dici possunt, convenienter tamen, saltem in choro, dicuntur die 1,5 Titulo enim sic efformato» sequens rubrica superflua evadit, cum nihil aliud quam ca. quae in titulo iam habentur, referat. Idem valet pro numeris sequentibus. 17 Titulus pi accedens huius sectionis Missarum votivarum mutatus est, ita ut in eo nulla amplius fiat mentio Missae conventualis. Iuxta novas rubricas enim, in rhoro eligi potest, pro Missa convcntuali. quaelibet Missa, quae tamquam votiva celebrari potest Reti­ netur assignatio diversis hebdomadae diebus, ut antea, facta ratione peculiaris illius devo­ tionis, quam pictas christiana singulis diebus attribuit, sed non obligatorie sequenda. 29 — Ephem. Iit. 1961. 418 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI assignato ». [ Hic praebetur textus Missarum votivarum pro singulis hebdoma­ dae diebus. Missa de Ss.mo Corde lesu ponitur etiam inter Missas votivas, post Missam dc Passione Domini; m Proprio autem de Tempore, Missa poni­ tur absque partibus quae unice Missam votivam respiciunt ]. 557. Omittitur. 558. [In fine Missarum votivarum per hebdomadam] rubrica Extra Missam sic mutetur: « Quolibet dic a rubricis non impedito dici possunt, cum in choro tum extra chorum, etiam aliae Missae quae, iuxta rubricas, tamquam votivae permittuntur ». 559. Missae votivae ad diversa numero progressivo currenti signentur et inscribantur ut sequitur 18: 1. Pro eligendo Summo Pontifice. 2. In dic coronationis Papae ct in cius anniversario. 3. In consecratione Episcopi. 4. In anniversario Episcopi. 5. In collatione Ordinum. 6. In benedictione Abbatis. 7. In benedictione Abbatissae. 8. In benedictione et consecratione Virginum. 9. In benedictione coemeterii. 10. In reconciliatione ecclesiae vel coemeterii. 11. Pro sponsis. 12. In 25° et 50“ anniversario a celebratione matrimonii. 13. In die professionis Religiosorum. 14. In die professionis Religiosarum. 15. Ad vocationes ecclesiasticas petendas. 16. Ad vocationes ecclesiasticas servandas. ' 17. Ad vocationes religiosas petendas ct fovendas. 18. Pro Fidei propagatione. 19. Pro Ecclesiae defensione. 20. Pro Ecclesiae unitate. 21. Tempore belli. ls Tituli Missarum votivarum ad diversa in paucis tantum a praecedentibus discre­ pant, et in his quae necessaria sunt, ut novis rubricis conformentur, ita, ex. gr., Missae in die coronationis (non amplius electionis) Papae et in cius anniversario; In anniversario (sine aha specificatione, cum inter tres dies anniversarios electio fieri jvossit) Episcopi. Tituli Missarum pro Ecclesiae defensione ct pro Ecclesiae unitate iam mutati erant per Variationes dici 26 iulii 1961. In titulo Missae pro peregrinantibus ct iter agentibus, additur < ct profugis », mentio licet peregrinorum illorum, qui nota sunt quodammodo peculiaris nostrae huius aetatis. Seriei harum Missarum, antea in Missali exstantium, adduntur Missa in 25° ct 50° anniversario a celebratione Matrimonii, quae a Rituali romano praevidetur (tit. VIII, cat). VIL η I) et insuper duae Missae in die professionis Religiosorum ct Religiosarum, nccnon tres Mkiic pro vocationibus sacerdotalibus ct religiosis. Hac ultimae nuperrime a S.R.C. sunt approbatae; ct colore albo sunt celebrandae. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 419 22. Pro pace. 23. Tempore mortalitatis. 24. Pro remissione peccatorum. 25. Pro peregrinantibus, iter agentibus ct profugis. 26. Pro infirmis. 27. A<1 postulandam gratiam bene moriendi. 28. Pro quacumque necessitate. 29. Pro gratiarum actione. 560. [ Post titulum Missae in anniversario Papae] rubrica In die sic mute­ tur: « In die coronationis Papae ct in cius anniversario, pro Missa convcntuali, in ecclesiis cathedralibus cl collegiatis dicitur, tamquam votiva II classis, se­ quens Missa. « Praeterea una Missa permittitur, dc consensu Ordinarii loci, tamquam votiva II classis, in singulis ecclesiis, dic quo peculiares aguntur celebrationes in honorem Summi Pontificis ». 561. [In Missa de anniversario Papae] rubrica Praejatio de Apostolis de­ leatur. 562. I Post titulum Missae In consecratione Episcopi] rubrica Missa sic com­ pleatur: «...sequentes orationes; aliae commemorationes, praeter prisilegiatas, excluduntur; infra Aetionem dicitur Hanc igitur ut infra ». 563. [ Post titulum Missae de anniversario Episcopi] rubrica In anniversario sic mutetur: « In anniversario aut electionis aut consecrationis aut translationis Episcopi dioeccsani (semel scilicet, dic ab Episcopo eligendo), pro Missa con­ ventual!, in ecclesiis cathedralibus ct collegiatis dicitur, tamquam votiva II clas­ sis, sequens Missa ». 564. Rubrica ante orationes Missarum nn. 5, 6, 7, 8, 9, 10 ita complean­ tur: «...sequentes orationes; aliae commemorationes, praeter privilegiatas, ex­ cluduntur ». 565. Rubrica Si solemnis [initio Missae pro Sponsis] ita corrigatur: «Si so­ lemnis benedictio nuptiarum, intra Missam, facienda sit die dominico x cl die 1 classis, dicitur Missa de Officio occurrenti, cum commemoratione sequentis Missae pro sponsis, sub unica conclusione, etiam diebus in quibus commemo­ ratio .Missae votivae impeditae prohibetur; ct in ea datur benedictio nuptialis more solito. Si autem solemnis benedictio nuptiarum, intra Missam, facienda sit aliis diebus, dicitur sequens Missa votiva pro sponsis. In Commemoratione omnium Fidelium defunctorum ct Triduo sacro prohi­ betur sive Missa votiva, sive eius commemoratio in Missa diei, sive benedictio nuptialis infra Missam. Cum vero tam Missa pro sponsis quam benedictio nuptialis prohibetur, Missa una cum benedictione transferri potest in opportuniorem diem non im­ peditum, post celebratum matrimonium ». 566. Ante orationem Deus Abraham, rubrica ita inchoetur: « Dicto Ite, missa est, sacerdos antequam populo benedicat...». Rubrica Montant (/w fini Missae pro Sponsis] sic emendetur: « Moneat eos sacerdos gravi sermone ut, 420 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI in Dei timore manentes et alterutrum diligentes, mutuam fidem et coniugalem castitatem servent, atque prolem in catholica religione sedulo instituant. Postea cos aspergat aqua benedicta, et dicto Placeat tibi, sancta Trinitas, det benedic­ tionem; ct legat, ut solitum est, initium Evangelii secundum loannem ». 567. Postea, sub n. 12, ponatur titulus « In 25° et 50" anniversario a cele­ bratione matrimonii », cum sequenti rubrica: « Pro gratiarum actione in 25" et 50" anniversario a celebratione matrimonii, dici potest, ut votiva II classis, Missa aut cie Ss.ma Trinitate aut de B. Maria Virg., addita oratione pro gra­ tiarum actione sub unica conclusione cum prima. < Diebus I classis ct dominicis haec Missa votiva prohibetur; tunc enim oratio pro gratiarum actione addi potest Missae diei, modo ne occurrant festa Nativitatis ct Epiphaniae Domini, Triduum sacrum, dominica Resurrectionis, festum Ascensionis Domini, dominica Pentecostes, festa SS. Trinitatis, Corporis Christi, Cordis Icsu et Christi Regis, necnon Commemoratio omnium Fidelium defunctorum. < Missa finita, super coniuges dicuntur preces quae inveniuntur in Rituali romano ». 568. Missa ad postulandam gratiam Spiritus Sancti deleatur, cum tres orationes positae sint in Missa Spiritus Sancti. 569-570. Omittuntur. B) De orationibus diversis 571. A titulo generali demantur verba dicendae ad libitum iuxta rubricas. Orationes ita disponantur, cum suis numeris et titulis 1. Ad poscenda suffragia Sanctorum. 2. Alia oratio ut supra. Rubrica In praefata \post orationem A cunctis] emendetur ut sequitur, ac immediate post titulum ponatur. 1,1 In his orationibus diversis duae exstant variationes, si cum schemate praecedenti Missalis componantur : a) Novus ordo qui considerat prius simplicem invocationem Sanctorum; deinde Ec­ clesiam universam (Pro libertate Ecclesiae, Pro omni gradu Ecclesiae), personas ecclesiasticas iuxta earum dignitatem (Papa, Praelati, Episcopus, sacerdos), auctoritates civiles, universam communitatem fidelium et varias ipsius necessitates aut utilitates. A) Variatio in titulis, ita ut nonnullae orationes, hodiernis conditionibus aptius re­ spondeant. sicut factum est in titulis Missarum votivarum, aut tenoris magis generalis eva­ dant, ct ita diversis op[xirtunitatibus melius aptari possint. Ita, v.gr.. Contra persecutores Ecclesiae factum est Pro libertate Ecclestae; Pro concordia in congregatione serranda red­ ditur simpliciter Pro concordia servanda; Contra persecutores et male agentes est Pro defen­ sione ab hostibus; etc. Ita, hae orationes, antiquae m textu, novis necessitatibus tcmjxjrum accommodantur, ut semper actu tics evadant. Nom ter inductae sunt in hoc schema orationes pro Episcopo (c respcctiva Missa) ct pro res publicas moderantibus (loco orationis pro Imperatore sacri romani imperii). ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI Ί2Ι « In sequenti oratione et in cius postcommunionc, ad litteram N,, sacerdos nominare potest, ad arbitrium suum: a) sive Titularem ecclesiae in qua cele­ brat; b} sive Patronum principalem nationis, vel regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, vel dioecesis, vel oppidi seu civitatis; c) sive, si est religiosus. Fundatorem canonizatum vel Titulum vel Patronum principalem Ordinis seu Congregationis aut Provinciae. «Titulus autem, sive ecclesiae sive Religionis, nominari nequit, si agatur de Persona divina vel Mysterio Domini. Insuper sive Titulus sive Patronus nominari nequit, si sit B. Maria Virgo, aut de ipso Titulo vel Patrono dicatur Missa aut facta sit commemoratio, aut illius nomen in eadem oratione A cunctis expressum sit. « Nomina Angelorum aut S. loannis Baptistae, si fuerint Titulares aut Patroni, praeponuntur nomini S. loscph. « Si vero Missa vel commemoratio fuerint de S. Joseph aut de sanctis Apostolis Petro ct Paulo, verba quae cos respiciunt omittuntur ». 3. Pro libertate Ecclesiae. Hic ponatur oratio hucusque sub n. 10 (Ecdesine}. Praemittatur rubrica: « Dici nequit in Missa dominicae XXIII post Pentecosten ». 4. Pro omni gradu Ecclesiae (olim n. 3). 5. Pro Papa (olim n. 4). 6. Pro Praelatis et Congregationibus eis commissis (olim n. 7). 7. Pro Episcopo. Orationes sumantur e Missa votiva pro eiusdem anni­ versario. Praemittatur rubrica: «Dici nequit si oratio pro Papa recitata sit». 8. Pro scipso sacerdote (olim n. 20). Huic orationi praemittantur nn. 451 et 452 rubricarum Codicis. 9. Pro respublicas moderantibus. Orationes in n. 62 Variationum exhi­ bentur. Attamen secreta ita corrigatur: « Propitiare, Domine, precibus et hostiis famulorum tuorum, ct propter nomen tuum patriae defende rectores; ut salus servientium tibi principum, pax tuorum possit esse populorum. Per Dominum ». Oratio pro Imperatore (olim n. 5) deleatur. 10. Pro rege. 11. Pro familia (olim n. 8). 12. Pro concordia servanda (olim n. 9). 13. Pro defensione ab hostibus (olim n. 77). 14. 15. 16. 17. 18. 19. Ut olim. 20. Pro quacumque necessitate (olim n. 12). Rubrica sic emendetur: Dici nequit in Missa dominicae XXII post Pentecosten. 21. In quacumque tribulatione (olim n. 13). 22. Ad petendam compunctionem cordis (olim n. 21). 23. Pro remissione peccatorum (olim n. 22). Oratio pro publice paenitentibus (olim n. 23) deleatur. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. Ut olim. 32. Pro captivis. Formulae prius ponantur in plurali, deinde in singulari. 33. 34. 35. Ut olim. 422 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI Caput VIII Missae et orationes pro defunctis Ordo absolutionis praesente et absente corpore 572. Rubricae Pro dejuncto ct Idem servatur [initio Missarum pro dejunc­ tis] auferantur, eorumque loco ponatur n. 394 rubricarum Codicis. In omnibus Missis defunctorum, loco «Antiphona ad Offertorium» et «Antiphona ad Communionem», scribatur: «Responsorium ad Offertorium» ct « Responsorium ad Communionem ». 573. Post titulum Missae In die obitus seu depositionis defuncti, ponatur rubrica: «Sequens Missa dicitur pro defunctis non sacerdotibus: e) In Missa exsequiali; b} In Missis pro dic obitus; e) In Missis post acceptum mortis nuntium; d} In ultima .defuncti sepultura; c) In dic III, VII et XXX, adhibitis tamen orationibus propriis». 574. [In Missa pro die obitus], post titulum Sequentia scribatur: « (dc prae­ cepto in Missa exsequiali) ». 575. Orationes in dic III, VII cl XXX inserantur post orationes Missae praecedentis, sub rubrica: « In die tertio, septimo ct trigesimo ». 576. Titulo [Missae in anniversario dejunctorum] addatur: «qui non sint sacerdotes ». 577. [Ante orationem in Missa cotidiana], rubrica Si Missa ita emen­ detur: « Si Missa applicetur pro certis defunctis, dicitur oratio conveniens, ut infra inter orationes diversas pro defunctis; si applicetur pro defunctis in genere, vel designatio ignoretur, dicitur sequens oratio ». Hic ponatur oratio Fidelium tantum, sublatis orationibus Deus, qui inter apostolicos ct Deus, veniae, retenta superscriptione «Pro omnibus fidelibus defunctis». 578. Orationes diversae pro defunctis ita disponantur cum suis numeris ct titulis20: 1. Pro defuncto Summo Pontifice. 2. Pro defunctis Episcopis ct sacerdotibus. Orationes Deus, qui inter apo­ stolicos, etc. qui exstabant in Missa « cotidiana ». 3. 4. Ut olim. Oratio n. 5 deleatur. 5. Pro defuncto Episcopo (olim n. 2). 6. Altera oratio [pro defuncto Episcopo]. 7. Pro defuncto sacerdote. -° In hoc schemate orationum diversarum pro defunctis haec tantum mutata sunt: inserta ιΊ oratio pro defunctis Episcopis et sacerdotibus, olim prima dicenda in Missa cotidiana: Λ1 deleta est oratio pro Cardinali diacono, qui in ordine presbyteratus non fuerit constitutus, cum casus, iuxta vigentem disciplinam canonicam, amplius evenire non possit. Reliquae orationes ut antea manserunt, quibusdam tantum adicctis determinationibus rubricalibus. 8. Altera oratio [pro defuncto sacerdote]. 9. Pro nno defuncto. Post orationem, haec ponatur rubrica: «Si dici contingat altera oratio pro uno defuncto, dicitur oratio sequens, n. 10, mutato genere ». Rubrica Si pro pluribus ita amplificetur: « Si pro pluribus, etiam sexus diversi, orationes dicuntur ut infra». Post commun ion i haec sequatur rubrica: « Pro uno defuncto et una defuncta, (piorum nomina ignorentur, dicitur oratio ut supra, adhibitis verbis famuli et famulae tuae ». 10. Pro una defuncta. Post orationem, haec ponatur rubrica: «Si dici contingat altera oratio pro una defuncta, dicitur oratio praecedens, n. 9, mutato genere ». 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Ut olim. 579. Ritus absolutionis super cadavere inscribatur: « Ordo absolutio­ ns... »21. Rubrica Finita Missa ita inchoetur: «Finita Missa exsequiali, ultimo Evangclio omisso, celebrans, depositis casula seu plancta ct manipulo in plano ad latus Epistolae... ». 580. Omittitur. 581. Rubrica Deinde, etiamsi corpus, necnon antiphona Ego sum una cum cantico immediate ponantur post antiphonam In paradisum. Antiphona Ego sum integra ante canticum ponatur. Post canticum ponatur rubrica: « Ac, si longitudo itineris postulaverit, dicatur psalmus De profundis et alii psalmi ex Officio defunctorum, ct in fine cuiuslibet psalmi dicitur: Requiem aeternam dona ei, Domine. « Ad ingressum coemeterii repetitur antiphona Ego sum, ut supra ». Postea ponatur oratio ad benedicendum sepulcrum, cum suis rubricis. 582. Tandem omnia addantur a verbis «Postea sacerdos dicit: Kyrie, eleison... τ> usque ad verba «Anima cius... requiescat in pace. Rr Arnen». Cetera demantur. 583. Ritus absolutionis absente cadavere inscribatur: « Ordo absolutio­ nis... v- . | ·) Totus ritus absolvitur (etiam in absolutione ad i H j tumulum) per versum Anima eius et animae omnium fidelium defunctorum, demptis antiphona Si iniquitates, psalmo De profundis et precibus ac oratione subsequentibus, ita ut universus ritus absolvatur aut in coemeterio aut in ecclesia. Si vero absolutio pro omnibus defunctis facta sit, omittitur etiam versus Anima eius (cfr. infra, n. 684). j II : V ' * JHI « 424 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI A rubrica Hic ritus demantur verba pro defunctis adultis, tam clericis quam laicis. Rubrica Post Missam ita inchoetur: « Si absolutio immediate Missam de­ functorum sequitur, in ea ultimum Evangelium omittitur. Post Missam, cele­ brans deponit planctam seu casulam et manipulum in plano ad latus Epi­ stolae... ». 584. Ritus absolutionis explicit verbis Anima eius... requiescant in pace. R* Arnen. Reliqua omittuntur. Pose versum Anima eius, haec ponatur rubrica: « Versus supradictus omit­ titur si absolutio pro omnibus fidelibus defunctis facta fuerit ». Caput IX Proprium Sanctorum pro aliquibus locis 585. A titulo demantur verba ubi ex induito S. Sedis concessum est. Post titulum vero haec ponatur rubrica: « Infrascriptac Missae dc Mysterio vel Sancto elogium in Martyrologio eo dic habente, dici possunt ut festivae ubicumque, ad libitum sacerdotis, iuxta rubricas. Similiter huiusmodi Missae dici possunt etiam ut votivae, nisi aliqua expresse excipiatur ». 586. Sequens Missae expungantur*22: H. In translatione almae domus B.M.V. (10 dec.); t 2. In exspectatione partus B.M.V. (18 dec.); ✓ 3. In desponsatione B.M.V. cum S. loseph (23 ian.); (4. Fugae D.N.I.C. in Aegyptum (17 febr.); /5. Orationis D.N.I.C. (fer. Ill post dom. Septuagesimae); / 6. In Commemoratione Passionis D.N.I.C. (fer. Ill post dom. Sexa­ gesimae); I t/ 7. S. Spineae Coronae D.N.I.C. (Fer. VI post cineres); 4/8. Ss. Lanceae et Clavorum D.N.I.C. (fer. VI post dom. I Quadr.); z 9. Ss. Sindonis D.N.I.C. (fer. VI post dom. II Quadr.); / 10. Ss. Quinque Vulnerum D.N.I.C. (fer. VI post dom. III Quadr.); ✓ 11. Pretiosissimi Sanguinis D.N.I.C. (fer. VI post dom. IV Quadr.); 12. S. loannis Nepomuceni Mart. (16 maii); 113. Eucharistici Cordis D.N.I.C. (fer. V post oct. Corporis Christi); ,14. Humilitatis B.M.V. (17 iulii); 15. S. Philumcnac Virg. Mart. (11 aug.); 16. Puritatis B.M.V. (16 oct.). i____ _ 22 Sunt Missae respondentes iis testis quae, ad normam n. 33 Instructionis pro revi­ sione calendariorum particularium, ibi tantum retineri possunt ubi peculiares habentur ra­ tiones localef. non simpliciter rationes devotionis. Cum ergo sint tam locales, sufficiet ut in singulis Propriis inserantur. ‘ . In his habetur etiam Missa S. Philumcnac. c quolibet calendario expungendae, ct Missa S. loannis Nepomuceni. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 425 587 Sequentes Missae inserantur, hactenus in Proprio Sanctorum Ecclesiae universae exstantes 1. Inventio S. Crucis (3 maii); 2. S. loannis Ap. et Ev. ante Portam Latinam (6 maii); 3. Apparitio S. Michaelis Arch. (8 maii); 4. S. Petri ad Vincula (1 aug.); 5. Inventio S. Stephani (3 aug.). 588. Sequentes Missae noviter inducantur2·*: A) Missae Sanctorum qui in calendario universali inscribuntur: 1. S. Ambrosii Ep. Conf. Doct. (7 dec.); 2. S. Francisci Salesii Ep. Conf. Doc. (29 ian.); 3. S. Benedicti Abb. (21 martii); 4. S. Antonii de Padua Conf. Doct. (13 iunii); 5. S. Vincent» a Paulo Conf. (19 iunii); 6. S. loannis Mariae Vianney Conf. (8 aug.); 7. S. Bernardi Abb. Doct. (20 aug.); 8. S. Augustini Ep. Conf. Doct. (28 aug.); 9. S. Teresiae Virg. (15 oct.); 10. S. Caroli Ep. Conf. (4 nov.); 11. S. loannis a Cruce Conf. Doct. (24 nov.). B) Missae Sanctorum qui in calendario universali non inscribuntur: 1. S. Gasparis del Bufalo Conf. (3 ian.); 2. S. Franciscae Xaveriac Cabrini Virg. (3 ian.); 3. S. Ludovicae de Marillac Vid. (15 martii); 4. S. Petri Chanel Mart. (28 apr.); 5. S. Ludovici Mariae Grignion a Montfort Conf. (28 apr.); 6. S. losephi Benedicti Cottolengo Conf. (29 apr.); 7. S. Dominici Savio Conf. (6 maii); 8. S. losephi Cafasso Conf. (27 iunii); 9. S. Mariae Goretti Virg. Mart. (6 iulii); 10. Ss. loannis, Isaaci et Soc. Mart. (26 sept.). \in Missis quae iam exstant in Missali pro aliquibus locis, hae habentur variationes]: a) Festum S. Margaritae de Cortona, die 21 februarii ponatur. 23 I laC Missae ad festa pertinentes quae, post editum Codicem rubricarum, e calen­ dario universali expuncta sunt, hic transferuntur e corpore Missalis ct servantur, quia alicubi adhiberi possunt, si horum festorum solemnilatem suo dic servare necessarium rePncatur, iuxta η. 34l Ab oratione B.M.V. a Bono Consilio verba « eiusque speciosam Ima­ ginem mira apparitione clarificare dignatus es » deleantur. e) Missa S. Catharinae Fliscac Adurnac ad diem 15 sept, transferatur K 589-654. Omittuntur. Caput X Commune Sanctorum pro aliquibus locis 655. A titulo demantur verba iuxta decretum S.R.C. diti 22 maii 1914. Post titulum vero haec ponatur rubrica: « Infrascriptae Missae adhiberi possunt tantum ubi peculiare Commune concessum est ». Caput XI Ordo ad faciendam et aspergendam aquam benedictam 656. In Ordine ad faciendam aquam benedictam-'5: a) In oratione Immen­ sam verba ct sanctificare deleantur; in fine ponatur conclusio brevis: « Per Christum Dominum nostrum. R7 Amen ». b) Eadem conclusio brevis ponatur in fine orationis Deus, qui, ad saltitem. c) Rubrica Hic ter ita emendetur: « Hic mittat sal in aquam in modum crucis, dicendo: ». d) In fine orationis Deus, invictae conclusio brevis ponatur. 657. A rubrica [quae describit modum faciendi aspersionem] deleantur postrema verba « dicens submissa voce cum ministris psalmum Miserere mei, Deus ». 658. Titulus Tempori: Passionis dematur. Sequens rubrica ita inchoetur: «Tempore Passionis non dicitur...». 659. 1 Rubrica de aspersione in die Paschalis] ita scribatur: «Dominica Resurrectionis, ubi est fons baptismalis, fit aspersio cum aqua in Vigilia paschali benedicta, ct ante infusionem oleorum separata ». In Online ad faciendam aquam benedictam habetur aptatio textus rubricarum ad novas denominationes tem|x>rum liturgicorum; applicatio normae de adhibenda uniformiter con­ clusione brevi orationum extra Missam ct Oflicium; ablatio verbi sanctificare ab oratione Immensam, iuxta principium in novam editionem secundi libri Pontificalis romani inductum dc servando unice verbum benedicere in orationibus benedictionum, sublatis aliis terminis duplicativis. ut sunt sanctificare et consecrare, quae retinentur unice cum agitur dc vera consecratione; unica (non trina) immissio salis in aquam cum unico crucis signo. Reliqua immutata manserunt. In aspergenda autem eadem aqua benedicta, antiphona Asperges me et psalmus cantatur a cantoribus, quin ah ipso celebrante cum ministris dicenda sint. Cantus ad Μ libitum 660. |.\7>z’/ textus pro aliquibus cantibus Missalis romani inveniuntur in lascictdo « Variationes in cantu in Missali, Kyriali, Graduait ct Antiphonali2^ >]. 661. In line scribatur: «Finis editionis typicae». I I I fl, | ■ Caput XIII De appendice ad Missals romanum H| 662. Iuxta probatam consuetudinem, post authenticum textum Missalis, addi possunt excerpta ex Rituali et Pontificali romano, ad utentium commoditatem. 663. Titulus partium post Missale sequentium hic erit: « Appendix ad | Missale romanum ». 664. Partes quae addi possunt hoc ordine et sub his titulis ponantur: I. - Excerpta ex Rituali romano, v.g. benedictio sacerdotalium indumentorum, benedictio pallae, corporalis, benedictio ad omnia. II. - Excerpta ex Pontificali romano, v.g. Consecratio calicis ct patenae, Confirmationis ordo. 665. «Imprimatur ·> pro Appendice ad Missale petatur a competenti Curia dioccesana, et ponatur, post Appendicem, ante indicem generalem totius voluminis. ■ I j . ‘1 ;■ · K Η Ί Caput XIV ■* Ritus servandus in celebratione H , J ai | β I ·>; f» Missae Variationes quas « Ritus servandus1» in novis Missalis romani editionibus prae se fert, sunt levioris momenti, et eas possumus breviter ita restringere: tf) Quaedam terminologiam tantum respiciunt et determinationes assumunt quas Codex rubricarum recenter in usum induxit. Ita, v.gr., <. antiphona ad Introitum, ad Offertorium, ad Communionem »; Missa lecta; denominationes ttmporum et dierum liturgicorum, praesertim quae respiciunt Hebdomadam sanctam, etc. b) Quaedam aliae inducunt disciplinam per Codicem rubricarum statu­ ram, ut, v.gr., cum agitur dc omittendis pre cibus ad pedes altaris (η 671), de modo dicendi Flectamus genua (nn. 678-679), de modo se gerendi cele­ brantis dum canitur Epistola (n. 681 ), de· incensationibus in Missa cantata (nn. 675, 684, (>89, 693), de conclusione Missae (nn. 702-706), etc. 2® Cfr. Ephem. ht. 75 (1961) 246-255. «! i ·’ 1 ' ■ ii I J ‘ . J 1 j 428 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI r) Aliae quasdam leviores simplificationcs practicas inducunt, quin ta­ men mutationes alicuius momenti statuantur. Hae sunt, v.gr. rubricae de pre­ cibus pro praeparatione (n. 668) aut pro gratiarum actione (n. 705) ad Mis­ sam; de capitis inclinatione ad nomen lesu, Mariae vel Sancti de quo dicitur Missa vel fit commemoratio; dc modo extendendi manus ad orationes, etc. d] Aliae denique expresse nonnulla minoris momenti abrogant, quae, dc facto, iam in desuetudinem abierunt, ut, v.gr., usus bireti in accessu ad altare ve! in recessu ab eo, usus induendi paramenia sacra supra superpelliceum. Ex his nobis videtur posse colligi, intentionem S.R.C. non fuisse aliquas mutationes in Ritum servandum inducere, quae aliquo modo potuissent ra­ tionem celebrandi funditus tangere, sed et textum ipsius concordare cum reli­ quis textibus rubricarum nunc vigentibus, et, quoad fieri potest, nonnullas utiles simplificationcs accipere. Haec omnia apertius patebunt, si quis textum novum ct veterem inter se comparare voluerit, quos proinde simul proponimus. 666. Ubicumque occurrit, verbo cornu substituatur latus. 667. In scribendis litteris maiuscolis et minuscolis, ratio sequenda est in rubricarum Codicem inducta. I - De praeparatione sacerdotis celebraturi 668. N. 1 ita inchoetur: « Sacer­ dos Missam celebraturus orationi ali­ quantulum vacet, precibus inferius po­ sitis, ad libitum adhibitisDein­ de... >. 1. Sacerdos celebraturus Missam, prævia Confessione sacramentali, quan­ do opus est, et saltem Matutino cum Laudibus absoluto, orationi aliquantu­ lum vacet; et Orationes inferius posi­ tas pro temporis opportunitate dicat. Deinde... 669. In n. 2 verba haec deleantur: «si sit Praelatus saccularis supra rochettum, si sit Praelatus regularis vel alius sacerdos saecularis, supra superpelliceum, si commode haberi potest, alioquin sine eo super vestes communes ». 670. Ad n. 3 hacc addantur: « Postremo sacerdos accipit planctam et, con­ venienter, caput tegit ». N. 4 ita inchoetur: « Si celebrans sit Episcopus, vel Cardinalis, vel Abbas habens usum pontificalium, non ducit stolam... ». 4. Si Celebrans sit Episcopus, vel Abbas, ut supra, non ducit Stolam an­ te pectus... ·· Hoc modo, funditus solvitur quaestio dc obligatione dicendi preces in Missali positas ad praeparationem et gratiarum actionem. Notae sunt disceptationes inter rubricistas ali­ quando vigentes, iuxta quas una pars obligatoria erat, alia vero non. (Cfr. Ephem, Iit, 46 [1952] 500-501; Ephem. ht. I. P. 52 (19ÎK) 132-133 ct 61 (1947] 75-76; item Col· lect mea \fet hhrnenshi, 32 (1947] 41-4 4). Tota quaestio fundabatur in titulo ipsis oratiombu' praeposito: nunc et lex clara est ct titulus ipse, iuxta hanc claritatem, corrigitur. Idem dicatur dc obligatione recitandi saltem Matutinum cum Laudibus ante Missam. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 429 In fine, verba «Postremo sacerdos accipit planctam» demantur. N. 5 ita inchoetur: « Si sit Episcopus, vel alius, ut supra, ct solemniter celebret... ». 5. « Si sit Episcopus, vel Abbas, ut supra, habens usum pontificalium, et solemniter celebret... ». II - Dc ingressu sacerdotis ad altare 671. In n. 1 verba e capite coo­ perto » deleantur. ...et facta reserentia Cruci, vel imagini illi, quae in sacristia erit, ca­ pite cooperto accedit ad altare... N. 4 sic incipit: « Collocato cali­ ce in altari, accedit ad latus Epistolae, et Missale super cussino aperit. Dein­ de... ». 4. Collocato Calice in Altari, ac­ cedit ad cornu Epistolæ, Missale su­ per cussino aperit, reperit Missam, et signacula suis locis accommodat. Dein­ de rediens ad medium Altaris... In n. 6, loco Abbas, .scribatur alius. t III - De initio Missae 672. In n. 6 verba «a dominica Passionis usque ad Sabbatum sanctum exclusive» ita mutentur: «a dominica I Passionis usque ad feriam V in Cena Domini inclusive». 673. Novus n. 12 addatur: « Aliquando psalmus ludica me, Deus, cum sua antiphona, confessio cum absolutione, versus sequentes atque orationes Aufer a nobis et Oramus te, Domine, omittenda sunt, ad normam n. 424 rubricarum. His in casibus, celebrans, facta altari debita reverentia, illud ascen­ dit nihil dicens, et disposito calice, akare osculatur, item nihil dicens; deinde, nisi fiat incensatio altaris, in latere Epistolae incipit antiphonam ad Introitum, ut infra. IV - De antiphona ad Introitum, Kyrie, eleison et Gloria in excelsis 674. In n. 2 haec mutentur: pyxidis su|>cr aharc, expleta communione, eius coopcritio ct repositio in tabernaculum. hi praxi ergo genti/lectendum erit tantum una vice cum ostiolum tabernaculi aperitur et altera vice cum clauditur, ceteris intermediis genuflexion i bus demptis. Idem, ct quidem magis logice, cum Sacramentum non e tabernaculo sumendum est. sed balsctur in altari in ipsa Xlissa consecratum 436 ORDIX \TIONLS CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI mentum faciens cum co signum Cru­ cis super Pyxidem vel Patenam, et si­ mul dicens: Corpus Domini nostri le­ su Christi custodiat animam tuam in vitam ctternam. /i men. 698. N. 7 sic efficiatur: « Fidelibus communicatis, celebrans ad altare re­ vertitur. Deinde: si particulae super corporale positae erant, extergit illud cum patena, ct si qua in eo fuerint fragmenta, in calicem immittit: si par­ ticulae in pyxide inveniuntur, eam su­ per corporale deponit, cooperit, in ta­ bernaculo reponit, genuflectit et ostio­ lum claudit. Postea in calicem immittit fragmenta quae forte inveniuntur in patina sub mento communicantium apposita. Si in altari desit tabernacu­ lum, ct pyxis cum particulis consecra­ tis super altare maneat usque ad finem Missae, ea serventur quae feria V in Cena Domini praescribuntur versus finem Missae ». Omnibus communicatis, revertitur ad Altare, nihil dicens: et non dat cis benedictionem, quia illam daturus est in tine Missæ. Si particula? positæ erant super Corporale, extergit il­ lud cum Patena, ct si qua in eo fue­ rint fragmenta, in Calicem immittit. Deinde dicit secreto: Quod ore sump­ simus, Domine, etc., ct se purificat, dicens: Corpus tuum, Domine, quod sumpsi, etc., ct alia facit ut supra. Minister autem dextera manu tenens vas cum vino ct aqua, sinistra vero mappulam, aliquanto post Sacerdotem eis porrigit purificationem, et mappu­ lam ad os abstergendum. 7. Si in Altari remaneant particu­ la: in Calice, seu in alio vase usque ad finem Missæ, serventur ea, quæ in Feria V Cœnæ Domini praescribuntur circa finem Missæ. 699. N. 9 ita claudatur: « ... com­ municet diaconum ct subdiaconum, deinde ceteros per ordinem. Inierim a choro canitur antiphona ad Commu­ nionem ». 9. ...Si in Missa solcmni fiat Com­ munio, omnia serventur, ut supra, sed prius communicet Diaconum et Sub­ diaconum, deinde alios per ordinem: ct Diaconus purificationem cis mini­ stret. Interim a Choro cantatur Anti­ phona quæ dicitur Communio. XI - De antiphona ad Communionem et orationibus post Communionem /00. In n. 1 verba «antiphonam quae dicitur Communio», ita mutentur: « antiphonam ad Communionem ». Versus medium scribatur: « ... eisdem mo­ do. numero ct ordine, ut dictae sunt orationes initio Missae. Quibus finitis... ». 701. N. 2 ita inchoetur: « In Quadragesima autem a feria IV cinerum usque ad feriam IV Hebdomadae sanctae, in Missa feriae, postquam... ». 702. N. 3 haec addantur: « In Missis cantatis Ite, missa est vel Benedi· camus Domino vel Requiescant in pace ab ipso celebrante canuntur ». t ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 437 XII - De benedictione in fine Missae et Euangelio S. loanni 703. N. 1 ita inchoetur: « Dicto Ite, missa est, vel Benedicamus Domi­ no, vel Requiescant in pace, celebrans ante medium altaris stans innetis ma­ nibus super eo, inclinatus dicit secre­ to... ». 1. Dicto Ite, missa est, vel Benedicamus Domino, ut supra, Celebrans ante medium Altaris stans junctis ma­ nibus super eo, ct capite inclinato, di­ cit secreto: Placeat tibi, sancta Trini­ tas, etc. Quo dicto... 704. N. 4 substituatur: « In Missis in quibus dictum est Benedicamus Do­ mino vel Requiescant in pace, cele­ brans non dat benedictionem, sed, dic­ to Placeat tibi, sancta Trinitas, ut su­ pra, et altari osculato, si dicendum sit ultimum Evangelium, accedit ad latus Evangelii, ibique dicit initium Evangelii secundum loanncm In principio ». 4. Si autem celebras it pro Defunc­ tis, dicto Placeat tibi, sancta Trinitas, ut supra, ct osculato Altari, accedit ad cornu Evangelii, et dicit Evangelium S. Joannis, prætermissa benedictione, qua: in Missis Defunctorum non da­ tur. 705. N. 5 ita inchoetur: « Si vero ultimum Evangelium omittendum sit, iuxta rubricas, celebrans, data benedic­ tione, vel, si etiam benedictio omit­ tenda sit, osculato altari, recedit ». 5. Finito Evangelio in fine Missæ, si celebravit coram Summo Pontifice, Cardinale, ct Legato Sedis Apostolic®, vel Patriarcha, Archiepiscopo et Epi­ scopo, convertit se ad illum coram quo ex prædictis celebravit, et facit re­ verentiam convenientem. Si non cele­ bravit coram aliquo prædictorum. hu­ jusmodi reverentiam prætermittit. 706. Initio n. 6 demantur verba «exstinguuntur per ministrum cande­ lae: interim ». In fine ita scribatur: «...canticum Benedicite, vel alias preces quas ma­ luerit. Postquam paramenta deposue­ rit, gratiarum actionem per temporis spatium conveniens protrahit, preces infrascriptas persolvens, vel alias pro sua devotione ». 6. Quibus omnibus absolutis, ex­ stinguuntur [>er Ministrum candelae: ...redit ad Sacristiam, interim dicens Antiphonam Trium puerorum et Can­ ticum Benedicite. Si vero sit dimissu­ rus paramenta apud Akare ubi celcbrav it, finito Evangelio praedicto, ibi­ dem illis se exuit, ct dicit Antiphonam * Trium puerorum cum Cantico et aliis Orationibus, ut suo loco ponuntur. 707. A n. 7 verba demantur: « vel alio, ut supra, subdiacono libro mini­ strante, si opus est ». 7. In Missa solcmni Celebrans, ea­ dem voce et modo quo in Missis pri­ vatis, semel tantum benedicit populo, nisi sit Episcopus, vel Abbas, ut infra: ct dicto Evangelio secundum loanncm, vel alio, ut supra, ministrante Sulxlia- 438 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI cono librum, si opus est, discedit cum Ministris ordine et modo quo venerat. 708. N. 8 ita scribatur: « Episcopus autem, vel Cardinalis, vel Abbas habens usum pontificalium, ter benedicit popu­ lo, etiam in Missis lectis ». 8. Episcopus autem, vel Abbas, ter benedicit populo, etiam in Missis privatis. XIII - Dc his quae omittuntur in Missa defunctorum 709. N. 1 ita inchoetur: « In Mis­ sa defunctorum... incipit antiphonam ad introitum... quasi aliquem benedi­ cens, sinistra super altare posita. Non dicitur Gloria Patri... nec osculatur li­ brum in fine, nec dicit Per euangelica dicta. Non dicitur Credo... ». 710. N. 4 deleatur. 1. 1 n Missa pro Defunctis ante Confessionem non dicitur Psalmus Ju­ dica me, Deus, sed pronuntiata Anti­ phona Introibo ad altare Dei, ct re­ sponso a Ministro: Ad Deum, qui Icetificat, etc., dicitur y Adjutorium nostrum, et Confessio, cum reliquis ut supra. Cum Celebrans ad Altare in­ cipit Introitum, non signat se, sed, ma­ nu dextera extensa, quasi aliquem be­ nedicens. Non dicitur: Gloria Patri, sed post Psalmum repetitur: Requiem cctérnam: nec dicitur Gloria in excélsis, nec Alleluja, nec lube, Domine benedicere, nec Dominus sit in corde meo; nec osculatur librum in fine. Non dicitur Credo... 711. Sequens novus titulus inseratur: XIV - De agendis, si sacerdos bis vel ter eodem die celebret 33 « 1. Sacerdos, qui in festo Nativitatis Domini vel in Commemoratione om­ nium Fidelium defunctorum, duas \cl tres Missas sine intermissione, id est quin ab altari discedat, celebrat: e) In prima ct secunda Missa, si aliam sit immediate celebraturus, sumpto 33 Normae dc agendis cum sacerdos bis vel ter eodem die celebrat, in Rituali romano exstantes, rationabiliter in Ritum servandum assumuntur, ad maiorem commoditatem cele­ brantis. qui ita eas prae manibus facilius habere poterit. Textus nihil novi continet, quod non habeatur in vigenti disciplina dc iciunio eucharistico. ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI •B9 divino Sanguine, calicem nec purificat nec abstergit, sed cum ponit super cor­ porale ct palla tegit. Deinde iunctis manibus dicit: Quod ore sumpsimus, et postea in vase cum aqua parato digitos abluit, dicens: Corpus tuum, Domine, ct abstergit. Ilis peractis, calicem super corporale adhuc manentem, deducta palla, iterum disponit et cooperit, uti moris est, scilicet purificatorio linteo, deinde patena cum hostia consecranda, ct palla, ac demum velo. Calix vero extra corporale ne statuatur. Si per inadvertentiam ablutiones cum vino sump­ serit, celebrare nihilominus potést secundam et tertiam Missam etiam ante 1res horas, si necessarium sit. Dc cetero Missa more solito completur. b) In secunda et tertia Missa, si aliam Missam immediate antea cele­ braverit, ad Offertorium, ablato velo a calice, hunc parumper versus latus Epistolae collocat, intra tamen corporale; factaque hostiae oblatione, calicem purificatorio non abstergit, sed cum intra corporale relinquens, leviter elevat, vinumque et aquam eidem infundit, ipsumque calicem, nullatenus ab intus abs­ tersum, offert. Cetera omnia more solito peraguntur. 2. Sacerdos qui plures Missas cum intermissione celebrat, prioribus in Mis-i sis duas ablutiones a rubricis praescriptas sumere debet. Si sequentem Missam ante tres horas celebraturus sit, aqua tantum in ablutionibus adhibenda est; si vero per inadvertentiam vinum quoque sumpserit, sequentem Missam nihi­ lominus etiam ante tres horas celebrare potest, si neccssc sit ». Caput XV Variai ignes in ceteris partibus introductorus 712. I Rubrica de duplicandis antiphonis in festis duplicibus, ad psalmos praeparationis et gratiarum actionis, deletur]. 713. I Versus Dominus vobiscum in precibus post psalmos praeparationis et gratiarum actionis deletur]. 714. Titulus «Orationes dicendae ab Episcopo quando private celebrat» sic corrigatur: «Orationes dicendae ab Episcopo quando non in pontificalibus celebrat ». 715. Titulo «Gratiarum actio post Missam» addatur: «pro opportunitate | sacerdotis facienda ». Deleatur vero titulus « Orationes pro opportun itate sacer­ dotis dicendae ». 716. In « De anno ct eius parti­ bus », rubrica Quatuor Tempora sic concludatur: « ... post dominicam Pen­ tecostes, post dominicam III Septem­ bris ». Quatuor Tempora celebrantur quarta et sexta feria ac sabbato post tertiam dominicam Adventus, post pri­ mam dominicam Quadragesimae, post dominicam Pentecostes, post festum Exaltationi > sanctae Crucis. 440 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI Caput XV De ordine Missae 717. In fine rubricae Sacerdos ad­ datur: « nisi peculiari rubrica aliter statuatur ». Sacerdos paratus cum ingreditur ad Altare, facta illi debita reverentia, signat se signo Crucis a fronte ad pec­ tus, et clara voce dicit: In nomine... 718. Rubrica In Missis ita inchoe­ tur: « In Missis defunctorum, et in Missis de Tempore a dominica I Pas­ sionis usque ad feriam V in Cena Do­ mini inclusive, omittitur... ». In Missis Defunctorum, et in Mis­ sis de Tempore a Dominica Passionis usque ad Sabbatum sanctum exclusi­ ve, omittitur Psalmus Judica me. 719. Rubrica In Missa solemni sic emendetur: « In Missa solemni, quae non sit defunctorum, celebrans, ante­ quam incipiat antiphonam ad Introi­ tum, benedicit incensum... signans se signo crucis, incipit antiphonam ad In­ troitum: qua finita... ». In Missa solemni, celebrans, ante­ quam legat Introitum, benedicit incen­ sum... Deinde celebrans signans se si­ gno crucis incipit Introitum: quo fi­ nito... 720. Toni « Gloria in excelsis » cum suis rubricis, ut in peculiari libello3’. 721. Rubrica His finitis sic emen­ detur: «His finitis, si Missa est so­ lemnis, diaconus librum Evangcliorum deponit super medium altaris, et, nisi sit Missa defunctorum, celebrans bene­ dicit... ». His finitis, si est Missa solemnis, Diaconus deponit librum Evangelio­ rum super medium Altaris, ct Cele­ brans benedicit incensum, ut supra: deinde Diaconus genuflexus ante Alta­ re, manibus iunctis, dicit: 722. 'Ioni «Credo», cum suis rubricis, ut in peculiari libello 3 . 723. Rubrica Deinde osculatur ita emendetur: « Deinde osculatur... Po­ stea dicit Oremus et antiphonam ad Offertorium. Qua dicta, si est Missa solemnis, diaconus porrigit celebranti patenam cum hostia: secus sacerdos ipse... ».* 35 Deinde osculatur Altare, ct ver­ sus ad populum dicit: V Dôminus vobiscum. R" Et cum spiritu tuo. Po­ stea dicit: Orémus, et Offertorium. Quo dicto, si est Missa solemnis, Dia­ conus porrigit Celebranti Patenam cum Hostia: si privata, Sacerdos ipse acci­ pit Patenam cum Hostia, quam offe­ rens, dicit: •Ή Variationes in Ordine Missae, quae quixlammodo derivantur a variationibus in Ritum servandum, nihil omnino novi continent, quod iam non inveniatur in Codice rubricarum praevisum. Sunt ergo tantummodo ipsius aptatio ad leges rubricates nunc vigentes. 35 Cfr. Epheni. Iit. 75 (1961) 246-247. 3« Cfr. Epheni. //r. 75 (1961) 247. ORDINATIONES CIRCA 1 DITIONES MISSALIS ROMANI 441 724. In rubrica Deinde faciens, loco « vel si privata est Missa », scri­ batur: «\cl si Missa sine sacris mi­ nistris celebratur ». Deinde faciens Crucem cum ea­ dem Patena, deponit Hostiam super Corporale. Diaconus ministrat vinum, Subdiaconus aquam in Calice: vel si privata est Missa, utrumque infundit Sacerdos, et aquam miscendam in Ca­ lice benedicit signo Crucis, dicens: 725. A rubrica Et, accepto adicctivum generalibus dematur. Et, accepto thuribulo a Diacono, incensat oblata, modo in Rubricis ge­ neralibus praescripto, dicens: 726. \hi disponendis praefationibus ct Canone |, ad mentem revocentur praescriptiones n. 349, g, h, i, harum Ordinationum (cfr. supra, pag. 403}. 727. Titulus: «Praefationes in tono solemni». Rubrica: «Tonus solemnis adhibetur: a) in dominicis; b} in Missis festivis ct in Missis de Oflicio S. Mariae in sabbato: r) in vigiliis I classis; d} feria V in Cena Domini et in Missa Vigiliae paschalis; e) per octavas; /) in Missis votivis I, II et III classis». 728. In omnibus praefationibus, cum occurrit, ita semper scribatur: «...Do­ mine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus... ». 