___________________________ -lci« Pii Pp. XII 381 ALLOCUTIONES Ad Patres Societatis lésa m ΛΛ/.Υ Congregatione generali electores* Quamvis inquieti et difficiles volvantur dies, Ro:Tï ae legiti: it um coe­ tum vestrum seu generalem Congregationem ipsi, dilectissimi II Nobis, coegistis; et nunc concorditer et actuose, tranquille et operose, Ordinis vestri negotiis consulitis, ut is magis magisque, coalescentibus viribus et disciplina roborata, Dei laudem provehat et Ecclesiae utilitati deser­ viat. Ex quo coetu vestro ia:41 praecipuus maturuit fructus : novum enim delegistis vestrum generalem Praepositum, quem heic adstantein animo oculisque Nostris amplectimur. Dignus ipse sit eo, in cuius locum suc­ cessit, yv lodimiro Ledôchowski, quem profecto pietate, prudentia aliisque virtutibus inter Praepositos generales insignem, tum duo ultimi Deces­ sores Nostri, tum Nos ipsi vivum magni fecimus ac defunctum multo desiderio modo Nos vobiscum dedemus. Supremus hic vester moderator, eadem constantia et alacritate ac ille, Societatis lesu bono provideat et eius novis necessitatibus prospiciat. Calamitosum recens confectum bellum Ordini vestro, aut saltem com­ pluribus eius Provinciis et sacris expeditionibus, non pepercit. Haud pauci sodales vestri ob pugnas et missilia morte intercepti; multi ad si­ gna arcessiti vel ad dura opera damnati; multi bello capti frigus, ino­ piam, vexationes, onerosos labores et praesertim diuturna captivitatis « taedia et aegritudines perpessi sunt. At Societas lesu, mater vestra, miscens gaudia moeroribus, Psalmi­ stae iure potest verbis uti : « Cum anxietates multiplicantur in corde meo, consolationes tuae delectant animam meam».1 Nonne id singulari Dei it muneri et beneficio tribuendum est quod ipsa, quamvis procellosa la­ bantur bempora, gregalium suorum auctas adhuc videt cohortes et praeclaris documentis perspicit probatas virtutes/ Miramur profecto vobiscum evangelicae vitae exempla, quibus sodales vestri inter milites et captivos versantes enituerunt ; miramur apostolici laboris multiformem sollertiam, qua sacerdotes aliique ex agmine vestro commilitonibus Christi salutem, pacem, laetitiam portaverunt. Quid autem dicendum de apostolicis inceptis, quae sodales in regionibus a victoribus exerci­ tibus occupatis, interdum non sine capitis periculo, susceperunt ! AmII 9 * Die 17 mensis Septembria a. 194G habita. 1 Pe. 9S. 19. 38i Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale plissima quidem, eorum virtuti laus debetur aeque et caritati, quam Pro­ vinciae vestrae, minoribus belli nocumentis affectae, actuosam contulerunt in commodum atque utilitatem fratrum, qui miseriis et aerumnis premuntur, qui tot necessariis rebus indigent, (pii in lacrimabiles ruinas reparandas incumbunt. Neque operositas vestra his tantum circumscripta est terminis. Cum bellicae conflagrationi finis impositus est, ipsi, Dei auxilio freti, non solum adaucta contentione rebus vestris providistis, novitiorum domus et doctrinae domicilia in pristinum vel meliorem statum restituistis, sed etiam certa tim religiosi, moralis, socialis ordinis instaurationi et emendationi, magnae molis opus, vos devovistis et, quantum fieri poterat, animos hominum odiis asperatos lenire contendistis. Nihil nunc praesentitis et instantius postulatur, dilectissimi Nobis, quam ut religionis imperium et Christiana morum disciplina debitum in honorem et vigorem restituantur. Pro dolor, diffusa immortalium bono­ rum neglegentia, in (piae tempora incidimus. In quovis hominum coetu inveniuntur, qui omnino catholicam fidem, immo ipsius religionis rudi· menta ignorent; inveniuntur ii, quibus nihil nefas in facinore et in libidine sit, qui etiam primaria morum praecepta et iustitiae normas negligant; sunt phrenetici, qui saeviant in sacra, et lethargici, (pii ea so­ cordes praetermittant; per integras regiones et civitates socialis ordo penitus immutatur. Mala sunt tempora, quia mali sunt homines. De­ bent homines fieri boni, ut bona fiant et tempora. Sentit, intelligit Ecclesia ad se summopere pertinere tantam malorum colluviem repellere, aegris gentibus mederi. Et hoc opus ipsa aggreditur, summe freta Dei auxilio et gratia. Nam etiam ad nostra tempora aptari potest illud Doctoris gentium: « TTbi abundavit delictum, supera bunK* η nostris temporibus «Sol salutis» refulget, cum davit gratia».2 Etiam Christus nos quoque ad apostolicum laborem invitet voce illa : « Levate oculos vestros et videte regiones, quia albae sunt iam ad messem ».