729-737. Omittuntur. Continent tantum variationes unius alteriusve verbi, praesertim quoad Temporum denominationes. 738. Titulus: « Praefationes in tono fcriali ». Rubrica: « Tonus fcrialis adhibetur: a) in feriis; b) in vigiliis II et III classis; c) in Missis votivis IV classis; d) in Missis defunctorum ». 739-740. Omittuntur. 741. Post titulos singularum praefationum, rubrica ponatur uniuscuiusque praefationis propria, ex rubricarum Codice desumpta (nn. 484-499). 742. Omittitur. 743. Rubricae Finita [ad initium Canonis] addatur adverbium «· secreto»37. 744-745. Omittuntur. 746. A rubrica Tenens |immediate ante verba consecrationis panis] adver­ bium « secrete » tollatur. 747. In rubrica Profert, [immediate ante verba consecrationis calicis] loco « continuate ct secrete », scribatur « ct continuate ». 37 Ita textus rubricae concordatur cum textu respective tituli Ritus servandi: « Finita praefatione... incipit Canoncm, secreto dicens: Te igitur... ». Posito insuper hoc loco verbo e secreto » quod totum Canonem respicit, superfluum evadit illud repetere ad verba utriusque consecrationis, unde expungitur (nn. 711. 746 ct 747). ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 442 A rubrica Ouibus verbis [immediate post verba consecrationis calicis] ad­ verbium « secrete » expungatur. 748. [.lb oratione dominica usque ad ultimum Evangelium] superscriptio paginarum erit: « Ordo Missae ». 749. Rubrica Sequens cantus [ante alterum schema cantus orationis domi­ nicae] sic mutetur: «Sequens tonus adhibetur in feriis, in vigiliis II et III clas­ sis, in Missis votivis IV classis, ct in Missis defunctorum». 750. [Ante «Ite, missa est >], rubrica ita emendetur: «dicit Ite, missa est vel, si aliqua liturgica processio sequatur. Benedicamus Domino ». 751. Toni «Ite, missa est» ct «Benedicamus Domino» cum suis rubricis, ut in peculiari libello 1S. 752. Rubrica Dicto Ite, missa est sic inchoetur: «Tunc celebrans incli­ nat se... ». Dicto Ite, Missa est, vel Benedica­ mus Domino, sacerdos inclinat se ante medium Altaris... 753. Rubrica Deinde sacerdos in­ choetur: « Deinde sacerdos in late­ re... ». Deinde sacerdos in cornu Evangelii, junctis manibus dicit: 754. Rubrica In Missis sic emen­ detur: « In Missis in quibus dictum est Benedicamus Domino vel Requiescant in pace, non datur benedictio, sed dicto Placeat ct osculato altari, ce­ lebrans legit, si dicendum sit, Evange­ lium S. loannis >. In Missis defunctorum non datur benedictio, sed dicto Requiescant in pace, dicit: Placeat tibi, sancta Trini­ tas·, deinde, osculato altari, legit Evan­ gelium sancti loannis. 755. Rubrica Finito deleatur3”. Finito Evangelio sancti loannis, discedens ab altari, pro gratiarum ac­ tione dicit ant. Trium puerorum, cum reliquis, ut habetur in principio Mis­ salis. Caput XVII De defectibus in celebratione Missae occurrentibus *" III. - Dc defectu panis 756. 5 - Verba « vel alii sumendam tradat > deleantur. 5. Si id adverterit post consccrationem, etiam post illius Hostia: sumptio­ nem, posita alia, faciat oblationem, ut supra, et a consecratione incipiat, sci-38 38 Cir. Ephem. ht. 75 (1961) 24H-249. Cfr. supra, nota 27. •*° Etum tractatus dc defectibus nihil vere novi prae m. fert, cum sit solummodo aptatio ! 1 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 757. 7 - Verba «aut miraculo» deleantur. 443 * | licet ab illis verbis: Qui pridie quam pateretur; ct illam priorem si non sumpsit, sumat post sumptionem Corports et Sanguinis, vel alii sumendam tradat, vel alicubi rexcrcnter conservct... j 7. Si Hostia consecrata dispareat, vel casu aliquo, ut vento aut mira­ culo, vel ab aliquo animali accepta, ct nequeat reperiri; tunc altera consecre­ tur ab eo loco incipiendo: Qui pridie quam pateretur, facta ejus prius obla­ tione, ut supra. 758. 8 - Novus numerus addendus: «Casibus de quibus supra 5-7, ele­ vatio Sacramenti omittatur, cl omnia fiant vitando, quantum fieri potest, fide­ lium scandalum vel admirationem ». IV - De defectu vini 759. 5 - Altera periodus «Vel. si Missa... » expungatur. 5. Si hoc advertat post sumptionem Corporis, vel hujusmodi aquar, apponat aliam Hostiam iterum conse­ crandam, et vinum cum aqua in Ca­ lice, offerat utrumque, et consecret, et sumat, quamvis non sit jejunus. Vel, si Missa celebretur in loco publico, ubi plures adsint, ad evitandum scanda­ lum poterit apponere vinum cum aqua, ct facta oblatione ut supra, consecrare, ac statim sumere, et prosequi cetera. 760. 6 - Novus numerus inserendus: «Casibus de quibus supra 3-5, ele­ vatio Sacramenti omittatur, et omnia fiant vitando, quantum fieri potest, fide­ lium scandalum vel admirationem ». Numeri 6, 7, 8 fiunt 7, 8, 9. V - De defectibus formae 761. 1 - Postrema periodus sic mu­ tetur: « Si vero aliquid adderet vel detraheret, quod significationem... ». ... Si vero aliquid adderet, quod significationem non mutaret, confice­ ret quidem, sed gravissime peccaret. textus antecedentis ad disciplinam canonicam ct moralem hodie vigentem, ct ad illum spi­ ritum maioris simplicitatis, quem generaliter hodie desideramus. Necessarium ergo non erit singula commentari, cum quis facile possit, ex comparatione utriusque textus, ct variationes conspicere ct rationes mutationis perspicere. ' \ 31 I 444 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI VII - De dejectu intentionis 762. 1 - Initio, loco « nisi quae vi­ det », scribatur « nisi quae super cor­ porale sunt ». In fine, scribatur: < quas ante se super corporale ad consecrandum posi­ tas habet ». 1. Si quis non intendit conficere, sed delusorie aliquid agere: item si ali­ qua? Hostiar ex oblivione remaneant in Altari, vel aliqua pars vini, vel ali­ qua Hostia lateat, cum non intendat consecrare nisi quer videt·, atque ideo quilibet Sacerdos talem semper inten­ tionem habere deberet, scilicet conse­ crandi eas omnes quas ante se ad con­ secrandum positas habet. 763. 3 - Sic scribatur: « Si vero relicta sit hostia integra consecrata, eam in tabernaculo cum aliis reponat; si hoc fieri nequit, eam sumat ». 3. Si vero relicta sit Hostia inte­ gra consecrata, eam in Tabernaculo cum aliis reponat: si hoc fieri nequit, sequenti Sacerdoti ibi celebraturo, in Altari supra Corporale decenter oper­ tam, sumendam una cum altera quam est consecraturus, relinquat: vel, si neutrum horum fieri possit, in ipso Ca­ lice seu Patena decenter conservet, quousque vel in Tabernaculo repona­ tur, vel ab altero sumatur; quod si non habeat quomodo honeste conservetur, potest eam ipsemet sumere. VIII - De defectibus dispositionis animae 764. Ceteris demptis, hic novus numerus ponatur: « Si quis in peccato mortali aut aliqua poena ecclesiastica impeditus, celebret, conficit quidem Sa­ cramentum, sed gravissime peccat». . '«i IX - De dejectibus dispositionis corporis 765. 1 - « Si sacerdos ante Missam non sit ieiunus per tres saltem horas quoad cibum solidum ct potum alcoholicum, ct per unam saltem horam quoad potum non alcoholicum, non potest celebrare. Aquae tamen sumptione ieiunium non frangitur». 766. 2 - « Infirmi, quamvis non decumbant, potum non alcoholicum, et veras ac proprias medicinas, sive liquidas sive solidas, ante Missae celebrationem sine temporis limite sumere possunt ». ί ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI 445 767. 3 - « Enixe invitantur sacerdotes qui id praestare valeant, ut veneran­ dam ac vetustam eucharistici ieiunii formam ante Missam servent». 768. Cetera in tit. IX demantur. X - Dc defectibus in ministerio ipso occurrentibus 769. 1 - « Possunt etiam defectus 1. Possunt etiam defectus occurrere occurrere in ministerio ipso, si aliquid in ministerio ipso, si aliquid ex requi­ ex requisitis ad illud desit: ut, si cele­ sitis ad illud desit: ut, si celebretur bretur in loco non sacro, vel legitime in loco non sacro, vel non deputato non deputato, vel in altari non conse­ ab Episcopo, vel in Altari non conse­ crato, vel tribus mappis non cooperto; crato, vel tribus mappis non cooper­ si non adsint luminaria cerea; si non to: si non adsint luminaria cerea; si sit tempus debitum celebrandi, quod non sit tempus debitum celebrandi, est ab una hora ante auroram usque ad quod est ab aurora usque ad meridiem unam horam post meridiem communi­ communiter: si Celebrans saltem Ma­ ter, nisi pro quibusdam Missis aliud tutinum cum Laudibus non dixerit; si tempus statutum sit, vel Ordinarius omittat aliquid ex vestibus sacerdota­ loci quasdam Missas etiam horis ve­ libus; si vestes... spertinis permiserit; si omittat aliquid ex vestibus sacerdotalibus; si vestes... ». 770. 5 - Verba « et fiat nausea Sa­ cerdoti » necnon ultima periodus « Si autem » deleantur. 5. Si musca, vel aranea, vel ali­ quid aliud ceciderit in Calicem ante consecrationem, projiciat vinum in lo­ cum decentem, ct aliud ponat in Cali­ ce, misceat parum aqua?, offerat, ut supra, ct prosequatur Missam: si post consecrationem ceciderit musca aut ali­ quid ejusmodi, et fiat nausea Sacerdo­ ti, extrahat eam, et lavet cum vino, fi­ nita Missa comburat, ct combustio ac lotio hujusmodi in sacrarium projicia­ tur. Si autem non fuerit ei nausea nec ullum periculum timeat, sumat cum Sanguine. 771. 6 - Sic scribatur: «Si aliquid venenosum ceciderit in calicem, vel quod provocaret vomitum, vinum con­ secratum reponendum est in alio calice aqua pleno, ita ut species vini dissol­ vantur; et huiusmodi aqua in sacra­ rium proiciatur. Aliud autem vinum 6. Si aliquid venenosum ceciderit in Calicem, vel quod provocaret vo­ mitum, vinum consecratum reponen­ dum est in alio Calice, et aliud vinum cum aqua apponendum denuo conse­ crandum; et, finita Missa. Sanguis re­ positus in panno lineo, vel stuppa tam- 446 ORDINATIONES CIRCA EDITIONES MISSALIS ROMANI cum aqua apponendum est dentio con­ secrandum >. diu servetur, donec species vini fue­ rint desiccata.·, et tunc stuppa combu­ ratur, et combustio in sacrarium proji­ ciatur. 772. 7 - c Si aliquid venenatum contigerit hostiam consecratam, tunc alteram consecret, et sumat eo modo quo dictum est, et illa mittatur in ca­ licem aqua plenum, ut supra n. 6 dc sanguine dictum est ». 7. Si aliquid venenatum contige­ rit Hostiam consecratam, tunc alte­ ram consecret, et sumat eo modo quo dictum est, et illa servetur in Taberna­ culo. loco separato, donec species cor­ rumpantur, et corruptæ deinde mittan­ tur in sacrarium. 8. Si sumendo Sanguinem, parti­ cula remanserit in Calice, digito ad labium Calicis eam adducat, ct sumat ante purificationem, vel infundat vi­ num, ct sumat. 773. 8 - In fine ita scribatur: < vel infundat aquam, ct sumat ». 774. 10 - Ita inchoetur: « Si hostia consecrata dilabatur... ». 10. Si propter frigus, vel negle­ gentiam Hostia consecrata dilabatur in Calicem, propterca nihil est reiteran­ dum; sed Sacerdos Missam prosequa­ tur, faciendo carremonias et signa... 775. 12 - Ita reformetur: « Si ali­ quid dc Sanguine Christi ceciderit, si aliqua tantum gutta effusa est, sufficit ut super eas parum aquae fundatur, puriheatorio postea abstergenda; secus vero corporale vel tobalca vel locus, me­ liore quo fieri potest modo lavetur, ct aqua postea in sacrarium mittatur ». 12. Si per negligentiam aliquid dc Sanguine Christi ceciderit, si quidem Super terram scu super tabulam, lin­ gua lambatur, et locus ipse radatur quantum satis est, ct abrasio combu­ ratur; cinis vero in sacrarium reconda­ tur. Si vero super lapidem Altaris ce­ ciderit, sorbeat Sacerdos stillam, ct lo­ cus bene abluatur, ct ablutio in sacra­ rium projiciatur. Si super linteum Al­ taris, ct ad aliud linteum stilla perve­ nerit; si usque ad tertium: linteamina ter abluantur ubi stilla ceciderit, Cali­ ce supposito, ct aqua ablutionis in sa­ crarium projiciatur. Quod si in ipso solum Corporali, aut si in vestibus ip­ sis Sacerdotalibus ceciderit, debet si­ militer ablui, et ablutio in sacrarium projici. Si in substrato pedibus panno, vel tapeto, bene abluatur, ut supra. 776. 14 - Ita reformetur: < Si quis evomat Eucharistiam, vomitus colliga- 14. Si Sacerdos evomat Euchari­ stiam, si species integra: appareant, re- ordinationes circa 1 DITIONI S MISSALIS ROMANI tur ct in aliquem decentem locum mit­ tatur ». 777. 15 - Sic reformandum: «Si hostia consecrata, vel aliqua cius par­ ticula dilabatur in terram, reverenter accipiatur ct parum aquae in locum ubi cecidit fundatur et purificatorio abstergatur. Si cadat super vestes, non est neccsse ut indumentum abluatur. Si super vestes mulieris cadat, ipsa par­ ticulam accipiat et sumat». •147 verenter sumantur, nisi nausea fiat: tunc enim species consecrata: caute se­ parentur, ct in aliquo loco sacro re­ ponantur, donec corrumpantur, et po­ stea in sacrarium projiciantur. Quod si species non appareant, comburatur vomitus, ct cineres in sacrarium mit­ tantur. 15. Si Hostia consecrata, vel ali­ qua ejus particula dilabatur in ter­ ram, reverenter accipiatur, ct locus ubi cecidit, mundetur et aliquantulum abradatur, ct pulvis scu abrasio hujus­ modi in sacrarium immittatur. Si ce­ ciderit extra Corporale in mappam, scu alio quovis modo in aliquod linteum, mappa vel linteum hujusmodi diligen­ ter lavetur, ct lotio ipsa in sacrarium effundatur. M oxiti M Subséquentes editiones, sive Missalis sive Breviarii romani, ad normam can. 1390, praevia scilicet attestatione Ordinarii loci in quo praedicti libri imprimuntur aut publici iuris fiunt, dc concordantia cum editionibus « typicis » eorundem librorum liturgicorum, imprimantur. Hae Ordinationes successive, per partes, ad Editores librorum liturgicorum transmissae sunt a S. Rituum Congregatione inde a mense novembri 1960 usque ad mensem decembrem 1961. houae autem Missalis romain editiones mense aprill proximo m promptu erunt. C. Braga, C.M. H2 NOTAI contexte il n’est pas même question du Nom divin. Par contre, on connaît des disciples du Christ, persécutes à cause de leur profession et de leur nom dc chrétiens: cela se passait toujours à Rome, mais un demi siècle auparavant, d’après le témoignage du martyr St. Justin (f 167 env.), dont les raisonnements sont bien connus ’’. Du reste, même chez Pline, au début de ce siècle, le crimt dc christianisme se présentait sous cet aspect: « nec mediocriter haesitavi... no­ men ipsum etiam si flagitiis carcat, an flagitia cohaerentia nomini puniantur (Lettres, 10, 96: η. 22 Kirch). En dehors dc ces méprises, ce sont les opinions de M.lle Corbin sur le caractère dc la musique liturgique avant la notation écrite, qui inspirent les plus grandes réserves: étant dérivé du judaïsme, le chant d’Eglise se serait maintenu fidèle à scs origines sémitiques, même dans la modalité grégorienne. C’est pourquoi, l’auteur est d’avis qu’en ce tcmps-là on ne composait pas. mais plutôt on transmettait des formules traditionnelles (pp. 65; 174; 206). Toute­ fois, il faut le dire, du patrimoine mélodique datant de cette période, notre ouvrage ne connaît absolument rien, puisque les sources n’en soufflent mot. Il est vrai qu’il en appelle à l'analyse des pièces du répertoire grégorien: mais comment les attribuer aux premiers siècles du christianisme? Ce serait donner comme certain, ce qui doit être encore prouvé. Voilà les principales observations que suggère la lecture de l’ouvrage. Par­ fois, peut-être, ont-elles été trop minutieuses: mais je crois devoir signaler le danger de ne pas contrôler sur les sources. C’est d’ailleurs, ce que nous rap­ pelle ça et là M.lle Corbin, et même en des termes sévères: « on veut être précis dans ces domaines où l’on sait peu de choses; on ferait mieux d’être exact » (p. 121). Au total, ce ne sont pas ces observations qui empêchent le lecteur de lui être reconnaissant pour son travail. Le thème dans lequel elle s’est embarquée demeure fort complique. De plus, c’est certainement un acte dc courage que de I avoir mis a la portée d’un public, écarté jusqu’à présent de ces problèmes. Mais c’est la conclusion, surtout, qu’il faut mettre en relief: c’est là que, après la presentation de ’’Eglise conquérant sa musique, M.lle Corbin nous fait comprendre que cette conquête n’est pas réelle, si le chrétien n’entre pas dans son esprit. Aussi bien faut-il remercier l’auteur pour la franchise avec laquelle, par sa plume, le laie donne tout bonnement son avis sur la musique d’Eglise: « Ce que nous cherchons à 1 église, ce n’est pas le tableau démarqué du monde ou nous vivons entre la radio, les vedettes, la presse ct le courrier du coeur. Nous désirons vivement v trouver le climat qui nous aide à prier. Il est inutile et dangereux dc transporter dans le domaine liturgique le matériel sonore qui évoque tout cet appareil profane» (p. 277). Voilà bien une leçon dc pastorale pratique: il serait dommage dc l’oublier. Angelo Coppo, C.M. ’’ St Jt stin, I .Ipol 4 ’Ονόματος μέν ούν προσωνυμία ούτε αγαθόν ούτε κακόν κρίνεται άνευ των ύποπιπτουσών τώ ονοματι πραςέων επεί, όσον γε έκ τοΰ κατη­ γορουμένου ημών ονόματος χρηστότατοι ύπάρχομεν ' I). R. Βνι so, patres tpologiclas Griegof, Madrid, 1954, p. 184; c’est le texte dc Rausches). IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO INSTRUCTIO DE CALENDARIIS PARTICULARIBUS ET OFFICIORUM AC MISSARUM PROPRIIS AD NORMAM ET MENTEM CODICIS RUBRICARUM REVISENDIS * Ad rubricarum Codicem in praxim deducendum, Summus Pontifex loannes XX111 in Motu Proprio Rubricarum instructum dici 25 iulii I960 statuit, ut « omnes ad quos spectat, quam primum calendaria et Propria, sive dioecesana sive religiosa, ad normam ct mentem novae redactionis rubricarum ct calendarii conformari curent, a S. Rituum Congregatione approbanda » Quasi prima quaedam accommodatio, nonnullae normae, iam inde ab anno 1961 servandae, per Declarationem huius S. Dicasterii dispositae sunt2. Restat ut opportunae tradantur instructiones circa calendaria parti­ cularia et Officiorum ac Missarum Propria secundum litteram simul ac mentem rubricarum novarum congruo modo revisenda, uti in citata Dc claratione enuntiatum est. Caput I NORMAE GENERALES 1. Ex rubricarum Codice, quaedam principia generalia praelucent, quae etiam in calendariis et Officiorum atque Missarum Propriis, cum dioecesanis tum religiosis, servanda sunt, scilicet: a) Proprium de Tempore, quo nempe totum Redemptionis myste­ rium colitur, super cetera Officia et Missas praeeminentia gaudet; b) praecipua B. Mariae Virginis et Sanctorum lesta Ecclesiae uni­ versae, festis particularibus praeferenda sunt; • Acta Ap. Sedis, 53 (1961) 168-180. 1 Acta Ap. Sedis, 52 (1960) 595; Ephem. ht. 73 (I960) 259. - Acta In. Sedis. 52 (I960) 730-731; Ephem. ht. 73 (I960) 367-368. 14Ί ACTA SANCTAE SEDIS c) festa particularia secundum momentum ipsis proprium ordinen­ tur et celebrentur; d) simplicitati, recto ordini et curae pastoralis postulatis provideatur. 2. Quamvis conveniat ut quaevis dioecesis suum calendarium et Pro­ prium Officiorum atque Missarum habeat, aliquando tamen commendanda sunt calendaria et Propria, universae provinciae aut regioni aut nationi, vel etiam latiori ditioni communia, eorum quorum interest, socia adlaborationc paranda. Quod principium, aequa ratione, servari potest etiam in calendariis religiosis, pro pluribus provinciis eiusdem ditionis civilis. 3. Revisionis opus, Motu proprio ita iubente (n. 6), « quamprimum » erit explendum. 4. Ad calendaria et Propria revisenda Ordinarii viros seligant rei liturgicae, historicae ct hagiographicae peritos, qui munus sibi creditum competenter explere valeant. 5. Calendaria particularia et Officiorum atque Missarum Propria ad hanc S. Congregationem iribus saltem exemplaribus nitide exaratis mit­ tantur, addito quoque exemplari calendarii et Officiorum atque Missarum Proprii praecedentis. In universo insuper opere transmittendo: a) breviter sed perspicue rationes exponantur, ob quas singulae mutationes inductae sunt, praesertim si a normis, quae in hac instructione exponuntur, discrepent; b) indicetur quoque, cum agitur de Officiis vel Missis novis, quac­ nam partes ex aliis Officiis vel Missis iam approbatis sumantur, quacnam vero sint noviter confectae. DE FESTORUM NUMERO ET EXTENSIONE 6. Festa particularia, ipso iure in calendariis inscribenda, quae propria vocantur, rubricarum Codex nn. 41-46 recenset. Numerus festorum quae indidta vocantur (Codex n. 47) opportune limitandus est; ut vetera serventur vel nova inducantur, peculiares rationes exstare debent. 7. In praeparando vel revisendo calendario dioecesano aut religioso, ea serventur quae nn. 43 d et 46 e Codicis rubricarum, dc festis Sancto­ rum ct Beatorum in calendariis propriis inscribendis statuuntur. Assu­ mantur igitur vel serventur festa tantummodo Sanctorum ct Beatorum, qui cum dioecesi aut Religione rationes peculiares habuere, ct congruus S. CONGREGATIO RITLTM 145 proponatur gradus celebrationis liiurgicae, qui necessitudini respondeat Sancti vel Beati cum dioecesi aut Religione (cfr. infra nn. 16-20). 8. Festa, ratione dominationis politicae vel particularis devotionis olim inducta, quae nunc ad dioecesim vel Religionem nullam vel minimi mo­ menti servant relationem, expungantur. 9. Dari possunt alia festa, quae nunc, propter mutationes confinium, panis tantum alicuius dioecesis vel nationis aut regionis stricte propria sunt: haec festa iis tantum in territoriis celebrentur, quorum revera sunt propria. 10. Festa quae in honorem alicuius Sancti vel Beati celebrantur ratione reliquiarum, iuxta n. 45 c cl d Codicis rubricarum, retinenda sunt gradu competenti in ea tantum ecclesia vel oratorio in quo corpus (non autem reliquia tantum, etsi insignis) eiusdem Sancti vel Beati asservatur; minime vero in calendario universae dioecesis vel Religionis, nisi ex alio titulo re­ tinenda sint. 11. Principium generale esto unumquemque Sanctum vel Mysterium uno tantum festo celebrari. Exceptiones nihilominus admittuntur, quas et calendarium ipsum universale admittit, scilicet cum agitur de facto vel relatione vere singulari celebrandis de eodem Mysterio vel eodem Sancto: quod contingere potest in festis Translationis, vel Inventionis, vel Patro­ cinii, aliove simili. Exinde vero pluribus festis Patronus principalis. Titularis ct Fundator tantum coli possunt. Huiusmodi tamen festa secundaria, nisi supprimantur, ad modum commemorationis celebrentur. 12. Eiusdem Sancti vel Mysterii recordationes periodicae per Officium ct Missam aut ad modum commemorationis, si quae exstent, supprimantur. 13. Nihil obstat quominus duo Sancti vel Beati non Martyres, aut plurcs Martyres uno festo recolantur, si speciales rationes id suadeant; quo in casu adhibeatur etiam Commune plurium Confessorum Pontificum vel non Pontificum, aut plurium Virginum vel non Virginum. 14. Praestat insuper ut e calendariis dioecesanis, quae pluribus Sanctis ct Beatis decorantur, e Martyribus vel Episcopis priorum temporum, de quibus praeter nomen parum vel nihil historice constat, festa horum Sanc­ torum expungantur; festum vero omnium Martyrum vel Episcoporum dioecesis instituatur, illustrioribus tantum Martyribus et Episcopis, de qui­ bus historice constet, particulari festo seorsim celebratis. 15. In calendariis religiosis Sancti vel Beati eiusdem Religionis con­ gruum habeant cultum. Quando vero aliqua Religio pluribus Sanctis et Beatis decoratur, cavendum est ne calendarium universae Religionis plus aequo gravetur. Quapropter: H6 ACTA SANCTAE SEDIS u) haberi potest in primis festum omnium Sanctorum ei Beatorum eiusdem Religionis; /») singulari festo celebrentur tantummodo Sancti vel aliqui Beati, qui peculiare momentum praescierant pro universa Religione; c) de ceteris Sanctis et Beatis, iuxta momentum quod habent in historia Religionis, fieri potest, aut festum in provincia eiusdem Sancti vel Beati, cum commemoratione in universa Religione; aut, si agatur dc minoribus Beatis, festum in loco ubi eorum reliquiae asservantur, cum commemoratione in provincia tantum. Capi t III DE FESTORUM GRADU 16. Festa in calendariis particularibus gradu I vel II classis inscribenda, a Codice rubricarum nn. 42-46 expresse designantur. 17. Praeter festa I et II classis Ecclesiae universae, et festa propria, quibus vi rubricarum idem gradus competii, paucissima tantum alia festa earundem classium in singulis calendariis admittenda sunt. Hoc ut concedi possit, rationes omnino peculiares requiruntur, indolis liturgicac, historicae, pastoralis. 18. Ex littera et mente rubricarum Codicis plane deducitur, III classem ordinarium esse gradum, apprime convenientem Sanctis et Beatis aut My­ steriis vel 'Fitulis, quibus gradus superior, ut supra n. 17, non competat, aut sola commemoratio, ut infra nn. 19 et 20, non sufficiat. 19. Neglegenda prorsus non est commemoratio, sane pro compositione calendariorum magni momenti; commemoratio enim ea ratione statuta est, ut exonerentur quodammodo sive calendarium universale, sive calendaria particularia, celebrationibus liturgicis adeo onusta, ut quandoque celebratio plurium festorum Ecclesiae universae praepediatur. Proinde curandum est, ut rationabilis et conveniens commemorationum usus fiat. 20. Saepius pro tota dioecesi, regione, provincia (ecclesiastica, religio­ sa, civili), natione, Religione, omnino sufficit commemoratio vel festum III classis, cum determinato loco, dioecesi, provincia, regione, gradus altior magis appareat opportunus. Hac prudenter adhibita distinctione, celebra­ tionum particularium onus aliquantum alleviabitur et calendaria peculiari­ bus necessitatibus et opportunitatibus magis accommodabuntur. 4 S. CONGREGATIO RITUUM H7 Caput IV DE FESTORUM DIE 21. Serventur quae rubricarum Codex nn. 59-62 hac dc re statuit. Atta­ men, quoad fieri potest: a) festa propria, quae in universa quoque Ecclesia coluntur, eodem dic celebrentur quo in calendario universali inscribuntur; />) Sanctorum festa propria, quae in calendario universali non inve­ niuntur, dic natalicio celebrentur. 22. Dies, quibus plerumque tempus quadragesimalc et octava Pa­ schalis occurrit, itemque dies a 17 ad 23 decembris, a novis festis parti­ cularibus liberi maneant; quod ad festa particularia, his diebus iam sta­ tuta, attinet, ordinarie recolantur ad modum commemorationis, sicut fit pro festis universalibus, nisi magis conveniat ut unum alterumve festum peculiaris momenti ad aliud tempus transferatur. 23. Festa olim alicui dominicae perpetuo assignata: n) si sint festa Domini I classis, dominicae II classis assignata, nihil innovetur (Codex n. 17 e); b) si in calendario universali inveniuntur, eo die celebrentur quo in eodem calendario inscribuntur; c) si in calendario universali non inveniuntur, alius opportunior dies seligatur. 24. Festa particularia B. Mariae Virginis, olim diei 31 mail affixa, diei 8 eiusdem mensis assignentur. 25. Secundum n. 100 Codicis rubricarum, festa 111 classis Ecclesiae universae cum festo particulari occurrentia, perpetuo commemorantur aut omittuntur. Attamen: a) festum universale III classis, in honorem Sancti qui magni mo­ menti fuit pro tota Ecclesia, etiam in calendariis particularibus suo dic ce­ lebretur; festum vero particulare III classis eodem die occurrens in proxi­ miorem diem liberum reponatur; b) si vero festum III classis Ecclesiae universae, quod sit magni mo­ menti, cum festo particulari classis superioris occurrat, festum universale transferatur; t) si aliquod festum particulare I classis, extra diem proprium, assi­ gnatum sil diei in quo postea calendarium universale festum II classis excepit, festum particulare in alium diem transferatur. 26. In Propriis transmittendis, semper indicentur dies natalicius Sancto­ rum, dies quo singula lesta hucusque celebrata sunt, necnon rationes pro hoc die retinendo vel mutando. HS ACTA SANCTAE SEDIS Caput V DE QUIBUSDAM FESTIS PARTICULARIBUS IN SPECIE A) De Patronorum festis 27. Patronus principalis aut secundarius seu minus principalis, «rite constitutus », unice intellegitur Patronus sensu proprio, id est Sanctus (numquam Beatus) formaliter uti Patronus secundum S. Rituum Congre­ gationis antiquam praxim electus ac constitutus, vel ex immemorabili tra­ ditione acceptus: huic tantum proinde peculiaris liturgica celebratio a ru­ bricis statuta competit. 28. Patronus principalis cuiusque loci, vel dioecesis, etc., regulariter unus tantum sit; quandoque alter tantum Sanctus Patronus aeque princi­ palis addi potest, cum iisdem iuribus et obligationibus ac Patronus prin­ cipalis. Itemquc cuiusque loci, vel dioecesis, etc., duo tantum Patroni se­ cundarii admittuntur. 29. Patroni, sive principales sive secundarii, olim constituti propter regimina aut regna quae iam desierunt, itemque Patroni olim propter extraordinaria rerum adiuncta. v. g. pestem, bellum, aliamve calamitatem, vel propter devotionem specialem nunc remissam electi, exinde uti tales liturgice amplius ne colantur. 30. Ut Patroni Religionis vel provinciae religiosae iuribus liturgicis gaudeant, unice S. Rituum Congregatio concedit, nisi hac liturgica ratione ab immemorabili colantur. Huiusmodi tamen celebratio Patronis singula­ rum domuum religiosarum, si qui extent, minime conceditur. 31. Alii cuiuscumque generis Patroni, praeter cos dc quibus superio­ ribus numeris actum est, Patroni sensu latiore considerandi sunt, merae pietatis causa propositi, absque ullo liturgico privilegio. B) Dc festis quae communiter < devotionis* vocantur 32. Haec festa, inde a Media Aetate, e privata devotione in publicum Ecclesiae cultum inducta, in calendariis particularibus nimis multiplicata sunt. In his igitur calendariis huiusmodi festa tunc tantum retineantur, cum rationes vere peculiares id postulent. 33. Ex his festis « devotionis > sequentia c calendariis expungantur, quae ut plurimum in aliis festis aut anni temporibus iam recoluntur, vel cum aliquo tantum loco particulari relationem habent, scilicet: In translatione almae domus B. Mariae V. (10 decembris); s. CONGREGATIO RITUUM H9 In exspectatione partus B. Mariae V. (18 decembris); In desponsatione B. Mariae V. cum S. loseph (23 ianuarii); Fugae 1). N. I. C. in Aegyptum (17 februarii); Orationis D. N. 1. C. (fer. Ill post dom. Septuagesimae); In Commemoratione Passionis D. N. I. C. (fer. Ill post dom. Sexa­ gesimae); S. Spineae Coronae D. N. I. C. (fer. VI post cineres); Ss. Lanceae ct Clavorum D. N. I. C. (fer. VI post dom. I Quadra­ gesimae); Ss. Sindonis D. N. I. C. (fer. VI post dom. II Quadragesimae); Ss. Quinque Vulnerum D. N. 1. C. (fer. VI post dom. III Quadra­ gesimae); Pretiosissimi Sanguinis 1). N. I. C. (fer. VI post dom. IV Quadra­ gesimae); Eucharistici Cordis lesu (fer. V post octavam Corporis Christi); Humilitatis B. Mariae V. (17 iulii); Puritatis B. Mariae V. (16 octobris). Huiusmodi vero festa retineri possunt si cum aliquo loco speciali ne­ cessitudine connectuntur. Festum autem S. Philumenae V. et M. (11 augusti) e quolibet calen­ dario expungatur. (S) De festis e calendario universali expunctis 34. Circa festa quae vi n. 8 Variationum in Breviario et Missali roma­ no ad normam Codicis rubricarum e calendario universali expuncta sunt, pro calendariis particularibus haec pressius statuuntur: a) festum S. Anacleti, quolibet titulo ct gradu celebretur, transfer­ tur in diem 26 aprilis, sub recto nomine S. Clcti; b) festum S. Vitalis transfertur in diem 4 novembris, una cum S. Agricola; c) festum Cathedrae S. Petri unice die 22 februarii celebrandum est; d) praestat ut festa sub n. 8 b. c, d, g, et h recensita, etsi alicubi tamquam Patronus principalis vel Titulus ecclesiae habeantur, transferan­ tur ad festa principalia, scilicet: festum Inventionis S. Crucis, a die 3 mail ad diem 14 septembres; festum S. loannis ante Portam Latinam, a die 6 maii ad diem 27 decembris; festum Apparitionis S. Michaelis Arch., a die 8 maii ad diem 29 septembris; 150 ACTA SANCTAE SEDIS festum S. Petri ad Vincula, a die 1 augusti ad diem 29 iunii; festum Inventionis S. Stephani, a die 3 augusti ad diem 26 de­ cembris. Eadem autem festa retineri possunt dic quo hucusque celebrata sunt, si rationes omnino singulares id suadeant, ct nisi sufficiat eo die solcmnitatem tantum externam, ad normam nn. 359 et 360 Codicis rubricarum assignare. Qua de re peculiare petatur indultum, ut sive festum sive solemnitas externa in calendario inscribatur. Capvt VI DE TEXTIBUS IN OFFICIIS , ’·· 35. In parandis vel revisendis lectionibus historicis festorum cuiusvis classis, haec serventur: a) breves et sobriae sint; unaquaeque lectio amplitudinem ne ex­ cedat ordinariam lectionum Breviarii, quarum pleraeque plus quam centum ct viginti verbis non constant; b) sermonis genus emendatum facileque evadat; c) loca communia vitentur; falsa aut minus apta demantur vel emen­ dentur; si autem notitiae certae fere vel omnino desint, lectiones dc Com­ muni assignentur, vel alius textus e sermonibus Patrum magis conveniens seligatur. 36. Veritati historicae non tantum in lectionibus provideatur, sed etiam in antiphonis, responsoriis, hymnis aliisque Officii partibus, si quae propriae exstent; secus caedem partes c Communi sumantur. 37. In festis III classis: a) si Matutinum antiphonis propriis gaudeat, circa lectiones primam et secundam ea serventur quae nn. 40 et 41 Variationum statuuntur; b) si vero Matutinum antiphonas proprias non habeat, lectiones prima et secunda sumantur dc Scriptura occurrenti, nisi forte lectiones exstent stricte propriae, scilicet quae directe dc Mysterio vel Sancto agant: quo in casu etiam responsoria sumuntur de festo, idest propria vel de Communi; r) si responsoria tantum propria sint, dicuntur lectiones de Scrip­ tura occurrenti, cum responsoriis festi, iuxta n. 42 Variationum. 38. In festis III classis lectio III unici Nocturni est semper de festo, et quidem: a) si una tantum lectio historica vel « contracta » exstabat, haec retineatur; S. CONGREGATIO RITUUM 151 b) si duae vel tres lectiones historicae aderant, una nova lectio conficiatur; c) si vero sermo habebatur, tantum lectio olim quarta, scilicet prima II Nocturni servetur, vel alius textus c sermonibus Patrum magis conve­ niens seligatur. 39. Ad hymnos quod attinet: a) si quattuor hymni diversi exstent, qui omnes continuatim vitam Sancti illustrant, et festum 1 classis non sit, primus (olim I Vesperis assi­ gnatus) hymno Matutini praemittatur, omissa conclusione; si breviari possunt, una altera ve stropha omittatur; si coniungi nequeunt, utpotc di­ versi metri vel non historici, unus auferatur; b) si duo vel tres hymni adsint, opportuniore modo disponantur; si festum 1 classis sit, ordinarie idem hymnus ad utrasque Vesperas ad­ hibeatur. Caput VII DE OFFICIIS ET MISSIS DISPONENDIS A) Normae generales pro Officiis 40. Post titulum festi, cius gradus indicetur (I vel II vel III classis aut Commemoratio). 41. Nominatio Horarum uniformiter hoc modo fiat: «Ad I Vespe­ ras», «Ad Matutinum», «Ad Laudes», «Ad II Vesperas», etc. Singuli Nocturni sic indicentur: «In I Nocturno», etc. 42. Caput et versus libri S. Scripturae ante singulas lectiones signi­ ficentur. 43. Rubricae hymnorum doxologiam respicientes demantur, v. g.: «Hacc conclusio numquam mutatur», «Sic concluduntur hymni eiusdem metri », ct similia. 44. In litteris maiusculis et minusculis scribendis, critérium, quo ru­ bricarum Codex utitur, omnino retineatur. 45. In omnibus Officiis, ad Laudes et ad Vesperas, sub respective titulo, semper ponenda sunt, etiamsi de Communi sumpta, versus, antiphona ad Benedictus vel ad Magnificat, et oratio. Ante alias Horas titulus ponatur, si partes propriae adsint, vel commo­ ditatis causa repetantur. 46. Si facienda sit commemoratio alicuius Sancti, post orationem diei uniformiter ponatur rubrica: «Et fit commemoratio S... »; deinde ponan­ tur. convenienter in extenso, antiphona, versus et oratio. 152 ACTA SANCTAE SEDIS Pro commemoratione de Tempore indicanda, serventur rubricae quae iam in Breviario exstant. B) Normae particulares pro singulis Officiis 47. In festis l classis omnia disponantur ut iam in Breviariis et Propriis exstant, iis exceptis quae vi rubricarum Codicis vel huius Instructionis mutanda sunt. 48. In festis II classis, I Vesperae : a) ponantur cum partibus propriis pro festis Domini quae occur­ rere possunt in dominica II classis, sub hoc titulo «Ad I Vesperas, quando festum occurrit in dominica vel celebratur gradu I classis»; b) item ponantur, si propriae exstent, antiphonae psalmorum vel hymnus, sub hoc titulo «Ad I Vesperas, sicubi festum celebratur gradu I classis »; c) auferantur vero ab omnibus aliis festis II classis; versus tamen ct antiphona ad Magnificat, si proprio exstent, in II Vesperis ponantur sub rubrica «Ad I Vesperas, sicubi dicendae occurrunt». 49. Si, in festis III classis, ad Matutinum, invitatorium et hymnus in extenso ponuntur, post hymnum addatur titulus «Ad Nocturnum». 50. In festis antiphonis propriis ad Laudes gaudentibus, post pri­ mam antiphonam ponatur rubrica «Psalmi de dominica»; si Officium ab Adventu ad Pentecosten celebrari contingat, addatur insuper « 1" loco». 51. In festis II classis, si Laudes saltem a capitulo in extenso scribuntur, in fine ipsarum ponatur rubrica «Ad Horas minores antiphona et psalmi dc feria currenti». In festis vero Domini quae in dominica II classis occur­ rere possunt, in fine Laudum ponatur rubrica « Ad Horas minor.es antipho­ na et psalmi de currenti die». In fine Vesperarum ponatur rubrica « Com­ pletorium dc dominica ». 52. In festis III classis cum antiphonis propriis ad Laudes et ad Vesperas, in fine Laudum haec ponatur rubrica « Ad Horas minores an­ tiphona et psalmi de fena currenti»; in fine vero Vesperarum: «Com­ pletorium de feria ». 53. Diebus, quibus commemoratio facienda est de Sancto in feria, post indicationem diei ct Sancti, ponatur vox « Commemoratio » ct titu­ lus «Ad Laides». Deinde ponantur, convenienter in extenso, antiphona. versus ct oratio. C) De Missis disponendis 54. In Missis quae per extensum ponuntur, maioris claritatis causa, spatium unius saltem lineae servetur inter has partes: S. CONGREGATIO RITUUM !5i a) inter orationem (orationes) et Epistolam; />) inter gradualc (tractum...) ct Evangelium; r) inter secretam et antiphonam ad Communionem. 55. Sequentes locutiones adhibeantur: «Antiphona ad Introitum, anliphona ad Oilcrtorium, antiphona ad Communionem». 56. Orationes quae ad commemorationem pertinent, nccnon partes quae unice pro Missis votivis inserviunt, ita scribantur, ut relate ad textus proprios Missae, per spatium unius vel duarum litterarum retractentur. 57. Quam maxime curandum est ut necessitas folium vertendi vitetur, cum dicenda sunt oratio, secreta, postcommunio vel alia precatio quam celebrans extensis manibus recitare debet. 58. Diebus, quibus commemoratio facienda est de Sancto in feria, post indicationem dici et Sancti, ponatur vox «Commemoratio»; deinde indi­ catio Missae convenientis, remittendo ad Commune, vel Missam exhibendo propriam vel partes ipsius proprias. Caput VIII DE PRIVILEGIIS ET INDULT1S IN RE LITURGICA A) De privilegiis et induitis in genere 59. Privilegia et indulta qtïae rubricarum Codici obstant, revocata sunt {Motu proprio, n. 3). Si quis tamen Ordinarius necessarium censuerit unum alterum ve ex his privilegiis et induitis iterum renovare, opportunas mittat petitiones, rationibus adductis, quae id suadere videantur. 60. Privilegia autem ct indulta quae rubricarum Codici non obstant, m suo robore perseverant; attamen nccesse erit ut ct ipsa ad normam ct mentem Codicis aptentur, quo securius servari queant. 61. Proinde curae sit uniuscuiusque Ordinarii elenchum privilegiorum dc rc liturgica, una cum calendario ct Officiorum atque Missarum Pro­ prio, ad hanc S. Congregationem transmittere, pro opportuna revisione aut renovatione, addito quoque exemplari praecedentis concessionis. 62. Praestat deinde ut, in Propriis typis imprimendis, addatur quo­ que elenchus privilegiorum liturgicorum, ut prae manibus sit cuique eodem Proprio utenti. B) De privilegiis et induitis circa Missas votivas 63. Concessiones praecedentes Missarum votivarum pro solemnitatibus externis nccnon pro sanctuariis et locis piis, in suo robore manent, n — Ephem. Iit 1961. J 54 ACTA SANCTAE SEDIS sed praescriptionibus rubricarum Codicis (nn. 358 c, 359, 361 ct 373-377) ad unguem accommodanda sunt. 64. Ceterae Missarum votivarum concessiones, quovis modo vel qua­ vis auctoritate factae, vi n. 3 in Motu proprio «Rubricarum instructum» abrogatae sunt. 65. Missarum votivarum concessiones iterum renovantur vel ex novo conceduntur tantum ob rationes peculiares publicae necessitatis vel pu­ blicae devotionis. Huiusmodi Missae votivae, si quae concedentur: a) gradu III classis potiuntur; b) toto Adventus, Quadragesimae et Passionis tempore prohibentur; r) eodem die una vel duae tantum admittuntur. Summus vero Pontifex loannes Papa XXIII, in Audientia dici 8 mensis februarii anni 1961, infrascripto Cardinali S. Rituum Congregationis Prae­ fecto concessa, hanc Instructionem in omnibus et per omnia approbare dignatus est, sanxit ut eam omnes, ad quos spectat, diligenter exsequantur. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Datum Romae, cx aedibus S. Rituum Congregationis, die 14 februa­ rii 1961. CAiETANus Card. Cicognani, Ep. Tusculanus, Praefectus L. kp S. Henricus Dante, n secretis ADNOT ATIONES Natura et finis huius Instructionis clare indicatur in eius parte introductoria: agitur dc documento, quod Codicem rubricarum complet et in praxim deducit, in iis quae calendaria particularia et Officiorum atque Missarum Pro­ pria spectant pro ipsorum conformatione cum calendario universali post editum novum rubricarum corpus. Hinc quaedam principia, quae calendario universali praesunt, pressius determinantur et casibus definitis clare accommodantur, ut mens quae instaurationem liturgicam regit bene perspiciatur. Facilior ita atque uniformis evadet Proprii cuiusque dioecesis ct Religionis aptatio. Transitoria quaedam accommodatio facta iam fuerat, pro anno 1961 per peculiarem Dcclaialioncm S.R.C., quae invenitur inter documenta rubricarum Codici adnexa. Vis tamen huius Declarationis temporanea erat, donec ipsa S.R.C. normas peculiares ct bene definitas tradidisset, quae opus revisionis re­ gerent A «Iit enim promulgationis novi corporis rubricarum ad diem in quo S. CONGREGATIO RITUUM 155 vigere incoepit, parum temporis exstabat, ct insufficiens ut conformatio calenda­ riorum particularium ct Propriorum fieri posset. Tale opus certe, pro omnibus dioecesibus ct Religionibus, ne mensibus quidem anni 1961 perfici poterit, prae­ sertim si agitur de investigationibus exsequendis, aut de aliis quaestionibus particularibus solvendis. Hoc in casu videntur esse adhuc servandae normae in Declaratione diei 26 iulii I960 expressae, donec approbatio novi calendarii ct novi Proprii obtineatur. Permanent enim adhuc eaedem circumstantiae, quae Declarationi, pro anno 1961 evulgatae, originem dederunt. 1 - Normae generales Numero primo Instructionis principia quaedam in mentem revocamur, quae iam universae liturgicae instaurationi praesunt, quae in Propriis appli­ canda sum, ct quidem magna cum attentione, ne universum opus teratur. Dif­ ficultates enim in iis principiis ad praxim deducendis in calendario universali non inveniuntur, sed in calendariis particularibus oriri possunt, si Sanctorum aut «devotionis» festis nimis graventur, aut etiam si eorundem festorum gradus plus aequo augeatur. Ita, v. gr., revocatur principium dc praeeminentia Proprii dc Tempore: quod quodammodo destrueretur, si durante Adventu aut Qua­ dragesima festa particularia apponerentur, quae Officia dc Tempore impediant (cfr. n. 22). hem memoratur principium dc praecedentia tribuenda praecipuis festis universalibus: cui contrairi potest, si festa particularia talibus diebus assi­ gnarentur, ut festa universalia transferri deberent (cfr. n. 25). Mens enim legi­ slatoris est ut calendarium particulare necessitatibus sive liturgicis sive pastora­ libus ordinis universalis accommodetur: et hoc fit praecise in ponendis festis particularibus, praesertim alicuius momenti, diebus quibus celebratio festorum universalium, saltem principaliorum, non impediatur, etsi sint III classis tantum. Alia duo principia generalia, quae memorantur, magni item sunt momenti, ut omnia recte ordinentur. Praestat enim ut gradus conveniens singulis festis tribuatur, illum indebite non augendo ob rationes erroneae devotionis ct pie­ tatis, aut sub specie necessitatis pastoralis. Rectus ordo enim et postulata ipsius necessitatis pastoralis fundamento positivo fulciri debent, non unice fundamento valde personali alicuius formae pietatis aut devotionis popularis minus ordinatae. Liturgia enim finem sibi proponit Deum colendi et fidelium animos sancti­ ficandi: quod ut obtineatur rectus ordo est servandus. 2. N. 51 Codicis rubricarum statuit ut calendarium proprium habeat quae­ libet dioecesis et quodlibet aliud territorium ecclesiasticum cui praeficitur « Or­ dinarius loci ». Quod necessarium est, cum quaelibet dioecesis aliqua festa omni­ no sibi propria habeat, ut, v. gr., Anniversarium Dedicationis ecclesiae cathedralis, festa Patronorum etc. At idea Proprii dioecesani cum aliis dioecesibus incommunicabilis, nostris diebus, obsoleta videtur. Est quidem dioecesis quid in se et a se subsistens; sed talis indiv idualitas omnino incommunicabilis su­ peratur, in praxi, per constitutionem Conferendarum Episcopalium sive regio­ nalium sive nationalium, ita ut ordinatio actionis pastoralis fiat modo magis uniformis. EfTormatio autem alicuius Proprii, quod sit commune pluribus dioe- ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO I INSTRUCTIO PRO SACERDOTE INFIRMO VEL CAECUTIENTE CIRCA MISSARUM VOTIVARUM CELEBRATIONEM EIDEM APOSTOLICO INDULTO CONCESSAM I - Praenotanda 1. Sacerdos infirmus vel caecutiens, seu visi vae potentiae debilitate, sive accidentaliter sive habitualiter, laborans, a Sancta Sede dispensatio­ nem oblinere potest celebrandi, iuxta normas inferius expositas, aut aliquam Missam ex votivis, aut Missam «quotidianam» defunctorum. 2. Conditiones huiusmodi privilegii ad amussim observandae sunt. 3. Si, durante privilegio, sacerdos caecutiens, plane caecus evadat, no­ vum indultum a S. Congregatione de disciplina Sacramentorum obtinere debet; coque obtento, sub gravi tenetur uti adsistentia alterius sacerdotis vel diaconi. II - Normae de Missis votivis A) Quae Missae votivae dici possint 4. Sacerdos dispensatus dicere potest: a) aut Missam Salve, sancta Parens, ut in Communi festorum B. Ma­ riae Virg., quovis anni tempore; b) aut Missam votivam dc B. Maria Virg. pro diversitate temporum assignatam; c) aut aliam Missam, quae tamquam votiva celebrari permittitur, iuxta nn. 306-316 Codicis rubricarum. INSTRUCTIO PRO SACERDOTI INFIRMO VF.L CAECUTIENTE Î63 B) Otiando Missa votiva dicenda sit 5. bus ct 6. 7. Missa votiva dici potest quovis anni tempore; dici vero debet omni­ singulis diebus, in quibus non permittuntur Missae defunctorum. In Triduo sacro, sacerdos omnino a celebrando abstinebit. In festo Nativitatis Domini, 1res Missas dicere potest. C) Quo colore utendum sit S. Si sacerdos infirmus vel caecutiens privatim celebret, semper colore albo uti potest. Si vero in ecclesia aut oratorio publico vel semipublico celebret adhi­ bere potest colorem vel Missae votivae vel Officio diei conformem. D) Quomodo Missa ordinanda sit 9. Hymnus Gloria in excelsis Deo, dici |Kitcst semper nisi adhibeatur color violaceus paramentorum. 10. Regulariter dicitur unica oratio. Attamen fas est sacerdoti oratio­ nes addere, quae a rubricis praescribuntur vel permittuntur. 11. Symbolum dicitur: 9 a) quotiescumque dicendum est in Missa diei currentis; Z>) si Missa celebratur ad modum Missae votivae I classis. 12. In qualibet Missa votiva dicitur praefatio communis, praeterquam in Missis de B. Mana Virgine, in quibus sumitur praefatio propria, adhi­ bitis tamen semper verbis Et te in Veneratione. 13. Si Missa sit in cantu, tonus adhibetur solemnis vel fcrialis, prout gradus dici currentis vel Missae votivae requirit. Ill - Normae de Missis defunctorum 14. Missa defunctorum dici potest diebus a rubricis permissis. Adhi­ beri tamen potest semper Missa «cotidiana», etiansi Missa sit I, II vel Ill classis. 15. In Missa «quotidiana» unica semper dicitur oratio, nempe Fi­ delium. Eligi tamen potest et alia magis conveniens; ct, si agitur de Missa lecta IV classis, addi potest et alia oratio ad libitum eligenda. 16. Missa «quotidiana» adhiberi jxjtest, ct quidem ter si placuerit, in ('ommemoratione omnium Fidelium defunctorum. 17. Ad sequendam Dies irae sacerdos numquam tenetur. Attamen si 364 S. CONGREGATIO RITUUM Missam I classis cantet, licet ipse sequentium non legat, chorus eam can­ tare non omittat. Summus autem Pontifex Ioan nes Pp. XXIII, in Audientia diei 12 apri­ lis 1961, hanc Instructionem in omnibus approbare dignatus est; atque sanxit ut ab omnibus, ad quos spectat, fideliter servetur. Contrariis quibuscumque non obstantibus. Datum Romae, ex aedibus S. Rituum Congregationis, die 15 aprilis 1961. C. Card. Cicognani, Praefectus L. φ S. H. Dante, a Secretis Adnotationes. — Peropportune S.R.C., edito Codice rubricarum, normas pro sacerdote infirmo vel caecutiente denuo revidit. Praesens Instructio differt in nonnullis ab Instructione data a. 1921 (cfr. Rituale Romanum, tit. V, cap. VI, a. 1952) er ab alia promulgata die 15 decembris a. 1957 (cfr. Acta Ap. Sedis, 50 11958) 51-54). Cum variationes inter has tres editiones eiusdem Instructio­ nis sint alicuius momenti, hic quaedam animadversiones referuntur ut appa­ reat maior simplificatio in recenti documento. Claritatis causa adnotationes nu­ meros ipsius Instructionis sequuntur. 1. — Normae Instructionis anni 1921 sacerdotem tantum caecutientem respiciebant, ipsi facultatem tribuendo utendi formula Missae quam memoriter dicere posset, absque fatigatione. Anno 1957 et hodierna Instructione haec facultas extenditur quoque in favorem sacerdotis infirmi, idest sacerdotis qui visiva potentia utique gaudet, sed debilitate ita laborat ut etiam Missam Officio dici conformem legere ipsi grave onus evadat. 3. — Sacerdos, plane caecus, tenetur adsisti in Missa celebranda, a sacer­ dote vel a diacono; prius mentio habebatur tantum de sacerdote. 4. — Haec paragraphus maiores refert variationes, si cum praecedentibus textibus Instructionis comparetur. Concessio anterior enim unice Missam quin­ tam inter votivas de B.M.V. considerabat, et facultative ad alias quatuor for­ mulas votivas de eadem B.M.V, extendebatur si sacerdos tantae adhuc esset potentiae visivac ut eas legere posset. Nunc vero concessio tripertita evadit: fl) loco quintae formulae c Missis votivis sumenda edicitur Missa de Communi festorum B.M.V., quae quidem quintae formulae votivae respon­ det, sed refert etiam partes variandas iuxta diversa anni tempora, scii. Gra­ duate, Tractum Λ versus alleluiaticos; Z») conceditur etiam electio inter quinque formulas votivas de B.M.V. pro anni temporibus: c) ac demum datur possibilitas seligendi inter omnes Missas, quas tam­ quam votivas Codex rubricarum (nn. 306-316) celebrare permittit. INSTRUCTIO PRO SACERDOTE INFIRMO VEL CAECUTIENTE 365 Haec maior largitas in facultate eligendi formulam Missae votivae certe facta est potius in favorem sacerdotis infirmi. Sacerdos enim caecutiens, utpote speciali Missali necessitatem habens, non semper tali facultate uti potuerit. At certe nonnullae aliae Missae votivae, opportune selectae, et forsan in foliis separatis editae in commodum cuiusque celebrantis peculiari Missali in usum caecutientium addi poterunt. E contra sacerdos infirmus, sed facultate visiva non laborans, c selectione plurium formularum, spiritum liturgicum melius colere poterit, v. gr. formulam eligendo, quae naturae temporis liturgici aptius respondeat. 8. — Color paramentorum potest esse semper albus, si privatim celebretur: sed datur facultas utendi co'ore conformi Officio dici, cum scilicet sacerdos celebrat in ecclesia aut oratorio publico vel semipublico. Est norma nova: ratio est clara: applicatur in hoc casu, aliquo modo, n. 323 Codicis rubricarum. 9. — Magna simplificatio introducta est circa recitationem hymni angelici, nam: numquam adest obligatio illum recitandi; qui quidem hymnus dici sem­ per «potest» (exceptis in Missis colore violaceo celebratis), sed non «debet». 10. — In Instructione a. 1921, in Missis votivis celebratis in festis ritus scmiduplicis et simplicis addebantur in Missis dc B.M.V. orationes de Spiritu Sancto et contra persecutores Ecclesiae aut pro Papa: a. 1957 absolute una tantum oratio praescribebatur. Nunc vero regulariter unica tantum oratio dici­ tur, sed tribuitur potestas addendi orationes, quae a rubricis praescribuntur (ex. gr. oratio Officii diei currentis, in anniversariis Summi Pontificis vel Epi­ scopi diocccsani, aut collecta ab Ordinario imperata) vel a rubricis permittun­ tur (ita oratio in anniversario propriae ordinationis, aut alia ad libitum iuxta Codicem: nn. 461-462). 11. — Dispositio circa recitationem Symboli est clara. Sed animadverti potest (ni fallimur) hac paragraphe sacerdotem infirmum vel caecutientem teneri dicere Credo diebus praescriptis ab Instructione, dum c contra non ita fit pro recitatione Gloria in excelsis, quod dici potest (non debet) semper, nisi adhibea­ tur color violaceus paramentorum. 12. — Praefatio communis, quae faciliter discitur, recitatur in qualibet Missa; in Missis vero dc beata Virgine dicitur praefatio dc eadem Virgine, sed semper cum eodem embolismo Et te in veneratione. 14. — Etiam pro Missis defunctorum datur amplior facultas eligendi for­ mulam, quae opportunitati respondet. Statuitur enim ut, praeter Missam « quo­ tidianam » eligi possint etiam aliae formulae. Quod quidem certe potius est in favorem sacerdotis solummodo infirmi, etiamsi cedere etiam possit in favo­ rem caecutientis, praesertim vero cum Missa est sole mnis, quando scilicet lec­ tiones seu partes quae revera in Missis defunctorum mutantur, a celebrante non dicuntur. 15. — Anno 1921 in Missis quotidianis dicendae erant tres orationes: a. ve­ ro 1957 unica oratio. Nunc dicitur semper unica oratio, quae est «Fidelium» vel alia conveniens: attamen in Missis votivis IV classis addi potest alia oratio ad libitum celebrantis. Quae norma respondet alii, quae supra proponitur pro orationibus in Missis votivis. 366 S. CONGREGATIO RITVUM II DECLARATIO DE COMMEMORATIONE FERIAE IV CLASSIS1 ('um huic S. Rituum Congregationi nonnulla dubia oblata sint circa commemorationem feriae IV classis tum in Missis festivis sensu latiore tum in Missis votivis, haec eadem S. Congregatio, ad maiorem simplici­ tatem obtinendam in universa materia de commemorationibus, declaran­ dum esse censuit: feriam IV classis numquam esse commemorandam in Missis tum festivis tum votivis ne conventualibus quidem. Statuit proinde ut in Codice rubricarum sequentia mutentur: a) n. 26 scribatur: «Omnes feriae, nn. 23-25 non nominatae, sunt feriae IV classis; quae numquam commemorantur». b) n. 289 in initio scribatur: «In omnibus feriis IV classis ... dici potest, sine commemoratione feriae». c) Altera pars n. 299 ita scribatur: «In reliquis feriis dicitur Missa dominicae praecedentis, nisi a rubricis aliter provisum sit ». Romae, ex aedibus S. Rituum Congregationis, dic 27 maii 1961. H. Dante, a Secretis C. Card. Cicognani, Ep. Tusculan., Praefectus Adnotatio. — Dubium, dc quo in Declaratione, ortum erat ex interpre­ tatione n. 303 Codicis rubricarum: ibi enim dicitur: « Missae festivae numero praecedenti recensitae (scii. Missae de commemoratione in Officio dici occur­ rente et Missae dc Mysterio, Sancto. Beato, cuius c'ogium eo dic habetur in M.irtyrologio vel eius Appendice pro rcspcctivis Ecclesiis approbata) omnibus iuribuc liturgicis gaudent, ac si festum cum integro Officio celebraretur ». Verba < omnibus iuribus liturgicis... » indicare videbantur has Missas festi­ vas sensu latiore celebrare deberi absque commemoratione feriae. Attamen, iuxta n. 289, in his Missis feriae commemorandae sunt. Exinde redactorcs calenda­ riorum non eiusdem sententiae fuere, sed alius aliter in hac re ordinem Missae disponebat. Nunc sero ad maiorem simplicitatem obtinendam» res auctoritate S.R.C. definita est: feria IV classis numquam commemoratur in Missis sive festivis sive votivis, etsi conventualibus. Quae quidem maior simplicitas, praesertim in Missis votivis, tum conventualibus cum pro devotione sacerdotis vel fide­ lium celebratis, obtinetur, auferendo ex ipsis commemorationem feriae IV classis. 1 Acta Ap. Sedis, 53 (1961) 388. formula benedictionis vehiculi «cinemobili» 367 III FORMULA PRO BENEDICTIONE VEHICULI « CINEMOBILI » NUNCUPATI1 V Adiutorium... Qui fecit... V Dominus... R7 Et cum... Oremus. — Omnipotens sempiterne Deus, qui ad Tui nominis glo­ riam et ad humani generis utilitatem opera manuum hominum ordinari voluisti, super has machinas, normis per viam eundi veulgandis destinatas, benedictionis Tuae gratiam effunde. Discant carum ope famuli Tui viam pedibus gradientes, discant vehi­ culo utentes, prudentiam, vigilantiam, timorem Tui, ut omni securitate, Suae aliorumque incolumitati prospicere valeant. Ne eis noceant, Domine, difficultas itineris, corporis fatigatio, temeritas velociter properantium. Caveant mentis inconsiderantiam, tarditatem molestam. Et quemadmodum Tobiae filio Archangclum Raphaclem comitem adiunxisti in via, ita An­ gelorum ministerio fideles Tuos libera ab omnibus corporis et animae periculis, ut recte coram Te ambulantes m terris, ad portum salutis aeternae pervenire mereantur. Per Christum Dominum Nostrum. Arnen. — Dic 9 augusti 1961 Summus Pontifex loanncs XXIII nova formula benedixit quadraginta machinas destinatas ad diffundenda cinematographea, normas Codicis viae illustrantia. Hoc perutili incepto Gubernii Italici, cives ubique docentur observare disci­ plinam in usu viae, sive illam pedestrim, sive automataria raeda percurrant. Sanctitas Sua, in sermone habito ad auctores huius incepti, in memoriam revocavit praeceptum decalogi < Non occides», explanans novam formulam liturgicam benedictionis. Notula. DOCUMENTA DE COMPOSITIONE CANDELARUM PRO SACRIS FUNCTIONIBUS Ad Decretum S.R.C. diti 13 decembris 1957 (cfr. Ephern. Iit. 72 |795<$] 131-132) «de parte cerae apum aut olei in candelis m usum Hturgicum adhi­ benda* in praxim traducendum. Conferentia Episcopalis Italica sequentes nor­ mas statuit, quae approbationi praeviae eiusdem S.R.C. submisit. 1 Cfr. diarium LOsservaforc Romano dici 10 augusti 1961. 368 S. CONGREGATIO RITUUM Questa Sacra Congregazione non ha mancato di esaminare attentamente le proposte che VAssemblca Generale dclla C.E.l. [Commissione episcopale per Italia] ha presentato a questo Dicastero per determinare la pcrcentuale di olio o di cera d’api per la lampada dei SS. Sacramento, il cero pasquale e le candele della S. Messa e le altre funzioni liturgiche. In considerazionc dclle attuali particolari circostanze, e nell’intento di provvedcre alla dignità del culto divino, questa Sacra Congregazione ha disposto, per 1’Italia, quanto segue: 1. Per la S. Messa, il cero pasquale e la lampada al SS.mo Sacra­ mento, la pcrcentuale di pura cera d’api, in tutto il complcsso dclla can­ dela, sia almeno dei 10%. Se per la lampada dei SS.mo si usa lolio, esso sia di puro olio di oliva. 2. Per le altre funzioni liturgiche, e per qualsiasi candela da usarsi in Chiesa, la pcrcentuale sia dei 5%. 3. Le candele cosi dette votive sono da escludcrsi dall’uso sacro. 4. Le altre materie ammesse (paraffina ad alto punto di fusione, stcarina, cercsina, ozochcrite e altre cere indurenti vegetali o minerali) siano di materie prime, scelte c totalmcnte raffinate. Sono assolutamente csdusi i sevi o altri grassi animali. 5. Ogni candela di qualunque tipo deve essere garantita da un tim­ bre) a fuoco portante il nome del fabbricantc e la pcrcentuale di cera d’api contenuta. Se in seguito le circostanze dovessero mutare, sarà cura di questa Congregazione di rivedere le present! disposizioni. Roma, 3 febbraio 1961. Gaetano Card. Cicocnanî, Prejetto LITURGIA PASTORALIS HEBDOMADAE LITURGICAE NATIONALES ITALICAE I. - Hebdomada liturgica pastoralis (Calari, diebus 5-12 martii 1961) Desiderio Exc.mi Archiepiscopi Calaritani, Hebdomada liturgicae pastora­ lis nationalis habita est in urbe Calaritana super thema « Sacramenta », ut fide­ les magis magisque illa cognoscant cisque participent ad hauriendam gratiam dix inani ab eis promanantem. Quam opportune per tre dies sessionibus studiorum, ipsis reservatis, plurimi interfuerunt sacerdotes. Argumenta tractata pro clero fuerunt: Theologia et liturgia sacramentorum (Rev. M. Magrassi, OSB); de pauca cognitione inter fideles vitae sacramentorum (Mgr D. Bondioli); evolutio historica liturgiae sacramentariae (Rev. R. Falsini, OEM); thesauri doctrinae dogmaticae, moralis et asceticae qui continentur in sacramentis (Rev.mus Abbas Dc Vincendis); tres caractères sacramentales relate ad cultum christianam (Exc.mus C. Rossi, CAL praeses). Sermones peculiares ad sanctimoniales habuit Rev.mus Abbas B. Cignitti, qui de doctrina ct efficacia sacramentorum in vita religiosa egit. Pro personis cxcultioribus ct magistris loquuti sunt Exc.mus I. Castellano, Mgr Bondioli ct clarus vir Corrias, Regionis Sardiniae praeses. Congressus pro Parvo Clero coadunavit circa 700 pueros. Pro populo in omnibus ecclesiis civitatis quotidie instructiones ct sermones habiti sunt mane et sero: praeterea mane fide'es, moderante aliquo sacerdote, actuose celebrationi Missae participaverunt, quam postea meditatio dc doctrina sacramentorum sequebatur. Hebdomada pastoralis calaritana optimum exitum habuit et sperare licet ut fideles per maiorem ct profundiorem cognitionem liturgiae, vitam christia­ nam maiore fervore vivant fructuosa receptione sacramentorum Ecclesiae. II. - XII hebdomada liturgica nationalis ITALICA (Assisii, diebus 3-7 iulii 1961) Quasi complementum argumenti praeteriti anni circa initiationem christia­ nam, hoc anno evolutum est thema de Confirmatione. Praesente Emano Card. Protectore C.dL, lacoho Lercaro, archiepiscopo BoI 64 IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM Concessiones scu indulta S. Congregationis Concilii pro nonnullis dioe­ cesibus ad reducendum numerum festorum pro Missae applicatione ita in suo robore manent, quatenus non obstant novis rubricis: sunt enim exceptiones ' ad tempus datae. II. — Alterum Decretum reformationem servitii choralis respicit. Cum haec materia ita ampla ct complexa sit, Commissio locorum Ordinariis munus com­ mittit revisendi Statuta capitularia atque abrogandi ea omnia quae novis rubri­ cis non sunt conformia, sicut, v. gr., recitatio Laudum sero: Laudes enim cum sint precatio matutina » (n. 145 novi Codicis) non amplius anticipari possunt. Concessiones circa reductionem servitii choralis datae ut chorales liberius curae animarum vacarent, cum sint indolis administrativae, adhuc in suo ro­ bore manent, quatenus conformes novo Codici. Quare: recitatio Vesperarum et Completorii non amplius anticipari debent horis antemeridianis, sed dicenda post meridiem, secus petenda a S. Sede dispensatio. Rite Commissio admonet Capitulates ut novae petitiones redigantur ad normam novi Codicis. Quod ad reductionem servitii choralis attinet, petitiones faciendae sunt iuxta tabellam dierum liturgicorum: sic dies maioris momenti ct solemnitatis, retineantur et, in casu, reducantur alii dies minoris momenti et gratius. Locorum Ordinarii antequam novae petitiones ad S. Sedem mittantur, illas perlegant ut in omnibus conformes sint novis rubricis. IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM In hac rubrica dubia resolvimus ad nos transmissa circa interpretationem unius alteriusve articuli novi Codicis Rubricarum. Responsa, quae subsignan tur, uni eorum auctori adseribenda sunt; de iis quae non subsignantur, e. Ephe­ meridum > Directio respondet. Numeri marginales articulos « Codicis » indicant. Ad « Motu proprio >. « Altiora principia... in proximo Concilio Oecumcnico »... Ergo ulterior adhuc erit instauratio? R. — Omnibus patet praesentem instaurationem esse solummodo rubricalem. Praeter rubricas etiam textus instauratione indigent. Quid mirum, proin­ de, si dicitur post Concilium haberi novam instaurationem? Ponenda est corona huic primae instaurationi. Sed quandonam? Cum dicitur « post » Concilium indicatur terminus a quo, non terminus ad quem. Instauratio textuum est res longe difficilior quam instauratio rubricarum; ac proinde multos requiret an­ nos studii, inquisitionis et laboris. 140. Quid venit sub nomine < communitatis »? IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM 65 R. — Hie, in rubricis, intelligitur sive « communitas » proprie ct per sc, quae constituitur constitutionibus et regulis cuiusdam familiae religiosae vel coctus, sive, latiori sensu, coadunatio duarum vel plurium personarum ad ali­ quid una simul agendum. Ita plurcs sacerdotes, qui conveniunt ut spiritualem animi collationem habeant, vel dixinum officium persolvant, constituunt com­ munitatem. 401 c. Si post Missam non de requie fit absolutio ad tumulum (iuxta n. 510 e), omittiturne ultimum euangelium? R. — Videtur respondendum esse negative. Nam hoc in casu Missa ct absolutio sunt duae functiones distinctae, occasionalitcr et per accidens iuxtapositae; utraque proinde integre celebranda. Cum, c contra, fit absolutio ad tumulum post Missam de requie, absolutio est complementum et corona natu­ ralis Missae, ct tunc omissio ultimi evangelii plane convenit. 456. Potest ne Ordinarius orationem tempore indefinito imperare? R. — Negative. Codex enim commendat valde explicite (« maxime con­ venit >) ut Ordinarius orationem imperatam non imponat * morio stabili» et. hac ratione, clara est legislatoris intentio reprobandi et corrigendi consuetu­ dinem, pluribus in locis invectam, imponendi orationes imperatas certis anni temporibus, vel certis mensibus, ita ut in Ordine dioecesano, vel in sacristiis haberetur elenchus omnium orationum dicendarum, pro toto anno. Ita oratio imperata omni vi et dignitate destituitur. Nunc oratio imperata duplici condi­ tioni subest: 1) imperari nequit nisi «pro re gravi et publica necessitate aut calamitate » (n. 454); 2) imperari nequit nisi « per spatium quod tempus verae necessitatis non excedat », ex. gr. per tres aut novem dies; si necessitas persistat. Ordinarius illam, novo actu, iterare potest. Quod si tempus calamitatis lon­ gius protrahitur — uti bellum, siccitas, ingentes pluviae — tunc oratio impe­ rata longius persistere potest, sed dicitur solummodo ter in hebdomada (n. 459 ai. Haec omnia modo absoluto excludunt Ordinarium, ordinaria potestate, imponere posse « per totum annum » et ad tempus indefinitum orationem imperatam. 510. An adhuc dicendae sint preces * Leoninae *? R. — Absque dubio. Nihil enim de hac re mutatum est. In novo Rubri­ carum Codice non nominantur, quia preces illae non pertinent ad Missam, sed sunt v. pium exercitium » post Missae celebrationem peragendum, ergo Missae adnexum, cui per positivam ecclesiasticam dispositionem omnes sacerdotes obii gantur, salvis casibus praevisis in decreto SRC, diei 3 martii 1960 (cf. Ephem. ht. 74 I 1960 I 458-460). 510 a. An omittatur ultimum euangelium cum statim post Missam datur Benedictio eucharistica? R. — Negative. Ultimum cvangelium omittitur solummodo, casibus taxative indicatis in toto numero 510. Quoad num. 507 a, ad quem remittit num. 510 a, clare dicitur ultimum cvangelium omittendum esse quando sequitur aliqua processio eucharistica vel non, minime vero cum sequitur aliqua alia functio, etsi sit eucharistica (expositio, benedictio, sacra Communio). 5 — Ephem. lit. 1961. 250 3. Toni < Ite, missa est > Sicut pro Gloria in excelsis, hic reteruntur tom pro Ite. missa est ex variis Missis Kyrialis, qui in Ordine Missae non sunt mm inserti, videlicet: i. In festis I classis 3 = Missa II II. In festis II classis 2, 3, 4 et 5 = Missa V, VI, VII et VIII III. In festis III classis 2 et 3 = Missa ΧΠΙ et XIV 4. Ad In festis duplicibus 5 In festis B. Mariae Virg. I In festis B. Mariae Virg. 2 In dominicis infra annum In festis semiduplicibus I In festis semiduplicibus 2 Infra octavas quae non sunt BMV XV. In festis simplicibus VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. aspersionem aquae benedictae XVI. In feriis per annum (extra tempus paschale) Ut antea. XVII. In dominicis Advent, et Quadr. VARIATIONES IN KYRIALI I. In BENEDICAMUS DOMINO Quando post Missam sequitur aliqua processio, loco he, missa est cantatur: let ponuntur duo toni pro cantu Benedicamus Domino, qui in Ordine Missae in­ serti sunt, videlicet tonus c Missa 11 ct tonus c Missa XVIII). 1. Tempore paschali II. In festis solemnibus 1 III In festis solemnibus 2 IV. In festis duplicibus 1 V. In festis duplicibus 2 VI. In festis duplicibus 3 VII. In festis duplicibus 4 In festis II classis 5 In festis B. Mariae Virg. 1 In festis B. Mariae Virg. 2 In dominicis per annum ct tem­ pore Septuagesimae XII. In festis III classis. 1 XIII. In festis III classis 2 XIV. In festis III classis 3 XV. In commemorationibus ct in feriis temporis natalicii XVI. In feriis per annum ct tempore Septuagesimae XVII. In dominicis Adventus, Qua­ dragesimae ct Passionis XVIII. In feriis Adventus, Quadrage­ simae, Passionis et Quatuor Temporum septembris ac in vigiliis extra tempus paschale VIII. IX. X. XI. VARIATIONES IN GRADUALl In Litaniis minoribus EXTRA TEMPUS PASCHALI. Ant. ad Introitum·. Exaudivit de templo sancto suo vocem meam: et clamor meus m conspectu cius introivit in aures cius. In Ant. ad Offertorium, Alleluia inter parenthesim ponatur, cum indi­ catione T. P. Ant. ad Communionem sumatur c Missa votiva Pro remissione peccatorum. Pro graduait, tractu ct Alleluia cum suis versibus ad Missam votivam Pro quacumque necessitate remittatur. titulis Hae variationes respiciunt tantum assignationem singularum Missarum Kyrialis diversis diebus hturgicis, ad normam et mentem codicis rubricarum, secundum novas denominationes et divisiones dierum liturgicorum. Tituli antiqui XV1I1. In feriis Adventus, et Quadra­ gesimae, in vigiliis, etc. rubricis 1. Dematur Benedicamus Domino post omnes Missas. 2. Eius loco, post Missas XVI, XVII, XVIII, ponatur: « Ite, missa est, ut in Missa XV ». 3. In Missa XV, post Ite Missa est ponatur rubrica: « Hic tonus adhiberi potest ad libitum in omnibus Missis, in quibus cantatur Ite, missa est sine Alleluia ». 4. Post Missam XVIII disiunctim ponatur: 2. In 251 VARIATIONES IN CANTU S. CONGREGATIO RITUUM Novi tituli I. Tempore paschali II. In festis I classis I III. In festis I classis 2 IV. In festis II classis I V. In festis II classis 2 VI. In festis II classis 3 VII. In festis II classis 4 Hae dispositiones derivantur ex n. 87 Codicis rubricarum, iuxta quem Ordinariis locorum facultas tribuitur eas transferendi ad alios tres dies conti­ nuos magis opportunos iuxta regionum diversitatem aut consuetudinem aut necessitate m ». Providetur, proinde, ut pro temporibus extra T.P. adsint omnes partes propriae pro Missa Rogationum, quia in Graduali hacc inscribitur unice pro tempore paschali. Ad textus autem eligendos iam providerat n. 27 Variatio­ num in Breviario ct Missali romano. 2. In Missa votiva de Spiritu Sancto Tempore paschali, antiphona ad Introitum Spiritus Domini, ut in festo Pentecostes. Extra tempus paschale: (Hic ponatur antiphona quae iam exstat, deleta rubrica in fine posita]. V \RlATIONI S IN CANTU 47 5 s. CONGREGATIO RITUUM 252 Antiphona ad Offertorium Confirma, ut Past Septuagesimam: {Hic ponatur antiphona, quae iam exstat, Antiphona ad Communionem Factus est, Post Septuagesimam: (Hic ponatur antiphona, quae iam exstat, in festo Pentecostes. deleta rubrica in fine posita}. ut in festo Pentecostes. deleta rubrica m fine posita}. Iuxta has variationes, in omnibus anni temporibus, extra Septuagesimam ct Quadragesimam, in fini antiphonae ad Offertorium et in antiphona ad Com­ munioni m retinetur Alleluia, sicut m festo Pentecostes. Quod adsit Alleluia in fine harum antiphonarum non est mirandum, quia iam invenitur in aliis antiphonis eiusdem genens. Ratio mutationis est characteris mere technici, scilicet ordini* musicals, ad complendam et non amputandam melodiam, sicut accideret auferendo, praesertim m corpore antiphonae ad Communionem, Alleluia. VARIATIONES IN ANTI PHONAL I IV. In festis B. Mariae Virg. V. In dominicis per annum ct in dom. Sept., Sex. et Quinq. VIII. In dominicis Adventus ct Quadr. VI. In festis simplicibus VII. In feriis extra Τ.Ρ. — (cfr. tonum qui invenitur in Antiphonali ad I Vesperas dominicae in albis). 1. Toni «Benedicamus Domino» Hae variationes respiciunt assignationem tonorum versus Benedicamus Domino ad Laudes ct ad Vesperas ad diversos dies Uturgicos, iuxta novam ipso­ rum durum denominationem post editum Codicem rubricarum. Quid simile ac supra occurrit pro tonis hymni angelici in Missa, pro Ire, missa est atque pro titulis Missarum in Kyriali. Variationes I. In festis solemnibus II. In festis duplicibus III In festis semiduplicibus, in vig. Epiphaniae, in dominicis infra oct. Nativ., Epiph. ct Corporis Christi, et diebus infra octavas quae non sunt B.M.V. (praeter octavas Paschae. Ascensionis ct Pentecostes) Novi tituli 1. In festis I classis N.B. In dominica Resurrectionis ct per totam octavam usque ad Laudes sabbati in albis inclusive dicitur V. Benedicamus Domino, alleluia, alleluia, ut proprio loco in Antiphonario notatur. H. In festis II classis ct in dominica ac diebus infra octavam Nativi tatis 1Π. In festis III classis 1. Per annum et tempore Sept. 2. Tempore Adventus, Quadra­ gesimae et Passionis VI. In feriis 1. Per annum, ac tempore natali­ cio et Septuagesimae 2. Tempore Adventus, Quadrage­ simae et Passionis, in vigiliis extra tempus paschale ac in feriis IX Temporum mensis septembris VII. Tempore paschali Per totum tempus paschale, a do­ minica in albis, in Officio dc Tem­ pore sive dominicali sive feriali, tonus sequens adhibetur. In festo Ascensionis et in festo Pentecostes cantatur ut in festis 1 classis. in CANTU HYMNORUM En schema comparativum: Tituli antiqui IV. In festis B. Mariae Virg. V. In dominicis Ad Horas minores, toni hymnorum aliquibus festis proprii demantur. Toni autem unicuique tempori assignari tan­ tum in Officiis dc Tempore cantandi sunt; reliqua tamen festa tonos secun­ dum solemnitatis gradum positos sem­ per servent. Ad Horas maiores, unusquisque hymnus suum tonum servat omni tem/ porc: non datur iam tonus proprius dc Tempore pro hymnis Horarum maiorum. Proinde tempore Nativitatis hymni S. Stcphani, S. loannis Ap. et Ev. canuntur tono, qui datur in Com­ muni. Idem servatur tempore paschali: hymni vero Apostolorum, qui tempori paschali sunt proprii, tonum quem ha­ bent, servant. I. Ad Matutinum, Laudes ct Ve­ speras, hymni sempre cantandi sunt in tono assignato, vel in uno ex assignatis si plures ponuntur ad libitum. Exci­ pitur tantum Tempus a Nativitate ad Epiphaniam decurrens, ct tempus pa­ schale usque ad Pentecosten: in qui­ bus omnes hymni (eiusdem metri) etiam in Officio Sanctorum cantandi sunt in tonis pro tempore propriis, ut in suis locis ponuntur, nisi aliter no­ tetur. 2. Hymni vero Horarum, i. c. Pri­ mae, Tertiae, Sextae, Nonae et Com­ pletorii, cantantur per annum in uno ex tribus tonis communibus in Psal­ terio positis, pro qualitate diei vel festi, nisi aliter notetur. Ratione vero temporis currentis, i. c. VARIATIONI Λ IN CANTU S. CONGREGATIO RITUUM Adventus, Nati vitaris Domini, Quadragcsimac, Passionis, Paschalis, hymni Horarum cantandi sunt in tonis pro tempore assignatis, etiam in festis occurrentibus, nisi aliter notetur. (In festis tamen I et II classis infra Ad­ ventum vel Quadragesimam sumi po­ test, ad Primani, Tertiam, Sextam ct Nonam, tonus pro festis maioribus in Psalterio assignatus). In festis quae habent doxologiam propriam, tonus specialis assignatur pro Horis ct Completorio; si insuper habent octavam, idem tonus servandus est ad easdem Horas per totam octavam, etiam in festis Sanctorum occurrenti­ bus, nisi aliter notetur. Sed ad Matu­ tinum, Laudes et Vesperas festorum quae occurrunt, tonus solitus servatur, etiam si mutanda sit doxologia. Posthac antiphonae integrae impri­ mantur ante ct post psalmos ct cantica, ad omnes Horas, tam maiores quam minores. Ad Vesperas dominicae notanda est inchoatio primi psalmi, quae fit a se­ cundo versiculo, idest: < Donec ponam inimicos tuos... >. H Etiam variationes modo recensitae originem ducunt e normis et spiritu Codicis rubricarum. Etenim mutatio mdodiae in hymnis Horarum tam maiorum quam minorum, ut plurimum, derivabatur a mutatione doxologiae, quae propria occurreret festo aut tempon. Sublata nunc huiusmodi mutatione, nulla adest ratio cur tonus hymni vanandus sit. ha, ad Horas maiores « unusquisque hym­ nus suum tonum servat omni tempore·», sicut « quilibet hymnus semper dicitur sub conclusione quae ipsi m Breviario assignatur» (CR, n. 188). Ad Horas minores autem servantur toni propru pro diversis temporibus assignati, sed tantum m Officii > de lempore; sicut servantur toni pro variis festorum gradibus assignati, sed tantum m Officiis de festis occurrentibus. Lltima dispositio respondet n. /9/ Codicis rubricarum: « Antiphonae dicun­ tur semper integrae ante et post psalmos et cantica, ad omnes Horas, tam maiores quam minores >. 255 Indicatio autem mtonationis ps. 109, Dixit Dominus, a secunifo versiculo incipiendae congruit rubricae quae exstat in Breviario romano post antiphonam Dixit Dominus: « Et non repetitur m psalmo: quod semper fit, quando antiphona incipit a primis psalmi Ve! cantici verbis. Et psalmus et canticum tunc incipitur ab eo verbo, ante quod desinit antiphona...». Nota tamen hanc indicationem respicere psalmum iuxta textum Vulgatae editionis, in quo antiphona respondet integro primo versui psalmi. In versions vero iussu Pii XI1 edita, inchoatio psalmi facienda erit inde ab aslerisco primi versus, quia textus antiphonae respon­ det solummodo primae parti primi versus psalmi. C. Braga, C.M. IN NOVUM RUBRICARUM CODICEM 78. In sabbatis m quibus occurrit officium dc feria IV classis fit de s. Ma­ ria in sabbato: quaeritur utrum in iisdem sabbatis celebrari possit Missa quoti­ diana defunctorum? R· — Negative, iuxta n. 423, ubi dicitur: « Missae defunctorum IV clas­ sis... celebrari possunt... in feriis IV classis tantum »; non ergo alio die liturgico IV classis, scilicet cum ht Officium S. Mariae in sabbato. Datur enim clara distinctio cum Missis votivis IV classis, quae expresse permittuntur non tantum in feriis, sed et diebus liturgicis IV classis (n. 387). 147. In nostra ecclesia Cathedrali recitatio Matutini terminatur hora 16,10. Canonici censent non convenire tunc recitare Completorium, quod « valde op­ portune dicitur tamquam ultima precatio diei» (naturalis, et non liturgici|, cum adhuc supersint ad minus 5 horae actuositatis et laboris. Quid faciendum in casu? R. — Convenit petere indultum dicendi Completorium a solo, non in choro. Tali enim modo servatur apprime natura « horaria » partium Officii divini in die, et etiam natura aliquo modo « indisidualis » huius Horae. 247. In recitatione Officii a solo facta, loco « Dominus vohiscum > dicitur i Domine exaudi»: quaeritur, an per analogiam omitti debeat « Dominus vobisctim » quando Sacramenta ve! Sacramentalia a sacerdote solo administrantur, ct etiam in variis benedictionibus Ritualis a solo sacerdote peragendis? R. — Negative, cum novus Codex rubricarum respiciat solummodo Bre­ viarium et Missale Romanum. 473. «In Missa in cantu, ea omnia quae diaconus ve! subdiaconus aut lector, vi proprii officii cantant vel legunt, a celebrante omittuntur ». Quaeritur utrum celebrans debeat manere ad altare an possit adire sedilia, sicut fit in Hcdomada sancta. Et, si stat ad altare dum legitur epistola, pote sint se vertere ud subdiaconum? R. — Negative ad omnia. Sacerdos manet ad altare conversus ad latus epistolae. In Codice expresse dicitur quando sacerdos potest sedere: «dum can- 256 IN NOVI M Η l II Η I< \ Η l Μ < <>!>!< I M tantur Kyrie, eleison, Gloria in cretins, sequentia et (dido. alio tempore ant ad altare » (n. 523). Ritus hebdomadae sanctae est peculiaris pio htx tempore, nec ad alios c.ism applicari potest. Insuper < Ritus servandus in celebratione Missae» non c.st abolitus .1 Q, dice, ct usque dum rc\isioni subieiatur, adlun servandus est (cfr Motu Proprio « Rubricarum instructum >, n. 2). 510c. Ultimum euangelium penitus omittitur in Missis defunctorum cum sequitur absolutio super tumulum: quaeritur an eadem norma servanda sit aj quando fit absolutio supra pannum nigrum super pavinu ntutn extensum; l»i quando sacerdos qui dat absolutionem alius est ac celebrans Missam. R. — Affirmative ad utrumque. Etenim: Codicis habet: < (Sacerdos) incipit in cantu» {Gloria, Credo}, sed inferius ad literam e eiusdem numeri dicitur: «dicit secreto alia quae in Missa lecta dicuntur clara voce», scilicet, iuxta n. 511: «In Missa lecta dicuntur clara voce: ... c) hymnus Gloria, symbolum >. Etiam hic adnotare oportet: «Ritum servandum» adhuc vigere, nec (as esse cuilibet ad proprium arbitrium caeremonias Missae mutare. Item dicendum de casibus similibus, v. gr. dc canendo Sanctus una cum fidelibus, etc. Quot genuflcxiones sunt faciendae a celebrante, quando communicare debt! cum particulis in ipsa Missa consecratis? R. — Una tantum. Equidem cum non amplius habeantur Misereatur ct indulgentiam, cessat ratio duas vel tres genuflcxiones perficiendi. Proinde celc brans, sumpto pretioso Sanguine, si consecraverit particulas super corporali positas, genuflect», ponit particulas super patenam, se vertit ad fideles dicens Eccc Agnus Dei. Si vero consecraverit particulas in pvxide, sumpto pretioso Sanguine, pyxidem discooperit, gcnuflcctit ct se vertit ad populum. Quid in * Ordine divini Officit » inteUigendutn sit pro Ad Horas ant ct pss. dc feria* cum Temport Quadragesimae st Passionis celebratur festum novem lectionum? R. — Hoc in casu sumendae sunt Antiphonae per annum iuxta rubricam positam post hymnum ad Primam feriae II in parte verna Breviarii: «Anu phonae extra Tempus paschale, in hac ct aliis feriis ad Primam, Tertiam. Sextam et Nonam appositae, dicuntur semper in festis novem lectionum, quae Tempore Quadragesimae et Passionis celebrantur, quando iuxta Rubi icas su mendi sunt psalmi dc feria ». 4k: 4 I hl I ION! S hl I DITIONI s DI· ' OHiU I »1 I Hl fit M * r>- ( ODICI RIBRK\RLM> Rubricae Hrevtant ft Mtssaln Romani, « document iurr, fr ;iCf analy tiro. Editio mator, ( ilia 'id Vatic ano, LiLrer , Edj»ri. mi»or ad modum Ordinis divini Offici pro Ecclesia uni ervi > sun· ad comn^dum urentium: sed omnino eaedem sunt quoad rem contentam (’. Bkaga, C.M., In novum Codicem Excerptum ex Ephem. ht. I960, tax VI Introducto j>crsp:cuc ei e c .. lorata potiores tangit quaestiones sub ad spectu luridico ct pistura Cbr.ta: peritiae, perfectae rei tractatae cognitionis dotes oriuntur ex 'liuturno ■>'r b \uctore habito in socia ad laboratione ad novum Codicem parandum // nuoi'0 C.oihct dl rubric he de! breviario t det Me- ale Romur.o. Tr.. u .< c. del P. D. Urbano Biribô, O.S.B Commento del P. Carlo Brag . ( Μ linalpia, Ris ista liturgica Editrice, 1960. ln-8”, 132 pp. Paginae referunt textum trium relationum habitarum Coetui Lûurg Na­ tional! Italico, mense septembri I960. Materia resonat 'filum praecedent:' cru­ sculi. Lectio plana ct scientibus suavis. /x Nouveau (.ode des Rubrique · du Bréviaire et du Mive Romain. ru. ■ \irr»c Georges Martimort et Pierre Jounel La \ia ^on-D/eu, n. 63 bu. p.;ns, In-8", 224 pp. Inter commentaria in novum Rubricarum codicem, hk taxiculus p< u dici Centri Pastoralis liturgicae Parisiensis principem tenet locum E: grarubmur ex corde cum Auctoribus sise ob tempest is itatem praeparationis sise cQs <\;x 'itionis serenitatem, quam huc illuc, adnotatiunculac les iorum umbrarum, ion perturbant. Praecedunt tres dissertationes. Can. Martimort agit de organisât io e te-v poris liturgici (pp. 1-26), de mutationibus circa Officium divinum Ipp. 26-38» et circa Missam (pp. Î9-62). D. Jounel adnotationc' sternit cire.: cu ium S. ;κ torum (pp. 63 87). Sequitur textus integer, lingua gallica exaratus, nos i Codici' \V Lt rz, Emführung m die Xeuen Rubn{rn de> Ra miti be Rretit·^ una Missale. München, Verlag Franz X Scit/, l%0. In 16". W'111 103 pp ('ommentarium novarum rubricarum optimae notae Non datu textus io\i Codicis seibotcnus, sed interpretatus. Dt Lui/, in regionibus linguae germani cjc notus ob suas publicationes rubricales, unus luit ex viris peritis, quibus demandatum est onus examinandi schemata nos i Codicis in jvriotio praepara 18 — rfihfffi Iit 10ΛΙ. VOL. I.XXVI FASC. I 1962 EPHEMERIDES LITURGICAE E D I Z I O NI LITURGICHE VIA POMPEO MAGNO, 21 — ROMA K60S) INDEX TOMI LXXV1 (1962) I — DISSERTATIONES Amift R., La Messe «pro unitate Ecclesiae»........................................................................... 296 Becqubt J., La liturgie dc l’Ordre dc Grandmont................................................................... 146 Braga C., In secundani partem Pontificalis romani...................................................................201 Enoüt L E., Dc Virginum consecratione quaestiones selectae.......................................... 