·' Haec vox divini Redemptoris de sacris expeditionibus in primis valet eisque mirum affert solamen. At valet etiam deK terris et populis olim ex toto Christianis et catholicis; passim namque religiosus fervor Christifidelium augetur et novis incitamentis inflammatur; passim oculi et mentes hominum in Ecclesiam attolluntur, ab ea potius quam a quolibet alio salutem expectantes; passim plurimi sunt ii, qui vere « esuriunt •Τι »,4 divinaeque lucis et gratiae desiderio flagrant. et sitiunt iustitiam En grande opus ab Ecclesia perficiendum ! In hoc assequendo propoJ Coni. 5. 2Ü. 3 Io. -4, 35. 4 Matth. 3. 6. sito ipsa vobi giosa professi Nostra decidi agendi amor ad sanctissin et alios multi Servandae fore sponden ijv.si expleatis earundem pr sunt, si id cc immutando ;i (piam tangati tionis annus, runt et cuiii succrescit : n mnornm inst Haec vero su efficax. Qtieii intervalla m Dei semper qua ii ad ag magis disper operibus noc Si veri m mini, ut, toti imbuti,’’ soli' omnes facul nitamini, ut Christi iiiem pravi amoris motus coerc ad omnia ofl efficiemini. Ex lioc e mentis innit tia. (piae eo rum nutum • en·. /:pi .W Actu Γΐ i P μ. X// sito ipsa vobis quoque confidit, vestro devovendi vos studio confidit, reli­ giosa professione vestra vestraque doctrina inaxi e confidit. Num vacua Nostra decidet spes? Nullo modo. Experiundo novimus, quantus strenue agendi amor vos moveat et incendat. lesu causa agitur; et Societas lesu ad sanctissimum huiusmodi parandum triumphum magnopere conferet et alios multos in suum traducet exemplum. Servandae autem vobis sunt nonnullae condiciones, ut quod Nobis fore s])ondemus fausto eventu contingat, et exspectationem Nostram * ipsi expleatis. Ante omnia oportet Constitutionibus vestris et universis earundem praescriptis firme fideles sitis. Instituta Ordinis vestri pos­ sunt, si id congruens esse videatur, ad nova temporis adiuncta Mc illic immutando accommodari : attamen quod praecipuum in iis est, nequa­ quam tangatur perpetmimque consistat. Exempli gratia : tertius proba­ tionis annus, (piem aliae religiosae familiae vos imitatae sibi adsumpserunt et cuius lieneficio intimae spiritalis vitae vena in vobis ul>erior succrescit : meditationis et silentii consuetudines praesertimque de alu­ mnorum institutione a maioribus receptae normae indemnes serventur. Haec vero sueta vobis institutio.diuturna est, at hac de causa actuosa et efficax. Quemadmodum ut robustae quercus solidentur, longa temporis intervalla necessaria sunt, ita longa patientia ad formandum virum Dei semper requiritur. Refrenetur igitur iuvenum generosa audentia, qua ii ad agendum intempestive rapiuntur: nimis propera operositas magis disperdit quam aedificat, ea que tum agenti tum ipsis apostolicis operibus nocet. Si veri nominis et intrepidi apostoli esse velitis, in id adsidue nita­ mini, ut, toti spiritu Exercitiorum S. Patris vestri Ignatii instituti atque imbuti,'' solidas su perna tura les virtutes vobis comparetis et fide ardenti omnes facultates vestras in famulatum Christi Domini impendatis; nitamini, ut hac via caelestis gratiae es. utpote viva mystici Corporis Christ i membra vobis augeatis: divini Redemptoris caritate permoti, pravi amoris sui sensus contundite, abnegate vos, in primis animorum motus coercendo moderandoque, cuius quidem abstinentiae disciplina ad omnia officia explenda, ad omnia ardua exantlanda idonei et parati efficiemini. Ex hoc etiam fiet, ut oboedientiae virtus numquam concussis funda­ mentis innitatur. Tessera vestra, laus vestra, firmitas