3 Gazeau R., La reforme du calendrier........................................................................................... 389 Meersseman G. G., Prcghierc per la pace, per Γunione di tutti i cristiani c per il Con­ cilio composte da Pietro de Soto ncl 1558 ............................................................ 134 Pascher J., « Konzclebration > bei der ülwcihc am Gründonnerstag ni der rôniischcn Überliefcrung?........................................................................................................................... 285 Stevens O., Gedanken zur Kalcndcrrcform................................................................................... 418 Π _ NOTAE nt, Ricordo del P· Capclle..............................................................................................................50 Combaluzier F., Paul Doncoeur et la liturgie (1880-1961)........................................... 165 — Liturgie ct vocabulaire dc latin chrétien....................................................................................162 Del Ton L, Praefatio dc SS. Eucharistia..................................................................................... 52 Gamber Kl.. Fragment cincs mittclitalicnischen Plcnarmissalc aus dem 8. Jahrhundert 335 Lemarié J., Homélie carolingienne ou médiévale sur le baptême du Seigneur . . 342 Molin J.-B.» Les prières du prône en Italie..................................................................................... 39 Raffa V., S. Paulinus Nolanus auctor sacramcntarii Gelasiani primigeni? . . . 345 Vandenbroucke F., Dom Bernard Capclle, abbé du Mont-César (1884-1961) ... 43 111 — IUS ET PRAXIS ?! “I S. Rituum Congregatio V 13 aprilis 1961. — Decretum: Editio typica Pontificalis romani emendati (auninciifariinn) i‘ • ■ ! t , ! 1 3 augusti 1961. — Communicatio circa festa Patronorum Italiae.......................................... 177 13 decembris 1961. — Translatio festi SS. Cordis lesu (aditotatio)........................................... 177 2 ianuarii 1962. — Declaratio circa dubia quae in rubricarum codice interpretando orta sunt (adnotatio)............................................................................................................................. 179 2 ianuarii 1962. — Declaratio circa editionem typicam partis secundae Pontificalis romani (adnotatio)............................................................................................................................. 182 Missae votivae: in die professionis Religiosorum; in dic professionis Religiosarum; ad vocationes ecclesiasticas petendas; ad vocationes ecclesiasticas servandas; ad vocationes religiosas petendas ct fovendas (adnotationes)................................................................... 167 16 aprilis 1962. — Decretum generale: Ordo Baptismi adultorum (amimaitarium) . 423 210 INDEX 495 Suprima S. Congregatio S. Officii 2/ octobris 1961. — Communio infirmis administranda horis postmeridianis (adnotatio) . 183 IV — PASTORALIS LITURGICA Alriora Instituta studiis liturgicis provehendis: — * Pontificium Institutum liturgicum »................................................................................................ 53 — L’Institut supérieur de liturgie dc Paris........................................................................................54 — Nova sedes Instituti liturgici Trevirensis........................................................................................56 V Cursus liturgiae pro professoribus seminariorum et scholasncatuum theologicorum 349 XIII hebdomada liturgica nationals italica......................................................................................350 IVe Congrès national du C.P.L........................................................................................................ 352 IXe semaine d’étude pour professeurs dc liturgie............................................................................. 354 Peregrinatio internat. * luvenum ministrantium »............................................................................. 454 VI Congressus univ. cultui divino addictorum............................................................................. 457 Normae de s. Liturgia et de Musica s. in arch. Bononiensi................................................... 458 V — LITURGIA ET MUSICA Epistola « Ineunda laudatio» loannis Pp. XXIII (adnotationes)..................................................... 58 Pontificia allocutio (adnotationes)......................................................................................................... 61 VI — RECENSIONES Abate G., II primitivo Breviario franccscano (E. Cattaneo)................................... Alarie R., Au service du l’autel. Guide du servant dc Messe (L B.) Amiot Fm Le mystère de l’autel (M. Bisagni)............................................................ 84 93 193 Andrieu M.. Les Ordines romani du haut moyen-âge IV. Les textes (Ordines XXV XLIX). V. Les textes (Ordo L) (P. Borclla)..................................................... 69 Breydy M., L'Office divin dans l'Eglise syro-maroiüte (L. Betta) . Chaldaïschcs Brevier. Ordinarium des ostsyrischcn Stundegebets (J D.C.) Czerwik S., Homiiia paschalis apud Patres usque ad sacculum quintum (LB.) 378 380 365 CoF.BERGH C., Le sacramcntairc Gélasicn, ancien, une compilation dc deres romanisant de VII siècle (R. Falsini)........................................................................................ 376 La domcnica. Aspetti stonci. liturgici e pastorali (Λ/. Bisagni)................................... 92 B., Un témoin archaïque de la liturgie copte de S. Basile (L. Betta)................................................................................................. 378 Ogresse J. - Lanne E. - Capellf si ni R.t Padre Gemelli e la rinascita liturgica in Italia (L B.) . Fernandez Ogueta J.. Liturgia de los tiempos nuevos (L B.)................................... Iischi r IL, Catechesi cucaristica e rinnovamento liturgico (AL Bisagni) . I ai 95 466 91 PONTIFICALE ROMANUM PAKS SECUNDA EDITIO TYPICA EMENDATA DECRETUM Pontificale romanum inter libros liturgicos potioris momenti ture con­ numeratur: exhibet enim sacros ritus actioncsquc solcnmcs, quas splendi­ diore caeremoniarum apparatu peragere iis tantum licet, qui sacro Episco­ pali munere (ruuntur. In secunda autem parte huius sacri libri illae exstant consecrationes ct benedictiones rerum, pontificali ritu peragendae, quae, sacculorum decursu, cx simplici saepius actione, ad adeo ampliorem formam plurimis caeremoniis confertam pervenerunt, ut nonnumquam sensus obvius actioms sacrae, nimia quasi ornamentorum opulentia, in quibusdam partibus obscuratus appareret. Temporibus ergo nostris, ad antecedentia tam profunde mutatis, atque singulorum rituum origine et significatione melius cognitis, legitimum na­ tum est desiderium, potiores sacras actiones in hac secunda parte Pontifi­ calis romani descriptas opportune revisendi ct ad simpliciorem quandam formam reducendi, ita ut fidelibus ct facilior eveniar ad illas participatio, ct carum profundae significationis intellegentia. Ita factum est ut Summus Pontifex Pius XII, fel. ree., instaurationem liturgicam huius partis Pontificalis romani illi Commissioni peritorum vi­ rorum commiserit, quam ad alios similes labores iam antea instituerat, loannes vero Pp. XXIII opus a Decessore inceptum continuari ac perfici iussit, atque tandem expletum Ipse recognovit ct approbavit, duabus emenda­ tionibus, contra praescripta luris Canonici, explicite inductis, nempe: obli­ gationem iciunii, quod ecclesiae consecrationem praecedere deberet (can. 1166, § 2), mitigando; et indulgentias ab Episcopo in ecclesiae vel altaris consecratione concedendas (can. 1166, § 3) noviter disponendo. Sic denique Pontificalis romani liber secundus, Typis Polyglottis Vati­ canis decore impressus, in lucem profertur, atque vi huius S. Rituum Con­ gregationis decreti uti editio « typica » eiusdem secundi libri declaratur, cui omnes editores, ad libros liturgicos edendos rite admissi, in propriis editio­ nibus ad unguem se conformare tenentur. Romae, cx aedibus S. R. C., die 13 aprilis 1961. L. ►£< S. I C. Card. ( f nGNANi, S.R.C, Praefectus H Date, a secretis DE BENEDICTIONE ET IMPOSITIONE PRIMARII LAPIDIS 1. Prunus nucleus rituum ad benedicendum et imponendum primarium lapi­ dem pro ecclesiae aedificatione legitur in PRCur (pp. 420-421): «Primo benedicitur aqua. Deinde dicuntur psalmi penitentiales, deinde letanie... Tertio benedicitur lapis. Posnnodum ponitur in loco suo. Deinde cantatur Salue regina alta voce ·. Textus orationis ad benedicendum lapidem est: « Bcne^dic, domine, creaturam istam lapi­ dis, ut sit remedium salutare generi humano et præsta, per invocationem nominis tui, ut quicumquc ad hanc ecclesiam edificandam et perficiendam pura mente auxi­ lium dederint, corporis sanitatem et animæ medelam percipiant. Per ·. Ut facile vi­ deri potest, est aptatio orationis pro benedictione « ad omnia ». 2. Ritus autem iam bene dispositus invenitur in PDur (pp. 451-455) cum omni­ bus elementis ct formulis, quae etiam ad PR transierunt. En schema PDur et PR: I. Dispositiones rubricates (nn. 1-2). II. Aspersio loci ubi altare esse debet: benedictio aquae; aspersio cum ant. Signum salutis ct ps. 83 Quam dilecta ; oratio Domine Deus, qui licet caelo et terra non capiaris (nn. 3-5). III. Benedictio lapidis: versus Adiutoriimi, Sit nomen, Lapidem, Tu es Petrus, Gloria Patri; orationes Domine lesu Christe, fili Dei rn'i’i ct Domine sancte; aspersio lapidis ct impressio crucis per singulas partes; oratio Benedic, Domine, creaturam istam lapillis (nn. 6-9). IV. Impositio lapidis: litaniae cum oratione Actiones nostras, depositio lapidis in fundamento cum ant. Mane surgens lacob ct ps. 126 Nisi Dominus; formula In fide lesu Christi; aspersio lapidis iam collocati cum ant. Asperges me et ps. 50 Miserere (nn. 10-13). V. Aspersio fundamentorum; a) prima pars- Ant. O quam metuendus est cum ps. 86 Fundamenta ; Oremus. Flectamus genua. Orario Omnipotens et misericors Deus qui sacerdotibus rnis (nn. 14-15). b) secunda pars: Ant. Pax aeterna. Oremus. Flectamus genua. Oratio Omnipotentem Deum, fratres carissimi (nn. 16-17). c) tertia pars: Ant. Bene fundata est cum ps. 121 Laetatus sum. Oremus. Flectamus gcmia. Oratio Deus, qui ex omni coaptatione iustorum (nn. 18-19). VI. Conclusio: Hymnus l eni, Creator cum orationibus Descendat et Deus, qm in omni loco dominationis. Hortatio ad populum et concessio indulgentiae. Benedictio Pontificis. Missa (nn. 20-26). 3. Ritus instauratus elementa essentialia PDur retinet, sed ordine magis perspicuo ct sine repetitionibus disponit. Primo enim fit aspersio loci in quo ecclesia erit aedi­ ficanda, quasi ad cius separationem ab usu profano significandam, deinde benedi­ citur lapis ct collocatur, quasi mitium totius operis. 212 DE BENEDICTIONE ET IMPOSITIONE PRJMXRIl LAPIDIS ORDO AD BENEDICENDUM ET IMPONENDUM PRIMARIUM LAPIDEM PRO ECCLES1Æ ÆDIFICATIONE QUO TEMPORE PRIMARIUS LAPIS IMPONI POSSIT 1 Benedictio et impositio primarii lapidis pro ecclesiæ ædificationc quolibet die ct hora peragi potest. Paranda pro sacra actione 2. Fundamenta ecclesiae sint aperta aut saltem bene delineate. 3. In loco ubi altare maius esse debet, figatur crux lignea convenientis altitudinis. 4. Pro sacra actione vero parentur: 1) lapis primarius, qui debet esse quadratus ct angularis, una cum cæmcnto ct instrumentis ad ipsum in fundamentis collocandum; adsit quoque cae­ mentarius, qui lapidem ipsum in fundamentis coaptet; 2) vas aquæ benedictae < ordinaria: ■> 12 cum aspersorio dc herba hyssopi, si haberi potest; 3) duo intorticia pro acolythis, et crux processionalis; 4) amictus, alba cingulum, stola ct pluviale albi coloris, necnon mitra auriphrygiata et baculus pastoralis pro Pontifice; item amictus, alba, cingulum pro diacono et subdiacono, necnon stola albi coloris pro diacono; 5) faldistorium ornatum, super tapete, ante crucem ligneam. 6) Provideatur denique quod ecclesiæ fundamenta possint libere circumiri. De PRÆPARATIONE PASTORALI 5. Curent denique parochus vel alii ad quos spectat, ut fideles, quorum usui ecclesia ædificabitur, debita imbuantur erga suam ecclesiam devotione, et tempe­ stive non tantum moneantur de benedictione et impositione primarii lapidis, sed de ipsis ritibus ct eorum significatione opportune edoceantur. Pr.cstat denique ut ipsi fideles invitentur ad opem suam sponte ac libenter suppeditandam in ecclesiæ ædificationc ipsiusquc decore augendo 2. jjS 1 Benedictio aquae ad aspergendum locum ecclesiae aedificandae fit ante ispam actionem sacram, non m ipso ritu, ut antea praevidebat PR: nihil autem dicitur de possibilitate inserendi hanc benedictionem immediate antequam aqua benedicta adhibeatur, ut fit in ritu dedicationis ecclesiae. Ceterum hic adhibenda est aqua benedicta « ordinaria ·, quae semper praesto est, dum in ecclesiae aut altaris consecratione requiritur aqua · gregoriana », quae proinde ad hoc pa­ randa est. 2 Tna suggeruntur inculcanda m pastorali institutione fidelium: devotio erga propriam ecclesiam, tamquam domum familiae spiritualis ct locum conventus populi Dei; natura ct si­ gnificatio rituum quos Ecclesia adhibet in rituali benedictionis ct impositionis primarii lapidis*, ct cooperatio directa sive ui ecclesia materialiter aedificanda, sive in ipsius decore augendo. LUSTRATIO LOCI IN QUO ECCLESIA FUNDATUR Pars 213 prima LUSTRATIO LOCI IN QUO ECCLESIA FUNDATUR 6. Pontifex, hora competenti, accedit ad locum ecclesiæ ædificandx, ubi, adiuvantibus diacono et subdiacono, suis paramentis iam indutis, assumit amictum, albam, cingulum, stolam, ct pluviale albi coloris. 7. Assumpta deinde mitra et accepto baculo, praeeuntibus acolythis cum intorticiis ■’ accensis ct cruce, et clero, vadit cum ministris ante crucem positam in loco ubi altare esse debet, atque, depositis baculo ct mitra, stans, inchoat, ct omnes prose­ quuntur : V. Deus, m adiutoriuni4. Gloria Patri. 8. Quo expleto, Pontifex, mitram in capite tenens, aspergit, nihil dicens -, lo­ cum m quo crux posita est; præccdentibus deinde acolythis cum cruce et intorticiis accensis, atque clero, circuit aspergendo fundamenta ecclesiæ, nihil dicens, incipiendo retro crucem, procedens a sinistris, et rediens ad locum unde discessit 6. Interim schola cantat: /b/f. Signum salutis pone, Domine lesu Christe, in loco isto: et non permittas introire Angelum percudentem. /k 47 Magnus Dominus et laudabilis nimis 7. Haec eadem capita instructionis, debite accommodata, ante quamlibet partem Pontificalis pro­ ponuntur. ' Γ: ί ·' Non candelabris: et hoc ad maiorem commoditatem, sive quia intortteia facilius portantur per spatium temporis satis amplum, ct dum stant, acolythi possunt illa in terra deponere, sive quia, dum acolythi ambulant, eorum flamma minus facile exstinguitur. 4 Formulae, in novis ritibus, seliguntur ct momento convenientes quo proteruntur et quae fidelium participationem fovere possint. Ita omnes ritus per Dei adiutorii invocationem inci­ piuntur versu Dc///, in adiutoriuni, et per laudem Deo oblatam concluduntur Benedicamus Domino. ■ Abrogatur dispositio PR, quae habetur etiam m Missali et in Caercmoniali Episcoporum, dicendi ant. /l/pcrje/ me. Haec enim antiphona, si bene congruit cum agitur de personis asper­ gendis, minus bene aptatur rebus inanimalis, propter anthropomorphismum exaggeratum quem inducit. Ceterum, ipsa aspersio cum aqua cxorcizata est iam actus benedictionis, indcpcndcnter a formula quae illam comitetur. Hoc iam factum erat in Ordine Hebdomadae sanctae instau­ rato, ct nunc applicatur in tota secunda parte PRE. 6 Aspersio loci in quo ecclesia aedificabitur fit unico tractu, prius m loco in quo crux posita est, et in quo postea altare exstruetur, deinde per fundamenta saltem dehneata. Procedit autem Pontifex nihil dicens, ct ita ut partem quam aspergere debet ad suam dexteram habeat. 7 In PR hoc momento canebatur ps. 83 Quam dilecta tabernacula tua: erat laudatio ecclesiae, tabernaculi Dei et loci fclcis habitationis cx parte hominis fidelis. Sed revera hoc Dei taber­ naculum adhuc non subsistit. PRE inducit ps. 47, qui loquitur de potentia Dei m monte sancto ct in civitate sancta, quique melius videtur congruere cum actione Pontificis, qui limites novi huius montis Dei circumdat ct quasi complectitur (cfr. vers. 13-14): quae idea melius ct ve­ rius in nova psalmorum versione exprimitur: «Perlustrate Sion, ct circuite eam, numerate turres cius. Considerate propugnacula cius, percurrite arces eius... ». 214 DE BENEDICTIONE ET IMPOSITIONE PRIMARII LAPIDIS iPost binos psalmi versi/s] Repetitur antiphona, si accesse fuerit. Non dicitur Chria Patri, sed repetitur antiphona. Quæ si non sufficiant, repetantur quousque aspersio finiatur; si autem finiatur prius, abrumpitur psalmus ct repetitur antiphona. 9. Expleto circuitu, Pontifex, stans ante crucem, facie ad locum ecclesiæ ædificandæ conversus, depositis aspersorio ct mitra, tono fcriali ac inanibus innetis dicit: V. Dominus vobiscuin. Cui omnes respondent: RT. Et cum spiritu tuo. Oremus. Omnipotens ct misericors Deus, qui sacerdotibus tuis [PRsXlI, pp. 179-180, n. 15]«. Pars secunda BENEDICTIO PRIMARII LAPIDIS 10. Acceptis mitra ct baculo, Pontifex accedit ad locum ubi lapis ponendus est, ibique depositis baculo ct mitra, stans, lapidem ipsum benedicit, tono fcriali ac ma­ nibus iunctis dicens: V. Adiutorium nostrum in nomine Domini. Omnes R;. Qui fecit cælum ct terram. V. Dominus vobiscuin. Omnes R.'. Et cum spiritu tuo. Oremus. Domine Icsu Christe, Fili Dei vivi, qui es lapis angularis dc monte sine manibus excisus, ct immutabile fundamentum, hunc lapidem collocandum in tuo nomine coiijiriiia9; ct Domine Icsu Christe, tdi Dei vivi, qui es verus omnipotensqne Deus, splendor et ymago Patris et vita eterna, qui es lapis angularis dc monte sine manibus excisus ct immutabile fun- : L s Ut textus aptius respondeat actioni iam expletae, verba visitaturi sumus ct benedicturi sumus mutata sunt in visitavimus ct benediximus. 9 Vox loco conferimus invenitur in nonnullis codicibus PDur. ut ipse Andrieu in notis indicat; ct certo melius respondet formae orationis. IMPOSITIO PRIMARII LAPIDIS tu, qui es principium et finis, sis, quaesumus, principium ct incremen­ tum ct consummatio ipsius operis, quod debet ad laudem ct gloriam tui nominis inchoari. Qui vivis ct regnas in sæcula saeculorum. Rr. A men. 215 damentum, hunc lapidem collocan­ dum in tuo nomine conferimus, ct tu, qui es principium et finis, in quo principio Dens Pater ab initio cuncta creavit, sis, quesumus, principium ct incrementum ct consummatio ipsius operis, quod debet ad laudem et gloriam tui nominis inchoari. Qui cum patre [PDur, p. 452, n. 6]. Tunc aspergit lapidem ipsum aqua benedicta, nihil dicens. 11. Iuxta locorum consuetudines, legi potest instrumentum benedictionis pri­ mani lapidis et initii ecclesia.·, ab Episcopo ct aliis, dc clero et laids, quos invitari decet, subsignandum, et una cum primario lapide in fundamentis postea includendum. Post lectionem instrumenti, aliquis cantus popularis peragi potest. Pars tertia IMPOSITIO PRIMARII LAPIDIS 12. Pontifex, stans cum mitra ct baculo, tangit ct ponit ipsum primarium lapi­ dem in fundamento, dicens: In fide Icsu Christi collocamus lapidem istum primarium [PDur, p. 453, n. 12] '0. 13. Deinde cæmcntarius locat ipsum lapidem cum caemento; postea Pontifex spargit aquam benedictam super ipsum lapidem, nihil dicens, ct ad faldistorium revertitur. Interim schola cantat: .4hl Dominus aedificet nobis domum, ct custodiat civitatem 11. Ps. 126 Nisi Dominus. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. 14. Expleto psalmo et repetita antiphona. Pontifex, deposita mitra, stans ante crucem, facie ad locum ecclesiæ ædificandæ conversus, tono fcriali ac manibus inn­ etis dicit: i" Textus ad litteram refert formulam PDur. Attamen deletum est triplex signum eruas ad nomen SS.mac Trinitatis. Formula ergo unico tractu proferenda est a Pontifice, dum manum dexteram super lapidem tenet. n In PR canebatur, ante ps. 126. ant. Mane surgens lacob', ipsi nunc substituitur ant. quae ab ipso psalmo sumitur, quae invenitur in Psalterio, ad Vesperas feriae 111. (MM· 216 DE BENEDICTIONE ET IMPOSITIONE PRIMARII LAPIDIS V. Dominus vobiscum. Omnes R". Et cum spiritu tuo. In hac oratione ad litteram N. nominetur Sanctus ille, in cuius honorem ac no­ men ecclesia fundatur. Verba vero beati Λ’. intercedentibus meritis omittuntur si eccle­ sia in honorem alicuius mysterii ædificatur. Oremus. Domine Deus, qui licet cælo ct terra non capiaris, domum tamen di­ gnaris habere in terris, ubi nomen tuum inciter invocetur, locum hunc, quæsumus, beati N. intercedentibus mentis, visita ct, per infusionem gratix tuae, ab omni inquinamento purifica, purificatumquc conserva; et, qui dilecti tui David devotionem in filii sui Salomonis opere complevi­ sti, in hoc opere desideria nostra perficere digneris. Per Christum Do­ minum nostrum. R". Arnen. Domine Deus, qui licet celo ct terra non capiaris, domum tamen dignaris habere in terris, ubi nomen tuum invocetur, locum hunc, quesunius, beate Marie 12 semper virginis et beati N. martiris vel confessoris tui, in cuius honorem atque nomen presens Inudabitur ecclesia, omniumque sanctorum intercedentibus meritis, vi­ sita et, per infusionem gratie tue, ab omni inquinamento purifica pu­ ri ficatumque conserva et, qui di­ lecti tui David devotionem in filii sui Salomonis opere complevisti, in hoc opere desideria nostra perficere digneris, effuqiantque hinc omnes ne­ quitie spirituales. Per. [PDur, p. 452, n. 5]. Et statun Pontifex addit: Dominus vobiscum. R*. Et cum spiritu tuo. Diaconus nero cantat: y. Benedicamus Domino. Et omnes respondent: R1. Deo gratias. ' Pontifex demum dat benedictionem solemnem, concedit indulgentias et, depo­ sitis paramentis sacris, vadit in pace. 12 Mentio B.M.V. in textu huius orationis dentitur, memoria servata illius tantum Sancti, in cuius honorem nova ecclesia aedificabitur. Idem factum est in formulis consecrationis ecclesiae et altaris, in quas nomen B.M.V. a Durando inductum fuerat. In textu PRE retinetur in locutione · ubi nomen tuum iugiter invocetur », verbum inciter quod exstabat in PR- DE ECCLESIAE DEDICATIONE Historia ritualis pro ecclesiarum dedeatione quatuor periodis considerari potest, scilicet: in ritu romano primaevo, in ritu gallicano, in ritu romano-gallicano scu « composito », et demum in Pontificali romano. Cum impossibile sit minute universani historiam huius ritus breviter conscribere, sufficiat, pro singulis periodis, fentes indicare, et elementa quae in ipsis sunt manifestare, ita ut quis facile videre possit evolutionem ritus usque ad Pontificale romanum. I. In ritu romano primaevo K*' hE ml . Quomodo Romana Ecclesia nova templa dedicare consueverit, haec testantur documenta: 1. S. Ambrosii Epistola XXII ad Marccllinatn (5 apr. 386): cum sanctus Episcopus basilicam, quam fideles « Ambrosianam » appellabant, sine reliquiis inaugurasse^ plures petierunt ut solemnia dedicationis perageret, sicut pro basilica « Romana · iam fecerat, corpora sanctorum in ea deponendo. Quod s. Ambrosius fecit, postquam ss. Gervasii et Protasii reliquias invenit [PL 16, 1019-1026]. H H H ■ β E H 2. Pp. Vigilii Epistola ad Profuturum (a. 538), cuius pars nostrum argumentum respiciens haec est: -■ IV. Dc ecclesiarum restauratione in fabricis vel dedicatione quid sit observandum. Dc fabrica vero cuiuslibet ecclesiae, si diruta fuerit, ct si in eo loee consecrationis solemnitas debeat iterari, in quo sanctuaria non fuerunt, nihil indicamus officere, si per eam minime aqua cxorcidiata iactctur: quia consecrationem cuiuslibet ecclesiae, in qua sanctuaria non ponuntur, celebritatem tantum scimus esse missarum. Et ideo, si qua sanctorum basilica a fundamentis etiam fuerit innovata. sine aliqua dubitatione, cum m ea missarum fuerit celebrata solemnitas, totius sancti­ ficatio consecrationis implebitur. Si vero sanctuaria quae habebat abla.a sint, rursus eorum repositione ct missarum solemnitate reverentiam sanctificationis accipiat » [PL 84. 832]. ® 3. Liber diurnus Romanorum Pontificum 1, qui, pluribus in formulis, Missae celebra­ tionem memorat uti elementum princeps ct necessarium: « sacrosanctis mysteriis consecrare» (n. 10); «celebrantur sacrificia veneranda Missarum» (n. 15). 4. Sacramentarium GrcgOrianuin, quod elementa praebet Missae in ecclesiae dedi­ catione. Tres quoque orationes hanc Missae formulam praecedunt, quibus est titulus: Oratio quando levantur reliquie (Aufer a nobis)·. Oratio in dedicatione ecclesiae {Do­ mum tuam); Oratio post velatum altare {Descendat). i H I oerster, Liber diurnus Romanorum Pontificum, Bern 1958. 15 — Ephem. ht, 1962. DE ECCLESIAE DEDICATIONE 21S 5. Ordo Romanus XLll (saec. VIII), qui sic ritus dedicationis describit: Pontifex accedit ad locum ubi reliquiae paratae erant et eas proccssionaliter ducit usque ad portam novae ecclesiae (nn. 1-2), quam ingreditur cum ministris tantum (3) et parat aquam exorcizatam (4-5) cum qua altare abluit (6). Facta litania, reliquiae portantur ad altare (7-9); Pontifex mittit chrisma per quatuor angulos sepulcri et deponit re­ liquias cum tribus partibus corporis Domini et tribus granis incensi et ponit tabulam cum oratione Deus qui ex omni coaptatione sanctorum (10-13); signat cum chrismate tabulam sepulcri et quatuor angulos altaris (14-15 et 18); et velatur altare cum ora­ tione Descendat (16). Sequitur aspersio ecclesiae (17) et Missa (19-20). Summatim, ex his documentis, colligere possumus: a) Usque ad saec. VI, ecclesia unice per Missae celebrationem dedicabatur, quamvis, quibusdam in adiunctis, depositio quoque reliquiarum accedere posset. b) Horum duorum elementorum compositio fit in OKXLII, ita ut unicum ritum constituant. 11. In RITU GALLICANO Gallicanum ritum ad ecclesiam dedicandam testantur sequentes fontes: 3 j4 o 1. Missale Francorum (saec. VIII) in quo elementa leguntur quae pertinent ad altans consecrationem: a) oratio ad aquam exorcizatam cum vino Creator et conser­ vator Immani generis (n. 56); />) praefatio consecrationis altaris Dei Patris omnipotentis misericordiam, una cum rubrica de aspersione altaris super quatuor angulos, septies circum, et ad basim, necnon de oblatione incensi super altare (n. 57); c) benedictio altaris Deus omnipotens, in cuius honorem (n. 58); ) Caeremonia lustrationis parietum externorum ct primi ingressus in eccle­ siam oritur progressu Sacram. Drog, cuius nativa forma in ORXLI recensetur. c) Pontifex « per pavimentum cum cambutta » scribit alphabetum graccum et latinum. 5 pura, ad arbitrium Episcopi con­ secrantis ; 6) mantilia ad extergendam mensam altaris; 7) tobalca linea cerata, ad mensuram altaris (pro quolibet altari consecrando) ; 8) quinque cruces parvæ pro quolibet altari consecrando, factæ de candelis ceræ subtilibus, ct grana incensi cum iisdem cremanda; 9) aliquæ spatulæ ligneæ, ad abradendum de altari combustiones candelarum et thuris, et vas in quo ipsæ rasuræ deponantur; 10) cæmentum ad liniendum sepulcrum reliquiarum; adsit quoque caementa­ rius, qui suo tempore Pontificem adiuvet in claudendo sepulcro reliquiarum; 11) duo intcrticia pro acolythis, et crux proccssionalis; 12) vasa cum aqua, ad abluendas manus Pontifici··, ct medulla panis ct mantilia; 13) in parietibus ccclesiæ intrinsecus per circuitum depingantur duodecim cru­ ces, duo metra circiter supra terram, seu ea altitudine quæ facile attingi possit. H.e auccs ita disponantur, ut m unoquoque latere ccclesiæ sex inveniantur, dur hinc ct inde vicinæ altari maiori, duæ hinc et inde prope portam principalem ccclesiæ, cetera· octo hinc et inde per parietes aulæ ccclesiæ. Consecratio deinde ccclesiæ fit per unctionem ipsorum parietum, chrismate factam, in medio cuiuscumque crucis depictæ, quæ conservari debent in testimonium peractæ consecrationis. Subter quam­ libet crucem aptetur ansula in qua infigatur parvum candelabrum cum candela accendenda, postquam Pontifex parietem in medio crucis depictæ sacro chrismate signaverit I6. Convenit, ut quovis anno, consecrationis anniversario die. reponantur ad cruces parietales candelabra, et accendantur candelæ; usus inductus est cum haec aspersio per ipsum Pontificem fieri coepta est. ante ingressum in ecclesiam, ct antequam aqua benedicta · gregoriana · praepararetur. Antiquitus enim aspersio externa fiebat per aliquos clericos a Pontifice delegatos, dum ipse aspersionem internam perficiebat: ♦ Et mittit ex ministris aut clericis duos vel tres, qui extrin­ secus ecclesiae parietes ima vice psallentes spargant ► (OKXLI, n. 13). 15 Ad parandam «crucem* super qua scriptio duplicis alphabeti fieri debet (cfr num. 21). Usus harenae loco cinerum favet munditiei et commoditati; nec semper facile hodie cineres haberi possunt. 16 Magni momenti videntur hac determinationes; et valde utiles sunt ad actionem sacram magis expeditam reddendam, cum non debeant transferri · scala vel aliud aedificium · (PDur, p. 457, n. 9) ad cruces parietales attingendas. De candelis per circuitum ecclesiae illuminandis testimonium habetur iam in OKXLI (n. 1)» in PKGcrm ct in documentis subsequentibus. quae omnia agunt de illis accendendis antequam incipiat actio sacra. PRE distinctionem et progressum habet m usu luminum m ecclesia de­ dicanda* in prima ct secunda parte actionis sacrae sufficiunt duo intorticia accensa quae crucem ct Pontificem comitantur; in tertia vero habentur etiam duodecim candelae < subter cruces pa­ rietales · accensae; et m Missa demum adduntur sex candelae, quae super altare collucent. 228 DE ECCLESIAE DEDICATIONE 14) bombyx sufficiens, ad extergendas cruces in parietibus ecclesia.·, et in sti­ pitibus portæ et altaris; 15) tobalcæ ct vasa atque ornamenta ecclesia? ct altaris (seu altarium); 16) amictus, alba, cingulum, stola et pluviale violacei et albi coloris >7 nccnon mitra auriphrygiata et baculus pastoralis pro Pontifice; item amictus, alba ct an­ gulum pro diacono et subdiacono, nccnon stola violacei et albi coloris pro diacono; eadem insuper paramenta cum stola violacea pro altero diacono, qui intra ecclesiam consistit; 17) faldistorium ornatum, super tapete, unum ante portam principalem ec­ clesia·, alterum in presbyterio; quod si duo non habeantur, faldistorium tempestive transportetur in presbyterium; 18) in loco, vel prope locum, in quo reponitur vasculum sigillatum ann reliquus, paretur quoque feretrum 1r*r> >4 ” 1” » 4 'T fJ tT ’ r > * , / J 'Z ' Z* 4-? C iZ ’ir u r .u Possessio et dedicatio ecclesia: 24. Tum Pontifex, acceptis mitra ct baculo, accedit ad locum ubi cineres aut harena sparsi sunt, et cum extremitate baculi scribit super cineres, vel super harenam, alphabetum graecum incipiens ab angulo inferiore sinistro, et alphabetum latinum 37 incipiens ab angulo inferiore dextero, iuxta figuram hic expressam. 35 Ut inscriptio a Pontifice facienda a fidelibus apte conspici possit, eiusquc significatio in­ tellegi, cineris aut harenae conspersio in medio ecclesiae parari deberet. Si enim ante cancellos fieret, finis caeremoniae minus attingitur, quia Pontifex scribendo facile terga verteret fidelibus. 30 Textus orationis c PDur (p. 470, n. 70) depromptus ad litteram datur m PRE, exceptis duabus tantum mutationibus in fine: a) loco verbi ditari PR ct PRE, m PDur habetur dolare; b) dempta est ultima phrasis: qui quondam lapideis le^cm scripsisti in tabulis. Haec enim applicatio allcgorica nihil habet cum lapide altaris. 37 Alphabeti inscriptio prima vice apparet m ORXLI (n. 5). I.B. Dr Rossi (Dec’ll alfabcti che il 1'escot'o scrive stilla trace decussata nel consacrare le chiese, in Biillcttino di arch, crisi. 1881 pp. 140- 145) in hoc ritu viderat exemplum gestus agrimensorum romanorum in mensurandis agris; ita POSSESSIO ECCLESIAE 237 24,1. Dum Pontifex alphabetum scribit, Episcopi consecratores prope altare suum sedent. Intérim schola cantat 38: Ani. O quam metuendus est locus iste. Ps. 47 Magnus Dominus. [Pos/ binos psalmi wnits] Repentur antiphona, si neccsse fuerit. 25. Deinde Pontifex, stans cum mitra ad populum conversus, habens apud se alios Episcopos consecratores, clara voce dicit 39; Deum omnipotentem, fratres ca­ rissimi, supplices deprcccmur, ut ha­ bitaculum istud benedicere ct custo­ dire dignetur, ut tenebras ab eo repellat ct lumen infundat, nullam saevienti adversario tribuat potesta­ tem, sed propria sit domus Dei, ct nullam in ca inimicus habeat licen­ tiam nocendi *39 40. Deum omnipotentem, fratres caris­ simi, in cuius domo mansiones multa: sunt, supplices deprcccmur, ut habi­ taculum istud benedicere ct custo­ dire dignetur, per aspersionem huius aquee cum vino mixta·, ut tenebras ab eo repellat ct lumen infundat, nul­ lam saevienti adversario tribuat po­ testatem, sed propria virtute sit do­ mus Dei, ut nullam in ca inimicus habeat licentiam nocendi. Per. [PRsXII, p. 182, n. 30]. Episcopus quattuor angulos dclimitando, loci possessionem capiebat. Sed H. Thurston ( The alphabet and the Consecration o f Churches, in The Mont, 1910. pp. 621-631) demonstravit, praesertim ex vocabulis quae in ritus descriptione usurpatur, originem celticain ritus, ira ut alphabeti in­ scriptio super cruce decussata sit potius ampliatio symboli Apocalypsis A ct 12 (Apoc. 1, 8) cum X coniuncti. PRE ritum retinet, nonnullis tamen elementis mutatis. Inscriptio non fit per universam ecclesiam, sed in spatio limitato, ita ut praesentia fidelium in ecclesia admitti possit. Insuper ci­ neribus etiam harena substitui potest: est variatio, quae iuxta locorum condiciones ct necessi­ tates perpendenda est. quaeque ad munditiam quoque inservire potest (ctr. notam 15). *8 Loco cantici Benedictus, traditional!* inde a PRGerm cum ant. O quam metuendus, repe­ tenda per * singulos versus... quandiu opus fuerit » (PDur, p. 4M. n. 50), praecipitur canendus ps. 47 qui melius congruit actioni possessionis domus Dei. et cuius versus circa finem memo­ rant actionem mensurandi magnitudinem civitatis Dei: est quodammodo actio quam perfidi Pontifex modo ideali amplectendo totam extensionem ecclesiae per alphabeti scriptionem, etsi spatio valde circumscripto. 39 Culmen totius partis lustrationis ct possessionis ecclesiae habetur in orationibus conclu­ sionis. Praecedit «praefatio» seu monitio qua Pontifex significationem dat precationis solemnis forma eucharistica expressae; sequitur oratio sub silentio, genibus flexis, deinde «collecta· qua oratio particularis resumitur quaeque in precationem eucharisticain effluit, qua ecclesia Deo dicatur eiusquc potentia super « domum Dei » imploratur. 40 Formula m PRGerm, in PRsXII (p. 182. n. 3) et PRCur (p. 430. n. 37) inscribitur Praefatio aquae cum vino mixtae et pertinet ad rituale benedictionis aquae « gregorianae ·. In PDur DE ECCLESIAE DEDICATIONE 238 Et, deposita mitra, statim subdit: Orcinus. Diaconus vero: Flectamus genua41. Et omnes, una cum Pontifice, flexis gembus, per aliquod temporis spatium in silentio orant. Dicto vero a diacono: Levate. Omnes surgunt ct Pontifex, stans ad aulam ccclesiæ conversus, tono fcriali ac manibus iunctis dicit orationem. Oratio Deus, qui loca nomini tuo dicanda sanctificas, effunde super hanc ora­ tionis domum gratiam tuam; ut ab omnibus hic nomen. tuum invocanti­ bus, auxilium tuæ misericordiae sentiatur [PRsXII, p. 183, n. 37]. Per Domi­ num nostrum lesum Christum Filium tuum: Qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti, Deus, Extendit manus et prosequitur cum cantu: V. Per omnia saecula saeculorum. R". Arnen. V. Dominus vobiscum. R’. Et cum spiritu tuo. V.I Sursum corda. R‘. Habemus ad Dominum. 5. Gratias agamus Domino Deo nostro. R". Dignum et iustum est. est disiuncta a rituali benedictionis aquae gregonanae ct. idoneis accommodationibus, facta est oratio praeparatoria caeremoniae lustrationis altaris ct parietum internorum ecclesiae. Novis­ sima accommodatione formula facta est monitio quae solemnem praefationem « in dedicatione ecclesiae» praecedit, convenienter aptata iuxta textum PRsXII. 41 Monitio diaconalis Flectdinus jenira - LciMfe, temperata in ritu gallicano sed crebrior in ritu composito, nimis frequens facta erat in PDur, cum sane verba nativa significatione exhausta erant. Hic plerumque verba diaconi allocutione sacerdotali carent, cum antiquitus hanc comitabantur, ut v. gr. in orationibus sollemnibus feria VI Hebdomadae sanctae. Ceterum fre­ quentia huius monitionis, actio genuflcctcndi ct surgendi etiam in locis inhabilibus, uti extra ecclesiam, itemquc actio auferendi ct imponendi Pontifici mitram, gravitati caeremoniarum sane nihil proderant ct ritum aggravabant. Quare in PRE haec monitio diaconalis ad nativam enuntiationem revocata est. allocutionem sacerdotalem subsequitur ct per totam actionem liturgicam bis tantum dicitur: cum ecclesiae dedicatio atque altans consecratio perficitur. POSSESSIO ECCLESIAE PRE 239 PRs.XII. Vere dignum 42 et iustum est, æquum et salutare, nos tibi sem­ per et ubique gratias agere, Domine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus, Teque suppliciter exorare: adesto precibus nostris, adesto sacramentis, adesto etiam piis famulorum tuorum laboribus, nobisque misericordiam tuam poscentibus. Descendat quoque in hanc ecclesiam tuam, quam sub invocatione sancti nominis tui ct in memoriam sancti tui N. nos indigni consecramus, Spiritus Sanc­ tus tuus septiformis gratiæ ubertate redundans; ut, quotiescumque in hac domo nomen sanctum tuum fuerit in­ vocatum, eorum, qui te invocaverint, a te pio Domino preces exaudiantur. in honore sanctae crucis, in qua coaeternus tibi filius tuus dominus noster Icsus Christus pro redemptione mundi pati dignatus est, et sancti martyris tui N. indigni O beata ct sancta Trinitas, quæ onuiia purifi­ cas, omnia mundas ct omnia peror­ nas ; o beata maiestas Dei, quæ cuncta disponis; o beata ct sancta manus Dei, quæ omnia sanctificas, omnia benedicis, onuiia locupletas; o sancte sanctorum Deus, tuam clementiam humillima devotione deposcimus, ut hanc ecclesiam per nostræ humilita­ tis famulatum in honore sanctæ et victoriosissimae crucis et sancti mar­ tyris tui N. purificare, benedicere, consccrarcquc perpetua sanctificatio­ nis tuæ ubertate digneris. 42 Textus praefationis datur iuxta codices PRsXII (p. 184, n. 39), demptis mentione sanctae crucis (cfr. notam 29), aliisque partibus, quae quodammodo duplicationem conceptuum praebabant, ut facile videri potest ex duorum textuum iuxtapositione. In altera columna ponuntur partes, quae m PRE ablatae sunt a textu PRsXII. 240 DE ECCLESIAE DEDICATIONE Hic sacerdotes sacrificia laudis tibi offerant; hic fideles populi vota per­ solvant; hic peccatorum onera sol­ vantur, fidclesque lapsi reparentur, (oniniumquc) vincula peccatorum absolvantur; ut omnes qui hoc templum beneficia iustc deprecaturi ingrediuntur, cun­ cta se impetrasse lactentur, ut, con­ cessa misericordia quam precantur, perpetuo miserationis tuæ munere glorientur. Per Dominum etc. * Pars In hac ergo, quaesumus, domine, domo tua, spiritus sancti gratia egroti sanentur, infirmi re­ cuperentur, claudi curentur, leprosi mundentur, cæci illuminentur, dé­ molies eiciantur. Cunctorum hic de­ bilium incommoda, te, domine, an­ nuente, pellantur, secunda DEPOSITIO RELIQUIAKUM Translatio reliquiarum 44 m a rrrrt m it a c: t ’ i / '/ . ’ o r 26. Pontifex, cum aliis Episcopis consecratoribus, deponit potamenta violacea et assumit stolam et pluviale albi coloris. Diaconus similiter, deposita stola violacea, accipit albam. Sumptis deinde mitra et baculo, Pontifex, cum aliis Episcopis, proces43 Conclusio in PRE, canenda est a Pontifice eadem mclodia ac praecedens pars prae­ fationis, ita ut tota precatio modo uniformi proferatur. Abrogatur ergo dispositio rubricatis com­ munis in omnibus praefationibus extra Missam, dicendi conclusionem « legendo » tantum, « ita tamen ut a circumstantibus audiri possit ►. Hucusque unica exceptio huic normae erat conclusio laudis cerei in Vigilia paschali. 44 Variationes inductae in translatione reliquiarum sunt: a) cantus in accessu ad locum reli­ quiarum: dantur antiphonae antea canendae stando in ipso loco repositionis reliquiarum; sed ps. 94 omittitur; b) omittitur oratio Aufer a nobis ante ingressum in locum reliquiarum; c) in reditu processionis, usque ad portam ecclesiae canitur ps. 149 cum ant. Istorum est enim et a porta ecclesiae ad altare ps. 150 cum ant. Ingredimini. Hi duo psalmi antea erant canendi post­ quam processio ad altare pervenerat, d) omittuntur: circuitus ecclesiae cum reliquiis, allocu­ tiones Pontificis ante ingressum populi in ecclesiam, unctio portae ecclesiae. Haec omnia totam actionem simpliciorem reddunt et simul singulas partes melius ordinare permittunt Insuper, in utraque parte processionis, ad fidelium participationem fovendam, inseri possunt cantus populares. TRANSLATIO RELIQUIARUM 241 sionalitcr accedit, cum clero et populo, ad locum ubi rcliquiæ positæ fuerunt Si ta­ men multitudo fidelium magna sit, et prxvideatur quod non sine boni ordinis ct devotionis detrimento ab ecclesia exire possint, pars tantum eorum processionem comitetur, reliquis in ecclesia remanentibus ct cantus processionis vel alios, pro op­ portunitate, persolventibus. Dum fit processio ad locum reliquiarum, cantantur antiphonae quæ sequuntur omnes vel aliquae, iuxta necessitatem 45 : /b/L O quam gloriosum est regnum. .4m. Movete, Sancti Dei. .4/il Ecce populus custodiens indicium. .4n/. Via Sanctorum. Ize/, ad libitum : Aut. Eccc populus custodiens [ι7α redacta ut textu dua­ rum procedentium antiphonarum componatur]. 27. Cani potest etiam aliquod responsorium vel hymnus de illis Sanctis, quo­ rum rcliquiæ sunt transferenda·, vel etiam aliquis cantus popularis in honorem Sanctorum. 28. Cum ventum fuerit ad locum reliquiarum, cantu expleto, Pontifex, depositis baculo et mitra, stans ante reliquias, tono feriali ac manibus iunctis dicit: V. Dominus vobiscum. Omnes R'. Et cum spiritu tuo. Oremus. Fac nos, Domine, Sanctorum tuorum [PRsXlI, p. 185, n. 43]. 29. Tum Pontifex, accepta mitra, ponit cum benedictione incensum in thuribulo et reliquias incensat; deinde fit processio, hoc ordine: praecedunt acolythi cum intorticiis et cruce, tum clerus: postea, diaconi (vel diaconus) dalmatica rubn colons induti, portantes feretrum cum reliquiis, et ante eos thuriferarius cum thuribulo fumigante; iuxta reliquias portantur intorticia; deinde sequitur Pontifex paratus cum suis ministris. Interim canitur: Aut. Istorum est enim. Ps. 149 Cantate Domino. [Pes/ binos psalmi iw/b] Antiphona repeti­ tur, si necessc fuerit. Et non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Psalmus abrumpitur cum processio pervenerit ad ostium ccclcsiæ, ct repetitur antiphona. 30. Intrante processione in ecclesiam, schola incipit: ■»5 In Pl< Pontifex et ministri cum clero ad locum reliquiarum sub silentio accedebant; ibique populus, qui extra ecclesiam remanserat, clero accedebat indpiebatque solemnis seu festiva processio. Participatio fidelium fovetur per cantus populares, qui peragi possunt in processione, immo adhuc magis cum populus, magna ex parte, in ecclesia remanet dum fit translatio reliquiarum. 242 DE ECCLESIAE DEDICATIONE Ant. Ingredimini, Sancti Dei. Ps. 150 Laudate Dominum in sanctis cius. [Port secundum ι/eni/m] Re­ petitur antiphona, si necesse fuerit. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Nihil impedit quominus, in processione, aliquis cantus popularis in honorem Sanctorum persolvatur. Depositio reliquiarum 46 31. Cum processio pervenerit ad altare, in quo reliquiæ sunt condcndæ, fere­ trum reliquias continens deponitur prope altare, luminaribus iuxta illud ardentibus. Repetita antiphona, Pontifex, deposito baculo, et thure imposito, reliquias incensat; deinde, sine mitra, tollit vasculum cum reliquiis quod reverenter in sepulcro altaris deponit. 31a. Postquam Pontifex consecrator tulerit c feretro vasculum cum reliquiis pro altari maiore, singuli Episcopi consecratores sua quisque vascula cum reliquiis accipiunt, cum assi­ stentibus ct clericis ad proprium altare accedunt, et vascula reverenter in sepulcro deponunt. 46 Modus concludendi reliquias in sepulcro altaris duplex est in fontibus liturgicis: a) Prior modus: antequam reliquiae in sepulcro recludantur. Pontifex « ponit chrisma intus in confessione per angulos quattuor in cruce, ita dicendo: In nomine Patris, etc.» (ORXLII, nn. 10- 11; ORXLIII, n. 13). Idem invenitur m Sacr. Drogonis (Duchesne, p. 508). b) Alter modus: altaris consecratione peracta, reliquiae in ecclesiam solemniter inducuntur ct statim in sepulcro recluduntur (ORXLI, n. 29). Iteratae unctiones sancto oleo ct chri­ smate confectae totum altare sanctum iam reddiderunt una cum reliquiarum sepulcro. Hi duo modi postea in ritum compositum confluxerunt, ex quo novus modus habetur, v *r» * 'r r o K f u r A sed parum auctus. Altaris consecratione peracta ac reliquiis solemni pompa in ecclesiam inductis: a) Pontifex « mittit » (idest fundit) chrisma per quatuor angulos in confessionem, dicens: In nomine Patris, etc. deinde reliquias reverenter deponit (cfr. PEgb). b) Pontifex reliquias m sepulcro deponit; orationem Deus, qui in omni loco dicit; deinde « mittit » (idest fundit) « chrisma in confessionem per angulos quatuor in crucem dicendo In nomine Patris, etc. » (PRGcrm). Subsequcns progressus huius caeremoniae habetur inde a saec. XII, praesertim PRGcrm « romanisatione ·. Altaris ct ecclesiae lustratione peracta, reliquiae in novam ecclesiam inducuntur: cum ad altare pervenerint, Pontifex cas in sepulcro collocat ct chrisma per quatuor angulos «infundit» dicens Consecretur hoc sepulcrum in nomine Patris etc. (PRsXIL p. 187, n. 49). Haec infusio chrismatis, in PRCur (p. 434, n. 55) fit simplex unctio cum pollice in quatuor angulis sepulcri. Haec omnia, in PDur (p. 484, n. 30) fiunt antequam reliquiae in sepulcro deponantur, ct formula augetur in Consecretur et sanctificetur hoc sepulcrum etc. In PRE, ecclesiae ct altaris lustratione peracta, ipsaque ecclesia dedicata, reliquiae in eccle­ siam inducuntur ct statim, absque sepulcri peculiari sanctificatione, more gallicano, in sepulcro altaris reverenter deponuntur. .Altare enim totum habetur tamquam reliquiarum sepulcrum, et ideo nova sanctificatione non eget postquam iam lustratum est aqua cxorcizata. DEPOSITIO RELIQUIARUM 243 32. Dum hæc aguntur, schola, pro opportunitate 47, cantat: .4m. Sub altare Dei sedes accepistis. dnf. Sub altare Dei audivi voces occisorum. .4m. Corpora Sanctorum. Hæ antiphonæ repeti possunt, si opus fuerit. 33. Interim caementarius cum aqua «gregoriana» facit caementum, quod Pon­ tifex ct quilibet Episcopus consecrator ad suum altare benedicit48, submissa voce dicens: y. Dominus vobiscum. R‘. Et cum spiritu tuo. Oremus. Sununc Deus, qui sumina, ct me­ dia, imaque custo dis, qui omnem creaturam intrinscc us ambiendo con­ cludis, belief dic hanc creaturam cæmcnti. Per Ch ristum Dominum nostrum. R7. Arnen. Sununc Deus, qui summa ct me­ dia ymaquc custodis, qui omnem creaturam intrinsecus ambiendo con­ cludis, sanctifica ct benedic lus crea­ turas calcis ct sabuli. Per Christum [PDur, p. 483, n. 22]. 34. Et mox, caementario adiuvante, linit cum cæmcnto, ponit ct coaptat lapi­ dem super sepulcrum, quod facit quilibet Episcopus consecrator ad swum altare. 35. Post hæc Pontifex, aliis Episcopis ante suum altare stantibus, tono feriali ac inanibus innetis dicit: y. Dominus vobiscum. Omnes R*. Et cum spiritu tuo. Oremus. Deus, qui ex omni coaptatione Sanctorum {GeV 710]. •n Scilicet quoad sufficiunt ad actionem comitandam, sive unam alteramve tantum canendo, sive illas repetendo. 48 Cum caementum statim adhaereat, necessario eius benedictio fieri nequit « tempore op­ portuno » ante actionem sacram. Sed, etsi in ritu peragitur, ab eo quodammodo sciungi videtur, cum Pontifex eam « submissa voce » perficiat, quin cantus abrumpatur. ■ΠΗ· 244 DE ECCLESIAE DEDICA TIONE Paus tlrtia CONSECRATIO ECCLESIÆ ET ALTARIS Consecratio ecclesia: 49 36. Accepta mitra, Pontifex incipit ipsam ecclesiae consecrationem hoc modo: circuit ecclesiam intrinsecus iuxta parietes, incipiens a latere evangelii ct procedens versus portam principalem. Ante quamlibet crucem, in pariete depictam, subsistit, et format cum pollice dextero in medio crucis depictæ crucem cum sancto chris­ mate49 50, vocc convenienti dicens51: Sanctificetur ct consecretur hoc templum, in nomine Patris, ct Filii, ►p ct Spiritus Sancti: in honorem Dei, et memoriam Sancti N. Et ministri respondent: Arnen. t Sanctificetur et consecretur hoc templum in nomine patris et filii ct spiritus sancti, in honorem Dei ac gloriose virginis Marie ct omnium sanctorum ct memoriam talis sancti. Pax tibi. Arnen. [PDur, p. 490, n. 58]. Mox Pontifex crucem sancto chrismate inunctam triplici ductu inccnsat5253 ; ali­ quis sacerdos chrisma c pariete extergit; unus vero ex ministris ecclcsiæ candelam subter crucem parietalem accendit 53, 36a. Dum Pontifex consecrationem ecclesia’ peragit, Episcopi consecratores prope suum altare sedent. 49 Etiam in hac parte, sicut in lustratione, mutatio ordinis invenitur: prius enim consecratur ecclesia, demde altare (cfr. notam 24). 50 Proferendo formulam consecrationis, Pontifex unicum signum crucis perficere debet, ct quidem cum pollice super murum ecclesiae, cum profert verba in nomine Patris, etc. Conse­ quenter deletum est triplex signum crucis manu extensa faciendum, postquam duo alia signa crucis aim sacro chrismate peracta erant. 51 Nativa formula consecrationis templi brevior et simplicior erat: Sanctificetur hoc templum in nomine Patris et Filii ct Spiritus Sancti. Resp.: Arnen. Pax tibi. Resp.: Et cum spiritu tuo. (cfr. PRGcrm; PRsXIl, p. 189, n 58; PRCur, p. 436, n. 65). Haec a Durando in suo Pontificali (p. 139, n. 58) est aucta per invocationem B.M.V., omnium Sanctorum ct Sancti in cuius hono­ rem ecclesia dedicatur. PRE hanc formulam auctam retinet, sed solummodo cum invocatione Sancti cui ecclesia dedicatur. Ceterum haec memoria sancti iam habetur in formula lustrationis altaris ct in prae­ fatione dedicationis ecclesiae et consecrationis altaris. 52 Thurificatio crucis chrismate inunctae, solummodo in PDur (p. 139, n. 58) apparet. 53 Acccnsio candelae subter quamlibet crucem postquam crux chrismate est inuncta, melius in luce ponit momentum consecrationis ct facto visivo illud notat. Insuper acccnsio facta m con­ secratione, hoc modo melius respondet illi accensioni candelarum, quae suadetur in anniver­ sario dedicationis ecclesiae. CONSEC RATIO ECCLESIAE 2+5 Π Dum Pontifex consecrationem ccclesiæ peragit, a schola canatur: bif. Lapides pretiosi. Ps. 147 Lauda, Jerusalem. [Posf binos psalmi rersus] Repetitur antiphona. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. 38. Cani etiam potest, iuxta opportunitatem, hymnus -4 Caelestis urbs lerusalcm, vel (excepto tempore a Septuagesima ad Pascha) sequens Resp. I læc est lerusalcm civitas magna cælcstis. Aliud responsorium, excepto tempore a Septuagesima usque ad Pascha, Platea· tua’, lerusalcm. 39. Cum Pontifex ad ostium ccclesiæ pervenerit, schola cantum interrumpit; ille vero signat cum sancto chrismate m modum crucis stipites 55, dicens clara vocc: In nomine Patris, ct Filii, Spiritus Sancti. ct Deinde, item clara noce, subdit: Porta, sis consecrata, ct Domino Deo commendata; porta, sis ostium pacificum, per cum, qui sc ostium appellavit, Icsum Christum Domi­ num nostrum, qui cum Patre ct Spiritu Sancto vivit ct regnat, Deus, in sæcula sacculorum. R?. Arnen. In ►£< nomine patris ct filii ct spi­ ritus sancti, porta sis benedicta, sancti­ ficato, consecrata, consignata ct Deo commendata. Porta, sis introitus salu­ tis ct pacis. Porta sis hostium pacifi­ cum, per eum qui sc hostium et hostiarium appellavit, Icsum Christum dominum nostrum. Qui cum Patre. [PDur, p. 475, n. 93]. 40. Deinde Pontifex pergit signare parietes in altero latere ccclesiæ, procedens a porta versus altare, ct schola prosequitur cantum, usqueduni Pontifex ad altare reversus fuerit. 4L Pontifex, cum ad altare pervenerit, deposita mitra, stans ad aulam ccclesiæ conversus, tono fenali ac manibus iunctis dicit: Pruna vice ponitur hic hymnus in ritu dedicationis, ct eo fine ut participatio actuosa fidelium foveatur: nani pluribus in locis fideles illuni iam noscunt cum in Vesperis canant Haec unctio stipitum portae principalis ecclesiae antea fiebat redeunte processione reli­ quiarum m ecclesiam Cum m ritu emendato amplius non habeatur interruptio processionis ad ostium ecclesiae, unctionem stipitum pristino loco retinere mcongruum fuisset. Proinde, ser­ vata caeremonia, coniuncta est cum unctione parietum ecclesiae. Notetur tamen hanc unctionem esse faciendam, cessante cantu, ita ut formula quam profert Pontifex audiri possit. Caeremonia consecrationis ostii ecclesiae primo invenitur in PRGcrm; m PRsXII non re­ fertur, ct aliquod tantum vestigium habetur m PRCur: nam «episcopus, antequam intret ecclesiam, signet hostium ecclcsic et ipsam ecclesiam signo crucis · (p 433, n. 53). Durandus magis deter­ minat: «signat hostium ecclcsic exterius cum chrismate in modum crucis», ct addit formulam (p. 475, n. 93) quae transiit in PR ct etiam in PRE retinetur, etsi cum aliquibus breviationibus. -■ 246 DE ECCLESIAE DEDICATIONE y. Dominus vobiscum. Omnes R7. Et cum spiritu tuo. Oremus. Deus, qui in omni loco dominationis tuæ [PRsXII, p. 187, n. 50] s\ Consecratio altaris 42. Accepta mitra, Pontifex, stans in suppedaneo altaris, intingit pollicem dextera manus in sanctum chrisma et format signum crucis super mensam altaris quinquies ss, modo infra in figura expresso. Et ad singulas cruces dicit 59; Signetur, sanctificetur ct consecre­ tur hoc altare, in nomine Patris, ct Filii, et Spiritus Sancti: in hono­ rem Dei, et memoriam Sancti N. Et ministri respondent: Arnen. Sanctificetur et consecretur lapis iste, in nomine patris ct filii ct spi­ ritus sancti, in honorem Dei ct glo­ riose virginis Marie et omnium sanctorum, ad nomen ct memoriam talis sancti. Pax tibi. Resp. : Arnen. [PDur, p. 488, n. 44]. 56 Textus huius orationis, qui iam legitur in OILXLH (n. 8) retinetur iuxta rcdactionem PR, quod verbum universitas magis determinat, ipsi addendo fidelium. 57 Primitus oleum vel chrisma revera fundebatur super altare: « Mittit oleum super altare», « Mittit chrisma» ait ORXLI (nn. 18, 21). Prima determinatio faciendi unctiones « cum pollice» legitur in PRCur (p. 435, n. 61). 58 Unctiones de oleo ct chrismate praescribuntur, in ritu gallicano, ab ORXLI (nn. 1820). Romae autem primo apparent in ORXLIl (nn. 14-15) sed cum chrismate tantum. Usus quinque unctionum, in forma crucis, super altare, ait Andrieu (IV, p. 326), in regionibus gallicam ritus antiquissimus esse videtur. Exstant emm etiam nunc antiquissima altaria in quibus cerni possunt insculptae quinque cruces vel foramina ad chrismatis effusiones significandas. Haec foramina videntur originem repetere ex antiquis « foculis » gentilium arae. « Come nci foculi si raccoglieva il sangue dcllc vittime e il vino dcllc hbazioni, cosi nci fori dcll’altare si doveva raccoglicrc Polio dcllc unzioni · (cfr. P Borella, L’effusione dei erisma, in Ephem. Ut. 73 [1959] 217). • Q Formula consecrationis altans sumitur c PDur (p. 488, n. 44) mutatis verbis lapis iste in hoc altare, et dempto, ut iam in formulis lustrationis altans ct consecrationis ecclesiae, Pax ubi. Amrn in fine. Verbum Signetur desumitur ex alia formula PDur (p. 485, n. 35) dicenda dum fiebat signum cnicis aim chrismate super tabulam iam collocatam cum caemento ad clau­ dendum sepulcrum reliquiarum: ct revera rijndwr aptius respondet actioni signandi quodammodo sepulcrum sigillo. | · > Usque ad PRCur (p. 435, n. 61) formula consecrationis erat forma invocativa: «Consecrare ct sanctificare digneris. Domine, lapidem istum...» Forma deprecatoria invenitur inde a PDur. CONSECRATI Ο Λ LIAR IS 247 43. Et stanni signat cum eodem sancto chrismate frontem altans 6° et conjun­ ctiones mensæ et stipitis m quatuor angulis 61, ad singulas cruces dicens: In nomine Patris, ct Filii, ct Spiritus Sancti. 43a. Episcopi consecratores unctiones mensa·, frontis ct stipitis altaris sibi assignati perficituit, modo et formulis supra indicatis. 44. Dum hæc aguntur, schola cantat: Ant. Unxit te Deus. Ps. 44 Eructavit cor meum. [Posi binos psalmi venns] Repetitur anti­ phona, si ncccssc fuerit. Et non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Si consecratio finiatur prius, psalmus abrumpitur, ct repetitur antiphona. 45. Tum Pontifex ponit incensum in thunbulo ct benedicit, dicens: Ab illo benedicaris, in cuius honorem cremaberis. In nomine Patris, ct Filii, et Spiritus Sancti. R/. Arnen. 46. Deinde altare thurificat 62, ut fit m Missa solemni, schola cantante unam vel plurcs ex antiphonis quae sequuntur 63; Ant. Stetit Angelus iuxta aram O templi, habens thuribulum aureum in manu sua. Ant. Data sunt ei incensa multa, ut adolorct ea ante altare aureum quod est ante oculos Domini. Ant. Ascendit fumus aromatum m conspectu Domini de manu Angeli. Ant. Stetit Angelus iuxta aram templi, habens thuribulum aureum in manu sua, et data sunt ei incensa multa: Et ascendit fumus aromatum in conspectu Dei, alleluia [PR]. 60 Haec unctio pruno apparet in PRsXII (p. 191, n. 65), dum canitur ant. Confirma, sed absque formula ex parte Pontificis. 61 «Quasi illa coniungcns· ct sigillans» ait PDur (p. 494, n. 72) in quo prima vice appa­ rent hac unctiones. PRE unctiones frontis ct stipitum altaris retinens, illas una caeremonia perficiendas indicat, «ad singulas cruces* assignando formulam In nomine Patris. 6- Thurificatio altaris mensura magis ampla habebatur in ritu antecedenti: inchoabatur a Pontifice super mensam altaris iisdem in locis, ubi unctiones dc oleo sacro faciendae erant, deinde per circuitum, et protrahebatur per totum tempus unctionum ab alio sacerdote, ita ut altare odore aromatum quodammodo circumdaretur. Forma magis restricta PRE assumit modum meensandi altare m Missa solemni et fit tantum post unedones: est igitur quasi actus honoris redditus altari iam consecrato. 63 Loco unius antiphonæ modulis aliquatenus difficilibus ornatae, 1res ponuntur antiphonac simplicioris mclodiae, quae tamen fere eundem textum ac antea exhibent. Prima sumitur c Vesperis festi Dedicationis s. Michaelis Archangels (I) secunda c III Noct. (8) ct tertia c 1 Noct. (3) eiusdem festi. 248 DE ECCLESIAE DEDICA TIONE 46a. Episcopi consecratores incensum ponunt in thuribulo cum benedictione et altare incaisant, ut supra. 47. Cantu expleto, Pontifex, stans ante altare, sine mitra, tono feriali ac mani­ bus iiincns dicit, quod alii Episcopi consecratores, stantes ante suum altare, submissa voce proferunt : Γ. Dominus vobiscum. Omnes R'. Et cum spiritu tuo. Oremus. Dirigatur oratio nostra [PDur, p. 486, n. 37]. Benedictio incensi Pontifex benedicit incensum super altare comburendum, nisi iam ante actio­ nem sacram ab ipso Pontifice, vel ab alio sacerdote ab eo delegato, benedictum fuerit formulis adhibitis, quæ [m/m] ponuntur. Hic 48. Deinde, accepta mitra, Pontifex format ex granis incensi quinque cruces, super loca tabulæ seu mensæ altaris, in quibus cruces de chrismate factae fuerunt; et super quamlibet crucem thuris ponit unam crucem dc subtili candela, cuius ca­ pita accenduntur, ita ut thus comburatur64. Tunc, omnibus genuflcctentibus, Pon­ tifex, et ipse genu flectens sine mitra, inchoat, schola prosequente : y. Veni, Sancte Spiritus. 48a. Episcopi consecratores eadem peragunt ct dicunt unusquisque ad suum altare. 49. Cantu expicto, omnes surgunt et solus Pontifex, stans cum mitra, ad popu­ lum conversus, manibus umetis, clara voce dicit * 6- : Dei Patris omnipotentis misericordiam, dilectissimi fratres, dcprccemur, ut hoc altare sacrificiis spiritualibus consecrandum, vocis nostræ exorandus officio, præsenti benedictione sanctificet; ut in eo semper oblationes famu­ lorum suorum studio suæ devotionis impositas benedicere ct sanctificare 04 Hacc crematio solemnis incensi super altare nuper consecrato, quasi primum sacrificium spirituale, apparet in PRsXll (p. 190, n 60); cantus vero versus P eni, Sancte Spiritus a PDur in­ ductus est (p. 491-492. n. 64)· In PRE demitur AHe/uiu, ita ut versus commode cani possit quo­ vis anni tempore. 6· In PR. monitio seu oratio dicebatur ante combustionem incensi super altare. Originem ducit c ritu gallicano (GaF. n. 58; ORXLI, n. 24) ct dicebatur post inccnsationem altaris usque ad PRCur. Eius inscriptio est Praefatio consecrationis altaris (Gaf) Benedictio altaris (GcV 88) Prae­ fatio in consecratione altans (PRGerm) Textus, aliquatenus emendatus in PDur ct PR redditur nativae enuntiationi GcV. In PRE, hacc oratio facta est vera monitio, quam subsequitur precatio astantium. Signa crucis manu facienda ad verba benedictione ac benedicere et sanctificare amplius non fiunt. CONSECRATIO ALTARIS 249 dignetur, er spirituali placatus incenso, procanti familiae suae promptus ex­ auditor assistat [GcV 693]. Et statim, ad altare conversus, deposita mitra, subdit: Oremus. Diaconus vero: Flectamus genua. Et omnes, una cum Pontifice, Hexis genibus, per aliquod temporis spatium in silentio orant. Dicto vero a diacono: Levate, omnes surgunt et Pontifex, tono feriali ac manibus iunctis dicit orationem, quam Episcopi consecratores, ad siitim quisque altare, innetis manibus, et submissa iwe, legunt: Oratio Deus omnipotens, in cuius honore66, altare hoc sub invocatione tui nominis consecramus, clemens ct propitius preces nostrae humilitatis exaudi, et præsta, ut in hac mensa sint tibi libamina accepta, sint grata, sint pin­ guia, ct Spiritus Sancti tui semper rore perfusa; ut omni tempore in hoc loco supplicantis tibi iamiliæ tuæ anxietates releves, aegritudines cures, pre­ ces [e.v] audias, vota suscipias, desiderata confirmes, postulata concedas [GeV 694]. Per Dominum nostrum Icsum Christum Filium tuum: Qui tecum vivit ct regnat in unitate eiusdem Spiritus Sancti, Deus, % Dum Episcopi consecratores legere pergunt. Pontifex extendit manus er prosequitur cum cantu: Per omnia saecula saeculorum... Vere dignum ct iustum... Et ut propensiori cura et atten­ tiori famulatu tibi servitutis officia deferamus, templum istud in quo 67... Vere dignum ct iustum... Ut propensiori cura et attentiori famulatu tibi servitutis officia defe­ ramus, hoc prœsertim in tempore quo religiosarum mentium habitum ultra pa­ rietum ornatum delegisti, templum istud, in quo... [PRsXII, p. 191, n. 63]. 66 Textus depromitur e PRGcrm, c quo transit ad Pontificalia saeculorum subsequendum. Durandus, m initio, addiderat invocationem omnium Sanctorum ct sancti in cuius honorem altare dedicatur. 67 In praefatione signa crucis manu dextera facienda ad verba benedicere, sanctificate et con­ secrare non amplius habentur, ita ut tota praefatio manibus extensis a Pontifice cantari possit. 17 — Ephem. Iit. 1962. DE ECCLESIAE DEDICATIONE 250 Benedictio tobalearu.m, vasorum et ornamentorum ecclesiæ et altaris Hic Pontifex benedicit tobaleas, vasa ct alia ornamenta ccclcsiæ et altaris, aliique Episcopi consecratores benedicunt eandem supellectilem suorum altarium, nisi iam ante actionem sacram ab ipso Pontifice, vel ab alio sacerdote ab eo delegato, benedicta fuerint, formulis adhibitis, quæ [i/i/rn] ponuntur. Et statim Pontifex addit: V. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. f Diaconus cantat: y. Benedicamus Domino. Et omnes respondent: Ry. Deo gratias. 50. Deinde solus Pontifex, acceptis mitra et baculo, accedit cum suis ministris ad sacristiam, ubi, deposito pluviali, assumit paramenta albi coloris pro Missæ ce­ lebratione 6*68 : præstat enim ipsum Pontificem Missam celebrare, quamvis possit alium quoque sacerdotem ad hoc deputare. Convemt insuper hanc Missam esse solemnem, aut saltem cantatam. Quod si, ex iusta causa, Missa sit tantummodo lecta, ct per ipsum Pontificem celebretur, hic accedat ad altare omnibus paramentis pontificalibus ornatus. Interim clerici vel ministri ccclcsiæ abstergunt diligenter mensam altaris, quod postea præparant pro Missæ celebratione 69. Dum hæc aguntur, schola ct populus cantant: w *r> a tt9 λ Ant. Confirma hoc, Deus 70. 6S Missa utpotc - pars totius ritus consecrationis · (n. 51) celebrari debet eadem solcinnitate, qua ecclesiae dedicatio persoluta est ct, si fieri potest, ab ipso ministro consecrationis, idest a Pontifice: hinc dispositio ut Pontifex, etiam si Missam lectam celebrat, accedat ad altare orna­ tus omnibus paramentis pontificalibus. Cum autem · forma nobilior celebrationis cucharisticac habetur in Missa solemni» valde convenit » hanc Missam esse solemnem aut saltem cantatam», m qua habeatur etiam actuosa fidelium participatio. b9 - Inde vero revertitur Pontifex in sacrarium cum ordinibus sacris ct induunt sc vesti­ mentis aliis solcmmbus ct interim vestiuntur altare vel ecclesiam ct accenduntur luminaria ». Haec actio ministerialis ORXLI (n. 30) paulatim, inde a Pontificalibus sacc. IX facta est pars ritus ct agebatur cum canticis appropriates, oblatione incensi ct oratione Episcopi, usque ad fornum PDur ct PR. Ritus emendatus revertitur ad formam pristinam, magis simplicem, « ministcnalcm », quam comitatur cantus ant. Confirma ct ps. 95. ~o In PR, haec antiphona decantabatur dum Pontifex chrismate frontem altaris ciusquc sti- DE MISSA 251 Ps. 95 Cantate Domino canticum novum. [Pw/ binos psahni versus} Repetitur antiphona. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. DE MISSA 51. Si plura altaria ab Episcopis ad hoc deputatis consecrata fuerint, unus tantum Pon­ tifex consecrator ecclesia· et altaris maioris Missam de Dedicatione celebrat. 52. Missa de Dedicatione in actu consecrationis ccclcsiæ est pars totius ritus con­ secrationis; proinde celebrari debet quoties ccclcsia consecratur, etiam diebus quibus reliquæ Missæ votivæ I classis prohibentur71. In Missa dc Dedicatione in actu consecrationis ccclcsiæ additur, sub unica con­ clusione, oratio de Mysterio vel Sancto in cuius honore ccclcsia est consecrata; ct nulla alia admititur commemoratio, ne privilegiata quidem. 53. Dum celebrans accedit ad altare, cantatur antiphona ad Introitum cum suo psalmo, iuxta opportunitatem. 54. Celebrans vero, cum ad altare pervenerit, tacta reverentia et omissis psalmo ludica me, Deus ct confessione una cum sequentibus versibus ct orationibus /bt/er a nobis ct Oramus te, Domine, altare statim ascendit ct osculatur in medio. 55. In fine, Pontifex dat benedictionem solemnem ct indulgentias supra decla­ ratas, ct, omisso ultimo Evangclio S. loannis, omnes revertuntur in sacristiam. pites seu coniunctioncs inungebat. Antiphona iungit gratiarum actionem aim precatione ut Deus peractam consecrationem confirmet: idcoquc ritum consecrationis optime concludit Psalmus etiam perspicuam notam gratiarum actionis habet: opportune animos fidelium parat ad actuosam participationem sacrificii Missae, quod Pontifex est oblaturus: Tollite hostias d introite in atria eius: adorate Dominum in atrio sancto eius. 71 Ad Missam dc Dedicatione ordinandam, cfr. Codex rubricarum, nn. 331-334. DE ECCLESIAE BENEDICTIONE Ritus ad ecclesiam benedicendam prima vice PR ingreditur. Hucusque exstabat tantum in Rituali romano, etsi ut benedictio Ordinario loci reservata, qui poterat simplici sacerdoti cam committere. Elementa huius benedictionis, uri evidens est, proveniunt debita cum accommo­ datione c prima parte ritus de ecclesiae dedicatione, scilicet c parte ipsius lustrationis. Hanc derivationem PRE clarius adhuc exprimit, omnia elementa et formulas c ritu dedicationis ecclesiae directe, ct ad litteram, mutuando, paucis tantum mutatis. Ne autem eadem, quae iam in capite praecedenti diximus, repetamus, sufficiat brevi­ ter ritum delineare, elementa ct formulas indicando. In parte rubricati introductoria, leguntur paragraph! desumptae e ritu dedicationis dc titulo ccclcsiac, quo tempore ecclesia benedicenda sit, paranda pre ipsa benedictione, dc praeparatione pastorali. Verba « dedicatio » aut « consecratio », uti patet, semper variantur in «benedictio» ct «benedicere»; item c rebus parandis ea omnia demun­ tur quae ad consecrationem directe spectant; insuper adhibetur tantummodo aqua benedicta « ordinaria », quae praecipitur absolute paranda iam benedicta, quin aliquid dicatur dc facultate illam benedicendi m ipsa sacra actione. Paramcnta sunt albi coloris. Aspersio externa incipit versu Deus, in adiutorium, ct perficitur unico circuitu dum canitur ant. Bene fundata est, repetenda post binos versus ps. 86 Fundationem suam; ct concluditur oratione Omnipotens sempiterne Deus, qui in omni loco dominationis tuae. Ingressus in ecclesiam Pontificis, cleri ct populi fit ad cantum litaniarum, forma breviore, in quibus ter nominatur Sanctus, in cuius honorem ecclesia dedicata est, ct, post versum Ut omnibus fidelibus defunctis, adduntur per Pontificem invocationes λ 'r r 'n * J t 'T A cz < ? .< . ■ Ut locum istum visitare digneris; Ut in eo Angelorum custodiam deputare digneris; Ut hanc ecclesiam, ad honorem tuum, et nomen Sancti N., benedicere digneris. Litaniae claudun­ tur oratione Magnificare. Aspersio interna ecclesiae fit primo per circuitum iuxta parietes, canendo ant. Haec est domus Domini, repetenda ad libitum post binos versus ps. 121 Laetatus sum; et deinde prosequitur super pavimentum cum ant. Non est hic aliud, ad libitum repetenda post binos versus ps. 83 Quam dilecta; ac clauditur oratione Deus qui loca (ut iam in Ri­ tuali romano), quae in ecclesiae consecratione dicitur post scriptum alphabetum. Universus ritus clauditur versu Benedicamus Domino a diacono decantato ct ant. Confirma cum ps. 95 Cantate Domino, dum clerici vel ministri ecclesiae altare prae­ parant pro Missae celebratione. Missa dicitur, tamquam votiva II classis, de Mysterio vel Sancto, in cuius honorem ecclesia est dedicata (CR, n. 345), ct m ea omittuntur preces ad gradus altans ct ultimum Evaneclium. DE \LTARIS CONSECRATIONE 253 Hic ritus PRE necessario etiam in Rituale assumetur, ita ut nulla exstet discre­ pantia inter libros liturgicos: fas enim semper est Ordinario loci hanc benedictionem sacerdoti committere. DE ALTARIS CONSECRATIONE SINE ECCLESIAE DEDICATIONE Etiam hic Ordo derivatur ab Ordine dc ecclesiae dedicatione, ct omnes varia­ tiones ct simplificationcs refert, quas supra in commentario ad ecclesiae dedicationem memoravimus. Pars rubricatis introductoria, opportune mutata, refert normis de titulo altaris, quo tempore altare consecrandum sit, dc parandis reliquiis, de vigiliis ante reliquias cele­ brandis, de parandis pro consecratione, dc praeparatione pastorali. Color paramentorum est violaceus pro lustratione, albus autem pro reliquiarum translatione et al­ taris consecratione. Initium ritus fit per versum Deus, in adiutorium ct Litanias Sanctorum, tonna bre­ viore, in quibus ter nominatur Sanctus ille, in cuius memoriam consecratur ipsum altare, ct semel Sancti illi, quorum reliquiae in eo recluduntur, et, in fine, additur per Pontificem triplex invocatio Ut altare hoc. Litaniae clauduntur oratione Prae­ veniat nos [PRCur, p. 427, n. 22]. Haec formula iam legebatur m PR, una cum oratione Magnificare, post Litanias: hic assumitur quia actioni melius congruit, inter­ cessionem Sanctorum invocando, quin tamen mentio sit de apparitione maiestatis Dei, in templo ipsi aedificato. Lustratio altaris fit per circuitum et super mensam, cum ant. Introibo, ps. 42 ludica me et oratione Singulare illud. Translatio ct depositio reliquiarum eosdem omnino ritus casdemquc caeremonias recenset ac Ordo dedicationis ecclesiae, sub nn. 26-35. Etiam altaris consecratio eodem modo procedit ac in ritu dedicationis ecclesiae (nn. 42-49) usque ad orationem Deus omnipotens, in cuius honore. Praefatio autem dicitur l7D... cuius nec initium nec finis advertitur [PDur, p. 492-493, n. 69]. En cius textus comparatus inter PR et PRE, unde leviores variationes facile conspici possunt. PR PRE (cfr. PDur) Vere dignum... aeterne Deus et demens: Cuius nec initium nec finis advertitur; qui quantus es, tantus esse voluisti, sanctus scilicet ac mirabilis Deus, cuius maiestatem elementa non Vere dignum... aeterne Deus cuius nec initium nec finis advertitur; qui tantus es quantus esse voluisti, sci­ licet sanctus atque mirabilis Deus, cuius virtutem elementa non capiunt. 254 DE ALTARIS CONSECRATIONE capiunt. Tc benedicimus, te supplices deprecamur, ut tibi sit altare hoc, sicut illud quod Abel salutaris myste­ rii in passione praecursor, iugulatus a fratre, novo sanguine imbuit ct sacravit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Abraham pater noster qui tc videre meruit, fabricavit, ct invocato tuo nomine consecravit, in quo sacerdos Melchiscdcch, sacrificii formam triumphalis expressit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud, su­ per quod Abraham, seminarium fidei nostrae, Isaac filium suum, dum tibi toto corde credidit, toto corde impo­ suit; in quo salutaris mysterii Sa­ cramentum dominicae Passionis ostensum est, dum offertur Filius, Agnus occiditur. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Isaac, puteum profundae puritatis inveniens, abundantiae ei nomen imponens, tuae maiestati dicavit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut ille lapis, quem lacob supponens capiti suo, ascendentes et descendentes angelos per scalae myste­ rium somno revelante cognovit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Moyses, susceptis mandatis, in prae­ figuratione apostohea, duodecim la­ pidum constructione firmavit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Moyses septem dierum purifi­ catione mundavit, et caelesti tuo colloquio Sancta sanctorum vocavit, sicut locutus es ad Moyscn dicens: Si quis tetigerit altare hoc, sanctificatus habeatur. Te benedicimus, te supplices depre­ camur, ut tibi sit akare hoc, sicut illud quod Abel, salutaris mysterii in passione praecursor, iugulatus a fratre, novo sanguine imbuit et sa­ cravit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Abraham, pater noster, qui tc videre meruit, fabri­ cavit, ct, invocato tuo nomine, con­ secravit, in quo per sacerdotem Melchiscdcch sacrificii formam triumphalis expressit. Sit tibi altare hoc, Domine, sicut illud, super quod Abraham, seminarium fidei nostrae, Isaac filium suum, dum tibi toto corde credidit, corde imposuit, in quo salutaris mysterii sacramentum dominicae Passionis ostensum est, dum Filius offertur, Agnus occidi­ tur. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Isaac, puteum pro­ fundae puritatis inveniens, abundan­ tiae ei nomen imponens, tuae maie­ stati dicavit. [Haec periodus deest in PDur]. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Moyses, susceptis manda­ tis, in praefiguratione apostolica ap­ plicavit, ct duodecim lapidum con­ structione firmavit. Sit tibi, Domine, altare hoc, sicut illud quod Moyses septem dierum purificatione mun­ davit, et caelesti tuo alloquio Sancta Sanctorum vocavit [...]. Sit in hoc ergo altari innocentiae Sit ergo in hoc altari innocentiae cultus, immoletur superbia; iracundia cultus, immoletur superbia, iugu- DE ALTARIS PORTATILIS CONSECRATIONE juguletur; luxuria oninisquc libido feriatur; offeratur pro turturibus sa­ crificium castitatis, et pro pullis columbarum innocentiae sacrificium. 255 Ictur luxuria, oninisquc libido fe­ riatur, offeratur pro turturibus sa­ crificium castitatis, ct pro pullis co­ lumbarum innocentiae sacramentum. Universus ritus concluditur versu Benedicamus Domino atque ant. Confirma, quae resumitur post binos versus ps. 95 Cantate Domino, dum velatur aleare ct Pontifex se parat ad Missam celebrandam: haec autem dicitur, tamquam votiva Π classis, de Mysterio vel Sancto, in cuius honorem altare est consecratum (CR, n. 345); atque m ea omittuntur preces ad gradus altaris ct ultimum Evangelium. DE ALTARIS PORTATILIS CONSECRATIONE Duplex hucusque exstabat ritus ad altare portatilc consecrandum: alius in PR, alius, brevissimus, directe a SRC per indultum concessus, praesertim cum agebatur de simplici tabula consecranda. PRE unicum praebet ritum, sed cum facultate omit­ tendi nonnulla elementa cum agitur tantummodo de consecranda tabula. Statuit enim rubrica: « Forma solemnis adhibeatur cum publice consecranda est tabula alicuius altaris iam in ecclesia dispositi: altare portatile; forma vero simplex cum consecranda est una vel plures tabulae postea in altare inserendae: tabula. Quae in sequentibus rubricis litteris inclinatis edita sunt, referuntur ad formam simplicem ». Eadem distinctio inter formam solemnem et simplicem iterum occumt cum agitur de tempore eligendo ad consecrationem perficiendam: « Consecratio solemnis altaris portatilis iisdem diebus prohibetur, quibus pro­ hibetur consecratio altaris fixi. Consecratio vero forma simplici unius vel plurium tabularum fieri potest quo­ libet die et hora, loco convenienti ». Ritus consecrationis altaris portatilis, seu * itinerarii >·, iam in antiquis codicibus invenitur, inde a Sacramcntario Gellonensi, quod praebet orationes Singulare illud, Deus omnipotens universarum ; Domine, sancte Pater; ct praefationem Qui post of­ fendicula (353). PRsXII, formulas c PRGerm assumens, ritum iam bene formatum exhibet, in quo reperiuntur aspersiones sive lapidis « itinerarii » sive tabulae in qua lapis infigi debet; depositio aquae benedictae super quatuor angulos lapidis; unctio sepulcri cum chrismate; depositio reliquiarum, ac demum unctio lapidis in medio et in qua­ tuor angulis. Ritus concluditur praefatione Qui post offendicula necnon crematione incensi. Notetur omnes unctiones fieri unice cum chrismate. PRCur, eadem elementa ritus easdemque formulas retinens, omissis tantum asper­ sionibus faciendis cum pollice super quatuor angulos lapidis, inducit duplicem ipsius lapidis unctionem, primam ex oleo catechumenorum per quatuor angulos et totum lapidem, alteram ex chrismate eodem modo peragendam. 256 DE ALTARIS PORTATILIS CONSECR ATIONE PDur elementa quae in praecedentibus recensionibus Pontificalis inveniuntur servat ct complet unctione facienda ex oleo catechumenorum simul cum chrismate super totam tabulam, sicut ct complet omnibus formulis, quae in PR transibunt. Uno verbo, in qualibet recensione, ritus consecrationis altaris portatilis seu « iti­ nerarii » est reductio ritus consecrationis altaris. Sed notandum est agi revera dc al­ tari « portatili · sensu materiali, non iuridice tantum, ut postea eveniet. Elementa ritus in PRE, evidenter, eadem sunt ac pro consecratione altaris « fixi >, sive una cum ecclesia, sive sine ecclesia consecretur, scilicet: lustratio, depositio reli­ quiarum atque consecratio. Aliae autem sunt orationes et praefatio quae in hoc ritu leguntur. En Ordinis descriptio, et formulae novae quae in ipso leguntur. 1. Lustratio altaris fit, post versum Deus, in adiutoriinn, omissis Litaniis, aquam gregorianam circum aspergendo et super altare deponendo, formula Sanctificetur lapis iste, dum canitur vel dicitur ant. Introibo cum ps. 42 Indica me. Clauditur autem oratione Deus, qui est visibilium (PDur, p. 499, n. 7). 2. Reliquiarum depositio fit absque processione, cum ant. Sub altare Dei (prima ct secunda) atque Corpora Sanctorum, Pontifice benedicente coementum submissa voce, ct concluditur oratione Deus, qui cx omni coaptatione. 3. Altaris consecratio fit quina unctione chrismatis formula Signetur, sanctificetur ct consecretur lapis iste, dum canitur vel dicitur ant. Unxit te cum ps. 44 Eructavit cor meum. Altare postea incensatur, schola cantante vel ministris dicentibus ant. Stetit Angelus, Data sunt ei, Ascendit fumus. In forma solemni sequitur oratio Dirigatur, cre­ matio incensi cum cantu versus Veni, Sancte Spiritus, monitio Dei Patris omnipotentis misericordiam, cum oratione Descendat ct praefatione. In forma simplici vero, post inccnsatam tabulam immediate dicitur oratio Descendat cum praefatione, aliis omissis. Oratio Descendat sumitur a Sacr. Grcg. (n. 196). Praefatio vero restituitur textui quem refert PRsXII (p. 200, n. 15) c PRGcnn, demptis pluribus additamentis PDur (p. 503, n. 28). En, iuxtapositi, textus PRsXII ct PDur: PRsXII ( = PRE) PDur Vere dignum... qui post offendicula Vere dignum... qui post offendicula lapsus primi hominis instituisti tibi lapsus primi hominis instituisti tibi offerri propitiatorii delinimcnta liba­ offerri propitiatorii delinimcnta li­ minis, ut culpa quae praecesserat baminis, ut culpa, quae praecesserat per superbiam futuris temporibus per superbiam, futuris temporibus expiaretur per munera, quibus hono­ expiaretur per munera quibus hono­ rarentur altaria, honorificaretur et rarentur altaria, honorificarentur ct templum. templa; quod tibi primus Noe prae­ paravit officio, rursus Abraham im­ molaturus filium, dehinc lacob eri- DE ALTARIS PORTAT1LIS C ONSECRATIONE 257 gens ct ungens lapidem in titulum, te, redemptor mundi, exoramus, ut lapidem istum seu mensam in hono­ rem tuum glorioseque semper vir­ ginis Marie et omnium sanctorum ct nomen sancti tui talis consecrare ct sanctificare digneris benedictionis tue illapsu, manibus nostris opem tue benedictionis infundens ct sacri huius mysterii sicut institutor, ita etiam ct sanctificator appare, qui te angularem lapidem et saxum sine ma­ nibus excisum nominari voluisti; inhercas hic placido maiestatis ctcmalis obtutu, ut quidquid sacro ritu super hoc immolabitur sicut Mclchiscdech oblatum tibi placeat holocaustum. Assit igitur misericordiae tuae inef­ Adsit misericordiae tuae ineffabilis pieta< fabilis pietas ct super hunc lapidem ut te largiente referat premium quis opem tuae benedictionis infunde, ut, quis intulerit votum. te largiente, referat praemium quis­ quis intulerit votum. Per eum qui sc angularem lapidem et saxum sine manibus excisum nominari voluit, dominus noster Icsus Christus filius tuus. 4. Ritus absolvitur Missae celebratione, cum actum est de altans consecratione; sola vero Pontificis benedictione, cum facta est consecratio tabulae, forma simplici, idest extra ecclesiam. DE CAMPANAE CONSECRATIONE 1. Prima elementa benedictionis campanae leguntur in Sacramcntario Gcllonensi: Benedic, Domine, hanc aquam; Dens, qui per Moyseu; Omnipotens sempiterne Deus, qui ante arcam; Omnipotens dominator Christe (n. 354). 2. Pontificale autem Romano-gcrmanicum ritum iam bene dispositum refert, qui inscribitur < Ordo ad signum ecclesiae benedicendum », complectentem: a) bene­ dictionem aquae cum sale et oleo; />) lustrationem campanae ad cantum pss. laudis cum oratione Deus, qui per Moysen, et ipsius campanae abstersionem, cum versibus psalmi Afferte Domino; c) unctionem campanae cum chrismate «a foris septies, ab intus quater », cum oratione Omnipotens sempiterne Deus, qui ante arcam foederis; d) thurificationcm, cum ps. Viderunt te aquae atque oratione Omnipotens dominator Christe. Idem ritus apparet etiam in PRsXII. 3. Pontificale Curiae omnia elementa superius descripta retinet, his tantum mutatis: a) benedictio aquae fit sine oleo, retenta oratione propria; 6) introduci­ tur formula dicenda ad quamlibet unctionem: « Consecretur et sanctificetur, domine* signum istud in honore sancte Marie matris Christi, vel sancti ill., in nomine patris, etc. R. Arnen. Pax tibi. R. Et cum spiritu tuo»; r) in fine additur litania. 4. Pontificale Durandi ritum praecedentem ea forma complet, quam postea PR suscipiet, cuius elementa sunt: a) sex psalmi « veniales », scilicet pss. 50, 53, 56, 66, 69, 85 (PRCur et PR addent etiam ps. 129); b) benedictio aquae cum oratione propria; c) ablutio totalis campanae, dum canuntur pss. 145-150; d) Prima unctio absque formula, de oleo infirmorum, cum oratione Deus, qui per sanctum Moyse»; c) abstersio unctionis, cum versibus ps. 28; /) septem unctiones externae de oleo infirmorum, et quatuor internae dc chris­ mate, cum formula, ct oratione Omnipotens sempiterne Deus, qui ante arcam foederis; g) thunficatio campanae, cum versibus ps. 76 ct oratione Omnipotens domina­ tor Christe; h) cantus Evangclii (Lc. 10, 38-42). 5. Pontificale romanum emendatum tria elementa tradita retinet, illa tamen modo magis simplici ordinando: a) psalmi · veniales » amplius non dicuntur, sicut non dicuntur poenitentialcs ante ritum dedicationis ecclesiae et consecrationis altaris; item, in fine, amplius non dicitur Evangelium; DE CAMPANAE CONSECRATIONE 259 l>) ad aspergendam Campanam sumitur aqua benedicta « ordinaria », dempta proinde etiam formula propria addenda: partes enim propriae invocationum quae in ea occurrunt pluries redeunt etiam m orationibus quae in ritu leguntur; r) ablutio fit tantummodo per aspersionem, quam Pontifex in circuitu peragit; *τ-» μ ί γ -κ " 9 9 x r a 'r .4 4» ’ λ / ’ ir u r ju Oremus [PRsXII, p. 204, n. 4] « 1 Partes quae, m nostro textu, litteris inclinatis scribuntur, desunt in PRsXII, ct legebantur in PR; quae autem inter parentheses quadras includuntur, leguntur in PRsXII, ct omissa sunt in PRE. DE CAMPANAE CONSECRATIONE Pars 261 secunda CONSECRATIO CAMPANAE 8. Accepta mitra, Pontifex accedit ad campanam, ct intingens pollicem dexterae manus in sanctum chrisma, facit super illam quatuor cruces exterius, pari distantia, ct ad singulas cruces dicit: Santificctur ct consecretur signum istud, in nomine Patris, ct Filii, >J< et Spiritus Sancti: in honorem Sancti N. Et ministri respondent: Arnen2. 