vestra oboedien­ tia (piae eo (piam : n axi me s]M*ctet ojiortet, ut ad moderatorum vestro­ rum nutum omnino flexibiles sitis sine querimoniis, sine murmuratioII ' (*fr. I'.pil. hf*1. X. 1. n. 174 bi.s. 384 Acta A postolicae Sedis — Commentarium Officiale nibus, sine reprehendenda censura, quae, nostrae aetatis morbus, dis­ sipat viros atque languida et infructuosa apostolica reddit incepta. One­ rosa, quae austera oboedientia imponit, fient vobis levia, afflante caritate, quae si adest, Deus ipse adest, quia « Deus caritas est ». Sit ergo in vobis « caritas de corde puro et conscientia bona et fide non ficta ».e Vestrum est nomine et re non solum viros vere religiosos, sed magnae quoque doctrinae esse. Ipsi officium exercetis, sive ore sive scriptis, theo­ logiam, Sacras Litteras, ceterasque ecclesiasticas disciplinas, philoso­ H phiam quoque docendi : eximius hic vobis honor, nobilis labor, at magna ♦ quoque suscepti huius ministerii vobis ratio impendet. Universis et sin­ gulis, quibus haec concredita provincia est, alta sonat Apostoli vox : « O Timothee, depositum custodi, devitans profanas vocum novitates et oppositiones falsi nominis Scientiae».7 Societatis lesu igitur sodales, ut tantae spei fideliter respondeant, omni diligentia suas observent leges, quae ipsis praecipiunt, ut «tam­ quam solidiorem, securiorem, magis approbatam Constitntionibusque consentaneam » doctrinam S. Thomae sequantur8 iidemque indeflexa constantia, agmini vestro consueta, Ecclesiae magisterio haereant, ha­ bentes, ut ipsis Sancti Societatis vestrae Conditoris verbis utamur, «ani mum paratum et promptum ad obediendum in omnibus verae Sponsae Christi Domini nostri, quae est nostra sancta Mater Ecclesia Hierarchica », et «credendo inter Christum Dominum nostrum Sponsum et li eundem esse spiritum, qui nos gubernat et regit Ecclesiam eius Sponsam ad salutem animarum nostrarum ; quia per eundem spiritum et Domi­ II num nostrum, qui dedit decem mandata, regitur et gubernatur sancta nostra Mater Ecclesia ».9 Quodsi iidem apprime fidem debent colere, debent etiam accuratam • ίι perfectamque scientiam sibi adipisci et, praeclara sui Instituti vestigia * secuti, doctrinarum progressus, quantum possunt et quomodo possunt, sectari, id sibi persuasum habentes, se hoc itinere, quamvis aspero, plu­ rimum ad maiorem Dei gloriam et ad aedificationem Ecclesiae conferre posse. Insuper suae aetatis hominibus, sive ore sive scriptis, debent ita loqui, ut intelligente!· et libenter audiantur. Ex quo id infertur, ut in proponendis et proferendis quaestionibus, in argumentationibus ducen­ dis, in dicendi quoque genere deligendo, oporteat sui saeculi ingenio et propensioni sapienter orationem· suam accommodent. At quod immuta­ ‘ ; ' ’ Z 'Jim. 1, 5. 1 Tint'. G. 20. Cf. H pi font. nn. .‘llû 31S. Exerc. spirit., I leg ni at' ale 22 mensis Septembria a. 194(î habita. Μ Η 38* -Icta Apostolicue Sedis — ('ommentarium Officiale nunc Nos salutare; iuvat Nos palam agnoscere copiosa promerita, quae dilectus filius Murtinus Gillet in diuturno fungendo supremi moderatoris vestri munere sibi comparavit. Cogitantibus et reputantibus Nobis, in quanam re opportune et uti­ liter sermo Noster versari posset, aliqua verba, quae in Constitutionibus vestris continentur, oculis Nostris occurrerunt, quae quidem medita­ tione digna esse videntur : « in pace continui, in studio assidui, in praedicatione ferrantes >».’ Breve effatum, grandis sententia; exiguus verbo­ rum circuitus, grave praeceptorum pondus : enitet namque illic praeci­ puarum virtutum forma, quae lectae et dilectae S. Dominici suboli glo­ riosi itineris erit auspicium, meta, sidus. In pace continui. Non loquimur fucato nomine pacem, difficilem obten­ tu, facilem amissu, insidiarum plenam. Veram, solidam, sinceram pa­ cem intelligimns, quae filia est caritatis et parens sanctae laetitiae, teste divino oraculo : « Pax multa diligentibus legem tuam » 2 et : « Qui autem pacis ineunt consilia, sequitur eos gaudium ».3 Pax huiusmodi pulcherrimum donum est Christi, quod mundus neque dare neque eripere a nobis potest, sed nobis tantum inaniter jiotest invidere, quin etiam pax est Christus: «Ipse enim est pax nostra»:4 Christus videlicet, qui incolit et animat pectora nostra, cuius sumus, si bene vivimus. Cum autem pax sit operosarum virtutum consensio, semper alacriores incumbite, ut corpus subicientes animo et animum Deo, evangelica florentes gratia, desiderio et cogitatione Angelis, opere homi­ nibus placeatis. Absistat a vobis quidquid fraternam potest turbare concordiam, (piae religiosos viros summopere decet eosdemque placi­ dae sapientiae afficit ornamento. Sit inter vos praeesse fidele adiumentnm, sit subesse iuge holocaustum, praefulgeat caeteris vita vestra ut viva norma et praeclarum Christianae professionis exemplum. In studio assidui. Non est pax vestra languidum otium; habet immo ea· negotium, quod quodlibet aliud granditate et praestantia adaequat Vestrum enim est doctrinae studio pollere, praesertim divinarum rerum uberiore in diem notitia ditescere, vera caelitus data meditari, illustrare, defendere. Unumquemque igitur vestrum exstimulent ad copiosiorem semper scientiam assequendam, a sanctitudine morum non disclusam, illa S. Hieronymi opportuna hortamenta: «Numquam de manu et oculis tuis recedat liber: discatur Psalterium ad verbum; oratio sine intermis· aT -d 1 N. 452. J /*.*. IIS, ICm. Urar. 12. 2(1. ' Hf/h. 2. 14. ( W1 t » Λί·ί« Pii Ρρ. XI ί sione ; vigil sensus, nec variis cogitationibus patens. Corpus pariter ani­ musque tendatur ad Dominum ».’* Ipsi, qui theologiae et philosophiae excolendis semper praecipu uni locum addixistis, iure ineritoque vobis eximiam laudem vindicatis : S- Thoma m Aquinatem, harum disciplinarum communem Magistrum, Ecclesiae dedistis, cuius sive in tironibus erudiendis, sive in abscondirorum verorum investigatoribus porro ducendis, singularis est auctori­ tas, ipso in Codice iuris canonici decretorio modo asserta : « Philoso­ phiae· rationalis ac theologiae studia et alumnorum in his disciplinis in­ stitutionem professores omnino pertractent ad Angelici Docturis ratio­ nem. doctrinam et principia, eaque sancte teneant».” Quod quidem praescriptum (pianti faciendum sit, D(*cessorum Nostro­ rum consilia vestigiaque secuti, alias animadvertimus.7 Hac autem in re nunc minoris videntur esse momenti quaestiones, in quibus sub eccle­ siastici magisterii ductu anspicioque semper libera fuit opinandi et dispu­ tandi potestas, quantaecumque eaedem in philosophicis et theologicis in­ dagationibus et disceptationibus ducendae sunt. Eoque minus nunc sermo est de illis doctrinarum ad physica seu ad rerum naturam attinentium opinationibus et formulis, quae praeteriti temporis propriae et peculiares erant, aut de illarum consectariis, quatenus quidem opiniones illas nostra aetate reperta et inventa humanarum disciplinarum exsuperarunt et prae­ tergressa sunt : quibus repertis et inventis Ecclesia favet, nedum adver­ setur. ea provehit, nedum metuat. • · * · Nunc vero agitur de ipsis philosophiae perennis et theologiae funda­ mentis, «piae quaelibet ratio et disciplina, re ac nomine catholica aesti­ manda, agnoscit et veretur; agitur de scientia et de tide, de earum na™’ w* tura ac mutua ratione: agitur de ipsa fidei basi, (piam nullum censurae indicium labefactet: agitur de veris a Deo patefactis, an nempe mentis acies ea certis notionibus penetrare atque ex eis ulteriora colligere pôssit. Paucis dicimus: de hac re quaeritur, an videlicet quod S. Thomas Aqui­ nas aedificavit, ultra et supra qiiodliliet tempus una compositis et com­ pactis elementis, quae omnium temporum christianae sapientiae cultores suppeditaverant, solida rupe innitatur, perpetuo vigeat et valeat, catholi­ cae fidei depositum efficaci praesidio etiam nunc tueatur, novis quoque theologiae et philosophiae progressibus securo usui et moderamini sit. persuasum habeat hoc itinere ad veritatem cognoscendam et solidandam tuto procedi. Ideo Constitutione i S. Hjeiionym E'p. 1 i~>