9. Interim schola cantat: .4/ii. Lauda, lerusalcm, Dominum. Ps. 147 Lauda, lerusalcm. [Post binos psalmi ιττίΐσ] Repetitur antiphona, si ncccssc fuerit. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Psalmus tamen abrumpitur ct repetitur antiphona, cum Pontifex unctiones perfecerit. 10. Unctionibus peractis, Pontifex redit ad faldistoriuni ct manus lavat. Deposita deinde mitra, stans, tono fetiali ac manibus iimctis dicit: V. Dominus vobiscum. Omnes R'. Et cum spiritu tuo. Oremus [PRsXII, p. 294, n. 6] 3 Omnipotens sempiterne Deus, qui ante arcam foederis per clangorem tubarum, muros lapideos, quibus adversantium cingebatur exercitus, cadere fecisti; tu hoc tintinnabulum caelesti benedictione perfunde; ut ante sonitum cius longius effugentur ignita iacula inimici, percussio fulminum, im­ petus lapidum, laesio tempestatum; ut ad interrogationem propheticam « Quid est mare quod fugisti? », suis 2 Formula unctionum in PRCur (p. 442, n. 7) est: · Consecretur et sanctificetur, domine, signum istud in honore sancte Mario matris Christi, vel sancti III., in nomine Patris, ct cet*, cui additur Pax tibi, Et cum spiritu tua. PDur (p. 535, n. 8) autem hanc refert formulam: · Conse­ cretur ct sanctificetur signum istud, in nomine patris et filii ct spiritus sancti, in honore sancti talis. Pax tibi. Resp. Anien ». Quae formula in PRE assumitur, uti videtur, omissa tantum­ modo salutatione. Pax tibi. 3 Partes quae in altera columna leguntur, iuxta textum PRsXII, omissae sunt in PRE. 262 DE CAMPANAE CONSECRATIONE motibus cum lordanico retroacto fluento respondeant: « A facie Do­ mini commota est terra, a facie Dei lacob, qui convertit solidam petram in stagnum aquarum ct rupem in fontes aquarum ». Non ergo nobis, domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam, super misericordia tua ct veritate tua, ut cum presens va­ sculum sicut reliqua altaris vasa sacro erismate tangitur et oleo sancto ungitur, quicumque ad sonitum cius conve­ nerint 4, ab omnibus inimici tentationibus liberi, semper fidei Catholicae documenta sectentur. Per Christum Dominum nostrum. R7. f Arnen, 11. Pontifex sedens ad faldistorium cum mitra, incensum ponit cum benedictione in tlniribulo. Accedens deinde ad campanam illam inccnsat, circumeundo, nihil dicens. Interim schola cantat: Ant. Laudate Dominum secundum multitudinem magnitudinis cius. Ps. 150 Laudate Dominum in Sanctis cius. | Post dnos primos psalmi versi/s] Repetitur antiphona, si ncccsse fuerit. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. 12. Expicta inccnsatione, Pontifex redit ad faldistorium, ct, deposita mitra, stans, tono fcriali ac manibus iunctis dicit: V. Dominus vobiscum. Omnes R/. Et cum spiritu tuo. Oremus [PRsXlI, p. 295, n. 8] 5 Omnipotens dominator Christe, quo secundum assumptionem carnis dormiente in navi, dum oborta tem- 4 PRsXII = tfJvencrint. 5 Cfr. n. 1 ct n. 3. DE CAMPANAE CONSECRATIONE 263 pestas mare6 conturbassct, te pro­ tinus excitato et imperante, dissiluit, tu necessitatibus populi tui benignus succurre; tu hoc tintinnabulum Sancti Spiritus rore perfunde, ut ante so­ nitum illius semper fugiat inimicus; invitetur ad fidem populus Christia­ nus; hostilis terreatur exercitus; con­ fortetur in Domino [per hoc] po­ pulus tuus convocatus 7; atque, sicut super davidicam cytharam delectatus, desuper descendat spiritus sanctus atque, ut Samuhele crinigero agnum mactante in holo­ causto tuo, rex aeterni imperii, gor aurarum turbam rcppulit adversantem, ita ct dum illius8 sonitus transit per nubila, Ecclesiae conventum manus conservet angelica; fruges creden­ tium, mentes ct corpora salvet prote­ ctio sempiterna. Qui vivis ct regnas in saecula sacculorum. Rz. Arnen. Et statim Pontifex addit: V. Dominus vobiscum. R’. Et cum spiritu tuo. Diaconus cantat: V. Benedicamus Domino. Et omnes respondent: R/. Deo gratias. ' Pontifex demum dat benedictionem soleninem, concedit indulgentias, ct redit ad locum, ubi paramenta assumpsit, quibus depositis, vadit in pace. <> PRsXII 7 PRsXII 8 PRsXII maria. evocatus. huius vasculi. DE COEMETERII BENEDICTIONE 1. Pontificale saec. XII, Ordinem PRGcrm sumendo, sic coemeterii benedictio­ nem describit: «In benedictione cimiterii primo dicantur septem psalmi poenitentialcs ct accendantur quatuor candelae in circuitu ct aspergatur cimiteritun aqua sancta ct dicatur: Domine Dens pater aeternae gloriae. Item alia benedictio, Detis, qui es totius orbis conditor. Alia, Domine sancte, pater omnipotens, trina maiestas ». Andrieu autem, post hunc ritum, alium refert a Martène desumptum, in quo iam elemento praecipua PDur et PR inveniuntur: aspersio in circuitu totius coe­ meterii, et quatuor orationes dicendae ad quatuor mundi partes versus. Orationem praecedit responsorium quod processionem comitatur: decst tamen aspersio, quae fiet ambulando, ct praefatio finalis. 2. Pontificale Romanae Curiae dat tantum unam orationem {Domine sancte... locorum omnium sanctificator). In nota tamen Andrieu refert rubricam unius codicis, quae praevidet psalmos pacnitcntiales, aspersionem loci, litanias et, ad complendum, nonnullos versiculos ct orationem. 3. Pontificale Durandi ritum sic describit: a) Parantur m coemeterio quinque cruces, una in medio, quatuor ad singulas orbis partes ct, ante quamlibet crucem, tres candelae. Pontifice parato, accenduntur candelae et dicitur oratio: Omiipotetts sempiterne Dens, qui es custos animarum. Deinde dicuntur litaniae, cum propriis invocationibus. : S F S b U S w A I>) Expletis litaniis, fit benedictio aquae, ct incipiuntur aspersiones. Ante crucem orientalem incipitur antiph.: Asperges me cum ps. Miserere mei, qui totus dicitur dum Pontifex « circuit ct perambulat totum locum cimiterii, spargendo aquam benedictam ubique ». Expleto circuitu, ante ipsam crucem orientalem, « respiciens ad orientem » Pontifex dicit orationem: Detis, qui es totius orbis conditor·, deinde thurificat crucem et figit in summitate eius unam ex tribus candelis, et alias duas in duobus brachiis crucis. A cruce onentali Pontifex, aspergendo, transit ad crucem occidentalem, et a meridionali ad septentrionalem, ante quamlibet crucem orationem dicens, illam thurificando ct tres candelas in summitate ct in brachiis infigendo. Aspersio completur crucem mediam adeundo, ct ante illam orationem ct prae­ fationem: Qui est dies aeternus canendo. c) Totus autem ntus perficitur oratione: Domine sancte... locorum omnium sanctifcaror, ct Missae celebratione in ccclcsia. Hic ritus Pontificalis Durandi in PR assumptus fuerat. 4. Pontificale romanum emendatum, elementa traditionalia servando, illa modo magis simplici dispomt: DE COEMETERII UIAEDICTIOXE 265 ) litaniae supprimuntur; non facile enim cani possunt, in loco aperto, flexis genibus; c) aspersio fit primo per circuitum, deinde per longum et latum in modum crucis: utraque aspersio antiphona ct psalmo atque oratione ornatur; . Domine Deus, pater aeternae gloriae, (lux ct honor sapientiae, custos ct vigor prudentiae, salus aegrotantium, valitudo potentium] maestorum solamen, vita iustorum, gloria humilium, te supplices flagitamus, ut hoc (sanctorum tuorum] coemeterium ab omni [spurcitia et] inquinamento spi­ rituum immundorum custodire, mundare et benedicere - digneris, atque corporibus humanis tu hunc locum 3 advenientibus sinceritatem perpetuam tribuere non desinas; ut4 quicumque Baptismi sacramentum perceperint 1 Partes quae, in nostro textu, litteris inclinatis scribuntur, sunt iuxta textum PR; quae autem inter parentheses quadras includuntur, leguntur m PRsXII, ct omissa sunt in PRE. 2 PRsXII * bcnedicereque. B| 3 PRsXII « huic loco, S | 4 PRsXII -ct» ‘ i *11 DE COEMETERII BENEDICTIONE 267 ct in fide catholica usque ad vitæ terminum perseverantes fuerint atque, decurso huius ævi termino, corpora sua in hoc coemeterio requiei commen­ daverint, angelicis tubis concrepantibus, anima: simul cum corporibus 5 præmia cælcstium gaudiorum percipiant sempiterna6. Per Christum Dominum nostrum. R'. Arnen. 9. Assumpta deinde mitra, item praecedentibus acolythis cum cruce ct intor­ ticiis accensis, ct clero, Pontifex aspergit, nihil dicens, locum coemeterii per medium, incipiendo a cruce, usque ad ingressum; deinde per transversum, ante crucem, a latere sinistro ad dexterum. Interim schola cantat: Ant. Propter nomen tuum, Domine, vivificabis me in aequitate tua. Ps. 142 Domine, exaudi orationem meam. [Post binos psalmi t'crsi/s] Repetitur antiphona, si ncccsse fuerit. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Psalmus tamen abrumpitur ct repetitur antiphona, cum Pontifex aspersionem perfecerit. 10. Aspersione peracta, Pontifex redit, ante crucem coemeterii, ubi, depositis aspersorio ct mitra, stans, conversus ad locum coemeterii, tono fcriali ac manibus innetis dicit: V. Dominus vobiscum. Omnes R". Et cum spiritu tuo. Oremus [PRsXII, p. 285, n. 3] Deus, qui es totius orbis conditor ct humani generis redemptor... Per Dominum nostrum Icsum Christum Filium tuum: Qui tecum vivit ct regnat in unitate Spiritus Sancti, Deus, Extendit manus ct prosequitur cum cantu: y. Per omnia sæcula sacculorum. R'. Amen. y. Dominus vobiscum. R/, Et cum spiritu tuo. y. Sursum corda. R". Habemus ad Dominum. y. Gratias agamus Domino Deo nostro. R'. Dignum ct iustum est. Vere dignum ct iustum est... per Christum Dominum nostrum. Qui est dies aeternus lux indeficiens, claritas sempiterna... ut te auctorem vitae 5 PRsXII 6 PRsXII materia corporis ct animae unita. sempiterna percipiant. DE COEMETERII BENEDICTIONE 268 exsultantes cum omnibus Sanctis collaudent. Per eundem Dominum nostrum Icsum Christum... R'. Amen [PDur, p. 509, n. 21]. Et statim Pontifex addit: V. Dominus vobiscum. R7. Et cum spiritu tuo. Diaconus cantat: y. Benedicamus Domino. Et omnes respondent: R7. Deo gratias. DE MISSA II. Expleto ritu benedictionis coemeterii, iuxta opportunitatem, Pontifex vel alius sacerdos Missam celebrat; quae dicitur Oflicio diei conformis, et in ea additur, sub unica conclusione, oratio ritualis propria, exclusis omnibus aliis commemoratio­ nibus non privilegiatis. 12. Dum celebrans accedit ad altare, cantatur antiphona ad Introitum cum suo psalmo, iuxta opportunitatem. 13. Celebrans vero, cum ad altare pervenerit, facta reverentia ct omissis psalmo ludica me, Deus ct confessione una cum sequentibus versibus et orationibus Aufer ■ benedicit, nisi iam ante actionem sacram ab ipso Pontifice, vel ab alio sacerdote ab eo delegato, benedicta fuerit, formulis adhibitis, quae [iri/ra} ponuntur. , DE ECCLESIAE RECONCILIATIONE 271 5. Quo expleto, Pontifex, mitram in capite tenens, praecedentibus acolythis cum cruce et intorticiis accensis, ct clero, arcuit aspergendo ecclesiam interius, nihil iliccn , incipiendo retro altare, procedens a sinistris, ct rediens ad locum unde discessit. Deinde aspergit pavimentum ecclesiae per medium, incipiendo ab altari usque ad portam principalem, ct per transversum, ante cancellos, dc uno pariete ad alterum, incipiens a latere cvangelii. Interim schola cantat: .-btf. Exsurgat Deus, ct dissipentur inimici cius, et fugiant, qui oderunt cum, a facie eius. Ps. 67 Exsurgat Deus. [ftos/ binas psalmi pcrsns] Repetitur antiphona, si neccsse fuerit. Non dicitur Gloria Patri, sed repetitur antiphona. Psalmus tamen abrumpitur ct repetitur antiphona, cum Pontifex aspersionem perfecerit. 6. Aspersione peracta, Pontifex redit ante altare maius, ubi, deposito aspersorio, stans cum mitra ad aulam ecclesiae conversus, clara voce dicit: Deum indultorem criminum [PDur, p. 514, n. 13] L Et statim ad altare conversus, deposita mitra, subdit; Oremus. Diaconus vero: Electamus genua. Et omnes, una cum Pontifice, flexis genibus, per aliquod temporis spatium in silentio orant. Dicto vero a diacono: Levate, omnes surgunt et Pontifex, stans ad aulam ecclesiae conversus, tono fcriali ac manibus umetis dicit orationem. Oratio Deus, qui in omni loco dominationis tuæ clemens ac benignus purifi­ cator assistis, exaudi nos, quæsumus, et concede, ut inviolabilis permanear huius loci consecratio; ct beneficia tui muneris, universitas fidelium quæ tibi supplicat, percipere mercatur. Per Dominum nostrum lesum Christum Filium tuum: Qui tccum vivit ct regnat m unitate Spiritus Sancti, Deus, Extendit manus er prosequitur cum cantu: 1 Textus huius monitionis refert, ad litteram, textum PDur; attamen, post verba efficiatur caelati miwratiotic purgatum, omittitur phrasis: · atque* m priorem statum m integrum restitutum quod fuerat dyabolira fraude pollutum DE ECCLESIAE RECONCILIATIONE PRE PRsXlI |p. 196, n. 6) 2 Per omnia saecula sacculorum... Vcrc dignum... Cuius immensa bo­ nitas, ut non habuit principium, ita nec terminum habet; qui, dum di­ vina naturalique pietate plenus, eligis in nobis magis restituere perdita quam percutere peritura; et si quid aut ncgligentia polluit, aut ira committit, aut stimulat ebrie­ tas, aut libido subvertit, dementi patientia sustines, ut ante per gra­ tiam purifices quam percutias per furorem ct operis tui providus plastes eligis potius erigere iaccntia quam punire dampnada; te supplices deprecamur, ut huius tabernaculi receptaculum placatus ac­ cipias, ct altare tuum, quod insectan­ tis est inimici fraude pollutum, per infusionem gratiae caelestis purifices, purificatumquc possideas. Absint in posterum omnes nequitiae spirituales, ct eliminentur, exstinguaturque an­ tiqui serpentis invidia, et cum frau­ dibus suis diaboli turba propellatur. n rrr· r» γακ Efferat secum maculam quam in­ gessit ct, perennibus quandoque sup­ pliciis deputandus, operum suorum semina secum colligat peritura. Nichil hic postmodum noceat praete­ riti culpa contagii, nichil sit quod remaneat inimici fraude pollutum, quandoquidem per spiritus tui est infusionem purgatum. Resurgat ecclesiae tuae pura simpli­ citas ct candor innocentiae, hactenus maculatus, dum receperit gratiam. 2 In hac altera colutnna referuntur partes textu» PRsXH, quae omissae sunt in PRE. DE ECCLESIAE RECONCILIATIONE 273 resurgat ad gloriam, ut populorum hic turba conveniens, dum petitionis ingerit vota, votorum sentiat se obtinuisse suffragia. Per Dominum. R·. Anien. Et statim Pontifex addit: \\ Dominus vobiscum. R‘. Et cum spiritu tuo. Diaconus cantat: V. Benedicamus Domino. Et omnes respondent: R/. Deo gratias. DE MISSA 7. Expicto ritu reconciliationis ecclesiae, iuxta opportunitatem, Pontifex vel alius sacerdos Missam celebrat; quae dicitur Officio dici conformis, et in ea additur, sub unica conclusione, oratio ritualis propria, exclusis omnibus aliis commemora­ tionibus non privilegiatis. 8. Dum celebrans accedit ad altare, cantatur antiphona ad Introitum cum suo psalmo, iuxta opportunitatem. 9. Celebrans vero, cum ad altare pervenerit, facta reverentia ct omissis psalmo ludica me, Deus et confessione una cum sequentibus versibus ct orationibus Aufer a nobis ct Oramus te, Domine, altare statim ascendit et osculatur m medio. 10. In fine. Pontifex dat benedictionem solemnem et indulgentiam; et, omisso ultimo Evangclio S. loannis, omnes revertuntur in sacristiam. DE COEMETERII RECONCILIATIONE Ritus qui, in textibus liturgicis traditis praeterquam in PDur, unicum efformabat corpus cum ecclesiae reconciliatione, seiunctus ponitur, ad normam vigentis disci­ plinae: ceterum, ut plurimum, coemeteria semper ab ccclcsia sunt separata. Elementa quae ritum PRE cflormant ea sunt quae semper in textibus Pontifica­ lis mediae aetatis inveniuntur in prima parte ritus reconciliationis, scilicet aspersio coemeterii, quae fit per circuitum atque per modum crucis, sicut in ipsius benedictione, dum canitur ps. Miserere cum ant. Asperges me, quaeque concluditur oratione Dumiite pie et, iuxta opportunitatem, Missae celebratione, cum sua oratione rituali. ORDO AD RECONCILIANDUM COEMETERIUM VIOLATUM QUO TEMPORE COEMETERIUM RECONCILIANDUM SIT 1. Coemeterii reconciliatio quolibet die, et hora, peragi potest. S i i i 4 J 'ΛΪ 1* * Paranda pro sacra actione 2. Pro sacra actione parentur: 1) vas aquae benedictae * ordinariae » cum aspersorio de herba hyssopi, si ha­ beri potest; 2) duo intorticia pro acolythis, et crux proccssionalis ; 3) amictus, alba, cingulum, stola ct pluviale violacei coloris, necnon mitra auriphrygiata et baculus pastoralis pro Pontifice; item amictus, alba ct cingulum pro diacono ct subdiacono, necnon stola violacea pro diacono; 4) faldistorium ornatum super tapete ante crucem coemeterii, vel in extremi­ tate superiore ipsius coemeterii; 5) provideatur denique quod Pontifici ciusquc ministris facilis pateat aditus ad aspersiones perficiendas. < COEMETERII RECONCILIATIO i! s* 4 fi f F 3. Pontifex, hora competenti, accedit ad coemeterium reconciliandum ct, loco convenienti, adiuvantibus diacono ct subdiacono, suis paramentis iam indutis, assu­ mit amictum, albam, cingulum, stolam et pluviale violacei coloris. 4. Sumpta deinde mitra, et accepto baculo, Pontifex, pr.veuntibus acolythis cum mtorticiis accensis et cruce, et clero, vadit cum ministris ante crucem coemeterii, ubi, depositis baculo et mitra, stans, inchoat, ct omnes prosequuntur: V. Deus, in adiutorium meum intende. Gloria Patri. |)E COEMETERII RECONCILIATIONE 275 5. Quo expleto, Pontifex, mitram in capite tenens, praecedentibus acolythis cum cruce et intorticiis accensis, atque clero, circuit aspergendo coemeterium, nihil dicens, incipiendo retro crucem, procedens a dexteris, et rediens ad locum unde discessit. Deinde aspergit coemeterium per medium, incipiendo a cruce usque ad ingressum, et per transversum, ante crucem, a latere sinistro ad dexterum. Interim schola cantat: .-InL Asperges me, Domine, hyssopo, et mundabor: lavabis me, et super nivem dealbabor. Ps. 50, Miserere mei, Deus. Totus vero psalmus dicitur, ut supra, in benedictione coemeterii. 6. Aspersione peracta, Pontifex redit ad faldistorium ante crucem coemeterii, ubi, depositis aspersoric et mitra, stans conversus ad coemeterium, tono feriali ac manibus innetis dicit: V. Dominus vobiscum. Cui omnes respondent: R'. Et cum spiritu tuo. Oremus [PDur, p. 512, n. 7| 1 Domine pie, qui agrum figuli pretio sanguinis tui in sepulturam peregrinorum comparari voluisti, quaesumus, dignanter reminiscere clcmentissimi huius mysterii tui. Tu es enim, domine, figulus no­ ster; tu quietis nostrae ager; tu agri huius es pretium et dedisti etiam ct suscepisti; tu de pretio ct in pretio tui vivifici sanguinis nos requiescere donasti ; Tu ergo, Domine, qui es offen­ sionis nostrae clcmentissimus indultor, expectant!ssimus indicator, iudicii tui superabundantissimus miserator, in­ dicium tuae iustae severitatis abscon­ dens, post miserationem tuae piae redemptionis, i Partes quae in altera columna leguntur, iuxta textum PDur. omissae sunt in PRE. DE COEMETERII RECONCILIATIONE 276 adesto exauditor et effector nostrae reconciliationis: et hoc coemeterium2 mausoleum peregrinorum tuorum caelestis patriae incolatum exspectan­ tium, purifica ct reconcilia; ct hic tumulatorum ct tumulandorum cor­ pora de potentia ct pietate tuae resurrectionis ad gloriam incorruptionis, non damnans sed glorificans, resuscita. Qui vivis et regnas in saecula sacculorum. R’. Arnen. Et statim Pontifex addit: V. Dominus vobiscuin. R7. Et cum spiritu tuo. Diaconus cantat: V. Benedicamus Domino. » Et omnes respondent: I1 R7. Deo gratias. DE MISSA • 8. Dum celebrans accedit ad altare, cantatur antiphona ad Introitum cum suo psalmo, iuxta opportunitatem. 9. Celebrans vero, cum ad altare pervenerit, facta reverentia et omissis psalmo ludica me, Deus et confessione una cum sequentibus versibus ct orationibus Aufer a nobis et Oramus te, Domine, altare statim ascendit ct osculatur in medio. 10. In fine. Pontifex dat benedictionem solemnem et indulgentiam; ct, omisso ultimo Evangelio S. loannis, omnes vadunt in pace. m >4 o rr-n c -rr , 7. Expleto ritu reconciliationis coemeterii, iuxta opportunitatem, Pontifex vel alius sacerdos Missam celebrat; quae dicitur Officio dici conformis, ct in ea additur, sub unica conclusione, oratio ritualis propria, exclusis omnibus aliis commemorationibus non privilegiatis. - PDur istudque ciniitcnum ORDO AD PATENAM ET CALICEM CONSECRANDUM Ritus huius consecrationis remanet idem ac in PR, his tantum mutatis: a) unicum signum crucis manu extensa efficitur ad verba * benedicere, sancti­ ficare et consecrare digneris»; />) unicum signum crucis cum pollice chrismate intincto fit super patenam ab ora ad oram, et nitra calicem a labio ad labium, quin tota patena et torus calix chris­ mate liniatur; c) reliqua signa crucis in orationibus ct formulis supprimuntur, praeterquam ad verba «benedicere· et «benedictionem»; ) stola semper praecipitur assumenda directe supra rochettum, sine cotta; r) in textu orationum, retinetur solummodo verbum · benedicere -, demptis semper «sanctificare et consecrare»; d) una tantum retinetur oratio, ubi plurcs antea exstabant; e) conclusio orationum est semper brevis. His praehabitis, cum in formulis benedictionum quae sequuntur nihil aliud no­ tandum occurrit, indicabitur tantum fons e quo textus assumitur. 1. Benedictio antimensii eadem est ac in Rituali romano (tit. IX, cap. IX. n. 21) a S.R.C. praeparata post concessionem huius lintei, loco altaris portatilis lapidei, in regionibus Missionum, die 12 martii 1947. Circa finem, demptum est verbum «et'· quod iungebat verba « sanctis ct electis». Cfr. Ephem. Iit. 62 (1948) 3S4. 2. Benedictio rasorum et aliorum ornamentorum in genere retinet orationem Omni­ potens sempiterne Deus, quae legebatur secundo loco in PR ct in Rituali romano (tit. IX, cap. IX, n. 10) et assumenda est ad benedicendam sacram supellectilem in genere, quae non requirat peculiarem benedictionem aut consecrationem. 3. Benedictio tabernaculi, pyxidis, ostensorii, thecae formulam retinet, quae lege­ batur in PR et habetur in Rituali (tit. IX, cap. IX, n. 6). 278 DE CONSECRATIONE CALICIS ET PATENAE 4. Benedictio tobalearum altaris alteram tantum praebet orationum PR et Ritualis (tit. IX, cap, IX, n. 4). Prima autem oratio, debite accommodata, invenitur pro be­ nedictione punficatorii noviter inducta. Verbum « mappa » substituitur verbo magis usitato « tcbalea ». 5. Benedictio corporalium primam orationem retinet ex tribus quae in PR et Ri­ tuali exstabant (tit. IX, cap. IX, n. 5). 6. Benedictio pallae, noviter nunc cftormata, sumit alteram ex orationibus quae olim adhibebantur ad benedicenda corporalia. Antea palla simul cum corporali aut eadem formula ac corporale, benedicebatur; ait enim Rituale: « Benedictio pallae ct corporalis». In textu orationis suppression est verbum « involvendumquc »; et locutio « linteamen istud » facta est « pallam istam ». Oremus Omnipotens sempiterne Deus, bcne^diccre digneris pallam istam ad tegendum Corpus ct Sanguinem Domini nostri lesu Christi Filii tui: Qui tecum. 7. Benedictio purificatorii item noviter inducta est, ct eftormatur ex prima oratione, quae clim legebatur in formula benedictionis tobalearum altaris. Ad textum aptan­ dum, locutio hoc linteamen sacri altaris usui praeparatum» mutata est in *J mutatur in « signum », ita ut eadem formula adhiberi valeat pro Crucibus sive ligno sive metallo confectis. Sequitur Crucis thurificatio et adoratio. 11. Benedictio Crucis pectoralis, uti iam antea, assumit primam orationem, quam PR ponit id benedicendam et imponendam Crucem proficiscentibus in subsidium DE ALIIS BENEDICTIONIBUS 279 et defensionem fulci christianae seu recuperationem Terrae sanctae. Oratio tamen nunc explicit post verba « valeat tuae benedictionis accipere ·, dempta ultima parte. 12. Benedictio imaginis B.KM. magis simplex er expedita fit ac in PR. Retinetur enim solummodo una oratio, ultima PR, sed cius textus profunde mutatur ct abbre­ viatur. Canticum Magnificat retinetur ad claudendum ritum, dum Pontifex imaginem aspergit et thurificat; ipsi tamen substitui potest «aliquis cantus populans*. 13. Ordo ad imaginem B.l'.M. coronandam substantiales aut magnas variationes non subiit. Orationes tamen aliquatenus breviores et simpliciores factae sunt. Insu­ per, dum Pontifex imaginem corona decorat, extra tempus paschale, non canitur aut. Regina caeli, sed Salve, Regina. 1-1. Benedictio imaginum aliorum Sanctorum textum retinet PR et Ritualis (tit. IX. cap. IX, η. 15). Variatio, notanda in textu, est distinctio clara inter imagines ( sculptas) ct effigies ( pictas), ita ut singula verba sumantur divise, iuxta oppor­ tunitatem, non amplius simul, ut in textibus praecedentibus. 15. Benedictio capsarum pro reliquiis includendis amittit invitatorium quod in PR ritum inchoabat. Eius loco ponitur oratio, quae antea, post praefationem, ritum claudebat; quae oratio valde abbreviatur, totam primam partem omittendo. Etiam praefatio valde reducitur, cum finem habeat post verba: « abundantia largitatis tuae mercantur invenire ». BENEDICTIONES QUAE CUM RITIBUS MAIORIBUS CONNECTUNTUR Haec ultima PRE sectio, quae tamen a praecedentibus peculiari titulo non distinguitur, quinque peculiares benedictiones complectitur, quae cum ritibus maio­ ribus connectuntur, ct in ipsis quodammodo inseruntur, etsi novae rubricae praevi­ deant ut extra ipsos ritus perfici iam possint, ad universam actionem magis expedi­ tam reddendam. Sunt: 1. Ordo ad laciendam aquam benedictam « ordinariam », qui idem remanet ac antea in PR, in Missali ct Rituali, his exceptis; n) in oratione ad sal benedicendum, supprimuntur verba «et sanctificare»; />) commixtio salis et aquae fit unico tractu, in modum crucis; c) tres orationes conclusionem brevem habent. Hic Ordo, ita emendatus, iam legitur in novis Missalis romani editionibus. 2. Ordo ad faciendam aquam benedictam « gregorianam » omiUA elementa tradita retinet; omittitur tamen ultima oratio Sanctificare per verbum Dei, unda caelestis, quae addebatur in ecclesiae dedicatione. Textus orationum ita disponitur ut clare appa­ reant variationes quae, iuxta diversos casus, in benedictione perficienda, assumi de­ bent: ad consecrationem ecclesiae et altaris, ad consecrationem altaris tantum, ad rcconc111 a 11 οn e m eccl esi ac. DE ALIIS BENEDICTIONIBUS 2S0 3. Benedictio incensi in altaris consecratione comburendi; 4. Benedictio tobalearmn, vasorum et ornamentorum ecclesiae ct altaris, quando eccle­ sia et altare simul consecrantur; 5. Benedictio tobalearnm, vasorum et ornamentorum altaris, quando altare tantum consecratur; nullam variationem prae se ferunt, praeter eas quae in omnes formulas bene­ dictionum inductae sunt, ct dc quibus iam egimus. Hic ponuntur ad commoditatem utentium, cum pluries in textu PRE occurrant, et etiam extra ipsum ritum perfici possint. ★ ★ ★ Breviter iter nostrum confecimus per paginas novae editionis secundae partis Pontificalis romani, innovationes, mutationes, suppressiones significando ct, pro posse, illustrando. Vidimus in hoc opere novam paginam historiae illius amoris quo Ecclesia « opus Dei » ab ipsa perficiendum prosequitur, ita ut cultui Deo tribuendo uniatur etiam debita sanctificatio et institutio fidelium. Aspectus pastoralis huius emendationis per se evidens est; medium actionis pastoralis sacerdotibus proponitur etiam pro illis sacris actionibus, quae, ut plurimum, revera exccptionalcs sunt in sin­ gulis paroeciis. Pastorum ergo sit fideles sibi commissos fideliter ct sapienter docere «dc ipsis ritibus corumque significatione», ita ut celebratio suum verum et ultimum finem semper attingere possit. Carolus Braga, C.M. Romae, mense iulio 1962. INDEX RERUM ALPHABETICUS Numeri indicant paginam commentarii adhibitae in commentario, 209. Abbreviationes: hoc inscriptio m dedicatione ecclesiae, 236. Alphabetus: »: ordo ad illam faciendam, 279; — in benedictione ct impositione pri­ marii lapidis, 212; — in bene­ dictione ecclesiae, 252; — in consecratione Campanae, 259; — in benedictione coemeterii, 265; — in reconciliatione coemeterii, 274. '- Aqua benedicta « ordinaria Calix: consecratio, 277. prima elementa historica consecrationis, 258; — de tempore, 259; — paranda pro ritu, 259; — lustratio, 259; — consecratio, 261. Campana: in consecratione ecclesiae, 226; — altaris, 246; — campanac, 259; — calicis et patenae, 277. Chrisma: origo historica bene­ dictionis, 264; — dc tempore, 265; — paranda, 265; — praeparatio pastoralis, 265; — ritus bene­ dictionis, 266; — Missa, 268. Coemeterium: Corporale: Aqua benedicta « gregoriana »: ordo ad illam faciendam, 279; — in de­ dicatione ecclesiae, 230; — in recon­ ciliatione ecclesiae, 270; — in con­ secratione altaris immobilis, 253; — portatilis, 256. cum ecclesiae dedicatione, 246; — sine ecclesiae dedicatione, 253; — portatilis: forma solemni et simplici, 255. Altaris consecratio: consecratio in ritu dedicationis ecclesiae, 226. Altarium minorum: Antimensium: benedictio, 277. 19 — Ephem.III. 1962. Crux: benedictio, 278. benedictio novae Crucis, 278. Crux pectoralis: benedictio, 278. historia: — in ritu romano primaevo, 217; — m ritu gallicano, 218; — in ritu composito, 220; — in Pontificali romano, 222. Ritus: dc titulo ecclesiae, * 223; — de tempore, 224; — de pa­ randis reliquiis, 224; — dc per­ vigilio, 225; — de Officio divino dicendo, 225; — dc consecratio- Dedicatio ecclesiae: IXDE.X RERUM AI.I II \ BET Kt S 282 ne altarium minorum, 226; — de rebus parandis, 226; — de prae­ paratione pastorali, 228; — lustra­ tio seu aspersio ecclesiae, 229; consecratio, 244 mobilis, 255, portatilis, 257; — in benedictione coemeterii, 268; — m reconciliatione ecclesiae, 273; — in reconciliatione coemeterii, 276. Officium benedictio primarii lapi­ dis, 212; — dedicatio, 236; — benedictio, 252; — reconciliatio, 269; — lustratio altaris, 235; — possessio ct dedicatio ecclesiae, 236 ; — depositio reliquiarum, 240; — consecratio ecclesiae, 244; — con­ secratio altaris, 246; — Missa, 251. Ecclesia: in consecratione ec­ clesiae, 210 ct 224. Indulgentiae: benedictio imaginis B.M.V., 278; — ct Sanctorum, 278; — coronatio imaginis B.M.V., 278. Imago: r Incensum: sacerdotalia: in dedicatione ecclesiae, 225. ecclesiae ct altaris, 250 ct 280; — benedictio, 280. Ornamenta: Ostensorium: Palla: benedictio, 277. benedictio, 278. praccst operi in­ staurationis PR, 207. Pastoralis actio: Patena: consecratio, 277. Pontificale romanum emendatum: index rerum, 202; — principia pro revisione, 205; — decretum SRC pro editione typica, 210. in PR adhibetur iuxta vulgatam editionem, 206. Psalterium: benedictio, 248. Indumenta divinum: bene­ dictio, 278. Purificatorium: Pyxis: benedictio, 278. benedictio, 277. prima Reconciliatio: ecclesiae: prima ele­ testimonia historica, 211 ;— in Pon­ menta ritus, 269; — dc tempore, tificali Durandi, 211; — quando 270; — dc rebus parandis, 270; imponi potest, 212; — paranda pro — ritus reconciliationis, 270; — impositione, 212; — praeparatio pa­ dc Missa, 273. storalis, 212; — lustratio loci in quo — coemeterii: prima elementa ri­ ecclesia fundatur, 213; — bene­ tus, 274; — dc tempore, 274; — dictio ct impositio lapidis, 214— dc rebus parandis, 274; — ritus 21$. reconciliationis, 274; — dc Mis­ sa, 276. Missa: in dedicatione ecclesiae, 251; Lapidis primarii benedictio: — in benedictione ecclesiae, 255; — in consecratione altaris: im­ in dedicatione ecclesiae, 224; — translatio, 240; — deposi- Reliquiae: INDEX RERI M SLPHABI Ί Π Ls tin, 242; — in consecratione alta­ ris immobilis, 253; — altaris por­ tants, 256. Suppellex sacra: Fabernaculum : benedictio, 277. benedictio, 277. Theca: 283 benedictio, 277. in dedicatione ecclesiae, 233; — in benedictione ecclesiae, 252; — in consecratione altans, 253. Titulus: benedictio post dedicatio­ nem ecclesiae, 250 et 280; — post consecrationem altans, 280. Tobalea: I N D E X Pag. In secundam partem Pontificalis romani.................................................. 201 S.K.C . . . 210 . . . . 211 Ordo ad benedicendum ct imponendum primarium lapidem pro ecclesiae aedificatione....................................................................... 212 Dispositiones rubricalcs......................................................... 212 Pars prima: lustratio loci in quo ecclesia tundatur . . 213 Pars secunda: benedictio primarii lapidis .... 214 Pars tertia: impositio primarii lapidis.................................... 215 Pontificale romanum - Pars secunda: Decretum De benedictione et impositione primarii lapidis De ecclesiae dedicatione................................................................ 217 Ordo ad ecclesiam dedicandam ct consecrandam . . . 223 Dispositiones rubricalcs......................................................... 223 Pars prima: lustratio ct dedicatioecclesiae .... 229 Pars secunda: depositio reliquiarum...................................240 Pars tertia: consecratio ecclesiae ct altaris .... 244 De Missa............................................................................ 251 De ecclesiae benedictione............................................................... 252 De altaris consecratione sine ecclesiae dedicatione . . . 253 De altaris portatilis consecratione................................................. 255 De CAMPANAE CONSECRATIONE....................................................................................... 258 Dispositiones rubricalcs...............................................................259 Pars prima: lustratio campanac................................................. 259 Pars secunda: consecratio campanac.......................................... 261 De COEMETERII BENEDICTIONE................................................................................................. 264 De ecclesiae reconciliatione....................................................... 269 De coemeterii reconciliatione....................................................... 274 Ordo ad patenam et calicem consecrandum................................... 277 Benedictiones rerum.................................................................... 277 Benedictiones quae cum ritibus maioribus connectuntur . . 279 Index rerum alphabeticus............................................................. 281 Ioseph Pizzoni, Sponsor Imprimatur: A. Traglia, Card. Provicarius Autorizzazionc del Tribunale di Roma, 27 gennaio 1951 Istituto Grafico Tiberino di Stefano de Luca - Roma, Via Gaeta /4 « KONZELEBRATION » BEI DER OELWEIHE AM GRUENDONNERSTAG IN DER ROEMISCHEN UEBERLIEFERUNG ? Quaeritur, an cooperatio duodecim sacerdotum in consecratione s. Chrismatis veniat a conedebratione in ritu romano. Tractatur primo de benedictione η/ri infimorum in fine canonis Missae. lain sacramentarium Grcgorianum commemorat etiam presbyteros participare in hac benedictione» non autem concelcbratio fuisse videtur nisi in eodem sensu atque in obbtionibus colligendis ct in s. Communione distribuenda. .Secundo tractatur de consecratione Chrismatis. «Cooperatio» XII sacerdotum in fontibus commemoratur non ante pontificale romanogermameum (saec. X.), ct presbyteri numquam cum episcopo pronuntiabant verba consecrationis Corrigenda ergo esse videtur opimo auctorum. Fiir cine romischc Konzclcbration ini Vollsimi kann man sich auf dic Falle berufen, in denen dic Kardinalpricstcr mit dem Papst zusammen an besonders hohen Fcsten Eucharistic feierten: « In diebus autem testis, id est pascha, pentecosten, sancti Petri, natalis domini, per has quatuor sol­ lemnitates habent colligendas presbyteri cardinales, unusquisque tenens cor­ poralem in manu sua et venit archidiaconus ct porregit unicuique eorum oblatas tres. Et, accedente pontifice ad altare, dextra levaque circumdant altare et simul cum illo canoncm dicunt, tenentes oblatas in manibus, non super altare, ut vox pontificis valentius audiatur, et simul consecrant corpus ct sanguinem domini » (OK III. 1; Andrieu II, 131). Man wird nicht fchlgehen, wenn man in diescr Konzclcbration eine alte romischc Ubcrlicferung crblickt, wobei allcrdings offcnblcibt, ob auch das Mitsprcchen der Kanonworte alt i st. Ais alte Überliefcrung und Überrcst romischcr Konzclcbration pHegt man auch dic 1 Icranzichung der Presbyter bei tier Ôlvvcihe des Gründonnerstags anzuschcn, in der heutigen Liturgie die Bcteiligung von zwôlt Pricstcrn bei der Konsekration von Chrisam und Katcchumcncnol. |. A. Jungniann schrcibt über die Mitwirkung der zwôlf Presbyter: « Übrigens bcwahrt im Pontifikalgottcsdienst gerade der Gründonncrstag noch ein weiteres Bcispiel uraltcr Konzclcbration : bei der Olwcihc, wo u.a. zwolf Presbyter — als Vcrtrctung des gesamten Stadtklcrus — in Paramcnten crschcinen und, wic ein alter Ordo von Rouen sich ausdrückt, ‘ simul cum pontifice verbis ct manibus conficiunt ’, ein Wort, das Amalar vom Mitkonsckricrcn in der Messe gcbraucht hatte, Liber oH. I, 12, 26 (Haussons II, 75) ·> (Miss. Soil., I. 261, Anin. 14). 20 _ /·_>/( »i 'it. 1962. 166 NOTAE nique hagiographique. Mais en marge de ses articles et contributions, il dé­ pensa en d’autres activités de parole ct d’apostolat de grand air: Cadets, Scou­ tisme, Route, Camps d’été etc. sans oublier le Cercle Sainte-Jeanne (1926), mul­ tipliant réunions, entretiens et plaquettes... Dans cette optique dc publications, il contribua à la fondation des Editions de lOrante (1934). En 1938, il put mettre sur pied l’Ocuvrc sociale du domaine de Troussures, par Auncuil (Oise). En 1940, lors de l’exodc au cours de la seconde guerre qu’il vécut, le P. Doncceur, se replie sur Lyon, où il devient Aumônier national des Scouts dc France. En 1944, il reprend aux Etudes sa collaboration jusqu’en juillet 1958 où lui y est donné de se consacrer entièrement à son Oeuvre familiale dc Troussures (école ouverte en octobre 1959). C’est là qu’il meurt, le 21 avril 1961, et là aussi qu’il est inhumé, le 23, après une Messe d’enterrement en cette église SaintEtienne dc Beauvais qu’il aimait tant. Dans l'organe très personnel de son Cercle dc jeunes, dans ses Cahiers SainteJeanne (premier numéro en février 1930), on trouve au naturel divers aspects de sa pensée et de son apostolat, à la tête de celte équipe qu’il groupa ct anima avec flamme. Ces Cahiers envisagent de consacrer l’année 1962 (dernière gerbe de la moisson) à un choix des lettres du Père, au florilège de scs plus belles pages, et à la bibliographie complète dc scs articles et contributions très dispersées. Ce travail est entrepris par l’une des ses fidèles, la chartiste Yvonne Lanhers, qui collabora avec le Père dans leurs cinq volumes sur divers textes du Procès de Sainte Jeanne d'Arc. En 1961, pp. 220-222, les Cahiers Sainte-Jeanne ont déjà donné, établie par Andrée Fossicr, une bibliographie du P. Doncoeur: 61 numéros dc plaquettes, discours, ct autres écrits, etc. Le numéro de novembre 1961, pp. 225-320, Mé­ morial Paid Doncoeur contient de suggestives photos du Père, avec quelques articles qui évoquent scs activités ct son rayonnement. Il est dédié: A notre Père qui dans le Christ par l'Evangile nous a engendrés. Non solum in me­ moriam, sed m intentionem et in spem. L’Evangile, Paul Doncoeur, le trouvait et le vivait toujours actuel, dans les leçons ct le déroulement dc la Liturgie. F. CoMBALUZIER, C.M. IUS ET PRAXIS A C TA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO I MISSA VOTIVA IN DIE PROFESSIONIS RELIGIOSORUM (η. 13) Sequens Missa, unica pro singulis occasionibus, est votiva II classis, et celebratur aut dc mandato aut de consensu respectivi Ordinarii; in ea adhibetur color albus. Antiphona ad Introitum. Ps. 39, 8-9. In capite libri scriptum est dc me, ut facerem voluntatem tuam: Deus meus, volui, et legem tuam in medio cordis mei. (T. P. Allelûia, alleluia.) Ps. ibid., 2. Exspectans exspectavi Dominum, ct intendit mihi. V. Gloria Patri. Et dicitur Gloria in excelsis. Oratio Omnipotens sempiterne Deus, qui famulos tuos, a mundi periculis ereptos, ad plenius sectanda Filii tui vestigia vocare digndtus es: praesta, quaesumus; ut propositam sibi evangclicam perfectionem consequantur. Per eundem Do­ minum. Epistola: Phil. 3, 7-14: Quae mihi fuerunt lucra... ad bravium supernae vocationis Dei in Christo lesu Domino nostro. [ . · ' Graduate. Ps. 65, 11-14. Introibo in domum tuam in holocaustis, reddam tibi vota mea, quæ distinxerunt labia mea. V. Ibid., 16 Venite, audite, et narrabo, omnes qui timetis Deum, quanta fecit anima: meæ. Alleluia, alleluia. V. Gal. 6, 14. Mihi absit gloriari, nisi in cruce Domini nostri lesu Christi, per quem mihi mundus crucifixus est, et ego mundo. «3 < Alleluia. Post Septuagesimam, omissis Alleluia et versu sequenti, dicitur: Tractus. Ps. 62, 2. Deus, Deus meus, ad te de luce vigilo. V. Sitivit in te anima mea, quam multipliciter tibi caro mea. V. Ps. 50, 12. Cor mundum crea in me, Deus; et spiritum rectum innova in visceribus meis. I F| I I I r (1 I 168 S. CONGREGATIO RITUM Tempore autem paschali omittitur graduate, et eius loco dicitur: Alleluia, alleluia. y. Gal. 6, 14. Mihi absit gloriari, nisi in cruce Domini nostri Iesu Christi, per quem mihi mundus crucifixus est, et ego mundo. Alleluia. V. Ps. 132, 4. Ecce quam bonum et quam iucundum, habitare fratres in unum! Allclûia. Evangclium: Mare. 10, 17-21: Cum egressus esset lesus... et veni, sequere me. Antiphona ad Offertorium. 1 Par. 29, 17-18. Domine Deus, in simplicitate cordis mei lætus obtuli universa: Deus Israel, custodi hanc voluntatem. (T. P. Alleluia.) Secreta Famulorum tuorum, Domine, sacrificium benignus accipias; ct tibi pauper­ tatem, castitatem ct obedientiam voventes, tua caritate confirmes. Per Dominum nostrum. Antiphona ad Communionem. Ps. 33, 9. Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus; beatus vir, qui sperat in eo. (T. P. Alleluia.) Postcommunio Prctiôso corpore ct sanguine Filii tui refecti, te, Domine, deprecamur; ut, qui sacra vota te inspirante emiserunt, eadem te adiuvante custodiant. Per eundem Dominum. MISSA VOTIVA IN DIE PROFESSIONIS RELIGIOSARUM (n. 14) Sequens Missa, unica pro singulis occasionibus, est votiva II classis, et celebratur aut de mandato aut de consensu respectivi Ordinarii; in ea adhibetur color albus. Antiphona ad Introitum. Ps. 44, 11-12. Audi, filia, et vide, et inclina aurem tuam, et obliviscere populum tuum ct domum patris tui; ct concupiscet Rex decorem tuum. (T. P. Alleluia, alleluia.) Ps. ibid., 2. Eructavit cor meum verbum bonum: dico ego opera mea Regi. V. Gloria Patri. Et dicitur Gloria in excelsis. NOVAI MISSAE VOTIVA! 16'» Oratio Deus, qui has famulas luas, a sacculi vanitate conversas, aci supernæ voca· iionis bravium accendis: gratiam tuam cis infunde; ut professionis suæ me­ mores, qua: te inspirante promittunt, te auxiliante perficiant. Per Dominum. Epistola: 1 Cor. 7, 6-8, 25, 29-32, 34: Hoc dico secundum indulgentiam.. ut sit sancta corpore, ct spiritu: in Christo Iesu Domino nostro. Graduait. Regnum mundi ct omnem ornatum sacculi contempsi, propter .morem Domini mei Iesu Christi: quem vidi, quem amavi, in quem credidi, quem dile ;i. V. Ps. 44, 2. Eructavit cor meum verbum bonum, dico ego opera mea Regi. Allclûia, alleluia. V. Cant. 2, lb. Dilectus meus mihi, et ego illi, qui pasci­ tur inter lilia. Alleluia. Post Septuagesimam, omissis Allclûia et versu sequenti, dicitur: Tractus Ps. 26, 7-8, 10. Exaudi. Domine, vocem meam, qua clamavi ad te: mi«crere mei ei exaudi me. V. Tibi dixit cor meum, exquisivit te facies mea; faciem tuam, Domine, requiram. V. Adiutor meus esto, ne derelinquas me; neque despici.is me. Deus salutaris meus. Tcm port autem paschali omittitur graduate, et eius loco dicitur: Al'clûia, alleluia. V- Cant. 2, 16 Dilectus meus mihi, et ego illi, qui pascitur inter lilia. Alleluia. V. Ps. 83, 5 Beati qui habitant in domo tua. Domine; in saecula sæculôrum laudabunt te. Allclûia. Evangelium: Matth. 25, 1-13: Dixit lesus discipulis suis parabolam hanc: Simile erit regnum... Vigilate itaque, quia nescitis diem, neque horam. Antiphona ad Offertorium. Ps. 115, 16-17. Dirupisti. Domine, vincula mea: tibi sacrificabo hostiam laudis, ct nomen Domini invocabo. (T. P. Allclûia.) Secreta Suscipe, quaesumus, Domine, oblationem nostram: ct has famulas tuas, qu.v se maiestati tua: in paupertate, castitate, obedientia devovent, benignus aspice, ct ad praemia futura dispone. Per Dominum. Antiphona ad Communionem. Ps. 72. 28. Mihi autem adhærére Deo bo­ num est, ponere in Domino Deo spem meam. (7’. P. Allclûia.) Postcommunio Deus, qui omnia pro te in hoc sacculo relinquentibus æternum in cadis praeparas habitaculum: confirma corda famularum tuarum, et concede; ut ad cadcstcs Agni nuptias pervenire mereantur. Per Dominum. 12 — Efihem. /if.1962· S. CONGREGATIO RITUUM 170 MISSA VOTIVA AD VOCATIONES ECCLESIASTICAS PETENDAS («· 75) In hac Missa adhibetur color albus. * Antiphona ad Introitum. Matth. 4, 18-19. Dominus secus mare Galilaea: vidit duos fratres, Petrum et Andréam, et vocavit eos: Venite post me: faciam vos fieri piscatores hominum. (7’. P. Allelûia, alleluia.) Ps. 18, 2. Cæli enarrant gloriam Dei: et opera manuum cius annuntiat firmamentum. y. Glôria Patri. Oratio Mitte, quaesumus, Domine, operarios in messem tuam: ut Unigeniti Filii tui et præcépta iugiter serventur et ubique sacrificium innovetur: Qui tecum. Epistola: 1 Reg. 3-10: Ministrabat puer Samuel... Loquere, Domine, quia audit servus tuus. Graduait. Ps. 26, 4. Unam pétii a Domino, hanc requiram, ut inhabitem in domo Domini omnibus diebus vita: mcæ. y. Ut videam voluptatem Domini, ct visitem templum cius. Alleluia, alleluia, y. Ps. 83, 5. Beati qui habitant in domo tua, Domine: in saecula saxulorum laudabunt tc. Alleluia. Post Septuagesimam, omissis Allelûia et versu sequenti, dicitur: Tractus Ps. 83, 2-4. Quam dilecta tabernacula tua, Domine virtutum! Concupiscit ct deficit anima mea in atria Domini, y. Cor meum et caro mea exsultaverunt in Deum vivum. y. Etenim passer invenit sibi domum, et turtur nidum sibi, ubi ponat pullos suos: altaria tua, Domine virtutum, rex meus et Deus meus. Ίempore autem paschali omittitur graduate, et eius loco dicitur: Alleluia, alleluia, y. Ps. 83, 5. Beati qui habitant in domo tua. Domine: in saecula saxulorum laudabunt te. Alleluia. V. Eccli. 39, 19. Florete, flores, quasi lilium, et date odôrcm, ct frondete in gratiam, collaudate canticum, et benedicite Dôminum in operibus suis. Alleluia. ' Evangelium: Ioann. 1, 35-51: Stabat loanncs... ct descendentes supra Filium hominis. H Antiphona ad Offertorium. Ps. 15, 5. Dominus pars hereditatis mea: ct calicis mei: tu es qui restitues hereditatem meam mihi. (T. P. Alleluia.) Secreta % Munus quod offerimus, Domine, vitale populo tuo perfice sacramentum: ut in circuitu mensz tuæ preces et hôstias multiplicati tibi ministri committant. Per Dôminum nostrum. NOVA! MISSA! VOTIVA! 171 Antiphona ad Communionem. Ps. 65, 16. Venite, audite, et narrabo, omnes qui timetis Deum, quanta fecit anima· mea·. (T. P. Alleluia). Postcommunio Cæléstibus repleti mysteriis, quaesumus, omnipotens Deus: ut ministros tuos ct numero augeas ct caritate sanctifices. Per Dôminum. MISSA VOTIVA AD VOCATIONES ECCLESIASTICAS SERVANDAS (n. 16) In hac Missa adhibetur eoior albus. Antiphona ad Introitum. Ps. 104, 3-4. Latetur cor quæréntium Dôminum, et confirmamini: quaerite faciem eius semper. (T. P. Alleluia, alleluia.) Ps. ibid., 1. Confitemini Domino, et invocate nomen eius: annuntiate inter gentes opera cius. V. Gloria Patri. Oratio Excita, Domine, in Ecclesia tua spiritum pietatis et fortitudinis; qui dignos altaribus tuis ministros, ct verbi tui strenuos assertores efficiat. Per Dôminum nostrum. Epistokr. I loann. 2, 14-17: Scribo vobis, iuvenes... manet in arternum. Graduait. Ps. 72, 24 et 1. Tenuisti manum dexteram meam, et in voluntate tua deduxisti me, et cum glôria suscepisti me. y. Quam bonus Israel Deus, his qui recto sunt corde! Alleluia, alleluia. V. Ps. 51, 10. Ego sicut oliva fructifera in domo Dei; speravi in misericordia Dei in aternum et in sacculum saeculi. Alleluia. Post Septuagesimam, omissis Alleluia et versu sequenti, dicitur: Tractus. Ps. 23, 3-5. Quis ascendet in montem Domini, aut quis stabit in loco sancto eius? y. Innocens manibus et mundo corde, qui non accepit in vano animam suam, nec iuravit in dolo proximo suo. y. Hic accipiet benedictionem a Dômino, et misericordiam a Deo salutari suo. Tempore autem paschali omittitur graduale, et eius loco dicitur: Alleluia, alleluia, y. Ps. 51, 10. Ego sicut oliva fructifera in domo Dei; speravi in misericordia Dei in ætérnum et in saeculum saeculi. Alleluia, y. Ps. 65, 16. Venite, audite, ct narrabo, omnes qui timetis Deum, quanta fecit anima· meæ. Allelûia. Evangelium: Ioann. 15, 1-9: Ego sum vitis vera... Manete in dilectione mea. Antiphona ad Offertorium. Ps. 91, 2. Bonum est confiteri Dômino, et psal­ lere nomini tuo, Altissime. (T. P. Allelûia.) 172 S. CO.XGR! G ATIO RITfL'M Secreta Plebis tuæ, quaesumus, Domine, preces et munera benignus intende; ut dispensatores mystenôrum tuorum multiplicentur, et in amôre tuo itSgiter perseverent. Per Dominum. Antiphona ad Communionem. Ioann. 17, 11 et 17. Pater sancte, serva eos in nomine tuo. quos dedisti mihi, ut sint unum, sicut ct nos: sanctifica cos in ’.eritate. (T. P. Allelûia.) Postcommunio Fac no;, quaesumus. Domine, recensitis mysteriis respirare; et quos mi­ nières Redemptionis elegeris, immensa· tu.e caritati pura mente servire. Per Dominum. MISSA VOTIVA AD VOCATIONES RELIGIOSAS PETENDAS ET FOVENDAS (n. 17) In hac Missa adhibetur color albus. . f· ' Antiphona ad Introitum. Ps. 79, 15-16. Respice de carlo et vide, et visita vincam istam: et perfice eam, quam plantavit dextera tua. (T. P. Allelûia, alleluia.) Pr. ibid., 2. Qui regis Israel, intende, qui deducis velut ovem loseph V. Glôria Patri. Oratio Familiam tuam, quaesumus, Domine, propitius respice et nova prole sem­ per amplifica: ut et filios suos ad propositam sanctitatem perducere, ct aliorum salutem efficaciter valeat procurare. Per Dominum nostrum lesum Christum, Filium tuum: Qui tccum vivit ct regnat. Epistola·. Eph. 4, 1-6; 23-24: Obsecro vos ego vinctus... in iustitia ct sancti­ tate veritatis. Graduait. Ps. 99, 2-3. Servite Domino in Ixtitia, introite in conspectum eius in exsultatione. V. Scitote quoniam Dominus ipse est Deus, ipse fecit nos et non ipsi nos. Allelûia, allelûia. V. Ps. 113. 15. Benedicti vos a Domino, qui fecit carlum et terram. Allelûia. Post Septuagesimam, omissis Allelûia et versu sequenti, dicitur·. Tractus. Ps. 121.6, 8-9. Rogate qux ad pacem sunt Icrusalem, et abundantia diligentibus te V. Propter fratres meos ct proximos meos loquebar pacem dc tc. V Propter domum Domini Dei nostri quaesivi bona tibi. NOVAE MISSAE VOTIVAE 175 Tempore autem paschali onumtur graduate, et eius loco dicitur: Alleluia, alleluia. /J>. Ill, 15. Benedicti vos a Domino, qui fecit cadum et terram. Alleluia. V. Ps. 52, 12. Beata gens, cuius est Dominus Deus, populus quem elegit in hereditatem sibi. Allelûia. Evangelium·. Luc. 9, 57-62: Ambulantibus discipulis in via, dixit quidam .ni lesuni... aptus est regno Dei. Antiphona ad Offertorium. Ps. 42, 4. Introibo ad altare Dei: ad Deum qui latificat nivent litem meam. (Τ'. P. Allelûia.) Secreta Sacrificium nostra: devotionis, quod tibi, Domine, offerimus, benignus assu­ me; ut familia tua fideliter tibi servire mereatur, et nova semper accipiat incre­ ment.!. Per Dominum. Antiphona ad Communionem. Ps. 152, 1 et 5. Ecce quam bonum et quam ineundum habitare fratres in unum; quoniam illic mandavit Dominus bene­ dictionem. (Τ'. P. Allelûia.) Postcommunio Huius, Domine, virtûte sacramenti, da nobis, quaesumus, perserverantem in tua voluntate famulatum; ut in diebus nostris, ct merito et numero, familia libi sen iens augeatur. Per Dominum. Adnotationes Ecclesiae catholicae summis Pontificibus maxime cordi fuit semper, sed prae­ sertim in hoc sacculo, sacerdotum sanctitas nccnon vocationum qualitas ct nume­ rus. Quin omnia sapientia documenta S. Pii X. Pii XI, Pii XII ct loannis XXIII, f.r., memoremus, sufficiat mentionem facere Pontificii Operis vocationum sacer­ dotalium a Pio XII adprobati die 4 novembres 1941 Motu proprio « Dc Pontificio Opere vocationum sacerdotalium apud Sacram Congrctationcm Seminariis ct Studiorum Universitatibus praepositam constituendo ». Huius «Operis» propo­ situm c-.t voluntatem in christifidelibus «excitare fovendi, tuendi iuvandique Ecclesiasticas Vocationes . itemque fideles ex omnibus orbis partibus in com­ munione precum ac piorum exere: o: im vocare...» (Acta Ap. Sedis, 33 |I941| 479). Paulo post, dic 8 septembris 1943, eadem S. Congregatio eiusdem « Operis o Statuta et normas ad Statuta exsequenda adprobavit ct edidit (Acta Ap. Sedis. 35 I 194.3 I 369-370). ··■■ Demum, petentibus supradicta Sacra Congregatione dc Seminariis ct insimul Sacra Congregatione dc Religiosis, die 1" iulii 1961 Sacra Rituum Congregatio quinque novas Missas adprobavit quae celebrari possunt uti votivae sive in die 174 S. CONGREGATIO RITUUM professionis religiosorum et religiosarum sive pro vocationibus sacerdotalibus: de quibus infra. Inter votivas in novis editionibus Missalis sub nn. 13, 14, 15, 16, 17, habentur quinque novae Missae votivae quae sequuntur: n. 13. Missa votiva in die professionis religiosorum; n. 14. Missa votiva in dic professionis religiosarum; n. 15. Missa votiva ad vocationes ecclesiasticas petendas; n. 16. Missa votiva ad vocationes ecclesiasticas servandas; n. 17. Missa votiva ad vocationes religiosas petendas ct fovendas. Duas prae oculis habemus editiones Missarum n. 15 ct 16, quae dici possunt c ad vocationes ecclesiasticas petendas » ct « ad vocationes ecclesiasticas servan­ das »; quarum editionum prima, typis polyglottis vaticanis impressa, disposita fuit iuxta normas S.R.C. iam impertitas; altera vero editio (Tibure impressa) improprie ac erronee servat titulos antea usitatos, i .e.: Introitus, loco Antiphona ad Introitum; Offertorium, loco Antiphona ad Offertorium; Communio, loco Antiphona ad Communionem; praeterea verba ipsius tituli Missarum non con­ cordant cum originali; dicitur enim: Missa ad petendas vocationes ecclesiasticas, loco Missa votiva ad vocationes ecclesiasticas petendas; et Missa pro vocationibus ecclesiasticis servandis, loco Missa votiva ad vocationes ecclesiasticas servandas; tandem desideratur brevis rubrica, quae legitur in originali: In hac Missa adhi­ betur color albus. Post titulum Missarum n. 13 ct n. 14 exstat rubrica: « Sequens Missa, unica pro singulis occasionibus, est votiva II classis, et celebratur aut de mandato aut dc consensu rcspectivi Ordinarii... ». Eadem rubrica tamen non praemittitur aliis tribus Missis nn. 15, 16, 17. Proinde Missae votivae < in die professionis religiosorum» ct «in dic professionis religiosarum» unice ut 11 classis, ordinandae erunt iuxta n. 370, c) novi Codicis rubricarum, et cum priv ilegiis in n. 343 eiusdem Codicis contentis. Conditiones, uti patet, sunt: ut Missa sit unica pro singulis occasionibus, et accedat mandatum aut consensus rcspectivi Ordinarii. Quaeri potest: 1. Utrum verba «in die professionis» intelligi debeant tantum «in dic nrofessionis perpetuae», vel etiam «in dic professionis temporaneae ». Salvo meliore indicio, putamus respondendum esse affirmative etiam si agatur dc professione temporanea; quia, etsi temporanea, est vera professio; textus enim non distinguit. 2 In aliqua Congregatione religiosa uno quoque anno professio renovatur, cum, iuxta Constitutionem, ad annum tantum emittatur. Hoc in casu licetne quotannis Missam votivam n. 14 celebrare? Censemus, nostra sententia, adhuc respondendum esse affirmative, cum quotannis agatur dc vera professione. 3. Verbum « rcspectivi » Ordinarii censemus intclligendum esse non solum dc Ordinario loci», sed etiam de Superiore maiore» in religionibus clerica­ libus exemptis, iuxta can. 198, § l. cod. iur. canonici. NOVAE MISSAE VOTIVAE 175 4. In Pontificali romano post actionem liturgicam in functione Dc bene(ijctione tt consecratione Virginum » exstat rubrica: « Missa dicitur dc dic, cum collecta pro Virginibus sub uno Per Dominum»·, atque statim additur oratio Dii, quaesumus, Domine, his famulabus tuis», etc.; postea autem, suis locis habentur Secreta ct Postcommunio. In hac functione dici nc poterit Missa votiva in dic professionis religiosarum »? Affirmative respondere non ausim, quia ritus «Dc benedictione ct conse­ cratione Virginum » superat, quoad solemnitatem, alias formas < professionis », quae communiter fiunt in Congregationibus. Praeterea in Pontificali romano huic caeremoniae praeponitur rubrica: < Benedictio et consecratio Virginum fieri debet in Epiphania Domini, vel in Albis Paschalibus, aut in Natalitiis Aposto­ lorum. seu in Dominicis diebus». Haec autem pars Pontificalis romani nondum a S.R.C. reformata est; ideo putamus nihil esse innovandum usque dum competens auctoritas sensus suos proferat. Supradicta rubrica, Missis votivis nn. 13 et 14 praeposita, non exstat ante alias Missas votivas nn. 15, 16, 17; igitur hae Missae retinendae sunt, communiter, uti Missae votivae IV classis. Licebit tamen illas celebrare, in quibusdam circum stantiis, uti votivas II classis; ex. gr. iuxta n. 370, b) novi Codicis rubricarum (pro... seminariis...: initium ct finis anni scholaris, iubilaea extraordinaria...!; vel etiam iuxta n. 366 eiusdem codicis, i.c. pro re gravi ct publica simul causa, quae potest esse aliqua gravis spirtualis necessitas vel utilitas dioecesis ab Ordinario diiudicanda. Textus. Aliter ac in quibusdam Missis, ultimis annis approbatis (ex. gr.: In Assumptione beatae Mariae Virginis, S. loseph opificis, S. Pii X), novae Missae habent textum iuxta versionem antiquam. Plures formulae a S.R.C. recognitae ct aptatae fuerunt (ex. gr.: Postcomm. Missae n. 17 cf. cum oratione «super populum» fer. Ill post Dominicam 1 Passionis); aliae sumptae sunt ex Missis iam exstantibus in Missali: ex. gr.: In Missa n. 13: Epistola (Phil. 3, 7-14), cf. Missam in festis S. Erancisci dc Paula (2 aprilis) et S. Petri de Alcantara (19 octobris); Versus alleluiaticus T. P., Ecce quam bonum, cf. Missam S. Alfonsi de Ligorio (2 augusti); Evangelium (Me. 10, 17-21), cf. Missam in festis S. Gabrielis a Virgine Perdolente (27 febr.) et S. Antonii M. Zaccaria (5 iulii); Antiphona ad Communionem. Gustate et videte, eadem est in Missa Domi­ nicae VIII post Pentecosten; !n Missa n. 14: Epistola (I Cor. 7, 6-8, 25, 29-32, 34), cf. Missam IV de Communi Virgi­ num. Vultum tuum; Versus alleluiaticus T. P., cf. Missam Almae Domus Lauretanae (olim pro aliquibus locis, 10 decembris). 176 S. CONGREGATIO RITUUM In Missa η. 15: Antiphona ad Introitum, Dominus secus nuire, feliciter reviviscit ex Missa vigiliae (suppressae) S. Andreae Apost. (olim 29 novembris); Gradualc, Unam petii, cf. Missam S. Familiae et Almae Domus Lauretanac (olim pro aliquibus locis, 10 decembris); Versus allcluiaticus, Beati qui habitant, cf. Missam Almae Domus Lauretanac lut supraI; Evangelium (Ioan. 1, 35-51) ex Missa vigiliae (suppressae) S. Andreae Apost. (o'im 29 nov.). In Missa n. 16: Antiphona ad Introitum, Laetetur cor, cf. Missam fer. V post Domini­ cam IV Quadragesimae; Graduale, Tenuisti, cf. Missam Dominicae 11 Passionis (seu Palmarum); Evangelium (Ioan. 15, 1-9) cf. Missam Protexisti, de Communi unius Mart. T. P.; Antiphona ad Communionem, Bonum est, invenitur eadem in Dominica Septuagesimae. In Missa n. 17: Λ' Antiphona ad Introitum, Introibo, cf. Missam in festo S. Stanislai Kostkae (olim pro aliquibus locis, 13 novembris). Fiuctus. Paulo post editam a summo Pontifice Pio XI gravissimam Encydicam De Sacerdotio catholico», S.R.C., per decretum diei 11 martii 1936, facultatem extendit celebrandi Missam votivam D. N. lesu Christi Summi ct Xctcrni Sacerdotis una cum pio exercitio orandi pro Cleri sanctificatione orbis universi (Ephem. lit. IP, 51 f 19371 4). Nunc ex novis Missis approbatis alium peculiarem fructum licet sperare ut Deus religiosos, religiosas, sacerdotes ct adspirantes ad sacerdotium sanctificet. Ex ipsa celebratione divini Sacrificii Missae primus fructus spiritualis pendet. Sed per meditationem formularum, ex quibus Missae componuntur, spiritualem alimoniam omnes sumere possunt sive pro anima propria sive in fovendo sacerdotii et religionis aestimationem, ac intimum perfectionis deside­ rium alere in adspirantibus ad sacerdotium et in animis Deo consecrandis. Valde prosunt < dies sacerdotales», atque in hac occasione (et in aliis) singulae formulae etiam argumentum praebere possunt, per conciones, expli­ candi veras ct claras notiones dc sacerdoti natura, necessitate, excellentia. Faxit Deus ut optimas vocationes ad statum ecclesiasticum et ad « Reli­ giones » concedere dignetur, « una cum auxiliis necessariis quibus vocationes ipsae ad felicem exitum adducantur ». 1 P. TRANSLATIO h LSI I SS. CORDIS ILSt 177 COMMUNICATIO CIRCA FESTA PATRONORUM ITALIAE 1 ('uni uterque clerus Italiae teneatur, ad normam rubricarum, festa S. Francisci Assisiensis, Conf., atque S. Catharinae Senensis, Virg., Italiae Patronorum principalium, gradu 1 classis celebrare, curent Ordinarii ut, in Propriis conficiendis, 1res lectiones historicae propriae utriusque Sancti inserantur; et in fine sextae lectionis addatur: In festo S. Francisci Assisiensis, Conf. (die 4 octobris): «Pius vero Papa duodecimus, una cum sancta Catharina Senensi, principalem Italiae Patronum declaravit atque constituit ». In jesto S. Catharinae Senensis, Virg. (die 30 aprilis): «Pius vero Papa duodecimus, una cum sancto Francisco Assisicnsi, principalem Italiae Patronam declaravit atque constituit ». Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Romae, ex aedibus Sacrae Rituum Congregationis, die 5 augusti 1961. L. * S. C. Card. Cicogxani, Ep. Tusculanus, Praefectus Henricus Dante, a secretis III DECRETUM CIRCA TRANSLATIONEM FESTI SS. CORDIS IESU 2 Cum anno 1962 festum Ssmi Cordis lesu occurrat dic 29 Iunii simul cum festo Ss. Petri et Pauli, Apostolorum, quod iuxta Codicem Rubrica­ rum n. 91, 3, praecedentia gaudet, nonnulli locorum Ordinarii petierunt ut festum Ssmi Cordis Icsu ad alium transferatur diem. Quare haec Sacra Rituum Congregatio, de mandato Ssmi D. N. loannis Papae XXIII, statuit ut in illis regionibus ubi festum Ss. Petri ct Pauli Apostolorum est de praecepto, festum Ssmi Cordis Icsu celebretur dic 22 Iunii, feria VI post festum Ssmi Corporis Christi. Ideoque pro his regionibus calendarium ita mutetur: Die 22 Iunii, Feria VI. Ssmi Cordis lesu, I classis. Dic 28 Iunii, Feria V, Vigilia Ss. Petri ct Pauli App., II classis. 1 .Ictu Ap Sedis, 53 (1961) 6 ii). - Acltt tp Sedis. 54 (1962) 50. S. CONGREGATIO RITUUM 178 Dic 29 Iunii, Feria VI, Ss. Petri et Pauli App., I classis. Die 30 lunii, Sabb., Commemoratio S. Pauli Ap., III classis. Ex Secretaria S. Rituum Congregationis, die 13 Decembris 1961. C. Card. Cicognani, Ep. Tusculan., Praefectus L. S. Henricus Dante, a secretis — Non raro evenit ut, ob occursum duorum Officiorum uno codcmquc die, Officium 1 classis, dic fixo statutum, locum cedat Officio mobili eiusdem classis, qui in tabella praecedentiae superiorem obtineat locum, ct in alium diem transferatur. Hoc autem in praxi fere semper discidium efficit inter pietatem publicam Ecclesiae seu liturgicam et pietatem privatam seu fidelium, praesertim si festum translatum, sive ratione patronatus, sive devotione populi, summi momenti apud fideles habetur, ita ut translatio plerumque incongrua videatur. Si autem festum translatum in iurc communi est de praecepto, magis ac magis translatio incon­ grua videtur: nam, dum festum liturgicum in sequentem diem transfertur, ecclesiasticum praeceptum die statuto manet. Occursus huiusmodi hoc anno habetur die 29 iunii, cum festum Ss.mi Cor­ dis lesu occurrat simul cum festo Ss. rVnostolorum Petri et Pauli. Iuxta Codicem rubricarum (n. 91, 3| festum Ss.mi Cordis lesu praeceden­ tia gaudet; proinde festum liturgicum Ss. Apostolorum in sequentem diem transfert debet; christifidcles, tamen, festum dc praecepto Ss. Apostolorum Petri ct Pauli dic 29 iunii observare tenentur. Peropportune ergo praesens Decretum statuit ut hoc anno festum Ss.mi Cor­ dis lesu feria VI post festum Ss.mi Corporis Christi (i.c. die 22 iunii) celebre­ tur, ita ut festum Ss. Apostolorum Petri et Pauli die proprio maneat. Decretum latum est pro illis regionibus tantum ubi festum Ss. Apostolorum est de praecepto; sunt enim nonnullae nationes, cx.gr. Gallia, in quibus festum Ss. Petri et Pauli non est dc praecepto servando, cius tamen solemnitas dominica sequenti celebratur. Vigilia Ss. Apostolorum Petri et Pauli (28 iunii) et Commemoratio S. Pauli Ap. (30 iuniiI, quae, vi translationis festi Ss. Apostolorum, hoc anno suppressae essent, per hoc Decretum suis diebus restaurantur. Optandum ut Decretum latum fuisset pro universa Ecclesia, illis regionibus ubi festum Ss. Petri et Pauli App. non est dc praecepto minime exceptis; procul dubio unitas celebrationis liturgicae semper prodest unitati familiae christianac quae in celebratione liturgica profecto exprimitur. Sicut etiam optandum est ut alia vice huiusmodi Decreta ante editionem Ordinis Officii et Missae promulgentur, praesertim si exinde, ut in casu. Ordo Officii ct Missae plurium dierum erit immutandus. Adnotatio. ; 3 ' S. F VMOSO SJIIMVîPJHüWPi 3**^ ·1’ ~ DECLARATIO CIRCA INTERPRETATIONEM CODICIS 179 IV DECLARATIO CIRCA QUAEDAM DUBIA QUAE IN RUBRICARUM CODICE INTERPRETANDO ORTA SUNT 1 Ut nonnullis petitionibus circa externam festorum solemnitatem sa­ tisfiat, haec Sacra Congregatio, audito Commissionis liturgicae suffragio, numeros Codicis rubricarum, qui sequuntur, ita definiendos esse statuit: N. 358. — Solemnitas externa ipso iurc competit dumtaxat: a) festo Ssmi Cordis lesu; b) festo B. Μ. V. a Rosario, in dominica I mensis octobris; c) festo Purificationis B. Μ. V., si actio liturgica huic diei propria, approbante Sancta Sede, in dominicam transferatur, pro ea tantum Missa, quae candelarum benedictionem et processionem sequitur; d) festo Patroni principalis, rite constituti, nationis, regionis seu provinciae sive ecclesiasticae sive civilis, dioecesis, loci seu oppidi vel ci­ vitatis; e) festo Patroni principalis, rite constituti, Ordinis seu Congrega­ tionis, et religiosae provinciae; f) festo Patroni, rite constituti, coetuum vel institutionum, in ecclesiis vel oratoriis, quo fideles ad Patronum celebrandum conveniunt; g) festis anniversarii Dedicationis necnon Tituli propriae ecclesiae; h) festis Tituli necnon Fundatoris canonizati Ordinis seu Congre­ gationis; i) festis aut commemorationibus, in calendario Ecclesiae universae vel in calendario proprio inscriptis, quae cum peculiari populi concursu celebrantur: cuius rei iudex est loci Ordinarius. N. 359. — Solemnitas externa, si ipso iurc competat, nec supra, n. 358, pro quibusdam solemnitatibus externis aliter statuatur, fieri potest aut ipso die quo festum impeditur, aut in dominica immediate praecedenti vel immediate sequenti Officium festi impediti, aut alio die ab Ordinario loci determinando, iuxta rubricas. Si vero peculiari induito conceditur, solemnitas externa diei definito assignatur. ►p C. Card. Cicognani, Ep. Tusculan., Praefectus L. eTî S. Henricus Dante, a secretis 1 Acta Ap. Sedis, 54 (1962) 51. S. CONGREGATIO RITUUM ISO — Aspectus praecipui reccntioris legislationis liturgicac, qui etiam in novo rubricarum Codice inveniuntur, sunt quaedam actioni pastorali adaptationes valde utiles. Inter quas non ultimae sunt adnumerandae illae dispositiones quae ordi­ nationem Missarum votivarum respiciunt. Etenim ne in extraordinariis celebra­ tionibus, quae quacumque ex causa fiunt, ipsa Missae celebratio quid mere decoratisum aliquando evadat, in rubricarum Codice largius quam antea Mis sae votivae celebratio permittitur peculiaribus circumstantiis aptae. Attamen evulgato rubricarum Codice et in praxim deducto, rubricae, quae ad Missas votivas in solcmnitate externa festorum respiciebant, minus visae sunt concedere quam pro votis et opportunitate. Qua dc causa nonnulli locorum Ordinarii a Sacra Rituum Congregatione petierunt ut facultas Missam votivam in solcmnitate externa festorum celebrandi ad omnia Sanctorum festa cum peculiari populi concursu celebrata extendere­ tur et quidem quovis anni die. Ut his petitionibus satisfaceret, Sacra Rituum Congregatio Declarationem tie qua supra evulgavit. Ex comparatione novi textus a S.R.C. propositi cum textu pristino in Co­ dice rubricarum contento, innovationes quae sequuntur elucent: 1. Ad n. 358 ad litteram a deleta sunt verba: in dominica III post Pente■:asten\ ex hoc eruitur solemnitatem externam festi Ss.mi Cordis lesu exinde fieri posse quocumque die iuxta rubricas, neque requiri Ordinarii licentiam aut iudicium de populi concursu; 2. Ad litteram c verba festis I aut II classis quae cum quadam peculiari actione liturgica sunt connexa ita suffecta sunt: festo Purificationis H.M.V. si actio liturgica huic diei propria... Revera multi sciscitabantur quaenam essent ista festa quadam peculiari actione liturgica connexa, cum, si Missam festi Purificationis, quae candelarum benedictionem et processionem sequitur, excipe­ res, perperam aliud festum exquireretur. 3. Quoad solemnitatem externam festi Patroni principalis de qua ad litte­ ram d primitivi textus, hac Declaratione solemnitatem externam ipso iure compeicrc declaratur omnibus Patronis, qui Patroni nomine quocumque titulo con­ decorentur. scilicet sive nationis, sive regionis, seu provinciae ecclesiasticae aut civilis, sive dioecesis, sive loci seu oppidi vel civitatis, sive, pro religiosis. Ordinis seu Congregationis vel tantum provinciae religiosae, sive etiam coetuum vel institutionum: sed hoc in casu facultas in ecclesiis vel oratoriis datur, quo fideles ,id Patronum ce’ebrandum conveniunt. Ita celebratio Patroni coetuum vel institu­ tionum expedi.ur, qui alioquin vix liturgicam celebrationem haberer. 4. Denique ad litteram / extensio quam maxime, vi huius Declarationis, af­ fertur: quae enim antea tantum festis 1 et 11 classis concedebatur, nunc omnibus festis aut commemorationibus, in calendario Ecclesiae universae vel in calendario proprio inscriptis, conceditur. Ex hoc in praxi perpaucis festis solemnitas externa inso iure non competit. Est casus solemnitatis externae, cx.gr., S Rochi vel S Ritac. celebrandae in ecclesia in qua nullo titulo eorum festa sunt inscripta; Adnotatio. * «, < declaratio circa !R1 interpretationem codicis devotio tamen in istos Sanctos inter fideles progressa esi. Sed et quidem hoc in casu possibilitas celebrandi solemnitatem externam adhuc manet, obtinenda tamen cx induito a Sancta Sede; et hoc sane ut vigiletur ne facilius evulgetur Saniorum devotio dc quibus forte nihil historice constet, aut circa cos aliquid 41perstitio.se vel fanatice agatur. 5. Quaerere potest aliquis cur sub lineris a, b, c, etc... huius Declarationis enumerentur Sanctorum festa qui, si excipias festa Patronorum coetuum vel institutionum, sub verbis litterae i « festis aut commemorationibus in calendario Ecclesiae universae vel in calendario proprio inscriptis» certe includuntur. Ratio hacc est: ad celebrandam solemnitatem externam istorum festorum requiritur concursus populi ab Ordinario loci dijudicandus, pro ceteris festis sub litteris ,.b a ad h enumeratis, solemnitas externa nulla clausola est limitata. 6. Ad n. 359 ubi dicitur: « solemnitas externa... fieri potest aut ipso dit quo jestum impeditur, aut m dominica immediate praecedenti ve! immediate se­ quenti Officium fesli impediti » adiecta sunt h tec verba: aut alio die ab Ordi­ nario loci determinando. Ex hoc darius elucet: solemnitas externa festi suo die impediti fieri potest, iuxta rubricas, aut ipso dic, aut in dominica immediate praecedenti vel immediate sequenti, sine ulla licentia; b) solemnitas vero externa festi suo die non impediti, quovis die tantum ab Ordinario loci assignari potest, a quo proinde expetenda est permissio; f) qua facultate Ordinarius uti potest etiam pro festis suo dic impeditis vel etiam pro solcmnitate externa festi B.M.V. a Rosario, si forte extra dies supra enumeratos in primo casu, vel extra dominicam I octobris in secundo, ce­ lebratur. 7. Per se Ordinarius loci, in determinando dic, etiam diem liturgicum I clas­ sis eligere potest, quo in casu dc solcmnitate externa fit tantum commemoratio in Missa dici, modo ne occurrat dies sub nn. 1, 2, 3 ct 8 in tabella praecedentiae recensitus. Tamen optandum est ut Ordinarius loci abstineat quin designet aut permittat solemnitatis externae celebrationem saltem diebus in quibus ne com­ memoratio quidem Missae votivae in Missa dici a rubricis permittitur vel diebus in quibus solemnitas extern;] cum tempore liturgico minime conveniat, ut, ex.gr., tempore Passionis. Quin etiam ne finis praecedentiae Proprii dc Tem­ pore super festa Sanctorum frustretur, neve fideles distrahantur a praecipuis festis vel diebus liturgicis, optandum est ut, quotiescumque a rubricis solem­ nitas externa prohibetur, ab Ordinario loci prohibeantur etiam pia exercitia, ut. ex.gr., precationes, cantiunculae, processio vel etiam tantum solemnis expositio Simulacri, oratio panegyrica ct similia. S. Famoso S. CONGREGATIO RITUVM IK2 V DECLARATIO CIRCA EDITIONEM TYPICAM PARTIS SECUNDAE PONTIFICALIS ROMANI ’ Recenter prodiit editio vaticana partis secundae Pontificalis romani, quae vi decreti huius Sacrae Congregationis, sub die 13 Aprilis 1961, uti « typica » declarata est. Ad dubia praecavenda, bene visum est quae sequuntur declarare: Cum agatur de editione « typica » simul ac « emendata », id est de editione, m qua ritus et rubricae, necnon cantus gregorianus, in parte vel ex integro, ad simpliciorem .simul ac meliorem formam redacta sunt, ritus, rubricae ac cantus gregorianus, in praecedentibus editionibus exhibita, vim obligationis amiserunt. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Romae, ex Aedibus Sacrae Rituum Congregationis, die 2 lanuarii 1962. C. Card. Cicognani, Ep. Tusculan., Praefectus L. S. Hcnricus Dante, a secretis « Editio typica » alicuius libri liturgici est editio typis PoIvglottis Vaticanis exarata et per Decretum S. Rituum Congregationis «typica» declarata, cui editiones omnes, quae « iuxta typicam » dicuntur, ab editoribus pontificiis exaratae in posterum adamussim concordare debent: dc eiusdem con­ cordantia cum editionibus approbatis, ad normam can. 1390 C.I.C., constare debet ex attestatione Ordinarii loci in quo imprimuntur aut publici iuris fiunt. Cum alicuius libri prodiit nova editio typica, editiones praecedentes per se vim amittunt, non eis quis uti potest ct substitui debent, praesertim cum nova editio sit etiam emendata. W Hac Declaratione S. Rituum Congregatio admonet quod nova editio typica partis secundae Pontificalis Romani, nuper edita, cum sit simul emendata, immo funditus recognita, ita obligat ut editiones usque nunc usitatae vim obligationis amiserint neque ideo quis uti amplius eis possit. S. Fvmoso Aonotatio. — 1 Acta Ap Sedis. 54 (1962) 52. 1*3 S. COMMUNIO INFIRMIS ADMINISTRANDA SUPREMA S. CONGREGATIO S. OFFICII DECRETUM DE SACRA COMMUNIONE INFIRMIS ADMINISTRANDA HORIS POSTMERIDIANIS 1 Quaesitum est ab hac Suprema S. Congregatione utrum infirmis, etsi non in periculo mortis constitutis, nec decumbentibus, sed domo egredi non valentibus, Sacram Communionem ministrare liceat horis post­ meridianis, quoties ipsi mane Sacram Eucharistiam recipere nequiverint, sive prae sacerdotis absentia, sive prae alio rationabili impedimento. Feria V” loco IV"' die /9 octobris 1961. Em.mi ac Rcv.mi DD. Cardinales rebus fidei ac morum tutandis praepositi, huic Dubio respondendum decreverunt: Affirmative, dummodo: 1) agatur de infirmis qui iam per hebdomadam domo egredi non valeant; 2) tempus ac frequentia Sacrae Communionis a Parocho vel alio Sacerdote, cui spiritualis cura infirmi incumbit, determinentur; 3) regulae serventur quoad ieiunium eucharisticum iam statutae. Quam decisionem Feria VI sequenti die 20 octobris 1961, in Audientia Em.mo ac. Rev.mo D.no Cardinali Secretario S. Officii impertita. SS.mus 1). N. D. loannes divina Providentia Papa XXIII confirmavit ac publici iuris fieri i ussit. Datum Romae ex aedibus S. Officii die 21 octobris 1961. Sebastian us Masala, blotarius — Dubium dc quo agimus novae disciplinae scientiam sup­ ponit, quae Constitutione Apostolica « Christus Dominus» dic 6 ianuarii 1953 invecta est, circa eucharisticum ieiunium ac tempus quo divinum sacrificium celebrari et fidelibus praesentibus communio distribui potest. Haec disciplina novis innixa principiis veterem omnino immutavit, quae pluribus ante saeculis viguerat. In ipsa Constitutione Apostolica Ordinariis facultas conceditur permittendi horis postmeridianis Missae celebrationem et sacram communionem distribuendi infra Missam vel proxime ante et statim post. At sane constans Ecclesiae regula permansit, distribuendi scilicet communionem (sive mane sive vespere) cum celebratur Missa, cuius pars integrans est, excepto ut patet casu Viatici. Motu proprio vero «Sacram communionem» diei 19 mardi 1957 extensio seu potius concessio facta est locorum Ordinariis permittendi horis postmeridia­ nis S. Eucharistiae distributionem independenter a Missae celebratione, ubi loco Adnotatio. 1 Acte Ap. Se medioaevalis recordationis. Ad arduum huiusmodi laborem aggrediendum, maxime eum impulit mu­ nus, quod, iam ab anno 1948, in Universitate Budapcstinensi exercet, quod est magisterium in cathedra « Theologiae sacramentalis cum institutionibus hturgicis*. Etenim hanc ampliorem synthesim ipse in lectionibus pro huius facul­ tatis tyronibus parandis, sedula opera elaboravit. 3. Methodus. Materia exponitur methodo scholastica. In re dogmatica theses formalitcr enunciantur ct postea, ut mos est in theologiae dogmaticae manuali­ bus, serie diversorum argumentorum e Scriptura et Traditione etc. demon­ strantur. Sed etiam in reliqua materia praebenda A. modo semper systematico ct perspicuo procedit, per distinctas divisiones conceptus ct argumenta ordinate recensendo. Stylus claritate nitet. Lingua, quae latina est, tenore, quem omnibus accessibilis putamus, evolvitur. Singulae lectiones bona bibliographic ornantur, quae etsi aliqua investiga­ tione notabilis momenti caret, opera fundamentalia, reccntiora quoque, generatim complectitur. In fine operis habetur etiam opportunus index ad promptius reperienda capita bibliographica iuxta diversa argumenta. Placet in toto opere abundantia citationum ex Patribus, scriptoribus et aliis /3— Ephcm /it. 1962. 422 OTTO STEVENS IVas werden wir demi mit dcr Schaltwoche anfangen? Es bicten sich wcrtvollc mid intéressante Perspektiven an. Im kirchlichen Festkalender konnte die Schaltwoche liturgisch etwa ini Sinnc des alttcstaincnthchcn Sabbatjahrcs gefeiert werden. Besonders die Schaltwoche dcr Vicrtcljahrhundcrtc konnte den Gcdankcn eines « Heiligen Jahrcs » in die Fcstfcier ciner ganzen Wochc umsetzen, als Jubcl- und Dankwochc fiir die natfirlichcn und die fibcniatfirlichcn Gaben und Gnaden. (Fiir die Liturgie kânicn die bctrcffcndcn Perikopen aus den Biichern Moses in Bctracht). Im ausserkirchlichen Leheti gabc die Schaltwoche einen giinstigen Anlass, cinnial wirklichc Betriebsferien zu machen auf alien Wirtschaftsgcbictcn. Der Mensch konnte in dieser Wochc zeigen, dass er noch Herr fiber die Tcchnik ist, indem allé Machincn in dieser Wochc ruhen wiirden, wcil die Mcnschen, die sic sonst « bcdicncn », cine Feicrwochc haben. — Dass unscre Kinder sich fiber cine zusatzlichc Fcrienwochc besonders freuen wiirden, sei nur am Randc bcmcrkt. Bzo soli die Schaltwoche innerhalb des Jahres eingefiigt werden? I Î ' *w À 5. 'i » i ‘ I Da die mcisten Mcnschen auf dcr nordlichcn Halbkugcl leben und die Sommerzeit die Zeit ist, in der man am liebsten und am leichtcstcn Feiern vcranstaltcn und Fericn nchmen rnochte, kame vicllcicht die Stcllc nach dem 2. Quartal in Fragc, also die Jahrcsmittc. Kirchlich ware das gcradc die Zeit nach den grossen Fcsten des Kirchcnjahrcs. — Oder nach dem 3. Quartal. — Oder, wenn cine Auftcilung der Monate ini Rhythmus von 28, 28, 35 Tagen bzw. 35, 28, 28 Tagen durchgcfiihrt wiirdc, gabc cs noch andcrc gutc Moglichkcitcn des Einschubs. Um einen Uebergang von unscrcm jetzigen Kalcndcr zuni ncucn ohne Bruch vollzichcn zu konnen, miissten wir warten bis zu cineni Jahre, das nach dem bishcrigen Kalcndcr nut cinem Sonntag beginnt, also bis 1967 odcr 1974. Gcradc wir Christen solltcn uns fiir cine Kalcnderreforni intcrcssicrcn und einsctzcn. Wenn wir es nicht tun, wird sic eines Tages von wcltlichcr Seite ohne Berficksichtigung der rcligioscn Gesichtspunkte vollzogcn. Fiir manche ganz liberal cingestclltc Politiker wird die hier vorgcschlagcnc sichcr noch zu kompliziert sein. In solchcn Kreisen ncigt man cher zu dcr Bcibchaltung des bishcrigen Jahrcs von 365 bzw. 366 Tagen, wobci aber dcr 365. bzw. 366. Tag einfach als wochenlos zugczahlt werden soil. Mit dieser Lôsiuig konnen wir uns ini Hinblick auf den gehciligtcn Sicbentagerhythmus nicmals zufrieden geben. Otto Stevens, Pfarrer Old^rsutn, Ostfriesland, 15. Marz /96J IUS ET PRAXIS ACTA SANCTAE SEDIS SACRA RITUUM CONGREGATIO DECRETUM GENERALE ORDO BAPTISMI ADULTORUM IN VARIOS GRADUS DISTRIBUITUR, PER QUOS CATECHUMENI, PROGREDIENTE INSTRUCTIONE, USQUE AD BAPTISMUM PERDUCUNTUR Ordo Baptismi adultorum, in Rituali roniaiio, tit. II. cap. IV, descriptus, ex variis ritibus atque caeremoniis succrevit, quibus olnn catechumeni per diversos institutionis christianae gradus progredientes, ad sanctum Baptismum ducebantur. Cum vero, maxime in territoriis Missionum, numerus catechumenorum qui per gradus institutionis catholicae ad Baptismum ducendi sunt, Deo opitulante, m dies augeatur, multi illarum regionum Ordinarii institerunt, ut varii ritus, nunc m unum Ordinem contracti, quadamtenus ad antiquum modum reducerentur, scilicet, ut secundum suam naturam, initio atque successivis institutionis christianae gradibus adhiberi possint. Similem petitionem nonnulli quoque locorum Ordinarii regionum catholicarum obtulerunt, cum nostris temporibus numerus adultorum qui Ecclesiam ingredi desi­ derant, continuo augeatur, ct opportunum esse videatur, eorum institutionem catecheticam sacris quoque ritibus sanctificare. I Iis omnibus rite perpensis atque utilitate restitutionis variorum rituum qui ad institutionem catechumenorum pertinent, recognita, ne tamen usus difformes indu­ cantur, haec Sacra Congregatio Ordinem Baptismi adultorum, quem supra memora­ vimus, per septem gradus disposuit, quibus, per opportuna temporis spatia, catechu­ meni adulti, secundum progressum institutionis catcchcticac, ad suscipiendum Sacra­ mentum Baptismatis tendant. Quae omnia, comprobantibus, quantum earum interest, SS. Congregationibus Supremae S. Officii, nccnon Fidei Propagationis, cum pro [311] suprema approba­ tione et concessione per infrascnptum Emincntissimum Cardinalem Praefectum Sanctissimo Domino Nostro loanni Pp. XXIII submissa fuerint, Sanctitas Sua, in audientia dic 11 mensis Aprilis anni 1962, libenti ammo concedere dignata est, atque * .-kni .·!/>. Sedis, 54 (1962) 310-338. — Numen inter quadratas uncas, textui inserti, paginas commentarii /IcM Ap. Sedis indicant. S. CONGREGATIO RITUI Μ 424 disposuit, ut infrascriptus « Ordo >· in Rituali romatto, loco indicato, inseratur, ct ab omnibus quorum interest, iuxta normas ibidem statutas, adhibeatur. Contrariis quibuslibet, etiam speciali mentione dignis, minime obstantibus. Romae, ex aedibus S. Rituum Congregationis, die 16 Aprilis, an. 1962. Arcadius Card. Larraona, Praefectus L. *S. Henricus Dante, a secretis ADDITIONES ET VARIATIONES IN RITUALI ROMANO CIRCA ORDINEM BAPTISMI ADULTORUM [312] Tit. II, cap. Ill: Praenotanda de Baptismo adultorum, n. 12: Iu medio huius numeri, tractus: «sed prius errorum etc.», sic scribatur: «sed prius m Fide ca­ tholica diligenter instruantur». , Inscriptio capitis II’ sic mutetur: Caput IV Ordo Baptismi adultorum uno tractu exsequendus Hoc loco ponatur Ordo Baptismi adultorum, qualiter nunc in Rituali exhibetur. Post praedictum Ordinem ponatur nomis Ordo per gradus Catechnmenatus dispositus, qualiter hic sequitur: ! Ordo Baptismi adultorum per gradus Catechu menât us dispositus ' « Normae pro usu huius Ordinis υ 'b I a « < 1. Omnes locorum Ordinarii concedere vel praescribere possunt, ut in Baptismo adultorum Ordo hic statutus servetur. 2. Totus ritus in septem gradus est divisus: Primus gradus respicit praeparationem spiritualem a sacerdote peragendam, qui cursum institutionis catechumenorum moderatur, necnon fidelium, qui preca­ tionibus, graviorem vitam christianam exhibendo, catechumenis auxilio spirituali esse debent (nn. 1-3); sequitur prima catechumenis nominis mpositio, fundamentalis catechesis, actus aversionis ab errore et conversionis ad Deum, atque prima solemnis cum Cruce signatio (nn. 4-12), quae simul est etiam actio fundamentalis exor­ cismi, seu diabolicarum potentiarum radicahs eversio. ORDO BAFTiSMI ADULTORUM 425 [313] Secundus gradus exhibet perantiquam caeremoniam gustationis salis, qua significatur crescens delectamentum catechumenorum in christiana institutione (nn. 13-17). Tertium, quartum, quintum gradum constituunt solemnes ter repetiti exorcismi, quibus fortiter in pectus demittitur catechumenorum ad Deum totalis conversionis labor, cui humani generis adversarius summopere reluctatur (nn. 18-24; 25-31 ; 32-40). Sextus gradus continet caeremonias proxime ad Baptismum recipiendum directas, ex perantiquo usu depromptas atque profunda significatione repletas. Post solemnem catechumenorum in ecclesiam ingressum (nn. 41-42), sequitur redditio symboli et orationis dominicae, ultimus exorcismus et ritus aperitionis au­ rium; demum, iterata abrenuntiatione Satanae, catechumenus oblinitur cum oleo catechumenorum ac quasi pugnator constituitur contra potestates Christo ct Eccle­ siae inimicas (nn. 47-49). Septimus atque ultimus gradus proprie ducit ad Baptismum. Renovatur nominis impositio, fit Fidei confessio, Baptismatis petitio (nn. 51-52), administratio Baptismatis (nn. 53-55), atque cum sacro chrismate unctio, qua innui­ tur Spiritus Sancti gratia Baptismate accepta (n. 55), vestis baptismalis et candelae accensae traditio (nn. 56-57), baptizatorum dimissio (n. 58). 3. Diversi gradus, quibus totus ritus dividitur, sequuntur progredientem cate­ chumenorum christianam instructionem ct catcchcsim. Proinde non licet gradus illos omittere, confundere, vel ab ordine statuto mutare. Hoc tantum permittitur, ut scilicet quidam gradus subsequent! uniatur, ubi ratio pastoralis id suadeat. Si quis vero catechumenus una simul cum ceteris, rationabili causa, ritum perficere nequivit, tenetur illum saltem privatim supplere. Circa aliquos vero ritus peculiares qui, forsitan, in certis locis aut regionibus, vel apud quosdam populos, admirationem movere vel male accipi possunt, ad Con­ ventus episcopales facultas defertur, opportune statuendi quae heri debeant, iuxta normas sequentes: n) Si constet, alicubi, iuxta communem populorum mentem, tactus manus sacerdotis, signum Crucis super catechumenos facientis, accipi uti signum actionis iiiridicae cum certis consectariis legalibus, vel uti significationem a sensu christiano prorsus alienam habentem, tunc, maxime si opus conversionis adhuc ad primordia sistitur, Episcopi determinent modum quo catechumeni signo Crucis muniri debeant, [314| scilicet, prout a rubricis suis locis dicetur, vel ita ut patrini catechumenos signent, vel tandem ut ipsi catechumeni se signent, dum sacerdos super omnes simul signum Crucis producit. b) Ubi gustatio salis per ipsum sacerdotem, qui sal imponat ori catechume­ norum, fieri nequeat, Episcoporum erit determinare modum item a rubricis suo loco propositum adhibendum, scilicet num salis exhibitio fieri debeat a maiore vase sale pleno, ex quo ipsi catechumeni sal accipiant. r) Circa unctionem cum oleo catechumenorum hacc animadvertantur: ubique, ma­ xima diligentia et perseveranti instructione, catechumenis significatio huiusmodi 426 S. CONGREGATIO RITUUM unctionis exponendi est. Ubi vero catechumenis, propter familiares ac inveteratas consuetudines, vera ct profunda huius unctionis significatio nullo modo explicari possit, Episcopi ab illa unctione dispensare possunt, sed pro illis populis aut defini­ tis locis tantum, et tantummodo pro temporis spatio, quo huiusmodi unctio finem suum didascalicum attingere nequit. Omnibus tamen viribus adnitendum est, ut sacra unctio, cum oleo huic proprie usui consecrato, progrediente christiana institutione populi, regulariter impertiri possit. d) Quae dc unctione cum oleo catechumenorum statuta sunt, pariter valent dc unctione eunt sacro chrismate, catechumeno facienda aqua Baptismatis iam abluto. Ceterum, quia Sacramentum Confirmationis conferri debet per manus impositionem cum unctione chrismatis in fronte (can. 780), necesse est catechumenos iam inde a prima institutione ad Baptismum ita praeparare, ut significationem unctionum sacro­ rum oleorum in Ordine Baptismatis exstantium, recte et bene intellegant. Quae vero a Coetibus episcopalibus circa eas quas supra memoravimus quae­ stiones statuta fuerint, cum Sacris Congregationibus Fidei propagandae et Rituum tuendorum communicentur, atque, Sancta Sede annuente, ad praxim deducantur. 4. Ritus et caeremoniae, maiore qua possiblie est, solemnitate fiant, adstante populo christiano; ritus bene praeparentur, ut catechumeni fructum spiritualem ube­ riorem inde accipiant. Patrini vel matrinae ad omnes gradus, iuxta opportunitatem, praesto sint. Praecedat semper, antequam sacri ritus incipiant, plana ct familiaris caeremoniarum interpretatio, fidelibus et catechumenis aeque utillima. ' Sicubi vero singuli vel pauci tantum instituendi sint catechumeni, gradus Catcchumenatus liturgici seu sacri ritus hic descripti, etiam (315] extra ecclesiam, sed in loco sacro ct in forma simplici, peragi possunt; de qua tamen re, iuxta opportuni­ tates peculiares locorum, decernant Ordinarii locorum, vel Conventus episcopales, ita ut in tota dioecesi vel regione uno codcmquc modo procedatur. 5. Omnes formulae dici possunt lingua vernacula, versione tamen a Confcrcntiis episcopalibus cuiusque nationis vel regionis, vel ab Ordinario loci approbata, exceptis exorcismis, formulis unctionum ac benedictionum, nec non ipsa Baptismi forma. : ’ 'v Si vero, ex statu psychologico catechumenorum deducitur, eos desiderare exorcismorum verba propria lingua clare audire, tunc exorcismi quoque lingua vernacula proponi possunt. I, 1’ ' ! . J 6. Vcrsioncs in linguam venuculam parari curent Conventus episcopales pro tota regione, a Commissione peculiariter ad hoc deputata, in qua viri propriae cuiusque linguae apprime periti, sive sint clerici sive laici, textum conficiant, non tantum fidelem, sed et spiritui quoque linguae respondentem. Vcrsioncs demum a dictis Conventibus episcopalibus debite approbentur, non tamen ultra spatium decem annorum, ita ut vcrsioncs praedictae continue linguarum progressui aptari possint. ORDO BAPTISMI \DULTORUM 427 ORDO BAPTISMI ADULTORUM PF.R GRADUS CATECHUMENATUS DISPOSITUS Primus gradus 1. Sacerdos, indutus superpclliceo et stola, re/ etiam pluviali, violacei coloris, cum suis clericis accedit ad gradus altaris, et, genibus flexis, pias mente ad Deum preces effundit ad implorandum divinum auxilium. Deinde snrgcus, se signat, dicens. V. Deus, in adiutorium incum intende. Omnes respondent: Domine, ad adiuvândum me festina. y. Gloria Patri. Omnes: Sicut erat. 2. Postea incipit, proscquentilms clericis: Ant. Effundam * super vos aquam mundam, ct mundabimini ab omnibus in­ quinamentis vestris, dicit Dominus. [316] Et, si fieri potest, alternatim cum omnibus aliis sequentes psalmos cantat vel recitat: Psalmus 8 Domine, Domine noster, quam admirabile est nomen tuum in universa terra. Psalmus 28 Psalmus 41 [317] Quemadmodum desiderat cerva rivos aquarum, * ita desiderat anima mea te, Deus. Et repetitur antiphona: Effundam super vos aquam mundam, et mundabimini ab omnibus inquina­ mentis vestris, dicit Dominus. 3. Deinde dicitur: Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Pater noster secreto usque ad V. Et ne nos inducas in tentationem. Omîtes. Scd libéra nos a malo. V. Domine, exâudi orationem meam. Onmes. Et clamoi meus ad te veniat. [318] V. Dominus vobiscum. Onmes. Et ciun spiritu tuo. — Tribuite Domino, filii Dei. S. CONGREGATIO RITUUM 428 Orômus. Oratio, Omnipotens sempiterne Deus, qui dedisti famulis tuis, in confessione verae fidei, ætcmæ Trinitatis gloriam agnoscere, ct m potentia maiestatis ador.ire unitatem: quaesumus; ut, eiusdem fidei firmitütc, ab omnibus semper muniamur advérsis. Adesto supplicationibus nostris, omnipotens Deus: et quod humilitatis nostræ gerendum est ministerio, tuæ virtutis impleatur effectu. Pro pluribus catechumenis : Da, quaesumus, Domine, electis nostris, ut, sanctis edocti (-æ) mysteriis, ct reno­ ventur fonte Baptismatis, et inter Ecclcsiæ tuæ membra numerentur. Per Christum Dôminum nostrum. Omnes: Arnen. Pro uno catechumeno: Da, quaesumus, Domine, clccto(-æ) nostro(-æ), ut sanctis cdoctus(-a) mysteriis, ct renovetur fonte Baptismatis, et inter Ecclcsiæ tuæ membra numeretur. Per Chri­ stum Dôminum nostrum. Omnes: Arnen. 4. Tum sacerdos catechumenos vocat nominarim, per nomen et cognomen familiae, prius masculos, deinde feminas, et ille qui est appellatus respondet : Adsum. Postea sacerdos interrogat : Quid petitis ab Ecclesia Dei? Omnes: Fidem. M I Sacerdos : Fides, quid vobis præstat? Omnes: Vitam ætérnam. Sacerdos : * Si vultis habere vitam aeternam, servate mandata. Diligite Dôminum Deum vestrum ex toto corde vestro, et ex tota anima vestra, ct ex tota mente vestra, ct proximum vestrum sicut vos ipsos. In his duobus mandatis tota Lex pendet, ct Prophète. Fides autem est, ut unum Deum in Trinitate, ct Trinititem in unitate veneremini, neque confundendo personas, neque substantiam separando. Alia est enim persona Patris, alia Filii, âlia Spiritus Sancti: sed horum trium una est substântia, ct nonnisi una divinitas. [319] 5. Et rursus interrogat: , ) Abrenuntiatis sitanæ? Et omnes insimul respondent, numero singulari et nomine proprio: ’ Abrcnùntio. ; Interrogat : * i I Et ônmibus operibus cius? Omnes: Abrenuntio. ; Interrogat : * Et omnibus pompis cius? Omnes ; Abrenuntio. r ORDO BAPTISM! ADULTORUM 429 6. Deinde sacerdos interrogat de symbolo Fidei, dicens: Creditis m Deum Patrem omnipotentem, creatôrem cæli et terræ? Omnes : Credo. Interrogat : Creditis in Icsum Christum, Filium eius tinicum, Dôminum nostrum, natum, ct passum? Omnes : Credo. Interrogat : Creditis et in Spiritum Sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, Sanctorum communionem, remissionem peccatorum, canus resurrectionem, et vitam ætemam? Omnes : Credo. 7. Tunc sacerdos ter exsufflat leniter versus faciem eorum et dicit semel: Exi ab cis, spiritus immunde, ct da locum Spiritui Sancto Paradito. 7 a. Sicubi vero vel etiam lenis exsufflatio ex longinquo minus conveniens esse videtur, sacerdos supradictam formulam dicit, manu dextera versus catechumenos erecta. 8. Hic in modum crucis halat leniter super eos et dicit: Accipite Spiritum bonum per istam insufflationem, ct Dei bene V. Pax vobis. dictionem. Omnes: Et cum spiritu tuo. 8 a. Sicubi vero vel etiam lenis insufflatio ex longinquo minus conveniens [320] esse videtur, sacerdos, manu dextera versus catechumenos extensa, dicit : Accipite Spiritum bonum per istam manus impositionem et Dei bene ►B dictiônem. V. Pax vobis. Omnes: Et cum spiritu tuo. 9. Deinde singuli praetereunt ante sacerdotem, qui pollice facit crucem in eorum fronte et in pectore, dicens: X., accipe signum Crucis tam in iron >}< te, quam in cor^de: sume fidem cæléstium præccptôrum. Talis esto moribus, ut templum Dei iam esse possis: ingressiisquc (ingressâque) ecclôsiam Dei, evasisse te laqueos mortis, lactus(-a) agnosce. Si vero numerus catechumenorum sal magnus sit, ipsi catechumeni, proprio loco ma­ nentes, pollice se signant in fronte, et m pectore, dum sacerdos manu duplex signum versus cos producit, dicens : Accipite signum Cnicis tam in fron Φ te, quam in cor^de: sumite fidem cælcstium præccptôrum. Tales estôte moribus, ut templum Dei iam esse possitis: ingressique (ingrcssacquc) ecclesiam Dei, evasisse vos laqueos mortis, læti (lætæ) agnoscite. S. CONGREGATIO RI TUUM 430 Inde prosequitur : Colice Deum Patrem omnipotentem, ec Icsum Christum, Filium cius unicum, Dôminum nostrum, qui vcntiirus est indicare vivos ct mortuos, ct sacculum per ignem. Omnes: Arnen. (/n singulari pro singulo) Orémus. Oratio Te deprecor, Domine, sancte Pater, omnipotens ætéme Deus: ut his famulis tuis, qui (famulâbus tuis, quæ) in huius sacculi nocte vagantur inccrti(-æ) ac dûbii(-æ), viam veritatis et agnitionis tuæ iiibeas demonstrari: quatenus, reseritis oculis cordis eorum, (cdrum), te unum Deum Patrem in Filio, et Filium in Patre cum Spiritu Sancto recognoscant, atque huius confessionis fructum, et hic, ct in futiiro sæculo percipere mcrcantui. Per Christum Dôminum nostrum. Omnes Arnen. 9 a. Ubi vero, contra ritum signandi catechumenos signo Crucis ab ipso sacerdote, gra­ viores surgunt difficultates, Conferendae episcopales, [321] iuxta normas pro usu huius Ordinis, n. 3a, determinare debent, utrum catechumeni a patrinis Cruce signandi sint, an se ipsos Cruce signent, dum sacerdos idem signum Crucis super omnes simul producit et for­ mulam pronuntiat in plurali. 10. Postea dentio singuli ante sacerdotem praetereunt, et ipse pollice signat singulos signo Crucis in fronte dicens: Signo tibi fron ψ tem, ut suscipias Crucem Domini. . In auribus : Signo tibi au res, ut audias divina præccpta. In oculis : Signo tibi ôcu >J< los, ut videas claritatem Dei. ; In naribus: j Signo tibi na ψ res, ut odorem suavitatis Christi sentias. * m ore · ' · • Signo tibi os i I , I In pectore : [ In scapulis: Signo tibi pcc»~< tus, ut credas in Deum. I ] I ut loquaris verba vitae. Signo tibi scâ 1 ■ 1 ■ ■ - pulas, ut suscipias iugum servitûtis cius. - ... ----------- --------- —■ —Ί ._ . 1,1 ' Si vero numerus catechumenorum sat magnus sit, nil prohibet quominus hae caeremoniae a pluribus sacerdotibus peragantur. ORDO BAPTISMI ADULTORUM 431 Denique erga electos sat magnum signum Crucis producit, dicens: Signo vos omnes in nôminc Patris, et Filii, φ et Spiritus Sancti, ut habeatis vitam ætérnam et vivatis m saecula sacculorum. Omnes: Amen. Oremus. [In singulari pro singulo) Orario Preces nostras, quaesumus, Domine, clementer exaudi, ct hos electos tuos (has electas tuas) N.N., Crucis dominicæ impressione signatos(-as), perpetua virnite cu­ stodi: ut, magnitudinis gloriae tuæ rudimenta servantes, per custodiam mandato­ rum tuorum ad regenerationis gloriam pervenire mereantur. Per Christum Dômi­ num nostrum. It. Arnen. Oratio [322] Oremus. Deus, qui humani generis ita es conditor, ut sis etiam reformator, propitiare po­ pulis adoptivis, et novo testamento sôbolem novæ prolis adseribe: ut, filii promissio­ nis, quod non potuerunt assequi per naturam, gaudeant se recepisse per gratiam. Per Christum Dôminum nostrum. It. Arnen. 10 a. Ubi vero, iuxta ea quae superius, ad n. 9 a dicta sunt, signum Crucis ab ipSo sacerdote stiper catechumenos effici non possit, ipsi catechumeni, proprio loco manentes, po/^ lice se signant in respective corporis loco, dum sacerdos manu signa Crucis versus eos ρΓιΚ. ducit, dicens : Signo vobis fron tem, ut suscipiatis Crucem Domini. In auribus: Signo vobis au res, ut audiatis divina præcépta. In oculis : Signo vobis ocu los, ut videatis claritatem Dei. In naribus: Signo vobis na res, ut odorem suavitatis Christi sentiatis. Iu ore : Signo vobis os φ, ut loquamini verba vitæ. In pectore : Signo vobis pec tus, ut credatis in Deum. In scapulis: Signo vobis sc.i pulas, ut suscipiatis iugum servitutis cius. 11. Ί ime extendit manum super electos ct dicit : S. CONGREGATIO RITUUM 432 Orcinus. (/» singulari pro singulo) Oratio Onuiipotcns sempiterne Deus, Pater Domini nostri lesu Christi, respicere di­ gnare super hos famulos tuos, quos (has famulas tuas, quas) ad rudimenta fidei vo­ care dignatus es: omnem cæcitatem cordis ab cis expelle: disnimpe omnes laqueos satanae, quibus fuerant colligâti(-ac): aperi cis, Domine, idnuam pietatis tuæ, ut, signo sapientiae tuæ imbiiti(-æ), omnium cupiditatum foetôribus careant, ct ad sua­ vem odôrcm praeceptorum tuôrum læti(-æ) tibi in Ecclesia tua deserviant, ct pro­ ficiant de die in diem, ut idônci(-æ) efficiantur accedere ad gratiam Baptismi tui, percepta medicina. Per cumdem Christum Dominum nostrum. R". Arnen. [323] 12. Tandem sacerdos dicit (iit singulari pro singulo): Ite in pace et Dominus sit vobiscum. Omnes: Arnen. Secundus gradus 13. Sacerdos indutus superpelliceo et stola, vel etiam pluviali, violacei coloris, cum suis cli ricis accedit ad gradus altaris, et genibus flexis, pias mente ad Deum preces effundit, ad implorandum divinum auxilium. Deinde, surgens, st· signat, dicens: V. Deus, in adiutorium meum intende. Omnes respondent: Domine, ad adiuvandum me festina. V. Gloria Patri. Omnes.: Sicut erat. 14. Sacerdos benedicit sal: ; ; ' • Exorcizo te, creatura salis, in nomine Dei <·? Patris omnipotentis, et in caritate Domini nostri lesu φ Christi, ct m virtute Spiritus Sancti. Exorcizo te per Deum vivum, per Deum verum, per Deum sanctum, per Deum, qui te ad tutelam hu­ mani genens procreavit, et populo venienti ad credulitatem per servos suos conse­ crari præcépit, ut in nômine sanctæ Trinitatis efficiaris sacramentum ad effugandum inimicum. Proinde rogamus te, Domine, Deus noster, ut hanc creaturam salis sanctificando sancti ficcs, et benedicendo bene dicas, ut fiat omnibus accipiéntibus perfecta medicina, permanens in visceribus eorum, in nomine eiusdem Domini nostri lesu Christi, qui venturus est indicate vivos ct mortuos, et sacculum per ignem, i . J i I b ] [ J R". Arnen. Benedicto sale, antequam catechumeni cius medicinam gustent, sacerdos addat sequentem orationem : Oremus. (In singulari pro singulo) Oratio Domine, sancte Pater, omnipotens ætérnc Deus, qui es, qui cras, et qui permanes usque m finem, cuius origo nescitur, nec finis comprehendi potest: te supplices invo­ camus super hos famulos tuos, quos (has famulas tuas, quas) dc errore liberasti: di­ gnare exaudire eos, qui (cas, quæ) tibi cervices suas humiliant ad lavacri fontem, ORDO BAPTISMI ADULTORUM 433 ut, renâti(-æ) ex aqua ct Spiritu Sancto, expoliâti(-æ) veterem hominem, induant novum. [324] qui secundum te creatus est; accipiant vestem incorruptam, et immacu­ latam, tibiquc Deo nostro servire mereantur. Per Christum Dominum nostrum. R. Arnen. 15. Tunc pollice cl indice accipit de ipso sale et immittit in os uniuscuiusque catechu­ meni, dicens (singulariter singulis): accipe sal sapiëntiæ: propitiatio sit tibi in vitam ætérnam. R. A men. Sacerdos : Pax tibi. R Et cum spiritu tuo. Oremus. (In singulari pro singulo) Oratio Deus patrum nostrorum, Deus universæ conditor veritatis, te supplices exora­ mus, ut hos famulos tuos (has famulas tuas) respicere digneris propitius, et hoc pri­ mum pabulum salis gustantes, non diutius esurire permittas, quo minus cibo explean­ tur cælcsti, quatenus sint semper spiritu ferventes, spe gaudentes, tuo semper nomini servientes. Perduc cos (eas), Domine, quaesumus, ad novæ regenerationis lavacrum, ut cum fidelibus tuis promissiômnn tuarum ætérna praemia consequi mcrcintur. Per Christum Dôminum nostrum. R Arnen. 15 a. Ubi vero, iuxta prudens indicium Conventus episcopalis, impositio salis ad os catechumenorum per ipsum sacerdotem convenienter fieri nequeat, idem Conventus iuxta normas pro usu huius Ordinis, n. 3b, datas, disponat, ut catechumeni sibi ipsis sal impo­ nant, digitis sumptum e maiore vase a sacerdote ipsis oblato. 16. Postea sacerdos dicit (in singulari pro singulo): Ite in pace, ct Dominus sit vobiscum. Omnes: Arnen. Tertius gradus 17. Committitur prudenti indicio Ordinariorum locorum, utrum, perpensis necessita­ tibus vel opportunitatibus catechumenorum, tres gradus sequentes, scilicet tres series exorcismo­ rum, distincte atque separarim, diversis temporibus, peragi sinantur, an omnes tres ima actione contractas, vel etiam unam r.v tribus tantum, duabus aliis omissis. [325] 18. Caeremoniae Imius gradus fiunt semper distinctim, pro catechumenis viris, et pro /eminis, et, iuxta opportunitatem, etiam loco et tempore diversis. 19. Sacerdos indutus superpelliceo et stola, vel etiam pluviali, violacei coloris, cum suis clericis accedit ad gradus altaris, et genibus flexis, pias mente ad Deum preces effundit, ad implorandum divinum auxilium. Deinde, surgens, se signat, dicens: S. CONGREGATIO RITUUM 434 It. Deus, in adiutôrium meum intende. Omnes respondent: Dômine, ad adiuvândum me festina. IÇ Glôria Patri. Omnes: Sicut erat. Pro viris 20. Sacerdos dicit super electos stantes {in singulari pro singulo) : Orate, electi, flectite génua, ct dicite: Pater noster. Et electi, genibus flexis, orant et dicunt : Pater noster, usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. Sacerdos subiimgit : Levate, complete orationem vestram, et dicite: Amen. Et illi, snrgentes, respondent: Arnen. ' Sacerdos dicit patrinis: Signate cos mccum. Et facit signum Crucis versus electos, dicens : In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti, dum patrini pollice signant cos in fronte, eadem verba proferentes. • • 21. Deinde sacerdos extendit manum super eos dicens: Oremus. {In singulari pro singulo) Oratio Deus Abraham, Deus Isaac, Deus lacob, Deus, qui Moysi famulo tuo in monte Sinai apparuisti, et filios Israel dc terra Aegypti eduxisti, deputans cis Angelum pict.itis tuæ, qui custodiret eos die ac nocte: te quaesumus, Domine; ut mittere digneris sanctum Angelum tuum de cælis, qui similiter custodiat ct hos famulos tuos ct perducat cos ad gratiam Baptismi tui. Per Christum Dôminum nostrum. Omnes : Arnen. , |326] Exorcismus • J i I I {In singulari pro singulo) Ergo, maledicte diabole, recognosce sententiam tuam, et da honorem Deo vivo ct vero, da honorem lesu Chnsto Filio eius, ct Spiritui Sancto, et recede ab his famulis Dei, quia istos sibi Deus et Dôminus noster lesus Christus ad suam sanctam gratiam, fontemque Baptismatis vocare dignatus est: et hoc signum sanctæ Cru^cis {producit signum ancis, dum singuli pollice se signant in fronte), quod nos fronti cius damus, tu. maledicte diabole, numquam audeas violare. Per ciimdcm Christum Dôminum nostrum, qui venturus est indicare vivos ct mortuos, ct sacculum per ignem. Omnes: A men. Et concluditur, ut infra n. 24. ORDO BAPTISMI ADL LTORl Μ 435 Pro feminis 22. Sacerdos dicit super electas stantes (in singulari pro singula): Orate, electæ, flectite genua, ct dicite: Pater noster. Ht electae, genibus flexis, orant et dicunt: Pater noster, usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. Sacerdos subiungit : Levate, complete orationem vestram, er dicite: Anien. Et illae, surgentes, respondent: Arnen. Sacerdos dicit matrinis : Signate eas mccum. Et facit signum Crucis versus electas, dicetis: ct Spiritus Sancti, In nomine Patris, ct Filii, dum matrinae pollice signant eas in fronte, eadem verba proferentes. 23. Deinde sacerdos extendit manum super eas, dicens: Oremus. (In singulari pro singula) Oratio Deus cæli, Deus terræ, Deus Angclônim, Deus Archangelôrum, Deus Patriar­ charum, Deus Prophetarum, Deus Apostolorum, Deus Martyrum, Deus Confesso­ rum, Deus Virginum, Deus omnium bene viventium, Deus, cui omnis lingua con­ fitetur, ct omne genu flectitur, cælcstium, terrestrium, et infernorum: tc invoco, Domine, super has Limulas tuas, ut cas custodire, et perducere digneris ad gratiam Baptismi tui. Per Christum Dôminum nostrum. Omnes: Arnen. [327] Exorcismus (In singulari pro singula) Ergo, maledicte diabole, recognosce sententiam tuam, ct da honorem Deo vivo ct vero, da honorem lesu Christo Filio eius, et Spiritui Sancto, ct recede ab his famulâbus Dei quia istas sibi Deus et Dominus noster lesus Christus ad suam sanctam gratiam, fontemque Baptismatis vocare dignatus est: et hoc signum sanctæ Cru^cis (producit signum crucis, dum singulae pollice se signant in fronte), quod nos fronti earum damus, tu, maledicte diabole, numquam audeas violare. Per eiimdcm Christum Dôminum nostrum, qui venturus est indicare vivos ct mortuos, et saeculum per ignem. Omnes: Arnen. Et concluditur, ut infra n. 24. 24. Postea sacerdos dicit (in singulari pro singulo Ite m pace, et Dominus sit vobiscum. Omnes: Arnen. S. CONGREGATIO RlTCl’M 436 Quartus gradus 25. Caeremoniae Imius gradus fiunt semper distiilttim, pro catechumenis viris ct feminis, ct, iuxta opportunitatem, etiam loco et tempore diversis. 26. Sacerdos indutus superpelliceo et stola, vel etiam pluviali, violacei coloris cum suis clericis accedit ad gradus altaris, et genibus flexis, pias mente ad Deum preces effundit ad implorandum divinum auxilium. Deinde surgens, se signat, dicens: V. Deus, in adiutorium meum intende. Omnes respondent: Domine, ad adiuvandum me festina. V. Gloria Patri. Omnes: Sicut erat. Pro viris 27. Sacerdos dicit super electos stantes (in singulari pro singulo) : Orate, electi, décrite génua, et dicite: Pater noster. Et electi, genibus flexis, orant et dicunt: Pater noster, usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. Sacerdos subiungit : Levate, complete orationem vestram et dicite: Arnen. • [328] Et illi, surgemes, respondent: Arnen. « Sacerdos dicit patrinis : SignAtc cos mccum. Et facit signum Crucis versus electos, dicens : In nomine Pair’s, et Filii, ct Spiritus Sancti, dum patrini pollice signant eos in fronte, eadem verba proferentes. 28. Deinde sacerdos extendit manum super eos, dicens: ' < » » ’ ’ ‘ ‘ , ; Oremus. (In singulari pro singulo) Oratio Deus, immortale præsidium omnium postulantium, liberatio stipplicum, pax rogantium, vita credentium, resurrectio mortuorum: te invoco super hos famulos tuos, qui, Baptismi tui donum petentes, ætcmani consequi gratiam spirituali regeneratione desiderant: accipe cos, Domine, et quia dignatus cs dicere: Perite, et accipictis; quaerite, ct invenietis; pulsate, et aperietur vobis: petentibus praemium pôrrige, ct iAnuain pande pulsantibus, ut, ætérnam cæléstis lavacri benedictionem consccuti, promissa tui muneris regna percipiant: Qui cum Patre, ct Spiritu Sancto vivis ct regnas, Deus, in saecula sæculôrum. Omnes : Arnen. Exorcismus (In singulari pro singulo) Audi, maledicte satana, adiurâtus per nomen ætémi Dei, et Salvatoris nostri lesu Chnsti Filii cius, cum tua victus invidia, tremens, geménsque discede: nihil tibi sit ORDO BAPTISMI ADULTORUM 437 commune cum Ius servis Dei, iam cæléstia cogitantibus, renuntiaturis tibi ct sacculo tuo, et beata: immortalitati victuris. Da igitur honorem advenienti Spiritui Sancto, qui, cx summa caeli arce descendens, proturbatis fraudibus tuis, divino fonte purgati pectora, sancti ficata Deo templa et habitacula perficiat: ut, ab omnibus penitus noxiis præteritôrum criminum liberati, servi Dei gratias perenni Deo referant semper, ct benedicant nomen sanctum eius in saecula sacculorum. Omnes: Arnen. Et concluditur, ut infra n. 31. Pro feminis 29. Sacerdos dicit super electas stantes (in singulari pro singula): · Orâte, electa?, flectite genua, ct dicite: Pater noster. Et electae, genibus flexis, orant et dicunt : Pater noster, usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. [329] Sacerdos subiuiigit : Levate, complete orationem vestram, et dicite: Arnen. Et illa·, surgentes, respondent: Arnen. Sacerdos dicit matrinis : Signate eas inecuin. Et Jacit signum Crucis versus electas, dicens: In nomine Patris, et Filii, ri" ct Spiritus Sancti, cum matrincv pollice signant eas in fronte, eadem verba proferentes. 30. Deinde sacerdos extendit manum super eas, dicens: Oremus. (/» singulari pro singula) Oratio Deus Abraham, Deus Isaac, Deus lacob, Deus, qui Moysi famulo tuo in monte Sinai apparuisti, et filios Israel de terra Aegypti eduxisti, deputans cis Angelum pie­ tatis tua?, qui custodiret eos dic ac nocte: te quaesumus, Domine; ut mittere digneris sanctum Angelum tuum de cælis, qui similiter custodiat ct has famulas tuas, et perdiicat eas ad gratiam Baptismi tui. Per Christum Dominum nostrum. Omnes: Arnen. Exorcismus (In singulari pro singula) Ergo, maledicte di.ibolc, recognosce sententiam tuam, et da honôrcm Deo vivo ct vero, da honorem lesu Christo Filio eius, ct Spiritui Sancto, er recede ab his famulabus Dei, quia istas sibi Deus et Dominus noster Icsus Christus ad suam sanctam gratiam, fontemque Baptismatis vocare dignatus est: et hoc signum sancta* Cru Φ cis (producit signum crucis, dum singula· pollice se signant in fronte), quod nos fronti earum damus, tu, maledicte diabole, numquam audeas violare. Per eundem Christum Dominum nostrum, qui venturus est indicare vivos et mortuos, et sac­ culum per ignem. Omnes: Arnen. Et concluditur, ut infra n. 31. 30 — Ephem. Iit. 1962. 438 S. CONGREGA TIO RITUUM 31. Postea sacerdos dicit (in singulari pro singulo); Ite in pace, ct Dominiis sit vobiscum. Omnes: A men. Quintus gradus [330] 32. Caeremoniae huius gradus fiunt semper distinctim, pro catechumenis viris, et pro feminis, et, iuxta opportunitatem, etiam loco et tempore diversis. 33. Sacerdos indutus superpelliceo et stola, vel etiam pluviali, violacei coloris, cum suis clericis accedit ad gradus altaris, ct genibus fiexis, pias mente ad Deum preces effundit, ad implorandum divinum auxilium. Deinde, surgens, se signat, dicens: V. Deus, in adiutorium meum intende. Omnes respondent: Domine, ad adiuvândum me festina. V. Glôria Patri. Omnes: Sicut erat. Pro viris 34. Sacerdos dicit super electos stantes (in singulari pro singulo) : Orate, electi, flectite genua, et dicite: Pater noster. Et electi, genibus fiexis, orant et dicunt: Pater noster usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. Sacerdos subiuugit : Levate, complete orationem vestram et dicite: Arnen. Et illi surgentes respondent: Arnen. Sacerdos dicit patrinis: Signate eos mccum. Et Jacit signum Crucis versus electos, dicens: ! ■ In nomine Patris ct Filii, ct Spiritus Sancti, dum patrini pollice signant eos in fronte, eadem verba proferentes. * 35. Deinde sacerdos extendit manum super eos, dicetis: . Exorcismus ’ ‘ ! I I i (in singulari pro singulo) Exorcizo te, immunde spintus, in nomine Patris, ct Fi <-< lii, ct Spiritus Sancti, ut exeas, ct recedas ab his famulis Dei. Ipse enim tibi imperat, maledicte damnate, qui pôdibus super mare ambulavit, et Petro mergenti dexteram porrexit. [331) Exorcismus (In singulari pro singulo) Ergo, maledicte diabole, rccognôsce sententiam tuam, ct da honorem Deo vivo et vero, da honorem lesu Christo Filio cius, ct Spiritui Sancto, ct recede ab his fa­ mulis Dei, quia istos sibi Deus et Dominus noster Icsus Christus ad suam sanctam gratiam, fontemque Baptismatis vocare dignatus est: et hoc signum sanctæ Cru^cis ORDO BAPTISMI ADULTORUM 439 (producit signum Crucis, dum singuli pollice se signant in fronte), quod nos fronti côrum damus, tu, maledicte diabole, numquam audeas vioHre. Per ciimdem Christum Dominum nostrum, qui ventiirus est iudicârc vivos et môrtuos, et sacculum per ignem. Omnes: Arnen. 36. Tum sacerdos, manum super electos adhuc extensam tenens, dicit (in singulari pro singulo) : Oratio Oi émus. Aeternam ac iustissimam pietatem tuam deprecor, Domine, sancte Pater, om­ nipotens æterne Deus, auctor luminis ct veritatis, super hos famulos tuos, ut digneris eos illuminare lumine intellegentiae tuæ: munda cos ct sanctifica: da cis scientiam veram, ut digni efficiantur accedere ad grâtiam Baptismi tui, teneant firmam spem, consilium rectum, doctrinam sanctam, ut apti sint ad percipiendam gratiam tuam. Per Christum Dominum nostrum. Omnes: Arnen. Et concluditur, ut infra n. 40. Pro feminis 37. Sacerdos dicit super electas stantes (in singulari pro singula): Orate, eléctæ, flectite genua, ct dicite: Pater noster. Et electae, genibus flexis, orant et dicimt : Pater noster, usque ad Sed libera nos a malo, inclusive. Sacerdos, subiungit : Levate, complete orationem vestram, et dicite: Arnen. Et illa·, surgentes, respondent: A men. Sacerdos dicit matrinis: Signate eas mccum. Et facit signum crucis versus electas, dicens: In nomine Patris, et Filii, ►!< et Spiritus Sancti, dum matrime pollice signant eas in fronte, eadem verba proferentes. [332] 38. Deinde sacerdos extendit manum super eas, dicens: Exorcismus (In singulari pro singula) Exorcizo te, immunde spiritus, per Patrem, et Fi lium, ct Spiritum Sanctum, ut exeas, ct recedas ab his fainulabus Dei. Ipse enim tibi imperat, maledicte damnate, qui caeco nato oculos aperuit, ct quatriduânum Lazarmn dc monumento suscitavit. Exorcismus (In singulari pro singula) Ergo, maledicte diabole, recognosce sententiam tuam, et da honorem Deo vivo et vero, da honorem lesu Christo Filio eius, ct Spiritui Sancto, et recede ab his famul.ibus Dei, quia istas sibi Deus et Dominus noster lesus Christus ad suam sanctam 440 S. CONGREGATIO RITUI \I gr.itiam. fontcmquc Baptismatis vocare dignatus est: ct hoc signum sanctæ Cru ►?< cis (producit signum Crucis, dum singulae pollice se signant in fronte), quod nos fronti carum damus, tu, maledicte diabole, numquam audeas violare. Per eiimdcm Christum Dominum nostrum, qui venturus est indicare vivos ct mortuos, et saeculum per ignem. Omnes: Arnen. 39. Tum sacerdos, manum super electas adime extensam tenens, dicit (in singulari pro . singula); Oratio Oremus. Æternam ac iustissimam pietatem tuam deprecor, Domine, sancte Pater, omni­ potens aeterne Deus, auctor luminis et veritatis, super has famulas tuas, ut digneris eas illuminare lumine intcllegénciæ tuæ: munda eas ct sanctifica: da eis sciëntiam veram, ut dignae efficiantur accédcre ad gratiam Baptismi tui, teneant firmam spem, consilium rectum, doctrinam sanctam, ut aptae sint ad percipiendam gratiam tuam. Per Christum Dominum nostrum. Omnes: Arnen. Et concluditur, ut infra n. 40. 40. Postea sacerdos dicit (in singulari pro singulo); Ite in pace, ct Dominus sit vobiscum. Omnes: Arnen. Sextus gradus [333] 41. Hora statuta, catechumeni coadunantur ante portam ecclesia·, vel loco con­ venienti, extra ecclesiam, ex c, monitis tamen sacerdotibus, quibus instructio catechumenorum et fide­ lium commissa est, ut omnibus viribus adnitantur difficultates illas dimovere, quatenus, progrediente omnium institutione Christiana, unctio cum oleo catechumenorum rite adhiberi possit. Interim loco unctionis adhiberi debet hic ritus subsidiarius: Deinde singuli praetereunt ante sacerdotem, qui super unumquemque catechumenum crucis signum in forma benedictionis facit, dicendo: Ego te corroboro signo Crucis, in Christo lesu, Domino nostro, in vitam ætérnam. Pax tibi. Et adiungit : Exi, immunde spiritus, ut infra. Haec caeremonia semel quoque fieri potest super omnes catechumenos simul. 49. Mox bombyce, vel re simili, tergit pollicem et loca inuncta, et suhiungit, dicens: Exi, immunde spiritus, et da honorem Deo vivo et vero. Fuge, immunde spi­ ritus, et da locum lesu Christo Filio eius. Recede, imiminde spiritus, ct da locum Spiritui Sancto Pardclito. [336] Si vero numerus catechumenorum nimis magnus sit, nil prohibet quominus ha- carcmoniiv a pluribus sacerdotibus peragantur. ' «e···Il IIMBI ■ III «■ΜΜΜΜΟΜΜΜΜΜΜΜΜΜΜΜΗΜΜ μΗΜΜ· ■— IIMIII ■ ■■ . ■ — — m, 50. Postea sacerdos dicit fin singulari pro singulo); Ite in pace, ct Dominus sit vobiscum. Omnes: Arnen. Septimus gradus 51. Electi coadunantur ante fontem baptismalem. Sacerdos indutus superpelliceo et stola, vel etiam pluviali, albi coloris, cum suis clericis accedit ad gradus altaris, et genibus flexis, pias mente ad Deum preces effundit, ad imploran­ dum divinum auxilium. Deinde, surgens, se signat, dicens: Γ. Deus, in adiutorium meum intende. Omnes respondent: Domine, ad adiuvândum me festina. Γ. Glôna Patri. Omnes: Sicut erat. 443 ORDO BAPTISMI ADULTORUM 52. Statini sacerdos vocat electos iiominatim, per nomen et cognomen familiae, ct ille qui est appellatus, respondet: Adsum. Postea sacerdos interrogat: Creditis in Deum Patrem omnipotentem, creatorem carli et terræ? Omnes : Credo. Creditis in Icsum Christum, Filium cius unicum. Dominum nostrum, natum, et passum? Omnes: Credo. Creditis ct m Spiritum Sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, Sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, et vitam æternam' Omnes.· Credo. Iterum interrogat : Quid petitis? Omnes : Baptismum. Interrogat : Vultis baptizari? Omnes: Volo. 53. Tunc patrino, vel matriita, vel utroque (si ambo admittantur), admota manu, te­ nente seu tangente electum, vel electam, aperto capite, [337] ct laxatis a collo vestibus, in­ clinatum, sacerdos vasculo vel urceolo haurit aquam baptismalem dc fonte, ct cum ea sub trina supra caput in modum cnicis infusione baptizat electum, seu electam, in nomine Ssnuv Trinitatis, sic dicens: et Λ'., ego te baptÎzo in nomine Pa << tris, fundit primo, Spiritus φ Sancti, fundit tertio. et Fi m, fundit secundo, 54. Si aqua, qua: ex capite baptizati defluit, non dilabatur in sacrarium baptisterii, recipiatur in siibiecta aliqua pelvi, et in illud postmodum proiciatur. Cum piares sunt electi, singillatim singuli baptizantur, ut supra. Si sint mares et femina , primum mares, deinde femina:. Verum si probabiliter dubitetur, an electus fuerit alias baptizatus, dicat sacerdos: N., si non cs baptizdtus(-a), ego te baptizo in nomine Pa φ tris, et Fi lii, et Spiritus φ Sancti. 55. Deinde sacerdos (vel, iuxta opportunitatem, alius vel alii presbyteri, superpelliceo et stola alba induti) intingit pollicem dexteram in sacro chrismate, ct perungit verticem electi (singulorum electorum) in modum ancis, dicens: Deus omnipotens, Pater Domini nostri lesu Christi, qui te regeneravit ex aqua et Spiritu Sancto, quique dedit tibi remissionem omnium peccatorum (hic inungit), ipse te liniat φ chrismate salutis in eodem Christo lesu Domino nostro m vitam æternam. R7· Anien. y. Pax tecum. It, Et cum spiritu tuo. 444 S CONGREGATIO RITUUM 55. a l actionem cum sacro chrismate, tibi vel quoties absque gravi difficultate illa fieri nequeat. Conventus episcopalis, iuxta normas pro usu linitis Ordinis, u. 3c et 3d datas, remittere potest, eo modo sicut dictum est supra n. 48a. Loco vero unctionis adhiberi debet hic ritus subsidiarius: Deinde sacerdos singulos baptizares, vel semel omnes, signo Crucis benedicit dicendo: Deus omnipotens. Pater Ddmini nostri lesu Christi, qui tc regeneravit ex aqua et Spiritu Sancto, quique dedit tibi remissionem omnium peccatorum, ipse tc (vos) impleat gratia sua (hic benedicit) in eodem Christo lesu, Domino nostro, in vi­ tam ætcniam. R\ Amen. [338] V. Pax tecum (vobiscum). R·. Et cum spiritu tuo. 56. Omnibus sacro chrismate inunctis, vel, iuxta n. 55a, benedictis, sacerdos bombyce, vel re simili, pollicem tergit. Patrini vero dant proprio electo vestem candidam, dum sa­ cerdos dicit (in singulari pro singulo): Accipite vestem candidam, quam perferatis immaculatam ante tribunal Do­ mini nostri lesu Christi, ut habeatis vitam æternam. Omnes: Amen. Et electi induuntur novis vestibus albi coloris, depositis, si uecesse fuerit, prioribus. 57. Tunc patrini dant electis cereum seu candelam accensam in manu dextera, dum sacerdos dicit (in singulari pro singulo): , i ' Accipite lampadem ardentem, ct irreprehensibiles custodite Baptismum vestrum: sen’.ite Dei mandata, ut, cum Dominus venerit ad nuptias, possitis occurrere ei una cum omnibus Sanctis in aula caelesti et vivatis in saecula saxulorum. Omnes: Amen. Ipsi vero neophyti eumdem cereum accensum manu tenent usque in finem, praeterquam dum confirmantur. 58. Postea sacerdos dicit (in singulari pro singulo): Ite in pacem, ct Dominus sit vobiscum. Omnes: Amen. Et sic terminatur Ordo Baptismi adultorum. COMMENTARIUM In data 16 aprile 1962, con un decreto generale della S. Congregazionc dei Riti, venne promulgato 1’Ordo Baptismi, approvato dal Somnio Ponteficc Giovanni XXIII il giomo 11 aprile Maître il decreto dà una breve csposizione dei moti vi che condussero alia preparazione del suddetto Ordo, una sene di « Normae » ne rcgolano 1’applicazionc pratica. > AAS 54 (1962) 312-338. ORDO BAPTISMI \Dl LTORl’.M 445 Non c nclJ’intcnzionc dcll’estcnsorc di queste note introduttorie, presentarc uni csposizione completa della storia dei nn battcsimali, con particolarc nguardo al rito dedicato agli adulti, che si trova, nella forma attualc, nel Rituale romano sin dalla sua prima pubblicazionc ufficiale, nel 1604. Ci limitiamo, ovviamcnte, a corredarc i testi présentât! negli Acta, di alcune semplici annotazioni pratiche, tanto più chc VOrdo come tale c nmasto esscnzialmente quale era, restringendosi la redazionc soltanto alia divisione dei rito esistente in sette gradi 2. Tuttavia vanno notati alcuni adattamenti dettati soprattutto da urgenti ragioni pastorali, come si vedra. 1. Ii. DECRETO GENERALE, MOTIVAZIONE DEL PROWEDIMENTO, OBBLIG0. Come tradizione nella compilazionc di decreti di questo genere, il testo stesso rende conto soprattutto dei motivi chc hanno indotto le competenti Autorità al1’opera compiuta. Si esordisce con la costatazionc sommaria chc l’Onfo Baptismi adultarum chc si legge nel Rituale romano, Tir. 11, cap. IV (ed. 1954, pp. 31-62), c una specie di somma di riti e di ccrimonic attraverso le quali, una volta, nella Chicsa antica, i catccumeni adulti, parallclamente all’istruzione progressiva religiosa, venivano condotti hno al Battesimo. L’istruzione dei catccumeni. in altre parole, era accompagnata da relative ccrimonic liturgiche che servivano a integrare la formazione con azioni sacre, anch’esse eloquenti, nel loro siinbolismo, allora a tutti conosciuto. Inokre queste ccrimonic confcrivano alia preparazionc battesim.de un continuo nchiamo al lavorio spirituale, sostenuto dalla gr.izia, che doveva spingere i candidati al Battesimo ad un costante progresso non solo nella conosccnza formale della dottrina cristiana, ma contemporancamcntc alla liberazione, ni tutte le manifestazioni della vita, dei residui fortemente radicati dei passato periodo di vita pagana, o, comunque, non cristiana e cattolica. Questa costatazionc è il punto di partenza per l’innovazionc fatta, la quale, pert.uito, si présenta sin dagli inizi, come una restituzione dellOn/o unico attualc alie sue parti naturali cosntutive. Infatti — cosi continua il decreto, — coi consolante progresso dell opcra mis­ sionaria della Chicsa dei nostri tempi, il numero dei catccumeni adulti si sta accre­ scendo quasi ovunque, talvolta in modo cosi grande, che l’istruzione catcchetica, ncccssariamcntc, ριιό procedere soltanto con una certa prudente nserv.i, introdu­ cendo le masse poco a poco negli clementi della Fcde, per svolgcre poi, m catccumenati, che in alcune Missioni si prolungano per duc, tre, quattro anni, una profonda educazione alia pratica dclla vita cristiana. L'Ordo unico dei Battesimo per gli adulti, conglomerato da una primitiva sene di singolc azioni sacre, doveva csscrc eseguito sinor.i d’un sol rratto, mentrc, ovviamente, i missionary ccrcavano di accompagnare l’istruzione catcchetica prolongata con altri atti di dcvozione, di preghiere, di paraliturgic c simili forme pscudoliturgichc. Da questo stato di fatto nacquc, un po’ ovunque ncllc Missioni, il vivo e fondato desiderio che I Ordo del Battesimo per gli adulti venisse nuovamente ripar2 La denominazione «gradus» vuol csscrc intesa nel senso lettcrale, di gradini per i quali i catccumeni salgono verso la meta da raggiungcrc, il Battesimo.